Ontwikkelmogelijkheden

Oktober 2018 2 Inhoud

1. Samenvatting 4

2. Inleiding 6 2.1 Aanleiding 6 2.2 Doel verkenning 7 2.3 Aanpak 7 2.4 Gebiedsanalyse 8 2.5 Leeswijzer 8 3. Veiligheid 9 3.1 Vervolg op aanpak Oostelijke Eilanden 9 3.2 Cijfers over criminaliteit in het gebied Centrum Oost 10 3.3 Verklaring geweldsincidenten op basis van cijfers is lastig 10 4. Maatschappelijke voorzieningen en ondersteuning 11 4.1 Uitbreiding basisvoorzieningen 11 4.2 Beweging en sportstimulering 12 4.3 Armoedebestrijding 12 4.4 Cijfers en sociale kenmerken 13 5. Economie en werkgelegenheid 14 5.1 Werkgelegenheid en werkervaringsplaatsen 14 5.2 Opleiding programmeren CODAM 14 5.3 Summer camp Oosterdok 14 5.4 Jongeren werken mee aan activiteiten 14 5.5 Cijfers over inkomen, inkomensondersteuning en werk 15 6. Verbeteren kwaliteit wonen en openbare ruimte 16 6.1 Wittenburgerplein 16 6.2 (Langzaam) verkeerverbindingen 16 6.3 Openbaar groen 17 6.4 Herinrichting Kattenburgerstraat 17 6.5 Herinrichting Kattenburgerkruisstraat 17 6.6 Verbouwing speeltuingebouw 17 7. Rol woningbouwcorporaties 18 7.1 Project voor verbeteren onderling contact bewoners 18 7.2 Aandeel sociale huur en verkoopbeleid 18 7.3 Levensloopbestendige woningen 18 7.4 Cijfers en kenmerken van woningen 19 8. Vervolg 20

Bijlagen 21

3 1. Samenvatting Doel en aanpak verkenning beperking beter te kunnen begeleiden; omstandigheden in deze wijk stopt natuur- lijk niet. Stadsdeel Centrum en de diensten In de afgelopen jaren waren jongeren uit De verkenning is bedoeld om in beeld te - Een veilige locatie voor jongeren zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren de wijk Oostelijke Eilanden betrokken bij brengen welke activiteiten en projecten in de leeftijd 14-23 jaar. Vanaf begin okto- van de maatregelen. Het stadsdeel zal het een aantal ernstige geweldsincidenten. een positieve impuls kunnen geven aan de ber 2018 is er een tijdelijke locatie voor de vervolg van de aanpak vormgeven. Het laatste incident vond plaats op 26 Oostelijke Eilanden. De ‘no regret’ maatre- jongeren geopend. Er wordt onderzocht januari 2018 waarbij drie jonge mensen zijn gelen zijn sowieso opgenomen. De overige waar en in welke vorm het jongerenwerk neergeschoten in het speeltuingebouw op mogelijkheden zijn geselecteerd op hun voor deze doelgroep een permanente Wittenburg. Eén van de slachtoffers is aan bijdrage aan verschillende doelen: het locatie kan krijgen. Hierover wordt medio zijn verwondingen overleden. Direct na vergroten van de veiligheid, het verbeteren 2019 door stadsdeel Centrum een besluit het incident heeft de waarnemend burge- van de voorzieningen en de ondersteu- genomen.; meester samen met betrokken wethouders ning aan bewoners, het verbeteren van en de stadsdeelbestuurders en in samen- de kwaliteit van de openbare ruimte en - Actief promoten van armoede- spraak met de driehoek een integrale de sociale samenhang in de wijk. Veel van voorzieningen (zodat er meer bewoners aanpak uitgevoerd. De aanpak had als doel de voorstellen komen voort uit wensen en geïnformeerd worden over de hulp die om de leefbaarheid te verbeteren, het ri- suggesties van bewoners uit de buurt, die mogelijk is, maar niet in de wijk wordt aan- sico op ernstige criminaliteit te verbeteren het gebiedsteam de afgelopen periode geboden) en nieuwe interventies (zoals een en het veiligheidsgevoel van bewoners te heeft ontvangen. financieel café voor jongeren); vergroten. Resultaat - Bureau Marineterrein zal samen Aanleiding verkenning ontwikkelmogelijk- met de community op het Marineterrein heden Op basis van de geïnventariseerde ontwik- onderzoeken hoe social return en maat- kelmogelijkheden wordt een voorstel ge- schappelijk impact verder kunnen worden De gemeente heeft een verkenning uit- daan voor een maatregelenpakket om de uitgewerkt, zodat er in de wijk meer stage- gevoerd naar de ontwikkelkansen voor de buurt weer een positieve impuls te geven. of werkervaringsplaatsen ontstaan; Oostelijke Eilanden. Er waren verschillende Verschillende partijen zijn betrokken bij de aanleidingen om de kansen voor dit gebied uitvoering van de maatregelen: gemeente, - Het uitwerken van een aantal te inventariseren: het schietincident, maar politie, welzijns- en sportorganisaties, wo- ruimtelijke vraagstukken die tot een ver- ook de wens om de bestaande buurten te ningbouwcorporaties en ook de bewoners betering van de kwaliteit van de openbare verbinden aan nieuwe ontwikkelingen in en ondernemers. De belangrijkste aanbe- ruimte en de leefomgeving kunnen leiden, de omgeving, zodat de huidige bewoners velingen en kansen uit de verkenning zijn: zoals een nieuwe invulling van het Wit- hier ook van kunnen profiteren. De meest tenburgerplein en het verbeteren van de kansrijke maatregelen worden in 2018 en - Extra activiteiten van het jonge- fietsverbinding van oost naar west. 2019 uitgevoerd en dragen bij aan een van renwerk en sportstimulering, met aandacht Vervolg de subdoelen van de integrale aanpak: het voor preventie van jeugdcriminaliteit; verbeteren van de veiligheid en leefbaar- - Training en deskundigheidsbevor- De verkenningsfase is afgerond en de re- heid in de buurt. dering voor de professionals in de wijk om sultaten overgedragen aan de organisatie. (jonge) mensen met een licht verstandelijke Het werk aan de verbetering van de leef-

Veiligheid ning onderzoekt op welke manier, gebruik openbare ruimte is niet erg aantrekkelijk. 2. Inleiding makend van de dynamiek in de omgeving, Bovendien is er, zeker in vergelijking met 2.1 Aanleiding De wijk is de afgelopen jaren opgeschrikt de eilanden beter met de omliggende stad andere buurten in de een over- door een aantal ernstige geweldsinciden- verbonden kunnen worden. maat aan openbare ruimte, waarvan veel Voor u ligt de notitie Ontwikkelmogelijkhe- ten waarbij jongeren van de Oostelijke weinig onderscheidend en gebruiksvrien- den Oostelijke Eilanden; het resultaat van Eilanden waren betrokken. Het laatste Ook in sociaal opzicht gaat de situatie delijk is ingericht. In de verkenning wordt een verkenning naar de ontwikkelmogelijk- incident vond plaats op 26 januari 2018 veranderen. Uit de cijfers blijkt dat het een aantal fysieke ingrepen voorgesteld heden voor de eilanden Kattenburg, Wit- waarbij drie jonge mensen zijn neergescho- aantal jongeren en bewoners met een niet- die de kwaliteit van de openbare ruimte en tenburg en Oostenburg. Deze verkenning ten in het speeltuingebouw op Wittenburg. Westerse migratieachtergrond in de wijk woningen verhogen. is uitgevoerd door Grond & Ontwikkeling Eén van de slachtoffers is aan zijn verwon- zal dalen. Op Stadswerf Oostenburg zullen in opdracht van de wethouders Wonen dingen overleden. De incidenten hebben zich nieuwe bewoners vestigen die een Ontwikkeling van het Marineterrein en Ruimtelijke Ordening. Deze opdracht verdriet, woede en angst veroorzaakt, maar ander profiel hebben dan de bewoners die is mede namens de burgemeester en de ook geleid tot initiatieven om weer een al in het gebied wonen. Het gemiddelde In juli 2018 heeft het Rijksvastgoedbe- wethouder Wonen uitgevoerd omdat er positieve impuls aan de buurt te geven. De opleidingsniveau en inkomen in de wijk zal drijf laten weten dat Defensie een groter verschillende aanleidingen zijn om naar dit driehoek heeft besloten om stijgen. Als er niets extra’s gebeurt, zal op deel van het Marineterrein in gebruik wil gebied te kijken. een ‘geïntensiveerde aanpak’ uit te voeren. de Eilanden het verschil tussen degenen houden dan eerder overeengekomen. Ge- Deze aanpak wordt door een interdiscipli- die alle kansen benutten en degenen die meente en Rijk onderzoeken de komende Op basis van de geïnventariseerde ont- nair team van gemeente, politie en open- niet mee kunnen komen groter worden. Dit tijd of er alsnog een aangepaste ontwik- wikkelmogelijkheden wordt een voorstel baar ministerie uitgevoerd. De aanpak be- past niet bij de ambitie voor een verbon- keling kan komen die recht doet aan de gedaan voor een maatregelenpakket staat uit verschillende onderdelen gericht den en rechtvaardige stad. belangen van zowel Rijk als Gemeente. om de buurt weer een positieve impuls op het vergroten van de veiligheid. te geven en de binding in de buurt te Verbeteren kwaliteit woonomgeving en 1) De aansluitende wegdelen Kattenburgergracht, Wittenburger- gracht en Oostenburgergracht worden samen Eilandenboulevard Verbinden nieuwe ontwikkelingen aan de woningen verbeteren. Verschillende partijen zullen genoemd. verantwoordelijk zijn voor de maatregelen bestaande stad en een bijdrage leveren aan de uitvoering: Kattenburg en Wittenburg zijn in de twee- gemeente, politie, welzijnsorganisaties, Het gebied zal de komende jaren ingrij- de helft van de vorige eeuw ingrijpend sportondersteuning, woningbouwcorpora- pend veranderen. Stadswerf Oostenburg vernieuwd, waarbij het vaak verwaarloosde ties en ook de bewoners en ondernemers. wordt ontwikkeld tot een hoogwaardig en historische woningbestand is vervangen gemengd woon-werkgebied met nieuwe door nieuwbouwflats. Bij de nieuwbouw De urgentie om integraal naar de kansen voorzieningen en aantrekkelijke openbare is het oorspronkelijke weefsel van straten voor dit gebied te kijken, is ontstaan door ruimte. De Eilandenboulevard1 krijgt een en gebouwen geheel verloren gegaan. de opeenstapeling van verschillende ont- nieuwe inrichting waardoor deze straat De nieuwe woongebouwen zijn op Kat- wikkelingen. meer verblijfskwaliteit krijgt met horeca en tenburg vooral van het galerij type en op winkels. Als de nieuwe brug naar Noord is Wittenburg stroken met portieketageflats. aangelegd, rijden zo’n 30.000 fietsers per Het nadeel van deze gebouwtypen is dat dag door de Kattenburgerstraat. Dit geeft het grootste deel van de plinten bestaan aanleiding om ook hier naar de inrichtings- uit blinde muren omdat de bergingen op kwaliteit te kijken en na te denken over het de begane grond zijn. Er zijn onlogische en toevoegen van voorzieningen. De verken- onveilige hoekjes en de inrichting van de 6 2.2 Doel verkenning participatieronde over de Principenota Participatie 2) Marineterrein. Informatie- en consultatieronde. Eindverslag peri- ode 18 juli tot en met 4 oktober 2017 Marineterrein2. Er zijn gesprekken gevoerd 3) Buurtbijeenkomst Oostelijke Eilanden op 23 april 2018, Het doel van de verkenning is om verbete- met professionals die in het gebied werken Veel van de voorstellen komen voort uit Bijeenkomst bijpraten met de buurt Marineterrein op 22 mei en ringsmogelijkheden (ontwikkelingskansen) wensen en suggesties uit de buurt die het (zoals ambtenaren, politie en welzijnswer- Eilandenoverleg op 13 juni 2018. in de domeinen fysiek, sociaal, veiligheid kers) en bewoners. gebiedsteam de afgelopen periode heeft en economie in beeld te brengen. Op basis ontvangen. Om zoveel mogelijk input van van de informatie uit de verkenning kun- De ‘no regret’ maatregelen zijn sowieso bewoners en ondernemers te krijgen, zijn nen de gewenste activiteiten en projecten opgenomen. De overige mogelijkheden er kansen geïnventariseerd tijdens verschil- verder uitgewerkt worden. Veel van de zijn geselecteerd op hun bijdrage aan de lende buurtbijeenkomsten.3 Daarnaast voorgestelde maatregelen kunnen binnen doelen: het vergroten van de veiligheid, heeft er een oproep voor ideeën gestaan de vastgestelde budgetten worden uitge- het verbeteren van de voorzieningen, in het Petersburgjournaal (buurtinformatie- voerd. Voor een aantal maatregelen is nog verbeteren van de ondersteuning aan be- krant). De wensen en de ervaring van de geen dekking. Deze worden in de reguliere woners en verbeteren van de kwaliteit van bewoners hebben meegewogen in de prio- besluitvorming gebracht en geprioriteerd. de woningen en openbare ruimte. Vervol- ritering van de maatregelen. Waar mogelijk gens hebben ambtenaren een inschatting worden initiatieven ook samen met de 2.3 Aanpak gemaakt van de impact en de haalbaarheid buurt uitgewerkt, zoals in een groenplan van de maatregelen. De meest kansrijke (zie 6.3). De mogelijke maatregelen zijn zeer ver- worden in dit document beschreven. schillend in omvang, impact, haalbaarheid Buurtkracht 1018 en draagvlak. Dit komt omdat de opgave Het is op basis van deze verkenning uit verschillende vraagstukken bestaat en moeilijk om iets te zeggen over de ef- In de wijk zijn veel bewoners die hun steen- omdat er naar verschillende domeinen fectiviteit van het maatregelenpakket tje bij willen dragen aan het verbeteren is gekeken. Deze aanpak sluit aan op de vanwege de complexiteit, de invloed van de buurt. Onder de noemer ‘Buurt- manier waarop in andere, vergelijkbare van autonome ontwikkelingen, de wis- kracht 1018’ helpt welzijnsorganisatie Dock buurten wordt gewerkt. In de zogenaamde selwerking tussen maatregelen onderling bewoners bij het realiseren van de initiatie- ‘ontwikkelbuurten’ formuleren gemeente, en de verwevenheid met de persoonlijke ven. Dock heeft twee avonden georgani- corporaties en de marktpartijen samen levenssfeer van mensen. Het uitvoeren van seerd waar bewoners hun ideeën konden ambities en kansen om te profiteren van een SMART-analyse of Maatschappelijke pitchen, ook lokale ondernemers schoven ontwikkelingen in de omgeving. In de kosten-batenanalyse was geen onderdeel aan om te ontdekken waar samenwerking verkenning is ook gekeken naar de rol die van de opdracht. In de uitwerking zou het en verbinding mogelijk is. Buurtkracht 1018 partners, zoals ondernemers en organisa- gewenste effect op maatregelniveau wel wordt voortgezet en is inmiddels opgeno- ties, kunnen spelen. bepaald kunnen worden. men in het reguliere aanbod van Dock. Als er een financiële bijdrage nodig is, wordt De verkenning is als een trechter uitge- deze uit het wijkbudget gedekt. voerd: als eerste is er heel breed gekeken en zijn álle mogelijke opties verzameld. Daarbij is ook gebruik gemaakt van informatie die al beschikbaar was, zowel vanuit bewoners als de consultatie- en 7 2.4 Gebiedsanalyse 2.5 Leeswijzer

De wijk Oostelijke Eilanden/ In de volgende hoofdstukken wordt per bestaat uit: Kattenburg, Wittenburg, doel beschreven wat er mogelijk is. Daarbij Oostenburg, , het Funen wordt beschreven welke extra inspan- en Kadijken. Kattenburg bestaat uit twee ningen er nodig zijn als aanvulling op de delen: het oostelijke deel met woningen en reguliere inzet . Dit kunnen zowel inciden- het westelijk deel dat eigendom is van het tele als structurele ingrepen zijn. Maatrege- Rijk.4 len dragen vaak bij aan meerdere doelen, maar vanwege de leesbaarheid worden ze De wijk verschilt sociaal economisch dui- maar één keer beschreven. delijk van de binnenstad waar zij geogra- fisch deel van uitmaakt. De bewoners van 4) Voor de leesbaarheid wordt Oostelijke Eilanden/Kadijken ook de Oostelijke Eilanden hebben over het afgewisseld met ‘Oostelijke Eilanden’ of ‘Eilanden’. Voor het eiland Kattenburg wordt aangesloten op de gangbare benaming: algemeen een minder gunstige sociaal ‘Marineterrein’ en ‘Kattenburg’. economische positie dan bewoners in het gebied Centrum Oost. Dit komt omdat in het gebied Centrum Oost relatief veel hoogopgeleide en vermogende bewoners wonen. Het lijkt daardoor alsof de Eilanden negatief scoren, maar in wezen vormen zij een eiland in een eiland; namelijk een volkswijk omsloten door de welvarende binnenstad en . Ligging Oostelijke Eilanden/Kadijken ten opzichte van de binnenstad van Amsterdam

De wijk heeft veel kenmerken van een gemiddelde wijk in Amsterdam, op het gebied van leeftijdsopbouw, opleidingsni- veau, migratie-achtergrond, werkgelegen- heid, criminaliteit etc. Het percentage soci- ale huurwoningen is echter opvallend hoog met ruim 60% sociale huurwoningen (op Kattenburg 73,2%). De volgende hoofd- stukken zullen steeds afgesloten worden met de bijbehorende en beschikbare cijfers over dat onderwerp.

8 3. Veiligheid porteert over de voortgang en resultaten (tijdelijke) jongerenwerkplaats met spreek- Buurt aan het dagelijks bestuur: uren voor hulpverlening en advies worden Na de schietpartij in januari 2018 heeft gerealiseerd en zal een netwerk van profes- Om het vertrouwen in de overheid te de driehoek besloten om een intensieve Opsporing en openbare orde sionals rondom de jeugd 12+ worden herstellen, worden de gesprekken met de aanpak uit te voeren op de Oostelijke georganiseerd. buurt voortgezet. Ook de politie zal blijven Eilanden. Deze aanpak wordt afgebouwd Het basisteam van politie en recherche investeren in contact met bewoners om naar een minder intensief niveau, maar kan werken samen verder aan de opsporing in Na de incidenten is een groepsaanpak uit- daarmee de meldingsbereidheid te vergro- nog niet stoppen. In de komende tijd is de buurt. Er zijn extra maatregelen geno- gevoerd om intimiderend gedrag, overlast ten en de informatiepositie van de politie nog extra inzet van professionals nodig om men op het gebied van toezicht & hand- en het plegen van delicten door problema- te optimaliseren. Het wekelijks spreekuur het risico op criminaliteit te verminderen, having. Het gaat om de extra inzet van tische jeugdgroepen te verminderen. Voor van de gebiedsmakelaar in de Witte Boei de leefbaarheid te verbeteren en het vei- (politie)handhavers en straatcoaches, een een aantal jongens is een plan van aanpak wordt voortgezet omdat bewoners er ad- ligheidsgevoel bij bewoners te verhogen. mobiel onderkomen van politie en camera- opgesteld waarin zij intensief begeleid vies en steun krijgen bij hun melding. Maar ook om de ingezette verbeteringen toezicht. worden. Deze aanpak wordt de komende vast te houden, zoals de samenwerking maanden voortgezet. Jongerenwerk en Jeugd & Veiligheid tussen de verschillende partijen (politie, Scholen onderwijs, jongerenwerk en jeugdzorg). Naar aanleiding van de incidenten is bewust gekozen om activiteiten voor de Het stadsdeel neemt de verantwoordelijk- Op de Oostelijke Eilanden zijn twee basis- verschillende leeftijdsgroepen (fysiek) heid voor het vervolg van de aanpak na de scholen. Kinderen hebben gehoord of zijn te scheiden. Voor de leeftijdsgroep 14+ zomer over van de (waarnemend) burge- getuige geweest van de incidenten. Om de wordt een nieuwe, tijdelijke locatie ge- meester. Hieronder volgt een toelichting kinderen goed te begeleiden, wordt de ex- opend. Er moet nog een besluit over een op de aanpak tot eind 2018: tra ondersteuning door de Ouder- en kind- definitieve locatie voor deze groep geno- adviseur tot eind 2018 verlengd. Daarnaast 3.1 Vervolg op de Aanpak Oostelijke men worden. De discussie over de juiste is er behoefte aan opvoeddebatten met Eilanden aanpak van deze groep en de eisen die dit vaders, het afstemmen van pedagogische aan de locatie stelt, moet nog met de be- normen en waarden tussen de verschil- Onder leiding van een projectmanager trokkenen (jongeren, jeugdwerk en politie) lende partijen (op school, bij Dock en bij van stadsdeel Centrum werkt een interdis- gevoerd worden. sport en bewegen). Het periodiek overleg ciplinair team (gemeentelijke diensten en tussen gemeente en de schooldirecteuren Het belang van de rol van het jongeren- politie) verder aan het wegnemen van on- wordt voortgezet. veiligheids- en angstgevoelens bij buurtbe- werk in de preventie van jeugdcrimina- woners, traumabehandeling bij direct be- liteit is inmiddels stedelijk (h)erkend. In Jeugdhulp trokkenen, uitvoering van buurtinitiatieven, het coalitieakkoord is geld beschikbaar intensieve aandacht voor de jongens uit de gesteld voor jongerenwerk en preventie. Spirit, een organisatie voor specialistische groepsaanpak, herijken van de basisvoor- Hier wordt stedelijk beleid op ontwikkeld. jeugdhulp, heeft opdracht gekregen om zieningen, ondersteuning van ouders en Vooruitlopend op het stedelijk beleid meer jongeren te motiveren voor jeugd- verdere versteviging van de samenwerking zullen in het stadsdeel de banden tussen hulp. tussen professionals. De projectmanager jongerenwerk, Ouder/kindteam en jeugd bewaakt de volgende maatregelen en rap- en veiligheid verstevigd worden, zal een 9 3.2 Cijfers over criminaliteit in het gebied 3.3 Verklaring geweldsincidenten op Cijfers Centrum Oost basis van cijfers is lastig Verloederingsindex 2014-2016

In het gebied Centrum Oost vindt relatief De beschikbare indicatoren bieden geen 2014 2016 veel criminaliteit plaats. Dit komt met name verklaring voor een aantal ernstige ge- 100 100 doordat er in de buurten in de binnenstad weldsdelicten waarbij jongeren van de OE OE (zoals de Burgwallen) veel ‘high volume Eilanden betrokken waren: CO CO delicten’ voorkomen zoals zakkenrollerij, C C 03 06 09 0 120 150 03 06 09 0 120 150 vermogensdelicten en fietsendiefstal. Op De veiligheids- en leefbaarheidscijfers zijn de Oostelijke Eilanden worden veel minder vergelijkbaar met veel andere wijken in delicten gepleegd: het gebied scoorde Amsterdam. In het verleden gold overlast in 2017 met 87 op criminaliteit beter dan als voorbode van criminaliteit, maar dit ver- Ervaren overlast 2017 band zien we niet meer terug in de cijfers. gemiddeld (101) in de veiligheidsmonitor. CO Amsterdam telt gemiddeld 2,8% jeugdige PB OE De eilanden wijken in sociaal-economisch 3 2 9 verdachten (tussen de 12 en 24 jaar). Het 8 % 4 9 % opzicht vooral af ten opzichte van de % aandeel jeugdige verdachten op de Oos- Ervaren directe omgeving: met een relatief hoog- overlast telijke Eilanden/Kadijken is 2,3%. Cijfers op jongeren opgeleide, vermogende bevolking en buurtniveau zijn niet beschikbaar. weinig sociale huurwoningen. Het verschil Lessen Wittenburg in kansen en welvaart tussen bewoners- groepen is groot, maar vergelijkbaar met Aan de afschuwelijke schietpartij op Wit- andere wijken in de stad. tenburg, liggen structurele vraagstukken ten grondslag zoals drugsproblematiek en drugscriminaliteit in de stad. De lessen en resultaten uit de Aanpak Oostelijke Eilan- den worden meegenomen in de verder ontwikkeling van de stadsbrede aanpak preventie jeugdcriminaliteit, de dooront- wikkeling van de top 600 en een breed “programma drugs”.

10 het aanbod. blijkt dat het aanbod structureel zou moe- is aanvullend ambulant jongerenwerk een 4. Maatschappelijke voorzieningen ten worden uitgebreid voor jeugd (zowel belangrijke toegevoegde waarde. Hiervoor 4.1 Uitbreiding basisvoorzieningen ondersteuning als fysieke voorzieningen), wil het stadsdeel in 2019 een extra op- en ondersteuning licht verstandelijk beperkten en ouderen dracht geven. Het beleidskader voor de basisvoorzienin- In dit hoofdstuk kijken we naar de kan- met dementieklachten. In de alinea’s hier- gen wordt momenteel herijkt. Hierin wordt sen voor bewoners om mee te doen en onder worden de extra inzet aan basisvoor- Ondersteuning aan mensen met een licht (opnieuw) vastgelegd wat de gemeente als zich te ontwikkelen. Het aantal sport- en zieningen beschreven. Besluitvorming over verstandelijke beperking (LVB) minimum aan sociale basis (waaronder de maatschappelijke voorzieningen (fysiek) en eventuele structurele uitbreiding van het basisvoorzieningen) aan alle Amsterdam- De kennis van bij de brede groep professi- aanbod voor ondersteuning (sociaal) op de aanbod op de Oostelijke Eilanden vanaf mers wil kunnen bieden. De verdeling van onals over bewoners met een licht ver- Eilanden blijft achter bij het gemiddelde 2020, vindt plaats in het kader van de middelen voor de basisvoorzieningen over standelijke beperking en hun behoefte aan per inwoner in Amsterdam. Met een aantal herijking van het stedelijk kader basisvoor- de stadsdelen is nu door historie be- ondersteuning moet beter. Voor jongeren ingrepen kan de situatie echt verbeteren. zieningen. paald. Naast de herijking van het stedelijk met LVB is het belangrijk om aan activitei- Op het Marineterrein en Stadswerf Oos- beleidskader, wordt ook een instrument ten mee te kunnen doen en gestimuleerd tenburg kunnen ook voorzieningen worden Jongerenwerk ontwikkeld om de kwetsbaarheid en draag- te worden zodat zij weerbaarder zijn tegen gemaakt, zoals sportfaciliteiten en een kracht in gebieden te meten. Op basis van Naar aanleiding van de geweldsincidenten criminaliteit. Het stadsdeel is in gesprek ontmoetingsplek voor bewoners. Verbin- de balans tussen kwetsbaarheid en draag- is het jongerenwerk in 2018 uitgebreid met Stichting Prima over een opdracht in dingen en maatwerk zijn nodig om grote vlak worden de middelen voor de basis- met extra medewerkers en heeft Dock 2018 om de professionals te trainen (des- verschillen tussen groepen bewoners te voorzieningen vanaf 2020 herverdeeld. opdracht gekregen om een rol te spelen kundigheidsbevordering). voorkomen. in de preventie van jeugdcriminaliteit en In de crisisfase na de geweldsincidenten is Ouderen met dementieklachten In de afgelopen jaren is er bezuinigd op het doorbreken van de zwijgcultuur onder de inzet van onder andere het jongeren- jongeren. Dock wil jongeren helpen om het jongerenwerk en de sportactiviteiten, Het stadsdeel doet mee aan de ‘social trial werk en sportstimulering uitgebreid. Met werkvaardigheden op te bouwen om zo terwijl het voor jongeren in deze wijk zo dementie’ van onderzoekster Anne-Mei de extra opdrachten in 2018 kon een begin een beter toekomstperspectief te krijgen. belangrijk is om positieve ervaringen op te The van de Universiteit van Amsterdam. worden gemaakt met het herstel van het Jongeren worden geholpen bij het vinden doen. De waarnemend burgemeester heeft In de social trial ligt de focus niet op de vertrouwen onder jongeren en bewoners van opleiding, stage of baan. Er worden dit belang ook onderstreept in zijn bezoek aandoening, maar op (het verbeteren van) in de gemeente, de uitvoeringspartners en ook andere interventies gedaan zoals het aan de wijk op 5 maart 2018. Het aanbod de leefwereld van de persoon met de- de politie. organiseren van gesprekken met Marok- is in 2018 al uitgebreid en dit leidt tot een mentie en diens omgeving. De doelgroep kaanse vaders om hen meer te betrekken overschrijding op het budget basisvoor- Vervolgens heeft het stadsdeel een scan in het gebied zijn alleenstaande ouderen bij de opvoeding. zieningen, sport en armoedebestrijding gemaakt van het structurele aanbod van de met dementie en hun mantelzorger(s). Dit van stadsdeel Centrum en deze overschrij- basisvoorzieningen in de wijk, om te kijken Ambulant jongerenwerk houdt in dat er een scan gemaakt wordt dingen worden verwerkt in de concept of dit aanbod aangepast moet worden. Er van de buurt, waarbij gekeken wordt naar Najaarsnota 2018. is een analyse gemaakt van de problema- Het vormen van koppels tussen jongeren- de aanwezige inzet van buurtbewoners en tiek op basis van de cijfers over het gebied werkers en specialistische jongerenwerkers mantelzorgers, het beschikbare aanbod en Als je de behoefte van huidige en nieuwe die beschikbaar zijn (oa uit de basisgege- van bijvoorbeeld Streetcornerwork op of er nog aanvullingen nodig zijn. bewoners én bestaande voorzieningen en vens en onderzoek Wonen in Amsterdam) straat, helpt de kwetsbaarheid van de inzet nieuwe mogelijkheden naast elkaar zet en én de ervaring van de uitvoeringspartners van jongerenwerk verminderen. Ook bij afweegt, is er behoefte aan uitbreiding van uit de afgelopen maanden. Uit deze scan onder andere sportactiviteiten in de buurt 11 Ondersteuning niet zelfredzame bewoners op jongeren uit de buurt).

Bewoners in dit gebied maken minder De sporthal en atletiekbaan van Defensie gebruik van maatschappelijke dienstver- zouden een geweldige aanvulling op het lening dan in de andere gebieden van het bestaande aanbod kunnen geven. Deze stadsdeel. De oorzaak is (nog) niet bekend. voorzieningen zijn niet op korte termijn be- Stadsdeel wil het aanbod bekender maken schikbaar omdat Defensie ze blijft gebrui- en wil hiervoor de openingstijden van het ken. Sport en Bos kan, in samenwerking Pluspunt uitbreiden naar de avond (bewo- met het stadsdeel en bureau Marineterrein, ners krijgen daar hulp bij thuisadministra- een haalbaarheidsstudie uitvoeren naar tie, buurtvragen en -activiteiten). alternatieven op het terrein, bijvoorbeeld met een tijdelijke voorziening of een per- Tijdelijke locatie jongeren 14+ manent aanbod van lessen in de openbare ruimte. Na de schietpartij in januari is bewust gekozen om activiteiten voor kinderen en 4.3 Armoedebestrijding jongeren van 14+ (fysiek) te scheiden. Er is vanaf begin oktober 2018 een tijdelijke In het stadsdeel is er het nodige aanbod voorziening geopend voor de jongeren in voor bewoners die onder de armoedegrens de leeftijd van 14-23 jaar. Op deze locatie leven (Voedselbank) en soms met proble- wordt niet alleen activiteiten georgani- matische schulden kampen (schuldhulpver- seerd, maar jongerenschuldhulp en het lening). Dit aanbod wordt echter niet in de jongerenloket zullen er ook aanwezig zijn. wijk zelf aangeboden. Het stadsdeel gaat Er wordt onderzocht waar en in welke het aanbod aan gemeentelijke armoede- Basisschool Oostelijke Eilanden vorm het jongerenwerk voor deze doel- voorzieningen voor bewoners met een groep een permanente locatie kan krijgen. krappe beurs actief promoten in de wijk, in Hierover wordt medio 2019 door stadsdeel samenwerking met de Flying Squad. Centrum een besluit genomen. Armoedevoorzieningen. 4.2 Beweging en sportstimulering Daarnaast gaat zij nieuwe interventies Extra sportaanbod is zeer gewenst door inzetten om mensen uit armoede te halen bewoners en gemeente. Sportstimulerings- of te houden, zoals lezingen en workshops organisatie Sciandri organiseert daarom al voor ouders (door het Ouder/kindteam op sportactiviteiten in de wijk en in sporthal school), een financieel café voor jongeren Oostenburg. Voorgesteld wordt om het en introductie van de cursus ‘Moneyschool’ aanbod uit te breiden en ook op het Ma- voor kinderen, jongeren en hun ouders. rineterrein activiteiten te organiseren (bij- voorbeeld de sportdag in juli 2018 gericht

12 4.4 Cijfers en sociale kenmerken Voorzieningen Cijfers

Aantal inwoners 2017 Op de eilanden Kattenburg, Wittenburg en De sporthal Oostenburg is een van de 5 Oostenburg wonen 5.504 mensen. Het weinige sportvoorzieningen in het Cen- Kattenburg Oostenburg aantal gezinnen met kinderen tussen 0 en trum. De sporthal wordt intensief gebruikt 1.682 1.625 17 jaar (12%) ligt onder het Amsterdams door verenigingen en Sciandri organiseert gemiddelde (18%). Het aantal kinderen daar een groot aantal sportactiviteiten Wittenburg neemt af, terwijl er verhoudingsgewijs in opdracht van stadsdeel Centrum. De meer ouderen in het gebied komen. Er is gymzalen va de basisscholen worden ook 2.197 op Kattenburg een grote groep jongeren gebruikt voor naschoolse sportactiviteiten. 100 inw. in de leeftijd 18-22 jaar (13%) vanwege de Bewoners beoordelen de sportgelegen- studentenwoningen. heid in hun wijk echter met 6,5 lager dan het gemiddelde in Amsterdam van 6,9.6 Achtergrond Ook het aantal sportvoorzieningen per 1.000 inwoners is met 0,38 lager dan het Opleidingsniveau ouders en schoolverlaters 2017 Het aandeel bewoners met een niet-Wes- gemiddelde in Amsterdam (0,45). Het C C 10% 5 terse migratieachtergrond (24,3%) is klei- O O % 31% aanbod zorgvoorzieningen scoort op het W 7% W 31% 1 2% ner dan gemiddeld in Amsterdam (35,4%). 7 K 26% K stedelijk gemiddelde (7,4). Naast sport- 3% Op Oostenburg is het aandeel 35%, Laag- voorzieningen graag ook een analyse van Laag- opgeleide opgeleide waarbij het vooral gaat om bewoners met schoolverlaters andere voorzieningen (vrije tijds voorzienin- ouders een Marokkaanse, Surinaamse of overige gen zoals kunst en cultuur, buurthuis voor niet-Westerse achtergrond. Op Wittenburg ontmoeting, speelplekken etc). is het aandeel 30% en op Kattenburg 22%.

5) De gehanteerde cijfers zijn gebaseerd op de Basisinformatie, het Opleidingsniveau Basisbestand Gebieden Amsterdam en het tweejaarlijkse onderzoek ‘Wonen in Amsterdam’ van Onderzoek, Informatie en Statistiek Migratie-achtergrond jongeren 2017 Het aantal schoolgaande kinderen met (OIS). 6) Gemiddeld rapportcijfer dat bewoners geven als antwoord op laagopgeleide ouders ligt met 12% onder C de vraag: Wat vindt u van het aanbod van sportgelegenheden in de O

W 18,7% het stedelijke gemiddelde van 20%. Op buurt? (bron: WIA). 41% K 41,6% Wittenburg ligt het aandeel laagopgeleide 7) Gemiddeld rapportcijfer dat bewoners geven als antwoord op 34,6% schoolverlaters (12,2%) wel boven het de vraag: Wat vindt u van het aanbod van zorgvoorzieningen (zoals Aandeel huisarts) in uw buurt? (bron: WIA). Jongeren stedelijk gemiddelde (8,6%). Het aandeel Niet-westers studenten (universitair) is gemiddeld terwijl het percentage MBO-studenten laag is. Dit valt te verklaren uit het grote aandeel studentenwoningen.

13 Het zou goed zijn als medewerkers van het 5.4 Jongeren werken mee aan activitei- 5. Economie en werkgelegenheid Jongerenpunt ook spreekuur gaan houden ten Er zijn bijzonder weinig winkels, bedrijven op locatie in de wijk, zodat zij direct kun- en horeca op de Oostelijke Eilanden. Kat- nen bemiddelen tussen jongeren en onder- Dock, de organisatie van het jongerenwerk, tenburg en Wittenburg zouden levendiger nemers. Het gebiedsteam en de account- wil jongeren ook inzetten bij het organise- worden door meer menging van functies houder van de Oostelijke Eilanden van het ren van activiteiten en klussen zodat zij met en met name door toename van werkge- Jongerenpunt maken nog afspraken over kleine opdrachten werkervaring op kunnen legenheid. Op de korte termijn komen de invulling van het spreekuur. doen. er nieuwe voorzieningen langs de Eilan- denboulevard en op de langere termijn 5.2 Opleiding programmeren CODAM verbetert het aanbod door de ontwikkeling Na de zomer start op het Marineterrein de van Stadswerf Oostenburg en het Marine- programmeeropleiding CODAM (Coding terrein. Voor een deel van de bewoners is College Amsterdam) waar ook jongeren extra aandacht en begeleiding naar werk zonder startkwalificatie welkom zijn. Voor nodig. De volgende maatregelen kunnen de opleiding hoeft geen collegegeld te hierbij helpen en kunnen zonder extra worden betaald. In de afgelopen periode financiering worden uitgevoerd. is er contact gelegd tussen CODAM en de 5.1 Werkgelegenheid en werkervarings- medewerkers van het Jongerenpunt, zodat plaatsen jongeren uit het stadsdeel actief op deze mogelijkheid gewezen worden. Bureau Marineterrein zal samen met de community op het terrein onderzoeken 5.3 Summer camp Oosterdok hoe social return en maatschappelijk Summer camp wordt georganiseerd vanuit impact verder kunnen worden uitgewerkt. Bureau Marineterrein voor jongeren tus- In de huidige praktijk zijn daar al veel sen 12 en 15 jaar. De jongeren wordt een voorbeelden van, zoals Makerversiy die multidisciplinair programma aangeboden workshops voor jongeren in de werkplaats die door verschillende bedrijven, zoals aanbiedt en de archeologiewerkplaats van Oracle en instellingen rond het Oosterdok de gemeente. De gemeente zal ook met georganiseerd worden. In het programma Stadgenoot onderzoeken wat de moge- is ook ruimte voor sport en spelletjes. lijkheden zijn voor maatschappelijk verant- woord ondernemen op Stadswerf Oosten- Toekomstige gebouw CODAM op het Marineterrein. Foto: OZ Architecten burg. Stadsgenoot is de eigenaar van de grond die ontwikkeld wordt op Stadswerf Oostenburg. Zo dragen bedrijven actief bij aan een verbetering van het leven van kwetsbare buurtgenoten.

14 5.5 Cijfers over inkomen, inkomenson- Detailhandel en horeca Cijfers dersteuning en werk Aantal werkzame personen per ha 2017 Aantal winkels per 1000 inwoners 2017 Vooruitlopend op de ontwikkeling van

Het gemiddeld besteedbaar huishoudinko- Stadswerf Oostenburg is het aanbod van Kattenburg Kattenburg men lag op de Oostelijke Eilanden met € winkels en horeca in de Czaar Peterstraat 1.739 0.6 32.500 enkele honderden euro’s lager dan vernieuwd en uitgebreid. Het aanbod in de Wittenburg Wittenburg het stedelijk gemiddelde (€ 33.200).8 Het straat is gevarieerder geworden. Aan de 3.213 2.7 aandeel minimahuishoudens ligt op het Eilandenboulevard zijn een aantal kroegen Oostenburg Oostenburg 8.520 1.2 stedelijk gemiddelde. en winkels gevestigd. Het verzorgings- gebied van beide straten is klein en het Noordelijke Noordelijke Jordaan 8.963 Oostenburg valt in negatieve zin op toevoegen van meer is niet verstandig van- 12.7 door meer werkeloosheid en relatief veel wege het risico op verdunning het aantal 1000 wp. 1 winkel bewoners ontvangen een bijstandsuitke- klanten per ondernemer waardoor zij het ring (10,2%). Het aantal lopende dossiers niet vol kunnen houden. binnen de reguliere schuldhulpverlening Werkloosheid 2016 Besteedbaar huishoudinkomen 2014 ligt op de Eilanden hoger dan het stedelijk 8) De meting uit 2014 is het meest recent. C 8,7% 9) Trede 1 en 2 verwijst naar de mate van participatie: niveau 1 is Kattenburg Oostenburg O 16 gemiddelde. Oostenburg springt eruit met ,8% W 14 geïsoleerd levend en niveau 2 betekent wel sociale contacten buiten ,6% K 9, 76 personen die schuldhulpverlening ont- 9% huis. € 29.400,- € 28.300,- vingen (4,7%) in 2016. 10,2% Van de be- 10) Aantal banen (minstens 12 uur per week) in het gebied, Werkloosheid woners ontvangt een bijstandsuitkering. In gebaseerd op inschrijving in het Bedrijvenregister Amsterdam Wittenburg Stadsdeel Centrum deze buurt zijn ook veel bewoners met een (ARRA) in 2017. 11) Aantal werkzame personen (minstens 12 uur per week) in dit grote afstand tot de arbeidsmarkt (trede 1 gebied per hectare, gebaseerd op inschrijving in het Bedrijvenre- € 31.300,- € 36.700,- en 2).9 Deze cijfers worden deels verklaard gister Amsterdam (ARRA) in 2017. door de aanwezigheid van 32 woningen voor begeleid wonen (HVO-Queirido).

Gemiddeld in Amsterdam zijn er 624 banen per 1.000 inwoners.11 De Ooste- lijke Eilanden zitten hier ver onder met 466 banen per 1.000 inwoners. Het aantal werkplekken is laag op Kattenburg en Wit- tenburg met 1.739 resp. 3.213 werkzame personen per hectare. Oostenburg heeft veel meer mogelijkheden met 8.520 werk- zame personen per hectare.11

15 en de voorzieningen zullen verbeteren, Tijdens een bewonersavond die in mei aan het plein kan komen en het plein qua 6. Verbeteren ruimtelijke kwaliteit zoals het opknappen van een voetbalkooi, 2017 werd georganiseerd naar aanleiding maat en schaal ook beter zou kunnen gaan De eilanden Kattenburg en Wittenburg zijn het opknappen van het speeltuingebouw van een aantal agressie-incidenten in de kloppen dan nu het geval is. ruim en groen opgezet. De woningen zijn en het opstellen en uitvoeren van een buurt werd het Wittenburgerplein veel goed en bewoners zijn er zeer tevreden groenplan. Veel van deze maatregelen genoemd als plek waar de bewoners zich Op dit moment wordt er gewerkt aan een over. Het groen en de speelvoorzieningen worden op verzoek van of in samenwerking onveilig voelen. Ook is gevraagd naar idee- voorstudie en aansluitend wordt de buurt in de wijk verschillen erg in kwaliteit. Er met bewoners uitgevoerd. ën die bij kunnen dragen aan het vergroten uitgenodigd om te participeren in een ont- zijn prachtige en diverse plantsoenen, die van een veilig gevoel, waarbij herinrichting werpproces voor een nieuwe invulling van deels door bewoners worden beheerd. Een aantal verbeteringsmogelijkheden van het plein, het organiseren van meer het plein op langere termijn. Enerzijds om Maar er zijn ook half verdorde grasvelden moet nog verder worden uitgewerkt. Er activiteiten en het mogelijk toevoegen van tot een gedragen ontwerp te komen, maar en onaantrekkelijk groen. Een deel van wordt voorgesteld om de volgende onder- een kiosk met horeca werden genoemd. anderzijds omdat dit proces ook bij kan de speelvoorzieningen is verouderd en werpen verder uit te werken en deze via de dragen aan de sociale cohesie in de buurt. wordt niet meer gebruikt. Behalve dat er reguliere route ter besluitvorming aan te Op de korte termijn wordt er geëxperi- Bij de herinrichting zullen ook mogelijk- veel openbare ruimte is, botsen op veel bieden: menteerd met het toevoegen van func- heden onderzocht worden om de plinten plekken ook de privésfeer en de openbare ties. Vanaf de zomer staan er tijdelijk een levendiger te maken. 1. Herinrichting Wittenburgerplein ruimte. Dit wordt mede veroorzaakt door bloemen- en viskraam op het plein. Er is plek voor een mobiel verkooppunt (food- 6.2 (Langzaam) verkeerverbindingen de stedenbouwkundige structuur, waarbij 2. Verbeteren van de fietsverbinding truck) en er worden ondernemers gezocht achterzijden van woningen met hun tuinen (oost/west) De eilanden vormen van oudsher een rela- die zich aan willen sluiten. Daarnaast wordt direct aan straten grenzen. Bewoners zet- tief geïsoleerde wereld binnen de stad. Dat met Economische Zaken gekeken of er ten hier omwille van de veiligheid en om 3. Openbaar groen is deels een kwaliteit die gekoesterd moet onder marktverkopers belangstelling is om privacy redenen schuttingen neer. De lan- worden, maar voor de fiets en de voetgan- 4. Herinrichting Kattenburgerstraat maandelijks of wekelijks een aantal markt- ge, dichte plinten zijn kenmerkend voor de ger ligt hier juist een opgave. Straten en kramen te plaatsen. Dit is een aantal jaar bebouwing op de eilanden. Op de begane pleinen die door zowel buurtbewoners áls 5. Herinrichting Kattenburgerkruis geleden ook al onderzocht en toen was dit grond zijn kelderboxen en parkeergarages passanten gebruikt worden, zijn veiliger en straat niet haalbaar. gemaakt. Hierdoor is er geen vanzelfspre- zullen minder snel geclaimd worden door kend toezicht op de ingangen en weinig 6. Speeltuingebouw Deze input vanuit de bewonersavond gaf een groep. Eén deel van de onveiligheids- interactie tussen bewoners in de openbare aanleiding om op 26 oktober 2017 een gevoelens en daadwerkelijke overlast in de ruimte. Dit draagt bij aan een gevoel van brainstormsessie te houden over het Wit- openbare ruimte, vloeit voort uit het feit anonimiteit en sociale onveiligheid. tenburgerplein, waar verschillende partijen dat de eilanden enclaves zijn waar wei- 6.1 Wittenburgerplein nig bezoekers en passanten komen. Een Om de kwaliteit van de woonomgeving vanuit de gemeente en vanuit de buurt bij aanwezig waren. Tijdens deze brainstorm- goede, logische oost-west fietsroute over te verbeteren zijn een aantal maatregelen Het Wittenburgerplein moet een centrale sessie zijn verschillende ideeën voor het de eilanden, tussen het Marineterrein en mogelijk. Een aantal kleine ingrepen kan in plek in de buurt worden waar bewoners verbeteren van het Wittenburgerplein ge- de Czaar Peterstraat ontbreekt. 2018 worden uitgevoerd vanuit een bud- elkaar kunnen ontmoeten. De maat van het opperd. Eén van deze ideeën was het ge- get van € 625.000 dat het college beschik- huidige plein is zo groot dat het te weinig deeltelijk bebouwen van het Wittenburger- baar heeft gesteld uit het Investeringsbud- gebruikt wordt en er geen fijne, gezellige plein met een publiek toegankelijke functie get sociale vernieuwing (ISV). Het gaat om sfeer is. Op dit moment staan er tijdelijke in de plint, waardoor er meer levendigheid projecten die de kwaliteit openbare ruimte camera’s opgesteld.

16 6.3 Openbaar groen stadsstraat te maken. Door de structuur van de oostzijde van de bebouwing langs Het openbaar groen op de Oostelijke Ei- de Kattenburgerstraat is het heel lastig om landen is versnipperd en heeft wisselende er een levendige straat van te maken. Als kwaliteit. Grote delen van de aanwezige je dit wil veranderen, is er een verregaande groene ruimtes worden nauwelijks ge- ingreep nodig om de opzet van de be- bruikt. Stadslandbouw kan als middel bouwing te wijzigen. Deze opdracht moet dienen om het gebruik van het groen te aansluiten op de het ontwerptraject dat verbeteren en de participatie vanuit de reeds gestart is voor aanpassingen aan de buurt te vergroten. Stadslandbouwmo- Kattenburgerstraat als onderdeel van het gelijkheden variëren van pluktuinen tot project ‘Javabrug’. moestuinen en voedselcoöperaties in volle grond, maar de kleinste initiatieven kunnen 6.5 Herinrichting Kattenburgerkruisstraat al in bakken van 1x1 meter worden op- gestart. Als het thema voedsel/stadsland- De Kattenburgerkruisstraat is een doodlo- bouw verder wordt uitgebouwd, dan kan pende straat onder het lange gebouw op het concept ‘eetbare wijk’ worden toe- Kattenburg door, die door bewoners wordt gepast. Dat concept gaat over meer dan gebruikt als parkeerstraat. De inrichting alleen het gebruik van de openbare ruimte, van de straat kan veel beter waardoor het maar ook over de verbinding in de buurt meer een verblijfsgebied wordt met meer door voedsel, gezond eten, gezamenlijk groen en goede fiets- en voetgangersrou- eten (buurtdiners), markten, moestuinen tes. Op verzoek van de bewoners wordt etc. Het stadsdeel zal de haalbaarheid van ook de aansluiting op het fietspad langs Touwbaanpark, Oostenburg dit concept onderzoeken. de Kattenburgerkade en naar de brug over de verbeterd. Daarbij stadsdeel een studie naar een verbou- 6.4 Herinrichting Kattenburgerstraat wordt ook gekeken of het illegaal parkeren wing (en eventuele uitbreiding) van het langs de Kattenburgervaart voorkomen speeltuingebouw. Hierbij wordt ook de De functie van de Kattenburgerstraat gaat kan worden. Er is een aanvraag gedaan keuze voor een definitieve locatie voor veranderen. Na de ontwikkeling van het voor dekking uit het Stedelijk mobiliteits- de doelgroep 14-23 jaar betrokken. Voor Marineterrein en de aanleg van de nieuwe fonds voor de uitvoeringskosten in het deze doelgroep is een tijdelijke locatie brug naar Noord, wordt de Kattenburger- Meerjareninvesteringsprogramma 2019. geopend. straat een drukke fietsstraat. Gezien de Een besluit hierover wordt genomen als ontwikkelingen moet er gekeken worden onderdeel van de besluitvorming over de of er naast verkeerskundige ingrepen begroting 2019. ook andere verbeteringen mogelijk zijn. Het stadsdeel onderzoekt wat de moge- 6.6 Verbouwing speeltuingebouw lijkheden zijn voor de aanpassing van de plint en de opzet van de bebouwing aan Het speeltuingebouw op Wittenbrug wordt de Kattenburgerstraat om een levendige in 2018 opgeknapt. Daarnaast doet het 17 aan de doelgroep 18 tot 28 jaar voor een 7. Rol woningcorporaties maximale duur van 5 jaar. Als onderdeel van de verkenning zijn gesprekken gevoerd met de betrokken 7.3 Levensloopbestendige woningen woningbouwcorporaties over hun moge- Er is dringend behoefte aan meer levens- lijkheden in het gebied. Zij herkennen het loopbestendige woningen in stadsdeel beeld van weinig contact tussen groepen Centrum. Nieuwbouw op het Marineter- onderling, gesloten sfeer, lage meldingsbe- rein kan hierin voorzien. De wens voor de reidheid en weinig vertrouwen in overheid. bouw van levensloopbestendige wonin- De corporaties willen een bijdrage leveren gen, zullen door de gemeente ingebracht aan het verbeteren van de leefbaarheid en worden in de gesprekken met het Rijk als sociale cohesie in de wijk. Hiertoe zijn de belang voor de toekomstige ontwikkeling volgende afspraken gemaakt: van het Marineterrein. In het Strategisch 7.1 Project voor verbeteren onderling Huisvestingsplan zorg, jeugd en basis- contact bewoners voorzieningen is een reservering voor een buurtkamer van 120 m2 opgenomen (met Rochdale en De Key starten op Kattenburg een budget van € 0,36 miljoen in 2020 met een project om bewoners meer met voor de programma- en exploitatiekosten). elkaar in contact te brengen. De project- Het aantal woningen dat kan worden gere- medewerkers gaan in gesprek met bewo- aliseerd op het Marineterrein is afhankelijk ners en zullen helpen om initiatieven tot van de uitkomst van het gesprek met het gezamenlijke activiteiten te realiseren. Een Rijk over de invulling van het terrein dat belangrijk doel is dat er meer bewoners de beschikbaar wordt gesteld. Stedelijke vernieuwing op Oostenburg gemeenschappelijke ruimte in het complex aan de Kattenburgerstraat gaan gebruiken. 12) Dit zijn: De Key, Rochdale, Eigen Haard, Alliantie en Stadgenoot. Het stadsdeel heeft een bijdrage aan dit project toegezegd.

7.2 Aandeel sociale huur en verkoopbe- leid

Er zijn vijf woningbouwcorporaties met bezit op de Oostelijke Eilanden.12 Twee corporaties hebben het voornemen om sociale huurwoningen te verkopen, zoals de grote woningen (> 80m2) op Katten- burg. Indien De Key een woning niet kan verkopen dan verhuurt deze woningen 18 7.4 Cijfers en kenmerken van woningen Cijfers

Aantal woningen 2017 Woningdichtheid (aantal per km2) 2017 Er zijn nu 2.916 woningen op Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg. De woning- Kattenburg Kattenburg voorraad bestaat uit ruim 60% sociale 785 8.866 huurwoningen (op Kattenburg 73,2%). Wittenburg Wittenburg Bewoners zijn heel tevreden over hun 1.301 10.609 eigen koopwoning en de woningen van de corporaties. De woningdichtheid is laag Oostenburg Oostenburg 830 4.095 vergeleken met de rest van de binnenstad. Noordelijke Jordaan 100 Buurttevredenheid woningen 1000 17.063 woningen Ook de score voor de buurt is hoog (7,5 tot 8). De betrokkenheid van buurtbewo- Corporatiewoningen 2013-2017 ners wordt minder goed beoordeeld (6,6) W W maar altijd nog beter dan het stedelijke O O gemiddelde van 6,3. K K

corporatie- corporatie- woningen woningen 2013 2017

87% 73% 70% 68% 65% 62%

Buurttevredenheid 2013-2017

Kattenburg Oostenburg

BT 2013 BT 2017 BT 2013 BT 2017

7,5 8 7,4 7,5

Wittenburg Stadsdeel Centrum

BT 2013 BT 2017 BT 2013 BT 2017

7,6 8,1 7,9 7,9

19 8. Vervolg

Met het opleveren van deze notitie wordt de verkenningsfase afgerond en overge- dragen aan de organisatie. Het werk aan de verbetering van de leefomstandigheden in deze wijk stopt natuurlijk niet. Stadsdeel Centrum zal de voortgang van de uitvoe- ring van de verschillende maatregelen monitoren en hierover jaarlijks rapporteren in het gebiedsplan Centrum Oost.

Veel van de voorgestelde maatregelen worden uitgevoerd als onderdeel van het reguliere werk van gemeente en partners en binnen de vastgestelde budgetten. Het extra beschikbaar gestelde ISV geld zal hiervoor benut worden.

20 Bijlagen

1. De Staat van de Oostelijke Eilanden 22

21 22 Colofon

Opgesteld door:

Contactpersoon:

Danny Konings - Gebiedsmakelaar Oostelijke Eilanden [email protected]

De gemeente dankt ieder die een bijdrage heeft geleverd aan deze verkenning.

23