Monitoring Branżowy Analizy Sektorowe 10 kwietnia 2017 Rynek piwa1 w Polsce zdominowany przez firmy zagraniczne Trendy bieżące Departament Analiz Ekonomicznych W 2016 r. produkcja piwa w Polsce wzrosła o 0,5% r/r (wobec spadku o 1,1% r/r w 2015 r.), sięgając 40,7 mln hl. Polska jest trzecim producentem Zespół Analiz Sektorowych piwa w UE. [email protected] W 2016 r. sytuacja ekonomiczno-finansowa producentów piwa nieznacznie pogorszyła się r/r, choć rentowność sprzedaży pozostała na poziomie Anna Senderowicz wyższym niż średnio w przetwórstwie przemysłowym. tel. 22 521 81 24 Od kilku lat spożycie piwa w Polsce utrzymuje się na stabilnym poziomie, oscylując w granicach 98-99 litrów na osobę. Udział podatku akcyzowego i VAT w cenie detalicznej piwa kształtuje się w granicach 35-37%. Dochody budżetu z akcyzy w 2015 r. wyniosły 3,6 mld zł. W siedmiu spośród 26 średnich i dużych firm wytwarzających piwo dominuje kapitał zagraniczny, ich udział w przychodach ogółem w 2016 r. sięgał 87%, a w zysku netto 93%. Ponad 80% rynku piwa należy do trzech producentów: Kompanii Piwowarskiej (właścicielem jest japońska grupa Asahi), Grupy Żywiec (grupa Heineken) oraz Carlsberg Polska (grupa Carlsberg). Perspektywy krótkoterminowe W krótkiej perspektywie sytuacja branży może się nieco poprawić z uwagi na wzrost wartości sprzedaży pod wpływem spodziewanych wyższych cen piwa oraz wzrostu popytu piwa markowe (efekt lepszej sytuacji gospodarstw domowych). Z drugiej strony wysokie nasycenie rynku i silna konkurencja między browarami będzie czynnikiem ograniczającym wzrost branży. Szanse to tendencja częstszego spożywania posiłków poza domem (podczas których zamawia się piwo), rozwój browarów rzemieślniczych, a także rozwijający się eksport piwa do krajów UE. Udział podatków w cenie detalicznej piwa Firmy z udziałem kapitału krajowego i zagranicznego w 2016 r. koszty produkcji, sektor prywatny z przewagą kapitału zagranicznego marża sektor prywatny z przewagą kapitału krajowego producenta i dystrybu- 100 tora % 26,9 63% 75 podatek 87,3 92,7 akcyzowy 50 18% VAT 73,1 19% 25 12,7 0 7,3 liczba podmiotów przychody ogółem zysk netto źródło: Rynek wyrobów alkoholowych, IERiGŻ-PIB, listopad 2016 źródło: PONT Info. GOSPODARKA, Grupa A Jednostki średnie i duże (pracujących >9 osób) 1 PKD 11.05 – Produkcja piwa 1 | Monitoring Branżowy Rynek piwa w Polsce Sytuacja ekonomiczno-finansowa producentów piwa (PKD 11.05) W 2016 r. sytuacja ekonomiczno-finansowa producentów piwa nieznacznie pogorszyła się r/r, choć rentowność pozostała na poziomie wyższym niż Niewielki spadek przychodów średnio w przetwórstwie przemysłowym. Branża osiągnęła przychody i zysku netto producentów piwa, ogółem w wysokości 11,3 mld zł (-2,3% r/r) przy kosztach działalności rentowność wyższa niż średnio w przetwórstwie przemysłowym, 10,1 mld zł (-3,8% r/r). Wynik finansowy brutto zwiększył się o 14,5% r/r, płynność poniżej wynik netto spadł o 2,2% r/r. Płynność, zarówno bieżąca, jak i szybka, akceptowalnego poziomu. poprawiły się, jednak nadal pozostały na niskim, nieakceptowalnym poziomie (CR=0,70; QR=0,54) z uwagi na przewagę zobowiązań nad należnościami. Zwraca uwagę długi okres regulowania zobowiązań (52 dni) przy rotacji należności wynoszącej 43 dni. Na koniec 2016 r. krótkoterminowe kredyty bankowe producentów piwa zmniejszyły się o 42% r/r, do 720 mln zł, natomiast długoterminowe spadły o 62% r/r, do 239 mln zł, co wpłynęło na obniżenie współczynnika długu. Nakłady inwestycyjne wzrosły o 6,2% r/r. Przychody i koszty ogółem Rentowność (w %) 12 000 100 % mln zł 2014 7,1 11 000 95 2015 8,3 2016 8,2 10 000 90 2014 43,3 9 000 85 2015 43,4 2016 37,0 8 000 80 2014 2015 2016 0 10 20 30 40 50 NPM (ROS) Stopa rentowności sprzedaży netto GS Przychody (L) TC Koszty (L) ROE Stopa rentowności kapitału własnego Wskaźnik kosztów (P) Płynność finansowa Zadłużenie 2014 2014 2015 2015 2016 2016 2014 2014 2015 2015 2016 2016 -0,3 0,2 0,7 1,2 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 QR Wskaźnik podwyższonej płynności DR (WZA) Współczynnik długu CR Wskaźnik płynności bieżącej WPMK Pokrycie majątku trwałego kapitałem stałym źródło: baza danych PONT Info. GOSPODARKA, Grupa A Jednostki średnie i duże (pracujących >9 osób) 2 | Monitoring Branżowy Rynek piwa w Polsce Na koniec 2016 r. w branży funkcjonowało 26 podmiotów o zatrudnieniu powyżej 9 osób. Liczba pracujących wynosiła 7367 (-2,9% r/r). Udział w ogólnej liczbie podmiotów Udział w przychodach ogółem jednostki średnie grupa C (pracujących >9 jednostki i <50 osób) pośrednie grupa 38,5% D (pracujących >=50 i <= 250 osób) 4,8% jednostki wielkie grupa E (pracujących >250 osób) jednostki 94,3% średnie grupa C (pracujących >9 jednostki wielkie i <50 osób) grupa E 0,9% (pracujących jednostki >250 osób) pośrednie grupa 23,1% D (pracujących >=50 i <= 250 osób) 38,5% źródło: baza danych PONT Info. GOSPODARKA Udział w wyniku finansowym netto Firmy z udziałem kapitału krajowego jednostki i zagranicznego w 2016 r. średnie grupa C (pracujących >9 i <50 osób) 38,5% sektor prywatny z przewagą kapitału zagranicznego sektor prywatny z przewagą kapitału krajowego 100 % 26,9 75 87,3 92,7 jednostki wielkie 50 grupa E (pracujących jednostki 73,1 >250 osób) pośrednie grupa 25 23,1% D (pracujących >=50 i <= 250 osób) 12,7 7,3 38,5% 0 liczba podmiotów przychody ogółem zysk netto źródło: baza danych PONT Info. GOSPODARKA W siedmiu spośród 26 firm wytwarzających piwo dominuje kapitał Dominacja firm z udziałem zagraniczny, ich udział w przychodach ogółem na koniec 2016 r. sięgał 87%, a kapitału zagranicznego w w zysku netto 93%. wytworzonych przychodach ogółem i wyniku finansowym 6 firm osiągnęło w 2016 r. obroty powyżej 150 mln zł (por. tabela). Udział netto. tych firm w przychodach branży wyniósł 94%, a w zysku netto 98%. 3 | Monitoring Branżowy Rynek piwa w Polsce 2015 2016 obroty obroty 11.05 Produkcja piwa obroty obroty powyżej powyżej razem razem 150 mln zł 150 mln zł Liczba jednostek gospodarczych ogółem 24 6 26 6 w tym udział jednostek rentownych 88 100 69 100 EMPN Liczba pracujących 7 590 6 318 7 367 6 102 GS Przychody ogółem 11 560 10 905 11 297 10 653 TC Koszty ogółem 10 618 9 991 10 217 9 593 NP Wynik finansowy netto (zysk netto) 943 914 1 079 1 060 NPM (ROS) Stopa rentowności sprzedaży netto 8,3 8,6 8,2 8,6 ROE Stopa rentowności kapitału własnego 42,7 46,1 36,5 40,1 ROA Stopa rentowności aktywów 12,3 12,7 12,9 13,5 CR Wskaźnik płynności bieżącej 0,57 0,53 0,70 0,65 QR Wskaźnik podwyższonej płynności 0,45 0,43 0,54 0,52 IT (WRZD) Wskaźnik rotacji zapasów w dniach 13 11 15 13 CP (WRND) Wskaźnik rotacji należności w dniach 45 45 43 42 PL (WRZbD) Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach 53 54 52 53 DR (WZA) Współczynnik długu 0,71 0,72 0,65 0,66 WP (WPMK) Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym 0,53 0,50 0,65 0,61 LTC Długoterminowe kredyty bankowe 627 586 239 212 STC Krótkoterminowe kredyty bankowe 1 235 1 204 720 697 ZI Wartość zakupów z importu ogółem 535 525 472 460 EXP Sprzedaż eksportowa 1 436 1 416 1 409 1 374 IO Wartość nakładów inwestycyjnych 437 408 465 447 I/DE Nakłady inwestycyjne / amortyzacja 0,9 0,9 1,0 1,0 Źródło: baza danych PONT Info. GOSPODARKA-OBROTY, pracujących >9 osób Produkcja piwa W 2016 r. produkcja piwa w Polsce wzrosła o 0,5% r/r (wobec spadku o Niewielki wzrost produkcji piwa 1,1% r/r w 2015 r.), sięgając 40,7 mln hl. W okresie styczeń-luty 2017 r. w 2016 r. (0,5% r/r) oraz spadek produkcja zmniejszyła się o 3,9% r/r, do 5,1 mln hl. produkcji w pierwszych dwóch miesiącach 2017 r. (-3,9% r/r). Roczna produkcja piwa 50 20 mln hl wielkość produkcji (lewa oś) r/r; % zmiana r/r (prawa oś) 45 10 40 0 35 -10 40,7 40,5 40,0 39,9 39,6 38,1 36,9 36,7 30 36,6 -20 36,0 33,2 25 -30 2007 2008 2010 2011 2013 2014 2016 2009 2012 2015 2006 źródło: Biuletyn Statystyczny GUS Rynek zdominowany przez Kompanię Piwowarską, Grupę Największym producentem piwa w Polsce jest Kompania Piwowarska Żywiec i Carlsberg Polska (właścicielem jest japońska grupa Asahi) z 34% udziałem w rynku, na drugim (ponad 80% rynku). miejscu znajduje się Grupa Żywiec (grupa Heineken) – 27%, a na trzecim Carlsberg Polska (grupa Carlsberg) – 21%. 4 | Monitoring Branżowy Rynek piwa w Polsce Miesięczna produkcja alkoholi (w tys. hl) 200 4500 150 3000 100 1500 50 wódka (lewa oś) wino owocowe (lewa oś) piwo (prawa oś) 0 0 lip 12 lip 13 lip 16 lip lip 14 lip 15 lip sty 13 sty 14 sty 16 sty 17 sty sty 12 sty 15 sty źródło: Biuletyn Statystyczny GUS Kompania Piwowarska - browary: Tyskie Browary Książęce, Lech Browary Wielkopolski, Browar Dojlidy Białystok; marki: Tyskie, Lech, Żubr, Dębowe, Przejęcie Kompanii Piwowarskiej Dojrzałe Mocne, Redd’s, Pilsner Urquell, Gingers, Wojak, Grolsch, Książęce, przez japoński koncern Asahi. Kozel. Od 1 kwietnia 2017 r. Kompania Piwowarska zmienia nazwę na Asahi Breweries Europe Ltd. W 2016 r. doszło do największej w w historii piwowarstwa fuzji – spółka AB InBev wywodząca się z Belgii połączyła się ze SABMillerem - właścicielem m.in. Kompanii Piwowarskiej. Komisja Europejska zgodziła się na fuzję o wartości ponad 100 mld USD pod warunkiem, że nowy koncern sprzeda kilka browarów w Europie - wśród sprzedanych jest Kompania Piwowarska. 31 marca 2017 r. japoński koncern Asahi sfinalizował zakup należących do niedawna do SABMiller firm w Europie Środkowo- Wschodniej oraz ich marek. W ręce Japończyków obok Kompanii Piwowarskiej trafił też czeski Pilsner Urquell, słowacki browar Topvar, rumuński Ursus oraz węgierski Dreher.