1

WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 2 3 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

Voorwoord

Drechterland is een landelijke gemeente Dit jaar brengt de Welstandscommissie ‘Kwaliteit is overal om ons heen, met aantal fraaie dorpskernen en Drechterland voor het eerst verslag uit prachtige linten die de kernen verbinden, onder nieuwe naam van de coördinerende een kwaliteit om trots op zijn en het meer organisatie MOOI Noord-Holland je moet het alleen zien en zichtbaar maken’ dan waard om met goede adviezen deze (voorheen WZNH). Als adviseurs kwaliteiten te behouden en waar mogelijk omgevingskwaliteit haken we hiermee aan te versterken. op de Omgevingswet die volgens MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit verwachting eind 2018 in werking zal Voor u ligt het jaarverslag 2015 van de treden. MOOI Noord-Holland blijft de Welstandscommissie Drechterland. onafhankelijke en niet-commerciële De commissie, die bestaat uit door de adviesorganisatie op het gebied van gemeenteraad benoemde leden, en geeft landschap, stedenbouw, architectuur en gevraagd en ongevraagd de gemeente cultuurhistorie in Noord-Holland. MOOI advies over de ruimtelijke kwaliteit bij Noord-Holland biedt hetzelfde vertrouwde nieuwe bouw- en ontwikkelinitiatieven. team van deskundige adviseurs, creatieve meedenkers, procesbegeleiders en In dit specifieke jaar hebben wij weer met grossiers in ruimtelijke kennis. veel plezier en inspiratie in de commissie plannen beoordeeld en daarover ir. Richard Colombijn, voorzitter geadviseerd. Opvallend daarbij is de Welstandscommissie Drechterland goede sfeer en de plezierige samenwerking met de plantoelichter. Ons werk wordt bevorderd door de accurate ambtelijke voorbereiding met daarbij het gebruik maken van de digitale presentaties. Graag willen we de gemeente bedanken voor het vertrouwen in onze commissie.

Wij gaan ervan uit dat dit jaarverslag u een goed beeld geeft van de inspanningen om de advisering over de ruimtelijke kwaliteit in uw gemeente professioneel en volgens gemeentelijk beleid te laten plaatsvinden. Ook in 2016 willen we ons samen met u inspannen voor een mooi Drechterland. Het is de moeite waard! Hopelijk spreken de voorbeelden uit dit jaarverslag voor zich. 4 5 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

Inhoud

1. Het jaar 2015 6

2. Samenstelling en werkwijze commissie 8

Bijzonder plan - Moderne Villa Venhuizen 14

3. Adviezen 16

Groot plan - Nieuwbouw stolp Schellinkhout 32

4. Omgevingskwaliteit en beleid 34

5. De Westfrisiaweg 38

6. Conclusies en aanbevelingen 40

Colofon 42

Het qua architectuur bijzondere gemeentehuis werd in 2015 officieel geopend. 6 7 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 1 Het jaar 2015

Drechterland is een echte plattelands- De commissie heeft destijds na ampele gemeente met meerdere dorpskernen, overwegingen positief advies gegeven na linten en een groot buitengebied. Dat stelt de uitdrukkelijke wens de blauwe kleur te speciale eisen aan het ruimtelijke beleid gebruiken. Een strak ingetogen ontwerp in om kwaliteit van het landschap en de een opvallende kleur. Een bijzonder accent bebouwing te behouden en waar mogelijk dat ook een uitzondering moet blijven. te versterken. Drechterland bouwt naar behoefte bij in Reigersborg met name voor Goede omgevingskwaliteit is een de eigen bevolking. Verder is sprake van gemeenschappelijk belang. Het heeft te incidentele nieuwbouw in Venhuizen, de maken met duurzaamheid en gezondheid, andere linten en het buitengebied. met veiligheid en bruikbaarheid, met herkenbaarheid en aantrekkelijkheid. Bij Naast de zorg voor passende bebouwing elke verandering in de omgeving moet het in de dorpslinten is nieuwe agrarische gemeentebestuur beoordelen of de ingreep bebouwing in het buitengebied steeds een naast een privaat belang, ook het publieke punt van aandacht. Het gaat daarbij niet belang dient. De Welstandscommissie zo zeer over de architectuur maar meer om Drechterland is door de gemeenteraad de landschappelijke inpassing die ingesteld om het College van B&W bepalend is voor de ruimtelijke kwaliteit. daarover te adviseren. In dit jaarverslag Drechterland heeft niet zo zeer een echt vertellen we hoe die advisering in 2015 is concentratie gebied voor kassen zoals het verlopen. In 2015 gereed gekomen Nieuwbouw voor sociale huurwoningen in Reigersborg Noord gebied tussen Wervershoof en Andijk. Anderzijds komen ook in het gebied rond Hem veel aanvragen voor agrarische bebouwing. Vaak is het advies een beplantingsingel toe voegen voldoende maar soms wordt eerst gevraagd om een inrichtingsplan. In geval van grootschalige bebouwing aan de historische linten, waarbij de cultuurhistorische waarden de in het geding zijn wordt de inschakeling van een ervenconsulent geadviseerd. Niet altijd is het juridisch mogelijk voorwaarden te stellen aan de gebiedsinrichting terwijl dat soms meer bepalend is voor de ruimtelijke kwaliteit dan het bouwwerk op zichzelf. In die gevallen wordt een ‘aanbeveling’ gedaan, zoals ook in de welstandsnota wordt gesuggereerd.

Opvallend in 2015 in het buiten gebied was de bouw van het blauwe huis. In 2014 besteedden we in het jaarverslag aandacht aan het ontwerp. In 2015 is het gebouwd. Het is een opvallend pand geworden en Opvallende nieuwbouw aan de Hout: het ‘Blauwe Huis’; landschappelijke inpassing moet nog plaatsvinden het vraagt nog om een goede erfinrichting. 8 9 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 2 Commissie

2.1 Samenstelling gemeente georganiseerd door MOOI De welstandscommissie Drechterland is Noord-Holland. De leden van de een gemeentelijke adviescommissie die is commissie zijn benoemd door de ingesteld om het college bij haar beleid en gemeenteraad en zijn onafhankelijk ten vergunningverlening te adviseren over opzichte van het gemeentebestuur en de ruimtelijke kwaliteit van gemeentelijke organisatie. stedenbouwkundige- en bouwplannen. In 2015 was de commissie als volgt De commissie wordt in opdracht van de samengesteld: De commissie wordt ondersteund door: Ing. Richard Colombijn Henk de Visser Richard Colombijn is tuin- en landschapsarchitect en stedenbouwkundige. Voor zijn Beleidscoördinator Mooi Noord-Holland afstuderen bij de Stichting Bureau Architectenregister heeft hij meer dan 10 jaar ervaring opgedaan bij VHP. Samen met Renzo Veenstra heeft hij in 2006 bureau RRog (Richard Colombijn Renzo Veenstra Ontwerp Groep) opgericht. Richard Colombijn is sinds januari 2008 verbonden aan MOOI Noord-Holland en voert voor deze organisatie ook supervisie opdrachten uit.

Rob Bakelaar Directeur/eigenaar van Tekta Architekten v.o.f., te Lelystad. Is lid van de Bond Rob Laan Heemschut Flevoland en lid van de Regieraad Oost-Nederland. Rob Bakelaar is plantoelichter van SED voor gemeente sinds 2004 verbonden aan MOOI Noord-Holland als lid van welstandscommissies.

Ir. Dana Ponec Studeerde in 1988 met een eervolle vermelding af aan de TU Delft. Ze was 16 jaar werkzaam voor het bureau van Sjoerd Soeters. In januari 2007 ging ze zelfstandig verder als Dana Ponec architecten. Het bureau houdt zich bezig met de leefomgeving in al zijn aspecten en alle schaalniveaus: van verbouwingen voor particulieren tot en met herstructureringsplannen met een grote diversiteit aan functie. Dana Ponec is sinds 2010 verbonden aan MOOI Noord-Holland. 10 11 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

2.2 Werkwijze het uitgangspunt. Daardoor verloopt de De vergaderingen van de commissie advisering consistent en efficiënt. worden gehouden op de donderdag in de even weken, in het gemeentehuis van Ambtelijke beoordeling van (kleinere) in Wognum. De vergaderingen plannen zijn openbaar, iedereen is welkom om te Voorheen werden de kleinere plannen zien en te horen hoe de commissie met voorafgaand aan de vergadering initiatiefnemers (inwoners, architecten, beoordeeld door een gemandateerd ondernemers) over hun plannen spreekt. architectlid, maar van wege de ruimere Vaak gebeurt dat al in een vroeg stadium; vergunningvrije mogelijkheden en omdat juist bij de eerste ideeën en schetsen is er het aantal plannen beperkt was en omdat nog ruimte om te zoeken naar een kleine plannen ambtelijk worden optimale inpassing in de omgeving. beoordeeld, is dit in 2015 niet Dit jaar zijn 37 aanvragen behandeld in voorgekomen. Sinds januari 2015 is in het aanwezigheid van architecten en/of Reglement van orde opgenomen dat planindieners. aanvragen voor kleine veel voorkomende bouwplannen niet meer aan de commissie worden voorgelegd maar ambtelijk worden 'Dit jaar zijn 37 aanvragen afgedaan indien deze aan de criteria voor kleine bouwwerken voldoen. Er kunnen behandeld in aanwezig- alleen positieve welstandsadviezen De commissie in vergadering gegeven worden. Indien een plan niet aan criteria voor kleine bouwwerken voldoet of heid van architecten en/of indien de aanvrager zijn bouwplan graag door de commissie behandeld wil zien, planindieners' wordt het alsnog aan de commissie voorgelegd. Om na te gaan of het plan, al dan niet aangepast, wel mogelijk is Dit is ca. 29 % van het totaal aantal volgens de gebiedsgerichte criteria. Ook behandelingen. Het aantal bezoeken lag grotere bouwplannen die qua architectuur daarmee iets hoger dan in het voorgaande vergelijkbaar zijn met al eerder jaar. gerealiseerde , bouwwerken (Uitbreiding kassen areaal, herhalingsplannen, De commissie werkt binnen het beleid van trendsetters) en door de de gemeente (zie hoofdstuk welstandscommissie positief zijn omgevingskwaliteit en beleid). beoordeeld, kunnen ambtelijk worden De commissie gebruikt een afgedaan. Het beleid ambtelijke omgevingsinformatiesysteem waarmee de welstandstoets Drechterland 2014 is te inpassing van het plan in de omgeving downloaden via http://www.drechterland. goed kan worden beoordeeld. Indien nl/Digitaal-Loket/product/Bouw-en- nodig gaan de commissieleden ter plekke verbouw-beoordeling.htm . In 2015 zijn kijken. Na elke planbehandeling wordt een volgens de gemeente ca 20 aanvragen kort advies uitgebracht dat schriftelijk door ambtelijk beoordeeld ( ca 18 % van het de coördinator van de commissie wordt totaal). De commissie respecteert uiteraard uitgewerkt. Als er meerdere behandelingen de beleidskeuze van de gemeente, maar nodig zijn, is het voorgaande advies steeds wijst erop dat de toetsing van plannen op 12 13 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

bestemmingsplannen, welstandsnota’s en tot uitdrukking komen. Maar de praktijk het monumenten- of erfgoedbeleid op zou moeten uitwijzen hoe de procentuele elkaar af te stemmen. Dit vooruitlopend op verdeling hiervan (per gemeente) komt te de integratie van deze beleidsdocumenten liggen op basis van de ervaring met de in het nieuwe omgevingsplan. diverse ambtelijke en niet ambtelijke De wethouder gaf aan ambtelijke adviseurs die de komende tijd wordt verantwoordelijk aan te wijzen voor de opgedaan. Alle drie de gemeenten hebben voorbereiding en implementatie van de ook een ander karakter. Drechterland Omgevingswet. Met de omgevingswet onderscheid zich ten opzichte van de worden gemeenten ook geacht de andere twee gemeenten door het grote omgevingsplannen op kavelniveau te buiten gebied en de vele historische linten. digitaliseren. Ook voor beleidsregels die Dit stelt eisen aan de beoordeling van nu nog onder de welstandsnota vallen plannen om de ruimtelijke en historische wordt dat naar alle waarschijnlijkheid kwaliteiten van de gebieden te binnen enkele jaren verplicht. Het is waarborgen. In gemeenten die veel raadzaam bij herziening van het beleid ambtelijk afhandelen is het aandeel hiermee rekening te houden. gemandateerd lager en andersom, in De wethouder wees in het evaluatie gemeenten die niet of weinig met gesprek ook op de rol van Provincie die hij ambtelijke afhandeling werken is het soms wel eens te ver vindt gaan. Het is niet aandeel gemandateerde afhandeling altijd duidelijk hoeveel vrijheid de meestal groter. Hoe meer ervaring, Dakkapellen op het voordakvlak worden primair ambtelijk beoordeeld, maar soms is een suggestie gewenst om het meer gemeente krijgt. De adviesrol van de ARO opleiding, routine de behandelende in de architectuur van de woning uit te voeren. De planindiener is vaak blij met zo’n advies. is wel beter en duidelijk geworden volgens ambtenaren hebben (zo blijkt ook in de gemeente. In gevallen waarbij de andere gemeenten) hoe groter het ruimtelijke kwaliteit van een nieuwe mogelijke percentage ambtelijk af te ontwikkeling een rol gaat spelen kan ook handelen plannen. Andersom geldt dat altijd eerst advies van de commissie ook. Op het moment dat een ervaren basis van regels niet altijd tot de best om een afwijking van het bestemmingsplan gevraagd worden, zodat de gemeente dit ambtenaar vertrekt en door een onervaren mogelijke ruimtelijke kwaliteit leidt, maar te verlenen eerst afgestemd met de (vrijblijvende ) advies kan gebruiken bij ambtenaar wordt vervangen blijkt er meer dat vooral gaat over de inpassing in de welstandscommissie, maar ruimtelijke haar argumentatie. behoefte aan de ervaring van de context en zichtbaarheid vanuit de kwaliteit start bij het maken van gemandateerde van de commissie. Ook openbare ruimte. stedenbouwkundige plannen. Met SED zijn gesprekken opgestart om tot het kosten- en of capaciteitsaspect kan De wethouder zou dit met het ambtelijke integrale advisering voor het gehele SED meewegen. In sommige gemeenten wordt 2.3 Overleg en evaluatie management bespreken. De commissie gebied te komen. juist vanwege kosten of ambtelijke Op 3 november 2015 vond het jaarlijkse adviseerde de bredere adviestaak die zich Het is dan volgens MOOI Noord-Holland capaciteit niet voor ambtelijke beoordeling evaluatiegesprek met de portefeuillehouder ook binnen de nieuwe Omgevingswet mogelijk de commissie vergadering voor gekozen. De commissie adviseert de plaats. Er is toen onder andere gesproken aandient te formaliseren en de naam van plannen uit het SED gebied in Hoogkarspel organisatie van de ruimtelijke (welstands- over het jaarverslag 2014, de actuele de commissie te veranderen in te organiseren indien het planaanbod stedenbouwkundige- cultuurhistorische- en ontwikkelingen in Drechterland, de adviescommissie voor ruimtelijke kwaliteit groter wordt. Centraal staat de vraag landschappelijke) adviezen met de drie samenwerking stedenbouw-welstand en de (of omgevingskwaliteit). Dit zou in SED welke aanvragen voortaan ambtelijk betrokken wethouders te bespreken. samenstelling, organisatie en werkwijze verband kunnen plaatsvinden. worden geadviseerd en welke aanvragen commissie in SED verband. De commissie naar de commissie komen. Op zich kan adviseerde tot meer structureel overleg met In het licht van de naderende MOOI Noord-Holland en de commissie de RO discipline te komen. Er is weliswaar Omgevingswet deed de commissie de zich vinden in de door SED per gemeente meer vooroverleg over bouwplannen en aanbeveling de komende jaren de gemaakte procentuele verdeling, omdat ook steeds vaker wordt voor de beslissing gemeentelijke beleidsregels in hier ook goed de verschillen per gemeente t t 14 15 PROJECT BIJZONDER PLAN

VENHUIZEN Westeinde 15 Moderne villa

Voor Westeinde 15 werd een schetsplan voor een moderne villa ingediend, waarbij de stolpvorm als inspiratie diende. Om uitzicht en licht in de woonruimtes op de verdieping te bewerkstelligen , zijn er op de hoeken van het piramidedak een paar inkepingen in de hoofdcontour gemaakt. De stolp is aan de buitenschil geheel zwart (dakpannen). Bij de dakrand komt een verholen goot. De woning wordt gebouwd volgens het principe van passief bouwen. Dat betekent dat de bouw duurzaam en energiezuinig of neutraal moet zijn. De wanden van de zwarte buitenschil worden slechte doorsneden door horizontale vensters. Ook in de inkepingen zitten vensters en kan er licht op de verdiepingen komen. De gevelbekleding ter plaatse van de inkepingen bestaat uit een zinklook plaat in een Zaans groene kleur. De stolp heeft een klein vierkant (plat) dak (i.v.m. de maximale bouwhoogte was een hogere kap niet mogelijk). Het ontwerp was aanvankelijk gebaseerd op een totaal bouwvlak van 17 x 17 meter. Maar het bestemmingsplan stelt een grens van 15 meter in de diepte. De commissie is enthousiast over het basis ontwerp en de referentie naar een stolp, maar betreurt dat planologische beperkingen een heldere vierkante opzet in de weg staan. We komen hier in hoofdstuk 3 nog even op terug. 16 17 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 3 Adviezen

3.1 Aantal plannen en omgevingsvergunningfase ambtelijk behandelingen afgehandeld. Een preadvies (vooroverleg) In 2015 heeft de commissie advies geeft vaak meer ruimte om tot een beter uitgebracht over 92 aanvragen voor een plan te komen. Vaak kunnen bij vroegtijdig omgevingsvergunning. De commissie boog overleg ook nog tips worden gegeven een zich over de vraag of het plan het aanzien plan te verbeteren hoewel dat strikt op waard is, of het goed aansluit bij de basis van ‘redelijke eisen van welstand’ omgeving en of cultuurhistorische waarden niet nodig zou zijn. Planindieners maken bij monumenten en beeldbepalende daar soms dankbaar gebruik van! panden gerespecteerd worden. Er waren Wellicht opvallend is het hoge aantal voor de gemeente Drechterland in totaal plannen dat na het preadvies akkoord op 128 planbehandelingen. Het aantal hoofdlijnen (nog) niet voor de nieuwe aanvragen was 84. Samen met de omgevingsvergunning is teruggekomen. 8 plannen die uit 2014 waren dat 92 Deels kan dit ook komen doordat plannen aanvragen. Het aantal nieuwe plannen niet meer veranderen na het preadvies en bleef na de dalingen in 2013 en 2014 dan door ambtelijke beoordeling verder ongeveer gelijk. worden behandeld.

Er zijn in 2015 6 negatieve eindadviezen (5 %) afgegeven. Dat betekent niet dat er Circa 70 % van de aan- niet meer negatieve beoordelingen waren, maar de planindieners konden in de meeste gevallen de plannen tijdig bijstellen vragen gaat over indivi- waarbij gebruik werd gemaakt van de adviezen van de commissie. duele woningen of bijge- Meer cijfermatige informatie over de vergunningaanvragen treft u op de bouwen bij woningen. volgende pagina aan. De uitgebreide cijferopstelling die u wellicht uit voorgaande jaarverslagen kent, vind u op de website van MOOI Noord-Holland. Opvallend is het herstel van het aantal bedrijfsgebouwen na de dip in 2014. 3.2 Effect van de adviezen Het aantal agrarische bouwwerken daalde De adviezen werden uitgebracht aan het echter. Het aantal plannen dat direct College van B&W. Alle adviezen over positief of met bijna akkoord (niet akkoord, aanvragen voor een omgevingsvergunning tenzij) werd geadviseerd bleef ongeveer zijn openbaar. Deze worden door de gelijk. Uit de cijfers blijkt dat er minder gemeente steeds naar aanvragers en plannen eerst als preadvies beoordeeld. ontwerpers gestuurd en anderen kunnen Dit wordt gedeeltelijk veroorzaakt door de de adviezen opvragen. De adviezen zijn veranderde werkmethode van de niet beschikbaar via de website. ambtenaar om eenvoudiger plannen nog In 2015 zijn vrijwel alle adviezen van de Schetsplan voor een bedrijfspand aan de Westerbuurt te Venhuizen, dat aanvankelijk als niet passend in de lintbebou- voor de officiële vergunningsfase als commissie overgenomen door het College wing negatief werd geadviseerd. Door hoogwaardige architectuur en verbeterde landschappelijke inpassing is er in definitieve aanvraag aan de commissie van B&W. [De inpassing van nieuwbouw in 2016 een passender plan gekomen. voor te leggen. Bij een positief advies de bestaande linten geeft vaak discussie. wordt het plan in de Er wordt een om streek eigen bebouwing Aantal planbehandelingen In 2015 heeft de Welstandscommissie Drechterland 92 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 8 betrekking hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met herhalingen was het totaal aantal planbehandelingen 128.

Tabel 1 SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN Omgevingsvergunning 78 107 waarvan een monument 2 2 waarvan nieuwbouw 49 68 waarvan verbouwing 27 37 Preadvies* 8 10 Reclameaanvraag 3 6 Adviesaanvraag handhaving 2 4 Overige vergaderonderwerpen 1 1 Totaal 92 128 * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunning is ontvangen.

Aantal planbehandelingen ten opzichte voorgaande jaren:

Tabel 2 SOORT AANVRAAG 2015 2014 2013 Nieuwe aanvragen 84 89 119 Aanvragen van voorgaande jaren 8 8 6 18 19 Herhalingen 36 40 24 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Totaal behandelingen 128 137 149

Het aantal nieuwe plannen is met ca 6 % gedaald ten opzichte van 2014. Het aantal behandelingen daalde met ca 7 % ten opzichte van het vorige jaar Aantal planbehandelingen In 2015 heeft de Welstandscommissie Drechterland 92 vergunningaanvragen behandeld, waarvan 8 betrekking Hoe vaak behandeld? hadden op aanvragen van voorgaande jaren. In verband met herhalingen was het totaal aantal In 2015 werden 82 nieuwe aanvragen* beoordeeld. Het aantal keren dat deze aanvragen behandeld werden tot planbehandelingen 128. een eindadvies is als volgt: Aantal planbehandelingen Hoe vaak behandeld? Tabel 1 Tabel 4 SOORT AANVRAAG AANTAL AANVRAGEN AANTAL BEHANDELINGEN ADVIEZEN AAN B&W 2015 2014 2013 Omgevingsvergunning 78 107 Totaal nieuwe aanvragen* 82 89 119 waarvan een monument 2 2 Bij eerste behandeling akkoord 63 % 46 % 59 % waarvan nieuwbouw 49 68 Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing 4 % 20 % 15 % waarvan verbouwing 27 37 nodig) Preadvies* 8 10 Bij tweede behandeling akkoord 9 % 8 % 13 % Reclameaanvraag 3 6 (of niet akkoord tenzij) Adviesaanvraag handhaving 2 4 Bij derde of verdere behandeling 9 % 9 % 2 % Overige vergaderonderwerpen 1 1 akkoord (of niet akkoord tenzij) Totaal 92 128 Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag 11 % 7 % 8 % * Dit zijn de preadviezen waarvoor nog geen omgevingsvergunning is ontvangen. ingetrokken

Aantal planbehandelingen ten opzichte voorgaande jaren: Plan wel akkoord op hoofdlijnen

Aantal planbehandelingen ten opzichte van voorgaande jaren maar nog geen aanvraag voor 5 % 10 % 3 % Tabel 2 vergunning SOORT AANVRAAG 2015 2014 2013 * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. Nieuwe aanvragen 84 89 119 Op www.mooinoord-holland.nl/cijferbijlagedrechterland2015 kunt u meer cijfers vinden. Aanvragen van voorgaande jaren 8 8 6 Herhalingen 36 40 24 Totaal behandelingen 128 137 149

Het aantal nieuwe plannen is met ca 6 % gedaald ten opzichte van 2014. Het aantal behandelingen daalde met ca 7 % ten opzichte van het vorige jaar

Hoe vaak behandeld? In 2015 werden 82 nieuwe aanvragen* beoordeeld. Het aantal keren dat deze aanvragen behandeld werden tot een eindadvies is als volgt:

Tabel 4 ADVIEZEN AAN B&W 2015 2014 2013 Totaal nieuwe aanvragen* 82 89 119 Bij eerste behandeling akkoord 63 % 46 % 59 % Bij eerste behandeling niet akkoord tenzij (kleine aanpassing 4 % 20 % 15 % nodig) Bij tweede behandeling akkoord 9 % 8 % 13 % (of niet akkoord tenzij) Bij derde of verdere behandeling 9 % 9 % 2 % akkoord (of niet akkoord tenzij) Nog in behandeling of definitief niet akkoord of aanvraag 11 % 7 % 8 % ingetrokken Plan wel akkoord op hoofdlijnen maar nog geen aanvraag voor 5 % 10 % 3 % vergunning * Dit zijn alle nieuwe aanvragen exclusief beleidsadviesaanvragen en handhaving aanvragen. 20 21 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

gevraagd en de commissie heeft tot taak het ontwerp gewijzigd waarbij de entree de adviezen te baseren op het minimaal direct in de voorgevel is geplaatst en het handhaven van de bestaande kwaliteit van raamkozijn rechts gesplitst is in twee aparte de historische lintbebouwing. kozijnen. De commissie constateerde dat plan aanzienlijk verbeterd was en dat er Een paar voorbeelden van het effect van voldoende tegemoet gekomen is aan de de adviezen opmerkingen van de commissie. Er worden Bij plannen in de dorplinten is goede daarbij zijdeglans dakpannen toegepast, aansluiting bij de vaak kleinschalige hetgeen passend is binnen de criteria. woningen van belang. Bij het plan Door het gesprek met de architect en de Oudijk 45 was er overleg met aanvrager kon het plan op hoger de architect nodig om tot een passende kwaliteitsniveau gebracht worden. vrijstaande woning na sloop van de Daardoor wordt ook de kwaliteit van de huidige woning te komen. De openbare ruimte verbeterd. welstandsnota vraagt om streekeigen woningen; dat was bij het eerste ontwerp met flauwe kap niet het geval. Bovendien vroeg de commissie of sloop wel echt noodzakelijk was. De aanvrager stelde dat de kwaliteit van de bestaande woning zodanig is dat sloop de enige oplossing is. Eerste plan De architect toonde andere schetsen met een steiler en hoger piramide dak en een lagere kopgevel die met een kleine verkenning is in het hoofdvolume is opgenomen. De commissie constateerde dat de getoonde schets beter passend is in het dorpslint dan het aanvankelijke plan. Het bouwplan is enige tijd later uitgewerkt. Het is in feite een soort ‘stolp’ met een voorhuis.

De commissie gaf bij het uitgewerkte plan aan dat detaillering van de voorgevel niet passend is bij de typologie van het ontwerp. Een portiek voor de entree en een breed raamstel in het hoofdvolume aan de voorzijde zijn minder passende elementen. De commissie adviseerde er twee aparte verticaal gelijnde ramen van te maken en de entree niet terug te plaatsen. Daarnaast was er bezwaar tegen de glanzende dakpannen afwerking. Hoogglanzende en spiegelende hoofdmaterialen zijn niet toegestaan. Bij de vierde behandeling is Het schetsplan voor Oudijk 35 had een te flauwe kap en kreeg een negatief welstandsadvies. De inmiddels gerealiseer- de woning laat zien dat een steiler dak architectonisch aanzienlijk beter is. 22 23 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

Passende nieuwbouw na sloop van een kleine stolp. De commissie betreurde de sloop van stolp (Kerkbuurt 55, Wijdenes), hoewel deze geen monumentale waarde heeft. Ook bij dit plan voor een vrijstaande woning had de commissie bezwaar tegen het nieuwbouw schetsplan. Zij miste bij dit ontwerp het streekeigen karakter. De vormgeving van het eerste ontwerp was niet passend, onder meer door het flauwe dak en de horizontale geleding. De aanvragers willen in beginsel een senioren woning met alle primaire functies op de begane vloer. De kap is feitelijk niet nodig. De welstandsnota schrijft aan de linten een kap voor om de woning passend te maken tussen de landelijke lintbebouwing. De commissie stelde dat er gedacht zou kunnen worden aan een hoofdvolume met zadeldak en een grote aanbouw met een plat dak. Kerkbuurt 55 Wijdenes; eerste plan negatief geadviseerd, in verband met dakhelling. Het hoofvolume zou dan wel een hogere goothoogte moeten hebben dan de ondergeschikte en teruggezette aanbouw. Enige tijd later wordt een nieuw ontwerp gepresenteerd. Er is nu een gootverhoging toegepast, waardoor hoofd- en bijvolume onderscheiden worden. Bovendien is een verticaal element in de voorgevel van het hoofdvolume opgenomen waardoor de eigentijdse woning goed past in de ritmiek van de lintbebouwing. Het element is van zink en snijdt door de goot. De commissie was verheugd over het nieuwe plan en vond dit een uitstekende verbetering van het plan. Ook de aanvragers ervaren het gewijzigde plan als een beter plan.

Kerkbuurt 55 Wijdenes. Het tweede ontwerp werd positief geadviseerd. 24 25 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

Agrarische Nieuwbouw in het woning wordt gesloopt. De commissie Buitengebied stelde dat er op een passende wijze Bij bebouwing in het buitengebied is het de tegemoet was gekomen aan de bedoeling dat het gebied niet transformeert opmerkingen van de commissie. |In goed naar een bedrijfsgebouw maar dat het overleg is uiteindelijk een beter passend en duidelijk agrarische bebouwing blijft in een functioneel haalbaar plan ontstaan. open groengebied. Er werd een bouwplan voor een bedrijfsgebouw ingediend dat Thematiek in de nieuwbouw Reigersborg Eerste plan grotendeels gebruikt gaat worden voor de Noord huisvesting van arbeidsmigranten (Elbaweg De commissie heeft waardering voor de 16a in Hem). De commissie constateerde inrichting en de thematiek van de dat het gebouw te dicht tegen de projectgebonden bouw in Reigerborg bestaande woning komt. Het beeld langs Noord. Er is ook een deel voor vrije kavels. de Elbaweg is vrijstaande woningen met Daar is het moeilijk om de gewenste daar achter agrarische bedrijfsgebouwen. thematiek uit het beeldkwaliteitplan vast te Een plat afgedekte gebouw voldoet niet houden. De voorkeur van de kopers voor aan de gebiedsgerichte criteria die ook traditionele grote herenhuizen is ook in dit voor bedrijfsgebouwen en hellende kap gebied duidelijk zichtbaar. In goed overleg voorschrijven. De aanvrager en ontwerper met de gemeente is besproken de criteria stellen dat de bestaande woning geen soepeler toe te passen en meer op kwaliteit basis is voor een te vergroten vrijstaand te beoordelen dan op de thematiek. Wel is volume voor de huisvesting van de horizontale geleding door plinten, arbeidsmigranten. Er wordt een gewijzigd dakranden, betimmeringen en/of

Het eerste plan werd negatief geadviseerd omdat de vormgeving niet aansloot bij de bestaande agrarische bebouwing. plan getoond voor een bedrijfspand voor speklagen gehandhaafd. Er waren dit jaar Het tweede pan volgde wel de dakcontouren, maar in 2016 volgde een geheel nieuw plan van grote kwaliteit. de bestaande kassen. weer drie aanvragen voor vrijstaande woningen aan de Karekiet. Bij Karekiet 24 De commissie vindt het jammer dat er gaat het om een energie neutrale woning geen vrijstaand volume in de ritmiek van met geïntegreerd zonnepanelen dak. De aparte woningen voor de commissie constateerde dat dit ontwerp bedrijfsgebouwen haalbaar is, maar stellen uitstekend afgestemd was op de dat na sloop van de woning een bebouwingsleidraad. Het pand krijgt een bedrijfsgebouw al dan niet met woonruimte zwevende kap en een duidelijk horizontale voor arbeidsmigranten mogelijk moet zijn. gevelgeleding. De commissie merkte wel De commissie adviseert meer de ritmiek op dat het zonnepanelen dak qua van de bestaande bedrijfsgebouwen te detaillering goed moet aansluiten op de volgen en de gehele breedte van het andere dakhelft met pannen en de complex te benutten. Hogere volumes zijn commissie vond het kleurcontrast tussen uit oogpunt van welstand geen probleem beide bouwlagen en materialen nog te indien dit volgens het bestemmingsplan gering. Monsters van de toe te passen mogelijk is. De welstandsnota vraagt wel kleuren en materialen werden later door om kappen. De volgende vergadering de aanvrager ter beoordeling aan de wordt een nieuw bouwplan voorgelegd dat commissie voorgelegd. bijna de gehele breedte van de bestaande bebouwing beslaat. De ritmiek van de De commissie gaf als reactie dat er sprake bestaande kappen wordt gevolgd maar is van bijzonder materiaalgebruik dat Hoogwaardige projectgebonden nieuwbouw in Reigersborg Noord kappen zijn wel hoger. De vrijstaande zorgvuldig wordt toegepast. De commissie 26 27 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

heeft vertrouwen in de detaillering van het minder snel vuil! Onder deze voorwaarde nieuwe materiaal dat in blokvorm op de is het plan uiteindelijk positief geadviseerd. ondergrond verlijmd wordt. Om de zonnepanelen als dakbedekking te laten fungeren zijn door de aanvrager speciale profielen ontwikkeld om tot een waterdichte aansluiting te komen. De commissie adviseert zorg te besteden aan de kleurstelling van het gehele palet. Met name de combinatie van beplating, voeg/ ondergrond en metselwerk behoeft aandacht. Inmiddels is het plan met waardering gerealiseerd. De commissie heeft begin dit jaar ook geadviseerd over de erfafscheiding die grenst aan openbaar gebied. Er is een erfafscheiding met gemetselde penanten en hekwerk met begroeiing gekomen.

Bij Karekiet 28 stelde de commissie dat de woning nog niet voldoet aan de Karekiet 24 uitgangspunten van de bebouwingsleidraad. De horizontale geleding die d.m.v. een hoge plint of door een ander materiaalgebruik van onder en bovengevel vormgegeven kan worden werd gemist. Het dak is zwevend en voldoet aan het criterium een dakoverstek rondom minimaal 0,5 meter toe te passen. Na goed overleg en een extra digitale behandeling konden ontwerp en kleurgebruik beter afgestemd worden op de criteria in het beeldkwaliteitplan. Er was een verschil in steenkleur tussen plint en bovenmuur aangebracht en aan de voorzijde wordt een plantenbak toegevoegd (volgens suggestie) en er is een speklaag toegevoegd op de verdiepingshoogte. De gestuukte schoorsteen vroeg als verticaal element nog steeds teveel aandacht om van een horizontale geleding te spreken. De commissie adviseerde de schoorsteen en de plantenbak ook in de antraciete steen uit te voeren. Dit versterkt de horizontale Karekiet 28 geleding, is chiquer en wordt bovendien 28 29 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

De stolpvorm is nog steeds een adviseerde de vormgeving aan de gewaardeerde bouwvorm in het achterzijde te ontwerpen als bij de inkeping Buitengebied en de Linten. aan de voorzijde. Drechterland heeft voor de linten een beleid dat gericht is op het behoud van de Bij de tweede behandeling bleek dat de stolpen en het mogelijk nieuw bouwen van gemeente niet akkoord was gegaan met stolpen. De kenmerkende vorm met de vergroting van het bouwvlak en de piramidedak is kenmerkend voor Noord- architect het ontwerp aangepast heeft. Holland. Echter de noodzakelijke hoogte De stolpvorm wordt op een bijzondere en bouwvlak is niet in alle eigentijdse wijze geïnterpreteerd. De hoek bestemmingsplannen als binnenplanse aan de voorzijde is er uitgesneden voor de afwijking geregeld. De commissie adviseert entree en lichtinval op de bovenetage. dit via een parapluregeling toe te passen. De staketsels aan de achterzijde waren verdwenen. Het piramide dak is nog steeds Als opvallend plan introduceerden we op afgeplat. pagina 14 de moderne stolp Westeinde 15. Het ontwerp was gebaseerd op een De commissie concludeerde dat het een totaal bouwvlak van 17 x 17 meter. bijzonder eigentijds ontwerp is. Het Het bestemmingsplan stelt een grens van materiaalgebruik wijkt af van wat de 15 meter in de diepte. De gedachte bij welstandsnota voorschrijft, maar de deze opzet is dat de ontbrekende 2 meter commissie stelt dat dit inherent aan het werd aanvankelijk in de diepte bijzondere ontwerp is. De commissie gesuggereerd worden door een skelet van betreurde dat de kap niet als bij een stolp de constructie. Op deze manier zou het wordt beëindigd in een nok en adviseerde plan zo toch binnen het bestemminsplan alsnog een planologische afwijking om mogelijk zijn. Dit is volgens de gemeente alsnog een verhoging van de kap mogelijk hier niet het geval omdat de constructie te maken. Gelet op het feit dat in wordt aangemerkt als een bouwwerk geen karakteristieke linten vele stolpen gebouw zijnde. voorkomen moet het mogelijk zijn ook van deze nieuwe stolp de kaphoogte te De kavel is volgens de commissie respecteren! voldoende ruim voor een stolp. Historische analyse laat zien dat er een stolp op deze locatie heeft gestaan, overigens met een veel ruimer oppervlak dan het huidige bestemmingsplan nu aangeeft. De commissie betreurde dat planologische beperkingen een heldere vierkante opzet in de weg staan. De commissie adviseerde met de gemeente te overleggen over het afwijken van deze planologisch bepalingen. Zij wees erop dat er in andere bestemmingsplannen ruimte wordt geboden afwijkingen te motiveren bij de (her)bouw van stolpen of bij zeer Westeinde 15 bijzondere architectuur. De commissie 30 31 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

Positief advies in het lint Dat was het geval bij Westerkerkweg 36, Venhuizen. Het ging om de bouw van een stolpboerderij op de plaats van een te slopen stolpboerderij. De oude stolp is niet van monumentale waarde en stond erg dicht aan de rijweg. Het terugbouwen van een stolp ongeveer in hetzelfde volume is dan een goed optie, zeker als de detailleringen consistent en passend zijn. De nieuwe stolp staat iets achter het oorspronkelijke bouwvlak. Daarom voldeed het plan niet aan het bestemmingsplan. De commissie adviseerde akkoord te gaan met de nieuwe situering en vindt deze zelfs beter dan de oorspronkelijke locatie.

Handhaving Ook bij adviezen rond handhaving na het bouwen zonder ververgunning is soms Westerkerkweg 36. De bestaande boerderij had geen cultuurhistorische waarde. Nieuwbouw was in dit geval een sprake van een positief welstandseffect. verbetering. Meestal wordt getracht onder voorwaarden tot een legalisatie te komen, maar het gebeurt ook dat bij een ernstige afwijking tot sloop overgegaan moet worden. Er werden in 2015 drie handhaving aanvragen gedaan. Twee keer kwam de commissie tot de conclusie dat hetgeen zonder vergunning was gebouwd in ernstige mate niet aan redelijke eisen van welstand voldeed. Veel discussie leverde een overkapping op die voor de voorgevellijn was geplaatst bij Zuideruitweg 19A, Wijdenes. De commissie bleef van mening dat het legaliseren van een dergelijk overkapping ok als deze in het groen is weggewerkt teveel precedenten schept. Zuideruitweg 19a. Een vergunning voor een reeds geplaatste carport voor de voorgevellijn werd negatief geadviseerd. t t 32 33 PROJECT GROOT PLAN SCHELLINKHOUT Dorpsweg 67 Nieuwbouw stolp

In een aantal gebieden van Drechterland mogen stolpen (die niet als monument aangewezen zijn) gesloopt worden, als er weer een stolp terugkomt. Dat was het geval bij Dorpsweg 67, Schellinkhout. Deze heeft zes jaar leeg gestaan, sterk verwaarloosd en was niet van een bijzondere kwaliteit. Er wordt een type Noord-Hollandse stolp teruggebouwd met een staartstuk aan de achterzijde en bijgebouwen. Een kaakberg met pannen werd in deze omgeving niet passend gevonden. Er komt nu een grote schuur met een golfplaten dak (één zijde met zonnepanelen) en een kleine schuur met pannendak. De grote schuur is doormiddel van een transparant tussenlid verbonden aan de stolp. De gehele stolp is onderkelderd. De stolp krijgt een nieuw houten vierkant dat goed geïntegreerd wordt in de compartimentering van de stolp. De commissie heeft waardering voor het initiatief een ‘traditionele’ stolp met vierkant terug te bouwen. De detaillering is zorgvuldig en traditioneel. Ook de situering op het erf van de drie volumes is zorgvuldig en passend in de omgeving. Het terugbouwen van een stolp ook als een recht gezien worden met ruimere bouwregels voor hoogte en bouwvlak dan de omliggende bebouwing volgens het reguliere bestemmingsplan. Daardoor blijft de stolp in het beeld ook dominant.

Op de plattegrond en de doorsneden is goed te zien hoe bij een nieuwe stolp het vierkant wordt toegepast. 34 35 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 4 Omgevingskwaliteit en beleid

4.1 Welstandsbeleid Daarnaast worden reclameaanvragen in Ook in 2015 werden alle welstands- eerste instantie ambtelijk beoordeeld en adviezen gebaseerd op welstandscriteria worden plannen die op hoofdlijnen die door de gemeenteraad zijn vastgesteld. akkoord zijn bevonden niet opnieuw bij De welstandsnota, waarin de criteria zijn vergunningaanvraag aan de commissie opgenomen is een helder document met voorgelegd indien het plan ongewijzigd is. duidelijke criteria per soort gebied en per object. De criteria voor veel voorkomende Naast de welstandsnota is bij alle plannen kleine plannen en de algemene criteria het bestemmingsplan bepalend. Soms is worden gebruikt voor bijzondere en een plan binnen de bestemmingsplan- onverwachte plannen. Naast de bepalingen niet mogelijk en wordt een welstandsnota zijn er ook welstandscriteria binnenplanse of buitenplanse afwijking opgenomen in de beeldkwaliteitplannen (ontheffing) verleend. In een aantal voor nieuwe wijken zoals Reigersborg. gevallen is het advies van de De actuele welstandsnota is in 2011 welstandscommissie dan voor de gemeente vastgesteld en als PDF via de website van mede bepalend om aan een afwijking mee de gemeente op te vragen. te werken. Het welstandsbeleid is in 2014 aangevuld met een beeldkwaliteitplan over De welstandscriteria vormen voor de Reigersborg Noord fase 3 en een commissie een goed beoordelingskader, bebouwings-leidraad voor de vrije kavels ze geven de aandachtspunten voor het in Reigerborg. Vanaf begin 2015 is het gesprek over de beoordeling van een plan. Voor Reigersborg geldt een apart beeldkwaliteitplan mogelijk dat bouwplannen die niet Voor indieners van plannen is dit ook vergunningvrij zijn ambtelijk beoordeeld duidelijk. worden. Dat is het geval bij bouwplannen die op basis van heldere regels in de 4.2 Erfgoedbeleid welstandsnota getoetst kunnen worden. In oktober 2012 heeft de gemeenteraad de Voor de beoordeling van aantal typen nota Monumenten in Drechterland 2012- standaardbouwplannen vinden 2016 vastgesteld. Daarmee is de basis burgemeester en wethouders dat de gelegd om verder te gaan met het beoordeling niet door de commissie monumenten-aanwijzingsproject om behoeft plaats te vinden indien het evenals in de oude gemeente Venhuizen bouwplan naar het oordeel van een ook in de oude gemeente Drechterland deskundige ambtenaar voldoet doet aan (Westwoud, Hoogkarspel en de regels voor kleine bouwwerken, dit gaat Oosterblokker). In 2015 is het aanwijzing om bijgebouwen en overkappingen, traject van gemeentelijke monumenten dakkapellen, gevelwijzigingen en voor een vervolgdeel uitgevoerd. erfafscheidingen Voldoet de aanvraag niet aan de standaard criteria dan wordt Voordat er daadwerkelijk objecten door alsnog via de commissie gekeken of toch B&W aangewezen worden, wordt nog een de ruimtelijke kwaliteit zodanig is dat aan uitgebreid traject afgelegd, waarin overleg stolp Oosterblokker 76 aangewezen als gemeentelijk monument het plan meegewerkt kan worden. met eigenaren, bouwhistorisch onderzoek 36 37 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015

nieuwbouw mag de hoofdvorm van het wijziging van rijksmonumenten. Deze gebouw, bepaald door de goothoogte en adviescommissie kan ook worden ingezet bouwhoogte, dakvorm, oppervlakte als een brede commissie voor alsmede de verhouding tussen lengte- en omgevingskwaliteit, die ook aspecten van breedtematen en gevelindeling niet cultuurhistorie, welstand, landschap, gewijzigd worden. stedenbouw en infrastructuur behandelt. Zelfs verdergaande integratie met milieu, 4.3 Op weg naar de Omgevingswet water etc. is denkbaar. In de De nieuwe Omgevingswet die – als alles Omgevingswet wordt een aantal volgens planning verloopt - in 2018 van kwaliteitseisen voor die advisering kracht wordt, bundelt al het omgevings- opgenomen, zoals de koppeling aan het gerelateerde recht in één wet. De nieuwe beleid, deugdelijke motivering, Omgevingswet biedt mooie kansen voor openbaarheid en verantwoording in een modernisering van het ruimtelijk jaarverslag. kwaliteitsbeleid en de kwaliteitsadvisering. Mooi Noord-Holland is nauw betrokken bij Omgevingswet in de gemeente de ontwikkeling en implementatie van de Drechterland wet. De gereedschapskist van de MOOI Noord-Holland is al bezig met Omgevingswet bevat zes kerninstrumenten voorsorteren op de Omgevingswet. verdeeld over drie compartimenten: De commissieleden zijn in 2015 op beleidsinstrumenten, regelende verschillende manieren geïnformeerd over Nieuwe en oude stolpen bepalen het karakter van de linten instrumenten en vergunnende het nieuwe stelsel. In 2016 zal de instrumenten. Hoe het ruimtelijk commissie met de gemeente overleggen kwaliteitsbeleid over deze instrumenten over de manier waarop de gemeente wordt verspreid is aan de gemeenten en uitwerking kan geven aan de vernieuwing en het opstellen van een redengevende rijks- en provinciale monumenten heeft provincies zelf. van het omgevingsbeleid. omschrijving per voorgedragen object en Drechterland 20 stolpen aangewezen als tenslotte een advies van monumenten- gemeentelijk monument . De overige Een heldere inspirerende omgevingsvisie is commissie aan het college B&W zijn stolpen (ca 250) hebben de aanduiding uiteraard cruciaal. Een bestuur dat niet opgenomen. Het gaat er daarbij om stolp indien het betreffende alles met regels dicht wil timmeren, heeft eigenaren zoveel mogelijk te begeleiden bestemmingsplan geactualiseerd is. Dan is een democratisch vastgestelde visie op de en hen bij groot onderhoud en ook opgenomen dat splitsing mogelijk is. omgevingskwaliteit nodig. In het verbouwingen van goede adviezen te Bij de vraag over de effectiviteit van het omgevingsplan worden vervolgens alle voorzien. provinciale stolpen beleid gaf de gemeente regels vastgelegd. De regels met aan het beleid redelijk effectief is , maar betrekking tot ruimtelijke kwaliteit kunnen Stolpenbeleid dat bij verwaarlozing meer handhaving vaak abstract en globaal zijn, aangevuld Een belangrijk deel van het erfgoed in nodig is om verval te voorkomen. De met uitwerkingen in een beleidsnota. Een Drechterland bestaat uit stolpen. Stolpen gemeente Drechterland doet er alles aan ontheffingsmogelijkheid is van belang, zijn in de kernen en linten van om stolpen te behouden door regels te liefst gekoppeld aan een kwalitatieve Drechterland samen met de kerken stellen in het bestemmingsplan en is beoordeling. beeldbepalende gebouwen. MOOI Noord- daarmee een voorbeeld voor andere Holland heeft in 2015 in opdracht van de gemeenten. In het vorige hoofdstuk zagen De welstandscommissie en de provincie een onderzoek gedaan naar het we dat er ook weer nieuwe stolpen monumentencommissie worden in de effect van het stolpenbeleid. De gemeente gebouwd worden. Stolpen hebben een Omgevingswet vervangen door een Drechterland heeft meegedaan aan de beschermde status in het verplichte ‘gemeentelijke adviescommissie’ enquête naar het stolpenbeleid. Naast de bestemmingsplan. Bij verbouw of bij die tenminste advies uitbrengt over 38 39 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 5 Welstandsadvisering over de kunstwerken voor de N23 (Westfrisiaweg) 5.1 Speciale commissie de kwaliteit in het beeldkwaliteitplan goed In 2015 zijn belangrijke bouwwerken (in geborgd is, heeft de commissie in haar de weg- en waterbouw worden dat advisering toch nog een aantal zaken naar kunstwerken genoemd) voor de aanleg van hoger ruimtelijk kwaliteitsniveau kunnen de Westfrisia weg (N23) behandeld in een tillen. Zo zijn de geluidsschermen op de speciaal daartoe samengestelde viaducten van de Streekweg en de welstandscommissie. De commissie is Oosterwijzend in Hoogkarspel van houten opgezet vanuit de commissie West- schermen gewijzigd in schanskorven om Friesland omdat deze commissie de meeste het gevaar van graffiti van de schermen op betrokken gemeenten vertegenwoordigt. de viaducten te voorkomen. Buiten de Onder voorzitterschap van ir. Richard viaducten worden de geluidschermen Colombijn en als leden architecten uit elke zoveel mogelijk begroeid uitgevoerd, maar betrokken gemeentelijke commissie heeft dat was uit veiligheids- overwegingen op deze commissie in 2015 vijf keer de viaducten niet mogelijk, terwijl juist op vergaderd. In 2013 was reeds vooroverleg dit punt de geluidschermen het meest gevoerd met de provincie , de betrokken zichtbaar zijn. Ook in de tunnels onder de landschapsarchitect en de gemeenten over linten en het spoor in Drechterland zijn een het beeldkwaliteitplan en de aantal verbetering en op advies van de architectuurvisie voor de kunstwerken. In commissie doorgevoerd. Zo worden de

De commissie in vergadering 2014 hebben de betrokken gemeenten tussenwanden bij de 4-baanstunnels op aanvullende welstandscriteria vastgesteld, dezelfde manier afgewerkt als de waardoor er een juridische basis ontstond buitenwanden van de tunnels, waardoor in voor de welstandsadviezen. de tunnels aan beiden zijden van de weg hetzelfde beeld gaat ontstaan. In het Mede op advies van deze commissie is de voorlopig ontwerp was de tussenwand ontwerpende landschapsarchitect Frank alleen van beton met een grote kans op Immerzeel steeds bij project betrokken graffiti. De commissie heeft hiermede in gebleven. In 2014 werd aanbesteed op overleg met de landschapsarchitect een basis van construct & design, waardoor aanzienlijke verbetering van het ruimtelijke Structon (spoorviaducten) en Heijmans beeld in de tunnels bereikt. (overige kunstwerken) de formele planindieners werden. Bevoegd gezag en Ook heeft de commissie en met name de opdrachtgever is de provincie Noord- stadsarchitect van gevraagd Holland. De vergunningverlening is door om meer kwaliteit bij het fietspad viaduct de provincie gedelegeerd aan de op de plek waar N23 en Westfriese Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Omringdijk samenkomen (Florasingel- Stede Broec). De discussie over de kwaliteit 5.2 Preadviezen spitst zich toe op (o.a.) het aantal pijlers Heymans en Structon hebben de onder het kunstwerk. De advisering door kunstwerken eerst als schetsontwerp in de de welstandscommissie voor de N23 wordt commissie besproken en de commissie in 2016 voortgezet. De aanleg van de Westfrisiaweg bij de tunnels onder de Streekweg en het Binnenwijzend in Drechterland heeft hierop preadviezen gegeven. Hoewel 40 41 WELSTANDSCOMMISSIE DRECHTERLAND JAARVERSLAG 2015 Hoofdstuk 6 Conclusies en aanbevelingen

6.1 Werken aan een mooi Enkhuizen klankbord te gebruiken; zij bepleit een De commissie merkt dat een constructieve goed periodieke afstemming met de opstelling om te werken aan een mooi stedenbouwkundige adviseur van de Drechterland op brede steun kan rekenen, commissie en de afdeling die niet alleen onder professionals in de verantwoordelijk is voor het ruimtelijke ruimtelijke ordening, maar 0ok bij de beleid. meeste planindieners en de bewoners. • De commissie adviseert in de De commissie concludeert dat ze haar bestemmingsplannen en later grootste meerwaarde heeft in die gevallen omgevingsplannen een standaard waarin publieke en private belangen binnenplanse afwijking op te nemen botsen en het voeren van gesprekken met voor stolpen in de linten inzake initiatiefnemers noodzakelijk is om de nokhoogte en bouwvlak als mede voor belangen bij elkaar te brengen. Het beste splitsing en gemengde bestemmingen resultaat ontstaat als de commissie in staat indien daarmee het behoud van de wordt gesteld vanaf een vroeg moment stolp kan worden gestimuleerd mee te denken over de ruimtelijke kwaliteit, samen met de lokale ambtelijke • Hoewel het nog even duurt voor de specialisten op het terrein van landschap, nieuwe Omgevingswet in werking stedenbouw en erfgoed. treedt, adviseert de commissie de gemeente om tijdig hierop in te spelen. Door openbaar groen vel ruimtelijke kwaliteit in Reigersborg. 6.2 Aanbevelingen Vanuit Mooi Noord-Holland wordt De ervaringen en inzichten die in 2015 zijn hierbij alle nodige informatie en opgedaan, leiden tot de volgende ondersteuning aangeboden. aanbevelingen: 6.3 Tot slot • De commissie adviseert de advisering Als commissie werken wij met veel plezier door de commissie op SED niveau te voor de gemeente. De samenwerking met organiseren conform het voorstel van de ambtenaren en het College van B&W is MOOI Noord-Holland en de naam van open en prettig. We houden elkaar scherp. de commissie te wijzigen in Advies commissie Omgevingskwaliteit. Deze Graag nodigen we alle belangstellenden naam geeft duidelijker aan waar de uit om in 2016 een vergadering van de commissie voor staat in het zicht van commissie bij te wonen. de nieuwe Omgevingswet.

• De commissie adviseert ook voor inrichtingsadviezen voor de openbare ruimte van de kennis en ervaring van de commissie gebruik te maken en voor stedenbouwkundige zaken als 42

Colofon

Auteur Henk de Visser, coördinator Welstandscommissie Drechterland

Met bijdragen van José van Campen, Woord en Plaats, Richard Colombijn, voorzitter Welstandscommissie Drechterland

Basisontwerp Funcke Creatieve Partners

Uitwerking Toprapport | Merijn Groenhart

MOOI Noord-Holland adviseurs omgevingskwaliteit , oktober 2016

MOOI NOORD-HOLLAND

Emmastraat 111 1814 DP Alkmaar

T 072 520 44 59 [email protected] www.mooinoord-holland.nl