HET CONCERTGEBOUW N.V. Boekmanstichting - Bibliotheek Herengracht 415 1017 BP Amsterdam Tel. 6243739 JAARVERSLAG 1992 JAARVERSLAG 1992 Omtrent de toestand van Het Concertgebouw N.V. en zijn handelingen in het boekjaar 1992. Uitgebracht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op maandag 21 juni 1993 om 16.00 uur in het Concertgebouw te Amsterdam. ^ERSLAG VAN DE DIRECTIE NLEIDING Het verslagjaar 1992 heeft een bevredigend verloop te zien gegeven. Zo steeg het totaal aantal bezoekers met 3,5% van 597.000 naar 619.000, exclusief bezoekers van lunchconcerten, recepties e.d. Een hoger aantal bezoekers is nog niet eerder voorgekomen! Deze groei is geheel te danken aan de toename van het aantal Grote Zaal-concerten (324 versus 315 in 1991) en Kleine Zaal-concerten (296 versus 291 in 1991), terwijl het gemiddelde aantal bezoekers per Grote of Kleine Zaal-evenement nagenoeg gelijk bleef. Ook in 1992 zijn de inkomsten weer in aanzienlijke mate gestegen, vooral als gevolg van de substantiële stijging van het aantal verhuringen en het aantal bezoekers. Opvallend is een stijging met ruim 20% van de bruto winst horeca, die onder meer het gevolg is van de catering van een aantal grote feesten. Alhoewel ook de kosten een aanzienlijke stijging hebben ondergaan, onder meer door uitbreiding van het personeelsbestand, kon de exploitatierekening van het verslagjaar worden afgesloten met een positief resultaat van ƒ 282.827, terwijl het belastbaar fiscaal resultaat voor 1992 na verrekening van fiscale verliezen uit voorgaande jaren ƒ 26.842 bedroeg. Het positieve resultaat is eveneens het gevolg geweest van het feit dat een aanzienlijke bijdrage van Monumentenzorg in 1992 in de resultaten is verwerkt. De in het jaarverslag 1991 geuite verwachting, dat onze subsidiënt, de Gemeente Amsterdam, ons verzoek om een structurele extra subsidieverhoging met ƒ 1,5 miljoen per jaar, bestemd voor achterstallig onderhoud, vervangingsinvesteringen, de programmering van projecten met een bijzondere artistieke waarde, alsmede voor een huursubsidiefonds voor amateurensembles en -koren, niet zou honoreren, is helaas juist gebleken. De Gemeente Amsterdam besloot zelfs een structurele subsidieverlaging toe te passen van ƒ 150.000 per jaar voor de periode 1993 tot en met 1997. Zij motiveerde dit onder meer als volgt: “Door buitengewoon succesvol management is de renovatie op indrukwekkende wijze gerealiseerd en zijn de exploitatieresultaten op een meer dan bevredigend niveau gebracht. Deze prestaties verdienen grote waardering, waarbij speciaal gewezen moet worden op de onwaarschijnlijk hoge bezettingsgraad die in het Concertgebouw inmiddels is bereikt. Tegelijkertijd roept die bezettingsgraad onzekerheid op over mogelijke continuering van het financiële succes. Niettemin achten wij op grond van de exploitatieresultaten van het Concertgebouw een taakstellende posterioriteit van ƒ 150.000 verantwoord. Wel zijn wij ons ervan bewust, dat deze bezuiniging een vergroting van het bedrijfsrisico met zich meebrengt.” Het Concertgebouw N.V. heeft de Gemeente Amsterdam laten blijken hoe onverantwoord zij de opstelling van de Gemeente vindt voor de continuïteit van het gebouw. In het verslagjaar is het herstel van de buitengevel en de hernieuwde plaatsing van diverse dakornamenten nagenoeg afgerond. Belangrijke donaties van de Vereniging Vrienden van het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest en van de bij het werk betrokken aannemers, alsmede subsidie van Monumentenzorg, hebben de realisering van dit werk mogelijk gemaakt. Belangrijke voortgang is geboekt in de restauratie van het orgel. Bij het ter perse gaan van dit verslag is het feestelijke inwijdingsconcert reeds achter de rug en is gebleken, gezien ook de vele perscommentaren, dat de restauratie en renovatie van het orgel als geslaagd mag worden beschouwd. Ook op deze plaats wil Het Concertgebouw N.V. haar erkentelijkheid betuigen aan de Stichting VSB Fonds, het Prins Bemhardfonds, een anonieme schenker en aan Monumentenzorg, dankzij wier substantiële financiële steun deze restauratie kon worden gerealiseerd. De samenstelling van de Raad van Commissarissen bleef in het verslagjaar ongewijzigd. 1 ARTISTIEKE ZAKEN 1. Instrumentale Serie Hierin traden op; * Franz Schubert Kwartet (16 en 18 januari); * Alban Berg Kwartet (13 en 15 februari); * Moskou Kwartet (26 en 28 maart); * Sjostakowitsj Kwartet (1 en 3 oktober); * Hagen Kwartet (29 en 31 oktober); * Orpheus Kwartet ( 26 en 28 november). Naast strijkkwartetten van Haydn, Mozart, Beethoven en Brahms werden o.m. uitgevoerd Lyrische Suite van Alban Berg (Alban Berg Kwartet), Derde Strijkkwartet van Schnittke (Moskou Kwartet), Tweede Strijkkwartet van Borodin (Sjostakowitsj Kwartet), Tweede Strijkkwartet van Ligeti (Hagen Kwartet), Derde Strijkkwartet van Malipiero (Orpheus Kwartet). 2. Vocale Serie Hierin traden op: * Francois Le Roux, bariton, met Irwin Gage, piano (14 januari) (in plaats van de ziek geworden bas Jan-Hendrik Rootering); * Jard van Nes, mezzosopraan, met Roger Vignoles, piano (18 februari); * Thomas Quasthoff, bariton, met Peter Muller, piano (17 maart); * Mitsuko Shirai, mezzosopraan, met Hartmut Höll, piano (20 oktober); * Philip Langridge, tenor, met John Constable, piano (17 november); * Maijana Lipovsek, mezzosopraan, met Charles Spencer, piano (15 december). De programma’s waren gevarieerd: naast liederen van Mozart, Beethoven, Schumann, Brahms, Wolf, Richard Strauss, Debussy, Poulenc werden o.m. uitgevoerd liederen van Duparc en Schoeck (Frangois Le Roux), de cycli ’Zonder zon’ van Moesorgsky en ’Nuits d’été’ van Berlioz (Jard van Nes), ’Don Quichotte a Dulcinee’ van Ravel (Thomas Quasthoff), liederen van Schönberg (Mitsuko Shirai), liederen van Dvorak en Liszt en ’The holy sonnets of John Donne’ van Britten (Philip Langridge) en liederen van Mahler (Maijana Lipovsek). 3. Serie van Drie In het seizoen 1991-1992 was deze serie gewijd aan de componisten Haydn en Bartók. Op de tweede en derde avond van de Haydn-Bartók Serie traden op: * Marieke Blankestijn, viool, Sepp Grotenhuis, piano, Glen Wilson, fortepiano. Rachel Ann Morgan, mezzosopraan, en George Pieterson, klarinet (31 januari); * Leo van Doeselaar, piano/fortepiano. Marten Root, achtkleppenfluit. Viola de Hoog, violoncel, Carolyn Watkinson, mezzosopraan. Ellen Corver en Sepp Grotenhuis, pianoduo, Luuk Nagtegaal en Michael de Roo, slagwerk (20 maart). In het seizoen 1992-1993 was de serie gewijd aan Franse componisten. Op de eerste avond van deze serie ’Van Debussy tot Boulez’ traden op: * Young-Hee Kim, sopraan, Tan Crone, piano, Ronald Brautigam, piano, en het Fodor Kwintet, met werken van Debussy, Koechlin, Ravel, Fran^aix en Poulenc (23 oktober). 4. Serie Pianotrio’s Hierin traden op: * Beaux Arts Trio, met pianotrio’s van Haydn, Schumann en Mendelssohn Bartholdy (13 en 22 januari); * Golub-Kaplan-Carr Trio, met pianotrio’s van Adolphe, Brahms en Schubert (2 en 4 maart); * Wiener Schubert Trio, met pianotrio’s van Schubert en Reger (5 en 7 oktober). 5. Recitals door jonge Nederlanders Hierin traden op; * Van Gendt Kwintet, met medewerking van Leo van Doeselaar, piano, met werken van Danzi, Milhaud, Mozart, Escher en Ligeti (9 januari); * Larissa Groeneveld, violoncel, met Frank van de Laar, piano, met werken van Beethoven, Schnittke, Lutoslawski en Franck (12 maart); * David Kuyken, piano, die werken van Schönberg, Sjostakowitsj en Beethoven speelde (5 november). 6. Kinderconcerten Voor het tiende seizoen van de Kinderconcerten (1991-1992) werden drie presentatoren uit de voorgaande jaren uitgenodigd: Isabelle van Keulen, Han de Vries en Lucas Vis. * Han de Vries presenteerde het tweede concert van dat seizoen, waaraan Toyohiko Satoh, luit, en Combattimento Consort Amsterdam meewerkten (2 januari); * Lucas Vis presenteerde het derde concert, waaraan meewerkten de pianiste Tan Crone en de violoncellisten Godfried Hoogeveen, Wikkie Schlösser, Barbara Miller en Paul Uyterlinde (4 maart). 3 De kinderconcerten werden in het seizoen 1992-1993 ingeleid door de bas Lieuwe Visser. Aan het eerste concert werkte mee; * het Nederlands Jeugd Strijkorkest onder leiding van Roland Kieft (22 oktober). 7. Borodin Kwartet Op 12, 13, 15 en 17 september speelde het Borodin Kwartet strijkkwartetten en (met medewerking van het Orlando Kwartet) -sextetten van Brahms en Tsjaikowsky. 8. Bartók Kwartet Op 22 en 24 oktober speelde het Bartók Kwartet de strijkkwartetten van Bartók. 9. Bach en zijn wereld In het seizoen 1991-1992 werd een serie van vier concerten rond Johann Sebastian Bach gegeven, waarbij de clavecinist Gustav Leonhardt centraal stond. De laatste drie concerten werden gegeven door: * Barthold Kuijken, traverso, Sigiswald Kuijken, viool, Wieland Kuijken, viola da gamba en Gustav Leonhardt, klavecimbel, die werken van Johann Sebastian Bach en Francois Couperin speelden (8 januari); * Marjanne Kweksilber, sopraan, Rufus Muller, tenor, Michiel ten Houte de Lange, tenor, Max van Egmond, bas, Sigiswald Kuijken, viool, Marie Leonhardt, viool. Marleen Thiers, altviool, Mieneke van de Velden, viola da gamba. Jaap ter Linden, viola da gamba, en Gustav Leonhardt, orgel en klavecimbel, die werken van Kerll, Fischer, Pachelbel, Froberger, Buxtehude, Johann Sebastian Bach en Johann Christopl Bach uitvoerden (24 maart); * Gustav Leonhardt, klavecimbel en klavichord, en Glen Wilson, klavichord, die werken van Johann Sebastian Bach, Carl Philipp Emanuel Bach, Goldberg, Wilhelm Friedemann Bach en Miithel speelden (6 mei). De serie vond in het seizoen 1992-1993 een vervolg in de serie ’Telemann