Samen Betekenisvol Leren

Jaarmagazine Aloysius Stichting 2016 - 2017 Samen betekenisvol leren

Molenduinleerlingen: groen en goed bezig

Integrale samenwerking in Hillegom en Lisse

Boxwerk van veel betekenis voor Karol

Talent komt tot bloei in Heibloem

Bruggen bouwen met mbo en arbeidsmarkt Colofon Dit jaarmagazine is een uitgave van de Aloysius Stichting. Inhoud en samenstelling Aloysius Stichting Formule en Tekst Anne-Marie Veldkamp Het interview met Tristen is gemaakt door Annemieke Uittenbroek voor het eerder verschenen magazine Aan de slag met gedrag Eindredactie Aloysius Stichting Fotografie Maartje van Berkel (p19; p22; p24-25; p26-27; p29) Tanja Fotografie (opening KEC de Donderberg p11) Jeroen Jazet (p7; Jeroen Spanbroek en Patrick Went p9-11; p14-15; p16-17; p18; p30-32) Frank Meester (p2-3; p13; p21; p23; 34-35) Maria Hermes (alle foto’s cover; portret jongen p1; p4-5; kinderen in klas p8; p12; p20) Ed Polderman (Douwe Bob p8; opening Molenduin p28) Jean Pierre Reijen (Nieky Holzken p28) Ontwerp en vormgeving Budelinc Druk Drukkerij Kempers

Januari 2017

Aloysius Stichting Leidsevaart 2 2215 RE Voorhout

0252 43 40 00 [email protected] www.aloysiusstichting.nl Inhoud

In dit magazine

Pagina 6 Samenwerken onder één dak kan onze leerlingen veel opleveren. Op bezoek in Hillegom en Lisse.

Pagina 14 Karol zijn ambitie? Kok worden. Karol werkt met steun van mentor Marco en begeleider Rafik aan zijn persoonlijke ontwikkeling. Plus: actuele ontwikkelingen in onderwijs in geslotenheid.

Pagina 24 Talent laten groeien ‘op Heibloem’: dat is de gezamenlijke ambitie van onderwijs, jeugdhulp, overheid én bewoners.

Pagina 30 Leren met hoofd, hart en handen op Het Molenduin.

En verder ... 2 Kernwaarden 3 Voorzitter college van bestuur Hans Kelderman over het eerste koersjaar 4 Samen betekenisvol leren: onze koers 2016-2020 12 Onderwijs: kwaliteit, onderzoek en innovatie 16 Doorlopend onderwijstraject vanuit gesloten onderwijs naar mbo of werk 19 Aloysius 125 jaar: muziek prominenter op de kaart 20 Bruggen Bouwen met mbo en arbeidsmarkt 22 Aloysius ondersteuning in de praktijk 26 Onderwijs: kwaliteit, onderzoek en innovatie 33 Passend onderwijs en onze medewerkers 36 Bestuur en organisatie Pagina 34 37 Aloysius in cijfers Aloysius behoudt expertise voor leerlingen 40 Locaties op de kaart: een overzicht die méér nodig hebben dan regulier onderwijs. 41 Contactgegevens (school)locaties, sectoren en stichting En: medewerkers investeren in hun ontwikkeling. Onze kernwaarden

Kracht Onvoorwaardelijk Passie

Wij zetten onze kracht in voor onze leerlingen en spreken de kracht van kinderen en jongeren aan. Wij zijn er onvoorwaardelijk voor de kinderen en jongeren die ons nodig hebben en gaan door waar anderen stoppen. Dat vraagt om werken met passie, elke dag opnieuw. Hoe verschillend onze scholen en onze medewerkers ook zijn: bij Aloysius werken wij allemaal vanuit deze gedeelde kernwaarden. We laten Kracht, Onvoorwaardelijkheid en Passie zien in ons handelen en maken dit voelbaar voor leerlingen, ouders en netwerkpartners.

Kracht Onvoorwaardelijk Passie

Pagina 13 Pagina 21 Pagina 29 Cerise en Luc hervonden hun Jaap van Young in Prison over de Conny en Frans: Nick is op kracht op De Leidse Buitenschool samenwerking met het Kompas College De Hilt op z’n plek

2 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Onze koers 2016 – 2020

“Vraaggericht werken met onze netwerkpartners”

Het eerste koersjaar Samen betekenisvol leren zit erop. Een ‘bouwjaar’, constateert voorzitter van het college van bestuur Hans Kelderman. Alle scholen van Aloysius maakten op basis van de stichtingskoers hun eigen plannen, toegespitst op hun eigen doelgroep en regio. En dat is precies de bedoeling.

“In de regio’s waar wij actief zijn, zoeken wij volop verbinding met onze netwerkpartners om vraaggericht te kunnen werken”, licht de college- voorzitter toe. “Samenwerkingsverbanden kiezen hun eigen aanpak en hebben hun specifieke vragen. Vanuit onze visie, missie, kernwaarden én koers geven wij daar samen met netwerkpartners antwoord op.” Zo ontwikkelt Aloysius nieuwe arrangementen voor nieuwe doelgroepen. Denk aan arbeidstoeleiding voor voortijdig schoolverlaters, kortere speciale ondersteuningstrajecten en scholing en advies voor teams in het regulier onderwijs. Vanuit ons koersprogramma Bruggen Bouwen werken wij aan betere verbinding met het mbo en de arbeidsmarkt.

“Hoe kan een kind of jongere betekenisvol leren voor een betekenisvolle toekomst?”

Focus: integraal samenwerken Hóe die samenwerking vorm krijgt, verschilt per school en regio. Een rode draad is er zeker: integraliteit. Wat heeft een kind of jongere nodig in onderwijs, jeugdhulp, vrije tijd of werk? “Hoe kan hij betekenisvol leren voor een betekenisvolle toekomst?”, vat Kelderman samen. “Die focus vind je terug in onze huidige koers. Ons onderwijs moet betekenisvol zijn. En we dóen het ergens voor. Wij bieden kinderen en jongeren die het moeilijker hebben dan wijzelf, perspectief.” Aandacht voor ons fundament Dat doet Aloysius al 125 jaar. “Onze visie en missie zijn in wezen niet veranderd”, onderstreept Kelderman. “Kenmerkend is wel dat wij permanent aandacht hebben voor dat fundament en voor onze gedeelde onderwijsvisie. Niet voor niets komen juist die zaken uitgebreid aan bod in ons cultuurprogramma voor nieuwe medewerkers.”

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 3 Onze koers 2016 – 2020

Onze koers 2016 – 2020 Samen betekenisvol leren

Alleen samen met leerlingen, hun ouders, begeleiders en onze netwerkpartners kunnen wij integraal maatwerk bieden in (speciaal) onderwijs en jeugdhulp. Onze bijdrage: vanuit onze eigen kracht betekenisvol onderwijs en betekenisvolle ondersteuning bieden.

Wij willen sámen met onze netwerkpartners betekenisvol zijn voor kinderen, jongeren en jongvolwassenen. Onze netwerkpartners weten wat onze toegevoegde waarde kan zijn en andersom weten wij dat van onze netwerkpartners. Waar mogelijk investeren wij in integrale samenwerking onder één dak, in integrale kindcentra of kennis- en expertisecentra.

Onze scholen maken leren betekenisvol voor iedere leerling. Onze leerlingen leren met hoofd, hart en handen en zoveel mogelijk in een levensechte, contextrijke leeromgeving. Wij focussen op ontwikkeling van ieders talent en bieden perspectief op een succesvolle vervolgstap naar (vervolg)onderwijs, werk of dagbesteding. Bij Aloysius halen wij de wereld naar binnen en omgekeerd leren onze leerlingen ook buiten onze scholen.

Onze scholen zijn veilige en uitdagende broedplaatsen voor het leven. Wij zijn ervan overtuigd dat wij met onze specifieke expertise in Ons onderwijs is gebaseerd op onze ecologische onderwijsvisie. Brede onderwijs en ondersteuning positief bijdragen aan een in alle opzichten persoonlijke en maatschappelijke vorming is op al onze scholen betekenisvolle toekomst voor de (meest) kwetsbare kinderen, jongeren essentieel. Net als het ontwikkelen van 21e eeuwse vaardigheden en en jongvolwassenen. Wij gaan voor onderwijs dat bijdraagt aan een leerlingen mede-eigenaar maken van hun eigen leerproces. Wij bieden betekenisvol leven in relaties, vrije tijd, gezondheid, wonen, werk en onze leerlingen zoveel mogelijk individueel maatwerk en maken daarbij ‘meedoen’ in de samenleving. Dat geldt ook voor Aloysius Ondersteuning, volop gebruik van ICT-technologie. Alle professionals van Aloysius van waaruit onze experts leerlingen, professionals, teams en directeuren ontwikkelen zich permanent en zetten zich vanuit kracht elke dag met in het regulier en speciaal onderwijs ondersteunen. passie onvoorwaardelijk in voor onze leerlingen.

4 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Onze koers 2016 – 2020

Werken aan onze ambitie voor 2020

10x Samen betekenisvol leren met leerlingen, ouders en netwerkpartners

1 iedere leerling heeft een passend, uitdagend en integraal onderwijs(zorg) aanbod

2 iedere leerling is zoveel mogelijk mede-eigenaar van zijn eigen ontwikkeling

3 ouders zijn zoveel mogelijk actief Onze visie … betrokken als partners in opvoeding, elke dag in praktijk onderwijs, ondersteuning en zorg 4 21e eeuwse vaardigheden en Wij werken vanuit een gedeelde visie, die elke dag zichtbaar is voor leerlingen, hun ouders cultuureducatie zijn onderdeel en onze netwerkpartners. “Wij hebben zorg voor ieder ander, vooral voor hen die het van ons onderwijs moeilijker hebben dan wijzelf en dat doen wij door volhardend te zijn in onze betrokkenheid.” 5 bij ons kun je leren met hoofd, hart en handen in een betekenisvolle Wij zetten ons elke dag onverminderd betrokken in voor onze leerlingen, die het gezien hun leeromgeving vaak complexe gedrag, leerstoornis en/of psychiatrische problemen allemaal een stuk moeilijker hebben dan wijzelf. Wij gaan door waar anderen stoppen, vinden betekenis in ons 6 onze onderwijsprofessionals werk, doen ons werk met plezier, geven net dat onsje meer en vinden ieder kind de moeite zijn bevoegd en hbo+ opgeleid; waard om ons best voor te doen. Dit alles doen wij vanuit onze gedeelde kernwaarden zij vervullen meerdere rollen en Kracht, Onvoorwaardelijkheid en Passie. maken onze onderwijsvisie zichtbaar in praktijk

7 onze scholen/ondersteuningsdiensten zijn onderling verbonden professionele Onze missie … leergemeenschappen die talent optimaal is voor hún toekomst inzetten 8 wij werken vraaggericht en Wij zijn er voor kinderen en jongeren van 4 tot 27 jaar die onze expertise in onderwijs, integraal samen met onze begeleiding en ondersteuning nodig hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen. netwerkpartners Wij bereiden onze leerlingen voor op een betekenisvolle toekomst in de samenleving. Daarbij richten wij ons nadrukkelijk ook op hun ouders, familie en verdere omgeving. 9 wij werken aan goede doorgaande Wij werken daarvoor ook nauw samen met onze netwerkpartners in onder meer leerlijnen en maken ontwikkelings- onderwijs en jeugdhulp. voortgang zichtbaar in (digitale) portfolio’s Wij bieden onze leerlingen een passend ontwikkelings- en opbrengstgericht onderwijs- programma, dat is afgestemd op hun leefwereld. Dat doen wij in een leeromgeving die 10 wij ontwikkelen nieuwe optimaal stimuleert en die leerlingen tot hun recht laat komen. Daarnaast ondersteunen onderwijs(zorg)arrangementen, wij (reguliere) scholen bij het vormgeven van passend onderwijs in diverse samenwerkings- ook voor nieuwe doelgroepen verbanden. Wij spreken ieders talent aan, kijken vooral naar wat wél goed gaat en leren onze leerlingen om te gaan met zichzelf en anderen.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 5 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Onderwijs, opvang en jeugdhulp onder één dak

Een integraal aanbod van onderwijs, jeugdhulp en opvang: dat gaat het in 2016 geopende Integraal Kindcentrum (IKC) De Bollenstreek in Lisse bieden. Kinderen van drie tot dertien jaar die extra ondersteuning nodig hebben bij het leren of vanwege hun gedrag, kunnen er terecht. Ook is er reguliere BSO voor kinderen uit Lisse.

Speciaal basisonderwijs en reguliere BSO? Dat gaat prima samen!

Je komt ver als je met dezelfde vertelt Mia Schoneveld enthou- ondersteuning nodig heeft. Dan is “Op school móeten onze leerlingen positieve bril op naar kinderen siast. Veel kinderen en hun ouders een BSO waar je kind goed veel voor hun gevoel”, reageert kijkt. Dat merken Mia Schoneveld weten de kinderopvang hier te begeleid wordt, natuurlijk heel Niels Vierling. “Dat is op de BSO van Buitenschoolse kinderopvang vinden: ook dat is goed nieuws. prettig. natuurlijk anders: daar kiezen zij De Theepot en directeur Niels En ja: natuurlijk zijn ook leerlingen uit activiteiten en zij kunnen er ook Vierling van speciale basisschool uit het speciaal basisonderwijs Ieder kind is anders kinderen van andere scholen (sbo) Don Boscoschool. Kinderen van de Don Boscoschool van “In Hillegom werken we al langer ontmoeten.” Aan de andere kant van reguliere basisscholen in harte welkom. samen in één gebouw met de vinden sommige kinderen het juist Lisse en die van Don Bosco mixen Savioschool van Aloysius”, vertelt moeilijk om met die vrijheid om te mooi na schooltijd. Nu opvang, Dat is goed nieuws voor de ouders Mia. “Daar merken we weinig gaan. En De Theepot is en blijft school én jeugdhulp onder één van ‘zijn’ leerlingen, vindt Niels verschil tussen leerlingen van wel een reguliere BSO, benadrukt dak ‘samenwonen’, groeien de Vierling, sinds augustus 2016 regulier en speciaal basisonder- Mia Schoneveld. samenwerkingskansen. directeur van de Don Boscoschool. wijs. Ieder kind heeft zo z’n Voor werkende ouders is de BSO eigenheden. Onze visie: ieder kind “Heeft een kind het lastig op de Een nieuw en licht gebouw, in hetzelfde gebouw praktisch is anders en mag er zijn. Ook in BSO, dan gaan wij natuurlijk met veel buitenspeelruimte met een gezien een uitkomst. Ook omdat Lisse merken we dat leerlingen uit ouders in gesprek om te kijken wat natuurplein. Het bevalt De Theepot veel ouders behoorlijk belast regulier en speciaal onderwijs wél haalbaar is. Daarom zijn wij prima in IKC De Bollenstreek, zijn doordat hun kind extra mooi samen gaan.” een IKC: je kijkt samen hoe je toch

6 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Partners IKC De Bollenstreek Lisse

In Integraal Kindcentrum (IKC) De Bollenstreek vind je speciale basisschool Don Boscoschool, reguliere Buitenschoolse kinderopvang De Theepot en Cardea. Cardea biedt hier gezins- behandeling, coaching en daghulp voor kinderen van drie tot zes jaar, al dan niet gecombineerd met (speciaal) onderwijs. Voor kinderen van zes tot twaalf jaar is er naschool- se hulp of coaching in de BSO of op school. Ook Sportfondsen Lisse is partner: school, BSO en jeugdhulp maken gebruik van de twee nieuwe gymzalen bij het IKC.

Niels Vierling en Mia Schoneveld

“Voor werkende ouders is de BSO in hetzelfde gebouw een uitkomst”

INZET EXPERTISE ALOYSIUS LISSE

> speciaal basisonderwijs (sbo) voor kinderen voor hulp kunt bieden.” Zo is jeugd- pedagogische doorgaande lijn voor wie regulier onderwijs niet passend is hulppartner Cardea – ook gehuis- kinderen kunnen verstevigen. > ondersteuning regulier basisonderwijs bij het vest in het IKC – bijvoorbeeld Denk alleen al aan dezelfde regels afstemmen op de onderwijsbehoeften van leerlingen betrokken bij de BSO. “Twee dagen en afspraken: dat maakt de door gespecialiseerde onderwijsondersteuners per week werken kinderen onder overgang van school naar BSO > observatiearrangement: kinderen die vanwege hun begeleiding van pedagogisch prettiger voor onze leerlingen.” gedrag opvallen op de reguliere basisschool komen medewerkers in onze groepen aan circa drie maanden naar de Don Boscoschool; hun sociale leerdoelen.” Basis voor de verdere ontwikkelin- die kijkt hoe zij het beste begeleid kunnen worden gen is er zeker. Mia: “Wij vinden > voorbereiding op/overstappen naar regulier onderwijs: Kansen elkaar helemaal in onze laag- 95 procent van de leerlingen gaat na de Don Boscoschool Er zijn meer kansen. De sociale drempelige benadering van succesvol naar regulier voortgezet onderwijs weerbaarheidstraining Rots & ouders, onze visie en kernwaar- Water die Aloysius aanbiedt, kan den. Nu we onder één dak ook goed zijn voor kinderen die samenwerken, zoeken we elkaar naar De Theepot gaan. Of denk nog sneller op.” aan gezamenlijke creatieve of sportieve workshops. Niels Vierling: “We kijken ook hoe we de

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 7 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Samenwerking speciaal onderwijs en Cardea in IKC De Bollenstreek

Cardea en De Leidse Buitenschool (speciaal onderwijs in Katwijk) van Aloysius bieden in IKC De Bollenstreek samen een onderwijszorgarrangement voor jongere kinderen tot zes jaar.

Pedagogisch medewerkers van Cardea en leerkrachten van De Leidse Buitenschool verzorgen als één uitvoeringsteam een gedrag verbeteren, schoolvaardigheden onderwijszorgarrangement in het speciaal dagprogramma. De doelgroep: kinderen ontwikkelen en leren omgaan met basisonderwijs op de Don Boscoschool, anders die vanwege hun gedrag nog niet mee leeftijdgenootjes. wordt het speciaal onderwijs op De Leidse kunnen doen op school. Buitenschool. Is een kind klaar voor school, dan wordt Thuis, in de groep en op school werken ouders gekeken naar de meest passende plek. Ook in Katwijk bieden Aloysius en Cardea en uitvoeringsteam samen aan dezelfde doelen: Zo mogelijk krijgt een kind een ‘lichter’ dit onderwijszorgarrangement aan.

Muzikale opening met Douwe Bob

Op 1 juli 2016 werd het IKC De Bollenstreek feestelijk geopend door Douwe Bob. Hij speelde voor een volle zaal kinderen, ouders en andere genodigden. Met wethou- der Adri de Roon van de gemeente Lisse knipte de zanger een lint door, waarmee de opening officieel was.

8 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Patrick Went en Jeroen Spanbroek Brede School Hillegom open In één gebouw, nu écht samenwerken

Ten tijde van het gesprek voor dit jaarmagazine nog bouwplaats, sinds januari 2017 een draaiende Brede School. In Hillegom gaan leerlingen van regulier en speciaal basisonderwijs nu onder één dak naar school en kunnen in hetzelfde gebouw naar de reguliere BSO De Theepot. En dit is nog maar het begin, denken directeur-bestuurder Patrick Went van Stichting Openbaar Basisonderwijs Duin- en Bollenstreek en Jeroen Spanbroek, sectordirecteur West van Aloysius.

Nieuw gebouw ingericht op samenwerking

Openbare basisschool Hilmare begon, wordt als het aan Patrick kunnen wij leren van de Zo delen de medewerkers één en de Savioschool voor speciaal Went en Jeroen Spanbroek ligt, Savioschool, bijvoorbeeld als werken lunchruimte die uitnodigt basisonderwijs waren allebei toe veel méér. het gaat om meer praktijkgericht tot ontmoeting. Samenwerking aan nieuwbouw. De optelsom in onderwijs en het omgaan hoeft niet ingewikkeld te zijn, Hillegom was snel gemaakt: de “Dit is een kans om expertise met leerlingen met een extra benadrukken Went en Spanbroek, scholen konden in één gebouw uit te wisselen”, zegt Went. ondersteuningsbehoefte.” ook bij de koffieautomaat kunnen efficiënt gebruikmaken van “De Savioschool wil aansluiten onderwijsprofessionals tips gemeenschappelijke ruimtes, bij het Daltonconcept; Hilmare Het nieuwe schoolgebouw uitwisselen of elkaar advies met BSO-partner De Theepot. is twee jaar geleden Dalton- is helemaal ingericht op Dalton- vragen. Wat met een huisvestingsplan gecertificeerd. Ook andersom onderwijs en op samenwerking.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 9 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Geen schoolverzamelgebouw, maar samenwerkende scholen

Belangrijke succesfactor om onderwijs biedt in de regio, méér te zijn dan een ‘school- kunnen kinderen en ouders verzamelgebouw’ is de tijdig rekenen op een dekkend netwerk gestarte samenwerking tussen van onderwijsvoorzieningen. de onderwijsteams. Zo wordt – samen met de BSO – een Hoe staat het er gezamenlijke visie ontwikkeld over een jaar voor? op het pedagogisch klimaat Terug naar de Brede School, Volgende en spelen op het plein. dat de deuren nét geopend heeft. Hoe staat het er over een jaar samenwerking: Katwijk Went, ook voorzitter van het voor? “Dan staan de eerste nieuwe samenwerkingsverband passend onderwijsarrangementen en is het Ook in Katwijk werken Stichting Openbaar Basisonderwijs onderwijs Duin- en Bollenstreek, ons hopelijk gelukt om leerlingen Duin- en Bollenstreek (OBODB) en de Aloysius Stichting aan hoopt dat de twee scholen samen van de Savioschool succesvol terug plannen voor gezamenlijke nieuwbouw. Hier zijn de gebouwen vernieuwende onderwijszorg- te begeleiden naar Hilmare”, zegt van De Windvang van Aloysius en de openbare basisschool de arrangementen ontwikkelen. Jeroen Spanbroek. Patrick Went: Krulder allebei toe aan vervanging. Een kans voor intensievere Jeroen Spanbroek ziet dat “Hopelijk zien wij dan dat de samenwerking in een netwerk van regulier en speciaal (basis) zeker voor zich. nieuwbouw een positief effect onderwijs. De Leidse Buitenschool die speciaal onderwijs biedt, heeft gehad op het leerlingen- kan meedoen vanuit het huidige eigen schoolgebouw. Dat geldt “Door de samenwerking met aantal van Hilmare en dat de tevens voor jeugdhulppartner Cardea die vanuit deze school werkt. regulier onderwijs kunnen teams van beide scholen elkaar In Katwijk willen de scholen met een BSO-partner samenwerken. kinderen eerder worden verwezen echt hebben gevonden en naar speciaal basisonderwijs, elkaars expertise benutten.” waardoor zij bij ons een korter traject kunnen volgen en weer teruggeleid kunnen worden naar regulier.” Ook ‘tussen- arrangementen’ met dagdelen in het regulier en in het speciaal basisonderwijs zijn mogelijk.

Op weg naar dekkend onderwijs “Het regulier onderwijs is in deze regio zijn professionaliteit aan het vergroten”, merkt Jeroen Spanbroek. Dat blijkt mede uit het relatief lage verwijzings- percentage naar het speciaal (basis)onderwijs binnen het samenwerkingsverband.

Niettemin blijven er altijd kinderen die beter op hun plek zijn in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs, denkt Patrick Went. “Het belangrijkste is dat wij blijven denken vanuit de ondersteuningsbehoefte van kinderen en antwoord geven op wat zij nodig hebben.” Doordat Aloysius met De Leidse Buitenschool ook speciaal

10 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Vraaggerichte en integrale samenwerking

Officiële opening Passend onderwijs, KEC de Donderberg passende samenwerking

Op 11 mei 2016 is KEC de Donderberg in Roermond officieel geopend. Aloysius participeert in 31 samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Afgelopen februari konden ruim 450 bezoekers (leerlingen, ouders, Elk samenwerkingsverband heeft eigen wensen wat betreft de organisa- netwerkpartners, familie van medewerkers en buurtbewoners) het tie van passende onderwijs- en ondersteuningsarrangementen. Dat nieuwe gebouw al bekijken tijdens een open dag. betekent dat wij op diverse manieren samenwerken, vanuit hetzelfde doel: het beste aanbod van onderwijs, ondersteuning en jeugdhulp/zorg.

Campus Deurne

Eén integraal dagprogramma voor zorg en onderwijs: dat is op Vreekwijk in Deurne al lang heel gewoon. Sinds een klein jaar draait ook de Campus, waarvoor Bijzonder Jeugdwerk (BJ) en Aloysius samenwerken met het regionale bedrijfsleven. Doel is jongeren zoveel mogelijk te laten leren in de beroepspraktijk, om ze zo goed klaar te stomen voor een betekenisvol bestaan. Eén leuk project dat in 2016 werd opgeleverd: Daily Deurne. De restauratie van het station in Deurne werd door jongeren in opdracht van de NS voorzien van een nieuw interieur.

Brede School Hillegom “Samen vernieuwende onderwijs- en onze koers zorgarrangementen ontwikkelen”

Door in de Brede School in Hillegom vraaggericht en integraal samen te werken met regulier onderwijs en kinderopvang en samen nieuwe arrangementen te ontwikkelen, krijgen leerlingen in de regio een passend, uitdagend en integraal onderwijs(zorg)aanbod.

Dat is Samen betekenisvol leren.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 11 Onderwijs: kwaliteit, onderzoek en innovatie

Onderzoek hoog- Aloysius start onderzoek Studiedagen sensitiviteit levert gepersonaliseerd leren en ICT sociaal-emotionele hopelijk tips op voor ontwikkeling Aloysius onderzoekt de effecten De uitkomsten zijn over circa een onderwijs van gedifferentieerd leren. Leidt jaar bekend. Het onderzoek maakt Op al onze scholen draait het niet extra ‘inoefenen’ van lesstof via de deel uit van een landelijk onder- alleen om taal, rekenen of andere Pedagogisch wetenschapper computer of iPad thuis tot betere zoek naar ICT-gebruik in het belangrijke leer- en doe-vakken, Lysandra Podesta promoveert aan motivatie om te leren en tot betere onderwijs. maar zeker ook om sociaal-emoti- de Radboud Universiteit in leerprestaties? onele ontwikkeling. Alle reden om Nijmegen op de mogelijke relatie > Aloysius krijgt subsidie voor het goed geïnformeerd te zijn over de tussen stoornissen in het autisme- Leerlingen op vijf scholen van onderzoek, dat Doorbraakproject meest recente inzichten en spectrum en hoogsensitiviteit. Kan Aloysius doen mee. De scholen Onderwijs & ICT is. Dit is een ontwikkelingen. Daarom bespra- hoogsensitiviteit een voorspeller kiezen tussen ‘spelling’ of gezamenlijk initiatief van de ken onze onderwijskenniskringen zijn van bepaald gedrag? Of kan ‘rekenen’ als onderzoekfocus. PO-Raad, VO-Raad en de dit thema uitgebreid tijdens een ministeries van Onderwijs, bepaald gedrag dat wordt toege- Ook wordt gekeken hoe leer- studiedag. Eén van de thema’s: Cultuur en Wetenschap en schreven aan autisme, veroorzaakt krachten denken over geïndivi- hoe ‘meet’ en volg je de sociaal- Economische Zaken. worden door stress die gepaard dualiseerd leren via ICT. emotionele ontwikkeling nu goed? gaat met hoogsensitiviteit?

“Hoogsensitiviteit is geen stoornis waarvoor een behandeling is”, benadrukt de onderzoekster. “Het Leiderschaps- is een eigenschap, waarmee je dagen kunt leren omgaan. Hopelijk draagt mijn onderzoek bij aan meer kennis en betere begeleiding Onze visie, missie, kernwaarden en hulp aan hoogsensitieve en onderwijsvisie zijn de basis mensen.” voor ons dagelijks werk. Wij zijn en blijven in gesprek Marjo Brinkman coördineert het met elkaar over onze onderwijs- wetenschappelijk onderzoek vanuit visie, onder meer tijdens een de sector Zuid van Aloysius. “Deze aantal leiderschapsdagen voor groep leerlingen verdient meer locatiedirecteuren in 2016 en 2017. onderzoek”, vat zij samen. “Je wilt wetenschappelijk onderbouwen wat onderwijsprofessionals in de praktijk voelen en zien.”

Dat niet alleen: met de uitkomsten Sociale media in het Bestendigingsmonitor Attrack wil Aloysius een vertaalslag maken speciaal onderwijs levert bruikbare info op naar de praktijk. Denk aan het ontwikkelen van nieuwe onderwijs- zorgarrangementen. “Uiteindelijk De moeite waard voor iedereen die Samen met Amplixs ontwikkelde verbeteren”, verduidelijkt project- hopen wij dat dit onderzoek niet werkt in of betrokken is bij Aloysius de bestendigingsmonitor leider Diana ter Horst van Aloysius. alleen kennis oplevert, maar ook speciaal onderwijs: het boek Juf, Attrack, die nu twee jaar wordt “Wij vragen scholen en werkgevers tips voor leerkrachten en mogen we weer huiswerk? In deze gebruikt. De ervaringen? Attrack ook of extra hulp of advies nodig is, docenten.” uitgave van Kennisnet en LECSO levert een schat aan informatie op. zodat we eventueel kunnen delen onderwijsprofessionals hun ondersteunen.” ervaringen met sociale media in Vervolgscholen en werkgevers het speciaal onderwijs. Aloysius- vullen via Attrack in hoe het gaat Attrack wordt de komende tijd leerkracht Esther van Eeden met oud-leerlingen van Aloysius. breder ingezet. Zo worden ook werkte mee aan het boek en Door te toetsen of een leerling ook jongeren die kortdurende trajecten vertelt over het gebruik van ‘slaagt’ op zijn vervolgplek, wordt volgen bij KEC de Donderberg QR-codes in de klas. na drie maanden, een jaar en twee gevolgd en kunnen ook leerplicht- jaar gevraagd hoe het gaat. ambtenaren baat hebben bij het Bekijk het boek online op instrument. “Hoe eerder je weet socialemediainhetso.kennisnet.nl. “Geven wij de goede adviezen voor dat een leerling bijvoorbeeld vervolgkeuzes? Zitten onze thuiszit en niet naar school gaat, leerlingen op niveau? Met de hoe eerder je actie kunt antwoorden kunnen wij onszelf ondernemen.”

12 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Cerise en Luc Leerlingen De Leidse Buitenschool in Katwijk Kernwaarden

Kracht

“Klaar voor de brugklas!”

Cerise en Luc (11) zitten in groep 8, zijn dikke vrienden en – zeggen ze zelf – “een klein beetje anders”. Daarom werden zij flink gepest op hun vorige scholen. Wat zo fijn is aan De Leidse Buitenschool: hier is iederéén een beetje ‘anders’.

“We accepteren elkaar. Ik laat mijzelf nu echt zien”, vertelt Cerise. “Ik ben er trots op dat ik mijzelf nu soms rustig kan houden.” “Er is hier meer aandacht voor je”, vindt Luc. “Iedereen heeft z’n eigen streep- jescode en dat begrijpt de juf.” Allebei gaan zij weer met plezier naar school en staan sterker in hun schoenen. Cerise weet het zeker: “Wij zijn straks klaar voor de brugklas!” Leerlingen (mede)eigenaar van hun ontwikkeling

Karol reflecteert vooral zélf op zijn ontwikkeling

Boxwerk leidraad voor pedagogisch medewerker en docent

“Wie ben ik? Wat zijn mijn doelen? Daar leer ik over nadenken en aan werken”, legt Karol uit, terwijl hij zijn werkmap Boxwerk laat zien. Via deze methode werkt Karol aan zijn persoonlijke ontwikkeling. Mentor en kookdocent Marco Derksen van Scholengemeenschap Harreveld van Aloysius en pedagogisch medewerker Rafik Andouh van Horizon Jeugdzorg en Onderwijs begeleiden hem.

Karol is temperamentvol en kon snel boos worden. Eén van zijn doelen in Boxwerk is daarmee leren omgaan. Dat gaat al veel beter, zowel in de leefgroep als op school. De ingrediënten? Zijn motivatie en de positieve en eenduidige begeleiding van zijn begeleiders. Rafik Andouh, Karol en Marco Derksen Handige leidraad “In Boxwerk hebben jongeren hun doelen overzichtelijk op papier”, vindt Rafik. Daarmee is het ook een handige leidraad voor gesprekken die hij en docent/mentor Marco met elkaar voeren.

Karol: “Ik houd bij waar ik aan werk en hoe dat gaat. Tijdens een presentatie vertel ik aan mijn begeleiders en voogd hoe ik ben gegroeid.” Karol heeft zichzelf beter onder controle en weet wat hem ontspant. “Muziek en sport helpen mij”, vertelt hij.

“Via Boxwerk werkt Karol aan zijn persoonlijke ontwikkeling”

14 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Leerlingen (mede)eigenaar van hun ontwikkeling

“Ik vind altijd de goede mensen om mij heen die mij helpen”

Marco Derksen: “Ik speel als docent tijdens de lessen in op de leerdoelen van Karol. Dat doet Rafik in de leefgroep ook. Wij wisselen steeds even onze ervaringen uit en hebben ook samen gesprekken met Karol, waarin hij vooral zélf reflecteert op zijn ontwikkeling.”

Positieve benadering Op school ontdekte Karol dat hij kok wil worden. “Ik kon helemaal niet koken en sneed me in het begin de hele tijd”, lacht hij. “Ik begon het in de keuken toch steeds leuker te vinden. Nu wil ik na mijn Entreeopleiding een horecaopleiding doen.” Dat toekomstperspectief motiveert, merken ook Rafik en Marco.

“Het mooie aan Boxwerk is dat het uitgaat van een positieve benadering”, vindt Rafik. Zo moet Karol ook invullen waar hij trots op is. En? “Ik vind altijd de goede mensen om mij heen die mij helpen”, zegt hij serieus. “Daar ben ik dankbaar voor.”

“Toekomstperspectief motiveert Karol”, merken Rafik en Marco

Harreveld en Horizon en onze koers

Karol werkt met begeleiding van zijn schoolmentor Marco en zijn begeleider Rafik zèlf aan zijn persoonlijke leerdoelen. Zo is hij straks klaar voor zijn vervolgstap: een horecaopleiding volgen om Pilot Boxwerk kok te worden. Scholengemeenschap Harreveld en Horizon Jeugdzorg en krijgt vervolg Onderwijs bieden Karol samen een passend, uitdagend en integraal Afgelopen jaar deden Horizon en onderwijs(zorg)aanbod. Scholengemeenschap Harreveld in twee groepen ervaring op met Boxwerk. De methode wordt nu breder ingevoerd: pedagogisch “Karol heeft toekomstperspectief medewerkers en docenten gaan en is daardoor gemotiveerd om hierdoor meer integraal werken en Dat is Samen betekenisvol leren. begeleiding/behandeling en school aan zichzelf te werken” sluiten nog beter op elkaar aan.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 15 Leerlingen (mede)eigenaar van hun ontwikkeling

Doorlopend onderwijstraject: toekomstperspectief voor jongeren

Idealiter pakt Karol zijn opleiding na onderwijs in geslotenheid in Harreveld zonder onderbreking meteen op. Daarom werken onderwijs in geslotenheid en mbo aan verbetering van een doorgaand onderwijstraject. Aloysius denkt en doet landelijk actief mee, onder meer in de taakgroep Onderwijs in Gesloten Jeugdinstellingen en in pilots.

“Regionaal maatwerk voor kwetsbare jongeren hard nodig”

Sectordirecteur Alain van de Haar van Graafschap College in Doetinchem lobbyt in Den Haag al langer voor regionale netwerken van onderwijs, jeugdhulp en arbeidstoeleiding voor kwetsbare jongeren. De Aloysius Stichting is mede- pleitbezorger. Ondertussen wordt in de eigen regio al volop samengewerkt.

Realiteit: veel Entreeopleidingen en werkgevers die kwetsbare hanteren een steeds strakker jongeren maatwerk bieden. toelatingsbeleid. Daarvan worden Zij willen experimenteren met vooral kwetsbare jongeren de integrale regelgeving (nu sluit dupe, terwijl je juist die maximale regelgeving van OCW, SZW en kansen wilt bieden op een VWS niet altijd op elkaar aan) en diploma. bundeling van financiële middelen. “Een lang traject, maar we blijven Het is één van de knelpunten dit bij de ministeries agenderen”, die Alain van de Haar met andere verzekert Van de Haar. bestuurders uit onderwijs, zorg en arbeidstoeleiding – waaronder In de eigen regio werkt het Aloysius – signaleert en wil Graafschap College ondertussen aanpakken. In het rapport Kind al volop aan regionaal maatwerk, van de rekening staan oplossings- ook met Scholengemeenschap ideeën. “Met het rapport is dit Harreveld. “Wij examineren thema landelijk op de kaart mbo-leerlingen in onderwijs in gezet bij de politiek”, constateert geslotenheid. Herkansings- Van de Haar. “Maar daarmee onderwijs: daar willen wij zijn we er niet.” maximaal aan meewerken. Daar waar de leerlingen zijn, Directeur Sector Educatie & Participatie en Doel van de rapportschrijvers: komen wij. Dus hebben wij Loopbaanplein Graafschap College Alain van de Haar pilots starten met regionale afgelopen jaar ook bij Aloysius in netwerken van scholen, jeugdhulp Zuidoost-Brabant geëxamineerd.”

16 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Leerlingen (mede)eigenaar van hun ontwikkeling

Hans Kruijssen coördineerde de totstand- koming van de handreiking Focus op Onderwijstraject MBO, met twaalf succesfactoren voor betere aansluiting tussen gesloten onderwijs en mbo. Vanuit Aloysius deden De Korenaer Deurne en De Burcht mee, met netwerkpartners in justitie, jeugdhulp en het mbo.

Hans Kruijssen, zelfstandig adviseur/sparring partner Gedragswerk “Onderwijs in geslotenheid en mbo vinden elkaar steeds beter”

“Wat hebben jongeren nu nodig? En wat In de pilots werd gesproken over ‘echte’ Inmiddels hebben mbo-instellingen hebben wij van elkaar nodig? Die vragen jongeren en concrete oplossingen voor een contactpersonen benoemd en zijn er eerste waren leidend in de pilots die wij in Zuidoost- doorlopend onderwijstraject. Dat leverde landelijke bijeenkomsten geweest waar Nederland en Amsterdam hebben gedaan”, twaalf succesfactoren op. Die variëren van gesloten onderwijs en het mbo in gesprek schetst Hans Kruijssen. algemene tips zoals werkbezoeken voor een gingen over concrete casuïstiek. Binnenkort kijkje in elkaars keuken, schriftelijk afspraken volgen nieuwe bijeenkomsten. “Er is nog veel Doordat gesloten onderwijs en mbo-instellin- maken en centrale contactpersonen benoemen, werk te doen. Goed nieuws is dat iedereen gen elkaar via de pilots ontmoetten, ontstond tot specifieke tips voor onderwijs in gesloten- graag wil samenwerken op basis van de meer begrip en vertrouwen om samen aan de heid en het mbo. succesfactoren in de handreiking.” slag te gaan. “Als leerlingen nummers blijven op papier, praat het lastig”, onderstreept “Nu is het zaak de succesfactoren toe te Hans Kruijssen. “Als je elkaar kent, ontstaat passen”, beaamt adviseur Kruijssen. Wat vertrouwen in samenwerking.” enorm helpt is dat de MBO Raad ook eigenaar is en volop meewerkt.”

OCW zet in op doorgaande (leer)lijn

De commissie ‘Verbeter- Eén van de aanbevelingen: of regelgeving voldoende passend mogelijkheden onderwijs in verbeter de doorstroom naar is en blijft om jongeren maatwerk Justitiële Jeugd Inrichtingen en vervolgonderwijs. Een andere: te kunnen bieden. Gesloten Jeugdzorg Instellingen’ verleng het onderwijs in gesloten- bracht in 2014 advies uit aan de heid (zie volgende pagina). OCW liet de handreiking Focus ministeries van OCW, VWS en Afgelopen twee jaar is daaraan op Onderwijstraject maken, V&J om knelpunten in onderwijs hard gewerkt, meldt beleids- gericht op het voortgezet onder- in geslotenheid op te lossen. medewerker Marlies Schouten wijs. Omdat de doelgroep in van het ministerie van OCW). geslotenheid steeds ouder wordt, Hoe organiseer je onderwijs aan verscheen recent de handreiking jongeren die kort(er) verblijven Zo maakte OCW afspraken Focus op Onderwijstraject MBO. in de instelling/op school? Hoe met samenwerkingsverbanden Op basis van twee pilots – waaraan stem je onderwijs af op de steeds passend onderwijs en zette het ook de Aloysius Stichting meedeed ouder wordende leerlingen? thema ‘aansluiting’ op de kaart – zijn twaalf succesfactoren in En: hoe gaan wij om met ver- tijdens de jaarlijkse conferentie kaart gebracht. snippering en kleinschaligheid passend onderwijs. Ook kijkt OCW Marlies Schouten binnen ons onderwijs? in afstemming met het onderwijs

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 17 Passende, uitdagende en integrale onderwijs(zorg)

48 weken betekenisvol onderwijs

Hoe geef je betekenisvol invulling aan de ‘extra’ weken onderwijs in geslotenheid? Een actuele vraag nu jongeren recht hebben op een flink aantal extra weken onderwijs. “Een gezamenlijke Joost van Caam maakte voor en met de gesloten jeugd- koers blijkt essentieel: instellingen en hun onderwijspartners een handreiking samen denken vanuit met inspirerende voorbeelden. de jongere.”

Niet weken vol verveling of alleen ontspanning, Jeugdwerk. “Welke dilemma’s kom je tegen en maar 48 weken onderwijs. Dat is goed nieuws tot welke oplossingen kom je? Betrokkenen voor jongeren in gesloten jeugdzorginstellin- vertellen het echte verhaal”, legt Van Caam uit. gen, vindt Joost van Caam. “Je hebt alle tijd met jongeren nodig om ze voor te bereiden Wat zijn nu succesfactoren voor een écht op hun vervolgstap.” integrale samenwerking? “Het gaat in elk geval niet alleen om gezamenlijke afspraken, Maar: hoe vul je dat in? Na een expertsessie maar zeker ook om samen doelen maken”, kwamen gesloten jeugdinstellingen en reageert Van Caam. “Een gezamenlijke koers scholen met een gezamenlijke visie: zij wilden blijkt essentieel om samen te denken vanuit toe naar een geïntegreerd dagprogramma. de jongere en zijn ontwikkelperspectief. Een mooie ambitie, maar wat versta je dan Niet de eigen organisatie staat centraal, precies onder ‘doorlopend’ en ‘integraal’? maar de jongere.” Die begrippen zijn door instellingen en scholen specifieker omschreven. Blijven uitwisselen Alle instellingen en scholen doen nu de eerste Joost van Caam Dilemma’s en oplossingen ervaringen op met 48 weken onderwijs. Plan is Om instellingen en scholen te inspireren, om over een jaar opnieuw met elkaar praktijk- verscheen in 2016 een handreiking met voorbeelden uit te wisselen. “Als totale sector handvatten en praktijkervaringen. Vanuit zijn wij veel meer met elkaar in gesprek. Dat Aloysius werkten De Burcht en instelling alleen al is winst. Hopelijk blijven wij expertise Forensisch Centrum Teylingereind mee, en ervaringen uitwisselen.” net als De Korenaer in Deurne en Bijzonder > Bekijk de handleiding op lecso.nl/file/57351

Het komt goed Jonge dichters Sinds 2015 financiert het ministerie van OCW 48 School op tempo, alles gedaan Jongeren in de Hartelborgt weken onderwijs. Het Vader hoog, voetbal gedaan maakten afgelopen zomer de eerste jaar mocht gebruikt Muziek, examens, grote last dichtbundel ‘Ik worstel en kom worden voor programma- Roken, toekomst, ik zit vast boven’. Een mooi resultaat van ontwikkeling en (personele) Rare levens in de nacht het gezamenlijk ontwikkelde organisatie. Longen roken, adem zacht zomerprogramma van Young Leef je leven, leef je dag in Prison en het Kompas College. Ministeries van OCW en Met een traan, met een lach V&J, Landelijk Expertise- De lucht, de zon, de aarde moest > illustratie: Kyra Sacks centrum Speciaal Gooi je peuken zoek een boek van De Beeldvormers. Onderwijs en Jeugdzorg Zwaar of licht het komt wel goed Nederland bieden gesloten Leef je leven, het komt wel goed jeugdinstellingen en hun onderwijspartners hand- G.F vatten in een handreiking met inspirerende voorbeelden.

18 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Aloysius 125 jaar

Lars “Muziek is voor mij heel fijn: dan gaat de drukte en energie eruit en word ik rustig.” Aloysius zet muziek prominenter op de kaart

Wie 125 wordt heeft reden voor een feest. Dat hebben we met alle medewerkers dan ook gevierd in november 2016, compleet met Aloysius- huisband. Muzikaal cadeau Rowan Muziek verbindt, muziek laat je groeien. Maar “Leuk dat we nu Nog veel belangrijker: het muziek doet nog veel meer. Muziek verbetert het geheugen, de taalontwikkeling en ook het ook onder lestijd Aloysius Muziekprogramma concentratievermogen. met muziek bezig dat we onze leerlingen hebben Helaas krijgt muziek op veel scholen toch te konden zijn.” aangeboden. weinig aandacht. Daarom konden alle scholen in jubileumjaar 2015-2016 aan de slag met het Aloysius Muziekprogramma. Vanaf 2016-2017 kunnen scholen die enthousiast zijn over het muziekprogramma zelfstandig verder, met subsidie uit de landelijke regeling Impuls muziekonderwijs.

Leerlingen krijgen allerlei muzikale workshops, maken kennis met muziekinstrumenten en spelen op hun eigen CD’s en in hun eigen videoclips. Het resultaat? Heel veel blije gezichten, trotse ouders en geïnspireerde medewerkers.

> Meer zien en horen? Kijk op www.aloysiusmuziekprogramma.nl

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 19 Bruggen Bouwen

Bruggen Bouwen met mbo en arbeidsmarkt

Effectieve doorlopende leerlijnen voor leerlingen uit het voortgezet speciaal onderwijs. Dat is het doel van het Programma Bruggen Bouwen, dat Aloysius de komende jaren uitvoert met een aantal netwerkpartners. Het programma richt zich via diverse projecten op verbetering van de doorstroom naar vervolgonderwijs (Entreeopleiding of mbo) of werk en op examinering en certificering van leerlingen. Bruggen Bouwen is vooral dóen via regionale pilots.

Bruggen Bouwen: wat doen wij?

1 data op orde: de instroom, effect (ECVET) en/of een doorstroom en uitstroom van goed e-portfolio leerlingen naar vervolgonderwijs 5 arbeidstoeleiding en of werk goed in beeld krijgen ketensamenwerking met 2 professionaliseren en regio- samenwerkingsverbanden, naliseren van Loopbaanoriëntatie gemeenten en Werkbedrijf – en begeleiding (LOB) en stages: 6 nieuwe doelgroepen in het centrale coördinatie via een voortgezet speciaal onderwijs Servicepunt vanuit mbo en voortijdig 3 symbiose: voortgezet speciaal schoolverlaten: elkaars onderwijs en mbo maken expertise benutten afspraken over intake, over- 7 regionale planning onderwijs dracht, begeleiding, opleidings- aan kwetsbare doelgroepen, inhoud en -uitvoering, validering, gericht op reële kansen op de certificering en portfolio regionale arbeidsmarkt met 4 valideren wat leerlingen het voortgezet onderwijs, wel kunnen met erkende praktijkonderwijs, Entree- Kwetsbare jongeren krijgen de (deel)certificaten met civiel opleidingen en werkgevers kans via Het Portaal Helmond

Kennisatelier ‘data Eerste Servicepunt Hoe leiden wij kwetsbare jongeren Plan is dat alle onderwijspartners op orde’ september 2017 toe naar een passende werkplek op eenzelfde wijze hun curriculum en zorgen wij ervoor dat zij zo vormgeven. Die leerlingen die niet Bruggen Bouwen ontwikkelt een van start mogelijk ook certificaten of een richting vervolgonderwijs gaan, model om het opleidingsaanbod diploma halen? kunnen aan de slag in een voor kwetsbare groepen in een In 2017 gaat het eerste Servicepunt zogenoemd Portaal-college. Dit is regio te beoordelen in relatie tot de Loopbaanoriëntatie- en bege- Op die vraag geven partners in in feite een ‘klas’ in een bedrijf, in vraag van de arbeidsmarkt. Ook leiding (LOB), stage, door- en onderwijs, zorg, arbeidstoeleiding de branche van hun keuze. Denk moet dit model inzicht geven in de uitstroom van start, in onze sector en bedrijfsleven in Helmond aan groen, techniek, logistiek, instroom, doorstroom en uitstroom Zuid. Via dit servicepunt hebben samen antwoord via het nieuwe detailhandel of facilitair. van leerlingen en het rendement partners als werkgevers, gemeen- Portaal. Géén nieuwe organisatie, (diploma/werk). In een kennisate- te en Werkbedrijf één aanspreek- wél een netwerk van onderwijs, Leerlingen worden begeleid door lier bekijken wij met partners hoe punt voor alle Aloysiusscholen in arbeid en zorg die samen de route een mentor en krijgen onder- je de in-, door- en uitstroom van sector Zuid. Dat maakt inspelen naar werk vernieuwen. steuning op hun leerwerkplek door leerlingen goed kunt volgen en wat op de wensen van de regionale begeleiders uit onderwijs en/of nu exact nodig is voor een duur- arbeidsmarkt eenvoudiger. “Wij werken vanuit de simpele jeugdhulp. Waar mogelijk worden zame plek op de arbeidsmarkt. vraag: wat hebben deze jongeren zij gestimuleerd om (alsnog) nodig?”, legt projectleider Bert certificaten of startkwalificatie Digitaal portfolio ontwikkelingen: Cozima Engelen uit. “Wat kunnen wij te behalen. jongeren, voor wie een vervolg- Onze Korenaerscholen in Eindhoven, Deurne, Helmond en Stevensbeek opleiding niet in beeld is, bieden en De Hilt in Helmond zijn partners in het Europese project Cozima. zodat zij positief kunnen bijdragen Doel is een digitaal portfolio ontwikkelen waarin jongeren hun ervarings- aan de arbeidsmarkt en de certificaten en ervaringsprofiel kunnen vastleggen. Tien partners uit samenleving?” drie Europese lidstaten doen mee, waaronder dus ook scholen uit sector Zuid van Aloysius. Volg de ontwikkelingen via www.cozima.eu.

20 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Jaap van der Spek Young in Prison Kernwaarden

Onvoorwaardelijk

“Altijd weer verder met een jongere, wat er ook gebeurt”

Een inhoudelijk sterk programma: dat zetten Young in Prison (YIP) en het Kompas College afgelopen zomer samen neer voor jongeren in de gesloten leeromgeving van De Hartelborgt. Rolmodellen in kunst, cultuur en sport verzorgden inspirerende workshops. Al rappend, dansend en dichtend ontwikkelden de jongeren hun vaardigheden in samenwerken, communiceren en presenteren.

De eindpresentatie was de grande finale: ouders, docenten en begeleiders kwamen kijken. “Heel bijzonder om ouders dan zo trots te zien”, memoreert Jaap van der Spek van YIP. Kijkend naar de samenwerking met de school, herkent hij de onvoorwaardelijke betrokkenheid zéker. “Altijd weer verdergaan met een jongere, wat er ook gebeurt. Dat definieert de medewerkers.” Aloysius Ondersteuning

Ondersteuning, Triade verder als scholing en advies één organisatie in Zuid

Onze experts worden vanuit onze onder- Triade biedt vanaf nu vanuit één organisatie ondersteuning, steuningsdiensten Gedragpunt, Triade en scholing en advies in de samenwerkingsverbanden Eindhoven, Helmond, De Kempen en Midden-Limburg – en daarbuiten. Aloysius West in diverse samenwerkingsverbanden ingezet om passend onderwijs Triade heeft locaties in Eindhoven, Roermond en Weert, maar de trainers en ambulant begeleiders werken uiteraard te helpen vormgeven. Daarnaast bieden wij merendeels op locatie in scholen, in kennis- en expertisecentra, scholing en advies aan onderwijsprofessionals, bij samenwerkingsverbanden en in kinderopvangorganisaties.

schoolteams, schoolbesturen, pedagogisch In elke locatie van Triade is een orthotheek ingericht, zodat medewerkers en kinderopvangorganisaties. medewerkers snel over de juiste (leer)ondersteunings- materialen beschikken. Een greep uit onze activiteiten in 2016 – 2017.

Lesgeven aan kinderen van nieuwkomers

LOWAN ondersteunt de scholen die het eerste opvangonderwijs aan nieuwkomers verzorgen. Voor team- leden uit primair en voortgezet onderwijs organiseert LOWAN studiedagen en bijeenkomsten, waar zij kennis en ervaringen kunnen delen.

Op 11 april 2016 vond een studiedag plaats voor onderwijsprofessionals die (gaan) werken met vluchtelingenkinderen. Ondersteuningsdiensten Gedragpunt en Triade verzorgden daar een workshop voor leerkrachten over kijken naar en omgaan met Nicole Lamens en Mirjam Kabki nieuwkomerskinderen.

Janine Jansen van Triade: “Vluchtelingkinderen hebben vaak veel Training executieve meegemaakt en zijn soms getrauma- tiseerd. Zo’n trauma kan zich ook pas vaardigheden voor hoogbegaafden na langere tijd openbaren. Des te belangrijker is het om goed te kijken Wat kunnen wij onder-presterende hoogbegaafde leerlingen aan extra ondersteuning naar het gedrag van kinderen.” bieden? Op die vraag van Het College in Weert gaven Nicole Lamens van Triade en Mirjam Kabki van VO op Niveau (onderdeel van Novilo) samen antwoord. Zij ontwikkelden een De ondersteuningsdiensten ontwikkel- training executieve vaardigheden en boden de deelnemende leerlingen maatwerk. den een aanbod voor leerkrachten die vluchtelingenkinderen in de klas Juist hoogbegaafde leerlingen lopen in het voortgezet onderwijs nogal eens vast. Op de krijgen. Naast een algemene introduc- basisscholen hoefden zij veelal weinig te doen en ‘leren leren’ is er daardoor niet van tietraining, zijn er ook modules over gekomen. Om juist de groep leerlingen die meer kunnen dan zij laten zien, te voorzien van omgaan met ontwrichte kinderen in het de juiste vaardigheden, werd de training ontwikkeld. onderwijs, goed gedrag aanleren en het opstellen van een klassenplan. Ook > Lees meer in de krant Samen betekenisvol leren die onze sector Zuid individuele begeleiding is mogelijk. uitbrengt voor netwerkpartners in Brabant en Limburg, www.aloysiuszuid.nl

22 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Aloysius Ondersteuning

Aan de slag met gedrag: ervaringsverhalen

Wat doet ondersteuning, scholing of advies met je? Dat vertellen leerlingen, maar ook leerkrachten, intern begeleiders en directeuren in het magazine Aan de slag met gedrag, dat in 2016 verscheen. In het magazine dat de ondersteuningsdiensten van Aloysius samen uitbrachten dus veel praktische tips en ervaringsverhalen, zoals dat van Tristen.

Tristen

“Rots & Water maakt je leven leuker” Registerleraar Tristen heeft de training Rots & Water Het pesten is opgehouden. Soms maakt ‘proof’ gedaan. “Ik vond school vroeger niet leuk. iemand nog wel eens een stom grapje, Ik werd gepest en daar had ik veel last van. maar dat is geen pesten, heb ik geleerd. Registerleraar.nl is het beroepsregister Het belangrijkste wat ik geleerd heb is: voor leraren in het primair en voortgezet mijn voeten stevig op de grond te zetten, Het grappige is dat ik Rots & Water nu voor onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs diep in- en uit te ademen en dan na te de tweede keer doe maar dan samen met en speciaal (voortgezet) onderwijs. Door denken voordat ik iets lelijks zeg. Als ik voel mijn klas. Het helpt echt. In de klas is het registratie kunnen zij laten zien dat zij dat ik boos word, doe ik dat en dan word ik rustiger, ik heb minder hoofdpijn en kan bevoegd en bekwaam zijn en dat zij rustiger. me beter concentreren omdat het stiller is daaraan blijven werken. in de klas. Ik hoop dat alle kinderen Rots & Ik heb ook geleerd dat ik alles kan wat ik Water kunnen meemaken, want het maakt Inmiddels hebben onze ondersteunings- wil. Bij één van de lessen heb ik een plankje je leven echt leuker!” diensten een flink aantal modules en doormidden geslagen. Dat was het leukste cursussen die ook zijn opgenomen in van de Rots & Waterlessen. Op school voel Registerleraar.nl, over thema’s als ik me nu veel beter. Eerst wilde ik graag dat > Download het magazine via autisme, oppositioneel opstandige iedereen mijn vriend was en dat lukt www.ondersteuningsdiensten.nl. gedragsstoornis, Goed gedrag in de natuurlijk niet. Nu kies ik zelf uit wie ik Hier staat ook meer informatie over groep aanleren, omgaan met leerlingen Rots & Water aardig vind en met wie ik vrienden wil zijn. die opvallen en Gedrag in de klas.

PBS: Aloysius biedt afstandsonderwijs stoomcursus voor voortijdig schoolverlaters

Veel scholen ‘doen’ PBS: Positive Helaas komt het nog (te veel) voor: kinderen verzorgt al langer afstandsonderwijs voor Behavior Support. Deze schoolbrede die thuiszitten en om welke reden dan ook leerlingen die via jeugdhulppartner gedragsaanpak focust op het aanleren niet naar school gaan. Aloysius gaat deze Bijzonder Jeugdwerk in het buitenland van goed gedrag. Gedragpunt biedt nu groep afstandsonderwijs bieden, zodat verblijven. Triade tekent – zo wenselijk een stoomcursus voor nieuwe leraren die jongeren weer kunnen toewerken naar hun – voor de begeleiding van de betrokken werken op een PBS-school. In twee terugkeer naar het (regulier) onderwijs. jongeren, hun ouders en de ‘thuisschool’ dagdelen hebben deelnemers de waar het kind of de jongere is ingeschreven. basisbeginselen van PBS onder de knie. De Korenaer Deurne en Triade bieden dit Doel is uiteraard: zo snel als mogelijk terug nieuwe aanbod samen aan. De Korenaer naar school.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 23 Betekenisvolle leeromgeving

Widdonck - Talentendonck

Widdonck – Talentendonck is de naam van het plan dat gemeente Leudal, Combinatie Jeugdzorg, Scholengemeenschap Sint Ursula, Gemeenschapsraad Heibloem en Aloysius samen maakten. Doel: een bruisend leerterrein in Heibloem, waar kwetsbare kinderen en jongeren hun talenten ontwikkelen. Zij kunnen hier een stap verder zetten, op weg naar een gezond en betekenisvol bestaan.

“Wij hebben de regio zóveel te bieden”

Eerlijk gezegd staat hij er zelf van te kijken: de onderwijsteams van de Widdonckschool en De Ortolaan werken samen alsof zij nooit anders deden. Het voortgezet speciaal onderwijs uit Heythuysen huist sinds dit schooljaar in bij Combinatie Jeugdzorg op locatie de Widdonck. En dat is pas het begin, onderstreept directeur Pieter Classen. “Wij hebben de regio zóveel te bieden.” Pieter Classen

Natuurlijk: de verhuizing van De Ortolaan naar Of aan jongeren die op weg naar een baan gecombineerd worden aangeboden. “Jongeren de Widdonckschool is goed voorbereid. Maar arbeidstraining kunnen gebruiken. uit de regio zijn hier dan de hele dag zinvol dat het samengaan van beide teams in één bezig. Ons aanbod is afgestemd op de praktijk, pand zo soepel zou gaan, had Pieter Classen nu “Jongeren kunnen hier ervaring opdoen in in samenspraak met het regionale ook weer niet verwacht. “We zijn allemaal heel onderhoud, groen, dierverzorging, schoonmaak, bedrijfsleven.” enthousiast over de toekomstplannen”, techniek, fietsen maken, horeca, koken …”, verklaart hij, “en zien veel kansen.” somt hij op. “Wij willen ook een mooi terras Dat de Gemeenschapsraad nauw betrokken is maken waar onze leerlingen ’s zomers iets bij alle ontwikkelingen, is niet meer dan logisch, Meer doelgroepen bereiken lekkers serveren aan gasten. Er komt veel meer vindt Classen. “Ook goed voor de beeldvorming. Naast nieuwe maatwerkarrangementen voor leven in de brouwerij!” Niet voor niets nodigen we bewoners regelma- leerlingen, ziet Classen ook mogelijkheden voor tig uit om hier eens te komen kijken. De vlaai andere doelgroepen. Denk aan voortijdig Praktijkgericht aanbod staat klaar!” schoolverlaters, die voor een tijdelijk aanbod Wie over een jaar nog eens komt kijken in prima terecht kunnen op het Widdonckterrein. Heibloem, zal zien dat onderwijs en jeugdzorg

24 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Betekenisvolle leeromgeving

Leerlingen koken graag voor buurtbewoners

Als het in deze nieuwe keuken niet lukt om kookvaardigheden te ontwikkelen, dan lukt het nergens! Arjen en zijn klasgenoten hebben er zin in. Zéker als zij kunnen koken voor ‘echte’ gasten. Het lijkt de Gemeenschapsraad Heibloem een prima plan als vooral ook oudere bewoners regelmatig aanschuiven voor een gezonde maaltijd op de Arjen en zijn klasgenoten leren koken in de nieuwe Widdonckschool. keuken op de Widdonckschool. Zij gaan straks maaltijden serveren aan inwoners van Heibloem. De nieuwe keuken komt uit het vorige schoolgebouw van De Ortolaan. Of hij moet wennen, na de verhuizing? “Nee dat valt echt wel mee”, reageert Arjen. “We hebben hier een geweldig plein en veel ruimte op “Wie over een jaar nog eens het terrein. Binnenkort is de overkapping klaar, dan kunnen we ook buiten chillen als het slecht weer is.” komt kijken in Heibloem zal

Arjen heeft gehoord over alle plannen voor het Widdonckterrein. Als het zien dat onderwijs en aan hem ligt, wordt vanuit de technische vakken ook verbinding gezocht met autobedrijven in de regio. Want hij wil graag leren sleutelen. “Ik wil jeugdzorg gecombineerd weten hoe auto’s in elkaar zitten. Ik kijk vaak filmpjes en ga naar auto- events.” worden aangeboden”

TALENTENDONCK: VOOR WIE?

De samenwerkende organisaties op het Widdonckterrein richten zich op kinderen en jongeren van 0 – 27 jaar en willen bijdragen aan veilig en gezond opgroeien, een gezonde levensstijl en versterking van de sociale binding. Specifieke doelgroepen: > kinderen en jongeren met (ernstige) gedragsproblemen, complexe opvoedings- en ontwikkelproblematiek > leerlingen voor wie regulier vmbo, praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs niet volledig passend is > jongeren die voortijdig dreigen uit te vallen uit het onderwijs > thuiszittende jongeren zonder startkwalificatie die niet naar school gaan > jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt > kinderen en jongeren en hun ouders uit Leudal die begeleiding kunnen gebruiken in hun gezinssituatie, bij opvoeding of echtscheiding

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 25 Betekenisvolle leeromgeving

Integraal samenwerken, preventiever werken

Veronique Zeeman van Combinatie Jeugdzorg ziet volop kansen voor kwetsbare kinderen en jongeren op het Widdonckterrein in Heibloem. Als het aan haar ligt, kan dankzij intensievere samenwerking tussen onderwijs, jeugdzorg en andere partners vooral ook ingezet worden op preventie.

Veronique Zeeman

Combinatie Jeugdzorg biedt op het “Nu kunnen wij doorbouwen aan een integraal wat nodig is en één plan maken voor onderwijs, Widdonckterrein onderdak aan vier dagen aanbod van onderwijs en zorg. We ontwikkelen zorg en eventueel ook arbeidstoeleiding”, nacht-behandelgroepen van kinderen van zes meer arrangementen op maat.” Zo moeten veel verduidelijkt Zeeman. “Ik denk dat wij zo ook tot zestien jaar. De kinderen wonen (tijdelijk) in jongeren bijvoorbeeld eerst schoolvaardigheden tijdwinst kunnen boeken en trajecten kunnen de paviljoens en gaan naar de Widdonckschool ontwikkelen, voordat zij kunnen leren. verkorten.” of De Ortolaan van Aloysius. De plannen voor verdergaande samenwerking, De betrokkenheid van de Gemeenschapsraad ook met de Gemeenschapsraad en andere is ronduit positief, vindt de regiomanager. partners, dragen bij aan meer preventief “Ons terrein biedt veel mogelijkheden voor de “Eenzelfde taal werken. “Nu wordt de Widdonck wel gezien omgeving. Sportclubs kunnen onze velden en als ‘eindstation’: als niets meer lukt kunnen sporthal gebruiken en zo zijn er meer kansen.” vinden, samen kijken kinderen hier terecht. Als scholen, Centrum voor Jeugd en Gezin of andere partners ons wat nodig is” éérder vinden, kunnen wij langdurige behande- “Nu doorbouwen ling wellicht voorkomen.” aan integraal Op één terrein, nu doorbouwen Verbinding met de omgeving Positief dat nu ook het voortgezet speciaal Belangrijk is om vanaf binnenkomst van een aanbod van onderwijs op het terrein is te vinden, con- kind of jongere samen op te trekken als stateert regiomanager Veronique Zeeman. partners. “Eenzelfde taal vinden, samen kijken onderwijs & zorg”

Widdonck-Talentendonck en onze koers

Arjen en zijn medeleerlingen gaan de tuinen van oudere inwoners van Heibloem onderhouden en koken voor ze. Intensieve samenwerking met bewoners, jeugdzorg, gemeente, provincie en bedrijfsleven zorgt ervoor dat wij jongeren zoals Arjen op weg helpen naar (regulier) vervolgonderwijs of een baan.

Dat is Samen betekenisvol leren.

26 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Betekenisvolle leeromgeving

“Graag meer contact tussen jongeren Widdonck en Heibloemers”

“Onze Gemeenschapsraad bestaat Los van praktische hulp: minstens 35 jaar”, vertelt bestuurslid Wiel zo belangrijk vindt Caenen de Caenen. “In Heibloem wonen zo’n verbinding die zo kan ontstaan 900 mensen.” De raad is een met de jeugd. “Er is altijd een dorpsoverleg dat zich inzet voor band geweest tussen de Widdonck de leefbaarheid in het dorp en het en het dorp, sinds de broeders buitengebied en vertegenwoordigt hier gingen werken. De laatste de belangen van bewoners richting decennia is er meer afstand gemeente. gekomen en weten veel bewoners niet meer wat hier nu precies Leefbaarheid is een belangrijk gebeurt.” thema in Heibloem, zeker gezien de vergrijzing. Zou het De open dagen die de niet mooi zijn als bewoners hun Widdonckschool organiseert verhuizing naar een andere en de informatieavonden voor woning met eventueel meer bewoners op het terrein: die hulp kunnen uitstellen door extra zijn prima voor meer uitwisseling. ondersteuning van jongeren van Maar wat pas echt positief is, Wiel Caenen het Widdonckterrein? vindt Caenen, is als jongeren meer in contact komen “De jongeren kunnen wellicht met de Heibloemers. tuinonderhoud doen, of klusjes”, schetst Wiel Caenen. Ook ziet hij Sociale agenda mogelijkheden voor maaltijden, al dan niet verzorgd op het Provincie Limburg Widdonckterrein.

Provincie Limburg wil gezondheid en participatie van Limburgers positief beïnvloeden met de Sociale agenda. Gezondheid wordt ‘breed’ opgevat: lichamelijk, geestelijk, wonen in een prettige buurt, werken, zingeving en Nu al werken docenten speciaal onderwijs van Aloysius en in zijn algemeenheid: kwaliteit van leven. De agenda is gericht op begeleiders van Combinatie Jeugdzorg intensief samen, door kwetsbare groepen en vooral op de jongste generaties. De plannen die de leerlingen die zeer intensieve begeleiding nodig hebben ook óp samenwerkende partners hebben om van Widdonck Talentendonck te school te begeleiden en de wederzijdse aanpak op elkaar af te maken, sluiten hier naadloos bij aan. De provincie steunt de toekomst- stemmen. Drie medewerkers van Combinatie Jeugdzorg zijn plannen dan ook. hiervoor deels werkzaam in de scholen.

Samenwerkingspartners Widdonck

> Combinatie Jeugdzorg onderwijs met regulier onderwijs in de synthe- Leudal heeft circa 36 duizend inwoners, > Scholengemeenschap Sint Ursula seklas. De school heeft ook de leerroute vmbo verdeeld over zestien dorpskernen en ligt in > Gemeenschapsraad Heibloem Basis LeerWerkTraject uitgewerkt, bedoeld Midden-Limburg. Sinds 2015 is de gemeente > Gemeente Leudal voor leerlingen die tussen wal en schip dreigen verantwoordelijk voor jeugdhulp, jeugdbescher- > Aloysius Stichting te vallen en die extra ondersteuning nodig ming, jeugdreclassering en gaat ook over de hebben. Sint Ursula zou op het Widdonckterrein huisvesting van scholen. Ook is de gemeente Sint Ursula trekt zo’n 80 procent van de graag een ‘stagehuis’ realiseren. met de invoering van de Participatiewet leerlingen uit de regio en biedt onderwijs van verantwoordelijk geworden voor mensen die vmbo tot en met gymnasium. De scholen- De gemeente Heibloem werkt vanuit de ondersteuning nodig hebben om aan het werk gemeenschap werkt al langer samen met het strategische visie op Leudal ‘Leven in Leudal’. te komen. Opvallend is dat Leudal relatief veel voortgezet speciaal onderwijs (vso) De Ortolaan. De gemeente werkt graag samen met de voortijdig schoolverlaters kent: jongeren die Zo combineren leerlingen voortgezet speciaal Leudalse gemeenschap aan ‘goed leven’. zonder startkwalificatie van school gaan.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 27 Onderwijs: kwaliteit, onderzoek en innovatie

Opening Week tegen het Pesten op De Hilt in Helmond

Kickbokser Nieky Holzken opende aan de aanwezige journalisten op 19 september 2016 de landelijke van regionale en landelijke media Nieky Holzken in gesprek met de leerlingen Week tegen het Pesten op zijn weten. “Als hij helder zegt dat oude basisschool De Hilt in het pesten moet stoppen, dan zal Helmond. Als antipest-ambassa- dat een enorme impact hebben.” deur vraagt Holzken regelmatig aandacht voor dit belangrijke Bij alle scholen van Aloysius staat thema. Nu mochten leerlingen van het tegengaan van pesten hoog De Hilt (speciaal onderwijs) de op de agenda. Teams zetten in metershoge letters die het woord op een sterk pedagogisch klimaat: ‘pesten’ vormden, knock-out iedereen hoort erbij. Actief slaan. burgerschap en sociale vaardigheden zijn belangrijk. Alle scholen Staatssecretaris Sander Dekker werken met een School- kwam ook naar Helmond en veiligheidsplan. Alle scholen onderstreepte het belang van vragen ook regelmatig aan hun rolmodellen voor jongeren. leerlingen hoe zij de veiligheid “Iedereen kijkt tegen Nieky op. Hij op school beleven. is de held van De Hilt”, liet Dekker

Nieuwe school Eduroam: één keer inloggen, Molenduin Schagen veilige netwerktoegang

Het Molenduin heeft drie locaties, Per 1 februari 2017 krijgen al onze medewerkers via Eduroam na één keer Alle locaties van Aloysius in Driehuis, Schagen en Santpoort. inloggen eenvoudig en veilig toegang tot het netwerk van hun eigen hebben een basisarrange- Driehuis had al een nieuw school. En ook tot andere Aloysius-scholen én andere organisaties die ment en krijgen dus mini- schoolgebouw, nu leren ook de Eduroam aanbieden in binnen- en buitenland. maal een (ruime) voldoende leerlingen in Schagen in een van de Inspectie van het prachtig nieuw gebouw. Op Onderwijs. Onze interne hetzelfde terrein is ook De Schar auditors bezoeken regel- te vinden. De licht verstandelijk matig elkaars scholen: beperkte kinderen die daar wonen, zo houden wij elkaar scherp. kunnen dichtbij naar Het Molenduin. Bijzonder project Al onze processen en tijdens de bouw: leerlingen Jesse protocollen vind je terug en Arjan metselden tijdens het in ‘Zo werken wij’: ook dat slaan van de eerste paal een draagt bij aan onze kwaliteit. tijdcapsule in de muur. Leerlingen van de toekomst kunnen zien hoe Lees hier meer over op: ‘ouderwets’ het er in onze tijd aan aloysiusstichting.nl/kwaliteit toeging.

Aloysius voldoet aan Onderwijs & ICT Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs Online onderwijs en het nieuwe werken vragen om een goede ICT- omgeving. Die hebben wij: onze ICT-infrastructuur is klaar voor de Verenigingsmanager Corine van Helvoirt van het Landelijk Expertise toekomst! Centrum Speciaal Onderwijs (LECSO) reikte begin 2016 het certificaat Kwaliteitsnorm Speciaal Onderwijs uit aan de Aloysius Stichting. > onze locaties beschikken over glasvezel: goed en snel internet Voorzitter van het college van bestuur Hans Kelderman en stafdirecteur > leerlingen en medewerkers kunnen overal draadloos werken Onderwijskwaliteit Ellen Ros namen certificaat en bloemen in ontvangst. > iedere medewerker is mobiel bereikbaar > Apple is onze standaard Sinds november 2015 was Aloysius al ISO-gecertificeerd, nu volgde het > medewerkers én ouders vinden via een app snel hun informatie kwaliteitskeurmerk van de eigen branche. Alle locaties – met uitzonde- > we werken (grotendeels) papierloos ring van medisch kinderdagverblijven en centra voor dagbehandeling > alle locaties gebruiken nieuwe multifunctionele printers die helpen bij – zijn gecertificeerd. digitaal archiveren – dit levert een enorme besparing op

28 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Conny en Frans Ouders van Nick, leerling op De Hilt Kernwaarden

Passie

“Liefde voor het vak en voor kinderen”

Vrolijke gezichten kijken vanaf de vakantiefoto de woonkamer in bij Conny en Frans Weijenborg: Lars, Nick en Maud. Middelste Nick (14) volgt de theoretische leerweg vmbo op De Hilt. Het is een pienter joch, dat sociaal iets extra’s nodig heeft. “Daar investeren we thuis en op school in, zodat hij later kan meedraaien en zijn eigen boterham kan verdienen”, onderstreept Frans. In de klas en tijdens ‘sociale’ momenten zoals gezamenlijke maaltijden of podiumoptredens.

De Hilt zoekt naar de juiste sleutel om Nick te laten leren. “Iedereen kent elkaar op school, het is een warme deken”, vindt Conny. “Als de juf zó enthousiast vertelt over Nick, dan merk je hoe toegewijd zij is aan haar vak en de speciale aandacht die er is voor kinderen.” Leren met hoofd, hart en handen

Etiënne, Jim, Bryan, Jelle en Niels hebben er zin in. Vanochtend gaan zij op groepsstage!

Docent Hans Sturkenboom van Het Molenduin in Driehuis neemt eerst even de dag met hen door. Belangrijk, want drie van de jongens zitten in de structuurklas in het voortgezet speciaal onderwijs en hebben veel behoefte aan duidelijkheid.

Leren met hoofd, hart en handen: dat doen Molenduinleerlingen de leerlingen van Het Molenduin in Driehuis. doen leerzame Zij gaan aan de slag in de ‘echte’ praktijk en doen nog iets goeds groenklussen voor voor hun omgeving ook. woningcorporaties

Hans toont foto’s op het digibord. “Zoek de verschillen”, lacht hij. Op plaatje één is de voorgevel van de woning in IJmuiden totaal overwoe- kerd, op plaatje twee is het huis weer zichtbaar. Dat is al eerder gedaan door leerlingen. Vandaag is de achtertuin aan de beurt. De overwoekerde vluchtgang naast de tuin moet weer begaanbaar worden.

“Het Molenduin doet allerlei klussen voor huurders die dat zelf niet kunnen”

30 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Leren met hoofd, hart en handen

“Juist leren in de praktijk is zo belangrijk”

De jongens pakken het gereedschap in de bus en doen hun veiligheids- schoenen aan in de werkplaats op school. Hans: “Hier leren jongeren deelvaardigheden zoals straten, snoeien en planten kweken.” Sommige leerlingen gaan na Het Molenduin door in het groene mbo, maar het merendeel gaat aan het werk. “Juist daarom is leren in de praktijk hier zo belangrijk.”

Maarten Koomen is blij is dat ‘de jongens’ hem komen helpen en heeft alvast wat drinken klaargezet. Zelf lukt het hem door persoonlijke problemen niet om het tuinwerk te doen. Woningbedrijf Velsen is eigenaar van de woning van Maarten.

Woonconsulent Nel Rolink: “Het Molenduin werkt voor drie corporaties in de regio en doet allerlei klussen voor onze huurders die dat zelf niet kunnen. Fijn voor de mensen, goed voor onze huurwoningen en de uitstraling van de buurt en leerzaam voor de leerlingen”, somt zij de voordelen op. “Het is een groot succes.”

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 31 Leren met hoofd, hart en handen

De jongens gaan meteen aan de slag, weten wat zij moeten doen “Dit is veel en hoe ze gereedschap moeten bedienen. Een aantal wil niet eens leuker dan de pauze nemen. schoolbanken. Bryan kan perfect uitleggen waarom hij de groepsstage zo Ik leer gewoon fijn vindt: “Dit is veel leuker dan de schoolbanken. Ik ben een het beste door praktijkman. Ik ben ook al drie dagen op stage bij een hoveniers- te doen” bedrijf. Ik leer gewoon het beste door te doen.”

Inmiddels hebben de leerlingen van Het Molenduin de afgelopen jaren circa honderd groenklussen uitgevoerd, schat docent Hans. Van aanleg van complete tuinen tot het maken van een vogelhuisje en van snoeiwerk tot gazonaanleg: het kwam allemaal voorbij.

“Op school hebben de jongens het qua gedrag best eens moeilijk in de klas. Tijdens deze groenklussen buiten gaat het áltijd goed, dat is opvallend. Leerlingen zijn juist hulpvaardig en vriendelijk tegen bewoners.” De sleutel? “Vertrouwen geven”, denkt de docent. “En ‘echt’ werken voor ‘echte’ klanten, dat vinden ze geweldig. De waardering van bewoners doet ook goed. Na afloop van een klus eten we met elkaar iets lekkers. Ook dat vinden ze top.”

32 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Passend onderwijs en onze medewerkers

Expertise inzetbaar houden

De Wet passend onderwijs – in augustus 2014 ingevoerd - brengt niet alleen onderwijsveranderingen met zich mee, maar heeft ook personele gevolgen gehad. Om onze leerlingen ook in de toekomst voldoende expertise te blijven bieden, ontwikkelen onze medewerkers zich via de Aloysius Academie. Compliment van de vakbonden Expertise onderwijsondersteuners behouden

Een compliment van de vakbonden voor te behouden voor leerlingen die dat hard nodig diensten moest opzeggen. Gelukkig hebben Aloysius. En nog beter nieuws voor 157 van hebben in de samenwerkingsverbanden waarin wij met 22 samenwerkingsverbanden passend de 158 betrokken medewerkers van onze wij actief zijn, en daarbuiten. onderwijs afspraken kunnen maken. Een ondersteuningsdiensten, toen het sociaal enkeling ging met pensioen of koos voor een plan op 8 juni 2016 werd afgerond. Dat plan Na invoering van passend onderwijs zijn de baan buiten het onderwijs. Alle overige mede- was nodig door de invoering van de Wet samenwerkingsverbanden aan zet wat betreft werkers (op één na) blijven aan het werk, bij passend onderwijs. inzet van ondersteuning (zoals ambulante een schoolbestuur, een samenwerkingsverband begeleiding tegenwoordig heet). Aloysius ging of bij onze stichting. De komst van de Wet passend onderwijs in gesprek met deze samenwerkingsverbanden betekende sluiting voor de toenmalige regionale over inzet van onderwijsondersteuners. Een Recente ontwikkelingen maken dat Aloysius expertisecentra. Vanuit deze REC’s ondersteun- enorme operatie, waarbij ook de vakbonden in 2017 opnieuw een sociaal plan moet starten den ambulant begeleiders leerlingen en nauw werden betrokken. Inzet: behoud van voor de ondersteuningsdiensten. Hierover is leerkrachten in het regulier onderwijs als werkgelegenheid. vanzelfsprekend opnieuw overleg met de extra begeleiding nodig was. Wat te doen? vakbonden. Een jaar geleden ging een sociaal plan in, De Aloysius Stichting besloot twee van toen Aloysius de werkgelegenheidsgarantie deze centra over te nemen, om zo expertise van 158 medewerkers van ondersteunings-

Geïntegreerd Goed onderwijs, Inzicht in talent personeelsbeleid graag een goed Wij willen onze experts op de beste wijze inzetten. Om dat goed te doen, moeten we Om snel in te kunnen spelen op veranderingen werkgever natuurlijk wel inzicht hebben in al het talent in samenwerkingsverbanden of instroom van dat we in huis hebben. Dat gaan we leerlingen, flexibiliseren wij ons personeels- Aloysius wil graag een goede werkgever zijn. meenemen in ons e-HRM-systeem. beleid. Dat betekent dat wij permanent goed Daarom bieden wij volop ontwikkelen groei- inzicht moeten hebben in onze formatie en vaak kansen, investeren in eigentijds e-HRM en In dit systeem hebben onze medewerkers in gesprek zijn met de vakbonden over onze betrekken medewerkers bij onze koersontwik- digitaal inzicht in hun resultaatafspraken personeelsplanning. keling. Wij willen dé expert zijn en blijven in en POP- en gespreksverslagen. Zij kunnen speciaal onderwijs en ondersteuning en hierin ook vastleggen welke opleiding zij Thema’s die hierbij horen zijn onder meer: investeren dus ook in onderwijskwaliteit, hebben gevolgd en welke vervolgstappen vervangingsbeleid, vitaliteitsbeleid en werving vernieuwing en (wetenschappelijk) onderzoek zij voor hun ontwikkeling willen zetten. van jonge professionals. De nieuwe CAO biedt dat onze leerlingen en medewerkers een stap gelukkig ruimte voor het maatwerk dat wij verder helpt. Inzet van ons personeelsbeleid: willen bieden. medewerkers duurzaam inzetbaar houden.

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 33 Passend onderwijs en onze medewerkers

Aloysius Academie

“Na het volgen van het Cultuurprogramma voor nieuwe medewerkers ben je goed geïnformeerd over de onderwijsvisie” Talent moet Rein Hoogeveen liep stage op Dat is ook de reden dat de de Antoniusschool in Aerdenhout modulaire opbouw van Master en werkt er nu als leerkracht. SEN Rein aanspreekt. “Ik heb Met plezier. Zijn opleiding Master inmiddels twee modules achter de blijven Special Educational Needs (SEN) rug”, vertelt hij. “Die gaven veel is een waardevolle aanvulling inzicht. Dat je goed gedrag moet op zijn vakmanschap. aanleren bijvoorbeeld, dat laten kinderen niet vanzelf zien.” Als je net start in het speciaal groeien onderwijs, heb je al je tijd en Nu Rein dit schooljaar voor het energie wel nodig om daar in te eerst een eigen klas draait, neemt groeien. “Na het volgen van het hij even pauze en start over een Aloysius: dat zijn onze medewerkers. Cultuurprogramma voor nieuwe tijdje weer met een nieuwe Wij kunnen alleen kwaliteit leveren aan medewerkers ben je goed geïnfor- module. Dat de Aloysius Academie meerd over de onderwijsvisie”, die flexibiliteit biedt, is prettig. onze leerlingen en hun ouders als onze vindt hij, “al is zo’n programma “Ook is het makkelijk dat de expertise goed is én blijft. Daarom best intensief als je net start in een modules op een schoollocatie in baan.” de buurt worden aangeboden.” bieden we vanuit onze Aloysius Academie inspiratie, scholing en trainingen die aansluiten bij onze koers.

34 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Passend onderwijs en onze medewerkers

Doreen van Eck werkt acht jaar op zo mijn diploma sneller haal. Ik De Pionier, een school voor ben nu in veertien maanden klaar “Mijn studie biedt de speciaal basisonderwijs in Den in plaats van 48.” Doreen ‘bewijst’ Helder. Sinds 2014 hoort de school haar kennis en vaardigheden en verdieping die ik zocht” bij Aloysius. Dat betekent voor verzamelt deelcertificaten. Een Doreen alsnog haar bevoegdheid aantal vakken volgt zij opnieuw halen. Dat lukt prima door haar volledig. De motivatie haalt ze uit eerder verworven competenties te de liefde voor het vak. laten waarderen en certificeren. Doreen: “Dat je kinderen zover Doreen volgde ooit een hbo-studie kunt brengen dat ze beter leren pedagogiek, maar ging voor het met hun uitdagingen om te gaan, behalen van haar diploma aan de geeft mij het gevoel dat ik iets slag als onderwijsassistent. Van extra’s toevoeg. Laatst kwam ik daaruit groeide zij door naar een een oud-leerling tegen die aangaf leerkrachtfunctie. Nu haalt ze dat hij zo blij was dat hij naar onze alsnog haar bevoegdheid. school is geweest. Hij heeft hier zoveel geleerd en zit nu in het “Ik heb gekozen voor een EVC- regulier onderwijs. Daar doe je het traject”, vertelt Doreen, “omdat ik voor.”

Judith Wernecke was werkzaam Zelf een kijkje nemen op de op het secretariaat van het scholen vindt Judith “ontzettend bestuurskantoor van Aloysius. leuk”. “Je hoort wat collega’s Inmiddels is zij werkzaam voor bezighoudt en waar de knelpunten Onderwijskwaliteit en studeert zitten.” pedagogiek. Juist dat onderwijs intrigeert Secretariaatswerk is leuk en Judith. Vandaar haar studiekeuze: gevarieerd, maar Judith was toe Pedagogiek. “Die studie biedt de aan iets nieuws. “Ik had het gevoel verdieping die ik zocht. Ik studeer dat ik stilstond. Ik wilde een voornamelijk thuis, maar heb ook nieuwe uitdaging en vooral meer schooldagen met praktijk en verdieping”, legt zij uit. Dus werkt trainingen. Over een tijdje mag ik zij nu voor Onderwijskwaliteit. op stage: dan zoek ik het liefst een plek met raakvlakken met het “Twee keer per jaar vinden interne onderwijs.” audits plaats op de scholen en “Via EVC-traject bekijken wij per thema hoe het ervoor staat, om vervolgens de alsnog mijn diploma” scholen te stimuleren verbeter- plannen te maken en uit te voeren.”

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 35 Bestuur en organisatie

Organisatieschema

Raad van toezicht Aloysius Stichting De raad van toezicht keurt de begroting, het jaarverslag De Dolfijn sbo De Hilt so, vso Antonius so en het strategisch meerjarenplan Uithoorn Helmond Beverwijk, Castricum, Den Helder (2), Haarlem (2), (onze koers) goed. Door goed te Don Boscoschool sbo De Korenaer vso Heerhugowaard, Hoorn, kijken naar hoe dit beleid vertaald Lisse Deurne (2), Eindhoven (2), IJmuiden, Schagen, Helmond, Stevensbeek wordt in de praktijk, houdt de raad De Fakkel sbo De Burcht vso Nieuw-Vennep Latasteschool so Sassenheim toezicht op het reilen en zeilen Horn binnen Aloysius. De Klimboom sbo Nexus sbo Hoofddorp De Ortolaan vso Heerhugowaard Heibloem, Roermond Het Kompas sbo Gedragpunt De raad focust op: Hoofddorp De Rungraaf so Alkmaar > strategisch beleid en Eindhoven (3) De Leidse Buitenschool so, vso Sg Harreveld vso de vertaling daarvan Katwijk (2), Lisse Sectorkantoor Zuid Harreveld (2) > de continuïteit van Horn Savioschool sbo Het Kompas College vso de organisatie Hillegom De Spoorzoeker so Spijkenisse Roermond > hoe Aloysius de relatie met Sectorkantoor West Het Molenduin vso de belangrijkste stakeholders Voorhout Triade Driehuis, Santpoort-Noord, Schagen Eindhoven onderhoudt Ondersteuningsdienst West Het Palmhuis vso > of en hoe de wettelijke regels Lisse Widdonckschool so, vso Den Haag Heibloem, Weert (2) en de Code Goed Bestuur De Windvang sbo Sectorkantoor Noord en Gesloten Katwijk Alkmaar, Harreveld worden nageleefd

sectordirecteur Noord sectordirecteur West sectordirecteur Zuid & Gesloten Onderwijs De raad van toezicht wordt gevormd door Gerard Spekken Sector West Sector Zuid Sector Noord & Gesloten Onderwijs (voorzitter), Martin Boon (vicevoorzitter), Henk van den Bos, directeur financiën en bedrijfsvoering directeur onderwijskwaliteit directeur human resources management Luc Greven en Martijn Tubbergen.

bestuurskantoor Tot onze spijt overleed afgelopen jaar Onno Laman Trip. Hij zette

college van bestuur raad van toezicht zich jarenlang met groot enthou- siasme in voor onze stichting, als lid van het bestuur en later als De Aloysius Stichting kent drie sectoren: voorzitter van de raad van toezicht.

> Noord en Gesloten Onderwijs: hieronder vallen De locatiedirecteuren van onze scholen in de drie onze scholen in Noord-Holland en onze scholen sectoren ‘vertalen’ onze koers Samen betekenisvol in justitiële instellingen en jeugd-zorginstellingen leren naar hun specifieke situatie en werkgebied. in Nederland. Gemeenschappelijke Stafdirecteuren adviseren en ondersteunen de medezeggenschap > West: hieronder vallen onze scholen in sectoren locatiedirecteuren en het college van Op schoolniveau zijn mede- Zuid-Holland, de Haarlemmermeer bestuur op het gebied van Onderwijskwaliteit, werkers en ouders betrokken en Uithoorn HRM & Communicatie en Financiën & Bedrijfsvoering. bij het schoolbeleid via de medezeggenschapsraden. > Zuid: hieronder vallen onze scholen in Sector-, staf- en locatiedirecteuren maken in Ook op stichtingsniveau is Noord-Brabant en Limburg managementcontracten resultaatafspraken met het medezeggenschap goed geregeld college van bestuur. Het college van bestuur ontwik- via de Gemeenschappelijke Sectoren bieden maatwerk in hun regio en stemmen kelt strategisch beleid voor Aloysius. Het algemeen Medezeggenschapsraad (GMR). hun (onderwijs)aanbod af op de vragen en wensen van managementteam met voorzitter college van bestuur De leden zijn kritische sparring- netwerkpartners in/en de samenwerkingsverbanden en sectoren stafdirecteuren monitort de uitvoering partners voor de bestuurder van passend onderwijs. van onze koers Samen betekenisvol leren. Aloysius.

Aantal locaties per sector

19 13 22 54

ZUID WEST NOORD EN GESLOTEN

36 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Aloysius in cijfers

Onze medewerkers Het aantal medewerkers is in 2016 met 14 Aantal medewerkers* Aantal fte* 2016 medewerkers gedaald naar 951. Wij merken 2016 nog steeds de personele gevolgen van de invoering 2015 951 2015 774 van passend onderwijs en voeren daarom een gematigd aannamebeleid. Ook zijn medewerkers 965 787 van ondersteuningsdiensten gaan werken bij * per 1 november 2016 * per 1 november 2016 samenwerkingsverbanden passend onderwijs. Samenstelling*

Man / vrouw

Leeftijdsopbouw* medewerkers fte 278 673 0 0 0-19 40 Voltijd / deeltijd 33 20-24 105 94 25-29 169 427 524 136 30-34 Man voltijd / deeltijd 122 93 35-39 118 89 40-44 98 79 196 82 45-49

100 Vrouw voltijd / deeltijd 84 50-54 99 82 55-59 99 84 60-64 231 442 1 * per 1 november 2016 1 >65 Ziekteverzuim* * per 1 november 2016 10,1% Ziekteverzuim 8,9% Ons ziekteverzuim is gelukkig flink lager dan zo’n vijf jaar geleden, maar nog wel te hoog 6,6% 6,6% 6,5% vinden wij. Daarom werken we hard aan het 5,5% voorkomen van ziekteverzuim. Middellang verzuim heeft daarbij veel aandacht: dat is het grootste ‘aandeel’ in ons verzuim. Vallen mensen toch uit, dan kijken we samen naar hoe zij zo snel mogelijk weer inzetbaar zijn. In 2016 2011 2012 2013 2014 2015 2016 daalde het ziekteverzuim licht naar 6.5 procent. * per 1 december 2016

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 37 Aloysius in cijfers

Leerlingen

Leerlingaantallen per 1 oktober Toezichtskader scholen met een 2014 1819 811 919 3549 basisarrangement ZUID WEST NOORD EN GESLOTEN 2014 aantal 2015 1716 774 1004 3494 100% 44 ZUID WEST NOORD EN GESLOTEN 2015 2016 1683 793 1071 3547 43 ZUID WEST NOORD EN GESLOTEN 97,36% 2016 44 Daalde ons leerlingenaantal de afgelopen jaren licht door de invoering van passend onderwijs, afgelopen jaar verwelkomden we vijftig leerlingen 100% méér dan het jaar ervoor. Sommige individuele scholen hebben minder leerlingen. Dit komt door de regionale verevening in de sectoren Zuid en aantal scholen met het (in iets mindere mate) West. Hier gaan minder kinderen naar het speciaal predikaat 'Excellent' (voortgezet) onderwijs. Sector Noord & Gesloten groeide juist.

2016 2015 2014 2 1 0

Aantal schorsingen en verwijderingen per schooljaar

2015-2016 2014-2015 2013-2014 sectoren schorsingen verwijderingen schorsingen verwijderingen schorsingen verwijderingen Zuid 15 0 13 0 8 0 West 0 0 1 0 0 0 Noord en Gesloten 0 0 0 0 0 0 Een schorsing is een disciplinaire maatregel die wettelijk maximaal vijf dagen duurt. Aloysius doet er vanzelfsprekend alles aan om schorsingen te voorkomen.

Aantal leerlingen in- en doorstroom per school (1 okt 2015 – 1 okt 2016)

INSTROOM DOORSTROOM totaal scholen naar Aloysius naar regulier naar speciaal naar sbo naar werk / anders onderwijs onderwijs arbeidstraining doorstroom Antoniusschool 295 80 23 81 38 – 6 228 De Burcht 414 28 93 92 – 36 137 386 De Dolfijn 34 1 21 8 – – – 30 De Fakkel 18 – 15 2 – – – 17 De Hilt 98 5 26 10 8 5 3 57 De Klimboom 13 1 13 7 1 – 1 23 De Korenaer 320 39 113 55 – 34 38 279 De Leidse Buitenschool 45 3 8 34 2 – 1 48 De Ortolaan 79 7 45 16 – 17 22 107 De Rungraaf 131 38 23 22 34 – 3 120 De Spoorzoeker 17 8 3 1 2 – – 14 De Widdonckschool 53 27 38 13 5 4 2 89 De Windvang 38 1 33 12 1 – – 47 Don Boscoschool 44 1 23 1 – – – 25 Het Kompas 26 2 29 4 – – 1 36 Het Kompas College 266 21 93 45 – 25 48 232 Het Molenduin 107 13 35 44 – 18 11 121 Het Palmhuis 78 8 68 5 – 8 22 111 Latasteschool 23 11 10 11 – – 1 33 Nexus 42 2 18 1 1 – 1 23 Sg Harreveld 263 37 23 62 – – 77 199 Savioschool 29 1 9 – 1 – 1 12 TOTAAL 2433 334 762 526 93 147 375 2237

38 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Aloysius in cijfers

Aloysius financieel gezond De Aloysius Stichting is financieel gezond. Uiteraard is dat belangrijk voor onze continuïteit. Maar zeker ook voor optimale ondersteuning van onze koers en voor het omgaan met de consequenties die de invoering van passend onderwijs met zich meebrengt voor onze stichting.

Solvabiliteit Kapitalisatiefactor Door onze private geschiedenis heeft onze De kapitalisatiefactor wordt berekend door stichting van oudsher een sterke solvabiliteit. op het balanstotaal gebouwen en terreinen ‘Solvabiliteit’ wil zeggen: welk deel van onze in mindering te brengen en het overgebleven bezittingen (activa) we met eigen vermogen bedrag te delen door onze totale inkomsten. financieren (ons eigen vermogen [inclusief Wij zorgen bewust voor een hoge kapitalisatie- voorzieningen], gedeeld door ons totale factor zodat wij ondanks de diverse risico’s vermogen). Onze solvabiliteit is zeer sterk. die de invoering van passend onderwijs met zich meebrengt een hoge onderwijskwaliteit kunnen waarborgen.

Aloysius Stichting 2016* 2015 2014 Liquiditeit Verkorte Balans De liquiditeitsratio geeft aan in welke mate Activa wij op korte termijn aan onze financiële Totaal vaste activa 9.045.000 9.363.780 9.871.142 verplichtingen kunnen voldoen. De liquiditeit Vorderingen 10.000.000 6.936.778 9.036.735 wordt gedefinieerd als de vlottende activa Liquide middelen 21.215.000 22.906.065 21.421.668 gedeeld door de kortlopende schulden. Totaal activa 40.260.000 39.206.623 40.329.545 Onze liquiditeit is zeer goed. Passiva Rentabiliteit Eigen vermogen 27.337.000 27.900.252 28.485.585 In het bedrijfsleven wordt met de rentabiliteit Voorzieningen 1.518.000 1.978.180 1.541.277 de winst- of verliesgevendheid van een onder- Kortlopende schulden 11.405.000 9.328.191 10.302.680 neming bedoeld. In het onderwijs (non-profit Totaal passiva 40.260.000 39.206.623 40.329.542 sector) wordt een relatie gelegd tussen het Verkorte Exploitatie behaalde resultaat en de ontwikkeling hiervan Baten op het weerstandsvermogen. Het geeft aan Rijksbijdragen 60.764.000 63.615.399 71.895.311 welk deel van de totale baten resteert na aftrek Overige Overheidsbijdrage 1.253.000 1.278.566 911.425 van de lasten. De rentabiliteit geeft dus aan of Overige baten 11.709.000 10.688.345 10.294.373 onze inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. De rentabiliteit is gedefinieerd als het exploita- Totaal Baten 73.726.000 75.582.310 83.101.109 tie resultaat, gedeeld door de totale baten Lasten x 100 procent. Personele lasten 52.044.000 54.428.856 58.140.175 Afschrijvingen 2.476.000 3.227.881 2.631.684 Baten en lasten Huisvestinglasten 4.616.000 4.234.344 3.617.225 De exploitatie van alle scholen is de afgelopen Overige lasten 15.373.000 14.637.133 17.367.253 jaren steeds positief geweest. De negatieve Totaal lasten 74.509.000 76.528.214 81.756.337 exploitatie in de jaren 2013, 2014, 2015 en 2016 Saldo baten en lasten -783.000 -945.904 1.344.772 zijn het directe resultaat van onze koers tot Financiële baten en lasten 385.000 360.568 442.474 2016, waarin we hebben geïnvesteerd in Netto Resultaat -398.000 -585.336 1.787.246 versterking van onze onderwijskwaliteit. Het positieve resultaat In 2014 is onder meer Financiële kengetallen veroorzaakt door extra onvoorziene baten uit Vermogensbeheer het Nationaal Onderwijsakkoord en de niet Solvabiliteit 1 67,9% 71,2 70,6% begrote groei van het leerlingaantal. Ook is (eigen vermogen/totaal vermogen)*100% het resterend vermogen van het overgenomen Solvabiliteit 2 71,7% 76,2% 74,5% (eigen vermogen (incl. voorzieningen)/ (voormalige) REC Chiron als éénmalige bate totaal vermogen)*100% opgenomen. Kapitalisatiefactor 45,9% 48,8% 46,3% (totaal kapitaal – gebouwen&terreinen)/ (totale baten + rente baten) *100%

Budgetbeheer Liquiditeit 3,9 3,2 3,0 * De cijfers over 2016 zijn begrotingscijfers 2016 (current ratio) (vlottende activa/vlottende passiva) en kunnen nog afwijken van de officiële jaarrekening Rentabiliteit -0,54% -0,77% 2,15% over 2016. (exploitatieresultaat / totale baten) *100%

JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 39 Locatieoverzicht Onze locaties op de kaart

Antoniusschool Den Helder DEN HELDER Antoniusschool Heerhugowaard HEERHUGOWAARD Antoniusschool De Pionier DEN HELDER Expertisecluster Nexus HEERHUGOWAARD

Sectorkantoor Noord en Gesloten Onderwijs Alkmaar ALKMAAR Het Molenduin Schagen Gedragpunt SCHAGEN ALKMAAR Antoniusschool Schagen SCHAGEN

Antoniusschool Castricum CASTRICUM Antoniusschool Hoorn HOORN Antoniusschool IJmuiden IJMUIDEN Antoniusschool Focus HAARLEM Antoniusschool Beverwijk BEVERWIJK Antoniusschool Satelliet Het Molenduin Driehuis HAARLEM De Leidse Buitenschool DRIEHUIS Campus Lisse Savioschool Het Molenduin Santpoort LISSE De Klimboom HILLEGOM HOOFDDORP SANTPOORT-NOORD Don Boscoschool LISSE Het Kompas De Dolfijn HOOFDDORP Ondersteuningsdienst West UITHOORN LISSE

De Windvang Bestuurskantoor De Fakkel NIEUW VENNEP KATWIJK De Burcht VOORHOUT SASSENHEIM De Leidse Buitenschool Sectorkantoor West Het Palmhuis KATWIJK VOORHOUT DEN HAAG Sectorkantoor Noord en Gesloten Onderwijs Harreveld De Leidse Buitenschool Campus Katwijk HARREVELD KATWIJK sg Harreveld Prisma Kompas College HARREVELD SPIJKENISSE sg Harreveld Anker HARREVELD De Korenaer Stevensbeek STEVENSBEEK

De Korenaer Deurne Paljas DEURNE Widdonckschool De Korenaer Deurne HEIBLOEM DEURNE Triade Eindhoven De Ortolaan HEIBLOEM EINDHOVEN

De Korenaer Rector Baptistlaan Sectorkantoor Zuid EINDHOVEN HORN De Korenaer Strausslaan Latasteschool EINDHOVEN HORN De Rungraaf Koenraadlaan EINDHOVEN De Korenaer Helmond Widdonckschool SO HELMOND WEERT De Rungraaf Tomteboe De Ortolaan EINDHOVEN De Hilt Widdonckschool VSO ROERMOND HELMOND WEERT De Rungraaf Vlokhovenseweg De Spoorzoeker EINDHOVEN ROERMOND

ALOYSIUS IN CIJFERS

3547 leerlingen 951 medewerkers 774 fte 19 scholen 44 vestigingen 54 locaties

Actief in 27 gemeenten Onze leerlingen komen uit 65 samenwerkingsverbanden passend onderwijs

40 JAARMAGAZINE ALOYSIUS STICHTING 2016–2017 Aloysius adressen

Bestuurskantoor Sector Zuid De Spoorzoeker Antoniusschool Hoorn Leidsevaart 2 Sectorkantoor Zuid Kasteel Hillenraedtstraat 36a Jan Willemszstraat 18 2215 RE Voorhout Kerkstraat 3 6043 HK Roermond 1624 CH Hoorn (NH) 0252 43 40 00 6085 AX Horn 0475 32 08 05 0251 25 77 77 0475 58 32 42 Sector West Triade Eindhoven Antoniusschool IJmuiden Sectorkantoor West De Hilt Lupinestraat 14 Willemsbeekweg 80 Leidsevaart 2 Azalealaan 38 5614 GM Eindhoven 1971 GZ IJmuiden 2215 RE Voorhout 5701 CM Helmond 040 248 44 33 0251 25 77 77 0252 43 40 00 0492 52 58 00 Widdonckschool Heibloem Antoniusschool Schagen De Dolfijn De Korenaer Deurne Meijelseweg 2B Kievitlaan 25 Randhoornweg 31 Mr. de Jonghlaan 4a 6089 ND Heibloem 1742 AB Schagen 1422 WX Uithoorn 5753 RR Deurne 0475 49 50 91 0251 65 57 71 0297 56 14 86 0493 32 29 06 Widdonckschool Weert SO De Burcht Don Boscoschool De Korenaer Deurne Paljas Beatrixlaan 1 Rijksstraatweg 24 Ruishornlaan 29 Mr. de Jonghlaan 4a 6006 AH Weert 2171 AL Sassenheim 2162 VW Lisse 5753 RR Deurne 0495 54 68 64 071 305 55 91 0252 41 42 16 0493 32 29 06 Widdonckschool Weert VSO Nexus De Fakkel De Korenaer Strausslaan Dr. Kuyperstraat 217 Van Teylingenlaan 5 Athenelaan 11 Strausslaan 1 6004 AK Weert 1701 AA Heerhugowaard 2152 KL Nieuw Vennep 5653 AJ Eindhoven 0495 45 33 99 072 571 09 33 0252 62 21 32 040 259 54 44 Sector Noord en Gesloten Onderwijs Gedragpunt De Klimboom De Korenaer Rector Baptistlaan Sectorkantoor Noord Havinghastraat 17 Liesbos 14-16 Rector Baptistlaan 21 Havinghastraat 17 1817 DA Alkmaar 2134 SB Hoofddorp 5643 MR Eindhoven 1817 DA Alkmaar 072 511 26 32 023 561 73 38 040 248 50 42 072 511 26 32 sg Harreveld Anker Het Kompas De Korenaer Helmond Sectorkantoor Gesloten Kerkstraat 53 Anne Franklaan 20 St. Willibrordstraat 10 Kerkstraat 53 7135 JJ Harreveld 2135 HA Hoofddorp 5701 TA Helmond 7135 JJ Harreveld 0544 39 43 20 023 562 92 75 0492 52 87 58 0544 39 43 20 sg Harreveld Prisma De Leidse Buitenschool De Korenaer Stevensbeek Antoniusschool Beverwijk Kerkstraat 53 Duinoordweg 2 Kloosterstraat 7 De Dalen 1 7135 JJ Harreveld 2224 CD Katwijk 5844 AP Stevensbeek 1945 NC Beverwijk 0544 39 43 20 071 401 22 73 0485 38 29 64 0251 25 77 77 Kompas College De Leidse Buitenschool Latasteschool Antoniusschool Castricum Borgtweg 1 Campus Katwijk Bergerweg 37 Heereweg 100 3202 LJ Spijkenisse De Krom 102 6085 AT Horn 1901 ME Castricum 088 071 25 25 2221 KK Katwijk 0475 58 17 07 0251 65 57 71 071 407 23 48 Het Molenduin Driehuis De Ortolaan Heibloem Antoniusschool Den Helder Duin & Kruidbergerweg 1a De Leidse Buitenschool Meijelseweg 2C Annie Romein-Verschoorlaan 15 1985 HG Driehuis Campus Lisse 6089 ND Heibloem 1784 NZ Den Helder 023 520 29 50 Broekweg 112 0475 49 13 28 0251 25 77 77 2161 XG Lisse Het Molenduin Santpoort 0252 42 90 95 De Ortolaan Roermond Antoniusschool Focus Dinkgrevelaan 32 Kasteel Hillenraedtstraat 36b Houtmanpad 33 2071 BP Santpoort-Noord Savioschool 6043 HK Roermond 2014 AZ Haarlem 023 537 69 92 Pr. Irenelaan 32 0475 32 08 05 0251 25 77 77 2181 CZ Hillegom Het Molenduin Schagen 0252 53 24 94 De Rungraaf Leuvenlaan Antoniusschool Satelliet Schar 11 Leuvenlaan 23 Albert Schweitzerlaan 8 1741 RR Schagen Ondersteuningsdienst 5628 WE Eindhoven 2037 RS Haarlem 023 520 29 50 Aloysius West 040 242 82 15 0251 25 77 77 Ruishornlaan 29 Het Palmhuis 2162 VW Lisse De Rungraaf Koenraadlaan Antoniusschool De Pionier Prinsegracht 71 0252 41 42 16 Koenraadlaan 102 Drs. F. Bijlweg 234 2512 EX Den Haag 5651 EZ Eindhoven 1784 MC Den Helder 070 850 71 50 De Windvang 040 291 04 29 0251 65 57 71 Van Lierestraat 6 2221 SC Katwijk De Rungraaf Tomteboe Antoniusschool Heerhugowaard 071 403 02 22 Nuenenseweg 4 Van Foreeststraat 6 5631 KB Eindhoven 1701 BA Heerhugowaard 040 245 19 45 0251 65 57 71

Meer informatie over onze (school)locaties: www.aloysiusstichting.nl