1 Samen doen Beter Wonen Bestuursverslag 2017 woonbron 2 Voor onze bewoners zijn wij partner in prettig wonen. Vandaag voor morgen. Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC 3 Inhoudsopgave Welkom 4 Klant 19 Organisatie 36 2017 in cijfers 5 (K)PI’s 19 (K)PI’s 36 Voorwoord Raad van Bestuur 6 Service en dienstverlening 22 Interne organisatie 37 Strategische pijlers: klant, woning & woonomgeving 9 Betaalbaarheid, beschikbaarheid en bemiddeling 24 Financiële continuïteit 40 Case: Nieuwbouw 26 DrieKamerModel 44 Risicobeheersing 46 Ons woningbezit 10 Case: Loopbaanregie 48 Delft 10 Woning 27 Dordrecht 12 (K)PI’s 27 Nissewaard 14 Case: Woningrenovatie 31 Strategie & governance 49 Rotterdam 16 (K)PI’s 49 Woonomgeving 32 (K)PI’s 32 Verslag Raad van Commissarissen 52 Case: Complexbeheer 35 Bijlagen 58 Risicoparagraaf 59 Overzicht van verbindingen 61 Beloning en vergoedingen Raad van Bestuur 62 Samenstelling en beloning Raad van Commissarissen 65 Dit bestuursverslag hoort bij de jaarrekening van Woonbron 2017 d.d. 18 april 2018 Adresgegevens en colofon 67 Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC 4 Welkom Over ons Dit verslag Strategische pijlers Woonbron zorgt in gevarieerde wijken voor passende Wij rapporteren zo transparant mogelijk. Dit doen wij huisvesting voor hen die ons nodig hebben. Voor onze over het jaar 2017 via dit interactieve bestuursverslag. bewoners zijn wij partner in prettig wonen. Vandaag U kunt op alle onderdelen klikken voor aanvullende voor morgen. informatie. Zo bepaalt u zelf uw leeswensen. U kunt ook zoeken op trefwoorden, waarna u een selectie ziet Met zo’n 44.000 woningen en ruim 4.000 overige van relevante teksten. Ook kunt u pagina’s selecteren Klant Woning Woonomgeving vastgoedeenheden in Delft, Dordrecht, Nissewaard en printen, zowel de geselecteerde pagina’s als het en Rotterdam behoren wij tot de grotere corporaties volledige verslag. in Nederland. We zijn actief in de Zuidvleugel van de Randstad. De verwachtingen ten aanzien van onze Download jaarrekening 2017 organisatie veranderen snel. We werken in een dynamische omgeving. In deze omgeving, die ons voor uitdagingen stelt, willen wij bovenal goed presteren voor onze bewoners. De nadruk ligt op het beheren, onderhouden en bouwen van sociale huurwoningen met een passende kwaliteit, betaalbaarheid en een excellente dienstverlening voor onze klanten. Over ons Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC 5 2017 in cijfers Delft Dordrecht 8.983 Delft 16% 20% Nisse- Totaal aantal waard woningen1 9% Rotterdam 24.3752 44.131 Nissewaard Rotterdam 3.864 55% Dordrecht 6.909 1 Betreft woningen in eigen bezit plus woningen verkocht onder voorwaarden, inclusief woningen in verzorgingshuizen en overige woongelegenheden. 2 Aantal is inclusief Albrandswaard, 14 woningen. Woonbron Strategische Profiel Governance Facts Pijlers Woningbezit Missie organisatie 6 Voorwoord Raad van Bestuur Bert Wijbenga Richard van Nieuwenhuizen Sitton Onze terugblik op 2017 stemt ons tevreden. externe partijen. Schoon, heel en veilig blijft een van onderhoud innoveren we ook, onder meer met We wisten goede resultaten voor onze bewoners topprioriteit en we reserveren voor 2018 een flink onze ‘PRIO-beurt’ (preventief inspectie-onderhoud): te realiseren, zetten stappen om onze woningen bedrag om portieken, galerijen, trappenhuizen en bij een bezoek aan een klant bekijken we de hele te verbeteren en namen maatregelen die prettig gangen te verbeteren. Ook spreken we bewoners aan woning en nemen dan de maat regelen die we snel wonen bevorderen. als ze de kwaliteit van de gemeenschappelijke ruimten kunnen uitvoeren en die bijdragen aan de woning- aantasten. kwaliteit. De eerste signalen van deze aanpak zijn zeer Drie jaar lang was de kwaliteit van onze dienstverlening positief, 89% van de geholpen klanten is enthousiast. topprioriteit. Dat leidde de afgelopen jaren tot een Begin 2017 voegden we een nieuwe prioriteit toe: Deze aanpak zetten we daarom in 2018 veel vaker in. steeds betere waardering van onze klanten. Eind 2017 de woningkwaliteit. Onze voorraad van ruim 35.700 gaf 60% van de klanten ons een 8 of hoger voor onze woningen vereist onderhoud en verbetering door Afgelopen jaar leverden we in Dordrecht 36 nieuwe dienstverlening, tegen 53% een jaar eerder. Dit stemt renovaties. We willen jaarlijks 2% van onze woningen appartementen op aan het Vogelplein. De buurt krijgt tevreden en geeft een goede basis om de tevredenheid ingrijpend verbeteren. In 2017 is het nog niet gelukt daarmee een goede impuls en de bewoners genieten de komende jaren verder te vergroten. om ruim 700 woningen daadwerkelijk aan te pakken. van een nieuwe woning met hoog comfort. In de Wel zijn er veel voorbereidingen getroffen en plannen Vogelbuurt wordt ook een groot deel van de bestaande Een andere prioriteit was – net als in 2015 en 2016 – gereedgemaakt om vanaf komend jaar volop aan de woningen verbeterd. In totaal pakken we zo’n het versterken van ons beheer. We richten ons op slag te gaan. Ook stelden we eind van het jaar een 800 woningen in deze wijk aan. In Dordrecht willen woningen en woongebouwen die schoon, heel en veilig geactualiseerde agenda duurzaamheid vast die onze we in het algemeen woningen vernieuwen. Het feit dat zijn en pakken woonoverlast aan waar zich dat voor- leidraad vormt om onze woningen op dat vlak te de Drechtsteden buiten ons wettelijk kernwerkgebied doet. Ons streven was dat eind 2017 81% van de verbeteren. Ten opzichte van ons eerdere duurzaam- vallen, maakt het lastig om tempo te maken. Een complexen goed zou scoren op schoon, heel en veilig. heidsbeleid is de toevoeging van de langetermijnvisie verzoek aan de minister om vrijstelling voor een kleine Dat is niet gehaald. We bleven steken op 61%. en de concrete strategie voor aansluitingen op het grondruil met de gemeente kreeg geen goedkeuring, Een nuancering is op zijn plek. Waar een extern bureau warmtenet. waardoor plannen vertragen. We maken ons zorgen om de eerste beoordeling deed, deden wij dat deze keer deze strikte uitleg van de woningwet, die de woning- zelf. We blijken kritisch naar onszelf te kijken. We Onderhoud was in 2017 onze grootste uitgavenpost. behoefte van de bewoners niet helpt. We blijven onderzoeken of wij inderdaad kritischer oordelen dan Deze is ook fors hoger dan vorige jaren. Op gebied hierover in gesprek met onze toezichthouder. Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC Voorwoord Raad van Bestuur 7 Onze bewoners zijn degenen waarvoor wij ons werk cultuur die ons nog beter in staat stelt om onze maat- doen. Hun mening over onze inzet is van groot belang. schappelijke doelen voor onze klanten te realiseren. In 2017 werkten we samen met de Concernparticipatie- raad Woonbron (CPRW) aan vernieuwing van de bewo- In 2017 tekenden we een overeenkomst met het nersparticipatie. Medio december werden de nieuwe Waarborgfonds Sociale Woningbouw en Humanitas statuten van de stichting CPRW getekend en werd de Huisvesting om te komen tot een fusie tussen vereniging CPRW opgeheven. De werving van nieuwe Humanitas Huisvesting en Woonbron. Deze corporatie bestuursleden startte meteen. Kern van de vernieuwde kan door zijn financiële situatie niet zelfstandig participatie is dat we meer ruimte bieden voor nieuwe voortbestaan. Na een intensief onderzoek besloten vormen van meedoen. We rekenen erop dat de ver- we de fusie door te zetten. Deze moet medio 2018 nieuwde CPRW ons met frisse energie de spiegel zal effectief zijn. Inmiddels werken de medewerkers van voorhouden die we zo van belang vinden van onze Humanitas al op een Woonbronlocatie en is de uit- huurdersvertegenwoordiging. voering van het integratieplan in gang. Op die manier kunnen de klanten van Humanitas zo snel mogelijk Om onze klanten enthousiast te krijgen en houden gebruikmaken van onze dienstverlening. is het van belang dat we enthousiaste medewerkers hebben. We zijn dan ook zeer trots dat we begin van Raad van Bestuur Woonbron het jaar werden uitgeroepen tot ‘Great Place to Work’. Bert Wijbenga van Nieuwenhuizen In deze internationale benchmark scoorden we bij de Richard Sitton tweede keer dat we meededen erg goed. We zijn blij met dit resultaat en zien hierin een goede basis om de komende jaren de betrokkenheid van onze mede- werkers verder te versterken. Met het in 2017 gestarte cultuurprogramma werken we aan een organisatie- Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC 8 2017 in cijfers 44.131 € 71,05 mln. 293 BB 60% Woningen in bezit en verkocht 8+ waarderingen Uitgegeven aan onderhoud1 Gerenoveerde woningen Aedes-benchmark onder voorwaarden dienstverlening 7,5 79% 61% -2,6% € 43,2 mln. Vrijkomende huurwoningen Complexen die ‘goed’ scoren Waardering gemeenten met huur < 2e aftoppingsgrens Daling bedrijfslasten Operationeel resultaat huurtoeslag op schoon, heel en veilig 1 Inclusief loonkosten en op basis van de functionele indeling. Woonbron Voorwoord Strategische Strategie & Verslag facts RvB pijlers Woningbezit Organisatie governance RvC Strategische pijlers 9 Klant, woning & woonomgeving Klant Woning Woonomgeving We willen uitblinken in onze dienstverlening. Zo komen Voor onze klanten zijn de kwaliteit van hun woning en Tot slot richten we ons op beheerkracht. Het zorgen we tot enthousiaste klanten. Deze klanten bevelen ons