BOOK REVIEW

POPPE G. T., BRULET T., DANCE S. P. 1999. A Conchological Iconography: The Family . ConchBooks, Hackenheim. 69 pp., 51 pls. ISBN 3-925919-28-7. Price 78.00 DEM.

For ages, marine gastropod shells and their beauty have fascinated both specialists (malacologists and museum curators) and amateurs (conchologists and collectors). They all search for good illustrations which may help them to identify and to clas- sify collections. They especially appreciate mono- graphs devoted to one mollusc taxon only and pre- senting all species included in it. This year, a German publishing house ConchBooks (formerly Verlag Christa Hemmen) started to issue a series of mono- graphs whose title, A Conchological Iconography, re- fers to the well known nineteenth century iconogra- phies written by REEVE (Conchologica Iconica), SOWERBY (Thesaurus Conchyliorum), ROSSMÄSSLER (Iconographie dre Land- und Süsswasser-Mollu- sken...) or KIENER (Iconographie des coquilles vivantes). The first book of the series is devoted to the family Harpidae whose shells are distinct in their particularly attractive colour patterns and sculpture. Three gen- era: Röding, 1798; Finlay, 1931 and Röding, 1798, including about 40 species, are nowadays classified within this rather small neogastropod family. As a matter of fact, the book consists of A4 size loose-leaf cards, perforated with four holes for the use of binder. On request, the publisher delivers a special binder priced 18.00 DEM additionally which may be suitable also for some next issues, however it is very in- convenient in use, so it is better to replace it with a Muszle œlimaków morskich od stuleci fascynuj¹ simple standard binder. The publisher’s intention swym piêknem zarówno specjalistów (malakologów i was to facilitate supplementing the book with addi- kuratorów muzeów), jak i amatorów (konchologów i tional cards, e.g. taking newly described species or kolekcjonerów). Wszyscy oni poszukuj¹ dobrego ma- taxonomical revisions into account. teria³u ilustracyjnego, pomocnego przy rozpoznawa- PETER DANCE and GUIDO POPPE briefly character- niu gatunków i klasyfikowaniu zbiorów. Szczególnie ize the family Harpidae on the first 11 pages of the cenione s¹ przez nich monografie poœwiêcone tylko book, presenting shell and soft part morphology of jednej grupie miêczaków, ale za to ilustruj¹ce wszyst- snails, their biology and habitats, geographical range, 258 Lesicki A. kie gatunki do niej zaliczane. Niemieckie wydawnic- as well as some remarks about some species. On the two ConchBooks (dawne Christa Hemmen Verlag) following pages, GUIDO POPPE and THIERRY BRULET rozpoczê³o w tym roku wydawanie serii monografii ju¿ describe a new species, Morum fatimae. The introduc- tytu³em, A Conchological Iconography, nawi¹zuj¹cej tory part ends with a list of species included in the do najbardziej znanych ubieg³owiecznych ikonografii family Harpidae and a bibliography. The main part of REEVE’a (Conchologia Iconica), SOWERBY’ego (Te- the book, also prepared by GUIDO POPPE and saurus Conchyliorum), ROSSMÄSSLERa (Iconographie THIERRY BRULET, consists of 51 colour plates with col- der Land- und Süsswasser-Mollusken ...) czy KIENERa our photos of all species included in Harpidae: 28 (Iconographie des coquilles vivantes). plates with twelve species of the Harpa, 2 with Pierwsz¹ ksi¹¿kê serii poœwiêcono rodzinie Harpi- five species of Austroharpa and 10 with twenty six of dae, wyró¿niaj¹cej siê szczególnie atrakcyjnymi, za- Morum. Next 4 plates depict shell apices for particular równo pod wzglêdem ubarwienia jak i urzezbienia, species. Further 3 plates, entitled “Determination muszlami. W ramach tej stosunkowo niewielkiej rodzi- tool“ combine photos of all species. The last plates ny aktualnie klasyfikuje siê trzy rodzaje: Harpa Röding, contain photos of living specimens of some species 1798; Austroharpa Finlay, 1931 i Morum Röding, 1798, taken in different situations. The book ends with an in- obejmuj¹ce ok. 40 gatunków ¿yj¹cych w morzach sub- dex of Latin names. tropikalnych i tropikalnych. The colour plates are of course the most valuable Omawiana ksi¹¿ka to w³aœciwie luzne karty w for- part of the book. They present top quality photos macie A4, przebite czterema otworami umo¿li- which have been assembled with the use of computer wiaj¹cymi ich montowanie w segregatorze. Wydawca techniques on black background and therefore they za dodatkow¹ op³at¹ (18,00 DEM) dostarcza specjalny very truly reflect the beauty and colour patterns of segregator przewidziany na co najmniej kilka kolej- harps. Each species, specially those of the genus nych zeszytów, lecz jest on dosyæ niewygodny i lepiej Harpa, is illustrated by several shell specimens pre- po prostu zast¹piæ go ³atwo dostêpnym standardowym sented in two views at least. In this way a morphologi- segregatorem. W zamierzeniu wydawcy taka forma wy- cal variability of particular species is illustrated and dania ksi¹¿ki ma u³atwiaæ jej uzupe³nianie o dodatko- the reader can learn named forms and varietes. The we karty, np. uwzglêdniaj¹ce nowo opisane gatunki plates are splendidly composed, exploiting to the lub rewizje taksonomiczne. maximum the whole plate area for photos of harpid Na pierwszych 11 stronach PETER DANCE iGUIDO shells. POPPE krótko charakteryzuj¹ Harpidae opisuj¹c mor- Unfortunately, the publication brings out a feeling fologiê muszli i cia³a œlimaków, ich biologiê i œrodowi- of insufficiency. The authors and publishers wanted sko ¿ycia, rozmieszczenie geograficzne, wreszcie kre- the book to help in identification of harpid species. œl¹ kilka uwag o niektórych gatunkach. Na nastêpnych However this purpose has been only partially fulfilled. stronach GUIDO POPPE iTHIERRY BRULET przedsta- The descriptive part is very sketchy and does not con- wiaj¹ opis nowego gatunku, Morum fatimae. Wstêpn¹ tain any instruction which external shell feature is im- czêœæ koñczy wykaz gatunków rodziny Harpidae oraz portant for species determination. Such an informa- zestawienie bibliograficzne. Zasadnicz¹ czêœæ ksi¹¿ki, tion is lacking especially for morphologically variable której autorami s¹ te¿ G POPPE iTHIERRY BRULET, UIDO but similar species (like , H. davidis, H. stanowi 51 barwnych tablic zawieraj¹cych kolorowe cabriti or H. goodwini). The statement that they differ zdjêcia wszystkich gatunków zaliczanych do Harpidae: in subtle details visible in photos does not help in kolejno 28 tablic przedstawia dwanaœcie gatunków z identification. The lack of at least a simple identifica- rodzaju Harpa, 2 – piêæ Austroharpa, a 10 – dwadzieœcia tion key is certainly a drawback. Of course, one may szeœæ gatunków Morum. Na nastêpnych 4 tablicach ze- stawiono zdjêcia wierzcho³ków muszli poszczególnych resort to older monographs but they were either pub- gatunków, a dalsze 3, zatytu³owane „Determination lished when the genus Morum was not included in tool“, pos³u¿y³y wspólnemu zestawieniu zdjêæ okazów Harpidae (REHDER 1973) or devoted only to the ge- wszystkich gatunków. Ostatnie tablice zawieraj¹ zdjê- nus Harpa (BERKHOUT 1992). The photos of the “De- cia kilku gatunków uchwycone w ró¿nych sytuacjach termination tool” plates are extremely small, there- ¿yciowych. Ksi¹¿kê koñczy indeks nazw ³aciñskich. fore they are rather useless as tools for determination. Najbardziej wartoœciow¹ czêœci¹ ksi¹¿ki s¹ oczywiœ- In the book, there are some spelling errors in cie barwne tablice. Przedstawiaj¹ doskona³ej jakoœci Latin names. The authorship of Harpa cabriti is er- kolorowe zdjêcia, które zmontowane komputerowo roneously attributed to Lamarck, 1816 instead of na jednolicie czarnym tle wiernie oddaj¹ urodê i ubar- Fischer, 1860. It is not explained why the name wienie muszli Harpidae. Ka¿dy z gatunków, zw³aszcza Harpidae is attributed to Chenu, 1859, while Bronn, z rodzaju Harpa, reprezentowany jest przez szereg 1859 is usually given as an author of this taxon name. okazów muszli sfotografowanych przynajmniej w The bibliography leaves much to be desired, as sev- dwóch ujêciach. Pozwala to przeœledziæ zmiennoœæ eral source publications with original descriptions of Book review 259 morfologiczn¹ poszczególnych gatunków, a tak¿e po- particular species or with taxonomical revisions im- znaæ nazwane formy i odmiany. Tablice s¹ doskonale portant for Harpidae are omitted. skomponowane, maksymalnie wykorzystuj¹c po- The description of a new species in this anyhow wierzchniê strony dla zdjêæ muszli. popularized scientific publication is a mistake which Jednak, niestety, publikacja wywo³uje uczucie nie- must cause serious objections. It is not because the dosytu. W intencji autorów i wydawców ma ona species was described by amateurs, as the description u³atwiaæ rozpoznawanie gatunków z rodziny Harpi- is written in a correct professional way. However, the dae. Cel ten jednak osi¹gany jest co najwy¿ej po³owicz- descriptions of new taxa should be presented in nie. Czêœæ opisowa pracy jest bardzo ogólnikowa i nie strictly scientific publications, first and foremost in specialized malacological journals, in order to make zawiera ¿adnych wskazówek, które z cech wygl¹du sure that the description was carefully revised by muszli maj¹ istotne znaczenie dla identyfikacji gatun- scientific reviewers who checked the correctness of ków. Brakuje takich informacji szczególnie przy the authors’ analysis. zmiennych morfologicznie, a zarazem podobnych do The ConchBooks have announced next books of siebie gatunkach (np. Harpa major, H. davidis, H. cabriti “A Conchological Iconography” series (devoted to czy H. goodwini). Stwierdzenie, ¿e ró¿ni¹ je subtelne the families Strombidae and Haliotidae, and to the szczegó³y widoczne na zdjêciach, niestety nie u³atwia genus Calliostoma). It would be good if some inaccura- identyfikacji. Na pewno brakuje choæby bardzo cies of the first monograph were eliminated and if the uproszczonego klucza do rozpoznawania gatunków. perfect quality photos were supported by perfect Mo¿na oczywiœcie siêgn¹æ do starszych monografii, ale texts. te albo pochodz¹ z okresu, gdy rodzaj Morum nie by³ klasyfikowany w obrêbie Harpidae (REHDER 1973) REFERENCES albo poœwiêcone by³y tylko rodzajowi Harpa (BER- BERKHOUT J. 1992. The genus Harpa Röding, 1798 (Het ge- KHOUT 1992). Zdjêcia w obrêbie tablic „Determina- slacht Harpa Röding, 1798) (: : Har- tion tool“ s¹ bardzo ma³e, tote¿ w niewielkim stopniu pidae). Vita Marina 41: 115–137. spe³niaj¹ zadanie „narzêdzia do oznaczania“. REHDER H. A. 1973. The family Harpidae of the world. W ksi¹¿ce trafiaj¹ siê b³êdy w pisowni niektórych Indo-Pacific Moll. 3: 207–274. nazw ³aciñskich. B³êdnie podano autora gatunku Har- pa cabriti – winien byæ Fischer, 1860, jest Lamarck, 1816. Nie wyjaœniono, dlaczego nazwê Harpidae przy- pisuje siê Chenu, 1859, podczas gdy zwykle za autora nazwy rodzinowej podawany jest Bronn, 1859. Wiele do ¿yczenia pozostawia zestawienie biblio- graficzne, w którym pominiêto szereg prac zród³o- wych zawieraj¹cych oryginalne opisy gatunków b¹dz wa¿ne dla rodziny Harpidae rewizje taksonomiczne. Zamieszczenie opisu nowego gatunku na ³amach tej, b¹dz co b¹dz, popularnonaukowej publikacji jest nieporozumieniem, które budziæ musi powa¿ne za- strze¿enia. Nie chodzi tu o to, ¿e nowy gatunek opisa- ny zosta³ przez amatorów, zw³aszcza, ¿e opis przygoto- wano prawid³owo i profesjonalnie. Jednak opisy no- wych gatunków winny byæ przedstawiane na ³amach stricte naukowych publikacji, przede wszystkim w wy- specjalizowanych czasopismach. Tylko wtedy mo¿na mieæ pewnoœæ, ¿e przed opublikowaniem opisy zosta³y ANDRZEJ LESICKI poddane gruntownej ocenie recenzentów, którzy Department of Physiology, sprawdzili poprawnoœæ analizy autorów. Institute of Experimental Biology, Wydawnictwo ConchBooks zapowiada kolejne A. Mickiewicz University, Fredry 10, ksi¹¿ki w ramach serii A Conchological Iconography 61-701 Poznañ, Poland, (poœwiêcone rodzinom Strombidae i Haliotidae oraz e-mail: [email protected] rodzajowi Calliostoma). Dobrze by by³o, gdyby niedo- skona³oœci pierwszej monografii zosta³y w nich wyeli- minowane i perfekcyjnym fotografiom towarzyszy³y równie doskona³e opisy.