Evritania Karpenissi | Villages | Must see | Food | Hotels To Καρπενήσι, χιονισμένο | Karpenissi, covered with snow CONTENTS

Το ξύλινο Saloon Park έχει άρωμα «Άγριας Δύσης», σερβίρει ροφήματα και ποτά και διοργανώνει περιπετειώδεις δραστηριότητες! | The wooden Saloon Park gives a “Wild West” scent, it serves beverages and drinks and organizing adventurous activities! (www.saloonpark.gr)

4 Welcome note_ Kostas 21 Karpenissi _The Capital Mpakogiannis, Head of the Region 24 The Villages of Continental 6 Welcome note_ Aristeidis Tasios, 54 Top Experience_Christmas Vice Head of the Region Of Evritania at Evritania 8 Interview_ Christos Tsampras, 58 Customs / Events president of the Chamber 62 Local Products 10 Evritania 66 Activities 12 History Moments 74 14 Religius Tourism Hiking & Mountaineering Routes 18 Must Visit _Prousos 80 12 Alternative Routes 20 Must Visit _Lake Kremaston

3 WELCOME NOTE

ΚΑΛΩΣΗΡΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ WELCOME TO EVRITANIA

Άγρια και περήφανη, φιλόξενη και αληθινή, η Ευρυτανία στέκει όρθια στο πέρασμα των χρόνων. Το αξεπέραστο φυσικό της περιβάλλον αποτελεί πηγή ζωής και έμπνευσης. Ιστορικά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες ανέγγιχτες από το χρόνο, πυκνά δάση και γρα- φικά χωριά συνθέτουν έναν κόσμο βγαλμένο από παραμύθι. Σας καλού- με να ζήσετε μια μοναδική εμπειρία περιήγησης, δράσης, περιπέτειας αλλά και ξεκούρασης, με φόντο τα ψηλά βουνά μας.

Wild and proud, hospitable and real, remains standing up through time. Its unparalleled natural environ- ment is a source of life and inspiration. ΚΏΣΤΑΣ ΜΠΑΚΟΓΙΆΝΝΗΣ Historical monuments, monasteries ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΆΡΧΗΣ ΣΤΕΡΕΆΣ ΕΛΛΆΔΑΣ and churches untouched by time, dense forests and picturesque villages KOSTAS MPAKOGIANNIS compose a fairy-tale world. We are HEAD OF THE REGION calling you to live a unique experience OF CONTINENTAL GREECE of touring, action, adventure, but also relaxation, with our high mountains as a background.

4 Handmade creationsby Dora Terzi

7o ΧΛΜ. ΚΑΡΠΕΝΗΣΊΟΥ – ΠΡΟΥΣΟΎ, ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 22370 25588 RIVER ART – ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 7TH KM OF – PROUSSOS ROAD, KARPENISI WELCOME NOTE

ΕΥΡΥΤΑΝΊΑ: Η ΚΑΡΔΙΆ ΤΟΥ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΎ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ ΣΤHN ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΑΣ! ΣΥΝΑΝΤΉΣΑΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΆΡΧΗ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, Κ. ΑΡΙΣΤΕΊΔΗ ΤΑΣΙΌ Ο ΟΠΟΊΟΣ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΛΎ ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΥΣΑ ΣΥΖΉΤΗΣΗ ΜΑΣ ΑΠΟΚΆΛΥΨΕ ΤΙΣ ΓΝΩΣΤΈΣ ΑΛΛΆ ΚΑΙ ΤΙΣ ΆΓΝΩΣΤΕΣ ΟΜΟΡΦΙΈΣ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΊΑΣ!

Με ιδιαίτερη χαρά προλογίζω την ειδική ξενοδοχεία, είτε για φιλικούς παραδοσια- έκδοση του περιοδικού «Gold book of κούς ξενώνες, είτε για επιχειρήσεις φαγητού Karpenissi – Evritania» που θα προβάλει και διασκέδασης αποτελούν σημαντικές τουριστικά τον Νομό μας ενόψει της επι- τουριστικές υποδομές που μπορούν να κείμενης χειμερινής τουριστικής περιόδου. φιλοξενήσουν και τους πιο απαιτητικούς Η Ευρυτανία, μια δυναμική τουριστικά επισκέπτες. Η τουριστική υποδομή της περιοχή, με σημαντικές υποδομές, χωροθε- περιοχής σε συνδυασμό με ένα περιβάλλον τείται στους ορεινούς όγκους της Κεντρικής ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους την έχουν Ελλάδος. Το πλήθος και η ποιότητα των κατατάξει ανάμεσα στους σημαντικότερους υποδομών της, είτε πρόκειται για πολυτελή χειμερινούς προορισμούς της πατρίδας μας. Ο αθλητικός τουρισμός, ο συνεδριακός, ο φυσιολατρικός, ο θρησκευτικός και γενικό- τερα οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, αποτελούν μαζί με τον χειμερινό τουρισμό την αιχμή του δόρατος στην τουριστική ανά- πτυξη της περιοχής. Από τα μεγαλύτερα όμως συγκριτικά πλε- ονεκτήματα της περιοχής είναι η πλούσια κληρονομιά της, τόσο στο πολιτιστικό, το ιστορικό όσο και στο θρησκευτικό τομέα. Από άκρη σε άκρη σε όλη την Ευρυτανία υπάρχουν σημαντικά μνημεία μίας άσβεστης κληρονομιάς που φέρνουν σε κάθε επισκέ- πτη σπουδαίες μνήμες του παρελθόντος. Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, χαρακτηρι- στικό στοιχείο του τουριστικού της τομέα αποτελεί το απείρου κάλλους φυσικό τοπίο που με τις απαράμιλλες εναλλαγές του μα- γεύει την ματιά του επισκέπτη. Πανάρχαιοι ποταμοί χαράζουν στο πέρασμά τους την Ευρυτανική γη σχηματίζοντας εκπληκτικά φαράγγια, αλλά και η Λίμνη των Κρεμαστών που με φόντο το πυκνό ελατόδασος ζωγρα- φίζει την άγρια ομορφιά της περιοχής. Σας καλωσορίζω λοιπόν σε μια περιοχή που δικαίως έχει χαρακτηριστεί ως η Καρδιά του Εναλλακτικού Τουρισμού στην Καρδιά της Ελλάδας.

6 EVRITANIA: THE HEART OF ALTERNATIVE TOURISM IN THE HEART OF GREECE! WE MET THE VICE-HEAD OF REGION OF EVRITANIA MR. ARISTΕΙDΙS TASIOS, WHO, IN A VERY INTERESTING CONVERSATION, REVEALED TO US THE KNOWN AND THE UNKNOWN BEAUTY OF EVRITANIA!

It is my special pleasure to preface the winter tourism, the cornerstone in the area’s special edition of «Gold book of Karpenissi - tourist development. But one of the greatest Evritania» magazine, which will promote our comparative advantages of the area is its rich Prefecture, in consideration of the upcoming cultural, historical and religious heritance. winter tourist period. Evritania, a touristically Throughout the entire Evritania there dynamic area with important infrastructures, are important monuments of an is demarcated by the massifs of Central inextinguishable heritance that bring to Greece. every visitor grand memories from the past. The plentitude and quality of its , the Holy Monastery of Tatarna, infrastructures, either talking about Finally, but equally importantly, a luxurious hotels, either about friendly characteristic element of its tourist sector is traditional guesthouses or food and the unbelievably beautiful natural landscape entertainment enterprises, can host even that enchants the visitor’s gaze with its the most demanding visitors. The tourist unparalleled variations. Ancient rivers cross infrastructures of the area, combined the Evritanian land forming amazing canyons with an environment of special natural and also the Lake of , that, with the beauty, have placed Evritania among the dense forest as a background, create the wild most important winter destinations of our beauty of the area. country. Athletic tourism, conferential, So I welcome to you to a region that has naturist, religious and generally the rightfully been characterized as the Heart of alternative forms of tourism are, along with Alternative Tourism in the Heart of Greece.

7 ΙΝTERVIEW

H ΓΗ ΠΟΥ ΤΑ ΕΧΕΙ ΟΛΑ! A REGION THAT HAS IT ALL!

Είστε ευχαριστημένοι με τον αριθμό των αφίξεων των τουριστών; Τι περιμένετε από τον τουρισμό φέτος τον χειμώνα; Όσον αφορά την επισκεψιμότητα της περιοχής, η περσινή χρονιά μας άφησε ικανοποιημένους σε γενικές γραμμές και έτσι μπορούμε να αισιοδοξούμε, ότι φέτος τα πράγματα θα είναι ακόμα καλύτερα, καθώς όλα δείχνουν ότι οι επισκέπτες που θα επιλέ- ξουν το Καρπενήσι και γενικότερα την πανέ- μορφη Ευρυτανία, θα είναι περισσότεροι σε σχέση με πέρσι.

Τι είδους «τουρίστες» έρχονται στην πε- ριοχή; Είναι απαιτητικοί; ΣΥΝΑΝΤΉΣΑΜΕ Για 365 μέρες το χρόνο τον ενδιαφέρον του ΤΟΝ ΠΡΌΕΔΡΟ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΊΟΥ τουρίστα παραμένει σε εξαιρετικά υψηλά ΧΡΉΣΤΟ ΤΣΑΜΠΡΆ ΚΑΙ ΜΆΘΑΜΕ επίπεδα, καθώς οι δραστηριότητες, ανά ΚΆΠΟΙΑ ΠΟΛΎ ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝΤΑ εποχή, ποικίλουν και αναφέρονται σε κάθε ΠΡΆΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΌ ηλικία και γούστο. Καθοριστικό είναι επίσης ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΉ. το γεγονός, ότι το δικό μας τουριστικό

8 WE MET CHRISTOS TSAMPRAS, PRESIDENT OF THE CHAMBER, AND WE LEARNED SOME VERY INTERESTING THINGS ABOUT TOURISM IN THE REGION.

Are you satisfied by the number of tourist arrivals? What do you expect from tourism this winter? As far as traffic in the area is concerned, last year left us generally satisfied. So we can be optimistic about this year’s traffic being even better, since everything shows that visitors choosing Karpenissi and beautiful Evritania in general will be more than last year.

What kind of “tourists” visit the region? Are προϊόν, προσφέρεται και προτείνεται για they demanding? όλα τα βαλάντια. Υπάρχουν διαθέσιμα κατα- Tourists remain highly interested for 365 λύματα όλων των κατηγοριών, με αποτέλε- days per year, since the activities vary from season to season and are suitable σμα να μπορούν να καλύψουν κάθε ανάγκη for every age and taste. A decisive fact και απαίτηση των επισκεπτών μας. is that our tourist product is offered and suggested for all purses. There are available Τι «κερδίζει» ο επισκέπτης από την περιή- accommodations of all categories, capable γηση στην Ευρυτανική γη; of covering every need and demand of our Το μεγαλύτερο συγκριτικό μας πλεονέ- visitors. κτημα, θεωρούμε, ότι είναι ο φυσικός μας πλούτος. Ο χρόνος μοιάζει να είναι What does the visitor “win” by touring the Evritanian land? σταματημένος στην Ευρυτανία, αφού η ήπια We consider our natural wealth as our ανάπτυξη που επιχειρήθηκε βασίστηκε στο greatest relative advantage. Time seems to σεβασμό προς το περιβάλλον. Η περιοχή have stopped in Evritania, since the attempt μας, σύμφωνα με μετρήσεις της Unesco, at mild development was based on respect είναι μια από τις καθαρότερες του πλανήτη. to the environment. Our region, according Μια εκδρομή στο φαράγγι «Πάντα βρέχει» to Unesco measurements, is one of the είναι ικανή να αποζημιώσει ακόμα και τον purest in the planet. A trip to the canyon πιο δύσπιστο επισκέπτη. named “Panta vrechei” (“Always rains”) can compensate even the most skeptical Το ηλιοβασίλεμα στην λίμνη των Κρεμα- visitor. Sunset at the lake of Kremasta from στών από το χωριό Φιδάκια, μένει βαθιά χα- Fidakia village remains deeply imprinted on ραγμένο στην μνήμη, ενώ η συγκλονιστική memory, while the breathtaking route to the διαδρομή προς τα χωριά των Αγράφων σε villages of leads you to a complete οδηγεί σε πλήρη αναθεώρηση της ζωής. reconsideration of life.

9 EVRITANIA ΕΝΑΣ ΑΝΕΞΕΡΕΥΝΗΤΟΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕ ΑΓΡΙΑ ΟΜΟΡΦΙΑ ΜΑΣ ΚΑΛΕΙ ΝΑ ΤΟΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ A PRISTINE DESTINATION WITH WILD BEAUTY INVITES US TO DISCOVER IT

Στο χιονισμένο Καπρενήσι| In the snow-covered Karpenissi

ΈΝΑΣ ΠΑΡΆΔΕΙΣΟΣ ΓΕΜΆΤΟΣ ΧΡΏΜΑΤΑ ΣΤΟ ΚΈΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΟΣ

A COLORFUL PARADISE IN THE CENTER OF GREECE

Άνοιξη στoυς Κορυσχάδες | Spring in Koryschades village

10 Η ΕΥΡΥΤΑΝΊΑ ΤΩΝ ΤΕΣΣΆΡΩΝ ΕΠΟΧΏΝ Ο Χειμώνας φυσικά, στην Ευρυτανία είναι αυτό που ο καθένας έχει στο μυαλό του ως την τέλεια χειμερινή εικόνα. Κατάλευκα τοπία, και τζάκια αναμμένα καλούν τον επισκέπτη σε μια φιλόξε- νη γωνιά να απολαύσει την ηρεμία και την φιλο- ξενία των κατοίκων. Η άνοιξη στο Καρπενήσι είναι χαρά Θεού. Από τα τέλη Μαρτίου μέχρι τα μέσα Μαΐου η φύση μοιάζει να ξαναγεννιέται. Τα δέντρα ανθίζουν, η μοσχοβολιά τους απλώνεται τριγύρω και η πανδαισία των αρωμάτων αρχίζει. Το Καλοκαίρι, καταπράσινα τοπία και κελαρυστά νερά δημιουργούν έναν μοναδικό παράδεισο που αξίζει κανείς να επισκεφτεί. Η περιοχή απο- τελεί τον καλύτερο τόπο αναψυχής και παραθε- ρισμού για όλους εκείνους που θέλουν να ξεφύ- γουν από τον καύσωνα των πεδινών περιοχών και την υγρασιά της θάλασσας. Το Φθινόπωρο τα βουνά μεταμορφώνονται! Χρυσοκόκκινες και καφεκίτρινες πινελιές, θυμίζουν πίνακα του Βανγκόγκ, ενώ η φύση ετοιμάζεται για το μακρύ χειμώνα. Το τοπίο είναι τόσο εξωπραγματικά όμορφα που ο επισκέπτης θα αναγκαστεί να σταματήσει πολλές φορές για να το θαυμάσει... Στην όμορφη τεχνητή λίμνη Κρεμαστών | In the beautiful artificial lake Kremasta EVRITANIA OF THE FOUR SEASONS Winter in Evritania is of course what everyone has in mind as the perfect winter picture. Snow-white landscapes and burning fireplaces call the visitor to a cozy corner, to enjoy the serenity and the hospitality of the residents. Spring in Karpenissi is full of delight. From the end of March to mid-May nature seems to be reborn. The trees blossom and fill the air with their scent in an aromatic feast. At Summer, verdant landscapes and burbling waters create a unique paradise worth visiting. The area is the best recreation and estivation place for all those who wish to escape from the heat of the plains and the humidity of the sea. At Autumn the mountains transform! Golden-red and yellow-brown touches, reminiscent of a Van Gogh painting, while nature prepares for a long Winter. The landscape is so outlandishly beautiful that the visitor will have to make many stops, in Εικόνες Φθινοπώρου... | Autumn Pictures order to admire it...

11 HISTORY MOMENTS ΣΥΝΆΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ ON THE SUMMIT OF HISTORY ΚΕΦΑΛΌΒΡΥΣΟ | KEFALOVRISSO Εδώ το 1823, έλαβε χώρα η ιστορική μάχη του Κεφαλόβρυσου, ένα από τα σημαντικότερα πολεμικά γεγονότα της επανάστασης. Η νίκη των Ελλήνων επισκιάστηκε από τον θάνατο του Μάρκου Μπότσαρη.

During the war of Greek inde- pendence, in 1823, a historical battle took: place in Kefalovris- so, where captain, where captain Markos Botsaris was shot. ΆΓΙΟΣ ΛΕΩΝΊΔΗΣ | AGHIOS LEONIDIS Ανασκαφές, στα δυτικά του xωριού Κλαυσί έφεραν στην επιφάνεια σημαντικό τμήμα του ψηφιδωτού δαπέδου του Άγιου Λεωνίδη, ενός μεγάλου και πολυτελούς Παλαιοχριστιανικού Ναού του 5ου μ.Χ. αιώνα.

Excavations revealed an important part of an Early Christian Temple’s mosaic floor, dating back to the 5th century A.D. ikivotos.gr

ΜΝΗΜΕΊΟ ΕΘΝΙΚΉΣ ΑΝΤΊΣΤΑΣΗΣ ΔΟΜΝΊΣΤΑΣ | NATIONAL RESISTANCE MONUMENT OF DOMNISTA Στο χωριό Δομνίστα στις 7 Ιουνίου του 1942, ο Άρης Βελουχιώτης κηρύσσει την έναρξη του ένοπλου αγώνα κατά των Γερμανών.

In 1942, Aris Velouchiotis start- ed the armed rebel movement against the German army.

12 ΜΑΧΗ ΣΤΑ ΚΟΚΚΆΛΙΑ | BATTLE OF ΚOKKALIA Στο χωριό Κρίκελλο, στη θέση Κοκκάλια, έλαβε χώρα το 279 π.Χ. η νικηφόρα μάχη των Αιτωλών - Ευρυτάνων εναντίον των επιδρομέων Γαλατών.

Kokkalia, in the Krike- llo village, is known for the victorious battle that the Evrita- nias gave against the Gouls in 279 B.C

ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΌ ΜΟΥΣΕΊΟ ΜΕΓΆΛΟΥ ΧΩΡΙΟΎ | FOLK MUSEUM OF MEGALO CHORIO Είναι ένα πρότυπο μουσείο που μέσα από The History of Evritania is revived and gains τα πλούσια εκθέματά του, αναβιώνει το distinction through this museum and its im- παρελθόν, και αναδεικνύει την ιστορική portant exhibits. συνέχεια και εξέλιξη της περιοχής.

ΜΟΥΣΕΊΟ ΕΘΝΙΚΉΣ ΑΝΤΊΣΤΑΣΗΣ ΚΟΡΥΣΧΆΔΩΝ | NATIONAL RESISTANCE MUSEUM OF KORISCHADES To ιστορικό σχολείο των Κορυσχάδων που το 1944, κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου, φιλοξένησε τις εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου, σήμερα στεγάζει το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης.

In May 1944, during World War II, the pro- ceedings of the Nation Council, took place at the village school. Today, this building hosts the National Resistance Museum.

13 RELIGIOUS TOURISM

Παναγίας της Στάνας των Αγράφων | Holy Mary of Stana of Agrafa ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΆ ΒΟΥΝΆ: ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΤΟ ΒΛΈΜΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΎ EVRITANIA’S MOUNTAINS _REACHING FOR GOD! Γεµάτη µοναστήρια και βυζαντινά µνηµεία, Full of monasteries and Byzantine monuments µάρτυρες µιας άσβεστης ορθόδοξης πί- that attest an inextinguishable Orthodox faith, στης, η Ευρυτανία προσφέρει κατανυκτική Evritania offers an atmosphere of devoutness, ατµόσφαιρα για προσευχή και επαφή µε το ideal for praying and connecting with the Divine. The most important monastery is the Θείο. one of Proussos.The church and monastery of Το σπουδαιότερο µοναστήρι είναι αυτό του the Holy Mary in Domiani is a very important Προυσού. Σηµαντικότατο επίσης ιστορικό historical monument of Evritania. It is devoted µνηµείο της Ευρυτανίας είναι η εκκλησία και η to the Assumption of Holy Mary and celebrates µονή της Παναγίας στους Δοµιανούς. Είναι in August 15. Dating back to the 16th century αφιερωµένη στην Κοίµηση της Θεοτόκου και this monastery is one of the most significant γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. Είναι ένα από post - Byzantine monuments. Whats makes it τα πιο σημαντικά Μεταβυζαντινά μνημεία. Ο interesting is the Byzantine style murals from 1787. Near the road to , next to the lake, ναός χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Το there is the Sacred Monastery of Tatarna, μοναστήρι έχει ενδιαφέρουσες τοιχογρα- built circa 1555. Between Epiniana and Agrafa φίες του 1787 με Βυζαντινή τεχνοτροπία. villages, in a granite rock cave, is built the Κοντά στο δρόµο προς Αγρίνιο, δίπλα στη monastery of Holy Mary of Stana of Agrafa. λίµνη βρίσκεται η Ιερά Μονή της Τατάρνας που κτίστηκε περίπου το 1555. Ανάµεσα στα χωριά Επινιανά και Άγραφα, στο σπήλαιο ενός γρανιτένιου βράχου, είναι κτισµένο το καθολικό της µονής της Παναγίας της Στάνας των Αγράφων.

14 Eικονοστάσι φτιαγμένο Εκκλησία στην στην άκρη ορεινού δρόμου| Βίνιανη| Church Votive Shrine built on the edge in of a mountain road

ΙΕΡΌΣ ΝΑΌΣ ΑΓΊΑΣ ΤΡΙΆΔΑΣ | CHURCH OF AGHIA TRIADA Ο Καθεδρικός Ναός Αγίας Τριάδας βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του H εκκλησία της Αγίας Τριάδας στο Καρπενήσι | Καρπενησίου. Χτίστηκε στο δεύτερο μισό Church of Aghia Triada in Karpenissi του 16ου αιώνα. Ο Ευγένιος Γιαννούλης ο Αιτωλός μεταμόρφωσε το μικρό εκκλησάκι σε έναν μεγαλοπρεπή ναό.

Built in the mid 1500s, the Cathedral og Aghia Triada is located in the centre of karpenissi. It was renovated and converted into a magnificent temple by the great teacher Eugenios Giannoulis Aitolos.

ΜΟΝΑΣΤΉΡΙ ΒΡΆΧΑΣ | MONASTERY OF VRACHAS To Μοναστήρι της Μεταομόρφωσης του Σω- τήρος στη Βράχα χτίστηκε στην μεταβυζαντι- νή εποχή ενώ υπήρξε το σπουδαιότερο των Ανατολικών Αγράφων. Διασώζεται το καθο- λικό της μονής το οποίο και αποτελεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο με τις τοιχογραφίες και τις εικόνες του σε πολύ καλή κατάσταση.

The Monastery of the Transfiguration of the Savior in the Rock was built in the post-Byzantine era and was the most important of the Eastern Agrafa. The katholikon of the Μonastery is preserved and it is a historical listed monument. Ιts frescoes and pictures are in very good condition

15 RELIGIOUS TOURISM

Mονή της Παναγίας στους Δοµιανούς | Holy Mary in Domiani village

Μονή Βράχας | Vracha Monastery

Στον Προυσό | Proussos

Ιερά Μονή της Τατάρνας | Sacred Monastery of Tatarna

16 Προυσός | Prousos

Στον Προυσό | Proussos

17 MUST VISIT

18 ΠΡΟΥΣΌΣ Το χωριό Προυσός (29 χλμ. από το Καρπενήσι) έχει ταυτιστεί ως θρησκευτικός προορισμός και όχι τυχαία. Στον Προυσό, μέσα σε μία βαθιά χαράδρα που προκαλεί δέος, βρίσκεται η Ιερά Μονή της Παναγίας της Προυσιώτισσας, που αποτελεί φημισμένο πόλο έλξης εκκλησιαστι- κού τουρισμού. Χιλιάδες επισκεπτών σπεύδουν να προσκυνήσουν την ιερή εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά και έπειτα κάνουν μία στάση στην πολυφωτογραφη- μένη θέση Κλειδί (όπου ο δρόμος εισχωρεί κυριολεκτικά μέσα στο βράχο) αλλά και λίγο πιο κάτω στα «Πατήματα της Παναγίας», από όπου λέγεται ότι πέρασε η ιερή εικόνα και τα οποία ξεχωρίζουν πάνω στο βράχο από τα εκατοντάδες τάματα πιστών. Tip: Κάντε μία στάση στο χωριό του Προυσού για να ανακτήσετε δυνά- μεις σε κάποιο από τα καφενεδάκια ή τα ταβερνάκια της πλατείας.

PROUSOS The village of Prousos (29 km from Karpenissi) has been identified as a religious destination and very rightly so. In Prousos, in a deep gorge that inspires awe, there is the Holy Monas- tery of Our Lady of Prousiotissa, which is a famous attraction for ecclesiastic tourism. Thousands of visitors flock here to venerate the sacred icon of Panagia (Virgin Mary), the work of Evangelist Loukas, and then take a stop at the highly photographed location of Klidi (where the road literally enters the rock) and a little further down in the “Footsteps of Panagia”, from which it is said the sacred icon passed and which are visible on the rock by the hundreds of believers’ offerings. Tip: Make a stop at the village of Proussos to regain your energy at one of the cafes or taverns on the square.

19 MUST VISIT

ΛΊΜΝΗ ΚΡΕΜΑΣΤΏΝ LAKE KREMASTA Η λίμνη Κρεμαστών είναι η μεγαλύτερη τεχνητή Lake Kremasta is the largest arti- λίμνη της Ελλάδας, βρίσκεται σε απόσταση περί- ficial lake in Greece, about 55 km from Karpenissi. The artificial lake που 55 χλμ. από το Καρπενήσι. Η τεχνητή λίμνη was built in 1969 after the Kremas- κατασκευάστηκε το 1969 μετά τη δημιουργία του ta dam was built. There meet the φράγματος των Κρεμαστών. Εκεί συναντιούνται waters of the rivers Acheloos, τα νερά του Αχελώου, Αγραφιώτη, Ταυρωπού Agrafiotis, Tavropos and Trikeriotis. και Τρικεριώτη. Η περιοχή αποτελεί ιδανικό προ- The area is also an ideal destination ορισμό και για τους λάτρεις των σπορ, καθώς for sports lovers, as canoe - kayak εκεί μπορεί κανείς να κάνει canoe – kayak και and rafting are available there. The rafting. Η δημιουργία της τεχνητής λίμνης είχε ως creation of the artificial lake has resulted in an increase in biodiversi- αποτέλεσμα την αύξηση της βιοποικιλότητας και ty, and the area is even part of the η περιοχή είναι μάλιστα ενταγμένη στο πρόγραμ- Natura 2000 program. As you see, μα Natura 2000. Όπως καταλαβαίνετε, η επαφή getting in touch with nature in Lake με τη φύση στη λίμνη των Κρεμαστών προσφέ- Kremasta offers a unique experi- ρει μία μοναδική εμπειρία που αξίζει να βιώσετε. ence worth exploring.

20 THE CAPITAL

ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ | KASPENISSI Η ευρυτανική πρωτεύουσα «φωλιασμένη» σε The capital of Evritania, “nestled” on υψόμετρο 960 μ. στις νοτιοδυτικές πλαγιές the southwestern slopes of του Τυμφρηστού (γνωστού και ως Βελούχι), (also known as Velouchi), at an altitude αποτελεί το μοναδικό αστικό κέντρο του of 960m, is the only urban center of the νομού και αγκαλιάζεται από δεκάδες γραφικά prefecture and is surrounded by dozens of χωριουδάκια σε απόσταση αναπνοής μεταξύ picturesque little villages, close to each τους. Η ζωή στην ορεινή πολιτεία κινείται other. The life of this mountainous city γύρω από την ιστορική Πλατεία Μπότσαρη με moves around the historic Botsari Square τα θεόρατα πλατάνια και τις πέτρινες κρήνες. with its vast plane trees and stone foun- Εκεί, γύρω από το παλιό Δημαρχείο και τον tains. There, around the old Town Hall ναό της Αγίας Τριάδας, χτυπά και η καρδιά της and the Church of the Holy Trinity, the πόλης. Αρκετά ξενοδοχεία και οικογενειακοί heart of the city beats. Numerous hotels ξενώνες με παραδοσιακή φινέτσα σας καλούν and family guesthouses with traditional για αξέχαστη διαμονή, ενώ οι προτάσεις για finesse invite you for an unforgettable φαγητό και διασκέδαση περιορίζονται σε stay while dining and entertainment sug- λιγοστές ταβέρνες και καλοφτιαγμένα cafe- gestions are limited to a few taverns and bars. H νυχτερινή ζωή είναι ήπια, ωστόσο έχει cozy café-bars. Nightlife is low-key, but να επιδείξει τους προσεγμένους δρόμους της the city boasts well-maintained streets που διαθέτουν υπόγειο σύστημα θέρμανσης that have an underground heating system προκειμένου να μη πιάνουν πάγο τον χειμώνα in order to avoid frost in winter and a και ένα σύγχρονο skate park που λειτουργεί τα modern skate park that has been operat- τελευταία χρόνια. ing in recent years.

21 BEST NEW ENTRY ΜΎΛΟΣ FOODSTORIES

Στην ευρυτανική πρωτεύουσα, ακριβώς στην έξοδο της πόλης προς τον Πρου- σό, εδώ και τρεις μήνες λειτουργεί ένα καφέ- μεζεδοπωλείο έκπληξη που ακούει στο όνομα Μύλος. Εκεί θα βρείτε εύκολα parking και ο ιδιοκτήτης Γιώργος με τη μητέρα του θα σας υποδεχθούν θερμά, προτρέποντας σας να γευτείτε πεντανό- στιμα «μεθυσμένα λουκάνικα» με μανι- τάρια και μέλι. Ένα υπέροχο γευστικό ταξίδι με γνήσια υλικά σας περιμένει... Mη ξεχάσετε να δοκιμάσετε την καρυδό- πιτα της κας Βασιλικής!!

22 MYLOS In the capital of Evrytania, right at the exit of the city towards Prouso, a surprise café-mezedopolio opened three months ago and its name is Mylos. There you will find easy parking, and the owner, Giorgos, and his mother, will welcome you warmly, urging you to taste delicious “drank sausages” with mushrooms and honey. Get ready for a delicious traditional “food journey”...Don’t forget to try Mrs Vasiliki’s walnut pie!!

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ 06:30- 2:00 (Η ΚΟΥΖΊΝΑ ΕΊΝΑΙ ΑΝΟΙΧΤΉ 12:00 – 23:00)| DAILY 06:30 - 02:00 (12:00 - 23:00 THE KITCHEN) ΑΙΣΏΠΟΥ 2, ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ, Τ. 2237 080103, M.. +30 6984370993, MYLOSKARPENISI.COM |2 AISOPOU STR, KARPENISI

23 THE VILLAGES

Κατάνυξη στο Κεφαλόβρυσο| A religious experience in Kefalovrisso

ΚΕΦΑΛΌΒΡΥΣΟ Μόλις 3 χλμ. από το Καρπενήσι βρίσκεται το Κεφαλόβρυσο. Στο χωριό αυτό έγινε μία από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης του 1821 (8 Αυγούστου 1823) στην οποία έχασε τη ζωή του ο Μάρκος Μπότσαρης. Πε- ριηγηθείτε στο ιστορικό χωριό και καταλήξτε στο καφέ – εστιατόριο Πάρ- κο Κεφαλόβρυσο, ένα πραγματικά φανταστικό location μέσα στη φύση! Χειροποίητα ροφήματα To μνημείο του Μάρκου Μπότσαρη| Markos Botsaris monument και πατροπαράδοτα πιάτα της περιοχής που θα KEFALOVRISSO σας μείνουν αξέχαστα. Just 3 km from Karpenissi there is Kefalovriso. Here, one of the Στον χώρο λειτουργεί most important battles of the Greek War of Independence και παντοπωλείο µε took place (8 August 1823) in which Marcos Botsaris lost his τοπικά προϊόντα (T. life. Stroll around the historic village and end up at Kefalovriso 22370 22872, evritaniki- Cafe - Restaurant, a truly fantastic location in the heart of na- koinsep.com) ture! Handmade beverages and traditional dishes of the area which are served here will make your visit unforgettable. Ther e is also a grocery store with local products. (T. 22370 22872, evritaniki-koinsep.com)

24 Στην καρδιά της φύσης| In the heart of nature

25 TOP EXPERIENCE

ΠΆΡΚΟ ΚΕΦΑΛΌΒΡΥΣΟ PIECE OF PARADISE!

Δεν φανταζόμαστε καλύτερο μέρος για να χαλαρώσει κανείς από το να βρίσκεται ανάμεσα σε πλατάνια και φυσικές πηγές, κα- θισμένος αναπαυτικά σε ένα πετρόχτιστο ατμοσφαιρικό καφέ – εστιατόριο και απολαμβάνοντας χειροποίητα ροφήματα και ζου- μερούς μεζέδες. Στο Κεφαλόβρυσο Ευρυτανίας λειτουργεί ανα- νεωμένος από μια παρέα φίλων, ένας μοναδικός χώρος εστίασης στον οποίο φιλοξενούνται ποικίλες πολιτιστικές δράσεις που καλύπτουν κάθε γούστο και ηλικία. Από παραδοσιακά ημερήσια πανηγύρια, παραστάσεις θεάτρου σκιών, εργαστήρια παρασκευ- ής κούκλας ... μέχρι αξέχαστες rock nights!! Το φυσικό τοπίο του Πλατανόδασους καθηλώνει τις αισθήσεις και οι γαστρονομικές προτάσεις της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ολοκλη- ρώνουν την εμπειρία. Μη ξεχάσετε να δοκιμάσετε πέστροφα στη σχάρα με σπιτικό βούτυρο και σαλάτα «Βάλσαμο».

26 PARKO KEFALOVRISSO What a better way to relax than sitting in a stone-built, atmospheric café-restaurant, situated amongst plane trees and natural springs, enjoying handmade bever- ages and juicy snacks. In Kefalovriso, Evritania, we can have coffee or enjoy a meal in this unique venue, run by a group of friends, where also var- ious cultural activities, covering every taste and age, are hosted - from traditional day festivals, shadow theater performances, doll-making workshops to unforgettable rock nights!! The natural scenery amongst plane trees captures the senses and the culinary suggestions of the Social Cooperative Enterprise complete the ex- perience. Do not forget to try grilled trout with homemade butter and salad “Valsamo”.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ 10:00 – 23:00 | DAILY 10:00 - 23:00 ΚΕΦΑΛΌΒΡΥΣΟ, T. 22370 22872, WWW.EVRITANIKI-KOINSEP.COM ΠΆΡΚΟ ΚΕΦΑΛΌΒΡΥΣΟ | KEFALOVRISO

27 THE VILLAGES

ΚΟΡΥΣΧΆΔΕΣ Ένα από τα πιο γνωστά χωριά της περιοχής (και όχι άδικα!), οι Κορυσχάδες «πλανεύ- ουν» κάθε επισκέπτη. Σε απόσταση μόλις 5 χλμ (νοτιοδυτικά) από την ευρυτανική πρω- τεύουσα, παρελθόν και παρόν συμβιώνουν και προσφέρουν ένα μοναδικό βίωμα στο χωροχρόνο. Τα παλιά πετρόχτιστα αρχοντικά έχουν δώσει τη θέση τους σε ξενώνες που διατηρούν ακέραιη τη γοητεία τους, ενώ στη πλατεία του χωριού δεσπόζει το δια- τηρητέο πέτρινο σχολείο, χώρος με βαρύνουσα ιστορική σημασία, καθώς εκεί έλαβαν χώρα οι εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Στο σχολείο στεγάζεται σήμερα το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, στο εσωτερικό του οποίου αξίζει να παρατηρήσει κανείς τις τοιχογραφίες ηρώων της αντίστασης, αλλά και των ηρώων του 1821, οι οποίες είχαν γίνει για ιστορικούς λόγους.

KORISCHADES One of the most well-known villages in the area (and very rightly so!), Korischades enchant every visitor. Here, just 5 km (southwest) from the capital of Evritania, past and present coexist and offer a unique experience in space-time. The old stone-built mansions have given their place to hostels that keep their charm unchanged, while in the square of the village the preserved stone school dominates, a place of historical significance, since the works of the National Council took place here during the Ger- man Occupation in World War II. Today, the school houses the National Resistance Museum, within which it is worthwhile to observe the wall paintings of the heroes of the resistance and the heroes of 1821, which were made for historical reasons.

INFO: Τ. Μουσείου 2237024996 (ανοιχτό κάθε Τετάρτη έως και Κυριακή 10:00 – 15:00) T. Museum 2237024996 (open every Wednesday until Sunday 10:00 - 15:00)

28 KORYSCHADES

ΑΝΤΆΜΩΜΑ LOCAL GASTRONOMY Στην Πλατεία Κορυσχάδων, σε ένα εντυπωσιακό πέ- τρινο κτήριο με προσεγμένη διακόσμηση και φιλόξενη διάθεση, μαγειρεύονται με μεράκι πατροπαράδοτες γεύσεις, όπως χωριάτικες πίτες, μοσχαράκι στο πήλινο και λαχταριστοί μεζέδες στη σούβλα! Το ροζέ κρασί βιο- λογικής καλλιέργειας ολοκληρώνει ιδανικά κάθε γεύμα. Ο χώρος είναι ιδανικός και για κοινωνικές εκδηλώσεις.

ANTAMOMA In Koryschades Square, in an impressive stone building with fine decoration and hospitable mood, traditional tastes are being cooked, such as village pies, veal in the jug and delicious rotisserie mezedes! The biological rose wine completes ideally every meal. Its space is ideal for social events, τοο.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ 12:30- 23:00, ΚΟΡΥΣΧΆΔΕΣ, Τ.22370 23324, Μ. 6977 379407 |DAILY 12:30 – 23:00, KORYSCHADES

29 KORYSCHADES

ΚΟΡΥΣΧΆΔΕΣ VILLAGE TRADITIONAL HOSPITALITY

Το Κορυσχάδες Village είναι ένα σύνολο από cozy ξενώνες που θα σας εξασφαλίσει παραδοσιακή φι- λοξενία με φόντο ένα εξαιρετικό το- πίο μέσα στο ελατόδασος. Πρόκει- ται για παλιά πετρόχτιστα αρχοντικά που έχουν δώσει τη θέση τους σε ξενώνες που διατηρούν ακέραιη τη γοητεία τους αποτελώντας ιδανικά «καταφύγια» για οικογένειες και πα- ρέες καθώς είναι πλήρως αυτόνομοι και διαθέτουν όλες τις σύγχρονες ανέσεις.

30 Koryschades Village is a complex of cozy guesthouses that will offer you traditional hospitality, with a wonder- ful landscape as a background, inside the fir forest. They are old stone-built mansions turned into guesthouses, still maintaining their charm. Ideal “retreats” for families or companies, as they are completely autonomous and offer all modern comforts.

ΚΟΡΥΣΧΆΔΕΣ, T: 22370 21317, HTTP://WWW.KORYS.GR |KORYSCHADES

31 THE VILLAGES

Ο ΓΑΎΡΟΣ | GAVROS Κι όμως, ο γαύρος δεν είναι μόνο ψάρι! Ο And yet, gavros (which is the Greek word γαύρος είναι και φυτό, ένας ψιλόλιγνος θάμνος for anchovy) is not just a fish! Gavros is που φυτρώνει κοντά σε ποτάμια. Εν προκειμένω, also a high and slender plant that grows στις όχθες του ποταμού Καρπενισιώτη, φύονται near rivers. On the banks of the river Karp- γαύροι και έτσι έλαβε και το όνομά του ο μικρός enissiotis, a large number of these plants οικισμός που απέχει μόλις 1,5 χλμ από το grow and so the small settlement, which is Μεγάλο Χωριό, του οποίου ουσιαστικά αποτελεί only 1.5 km from the Megalo Chorio, was συνέχεια. Και στις ταβέρνες του Γαύρου, αν έχετε named accordingly. In the taverns of Gav- όρεξη για ψαράκι, μη νομίζετε ότι θα δοκιμάσετε ros, if you have the appetite for fish, you γαύρο αλλά πεντανόστιμη ψητή πέστροφα. Η will not have anchovies but you will taste ιστορία αυτή δεν είναι καινούρια.. Το 1978 το delicious roasted trout. This thing started δασαρχείο έφτιαξε ένα εκτροφείο πέστροφας long ago. In 1978 the Forest Service made για να εμπλουτίσει το ποτάμι με ψάρια. Με το a trout farm to enrich the river with fish. πέρασμα του χρόνου η πέστροφα του Γαύρου As time went by, the Gavros trout became έγινε ξακουστή καθώς θεωρείται εξαιρετικής famous as it is considered to be of excel- ποιότητας. Στην Ευρυτανία, λοιπόν, ο Γαύρος lent quality. In Evritania, therefore, Gavros δε παραπέμπει σε ψάρι, αλλά σε έναν γραφικό does not refer to fish, but to a picturesque οικισμό που φημίζεται για την πέστροφά του (!!) settlement famous for its trout (!!)

32 GAVROS ΧΑΓΙΆΤΙ HANDMADE TRADITIONAL FOOD

Στον οικισμό Γαύρο, ξεχωρίζει η οικογενειακή HAGIATI In the small village of Gavros, ταβέρνα «Χαγιάτι» γνωστή για τις παραδοσιακές the family tavern “Hagiati” is famous for ρουμελιώτικες σπεσιαλιτέ. Εδώ, θα γευτείτε serving delicious traditional specialties of καλομαγειρεμένο φαγητό, συγγενές με αυτό the Roumeli region. Here, you will taste well-prepared dishes just like the ones the που οι Ευρυτάνες φτιάχνουν στο σπίτι τους. Το local people of Evritania cook at home. κρέας πρωταγωνιστεί, αν και υπάρχει πάντα η Meat has the lead, although there is επιλογή της ψητής πέστροφας. Tip: Αναζητήστε always the option of roast trout. Tip: Look τραπέζι στο πίσω μέρος, με θέα τον Καρπενησι- for a table at the back, overlooking the ώτη ποταμό. Karpenisiotis river.

Σ/Κ & ΑΡΓΊΕΣ ΑΠΌ ΤΙΣ 12:00 | WEEKENDS & HOLIDAYS FROM 12:00 ΓΑΎΡΟΣ, Τ. 22370 41200 | GAVROS

33 THE VILLAGES

ΚΛΑΎΣΙ Το χωριό Κλαύσι, με το ιδιαίτερο όνομά του, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση το πήρε από τα δάκρυα που έχυσαν οι κάτοικοι που απέμεναν στο χωριό μετά την καταστροφή του (πιθανώς από τους Γαλάτες του Βρέννου το 279 π.Χ.) απέχει 9 χλμ. από το Καρπενήσι. Διατηρεί την παραδοσιακή του ταυτότητα μακριά από τους τουριστικούς γειτονές του διαθέτοντας μόλις μία ταβέρνα και ένα καφέ. Το Κλαύσι είναι γνωστό κυρίως για το μοναδικό παλαιοχριστιανικό μνημείο που υπάρχει σε ολόκληρο το νομό, τη βασιλική του Αγίου Λεωνίδη.

34 KLAFSI The village of Klafsi, with its strange name, meaning “crying” in Greek, which, ac- cording to tradition, took it from the tears that were shed by the inhabitants who remained in the village after its destruction (presumably from the Gauls of Brennus in 279 BC) is located 9 km from Karpenissi. It keeps its traditional identity, very dif- ferent from its neighboring touristy villages, having just one tavern and a cafe. Klafsi is known mainly for the only early Christian monument that exists throughout the prefecture, the basilica of Saint Leonidis.

35 MYSTRASTHE VILLAGES

ΝΌΣΤΙΜΟ | NOSTIMO Όπως καταλαβαίνετε, το παιχνίδι των The word-play never ends. The village λέξεων δε σταματά εδώ.. Το χωριό Νόστιμο Nostimo is 12 km away from Karpenissi (12 χλμ. από Καρπενήσι) έλαβε κατά πάσα and its name has in Greek two or three πιθανότητα την ονομασία του από τον different meanings; one of them is “tasty” νόστο των ξενιτεμένων κατοίκων του, ενώ and another “coming home”. Most likely μερικοί υποστηρίζουν ότι παραπέμπει στα the name of the village denotes the return «νόστιμα» νερά του. Το σίγουρο πάντως of the people who had emigrated while είναι ότι διαθέτει μία μαγευτική θέα από there are some who maintain that the name το όρος Χελιδόνα που δε μπορεί παρά refers to its tasty water. One thing is certain: να σας συγκλονίσει. Οι παροχές του it has a staggering view of the mountain είναι περιορισμένες (ένας ξενώνας και ένα Chelidona which will astound you. Its facil- ταβερνάκι), ωστόσο οι διαδρομές του είναι ities are limited (a guesthouse and a tavern), συγκλονιστικές: από το Νόστιμο ξεκινούν however the hikes you can take are amaz- 2 μονοπάτια διάρκειας περίπου μισής ώρας ing: 2 paths have as starting point Nostimo, που οδηγούν στην κορυφή του όρους their duration is about 30 minutes and lead Κουρούνα. to the top of mountain Kourouna.

36 ΒΟΎΤΥΡΟ Σχεδόν απέναντι από το Κλαύσι, βρίσκεται άλλο ένα χωριό με εκκεντρική ονομασία, το Βούτυρο. Γύρω από κεντρική του πλατεία δεσπόζει η βυζαντινού ρυθμού εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Περιποιημένοι ξενώνες και κάνα δύο ταβερνάκια μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες σας, αν αποφασίσετε να του αφιερώσετε περισσότερο χρόνο. Ο μύθος θέλει... νονός του να ήταν κάποιος που έφτιαχνε βούτυρο τα παλιά χρόνια.

VOUTIRO Almost opposite Klafsi, there is another village with an eccentric name, Voutiro, meaning butter in Greek. Around the central square the Byzantine-style church of Agia Paraskevi dom- inates. Neat guest houses and two taverns can meet your needs if you decide to spend more time here. Legend has it that an old butter producer named the village after his business.

37 37 POTAMIA VOUTIROU

NINEMIA STAY & PLAY COUNTRY STYLE

Το συγκρότημα Νηνεμία έχει βρει «καταφύγιο» σε ένα κατάφυτο λιβά- δι στην κοιλάδα του Καρπενησιώτη ποταμού, (Ποταμιά Βούτυρο) και προσφέρει μία ξεχωριστή ολιστική εμπειρία διαμονής και δραστηριο- τήτων κερδίζοντας κάθε χρόνο πι- στούς επισκέπτες. Αποτελείται από 6 ανεξάρτητες κατοικίες country style και προσφέρει homemade πρωινό με φρέσκα τοπικά υλικά. Από €100 δίκλινο με πρωινό & δραστηριότητες.

38 Ninemia complex has found “refuge” in a verdant meadow, in the valley of Karpenissiotis river (Pota- mia Voutiro), and offers a special holistic stay and activities experience, winning more faithful visitors every year. It is comprised of 6 independent country style homes and offers homemade breakfast with fresh local materials. From 100 euros / double room with breakfast & activities

7ο ΧΜ Ε.Ο. ΚΑΡΠΕΝΗΣIΟΥ – ΠΡΟΥΣΟΥ, Τ. 22370 24614, M. 6944 841493, WWW.NINEMIA.GR | 7TH KM OF NAT. ROAD OF KARPENISSI- PROUSSOS

39 THE VILLAGES

ΜΕΓΆΛΟ ΧΩΡΙΌ Χτισμένο αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 750μ. στις πλαγιές του όρους Καλιακούδα και σε απόσταση 20 χλμ. από το Καρπενήσι, βρίσκεται ένα από τα πιο ανεπτυγμένα χωριά της Ευρυτανίας. Το Μεγάλο Χωριό βρίθει καταλυμάτων, με ορισμένα μάλιστα να έχουν βραβευθεί από τον ΕΟΤ, διαθέτει διάφορα καταστήματα λαϊκής τέχνης όπου μπορείτε να αγοράσετε ιδιαίτερα αναμνηστικά ενώ όσον αφορά στην τοπική κουζίνα.. απλά μεγαλουργεί!! Επίσης, το Μεγάλο Χωριό είναι ιδανικός προορισμός για τους λάτρεις του εναλλακτικού τουρισμού, καθώς πολλές εταιρίες που εδρεύουν στην περιοχή προσφέρουν εξοπλισμό αλλά και εκπαίδευση που υπόσχονται top experiences με αξέχαστες δραστηριότητες όπως καγιάκ, ράφτινγκ, ιππασία και ορειβασία. Χωρίς να χάνει την αυθεντικότητα και γραφικότητά του, το Μεγάλο Χωριό οπλισμένο με κοσμοπολίτικη διάθεση αποτελεί αναμφισβήτητα ένα από τα must visit της περιοχής.

MEGALO CHORIO Built amphitheatrically at an altitude of 750m, on the slopes of Mount Kaliakouda and 20 km from Karpenissi, it is one of the most developed villages of Evritania. Megalo Chorio has a great number of accommodations, some of which have been awarded by the Greek National Tourism Organization (GNTO), it has various folk art shops where you can buy special souvenirs and as regards the local cuisine … it is simply great!! Also, Megalo Chorio is the ideal destination for the lovers of alternative tourism, as many companies based in the area offer equipment and training for top experiences with memorable activities such as kayaking, rafting, horseback riding and hiking. Without losing its authentic and picturesque character, Megalo Chorio, armed with a cosmopolitan mood, is undoubtedly one of the must visit of the area.

40 MEGALO CHORIO

ΑΝΤΙΓΌΝΗ.. ΠΆΜΕ ΠΛΑΤΕΊΑ FOOD & DRINK SPOT ANTIGONI… LET’S GO TO THE SQUARE “Antigoni”, a favorite hangout of locals and visitors, welcomes you in Megalo Chorio for coffee or drink, and also with delicious Mediterranean cuisine suggestions. Here you will taste hand-made pizzas, pasta, grilled meats as well as light snacks. Don’t forget to try the deli- cious handmade burger!!! You can gaze at the view from the large windows or sit by the fireplace enjoying a hot beverage with friends. Don’t forget Αγαπημένο στέκι ντόπιων και to seek the handmade desert from επισκεπτών, η «Αντιγόνη» θα Dimitra’s hands! σας υποδεχθεί στο Μεγάλο Χωριό για καφεδάκι ή ποτό αλλά και με πεντανόστιμες προτάσεις μεσογειακής κουζίνας. Εδώ θα γευτείτε χειροποίητες πίτσες, µακαρονάδες, ψητά της ώρας αλλά και ελαφριά σνακ. Μη παρα- λείψετε να δοκιμάστε το υπέροχο χειροποίητο µπιφτέκι!!! Ατενίστε τη θέα του βουνού από τις μεγάλες τζαμαρίες ή καθίστε πλάι στο τζάκι απολαμβάνοντας ένα ζεστό ρόφημα με φίλους. Μη ξεχάσετε να αναζητήσετε το χειροποίητο γλυκό από τα χεράκια της Δήμητρας!

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ 09:00- 24:00 | DAILY 09:00 - 24:00 ΜΕΓΆΛΟ ΧΩΡΙΌ, Τ. 22370 41030 ΑΝΤΙΓΌΝΗ, ΚΑΦΈ- ΜΠΑΡ- ΕΣΤΙΑΤΌΡΙΟ |MEGALO CHORIO

41 MEGALO CHORIO

ΤΟ ΓΑΛΑΚΤΟΜΠΟΎΡΕΚΟ ΤΟΥ ΚΑΡΒΈΛΗ THE FAMOUS GREEK SWEET Το περίφημο γαλακτομπούρεκο του Καρβέλη με τη μυστική συ- νταγή από το 1981 που το έχει κάνει διάσημο σε όλη την Ελλάδα είναι κλασική αξία και θα το βρείτε στο Μεγάλο Χωριό. Ζεστό και πεντανόστιμο, το γλύκισμα αυτό σας εντυπωσιάζει! Εξίσου εκλεκτά είναι και τα λοιπά γλυκίσματα που θα βρείτε. Αναμεσα στις γευστικές προτάσεις, βρίσκουμε εξαιρετικό πρωινό, κρέπες , επιλογές για ένα ελαφρύ γεύμα αλλά και σπιτικά μεζεδάκια με τσίπουρο!

KARVELIS’ GALAKTOBUREKO The re- nowned galaktobureko (Greek custard pie) of Karvelis, with its secret recipe from 1981 that has made it famous throughout Greece, is a classical value and you can find it in Megalo Chorio. Warm and delicious, this sweet impresses! Equally special are the other sweets you will find there. Among the taste suggestions we find ex- cellent breakfast, crepes, choices for a light meal and also homemade mezedes with tsipouro!

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ 08:00-01:00 | DAILY 08:00 - 01:00 ΜΕΓΆΛΟ ΧΩΡΙΌ, Τ. 22370 41339, Μ. 6973 312138,WWW.KARVELIS.COM.GR | MEGALO CHORIO

42 ΤΟ ΡΑΚΌΜΕΛΟ BEST VIEW Το Ρακόμελο φέρει την υπογραφή της οικογένειας Καρ- βέλη και είναι το πιο ζεστό all day στέκι, στο Μεγάλο Χωριό. Η απαράμιλλη θέα στην ορεινή «καλντέρα» και το ελατόδασος θα σας καθηλώσει. Απολαύστε ζεστά ροφήματα και λαχταριστά γλυκίσματα, όπως το διάσημο γαλακτομπούρεκο και το εκμέκ καταϊφι, ενώ μη παρα- λείψετε να δοκιμάσετε αρωματικό ρακόμελο ή ένα ποτό από την ιδιαίτερα προσεγμένη κάβα του. Tip: Αναζητήστε ένα τραπεζάκι δίπλα στο τζάκι και ξεκινήστε τη μέρα σας με ένα χορταστικό και γευστικό πρωινό που σερβίρεται από τις 8:30 το πρωί.

RAKOMELO bears the signature of Karvelis family and is the hottest all day hangout, in Megalo Chorio. The unparalleled view to the mountainous “caldera” and the fir forest will grip you. Enjoy hot beverages and delicious deserts, such as the famous galaktobureko and the ekmek kataifi, while you shouldn’t forget to try the aromatic rakomelo or a drink from the specially selected list. Tip: Seek a table by the fireplace and begin your day with a filling and tasteful breakfast, served at 8:30 in the morning.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ ΑΠΌ ΤΙΣ 8:30 | DAILY FROM 8:30 ΜΕΓΆΛΟ ΧΩΡΙΌ, Τ. 22370 41339, M. 6978 773969,WWW.KARVELIS.COM.GR |MEGALO CHORIO,

43 THE VILLAGES

ΜΙΚΡΌ ΧΩΡΙΌ (& ΠΑΛΑΙΌ ΜΙΚΡΌ ΧΩΡΙΌ) Σε υψόμετρο 950μ. στους πρόποδες της Χελιδόνας και σε απόσταση 12χλμ από το Καρπενήσι, το Μικρό Χωριό έχει το βλέμμα του στραμμένο στην υπέροχη κοιλάδα της Ποταμιάς. Το Μικρό Χωριό κόπηκε στα δύο έπειτα από μια φοβερή κατολίσθηση το 1963 και πλέον χωρίζεται στο Νέο και το Παλαιό. Στο Παλαιό διακρίνει κανείς πολλά ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία και είναι γνωστό ως το «μπαλκόνι της Ευρυτανίας». Ο λόγος είναι προφανής... μαγευτική, απαράμιλλη, πανοραμική θέα! Τip: H θέα από τον Άγιο Σώστη θα σας συγκλονίσει. Επιπλέον, έχετε στο νου σας για τις πινακίδες που θα σας οδηγήσουν στην πανέμορφη λίμνη που δημιουργήθηκε μετά την κατολίσθηση ανάμεσα στο Νέο και το Παλαιό Μικρό Χωριό.

44 PALAIO MIKRO CHORIO

ΣΤΗΝ... ΠΌΛΗ FOR FOOD LOVERS!

Ακριβώς δίπλα από το Λαογραφικό Μουσείο του Παλιού Μικρού Χω- ριού «μυρίζει»...Ανατολή. «Στην... Πόλη» συναντά κανείς πρωτότυπες συντα- γές φτιαγμένες με μεράκι και αγνά υλικά. Λαχταρι- στή σπαραγγόσουπα και μανιταρόσουπα, χοιρινό κότσι, σπιτικές αλοιφές και ποικιλίες που «ζαλίζουν» ακόμη και τον πιο απαιτη- τικό ουρανίσκο. STIN... POLI Right next to the Folklore Museum of Palaio Mikro Chorio you can smell the East. In “Stin... Poli” you meet original recipes prepared with meraki (passion) and pure materials. Delicious asparagus and mushroom soups, knuckle of ham, homemade pastes and varieties that dazzle even the most demanding palate.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΆ (ΕΚΤΌΣ ΔΕΥΤΈΡΑΣ) 12:00 – 00:00 | DAILY (EXCEPT MONDAY) 12:00 - 00:00 ΠΑΛΑΙΌ ΜΙΚΡΌ ΧΩΡΙΌ, Τ. 2237041544 | PALIO MIKRO CHORIO

45 THE VILLAGES MIKRO CHORIO (& PALEO MIKRO CHORIO) At an altitude of 950 m, at the foot of mountain Chelidona and 12 km from Karpenissi, Mikro Chorio overlooks the wonderful valley of Potamia. Mikro Chorio was cut in two after a terrible landslide in 1963 and is now divided into Neo (New) and Paleo (Old). In Paleo there are many interesting archi- tectural features and is known as the “balcony of Evritania”. The reason is obvious ... magnif- icent, unparalleled, panoramic view! Tip: The view from Agios Sostis will stupefy you. Moreo- ver, keep in mind the signs that will lead you to the beautiful Αναζωογόνηση στο Μικρό Χωριό| lake created after the landslide Revitalization in Mikro Chorio between the New and the Old Mikro Chorio.

H θέα από το χωριό| Τhe view of the village

46 PALAIO MIKRO CHORIO

Στη πλατεία του Παλιού Μικρού Χωριού, αξίζει HELIDONA In the square of Palaio Mikro μια στάση στο παραδοσιακό Εστιατόριο - Ξενώ- Chorio it is worth stopping at the tradition- να «Χελιδόνα», όπου μπορείτε να δοκιμάσετε al restaurant-guesthouse Helidona, where σπιτικά φαγητά, παραδοσιακές πίτες και χειρο- you can try homemade food and desserts and traditional pies as well. Let your gaze ποίητα γλυκά. Αφήστε το βλέμμα σας να χαθεί get lost in the view of Velouchi and the στη θέα του Βελουχίου και τα γύρω ευρυτανικά surrounding Evrytanian mountains, lose βουνά, αφεθείτε στη γαστρονομική παράδοση yourself to the place’s gastronomic tradi- του τόπου και ταξιδέψτε στο χρόνο. Ο ξένωνας tion and travel through time. “Helidona” «Χελιδόνα» είναι ο πρώτος Κοινοτικός Ξενώνας guesthouse is the first Community Guest- που οικοδομήθηκε στην Στερεά Ελλάδα! house built in Mainland Greece!

ΠΑΛΑΙΌ ΜΙΚΡΌ ΧΩΡΙΌ, Τ 22370 41509 Μ. 6978 175979 & 6942 271487 | PALAIO MIKRO CHORIO

47 KARPENISSI

Με motto «μαγειρεύουμε πίνακες και ζωγραφίζουμε... πιάτα» το River Art, ένα café – restaurant- bistro-art gallery με μοναδικές γαστρονομικές προτάσεις και καλλιτεχνικές αναζητήσεις δε σταματά να διεγείρει τις αισθήσεις των επισκεπτών του. Έργα τέχνης από ζάχαρη (!) μονα- δικά τόσο ως προς τη γεύση όσο και ως προς τη δημιουργική όψη τους και άλλες δημιουργίες της αεικίνητης Δώρας Τερζή που συνεχώς ανανεώνονται και εκπλήσ- σουν. Βρίσκεται μέσα στο ελατόδασος του Καρπενησίου με κατεύθυνση προς τον Προυσό και υπόσχεται τη βίωση μίας μοναδικής εμπειρίας!

48 With the motto “we cook paintings and we paint ... dishes,” River Art, a café-restaurant-bistro-art gallery with unique gastronomic suggestions and artistic pursuits, does not stop stimulating the senses of its visitors. Here we will find artworks made of sugar (!), unique both in taste and creativity, and other creations of ever-evolving Dora Terzis which are constantly renewed and surprise us. It is located in the fir forest of Karpenisi towards Prousos and promises to offer unique experiences!

7o ΧΛΜ. ΚΑΡΠΕΝΗΣΊΟΥ – ΠΡΟΥΣΟΎ, ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 22370 25588 RIVER ART – ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 7TH KM OF KARPENISI – PROUSSOS ROAD, KARPENISI

49 THE VILLAGES

Mε φόντο τη λίμνη των Κρεμαστών| In the backround of Lake Kremasta

ΦΙΔΆΚΙΑ ΚΑΙ ΚΡΊΚΕΛΛΟ Τα πιο απομακρυσμένα χωριά από το εξωτερικού. Tip: Η λίμνη είναι επίσης Καρπενήσι είναι τα Φιδάκια (26 χλμ.) ιδανική για canoe - kayak. Αν είστε και το Κρίκελλο (28 χλμ.), είναι όμως λάτρης του είδους, φροντίστε να έχετε και εκείνα που δε πρέπει να λείψουν από κλείσει από πριν το σχετικό πακέτο με την τη λίστα σας, αφού θυμίζουν – χωρίς Trekking Hellas που δραστηριοποιείται υπερβολή- κινηματογραφικό σκηνικό!! στην περιοχή (info: 3o χλμ Το χωριό Φιδάκια είναι χτισμένο σε Καρπενησίου- Λαμίας, Τ. 2237025940, υψόμετρο 960μ. και στον ορίζοντά του Μ.6978187863, www.trekking.gr). κάνει αισθητή την παρουσία της η λίμνη Φθάνοντας στο πετρόχτιστο χωριουδάκι, Κρεμαστών, η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη θα αφήσετε αναγκαστικά το αυτοκίνητό της Ελλάδας. Αξίζει να την επισκεφτείτε σας στο πάρκινγκ και θα κάνετε τις βόλτες καθώς θα βιώσετε μία top εμπερία: τα σας στα γραφικά καλντερίμια μέχρι τα γαλοζοπράσινα νερά, τα φιόρδ και τα βήματά σας να σας οδηγήσουν στην πολυάριθμα νησάκια συνθέτουν ένα κεντρική πλατεία με το ναό της Γέννησης τοπίο που παραπέμπει σε χώρες του της Θεοτόκου.

50 Στα καλντερίμια της Ευρυτανίας | At the cobblestone streetsof Evrytania

Το Κρίκελλο| Krikelo Το Κρίκελλο θα το ερωτευθείτε πριν φτάσετε σε αυτό! Η διαδρομή μέσω της Επαρχιακής Οδού Ράχης Τυμφρηστού – Δομνίστας (διαρκεί περίπου 30΄ - 40΄) θα σας μεταφέρει σε αλπικά τοπία. Είναι πράγματι μία από τις όμορφες διαδρομές σε ολόκληρη την Ελλάδα. Φτάνοντας στο κεφαλοχώρι θα συνεχίσει να σας εντυπωσιάζει το μεγαλείο της φύσης, αφού είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.120 και «περικυκλωμένο» από ένα πυκνό δάσος που παίρνει ζωή από τα νερά του Κρικελλοπόταμου!

51 THE VILLAGES

Στα Φιδάκια| In Fidakia village

FIDAKIA AND KRIKELO The most remote villages of Karpenissi are Upon arriving at the stone-built village, you Fidakia (26 km) and Krikelo (28 km), but they will necessarily leave your car at the parking are also the ones that should not be missing lot and you will stroll around the scenic from your list, since they remind you - with- cobblestone streets until your steps take out exaggeration – of a cinema setting!! you to the central square with the temple The village of Fidakia is built at an altitude dedicated to the Nativity of Virgin Mary. of 960m and you can see from here the You will fall in love with Krikelo before you remarkable Kremasta Lake, the largest artifi- even get there! The route through the Rachi cial lake in Greece. It is worth visiting as you Timphristou - Domnistis District Road (last- will have a top experience: the turquoise ing about 30-40) will take you to alpine waters, the fjords and the numerous islands landscapes. It is indeed one of the most make up a landscape that brings to mind beautiful routes in Greece. Getting to the other European countries. Tip: The lake is village the splendor of nature will continue also ideal for canoe - kayak. If you are a fan to impress you, since it is built at an altitude of this activity, make sure you have made of 1,120 meters and is surrounded by a reservation for the relevant package with dense forest that takes life from the waters Trekking Hellas , the outdoor tour operator of Krikelopotamos! company which is active in the area (info: 3rd km of Karpenissi- road, T. 2237025940, www.trekking.gr).

52 Handmade sugar creations by Dora Terzi

7o ΧΛΜ. ΚΑΡΠΕΝΗΣΊΟΥ – ΠΡΟΥΣΟΎ, ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 22370 25588 RIVER ART – ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 7TH KM OF KARPENISI – PROUSSOS ROAD, KARPENISI TOP EXPERIENCE

Χριστούγεννα στους Κορυσχάδες | Christmas at Korischades village XΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ CHRISTMAS IN EVRITANIA Μια περιοχή µε έλατα και έκδηλη αλπική αισθητική, η Ευρυτανία αποτελεί top χριστου- γεννιάτικο προορισμό. Το Καρπενήσι και τα γύρω χωριά βρίσκονται στην πιο όµορφη εποχή τους. Την παραµονή των Χριστουγέννων, στη Νύχτα των Ευχών, το Καρπενήσι γεµίζει ιπτάµενα φαναράκια µε µηνύµατα αγάπης, ελπίδας αλλά και προσωπικές επιθυµίες δηµιουργώντας ένα άκρως ατµοσφαιρικό τοπίο. Τα βράδια στο Καρπενήσι, αψηφούµε το κρύο, διασκεδάζοντας στα διάφορα street parties που διοργανώνει ο δήµος, ενώ την ηµέρα επισκεπτόµαστε το Χιονοδροµικό Κέντρο Βελουχίου απολαµβάνοντας το αγαπηµένο µας σπορ και τη συγκλονιστική θέα του χιονισµένου τοπίου. Τα πανέµορφα, γραφικά χωριά, µας προσκαλούν να απολαύσουµε τη φιλοξενία και τις γαστρονοµικές προ- τάσεις τους, προσφέροντας παράλληλα απαράµιλλη θέα και αξέχαστες διαδροµές.

An area with firs and distinctive alpine aesthetics, Evritania is a top Christmas destination. It is the most beautiful time of the year for Karpenissi and the surrounding villages. On Christmas Eve, on the Night of Wishes, Karpenissi gets filled with flying lanterns with messages of love, hope as well as personal wishes, creating a highly atmospheric landscape. In the evenings in Karpenissi, we defy the cold, having fun at the various street parties organized by the munici- pality, while during the day we visit the Velouchi Ski Center enjoying our favourite sport and the breathtaking view of the snowy landscape. The beautiful, picturesque villages invite us to enjoy their hospitality and their gastronomic suggestions, while offering unparalleled view and unforgettable hiking trails.

54 Η νύχτα των ευχών, την Παραμονή των Χριστουγέννων, στο Καρπενήσι | On Christmas Eve, on the Night of Wishes, Karpenissi ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ | 12 DAYS OF CHRISTMAS Ο Δήμος Καρπενησίου διοργανώνει κάθε The Municipality of Karpenissi organizes χρόνο με μεγάλη επιτυχία τις Γιορτές Χει- successfully every year the «Feasts of Win- μώνα, μια σειρά εκδηλώσεων για τον εορ- ter», a series of festive events to celebrate τασμό των Χριστουγέννων! Το Καρπενήσι Christmas! The town of Karpenissi and the nearby villages light up the Christmas tree, και τα γύρω χωριά ανάβουν το Χριστου- while guests have the chance to taste tra- γεννιάτικο δέντρο, ενώ οι επισκέπτες έχουν ditional dishes and participate in multiple την ευκαιρία να γευτούν παραδοσιακά festive events. The program, which includes εδέσματα και να συμμετάσχουν σε ξεχωρι- music nights, theater, street parties, kids στά εορταστικά δρώμενα. Το πλούσιο πρό- Christmas events, highlight the city as an γραμμα εκδηλώσεων περιλαμβάνει βραδιές ideal holiday destination! The festive deco- μουσικής, θεάτρου, street parties, χριστου- tated streets and squares along with the γεννιάτικα παιδικά events, αναδεικνύοντας natural beauty and the warm hospitality invite us to live a special Christmas tale! το Καρπενήσι ως ιδανικό προορισμό για τις NOTE.The detailed program of events can γιορτινές διακοπές! Οι στολισμένοι δρόμοι be found online at www.karpenissi.gr. και οι γιορτινές πλατείες σε συνδυασμό με την ομορφιά της φύσης και τη ζεστασιά των κατοίκων μας προσκαλούν να ζήσουμε ένα ξεχωριστό χριστουγεννιάτικο παρα- μύθι! ΣΗΜ. Το αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων μπορείτε να βρείτε στη σελίδα του Δήμου www.karpenissi.gr.

55 TOP EXPERIENCE

Χριστούγεννα στο Μεγάλο Χωριό | Christmas in Megalo Chorio

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ | TRADITIONAL CHRISTMAS CUSTOMS Tα λαογραφικά στοιχεία ενός τόπου αποτελούν την ταυτότητά του! Στην Ευρυτανία, τις παραμονές των Χριστουγέννων, οι γυναίκες είθισται να φτιάχνουν τα χριστόψωμα, ενώ με το σφάξιμο του γουρουνιού βάζουν σε αναμμένα κάρβουνα θυμίαμα για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Με τα έντερα του γουρουνιού θα κάνουν τα σπιτικά λουκάνικα. Για τη Πρωτοχρονιά φτιάχνουν την βασιλόπιτα με τυρί, γάλα, αυγά και βούτυρο, ενώ εκτός από το κέρμα μέσα βάζουν φύλλο από πουρνάρι και ένα κομμάτι άχυρο ή σπυρί καλαμποκιού (αυτός που τύχαινε το κέρμα θα θησαύριζε, το φύλλο θα πρόκοβαν τα ζωντανά του και το άχυρο θα είχε καλή σοδειά).

The folklore of a place is its identity! In Evritania, οn Christmas Eve women tend to bake christop- soma (“Christ-bread”). When they slaughter a pig, they put incense on burning coals in order to expel the evil spirits. With the pig’s entrails they make delicious home-made sausages. For New Year’s Day they make Vasilopita (“King’s Pie”) with cheese, milk, eggs and butter. Apart from the coin, they also put inside it holly leaves and a piece of straw or corn. (He who wins the coin will get rich, the leaf means that his livestock will prosper and the straw that he’ ll have a good crop).

Γιορτές Χειμώνα Καρπενήσι, παγοδρόμιο | Feasts of Winter, Karpenissi, rink ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ

56 ΕΘΙΜΑ ΦΩΤΩΝ | EPIPHANY CUSTOMS Ένα παλιό έθιμο που διατηρείται μέχρι της μέρες μας είναι οι «Καλημεράδες». Το έθιμο λέγεται «Καλήμερα» και η ιστορία του ανάγεται στην εποχή της Τουρκοκρατίας: Οι νέοι του χωριού (πάνω από 20-25 άτομα) που ονομάζονται Καλημεράδες ξεκινάνε από το βράδυ της παραμονής των Φώτων και με νταούλια γυρίζουν τα σοκάκια του χωριού λέγοντας κά- ποια ειδικά κάλαντα. Οι στίχοι είναι διαφορετικοί για κάθε σπίτι που επισκέπτονται και έχει να κάνει με το αν στο σπίτι βρίσκεται φιλοξενούμενος, ανύπαντρη κοπέλα ή αγόρι κτλ. ενώ υπάρχουν άλλα κάλαντα που λένε όταν επισκέπτονται το σπίτι του παπά. Οι νοικοκυρές προσφέρουν στους Καλημεράδες τσίπουρο που θα τους κρατήσει ζεστούς όλο το βράδυ καθώς και κουραμπιέδες και χρήματα. Τα κάλαντα κρατάνε μέχρι η παρέα να επισκεφθεί και το τελευταίο σπίτι του χωριού κάτι που μπορεί να κρατήσει μέχρι το πρωί. Την άλλη μέρα, ανήμερα των Φώτων, από το μεσημέρι και μετά, γίνεται μεγάλο γλέντι στο οποίο συμμετέ- χουν όλοι οι χωριανοί, τρώνε πίνουν και γλεντάνε δωρεάν γιατί είναι όλα πληρωμένα από τα χρήματα που μάζεψαν οι Καλημεράδεs το προηγούμενο βράδυ.

An old custom that is kept alive till today is “Kalimerades”. The custom’s name is “Kalimera” and its history goes back to the Turkish Rule. The young men of the village (more than 20- 25 people), the so-called Kalimerades, begin from the evening of Epiphany’s Eve to roam the alleys of the village, playing davuls and singing some special carols. The carols go on until the compa- ny visits the last house of the village, which may take the entire night till the morning. The next day, at Epiphany, from noon starts a great revelry with the participation of all the vil- lagers. There they drink and have fun for free, because everything is paid by the money gathered by the Kalimerades last night.

ΑΛΛΑ ΕΘΙΜΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ OTHER CUSTOMS OF EVRITANIA

Η Ευρυτανία είναι ένας τόπος µε παραδόσεις Evritania is a place with long-estab- αναλλοίωτες στον χρόνο. Μία επίσκεψη στα lished tradition that hasn’t changed όµορφα χωριά της, θα σας φέρει σε επαφή µε over time. A visit to the beautiful τα έθιµα, τις γαστρονοµικές απολαύσεις και τη villages will familiarize you with the customs, the culinary delights and ζεστή φιλοξενία του τόπου. Αν και αποτελεί the warm hospitality of the place. έναν από τους πιο δηµοφιλείς και τουριστικούς While it’s one of the most popular προορισµούς, διατηρεί την αυθεντικότητα της and touristic destinations, it retains και µεταφέρει την πλούσια κληρονοµιά της στις its authenticity and passes its rich νέες γενιές. Αναπόσπαστο κοµµάτι της τοπικής heritage to the new generations. παράδοσης και κουλτούρας αποτελούν οι θρη- Religious fairs held at the day of σκευτικές εκδηλώσεις που γίνονται ανήµερα each village’s patron saint’s celebra- της εορτής του Αγίου Πολιούχου του κάθε tion, are integral part of the local tradition and culture. Customs are χωριού. Εδώ τα έθιµα γιορτάζονται µε τον πα- celebrated in the traditional way of ραδοσιακό ρουµελιώτικο τρόπο, µε µια σειρά Roumeli (the name once given to από τοπικές εκδηλώσεις που φέρνουν κοντά northern Greece), with a series of τους κατοίκους του χωριού και δίνουν την δυ- local events that bring together the νατότητα στους επισκέπτες να γνωρίσουν την residents and let visitors learn the ιστορία και τις ρίζες του τόπου. history and roots of the land.

57 CULTURE

ΚΑΘΑΡΑ ΔΕΥΤΈΡΑ – ΣΑΡΑΚΟΣΤΙΑΝΌ ΓΛΈΝΤΙ Την Καθαρή Δευτέρα γίνεται η αναπαρά- σταση ενός «Γύφτικου Γάμου» στη πλατεία του Καρπενησίου. Ακολουθεί γλέντι με μουσική και παραδοσιακούς χορούς ενώ Μποτσάρεια 2018 | Mpotsareia 2018 διατίθενται στο κόσμο νηστίσιμα εδέ- ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ σματα.

ΑΠΟΚΡΙΕΣ ΜΠΟΤΣΑΡΕΙΑ Το Καρπενήσι γιορτάζει κάθε χρόνο τις Ο Δήμος Καρπενησίου και ο Πολιτιστικός Απόκριες και προσφέρει μεγάλες δόσεις Σύλλογος Ενορίας Ευρυτανών «Μάρκος κεφιού και διασκέδασης, με την αυθεντικό- Μπότσαρης» αναλαμβάνουν την οργάνω- τητα της ευρυτανικής φιλοξενίας. Κέφι και ση των διήμερων εκδηλώσεων προς τιμήν χορός, ξεφάντωμα και διασκέδαση, με εκ- του ήρωα Σουλιώτη. Τα δρώμενα είθισται δηλώσεις κατάλληλες για μικρούς και μεγά- να λαμβάνουν χώρα το πρώτο δεκαήμερο λους! Ντόπιοι και επισκέπτες έχουν τη δυ- του Αυγούστου, και περιλαμβάνουν αφή- νατότητα να γιορτάσουν την Αποκριά και γηση του ιστορικού της μάχης και τιμητικές να αποδράσουν από την καθημερινότητα πομπές μνήμης τόσο στο Καρπενήσι όσο με γιορτές, συναυλίες και αναπαράσταση και στο Κεφαλόβρυσο, ενώ κορυφώνονται εθίμων και δρώμενων. Δε θα μπορούσαν με την αναπαράσταση της μάχης και του βέβαια να λείπουν και τα αγερμικά έθιμα θανάτου του Μάρκου Μπότσαρη. Στις εκ- του Καρπενησιού, η αποκριάτικη λαϊκή δηλώσεις δίνουν κάθε χρόνο το παρόν πο- παράσταση «Πανάρατου» και ο «Γύφτικος λιτικοί, ενώ πλήθος εθελοντών βοηθάει με Γάμος» της Καθαρής Δευτέρας. Ο «Πανά- κάθε τρόπο στην πραγματοποίησή τους. ρατος» είναι ένα έθιμο που αναβιώνει την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και την ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ Καθαρά Δευτέρα, με ρίζες απ’ τις αρχές του Κάθε καλοκαίρι από το 1964 , το Καρπε- 20ου αιώνα. Είναι μια θεατρική με βασικό νήσι και τα γύρω χωριά ζωντανεύουν από άξονα την ιστορία της Ερωφίλης, αλλά τις πολλές και αξιόλογες εκδηλώσεις, που εμπλουτίζεται και με θέματα της επικαιρό- έχουν ως στόχο την προβολή του τόπου τητας. Η υπόθεση συνοψίζεται στα εξής:Ο και την ανάδειξη της τοπικής κληρονομιάς. Πανάρετος είναι γιος του βασιλιά της Θρά- Έξι πολιτιστικές εβδομάδες γεμάτες με κης και ερωτεύεται την κόρη του βασιλιά, δρώμενα, συναυλίες, χορό, θεατρικές δυστυχώς η κοπέλα προορίζεται για άλλο παραστάσεις, παραδοσιακά γλέντια και σύζυγο και έτσι ο Πανάρετος αποκεφαλίζε- περιβαλλοντολογικές δράσεις που ανα- ται ενώ η κοπέλα αυτοκτονεί. Η ανάσταση δεικνύουν την ιστορία του τόπου, με ένα των νεκρών ταυτίστηκε με την άνοιξη, που πρόγραμμα πολιτισμού κατάλληλο για η έναρξή της είναι μετά τις Αποκριές. όλες τις ηλικίες.

58 THE CARNIVAL (APOKRIA) CLEAN MONDAY – The annual festival of Apokria take places in FESTIVITIES OF «SARAKOSTI» Karpenissi, offering a large dose of fun and The locals represent a “Gypsy Wedding” in entertainment, along with the authentic the square of Karpenissi. There follows a rev- Evritanian hospitality. elry with music and traditional dances, while Dance and fun, with events especially fasting viants are offered to the visitors. planned for all ages! The locals and the visitors have the opportunity to celebrate MPOTSAREIA the Carnival and escape from the daily The Municipality of Karpenissi and the Cultur- routine with celebrations, concerts and the al Association of the Evritans “Markos Mpot- representation of traditional customs and saris” undertake the organizing of a two-day events. Of course, the “Panaratos” carnival event to honor the hero Soulioti. The events folk show and the representation of a «Gypsy are usually held during the first ten days of Wedding» in the square of Karpenissi on Clear August, including a narration of the battle Monday are not to be missed! history and honorary processions of memory Panaratos is a folk theatrical play of Apokria, both in Karpenissi and Kefalovryso, while presented in Karpenissi since the beginning of they culminate with the representation of the the 20th century. At first it had a small dura- battle and death of Markos Mpotsaris. Every tion and was presented at the nearby villages’ year politicians attend the events, while a lot squares or at the crossroads of the town. of volunteers help in organizing them. (Later it was staged at the central square, with the introduction of timely comments and FOREST CELEBRATIONS modernist elements). Every Summer since 1964 and for about The plot of the play is based on “Erofili”: a month Karpenissi gets alive with many Panaretos, the son of the king of Thrace falls remarkable cultural events, aiming at the pro- in love with the king’s daughter, unfortunate- motion of the place and of the local cultural ly the girl is destined for another husband, so creation and heritance. Six cultural weeks Panaretos decapitates while the girl commits filled with events, concerts, dance, theatrical suicide. The resurrection of the dead was plays, traditional celebrations and environ- identified with spring, which begins after the mental activities that highlight the history of Carnival. the place and are suitable for all ages.

Πανάρετος | Panaretos

Απόκριες στην Ευρυτανία| Celebrate the Carnival in Evritania HTTP://GAK.EYR.SCH.GR HTTP://EVRYTANIKOSPALMOS.BLOGSPOT.COM

59 CULTURE ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΑΖΑΡΙ να χορέψουν, να φάνε και να πιούνε. Στο Κάθε χρόνο, μια μεγάλη ετήσια εμποροπα- Δήμο Δομνίστας κάθε καλοκαίρι οργα- νήγυρη του Προφήτη Ηλία Καρπενησίου νώνεται ο «Ευρυτάνειος Δρόμος», ένας αρχίζει παραμονές της εορτής και διαρκεί αγώνας μαραθώνιου δρόμου. 5 ημέρες, δίνοντας ένα ξεχωριστό χρώμα στην πόλη. Το παζάρι προσελκύει ανθρώ- ΕΚΔΗΛΏΣΕΙΣ ΜΕ ΕΠΊΚΕΝΤΡΟ πους από όλη την Ευρυτανία και τους γειτο- ΙΣΤΟΡΙΚΆ ΓΕΓΟΝΌΤΑ νικούς νομούς , ενώ τα είδη που βρίσκουμε Η έναρξη του ένοπλου απελευθερωτικού ποικίλουν, όπως τα ανδρικά, γυναικεία και αγώνα ενάντια στους Γερμανούς, γιορτά- παιδικά ρούχα, τα είδη σπιτιού και τα λευκά ζεται τέλος Ιουνίου στο μνημείο Εθνικής είδη, κοσμήματα, εργαλεία αλλά και παρα- Αντίστασης του χωριού, στον Δήμο δοσιακά φαγητά. Δομνίστας. Στον Δήμο Βίνιανης πραγματοποιούνται ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ εκδηλώσεις (συνήθως τέλος Μαΐου) για Στις 26 Ιουλίου κάθε χρόνο στην Άμπλιανη την ίδρυση της «Κυβέρνησης του Βουνού» διαδραματίζονται διάφορα δρώμενα με (της Π.Ε.Ε.Α.) το 1944. Τελείται επιμνη- κυριότερο τον παραδοσιακό χορό «Στέ- μόσυνη δέηση, ενώ ακολουθεί κατάθεση γκο», που είναι ένας χορός που χορεύεται στεφάνων. μόνο σε αυτή την περιοχή. Στις αρχές του Στην κεντρική πλατεία του Κερασοχώρι- Αυγούστου και στα πλαίσια μιας σειράς ου, ο δήμος Αγράφων σε συνεργασία με πολιτιστικών γεγονότων (Κατσαντώνια) τον Πολιτιστικό Σύλλογο των Απανταχού γίνεται αναπαράσταση της σύλληψης του Κερασοβιτών, πραγματοποιεί εκδήλωση Κατσαντώνη στη σπηλιά που συνελήφθη τιμής για τον οπλαρχηγό Κώστα Βελή ανή- στο Σίχνικο Αγράφων. μερα της επετείου (10 Μαΐου). Κάθε χρόνο σε διαφορετικό χωριό γίνεται Τέλος, ο Δημός Καρπενησίου γιορτάζει το «Πανευρυτανικό Αντάμωμα». Το αντά- κάθε χρόνο τη σύγκληση του Εθνικού Συμ- μωμα είναι μια ευκαιρία να συναντηθούν οι βουλίου το 1944, με τιμητικές εκδηλώσεις απανταχού Ευρυτάνες οι οποίοι συρρέουν που λαμβάνουν χώρα στους Κορυσχάδες από όλη την Ευρυτανία και την Ελλάδα για Ευρυτανίας.

Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, Βίνιανη |Museum of National Resistance, Viniani

60 EVENTS BAZAAR EVENTS FOCUSED Every year, a big annual trade fair of Prophe- ON HISTORICAL INCIDENTS tis Ilias of Karpenissi begins on the eve of The beginning of the armed liberating strug- the fair and lasts for 5 days, giving a special gle against the Germans, is celebrated usually color to the city. The trade attracts people at the end of June, at the National Resistance from Evritania as well as the regions nearby, Monument of the Domnista village. while we can find a great variety of things, In Viniani, usually at the end of March, they such as men’s, women’s and children’s cloth- celebrate the founding of the Government ing, home ware, bedding, jewelry, tools and of the Mountain (P.E.E.A.) in 1944. in 1944. traditional food products. Α memorial service is taking place, followed by the deposition of wreaths. In the central CULTURAL EVENTS square of Kerasochori village, the munici- Every year on July 26 in Ambliani there are pality of Agrafa in collaboration with the Cul- several happenings held, mainly the tradi- tural Association of Kerasovites, organizes a tional dance “Stegos”, which is danced only celebration to honor the local chieftain Kosta in this area. Veli on the anniversary day. (10 May). In early August and in the context of a series Lastly, the municipality of Karpenissi cele- of cultural events (Katsadonia), they do a brates annually the convening of the Nation- representation of the arrest of Katsantonis in al Council in 1944, with organized honorary a cave at Schiniko of Agrafa. events taking place at Korischades village of Every year there is being held, at a different Evritania. village, the “PanEvritanian Meeting”, a chance for all Evritanians worldwide to meet. They gather there from the whole of Evritania and Greece to dance, eat and drink. Every Summer in the Municipality of Domnitsa they organize the “Evritanian Road”, a marathon race.

61 CULTURE

ΓΙΟΡΤΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ CULINARY EVENTS Καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου πραγματοποι- Throughout the year in several villages ούνται στα διάφορα χωριά της Ευρυτανίας εκδη- of Evritania there are being held events λώσεις με επίκεντρο τα τοπικά προϊόντα. that focus on local products. Η Γιορτή Μανιταριού λαμβάνει χώρα αρχές The Mushroom Feast takes place be- ginning of May at the Krikello village Μαΐου και διοργανώνεται στο χωριό Κρίκελλο of Evritania, with the contribution of Ευρυτανίας, με τη συμβολή του Δήμου Καρπε- the Municipality of Karpenissi. We get νησίου. Eκεί μαθαίνουμε για τα είδη μανιταριών to know about the different mush- και την εδωδιμότητά τους, ενώ οργανώνεται και room species and their edibility, while εξόρμηση για συλλογή μανιταριών. Η γιορτή κλεί- there is a planned mushroom-picking! νει με πρωτότυπα πιάτα που έχουν ως βάση τους The feast ends with food tasting μανιτάρια και άλλα τοπικά προϊόντα! based on mushrooms and other local Η Γιορτή Κάστανου πραγματοποιείται στην Αγία products! Τhe Chestnut Feast takes place in Τριάδα τέλη Οκτώβρη και περιλαμβάνει από ενη- Agia Triada at late October, including μερωτικές ομιλίες, ψητά κάστανα και μαγειρική με informative speeches,baked chestnuts βάση το κάστανο μέχρι πολύ κέφι και χορό με τη and chestnut-based cooking up to a συνοδεία ζωντανής μουσικής! lot of fun and dancing with live music! Με φόντο το χειμωνιάτικο σκηνικό στη Δομνίστα, A the winter setting in Domnista, the η Γιορτή Τσίπουρου που πραγματοποιείται τον Tsipouro Feast, which takes place in Νοέμβριο συγκεντρώνει πολλούς κατοίκους του November, attracts people from the νομού, που θέλουν να παρακολουθήσουν από whole of the region, who want to see in person the distillation process of κοντά τη διαδικασία απόσταξης τσίπουρου, να tsipouro, taste the traditional drink γευτούν το παραδοσιακό ποτό με ντόπιους μεζέ- and local appetizers, and also dance δες, αλλά και να χορέψουν ελληνικούς χορούς. Greek traditional dances. Κάθε καλοκαίρι, τέλη Ιουλίου, η Δημοτική Ενότητα Every summer, around the end of July, Φουρνάς και η Τοπική Κοινότητα Αγίου Νικο- the Municipality of Fournas and the λάου μας ετοιμάζουν παραδοσιακές πίτες και local community of Agios Nikolaos μας μαθαίνουν να ανοίγουμε φύλλο! Ο τρόπος prepare traditional pies and teach us παρασκευής του παραδοσιακού χωριάτικου φύλ- how to make the specific pastry (Phyl- lo)!The way of making it, passes from λου περνάει από γενιά σε γενιά, καθώς οι πίτες the older generation to the younger, αποτελούν ένα από τα παραδοσιακά ευρυτανικά as pies are one of the local Evritanian εδέσματα. dishes!

62 ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ of Evritania grow the most delicious Το Καρπενήσι και τα χωριά του αποτελούν infusions such as melissa and lavender. παράδεισο για τους λάτρεις του καλού Upon leaving do not forget to take with you excellent quality herbs as well as φαγητού και των ξεχωριστών γεύσεων. local honey from the traditional local Παραδοσιακά προϊόντα και ντόπιες λι- shops. Unforgettable will be the taste χουδιές σας «καλούν» να τα δοκιμάσετε, of the local tsipouro which has been αλλά και να τα πάρετε μαζί σας φεύγοντας! identified with the warm hospitality of the Στα βουνά της φυτρώνουν τα πιο νόστιμα Evritans, since they traditionally welcome αφεψήµατα όπως το µελισσόχορτο και visitors with a glass of tsipouro. Taste the η λεβάντα. Φεύγοντας µη ξεχάσετε να «Mouro» a distill of black berries that πάρετε μαζί σας εξαιρετικής ποιότητας βό- resembles the traditional tsipouro, while you must not forget to get the famous τανα καθώς και ντόπιο ελάτινο μέλι από prosciutto of Evritania from Strem- τα καταστήματα µε παραδοσιακά προϊό- menos (Proussos, T. 22370 80810). The ντα της περιοχής. Αξέχαστη θα σας μείνει area is also famous for the production of η γεύση του τοπικού τσίπουρου που the goat cheese of Evritania, the «katiki» έχει ταυτιστεί µε την ζεστή φιλοξενία των but also for the traditional handmade Ευρυτανών, καθώς µε ένα ποτηράκι συ- «trachana».The area is also known for its νηθίζουν να καλωσορίζουν τους ξένους. trout. At the foot of Kaliakouda, after the Δοκιμάστε το «Μούρο», απόσταγμα από settlement of Gavros, you will find the facilities of Fresko Fish Farm, from where μαύρα μούρα που μοιάζει με το παραδο- you can buy fresh or smoked trout. σιακό τσίπουρο, ενώ µην αμελήσετε να Espacially for mushroom lovers, there is a πάρετε το διάσηµο προσούτο Ευρυτα- Mushroom Museum in Voutiro village, νίας από το Αλλαντοποιείο Στρεµµένου where visitors can see exhibits of wild (Προυσός, Τ. 22370 80810). H περιοχή mushrooms in Evritania, attend seminars φημίζεται επίσης για την παραγωγή του and buy mushroom products made in κατσικίσιου τυριού Ευρυτανίας, το γνω- their workshop. στό κατίκι, αλλά και για τον παραδοσιακό χειροποίητο τραχανά. Η περιοχή είναι επίσης γνωστή για τις πέστροφες. Στους πρόποδες της Καλιακούδας, µετά τον οικισµό του Γαύρου, θα βρείτε τις εγκα- ταστάσεις της Ιχθυοκαλλιέργειας Fresko απ’ όπου µπορείτε να προμηθευτείτε φρέσκες ή και καπνιστές πέστροφες. Για τους λάτρεις των μανιταριών, υπάρχει το Μουσείο Μανιταριών Βουτύρου, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει εκθέματα άγριων μανιταριών της Ευρυτανίας, να πα- ρακολουθήσει σεμινάρια και να αγοράσει προϊόντα μανιταριών, που φτιάχνονται στο εργαστήριό του.

LOCAL PRODUCTS Karpenissi is a paradise for food lovers! Traditional products and local delicacies invite you to try them and also take them with you before leaving! In the mountains

63 BEST LOCAL PRODUCTS

ΑΛΛΑΝΤΙΚΆ ΣΤΡΕΜΜΈΝOΣ ELEGANT FLAVORS Στον Προυσό Ευρυτανίας, κάτω από το μοναστήρι της Παναγίας, σε ένα ελκυστικό περιβάλλον μέσα στα έλατα και δίπλα στον ποταμό Προυσιώτη, βρίσκεται ένα αλλαντοποιείο από κάθε άποψη ξεχωριστό. Στο αλλαντοποιείο αυτό φτιάχτηκε το πρώτο ελληνικό προσούτο με τη μέθοδο της Πάρμας, το οποίο δια- τηρεί μέχρι και σήμερα την ξακουστή του φήμη. Μην αντισταθείτε... δοκιμάστε το! Και γευτείτε ακόμη παρα- δοσιακό σαλάμι, λουκάνικο, χοιρινό φιλέτο και λόνζα. Όλα τα αλλαντικά ωριμάζουν με φυσικό τρόπο.

64 STREMMENOS COLD CUTS In Prous- sos of Evrytania, under the Monastery of Panagia, in an attractive environment among the fir, close to Proussiotis river, there is a charcuterie maker that is special in every respect. There they prepared the first Greek prosciutto with the Parma method, which remains famous today. Don’t resist... try it! Also taste traditional salami, sausage, pork fillet and lonza. All cold cuts mature naturally.

ΠΡΟΥΣΌΣ, Τ. 22370 80810, WWW.STREMMENOU.GR | PROUSSOS

65 TIME FOR ACTION

Η ΦΎΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΜΈΝΕΙ! NATURE IS WAITING FOR YOU! Το ανάγλυφο της περιοχής του Δήμου Καρπενησίου, τα βουνά και τα ποτάμια του είναι ιδανικά για πεζοπο- ρικές, αναρριχητικές και ορειβατικές διαδρομές, χιο- νοδρομία, διασχίσεις και αναβάσεις με ορειβατικά σκι, διαδρομές 4 x 4, on - off μοτοσυκλέτες και ποδήλατο βουνού, rafting (κατάβαση ποταμού με φουσκωτή βάρκα), canoing, kayaking, canyoning (διάσχιση φαραγγιού), river trekking (διάσχιση ποταμού) και ιππασία. Στην περιοχή δραστηριοποιούνται εταιρείες εναλλακτικού τουρισμού με έμπειρους συνοδούς για όλες τις παραπάνω δραστηριότητες. Επίσης μια ξεχω- ριστή εμπειρία είναι η πτήση με parapente (αλεξίπτωτο πλαγιάς βουνού).

Karpenissi is the ideal destination for a wide variety of activities, such as hiking, climbing, mountaineening, skiing and ski mountaineening, 4x4, on-off motorbikes and mountain bike routes, rafting, canoeing, kayaking, canyoning, river trekking, and horse riding. Alternative tourism companies provide you with experienced instruc- tors who willingly guide you through all these activities. Paragliding, can also offer you an astonishing experience.

Μικρός καταρράκτης στο μονοπάτι για την Μαύρη Σπηλιά | Small Βελούχι | Velouchi waterfall on the path of Mavri Spilia

66 Φαράγγι Πάντα Βρέχει | Panta Vrexei Gorge

Τσαγκαράλωνα| Tsagaralona

67 ACTIVITIES _SKI CENTER

ΤΟ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ ΒΕΛΟΥΧΊΟΥ | THE VELUCHI SKI CENTER Το χιονοδρομικό κέντρο απέχει μόλις 10 χλμ. The ski center is only 10 km (about (περίπου 20΄) από το Καρπενήσι σε υψόμετρο 20 km) from Karpenissi at an alti- 1840μ. Εδώ θα βρείτε 18 πίστες όλων των βαθμών tude of 1840 m. Here you will find δυσκολίας, 5 αναβατήρες καθώς και 4 off- piste 18 slopes of all difficulty levels, 5 lifts as well as 4 off-piste routes with διαδρομές με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές! the most up-to-date specifications!

68 ΚΆΝΤΕ ΣΛΆΛΟΜ ΣΤΙΣ ΠΛΑΓΙΈΣ | SLALOM ON SLOPES Το Χιονοδρομικό Κέντρο Βελουχίου θεωρείται ένα από τα ομορφότερα και πιο σύγχρονα Χιονοδρομικά Κέντρα της Ελλάδας! Εδώ υπάρχουν, σαλέ (μέσα στο οποίο στεγάζονται ενοικιάσεις για ski, snowboard και έλκηθρα), σχολή σκι για μικρούς και μεγάλους, για αρχάριους και προχωρημένους και καφετέρια όπου μπορείτε να απολαύσετε ζεστά ροφήματα ρεμβάζοντας τις χιονισμένες πλαγιές. Επίσης, στα snow bars μπορείτε να περάσετε μοναδικές στιγμές στα πάρτυ- έκπληξη που διοργανώνονται τακτικά (ανοιχτό Δεκ. -Απρ. καθημερινές 09:00- 15:00, Σ/Κ 09;00- 17:00, Τ. 2237022002, www.velouxi.gr).

Velouchi Ski Center is considered one of the most beautiful and modern Ski Centers in Greece! Here we can find a chalet (which houses ski, snowboard and sleigh rentals), a ski school for young and older visitors, for begin- ners and advanced, and a café where you can enjoy hot beverages while dazing at the snowy slopes. Also at the snow bars you can spend unique moments at the surprise party that are regularly organized (open Dec.-Apr., Weekdays 09: 00-15: 00, Weekends 09: 00-17: 00, T. 2237022002, www. .velouxi.gr).

69 ACTIVITIES

Το κολυμβητήριο του Καρπενησίου | The swimming pool of Karpenissi

ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ & ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | CONFERENTIAL & ATHLETIC TOURISM Το καλύτερο Συνεδριακό Κέντρο της The best Conference Center of the Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, βρίσκεται Region of Continental Greece is στο Καρπενήσι. Εξοπλισμένο με την τελευταία located in Karpenissi. Equipped with λέξη της τεχνολογίας και χτισμένο με τις cutting-edge technology and built by the most contemporary standards, it πιο σύγχρονες προδιαγραφές μπορεί να can serve up to 600 conferrers. So, εξυπηρετήσει μέχρι και 600 συνέδρους. throughout the year, there are held in Έτσι καθόλη τη διάρκεια του χρόνου οργανώνονται Karpenissi conferences and seminars συνέδρια και ημερίδες στο Καρπενήσι πανελλήνιας of national scope.In Karpenissi is εμβέλειας. Στο Καρπενήσι επίσης βρίσκεται το μεγα- also located the largest athletic λύτερο αθλητικό κέντρο του Ελλαδικού χώρου center in Greece, which can host a που μπορεί να φιλοξενήσει μια πλειάδα αθλητικών multitude of athletic events. In the εκδηλώσεων. Στο χώρο αυτό επίσης διοργανώνε- same space, every summer, there is being held the famous horse riding ται κάθε καλοκαίρι, το φημισμένο γκραν πρι ιππα- grand prix, with participations from σίας με συμμετοχές απ’ όλη την Ευρώπη. Σημαντική all over Europe. An important αθλητική υποδομή για την πόλη περιοχή αποτελεί athletic infrastructure of the area is και το σύγχρονο κολυμβητήριο που υπάρχει στο the modern swimming pool in the κέντρο της πόλης του Καρπενησίου. Το Κολυμβητι- center of Karpenissi. This swimming κό αυτό κέντρο διαθέτει 10 διαδρομές των 25 μέ- center has 10 tracks of 25 m each τρων και οι υποδομές του είναι κατάλληλες για την and its infrastructures are suitable for φιλοξενία μεγάλων αθλητικών γεγονότων. hosting large sports events.

70 Rafting

ΑΠΌΔΡΑΣΗ ΜΕ …ΔΡΆΣΗ Φυσικά, πρώτο και καλύτερο σπορ στο πλήρωµα αποτελείται από 6-8 κωπηλάτες και οποίο µπορεί να επιδοθεί κανείς στην Ευρυ- έναν επαγγελµατία οδηγό ποταµού. τανία είναι το χειµερινό σκι. Εκτός από το σκι 5. Μonoraft. Πρόκειται για την κατάβαση όµως µπορεί κανείς να ασχοληθεί όμως με ποταµού µε µονοθέσιες φουσκωτές βάρκες. πολλά ακόμα! Επαγγελµατίας οδηγός ποταµού συνοδεύει 1. Trekking στην περιοχή των Αγράφων, τη 5-6 βάρκες. Χελιδόνα, την Καλλιακούδα και στην Κρέντη. Για να συµµετέχει κάποιος σε καταβάσεις Το trekking είναι πεζοπορία µέσα σε monoraft πρέπει να έχει συµµετάσχει σε κα- µονοπάτια και διαδροµές στο βουνό, µε ταβάσεις rafting. συνοδεία επαγγελµατιών οδηγών. Όλος ο 6. Canoe-Kayak στη Λίµνη Κρεµαστών. Εί- απαραίτητος εξοπλισµός παρέχεται από τις ναι η περιήγηση στη λίµνη σε διθέσια canoe- εταιρίες εναλλακτικών µορφών τουρισµού . Kayak µε τη συνοδεία επαγγελµατία οδηγού 2. River Trekking στο µνηµείο της και δεν απαιτείται προηγούµενη εµπειρία. παγκόσµιας φυσικής κληρονοµιάς «Παντα- 7. Canyoning στα φαράγγια της Βίνιανης και βρέχε». Πρόκειται για πεζοπορία στις όχθες του Βόθωνα. Το Canyoning είναι η διάσχιση και σε ορισµένα σηµεία µέσα στα ποτάµια. φαραγγιών χρησιµοποιώντας τον κατάλληλο Οι πεζοπορίες αυτές πραγµατοποιούνται εξοπλισµό καταρρίχησης σε κάθετους καταρ- τους καλοκαιρινούς µήνες και δεν χρειάζεται ράκτες. προηγούµενη εµπειρία. 8. Jeep safari στα Άγραφα και τον 3. Kayak ποταµού στον Αχελώο, τον Ταυ- ποταµό Τρικεριώτη. Yπάρχει και συνοδεία ρωπό και τον Τρικεριώτη. Πρόκειται για την επαγγελµατιών οδηγών. κατάβαση ποταµού µε καγιάκ και συνοδεία 9.Iππασία κοντά στο χωριό Κορυσχάδες, επαγγελµατία οδηγού. µε εκπαιδευµένα άλογα που ακολουθούν 4. Rafting στα ίδια ποτάµια. Το rafting είναι η προκαθορισµένες δασικές διαδροµές µε τη κατάβαση ποταµού µε φουσκωτές βάρκες. Το συνοδεία επαγγελµατιών εκπαιδευτών.

71 ACTIVITIES

River Trekking / Climbing

Ιππασία | Horse riding

ESCAPE WITH… ACTION Of course, the first and best among the sports crew consists of 6-8 rowers and a professional that one can do in Evrytania is Winter Skiing. river guide. But, beyond skiing, in Evrytania you can also do 5. Monoraft. This is descending a river with the following: one-person inflatable boats. A professional river 1. Trekking in the region of Agrafa, in Chelidona, guide accompanies 5-6 boats. In order to join Kaliakouda and Krenti. Trekking is walking in monoraft descents you must have experience in paths and routs on the mountain, accompanied rafting descents. by professional guides. All the necessary 6. Canoe-Kayak in Kremaston Lake. This is equipment is provided by the region’s alternative touring the lake by two-person canoe-cayak, tourism companies. accompanied by a professional guide. You don’t 2. River Trekking in Pantavrechi, a monument need to have previous experience. of world natural heritance. It is trekking on the 7. Canyoning in the canyons of Viniani and banks and in some spots inside the rivers. These Vothonas. Canyioning is crossing canyons, using trekkings take place in the summer months and the appropriate abseiling equipment in vertical they don’t require previous experience. waterfalls. 3. River kayak in Acheloos, Tavropos and 8. Jeep safari in Agrafa and in Trikeriotis river. Trikeriotis. This is descending a river with a kayak, There are also professional guides. accompanied by a professional guide. 9. Horse riding near Koryschades village, with 4. Rafting in the same rivers. Rafting is trained horses that follow predetermined forest descending a river with inflatable boats. The routes, accompanied by professional trainers.

72 MUST DO

River Trekking / Climbing ΦΑΡΆΓΓΙ ΠΆΝΤΑ ΒΡΈΧΕΙ Το Φαράγγι Πάντα Βρέχει εντοπίζεται ανάµεσα στα χωριά Ρόσκα και Δολιανά (60 χλµ από το Καρ- πενήσι) και µπορείτε να φτάσετε εκεί µε οργανωµένα tours αφού η διαδροµή γίνεται µόνο µε 4x4 και στη συνέχεια χρειάζεται µία ώρα πεζοπορία ώστε τελικά να αντικρίσετε ένα µικρό θαύµα. Κα- ταρράκτες, οι οποίοι λόγω του µεγάλου ύψους δεν έχουν σταθερή ροή αλλά δηµιουργούν µια συνεχή «τεχνητή βροχή» στην οποία οφείλεται και το όνοµα του!! (Δυστυχώς είναι προσβάσιµο µόνο από τον Ιούνιο µέχρι και τον Οκτώβριο και όχι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους).

PANTA VRECHEI GORGE Panta Vrechei Gorge (Always Rains) is located between the villages of Roska and Doliana (60 km from Karpenissi) and you can get there with organized tours, as the route can be made only by 4x4 and then it takes one hour hike to finally see a small miracle. Waterfalls, which, because of the high altitude, have no steady flow, but they create a continuous “artificial rain”, which is responsible for its name!! (Unfortunately, it is only accessible from June till October and not throughout the year

THE NEWTON PARK ΠΕΖΟΠΟΡΊΑ

Μία µέρα παιχνιδιού στο Newton Αν είστε από τους λάτρεις της πεζοπορίας, θα πρέπει Park (7ο χλµ Ε.Ο. Καρπενησίου- να γνωρίζετε ότι ο Δήµος Καρπενησίου είναι ο από- Προυσού)είναι µία από τις πιο πρω- λυτος προορισµός για εσάς, καθώς διαθέτει διεθνή τότυπες εµπειρίες. Πρόκειται για ένα µονοπάτια (τµήµατα του Ε4), μονοπάτια ψηλών κο- ψυχαγωγικό πάρκο µε δραστηριότη- ρυφών και διασχίσεων και αρκετά µικρότερα τοπικού τες που εξηγούν φυσικά φαινόµενα χαρακτήρα που περνούν µέσα από φαράγγια, γρα- µε τον πιο διασκεδαστικό τρόπο που φικά γεφύρια και µαγευτικά δάση. Σημ. Ακολουθούν µπορεί να λάβει η εκπαίδευση. ενδεικτικές διαδρομές.

One day of playing at Newton Park HIKING If you are a hiking lover, you should (7th km of Karpenissi-Prousos) is one know that the Municipality of Karpenissi is the of the most original experiences. ultimate destination for you as it boasts international This is a fun park with activities that trails (sections of the E4), high peaks and crossings explain natural phenomena and trails and several smaller local ones that pass through educate us in the most entertaining gorges, scenic bridges and magnificent forests. way. Note. Here are indicative routes.

Πεζοπορία| Hiking

73 MONOΠATIA _ HIKING & MOUNTAINEERING ROUTES

Μ1 Μνημείο Μάρκου Μπότσαρη - Γέφυρα Κλαυσίου, 1 ώρα - Χ | Markos Botsaris Monument - Klafsi Bridge,1hour - X M2 Μικρό Χωριό - Χελιδόνα - Άγιος Σώστης - Μικρό Χωριό - 6 ώρες - XXXX (Ορειβατικό μονοπάτι) | Mikro Chorio - Chelidona - Aghios Sostis- Mikro Chorio - 6 hours - XXXX (Mountaineering Route) M3 Μεγάλο Χωριό - Kαλιακούδα (Λακκώματα) - 2,5 ώρες -XX | Megalo Chorio - Kaliakouda (Lakkomata) -2,5 hours - XX M4 Kαλιακούδα (Λακκώματα) - Κορυφή Καλιακούδας -2 ώρες - XXXX (Ορειβατικό μονοπάτι) | Kaliakouda (Lakkomata) - Kaliakouda Μountain Top -2 hours- XXXX (Mountaineering Route)

- Aniada M5 Ανιάδα - Καλιακούδα (Λακ κώματα)- 2,5 ώρες - ΧΧ | - - Kaliakouda (Lakkomata) -2,5 hours - xx M6 Μοναστήρι Προυσού - Γέφυ ρα Μαύρης Σπηλιάς - 2 ώρες - ΧΧ | Proussos Monastery - Mavri Spilia Bridge- 2 hours -xx

M7Γέφυρα Μαύρης Σπηλιάς - Μαύρη Σπηλιά - Via Ferrata - Προυσός - 4 ώρες - XXXX (Μετά την Μαύρη Σπηλιά, στην Via Ferrata απαιτείται χρήση αναρριχητικού εξοπλισμού και η διέλευση είναι εφικτή από τον Μάιο μέχρι και το Νοέμβριο) | Mavri Spilia Bridge - Mavri Spilia- Via Ferrata - Proussos - 4 hours - XXXX (Via Ferrata requires climbing equipment. The route is open from May to November) M8 Τόρνος - Κορυφή Τριανταφυλλιάς (Μονοπάτι του Βουνού) - 3 ώρες - XXX | Tornos - Triantafilia -3 hours - XXX M9 Τόρνος - Μικρό Πάντα Βρέχει | Tornos - Mikro Panta Vrechi -30 minutes - XXX Μ10 Τόρνος - Καστανιά - 1 ώρα - XX | Tornos - Kastania - 1hour - XX M11 Μοναστήρι Προυσού - Τόρνος (Μονοπάτι προσκυνητών) - 1ώρα - χχ | Proussos Monastery - Tornos (pilgrims route) - 1hour - XX M12 Χιονοδρομικό κέντρο Καρπενησίου - Ψηλή κορυφή -1,5 ώρα - XXX (Ορειβατικό μονοπά- τι) | Karpenissi Ski Resort - Psili Korifi -1,5 hour - XX (Mountaineering Route) M13 Προφήτης Ηλίας - Άγιος Αθανάσιος - 2 ώρες - XX (Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4) | Profitis Ilias - Aghios Athanassios - 2 hours (E4) - XX M14 Στένωμα - Παλιό Πέτρινο Γεφύρι Βίνιανης -1,5 ώρα -XX - Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 |Stenoma - Palio Vinianis Bridge -1,5 hour - XX (E4) M15 Λόφος Αγίου Δημητρίου - Κορυφή Λόφου Αγίου Δημητρίου -45 λεπτά - X (Κυκλική Δια- δρομή) | Aghios Dimitrios Hill - Aghios Dimitrios Hill Top - 45 minutes - X (Circular route)

74 Σημ. Εδώ θα βρείτε μερικές από τις διαδρομές που προσφέ- ρονται για πεζοπορία - ορειβασία, 4x4, on-off μοτοσυκλέ- τες και ποδήλατο βουνού. Οι προτεινόμενες διαδρομές είναι ενδεικτικές καθώς υπάρχουν πάρα πολλές εναλλακτικές.

Note.Here you can find only some of the routes that are ideal for hiking - mountaineering, 4x4, on-off motorbikes and mountain bikes. Those routes are indicative, as there are a lot of alternatives, in the area.

Στο βουνό | Γεφύρι Βίνιανης| At mountain Bridge of Viniani

M14 M12

IMPORTANT NOTES Όπου X είναι οι βαθμοί δυσκολίας με κλίμακα από 1Χ (εύκολη) μέχρι 5Χ (πολύ δύσκολη). Στα ορειβατικά μονοπάτια τους χειμερινούς μήνες απαιτείται εξοπλισμός. X indicates the grade of difficulty: 1X (easy) - 5X (very dif- ficult). During winter time, mountaineering routes require climbing equipment.

Στον δρόμο για τη Μαύρη Σπηλιά | On the way to the Mavri Spilia (Black Cave)

M3 Μεγάλο Χωριό | M6 Megalo Chorio village

*Ευχαριστούμε πολύ τον Δήμο Καρπενησίου για τις πο- λύτιμες πληροφορίες και για τις ενδεικτικές διαδρομές.

*We thank the Municipality of Karpenissi for valuable information and indicative routes.

75 ΔΙΑΔΡΟΜΈΣ ΓΙΑ 4X4 & ON - OFF ΜΟΤΟΣΥΚΛΈΤΕΣ 4X4 & ON - OFF MOTORBIKE ROUTES

Δ1Καρπενήσι - Στένωμα - Γέφυρα Ταυρωπού - (Monastiri) - Hohlia - Petralona - Aghia Triada - - Παρκιά - Γέφυρα Επισκοπής - Αγαλιανός Aghia Paraskevi - Domianoi (Monastiri)- Papadia - Αμπέλια - Αγία Βλαχέρνα - Φιδάκια - Σελ- - Paulopoulou - Stenoma -Karpenissi 135 km λά - Μηλιά - Στεφάνι - Καρπενήσι 90χλμ. | Karpenissi - Stenoma- Tavropou Bridge - - Episkopis Bridge - Agalianos - Ambelia - Aghia Vlacherna - Fidakia - Sella - Milia- Stefani - Καρπενήσι - Κόνισκος - Μυ Karpenissi 90 km Δ4 ρίκη - Νεραϊδοβούνι - Διάσελο - Άγιοι Θεόδωροι - Μεγάλη Ράχη - Μεσοράχη - καλογερόστανη - Αθλητικό κέντρο - Καρπενήσι 65 Karpenissi - Koniskos - Miriki χλμ. | - Neraidovouni - Diaselo - Aghioi Theodoroi - megali Rahi - Mesorahi- kalogerostani - Sports Center - Karpenissi 65 km Δ5 Καρπενήσι - Αγιος Νικόλαος - Κρίκελλο - Δομνί- τσα- Σκοπιά- Άγιος Χαράλαμπος - Καστα- νούλα - Ρωσκά - Πάντα Βρέχει - Πρόδρομος - Καστανιά - Τόρνος -Προυσός (Μοναστή- ρι) - Καρπενήσι 115χλμ. | Karpenissi - Aghios Nikolaos - Krikello - Domnitsa - Skopia - Aghios Haralambos -Kastanoula- Roska- Panta Vrechei - Prodromos - Kastania - Tornos - Proussos (Monastery) - Karpenissi 115 km Δ6 Καρπενήσι - Μεγάλο Χωριό- Καλια- κούδα (Λακκώματα) - Στουρνάρα (Πάντα Βρέχει) - Ρωσκά 39χλμ. (Εναλλακτική δια- δρομή για Ρωσκά από Μάιο έως και Νοέμ- Δ2 Καρπενήσι - Στένωμα - Γέφυρα Μέγδο- βριο) | Karpenissi - Megalo Chorio- Kaliakouda βας - Παρκιά - Βοϊλάδα -Γέφυρα Επισκοπής (Lakkomata) - Stournara (Panta Vrechei) - Roska - Αγαλιανός - Μυλωνέικα- Σαρκίνη- Βελωτά- 39 km (Alternative route for Roska from May to Ασπρόπυργος - Γαύρος - Καρπενήσι 99χλμ. | November) Karpenissi - Stenoma- Bridge - Parkia- Δ7 Καρπενήσι - Μεγάλο Χωριό - Αετόβρυση Episkopis Bridge - Agalianos - Miloneika -Sarkini- - Κωλοσύρτης - Βύθισμα - Παναγιά - Συγγρέ- Velota - Aspropirgos - Gavros - Karpenissi 99 km λο - Ανιάδα - Μουζίλο - Κλαυσί - Καρπενήσι Δ3Καρπενήσι - Πλατανιάς- Άγιοι Απόστο- 64 χλμ. | Karpenissi - Megalo Chorio - Aetovrissi λοι- Μαυρίλο - Νεοχώρι - Μέγα Ίσωμα - Ρέ- - Kolosirtis - Vithisma - Panagia - Sigrelo - Aniada λια- Φουρνά- Βράχα (Μοναστήρι) - Χόχλια - Mouzilo - Klafsi - Karpenissi 65 km - Πετράλωνα - Αγία Τριάδα - Αγία Παρασκευή -Δομιανοί (Μοναστήρι)- Παπαδιά - Παυ- Σημ. Ζητήστε πληροφορίες για την κατάστα- λόπουλο- Στένωμα- Καρπενήσι 135χλμ. | ση των δρόμων κατά τους χειμερινούς μήνες. Karpenissi - Platanias- Aghioi Apostoloi - Mavrilo Note. During winter, please get informed about - Neochori - Mega Isoma- Relia - - Vracha the road’s condition

76 Στο χωριό Στένωμα| Stenoma village

To χωριό Φιδάκια| Fidakia village Δ2

Δ1

Δ5 Γεφύρι στον Κρικελιώτη ποταμό | Bridge in Krikeliotis river

77 ΠΟΔΗΛΑΤΙΚΈΣ ΔΙΑΔΡΟΜΈΣ - MOUNTAIN BIKE ROUTES

Π1 Αγία Τριάδα - Τραγωσέλωνα - Αγία Τριά- Π6Ανιάδα -Καλιακούδα (Λακκώματα) - δα, 8,5 χλμ. -ΧΧ | Aghia Triada - Traghoselona Ανιάδα 13χλμ - ΧΧΧ | Aniada - Kaliakouda - Aghia Triada, 8,5 km - ΧΧ (Lakkomata) - Aniada - 13km - ΧΧΧ Π2 Φουρνά - Λιθαροχώραφα - Βρύση Kα- Π7Δομνίτσα - Σκοπιά- Μερτζιάνη - Δο- ραστεργίου - Φουρνά 18χλμ. - ΧΧΧ | Fourna μνίτσα - 16, 5 χλμ. - ΧΧΧΧ | Domnitsa - - Litharohorafa - Vrissi Karastergiou - Fourna Skopia - Mertziani - Domnitsa -16,5km - ΧΧΧΧ 18km - ΧΧΧ Π8 Καρπενήσι - Πικροβούνι - Ράχη Τυμφρη- Π3 Καρπενήσι - Διασταύρωση Λυρί- στού - Καρπενήσι -19χλμ - ΧΧΧΧ | Karpenissi κης - Άγιος Κωνσταντίνος - Καλλιθέα - Pikrovouni -Rachi Timfristou - Karpenissi - 19km- - Καρπενήσι 14χλμ. - ΧΧΧ | Karpenissi ΧΧΧΧ - Myriki junction - Aghios Konstantinos Π9 Μικρό Χωριό - Χελιδώνα - Τσίρι - Μι- - Kallithea - karpenissi 14 km - ΧΧΧ κρό Χωριό - 10,5χλμ - ΧΧΧΧ| Mikro Chorio Π4 Άγιος Νικόλαος - Περιφερειακός Αγίου - Chelidona - Tsiri - Mikro Chorio -10,5 - ΧΧΧΧ Νικολάου έως Σήραγγα Τυμφρηστού - Άγι- Π10 Κορυσχάδες - Κουμάσια (Μοναστήρι) ος Νικόλαος 10,5χλμ. - ΧΧ| Aghios Nikolaos - Βούτυρο - Κορυσχάδες -13,8χλμ. - ΧΧΧ | - Aghios Nikolaos regional road to Tymfristos Korischades - Koumasia (Monastery) - Voutiro - Tunnel - Aghios Nikolaos, 10,5km - ΧΧ Korischades -13,8km - ΧΧΧ Π11 Μπακασάκι - Κουμάσια (Μοναστήρι) -Μελισσόρεμα - Νόστιμο -14χλμ. -ΧΧ | Bakasaki - Koumasia (Monastery) - Melissorema - Nostimo - 14xlm. - ΧΧ Αθλητικό Κέντρο Π5 Δομνίτσα | - Μυρίκη - Αθλητικό Domnitsa village Κέντρο 13,5 χλμ.- ΧΧΧ | Sports Centre - Myriki - Sports Centre-ΧΧΧ - 13,5 km

Π7

78 TIPS s To φαράγγι Πάντα Βρέχει είναι επισκέψιμο από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. s To rafting γίνεται από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάιο. s Κάποια προτεινόμενα μονοπάτια έχουν υποτυπώδη σήμανση. Εάν δεν υπάρχει ορειβατική εμπειρία καλό είναι να κινείστε με την συνοδεία οδηγού ή συνοδού βουνού ανάλογα με την διαδρομή που θα επιλέξετε.

USEFUL PHONE NUMBERS Γενικό Νοσοκομείο Καρπενησίου - Hospital: +30 22373 50100 ΚΕΠ Δήμου Καρπενησίου - Citizen’s Service: +30 22370 21037, +30 22370 24505 Δημαρχείο - Municipality of karpenissi: +30 22373 50000 Γραφείο τουρισμού - Tourist Office: +30 22370 21016 Χιονοδρομικό Κέντρο Καρπενησίου - Karpenissi Ski Resort: +30 22370 22002

Αλεξίπτωτο πλαγιάς| Paraglade

Rafting

79 ROUTES

Στον δρόμο από το Καρπενήσι στον Προυσό θα συναντήσετε ένα μοναδικό θέαμα, ο Καρπενησιώτης ποταμός σε κάποιο σημείο περνάει ανάμεσα από δύο τεράστιους κά- θετους βράχους,έτσι ο δρόμος με την σειρά του περνάει μέσα από τον ένα από αυτούς τους βράχους, ο οποίος στην βάση του, έχει σκαφτεί δημιουργώντας μια εκπληκτική εικόνα! Η τοποθεσία αυτή είναι γνωστή ως «θέση κλειδί» λόγο της εισχώρησης του δρόμου μέσα στον τρυπημένο βράχο.| On the road from Karpenissi to Proussos you will meet a unique spectacle, the Karpenissiotis river crosses somewhere between two huge vertical rocks, so the road going through one of these rocks, which at its base, has been dug up creating a stunning picture! This location is known as the «key location» due to the entrance of the road into the pierced rock.

80 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΈΣ ΔΙΑΔΡΟΜΈΣ Ταξιδέψαμε σε έναν τόπο «βυθισμένο» στα έλατα με αλπική αισθητική και αυθε- ντική ορεινή γοητεία και ακολουθήσαμε διαδρομές που μας άφησαν -δίχως υπερβολή- ένα ανεξίτηλο εμπειρικό απο- τύπωμα. Το βίωμα από την περιήγησή μας στην ευρυτανική γη αναπόδραστα μας οδηγεί να σας παροτρύνουμε να μην μείνετε μόνο στο γνωστό σε όλους μας Καρπενήσι, αλλά με αφετηρία την πόλη να γνωρίσετε το φυσικό κάλλος της ευρύτερης περιοχής περνώντας μέσα από τα παραμυθένια χωριά της. Με ορμητήριο το Καρπενήσι σας παρουσιά- ζουμε τις 12 εναλλακτικές διαδρομές by locals στην ευρυτανική γη που στοιχη- ματίζουμε ότι δεν θα τις σκεφτόσασταν! Ακολουθήστε μας!

ALTERNATIVE ROUTES We travelled to a place “sank deep” into fir trees, with an Alps aesthetic and an authentic mountainous charm, and we followed routes that left us -without exaggeration- an indelible experiential mark. The experience of travelling through the land of Evrytania inexorably urges us to encourage you not to stay just in the well known to all of us Karp- enisi, but, with this town as a base, to get acquainted with the natural beauty of the broader area, passing through its fairy-tale villages. So, with Karpenisi as a base of operations, we present you 10 alternative routes by locals in the Evrytanian land, that we bet you wouldn’t think of! Just follow us!

81 ROUTES

Άγιος Νικόλαος | Aghios Nikolaos Σταύλοι | Stavloi village

Μυρίκη | Myriki

1η ΔΙΑΔΡΟΜΉ

Καρπενησι – Μυρικη και Καρπενησι – Αγιοσ Νικολαοσ – Κρικελλο – Δομνιστα – Σταβλοι – Αμπλιανη και μεσοκομη και Δομνιστα – Ροσκα – Ψιανα Σε απόσταση μόλις 8,4 χλμ (περίπου στάση στον Άγιο Νικόλαο που είναι χτι- 15΄) από το Καρπενήσι συναντάμε (μέσω σμένος αμφιθεατρικά στο Νεραϊδοβούνι. της Περιφερειακής Καρπενησίου) την Με όλες εκείνες τις κατακόκκινες στέγες όμορφη Μυρίκη με την απαράμιλλη θέα. των σπιτιών, θα νομίζετε ότι βρίσκεστε Αφήστε το βλέμμα σας να βυθιστεί στη σε ελβετικό χωριό! Eπιστρέφοντας ξανά γοητεία του τόπου. Eπιστρέφοντας ξανά στην επαρχιακή οδό συνεχίστε προς το στην επαρχιακή οδό διασχίστε ακόμη Κρίκελλο που είναι χτισμένο σε υψόμε- 10 χλμ. (περίπου 20΄) στα οποία κάθε τρο 1.120 μ. στην ανατολική πλευρά του στροφή του δρόμου αποκαλύπτει και όρους Καλιακούδα και «παίρνει ζωή» από έναν καινούριο κόσμο για να κάνετε μία τις πηγές του Κρικελλιώτη ποταμού. Σειρά

82 Κρίκελλο | Krikello Village

Δομνίστα| Domnista village έχει η Δομνίστα που θα την συναντήσετε περίπου 43΄ από την Δομνίστα. Εναλ- σε 8,8 χλμ (περίπου 15΄) που στα χρόνια λακτικά καταλήξτε στην δεξιά κοίτη του του Αγώνα, χαρακτηρίζονταν από τους Κρικελλιώτη ποταμού, στα όμορφα Ψιανά εξεγερμένους Ευρυτάνες ως η «Αγία Λαύ- σε ένα μοναδικό περιβάλλον πλούσιας ρα της Αντίστασης»! Εννέα χλμ. (περίπου βλάστησης και απαράμιλλης ομορφιάς. 9΄)μακριά από το ιστορικό αυτό χωριό θα συναντήσετε τους Στάβλους, ένα ορεινό Δομνίστα – Σκοπια – Άγιος Χαραλαμποσ – γραφικό χωριό ανάμεσα σε έλατα και πλα- Καστανουλα – Ροσκά (παντα βρεχει) τάνια που σύμφωνα με την παράδοση εκεί βρίσκονταν τα ανάκτορα και οι στάβλοι Εναλλακτικά ξεκινήστε από την Δομνίστα του μυθικού βασιλιά Ευρύτου, ο οποίος και κάντε μια άλλη πανέμορφη διαδρομή έδωσε και το όνομά του στην Ευρυτανία. που φτάνει στο χωριό Ρόσκα. Με την Επόμενη must στάση είναι το χωριό σειρά, από την Δομνίτσα θα συναντήσε- Άμπλιανη που βρίσκεται 9,9 χλμ μακριά τε πρώτα σε 6,3 χλμ. το όμορφο χωριό (περίπου 9΄) και πήρε το όνομά της από Σκόπια (μέχρι το 1928 ονομάζονταν τους πολλούς αμπλάδες (μικρές πηγές Τσεκλείστα ή Τσικλίστα). Από εκεί σε 4,6 νερού). Η Μεσοκώμη Ευρυτανίας είναι μία χλμ. (16’ περίπου) θα συναντήσετε το ακόμη must στάση στην περιήγησή σας ορεινό χωριό Άγιος Χαράλαμπος. Κάντε στην ευρυτανική γη. Βρίσκεται στη νότια μια στάση για να θαυμάσετε το αξιοθέα- πλευρά του νομού κοντά στα όρια με την το του χωριού, το εξωκλήσι της Παναγί- Αιτωλοακαρνανία και σε περίπου 1 ώρα ας της Προυσιώτισσας στα βορειοδυτικά και 15΄ από τη Δομνίστα. Στην πλατεία του (γιορτάζει στις 23/08). Από εκεί σε 4 χωριού στέκει ένας υπεραιωνόβιος πλά- σχεδόν χλμ. θα φτάσετε στην Καστανού- τανος που θεωρείται ένα από τα γηραιό- λα έναν ορεινό οικισμό σε υψόμετρο τερα δέντρα της Ελλάδας, ο περίφημος 860 μέτρων, στις βόρειες πλαγιές του «Πλάτανος του Τέρνου». Λίγο πριν τελει- όρους Πλατάνι. Από εκεί η Ρόσκα απέχει ώσει η διαδρομή σας, επισκεφτείτε το χω- 7,5 χλμ., χτισμένη σε υψόμετρο 1.000 ριό Ροσκά που αποτελεί την απόληψη των μέτρων ανάμεσα στα όρη Παναιτωλι- Βαρδουσίων και βρίσκεται σε απόσταση κό και Οξυά.

83 ROUTES

Μεσοκώμη | Mesokomi village

Άμπλανη | Ambliani village

Ροσκά | Roska village

Άγιος Χαράλαμπος | Aghios Charalambos Ψιανά | Psiana village

84 1st ROUTE Karpenissi – Myriki – Agios Nikolaos – Krikello – Domnista – Stavloi – Ambliani – Mesokomi – Rοska – Psiana At a distance of just 8,4 km (about 15’) from Karpenissi we meet (through the Ring Road of Karpenissi) beautiful Myriki, with an unparalleled view. Let your gaze get lost inside the beauty of the place. Returning back to the provincial street, cover another 10 km (about 20’), where every turn of the road reveals a new world. Stop at Aghios Nikolaos, built like an amphitheater on Neraidovouni (“Fairy Mountain”). All these red roofs will make you think you are in a Swiss village! Returning back to the provincial street continue towards Krikello, which is built at an altitude of 1,120 m, on the eastern side of mount Kaliakouda (“Jackdaw”), and is “given life” by the source of Krikelliotis river. Next is Domnista, which you will meet after 8.8 km (about 15’). In the days of the Struggle against the Ottoman Rule, the Evrytanian rebels called it the “Saint Lavra of Resistance”! Nine km (about 9’) away from this historical village, you will meet Stavloi, a picturesque mountainous village among fir and plane trees. According to the legend, there were the palace and the stables (“stavloi”) of mythical king Evrytos, after whom Evrytania was named. The next must stop is Ambliani village , 9.9 km away (about 9’). It took its name from its many “amblades” (small water springs). Mesokomi of Evrytania is another must stop in your tour through the Evrytanian land. It is in the southern side of the prefecture, near the border with Aitoloakarnania, about 1 h and 15’ from Domnista. In the village’s square there is a supercentenarian plane tree, that is considered as one of the oldest trees in Greece, the so-called “Plane of Ternos”. A while before the end of your route, visit Roska village. It is the end of , about 43’ from Domnista. Alternatively, end up in the right bed of Krikelliotis river, in beautiful Psiana, in a unique environment of rich vegetation and unparalleled beauty.

Domnitsa – Skopia – Aghios Charalambos – Kastanoula – Roska (panta vrechei) Alternatively, you can start from Domnitsa and follow another wonderful route to Ros- ka village. From Domnista you will first meet, after 6.3 km, the beautiful village Skopia (until 1928 it was named Tsekleista or Tsiklista). From there, after 4.6 km (about 16’), you will meet the mountain village Aghios Charalambos. Make a stop there, to admire the village’s sight, the small church of Panagia Prousiotissa, in the northwest (celebrates in 08/23). From there, after almost 4 km, you will get to Kastanoula, a mountain settle- ment at an altitude of 860 meters, on the northern slopes of Platani mountain. From there Roska is 7.5 km away, built at an altitude of 1,000 meters, between Panaitoliko and Oxya mountain.

Μεσοκώμη | Mesokomi village Kαστανούλα | Kastanoula village

85 ROUTES

Άγιος Ανδρέας| Aghios Andreas villages

Μουζίλο | Mouzilo village Συγκρέλλο | Sygrellos village

86 2η ΔΙΑΔΡΟΜΉ 2nd ROUTE

Καρπενήσι – Κλαυσι και αγιοσ ανδρεασ – Karpenisi – Klafsi and Aghios Andreas – Μουζιλο – Ανιαδα – Συγκρελλο – Κρικελλο Mouzilo – Aniada – Sygrello – Krikello Ορμώμενοι από το Καρπενήσι θα διανύ- Starting from Karpenissi, you will cover σετε 7,7 χλμ. για να φτάσετε στο γραφικό 7.7 km to get to picturesque Klafsi (by the Κλαυσί (μέσω Επαρ.Οδ. Καρπενησίου Provincial Road of Karpenissi- Prousos), - Προυσού), ονομασία που όπως λέγεται a name that, as they say, came from the γεννήθηκε από το αδιάκοπο κλάμα των endless crying of the inhabitants, due κατοίκων λόγω των συνεχών καταστρο- to the continuous disasters that hit the φών που υπέστη παλιά. Πολύ κοντά από village in the past. Very close to Klafsi is το Κλαυσί είναι ο Άγιος Αντρέας που Aghios Andreas and it is certainly worth σίγουρα αξίζει να κάνετε τα 4 χλμ. περί- covering the distance of approximately που που απέχει για να βρεθείτε εκεί! Είναι 4 km to get there! It is built in a dense fir χτισμένος μέσα σε πυκνό ελατοδάσος forest, at an altitude of 1,000 meters, on σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις βόρειες the northern slopes of Kaliakouda moun- πλαγιές του όρους καλιακούδα. Επι- tain. Return to the provincial road for στρέψτε στην επαρχιακή οδό για 4,4 χλμ. 4.4 km (about 9’) from Aghios Andreas, (περίπου 9΄) από τον Άγιο Αντρέα θα βρε- to get to Mouzilo, with the admirable θείτε στο Μουζίλο με την αξιοθαύμαστη church of the Assumption of Holy Mary, εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου που dated from 1650, while the next must χρονολογείται από το 1650, ενώ επόμενη stop is Aniada village, sank deep in the must στάση είναι το χωριό Ανιάδα το fir forest, 8.6 km away. From there get to οποίο είναι βυθισμένο στο ελατόδασος Sygrellos village, where it is worth getting 8,6 χλμ. μακριά. Καταλήξτε στο χωριό to its top, to find the small church of Συγκρέλλο, όπου αξίζει να φτάσετε μέχρι Saint Paraskevi, a picturesque church of και την κορυφή του, όπου υπάρχει το εξω- 1867. From Sygrellos get to Krikello, 8.7 κλήσι της Αγίας Παρασκευής, ένα γραφικό km away, which is one of the most moun- εκκλησάκι του 1867. Από το Συγκρέλλο tainous settlements in Greece. ξεκινήστε για το Κρίκελλο που απέχει 8,7 χλμ. που είναι ένας από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Ελλάδας.

Ανιάδα | Aniada village

87 ROUTES

3η ΔΙΑΔΡΟΜΉ

Ανατολικη Φραγκιστα – Δυτικη Φραγκιστα – Τριποταμοσ – Μοναστηρι Ταταρνασ Σε αυτή τη διαδρομή που καταλήγει στον επιβλητικό Μοναστήρι της Τατάρνας θα ξεκινήσετε από την Ανατολική Φραγκίστα, ένα από τα πιο ιστορικά και πιο παλιά χωριά της Ρούμελης με το παρελθόν της να είναι συνυφασμένο με την πορεία ολό- κληρης της Ευρυτανίας, ενώ στα 3,3 χλμ. θα συναντήσετε τη Δυτική Φραγκίστα που είναι χτισμένη σε υψόμετρο 710 μ. Από Δυτική Φραγκίστα | West Fragista village εκεί ξεκινήστε για το Τριπόταμο Ευρυτανί- ας, (γνωστό και ως Τατάρνα ως το 1928), που απέχει περίπου 23,7 χλμ. Στο χωριό υπάρχει και το μοναστήρι της Τατάρνας, κοντά στη θέση παλαιού βυζαντινού και ιστορικού μοναστηριού, που πρόσφερε πολλά όχι μόνο στην ορθοδοξία αλλά και στον αγώνα για εθνική παλιγγενεσία. Κα- ταφύγιο ονομαστών κλεφτών και αρμα- τολών (Κατσαντώνη, Δίπλα, Καραΐσκάκη), καταστράφηκε πολλές φορές, αναστηλώ- θηκε επί Όθωνα και τελικά κατέρρευσε από τη μεγάλη κατολίσθηση του 1963, μετά την ολοκλήρωση της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών.Το νέο μοναστήρι διασώ- ζει πολλά κειμήλια και μεταξύ αυτών το κα- ντήλι που είχε προσφέρει, σε εκπλήρωση τάματος, ο κλέφτης Κατσαντώνης. Ανατολική Φραγκίστα | East Fragista village

Μονή Τατάρνας | Monastery of Tatarna

Τατάρνα | Tatarna village

88 3th ROUTE

East Fragista – West Fragista – Tripotamos – Monastery of Tatarna In this route, that ends at the imposing Monastery of Tatarna, you will start from East Fragista, one of the most historical and old villages of Roumeli, with a past interwoven with the course of the entire Evrytania. After 3.3 km you will meet West Fragista, built at an altitude of 710 m. From there start for Tripotamos of Evrytania (also known as Tatarna until 1928). You will get there in about 23.7 km. In this village there is also the monastery of Tatarna, near the location of an old Byzantine and historical monastery that offered a lot not only to Orthodoxy but also to the struggle for national regener- ation. It was a refuge for many rebels (Katsantonis, Diplas, Karaiskakis), it was destroyed many times, it was reconstructed by King Otto and, finally, it collapsed during the great landslide of 1963, after the completion of the artificial lake of Kremasta. The new monastery preserves many relics, among them the oil lamp that rebel Katsantonis had offered as an oblation.

H γέφυρα Τατάρνας | Bridge of Tatarna

Tατάρνα | Tatarna

89 ROUTES

Λιθοχώρι | Lithohori village

Κεδρά | Kedra village

Ραπτόπουλο | Raptopoulo village

Πρασιά | Prassia village

Κεδρά | Kedra village

Κρέντη | Kredi village

90 4η ΔΙΑΔΡΟΜΉ 4d ROUTE

Κρεντη – Παλαιοκατουνα Krenti – Palaiokatouna (αγιοσ προκοπιοσ) – Βουλπη – Λημερι (agihos prokopios) – Voulpi – Limeri – Γρανιτσα – Λιθοχωρι – Ραπτοπουλο – Granitsa – Lithochori – Raptopoulo – Πρασια – Κεδρα – Prassia – Kedra Εξερευνήστε την πανέμορφη Δυτική You can explore the beautiful West Ευρυτανία, ξεκινώντας από το χωριό Evritania, starting from Krenti village Κρέντη μέχρι τα Κέδρα μια πανέμορφη and ending at Kedra, a wonderful route διαδρομή συνολικά 55,7 χλμ. Από τον of 55.7 km. About 12.3 km, away from Κρέντη σε 12,3 χλμ. θα συναντήσετε Krenti you will first meet Paliokatouna αρχικά το χωριό Παλιοκατούνα (Άγιος (Aghios Prokopios) village, at an alti- Προκόπιος) σε υψόμετρο 510μ. Από tude of 510 m. From there, after 10 εκεί σε 10 λεπτά (5,3 χλμ.) θα φτάσετε minutes (5.3 km) you will get to Voulpi, στην Βούλπη ένα από τα γραφικότερα one of the most picturesque villages in χωριά της Ευρυτανίας. Στο χωριό Evritania. In this village there is the hill υπάρχει ο λόφος του Αγίου Θωμά που of Aghios Thomas, with a small church. εκεί βρίσκεται και ένα μικρό εκκλησάκι. Moreover, here you will see the ancient Επίσης εδώ θα δείτε και το αιώνιο ruined castle of Voulpi. κατεστραμμένο κάστρο της Βούλπης. According to archaeologists, the Σύμφωνα με αρχαιολόγους λένε πως το castle guarded the one of the two κάστρο φύλαγε την μία από τις δύο ανα- east passages to the ancient Agraioi’s τολικές προσβάσεις της ενδοχώρας των mainland. From there, after only 3.5 αρχαίων Αγραίων. Από εκεί σε 3,5 χλμ. km , you will get to beautiful Limeri μόνο θα φτάσετε στο όμορφο Λημέρι which is certainly worth a visit. From (3,5 χλμ.) που σίγουρα αξίζει μια επίσκε- Limeri head to Granitsa, 9.4 km away, a ψη. Από το Λημέρι κατευθυνθείτε στην mountain village at an altitude of 850 Γρανίτσα σε 19,4 χλμ., ένα ορεινό χω- m, in a verdant location on Liakoura ριό σε ύψος 850 μέτρων σε κατάφυτη mountain, near small Granitsiotis river. τοποθεσία στην περιοχή του όρους Λι- From there head to Lithochori, only άκουρα, δίπλα στο μικρό ποταμό 15.8 km away. After also 5.8 km, you Γρανιτσιώτη. Από εκεί κατευθυνθείτε will meet Raptopoulo, built in a ver- στο Λιθοχώρι που θα φτάσετε σε μόλις dant environment, where everywhere 5,8 χλμ. Συνεχίζοντας ακόμα 5,8 χλμ. the gaze gets lost between the great θα συναντήσετε το Ραπτόπουλο που mountains and the vast forests! From είναι χτισμένο μέσα σε ένα καταπράσινο there go on north to Prasia (9.3 km), περιβάλλον που από κάθε γωνιά του, to end your route after only 6.4 km in το βλέμμα χάνεται ανάμεσα στα μεγάλα beautiful Kedra. βουνά και τα απέραντα δάση! Από εκεί συνεχίστε βόρεια για την Πρασιά (9,3 χλμ.) για να καταλήξετε μετά μόλις σε περίπου 6,4 χλμ. στα όμορφα Κέδρα.

91 ROUTES

5η ΔΙΑΔΡΟΜΉ

Ραπτοπουλο – Λεπιανα και ιτεα – Ραπτοπουλο και νεο αργυρι – Δαφνουλα – Γεφυρα Τεμπλασ – Τοπολιανα – Βαλαωρα – Σιβιστα και Χρισοβα – Γεφυρα Ταταρνασ – Λογγιτσι – Τσουκkα Με αφετηρία το Ραπτόπουλο αξίζει να επισκεφτείτε τα γύρω χωριά που με την φυσική τους ομορφιά, θα σας εντυπωσιάσουν. Εναλλακτικά κάντε την πιο σύντομη αλλά πανέ- μορφη διαδρομή από το Ραπτόπουλο στον οικισμό Ιτέα (7,8 χλμ.,16’). Σε μόλις 6,4 χλμ. είναι τα Λεπιανά ενώ μια άλλη υπέροχη διαδρομή από το Ραπτόπουλο στον οικισμό Ιτέα στην κοιλάδα του Αχελώου του πρώην δήμου Ασπροποτάμου και πλέον του δήμου Αγράφων. Ο οικισμός φωλιάζει στις κατάφυτες αλλά απότομες δυτικές πλαγιές της Τσούκκας σε υψόμετρο 650μ. Η κεντρική πλατεία του χωριού είναι από τις μεγαλύτερες της Ευρυτανίας! Περίπου 22 χλμ. από το Ραπτόπουλο απέχει το Νέο Αργύρι όπου από εκεί μπορείτε να ξεκινήσετε ακόμα μια πανέμορφη διαδρομή μέχρι την Τσούκκα του δήμου Αγράφων . Ενδιάμεσα (μετά από 4,5 χλμ.) κάντε στάση στην Δαφνούλα. Συνεχί- στε για σχεδόν 7 χλμ. προς το γεφύρι της Τέμπλας, από εκεί φτάστε στα Τοπολιανά σε σχεδόν 10 λεπτά (9 χλμ.), και από τα Τοπόλιανα συνεχίζοντας 10 λεπτά ακόμη, θα φτά- σετε στο χωριό Βαλαώρα με την χαμηλή βλάστηση, τους αλυσιδωτούς λόφους και το ξεχωριστό για το νομό τραχύ τοπίο! Από εκεί επισκεφτείτε, την Σιβίστα Αγράφων. Από την Βαλαώρα εναλλακτικά, μπορείτε να συνεχίσετε για 12,5 χλμ. προς το χωριό Χρίσο- βα, από εκεί συνεχίστε μέχρι της γέφυρα της Τατάρνας, και μετά κατευθυνθείτε βόρεια στο χωριό Λογγίτσι (6,5 χλμ., 8’) για να συνεχίσετε μετά νοτιοανατολικά μέχρι το χωριό Τσούκκα σε 7 χλμ. μέσω της επαρχιακής οδού Χαλκιόπουλου - Βίνιανης.

5th ROUTE

Raptopoulo – Lepiana and itea – Raptopoulo and neo argyri – Dafnoula – Templa Bridge – Topoliana – Valaora – Sivista and Chrisova – Tatarna Bridge – Logitsi – Tsoukka Starting from Raptopoulo, it is worth visiting the surrounding villages, which with their natural beauty will impress you. Alternatively, you can take the shortest but wonderful route from Raptopoulo to Itea settlement (7,8 km, 16’). In just 6.4 km is Lepiana village while an another wonderful route from Raptopoulo to Itea in the Acheloos valley of the former municipality of Aspropotamos and now the Agrafon Municipality. in the valley of Acheloos of the former community of Raptopoulo, which now belongs to the Municipality of Agrafa. The settlement is nested in the verdant but steep western slopes of Tsoukka, at an altitude of 650 m. The village’s central square is one of the largest in Evrytania! About 22km away from Raptopoulo is Neo Argyri. From there you can start one more beautiful route, to Tsoukka of the Municipality of Agrafa. In between (after 4.5 km) you can stop at Dafnoula. Go on for almost 10 minutes (9 km) and from Topoliana, going on for 10 minutes more, you will get to Valaora village, with its low vegetation, chain hills and the unique for this district rough landscape! From there visit Sivista of Agrafa. Alternatively, from Valaora you can continue for 12.7 km to Chrisova village. From there continue to the bridge of Tatarna and then head southeast, until Tsouka village, after 7 km by the provincial road of Chalkiopoulo - Viniani.

92 Βαλαώρα | Valaora village

Γέφυρα Τατάρνας | Bridge of Tatarna

Τοπολιανά | Topoliana Σιβίστα | Sivista village

Γέφυρα Τέμπλας | Bridge of Templa Γέφυρα Τέμπλας | Bridge of Templa

93 ROUTES

Προυσός |Prousos

6η ΔΙΑΔΡΟΜΉ

Καρπενησι – Γοργιαναδεσ – Κορυσχαδεσ – Βουτυρο – Νοστιμο – Μικρο Χωριο – Μεγαλο Χωριο – Γαυροσ – Καριτσα – Δερματι και Χελιδωνα – Προυσοσ Προυσοσ – Ασπροπυργοσ – Βελωτα – Σαρκινι – Καταβοθρα και Τορνοσ – Καστανια – Προδρομοσ – Ροσκα (παντα βρεχει) Ξεκινήστε από το Καρπενήσι και σε 28,7 χλμ (περ. 45΄) θα φτά- σετε στον Προυσό, μέσω μιας μαγευτικής διαδρομής! Σταδια- κά από το Καρπενήσι, εκατέροθεν του οδικού δικτύου Καρπε- νησίου - Προυσού, θα συναντήσετε το χωριό Γοργιανάδες και Γαύρος | Gavros village από εκεί σε 2,5 χλμ. (6’ περίπου) θα βρεθείτε στις Κορυσχά- δες. Συνεχίστε για το χωριό Βούτυρο (6,6χλμ.), από εκεί σε 10 Καρίτσα| Karitsa χλμ. θα συναντήσετε το χωριό Νόστιμο, έπειτα εκατέροθεν του οδικού δικτύου θα περάσετε, το Μικρό Χωριό (7χλμ.), το Μεγάλο Χωριό (5,6 χλμ.) και το Δερμάτι καταλήγοντας στον Γαύρο. Εν συνεχεία για Προυσό εκατέροθεν του οδικού δικτύ- ου έχετε την Χελιδόνα και την Καρίτσα και το Παλιό Δερμάτι. Με αφετηρία ξανά τον Γαύρο συνεχίστε για περίπου 15χλμ. μέχρι να βρεθείτε στον Προυσό με τον πασίγνωστο, ιστορικό ομώνυμο Μοναστήρι. Διαφορετικά, πάρτε ως αφετηρία το χωριό Προυσό για να φτάσετε μέχρι την Ροσκά και στο φαράγγι Πάντα Βρέχει. Ενδι- άμεσα, μετά τον Προυσό, κάνετε στάσεις στα όμορφια χωριά Τόρνος - Καστανιά - Πρόδρομος και φτάστε στην Ροσκά. Εναλλακτικά από τον Προυσό ακολουθείστε βορειοδυτική δι- αδρομή για να φτάσετε μέχρι την Καταβόθρα κάνοντας ενδιά- μεσες στάσεις στα χωριά Ασπρόπυργος - Βελωτά - Σαρκίνη.

94 Παλιό Μικρό Χωριό | Palio Mikro Chorio village

Δερμάτι | Dermati village Ασπρόπυργος | Aspopyrgos village

Σαρκίνι | Sarkini village

Καστανιά| Kastania village

Γοργιανάδες | Gorgianades village

Κορυσχάδες | Koryschades village

95 ROUTES

6th ROUTE

Karpenissi – Gorgianades – Koryschades – Voutyro – Nostimo – Mikro Chorio – Megalo Chorio – Gavros – Karitsa – Dermati and Chelidona – Prousos Prousos – Aspropyrgos – Velota – Sarkini – Katavothra and Tornos – Kastania Prodromos – Roska (panta vrechei) Start from Karpenissi and after 28.7 km (about 45’) you will get to Prou- sos, through an enchanting route! Τόρνος | Tornos village Gradually from Karpenissi, on either side of the Karpenissi - Prou- sou road network, you will meet Προυσός| Proussos Gorgianades village (about 8’) and from there, after 2.5 km (about 6’) you will get to Koryschades. Con- tinue to Voutyro village (6.6 km), from there, after 10 km, you will meet Nostimo village and then, on both sides of the road, Mikro Chorio (7 km), Megalo Chorio (5.6 km) andd Dermati village and end up in Gavros village. Then for Prou- Ρoσκά| Roska village sos village, on either side of the road you see Helidona village and Karitsa village and Dermati village. Starting from Gavros village again, continue for about 15 km until you get to Prousos, with its famous historical monastery of the same name. Differently you can take Prousos as a start and go to Roska village and Panta Vrechei canyon. In between you can stop at the beautiful vil- lages Tornos- Kastania - Prodromos and then arrive to Roska. Alter- natively, from Prousos follow the northwest route to reach Kavboth- ra by stopping at the villages of Aspropirgos - Velota - Sarkini.

96 Χελιδώνα | Chelidona

Βελώτ α| Velota village

Πάντα Βρέχει | Panta Vrechei

Μεγάλο Χωριό | Megalo Chorio village

Μικρό Χωριό | Mikro Chorio village

97 ROUTES

7η ΔΙΑΔΡΟΜΉ

Καρπενησι – Φουρνα – Κλειτσοσ – Βραχα – Χοχλια – Πετραλωνα – Αγια Τριαδα Ξεκινήστε από το Καρπενήσι και φτάστε μέχρι την Αγία Τριάδα μια εκπληκτική διαδρο- μή πηγαίνοντας αρχικά βόρεια της πρωτεύουσας στα Φουρνά σε περίπου 1 ώρα (40 χλμ.). Από εκεί συνεχίστε βορειοδυτικά για ακόμα 11 περίπου λεπτά για να βρεθείτε στο Κλειτσό. Μετά κατευθυνθείτε νοτιοδυτικά μέχρι το χωριό Βράχα (23’, 10,8 χλμ.). Αξίζει να συνεχίσετε νότια ώστε να συναντήσετε το χωριό Χόχλια (10,2 χλμ, 22΄) το οποίο σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, θεωρείται ότι είναι η πρωτεύουσα της αρχαίας Ευρυ- τανίας (Οιχαλία). Συνεχίζοντας, επόμενη must στάση είναι τα Πετράλωνα (3,8 χλμ, περ. 9΄), με την υπέροχη θέα στο Βελούχι και τα Άγραφα για να καταλήξετε από εκεί στην Αγία Τριάδα (3,9 χλμ, περ.9΄), ένα πανέμορφο καταπράσινο χωριό στην καρδιά της Ρούμελης.

98 Καρπενήσι | Karpenissi

Φουρνά | Fourna village

Βράχα | Vracha village

7th ROUTE

Karpenissi – Fourna – Kleitso – Vracha – Chochlia – Petralona – Aghia Triada Start from Karpenissi and go up to Aghia Triada. It’s an amazing route, going first north of the capital, to Fourna, after about 1 hour (40 km). From there continue northwest for 11 minutes more, to get to Kleitso. Then head southeast, to Vracha village (23’, 10.8 km). It is worth continuing south, to meet Chochlia village (10.2 km, 22’), which, according to some scholars, is the capital of ancient Evrytania (Oichalia). As you continue, the next must stop is Petralona (3.8 km, about 9’), with an amazing view to Velouchi and Agrafa. From there you finally get to Aghia Triada (3.9 km, about 9’), a wonderful verdant village in the heart of Roumeli.

99 ROUTES

Στένωμα | Stenoma villlage

Παυλόπουλο | Pavlopoulo village

100 8η ΔΙΑΔΡΟΜΉ Καρπενησι – Στενωμα – Παυλοπουλο – Παπαδια – Δομιανοι – Αγια Παρασκευη – Αγια Τριαδα – Αγιοσ Χαραλαμποσ – Καρπενησι Κάντε μια ονειρεμένη διαδρομή ξεκινώντας από το Καρπενήσι κατευθυνθείτε βορειοδυτικά μέχρι την Αγία Τριάδα και επιστρέψτε σε αυτό κάνοντας ενδιάμεσες στάσεις, αρχικά στο Στένωμα που θα το συναντήσετε βόρεια της πρωτεύουσας του νομού σε 31 περίπου λεπτά (16,9 χλμ). Συνεχίστε βορειότερα στο Παυλό- Άγιος Χαράλαμπος | πουλο που θα φτάσετε σε μόλις 10 λεπτά (5,4 χλμ.) και Aghios Charalambos village συνεχίστε ακόμα πιο βόρεια στην ανατολική πλευρά όπου θα συναντήσετε το χωριό Παπαδιά (2,4 χλμ). Συ- νεχίστε βορειοανατολικά στους Δομιανούς (13 περίπου λεπτά, 8,6 χλμ.) και φτάστε μετά στον οικισμό της Αγίας Παρασκευής που θα είναι και το βορειότερο σημείο της συγκεκριμένης διαδρομής. Από εκεί αξίζει να συ- νεχίσετε κινούμενοι νότια προς Αγία Τριάδα. Από εκεί κατευθυνθείτε ανατολικά και σε 8 περίπου λεπτά (4,4 χλμ.) θα φτάσετε στον Άγιο Χαράλαμπο. Από τον Άγιο Χαράλαμπο θα επιστρέψετε στο Καρπενήσι σε περίπου 45 λεπτά (30,4 χλμ.).

8th ROUTE Karpenissi – Stenoma – Pavlopoulo – Papadia – Domianoi – Agia Paraskevi – Aghia Triada – Aghios Charalambos – Karpenishi Follow a dream route: starting from Karpenissi head northwest, to Aghia Triada, and return to Karpenissi making in between stops, firstly at Stenoma, which you will meet north of the prefecture’s capital, after about 31 minutes (16.9 km). Continue north to Pav- lopoulo, which you will meet after just 10 minutes (5.4 km) and continue further north, at the east side, where you will meet Papadia village (2.4 km). Con- tinue northeast, to Domianoi (about 13 minutes, 8.6 km) and then get to the settlement of Aghia Paraskevi. which is the northeast point of this specific route. From there it is worth continuing south, to Aghia Triada. From there head east and after about 8 minutes (4.4 km) you will get to Aghios Charalambos. From Aghios Charalambos you will return to Karpenissi in about 45 minutes (30.4 km).

101 ROUTES

9η ΔΙΑΔΡΟΜΉ 9th ROUTE Καρπενησι – Καλεσμενο και Παππαρουσι – Karpenissi – Kalesmeno and Papparousi – Μαραθιασ – Ανατολική Φραγκιστα – Δυτική Marathias – East Fragista – West Fragista – Φραγκιστα – Αγιοσ γεωργιοσ – Παλαιοχώρι – Aghios Georgios – Palaiochori – Neochori Νεοχωρι – Επισκοπη και Αλεστια – Episkopi and Alestia Κινηθείτε από το Καρπενήσι βορειοα- Starting from Karpenissi, move northeast, νατολικά για να φτάσετε στον ορεινό to get to the mountain settlement of οικισμό Καλεσμένο (22,4 χλμ.) σε Kalesmeno (22.4 km), at an altitude of υψόμετρο 600μ. Το χωριό φημίζεται 600 m. The village is renowned for its για την παραγωγή αλκοολούχου ποτού berry liqueur production and every year, και λικερ από μούρα και κάθε χρόνο στα at the end of June, a “berry fest” is being τέλη Ιουλίου γίνεται «γιορτή μούρου». Αν held. If you happen to be in the area this βρεθείτε στην περιοχή αυτή την περίοδο period, don’t miss the chance! μην χάσετε την ευκαιρία! (Σημ. Από το Κα- (Note. From Kalesmeno it is worth a λεσμένο αξίζει να κάνετε μια παράκαμψη bypass to the left (about 13 km) and to αριστερά (περίπου 13 χλμ.) και να συνα- meet the village of Pappourousi.) νατήσετε το χωριό Παππαρούσι.) Otherwise, continue the route from Διαφορετικά συνεχίστε την διαδρομή kalesmeno and get to Episkopi, driving από το Καλεσμένο και φτάστε μέχρι την northwest and stopping, first, at Mara- Επισκοπή, οδηγώντας βορειοδυτικά με thias village, and then at East and West στάσεις στα χωριά, Μαραθιάς, Ανατολική Fragista. From there you will head south- Φαγκίστα, Δυτική Φαγκίστα. Mετά θα κα- west, to Aghios Georgios. After Aghios τευθυνθείτε νότια προς τον Άγιο Γεώργιο. Georgios, if you wish, going further west Από τον Άγιο Γεώργιο αν θέλετε κατευ- to meet Palaiochori, while it is worth to- θηνθείτε δυτικά για να συναντήσετε το continuing further west, for just 2.2 km, Παλαιοχώρι ενώ αξίζει να συνεχίσετε και to also see Neochori. From there you will άλλο λίγο προς τα δυτικά (μόλις 2,2 χλμ.) leave for Episkopi village (20.9 km, about για να δείτε και το Νεοχώρι. Από εκεί θα 42’). If you wish, from Episkopi it is worth φύγετε για το χωριό Επισκοπή (20,9 χλμ., continuing for approximately16.2 km by περίπου 42’). Αν θέλετε από την Επισκοπή the National Road of Karpenissi - Agrinio, αξίζει να συνεχίσετε νότια για περίπου to get to Alestia village, located in a ver- 16,2 χλμ. μέσω της ΕΟ Καρπενησίου dant environment, with lots of crystalline Αγρινίου για να πάτε στο χωριό Αλέστια waters, built at an altitude of about 840 που βρίσκεται σε καταπράσινο περιβάλ- meters. λον, με πολλά κρυστάλλινα νερά, και είναι χτισμένο σε υψόμετρο περίπου 840μ.

102 Παπαρούσι | Paparousi village

Ανατολική Φραγκίστα | East Fragista village

Καλεσμένο | Kalesmeno village

Καρπενήσι | Karpenissi

103 ROUTES

Βίνιανη | Viniani village

10η ΔΙΑΔΡΟΜΉ Καρπενησι – Βινιανη – Κερασοχωρι – Κρεντη – Βαρβαριαδα και Μαραθοσ, Μοναστηρακι – Αγραφα – Επινιανα – Στανα – Τριδεντρο – Τροβατο – Βραγγιανα Ξεκινώντας από το Καρπενήσι μια ακόμα πλαγιές της Φτέρης. Από τα Επινιανά αξίζει όμορφη διαδρομή είναι αυτή μέχρι τα χω- σίγουρα να συνεχίσετε για σχεδόν 5 χλμ. ριά των Αγράφων. Παίρνοντας τον δρόμο βόρεια για να δείτε από κοντά ένα από τα προς Κρέντη (περίπου 1 ώρα, 40,9χλμ.), ομορφότερα θρησκευτικά μνημεία των θα περάσετε το Καλεσμένο, τη Νέα Βίνι- Αγράφων, την Μονή Στάνας που στέκει ανη (εκεί κάντε αριστερά για μια στάση κυριολεκτικά κρυμμένη σε μια σπηλιά του στην Βίνιανη -54’ περίπου, 36,3 χλμ. από απόκρημνου βράχου, προστατευμένη από το Καρπενήσι), έπειτα θα συναντήσετε ψηλά δέντρα, σε ένα μοναδικό αγραφιώ- το Κερασοχώρι (33’ περίπου, 16,5 χλμ., τικο τοπίο. Από εκεί αν συνεχίσετε βόρεια από την Βίνιανη και μόλις 3,1 χλμ. πριν για περίπου 20’ (7χλμ.) θα φτάσετε στο το χωριό Κρέντη. Στο Κρέντη υπάρχει Τρίδεντρο στην δεξιά όχθη του ποταμού πινακίδα που οδηγεί στην Βαρβαριάδα. Αγραφιώτη, με το φυσικό μνημείο, τον Φτάστε μέχρι την Βαρβαριάδα από εκεί πλάτανο-σπίτι. Μετά από 7 χλμ. περίπου αξίζει να συνεχίσετε βόρεια προς το χω- θα φτάσετε στο Τροβατό . Περιτριγυρι- ριό Μοναστηράκι αλλά και προς το χωριό σμένο από τις μαγευτικές κορυφές των Μάραθος. Με αφετηρία την Βαρβαριάδα Αγράφων, το Τροβάτο αποτελείται από κάντε μια πολύ όμορφη διαδρομή μέχρι τέσσερις γραφικούς συνοικισμούς, που το χωριό Άγραφα, ένα ορεινό χωριό σε ακολουθούν το φυσικό ανάγλυφο. Τέλος υψόμετρο 850 μ., στις πλαγιές των Αγρά- προς την Επαρχιακή οδό Βραγγιανών, φων. Επίσης με αφετηρία την Βαρβαριάδα ώστε να φτάσετε στα Βραγγιανά (6,7 χλμ, και παρακάμπτοντας το χωριό Άγραφα περίπου 22΄) ένα χωριό που μεταξύ άλλων και πηγαίνοντας προς τα Βραγγιανά, στο είναι γνωστό για την προσφορά του στον δρόμο θα συναντήσετε τα Επινιανά στις τομέα των γραμμάτων επί Τουρκοκρατίας.

104 Κερασοχώρι | Kerasochori village

Ιερά Μονή Παναγίας της Στάνας στα Επινιανά των Αγράφων | Holy Mary of Stana of Epiniana at Agrafa

105 ROUTES

Βραγγιάνα | Vragiana village

Eπινιανά | Εpiniana village

Τρίδεντρο | Tridentro

Άγραφα | Agrafa

Άγραφα| Agrafa

Κρέντη | Krenti village

106 10th ROUTE Karpenissi – Viniani – Kerasochori – Krenti – Varvariada and Marathos, Monastiraki – Agrafa – Epiniana – Stana – Tridentro – Trovato – Vragiana Start from Karpenissi for another beautiful continuing from Epiniana for almost 5 route, this one to villages of Agrafa. Take km north to see in person one of the most the road to Krenti (about 1 hour, 40.9 km), beautiful religious monuments of Agrafa, you meet Kalesmeno village, Nea Viniani the Monastery of Stana, standing literary (there stop at Viniani -about 54’. 36.3 km hidden in a cave of the steep rock, protect- from Karpenissi), and then at Kerasochori ed by tall trees, in a unique landscape. If (about 33’, 16.5 km from Viniani and only you continue north from there for about 3.1 km to Krenti village). At Krenti, there 20’ (7 km), you will get to Tridentro, on is a sign that leads to Varvariada. Arrive the right bank of Agrafiotis river, with its to Varvaraia from where it is worth going natural monument, the plane-house. After north to the village of Monastiraki as well about 7 km, you will get to Trovato. Sur- as to village of Marathos. From Varvaria- rounded by the enchanting tops of Agrafa, da village take a beautiful route to Agrafa Trovato consists of four picturesque set- village, a mountain village at an altitude tlements that follow the natural terrain. of 850m., on the slopes of Agrafa.Also, Finally, you can head , to the provincial from Varvariada and bypassing the village road of Vragiana, to get to Vragiana (6.7 of Agrafa, going to Vragiana village, on km, about 22’), a village known, among the road you will meet the Epiniana on the other reasons, for its offer in Scholarship slopes of Fteri. It is definitely worth during the Turkish Rule.

Τροβάτο | Trovato village

107 ROUTES

Χρύσω | Chryso village Μαυρομάτα | Mavromata village

11η ΔΙΑΔΡΟΜΉ 11th ROUTE Βινιανη – Χρυσω – Αγιοσ Δημητριοσ και Δαφνη Viniani – Cηryso – Aghios Dimitrios – Μαυροματα and Dafni – Mavromata Ξεκινήστε από την όμορφη Βίνιανη σε από- Start from beautiful Viniani, 36.6 σταση 36,6 χλμ. (περίπου 55΄) μακριά από την km (about 55’) from the capital of ευρυτανική πρωτεύουσα. Εδώ οργανώθηκε Evrytania. The “Government of η «Κυβέρνηση του Βουνού» και αξίζει να επι- the Mountain” was organized here, σκεφτείτε το Ιστορικό Μουσείο Βίνιανης και and it is worth visiting the History έπειτα να συνεχίσετε βορεοδυτικά για προς το Museum of Viniani. Then, continue χωριό Χρύσω (περίπου 24’, 13,4 χλμ.) που northwest to Chryso village (about είναι φωλιασμένο ανάμεσα στους βόρειοανα- 24’, 13.4 km), nested between the τολικούς πρόποδες του ελατόφυτου Καυκιού northeastern foothills of fir-covered και τον μεγαλοπρεπή βράχο Τούρλα και από Kafkio and the majestic Tourla εκεί φτάστε μετά από λίγο στο γραφικό χωριό rock. From there get to picturesque Άγιος Δημήτριος (3χλμ. 11’περιπου) ) που πή- Aghios Dimitrios village (3km, about ρε το όνομα του από το ομώνυμο εκκλησάκι 11’), which took its name from the που χτίστηκε εκεί το 1886. Εναλλακτικά από church, built there in 1886. Alterna- την Βινιανή κατευθυνθείτε βορειοανατολικά tively, from Viniani continue north- προς τη Δάφνη (22 χλμ., περίπου 13,5’) όπου east to Dafni (22 km, about 13,5’), οι ομορφιές του ποταμού Μέγδοβα αναβλύ- where the beauty of Megdovas rov- ζουν στη γέφυρα της Δάφνης! Συνεχίστε για er gushes under the bridge. Continue περίπου ακόμα 12,1 χλμ. (περίπου 25΄) για να 12.1 km (about 25’) to meet Mavro- φτάσετε στην Μαυρομάττα που είναι χτισμέ- mata, built on the southeastern side νη στην νοτιοανατολική πλευρά της Κόψης of Kopsi (1939 m.), that looks like a (1939μ.) μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής! painting!

108 Βίνιανη| Viniani village

Άγιος Δημήτριος | Aghios Dimitrios village

109 ROUTES

Στεφάνι | Stefani village

Μηλιά | Milia village

Βλαχέρνα| Vlacherna village

Φιδάκια | Fidakia village

Σελλά | Sella village

110 12η ΔΙΑΔΡΟΜΉ Καρπενησι – Στεφανι – Μηλια – Σελλα – Φιδακια – Αγια Βλαχερνα Ξεκινώντας από το Καρπενήσι, διασχίζουμε 18,8 χλμ. (περίπου 34΄) και φτάνουμε στο ορεινό χωριό Στεφάνι. Επιστρέφοντας από το επαρχιακό δίκτυο φτάνουμε από εκεί στην Μηλιά που απέχει μόλις 4,6 χλμ. (περίπου 12 ΄) και κουρνιασμένη σε μεγάλο υψόμετρο (περίπου 1060μ.) κλέβει τις αισθήσεις κάθε ανήσυχου ταξιδιώτη, που σίγουρα θα θέλει να συνεχίσει την περιήγησή του στην ευρυτανική γη. Σε απόσταση 5,7 χλμ. (περίπου 10΄) στις πλαγιές του όρους Χελιδόνα βρίσκονται και τα Σελλά. Είναι γνω- στό το στιχούργημα «Σελλά, Μηλιά και Γόλιανη, πρωτεύουσα τα Φιδά- κια», που έδειχνε τη συνέχεια και ομοιογένεια αυτών των κοντινών μεταξύ τους χωριών. Τα περίφημα Φιδάκια θα τα συναντήσετε 2,9 χλμ.(περίπου 6΄) μακριά από τα Σελλά, όπου τα πλακόστρωτα σοκάκια, τα παλιά πέτρινα αρχοντικά και η γραφική πλατεία με την επιβλητική εκκλησιά της Γέννησης της Θεοτόκου συνθέτουν την εικόνα του διατηρητέου οικισμού που είναι χτισμένος σε υψόμετρο 1.000 μ. Τελευταία στάση; Μα φυσικά η Αγία Βλαχέρνα (7,8 χλμ., περίπου 18΄) μέχρι και σήμερα πλήθος κόσμου από τα γύρω χωριά, αλλά και από άλλα μέρη, συγκεντρώνονται για να τιμήσουν την Παναγία της Βλαχέρνας σε ημερήσιο παραδοσιακό γλέντι.

12th ROUTE Karpenissi – Stephani – Milia – Sella – Fidakia – Aghia Vlacherna Starting from Karpenissi, we cover 18.8 km (about 34’) and we reach the mountainous Stephani village. Returning from the provincial network we arrive to Milia village, which is just 4.6 km (about 12’) away. Nested at a high altitude (about 1060 m), it captures the senses of every restless traveler who will certainly want to continue his-her journey through the Evrytanian land. At a distance of 5.7 km (about 10’), on the slopes of Chelidona mountain, there is Sella. The known verses “Sella, Milia and Goliani, Fidakia is the capital) show the continuity and homogeneity between these close to each other villages. You will meet the renowned Fidakia 2.9 km (about 6’) away from Sella. There the stone-paved al- leys, the old stone-built mansions and the picturesque square with the imposing church of the Birth of Holy Mary, synthesize this image of a preservable settlement, built at an altitude of 1000 m. Last stop: Aghia Vlacherna of course (7.8 km, about 18’). Even today large crowds from the nearby villages and also from other places gather to honor Holy Mary of Vlacherna in a day-long traditional revelry.

111 NOTES

Σε όλες τις παραπάνω ενδεικτικές διαδρομές που μπορείτε να κάνετε όπως και στις πάρα πολλές ακόμα που υπάρχουν στον νομό, εκτός από το μεγαλείο της φύσης, την ομορφιά των το- πίων, τα αξιοθέατα και τόσα ακόμα που θα συναντήσετε, θα βρείτε σε όλα τα χωριά παραδοσιακούς, πολύ προσεγμένους ξενώνες φτιαγμένους σε απόλυτη ισορροπία με το τοπίο, την αρχιτεκτονική του τόπου αλλά και την παράδοση και πάνω απ’ όλα με γνώμονα την αυθεντική και προσωποποιημένη φι- λοξενία. Επίσης, θα συναντήσετε σε όλα τα μέρη του νομού παραδοσιακές ταβέρνες και ψητοπωλεία με εκλεκτά κρέατα τοπικής παραγωγής, ρουμελιώτικες συνταγές, φρέσκιες, εποχιακές πρώτες ύλες, όλα φτιαγμένα αγνά με μεράκι ώστε να απολαύσετε εξαιρετικές ελληνικές γεύσεις, σε περιποιη- μένους χώρους με φιλόξενους ανθρώπους και φόντο ένα φυσικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς!

In all of the above indicative routes which you can follow, as well in the many more that exist in the prefecture, beyond the grandeur of nature, the beauty of the landscape, the sights, and everything else that you will meet, you will also find, in every village, traditional, very carefully attended guesthouses, in perfect equilibrium with the landscape, the place’s architecture and tradition and, above all, with authentic and personalized hospitality as a rule. Moreover, in all the places of the prefecture you will meet traditional taverns and grill houses with select local meat, recipes from Roumeli, fresh, seasonal raw materials, pure, all cooked with “meraki” (passion for creation), in order for you to enjoy exceptional Greek tastes in neat spaces with hospitable people and a natural landscape of unparalleled beauty as a background!

Λεπτομέρειες για την διαμονή σας, θα βρείτε στα ακόλουθα links | You will find details about your staying in the following links http://e-karpenissi.gr/el/evritania/katalymata http://www.karpenissi.gr/diamoni/evritania/katalymata

112 A beautiful world! Creations by Dora Terzi

7o ΧΛΜ. ΚΑΡΠΕΝΗΣΊΟΥ – ΠΡΟΥΣΟΎ, ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 22370 25588 RIVER ART – ΚΑΡΠΕΝΉΣΙ 7TH KM OF KARPENISI – PROUSSOS ROAD, KARPENISI EVRITANIA ΕΚΔOΤΗΣ ΤΆΣΟΣ ΔΟΎΣΗΣ ([email protected]) EMΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Κωνσταντίνος Καλλιαμπέτσος ([email protected]) AΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Κατερίνα Ρίγκου ([email protected])

CREATIVE ART DIRECTOR Βαρβάρα Βεντούρη ART DIRECTOR Αγγελική Τσάγκαρη ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ Δημήτρης Θεοτοκάτος PHOTOS Κώστας Καπαρελιώτης, Ελεάννα Κουρκουλοπούλου ΣΥΝΤΑΞΗ Σίσσυ Παστελάκου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Δημήτρης Μιχαήλ, Αφροδίτη Κουρή

GROUP ADVERTISING DIRECTOR Νέλλη Γιατράκου ([email protected]) PROJECT MANAGER Nίκος Κωτσαράς ([email protected]) YΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σταυρούλα Γιαμουρίδου

To περιοδικό THE GOLD BOOK OF EVRITANIA είναι ιδιοκτησία της DOUSISCOM, Π. Μπακογιάννη 34 (10o χλμ. Αθηνών-Λαμίας), Μεταμόρφωση 144 51, τηλ. 210 6858190, 210 2812798-1, fax 210 6858189, e-mail: [email protected] Website: www.travelstyle.gr, www.athensmagazine.gr Το περιοδικό διατηρεί το δικαίωμα να επαναδημοσιεύει κατά την κρίση του φωτογραφίες και λοιπό υλικό που αποστέλλεται σε αυτό προς δημοσίευση. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή ή μετάδοση με οποιοδήποτε oπτικοακουστικό μέσο όλου ή μέρους του περιοδικού χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. Τα κείμενα που δημοσιεύονται δεν αντιπροσωπεύουν υποχρεωτικά τις απόψεις του περιοδικού & του εκδότη.

PUBLISHER Tasos Dousis GROUP ADVERTISING MANAGER Konstantinos Kalliabetsos EDITOR IN CHIEF Katerina Rigou CREATIVE ART DIRECTOR Barbara Ventouri ART DIRECTOR Αggeliki Tsagkari IMAGE EDITING Dimitris Theotokatos PHOTOS Kostas Kapareliotis, Eleanna Kourkoulopoulou, COPY EDITING Sissy Pastelakou ENGLISH EDITING Dimitris Michail, Afroditi Kouri

GROUP ADVERTISING DIRECTOR Nelli Giatrakou PROJECT MANAGER Nikos Kotsaras ADVERTISING RECEPTION Stavroula Giamouridou THE GOLD BOOK OF EVRITANIA is a property of DOUSISCOM 34 P. Bakogianni Str. (10th km. of National Rd. Athens-Lamia), Metamorfosis 144 51, T. 210 6858190, 210 2812798-1, FAX 210 6858189, e-mail: [email protected] Website: www.travelstyle.gr, www.athensmagazine.gr The magazine has the right to republish at will any photographs and material that is sent for publishing. Any reproduction or transmission of the material (even partially) by any audiovisual mean and without the publisher’s written consent is strictly prohibited. Any material published doesn’t necessarily depict the magazine’s and publisher’s opinion.

Your luxury mini guide of Evritania www.travelstyle.gr