Sylwetki Czyżby pożegnanie? Skład rzeczywiście ulegał zmianom, choć nie według koncepcji pomysło- Deep Purple dawcy, a z bardziej przyziemnych przy- czyn. Głównym powodem przetasowań były nieporozumienia dotyczące repertu- Nic nie trwa wiecznie. Wykonawcy, którzy aru. Najsłynniejszy i najlepiej zapamięta- debiutowali na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, ny pozostaje kwintet: Ritchie Blackmore (gitara), Jon Lord (instrumenty klawiszo- żegnają się ze sceną. Kolejnymi, którzy ogłosili we), Ian Paice (perkusja), Roger Glover taki zamiar, są członkowie Deep Purple. (bas) i Ian Gillan (wokal). Nadarza się więc okazja, aby przypomnieć Ostrzej od Led Zeppelin, szybciej od Black Sabbath tę formację i jej najpopularniejsze płyty. Oficjalny debiut płytowy – „Shades of Deep Purple” – oraz dwa następne Grzegorz Walenda espół powstał w 1968 roku z nieustannie ewoluującym składem, w angielskim mieście Hert- dobieranym do aktualnych potrzeb. ford. Powołał go do życia Curtis nie doprowadził sprawy do koń- Chris Curtis, perkusista The Searchers, ca. Zdążył jednak na tyle zainteresować ale wycofał się z projektu, zanim kapela zespołem kilku wpływowych przedsię- na dobre wzięła się do pracy. W jego za- biorców, że zgodzili się sfinansować mierzeniu miała to być supergrupa projekt. Roger Glover i Ian Gillan 78 Hi•Fi i Muzyka 6/17 Sylwetki krążki („The Book of Taliesyn” i „Deep cie. W czasie koncertu w Londynie ich David Coverdale (młody wokali- Purple”), nagrane jeszcze z Rodem w 1972 roku natężenie dźwięku sięgnę- sta, dla którego przygoda z Deep Pur- Evansem jako wokalistą oraz z Nickiem ło 117 decybeli! ple okazała się udanym debiutem na Simperem na basie, były utrzymane profesjonalnej scenie rockowej) oraz w klimatach rocka psychodeliczne- były członek grupy Trapeze, go i progresywnego. Dopiero pierw- Glenn Hughes, zarazem basi- sza zmiana składu przyniosła za- sta i wokalista. Z kolei po płycie ostrzenie brzmienia. Gillan zastąpił „Stormbringer” odszedł Blackmo- Evansa, a Glover Simpera. Inaugu- re – twórca ognistych gitarowych racyjny występ z nowymi człon- riffów i efektowny improwizator. kami odbył się 10 lipca 1969 roku Bardzo trudno było go zastąpić, w Londynie. ponieważ gitara w jego dłoniach Niedługo po nim ukazał się je- wydawała magiczne dźwięki. Nie den z najsłynniejszych albumów dał się jednak przekonać do pozo- grupy: „Deep Purple in Rock”. stania w zespole. Na jego miejsce Już okładka przykuwała uwagę. rozpatrywano kilku kandydatów. Znalazły się na niej podobizny Wreszcie przyjęto Amerykanina tworzących ją muzyków, styli- Tommy’ego Bolina. zowane na głowy prezydentów Po opuszczeniu Deep Purple, USA (w latach 1927-1941 zostały Blackmore oraz inni byli człon- wyrzeźbione na górze Rushmo- kowie zespołu albo rozwijali ka- Roger Glover i Ian Paice Roger Glover, Don Airey, Ian Gillan, Don Airey i Steve Morse Ian Gillan i Steve Morse re w amerykańskim stanie Dakota i od Późniejsze trzy albumy umocniły po- riery solowe, albo występowali z in- tamtej pory stanowią atrakcję turys- zycję Deep Purple w rockowym świe- nymi kapelami. Najbardziej wszech- tyczną). cie. Na szczególną uwagę z tego okresu stronny okazał się Ian Gillan. Na- Szata graficzna okładki odzwiercie- zasługuje krążek „Machine Head”. grał kilka krążków pod własnym na- dla charakter muzyki. Słowo „rock”, Grupa nagrywała go w Szwajcarii, wy- zwiskiem i pod szyldem formacji określające gatunek muzyczny, ozna- korzystując legendarne mobilne stu- Gillan Band. Śpiewał również z gru- cza również „kamień” lub „głaz”. Tytuł dio grupy The Rolling Stones. Krót- pami The Javelins, WhoCares, a nawet „In Rock” jak ulał pasował do twór- ko przed sesją, która miała się odbyć z Black Sabbath na „Born Again”. czości Deep Purple – podkreślał jej w kasynie w Montreaux, znanym z wielu Z kolei Coverdale został frontma- ciężki, surowy i nowatorski, jak na imprez muzycznych, w tym z Montreux nem Whitesnake, a Blackmore założył owe czasy, charakter. Członkowie gru- Jazz Festival, występował tam Frank Rainbow. py byli jednymi z pierwszych, którzy Zappa. W czasie jego koncertu ktoś Bez tych wspaniałych artystów, gwiazd z elektrycznych gitar wydobyli wyjąt- z publiczności odpalił racę. Wybuchł fenomenalnego krążka „Made in Japan”, kowo mocną energię. Pomagały w tym pożar. Nie było ofiar, jednak kasyno muzyka Deep Purple straciła dawny stosowane przez Blackmore’a prze- spłonęło, burząc płytowe plany Deep blask. Nie znikła jednak całkowicie. tworniki, celowo zniekształcające lub Purple. Wciąż ukazywały się płyty, po które zaostrzające dźwięk. Kapela stała się Grupa musiała znaleźć inne miej- chętnie sięgali fani zespołu. prekursorem hard rocka i heavy me- sce. Upamiętniła jednak to wydarzenie W 1984 roku na krótko odżył najsłyn- talu. Oba gatunki wkrótce podbiły utworem „Smoke on the Water”, bodaj niejszy skład i przypomniał o sobie uda- świat. najpopularniejszym w całej dysko- nym albumem „Perfect Strangers”. Tytuł „Zespół grał ostrzej od Zeppelinów grafii. przewrotny, bo w końcu do wspólnego i szybciej od Black Sabbath” – twierdzą grania powrócili ludzie, którzy wcze- autorzy filmu dokumentującego pracę Rozstania i powroty śniej dużo razem pracowali. nad dwudziestą studyjną płytą Purpli. Kolejnym ważnym zwrotem w hi- Niedawno Gillan tak mówił o kole- Formacja trafiła do Księgi Rekordów storii zespołu było odejście Gillana gach: „Ciepło wspominam Ritchiego Guinessa jako najgłośniejsza na świe- i Glovera. Od albumu „Burn” zastąpili oraz innych muzyków z zespołu. Są twar- Hi•Fi i Muzyka 6/17 79 Sylwetki Koncert na zespół dzi, dowcipni, o wyjątkowych osobowo- Po paru miesiącach koncertów opuścił i orkiestrę ściach. Deep Purple to moja rodzina!”. grupę. Jon Lord postanowił połączyć Po wydaniu „Perfect Strangers” grupa Wówczas pojawił się Amerykanin świat rocka i klasyki. Nosił się ponownie wyruszyła w trasę. Tournée Steve Morse. Dołączył do zespołu z tym zamiarem od 1966 roku, kiedy gromadziło rekordową publiczność. w 1994 roku i gra w nim do dziś. Wystą- usłyszał jazzową formację Dave Bru- W 1985 roku jedynie Bruce Spring- pił już na sześciu studyjnych krążkach beck Quartet, grającą steen przebił Purpli we wpływach supergrupy i nic nie wskazuje na to, by z orkiestrą symfonicz- z koncertów. Boss wydał wów- miał ją opuścić. ną. Kwartet pianisty już czas album „Born in the USA”, W 2002 roku na raka trzustki zacho- w 1959 roku nagrał jeden z najpopularniejszych rował Jon Lord. Zdążył jeszcze wyru- z New York Philhar- w swojej karierze. szyć w trasę po Wielkiej Brytanii, ale monic kompozycję Ho- Niestety, po ukazaniu się z powodu stanu zdrowia obowiązki warda Brubecka „Dia- kolejnej płyty – „The House na scenie dzielił z nowym nabytkiem logues for Jazz Com- of Blue Light” – i krążka kon- zespołu – Donem Aireyem – klawi- bo and Orchestra”, certowego, ponownie zaostrzył szowcem o bogatym rockowym do- a później jeszcze niejednokrotnie się konflikt pomiędzy Blackmore’em świadczeniu (grał m.in. w zespołach do współpracy z filharmonikami i Gillanem. W efekcie ten ostatni po- Gary’ego Moore’a, Ozzy’ego Osbourne’a, powracał. Nie był to zatem po- rzucił zespół, a jego miejsce przy mi- a także w Judas Priest, Black Sabbath, mysł na owe czasy całkowicie nowy. krofonie zajął Joe Lynn Turner, kolega Jethro Tull, Whitesnake oraz Colos- W przypadku rocka podobne po- Blackmore’a z Rainbow. Zaśpiewał na seum II). łączenia dotyczyły jednak głównie krążku „Slaves and Masters”, po czym Mimo kłopotów ze zdrowiem Lord kilku instrumentów, a nie całej or- management mu podziękował i ubła- nie zerwał ze sceną. Przez kilka lat kiestry i miały służyć wzbogaceniu aranżacji. Deep Purple Zielone światło mariażom stylów na większą skalę dał album „Days of Future Passed” grupy The Moody Blues. Lord postanowił pójść tym tropem i stworzyć od podstaw utwór przeznaczony na grupę rockową i or- kiestrę. Początkowo nie był pewien, czy pozostali członkowie Deep Pur- ple poradzą sobie z takim zadaniem. Dopiero kiedy do projektu dołączyli Gillan oraz Glover, pozbył się wątpli- wości. Wspomniał o swoim pomyśle me- nedżerowi, a ten od razu zakontrakto- wał The Royal Philharmonic Orche- stra z Malcolmem Arnoldem w roli dyrygenta i zarezerwował salę The Royal Albert Hall na wspólny występ. Nie było wyjścia. „Miałem przed sobą dużo pracy i mało czasu – wspominał gał Gillana, by wrócił. Wokalista się promował na świecie swoje symfo- muzyk przygotowania do przełomo- zgodził, co rozsierdziło Blackmore’a, niczne dzieło „Concerto for Gro- wego koncertu. – Już wcześniej coś który – tym razem na dobre – poże- up and Orchestra” oraz inne utwory. rozpisywałem na smyczki, więc kupi- gnał się z zespołem i rozpoczął mniej Współpracował z wieloma muzykami, łem książkę o orkiestracji i rozpoczą- rockowy etap działalności. Zaczął grać w tym z Gillanem. W 2008 roku wy- łem pracę.” Lord pozostawał wówczas renesansowy repertuar folkowy w za- stąpił z macierzystą formacją na cha- pod wrażeniem muzyki Czajkowskie- łożonej przez siebie kapeli Blackmo- rytatywnym koncercie The Sunflower go, więc w koncercie pojawiają się re’s Night. Występował (także w Polsce) Jam. elementy stylistyki tego kompozyto- razem z ówczesną przyjaciółką, a od Airey do dziś godnie zastępuje słyn- ra, a pod koniec pobrzmiewają echa 2008 roku żoną, Candice Night, w roli nego klawiszowca, zmarłego w lipcu twórczości Szostakowicza. wokalistki. 2012 roku. Jednak Deep Purple i fani Instrumentalistom doświadczonym Po odejściu Ritchiego Deep Purple zespołu wciąż wspominają Lorda z łez- w klasyce współpraca z rockmanami znów musieli szukać gitarzysty. Mie- ką w oku jako świetnego kompozytora nie od razu