Nostalgia versus Feminism in British Costume Drama Yrd. Doç. Dr. Sibel ÇEL‹K NORMAN anadolu üniversitesi, iletiflim bilimleri fakültesi
[email protected] Özet ‹ngiliz Kostüm Dramalar›nda Nostalji Feminizme Karfl› Bu makale son yirmi befl y›lda yap›lm›fl örnekler üzerinden kostüm drama (daha çok ‹ngiliz) olgusunu ve “dönem” filmi olarak adland›r›lan filmler üzerine olan kuramsal tart›flmay› incelemektedir. 1980’lerin ve 1990’lar›n elefltirmenleri, söz konusu dönem filmlerinin, ulusal kimli¤in yeniden tan›mlan›p yön verilmesi ile ilgili Thatcher yandafl› politik projeyi desteklemek ad›na tarihsel kostüm filmlerinin nostaljik ve muhafazakar çekicili¤ini istismar etme yolundaki giriflimlerini farketmifllerdi. Buna ra¤men, kostüm dramalar›, özgür-bilinçli kad›n kahramanlar›yla ve ikiyüzlülükle ve yobazl›kla ilgili keskin gözlemleriyle, feministler için ilgi çekici olmaya devam etmifltir, ve bu filmlerin mizansen ve oyunculuk sanat› alan›ndaki sinemasal özellikleriyle ilgili de sürekli olarak be¤eni içeren elefltiriler ortaya konmufltur. Kostüm dramalar›nda sinsi ve gerici bir ideolojik projenin izlerini görenlerle, söz konusu filmleri estetik ve anlat›m özellikleri aç›s›ndan be¤enenler aras›ndaki elefltirel tart›flma, özgün edebi kaynaklar›n içinde mevcut olan sosyal köktencili¤in ve bunun filmlerde ne derece ifade buldu¤u konular›n›n gözden kaç›r›lmas›na neden olmufltur. 1980’lerin ve 1990’lar›n “klasik” dönem filmlerinin, bu tür filmlerde meydana gelen en son geliflmelerle beraber yeniden incelenmesi, ilk bak›flta görünebilenden çok daha incelikli elefltirel boyutlar›n varl›¤›n› ortaya koymufltur. ‹nceleme sonucunda elde edilen 54 ç›kar›mlar, ulusal kimli¤in oluflturulmas›nda sineman›n rolü, feminist söylemdeki geliflmeler ve tür elefltirisinin farkl› yönleriyle do¤rudan iliflkilidir.