Nadzieja Na Cydr

ISSN 2299-0593 www.polskiesadownictwo.pl 1/2013 Styczeń–Luty Informator Biuletyn Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej

Nadzieja na cydr

Cięcie zimowe – proste zasady, sprawdzone efekty

Kampania „Jabłka każdego dnia”

WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Mirosław Maliszewski Prezes Związku Sadowników RP, Poseł na Sejm RP

Nadzieja na cydr

Kiedy w minionych latach protestowaliśmy przeciwko nie- lowe typu „cider” wykazują na świecie największy procentowo uzasadnionemu zaniżaniu cen skupu jabłek przemysłowych, wzrost sprzedaży, większy niż jakakolwiek inna kategoria mając w pamięci fiasko wówczas zawartego porozumienia alkoholi. i nic nie dających rozmów z przetwórniami, postanowiliśmy Obserwuję rodzącą się modę na cydr i uważam, że w naj- iść w kierunku uniezależnienia się od tych monopolistów. bliższym czasie (2–5 lat) będzie to produkt szeroko dostępny Mówiliśmy wówczas (Związek Sadowników RP), że trzeba dla polskiego konsumenta. Mówię to na podstawie tego, że znajdować też inny, poza tradycyjnym przeznaczeniem na coraz częściej rozmawiam o tym z ludźmi, którzy na poważnie koncentrat, sposób zagospodarowania jabłek gorszej jakości. zainteresowani są robieniem na tym biznesu. Wielu z nich ma Szukając więc nowych kanałów zbytu, uznaliśmy, że gospo- spore sukcesy na niwie gospodarczej i jestem pewien, że na darstwa sadownicze i grupy producenckie coraz bardziej pewno wykorzystają tę szansę. Jestem przeświadczony więc, powinny angażować się w produkcję mętnych soków tłoczo- że już wkrótce będziemy mogli swobodnie zakupić i spoży- nych oraz cydru. wać cydr. Na jednym z sadowniczych spotkań zwróciłem się do Nie oznacza to jednak, że problemów nie ma i wystarczy sadowników słowami: Kolejnym kanałem dystrybucji, który tylko inwestować. Jednym z nich jest dość wysoka stawka może spowodować, że jabłka będą przeznaczane na inną niż akcyzy (jest to alkohol), która powoduje, że cydr przegrywa do tej pory produkcję, jest wyrób cydru. w konkurencji z piwem. Podatek ten powinien być co najmniej Pierwszym krokiem do celu było wprowadzenie do polskie- równy, a może nawet niższy niż na piwo. Tak jest w niektórych go prawodawstwa regulującego ten rynek cydru jako wyrobu, europejskich krajach. Związek Sadowników RP jest na tym w postaci zmian w tzw. ustawie winiarskiej. Ta już od ponad polu bardzo aktywny. Moje liczne zapytania i interpelacje, dwóch lat funkcjonuje i cydr znajduje się w niej jako produkt, współpraca z innymi organizacjami, a także cykliczne spotka- co oznacza, że można go produkować i nim handlować. nia spowodowały, że wreszcie Ministerstwo Finansów zaczęło Można to już robić na skalę przemysłową, a także w gospo- dostrzegać wagę zjawiska. Od początku mówiliśmy, że akcy- darstwach sadowniczych. Odbywa się to na uproszczonych za pochodząca z cydru może uzupełnić bądź zastąpić spa- zasadach – jedno gospodarstwo może wyprodukować z wła- dające wpływy z akcyzy obciążającej piwo. Przeprowadzone snych owoców nawet 10 tys. litrów cydru rocznie. przez nas analizy wykazały, że wprowadzenie mniejszej Co to właściwe jest cydr? Wikipedia mówi, że: „Cydr, ina- stawki akcyzy dla cydru powinno prowadzić do wzrostu pań- czej jabłecznik (franc. cidre, ang. cider) – napój alkoholowy, stwowych dochodów budżetowych. Obecnie obowiązująca przefermentowany sok z dojrzałych jabłek (niedoprawiany stawka akcyzy dla cydru (158 zł od 1 hektolitra) jest znacząco cukrem), o wyglądzie od mętnego po klarowny, o zawar- wyższa od stawki akcyzy na piwo, która wynosi 93 zł. Jak tości alkoholu 2–7%. Cydr odznacza się świeżym aroma- widać stawka akcyzy na cydr jest teraz wyższa o kilkadziesiąt tem i lekko słodkawym, kwaskowo-orzeźwiającym smakiem procent od stawki na piwo, co stanowi jedną z głównych barier jabłek, dobrze gasi pragnienie. Wytwarzany przez fermenta- zdobycia popularności tych napojów alkoholowych. cję moszczu jabłecznego (soku z jabłek przeznaczonego do Nasze działania przyniosły efekt, bo w tych dniach wcho- produkcji cydru) w sposób zbliżony do produkcji piwa techni- dzi w życie zmiana do ustawy o podatku akcyzowym. Treść ką górnej fermentacji”. zmiany jest następująca: stawka akcyzy wynosi: Z badań konsumenckich wynika, że istnieje dosyć duża 1) na cydr (…) pod warunkiem, że alkohol w nim zawarty grupa osób (w tym ponad 60% kobiet), która chętnie kupi- powstał wyłącznie wskutek procesu fermentacji jabłek, soku łaby nowy niskoprocentowy napój alkoholowy (taki jak np. lub moszczu jabłkowego, o rzeczywistej objętościowej mocy cydr), ponieważ smak piwa nie w pełni ich zadowala. Niby alkoholu nieprzekraczającej 5,0% objętości – 97,00 zł od od jakiegoś czasu popularne są tzw. piwa smakowe (jabłko- 1 hektolitra gotowego wyrobu; we, malinowe, cytrynowe), to jednak aktywny i nowoczesny 2) na pozostałe napoje fermentowane – 158,00 zł od 1 hek- konsument szuka czegoś „świeższego”. Dlatego niejako tolitra gotowego wyrobu. Tak więc cydr w zasadzie zrównał „innowacyjne” podejście do cydru jest postrzegane jako jedna się tym obciążeniem podatkowym z piwem. Pozostaje mieć z zasadniczych przyczyn, dla których ostatnio napoje alkoho- nadzieję, że przedsiębiorcy, którzy zamierzają uruchomić

Informator 1 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

w Polsce produkcję tego napoju szansę tę wykorzystają i już produkcji. W Polsce jest już bardzo podobnie. Dlaczego więc niedługo jabłek przemysłowych nie będziemy sprzedawać cydr nie miałby mieć takich samych praw? tylko do produkcji koncentratu, ale też na cydr. Polska z produkcją jabłek w następnych latach na pozio- Oczywiście to nie koniec zmian, które będziemy propono- mie 2,8–3,0 mln ton będzie europejskim liderem i cydr może wali. Uważam, że w następnej perspektywie trzeba zdecydo- być jedną z alternatyw przeznaczenia jabłek gorszej jakości. wanie uprościć procedury i wymagania stawiane indywidual- Przez to nasze uzależnienie od przetwórczego monopolisty nym gospodarstwom sadowniczym. Niech za przykład służą będzie mniejsze, a możliwość uzyskania zadowalających winnice, w których w krajach Europy Zachodniej, bez zbęd- cen – wyższa. nych utrudnień można wytwarzać i sprzedawać wino własnej 

Wydawca: Związek Sadowników Rzeczpospolitej Spis treści REALIZOWANE PROGRAMY Polskiej ul. J. Piłsudskiego 59 1 Nadzieja na cydr 17 Rosyjski rynek jabłek 05-600 Grójec – Mirosław Maliszewski – Katarzyna Wargocka tel./faks: (48) 664 37 79 e-mail: [email protected] 3 Polski cydr – wreszcie coś drgnęło WYDARZENIA www.polskiesadownictwo.pl – Mariusz Strzeżek 18 Jabłonalia 2012 5 Sondaże, statystyki, raporty – Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Kozietuły i Okolic Hortpress Sp. z o.o. – Janusz Gawryszek 21 IX Konferencja Sadownicza w Kraśniku ul. Rakowiecka 32 5 Mirosław Maliszewski o GMO 02-532 Warszawa 22 Zaproszenie na Targi Sadownictwa – Aleksandra Wielgos tel. 22 826 16 26 i Warzywnictwa TSW 2013 e-mail: [email protected] DORADZAMY www.hortpress.com RELACJE 6 Cięcie zimowe – proste zasady, 24 Posiedzenie COPA-COGECA w Brukseli Redaktor naczelny: sprawdzone efekty Marian Smentek, tel. 667 877 001 – Jacek Pruszkowski – Mariusz Podymniak Redakcja: 25 Sukcesy polskiego eksportu Grażyna Ciołkowska-Paluch NASZE INTERWENCJE 26 XVII Ogólnopolskie Spotkanie Reklama: 10 Oddział Warka za obniżeniem podatku Sadowników w Grójcu Anna Możdżyńska, tel. 693 65 00 15 rolnego – Katarzyna Bekasiewicz [email protected] – ZSRP 27 Eksporterzy na spotkaniu w GIORiN Opracowanie graficzne i techniczne: 11 Więcej wniosków niż pieniędzy – Mariusz Strzeżek Bartek Mika – Katarzyna Bekasiewicz 27 Zdjęcie na okładce: Markus Mainka – Fotolia IV Europejskie Forum Młodych Rolników INICJATYWY – Łódzkie 2012 Opr. techniczne i druk: Nakład: 12 Policjanci rozpoczęli współpracę – Jacek Otulak Hortpress Sp. z o. o. 5000 egz. z sadownikami INFORMACJE BRANŻOWE Poligrafia GREG – Agnieszka Wójcik ul. Konstruktorska 4 p. 227 28 Ceny jabłek w III kwartale 2012 roku 02–673 Warszawa 16 Był sad... i nie ma – Marek Słoniewski 29 Eksport materiału szkółkarskiego do Reklamy całostronicowe: II, III, IV okł., 9, 31 Federacji Rosyjskiej Ogł. własne wydawcy: 2, 29, 32 NASZYM ZDANIEM Redakcja nie zwraca materiałów oraz zastrzega 29 Spadek cen koncentratu jabłkowego sobie prawo do ich zmiany i redagowania. 18 Ubożenie polskiego społeczeństwa w listopadzie 2012 Redakcja nie odpowiada za treść reklam w dobie kryzysu światowego zamieszczonych w biuletynie. – Jan Madej 30 Informacje FAMMU/FAPA - ogłoszenie własne wydawcy -

2 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Mariusz Strzeżek

Polski cydr – wreszcie coś drgnęło

Od samego początku Związek Sadowników RP aktywnie 2013. Zgodnie z jego zapisami ma ona wynosić 97 złotych od wspierał środowiska zorientowane na produkcję cydru, perry 1 hektolitra gotowego wyrobu, o rzeczywistej objętościowej oraz innych napojów niskoalkoholowych, w ich dążeniu do mocy alkoholu nieprzekraczającej 5,0%. Wspomniany pro- zmian przepisów blokujących rozwój tej branży w Polsce. jekt, z senackimi poprawkami dotyczącymi innych kwestii niż Wszystko wskazuje na to, że działania podejmowane przez cydr, został niedawno przyjęty przez Sejm. prezesa Mirosława Maliszewskiego zaczynają przynosić ocze- Wysoka stawka akcyzy (158 zł od jednego hektoli- kiwane rezultaty. Kierowane przez niego zapytania poselskie tra gotowego produktu), obligująca do nakładania ban- oraz rozmowy z urzędnikami różnego szczebla spowodo- deroli, stanowi jedną z przyczyn blokujących roz- wały zauważenie problemów polskiego cydru. Co więcej, wój produkcji cydru i perry w naszym kraju. Jej reduk- zwrócono uwagę na korzyści wynikające z ich usunięcia. cja do wymienionego poziomu stanowić będzie duży krok Postanowiliśmy jednak tak posterować akcyzą, aby przed- w kierunku uczynienia wspomnianej produkcji bardziej opła- siębiorcom opłacało się wytwarzać w naszym kraju niskoal- calną – zarówno dla większych producentów, jak i pojedyn- koholowe napoje z jabłek. Owoców mamy pod dostatkiem, czych gospodarstw chcących wytwarzać z własnych surow- dlaczego więc nie robić rodzimego cydru? Gdyby udało się ców wymienione napoje. Swego czasu przytoczone powin- przedsiębiorcom rozkręcić cydrowy biznes, skorzystałby też ności, związane z podatkiem akcyzowym, stały się przyczyną fiskus – podkreślił w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” Jacek nieudanej próby wprowadzenia na rodzimy rynek polskiego Kapica, podsekretarz stanu w resorcie finansów (wyd. nr 236 cydru, jaką podjął Browar Łomża. z 9.10.2012, str. B16). Zgodnie z zapowiedzią Ministerstwo Rozwój produkcji cydru i perry w Polsce dałby szansę na Finansów rozpoczęło prace analityczne, które poprzedzają nowy sposób zagospodarowania owoców przemysłowych, wprowadzenie jakiejkolwiek zmiany w prawie fiskalnym. z których większość stanowiłyby jabłka. Znalazłoby to prze- Prace analityczne Ministerstwa Finansów zaowocowały łożenie na poprawę cen skupu. Produkcja cydru stanowić propozycją zmiany wysokości stawki akcyzowej, która zosta- będzie uzupełnienie oferty rynkowej – podkreśla Maliszewski ła zazwarta w projekcie tzw. ustawy okołobudżetowej na rok w wywiadzie dla „Kuriera Południowego” (www.kurierpolu-

Fot. Katarzyna Bekasiewicz

Informator 3 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Źródło: IERiGŻ-PIB * Szacunek przedwynikowy GUS z 25 września 2012 r.

dniowy.pl), po czym dodaje – Oznaczałaby też dywersyfika- z własnych upraw. I dodaje: Również w zakresie nadzoru nad cję przeznaczenia owoców. Dotychczas z owoców gorszej bezpieczeństwem żywności i żywienia możliwe jest zrów- jakości (nawet do 92 proc.) wytwarza się przede wszystkim nanie uprawnień wytwórców cydru i perry, produkujących te koncentrat, a to powoduje, że mamy dyktat zakładów prze- napoje w limitowanych ilościach z surowców pochodzących twórstwa owocowego. Pojawienie się polskiego cydru i perry z własnych upraw, co do zwolnienia z obowiązku zatwier- stworzyłoby również „zdrowszą” alternatywę dla mocnych dzenia, jednakże pod warunkiem zgłoszenia do rejestru alkoholi. O tym, iż jest realna szansa, że wspomniane napoje podmiotów działających na rynku spożywczym (…) Prace niskoalkoholowe zyskają uznanie wśród naszych konsumen- nad wprowadzeniem stosownej zmiany w cytowanej wyżej tów, świadczy popularność, jaką w ostatnim czasie zdobyły ustawie już się rozpoczęły. Pozostaje mieć nadzieję, że tak wszelkiej marki piwa smakowe. Bardzo prawdopodobne jest jak w przypadku Ministerstwa Finansów również resort zdro- także, że gdyby nie do końca dobre przepisy, które podnoszą wia przejdzie od słów do czynów. koszty produkcji i wpływają na cenę końcową cydru i perry, Jak zapewnia prezes Maliszewski na tym, co już udało browary w naszym kraju uzupełniłyby swoją ofertę właśnie się osiągnąć, działania Związku na rzecz poprawy niekorzyst- o wymienione napoje. Tak, jak ma to miejsce w innych pań- nych przepisów, które dotyczą produkcji cydru, nie kończą się stwach. Pośrednio świadczy o tym również wspomniana – Będziemy starali się wprowadzić stosowne zmiany w usta- próba wprowadzenia na rynek rodzimego cydru pod sztan- wie („winiarskiej” – przyp. aut.), aby cydr mógł być konku- darem Łomży. rencyjny w stosunku do piwa. W tym celu ZSRP wystosował W kontekście zmian przepisów blokujących rozwój m.in. pisma do ambasadorów krajów, w których wytwarzanie produkcji cydru oraz perry istotne jest także stanowisko cydru i perry odbywa się od dawna. Niektórzy udzielili już Ministerstwa Zdrowia. W odpowiedzi udzielonej na zapy- odpowiedzi. Ambasada Hiszpanii w RP zadeklarowała nawet tanie poselskie Mirosława Maliszewskiego, które dotyczyło chęć zorganizowania spotkania z tamtejszymi producentami, wprowadzenia uproszczeń dla sadowników chcących wytwa- w celu zapoznania się z cydrowymi realiami obowiązującymi rzać wspomniane napoje niskoalkoholowe, resort zauważa, na Półwyspie Iberyjskim. Informacje uzyskane z placówek że: pod warunkiem zachowania analogicznych wymogów dyplomatycznych posłużą Związkowi w pracach nad projek- (jak dla winiarzy gronowych produkujących w ograniczonej tem ustawy, zmieniającej niektóre akty prawne dotyczące ilości z własnych upraw – przyp. aut.) dopuszczalne było- wytwarzania wspomnianych napojów niskoalkoholowych. by umożliwienie prowadzenia sprzedaży w gospodarstwie produkującym cydr lub perry z surowców pochodzących 

4 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Janusz Gawryszek Prezes O/ Wandalin ZSRP Sondaże, statystyki, raporty

Mija 2012 rok, który w pamięci producentów owoców nie mają dostępu do 2 lub więcej punktów (np. trzy posiłki pozostanie rokiem zawiedzionych nadziei oraz niewykorzysta- dziennie, podręczniki, właściwe ubranie i obuwie, dostęp do nych szans. Kolejny już rok problemów sadownictwa (i chyba nauki itp.). Obliczono, że we wszystkich krajach OECD 30 mln całego rolnictwa), które nie mogą się przebić do dyskursu dzieci żyje w ubóstwie, w krajach UE 13 mln, w Polsce jest publicznego, niestety ze szkodą dla całego sektora rolnego to 1,3 mln dzieci, co daje nam 24. miejsce na 29 zbadanych w Polsce. Problematyka związana z rolnictwem w Polsce krajów. permanentnie przegrywa z istnym nawałem informacji mało Drugi wskaźnik to ubóstwo względne (zależne od docho- istotnych czy wręcz błahych, a są to tzw. tematy zastępcze. du) i w tym obszarze Polska plasuje się na 25. miejscu na 35 Poszczególne agendy rządowe podają przeróżne wyniki zbadanych krajów. badań i sondaży (choćby GUS i dane nt. poszczególnych Kolejny raport, tym razem NIK, pokazuje skalę zapóź- gatunków owoców), a to o wzroście gospodarczym, bezro- nienia pod względem liczby publikacji naukowych na 1 mln bociu czy sytuacji Polski na tle innych krajów UE. Jednak mieszkańców. Polska ze swoim 32. miejscem w Europie chyba najbardziej obiektywne badania o sytuacji w różnych przegrywa również w patentach. W 2009 roku zgłosiliśmy sferach życia społecznego przedstawia i prezentuje UNICEF. ich 6,8, w tym samym czasie Czechy miały 22,6, zaś Niemcy Pierwsze badanie, jeszcze z 2011 roku, dotyczyło poziomu prawie 300 zgłoszonych patentów. Na strategiczne programy zaufania społecznego we wszystkich krajach OECD. Polska badawcze i prace rozwojowe w 2010 roku wydano 0,7%, zaś zajęła w tym rankingu 26. miejsce z wynikiem 14,16%, za w 2011 1,6% całej puli środków przeznaczonych na naukę, nami były tylko Rumunia i Bułgaria. Na czele stawki Dania a wynoszące ok. 6 mld zł. Jedną z konsekwencji polskiej z wynikiem 60% i Norwegia 80% zaufania społecznego. nauki jest niewielka innowacyjność, wskaźnikiem czego są Wynik tego badania widać w Polsce szczególnie w sektorze patenty przyznawane przez Europejski Urząd Patentowy. tworzenia „Grup i organizacji producentów”, gdzie proces ten W roku 2011 patenty przyznano 45 wnioskom zgłoszonym idzie powoli, a dla niektórych rejonów sadowniczych w kon- z Polski. Dla porównania Niemcy otrzymały ich 13,5 tys., rów- tekście zaostrzenia kryteriów o tzw. wstępne uznanie prak- nież w przeliczeniu liczby patentów na 1 mln mieszkańców. tycznie się zakończył. Wymagania dotyczące handlu owoca- Ile z wyżej wymienionych zagadnień dotyczy rolnictwa, mi dla sadowników w niedalekiej przyszłości mogą okazać się a w szczególności sadownictwa, tego nie podano. Dane barierą nie do przebycia, co może skutkować bardzo trudną zawarte w tych badaniach muszą budzić głęboki niepokój, sytuacją całej rzeszy gospodarstw sadowniczych. chociażby w perspektywie negocjacji o kolejny unijny budżet UNICEF zbadało też sytuację dzieci w krajach OECD dla Polski, z którego duża część jest przewidziana dla sektora i według wszystkich komentatorów wyniki tego sondażu są rolnego, w tym dla sadownictwa. porażające. Badanie podzielono na dwa wskaźniki. Pierwszy Literatura: to wskaźnik deprywacji dzieci, który składa się z 14 punktów. Raport UNICEF w krajach OECD Według UNICEF w krajach OECD dzieci ubogie to te, które Raport NIK Mirosław Maliszewski o GMO

We wtorek (27 listopada 2012 r.) w popołudniowej, Rady Ministrów zakazujące w Polsce uprawy, a więc i obro- burzliwej debacie w Polskim Radiu na temat GMO udział tu materiałem siewnym dwóch roślin: kukurydzy Mon 810 wzięli Mirosław Maliszewski reprezentujący Polskie i ziemniaka Amflora. (…) Ta ustawa zamyka możliwość Stronnictwo Ludowe, Jan Szyszko (PiS), Dorota Niedziela uprawy w Polsce roślin GMO. Do tej pory takiego (PO), Andrzej Dąbrowski (Solidarna Polska), Dariusz Joński zakazu nie było. Ta ustawa daje możliwość Radzie (SLD), Adam Rybakowicz (RP). Ministrów, a więc organowi, który jest bardzo wysoko Zdaniem posła Mirosława Maliszewskiego ustawa umocowany, przypomnę, organowi, który w innych o nasiennictwie (obecnie czeka na podpis Prezydenta RP) krajach w Unii Europejskiej, które podjęły decyzję zamyka możliwość uprawy w Polsce roślin GMO. Poseł o zamknięciu się na uprawę roślin GMO, były regu- dodał, że zaraz po podpisaniu ustawy wyjdzie rozporządzenie lowane niższym rozporządzeniem, rozporządzeniem

Informator 5 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

np. ministra rolnictwa czy ministra środowiska. I ta W ocenie posła Maliszewskiego warto uspokoić konsu- ustawa nie otwiera, tylko zamyka Polskę na GMO, bo mentów, ponieważ polska żywność jest i będzie bezpieczna, zapowiedzi i ministra, i koalicji rządzącej mówią wyraź- szczególnie po wprowadzeniu tej ustawy, bo nie pozwoli ona nie, że zaraz po podpisaniu ustawy przez prezydenta i rozporządzenie, które będzie do niej wydane, uprawiać Bronisława Komorowskiego, mam nadzieję, że do w Polsce roślin genetycznie modyfikowanych, które dzisiaj są tego dojdzie, wyjdzie rozporządzenia Rady Ministrów w Polsce uprawiane. zakazujące w Polsce, wyraźnie zakazujące w Polsce Maliszewski odniósł się również do niedawnych wydarzeń uprawy, a więc i obrotu materiałem siewnym, dwóch pod Pałacem Prezydenckim. Przypomnijmy, że w niedzielę roślin, dwóch gatunków, a więc ziemniaka Amflora, 25 listopada 2012 r. pod Pałacem Prezydenckim odbyła się przypomnę, że to jest ziemniak niejadalny, jest to ziem- demonstracja przeciwko ustawie o nasiennictwie. niak przemysłowy stosowany do produkcji skrobi, W jego opinii ludzie biorący udział w w/w demonstracji nie i kukurydzy genetycznie modyfikowanej, tej kukurydzy mieli wiedzy, raczej zostali zmanipulowani przez środowiska, także bezpośrednio nie jemy, to jest kukurydza paszo- które chcą jak najwięcej ugrać na tym i licytują, kto jest bar- wa. Więc nie możemy mówić, że w jakikolwiek sposób dziej przeciwko GMO. Myślę, że wszyscy (…) są przeciwko Polska otwiera się na uprawę GMO (…). uprawie roślin genetycznie modyfikowanych w Polsce – Zdaniem posła Maliszewskiego (…) Polska nigdy nie powiedział Maliszewski. będzie krajem, w którym będzie można uprawiać te Aleksandra Wielgos rośliny z różnych innych powodów, nie tylko tych, że Więcej na temat działalności posła Mirosława one potencjalnie są szkodliwe dla zdrowia konsumen- Maliszewskiego znajdziecie Państwo na stronie: http:// ta, ale chociażby z tych powodów, że w Polsce klimat www.maliszewskimiroslaw.eu/ oraz na facebook-u: http:// nie sprzyja ani uprawie kukurydzy Mon 810, ani soi www.facebook.com/maliszewski.mm genetycznie modyfikowanej, a tym bardziej ziemnia- ków Amflora. 

DORADZAMY

Mariusz Podymniak Hortus Media

Cięcie zimowe – proste zasady, sprawdzone efekty

Od kilku lat, gdy w polskich sadach częstymi gośćmi są doradcy sadowniczy z zachodniej Europy, zmienił się sposób podejścia do cięcia drzew jabłoni i grusz. Wprowadzona wraz z zagranicznym doradztwem nowa forma architektury drzew daje wiele wymiernych korzyści, jak ogranicze- nie wzrostu drzew, wyrównanie owocowania w kolejnych latach, wyrów- nanie i poprawa jakości jabłek. By takie korzyści osiągnąć, należy ciąć drzewa na „klik”, tworzyć „okna” i pamiętać o zasadzie „1, 2, 3”. Większość sadowników już z pew- nością słyszała, a spora część już od lat praktykuje w swoich sadach tech- Fot. 1. Peter van Arkel podczas pokazów cięcia corocznie organizowanych nikę cięcia na „klik”. Metoda ta, jak w Polsce

6 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

przypomina Peter van Arkel, doradca sadowniczy z Holandii (w Polsce współ- pracuje z firmą Soska Konsulting, fot. 1), jest bardzo stara, a praktykowali ją już średniowieczni mnichowie, którzy w ten sposób formowali drzewa grusz i jabłoni, rosnące w przyklasztornych ogrodach. Dlaczego? Bo oprócz tego, że metoda jest prosta i łatwa, to ogranicza przyrastanie pędów na długość, stymulując je zarazem do zakładania pąków kwiatowych. Metoda cięcia na „klik” dotyczy tylko i wyłącznie cięcia wykonywane- go w jednorocznym drewnie. Przy jej wykorzystaniu można skracać zarówno przewodnik, który osiągnie zakładaną a b wysokość, jak i konary dolnego piętra korony. Cięcie na „klik” można więc roz- Fot. 2. Przewodnik, gdy dorośnie do zakładanej wysokości, można przycinać na począć, gdy drzewka dorosną do zakła- „klik” – tu przed cięciem (a) i po cięciu (b) danej dla nich wysokości. W pierwszym roku jednoroczny pęd, będący przedłużeniem przewodnika, przycina się w połowie jego wysokości (fot. 2). W kolejnym roku wyrośnie tam kilka pędów, z których zawsze jeden, będący przedłużeniem osi przewodnika, skraca się za 2–3. oczkiem (pozostawia się 3–5-cm fragment jednorocznego pędu), a pozostałe jednoroczne pędy usuwa. Taki sposób cięcia praktykowany jest również w kolejnych latach. Dzięki temu nie tylko ogranicza się przyrastanie przewodnika na wysokość (fot. 3), ale też przenosi wzrost na wierzchołek, gdzie łatwo można usunąć niepotrzeb- ne pędy. Podobna zasada dotyczy konarów dolnego piętra korony, na któ- rych cięcie na „klik” można rozpocząć Fot. 3. Przewodnik cięty na „klik” nie wtedy, gdy wypełnią one przewidzianą przyrasta już zbytnio na wysokość dla nich przestrzeń w sadzie. Coroczne Fot. 4. Drzewo odmiany ‘Jonagold skracanie jednorocznego przyrostu Decosta’ przycięte według systemu sprzyjać będzie usztywnianiu konarów proponowanego przez holenderskich dolnego piętra korony, które powinny dy ciągnikiem, skracają je na długość doradców być utrzymane przez cały okres życia poprzez wykonanie cięcia w starszym drzew w sadzie. Ich usuwanie jest drewnie. Drzewa na takie przycięcie niepożądane, ponieważ będzie stymu- reagują silnym wzrostem. Wyrastające Przez okna więcej światła lować do silnego wzrostu w górnych pędy są silne, z reguły niezakończone Według holenderskiego doradcy partiach koron i powodować wzrost pąkiem kwiatowym i w efekcie mało ponad konarami dolnego piętra korony nakładów na cięcie. Często sadownicy, wartościowe z punktu widzenia owo- powinno się pozostawiać tzw. okna. którzy nie wykonują cięcia na „klik” na cowania. By takich sytuacji uniknąć, Jest to wolna przestrzeń na przewodni- konarach dolnego piętra korony, dopie- warto jest w odpowiednim momencie ku (około 50–70 cm) pozbawiona bocz- ro w momencie, gdy są one zbyt długie rozpocząć na konarach dolnego piętra nych pędów. Nie bez powodu nazywa lub nadmiernie wyrastają w kierunku korony cięcie na „klik” i konsekwentnie się ją „oknem”, gdyż pełni ona taką wła- międzyrzędzi – utrudniając przejaz- je kontynuować w kolejnych latach. śnie funkcję jak okna w budynkach – ma

Informator 7 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

zapewniać dostęp światła do konarów dolnego piętra korony. Jest to bardzo ważna powierzchnia owoconośna. Gdy dociera do niej odpowiednia ilość świa- tła, na konarach dolnego piętra korony tworzą się mocne pąki kwiatowe, jabłka są wyrośnięte i dobrze wybarwione. Tworzenie okien jest więc szczegól- nie ważne u odmian, które trudno się wybarwiają, jak Jonagoldy, ‘Šampion’, ‘Ligol’ (fot. 4). U takich odmian, jak ‘Golden Delicious’, okna nie muszą być tak duże, ale warto również je tworzyć po to, aby na dolnych konarach zakła- dały się mocne pąki kwiatowe.

„1, 2, 3” Najlepszej jakości jabłka zbiera się z młodych pędów, i takie powinny przeważać w koronie drzew ponad Fot. 5. Drzewko odmiany ‘Gala’ pra- Fot. 6. Efektem poprawnie prowadzo- konarami dolnego piętra korony. Ta widłowo przycięte, z pozostawieniem nych drzew jest obfite i coroczne owo- część drzewa powinna być więc wypeł- okna i młodych owoconośnych pędów cowanie – tu ‘Jonagold Decosta’ niona przede wszystkim przez pędy ponad konarami dolnego piętra koro- 1-, 2- i 3-letnie. W przypadku nie- ny których odmian wielkoowocowych (np. Jonagoldy, ‘Ligol’, ‘Boskoop’) można utrzymywać owocowanie na młodych w roku poprzednim obficie plonowa- czasem pozostawić również pędy 4-let- pędach (fot. 5). Tak prowadzone drze- ły, wtedy cięcie powinno być bardziej nie, gdy jest tam dużo pąków kwia- wa przez 15 lat i dłużej, będą „wiecznie wyważone, ze zwróceniem uwagi na towych. Takich bocznych pędów nie młode”, a więc i w pełni produktywne. pozostawienie jak największej liczby powinno być już w koronach drzew Warto też pamiętać, że cięcie drzew pędów z pąkami kwiatowymi. Więcej odmian drobnoowocowych, gdzie przez jest również zabiegiem regulującym ich pędów można usunąć po roku słabe- cięcie należy dążyć do poprawy wielko- owocowanie. Dlatego u odmian, które go owocowania, kiedy drzewa mają ści owoców. W środkowej części korony obficie i corocznie owocują (‘Gala’, i tak dużo (zwykle za dużo) pąków należy usuwać więc przede wszystkim ‘Šampion’, ‘Idared’, ‘Golden Delicious’), kwiatowych. Przestrzeganie tych zasad pędy zbyt grube, starsze niż 3–4-letnie, poprzez cięcie można ograniczyć pozwala wyeliminować problemy oraz młode pędy rosnące pod zbyt liczebność owoców. Nie warto więc z przemiennym owocowaniem niektó- ostrym kątem do przewodnika. Zawsze u tego typu odmian oszczędzać pędów rych odmian (Jonagoldy, ‘Ligol’) i uzy- podczas usuwania pędów należy pozo- mocno obłożonych pąkami kwiatowymi, skiwać coroczne i wyrównane plony stawić czopy. Z nich będą wyrastać które mają 3 lata i więcej. Niektóre, jabłek. młode pędy. Czopy powinny mieć 3–5 z dużą liczbą krótkopędów, mają 30–50 Cięcie na „klik”, pozostawie- cm. Wtedy zazwyczaj wyrastają z nich pąków kwiatowych, co da później 150– nie „okien” i młodych pędów w koro- niezbyt silne pędy, które zakończone są 250 kwiatów. Gdy pozostanie z nich nie drzewa to podstawowe elementy pąkiem kwiatowym. W kolejnym roku, nawet jedna trzecia, to i tak jest o wiele nowoczesnego cięcia drzew jabłoni gdy zaowocują, przygną się pod cięża- za dużo, gdy chce się uzyskać dobrej i grusz. Tak prowadzone sady odwdzię- rem owocu. Pozostawienie zbyt krót- jakości, wyrośnięte jabłka. Gdy jed- czą się corocznym, obfitym plonowa- kich czopów nie jest wskazane, z nich nak takie pędy się pozostawia, warto niem i wysoką jakością jabłek (fot. 6). wyrastają z reguły zbyt silnie rosnące przynajmniej usunąć na nich część Potwierdzają to sadownicy, którzy już pionowe pędy. Krótkie czopy mogą też krótkopędów wyrastających po dolnej praktykują te zasady w swoich sadach. zamierać i są wtedy często porażane stronie gałęzi. Podkreślają też, że ich opanowanie przez raka bakteryjnego. Inaczej jest u odmian, które tworzą wcale nie jest takie trudne i można bez duże owoce i mogą przemiennie owo- problemu przekonać do nich pracowni- Regulacja owocowania cować. U nich sposób cięcia trzeba ków wykonujących cięcie drzew. Warto Pamiętając o zasadzie „1, 2, 3” uzależnić od tego, jak plonowały w roku więc spróbować. i regularnie wymieniając stare pędy poprzednim, ile jest pąków kwiatowych na młode, możemy przez wiele lat i w jakiej są one kondycji. Jeśli drzewa 

Nasze interwencje WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL Oddział Warka za obniżeniem podatku rolnego

W dniu 11 grudnia 2012 roku zarząd ZSRP o/Warka zło- Nie zgadzamy się również ze stanowiskiem Burmistrza żył wniosek do Burmistrza Warki, Przewodniczącego Rady Warki przedstawionym na Komisji, który ocenił propozycję jako Miejskiej i Przewodniczącej Komisji Rolnictwa dotyczący pro- zwykłe „pieniactwo” paru ludzi ze Związku, których propozycja pozycji obniżenia podatku rolnego w gminie Warka. obniżenia podatku może zachwiać finansami gminy. Według Zarząd Związku, mając na uwadze klęski, które dotknęły naszej oceny nic nie stało na przeszkodzie, aby ewentualnie rolników w naszej gminie (wg komisji przemrożenia w drze- brakujących środków finansowych poszukać w działach np. wostanie 1297 ha na kwotę 48 875 000 zł, gradobicia 3151 administracja, sport, a nie w kieszeniach rolników. ha na kwotę 103 716 125 zł), a także to, że wiele sąsiednich Na Sesji Rady Miejskiej Przewodniczący Rady podał gmin, np. Góra Kalwaria, Chynów, Promna, Stromiec, obni- wniosek Związku pod głosowanie. Za obniżeniem podatku żyło podatek w roku 2012 i 2013, widział potrzebę złożenia głosowało dwóch radnych (Żelechowski, Piekarniak), dwóch takiego wniosku. radnych wstrzymało się od głosu (Sobieraj, Marszałek), W ubiegłym roku w naszej gminie podatek został podnie- a jedenastu radnych było za maksymalną stawką podatku siony o 100%. Na rok 2013 również jest nieduży, ale wzrost rolnego. o około 2%. Jako Zarząd Związku na przestrzeni minionych 12 lat Do dyskusji nad naszymi propozycjami doszło zarówno na zawsze staliśmy po stronie sadowników i w ich imieniu wystę- Komisji Rolnictwa, jak i na Sesji Rady Miejskiej. Uważamy, że powaliśmy do władz różnego szczebla. W samorządzie Warki stanowisko zajęte przez Przewodniczącą Komisji, która utrzy- mieliśmy również partnera, który ze zrozumieniem traktował muje, że sadowników stać na płacenie podatku w maksymal- problemy naszej branży. Tę decyzję rady zostawiamy bez nej stawce, nie odnosi się do rzeczywistej sytuacji finansowej komentarza. Wnioski każdy z nas niech wyciągnie sam. sadowników i jest wręcz działaniem na szkodę rolnictwa. Zarząd Związków Sadowników RP o/Warka

Związek Sadowników RP Rada Miejska w Warce Zarząd Gminny w Warce Sz. P. Łukasz Celejewski Przewodniczący Rady Miejskiej

Dotyczy: obniżenia stawki podatku rolnego na rok 2013

Związek Sadowników RP zwraca się do Radnych Rady Miejskiej w Warce o zmniejszenie ceny skupu żyta do celów wymiaru podatku rolnego. Wnioskujemy, aby zaproponowaną przez Prezesa GUS-u kwotę 75,86 zł za 1q zmniejszyć do stawki 50,00 zł za 1q. W ubiegłym roku stawki podatku w naszej gminie wzrosły o 100%. Wiele sąsiednich gmin podjęło uchwały o zmniejszeniu wymiaru podatku dla rolników na rok 2012 i na rok 2013. Klęska przemrożeń wiosennych drzewostanu i gradobić, która swym zasięgiem objęła 60% upraw sadowniczych, spowodowała olbrzymie straty. Potwierdziły to komisje powołane przez Burmistrza do oceny szkód ok. 300 wniosków na przemrożenie i ok. 800 na gradobicia. Mamy nadzieję, że w tych okolicznościach Rada Miejska na wniosek Zarządu Związku Sadowników RP o/Warka przyjmie uchwałę, która złagodzi obciążenia finansowe dla gospodarstw sadowniczych na terenie naszej gminy.

Z wyrazami szacunku Zarząd Gminny Związku Sadowników RP

10 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Więcej wniosków niż pieniędzy

26 listopada 2012 r. zakończył się, trwający od 15 paź- W związku z informacją o bardzo dużej liczbie złożonych dziernika, tegoroczny nabór wniosków o przyznanie pomocy wniosków Związek Sadowników RP wystosował pismo do w ramach działania „Przywracanie potencjału produkcji rol- ministra Stanisława Kalemby o zabezpieczenie dodatkowych nej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych środków finansowych (treść pisma poniżej). oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”. Katarzyna Bekasiewicz

ZWIĄZEK SADOWNIKÓW RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ul. Piłsudskiego 59 05-600 Grójec tel./faks (48) 664 37 79 e-mail: [email protected] ZSRP/ZG/14/11/2012 Grójec, 30 listopada 2012

Sz. P. Stanisław Kalemba Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Szanowny Panie Ministrze,

W imieniu Związku Sadowników RP, zwracam się do Pana odnośnie informacji o bardzo dużej liczbie złożonych wniosków na przyznanie pomocy w ramach działania 126 „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych”. Członkowie Związku Sadowników RP są bardzo zaniepokojeni wiadomością, że zabraknie środków finansowych na pomoc w ramach tego działania. Tegoroczne klęski żywiołowe były wyjątkowo dotkliwe dla polskich rolników. Wiele gospodarstw ma problem ze zdobyciem funduszy koniecznych do codziennego funkcjonowania. Istnieje poważne niebezpieczeństwo, że rozwój polskiego sadownictwa może zostać zahamowany, jeśli w porę nie podejmiemy odpowiednich działań. W związku z powyższym zwracamy się z wnioskiem o zabezpieczenie środków finansowych na pomoc wszystkim poszkodowanym w ramach działania 126, prosimy o przesunięcie środków finansowych z innych działań, które są mniej popularne. Pozwoli to poszkodowanym na odbudowę zniszczonych gospodarstw i upraw.

Licząc na pozytywne rozpatrzenie naszej prośby pozostaję z poważaniem:

Mirosław Maliszewski, Prezes Zarządu Głównego ZSRP Poseł na Sejm RP

Informator 11 Inicjatywy WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Policjanci rozpoczęli współpracę z sadownikami

W piątek 23 listopada 2012 roku na sali konferencyjnej Związku, posłem na sejm RP Mirosławem Maliszewskim, Starostwa Powiatowego w Grójcu odbyło się spotkanie przed- przekazując informacje dotyczące bezpiecznego zatrudniania stawicieli Komendy Powiatowej Policji w Grójcu z sadowni- pracowników. Ponadto mieli możliwość wysłuchania z jakimi kami powiatu grójeckiego. Na terenie powiatu grójeckiego problemami spotykają się na co dzień gospodarze oraz pro- dominującym na rynku pracy jest zbiór owoców i warzyw, pozycji współpracy. a napływ pracowników sezonowych, również obcokrajowców, W ramach działań prewencyjnych nawiązano również sprzyja różnym zagrożeniom. współpracę ze Starostwem Powiatowym w Grójcu. Powstała Spotkanie to rozpoczęło działania prewencyjne pod hasłem dzięki temu ulotka zaprojektowana przez grójeckich poli- „Bezpieczny sadownik”, ukierunkowane na przeciwdziałanie cjantów (str. 14–15). Ulotka ta jest rozpowszechniana wśród popełnianym przestępstwom i wykroczeniom na szkodę osób mieszkańców powiatu. Informuje ona, jakie podstawowe prowadzących gospodarstwa sadownicze. Nawiązano współ- zasady należy zachować przed zatrudnieniem do zbioru owo- pracę ze Związkiem Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej, co ców pracownika sezonowego. Policjanci będą nadal współ- pozwoliło na uczestnictwo komendanta powiatowego policji pracować z członkami związku, są już planowane kolejne w Grójcu insp. Michała Toporkiewicza oraz I zastępcy komen- spotkania. danta powiatowego mł. insp. Marka Szewczyka w zebra- asp. Agnieszka Wójcik niu Związku. Rozmawiali z sadownikami oraz z prezesem KPP Grójec

W związku z programem ,,Bezpieczny sadownik” w załączeniu przedstawiamy sylwetki poszczególnych dzielnicowych z Rewiru Dzielnicowych WP Komendy Powiatowej policji w Grójcu:

Mł. asp. Ewelina Kozdruj – dzielnicowy Kościelna, Mogielnicka, Mokra, Mszczonowska, Niecała, rejonu I. Ogrodowa, Piotra Skargi, Plac Wolności, Przemysłowa, 32 lata, w służbie od 6 lat. Obsługuje Skrzetuskiego, Spółdzielcza, Starostokowa, Stodolna, rejon: Stokowa, Strażacka, Szpitalna, Targowa, Wąska, Wilczogórska, Willowa, Wołodyjowskiego, Worowska, Wykaz ulic w Grójcu: Zatylna, Akacjowa, Armii Ludowej, Baśniowa, Batalionów Chłopskich, Brzozowa, Wykaz wsi: Dębowa, Drogowców, Głogowa, Gwardzistów, Jabłoniowa, Bikówek, Dębie, Głuchów, Uleniec, Wola Worowska, Jarzębinowa, Kasztanowa, Klonowa, Kochanowskiego, Worów, Wysoczyzn, Zalesie, Zalącze. Kozietulskiego, Krótka, Lewiczyńska, Lipowa, Mała, Miła, Moniuszki, Niepodległości, Orzechowa, Osiedle Mł. asp. Jarosław Podsiadły – Polna, Piękna, Pocztowa, Polna, Spacerowa, Sportowa, dzielnicowy rejonu III. Starostwo, Szymanowskiego, Środkowa, Topolowa, 35 lat, w służbie od 13 lat. Walecznych, Wierzbowa, Wiśniowa. Obsługuje rejon:

Wykaz wsi: Wykaz ulic w Grójcu: Grudzkowola, Kępina, Pabierowice, Piekiełko, Wólka Asnyka, Bociania, Graniczna, Turowska, Skurów. Heweliusza, Jana Pawła II, Kolejowa, Konopnickiej, Kopernika, Krańcowa, Asp. Jan Syrek – dzielnicowy rejonu II. Krobowska, Krzywa, Kwiatowa, Kwiatu Paproci, Leśmiana, 52 lata, w służbie od 20 lat. Obsługuje Łąkowa, Matejki, Mickiewicza, Norwida, Orzeszkowej, rejon: Piłsudskiego, Polskiej Organizacji Wojskowej, Przeskok, Reymonta, Różana, Sienkiewicza, Słowackiego, Spokojna, Wykaz ulic w Grójcu: Staffa, Śniadeckiego, Tuwima, Wiatraczna, Wspólna, Armii Krajowej, Bagno, Cierniówka, Wybickiego, Wyszyńskiego, Zbyszewska, Zielna, Żabia, Fabryczna, Jatkowa, Kobylińska, Żeromskiego. Królowej Bony, Królowej Jadwigi,

12 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Wykaz wsi: Sierż. szt. Mateusz Michalski Częstoniew, Częstoniew – Kolonia, Falęcin, Kociszew, – dzielnicowy na terenie Krobów, Mięsy, Ogrodziennice, Wola Krobowska. gminy Chynów. 28 lat, w służbie od 6 lat. Mł. asp. Piotr Stanowski – dzielnicowy rejonu IV. 33 lata, w służbie od 12 lat. Obsługuje rejon:

Wykaz ulic w Grójcu: Bankowa, Bokserska, Cicha, Laskowa, Maratońska, Medalowa, Okrężna, Olimpijska, Pogodna, Poświętne, Przedstacyjna, Asp. Włodzimierz Wujek Relaksowa, Słoneczna, Sybiraków, Szkolna, Urocza, – dzielnicowy na terenie Zastacyjna, Zdrojowa, Źródlana. miasta i gminy Mogielnica. 43 lat, w służbie od 16 lat. Wykaz wsi: Chudowola, Duży Dół, Gościeńczyce, Janówek, Kobylin, Kośmin, Las Lesznowolski, Lesznowola, Lisówek, Maciejowie, Marianów, Mieczysławówka, Mirowice, Podole, Słomczyn, Szczęsna, Zakrzewska Wola, Żyrówek. Mł. asp. Marcin Matysiak Sylwetki poszczególnych dzielnicowych z jednostek pod- – dzielnicowy na terenie ległych KPP w Grójcu: gminy Błędów. 29 lat, w służbie od 8 lat. St. asp. Jarosław Pietrzak – dzielnicowy na terenie gminy Belsk Duży. 41 lat, w służbie od 20 lat. Asp. szt. Wojciech Orzeszek – dzielnicowy na terenie miasta i gminy Nowe Miasto. Asp. Arkadiusz Dąbrowski 51 lat, w służbie od 21 lat. – dzielnicowy na terenie gminy Jasieniec. 42 lat, w służbie od 13 lat.

St. asp. Jarosław Wieczorek – dzielnicowy na terenie Mł. asp. Dariusz Lewiński gminy Warka. – dzielnicowy na terenie gminy 39 lat, w służbie od 18 lat. Pniewy. 29 lat, w służbie od 7 lat.

Sierż. szt. Andrzej Duda – dzielnicowy na terenie Asp. Michał Kowalczyk – miasta Warka. dzielnicowy na terenie gminy 33 lata, w służbie od 11 lat. Goszczyn. 31 lat, w służbie od 9 lat.



Informator 13 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

14 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Informator 15 Inicjatywy WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Marek Słoniewski Pomóżmy sobie sami Był sad... i nie ma

Wielu z nas sadowników przeżyło nieraz zdzi- ranego, podejrzanego materiału. Zgłaszajmy na policję podej- wienie, kiedy zamiast drzewek owocowych w swoim rzane transakcje i nasadzenia; tylko w ten sposób możemy sadzie zobaczyło puste pole lub pobojowisko. ograniczyć lub zlikwidować straty, bardzo poważne straty, Tak było i w moim przypadku, gdy zamiast kwatery Ligola gdyż czasu nie da się nadrobić. Klęski naturalne można ogra- zobaczyłem tylko paliki przy drucie. Złodzieje zadali sobie niczać, do środowiska należy się dostosować, ale złodziejstwo sporo trudu, by odciąć i wyciągnąć dwuletnie, dobrze roz- i szkodnictwo musimy zwalczać sami i eliminować z naszego winięte i ukorzenione drzewka. Zniknęło około 300 sztuk. otoczenia. Dlatego proszę o kontakt, jeżeli ktoś zauważy Przecież takie wyrośnięte drzewko do około 2 m, poranione podejrzane transakcje lub materiały szkółkarskie. Dwuletnie gradem, malowane, nie nadaje się do handlu. Przypuszczam, drzewka około 2 metrów wysokości, malowane Pellacolem że taka kradzież musiała być wykonana na zamówienie i białą farbą, z ranami po gradobiciu to nie jest typowe drzew- lub „własne potrzeby”. Koledzy mówią: „strach myśleć, co ko do nasadzeń. Dzisiaj stratę poniosłem ja, jutro możesz być będzie wiosną”. Ubiegłoroczna zima spowodowała duże straty Ty. Pomóżmy sobie sami. Proszę o kontakt pod numerem w naszych uprawach i szkółkach, dlatego materiał szkółkar- telefonu (48) 667 62 63 lub z Posterunkiem Policji w Warce. ski osiągnął wysoką cenę i to jest główny czynnik kradzieży. Drzewka skradziono we wsi Przylot w gminie Warka. Przestrzegam koleżanki i kolegów przed kupnem tzw. szem- 

Naszym zdaniem

Jan Madej

Ubożenie polskiego społeczeństwa w dobie kryzysu światowego

Przetaczający się przez Europę kryzys finansowy ma duży i autostrad, inwestycji mieszkaniowych, spada zaintereso- wpływ na kondycję polskiego społeczeństwa. Mimo rosną- wanie kupnem nowych samochodów i nastąpi zastopowanie cych wynagrodzeń, siła nabywcza każdej rodziny zmniejsza wszelkich inwestycji. To wszystko kładzie się cieniem na się. Coraz większe obłożenie fiskalne i zwiększające się kondycję polskiego rolnictwa. Zwiększające się koszty pro- bezrobocie powoduje zmniejszenie wszelkiej konsumpcji dukcji i zmniejszenie rodzimej konsumpcji – co wiąże się ze obywateli. Zmniejsza się spożycie artykułów spożywczych wspomnianym ubożeniem społeczeństwa, oraz trudności ze i przemysłowych, a za tym idzie redukcja zatrudnienia. Zbyt zbytem naszych towarów, powodują spadek opłacalności wysokie oprocentowanie kredytów powoduje mniejsze zain- produkcji. Przykładem jest ten sezon w naszej branży – teresowanie ich zaciąganiem. Upadek wielu firm, będących sadownictwie. Mimo tego że zbiory owoców w Europie i na w kooperacji z zagranicznymi korporacjami, zmniejsza wpły- świecie są mniejsze o około 20 procent, nie przełożyło się wy do budżetu. Do tego dochodzi transfer pieniądza za gra- to na ceny naszych towarów. Jabłko przemysłowe, które nicę przez banki, super- i hipermarkety, co ogranicza obieg kształtuje ceny deseru i eksportu, jest o połowę tańsze niż gotówki na rodzimym rynku. Jest to bardzo niebezpieczny w sezonie ubiegłym. Dodać też trzeba anomalia pogodowe proceder. Dziurę w budżecie łatamy coraz większymi podat- i brak zainteresowania firm ubezpieczających nasze uprawy. kami, akcyzami itp. Jeżeli już ktoś zdecyduje się na ubezpieczenie, to koszty są Obcinanie budżetu przez UE też nie pomaga w dalszym coraz wyższe. Wielu rolników nie jest w stanie udźwignąć tych rozwoju polskiej gospodarki. Zmniejszy się budowa dróg obciążeń finansowych.

16 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Ale koniec z tym czarnowidztwem. Mam nadzieję, że zima chu i gotówki również. Wiemy z doświadczenia, że miesz- i wiosna wynagrodzą nam cenowo ten trudny sezon, a zima kańcy polskiej wsi wychodzili z dużo większych problemów. będzie bardziej łaskawa dla wszystkich rolników. Chodzi Bądźmy więc dobrej myśli, czego sobie i Wam serdecznie o niskie temperatury i okrywę śnieżną. życzę. Z okazji Nowego 2013 Roku życzę wszystkim dużo zdrowia, wiary i wielkiego optymizmu. Oczywiście miłości, uśmie- 

Realizowane programy

Katarzyna Wargocka Opublikowano: 03 grudzień 2012 Rosyjski rynek jabłek

Wiele uwagi podczas tegorocznej Międzynarodowej szanse i zagrożenia dla naszego eksportu. Dużo uwagi Konferencji w Lublinie (28 listopada 2012) poświęcono znaczeniu poświęciła zagadnieniom prawno-organizacyjnym, w tym cer- dla polskiego i europejskiego sadownictwa rynku rosyjskiego. tyfikacji dostaw, warunkom odpraw transportów, wymaganiom Sam tytuł spotkania, który brzmiał „Eksport świeżych jakościowym i wciąż polepszającej się naszej ofercie. i mrożonych owoców”, oddawał charakter wystąpień i dys- Prezes Związku Sadowników RP, Mirosław Maliszewski, kusji. Prelegenci, zarówno B. Nosecka z Instytutu Ekonomiki mówił o prowadzonym na rynku rosyjskim i ukraińskim pro- Rolnictwa IGŻ, jak i H. Schwartau z niemieckiej organizacji gramie promocyjnym „Jabłka każdego dnia”. Wskazywał cele AMI, mówili o chłonności tego kanału zbytu owoców i podkre- tej informacyjno-promocyjnej kampanii i metody ich osią- ślali, że jeszcze długo będzie on miał bardo duże znaczenie. gnięcia. Pokazywał, jak nowoczesny i innowacyjny jest ten Oboje przypomnieli, że Polska ma na tym rynku ważną pozy- projekt – prowadzony m.in. w Internecie, prasie branżowej cję, która może jeszcze w kolejnych latach wzrastać. Tamtejsi i konsumenckiej, fitness klubach, sklepach sieciowych czy na konsumenci od wielu lat doceniają smak polskich jabłek i ich imprezach targowych. coraz lepszą jakość. Wskazywali też, że nasza produkcja Pierwszą część konferencji prowadził Witold Boguta, traf- „odrabia” straty wywołane ekspansją chińskich produktów nie komentując wystąpienia prelegentów i aranżując ciekawą sprzed kilkunastu lat. dyskusję. Interesujące wystąpienie w tej części miał Tomasz Anna Madej z Wydziału Promocji Handlu i Innowacji przy Solis, wiceprezes ZSRP, wskazując, że jednym z zagro- Ambasadzie RP w Moskwie wskazywała, że podtrzymanie żeń dla polskiego sadownictwa jest sprawa wprowadzenia tego korzystnego trendu wymaga wielu działań, w tym prowa- rachunkowości w rolnictwie, a zwłaszcza rozliczania kosztów dzenia akcji promocyjnych, bo rynek rosyjski i społeczeństwo siły roboczej. cały czas się zmieniają. Tradycyjnie organizatorem konferencji był Profesor Unia Owocowa, którą reprezentowała na lubelskiej kon- Eberhard Makosz. ferencji prezes organizacji Jolanta Kazimierska, wskazywała 

Wypróbuj przepis uczniów ZSP w Jasieńcu

Składniki: - 300 g borowików szlachetnych Zupa borowikowa - 150 g ziemniaków - po 50 g pietruszki, marchewki, selera, cebuli z kozim serem - 200 g sera koziego - 100 ml śmietanki 30% - 50 g masła prawdziwego - sól, pieprz do smaku - świeża kolendra do dekoracji

Sposób przygotowania: Warzywa umyć, obrać, opłukać. Borowiki i ziemniaki pokroić w grubszą kostkę, cebulę posiekać i zeszklić na maśle, dodać borowiki i smażyć kilka minut. Do garnka wlać wodę i dodać wszystkie warzywa oprócz ziemniaków, ugotować wywar, dodać ziemniaki, a po 15 minutach kozi ser wymieszany ze śmietaną i zahartowany. Całość zamieszać i doprawić do smaku. Poporcjować do bulionówek i udekorować listkiem świeżej kolen- Informatordry oraz kawałkiem koziego sera. 17 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Wydarzenia

Jabłonalia 2012

24 listopada 2012 roku w Niepublicznej Szkole Podstawowej w Kozietułach, po zakończonych zbiorach jabłek, odbyły się V JABŁONALIA, tj. dożynki jabłkowe. Jak co roku impreza ściągnęła do szkoły dzieci, rodziców, nauczy- cieli oraz okolicznych mieszkańców – sadowników. W trady- cję Jabłonalii wpisuje się coroczny konkurs na Największe Jabłko Powiatu Grójeckiego, którego organizatorem jest Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Kozietuły i Okolic we współ- pracy ze Starostwem Powiatowym w Grójcu oraz Urzędem Gminy i Miasta Mogielnicy. Konkurs ma na celu promocję JABŁKA jako produktu regionalnego Powiatu Grójeckiego. Propagowanie wiedzy na temat tradycji polskiego sadownictwa oraz kształtowanie wiedzy w społeczeństwie na temat walorów polskich owoców, która przyczyni się do wzrostu ich spożycia. Budowanie świa- domości konsumentów o walorach jabłek i innych polskich owoców, kształtowanie nawyków zdrowego żywienia, dostar- czanie niezbędnych informacji zachęcających do konsumpcji oraz utrwalenie pozytywnego wizerunku branży sadowniczej i jej produktów, które charakteryzują się naturalnością, wyso- kimi wartościami odżywczymi oraz niedoścignionymi walorami smakowymi. Zaproszenia do udziału w konkursie zostały skierowane do wszystkich sadowników rejonu grójeckiego poprzez informacje w prasie lokalnej oraz przez Internet. Głównym punktem jabłkowych dożynek było rozstrzy- gnięcie wspomnianego konkursu. Tak jak i w 2011 roku patronat nad konkursem objęli: minister rolnictwa i rozwoju wsi – Stanisław Kalemba, dyrektor Terenowego Oddziału Agencji Rynku Rolnego – Andrzej Różycki, poseł Mirosław Maliszewski – prezes Związku Sadowników RP, starosta powiatu grójeckiego – Marian Górski, burmistrz gminy i miasta Mogielnica – Sławomir Chmielewski. Do konkursu zgłoszono 25 owoców następujących odmian: Gloster, Ligol, Mutsu, Cortland, Conel, Jonagored, Boskop. Największym jabłkiem okazało się jabłko odmiany Gloster o wadze 917 g z sadu Państwa Justyny i Marcina Wierzbickich z Wilkowa Pierwszego, gm. Błędów. Drugie miejsce zajęło jabłko odmiany Mutsu o wadze 770 g z sadu Państwa Małgorzaty i Andrzeja Dąbrowskich z Wodzicznej, gm. Mogielnica. Trzecie miejsce zajęło również jabłko odmiany Mutsu o wadze 676 g z sadu Państwa Magdaleny i Włodzimierza Kowalczyków z miejscowości Nowa Wieś, gm. Warka, a czwarte miejsce – jabłko odmiany Gloster o wadze 675 g z sadu Państwa Elżbiety i Tomasza Młodzianków.

Nagrody w konkursie ufundowali: I nagroda (mini mikroskop i sekator) – burmistrz gminy i miasta Mogielnica

18 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Informator 19 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

swoją zabawną inscenizację zakończyli bardzo pouczającym morałem: „Nie szukajmy rybki złotej, weźmy się za robotę Bo nam jabłka obrodziły, skupmy na tym nasze siły Inwestujmy w nasze dzieci, bo to złoto i się świeci”.

Następnie rozstrzygnięty został międzyszkolny konkurs poetycki dla dzieci pt. „JABŁKO w poezji dziecka”. I tu dzieci zachwyciły swoimi zdolnościami. Bardzo licznie wzięły udział w konkursie, a poziom prezentowanych prac był bardzo wysoki. Zwycięzcą została Julia Łukowska z PSP w Mogielnicy. Wszystkie nagrody w tym konkursie ufundował poseł Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników RP. W kolejnym punkcie programu odbyła się aukcja na rzecz szkoły. Licytowano prace plastyczne dzieci. Zlicytowane zostało również Jabłko, które zajęło II miejsce w konkursie. Zwycięskie Jabłko (I miejsce) zarezerwował starosta Marian Górski na prezentację podczas rady powiatu. Gorąco zachęcamy wszystkich sadowników do udziału w kolejnych edycjach konkursu. Wszystkim uczestnikom zapew- niamy miłą zabawę, a zwycięzcom konkursu – ciekawe nagrody.

Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Kozietuły i Okolic II nagroda (zestaw – sekator i piłka) – zakład przetwórczy DINTER z Kozietuł (pan Piotr Podoba) III nagroda (kosa spalinowa) – pan Waldemar Jakubisiak właściciel sklepu TECHSAD - reklama - IV nagroda (odciągi do rusztowań) – firma ACTIV z Belska Dużego Zwycięzcy otrzymali również dyplomy i statuetki od ministra rolnictwa i rozwoju wsi, które w imieniu ministra wrę- czali radny Sejmiku Województwa Mazowieckiego Leszek Przybytniak oraz prezes Związku Sadowników RP poseł Mirosław Maliszewski. Starosta powiatu Marian Górski wrę- czył zwycięzcom nagrody książkowe. Dyplomy w imieniu ARR wręczał Andrzej Kołodziejczyk. Podczas uroczystych dożynek nie mogło zabrak- nąć występów dzieci z Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Kozietułach. Jak co roku dzieci zachwyciły licznie zgro- madzoną publiczność swoimi popisami artystycznymi. Tym razem w podmorskiej scenerii i towarzystwie „Złotej rybki”, spełniającej wszystkie życzenia, dzieci uświadomiły nam to co niby wszyscy wiemy – nasz skarb Grójecczyzny to JABŁKA i nie potrzeba nam złotych rybek czy innych skarbów, bo to co mamy najcenniejsze, to nasze owoce: „Złotej rybki nam nie trzeba Ani deszczu manny z nieba Złote JABŁKA nas bogacą Naszą ciężką pracą”.

Bardzo miłym zaskoczeniem dla publiczności było przed- stawienie przygotowane przez rodziców. Po raz pierwszy role się odwróciły i dzieci mogły podziwiać rodziców na scenie, którzy przygotowali sadowniczą wersję „Złotej rybki”. Podczas tych występów radość publiczności była wielka, a rodzice

20 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

IX KONFERENCJA SADOWNICZA „Trendy w uprawie gatunków jagodowych i pestkowych” 22–23 lutego 2013 r. Powiatowe Centrum Sportu i Rekreacji przy Zespole Szkół Nr 3, ul. Słowackiego 7, Kraśnik

22 lutego 2013

8.30 Rejestracja uczestników konferencji – Ocena kilku programów zwalczania szarej pleśni 9.00 Rozpoczęcie konferencji, powitanie uczestników w malinach – Paweł Krawiec (UP Lublin) 9.20 Sadownictwo w 2013 roku – Mirosław Maliszewski 16.30 Dyskusja, losowanie nagród i podsumowanie (Związek Sadowników RP) pierwszego dnia konferencji 9.40 Zmiany po 2013 roku związane z sektorem ogrod- niczym – Artur Krakowiak (MRiRW – Departament 23 lutego 2013 Rynków Rolnych) 10.00 Relacje kosztów produkcji i cen zbytu malin oraz 9.00 Rozpoczęcie drugiego dnia konferencji truskawek na różnych rynkach – Dariusz Paszko 9.05 Ozonowanie owoców jagodowych (UP w Lublinie) – Paweł Michalski (UP w Lublinie) 10.20 Jak wyprodukować dobrej jakości truskawki pod 9.25 Preparaty biologiczne ograniczające choroby osłonami? – Jarosław Barszczewski (YARA i szkodniki w uprawach jagodowych i pestkowych Poland) – Michał Pniak (UR w Krakowie) 10.50 Możliwości uprawy truskawek pod osłonami 9.50 Naturalne preparaty firmy Koppert w praktyce – Mariusz Podymniak (Hortus Media/jagodnik.pl) sadowniczej – Grzegorz Hoffman 11.20 Hodowla truskawki firmy Niwa – Jan Danek, (Koppert Polska Sp. z o.o.) Katarzyna Król (Niwa – Hodowla Roślin 10.15 Porzeczka czarna i agrest – aktualne wyniki Jagodowych Sp. z o.o., Brzezna) doświadczeń – Stanisław Pluta 11.40 Świdośliwa – gatunek cieszący się coraz więk- (IO w Skierniewicach) szym zainteresowaniem – Joanna Jagła (Niwa 11.00 Informacja nt. działalności Krajowego – Hodowla Roślin Jagodowych Sp. z o.o., Brzezna) Stowarzyszenia Plantatorów Czarnych Porzeczek 11.55 Kierunki rozwoju SZD Brzezna szansą dla polskich – Piotr Baryła (UP w Lublinie) sadowników – Dariusz Szewczyk (SZD IO Brzezna 11.15 Porzeczki w szpalerach na rynek deserowy Sp. z o.o.) – Mariusz Podymniak (Hortus Media/jagodnik.pl) 12.10 YARA – oferta produktowa w sezonie 2013 11.45 Wpływ preparatu YaraVita ActiSil na plon i jakość – Andrzej Grenda (YARA Poland) owoców wiśni – Andrzej Grenda (YARA Poland), 12.40 Przerwa Paweł Krawiec (UP w Lublinie) 13.30 Róża – mało znany gatunek – Iwona Szot 12.15 Przerwa (UP w Lublinie) 13.00 Osłony w produkcji gatunków pestkowych 13.55 Zwalczanie chorób grzybowych w uprawach i jagodowych (Drewgór S. Walczak i S-ka S.j.) sadowniczych – Zenon Smyk (Syngenta Polska) 13.20 Nowe możliwości w uprawie wiśni w Polsce 14.25 Owady i roztocze zagrażające aronii czarnoowoco- – Eberhard Makosz (TRSK) wej – Edyta Górska-Drabik (UP w Lublinie) 13.45 Najczęściej popełniane błędy w ochronie na przy- 14.50 Uprawa maliny w Serbii – relacje i wnioski kładzie wiśni i czereśni – Barbara Błaszczyńska z Sympozjum – Stanisław Pluta (Kujawsko-Pomorski ODR w Minikowie) (IO w Skierniewicach) 14.25 Przyczynek do formowania drzew w sadach 15.10 Asortyment odmianowy maliny i jeżyny produkcji czereśniowych – Tadeusz Jacyna (UP w Lublinie) SZD Brzezna – Wojciech Zaweracz 14.50 Wzrost i owocowanie nowych odmian czereśni (SZD IO Brzezna Sp. z o.o.) w warunkach Podkarpacia – Maria Buczek 15.30 Trendy w światowej i polskiej hodowli maliny i jeży- (SZD IO Brzezna Sp. z o.o.) ny – Agnieszka Orzeł, Jan Danek (Niwa – Hodowla 15.10 Sad wiśniowy z sadzonek zielnych Roślin Jagodowych Sp. z o.o., Brzezna) – Paweł Krawiec (UP w Lublinie) 15.50 Opracowywanie zaleceń nawożeniowych dla maliny 15.30 Dyskusja, losowanie nagród, podsumowanie na podstawie różnych metod diagnostycznych konferencji – Zbigniew Jarosz, Paweł Krawiec (UP w Lublinie) Kontakt: 16.10 Wyniki doświadczeń z sezonu 2012: Marian Smentek – Okrywanie agrowłókniną plantacji malin odmian Tel. 667 877 001 lub 501 328 759 powtarzających [email protected]

Informator 21 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Zaproszenie na Targi Sadownictwa i Warzywnictwa TSW 2013

W dniach 19 i 20 lutego 2013 roku w Warszawskim Konferencja towarzysząca targom TSW obejmie także waż- Centrum Expo XXI przy ul. Prądzyńskiego 12/14 odbędą się ne tematy poświęcone technologii produkcji owoców – w tym Targi Sadownictwa i Warzywnictwa TSW 2013. Targi organi- roku dominować będą zagadnienia dotyczące uprawy gatunków zuje po raz pierwszy Oficyna Wydawnicza Oikos Sp. z o.o. drzewiastych, takich jak jabłoń, czereśnia i wiśnia. Informacje Ogrodnictwo to ważna gałąź gospodarki. Zajmuje się poświęcone tym kwestiom zostaną przedstawione w następu- nim wiele wysoko wyspecjalizowanych gospodarstw, mogą- jących blokach tematycznych: OCHRONA I AGROTECHNIKA, cych się pochwalić znakomitymi wynikami produkcyjnymi. AGROTECHNIKA I PRZECHOWALNICTWO ORAZ TRENDY Obserwowany od kilku lat dynamiczny rozwój branży ogrod- W PRODUKCJI PESTKOWYCH. niczej w Polsce wiąże się z napływem nowoczesnych, coraz Wśród prelegentów znajdą się wybitnej klasy zagraniczni bardziej specjalistycznych produktów i technologii, wymaga- i krajowi specjaliści. W odniesieniu do jabłoni jeden z ciekaw- jących dużej wiedzy oraz doświadczenia, którymi warto się szych tematów to najnowsze trendy w prowadzeniu i formowa- wymieniać. Dobrą platformę do takiej bezpośredniej wymiany niu drzew, lansowane obecnie we Włoszech. Wiążą się one oraz prezentacji nowych produktów oferowanych przez firmy z nowym modelem sadu jabłoniowego, jaki został kilka lat temu aktywne w branży stanowią targi ogrodnicze. opracowany w tamtym regionie, ale jest jeszcze mało znany TSW 2013 w Warszawie odbędą się po raz trzeci. w Polsce. Technologia ta ma nie tylko zapewnić oszczędności, Poprzednie edycje cieszyły się dużym uznaniem wśród krajo- jeśli chodzi o założenie sadu, ale także umożliwić uzyskiwanie wych producentów owoców i warzyw. Targi chętnie odwiedzali bardzo wysokich plonów wyjątkowo dobrej jakości owoców, także goście zza naszej wschodniej granicy. Tym, co je wyróż- przy możliwości ograniczania nakładów na ich uprawę. nia, są profesjonalne hale wystawowe, gdzie swoją ofertę na Coraz więcej sadowników przekonuje się do mechanicz- kilku tysiącach metrów powierzchni wystawienniczej prezentują nego cięcia jabłoni, które, jak się okazuje, pozwala zarówno firmy oferujące nowoczesne maszyny i technologie produkcji. zminimalizować koszty produkcji jabłek, jak i osiągać wyso- W tym roku planujemy liczne atrakcje, a swój udział zapowie- kie plony wyrównanej dobrej jakości owoców. Technologia działo już wielu nowych wystawców, w tym z branży maszyno- ta pozwala również na zmechanizowanie przerzedzania, wej. Proponujemy również ciekawy program dla zwiedzających, które ze względu na zmniejszoną liczbę regulatorów wzro- a także loterię z nagrodami ufundowanymi przez sponsorów. stu dopuszczonych do stosowania będzie się stawało coraz Ważną częścią Targów Sadownictwa i Warzywnictwa ważniejsze. Aspekty te zostaną przedstawione przez wysokiej będzie dwudniowa konferencja z wykładami dla sadowników klasy doradcę sadowniczego z Holandii. i producentów warzyw. Okazuje się, że sadownicy dysponują coraz lepszymi możliwościami zwalczania jednej z groźniejszych chorób, jaką Konferencja sadownicza jest parch jabłoni. Nowe preparaty i możliwości dotyczące Początek roku to dla wielu sadowników okres pełen obaw prognozowania terminów zwalczania tej choroby pozwalają związanych z możliwością dobrej sprzedaży tegorocznej, nie tylko na pewną i bezpieczną dla drzew ochronę, lecz także wyjątkowo dużej masy zgromadzonych w chłodniach owoców. na znaczne oszczędności pod względem liczby zabiegów. Zdajemy sobie sprawę z tego, że dla odwiedzających targi O tym będą informować na konferencji zarówno naukowcy, handlowców, reprezentantów grup i organizacji producenckich jak i doradcy. niezwykle cenne okażą się informacje dotyczące sprzedaży Od kilku sezonów coraz większa liczba sadowników sto- jabłek i warzyw na rynkach wschodnich, głównie w Rosji. suje – z bardzo dobrymi efektami – koncentraty aminokwa- Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom, przygotowaliśmy sowe w optymalizacji nawożenia. Produkty te mogą również specjalny blok konferencyjny – EKSPORT. W jego trakcie wspomagać ochronę przeciw chorobom. Wiele osób narzeka wybitnej klasy specjaliści z Rosji i Polski wypowiedzą się, czy jednak na brak wystarczającej wiedzy z zakresu praktyczne- istnieją szanse na dobry albo jeszcze lepszy eksport jabłek go stosowania tego typu koncentratów. Chcemy to zmienić. w tym sezonie. Możliwości sprzedaży owoców i warzyw poza Dlatego zaprosiliśmy do udziału w konferencji wysokiej klasy dotychczasowymi głównymi rynkami zbytu w Rosji przybliży doradcę, który przedstawi praktyczne możliwości wykorzysta- przedstawiciel naszej placówki dyplomatycznej w Moskwie. nia tych związków w nowoczesnej produkcji sadowniczej. Informacje te, w powiązaniu z wytycznymi dotyczącymi rozwoju polskiego sadownictwa oraz szans, jakie stają przed polskimi Warzywnictwo pod osłonami sadownikami, mogą pomóc w dobrej realizacji tegorocznej Uprawy szklarniowe to najbardziej zaawansowany tech- sprzedaży i wyznaczyć kierunki rozwoju gospodarstw oraz nologicznie i najbardziej kapitałochłonny dział warzywnictwa. grup i organizacji producenckich na najbliższe lata. Równocześnie rynek tych warzyw można określić jako trudny

22 - reklama -

– panuje na nim dosyć duża konkurencja między krajami unij- nymi, a pewne ilości towaru są sprowadzane spoza Unii. W trakcie Targów TSW 2013 w bloku wystąpień poświę- conych uprawie warzyw szklarniowych zaprezentowany zostanie wykład na temat dotychczasowej sytuacji na rynku pomidorów i ogórków wraz z analizą cen i wnioskami na najbliższy sezon. Będzie też można wysłuchać prelekcji na temat zagrożenia, jakie w uprawie pomidorów stwarza wirus mozaiki pepino (PepMV) oraz stosowania tzw. szczepionek przeciw temu patogenowi. Omówione zostaną także choroby systemu korzeniowego oraz tzw. choroby doglebowe w uprawie pomidorów, ogórków i papryki. Planowana jest również prezentacja na temat zaburzeń fizjologicznych na początku uprawy warzyw pod osłonami. Bardzo ciekawie 19-20 lutego 2013 r. zapowiada się prelekcja dotycząca najnowszych, rygory- stycznych procedur i systemów kontroli wdrożonych w fir- mach nasiennych, mających na celu produkcję zdrowego TARGI SADOWNICTWA materiału siewnego. I WARZYWNICTWA z częścią konferencyjną Konferencja dla producentów warzyw polowych W bloku wykładów poświęconych uprawie warzyw polowych omówione zostaną m.in. tematy dotyczące produkcji warzyw wysokiej jakości dla przetwórstwa, na świeży rynek i do przechowywania. Zaprezentowane zostaną dane doty- czące ilości skupowanego surowca dla przemysłu przetwór- czego i perspektyw rozwoju tej gałęzi produkcji. Ciekawie zapowiadają się wykłady na temat uprawy kalafiorów i bro- kułów wysokiej jakości – z przeznaczeniem na rynek warzyw świeżych i dla przetwórstwa. Planowane są również prelekcje poświęcone uprawie cebuli oraz marchwi. Zagadnienia dotyczące ochrony pomidorów i ogórków przedstawi dr Jan Sobolewski z Instytutu Ogrodnictwa, natomiast tematykę nowych technologii przechowywania warzyw omówi dyrektor Instytutu Ogrodnictwa prof. dr hab. Franciszek Adamicki. Przedstawiciele Instytutu przybliżą także dotychczasowe wyniki prowadzonych w Skierniewicach badań nad wyse- lekcjonowaniem rodzimych szczepów rodzaju Trichoderma, przydatnych w uprawach poszczególnych gatunków warzyw. Omówione zostaną również zasady integrowanej produk- 19–20 lutego 2013 cji (z akcentem na przystosowanie naszych gospodarstw do wprowadzenia tego systemu od 2014 roku). MUSISZ TAM BYĆ! To tylko część tematów, które poruszymy w trakcie konferencji sadowniczej i warzywniczej. Szczegółowe informacje Wstęp wolny będą się ukazywać m.in. na stronie internetowej targów: www.tsw.targi.pl. Warszawskie Centrum EXPO XXI Targi TSW 2013 zostały objęte patronatem honoro- ul. Prądzyńskiego 12/14, Warszawa–Wola wym Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach i Związku Losowanie cennych nagród dla zwiedzających Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej. Są też partnerem targów Dni Ogrodnika w Gołuchowie. Patronat prasowy spra- Organizator: Więcej informacji: wuje zaś wydawnictwo Hortpress. Oikos Sp. z o.o. tel. 882 154 588 materiały prasowe targów tel. 609 783 336 Targi Sadownictwa i Warzywnictwa TSW 2013 www.tsw.targi.pl

Patronat merytoryczny Patronat Patronaty prasowe Relacje WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Jacek Pruszkowski Ekspert Krajowej Rady Izb Rolniczych

Posiedzenie COPA-COGECA w Brukseli

W sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca w Brukseli odby- ło się w 6 listopada 2012 roku posiedzenie grupy roboczej „Owoce, Warzywa”, w którym jako ekspert Krajowej Rady Izb Rolniczych uczestniczył autor niniejszego artykułu. Podstawowym elementem posiedzenia było zaktualizowa- nie i uzupełnienie stanowiska Copa-Cogeca w sprawie organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw przed przy- jęciem wniosku ustawodawczego przez Komisję Europejską w maju 2013 roku. Przedstawiono sprawozdanie z kontroli OP w państwach członkowskich, podano informacje na temat działalności Forum Wysokiego Szczebla ds. Poprawy Funkcjonowania Łańcucha Dostaw Żywności CAFI, omówio- no postęp prac KE w temacie „Marnotrawienie żywności”, poddano wstępnej konsultacji nowe zagadnienia dotyczące we, propozycja Copa dotycząca możliwości niszczenia żyw- gospodarki opartej na bioproduktach. ności w KE jest przyjmowana sceptycznie, jednak rozważna W dniu 7 listopada ubr. w siedzibie Komisji Europejskiej jest możliwość wyodrębnienia budżetu ze środków na rozwój odbyło się posiedzenie grupy doradczej, w którym uczestni- obszarów wiejskich funduszy na walkę z „dużymi kryzysami” czyłem z ramienia Copa-Cogeca. Konsultowane były: reforma niezależnego od programów operacyjnych, oraz możliwości systemu dopłat do OPWO: wnioski z konsultacji społecz- przesunięcia na następne lata jako rezerwę środków niewy- nej, oceniono funkcjonowanie programu „Owoce w szkole”, korzystanych z tzw. funduszu kryzysowego. Nie do końca w punkcie rolnictwo ekologiczne: podano informację na jest jasne, jak będzie wyglądał harmonogram Programów temat grupy ekspertów ds. doradztwa technicznego produkcji Operacyjnych, ponieważ wyniki konsultacji społecznych będą ekologicznej (EGTOP) dla upraw pod osłonami, omówiono znane dopiero latem 2013 roku, a strategie krajowe kończą dyrektywę 98/44 dotyczącą ochrony prawnej wynalazków się w 2013 roku i nie jest jasne, czy w tym czasie będą musia- biotechnologicznych, podano wyniki przesiewowej kontroli ły być już nowe strategie (co jest niemożliwe), czy na okres na pozostałości MRL w warzywach i owocach pochodzących przejściowy (klauzula przejściowa) zostaną przedłużone te, z krajów Unii oraz spoza Unii. które istnieją. Wątpliwości dotyczą również aspektu zaziele- Jakie skutki dla polskiego i europejskiego rolnictwa w nad- nienia (obowiązek od 2014 roku odłogowania 7% gruntów chodzącej perspektywie pociągną za sobą poszczególne podlegających dopłatom), ponieważ do tej pory nie ma jasnej konsultowane tematy? interpretacji, czy dotyczy on również producentów owoców Organizacje Producentów w dalszym ciągu będą utrzy- i warzyw. mane jako podwalina systemu pomocy w sektorze owoców Program „Owoce w szkole” oceniono bardzo pozytywnie. i warzyw. Jeśli chodzi o zapobieganie i zarządzanie kryzyso- Wstępnie uznano, że korzystnie wpływa on na zmianę nawy- ków żywieniowych dzieci i młodzieży. W raportach podano, iż spożycie owoców i warzyw wśród dzieci znacząco się zwięk- szyło. Najbardziej w Polsce – o 21%. Na to działanie środki w przyszłym budżecie zostaną zwiększone oraz rozważane jest poważnie zwiększenie wsparcia z 50% na 75%, a także zwiększenie środków z 80 na 150 mln euro. Oceniono, iż na poziomach krajowych działania powinny być lepiej planowane, tak aby zwiększyć efektywność wykorzystania środków. Na wzór tego unijnego programu prowadzone są podobne poza UE w: Kalifornii, Petersburgu i Szanghaju. W temacie dyrektywy 98/44, dotyczącej ochrony prawnej wynalazków biotechnologicznych, poinformowano iż podjęto decyzję o ustanowieniu grupy eksperckiej. Grupa ta zostanie powołana na początku przyszłego roku. Na pytanie dotyczące

24 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

konkretnych patentów europejskich, przedstawiciel KE odpo- wiedział jedynie, iż takowe istnieją. Ważnym tematem był przedstawiony przez Daniela Lesinskiego ze Słowacji raport dotyczący wpływu aktualnych norm pozostałości MRL na organizm dzieci oraz propozycja ich znaczącego „wyśrubowania” w zastosowaniu np. do programu: „Owoce w szkole”. Z raportu o pozostałościach MRL wynika, iż przekroczenia zanotowano w 2,6% próbek pochodzących z krajów UE oraz w 7% próbek z państw spoza UE. W jednej z próbek spoza UE zanotowano przekroczenie dotyczące 26 substancji(!). Dla przykładu gruszki pochodzące z Turcji przekraczają normy MRL w 76% prób, a winogrona pochodzące z Niemiec w 54% prób. Dla Polski niekorzystne wydają się wnioski DG Trade wyższonej zawartości cukru. Za kilka tygodni odbędzie się i DG Agri, dotyczące zniesienia obowiązujących od 2012 roku pierwsze spotkanie w tej sprawie grupy celnej. celnych taryf importowych na przeciery i koncentraty o pod-  Sukcesy polskiego eksportu

Dziesiąty rok współdziałania polskich producentów w ramach Stowarzyszenia Eksporterów Polskich był okazją do zorganizowania 19 listopada 2012 roku jubileuszowego kongresu. Uczestniczył w nim minister Stanisław Kalemba, który zauważył, że jest to wyjątkowy jubileusz również ze względu na sukcesy eksportowe branży rolno-spożywczej. – Tegoroczny, jubileuszowy kongres przypada w roku, w którym osiągniemy rekordowy wynik w handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi. Jest to ogromny sukces polskich producentów żywności. Sukces tym większy, gdyż jest to jedyna branża, która od lat generuje stale rosnące dodatnie saldo w eksporcie – podkreślił szef resortu rolnictwa. Minister wziął także udział w uroczystości wręczenia wymienił konsolidację producentów rolnych i pogłębianie nagród i wyróżnień przyznanych przez Kapitułę Konkursu współpracy z przetwórstwem oraz handlem. – Światowe pro- Wybitny Eksporter Roku 2012. Wśród laureatów znalazły się cesy globalizacyjne wręcz zmuszają do konsolidacji zarówno firmy odnoszące największe sukcesy w handlu zagranicznym poziomej, jak i pionowej wśród producentów i przetwórców. produktami rolno-spożywczymi. Stanisław Kalemba, pod- Niezbędne jest wypracowanie lepszych powiązań między kreślając, że to właśnie sektor rolno-spożywczy jest jednym tymi dwoma grupami – powiedział minister. z najważniejszych motorów polskiej gospodarki, powiedział: Uczestnicy jubileuszowego kongresu podkreślali koniecz- – W tym roku, wszystko wskazuje na to, że po raz pierwszy ność podejmowania takich działań, które pomogą w realizacji dodatnie saldo przekroczy 3 mld euro. Natomiast wartość realnych zadań i będą odpowiedzią na realne problemy eksportu polskiej żywności przekroczy 16 mld euro. Oznacza i potrzeby polskich eksporterów. Ich zdaniem może to nastą- to, że ¼ naszej produkcji wysyłana jest na eksport. W Polsce pić dzięki skutecznemu wdrożeniu instrumentów wsparcia natomiast pozostają miejsca pracy. Jednak sukces ten to wie- przedsiębiorców, zawartych w „Strategii proeksportowego loletnia ciężka praca, inwestycje z wykorzystaniem unijnych rozwoju gospodarki polskiej”. funduszy, a przede wszystkim dobra współpraca producen- Stowarzyszenie od momentu założenia wspiera działania tów, przetwórców, eksporterów. przedsiębiorców, stanowi również bogate zaplecze eksperc- Szef resortu rolnictwa zauważył jednocześnie potrzebę kie instytucji, organów rządowych i państwowych w pracach dalszej wytężonej pracy w celu podtrzymania tendencji wzro- na rzecz szybkiego rozwoju eksportu. stowej. Jako jedno z największych wyzwań Stanisław Kalemba Źródło: www.minrol.gov.pl

Informator 25 Relacje WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL XVII Ogólnopolskie Spotkanie Sadowników w Grójcu

17 listopada 2012 roku w Hali Sportowej w Grójcu po raz kolejny odbyło się Ogólnopolskie Spotkanie Sadowników. Tematem spotkania był „Rynek owoców i jego uwarunkowania”. Honorowy patronat nad imprezą objął minister rolnictwa i rozwoju wsi. Święto było doskonałą okazją do wręczenia Brązowych Krzyży Zasługi Prezydenta Rzeczpospolitej Polski za dzia- łalność na rzecz rozwoju polskiego sadownictwa. Jest nam niezmiernie miło poinformować, że uhonorowani nimi zostali: Witold Boguta, Marianna Czamara, Sławomir Łuczak, Jan Madej, Robert Remiszewski, Zenon Woźniak. O odznaczenia wnioskowało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, natomiast pomysłodawcą był Związek Sadowników RP. Serdecznie gratulujemy! Katarzyna Bekasiewicz

26 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Mariusz Strzeżek Opublikowano: 20 listopad 2012

Eksporterzy na spotkaniu w GIORiN

19 listopada 2012 roku w siedzibie le Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju roku wprowadza Rosja. Głównie pod Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin Wsi oraz Wojewody Mazowieckiego. kątem ewentualnych problemów z tym i Nasiennictwa, przy ul. Jana Pawła II Dyskusja była długa, ożywiona i mery- związanych. w Warszawie, odbyło się spotkanie toryczna. Koncentrowała się głównie Dyskusja zakończyła się deklara- przedstawicieli eksporterów z terenu na problemach związanych z ekspor- cjami o otwartości na sugestie i chęci powiatu grójeckiego oraz reprezen- tem owoców i warzyw do Federacji dalszej współpracy, które wyszły zarów- tantów Państwowej Inspekcji Ochrony Rosyjskiej. Poruszono w niej temat no od Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Tematem spo- podwójnego plombowania transpor- Roślin i Nasiennictwa, jak i od przedsta- tkania i przeprowadzonej dyskusji była tów, wydawania certyfikatów i powo- wicieli eksporterów. Dodatkowo PIORiN kwestia certyfikowania przesyłek pro- dów takiego stanu rzeczy. Rozmawiano zadeklarowała, że odpowiednio wcze- duktów pochodzenia roślinnego prze- również o możliwościach współpracy śnie podejmie przygotowania do zbliża- znaczonych na eksport do państw trze- między Inspekcją a eksporterami, której jącego się „szczytu eksportowego” na cich, w tym do Federacji Rosyjskiej. celem jest wyeliminowanie uciążliwo- terenie powiatu grójeckiego. Zapewniła W spotkaniu uczestniczył również wice- ści, jakie pojawiają się po obu stronach, również, że jeżeli obsługa interesan- prezes Związku Sadowników RP związanych ze spełnianiem wymogów tów w trakcie jego trwania będzie nie- Andrzej Kazimierczak. dla eksportu do Federacji Rosyjskiej. zadowalająca (powstaną opóźnienia Spotkanie, które poprowadził Zwłaszcza na obszarach, gdzie ten w odprawie leżące po stronie Inspekcji), Jerzy Woźniak, Dyrektor Generalny ostatni jest intensywny. to podejmie działania zmierzające do w Głównym Inspektoracie Ochrony Sporo czasu zajęło również uczest- zwiększenia liczebności inspektorów Roślin i Nasiennictwa rozpoczęło się nikom omówienie konsekwencji, jakie tamtejszego oddziału. o godzinie 11.00. Oprócz wymienio- niosą za sobą zmiany w liście obiektów  nych przybyli także przedstawicie- kwarantannowych, które od nowego

IV Europejskie Forum Młodych Rolników – Łódzkie 2012

Europejskie spotkania młodych Ziemi Łódzkiej oraz w większości mło- zadań, zapewnienia możliwości pro- rolników odbywające się w cyklach dzi rolnicy z województwa łódzkiego, stych i przejrzystych rozwiązań oraz dwuletnich pod hasłem „Europejskie w szczególności rolnicy osiągający naj- spójności między zadaniami a budże- Forum Młodych Rolników” mają lepsze wyniki produkcyjne i hodowlane. tem. Po wykładzie inauguracyjnym w województwie łódzkim ośmioletnią Gminę Biała Rawska reprezentowało 9 odbył się „Okrągły Stół” z udziałem rol- tradycję. Pierwsze tego typu spotkanie sadowników, choć chętnych osób było ników, europarlamentarzystów, posłów, organizowane wspólnie przez Urząd znacznie więcej. W pierwszym dniu senatorów, samorządów i organizacji Marszałkowski w Łodzi i Izbę Rolniczą oficjalnego otwarcia dokonał marsza- rolniczych Ziemi Łódzkiej. W drugim Województwa Łódzkiego miało miej- łek województwa łódzkiego – Witold dniu EFMR odbyły się warsztaty w czte- sce w 2005 roku. W dniach 19–21 Stępień, a temat wykładu inaugura- rech przebiegających równocześnie listopada 2012 roku w miejscowości cyjnego brzmiał „Przyszłość Wspólnej grupach tematycznych. W pierwszej Słok koło Bełchatowa odbyło się IV Polityki Rolnej po 2013 r.” Uczestnicy grupie omawiane były płatności bezpo- Europejskie Forum Młodych Rolników. oczekują od kolejnego budżetu Unii na średnie oraz propozycje wsparcia mło- W spotkaniu uczestniczyło około 300 lata 2014–2020 zapewnienia równych dych rolników i systemu wsparcia dla osób: przedstawiciele organów Unii warunków konkurencji, niwelowania małych gospodarstw. W drugiej grupie Europejskiej, COPA/COGECA, CEJA, różnic w rozwoju rolnictwa i obszarów rozmawiano na temat sprzedaży bez- Rządu RP, instytucji działających na wiejskich w rozszerzonej UE, uwzględ- pośredniej, w szczególności poprawy rzecz rozwoju obszarów wiejskich, nienia dotychczasowych osiągnięć rol- konkurencyjności i zwiększenia ren- eurodeputowani, senatorowie, posłowie nictwa i WPR w planowaniu nowych towności gospodarstw rolnych. W trze-

Informator 27 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

ciej grupie poruszano tematy zwią- poprzez budowę stawów hodowlanych. hektarów gruntów w regionie 1,1 milio- zane z organizacją rynków owoców Omówiono podstawowe zasady budo- na ha stanowią użytki rolne. Średnia i warzyw. Rozmawiano na temat aktu- wy stawów hodowlanych oraz rozma- ich wielkość w gospodarstwach rolnych alnych uwarunkowań prawnych związa- wiano o możliwościach skorzystania wynosi 7,5 hektara. nych z organizacją i funkcjonowaniem z programów pomocy UE na ten cel. Z okazji Nowego 2013 Roku w imie- grup producentów owoców i warzyw. W trzecim dniu dokonano podsumowa- niu Zarządu ZSRP oddziału w Białej W wykładach swoimi doświadczeniami nia IV Europejskiego Forum Młodych Rawskiej chciałbym wszystkim kole- podzielili się prezesi istniejących grup Rolników. żankom i kolegom przekazać życze- producenckich z terenu województwa Województwo łódzkie nieprzypadko- nia wielu miłych niespodzianek, dużo łódzkiego. Spostrzeżeniami w zakresie wo jest organizatorem Forum Młodych uśmiechu i radości oraz spełnienia tworzenia i prowadzenia grup produ- Rolników. Rolnictwo należy do głów- wszystkich najskrytszych marzeń. cenckich w województwie mazowiec- nych elementów lokalnej gospodarki. kim podzielił się z uczestnikami spotka- Region zamieszkuje ponad 2,5 milio- nia również kolega Leszek Przybytniak. na ludzi. Znaczny odsetek, bo blisko Prezes Oddziału Biała Rawska W czwartej grupie omawiano nowe 36 procent ogółu ludności, stanowią Związku Sadowników RP możliwości w gospodarstwach rolnych mieszkańcy wsi. Spośród 1,8 miliona Jacek Otulak

Informacje branżowe Ceny jabłek w III kwartale 2012 roku

W trzecim kwartale 2012 roku ceny na rynkach zagranicznych, możemy Można zatem oczekiwać wzrostu jabłek w Polsce utrzymywały się na oczekiwać, że w kolejnych trzech eksportu krajowych jabłek w sezo- poziomie wyższym w porównaniu z ana- kwartałach ceny jabłek będą utrzy- nie 2012/2013 w stosunku do sezonu logicznym okresem w roku poprzednim. mywać się na relatywnie wyso- 2011/2012. Będzie on jednak widocz- Początek czwartego kwartału przy- kim poziomie w odniesieniu do ny w dalszej części sezonu (I kwartał niósł jednak sezonowy spadek cen do poprzednich 5 lat. 2013), co wynika z rosnącego popytu poziomu zbliżonego do tego sprzed Jednym z czynników jest znacz- na jabłka w Rosji w miesiącach zimo- roku – podają analitycy banku bgz. ny spadek zbiorów jabłek w krajach wych, związanego z ograniczonymi pl. Według danych IERiGŻ-PIB, cena Unii Europejskiej (poza Polską), możliwościami przechowywania przez jabłek w skupie do konsumpcji bezpo- który może przełożyć się na wzrost tamtejszych sadowników. średniej średnio w październiku 2012. krajowego eksportu, nie tylko na W październiku 2012 roku, ze ukształtowała się na poziomie 1,35 zł/ rynek unijny, ale także do Rosji. względu na dość dużą podaż jabłek kg wobec 1,36 zł/kg w październiku rok Przypomnijmy iż według danych na rynku rosyjskim, popyt na polskie wcześniej. Ceny jabłek są więc relatyw- WAPA (World Apple and Pear jabłka ze strony tego kraju był dość nie wysokie, mimo znacznego wzrostu Association) w 2012 roku produk- niski. Niemniej ceny skupu polskich podaży jabłek w kraju. cja jabłek w UE-27 była o 9% niższa jabłek kierowanych na eksport w paź- Według wrześniowych szacunków w porównaniu z produkcją w 2011 roku. dzierniku były średnio o około 0,05 zł/ GUS w 2012 roku w Polsce zbiory Dostawy do Rosji mogą odbywać się kg wyższe niż przed rokiem i wynosiły jabłek miały wynieść 2,74 mln t, wobec kosztem takich krajów, jak Francja czy w zależności od odmiany 0,84–1,35 zł/ niespełna 2,50 mln t w roku poprzed- też Włochy, mających względnie wyso- kg (70 mm+). nim (+10%). Biorąc jednak pod uwagę ki udział w rosyjskim imporcie jabłek uwarunkowania popytowo-podażowe (odpowiednio 4 i 5%). źródło: bgz.pl

Sprostowanie

Do numeru 5/2012 wkradła się pomyłka, błędnie zostały podpisane dwa teksty. Autorką artykułów : „Dlaczego Jabłka każdego dnia?” oraz „Jedz witaminy – wracaj do zdrowia” jest pani Agnieszka Dywan. Za pomyłkę serdecznie przepraszamy! Redakcja

28 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Eksport materiału szkółkarskiego do Federacji Rosyjskiej

Główny Inspektorat Ochrony Roślin roku nr 456. Oznacza to, że materiał wskazano, że nie ma konieczności pod- i Nasiennictwa informuje, że w dniu 30 szkółkarski w podłożu musi pochodzić dawania tych szkółek wspólnej atestacji listopada 2012 r. w Moskwie odbyło ze stref wolnych od organizmów kwa- przez inspektorów polskich i rosyjskich się spotkanie przedstawicieli polskiej rantannowych, ustanowionych przez w odstępach dwuletnich. administracji rządowej z Federalną służbę ochrony roślin kraju eksportu Przedstawiciele strony rosyjskiej Służbą Nadzoru Weterynaryjnego zgodnie z wytycznymi standardów mię- poinformowali także, że rosyjskie i Fitosanitarnego Federacji Rosyjskiej, dzynarodowych. Obszary (strefy) wolne Ministerstwo Rolnictwa prowadzi prace którego tematem był eksport z Polski od organizmów kwarantannowych nad nowelizacją w/w rozporządzenia do Federacji Rosyjskiej materiału szkół- mogą być ustanawiane na poziomie z dnia 29 grudnia 2010 roku. Planowane karskiego. miejsc produkcji (czyli poszczególnych jest m.in. wykreślanie pkt. 35. – stano- W trakcie spotkania przedsta- szkółek). Strona rosyjska potwierdzi- wiącego, że „wwożony na terytorium wiciele Federalnej Służby Nadzoru ła również, że polskie szkółki aktual- Federacji Rosyjskiej materiał sadzon- Weterynaryjnego i Fitosanitarnego nie uprawnione do eksportu materiału kowy roślin owocowych, jagodowych, Federacji Rosyjskiej potwierdzili, że szkółkarskiego do Federacji Rosyjskiej, ozdobnych oraz winogron (z wyjątkiem eksport materiału szkółkarskiego z tzw. na podstawie Porozumienia z dnia 16 poziomek) musi być w stanie uśpienia, gołym korzeniem z Polski do Federacji stycznia 2009 r. pomiędzy Państwową bez liści, kwiatów i owoców”. Termin Rosyjskiej może być realizowany bez Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa wejścia w życie nowelizacji rozporzą- konieczności zatwierdzania miejsc pro- i Federalną Służbą Nadzoru dzenia nie jest znany. dukcji. Weterynaryjnego i Fitosanitarnego Kontynuacja rozmów w sprawie Strona rosyjska wyjaśniła, że o współpracy w zakresie organizacji warunków eksportu materiału szkółkar- w odniesieniu do roślin eksportowanych i przeprowadzenia wspólnych badań skiego z Polski do Federacji Rosyjskiej w dowolnym typie podłoża mają zasto- szkółek na terytorium Rzeczypospolitej planowana jest w trakcie Green Week sowanie zapisy pkt. 34 Rozporządzenia Polskiej, mogą być traktowane jako w Berlinie. Ministerstwa Rolnictwa Federacji odrębne strefy wolne od organizmów Rosyjskiej z dnia 29 grudnia 2010 kwarantannowych. W tym kontekście źródło: piorin.gov.pl Spadek cen koncentratu jabłkowego w listopadzie 2012

Ceny koncentratu na rynku europej- czonego soku jabłkowego (3% kwaso- 47–50 gr/kg w Lubelskiem, 42 gr/kg skim w pierwszej połowie listopada 2012 wości) zmniejszyła się średnio z 1,55 w Łódzkiem, 48 gr/kg w Mazowieckiem, roku wykazywały tendencje do niewiel- do 1,52 euro/kg w drugiej dekadzie 50–52 w Podkarpackiem, czyli średnio kich spadków. miesiąca. Cena ta była również niższa 43–51 gr/kg, podobnie jak tydzień wcze- Działo się tak na skutek zwiększają- niż w październiku 2012 roku, kiedy śniej. W minionym sezonie w analogicz- cej się podaży tego produktu na rynku, wynosiła 1,70 euro/kg. nym okresie ceny wynosiły: 66–74 gr. między innymi z Polski. Zgodnie z dany- Ceny jabłek przemysłowych 12 mi Foodnews cena polskiego zagęsz- listopada 2012 roku średnio wynosiły: Źródło: bgz.pl - ogłoszenie własne wydawcy - SadNowoczesny.pl Profesjonalny portal sadowniczy

Informator 29 WWW.POLSKIESADOWNICTWO.PL

Informacje FAMMU/FAPA

REKORDOWE ZBIORY JABŁEK W przypadku unijnego importu jabłek należy w 2012 roku W MACEDONII spodziewać się wielkości niższej niż w roku 2011 – wstępnie Jak wynika z danych FFRM – Zrzeszenia Producentów oszacowano ją na około 450 tys. ton wobec około 522 tys. ton Rolnych Macedonii, ubiegłoroczne zbiory jabłek były naj- rok wcześniej. Tylko w okresie od początku stycznia do końca wyższymi od ostatnich pięciu lat. W 2012 roku spodziewany lipca 2012 roku unijna „27” sprowadziła w sumie 435 tys. ton był niemal rekordowy wynik około 150 tys. ton, z czego jabłek, o 14% mniej wobec analogicznego okresu roku poprzed- ponad 100 tys. ton to zbiory w samym tylko regionie Prespa. niego. Zdecydowanie największe ilości tych owoców trafiają na Dominującymi w ubiegłym roku zebranymi odmianami, poza unijny rynek z państw półkuli południowej – w całym 2012 naczelną odmianą Idared, która stanowi około 80% produkcji roku było to około 400 tys. ton, a przed dwoma laty wielkość macedońskich jabłek, są Golden, Red Delicious, Granny ta wyniosła około 510 tys. ton. W całym 2011 roku około 31% Smith, Chadelle oraz Mutsu. Najwięcej jabłek z Macedonii dostaw stanowiły jabłka zaimportowane z Chile – około 175 tys. wysyłane jest co roku do państw sąsiadujących, czyli do ton oraz z Nowej Zelandii – 27% udział z wynikiem 150 tys. ton, Serbii, Bułgarii czy Bośni i Montenegro, ponadto spore ilości a także Południowej Afryki – 20% udział w dostawach – około kierowane są do Iraku. 110 tys. ton. W przypadku eksportu unijnych jabłek – w 2011 Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie: Freshplaza roku i od wielu lat największym ich odbiorcą są kraje ugrupowa- nia Wspólnoty Niepodległych Państw z dominującą tu Rosją. WYŻSZE CENY JABŁEK NA UKRAINIE Dwa lata temu do tego kraju skierowano łącznie 42% wszyst- – MNIEJSZY EKSPORT kich wyeksportowanych z UE jabłek. Łącznie w 2011 roku do Jak poinformował Fito – Mag, ukraiński eksport jabłek WNP skierowano około 720 tys. ton jabłek unijnych, a ponadto w okresie letnim 2012 roku zmniejszył się aż półtorakrot- liczącym się odbiorcą z wynikiem około 200 tys. ton były kraje nie w porównaniu z analogicznym okresem roku 2011. północnoafrykańskie. Przy okazji danych dotyczących unijnego W sumie Ukraińcy wyeksportowali jedynie 1,9 tys. ton owo- handlu zagranicznego jabłkami zaprezentowano również dane ców, a podobnie jak przed dwoma laty największym odbiorcą odnoszące się do produktu, jakim jest sok jabłkowy – w sumie była Rosja. Jako najważniejszy powód znacznie gorszego w roku 2011 jego import zamknął się wielkością 235 tys. ton, eksportu podawane są bardzo wysokie ceny eksportowe podczas gdy eksport odpowiednio 67,5 tys. ton. Przed dwoma ukraińskich jabłek. Średnia cena eksportowa w okresie letnim laty skoncentrowany sok jabłkowy na teren Unii Europejskiej utrzymywała się na poziomie 0,30 euro/kg. Ostatnie zbiory dostarczyły przede wszystkim Chiny – 52% udział w imporcie jabłek na Ukrainie były gorsze, w efekcie czego ceny są ocze- oraz Turcja – 22% udział i Mołdawia – 8%. Natomiast w przy- kiwane na poziomie wyższym o 15–20%. padku unijnego eksportu około 20% dostaw trafia corocznie do Źrodło: FAMMU/FAPA na podstawie: Fruitinform Norwegii, Arabii Saudyjskiej czy Japonii. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie: ROSJA ZWIĘKSZA IMPORT AJC unijny raport „EU Trade of apples and pears” W pierwszych dwóch miesiącach nowego sezonu 2012/2013 – to jest w okresie od początku lipca do końca USTALONO ILOŚĆ PORCJI OWOCÓW sierpnia ubiegłego roku Rosja odnotowała spory wzrost zapo- I WARZYW W SZKOLE trzebowania na importowany, skoncentrowany sok jabłkowy. W połowie października ubiegłego roku Agencja Rynku W sumie w omawianym okresie dwóch miesięcy import ten Rolnego opublikowała informację o łącznej liczbie porcji owo- wzrósł o ponad 21% do wielkości 18,2 tys. ton. W omawia- ców i warzyw otrzymywanych przez jedno dziecko w I seme- nym okresie największymi dostawcami koncentratu soku strze roku szkolnego 2012/2013 w ramach programu „Owoce jabłkowego były Chiny oraz Ukraina – odpowiednio kraje w szkole”. Tym samym zgodnie z Rozporządzeniem Ministra te wyeksportowały do Rosji 11,2 tys. ton oraz 5,6 tys. ton. Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 sierpnia 2011 r. w sprawie W sezonie 2010/2011 Rosja zaimportowała łącznie 100,5 tys. szczegółowego zakresu zadań realizowanych przez Agencję ton skoncentrowanego soku jabłkowego – tym samym było to Rynku Rolnego związanych z wdrożeniem na terytorium o 8% więcej wobec sezonu 2009/2010. Rzeczypospolitej Polskiej programu „Owoce w szkole” (Dz. U. Źrodło: FAMMU/FAPA na podstawie: Fruitinform Nr 168, poz. 1012 z późn. zm.), łączna liczba porcji owoców i warzyw otrzymywanych przez jedno dziecko w I semestrze UNIJNY HANDEL ZAGRANICZNY JABŁKAMI roku szkolnego 2012/2013 wyniosła 24. Według danych opublikowanych przez Komisję Bezpośrednio oznacza to, że w przez 10 wybranych tygo- Europejską w dniu 19 października ubiegłego roku w rapor- dni w I semestrze roku szkolnego 2012/2013 każde dziecko cie „EU Trade of apples and pears” w 2012 roku łączny uczestniczące w programie „Owoce w szkole” otrzymało: eksport jabłek z Unii Europejskiej powinien był wynieść – przez 4 tygodnie – po 3 porcje owocowo-warzywne w tygodniu, około 1070 tys. ton wobec ponad 1200 tys. ton w roku – przez 6 tygodni – po 2 porcje owocowo-warzywne w tygodniu. poprzednim. Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie: inf. prasowa ARR

[email protected], www.hortpress.com

PRACA JAn ZBIOROWA DAnek Jabłonie Uprawa maliny i Jeżyny Liczba stron: 218 Oprawa: miękka Liczba stron: 76 Rok wydania: 2012 Oprawa: miękka Cena: 39 zł Rok wydania: 2009 Cena: 20 zł

AUGUSTYn BARBARA MIkA BłASZCZYńSkA CięCie drzew Uprawa w sadaCh porzeCzek intensywnyCh Liczba stron: 108 Liczba stron: 156 Oprawa: miękka Oprawa: miękka Rok wydania: 2010 Rok wydania: 2012 Cena: 19 zł Cena: 35 zł

BARBARA eDWARD ŻURAWICZ BłASZCZYńSkA AGnIeSZkA MASnY Uprawa porady dla Czereśni prodUCentów trUskawki Liczba stron: 432 Oprawa: miękka Liczba stron: 178 Rok wydania: 2012 Oprawa: miękka Cena: 45 zł Rok wydania: 2009 Cena: 29 zł Belsk Duży, ul. Kozietulskiego 17, tel./fax (48) 661 01 42, 661 01 43 ® FILIA: Sandomierz, Bogoria Skotnicka 50, tel. kom. 668 136 577 FILIA: Góra Kalwaria, Coniew 37A, tel. kom. 668 136 578 www.activ.com.pl e-mail: [email protected]

Nowa koNcepcja traktorów Wyspecjalizowane traktory sadownicze Super zwrotne – Przegubowy skręt RGS – obracana o 180o pozycja jazdy Mocne i oszczędne silniki YANMAR Obrotowe stanowisko kierowcy

DeSIGN 4 tecHNoLoGIa INNowacje wSZecHStroNNoŚĆ kreatYwNoŚĆ erGoNoMIa i koMFort wIeLe traktorów w jeDNYM...

® Zapraszamy na testy praktyczne Dystrybutor i serwis w Polsce www.activ.com.pl www.antoniocarraro.it AKUMULATOROWY SEKATOR ELEKTRYCZNY Zapraszamy na stoisko nr 9 podczas Targów Sadownictwa MTAS 11-12 stycznia!

Super lekka

Opaska na ramię Pokrowiec na baterię Kabura

lub

Pozycja wyjściowa 25,2 V o średnicy 15 mm lub 30 mm30 mm w zależności od rozmiaru cięcia BATERIA LI-ION

Wyposażony ●● w wytrzymałą Mocne Mocne cięciecięcie dodo 3030 mm.mm. walizkę ●● Bardzo Bardzo lekkalekka bateriabateria LI-IonLI-Ion TYLKOTYLKO 1,31,3 kg.kg. ●● Gładkie Gładkie cięciecięcie dziękidzięki supersuper ostrymostrym nożomnożom zz japońskiejjapońskiej stali.stali.

Poszukujemy lokalnych partnerów handlowych MAX EUROPE BV [email protected] • tel.: +48 79 10 70 969 www.max-europe.com

Max AD 205x295 PASJ30.fin.PL.2013.indd 1 3.1.13 15:04