Projekt Strategia Gmina Wojsławice
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 1 PROJEKT STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 OPRACOWANIE: URZĄD GMINY WOJSŁAWICE ORAZ ESSE AGNIESZKA SMRECZYŃSKA-GĄBKA 2021 5 lipca 2021 STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE [s. 4] ISTOTNE DANE ROZWOJOWE O GMINIE (z Diagnozy Gminy Wojsławice 2021). [s. 13] 1. POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, INFRASTRUKTURA GMINY, KLIMAT I UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE. [s. 14] 1.1. POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA. [s. 14] 1.1.1. POŁOŻENIE. [s.14] 1.1.2. POWIERZCHNIA. [s. 16] 1.1.3. SIEĆ WODNA. [s. 16] 1.1.4. GLEBY. [s. 16] 1.1.5. PLANOWANIE I ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE. [s. 17] 1.1.6. CHARAKTERYSTYKA POTENCJALNYCH TERENÓW INWESTYCYJNYCH TERENIE GMINY WOJSŁAWICE stan na 2020. [s. 17] 1.2. PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY. [s. 19] 1.3. INFRASTRUKTURA. [s. 21] 1.4. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA NA TERENIE GMINY. [s.23] 1.4.1. Wodociągi. [s. 23] 1.4.2. Kanalizacja sanitarna. [s. 24] 1.4.3. Zaopatrzenie w wodę pitną. [s. 25] 1.4.4. Sieć elektryczna i główne źródła energii elektrycznej. [s. 26] 1.4.5. Sieć gazowa. [s. 25] 1.4.6. System komunikacyjny, transport. [s. 26] 1.4.7. Przystanki autobusowe, parkingi. [s. 26] 1.4.8. Utrzymanie czystości i system odbioru odpadów. [s. 26] 1.4.9. Zakres świadczonych usług telekomunikacyjnych. [s. 27] 1.4.10. Stan cyfryzacji w Urzędzie Gminy. [s. 27] 1.4.11. Komunalny zasób mieszkaniowy. [s. 27] 1.4.12. Targowisko. [s. 28] 1.5. Klimat i uwarunkowania przyrodniczo-krajobrazowe. [s. 28] 2. PRODUKCJA ROLNICZA. [s. 30] 3. DZIAŁANIA NA RZECZ OCHRONY ŚRODOWISKA. [s. 32] 4. ZABYTKI. [s. 34] 5. LUDNOŚĆ. [s. 36] 6. BEZROBOCIE. [s. 37] 7. EDUKACJA. [s. 38] 8. OPIEKA ZDROWOTNA. [s. 40] 9. USŁUGI I OBIEKTY ŚWIADCZĄCE POMOC SPOŁECZNĄ. [s. 40] 10. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE. [s. 41] 11. KULTURA I SPORT. [s. 42] 12. TURYSTYKA. [s. 46] 13. STOWARZYSZENIA I FUNDACJE. [s. 49] 14. GOSPODARKA. [s. 52] 15. PARTNERSTWA GMINY. [s. 54] 16. PARAFIE, KOŚCIOŁY, ZWIĄZKI WYZNANIOWE. [s. 55] 17. PLANY INWESTYCYJNE. [s. 56] 18. POLITYKA FINANSOWA. [s. 58] WNIOSKI Z WARSZTATU ANALIZY SWOT I BADANIA ANKIETOWEGO MIESZKAŃCÓW [s. 60] 5 lipca 2021 STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 3 WNIOSKI Z DIAGNOZY GMINY WOJSŁAWICE. [s. 78] 1. UWAGI ODNOSZĄCE SIĘ DO ZWIĄZKÓW GMINY Z REGIONEM I TRENDAMI SPOŁECZNO-GOSPODARCZYMI W PERSPEKTYWIE ROKU 2030. [s. 79] 2. WNIOSKI Z BADAŃ I DANYCH DIAGNOSTYCZNYCH O GMINIE. [s. 81] 3. WNIOSKI Z DIAGNOZY GMINY NA PODSTAWIE DANYCH, KTÓRE DOSTARCZYŁA ANKIETYZACJA MIESZKAŃCÓW. [s. 95] MISJA I WIZJA GMINY. [s. 107] CELE, KIERUNKI I PROPOZYCJE DZIAŁAŃ. [s. 117] MODEL FUNKCJONALNO – PRZESTRZENY. [s. 163] STREFA SPECJALNEJ INTERWENCJI określona w Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego [s. 197] STREFA SPECJALNEJ INTERWENCJI GMINY wynikająca z diagnozy oraz opracowań dt. planowania rewitalizacji gminy. [s. 203] SYSTEM EWALUACJI I MONITOROWANIA. [s. 209] SYSTEM REALIZACJI STRATEGII. [s. 220] RAMY I ŹRÓDŁA FINANSOWANIA. [s. 230] HARMONOGRAM USPOŁECZNIENIA PROCESU POWSTAWANIA STRATEGII ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE. [s. 242] 5 lipca 2021 STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 4 WPROWADZENIE 5 lipca 2021 STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 5 toczenie zewnętrzne Gminy Wojsławice, które tworzy Województwo Lubelskie, a zwłaszcza jego przygraniczna część (powiat chełmski i powiat hrubieszowski), charakteryzuje się niskim wskaźnikiem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. oObserwuje się stale niezadowalający stopień spójności społecznej i gospodarczej oraz niekorzystny poziom jakości życia mieszkańców. W rolnictwie regionu, od wielu lat obserwujemy nawarstwienie najważniejszych problemów. Obszary wiejskie w regionie lubelskim są słabiej wyposażone w elementy infrastruktury transportowej, komunalnej, energetycznej niż obszary miejskie, co wynika m.in. z mniejszej gęstości przestrzennej osadnictwa i mało rozwiniętej działalności gospodarczej na wsi niż w mieście1. Chociaż wiele inwestycji infrastrukturalnych zostało zrealizowanych w latach 2004-2020, to Województwo Lubelskie cechuje nadal nie tylko słaba dostępność do regionu z zewnątrz, ale również niska dostępność i wewnątrz regionalna spójność komunikacyjna, która miejscami stanowi barierę dla pełnego wykorzystania endogenicznych2potencjałów regionu oraz jego układów lokalnych. Ogólna dostępność potencjałowa jest niska i charakteryzuje się wskaźnikiem międzygałęziowej dostępności transportowej3. Ten wymiar oddziaływania ma również swoje przełożenie na rozwój Gminy Wojsławice. W przypadku Województwa Lubelskiego prowadzona przez Zarząd Regionu polityka zrównoważonego rozwoju musi mieć na celu w latach 2021-2030 eliminację różnic społecznych i gospodarczych między gminami oraz miejscowościami. Trend lokalności4 (w skrócie gloryfikacja tego, co lokalne – z mojej okolicy, miasta, regionu, kraju – jako lepszego, zdrowszego, bardziej naturalnego) trwa już od pewnego czasu, stąd rosnąca popularność polskich, regionalnych marek (kupowanie produktów lokalnych, tradycyjnych od rolników, hasła „kupuj lokalnie”). Bardzo mocno lokalność widać też w marketingu miejsc – marki z tego obszaru w swojej komunikacji wyraźnie zmieniają narrację – oddają głos zwykłym ludziom, mieszkańcom, podkreślają też unikalne, lokalne doświadczenia. Ten trend rozwojowy powinna wykorzystać Gmina Wojsławice w planach rozwoju 2021-2030. Doświadczenia wskazują na potrzebę zwiększenia roli i odpowiedzialności samorządu Gminy Wojsławice, jako koordynatora działań rozwojowych na swoim obszarze. Szczególnie istotne będzie pobudzanie aktywności oraz przełamywanie barier we współpracy między samorządami, jak również gospodarczej, społecznej oraz prawa dialogu, zaangażowania mieszkańców w przedsięwzięcia na rzecz dobra wspólnego. 1 Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego 2030. 2Czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego regionów, w tym także regionów przygranicznych, można podzielić na dwie zasadnicze grupy z punktu widzenia kierunku oddziaływania na proces rozwoju, a mianowicie na czynniki zewnętrzne (egzogeniczne) oraz czynniki wewnętrzne (endogeniczne). Metody oceny rozwoju regionalnego, red. D. Strahl, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2006, s. 16-17. 3 Strategia Rozwoju Polski Wschodniej, (część diagnostyczno-kierunkowa), 14 września 2012, s. 31. Zob. także: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013, s. 88. Wskaźnik Międzygałęziowej Dostępności Transportowej (WMDT) - wypracowany w IGiPZ PAN syntetyczny wskaźnik, który uwzględnia 12 zmiennych społeczno-gospodarczych, m.in. liczba ludności, liczba pracujących, liczba gospodarstw rolnych, liczba studentów, liczba noclegów lub produkcja sprzedana przemysłu. 4 Katarzyna Drabarczyk, Zrównoważony rozwój województw –analiza porównawcza, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Nauk Ekonomicznych, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie Nr 25 t. 2 (2017) s. 23–34. 5 lipca 2021 STRATEGIA ROZWOJU GMINY WOJSŁAWICE na lata 2021-2027 z perspektywą do roku 2030 6 Istotne znaczenie w latach 2021-2030 będzie miała współpraca sąsiadujących ze sobą gmin, również tych położonych w pasie przygranicznym z partnerami po drugiej stronie granicy.5 W dokumencie Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2030 (KSRR 2030) wyraźnie zarządza się odejście od modelu polaryzacyjno-dyfuzyjnego i przejście w formułowaniu planów rozwojowych w modelu wyrównawczym (zrównoważonym). Rozwój zrównoważony terytorialnie w myśl KSRR 2030, to koncentracja wsparcia na słabszych gospodarczo obszarach i nadanie impulsów do ich rozwoju oraz integracji z szerszym otoczeniem. Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego 2021-2027 (2030) w większym stopniu opiera się o cele wyznaczone na poziomie krajowym i zasoby własne regionu (endogeniczny potencjał), przy aktywniejszym uczestnictwie rządu i samorządów lokalnych oraz innych partnerów społeczno- gospodarczych. W ten sposób realizuje wskazania KSRR 2030.6 Podstawowym zadaniem każdej jednostki samorządu terytorialnego w latach 2021-2027 (2030) będzie tworzenie możliwie najlepszych warunków dla bytu i rozwoju społeczności lokalnych. Strategia Rozwoju Gminy stanowi plan, który integruje cele, polityki oraz działania organizacji w zwartą całość. Strategia rozwoju lokalnego, to długofalowy plan rozwoju obejmujący wizję rozwoju, najistotniejsze problemy oraz kierunki działań danej jednostki terytorialnej.7 Strategia Rozwoju Gminy jest odpowiedzią władz samorządowych na zmieniającą się sytuację społeczno-gospodarczą wymagającą wnikliwego spojrzenia na posiadane aspiracje, dążenia, ale także posiadane zasoby i perspektywy rozwoju gminy. Odpowiednio prowadzone prace nad dokumentem powodują, że będzie on realnie służył wszystkim mieszkańcom, samorządowcom, obywatelom i inwestorom, jako praktyczny instrument zarządzania lokalnym rozwojem. Niniejszy dokument stanowić będzie poważny punkt odniesienia dla planów inwestycyjnych firm, a także zintegruje społeczność lokalną wokół wspólnych wartości, oczekiwań i kluczowych przedsięwzięć. Współpraca Gminy z innymi samorządami, w tym z Samorządem Województwa Lubelskiego – zintegrowany, zrównoważony i spójny rozwój – umożliwi w najbliższej perspektywie realny wzrost gospodarczy. Wyzwanie stanowi inicjowanie różnych form współpracy oraz współodpowiedzialności. Ważna będzie współpraca z innymi samorządami w zakresie m.in. przygotowywania ponadlokalnej strategii rozwoju