Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. Turkcell Küçükyalı Plaza, Aydınevler Mahallesi İnönü Caddesi No: 20 Küçükyalı Ofispark B Blok - Maltepe / İstanbul Tel: +90 (212) 313 1000 Faks: +90 (216) 504 4058 Müşteri Hizmetleri Tel: 532 ya da +90 (532) 532 0000 www.turkcell.com.tr Ticaret Sicil Numarası: 304844 TURKCELL BÜYÜDÜKÇE... TURKCELL FAALİYET RAPORU 2016 RAPORU FAALİYET TURKCELL FAALİYET RAPORU 2016 Toplam Müşteri Sayısı (Milyon) 52,0 48,6 50,7 2012 2013 2014 ...HAYAT BÜYÜR... 51,6 50,1 2015 2016 ...MUTLULUK BÜYÜR... Toplam Sabit Müşteri (Bin) 1.191,3 845,4 604,3 2012 2013 2014 TURKCELL GRUBU TURKCELL ...MUTLULUK BÜYÜR... 2015 FAALİYETLERİMİZ KURUMSAL YÖNETİM KURUMSAL 1.861,9 1.520,2 SEKTÖREL VE FİNANSAL BİLGİLER VE FİNANSAL SEKTÖREL 2015 2016 IP TV Abone Sayısı (Bin) 60,1 2014 TURKCELL GRUBU TURKCELL ...GELECEK BÜYÜR... 2015 FAALİYETLERİMİZ KURUMSAL YÖNETİM KURUMSAL 359,7 223,7 BİLGİLER VE FİNANSAL SEKTÖREL 2015 2016 TURKCELL HAKKINDA Turkcell, Türkiye’de kurulmuş ve yerleşik, entegre iletişim ve teknoloji hizmetleri şirketidir. Müşterilerine mobil ve sabit şebekeleri üzerinden ses, data, TV hizmetleri ve katma değerli bireysel ve kurumsal servisler sunmaktadır. Turkcell Grup şirketleri Türkiye, Ukrayna, Belarus, Kuzey Kıbrıs, Almanya, Kazakistan, Gürcistan, Moldova ve Azerbaycan olmak üzere toplam 9 ülkede faaliyet göstermektedir. 31 Aralık 2016 itibarıyla, Turkcell’in geliri 14,3 milyar TL ve aktif büyüklüğü 31,6 milyar TL’dir. Turkcell 1 Nisan 2016’da LTE-Advanced ve 3 taşıyıcı birleştirme teknolojilerini kullanarak Türkiye’de 81 ilde LTE hizmetini lanse etmiştir. Aralık 2016 itibarıyla, 2G şebekesi ile Türkiye nüfusunun yaklaşık %99,67’sini, 3G şebekesi ile de %96,04’ünü kapsamaktadır. Evlere kadar saniyede 1 Gbps’e varan hızlarda fiber data erişimi sağlamaktadır. Temmuz 2000 yılından bu yana hem NYSE, hem de BIST’te kote olan Turkcell; NYSE’de kote olan tek Türk şirketidir. Daha fazla bilgi için http://www.turkcell.com.tr ’ye başvurabilirsiniz. TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU 7 İÇİNDEKİLER TURKCELL GRUBU 10 2016 Gelişmeleri 12 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 14 Yönetim Kurulu 16 Genel Müdür’ün Mesajı 20 Üst Yönetim 22 Grup Şirketlerimiz Üst Yönetimi 24 Finansal Göstergeler 25 Operasyonel Göstergeler 27 Entegre İş Modelimizle Sürdürülebilir Büyüme 28 Dijital Servislerde Büyüme 30 Mobil Data Ve Sabit Datada Büyüme 32 Uluslararası Operasyonlarda Büyüme 34 Finansal Servislerde Büyüme 35 Vizyonumuz, Değerlerimiz, Hedeflerimiz 2016 FAALIYETLERIMIZ TURKCELL 36 Dünyada Teknolojıye Yön Veren Şırket: Turkcell 38 Üstün Teknolojimiz 2016 FAALİYET RAPORU 42 Entegre İletişim Şirketi Olarak Turkcell FORMATLARI 44 Bireysel İşimiz 46 Kurumsal İşimiz 50 Dijital Servislerimiz 55 İş Ortaklıkları Ekosistemi ve İnovasyon 56 Turkcell Satış Kanalları 58 Müşteri Deneyimi Yönetimi WEB 60 Sosyal Sorumluluk 68 İnsan Kaynakları 70 Turkcell Akademi 74 Uluslararası İştirakler 76 Yurt İçi İştirakler TABLET 79 Ödüller KURUMSAL YÖNETIM 82 Yatırımcı İlişkileri 84 Kredi Derecelendirme 85 Faaliyet Dönemi Sonrası Önemli Gelişmeler BASILI 90 2016 Yılı Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu 99 Bağlılık Raporu Sonucu SEKTÖREL VE FINANSAL BILGILER 100 Türkiye Telekom Sektörü 101 Şirketimiz Gelişmeleri 104 Turkcell Grubu 2016 Finansal ve Operasyonel Performans 109 Geleceğe Yönelik Beklentiler Digital Faaliyet Raporuna 110 Risklere İlişkin Değerlendirme QR Code ile ulaşabilirsiniz. 112 Sorumluluk Beyanları 113 Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Bağımsız Denetçi Raporu 116 Bağımsız Denetçi Raporu ve Konsolide Finansal Tablolar 224 Plazalarımız 225 Sözlük 8 TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU TURKCELL GRUBU Entegre iletişim ve teknoloji hizmetlerinin Grubu: UKRAYNA - lifecell Mobil Müşteri (mn) 12,4 TURKCELL BELARUS - life Gelir (milyon TL) 571 Mobil Müşteri (mn) 1,6 Gelir (milyon TL) 150 AZERBEYCAN - Azercell ALMANYA - TURKCELL Europe Mobil Müşteri (mn) 0,3 KAZAKİSTAN - Kcell MOLDOVA - Moldcell GÜRCİSTAN - Geocell Turkcell - TÜRKİYE Mobil Müşteri (mn) 33,0 Sabit Müşteri (mn) 1,9 KKTC - Kuzey Kıbrıs Turkcell Mobil Müşteri (mn) 0,5 IP TV Müşterisi(*) (bin) 360 Gelir (milyon TL) 136 Gelir (milyon TL) 12.788 9 50,1 31,6 ülke milyon milyar TL 9 ülkede faaliyet gösteriyor Toplam Müşteri Toplam Varlık (*) OTT TV müşterilerimiz toplam mobil müşterilerimiz içerisinde yer almakta olup, 2016 itibarıyla toplam TV müşterimiz 1,1 milyondur. Faaliyet raporundaki finansal sonuçlar Turkcell’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğ’in 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır. TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU 9 TURKCELL GRUBU App Store Google Store App Store Google Store Turkcell TV+ Turkcell Akademi BiP Dergilik fizy Hesabım Goller Cepte Lifebox 10 TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU 2016 GELİŞMELERİ %11,9 23 %62,3 büyüme milyon 4.5G abonesi artış Data ve dijital servis gelirlerinde Rekor gelir 375 Mbps ile Türkiye’nin en hızlısı rekor artış › Bugüne kadarki en yüksek yıllık gelir ve › En geniş spektrum › Akıllı telefon kullanımı %64’e ulaştı. FAVÖK performansı › 3G kullanıcısına göre 2 kat daha fazla › Mobilde üçlü oyun müşteri oranı %42’ye › Turkcell Grup gelirleri ve FAVÖK’ünde data kullanımı ulaştı. sırasıyla %11,9 ve %11,6 büyüme; › Aralık 2016 itibarıyla toplam trafiğin › Fiber bireyselde TV’li oyun müşteri oranı %32,3 FAVÖK marjı %28’i 4.5G şebekesi üzerinden %36’ya ulaştı. taşınmaktadır. %32,3 0,8 3 FAVÖK Marjı Net Borç/FAVÖK kredi notu 2016 yılı hedeflerimizi Turkcell’in “Yatırım Yapılabilir” gerçekleştirdik. Güçlü bilanço yapısı kredi notu teyit edildi › 2016 yılı için açıkladığımız Grup ve › Yabancı para pozisyonumuzu 2015 › Turkcell başlıca kredi derecelendirme Turkcell Türkiye gelir büyümesi, Grup yıl sonundaki 2 milyar ABD Doları kuruluşları tarafından verilen FAVÖK marjı ve Grup operasyonel seviyesinden 2016 yıl sonu itibarıyla 3 yatırım yapılabilir kredi notunu da yatırım harcamalarının (lisans ödemeleri 125 milyon ABD Dolarına(*) düşürerek koruyabilen Türkiye’deki tek şirkettir. hariç) satışlara oranı hedeflerimizi kur riskini de kontrol altında tutmayı gerçekleştirdik. başardık. › Bilanço ve risklerimizi de aktif bir şekilde yönettik. (*)Bu rakam avans ödemeleri ve riskten korunma işlemlerinin etkisini içermektedir ve 4.5G’ye ilişkin son taksit ödemesinin TL cinsinden ödenmesi opsiyonunun kullanılmasını varsaymaktadır. TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU 11 TURKCELL GRUBU TURKCELL 12 TURKCELL 2016 FAALİYET RAPORU YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI 2016 yılında, yenilikçi ürün ve servislerimizin getirdiği dinamizm, büyümemizde itici güçlerden biri oldu. Dünyanın en hızlı 4.5G altyapısını kurarak Türkiye’nin en güçlü entegre telekom operatörü olma vizyonumuzu güçlendirdik. Değerli Paydaşlarımız, sıra toplam 4.5G abone sayısını 23 milyona taşıdık. 4.5G teknolojisinin sağladığı hız sayesinde Turkcell TV+, BiP, Yönetim Kurulu ve Üst Yönetim ekibimiz ile büyük bir uyum fizy, lifebox, GollerCepte ve Merhaba Umut gibi dijital Bu yıl 3,5 milyar TL’lik içerisinde ve tam bir takım ruhu ile çalıştığımız bir yılı daha servislerimizin kullanıcı sayıları önemli ölçüde artış gösterdi. yatırım gerçekleştiren geride bıraktık. Yıl boyunca yaptığımız tüm çalışmalarımızda tek hedefimiz vardı: Hissedarlarımıza ve yatırımcılarımıza Müşterilerimize güvenli ve yüksek kalitede hizmet vermek Grubumuz, bir yandan azami fayda sağlamak, şirketimizin değerini artırmak, adına Türkiye’nin en büyük veri merkezini Gebze’de hizmete faaliyet alanındaki lider ülkemizde ve bölgemizdeki lider pozisyonumuzu açtık. İletişim teknolojisindeki son gelişmeler doğrultusunda konumunu pekiştirirken sağlamlaştırmak. Ayrıca, yalnız ekonomik açıdan değil yapılandırılmış Gebze Veri Merkezi sayesinde öte yandan kârlılığından ve stratejik açıdan da ülkemiz için son derece önemli bir müşterilerimize hayatın her alanında teknoloji ve iletişim operasyonel verimliliğinden sektörde faaliyet gösteriyoruz, bu husus da hissedarlarımız çözümleri sunmayı amaçlıyoruz. de ödün vermedi. ve yatırımcılarımıza karşı olan sorumluluğumuz ile birlikte ülkemize ve bölgemize karşı olan sorumluluğumuzu bir kat FİNANSAL HİZMETLERDE YENİ BİR daha artırıyor. DÖNEMİ BAŞLATTIK 2016 yılına baktığımızda küresel ekonomide yaşanan Ağustos 2016 tarihinde ise işte bu güçlü altyapı üzerinde kırılganlıkların etkilerinin gelişmekte olan ülkelerde daha çalışmak üzere müşterilerimizin beğenisine sunduğumuz yoğun bir şekilde hissedildiğini görüyoruz. İngiltere’nin katma değerli ürün servislerden biri olarak Paycell’in halk oylaması ile AB’den çıkış kararı ve Amerika Birleşik lansmanını gerçekleştirdik. Paycell servisi ile müşterilerimiz Devletleri’ndeki başkanlık seçimi bölgesel ve küresel olarak için uygulama marketleri, restoran zincirleri, akaryakıt etkisini hissettiren gelişmeler olarak tebarüz etti. Ülkemizde istasyonları, otopark ödemeleri, sigorta prim ödemeleri ve yaşanan 15 Temmuz darbe girişimi ise güçlü siyasi irade havaalanı hızlı geçiş hizmetleri gibi birçok yeni alanda hızlı ve halkımızın vatanına ve demokrasiye sahip çıkmasıyla ve kolay ödeme yöntemleri sunmaya başladık. bertaraf edildi. Arkasından yaşanan ekonomik sıkıştırma teşebbüsünün yine Devlet-Millet dayanışması ile sonuçsuz Tüm faaliyetlerimizi koşulsuz müşteri memnuniyeti ilkesi kalmasıysa, Türkiye’nin ne kadar dinamik ve güçlü olduğunu, çerçevesinde