38 / 2014 Radaktor Naczelny • Editor In Chief Rada Naukowa – Scientifi c Board Prof. dr hab. Kazimierz Kuśnierz Prof. dr hab. Jerzy Jasieńko Redaktorzy Tematyczni • Topical Editors Politechnika Wrocławska (Polska) – przewodniczący Dr Łukasz Bednarz Wrocław University of Technology (Poland) – chairman (konstrukcje murowane / masonry structures), Politechnika Wrocławska Prof. Maria Teresa Bartoli Prof. dr hab. Jerzy Jasieńko Uniwersytet we Florencji (Włochy) / University of Florence (Italy) (konstrukcja i konserwacja / constructions and conservation) Prof. Mario Docci Politechnika Wrocławska Uniwerstet Sapienza w Rzymie (Włochy) / Sapienza University in Rome (Italy) Dr hab. Hanna Kóčka-Krenz, prof. Prof. Wolfram Jaeger (archeologia / archaeology), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Uniwersytet w Dreźnie (Niemcy) / University of Dresden (Germany) Prof. Andrzej Koss Prof. dr hab. Andrzej Kadłuczka (konserwacja i restauracja dzieł sztuki Politechnika Krakowska (Polska) / Cracow University of Technology (Poland) conservation and restoration of works of art) Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie Prof. Tatiana Kirova Politechnika w Turynie, Uniwersytet Uninettuno w Rzymie (Włochy) Prof. dr hab. Czesław Miedziałowski Polytechnic University of Turin, University Uninettuno in Rome (Italy) (konstrukcja / constructions), Politechnika Białostocka Prof. Andrzej Koss Dr Tomasz Nowak Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie (Polska) (konstrukcje drewniane / timber structures), Politechnika Wrocławska Academy of Fine Arts in Warsaw (Poland) Prof. dr hab. Zdzisława Tołłoczko Prof. dr hab. Kazimierz Kuśnierz (historia sztuki, kultury, estetyka / history of art and culture, aesthetics) Politechnika Krakowska (Polska) / Cracow University of Technology (Poland) Politechnika Krakowska Dr hab. Jadwiga Łukaszewicz, prof. Sekretarz Redakcji • Editorial Secretary Uniwersytet Mikołaja Kopernika (Polska) Dr Dominika Kuśnierz-Krupa Nicolaus Copernicus University in Toruń (Poland) e-mail: [email protected] Prof. Emma Mandelli Biuro Redakcji • Editorial Offi ce Uniwersytet we Florencji (Włochy) / University of Florence (Italy) Mgr Jacek Rulewicz, Sekretarz Generalny SKZ Prof. dr hab. Czesław Miedziałowski Dr Maria Stępińska Politechnika Białostocka (Polska) / Bialystok University of Technology (Poland) 00-464 Warszawa, ul. Szwoleżerów 9 tel. 22-629-21-31, e-mail: [email protected], [email protected] Prof. Claudio Modena Uniwersytet w Padwie (Włochy) / University of Padua (Italy) Tłumaczenie • Translation Mgr Violetta Marzec Prof. Andre de Naeyer Mgr Marta Serafi n Uniwersytet w Antwerpii (Belgia) / University of Antwerp (Belgium) Dr hab. Piotr Rapp Projekt okładki • Cover design Politechnika Poznańska (Polska) / Poznan University of Technology (Poland) Dr Dominika Kuśnierz-Krupa, Dr Michał Krupa Prof. Gennaro Tampone Uniwersytet we Florencji (Włochy) / University of Florence (Italy) Opracowanie grafi czne i DTP • Graphic design and DTP Sławomir Pęczek, EDITUS, tel. 71-793-15-00, 502 23-43-43 Prof. Angelo Di Tommaso www.editus.pl Uniwersytet w Bolonii (Włochy) / University of Bologna (Italy) Redaktor techniczny • Technical Editor Zdzisław Majewski Czasopismo jest wydawane drukiem w formacie A4 (wersja pierwotna) oraz Realizacja wydawnicza • Publishing w wersji elektronicznej. Na stronie internetowej www.skz.pl dostępne są pełne Dolnośląskie Wydawnictwo Edukacyjne wersje numerów czasopisma w formacie pdf. 53-204 Wrocław, ul. Ojca Beyzyma 20/b The Journal is printed in A4 format (original version) and in the electronic version. Full tel./fax 71-363-26-85, 71-345-19-44 versions of the journal issues are available in the pdf format on the Internet website www.skz.pl www.dwe.wroc.pl Wydawca • Publisher Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków 00-464 Warszawa, ul. Szwoleżerów 9 WIADOMOŚCI KONSERWATORSKIE tel. 22-621-54-77, fax 22-622-65-95 2014 dofi nansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Nakład: 1000 egz. Edition: 1000 copies. Journal of Heritage Conservation 2014 was subsidised Druk ukończono w 2014 r. Printed in 2014. by the Minister of Culture and National Heritage. Wiadomości Konserwatorskie są indeksowane przez BazTech – Bazę danych o zawartości polskich czasopism technicznych (http://baztech.icm.edu.pl). Journal of Heritage Conservation are indexed by BazTech – Polish Technical Journal Contents (http://baztech.icm.edu.pl). Instrukcje dla autorów, podstawowe zasady recenzowania publikacji oraz lista recenzentów dostępne są na stronie internetowej www.wiadomoscikonserwatorskie.skz.pl Instructions for authors, basic criteria for reviewing the publications and a list of reviewers are available on the Internet website www.wiadomoscikonserwatorskie.skz.pl Wiadomości Konserwatorskie • Journal of Heritage Conservation • 38/2014 3 Od redakcji From the Editor Oddajemy do rąk Czytelników drugi tegoroczny numer We give our Readers the second issue of our quarterly kwartalnika „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage “Conservation News - Journal of Heritage Conservation” Conservation”. W bieżącym numerze zamieszczamy obszerne this year. The current number involves a detailed report from sprawozdanie z obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony the celebrations of the International Monument Protection Zabytków, które miały miejsce w dniach 24-25 kwietnia w Day which were held on 24-25 April, in Żyrardów. Then Żyrardowie. Z kolei w dziale NAUKA publikujemy m.in. ar- in the SCIENCE section we have published e.g. an essay tykuł dotyczący neoklasycyzmu w architekturze Polski i Łotwy; on neoclassicism and neoclassicisms in the architecture of artykuł prezentujący wyniki interdyscyplinarnej akcji badawczej Poland and Latvia; an article presenting results of an inter- w klasztorze oo. Dominikanów w Krakowie; a także wypowiedź disciplinary research action in the Dominican monastery in na temat prac restauratorskich w zabytkowym, drewnianym Krakow; as well as an article addressing the issue of restora- kościele pw. św. Sebastiana w Wieliczce. Mamy nadzieję, że te tion work in the historic wooden church of St. Sebastian in oraz pozostałe artykuły będą dla Państwa ciekawą lekturą. Wieliczka. We hope that both those and other articles will 14 maja w Warszawie miało miejsce posiedzenie Zarządu provide you with interesting reading material. Głównego naszego Stowarzyszenia, z którego sprawozdanie On 14 May, a meeting of the Main Board of our As- opublikowano na stronie internetowej www.skz.pl. Na spo- sociation took place in Warsaw, a report from which has tkaniu omówiono harmonogram przygotowań do organizacji been published on the Internet website www.skz.pl. At the II Kongresu Konserwatorów Polskich, który odbędzie się meeting, the preparation schedule was discussed for organis- jesienią 2015 roku, pod hasłem „Ochrona dziedzictwa kultu- ing the 2nd Congress of Polish Conservators which will take rowego wobec wyzwań przyszłości – między teorią a praktyką”. place in the autumn 2015, entitled “Protection of cultural Przypominamy także, że w tym roku przed nami jest heritage against challenges of the future – between theory jeszcze sesja naukowa dedykowana pamięci Jerzego Tura and practice”. i Barbary Tondos – zmarłych członków SHS, historyków sztu- We would also like to remind you, that still ahead of us ki i konserwatorów zabytków, działających na terenie Polski this year is a scientifi c session dedicated to the memory of południowo-wschodniej, przygotowywana przez Stowarzysze- Jerzy Tur and Barbara Tondos – the late members of AHA, nie Historyków Sztuki (wrzesień) oraz IX Międzynarodowa art historians and monument conservators who used to work konferencja SAHC 2014, która odbędzie się w październiku in south-eastern Poland, prepared by the Art Historians’ As- w Mexico City. sociation (September), and the 9th International Conference Ponadto Zarząd Główny SKZ przygotowuje uroczystą SAHC 2014 which will be held in Mexico City in October. sesję naukową połączoną z prezentacją tegorocznych laure- Moreover, the Main Board of the MCA are preparing atów konkursu „Conservator Ecclesiae”. Sesja ta odbędzie a ceremonious scientifi c session combined with a presenta- się wczesną jesienią w Krakowie – na Wawelu, podobnie jak tion of this year’s winners of the “Conservator Ecclesiae” w roku ubiegłym. competition. The session will be held in the early autumn in Krakow – in the Wawel Castle, like last year. Redaktor Naczelny Przewodniczący Rady Naukowej Editor in Chief Chairman of Scientifi c Board Kazimierz Kuśnierz Jerzy Jasieńko 4 Wiadomości Konserwatorskie • Journal of Heritage Conservation • 38/2014 SPIS TREŚCI CONTENTS NAUKA SCIENCE Radosław Sochaczewski Radosław Sochaczewski Młyn Rothera w Bydgoszczy. Rother’s Mill in Bydgoszcz. Badanie dawnego obiektu Research of a former industrial przemysłowego w kontekście object in the context of architecture architektury i technologii 7 and technology 7 Dominika Kuśnierz-Krupa Dominika Kuśnierz-Krupa Brzostek na mapie Miega 22 Brzostek on the Mieg’s map 22 Andrzej Gaczoł Andrzej Gaczoł Zabytkowy drewniany kościół Historic wooden church pw. św. Sebastiana of St. Sebastian in Wieliczka w Wieliczce – prace restauratorskie – restoration work w przeszłości i obecnie 29 in the past and present 29 Jacek Czechowicz Jacek Czechowicz Średniowieczne odniesienia Medieval references in the architecture w architekturze krakowskich of Krakow churches. kościołów. Part I – the second half Część I – druga połowa XIX wieku 45 of the 19th century 45 Maciej Majewski, Bogusz Wasik, Marcin Wiewióra Maciej Majewski, Bogusz Wasik, Marcin Wiewióra Studia nad warsztatem