1217 TenbosseMolenberg 1217

Zwalm heeft voor 2011 de eretitel ‘Dorp van de Ronde’ weggekaapt. Een overwinning die de gemeente volledig te danken heeft aan de Molenberg, een van de ‘nieuwe vedetten’ binnen het Vlaamse heuvellandschap. De weggemo#elde helling doet nu voor Zwalm wat de watermolens al jaren doen: het toerisme bloeiend houden.

HET BEJAARDE Ploeteren is de tweede natuur van een LOMMERWEGJE Vlaming. Glansrijke sportprestaties vertonen De ‘heerlijkheid Molenberg’ ontvouwt zich in Vlaanderen vaak een ‘vuil’ randje. Onze als een waar breugeliaans tableau . Zijn veldlopers en motorcrossers hebben een schilderachtige karakter dankt het bergje indrukwekkend palmares ‘bijeengesmost’ vooral aan de eeuwenoude watermolen. De en naar het veldrijden lijken andere landen Molderghemmolen domineert al sinds de – op een paar uitzonderingen na – zelfs niet middeleeuwen de omgeving. Waar hij vroe- meer te willen omkijken. Wie in Vlaanderen ger een draaischijf was in de lokale economie, de modder trotseert, overstijgt het slijk der is hij nu vooral een toeristische troef. aarde. Wie niet kan wriemelen, slaat een Toch moet dit pittoreske plaatje vrede nemen modderfiguur. En de toeschouwers vinden met een plaats in de luwte. Een smal en on- dit haast dierlijke tre#en in meedogenloze gemeen steil kasseiweggetje kronkelt zich omstandigheden het einde. Het houdt de her- eigenwijs tussen hagen en huisjes en zuigt innering aan onze wroetende voorouders in sinds haar annexatie door de wielerwereld leven. Plompe figuren zijn het – in onze fan- alle aandacht naar zich toe. Vandaag ademt tasie dan toch – net zoals Pieter Bruegel hem men hier koers! op doek zette. De Molenberg duldt nochtans niet zomaar coureurs op zijn terrein. De kasseien lig- gen er schots en scheef bij, vaak centime- ters uit elkaar. Het bejaarde lommerwegje heeft bovendien last van een bolle rug en bij regenweer transformeert het zich graag in een wildwaterbaan. Dat hier enkele keren per jaar een peloton over moet is een mirakel op zich. ‘De kasseien van de Molenberg lig- gen niet slecht. Het heeft hoogstens wat weg van veldrijden’, beweert Peter Van Petegem doodleuk. Zo zie je maar, koershelden hante- ren een ander referentiekader. Het succes van smerige hellinkjes als de Molen berg is eenvoudig te verklaren.

89 TECHNISCHE FICHE Molenberg

=>>A3I44 CDA=7>DC =434A;0=3 1AD664     E40 64=C E17  A12 ;484  E19 389;4 B274;34      1ADBB4;

E429 F0E4A 7>E4=E0=F89;464<

>DAC74 B0<1A4 B<0AA4 34<>;4=14A6

6 A 4 <4DB4 1 = 4 ; > < 4 <>;34A674<<>;4= 3 E8=:4<<>;4= < > ; 3 4 A 6 4 < 1 4 "$ < 4 :

WIELERGESCHIEDENIS STEEKKAART

De Molenberg staat al sinds 1983 onafgebroken op het menu van STRAAT Molenberg

de Ronde Van Vlaanderen . Slechts de Muur van Geraardsbergen GEMEENTE Sint-Denijs-Boekel, Zwalm en de Berendries doen het de helling na. Vanaf 1997 lag de LENGTE 500 m Molenberg in een aperitieflus door de Zwalmstreek, waardoor het een van de eerste hellingen van de dag werd. Sinds editie 2010 HOOGTEVERSCHIL 26 m – 60 m: 34 m wordt een nieuwe pikorde gehanteerd. De helling breekt nu op GEMIDDELDE STIJGING 7% 40 km van de streep de echte finale open. De Molenberg bedankte MAXIMALE STIJGING 14,2% vorig jaar meteen voor deze promotie: trok er fors door en duldde alleen nog in zijn wiel. De rest WEG de Molenberg beschikt over een ronduit feodaal wegdek van het deelnemersveld zag hen niet meer terug. RONDEPALMARES 28 keer (onafgebroken sinds 1983) In de is de Molenberg traditioneel de laatste klim van de dag . Omdat het daarna nog een eindje richting BEKLIMMING Gent gaat, valt de beslissing doorgaans op een van de kasseistro- ken die volgt op de Zwalmse bult. De eerste 200 meter van de Molenberg zijn de lastigste. De steile met kasseien bestrate weg verkeert in een erbarmelijke staat. WEETJES Voldoende snelheid halen is de boodschap. Daarna volgt een licht hellende asfaltstrook. Eens boven, wacht nog een lastig stuk waar †Ţ De kasseien van de Molenberg zijn sinds 1995 beschermd de wind vaak vrij spel heefQ. erfgoed . †Ţ Molenberg-fan Peter Van Petegem stuurde na Cancellara’s over- winning in de Ronde van Vlaanderen van 2010 een sms naar de organisatie: ‘Molenberg is top!’ 







90         PETER VAN PETEGEM KRACHTPATSERIJ OP DE MOLENBERG

Als régional de l’étape tijdens menig trainingsmakkers het welletjes vonden, begon

Vlaamse voorjaarklassieker heeft PETER VAN ik het net leuk te vinden. Een ideale trainings-

PETEGEM steeds een streepje voor gehad dag eindigde vaak met een tiental rushes op op de concurrentie. ‘De Zwarte van Brakel’ de Molenberg. Ik reed tot het eind van de kas- keek vanaf zijn kinderjaren uit op de heuvels seien en sloeg dan meteen het kleine asfalt- van het Brakelse landschap. Langzamerhand wegje rechts in. Een korte afdaling bracht me sloot Van Petegem de Vlaamse Ardennen in terug op een goede 200 meter van de voet van zijn hart. Hij sloeg alle details van de hellin- de Molenberg. Deze sprintjes bergop waren gen op in zijn geheugen. In de beginjaren van ideaal om mijn explosiviteit op nijdige kassei- zijn profcarrière trok Van Petegem met ple- hellingen aan te scherpen. zier langs de Berendries en de Valkenberg Om kracht bij te kweken ging ik ook wel ’s op om zich eens te testen. In 2002 verhuisde hij de grote molen de Molenberg naar boven. Tij- naar Sint-Maria-Horebeke , op een zucht dens de wedstrijd haal je het best zo geen toe- van de Molenberg. Vanaf dat moment werd ren uit. Een vrij licht verzet is raadzaam om de Zwalmse bult Van Petegems partner voor nog te kunnen corrigeren. De Molenberg is een het betere beulwerk. Want beulen en beuken, van de meest technische hellingen. Tijdens de dat kon Van Petegem als geen ander. Ronde is het belangrijk om er bij de eersten op Ik trainde tijdens mijn topjaren liever ze- te draaien. Na het brugje moet je zien dat je op ven uur dan vijf uur. Hoe meer kilometers de rug van het kasseibaantje fietst en de bin- in de benen hoe beter mijn gevoel. Als mijn nenkant van de bocht neemt. Probeer je de

‘Hoe slechter de kasseien erbij lagen, hoe beter het mij uitkwam.’

91 buitenkant dan zwiep je bijna uit de bocht. De wacht, leunend op een afsluiting, zijn tijd af. uiterste boorden zijn evenmin een optie, die Deze anekdote illustreert dat het attractieve liggen doorgaans veel te nat. Maar goed, al bij van de Molenberg meteen ook haar grootste al hoefde ik eigenlijk niet te klagen. Hoe slech- valkuil is en dat beseft Van Petegem maar al ter de kasseien erbij lagen hoe beter het uit- te goed: kwam voor mij. Onder andere door het Zabel-incident werd er een tijdje geopperd om de Molenberg uit de In de Ronde van Vlaanderen 2002 valt favo- koers te halen. Het rook volgens de organisa- riet Erik Zabel ten prooi aan de grillen van de tie iets te veel naar koersvervalsing. Gelukkig Molenberg. Hij rijdt enkele kilometers voor is het nooit zover gekomen. de helling lek en doet er alles aan om op- Bij de parcourswijzing van de Ronde in 2010 nieuw vooraan aan te sluiten. De Molenberg werd mijn mening gevraagd over de nieuwe denkt er anders over. Bij het opdraaien is er ligging van de Molenberg. Wel, ik ben een een opstopping vanjewelste. Zabel berust en groot voorstander. De nervositeit is vanaf de

92 MOLENBERG Oude Kwaremont niet meer weg te slaan uit het naderen van kasseistenen . Ik kreeg mis- het peloton. De invoering van meer kassei- schien wel eens de kritiek achteloos achter- stroken ten nadele van geasfalteerde hellingen aan het peloton mee te peddelen maar als er zoals Berg ter Stene, de Varent, de Foreest of op de beslissende momenten iets gebeurde de Boigneberg heeft deze evolutie de laatste dan gebeurde het achter mijn rug. Ik herinner edities nog meer in beweging gebracht. Het me nog goed de spectaculaire valpartij van valt nu hoegenaamd niet meer stil. De renners Frank Vandenbroucke bij het opdraaien van die de koers al hard hebben gemaakt op de de Muur in 1999 . VDB sleurde toen verschil- Koppenberg en de Paterberg kunnen hieruit lende favorieten mee in zijn val. Twee renners slechts voordeel halen. bleven voorop, en ikzelf. We De koersbepalende factor van kasseien heeft sloegen meteen een beslissende kloof. Eén ie- volgens ‘de Peet’ alles te maken met één iets: mand keerde nog terug, Vandenbroucke. Na- positionering. tuurlijk, als je echt super bent dan mag er al Het peloton trekt in een nerveuze kramp bij eens iets gebeuren.

er#ez la fe)e: Angélique Van Petegem in Le Pavé

Sinds 2002 baat Angelique Van Petegem een de sauna en het lekkere eten. Zo hebben we vaak gasten die Meersestraat 16, B&B uit in het landelijke Horebeke, op een paar na een etentje in het Hof van Cleve in Kruishoutem, bij ons 9667 Horebeke honderden meters van de Molenberg. Peter en komen overnachten. Misschien is de naam van onze B&B, Tel. 0495 23 53 75 Angélique kozen bewust voor een luxeconcept, wat Le Pavé (de kasseisteen) , wat misleidend, maar in feite [email protected] www.lepave.be hen uniek maakt in de streek: richten we ons niet specifiek op wielertoeristen. Als je bij Le Pavé is gesloten ons binnenkomt zul je niet meteen doorhebben dat er een Het idee van de B&B komt van mijn vrouw. Zij wilde iets op zondagnamid- doen met interieur en design en van het een kwam het ander. link is met Peter Van Petegem. En als ik eerlijk moet zijn, ik dag, maandag en op Het is eigenlijk in de eerste plaats een leuke hobby. Er zijn zou er eigenlijk wat tegenop zien voortdurend raad te moe- feestdagen. vijf kamers maar die zijn zelden volgeboekt. Dat houdt het ten geven aan wielertoeristen. steeds aangenaam voor de gasten. De meesten van hen ko- Laat dit toekomstige bezoekers niet weerhouden, men immers voor de rust, om te genieten van het zwembad, Le Pavé, ça vaut bien la peine .

93 HET NEUSJE VAN DE ZWALM GEZAPIG FIETSEN OP HET RITME VAN DE KABBELENDE BEEK 21,6 KM

Met enige zin voor overdrijving is de de parkeerruimte en de gemakkelijke uit- Molenberg voor de Zwalmstreek wat de valsmogelijkheden op de N46 in Nederzwalm Mont Ventoux is voor de Provence, de be- heeft de Ter Biestmolen een streepje voor. kendste bult van de regio. Dat maakt hem Je start er alvast in een plaatje. De Ter een onontbeerlijke schakel tijdens een toeris- Biestmolen (Biestmolenstraat 18, Munk- tisch fietstochtje door de zinnenprikkelende zwalm) voert het water van de meanderen- Zwalmstreek. Het startpunt van dit fiets- de Zwalmbeek naar een schitterende poel tochtje kies je natuurlijk zelf, maar wegens met wilde begroeiing. Met wat geluk kun je een zeldzame ijsvogel opmerken. Vanaf het café-restaurant Ter Biestmolen rijd je  weg van de N46, eerst naar links en na 50 m  rechts, de Biestmolenstraat in. Aan het eind

 hiervan volg je links de Stationsstraat. Je rijdt de spoorweg over en neemt rechts de      

  N46       I F 0 ; < 1 4 4 : 89I4A:>C<>;4= C4A184BC<>;4= ?434B<>;4=C94 :;48= IF8CB4A;0=3 ?

0 IF0;<<>;4= 3 3

4

B

C   A

0

0

C   34IF0;DC4 N415    

 

7>E4=E0= 

<>;4=14A6 F89;464<  <>;34A674<

N454

<>;4= E8=:4=<>;4= 





  64DI4=7>4:      <

94 MOLENBERG Knokstraat. Daarna sla je links Moldergem erg scherpe bocht naar links. Vanaf dit punt in. Vanaf hier gaat het eerst flink en ver- begint het opnieuw flink te dalen richting het Café-restaurant volgens gestaag bergop. Na enkele stevige ingeslapen gehucht Korsele. Ter Biestmolen beschikt klimmeters volgt een uniek uitzicht aan je Geuzenhoek Korsele telt nog steeds een over twee ruime terras- rechterkant. protestantse gemeenschap, iets wat zich uit sen. Je kunt er terecht Ter hoogte van het bushokje draai je rechts in het straatbeeld. Met zijn aangepaste lan- voor een frisse pint maar evengoed voor betaalbare af. Pas op, dit is het geasfalteerde broertje taarnpalen, knusse haagjes en trotse hui- gastronomie. van de Molenberg dat je naar het dal voert. zen heeft de plek veel weg van een commune. Biestmolenstraat 18 Fasten your seat belts! Beneden steek je Een bezoek aan het Protestants Historisch 9636 Munkzwalm (Zwalm) Tel. 0498 92 09 34 de Smarre over en vervolg je je tocht in de Museum Abraham Hans , dat je meeneemt [email protected] Kromstraat. Hier gaat het opnieuw, zij het naar de lokale geschiedenis van het protes- www.terbiestmolen.be mild, bergop. Je blijft steeds rechtdoor rij- tantisme, is een aanrader. Al even interes- Geopend elke dag van 12 u tot 23 u. den op de Kromstraat. Even voorbij rustoord sant is ronddolen op het kleine kerkhof met Vooraf reserveren Vlaamse Ardennen neem je de eerstvolgende de gigantische treurbeuk . Dit intieme is wenselijk.

95 plekje, verscholen achter de kerk, laat nie- zeker welkom in restaurant De Mechelse mand onberoerd. Koekoek , aan de voet van de Molenberg. Laat de benen misschien niet al te koud wor- Hier kun je zelfs vanaf de dis naar de klim- den want geen kilometer verderop – Smarre mende passanten kijken. links en meteen rechts – wacht de belangrijk- Opnieuw op de fiets kies je aan de T-splitsing ste hindernis van de dag: de Molenberg. Geen rechts. Het blijft hier vervelend vals plat en nood voor de fietsamateur, een stevige aan- als de wind zijn dagje heeft is het op de tan- loop en je bent al halverwege. Aan de andere den bijten. Je rijdt rechtdoor en vindt aan kant is een snelle vaart tijdens dit tochtje een je rechterkant de Vinkenmolen op je weg. regelrechte zonde. Je passeert op die manier Vanaf deze staakmolen daal je naar de ho- de Molderghemmolen, een watermolen die ven van Wijlegem. Je passeert prach- meer dan een snelle blik waard is. Wie op de tige vierkantshoeves en een fijne kapel en Molenberg last heeft van een hongerklop is je vraagt je af waarom in dit decor nog geen

96 MOLENBERG films zijn opgenomen. Voorbij de twee boer- misschien het best proeven want na de pit- derijen draai je rechts af en kronkel je rich- toreske passage te Roborst wacht minder ting de grote weg. Je steekt de Zuidlaan over fraais: de kasseien van de Paddestraat. Die om Roborst te bereiken. bereik je door Roborst te verlaten via de Roborst is een van de mooiste dorpjes van Borstekouterstraat en vervolgens eerst de Vlaanderen. Hoe goed je benen vandaag ook spoorweg en, rechtdoor, de Zwalm over te zijn, het is een verplichte halte. Het pronte steken. kerkje heeft zijn gelijke niet. Rechts van je De legendarische stenen van de Paddestraat loopt een lange vestingmuur en wat ver- werden in het verleden vaak opgenomen in derop, links voorbij de kerk, wordt je een blik het parcours van de Ronde van Vlaanderen. gegund op de teelt van het streekproduct Als je links blijft volgen, gaat het vervolgens bij uitstek, waterkers . Deze groente schijnt nog wat bergop, wees dus niet te gul met je een heilzame werking te hebben. Je kunt ze krachten aan het begin van de met kasseien

97 bestrate strook. Aan de driesprong verlaat bezichtigen met open armen. Opnieuw op de je de met kasseien bestrate weg en rijd je fiets blijf je links aanhouden, de Krekelstraat rechtdoor. Dat is eventjes balen, want het in. Eerst rijd je twee straatjes aan je linker- ‘macadam’ bolt er haast net zo slecht als de kant voorbij, daarna duik je links, naar be- kasseien. Je rijdt steeds rechtdoor en slaat neden, de Rekegemstraat in. Hier tref je de vervolgens linksaf richting Munkzwalm. Hier Zwalmmolen , de voorlaatste stop. Neem ze- volgt een serieuze afdaling. ker de tijd om op het brugje te genieten van Matig je snelheid want na goed 100 m ligt het de rust. Pedes Molentje verscholen. Dit schattige Op naar de IJzerkotmolen . Hiervoor laat watermolentje vormt een mooi geheel met de je de overweg links liggen. Zo bereik je het omliggende tuin van Willy Van Laethem en centrum van Nederzwalm. Aan de hoofd- zijn echtgenote. Ze verwelkomen, doorgaans baan neem je links en voor de overweg alleen na de middag, al wie de molen wil rechts om daarna de Wafelstraat links in te

98 MOLENBERG fietsen. Je slaat rechts de Zijpgrachtstraat net voor restaurant Ter Swaelm te bereiken), in en je steekt voor een derde keer de ligt misschien wel het neusje van de Zwalm, Zwalmbeek over. Iets verderop sla je links een donkerbruine kroeg genaamd Klein de Gaverbosdreef in. Na een zachte klim Zwitserland . Met voor het terras een vijver- dwars door het Gaverbergbos sla je op- tje is het een hartverwarmend plekje om je nieuw links het Galerijpad in en kom je aan weer op krachten te drinken en te eten. de IJzerkotmolen. Deze watermolen is ge- Na het verkwikkende intermezzo keer je te- restaureerd en opnieuw in werking. De molen rug via het kleine paadje en zet je je tocht ver- sluit aan bij het café en is in de zomermaan- der via de Wafelstraat. Aan de Dries neem je den vrij toegankelijk voor het publiek. rechts om daarna de lange rechte weg links Wie verder zoekt, vindt altijd meer. Diep tus- te nemen. Hier sla je ten slotte rechts in en sen de bomen verscholen en uitsluitend be- zo kom je weer uit aan de Ter Biestmolen, de reikbaar via een wandelpad (aan je linkerkant plek waar je van start ging.

Klein Zwitserland was in het begin van de twintigste eeuw een sluiswachterswoning en gold daarvoor als molenaarshuis. Tegenwoordig is het een knusse herberg. Galerijpad 3 9630 Sint-Maria-Latem (Zwalm) Uitsluitend geopend tijdens het weekeinde, vanaf vrijdag 16 u.

99