8 CONTENT PARTNER - STADIONPARK EEN NIEUW STADION? NEE, EEN NIEUWE STADS WIJK! STADIONPARK IN CIJFERS Tot 2025 is het volgende programma wenselijk en haalbaar: • detailhandel, leisure, horeca: circa 35.000 m²; • stadionontwikkeling: 70.000 m² t.b.v. het nieuwe stadion; • woningbouw: 1500 woningen in Feyenoord City en 500 woningen op de sportcampus; • gebouwde sportvoorzieningen plus bijbehorende outdoor-voorzieningen (Sportcampus): 15.000 m²; • onderwijs: twee nieuwe scholen voor voortgezet onderwijs, een vmbo-school en een mavo–havo–vwo-school. Deze scholen zullen in ieder geval een sportprofi el hebben. • In de periode 2025–2030 kan het aantal woningen worden uitgebreid tot een totaal van minimaal 2500 en 100.000 m² overig programma (leisure, horeca, onderwijs, bedrijvigheid, sportvoorzie- ningen). LOCUS MA1801 FEIJENOORD.indd 8 22-05-18 16:21 ZOMER 2018 LOCUS 9 tekst Erik de Boer EEN NIEUW STADION? NEE, EEN NIEUWE STADS WIJK! LOCUS MA1801 FEIJENOORD.indd 9 22-05-18 16:21 10 GEBIEDSONTWIKKELING ROTTERDAM - STADIONPARK HET NIEUWE STADIONPARK GEEFT ROTTERDAM- ZUID VLEUGELS Stadionpark is het gebied onder de bocht in de Maas en omvat (met de wijzers van de klok mee) Het Eiland van Brienenoord in de rivier, bedrijvenpark Stadionweg, Sportdorp, Park de Twee Heuvels, de Sportcampus in aanbouw, Feyenoord City en de Veranda aan de waterkant. In totaal is het een gebied van 250 hectare (100 hectare in projecten), waar sport en recreatie het hoofdthema zijn. De locatie telt zes gebieden, die als één geheel worden ontwikkeld tot een nieuw en levendig stuk stad. Feyenoord City is de werktitel van de bouw van het nieuwe stadion, de herontwikkeling van De Kuip, en het hele gebied eromheen. Hier komt ruimte om te wonen, te ontspannen en je vrije tijd door te brengen. Feyenoord City is een belangrijke deelontwikkeling binnen Stadionpark. De eerste fase is een private ontwikkeling, die in nauwe samenwerking met de gemeente plaatsvindt. • De Sportcampus wordt een parkachtig gebied met sportfaciliteiten, een woonwijk voor 500 woningen en een middelbare school. Er komen de modernste faciliteiten voor Feyenoord (voor de profs om te trainen, voor de talenten en de amateurs) en voor diverse breedtesporten. • Park De Twee Heuvels, dat tot vorig jaar een behoorlijk verwaarloosd gebied was, ondergaat momenteel de eerste fase van een metamorfose tot een volwaardig stadspark. • Het Eiland van Brienenoord wordt een plek met meer natuur om te ontspannen aan de waterkant, met als unieke kwaliteit het gegeven dat het in de Maas ligt. • De rivieroevers krijgen een nieuwe impuls als verblijfsgebied voor de hele stad, zeker voor de inwoners van Rotterdam-Zuid. • Bedrijvenpark Stadionweg wordt uitge- breid en krijgt een fl inke opknapbeurt. • Het Stadionpark met alle recreatieve Bernadette Janssen legt e plattegrond ziet er veelkleurig voorzieningen en minimaal 2500 uit, bijna idyllisch. Met de nieuwe woningen vormt zo een de plattegrond van het blauwe golven van de Maas belangrijke impuls voor de verdere Stadionpark op tafel. aan de bovenkant en het vele ontwikkeling van Rotterdam-Zuid. tinten groen in het gebied staat de kaart symbool Ondernemers in het gebied kunnen Zij is directeur bij het van de andere weg die de stad met dit deel van rekenen op verbeteringen in de D infrastructuur en de inrichting van de bureau BVR Adviseurs Rotterdam-Zuid is ingeslagen. ‘We vroegen ons buitenruimte. De gemeente steekt af of we van de stadionontwikkeling niet een veel geld in de inrichting van het hele en leidde in 2015 namens gebiedsontwikkeling konden maken. We wilden gebied en de verbindingen met zowel de gemeente het team dat niet meer denken in losse locaties waarmee de omliggende wijken als met de rest je iets doet. We wilden niet meer praten over van de stad. aan de plannen voor het afzonderlijke deelprojecten als Varkenoord, Stadionpark is gezet. stadionontwikkeling en Noorderhelling. Nee, we LOCUS MA1801 FEIJENOORD.indd 10 22-05-18 16:21 ZOMER 2018 LOCUS 11 tekst Erik de Boer Bernadette Janssen VAN SCHETSJE AAN DE MUUR NAAR EEN GEBIEDSONTWIKKELING FOTO KAREN VELDKAMP gingen de bouw van een nieuw stadion inbedden De gemeente nam daarop in eerste instantie de werkruimte ingericht naast het projectbureau in de herontwikkeling van een groter gebied. regie door met een gebiedsvisie kaders te stellen Nationaal Programma Rotterdam Zuid Geen stadionplan, maar een gebiedsontwikkeling. voor nieuwe stadionplannen. Het nieuwe stadion (NPRZ). Met een team van ontwerpers onder Geen nieuw stadion, maar een geheel nieuwe, gaat de stad aan een geheel nieuwe stadswijk de inhoudelijke leiding van Bernadette Janssen levendige stadswijk.’ helpen. Omgekeerd biedt de herontwikkeling van wordt ontwerpend onderzoek gedaan naar de dit stuk Rotterdam-Zuid de bedding voor het mogelijkheden en kansen van het Stadionpark Van stadionontwikkeling stadionproject. Beide zijn dus onlosmakelijk met als onderdeel van Zuid en Rotterdam, zowel pro- naar gebiedsontwikkeling elkaar verbonden. grammatisch als ruimtelijk. Tekeningen, schetsen Het idee om de bouw van een nieuw stadion als In 2015 gaat het team van stedenbouwkundigen, en goede voorbeelden uit binnen- en buitenland trigger te gebruiken voor de herontwikkeling van landschapsarchitecten, verkeerskundigen, ontwik- hangen aan de muur. De belangrijkste uitgangs- het hele omringende gebied kwam naar boven kelaars en andere marktpartijen aan de slag. punten worden getest en verder uitgewerkt. Het toen het plan om de Kuip te verbouwen met de Om in een relatief korte tijd tot een integrale gaat om meer dan een nieuw stadion, het gaat om Koninklijke BAM onhaalbaar bleek. visie te komen voor het hele gebied was een een nieuw stuk stad, goed verbonden met Zuid. LOCUS MA1801 FEIJENOORD.indd 11 22-05-18 16:21 12 GEBIEDSONTWIKKELING ROTTERDAM - STADIONPARK Feyenoord City De locatiekeuze voor het nieuwe stadion is een belangrijk onderdeel van de studie. De locatie moet passen bij het mooiste wat Rotterdam te bieden heeft en de plannen die er zijn voor de ontwikkeling van de stad. Rotterdam architec- tuurstad, Rotterdam sportstad en Rotterdam aan de rivier. Plek nr. 4 Het is stedenbouwkundige Maurice Boumans van de gemeente die met een paar ruwe schetsen een stadion intekent in de bocht waar de Maas richting centrum afbuigt. Half in het water, langs het spoor, op de plek waar nu een aantal bedrijven op de Korte Stadionweg zitten. Eronder komen een paar aantekeningen: • zeer zichtbare locatie, • tussen station stadion en station Zuid in, • langs hoofdinvalsweg vanuit centrum en pal aan de Maas, • doortrekken van waterfront naar Feijenoord en het centrum, • geeft NPRZ-wijken mogelijk spin-o, in ieder geval verblijfsruimte aan de Nieuwe Maas. De potentie wordt langzaamaan herkend: een Maurice prachtige zichtlocatie, op het kruispunt van Boumans allerlei lange lijnen op Zuid, een verbinding tussen Kop van Zuid, de stadswijken, de Veranda en Nieuwe Maas. Vanaf dat moment is de plek waar Boumans het nieuwe stadion heeft geschetst FOTO KAREN VELDKAMP LOCUS MA1801 FEIJENOORD.indd 12 22-05-18 16:21 ZOMER 2018 LOCUS 13 Zonder het nieuwe stadion geen nieuwe stadswijk, zonder nieuwe stadswijk geen nieuw stadion IMPRESSIE OMA IMPRESSIE OMA Urban Bridge een volwaardige onderzoekslocatie. ‘Overigens Feyenoord, dat onder andere het Rotterdamse kan gebruiken en omdat diverse plaatsen op de moet ik zeggen dat ik deze locatie niet als eerste bureau OMA van Rem Koolhaas ingehuurd schop genomen moeten worden. Janssen: ‘Het bedacht heb’, zegt Boumans eerlijk. ‘Ik kwam er heeft, gaat met deze drie locaties aan de slag. Voor Park De Twee Heuvels is in verval geraakt, het later achter dat Winny Maas van architecten- de locaties worden een compleet plan en busi- waterfront ziet er slecht uit, het is een plek die bureau MVRDV ooit al eens op deze plek een nesscase ontwikkeld (Strip, Bridge en Triangle), nooit is afgemaakt. Het Eiland van Brienenoord stadion geschetst had.’ de consequenties worden in beeld gebracht en de geldt als een soort verborgen paradijs dat slecht mobiliteit wordt onderzocht. 1000-en-1 vragen te bereiken is. Het is ook tijd dat de bedrijven in Van schets naar dé stadionlocatie worden onderzocht en beantwoord. Bewoners bedrijvenpark Stadionweg eindelijk zekerheid De eindconclusie van het team is dat een stadion- en supporters worden geïnformeerd en bevraagd. krijgen of ze kunnen blijven. Dat zal voor hen het ontwikkeling het meest kansrijk en interessant is De conclusie van een intensief en gezamenlijk licht op groen zetten voor het moderniseren van als deze gekoppeld kan worden aan de bestaande doorlopen proces is dat Veranda-West, van het hun panden.’ recreatieve en commerciële voorzieningen van de eerdere schetsje, de meest interessante plek is voor Veranda. De locatie Sportcampus valt daarmee het nieuwe Feyenoord-stadion. Deze locatie biedt Sport is leidraad af. In de conceptgebiedsvisie presenteert de de meeste meerwaarde voor de stad en heeft de Rotterdam manifesteert zich als Sportstad. In gemeente drie mogelijke locaties: Veranda-West, beste papieren voor een solide businesscase en het Stadionpark-gebied wordt sport, zowel op Veranda-Oost en in de Stadiondriehoek. nanciële haalbaarheid. professioneel als amateur en recreatief niveau, de In mei 2017 stemt de gemeenteraad van leidraad van de nieuwe gebiedsontwikkeling. Het Rotterdam onder een aantal voorwaarden wordt een plek waar de inwoners van de stad, (gemeentelijke position paper) in met het voorstel en Rotterdam-Zuid in het bijzonder, kunnen van Feyenoord. Op 1 februari 2018 wordt de hardlopen, voetballen, hockeyen, squashen, gebiedsvisie Stadionpark denitief vastgesteld tnessen, etc. in een groene omgeving. Een van de door de gemeenteraad. eerste concrete uitwerkingen is daarom dat in het gebied een lus wordt aangelegd van 5 kilometer, Met het Stadionpark Oppepper nodig grotendeels in de natuur, om te wandelen, te De gebiedsvisie heeft als uitgangspunt dat hardlopen en te skeeleren. Het ‘rondje Stadi- komt Rotterdam een stuk rondom het nieuwe stadion op Veranda-West een onpark’ verbindt alle locaties in het gebied en dichter bij de opgave geheel nieuwe stadswijk wordt ingericht met een loopt door het park, langs de Sportcampus, langs parkachtig-karakter.