Iedereen heeft Voetbaltalent GEEN TALENT MAG VERLOREN GAAN nummer nummer 11 Talentontwikkeling Uitdagend prestatieklimaat Olympische voorbeelden Robin van Galen en Marc Lammers Clubontwikkeling Meisje centraal Sarina Wiegman ADO Den Haag vrouwen Themanummer Meisjes- en vrouwenvoetbal trainers.voetbal.nl De Voetbaltrainer 198 2013 55_coverknvb-katern.indd 55 27-11-13 10:19 VROUWEN- EN MEISJESVOETBAL Tekst: Paul Geerars Ontwikkelen van lerende omgeving en uitdagend prestatieklimaat ten. De wereldtop stelt hoge eisen, maar ook de manier waarop we willen Mirelle van Rijbroek houdt zich voor de KNVB bezig met de voetballen in Nederland (en wat ook verwacht wordt). Dat betekent dat we ontwikkeling van het meisjes- en vrouwenvoetbal, de talent- speelsters nog beter moeten opleiden. Talenten hebben veel activiteiten en ontwikkeling van meisjes en de coördinatie van de nationale ervaring nodig op een hoog niveau. Om dit alles te realiseren is onze doel- jeugdteams. De Voetbaltrainer vroeg haar naar de huidige stelling om de opleidingsstructuren voor meisjes en vrouwen in het voetbal stand van zaken en de ambities en dromen die leven in Zeist. te professionaliseren en verantwoorde begeleiding en ontwikkeling van de speelsters te waarborgen. Hierbij hoort Mirelle van Rijbroek: “In onze visie gaat (en droom) is dat Nederland met de dan ook het doorontwikkelen en speci- het om herkennen, ontwikkelen en nationale selecties structureel tot de aliseren van coaches/trainers.” rechtvaardigen van talent. Herkennen top 8 van de wereld behoort en dat we wil zeggen dat we onze scouting goed een lerende omgeving, een uitdagend 131.948 moeten hebben ingericht. Goede pro- en prestatiegericht klimaat bieden. Mirelle van Rijbroek: “In Nederland gramma’s moeten zorgen voor het ont- Waarin onze cultureel bepaalde voet- voetballen nu 131.948 meisjes en vrou- wikkelen. En rechtvaardigen wil zeggen balvisie (dominant, initiatiefrijk en wen. Dit aantal groeit nog steeds. Dit dat de besten met en tegen de besten aanvallend voetbal) het uitgangspunt betekent voor talentontwikkeling dat moeten kunnen spelen. Door middel is. Nu staat Nederland veertiende de aanwas steeds groter wordt. Echter van talentontwikkeling willen wij struc- en moet het bijvoorbeeld landen als een grote breedte betekent niet per tureel de kwaliteit van het voetballen Italië, Denemarken, Engeland, Noor- definitie een goede top. Als dit het ge- verbeteren. De instroom verhogen naar: wegen, Noord-Korea en Australië nog val zou zijn dan zouden we bij de top BVO-vrouwenteams, nationale teams voorbij zien te gaan. Internationaal 3 van Europa horen. We zijn namelijk en het internationale niveau. Talenten presteren met Nederlandse vertegen- na Zweden en Duitsland het grootste die de top net niet halen moeten aan- woordigende teams is een enorme uit- land als het gaat om het aantal geregi- sluiting vinden bij een hoger niveau daging. De volgende mijlpalen worden streerde speelsters. Een belangrijk ele- binnen het amateurvoetbal. We willen het WK 2015 in Canada en de Olympi- ment om de top te halen is een goede alle talenten hun top laten halen.” sche Spelen 2016 in Brazilië. opleidingsstructuur en een prestatie- Daarnaast willen we graag het EK gerichte cultuur. De omgeving is van Ambitie en droom 2017 in Nederland organiseren om essentieel belang voor de ontwikkeling Mirelle van Rijbroek: “Onze ambitie zo een volgende stap te kunnen zet- en expressie van talent. Dit betekent www.devoetbal trainer.nl 56-57-58-59.indd 56 28-11-13 11:43 Voetbaltalent TRAINEN, COACHEN EN BEGELEIDEN competenties hebben zij nodig? Wat Ontwikkelen speelwijze betekent dit voor de rol van de coach? Mirelle van Rijbroek: “De ontwik- Welke competenties heeft hij/zij nodig? keling van de speelwijze is, net als Welke (leer)omgeving, faciliteiten en bij de jongens, een belangrijke pijler randvoorwaarden moeten we talenten onder ons voetbal. De manier waarop bieden voor een maximale ontwikke- wij als land graag willen voetballen ling? En wat betekent dit voor het talent vraagt veel van speelsters als het gaat van nu? Centraal hierin blijft onze visie om inzicht, technische vaardigheid, op (leren) voetballen en onze cultuurbe- herkennen van situaties, volhouden paalde speelwijze. van handelingen, etc. De methodische Binnen het meisjesvoetbal in Neder- ontwikkelstappen die wij doorlopen land kunnen we nog voldoende stap- en doelstellingen zijn bijna dezelfde Foto’s: KNVB.nl pen maken als het gaat om het ont- als bij de jongens, echter op een wikkelen van een lerende omgeving iets andere snelheid. De gemiddelde en een uitdagend prestatieklimaat. talentvolle (jonge) voetballer is me- dat talentvolle meisjes zoveel mogelijk Hiervoor is een veilig leerklimaat thodisch gezien verder in zijn ontwik- met de beste jongens of meisjes moe- nodig waarin fouten maken niet het- keling dan de gemiddelde talentvolle ten spelen op een zo hoog mogelijk zelfde is als falen, maar juist gezien voetbalster. Dit is logisch want de ta- niveau met de beste coaches en de wordt als een tussenstap naar succes. lentvolle jongens zitten vanaf ca. tien beste programma’s/competities. In die Coaches moeten oprecht geïnteres- jaar in RJO’en. Zij zitten op jonge leef- omgeving gaat het om een topsport seerd zijn in de voetbalster die men tijd in een omgeving die al veel meer lifestyle en omgeving en een presta- voor zich heeft. De coach helpt, on- de voorwaarden biedt. De talentvolle tiegerichte cultuur. Waarin speelsters dersteunt, geeft richting aan de voet- speelster daarentegen speelt op die worden gestuurd, gesteund, uitgedaagd balster in het proces naar de top.” leeftijd nog in het amateurvoetbal (ge- en gestimuleerd.” Talent-Excellent-Top Mirelle van Rijbroek: “Er is niet één Van talent naar top weg naar Rome. Zo is het bij talent- Mirelle van Rijbroek: “Dit is waar elke ambitieuze speelster van droomt: ooit uitkomen voor herkenning en -ontwikkeling ook. Nederland, liefst natuurlijk op een groot toernooi. Net als bij talentvolle jongens is de weg Toch zijn er wegen die effectiever zijn. naar de top lang waarbij uiteindelijk de allerbesten overblijven. De weg naar de top is voor We doen de laatste jaren veelvuldig talentvolle meisjes echter niet dezelfde als voor talentvolle jongens. Waar een talentvolle onderzoek naar talentherkenning en jongen op jonge leeftijd (tien/elf jaar) al de stap maakt naar een RJO/BVO waar de structuur talentontwikkeling in het voetbal. Een van opleiden duidelijk is, is dit voor een meisje helaas nog onmogelijk, met uitzondering van belangrijk onderdeel hierin is de inter- FC Twente. Zij blijft in het amateurvoetbal bij een club. Hopelijk krijgt zij daar de mogelijk- nationale benchmark. We bezoeken heid en kans om op haar niveau en toplanden (Zweden, Duitsland, Frank- met haar talent, beleving, ambitie en rijk) in het meisjes- en vrouwenvoet- motivatie te voetballen. Tussen de bal en kijken hoe zij invulling geven jongens op het hoogste niveau omdat aan talentontwikkeling en topsport. zij hier de beste kans heeft zich verder Daarnaast bezoeken we de EK’s en te ontwikkelen, simpelweg omdat er .%, WK’s. Wat kunnen wij hiervan leren vaak niet voldoende meisjes zijn van %+!%, om uiteindelijk de stap te zetten naar vergelijkbaar niveau. De rol die de %)!%* %'!%( de top 8 van de wereld. KNVB inneemt in het talentontwikke- Waar we met name naar kijken is het lingstraject bij meisjes is dan ook een %%!%& -!%$ proces van talent naar top. Hoe ontwik- andere dan bij jongens. Naast scou- +!, kelt het voetbal(spel) zich de komende ting en talentherkenning leiden we )!* jaren internationaal? Wat vraagt dit van ook talentvolle meisjes op.” onze toekomstige speelsters? Welke Online: trainers.voetbal.nl 56 57 De Voetbaltrainer 198 2013 56-57-58-59.indd 57 28-11-13 11:43 VROUWEN- EN MEISJESVOETBAL mengd). Hier heerst veelal een andere cultuur. Daarnaast trainen veel meis- jes gemiddeld gezien minder en wor- den ze vaker getraind door trainers die geen trainersopleiding hebben.” Tips voor trainers in relatie tot (talentvolle) meisjes: - Zorg dat de speelster op haar niveau, beleving, ambitie en talent kan spelen. - Stel de ontwikkeling van de speelster centraal. - Creëer voorwaarden om de leeromgeving opti- maal in te richten. - Helpen de juiste route te kiezen. Scouting en herkenning ten bij. Verder krijgen we namen door - Oprecht geïnteresseerd zijn in de speelster. Haar Mirelle van Rijbroek: “Wij scouten van onze scouts of de verenigingen van vragen wat haar droom/ambitie is en welke rol, meisjes op verschillende manieren. talentvolle meisjes in het jeugdvoetbal. hulp jij daarbij kunt geven. Het potentieel zien en De middelen die we inzetten zijn on- Op deze manier proberen we zoveel haar sturen/steunen, stimuleren en uitdagen in der meer data-analyse (rapportage mogelijk meisjes te registreren. Daar- haar ontwikkeling om de top te halen. gemengd voetbal, digitaal wedstrijdfor- naast hebben we nog de scouting voor - Het ondernemende/creatieve stimuleren (niet al- mulier, lijsten), talentscoutingsdagen, de nationale teams. Dit is met name tijd zekerheid laten kiezen). talentcoaches, vrijwillige scouts en de monitoring van speelsters die spelen in - Eisen stellen aan de kwaliteit van uitvoering van verenigingchecklist. Op dit moment de landelijke klassen en BeNe League.” voetbalhandelingen en hierop ook coachen. maken we met name ook veelvuldig - Stimuleren om ook uit te mogen blinken en de gebruik van data-analyse om de eer- Instroomprogramma beste te willen worden/zijn. ste screening te doen. Fysiek scouten Mirelle van Rijbroek: “De beste ta- - Geef speelster vertrouwen. Creëer een veilige en is soms een lastige opgave. Dit om- lenten worden regionaal ingedeeld in respectvolle omgeving. dat meisjes versnipperd zitten in het zogenaamde trainingsgroepen. We Nederlandse voetballandschap. Het hebben landelijk ongeveer zestien Tips voor talentvolle speelsters: gemengd voetbal is nog steeds een be- trainingsgroepen O12/O13 en acht trai- - Geef aan wat je ambities zijn. Zorg dat je op het langrijke plek om te scouten. De meest ningsgroepen O14/O15/O16. Daar waar juiste niveau kunt spelen binnen je club of ergens talentvolle meisjes spelen over het mogelijk proberen we ook bij de trai- anders. Durf keuzes te maken.