RZECZPOSPOLITA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 3110260 POLSKA (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (51) Int.Cl. 09.03.2015 15714701.8 A23K 50/00 (2016.01) A01K 51/00 (2006.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 01.08.2018 Europejski Biuletyn Patentowy 2018/31 Urząd Patentowy EP 3110260 B1 Rzeczypospolitej Polskiej (54) Tytuł wynalazku: ZINTEGROWANE ROZWIĄZANIA ZWIĄZANE Z GRZYBAMI DO OCHRONY PSZCZÓŁ (30) Pierwszeństwo: 10.03.2014 US 201461967117 P 07.04.2014 US 201414247207 02.11.2014 US 201462074023 P 08.03.2015 US 201514641432 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 04.01.2017 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2017/01 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 31.01.2019 Wiadomości Urzędu Patentowego 2019/01 (73) Uprawniony z patentu: Stamets, Paul Edward, Shelton, US (72) Twórca(y) wynalazku: T3 PAUL EDWARD STAMETS, Shelton, US (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Agnieszka Marszałek SULIMA-GRABOWSKA-SIERZPUTOWSKA 3110260 BIURO PATENTÓW I ZNAKÓW TOWAROWYCH SP.J. Skr. poczt. 6 00-956 Warszawa 10 PL/EP Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich). SGS-14615/VAL EP 3 110 260 B1 Opis DZIEDZINA TECHNIKI [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji zawieraj ących ekstrakty z grzybni gatun- ków grzybów zdefiniowanych w zastrze żeniach 1, 9 i 15 oraz ich mieszanin, do zapewnie- nia narz ędzi do obrony przed wieloma czynnikami stresogennymi, aby pomóc pszczołom 5 prze żyć zespół objawów ł ącznie nazywanych masowym gini ęciem pszczół (CCD). Bar- dziej szczegółowo, niniejszy wynalazek wykorzystuje okre ślone st ęż enia nadaj ących si ę do spo życia ekstraktów z czystej kultury grzybni grzybów tworz ących owocniki, aby zmniej- szy ć ilo ść szkodliwych wirusów u pszczół i zwi ększyć długo ści życia pszczół i w sposoby poprawy zdrowia pszczół zdefiniowane w zastrzeżeniu 10. 10 TŁO WYNALAZKU [0002] Około 100000 gatunków owadów, ptaków i ssaków bierze udział w zapylaniu ro- ślin kwitn ących. Obejmuje to prawie 20000 znanych gatunków pszczół. Organizacja Naro- dów Zjednoczonych ds. Wy żywienia i Rolnictwa szacuje, że z nieco ponad 100 gatunków ro ślin, które zapewniaj ą 90 procent dostaw żywno ści dla 146 krajów, 71 jest zapylanych 15 przez pszczoły (głównie przez dzikie pszczoły), a kilka innych jest zapylanych przez wciornastki, osy, muchy, chrz ąszcze, ćmy i inne owady. Roczna warto ść pieni ęż na proce- sów zapylania w światowym rolnictwie mo że si ęga ć nawet 200 miliardów dolarów. Pro- tecting the Pollinators, Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wy żywienia i Rolnictwa. Współewolucja ro ślin i pszczół (gatunki Apis ) ma fundamentalne znaczenie dla ich wza- 20 jemnego przetrwania. Pszczoły rozprzestrzeniaj ą pyłek, a wiele ro ślin w zamian produkuje bogaty nektar. [0003] Około 4000 gatunków pszczół pochodzi z Ameryki Północnej. Wraz ze sprowadze- niem przez kolonistów europejskich (lub „zachodnich”) pszczół miodnych (Apis mellifera ) do Ameryki Północnej, komercyjne sady i gospodarstwa, które normalnie nie byłyby w 25 stanie przetrwa ć, prosperowały, chocia ż wiele upraw Nowego Świata i rodzimych ro ślin kwitn ących jest uzale żnionych przede wszystkim od zapylania przez rodzime gatunki pszczół. Rolnictwo azjatyckie jest podobnie uzale żnione od azjatyckiej (lub „wschodniej”) 2 pszczoły miodnej (Apis cerana ), cho ć zazwyczaj na mniejsz ą i bardziej zregionalizowan ą skal ę (sprowadzono tak że A. mellifera). W całym rolnictwie liczba upraw owoców, orze- chów i warzyw korzystaj ących z zapylania przez pszczoły jest oszałamiaj ąca, podobnie jak liczba kwitn ących drzew, krzewów i dzikich kwiatów. W rzeczywisto ści trudno przeceni ć 5 rol ę pszczół w komercyjnej produkcji żywno ści. Strata pszczół, której obecnie do świad- czamy, jest bezprecedensowa i stanowi ogromne zagrożenie dla bezpiecze ństwa żywno- ściowego na całym świecie. Na przykład w niektórych regionach Chin, strata pszczół wy- magała r ęcznego zapylania w celu uratowania plonów, co było niezwykle trudnym zada- niem. 10 [0004] Ul pszczoły miodnej to ciepłe, wilgotne, g ęsto zasiedlone środowisko zamieszkałe przez blisko spokrewnione osobniki - idealne miejsce dla wirusów, bakterii, grzybów, pierwotniaków i roztoczy. Przez miliony lat pszczoły z powodzeniem chroniły si ę przed takimi zagro żeniami dzi ęki unikalnym własnym systemom obronnym na poziomie kolonii i na poziomie indywidualnym oraz dzi ęki reakcjom immunologicznym, ale te mechanizmy 15 obronne mog ą ulega ć zaburzeniu w wyniku intensywnego udomowienia europejskiej pszczoły miodnej i wielu zagro żeń, w tym nowych antropogenicznych czynników streso- gennych powoduj ących gwałtowny spadek liczby dzikich pszczół miodnych i rodzimych pszczół na obszarach obejmuj ących Ameryk ę Północn ą, Europ ę i Chiny od roku 1972 do roku 2006 oraz pojawienia si ę masowego gini ęcia pszczół („CCD”) w 2006 r. 20 [0005] Krajowa bran ża pszczół miodnych jest zale żna od hodowli matek, procesu selekcji, który prowadzi do rozmna żania si ę linii oraz wychowu matek, procesu wytwarzania i bra- kowania matek pszczół miodnych. Ogromna wi ększo ść hodowli pszczół w Stanach Zjed- noczonych jest prowadzona przez 10-15 du żych firm wytwarzaj ących matki, które wymie- niaj ą informacje genetyczne pochodz ące od około 500 matek hodowlanych. Taka ograni- 25 czona ró żnorodno ść genetyczna mo że przyczynia ć si ę do podatno ści na ró żne choroby, szkodniki lub masowe gini ęcie pszczół. Szczególnie szkodliwe dla hodowli matek s ą wiru- sy, w szczególno ści wirus choroby czarnych mateczników i inne wirusy, w tym wirus zde- formowanych skrzydeł, wirus izraelskiego parali żu pszczół oraz prawie dwa tuziny innych wirusów. Przewiduje si ę, że odkrytych zostanie wi ęcej wirusów, które przyczyniaj ą si ę do 30 chorób u pszczół, w tym matek, ich czerwiu, u robotnic, pszczół karmicielek i trutni. 3 [0006] Straty kolonii i zanikania pszczół miały miejsce w historii pszczelarstwa („pszczel- nictwa”), w tym ró żne zespoły dotycz ące pszczół miodnych w latach 80-tych XIX wieku, w latach 1900-1920, w latach 60-tych i 90-tych XX wieku, takie jak „choroba powoduj ąca znikanie”, „wiosenny ubytek pszczół”, „jesienny ubytek pszczół”, „jesienne gini ęcie” i „ta- 5 jemnicza choroba”. W 2006 r. niektórzy pszczelarze zacz ęli zgłasza ć niezwykle wysokie straty w wysoko ści 30-90 procent ich uli. T ę chorob ę zwi ązan ą ze znikaniem pszczół przemianowano na „masowe gini ęcie pszczół” (CCD, czasami okre ślane w Wielkiej Bry- tanii jako spontaniczne gini ęcie uli lub zespół Mary Celeste). CCD mo że, ale nie musi, by ć zwi ązane z wcze śniejszymi zespołami zwi ązanymi ze strat ą kolonii; mo że to by ć w rze- 10 czywi ści nowe zaburzenie lub znane zaburzenie, które wcześniej miało jedynie niewielkie oddziaływanie. [0007] W przypadku wielu pszczelarzy CCD zbli ża si ę obecnie do 30-40%; w przypadku „gospodarstw przemysłowych”, w których do 84000 uli jest trzymanych w jednym miej- scu, CCD mo że dochodzi ć do wi ęcej ni ż 60%. Zwi ększyło to koszty zapylania drzew mig- 15 dałowych, na przykład z 25-30 dolarów na koloni ę pszczół na ½ do 1 akra sadu migdało- wego przez 3 tygodnie do ponad 250 dolarów. Ponad 1/3 spo żywanego przez Ameryka- nów jedzenia niepochodz ącego od zwierz ąt zale ży od zapylania przez pszczoły. Je żeli utrzyma si ę ten trend wzrostu strat kolonii pszczół, wydatki gospodarcze i społeczne mog ą si ęgn ąć setek miliardów dolarów. 20 [0008] Utrata procesów zapewnianych przez pszczoły ma inne daleko id ące konsekwencje. Na przykład drzewa miodli indyjskiej, źródła tysi ęcy popularnych produktów zdrowot- nych, kosmetycznych i środków owadobójczych, s ą zale żne od zapylania przez pszczoły, których nie dotkn ęły negatywne skutki. Co ciekawe, produkty z miodli indyjskiej, które zawieraj ą substancj ę czynn ą, azadirachtyn ę, s ą przydatne w ograniczaniu liczebno ści lub 25 zabijaniu roztoczy, w tym roztoczy Varroa, które przenosz ą choroby na pszczoły w tym roztocza, które przenosz ą choroby na inne zwierz ęta i ro śliny. Je śli pszczoły zgin ą, to samo będzie to dotyczyło ogromnych zasobów produktów zdrowotnych i naturalnego środka owadobójczego. [0009] Głównymi objawami CCD s ą: znikanie grupy robotnic (co prowadzi do bardzo ma- 30 łej liczby lub braku dorosłych pszczół „robotnic” w ulu), obecno ść matki i niewielka ilo ść lub brak martwych pszczół na ziemi wokół kolonii. Cz ęsto w ulu znajduje si ę jeszcze 4 miód, obecne s ą niedojrzałe zasklepione czerwie pszczół (pszczoły zwykle nie opuszczaj ą ula, dopóki nie wyl ęgn ą si ę wszystkie zasklepione czerwie), a ul zawiera miód i pyłek pszczeli, które nie zostały natychmiast zrabowane przez pszczoły znajduj ące si ę w s ąsiedz- twie. Ul jest równie ż wolno rabowany przez szkodniki kolonii, takie jak mole woskowe 5 lub małe chrz ąszcze ulowe. W ulach dotkni ętych CCD cz ęsto znajdowano roztocza Var- roa , przenosz ącego wirusy paso żyta pszczół miodnych. Gin ące kolonie zazwyczaj nie ma- ją wystarczaj ącej ilo ści pszczół, aby utrzyma ć czerw kolonii i maj ą robotnice, które składa- ją si ę z młodszych dorosłych pszczół; progresja objawów mo że by ć szybka lub powolna (do dwóch lat). Kolonia mo że mie ć du że zapasy żywno ści i niech ętnie spo żywa ć pokarm 10 dostarczany przez pszczelarza. Patrz na