Horizon 2025 realiseert een netwerk van uitkijkpunten en belevingsplatformen verspreid over heel West-Vlaanderen. Tegen 2025 wil het project zo’n 20 tot 25 nieuwe torens en uitkijkpunten in bestaande gebouwen realiseren. Zo kan je vanuit de lucht het mooie landschap bewonderen. De uitkijkpunten liggen langs het fietsnetwerk, zijn gratis toegankelijk en vlot bereikbaar. In 2020 openen in de Westhoek drie nieuwe uitkijkpunten. Marijn Follebout neemt je mee op pad langs de nieuwste uitkijkpunten en stippelde voor jouw een leuke fietsroute uit. In deze editie neemt hij je mee naar de toren van Onze- Lieve-Vrouwkerk in .

DE WESTHOEK GENIET VAN DE MOOISTE UITZICHTEN VAN DE BERGEN TOT DE ZEE Verborgen valleitjes, een langgerekte heuvelkam, een occasionele kuitenbijter en een stadsbezoek. Deze fietsroute heeft alles om er een heerlijke daguitstap van te maken. Boven in de kerk van Zonnebeke kijken we uit over een landschap dat doorheen de eeuwen vooral door de mens werd ingekleurd en vorm gegeven. De Eerste Wereldoorlog sloeg dan wel diepe wonden, toch is ook de moed van de wederopbouw overal duidelijk zichtbaar.

Hagebos - POELKAPELLE Vrijbosroute Fantastische vergezichten Pilkem 77 2 1.3 58 Vakantiehuis Blatezak Het Logie Moment 67 op de Ieperboog

Sebastopol 3.6 2.4 Vijfwegen

Sint - Juliaan Hemelrijk 96 De Dreve 57 Stroroute 0.5 26 0.5 PRAKTISCHE INFO Fortuinhoek 84 AFSTAND N332 Broodseinde 1 5 Restaurant 39 km N38 De Volksbond Ieper-Noord

A19 Frezenberg ZONNEBEKE Kasteelpark 5.4 N303 START 3.6 Sint-Jan 4 Onze-Lieve-Vrouwkerk, Ieper-Centrum

N313 Roeselarestraat z/n, Zonnebeke

N345 B&B 1.2 81 De Akkerwinde IEPER 32 De Dreve Parking kasteelpark Zonnebeke, Berten Pilstraat Kraterbos 3.4 80 Polygoonbos 93 Reutelbos 3 0.7 7 Vredesbos 5a, Zonnebeke. Volg best de pijlen naar parking 2. VIJVER Hoornwerkpark 1.0 Kanonhoek 18 Reutel ‘t Hoge Zandberg Vijverbos N37 38 0.7 KNOOPPUNTEN 72 Drieblotenbos 2.6 N8 Hoge Voute Poezelhoek 84 – 57 – 58 – 77 – 67 – 96 – 26 – 32 – 93 – 38 – 40 – Hoge bos ZILLEBEKE Veldhoek VIJVER 63 – 33 – 65 – 85 – 42 – 72 – 18 – 80 – 81 – 84 Landgoed 40 Gasthuisbossen Godtschalck N331 N336 Fiets door het kasteelpark van Zonnebeke naar het Memorial 1.5 Zillebeke Passendaleveld Geluveld 85 Museum Passchendaele 1917 waar je een gratis ticket kan ophalen Armagh Wood 0.7 3.4 Everzwijnhoek voor het bezoek aan de toren van de Onze-Lieve-Vrouwkerk. Na je 6 Nieuwe Verbrande 42 Kruiseke Molen Groenenburg bezoek aan de toren volg je de straat die loodrecht op de kerk ligt, Landgoed Palingbeek 63 Zwarte Leen de Langemarkstraat. 5 1.1 Zandvoordebos 65 2.5 Molenbos 33 Papenelst of De Palingbeek Twaalf Gemeten Voormezele 4 ROUTE De Vierlingen 2.7 Heuvelachtig parcours. Restaurant Zandvoorde De Palingbeek 5% over onverharde wegen.

Sint-Elooi VITALE SPOORLIJN We verlaten Zonnebeke via de Stroroute. Het is een vroegere spoorbedding waarvoor insnijdingen en verhogingen in het landschap werden gemaakt. Bij Australiërs staat de spoorlijn bekend als de ‘Road to Passchendaele’, in 1917 de enige begaanbare weg in het totaal vernielde modderlandschap. Na de oorlog werd dit de vitale spoorlijn om materiaal aan te voeren voor de Wederopbouw van de Verwoeste Gewesten. We verlaten het fietspad in de Schipstraat. Deze eeuwenoude verbindingsweg tussen Zonnebeke en Langemark neemt ons mee over de kamlijn van de Midden-West- Vlaamse heuvelrug, hier beter bekend als de Ieperboog. Om de haverklap passeren we een heldenmonument.

De Onze-Lieve-Vrouwkerk (1) ligt aan de rand van het kasteelpark van Zonnebeke. Op 40 meter hoogte ontvouwt zich een prachtig 360°-zicht. In het zuiden Ieper en , in het westen de IJzertoren.

MODERNISTISCH PARELTJE De Onze-Lieve-Vrouwkerk van Zonnebeke werd in 1923 gebouwd door architect Huib Hoste. Het is de eerste modernistische kerk van PLOTSE ONTDEKKING België. Niet iedereen was meteen Meteen rechts ligt het Cemetery, de grootste Britse militaire begraafplaats even enthousiast over het resultaat, op het Europese vasteland. Voorbij het kruispunt met de Maarlestraat fietsen we langs zo schreef Hoste jaren later. “(…) Ik hoeve Beecham. Boerin Simonne zakte hier in 1999 tijdens het lappen van de ramen heb de pastoor een kerk gegeven met letterlijk door de grond en ontdekte zo een waar 66 soldaten en 4 officieren ronde bogen, met een gewapend konden schuilen in de oorlog. De ontdekking leidde tot een hernieuwde belangstelling betondak, van binnen zichtbaar, voor oorlogsarcheologie. In 1989 was ook al zo’n dugout ontdekt onder de kerk van met de toren naast de kerk, enz. Zonnebeke. De pastoor was eigenlijk niet erg tevreden (…).” In het gehucht ’s Graventafel zou ooit nog de graaf van Vlaanderen gewoond hebben. Nu staat het vooral bekend om het indrukwekkende Nieuw-Zeelandmemoriaal in witte De pastoor van Geluveld zag het natuursteen. Vanaf hier krijgen we een prachtig panorama over de streek. werk van Hoste als ‘Cubismus’ en ‘Hollandismus’ en weigerde de architect een kerk te laten bouwen in zijn parochie. Welke unieke plek het modernisme KOMVORMIG DAL in de wederopbouwarchitectuur In Sint-Juliaan wordt in de inneemt, ontdek je in de gratis Steenakkermolen (2) nog toegankelijke tentoonstelling ‘Huib regelmatig gemalen. Luister zeker Hoste en het modernisme’ in de kerk. ook naar het volksverhaal in de In de toren wordt verdiep per verdiep kiosk voor de molen. duidelijk hoe de geschiedenis van de Ieper ligt in een komvormig streek het landschap tekende. Meer dal. We blijven dalen tot aan de info over de tentoonstelling vind je op Menenpoort waar we rechtdoor www.feniks2020.be fietsen tot op de Grote Markt Roeselarestraat, Zonnebeke. Ingang toren met zijn indrukwekkende naast het hoofdportaal. Lakenhalle (3). Wie het Yper Museum en het In Flanders Fields Museum wil bezoeken, reserveert best op voorhand zolang de coronamaatregelen nog gelden. In deze musea loopt een tijdelijke tentoonstelling over de wederopbouw van de Westhoek na WO I. Meer info hierover op www.feniks2020.be. GROEN PARADIJS We keren terug en gaan net voor de Menenpoort rechtsaf, de vesten volgend. Brouwerij Kazematten houdt elke zaterdag tussen 15u en 17u opendeur. We duiken onder de vesten door en verlaten de stad via de wandel- en fietsbrug.

We laten Ieper achter ons en komen aan de uitgestrekte Zillebekevijver, door mensenhanden aangelegd in de 13e eeuw. Vooral met de bedoeling om water voor de lakennijverheid te stockeren.

In Zillebeke vatten we in een woonwijk de klim aan uit het Ieperse dal. Wat verderop worden we omringd door het groen in provinciedomein De Palingbeek (4). Dit prachtige natuurparadijs is mede door menselijk ingrijpen ontstaan. Het kanaal Ieper – Komen werd vanaf 1864 aangelegd om Ieper met de Leie te verbinden. De plannen stipten deze plek aan om de heuvelkam te dwarsen. Het gigantische project kende niets dan rampspoed. Tunnels storten in en de sleufwanden schoven af. De instorting van de Sint- Elooibrug in 1913, ongeveer daar waar zich nu restaurant De Palingbeek bevindt, was de spreekwoordelijke druppel. Na 49 jaar (!) werd het zwaar verlieslatende project opgeheven. Net hier botsten de twee legers in de Eerste Wereldoorlog op elkaar, zoals mooi geïllustreerd in een film aan The Bluff. In de jaren nadien werd het gebied vermeden waardoor de natuur alle kansen kreeg. Langs het bospad staan mooi uitgesneden bosdieren, de uil lijkt net echt. De boomgaard staat in bloei. Astrolab Iris is elke zondagnamiddag gratis open.

KOELTE VAN HET LOOFBOS Aan weerskanten van de spoorweg zijn de gevolgen van mijnontploffingen in WOI nog duidelijk zichtbaar. Voor de spoorweg ligt Caterpillar, nu een krater waar ooit een heuvel lag. Aan de andere kant ligt Hill 60 (5), een origineel oorlogslandschap waar nog gesneuvelden onder de aarde liggen. In de dichte Gasthuisbossen (6) daalt de temperatuur voelbaar met een graadje. We worden omringd door vogelgezang en LEKKERS ONDERWEG zalige stilte. In de Passendaleveldstraat gaat het scherp naar beneden. We bevinden ons in een verborgen idyllisch beekdalletje. Snel schakelen is de boodschap, want na de afdaling volgt de 1. Restaurant De Volksbond lastigste kuitenbijter van de route. Je kan De Volksbond best omschrijven als een bierrestaurant in een historisch De Black Watch Corner aan de brug over kader. Hier geniet je van onvervalste klassiekers uit de Vlaamse keuken met de E19 is alweer zo’n plek waar in het bijpassende bieren. Ieperstraat 26, Zonnebeke. Verenigd Koninkrijk nog heldenverhalen Gesloten op woensdag en donderdag (in juli en augustus wel open op donderdagavond) over worden verteld. We volgen de rand Info: 051 77 98 38 en www.volksbond.be van den Doel (7), beter bekend als het Polygoonbos. Ooit lag midden dit bos een paardenrenbaan. Vanaf hier dalen we gezwind af naar Zonnebeke, ons 2. Restaurant De Palingbeek vertrekpunt. Op het nieuwe terras midden het groen geniet je nog meer van de overheerlijke gerechten van restaurant De Palingbeek. Buiten springen kinderen op de springkastelen, binnen is er een ruime kinderspeelhoek. De specialiteit van het huis is paling. Palingbeekstraat 18, Zillebeke (Ieper). Gesloten op dinsdag. Info: 057 20 56 72 en www.depalingbeek.be

3. De Dreve In deze taverne aan de rand van het Polygoonbos worden ook snacks geserveerd. Er is een ruime speeltuin voor de kinderen. Engelsen zijn hier kind aan huis omwille van het speciale privémuseum over dugouts, bunkers en tunnels, een passie van de zaakvoerder. Lange Dreve 16, Zonnebeke. Gesloten op woensdag (in juli en augustus elke dag open). Info: 0478 55 87 58 en www.dedreve.be LOGIES

1. Vakantiewoning het Logie Moment Oneindige vergezichten en wellness in de tuin. Een vakantie in het pas sinds een jaar geopende Logie Moment is pure ontspanning. De perfect uitgeruste vakantiewoning biedt plaats aan tien personen. Wie dat wenst, kan via de gastvrouw een volledig op maat gemaakte ontbijtmand bestellen. O.L.Vrouwstraat 4 bus A, Langemark. Info: 0478 20 35 69 en www.hetlogiemoment.be

2. Landgoed Palingbeek Groepen tot achttien personen beleven een zalige vakantie in deze omgebouwde hoeve naast het bosrijke provinciedomein. In de landschapstuin van 20.000 m2 halen de kinderen hun hart op. Er is ook een sauna aanwezig. EXTRA FIETS- EN WANDELTIPS: Vaartstraat 5, Zillebeke (Ieper). Info: 0496 26 32 31 en www.landgoedpalingbeek.be 1. Pionierswandelroute 2. Crossen door de bossen Na een oorlog zijn het vooral de met Jaek en Nink 3. B&B De Akkerwinde verhalen van de overwinnaars De twee Westhoekfiguurtjes Jaek en Deze B&B ligt aan de rand van het die de bovenhand halen. De Nink nemen je mee op een aangename Polygoonbos en op het traject van Pionierswandelroute (12 km) belicht fietstrip over de Ieperboog en door de verschillende fietsroutes die de ook de andere kant, die van de Duitsers. Gasthuisbossen en provinciedomein Westhoek doorkruisen. De kamers zijn Ze bouwden grote constructies en De Palingbeek. Onderweg heel wat modern ingericht en ’s ochtends wordt kenden leed in de loopgraven. De beleving met onder meer het Yper het ontbijt genuttigd in de veranda. grote en kleine verhalen komen aan Museum en het Astrolab Iris. De route Lange Dreve 12, Zonnebeke. bod in deze fascinerende wandeling start op de Grote Markt van Ieper of in Info: 057 46 60 00 en www.deakkerwinde.be die vertrekt in het kasteeldomein het kasteeldomein van Zonnebeke en is Zonnebeke en bewegwijzerd is met bewegwijzerd met zeshoekige bordjes. zeshoekige bordjes. Info: www.westhoekkd.be MEER LOGIES- EN RECATIPS OP Info: www.toerismezonnebeke.be WWW.TOERISMEWESTHOEK.BE. 3. Vredesfietsroute 1. Elke militaire begraafplaats heeft zijn eigen verhaal. Via de Vredesfietsroute (45 km) passeer je heel wat begraafplaatsen binnen de Salient. Vanuit Ieper gaat het via het provinciedomein De Palingbeek over Hill 60 en Hill 62 naar Zonnebeke en vandaaruit naar Langemark. De terugweg gebeurt via het Ieperleekanaal. De route start op de Grote Markt van Ieper en is bewegwijzerd met zeshoekige bordjes. Info: www.toerismewesthoek.be

DE WESTHOEK VANUIT DE LUCHT De voorbije jaren werden er al enkele nieuwe uitkijktorens geopend binnen het project Horizon 2025: de Belvedèretoren in Kemmel, de kerktoren in Zonnebeke en de Vredesmolen in . Maar naast de nieuwe uitkijktorens, geniet je ook op bestaande torens van een mooi uitzicht over het landschap van de Westhoek: IJzertoren , Kerktoren Oud- Stuivekenskerke, Belforttoren Ieper, De Vredesmolen Houthulst, Entre- Deux-Monts Westouter, kerktoren , Westfront Nieuwpoort. Meer info: www.toerismewesthoek.be/nl/inspiratie/uitkijkpunten