Hoe zou het eigenlijk zijn met... HANYA YANAGIHARA SCHRIJFSTER VAN DE BESTSELLER ‘EEN KLEIN LEVEN’ anya Yanagiha- ‘Beheerst én mateloos, waarbij ik de zine, ’s avonds en ’s nachts als ra is 44 en klein schrijfster van romans. Over- van gestalte. Ze mateloosheid erg goed onder controle heb,’ dag is ze bezig met luxueus opent de deur zo omschrijft Hanya Yanagihara zichzelf. design en exclusieve archi- van haar loft in En die controle is nodig, want terwijl de tectuur, met elegantie en stijl, Hde wijk Soho in New York en met licht en glans. ’s Nachts vraagt ons na een korte, war- New Yorkse auteur van ‘Een klein leven’ met de krochten van het men- me begroeting om onze schoe- selijk bestaan. nen uit te trekken. Zodra je haar avonden en nachten vult met boeken Haar debuutroman ‘Noti- enkele passen op de zwart- schrijven, staat ze overdag nog aan het ties uit de jungle’ verscheen gelakte houten vloer hebt ge- in 2013, de Nederlandse ver- zet, begrijp je waarom Yana- hoofd van T Magazine, het lifestyleblad van taling volgde twee jaar later. gihara het vuil van de straat The New York Times. ‘En toch heb ik negen Het is het verhaal van een buiten haar appartement wil Amerikaanse wetenschapper, houden: aan het einde van de uur slaap nodig, hoor.’ ILKA PIEPGRAS Norton Perina, die tijdens een gang bereik je een overwel- expeditie in de jaren 50 diep digend grote, luchtige ruimte in de jungle van het ictieve vol boeken, kunstwerken en Zuidzee-eiland Ivu’ivu een allerhande bijzondere voor- volk ontdekt waarvan som- werpen, met felblauw en roze kunstobjecten, stofen en Jarenlang bezocht Yanagi- mige leden vele honderden geschilderde wanden. Als in meubelen in haar apparte- hara als reportagemaakster jaren oud zijn. Het geheim een sprookjesrijk. Het moet ment heeft ze van reizen mee- voor het luxemagazine Condé van hun lange leven is een bij- lastig zijn om hier het stof af gebracht, zoals een oude mes- Nast Traveller de mooiste zondere schildpadsoort die te nemen. sing klok uit Bhutan en een plaatsen van de wereld. Daar- opa’ivu’eke wordt genoemd. De loft wordt door een zware buste van Hò Chí Minh uit naast schreef ze romans: in Wie het vlees ervan eet, blijft boekenkast in twee delen ge- Saigon, lampvoeten en stoe- 2015 werd ‘Een klein leven’ eeuwig leven, maar verliest scheiden: het ene is om te le- len, een schild van een schild- een wereldwijde bestseller. wel geleidelijk zijn verstand. zen en te eten, het andere om te pad, een tak koraal. Wat ze Nu staat ze aan het hoofd van Deze ontdekking levert Peri- schrijven en te slapen. Er staan hier verzameld heeft, is niet T Magazine, het maandelijk- na een Nobelprijs en grandio- 12.000 boeken in de kast, zegt noodzakelijk kostbaar of se stijlblad van The New York ze roem op, die echter com- Yanagihara, alfabetisch geor- waardevol, maar heeft door Times. pleet tenietgedaan wordt als dend op naam van de auteur. zijn vorm een zekere charme ‘Een klein leven’ kom je op hij door één van zijn stiefzo- Af en toe ruimt ze op om plaats en schoonheid. Aan het pla- de meest uiteenlopende plek- nen – Perina heeft in de loop te maken voor nieuwe boeken. fond boven de salontafel en ken tegen: in de rugzak van van de jaren tientallen kinde- HANYA YANAGIHARA «Maar dat de leunstoel draait een venti- een jonge toerist of in de boe- ren van het eiland mee naar valt me zwaar. Ik merk dat ik lator, hoewel de temperatuur kenkast van je osteopaat, als huis genomen en opgevoed – sommige boeken alleen maar buiten rond het vriespunt voer voor leeskringen en in wordt beschuldigd van seksu- houd omdat ik de cover mooi ligt en er een koude wind vakantiehuizen. Yanagiha- eel misbruik. vind.» staat. Het is de enige moge- ra is als prille veertiger uit Yanagihara heeft in ‘Noti- Schoonheid is een woord lijkheid om de aandacht af te het niets een succesvol auteur ties uit de jungle’ een waar- dat geregeld valt in het ge- leiden van de muziek uit de geworden. Ze leidt twee pa- gebeurd verhaal geictio- sprek, een kernbegrip in Chloé-boetiek beneden in het rallelle levens: overdag als naliseerd dat ze kende uit Yanagihara’s wereld. Veel gebouw. hoofdredacteur van T Maga- haar kindertijd: dat van ‘ELKE SCHRIJVER ZOU EEN KANTOORBAAN MOETEN HEBBEN’ 130 / HUMO NR 4097 | 11 de wetenschapper Daniel Carleton Gajdusek, die op Papoea-Nieuw-Guinea on- derzoek deed naar een myste- rieuze ziekte bij een primitie- ve stam en aantoonde dat ze veroorzaakt werd door ritueel kannibalisme. YANAGIHARA «Mijn vader was arts en wetenschapper, en Gajdusek was een auto riteit in zijn vakgebied. »Gajdusek werd door mijn ouders bewonderd om zijn grote verdiensten voor de ge- neeskunde, en tijdens de ge- sprekken ’s avonds aan tafel viel zijn naam constant. Als kind was ik meer vertrouwd met die naam, en met de inge- wikkelde namen van dodelij- ke virussen, dan met pakweg David Bowie of Madonna. »In 1976 kreeg Gajdusek de Nobelprijs voor Geneeskun- de voor zijn ontdekking van prionen, een tot dan toe on- bekende vorm van ziektever- wekkers. Twintig jaar later startte de FBI een onderzoek tegen hem wegens seksueel misbruik. Na een gevange- nisstraf van een jaar trok hij zich terug in het noorden van Noorwegen, waar hij in 2008 overleed.» Yanagihara heeft haar bal- lerina’s uitgedaan en zit nu blootsvoets in een hoek van de sofa, omringd door zoveel verschillende bonte kussens dat ze er bijna in verdwijnt. Ze heeft een dragende stem en intoneert weinig. Ze spreekt zeer snel en maakt een on- bewogen indruk, maar ant- woordt openhartig op alle vragen. Yanagihara beschrijft haar protagonist Perina als iemand die op een groteske en naïeve NATHALIE KEYSSAR NATHALIE manier door het leven sukkelt. 12 MAART 2019 HUMO / 131 Hoe zou het eigenlijk zijn met... Hanya Yanagihara Als een hyperintelligente we­ loos ten onder ging. Mijn oom hartstochtelijk dat de tijd onge­ vinden en ergens bij te horen. tenschapper die geen idee heeft Ric, die met Gajdusek samen­ merkt verstrijkt. Dat gevoel van eenzaamheid van wat onbaatzuchtigheid werkte en met hem bevriend In de twee romans van Ya­ is me zeer vertrouwd, want ik of zelfs menselijkheid bete­ bleef na zijn veroordeling, heeft nagihara speelt seksueel mis­ woon in een eenzame stad in kent. Iemand die niet alleen de lange tijd zijn dagboeken be­ bruik een centrale rol. ‘Noti­ een zeer eenzame tijd.» proefdieren in zijn laboratori­ waard. Toen ik tijdens mijn li­ ties uit de jungle’ wordt verteld – U woont alleen. Is die um maar ook zichzelf als inte­ teratuurstudie aan de univer­ vanuit het perspectief van de afzondering uw eigen keuze? ressant onderzoeksobject be­ siteit – ik was toen 20 – begon dader. Eén van de vier prota­ YANAGIHARA «Helemaal, ze schouwt. Als Perina relecteert te schrijven aan ‘Notities uit de gonisten van ‘Een klein leven’ maakt deel uit van de manier over zijn relatie met zijn broer, jungle’, heb ik me moeten be­ leidt zijn hele leven lang zo waarop ik mezelf zie. Ik zou beschrijft hij een ‘aanhoudende heersen om die notities niet te enorm aan de gevolgen van het mezelf omschrijven als be­ en zware, maar niet pijnlijke en lezen. Later heb ik zelfs de mo­ seksueel geweld dat hem als heerst én mateloos, waarbij ik niet onaangename druk in de nograieën die over Gajdusek kind werd aangedaan, dat zelfs de mateloosheid erg goed on­ borst’ en hij concludeert dat het verschenen niet gelezen, en de liefde en de toewijding van der controle heb.» ‘bij gebrek aan een beter woord ook geen interviews gevoerd zijn vrienden hem niet kunnen – U hebt nooit kinderen om liefde moet gaan’. met zijn adoptiekinderen, om redden van zelfhaat en zelfver­ gewild. YANAGIHARA «Als zo’n com­ mijn fantasie intact te houden. minking. YANAGIHARA «Ik kan me niet plex iguur niet met een zeke­ Ik wilde geen opgeblazen ver­ YANAGIHARA «In beide boe­ eens voorstellen hoe het moet re sympathie zou worden be­ sie van die man maken.» ken gaat het om de vernieti­ zijn om een kind te willen. schreven, zou hij een monster Yanagihara staat bekend gende kracht van machtsmis­ Volwassen zijn betekent voor lijken. Aanvankelijk was ik om haar rijke fantasie. Beide bruik. Maar daarachter duiken mij dat je precies kunt doen gefascineerd door Gajduseks boeken zijn even verleidelijk de grote vragen op: beloont het wat je wilt. Ik kon gewoon excentrieke karakter, dat ty­ als een goede Netlixreeks, je leven zachtaardigheid en goed­ niet snel genoeg volwassen pisch was voor de Amerikaan­ kunt er als lezer even sterk in heid? Stelt het mensen die het worden om dat te bereiken. se weten schappers van de opgaan als kinderen in Harry zwaar te verduren hebben op Ik vind het fantastisch dat ik jaren 50: uitzonderlijke per­ Potter of in een stripverhaal een bepaald moment schade­ werkelijk al mijn tijd voor mij soonlijkheden, al even excen­ van Kuije. Tegelijk neemt de loos? Waarom hebben som­ alleen heb.» triek van karakter als mensen schrijfster stilistisch grote risi­ mige mensen meer geluk dan In haar leven vervangt uit de kunstwereld. Later, toen co’s: haar monumentale best­ andere? Hoe kun je oprecht en vriendschap de rol van een ge­ Gajdusek in opspraak kwam, seller ‘Een klein leven’, over onbeschadigd vooruitkomen?» zin, zoals dat ook het geval is drong de vraag zich op hoe je de vriendschap van vier man­ bij de vier vrienden Jude, Wil­ moet omgaan met iemand die nen uit New York, neigt bij mo­ EENZAME TIJD lem, J.B. en Malcolm uit ‘Een tegelijk uitzonderlijk begaafd menten zo sterk naar kitsch en Als de avond valt, geeft de win­ klein leven’.