NATUURHISTORISCH MAANDBLAD. S13

Nemastoma quadripunctatum (Perty) Hnatewytsch in Kastner 1928, Opilion troglophile connu seulement dans le milieu Geulhem, Grot van Schenk, 6.VIII.1946. 1 $ souterrain. Bull. Soc. zool. France, vol. 66, (Van der Hammen, 1947, p. 479, fig. 2). pp. 242•245. Records from foreign caves: Belgium, Rou- Jong, B. d e, 1949. Bijdrage tot de Kennis mania, Spain. van de Nederlandse Spinnenfauna (Ara- neae). Bijdr. Dierk., vol. 28, pp. 212•217. Opilio parietinus (De Geer) L e r u t h, R., 1939. La biologie du domaine souterrain et la faune cavernicole de la Sint Pietersberg, Zonneberg system, 11.VIII. Belgique. Mem. Mus. Hist. nat. Belg., 1946. 1 juv. (Van der Hammen, 1947, p. vol. 87. 480). Oudemans, A. C, 1912. Acarologische Records from foreign caves: , Belgium Aantekeningen XLI. Ent. Ber., vol. 3 (including Belgian Limburg), Czechoslovakia, (65), pp. 243•251. , Hungary, Roumania. Schmitz S.J., H., 1938. Het Dierenleven in de onderaardsche Gangen, in : D. C. van Liobunum rotundum (Latr.) Schaïk, De Sint Pietersberg, pp. 273• 295. Sint Pietersberg, system Slavante, 21.IX. Simon, E., 1937. Les Arachnides de France, 1949. 1 $ ; southern system (under a ventila- vol. 6 (5). ting-shaft), 20.IX.1949. 1 $. Records from foreign caves : Belgium (includ- ing Belgian Limburg), France, Italy, Spain. Mededelingen van de Commissie inzake Wetenschappelijk Onderzoek van de St. Pietersberg. No. 7. ACARI ORIBATEI OVER LINEATUM (L.), var. ITALICUM (Muell.) Oribella pectinata (Mich.) door Dr H. C. BLöTE Sint Pietersberg, Zonneberg system, in old In de •Bouwstoffen voor eene Fauna van mushroom beds, 21.IX. 1949. 20 ad. Nederland" vinden we in een lijst van •Neder- There are no records from caves of this spe- landsche " door H. W. d e Graaf cies, but there are some data in literature from en S. C. Snellen van Vollenhoven mouse- and mole-nests. Oudemans (1912, (deel I, pag. 169) vermeld: p. 249, as Xenillus limburgiensis) mentions one •Trigonosoma lineatum L." • volgen enige locality in the Netherlands: Sittard (mole-nest). citaten • •Meerdere exempl. in Noord-Brabant gevangen door den Heer van Ittersum, (v. B.)." Literature Deze mededeling is bijna woordelijk herhaald in de •Tweede Naamlijst van Inlandsche He- B e 1 s, L• P. J. B e 1 s and D. C. v a n S c h a Ï k. miptera" bijeengebragt door Mr. H. W. d e Unpublished data. Graaf, G A. Six en Mr. S. C. S n e 11 e n Br is t owe, W. S., 1939. The Comity of van Vollenhoven, (Tijdschrift voor En- Spiders, vol. 1. Publ. Ray Soc, vol. 126. tomologie, 3, pag. 170). Hammen, L. van der, 1947. Opiliones en Deze opgave lijkt heel geloofwaardig, temeer Araneae uit Zuidlimburgsche Grotten. wanneer wij in aanmerking nemen dat de be- Tijdschr. Ent., vol. 88, pp. 477•481. doelde soort • laten wij hem Graphosoma li- Hasselt, A. W. M. van, 1886. Catalogus neatum (L.) var. italicum (Muell.) noemen • Aranearum hucusque in Hollandia inven- een gemakkelijk herkenbare is, die zelfs door tarum. een leek niet met een ander zal worden •, 1898. Idem, Supplement III. verward. H u s s o n,R., 1941. Sur la presence dans le In de zo onschuldig uitziende toevoeging •(v. domaine épigé de Nemastoma saxonicum B.)" schuilt echter een element van onzekerheid. 114 NATUURHISTORISCH MAANDBLAD.

Het betekent, dat de vermelding geschiedde op veelheid verzamelde wantsen in die tijd enorm gezag van den Heer A. A. vanBemmelen is toegenomen. U begrijpt waar dit naar toe en dat de auteurs der lijsten zeer waarschijnlijk gaat. In 1946 geeft A. Reel a ir e een korte de exemplaren niet zelf hadden gezien. samenvatting der faunistische gegevens, en Intussen neemt Snellen van Vollen- Graphosoma italicum Muell. is dan gemerkt met hoven de soort op in zijn •Hemiptera Hete- een verwijzing naar een voetnoot: •Sinds F o k- roptera Neerlandica", onder de naam Trigono- k e r's tijd niet meer uit ons land vermeld!" en soma nigrolineata Rossi, en voegt er een pi- wanneer wij de weinige zo gemerkte soorten quante bijzonderheid aan toe : •De heer Baron nagaan, dan is (L.) var. van Ittersum vond eenige voorwerpen van deze italicum (Muell.) wellicht de enige, waarvan soort op de heide, toen hij in Noord-Brabant geen nederlands materiaal in de collecties aan- kampeerde. ' Stel je voor kamperen, zo maar wezig is, afgezien misschien van een paar soor- op de hei ! En dan nog insecten verzameleien. ten, die met andere zijn verwisseld. Niets bijzonders zult U zeggen ? Neen, nu niet, Het laatste sprankje optimisme in dezen kan maar Baron van Ittersum gebruikte een men zich tenslotte laten ontnemen door de me- scheurkalender van 1850 ! In die tijd verzamelde dedeling van Dr. J. Guide in •Die Wanzen men insecten niet zonder dat men zich behoor- Mitteleuropas" (III. Teil, p. 99): •fehlt in lijk in rok of geklede jas had gestoken, en het Nordwesteuropa; nördlich der Linie Paris • hoofd gedekt had met een hoge zijden, en als Ahr- und Rheintal • Maintal • Göttingen men naar iets verderaf gelegen plaatsen wilde • Magdeburg • Südschweden (Skane, Oe- gaan, huurden de natuurminnende vrienden ge- land, Smaland) bisher nicht nachgewiesen. zamenlijk een •char a bancs". Wanneer een Het was dus wel duidelijk, Baron van der deelnemers aan zo'n excursie zich in het Ittersum moest zich vergist hebben; boze vuur van de jacht zover vergat, dat zijn man- tongen vertelden, dat hij wellicht in een oran- chet over het stokje van zijn vlindernet glipte, jerie had gekampeerd, waar Graphosoma met dan was dat een aanleiding tot gepaste vro- laurieren of olijven zou zijn aangevoerd. lijkheid over zoveel frivoliteit. Neen, Baron van Ittersum was ongetwijfeld zijn tijd ver Tijdens de zomerkampen van de Nederlandse vooruit. Natuurhistorische Vereniging, in 1948, werden Intussen werd het voorkomen van Grapho- aan de voet van de Bemelerberg onder Amby soma lineatum (L.) var. italicum (Muell.) in enkele exemplaren van Graphosoma lineatum Nederland niet bevestigd. In de •Catalogus der (L.) var. italicum (Muell.) verzameld. Zij wor- in Nederland voorkomende Hemiptera. •• den vermeld door D. Piet en F. B e n j a - Eerste gedeelte. • Hemiptera ." m i n s e n in •Natura" 45e Jaarg. No. 12, p. 221 door Mr. A. J. F. Fokker vinden we hem (als Graphiosoma italicum Müll.) en door D. weer vermeld, nu als Graphosoma lineatum L. Piet in •Entomologische Berichten" XII, No. •Alleen gevonden door Baron van Ittersum in 285, p. 312 (als Graphosoma italicum Mülb.). Noord Brabant.". Het staat er wel erg zakelijk, Hiermede was dus het voorkomen in Neder- en het woordje •alleen" wil nog eens duidelijk land weer geconstateerd. Wel is het in dit de aandacht vestigen op het feit, dat er geen geval nog denkbaar, dat de exemplaren hetzij andere gegevens zijn, waarop de indigeniteit door de Maas met aanspoelsel, hetzij met be- van de soort zou kunnen berusten. De opgave hulp van de mens zouden kunnen zijn aange- is bovendien gemerkt met een f, dit •duidt aan, voerd, daar de vindplaats in het verkeerrijke dat de soort mij in inlandsche voorwerpen ont- Maasdal ligt. breekt." Het is nu 1883. Op 19 Mei 1950 ving de technisch assistent De twijfel groeit gestadig. In 1932 verschijnt bij het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie, wederom een •Naamlijst der in Nederland en de Heer C. van H e ij n i n g e n, een exem- het omliggend gebied waargenomen wantsen plaar van Graphosoma lineatum (L.) var. fra- (hemiptera-heteroptera)", nu van de hand van licum (Muell.) op vlier in het Cannerbos. Hoe- A. R e c 1 a i r e. Intussen hebben zich geen wel toen niet zo nauwkeurig op de hoogte van nieuwe vangsten voorgedaan, hoewel de hoe- de faunistische voorgeschiedenis van de soort NATUURHISTORISCH MAANDBLAD. 115 als U, waarde lezer, begreep hij toch dadelijk Graphosoma lineatum (L.) var. italicum iets bijzonders gevangen te hebben. Hij heeft (Muell.) leeft op allerlei planten, vooral Um- getracht meer exemplaren te verkrijgen, ge- belliferen. Het ontbreken van de voedselplant holpen door enige ter zake geactiveerde deel- zal dus wel niet de oorzaak zijn van de be- nemers aan de excursie, doch helaas zonder grenzing van zijn verspreidingsgebied. Veel succes. waarschijnlijker is, dat deze begrenzing door Het exemplaar is een klein ? , uitzonderlijk klimaatfactoren wordt bepaald. Daar echter het donker van kleur. De sprieten en poten zijn ge- weer niet elk jaar precies gelijk is, bestaat voor heel zwart, en de zwarte strepen op pronotum zulke soorten de mogelijkheid zich uit te brei- en schild zijn breder dan de rode. Het zou in- den, wanneer de beperkende factor gedurende teressant zijn te weten of alle exemplaren, die enige jaren achterwege blijft. Dat dit uitbreiden bij de noordgrens van het verspreidingsgebied snel kan plaats vinden leren ons de van ver zijn gevonden, zo donker zijn, vooral omdat de weg ingevoerde dieren, bijvoorbeeld de plakker typische vorm, die rode poten heeft, het zuide- in Noord Amerika en de coloradokever bij ons. lijkste verspreidingsgebied inneemt. Wat de beperkende factor voor Graphosoma Of deze vondsten de oude opgave kunnen be- is, laat zich moeilijk raden. Het kan een strenge vestigen is moeilijk te zeggen. De afstand Can- winter zijn, of een natte April, of een gecom- nerbos • grens van Noord-Brabant is ongeveer pliceerde samenloop van omstandigheden, zoiets 45 km. De afstand van het Cannerbos naar de als ,,de weersgesteldheid, kritiek voor de ver- door Guide aangegeven noordgrens is intussen spreiding der aardappelziekte". Maar wanneer zowat 5 X zo groot. Het voorkomen in Noord de beperkende factor nog een paar jaar uitblijft, Brabant is door deze vangsten dus wel wat zou Baron van Ittersum wellicht volledig waarschijnlijker geworden. in het gelijk kunnen worden gesteld.

Mededelingen van de Commissie inzake Wetenschappelijk Onderzoek van de St. Pietersberg. No. 8. ENKELE PADDENSTOELENVONDSTEN OP EN OM DE ST. PIETERSBERG. door Dr. R. A. MAAS GEESTERANUS (Rijksherbarium, Leiden) In de loop der jaren is er vrij wat gepubli- ceerd over fungi, die op de St. Pietersberg ge- vonden zijn of in de naaste omgeving voor- kwamen. Het is mijn bedoeling om in de nabije toekomst een samenvattende lijst te geven, waarin alle vondsten zullen zijn opgenomen. Aangezien de gegevens over verschillende boe- ken en tijdschriften verspreid voorkomen, zal het niemand verbazen, dat het samenstellen van zulk een lijst geruime tijd in beslag zal nemen. Toch is het van belang dit werk te ondernemen • ik ben er trouwens al mee bezig • want de ervaring leert, dat zo'n lijst een basis is waar men op kan voortbouwen en waarop aanvullingen gegeven kunnen worden. Behalve dat in deze lijst de literatuurgegevens worden verwerkt, worden er ook de recente vondsten in vermeld, die steeds voor controle Graphosoma lineatum (L.), var. italicum (Muel openstaan, aangezien het materiaal wordt be- $ , Cannerbos, 19 Mei 1950. vergr. 8X. waard.