ZABŁUDÓW

ISSN 2082-8284 I OKOLICE NR 2 (129) LUTY 2020 MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY

Przeżyli razem 50 lat!

Pół wieku temu stanęli na ślubnym kobiercu i przyrzekli sobie miłość, wierność i uczciwość małżeńską. Przez te lata byli ze sobą w dobrych i w złych chwilach. Wzajemnie się wspierali i szanowali. 18 grudnia 2020 roku spotkali się, by wspólnie świętować 50-lecie pożycia małżeńskiego.

Małżeńska codzienność, pracowitość, trud i poświęce- ich rodziny i przyjaciół. Przywitanie na świecie dzieci, ra- nie stają się sprawą wagi państwowej. Osoby, które przeżyły dość z ich sukcesów i ocieranie łez szczęścia, kiedy po raz w jednym związku 50 lat są wyróżniane przez Prezydenta pierwszy zostaliście Państwo dziadkami, to jedne z tych wy- RP, na mocy Ustawy z dnia 16.10.1992 r. o orderach i od- darzeń, które scementowały Wasz wspaniały związek. Pół znaczeniach, specjalnym Medalem za Długoletnie Pożycie wieku wspólnego kroczenia przez życie zasługuje na praw- Małżeńskie. To nagroda za wytrwałość i wierność słowom dziwe fetowanie! Niewiele jest rzeczy tak cennych, jak złoto. przysięgi małżeńskiej. W imieniu głowy państwa jubileuszo- Nic więc dziwnego, że święto półwiecza szczęśliwego poży- we odznaczenia wręczył 18 parom mieszkającym na terenie cia nazwano właśnie złotymi, niepowtarzalnymi godami. naszej gminy burmistrz Zabłudowa Adam Tomanek. Ta podniosła okazja wymaga wyjątkowych życzeń. A więc „Każda miłość jest podróżą w głąb siebie. Każde mał- w tak pięknym dniu, jakim jest 50. rocznica Waszego ślubu, żeństwo jest odwagą wspólnego kroczenia przez wyboje życzę Państwu błogosławieństwa bożego, pociechy z dzieci i zakręty. Każde spotkanie jest odpowiedzialnością, a każ- i wnuków, radości i pokoju serca, a nade wszystko sił i zdro- da decyzja ma swoje konsekwencje. Celebrowanie złotych wia, by w radości przeżyć kolejne rocznice, aż do dębowej godów to święto nie tylko zgodnych małżonków, ale także i dłużej” – zwróciła się do świętujących Justyna Ostaszew-

Fot. M. Ciuchniecki 2 Zabłudów i Okolice ska, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Zabłudowie. które wszystko naprawia. Tak, jesteśmy z tego pokolenia, które 50-lecie pożycia małżeńskiego to ważny jubileusz, któ- nie wyrzuca, a naprawia, do skutku. Tak, jesteśmy z tego po- ry niesie za sobą piękny dowód życia we dwoje, w rodzinie, kolenia, które nie wyrzuca, a naprawia, do skutku. Jak się chce, na dobre i na złe. Podczas uroczystości jubilaci z nieskry- to ze wszystkim się człowiek pogodzi i wszystko wychodzi. Ja wanym wzruszeniem sięgali pamięcią wstecz do lat mło- nie mam dobrego charakteru, a mój mąż ma jeszcze gorszy. dości, kiedy to podjęli decyzję o życiu we dwoje. Przez ten Kiedy ja muszę się wygadać, on się nie odzywa” – żartuje pani czas doczekali się dzieci, wnuków i prawnuków, a ich życie Maria Suchowierska. „Ale później razem z tego się śmiejemy i doświadczenia stały się skarbnicą wiedzy i mądrości. i szybko zapominamy, o co tak naprawdę się posprzeczaliśmy. Pytani o receptę na tak długie i szczęśliwe pożycie Różnie w życiu bywało. Nie zawsze było kolorowo i łatwo, ale twierdzili jednogłośnie: zaufanie, przyjaźń, tolerancja razem przebrnęliśmy przez wszystko” – podkreśla. i szacunek. Ich definicja dobrego i zgodnego małżeństwa Jubilaci z perspektywy czasu pamiętają przede to też wspólna praca nad związkiem, która pozwala prze- wszystkim te dobre, piękne i ważne chwile, do któ- trwać nawet najtrudniejsze momenty. rych dziś z sentymentem się uśmiechają. W końcu to aż „To piękna uroczystość. Teraz, z perspektywy czasu, śmie- 18 250 wspólnie przeżytych dni i nocy! jemy się ze wszystkiego. Jesteśmy takim starym małżeństwem, M.Ś.

Rok 2019 bogaty w inwestycje

Przełom starego i nowego roku to czas nowych planów na przyszłość, ale i czas podsumowań. Minione 12 miesięcy w gminie Zabłudów przebiegły pod znakiem kontynuacji zadań rozpoczętych wcześniej, jak i tych zupełnie nowych. To był rok bogaty w różnego rodzaju działania, a ich realizacja sprawia, że gmina zmienia się na bieżąco, starając się sprostać oczekiwaniom mieszkańców. Oczywiście nie sposób wymienić wszystkich przedsięwzięć minionego roku, dlatego też niniejsze zestawienie prezentuje najważniejsze i największe z nich.

Nowa droga w Kurianach nej, zjazdów wraz z budową i przebudową infrastruktury technicznej. Nowa jezdnia ma szerokość 6 metrów. Na To największa inwestycja gminy Zabłudów w ostat- części drogi powiatowej pojawiły się obustronne chod- nich latach. Jej koszt to ponad 14,5 mln zł. Zadanie pod niki o szerokości 2 m, na części drogi gminnej – ciąg nazwą „Budowa ciągu komunikacyjnego w miejscowości pieszo- rowerowy o szerokości 4 m. Inwestycja została Kuriany gm. Zabłudów (w tym ścieżki rowerowej), stano- zrealizowana w ramach priorytetu dotyczącego gospo- wiącego przedłużenie ul. Gminnej w Białymstoku” zreali- darki niskoemisyjnej. W tym momencie trwają prace nad zowano w ramach projektu partnerskiego: Rozwój nisko- ustaleniem nowej trasy podmiejskiej linii autobusowej emisyjnego transportu zbiorowego i rowerowego w BOF. 101, z której będą mogli korzystać mieszkańcy Kurian. Całkowita długość wybudowanej drogi to 1827,12 m, na Dodatkowo ma nastąpić podłączenie do Wodociągami którą składa się blisko 987,78 m drogi powiatowej i nieco Białostockimi. ponad 839,34 m drogi gminnej. „Współfinansowanie: środki unijne, największa część to Dotychczas przez Kuriany wiodła nieutwardzona środki gminne, bo ponad 8 mln zł i ponad 2 mln dofinan- droga, która wymagała gruntownej modernizacji. Przed rozpoczęciem budowy droga powiatowa miała na- wierzchnię brukową, na krótkim odcinku bitumiczną. Droga gminna natomiast była drogą gruntową. Nowa nawierzchnia podniesie bezpieczeństwo i atrakcyjność miejscowości, a także ułatwi życie mieszkańcom miej- scowości. Budowa drogi została dofinansowana z Euro- pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014–2020. To najważniejsza inwe- stycja w gminie Zabłudów obejmująca budowę drogi po- wiatowej i drogi gminnej oraz wewnętrznej drogi gmin- Nowa droga w Kurianach Nr 2 (129) – Luty 2020 3 sowania ze starostwa powiatowego” – wyliczał burmistrz z przebudową przepompowni ścieków ze zbiornikiem Zabłudowa. „To duży wysiłek finansowy dla budżetu gmi- uśredniającym oraz montaż agregatu prądotwórczego ny, ale z drugiej strony jest to odpowiedź na potrzeby jednej na Oczyszczalni Ścieków w Zabłudowie. Całkowita war- z najszybciej rozwijających się miejscowości w naszej gmi- tość projektu wynosi: 3 121 763,48 zł Kwota dofinanso- nie” – uzupełnił. wania: 1 614 941,00 zł.

Trwa budowa nowej drogi pomiędzy ulicami „Przedszkole dobre na start” św. Rocha a Surażską „Przedszkole dobre na start” to projekt zintegrowa- Dzięki wsparciu z Funduszu Dróg Samorządowych, ny, który składa się z dwóch części – twardej, polegają- które wynosi 50 % planowanych kosztów, mieszkańcy cej na rozbudowie i przebudowie budynku przedszkola, zabłudowskiego osiedla będą mogli cieszyć się nową, oraz miękkiej, w ramach której przewidziane są różnego wyremontowaną drogą. Gmina Zabłudów otrzymała do- rodzaju zajęcia dla przedszkolaków i młodzieży szkolnej. finansowanie na budowę odcinka drogi pomiędzy ul. Św. Korzystać z ich mogą wszyscy uczniowie z terenu gminy Rocha a Surażską wraz z przebudową nawierzchni tych Zabłudów. Projekt przewiduje również programy podno- ulic. To ważna inwestycja, która w znaczący sposób uła- szące kwalifikacje skierowane do nauczycieli oraz zajęcia twi komunikację mieszkańcom Zabłudowa. „W efekcie dla rodziców. mieszkańcy tego osiedla będą mogli spokojnie wyjeżdżać W ramach projektu „Przedszkole dobre na start” do- na drogę krajową, jak i wjeżdżać od strony Zabłudowa, czy konano zakupu wyposażenia do budynku przedszkola Białegostoku na swoje osiedle. Na pewno podniesie to po- w Zabłudowie. „Przedszkole dobre na start” to również ziom bezpieczeństwa. Kwota, w której planujemy zamknąć duże inwestycje w dziedzinie infrastruktury. W ramach tę inwestycję, razem z dodatkowymi kosztami, to około tego samego projektu trwa budowa wraz z rozbudo- 1 mln zł” – wyjaśnia burmistrz. wą budynku przedszkola w Zabłudowie. Od 3 lutego Prace rozpoczęły się pod koniec 2019 roku. Zakoń- 2020 roku najmłodsi mogą korzystać z nowowybudo- czenie inwestycji zaplanowano na wrzesień 2020 roku. wanych i wyremontowanych pomieszczeń. Dzięki do- W ramach przedsięwzięcia planowane jest: połącznie tacji powstanie 50 nowych miejsc. Całkowita wartość ul. Św. Rocha z ul. Surażską, jednostronny chodnik o sze- projektu wynosi 2 686 883,16 zł z czego 1 452 634,07 zł rokości 2 m z rowem odwadniającym oraz przedłużenie stanowi kwotę dofinansowania z Europejskiego Fundu- ul. Kalwińskiej (ok. 60 m) z obustronnym chodnikiem. szu Rozwoju Regionalnego. Projekt „Przedszkole dobre na start” realizowany jest przez Zespół Szkolno-Przed- szkolny w Zabłudowie w terminie od 1 września 2018 do Przebudowa drogi gminnej – 31 sierpnia 2020 r. Działanie jest współfinansowane przez Pod koniec 2019 roku została również podpisana Unię Europejską w ramach Regionalnego Programu Ope- umowa na kolejną, długo oczekiwaną inwestycję drogo- racyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014–2020. wą – przebudowę drogi Zwierki-Zagruszany. Podobnie, jak w przypadku poprzedniej inwestycji, wniosek został Interreg Lietuva - Polska rozpatrzony pozytywnie i uzyskał dofinansowanie w ra- mach Funduszu Dróg Samorządowych. Do strażaków ochotników trafią nowe wozy strażac- kie, sprzęt i odzież ochronna. Do tego odbędzie się po- nad 30 szkoleń i spotkań, w których weźmie udział ponad Zakończenie III etapu przebudowy i rozbudowy tysiąc osób. Wszystko w ramach Projektu „Strengthening systemu wodno-kanalizacyjnego w gminie public administration and cooperation for imptoving safe Zabłudów LT-PL environment” realizowanego w ramach Programu W 2019 roku zakończono realizację projektu pn. „Prze- Współpracy Interreg V-A Litwa – Polska. Jest to efekt na- budowa i rozbudowa systemu wodno-kanalizacyjnego wiązanego partnerstwa pomiędzy gminą Dobrzyniewo w Gminie Zabłudów – etap III”. Inwestycję zrealizowano Duże, Zabłudów oraz Strażą Pożarną Pagegiai na Litwie. w ramach operacji typu „Gospodarka wodno – ściekowa”, Wartość działań opiewa na kwotę blisko 900 tys. euro. poddziałanie: „Wsparcie inwestycji związanych z tworze- Doposażenie jednostek w niezbędny sprzęt połą- niem ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów czone z podniesieniem kwalifikacji strażaków sprawi, małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię od- że mieszkańcy gminy będą mogli czuć się bezpieczniej. nawialną i w oszczędzanie energii” w ramach PROW na W ramach projektu druhowie skorzystają ze szkoleń do- lata 2014–2020. Inwestycja objęła działania związane tyczących m.in. gotowości zarządzania sytuacją awaryj- z budową sieci wodociągowej wydatkującej na odcinku ną, pierwszej pomocy przedmedycznej czy też kursu ra- 1,947 km (Zabłudów – ) oraz prace związane townictwa technicznego. 4 Zabłudów i Okolice

Umowa partnerska pomiędzy gminą Dobrzyniewo docieplenie stropów, a także wykonanie podjazdów dla Duże, Pagegiai municipality fire service oraz gminą Za- osób niepełnosprawnych. błudów została podpisana 28 lutego 2019 roku. Reali- Dzięki wsparciu finansowemu z Programu OSA – Edy- zacja projektu transgranicznego rozpoczęła się z dniem cja 2019 na terenie gminy Zabłudów powstały 4 Otwarte 1 kwietnia 2019 r. a zakończy w marcu 2021 r. Strefy Aktywności. Z nowych obiektów mogą korzystać mieszkańcy Halickich, Koźlik, Zwierek i Rafałówki. Dofi- nansowanie wyniosło 147 700 zł. W 2019 roku gmina Zabłudów poszukiwała różnych źródeł finansowania Inne działania Jednym z nich był Program Odnowy Wsi Wojewódz- twa Podlaskiego. Dzięki niemu świetlicie wiejskie w Kudry- Niezmiennie gmina Zabłudów partycypuje w kosztach czach, Folwarkach Małych i Rzepnikach zyskały nowe wy- przebudowy dróg powiatowych. Obecnie taka inwestycja posażenie, a zespoły folklorystyczne: Reczańka, Barwianka prowadzona jest na drodze powiatowej –Rafałów- i Folwarczanki zakupiły nowe stroje i instrumenty muzycz- ka na odcinku Borowiki-Rafałówka. Prowadzone są również ne. W przypadku gminy Zabłudów, w 2019 roku, w ramach prace na odcinku Niewodnica Nargilewska – Kurydcze. RPOWP akceptację zyskały dwa projekty, których łączna W 2019 roku, w ramach funduszu sołeckiego zosta- kwota dofinansowania wyniosła ok. 30 tys. złotych. ło zrealizowanych 130 zadań, na które wnioski złożyło Dzięki funduszom pochodzącym z Regionalnego Pro- 45 sołectw. gramu Operacyjnego głęboką termomodernizację przej- Więcej informacji na temat zadań realizowanych dzie budynek świetlicy wiejskiej w Kaniukach, termomo- w 2019 roku przez gminę Zabłudów można znaleźć dernizację – świetlice wiejskie w Koźlikach i Rzepnikach w Biuletynie Informacji Publicznej pod adresem: oraz budynek użyteczności publicznej w Krynickich. http://bip.um.zabludow.wrotapodlasia.pl/rada-miej- Zaplanowano m.in. wymianę stolarki okiennej i drzwio- ska-w-zabludowie/protokoy_z_sesji_/xiv-sesja-rady- wej, zabiegi modernizacyjne instalacji grzewczych wraz miejskiej-w-zabludowie---30-grudnia-2019r.html z wymianą źródeł ciepła, docieplenie ścian zewnętrznych Źródło: Urząd Miejski w Zabłudowie

3,8 mln zł na rewitalizację parku w Zabłudowie

Z dotacji na rewitalizację z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego (RPOWP) skorzysta 13 miast i gmin regionu. W piątek 31 stycznia w Urzędzie Marszałkowskim przekazano symboliczne czeki na ich realizację. Gmina Zabłudów otrzyma na odnowę zabytkowego parku 3,8 mln złotych.

Park w Zabłudowie jest parkiem historycznym, ob- nas trudna droga polegająca na realizacji a następnie roz- jętym opieką konserwatora zabytków. W związku z tym liczeniu tego projektu. Obok znajduje się Zespół Szkolno- konieczne było uzyskanie określonych decyzji i opinii ze -Przedszkolny i w związku z tym, z terenów będzie mogła strony różnego rodzaju instytucji. Projekt rewitalizacji zakłada m.in.: oczyszczenie i uporządkowanie terenu parku, budowę alejek z ław- kami i oświetleniem, budowę amfiteatru wraz ze sceną, 1% na RUDNIĘ zagospodarowanie stawów. Szacunkow a wartość całej Klub Sportowy “Rudnia” Zabłudów jako organizacja inwestycji to ok 4,7 mln zł, z czego 80 % maja stanowić pożytku publicznego - KRS 0000325755 środki unijne” - zaprasza do wspierania sportu w Gminie Zabłudów. „Tak naprawdę umowa na dofinansowanie została już 1% przekazanego podatku dochodowego pozwoli podpisana. W ramach tego projektu planujemy zadbać na rozwój działalności klubu, promocję o ten obszar, objąć go pielęgnacją. Ważnym działaniem, oraz zakup niezbędnego sprzętu. nie tylko dla mieszkańców Zabłudowa, ale i całej gminy Z Państwa wsparcia skorzystają również dzieci oraz okolic, będzie budowa sceny widowiskowej. Chcemy oraz młodzież uczestnicząca na sekcjach sportowych. również zmodernizować tę mniejszą, istniejącą już scenę. Projekt jest projektem trudnym, wielobranżowym. Czeka Nr 2 (129) – Luty 2020 5 korzystać najmłodsza część naszego społeczeństwa. Nie- Dofinansowanie z działania 8.5 (na rewitalizację) można dawno została też zakończona pierwsza część inwestycji było uzyskać na inwestycje ukierunkowane na rozwią- na drodze wojewódzkiej Nr 685, która ostatecznie ma po- zywanie zdiagnozowanych problemów społeczno-go- łączyć Zabłudów z Nowosadami w powiecie hajnowskim. spodarczych. A gmina, na terenie której dana inwestycja Myślę więc, że ten do tej pory zaniedbany park, stanie się ma powstać, musi mieć zatwierdzony lokalny program wizytówką zarówno Zabłudowa, jak i gminy Zabłudów” rewitalizacji. – powiedział Adam Tomanek, burmistrz Zabłudowa. M.Ś.

Ekumeniczne Kolędowanie

Radosna atmosfera i wyjątkowe aranżacje najpiękniejszych kolęd, pastorałek i bożonarodzeniowych pieśni. Do tego brzmienie instrumentów na żywo oraz uśmiech i pozytywna energia artystów i publiczności. 25 stycznia 2020 roku w Rybołach odbyło się Ekumeniczne Kolędowanie!

Cieszy fakt, że w naszej gminie tradycja kolędowania nie tylko nie ginie, ale co roku staje się doskonałą okazją do wspólnego spotkania z sąsiadami – zarówno tymi naj- bliższymi, jak i z innych miejscowości. Ekumeniczne Kolędowanie w Rybołach było jedną z ostatnich okazji do świątecznego śpiewania. Tego dnia w Wiejskim Domu Kultury wytworzył się iście świąteczny klimat. Kolędowali wszyscy – zarówno muzycy, jak i go- ście. Ze sceny wybrzmiały utwory powszechnie znane, jak i mniej popularne – w różnych językach i zachwycają- cych interpretacjach. Na początek przed publicznością wystąpił zespół Rosy z Ryboł, następnie Reczańka z Koźlik, zaś po nim swoje pokoleń współistnieją ze sobą przedstawiciele różnych wy- umiejętności zaprezentował Zespół wokalny działający znań i tradycji. Te kultury nie tylko się ze sobą spotykają, ale przy Miejskim Ośrodku Animacji Kultury w Zabłudowie. też przenikają, a to z kolei tworzy niepowtarzalną całość. W dalszej części koncertu zgromadzeni mogli wysłuchać Bardzo ważne jest też, by ta różnorodność była dla Słowiańskiej Nuty. Wieczór kolęd zwieńczył występ Trio nas powodem do dumy, byśmy historię naszych przod- rodzinnego Pecceu-Vasyutynscy, ków mogli dostrzegać, szanować i pielęgnować również Organizatorzy wydarzenia chcieli podkreślić, że gmi- w dzisiejszych czasach. na Zabłudów jest gminą wielokulturową. Na jej terenie od M.Ś.

Wszystkim Paniom z okazji Dnia Kobiet chciałbym złożyć najserdeczniejsze życzenia zdrowia i wszelkiej pomyślności. Niech każdy Wasz dzień będzie wypełniony radością i szczęściem, a podejmowane działania zwieńczone sukcesem. Wszystkiego najlepszego!

Burmistrz Zabłudowa – Adam Tomanek 6 Zabłudów i Okolice

Choinka parafialna w Rybołach

Mnóstwo gier, zabaw i konkursów. Do tego obowiązkowo wizyta Świętego Mikołaja, bez której żadna porządna impreza choinkowa odbyć się nie może. W tym roku staruszek z brodą musiał obdarować blisko czterdzieścioro grzecznych dzieci! W niedzielę 26 stycznia, już po raz kolejny, z inicjatywy Parafii Prawosławnej śww. Kosmy i Damiana w Rybołach, odbyła się choinka parafialna. Wszystko po to, żeby chociaż jeszcze przez chwilę pozostać w tym wyjątkowym, bożonarodzeniowym klimacie.

Impreza od samego początku cieszy się dużą sympa- szczęście na twarzach swoich pociech. Biorą w niej udział tią uczestników. Pomysł organizacji wydarzenia zrodził również dzieci z Białegostoku, które przyjeżdżają w od- się w 2016 roku, a wszystko za sprawą ks. proboszcza Ba- wiedziny do swoich dziadków. Wszyscy są mile widziani zylego Tokajuka. – niezależnie od tego, gdzie mieszkają jakiego są wyzna- „Jako były opiekun duchowy Bractwa Młodzieży Pra- nia. Chociaż jest to choinka organizowana przez parafię wosławnej w Dubinach brałem udział wraz z jej członkami prawosławną, to na pewno nie jest to impreza zamknięta. w różnego rodzaju wyjazdach integracyjnych, spotkaniach, Te spotkania mają łączyć wszystkich ludzi. Miło jest sły- ogniskach. Wszystko po to, żeby i młodzież i dzieci mogły szeć, kiedy goście mówią, że w Rybołach bardziej im się czerpać z tego radość. Nie tylko starsi, ale również młodsze podobało, niż w Białymstoku, że nie wiedzieli, że tutaj jest pokolenie, które jest przecież naszą przyszłością. Dzieci to organizowana taka fajna zabawa. I oczywiście zapowia- wielka pociecha i ważne, żeby dawać im powody do rado- dają, że za rok na pewno też przyjadą” – podkreśla ks. Ba- ści” – mówi duchowny. zyli Tokajuk. Na świąteczną zabawę do Wiejskiego Domu Kultury Głównym organizatorem i sponsorem wydarzenia w Rybołach ściągają całe rodziny. jest Parafia Prawosławna śww. Kosmy i Damiana w - Ry „Ta zabawa choinkowa skierowana jest tak napraw- bołach, ale impreza nie mogłaby się odbyć, gdyby nie dę do wszystkich – dzieci, ich rodziców i dziadków. Cieszą wsparcie i pomoc darczyńców. się z niej zarówno najmłodsi, ale też starsi, którzy widzą M.Ś.

Kulturalny rok 2019!

Koncerty, festiwale, warsztaty, wystawy, konkursy – w sumie w 2019 roku Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie zorganizował aż 120 wydarzeń i działań kulturalnych, które przyciągnęły nie tylko mieszkańców gminy Zabłudów, ale również miast i gmin ościennych. Z bogatej oferty ośrodka skorzystało około 9 000 osób!

W styczniu 2019 roku IX Wspólne Zabłudowskie Kolę- Nie zabrakło również muzyki „z najwyższej półki”. dowanie uświetniła swoim występem Izabela Szafrańska, Mowa o wyjątkowym koncercie barytona Adama Toma- półfinalistka programu The Voice of , która zawita- szewskiego, który wychował się w Zabłudowie. Artysta ła do Zabłudowa nie po raz pierwszy. „Bardzo lubię wra- ma za sobą setki występów w chórach Opery i Filhar- cać do Zabłudowa. Zabłudowska publiczność jest bardzo monii Podlaskiej, Filharmonii Narodowej w Warszawie. ciepła. Ludzie przyłączali się do wspólnego śpiewania, a to Śpiewał w Operze Nova w Bydgoszczy, Operze w Rheins- naprawdę łączy. I to bardzo mnie cieszy, to jest piękne” – nie bergu w Niemczech i wielu innych. „Cieszę się, że mogłem kryła swojego zachwytu artystka. wystąpić w miejscu, w którym posmakowałem, czym jest Niemałą dawkę śmiechu i porządny trening mięśni muzyka” – nie krył swoich emocji Adam Tomaszewski. brzucha, i to dwukrotnie w ciągu minionego roku, za- Lato w Zabłudowie rozpoczęło się z prawdziwym pewnił Kabaret „Rewers” z Zielonej Góry. To formacja przytupem! A to wszystko za sprawą pierwszej letniej uznana nie tylko w Polsce, ale i za granicą. „Zabłudów jest potańcówki na miejscowym Rynku. W skrócie: tańce, hu- świetną publicznością” – chwalili członkowie grupy. lanki i swawole ze śpiewem i muzyką pod gołym niebem!

Łącznie zgromadzono rekordową kwotę 11 972, 81 zł! Nr 2 (129) – Luty 2020 7

Tak wyglądała Letnia Potańcówka na Rynku z Orkiestrą W czasie wolnym dzieci się nudzą… To powiedzenie Taneczną „Bonanza” w Zabłudowie. z pewnością nie dotyczy gminy Zabłudów. Podczas ferii Kilkadziesiąt minut wzruszeń, zadumy, uśmiechów – i wakacji MOAK oraz placówki w terenie nie zwolniły tem- dla niektórych był to nostalgiczny powrót do lat młodo- pa i zaproponowały dzieciom i młodzieży ciekawe formy ści, dla innych świetna okazja, by poznać to, co dotych- spędzania wolnego czasu. Różnorodne warsztaty, wyjaz- czas nieznane. Dla wszystkich – niesamowite emocje dy do kręgielni, kuligi, ogniska, kino, bal karnawałowy, przekazane w najlepszym poetyckim, aktorskim i mu- wycieczki, spektakle teatralne w ośrodku – uczestnicy zycznym wydaniu przez trójkę muzyków kochających mieli w czym wybierać. O atrakcyjności oferty świadczyć wschodnie melodie. To wszystko wywołał „Wschodni może liczba ich uczestników. Propozycje MOAK-u przy- Wiatr”, który powiał w naszej gminie dzięki Trio Pecceu- ciągały od 30 do 48 osób dziennie. -Vasyutynscy. W ciągu roku w każdej z 5 placówek prowadzone były Kochał książki. I za tę miłość przyszło mu zapła- zróżnicowane koła zainteresowań. Mamy bardzo utalento- cić najwyższą cenę... Został zastrzelony 17 kwietnia waną młodzież – młodzi artyści mogą poszczycić się zdo- 1943 roku przez niemieckiego żandarma podczas próby byciem 15 najwyższych nagród i wieloma wyróżnieniami wykradzenia polskich książek z magazynu, w którym oku- w konkursach o zasięgu wojewódzkim i ogólnokrajowym. panci zarekwirowali zasoby biblioteczne. Zenek Borow- Animatorzy nie zapomnieli również o tak ważnych świę- ski, 13-letni harcerz z Białegostoku. Historia tego małego tach, jak Dzień Dziecka, Dzień Matki czy też Dzień Babci bohatera stała się inspiracją do powstania filmu „Zenek”. i Dziadka. Dodatkowym i niemałym urozmaiceniem życia Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie zaprosił kulturalnego były różnego rodzaju wieczorki, spotkania mieszkańców gminy na prezentację filmu oraz spotka- i festyny, w których brały udział całe rodziny. nie z jego reżyserem Dariuszem Szadą-Borzyszkowskim, Miejski Ośrodek Animacji Kultury niezmiennie od przyjacielem tytułowego bohatera – Jerzym Koszewskim lat promuje dorobek artystyczny rodzimych twórców. oraz Michałem „Cirą” Cirukiem – znanym białostockim W „Klubie Pod Burmistrzem” odbyło się m.in: spotkanie raperem, który nagrał utwór promujący dokument i za- z poetką Agnieszką Zajdowicz. To zdecydowanie poezja prezentował publiczności, w formie mini – koncertu, kilka wysokich lotów! – tak w wielkim skrócie można powie- swoich piosenek. dzieć o twórczości zabłudowianki i dlatego też MOAK Uroczystość z okazji 3 Maja programem „Niepodle- zaprosił mieszkańców na spotkanie autorskie połączone gła – nasz Dom” uświetnił występ zespołu „Rytmy Cza- z promocją drugiego tomiku poezji zdolnej mieszkanki su” z Choroszczy pod kierownictwem Jerzego Tomzika. naszej gminy. „Na jeden oddech” to, jak napisała sama po- Z okazji święta narodowego grupa zaprezentowała bu- etka, jej kolejne dziecko, które z wielką radością oddaje kiet pięknych pieśni patriotycznych. w ręce czytelników. Barwne tańce i stroje. Do tego piękna muzyka z róż- Placówka zorganizowała również wystawy malar- nych stron świata, a wszystko w atmosferze otwartości, skie – Krystyny Kunickiej i Krystyny Hajduk-Popławskiej, różnorodności i wielokulturowości. Tak wyglądał XII Mię- a także wystawę prac uczestników pleneru malarskie- dzynarodowy Festiwal Muzyki, Sztuki i Folkloru „Podlaska go organizowanego przez plastyka Katarzynę Purę oraz Oktawa Kultur”! 26 lipca na zabłudowskich plantach spo- dwie prezentacje prac dziecięcego i młodzieżowego koła tkały się dźwięki charakterystyczne dla kultur z różnych plastycznego. Z kolei gminny konkurs recytatorski był stron świata. Tym razem publiczność przyprawiły o za- okazją do zaprezentowania się naszych młodych i bardzo chwyt formacje z Litwy („Siaustinis”) i Hiszpanii („Savia zdolnych recytatorów. Na eliminacje wojewódzkie wyty- Viva” de Coria). powano 2 przedstawicieli gminy Zabłudów. Nie można Dożynki to święto zebranych plonów. W naszej gmi- zapomnieć również o młodych artystach, którzy zachwy- nie to największe w roku święto gospodarskie rolników cali swoimi występami wokalnymi podczas wielu imprez odbyło się już po raz 26. 15 września 2019 roku w Rybo- plenerowych. łach uroczyście ukoronowano całoroczny trud i pracę rol- W 2019 roku ośrodek współpracował z lokalnymi li- ników. Na scenie dożynkowej zaprezentowały się nie tyl- derami przy organizacji wydarzeń sportowych takich, jak ko lokalne zespoły ludowe, ale również grupa „Kupalinka” biegi, turnieje tenisa stołowego, halowej piłki nożnej, za- z Mińska na Białorusi. pasów i sumo, a także gimnastyki dla pań czy aerobiku. W sierpniu 2019 MOAK zaserwował mieszkańcom Dobrze układała się współpraca z Miejskim Ośrodkiem gminy pyszny, taneczno-muzyczno-kabaretowy tort! Pomocy Społecznej w Zabłudowie (m.in. przy organizacji Zgromadzona w Parku Zamkowym w Zabłudowie pu- Wigilii dla samotnych, czy też biegów „My biegamy – bie- bliczność mogła skosztować istnego przekładańca arty- gaj z nami”), ale też ze środowiskiem emerytów, przed- stycznego. Tańce, pieśni, pokazy i konkursy. A jako wisien- stawicielami OSP z terenu gminy, GKRPA w Zabłudowie, ka na torcie – koncert Szymona Wydry z zespołem Carpe harcerzami, szkołami, biblioteką, a także z sołtysami Diem. Tak Zabłudów świętował swoje 466. urodziny! i mieszkańcami wielu miejscowości. MOAK odpowiadał 8 Zabłudów i Okolice na potrzeby mieszkańców poprzez wsparcie organiza- ką lub gwiazdą, przygotowanie ozdób bożonarodzenio- cyjne, kulturalne i finansowe wielu wydarzeń będących wych, ale też kraszenie jajek, wykonywanie pisanek, palm inicjatywami poszczególnych wsi w naszej gminie. i stroików wielkanocnych. Ubiegły rok minął pod znakiem wielu rocznic hi- Wielką dumą naszej gminy są działające na jej te- storycznych. Organizowano i współorganizowano uro- renie zespoły ludowe i folklorystyczne. Folwarczanki, czystości patriotyczne w Zaciszu, Pawłach, Folwarkach Barwianka, Reczańka, Rosy, Jaskółka - wspierane przez Małych, 101. rocznicę odzyskania niepodległości przez Miejski Ośrodek Animacji Kultury, odtwarzają m.in. Polskę, obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, dawne śpiewy Konopielek, pieśni wielkopostne, ma- spotkania ze świadkami historii (m.in. Jerzym Koszew- jowych, lokalne pieśni i utwory ludowe, czy też obrzę- skim – przyjacielem małego bohatera i harcerza Zenka dy charakterystyczne dla różnych części naszej gminy. Borowskiego z Białegostoku) i Aleksandrem Polikarpem, Wspomniane grupy godnie promują gminę Zabłudów który swoimi opowieściami przybliżył losy dawnego Za- podczas licznych festiwali, przeglądów i konkursów za- błudowa. równo w województwie, jak i na arenie ogólnopolskiej, Ważnym zadaniem Miejskiego Ośrodka Animacji a także poza granicami kraju. O ich wysokim poziomie Kultury jest podtrzymywanie lokalnych tradycji obrzędo- artystycznym świadczą zajmowane czołowe miejsca wych. Gmina Zabłudów to gmina wielokulturowa. I waż- oraz liczne wyróżnienia. W 2019 roku nasze zespoły wy- ne, by ta wielokulturowość żyła w nas i między nami na stąpiły w sumie 92 razy! Wielkim wyróżnieniem i pro- co dzień. To historia minionych lat, której efekty możemy mocją miasta i gminy było wykonanie przez trębacza dostrzegać także dziś. Powinniśmy je szanować i pielę- Konrada Korzeniewskiego hejnału Zabłudowa „Kiedy gnować. I by te dawne zwyczaje i obrzędy nie odeszły cał- ranne wstają zorze” podczas Ogólnopolskiego Przeglą- kowicie w niepamięć, MOAK zorganizował różnorodne du Hejnałów Miejskich w Lublinie. warsztaty. Należy tu wymienić m.in. kolędowanie z szop- M.Ś.

XII Mistrzostwa Miasta i Gminy Zabłudów w Piłce Halowej

19 stycznia 2020 r. w hali SP w Zabłudowie odbyły się XII mistrzostwa naszego miasta i gminy w halowej odmianie piłki nożnej. W zawodach wzięły udział 4 drużyny, w których zagrało 31 zawodników. Organizatorem turnieju byli, jak zwykle, Ludowy Uczniowski Klub Sportowy ,,LIDER” Zabłudów i MOAK w Zabłudowie.

Drużyny rywalizowały ze sobą systemem ,,każdy Najlepszy Zawodnik Turnieju: Sebastian Danilczuk z każdym”. Po ok. 3 godzinach, wyłonione zastałe najlep- ( Huragan) sze zespoły. Poniżej przedstawiamy ostateczną klasyfika- Skład drużyny zwycięskiej: Patryk Tutaj, Łukasz Lul, cję stojącego niezmiennie od lat na wysokim poziomie Filip Tarasiuk, Filip Wieremiejuk, Sebastian Lipski, Seba- turnieju. stian Danilczuk. 1. Huragan Sebixy (juniorzy Rudni Zabłudów) Organizatorzy: 2. Rudnia Zabłudów LUKS ,,LIDER” Zabłudów i MOAK w Zabłudowie. 3. Dobrzyniówka 4. Awans Zabłudów Organizator zapewnił najlepszym drużynom pucha- ry, statuetki i pamiątkowe dyplomy. Przewidziano także wyróżnienia i nagrody indywidualne. Najlepszy zawodnik w drużynie: Huragan – Łukasz Lul Rudnia – Marek Muklewicz Dobrzyniówka – Tomasz Maćkowiak Awans – Aleksandra Omelianowicz Najlepszy Bramkarz Turnieju: Oskar Zieniewicz (AWANS), Król Strzelców Turnieju: Mariusz Iwanicki (Rudnia) Huragan Sebixy Nr 2 (129) – Luty 2020 9

Turniej Tenisa Stołowego o Tytuł Mistrza Halickich

Turniej tenisa stołowego w Halickich to wydarzenia z ponad dwudziestoletnią tradycją. 2 lutego 2020 roku o tytuł Mistrza Halickich walczyli zawodnicy w różnym wieku – od kilkuletnich miłośników tego sportu, po jego wielokrotnych uczestników. I chociaż lata mijają, poziom rozgrywek niezmiennie stoi na bardzo wysokim poziomie.

„Dziękuję wszystkim uczestnikom, którzy wzięli udział II miejsce – Zuzanna Halicka w dzisiejszych zawodach. Wydaje mi się, że spotkali się tu- Kategoria open: taj najlepsi zawodnicy, którzy startują co roku. Być może I miejsce – Jarosław Szermuszyn inni również chcieliby wystartować, ale boją się przegranej” II miejsce – Tomasz Szczepański – podsumował z uśmiechem sędzia Robert Buraczyk. „Nie III miejsce – Monika Tarasiuk zmienia to faktu, że trzeba zmobilizować ludzi i zrobić coś, IV miejsce – Paweł Burak żeby nadal chciało im się grać” – dodał. Podziękowanie za udział: Krzysztof Cymbor. Uczestnicy Turnieju Tenisa Stołowego o tytuł Mistrza Na wydarzenie zaprosili: Świetlica Wiejska w Halickich, Halickich walczyli w dwóch kategoriach: kobiet oraz open. LZS Zwierki, Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie. Na zwycięzców czekały statuetki, medale i pamiątkowe M.Ś. dyplomy. „Przed rozpoczęciem każdej rozgrywki była solidna roz- grzewka. Nie zabrakło też motywującego stresu i napięcia towarzyszącego chyba każdym zawodom. Jednak to, co najważniejsze, to zdrowa rywalizacja, za Za to wszystkim zawodnikom serdecznie dziękujemy. Oczywiście najwięcej emocji wywołały mecze rozegrane w kategorii otwartej” – powiedziała Bogusława Herman, pracownik Świetlicy Wiejskiej w Halickich. Wyniki rozgrywek Kategoria kobiet: I miejsce – Monika Tarasiuk

Sukces Zespołu „Barwianka” z Dobrzyniówki!

Kolędowanie z szopką, z gwiazdą, herody. Do tego teatry nawiązujące do lokalnych tradycji i zwyczajów - 1 lutego 2020 roku w Michałowie odbył się Powiatowy Przegląd Zespołów Kolędniczych oraz Teatrów Wiejskich i Obrzędowych. W tym roku, podczas XXI edycji imprezy, na scenie Gminnego Centrum Kultury w Michałowie, zaprezentowała się rekordowa liczba wykonawców – 25 zespołów, które tworzy aż 300 artystów!

Powiatowy Przegląd Zespołów Kolędniczych oraz Naszą gminę reprezentowały zespoły: „Folwarczan- Teatrów Wiejskich i Obrzędowych to impreza, w której ki” z Folwark Małych, „Rosy” z Ryboł oraz „Barwianka” biorą udział amatorskie teatry i zespoły z terenu powiatu z Dobrzyniówki. białostockiego. Celem wydarzenia jest prezentacja trady- Występom przyglądała się komisja w składzie: Bożena cyjnych form teatru ludowego, nawiązującego do świąt, Bieryło (Radna Powiatu Białostockiego, przewodnicząca uroczystości rodzinnych, zwyczajów związanych z pracą Komisji Promocji, Turystyki i Rozwoju Powiatu) Bogusła- na roli i w gospodarstwie domowym, a także prezenta- wa Karczewska (Zespół „Prymaki”), Artur Gaweł (dyrektor cja tradycyjnych form kolędowania. Przegląd to również Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej), Jerzy Ostapczuk ocena poziomu artystycznego zespołów. (Zespół „Prymaki”). Jury w swojej ocenie brało pod uwa- 10 Zabłudów i Okolice gę m.in.: zgodność z tradycją lub stosowanie elementów To te grupy będą reprezentować powiat białostocki pod- tradycji, autentyczność rekwizytów, kostiumów i gwary czas Przeglądu Wojewódzkiego w Łomży 22 lutego 2020 r. oraz poziom i ogólny wyraz artystyczny Natomiast zespół „Rosy” otrzymał wyróżnienie. Wśród zespołów najlepsi okazali się: Zespół „Barwian- Serdecznie gratulujemy i trzymamy kciuki za dalsze sukcesy! ka” z Dobrzyniówki oraz Klub Seniora+ z Turośni Kościelnej. M.Ś.

W czasie ferii dzieci się nie nudzą

Od 20 stycznia do 31 stycznia 2020 r. Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie, przy współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną w Zabłudowie oraz Klubem Sportowym „RUDNIA” Zabłudów, zaprosił dzieci i młodzież na szereg zajęć, wyjazdów i działań artystycznych w ramach ferii zimowych.

Na początek spotkanie integracyjne, pierwsze gry związanych z architekturą wnętrz – rozbudziły swoją i zabawy mające na celu poznanie siebie nawzajem. Na- kreatywność i z kloców Lego stworzyły różnego rodzaju stępnie na uczestników ferii czekało nie lada zadanie pomieszczenia. Były więc restauracje, sale bilardowe oraz - przygotowanie prac plastycznych „Zimowe okienka” inne miejsca usługowe, jak chociażby zakład fryzjerski. z okazji Dnia Babci i Dziadka. Kolejnym punktem wyjazdu było Uniwersyteckie Cen- W końcu przyszedł czas na wyczekiwany przez wszyst- trum Przyrodnicze im. prof. Andrzeja Myrhy w Białymsto- kich pierwszy wyjazd. Dzieci wzięły udział w inicjatywie ku. Na głodnych wrażeń uczestników czekały liczne wy- „Zwycięskie miasta” zorganizowanej przez Muzeum Wojska stawy i ekspozycje przyrodnicze. Rośliny chronione, ska- w Białymstoku. Tematem przewodnim gier, zabaw i warsz- mieniałości, fauna mórz, stawonogi tropikalne, przyroda tatów były działania pn. „Biegiem do miasta” oraz „Aktorzy rejonów polarnych, minerały i skały i wiele, wiele innych. w mundurach”. Każdy chociaż na chwilę mógł zostać żoł- Prawdziwy dreszczyk emocji wywołały terraria z żywymi nierzem, wcielić się w rolę aktora lub reżysera. Śmiałkowie osobnikami – gadami, owadami i pająkami. mogli również, biorąc udział w specjalnie przygotowanej Z kolei Miejska Biblioteka Publiczna w Zabłudowie grze planszowej, uratować miasto przedostając się jak naj- przygotowała dla dzieci warsztaty literackie. Pracując szybciej z Warszawy do Białegostoku. Wyjazd dostarczył w grupach uczestnicy przygotowali własne zakończenie najmłodszym wiele zabawy, podczas której nie zabrakło bajki oraz ilustracje do swojego opowiadania. licznych zagadek i kreatywnych zadań do wykonania. Pozostały czas najmłodsi spędzili na zabawach i ani- Był też czas na działania sportowo-rekreacyjne na Hali macjach przygotowanych przez instruktorów. W feriach Sportowej w Zabłudowie oraz Stadionie Miejskim w Bia- uczestniczyło dziennie od 35 do 50 dzieci w wieku szkol- łymstoku. Niespożyta energia, zdrowa rywalizacja sporto- nym. wa oraz chęć sprawdzenia swoich sił w różnych dyscypli- Marcin Ciuchniecki nach – to główna domena naszych młodych sportowców. O!Twórz – Pracownia Działań Kreatywnych zorgani- zowała w Klubie „Pod Burmistrzem” warsztaty ceramicz- ne. Każdy mógł spróbować swoich sił w tej dziedzinie sztuki i stworzyć zaprojektowane przez siebie naczynia, lampiony... lub jak się okazało, całkiem nowe i niespoty- kane formy. Do naszego ośrodka przyjechał teatrzyk PASJA z hi- storią „O dzielnym Misiu Wojtku”. Dzielny Miś Wojtek z ar- mii generała Andersa zabrał dzieci w podróż do czasów II wojny światowej. Była to opowieść o niesamowitej przy- jaźni ludzi i niedźwiedzia. Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku za- prosiło naszych podopiecznych na warsztaty z klockami LEGO. Po zapoznaniu się z historią nieistniejącego już Warsztaty z klockami Lego w Centrum im. Ludwika Zamenhofa, białostockiego hotelu Ritz, dzieci przystąpiły do działań fot. M. Ciuchniecki Nr 2 (129) – Luty 2020 11 Kolejne szkolenie w ramach Programu Współpracy Interreg V-A Litwa- Polska

29 stycznia 2020 roku w Miejskim Ośrodku Animacji Kultury w Zabłudowie odbyło się szkolenie pn. „Skuteczne szkolenie lokalnych mieszkańców w zakresie bezpiecznego zachowania w sytuacjach awaryjnych”.

Było to kolejne spotkanie zorganizowane na terenie Szkolenie zostało zorganizowane przez Urząd Miej- gminy Zabłudów w ramach Programu Współpracy Interreg ski w Zabłudowie w ramach programu pn. „Wzmocnienie V-A Litwa- Polska. Szkolenie poprowadził pan Jarosław Ka- administracji publicznej i współpracy na rzecz poprawy zimierczuk - Komendant Ochotniczej Straży Pożarnej w Za- bezpiecznego środowiska LT-PL”. Projekt jest współfinanso- błudowie. Podczas swojej prezentacji przedstawił główne wany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regio- zagrożenia, z jakimi mogą się spotkać mieszkańcy w swoich nalnego w ramach Programu Współpracy Interreg V-A Li- gospodarstwach domowych. Szerzej omówił problem zatruć twa-Polska. czadem oraz przyczyny powstawania pożarów. W spotkaniu wzięła udział liczna grupa mieszkańców gminy Zabłudów. Źródło: Urząd Miejski w Zabłudowie

Powstanie styczniowe na ziemi zabłudowskiej (c.d.)

„Ogniska skrzyły się w ciemnościach. Gałęzie sosen to Jan Kamieński, który urodził się 16 grudnia 1827 roku we i jodeł zdawały się osuwać na nasz obóz rozłożony w za- dworze Kamionka k. Zabłudowa. To właśnie tam odbyło się padlinie. Oddział składał się z Białostocczan i Bielszczan, zgrupowanie wojsk przed wybuchem powstania. Powie- pod dowództwem Ejtminowicza Juliana. Dzień trzeci dzieliśmy też, że ta miejscowość była miejscem dogodnym zszedł życia pod gołym niebem dla ochotników biało- z wielu powodów. stockich; 24 kwietnia, jak kto mógł, wyrwał się z miasta W związku z tym czy Kamionka w pewnym sensie i zdążał przez Zieloną Puszczę do wsi Kamionki, a po- może być symbolem tego okresu? między przybyłymi wyróżniali się poświęceniem: Baran- Myślę, że tak. Nie mniej jednak mieszkańcy Zabłudowa cewicz, Brandt, Micewicz, Roman i Ejtmanowicz, ofice- i okolic wzięli bardzo czyny udział w działaniach przygotowu- rowie miejscowego moskiewskiego pułku…” – opisuje jących powstanie styczniowe i później bardzo czynny udział pamiętne wydarzenia Ignacy Aramowicz w „Pamiętniku w samych walkach zbrojnych. Świadczą o tym materiały źró- o ruchu partyzanckim w województwie grodzieńskim dłowe, do których udało mi się dotrzeć m.in. w Archiwum Hi- w 1863 i 1864 roku”. Powstanie styczniowe w Królestwie storycznym w Wilnie. Obrazują one, kto wziął udział w powsta- Polskim wybuchło 22 stycznia 1863 roku. Na Litwie wio- niu. Władze carskie oczywiście bardzo szybko ustaliły ich na- sną tego roku. O tym, jak wyglądało na ziemi zabłudow- zwiska. Możemy podać nawet kilkadziesiąt nazwisk osób z sa- skiej opowiada dr hab. Sławomir Presnarowicz, prof. mego Zabłudowa, jak i okolicznych miejscowości, które wzięły Uniwersytetu w Białymstoku, regionalista, badacz ama- czynny udział w powstaniu. Na przykład Klimowicz Kazimierz tor historii ziemi zabłudowskiej. – mieszczanin m. Zabłudowa Białostockiego powiatu; Ostrow- Powiedzieliśmy już dlaczego w ogóle doszło do wy- ski Antoni –mieszczanin m. Zabłudowa Białostockiego powia- buchu powstania styczniowego i jak wyglądało przygoto- tu; Szałkiewicz Piotr – mieszczanin m. Zabłudowa Białostockie- wanie i jego przebieg na ziemi zabłudowskiej. Mieszkańcy go powiatu; Janowicz Jan – mieszczanin m. Zabłudowa Biało- tych terenów – szlachta, drobne mieszczaństwo, robotnicy stockiego powiatu; Siemiradzki, Feliks – mieszczanin m. Zabłu- i chłopi – bardzo się w tym czasie uaktywnili. Wzięli czynny dowa Białostockiego powiatu; Siśkiewicz Kazimierz – miesz- udział zarówno przed wybuchem, jak i po wybuchu powsta- czanin m. Zabłudowa Białostockiego powiatu; Dzienisiewicz nia, już w trakcie konkretnych działań. Znamy też wiele na- Michał – mieszczanin m. Zabłudowa Białostockiego powiatu. zwisk osób, które mocno angażowały się w przygotowania Ponadto Stanisław Popławski – chłop wsi Rafałówka i tejże do akcji zbrojnej właśnie na terenie powiatu grodzieńskiego wspólnoty/w Majątku Dojlidy/Rzymskokatolickiego/w mie- i białostockiego. Jedną z takich postaci był Napoleon Ołda- siącu czerwcu tego roku/nie wrócił/, Maciej Turosieński – chłop kowski z Tylwicy, brat Bolesława, powstańczego Naczelnika małofolwarkowskiej wspólnoty, z tejże wsi/we wsi Małych Fol- Powiatu Bielskiego z majątku Sobótka. Inna znana postać warków/rzymskokatolickiego/był w bandzie przez osiem dni/ 12 Zabłudów i Okolice dobrowolnie pojawił się, ma bilet (kartę) od naczelnika policji ziemi zabłudowskiej, które były mocno zaangażowane w po- powiatowej /,Wojciech Turosieński – chłop małofolwarkow- wstanie. Najwięcej powstańców zostało powołanych, czy też skiej wspólnoty/mieszkał w miejscowości Zabłudów od mło- zgłosiło się samych, z samego miasta Zabłudowa. Mamy do- dych lat/rzymskokatolickiego/od 9 maja 1863 roku wstąpił do bitne przykłady bardzo patriotycznej postawy mieszkańców szajki (bandy)/nie pojawił się/, Gierasim Zalewski – także ze wsi zabłudowszczyzyny, którzy, kiedy była taka potrzeba, nie od- Wielkich Folwarków/mieszkał w miejscowości Zabłudów od mówili swojej ofiary. Podkreślam, że jest to wielka ofiara tych młodych lat/prawosławnego/nie wiadomo dokąd wybył od ludzi. Oni doskonale zdawali sobie sprawę czym to grozi. Już 9 maja z Majątku Zabłudów/nie pojawił się/, Jakub Kuriłowicz po powstaniu listopadowym było wiadomo jakiego rodzaju (Kuryłowicz) – Telwickiej Wspólnoty ze wsi Wielkich Folwar- represji można się będzie spodziewać, łącznie z utratą życia ków/był w majątku Hieronimowo felczerem/prawosławnego/ w trakcie samych działań. Mamy też wieś Olszanka, gdzie znaj- od 9 maja tego roku wstąpił do szajki/nie pojawił się/, Marcin duje się mogiła powstańców. Tam pod krzyżem, na polu pana Pankiewicz – Tatarowskiej Wspólnoty ze wsi Bobrowa/praco- Andrzeja Aleksiejczuka, zostało pochowanych około dziesięciu wał w majątku Zabłudów/ rzymskokatolickiego/wstąpił do powstańców. Ta mogiła powstała po jednej z potyczek w tych szajki, mówi się , że już jest zabity/nie pojawił się/, Stanisław okolicach, zapewne pod Olszanką. Pankiewicz - Tatarowskiej Wspólnoty ze wsi Bobrowa/praco- Jaką cenę przyszło zapłacić powstańcom? Jak wyglą- wał w majątku Zabłudów/wydalony (zwolniony) przez pana dała rzeczywistość po powstaniu? dziedzica Kruzenszterna do miasta Warszawy by uczyć felcze- Rzeczywistość była okrutna szczególnie dla tych, którzy ra rzemiosła; katolickiego wyznania/już cztery lata/nie pojawił wzięli udział w przygotowaniach i działaniach zbrojnych. się/, Leon Mieronowicz (Mironowicz) - Sieśkowskiej Wspólnoty Powstańcy zapłacili bardzo wysoką cenę. Skonfiskowano z tejże wsi/pracował w majątku Zabłudów/prawosławnego/ ich majątki. Część zginęła w walkach, część wróciła i odda- nie ma już od roku i nie wiadomo gdzie/nie pojawił się/, Ste- ła się do dyspozycji władz carskich, osądzona i zesłana na fan Jakimowicz - Zagruszańskiej Wspólnoty i wsi Zagruszany/ Syberię. Nie były to jednak jedyne represje. Te represje objęły we wsi Dzikich u Miernowskiego/prawosławnego/od pół roku wszystkich, nawet tych, którzy nie brali udziału w postaniu. nie ma/nie pojawił się/. I jeszcze z samego Zabłudowa: Woj- Wprowadzono zakaz posługiwania się językiem polskim. Na- ciech Mancewicz/mieszczanin z miejscowości Zabłudowa/ stąpił efekt głębokiej rusyfikacji, bo w szkole nie można było Zabłudów/katolickiego/w miesiącu kwietniu/w szajce/, jak używać języka polskiego. Dzięki temu represjom poddano też Feliks Mancewicz, Wojciech Pawłow Obukowicz, Kazimierz również inne osoby. Tym samym ograniczono ich wolność, Szełkiewicz, Antoni Szełkiewicz, Piotr Skwarkowski, Ignacy prawa, możliwości i działania we wszystkim, co wiązało się Skwarkowski, Wojciech Ganicki, Michał Powichrowski, Antoni z polskością. Lista przywołanych wyżej powstańców (nie peł- Arciszewski, Wojciech Obukowicz, Wiktor Dudziński, Józef Szy- na), w której jesteśmy posiadaniu obrazuje, jak wielu ludzi ru- monow Obukowicz, Kazimierz Szełkiewicz, Piotr Szełkiewicz, szyło do walki, by odzyskać upragnioną wolność. Aby Polska Antoni Ostrowski, Józef Denisewicz, Franciszek Kuprianowicz, odzyskała niepodległość. Nie byłoby upragnionej wolności Jan Janowicz, Adam Gerbaczewski, Jan Antonow Obukowicz, w roku 1918, gdyby nie ofiara 1863 roku! Ludzie nie zasta- Ignacy Obukowicz. I wielu innych… nawiali się specjalnie nad tym, co stracą w wyniku podjętych Domyślam się, że Kamionka nie jest jedyną miejsco- działań. Proszę zobaczyć ilu tylko mieszczan, mieszkańców wością na terenie ziemi zabłudowskiej, która włączyła się miasta Zabłudów opuściło swoje domostwa, chociaż dosko- w walkę o niepodległą Polskę? nale wiedzieli, że natychmiast zostaną ustaleni i aresztowa- Mamy również inne miejscowości, takie, które są może ni. Narażając siebie, swoje rodziny, żony i dzieci zdecydowali mniejsze, ale też bardzo ważne. Mamy powstańca Godlewskie- się na taką postawę, absolutnie wierząc, że dojdzie do zwy- go z Zajezierc, Pankiewiczów z Bobrowej. W Żywkowie nato- cięstwa, do wyparcia Rosji z tych terenów, a Polska odzyska miast mamy dziedziców Szaniawskich. Wincenty Szaniawski, upragnioną niepodległość. Pamiętajmy, że naród, który traci ppor. Wojska carskiego, zdymisjonowany za udział w powsta- swoją pamięć historyczną (czytaj tożsamość), przestaje ist- niu styczniowym i jego żona Stanisława Szaniawska, bardzo nieć. Jestem absolutnie przekonany, że właśnie teraz ma to zaangażowana w powstanie. To oni zgodzili się na to, aby na szczególne znaczenie, gdyż zagrożenia są bardzo podobne, ich ziemiach, nazywanych teraz „Lachowizna”, funkcjonował jak w okresie rozbiorów i zaborów Rzeczypospolitej, a może oddział powstańcy, który prawdopodobnie działał tam kilka nawet większe, gdyż postępują w układzie systemowej ukry- lat. Na pewno nie znamy jeszcze wielu ważnych miejsc z terenu tej, zawoalowanej deprecjacji wartości.

Wydawca: Miejski Ośrodek Animacji Kultury w Zabłudowie Redaktor: Marta Śliwińska ZABŁUDÓW Adres redakcji: ul. Rynek 8, 16-060 Zabłudów, tel. 85 718 84 43, e-mail: [email protected] I OKOLICE Nakład: 500 egz. Czasopismo dostępne na www.moak-zabludow.pl Skład i druk: Oficyna Drukarska – Jacek Chmielewski