DEMENTIEGIDS MIDDEN-HOLLAND
VOOR MENSEN MET DEMENTIE EN HUN NAASTEN 3 DEMENTIEGIDS MIDDEN-HOLLAND
versie versie biedt algemene informatie en een overzicht van de aanwezige hulp-, zorg- en ondersteunings- mogelijkheden Midden-Holland. in de regio De informatie in deze gids is samengesteld naar categorieën. zijn ingedeeld in acht vragen De veelvoorkomende mensen met dementie. aanleiding van vragen over het zorgaanbod voor in deze gids niet (meer) juist is of wanneer er nieuw aanbod is wat nog niet in deze gids is opgenomen, Netwerk Midden-Holland. Transmuraal nemen met het wij u contact op te verzoeken De Dementiegids Midden-Holland is bedoeld voor mensen met dementie en hun naasten. Deze herziene Deze naasten. hun en dementie met mensen voor bedoeld Midden-Hollandis Dementiegids De informatie Indien zijn. te mogelijk volledig zo informatiegids deze van opzet de bij geprobeerd is Uiteraard INLEIDING Illustraties mensen met zijn gemaakt door De dementiegids schilderijen in deze Zorgpartners Prinsenhof, op de dagbehandeling psychogeriatrie dementie Midden-Holland. Deze gids is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van van mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage gids is mede Deze Iterson Ziekenhuis. Van Stichting Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/ vermenigvuldigd mag worden uitgave deze Niets van voorbehouden. Alle rechten welke of op microfilm druk, fotokopie, middel van door of openbaar gemaakt worden de uitgever. van toestemming schriftelijke dan ook,wijze voorafgaande zonder druk 2005 Eerste druk 2006 Tweede Derde druk 2009 (herziene versie) Vierde druk 2012 (herziene versie), oplage: 3.000 stuks druk 2012 (herziene versie), Vierde Schoonhoven Vlist Bodegraven Bergambacht Reeuwijk Gouda Boskoop Nederlek Ouderkerk Waddinxveen Zuidplas Regio Midden-Holland pretendeert niet volledig te zijn. Aanvullingen zijn welkom. Wijzigingen voorbehouden. Wijzigingen zijn welkom. zijn. Aanvullingen te pretendeert niet volledig bij Midden-Holland bestellen is te De Dementiegids Netwerk Midden-Holland Transmuraal 1098 Postbus 2800 BB Gouda (0182) 50 55 34 Telefoon: E-mail [email protected] bestellen: te via de website Het is ook mogelijk om de gids www.transmuraalnetwerk.nl. In deze gids wordt een overzicht gegeven van de aanwezige hulp- en onder- zorg-, de aanwezige van gegeven een overzicht wordt In gids deze Het overzicht hun naasten. en steuningsmogelijkheden met dementie mensen voor De Dementiegids Midden-Holland is een uitgave van het Transmuraal Netwerk Transmuraal het van Midden-HollandDe Dementiegids is een uitgave Midden- Nederland Alzheimer afdeling van Midden-Holland, mede in opdracht Netwerk Midden-Holland aan inhoudelijke regionale werkt Transmuraal Het Holland. de patiënt/cliënt. in het belang van binnen de zorg afstemming COLOFON INHOUDSOPGAVE
6. Wat als zelfstandig wonen niet meer gaat of als er 35 8.7 Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische 46 1. Wat is vergeetachtigheid en wat is dementie? 7 4. Welke (zorg) mogelijkheden zijn er in de thuissituatie? 25 sprake is van een crisissituatie? Ziekenhuizen (BOPZ) 1.1 Vergeetachtigheid 7 4.1 Wonen in de thuissituatie 25 6.1 Begeleid wonen 35 8.8 In Bewaring Stelling (IBS) 47 1.2 Dementie 7 4.2 Respijtzorg/mantelzorgondersteuning 26 6.2 Kleinschalig wonen 35 8.9 Voorlopige Machtiging (VM) 47 1.3 Dementie op jonge leeftijd 8 4.3 Maaltijdvoorzieningen 27 6.3 Opname in verzorgingshuis of verpleeghuis 36 4.4 Vervoer 28 6.4 Crisisopname 36 9. Schema aanbod dienstverlening van de zorgcentra en 48 2. Wat kunt u doen bij een vermoeden van dementie? 11 4.5 Verzorging en verpleging thuis 28 6.5 Hospice 36 verpleeghuizen voor mensen met dementie 4 2.1 Het ‘niet pluis gevoel’ 11 5 MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS 2.2 Ziektediagnostiek 11 5. Wat zijn de mogelijkheden voor dagbesteding, 31 7. Hoe kunt u geld en juridische zaken regelen? 39 10. Adressen 51 2.3 Zorgdiagnostiek 12 logeren en vakantie? 5.1 Dagverzorging 31 8. Met welke wetten en regelingen kunt u te maken 43 3. Waar kunt u informatie of ondersteuning krijgen? 17 5.2 Dagbehandeling 31 krijgen? 3.1 Contacten met lotgenoten, cursussen, ondersteuning- en 17 5.3 Zorgboerderijen 31 8.1 Indicatie zorg 43 gespreksgroepen 5.4 Tijdelijk verblijf 32 8.2 Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 43 3.2 Individuele informatie, advies en (emotionele) 5.5 Vakantiemogelijkheden 32 8.3 Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) 44 ondersteuning 19 8.4 Zorgverzekeringswet (Zvw) 44 3.3 Telefonische hulpdienst 21 8.5 Persoonsgebonden Budget (PGB) 44 3.4 Belangenbehartiging 22 8.6 Eigen bijdrage 44 3.5 Klachtenopvang 22 1. WAT IS VERGEETACHTIGHEID EN WAT IS DEMENTIE?
1.1 VERGEETACHTIGHEID Dementie komt vooral voor bij ouderen, toch zijn er ook mensen die voor hun 65ste een vorm van dementie ontwikkelen. De term Vergeetachtigheid kan duiden op geheugenproblemen, maar dementie is afkomstig uit het Latijn en betekent letterlijk ‘ontgees- soms is het een onschuldig onderdeel van het ouder worden. ting’. Dementie staat voor verlies van geestelijke vermogens door Iedereen vergeet wel eens wat, daar hoef je niet oud voor te zijn. de aantasting van de hersenen. Veel hersengebieden hebben een Het geheugen gaat met het stijgen van de leeftijd langzaam specifieke functie. De verschijnselen van dementie hangen samen achteruit, iets dat al begint bij jong volwassenen. Met het geheu- met de functie van het hersengebied dat beschadigd is. Beschadiging 6 gen bedoelen we het vermogen om informatie te onthouden. Dit van een deel van de hersenen beïnvloedt het functioneren van de 7
proces vindt plaats in de hersenen en bestaat uit drie stappen: gehele hersenen. Kenmerkend voor dementie is een heel erg ge- MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS informatie opnemen, informatie bewaren en informatie opdiepen. leidelijke achteruitgang van het geestelijk functioneren. Vergeetachtigheid ontstaat als er iets misgaat in (één van) deze De stoornissen in het geheugen vallen vaak het meest op. Maar bij stappen. Bij de meeste ouderen leidt geheugenachteruitgang niet dementie is er meer aan de hand dan alleen geheugenstoornis- tot een verstoring van het dagelijks leven, er is dan sprake van sen. Ook allerlei dagelijkse vaardigheden zoals bijvoorbeeld de normale ouderdomsvergeetachtigheid. spraak en het besef van tijd leveren problemen op. Ook kan het karakter en gedrag veranderen. We spreken pas over dementie als deze problemen tegelijk voorkomen en zo ernstig zijn dat ze het 1.2 DEMENTIE dagelijks leven van een persoon ernstig hinderen. Er zijn verschillende vormen van dementie. De meest voorkomen- Dementie is een veel voorkomende ziekte. In Midden-Holland de vorm is de ziekte van Alzheimer. Andere vormen van dementie hadden in 2010 ongeveer 3.200 mensen een vorm van dementie. zijn bijvoorbeeld vasculaire dementie, frontotemporale dementie, Er wordt verwacht dat dit aantal de komende jaren snel gaat stijgen. Lewy body dementie en dementie bij de ziekte van Parkinson. 1. WAT IS VERGEETACHTIGHEID EN WAT IS DEMENTIE?
1.3 DEMENTIE OP JONGERE LEEFTIJD kwartaal brengt Alzheimer Nederland het Alzheimer Magazine uit. www.innovatiekringdementie.nl - kan ingezien worden bij Palet Welzijn, voor het adres, zie achterin De gratis Digitale Alzheimer Nieuwsbrief met informatie over Verzamelt en publiceert de laatste wetenschappelijke inzichten deze gids. In Nederland zijn er naar schatting 12.000 mensen met dementie dementie verschijnt iedere maand. en toont positieve praktijkvoorbeelden. Inspirerend en in begrij- jonger dan 65 jaar. Jong dementerenden beseffen vaak beter dat pelijke taal. ze ziek zijn. Gevoelens van machteloosheid en frustratie zijn daarom Alzheimer Nederland - afdeling Midden-Holland veel heftiger. Omdat ze jonger zijn, en in het algemeen lichamelijk Alzmheimer Nederland heeft ook een afdeling in Midden-Holland. www.jong-dement.nl fitter en actiever, hebben ze de neiging zichzelf beter in te schat- Deze regionale afdeling van de patiëntenvereniging voor mensen Website voor jong dementerenden, hun partners en mantelzorgers ten dan ze in werkelijkheid zijn. Doordat jong dementerenden vaak met dementie en hun naasten organiseert binnen de regio met informatie over het ziekteproces, behandeling, begeleiding nog een actieve rol in de maatschappij spelen, geven zij hun posi- activiteiten op het gebied van voorlichting, ondersteuning en en de laatste wetenschappelijke inzichten. tie als kostwinner, opvoeder of chauffeur niet snel op. Beslissingen belangenbehartiging. De afdeling kan u de weg wijzen naar lokale rondom het maatschappelijk functioneren zijn veel ingrijpender. instanties en mogelijkheden voor hulp in uw omgeving. www.moderne-dementiezorg.nl 8 De veranderingen in de hersenen van mensen met dementie op Website voor zorgverleners en familieleden van mensen met de- 9
jonge leeftijd zijn hetzelfde als bij oudere mensen met dementie. www.alzheimer-nederland.nl mentie met veel informatie, films, hulpmiddelen, onderzoeken, MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Het ziekteproces gaat meestal wel sneller en verschijnselen als Website voor mensen met dementie en hun familie met nieuws en trainingen, publicaties, links en adviezen. afasie (problemen met de taal), apraxie (problemen met de moto- informatie over alles wat te maken heeft met dementie. riek) en agnosie (problemen met de herkenning) treden eerder en www.thuisarts.nl vaak in ernstiger mate op. www.dementia.nl De website geeft betrouwbare informatie over gezondheid en Website voor alle betrokkenen van mensen met een vorm van ziekte. Bij vragen en klachten thuis, voor, tijdens en na uw bezoek Voor meer informatie over dementie kunt u terecht bij: dementie. Van mantelzorger tot professional. De missie van aan de huisarts. De website is samengesteld door huisartsen. dementia.nl is om actuele kennis over dementie te verzamelen en Alzheimer Nederland (stichting) te delen. Zorgboek Dementie Alzheimer Nederland is een patiëntenvereniging voor mensen Het Zorgboek Dementie is een informatief boek over dementie met dementie en hun naasten die voorlichting geeft over ver- www.hersenstichting.nl met veel praktische tips. Het is een uitgave van Stichting Septem- geetachtigheid en dementie. Het voorlichtingsmateriaal van Website met voorlichting over alles wat te maken heeft met de ber. Het zorgboek: Alzheimer Nederland omvat brochures, folders, boeken en enkele hersenen. - is te koop of te leen bij de apotheek; DVD’s en is via de website te downloaden of te bestellen. Ieder - is te leen bij de openbare bibliotheken; 2. WAT KUNT U DOEN BIJ EEN VERMOEDEN VAN DEMENTIE?
2.1 HET ‘NIET PLUIS GEVOEL’ 2.2 ZIEKTEDIAGNOSTIEK
Wanneer u, of iemand in uw directe omgeving, problemen heeft Het doel van ziektediagnostiek is te bepalen of er sprake is van met het geheugen kan dit vragen oproepen. U heeft het gevoel dementie. dat er iets aan de hand is, maar het is niet duidelijk wat precies. Dit is het zogenaamde ‘niet pluis gevoel’. Gevoelens van onbehagen, Voor ziektediagnostiek kunt u te maken krijgen met: twijfels, somberheid en onzekerheid kunnen dan opspelen. Van 10 belang is dat deze gevoelens erkend en herkend worden. Huisarts 11
De meeste mensen komen in eerste instantie met vragen over MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS U kunt terecht bij: geheugen, gedragsveranderingen etc. terecht bij de huisarts. De huisarts kan een diagnose stellen, u begeleiden en/of verwijzen Huisarts naar andere instanties die verder onderzoek kunnen doen. Als de Veel ouderen krijgen last van vergeetachtigheid. Naast de normale, huisarts een sterk vermoeden heeft dat er sprake is van dementie, bij de ouderdom passende vergeetachtigheid zijn er ook andere kan hij u doorverwijzen naar een specialist voor nader onderzoek. oorzaken denkbaar. Door vermindering van gehoor of gezichts- Meestal is dit de geheugenpoli van het Groene Hart Ziekenhuis, vermogen bijvoorbeeld wordt nieuwe informatie niet goed de Geestelijke GezondheidsZorg (GGZ) of naar een specialist opgeslagen. Het niet goed functioneren van de schildklier of een ouderengeneeskunde. infectieziekte kan geheugenproblemen veroorzaken en ook kun- nen geheugenproblemen het gevolg zijn van een depressie. Geestelijke GezondheidsZorg (GGZ) Midden-Holland, circuit Het is daarom belangrijk om naar de huisarts te gaan en hem uw Ouderen klachten voor te leggen. Een onderzoek bij de GGZ wordt aangevraagd wanneer er sprake is van complexe problematiek, bijvoorbeeld dementie en zorg- 2. WAT KUNT U DOEN BIJ EEN VERMOEDEN VAN DEMENTIE?
weigering waardoor gevaarlijke situaties ontstaan, dementie met Groene Hart Ziekenhuis, polikliniek Neurologie Begeleiding kan helpen om het leven van zowel patiënt als man- • Casemanager Dementie psychiatrische problematiek, of dementie met gedragsproblemen. De polikliniek Neurologie is bedoeld voor de jongere patiënt met telzorger weer richting te geven. De behoefte aan ondersteuning De casemanager staat de cliënt en zijn naasten met raad en daad bij Het team van de GGZ bestaat onder andere uit een psychiater, geheugenproblemen of de patiënt met een neurologische aan- en zorg varieert sterk. Draaglast en draagkracht van de mantel- en heeft verstand van zaken van dementie. De casemanager stelt de sociaal geriater, neuropsycholoog, sociaal psychiatrisch verpleeg- doening. Bij de polikliniek Neurologie kan de diagnose dementie zorger moeten met elkaar in evenwicht zijn. Deze balans bepaalt zorgdiagnose en onderzoekt hoe de situatie thuis is en welke zorg kundigen. Een onderzoek kan indien noodzakelijk thuis plaats- vastgesteld worden en eventuele behandelingsmogelijkheden hoe lang de patiënt thuis kan blijven wonen. er nodig is. De casemanager houdt zowel het ziekteverloop als de vinden. De diagnose en het beleid (behandeling, begeleiding en/ worden besproken. Voor een afspraak heeft u een verwijzing gevolgen daarvan voor het dagelijks leven scherp in de gaten, geeft of advies) wordt gezamenlijk gesteld. Voor een onderzoek bij de nodig van de huisarts of specialist. Voor zorgdiagnostiek kunt u te maken krijgen met: actieve steun en begeleiding en organiseert zonodig ook aanvul- GGZ heeft u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist. lende zorg. Begeleiding door het geven van tips en adviezen kan Specialist ouderengeneeskunde, zorgcentra en verpleeghuizen Dagbehandeling Psychogeriatrie Zorgpartners ook gericht zijn op hoe om te gaan met het veranderende gedrag. Groene Hart Ziekenhuis, de geheugenpoli De specialist ouderengeneeskunde biedt diagnostiek, advies, Midden-Holland, Prinsenhof De cliënt en zijn naasten kunnen altijd aankloppen als er behoefte De geheugenpoli in het Groene Hart Ziekenhuis is bedoeld voor ondersteuning en begeleiding aan ouderen in verpleeghuizen en De dagbehandeling Psychogeriatrie biedt behandeling en bege- is aan voorlichting, advies, emotionele ondersteuning of praktische 12 mensen met lichte geheugenklachten of een lichte vorm van thuiswonende ouderen en hun mantelzorgers die problemen er- leiding aan mensen met dementie, psychiatrische problemen, of hulp. Met hulp van naasten en professionele begeleiding en zorg 13
gedragsverandering. Het team van de geheugenpoli bestaat uit varen door lichamelijke en/of geestelijke achteruitgang. Voor een tekenen die hierop wijzen. Het is ook geschikt voor jong demen- kan de cliënt zo lang en goed mogelijk thuis blijven wonen. De MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS neurologen, klinisch geriaters, GZ-psychologen en verpleeg- afspraak heeft u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist. terenden. Twee tot vijf dagen per week. Aanmelding voor de casemanager dementie helpt om dit zo goed mogelijk te regelen. kundig specialisten. Zij stellen samen een diagnose en bieden dagbehandeling kan rechtstreeks bij de dagbehandeling. Als de Zeker als de situatie thuis meer zorg en hulp vraagt, is het van groot advies en ondersteuning aan dementerenden en partners van situatie voldoet aan de criteria zal Zorgpartners Midden-Holland belang dat er een vertrouwd iemand is met wie er overlegd kan dementerenden. Voor een afspraak heeft u een verwijzing nodig 2.3 ZORGDIAGNOSTIEK de indicatie van het CIZ aanvragen. worden en die zaken kan regelen. De casemanager kan de naasten van de huisarts of specialist. helpen zo goed mogelijk om te gaan met de dementieverschijn- Als gevolg van de ziekte dementie ondervindt de patiënt en zijn TANDEM, Transmurale Assistentie Naast Dementie selen, hen hierin te ondersteunen en te adviseren. Zolang de cliënt Groene Hart Ziekenhuis, polikliniek Geriatrie familie problemen in het dagelijks leven op verschillende levens- thuis woont, is de huisarts medisch eindverantwoordelijk. De De polikliniek Geriatrie van het Groene Hart Ziekenhuis is bedoeld terreinen. Om hier hulp bij te kunnen bieden, brengt de hulpver- • Adviesteam Dementie casemanager heeft een goede relatie met de huisarts en andere voor de oudere patiënt met geheugenproblemen, lichamelijke lener deze zorgproblemen in kaart. Dit is zorgdiagnostiek. In de Een Adviesteam Dementie bestaat uit een specialist ouderen- zorgverleners en stemt bevindingen en plannen af met de huis- aandoeningen, psychische en/of sociale problemen. Bij de poli- periode voor en na het stellen van de diagnose hebben de patiënt geneeskunde, GZ-psycholoog en sociaal geriater. Een adviesteam arts. Een casemanager kan via de huisarts worden aangevraagd. kliniek Geriatrie kan de diagnose dementie vastgesteld worden en en degene die voor de patiënt zorgt, de mantelzorger, onder- adviseert over de mogelijkheden voor zorg en begeleiding in de eventuele behandelingsmogelijkheden worden besproken. Voor een steuning nodig. De diagnose dementie heeft immers veel invloed thuissituatie en kan door de casemanager of huisarts van de afspraak heeft u een verwijzing nodig van de huisarts of specialist. op het toekomstperspectief van de patiënt en de mantelzorger. patiënt ingezet worden. 2. WAT KUNT U DOEN BIJ EEN VERMOEDEN VAN DEMENTIE?
Praktijk Ondersteuner Huisarts (POH) / Gespecialiseerd verpleegkundige, bij de huisarts, Groene Hart Ziekenhuis, Geestelijke Gezondheidszorg, thuiszorg, zorgcentra en verpleeghuizen De praktijkondersteuners bij huisartsen en gespecialiseerd ver- pleegkundigen geven ondersteuning en begeleiding aan mensen met dementie en hun naasten bij het leren omgaan met dementie. Zij kunnen u de weg wijzen naar optimale zorg en ondersteuning.
ZorgBrug, Verpleegkundig Specialist ouderenzorg De Verpleegkundig Specialist ouderenzorg biedt binnen de 14 zorgcentra en verpleeghuizen van Vierstroom, ondersteuning, 15
begeleiding, informatie en advies aan mensen met dementie en MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS hun naasten. 3. WAAR KUNT U INFORMATIE OF ONDERSTEUNING KRIJGEN?
Goede en praktische informatie, voorlichting, advies en (emotionele) De bijeenkomsten worden georganiseerd door Alzheimer Neder- ondersteuning en begeleiding kunnen toekomstige problemen land afdeling Midden-Holland. Er zijn geen kosten aan verbonden. op het gebied van het geheugen voorkomen. Vaak kunt u infor- Hieronder volgt een opsomming van de Alzheimercafés en het matie hierover vinden in folders of op internet, maar ook zijn er Alzheimer Theehuis in Midden-Holland. Meer informatie kunt u mogelijkheden om advies te vragen op velerlei gebied bij de vinden op de website van Alzheimer Nederland: diverse organisaties. www.alzheimer-nederland.nl. De hulpverleners die u spreekt, zijn op de hoogte van de mogelijk- 16 heden binnen de regio Midden-Holland. • Alzheimer Café Gouda 17
Locatie: Savelberg. MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS
3.1 CONTACTEN MET LOTGENOTEN, CURSUSSEN, • Alzheimer Café Reeuwijk ONDERSTEUNINGS- EN GESPREKSGROEPEN Locatie: De Reehorst.
Alzheimer Cafés en het Alzheimer Theehuis • Alzheimer Café Krimpenerwaard In de regio Midden-Holland wordt regelmatig een Alzheimercafé Wisselend in locatie: gehouden. Deze bijeenkomsten bieden een gevarieerd programma Zorgcentrum Wilgenhoven te Stolwijk. en zijn een trefpunt voor iedereen die te maken heeft met dementie De Breeje Hendrick te Lekkerkerk. of meer wil weten over deze ziekte. Tijdens de Alzheimercafés De Brug te Schoonhoven. wordt een spreker geïnterviewd over een bepaald thema en is er ruimte voor vragen en discussie. • Alzheimer Café Zuidplas Wisselend in locatie: Zorgcentrum De Zevenster te Zevenhuizen. Woonzorgcentrum De Meander te Nieuwerkerk aan den IJssel. 3. WAAR KUNT U INFORMATIE OF ONDERSTEUNING KRIJGEN?
• Alzheimer Café Waddinxveen De GGZ Midden-Holland, Zorgpartners Midden-Holland en het • Gespreksgroep voor kinderen van jong dementerende 3.2 INDIVIDUELE INFORMATIE, ADVIES EN (EMOTIONELE) Locatie: Anne Frankcentrum te Waddinxveen. Groene Hart Ziekenhuis organiseren diverse gespreksgroepen In deze groep staan het ontmoeten en uitwisselen van erva- ONDERSTEUNING voor verschillende doelgroepen. Hieronder volgt een opsomming ringen met lotgenoten centraal. De bijeenkomsten worden • Alzheimer Theehuis Gouda van de verschillende gespreksgroepen. gehouden in Zorgcentrum Savelberg. Emeritus In de gemeente Gouda wordt er regelmatig een Alzheimer Emeritus biedt begeleiding thuis bij dementie. Heeft u een indica- Theehuis georganiseerd. Het Theehuis richt zich op allochtone • Gespreksgroep voor partners en mantelzorgers van demen- • Gespreksgroep voor partners, mantelzorgers en mensen tie om opgenomen te worden of staat u op een wachtlijst, dan mantelzorgers. terende ouderen met semantische dementie en/of primair progressieve afasie kunt u in aanmerking komen voor in ieder geval 5 uur per week Locatie: Julianastaete te Gouda. Deze gespreksgroep is bedoeld voor partners en mantelzorgers Deze gespreksgroep is afwisselend bedoeld voor partners en extra professionele ondersteuning. van dementerenden ouderen, bij wie kort geleden de diagnose mantelzorgers van mensen met semantische dementie en voor Palet Welzijn dementie is gesteld of voor partners en mantelzorgers, die meer familieleden, vrienden, buren en andere geïnteresseerde die meer Gemeente Patel Welzijn geeft ondersteuning aan mantelzorgers, met o.a. inzicht willen krijgen in het ziektebeeld. Tijdens vier bijeenkom- inzicht willen krijgen in het ziektebeeld. Bij uw gemeente kunt u terecht voor informatie, advies en hulp en 18 themabijeenkomsten, de Mantelzorgkrant en het telefonisch sten wordt informatie verstrekt over het dementieproces en Tijdens een bijeenkomst wordt informatie verstrekt over het voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. 19
spreekuur. welke hulp u kunt vragen van de hulpverlenende instanties. De dementieproces en welke hulp u kunt vragen bij de hulpver- MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS bijeenkomsten worden gehouden in Prinsenhof. lenende instanties. Deze bijeenkomsten vinden jaarlijks plaats Kwadraad, maatschappelijk werk Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) Midden-Holland, en worden gehouden in het Groene Hart Ziekenhuis. Iedereen kan een beroep doen op begeleiding en ondersteuning Zorgpartners Midden-Holland en Groene Hart Ziekenhuis • Gespreksgroep voor partners en mantelzorgers van jong van Kwadraad, maatschappelijk werk. Kwadraad draagt zorg voor Een gespreksgroep is een trefpunt voor partners, familieleden en dementerende Vierstroom een breed pakket aan maatschappelijke diensten op het gebied vrienden van mensen met dementie. Iedereen die op enigerlei wijze Er wordt regelmatig een gespreksgroep georganiseerd voor Vierstroom levert zorg en diensten thuis en in woonvoorzieningen. van psychosociale, materiële en sociaaljuridische hulp en dienst- betrokken is bij de zorg voor een dementerende, kan er terecht. Er partners en mantelzorgers van jong dementerenden. Het lotgeno- Vierstroom participeert in diverse Alzheimer Cafés en biedt via verlening. wordt onder professionele leiding in een gemoedelijke sfeer ge- tencontact, het met elkaar delen en uitwisselen van informatie Palet Welzijn ondersteuningsmogelijkheden. Ook organiseert Uitgangspunt bij alle dienstverlening die Kwadraad biedt, is het sproken over dingen die men meemaakt en er wordt informatie over dementie op jonge leeftijd en de gevolgen ervan, staat Vierstroom cursussen op het gebied van gezondheid en ontspan- versterken van cliënten en bijdragen aan hun zelfredzaamheid. uitgewisseld over dementie. Zo leert en profiteert men van elkaars tijdens de bijeenkomsten op de voorgrond. De bijeenkomsten ning. Cliënten moeten zelf weer de regie krijgen. Medewerkers van ervaringen en van de aanwezige kennis en kunde. Er zijn geen worden gehouden bij de GGZ Midden-Holland. Kwadraad bieden hulp door middel van het versterken van infor- kosten aan verbonden. matie en advies, individuele, relatie- of gezinsgesprekken, bemid- deling, groepsgewijze hulp of cursussen. In iedere gemeente in Midden-Holland houdt Kwadraad inloop- en telefonisch spreek- 3. WAAR KUNT U INFORMATIE OF ONDERSTEUNING KRIJGEN?
uur. Voor de tijden en locaties of online hulp zie de website van vindt dat iemand voor veel overlast zorgt, wanneer u vermoedt Stichting Welzijn Ouderen en andere ouderenorganisaties Korrelatie Kwadraad. dat er nog geen of onvoldoende hulp wordt geboden of u vindt per gemeente Landelijke telefonische hulpdienst. Luistert, adviseert en wijst de dat iemand zorg nodig heeft, maar hier zelf niet om kan vragen. De Stichting Welzijn Ouderen of andere ouderenorganisaties weg naar instanties die de gevraagde hulp of informatie bieden. MEE Midden-Holland, het Servicebureau bieden informatie en hulp bij het invullen van formulieren voor Telefoon: 0900 1450. MEE biedt informatie, advies en ondersteuning voor mensen met Palet Welzijn het aanvragen van zorg. Achterin de gids kunt u kijken welke een beperking en/of chronische aandoening. Een consulent van Palet Welzijn is een professionele welzijnsorganisatie die zich organisatie in uw gemeente actief is. Mezzo Mantelzorglijn MEE kan samen met u vaststellen wat u (of uw omgeving) nodig vooral richt op ouderen en mantelzorgers. De inzet richt zich voor- Landelijke telefonische hulpdienst voor mantelzorgers voor vragen, heeft aan hulp, begeleiding of informatie. Zij adviseren bij het aan- namelijk op ondersteuning bij de zelfredzaamheid en ontmoeting, www.dementiedebaas.nl behoefte aan ondersteuning of een luisterend oor. vragen van hulp en ondersteuning, helpen bij het invullen van zodat ouderen en mantelzorgers de regie over het eigen leven De website www.dementiedebaas.nl van het Trimbos-instituut Telefoon: 0900 202 04 96. formulieren en helpen bij zaken die met wet- en regelgeving te kunnen behouden en kunnen blijven meedoen in de maatschappij. samen met Alzheimer Nederland en Stichting Geriant is voor man- maken hebben. Zij kunnen informatie geven over de wijze waarop Speciaal voor mantelzorgers heeft Palet Welzijn een Steunpunt telzorgers van mensen met dementie, die de belasting die deze NPV Mantelzorglijn 20 u zaken zelf of met uw omgeving kunt regelen, bemiddelen bij mantelzorgondersteuning en het Expertisecentrum voor mantel- zorg met zich meebrengt, de baas willen blijven. U vindt hier feiten, Landelijke telefonische hulpdienst voor (christelijke) mantelzorgers 21
organisaties en instanties voor de zorg die u nodig heeft en bieden zorg in Gouda en omgeving. Mantelzorgers kunnen bij Palet Welzijn tips en informatie over dementie en de cursus ‘Dementie de Baas’. voor vragen, behoefte aan ondersteuning of een luisterend oor. MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS ondersteuning bij het aanvragen van een indicatie, vervoer en terecht voor individuele ondersteuning, tips en adviezen. Bij het Telefoon: (0318) 54 78 87. woningaanpassing. steunpunt kunnen mantelzorgers ondersteuning krijgen door Zorgbelang Zuid-Holland Het Servicebureau is het eerste contactpunt bij MEE. Het Service- middel van een zogenaamd mantelzorggesprek. Zorgbelang Zuid-Holland geeft informatie over zorg en welzijn. U Sensoor bureau denkt met u mee of u zich kunt aanmelden bij MEE of ver- kunt hier terecht met uw vragen over bijvoorbeeld wachtlijsten en Landelijke telefonische hulpdienst voor als u ergens mee zit en wijst u naar een passende organisatie. Het Servicebureau van MEE Steunpunt Huiselijk Geweld - Hollands Midden wachttijden, of als u meer wilt weten over bijvoorbeeld de moge- erover wil praten. Sensoor is 24 uur per dag, 7 dagen per week Midden-Holland is op werkdagen bereikbaar voor vrijblijvend Het Steunpunt Huiselijk Geweld geeft advies bij alle vormen van lijkheden voor een second opinion. beschikbaar voor een gesprek van mens tot mens. Aandachtsge- overleg en advies. geweld of verwaarlozing in de thuissituatie. Ook in het geval van bieden zijn: eenzaamheid, seksuele problemen, relatieproblemen, ontspoorde zorg kunt u bij het steunpunt terecht. Niet alleen levensvragen, verslavingsproblemen, psychosociale problemen Meldpunt Zorg en Overlast - GGD Hollands Midden mantelzorgers zijn welkom voor advies en hulp. Ook als u in uw 3.3 TELEFONISCHE HULPDIENST en welzijn. Professioneel opgeleide vrijwilligers zitten klaar om u Het Meldpunt Zorg en Overlast biedt de hulp en advies die nodig omgeving merkt dat zorg uit de hand loopt, kunt u dit met een te woord te staan. Het gesprek is anoniem en vertrouwelijk. is om te voorkomen dat situaties uit de hand lopen. U kunt hier deskundige medewerker van het Steunpunt Huiselijk Geweld be- Alzheimertelefoon Telefoon: 0900 0767. (anoniem) terecht wanneer u ernstig bezorgd bent over uw buur- spreken. U kunt uw vraag ook per e-mail stellen. Als u wilt, kunt u Landelijke telefonische hulpdienst voor mensen met dementie en man of buurvrouw, of iemand anders in uw omgeving, wanneer u anoniem blijven. hun naasten voor een persoonlijk gesprek. Telefoon: 0800 5088. 3. WAAR KUNT U INFORMATIE OF ONDERSTEUNING KRIJGEN?
3.4 BELANGENBEHARTIGING Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) de zorgaanbieders verder te verbeteren. Als mensen niet tevreden Bij de NPV kunt u als lid terecht voor informatie en advies over uw zijn over de verzorging, verpleging, behandeling of bejegening, Goede zorg voor mensen met dementie vraagt om continuïteit, eigen concrete situatie met betrekking tot de gezondheidszorg. kan de klacht in eerste instantie worden besproken met de goede samenhang, een persoonlijke benadering, vertrouwdheid, hulpverlener in kwestie. Vaak is een passende oplossing dan al veiligheid, structuur en flexibiliteit. Er zijn diverse organisaties die Palet Welzijn onder handbereik. Is hier geen behoefte aan of leidt dit gesprek de individuele en of collectieve belangen voor mensen met Palet Welzijn behartigt regionaal de belangen van mantelzorgers. niet tot een bevredigende oplossing, dan kan een beroep worden dementie en hun naasten behartigen. De erkenning van de mantelzorger kan vertaald worden in betere gedaan op de klachtenregeling. bejegening en regelingen waar de mantelzorger op kan vertrouwen Alzheimer Nederland (stichting) wanneer invulling wordt gegeven aan zijn of haar taak. Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) Midden-Holland, Groene- Komt op voor de belangen van mensen met dementie en hun Hart Ziekenhuis, Thuiszorg, Zorgcentra en Verpleeghuizen naasten, op landelijk niveau. Zorgbelang Zuid-Holland Elke zorgaanbieder heeft zijn eigen klachtenregeling die op de 22 Zorgbelang Zuid-Holland is een belangenorganisatie en geeft website van de betreffende zorgaanbieder te vinden is. 23
Alzheimer Nederland - afdeling Midden-Holland informatie over zorg en welzijn en komt op voor de belangen van MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Komt op voor de belangen van mensen met dementie in de regio alle gebruikers van zorg en welzijn in Zuid-Holland. Zij werken Stichting Welzijn Ouderen en andere ouderenorganisaties Midden-Holland en hun naasten. samen met vrijwilligers, patiënten- en andere belangenorganisa- U kunt bij de organisatie in uw gemeente informatie opvragen. ties en met ongeorganiseerde zorggebruikers. Ook komen zij op Achterin de gids kunt u kijken welke organisatie in uw gemeente MEE Midden-Holland voor de belangen van de leden van patiëntenverenigingen, actief is. MEE komt op voor de belangen van hun doelgroepen door ernaar gehandicaptenorganisaties, ouderenbonden en cliëntenraden in te streven voor hen dezelfde uitgangspositie te verwerven als Zuid-Holland. Zorgbelang Zuid-holland: Afdeling Informatie en Klacht- voor mensen zonder beperking. opvang Gezondheidszorg Zijn er in algemene zin klachten of vragen over de gezondheids- Mezzo 3.5 KLACHTENOPVANG zorg, Zorgbelang Zuid-Holland verzorgt onafhankelijke klachten- Mezzo is de Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrij- opvang. willigerszorg. Richt zich samen met haar 250 regionale en lokale Zorgvuldige zorg staat altijd voorop. Toch kan er een reden zijn lidorganisaties op belangenbehartiging en ondersteuning van voor het voorstellen van een verbetering of het indienen van een mantelzorgers en de vrijwilligerszorg. klacht. Klachten en suggesties worden gebruikt om de service van 4. WELKE (ZORG)MOGELIJKHEDEN ZIJN ER IN DE THUISSITUATIE?
Tegenwoordig blijven mensen met dementie steeds langer thuis u hierover contact opnemen met de woningbouwvereniging. U wonen. Welke praktische hulpmiddelen kunt u inzetten om het leven kunt ook via het Wmo-loket van uw gemeente advies vragen. met dementie zo gemakkelijk mogelijk te maken? Waar kunt u Hiervoor is een CIZ indicatie nodig. Als er geen CIZ indicatie is zijn gebruik van maken en welke beschermende maatregelen kunt u alle kosten voor rekening van de cliënt. Voor een aanvraag Wmo, treffen? woonvoorzieningen en hulp bij het huishouden kunt u achterin de gids kijken waar u terecht kunt in uw gemeente.
24 4.1 WONEN IN THUISSITUATIE • Bij thuiszorgwinkels kunt u terecht voor het lenen, huren of kopen 25
van hulpmiddelen zoals: glijlaken/glijzeil, incontinentiemateriaal, MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS • Wanneer u het een angstig idee vindt dat er geen hulp in de buurt steunkousen, rolstoel, rollator, loophulpmiddelen, antislipmatten, is, kan personenalarmering uitkomst bieden: een alarmknop met douchestoel, handgrepen, toiletverhoging, et cetera. Vraag de direct contact met zorgverlener en eventueel komst van zorgver- casemanager, wijkverpleegkundige of huisarts om een verwij- lener. De kosten verschillen per leverancier/organisatie. Soms zing in verband met vergoeding door ziekte-kostenverzekering. worden de kosten gedeeltelijk vergoed door de zorgverzekeraar. Sommige thuiszorgorganisaties bieden professionele alarmering. • De ergotherapeut brengt de thuissituatie van mensen met lichte U kunt een gedeeltelijke vergoeding krijgen als u een thuis- tot matige dementie en de mantelzorger in kaart. Samen proberen zorgindicatie heeft van het CIZ. ze de kwaliteit van het dagelijks leven te verbeteren door de mantelzorger te leren omgaan met de veranderde mogelijk- • Er kunnen ook woonaanpassingen nodig zijn, te denken valt aan heden van de persoon met dementie. De ergotherapeut die thuis een verhoogd toilet of badstoel, stang voor bij toilet of trap of op bezoek komt, gaat uit van de vragen en de beleving van de douche en dergelijke. Wanneer u uw eigen woning wilt aanpas- persoon met dementie én de mantelzorger(s). Hiervoor is een CIZ sen dan is dat voor uw eigen rekening. Als u een huis huurt kunt indicatie nodig. 4. WELKE (ZORG)MOGELIJKHEDEN ZIJN ER IN DE THUISSITUATIE?
Voor meer informatie of ondersteuning: Tijdens zo’n dag, dagdeel, weekend of week kunt u als mantel- Palet Welzijn / Humanitas Midden-Holland / Nederlandse maaltijden. Ook biedt een aantal locaties van de zorgcentra en zorger weer energie opdoen. Respijtzorg kan zowel thuis als Patiënten Vereniging (NPV) / Stichting Welzijn Ouderen en verpleeghuizen de mogelijkheid daar de maaltijd te nuttigen. www.thuiswonenmetdementie.nl buitenshuis worden geboden. andere ouderenorganisaties per gemeente Op deze website vindt u informatie over kleine en grote aanpas- Er zijn verschillende organisaties die zich richten op het onder- Een overzicht van de mogelijkheden: singen die u in huis kunt doen om het wonen zo aangenaam en Een overzicht van de mogelijkheden: steunen van de mantelzorg door vrijwilligers. Achterin de gids veilig mogelijk te maken. kunt u kijken welke ouderenorganisatie in uw gemeente actief is. GouweCuisine Diverse particuliere instellingen GouweCuisine levert een uitgebreid assortiment aan gerechten www.vindeenhulpmiddel.nl U kunt zelf de zorg inkopen die u nodig heeft. Dit kan zonder indi- Thuiszorg aan huis. Op deze website vindt u objectieve informatie over bijna 10.000 catie. Alle kosten zijn voor rekening van de patiënt. Met indicatie Sommige thuiszorgorganisaties bieden respijtzorg, oppashulp door hulpmiddelen. Van elektrische rolstoel tot douchestoel, over alle van het CIZ kan nachtzorg worden ingekocht via het persoons- professionals ter ontlasting van mantelzorgers, ondersteuning, Stichting Welzijn Ouderen en andere ouderenorganisaties per soorten hulpmiddelen vindt u hier gegevens. gebonden budget. nachtzorg op afspraak of nachtzorg incidenteel. Bij aanwezigheid gemeente 26 van een indicatie van het CIZ wordt er geen eigen bijdrage Via diverse organisaties kunt u de maaltijd thuis laten bezorgen 27
Zorgcentra en verpleeghuizen Handen-in-Huis gerekend. (tafeltje-dek-je) of de maaltijd met andere mensen nuttigen (open MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Naast de ergotherapeut bieden zorgcentra en verpleeghuizen ook De landelijk werkende organisatie Handen-in-Huis richt zich op de eettafel). Achterin de gids kunt u kijken welke organisatie in uw comfort- en gemakdiensten zoals klussendiensten, was-/strijk- 24-uurs vervanging van de vaste mantelzorgers van thuisverblij- www.respijtwijzer.nl gemeente actief is. service aan huis, maaltijdservice en professionele alarmering. vende zorgbehoevenden. Een vrijwilliger van Handen-in-Huis De website respijtwijzer.nl is een initiatief van Mezzo en biedt komt minimaal drie etmalen (twee nachten). Het maximum aantal informatie over respijtzorg en een overzicht van respijtvoorzie- Thuiszorg dagen is afhankelijk van de wens van de patiënt/mantelzorger en ningen in Nederland. Voor mantelzorgers, verzorgden, verwijzers Voor ondersteuning of maaltijdbegeleiding kunt u ook terecht bij 4.2 RESPIJTZORG/MANTELZORGONDERSTEUNING de financiering door de betreffende zorgverzekeraar. en andere geïnteresseerden. de thuiszorg. U kunt een maaltijdenservice aan huis regelen.
Wanneer u langdurig en/of intensief voor een ander zorgt dan kan Palet Welzijn / Diaconale hulpverlening Boskoop Zorgcentra en verpleeghuizen het zijn dat u regelmatig een pauze nodig heeft. U kunt dan naast Palet Welzijn en Diaconale hulpverlening Boskoop bieden oppas- 4.3 MAALTIJDVOORZIENINGEN Vanuit de meeste locaties kunt u de maaltijd thuis laten bezorgen de zorg ook tijd besteden aan andere gezinsleden, vrienden, werk hulp door vrijwilligers ter ontlasting van de mantelzorger, waardoor of de maaltijd met andere mensen nuttigen in het restaurant van of hobby’s. Zo wordt overbelasting voorkomen en is de zorg de mantelzorger beter in staat blijft maatschappelijk te functio- Wanneer u, om wat voor reden dan ook, niet in de gelegenheid de locatie. langer vol te houden. Tijdelijke overname van deze zorg heet neren. bent iedere dag een verse maaltijd op tafel te zetten, kunt u een respijtzorg en wordt gedaan door vrijwilligers of beroepskrachten. beroep doen op een van de aanbieders van koelverse of vriesverse 4. WELKE (ZORG)MOGELIJKHEDEN ZIJN ER IN DE THUISSITUATIE?
4.4 VERVOER GroeneHartHopper van mensen optimaal wordt benut. Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) De GroeneHartHopper is een aanvulling op het reguliere open- Wie hulp en voorzieningen krijgt uit de Wmo, betaalt soms een De VPTZ biedt terminale thuiszorg ter ondersteuning van patiënten Er komt een moment waarop het autorijden niet langer verant- baar vervoer in de regio. De Hopper haalt u op waar u wilt en zet u eigen bijdrage. Het verschilt per gemeente hoeveel die eigen in hun laatste levensfase en ter verlichting van de mantelzorgers. woord is. De vraag is alleen: hoe stelt u die grens en hoe weet u af waar u wilt. Op werkdagen van 6.00 tot 1.00 uur en in het week- bijdrage is. Verpleging en verzorging vallen onder de AWBZ. Om wanneer dat punt is bereikt? En hoe kunt u aangepast vervoer einde van 7.00 tot 1.00 uur. voor zorg thuis in aanmerking te komen, is een indicatie nodig. aanvragen om te blijven deelnemen aan de maatschappij? Hiervoor kunnen cliënten terecht bij het CIZ. Voor hulp en voorzie- Als u wilt weten of autorijden nog verantwoord is, kunt u een Valys ningen vanuit de AWBZ is een eigen bijdrage verschuldigd. rijvaardigheidstest aanvragen bij het CBR (Centraal Bureau Rijvaar- Als u verder van huis wilt, is er Valys. Valys is bedoeld voor sociaal digheid). recreatieve uitstapjes op bovenregionale afstanden. Bovenregio- Voor verzorging en verpleging thuis kunt u terecht bij: Neem contact op met uw verzekeringsmaatschappij om te kijken naal betekent dat de bestemming of het vertrekpunt van de reis of uw polis nog geldig is. op meer dan vijf openbaar vervoerzones van uw woonadres ligt. Palet Welzijn / Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) / 28 Voor de korte afstanden kunt u gebruik maken van de Groene- Humanitas Midden-Holland 29
Meer informatie over het CBR en vervoersmogelijkheden: HartHopper. Palet Welzijn, de NPV en Humanitas bieden hulp thuis door MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS vrijwilligers aan dementerenden ter ondersteuning van de CBR, Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen mantelzorger die hen dagelijks verzorgen. Als u een rijbewijs hebt kan het zijn dat er bijvoorbeeld door een 4.5 VERZORGING EN VERPLEGING THUIS ongeval of ziekte twijfels ontstaan over uw rijgeschiktheid. In dat Thuiszorg geval vraagt u een beoordeling van uw rijgeschiktheid bij het CBR Wie huishoudelijke hulp nodig heeft, kan terecht bij de gemeente. Wanneer u thuis zorg nodig heeft, kunt u thuiszorg aanvragen. De aan. U hoeft niet opnieuw praktijkexamen te doen. Het CBR beoor- Voor verpleging of verzorging is een indicatie nodig van het thuiszorg kan huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, deelt alleen of u geschikt bent om te rijden. Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). verpleging en ondersteunende begeleiding en gespecialiseerde De meeste gemeenten hebben een Wmo-loket voor vragen over zorg aanbieden. De zorg is erop gericht dat u zo lang mogelijk Gemeente zorg en ondersteuning. De gemeente voert eerst een gesprek over zelfstandig kunt blijven wonen. Daarnaast bieden sommige thuis- U kunt bij uw gemeente terecht voor een aanvraag vervoersvoor- wat iemand wil en wat iemand zelf kan, al dan niet met hulp van zorgorganisaties ook comfort- en gemakdiensten zoals klussen- zieningen en rolstoelen. familie en vrienden. In dat gesprek krijgen cliënten ook informatie diensten, was-/strijkservice aan huis en maaltijdservice. over welke mogelijkheden er zijn. Deze werkwijze zorgt ervoor dat de wensen van de cliënt centraal staan en dat de zelfredzaamheid 5. WELKE MOGELIJKHEDEN ZIJN ER VOOR DAGBESTEDING, LOGEREN EN VAKANTIE?
5.1 DAGVERZORGING 5.2 DAGBEHANDELING
Bij een groot aantal zorginstellingen kunt u de dagverzorging Behandeling en ondersteunende zorg door de dagbehandeling bezoeken. Zie het schema in hoofdstuk 9. Dit is een daginvulling kan zinvol zijn indien het door toenemende lichamelijke en/of voor mensen met dementie voor bewoners van verzorgings- geestelijke beperkingen moeilijker wordt om thuis zelfstandig te huizen en mensen die nog thuis wonen. Dagverzorging is een functioneren. Hiervoor hoeft u niet direct aan opname in een combinatie van dagbesteding en ontspanning voor mensen die verpleeghuis te denken. U kunt een aantal dagen per week deel- 30 nog zelfstandig thuis wonen. Activiteiten zorgen voor structuur in nemen aan een dagbehandeling. Er wordt daar therapie en een 31
de dag. Het ontlast de mantelzorger en de patiënt blijft actief deel- dagbesteding aangeboden. Deelname aan een dagbehandeling MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS nemen zowel lichamelijk, psychisch en sociaal. Er wordt gekeken kan er voor zorgen dat de mantelzorger tijdelijk wordt ontlast. naar de mogelijkheden en wensen vanuit de patiënt. Bij dagver- Dagbehandeling Psychogeriatrie Zorgpartners Midden-Holland in zorging kunt u één of meerdere dagen per week terecht. U Prinsenhof biedt behandeling en begeleiding van mensen met ontvangt verzorging en begeleiding van het zorgcentrum. Hier psychogeriatrische problemen (dementie), psychiatrische proble- kunt u meedoen aan gezamenlijke activiteiten. Het biedt ouderen men, of tekenen die hierop wijzen. Geschikt voor jong demente- de gelegenheid om onder de mensen te komen en om thuis een renden. stukje zorg uit handen te nemen. Door één of meerdere dagen naar de dagverzorging te komen, blijft het gemakkelijker om langer thuis te blijven wonen. 5.3 ZORGBOERDERIJEN
Een zorgboerderij is een boerderij voor mensen die dagverzorging nodig hebben bij hun dagbesteding. Zij doen van alles op de boerderij, zoals dieren verzorgen en werken in de groenten- of 5. WELKE MOGELIJKHEDEN ZIJN ER VOOR DAGBESTEDING, LOGEREN EN VAKANTIE?
bloementuin. De nadruk ligt veelal op een prettige beleving van (zorg-)indicaties zijn landelijk geldig. De Blauwe Gids is een website de dag in een omgeving die rust, ritme en ruimte uitstraalt. Op waarin u kunt zoeken naar een aangepaste reis, accommodatie sommige zorgboerderijen zijn ook verpleeg-technische handelin- en/of reisorganisatie. Ook als gids aan te vragen via de website. In gen mogelijk, omdat de zorgverlener verpleegkundige is. de gids presenteren accommodaties en reisorganisaties in binnen- en buitenland hun aangepaste accommodaties en hun bijzondere dienstverlening. Naast het vakantie aanbod zijn ook reistips, leuke 5.4 TIJDELIJK VERBLIJF reisverhalen van mensen met een beperking opgenomen en veel extra informatie. Tijdelijk verblijf betekent op afspraak logeren in een zorgcentra of verpleeghuis. De mogelijkheden hiervoor verschillen per patiënt Informeer goed bij een professionele zorgverlener, zoals een huisarts, en is afhankelijk van de ernst van de problematiek. Ook kan deze casemanager, gespecialiseerd verpleegkundige of bij de cliëntadviseur 32 vorm van opvang worden aangevraagd ter ontlasting van de van de zorgcentra en verpleeghuizen over mogelijkheden voor ver- 33
mantelzorger. In een aantal zorginstellingen kunt u terecht voor goedingen. MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS tijdelijk verblijf. Bijvoorbeeld tijdens de herstelperiode na een op- name in het ziekenhuis, weekend- of vakantieopname, tijdelijke opname volgens een bepaald patroon of ter overbrugging van de periode tot definitieve opname. U kunt maximaal voor zes weken verblijf aanvragen. Zie schema aanbod in hoofdstuk 9.
5.5 VAKANTIEMOGELIJKHEDEN
Als er sprake is van geheugenproblemen betekent dat niet dat er geen vakantie of uitstapje meer mogelijk is. Er zijn allerlei mogelijk- heden: van korte uitstapjes tot lange vakanties, met en zonder hulp of begeleiding. Samen op vakantie is zeker mogelijk, de 6. WAT ALS ZELFSTANDIG WONEN NIET MEER GAAT OF ALS ER
SPRAKE IS VAN EEN CRISISSITUATIE?
De zorg die u nodig heeft kan niet altijd thuis worden gegeven. Dit 6.1 BEGELEID WONEN kan vele oorzaken hebben. U woont bijvoorbeeld alleen, heeft de neiging om te gaan dwalen en u heeft moeite de weg terug te Julianastaete, Zorgpartners Midden-Holland vinden. Naast de psychische kunnen ook lichamelijke en sociale Kleinschalig begeleid wonen voor patiënten leidende aan begin- oorzaken hierbij een rol spelen. Er bestaat een mogelijkheid van nende dementie of met lichte psychiatrische zorgvragen als onder- opname in het zorgcentra of verpleeghuis. deel van Julianastaete. Er zijn vier woongroepen van zes bewoners. In de regio Midden-Holland zijn diverse mogelijkheden om te CIZ indicatie is nodig. 34 wonen in een beschermde voorziening. Voor een beschermde 35
woonvoorziening is een indicatie van het CIZ noodzakelijk. Naast MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS de zorgbehoeften en de fase van het dementeringsproces is uw 6.2 KLEINSCHALIG WONEN voorkeur ook van belang. Het is raadzaam om uw wensen kenbaar te maken en u vooraf te oriënteren op de mogelijkheden en Zorgcentra en verpleeghuizen eventueel de woonvoorzieningen te bezoeken. Voor opname in Bij verschillende zorgcentra en verpleeghuizen kunt u terecht een beschermde woonvoorziening is naast een indicatie ook een voor kleinschalig wonen. Dit is zorg die wordt geboden aan Bopz verklaring noodzakelijk. mensen met dementie in een huiselijke en herkenbare omgeving. Van een crisissituatie is sprake als zich een acuut probleem voor- De bewoners vormen er met elkaar een gewoon huishouden en doet in de thuissituatie waardoor thuis blijven wonen (tijdelijk) kunnen, uiteraard onder begeleiding, zelf hun dagelijks leven niet mogelijk is. inrichten. Zie schema aanbod in hoofdstuk 9.
6. WAT ALS ZELFSTANDIG WONEN NIET MEER GAAT OF ALS ER SPRAKE IS VAN EEN CRISISSITUATIE?
6.3 OPNAME IN VERZORGINGSHUIS OF VERPLEEGHUIS In een hospice verlenen vrijwilligers zoveel mogelijk samen met de familie de dagelijkse zorg. De eigen huisarts of een huisarts Zorgcentra en verpleeghuizen verbonden aan het hospice, heeft de verantwoordelijkheid voor de Als thuis wonen niet meer mogelijk is en zorg nodig blijft, kan ver- medische zorg. Voor verpleging en verzorging worden professionele blijf in een verpleeg- of verzorgingshuis met u worden besproken. thuiszorgmedewerkers ingezet. Daarnaast hebben daartoe opge- Het zorgcentrum of verpleeghuis kan u informatie geven over de leide vrijwilligers een belangrijke rol in de zorg. mogelijkheden voor zorg thuis, voor opvang en (langdurig) ver- blijf in zorgcentra en verpleeghuizen. Zie schema aanbod in Stichting Hospice en vrijwillige terminale thuiszorg Midden- hoofdstuk 9. Holland, Hospice IJsselThuis Hospice IJsselThuis is een gastvrij huis voor palliatieve, terminale Stichting Centrale Administratie voor Voorzieningen (CAV) / zorg voor mensen die niet thuis kunnen blijven in de laatste fase 36 Kiaro, Beheer en Organizing van hun leven en biedt terminale thuiszorg ter ondersteuning van 37
Het CAV of Kiaro, Beheer en Organizing kunnen ondersteuning patiënten in hun laatste levensfase en ter verlichting van de man- MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS bieden bij het leegruimen van de woning, het opslaan van inboedel telzorgers. en het regelen van allerlei administratieve zaken rondom de ver- huizing. 6.5 CRISISOPNAME
6.4 HOSPICE Zorgcentra en verpleeghuizen Opvang voor mensen die in noodsituaties verkeren en per direct Een hospice of bijna-thuis-huis is een huis waar in huiselijke om- (tijdelijke) opvang nodig hebben. In die periode wordt onderzocht geving de laatste fase van het leven doorgebracht kan worden. welke hulp daarna moet worden ingezet. Er zijn mogelijkheden Het is een huis voor mensen die niet thuis kunnen blijven vanwege voor patiënten met een zorgindicatie en mogelijkheden voor woonomstandigheden, onvoldoende mantelzorg, of gezinssituatie patiënten met een verpleeghuisindicatie. Verwijzing via huisarts en biedt terminale thuiszorg ter ondersteuning van patiënten in of GGZ. Zie schema aanbod in hoofdstuk 9. hun laatste levensfase en ter verlichting van de mantelzorgers. 7. HOE KUNT U GELD EN JURIDISCHE ZAKEN REGELEN?
Probeer tijdig te bespreken hoe de zorg rondom de financiën gaat • Bewindvoering. Een bewindvoering is dat een ander het huidige zodat als hulp hierbij nodig is, de patiënt dit dan ook toevertrouwd en toekomstige vermogen van iemand beheert. Dit wordt jaarlijks aan iemand anders en dat diegene ook gemachtigd wordt. Dit kan gecontroleerd en voor grote bedragen heeft de bewindvoerder voorkomen dat er schulden ontstaan omdat bijvoorbeeld de post toestemming nodig. Bewindvoering gebeurt door de kantonrechter. niet meer geopend wordt. Mensen met dementie kunnen soms • Onder curatele. Onder curatele stelling is de meest ingrijpende moeilijker besluiten nemen over geldzaken. Ook gebeurt het vaak beschermingsmaatregel. De rechtbank kan iemand met dementie dat de dementerende zich anders gaat gedragen ten opzichte van die niet meer in staat is zijn belangen zelfstandig te behartigen, 38 geld, omdat men de waarde moeilijk of niet meer kent, pincodes onder curatele stellen. 39
vergeet, of de huur vergeet te betalen. Welke maatregelen kunnen Deze maatregelen kunnen worden genomen wanneer iemand MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS worden getroffen? met dementie ‘wilsonbekwaam’ is. Dit betekent dat iemand de • Volmacht. Dit is een brief waarin iemand verklaart dat een ander gevolgen van zijn handelen of beslissingen niet meer kan over- alle handelingen namens de patiënt mag doen. Een nadeel van zien. De notaris en kantonrechter bepalen dit. een volmacht is, dat niet te controleren is of het geld goed wordt beheerd. Een volmacht regel je bij de notaris. Voor meer informatie over geld of juridische zaken kunt u terecht bij: • Mentorschap. Dit is een door de rechter benoemde wettelijke vertegenwoordiger van de betrokkenen en moet niet worden Alzheimer Nederland (stichting) verward met de persoonlijke begeleider binnen de zorg die ook Meer informatie kunt u krijgen via de Alzheimertelefoon en door wel eens mentor wordt genoemd. middel van schriftelijke materialen. Een mentor neemt besluiten namens de patiënt over zijn behan- deling, verpleging, verzorging en begeleiding. Vaak zijn er Gemeente familieleden die de regie overnemen, er zijn echter niet altijd Bij uw gemeente kunt u informatie over bijstand, subsidies et familieleden die dit kunnen of willen doen. cetera krijgen. 7. HOE KUNT U GELD EN JURIDISCHE ZAKEN REGELEN?
Juridisch loket Stichting Welzijn Ouderen en andere ouderenorganisaties Het juridisch loket kan u helpen als u een juridische vraag heeft. Voor hulp bij administratie (post- en geldzaken) kunt u ook terecht Ze kunnen helpen met vragen over het beheer van vermogens, bij de Stichting Welzijn Ouderen of andere ouderenorganisaties. zakelijke kwesties, pacht of verhuur van ontroerend goed en U kunt bij de organisatie in uw gemeente informatie opvragen. dergelijke.
Kwadraad, Sociaal Juridische Dienstverlening Kwadraad geeft informatie en advies over wetten, regelingen en so- ciale verzekeringen en biedt hulp bij schulden en budgetbegeleiding.
Mentorschap Netwerk Nederland 40 Uitgebreide informatie is te vinden op www.mentorschap.nl. 41 DEMENTIEGIDS MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS
Notaristelefoon De Notaristelefoon is een landelijk informatienummer voor vragen op notarieel gebied.
Stichting Centrale Administratie voor Voorzieningen (CAV) CAV geeft ondersteuning aan mensen die door ziekte, leeftijd of andere bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen of willen regelen.
Stichting Met Raad en Daad De Stichting Met Raad en Daad biedt hulp en ondersteuning bij behartiging van financiële en materiële zaken. En hulp bij admi- nistratie bij een persoonsgebonden budget. 8. MET WELKE WETTEN EN REGELINGEN KUNT U TE MAKEN KRIJGEN?
Het zorglandschap in Nederland is zo georganiseerd dat men voor maken. U kunt zelf uw indicatie aanvragen maar u kunt het ook verschillende vormen van zorg en ondersteuning een beroep moet overlaten aan een professionele zorgverlener, zoals een thuis- doen op verschillende instanties. Enige algemene informatie over zorginstelling, de huisarts of een casemanager. Heeft u in een de financiering van de dementie zorg is hieronder weergegeven. spoedsituatie acuut zorg nodig? Roep dan de hulp in van een pro- Nederland kent verschillende wetten en regels die een goede zorg fessionele zorgverlener. Zelf kunt u geen spoedaanvraag indienen. garanderen. Het gaat daarbij om de rechten van cliënten, de kwa- liteit van zorginstellingen en wetgeving rond onvrijwillige zorg 42 (dwang in de zorg). De meeste mensen met dementie willen liever 8.2 WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING (WMO) 43
niet ergens anders wonen (opgenomen worden). Zij verzetten MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS zich niet actief tegen opname, maar zijn het er ook niet echt mee Voor veel voorzieningen is de gemeente het aanspreekpunt. Dat is eens. Als iemand dit echt niet wil, kan opname alleen als er gevaar geregeld in de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Bij is voor hemzelf of de omgeving. Is iemands leven acuut in gevaar? het Wmo-loket van de gemeente kunt u terecht voor: Dan geldt In Bewaring Stelling (IBS). Iemand wordt dan gedwongen • huishoudelijke verzorging (huishoudelijke hulp); opgenomen. Als het gevaar langdurig is en iemand verwaarloost • vervoersvoorzieningen; zichzelf, dan geldt de Voorlopige of Rechterlijke Machtiging (RM). • woonvoorzieningen; • rolstoelvoorzieningen; • gehandicaptenparkeerkaart. 8.1 INDICATIE ZORG U kunt bij het Wmo-loket een schriftelijke aanvraag doen voor voorzieningen die passen binnen de Wmo. Vervolgens wordt Voor zorg, begeleiding en voorzieningen is vaak een indicatie beoordeeld of zo’n verzoek kan worden gehonoreerd. nodig: een bewijs dat aantoont dat de aanvrager van bepaalde vormen van zorg, begeleiding en voorzieningen gebruik mag 8. MET WELKE WETTEN EN REGELINGEN KUNT U TE MAKEN KRIJGEN?
8.3 ALGEMENE WET BIJZONDERE ZIEKTEKOSTEN (AWBZ) inhoud van het basispakket is door de overheid wettelijk vast- afhankelijk van het inkomen. Gemeente gesteld en voor iedereen hetzelfde. De hoogte van de premie U wordt aangemeld bij het Centraal Administratie Kantoor die met Bij uw gemeente kunt u terecht voor informatie, advies, hulp en De AWBZ is een volksverzekering voor ziektekostenrisico’s. Ieder- verschilt per zorgverzekeraar. Een aanvullende verzekering uw inkomen, huishouden en indicatie uw eigen bijdrage per voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg en voor een die in Nederland woont of werkt is ervoor verzekerd en heeft verzekert zorg die niet gedekt is door de basisverzekering. De maand vaststelt. Met de eigen bijdrage betaalt u een deel van de een aanvraag Wmo. recht op vergoeding van de AWBZ-zorg. inhoud, kosten en voorwaarden van de aanvullende verzekerin- kosten van de zorg. De AWBZ dekt zware geneeskundige risico’s die niet onder de gen verschillen ook per zorgverzekeraar. Per Saldo zorgverzekeringen vallen. Het gaat om medische kosten die door Zorgverzekeraars bieden naast de basisverzekering uiteenlopende Voor meer informatie over de eigen bijdrage kunt u terecht bij: Per Saldo is een belangenvereniging van en voor mensen met een vrijwel niemand op te brengen zijn. Op grond van de AWBZ krijgt aanvullende pakketten aan. persoonsgebonden budget. u bijzondere ziektekosten vergoed (zoals langdurige zorg thuis of Centraal Administratie Kantoor (CAK) opname in een verpleeghuis of gehandicapteninstelling). Het CAK is verantwoordelijk voor het vaststellen, opleggen en in- MEE Midden-Holland, het Servicebureau Wanneer hulp nodig is bij de lichamelijke verzorging en verpleging, 8.5 PERSOONSGEBONDEN BUDGET (PGB) nen van de eigen bijdrage Wmo. Op de website van het CAK Een consulent van MEE kan samen met u vaststellen wat u nodig 44 wondverzorging, deelname aan een dagvoorziening of een verblijf (www.hetcak.nl) is het mogelijk om te berekenen hoeveel uw heeft aan hulp, begeleiding of informatie. Zij adviseren bij het aan- 45
in een woonzorgcentrum of verpleeghuis, dan is een indicatie Met een persoonsgebonden budget kunt u zelf beslissen hoe u uw eigen bijdrage is in verschillende situaties. vragen van hulp en ondersteuning, helpen bij het invullen van MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS nodig van het CIZ. Dat is geregeld in de AWBZ (Algemene Wet Bij- geld besteedt aan de zorg en dienstverlening die u nodig heeft, formulieren en helpen bij zaken die met wet- en regelgeving te zondere Ziektekosten). Deze indicatie kan door de professionele nadat u een indicatie heeft aangevraagd bij het CIZ. Om zelf uw Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) maken hebben. Zij kunnen informatie geven over de wijze waarop zorgverlener, zoals een thuiszorginstelling, de huisarts of een eigen zorg te regelen krijgt u een budget ter beschikking. Met dit Het CIZ is een onafhankelijke organisatie die beoordeelt of iemand u zaken zelf kunt regelen, bemiddelen bij organisaties en instan- casemanager worden aangevraagd. budget is het mogelijk te bepalen wie welke hulp biedt en wanneer. voor zorg in aanmerking komt. Om dat goed te kunnen doen, kijkt ties voor de zorg die u nodig heeft en bieden ondersteuning bij het CIZ grondig naar de gezondheid én de woon- en leefsituatie het aanvragen van een indicatie. van de aanvrager. Het CIZ levert zelf geen zorg, maar neemt alleen Het Servicebureau is het eerste contactpunt bij MEE. Het Service- 8.4 ZORGVERZEKERINGSWET (ZVW) 8.6 EIGEN BIJDRAGE het indicatiebesluit, dat aansluit bij de persoonlijke situatie. bureau denkt met u mee of u zich kunt aanmelden bij MEE of verwijst u naar een passende organisatie. Het Servicebureau van De zorgverzekering of basisverzekering is een verplichte ziekte- Voor de huishoudelijke verzorging en de zorg in het kader van de College voor Zorgverzekeringen (CVZ) MEE Midden-Holland is op werkdagen bereikbaar voor vrijblijvend kostenverzekering voor inwoners van Nederland. De zorgverzeke- AWBZ wordt een eigen financiële bijdrage gevraagd. De hoogte Het College voor Zorgverzekeringen wil met informatie consu- overleg en advies. ring dekt noodzakelijke, op genezing gerichte zorg en is verplicht van de bijdrage hangt af van het inkomen. menten/verzekerden behulpzaam zijn bij praktische vragen over voor iedereen. Onder deze zorg kunt u alle noodzakelijke zorg Voor vervoer en voor wonen in een woonzorgcentrum of verpleeg- de Zorgverzekeringswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziekte- zoals ziekenhuiszorg, medicijnen en huisartsenzorg verstaan. De huis wordt ook een eigen bijdrage gevraagd. Ook deze bijdrage is kosten. 8. MET WELKE WETTEN EN REGELINGEN KUNT U TE MAKEN KRIJGEN?
Rijnstroom - De PGB consulent www.rijksoverheid.nl meester kan met deze verklaring iemand verplicht laten opnemen. www.rijksoverheid.nl Rijnstroom is een regionaal bemiddelingsbureau dat informatie en Op de website rijksoverheid.nl vindt u veel informatie over de De opname gebeurt dan binnen 24 uur. De cliënt krijgt een advo- Website van de rijksoverheid met veel informatie over de boven- bemiddeling aanbiedt aan alle (mogelijke) cliënten met een bovenstaande begrippen. caat. De rechter spreekt binnen drie dagen met de cliënt. Daarna staande begrippen. persoonsgebonden budget. beslist de rechter of de cliënt nog drie weken moet blijven.
Stichting Centrale Administratie voor Voorzieningen (CAV) 8.7 WET BIJZONDERE OPNEMINGEN IN PSYCHIATRISCHE CAV biedt ondersteuning van mensen die door ziekte, leeftijd of ZIEKENHUIZEN (WET BOPZ) 8.9 VOORLOPIGE MACHTIGING (VM) andere bijzondere omstandigheden hun financiële zaken niet meer zelf kunnen of willen regelen. De Wet Bopz beschermt mensen die te maken krijgen met ge- Het kan gebeuren dat iemand niet direct in levensgevaar is, maar dwongen opname. In de Wet Bopz staat wat de rechten zijn van zich zo verwaarloost dat hij of zij moet worden opgenomen. Als Wmo-Raad Gouda patiënten tijdens een onvrijwillige opname in een psychiatrische deze persoon dat weigert, geldt de Voorlopige Machtiging. Een 46 De Wmo-Raad geeft gevraagd en ongevraagd adviezen aan het instelling. De Wet Bopz geldt o.a. voor de psychogeriatrie (oude- andere reden voor opname kan zijn dat de familie de zorg niet 47
college van burgemeester en wethouders over de Wmo. De Wmo- renzorg voor mensen met dementie). De wet is van belang om te meer volhoudt en de cliënt zonder die zorg niet veilig thuis kan MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Raad bestaat uit Goudse burgers die verschillende doelgroepen voorkomen dat dementerenden ongewenst gedwongen opgeno- wonen. De rechter kan dan besluiten dat iemand verplicht ergens vertegenwoordigen. men kunnen worden. Het CIZ beoordeelt aan de hand van de Wet opgenomen wordt. Bopz of opname of verblijf van dementerenden noodzakelijk is. www.regelhulp.nl Als de dementerende zich verzet tegen een noodzakelijk verblijf Voor meer informatie kunt u terecht bij: Als u zorg of hulp nodig heeft, kunt u terecht op de website of opname, kunnen vervolgstappen worden gezet. regelhulp.nl. Hier vindt u informatie over de AWBZ, de Zorg- Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie verzekeringswet (Zvw) en de Wet maatschappelijke ondersteuning De Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) is een (Wmo). U vindt er tevens een overzicht van allerlei voorzieningen. 8.8 INBEWARINGSTELLING (IBS) federatie van patiënten- en consumentenorganisaties die zich sterk maken voor alle mensen die zorg nodig hebben, nu of in de Sommige voorzieningen kunt u via deze website direct aanvra- Het kan gebeuren dat iemand met dementie (of een naaste) in di- toekomst. Op de website npcf.nl is veel informatie te vinden over gen. Hoe dit allemaal werkt leest u in de wegwijzer Regelhulp. rect levensgevaar is. Deze persoon moet dan worden opgenomen. de bovenstaande begrippen. Als iemand dat niet wil, beoordeelt een psychiater hoe groot het gevaar is. Zij maken dan een geneeskundige verklaring. De burge- 9. SCHEMA AANBOD DIENSTVERLENING VAN DE ZORGCENTRA EN VERPLEEGHUIZEN VOOR MENSEN MET DEMENTIE
Vz Dv Db Tv Jd Co Tz Aanbod dienstverlening van de zorgcentra en verpleeghuizen voor mensen met dementie Zorgcentra en Verpleeghuizen Zorgpartners Midden-Holland Vz Verpleeghuiszorg voor ouderen met dementie Vz Dv Db Tv Jd Co Tz • Bloemendaal Dv Dagverzorging voor mensen met dementie Db Dagbehandeling voor jong dementerenden • De Breeje Hendrick Tv Tijdelijk verblijf voor mensen met dementie • De Meent (appartementencomplex) Jd Verpleeghuis zorg voor jong dementerende • De Reehorst 48 Co Crisisopname • De Riehoek 49
Tz Terminale Zorg MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS • Floravita Naam zorginstelling • Geerestein • Gouwestein Woonzorgcentrum Beth-san (een locatie van Cedrah) • Irishof Woonzorgcentrum De Meander (locatie van De Zellingen) • Julianastaete De Zevenster, centrum voor senioren • Karnemelksloot (woonlocatie) (locatie van Stichting Bejaardenhuisvesting Zevenhuizen-Moerkapelle) • Moerdrecht Zorgcentra en Verpleeghuizen Vierstroom • Prinsenhof • Ronssehof • Verpleeg- en verzorgingshuis Borchleen • Savelberg • Verpleeg- en verzorgingshuis Bovenberghe • Slothoven • Verpleeg- en verzorgingshuis De Liezeborgh • Sola Gratia • Verpleeghuis de Westerweeren • Souburgh • Kleinschalig wonen Wilgenhoven • Vijverhof 10. ADRESSEN
A Alzheimer Café Krimpenerwaard Adviesteam Dementie Zorgcentrum Wilgenhoven T: 06 10 01 00 15 Stolwaardplein 1 2821 XL Stolwijk Alzheimer Café Gouda T: (0182) 54 07 00 Savelberg E: [email protected] Savelberghof 200 50 2805 RX Gouda De Breeje Hendrick 51
T: (0182) 39 38 88 Nic. Beetstraat 1 MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS E: [email protected] 2941 TN Lekkerkerk T: (0180) 66 15 44 Alzheimer Café Reeuwijk E: [email protected] De Reehorst Treebord 19 De Brug 2811 EA Reeuwijk Pasteurweg 100 T: (0182) 30 24 12 2871 JM Schoonhoven E: [email protected] T: (0182) 35 88 00 E: [email protected] 10. ADRESSEN
Alzheimer Café Zuidplas Alzheimer Nederland (stichting) Centraal Administratie Kantoor (CAK) Diaconale hulpverlening Boskoop Zorgcentrum De Zevenster Postbus 183 Prinses Beatrixlaan 7 Secretariaat: Nieuwstraat 138 Leliestraat 3 3980 CD Bunnik 2595 AK Den Haag 2771 XE Boskoop 2761 HD Zevenhuizen T: (030) 659 69 00 T: (088) 711 40 09 T: (0172) 21 70 11 T: (0180) 31 00 50 E: [email protected] I: www.hetcak.nl E: [email protected] E: [email protected] I: www.alzheimer-nederland.nl I: www.protestantsegemeenteboskoop.nl Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Woonzorgcentrum De Meander Alzheimer Nederland afdeling Midden-Holland T: 0900 1404 Boslaan 1 T: 06 22 17 07 46 I: www.ciz.nl E 2912 PA Nieuwerkerk aan den IJssel E: [email protected] Emeritus BV T: (0180) 31 00 50 College voor zorgverzekeringen (CVZ) Albert Einsteinweg 4 52 E: [email protected] Alzheimertelefoon I: www.cvz.nl 8218 NH Lelystad 53
T: (030) 656 75 11 T: (0320) 28 82 55 MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Alzheimer Café Waddinxveen E: [email protected] Anne Frankcentrum D I: www.emeritus.nl Jan van Bijnenpad 1 B Dagbehandeling psychogeriatrie Zorgpartners 2742 VS Waddinxveen De Blauwe Gids Midden-Holland, Prinsenhof T: (0182) 63 19 32 I: www.deblauwegids.nl Anna van Meertenstraat 10 G E: [email protected] 2804 TL Gouda Gemeenten T: (0182) 59 50 00 Kijk voor de openingstijden op de website van de betreffende Alzheimer Theehuis C I: www.zorgpartners.nl gemeente of bel voor meer informatie. Julianastaete CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) Bernardhof 400 T: 0900 0210 Bergambacht 2802 GR Gouda I: www.cbr.nl T: (0182) 35 65 55 T: (0182) 59 54 00 E: [email protected] E: [email protected] I: www.bergambacht.nl 10. ADRESSEN
Bergambacht WMO-loket Boskoop, Wmo-balie Ouderkerk, Wmo-loket Waddinxveen, Zorgloket Alingersteeg 2 Raadhuisplein 1 Het Wmo-loket is ondergebracht bij Stichting Welzijn Ouderkerk Raadhuisplein 1 2861 AH Bergambacht 2771 EK Boskoop Nederlek en heeft spreekuren in Ouderkerk en Gouderak 2741 HR Waddinxveen Ammerstol, WMO-loket T: 14 0172 T: (0180) 52 20 45 T: (0182) 62 47 67 Ds. Hugenholtzstraat 2 E: [email protected] E: [email protected] E: [email protected] Spreekuur op afspraak I: www.boskoop.nl I: www.stichtingwon.nl I: www.waddinxveen.nl Berkenwoude WMO-loket Prinses Beatrixstraat 1 Gouda, Infopunt Zorg en Welzijn Schoonhoven, Wmo-loket GGZ Midden-Holland circuit Ouderen Spreekuur op afspraak Burgemeester Jamesplein 1 Haven 37 Jac.P. Thijsselaan 45 2803 PG Gouda 2871 CK Schoonhoven 2803 RT Gouda Bodegraven - Reeuwijk T: 14 0182 T: (0182) 38 92 00 T: (0182) 56 37 00 54 Raadhuisplein 1 I: www.gouda.nl Wmo-loket I: www.ggzmiddenholland.nl 55
2411 BD Bodegraven Oranjeplaats 45 a MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS T: (0172) 52 25 22 Nederlek, Wmo-loket 2871 TL Schoonhoven GGZ Midden-Holland E: [email protected] Het Wmo-loket is ondergebracht bij Stichting Welzijn Ouderkerk T: (0182) 38 93 52 Ronsseweg 225 I: www.bodegraven-reeuwijk.nl Nederlek en heeft spreekuren in Krimpen aan de Lek en Lekkerkerk E: [email protected] 2803 ZB Gouda Bodegraven - Reeuwijk Wmo-loket T: (0180) 52 20 45 I: www.schoonhoven.nl T: (0182) 56 36 00 U kunt telefonisch of per mail een afspraak maken E: [email protected] I: www.ggzmiddenholland.nl Informatieloket Wmo Bodegraven I: www.stichtingwon.nl Vlist, Wmo-loket, Info en adviespunt Zorg en Welzijn Rijngaarde 1 Dorpsplein 8 GouweCuisine 2411 EV Bodegraven Zuidplas, Wmo-loket 2821 AS Stolwijk Van Leeuwenhoekstraat 13 T: (0172) 61 87 09 Raadhuisplein 1 T: (0182) 34 84 00 2811 DW Reeuwijk 2914 KM Nieuwerkerk aan den IJssel E: [email protected] T: (0182) 30 13 58 T: (0180) 33 03 00 I: www.gemeentevlist.nl I: www.gouwecuisine.nl E: [email protected] I: www.zuidplas.nl 10. ADRESSEN
GroeneHartHopper Hospice IJsselThuis Korrelatie Mentorschap Netwerk Nederland T: 0800 022 09 00 (rit bestellen, gratis nummer) Batavierlaan 8 Stationsplein 125 Maliebaan 71 G T: 0900 600 80 08 (informatie) 2912 SG Nieuwerkerk aan den IJssel 3818 LE Amersfoort 3581 CG Utrecht I: www.groeneharthopper.nl T: (0180) 39 13 00 T: 0900 1450 T: (030) 230 71 90 E: [email protected] E: [email protected] E: [email protected] Groene Hart Ziekenhuis I: www.ijsselthuis.nl I: www.korrelatie.nl I: www.mentorschap.nl Onder andere: Geheugenpoli, polikliniek Geriatrie, polikliniek Neurologie, Verpleegkundig Specialist, verpleegkundige Humanitas Kwadraad Mezzo - Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers ouderenzorg Nonnenwater 3 T: 088 900 40 00 en Vrijwilligers Bleulandweg 10 2801 VA Gouda I: www.kwadraad.nl John F. Kennedylaan 99 2803 HH Gouda T: 06 53 64 37 06 3981 GB Bunnik 56 T: (0182) 50 50 50 I: www.humanitas.nl T: (030) 659 22 22 57
I: www.ghz.nl M E: [email protected] MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS MEE Midden-Holland, het Servicebureau I: www.mezzo.nl J Tielweg 3 Mezzo Mantelzorglijn H Juridisch loket 2803 PK Gouda T: 0900 202 04 96 Handen in Huis T: 0900 8020 T: (0182) 52 03 33 J.F. Kennedylaan 99 E: [email protected] 3981 GB Bunnink I: www.meemh.nl N T: (030) 659 09 70 K Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie NPCF E: [email protected] Kiaro Beheer en Organizing Meldpunt Zorg en Overlast - regio Midden-Holland Van Dommelenhuis I: www.handeninhuis.nl Postbus 20 Thorbeckelaan 5 Churchilllaan 11, 6e etage 5160 AA Sprang Capelle 2805 CA Gouda 3527 GV Utrecht T: (073) 640 86 50 T: (0182) 54 55 93 T: (030) 297 03 03 E: [email protected] E: [email protected] E: [email protected] I: www.kiaro.nl I: www.ggdhm.nl I: www.npcf.nl 10. ADRESSEN
Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) Per Saldo Stichting Centrale Administratie voor Voorzieningen (CAV) Stichting Welzijn Ouderen en andere ouderenorganisaties Kerkewijk 115 Postbus 19161 T: 088 822 82 28 per gemeente 3904 JA Veenendaal 3501 DD Utrecht E: [email protected] T: (0318) 54 78 88 T: 0900 742 48 57 I: www.stichting-cav.nl Gecoördineerd Ouderenwerk Reeuwijk E: [email protected] I: www.pgb.nl Treebord 19 I: www.npvzorg.nl Stichting Hospice en Vrijwillige Terminale Thuiszorg 2811 EA Reeuwijk Midden-Holland T: (0182) 39 10 91 NPV mantelzorglijn R Ridder van Catsweg 67 E: [email protected] T: (0318) 54 78 87 Rijnstroom - De PGB consulent 2803 NA Gouda E: [email protected] Postbus 750 T: (0182) 35 81 99 Samenwerkingsverband Ouderenbelangen (SVO) I: www.npvzorg.nl 2300 AT Leiden E: [email protected] Corellipad 2 58 T: (071) 890 66 50 I: www.hospicemiddenholland.nl 2912 XB Nieuwerkerk aan den IJssel 59
Notaristelefoon E: [email protected] T: (0180) 39 92 72 MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS T: 0900 346 93 93 I: www.rijnstroom-pgb.nl Stichting Met Raad en Daad Richterslaan 60 Stichting Coördinerend Ouderenbeleid Vlist 3431 AK Vianen Postbus 86 P S T: (085) 401 06 73 2820 AB Stolwijk Palet Welzijn Sensoor E: [email protected] T: (0182) 34 14 10 / 34 19 39 Postbus 571 T: 0900 0767, 24 uur elke dag (5 ct p/m) I: www.stichtingmetraadendaad.nl E: [email protected] / [email protected] 2800 AN Gouda E: [email protected] I: www.scov-vlist.nl T: (0800) 935 94 56 I: www.sensoor.nl E: [email protected] I: www.paletwelzijn.nl Steunpunt Huiselijk Geweld Hollands Midden T: 0900 126 26 26 E: [email protected] I: www.huiselijkgeweldhollandsmidden.nl 10. ADRESSEN
Stichting Gouds Seniorenwerk en Hulpdienst (SGSH) Stichting Welzijn Ouderen Schoonhoven Thuiszorg Cedrah Nelson Mandela Centrum Doelenplein 12 Barbizonlaan 1 Bernadottelaan 79 2871 CV Schoonhoven Agathos thuiszorg 2908 MA Capelle a/d IJssel 2806 JM Gouda T: (0182) 38 45 50 Rayon Groene Hart T: (010) 207 58 58 T: (0182) 51 03 22 E: [email protected] Wormerhoek 14 G E: [email protected] E: [email protected] I: www.swoschoonhoven.nl 2905 TX Capelle a/d IJssel I: www.cedrah.nl I: www.sgsh.nl T: (010) 264 07 77 Stichting Welzijn Ouderkerk Nederlek E: [email protected] Dunya Stichting Welzijn Ouderen Bergambacht Raadhuisplein 55a I: www.agathos-thuiszorg.nl Bernadottelaan 77a Dienstencentrum Bergambacht 2941 BS Lekkerkerk 2806 JM Gouda Burg. Huybrechtstraat 2 T: (0180) 52 20 45 Avicen T: (0182) 58 66 11 60 2861 DA Bergambacht E: [email protected] C. Huygensstraat 121 g I: www.dunyazorg.nl 61
T: (0182) 35 00 12 I: www.stichtingwon.nl 2802 LV Gouda MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS E: [email protected] T: (0182) 58 59 70 Stichting Particura I: www.swobergambacht.nl Informatiepunt ouderenadvisering en mantelzorg- E: [email protected] Keizerstraat 223 ondersteuning Zuidplas I: www.avicen.nl 2584 BG Den Haag Stichting Welzijn Ouderen Bodegraven Zuidplas-Zevenhuizen-Moerkapelle-Moordrecht T: (070) 338 85 93 (tijdens kantooruren) Rijngaarde 1 De Meidoorn 1a Buurtzorg Nederland T: (0900) 202 19 79 (24 uur p/d bereikbaar) 2411 EV Bodegraven 2912 RE Nieuwerkerk aan den IJssel Postbus 69 E: [email protected] T: (0172) 61 45 00 E: [email protected] 7600 AB Almelo I: www.particura.nl Steunpunt Noord I: www.ouderenadviseurzuidplas.nl T: 0900 690 69 06 Het Hofhuis, Erasmushof 41 E: [email protected] Particulier Thuiszorg Bureau Care 4 Life 2411 NX Bodegraven I: www.buurtzorgnederland.com Wilhelminastraat 25 T: (0172) 64 52 50 T 2941 CA Lekkerkerk I: www.swobodegraven.nl TANDEM, begeleiding bij dementie T: (0180) 66 54 04 T: 06 10 01 00 15 E: [email protected] I: www.thuiszorgcare4life.eu 10. ADRESSEN
PlusZorg - particuliere en palliatieve thuiszorg Thuiszorg De Zellingen ZonZorg Thuiszorgwinkel Antwerpseweg 7 Meeuwensingel 1a Willem en Marialaan 8 I: www.thuiszorgwinkel.nl 2803 PB Gouda 2903 TA Capelle a/d IJssel 2805 AR Gouda E: [email protected] T: (010) 442 08 00 T: (0182) 52 04 48 Thuiszorgwinkel Vegro I: www.pluszorg.nl E: [email protected] E: [email protected] I: www.vegro.info T: (0182) 54 70 20 I: www.zellingen.nl I: www.zonzorg.nl T: (0348) 49 90 53 Thuiszorgwinkel Vitaal T: (079) 316 03 00 Thuiszorg de Zevenster Thuiszorgwinkels I: www.vitaal.nl E: [email protected] Leliestraat 3 I: www.pluszorg.nl 2761 HD Zevenhuizen Doove Healthy Living Vierstroom Thuiszorgwinkel T: (0180) 63 71 11 Kouwe Hoek 4 Bodegraafsestraatweg 3 62 Privazorg Groene Hart I: www.de7ster.nl 2741 PX Waddinxveen 2805 GK Gouda 63
Meester van Loostraat 2 T: (0182) 62 49 99 T: 0800 288 77 66 MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS 3466 NX Waarder (gemeente Reeuwijk) Vierstroom (Zorglijn) E: [email protected] I: www.vierstroom.nl T: (030) 636 53 02 Antwerpseweg 7 I: www.doove.nl E: [email protected] 2803 PB Gouda I: www.privazorg.nl T: 0900 9300 Harting Bank V I: www.vierstroom.nl I: www.harting-bank.nl Valys Sanare T: 0900 9630 (van 6.00 tot 01.00 ’s nachts) Postbus 147 Zorgpartners Midden-Holland Medicorner I: www.valys.nl 2910 AC Nieuwerkerk aan den IJssel Zie zorgcentra en verpleeghuizen Boelekade 1 T: (0180) 31 01 80 I: www.zorgpartners.nl 2806 AS Gouda Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg E: [email protected] T: (0182) 59 45 45 J.F. Kennedylaan 99 (gebouw Rhijnhaeghe 2, vierde verdieping) I: www.sanare.nl I: www.medicorner.nl 3981 GB Bunnik T: (030) 659 62 66 E: [email protected] I: www.vptz.nl 10. ADRESSEN
W Achterbroek De Vries Gespecialiseerde verpleegkundige zorg Wmo-Raad Gouda Achterbroek 5 Schuwacht 248 Secretariaat 2825 NC Berkenwoude 2941 EK Lekkerkerk ZorgBrug Beukenlaan 43 T: (0182) 51 87 26 of 06 51 26 69 75 I: www.zorgboerenzuidholland.nl Graaf Florisweg 77-79 2803 WM Gouda E: [email protected] 2805 AH Gouda I: www.wmoraadgouda.info I: www.zorgboerdeijachterbroek.nl Nieuw-Oostvliet T: (0182) 50 54 32 Endelkade 4 E: [email protected] Boerderij aan de Groene Weg 2415NB Nieuwerbrug I: www.zorgbrug.nl Z Westeinde 29a T: (0348) 68 81 28 Zorgbelang Zuid-Holland 2825 AJ Berkenwoude E: [email protected] Zorgcentra en verpleeghuizen Stavorenweg 6 T: (0182) 36 28 55 I: www.zorgboeren.nl 64 2803 PT Gouda E: [email protected] Woonzorgcentrum Beth-San (een locatie van Cedrah, 65
T: 088 929 40 10 I: www.boerderijaandegroeneweg.nl Onder de Iep een reformatorische stichting voor ouderenzorg) MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS E: [email protected] Lekdijk 80 Wilde Veenen 1 I: www.zorgbelang-zuidholland.nl Boerderij bij de Hem 2865 LE Ammerstol 2751 EE Moerkapelle C. G. Roosweg 21 T: (0182) 35 37 32 T: (079) 593 18 40 Zorgbelang Zuid-Holland: Afdeling Informatie en Klacht- 2871 MB Schoonhoven E: [email protected] E: [email protected] opvang Gezondheidszorg T: (0182) 38 40 40 / 06 14 88 69 83 I: www.zorgboerderijonderdeiep.nl I: www.cedrah.nl T: 0900 243 70 70 E: [email protected] I: www.zorgboeren.nl Zorgboerderij JavaRust Woonzorgcentrum De Meander (locatie van De Zellingen) Zorgboerderijen Zuidzijde 117 Boslaan 1 De Lekhoeve 2411 RW Bodegraven 2912 PA Nieuwerkerk aan den IJssel www.zorgboeren.nl Middelland 38 T: (0172) 61 90 34 T: (0180) 44 15 00 www.zorgboerenzuidholland.nl 2931 AL Krimpen a/d Lek E: [email protected] E: [email protected] T: (0180) 51 27 04 I: www.zorgboerderij-javarust.nl I: www.zellingen.nl E: [email protected] I: www.zorgboeren.nl 10. ADRESSEN
Zorgcentrum De Zevenster, centrum Verpleeg- en verzorgingshuis De Breeje Hendrick Geerestein Moerdregt Sola Gratia voor senioren. Verzorgingshuis en De Liezeborgh Nicolaas Beetsstraat 1 Burgemeester Neetstraat 6 Land voor Water 3 Molenlaan 14 b kleinschalig wonen voor senioren Liezeweg 31 2941 TN Lekkerkerk 2935 BB Ouderkerk aan de IJssel 2814 NA Moordrecht 2861 BD Schoonhoven met dementie 2851 ED Haastrecht T: (0180) 66 15 44 T: (0180) 68 90 00 T: (0182) 37 38 44 T: (0182) 32 23 22 Leliestraat 3 T: (0182) 50 11 77 2761 HD Zevenhuizen De Meent (appartementencomplex) Gouwestein Prinsenhof Souburgh T: (0180) 63 71 11 Kleinschalig wonen de Westerweeren Willem de Zwijgerstraat 8 Van Bergen IJzendoornpark 7 Anna van Meertenstraat 10 Prins Bernardlaan 2 I: www.de7ster.nl Burg. Huybrechtstraat 66 2411 VV Bodegraven 2801 AA Gouda 2804 TL Gouda 2741 DW Waddinxveen 2861 DB Bergambacht T: (0172) 63 23 63 T: (0182) 51 56 55 T: (0182) 59 50 00 T: (0182) 61 43 66 Zorgcentra en Verpleeghuizen Vierstroom T: (0182) 35 24 99 De Reehorst Irishof Ronssehof Vijverhof 66 I: www.vierstroom.nl Kleinschalig wonen Wilgenhoven Treebord 19 Middenmolenplein 266 Ronsseweg 410 Burg. Van Dobben de Bruijnstraat 23 67
Kievitslaan 1a 2811 EA Reeuwijk 2807 GV Gouda 2803 ZX Gouda 2411 AP Bodegraven MIDDEN-HOLLAND DEMENTIEGIDS Verpleeg- en verzorgingshuis Borchleen 2821 XL Stolwijk T: (0182) 39 32 22 T: (0182) 59 67 00 T: (0182) 56 20 00 T: (0172) 63 23 63 Lopikerplein 3 T: (0182) 54 07 30 2871 AN Schoonhoven De Riethoek Julianastaete Savelberg T: (0182) 38 45 17 Zorgcentra en Verpleeghuizen Ridder van Catsweg 258 Bernhardhof 400 Savelberghof 200 Zorgpartners Midden-Holland 2804 RS Gouda 2802 GR Gouda 2805 RX Gouda Verpleeg- en verzorgingshuis T: (0182) 56 15 48 T: (0182) 59 54 00 T: (0182) 71 12 00 Bovenberghe I: www.zorgpartners.nl Asserlaan 132 Floravita Karnemelksloot (woonlocatie) Slothoven 2871 LS Schoonhoven Bloemendaal Boezemlaan 4, Zoutmanplein 6a Poorthuisstraat 23 T: (0182) 38 34 55 Livingstonelaan 54 2771 VP Boskoop 2806 WP Gouda 2861 DV Bergambacht 2803 EL Gouda T: (0172) 23 55 55 T: (0182) 71 13 60 T: (0182) 35 61 00 T: (0182) 54 34 44 Het aanbod van zorg voor mensen met dementie en hun naasten is bijzonder uitge- breid. Het valt niet mee om daarin de weg te vinden. Daarom hebben zorgaanbieders in Midden-Holland en Alzheimer Afdeling Midden-Holland de handen ineen geslagen om een overzicht te maken van alle voorzieningen. Het resultaat: de Dementiegids Midden-Holland. De gids is bedoeld voor zowel mensen die in het persoonlijk leven met dementie te maken hebben als voor hen die daar beroepshalve bij zijn betrokken.