T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ISPARTA İLİ ATABEY İLÇESİ VE ÇEVRESİNDE OPHIONINAE, ANOMALINAE, METOPIINAE, ACAENITINAE, COLLYRIINAE ( ; ICHEUMONIDAE ) ALT FAMİLYALARI ÜZERİNE FAUNİSTİK VE SİSTEMATİK ARAŞTIRMA

Hilal ÇULCU

Danışman Prof. Dr. Yusuf AYVAZ

YÜKSEK LİSANS TEZİ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI ISPARTA - 2015

© 2015 [Hilal ÇULCU ]

İÇİNDEKİLER

Sayfa İÇİNDEKİLER ...... i ÖZET...... iii ABSTRACT ...... iv TEŞEKKÜR ...... v ŞEKİLLER DİZİNİ ...... vi ÇİZELGELER DİZİNİ ...... viii 1. GİRİŞ ...... 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ ...... 5 3. MATERYAL VE METOD ...... 13 3.1.Çalışma Alanı ...... 13 3.2.Çalışma İstasyonları ...... 14 3.3.Örneklerin Toplanması ve Preparasyon İşlemi ...... 17 3.4.Verilerin Değerlendirilmesi ...... 20 4. ARAŞTIRMA BULGULARI ...... 21 4.1.Tür Listesi ...... 21 4.1.1. ( Viereck,1918) ...... 24 4.1.1.1. ( Panzer, 1804) ...... 24 4.1.1.1.1. Anomalon creuenetatum (Geoffray,1785) ...... 24 4.1.1.2. APHANISTES ...... 25 4.1.1.2.1. Aphanistes ruficornis (Gravenhorst,1829) ...... 25 4.1.1.3. . BARYLYPA ( Förster,1869) ...... 25 4.1.1.3.1. Barylypa uniguttata (Gravenhorst,1829)...... 25 4.1.1.3.2. Barylypa delictor (Thunberg,1822) ...... 25 4.1.1.4. ERIGORGUS ...... 26 4.1.1.4.1. Erigorgus fibulator (Gravenhorst,1829) ...... 26 4.1.1.4.2. Erigorgus melanops (Förster,1855) ...... 26 4.1.1.5 KOKUJEWIELLA...... 26 4.1.1.5.1. Kokujewiella vicaria (Shestakov,1926) ...... 26 4.1.2. METOPIINAE (Förster, 1869) ...... 27 4.1.2.1. HYPSICERA( Latreille,1829) ...... 27 4.1.2.1.1.Hypsicera femoralis (Geoffray,1785)...... 27 4.1.2.2. .EXOCHUS (Gravenhorst,1829)...... 27 4.1.2.2.1. Exochus castaniventris (Brauns,1896) ...... 27 4.1.2.2.2. Exochus vafer (Holmgren,1873) ...... 28 4.1.2.2.3. Exochus mitratus (Gravenhorst,1829) ...... 28 4.1.2.2.4. Exochus erythronotus (Gravenhorst,1820) ...... 28 4.1.3. OPHIONINAE ...... 29 4.1.3.1. ENICOSPILUS ( Steppens, 1838) ...... 29 4.1.3.1.1 Enicospilus ramidulus (Linnaeus , 1758) ...... 29 4.1.3.1.2 Enicospilus sp. (Fabricius, 1798) ...... 30 4.1.3.1.3. Enicospilus cruciator ( Viktorov,1957) ...... 30 4.1.3.1.4. Enicospilus repentinus (Holmgren, 1860) ...... 30 4.1.3.2. OPHION...... 31 4.1.3.2.1 Ophion obscuratus (Fabricius, 1798) ...... 31 4.1.3.2.2 Ophion pteridis (Fabricius, 1798) ...... 31

i

4.1.4.ACAENITINAE ( Förster,1869) ...... 32

4.1.4.1.PHAENOLOBUS (Förster,1869) ...... 32 4.1.4.1.1. Phaenolobus fulvicornis ( Gravenhorst,1829) ...... 32 4.1.5.COLLYRIINAE (Cushman 1924) ...... 32 4.1.5.1.COLLYRIA( Schiφdte, 1839) ...... 33 4.1.5.1.1. Collyria coxator ( Villers,1789) ...... 33 4.2. İstatistiksel Bulgular ...... 34 5. TARTIŞMA VE SONUÇ ...... 44 KAYNAKLAR ...... 46 ÖZGEÇMİŞ ...... 56

ii

ÖZET

Yüksek Lisans Tezi

ISPARTA İLİ ATABEY İLÇESİ VE ÇEVRESİNDE OPHIONINAE, ANOMALINAE, METOPIINAE, ACAENITINAE, COLLYRIINAE ( HYMENOPTERA ; ICHEUMONIDAE ) FAMİLYALARI ÜZERİNE FAUNİSTİK VE SİSTEMATİK ARAŞTIRMA

Hilal ÇULCU

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı

Danışman: Prof.Dr. Yusuf AYVAZ

Bu çalışma Isparta ili, Atabey ilçesinde (Hymenoptera) faunasının tespiti amacıyla gerçekleştirilmiştir. Mayıs- Ekim 2013 tarihleri arasında yapılan çalışmalar dört adet istasyon seçilerek gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda Ophioninae’ den 6, Anomalinae’ den 7, Metopiinae’ den 5, Acaenitinae’ den ve Collyriinae’ den birer tür olmak üzere toplam 5 altfamilya’ya ait 11 cins ve buna bağlı 20 tür saptanmıştır. Çalışma alanının hem karasal hem de Akdeniz ikliminin etkisi altında olması ve buna bağlı olarak doğal bitki örtüsünün zenginliği nedeniyle Ichneumonidae faunasına ait biyolojik tür çeşitliliğinin oldukça fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Hymenoptera, Ichneumonidae, Fauna, Isparta-Türkiye. 2015, 53 sayfa

iii

ABSTRACT

M.Sc. Thesis

FAUNISTICAL AND SYSTEMATIC RESEARCH OF OPHIONINAE ANOMALINAE,METOPIINAE, ACAENITINAE, COLLYRIINAE ( HYMENOPTERA ; ICHEUMONIDAE ) FAMILY IN ISPARTA , ATABEY DISTRICT AND AROUND ISPARTA

HİLAL ÇULCU

SULEYMAN DEMIREL UNIVERSITY

Institute of Science and Technology

Department of Biology Supervisor: Assoc. Prof.Dr. Yusuf AYVAZ

This study was carried out to determine fauna of Ichneumonidae ( Hymenoptera) in Atabey in Isparta province. The studies conducted between May-October 2013 were made by selecting four stations. At the end of the study, from Ophioninae 6, from Anomaloninae 7, from Metopiinae 5, from Acaenitinae 1 and from Collyriinae 1 were identified accordingly a total of 5 subfamilies and 20 species belonging to to these 11 genus. Biological diversity of fauna of Ichneumonidae were found to be considerably more due to the work area being under the influence of both Mediterranean and terrestrial climate and consequently, abundance of rich natural vegetation .

Key words: Hymenoptera, Ichneumonidae, Fauna, Isparta-Türkiye. 2015 , page 53

iv

TEŞEKKÜR

Bu araştırma için beni yönlendiren, karşılaştığım zorlukları bilgi ve tecrübesi ile aşmamda yardımcı olan değerli Danışman Hocam Prof.Dr. Yusuf AYVAZ’a teşekkürlerimi sunarım. Literatür araştırmalarımda ve arazi çalışmalarımda ve bu süreçte eksiklerimi tamamlamama yardımcı olup bana yol gösteren sayın hocam Doç. Dr. M. Faruk GÜRBÜZ’e teşekkür ederim.

Tezimin her aşamasında maddi ve manevi desteklerini esirgemeyip beni yalnız bırakmayan aileme sonsuz sevgi ve saygılarımı sunarım.

Hilal ÇULCU ISPARTA, 2015

v

ŞEKİLLER DİZİNİ

Sayfa Şekil 3.1. Türkiye haritası üzerinde Isparta nın yeri ...... 13 Şekil 3.2.1. Atabey gölet alanı (1. İstasyon) ...... 15 Şekil 3.2.2. Gölün etrafındaki fundalık alan( 2.İstasyon ) ...... 15 Şekil 3.2.3. Elma bahçeleri (3. İstasyon) ...... 16 Şekil 3.2.4. Yol kenarı (4.İstasyon) ...... 16 Şekil 3.3.1. Maleisa tuzağı- Örneklerin toplanması ...... 17 Şekil 3.3.2. Preparasyon – Seçilmiş örnekler ...... 18 Şekil 4.2.1.Toplanan örneklerin alt familyalara göre dağılımı ...... 37 Şekil 4.2.2.Tüm istasyonlarda teşhis edilen türlerin alt familyalara göre dağılımı ...... 38 Şekil 4.2.3.Tüm istasyonlarda toplanan örnek sayısının eşeye göre dağılım grafiği ...... 39 Şekil 4.2.4. 1.İstasyonda teşhis edilen birey sayısının alt familyalara göre dağılım grafiği ...... 40 Şekil 4.2.5. 2. İstasyonda teşhis edilen birey sayısının alt familyalara göre dağılım grafiği ...... 41 Şekil 4.2.6. 3.İstasyonda teşhis edilen birey sayısının alt familyalara göre dağılım grafiği ...... 42 Şekil 4.2.7. 4. İstasyonda teşhis edilen birey sayısının alt familyalara göre dağılım grafiği ...... 43

vi

ÇİZELGELER DİZİNİ

Sayfa Çizelge 1.1 Quicke vd., 2009’un yaptığı çalışma sonucundaki altfamilya listesi ...... 2 Çizelge 4.1. 2013 yılında teşhis edilen türlerin Quicke vd., 2009’un oluşturduğu altfamilya dizilimine göre listesi ...... 21 Çizelge 4.2.1. Çalışma alanından tespit edilen türlerin istasyonlara göre birey sayıları ve bolluk frekansları ...... 34

vii

1.GİRİŞ

Ülkemiz Avrupa ile Asya kıtaları arasında yer alması nedeniyle tüm canlılarda olduğu gibi böcekler açısından da zengin tür çeşitliliğine sahiptir. Böcek faunası ekosistem açısından oldukça büyük bir öneme sahip olmakla beraber ülkemizde de önemli takımları bulundurmaktadır. Bunlarda birisi de Hymenoptera takımıdır. Ülkemizde böcek faunası üzerine yapılan araştırmalar oldukça sınırlıdır. Tanımlanmış bütün canlı türlerinin yaklaşık üçte ikilik bölümünü oluşturan böceklerin ekosistemde önemli bir yeri vardır. Bu nedenle ülkemiz biyoçeşitliliğin anlaşılabilmesi için böcek taksonomisi konusunda yapılacak araştırmalara ihtiyaç devam etmektedir. Ülkemizde Hymenoptera takımına ait birkaç grup dışında etraflı bir araştırma yapılmamıştır (Beyarslan, 1999, 2001; Doğanlar, 1984, 1985a,b; İnanç, 2002; Özbek, 1977, 1979, 1983; Çalmaşur & Özbek, 2004a,b; Korkmaz vd., 2010a).

Hymenoptera takımı içinde yer alan ergin böceklerin vücut yapısı genellikle baş, toraks ve abdomen olmak üzere belirgin üç bölgeye ayrılmaktadır. Baş; serbest hareketli, ağız parçaları aşağı doğru yönelmiştir. Temel ağız parçaları genellikle çiğneyici tipte ve mandibulları iyi gelişmiştir. Toraks; önden arkaya doğru protoraks, mesotoraks ve metatoraks olarak adlandırılan üç segmentten oluşmaktadır, bu segmentlerin her birinde bir çift bacak, son iki segmentte ise birer çift zar seklinde kanat bulunur. Abdomen 11 segmentten olusan ve üye içermeyen bir bölümdür. Abdomenin uç kısmında yer alan ovipozitor, Aculeata grubunun disilerinde zehir iğnesine dönüsmüstür . Abdomen bazılarında göğse geniş olarak, bazılarında ise ince-uzun bir sapla bağlanmaktadır. ( Goulet & Huber, 1993).

Hymenoptera takımı içerdiği böceklerin yaşam stratejileri, ekosistemdeki rolleri ve davranışları bakımından oldukça çeşitli grupları kapsar. (Budak ,2010). Bu gruplardan Ichneumonidae familyası tür bakımından en geniş familyadır. Yu and Horstmann (1997), tarafından hazırlanan son Ichneumonidae kataloğuna göre, dünyada 21.958 tür listelenmiştir. Townes (1969)’e göre, dünyada yaklaşık olarak 60.000 Ichneumonid tür bulunmaktadır. Demirsoy (2003)’e göre Ichneumonidae’ nin sistematikteki yeri şu şekildedir:

1

Takım: Hymenoptera Alttakım: Üstfamilya: Ichneumonoidea Familya: Ichneumonidae

Perkins 1941‟de yaptığı bir çalışmada, Ichneumonidea üstfamilyasını 14 alt familyaya ayırmıştır. Townes (1971) Ichneumonidea üstfamilyasını 26 altfamilya ayırmış ve sınıflandırmada Townes‟in sınıflandırması esas alınmıştır. Yu vd. (1997b) göre ise 35 alt familyadan daha fazla olduğu bildirilmiştir .Gauld (1997), Ichneumonidae’yi 37 altfamilyaya ayırmış iken Porter (1998) bu sayıyı 39’a çıkarmıştır. Son olarak Quicke vd .,(2009) ise yaptıkları çalışmada Ichneumonidae’yi 8 üst gruba ayırmış ve bu grupları da altfamilyalara bölmüşlerdir. Böylece altfamilya sayısını 41’e yükseltmişlerdir (Çizelge 1. 1).

Çizelge 1. 1. Quicke vd., 2009’un yaptığı çalışma sonucundaki altfamilya listesi

ÜST GRUP ALTFAMİLYA Brachycyrtinae Brachycyrtiformes Claseinae Pedunculinae Adelognathinae Ichneumoniformes Agriotypinae Alomyinae Cryptinae Ichneumoninae Labeniformes Labeninae Anomaloninae Hybrizontinae Ophioniformes Banchinae Brachyscleromatinae Campopleginae Cremastinae Ctenopelmatinae

2

Hybrizontinae Lycorininae Nesomesochorinae Mesochorinae Metopiinae Ophioninae Oxytorinae Stilbopinae Tersilochinae Tryphoninae Orthopelmatiformes Orthopelmatinae Acaenitinae Collyriinae Cylloceriinae Pimpliformes Diacritinae Diplazontinae Orthocentrinae Pimplinae Poemeniinae Rhyssinae Poemeniinae Xoridiformes Xoridinae Eucerotinae Yerleştirilememiş Microleptinae Ischyrocnemis Lapton Pseudorhyssa

Ichneumonidae türleri holometabol böceklerin larva ve pupalarına saldırırlar ve pek çok türü parazitoid olarak tanımlanır (Reuter, 1913). Pek çok türü orman ve tahıl zararlılarını ekolojik dengeyle birlikte baskı altında tutarlar. Bu nedenle biyolojik ajan olarak kullanılmaları önemlidir. Ichneumonid türlerinin 45’inin, 76 ülkede ekonomik önemde zarar yapan türlere karşı biyolojik mücadelede kullanıldığı

3 kaydedilmektedir (Yu, 1998). Biyolojik savaşta baskılama aracı olarak kullanılan tür, biyolojik kontrol ajanı olarak adlandırılmaktadır. Ekosistemin korunmasındaki katkıları ve bu yolla insanlara olan yararları düşünüldüğünde biyolojik kontrolde kullanılan ajanlar içinde belki de en uygunu, en az risk taşıyanı ve en çok spesifik etki yapanı parazitoitlerdir (Uçkan, and Gülel,2002). Biyolojik kontroldeki başarı; her şeyden önce kullanılan veya kullanılmaya aday olan parazitoit türlerin ve konaklarının temel biyolojik özelliklerinin ve konak - parazitoit arasındaki davranışsal, biyokimyasal ve fizyolojik ilişkilerinin çok iyi bilinmesine bağlıdır (Uçkan, and Gülel, 2002). Parazitoit böcekler ergin evrelerinde serbest yaşayan, ergin öncesi gelişimlerini diğer böcekler üzerinde tamamlayan canlılardır. Genellikle, parazitoit parazit olarak düşünülmektedir. Parazitoitleri parazitlerden ayırmak için 1913 yılında O. Reuter tarafından parazitoit terimi öne sürülmüştür (Vinson 1985). Parazitoitler ile parazitler arasındaki temel farklılıkları Doutt (1859) aşağıdaki gibi açıklamıştır: . Parazitoitler; sadece ergin öncesi evrelerinde parazittirler. . Gelişen birey konağı öldürmektedir. Konaklarında morfolojik bir bozukluk meydana getirmezler. . Konaklarından büyük, küçük veya konaklarıyla aynı büyüklükte olabilirler. .Genellikle konakları ile aynı taksonomik sınıfa sahiptirler. Besinlerini oluşturan konaklarını öldürme özellikleri, onları predatörlere benzer kılar. Bu özellikleri ile konaklarını genellikle öldürmeyen onlardan yararlanmaya devam eden parazitlerden farklı olduklarını gösterirler (Greathead and Waage 1983, Doutt 1959). Ophioninae, Anomalinae, Metopiinae, Acaenitinae, Collyriinae ise Ichneumonidae familyasının alt familyalarından bazılarıdır. Ichneumonid’lerin sınıflandırması ve kataloglandırılmasında dünyada belli başlı bazı çalışmalar mevcuttur. Ülkemizde Ichneumonidae türlerinin belirlenmesinde oldukça sınırlı bir çalışma olduğu da dikkati çekmektedir. Isparta ili karasal ve Akdeniz iklim kuşağının geçiş bölgesi olduğundan zengin flora ve faunaya sahiptir. Ayrıca Atabey ilçesinde buna benzer bir çalışmanın yapılmamış olması da dikkat çekicidir. Dolayısıyla bu alandaki mevcut türlerin faunistik ve biyolojik yönden araştırılması uygun olacaktır. Bu araştırmada belirtilen alt familyalara ait türler tespit edilerek bundan sonra yapılacak çalışmalara ve Türkiye Ichnemonidae familyasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.

4

2.KAYNAK ÖZETİ

Thompson (1873), Batı Palearktik Bölge’ye ait 957 Ichneumonidae türünün varlığını kaydetmiştir.

Perkins (1959), Ichneumonidae familyasının bazı taksonomik karakterlerini açıkladıktan sonra 20 altfamilyayı kapsayan bir "altfamilya tanı anahtarı" düzenlemiştir.

Townes vd. (1965), Doğu Palearktik Bölgenin Ichneumonidae familyasının 22 altfamilyası ve bunların tribus ve cinsleri için tanı anahtarları düzenlemişlerdir. Bu alt familyalara bağlı 413 cins ve 2274 türün sinonimleri ve bunların yayınlandığı kaynak, yayılışları ve tespit edilen konukçuları belirtilmiştir.

Townes (1969, 1971), Ichneumonidae familyasının dünya cinslerini dört bölüm halinde incelemiştir. Birinci bölümde familyanın Hymenoptera takımı içinde yakın familyalardan farkına işaret ederek familya hakkında genel bilgiden sonra terminoloji vermiştir. 26 altfamilya için bir tanı anahtarı düzenlemiş ve bu bölümde Ephialtinae (Pimplinae), Tryphoninae, Labiinae, Adelognathinae, Xoridinae, Agriotypinae altfamilyaları hakkında genel bilgi, tribus ve cinsleri için tanı anahtarı, tanımları ve sinonimleri açıklanmıştır. Çalışma sonunda her bir cins için bir türün genel görünüm şekli verilmiştir. İkinci bölümde aynı düzen içinde Cryptinae; üçüncü bölümde Lycorininae, Banchinae, Scolobatinae, Porizontinae; dördüncü bölümde Cremastinae, Phrudinae, Tersilochinae, Ophioninae, Mesochorinae, Metopiinae, Anomalinae, Acaenitinae, Microleptinae, Diplazontinae altfamilyalarını incelemiştir. Bu bölümlerde yeni 141 cins, 135 türün orijinal tanımları yapılmıştır.

Townes (1969) ile Fitton (1976), Cremastinae, Tersilochinae, Anomalinae, Campopleginae (Porizontinae) altfamilyaları içinde inceledikleri türleri Ophioninae altfamilyası içinde ele almışlardır.

Gauld (1976), Ichneumonidae familyasında öncelikle Anomalinae ve Ophioninae altfamilyalarına ait türlerin sınıflandırıldığını kaydetmiştir

5

Kasparyan (1981), Avrupa Ichneumonid türlerinin revizyonlarını yaparak Rusyanın Ichneumonidae faunasını çıkarmıştır.

Aubert vd (1984), İsrail Ichneumonidae faunasının 14 altfamilyaya bağlı 212 türünü listelemiş, birçok türün belirgin tanılarını, sinonimlerini ve konukçularını kısaca belirtmiştir.

Gauld (1984), Avustralya Ichneumonid’lerinin cinslerini ortaya koymuştur. Gauld ve Bolton (1988), İngiltere’de Ichneumonidae familyasına ait 3200 türün varlığını kaydetmişlerdir.

Kolarov (1989a), Balkan ülkelerinden toplanan, Ophioninae, Anomaloninae, Metopiinae, Mesocharinae, Acaenitinae, Oxytorinae, Orthopalmatinae, Collyriinae, Orthocentrinae, Diplazontinae ve Ichneumoninae altfamilyalarına ait toplam 85 tür hakkında bilgi vermiştir.

Kolarov (1992), Arnavutluk’ta yaptığı çalışmalarda Ichneumonidae faunasına ait sekiz altfamilya, 38 tür bildirmiştir.

Yu ve Horstmann (1997) , hazırladıkları Dünya Ichneumonidae Kataloğuna göre Palearktik Bölge’de Anomaloninae’ye ait 212, Banchinae’ye ait 422, Campopleginae’ye ait 1018, Collyriinae’ye ait sekiz, Cremastinae’ ye ait 131, Ctenopelmatinae ye ait 803, Diplazontinae’ye ait 171, Metopiinae’ ye ait 319, Ophioninae’ye ait 197, Pimplinae’ye ait 330 ve Tryphoninae’ ye ait 577 tür teşhis etmişlerdir.

Kolarov (1997a), Bulgaristan’da yaptığı çalışmalarda Ichneumonidae faunasına ait Pimplinae, Xoridinae, Acaenitinae ve Collyriinae altfamilyalarının cins ve tür anahtarları ile türlerin dağılışı ve bilinen konaklarını açıklamıştır.

Kolarov (1998), Yunanistan ve Bulgaristan Ichneumonidae faunasına ait 53 tür belirlemiştir.

6

Tolkanitz (2000), Rusya ve Moğolistan Metopiinae altfamilyasından Exochus cinsine ait altı yeni tür tanımlamıştır.

Kazmierczak (2004), Polonya Ichneumonidae faunasına ait türlerin listesini vermiştir.

Tolkanitz (2004), Doğu Rusya Metopiinae altfamilyasından Trieces cinsine ait iki yeni tür tanımlamıştır. Bu iki tür Trieces femoralis ve Trieces tobiasi’dir. Thirion (2005), Belçika ve Lüksemburg Ichneumonidae faunası ile ilgili hazırladığı katalogda 1487 tür listelemiştir.

Ambroziak ve Sawoniewicz (2007), Kasparyan tarafından Polonya’da toplanan ve Avrupa Ichneumonidae faunası için yeni bir tür olan Phytodietus (Phytodietus) antennator’un dağılımı ve biyolojisi hakkında bilgiler vermişlerdir.

Ambroziak (2007), Polonya Ichneumonidae faunasına ait olan Phytodietus cinsine ait olan türlerin dağılımı ve biyolojisi ile bu türlerin listesini vermiştir.

Rousse ve Villemant (2012), Reunion adalarının Ichneumonidae faunası revizyon yapmışlar ve bir cins Tariqia gennov ve 14 tür yeni tanımlanmıştır.

Sheng vd. (2012), Anomaloninae altfamiyasına, Elaticarina Sheng, gen. n. ve Elaticarina recava ,Sheng, sp. türlerini tanımlamış ve teşhis anahtarını hazırlamıştır.

Sun vd. (2013), Metopiinae (Hymenoptera, Ichneumonidae) altfamilyasına ait Triclistus strobilius sp. türünü tanımlamışlardır.

7

Ülkemizde bu konu ile ilgili yapılan taksonomik ve sistematik çalışmalar sınırlıdır.

Sedivy (1959), 45 Ichneumonidae türünü listelemiş ve bu örnekler arasından dünya için yeni bir tür olan Cremastus anatolicus'un tanımını vermiştir.

Tuatay vd (1972), Ülkemizin değişik bölgelerinden toplanan 29 Ichneumonidae türü tespit etmişlerdir.

Doğanlar (1982), Doğu Anadolu Bölgesinde bazı Lepidoptera türlerinde parazitoit 11 Ichneumonidae türünü, Gürbüz (1996), Isparta ili meyva bahçelerinde elde edilen parazitoitlerden 11 Ichneumonidae türü saptamıştır.

Kolarov (1986), Türkiye’nin Metopiinae altfamilyası ve Exochus cinsine ait türleri revize edip, Exochus erkini’yi tanımlamıştır.

Aubert (1989), Türkiye'nin çeşitli bölgelerinden toplanan Ichneumonidae örneklerinden dünya için yeni kayıt 15 türün tanımını yapmıştır.

Özdemir ve Kılınçer (1990), İç Anadolu Bölgesinden Pimplinae ve Ophioninae ait 35 tür listelemiştir.

Kolarov (1994), Bulgaristan ve Türkiye’de geceleyin ortaya çıkan Ichneumonidleri araştırmıştır ve 29 tür listelemiştir. Tryphoninae’den Netelia fuscicornis, Ophion obscuratus, Enicospilus ramidulus’un yayılışları hakında bilgi vermiştir.

Yurtcan vd. (1994), Yeni ve az bilinen Türkiye Anomolinae türleri taksonomik olarak incelemiş ve 8 tür saptanmıştır. Türlerin bilinen konakları, yayılışları, lokalite ve zoocoğrafik bilgileri verilmiştir.

Kolarov (1995a,b), Türkiye Ichneumonidae faunası ile ilgili bir revizyon hazırlamıştır. Bu kataloğa 21 altfamilyaya ait 383 tür listelemiştir. Türlerin sinonimleri, Türkiye ve dünya dağılışları verilmiştir. Bu altfamilyalardan; Pimplinae’den 34, Tryphoninae 16, Banchinae 29, Ctenopelmatinae 26,

8

Cremastinae11, Campopleginae 53, Diplazontinae 10, Ophioninae 17, Anomalinae 14, Metopinae 22, Acaenitinae 5, Collyriinae’den 1 tür listelenmiştir. Italya ve Akdeniz ülkeleri Cremastinae faunası çıkartılmış 31 tür bulunmuştur. Bunlardan altısı Türkiye faunası için yeni kayıt gösterilmiştir.

Kolarov vd. (1997a,b), Türkiye’den ender bulunan Ichneumonidae türlerini incelemişler ve 46 tür belirlemişlerdir. Bozcada ve Gökçeada Ichneumonid faunası çıkartılmış 38 tür listelenmiş ve 17’si Türkiye için yeni kayıttır.

Yu ve Horstmann (1997), Hazırladıkları Dünya Ichneumonidae Kataloğuna göre Palearktik Bölge’de Anomaloninae’ye ait 212, Banchinae’ye ait 422, Campopleginae’ye ait 1018, Collyriinae’ye ait sekiz, Cremastinae’ye ait 131, Ctenopelmatinae’ye ait 803, Diplazontinae’ye ait 171, Metopiinae’ye ait 319, Ophioninae’ye ait 197, Pimplinae’ye ait 330 ve Tryphoninae’ye ait 577 tür tespit etmişlerdir.

Kolarov vd. (1999), Türkiye Ichneumonidae faunası 33 tür belirlemişlerdir. Bunlardan 10 tür Türkiye için yeni kayıt olarak verilmiştir. Pimplinae ve Tryphoninae ait E. phragmatidis, Tromatobia. oculatoria, Pimpla hypocondriaca, P. spuri, Tryphon atriceps, T. signator türlerinin genel coğrafik dağılımları ve bilinenlerin konakları hakkında bilgi verilmiştir.

Kolarov vd. (2000), Ophioninae altfamilyası ile ilgili yaptıkları çalışmalarda 14 tür saptanmıştır. Bunlardan, Ophion vrevicornis, O. costatus, O. parvulus, O. pteridis, Enicospilus inflexus, Barytatocephalus mocsaryi türleri ve Barytatocephalus sp. cinsi Türkiye Ichneumonidae faunası için yeni kayıttır. Böylece, Türkiye’deki Ophioninae altfamilyasına ait cins sayısı altıya ve tür sayısı 24’e yükselmiştir.

Gençer (2003), İç Anadolu bölgesinde Yponomeuta malinellus Zell. baskı altında tutan parazitoidlerin %29 Ichneumonidler olduğunu belirlemiştir.

Kolarov ve Gürbüz (2004), Pimplinae altfamilyasına ait 26 tür vermişlerdir. Bunlardan 5 tanesi Türkiye için yeni kayıttır.

9

Çoruh vd. (2004), yeni ve az bilinen Anomaloninae altfamilyasına ait altı cins ve 15 tür bildirmişlerdir. Bu türlerden altı tanesi Türkiye faunası için yeni kayıt özelliği taşımaktadır. Bu türler; Barylypa amabilis, Barylypa insidiator, Barylypa torquata, Erigorgus cubitator, Erigorgus melanobatus, Therion tarsatum’dur.

Akkaya (2005), Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaptığı çalışmalarda, Anomaloninae altfamilyasına ait üç tür, Banchinae altfamilyasına ait sekiz tür, Collyriinae altfamilyasına ait iki tür, Ophioninae altfamilyasına ait üç tür ve Pimplinae altfamilyasına ait 12 tür saptamıştır.

Çoruh vd. (2005a), Bayburt, Diyarbakır, Erzurum, Kars ve Şanlıurfa illerinde yaptıkları çalışmalarda Acaenitinae, Campopleginae, Collyriinae, Cremastinae ve Ichneumoninae altfamilyalarına ait toplam sekiz tür kaydetmişlerdir. Ctenichneumon (Ichneumoninae) ve Procinetus (Acaenitinae) cinsleri ile Ctenichneumon melanocastanus, Procinetus decimator ve Diadegma elishae türleri Türkiye Ichneumonidae faunası için yeni kayıttır.

Gürbüz (2005), Isparta Ichneumonidae faunası ile ilgili yaptığı çalışma sonucunda, 12 alt familya ve 25 cinse ait 37 tür tespit etmiştir. Bu türlerin dağılımı; 13 tür Pimplinae, altı tür Tryphoninae, üçer tür Cremastinae ve Diplazontinae, ikişer tür Ctenopelmatinae, Ophioninae, Anomaloninae ve Banchinae, birer tür Campopleginae, Metopiinae, Acaenitinae ve Collyriinae şeklindedir.

Gürbüz ve Aksoylar (2005), 6 Ichneumoniade türünün Türkiye için yeni kayıt olduğunu bildirmişlerdir.

Yurtcan ve Beyarslan (2006), Türkiye Ichneumonidae faunasına altı yeni kayıt eklemişlerdir. Bu türlerin faunistik özelliklerini ve genel dağılımlarını da vermişlerdir.

Gürbüz ve Kolarov (2006b), Türkiye Ichneumonidae faunasına ait Collyriinae altfamilyasının türlerini revize etmişlerdir. Ayrıca Collyria isparta’yı dünya için yeni kayıt olarak vermişlerdir.

10

Kalarov ve Gürbüz (2006b), Banchinae, Anomaloninae,Ophioninae ve Xoridinae alt familyalarına ait 16 tür vermişlerdir. Bunlardan üçü Türkiye için yeni kayıttır.

Gürbüz ve Kolarov (2006c), Türkiye Ichneumonidae faunasına Anomaloninae, Banchinae, Ophioninae ve Xoridinae altfamilyalarına ait 16 tür vermişlerdir. Bu türlerden üç tanesi Türkiye faunası için yeni kayıttır.

Kolarov ve Gürbüz (2006), Türkiye Ichneumonidae faunası için Anomaloninae altfamilyasından 32 tür, Banchinae altfamilyasından 61 tür, Ophioninae altfamilyasından 23 tür ve Xoridinae altfamilyasından sekiz tür bildirmişlerdir. Ayrıca Isparta, Burdur ve Antalya’da yaptıkları çalışmalarda Banchinae’den Türkiye faunası için iki yeni tür kaydederek bu sayı 63’e, Anomaloninae’den bir yeni tür kaydederek bu sayı 33’e çıkarılmıştır. Bu türler Banchinae altfamilyasından Alloplasta piceator ve Lissonota (Lissonota) compar, Anomaloninae altfamilyasından Kokujewiella vicaria’dır.

Çoruh (2008), Türkiye Anomaloninae ve Banchinae altfamilyalarına ait iki türü Türkiye faunasına yeni kayıt olarak vermiştir.

Çoruh ve Çoruh (2008), Erzurum Palandöken Dağı Ichneumonidae faunasına ait; dokuz tür Cryptinae, beş tür Ophioninae, dört tür Ichneumoninae, bir tür de Banchinae ve Pimplinae altfamilyalarından olmak üzere toplam yirmi tür tespit etmişlerdir. Her bir türün sinonimleri, genel dağılışları ve konukçu bitkileri de literatüre dayalı olarak verilmiştir.

Çoruh ve Özbek (2008) Türkiye’de iki yüz altmış beş cinse ait yedi yüz elli yedi ichneumonid türün bulunduğunu bildirmişlerdir.

Quicke vd. (2009), Ichneumonidae’nin 41 altfamilyaya ayrıldığını bildirmişlerdir.

Gürbüz vd. (2009a), Isparta ve çevresinde 12 altfamilyaya ait toplam 46 tür vermişlerdir. Bu türlerden altı tanesi Türkiye için yeni kayıttır.

11

Gürbüz vd. (2009b), Türkiye Ichneumonidae familyasına ait 11 altfamilyadan toplam 78 tür vermişlerdir. Bu türlerden beş tanesi Türkiye faunasına yeni kayıt olarak verilmiştir.

Birol (2010), Isparta ili Davraz Dağı Ichneumonidae (hymenoptera) faunası üzerine yaptığı çalışmada 13 altfamilyaya ait 34 tür teşhis edilmiş Türkiye için iki adet yeni kayıt verilmiştir. Bu türler; Enizemum ornatum (Gravenhorst, 1829) ve Lissonota (Lissonota) pectinator’dur.

Eroğlu (2010), Eskişehir Türkmen Dağı Ichneumonidae faunasını belirlemek için yaptığı çalışmada bölgede 17 tür tespit etmiştir. Bunlardan Acrodactyla quadrisculpta (Gravenhorst, 1820)’yı Türkiye faunası için yeni kayıt olarak vermiştir.

Gürbüz vd. (2011), Halep Çamlığı, Kengerlidüz ve Habib-i Neccar Tabiatı Koruma Alanlarının Ichneumonidae faunası çıkarılmış tespit edilen 54 türden 17’si Türkiye için yeni kayıt verilmiştir.

Kıraç (2012), Denizli ili Honaz Dağı Milli Parkı. nın Ichneumonidae (Hymenoptera) faunasını belirlemek amacı ile gerçekleştirdiği çalışmada 12 altfamilyaya ait 31 tür teşhis edilmiştir. Bu çalışmada tespit edilen üç tür Türkiye faunası için yeni kayıttır. Bunlar Diadegma insectator (Schrank, 1781), Diadegma aculeatum (Bridgman, 1889) ve Venturia atricolor (Gyorfi, 1946)’dur.

Çoruh ve Kolarov (2012), Ophion internigrans türünün erkek bireyini tanımlamış ve Ophion teşhis anahtarını yayınlamışlardır.

Çoruh ve Özbek (2013), 1999 ve 2003 yılları arasında Bayburt ve Erzurum’dan topladıkları İchneumonidlerden beş türü Türkiye için yeni kayıt vermişlerdir.

12

3.MATERYAL- METOT

Arazi çalışmaları 2013 yılında Isparta ili Atabey ilçesinde Mayıs- Ekim ayları arasında Floristik yapı ve yüksekliğe bağlı olarak seçilen dört istasyonda yürütülmüştür. Bu tarihlerde ayda dört defa olmak üzere örnekler toplanmıştır.

3.1. Çalışma Alanı Çalışma sahası olarak seçilen Atabey ilçesi, kuzeyde Senirkent ve Uluborlu, batıdan Gönen, güneyden Isparta Merkez İlçe, doğudan Eğirdir ilçeleri ile çevrilidir. Yüzölçümü 202 kilometre-karedir. İlçenin kuzeyini ve batısını Barla dağı, Kuzeydoğu güneybatı doğrultulu, Barla Dağı’nın güneyinde 1000-1500 metre yüksekliğinde platolar yer alır. Bu platolar yer yer zengin çayır otlarıyla kaplıdır. Güneyde Bozanönü Ovasının bir bölümü İlçe toprakları içinde kalmaktadır. Isparta ovasının kuzeye doğru uzantısı olan bu ova deniz yüzeyinden 950 metre yükseklikte olup, Isparta ovasından Arap tepe, Bozanönü, Erenler ve Çeşme tepeleri ile ayrılır. İlçe iklimi itibariyle Akdeniz ve Kara iklimi arasında bir özellik arz etmektedir. http1://www.atabey.gov.tr/atabey-10.07.2014

Şekil 3.1. Türkiye haritası üzerinde Isparta nın yeri http2 ://www.ispartakulturturizm.gov.tr 10.07.2014

13

3.2. Çalışma İstasyonları

Bu arazi çalışması için Isparta’nın Atabey ilçesi ve çevresinin 4 farklı bölgesi seçilmiştir. Bu bölgeler seçilirken özellikle tarımsal ilaçlarından yoksun olmasına ve sulama alanlarına yakın olmasına dikkat edilmiştir. Ichneumonidlerin alt familyası olan Ophioninae, Anomalinae, Metopiinae, Acaenitinae, Collyriinae doğal habitatlarına uygun yerler seçilmiştir. Bu seçilen bölgelerin etrafında meyve ağaçlarının ve bu alt türlerin saklanıp yumurtasına koyduğu bitkilerin bulunmasına özen gösterilmiştir. Ayrıca seçilen bu istasyonlarda tuzaklar yüksekliğe bağlı olarak 200-500 m. aralıklarla yerleştirilmiştir. Arazi çalışması için 4 farklı topografya ve habitatta kapsayan yerler tercih edilmiştir. Bu sayede farklı türlerin de yakalanması amaçlanmıştır. 1.İstasyon, Atabeydeki gölet alanı ve çevresi, tercih edilmiştir. 2.İstasyon, gölün etrafındaki fundalık alan, seçilmiştir. 3.İstasyon, elma bahçeleri, Atabey merkezindeki ilaçlanmamış elma bahçeleri, tercih edilmiştir. 4.İstasyon, yol kenarı, Atabey merkezine yakın meyve bahçelerinin bulunduğu kırsal alan seçilmiştir. Birincide istasyonda 3, ikinci istasyonda 3, üçüncü istasyonda 2, dördüncü istasyonda 2 olmak üzere toplam 10 malesia tuzağından yararlanılmıştır.

14

Şekil 3.2.1. Atabey gölet alanı (1.İstasyon) Yükselti 1070 m https3 ://earth.google.com/13.08.2014

Şekil 3.2.2. Gölün etrafındaki fundalık alan (2.İstasyon) Yükselti 1050 m https4 ://earth.google.com/13.08.2014

15

Şekil 3.2.3. Elma bahçeleri (3.İstasyon) Yükselti 1010 m https5 ://earth.google.com/13.08.2014

Şekil 3.2.4.Yol kenarı (4.İstasyon) Yükselti 1072 m https6 ://earth.google.com/13.08.2014

16

3.3. Örneklerin Toplanması ve Preparasyonu İşlemi

Çalışmalara 2013 yılının Mayıs ayında başlanmıştır. Hafta da 2 kez olmak üzere bu dört istasyonda arazi çalışması yapılmıştır. Arazi çalışmasına Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında da devam edilmiştir. Bu arazi çalışmalarında atrap ve emgi tüpü kullanılarak yakalanan örnekler etil asetatlı şişelerde öldürüldükten sonra her bir örnek ayrı ayrı kavanozlarra konulmuştur. Ayrıca belirlenen dört istasyonda kurulan maleisa tuzakları ve kavanozlar üzerine istasyon ve tarihler yazılarak etiketlenmiştir.

Şekil 3.3.1 Maleisa tuzağı - Örneklerin toplanması

17

Şekil 3.3.2. Preparasyon – Seçilmiş örnekler

Etiketlenmiş şekilde bulunanan kavanozlar, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü laboratuarlarına getirilip, bekletilmeden stereo mikroskop altında diseksiyon ve preparasyon işlemleri yapılmıştır. Laboratuara getirilip bekletilen örneklere yumuşatılma işlemi yapılmıştır. Malaise tuzaklarındaki örneklerin preperasyonu için izopropil alkol kullanılmıştır. İzopropil alkol, Malaise tuzaklarında alkolün etkisiyle sertleşen materyali yumuşatarak preparasyona yardımcı olmuştur. Yumuşatılan örnekler geniş bir petri kabına alınarak stereo mikroskop altında Ichneumonid örnekleri seçilmiştir. Örnekler öncelikle kurulama kağıdında bekletilmiştir. Bu işlemden sonra, seçilen örnekler stereo mikroskop (SMZ645, Nikon) altında uygun böcek iğneleriyle (000, 00, 0 ve 1 numara) iğnelenerek etiketlenmiştir. Her bir örnek dikkatli bir şekilde uygun böcek iğnesi kullanılarak iğnelenmiştir. Uygun şekilde iğnelenen örnekler standart müze materyali haline getirilmiştir. İğnelenemeyen örnekler ise böcek yapıştırıcıları kullanılarak yan yüzleri gelecek şekilde yapıştırılmıştır. Kanat yapısı tür teşhisinde çok önemli olduğu için kanatlarının tekinin serbest kalıp yapışkan değmemesine özen gösterilmiştir. İğnelenen örnekler böcek kutularında muhafaza edilmektedir. Taksonomik terminolojide Townes (1969) esas alınmıştır. Türü ilk tanımlayan araştırıcı, Türkiye ve genel coğrafik dağılışı, biliniyorsa konakları ve uçuş periyotları ay olarak verilmiştir. Materyal özelliklerini belirten lokal etikette ise; istasyon ismi,

18 yükseklik, toplama tarihi, toplayıcının adı ve örneğin eşey bilgileri yer almaktadır. Eylül ve Ekim aylarında da yapılan yeni tuzaklar yıpranan maleisa tuzakları ile değiştirilmiştir. Ekim ayında da haftada iki kez arazi çalışmasına devam edilmiştir. 800 birey iğnelenmiştir. Bu örneklerin teşhiside:,Townes (1969), Kasparyan (1973, 1981, 1990), Fitton vd. (1988), Gupta (1990), Kolarov (1997ab), Khalaim (2006) ve Tolkanitz (2007)’den yararlanılmıştır. Teşhis edilen türlerin bolluk frekansları ve baskın türler tespit edilmiştir. Bu tespit edilen biyolojik mücadele ajanlarının doğal dengenin korunmasında ve biyolojik mücadelede çok önemli yerleri vardır.

19

3.4. Verilerin Değerlendirilmesi

Bolluk frekansı, bir araştırma alanından bir türe ait birey sayısı ile tüm türlere ait toplam birey sayısı arasındaki yüzde oranıdır (Krebs, 1994). Türlerin bolluk frekansı değerleri de aşağıda verilen formülle hesaplanmıştır.

A türüne ait birey sayısı Bolluk frekansı = X 100 Tüm türlere ait birey sayısı

Türlerin bolluk frekansı kategorilerinde Engelmann (1978)’ın vermiş olduğu gruplandırma dikkate alınmıştır (Maczey, 2004):

- En Baskın >10.0 % - Baskın 7.6–10.0 % - Az Baskın 5.1–7.5 % - Nadir 2.6–5.0 % - En Nadir 0.0–2.5 %

20

4. ARAŞTIRMA BULGULARI

Atabey ilçesi ve çevresinden seçilen çalışma alanlarından çalışma sürecinde 800 örnek toplanmıştır. Yapılan arazi çalışmaları sonucu ( Malaise tuzağı ile toplanan örnekler sistematik araştırmalar sonucunda) Atabey İlçesi ve çevresindeki Ichneumonidae familyasından Ophioninae, Anomalinae, Metopiinae, Acaenitinae, Collyriinae altfamilyalarına ait türler tespit edilmiştir.

4.1. Tür Listesi

2013 yılında toplam 800 adet birey toplanmış olup 5 altfamilyaya ait 11 cins, 20 tür teşhis edilmiştir. Türlerin genel dağılımları, ilişkili olduğu bitkiler ve konak bilgileri Yu ve Horstmann (1997) Dünya Ichneumonidae Kataloğuna göre verilmiştir

Çizelge 4.1. 2013 yılındateşhis edilen türlerin Quicke vd., 2009’un oluşturduğu altfamilya dizilimine göre listesi

Üst Grup ALTFAMİLYA CİNS TÜR

Anomalon cruentatum Anomalon (Geoffray,1785) (Panzer 1804)

Ophioniformes Anomaloninae Aphanistes ruficornis Viereck,1918 (Gravenhorst, 1829) Aphanistes

Barylypa uniguttata (Gravenhorst, 1829)

21

Barylypa Barylypa delictor Förster, 1869 (Thunberg, 1822)

Anomaloninae Erıgorgus Erigorgus fibulator Viereck, 1918. (Gravenhorst,1829)

Erigorgus melanops (Förster, 1855)

Kokujewıella Kokujewiella vicaria Ophioniformes (Shestakov, 1926)

Hypsicera Latreille,1829 Hypsicera femoralis (Geoffray,1785)

Exochus Metopiinae castaniventris Förster, 1869. (Brauns, 1896) Exochus Exochus erythronotus (Gravenhorst,1820)

Exochus vafer (Holmgren 1873)

22

Exochus mitratus (Gravenhorst,1829)

Enicospilus ramidulus (Linnaeus,1758)

Enicospilus sp. (Fabricus,1798)

Enicospilus Enicospilus cruciator Ophioniformes Ophioninae (Stepens, 1838) Viktorov,1957

Enicospilus repentinus (Holmgren,1860)

Ophion obscuratus Fabricius,1798 Ophion Ophion pteridis Kriechbaumer,1879

Pimpliformes Acaentinae Phaenolobus Phaenolobus (Förster,1869) (Förster,1869) fulvicornis (Gravenhorst,1829)

Collyriinae Collyria Collyria coxator (Cushman,1924) (Schiφdte,1839) (Villers,1789)

23

4.1.1. ANOMALONINAE ( Viereck, 1918)

Ön kanat uzunluğu 2-25 mm’dir. Clypeus konveks genellikle yüzden ayrı değildir. Apikal kenarda ortada küçük bir diş bulunur. Mesopleuronda sternaulus yoktur, pospektal karina tamdır. Mesozom kaba noktalı, propedeumda düzenli karina yoktur. Ön kanatta açık areolet vardır. Metasomal I. segment uzun, silindir şeklinde ve glymmasızdır. Spirakle ortanın arkasındadır. Ovipozitör çeşitli abdomen yüksekliğinden daha fazla ve dorsal subapikalde çentik bulunur. Orta tibiada bir mahmuz bulunur. Metasomal III. tergit epipleurumda boyuna bir kenar meydana gelir.

4.1.1.1. ANOMALON ( Panzer, 1804)

4.1.1.1.1. Anomalon cruentatum (Geoffray, 1785)

İncelenen materyal: 2.İstasyon,07.VII.2013, 1♀; 21.VII.2013, 2♂♂. Konakları: (Hufnagel, 1766) (Lep.: Noctuidae), palestinensis (Bartel) (Lep.: Noctuoideae), rusticum (Olivier, 1811) (Cole.: Tenebrionidae), Ptilodon capucina (Linnaeus, 1758) (Lep.: Notodontidae) (Yu ve Horstmann, 1997). Genel Coğrafik Dağılışı: Palearktik bolge (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye Dağılışı: Isparta-Merkez-Kirazlıdere-Gönen (Gürbüz, 2004); Adıyaman- Merkez, Batman-Hasankeyf, Diyarbakır-Çermik-Merkez, Elazığ- Yemişlik, Malatya- Yeşilyurt-Doğanyurt, Mardin-Savur (Akkaya, 2005), Isparta-Gölcük-Çünür (Buncukçu, 2008), Isparta-Kasnak Meşesi Tabiatı Koruma Alanı (Kırtay, 2008), Isparta-Davraz (Birol, 2010).

24

4.1.1.2.APHANISTES

4.1.1.2.1. Aphanistes ruficornis (Gravenhorst, 1829)

Anomalon ruficorne Gravenhorst, 1829. Ich. Euro. Pars III. 1097 pp. İncelenen Materyal:1.İstasyon,07.VII.2013, 2♀. Konakları: Lepidoptera; Amphipyra pyramidea (Linnaeus, 1758); Bena prasinana (Linnaeus, 1761); Callimorpha dominula (Linnaeus, 1758); Calliteara pudibunda (Linnaeus, 1758); Cerura vinula (Linnaeus, 1758); Colocasia coryli (Linnaeus, 1758); Ectropis crepuscularia (Denis and Schiffermüller, 1775); Endromis versicolora (Linnaeus, 1758); Eriogaster lanestris (Linnaeus, 1758); Euthrix potatoria (Linnaeus, 1758); Laothoe populi (Linnaeus, 1758); Lymantria monacha(Linnaeus, 1758); Mimas tiliae (Linnaeus, 1758); Ochrostigma velitaris (Hufnagel, 1766); Panolis flammea (Denis and Schiffermüller, 1775); Sphinx ligustri (Linnaeus, 1758); Sphinx pinastri (Linnaeus, 1758) (Yu and Horstmann, 1997). Coğrafik Dağılışı: Palearktik, Avrupa. Türkiye Dağılışı: Adana-Halep Çamlığı (Gürbüz vd., 2008)

4.1.1.3. BARYLYPA ( Förster, 1869)

4.1.1.3.1. Barylypa uniguttata (Gravenhorst, 1829)

İncelenen Materyal:3.İstasyon,30.VI.2013, 1♀: 2.İstasyon,07.VII.2013, 2♂ Türkiye Dağılışı: Çanakkale (Kolarov vd., 1994), Isparta (Gürbüz vd., 2009a). Genel Coğrafi Dağılışı: Palearktik, Avrupa.

4.1.1.3.2. Barylypa delictor (Thunberg, 1822)

Ichneumon delictor Thunberg, 1822. Ichn. Ins. Hym. İll. 8:249-281. İncelenen materyal: 4.İstasyon,16.VI.2013,2♀,1♂:23.VI.2013,1♂: 22.IX.2013,1♂. Genel Coğrafik Dağılışı: Turkiye, Gagavuzya, Kazakistan, Kırgızistan, ve Tacikistan (Kolarov, 1995a). Türkiye Dağılışı: Edirne (Oncuer, 1991).

25

4.1.1.4. ERIGORGUS

4.1.1.4.1. Erigorgus fibulator (Gravenhorst, 1829)

Anomalon fibulator Gravenhorst, 1829. Ich. Euro. Pars III.1097pp. İncelenen Materyal:1. İstasyon,16.VI.2013, 1♂;2.İstasyon,30.VI.2013,1♀; 14.VII.2013, 2♀; 21.VII.2013, 1♂. Konakları: Autographa gamma (Linnaeus, 1758), Diloba caeruleocephala (Linnaeus, 1758), Malacosoma castrense (Linnaeus, 1758), Smerinthus ocellatus (Linnaeus, 1758), Zygaena filipendulae (Linnaeus, 1758) (Yu ve Horstmann, 1997). Genel Coğrafi Dağılışı: Palearktik, Avrupa (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye’deki Dağılışı: Isparta, Eğirdir (Kolarov ve Gürbüz, 2006).

4.1.1.4.2. Erigorgus melanops (Förster, 1855)

Anomalon melanops Förster, 1855. Die zweite Centurie neuer Hymenopteren. Verhandlungen des Natur. Vereins der Preussischen Rheinlande und Westfalens. 12:226-228, 232-239. İncelenen Materyal:4. İstasyon,23.VI.2013, 1♂. Konakları: Rhyparia purpurata (Linnaeus, 1758) (Yu ve Horstmann, 1997). Genel Coğrafi Dağılışı: Batı Palearktik, Doğu Palearktik, Avrupa (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye’deki Dağılışı: Isparta, Eğirdir (Kolarov ve Gürbüz, 2006).

4.1.1.5. KOKUJEWIELLA

4.1.1.5.1. Kokujewiella vicaria (Shestakov, 1926)

Kokujewiella vicaria Shestakov, 1926. Ad cognitionem specierum tribus Ophionini. Konowia. 5: 256-263. İncelenen Materyal:4.İstasyon, 23.VI.2013, 2♀,1♂.

26

Konakları: Acronicta menyanthidis (Esper, 1789), Actinotia hyperici (Denis ve Schiffermüller, 1775), Calophasia lunula (Hufnagel, 1766), Eutricha capensis (Linnaeus,1767), Lymantria dispar (Linnaeus, 1758), Macrothylacia rubi (Linnaeus, 1758) (Yu ve Horstmann, 1997). Genel Coğrafi Dağılışı: Batı Palearktik, Doğu Palearktik, Avrupa (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye’deki Dağılışı: Isparta, Eğirdir (Kolarov ve Gürbüz, 2006).

4.1.2. METOPIINAE ( Förster, 1869)

Ön kanat 3-11 mm uzunluğundadır. Clypeus yüzden ayrı değildir. Mesopleuronda sternaulus yok veya kısadır. Orta bacaklarda ön femurunda trochantellus arasında bölünme var veya yoktur. Metasomal I. segment kısa genellik glymmalı ve spirakle ortanın önündedir. Ovipozitör kısadır.

4.1.2.1. HYPSICERA (Latreille, 1829)

4.1.2.1.1. Hypsicera femoralis (Geoffray, 1785) Ichneumon femoralis Geoffray, 1785. Ent. Paris: 396. İncelenen materyal:2.İstasyon,16.VI.2013,1♂; 23.VI.2013,1♂ Coğrafik Dağılışı: Avustralya, Ethiopian, Nearktik, Neotropikal, Ocearktik, Palearktik bölgeler (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye Dağılışı: Antalya –Elmalı (Kolarov, 1995a).

4.1.2.2. EXOCHUS ( Gravenhorst, 1829)

4.1.2.2.1. Exochus castaniventris (Brauns, 1896)

Exochus castaniventris Brauns, S. 1896. Descriptiones specierum novarum Ichneumonidarum e fauna Hungarica 2. Termeszetrajzi Fuzetek. 19:270-276. İncelenen Materyal:1.İstasyon,19.X.2013,2♀. Konakları: Bilinmiyor Coğrafik Dağılışı: Doğu Palearktik, Avrupa, Batı Palearktik.

27

Türkiye Dağılışı: Antalya, Adana, Isparta, Hatay,Kahramanmaraş (Kolarov et al., 2009); Kars: Sarıkamış, Karakurt (Çoruh and Özbek, 2011).

4.1.2.2.2. Exochus vafer (Holmgren 1873)

Exochus vafer Holmgren 1873 A.E. 1873. Dispositio methodica Exochorum Sacndinaviae. Ofversigt af Kongliga Vetenskaps-Akademiens Forhandlingar. 30(4):55-78. İncelenen Materyal:1.İstasyon,29.VIII.2013, 2♂. Konakları: Bilinmiyor Coğrafik Dağılışı: Doğu Palearktik, Avrupa, Batı Palearktik. Türkiye Dağılışı: Erzincan, Erzurum (Çoruh and Kolarov, 2012), Isparta, İzmir (Kolarov vd., 2009).

4.1.2.2.3. Exochus mitratus (Gravenhorst, 1829)

Exochus mitratus Gravenhorst, J.L.C. 1829. Ichneumonologia Europaea. Pars II. Vratislaviae. 989 pp. İncelenen Materyal: 2. İstasyon, 23.VI.2013, 1♂; 3. İstasyon, 21.VII.2013,1♀;3. İstasyon,18.VIII.2013, 1♀. Konakları: Hymenoptera; Andricus lanificus; Lepidoptera; Autographa californica (Speyer, 1875); Eudemis porphyrana (Hübner, 1799); Phycita roborella (Denis and Schiffermüller, 1775); Yponomeuta malinella (Zeller, 1838); Yponomeuta padella (Linnaeus, 1758) (Yu and Horstmann, 1997). Coğrafik Dağılışı: Doğu Palearktik, Avrupa, Nearktik, Batı Palearktik. Türkiye Dağılışı: Erzurum, Oltu ( Kolarov and Özbek, 1998)

4.1.2.2.4. Exochus erythronotus (Gravenhorst 1820)

İncelenen Materyal:4.İstasyon, 16.IX.2013,1♂,1♀. Konakları: Cinara laricis (Hartig, 1839) (Hemi.: Aphididae), Plutella xylostella (Linnaeus, 1758) (Lep.: Plutellidae), Pontania gallarum (Hartig 1837) (Hym.: Tenthredinidae), Psenulus pallipes (Panzer, 1798) (Hym.: Crabronidae). Coğrafik Dağılışı: Batı Palearktik, Avrupa.

28

4.1.3. OPHIONINAE ( Shuckard, 1840)

Ön kanat 6.5-29 mm. Gözler çok iri ve iç kenarları anten hizasında iç bükeydir. Ocelli genellikle çok büyükür. Clypeus yüzden belirgin veya hafif bir dikişle ayrılmıştır. Clypeus apeksi küt şekilde kesilmiştir. Medianda geniş bir diş bulunur. Labrum dıştan görünür veya görünmez. Mandibül iki dişlidir. Maxiller palpi beş, labial palpi 4 segmentlidir. Flagellum oldukça uzun, 55 segment den fazladır ve tyloid bulunmaz. Epomia mevcut değil. Posterior mesosternal lamina tamdır. Ön kanatta açık areolet vardır. Metasomal I. tergit silindir şekilde uzamış ve glymmasızdır. Ovipozitör kısa metasomal yükseklik kadardır. Dorsalinde çentik vardır. Vücut genellikle soluk sarımsı veya kahverengimsidir.

4.1.3.1. ENICOSPILUS Stepens, 1838

4.1.3.1.1. Enicospilus ramidulus (Linnaeus, 1758)

Ichneumon ramidulus Linnaeus, 1758. Sys. Nat. Tomus.I. Holmiae.824pp. İncelenen materyal:1.İstasyon,10.X.2013, 3♀♀; 3.İstasyon,25.VIII.2013, 1♀. Konakları:H. cunea ((Yu et al., 2005).Agrotis segetum (Denis and Schiffermüller, 1775);Catocala electa (Vieweg, 1790); Dendrolimus pini (Linnaeus, 1758); Dypterygia scabriuscula (Linnaeus, 1758); Eriogaster lanestris (Linnaeus, 1758); Hadenabicruris (Hufnagel, 1766); Hadena rivularis (Fabricius,1775); Hyles euphorbiae(Linnaeus, 1758); Lacanobia oleracea (Linnaeus, 1758); Lacanobia pisi (Linnaeus, 1758); Melanchra persicariae (Linnaeus, 1761);Ochropleura praecox (Linnaeus,1758); Panolis flammea (Denis and Schiffermüller, 1775); Phalera bucephala(Linnaeus, 1758); Phlogophora meticulosa (Linnaeus, 1758); Poecilocampa populi(Linnaeus, 1758) ; Hymenoptera; Nematus salicis (Linnaeus, 1758) (Yu and Horstmann, 1997). Genel Coğrafik Dağılışı: Palearktik (Kolarov, 1994, Aubert, 1984). Türkiye Dağılışı: Karain, Göreme (Kolarov, 1994).

29

4.1.3.1.2. Enicospilus sp. (Fabricius, 1798)

İncelenen Materyal: 4.İstasyon,16.VI.2013, 1♀. Konakları: Noctuidae, Geometriade, Lymantriidae, Saturniidae (Gauld, 1985) Türkiye’deki Dağılışı: Isparta, Eğirdir (Kolarov ve Gürbüz, 2006). Genel Coğrafik Dağılışı: Avustralya, Palearktik, Avrupa, Nearktik, Neotropikal, Oceonic, Oriental, Etiyopyen (Yu ve Horstmann, 1997).

4.1.3.1.3. Enicospilus cruciator (Viktorov, 1957)

Enicospilus cruciator Viktorov, 1957. Species of the genus Enicospilus Stephens in USSR. Entomologicheskoye Obozreniye. 36:179-210. İncelenen Materyal:4. İstasyon, 23.VI.2013, 1♂. Konaklar: Bilinmiyor. Genel Coğrafik Dağılışı: Palearktik, Avrupa (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiyedeki Dağılışı: Nevşehir-Göreme, Denizli-Gullupınar (Kolarov, 1994).

4.1.3.1.4. Enicospilus repentinus (Holmgren, 1860) Ophion repentinus Holmgren, 1860. Kongliga Svenska Vetenskapsakademiens Handlingar. 2(8):1-158. İncelenen Materyal:4.İstasyon, 23.VI.2013, 1♀. Konakları:Agrotis ripae Hubner, 1823 [Noctuidae: Lepidoptera]; Lycia hirtaria(Clerck 1759) [Geometridae: Lepidoptera]; Phigalia pilosaria (Denis &Schiffermuller, 1775) [Geometridae: Lepidoptera]; Zerynthia rumina (Linnaeus, 1758) [Papilionidae: Lepidoptera] (Yu ve Horstmann, 1997). Genel Coğrafi Dağılışı: Palearktik, Avrupa (Yu ve Horstmann, 1997). Türkiye’deki Dağılışı: Kayseri- Erciyes Dağı (Kohl, 1905).

30

4.1.3.2. OPHION

4.1.3.2.1. Ophion obscuratus (Fabricius, 1798)

Ophion obscuratus Fabricius, 1798. Sup. Entm. Syst. Hafn. 572pp. İncelenen materyal: 4. İstasyon,16.VI.2013,2♂. Konakları:Acronicta cuspis, A. leporina, A. lutea, Aletia impura, A. pallens, Allophyes oxyacanthae, Colocasia coryli, Dryobotodes eremita, Episema scoriacea, Euxoa tritici, Graphiphora augur, Lycophotia porphyrea, Mamestra brassicae, Noctua comes, N. fimbriata, Ochropleura praecox, Pachetra sagittigera, Polymixis lichenea, Polyphaenis sericata, Xestia agathina, X. baja, X. castanea X. c-nigrum (Lep.: Noctuidae); Agriopis aurantiaria, Pseudoterpna pruinata (Lep.: Geometridae); Cerura felina, C. vinula Clostera pigra, Drymonia ruficornis Furcula furcula (Lep.: Notodontidae); Dendrolimus pini, Eriogaster lanestris, Malacosoma neustria , Poecilocampa populi (Lep.: Lasiocampidae); Melanargia galathea (Lep.: Nymphalidae), Synanthedon formicaeformis (Lep.: Sesiidae). Coğrafik dağılışı: Palearktik, Neotropik, Oriental. Almanya, Arjantin, Avusturya, Beyaz Rusya, Belcika, Bulgaristan, Cek Cumhuriyeti, Cin, Fas, Fransa, Finlandiya, Hindistan, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsrail, İsvec, Japonya, Kanarya adalar., Kıbrıs, Kore, Letonya, Luksemburg, Macaristan, M.s.r, Moldova, Myanmar, Nepal, Norvec, Polonya, Romanya, Rusya, Tacikistan, Turkiye, Ukrayna, Yunanistan.(Kolarov, 1994, Aubert, 1984) Türkiye dağılışı.: Erzurum, Muş (Kolarov vd., 2000), Isparta (Gurbuz, 2005), İstanbul, Kayseri (Kolarov, 1995).

4.1.3.2.2. Ophion pteridis (Kriechbaumer, 1879)

İncelenen Materyal: 1.İstasyon,19.X.2013, 1♀. Konakları: Lepidoptera; Callopistria juventina (Stoll, 1782); Lacanobia oleracea (Linnaeus, 1758); Lacanobia pisi (Linnaeus, 1758) (Yu and Horstmann 1997). Konak Besini: Campanulaceae; Campanula Linnaeus, 1753 (Yu and Horstmann, 1997). Coğrafik Dağılışı: Palearktik, Avrupa.

31

Türkiye Dağılışı: Erzurum (Kolarov et al., 2000); Adana, Toprakkale (Gürbüz vd., 2008).

4.1.4. ACAENITINAE( Förster, 1869)

Ön kanat 5-20mm Clypeus yuzden bir yiv ile ayrı veya değil. Labrum genellikle açıkta. Mesopleuronda sternaulus yok. Propodeumda birkaç karina içerir Areola genelde vardır. Metasomal I. tergit silindir şekilde ve glymmasız sipirakle ortada veya ortanın önündedir. Pro ve mesotarsal tırnaklar keskin bir diş vardır. Alında ortada longitidinal karinalıdır. Ön kanat areoletlıdır. Metatarsomer 5. segment 2. segmentten daha uzun görünür. Dişide hypopygium çok geniş ve abdomenden daha uzundur. Ovipozitör abdomenin altından uç taraftan çıkar. Ovipozitör alt valva uçu buruşuk veya düz yapıda, dorsalda bir nodus içermez.

4.1.4.1. PHAENOLOBUS( Forster, 1869)

4.1.4.1.1. Phaenolobus fulvicornis (Gravenhorst, 1829.) Acoenites fulficornis Gravenhorst, 1829. Ichn.eur. 3:809. İncelenen mataryel:3.İstasyon,16.VI.2013,2♀; 14.VII.2013, 1♂.

Coğrafik Dağılışı: Orta ve Güney Avrupa, Türkiye, Kuzey Afrika, İsrail, Gagauzya ve Kazakistan (Kolarov, 1997a) Türkiye Dağılışı: Türkiye (Kolarov, 1995a)

4.1.5. COLLYRIINAE (Cushman, 1924)

Ön kanat uzunluğu 5-7 mm’dir. Clypeus ortasında zayıf bir diş bulunur. Mesopleuronun sternaulusu yoktur. Propedeum yoktur. Protarsal ve mesotarsal tırnaklar ortada dişlidir. Ön katta areolet açıktır. Metasomal I. Segment uzamış ve daralmışıtır. Glymma yoktur ve spirakle ortanın önünde yer alır. Abdomen silindirik yapıda zayıf olarak uçlara doğru lateralden basıktır. Ovipozitör aşağıya doğru kavislidir ve zayıf küçük dişler bulunur. Dorsalde subapikalde çentik yoktur.

32

4.1.5.1. COLLYRIA ( Schiφdte, 1839)

4.1.5.1.1. Collyria coxator (Villers,1789) Ichneumon coxator Villers, 1789. Car. Linn.Ent. 3:193. İncelenen materyal:2. İstasyon, 23.VI.2013, 1♀, 1♂; 30.VI.2013, 1♀;3. İstasyon,16.VI.2013, 2♀; 23.VI.2013, 1♀. Konakları: Cephus pygmaeus L., Trachelus tabidus F. (Cephidae) Coğrafik Dağılışı: Orta ve Güney Avrupa, Gagaus, Kuzey Amerika (Kolarov, 1997a). Türkiye Dağılışı: İstanbul, Ankara (Kolarov, 1989a).

33

4.2. İstatistiksel Bulgular

Arazi çalışması kapsamında, toplanan örnek sayılarının altfamilyalara göre dağılışı şu şekildedir: Ophioninae’den 10, Anomalinae’den 18, Metopiinae’den 11, Acaenitinae’den 3, Collyriinae’den 5 tür olmak üzere, 5 Altfamilyaya ait 47 adet tür teşhis edilmiştir. Bolluk frekansı hesaplanırken, familya ve tür için sadece teşhis edilen türler ve bu türlere ait familyalar göz önünde bulundurulmuş ve sonuçlar Çizelge 4.2.1.'de sunulmuştur.

Çizelge 4.2.1. Çalışma alanından tespit edilen türlerin istasyonlara göre birey sayıları ve bolluk frekansları

ALT FAMİLYA Kategori 2.istasyon Tür 1.İstasyon 3.İstasyon 4.İstasyon Bolluk (%) frekansı

ANOMALONINAE Viereck, 1918 Anomalon cruentatum 1♀,2♂ 6,38 A.B. (Geoffray, 1785) Barylypa uniguttata 1♂ 1♀ 4,25 N. (Gravenhorst, 1829) Barylypa delictor 3♂ 6,38 A.B. (Thunberg, 1822) Erigorgus fibulator 1♂ 2♀,1♂ 8,51 B. (Gravenhorst, 1829) Erigorgus melanops 1♂ 2,12 E.N. (Förster, 1855) Kokujewiella vicaria 1♀,2♂ 6,38 A.B. (Shestakov, 1926) . Aphanistes ruficornis 2♀ 4,25 N. (Gravenhorst, 1829)

34

METOPIINAE Förster, 1869. Hypsicera femoralis 2♂ 4,25 N. (Geoffray, 1785) Exochus castaniventris 2♀ 4,25 N. (Brauns, 1896) Exochus vafer 2♂ 4,25 N. (Holmgren 1873) Exochus mitratus 1♂ 2♀ 6,38 A.B. (Gravenhorst, 1829) Exochus erythronotus 1♂,1♀ 4,25 N. (Gravenhorst 1820)

OPHIONINAE Ophion obscuratus 2♂ 4,25 N. (Fabricius 1798) Ophion pteridis 1♀ 2,12 E.N (Kriechbaumer, 1879) Enicospilus ramidulus 3♀ 1♀ 8,51 B. (Linnaeus, 1758) Enicospilus sp. 1♀ 2,12 E.N. (Fabricius, 1798) Enicospilus cruciator 1♂ 2,12 E.N. (Viktorov, 1957) Enicospilus repentinus 1♀ 2,12 E.N. (Holmgren, 1860)

ACAENITINAE (Förster, 1869.) 2♀,1♂ 6,38 A.B. Phaenolobus fulvicornis (Gravenhorst, 1829.)

35

COLLYRIINAE (Cushman, 1924.) Collyria coxator 2♀, 1♂ 2♀ 10,63 E.B. (Villers,1789)

(♀): dişi bireyleri, (♂):erkek bireyi (E.B.): En Baskın, (B.): Baskın, (A.B.): Az Baskın, (N.): Nadir, (E.N.): En Nadir

Çalışma alanının hem karasal hem de Akdeniz ikliminin etkisi altında olması ve buna bağlı olarak doğal bitki örtüsünün zenginliği nedeniyle Ichneumonidae faunasına ait biyolojik tür çeşitliliğinin oldukça fazla olduğu görülmektedir.

Çizelge 4.2.1 incelendiğinde;  Tür çeşitliliğinin en fazla sırasıyla 2.,1 ve 3.istasyonlarda olduğunu, en az 4. İstasyonda olduğunu,  Ophioninae altfamilyasına ait türlerin 1.,3 ve 4. İstasyonda yayılış gösterdiği,  Anomaloninae altfamilyasına ait türlerin en fazla yayılışı sırayla 2.,3.,1. ve 4. İstasyonlarda olduğu,  Metopiinae altfamilyasına bağlı türler sırasıyla 1.,2., 3 ve 4. İstasyonda yayılış göstermektedir.  Acaenitinae altfamilyasına bağlı türün 3. İstasyonda yayılış gösterdiği  Collyriinae altfamilyasına bağlı tür 2. ve 3. İstasyonda yayıldığı,  Ophioninae altfamilyasına ait Eniscospilus ramidulus türünün baskın tür olduğu, Ophion obscuratus türünün nadir, Ophion pteridis, Enicospilus sp, Enicospilus cruciator, Enicospilus repentinus türlerinin en nadir türler olduğu tespit edilmiştir.  Anomaloninae altfamilyasına ait Erigorgus fibulator türünün baskın tür olduğu Anomalon cruentatum, Barylypa delictor türlerinin az baskın tür olduğu, Barylypa uniguttata, Kokujewiella vicaria, Aphanistes ruficornis türlerinin nadir ve Erigorgus melanops türünün ise en nadir tür olduğu tespit edilmiştir.

36

 Metopiinae altfamilyasına bağlı Exochus mitratus türünün az baskın, Hypsicera femoralis, Exochus castaniventris, Exochus vafer, Exochus erythronotus türlerinin nadir türler olduğu tespit edilmiştir.  Acaenitinae altfamilyasına ait Phaenolobus fulvicornis türünün az baskın tür olduğu görülmüştür.  Collyriinae alt familyasın ait Collyria coxator türünün ise en baskın tür olduğu saptanmıştır.

Atabey ilçesi ve çevresindeki çalışma alanında 5 altfamilya elde edilmiştir ve bu alanda en fazla bulunan Ichneumonidae altfamilyaları sırası ile en fazla örnek Anomaloninae % 37, Metopiinae %24, Ophioninae % 22, Collyriinae %11, Acaenitinae % 6 oranında bulunmaktadır (Şekil 4.2.1.) .

Şekil 4.2.1. Toplanan örneklerin altfamilyalara göre dağılımı

37

Şekil 4.2.2’de Ichneumonidae altfamilyalarına ait tür sayısının istasyonlara göre dağılımı verilmiştir. Bu grafiğe göre, Ophioninae altfamilyasının 4. istasyonda, Anomaloninae altfamilyasının 2.istasyonda, Metopiinae altfamilyasının 1.istasyonda, Acaenitinae altfamilyasının 3. İstasyonda ve Collyriinae altfamilyasının ise 2.istasyonda daha yoğun dağılım gösterdiği görülmektedir.

Teşhis Edilen Türler

Şekil 4.2.2. Tüm istasyonlarda teşhis edilen türlerin altfamilyalara göre dağılımı

38

Ichneumonidae faunasına ait bu çalışmada, belirlenen istasyonlarda en fazla dişi örnek Ophionininae ve Anomaloninae, altfamilyalarından, erkek örnek ise Anomaloninae altfamilyasından teşhiş edilmiştir. Acaenitinae ve Collyriinae altfamilyasından dişi örnek sayısı erkek örnek sayısına göre daha fazla toplandığı görülmektedir. (Şekil 4.2.3.) .

Eşeye Göre Dağılım

Şekil 4.2.3. Tüm istasyonlarda toplanan örnek sayısının eşeye göre dağılım grafiği

39

1. istasyonda toplanan birey sayısının (popülasyon yoğunluğu) altfamilyalara göre dağılım grafiğinde, en fazla birey sayısına sahip altfamilyanın Ophioninae ve Metopiinae olduğu , Acaenitinae ve Collyriinae altfamilyalarında ise birey toplanamadığı görülmüştür. (Şekil 4.2.4.).

1.İstasyon

Şekil 4.2.4. 1.istasyonda teşhis edilen birey sayısının altfamilyalara göre dağılım grafiği

40

2. istasyonda toplanan birey sayısının (popülasyon yoğunluğu) altfamilyalara göre dağılım grafiğinden, en fazla birey sayısına sahip altfamilyanın Anomaloninae olduğu gözlenmektedir. Metopiinae ve Collyrinae alt familyalarında eşit sayıda birey gözlenirken Ophioninae ve Acaenitinae alt familyalarında bireye rastlanmamıştır. (Şekil 4.2.5.).

2.İstasyon

Şeklil 4.2.5. 2. istasyonda teşhis edilen birey sayısının altfamilyalara göre dağılımı grafiği

41

3. istasyonda toplanan birey sayısının (populasyon yoğunluğu) altfamilyalara göre dağılım grafiği, en fazla birey sayısına sahip altfamilyaların Anomaloninae ve Acaenitinae, olduğu gözlenmektedir. Bu istasyonda Metopiinae, Ophioninae ve Collyrinae alt familyalarından az sayıda bireye rastlanmıştır (Şekil 4.2.6.).

3.İstasyon

Şekil 4.2.6. 3.istasyonda teşhis edilen birey sayısının altfamilyalara göre dağılım grafiği

42

Bu çalışmada 4. istasyonda toplanan birey sayısının (popülasyon yoğunluğu) altfamilyalara göre dağılım grafiği, en fazla birey sayısına sahip altfamilya Ophioninae olduğu gözlenmektedir. Bu istasyonda Anomaloninae ,Metopiinae altfamilyalarına ait daha az sayıda birey saptanırken Acaenitinae ve Collyrinae alt familyalarına ait bireylere rastlanmamıştır (Şekil 4.2.7.).

4.İstasyon

Şekil 4.2.7. 4. İstasyonda teşhis edilen birey sayısının altfamilyalara göre dağılım grafiği

43

5. TARTIŞMA VE SONUÇLAR:

Yürütülen çalışmada, Isparta Atabey ilçesi ve çevresinde 2013 yılında toplam 800 adet birey toplanmıştır. Toplamda 47 birey teşhis edilmiş olup yapılan arazi çalışmaları sonucu Atabey İlçesi ve çevresindeki Ichneumonidae familyasından Ophioninae, Anomalinae, Metopiinae, Acaenitinae, Collyriinae alt familyalarına ait 11 cins, 20 farklı tür teşhis edilmiştir. Atabey ilçesi’nin Akdeniz Havzası sıcak noktası sınrları içinde yer alması ve İran-Anadolu sıcak noktası ile Akdeniz Havzası sıcak noktası arasında geçiş bölgesi özelliğinin olması, her iki bölgeninde elemanlarını bulundurması bu alanının biyolojik çeşitlilik açısından önemini göstermektedir.

Bu türler; Ophion obscuratus, Ophion pteridis, Enicospilus ramidulus, Enicospilus sp, Enicospilus cruciator, Enicospilus repentinus,Anomalon cruentatum, Barylypa uniguttata, Barylypa delictor, Erigorgus fibulator, Erigorgus melanops, Kokujewiella vicaria, Aphanistes ruficornis, Hypsicera femoralis, Exochus castaniventris, Exochus vafer, Exochus mitratus, Exochus erythronotus, Phaenolobus fulvicornis, Collyria coxator.

Arazi çalışmalarından elde edilen veriler sonucunda yapılan biyolojik çeşitlilik değerlendirmelerinde;

1. istasyonda (gölet alanı ve çevresi) sulak alan olmasına rağmen tür çeşitliliği 2. istasyona göre daha az olduğu tespit edilmiştir. Bu duruma, alanın günü birlik ziyaretçilere açık olması, bölgede yasadışı avlanmaların yapılması, hayvan otlatılması gibi faktörlerin neden olabileceği düşünülmektedir. Bu gibi olumsuz insan etkilerinin azaltılması ya da tamamı ile ortadan kaldırılmasının mevcut çeşitliliği olumlu yönde etkileyecektir.

2.istasyon (fundalık alan) sahip olduğu bitki örtüsü, konaklarının bu bölgede daha yoğun ve tarımsal ilaçlamalara uzak, doğal bir yaşam alanı olmasından bu bölgede tür çeşitliliğinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

44

3.istasyonda (elma bahçeleri) diğer istasyonlara göre tür çeşitliliğinin oldukça az olduğu tespit edilmiştir. Bu alanda devam eden tarımsal gübreleme, ilaçlama gibi faaliyetlerin faunayı ve dolayısı ile çeşitliliği etkilediği gözlenmiştir.

4.istasyonda ( yol kenarı) 1. ve 2. İstasyona göre daha az tür tespit edimiş olup bu duruma, yükseltinin fazla olması, gübreleme faaliyetlerinin olduğu meyve bahçelerine yakın olmasının neden olduğu düşünülmektedir. Ayrıca bu alanda yabani hayvanların malaise tuzaklarına verdiği zararlar da örneklerin toplanması ve tür tespiti açısından zorluklara neden olmuştur.

Bu çalışma sonucunda Atabey ilçesi Ichneumonidae türleri açısından önemli bir yaşam alanı olduğu ortaya konmuştur. Yapılan bu çalışma ile bu bölgede tespit edilen grupların biyolojik mücadelede kullanılabileceği düşünülmektedir.

45

KAYNAKLAR

Akkaya, A., 2005. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde Anomaloninae, Banchinae, Collyriinae, Ophioninae ve Pimplinae (Hymenoptera: Ichneumonidae) Türlerinin Sistematik Yönden İncelenmesi. Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 98s, Diyarbakır. Ambroziak, A.K., Sawoniewicz, J., 2007. Phytodietus (Phytodietus) antennator Kasparyan, 1993 (Hymenoptera, Ichneumonidae) a New Species to the European fauna. Polish Journal of Entomology, 76, 57–60. Ambroziak, A.K., 2007. Phytodietus alpinator Aubert, 1969 (Hymenoptera, Ichneumonidae) a New Species to the Fauna of Poland Supplementation of the checklist of Polish Phytodietus Gravenhorst, 1829, Polish Journal of Entomology, 76, 115-118. Aubert, J.F., Halperin, J. and Gerling, D., 1984. Les Ichneumonides d’ Israel. Entomophaga. 29 (2):211-235. Beyarslan, A., 1999. Liste der Braconnae–Anten der Mittelmeer–und Marmara Region der Türkei (Hymenoptera: Braconidae). Entomofauna, Zeitschrift für Entomologie. 5: 93–120. Entomologie

Beyarslan, A., 2001.Türkiye (Akdeniz ve Marmara Bölgesi) Braconinae (Hymanoptera: Braconidae) Faunası. Trakya Üniversitesi Yayınları. No.37.

Birol, O., 2010. Isparta İli Davraz Dağı Ichneumonidae (Hymenoptera) Faunası Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 71s, Isparta Boz, A., 2006. Parazitoit Venturia canescens (Gravenhorst) (Hymenoptera: Ichneumonıdae) ile parazitlenen, konak Ephestia kuehniella (Zeller) (Lepıdoptera: Pyralıdae) larvalarının hemolenfindeki toplam protein lipit ve karbonhidrat miktarı üzerine parazitlenme sonrası geçen süre ve sıcaklığın etkileri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 48s, Samsun. Budak, Ç. 2010 Orta Anadolu Cephus pygmeus (l.) (cephidae: hymenoptera) Populasyonlarının Morfolojik Karakterizasyonu

Buncukçu, 2008 Isparta İli Merkez ve Adana, Yumurtalık İlçesi- Halep çamlıgı Ichneumonıdae türlerinin tespiti ve kültüre edilebilen türlerin biyolojilerinin araştırılması

Çalmaşur, Ö. ve Özbek, H., 2004a. A contribution to the knowledge of the Tenthredinidae (Symphyta, Hymenoptera) fauna of Turkey Part I: the subfamily Tenthredininae. Turkish Journal of Zoology 28: 37–54.

46

Çalmaşur, Ö. ve Özbek, H., 2004b. A Contribution to the Knowledge of Tenthredinidae (Symphyta, Hymenoptera) Fauna of Turkey Part II: Subfamilies Blennocampinae, Dolerinae, Nematinae and Selandrinae. Turkish Journal of Zoology 28: 55–71.

Çoruh, İ., Çoruh, S., 2008. Ichneumonidae (Hymenoptera) Species Associated with Some Umbelliferae Plants Occurring in Palandöken Mountains of Erzurum, Turkey. Turkish Journal of Zoology, 32, 121–124. Çoruh, S., Özbek, H., Kolarov, J., 2004. New and little known Anomaloninae (Hymenoptera, Ichneumonidae) from Turkey. Linzer Biologische Beitrage, 36, (2), 1199–1204. Çoruh S.,2005 Erzurum ve Çevre İllerdeki Pimplinae (Hymenoptera:Ichneumonidae) Türleri Üzerinde Faunistik, Sistematik ve Ekolojik Çalışmalar. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi, 211s, Erzurum. Çoruh S., 2008. Two New Records Of Ichneumonidae Species From Turkey (Hymenoptera: Ichneumonidae). Entomological News, 119, (3), 311–314. Çoruh, S., Özbek, H., 2008. New and Rare Ichneumonidae (Hymenoptera) Species from Turkey. Zoology in the Middle East, 43, 114–116. Çoruh, S., Kolarov, J., 2012. Description of the Male of Ophion internigrans Kokujev, 1906 (Hymenoptera: Ichneumonidae: Ophioninae) with a Key to the Turkish Ophion Fabricius, 1798 Species. Journal Entomological Research Society, 14, (2), 55-60. Çoruh, S., Özbek H., 2013. New and little known some Ichneumonidae species (Hymenoptera) from Turkey. Munis Entomology & Zoology, 8 (1), 135-138. Demirsoy, A.,2003, Yaşamın temel kuralları:omurgasızlar/böcekler (entomoloji) II/Kısım II, II. Baskı, Meteksan Matbaacılık, Ankara, Doğanlar, M., 1982. Hymenopter Parasites of Some Lepidopterous Pest in Eastern Anotolia. Turk. Bitki.Kor. Der. 4:86-93.

Doğanlar, M., 1984. Notes on Chalcidoidea of Turkey. I. Chalcidoidae, Eurytomidae, Torymidae, Ormyridae, Perilampidae, Eucharitidae. Türkiye Bitki Koruma Dergisi. 8(3). 151–158.

Doğanlar, M., 1985a. Notes on Chalcidoidea of Turkey. II. Pteromalidae. Türkiye Bitki Koruma Dergisi. 9(1): 27–43.

Doğanlar, M.; 1985b. Notes on Chalcidoidea of Turkey. III. Encyrtidae, Tetracampidae , Aphelinidae, Eulophidae and Elasmidae. Türkiye Bitki Koruma Dergisi. 9(2): 91–103.

Doutt, R.L., 1959 ―The biology of parasitic hymenoptera‖, Ann. Rev. Entomol.,4,161,

47

Eroğlu, F., 2010. Eskişehir ili Türkmen Dağı Ichneumonidae (Hymenoptera) Faunası Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 62 s, Isparta. Fitton, M. G., 1976. The Western Palaearctic Ichneumonidae (Hymenoptera) of British Authers. The British Museum Entomology, 32(8) 301-308 . Fitton, M., Shaw, M. R., Gauld, I. D., 1988. Pimplinae Ichneumon-Flies British Museum (Natural History) London.107.

Gauld, I. D., 1976 The classification of the Anomaloninae (Hymenoptera: Ichneumonidae). Bull. Br. Mus. Na. Hist. (Ent.), 33, 1-135.

Gauld, I. D., 1984. An Introduction to The Ichneumonidae of Australia. London: British Natural History Museum.420.

Gençer, L., 2003.The Parasitoids of Yponomeuta mallinellus Zeller. ( Lep.,Yponomeutidae) in Sivas. Turk J.Zool., 27,43-46.

Goulet, H. & Hubert, J. F. (1993): Hymenoptera of the world. An identification guide to families. — Research Branch, Agricultural Canada Publication. Canada Communication Group-Publishing, Ottawa. 668 Seiten. Preis: FF 412,—. ISBN 0-660-14933-8

Greathead, D.J. and Waage, J.K.1983,―Opportunities for biological control of agricultural pests in developing countries‖, Number 11, World Bank Tecnical Paper, The World Bank, Washington, D.C., U.S.A., 1, Gupta, V. K., 1990. The Taxonomy of The Kristotomus-Complex of Genera and revision of Kristotomus (Hymenoptera: Ichneumonidae: Tryphoninae), Contrubutions of the American Entomological Institute 25(6): 1-88.

Gürbüz, M. F., 2005. A Survey of the Ichneumonidae (Hymenoptera) of Isparta in Turkey LBB 37/2: 1809-1817.

Gürbüz, M.F., Aksoylar, Y., 2004. New Records of Ichneumonidae (Hymenoptera) Species from Turkey. Phytoparasitica, 32, (2), 167–173. Gürbüz, M. F., Aksoylar, M, Y. 2005. New Records of Ichneumonidae (Hymenoptera) Species from Turkey. Pyhtoparasitica. 33(2) 121-122.

Gürbüz, M.F., Aksoylar, M.Y., Buncukçu, A., 2009a. A Faunistic Study on Ichneumonidae (Hymenoptera) in Isparta, Turkey, Linzer Biologische Beiträge, 41, (2), 1969–1984. Gürbüz, M.F., Kırtay, H., Birol, O., 2009b. A study of Ichneumonidae (Hymenoptera) of Kasnak Oak Forest Nature Reserve in Turkey with new records. Linzer Biologische Beiträge. 41, (2), 1985–2003 Gürbüz M.F., Kolarov, J., 2006a. A study of Turkish Ichneumonidae (Hymenooptera) II. Tryphoninae. The Gazi Entomological Research Society, 8, 1.

48

Gürbüz, M.F., Kolarov, J., 2006b. A Review Of The Collyriinae (Hymenoptera: Ichneumonidae). Entomologica Fennica, 17, 118–122. Gürbüz, M.F., Kolarov, J., 2006c. A Study of the Turkish Ichneumonidae Hymenoptera). III. Anomaloninae, Banchinae, Ophioninae and Xoridinae. Acta Entomologica Serbica, 11, (1/2), 91–94. Gürbüz, M.F., Kolarov, J., Özdan, A., Tabur, M. A., 2011, Ichneumonidae (Hymenoptera) Fauna of Natural Protection Areas in East Mediteranean Region of Turkey, Part I., Journal Entomological Research Society, 13, (1), 23-39. İnanç, F., 2002. Untersuchungen über Cardiochilinae–Fauna der Türkei (Hymenoptera: Braconidae). Entomofauna, Zeitschrift für Entomologie. 10:121–124.

Kasparyan, D. R., 1973. Fauna of U.S.S.R. Insecta Hymenoptera, Ichneumonidae Subfamily Tryphoninae: Tryphonini, Nauka Leningrad, 3 (1): 9-233.

Kasparyan, D. R., 1981. Opredelitel Nasekomich Europeiskoy Casti U.S.S.R. Prepontchatokrilie, 3: 1-688.

Kasparyan, D. R., 1990. Fauna of USSR, Insecta Hymenoptera, IchneumonidaeSubfamily Tryphoninae: Tribe Exenterini, Subfamily Adelognathinae Nauka Leningrad, 3 (2): 11-136.

Kazmierczak, T., 2004. Checklist of Ichneumonidae (Hymenoptera) of Poland. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities Forestry, 7, (2), 1–63.

Khalaim, A. I., 2006. New tersilochines from the collection of Natural History Museum, London (Hymenoptera: Ichneumonidae, Tersilochinae). Zoosystematica Rossica, 14(2), 2005: 269-273.

Kıraç 2012. Honaz Dağı Milli Parkı (Denizli) ve Yakın Cevresinin Ichneumonidae (Hymenoptera) Faunası Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 83s, Isparta.

Kohl, F.F., 1905. "Ergebnisse einer naturwissenschaftlichen Reise zur Erdschias Dagh (Kleinasien)." Annalen des Naturhistorischen Museum in Wien, 20, 220–246. Kolarov, J., 1994. Nocturnal Ichneumonidae from Bulgaria and Turkey with description of a new species. Entomofauna, 15, 93–97.

Kolarov, J, 1995a. A cataloque of the Turkish Ichneumonidae (Hymenoptera). Entomofauna, 7, 137-188.

Kolarov, J., 1995b. Cremastinae (Hymenoptera: Ichenumonidae) from Italy and some adjacent regions. Linzer Biol. Beitr., 27 (2) 1104-1114.

49

Kolarov, J., 1997a. Fauna Bulgarica 25 V. Hymenoptera, Ichneumonidae Part 1. Pimplinae, Xoridinae, Acaenitinae, Collyriinae. In Aedibus Academie Scientiarum Bulgaricae. Sofya. 320.

Kolarov, J., 1997b. A review of the Cremastinae of the Balkan Peninsula, Turkey and Cyprus with zoogoegraphical notes. Linzer Biol. Beitr., 47(1) 169-199.

Kolarov, J., 2000. Fauna and Zoogeography of The Balkan Peninsula Pimplini (Hymenoptera, Ichneumonidae). II. Genus Itoplectis Föerster. Annual of Sofia University Faculty of Biology, Book 1- Zoology, 91, 25–37, Sofia. Kolarov, J., Gürbüz, M.F., 2004. A Study of the Turkish Ichneumonidae (Hymenoptera). Pimplinae. Linzer Biologische Beitrage, 36, (2), 841–845. Korkmaz E.M., 2005.İç Anadolu Cephus (Cephidae: Hymenoptera: Insecta) Türlerinin Moleküler Karakterizasyonu. Cumhuriyet Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Y. Lisans Tezi.

Korkmaz, E.M., Budak, M., Örgen, S.H., Bağda, E., Gençer, L., Ülgentürk, S. and Başıbüyük, H.H.New records and a checklist of Cephidae (Hymenoptera: Insecta) species of Central Anatolia with a short biogeographical consideration. Turkish Journal of Zoology . Turk J Zool 34 (2010) 203-211 TÜBİTAK doi:10.3906/zoo-0812-19

Korkmaz, E.M., Örgen, S.H., Gençer, L., Ülgentürk, S. and Başıbüyük, H.H. Determination of some wheat pests and their parasitoids in wheat fields of Central Anatolia Region. Türkiye Entomoloji Dergisi .3: 361-377

Kırtay, 2008 Isparta kasnak meşesi (quercus vulcanıca boıss. And heldr. ex kotschy) ormanı tabiatı koruma alanı ıchneumonıdae (hymenoptera) faunası üzerine bir araştırma Özbek, H., 1977. Erzurum ve çevresindeki Colletidae (Hymenoptera: Apoidea) familyası arıları. Atatürk Üniversitesi , Ziraat Fakültesi, Ziraat Dergisi. 8: 3–4.

Özbek, H., 1979. Doğu Anadolu Bölgesi Halictidae (Hymenoptera: Apoidea) faunası ve bunların ekolojisi. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fak., Ziraat Dergisi. 10: 3–4

Özbek, H., 1983. Doğu Anadolu’nun bazı yörelerindeki Eucera Scop ve Tentralonia Spin (Anthophoridae: Hymenoptera) cinslerine mensup arılar. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ziraat Dergisi. 14: 3–4.

Özdemir, Y., Kılınçer, N., 1990. The Species of Pimplinae and Ophioninae from Central Anatolia. Türk II. Bio. Müc. Kong. Ankara. 309-318.

Perkins, J. F., 1959. Ichneumonidae, key to subfamilyes and Ichneumonidae-1. Handbooks for the identification of British 7(2ai):1-166.

50

Quicke, D.L.C., Laurenne, N.M., Fitton M.G., Broad G.R., 2009. A Thousand and One Wasps: A 28S rDNA and Morphological Phylogeny of the Ichneumonidae (Insecta: Hymenoptera) with an Investigation into Alignment Parameter Space and Elision. Journal of Natural History, 43, 1305–1421.

Reuter, O. M., 1913. Lebensgewohnheiten und Instikte der Insekten bis zum Ervachen der Sozialen Instinke. Berlin.

Sevidy, J., 1959. Wissenschaftliche Egebnisse der Zoologischen Expedition des

Rousse, P., Villemant, C., 2012. Ichneumons in Reunion Island: a catalogue of the local Ichneumonidae (Hymenoptera) species, including 15 new taxa and a key to species. Zootaxa 3278: 1–57 Sheng, M.L., Schönitzer, K., Sun, S.P., 2012. A new genus and species of Anomaloninae (Hymenoptera, Ichneumonidae) from China. Journal of Hymenoptera Research 27, 37–45. Sun, S.P., Luan, Q.S., Sheng, M.L., 2013. A new species of Triclistus Förster (Hymenoptera, Ichneumonidae, Metopiinae) parasitizing cone-borers from the Eastern Palaearctic part of China. Journal of Hymenoptera Research, 30, 75–82. Tuatay, N., Kalkandelen, A., Çağatay, N., 1972. Nebat Koruma Müzesi Böcek Katalogu. Zir. Müc. Ve Zir. Karan. Gn. Md. Yayınları Mesleki Kitaplar Serisi:119.

Tolkanitz, V.I., 2000. New Species of the Genus Exochus (Hymenoptera, Ichneumonidae, Metopiinae) from Russia and Mongolia. Institute of Zoology, National Ukrainian Academy of Sciences, Kiev, Ukraine. Tolkanitz, V.I., 2004. Two new species of the genus Trieces Townes (Hymenoptera: Ichneumonidae, Metopiinae) from the Russian Far East. Proceedings of the Russian Entomological Society, 75, (1), 43–45p.

Tolkanitz, V. I., 2007. Ichneumon flies of the genus Exochus Gravenhorst (Hymenoptera: Ichneumonidae: Metopiinae) of the fauna of Palaearctic region. Russian Entomological Journal. 16(3): 339-358.

Townes, H., 1969. The Genera of Ichneumonidae Part. I., Mem. Amer. Ent.Inst., 11, 1-300.

Townes, H., Momoi, S., Townes, M., 1965. A Catalogue and reclassification of Eastern Palearktic Ichneumonidae. Mem. Amer. Ent. Inst., 5: 1-661.

Townes, H., 1971. The Genera of Ichneumonidae Part. I. IV. Mem. Amer. Ent. Inst., 2, p 305.

51

Uçkan, F. and Gülel,2002, A., ― Age related fecundity and sex ratio variation in Apantales galleriae (Hym.; Braconidae) and host effect on fecundity and sex ratio of its hyperparasitoid Dibrachys boarmiae (Hym.; Pteromalidae)‖, J. Appl. Ent.,126 (10).534 – 537.

Vinson, S.B.,1985 ―Comprehensive Insect Physiology, Biochemistry and Pharmacology‖, 9. ed. Vinson, S.B., Pergamon Press, New York, 417, Yu, D. S., van Achterberg, K., Horstmann, K., 2005. World Ichneumonoidea 2004 - Taxonomy, Biology, Morphology and Distribution. – DVD/CD. Taxapad. Yu, D., Horstmann, K., 1997. Catalogue of World Ichneumonidae (Hymenoptera) . The Amer. Ent. Inst.Part 1,2: 1-1558. (539):107-116. Yurtcan, M., Beyarslan,A., Kolarov, J., 1994. Yeni ve Az Bilinen Türkiye Anomaloninae Türleri (Hymenoptera, Ichneumonidae. Ulusal Biyoloji Kongresi. Edirne.

Yurtcan, M., Beyarslan, A., 2006. Six new Ichneumonidae species from Turkey; with special reference to the rare species Zabrahypus tenuiabdominalis (Uchida, 1941) (Hymenoptera: Ichneumonidae). Entomological News, 117, (5), 540–551.

http1://www.atabey.gov.tr/atabey ErişimTarihi:10.07.2014 https2://earth.google.com/ Erişim tarihi:12.08.2014 https3 ://earth.google.com/ Erişim tarihi:13.08.2014 https4 ://earth.google.com/ Erişim tarihi:13.08.2014 https5 ://earth.google.com/ Erişim tarihi:13.08.2014 https6 ://earth.google.com/ Erişim tarihi:13.08.2014 Vancouver, Canada. http7://www.taxapad.com/ Erişim tarihi: 14.10.2010.

.

52

ÖZGEÇMİŞ

Adı Soyadı: Hilal ÇULCU Doğum Yeri ve Yılı : ISPARTA/1980 Medeni Hali : Evli Yabancı Dili : İngilizce

Eğitim Durumu (Kurum ve Yıl) Lise: Keşan Lisesi (1995-1997) Lisans: SüleymanDemirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü , (1999-2004)

Çalıştığı Kurum/Kurumlar ve Yıl: Büyük Başarı Dershanesi (2003-2004) Birey Dershanesi (2004- 2008) Zafer Dershaneleri ( 2009-2010) TED Isparta Koleji Lisesi ( 2010- Halen devam ediyor)

53