VILLAMEDIA MAGAZINE OVER JOURNALISTIEK OVER MAGAZINE VILLAMEDIA MAGAZINE OVER JOURNALISTIEK oktober 2019 oktober 2019 jaargang 11 8 nr. Hans Jaap Melissen ‘Sluit mij dan maar op!’ 6 Arbeidsmarkt Het gaat beter, maar niet voor iedereen 42 Angela de Jong Achter de scherpe pen schuilt diepe Daantje Bons 10 Een tikje dwars liefde voor tv en geladen met seksualiteit 46 2 oktober villamedia de maand de vernieuwing 10 8 22 Achter de scherpe pen van ‘Sluit mij dan maar op!’ The Correspondent: pionier Angela de Jong schuilt een Dat zijn de woorden van oorlogsverslag- in wereldjournalistiek diepe liefde voor tv gever Hans Jaap Melissen. Hij maakt zich, Maandag 30 september ging Juist toen het vak van televisie­ samen met collega’s en de NVJ, boos The Correspondent, het Engels­ recensent een beetje leek uit over het wetsvoorstel ‘strafbaarstelling talige broertje van De Corres­ te doven, was daar Angela de verblijf in een door een terroristische pondent, van start. In Neder­ Jong. De tv­columniste van het organisatie gecontroleerd gebied’. land zijn ze het eerste platform AD en de zeven aangesloten dat interna tionaal gaat met een regiotitels, werd eind 2017 naar 16 lidmaatschapsmodel. Wat ging voren geschoven als ambas­ Foto DNA er aan de lancering vooraf? sadeur van de krant en fileert Vlak voor fotograaf Koen Verheijden sindsdien vijf keer per week het binnenkomt, heeft de 80-jarige demen- Nederlandse televisieaanbod te Willy Oppers zijn arts verteld te willen met een Rotterdamse directheid sterven. ‘Ik sta er pal voor en heb het er 26 Innovatie volgens Lars Pasveer waar ze in Hilversum nog wel verdomd moeilijk mee.’ 28 Andries Veldman over Liwwadders.nl eens buikpijn van krijgen. 32 Online lessen van Mark Traa van 18 Quest De ambities van BSR Agency 34 Detechtrend: Samenwerking tussen Ze zijn al groot in entertainment en journalisten en techneuten sport. Begin volgend jaar komen daar al- gemeen nieuws en een nieuwsagenda bij. 9 Mediamaand. Het belangrijkste medianieuws in quotes oktober 2019 inhoud 3 de mensen het vak de nvj 46 58 82 De film van Daantje Bons Lessen voor de pers Aan het woord Haar illustraties zijn mooi en Rachid Finge, woordvoerder van Goog- Jermaine Ellenkamp: ‘Pers­ toch schuren ze. Een echte le: ‘Ik ben vaak meer factchecker dan vrijheid is geen nattevingerwerk’ Daantje Bons is een tikje dwars, spindoctor’. feministisch, humoristisch en geladen met seksualiteit. Het 63 zijn spiegelbeelden die voort­ De mores 74 Mag je namen in de media voluit komen uit een zoektocht naar Frits van Exter: Wat als de held in je noemen? haarzelf. verhaal geen held blijkt te zijn? 75 Column Rob Cox: Geen kerstpakket 76 Hoe gaan we de positie van 64 programma makersversterken? Essay Elma Drayer 78 Werkgroep voor cartoonisten van 36 Brenda Stoter Boscolo: ‘Het schrijven ‘Hoezo zou je alleen adequaat over wer- start van mijn boek was één grote emotio- kelijkheden kunnen berichten die je uit 81 NVJ Academy nele rollercoaster’ ervaring kent?’ 81 NVJ Events 40 Carrière. Nieuwe klussen voor Elif 83 Column Yvonne Berkeljon Isitman en Sjoerd Mouissie 68 42 Arbeidsmarkt in herstel, maar niet De schepping voor iedereen even veel Paulien Bakker over haar boek ‘Wat 56 De coach: Jolan Douwes volgt op een vergissing’. 69 Recensies: Klaas Wilting, Edward Snowden en Huib Modderkolk schre- Dit katern verschijnt onder redactie van de NVJ ven een boek 4 redactioneel villamedia dolf rogmans Redactie Dolf Rogmans hoofdredacteur Marjolein Slats adjunct-hoofdredacteur Linda Nab, Lars Pasveer en Trudy Brandenburg­Van de Ven GEVANGEN redacteuren Anneke de Bruin vormgever Marc Willemsen webontwikkelaar Post- en bezoekadres Postbus 75997, 1070 AZ Amsterdam Johannes Vermeerstraat 22 1071 DR Amsterdam T 020­30 39 750 [email protected] villamedia.nl Basisontwerp Jaap Biemans Beeld Cover Clemens Rikken/Hollandse Hoogte beeld Paul Ryding Aan nummer 8 werkten mee Theo Aude naerd, Frits Baarda, Paulien Bakker, Pim van Boeschoten/KRO­NCRV, Daantje Bons, Menno van den Bos, Jolan Douwes, Elma Drayer, Frits van Exter, Paul van Gageldonk, Boudewijn Geels, Truus van Gog, Vincent Jannink, Nick Kivits, Raymond Krul, Jerry Lam­ pen/ANP, Hans Jaap Melissen, Frans Oremus, Eva Roefs, Ruud Rogier, Paul Ryding, Binh Het kan nog druk worden in de gevangenis, besluit Hans Tran, TRIK, Koen Verheijden, Duco de Vries, Simon van der Woude en Hans­Lukas Zuurman Jaap Melissen zijn verhaal over de toestemmingsplicht voor Samenwerking een reis naar ‘terroristisch gebied’ (pagina 6). Een wet die dat ANP/Hollandse Hoogte Volgend nummer moet regelen werd door de Tweede Kamer aangenomen. Villamedia nummer 9 verschijnt op 8 november En dat is precies het beeld dat in mijn hoofd heeft postgevat: Advertenties oorlogsverslaggevers achter de tralies in Nederland en de NVJ Karen Bais en Sofia van Wijk T 020­30 39 756/020­30 39 711 die met spandoeken buiten staat te protesteren. [email protected] Als de wet de Eerste Kamer overleeft, zadelt de politiek justitie Abonnementen Jaarabonnement € 155,00 met een enorm probleem op. Oorlogsverslaggevers staan er Introductietarief € 99,00 niet om bekend om angsthazen te zijn. Dus als zij zich, zeker Losse nrs € 12,95 inclusief porti collectief, niets van de wet aantrekken, dan mag, nee moet, Opzeggingen (schriftelijk) dienen acht weken voor afloop van de abonnementsperiode justitie over een tijdje journalisten gaan vervolgen in plaats in ons bezit te zijn van terroristen. Blad niet ontvangen NVJ leden: Ledenadministratie, Dat gaat natuurlijk niet gebeuren, denk ik dan. Geen rechter Postbus 75997, 1070 AZ Amsterdam die een journalist opsluit omdat hij zijn werk doet. Schrijf het T 020­30 39 710 dan ook niet op, zou ik willen zeggen tegen onze wetgevers. [email protected] Abonnees: Abonnementenland, Als er wel journalisten achter de tralies gaan, is het land Postbus 20, 1910 AA Uitgeest immers te klein. De aankondiging van Melissen en zijn T 0900­ABOLAND/0900­226 52 63 (€ 0,10 per minuut) collega’s om de wet te negeren, toont daarmee meteen aan www.aboland.nl/blad/villamedia hoe absurd en gemakzuchtig het verbod is. Uitgever Uitgeverij Villamedia BV Het excuus dat het lastig is om journalisten te herkennen en Bank 66.68.29.292 KvK 34323607 daarmee uit te zonderen, overtuigt niet. De toestemmings­ [email protected] plicht voor journalisten is niet alleen principieel onjuist, Druk Veldhuis Media zoals Melissen terecht constateert, het is ook nog eens Rechten onuitvoerbaar. Gelukkig hebben we een Eerste Kamer die Villamedia heeft zich ingespannen om alle recht hebbenden van beelden en teksten te de kwaliteit van onze wetgeving bewaakt en deze dwaling achter halen. Meent u desalniettemin rechten kan corrigeren. te kunnen doen gelden, dan kunt u zich bij ons melden. oktober 2019 de maand 5 de maand de vernieuwing de mensen het vak de nvj beeld Koen Verheijden 06 Hans Jaap Melissen over wetsvoorstel: ‘Sluit mij dan maar op!’ 09 De Mediamaand 10 Achter de scherpe pen van Angela de Jong schuilt liefde voor tv 16 Koen Verheijden over het sterkste beeld dat niet in de krant kwam 18 BSR Agency meldt zich als concurrent van het ANP 6 actueel villamedia Hans Jaap Melissen, aan het werk net buiten Mosul (Irak) tijdens de strijd tegen IS, februari 2017. oktober 2019 actueel 7 Sluit mij Een meerderheid van de dan Tweede Kamer stemde onlangs in met een maar op! wetsvoorstel dat journalisten verplicht toestemming te vragen bij het ministerie van Justitie, alvorens af te reizen naar ‘terroristisch gebied’. De ‘Meneer Melissen, mag ik u erop wijzen NVJ en oorlogsjournalisten dat er voor Irak een negatief reisadvies geldt.’ Vol onge­ loof kijk ik de Nederlandse ambassadeur in Irak aan. Ik reageren verontwaardigd. zoek in zijn gezicht naar de grap, maar het is dodelijke Hans Jaap Melissen is ernst. We zitten in de Nederlandse ambassade, ruim tien jaar geleden, in de zwaarbewaakte Groene Zone van Bag­ bereid tot een proefproces. dad. Ik logeer al enige tijd gewoon in de stad (rode zone) tekst en beeld Hans Jaap Melissen en word door deze opmerking weer geconfronteerd met de ambtelijke, Haagse werkelijkheid. Die staat niet alleen ver af van de gewone (‘rode’) Irakezen, maar ook ver van hoe een oorlogsjournalist te werk gaat. Die is om te beginnen niet bezig met negatieve reisadviezen, anders zou er sowieso geen oorlogsverslaggeving bestaan. Maar een oorlogsjournalist kan zijn werk ook niet doen ook al doet de overheid alsof het maar een formaliteit is. met een nieuwe Haagse uitvinding: de toestemmings­ Dezelfde overheid die wij moeten controleren, staat het plicht voor een reis naar ‘terroristisch gebied.’ De wet die straks vrij om journalisten de toegang te weigeren tot verblijf in zo’n gebied strafbaar maakt, is onlangs door buitenlandse gebieden waar Nederlandse inlichtingen­ de Tweede Kamer aangenomen, zonder een uitzonde­ diensten actief zijn, of waar Nederlandse bommen vallen. ringspositie daarin voor journalisten. Naast het aanvra­ Praktisch gezien betekent eerst toestemming vragen dat gen van een visum en andere rompslomp voorafgaand je niet op je eigen moment kunt afreizen. Dat is gevaarlijk aan een reis, moet je straks voor ‘terreurgebieden’ eerst op plekken waar soms een gouden mogelijkheid is om er toestemming vragen aan het ministerie van Justitie. Een veilig te arriveren. Een beperkt moment waarop je zonder soort uitreisvisum dus. Het leidde tot veel verontwaar­ kleerscheuren een grens over kunt. Ik weet wel wat er diging onder journalisten en hulpverleners, die ook gebeurt als je op vrijdagmiddag bij een ministerie een dreigen te belanden in het juridische sleepnet dat over verzoek indient. Je bent niet voor dinsdag op reis. Je weet uitreizende terroristen wordt uitgegooid. verder niet hoe veilig jouw informatie is bij de overheid: is er een kans op een technisch of menselijk lek? Mijn belangrijkste bezwaren tegen deze wet zijn van Los daarvan kan het bovendien ook gevaarlijk zijn als bij principiële en praktische aard en worden gedeeld door strijdende partijen bekend wordt dat je met toestemming de meeste collega’s.