RAPORT O STANIE GMINY LIPNO za 2018 rok I. WSTĘP. Obowiązek sporządzenia raportu o stanie gminy wynika z art. 28aa ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Raport obejmuje podsumowanie działalności Wójt Gminy Lipno w 2018 roku. Zebrane informacje od pracowników merytorycznych Urzędu Gminy, jednostek organizacyjnych, instytucji są źródłem informacji o stanie naszej gminy. Opisują sytuację gminy pod względem gospodarki, środowiska, przestrzeni publicznej, społeczeństwa oraz zarządzania gminą. II. INFORMACJE OGÓLNE. 1. Położenie i podział administracyjny. Gmina Lipno położona jest w środkowo – wschodniej części województwa kujawsko – pomorskiego i zajmuje centralną część powiatu lipnowskiego. Gmina graniczy z 7 innymi gminami oraz 1 miastem Lipnem, położonym w centrum gminy, gdzie znajduje się również siedziba Urzędu Gminy Lipno: ❑ od północy z gminą Kikół i Chrostkowo, ❑ ze wschodu z gminą Skępe i Wielgie, ❑ od południa z gminą Fabianki, ❑ z zachodu z gminą Czernikowo i Bobrowniki. Położenie Gminy Lipno na tle województwa kujawsko-pomorskiego Gmina zajmuje powierzchnię 21004 km2. Jest to największa gmina powiatu lipnowskiego licząca 36 sołectw: Barany, Białowieżyn. Biskupin, Brzeźno, Chlebowo, Chodorążek, Głodowo, Grabiny, Huta Głodowska, Ignackowo, Jankowo, Jastrzębie, Karnkowo, Karnkowskie Rumunki, Kłokock, Kolankowo, Komorowo, Krzyżówki, Lipno I, Lipno II, Łochocin, Maliszewo, Okrąg, Ostrowite, Ostrowitko, Ośmiałowo, Piątki, Popowo, Radomice, Rumunki Głodowskie, Tomaszewo, Trzebiegoszcz, Wichowo, Wierzbick, Zbytkowo, Złotopole. Miejscowości na terenie gminy Lipno charakteryzują się w większości zabudową rozproszoną, zabudowa zwarta typu osiedlowego znajduje się w miejscowościach: Karnkowo, Chlebowo, Brzeźno, Radomice, Łochocin, Chodorążek, Ostrowite i Wichowo. Dominuje zabudowa niska, RAPORT O STANIE GMINY LIPNO ZA 2018 ROK str. 2 jednorodzinna. Jedynie w trzech miejscowościach: Karnkowo, Radomice i Łochocin, występuje zabudowa 4 – ro kondygnacyjna. Wiodącą funkcją gminy jest rolnictwo. RAPORT O STANIE GMINY LIPNO ZA 2018 ROK str. 3 LICZBA GOSPODARSTW WG POWIERZCHNI (OPODATKOWANE) ZAKRES POWIERZCHNI ILOŚĆ GOSPODARSTW 0,0-0,4999 1494 szt. 0,5-0,9999 373 szt. 1,0-1,4999 276 szt. 1,5-1,9999 196 szt. 2,0-2,9999 229 szt. 3,0-4,9999 330 szt. 5-6,9999 251 szt. 7,0-9,9999 253 szt. 10,0-14,9999 243 szt. 15,0-19,9999 96 szt. 20,0-29,9999 75 szt. 30,0-49,9999 36 szt. 50,0-99,9999 12 szt. 100,0 ha i więcej 3 szt. RAZEM: 3867 SZT. RAZEM NIERUCHOMOŚCI DO 1 HA 1867 SZT. RAZEM GOSPODARSTWA ROLNE POWYŻEJ 1 HA 2000 SZT. 2. Mieszkańcy gminy. W okresie od początku do końca 2018 r. liczba mieszkanek i mieszkańców zmniejszyła się o 55 osób, przez co na dzień 31 grudnia 2018 r. wynosiła 11940 osób, w tym 6016 kobiet i 5924 mężczyzn. W odniesieniu do poszczególnych kategorii wiekowych: - liczba kobiet w wieku przedprodukcyjnym (17 lat i mniej) wynosiła 1255 osób, a liczba mężczyzn – 1280, - liczba kobiet w wieku produkcyjnym (18-59 lat) wynosiła 3481 osób, a liczba mężczyzn w wieku produkcyjnym (18-64) wynosiła 3999, - liczba kobiet w wieku poprodukcyjnym (60 lat i powyżej) wynosiła 1280, a liczba mężczyzn (64 lat i powyżej) wynosiła 645. Migracje przebiegały w kierunku: miasta – 87, wsi – 62, zagranicy – 1. Na początek 2018 r. na terenie gminy mieszkało 11995 osób, a na koniec 11940. W 2018 r. narodziło się w gminie 136 osób, w tym 67 dziewczynek i 69 chłopców, a zmarły 123 osoby, w tym 66 kobiet i 57 mężczyzn. Wobec tego przyrost naturalny w 2018 r. wyniósł 13 osób. W 2018 r. związek małżeński zawarło 216 mieszkańców, medale za 50 lat pożycia małżeńskiego otrzymało 30 par jubilatów, 37 mieszkańców rozwiodło się. RAPORT O STANIE GMINY LIPNO ZA 2018 ROK str. 4 3. Przedsiębiorcy. Gmina Lipno, mimo iż jest gminą wiejską nie wykazuje tylko cech obszaru typowo rolniczego. Na terenie gminy występują gospodarstwa o charakterze rolniczym lub ogrodniczym. Często działalność rolnicza stanowi bardziej dodatkowe niż podstawowe źródło dochodów. Dlatego na naszym obszarze są głównie firmy zatrudniające do 5 osób. Według danych z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej prowadzonej przez Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, liczba zarejestrowanych osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą wynosi 459 podmiotów (stan na dzień 31.12.2018r.). Dzięki temu, że mamy przyjazne warunki dla przedsiębiorców i inwestorów liczba zarejestrowanych podmiotów prowadzonych przez osoby fizyczne systematycznie wzrasta. Zarejestrowane podmioty działają głównie w branży usługowej lub handlowo-usługowej, małej gastronomi oraz usług transportowych i branży remontowo-budowlanej, a także produkcyjno-handlowo-usługowej. W 2018 r. zarejestrowano w gminie 61 nowych przedsiębiorców. Zaprzestało prowadzenie działalności poprzez wykreślenie swoich wpisów 22 przedsiębiorców. Od 2012 r. po przeniesieniu danych do CEIDG gminy przestały być organem ewidencyjnym dla przedsiębiorców. Organem ewidencyjnym obecnie jest Minister Przedsiębiorczości i Technologii. Uruchomiona Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – to elektroniczna baza przedsiębiorców dostępna jest na stronie internetowej www.ceidg.gov.pl. Spis ten jest systemem teleinformatycznym umożliwiającym uzyskanie danych o przedsiębiorcach - osobach fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. 4. Bezrobocie. Bezrobocie jako najważniejszy problem społeczny w swych konsekwencjach niesie za sobą szereg negatywnych skutków rozszerzających się na inne płaszczyzny życia ludzkiego. Należą do nich nie tylko spadek stopy życiowej ze względu na negatywne konsekwencje przekładające się wprost na budżet domowy, ale również takie zjawiska jak: poczucie bezradności, brak motywacji do kolejnych poszukiwań na rynku pracy, niskie poczucie własnej wartości. Wszystkie te negatywne konsekwencje wpływają niewątpliwie na sferę emocji i przyczyniają się do częstszego sięgania po alkohol celem rozładowania negatywnych napięć, co niesie za sobą problemy alkoholowe a w przypadku kontynuowania tego typu zachowań dochodzi do uzależnienia. W/g informacji uzyskanych z GUS i PUP w Lipnie wynika, że stopa bezrobocia na koniec grudnia 2018 roku wynosiła: - w kraju 5,8 % - w województwie kujawsko – pomorskim 8,8 % - w powiecie lipnowskim 16,7 %. Podkreślić należy, że zgodnie z danymi PUP w Lipnie na terenie Gminy Lipno było 658 osób bezrobotnych, w tym: 421 kobiet, a mężczyzn 237. RAPORT O STANIE GMINY LIPNO ZA 2018 ROK str. 5 Bezrobocie wśród mieszkańców Gminy Lipno (dane z PUP w Lipnie – grudzień 2018 r.) Bezrobotni zarejestrowani 658 Zwolnieni z przyczyn dotyczących zakładu pracy 8 Z prawem do zasiłku 94 Niepełnosprawni 8 Długotrwale bezrobotni 379 Bezrobotni w wieku do 25 lat 129 Bezrobotni powyżej 50 roku życia 114 Bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych 270 Osoby te stanowią grupę zagrożoną problemami alkoholowymi i innymi substancjami psychoaktywnymi. Brak możliwości znalezienia pracy, bądź długotrwałe pozostawanie bez pracy może spowodować sięgnięcie po alkohol, a to z kolei może wzmóc agresję, przemoc wobec rodziny i najbliższego otoczenia. III. INFORMACJE FINANSOWE. 1. Stan finansów gminy za 2018 rok: 1) dochody własne wyniosły 41.582.487 zł i stanowią 75,03% dochodów ogółem; 2) wydatki majątkowe wyniosły 12.094.536 zł i stanowią 19,98% wydatków ogółem; 3) zadłużenie ogółem na koniec roku wyniosło 7.889.464 zł i stanowi 14,24% dochodów ogółem; 4) poziom wolnych środków wygospodarowanych za 2018 rok wyniósł 6.768.441 zł i zostaną one przeznaczone na wydatki inwestycyjne i spłatę rat pożyczek i kredytów w roku 2019. 2. Wykonanie budżetu na 2018 rok: 1) wykonane dochody – 55.419.043,13 (97,61% planu). Budżet gminy na 2018 rok zakładał dochody w kwocie 49.318.396 zł, zrealizowane wyniosły 55.419.043,13 zł, w związku ze zmianami dotacji celowych, subwencji, środków unijnych za realizację projektów oraz urealnienie planu dochodów własnych. 2) wykonanie wydatków – 60.531.269,84 ( 89,87% planu). Budżet gminy na 2018 rok zakładał wydatki w kwocie 58.415.834 zł, zrealizowane wyniosły 60.531.269,84 zł, w związku ze zwiększeniem wydatków realizowanych ze środków dotacji oraz urealnienie wartości wydatków na zadania bieżące i inwestycyjne a) wynik wykonania budżetu – deficyt w wysokości 5.112.227 zł b) wynik operacyjny – nadwyżka 4.977.384 zł c) dochody z majątku wykonano w wysokości 1.560.333 zł RAPORT O STANIE GMINY LIPNO ZA 2018 ROK str. 6 d) dotacje rozwojowe pozyskane ze źródeł zewnętrznych – 1.384.966 zł e) wydatki majątkowe wykonano w wysokości 12.094.536 zł (79,99% planu), główne inwestycje to: − budowa mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków oraz sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości Radomice – 2.631.538 zł; − budowa dróg i chodników – 5.902.435 zł; − budowa PSZOK w Złotopolu – 1.644.903 zł; − zakup autobusu do przewozu dzieci – 102.090 zł; − zakup samochodu 9 osobowego – 108.900 zł. 3. Wieloletnia Prognoza Finansowa. 3.1. Harmonogram spłat i obsługi zadłużenia (na okres 3 lat): 1) spłaty rat pożyczek i kredytów – 2018r. – 612.313 zł 2019r. – 2.269.189 zł 2020r. – 897.988 zł 2021r. – 876.988 zł 2) spłaty odsetek – 2018r. – 63.119 zł 2019r. - 171.000 zł 2020r. – 142.552 zł 2021r. – 117.837 zł 3.2. Prognoza nadwyżki operacyjnej (na okres 3 lat): 1) 2019r. – deficyt 4.502.900 zostanie pokryty wolnym środkami z 2018 roku 2) 2020r. – nadwyżka 897.988 zł przeznaczona na pokrycie spłat rat pożyczek i kredytów 3) 2021r. - nadwyżka 876.988 zł przeznaczona na pokrycie spłat rat pożyczek i kredytów 3.3. Prognoza limitu zadłużenia (na 3 najbliższe lata): Kwota długu na koniec – 2018r. – 7.889.464