ARCHEOLOGISCHE EVALUATIE VAN HET BODEMARCHIEF AAN DE BEGIJNHOFSTRAAT 2 TE DIKSMUIDE (PROV. WEST-VLAANDEREN) VERSLAG VAN RESULTATEN ABO Archeologische Rapporten 605 Rapport opgemaakt door: Maarten Praet juli 2018 Derbystraat 55 Dossiernr. 23201.R.01 9051 Gent Projectcode OE: 2018A2 COLOFON Titel Archeologische evaluatie van het bodemarchief aan de Begijnhofstraat 2 te Diksmuide (prov. West-Vlaanderen) Auteurs Maarten Praet Projectnummer - 23201 (intern) - 2018A2 (Agentschap Onroerend Erfgoed) Plaats en Datum Gent, juli 2018 Reeks en nummer ABO archeologische rapporten 605 ISSN 2406-3940 2018A2 (AOE)/ 23201.R.01 (intern) 2 RAPPORTFICHE Template Versies Versie Datum Status v0 01/03/2018 Interne draft v1 12/07/2018 Externe draft / definitieve versie Projectteam Functie Naam Projectleider Jan Coenaerts Business Unit Manager Toon Moeskops Kwaliteitscontrole Anouk Van der Kelen Director Patrick Hambach 2018A2 (AOE)/ 23201.R.01 (intern) 3 INHOUD Deel 1: verslag van resultaten 1.1 Thesaurus ..........................................................................................................................8 1.2 Administratieve gegevens .................................................................................................8 1.3 Doel van het onderzoek ....................................................................................................9 1.4 Aanleiding van het onderzoek ...........................................................................................9 1.5 Afbakening onderzoeksgebied ....................................................................................... 10 1.6 Onderzoeksstrategie ...................................................................................................... 11 2 Aard van de bedreiging .................................................................................................. 12 2.1 Huidige situatie .............................................................................................................. 12 2.2 Toekomstige situatie ...................................................................................................... 15 3 Assessmentrapport: Landschappelijke analyse ............................................................. 20 3.1 Topografische situering .................................................................................................. 20 3.2 Bodemkundige situering ................................................................................................ 25 4 Assessmentrapport: archeologische voorkennis ........................................................... 31 4.1 Historisch kader (gebaseerd op Pype 2017) ................................................................... 32 4.2 Inventarissen onroerend erfgoed .................................................................................. 35 4.3 Cartografische Bronnen ................................................................................................. 48 4.4 Het begijnhof vóór de Eerste Wereldoorlog .................................................................. 59 4.5 Diksmuide tijdens de Eerste Wereldoorlog.................................................................... 60 4.6 Recente landschapsveranderingen ................................................................................ 74 5 Controleboringen ........................................................................................................... 76 5.1 Inleiding .......................................................................................................................... 76 5.2 Vondstmateriaal ............................................................................................................. 77 5.3 Boringen ......................................................................................................................... 78 5.4 Conclusie controleboringen ........................................................................................... 85 6 Besluit ............................................................................................................................. 86 6.1 Interpretatie en datering................................................................................................ 86 6.2 Inschatting potentieel tot kennisvermeerdering ........................................................... 86 7 Kwaliteitscontrole en ondertekening ............................................................................. 88 8 Bibliografie ..................................................................................................................... 88 2018A2 (AOE)/ 23201.R.01 (intern) 4 LIJST VAN FIGUREN Figuur 1: Archeologische zones en UNESCO Werelderfgoed met aanduiding van het studiegebied weergegeven op een orthofoto (2013-2015) (Geopunt 2018) ............................... 9 Figuur 2: Ligging studiegebied. Orthofotomozaïek (middenschalige winteropnamen, kleur, meest recent) met aanduiding studiegebied (Geopunt 2018) ................................................... 10 Figuur 3: Ligging studiegebied. GRB met aanduiding studiegebied (Geopunt 2018) ................. 11 Figuur 4: Opmetingsplan van de huidige situatie (Initiatiefnemer 2018) ................................... 13 Figuur 5: Overzichtsfoto van de achterliggende tuin ten westen van de Poldervleugel (ABO nv 2018) ........................................................................................................................................... 13 Figuur 6: Foto van de steenput in de achterliggende tuin ten westen van de Poldervleugel (ABO nv 2018) ...................................................................................................................................... 14 Figuur 7: Schematische weergave van de huidige nutsleidingen binnen het studiegebied (Initiatiefnemer 2018) ................................................................................................................. 14 Figuur 8: Bouwplannen van de toekomstige situatie (Initiatiefnemer 2018) ............................. 16 Figuur 9: Overzicht toekomstige situatie (Initiatiefnemer 2018) ............................................... 16 Figuur 10: Toekomstige situatie (kelderverdieping) (Initiatiefnemer 2018)............................... 17 Figuur 11: Toekomstige situatie (gelijkvloers) (Initiatiefnemer 2018) ........................................ 17 Figuur 12: Toekomstige situatie (verdieping +1) (Initiatiefnemer 2018) .................................... 18 Figuur 13: Toekomstige situatie (dakenplan en verdieping +2) (Initiatiefnemer 2018) ............. 18 Figuur 14: Toekomstige situatie (nutsleidingen) (Initiatiefnemer 2018) .................................... 19 Figuur 15: Overzichtstabel van de toekomstige situatie (Initiatiefnemer 2018) ........................ 19 Figuur 16: Topografische kaart met aanduiding van het studiegebied (NGI) (Geopunt 2018) .. 20 Figuur 17: Luchtfoto (middenschalige winteropnamen, kleur, meest recent) met hoogteprofiel van het studiegebied volgens een noord-zuid-as (groen) (Geopunt 2018) ................................ 21 Figuur 18: Hoogteprofiel volgens een noord-zuid-as (Geopunt 2018) ....................................... 22 Figuur 19: Hoogteprofiel volgens een west-oost-as (Geopunt 2018) ......................................... 22 Figuur 20: DTM met aanduiding van het studiegebied (Geopunt 2018) .................................... 23 Figuur 21: Hillshade (afgeleid van DTM 1m) met aanduiding van het onderzoeksgebied (Geopunt 2018) ........................................................................................................................... 24 Figuur 22: Gedigitaliseerde bodemkaart (1:20.000) met aanduiding van het studiegebied (Geopunt 2018) ........................................................................................................................... 25 Figuur 23: Quartairgeologische sequentie (type 1c) ter hoogte van het studiegebied (Geopunt 2018) ........................................................................................................................................... 26 Figuur 24: Gedigitaliseerde quartairgeologische kaart (1:200000) met aanduiding van het onderzoeksgebied (Geopunt 2018) ............................................................................................ 27 Figuur 25: Gedigitaliseerde tertairgeologische kaart (1:50000) met aanduiding van het onderzoeksgebied (Geopunt 2018) ............................................................................................ 28 Figuur 26: Bodemerosiekaart op perceelsniveau met aanduiding van het onderzoeksgebied (Geopunt 2018) ........................................................................................................................... 29 Figuur 27: Bodemgebruikskaart met aanduiding van het onderzoeksgebied (Geopunt 2018) . 30 Figuur 28: Tabel met geraadpleegde bronnen ........................................................................... 31 Figuur 29: Afbakening historisch stadskern van Diksmuide (archeologische zone) met aanduiding van het studiegebied weergegeven op het GRB (Geopunt 2018) .......................... 32 Figuur 30: Historische stadsontwikkeling van Diksmuide (Dewilde 1986) ................................. 34 Figuur 31: Bouwkundig erfgoed (Inventaris Bouwkundig Erfgoed 2018) weergegeven op een orthofoto (2013-2015) (Geopunt 2018) ...................................................................................... 35 2018A2 (AOE)/ 23201.R.01 (intern) 5 Figuur