Gmina Czerniejewo

ZARZD MIASTA I GMINY CZERNIEJEWO BURMISTRZ MIASTA I GMINY CZERNIEJEWO

GMINA CZERNIEJEWO

STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Z NANIESIENIEM ZMIANY STUDIUM DLA OBSZARU CZCI WSI YDOWO W FORMIE UJEDNOLICONEGO TEKSTU

KIERUNKI

RADA MIEJSKA GMINY CZERNIEJEWO UCHWAŁ NR XXXI/174/2001Z DNIA 20 listopada 2001 r. UCHWALA W/W STUDIUM

RADA MIASTA I GMINY CZERNIEJEWO UCHWAŁ NR XLVI/264/06 Z DNIA 27 czerwca 2006 r. UCHWALA ZMIAN STUDIUM

2001 rok

2006 rok

STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

ZESPÓŁ PROJEKTOWY – 2001 r.:

mgr in. arch. Manfred PIETZ – główny projektant mgr in. arch. Ewa PIETZ z ZESPOŁEM – zagadnienia przestrzenne i kulturowe mgr Maria KACZMAREK z ZESPOŁEM– zagadnienia społeczno–gospodarcze mgr Barbara MATYKOWSKA – rodowisko przyrodnicze mgr in. Halina JUSZCZAK-KOCIELSKA – zaopatrzenie w wod i odprowadzenie cieków in. Stefan DUTKOWIAK – komunikacja, energetyka

WSPÓŁPRACA MERYTORYCZNA I TECHNICZNA

Andrzej GRACZYK – KIEROWNIK REFERATU INWESTYCJI TECHNICZNYCH Andrzej SZUBA – PRZEWODNICZCY KOMISJI OCHRONY RODOWISKA I GOSPODARKI KOMUNALNEJ

ZESPÓŁ PROJEKTOWY – 2006 r.: mgr in. arch. Ewa Pietz – Główny Projektant upr. 771/88 Nr czł. ZOIU – 133 mgr Maria Kaczmarek – Polityka rozwoju przestrzennego upr. 923/89 Nr czł. ZOIU – 131 mgr Małgorzata Czerniak – Ochrona i kształtowanie rodowiska przyrodniczego

in. Stefan Dutkowiak – Systemy transportu upr. 1508 Nr czł. ZOIU – 132 mgr in. arch. Witold Kowalski – współpraca Iwona Raczkowska – Asystent

______2 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

ZARZD MIEJSKI GMINY CZERNIEJEWO

Wojciech KULCZYSKI - PRZEWODNICZCY ZARZDU Jan KULPISKI - CZŁONEK ZARZDU Leszek LISIECKI - CZŁONEK ZARZDU Andrzej SZYDLAREK - CZŁONEK ZARZDU Edward GOSŁAWSKI - CZŁONEK ZARZDU Adam KACHNIARZ - CZŁONEK ZARZDU Marcin KOZŁOWSKI - CZŁONEK ZARZDU

SPORZDZAJCY zmian STUDIUM w 2006 r. BURMISTRZ MIASTA I GMINY CZERNIEJEWO - JAN KULPISKI

______3 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

TEKST „KIERUNKI” SKŁADA SI Z DWÓCH CZSCI: CZŞ I: Tekst studium z 2001 r. z naniesieniem zmian (zmiany naniesio- no kursyw ) CZŞ II: Tekst zmiany studium dotycz cy obszaru czci wsi YDOWO – 2006 r.

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA

CZŞ I Spis treci strona 1. OKRELENIE GŁÓWNYCH CELÓW GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ GMINY CZERNIEJEWO 9 1.1. Cele gospodarki przestrzennej 1.2. Zjawiska społeczno-gospodarcze i ich zwizek ze STUDIUM 2. ZASADY OKRELANIA STREF POLITYKI PRZESTRZENNEJ 19 2.1. Obszary i obiekty wskazane do objcia ochron na podstawie przepisów szczególnych 2.2. Zasady okrelania stref polityki przestrzennej

Uzupełnienie o pkt 1.1 – czş II Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów

3. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE OCHRONY RODOWISKA 25 3.1. Obszary objte lub wskazane do objcia ochron na podstawie przepisów szczególnych 3.2. Kształtowanie systemu ekologicznego gminy 3.3. Moliwoci rozwojowe jednostek funkcjonalnych w obszarze gminy

______4 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Uzupełnienie o pkt 1.3 – czş II 1.3. Obszary oraz zasady ochrony rodowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego

4. STREFY POLITYKI PRZESTRZENNEJ – USTALENIA 40 4.1. Rolnicza przestrze produkcyjna

Uzupełnienie o pkt 1.10. – czş II 1.10. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i lenej przestrzeni produkcyjnej

4.2. Tereny mieszkaniowo-usługowe

Uzupełnienie o pkt 1.2 – czş II 1.2. Kierunki i wskaniki dotyczce zagospodarowania oraz u ytkowania terenów

4.3. Tereny aktywizacji gospodarczej 4.4. Zakres dopuszczalnych działa inwestycyjnych w obrbie korytarzy ekologicznych 5. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 52 5.1. Kierunki rozwoju komunikacji

Uzupełnienie o pkt 1.5.1 – czş II 1.5.1 Drogi

5.2. Elektroenergetyka

Uzupełnienie o pkt 1.5.4 – czş II 1.5.4 Kierunki rozbudowy sieci elektroenergetycznych.

______5 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

5.3. Zaopatrzenie w wod i odprowadzanie cieków, gospodarka odpadami

Uzupełnienie o pkt 1.5.2 i 1.5.3 – czş II 1.5.2 Kierunki rozwoju systemu zaopatrzenia w wod. 1.2.3 Kierunki rozwoju systemu odprowadzania i unieszkodliwiania cieków.

Uzupełnienie o pkt 1.5.5 – czş II 1.5.5 Kierunki rozbudowy systemu zaopatrzenia w gaz i ciepło.

6. OBSZARY DLA KTÓRYCH NALE Y SPORZDZIŞ MIEJSCOWE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 59

Uzupełnienie o pkt 1.6., 1.7., 1.8., 1.9., 1.11. i 1.12. – czş II 1.6. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym 1.7. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym ustalone w planie zagospodarowania przestrzennego województwa oraz programów, o których mowa w art. 48 ust. 1. 1.8. Obszary, dla których obowizkowe jest sporzdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1.9. Obszary, na których gmina zamierza sporzdziş miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 1.11. Obszary nara one na niebezpiecze stwo powodzi i osuwania si mas ziemnych 1.12. Obiekty, obszary i granice wymagajce uwzgldnienia zgodnie z Art. 10 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – nie wystpujce na obszarze objtym zmian Stu- dium.

______6 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

CZŞ II Spis treci strona 1. Zmiana Studium w czci KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1 1.1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów 2 1.2. Kierunki i wskaniki dotyczce zagospodarowania oraz u ytkowania terenów 2 1.3. Obszary oraz zasady ochrony rodowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego 5 1.4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej 6 1.5. Kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej 7 1.5.1. Drogi 1.5.2. Kierunki rozwoju systemu zaopatrzenia w wod. 1.5.3. Kierunki rozwoju systemu odprowadzania i unieszkodliwiania cieków. 1.5.4. Kierunki rozbudowy sieci elektroenergetycznych. 1.5.5. Kierunki rozbudowy systemu zaopatrzenia w gaz i ciepło. 1.6. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym 8 1.7. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym ustalone w planie zagospodarowania przestrzennego województwa oraz programów, o których mowa w art. 48 ust. 1. 8 1.8. Obszary, dla których obowizkowe jest sporzdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 9 1.9. Obszary, na których gmina zamierza sporzdziş miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 9 1.10. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i lenej przestrzeni produkcyjnej 9

______7 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

1.11. Obszary nara one na niebezpiecze stwo powodzi i osuwania si mas ziemnych 10 1.12 Obiekty, obszary i granice wymagajce uwzgldnienia zgodnie z Art. 10 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – nie wystpujce na obszarze objtym zmian Studium. 10

______8 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

1.0. OKRELENIE GŁÓWNYCH CELÓW GOSPODARKI PRZE- STRZENNEJ GMINY CZERNIEJEWO 1.1. CELE GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ 1.2. ZJAWISKA SPOŁECZNO – GOSPODARCZE I ICH ZWIZEK ZE STUDIUM

______9 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

1.1. CELE GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ Cele gospodarki przestrzennej s to cele, które społecznoş gminy Czerniejewo moe osi- gnş w uytkowanej przez ni przestrzeni. Realizacja celów wymaga uporzdkowania zasta- nej struktury urbanistycznej, a jednoczenie wzbogacenie jej o nowe wartoci. Pozytywny wkład naszej generacji do ogólnonarodowego dziedzictwa sprzyja kształtowaniu tosamoci lokalnej i poczucia dumy z zamieszkania włanie na danym obszarze. Bardzo wanym elementem polityki gminy jest tworzenie tzw. „małych ojczyzn”, tworzenie moliwoci indywidualnego rozwoju poszczególnym mieszkacom w zalenoci od ich aspi- racji, wykształcenia czy aktywnoci tak, by nie było koniecznoci migracji do miasta. Przystpienie Polski do Unii Europejskiej wymaga dostosowania wszystkich dziedzin ycia do przepisów i reguł tam obowizujcych. Dziedzin, która przysparza wielu trudnoci jest rolnictwo. Dostosowanie do wymogów unij- nych polega w tym przypadku na zwikszeniu wydajnoci z hektara oraz zwikszeniu produkcji rolnej przypadajcej na jednego zatrudnionego. Ma ono w konsekwencji doprowadziş do zmniejszenia areału upraw oraz zmniejszenia zatrudnienia. Zmniejszenie areału upraw oraz zmniejszenie zatrudnienia wywieraj znaczcy wpływ na gospodark przestrzenn. Zmniejszenie areału upraw winno odbywaş si kosztem gleb słabszych, rolniczo nieekono- micznych. Areały wytrcone z produkcji rolnej winny byş przeznaczone na: - dolesienia – poprawienie „lesistoci” gminy - turystyk - zainwestowanie osadnicze. Nowe uytkowanie terenów powinno, przynajmniej w pewnym stopniu, przyczyniş si do zapewnienia miejsc pracy dla osób, które odejd z rolnictwa. Nowe, potencjalne miejsca pracy mog obejmowaş takie dziedziny jak: rzemiosło, turystyka, agroturystyka, usługi, rolnictwo i przetwórstwo rolne.

______10 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

NAJWANIEJSZE CELE LOKALNE Naczelny cel lokalny gminy Czerniejewo GMINA CZERNIEJEWO – GMIN REPREZENTACYJNYCH FUNKCJI ZWI- ZANYCH Z PAŁACEM, GMIN TURYSTYCZN I OFERUJC TERENY OSADNICZE W BEZPOREDNIM KONTAKCIE Z NATUR, GMIN O EU- ROPEJSKIM POZIOMIE ROLNICTWA.

W/w celowi podporzdkowane s nastpujce cele szczegółowe: Cele przestrzenne i kulturowe: − docenienie rangi i zaakceptowanie w STUDIUM zarówno elementów zagospodarowania stanowicych sił napdow rozwoju, jak i elementów chronionych, − stała troska o utrzymanie w naleytym stanie obiektów reprezentacyjnych pałacu w Czerniejewie, dalsze doprowadzanie do wietnoci obiektów pałacowych i folwarcz- nych oraz parku krajobrazowego, − podjcie działa upikszajcych miasto przy zachowaniu walorów kompozycyjnych rozplanowania, − kultywowanie form architektury małomiasteczkowej, charakterystycznej dla Czernie- jewa a równoczenie nadawanie budynkom współczesnych standardów uytkowych, − pielgnowanie zabytków, pamitek historycznych, wszystkich przejawów kultury lokalnej. Zaakcentowanie przebiegu Szlaku Piastowskiego, szczególnie na fragmencie trasy Czerniejewo – Nekla – Giecz, − denia do uatrakcyjnienia poszczególnych miejscowoci. Tworzenie spójnych ukła- dów urbanistycznych poszczególnych miejscowoci, eksponowanie obiektów zabytkowych: kociołów, zespołów pałacowo-parkowych, wprowadzenie zieleni do kompozycji urbanistycznych. − uzupełnianie wolnych działek ciekawymi obiektami – o właciwych gabarytach i nawizujcych do lokalnych wzorów architektury., − wyeksponowanie głównych walorów przyrodniczych gminy Czerniejewo: korytarzy ekologicznych Wrzenicy i Małej Wrzenicy oraz kompleksów lenych, − propagowanie historii miasta i gminy, − zwikszenie liczby imprez kulturalnych, gospodarczych, sportowych i szerokie ich propagowanie, − dbałoş o stosowanie historycznego nazewnictwa, ______11 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− rozszerzenie prawnej ochrony obiektów o walorach historycznych i estetycznych.

Cele przyrodnicze

zagwarantowanie ochrony obszarom i obiektom objtym lub wskazanym do objcia na podstawie przepisów prawnych,

zagwarantowanie prawidłowego funkcjonowania rodowiska przyrodniczego, polega- jcego na przestrzeganiu zasady zrównowaonego rozwoju,

preferowanie działalnoci inwestycyjnej niematerialnej,

traktowanie rodowiska przyrodniczego jako układu systemowego z całym zbiorem jego elementów naturalnych, jak rze ba terenu, woda, gleba, ziele, powietrze i inne, w rónym stopniu przekształconych przez człowieka,

zahamowanie procesów degradacji rodowiska,

uczytelnienie walorów krajobrazowych i przyrodniczych podstawowych elementów systemu przyrodniczego gminy – dolin Wrzenicy i Małej Wrzenicy, lasów, stawów rybnych, łk, obszarów rolnych,

budowanie w oparciu o istniejce wartoci rodowiska uzupełniajcej sieci powiza ekologicznych – wprowadzanie zadrzewie wzdłu dróg i wzdłu cieków,

monitorowanie stanu rodowiska,

zahamowanie procesów zanieczyszczenia wód powierzchniowych i wód podziemnych z uwagi na funkcje krajobrazowo-ekologiczne i gospodarcze (zaopatrzenie w wod, gospodarka rybacka, nawodnienia rolnicze),

ochrona pasów zieleni ródpolnej w północnej czci gminy oraz parków i cmentarzy,

zapewnienie trwałoci ekosystemów lenych, łkowych, torfowiskowych, bagiennych i wodnych. Przebudowa istniejcych drzewostanów zgodnie z siedliskiem, na bardziej rónorodne i odporne. Zalesianie słabych gruntów rolnych,

odtworzenie dronoci i cigłoci dolin z ekosystemami zieleni,

ochrona ilociowa i jakociowa zasobów wodnych,

doprowadzenie do synchronizowania procesu ujmowania wód z procesami skuteczne- go oczyszczania,

regulowanie przepływu wód poprzez stosowanie drobnych inynieryjnych form po- prawiajcych bilans wód powierzchniowych,

podjcie działa na rzecz budowy zbiornika dolinnego „Czerniejewo”,

ochrona i osłona wód powierzchniowych poprzez fitomelioracje na stokach i krawdziach zboczy,

______12 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

przeciwdziałanie obnianiu jakoci stanu aerosanitarnego miejscowoci poprzez ograniczenie powstania i emisji zanieczyszcze ze ródeł stabilnych oraz poprzez ograniczenie emisji i uciliwoci ze ródeł komunikacji i transportu,

zahamowanie obniania jakoci klimatu akustycznego ze szczególnym uwzgldnieniem hałasu komunikacyjnego. Przyjcie rónorodnych form działania: przebudowa systemu komunikacyjnego, uzupełnienie sieci dróg, zabiegi organizacyjne, dbałoş o stan techniczny pojazdów oraz stan nawierzchni ulic i dróg,

akcentowanie walorów kompozycyjnych zieleni zawartych w istniejcych zespołach parkowych i cmentarnych. Przenoszenie tradycyjnych wzorców na nowe zespoły zieleni,

poszerzenie terenów dla rekreacji w trosce o popraw warunków zdrowotnych miesz- kaców gminy,

rewaloryzowanie terenów po eksploatacji kruszywa naturalnego,

podnoszenie „wiadomoci ekologicznej mieszkaców”,

propagowanie sortowania mieci i „recyklingu”,

propagowanie działa na rzecz sadzenia drzew i porzdkowania najbliszego otoczenia,

stymulowanie rezygnacji mieszkaców z nastawie pro motoryzacyjnych poprzez wprowadzenie tras ruchu rowerowego,

szersze wprowadzenie indywidualnych sposobów pozyskiwania energii, unieszkodliwiania cieków.

Cele ekonomiczne: − rozwój lokalnego rynku pracy, − restrukturyzacja istniejcego przemysłu, działania prywatyzacyjne i inne zabiegi majce na celu dostosowanie istniejcych przedsibiorstw do aktualnych wymogów rynku, − bardziej intensywne wykorzystanie terenów przemysłowych z uwzgldnieniem koniecznoci wprowadzenia zieleni, − rozwój nowych małych i rednich przedsibiorstw produkcyjnych, w tym przetwórstwa rolnego, − rozwój usług o znaczeniu subregionalnym. Rozwój usług zwizanych z turystyk, pro- mowanie pozyskiwania dochodów z turystyki i obsługi ruchu turystycznego wród mieszkaców,

______13 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− zabezpieczenie terenów o dobrej rencie połoenia pod inwestycje publiczne obecnie nie- sprecyzowane, − stworzenie warunków dla szerszej gospodarczej, obywatelskiej i społecznej aktywnoci mieszkaców, − zatrzymanie na obszarze miasta osób i grup decydujcych o rozwoju i pomylnoci gospodarczej, − porzdkowanie spraw prawnych i własnociowych.

Cele społeczne:

− uwzgldnienie konsekwencji demograficznych zwizanych ze zmianami struktury wieku, szczególnie w grupie wieku poprodukcyjnej – proces „starzenia” społecze- stwa, − rozwój budownictwa mieszkaniowego indywidualnego i komunalnego, dostosowanie programu budownictwa mieszkaniowego w wymiarze minimum do standardów za- kładanych w projekcie planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego. Program maksimum to denie do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych na poziomie standardów w Unii Europejskiej, − rozwój usług bytowych podstawowych (społecznych i komunalnych) oraz usług kultury, gastronomii, hotelarstwa, zdrowia, opieki społecznej, turystyki, sportu, rekreacji, owiaty , − realizowanie polityki w zakresie poprawy zdrowotnoci mieszkaców, poprawy jakoci powszechnego szkolnictwa, edukacji rolniczej, kultury, sportu, rekreacji, bezpieczestwa publicznego, zagroe socjalnych, − preferowanie miejsc pracy w usługach w zwizku ze zmianami w strukturze zatrudnienia, − zapewnienie dogodnej komunikacji publicznej, usprawnienie komunikacji zwizanej z sezonow rekreacj. Zapewnienie bezpieczestwa osób na drogach publicznych. Stworzenie moliwoci sprawnego dowozu towarów, − zapewnienie moliwoci jak najszerszego korzystania z sieci infrastruktury technicznej: wodnej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej, gazowej, telekomunikacyjnej. Kontynuowanie realizowania sieci kanalizacyjnej.

______14 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

1.2. ZJAWISKA SPOŁECZNO – GOSPODARCZE I ICH ZWIZEK ZE STUDIUM Z przedstawionych w STUDIUM uwarunkowa w zakresie zagadnie społeczno – gospodarczych, zjawiska demograficzne s jednym z elementów, które naley uwzgldniş w kierunkach polityki przestrzennej. Do zagadnie demograficznych, które maj wpływ na polityk przestrzenn zaliczono: WIELKOŞ DEMOGRAFICZN MIASTA I GMINY Wielkoş demograficzn miasta i gminy okrelon w oparciu o prognozy: biologiczn i migracyjn szacuje si w roku 2020 na poziomie: − miasto - 2750 osób (przy stanie 2000 r. – 2600 osób) − gmina - 4670 osób (przy stanie 2000 r. – 4450 osób)

ZMIANY W STRUKTURZE WIEKU Zjawiska demograficzne wynikaj ce ze struktury wieku, a powizane z konsekwencjami „terenowymi”, to liczebnoş grupy wieku przedprodukcyjnego, dla której naley zabezpie- czyş miejsca do nauki. Wobec ustabilizowanego poziomu dzieci w grupie od 0 – 15 lat, a nawet obni enia ich liczebnoci, przez okres najbli szych 20 lat nie bdzie notowany znaczny przyrost mło- dzie y. Działania samorzdu naley kierowaş na popraw jakoci wiadczonych usług dla tej grupy społeczestwa. Nastpnym zjawiskiem, wynikajcym ze struktury wieku, jest proces starzenia si społe- cze stwa. Obecna liczebnoş osób w wieku poprodukcyjnym wynosi 910 osób. W roku 2020 przewiduje si wzrost do 1380, co oznacza przyrost + 470 osób w stosunku do 2000 r. Wzrost liczebnoci osób w wieku poprodukcyjnym oznacza wzrost zapotrzebowania na usłu- gi w zakresie opieki społecznej, zdrowia, jak równie na usługi zwizane ze spdzaniem wol- nego czasu przez t grup społeczn.

ZMIANY W STRUKTURZE ZATRUDNIENIA

Przewidywany spadek zatrudnienia w rolnictwie z poziomu 40% do 8% w roku 2020 (red- nia krajowa), wywołuje znaczce skutki społeczne. Miernikiem skali zjawiska jest wielkoş „uwalnianej” siły roboczej, która, dla gminy Czerniejewo wyra a si liczb ok. 1000 osób. Zjawisko społeczne, o którym mowa wyej, bdzie narastało sukcesywnie w cigu minimum 20 lat. W zwizku z tym niezbdne s działania zmierzajce do jego łagodzenia.

______15 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Udział planowania przestrzennego w w/w procesie wyra a si przygotowaniem terenu pod realizacj nowych miejsc pracy. W STUDIUM przyjto zasad, e na wszystkich terenach zakwalifikowanych jako tereny aktywizacji gospodarczej oraz jako tereny mieszkaniowo usługowe dopuszcza si moliwoş wprowadzenia funkcji produkcyjnej przy okrelonych warunkach dotyczcych ochrony rodowiska przyrodniczego i kulturowego. Ponadto w STUDIUM zaadaptowano pod funkcje produkcyjne wszystkie tereny, które były wyznaczone w planie ogólnym pod te funkcje, jak równie rozszerzono powysze uytkowanie na tereny orodków produkcji polowej lub zwierzcej.

MIESZKALNICTWO

Problematyka mieszkalnictwa stanowi szczególny przedmiot uwagi w rozwaaniach społecz- no – gospodarczych, poniewa przedstawienie scenariusza potrzeb jest materiałem ródło- wym i programowym do okrelenia polityki przestrzennej. Skal niezbdnych potrzeb okrelono na podstawie: 1 – wska nika stosowanego w Unii Europejskiej 2 – wska nika zastosowanego w materiałach do projektu planu województwa wielkopolskiego. Omówione niej efekty naley odczytaş, jako skal potrzeb – poniewa s obliczone na podstawie paru załoe, których trafnoş moe odbiegaş od wartoci faktycznych w ok. ± 20%. ad. 1. Z rozpoznania statystycznego wynika, e wska nik nasycenia mieszkaniami wynosi obecnie od 230 do 270 mieszka / 1000 mieszka ców. Dla uzyskania minimalne- go standardu europejskiego, który wynosi 400 mieszka / 1000 mieszkaców do 2020 r. nale ałoby zrealizowaş 1100 mieszka , co oznacza, e rocznie naleałoby oddaş 58 mieszka. ad. 2. Analizujc program potrzeb mieszkaniowych w nawizaniu do standardu preferowane- go przez materiały do projektu planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego, gmina, chcc pozostaş w rankingu na poziomie rednim wojewódz- kim tj. 22,7 m2 p.u/os. powinna zrealizowaş do 2020 r. 46 000 m2 p.u . – co w przeliczeniu na mieszkania oznacza przyrost rednio + 600 mieszka do 2020 r. = 30 mieszka/rok.

______16 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Skala przyrostu mieszka do roku 2020 odniesiona do standardów europejskich oraz rednich wojewódzkich znacznie przekracza obecne ”tempo” rocznych realizacji, które w latach 1990- 95 wynosiło ok. 4,5 mieszkania/rok. Poniewa minione 10-lecie nale y do okresu przemian społeczno-gospodarczych naley sadziş, e nadchodzcy czas bdzie si stabilizował a potrzeby społeczne bd realizowane w szybszym tempie. Ustalenia STUDIUM dla realizacji programu mieszkaniowego stanowi szerok ofert tere- now, szczególnie na obszarach Czerniejewa i ydowa. Tereny, o których mowa, wymagaj opracowa okrelajcych standardy zagospodarowania – które umoliwi realizacj mieszkalnictwa dla grup społecznych o rónym stopniu zamono- ci i zrónicowanych oczekiwaniach.

UWAGI OGÓLNE

W gminie Czerniejewo, podobnie jak w innych gminach Wielkopolski, nastpuje restrukturyzacja gospodarcza. Jednym z celów opracowania nin. STUDIUM jest przygotowanie terenu pod w/w zjawiska społeczno-gospodarcze. Procesy przemian wkraczaj na tereny wiejskie. S one ju zauwa- alne przy trasach komunikacyjnych, gdzie tworz je „korytarze inwestycyjne”. Zmiany zachodz w handlu, owiacie, zdrowiu. Pojawiaj si dwa podmioty własnociowe; publiczny i prywatny. Planowanie miejscowe musi byş nastawione na okolicznoci nieprzewidziane, musi byş elastyczne. Dua w tym rola STUDIUM, gdzie naley stworzyş ogólne ramy strate- gii działania a szczegółowe decyzje podejmowaş, kiedy s konieczne. Temu włanie przesłaniu słuy szeroka oferta terenowa, przedstawiona na rysunku STU- DIUM, która władzom samorzdowym daje pole manewru. Przyjta w STUDIUM struktura funkcjonalno-przestrzenna - d y do usuwania barier rozwojowych gminy z równocze- snym poszanowaniem walorów rodowiska przyrodniczego, które jest takim samym „bogactwem”, jak inwestorzy. Wobec tego, e kluczowym zadaniem samorz du jest rozwój lokalnego sektora gospo- darczego w celu zwikszenia dochodów mieszka ców i bud etu gminy – to zadaniem STUDIUM jest midzy innymi wsparcie samorzdu poprzez odpowiednie przygotowanie planistyczne, które, wykorzystujc dostpne uwarunkowania, stwarza dokument do działania. W nowych warunkach społeczno-gospodarczych pojawia si te koniecznoş silnej współ- pracy samorzdu z sektorem prywatnym. Sektor ten, dysponujc finansami pod nowe inwe-

______17 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO stycje, współuczestniczy czsto przy tworzeniu infrastruktury technicznej lub realizacji obiek- tów publicznych. W zwizku z powyszym w polityce przestrzennej nale y zastanowiş si nad strategi doinwestowania okrelonych i po danych przez samorz d rejonów gminy w infrastruktur techniczn i społeczn przez sektor prywatny w zamian za np. ulgi podatkowe i inne ekwiwalenty moliwe do zagwarantowania przez samorzd na podstawie negocjacji.

______18 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

2.0. ZASADY OKRELANIA STREF POLITYKI PRZESTRZENNEJ 2.1. OBSZARY I OBIEKTY OBJTE LUB WSKAZANE DO OBJCIA OCHRON NA PODSTAWIE PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH 2.2. ZASADY OKRELANIA STREF POLITYKI PRZESTRZENNEJ

Uzupełnienie o pkt 1.1. – czş II 1.1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów

______19 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

2.1. OBSZARY I OBIEKTY OBJTE LUB WSKAZANE DO OBJCIA OCHRO- N NA PODSTAWIE PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH.

2.1.1. RODOWISKO PRZYRODNICZE. projektowany obszar chronionego krajobrazu Skocko-Czerniejewski obejmujcy fragment Lasów Czerniejewskich, doliny Wrzenicy i Wrzenianki, zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Goranin”, rezerwaty przyrody: „Bielawy”, „Modrzew Polski”, pomniki przyrody – dby szypułkowe, db bezszypułkowy, w tym szpaler dbowy zbudowany z 109 egzemplarzy dbów szypułkowych. uytki ekologiczne: „Gbarzewo”, „Pawłowo”, „Szczytniki Czerniejewskie”, „ ydowo”, lasy ochronne stanowice osłon biologiczn dla m. Gniezna, drzewostan nasienny „Głoyna”, ostoje zwierzyny, strefa zasobowa ujş wód czwartorzdowych poziomu WDK dla Czerniejewa i y- dowa, parki podworskie, zabytkowe cmentarze, gleby chronione, uytki zielone, torfowiska, bagna, zadrzewienia ródpolne, przywodne i przydrone. Rozwinicie kierunków działa w zakresie obszarów i obiektów chronionych zapisano w rozdziale 3 „Kierunki polityki przestrzennej w zakresie ochrony rodowiska”.

2.1.2. DOBRA KULTURY. Rejestr zabytków, spis(ewidencja) zabytków, spisy zabytkowych parków i zabytkowych cmentarzy zostały ujte w tomie UWARUNKOWANIA pkt 4.0. Zgodnie z pismem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 14.12.1999r. wszelkie prace remontowo – budowlane oraz konserwatorskie prowadzone przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków oraz prace elewacyjne przy budynkach ujtych w ewidencji zabytków (take wymiana pokrycia dachowego, malowanie elewacji, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej), jak równie prace podejmowane na terenie zabytkowych parków (wy-

______20 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO cinki, nowe nasadzenia, prace pielgnacyjno – porzdkowe, podziały geodezyjne, lokalizacje nowych budynków, ogrodzenia) oraz prace na terenie zabytkowych cmentarzy winny byş konsultowane w Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Poznaniu i po- przedzone zezwoleniem. Dotyczy to równie terenów zainwestowanych połoonych na po- tencjalnych obszarach eksploracji archeologicznej. Polityka przestrzenna gminy dotyczca miasta Czerniejewa w obrbie strefy ochrony konserwatorskiej i poza stref jest przedstawiona w pkt. 4 strefy polityki przestrzennej – ustalenia 4.2. Tereny mieszkaniowo usługowe 4.2.1. Miasto Czerniejewo.

2.2. ZASADY OKRELENIA STREF POLITYKI PRZESTRZENNEJ Jako podstaw polityki przestrzennej gminy przyjto zasad zrównowaonego rozwoju i ochrony rodowiska. Główne zadanie studium polega na: − zapewnieniu ochrony najcenniejszym wartociom kulturowym i rodowiskowym, − zapewnieniu ochrony najlepszych gruntów, − wyznaczeniu terenów predysponowanych dla funkcji osadniczych, − wprowadzeniu maksymalnie sprawnego układu komunikacyjnego, − zaproponowaniu ogólnych zasad działania infrastruktury technicznej. Analiza dotychczas opracowanych planów urbanistycznych pozwala stwierdziş, e dla poszanowania praw, jakie właciciele gruntów nabyli na podstawie planów, w STUDIUM te prawa nale y zaadaptowaş, czego wyrazem s oznaczenia graficzne przyjte z dotychczasowych planów: M, U, P, RP. Wyjtek stanowi tereny, których przeznaczenie si zdezaktu- alizowało. W STUDIUM terenom tym nadano nowe przeznaczenie. Tereny adaptowane z poprzednich opracowa planistycznych podlegaj rygorowi ustale zapisanych do nowych struktur funkcjonalno – przestrzennych. Zapewnienie ochrony obszarów i obiektów wskazanych do objcia ochron na podstawie przepisów szczególnych poprzedziło wyznaczenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Na obszarze gminy Czerniejewo wystpuj w przewadze gleby bielicowe, brunatne oraz czarne ziemie kompleksów: ytniego b. dobrego (32,6 %) i pszennego dobrego (15,7 %). Gleby te koncentruj si w rejonie wsi: Czelucin, ydowo, Pakszyn, Golimowo, Szczytniki Czerniejewskie, Kpiel, Nidom, Kosmowo oraz w rejonie miasta Czerniejewo. W obszar rolniczej przestrzeni produkcyjnej włczono uytki rolne prawnie chronione tj. uytki kompleksów glebowych 1 – 5 i 8 tj. klas I, II, III, IV a i IV b.

______21 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Sporód uytków rolnych klas VI, VII RZ i N do rolniczej przestrzeni produkcyjnej włczono tereny połoone w ssiedztwie wyszych klas bonitacyjnych i tworzce wraz z nimi wspólne terytorium. Od powyszej zasady zastosowano odstpstwa w stosunku do rejonów połoonych w bezporednim ssiedztwie terenów zainwestowanych. Tereny o lepszych klasach gleb przeznaczone pod rozwój przestrzenny miejscowoci starano si ograniczyş do minimum. Gleby brunatne wyługowane, bielicowe właciwe kompleksów ytnio ziemniaczanych sła- bych (18,4 %) i bardzo słabych (10,1 %) wystpuj w północnej , północno-wschodniej oraz zachodniej czci gminy. W warunkach ostrej konkurencji na rynku produktów rolnych i spa- dajcych cen, uzyskanie kwintala zboa na słabszych glebach jest zbyt kosztowne, by mogło byş opłacalne. Dlatego te okolice wsi: Graby, Rakowa i Gbarzewko przewidziano pod inne funkcje. Równolegle z wyznaczeniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej nast piło ustalenie ele- mentów tworz cych lokalny system ekologiczny (Econet), czyli tereny lasów, zalesie , korytarzy ekologicznych. Znaczenie systemowego kształtowania obszarów zieleni jest kapitalne, a najwaniejsze zasady to: moliwoş wymiany energii ekologicznej, zachowanie najcenniejszych zbiorowisk naturalnych flory i fauny, zwikszenie pojemnoci rodowiska na przekształcenia, poprawa walorów klimatycznych i krajobrazowych. Główne elementy systemu ekologicznego gminy Czerniejewo to: doliny rzek Wrzenicy i Wrzenianki oraz lokalnych cieków, wody powierzchniowe: jeziora, stawy, strumienie, kanały, uytki zielone, torfowiska, bagna, due kompleksy lene, zadrzewienia ródpolne, przywodne i przydrone, parki podworskie, cmentarze. Wszystkie elementy ECONETU powinny zostaş wyłczone z zainwestowania. Lokalne korytarze ekologiczne mog przenikaş pozostałe struktury przestrzenne. Lokalizujc nowe łczniki ekologiczne starano si w maksymalnym stopniu wykorzystaş grunty ekonomicznie słabe i tylko w nielicznych przypadkach dla wzbogacenia rónorodnoci nasadze wprowadzono je na lepszych glebach.

Okrelenie kolejnej struktury funkcjonalno-przestrzennej terenów mieszkaniowo-usługowych nastpiło w trzecim etapie. Jako tereny mieszkaniowo-usługowe wydzielono tereny, na których dopuszcza si wszelkie formy zabudowy mieszkaniowej, a wic m.in. zabudow letniskow , zabudow usługow , zabudow turystyczn , zabudow zwi zan z nieuci - liw działalnoci rzemielnicz , niektóre urz dzenia komunalne, urz dzenia komuni- kacyjne, ziele i parki towarzysz ce zabudowie.

______22 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Przy lokalizowaniu nowych terenów mieszkaniowo-usługowych kierowano si uzasadnion ekonomicznie i kulturowo zasad koncentracji zabudowy. Miejscowoci tzw. rozwojowe otrzymały moliwoş powikszenia obszaru zainwestowanego. Tereny działek letniskowych i rezydencjalnych włczone do terenów mieszkaniowo- usługowych. Posiadaj one mniejsz intensywnoş zabudowy, s sezonowo wykorzystywane (tzw. „drugie mieszkanie” ) oraz w znacznie mniejszym stopniu obciaj budet gminy nie korzystajc z czci usług i z czci infrastruktury. Wikszoş działek letniskowych i rezydencjalnych zlokalizowano w północno-wschodniej, wschodniej i zachodniej czci gminy – miejscowoci: Graby, Rakowo, Pawłowo. Mieszkacy gminy mog odnieş zysk nie tylko ze sprzeday działek. Budowa domów wpły- nie na wzrost zatrudnienia, spowoduje powstanie nowych firm budowlanych. gmina uzyska dodatkowe korzyci w formie podatków. Gwarancj uzyskania najlepszych efektów przestrzennych i ekonomicznych bdzie skoordynowanie polityki gminy w zakresie uruchomienia tych terenów. Najkorzystniejsze byłoby sukcesywne „otwieranie” terenów budowlanych z pełnym uzbroje- niem. Symbole terenów mieszkaniowo-usługowych – M Potrzeba rozwoju lokalnego rynku pracy a zwłaszcza małych i rednich przedsibiorstw produkcyjnych spowodowała koniecznoş wyznaczenia w STUDIUM terenów pod aktywizacj gospodarcz. Tereny te wyznaczono w zwizku z dwoma najwikszymi miejscowociami gminy: Czerniejewa i ydowa. W duym stopniu jest to kontynuacja istniejcych terenów o podobnej funkcji. Symbole terenów aktywizacji gospodarczej – AG.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.1

1.1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów

Zmiana Studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Czerniejewo nie spowoduje zmiany polityki przestrzennej lecz sprowadza si do: − sprecyzowania zasad obsługi komunikacyjnej terenów poło onych na zachód od drogi krajowej KDK 15 Gniezno – Wrzenia − przelokowania niektórych funkcji przy zachowaniu podobnych proporcji pomidzy terenami zainwestowanymi a terenami rolnymi i lenymi.

______23 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Tereny poło one w ydowie wzdłu drogi krajowej KDK 15 s najbardziej atrakcyjnymi dla inwestowania terenami w gminie. Przeszkod dla ich uruchomienia jest brak mo liwoci bezporednich włcze do drogi krajowej. W wyniku prac projektowych wprowadzono drog serwisow, równoległ do drogi krajowej lub przewidziano obsług komunikacyjn poprzez drogi lokalne. Okrelono skrzy owania na odcinku od wlotu drogi powiatowej KD 2160P do północnej granicy gminy. Przelokowanie funkcji nastpiło w nastpujcych rejonach: − na wysokoci osiedla Cielimowo dokonano przesunicia terenów mieszkaniowo- usługowych w kierunku południowym − zamiast zabudowy mieszkaniowo-usługowej na terenach poło onych na południe od lasu wprowadzono jako kontynuacje istniejcej tkanki zabudowy miejscowoci ydowo tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej oraz tereny aktywizacji gospodarczej. Wszystkie zasady ogólne dotyczce kształtowania struktury przestrzennej gminy Czerniejewo zawarte w czci II „Kierunki zagospodarowania” Studium uchwalonego w roku 2001 za- chowuj sw aktualnoş.

______24 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

3.0. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ W ZAKRESIE OCHRONY RODOWISKA 3.1. OBSZARY OBJTE LUB WSKAZANE DO OBJCIA OCHRON NA PODSTAWIE PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH 3.2. KSZTAŁTOWANIE SYSTEMU EKOLOGICZNEGO GMINY 3.3. MOLIWOCI ROZWOJOWE JEDNOSTEK FUNKCJONALNYCH W OBSZARZE GMINY

Uzupełnienie o pkt 1.3. – czş II 1.3. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów

______25 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

3.1. OBSZARY OBJTE LUB WSKAZANE DO OBJCIA OCHRON NA POD- STAWIE PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH.

3.1.1. Projektowane obszary chronionego krajobrazu

Projektowane obszary chronionego krajobrazu w gminie dotycz fragmentu Lasów Czerniejewskich - obszarów o duych walorach przyrodniczo-krajobrazowych z mozaikow struktur ekosystemów. Obszary chronione s dla funkcji ekologicznej i rekreacyjnej. Obo- wizywaş tu winny ustalenia w zakresie ograniczenia gospodarczej działalnoci człowieka, zwłaszcza zakaz lokalizacji obiektów uciliwych i agresywnych dla rodowiska i krajobrazu oraz ograniczenia zmian w uytkowaniu gruntów, zwłaszcza dotyczy to utrzymania krajobrazu leno-łkowego. Moliwa jest lokalizacja tu tylko ekstensywnych form zainwestowania zwizanego z wypoczynkiem, turystyk, lenictwem, mieszkalnictwem. Zaleca si, zwikszanie lesistoci i zadrzewie. Rada Miejska Gminy moe ustanowiş obszar chronionego krajobrazu wprowadzajc sto- sown uchwał, jeli Wojewoda nie wprowadzi tej formy ochrony przyrody w drodze Rozpo- rzdzenia.

3.1.2. Wody powierzchniowe – doliny Wrzenicy i Małej Wrzenicy

Ochrona wód z uwagi na funkcje krajobrazowo-ekologiczne i gospodarcze (zaopatrzenie w wod – zaspokojenie potrzeb bytowych i produkcyjnych, gospodarka rybacka, nawodnienia rolnicze) powinna polegaş na kompleksowej ochronie zlewni Wrzenicy i Małej Wrzenicy czyli na doprowadzeniu i utrzymaniu w co najmniej II klasie czystoci, na zakazie zrzutu cieków do wód, wprowadzaniu zadrzewie i zieleni trawiasto-krzewiastej na obrzeu cieków, wprowadzaniu „małej retencji” – zastawek, jazów w celu spowolnienia od- pływu a w przyszłoci budowie zbiornika dolinnego „Czerniejewo”, zwikszeniu obszaru lasów i zadrzewie na terenie gminy (zwikszenie zdolnoci retencyjnej zlewni), zwłaszcza w strefach wododziałowych miedzy zlewniami Wrzenicy i Małej Wrzenicy. Istniejce stawy rybne w dolinie Wrzenicy oraz zwizana z nimi sieş rowów powodu- je korzystne przeobraenie warunków wilgotnociowych na ssiednich uytkach oraz w

______26 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO zlewni Wrzenicy. Wymagaj one pielgnacji celem utrzymania zwikszonych zasobów retencji gruntowej, korzystnych dla wysokiego poziomu produkcji rolniczej w latach suchych. Poza wymienionymi wyej ustaleniami respektuje si w Studium zasad dotyczc zabezpie- czenia dostpnoci do wód powierzchniowych poprzez ograniczenie zagradzania i zabudowywania obrzey stawów i rzek. Przy lokalizacji zabudowy w rejonie stawów i innych wód powierzchniowych powinno si stosowaş zasad nie przeznaczania pod adn zabudow (równie siedliska rolnicze) gruntów połoonych na obrzeach rzek, kanałów, strumieni, stawów rybnych w pasie zapewniajcym dogodny przejazd wzdłu wód oraz moliwoş wprowadzenia zieleni pomidzy przejazdem a wod. Z punktu widzenia gospodarki wodnej do najwaniejszych zada w gminie Czerniejewo nale- y ochrona wód powierzchniowych przed dalsz degradacj jakociow.

3.1.2. Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Goranin

Rygory ochrony – zakazy: − wycinania drzew z wyjtkiem usuwania drzew martwych, obumierajcych w sposób nie naraajcy na dewastacj otoczenia. Nakazy: − utrzymanie krajobrazu kulturowego leno-rolnego.

3.1.3. Rezerwaty przyrody

Rezerwat „Bielawy” Rygory ochrony – zakazy: − wycinanie drzew i pobór uytków drzewnych z wyjtkiem usuwania drzew martwych, wywrotów, złomów i drzew obumierajcych w sposób nie naraajcy na zniszczenie otoczenia, w szczególnoci podrostów i nalotów, z pozostawieniem w ziemi karpiny, − zbiór owoców i nasion drzew i krzewów z wyjtkiem nasion niezbdnych do zaspokoje- nia potrzeb odnowienia lasu w rezerwacie w miejscach o niedostatecznym odnowieniu naturalnym, − zbiór ziół leczniczych oraz innych rolin lub ich czci,

______27 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− zbiór ciółki lenej, pasanie zwierzt gospodarskich oraz wykonywania wszelkich innych czynnoci gospodarczych z wyjtkiem stosowania koniecznych zabiegów odnowieniowych i pielgnacyjnych szczególnie na korzyş modrzewia, − niszczenie lub uszkadzanie drzew i innych rolin, niszczenie gleby, − polowanie, chwytanie i zabijanie dziko yjcych zwierzt, − niszczenie terenu, wzniecanie ognia, − umieszczanie tablic, napisów i innych znaków, − wznoszenie budowli oraz zakładanie lub budowa urzdze komunikacyjnych i innych urzdze technicznych, przebywanie na terenie rezerwatu poza miejscami specjalnie w tym celu wyznaczonymi przez konserwatora przyrody. Nakazy: − usuwanie drzew obumierajcych kadorazowo winno byş uzgodnione z konserwatorem przyrody. Rezerwat „Modrzew polski” – zakazy i nakazy jak w rezerwacie „Bielawy”.

3.1.4. Pomniki przyrody – dby szypułkowe, db bezszypułkowy w tym szpaler dbowy zbudowany z 109 egzemplarzy dbów szypułkowych. Rygory ochrony – zakazy: Ochrona uznanych za pomniki przyrody obiektów polega na zakazie: − niszczenia kory drzew, umieszczania na nich napisów, ogłosze i reklam, − cinania całych drzew i krzewów lub ich konarów, zrywania pczków, kwiatów, owoców i lici, zbierania nasion, − wchodzenia na drzewa, − wchodzenia na teren pomnikowego stanowiska chronionych gatunków drzew, − niszczenia rosncej na powierzchni drzew innej rolinnoci, np. mchów, porostów, rolin pncych, − składowania w otoczeniu pomników przyrody odpadów i zamiecania pow. terenu, − rozpalania w pobliu pomników przyrody ognisk oraz wypalania rolinnoci i ciółki na powierzchni gleby, − prowadzenia w pobliu pomników przyrody robót ziemnych trwale zmieniajcych powierzchni terenu, majcych wpływ na zmian poziomu wód podziemnych lub mogcych uszkodziş system korzeniowy drzew, krzewów i rolin zielnych, − prowadzenia robót zwizanych z przebiegiem dróg, rurocigów i linii energetycznych w sposób mogcy uszkodziş korony lub korzenie drzew i krzewów, ______28 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− niszczenia tabliczek urzdowych. Nakazy: zapewniş ochron i opiek.

3.1.5. U ytki ekologiczne Uytek „Gbarzewo” Uytek „Pawłowo” Uytek „Szczytniki Czerniejewskie” Uytek „ ydowo”. Rygory ochrony i zakazy w odniesieniu do ww. uytków ekologicznych – to zakaz ich likwi- dacji. Nakazy do ww. 4 uytków ekologicznych to: zachowanie pozostałoci naturalnych i semina- turalnych ekosystemów.

3.1.6. Lasy ochronne

Zagospodarowanie lasów ochronnych powinno byş prowadzone pod ktem cigłego utrzymywania tych lasów w stanie zapewniajcym wypełnianie przez nie funkcji, dla jakich zostały wydzielone. W ramach prac gospodarczo-odnowieniowych naley dyş do utrzymania zarówno stabilno- ci i trwałoci drzewostanów jak i ich walorów retencyjnych poprzez biece prowadzenie ciş sanitarnych i pielgnacyjnych oraz nasilonych zabiegów fitomelioracyjnych. Konieczne jest pozostawienie powierzchni stale zadrzewionych. Zadania wodochronne najlepiej spełniaj drzewostany mieszane jedno i dwupitrowe z do- brze rozwinit warstw krzewów i rolin zielnych oraz drzewostany wielopitrowe. Istnieje koniecznoş zwikszenia gatunków odpornych na zanieczyszczenie powietrza, zwłaszcza zwikszenie udziału gatunków liciastych, stosowanie gospodarki przerbowej. Niezalenie od powyszego wzdłu dróg i szlaków turystycznych powinny zostaş zachowane lub utworzone “otuliny” o szerokoci 30-100 m w postaci smug (pasów) drzewostanu o duym zwarciu, urozmaiconym składzie gatunkowym, szczególnie gatunków liciastych, prze- barwiajcych si rónie jesieni, z duym udziałem podszytu, na co warunki siedliskowe tutaj pozwalaj. Dopuszcza si stosowanie rbni smugowej lub pasowej oraz zaleca pozostawienie na zrbach pojedynczych drzew lub grupy drzew w celu przeciwdziałania monotonii krajobrazu oraz drzew dziuplastych dla stworzenia warunków bytowania dla ptactwa i drobnych ssaków.

______29 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Zakazy: − ograniczenia w wyłczaniu gruntów lenych na cele nielene. − Nakazy j.w. Gospodarowanie w lasach ochronnych naley prowadziş zgodnie z Rozporzdzeniem Mini- stra Ochrony rodowiska Zasobów Naturalnych i Lenictwa z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki lenej (Dz.U. nr 67, poz. 337).

3.1.7. Drzewostan nasienny „Gło yna”

Niedostpne dla penetracji oraz ograniczone dla gospodarczej działalnoci człowieka s drzewostany nasienne, na stałych powierzchniach dowiadczalnych i badawczych. Zakazy: − zakaz wyrbu przez okrelony czas (30 lat). Nakazy – jak pozycja lasy ochronne.

3.1.8. Ostoje zwierzyny

Ochrona zasiedlonego gniazda bociana czarnego w rezerwacie Bielawy. Brak dokumentacji umoliwiajcej zlokalizowanie miejsc wystpowania zoocenoz. Zgodnie ze sprawozdaniami 5 kół łowieckich w lasach gminy Czerniejewo wystpuj: sarny, zajce, jelenie, daniele, dziki, lisy.

3.1.9. Strefa zasobowa ujş wód czwartorzdowych poziomu WDK dla Czerniejewa i ydowa

Rygory ochrony – zakazy: − zakaz lokalizacji przemysłowych obiektów hodowli zwierzcej na korzyş hodowli ciół- kowej, − zakaz lokalizacji przemysłu wodochłonnego, mogilników, nieurzdzonych wysypisk i wylewisk, − zakaz wycinania lasów, zmniejszania powierzchni lenych, − zakaz eksploatacji, przeróbki i składowania substancji radioaktywnych, − prowadzenie prac geologicznych i hydrogeologicznych bez specjalnych zabezpiecze warunkujcych ochron wód podziemnych przed zanieczyszczeniem,

______30 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− zakaz lokalizacji wysypisk hałd i wylewisk odpadów zawierajcych substancje toksycz- ne, − budowy wszelkich zbiorników toksycznych substancji chemicznych oraz zbiorników produktów ropopochodnych o pojemnoci powyej 1000 m3.

Nakazy: Obszary chronione wód podziemnych powinny byş tak zagospodarowane, by wszelka dzia- łalnoş gospodarcza na i pod powierzchni, w moliwie najmniejszym stopniu wpływała na stan jakociowy wód podziemnych. Prowadzenie racjonalnej gospodarki wodnej. Zakłada si, e w pierwszej kolejnoci istniejce miejscowoci powinny byş w pełni skanalizowane, a cieki oczyszczone. Zdecydowanej ochrony wymagaj take wody podziemne pierwszego poziomu (wody gruntowe). Zła jakoş wód powierzchniowych i podziemnych pierwszego poziomu moe w dłu- szym okresie czasu prowadziş do zanieczyszczenia głbszych poziomów wodononych, co moe staş si niebezpieczne dla zasobów Wielkopolskiej Doliny Kopalnej.

3.1.10. Parki podworskie

Parki podworskie stanowi enklawy wysokiej zieleni w krajobrazie rolniczym o duej wartoci ekologicznej, historycznej i estetycznej. Obowizuje ich zachowanie i rewaloryzacja, a take zakaz lokalizacji nowych obiektów kubaturowych oraz niszczenia elementów kompozycyjnych. Nie naley dopuszczaş do lokalizacji obiektów zagraajcych czystoci wód, powietrza, stanu sanitarnego zieleni oraz naruszajcych walory widokowe i kompozycj całoci układu zabytkowego.

3.1.11. Zabytkowe cmentarze

Cmentarze chronione s głównie z uwagi na wartoci kulturowe. Z punktu widzenia ochrony przyrody stanowi enklawy zieleni, podobnie jak parki. Obowizuje taki sam zakres ochrony jak w parkach.

3.1.12. Gleby chronione, torfowiska, bagna

Zgodnie z ustaw o ochronie gruntów rolnych i lenych obejmuje si ochron grunty rolne wysokich klas pozostawiajc je w uytkowaniu rolniczym. Na cele nierolnicze mona prze- ______31 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO znaczyş grunty wysokich klas tylko w uzasadnionych przypadkach (p. punkt 2.2. „Zasady okrelania stref polityki przestrzennej”. Polityka przestrzenna gminy w odniesieniu do przestrzeni rolniczej powinna te polegaş na ograniczeniu podziału nieruchomoci, ograniczeniu lub zakazie lokalizacji zabudowy rozpro- szonej. Na wielkoprzestrzennych obszarach gruntów rolnych wane jest kształtowanie krajobrazu rolniczego – utrzymanie i wprowadzanie zadrzewie, łk, zbiorników wodnych, małej retencji. Zgodnie z powysz ustaw, jako szczególnie cenne obszary w krajobrazie rolniczym, w stanie niezmienionym zachowane musz byş wszystkie bagna, oczka wodne i torfowiska jako naturalne obszary retencji wód (torfowiska – „gbki” w krajobrazie). Po- winny one byş wyłczone z melioracji.

3.1.13. Zadrzewienia ródpolne, przywodne i przydro ne

Strefy wododziałowe i systemy dolinne poza obszarami chronionego krajobrazu, stanowi lokalne łczniki ekologiczne nazywane korytarzami i pasmami rodowiskowymi. Tworz one lokaln sieş ekologiczn (Econet). Znaczenie systemowego kształtowania obszarów zieleni jest kapitalne, a najwaniejsze zasady to: moliwoş wymiany energii ekologicznej, zachowanie najcenniejszych zbiorowisk naturalnych flory i fauny, zwikszenie pojemnoci i od- pornoci rodowiska na przekształcenia, poprawa walorów klimatycznych i krajobrazowych. Ukształtowanie całej sieci łczników wymaga utrzymania w ich zasigu krajobrazu leno- łkowo-polnego, zwikszania powierzchni uytków zielonych, zalesie, zadrzewie, “małej retencji”. Przebieg tras komunikacyjnych nie powinien przerywaş naturalnych cigów systemu, zaleca si estakady, wiadukty, przepusty.

3.2. Kształtowanie systemu ekologicznego gminy.

Uwarunkowania przyrodnicze powinny odegraş podstawow rol w okreleniu przyszłego kształtu rozwoju gminy. Ochrona rodowiska jest czci polityki ekologicznej i przestrzennej gminy.

3.2.1. Zagospodarowanie zasobów wodnych

Obszar gminy (96 % pow.) połoony jest na zasobnej i cennej gospodarczo strukturze wodo- nonej Wielkopolskiej Doliny Kopalnej. Zbiornik WDK winien mieş zorganizowan gospodark wodami podziemnymi w ramach regionu wodnogospodarczego zlewni Warty. ______32 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Najbardziej zagroonym elementem rodowiska przyrodniczego s wody powierzchniowe i gruntowe. Priorytetowym działaniem zabezpieczajcym rodowisko przed degradacj jest ochrona ilociowa i jakociowa zasobów wodnych (przywrócenie co najmniej drugiej klasy czystoci wód Wrzenicy i Wrzenianki, skanalizowanie wszystkich miejscowoci, budowa oczyszczalni cieków). Wzrost zasobnoci wód powierzchniowych (zwikszenie zasobów dyspozycyjnych) moliwy jest miedzy innymi poprzez wyrównywanie odpływu, retencj wód na obszarach o korzystnych warunkach hydrologicznych i topograficznych. Według planu zagospodarowanie zasobów wodnych dorzecza Warty (opracowanie Hydropro- jektu, 1992), w górnej czci dorzecza Wrzenicy przewiduje si budow duego zbiornika dolinnego „Czerniejewo”, o pojemnoci około 2,8 mln m3. W przypadku ekonomicznych moliwoci pitrzenia Wrzenicy – utworzenie zbiornika. Budowa zbiornika musi byş po- przedzona ekspertyz geobotaniczn. Przewiduje si spitrzenie w ramach małej retencji na Małej Wrzenicy (dwie zastawki pitrzce, ƒn = 90 ha), oraz na rowach w zachodniej czci gminy w kompleksie Lasów Czer- niejewskich. jednostronnie działajce systemy melioracyjne naley dozbrajaş w urzdzenia pitrzce do regulowania odpływu i poziomu wód gruntowych.

3.2.2. Zagospodarowanie rolniczej przestrzeni produkcyjnej Kształtowanie systemu zadrzewie ochronnych

Stworzenie systemu zadrzewie ochronnych na terenie gminy wynika z koniecznoci przeciwdziałania zagroeniom rodowiska przyrodniczego, a w szczególnoci: − ograniczenia erozji wodnej gleb połoonych na zboczach dolin rzecznych, − ograniczenia spływu substancji mineralnych z nawozów i rodków ochrony rolin do wód otwartych, − tworzenia ostoi dla zwierzt drapienych (głównie ptaków), − wkomponowania w otaczajcy krajobraz obiektów degradujcych go fizjonomicznie oraz ograniczenie ich uciliwego oddziaływania na otoczenie. Kształtowanie systemu zadrzewie ochronnych wymaga: − objcia kontrol uytkowania zadrzewie, które w obecnym chaosie prawnym nie s objte naleyt ochron, − docelowo – wykonanie nowych i uzupełniajcych nasadze drzew i krzewów. Ochronie całkowitej powinny podlegaş na terenie całej gminy: ______33 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− drzewa z rodzaju: db, wiz, klon, buk, lipa, grab, jesion, jarzb i kasztanowiec, − zadrzewienie dróg publicznych, w tym rosnce poza prawnie wyodrbnionym pasem drogowym (nie dotyczy przypadków podyktowanych wzgldami bezpieczestwa ruchu), − drzewa o rozmiarach pomnikowych, − wszelkie pojedyncze drzewa wyróniane w krajobrazie („charakterystyczne”), − zarola ródpolne zwane „czy nie” obejmujce gatunki cierniste z rodzaju: głóg, liwa, grusza, róa. W odniesieniu do zadrzewie predestynowanych do ochrony całkowitej – naley stosowaş zabiegi pielgnacyjne polegajce m.in. na usuwaniu chorych drzew, silnie uszkodzonych oraz korygowaniu zasigu nadmiernie rozrastajcych si krzewów. Na system zadrzewie ochronnych na terenach rolnych gminy winny składaş si zadrzewienia pełnice funkcje: − przeciwwietrzne (tzw. „wiatrochrony”), − filtru biologicznego, − przeciwdziałajce erozji wodnej gleb, − stanowice ostoje fauny drapienej zwalczajcej szkodniki pól uprawnych.

− System zadrzewie przeciwwietrznych naley stworzyş w obrbie gruntów ornych; winien byş on oparty głównie o sieş dróg publicznych obejmujcych drogi gminne, woje- wódzkie i drog krajow. Naley dyş do zrealizowania nasadze wzdłu bezdrzewnych odcinków dróg tych kategorii. − Zadrzewienia spełniajce rol filtru biologicznego winny istnieş wzdłu całego systemu odwadniajcego obszar gminy. Nasadzenia ochronne wprowadzaş na bezdrzewnych od- cinkach obrzey wód stojcych oraz cieków i rowów odwadniajcych (w tym prowadz- cych wody okresowo), znajdujcych si w ssiedztwie gruntów ornych, sadów, ogrodów i terenów zabudowanych. − Zadrzewienia przeciwdziałajce erozji wodnej gleb naley wprowadziş na terenach grun- tów ornych istniejcych w obrbie zboczy dolin Wrzenicy i Wrzenianki. Zadrzewienia naley lokalizowaş w strefie górnego załomu wysoczyzny, w obrbie samych zboczy, wykorzystujc do tego celu obrzee polnych dróg oraz granice własnoci o przebiegu w przyblieniu prostopadłym do spadku zbocza. − Naley zwikszyş w obrbie gruntów ornych gminy, iloş ródpolnych zaroli złoonych z ciernistych krzewów, pełnicych funkcje ostoi fauny drapienej (szczególnie ptactwa). Do lokalizacji naley wykorzystywaş szersze pobocze polnych dróg, miejsca krzyowa-

______34 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

nia si granic własnoci i inne skrawki gruntu nieprzydatne do uprawy (lecz nie podmo- kłe). − Wszelkie zakłady produkcyjne, obiekty uciliwe dla rodowiska oraz budynki lub urzdzenia infrastruktury technicznej winny posiadaş planow urzdzon ziele izolacyjno- ochronn, umoliwiajc harmonijne wkomponowanie obiektu w otaczajcy krajobraz oraz ograniczajc ewentualne uciliwoci obiektu dla rodowiska (otoczenia) jak np. hałas, emisj odorów, zanieczyszcze bakteriologicznych, itp. Dotyczy to tego typu obiektów na terenie gminy jak: zakłady przetwórcze, wysypiska mieci, magazyny, skła- dy, stacje pomp, stacje transformatorowe itp. Celowym jest opracowanie studium systemu zadrzewie o znaczeniu ekologicznym dla obszaru gminy, ze wzgldu na podstawowe znaczenie w kształtowaniu krajobrazu wiej- skiego.

3.2.3. Kształtowanie lesistoci

Celowoş powikszania powierzchni lasów wynika przede wszystkim z potrzeby wzmoenia ich korzystnego oddziaływania na całe rodowisko przyrodnicze, głównie na warunki ycia ludnoci i warunki przyrodnicze produkcji rolniczej gminy. Szczególne znaczenie ma: − zwikszenie hydrologicznej roli lasu w poprawie niekorzystnego bilansu wodnego gminy i łagodzeniu ekstremalnych stanów przepływów wód powierzchniowych, gruntowych, − zwikszenie roli lasów w oczyszczaniu powietrza, wód i gleb z substancji chemicznych oraz osłabianiu tempa eutrofizacji wód otwartych, − wykorzystanie wpływu lasu jako czynnika glebotwórczego i przeciwdziałajcego degradacji gleb. Podstawowe znaczenie bdzie miało zagospodarowanie terenów o niskiej efektywnoci uytkowania rolniczego (grunty nieprzydatne dla rolnictwa najniszej jakoci). Pod zalesienia wyznacza si grunty marginalne dla rolnictwa: − kompleksy glebowo-rolnicze − bardzo słaby (K-7) na piaskach lu nych i piaskach słabogliniastych, stale lub okresowo za suchy z VI klas gleb, − kompleks słaby (K-6) na piaskach rednich wystpujcy w strefach wododziałowych, wzdłu dolin rzecznych z przewag V i VI klasy gleb, − rolnicze nieuytki – RN w tym grunty RZ do zalesienia,

______35 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− obszary zlewni o deficycie wód powierzchniowych, wysokim poziomie kultury rolnej. Przyjmujc kryterium opadów atmosferycznych (Jakubczyk, Partyka i in.) na terenach nizin- nych przy sumie rocznych opadów poniej 550 mm las powinien pokrywaş 80 % gleb pia- skowych lu nych i słabogliniastych. Zwikszenie lesistoci na poziomie lokalnym w gminie zapewni realizacj koncepcji regionalnej. Na terenie gminy pod zalesienia wyznaczono grunty orne bardzo słabe i słabe (kl. VI, V) kompleksów 7 i 6 oraz czciowo grunty orne kl. IV, które sukcesywnie zalesiane (czciowo czasowo uytkowane rolniczo) zapewni w przyszłoci utworzenie zwartych powierzchni lenych. Zapocztkowanie budowy zalesie w północno-wschodniej czci gminy przez: − zachowanie powierzchni drzewostanów iglastych z domieszk brzozy i niewielkim udziałem dbu i zalesienie terenów specjalnych w ydowie, − zalesienie obszaru midzy torem kolejowym a drog gminn w Gbarzewie, − utworzenie uytku ekologicznego „ ydowo” w rejonie wododziału Małej Wrze- nicy, Wrzenicy i Wełny, − zalesienie terenów w obszarze bezodpływowym, w strefie wododziałowej Małej Wrzenicy, Wrzenicy i Wełny. Połczenie drzewostanów Obszaru Chronionego Krajobrazu Lasów Czerniejewskich z Lasa- mi Komunalnymi miasta Gniezna: − zachowanie małych kompleksów lenych, remiz, oczek ródpolnych, − powizanie ww. zadrzewie ródpolnych z zalesieniami górnej zlewni Wrzenicy, − utworzenie uytku ekologicznego „Pawłowo”. Sukcesywne włczanie do powierzchni lenej terenów wycofywanych z rolniczego uytkowania w półenklawach i enklawach ródlenych wsi Rakowo, Graby.

3.3. MOLIWOCI ROZWOJOWE JEDNOSTEK FUNKCJONALNYCH W OB- SZARZE GMINY

Połoenie gminy w zasigu Szlaku Piastowskiego stwarza dogodne przesłanki dla kultywo- wania tradycji historyczno-kulturowej i promocji gminy w zakresie rozwijania walorów osad- niczo-przestrzennych.

______36 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Oprócz kompleksu pałacowo-parkowego w Czerniejewie walory krajobrazowe gminy wzbogacaj parki dworskie w Czelucinie, Kosmowie, Szczytnikach Czerniejewskich, ydowie, Goraninie. Wymienione wsie reprezentuj jednostki rolne utworzone z pastwo- wych gospodarstw rolnych w procesie restrukturyzacji, dominujcym kierunkiem zagospodarowania tych jednostek jest intensywne rolnictwo. Dla miejscowoci połoonych w półenklawach lenych Lasów Czerniejewskich (Lipki, Gło- yna, Rakowo, Brzózki, Graby, Huby Pawłowskie) proponuje si rozwój funkcji turystycznych (wsie letniskowe, uprawianie agroturystyki, plenery, itp.). Uwarunkowania przyrodnicze gminy wpływaj na kształtowanie struktury funkcjonalno- przestrzennej, któr tworz nastpujce jednostki przestrzenne: − Lasy Czerniejewskie − doliny Wrzenicy i Małej Wrzenicy − tereny rolnicze miedzyrzecza Wrzenicy i Małej Wrzenicy, wschodniej czci gminy oraz zawarte miedzy dolin Wrzenicy i lasami czerniejewskimi.

Lasy Czerniejewskie połoone w zachodniej czci gminy predestynowane s do pełnienia funkcji turystyczno-wypoczynkowej, szczególnie do turystyki kwalifikowanej (wdrówki, specjalistyczne sporty – trasy do narciarstwa biegowego, trasy rowerowe, saneczkarstwo, je - dziectwo, przejadki powozami). Szlak turystyczny z Czerniejewa do Wygody prowadzi przez ciekawe fragmenty lasu miedzy innymi przez teren rezerwatu „Modrzew Polski” w No- skowie. W półenklawach lenych przewaaş winno rolnictwo ekologiczne. Wskazane s w tym obszarze zalesienia gruntów słabszych klas bonitacyjnych: VI a take V, zadrzewienia wzdłu cieków.

Dolina Wrzenicy i Wrzenianki – korytarze ekologiczne pełnice funkcje rodowiskotwór- cz. Funkcj współtowarzyszc winna byş ekstensywna gospodarka rolno-hodowlana (gospodarka rybacka) i lena. Obszar doliny Wrzenicy proponuje si wykorzystaş do budowy zbiornika retencyjnego „Czerniejewo”. W przypadku budowy zbiornika moliwoş rekreacyjnego wykorzystania terenu.

Tereny rolnicze o duej przydatnoci produkcyjnej o wysokiej bonitacji gleb zajmuj znaczny procent ogólnej powierzchni gruntów ornych. W okolicy m. Czerniejewa najlepsze gleby uytkowane s przez sady.

______37 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Rolnictwo winno rozwijaş si bez ogranicze, przy zachowaniu obowizujcych przepisów w zakresie ochrony rodowiska. Eksploatacja surowców Zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym legalizacja i uruchomienie wydobycia moe nastpiş dopiero po zatwierdzeniu dokumentacji geologicznej złoa kopaliny oraz udzieleniu koncesji. Udzielenie koncesji nastpuje w formie postanowienia wydanego na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Koncesji na eksploatacj kopalin po- spolitych na obszarze nie wikszym ni 2 ha udziela starosta. Dla terenu górniczego sporz- dza si miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Jeeli nie przewiduje si ujemnych wpływów na rodowisko w zwizku z wydobywaniem kruszywa, mona odstpiş od sporz- dzania takiego planu. Poza wskazanymi terenami, take na innych obszarach gminy studium dopuszcza eksploatacj kruszywa pod warunkiem zachowania ustale studium i przepisów dotyczcych ochrony rodowiska i krajobrazu, udokumentowania złoa oraz uzyskania koncesji. W zalenoci od połoenia obszaru eksploatacji, rekultywacja terenów powyrobiskowych winna odbywaş si w kierunku zalesienia, utworzenia zbiornika wodnego czy przywrócenia gruntu rolnego. Niektóre wyrobiska pozostawiş mona do naturalnej odbudowy, pozwalajc na pojawienie si spontanicznej rolinnoci i gatunków pionierskich. Okrelenie moliwoci i sposobów rekultywacji terenów poeksploatacyjnych zawieraş powinna dokumentacja geolo- giczna złoa kopaliny. Eksploatacja torfów moe byş realizowana tylko w wyjtkowych wypadkach, gdy w miejscu eksploatacji projektowany jest zbiornik retencyjny lub stawy rybne.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.3

1.3. Obszary oraz zasady ochrony rodowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego

Jednym z istotnych celów polityki zagospodarowania przestrzennego gminy jest zachowanie podstawowych zasobów rodowiska oraz racjonalne gospodarowanie przestrzeni do- stosowan do potencjału przyrodniczego poprzez: a. ochron i zachowanie obszarów przyrodniczo najcenniejszych o decydujcym znaczeniu dla utrzymania równowagi ekologicznej z uwzgldnieniem ich ró norodnoci biologicznej, b. przeciwdziałanie degradacji wód powierzchniowych, c. ochron wód podziemnych przed nadmiern eksploatacja i ska eniem, ______38 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO d. rozwój zasobów lenych i zalesienie gruntów nieu ytkowanych rolniczo, e. nienaruszenie zwartych obszarów gruntów ornych o wysokiej produkcji rolinnej przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnych skutków oddziaływania rolnictwa na rodowisko, f. ochron powietrza, ochron przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym, g. zabezpieczenie obszarów dla wypoczynku i rekreacji, h. przeciwdziałanie zmianom cech konfiguracji terenu i prowadzenie rekultywacji terenów zdegradowanych.

Zasady ochrony rodowiska i jego zasobów, ochrony przyrody i krajobrazu realizowane winny byş zgodnie z celami i zadaniami ekologicznymi okrelonymi w Polityce Ekolo- gicznej Pa stwa, Programie Ochrony rodowiska Województwa Wielkopolskiego, Programie Ochrony rodowiska Powiatu Gnienie skiego oraz Programie Ochrony rodowiska dla Gminy i Miasta Czerniejewo. Bardzo istotn rol odegraş powinna edukacja rodowiskowa społecze stwa, jako koncepcja kształcenia i wychowania społecze stwa w duchu poszanowania rodowiska przyrodniczego. Powinna ona obejmowaş wszystkie grupy społeczne i wiekowe. Pozostałe zasady ochrony rodowiska i jego zasobów oraz ochrony przyrody przyjş zgodnie z zawartymi w Studium „Kierunkami polityki przestrzennej w zakresie ochrony rodowiska” (rozdział 3.0.).

______39 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

4.0. STREFY POLITYKI PRZESTRZENNEJ – USTALENIA

4.1. ROLNICZA PRZESTRZE PRODUKCYJNA

Uzupełnienie o pkt 1.10. – czş II 1.10. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i lenej przestrzeni produkcyjnej

4.2. TERENY MIESZKANIOWO-USŁUGOWE 4.3. TERENY AKTYWIZACJI GOSPODARCZEJ

Uzupełnienie o pkt 1.2. – czş II 1.2. Kierunki i wskaniki dotyczce zagospodarowania oraz u ytkowania terenów

4.4. ZAKRES DOPUSZCZONYCH DZIAŁA INWESTYCYJNYCH W OBRBIE TERENÓW ZALESIE I KORYTARZY EKOLOGICZNYCH

______40 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

4.1. ROLNICZA PRZESTRZE PRODUKCYJNA

Tereny objte na rysunku oznaczeniami rolniczej przestrzeni produkcyjnej (RPP) to u ytki rolne z przewag klas gruntów podlegaj cych ochronie. Grunty te nie naley prze- znaczaş pod zainwestowanie. Naley pamitaş o tym, e nawet niewielkie inwestycje maj tendencj do rozrastania si kosztem gruntów ssiednich. Gleby o naruszonej strukturze nie da si w prosty sposób rekultywowaş a zasadniczym argumentem przemawiajcym za ochro- n terenów rolniczej przestrzeni produkcyjnej jest opłacalnoş produkcji rolnej. Zakłada si, e obecny trend do produkowania tzw. „ekologicznej ywnoci” bdzie si utrzymywał a nawet wzrastał. Aby wykluczenie chemii z produkcji ywnoci było moliwe, naley dokonaş przekształcenia krajobrazu rolniczej przestrzeni produkcyjnej dla zapewnienia sobie naturalnych sojuszników ze wiata flory i fauny. Jedynym najwaniejszym kierunkiem przekształce krajobrazu jest stosowana ju w XIX wieku przez generała Chłapowskiego a take w Czerniejewie metoda nasadze pasów lenych przeciwwiatrowych, które w połczeniu z nasadzeniami przydronymi, nasadzeniami wzdłu cieków otaczajcymi tereny zainwestowane tworz sieş ekologiczn(Econet). Badania w Turwii na temat wpływu pasów lenych na wydajnoş produkcji rolnej wykazały wzrost około 5-7%. Pasy lene o szerokoci 15 – 30 metrów(docelowo) sadzone w odstpach, co 250 – 300 m s: magazynem wody, niegu regularnie nawadniajcym ssiednie pola; ekranami przeciw erozji wietrznej; regulatorami temperatur / łagodzenie amplitudy; filtrem powietrza – wyłapujcym czş zanieczyszcze; refugium wielu gatunków fauny w wikszoci przyjaznych rolnikowi. Drobne ssaki, ptaki i owady eruj mniej wicej w odległoci 100 –150 metrów od siedliska, std podane wyej odstpy tych pasów(250 – 300m). Pas leny składa si z nastpujcych pasm składowych: rodkowe pasmo to rzd lub dwa rzdy drzew mieszanych- iglasto-liciastych; symetryczne, po obu stronach pasmo krzewów; dalej krzewinki; byliny; i wreszcie trawy. Przekrój pasa lenego jest wiec trójktny, std cie rzucany na pola jest minimalny.

______41 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Dopiero tak ukształtowana rolnicza przestrze produkcyjna moe produkowaş ywnoş w pełni ekologiczn. Dla gminy moe to byş jeden z kierunków rozwoju dajcy trwałe miejsca pracy przy realizacji i konserwacji pasów lenych, produkcji rolnej w pełni ekologicznej oraz jej przetwórstwie a take agroturystyce.

Tereny ni szych klas gruntu i korytarzy inwestycyjnych mog stanowiş rezerw do produkcji rolnej. Tereny kl. V mona wyłczyş z produkcji rolnej, lecz na inwestycje naley preferowaş tereny obejmujce uytki rolne kompleksów VI, VIRZ, N. Tereny te mona rów- nie wykorzystaş do produkcji rolnej zwizanej z energi alternatywn dla dotychczas uy- wanych paliw energetycznych. Rzepak, produkcja biomasy na gaz, produkcja szybkorosn- cych drzew do spalania, ponadto len a w szczególnoci wszechstronne konopie (beznarkoty- kowe) mog stanowiş baz materiałow dla rónych dziedzin produkcji (nawet w brany sa- mochodowej). Zakres dopuszczalnych działa w obrbie rolniczej przestrzeni produkcyjnej: − na gruntach rolnych, które przed uchwaleniem studium były w u ytkowaniu rolniczym, a które w STUDIUM zmieniły przeznaczenie, dopuszcza si w dal- szym ci gu u ytkowanie rolnicze, − na terenach jak wy ej dopuszcza si równie zalesienia, − na terenach rolnych – w tym równie pod ochron – dopuszcza si zabudow zwi zan z produkcj roln , dom mieszkalny rolnika, − tzw. korytarze inwestycyjne tworz tereny wzdłu istniej cych dróg. Dopusz- cza si na nich zabudow mieszkaniow i mieszkaniowo-usługow w rejonach istniej cego zainwestowania oraz usługow równie poza zainwestowaniem.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.10

1.10. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i lenej przestrzeni produkcyjnej W zakresie rolniczej przestrzeni produkcyjnej działania polityki przestrzennej dotycz: − ochrony du ych kompleksów gleb o dobrej bonitacji − kształtowanie krajobrazu terenów otwartych poprzez zadrzewienia, zakrzewienia ródpolne − zakładanie oczek ródpolnych, stawów − zasilanie terenów nieprzydatnych dla rolnictwa − d enie do przebudowy monokultur lenych. ______42 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Zalesienie gruntów porolnych powinno sprzyjaş tworzeniu zwartych kompleksów lenych o racjonalnej granicy rolno-lenej (koniecznoş opracowania granicy rolno-lenej dla gminy). Zgodnie z preferencjami zalesieniowymi przedstawionymi w Krajowym Programie Zwiksza- nia Lesistoci, gmina Czerniejewo nale y do gmin o wysokich preferencjach zalesieniowych. Ponadto aktualne s ustalenia Studium uchwalonego w r. 2001 zawarte w Rozdziałach: 3.1.6. – Lasy ochronne, 4.1. Rolnicza przestrze produkcyjna.

4.2. TERENY MIESZKANIOWO-USŁUGOWE 4.2.1. Miasto Czerniejewo Polityka przestrzenna gminy w zakresie ochrony dóbr kultury dotyczca w szczegól- noci ochrony układu urbanistycznego, wartoci kompozycyjnych, rodowiskowych i architektonicznych miasta Czerniejewa łczy si bezporednio z polityk mieszkaniow. W miecie mona wyróniş 3 odrbne obszary, na których winny obowizywaş róne zasady postpowania: − obszar w ramach zabytkowego układu urbanistycznego, zainwestowany, podlegajcy pro- cesowi wymiany pojedynczych obiektów, − obszar w bezporednim ssiedztwie układu zabytkowego, dotychczas nie zainwestowany lub zainwestowany w niewielkim stopniu, przewidziany pod przyszł zabudow, − obszar połoony z dala od zabytkowego układu urbanistycznego przewidziany pod przy- szł zabudow.

Obszar miasta Czerniejewa połoony w ramach zabytkowego układu urbanistycznego. W obrbie zabytkowego układu urbanistycznego miasta Czerniejewa naley: − respektowaş zalecenia konserwatorskie odnoszce si do ochrony obiektów zabytkowych wymienionych wyej w wykazie osi widokowych oraz prowadzenia działalnoci w obrbie stref ochrony archeologicznej. Wszelka działalnoş inwestycyjna: przebudowy, re- monty, modernizacje, rozbudowy, rozbiórki obiektów ujtych w wykazie a take prace ziemne na obszarach eksploracji archeologicznej winny zostaş zgłoszone u WKZ w Poznaniu, − chroniş układ urbanistyczny poprzez zachowanie linii zabudowy budynków istniejcych oraz stosowanie zasady podziału przestrzeni na przestrzenie publiczne i przestrzenie prywatne. przestrzenie publiczne stanowi wntrza ulic i placów, przestrzenie prywatne – podwórka na zapleczu budynków mieszkalnych lub wntrza kwartałów. Cech charakte- rystyczn zabytkowego układu urbanistycznego Czerniejewa jest wystpowanie wyra nie ______43 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

zaznaczonych pierzei ulicznych. Przewanie na zapleczach pierzei lokalizowana jest zabudowa gospodarcza a dalej rozpocieraj si przestrzenie otwarte – sady, ogrody, pola. Ochrona osi widokowych dotyczy przede wszystkim głównej osi kompozycyjnej Czernie- jewa, osi pałac – kociół. Wzdłu całego przebiegu ulicy – alei od kocioła do bramy pa- łacu nie naley wprowadzaş elementów przestrzennych – obiektów mieszkaniowych, usługowych, stałych kiosków czy reklam, które wchodziłyby do wntrza ulicy (przed linie zabudowy), − przy opracowaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego pojedynczych działek lub zespołów działek połoonych w rejonie zabytkowego układu urbanistycznego przestrzegaş zasady, by usytuowanie budynków na działce nawizywało do charakterystycznych cech historycznego usytuowania. Z wymienionych poniej charakterystycznych cech historycznego usytuowania naley ko- rzystaş jak najszerzej, kadorazowo wybierajc elementy właciwe do indywidualnej sy- tuacji: usytuowanie budynku mieszkalnego bezporednio przy granicy działki lub w odległo- ci mniejszej ni 4 m. W przypadku wskich działek budynku tworz cigłe pierzeje wjazdy na zaplecze działki poprzez bramy w parterze budynku mieszkalnego lub obok budynku. Szerokoş wjazdu ok. 3 m garae – na szerszych działkach (o szer. powyej 21 m) zdarzaj si usytuowania garay z zachowaniem linii zabudowy budynków mieszkalnych, wolnostojce, oddzielone od budynku mieszkalnego odstpem o szer. ok. 3 m. Garae te sytuowane s bezporednio przy granicy działki kalenice budynków mieszkalnych równolegle do osi ulic, kalenice garay prostopadłe. Zdarzaj si odstpstwa od tej zasady np. wzdłu południowej pierzei Placu Wiosny Lu- dów grupa budynków z kalenicami prostopadłymi do pierzei, − wobec nowych budynków mieszkalnych wymagaş, by ich gabaryty i zasada komponowania elewacji nawizywały do charakterystycznych cech budynków istniejcych. Z wymienionych poniej cech naley przestrzegaş bezwzgldnie zasady stosowania stro- mych dachów oraz nieprzekraczania wysokoci powyej 2 kondygnacji. Pozostałe cechy zaleca si stosowaş jak najpowszechniej a szczególnie w miejscach najbardziej ekspono- wanych. Oto najwaniejsze cechy budynków istniejcych: rzuty prostoktne o długoci co najmniej 12 m a najpowszechniej 15 – 18 m.

______44 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

sposób kształtowania elewacji: osiowoş elewacji, podkrelona zlokalizowaniem wej- cia na osi symetrii oraz szczytem dachu. Budynki parterowe posiadaj podmurówk oraz ciank kolankow poddasza podwyszajc parter z okienkami zlokalizowanymi w osiach okien parteru. Pomidzy parterem a poddaszem wystpuje niekiedy gzyms. Okna dachowe zdarzaj si lecz nie s powszechnie stosowane. Detale skromne: poziome gzymsy, boniowa- nie, opaski wokół okien i drzwi (zdarzaj si budynki o znacznie bardziej urozmaiconych detalach). dachy – w przypadku zabudowy parterowej strome o nachyleniu 40o – 45o kryte da- chówk, w przypadku zabudowy pitrowej strome o nachyleniu 25o – 40o kryte dachówk, budynki gospodarcze, garae i zwizane z nimi detale. W przypadku lokalizowania garay zachowujcych linie zabudowy budynków mieszkalnych zastosowano ozdobne szczy- ty. Pomidzy budynkami mieszkalnymi a garaami a take w odstpach midzy budynkami mieszkalnymi czsto wystpuj pełne bramy, niekiedy ozdobne.

Obszar miasta Czerniejewa połoony w bezporednim ssiedztwie układu zabytkowego w rejonie na północ od ulicy Poznaskiej i na zachód od ulicy Łkowej Rejon ten został ograniczony od zachodu cigiem zieleni a dalej projektowan drog. Morfo- logicznie jest powizany z południow czci zabytkowego układu urbanistycznego, pozo- staje z nim take w bezporednim kontakcie wzrokowym. Rejon ten powinien zostaş zabu- dowany, przy czym musz obowizywaş tutaj rygory dotyczce sposobu sytuowania oraz formy budynków. Rygory te maj na celu zapewnienie ochrony wszystkich składowych ele- mentów kompozycji urbanistycznej Czerniejewa a równoczenie pozwoliş na kontynuowanie tradycyjnej tkanki miejskiej z obiektów współczesnych. Dziki temu do wartoci dotychczasowych dodane zostan nowe, wzbogacajce całoş. Najwaniejsze ograniczenia dotycz: − rozplanowania. Naley zaplanowaş siatk ulic zgodnie z zasad podziału przestrzeni na przestrzenie publiczne ulic i placów oraz przestrzenie prywatne kwartałów. W całym rejonie powinien znale ş si co najmniej jeden plac zbliony wielkoci do Placu Wiosny Ludów. Podana dominanta przestrzenna, akcentujca o widokow lub orientujca − ochrony ekspozycji zabytkowego ródmiecia poprzez wyzyskiwanie i włczanie do no- wego rozplanowania najwaniejszych osi widokowych (np. w kierunku kocioła) − uwzgldnienia stref ochrony archeologicznej podobnie jak w obrbie zabytkowego ród- miecia

______45 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

− sposobu sytuowania budynków mieszkalnych na działkach. Powinien byş on zbliony do zasady sytuowania budynków w zabytkowej tkance miejskiej. Zgodnie z tym dopuszczal- na jest zarówno zabudowa w formie zwartych pierzei jak i budynki wolnostojce sytuowane w niewielkich odstpach − formy budynków mieszkalnych. Gabaryty i zasada komponowania elewacji podobnie jak dla nowych budynków w obszarze zabytkowego ródmiecia. Zasadnicza rónica polega na dopuszczeniu tutaj znacznie wikszej dowolnoci przy kształtowaniu detali architektonicznych i moliwoci stosowania bardziej współczesnych rodków wyrazu − zabudowy gospodarczej i wolnostojcych garay. S dopuszczalne pod warunkiem dostosowania ich formy do formy budynków mieszkalnych i przy zachowaniu zasad sytuowania w rejonie zabytkowego układu urbanistycznego − budynków usługowych. Ich forma zewntrzna moe byş unikalna a nawet kontrastujca z zabudow mieszkaniow. Gabaryty okrelone dla zabudowy mieszkaniowej mog zostaş przekroczone szczególnie w przypadku obiektu stanowicego dominant przestrzenn.

Obszar połoony z dala od zabytkowego układu urbanistycznego, rejon pomidzy ul. Armii Pozna a ul. Kraszewskiego W rejonie tym nie narzuca si szczególnych ogranicze dotyczcych formy budynków. osob- ne koncepcje zabudowy, jej dostosowanie do krajobrazu i najbliszego otoczenia winny zo- staş okrelone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W przypadku wystpowania stref ochrony archeologicznej postpowaş tak, jak to okrelono w odniesieniu do zabytkowego układu urbanistycznego.

4.2.2. Obszar gminy poza miastem

Do terenów mieszkaniowo-usługowych zalicza si tereny o przeznaczeniu zwi zanym ze stałym pobytem ludzi a wiec tereny przeznaczone na: mieszkanie, wypoczynek, prac, działalnoş usługow , infrastruktur techniczn . Na rysunku STUDIUM pokazano tereny predysponowane do pełnienia w/w funkcji. Tereny te mog pozostaş dalej w uprawie rolnej, mog byş równie zalesione oraz przeznaczone pod funkcje turystyczne. Ograniczeniem na terenach oznaczonych na rys. STUDIUM symbolami: M, M/U s wzajem- ne relacje midzy przeznaczeniami tych terenów(ich uciliwoci). Ograniczenia te wynikaj z innych przepisów np.: prawo budowlane, warunki techniczne dróg itp. i powinny byş rozpoznane przy opracowaniu planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego.

______46 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Wielkoş nowych działek mieszkaniowych na terenach mieszkaniowo-usługowych, w przypadku indywidualnego oczyszczenia cieków, nie powinna byş mniejsza ni 1000 m2. Wielkoş, o której mowa wy ej nie dotyczy terenów, które s skanalizowane lub objte programem realizacji systemu kanalizacji sanitarnej.

Tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej naley projektowaş w formie małych zespołów działek, otoczonych pasami zieleni, które bd czci systemu sieci ekologicznej. Na obszarach o przewadze zabudowy istniejcej naley dyş do: Sprecyzowania lokalnych elementów kompozycji urbanistycznej, wynikajcych z ukształtowania terenu oraz odziedziczonych idei kształtowania przestrzeni. S nim takie elementy jak: charakterystyczne wntrza ulic i placów, osie widokowe, dominanty przestrzenne, charakterystyczne formy terenowe. Sprecyzowanie tych elementów umoliwi twórcze rozwinicie dawnych idei kształtowania przestrzeni w nowych rejonach miejscowoci. W kadej miejscowoci naley chroniş lokalne układy urbani- styczne tworzce własn specyfik. Nawi zania zabudowy projektowej do zabudowy istniej cej, szczególnie na obszarach o przewadze istniejcego zainwestowania. Chodzi zarówno o zachowanie linii zabudowy, regionalnej formy, całych obiektów oraz detali architektonicznych. W zwizku z tym trzeba preferowaş dachy spadziste kryte dachówk, mał architektur prost, z materiałów rodzimych, płoty drewniane, podmurówki i słupy murowane, wypełnione drewnianymi elementami, cieki i drogi dojazdowe o nawierzchniach przepuszczalnych(gryz) oraz z kamienia naturalnego. W obrbie terenów mieszkaniowo-usługowych mona lokalizowaş budownictwo letniskowe. Budownictwo letniskowe jest jedn z najbardziej ekoprzyjaznych form zainwestowania, za- spokajajcego róne potrzeby ludzkiej aktywnoci. Działki letniskowe daj dochód przy budowie i przy eksploatacji(podatki, miejsca pracy) przez cały okres ich istnienia niezalenie od czynników zewntrznych. Wielkoş działek. Wpływa na ni wielkoş niezbdnego terenu do utylizacji cieków i odpadków organicznych. Najpopularniejsza z metod utylizacji, jak jest drena oraz kompo- stowanie odpadów wymagaj zachowania odpowiednich odległoci od studni i obiektów mieszkalnych. Nasadzenia małe nie mog znale ş si na drenach gdy ich system korzeniowy uszkodzi instalacj. Minimalna wielkoş działki letniskowej winna mieş powierzchni 1200m2. Połoenie działek:

______47 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Na styku z lasem – naley pozostawiş przestrze około 5 m midzy lasem a granic działek. Przestrze ta słuy jako droga poarowa oraz jako droga spacerowo- joggingowa gdy w strefie bezporednio przylegajcej do lasu znajduje si najwiksz iloş olejków eterycznych majcych niezwykle pozytywny wpływ na zdrowie. Przy cieku lub rowie – naley pozostawiş przestrze 3 m dla pojazdów słucych do konserwacji rowu lub cieku. Działki od rowu winny byş zalesione. Stanowi to element korytarza ekologicznego zwykle towarzyszce ciekom. Obiekty letniskowe winny odpowiadaş nastpujcym wymogom: Dla zdrowia uytkowników, a przez to dla czystoci rodowiska, a wic dla zdrowia na wszystkich obiekty winny byş budowane z materiałów ekoprzyjaznych. Architektura obiektów winna nawizywaş do architektury regionalnej lub do lokalnych tradycji poprzez twórcze stosowanie elementów jak: ganki, okiennice i inne elementy wystroju, a przede wszystkim forma dachu. Dach winien byş dwu lub wielospadowy kryty dachówk. Naley koncentrowaş wszystkie funkcje w jednym obiekcie poprzez dobudow wiat itp. Rezygnowaş lub minimalizowaş podpiwniczenia gdy s nieekonomiczne i nieekologiczne (bezpowrotnie niszcz struktur gruntu). Winny byş samowystarczalne, a wic energia alternatywna(baterie słoneczne, pompy cieplne wykorzystujce ciepło skorupy ziemskiej, wiatraki, itp.) oczyszczanie cieków indywidualnie lub dla niewielkich zespołów z pomoc oczyszczalni rolinnych, ko- rzeniowych, drenowania. Odpady stałe po sortowaniu naley dostarczyş do pojemni- ków zlokalizowanych na terenie zespołu. Odpady organiczne mog byş kompostowa- ne na terenie działki na naturalny nawóz.

4.3. TERENY AKTYWIZACJI GOSPODARCZEJ

Tereny aktywizacji gospodarczej oznaczono na rysunku STUDIUM symbolami AG.

Jedn z wa niejszych funkcji zwi zanej z działalnoci człowieka jest przemysł, maga- zynowanie i budownictwo. Dua czş obiektów zwizanych z produkcj nie jest obecnie uciliwa ani pod wzgldem emisji ani ze wzgldu na cieki, ani te na hałas. W takich przypadkach istnieje moliwoş lokalizowania zabudowy przemysłowej w obrbie zabudowy mieszkaniowo-usługowej.

______48 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Istniej jednak sytuacje kiedy przewiduje si przekroczenie stopnia uciliwoci w zwizku z produkcj lub transportem. Dla takich przypadków wyznaczono w STUDIUM tereny aktywizacji gospodarczej. Zakłady przemysłowe winny byş humanizowane poprzez m.in. wprowadzenie zieleni tak, aby bardziej przypominały parki ni obecne fabryki. Ka dy zakład winien byş otoczony pasem zieleni zwartej, mieszanej bdcym naturalnym filtrem powietrza na emisji niezorga- nizowanej oraz złagodzeniem surowych form architektury przemysłowej.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.2

1.2. Kierunki i wska niki dotycz ce zagospodarowania oraz uytkowania terenów

Wymogi ochrony ładu przestrzennego narzucaj utrzymanie dotychczasowego charak- teru zabudowy w obrbie ka dej z charakterystycznych enklaw obszaru opracowania: − w obrbie istniejcych terenów M ° tradycyjnej tkance – rejon Pl. Obro ców ydowa i czş ul. Kociuszki ° zabudowie wielorodzinnej ° zabudowie jednorodzinnej – tzw. Osiedle Pisarzy ° zabudowie jednorodzinnej szeregowej. − w obrbie istniejcych terenów U − w obrbie istniejcych terenów P Dotyczy to kontynuacji dotychczasowego przeznaczenia, gabarytów projektowanej zabudowy uzupełniajcej, rodzajów dachów i specyficznych detali architektonicznych. W obrbie zabudowy istniejcej po dane s wszelkie działania majce na celu porzdkowanie ogrodze , nawierzchni, wprowadzanie elementów małej architektury. W obrbie terenów, na których dopuszcza si nowe zainwestowanie wprowadzono na rysunku studium dwa oznaczenia: M tereny mieszkaniowo-usługowe, w obrbie których mo na lokalizowaş zabudow mieszkaniow jednorodzinn (wolnostojc, bliniacz, szeregow), zabudow mieszkaniow jednorodzinn z usługami, zabudow usługow zwiza- n z obsług funkcji mieszkaniowej: szkoły, przedszkola, przychodnie zdrowia, obiekty kultury, witynie, poczty, podstawowe obiekty handlu i gastronomii rzemiosła, sportu i rekreacji, parki i skwery. Usługi ponadpodstawowe, nieko- lizyjne miejsca pracy-biura, obiekty organizacji społecznych, instytutów na- ukowych itp., ponadpodstawowe tereny rekreacyjne, orodki sportowe, ogrody ______49 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

działkowe itp., nieuci liwy przemysł, zakłady rzemielnicze i składy, zakłady ogrodnicze itp., a tak e parkingi, zbiorowe gara e oraz stacje paliw słu ce do obsługi tego obszaru. Dopuszcza si zabudow wielorodzinn o ograniczonej wysokoci. AG tereny aktywizacji gospodarczej, w obrbie których mo na lokalizowaş obiekty produkcyjne, składy, magazyny, bazy, stacje paliw, obiekty handlu hurtowego, obiekty warsztatowo-techniczne, zespoły gara y w tym równie dla samocho- dów ci arowych, budynki administracyjne, budynki usługowe, ziele i urzdzenia rekreacyjne, obiekty rozrywkowe, obiekty przetwórstwa rolnego i obsługi rolnictwa

Wska niki dotycz ce zagospodarowania działki w obrbie terenów na których dopuszcza si nowe zainwestowanie

Symbol Rodzaj zabudowy max. % zabu- min. % biolo- Gabaryty przeznaczenia dowanej po- gicznie czynnej wierzchni dział- powierzchni ki działki M Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna 30 50 max. wolnostojca, bliniacza bez funkcji 2 kond. usługowej Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna 45 35 max. szeregowa 2 kond. Zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna 45 35 max. wolnostojca bliniacza z funkcj usłu- 2 kond. gow Zabudowa usługowa 60 20 max. 3 kond. nie dot. funkcji sakralnej Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna 40 40 max. 3 kond. AG Zabudowa zwizana z aktywizacja go- 70 10 do 12 m spodarcz z dopuszczeniem funkcji mieszkanio- mieszkaniowej dla właciciela wa max. 2 kond. Zabudowa usługowa jak M jak M max. 3 kond.

Na terenach M i AG dopuszcza si wy sze elementy techniczne – maszty, kominy itp., nie przekraczajce wysokoci 49,5 m n.p.t.

______50 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

W uzasadnionych przypadkach istnieje mo liwoş wprowadzenia niewielkich korekt wy ej wymienionych wskaników na etapie sporzdzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Przy lokalizowaniu obiektów budowlanych na terenach bezporednio ssiadujcych z drog krajow KDK 15 nale y stosowaş ustaw z dnia 21 marca 1985 r. „O drogach publicznych” z póniejszymi zmianami), a ponadto uwzgldniş strefy uci liwoci drogi dla stałych u yt- kowników ssiadujcych obszarów, zagro enia dla upraw, budowli oraz degradacji stałych komponentów rodowiska naturalnego. Odległoci (od zewntrznej krawdzi jezdni) negatywnego oddziaływania zwizanego z ruchem drogowym, podane s w Wytycznych Projekto- wania Dróg (Załcznik nr 1 i 2 do zarzdzania Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995 r. Zgodnie z wytycznymi odległoci te wynosz: a) dla drogi krajowej nr 15 − 40 m dla wielokondygnacyjnych budynków przeznaczonych na pobyt ludzi − 30 m dla jednokondygnacyjnych budynków przeznaczonych na pobyt ludzi − 25 m dla obiektów nieprzeznaczonych na pobyt ludzi b) dla dróg powiatowych − 20 m dla wszelkich obiektów budowlanych c) dla dróg gminnych − 15 m dla wszelkich obiektów budowlanych, przy czym najmniejsza odle- głoş zabudowy od krawdzi jezdni ulic dojazdowych nie mo e byş mniejsza ni 6 m

4.4. ZAKRES DOPUSZCZALNYCH DZIAŁA INWESTYCYJNYCH W OBRBIE TERENÓW ZALESIE I KORYTARZY EKOLOGICZNYCH

Na terenach tych dopuszcza si zabudow letniskowo-rezydencjaln oraz obiekty i urzdzenia infrastruktury technicznej. Jako zabudow letniskowo-rezydencjaln uwaa si zabudow mieszkaniow na działkach o wielkoci powyej 2000 m2, w 50 % zalesionych. Dopuszcza si równie obiekty infrastruktury technicznej zwizanej z obsług terenów mieszkaniowych, o ile nie ma moliwoci lokalizacji na terenach osadniczych.

______51 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

5.0. KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 5.1. KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI

Uzupełnienie o pkt 1.5.1– czş II 1.5.1 Drogi

5.2. ELEKTROENERGETYKA

Uzupełnienie o pkt 1.5.4 – czş II 1.5.4 Kierunki rozbudowy sieci elektroenergetycznych.

5.3. ZAOPATRZENIE W WOD I ODPROWADZENIE CIEKÓW, GOSPO- DARKA ODPADAMI

Uzupełnienie o pkt 1.5.2 i 1.5.3 – czş II 1.5.2 Kierunki rozwoju systemu zaopatrzenia w wod. 1.5.3 Kierunki rozwoju systemu odprowadzania i unieszkodliwiania cieków.

Uzupełnienie o pkt 1.5.5 – czş II 1.5.5 Kierunki rozbudowy systemu zaopatrzenia w gaz i ciepło.

______52 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

5.1 KIERUNKI ROZWOJU KOMUNIKACJI

Sieş drogowa o dobrych parametrach zapewnia dotarcie do kadej miejscowoci w gminie i ma wpływ na rozwój gospodarczy gminy. Istniejc drog krajow nr 15 przewiduje si jako drog klasy G z jezdni – 7,0 m, w zwizku z tym przyszłociowo bezporednie włczenie do drogi krajowej bdzie moliwe przez skrzyowania z: − drog powiatow nr 32409 Czerniejewo – ydowo, − drog powiatow nr 32411 Czerniejewo – Witkowo, − drog powiatow nr 32442 Czelucin – Szczytniki. Ponadto zgodnie z pismem GDDP.OZ.13.031/220-1/2001 z dnia 31.08.2001 r. planuje si: − rozbudow istniejcego skrzyowania do Celimowa od strony zachodniej, − skrzyowanie prawoskrtne do projektowanych terenów zabudowy mieszkaniowo- usługowej połoonej po zachodniej stronie drogi krajowej nr 15 (obszar wsi ydowo), − skrzyowanie prawoskrtne do istniejcego osiedla budownictwa jednorodzinnego im. Jana Pawła II w ydowie w odległoci 800 m od istniejcego skrzyowania. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego naley zapewniş drogi serwisowe umoliwiajce wprowadzenie ruchu na drog krajow poprzez ww. skrzyowania. Dla prowadzenia infrastruktury technicznej (kanalizacja sanitarna, sieş wodocigowa, energe- tyczna, gazowa itp.) nie zwizanej z funkcjonowaniem drogi krajowej nr 15 przeznaczyş naley teren poza pasem drogowym drogi krajowej Planuje si utwardzenie dróg gminnych i ulic lokalnych miejskich o nawierzchni gruntowej dla zapewnienia przejezdnoci przez cały rok. W obszarze miasta planuje si ulice dla obsługi nowych terenów przewidzianych pod inwestycje. Przy lokalizowaniu obiektów budowlanych na terenach bezporednio ssiadujcych z drog naley uwzgldniş strefy uciliwoci drogi dla stałych uytkowników ssiadujcych obszarów, zagroenia dla upraw, budowli oraz degradacji stałych komponentów rodowiska naturalnego. Odległoş (od zewntrznej krawdzi jezdni) negatywnego oddziaływania zwizanego z ruchem drogowym, podane s w Wytycznych Projektowania Dróg (Załcznik nr 1 i 2 do zarzdzenia Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 31 marca 1995 roku oraz w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. „O drogach publicznych” z pó niejszymi zmianami.

______53 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Odległoci te wynosz: a) dla drogi krajowej nr 15 − 40 m dla wielokondygnacyjnych budynków przeznaczonych na pobyt ludzi − 30 m dla jednokondygnacyjnych budynków przeznaczonych na pobyt ludzi − 25 m dla obiektów nieprzeznaczonych na pobyt ludzi. b) dla dróg powiatowych − 20 m dla wszelkich obiektów budowlanych c) dla dróg gminnych − 15 m dla wszelkich obiektów budowlanych, przy czym najmniejsza odległoş zabudowy od krawdzi jezdni ulic dojazdowych nie moe byş mniejsza ni 6 m.

Komunikacja kolejowa. Zakłada si utrzymanie istniejcej linii kolejowej Jarocin – Wrzenia – Gniezno. Obiekty budowlane przeznaczone na pobyt ludzi naley sytuowaş poza stref uciliwoci linii kolejowej. Najmniejsza odległoş obiektów budowlanych nieprzeznaczonych na pobyt ludzi wynosi 20 m od granicy terenów kolejowych.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.5.1

1.5.1. DROGI − Droga krajowa nr 15 przewidywana jest jako droga klasy G z jezdni 7,0 m. Przy lokalizowaniu obiektów budowlanych na terenach ssiadujcych z ww. drog uwzgldniş nale y stref uci liwoci drogi dla stałych u ytkowników ssiadujcych obszarów (patrz. pkt. 1.2). − Włczenia do drogi krajowej klasy G wyznacza si w trzech rejonach:

° skrzyowanie nr 1 przy istniej cym osiedlu mieszkaniowym Jana Pawła II

Skrzy owanie to umo liwi zrealizowanie sieci komunikacji projektowanych te- renów rozwojowych i odci y istniejce skrzy owanie w centrum wsi. Równo- czenie rozwi e problem powizania cmentarza komunalnego z parafi.

° skrzyowanie nr 2 w rejonie projektowanego zespołu mieszkaniowego na działce nr ewid. 51 – 2 – CIELIMOWO II

Uzasadnieniem takiego rozwizania jest chłonnoş projektowanego osiedla ______54 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

ok. 300 domów.

° skrzyowanie nr 3 w rejonie istniej cego osiedla – CIELIMOWO I

− Obsługa komunikacyjna terenów poło onych przy drodze krajowej nr 15 mo liwa jest tylko poprzez drog serwisow lub inne drogi włczone na wyznaczonych skrzy owaniach.

Wyklucza si mo liwoş bezporednich włcze do drogi krajowej

− Droga serwisowa – w niniejszym opracowaniu okrela si zasady jej wyznaczania:

° na terenach przewidzianych do zainwestowania a przylegajcych do drogi krajowej nr 15 wyznaczaş pas terenu o szerokoci co najmniej 10 m o funkcji drogi serwisowej,

° na terenach czciowo zainwestowanych na których nie ma mo liwoci przebiegu drogi serwisowej wzdłu drogi krajowej; powizania z ustalonymi skrzy owaniami przewiduje si poprzez system innych dróg,

° na terenach pozostałych – rola, las istnieje dostpnoş do projektowanych skrzy owa poprzez istniejce drogi.

5.2. ELEKTROENERGETYKA Na obszarze miasta i gminy Czerniejewo przewiduje si: − DLA LINII 220 kV PSE S.A. nie wyklucza w przyszłoci ewentualnej przebudowy na lini o napiciu 400 kV wzgldnie na lini wielotorow przy zachowaniu istniejcej szerokoci obszaru ograniczonego uytkowania wzdłu linii, − dla linii elektroenergetycznej – 100 kV przebieg linii na kierunkach Czerniejewo – Skie- reszewo, Czerniejewo – Gniezno Południe i Czerniejewo – Wrzenia, − DLA SIECI REDNIEGO NAPICIA 15 kV przewiduje si sieş kablowo napowietrzn. Rodzaj zaleny od rodzaju odbiorcy oraz moliwoci finansowych. − STACJI TRANSFORMATOROWYCH 15/0,4 kV – budowa nowych stacji zostanie po- dyktowana procesami inwestycyjnymi. − Uwarunkowania przy przebiegu linii 220 i 110 kV Dla linii wysokiego napicia konieczne jest zapewnienie odpowiednich stref (pasów) wolnych od zabudowy – obszarów ograniczonego uytkowania, w których przez dłuszy okres nie mog przebywaş ludzie. Jest to zwizane z polem elektrycznym wywołanym przez czynn lini. ______55 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Odległoş od skrajnych przewodów po obu stronach sieci do budynków mieszkalnych powinna wynosiş minimum: 1) dla linii 220 kV – 26,0 m (po uwzgldnieniu odległoci zawieszenia skrajnych przewodów od osi linii – po 8 m, obszar ograniczonego uytkowania wynosi ok. 70 m) 2) dla linii 110 kV – 14,5 m 3) dla linii 15 kV – 7,5 m.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.5.4

1.5.4. Kierunki rozbudowy sieci elektroenergetycznych. W oparciu o istniejc sieş energetyczn przy opracowywaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zaopatrzenie w energi elektryczn bdzie rozpa- trywane indywidualnie. Stacje transformatorowe na wydzielonych działkach lub w obrbie pasów komunikacyjnych. Na terenie objtym zmian Studium nie przewiduje si nowych linii wysokiego napicia.

5.3. ZAOPATRZENIE W WOD I ODPROWADZENIE CIEKÓW, GOSPODAR- KA ODPADAMI Zaopatrzenie w wod Gmina obecnie jest prawie w 100 % zwodocigowana. Aby zaopatrzyş w wod tereny projektowanej zabudowy letniskowej, przewidywanej w okolicach wsi Graby, naley dopro- wadziş sieş wodocigow do Grabów od strony ul. Poznaskiej tworzc obieg zamknity pozwalajcy utrzymaş równe cinienie w sieci. Stacje wodocigowe wodocigów grupowych jak indywidualnych wymagaj rozbudowy o drug studni w Kosmowie.

Odprowadzenie cieków Prawidłowe odprowadzenie cieków, budowa nowych oczyszczalni obsługujcych jak najwiksze tereny zainwestowania s istotnym warunkiem rozwoju gminy. W pierwszej kolejnoci naley doprowadziş do pełnego uzbrojenia miasta Czerniejewa tj. wybudowaş sieş kanalizacyjn i oczyszczalni cieków. Oczyszczalni dla całego miasta przewidziano w południowo-wschodniej czci miasta. cieki po oczyszczeniu odprowadzane bd do rz. Wrzenicy. ______56 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Ponadto przewiduje si nowe oczyszczalnie cieków w Kosmowie i Szczytnikach Czernie- jewskich. Dla wsi Kosmowo naley wybudowaş oczyszczalni cieków, lokalizacj jej przewidziano przy prawym dopływie Wrzenicy małej. Oczyszczalnia ta ma zbieraş cieki z okolicznych wsi. Lokalizacja oczyszczalni dla wsi Szczytniki Czerniejewskie przewidziana jest nad rz. Wrzenic Mał. W pozostałych wsiach postuluje si stosowanie zbiorników szczelnych, lub podniesienie standardu rozwiza indywidualnych przez stosowanie małych przydomowych oczyszczalni cieków.

Gospodarka odpadami

Władze samorzdowe zobligowane ustawowo do zapewnienia ochrony rodowiska przed odpadami rozpatruj na poziomie powiatowym moliwoş zlokalizowania i urzdzenia wspólnego wysypiska odpadów w ramach zwizku gmin. Miasto i gmina Czerniejewo z uwagi na wyjtkowo trudne warunki gruntowo-wodne przyst- puje do wspólnej inwestycji.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.5.2 i 1.5.3

1.5.2. Kierunki rozwoju systemu zaopatrzenia w wod. Istniejcy system zaopatrzenia w wod tj. ujcie wody w Kosmowie oraz magistrala wodocigowa w cigu ul. Kociuszki oraz drogi krajowej nr 15 do wysokoci cmentarza s podstaw do rozbudowy sieci rozdzielczej zaopatrujcej projektowane tereny zabudowy mieszkaniowej i działalnoci gospodarczej.

1.5.3. Kierunki rozwoju systemu odprowadzania i unieszkodliwiania cieków. Zgodnie z programem ogólnym gospodarki wodno-ciekowej zakłada si odprowadzenie cieków kolektorem sanitarnym przesyłowym do oczyszczalni w Gnienie oraz doko czenie budowy kanalizacji sanitarnej w ydowie.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.5.5

1.5.5. Kierunki rozbudowy systemu zaopatrzenia w gaz i ciepło.

______57 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Wyposa enie terenu w sieş gazow mo e nastpiş po roku 2007. Do czasu zgazyfikowania terenu ródłem ciepła s lokalne kotłownie.

______58 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

6. OBSZARY DLA KTÓRYCH NALEY SPORZDZIŞ MIEJSCO- WE PLANY ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Uzupełnienie o pkt 1.6, 1.7, 1.8, 1.9, 1.11 i 1.12 – czş II 1.6. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym 1.7. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym ustalone w planie zagospodarowania przestrzennego województwa oraz programów, o których mowa w art. 48 ust. 1. 1.8. Obszary, dla których obowizkowe jest sporzdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1.9. Obszary, na których gmina zamierza sporzdziş miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 1.11. Obszary nara one na niebezpiecze stwo powodzi i osuwania si mas ziemnych 1.12. Obiekty, obszary i granice wymagajce uwzgldnienia zgodnie z Art. 10 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – nie wystpujce na obszarze objtym zmian Studium.

______59 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

6. OBSZARY DLA KTÓRYCH NALEY SPORZDZIŞ MIEJSCOWE PLANY

ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

Zgodnie z ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym art. 6 pkt 7 i 8 oraz art. 13 na obszarze miasta i gminy Czerniejewo wyróniono obszary dla których naley sporzdziş obowizkowo miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z tytułu:

− PRZEPISÓW SZCZEGÓLNYCH do których zaliczono: − „Ustaw o ochronie dóbr kultury i muzeach” (Dz.U. nr 56 poz. 322 z 1990 r.) oraz zalecenia słub konserwatorskich, według których opracowaniom podlega całoş obszaru ródmiecia objtego stref ochrony konserwatorskiej.

− Z TYTUŁU POTRZEB REALIZACJI ZADA PUBLICZNYCH NALE CYCH DO GRUPY URZDZE o zasigu oddziaływania REGIONALNYM I PONADLOKALNYM. Plany, które naley opracowaş dla URZDZE o zasigu RE- GIONALNYM proponuje si włczyş do grupy zada wojewódzkich: − opracowanie planu rewaloryzacji terenu ródmiecia m. Czerniejewa, − opracowanie planu pod obiekty zwizane z obsług Szlaku Piastowskiego. Plany, które naley opracowaş dla URZDZE o zasigu PONADREGIONALNYM proponuje si włczyş do grupy zada rzdowych. Do tej grupy naley przebudowa linii elektroenergetycznej 220 kV na kierunku Ptnów – Czerwonak.

− Z TYTUŁU REALIZACJI USŁUG PUBLICZNYCH o znaczeniu LOKALNYM: Plany, które naley opracowaş z tytułu usług publicznych obejmuj przede wszystkim obiekty owiaty, zdrowia, administracji, hotele oraz urzdzenia infrastruktury technicznej nie bdce w granicach pasa drogowego. Zasigi terenowe dla ww. opracowa planistycznych zostan ustalone w wyniku negocjacji terenowo-prawnych przeprowadzonych przez samorzd.

Uzupełnienie o tekst zmiany studium – czş II pkt 1.6, 1.7, 1.8, 1.9, 1.11 i 1.12

1.6. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym.

Adaptuje si istniejce inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym: szkoł, bo- isko, sal gimnastyczn, przedszkole i orodek zdrowia. Ponadto gmina zrealizuje:

______60 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

1.7. Obszary na których rozmieszczone bd inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego woje- wództwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1.

Na obszarze zmiany Studium nie przewiduje si nowych inwestycji o znaczeniu ponadlokalnym ustalonych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa oraz w programie o którym mowa w art. 48 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, oprócz wymienionych w czci Uwarunkowania pkt. 2.14.

1.8. Obszary, dla których obowi zkowe jest sporz dzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Na obszarze zmiany Studium nie wyznacza si terenów dla których obowizkowe jest sporzdzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz terenów które wy- magałyby przeprowadzenia scale i podziału nieruchomoci. Nie przewiduje si równie obszaru na którym mo na by zlokalizowaş obiekt handlowy o powierzchni sprzeda y powy ej 2000 m2.

1.9. Obszary, na których gmina zamierza sporz dziş miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego

W chwili obecnej gmina Czerniejewo przystpiła do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej, terenów usługowych i komunikacyjnych w ydowie, dz. nr ewid. 51 i cz. dz. nr ewid. 52, 55 – uchwała Rady Miej- skiej w Czerniejewie nr XXIV/121/2004 z dnia 28.12.2004. Ponadto w zwizku ze zmian Studium niezbdne jest dokonanie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmujcego działki nr ewid. 345 i 321 w ydowie – uchwała Rady Miejskiej Gminy Czerniejewo nr VIII/49/2003 z dnia 1.09.2003 r. (Dz.Urz.Woj.Wlkp. nr 191 poz. 3545 z 11.12.2003 r. Nale y równie opracowaş miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dotyczce terenów zabudowy mieszkaniowo-usługowej i terenów aktywizacji gospodarczej wyznaczonych zgodnie z niniejszym opracowaniem.

1.11. Obszary naraone na niebezpiecze stwo powodzi i osuwania si mas ziemnych

______61 STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWA I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY CZERNIEJEWO

Na terenie gminy Czerniejewo wystpuj niewielkie tereny zalewane wodami po- wierzchniowymi szczególnie w obrbie dna dolin rzeki Wrzenicy i Małej Wrzenicy. Dla tych rzek nie zostało wykonane studium okrelajce w szczególnoci granice bezporedniego zagro enia powodzi, zgodnie z art. 82 ust. 2 ustawy Prawo wodne. Spadki terenu na przewa ajcym obszarze gmin wynosz 0 – 2 %. Jedynym obszarem gdzie wystpiş mo e zjawisko osuwania si mas ziemi jest rejon Pawłowa, gdzie spadki terenu lo- kalnie przekraczaj 5 %. Na obszarze objtym zmian Studium wy ej omawiane zjawiska nie wystpuj.

1.12. Obiekty, obszary i granice wymagaj ce uwzgldnienia zgodnie z art. 10 ust. 2 Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - nie wystpuj ce na obszarze objtym zmian Studium. − obiekty lub obszary, dla których wyznacza si w zło u kopaliny filar ochronny; − obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych. Obowizujce na nich ograniczenia prowadzenia działalnoci gospodarczej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271); − obszary wymagajce przekształce , rehabilitacji i rekultywacji; − granice terenów zamknitych i ich stref ochronnych; − inne obszary problemowe, w zale noci od uwarunkowa i potrzeb zagospodarowania wystpujcych w gminie.

______62