Amsterdam Inhoudelijk Verslag 2018

Amsterdam Inhoudelijk verslag 2018

Door Amsterdam voor Amsterdam Inhoudsopgave Voorwoord ...... 5 1. Over Stichting Present Amsterdam ...... 6 Visie ...... 6 Missie ...... 6 Uitgangspunten ...... 6 Unieke werkwijze ...... 7 2. Vrijwilligers ...... 8 Vrijwillig Present! ...... 8 Aanbod ...... 8 Soorten vrijwilligers ...... 9 Achtergrond ...... 9 Inzet ...... 10 3. Projecten ...... 18 Aantal projecten ...... 18 Soorten projecten ...... 18 Evaluaties ...... 19 Opvallende projecten in 2018 ...... 20 Moeilijke doelgroepen doen mee ...... 20 Vluchtelingenwerk ...... 22 Sociaal Tuinieren ...... 23 Proeftuinen wederkerigheid ...... 27 Projecten in samenwerking met stichting Present Nederland ..... 27

2 4. Samenwerking ...... 30 Adam helpt ...... 30 Maatschappelijke organisaties/ gemeente Amsterdam ...... 30 Woningcorporaties ...... 31 Zorgcentra ...... 32 Andere vrijwilligersorganisaties ...... 32 5. Organisatie ...... 35 Operationele team en Bestuur ...... 35 Organogram Present Amsterdam...... 36 Present Nederland ...... 36 6. Financiën ...... 38

Carlo de Waal, 7 maart 2019

Algemeen Coördinator Present Amsterdam

0623781243/ [email protected]

4 Voorwoord Het bestuur is dankbaar voor de inzet en het enthousiasme van iedereen die zich het afgelopen jaar heeft ingezet voor Present. Alle medewerkers, vrijwilligers, stagiaires en natuurlijk de bijna 3.300 Amsterdammers die via Present iets wilden betekenen voor de stad. Vrijwilligers die werden ingezet onder de slogan ‘Door Amsterdam voor Amsterdam’ en zij kwamen uit (internationale) bedrijven, studentenverenigingen, vriendengroepen, en andere groepsverbanden. Inzet maakte dat mensen op een heel zichtbare manier werden geholpen, door samen de schouders er onder te zetten. Veelal riep inzet vragen op in de buurt/wijk waar werd gewerkt en ook dit leverde soms nieuwe vrijwilligers op of nieuwe hulpvragen. Er zijn veel mooie verhalen te vertellen, waarvan een aantal zijn opgenomen in dit inhoudelijk verslag.

Graag praten we u bij hoe het werken op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid verder is ontwikkeld in 2018, met het project ‘moeilijke doelgroepen doen mee’. Het project bracht mensen voor elkaar en voor de buurt in beweging. Licht verstandelijk beperkte mensen gingen tuinieren in de buurt, met eenzame ouderen mee op stap naar musea en we maakte weer ruimte in woningen die gevaarlijk vol waren (samen met hoarders/verzamelaars). Het project gaat verder in 2019 onder de titel ‘bijzondere doelgroepen doen mee’ en wordt nog uitgebreid met het opknappen van huizen van alleenstaande ouders met kinderen nog thuiswonend.

Dankzij de waardevolle bijdragen van onze partners Gemeente Amsterdam, Stadsdelen, woningcorporaties, vermogensfondsen, bedrijven, particulieren, konden wij in 2018 veel bruggen slaan tussen vrijwilligers en kwetsbare Amsterdammers, om zo samen de stad een beetje mooier te maken en goed voor elkaar te zorgen. Namens het bestuur,

Teun Pieter de Snoo (Voorzitter per 01-02-2019) Ana Martinez (penningmeester) Paul van Oosten (secretaris) Nienke Marissen (was voorzitter tot 01-02-2019) Guido van Voornveld

Stichting Present Amsterdam Nieuwe Herengracht 18 1018 DP Amsterdam tel: 020 6127066 email: [email protected] web: http://stichtingpresent.nl/amsterdam KvK: 34229881/ Bank: NL58INGB0000995457

5 1. Over Stichting Present Amsterdam

Visie Stichting Present Amsterdam merkt dat mensen in toenemende mate eerder geneigd zijn om aan zichzelf te denken en minder aan anderen – als gevolg van de steeds hogere druk waaronder zij komen te staan in de huidige samenleving. Maar tegelijkertijd is de behoefte aan een levensechte, persoonlijke ontmoeting in een stad als Amsterdam wel sterk voelbaar. Er ontstaat een kloof tussen bereidheid en het daadwerkelijk actie ondernemen, en deze wordt langzamerhand door veel mensen als (te) groot ervaren.

Present gelooft in het principe dat de mens bereid is om zich in te zetten voor een ander en de samenleving. Wij streven naar een samenleving waarbij het vanzelfsprekend is om anderen te helpen en naar elkaar om te zien. We zien het dus als noodzakelijk dat er een verbindende schakel is om deze kloof te overbruggen, en Stichting Present Amsterdam wil die schakel zijn.

Missie Stichting Present Amsterdam ziet het als haar missie om in Amsterdam een brug te slaan tussen mensen die iets te bieden hebben en mensen die daarmee geholpen kunnen worden. Het opnieuw invoeren van de sociale norm ‘’elkaar helpen is normaal’’ vormt onze prioriteit. Wij beschouwen onszelf hierbij als ‘makelaars in sociale betrokkenheid’.

Present speelt in op de behoefte aan een levensechte, persoonlijke ontmoeting (in Amsterdam) door op betrouwbare en resultaatgerichte wijze flexibel vrijwilligerswerk aan te bieden. Daarbij is het belangrijk voor de vrijwilliger dat die zijn/haar bijdrage ervaart als leuk en aantrekkelijk.

Uitgangspunten Voor het verwezenlijken van onze missie zijn zes uitgangspunten geformuleerd: 1. De vrijwilliger behoort centraal te staan. Hoe positiever de vrijwilliger het werken voor anderen ervaart, des te groter is de kans dat dit hem of haar stimuleert om zich vaker aan te bieden voor vrijwilligerswerk. 2. Kwaliteit boven kwantiteit. Present gaat uit van de overtuiging dat wanneer mensen tevreden zijn over het vrijwilligerswerk, zij hier eerder opnieuw voor zullen kiezen. 3. Help hulpbehoevenden uit hun neerwaartse spiraal. 4. Help hulpbehoevenden uit hun sociaal isolement. Dit gaat in samenwerking met andere stichtingen (meer info hierover in hfdst.4). 5. Financiële zelfstandigheid. 6. Creëer bewustwording van de hoeveelheid hulpbehoevende en hun situatie.

6 Unieke werkwijze Stichting Present bemiddelt aanbodgericht. Wat betekent dat de vrijwilligersprojecten gebaseerd zijn op wat de vrijwilligers te bieden hebben, wat zij willen doen en op welk moment dat hen het best uitkomt. Een unieke werkwijze in Nederland die aansluit bij het begrip van ‘de moderne vrijwilliger’ die zich best graag wil inzetten voor mensen die het moeilijk hebben. Maar die vanwege andere verplichtingen niet altijd beschikbaar is. Stichting Present kan hen kortdurende en eenmalige projecten bieden, waardoor de moderne vrijwilliger aan de slag kan, passend bij de eigen agenda. Onderstaande uitgangspunten zijn kenmerkend voor onze manier van werken:

1. Mensen bieden tijd en handen aan Present houdt rekening met de wensen van de vrijwilliger zoals het soort vrijwilligerswerk dat de vrijwilliger wil doen en/of de tijd die hij of zij kan besteden. Op basis van deze wensen en de hulpvragen vanuit de samenleving zoekt Present voor de vrijwilliger geschikte projecten. 2. Maatschappelijke organisaties doen een beroep op Present Maatschappelijke organisaties op het gebied van wonen, zorg en welzijn brengen doorgaans de hulpbehoeften in kaart. Samen met hen wordt bekeken hoe onze vrijwilligersteams aanvullend en versterkend kunnen zijn voor het werk van deze professionals. Zo ontstaat een even uniek als efficiënt systeem van hulpverlening. 3. Structureel en professioneel Present zet vrijwilligers structureel in groepen die zich incidenteel aanbieden. Deze vrijwilligers maken veelal kennis met kwetsbare mensen. Dit vraagt om professionele aansturing en begeleiding. Present heeft hiervoor een vaste groep vrijwilligers en stagiaires die beschikken over de kennis en ervaring die nodig is voor het begeleiden van groepswerk/vrijwilligerswerk binnen de context van hulpverlening. 4. Breed lokaal draagvlak Present werkt nauw samen met maatschappelijke organisaties als kerkgemeenschappen, studentenverenigingen, serviceclubs, ondernemingen, sociale instellingen en woningcorporaties. Zo kunnen wij stabiele bruggen bouwen tussen hulpvragers en hulpaanbieders en daardoor wezenlijke vooruitgang realiseren.

7 2. Vrijwilligers

Vrijwillig Present! Dankzij de dienst wonen, zorg en samenleven konden we stadsbreed vrijwilligersgroepen koppelen aan kwetsbare Amsterdammers die hulp nodig hadden. Hoofddoelstelling voor 2018 was om 3.500 vrijwilligers te bemiddelen en hen te koppelen aan tenminste 1.200 Amsterdammers (18.200 uren inzet). Present heeft hiertoe stadsbreed genetwerkt met breed zorg en welzijn om de vrijwilligers te koppelen aan kwetsbare Amsterdammers die zelf onvoldoende geld, netwerk of gezondheid hadden om zelf de klus te klaren. Vrijwilligers uit bedrijven, kerken, sporten studentenverenigingen, overheidsorganisaties, individuen, werkzoekenden, expats, scholen, en vele anderen waren bereid en enthousiast om tijd vrij te maken en samen de schouders eronder te zetten. Stadsbreed vinden de vrijwilligers Present, veelal in grote groepen, en Present bemiddelde hen zoveel mogelijk op maat, via wijkbeheerders of/en sociale professionals. Zij werden gekoppeld aan adressen in bepaalde wijken, stadsdelen, of deden soms specifieke projecten die Present in 2018 uitvoerde. In het volgende hoofdstuk worden deze speciale projecten besproken. In dit hoofdstuk volgt het inhoudelijk verslag over de vrijwilligers. Wie waren vrijwillig Present en hoe was de verdeling over de stad.

Aanbod Afgelopen jaar is bij Stichting Present Amsterdam het aantal vrijwilligers bijna stabiel gebleven. In 2017 waren dit 3.468 vrijwilligers en in 2018 zijn 3.276 vrijwilligers ingezet. Hiermee is op 6 % na onze doelstelling van 3.500 vrijwilligers behaald. De focus in 2018 was niet zozeer groei in aantal vrijwilligers, maar verdere ontwikkeling van onze werkwijze (Van hulp bieden naar samen doen- werken op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid). De lagere inzet is tevens te verklaren door het project ‘moeilijke doelgroepen doen mee’. Het project richtte zich op inzet van kleinere aantallen vrijwilligers, zodat het ‘samen doen’ meer tot zijn recht kwam, en de hulpvragers mee deden. Gemiddeld hebben de vrijwilligers zich korter ingezet dan voorheen. Bij benadering gemiddeld 3,9 uur per activiteit, daar het voorgaande jaren rond de 5,1 uren per activiteit was. Dat maakt dat er in totaal 12.741 uren vrijwilligerswerk zijn gefaciliteerd. Daarnaast is er wel contact geweest met meer dan 3.500 vrijwilligers, maar is er t.o.v. 2017 meer doorverwezen aan collega organisaties, zoals Ympact 020 die gespecialiseerd zijn in vrijwillige inzet vanuit scholen.

VRIJWILLIGERS

3536 4000 3262 3468 3267

3000 2652

2000

1000

0 2014 2015 2016 2017 2018

Soorten vrijwilligers • Flexvrijwilligers: Dit zijn mensen die het prettig vinden om eens in de zoveel tijd hulp te bieden. Het staat de flexers vrij om zich wel of niet aan te melden bij de oproep van de kant van Present voor een project. • Reguliere vrijwilligers: Dit zijn vrijwilligers(groepen) die zich een dag/dagdeel willen inzetten. Het betreft doorgaans groepen aangeboden door kerkgenootschappen, studentenverenigingen of soortgelijke organisaties. • Bedrijvengroepen: In het bedrijfsleven krijgt het begrip ‘maatschappelijk ondernemen’ een steeds hogere prioriteit. Present merkt dit door het toenemende aanbod van vrijwilligerteams door zowel grote als middelgrote en kleine ondernemingen voor deelname aan incidentele projecten. De ene keer gebeurt dit in het kader van het thema ‘Bedrijfsuitjes’, dan weer in de vorm van educatie van medewerkers. In de meeste gevallen gaat het om een eenmalige inzet, maar wij merken dat het vrijwilligerswerk deelnemers zo goed bevalt dat hun werkgevers zich graag in de toekomst opnieuw aanmelden. • Structurele vrijwilligers: Dit zijn vrijwilligers die Present ondersteunen in de dagelijkse bezigheden. Van kantoorwerkzaamheden tot logistieke activiteiten, van materialen aanschaffen tot de begeleiding van de vrijwilligersgroepen. Door de spontane hulp van deze categorie vrijwilligers lukt het ons om onze overheadkosten laag te houden en het aantal projecten hoog.

Achtergrond Uit onze cijfers blijkt dat de grootste groep vrijwilligers bestaat uit de Flexgroep van Present (34%), gevolgd door vrijwilligers die uit het bedrijfsleven komen (32%) Verder bestaat een groot deel ook uit studenten (20%). Ook is er een groep jongeren die zich vanuit een maatschappelijke stage aanmelden als vrijwilliger (4%). Vanuit kerken zijn groepen ingezet (6%)Tot slot is er een klein

9 percentage van vrijwilligers die voortkomen uit overig, te weten vriendengroepen, rotaryclubs, familiegroepen, etc (4%). In vergelijking met 2017 zijn er meer vrijwilligers doorverwezen naar collega- organisaties (op kantoor aan de Nieuwe Herengracht 18), met name scholen via Ympact020.

Achtergrond vrijwilligers

Flexers 34%

Bedrijven 32% Studenten 20% Scholieren 4%

Kerken 6% Overig 4 %

Inzet De grootste groep vrijwilligers zetten zich in voor Tuinprojecten of Sociale projecten (zijn samen goed voor ca. 74%). Een groep zet zich in voor schilderprojecten (10%), schoonmaak/opruimprojecten (10%) of voor projecten die plaatsvinden op een kinderboerderij (3%). De overige projecten (3%) betreffen klussen helpen bij verhuizen, zwerfvuil opruimen, schutting repareren, etc.

Het woekeronkruid ‘Japanse Duizendknoop…” meteen doorgegeven aan de wijkbeheerder. Soms heeft Present een signalerende functie.

Soorten Projecten

Tuinen 38% Schilder 10 %

Sociaal 36% Kinderboerij 3% Opruim 10%

Overig 3%

Achter deze statistieken zitten zo’n 701 adressen, ruim 1.200 Amsterdammers, waar de vrijwilligersgroepen zijn ingezet. Om een indruk te geven zijn in dit rapport enkele blogs opgenomen om een inkijk te geven. Het aantal adressen in 2018 laat een stijging zien ten opzichten van 2017: 701 adressen in 2018 ten opzichte van 626 adressen in 2017. Het betreft adressen waar hulp nodig was, adressen waar buurthuizen/wijkkantoren stonden waar vanuit in de wijk gewerkt werd, adressen van zorgcentra of/buurthuizen (waar meerdere mensen woonden/verbleven) waar een activiteit was met vrijwilligers via Present.

Vrijwillig tegen eenzaamheid

Present had in 2018 een subsidierelatie met de stadsdelen Noord, Centrum, Oost, Zuid en Nieuw West. Onderstaande tabel geeft weer welke doelen Present had in deze stadsdelen. In deze paragraaf zal de realisatie hiervan worden besproken. Stadsdelen Projecten Vrijwiligers Uren inzet Noord 50 450 2475 Centrum 50 450 2475 Nieuw West 40 360 1980 Oost 40 450 1980 Zuid 60 540 2970

11 Verdeling stadsdelen Centrum 8% in procenten Nieuw West 14%

Noord 22%

Oost 17%

West 13%

Zuid 16%

Zuidoost 10%

Zoals bovenstaand figuur aangeeft was het aanbod van vrijwilligers goed verdeeld over de stad. In 2018 werden de subsidies van de stadsdelen geïnvesteerd om de bemiddelingen tussen vrijwilligers en hulpvragen in eenzelfde stadsdeel te laten plaatsvinden, om eenzaamheid te bestrijden en om verbindingen te realiseren in de buurten en wijken tussen vrijwilligers en hulpvragers. Dankzij de inzet van stagiaires kon Present netwerken met nieuwe bewoners van het stadsdeel en hen uitnodigen om mee te doen, bijvoorbeeld met de landelijke vrijwilliger-dag NL Doet. Zo werden de nieuwe bewoners van de hoogbouw in aan het Ei in Stadsdeel Noord uitgedaagd tuintjes te komen opknappen in de Bloemenbuurt. De respons kon beter, maar daar blijft Present aan werken. Verder werden bedrijven in dit stadsdeel betrokken bij het opknappen van tuinen en werd er een samenwerking gestart met de Vrijwilligerscentrale in Noord om statushouders te betrekken bij vrijwilligerswerk.

In stadsdeel Nieuw West ontstond er in 2018 tevens een intensieve samenwerking met de vrijwilligerscentrale en werden er een heel aantal bewoners van het AZC aldaar ingezet als vrijwilliger. Veelal op fietsafstand van het AZC, maar ook elders in de stad. In de wijk Geuzenveld werd het project ‘Sociaal tuinieren met licht verstandelijk beperkten’ uitgevoerd. Hierbij werden tuinen van de LVB-ers opgeknapt, en werden er tuinen uit de wijk door beiden opgeknapt. In bijlage drie is een factsheet opgenomen van dit project. Tevens toont onderstaand figuur hoe het project werkte.

Figuur: Tuinieren met licht verstandelijk beperkten in Geuzenveld (bron J.v Deuten)

In stadsdeel Nieuw West werd verder geïnvesteerd in samenwerkingen met partijen die graag buurtgericht vrijwilligerswerk wilden doen. Zo werden diverse malen vrijwilligers vanuit Oase Nieuw West ingezet in de Dichtersbuurt. Met Hart voor Osdorp was er regelmatig contact over projecten met vluchtelingen en werd er samengewerkt met studenteninitiatieven zoals Stichting Vooruit en Academie voor de Stad.

In stadsdeel Oost werd een samenwerking opgestart met Viia (vrijwilligersorganisatie in Oost) en i.s.m. hen zijn vrijwilligers gevonden die in Oost structureel tuintjes onderhouden. Zo werd op een heel praktische manier iets gedaan tegen eenzaamheid. Het onkruid wieden was hierbij net zo belangrijk als het kopje thee drinken met de bewoners. Later in het jaar ontstond er een samenwerking met ‘Groetje Groen’ een buurtinitiatief om tuinen te onderhouden van hen die het zelf niet meer kunnen. Present zette soms groepen via hen in of/en flexers (individuele vrijwilligers) van Present deden met hen mee, wanneer ze regulier onderhoud aan de tuinen deden in de weekenden. Ook in de wijk Amsteldorp werd samengewerkt op groen vlak met ‘Groene vingers Amsteldorp’. In Oost was tevens geregeld inzet van vrijwilligers bij Boost (pag.21).

In stadsdeel Zuid was er via Adam Helpt contact met diverse bedrijven die zich inzette voor zowel praktische als sociale projecten. Men hielp via ‘Vrienden van het Vondelpark’ om in het park te tuinieren, maar ook waren er uitjes met bewoners van diverse zorginstellingen in het stadsdeel. Een aantal verzamelaars (hoarders) werden geholpen met het opruimen van hun huizen. Present kwam vijf keer met twee

13 vrijwilligers en zo werd heel concreet een ruimte opgeruimd en nam de betrokken social worker het daarna weer over om te zorgen dat het ook opgeruimd bleef.

In stadsdeel Centrum werd de samenwerking met stichting Oudezijds100 weer opgestart. Studenten hielpen met diverse werkzaamheden. Tevens was er contact met soep van Kana, een sociaal initiatief op de wallen. Vrijwilligers hielpen in de bediening en er waren veel gesprekken met de diverse bezoekers. In dit stadsdeel waren tevens een aantal opruimacties met verzamelaars en ook al waren de aantallen vrijwilligers lager dan beoogd was er wel inzet op 52 adressen in het centrum. Dit kwam ook door het project eenzame ouderen in zorgcentra, waarbij flexers met ouderen naar Musea gingen of/en het zorgcentra uit voor een kopje koffie in het centrum. In de stadsdelen West en Zuidoost werden tevens vrijwilligers ingezet van Present. Er was geen subsidierelatie met de desbetreffende stadsdelen, waardoor er niet extra geïnvesteerd kon worden door Present om lokale verbindingen te maken. Wel was er in Zuidoost een hernieuwde samenwerking met Woningcorporatie Rochdale, wat maakte dat daar wel een impuls kon worden gegeven in het netwerk in de wijk. Rondom Gravenstein, Kraaiennest en in de H-Buurt konden veel bewoners worden geholpen met hun tuinen, maar er werden ook een aantal alleenstaande moeders geholpen bij het opknappen van hun huizen via het project ‘van huis naar thuis’. Centrum Verdeling stadsdelen 262 vrijwilligers 52 projecten Vrijwilligers/projecten Nieuw West 457 vrijwilligers 62 projecten Noord 718 vrijwilligers 98 projecten Oost 550 vrijwilligers 84 projecten West 420 vrijwilligers 54 projecten Zuid 533 vrijwilligers 76 projecten Zuidoost 327 vrijwilligers 43 projecten

Bovenstaande figuur geeft de realisatie aan van de inzet van vrijwilligers verspreid over de zeven stadsdelen. Met vijf van de zeven stadsdelen was er in 2018 een subsidierelatie met onderstaande doelen.

14 Stadsdelen Projecten Vrijwiligers Uren inzet doel realisatie doel realisatie doel realisatie Noord 50 98 450 718 2475 2800 Centrum 50 52 450 262 2475 1022 Nieuw West 40 62 360 457 1980 1782 Oost 40 84 450 550 1980 2145 Zuid 60 76 540 533 2970 2079 Bij drie van de vijf stadsdelen zijn de doelen ruim behaald. Bij stadsdeel Zuid bleven vrijwilligers iets achter en bij stadsdeel centrum was het aantal vrijwilligers fors lager. Zoals aangegeven zet Present veel vrijwilligers in op tuinen en in dit stadsdeel zijn deze er minder. Daarnaast werden hier in verhouding wat meer kleinschalige binnenprojecten gedaan, zoals hulp bij opruimen bij de hoarders (verzamelaars) en kleinschale klusprojecten.

Aan schoenen geen gebrek… we overleggen welke worden gebruikt en welke naar de weggeefwinkel mogen (project obsessieve verzamelaars p.20)

15 Knuffels, hugs, kussen. Maar nu: aan het werk! 23-04-2018

In de loop der jaren heb ik het voorrecht gehad heel wat vrijwilligersteams te mogen (mee)verwelkomen bij Present. Van allerlei omvang, herkomst en geaardheid. Maar het 26-koppige gezelschap dat op tweede Paasdag (2 april) binnenstroomde door het toegangshek van kinderboerderij “De Strohalm” in Amsterdam- Geuzenveld, was, in modern Nederlands, super-bijzonder. Iedereen schudde elkaar de handen, tuitte de lippen en omhelsde. Een pracht van een reünie. Gebeuren bedacht door de De Mulder familie. Een dynastie waarvan de kiem is gelegd in een boerderij in het nietige dorpje Swolgen, verstopt tussen de bossen in Noord-Limburg. Waar ze nog zo mooi ‘hojje’ roepen als ze afscheid nemen.

Inderdaad een heel bijzondere familie zoals ze daar een voor een arriveerden. Anne Gehring, uitgekozen tot aanvoerdster van de groep, deed het woord bij de introductie in het ‘clubhuis’. Ik maakte kennis met flamboyante en ambitieuze familieleden. Een van de oudste Swolgen- zonen, Egbert de Mulder, lichtte me in over de opmerkelijke carrières van ooms, tantes, neven en nichten. Zoals gebruikelijk bij families, zijn de verwanten intussen uitgezwermd over het hele land. Door de ‘aantrouw’ veranderen de namen geleidelijk steeds meer. Maar de wortel, De Mulder, blijft.

16 De familie-bijeenkomst was voor De Strohalm een zegen. Een grote schoonmaak, met vele vegers en kruiwagens. Er werden hokken en stallen opgeknapt. Eén mooi hoenderhok werd zo fraai in nieuw wit geschilderd dat een van de dames die dat op hun geweten hadden, zei: “Tsja, de kippen moeten maar zonnebrillen opzetten, zo oogverblindend straalt het hier nu.”

Ook tuinenwerk Weer anderen zetten hun spierkracht in om stenen en plavuizen te verplaatsen. En een deel van de familie verkaste naar drie naburige locaties. Twee teams ging de verwildering te lijf in tuinen, tot opluchting van de bewoners. En één team belandde in een pand waar geestelijk beperkte jongeren wonen. Sjoelen, Mensergerjeniet, alles was onderdeel van de De Mulder campagne om het in Geuzenveld te bekronen tot een ‘superdag’. Boerderijbeheerder Co Blanken toonde zich ingenomen met de grootscheepse opschoning van zijn fraaie woonoord van koeien, pony’s, geiten, schapen, kippen en de bijbehorende haan.

Dames in mysterieuze witte pakken … ze zorgden voor een ware metamorfose van het kippenhok dat overigens ook dienst doet als koffiekamer.

17 3. Projecten

Aantal projecten Het aantal vrijwilligers in 2018 laat een lichte daling zien ten opzichte van 2017. Dit betekent niet dat er minder vrijwilligers contact hebben gezocht tov 2017, maar er zijn vaker vrijwilligersgroepen doorverwezen naar collega-organisaties. Met name vrijwilligers uit scholen zijn doorverwezen naar Ympact020. Daarnaast voerde Present meer projecten uit met minder benodigde deelnemers, bijvoorbeeld veelal duo’s die hielpen met opruimen bij ‘hoarders’ (verzamelaars). Verderop in dit inhoudelijk verslag komen we hierop terug.

Soorten projecten Groepen vrijwilligers die zich bij Present aanmelden mogen zelf bepalen op welke manier zij zich willen inzetten voor een ander. Op deze manier kunnen wij een project organiseren dat goed past bij de vrijwilligers, waarbij zij hun unieke kwaliteiten kunnen gebruiken. Omdat het aanbod van de vrijwilliger centraal staat, ontstaat er gedurende het jaar een variëteit aan projecten. Grofweg maken we onderscheid tussen sociale en praktische projecten. Bij sociale projecten staat de ontmoeting tussen mensen centraal. Tijdens praktische projecten worden de handen uit de mouwen gestoken en pakken de vrijwilligers een praktische klus aan. Dit klinkt als een duidelijke tweedeling, maar in de praktijk lopen deze twee vaak in elkaar over. De praktische projecten hebben namelijk ook altijd een sociaal aspect, omdat ze plaatsvinden op maatschappelijke locaties of bij mensen thuis die hulp nodig hebben. De ontmoeting tussen mensen vormt hierbij evengoed een belangrijk onderdeel. Daarentegen kunnen sociale projecten ook praktische aspecten hebben, bijvoorbeeld wanneer er gekookt moet worden voor een grote groep mensen.

Voorbeelden van praktische projecten zijn schilderklussen bij mensen thuis, het opknappen van tuintjes bij bewoners die het onderhoud zelf niet meer aankunnen, klusjes bij een kinderboerderij of speeltuin, het schoonmaken van woningen die vervuild zijn geraakt etc. De mensen die geholpen worden zijn fysiek niet meer in staat om de klussen te klaren en hebben in hun beperkte netwerk geen andere mogelijkheden om hulp te mobiliseren. Bij sociale projecten valt te denken aan activiteiten bij maatschappelijke organisaties, met mensen die wat extra persoonlijke aandacht nodig hebben. De doelgroepen zijn divers: ouderen, mensen met een fysieke of verstandelijke beperking, mensen met psychische problemen, (ex) dak- en thuisloze mensen, gezinnen met problemen etc. De activiteiten vormen een middel om elkaar te ontmoeten. Zo worden er vaak samen spelletjes gespeeld, wandelingen gemaakt, er wordt lekker gegeten en gedronken, muziek gemaakt, gedanst en natuurlijk wordt er ook veel gepraat. Deze

18 ontmoetingen zijn dikwijls blik-verbredend, inspirerend, confronterend, grappig of verdrietig en worden ervaren als waardevol aan beide kanten.

Evaluaties Present heeft in 2018 minder ingezet op de digitale formats om te evalueren, maar meer direct na afloop van het project met de groep. Bij zorgcentra gebeurde dit al gestructureerd en nam de professional van de locatie hierin het initiatief. De groep vrijwilligers wordt dan even apart genomen in een zaaltje en vervolgens worden de ervaringen gedeeld. Bij de praktische projecten is er na afloop even een kort moment met de groep genomen om na te bespreken. Meestal kon dit op locatie, soms was hiervoor het wijkkantoor van de betrokken woningbouwvereniging beschikbaar. In 2018 heeft Present ook geëvalueerd met de hulp-melders. Binnen de woningbouw zijn evaluaties gedaan met betrokken wijkbeheerders en met maatschappelijke organisaties waar mee is samengewerkt is er contact geweest na afloop van het project. Over het algemeen waren de evaluaties zeer positief. Uit de antwoorden blijkt dat we er in slagen om ons doel te verwezenlijken: veel mensen geven aan dat ze zich door de projecten meer bewust worden van het feit dat er veel noodlijdende situaties zijn waarin zij als vrijwilliger een bijdrage kunnen leveren. Ook gaven veel vrijwilligers aan dat de ervaring hen heeft aangemoedigd om vaker iets voor een ander te gaan doen. De volgende quote van een activiteitenbegeleider (Volskbond/Streetcornerwork) ‘jazeker was het een succesvolle middag. Erg mooie contacten tussen de studenten en bewoners. Enkele deelnemers zeiden dat de studenten niet uit de hoogte deden en echte belangstelling toonden en echt geïnteresseerd waren. En in nagesprek met studenten bleek dat dat geheel wederzijds was en er behoefte was om te zien of dit een regelmatig vervolg kon krijgen. De bewoners zouden dat erg op prijs stellen. In welke vorm en wat en hoe daarover heb ik geadviseerd dit iom met de bewoners te doen. De studenten gaan dit met elkaar overleggen en wij wachten hun reactie nu af’.

Wederkerigheid Door de groepen vooraf meer te informeren over werken op basis van gelijkwaardigheid en open staan voor wederkerigheid, ontstonden mooie samenwerkingen en was er regelmatig een warm sluitstuk… Wij waren met zijn vieren en dat was precies goed. Het opruimen werkte aanstekelijk; dochter en zoon hebben ook meegeholpen. We zijn uiteindelijk van 11u tot 17u bezig geweest, waarna mw als dank ontzettend lekker eten had gemaakt. In de evaluaties vragen we ook aan de vrijwilligers wat er beter kan. Wat keer op keer blijkt is dat een goede voorbereiding, duidelijke begeleiding en communicatie van groot belang zijn voor het slagen van een project. Zodra we op dit gebied steken laten vallen heeft dit effect op de kwaliteit en de impact van een project.

Keerzijde van minder digitaal evalueren is dat Present geen cijfers kan laten zien van alle gesprekken/evaluaties die ze heeft afgenomen.

19 Opvallende projecten in 2018

In 2018 waren er diverse doelgroep-projecten in 2018. In deze paragraaf worden achtereenvolgens besproken: ‘Moeilijke doelgroepen doen mee’, Vluchtelingenwerk, Sociaal Tuinieren, Proeftuinen Wederkerigheid en tenslotte een tweetal projecten i.s.m. stichting Present Nederland, te weten ‘Maatschappelijke diensttijd’ en ‘Van huis naar thuis’.

Moeilijke doelgroepen doen mee Onder de titel van ‘Moeilijke doelgroepen doen mee…’ heeft Present Amsterdam in 2018 een drietal doelgroepen bereikt, te weten verzamelaars, eenzame ouderen en licht verstandelijk beperkten. Met hen werd op basis van gelijkwaardigheid samengewerkt en werd wederkerigheid gestimuleerd en geregeld ervaren.

Deelproject 1: Obsessieve verzamelaars

Beschrijving: in de loop van je leven kun je veel spullen verzamelen. Bij sommige mensen loopt dit verzamelen van spullen echter helemaal uit de hand. Ze hebben geen grip meer op alles wat er is verzameld en langzaam maar zeker puilt het huis uit van spullen. Spullen vragen om energie. Je moet ze schoonmaken, opbergen, onderhouden. Wanneer het leven niet zo mee zit, dan heb je die energie vaak niet. En dan zijn te veel spullen echt een last.

Er zaten schrijnende verhalen achter de voordeuren van deze verzamelaars die werden geholpen in 2018. Soms was het huis ernstig vervuild en dreigde er ontruiming. Dit maakte dat bewoners open stonden om via Present hulp te krijgen bij het helpen opruimen. Met een duidelijk doel werden vijf keer vrijwilligers van Present ingezet. De resultaten waren veelal heel zichtbaar en gaven energie. Spullen kregen een tweede of derde leven via een weggeefwinkel, of spullen werden verplaatst naar een zolder/berging. Iedere volgende keer samenwerken was weer spannend of de lege ruimte weer was vol gezet met andere spullen. Doel was om tenminste 15 mensen te helpen en dit werd ruimschoots behaald met 20 personen. In 2019 gaat dit project nog bescheiden door en zal er een stagiaire praktijkgericht onderzoek bij uitvoeren.

Deelproject 2: Eenzame ouderen in verzorgingstehuizen

Veel ouderen zijn eenzaam. Onze vrijwilligers kwamen ze vaak tegen, deze eenzame ouderen, als ze een leuke activiteit organiseerden in een verzorgingshuis. Daarom wilde Present Amsterdam in 2018 meer activiteiten organiseren in verzorgingstehuizen om deze eenzaamheid te doorbreken. Er werden enkele structurele samenwerkingen opgezet, waarbij stagiaires van Present met vrijwilligers regelmatig terugkwamen op de diverse zorglocaties in de stad. Het doel van dit deelproject was de inzet van 60 vrijwilligersgroepen en hiermee in totaal 200 tot 250 eenzame ouderen bereiken. Dat

20 doel werd behaald. Tevens gingen individuele vrijwilligers op kleine schaal één op één op pad met eenzame bewoners van zorgcentra. Museabezoek, een rondvaartje of zomaar een kopje koffie/thee op het terras. Present onderschatte enigszins het coördineren van deze één op één ontmoetingen, waardoor er nog budget over bleef voor deze speciale uitjes. Streven is om deze budgetten in 2019 alsnog in te zetten en nog meer de één op één ontmoetingen te promoten, stimuleren en uitvoeren.

Deelproject 3: Tuinieren met Licht verstandelijk beperkten(LVB)

Mensen met een licht verstandelijke beperking worden vaak niet als zodanig herkend. Dat komt omdat er aan de buitenkant niets aan deze mensen te zien is. Eén van de kenmerken is dat zij een beperkt sociaal aanpassingsvermogen hebben. Ook worden ze vaak overschat in wat ze wel of niet kunnen. Contacten aangaan is soms lastig en ook het bijhouden van bijvoorbeeld de eigen tuin. In samenwerking met Cordaan heeft Present groepen- en individuele vrijwilligers ingezet om samen met de LVB-bewoners te tuinieren. Veelal werd begonnen bij de eigen tuin, maar er werden ook tuintjes van buurtbewoners opgeknapt. Het mes sneed aan twee kanten. De LVB-groep vond het leuk om samen te werken en wilden graag helpen. Een stagiaire en een vaste vrijwilliger kwamen regelmatig terug in de wijk en tuinierde met een tweetal LVBers.

Het doel in 2018 was de inzet van 24 vrijwilligersgroepen inzetten die samen de tuin bijhouden van 20 tot 30 mensen met een licht verstandelijke beperking. Dit doel was qua inzet van vrijwilligers behaald met een inzet van 24 groepen. Echter bleek 20 tot 30 mensen te ambitieus te zijn en is er contact geweest met 15 LVBers. Nog steeds is er één vaste tuinvrijwilliger betrokken en in november 2018 startte weer een nieuwe stagiaire. Zij startte meteen breder qua activiteiten en er werd samen gegeten, samen gebakken en in het voorjaar van 2019 gaat er weer getuinierd worden. De betrokken vaste vrijwilliger kwam erachter dat zijn tuinvriend ook van gamen hield… dus het bleef niet bij tuinieren alleen. In samenwerking met Handicap NL werd er bij dit project een impactonderzoek uitgevoerd door Jochum Deuten. De factsheet van het project is in dit verslag opgenomen bij de bijlagen, en hieronder volgen enkele effecten:

Citaat begeleider van Present op een projectdag over wederkerigheid in de praktijk…

Effecten tuinieren met licht verstandelijk beperkten (bron J. Deuten).

Vluchtelingenwerk Meet & Eat is de naam van avonden waarop Amsterdamse gastgezinnen vluchtelingen uitnodigen om bij hen te komen eten. Door dit warme gebaar van welkom ontstaan betekenisvolle ontmoetingen en relaties. Vanwege het succes in 2016 werd het concept ‘Meet & Eat’ in 2017 verder uitgebreid. Naast het samen eten waren er ook mogelijkheden tot het gezamenlijk ondernemen van andere activiteiten, bijv. sporten. De afgelopen twee jaar was het nodig om voor het vluchtelingenwerk een aparte coördinator aan te stellen in de persoon van Karin Schreurs. Het was veel werk en wekelijks waren er activiteiten. In 2018 werden de werkzaamheden onder- en met vluchtelingen gecoördineerd vanuit de afdeling ‘Regulier’ en niet meer onder een aparte afdeling, omdat de aantallen niet meer zo groot waren als in 2016 en 2017. Er was een accentverschuiving in 2018, waarbij er in de wintermaanden nog vooral samen werd gegeten, zoals het concept ‘meet en eat’, bouwde Present in de maanden daarna een netwerk op van statushouders en bewoners van het AZC. Met hen werden allerlei projecten gedaan. Er ontstond een vaste poule van vrijwilligers en veelal via de mobiele telefoon werden gegevens en projecten kort uitgewisseld. Schilderen, schoonmaken, tuinieren, maar ook meer sociale projecten. Mooie was bij dit project dat weer het sterke van Present zich bewees…. Aanbodgericht vrijwilligerswerk! Eén van deze vrijwilligers vond helemaal zijn plek bij Boost in Amsterdam Oost

22 https://boostamsterdam.nl/

Hij verzamelde een groepje om zich heen, waarbij hij Engelse les gaf in ruil voor Nederlandse les… deze kaart kregen we rond kerst van hem…

Sociaal Tuinieren Sociaal Tuinieren is een samenwerkingsverband met de Nederlandse Tuinenstichting (NTS) en Present. Het gaat hierbij om duurzaam tuinonderhoud, waarbij woekerplanten worden verwijderd en beheersbaar groen wordt teruggezet, naar ontwerp van betrokken tuinarchitecten. Vervolgens worden de tuinen aan vaste vrijwilligers gekoppeld en geeft de NTS regelmatig tuintrainingen. In 2018 voor het 6e jaar op rij in een aantal wijken projectdagen uitgevoerd. Er waren projectdagen in Amsterdam Noord, Zuidoost, Oost en Nieuw West. In totaal zijn er een kleine vijftig tuinen opgeknapt. Tevens werd er geïnvesteerd in samenwerking en waren er gezamenlijke projectdagen met Rainproof Amsterdam (watervriendelijk tuinieren). Voor meer informatie: www.rainproof, https://sociaaltuinieren.wordpress.com/

23 SOCIAAL TUINIEREN MET NL-DOET IN DE DICHTERSBUURT MAART 10, 2018

Op vrijdag 9 maart ging een enthousiaste groep vrijwilligers van ingenieursbureau Arcadis aan de slag om een 6 tuinen op te knappen in het kader van NL Doet, gefaciliteerd door het project Sociaal Tuinieren (ST).

Rob Spithorst, de gastvrije en ervaren buurtvrijwilliger in de Dichtersbuurt, had samen met Hanneke Jager , ontwerpster bij ST, de tuinen van te voren geselecteerd. Carlo de Waal van St. Present zorgde voor alle benodigde gereedschappen en de overheerlijke lunch. Na het welkomswoord vertelde Rob enkele bijzonderheden over de bewoners om het contact tijdens het tuinieren te stimuleren. Vanwege het zonnige en aangename weer kon de dag optimaal benut worden.

De algemene reactie van de bewoners is iedere keer weer dat ze zo genieten van een opgeruimde tuin! Een oudere man (85), was erg blij met de opknapbeurt van zijn voor- en achtertuin ‘ wat een verschil ! ‘ zei hij telkens. Op de vraag of hij vroeger zelf tuinierde, antwoordde hij dat `we altijd een tuin had gehad en die had opgeruimd, maar aan nieuwe planten kwam hij niet toe` en daar geniet hij nu erg van!

Deze aardige meneer vertelde dat hij geen bezoek krijgt en behalve de buren niemand kent, hij scharrelde de hele tijd mee in zijn tuin en kon aangeven welk tuinwerk hij graag gedaan wilde. Zie foto.

25 Ook in de andere tuinen was geanimeerd contact met de bewoners, blije mensen alom!

Het Sociaal Tuinieren project is jaarlijks in de Dichtersbuurt (woningcorporatie Eigen Haard) actief. Na het opknapwerk worden de tuintjes bijgehouden door een buurt-vrijwilligster die elke woensdag langsgaat. Na afloop van de succesvolle en gezellige dag, trakteerde Rob op kroketten en frisdrank. Het wijkgebouwtje van Eigen Haard is uitermate geschikt als verzamelpunt. De 14 vrijwilligers van Arcadis hebben veel werk verzet, het was een hele geslaagde dag!

Robertien Aberson

26 Proeftuinen wederkerigheid

Dat mensen elkaar helpen is prachtig en waardevol. Tegelijk is helpen ook breekbaar omdat het mensen (vaak onbedoeld) in een afhankelijke en minderwaardige positie kan plaatsen. Daarom zijn behalve ‘omzien naar elkaar’ ook gelijkwaardigheid, respect en wederkerigheid de waarden waarop Present haar handelen baseert.

Maar hoe zorg je ervoor dat waarden als gelijkwaardigheid, respect en wederkerigheid tot uiting komen binnen een project? Het helpt om in de voorbereiding de focus te verplaatsen van ‘hulp bieden aan de hulpontvanger’ naar ‘samen doen met de hulpontvanger’. Als groepenbegeleider kun je hier een grote rol in spelen. Er werd i.s.m. Present Nederland een handreiking ontwikkeld met een aantal handige tips om ‘samen doen’ te bevorderen. Deze tips waren het resultaat van de ‘kenniskring gelijkwaardigheid en wederkerigheid’ die in 2016 en 2017 bijeen is gekomen. Zeven stichtingen hebben ervaringen uitgewisseld op dit thema en hun waardevolle lessen zijn in de handreiking gebundeld. Begin 2018 was er een landelijke mailen naar alle destijds 70 betrokken stichtingen Present. Het ‘samen doen’ streefde Present na in al haar werkzaamheden en is nog steeds startpunt bij alle bemiddelingen.

Projecten in samenwerking met stichting Present Nederland Er waren in 2018 twee projecten i.s.m. Present Nederland, namelijk Maatschappelijke Diensttijd en van Huis naar thuis. Maatschappelijke diensttijd: de overheid heeft in 2018 het landelijke project ‘maatschappelijke diensttijd’ gestart om jongeren de mogelijkheid te geven ervaring op te doen in het maatschappelijk veld. Onder coördinatie van Present Nederland is een pilot ‘Jong Present’ gestart en 33 lokale stichtingen, waaronder ook Present Amsterdam, doen mee met dit project. In september en in oktober startte twee jongeren met dit project in Amsterdam en voornemen is om deze groep te verdubbelen in 2019. De jongeren volgen trainingen via Present Nederland en worden door stagiaires begeleid in Amsterdam. Zie voor meer informatie:

https://www.bestevacatureever.nl/

Van huis naar thuis: het doel van het project ‘Van huis naar thuis’ was om meer kinderen die vanwege armoede in een onleefbare leefomgeving wonen vooruit te helpen. Er werden in Amsterdam zo’n 20 projecten opgezet, die in vele situaties ‘achter de voordeur’ een spiraal van armoede en verwaarlozing doorbraken, en waarbij kinderen en ouder(s) zelf meededen, samen met de vrijwilligers. Landelijk werden nog veel meer huishoudens op deze manier geholpen. Het sprak de vrijwilligers in Amsterdam zeer aan, waardoor het project voortgezet wordt in 2019.

Samen poetsen is fun! Trainee Corrina (Athene), Manja en Amber weten er alles van…

28 Een enthousiast bedrijf/teamuitje 05-07-2018

Het waren vandaag 45 man sterk van een bekend bedrijf in het kader van ResponsibALL day, een jaarlijks terugkerende dag die het bedrijf besteedt aan een goede bijdrage naar de wereld. Dit is ook letterlijk zo want op deze dag delen alle 86 landen waar ze werkzaam zijn een dergelijke activiteit. In Amsterdam betekende dit dat ze de stad wat groener maken door deel te nemen aan het plan sociaal tuinieren waar Stichting Present actief aan meedoet. Dit was ook vandaag weer zo. Zo werden in Amsterdam-Oost een 7-tal aan tuinen weer in goede orde hersteld. Door veel onkruid te wieden maar ook om het mos van de stenen af te schrapen in de tuintjes met een schaduwzijde. Maar het was vandaag wel heel warm in het stukje leefomgeving in de buurt van de Amsterdam Arena. Zo scheen de gehele dag de zon en was het dus voor sommigen flink zweten met toch wel fysiek zwaar werk. De temperatuur gaf 28’C aan. Er was dus ook de nood om genoeg te drinken waar natuurlijk het bedrijf genoeg vanaf weet maar waar Stichting Present ook een handje hielp met kannen van water langs de groepjes te rijden om zo voor enige verkoeling te zorgen. Dit smaakte dan het best in een plekje uit de zon maar er was meer zo brachten we ook als dank een ijsje mee. Hierdoor konden de werknemers weer met een beetje herwonnen energie snel aan de borrel op hun vestiging op de NDSM-werf.

Er werd dus snel een gezamenlijke foto gemaakt op de Haardstee 15 nadat de laatste woorden gesproken werden door de leidinggevenden. Zo bood het bedrijf nog een vogelhuisje aan de bewoners van de buurt aan. Er werd dan ook direct een ladder gehaald om zo de tuintjes wat diervriendelijker te maken. We verwachten dan redelijk wat bezoek want de eerste vogels kwamen al prachtig aandwartelen nadat de grond flink was omgespit, een uitgelezen kans op verse eetwaar uit de grond.

29 4. Samenwerking Op het vlak van bedrijveninzet werkt Present samen met Adam Helpt. Op het vlak van hulpvragen verkrijgen werkt Present samen met breed woningbouw en zorg en welzijn (maatschappelijke organisaties e.a.)

Adam helpt Present Amsterdam is gevestigd op de hoogste etage in een 17-eeuws pand van de Protestantse Diaconie, gelegen nabij het Waterlooplein. Present deelt die verdieping met o.a. geestverwanten als de sociale instellingen ‘Serve the City’ en ‘Burennetwerk’. Deze 3 organisaties werken nauw samen onder de overkoepeling ‘Adam Helpt’. Adam Helpt is voor bedrijven die maatschappelijk betrokken willen ondernemen de ideale partner is (www.adamhelpt.nl). De samenwerking tussen Present, Burennetwerk en Serve the City is breder dan Adam Helpt alleen. Burennetwerk bemiddelt individuele vrijwilligers (goede buren) op kleine projecten/ klussen/sociale activiteiten. Wanneer Burennetwerk een project ontvangt dat groter is dan het aankan, kan Present het opvangen - en andersom. Verder komt de samenwerking met Serve the City vooral van pas bij praktische projecten. Voor haar vrijwilligersevents zijn soms extra hulpvragen nodig die dan via Present worden aangeleverd. Verder wisselen de organisaties informatie uit om diverse projecten te kunnen verwezenlijken. We kijken terug op een goed 2018, waarbij bijna 1000 vrijwilligers uit bedrijven zijn ingezet. Verschil met 2017 is dat er in 2018 geïnvesteerd is in een (vrijwillig) team van medewerkers (16 personen totaal) om de coördinerende werkzaamheden te verrichten. Mensen hielpen variërend van een aantal weken tot maanden en kregen dan veelal betaald werk elders, waardoor hun bijdrage stopte. Daarnaast waren er 9 vrijwilligers betrokken bij het begeleiden van de projecten en een stagiaire. In 2017 was er qua projecten één hele grote inzet van 600 pp op één dagdeel. Zo’n groot aanbod kwam in 2018 niet en desondanks zijn de gestelde doelen behaald. De totaalinzet van vrijwilligers uit bedrijven was als volgt: Totaal ingezet: 975 vrijwilligers via 83 projecten met 37 unieke bedrijven die zich hebben ingezet.

Streven van de partijen is om Adam Helpt verder te ontwikkelen.

Maatschappelijke organisaties/ gemeente Amsterdam De afgelopen jaren zijn de maatschappelijke organisaties een belangrijke samenwerkingspartner gebleken voor onze stichting en daar wordt veel in geïnvesteerd. Hulpverleners die betrokken zijn bij deze organisaties dienen over het

30 algemeen een hulpvraag in voor een hulpbehoevende waarbij de hulp van vrijwilligers terdege een verschil kan maken. Present zet tegenover deze hulpvragen de groepen vrijwilligers in. In 2018 is de samenwerking met maatschappelijke organisaties die stadsbreed werken verder uitgebouwd. Met name de projecten waarbij alleenstaande moeders en hoarders werden geholpen werden door deze partijen doorgegeven. Bijvoorbeeld via het Leger des Heils. Verder ook via de betrokken wijkbeheerders van de woningbouwverenigingen. Daarnaast kwamen er meer vragen vanuit de samenwerking met de stadsdelen Centrum, Oost, Noord, Zuid, Nieuw -West. Hulpvragen via de betrokken Samen doen teams en van maatschappelijke organisaties werkzaam in de genoemde stadsdelen. De samenwerking met meer stadsdelen resulteerde bovendien in gezamenlijke initiatieven met andere partijen, zoals Partenshouse, Sadaqah, Sigmazorg, Samen Doen, Sezo, Puur Zuid, Unal zorg, Heliomare, Doras, Dynamo, Combiwel, en via de diverse sociale loketten van de stadsdelen. Per stadsdeel zijn speerpunten afgesproken, waarvan Present de betrokkenen op de hoogte houdt over de voortgang. Ten aanzien van 2018 ging dat deels over het behalen van de doelen van vrijwillige inzet en over het samenwerken met lokale partijen en meewerken aan lokale acties en vrijwilligersmarkten.

Na zorgvuldig overleg met de Centrale stad en met een contactpersoon namens de stadsdelen mocht Present voor 2019 één projectplan indienen, waarbij stads-overstijgende doelen werden gesteld en stadsdeel-doelen.

Woningcorporaties Present werkt al jaren nauw samen met de woningcorporaties Ymere, Eigen Haard, Stadgenoot, Rochdale, en de Alliantie. Deze corporaties leveren regelmatig hulpvragen aan, op initiatief van de wijkbeheerders. Net als bij de samenwerking met maatschappelijke organisaties zet Present groepen vrijwilligers in om de woningcorporaties te ondersteunen. In 2018 is de samenwerking met de woningbouw verder versterkt en meer gelijkmatig verdeeld. In overleg werden samenwerkingsverbanden aangepast. Deze ontwikkeling maakte dat Present in 2018 via Rochdale meer projecten kon doen in Amsterdam Zuidoost en dat er mooie samenwerkingsverbanden ontstonden hierdoor. Zo werd er bijvoorbeeld gewerkt in Zuidoost ism een wijkbeheerder die werkte voor zowel Ymere als Rochdale en we op projecten voor beide corporaties aan de slag waren. De gebiedsbeheerders en wijkbeheerders zijn cruciaal bij inzet van de vrijwilligersgroepen. Zij werken als professional in de wijk en weten goed wie echt hulp nodig heeft. Doordat zij een bekend gezicht zijn in de wijk is er vanuit de kwetsbare bewoner vertrouwen dat ook de hulp via Present betrouwbaar is. Daarnaast waren er in 2018 weer veel grotere groepen (veelal afkomstig van bedrijven en studentenwereld). Zij worden vaak ingezet in overleg met de

31 wijkbeheerders van de woningbouworganisaties. Ontvangst gebeurt dan bij een centraal pleintje in de wijk of bij het wijkkantoor; van daaruit wordt er enthousiast in de wijk gewerkt aan soms wel 10 a 20 tuinen per dag. Er ontstaat zo veel zichtbare positieve energie in de wijk. De projecten geven vaak een impuls aan andere bewoners in de wijk om ook met hun tuin aan de slag te gaan.

Zorgcentra Ook zorgcentra zijn belangrijk voor Present Amsterdam. Bij diverse verpleeghuizen, verzorgingshuizen en woonlocaties zet Present regelmatig groepen in voor sociale projecten. Doordat het budget voor sociale activiteiten bij zorginstellingen steeds krapper wordt, neemt het belang van de inzet van vrijwilligers juist hier steeds meer toe. Belangrijke partners op dit terrein zijn Cordaan, Amstelring, Philadelphia, Amsta en Evean. In de praktijk blijkt dat als een begeleider eenmaal heeft ervaren hoe leuk het kan zijn om met incidentele vrijwilligers te werken, dit dikwijls het begin is van een vruchtbare samenwerking. Meestal leidt dit dan ook tot de inzet van meerdere Present groepen. Naast inzet via de reeds genoemde grotere organisaties heeft Present in 2018 geïnvesteerd in stadsdeelgerichte en buurtgerichte locaties voor sociale projecten, zoals buurtkamers, weggeefwinkels, locaties waar activiteiten met kinderen uit de buurt worden georganiseerd. Dankzij de inzet van stagiaires lukt het Present om op deze netwerken te investeren en samenwerkingen op te bouwen. Zo was er bijvoorbeeld op initiatief van vier ergotherapiestudenten in Amsterdam Noord in de Banne een mooie samenwerking om met ouderen stoelyoga te doen en na onderzoek een bewegingsbox te ontwikkelen.

Andere vrijwilligersorganisaties Een aantal Amsterdamse vrijwilligersorganisaties komt jaarlijks enkele keren bij elkaar voor informeel overleg. Dit heeft onder andere geleid tot de publiciteitscampagne ‘Vrijwilliger Bedankt’, waarin vrijwilligers erkenning kregen voor hun inzet via Facebook, AT5 en andere media.

Stichting Present Amsterdam werkt tevens samen met diverse collega- vrijwilligersorganisaties in Amsterdam om zo de effectiviteit van haar werk te kunnen vergroten. Eens in de zoveel tijd komen enkele vrijwilligersorganisaties, waaronder Present, bijeen voor informeel overleg. Één van de resultaten van deze samenwerking is ‘Amsterdam bedankt’. Dat is een initiatief van Vrijwilligers Centrale Amsterdam en haar partners: ABC Alliantie West, NL Cares, Gilde Amsterdam, Markant, Stichting Present Amsterdam, het Rode Kruis en Unie van Vrijwilligers.

Deel uitmaken van de natuur en een groep

Op een zomerse dag tijdens een heerlijke middag van ontspanning en gezellig barbecueën met elkaar in de tuin, heb ik Diana voor het eerst ontmoet. Een vrouw in haar element en wat je noemt in een ‘natuurlijke omgeving’. Een paar maanden later spreek ik met Diana af op locatie waar ze werkt aan een schilderklus.

Diana: “Na een lastige periode in mijn leven was ik op een gegeven moment weer op zoek naar werk en kwam al googelend op de site van Stichting Present terecht. Daar stonden verschillende

33 vrijwilligersvacatures, onder andere dat je zo kon beginnen als vrijwilliger in de tuin. Dat trok me aan; ik wilde aarden.” “Het gekwetter en gerommel van de vogeltjes horen”

“Géén druk, gewoon een paar uurtjes in de tuin werken. In het begin was het best zwaar. Ik moest revalideren en het tuinieren was nieuw voor mij. Pas na een half jaar kon ik het werken in de tuin ten volle waarderen en leverde het een gevoel van ongekende voldoening op; met je handen in de aarde bezig, de geur van het groen en het gekwetter en gerommel van de vogeltjes horen.”

“Ik vind het samenwerken erg fijn; je klaart de klus met elkaar. Na verloop van tijd ben ik ook leiding gaan geven. Dit houdt in dat ik ter plaatse het werk verdeel en de andere vrijwilligers instrueer, maar ook dat ik voorgesprekken voer met de kwetsbare mensen, die ons inschakelen met hun hulpvraag. Bijvoorbeeld: een dame op leeftijd, die alleen woont en het niet meer lukt om haar tuin bij te houden. Ik stel haar dan op haar gemak en maak afspraken. Ik zorg ook dat er gereedschap aanwezig is en dat de wijkcoördinator op de hoogte is van de werkzaamheden. Er komt veel bij kijken.”

Diana, je bent een super vrijwilliger – Bedankt!

Eveline Vermeulen Stichting Present

34 5. Organisatie

Operationele team Bestuur Carlo de Algemeen Coördinator, fondsen Nienke Voorzitter Waal Marissen Wendy Teamleider Bedrijven Paul van Secretaris Molenaar Oosten Marjon de Teamleider praktische Teun-Pieter Algemeen Jeu flexprojecten de Snoo bestuurslid Cheyenne Teamleider Regulier Guido van Algemeen Nash Voornveld Bestuurslid Caroline Teamleider sociale Tim Algemeen Juffer flexprojecten, boekhouding Vreugdenhil Bestuurslid Job Baart Pr/communicatie Ana Martinez Penningmeester de la Faille Diana Groepen begeleider Hartog Kees den Logistiek, begeleider bij Boer projecten John van Logistiek/Flexer den Eijnden Jan Vos Blogger Eveline BLogger Vermeulen Indira Bart Hulpvragen

Present werkt intensief samen met de Hogeschool van Amsterdam, opleiding TP – toegepaste psychologie. In 2018 liepen zes tweedejaars TP-ers stage en één derdejaars en één vierdejaars. Daarnaast werkt Present samen met Erasmus, waarbij Europese stagiaires zich voor 2 tot 6 maanden inzetten. In 2018 waren er een Griekse, een Spaanse en drie Oostenrijkse studenten om Present te helpen. Er waren zes stagiaires via HvA CMV, cultureel en maatschappelijke vorming (twee eerstejaars, vier tweedejaars) en tenslotte waren er vier stagiaires Ergotherapie van de HvA.

35 Organogram Present Amsterdam

Bestuur

Adviseur Present Nederland

Fondsen Logistiek PR/ Algemeen communicatie coordinator

Present Coördinator Coördinator Coördinator bloggers regulier flexers bedrijven

Begeleiders Begeleiders Begeleiders

Present Nederland Present startte in Zwolle in 2003, en Amsterdam werd in 2005 de tweede stichting Present gestart. In 2006 werd Present Nederland opgericht en volgden er – mede dankzij het Oranje Fonds groeiprogramma en vele andere fondsen heel veel meer locaties. Middels een franchiseovereenkomst werken we samen en fungeert Present Nederland o.a. als coaching- en trainingsorgaan. Tevens verzet ze veel werk in het landelijke netwerk van de informele en formele zorg.

36 Volunteers supporting a social project

The aim of this project was to encourage elderly people with Dementia, who live in a nursing house, to participate in creative activities. Full of joyfulness and above all respect for the elderly, volunteers supported them to create a snowman doll on their own. After the activity feelings of trust and friendliness and most important feelings of happiness emerged between volunteers and the elderly.

37 6. Financiën Stichting Present Amsterdam is een organisatie zonder winstoogmerk. Onze kernactiviteit is het begeleiden van vrijwilligers die bereid zijn om zich in te zetten voor kwetsbare mensen in Amsterdam. Dat vraagt om continue investeringen in kwaliteit en zorgvuldigheid, ten behoeve van zowel vrijwilliger als hulpontvanger.

Het boekjaar 2018 is met een verlies van € 12.314,- afgesloten. Grotendeels is dit een gevolg van de kosten die gemaakt zijn voor Meet & Eat ad € 8422,- die wel in het resultaat worden meegenomen terwijl het wegvalt tegen de bestemmingsreserve die voor € 8422,- op de balans stond. Financieel inhoudelijk verwijzen we naar de jaarrekening 2018. Op bladzijde 10 van de jaarrekening wordt dit bedrag bij het verlies opgeteld. Omdat er voor 2019 een bestemmingsreserve ad € 2782,- voor het project Moeilijke doelgroepen, deelproject eenzame ouderen, wordt opgenomen, is de mutatie van de bestemmingsreserve per saldo € 5640,- (€ 8422 - € 2782,-)

Het kapitaal van Present Amsterdam bestaat vooral uit het team dat verantwoordelijk is voor de inzet en begeleiding van vrijwilligers. In 2018 is het team stabiel gebleven met 38 betrokken personen. De betaalde inzet is in 2018 gelijk gebleven met 2,8 fte.

We zijn erin geslaagd om net als voorgaande jaren het overgrote deel van onze middelen te besteden aan onze kerntaak (92%). Daarnaast hebben we in gelijk aan 2017, in 2018 4% van de uitgaven besteed aan fondsenwerving, Tenslotte ging 4% naar beheer en administratie.

De jaarrekening is online in te zien via onderstaande site: https://issuu.com/present_amsterdam/docs/jaarrekening_2018_stichting_present

40 De financiering van deze projecten werd mogelijk gemaakt door:

Algemeen: Ars Donandi Stichting Grace Herja Maria Strootfonds Tillstichting Vaillantfonds Amantiastichting En een enkele stichting die anoniem wil blijven

De stadsdelen: Centrum Noord Zuid Nieuwwest Oost

De Centrale Stad: Dienst Wonen, Zorg & Samenleven

De woningbouwverenigingen: Ymere Rochdale Eigen Haard Stadgenoot Alliantie

Specifiek voor “tuinieren met lvb” Amantiastichting HandicaptNL

Specifiek voor “ouderen” Fonds Sluyterman van Loo RCOAK

41 Specifiek voor Vluchtelingenwerk (Meet & Eat): Oranje Fonds RCOAK Maagdenhuis Maria Dorrepaal St. Hulp na onderzoek St. Papefonds Diaconie van Amsterdam

Specifiek voor Proeftuinen wederkerigheid: Oranje Fonds Diorapthe Porticus Het Amsterdamsche fonds VSB fonds cheque present

Een enkele anonieme stichting