MAGAZYN NIE TYLKO DLA ŻOŁNIERZY NR 4 (900) KWIECIEŃ 2021 ISSN 0867-4523 MARIUSZ BŁASZCZAK SIŁA RAŻENIA MIECZNIKÓW Armia ludzi z pasją W WOJSKU MOŻNA ZNALEŹĆ PRZEDSTAWICIELI WIELU PROFESJI – OD NURKA PO DYPLOMATĘ. ŻOŁNIERZE OPOWIADAJĄ O RÓŻNYCH WYMIARACH SŁUŻBY I PRZYGODZIE ŻYCIA TYM 8% VAT) (W CENA 6,50 ZŁ PRENUMERATĘZamów NA 12 MIESIĘCY 16 wydań: 12 x „Polska Zbrojna” oraz 4 x „Polska Zbrojna. Historia” Pakiet rocznej prenumeraty w cenie 97 zł Prenumeratę można zamówić pod adresem sklep.polska-zbrojna.pl 100 LAT POLSKI ZBROJNEJ PRENUMERATĘZamów NA 12 MIESIĘCY PISMO CODZIENNE Od stu lat towarzyszymy żołnierzom w ich codziennej menty artykułów z pierwszych lat jego istnienia, żeby poka- służbie. Społeczeństwu zaś pokazujemy fascynujący świat zać, jak te założenia były przekuwane w konkretne numery wojska. Taka idea od początku przyświecała dziennikarzom „Polski Zbrojnej”. Dziś staramy się kontynuować dzieło na- i redaktorom, którzy to pismo stworzyli. Publikujemy frag- szych poprzedników. Warszawa, 1 kwietnia 2021 roku Pożyteczny Od REDAKCJI STANISŁAW SOSABOWSKI* wynalazek Z dniem dzisiejszym po wydaniu nu- Praca i jej organizacja meru okazowego „Polski Zbrojnej” roz- Niedawno w jednem z pism warszaw- poczynamy stałą pracę codzienną. w administracji wojskowej skich ukazała się wzmianka o wynalazku Rozpoczynamy ją z wiarą w dobro polskiego inżyniera, p. Prószyńskiego*. rozpoczętej sprawy, jej rację i wartość, Rok bieżący przynosi nam po raz Jest to doniosła inowacja w dziedzinie ki- tem bardziej, iż w przeciągu kilku dni pierwszy od czasu powstania Państwa nematografji, mająca uprzystępnić czyn- […] „Polska Zbrojna” spotkała się już jakkolwiek w bardzo spóźnionej porze, ności operatora i laboranta filmowego – z żywym oddźwiękiem w całej Armji budżet roczny, pozwalający przynaj- zwykłym amatorom-fotografom. […] i licznemi objawami zainteresowania ze mniej teoretycznie, opracować plan go- Powyższą wzmiankę podajemy w tej strony społeczeństwa. spodarki wojskowej […]. Nie miejsce myśli, że, jeżeli wynalazek inż. Prószyń- Utrwala nas to w tem przekonaniu, iż tu na stwierdzenie czy tak warunki go- skiego demonstrowany dotychczas jedynie zajęliśmy placówkę leżącą odłogiem i bę- spodarcze i polityczne Państwa jak w zamkniętych kołach, okaże się na wy- dącą wyrazem istotnej potrzeby oraz, że i też obecny budżet dają możliwość sokości dostępnych nam dotąd informacji, na swoim posterunku przy współdziałaniu opracowania dokładnego planu gospo- mógłby on znaleźć rozległe i doniosłe za- ogółu Armji, nie szczędząc sił i energii, darczego, stwierdzić jednak należy, że stosowanie w wojskowości. Uprzystępnie- potrafiliśmy przynieść prawdziwą korzyść jeżeli od ideału jesteśmy i będziemy nie zdjęć kinematograficznych takim jed- nie tylko wojsku, lecz także interesom może długo dalecy to jednak przynaj- nostkom linjowym, jak pułki i dywizje – Narodu i kształtującego się Państwa […]. mniej plan ten w grubych zarysach dałoby, prócz godziwej rozrywki, doniosłą 9 października 1921 roku opracowany być może. możność prowadzenia żywej kroniki, ży- 21 kwietnia 1922 roku 16 wydań: 12 x „Polska Zbrojna” wego archiwum dziejów danej jednostki, jej wysiłków, walk i dokonanych czynów Pamiętajcie o pomocy * Mjr Stanisław Sosabowski brał udział w two- rzeniu struktur wojskowych niepodległego pań- oraz 4 x „Polska Zbrojna. Historia” [...]. Doniosłą wartość wychowawczą dla repatrjantów stwa polskiego, służył m.in. w Ministerstwie i fachową takiej kroniki danego pułku Spraw Wojskowych i Sztabie Generalnym. możnaby, grupując zdjęcia wszystkich od- Pakiet rocznej prenumeraty w cenie 97 zł działów, podnieść do stopnia poglądowej nauki porównawczej w szkołach wojsko- Wielka marynarka Francji wych oraz zmagazynować w muzeum wojskowym i t. d. [...]. PARYŻ, 5.4 (Pat.) W wywiadzie […] Polityka francuska nie pragnie stwo- 24 kwietnia 1922 roku z przedstawicielem „Petit Parisien”, mi- rzenia wielkiej marynarki; Francji wy- nister marynarki, mówiąc o przyszłości starczy, gdy będzie miała marynarkę no- * Inż. Kazimierz Prószyński, operator filmo- marynarki francuskiej, zaznaczył, że bez woczesną, wyposażoną we wszelkie zdo- wy, reżyser, wynalazca. W 1922 roku powołał Prenumeratę można zamówić pod adresem w Warszawie Centralną Europejską Wytwór- marynarki nie może być mowy o prowa- bycze techniki. […] nię Kinematografu Amatorskiego. dzeniu racjonalnej polityki zagranicznej. 6 kwietnia 1923 roku sklep.polska-zbrojna.pl 100 LAT POLSKI ZBROJNEJ JÓZEF SERUGA* ŻYCIE WOJSKOWE KRONIKA LOTNICZA Czasopisma a korpus Angielska nagroda dla śmigłowców BRZEŚĆ NAD BUGIEM oficerski Angielskie ministerstwo lotnicze ogło- Z życia 9 dywizjonu taborów siło nową nagrodę lotniczą, największą Wraz z pierwszymi promieniami W armjach zaborczych, gdzie wojsko z dotychczasowych, bo wynoszącą słońca zaczął się ożywiony i spotęgo- w ogólności a stan oficerski w szczególno- 50 000 funtów szterlingów. Między in- wany ruch w rejonie koszar 9-go dywi- ści stanowił dla siebie ściśle zamkniętą nymi warunkami, wymaga się od samolo- zjonu taborów. W drugiej połowie kastę, nieustannie i pilnie baczono, by tu prostopadły wzlot, oraz lądowanie marca zaczęli napływać do dywizjonu korpus oficerski nie zarażał się nowinkami, w ściśle oznaczonem miejscu. rezerwiści, powołani na 8-mio tygo- pod któremi rozumiano wszelkie wiado- 6 kwietnia 1922 roku dniowe ćwiczenia. mości, wiedzę i gałęzie nauk, dotyczące Miłe wrażenie robiły ochocze i punk- całokształtu życia społecznego, politycz- MAŁY FELJETON tualne pokojowe ćwiczenia w wolnej nego, ekonomicznego i t. d. […] Inaczej i niepodległej Ojczyźnie. było w demokratycznych armjach zacho- 8 kwietnia 1923 roku du, gdzie oficer stanowił myślącą i czującą Plotki warszawskie cząstkę swojego społeczeństwa […]. Armja nasza, powstała w czasie wojny, Pomnik Księcia Józefa*, przywiezio- Słownictwo z zakresu jazdy miała do wyboru te dwa krańcowe wzory ny z Homla, w połowie stoi, w połowie Dzien. Rozk. M. S. Wojsk. Nr 15 za- i do naśladowania. Bez wahania wybrano leży na dziedzińcu Zamku. Podsłuchane twierdza poniżej podane słownictwo wzór, wzięty ze zwycięskich, demokra- uwagi: z zakresu jazdy, ustalone na posiedze- tycznych armji Zachodu […]. • niach Centr. Komisji Słownictwa Woj- 9 kwietnia 1922 roku – Czemuż go na konia nie wsadzą? skowego […]. – Nie chce za nic. Powiada: dajcie Na określenie rodzaju broni w oficjal- *Ppłk Józef Seruga był doktorem historii, ar- naprzód uczciwą gażę i mieszkanie. Ja chiwistą, bibliotekarzem. nem słownictwie wojskowem używa się jestem emerytowany marszałek, to gotó- wyrazów: „jazda” i „kawalerja”, jako wem z głodu umrzeć. Lepiej wrócić na równorzędnych i równoznacznych. rezydenta do Homla. […] Wyraz „jazda” w znaczeniu czynności Odpowiedzi redakcji jeżdżenia musi być zawsze zaopatrzony • w określenie, a więc „jazda konna, jazda Korespondentowi „Emerowi”. Za dobre – Patrzcie, on też bez butów i gołemi w zaprzęgu, jazda samochodem” i t. p. słowa i tak zręczne i dające wyniki popie- kolanami świeci. Przeklęty oficerski los! 25 kwietnia 1922 roku ranie „Polski Zbrojnej” mocno jesteśmy Ghk zobowiązani. Prenumerowanie pisma 27 kwietnia 1922 roku przez cukiernie i kawiarnie jest okazją do NASZE SPRAWY dużego spopularyzowania, a osiągnięte być * Pomnik dzieła Bertela Thorvaldsena w cza- sie zaborów trafił do Homla. Do Warszawy może przez żądanie „Polski Zbrojnej”. wrócił w 1922 roku w ramach rewindykacji O naszej kuchni wojskowej 1 kwietnia 1922 roku dzieł sztuki na mocy traktatu ryskiego. W armjach obcych sprawa kuchni jest przedmiotem żywego zainteresowania Stolica – inwalidom w hołdzie władz wojskowych. W Anglji istnieje specjalna szkoła dla kucharzy wojsko- Tobie, coś wolność naszą kupił krwią i ciałem, wych, w Belgji, Ameryce kształcą się bracie drogi, wojenny polski inwalido, kucharze w szpitalach wojskowych, we coś wichury bitewnej opętany szałem Francji używa się w kuchniach wojsko- stoczył boje zwycięskie z niewoli ohydą – wych tylko zawodowych kucharzy. Fran- za majestat Ojczyzny, jej honor i prawa cuzi wydali specjalną książkę ze spisem hołd powinny ci składa stolica – Warszawa. […] potraw dla wojska, w Anglji robiono na- Remigiusz Kwiatkowski* wet próby, by podawać żołnierzom potra- 8 kwietnia 1924 roku wy à la carte. * Płk Remigiusz Kwiatkowski był poetą, tłumaczem, dziennikarzem i pierwszym 14 kwietnia 1922 roku redaktorem naczelnym „Polski Zbrojnej”. We fragmentach artykułów „Polski Zbrojnej” została zachowana oryginalna pisownia. Teksty oznaczone gwiazdką są współczesnym komentarzem redakcji. Z SZEREGU WYSTĄP IZABELA BORAŃSKA- -CHMIELEWSKA SŁUŻBA TO NIE TYLKO PRACA I OBOWIĄZEK, LECZ TAKŻE PASJA. jednej strony, wojsko daje mnóstwo możliwości rozwoju w kierunkach trud- no dostępnych dla cywila lub w ogóle dla niego nieosiągalnych. Ciekawa Z i szeroka oferta uczelni przyciąga i zachęca młodych do włożenia mundu- ru. Z drugiej natomiast, armia potrzebuje specjalistów z dziedzin stricte, wydawać by się mogło, cywilnych, takich jak weterynarze, prawnicy czy farmaceuci. Żoł- nierze, z którymi rozmawiali dziennikarze „Polski Zbrojnej”, przebyli różne dro- gi, by trafić do wojska, ale wspólnym mianownikiem ich doświadczeń jest jedno – satysfakcja, będąca motorem napędowym do działania. Święto Zmartwychwstania Pańskiego to czas odradzającej się wiary i nadziei na lepsze jutro. Tak bardzo tego potrzebujemy szczególnie teraz, kiedy pandemia zmieniła świat i nasze życie. Niech te święta przyniosą nam ukojenie i spokój. Niech będą dla nas wszystkich czasem obfitującym w dobre słowa i poczucie bli- skości. W imieniu całej redakcji pragnę złożyć Państwu