(FINANCIEEL) JAARVERSLAG

2019

Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden te INHOUDSOPGAVE

A TOELICHTING OP ONDERDELEN VAN HET JAARVERSLAG Bestuursverslag 1 Rapportage toezichthoudend orgaan 53 Bijlage 1: Doelstellingen/ambities werkdomeinen SWV PO 58 Kengetallen 63

B JAARREKENING B1 Grondslagen 64 B2 Balans per 31 december 2019 68 B3 Staat van baten en lasten 2019 70 B4 Kasstroomoverzicht 2019 71 B5 Toelichting behorende tot de balans 72 B6 Toelichting behorende tot de staat van baten en lasten 77 B7 Overzicht verbonden partijen 86 B10 Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen 87 B11 Gebeurtenissen na balansdatum 88 B12 Bestemming van het exploitatieresultaat 92 B13 Ondertekening Jaarverslag 93

C OVERIGE GEGEVENS C1 Controleverklaring 94

Bestuursverslag 2019

Naam Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden Werkgeversnummer 21666 Postbus Duindoornhof 1, 3355 RP Papendrecht Bezoekadres Duindoornhof 1 Postcode 3355 RP Woonplaats Papendrecht

1

Inhoudsopgave Inhoudsopgave ...... 2 1. Algemeen ...... 4 1.1 Doelstelling van de organisatie ...... 4 1.2 Juridische structuur ...... 6 1.3 Interne organisatiestructuur ...... 6 1.4 Belangrijke elementen van het gevoerde beleid ...... 10 1.5 Zaken met een politieke of maatschappelijke impact ...... 11 1.6 Informatie over de maatschappelijke aspecten van het ‘ondernemen’ ...... 11 2. Governance ...... 13 2.1 Ontwikkelingen op het gebied van governance ...... 14 2.2 Vermelding code goed bestuur...... 14 2.3 Vermelding van de afwijkingen van deze code en toelichting ...... 14 2.4 Horizontale verantwoording ...... 14 3. Onderwijs ...... 16 3.1 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar ...... 16 3.2 Verwachte toekomstige ontwikkelingen ...... 27 4. Kwaliteitszorg ...... 29 4.1 Overige ontwikkelingen in het afgelopen jaar ...... 29 4.2 Afhandeling van klachten ...... 31 5. Onderzoek ...... 31 6. Internationalisering ...... 31 7. Personeel ...... 31 7.1 Zaken in het afgelopen jaar met een behoorlijke personele betekenis ...... 31 7.2 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen ...... 31 7.3 Verwachte toekomstige ontwikkelingen ...... 32 7.4 Gevoerd beleid inzake beheersing van uitkeringen na ontslag ...... 32 8. Huisvesting ...... 32 8.1 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen ...... 32 8.2 Verwachte toekomstige ontwikkelingen ...... 32 9. Samenwerkingsverbanden en verbonden partijen ...... 33 9.1 De schoolbesturen waarbij de rechtspersoon is aangesloten ...... 33 9.2 Ontwikkelingen bij / in relatie tot verbonden partijen ...... 33 10. Financiën ...... 34 10.1 Financiële positie op balansdatum en toelichting ...... 34 10.2 Toelichting op de ontwikkeling van de balansposten ...... 37 10.3 Analyse realisatie exploitatie t.o.v. begroting ...... 38 10.4 Analyse realisatie exploitatie t.o.v. vorig jaar ...... 40 10.5 Toelichting op het investeringsbeleid ...... 41 10.6 Toelichting op kasstromen en financiering ...... 41 10.7 Informatie over financiële instrumenten ...... 41 10.8 In control statement ...... 41 10.9 Treasurybeleid ...... 41 10.9.1 Beschrijving van het beleid ...... 41

2

10.9.2 Uitvoering van het beleid in de praktijk ...... 42 10.9.3 Informatie over uitstaande beleggingen, leningen, aangetrokken leningen en afgesloten derivatenovereenkomsten ...... 42 10.10 Continuïteitsparagraaf ...... 43 10.10.1 A.1 Kengetallen T tot en met T+5 ...... 43 10.10.2 A.2 Meerjarenbegroting T tot en met T+5 ...... 43 10.10.3 B.1 Rapportage aanwezighed en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem ...... 47 10.10.4 B.2 Beschrijving van de belangrijkste risico’s en onzekerheden ...... 49 10.10.5 B.3 Rapportage toezichthoudend orgaan ...... 53 BIJLAGE 1: Doelstellingen/ambities werkdomeinen SWV t.b.v. het bestuursverslag SWV PO ...... 58

3

1. Algemeen

Inleiding Het SWV is in januari 2018 overgegaan van een stichtingsbestuur naar een verenigingsstructuur. Vertegenwoordigers van elf schoolbesturen in de regio hebben zitting in de ledenvergadering en zijn toezichthouders. Met dit model wordt op een organieke wijze invulling gegeven aan de wettelijk verplichte scheiding tussen bestuur en intern toezicht. De directeur-bestuurder functioneert als verenigingsbestuur en de algemene vergadering van de vereniging fungeert als intern toezichthoudend orgaan. Er is een onafhankelijk voorzitter van de Algemene Vergadering (AV) en van de Auditcommissie.

Ultimo 2018 is het SWV gestart met het inrichten van de zogenaamde programma’s. Deze twaalf programma’s zijn gekoppeld aan de kerndoelen van het SWV. De programma’s zijn erop gericht transparantie te bieden in het geheel van het aanbod van ondersteuning voor de scholen. Ingebed in deze programma’s biedt het SWV op breed gebied ondersteuning aan de scholen door het beschikbaar stellen van specialisten via de kernteams. De twaalf programma’s dragen bij aan het koppelen van middelen aan de doelen.

In het schooljaar 2018-2019 is het SWV gestart met het voeren van (tussen)evaluatiegesprekken met de scholen. In deze gesprekken komt de doelmatigheid van de bestede middelen, ondersteuning en toekomstige ondersteuningsmogelijkheden aan de orde. Er vindt tevens verslaglegging van deze gesprekken plaats. De cyclus in een schooljaar bestaat uit een tussen- en eindevaluatiegesprek.

1.1 Doelstelling van de organisatie

Ieder kind heeft recht op passend onderwijs.

Soms hebben leerlingen op school extra ondersteuning nodig. Te denken valt aan leerlingen met een beperking of leerprobleem, maar ook meer begaafde leerlingen. Alle scholen binnen het Samenwerkingsverband PO Drechtsteden bieden een pakket basisondersteuning. De basisondersteuning is samen met de scholen bepaald. De basisondersteuning bestaat uit onder andere ondersteuning bij lezen en rekenen, Nederlandse les voor anderstaligen (NT2) en een aanbod voor leerlingen die meer uitdaging nodig hebben. Ter

4

aanvulling op de basisondersteuning kunnen alle scholen binnen het samenwerkingsverband ook extra ondersteuning aanvragen.

Deze komt ten goede aan basisschoolleerlingen die extra ondersteuning nodig hebben voor hun gedrag, een verstandelijke en/of lichamelijke beperking of een psychiatrische stoornis. Elke school waar het kind is aangemeld heeft zorgplicht en is verantwoordelijk voor het zoeken naar een passende onderwijsplek voor iedere leerling. De school overlegt hiervoor met de ouders, eventueel met de school of kinderdagopvang van herkomst, het samenwerkingsverband en/of met andere scholen in de regio. Voor de meeste leerlingen is plaatsing op een school dichtbij huis het beste. Vanuit het Samenwerkingsverband PO Drechtsteden kijken wij daarom altijd eerst of de reguliere school in de eigen buurt het passend onderwijs kan bieden, eventueel met extra ondersteuning. Voor sommige kinderen kan het Speciaal Basis Onderwijs (SBO) of Special Onderwijs (SO) meer passend zijn.

Onze visie schetst een breed gedragen en richtinggevend beeld voor het organiseren van kwalitatief passend onderwijs in het kader van de zorgplicht en indien noodzakelijk de daarbij behorende ondersteuning voor alle kinderen die wonen binnen de grenzen van het Samenwerkingsverband. Hierbij wordt enerzijds duidelijk de verdeling van verantwoordelijkheden tussen Samenwerkingsverband, ketenpartners en individuele schoolbesturen erkend. Anderzijds streven we naar een zo nauw mogelijk samenwerking en afstemming, zowel tussen schoolbesturen onderling als tussen partners (Samenwerkingsverband, schoolbesturen, gemeenten en andere ketenpartners). Leren van elkaar wordt gezien als een voorwaarde voor succes.

De missie van het Samenwerkingsverband luidt: “Het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden brengt samenwerking tussen de deelnemende schoolbesturen tot stand en onderhoudt deze, gericht op het bieden van een passende onderwijsplek voor alle leerlingen. Deze samenwerking vindt zijn grondslag in het wettelijk kader en Referentiekader Passend Onderwijs. Het Samenwerkingsverband heeft haar visie en strategische doelstellingen vastgelegd in het Ondersteuningsplan. Dit Ondersteuningsplan is een coproductie die in 2016 tot stand is gekomen met de schoolbesturen. De inzichten, vastgelegd in de opmaat naar het Ondersteuningsplan voor de periode 2020-2024 heeft daarnaast al grote invloed op de ambities en doelstellingen zoals geëvalueerd in dit verslag.

5

1.2 Juridische structuur

De rechtspersoon is een vereniging met de naam Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden. De vereniging was tot 18 januari 2018 een Stichting met dezelfde naam en de vereniging is opgericht in 2018 en gevestigd te Papendrecht. De vereniging is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 59078936.

De leden van het Samenwerkingsverband PO Drechtsteden vormen een vereniging. Vertegenwoordigers van elf schoolbesturen in de regio hebben zitting in de ledenvergadering en zijn toezichthouders. De elf schoolbesturen bestaan uit:  Stichting Openbaar Basisonderwijs  Vereniging tot stichting en instandhouding van een School met den Bijbel te Alblasserdam  Stichting Openbaar Primair Onderwijs Papendrecht en  Vereniging voor Christelijk Onderwijs Papendrecht en Sliedrecht  Stichting OZHW voor PO & VO  Stichting Katholiek Onderwijs Bernardus Alfrink te  Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hendrik-Ido-Ambacht (SOPHIA)  PIT kinderopvang & onderwijs  Stichting SPON  Stichting LEV-WN (voorheen GPO-WN)  Stichting Yulius Onderwijs

Het Samenwerkingsverband wordt bestuurd door de directeur-bestuurder. Hij is tevens, samen met de sectordirecteuren, belast met de operationele aansturing van het Samenwerkingsverband, alsmede de ontwikkeling en de uitvoering van het beleid.

1.3 Interne organisatiestructuur

Zoals in paragraaf 1.2 is aangegeven wordt het Samenwerkingsverband bestuurd door een directeur-bestuurder. De directeur-bestuurder is samen met de sectordirecteuren belast met de operationele aansturing van het Samenwerkingsverband en de ontwikkeling en de uitvoering van het beleid. In onderstaande tabel is een organogram van het Samenwerkingsverband opgenomen. Een sectordirecteur is verantwoordelijk voor de aansturing van de onderwijsspecialisten en de andere sectordirecteur is verantwoordelijk voor de aansturing van de orthopedagogen en het zogenaamde Loket. Het Loket is verantwoordelijk van de administratieve afhandeling van de

6

toegewezen middelen aan de schoolbesturen. De directeur-bestuurder en de sectordirecteuren worden ondersteund door het secretariaat.

Organogram Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden

7

Aantal leerlingen SWV PO

In bovenstaande tabel is het leerlingenverloop van het SWV weergegeven. Het aantal leerlingen in het basisonderwijs is de afgelopen jaren redelijk stabiel gebleven. De verwachting is dat het aantal leerlingen in zowel het basisonderwijs als het speciaal basis onderwijs (SBO) en het speciaal onderwijs (SO) de komende jaren stabiel blijft. De verplichte afdrachten voor het SBO en SO waren in kalenderjaar 2019 ruim € 2.875.000. De overdrachtsverplichting BaO bedroeg in 2019 € 970.000.

Het aantal basisschoolleerlingen per 1-10-2018 bedraagt 12.052, het aantal SBO-leerlingen 297 en het aantal SO-leerlingen 187.

Het aantal basisschoolleerlingen per 1-10-2019 bedraagt 11.979, het aantal SBO-leerlingen 304 en het aantal SO-leerlingen 192.

TLV’s SBO/SO In onderstaande tabellen worden de TLV’s van het SBO en SO (nieuwe leerlingen en verlengde herindicatie) weergegeven over de jaren 2017, 2018, 2019. Een TLV is een toelaatbaarheidsverklaring voor het SBO (Speciaal Basis Onderwijs) en SO (Speciaal Onderwijs). De verwijzing van een leerling naar het SO en SBO wordt gedaan door het ondersteuningsteam van een school (OT) waar ook de orthopedagoog van het SWV deel vanuit maakt. Deze

8

ondertekent namens het SWV de TLV-aanvraag. De TLV wordt formeel afgegeven door de directeur-bestuurder van het SWV. De leerling wordt vervolgens, indien er voldoende plek is, geplaatst op een SBO- of SO-school. Bij een SBO+ is er sprake van een grotere ondersteuningsbehoefte dan bij het SBO. Bij het SO3/SO4 is er sprake van een intensievere ondersteuningsvraag op het gebied van gedrag, lerend vermogen en structuur t.o.v. het SBO. In 2019 waren de kosten voor het SBO/SO bij het SWV € 2.900.000 (2018: € 2.500.000). Ondanks de inspanningen van de verschillende arrangementen vanuit het SWV stegen de TLV’s jaarlijks. Niet duidelijk is hoe deze stijging tot stand komt. De inspanningen vanuit het SWV zouden er ook toe hebben kunnen leiden dat het aantal TLV’s minder hard is gestegen. De arrangementen vanuit het SWV zijn er op gericht zo veel mogelijk leerlingen thuisnabij passend onderwijs te bieden.

9

1.4 Belangrijke elementen van het gevoerde beleid

Binnen Passend Onderwijs staat het schoolmodel voor het overhevelen van vrijwel alle middelen naar de besturen, terwijl het expertisemodel uitgaat van een SWV dat vrijwel uitsluitend haar expertise inbrengt ten behoeve van de aangesloten scholen. SWV Drechtsteden heeft gekozen voor een hybride mengvorm, waarbij zowel middelen worden overgedragen, maar tevens de expertise van medewerkers ten dienste van de scholen wordt ingezet. Bij de keuze voor dit model past een team aan professionele medewerkers die als onderwijsspecialist, dan wel als orthopedagoog werkzaam zijn in en voor de scholen.

Alle besturen ontvangen een vaste voet per leerling voor de basisondersteuning. Dit bedrag was in 2019 € 80,- per leerling. Hiervan was € 72,- bestemd voor uitgaven aan extra ondersteuning door medewerkers binnen het bestuur. De overige € 8,- kon worden besteed aan eventueel externe expertise of ondersteuning.

Daarnaast zet het SWV in op extra ondersteuning op tal van terreinen. Het SWV werkt met kernteams. Kernteams zijn verbonden aan de scholen. Het kernteam bestaat uit de intern begeleider van de school, een orthopedagoog en een of meerdere onderwijsspecialist(en). De kernteams zijn weer ondergebracht in twee gebiedsteams. Alle scholen hebben middels het kernteam vaste specialisten die voor hen aanspreekpunt zijn. De orthopedagogen en onderwijsspecialisten bieden elk vanuit de eigen expertise laagdrempelig ondersteuning. Zij leren daardoor de aan hen

10

toevertrouwde scholen kennen, waardoor ze ook gericht kunnen adviseren over het zorgsysteem en het pedagogisch/didactisch klimaat van de school.

Het leesarrangement, het rekenarrangement zijn in 2019 voortgezet, waarbij de criteria voor toekenning van het arrangement strikt zijn toegepast. Deze arrangementen zijn bedoeld voor leerlingen met stoornissen en dus niet voor activiteiten die onder de basisondersteuning vallen. De interne scholing is in 2019 ongewijzigd gebleven.

In augustus 2018 ontvingen de besturen voor hun leerlingen de arrangementsmiddelen voor het eerst in één bedrag. Deze beleidslijn is voortgezet in 2019. Daarmee was 2019 het eerste volledige jaar waarin alle arrangementsmiddelen volledig en vooraf waren toegekend aan de besturen. Dit betrof in totaal een bedrag van € 575.000 + een reservebudget van € 75.000.

1.5 Zaken met een politieke of maatschappelijke impact Passend Onderwijs is omvattend. In het maatschappelijk debat en in de media zien dat het debat rond Passend Onderwijs zich vaak verengt tot ‘thuiszittende leerlingen’ en wordt passend onderwijs vaak in samenhang genoemd met de transitie van de jeugdzorg. Voor SWV Drechtsteden geldt dat voorkomen van thuiszitters samen mét onze partners in de jeugdkolom een grote prioriteit kent. Iedere (dreigende) thuiszitter komt snel in beeld en gezamenlijk worden tal van (maatwerk) activiteiten verricht om het thuiszitten af te wenden, dan wel op te lossen. Het aantal thuiszitters volgens de wettelijke definitie schommelt door het jaar heen. Het SWV heeft samen met andere verbanden een initierende rol in het verbinden van onderwijs en jeugdhulp. Vanaf juni 2018 tot oktober 2019 is samen met omliggende SWV- en, beleidsambtenaren jeugd e/o onderwijs, Stichting Jeugdteams en de Serviceorganisatie Jeugd een agenda uitgerold voor een drietal gezamenlijke doelen: Een vaste schakel of team voor doorverwijzing naar jeugdhulp aan iedere school; 2 Het mogelijk maken van jeugdhulp in de school; 3 Het vroeg signaleren in het onderwijs verbinden met jeugdhulp. Met betrekking tot de eerste twee doelen worden in 2020 de concrete resultaten zichtbaar. Met betrekking tot vroegsingnaleren is nog geen concreet resultaat geboekt.

1.6 Informatie over de maatschappelijke aspecten van het ‘ondernemen’

Het SWV biedt haar medewerkers goede arbeidsomstandigheden. Voorbeelden daarvan zijn:

11

 Medewerkers worden actief gevraagd mee te denken over verbetering bedrijfsvoering;  Grote aandacht en budget persoonlijke ontwikkeling medewerkers;  Medewerkers krijgen ruimte voor het combineren van werk en zorg of andere maatschappelijke taken;  Het in dienst nemen van collega’s die minder kansen hebben op de arbeidsmarkt, zoals 50-plussers met veel ervaring;  Het implementeren van een accuraat functiebouwhuis;  Het actief bieden van stage- en/of werkervaringsplaatsen.

12

2. Governance

Op 18 januari 2018 is de rechtspersoon omgezet van een stichting naar een vereniging. De besturen zijn allen lid van de Algemene Vergadering (hierna AV). Er is een onafhankelijk voorzitter van de AV en van de Auditcommissie. Naast de Auditcommissie beschikt de AV over een remuneratiecommissie.

De Auditcommissie is een vaste commissie van de AV. Bij het uitvoeren van de verantwoordelijkheden als toezichthoudend orgaan. De Auditcommissie ondersteunt de AV bij het uitvoeren van de verantwoordelijkheden als intern toezichthoudend orgaan, specifiek bij het uitoefenen van het toezicht op de rechtmatigheid en doelmatigheid van het financieel beheer en beleid van de vereniging en de financiële sturing door de directeur-bestuurder. De Auditcommissie neemt geen bevoegdheden over van de AV. Zij bereidt uitsluitend beslissingen van de AV voor en treedt in opdracht van de AV op als gesprekspartner en klankbord van de directeur-bestuurder.

De Remuneratiecommissie is een vaste commissie van de AV bij het uitvoeren van de verantwoordelijkheden als toezichthoudend orgaan. De Remuneratiecommissie vertegenwoordigt c.q. adviseert de AV bij het uitvoeren van de verantwoordelijkheden als intern toezichthoudend orgaan, specifiek bij het uitoefenen van de werkgeversrol richting de directeur- bestuurder. De Remuneratiecommissie neemt voor wat betreft de adviestaken geen bevoegdheden over van de AV. Zij bereidt in die gevallen uitsluitend beslissingen van de AV voor en treedt in opdracht van de AV op als gesprekspartner en klankbord van de directeur-bestuurder.

De AV beschikt over een evaluatiekader algemene vergadering, welke is opgesteld bij de omzetting van stichting naar de vereniging in 2018. Dit evaluatiekader vormt het raamwerk om het eigen functioneren van de AV jaarlijks te evalueren. De AV is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het eigen functioneren. De voorzitter van de AV initieert periodieke reflectie en evaluatie. De voorzitter kan daarnaast met de afzonderlijke leden spreken over hun functioneren.

Minimaal eenmaal per jaar voert de AV een systematische evaluatie uit van het functioneren en de effectiviteit van het eigen handelen, eventueel onder externe begeleiding. De directeur-bestuurder participeert in deze evaluatie, tenzij de AV anders besluit. Indien de directeur-bestuurder niet aanwezig is, wordt vooraf om inbreng gevraagd en achteraf een terugkoppeling gegeven.

13

De AV beschikt tevens over een toezichtskader. Aan de hand van dit kader vindt binnen de vereniging door de AV het intern toezicht plaats op het beleid van de directeur-bestuurder en op de besturing van en de gang van zaken binnen de vereniging.

2.1 Ontwikkelingen op het gebied van governance

Zoals eerder aangegeven is op 18 januari 2018 de rechtspersoon omgezet van een stichting naar een vereniging. Dit bestuursmodel biedt de mogelijkheid om te werken met een professioneel bestuur in vorm van een directeur-bestuurder met doorzettingsmacht, die namens de schoolbesturen uitvoering geeft aan de wettelijke opdracht. In dit model wordt op een organieke wijze invulling gegeven aan de wettelijk verplichte scheiding tussen bestuur en intern toezicht. De directeur-bestuurder functioneert als verenigingsbestuur en de algemene vergadering van de vereniging fungeert als intern toezichthoudend orgaan.

2.2 Vermelding code goed bestuur

Het Samenwerkingsverband is gebonden aan de Code Goed Bestuur van de PO-Raad. Het Samenwerkingsverband onderschrijft de Code.

2.3 Vermelding van de afwijkingen van deze code en toelichting

Het Samenwerkingsverband voldoet aan de Code Goed Bestuur van de PO- Raad.

2.4 Horizontale verantwoording Het Samenwerkingsverband streeft naar een goed evenwicht tussen verticale en horizontale verantwoording en biedt daarmee inzicht aan een relevant forum over het eigen doen en laten in relatie tot die partner. Daarmee beoogt het SWV bij te dragen aan de aanspreekbaarheid van de organisatie en het maatschappelijk draagvlak te vergroten. Het leervermogen ten aanzien van alle partners en het adequaat functioneren van het SWV neemt hier een belangrijke plaats in. De context daarvan betreft niet alleen structuur, maar ook cultuur. Nadrukkelijk werkt het Samenwerkingsverband aan heldere en open communicatiekanalen en neemt het in tal van ontwikkelingen een pro-actieve houding aan. Doel is om samen met partners ontwikkelingen in gang te zetten en resultaat te boeken ten aanzien van passend onderwijs.

14

Voor wat betreft de horizontale verantwoording richt het SWV zich in deze tot een aantal belanghebbenden en partners. Deze worden hiernavolgend genoemd, met een korte toelichting op de verantwoording specifiek ten aanzien van deze partner.  De medezeggenschapsraad alsmede de OPR, waarin tevens ouders zijn vertegenwoordigd. Het delen van informatie, soms ter verkrijging van instemming en het actief betrekken van deze gremia bij ontwikkelingen. Nadrukkelijk zal in 2020 gezocht worden naar overlegvormen waarbij de OPR en de MR actief worden betrokken en geconsulteerd over beleid waarop zij instemmings- en/of adviesrecht genieten.  De besturen van de gemeenten binnen het SWV Gemeenten vormen de belangrijkste partners op het gebied van jeugdhulp en zijn daarnaast vanuit hun wettelijke taak betrokken op vele aspecten van het onderwijs. Naar gemeenten toe duiden we actief onze rol als SWV en leggen we initiatieven voor die de integratie tussen jeugdhulp en onderwijs verbeteren.  Stichting Jeugdteams Gemandateerd vanuit alle gemeenten is deze stichting in alle gemeenten actief op het terrein van jeugdhulp. Namens het college kunnen zij leerlingen doorverwijzen voor jeugdhulp. Samen met de Stichting zet het SWV zich in om de integratie van onderwijs en jeugdhulp in de praktijk werkbaar en zichtbaar te maken. Medio 2020 zal de regio ZHZ keuzes maken over de verlenging van de contracten met de jeugdhulppartners, waaronder Stichting Jeugdteams. Op het moment van schrijven van dit verslag was nog onzeker of de samenwerkende gemeenten de ingezette koers met de huidige partners zal voortzetten.  Serviceorganisatie Jeugd De SOJ is vanuit de regio ZHZ gemandateerd aanvragen voor jeugdhulp te beoordelen en de bekostiging door te zetten naar een gecontracteerde aanbieder. Veel arrangementen vanuit het onderwijs gaan samen op met een dergelijke hulpverlening. We zoeken met elkaar naar passende oplossingen, waarbij bureaucratie steeds meer wordt vermeden.  Naburige Samenwerkingsverbanden Ouders en leerlingen houden zich niet aan grenzen van SWV-en. Daarom is een goede collegiale afstemming met alle naburige SWV-en cruciaal. We vinden elkaar in de passie om het beste onderwijs voor ieder kind te realiseren en maken daartoe sluitende afspraken over financiering en zorgroutes.  De adviesraad van het SWV, waarin scholen zijn vertegenwoordigd.

15

Hoewel de adviesraad geen zelfstandig orgaan is, verdient het te worden genoemd op deze plaats. Waar de verticale verantwoording zich richt tot de ledenvergadering van de AV, is de adviesraad de interne sparringpartner die als critical friend het SWV gevraagd en ongevraagd adviseert. Het brengt hiermee een goede balans aan in de beide vormen van verantwoording.

3. Onderwijs

3.1 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen jaar

De activiteiten vonden plaats, zoals omschreven in het ondersteuningsplan en in paragraaf 1.4. Van deze activiteiten lichten we er een aantal uit in dit jaarverslag.

Beleid thuiszitters

De 13 leerlingen in 2019 is het totaal aantal dat aan de Inspectie is gemeld. Op ieder moment zijn er dus gemiddeld ca 1 (soms 0, soms 2) thuiszitters. Ook voor thuiszitters die meerdere kwartalen worden gemeld bij de Inspectie is wel een aanbod, bijvoorbeeld via het ASVZ, maar dit is formeel geen onderwijs. Een leraarondersteuner van het SWV verzorgt daar onderwijs op een aantal dagdelen per week

Het aantal thuiszitters is vanaf 2017 gedaald. De criteria voor thuiszitters voor de Inspectie is om aan te sluiten bij hoe de term ‘thuiszitters’ in de praktijk gebruikt wordt, namelijk als verzamelterm voor langdurig relatief

16

verzuim langer dan vier weken en voor absoluut verzuimers (groepen 2a, 2b en 3). Er is een protocol voor thuiszitters, waarin stapsgewijs is opgenomen welke stappen alle betrokkenen moeten ondernemen (de school, het SWV, jeugdzorg, etc.). De kernteams werken samen met de school preventief om te beoordelen of er sprake is van een dreiging dat de leerling thuis komt te zitten. De school onderzoekt samen met het kernteam van het SWV wat mogelijke oplossingen zijn. Dit kan zijn een andere school (SBO/SO), het inschakelen van jeugdzorg, dagbehandelingen of dat onderwijs voor het kind (tijdelijk) niet mogelijk is. De meting van het aantal thuiszitters wordt per kwartaal gedaan. Er hoeft daarom niet per definitie sprake te zijn van 13 verschillende thuiszitters in 2019. In deze cijfers kan dus overlap zitten.

In 2017 werd het beleid ‘Routing Dreigende Thuiszitters’ ontwikkeld. Voor alle partijen betrokken bij (dreigende) thuiszitters is duidelijk is omschreven welke rol men heeft. De sectordirecteuren van het SWV hebben daarin een coordinerende en sturende rol. Daarnaast zijn ook de leden van het kernteam vroegtijdig betrokken bij iedere (dreigende) thuiszitter. Met het doel maatwerk nog verder mogelijk te maken en in te zetten in de preventie van (dreigende) thuiszitters is in 2019 de route in samenspraak met ketenpartners als het ASVZ en SBO geëvalueerd, aangepast en verder uitgewerkt in de notitie. De brugplaatsen op het SBO en ASVZ zijn in 2019 door 7 dreigende thuiszittende leerlingen voor korte, dan wel wat langere tijd inzet. In navolging van de brugplaats op het ASVZ waar een paar uur per week onderwijs in behandeltijd werd ingezet startten het SWV, ASVZ en SPON de verkenningen rondom het opzetten van een pilot onderwijs in zorgtijd. Een tweede doel was de gemeenten en leerplicht nog verder te betrekken in het beleid dat het SWV voert. Daartoe hebben sectordirecteuren gesprekken gevoerd met beleidsmedewerkers en werd dit onderwerp opgenomen in preventieplannen Jeugd en in de agenda’s van de leertafels. Met name had dit het effect dat jeugdhulp en onderwijs elkaar efficiënter informeerden en elkaar betrokken bij interventies rondom een dreigende thuiszitterscasus. Met leerplicht is gewerkt aan kortere lijnen en verheldering van taken. Een derde doel was een betere positionering van het kernteam bij deze problematiek. Voor scholen was het in het verleden niet altijd een natuurlijke weg om dreigende thuiszitters te bespreken met de professionals van het kernteam. De melding van dreigende thuiszitters is in de IB- netwerken opnieuw onder de aandacht gebracht evenals de wenselijkheid van vroeg signalering en bespreking van de eerste signalen met het kernteam.

17

Collegiale consultatie In 2017 is een eerste ronde van collegiale consultatie afgerond. Deze consultaties vonden plaats binnen een door een format gestuurd gesprek met veelal een collega-school binnen het eigen bestuur. Voor 2019 werd deze consultatie verbreed naar ‘bestuurs- en gemeenteoverstijgend’.

In de loop van 2019 bleek dat niet in alle gevallen de consultaties plaatsvonden zoals bedoeld. Het SWV ontving signalen van enkele scholen binnen besturen, die aangaven geen prioriteit te willen of kunnen geven aan deze ronde van consultatie. De directeur-bestuurder heeft deze situatie in een notitie verwoord en toegelicht in de AV van december 2019. In de AV werd geconcludeerd dat er besturen zijn die de consultaties waarderen, maar dat er ook besturen zijn die moeite hebben om binnen de directies draagvlak te vinden. Vanuit de AV is gevraagd om in het nieuwe Ondersteuningsplan een paragraaf collegiale consultatie op te nemen. De directeur-bestuurder heeft vervolgens de leden van de adviesraad advies gevraagd t.a.v. de collegiale consultatie. Daarbij gaf de adviesraad nadrukkelijk aan de consultaties waardevol te vinden. De adviesraad adviseerde de huidige manier van werken ten aanzien van de collegiale consultatie te verankeren in het Ondersteuningsplan. Waarbij opgemerkt dat besturen de ruimte hebben gemotiveerd een voorbehoud te kunnen maken wanneer een school in een specifieke situatie geen ruimte heeft voor de consultatie van dat jaar. Conform dit advies wordt de collegiale consultatie opgenomen in het Ondersteuningsplan 2020-2024.

Project meer- en hoogbegaafdheid De doelen voor 2019 binnen het project ‘Passend Onderwijs voor Meer- en Hoogbegaafde leerlingen (MHB) in de Drechtsteden’, looptijd 2016-2020, waren:  De continuering van de formatie voor de specialisten MHB per schoolbestuur;  Een betere positionering van deze specialisten binnen de scholen ressorterend onder een schoolbestuur;  Teamscholing mogelijk maken voor de laatste tranche scholen;  De realisering van een databank bronnen en materialen MHB.

Dit alles teneinde een passend aanbod op niveau 3 te kunnen realiseren op de scholen. In 2019 heeft het lerend netwerk van specialisten zich verdiept in hoe hoogbegaafdheid wordt gemeten en welke aandachtpunten hierbij een belangrijke rol spelen. Ook deelden zij kennis met elkaar over schoolbeleid en nieuwe initiatieven. In adviesraad en algemene vergadering stond dit onderwerp regelmatig op de agenda. De databank is gerealiseerd binnen

18

Sharepoint en toegankelijk gemaakt voor alle scholen. Op de verschillende scholen ontstond, mede door de groei aan kennis, aanbod op niveau 4 in de vorm van plusgroepen. Ook door de intensievere samenwerking tussen de SWV-en PO en VO op dit gebied en de initiatieven op VO-scholen voor PO- leerlingen is er aanvullend aanbod ontstaan. Uit een inventarisatie is gebleken dat kinderen binnen ons verband op meerdere scholen een passend aanbod op niveau 3 en 4 kunnen ontvangen. We kunnen echter nog niet spreken over een volledig dekkend aanbod. Daartoe is een volgende stap gezet door een subsidieaanvraag aan de hand van een gezamenlijk PO-VO- activiteitenplan, welk is toegekend. Doelen voor de looptijd van 2019-2023 zijn: · Continuering van inzet van opgeleide specialisten. · Netwerken en samenwerking op verschillende organisatieniveaus. · Afstemming PO-VO-onderwijsaanbod · Oriëntatie op en realisatie van een meer thuisnabij niveau 5 aanbod.

Voor de activiteiten betreffende MHB-onderwijs binnen de werkgroepen MHB, adviesraden, algemene vergadering en MT staan vanaf de toekenning van de subsidie deze doelen centraal.

Versterking partnersschap gemeenten en jeugdkolom In 2019 is samen met omliggende SWV-en, beleidsambtenaren jeugd e/o onderwijs, Stichting Jeugdteams en de Serviceorganisatie Jeugd inhoud gegeven aan de agenda voor een tweetal gezamenlijke doelen: 1. Een vaste schakel of team voor doorverwijzing naar jeugdhulp aan iedere school; 2. Het mogelijk maken van jeugdhulp in de school. Een derde thema, het vroegsignaleren in het onderwijs verbinden met jeugdhulp, bleek niet haalbaar in 2019. Dit thema zal in 2020 door een werkgroep worden verkend. Op het moment van schrijven van dit jaarverslag is nog niet duidelijk met welk tijdpad deze derde ambities kan worden verwezenlijkt. De eerste twee gezamenlijke doelen worden in 2020 deels lokaal en deels regionaal gerealiseerd, waarbij het SWV in iedere gemeente nauw betrokken blijft op dit proces.

Basisondersteuning en Cursus gedrag Het SWV faciliteert met middelen en deskundigheid extra ondersteuning voor leerlingen waarbij de basisondersteuning op de scholen niet toereikend is om te kunnen spreken van een passend onderwijsaanbod. De grens tussen basisondersteuning en extra ondersteuning is geen harde lijn en kan per school verschillen. Om de middelen voor extra ondersteuning doelmatig in te kunnen zetten hebben sommige scholen allereerst tijdelijk ook baat bij het verstevigen van de basisondersteuning. Dit doel heeft in 2019 geleidt tot

19

deskundigheidsbevorderings-initiatieven vanuit het SWV. De orthopedagogen en onderwijsspecialisten hebben in 2019 een aantal cursussen ontworpen en deels gegeven voor ca. 50 leerkrachten en IB’ers. Thema’s waren “Handige stappen in de basisondersteuning” en “Gedrag, de trucjes voorbij”. Deze cursussen lopen door in het scholingsaanbod van 2020. In januari 2020 stond aansluitend hierop de jaarlijkse studiedag voor ca. 100 directieleden en IB’ers in het teken van Gedrag in de basisondersteuning en werd gegeven door Kees van Overveld. Dit had als resultaat dat een aantal scholen Kees van Overveld uitnodigden voor een gedegen aanpak van de basisondersteuning middels teamscholing.

ICT-ondersteuning Om processen en het delen van informatie over leerlingen te versoepelen is het SWV in 2018 gestart met het werken met SharePoint. Een digitaal platform dat een raamwerk biedt voor informatie-uitwisseling en online samenwerking. Er werden schoolmappen gemaakt en schoolaccounts. Doel is dat informatie op de juiste manier (AVG-proof) met de juiste personen gedeeld kan worden. Alleen de direct betrokkenen zoals de IB, de orthopedagoog en onderwijsspecialist hebben toegang tot in de map geplaatste specifieke leerlinggegevens. De school voert regie over de gedeelde data en de medewerkers van het SWV kunnen hun adviezen toevoegen aan het leerlingdossier. Ook de processen rond het delen van leerlinggegevens voor toelaatbaarheidsverklaringen verloopt nu via SharePoint digitaal. In 2019 is gewerkt aan implementatie en borging van deze werkwijze. Ook werd na een evaluatie door scholen en SWV medewerkers een aantal werkprocessen aangepast. In 2020 worden medewerkers verder geschoold in de mogelijkheden binnen het platform van SharePoint en zullen digitale processen indien mogelijk nog verder afgestemd worden op de werkwijze en behoefte van de scholen.

20

Leesarrangement

Het aantal kinderen met een leesarrangement is de afgelopen jaren stabiel gebleven. Twee keer per jaar wordt er aan de scholen een leesarrangement aangeboden voor maximaal drie kinderen per school. Vanuit het SWV wordt dan een leesdeskundige/logopedist beschikbaar gesteld. De doelstelling is om het leesvermogen van kinderen te verbeteren en in een vroeg stadium (onderbouw) tot een dyslexiebeoordeling te komen. Het aantal leerlingen dat doorgaat voor vergoede zorg krijgt buiten het reguliere onderwijsprogramma ondersteuning van een dyslexiespecialist. Dit loopt via een externe partij en wordt vergoed namens de gemeente door de Serviceorganisatie Jeugd. (SOJ)

De kinderen die niet doorgaan naar de vergoede zorg zijn op het gebied van lezen in de meeste gevallen voldoende vooruit gegaan en zijn vaak na 16 weken minimaal één AVI-niveau omhoog. Deze kinderen zijn weer meer gemotiveerd en pakken het lezen weer met meer plezier op. Er wordt periodiek door de specialisten van het SWV meegekeken met de leraar en het kind op de school. Indien kinderen onvoldoende progressie maken volgt alsnog de stap naar een dyslexieonderzoek. Er vindt een selectie plaats middels het leesarrangement (wie er wel en wie niet vermeende dyslexie hebben). Er worden door de orthopedagogen handelingsplannen gemaakt op basis van het leesarrangement.

Kinderen raken vaak weer gemotiveerd door het leesarrangement en pakken het lezen weer met meer plezier op, mede omdat ze 'gezien' worden door hun leesbegeleiders en extra aandacht krijgen. Het welbevinden van het

21

kind gaat omhoog, doordat zij meer in hun basisbehoeften worden voorzien. Daarnaast wordt de leerkracht ontlast.

Het leesarrangement kan er toe bijdragen dat kinderen zich kunnen handhaven binnen het reguliere onderwijs doordat ze minder last hebben van faalangst/schoolangst en dat daarmee het risico kleiner wordt dat deze leerlingen aangewezen zijn op een andere vorm van onderwijs.

Mede dankzij de vroege interventie van het leesarrangement is het aantal dyslexieverklaringen van 8% naar 4% gegaan. Er sprake van een continuüm aan zorg d.m.v. een doorgaande, duidelijke lijn.

De effecten van het leesarrangement worden met een beginmeting en een tweede meting in kaart gebracht. Over schooljaar 2019-2020 heeft het SWV steekproefsgewijs (5 scholen en 15 leerlingen) de groeipercentages in kaart gebracht van de Brus en de Klepel (2 woord-leestoetsen). Bij de beginmeting van de Brus zie je dat veel kinderen 0 tot 10 woorden goed lezen (33%) en dat bij de tweede meting de kinderen zijn gegroeid en 10-30 woorden goed lezen (88%). Bij de Klepel zie je dat kinderen vanaf de beginmeting naar de 2e meting groeien van een percentage van 7% naar 40% bij het lezen van 21-30 woorden.

De kosten voor het leesarrangement liggen jaarlijks rond de € 130.000.

Ondanks dat het leesarrangement goed loopt en door de scholen wordt gewaardeerd, wil het SWV nagaan of het op deze wijze moet worden voortgezet. Daartoe is ter evaluatie van dit arrangement eind 2018 een overgangsdocument opgesteld. De kernvraag daarin is: ‘Kunnen scholen zelf middels bijv. bouw of een ander interventieprogramma niveau 3 verzorgen’? Zo ja, geeft dit ruimte de middelen van het Leesarrangement op een andere wijze in te zetten?

Vanaf sept. 2019 is er een pilot gestart op basisschool de Viermaster in Papendrecht. De leerkrachten van groep 3 worden begeleid door twee leesbegeleiders van het leesarrangement (2 orthopedagogen) bij het leesonderwijs en er wordt samen met de leerkrachten bekeken hoe de leerkracht/school ruimte kan maken om lln. 45 min. extra per week begeleiding te geven. Tot op heden met goed resultaat. Deze pilot wordt april 2020 geëvalueerd. Bij goed resultaat zal dit aanbod schooljaar 2020-2021 aangeboden worden aan collega-scholen. Het leesarrangement wordt geevalueerd binnen de IB- netwerkgroepen, de werkgroep Lezen van het

22

SWV, binnen de gesprekken tussen sectordirecteur en de directie van een school.

Technische lezen : Poortwachter Dyslexie Twee orthopedagogen van het SWV PO waren in 2019 poortwachter voor SWV Drechtsteden en Dordrecht en Hoekse Waard. Vanuit de Serviceorganisatie Jeugd (SOJ) worden daarvoor middelen ter beschikking gesteld. Kalenderjaar 2019 zitten we op het gewenste resultaat en is het prevalentiecijfer gedaald tot onder het landelijk gemiddelde. We verwachten de komende jaren dit aantal stabiel te houden. Circa 100 dossiers per jaar worden er doorgenomen (incl. de dossiers die afgewezen worden).

Technisch lezen: Lezen Retour Het SWV initieert voor de leerlingen die -na onderzoek en vergoede zorg- zonder extra ondersteuning (Leesarrangement en vergoede zorg) het basisonderwijs volgen, ondersteuning te bieden middels Lezen Retour. Lezen Retour is m.n. gericht op goede overdracht van de zorgverlener naar de school op het moment dat de behandelingen stoppen. In 2019 hebben de leescoördinatoren op de scholen van de gemeenten Sliedrecht en Papendrecht de opleiding gevolgd. Er is ook een terugkombijeenkomst georganiseerd. Tussen januari 2020 en juni 2020 wordt de training in Alblasserdam gehouden. Daarna gaat de gemeente Zwijndrecht starten. De drie gemeenten dragen bij in de kosten van dit project (de helft wordt door de gemeente betaald).

Technisch lezen: digitaal hulpmiddel Er is in 2019 gekozen voor een digitaal hulpmiddel voor kinderen met zware leesproblematiek, een dyslexieverklaring of een NT2-leerling. Na een pilot op diverse scholen binnen het PO en VO kwam Textaid van Woordhelder er zowel binnen het PO als het VO goed uit. Het SWV PO betaalt de accounts (onbeperkt aantal accounts). De scholen betalen zelf de boeken. Textaid is ingevoerd op alle scholen tussen september 2019 en januari 2020 middels informatiebijeenkomsten. Vanuit elke school mochten twee deelnemers aansluiten. Alle scholen hebben een account aangevraagd, behalve de scholen van OZHW, welke Kurzweil en de Toermalijn hanteren.

Technisch lezen: Aansluiting met VO Het SWV PO Drechtsteden is in gesprek met het SWV VO Noordelijke Drechtsteden t.a.v. leerlingen met dyslexie. Het komt in het VO voor dat leerlingen in de brugklas in aanmerking komen voor een dyslexieverklaring. Op termijn verwacht het SWV dat dit aantal door goede signalering en het poortwachterschap in het PO zal dalen omdat leerlingen met (vermeende)

23

dyslexie al in een veel eerder stadium gesignaleerd worden. In het VO kunnen kinderen toch een dyslexieverklaring nodig hebben doordat zij compenseerden in het PO en in het VO op eigen (vaak hoog) niveau zijn ingezet en te maken hebben met verschillende vreemde talen. Ook spelling wordt meer meegenomen in de criteria om een verklaring te krijgen. De poortwachter van het PO fungeert ook als poortwachter van het VO. De poortwachter kijkt mee als er problemen zijn bij een brugklasleerling. Van daaruit kan er onderzoek komen en een dyslexieverklaring. Er is een doorgaande lijn lezen opgezet van 2 tot en met brugklasjaar.

Taal Het SWV werkt aan een doorgaande lijn taal van 2 jaar tot en met het brugklasjaar. Een lijn waarin we de activiteiten van Auris/cluster 2 willen neerzetten en borgen.

Taal: NT2 Het aantal NT2-arrangementen is in 2019 gehalveerd t.o.v. 2018. Het aantal nieuwkomers-leerlingen is afhankelijk van de jaarlijkse instroom. Jaarlijks is voor dit arrangement € 50.000 beschikbaar. Dit geld wordt door het SWV jaarlijks aan de scholen beschikbaar gesteld voor taalondersteuning. Vanaf schooljaar 20-21 wordt het budget voor 50% ingezet in de taalklas binnen SPA, waar ook de gemeenten zich bereid hebben verklaard substantieel per leerling te zullen bijdragen. De overige 50% van het budget is beschikbaar voor de taalklassen in Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht. Met deze taaklassen wordt nog overleg gevoerd over de beste modus in dit gebied.

24

Sliedrecht, Papendrecht, Alblasserdam (SPA) In 2019 liep het aantal kinderen van statushouders en migranten iets terug. De bekostiging voor een taalklas loopt ook terug. Het bleek voor de Anne Frank niet haalbaar de taalklas tegen de huidige condities in stand te houden en tegelijk goede kwaliteit te bieden. Tevens is er uitbreiding (opstarten 2de groep) en staan kinderen op een wachtlijst. Om die reden heeft het SWV gesprekken gevoerd met de gemeenten in SPA om naar rato van het aantal kinderen woonachtig in een gemeente bekostiging te krijgen voor de taalklas. Er is dan € 2.250 per leerling extra nodig. Het aantal kinderen per ultimo 2019 in de taalklas zijn: Sliedrecht 5 kinderen, Papendrecht 9 kinderen en Alblasserdam 1 kind. Op het moment van schrijven van dit verslag hebben Papendrecht en Sliedrecht aangegeven de taalklas te zullen ondersteunen met genoemde subsidie per leerling van asielzoekers uit hun gemeenten.

Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht (ZwHia) De taalklas van Hendrik-Ido-Ambacht is dichtgegaan in de zomer 2019. Er is in Zwijndrecht een taalklas op de Dolfijn (voltijd) en één op de Margrietschool (deeltijd). In deze gemeenten is het SWV in gesprek met de directeuren van deze scholen met taalklassen met als doel gezamenlijk een optimaal aanbod af te stemmen.

Rekenen Kinderen kunnen na een traject Preventieve Ambulante Begeleiding gebruik (6 maanden en evt. verlenging van nog eens 6 maanden) maken van het Arrangement Rekenen wanneer blijkt dat er sprake is van didactische resistentie (de leerling boekt na veelvuldig oefenen onvoldoende vooruitgang). Dit arrangement is bedoeld voor leerlingen met vermeende dyscalculie. Het arrangement kan telkens verlengd worden (tot en met groep 7). Het arrangement wordt geëvalueerd binnen de IB-netwerkgroepen, binnen de werkgroep Rekenen van het SWV, binnen de gesprekken tussen de sectordirecteur en de directie van een school. Het SWV is bezig met het schrijven van een doorgaande lijn rekenen van 2 jaar tot en met brugklasjaar.

De kosten voor het rekenarrangement liggen jaarlijks rond de € 70.000. Bij het rekenarrangement worden de leerlingen aan het begin van hun schoolloopbaan begeleid. In eerste instantie vindt er preventieve ambulante begeleiding (PAB) plaats. Dat is een analyse van het rekenniveau van de leerling, de door de school gedane stappen en de omvang van de achterstand in termen van het protocol Ernstige Reken- en Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD). In het rapport worden adviezen voor behandeling

25

gegeven. Ook wordt aangegeven of een leerling, na een periode van ongeveer drie maanden, in aanmerking kan komen voor een rekenarrangement. Na die periode vindt er een 2e beoordeling plaats. Dat advies wordt besproken in het OT en kan leiden tot een advies om een arrangement voor rekenen aan te vragen. De school vraagt vervolgens een rekenarrangement aan bij het Loket van het SWV. De ERWD-criteria rondom het rekenarrangement worden door het SWV nu strikt gehanteerd, omdat deze in het verleden te veelvuldig werden toegekend door open-eind financiering.

Onderstaand zijn de resultaten van de rekenarrangementen weergegeven op het gebied van reken- en sociaal-emotionele factoren. Voor schooljaar 2018- 2019 zijn het aantal resultaten nog beperkt, omdat de meeste arrangementen nog niet zijn afgerond.

Binnen het SWV is het onderzoek ‘Rekenen op de basisschool’ naar de samenhang tussen beïnvloedbare factoren in het onderwijsleerproces en de rekenwiskundeprestaties van basisschoolleerlingen, uitgangspunt voor de verdere sturing1.

1 Bron: Rekenen op de basisschool. M. Hickendorff, T.M.M. Mostert, C.J. van Dijk, L.L.M. Jansen, L.L. van der Zee, & M.F. Fagginger Auer Universiteit Leiden, Instituut Pedagogische Wetenschappen, afdeling Onderwijswetenschappen oktober 2017

26

3.2 Verwachte toekomstige ontwikkelingen Het SWV zet de werkwijze met kernteams en het overdragen van de arrangementsmiddelen voort in de periode 2020-2024. Om de scholen nog beter van ondersteuningsbudgetten te voorzien zijn de deze in 2020 met 25 % verhoogd t.o.v. 2019. In de begrotingsperiode tot 2024 is een verdere stapsgewijze verhoging gebudgetteerd. Het verhogen van de

27

arrangementsmiddelen zal leiden tot een toename van ondersteuningsaanvragen en dit heeft dan weer effect op de capaciteit van de kernteams. Om die reden zal medio 2020 de expertise van de kernteams met 2,4 FTE worden uitgebreid, verdeeld over 2,0 FTE Onderwijsspecialist en 0,4 FTE Orthopedagoog. Dit is in de meerjarenbegroting niet vertaald naar fte’s, maar dit budget is verwerkt in de overige personele lasten. Dit betreft een verschuiving van de flexschil (inhuur) naar eigen personeel en heeft geen financiële effecten (budgetneutraal). Dit was ten tijde van het opstellen van de MJB nog niet op deze manier verwerkt.

28

4. Kwaliteitszorg

De onderwijsinspectie heeft in haar waarderingskader 2017 SWV Passend Onderwijs onder Kwaliteitszorg en Ambitie (KA) onder meer het volgende vastgelegd:

‘Het samenwerkingsverband heeft vanuit zijn maatschappelijke opdracht doelen geformuleerd en verbetert de uitvoering van zijn taken op basis van regelmatige en systematische evaluatie van de realisatie van die doelen.’

Voor het SWV betekent dit dat: a. Alle activiteiten en doelstellingen, zoals eerder verwoord onder 1.4, nauwlettend worden gevolgd en beoordeeld op zowel rechtmatigheid en doelmatigheid. b. Daarnaast geven evaluaties en gesprekken met de bestuurders (AV- leden) inzicht in de resultaten die worden behaald. c. Het SWV zich nadrukkelijk richt op het ondersteunen en faciliteren bij de kwaliteitsverbetering van het onderwijs op de scholen. De leerkracht binnen het eigen team is de belangrijkste schakel voor de leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. In samenwerking met de IB-ers en de directeuren van de scholen streven wij ernaar dat de kwaliteit van passend onderwijs in ons SWV wordt verbeterd en geborgd. Dit doen wij onder meer door het gericht inzetten op (na)scholing, het versterken van het netwerk binnen het SWV, de nabije inzet van het kernteam in de scholen zelf en het bieden van middelen voor extra ondersteuning.

De medewerkers van het SWV zijn betrokken bij iedere vraag om extra ondersteuning én voeren met de school en ouders de evaluatiegesprekken. Uit de evaluatie blijkt of en in hoeverre de ingezette ondersteuning effect heeft gesorteerd.

4.1 Overige ontwikkelingen in het afgelopen jaar

Alle activiteiten, zowel de personele als de financiële, worden binnen het SWV gemonitord door het Loket. Ook in 2019 is per school en bestuur in beeld gebracht hoeveel arrangemenstmiddelen werden gebruikt en hoe deze inzet zich verhoudt tot het aantal leerlingen van het aangesloten bestuur. Tevens zijn in 2019 opnieuw de verwijzingen naar het SO en SBO per bestuur en per basisschool in beeld gebracht. Soms is er een samenhang

29

tussen enerzijds de inzet van arrangementen en anderzijds de verwijzingen naar andere schoolsoorten. Maar onderzoek laat zien dat dit niet algemeen geldt. Het is dan ook niet correct op grond daarvan vergaande conclusies te trekken.

Grensverkeer SBO Het grensverkeer vanuit ons SWV, waarbij leerlingen worden aangemeld bij SBO-scholen in omliggende verbanden, werd in maart 2019 geagendeerd in de AV vanwege de groei zoals die zich tot dat moment aftekende. Daarbij maakte het SWV inzichtelijk vanuit welke besturen en scholen de leerlingen waren verwezen die we nu tot het grensverkeer rekenen. We stelden vast dat een verdere groei van het grensverkeer onwenselijk was en kwamen tot een aantal maatregelen en afspraken: 1. De SBO-scholen van SPON zijn zich bewust dat sommige ouders kiezen voor een school met een Christelijke signatuur. Voor een aantal van deze ouders zou kunnen gelden dat zij ook openstaan voor een SPON-school, als de SPON scholen gerichte en oprechte aandacht schenken aan dit aspect van de schoolkeuze; 2. Het SWV en de kernteams/OT’s zullen bij iedere verwijzing naar SBO nadrukkelijker aandacht vragen voor de optie van plaatsing binnen ons SWV; 3. Het SWV maakt duidelijke afspraken met de grensverkeer SBO- scholen en SWV-en over de aanname van leerlingen uit ons SWV; 4. De leden (besturen) binnen de AV stellen de verwijzingen naar SBO die hebben geleid tot grensverkeer aan de orde met hun directeuren.

Grensverkeer in beeld tot op heden In de AV van februari 2020 heeft de eerste evaluatie plaats gevonden ten aanzien van de bovenstaande maatregelen. Daarbij is vastgesteld dat sinds de start van het cursusjaar 2019-2020 er een afname in verwijzingen SBO- grensverkeer zichtbaar is.

Verhouding SBO en SBO-grensverkeer Voor het SBO wordt het deelnamepercentage meestal weergegeven zonder dat daarin het grensverkeer is verdisconteerd. Als we het grensverkeer daarin wel opnemen geeft dit voor het SBO binnen ons verband de aantallen en percentages zoals weergegeven in de onderstaande tabel: teldatum SBO leerlingen Deelname SBO Deelname Kameleon en De percentage grensverkeer percentage Steenen K. totaal 10-2018 297 2,41 41 2,74

30

10-2019 304 2,54 61 3,05

4.2 Afhandeling van klachten In 2019 heeft het SWV geen klachten ontvangen.

5. Onderzoek

Eén van de MT-leden van het SWV studeerde in 2019 voor de master-EN. Haar onderzoek richtte zich met name op de juiste interventies rond thuiszitters. De resultaten van deze studie zijn direct vertaald naar de praktijk.

6. Internationalisering

Op het terrein van internationalisering hebben zich in 2019 geen ontwikkelingen voorgedaan.

7. Personeel

7.1 Zaken in het afgelopen jaar met een behoorlijke personele betekenis

Per 1 januari 2020 is het SWV niet meer verzekerd bij het Vervangingsfonds (ziekte < twee jaar). Per die datum is het SWV eigen risicodrager. Hiervoor heeft het SWV in 2019 een afwegingsnotitie geschreven. De MR heeft instemming verleend en de AV goedkeuring vooraf verleend t.b.v. het eigen risicodragerschap. De premiebesparing zijn meerjarig als flexibel budget begroot bij de personele lasten. In 2019 is het aantal fte met 0,3 licht gestegen t.o.v. 2018.

7.2 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen

Het ziekteverzuim in 2019 van het SWV PO is met 2,8% (2018: 1,5%) erg laag. Medewerkers hebben een hoge arbeidsmoraal en stellen afwezigheid door ziekte zo lang mogelijk uit. Daarbij is de werkdruk hoog. Beide factoren maken dat we alert zijn op ieders welbevinden en medewerkers ook beschermen tegen zichzelf. Binnen het SWV is geen sprake van een

31

voorziening langdurig zieken. De verwachting is dat alle medewerkers weer binnen twee jaar terugkeren in het arbeidsproces.

7.3 Verwachte toekomstige ontwikkelingen

De verwachting is dat het aantal fte’s over het geheel de komende jaren met maximaal 2,4 fte zal stijgen. Tegelijk zal de dienstverlening door zzp-ers in de zogenaamde flex-schil worden afgebouwd. De uitbreiding in FTE's is, mede met inachtneming van wat is genoemd onder 7.1, budget-neutraal, voorzien in de meerjarenbegroting (overige personele lasten) en heeft als doel het verder versterken van de expertise en de capaciteit van de kernteams, verbonden aan de scholen.

7.4 Gevoerd beleid inzake beheersing van uitkeringen na ontslag

In het afgelopen boekjaar zijn er geen ontslagen geweest. Er is geen sprake van een eventuele uitkering na ontslag.

8. Huisvesting

8.1 Toelichting op de belangrijkste ontwikkelingen

Het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden is samen met het Samenwerkingsverband VO gehuisvest aan de Duindoornhof in Papendrecht. De huurlasten worden verdeeld op basis van 40% SWV PO en 60% SWV VO.

In 2017 is er een renovatie uitgevoerd aan het gebouw en de investerings- en afschrijvingslasten zijn/worden ook volgens bovenstaande verdeelsleutel doorbelast.

Het SWV VO heeft een huurovereenkomst met de gemeente Papendrecht gesloten. Het SWV PO heeft een overeenkomst met het SWV VO.

8.2 Verwachte toekomstige ontwikkelingen

De huurovereenkomst voor het huurpand aan de Duindoornhof in Papendrecht is aangegaan voor periode van 10 jaar (t/m 31 juli 2027). De verwachting is dat de komende jaren geen grote investeringen aan het gebouw plaatsvinden.

32

9. Samenwerkingsverbanden en verbonden partijen

De leden van het Samenwerkingsverband PO Drechtsteden vormen een vereniging. Vertegenwoordigers van elf schoolbesturen in de regio hebben zitting in de ledenvergadering en zijn toezichthouders. De leden van de elf schoolbesturen kunnen invloed uitoefenen op het beleid van het Samenwerkingsverband en zijn zodoende verbonden partijen.

9.1 De schoolbesturen waarbij de rechtspersoon is aangesloten

De verbonden partijen (11 schoolbesturen) staan in paragraaf 10.10.5 weergegeven.

9.2 Ontwikkelingen bij / in relatie tot verbonden partijen

Er zijn op dit moment geen ontwikkelingen in relatie tot verbonden partijen.

33

10. Financiën

In paragraaf 10.10.3 B.1 is gerapporteerd over de aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem van het Samenwerkingsverband.

10.1 Financiële positie op balansdatum en toelichting

Vermogensbeheer Bij de beoordeling van het vermogensbeheer kan gekeken worden naar het kengetal solvabiliteit. Dit kengetal geeft aan in welke mate de organisatie op lange termijn aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. De solvabiliteit 2 kent een signaleringswaarde OCW van 30%. Voor de solvabiliteit 1 heeft OCW geen signaleringswaarde gedefinieerd.

Solvabiliteit 1 SWV Solvabiliteit 1 is gedefinieerd als eigen vermogen / totaal vermogen. De solvabiliteit is in 2019 gedaald naar 59,9% (2018: 69,6%). De daling wordt veroorzaakt door de stijging van de kortlopende schulden in 2019.

Solvabiliteit 2 SWV De solvabiliteit 2 is gedefinieerd als (eigen vermogen + voorzieningen) / totaal vermogen. Deze bedraagt 62,1% (2018: 72,5%). De daling wordt veroorzaakt door de stijging van de kortlopende schulden in 2019.

Weerstandstandsvermogen SWV Het weerstandsvermogen is het (eigen vermogen – materiële vaste activa) / Rijksbijdragen en kan worden omschreven als het vermogen dat kan worden aangewend om onvoorziene tegenslagen op te vangen. Het weerstandsvermogen steeg in 2019 van 6,1% naar 6,3%. Dit komt door de stijging van het eigen vermogen en de daling van de materiële vaste activa in 2019 t.o.v. 2018.

Normatieve kapitalisatiefactor SWV De normatieve kapitalisatiefactor is de (totale activa minus het eigen vermogen plus het normatieve eigen vermogen) / totale baten. Het normatieve eigen vermogen bestaat uit 50% van de herbouwwaarde van de gebouwen plus de boekwaarde van de terreinen plus de boekwaarde van de overige vaste activa plus de liquiditeitsbuffer van 5% van de totale baten minus 75% van de permanente voorzieningen. De normatieve kapitalisatiefactor is per 31 december 2019 gestegen van 10,3% naar 12,2%.

34

Streefwaarde Signa- Kengetallen 31-12- 31-12- SWV lerings- vermogensbeheer 2019 2018 waarde OCW

Solvabiliteit 1: 59,9% 69,6% 50% n.v.t. Solvabiliteit 2: 62,1% 72,5% 50% < 30% € 300.000 (+/- Weerstandsvermogen incl. 8,5% 8,7% 5% van de < 5% MVA baten) Weerstandsvermogen excl. 6,3% 6,1% n.v.t. n.v.t. MVA Normatieve n.v.t. n.v.t. 12,2% 10,3% kapitalisatiefactor

Er is in 2018 voor het SWV een risicoanalyse uitgevoerd. Op basis van deze risicoanalyse is het weerstandsvermogen voor het SWV bepaald op minimaal € 300.000,- (ongeveer 5% van de baten). Tevens dient het benodigde weerstandsvermogen voor het bedrag van € 300.000 liquide middelen te zijn. In continuïteitsparagraaf is een nadere toelichting gegeven op de voor het SWV benodigde eigen vermogenspositie.

Budgetbeheer Bij het beoordelen van het budgetbeheer wordt een aantal kengetallen gehanteerd. Voor een beoordeling van de liquiditeitspositie wordt het kengetal current ratio gehanteerd. Dit kengetal geeft aan in welke mate het SWV aan haar verplichtingen op korte termijn kan voldoen.

Aan de hand van het kengetal rentabiliteit wordt gekeken welk deel van de totale baten overblijft na aftrek van de lasten.

Liquiditeit (current ratio) SWV De liquiditeit is gedefinieerd als vlottende activa / kortlopende schulden en bedraagt 2,2 (2018: 2,9). Hoewel de liquiditeit per 31 december 2019 is gestegen, is de current ratio gedaald. Dit wordt veroorzaakt door de stijging van de kortlopende schulden per 31 december 2019. De stijging van de kortlopende schulden wordt veroorzaakt doordat een deel van de reguliere arrangementen van 2019 pas in 2020 door het SWV aan de scholen zijn uitbetaald.

35

Rentabiliteit SWV De rentabiliteit wordt gedefinieerd als resultaat gewone bedrijfsvoering / totale baten uit gewone bedrijfsvoering (totale baten) x 100%. De rentabiliteit is in 2019 0,5% (minus 3,7% in 2018). Dit wordt veroorzaakt door het positieve exploitatieresultaat.

Huisvestingsratio SWV De huisvestingsratio is huisvestingslasten + afschrijvingen gebouwen en terreinen)/totale lasten). De huisvestingsratio is in 2019 0,7% (2018: 0,6%). De huisvestingslasten van het SWV betreffen alleen de huur, schoonmaak en energielasten. Deze lasten zijn niet substantieel op de totale lasten.

Streef- Signa- Kengetallen 31-12- 31-12- waarde lerings- budgetbeheer 2019 2018 SWV waarde OCW

Liquiditeit (current ratio): 2,2 2,9 2 < 0,75 driejarig < 0 0% tweejarig < Rentabiliteit: 0,5% -/-3,7% -0,05 eenjarig < - 0,10 Huisvestingsratio 0,7% 0,6% 1% >10%

Reserves De AV streeft er naar het eigen vermogen op zodanig niveau te handhaven dat de continuïteit van het SWV gewaarborgd blijft. Het weerstandsvermogen moet minimaal € 300.000 bedragen. Per 31-12-2019 is het eigen vermogen van het SWV gestegen van € 566.490 naar € 603.551. Dit wordt veroorzaakt door het positieve exploitatieresultaat van € 37.061 in 2019.

36

10.2 Toelichting op de ontwikkeling van de balansposten

Vergelijkend balansoverzicht (na verwerking resultaatbestemming)

31 december 2019 31 december 2018 € % € % ACTIVA

Materiële vaste activa 162.652 16,1% 175.245 21,5% Vorderingen 220.287 21,8% 180.754 22,2% Liquide middelen 625.306 62,0% 457.961 56,3% 1.008.245 100,0% 813.960 100,0%

PASSIVA Eigen vermogen 603.551 59,9% 566.491 69,6% Voorzieningen 22.216 2,2% 23.504 2,9% Kortlopende schulden 382.479 37,9% 223.965 27,5% 1.008.245 100,0% 813.960 100,0%

Toelichting balans: Activa: 1. Materiële vaste activa: de investeringen in 2019 zijn ongeveer € 10.000. Dit betreffen voornamelijk investeringen in ICT (laptops). De materiële vaste activa per 31 december 2019 is gedaald t.o.v. 31 december 2018 omdat de afschrijvingslasten in 2019 hoger waren dan de investeringen. 2. Vorderingen: vorderingen bestaan o.a. uit vorderingen op de Samenwerkingsverbanden RIBA en Driegang in het kader van het grensverkeer. Daarnaast is onder de vorderingen het vooruitbetaalde deel t.b.v. het grensverkeer over de periode januari 2020 t/m juli 2020 (7/12 deel voor schooljaar 2019-2020) opgenomen. 3. Liquide middelen: dit zijn de saldo’s op de verschillende bankrekeningen per 31 december 2019. De liquide middelen zijn per 31 december 2019 € 167.000 hoger dan per 31 december 2018. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de positieve kasstroom uit operationele activiteiten. De kortlopende schulden zijn toegenomen, omdat een deel van de toegekende arrangementen aan de scholen van 2019 begin 2020 zijn uitbetaald. Passiva: 4. Eigen vermogen: de stijging van het eigen vermogen per 31 december 2019 t.o.v. 31 december 2018 wordt verklaard door het positieve exploitatieresultaat in 2019.

37

5. Voorzieningen: het niveau van de voorzieningen is per 31 december 2019 ligt nagenoeg op het niveau van 31 december 2018. Dit betreft de voorziening jubilea. 6. Kortlopende schulden: dit betreffen onder meer de te betalen belasting, premie sociale verzekering over de maand december 2019 en worden in januari 2020 afgedragen. Ook de nog te betalen vakantiegeld uitkering is hier opgenomen. Deze wordt in mei 2020 uitbetaald. Daarnaast is onder de kortlopende schulden de subsidie MHB van het SWV VO, tussentijdse groei van Horizon, het grensverkeer van het SWV en de afwikkeling van arrangementen Op Maat opgenomen. De stijging per 31 december 2019 van de kortlopende schulden wordt veroorzaakt doordat een deel van de reguliere arrangementen van 2019 begin 2020 door het SWV aan de scholen zijn uitbetaald.

10.3 Analyse realisatie exploitatie t.o.v. begroting

Toelichting exploitatie realisatie versus begroting 2019: 1. Rijksbijdragen: de Rijksbijdragen worden door OCW beschikbaar gesteld o.b.v. de zogenaamde T-1 financiering. De Rijksbijdragen zijn hoger dan begroot vanwege indexeringen vanuit OCW voor schooljaar 2018-2019 en 2019-2020. Daarnaast is er een niet begrote subsidie voor het MHB-project ontvangen in 2019. Hier staan ook extra kosten tegenover. Dit project loopt t/m 2022.

38

2. Overige overheidsbijdragen en subsidies: voor de overige overheidsbijdragen en subsidies was voor 2019 niks begroot. De realisatie betreffen subsidies vanuit de gemeente Alblasserdam voor ondersteuningsmiddelen om taalachterstanden weg te werken, de gemeente Sliedrecht in het kader van lezen retour en de gemeente Zwijndrecht inzake Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) voor hulpvragen bij peuters. Vanaf kalenderjaar 2020 heeft het SWV structureel € 15.000 per jaar begroot aan overige overheidsbijdragen en subsidies. 3. Overige baten: de realisatie van de overige baten zijn hoger dan de begroting. Het verschil wordt veroorzaakt door de bonus van het Vervangingsfonds. Verder betreffen dit de baten voor het grensverkeer, een subsidie voor dyslexie en een subsidie van SPON voor een bijdrage aan een masteropleiding van een van de medewerkers bij het SWV. 4. Personele lasten: De personele lasten zijn hoger dan begroot vanwege de stijging van de pensioenlasten en het prijsverschil omdat de FUWA- waardering hoger is uitgevallen dan begroot. Daarnaast is per 1 september 2019 de formatie met 0,3 fte meerjarig verhoogd. Verder zijn er vanuit kosten doorbelast in het kader van het MHB-project. Daarentegen vallen de kosten van inhuur van onderwijsspecialisten en nascholing in 2019 lager uit. 5. De afschrijvingslasten betreffen de jaarlijkse afschrijvingen over de materiële vaste activa. Deze lasten liggen nagenoeg op begroting. 6. De huisvestingslasten bestaat o.a. uit de huur van de Duindoornhof 1 in Papendrecht (40% SWV PO en 60% SWV VO). 7. De overige instellingslasten zijn fors hoger dan begroot. De projecten orthopedagoog/zorgteam en leesondersteuning zijn hoger dan begroot. Het grensverkeer hoger dan begroot. Deze laatste post is lastig in te schatten, omdat vooraf niet duidelijk is hoeveel ouders/kinderen kiezen voor een SWV buiten onze regio. In 2019 is door de toename van de vraag een groter beroep gedaan op de flexibele schil van de orthopedagogen. 8. De realisatie van de doorbetalingen vanuit het schoolbestuur zijn € 18.000 hoger dan begroot. Enerzijds zijn de afdrachten (V)SO/SBO op basis van 1 februari beide lager als gevolg van lagere groei. Anderzijds is de afdracht (V)SO hoger door de prijscompensatie 2018-2019 en 2019-2020 en door een overdracht i.v.m. de 2% regeling. Het SWV moet de ondersteuningsmiddelen van het SBO boven de 2% zelf bekostigen. Dit is een landelijke afspraak binnen Passend Onderwijs. Dit kan zowel groei betreffen (periode okt-mrt) als het aantal leerlingen per 1 oktober dat boven de 2% zit. Verder zijn er kosten

39

doorbelast m.b.t. het MHB-project waar extra subsidie tegenover staat.

10.4 Analyse realisatie exploitatie t.o.v. vorig jaar

Toelichting exploitatie 2019 versus exploitatie 2018: 1. Algemeen: er is een risicoanalyse uitgevoerd voor het SWV. Het benodigde weerstandsvermogen is berekend op € 300.000. Het financieel beleid van SWV is erop gericht om minimaal dit bedrag aan eigen vermogen en liquiditeit aan te houden om mogelijke risico’s te kunnen opvangen. 2. Baten: de hogere baten in 2019 t.o.v. 2018 worden voornamelijk veroorzaakt door de prijscompensatie vanuit OCW, een subsidie vanuit OCW voor het MHB-project en hogere overheidsbijdragen en subsidies. Daarentegen is het aantal leerlingen per 1 oktober 2018 gedaald van 12.379 naar 12.349 en zijn de overige baten in 2019 lager dan 2018. De leerlingendaling en de daling van de overige baten heeft een negatief effect op de baten van 2019 t.o.v. 2018. 3. De personele lasten in 2019 liggen ongeveer op het niveau van 2019. De loonkosten zijn in 2019 gestegen door de FUWA-wijziging en de stijging van de pensioenlasten. Verder zijn er in 2019 kosten doorbelast in het kader van het project MHB. Daarentegen worden de kosten van het project orthopedagoog/zorgteam vanaf 2019 onder overige instellingslasten verantwoord in plaats van onder de personele lasten. 4. De hogere afschrijvingslasten in 2019 worden veroorzaakt door de investeringen die in 2018 zijn gedaan m.b.t. de verbouwing van het huurpand en de daaraan verbonden nieuwe inventaris. De afschrijvingslasten drukken vanaf 2019 op het gehele kalenderjaar. Daarnaast is er in 2019 geïnvesteerd in laptops en deze investering brengt extra afschrijvingslasten met zich mee. 5. De huisvestingslasten in 2019 liggen nagenoeg op het niveau van 2018. 6. In de realisatie 2019 van de overige administratie- en beheerlasten liggen fors boven de realisatie van 2018 door de hogere uitgaven van het grensverkeer en de hogere lasten m.b.t. de flexschil orthopedagoog/zorgteam en leesondersteuning. 7. De realisatie 2019 van de doorbetalingen aan de schoolbesturen zijn voornamelijk hoger dan in 2018 vanwege indexering vanuit OCW.

40

10.5 Toelichting op het investeringsbeleid

De investeringen in 2019 waren ongeveer € 10.000. Dit betreffen voornamelijk investeringen in laptops t.b.v. de medewerkers van het SWV. De maximale jaarlijkse investeringsruimte voor het SWV is bepaald op € 25.000 conform het Financieel Beleidsplan.

10.6 Toelichting op kasstromen en financiering

Het SWV heeft de liquide middelen op bank- en spaarrekeningen staan. De stijging van het banksaldo per 31 december 2019 wordt veroorzaakt door de positieve kasstroom uit operationele activiteiten. De kortlopende schulden zijn toegenomen, omdat een deel van de toegekende arrangementen aan de scholen van 2019 begin 2020 zijn uitbetaald. Het banksaldo per 31 december 2019 is € 625.306.

10.7 Informatie over financiële instrumenten

Het SWV maakt geen gebruik van financiële instrumenten/derivaten zoals renteswaps.

10.8 In control statement

De financiële- en personele administratie van het SWV is uitbesteed aan Groenendijk Onderwijs Administratie BV in Sliedrecht. Zij voeren in opdracht van het SWV alle personele en financiële mutaties uit. Groenendijk beschikt over een zogenaamde ISAE 3000 verklaring.

10.9 Treasurybeleid

Het doel van het Treasurystatuut is, dat in het kader van vermogensbeheer van de Vereniging helder wordt gemaakt volgens welke procedures besluiten tot stand moeten komen en aan welke richtlijnen de directeur-bestuurder zich moet houden.

10.9.1 Beschrijving van het beleid

Publieke middelen worden door OCW gedefinieerd als: middelen verkregen ten laste van de rijksbegroting of anderszins uit hoofde van bij of krachtens de wet ingestelde heffingen verkregen gelden, alsmede opbrengsten daarvan, waarover een instelling de beschikking heeft gekregen om de wettelijke taak te verrichten.

41

Het SWV verstaat hieronder alle rijksbijdragen c.q. van overheidswege verkregen inkomsten (waaronder gemeentelijke bijdragen).

Niet-publieke middelen zijn volgens OCW: alle financiële middelen waarover de instelling beschikt die niet afkomstig zijn uit ’s Rijks kas en niet vallen onder de definitie van publieke middelen.

Het SWV scheidt de voornoemde geldstromen in de financiële administratie zichtbaar d.m.v. aparte grootboekrekeningen en toerekening van de baten en lasten naar publieke- en private reserves. Uitgaven in het kader van de wettelijke taak komen in principe als eerste ten laste van publieke middelen, tenzij uitgaven op specifieke gronden (bijv. projectvoorwaarden) eerst ten laste komen van overige middelen. Het SWV beschikt alleen over publieke reserves.

10.9.2 Uitvoering van het beleid in de praktijk

Het bestuur is bevoegd de overtollige liquide middelen weg te zetten op een spaar- of depositorekening dan wel hiervoor te beleggen in de in dit statuut genoemde effecten. Het bestuur geeft opdracht aan de bank of aan het administratiekantoor om de transactie uit te voeren.

Ter onderbouwing is het bestuur verplicht een kasstroomprognose voor de eerstvolgende 5 jaren in te dienen, waarin met alle baten en lasten alsmede alle voorgenomen investeringen, onderhoudswerkzaamheden etc. rekening is gehouden. Daarnaast verschaft het bestuur informatie over de beleggingen in de vorm van een prospectus, overzicht van de voorwaarden, advies van een erkend beleggingsadviseur. E is voor het SWV een kasstroom voor de periode 2020-2024 opgesteld en deze kasstroom is voor kalenderjaar 2020 en 2021 vertaald naar een liquiditeitsprognose op maandbasis.

10.9.3 Informatie over uitstaande beleggingen, leningen, aangetrokken leningen en afgesloten derivatenovereenkomsten

Beleggingen, leningen en financiële derivaten kunnen alleen afgesloten worden nadat de directeur-bestuurder deze vooraf ter kennisname aan de interne toezichthouder heeft voorgelegd.

Financiële derivaten kunnen alleen afgesloten worden als het zij zijn beoordeeld door een intern toezichthouder die daartoe de kennis en ervaring

42

heeft. Dit dient aangetoond te worden door ervaring van minimaal drie jaar met dergelijke producten.

Het SWV heeft de overtollige liquide middelen die niet direct nodig zijn voor het voeren van de exploitatie op een spaarrekening geplaatst. De liquide middelen worden aangehouden bij een in Nederland gevestigde financiële instelling die voldoet aan de onder obligaties genoemde rating eisen.

10.10 Continuïteitsparagraaf

10.10.1 A.1 Kengetallen T tot en met T+5

De verwachting is dat het aantal FTE de komende jaren met 2,4 fte gaat stijgen. Dit is in de meerjarenbegroting niet vertaald naar fte’s, maar dit budget is verwerkt in de overige personele lasten. Dit betreft een verschuiving van de flexschil (inhuur) naar eigen personeel en heeft geen financiële effecten (budgetneutraal). Dit was ten tijde van het opstellen van de MJB nog niet op deze manier verwerkt.

De leerlingen bij het SWV stijgen per 1-10-2017 van 12.413 naar 12.536 per 1-10-2018. De leerlingen per 1-10-2018 worden gefinancierd per 1-10-2019 (de zogenaamde t-1 financiering). In de daarop volgende jaren blijven de leerlingen redelijk stabiel. De verwachting is dat het aantal fte bij het SWV de komende jaren stabiel blijft.

10.10.2 A.2 Meerjarenbegroting T tot en met T+5

Het SWV hanteert 12 programma’s die gebaseerd zijn op de activiteiten en de wettelijke taken van het SWV. Het begroten, realiseren en evalueren vindt ook plaats aan de hand van deze programma’s. Met deze systhematiek is vanaf het begrotingsjaar 2019 gestart. Op deze manier vindt koppeling van beleid en middelen plaats, waardoor op een meer transparante manier de recht- en doelmatigheid van de besteding van de middelen kan worden getoetst.

43

Het ingezette financieel beleid, dat in deze begroting is vertaald naar 12 programma’s, wordt voortgezet in 2020.

MJB 2020-2024 Zoals eerder aangegeven stijgen de leerlingen bij het SWV per 1-10-2017 van 12.413 naar 12.536 per 1-10-2018. De leerlingen per 1-10-2018 worden gefinancierd per 1-10-2019 (de zogenaamde t-1 financiering). De verevening voor de zware ondersteuning daalt in 2020 t.o.v. 2019 van € 380.580 naar € 134.650 en vanaf 2021 is deze verevening € 0. De Rijksbijdragen nemen door deze ontwikkelingen toe. Conform de in 2019 uitgevoerde risicoanalyse is het benodigd weerstandsvermogen gesteld op € 300.000. Het geprognosticeerde eigen vermogen per 31-12-2024 is ongeveer € 720.000. In de MJB 2019-2023 was er voor de arrangement op maat een bedrag van € 650.000 begroot voor 2020, € 750.000 voor 2021, € 850.000 voor 2022 en € 950.000 voor 2023. Gezien de leerlingenontwikkeling en het verloop van het eigen vermogen heeft het SWV in de MJB 2020-2024 dit bedrag voor kalenderjaar 2020 verhoogd naar € 825.000, voor 2021 naar € 850.000, voor 2022 € 950.000 en voor 2023 en 2024 jaarlijks naar € 1.050.000. Daarnaast is er onder de personele lasten € 100.000 extra begroot om te voldoen aan verschillende gedragsvragen vanuit de scholen.

Bedragen x€ 1.000 2019 2020 2021 2022 2023 2024 BATEN Rijksbijdrage 6.960 7.203 7.295 7.281 7.211 7.205 Overige overheidsbijdragen en subsidies 39 15 15 15 15 15 College-, cursus en/of examengeldfen Baten werk in opdracht van derden Overige baten 68 27 27 27 27 27 TOTAAL BATEN 7.067 7.245 7.337 7.323 7.253 7.247

LASTEN Personeelslasten 1.292 1.416 1.434 1.439 1.442 1.445 Afschrijvingen 22 24 26 27 29 31 Huisvestingslasten 32 31 31 31 31 31 Overige lasten 618 684 674 651 644 644 Doorbetalingen aan schoolbesturen 5.066 5.082 5.033 5.132 5.145 5.144 TOTAAL LASTEN 7.030 7.237 7.198 7.280 7.291 7.295

Saldo baten en lasten gewonen bedrijfsvoering 37 8 139 43 -38 -48

Saldo financiële bedrijfsvoering -

TOTAAL RESULTAAT 37 8 139 43 -38 -48

De verdeling van de middelen van het SWV op basis van de begroting 2020 ziet er volgt uit:

44

Toelichting middelen:  De kantoorkosten zijn de kosten voor de directie (sectordirecteuren en directeur-bestuurder), het secretariaat, de huisvesting, de afschrijvingen over de inventaris en de overige kantoorkosten. Het SWV Passend Onderwijs Drechtsteden heeft een hybride model waarbij sprake is van zowel medewerkers die vanuit het SWV specialistische ondersteuning verzorgen en daarnaast worden er vanuit het SWV de arrangementen rechtstreeks aan de scholen verstrekt.  De projectkosten betreffen de kosten voor de projecten m.b.t. leesondersteuning, zorgteam en meer- en hoogbegaafden.  De kosten voor het grensverkeer betreffen leerlingen op verzoek van ouders die buiten onze regio worden geplaatst.  Personele ondersteuning op de scholen betreffen de onderwijsondersteunend personeel, orthopedagogen en onderwijsspecialisten.  Arrangementen betreffen NT2, crisisopvang SBO en arrangementen op maat t.b.v. de scholen.  Afdracht VSO betreffen de afdrachten aan de scholen t.b.v. het VSO  En tot slot de overdrachtsverplichting voor de Bao.

45

Bedragen x € 1.000 2019 2020 2021 2022 2023 2024 ACTIVA VASTE ACTIVA Immateriële VA Materiële VA 163 159 153 146 137 126 Financiële VA TOTAAL VASTE ACTIVA 163 159 153 146 137 126

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Vorderingen 220 197 174 160 160 160 Effecten Liquide middelen 625 558 726 790 761 724 TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA 845 755 900 950 921 884

TOTAAL ACTIVA 1.008 914 1.053 1.096 1.058 1.010

PASSIVA EIGEN VERMOGEN 604 612 751 794 756 708 Algemene reserve 604 612 751 794 756 708 Bestemmingsreserves Overige reserves/fondsen VOORZIENINGEN 22 20 20 20 20 20 LANGLOPENDE SCHULDEN KORTLOPENDE SCHULDEN 382 282 282 282 282 282

TOTAAL PASSIVA 1.008 914 1.053 1.096 1.058 1.010

Stand per 31 december Realisatie Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Streef- Signalerings- waarde SVW waarde OCW 2019 2020 2021 2022 2023 2024

1. Solvabiliteit 1 in % 59,9% 67,0% 71,3% 72,4% 71,5% 70,1% 50% n.v.t 2. Solvabiliteit 2 in % 62,1% 69,1% 73,2% 74,3% 73,3% 72,1% 50% < 30% 3. Liquiditeit (current ratio) 2,2 2,7 3,2 3,4 3,3 3,1 2 < 0,75 4. Weerstandvermogen excl. MVA 6,3% 6,3% 8,2% 8,9% 8,6% 8,1% n.v.t. n.v.t. 5. Weerstandvermogen incl. MVA 8,5% 8,4% 10,2% 10,8% 10,4% 9,8% € 300.000 < 5% (+/- 5% van de baten) 6. Rentabiliteit 0,5% 0,1% 1,9% 0,6% -0,5% -0,7% 0% 3-jarig < 0 2-jarig < -5% 1-jarig < -10% 7. Huisvestingsratio 0,7% 0,6% 0,6% 0,6% 0,6% 0,6% 1% > 10%

Toelichting kengetallen: ad 1 Eigen vermogen / totale vermogen ad 2 Eigen vermogen + voorzieningen / totale vermogen ad 3 Vlottende activa gedeeld door vlottende passiva ad 4 Eigen vermogen -/- materiële vaste activa / totale Rijksbijdragen ad 5 Eigen vermogen / totale baten ad 6 Exploitatieresultaat / totale baten ad 7 Huisvestingslasten + afschrijvingen in gebouwen en terreinen / totale lasten

46

Er is in 2018 voor het SWV een risicoanalyse uitgevoerd. Op basis van deze risicoanalyse is het weerstandsvermogen voor het SWV bepaald op minimaal € 300.000,- (excl. transactie- en financieringsfunctie). Dit is ongeveer 5% van de baten. Dit betekent dat het weerstandsvermogen minimaal 5% moet bedragen en daarmee niet onder de signaleringswaarde van OCW mag komen. Tevens dient het benodigde weerstandsvermogen voor het bedrag van € 300.000 liquide te zijn. In continuïteitsparagraaf is een nadere toelichting gegeven op de voor het SWV benodigde eigen vermogenspositie. De conclusie is dat het weerstandsvermogen de komende jaren niet onder de signaleringswaarde van OCW en onder de eigen norm van het SWV komt.

10.10.3 B.1 Rapportage aanwezigheid en werking van het interne risicobeheersings- en controlesysteem

De financiële administratie en de personeels- en salarisadministratie van het Samenwerkingsverband is uitbesteed aan Groenendijk Onderwijs Administratie BV (hierna Groenendijk) in Sliedrecht. Voor deze uitbesteding zijn met Groenendijk afspraken gemaakt welke zijn vastgelegd in een Service Level Agreement (SLA). Groenendijk is gecertificeerd en hun processen zijn vastgelegd en worden jaarlijks door de accountant gecontroleerd. Hiervoor krijgt Groenendijk een TPM-verklaring.

Groenendijk voert in opdracht van het SWV alle personele en financiële mutaties uit. De inkomende facturen worden gecodeerd door een administratief medewerker van het SWV en geaccordeerd door de budgethouders van het SWV. De betalingen vinden in opdracht van het SWV door Groenendijk plaats.

In onderstaande figuur is de planning & control-cyclus van het SWV weergegeven.

47

Het SWV heeft zijn ambities beschreven in het Ondersteuningsplan (4 jaar). In het Financieel Beleidsplan staan de kaders en normen van het financieel beleid van het SWV, zoals de financiële kengetallen, beschreven. De meerjarenbegroting is afgeleid van het Ondersteuningsplan in combinatie met het Financieel Beleidsplan. De meerjarenbegroting is richtinggevend en de jaarbegroting kaderstellend. Deze documenten worden, na voorafgaande goedkeuring door de AV, vastgesteld door de directeur-bestuurder. Per kwartaal wordt er een kwartaalrapportage opgesteld met een eindejaarsprognose. De kwartaalrapportage wordt periodiek besproken met de auditcommissie en de AV.

Twee keer per jaar vinden er evaluatiegesprekken plaats met de scholen en de uitkomsten worden aan de AV gerapporteerd in een bestuursrapportage.

Jaarlijks wordt de meerjarenbegroting, na voorafgaande goedkeuring door de AV, vastgesteld door de directeur-bestuurder. Tevens worden het bestuursverslag en de jaarrekening door de directeur-bestuurder, na goedkeuring vooraf door de AV, vastgesteld.

Uitgangspunten Financieel Beleid SWV De uitgangspunten t.a.v. het financieel beleid van het SWV zijn als volgt geformuleerd:

48

Nr. Uitgangspunt Doorvertaling in de MJB 1. Het Samenwerkingsverband wordt bestuurd door Dit uitgangspunt is een directeur-bestuurder. De directeur-bestuurder gehanteerd in de MJB. is samen met de sectordirecteuren belast met de operationele aansturing van het Samenwerkingsverband en de ontwikkeling en de uitvoering van het beleid. 2. Er is sprake van een koppeling tussen inhoudelijke Dit uitgangspunt is programma’s en middelen (personeel en materieel). gehanteerd in de MJB. 3. Streven naar financiële soliditeit door te werken Het exploitatieresultaat van met jaarlijks een sluitende exploitatiebegroting de MJB 2020-2024 is opgeteld de komende jaren sluitend. 4. Risicomijdend op financieel gebied. De beschikbare Dit uitgangspunt is liquide middelen worden risicomijdend belegd. De gehanteerd in de MJB. publieke middelen van het SWV worden rechtmatig en doelmatig besteed

Beleidsregels Financieel Beleid SWV De volgende beleidsregels t.a.v. het financieel beleid van het SWV worden gehanteerd:

Nr. Beleidsregel Doorvertaling in de MJB 1. Sluitende exploitatie (baten=lasten) Het exploitatieresultaat van de MJB 2020-2024 is opgeteld de komende jaren sluitend. 2. Voorzieningen en reserves mogen nooit negatief Deze beleidsregel is zijn. gehanteerd in de MJB. 3. Nieuwe uitgaven (exploitatie, investeringen) met Deze beleidsregel is of wordt een meerjarig karakter, moeten financieel gehanteerd in de MJB. onderbouwd zijn met behulp van een businesscase. 4. Flexibilisering van de kosten Deze beleidsregel is of wordt gehanteerd in de MJB.

10.10.4 B.2 Beschrijving van de belangrijkste risico’s en onzekerheden

In het voorjaar van 2019 heeft het SWV een risicoanalyse uitgevoerd. De onderstaande potentiele risicocategorieen zijn daarbij onderkend: 1. Zijn er risico’s die binnen een jaar kunnen leiden tot uitgaven waar in de begroting geen rekening mee is gehouden?  Arrangementen op Maat: vast bedrag, kan geen verrassingen opleveren;  NT2: wordt in vast volume begroot en uitgekeerd;

49

 SBO+ en SO+;  Salariskosten: volgt afspraken cao, maar ook evt. uitbreidingen;  Inhuur derden: Kan evt. groeien bij fors ziekteverzuim eigen personeel;  Licenties: 2018 forse overschrijding (2x zo veel € 15.000);  Huur vanaf 2019: Betreft 40% van de totale kosten van het gebouw. Eerste vijf jaar wordt geen indexatie toegepast;  Inschatting grensverkeer. Het grensverkeer is in schooljaar 18-19 met 56 % gegroeid t.o.v. 2017-2018;  Afdrachten SO: mede door aanpassingen bekostiging, maar ook baten ook hoger;  Investeringen met als gevolg hogere afschrijvingen? Zijn niet aan de orde;  Coördinatie: Kosten worden toebedeeld aan juiste programma;

2. Begrote inkomsten die niet ontvangen zullen worden?  Meer- en hoogbegaafden: Omvang van nieuwe subsidie nog niet bekend;  Grensverkeer: Deze worden, indien bekend, reëel opgenomen in de begroting;  Prognose leerlingen aantallen. Is er sprake van krimp? Hoe zijn de prognoses en hoe betrouwbaar zijn deze?

3. Wat zijn de factoren die de doelstellingen kunnen bedreigen?  Toename aantal leerlingen SBO en SO;  Extra kosten voor leerlingen die niet geplaatst kunnen worden;  Aantal FTE: De werkdruk op collega’s in de kernteams is hoog;  Nieuwkomers: Kan deze groep opnieuw groeien, wanneer. Wat betekent gezinsherenigingen voor het onderwijs;  Lees- en rekenarrangementen: Vormen geen bedreiging, volume maximaal bepaald;  Arrangementen op maat hooguit indexeren;  Politieke onduidelijkheid over de toekomst van Passend Onderwijs.

Alle risico’s o.b.v. kans x impact gekwantificeerd, m.a.w. welk bedrag is hieraan toe te kennen en welk(e) risico(‘s) kunnen zich wanneer kan manifesteren?

In de matrix hieronder worden de risico’s en hun eventuele effecten weergegeven.

50

Conform de in 2019 uitgevoerde risicoanalyse heeft het SWV een risicobuffer nodig van € 162.000. Bij de beoordeling van de vermogenspositie maakt het SWV gebruik van de transactiefunctie, de financieringsfunctie en de bufferfunctie.  De transactiefunctie geeft aan hoeveel middelen aangehouden moeten worden om aan de kortlopende schulden te voldoen. De transactiefunctie is berekend op basis van de personele lasten van het SWV voor een maand (€ 110.000).  De financieringsfunctie geeft aan hoeveel middelen nodig zijn om de materiële vaste activa te vervangen. Hierbij wordt uitgegaan van het jaarlijkse investeringsniveau/afschrijvingslast van het SWV (€ 25.000).  De risicobuffer is de reserve die een bestuur aanhoudt om reële denkbare financiële risico’s te ondervangen. Het SWV bedraagt dit bedrag € 162.000.

Het benodigd eigen vermogen van het SWV is:

1. Transactiefunctie € 110.000 2. Financieringsfunctie € 25.000 3. Risicobuffer € 162.000 Benodigd € 296.000 eigen vermogen

Het totaal benodigde eigen (buffer)vermogen (en liquiditeit) bedraagt op basis van bovenstaande analyse afgerond € 300.000. Het SWV wil ongeveer 5% van de totale baten aanhouden als eigen vermogen en liquiditeit om de

51

risico’s van het SWV te kunnen afdekken. Deze omvang sluit ook aan bij het percentage dat eerder door de PO-Raad is geadviseerd, namelijk 5% van de totale jaaromzet. We kunnen concluderen de vermogenspositie per 31-12- 2024 van € 693.000 van het SWV voldoende is om invulling te geven aan de transactiefunctie, financieringsfunctie en de risicobuffer.

Om de financiële risico’s te beheersen en controleren wordt een planning & control-cyclus gevolgd, zoals ook kort omschreven aan het begin van dit hoofdstuk.

Een van de beheersmaatregelen die in 2018 is genomen is dat het beleid met betrekking tot het toekennen van extra ondersteuning grondig is gewijzigd. De leden van het SWV ontvangen sinds augustus 2018 geen bedragen meer per arrangement, maar een vast bedrag per maand. In de periode augustus- december 2018 is dit bedrag nog voor 50% gecorrigeerd naar het historisch verbruik. Vanaf 1-1-2019 betreft het een bedrag naar rato van het aantal leerlingen onder het betreffende bestuur. Dit heeft als effect dat de jarenlang stijgende vraag naar arrangementen niet langer leidt tot budgetoverschrijdingen. Daarnaast is de werkwijze rond de inzet van expertise per leerling gewijzigd naar inzet voor iedere school vanuit een kernteam. Het effect hiervan is dat de expertise van de medewerkers van het SWV evenredig verdeeld is over de scholen en ten goede komt aan meer leerlingen vanwege een bredere inbedding in de scholen van ons SWV.

Hoewel in de brede regio sprake is van krimp heeft dit in de ondersteuningsplanperiode nog geen groot effect op het leerlingenaantal in het PO. De voornaamste reden hiervan is de verwachte woninguitbreiding in de diverse gemeenten. De leerlingen in die nieuwe wijken zullen voor een deel de terugloop vanuit andere wijken (op het niveau van het SWV) compenseren.

Coronacrisis In maart 2020 is Nederland getroffen door een uitbraak van het Corona- virus. Voor het SWV betekent dit dat de scholen gesloten zijn. Het onderwijs wordt ‘op afstand’ gegeven. Dit heeft impact op het proces van onderwijsgeven en ondersteuning daarvan, alhoewel het onderwijs wel door kan gaan. Op dit moment wordt verwacht dat de financiële impact op het vermogen, de liquiditeit en het jaarresultaat 2020 beperkt zal zijn, omdat de baten (bekostiging door OCW) gecontinueerd worden en ook het personeel gewoon wordt doorbetaald.

52

10.10.5 B.3 Rapportage toezichthoudend orgaan

Met ingang van 18 januari 2018 is de nieuwe governancestructuur van kracht geworden. De directeur C.H. Nugteren is vanaf 2018 tevens bestuurder.

Het bevoegd gezag van het Samenwerkingsverband vormen een vereniging. Er zijn binnen de vereniging twee organen: het dagelijks bestuur in casu de directeur-bestuurder en de algemene vergadering (AV). De AV functioneert als intern toezichthoudend orgaan. In de statuten is vastgelegd welke bevoegdheden berusten bij het dagelijks bestuur en bij de AV.

Taken en bevoegdheden van het intern toezichthoudend orgaan In de statuten is vastgelegd welke bevoegdheden berusten bij het dagelijks bestuur en bij de AV. Hieronder vindt u de bevoegdheden van de AV:  Toezicht houden op naleving wettelijke verplichting en code goed bestuur.  Toezicht houden op rechtmatige verwerving, bestemming en aanwending van de middelen.  Aanwijzen van een accountant die verslag uitbrengt aan het toezichthoudend orgaan.  Optreden als werkgever van het uitvoerend bestuur. De AV benoemt en ontslaat de directeur-bestuurder. In de meeste gevallen heeft de AV (vooraf) goedkeurende taken. Zo heeft de directeur-bestuurder de voorafgaande goedkeuring nodig van de AV voor besluiten strekkende tot vaststelling en wijziging van het Ondersteuningsplan, de (meerjaren)begroting, het bestuursverslag inclusief jaarrekening, missie en visie van de vereniging, et cetera.

De AV kent een onafhankelijk voorzitter.

De AV benoemt een Remuneratiecommissie die de werkgeversrol vervult van de directeur-bestuurder, functioneert als gesprekspartner en klankbord van de directeur-bestuurder en beoordeelt het functioneren van de directeur- bestuurder. Deze commissie adviseert de AV omtrent diverse arbeidsrechtelijke en -voorwaardelijke aangelegenheden. De voorzitter van de AV is tevens voorzitter van deze commissie.

Ten slotte is er een Auditcommissie met een onafhankelijk voorzitter. Deze commissie adviseert de AV omtrent alle financiële aangelegenheden.

De AV heeft een toezichtskader vastgesteld, waarin wordt aangegeven op welke wijze de AV haar toezichthoudende rol inhoud kan geven.

53

Beloningsbeleid Het toezichthoudend orgaan heeft omtrent de eigen beloning het volgende besloten: de voorzitters van de AV en auditcommissie ontvangen een vergoeding van € 75,- per uur voor het bijwonen en het voor- en nawerk van vergaderingen.

Verslag over het afgelopen jaar Zoals blijkt uit de gehouden vergaderingen heeft de AV zich vooral beziggehouden met haar toezichthoudende taken op financieel gebied. De Auditcommissie heeft de AV telkenmale gediend met adviezen.

In de vergadering van februari is gesproken over het grensverkeer. Voor een groep van 26 leerlingen (schooljaar 18/19) en hun ouders kan ons SWV op dit moment niet een vorm van SBAO bieden, die past bij hun christelijke identiteit. Daarom wordt er gebruik gemaakt van de wettelijke mogelijkheid om een school te kiezen die (beter) past bij hun identiteit. Er is gekozen voor een mogelijke oplossing om de huidige SBAO’s, De Kameleon en de Steenen Kamer, ruimte te geven binnen hun identiteit voor ouders/leerlingen met een Christelijke identiteit.

In de juni vergadering wordt het jaarverslag besproken. Vanuit de auditcommissie en de accountant zijn er geen opmerkingen wat betreft de rechtmatigheid. De doelmatigheid kan nog niet worden vastgesteld. De bepaling van de doelmatigheid vraagt meerjarige resultaatdoelstellingen op het niveau van het samenwerkingsverband waarvan de doeltreffendheid concreet te toetsen is. En tevens daaraan gekoppelde budgetten in de begroting. Aan de hand van de mate van doeltreffendheid en de omvang van de inzet van middelen kan pas een oordeel worden gegeven over de doelmatigheid van een en ander. De directeur-bestuurder heeft de adviezen in overleg met de betrokken medewerkers zeer voortvarend opgepakt. Het zal duidelijk zijn dat een en ander een meerjarige aanpak vraagt met acties op verschillende aandachtsgebieden.

De aangevraagde subsidie voor een verdiepingsslag ten aanzien van meer- en hoogbegaafdheid op de doelstellingen van het eerdere project is gehonoreerd op basis van een aantal actiepunten o.a. oriëntatie en realisatie op een meer thuisnabij niveau 5 aanbod.

In de oktober-vergadering hebben de leden aangegeven het actieplan en de financiële bijdrage ten aanzien van verkenning niveau 5 aanbod te steunen. Tevens is in deze vergadering gereflecteerd op de evaluatiepunten

54

van het evaluatiekader. De volgende antwoorden worden gegeven: er is ruimte voor discussie, de vergaderingen zijn gestructureerd, er is balans t.a.v. de verbinding met het werkveld, er is ruimte t.a.v. aspecten van de dagelijkse praktijk, de taakverdeling voorzitter AV en directeur-bestuurder is helder, kleinere besturen net zo belangrijke partner als grotere besturen, goede sfeer, kunnen scherper zijn op de rol goedkeuren/vaststellen, besturen als netwerk partner ter ondersteuning van de directeur-bestuurder zou beter kunnen (overzicht expertise/netwerk van toezichthouders), openheid, hoofdlijnen/details lopen soms door elkaar (er zou gewerkt kunnen worden met programmasturing, systematisch programma’s op de agenda), gedwongen om bij scholen informatie op te halen wordt als positief ervaren, bestuurlijke gesprekken/wat is besproken op werkvloer is consistent aan wat in de algemene vergadering wordt besproken, de bestuursrapportage geeft een goed beeld van wat er speelt.

De Auditcommissie is ter voorbereiding van de advisering aan de AV over onderwerpen met een financiële component vijf maal bijeen geweest. De commissie bestond uit:  De heer H. den Haan, voorzitter,  De heer W.J. Dunsbergen,  De heer A. van Genderen.

In dit jaar hebben jaarrekening en jaarverslag, de planning & control cyclus en het risicomanagement de meeste aandacht gekregen.

De Remuneratiecommissie is in 2019 twee keer bij elkaar geweest. De commissie bestond uit:  De heer A.T. Kamsteeg, voorzitter  Mevrouw J. Everts,  De heer M. van de Pol.

Op 10 januari heeft de commissie het eerste voortgangsgesprek met de directeur-bestuurder voorbereid. Voor input vanuit de directe werkomgeving van de directeur-bestuurder heeft de voorzitter een gesprek gehad met een afvaardiging van het personeel. Het voortgangsgesprek van de commissie met de heer C. Nugteren vond plaats op 8 februari.

Voor de samenstelling van de AV verwijzen wij naar onderstaande tabel in deze paragraaf.

55

De AV heeft in 2019 vergaderd op de navolgende momenten:

 AV-1 de dato 13 februari 2019 De AV verleent goedkeuring vooraf aan de Meerjarenbegroting 2019-2023 en de leden nemen kennis van het besluit om het weerstandsvermogen op minimaal € 300.000,- te bepalen (5% van de totale jaaromzet).

 AV-2 de dato 10 april 2019 Deze themavergadering stond in het teken van een gecombineerde AV-vergadering met de AV van het Voortgezet Onderwijs. In de werkvorm wereldcafè werden de volgende onderwerpen besproken: Juniorcollege, doorgaande ontwikkelingslijn ondersteuning PO-VO, doorgaande lijn PO-VO bijvoorbeeld ten aanzien van arrangementen, project meer- en hoogbegaafdheid en is er gedebatteerd over stellingen.

 AV-3 de dato 19 juni 2019 De AV verleent goedkeuring vooraf aan het jaarverslag 2018.

 AV-4 de dato 16 oktober 2019 De leden geven goedkeuring vooraf aan het voorstel om tot eigen risicodrager ziekteverzuim < twee jaar over te gaan per 1 januari 2020.

 AV-5 de dato 18 december 2019 Vooraf goedkeuring door de AV:  Meerjarenbegroting 2020-2024  De leden geven goedkeuring aan het Financieel Beleidsplan.  Input voor het 2e voortgangsgesprek van de remuneratiecommissie met de directeur-bestuurder wordt per e-mail opgevraagd.

Bestuur en toezichthouders - hoofd- en nevenfuncties SWV PO

C. Nugteren Directeur-bestuurder SWV VO Noordelijke Drechtsteden bezoldigd

A.T. Kamsteeg Penningmeester Stichting Leergeld Drechtsteden onbezoldigd Scriba (plus ledenadministratie en redactie mededelingenblad) Gereformeerde Kerk vrijgemaakt Dordrecht onbezoldigd Onafhankelijk voorzitter AV Vereniging Samenwerkingsverband VO Noordelijke Drechtsteden; bezoldigd

56

voorzitter remuneratiecommissie Onafhankelijk voorzitter AV Vereniging Samenwerkingsverband Driegang (primair onderwijs Gorinchem en wijde omstreken) bezoldigd Voorganger protestantse kerkdiensten in verpleeg- en verzorgingshuis De Sterrenlanden in Dordrecht onbezoldigd

Lid generale synode 2020 Gereformeerde Kerken vrijgemaakt onbezoldigd

H. den Haan Voorzitter bestuur stichting TechNet Voorne-Putten onbezoldigd Voorzitter auditcommissie SWV PO/VO (Noordelijke) Drechtsteden bezoldigd

Lid commissie bezwaar en integriteit OZHW bezoldigd S. van Duijn- Le Maire Lid van de AV van het samenwerkingsverband Drechtsteden onbezoldigd

Lid van de AV van het samenwerkingsverband Dordrecht onbezoldigd

Lid van de AV van het samenwerkingsverband Driegang onbezoldigd Lid van de AV van het bestuur van de Stichting Zomerschool Dordrecht onbezoldigd

Lid van de AV van KIEN onbezoldigd Lid van de AV van de Vereniging voor Onderwijshuisvesting Dordrecht i.o. onbezoldigd Voorzitter Algemene Kerkenraad Hervormde gemeente W.J. Dunsbergen Sliedrecht onbezoldigd

Voorzitter platform vluchtelingenopvang Sliedrecht onbezoldigd

J. Meijer Bestuursfunctie Het Kompas onbezoldigd

Beleidsmedewerker gemeente Dordrecht bezoldigd

M. v.d. Pol Lid Raad van Toezicht SWV RIBA onbezoldigd

Voorzitter CDA afdeling Zwijndrecht-Heerjansdam onbezoldigd

Lid van het provinciaal bestuur Zuid-Holland van CDA onbezoldigd

Voorzitter CKV Albatros Zwijndrecht onbezoldigd Diverse deelnames aan werkgroepen en kindernevendienst PKN Groote Lindt Zwijndrecht onbezoldigd

A. van Genderen Associate partner van Vanberkel Professionals bezoldigd

M. Schenk n.v.t.

E. van Peijkeren n.v.t. was J. van Knijff tot J. Everts lid Raad van Toezicht van de Leidse instrumentmakers School onbezoldigd februari 2018 was M. Beke / per J.P. ten Brink n.v.t. 1-1-2020 C. Ligt was J. Bijlstra tot 1 C. van Delen n.v.t. januari 2019 was J. Westerlaken tot M. de Kreek Lid OPR RSV Breda en omstreken onbezoldigd 1 juni 2019 Lid samenwerkingsverband PO/VO Hoeksche Waard onbezoldigd

Lid samenwerkingsverband PPO Rotterdam onbezoldigd

Lid samenwerkingsverband PO/VO Dordrecht onbezoldigd

Lid samenwerkingsverband Koers VO onbezoldigd

57

BIJLAGE 1: Doelstellingen/ambities werkdomeinen SWV t.b.v. het bestuursverslag SWV PO

Legenda:

Doelstelling/ambitie is nog niet / nog onvoldoende in gang gezet

Doelstelling/ambitie is in gang gezet

Doelstelling/ambitie is al ver gevorderd/gerealiseerd

Doelstelling/ambitie is behaald

Het SWV heeft vijf werkdomeinen die gelieerd zijn aan de verschillende programma’s. In onderstaande tabel staan de domeinen weergegeven en staat aangegeven welke programma’s onder welk werkdomein vallen. In dit hoofdstuk worden per werkdomein de doelstellingen, ambities, (tussen)resultaten en voortgang weergegeven.

Werkdomein Programma 1 Passend Onderwijs 2 Arrangementen op maat/kernteams Zichtbaar in de school 3 Rekenarrangement 4 Leesarrangement 5 NT2 6 Project MHB 2 Dekkend Aanbod 7 Arrangementen SBO (plus/JK/crisisopvang) 8 Arrangement SO+ 12 Overdrachten SBO 2 Arrangementen op maat/kernteams 3 Doorgaande 3 Rekenarrangement schoolloopbaan 4 Leesarrangement 6 Project MHB 4 Onderwijs & Zorg 7 Arrangementen SBO (plus/JK/crisisopvang) 9 Coördinatie en zorg (thuiszitters, VVE, Poortwachter etc.) Facilitair 5 Bureauorganisatie SWV 1 Rijksbijdragen en directe doorbetalingen 10 Professionalisering intern en extern 11 Organisatiebekostiging 13 Toelaatbaarheid / Loket PO Tabel Domeinen en programma’s

58

Werkdomein en Ambitie (Tussen) resultaat Voortgang doelstelling

Werkdomein: 1) Passend Onderwijs Zichtbaar in de School en 2) Dekkend Aanbod 1 Het realiseren van een a. Passende afstemming a. Het SWV ziet dat dekkend, zo thuisnabij tussen scholen meer mogelijk, passend basisondersteuning en ondersteunings- onderwijsaanbod. Passend de ondersteuningsvraag vragen binnen de Onderwijs wordt gezien door van de schoolpopulatie basisondersteunin de onderwijsaanbieders als b. Informatie gestuurd g kunnen gezamenlijke verantwoording werken oppakken, dit leidt en in partnerschap met alle c. Het vergroten, tot afname van - scholen en besturen. Er is verbreden en verdiepen en meer een stabiele samenwerking van de inzetbaarheid daadwerkelijk op tussen scholen, van het extra schoolbesturen en het SWV. expertisecentrum ondersteuning (kernteams) op de gerichte scholen (preventie en ondersteuningsvra het verbeteren gen. inzet/expertise op de b. Het SWV beschikt scholen) over een d. Het positief beïnvloeden structureel gestandaardiseerde overzicht toeleidingsroute voor arrangementen en alle partners naar extra TLV’s en zet deze ondersteuning, welke bevindingen

helderheid verschaft beleidsmatig en in voor scholen en ouders de uitvoering in. c. Medewerkers SWV zijn flexibel inzetbaar en hun inzetmogelijkhede n zijn dusdanig vergroot dat scholen altijd op ondersteuning vanuit het SWV kunnen rekenen d. De toeleidingsroute naar arrangementen en TLV’s is bij partners bekend en ondersteunt accurate soepel verlopende verwerkings- en toekenningsproce ssen op de scholen en bij het loket van het SWV. 2 Het SWV als organisatie e. De basiskwaliteit op e. Het ontwikkelen vervult haar taken door het scholen op groepsniveau van ondersteunen van de scholen kunnen ondersteunen screeningsinstrum in het PO in de regio f. Inzicht in de effecten enten voor het Drechtsteden. Dit doet zij van bestedingen pedagogisch gevoed door de kernwaarden g. Cursusaanbod door- didactische

59

en de wens kwaliteit te ontwikkelen voor groepsklimaat van leveren, gebruik makend van leerkrachten en intern waaruit gerichte financiële ondersteuning, het begeleiders adviezen voor de inzetten van expertise en het leerkracht/school organiseren van kunnen worden deskundigheidsbevordering gegeven; dit

resulteert in

planmatiger aanpak in de scholen bij gestelde groeps-

ondersteuningsvra

gen.

f. De samenhang van ingezette middelen en de beschikbare menskracht/expert ise en de effecten voor leerlingen zijn in kaart gebracht

en heeft effect op het doen van doelmatige bestedingen g. De deskundigheid op de scholen wordt vergroot, men spreekt meer en meer één taal m.b.t. invulling van passend onderwijs in de basis- en extra ondersteuning.

Werkdomein en Ambitie (Tussen) resultaat Voortgang doelstelling Werkdomein: 3) Doorgaande schoolloopbaan 3 Het SWV wil de ontwikkelde h. Continueren h. Een doorgaande doorgaande lijnen en extra ontwikkelingen taal/lezen ondersteuningslijn voor ondersteuningsniveaus (nazorg dyslexie en leerlingen en groeiende (doorlopend)evalueren, logopedische screening), kennis en knowhow op mogelijk aanvullen, bijsturen rekenen/ dyscalculie, scholen mbt taal, lezen, en borgen; vakgebieden ZML en meer- en rekenen, ZML en meer- lezen/taal/dyslexie, rekenen/ hoogbegaafdheid en hoogbegaafdheid. dyscalculie, ZML en meer- en Dit vertaalt zich o.m. in hoogbegaafdheid een jaarplan taal/lezen en rekenen/dyscalculie gericht op deskundigheids- bevordering van de leerkracht/IB en continuering reken- arrangement. Op het gebied van MHB wordt het activiteitenplan meer- en hoogbegaafdheid (2020-2024) uitgevoerd.

60

4 Het SWV wil de intensieve i. Doorlopende i. Een doorlopend samenwerking met de ontwikkellingslijnen van passend kinderopvang en het voorschools naar ontwikkelingsaanbod op voortgezet onderwijs binnen voortgezet onderwijs in taal/lezen van de vijf gemeenten van het samenwerking met peuterspeelgroep naar SWV en SWV VO Noordelijke ketenpartners verder basisschool naar Drechtsteden continueren door-ontwikkelen voortgezet onderwijs. om doorgaande leerlijnen te Een doorlopend realiseren. passend onderwijsaanbod voor meer- en hoogbegaafde leerlingen van PO naar VO. 5 Het SWV zoekt een optimale j. Een continue evaluatie, j. Een voor alle partijen samenwerking met medisch bijsturing en borging van duidelijke en effectieve kinderdagverblijven en de TLC-route met toeleidingsroute BaO,

gespecialiseerde partners in het SO en SBO, SO voor passende dagbehandelingen teneinde SBO onderwijsplek voor een passende uit-/ ieder kind met een doorstroom naar onderwijs specifieke te kunnen bewerkstelligen ondersteuningsbehoefte dat uitstroomt vanuit MKD en KDC 6 Het SWV zet zich in voor een k. Gemeenten zien het SWV k. Gemeenten stabiele samenwerking als een volwaardige consulteren het SWV tussen het SWV, de gesprekpartner wat altijd t.a.v.

gemeenten, de jeugdhulp, resulteert in goede beleidsplannen jeugd Dienst Gezondheid en Jeugd. afstemmingslijnen tussen en Onderwijs. Er is onderwijs en jeugdhulp samenwerking met jeugdteams / CJG / DGJ vanuit een gezamenlijk doel, integraal arrangeren verloopt soepel en succesvol. Dit leidt tot vroeger signaleren en laagdrempelige, meer lichte integrale multidisciplinaire ondersteuning; één kind, één doel, één plan.

Werkdomein en Ambitie (Tussen) resultaat Voortgang doelstelling Werkdomein: 4) Onderwijs en Zorg 7 Het SWV zet zich ten l. Partnerschap verstevigen l. Binnen de uiterste in voor het met organisaties zoals thuiszitterspreventie streefdoel ‘geen leerplicht, CCE en de maken we gebruik van thuiszitters’. We verbinden Onderwijsconsulenten, alle mogelijkheden van

ons aan het thuiszitterspact waarbij de onafhankelijke samenwerkende

van organisaties en rol van deze organisaties organisaties om

gemeenten. een meerwaarde is. thuiszitten van ca 2

m. Het vaardiger maken van geregistreerde casussen

scholen m.b.t. de vroeg gem per maand tot 0

signalering, werken aan terug te brengen. de vier V’s m. Scholen passen in hun ondersteuning planmatig vroegsignalering, verbinding, veiligheid en het verkennen van

61

mogelijkheden toe, de ondersteuningsbehoeften van de leerlingen komen eerder in beeld 8 Het SWV blijft een n. Door nog beter in te n. zie ook resultaten betrouwbare op spelen op onder 6. Alle samenwerking gerichte maatschappelijke beschikbare partner in de afstemming ontwikkelingen en daar mogelijkheden worden ten aanzien van waar nodig passende effectief benut in jeugdhulpverlening binnen onderwijs- passende onderwijs- het onderwijs. Er is een zorgarrangementen zorgarrangementen op dusdanige samenwerking realiseren maat. Flexibiliteit in Zorg ontwikkeld met de o. Het binnen de wettelijke in Onderwijs en gemeenten dat ook de kaders en de opdracht Onderwijs in Zorg. middelen gekoppeld van het SWV zoveel Hiertoe worden pilots kunnen worden aan de mogelijk bureaucratie gestart. middelen vanuit de vermijden. o. Soepel houden en jeugdwet zodat er sprake is vereenvoudigen van de van onderwijs- administratieve

zorgarrangementen processen. Continuïteit in het PDCA optmaliseringsproces.

Werkdomein en Ambitie (Tussen) resultaat Voortgang doelstelling Werkdomein: 5) Overkoepelende doelen 9 Regionale samenwerking p. Door structurele p. De regionale SWV-en met de aanpalende SWV afstemming gebruik werken actief samen op voor een goede afstemming maken van elkaars gezamenlijke thema’s (meerdere jaarlijkse expertise en zoals gezamenlijk mogelijkheden thuiszitterspreventie, overlegmomenten. toewijzingsbeleid, samenwerking met SOJ etc. en kunnen gewenste ontwikkelingen daardoor meer kracht bijzetten door een gezamenlijk geluid. 10 Voor een optimale q. Het optimaliseren van q. SharePoint voldoet aan informatievoorziening en de informatiestromen, alle wensen van de samenwerking is het van zo regelluw mogelijk, gebruikers. Dit wordt belang een goed werkend volgens de richtlijnen regelmatig geëvalueerd medium te kunnen van AVG, zonder en gebruiksmogelijkheden gebruiken. De huidige problemen en processen worden website, het benaderbaar voor aangepast. De samenwerkplatform iedereen die de functionaris checkt onze Sharepoint en de informatie nodig heeft AVG-gevoelige nieuwsbrief zijn om zijn wettelijke taak werkprocessen. Voor communicatieplatforms die te kunnen uitoefenen. helderheid in hieraan kunnen bijdragen. Het ontwikkelen van communicatie ontvangen Verder is de backoffice een communicatief back-office medewerkers goed geoutilleerd en is de aansprekende huisstijl; scholing en wordt een kennis en kunde van deze communicatie in (externe) grafisch medewerkers bepalend heldere taal en beeld. communicatiemedewerker voor het behalen van deze toegevoegd aan de back- doelstelling office.

62 Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

KENGETALLEN

2019 2018

Liquiditeit 2,21 2,85 (Vlottende activa / kortlopende schulden)

Solvabiliteit 1 59,86 69,60 (Eigen vermogen (excl. voorzieningen) / totale vermogen *100%)

Solvabiliteit 2 62,06 72,48 (Eigen vermogen (incl. voorzieningen) / totale vermogen *100%)

Rentabiliteit 0,52 -3,66 (Saldo gewone bedrijfsvoering / totale baten (incl. fin. baten) * 100%)

Weerstandsvermogen excl. MVA 6,34 6,08 (Eigen vermogen - materiële vaste activa) / rijksbijdragen * 100%)

Weerstandsvermogen incl. MVA 8,54 8,65 (Eigen vermogen / totale baten * 100%)

Huisvestingsratio 0,65 0,63 (Huisvestingslasten + afschrijvingen gebouwen / totale lasten * 100 %)

Materiële lasten / totale lasten + fin. lasten (in %) 80,62 80,53

Personele lasten / totale lasten + fin. lasten (in %) 19,38 19,47

Liquiditeit Het kengetal geeft aan in welke mate men in staat is om op korte termijn aan alle verplichtingen te voldoen.

Solvabiliteit De solvabiliteit geeft aan in welke mate de bezittingen op de activazijde van de balans zijn gefinancierd met eigen of vreemd vermogen.

Rentabiliteit In het bedrijfsleven wordt met de rentabiliteit de winst- of verliesgevendheid van een onderneming bedoeld. In het onderwijs (non-profit sector) wordt een relatie gelegd tussen het behaalde resultaat en de ontwikkeling hiervan op het weerstandsvermogen. Het geeft aan welk deel van de totale baten resteert na aftrek van de lasten.

Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft inzicht in de capaciteit om onvoorziene tegenvallers in de exploitatie op te vangen.

Huisvestingsratio Het kengetal geeft aan de verhouding van de huisvestingslasten t.o.v. de totale lasten.

- 63 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B1 GRONDSLAGEN

ALGEMEEN

De jaarrekening is opgesteld volgens de Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. In deze regeling is bepaald dat de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving Onderwijs (in het bijzonder RJ 660 Onderwijsinstellingen) van toepassing zijn met inachtneming van de daarin aangeduide uitzonderingen. Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Voor zover van toepassing zijn ter vergelijking opgenomen de realisatiecijfers van het voorgaande jaar, alsmede de (goedgekeurde) begroting van het huidige jaar. Het bestuur heeft zich een oordeel gevormd over de zaken die in het jaarverslag worden besproken en heeft voor de bedragen die in de jaarrekening zijn opgenomen schattingen gemaakt. Indien dit voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningpost.

Door afronding op hele euro's kunnen in het verslag kleine verschillen worden geconstateerd.

De jaarrekening is opgesteld vanuit de continuïteitsveronderstelling.

GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA

Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur (rekening houdend met de rijksbekostiging voor materiële instandhouding). In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven.

De overige activagroepen met afschrijvingstermijnen zijn als volgt bepaald: Gebouwen: 10 jaar. Meubilair: alle meubilair 20 jaar. ICT: computers, servers en printers 5 jaar; smartboards 10 jaar. Als ondergrens voor te activeren zaken met een gebruiksduur van langer dan 1 jaar, wordt € 500,- aangehouden. Afhankelijk van de soort aanschaf geldt deze ondergrens voor de prijs per stuk (inclusief b.t.w., b.v. TV) of de prijs van de "verzamelnaam".

Vorderingen De vorderingen en overlopende activa worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen en overlopende activa. De vorderingen en overlopende activa hebben een looptijd korter dan een jaar, tenzij dit bij de toelichting op de balans anders is aangegeven.

Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van het bestuur. Liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen die niet ter directe beschikking staan worden verwerkt onder de vorderingen. Liquide middelen die langer dan 12 maanden niet ter directe beschikking staan, worden verwerkt onder de financiële vaste activa.

- 64 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Eigen Vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve die voortkomt uit de door (semi-) overheidsinstellingen gefinancierde activiteiten, bestemmingsreserves en bestemmingsfondsen. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen reserves uit private middelen en reserves uit publieke middelen.

De algemene reserve vormt een buffer ter waarborging van de continuïteit van de instelling. Deze wordt opgebouwd uit de resultaatbestemming van overschotten welke ontstaan uit het verschil tussen de toegerekende baten en werkelijk gemaakte lasten. In geval van een tekort wordt dit resultaat ten laste van de algemene reserve gebracht.

Indien een beperkte bestedingsmogelijkheid door de organisatie is aangebracht, dan is het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve. De beperkte bestedingsmogelijkheid van de bestemmingsreserve is door het bestuur bepaald en betreft geen verplichting. Het bestuur kan deze verplichting zelf opheffen.

Indien een beperkte bestedingsmogelijkheid door een derde is aangebracht, dan is het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsfonds.

Voorzieningen De voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen die op balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is, waarvan de hoogte redelijkerwijs geschat kan worden en voor zover deze verplichtingen en risico's niet op activa in mindering zijn gebracht. De voorzieningen worden opgenomen voor de nominale waarde, met uitzondering van de voorziening jubilea. Deze wordt opgenomen voor de contante waarde.

De voorzieningen zijn verdeeld naar langlopend en kortlopend. Kortlopend heeft betrekking op het deel van de voorziening met een looptijd van maximaal één jaar. Het langlopend deel op het deel met een looptijd langer dan één jaar.

Voorziening jubilea: Op grond van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving is een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen gevormd. Voor de berekening is uitgegaan van de datum van indiensttreding van de medewerker in het onderwijs. Vanaf deze datum bouwt de medewerker aanspraken op voor een te ontvangen jubileum-gratificatie bij 25-jarig en 40-jarig dienstverband. Er is rekening gehouden met een variabele blijfkans en een rekenrente van 1 %. Voor instellingen met een aantal FTE van 50 of meer wordt gerekend met € 825 per FTE

Langlopende en kortlopende schulden en overige verplichtingen. Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rekenmethode.

De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde van de schuld. De overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen die aan opvolgende perioden worden toegerekend en nog te betalen bedragen, voor zover ze niet onder de kortlopende schulden zijn te plaatsen.

Kasstroomoverzicht In samenhang met de balans en de staat van baten en lasten moet het kasstroomoverzicht bijdragen aan het inzicht in de financiering en liquiditeit. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij de indirecte methode wordt het resultaat (saldo van baten en lasten) als basis genomen. Dit overzicht geeft weer waaraan de in de verslagperiode beschikbaar gekomen gelden zijn besteed. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Transacties waarbij geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt, waaronder financial leasing, zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.

- 65 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

RESULTAATBEPALING

Algemeen De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. De instelling heeft in haar statuten geen bepalingen opgenomen omtrent de verdeling van de winst. Er is dus geen statutaire regeling winstbestemming.

(Rijks)bijdragen Onder de rijksbijdragen worden de vergoedingen voor de exploitatie, verstrekt door het Ministerie van OCW, opgenomen. Tevens worden hier verantwoord de door het samenwerkingsverband ontvangen doorbetalingen van rijksbijdragen. Rijksbijdragen worden als baten verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft.

Overige overheidsbijdragen en subsidies Onder de overige overheidsbijdragen worden de vergoedingen opgenomen, verstrekt door gemeente, provincie of andere overheidsinstellingen. De overige overheidsbijdragen worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben.

Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de instelling de condities voor ontvangst kan aantonen.

Overige baten Onder de overige baten worden de vergoedingen opgenomen die niet verstrekt zijn door het Ministerie van OCW, gemeenten, provincies of andere overheidsinstellingen. De overige baten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben.

Personeelsbeloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de cao uitbetaald. De beloningen van het personeel worden als last in de staat van baten en lasten verantwoord in de periode waarin de arbeidsprestatie wordt verricht en, voor zover nog niet uitbetaald, als verplichting op de balans opgenomen. Als de reeds betaalde bedragen de verschuldigde beloningen overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover er sprake zal zijn van terugbetaling door het personeel of van verrekening met toekomstige betalingen door het bevoegd gezag.

Pensioenen De instelling heeft een toegezegd pensioenregeling bij Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP. Op deze pensioenregeling zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing en worden op verplichte en contractuele basis premies betaald door de instelling. ABP hanteert het middelloon als pensioengevende salarisgrondslag. ABP probeert ieder jaar de pensioenen te verhogen met de gemiddelde stijging van de lonen in de sectoren overheid en onderwijs. Wanneer de dekkingsgraad lager is dan 105% vindt er geen indexatie plaats. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen.

De dekkingsgraad van het ABP ultimo 2019 is 97,8% Per ultimo 2018 was deze 97,0%

- 66 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Afschrijvingen De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende immateriële- en materiële vaste activa. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven.

Huisvestingslasten Onder de huisvestingslasten worden de uitgaven voor huisvesting opgenomen. De lasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben.

Overige lasten De overige lasten hebben betrekking op uitgaven die voortvloeien uit aangegane afspraken dan wel noodzakelijk zijn voor het geven van onderwijs en worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben. Tevens worden hier de doorbetalingen aan de onderwijsinstellingen verantwoord. Deze zijn te onderscheiden in de verplichte afdrachten, generieke afdrachten op basis van het ondersteuningsplan en specifieke afdrachten (arrangementen).

Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva.

Financiële instrumenten en risicobeheersing

Algemeen De in deze toelichting opgenomen gegevens verschaffen informatie die behulpzaam is bij het schatten van de omvang van risico's die verbonden zijn aan zowel de in de balans opgenomen als de niet in de balans opgenomen financiële instrumenten. De primaire financiële instrumenten van het bestuur, anders dan derivaten, dienen ter financiering van de operationele activiteiten van het bestuur of vloeien direct uit deze activiteiten voort. Het beleid van het bestuur is om niet te handelen in financiële instrumenten voor speculatieve doeleinden. De belangrijkste risico's uit hoofde van de financiële instrumenten van het bestuur zijn het kredietrisico, het liquiditeitsrisico, het kasstroomrisico en renterisico.

Marktrisico De instelling is werkzaam in Nederland. Het valutarisico is daarmee nihil. De instelling loopt geen prijsrisico's. De instelling loopt renterisico over de rentedragende vorderingen en rentedragende schulden.

Kredietrisico De instelling heeft geen significante concentraties van kredietrisico.

Liquiditeitsrisico Het bestuur heeft een treasurystatuut opgesteld waarin zij haar beleid omtrent liquiditeit heeft uiteengezet. Door tussentijdse monitoring en eventuele bijsturing worden liquiditeitsrisico's beheerst.

Liquide middelen, vorderingen en kortlopende schulden Gezien de korte looptijd van deze instrumenten benadert de boekwaarde de reële waarde.

- 67 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B2 BALANS PER 31 december 2019 (na verwerking resultaatbestemming)

31 december 2019 31 december 2018 € € € €

ACTIVA

Vaste activa

Materiële vaste activa 1 Gebouwen en terreinen 115.041 128.965 Meubilair 27.674 29.207 ICT 19.936 17.072 162.652 175.245

Vlottende activa

Vorderingen 2 Overlopende activa 124.022 111.477 Overige vorderingen 96.266 69.277 220.287 180.754

Liquide middelen 3 625.306 457.961

1.008.245 813.960

- 68 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B2 BALANS PER 31 december 2019 (na verwerking resultaatbestemming)

31 december 2019 31 december 2018 € € € €

PASSIVA

Eigen vermogen 4

Algemene reserve 603.551 566.490 603.551 566.490

Voorzieningen 5

Personeelsvoorzieningen 22.216 23.504 22.216 23.504

Kortlopende schulden 6

Crediteuren 176.362 62.619 Belasting en premie sociale verzekeringen 58.637 56.748 Schulden terzake van pensioenen 16.106 13.019 Overige kortlopende schulden 93.599 49.131 Overlopende passiva 37.775 42.448 382.478 223.965

1.008.245 813.960

- 69 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B3 STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2019

Realisatie Begroting Realisatie 2019 2019 2018 € € €

Baten

3.1 (Rijks)bijdragen 6.959.569 6.679.120 6.438.440 3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 38.940 0 4.000 3.5 Overige baten 68.706 45.000 110.109 7.067.216 6.724.120 6.552.549

Lasten

4.1 Personele lasten 1.362.731 1.313.581 1.322.651 4.2 Afschrijvingen 22.275 21.324 17.130 4.3 Huisvestingslasten 32.121 31.000 32.550 4.4 Overige instellingslasten 547.243 357.750 468.664 4.5 Doorbetalingen aan schoolbesturen 5.065.605 5.047.499 4.951.268 7.029.974 6.771.154 6.792.262

Saldo baten en lasten 37.241 -47.034 -239.713

Financiële baten en lasten

5.1 Financiële baten 0 0 56 5.5 Financiële lasten 181 200 210 Financiële baten en lasten -181 -200 -154

Resultaat 37.061 -47.234 -239.867

- 70 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B4 KASSTROOMOVERZICHT 2019

Het onderstaande kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Hierbij wordt het saldo baten en lasten als uitgangspunt genomen, waarop vervolgens correcties worden aangebracht voor verschillen tussen opbrengsten en ontvangsten en de kosten en uitgaven.

2019 2018 € € € €

Kasstroom uit operationele activiteiten

Saldo baten en lasten 37.241 -239.713

Aanpassingen voor: - Afschrijvingen 22.275 17.130 - Mutaties voorzieningen -1.288 9.984 20.987 27.114

Veranderingen in vlottende middelen - Vorderingen -39.534 -77.209 - Kortlopende schulden 158.513 22.912 118.979 -54.297

Kasstroom uit bedrijfsoperaties 177.207 -266.896

- Ontvangen interest 0 56 - Betaalde interest -181 -210 -181 -154

Kasstroom uit operationele activiteiten 177.027 -267.050

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa -9.682 -139.188

Kasstroom uit investeringsactiviteiten -9.682 -139.188

Mutatie liquide middelen 167.345 -406.238

Beginstand liquide middelen 457.961 864.199 Mutatie liquide middelen 167.345 -406.238 Eindstand liquide middelen 625.306 457.961

Toelichting kasstroom : De liquiditeit is per 31 december 2019 € 167.000 hoger dan per 31 december 2018. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de positieve kasstroom uit operationele activiteiten. De kortlopende schulden zijn toegenomen, omdat een deel van de toegekende arrangementen aan de scholen van 2019 begin 2020 zijn uitbetaald.

- 71 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B5 TOELICHTING BEHORENDE TOT DE BALANS (na verwerking resultaatbestemming)

ACTIVA

VASTE ACTIVA 31-12-2019 31-12-2018 € €

1 Materiële vaste activa

Gebouwen en terreinen 115.041 128.965 Meubilair 27.674 29.207 ICT 19.936 17.072 162.652 175.245

Gebouw- Meubilair ICT Totaal en en terreinen € € € €

Boekwaarde 31 december 2018 Aanschaffingswaarde 139.238 30.653 29.335 199.226 Cumulatieve afschrijvingen -10.273 -1.446 -12.262 -23.981

Boekwaarde 31 december 2018 128.965 29.207 17.072 175.245

Mutaties Investeringen 0 0 9.682 9.682 Afschrijvingen -13.924 -1.533 -6.818 -22.275

Mutaties boekwaarde -13.924 -1.533 2.864 -12.593

Boekwaarde 31 december 2019 Aanschaffingswaarde 139.238 30.653 39.017 208.908 Cumulatieve afschrijvingen -24.197 -2.979 -19.081 -46.256

Boekwaarde 31 december 2019 115.041 27.674 19.936 162.652

Er is voor bijna € 10.000 geïnvesteerd in kalenderjaar 2019. Dit betreft voornamelijk de aankoop van laptops t.b.v. de medewerkers van het SWV.

Afschrijvingspercentage s van t/m Gebouwen en terreinen 10,00 % 10,00 % Meubilair 5,00 % 5,00 % ICT 20,00 % 20,00 %

- 72 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

31-12-2019 31-12-2018 € €

2 Vorderingen

Overige vorderingen 96.266 69.277 Overlopende activa 124.022 111.477 220.287 180.754

Overige vorderingen Overige vorderingen 96.266 69.277 96.266 69.277

Overlopende activa Vooruitbetaalde kosten 78.546 43.264 Voorschot bekostiging Yulius 45.475 68.213 124.022 111.477

De overige vorderingen bestaan met name uit vorderingen op de Samenwerkingsverbanden RIBA en Driegang in het kader van het grensverkeer. Een deel van deze vorderingen zijn afkomstig vanuit kalenderjaar 2018. Het SWV heeft de betrokken partijen gevraagd om deze gelden per omgaande te betalen.

De vooruitbetaalde kosten betreft voornamelijk het door het SWV PO vooruitbetaalde deel t.b.v. het grensverkeer over de periode januari 2020 t/m juli 2020 (7/12 deel voor schooljaar 2019-2020).

Verrekening van de vordering op Stichting Yulius Onderwijs vindt plaats in drie evenredige delen in januari 2019, januari 2020 en januari 2021.

31-12-2019 31-12-2018 € €

3 Liquide middelen

Banktegoeden 625.306 457.961 625.306 457.961

Banktegoeden Betaalrekening bestuur 625.306 457.961 625.306 457.961

- 73 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

PASSIVA

4 Eigen vermogen

VERLOOPOVERZICHT RESERVES EN VOORZIENINGEN

Saldo Resultaat Overige Saldo 1-1-2019 mutaties 31-12-2019

Algemene reserve 566.490 37.061 0 603.551

Eigen vermogen 566.490 37.061 0 603.551

Saldo Dotaties Onttrek- Vrijval Saldo Kort- Lang- 1-1- kingen 31-12- lopend lopend 2019 2019 deel deel < 1 jaar > 1 jaar

5 Voorzieningen

Personeel: Jubilea 23.504 3.697 -4.985 0 22.216 3.398 18.818 23.504 3.697 -4.985 0 22.216 3.398 18.818

Voorzieningen 23.504 3.697 -4.985 0 22.216 3.398 18.818

Langlopend deel > 1 jaar als volgt te verdelen:

Middellang Lang <5 jaar > 5 jaar

Jubilea 8.846 9.972

- 74 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

31-12-2019 31-12-2018 € €

6 Kortlopende schulden

Crediteuren 176.362 62.619 Belasting en premie sociale verzekeringen 58.637 56.748 Schulden terzake van pensioenen 16.106 13.019 Overige kortlopende schulden 93.599 49.131 Overlopende passiva 37.775 42.448 382.478 223.965

Belasting en premie sociale verzekeringen Loonheffing 51.923 49.726 Premie vervangingsfonds / participatiefonds 6.714 7.022 58.637 56.748

Overige kortlopende schulden Overige kortlopende schulden 93.599 49.131 93.599 49.131

Overlopende passiva Nog te betalen vakantiegeld 37.775 35.394 Vooruitontvangen bedragen 0 7.054 37.775 42.448

De overige kortlopende schulden bestaan met name uit lasten subsidie MHB van het SWV VO (€ 40.000), tussentijdse groei van Horizon (€ 14.000) en grensverkeer van het SWV Hoeksche waard (€ 9.000) en afwikkeling van arrangementen Op Maat (€ 14.000).

Het crediteurensaldo per 31 december 2019 is bijna € 114.000 hoger dan het voorgaande jaar. Een deel van de reguliere arrangementen van 2019 zijn begin 2020 door het SWV aan de scholen uitbetaald. Daarnaast is er een doorbelasting van € 20.000 vanuit het SWV VO aan het SWV PO geweest als doorbelasting voor de huisvestingslasten en de organisatiekosten.

- 75 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

M odel G Specificatie posten OCW

G1 Verantwoording van subsidies zonder verrekeningsclausule (Regeling ROS art. 13, lid 2 sub a)

Omschrijving Toewijzing Bedrag Ontvangen t/m P restatie afgerond? toewijzing verslagjaar

Ja Nee Kenmerk datum EUR EUR (aankruisen wat van toepassing is)

subsidiebegaafde VO/1387562 sep-19 442.650 110.663 X leerlingen PO en VO

totaal 442.650 110.663

G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule (Regeling ROS art. 13 lid 2 sub b)

G2.A Aflopend per ultimo verslagjaar

Omschrijving Toewijzing Bedrag Ontvangen t/m Totale lasten Te verrekenen ultimo verslagjaar toewijzing verslagjaar

Kenmerk datum EUR EUR EUR EUR

totaal 0 0 0 0

G2.B Doorlopend tot in een volgend verslagjaar

Omschrijving Toewijzing Bedrag Saldo Ontvangen in Lasten in Totale lasten Saldo nog te toewijzing 01-01 2019 verslagjaar verslagjaar 31-12-2019 besteden ultimo verslagjaar

Kenmerk datum EUR EUR EUR EUR EUR EUR

totaal 0 0 0 0 0 0

- 76 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B6 TOELICHTING BEHORENDE TOT DE STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2019

Baten

Realisatie Begroting Realisatie 2019 2019 2018 € € €

3.1 (Rijks)bijdragen 3.1.1 (Rijks)bijdragen 6.959.569 6.679.120 6.438.440 6.959.569 6.679.120 6.438.440

3.1.1 (Rijks)bijdragen Rijksbijdragen OCW lichte ondersteuning 2.245.294 2.188.018 2.173.305 Rijksbijdragen OCW zware ondersteuning 4.943.027 4.821.536 4.782.570 Rijk: subsidie MHB 110.663 0 0 Verevening zware ondersteuning -390.338 -380.580 -563.484 Niet-geoormerkte subsidies 50.924 50.146 46.049 6.959.569 6.679.120 6.438.440

3.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 3.2.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies 38.940 0 4.000 38.940 0 4.000

3.2.2 Overige overheidsbijdragen en subsidies Gemeente: vergoeding declarabele kosten 38.940 0 0 Gemeente: schoolbegeleidingsmiddelen 0 0 4.000 38.940 0 4.000

3.5 Overige baten 3.5.6 Overige 68.706 45.000 110.109 68.706 45.000 110.109

3.5.6 Overige Overige baten personeel 8.299 5.000 14.811 Grensverkeer 24.458 24.000 45.528 Overige baten 35.949 0 33.547 Subsidie dyslexie 0 16.000 16.223 68.706 45.000 110.109

Lasten

4.1 Personele lasten 4.1.1 Lonen en salarissen 853.893 1.139.081 827.170 4.1.1.2 Sociale lasten 196.855 0 191.484 4.1.1.1 Pensioenlasten 141.618 0 113.295 4.1.2 Overige personele lasten 170.365 174.500 190.702 1.362.731 1.313.581 1.322.651

- 77 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Realisatie Begroting Realisatie 2019 2019 2018 € € €

4.1.1 Lonen en salarissen Salariskosten directie 222.949 220.232 236.218 Salariskosten OP 526.830 507.158 504.686 Salariskosten OOP 388.494 384.651 375.043 Salariskosten vervanging BAPO 28.480 27.540 11.796 Onkostenvergoeding via salaris 111 0 0 Salariskosten subsidie MHB 25.489 0 0 Correctie sociale lasten -196.855 0 -191.484 Correctie pensioenen -141.618 0 -113.295 IPAP inhouding eigen bijdrage -2.301 -2.500 0 Werkkosten PSA 2.315 2.000 4.206 853.893 1.139.081 827.170

4.1.1.2 Sociale lasten Sociale lasten 196.855 0 191.484 196.855 0 191.484

4.1.1.1 Pensioenlasten Pensioenlasten 141.618 0 113.295 141.618 0 113.295

4.1.2 Overige personele lasten Flexibele schil onderwijsspecialisten 83.452 95.000 95.389 Nascholing 7.318 22.000 13.104 Kosten BGZ en ARBO-zorg 1.260 1.500 1.371 Dotatie voorziening jubilea 3.697 0 11.724 2: Project Orthopedagoog/zorgteam 71.153 50.000 64.536 Overige personeelskosten 3.485 6.000 4.578 170.365 174.500 190.702

Personeelsbezetting

2019 2018 Aantal FTE's Aantal FTE's

DIR 2,35 2,35 OP 5,91 5,89 OOP 5,19 4,93 13,45 13,17

- 78 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

WNT-verantwoording 2019 Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden

Op 1 januari 2013 is de Wet normering topinkomens (WNT) in werking getreden. De WNT is van toepassing op de Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden Het voor de Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden toepasselijke bezoldigingsmaximum is in 2019 € 194.000. Dit bedrag betreft de sectornorm voor het onderwijs.

Als SWV zijn de complexiteitspunten niet van toepassing en daarmee is het SWV ingedeeld in klasse G.

1. Bezoldiging topfunctionarissen

1a. Leidinggevende topfunctionarissen met dienstbetrekking en leidinggevende topfunctionarissen zonder dienstbetrekking vanaf de 13e maand van de functievervulling alsmede degenen die op grond van hun voormalige functie nog 4 jaar als topfunctionaris worden aangemerkt

Gegevens 2019 bedragen x € 1 C. Nugteren Functiegegevens Directeur/Bestuurder Aanvang en einde functievervulling in 2019 01-01 / 31-12 Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) 0,5 Dienstbetrekking ja

Bezoldiging Beloning plus belastbare onkostenvergoeding € 47.366 Beloningen betaalbaar op termijn € 9.322

Subtotaal € 56.688

Individueel bezoldigingsmaximum € 97.000

-/- onverschuldigd betaald bedrag € -

Totaal bezoldiging € 56.688

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan n.v.t

Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling n.v.t

Gegevens 2018 bedragen x € 1 C. Nugteren Functiegegevens Directeur/Bestuurder Aanvang en einde functievervulling in 2018 01-01 / 31-12 Omvang dienstverband (als deeltijdfactor in fte) 0,5 Dienstbetrekking Ja

Bezoldiging Beloning plus belastbare onkostenvergoeding 46.148 Beloningen betaalbaar op termijn € 6.954

Subtotaal € 53.102

Individueel bezoldigingsmaximum € 94.500

Totaal bezoldiging € 53.102

- 79 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

1c. Toezichthoudende topfunctionarissen

Bedragen x € 1 H. den Haan

Functiegegevens Voorzitter auditcomissie Aanvang en einde functievervulling in 2019 01/01 -31/12

Bezoldiging Totale bezoldiging € 1.848

Individueel bezoldigingsmaximum € 19.400

-/- Onverschuldigd betaald en nog niet terugontvangen bedrag N.v.t

Reden waarom de overschrijding al dan niet is toegestaan N.v.t

Toelichting op de vordering wegens onverschuldigde betaling N.v.t.

Gegevens 2018 Bedragen x € 1

Functiegegevens Voorzitter auditcomissie Aanvang en einde functievervulling in 2018 04/04 -31/12

Bezoldiging Totale bezoldiging € 1.500

Individueel toepasselijk bezoldigingsmaximum € 14.084

- 80 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

1d. Topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen met een bezodiging van € 1.700 of minder

Naam topfunctionaris Functie A.T. Kamsteeg Voorzitter AV S. van Duijn - Le Maire W.J. Dunsbergen Lid AV J. Meijer Lid AV M. van der Pol Lid AV A. van Genderen Lid AV M. Schenk Lid AV E. van Peijkeren Lid AV J. Everts Lid AV J.P. ten Brink Lid AV C. van Delen Lid AV M. de Kreek Lid AV M. Beke Lid AV J. Westerlaken Lid AV

3. Overige rapportageverplichtingen op grond van de WNT Naast de hierboven vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen met een dienst- betrekking die in 2019 een bezoldiging boven het individueel toepasselijke drempelbedrag hebben ontvangen.

- 81 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Realisatie Begroting Realisatie 2019 2019 2018 € € €

4.2 Afschrijvingen 4.2.2 Materiële vaste activa 22.275 21.324 17.130 22.275 21.324 17.130

4.2.2 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen 13.924 13.924 10.273 Meubilair 1.533 1.533 1.365 ICT 6.818 5.867 5.492 22.275 21.324 17.130

4.3 Huisvestingslasten 4.3.1 Huur 26.000 26.000 25.748 4.3.8 Overige 6.121 5.000 6.801 32.121 31.000 32.550

4.3.1 Huur Huur huisvesting 26.000 26.000 25.748 26.000 26.000 25.748

4.3.8 Overige Overige huisvestingslasten 6.121 5.000 6.801 6.121 5.000 6.801

4.4 Overige instellingslasten 4.4.1 Administratie- en beheerslasten 91.781 92.500 99.419 4.4.4 Overige 320.836 173.250 231.911 4.4.5 Programma's ondersteuningsplan 134.625 92.000 137.334 547.243 357.750 468.664

4.4.1 Administratie- en beheerslasten Administratie en beheer 23.710 33.000 30.026 Accountantskosten 8.701 6.000 9.287 Bestuur/beheer en vergaderen 900 500 2.181 Telefoonkosten 4.072 6.000 5.283 Overige administratie- en beheer 54.398 47.000 52.642 91.781 92.500 99.419

4.4.4 Overige Representatiekosten 1.328 1.500 1.884 Contributies 8.750 2.250 969 Ondersteuningsplanraad 0 1.000 0 Verzekeringen 6.440 5.500 5.385 Drukwerk, kopieerkosten, porto 311 2.000 743 Bekostiging arrangementen 10.955 11.000 8.031 Grensverkeer 286.504 145.000 205.350 Overige uitgaven 6.549 5.000 9.550 320.836 173.250 231.911

- 82 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Realisatie Begroting Realisatie 2019 2019 2018 € € €

4.4.5 Programma's ondersteuningsplan 3: Project leesondersteuning 134.625 92.000 130.649 8: Coördinatie en ext. ondersteuning werkgr. 0 0 6.685 134.625 92.000 137.334

4.5 Doorbetalingen aan schoolbesturen 4.5.1 Verpl. afdr. uit te voeren door OCW 2.588.998 2.574.588 2.428.528 4.5.2 Doorbetalingen op basis van 1 februari 287.770 348.964 336.525 4.5.3 Overige doorbetalingen aan schoolbesturen 2.188.837 2.123.947 2.186.216 5.065.605 5.047.499 4.951.268

4.5.1 Verpl. afdr. uit te voeren door OCW V)SO 2.588.998 2.574.588 2.428.528 2.588.998 2.574.588 2.428.528

4.5.2 Doorbetalingen op basis van 1 februari Afdracht (V)SO 134.424 165.964 165.308 Afdracht SBO 153.346 183.000 171.216 287.770 348.964 336.525

4.5.3 Overige doorbetalingen aan schoolbesturen LGF 22.831 29.000 28.839 Overdrachtsverplichting BaO 969.695 958.747 953.227 VVE 0 12.500 0 Meer- en Hoogbegaafden 259.494 252.500 0 NT2 51.024 50.000 50.943 Nascholing ondersteuningsteams 0 0 1.295 Arrangement crisisopvang SBO 46.400 46.500 45.583 Arrangementen op maat incl. kosten derden 839.393 774.700 1.106.329 2.188.837 2.123.947 2.186.216

Financiële baten en lasten

5.1 Financiële baten 5.1 Financiële baten 0 0 56 0 0 56

5.5 Financiële lasten Bankkosten 181 200 210 181 200 210

Totaal financiële baten en lasten -181 -200 -154

- 83 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Realisatie Begroting Realisatie Specificatie honorarium 2019 2019 2018

Onderzoek jaarrekening 8.701 6.000 9.287 Andere controleopdrachten 0 0 0 Fiscale adviezen 0 0 0 Andere niet-controle-diensten 0 0 0

Totaal accountantslasten 8.701 6.000 9.287

- 84 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

De Rijksbijdragen zijn in 2019 € 280.000 hoger uitgevallen. Door OCW is een prijscompensatie over schooljaar 2018-2019 en 2019-2020 toegekend. Daarnaast is er een subsidie voor MHB ontvangen in 2019. Deze subsidie was niet begroot.

De overige overheidsbijdragen en subsidies zijn € 39.000 hoger uitgevallen i.v.m. niet begrote gemeentelijke subsidies. Dit betreft de gemeente Alblasserdam voor ondersteuningsmiddelen om taalachterstanden weg te werken, de gemeente Sliedrecht in het kader van lezen retour en de gemeente Zwijndrecht inzake Voor en Vroegschoolse Educatie (VVE) voor hulpvragen bij peuters.

De overige baten zijn iets hoger dan begroot. Dit betreft een terugvordering van TLV's door het SWV bij een van de scholen en premiedifferentiatie van het Vervangingsfonds.

De Personele lasten zijn bijna € 28 .000 hoger dan begroot. De lonen en salarissen zijn hoger dan begroot. Er is sprake van een prijsverschil (hogere pensioenpremie en FUWA-aanpassing valt hoger uit) en een uitbreiding van 0,3 fte m.i.v. 1-9-2019 voor coördinerende taken + overl ap inwerkperiode i.v.m. pensionering. De lagere overige personele lasten hebben voornamelijk betrekking op de lagere kosten voor nascholing en flexibele schil onderwijsspecialisten.

De afschrijvingen zijn € 1.000 hoger uitgevallen i.v.m. investeringen in laptops t.b.v. de medewerkers van het SWV.

De huisvestingslasten liggen nagenoeg op begroting.

De overige instellingslasten zijn € 210.000 hoger dan begroot: Het project orthopedagoog/zorgteam is € 21.000 hoger dan begroot en het project leesondersteunin g is € 42.000 hoger dan begroot. Het grensverkeer is € 141.000 hoger dan begroot. Deze laatste post is lastig in te schatten, omdat vooraf niet duidelijk is hoeveel ouders/kinderen kiezen voor een SWV buiten onze regio.

De realisatie van de doorbetalinge n vanuit het schoolbestuur zijn € 18.000 hoger dan begroot. De afdrachten (V)SO/SBO op basis van 1 februari zijn beide lager als gevolg van lagere groei. De afdracht (V)SO is enerzijds hoger door de prijscompensatie 2018-2019 en 2019-2020 en anderzijds doo r een overdracht i.v.m. de 2% regeling. Het SWV moet de ondersteuningsmiddelen van het SBO boven de 2% zelf bekostigen. Dit is een landelijke afspraak binnen Passend Onderwijs. Dit kan zowel groei betreffen (periode okt-mrt) als het aantal leerlingen per 1 oktober dat boven de 2% zit. De arrangementen op maat incl. kosten derden zijn € 65.000 hoger dan begroot als gevolg van extra eenmalige ondersteuning vanuit het reservebudget en ambulante begeleiding.

- 85 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B7 Overzicht verbonden partijen

Model E: Verbonden partijen

Naam Juridische Statutaire Code Eigen Resultaat Art.2:403 Deelname Consolidatie Vorm 2019 zetel activiteiten Vermogen jaar 2019 BW 31-12-2019 EUR EUR Ja/Nee % Ja/Nee

41417 Stichting SPON Papendrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee 41560 Stichting Openbaar Primair Onderwijs Papendrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee Papendrecht-Sliedrecht 41646 Stichting LEV scholengroep West Zwijndrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee Nederland 42562 Stichting Openbaar Primair Onderwijs Hendrik Ido 4 n.b. n.b. Nee Nee Hendrik-Ido-Ambacht Ambacht 42569 Stichting Openbaar Basisonderwijs Alblasserdam 4 n.b. n.b. Nee Nee Alblasserdam 42709 Stichting Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Heerjansdam 4 n.b. n.b. Nee Nee Waarden voor PO & VO 43928 Vereniging voor Christelijk Onderwijs Papendrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee Papendrecht en Sliedrecht 46385 Stichting Katholiek Onderwijs Bernardus Dordrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee Alfrink te Dordrecht

80433 PIT kinderopvang en onderwijs Zwijndrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee 81979 Vereniging tot stichting en instandhouding Alblasserdam 4 n.b. n.b. Nee Nee van een School met de Bijbel te Alblasserdam 85256 Stichting Yulius Onderwijs te Dordrecht Dordrecht 4 n.b. n.b. Nee Nee

Code activiteiten: 1. contractonderwijs, 2. contractonderzoek, 3. onroerende zaken, 4. overige

- 86 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B10 Niet uit de balans blijkende activa en verplichtingen

Duurzame inzetbaarheid In 2019 is overleg geweest met de personeelsleden. Dit heeft niet geleid tot een plan voor het sparen voor duurzame inzetbaarheid omdat gebleken is dat er geen personeelsleden zijn die hieraan deel willen nemen. Er is derhalve geen voorziening duurzame inzetbaarheid gevormd in 2019.

Het SWV Passend Onderwijs heeft een huurovereenkomst afgesloten met het SWV VO Noordelijke Drechtsteden voor de huur van een gedeelte van het gebouw Duindoornhof 1, inclusief de buitenruimte. De overeenkomst is ingegaan op 1 januari 2018 voor een periode van 10 jaar. De huurprijs bedraagt € 26.000 per jaar en wordt eerst aangepast na 5 jaar overeenkomstig de CBS-consumentenprijsindex.

- 87 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B11 GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM

Corona

In maart 2020 is Nederland getroffen door een uitbraak van het Corona-virus. Voor de stichting Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden betekent dit dat de scholen gesloten zijn. Het onderwijs wordt 'op afstand' gegeven.

Dit heeft impact op het proces van onderwijsgeven, alhoewel het onderwijs wel door kan gaan. Op dit moment wordt verwacht dat de financiële impact op het vermogen en het jaarresultaat 2020 beperkt zal zijn, omdat de baten (bekostiging door OCW) gecontinueerd worden en ook het personeel gewoon wordt doorbetaald.

- 88 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

B12 BESTEMMING VAN HET EXPLOITATIERESULTAAT

Het bestuur verdeelt het resultaat over 2019 ad € 37.061 als volgt over de reserves.

2019 €

Resultaat algemene reserve 37.061

Resultaat Eigen vermogen 37.061

- 92 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Ondertekening Jaarverslag

Opgesteld door het bestuur te Papendrecht op

…………………… ……………………..

…………………… ……………………….

………………….. …………………………

………………….. ……………………………

Vastgesteld op ……………………………………… door het toezichthoudend bestuur.

………………………….. …………………………

………………………….. …………………………

………………………….. ………………………….

…………………………… ……………………………..

- 93 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

C1 CONTROLEVERKLARING

Controleverklaring invoegen blad 1

- 94 - Vereniging Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Drechtsteden, Papendrecht

Controleverklaring invoegen blad 2

- 95 -