Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Niemodlin
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko Nysa, listopad 2015 r. 1 | Strona 1 Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Zespół autorski: Zespół autorów pod kierownictwem prof. PWSZ dr hab. Jakuba Lewickiego w składzie: mgr Bernard Rudkowski, mgr inż. Beata Szerszeń, mgr inż. Ryszard Walawender, koordynator zespołu: mgr Zbigniew Szlempo Nysa, listopad 2015 r. 2 | Strona 2 Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Spis treści 1. Streszczenie .................................................................................................................... 5 2. Strategia działań na rzecz gospodarki niskoemisyjnej ................................................. 8 3. Diagnoza stanu obecnego ............................................................................................ 14 4. Cele realizacji gospodarki niskoemisyjnej w Gminie Niemodlin ................................ 22 5. Metodyka inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla w Gminie Niemodlin .................... 24 5.1 Obszar objęty inwentaryzacją – stan na rok 2013 ........................................................ 24 5.2 Metodyka przeprowadzenia inwentaryzacji ....................................................................... 29 5.3 Charakterystyka sektorów finalnego zużycia energii ................................................. 34 5.3.1 Sektor publiczny .................................................................................................... 34 5.3.2 Sektor prywatny ..................................................................................................... 39 5.4 Struktura bazy danych .................................................................................................. 41 6. Bazowa inwentaryzacja emisji dwutlenku węgla w Gminie Niemodlin ...................... 43 6.1. Finalne zużycie energii w sektorze publicznym w roku bazowym ............................. 43 6.2. Finalne zużycie energii w sektorze prywatnym w roku bazowym .............................. 45 6.3. Wyniki bazowej inwentaryzacji finalnego zużycia energii .......................................... 47 6.4. Wyniki bazowej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla ............................................ 48 7. Inwentaryzacja kontrolna emisji dwutlenku węgla na terenie Gminy Niemodlin ...... 50 7.1. Finalne zużycie energii w sektorze publicznym w roku kontrolnym ......................... 50 7.2. Finalne zużycie energii w sektorze prywatnym w roku kontrolnym .......................... 52 7.3. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych ................................................................ 53 7.4. Wyniki kontrolnej inwentaryzacji finalnego zużycia energii ....................................... 54 7.5. Wyniki kontrolnej inwentaryzacji emisji dwutlenku węgla ......................................... 55 7.5 Analiza wyników kontrolnej inwentaryzacji emisji CO2 w odniesieniu do inwentaryzacji bazowej emisji dwutlenku węgla ........................................................... 58 8. Aspekty organizacyjne i pozainwestycyjne realizacji planu gospodarki niskoemisyjnej ...................................................................................................................... 66 9. Plan działań na rzecz niskoemisyjnej gospodarki Gminy Niemodlin do 2020 r. ............. 71 9.1. Działania inwestycyjne .................................................................................................. 72 9.1.1. Zadania planowane do realizacji przez Gminę Niemodlin ......................................... 72 9.1.2. Zadania planowane do realizacji przez pozostałych interesariuszy Planu ................ 76 9.2. Działania pozainwestycyjne .......................................................................................... 79 9.3 Harmonogram działań wraz z obliczoną redukcją zużycia energii i emisji CO2 ............... 80 9.4 Źródła finansowania realizacji planu gospodarki niskoemisyjnej ...................................... 81 10. Wskaźniki monitorowania i ewaluacji realizacji Planu ................................................ 94 11. Spis tabel, wykresów i map .......................................................................................... 97 12. Wykorzystane źródła danych ..................................................................................... 100 Nysa, listopad 2015 r. 3 | Strona 3 Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Wprowadzenie Polska od chwili rozpoczęcia ustrojowych i gospodarczych przemian w końcu lat osiemdziesiątych XX wieku, podejmuje działania w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Transformacja rynkowa i restrukturyzacja głównych sektorów gospodarki doprowadziła do ponad 30% redukcji emisji gazów cieplarnianych (z poziomu 564 milionów ton CO2 w roku 1 1988 do 395,6 milionów ton CO2 w roku 2008). Dalsza transformacja polskiej gospodarki w kierunku niskoemisyjnym powinna się odbywać z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju, kreując nowe szanse i przewagi konkurencyjne. Zużycie energii i emisja CO2 w gminie zależą od wielu czynników: struktury gospodarki i rodzajów prowadzonej działalności, poziomu aktywności gospodarczej, liczby ludności, gęstości zaludnienia, charakterystyki zasobów budowlanych, struktury użytkowania terenu, zastosowania i stopnia rozwoju różnych modeli transportu, a także postaw mieszkańców i innych interesariuszy. Celem opracowania „Planu gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin” jest wsparcie działań na rzecz realizacji pakietu klimatyczno-energetycznego do roku 2020, tj. 1. redukcji emisji gazów cieplarnianych, 2. zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, 3. redukcji zużycia energii finalnej poprzez podniesienie efektywności energetycznej. Ponadto planowane działania zmierzają do poprawy jakości powietrza na obszarach, na których odnotowano przekroczenia jakości poziomów dopuszczalnych stężeń w powietrzu i realizowane są̨ programy ochrony powietrza (POP). W Programie ochrony powietrza województwa opolskiego stwierdzono przekroczenia ponadnormatywnych stężeń pyłu PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu w Gminie. Opracowanie bazy danych, zawierającej wyselekcjonowane i usystematyzowane informacje, pozwoliło na ocenę gospodarki energią w gminie oraz w jej poszczególnych sektorach i obiektach. Określenie wielkości emisji dwutlenku węgla na obszarze Gminy Niemodlin umożliwiło określenie długoterminowej strategii oraz zaplanowanie działań, zmierzających do ograniczenia wielkości emisji, a także do wskazania możliwych źródeł finansowania zadań. 1 „Potencjalne konsekwencje rozwiązań dotyczących unijnej polityki klimatycznej dla polskiej gospodarki oraz wpływu na jej konkurencyjność. Materiał informacyjny dla Komitetu do Spraw Europejskich.” Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, 2012. Nysa, listopad 2015 r. 4 | Strona 4 Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin Podstawa prawna Podstawą formalną opracowania aktualizacji Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Niemodlin” (w dalszej części dokumentu zwany Planem) jest Uchwała nr XLVIII/293/13 Rady Miejskiej w Niemodlinie z dnia 29 października 2013 roku w sprawie wyrażenia woli przystąpienia do opracowania i wdrożenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Niemodlin, Plan Gospodarki Niskoemisyjnej Gminy Niemodlin opracowany przez WGS 84 Polska Spółka o.o. oraz umowa zawarta pomiędzy Gminą Niemodlin a Państwową Wyższą Szkołą Zawodową w Nysie. 1. Streszczenie „Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin” składa się z czternastu rozdziałów. Trzon dokumentu stanowi bazowa inwentaryzacja emisji dwutlenku węgla w Gminie Niemodlin, w wyniku której określono ilość zużytej energii i emisji CO2 w roku 2009. Inwentaryzacja została przeprowadzona zgodnie z metodyką, zawartą w poradniku „Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)”, szczegółowo opisaną w rozdziale szóstym niniejszego dokumentu. Wyniki inwentaryzacji bazowej stanowią punkt wyjścia dla władz Gminy do podjęcia działań zmierzających do osiągnięcia celów określonych w pakiecie klimatyczno-energetycznym (3x20) i Protokole z Kioto. W wyniku inwentaryzacji bazowej stwierdzono, że łącznie w sektorze publicznym i prywatnym w roku bazowym (2009) finalne zużycie energii wyniosło 366.766 MWh, z czego ok. 47% na transport prywatny i komercyjny a 46% przypadało na podsektor budynki mieszkalne. Łączna oszacowana wielkość emisji dwutlenku węgla na terenie Gminy Niemodlin w roku 2009 wyniosła 115.986 Mg CO2. Dla roku 2013 sporządzona została inwentaryzacja kontrolna, mająca na celu monitorowanie osiąganych rezultatów i porównywanie ich z założonym celem redukcji emisji dwutlenku węgla. Kontrolna inwentaryzacja emisji (MEI) została opracowana z wykorzystaniem metodyki, która posłużyła do opracowania inwentaryzacji bazowej (BEI). W 2013r. łączne zużycie energii finalnej w Gminie Niemodlin w sektorze publicznym i prywatnym wyniosło 402.178 MWh, z czego 52% na transport prywatny i komercyjny a 42% przypadało na podsektor budynki mieszkalne. Łączna oszacowana wielkość emisji dwutlenku węgla na terenie Gminy Niemodlin w roku 2013 wyniosła 125.227 Mg CO2. Nysa, listopad 2015 r. 5 | Strona 5 Plan gospodarki niskoemisyjnej Gminy Niemodlin W związku z powyższym, finalne zużycie energii w roku kontrolnym zwiększyło się o około 9,65%, a szacowana emisja dwutlenku węgla w wyniku finalnego zużycia energii na terenie Gminy Niemodlin w roku kontrolnym zwiększyła się o około 9,97% w porównaniu