WANDELROUTE KROMME RIJNPAD MET 7 KORTE WANDELROUTES VAN 2 TOT 10 KM Foto: Ad Snelderwaard Foto: Arthur Puls Kijk voor meer informatie over de Kromme Rijnstreek op WANDELROUTE www.vvvkrommerijnstreek.nl Uitgave: VVV Kromme Rijnstreek KROMME RIJNPAD Tekst: Sietske de Vet VVV Kromme Rijnstreek Vormgeving: Hans van Bruksvoort UTRECHT <> WIJK BIJ DUURSTEDE29 KM Markt 24, 3961 BC Wijk bij Duurstede Cartografie: Cartographics tel. 0343 575 995 M.m.v. Routebureau Utrecht Oplage: 10.000/oktober 2020 36 Kromme Rijnpad 1 www.vvvkrommerijnstreek.nl www.vvvkrommerijnstreek.nl GEBRUIK ROUTE EN GIDS Dit gidsje is de leidraad voor het Kromme Rijnpad, een 29 kilometer lange bewegwijzerde wandelroute van Utrecht naar Wijk bij Duurstede (of vice versa). De route volgt zoveel mogelijk de loop van de Kromme Rijn. De knooppunten geven extra houvast; verdwalen is vrijwel onmogelijk. INHOUD Kaart GEBRUIK ROUTE EN GIDS ......................... 3 De route is opgedeeld in vier etappes en kaartjes. Elke kaart heeft een UTRECHT ..................................................... 4 schaal van 1:35.000 (1 centimeter op kaart is in werkelijkheid 350 meter). Het Kromme Rijnpad heeft een rood onderbroken lijn. Het wandelnet- ETAPPE 1 ..................................................... 6 werk is oranje; de rondwandelingen hebben een blauwe kleur. Kijkpunten, Wandelrondjes Symbooltjes geven bezienswaardigheden aan, zoals een KROMME RIJN .......................................... 10 fort of kasteel; de nummers 1 t/m 23 verwijzen naar de in de gids beschreven Kijkpunten. Ook stations, bushaltes en NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE ........ 12 parkeerplaatsen zijn aangegeven. Aankomst- en vertrektij- ETAPPE 2 ................................................... 14 den staan op www.9292.nl. Kijkpunten, Wandelrondjes, Verblijf Wandelnetwerk Kromme Rijnstreek ROMEINSE LIMES ..................................... 18 Het Kromme Rijnpad volgt de knooppunten van het wandel- ETAPPE 3 ................................................... 20 routenetwerk Kromme Rijnstreek (500 km), waarbij je zowel kleine ommetjes als langere wandelingen kunt maken. Het Kijkpunten, Wandelrondjes werkt eenvoudig: je wandelt van knooppunt naar knooppunt, KASTELEN EN LANDGOEDEREN ........... 24 te herkennen aan de oranje schildjes met blauwe cijfers. ETAPPE 4 ................................................... 26 Pijlen wijzen de weg. Meer info: www.RoutesinUtrecht.nl/krommerijnstreek Kijkpunten, Wandelrondjes, Verblijf KERSEN- EN FRUITTEELT ......................... 32 De knooppuntnummers staan op de kaartjes, in de beschrij- ving en in het veld. De knooppuntenreeks is in één richting WIJK BIJ DUURSTEDE .............................. 34 aangegeven (vanaf Utrecht), maar je kunt de volgorde des- gewenst omkeren. Daarnaast is het Kromme Rijnpad apart bewegwijzerd met een routepijltje, in twee richtingen. Foto: Manja Herrebrugh Dit gidsje is tot stand gekomen door een samenwerking van Provincie Utrecht, Routebureau Zie voor de online route van het Kromme Rijnpad: Utrecht, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden en VVV Kromme Rijnstreek. www.RoutesinUtrecht.nl/krommerijnpad 2 Kromme Rijnpad 3 UTRECHT van 112 meter is de Dom de hoogste kerktoren van Nederland. De klim van 465 treden wordt beloond met een grandioos uitzicht. Waarschijnlijk zul je je afvra- gen waar het middenschip van de kerk is gebleven. Dat is in 1674 ingestort, toen er een vernietigende orkaan over het land raasde. De kale vlakte die overbleef, is het DE SINGEL IS TERUG! huidige Domplein. Eeuwenlang had Utrecht een singel rondom de stad. Maar in de jaren 70 werd een deel van 900 jaar Utrecht de singel gedempt en in gebruik genomen als In 1122 kreeg Utrecht stads- autoweg. Daar kreeg de stad spijt van. Daarom rechten. Er kwamen singels, is de vernieuwing van het stationsgebied aan- stadsmuren en Utrecht werd gegrepen om de singel open te graven. Sinds de belangrijkste stad van ons september 2020 stroomt het water weer in de land. Pas rond 1600 namen singel rond de binnenstad. Waar de Kromme Rijn uitmondt in de Utrechtse singel begint Amsterdam en Haarlem het het Kromme Rijnpad. Ken je Utrecht niet? Bezoek dan eerst voortouw over. In 2022 viert de binnenstad. Ontdek stille steegjes en oude monumenten. Utrecht haar 900-jarige bestaan. De uitdaging voor de toekomst? Beklim de Domtoren en pak een terrasje aan de werf. Het combineren van de rijke historie met grootstedelijke vernieuwing. Een stad zonder muren: open, gastvrij en verbonden met elkaar. Als je op het Domplein staat, kun je je moeilijk voorstellen dat hier 2000 jaar geleden een ‘castellum’ stond. Dit door de Romeinen gebouwde fort Werfkelders maakte deel uit van de noordgrens van het Romeinse Rijk. Omdat het aan Veel monumenten zijn bewaard gebleven. Uniek zijn de werfkelders aan een goed doorwaadbare plek in de Kromme Rijn lag, noemden de Romei- de Oudegracht: kelders onder de straat, die uitkomen op de kade aan nen hun fort ‘Trajectum’ (= ‘oversteekplaats’). Mensen gingen er handelen de gracht. De werven leenden zich goed voor handel en ambacht. Zo en wonen. De grondslag voor de stad Utrecht was gelegd. Wist je dat de trokken verschillende bierbrouwerijen naar de Oudegracht. Voormalig restanten van het castellum nog onder het Domplein liggen? Bezoekers- bierbrouwerij de Boog (nr. 371) herinnert daar nog aan. De brouwerijen centrum DOMunder informeert over 2000 jaar Utrechtse historie. gebruikten het schone grachtenwater voor de productie van bier en vervoerden het over de gracht. Domtoren Nieuwsgierig hoe Utrecht er van boven uit ziet? Beklim dan de Meer weten over Utrecht? www.bezoek-utrecht.nl 14de-eeuwse Domtoren, hét symbool van Utrecht. Met een hoogte 4 Kromme Rijnpad 5 33 0,5 0,4 1,1 0 0,5 1 km 1,5 Grift- 0,7 44 0,4 35 Legenda park 0,3 11 1:35.000 Kromme Rijnpad 51 0,3 N237 0,8 83 Korte wandelroute 0,3 65 0,7 Wandelroutenetwerk A27 42 48 87 1,0 Fort op de 0,4 E30 Wandelknooppunt Biltstraat 0,5 1 43 32 Kijkpunt 0,6 0,5 0,8 45 Fort 0,9 0,6 Bos/Park 0,9 0,8 A28 Horeca 47 46 83 86 UTRECHT 0,9 0,6 61 Kerk 0,4 0,5 88 0,3 80 87 0,2 0,6 49Kasteel 45 54 0,1 Foto: Ad Snelderwaard 85 14 Fort Molen 33 Wilhelmina- 0,4 89 Domtoren Hoofddijk 0,6 0,5 Monument50 park 58 0,7 56 0,2Museum Rietveld 0,2 1,1 Spoorweg- 1,5 Schröderhuis Botanische museum Tuinen Overnachting 1,0 Utrecht Recreatiegebied 1,0 49 Toren66 0,5 69 0,282 0,5 1,3 1,9 4 Veerpont0,3 84 43 78 68Zwemwater 0,1 83 0,7 42 0,1 2,0 40 Toeristisch77 Overstap0,7 Punt 44 1 0,8 0,6 1 0,9 18 3 0,7P Parkeren Natuurvriendelijke oevers 0,4 0,1 79 0,7 1,3 1,6 67 Utrecht 19 67 0,8 Om de waterkwaliteit te verbeteren, heeft Waterschap 82 2 0,3 88 Vaartsche Rijn 0,6 89 Fort bij 0,2 1,2 Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) Rijnauwen 0,4 51 Fort Lunet I op diverse plekken langs de rivier natuurvriendelijke 1,2 0,8 37 12 A27 75 13 Fort Lunet II oevers aangelegd; zo ook tussen de Kranenburgerweg Fort Lunet III 0,1 Amelisweerd 11 0,9 2,1 0,4 0,5 en de Waterlinieweg. Op de geleidelijke overgang 81 7 0,8 0,7 21 Bunkerpad K van land naar water groeien verschillende water- en 33 24 Beatrix- r 0,30,2 17 o 93 0,7 22 park Fort Lunet IV m 6 23 oeverplanten. Ze hebben een zuiverende werking en Kranenburgerweg 5 0,1P 0,3 m 0,3 74 1,7 38 e trekken vissen, insecten en vogels aan. Speciaal voor R Utrecht ijn 73 Bunnikse Lus kikkers, padden en salamanders zijn amfibieënpoelen aangelegd. Rondje Lunetten Lunetten 1,4 0,7 0,5 72 2 Fort Lunet I 0,4 A12 2,6 2,5 1,6 0,4 E35 Het Kromme Rijnpad komt langs Fort Lunet I, dat 35 14 1,5 34 51 31 0,1 1,0 P samen met de drie andere Lunetten en het inun- 68 Romeinenpad 41 34 0,5 1,2 0,8 datiekanaal onderdeel is van de Nieuwe Hollandse 0,6 A12 0,8 Waterlinie. Het kanaaltje moest water uit de Lek 1,0 E35 Castellum 69 Fectio naar lager gelegen land transporteren. Door een 85 36 Fort Vechten 33 0,2 39 0,5 0,1 Waterliniemuseum gebied onder water te zetten, bleef de vijand op 18 81 0,4 0,7 0,3 0,4 veilige afstand. Nu doet Lunet I dienst als buiten- 0,9 Fort Lunet I N408 0,6 11 1,2 0,4 Etappe 1 Utrecht12 – Fort bij Rijnauwen80 schoolse opvang. Ook Stichting Vredeseducatie is er P Afstand1,2 6,7 km 0,2 gehuisvest met ‘Fort voor de Democratie’. 82 19 71 86 87 0,9 0,4 knooppunten 83 – 82 – 79 – 40 – 81 – 730,8 – 230,2 – 37. Fort bij ‘t Hemeltje Nieuw-Wulven 3 0,6 0,8 De Moestuin Laagravense Plassen 1,3 0,9 In de biologische moestuin aan de Laan van Maarschalkerweerd worden 89 0,9 28 0,7 88 1,7 67 0,1 oude en bijzondere gewassen geteeld. Ze worden (deels) verkocht in 1,0 16 N409 2,4 29 de Moestuinwinkel en verwerkt tot smaakvolle gerechten in het Lunch- 1,0 0,6 0,7 28 0,1 66 0,5 Fort 1,8 65 De Batterijen6 0,3 64 A27 0,1 Kromme Rijnpad 7 31 1,1 21 Houten 1,0 1,0 0,7 cartographics.nl 23 0,8 0,9 © 26 1,0 0,5 0,4 café. Schuif aan voor huisgebakken taart of een biologische lunch met kruiden thee of versgeperst sap. De gerechten worden geoogst, bereid en geserveerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. www.moestuinutrecht.nl Foto: Arthur Puls 4 Rolpaal Langs de Kromme Rijn, tegenover botenverhuur De Rijnstroom, staat een zogenaamde rolpaal. Vroeger werd de trekschuit langs zo’n paal door een paard de rivierbocht omgetrokken.