S³upsk Borowy M³yn | zima 2006/7 r. | Nr 6/2006 - 1/2007 (32/33) | ISSN 1642-025X | CENA 5 z³ 9 grudzieñ 2006 r. Dziemiany/Dywan Uroczystoæ upamiêtniaj¹ca Józefa Gierszewskiego w latach 1942-43 Komendanta Tajnej Organizacji Wojskowej Gryf Pomorski g³osz¹ s³owa jednej z popularnych kolêd piewa- Od Redaktora nych przez nas, ¿e ...dzisiaj w Betlejem weso³a nowina,¯e Panna „A cze znosz te, broce m³ody, czysta, ¿e Panna czysta porodzi³a Syna.Chrystus Te pomorskie Rody? siê rodzi, nas oswobodzi,Anieli graj¹, króle wi- Tech Kaszubów, Kociewiaków taj¹!Pasterze piewaj¹, bydlêta klêkaj¹,Cuda, I tech Gochów, Borowiaków...” cuda og³aszaj¹ .... (Izydor Gulgowski) Wyczekuj¹c na pierwsz¹ gwiazdkê i na Gwiazdo- ra miejmy jednak wiadomoæ, ¿e Bo¿e Narodze- Wierzyæ, czy nie wierzyæ jest odwiecznym pytaniem... nie nie jest ród³em taniej, gwiazdkowej naiw- Ja ostatnio da³em siê nabraæ publicznym zapewnie- nej pociechy, ¿e odt¹d wszystko bêdzie lepsze. niom pana ministra Edukacji Narodowej Romana Gierty- Nadzieja towarzysz¹ca tym wiêtom nie obiecuje cha. Da³bym sobie rêkê odci¹æ za to, ¿e jego d¹¿enie do nam ¿adnej ³atwizny, ³atwych sukcesów, czy od ju- wyrabiania w m³odzie¿y postaw patriotycznych jest dla tra po wiêtach - natychmiastowej obfitoci i bez- niego problemem nade wszystko wa¿nym, ¿e dla reali- konfliktowej egzystencji. Ten Wigilijny dzieñ, rocz- zacji przedsiêwziêæ w zakresie znajdzie On czas i oka¿e nica urodzin Jezusa mówi nam o tym, ¿e warto ¿yæ. w tym wzglêdzie daleko id¹c¹ pomoc. Guzik prawda! Utwierdza w nas prawdziw¹ nadzieje z powodu na- Przez wiele dni stara³em siê ró¿nymi sposobami dotrzeæ rodzin Jezusa, Syna Bo¿ego, jako cz³owieka, który do niego ( elektronicznie, pisemnie, telefonicznie ko- nie umiera daj¹c nam ludziom, tym samym wia- ñczy³o siê na szczeblu sekretariatu, nawet nie dane mi dectwo pocz¹tku bez koñca... by³o uzyskaæ kontakt z p. Katarzyn¹ Dorosz, asystentka Dobrze, ¿e czas wi¹t i okres koñcz¹cego pana ministra) i poprosiæ o uczestnictwo w inauguracji siê starego roku owocuje tak¿e chrzecijañskimi utworzonej przeze Fundacjê Naji Gochë dla m³odzie¿y, postawami pojednania, przebaczenia i chyba pierwszej w kraju edukacyjnej - Lenej Izby Pa- zadoæuczynienia. triotyzmu i Tradycji im. Józefa Gierszewskiego Komen- Jest w dobrym zwyczaju przed jego koñcem danta TOW Gryf Pomorski Sprawa by³a wielka, godna uporz¹dkowaæ wszystkie zaleg³e sprawy, np. uwagi Ministra Edukacji Narodowej czy chocia¿by sp³aciæ d³ugi, wype³niæ dane obietnice, zakoñczyæ w jego imieniu Pomorskiego Kuratora i Owiaty... No konflikty i zatargi. có¿ poradzilimy sobie sami wietnie ( tak¿e bez nawet Pamiêtajmy o tym, my wszyscy Obywatele nasze- najmniejszego zainteresowania ze strony dzisiejszych go grodu, zarówno Ci zwyczajni i niezwyczajni, któ- tuzów mojej zrzeszeniowej organizacji, do której rymi s¹ Ci z nas, co pe³ni¹ okrelone funkcjê zawo- wst¹pi³em na pocz¹tku lat 70. XX w.) Niech obaj ci dowe, spo³eczne czy polityczne. Wszyscy podajmy *** owiatowi a tak¿e Zrzeszeniowi notable ¿a³uj¹ tego, co sobie rêce i z nadziej¹ na zgodê, która buduje, pomyl- Zdaje siê, ¿e tak¿e do mnie osobicie jako wydawcy i sami mogli zyskaæ bêd¹c w dniu inauguracji tej Izby ny o jutrze o naszej pogodnej przysz³oci, ale póki, co po- redaktora Naji Gochë ma zastosowanie pra- (9.12.06) wród nas w Dziemianach i Dywañskim dziêkujmy za pokój, radoæ, wzajemn¹ do siebie cierpli- wid³owoæ zgodna z rytmem okrelonym w Biblii, ¿e po Lesie... woæ i m¹droæ, któr¹ pozwoli³a doprowadziæ nas, siedmiu latach t³ustych a potem na odwrót przy- ***** nasze rodziny, nasze miasto na kolejny szczebel chodz¹ lata chude. Gdy do r¹k Pañstwa przychodzi ten W okresie wi¹t Bo¿ego Narodzenia powsta³ rozwoju. numer (6/2006- 7 Zima), rozpoczyna siê 7 rok ukazywa- wspó³czenie w ich otoczeniu, ca³y obrz¹dek dla wielu Popromy w tym Bo¿onarodzeniowym i Noworocz- nia siê g³ównie moim osobistym wysi³kiem tego regio- z nas najwa¿niejszy - zwi¹zany z wiêtym Miko³ajem nym nastroju Bo¿e Dzieciê nalnego magazynu. Mija ju¿ 6 lat mojego sporego osobi- i Gwiazdorem... postaciami, które w wiadomoci naro- ... Pob³ogos³aw ojczyznê mi³¹, stego wysi³ku zarówno materialnego, dowej s¹ ponad podzia³ami spo³ecznymi i politycznymi. W dobrych radach, dobrym bycie organizatorskiego i redakcyjnego na rzecz tej idei mo- Wigilijny Gwiazdor jest bohaterem wypatrywanym Wspieraj jej si³ê sw¹ si³¹, jego, jak s¹dzi³em potrzebnego, wartego wsparcia kul- i oczekiwanym od najm³odszych po seniorów, od bied- Dom nasz i majêtnoæ ca³¹ turowo regionalnego pos³annictwa. Pracy, któr¹ wy- nych po bogatych, przez zwolenników Andrzeja Leppe- I wszystkie wioski z miastami. konuje kosztem wielu wyrzeczeñ ra, cz³onków formacji SLD i Demokraci, po ich zago- A S³owo cia³em siê sta³o.... St¹d dzisiaj, po raz ju¿ który przychodzi czas refleksji rza³ych antagonistów z przewodniej si³y Braci K i i pytañ: wszech Polaków z Romanem Odnowicielem na prze- Niech ono mieszka z nami!!! - czy warto by³o w samopas, robiæ to pismo z góry dzie. Tym ostatnim w tej wi¹tecznej chwili ani do godz¹c siê na to by byæ nara¿onym na drwi¹ce g³owy nie przechodzi myl, ¿e ta postaæ dzisiaj jest nieja- ko wytworem i ziszczeniem proletariackiej idei równo- ci. Nadmiar wystêpuje ona w czerwonych barwach, £¹kie gm. Lipnica na Gochach - Wiejskie Mauzoleum Pamiêci OfiarIiIIWojny wiatowej - ¿o³nierzy oraz umêczonych w obozach i g³u³agach swego sztandarowego niejako odzienia. A¿ dziw bie- zag³ady, pochodz¹cychztejwsi.Nazdjêciach(zlewej)widokpomnikaprzed(rokbudowy1926)ipojego renowacji.Uroczystoæjegoponowne- rze, ¿e nikt z sprawiedliwych nie wpad³ na pomys³ go ods³oniêcia odby³a siê 11.listopada 2006 r. Na str. 54 przedstawiamy fotoreporta¿ dot. tej wsi. poddania jej z tych powodów, lustracji. Dodatkowym powodem, który móg³by byæ w tej kwestii wykorzysta- ny, jako uzasadnienie to to, ¿e w okresie kszta³towania siê w³adzy ludowej, ówczesny Gwiazdor kolaboruj¹c z tamt¹ formacj¹, przechrzci³ siê na Dziadka Mroza. To nie jedyne dziwy tego cudownego dla nas wszystkich wi¹tecznego okresu, o czym zreszt¹ m.in. Nasze dziewczyny Klaudia Pokrzywiñska piewaj¹ca uczennica klasy 3 Gimnazjum im. Kardy- na³a Stefana Wyszyñskiego w Dziemianach (fot. Jan Maziejuk). 2 Wy¿ej stawiane pytania czy warto by³o puentuj¹c je Z kalendarza w szerszym kontekcie odpo- wiadaj¹c na nie s³owami pio- Zamek senek wykonywanych przez Zespó³ Toples i Agnieszkê Cz³uchowski Chyliñsk¹. Zawarte w nich przes³ania s¹ adekwatne do mego osobistego stanu du- cha i cia³a w tym wzglêdzie. Czy warto by³o kochaæ tak, czy watro by³o oddaæ ser- ce, czasami gorzki bywa smak, mi³oci która wi¹¿e rêce (Toples) Czy warto by³o szaleæ tak ...przez ca³e ¿ycie czy warto by³o spalaæ siê...jak ja? Czy warto by³o kochaæ tak- a¿ do bólu? Czy mogê odejæ sobie Lancknechci niemieccy XVI w. ju¿? W latach ostatniej wojny Polski z Zakonem krzy¿ackim (Agnieszka Chyliñska) (l519- 1521) armia zaciê¿na Zakonu pod dowództwem Wolfa von Schonenburga liczy³a ok. 1900 konnych, 8OOO piechoty, Niech kwintesencj¹ odpo- 3OO wozów, 21 dzia³. W koñcu padziernika 152O r. dotar³a wiedzi na to, co do tej pory do Cz³uchowa, ale nie podjê³a próby zdobycia cz³uchowskiej zrobi³em i byæ mo¿e jeszcze warowni, dobrze przygotowanej do obrony przez starostê w przysz³oci zrobiê bêd¹ cz³uchowskiego Rafa³a Leszczyñskiego. Na jego polecenie s³owa jednej z piosenek wszystkie zabudowania wokó³ zamku spalono . Skaldów: · Najemnicy udali siê pod Chojnice, które skapitulowa³y bez Co by³o, to by³o, co mo¿e walki. byæ - jest A bêdzie to co bê- dzie Lecz zawsze to mi³o, ¿e nie brak nam miejsc Do któ- rych wracamy pamiêci¹ Goni- my za szczêciem, siêgamy do gwiazd Na gwa³t wiat chcemy zmieniaæ Lecz to naj- wa¿niejsze, co ¿yje gdzie w nas Panowie, szanujmy wspomnienia Szanujmy umieszki, komentarze, gesty pukania siê na mój widok wspomnienia, smakujmy ich w czo³o treæ Nauczmy siê je ceniæ Szanujmy wspomnienia, bo - czy warto by³o byæ w tym wzglêdzie kaszubskim warto co mieæ Gdy zbli¿y siê nasz count desiere Don Kichotem, godz¹c siê na lekcewa¿enie ze strony (Skaldowie) tych, którzy winni s¹ wsparcia dla realizacji takiej Kap³an krzy¿acki dzia³alnoci. Wszystkim, co okazali mi w mojej pracy na rzecz Ma- W czasach krzy¿ackich zamek w Cz³uchowie by³ nie tylko Nie w tym rzecz abym tu w tym miejscu co tam wy- gazynu NGswoj¹ przyjañ i pomoc a tak¿e tym, co nie warowni¹, ale te¿ klasztorem siedzib¹ konwentu. Zgodnie z pomina³, ale osobicie jest mi po prostu przykro, ¿e chcieli okazaæ przys³owiowej odrobiny ¿yczliwoci - regu³¹ zakonu konwent sk³ada³ siê z komtura, dwunastu bra- moje bezinteresowne zaanga¿owanemu na rzecz Regio- K³aniam siê widaæ to na zdjêciu- piêknie, ci rycerzy, szeciu braci kap³anów i niesprecyzowanej licz- nu, nie znalaz³o nale¿nego mu wsparcia i ustawowej po- z serca ¿ycz¹c Wszystkiego Dobrego. by sariantów, czyli cz³onków zakonu., którzy nie sk³adali lu- mocy ze strony Sejmiku i Pomorskiego Urzêdu Mar- A po kaszëbsku na konc gôdom Waji bów wieczystych, a jedynie luby czasowe obejmuj¹ce okres, sza³kowskiego oraz od lokalnych samorz¹dów, czy Wieldzi Bóg zap³ac za wszëdko! na który zaci¹gali siê pod chor¹giew Zakonu. tak¿e ze strony statutowych w³adz Zrzeszenia Kaszub- sko Pomorskiego, instytucji, które(itumi,jako wielo- Zbigniew [email protected] letniemu cz³onkowi tej organizacji, któr¹ wspó³two- rzy³em, zaanga¿owanemu na rzecz realizacji idei tego Ps.: Wszystkich, którym zale¿y na utrzymaniu tego na- Ruchu jest mi niezmiernie, po ludzku przykro za igno- szego regionalnego czasopisma i mog¹ mi pomóc w rowanie zarówno mojej pracy jak i miê osobicie) przez jego wydawaniu, bezporednio b¹d poprzez znalezie- te wszystkie lata wspiera³em w realizacji ich zadañ na nie na jego rzecz Mecenasów i Dobroczyñców, gor¹co rzecz promocji i rozwoju kulturalnego oraz spo³eczno proszê o pomoc, zw³aszcza finansow¹.