LUXEMBOURG BELGE – BELGISCH LUXEMBURG Le Pays d'Arlon De Streek van Aarlen www.arlon-tourisme.be ARLON l ATTERT l AUBANGE l MARTELANGE l MESSANCY La Wallonie. La chaleur de vivre. Wallonië, omringt je met warmte Bienvenue au Pays d'Arlon ! Welkom in de Streek van Aarlen ! Met deze streekgids op zak verkent U gemakkelijk de meest verborgen hoekjes Michel Lemaire, van de streek van Aarlen, brug tussen de Président MTPA Ardennen en Belgisch Lotharingen. Onze vijf gemeenten liggen allen op de grens met A l’aide de ce guide touristique, nous vous Frankrijk en/of het Groothertogdom Luxemburg offrons l’opportunité de passer au peigne fin en dat weerspiegelt zich in een afwisselend les moindres recoins de ce fameux Pays en typisch erfgoed waar wij met reden fier op d’Arlon qui s’étend "de l’Ardenne à la Lorraine". zijn. Eveneens in deze gids, leuke tips voor Au total, cinq communes font la fierté et la heel de familie ! richesse de notre patrimoine transfrontalier. En voici un descriptif succinct ! Nous vous MARTELANGE ligt in het noorden van onze invitons ensuite à découvrir au fil des pages streek en is vooral bekend als “hoofdstad” les bons plans que nous vous proposons. van de leisteenproductie. Het is een echte Ardennese gemeente en het is tevens een Commençons par la plus au nord, poort die zich opent op het uitgestrekte MARTELANGE. Elle fait partie des derniers Anlierwoud. Het landschap biedt mooie fiefs ardennais. Cette ancienne cité ardoisière panorama’s op de Sûre en het Groothertog- fait office de porte d’entrée du Parc Naturel dom Luxemburg. de la Forêt d’Anlier. C’est un endroit où l’on découvre de nombreux points de vue de la De gemeente ATTERT zet zijn vele dorpen Sûre et du Grand-Duché de Luxembourg. elke zomer in de bloemetjes! Bewegwijzerde wandelingen loodsen U het door het prachtige En continuant votre escapade, vous atteignez landschap op en langs de eerste cuesta van une vallée implantée sur la cuesta où de Belgisch Lotharingen. De vele fossielen die nombreux fossiles sont découverts et exposés men hier heeft gevonden kan U bewonderen dans la commune d’ATTERT. Cette contrée in het bezoekerscentrum. propose également de nombreuses randon- nées à travers des merveilleux villages fleuris AARLEN ligt in het centrum van onze streek en été. en is een stad van meer dan 2000 jaar oud. Au centre se trouve le chef-lieu de la Maak er kennis met zijn rijk Gallo-Romeins province, ARLON. Vous pourrez, dans cette en middeleeuws verleden en bewonder zijn cité étape, de 2000 ans d’histoire remonter schatten in de musea of in open lucht. le temps au fil des vestiges archéologiques (gallo-romain, médiéval…). Nous vous invitons Trek ook eens naar MESSANCY en geniet à les observer dans des musées ou simple- van een dagje wandelen langs kapellen, ment en plein air. wegkruisen en watermolens. Te combineren met een shoppinguitstapje ! A MESSANCY, agrémentez votre séjour en alliant détente, shopping et loisirs. De plus, AUBANGE, in het hart van de Drielanden- vous avez la possibilité de vous promener au streek, was nog niet zo lang geleden een gré du patrimoine influencé par l’eau. gemeente van ijzer, vuur en hoogovens. U ontdekt zijn verleden langs een nieuw Au cœur du pays des trois frontières, grensoverschrijdend wandelpad, het brengt AUBANGE, ancienne cité du fer et du feu, U bij vroegere ijzermijnen en ongerepte vous emmène à la découverte de son passé natuurgebieden. Verken ook het pittoreske minier. Découvrez aussi le village de Rache- dorpje Rachecourt waar elk jaar in de herfst court qui fête la pomme chaque automne… het grote Appelfeest plaats vindt… 2 Arlon, cité étape p.4-5 Aarlen, etappe-stad p.6-7 Arlon, Clairefontaine p.8-9 Aarlen, Clairefontaine p. 10-11 Attert, la verte p. 12-13 Het groene Attert p. 14-15 Attert, ses beaux villages p. 16-17 Attert, 17 schone dorpjes p. 18-19 Aubange, du fer au vert p. 20-21 Aubange, postindustrieel en groen p. 22-23 Martelange, la cité ardoisière p. 24-25-26 Martelange, een verhaal van leisteen en grenzen p. 27-28-29 Messancy, Shopping et détente … p. 30-31 Messancy, winkelen en wandelen p. 32-33 Musées / Musea p. 34-35 Sports et loisirs / Sport en ontspanning p. 36-37 Terroir p. 38 Agenda p. 39 Copyrights photos : Mika Clémeur , FTLB (Pascal Willems), Elisabeth Tonglet, Centre de visite Attert, Parc Naturel Martelange, SI Attert, SI Aubange, ROTA, MTPA, Musée Archéologique Arlon, Musée Gaspar, Musée du cycle, Musée d’Autelbas, Musée Athus et l’Acier, Univers des pompiers. Editeur responsable : Maison du Tourisme du Pays d’Arlon, a.s.b.l. / M. Lemaire, Président rue des Faubourgs 2 / 6700 Arlon / +32 (0)63 21 94 54 Edition : 2013 – 2014 3 Arlon Cité étape, 2000 ans d’histoire… De par ses origines gallo-romaines, Arlon est une des plus anciennes villes de Belgique. La bourgade s’est étendue au pied d’une colline naturelle où s’édifient successivement un castrum, un château féodal, puis un couvent fortifié à l’époque de Vauban devenu l’actuelle église Saint-Donat. Chef-lieu de province depuis 1839, Arlon, ville frontalière au charme certain, poursuit son expansion en alliant traditions et modernité dans un environnement de qualité. Eglise Saint-Donat et les fortifications Circuits "découverte" : Un premier circuit est consacré au centre historique et à ses monuments remarquables. Le second, plus long, emprunte des rues plus anciennes longeant les sources de la Semois, le parc archéologique et la plus ancienne synagogue de Belgique (*). (*) Brochures gratuites "Promenade en ville" et "Jeu découvre Arlon" pour les enfants (dès 8 ans) au Royal Office du Tourisme d’Arlon [email protected] - +32 (0)63 21 63 60 4 Découvrez Arlon Le Musée Archéologique Durant les trois premiers siècles de notre ère, le vicus d’Arlon, ou Orolaunum, vit une longue période de prospérité. Toutefois, devant les incursions barbares récurrentes de la fin du IIIe s., la colline est fortifiée en "castrum". Pour ce faire, UNE PETITE PAUSE on récupère une quantité de blocs Le Maitrank est un apéritif sculptés provenant de monuments du Pays d’Arlon. Ce produit funéraires, qui servent d’assise au artisanal et naturel est élaboré rempart. Nombre de ces blocs qui ont à base de vin blanc sec de traversé les siècles ont été mis au jour Moselle et est délicieusement et figurent en bonne partie dans les parfumé par l’aspérule odo- collections du Musée Archéologique. rante très répandue dans nos bois de hêtres. www.ial.be - +32 (0)63 21 28 49 A déguster, sur une terrasse, des petits bistrots du centre -ville. Voir en page 38, les établissements reconnus Agenda des "Ambassadeur manifestations du Maitrank". www.arlon-tourisme.be BON PLAN LE WEEK-END Le marché aux puces du Vieil Arlon est très couru : il a lieu le 1er dimanche du mois de mars à novembre - Gratuité aux musées Archéologique et Gaspar (voir p.32). Visites guidées estivales ou pour groupes - +32 (0)63 21 63 60 - [email protected] Shopping en ville www.acia.be ou au parc commercial Hydrion - www.hydrion.be 5 Aarlen Etappe-stad, 2000 jaar geschiedenis… Aarlen, een Gallo-Romeinse vicus, is één van de oudste steden van België. De stad ontwik- kelt zich aan de voet van, en op een natuurlijke heuvel. Aarlen is achtereenvolgens castrum (omwalde stad) en burcht. Het versterkte klooster ten tijde van Vauban is nu de huidige Sint- Donatuskerk. Sinds 1839 is Aarlen de hoofdstad van de provincie Luxemburg. Dit charmante stadje ligt midden in een gevrijwaarde natuur langs de grens met Luxemburg en Frankrijk. Moderniteit en De Sint-Donatuskerk en de vesting respect voor traditie staan garant voor een milieuvriendelijke en harmonieuze ontwikkeling. Historische wandeling : Dit ontdekkingscircuit gidst de bezoeker door het historische centrum en langs zijn opmerkelijke gebouwen en monumenten. Een tweede en langere route loopt langs de bronnen van de Semois, het archeologisch park en de oudste synagoge van België*. *Gratis brochure "Stadswandeling" te verkrijgen in de Koninklijke Dienst voor Toerisme - [email protected] - +32 (0)63 21 63 60 6 Tip : ontdek Aarlen tijdens het weekend... Het Archeologische Museum Tijdens de eerste drie eeuwen van onze tijdrekening was de vicus Aarlen, “Orolaunum”, een welvarende neder- zetting. Op het einde van de IIIde eeuw zorgen de herhaalde invallen van de barbaren voor veel onveiligheid en de EVEN UITBLAZEN heuveltop wordt omwald. Van dan af is Aarlen een castrum. Maitrank is een typische drank Voor de fundamenten van de stadswallen van de Streek van Aarlen. Dit werden fragmenten van Gallo-Romeinse artisanale en natuurlijke ape- ritief wordt bereid op basis grafmonumenten gebruikt. Een groot van een droge witte wijn waarin aantal van deze gebeeldhouwde steen- men Lievevrouwebedstro laat blokken werden in de loop der tijden trekken. Dit plantje, dat groeit opgegraven en maken nu deel uit van en bloeit in onze beuken- de vaste verzameling van het Archeolo- bossen, geeft er een heerlijk gisch Museum. kruidig parfum aan. Geniet van www.ial.be - +32 (0)63 21 28 49 een glaasje Maitrank op een zonnig terras of in een ge- zellig café. Evenementen- kalender "Maitrank ambassadeurs" op blz. 38 www.arlon-tourisme.be De Vlooienmarkt van Oud Aarlen is een echte trekpleister. Ze vindt plaats op de 1ste zondag van de maand van maart tot en met november - gratis inkom in het Archeologisch Museum en het Gasparmuseum (zie blz. 34). Zomerse rondleidingen in groep. Voor een groepsbezoek : +32 (0)63 21 63 60 - [email protected] Shoppen in de stad www.acia.be of in het winkelpark - www.hydrion.be 7 Arlon Clairefontaine, La Médiévale… Site archéologique des ruines de l'ancienne abbaye (1247-1794).