Punime të Kuvendit Legjislatura e 16-të Viti 2004, nr.4 - 5 - 6 Libri 4, fq. 1015 - fq. 1346 Libri 5, fq. 1349 - fq. 1659 Libri 6, fq. 1661 - fq. 2016 Ribotim, 2009 Botimi i parë: libri 4,5,6, viti 2007 PUNIME TË KUVENDIT Seancat plenare
Viti 2004
4
Tiranë, 2009 Përgatiti për botim Drejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare REPUBLIKA E SHQIPËRISË Punime të Kuvendit Seancat plenare LEGJISLATURA E 16-të Sesioni i gjashtë
E hënë, 03.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, hapim është e shenjtë. Dhe unë nuk kam pasur kohë të seancën. tepërt për të shkruar kërkesën në bazë të Rregullores Në seancën e sotme kemi mocion për debat, kushtetuese, por që është një projektrezolutë e gjatë lidhur me raportin e Komisionit Evropian, viti 2004, dhe kërkoj miratimin në seancë. Në të njëjtën kohë, mbi procesin e stabilizim-asociimit. shohim paralelisht me këtë dhe një projektrezolutë Për procedurë e ka fjalën zoti Ndoka. të paraqitur nga grupi socialist. Edhe kjo është në Nard Ndoka – Falemnderit, zoti Kryetar! kundërshtim me Rregulloren, ku projektrezolutat Unë besoj që një ndër kriteret më kryesore tuaja, paraqiten në mbledhjen e Byrosë Parlamentare dhe si Kryetar Parlamenti është zbërthimi i Rregullores. aty mund të ketë bisedime për miratimin e një Kemi një kërkesë nga dy grupe parlamentare, Grupi projektrezolute, në qoftë se do kemi ide të tilla. Pra, i Partisë Demokrate të Re dhe Grupi Parlamentar ju e shkelni dy herë Rregulloren. Një herë duke e të Partisë Republikane. Në bazë të Rregullores çdo anashkaluar kërkesën e ligjit me të drejtë, në bazë mocion për debat do të shoqërohet nga një të Rregullores, duke futur një grup parlamentar i cili projektrezolutë. Në rastin konkret, grupi parlamentar nuk influencon në kriteret e Rregullores dhe për herën që ka paraqitur një projektrezolutë për miratim, është e dytë që futi një projektrezolutë të paraqitur nga Grupi Parlamentar i Partisë Demokrate të Re. Besoj grupi socialist, sipas dëshirës suaj, duke thyer se ju doni t’i anashkaloni. Këto janë probleme që përsëri Rregulloren e Kuvendit. Nuk e kuptoj se pse mund të jenë në konsultim pas grupeve, por ju në janë të tilla veprimet nga ana juaj, në mënyrë qoftë se vendosni në mënyrë arbitrare është e disata arbitrare, pa u konsultuar më parë? Nuk është ndonjë herë që bëni veprime të tilla pa u konsultuar me gjë e madhe, sepse dhe mund të merremi vesh me kryetarët e grupeve parlamentare. të gjitha grupet parlamentare, ose më tepër me të Zoti Kryetar, bëni gabim. Për ne kjo Rregullore opozitës, por janë veprimet tuaja për t’i ngatërruar
1019 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
më tepër punët, për t’i shkelur Rregulloren e Kuvendit ka qenë ëndrra për të cilën ata sakrifikuan me qindra ose për të përplasur dhe dy persona që nuk janë mijëra jetë, shekuj e vite rinie, ndaj nuk mund të përplasur deri tani në Kuvendin e Shqipërisë. mos ndalemi në këtë problem kaq të rëndësishëm. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ndoka! Të lutem shumë, hiq rrethimin. Ne në Parlament po Nuk ka asnjë lloj ngatërrese dhe as një lloj diskutojmë për një raport të Bashkimit Evropian. Në arbitrariteti. Çdo gjë është në përputhje me rrethim ne nuk diskutojmë. Hiqe rrethimin, dil e Rregulloren. Sipas Rregullores, kur ka dy kërkesa urdhëro. Edhe në diktaturë nuk vihej një rrethim i të njëjta merret ajo kërkesë që është paraqitur tillë. Ju mbyllni derën kryesore dhe i fusni nga vrima përpara. Kërkesa e parashtruar nga zoti Mediu është të tjera. Ky është turp. Pezullo seancën 5 minuta, e datës 02.04.2004, kërkesa juaj është e datës hiq rrethimin normalisht. 05.04.2004. Servet Pëllumbi – Po, zoti Lesi. Përsa i përket projektrezolutave, ne i kemi Nikoll Lesi – Zoti Kryetar, shpërndarë t’i kenë deputetët dhe këtu, gjithashtu, I kujtoj zotit Berisha që ka një javë që nuk nuk ka asnjë shkelje, madje dhe një grup deputetësh ndodhet në Shqipëri, se sot rrethimi i Parlamentit në qoftë se dëshiron të bëjë një projektrezolutë mbi është lule në krahasim me dy seanca të tjera që bazën e debatit, mund ta bëjë, ta shpërndajë, pastaj ishin blinduar mbi 2 mijë forca. se miratohet ose jo është çështje e seancës. Nuk Falemnderit! ka asnjë lloj shkeljeje të Rregullores, asnjë lloj Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, arbitrariteti. Nuk kam dhënë ndonjë urdhër për rrethim Po zoti Topi. Parlamenti. Policia vepron sipas ligjit. Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! Zotërinj deputetë, në qoftë doni të sabotoni dhe Në fakt po diskutojmë, ose më mirë do të këtë seancë kaq të rëndësishme për diskutimin e diskutojmë për një çështje mjaft të rëndësishme që Raportit të Parlamentit Evropian, atëherë është puna ka të bëjë me stabilizimin dhe asociimin e juaj. Më vjen shumë keq që po e ndryshoni prioritetin Shqipërisë. Natyrisht, sot nuk do të diskutojmë në e gjërave krejtësisht. mënyrë specifike për problemin e të përndjekurve Zoti Mediu, keni fjalën. politikë, kështu që nuk e shoh të arsyeshme që të Fatmir Mediu – I nderuar zoti kryetar! vazhdojë fobia nga ana e maxhorancës për të rrethuar Të nderuar kolegë deputetë! Parlamentin me forca të mëdha policore. Do t’ju bëja 1 maji ishte një ditë e shënuar për evropianët thirrje që t’i drejtoni përfaqësuesit në ekzekutivin dhe për vendet që iu bashkuan Bashkimit Evropian, shqiptar që të japë porosi që Parlamenti të zhvillojë mendoj se ishte dhe për të gjithë vendet të cilat punimet me një klimë civile, jo rrethuar me ushtarakë. aspirojnë anëtarësimin në familjen evropiane. Unë Falemnderit! dua të shpreh kënaqësinë dhe urimet më të mira në Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Berisha. emër të Partisë Republikane, por besoj dhe të Sali Berisha - Zoti Kryetar, Kuvendit të Shqipërisë për të gjitha ato vende që iu Nuk mundet që ne të diskutojmë për integrim bashkuan familjes evropiane, duke treguar tashmë në një Parlament që sot i shëmbëllen një kampi që Bashkimi Evropian është një bashkim i vlerave përqendrimi ose burgu, për sa i përket rrethimit. Në të së kaluarës, por dhe të sotmes, duke futur në rast se Qeveria është e tmerruar, e garantoj se nuk gjirin e vet dhe vende të cilat vuajtën në sistemin e bie rrufeja në hale. Hiqeni rrethimin e Parlamenti që diktaturës por që u mësuan t’u përgjigjen kërkesave të vazhdojmë punimet normalisht. dhe standardeve të Bashkimit Evropian për të qenë Servet Pëllumbi – Nuk ka asnjë lloj rrethimi, pjesë e kësaj familjeje të nderuar. Në të njëjtën kohë, zoti Berisha. Policia zbaton ligjin për institucionet. është për të ardhur keq që ditën e 1 majit në rrugët Sali Berisha - Zoti Kryetar, hiqeni rrethimin, e Tiranës u rishfaq fantazma e diktatorit, duke bërë sepse ne nuk diskutojmë të rrethuar. Urdhëro të hiqet që të kemi një pamje krejt tjetër nga ajo që kishte rrethimi i Parlamentit. Ne diskutojmë këtu për në vendet e tjera evropiane. Për këtë arsye, debati i integrimin e vendit në Evropë dhe nuk mund të sotëm ka një rëndësi të veçantë për ne si diskutojmë me një rrethim policesk. Në qoftë se parlamentarë, për të treguar se ne arrijmë të gjejmë tjetrin e ka kapur frika dhe lemeria, le ta ketë kapur. përgjegjësitë tona për problemet e mëdha, që Sot rendi i ditës është për ligjin për të përndjekurit shpjegon qartë Raporti i Komisionit Evropian. Në të politikë. U kërkoj atyre mirëkuptimin, sepse Evropa njëjtën kohë, institucioni i Parlamentit nuk mund të
1020 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bëhet pjesë në mungesën e përgjegjësisë që shfaq në armik të shqiptarëve ka nënvizuar: Qeveria, dhe pavarësisht se Qeveria është produkt “Më vjen keq të theksoj se raporti i këtij viti është socialist keni në dorë të tregoni se nuk mund të i ngjashëm me atë të një viti më parë dhe të vitit pajtoheni me një qeverisje, e cila në mënyrë pararendës. Qeveria Shqiptare thotë se Europa është sistematike po shkatërron shpresën tonë të prioritet, por realiteti në Shqipëri është ndryshe. Ata përbashkët për të ardhmen evropiane, duke që përfitojnë nga veprimet e paligjshme e çojnë shndërruar Parlamentin në një shtojcë pa vlerë të vendin mbrapa dhe heqin shanset për zhvillimin e Qeverisë. Është në të drejtën tuaj që sot tregojmë një biznesi normal. Kjo do të thotë se Qeveria se e ardhmja jonë evropiane qëndron mbi servilizmin Shqiptare për dy vjet ka hequr mundësinë për të politik, se nuk mund të jeni thjesht numra që votoni përfituar shqiptarët nga integrimi evropian. I ka hequr ose zëdhënës pa gjykim të një qeverie, e cila po i mundësinë atyre të lëvizin të lirë ose të ndërtojnë bën sfidë popullit që e ka votuar, por dhe vetë një ekonomi të qëndrueshme. Çfarë thekson Raporti Evropës. Çdokush nga ne ka sot disa pyetje për të i Komisionit Evropian? Reformat në Shqipëri kanë shtruar. Pse Raporti i Bashkimit Evropian është i qenë të kufizuara. Mangësi serioze u vunë re gjatë njëjtë, për të mos thënë më i keq se raporti i dy zgjedhjeve të tetorit, duke mos arritur standardet e viteve të shkuara? Pse Shqipëria nuk zhvillon kërkuara ndërkombëtare. Korrupsioni i përhapur dhe zgjedhje të lira dhe të barabarta? Pse në Shqipëri krimi i organizuar kërcënojnë stabilitetin dhe ka progres të kufizuar? Pse krimi i organizuar dhe progresin”. korrupsioni është kaq potent në vendin tonë dhe ku Një muaj pas publikimit të raportit, disa ditë më e ka ai mbështetjen? Pse mungon vullneti politik parë, komisionari Paten theksoi në Budenstagun për integrimin evropian? Një pyetje më konkrete për gjerman se krimi i organizuar është problem i Kryeministrin Nano edhe në cilësinë e liderit të lemerisur në Shqipëri dhe ky problem është “maxhorancës progresiste”, që nuk progresion dot. eksportuar në shumë vende anëtare të Bashkimit Kur do të nënshkruhet Marrëveshja e Stabilizim Evropian. Në këtë moment nuk mund të pretendoj Asociimit. Meqenëse çdo njëri është i prirur të se ka një shfaqje të qartë të vullnetit politik të besojë se Kryeministri duhet të jetë serioz kur ai nevojshëm për t’u marrë me këtë problem. Shqipëria deklaron se marrëveshja e stabilizim-asociimit do duhet të demonstrojë kapacitetin e nevojshëm për të nënshkruhet brenda presidencës italiane ose asaj zbatimin e reformave për të mbyllur negociatat. Më irlandeze, ku e gjen kurajën Qeveria të sfidojë hapur duhet të them se nuk shoh asnjë perspektivë të Bashkimin Evropian dhe popullin shqiptar? Po të mbylljes së negociatave brenda këtij viti. Kështu që lexohet me vëmendje raporti ka dhe shumë pyetje viti që vjen do të jetë vendimtar për Shqipërinë që të të tjera për çdo aspekt të zhvillimit të vendit, duke na tregojë neve se është vërtet serioze në politikat treguar qartë se monitorimi i bërë nga Bashkimi e saj të integrimit. Tirana e ka në dorë të zgjedhë. Evropian nuk është bazuar mbi perceptimin, por mbi Ajo mund të punojë me ne dhe të përparojë, ose realitetin tonë. Nuk është bazuar në paaftësinë e dhe mund të përparojë ose injorojë mesazhet tona ambasadorit të qeverisë, por mbi një realitet të të qarta dhe në këtë rast unë mund të parashikoj ndjekur dhe të monitoruar në mënyrë rigoroze nga vetëm stanjacion në procesin e integrimit. Pra, Bashkimi Evropian karshi një qeverie krejt të paaftë. përveç akuzës së qartë karshi qeverisë, Komisionari Ndokush mund të gjykojë se këto që unë ngre janë Paten, kandidati më i mundshëm për president i thjesht pretendime të një përfaqësuesi të opozitës Bashkimit evropian na ka shtruar pyetjen se sa jemi dhe unë natyrisht dua të theksoj që në fillim se jam seriozë dhe se do të pranojmë të bashkëpunojmë përfaqësuesi i saj dhe çdo shprehje ose shqetësim me Bashkimin Evropian, për të ecur përpara ose do i këtij raporti, është shprehje e gjykimit dhe të injorojmë atë duke mbetur në vend dhe pse jo të shqetësimit tonë si opozitë, sepse për ne integrimi kthehemi në izolimin tradicional të socializmit, sinjal evropian ka qenë dhe mbetet qëllimi primar. Por, i cili vjen qartë edhe nga Këshilli i Evropës në nëse nuk keni dashur asnjëherë të dëgjoni zërin e rezolutën e tij të fundit, ose nga Shtetet e Bashkuara protestës dhe zërin tonë, sot të gjithë mund t’i të Amerikës në analizën për të përfituar nga programi dëgjoni dhe lexoni të gjitha pretendimet dhe Milenium Çellënxh të lëshuar nga presidenti Bush. shqetësimet tona edhe nga raportet ndërkombëtare. Pse zoti Paten shtron pyetjen se a ka vullnet politik Komisionari i nderuar i Bashkimit Evropian, zoti dhe a do Shqipëria të bashkëpunojë me Brukselin? Paten, të cilin me etiketimet tuaja doni ta shndërroni Në gjykimin tim, por besoj dhe të kolegëve të
1021 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
opozitës, ai është një nga njerëzit që e njeh mirë evropian, theksohet në të gjitha raportet. Rëndom politikën shqiptare, Qeverinë dhe drejtuesit e saj. dëgjohet të thuhet nga përfaqësuesit e maxhorancës Di mirë retorikën e pafund e të pakuptimtë se përgjegjësia për procesin është e përbashkët dhe justifikuese të Qeverisë. Ai njeh dhe realitetin që po se kjo është theksuar dhe në raport, dhe se vullnet kjo Qeveri ndërton në dëm të interesave integruese politik do të thotë që opozita t’i bëjë hosana qeverisë dhe në favor të klaneve të korruptuara dhe atyre socialiste. Do të theksoj se opozita vërtet e ka kriminale. Zoti Nano, në analizë të raportit të konceptuar këtë si një proces të përbashkët dhe Bashkimit Evropian, në grupin e maxhorancës këtë e ka bërë me bindje se është familje së cilës i theksoi se realiteti shqiptar është ndryshe nga ai përkasim të gjithë si shqiptarë, pavarësisht nga që paraqet raporti, se Shqipëria ka bërë progres, bindjet tona politike. por për fatin e keq përfaqësuesit tanë diplomatikë Përpara se të rendis kontributin e opozitës dua nuk kanë ditur të shpjegojnë si duhet progresin t’i shtroj një pyetje Kryeministrit dhe të gjithë shqiptar. Me këtë, zoti Kryeministër ka dashur të kolegëve të tjerë të maxhorancës. Në cilin rast tregojë se Brukseli, në rastin më të mirë, nuk e opozita shqiptare ka refuzuar të mbështesë në njeh realitetin shqiptar dhe se ai është i paaftë dhe miratimin ose në marrëveshjet që kanë të bëjnë me negociojmë në një vend me progres dhe stabilitet si Bashkimin Evropian? Në cilin rast të vetëm është Shqipëria. Ndërsa, në rastin më të keq Brukseli është shtruar çështja të lëmë interesat tona politike për i mbushur me dashakeqësi ndaj Shqipërisë, të cilët shkak të integrimit evropian dhe ne nuk e kemi bërë për disa arsye të politikave, “preferenciale” të atë? Për t’ju ndihmuar në përgjigje, por dhe për të Kryeministrit nuk janë pozitivë me ne, të paktën ky freskuar kujtesën e atyre që kanë harruar, po rendis është justifikimi nën zë i njerëzve afër Kryeministrit. disa fakte më poshtë. Marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara të Amerikës Më 24 janar 2002, në takimin e organizuar në dhe integrimi e strukturat euroatlantike janë nga më Parlamentin Evropian në Bruksel, në analizë të prioritaret për shqiptarët, por në veçanti për ne si manipulimit të zgjedhjeve të 2001-it, opozita në opozitë, sepse ato kanë qenë të tilla dhe kur ju ishit mënyrë unanime deklaroi se do të kthehej në hapur kundra. Por, tendenca për të luajtur rolin e Parlament duke marrë të gjitha përgjegjësitë e saj një njeriu që mund të vendosë ose për të prishur për procesin e integrimit evropian dhe për të ekuilibra nuk është thjesht naive, por paranojake mundësuar hapjen e negociatave për Marrëveshjen dhe me pasoja për vendin”. e Stabilizim-Asociimit. Ne si opozitë kemi dhënë mbështetjen nga çdo Në maj 2002, në takimin e grupit të miqve, kam ofertë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, sepse deklaruar në emër të opozitës se me të gjitha besojmë në vërtetësinë e tyre dhe në marrëdhëniet problemet e mëdha që ka vendi, ne si opozitë jemi e pandashme të gjithë shqiptarëve kudo që ndodhen për të hapur sa më shpejt negociatat. Mbështetëm në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të cilët kanë rezolutën e Parlamentit Evropian për zgjedhjen e qenë të qartë se rruga e Shqipërisë është Bashkimi Presidentit konsensual. Bashkëpunuam për Evropian. Për të gjitha problemet e ngritura në raport, zgjedhjen e Presidentit me konsensus duke Kryeministri mbulohet me vizita jashtë Shqipërisë shmangur një cikël zgjedhjesh të panevojshme. dhe me deklarata spekulative dhe spektakolare se Zgjedhja e Presidentit u shoqërua me dy kërkesa Berluksioni ose nesër Karamanlis do të ndikojnë të përfshira në marrëveshje, reforma institucionale që Shqipëria do të nënshkruajë Marrëveshjen e dhe zgjedhje të lira, të dy pikat e marrëveshjes të Stabilizim – Asociimit brenda vitit 2004. shkelura brutalisht nga Qeveria Socialiste. Në hapjen Ky lloj karshilliku ndaj institucioneve evropiane e negociatave theksohej se konsensusi politik për është sa diletant aq dhe fyes për ne shqiptarët që zgjedhjen e Presidentit të Republikës krijoi kushte duam të jemi pjesë Bashkimit Evropian. Nuk mund për stabilitet politik dhe pavarësisht nga problemet të ketë progres për sa kohë që Kryeministri ose një e mëdha u vendos hapja e negociatave me kusht pjesë e mirë e socialistëve do të konceptojnë që çdo marrëdhënie me Bashkimin Evropian do të çështjen e integrimit si çështje e politikës së kushtëzohej me zbatimin e detyrimeve konkrete të jashtme. Ajo është një çështje e brendshme që vëna nga Komisioni Evropian dhe zbatimi i reformave. ndërvaret tërësisht nga shqiptarët dhe nga Qeveria Pra, duket qartë se ishte maturia e opozitës ajo që që ata zgjedhin për t’i drejtuar. Mungesa e vullnetit mundësoi konsensusin për Presidentin e Republikës politik është ai që determinon procesin e integrimit dhe për pasojë klimën e nevojshme politike për
1022 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
hapjen e negociatave. Në analizë të raportit të ndershëm. Vullneti politik nuk është çështje termash vjetshëm të Bashkimit Evropian për Shqipërinë, me ose fjalësh të renditura dhe lexuar me zell nga gjithë problemet dhe debatet e mëdha arritëm në qeveritarët, por reforma konkrete, veprime konkrete një rezolutë konsensuale, tërësisht të injoruar nga të qeverisë dhe maxhorancës dhe kur ka nevojë edhe Qeveria, siç theksohet dhe në raportin e sivjetshëm. mbështetjen e opozitës. Por a mund të bëhen këto Në këtë rezolutë të miratuar së bashku theksonim nën drejtimin e kësaj Qeverie? Unë kam mendimin se do të ndërtonim një strategji kombëtare të se jo. Dhe arsyeja është e thjeshtë, e keqja ka zënë integrimit me përfshirjen e të gjithë institucioneve vend shumë në këtë vend dhe nuk mund të kurohet me konsensus politik, gjë e cila nuk u konsiderua nga ata që e kanë kultivuar. Korrupsioni dhe krimi i asnjëherë nga Qeveria. organizuar nuk mund të funksionojë jashtë Pika e dytë e rezolutës theksonte se duhej një mbështetjes dhe lidhjes me strukturat qeveritare. strategji e luftës kundër korrupsionit dhe krimit të Prezenca e tyre potenciale në vend është dëshmi e organizuar, duke marrë në konsideratë propozimet faktit se strukturat e shtetit janë nën influencën e e opozitës dhe në mënyrë të veçantë të Partisë tyre dhe se ato vazhdimisht do të tentojnë kontrollin Demokratike. Por dhe kjo asnjëherë nuk u reflektua e plotë të të gjithë institucioneve shtetërore. Ata janë në politikat e Qeverisë. Po e njëjta gjë ndodhi për të interesuar ta lënë Shqipërinë jashtë Evropës dhe reformën në pushtetin gjyqësor. E pra, për ata që rregullave të saj, sepse kështu do të mundësojnë vërtet nuk e kuptojnë, dua të theksoj se opozita veprimet e tyre të paligjshme dhe kriminale. vetëm këto mundësi ka, që në rrugë institucionale Korrupsioni dhe krimi nuk mund të kenë forcë pa të japë kontributin e saj. Ka dhe ndonjë i cili thotë mbështetje politike dhe në këtë rast maxhoranca se protestat kanë prishur imazhin e Shqipërisë. Kjo dhe jo vetëm Qeveria dhe ka përgjegjësinë e saj, është një gënjeshtër e madhe dhe naive, sepse sepse në asnjë rast të vetëm, edhe kur gjërat kanë protesta demokratike është mjet kushtetues. Ajo qenë të dukshme, nuk ka pasur një reagim karshi në rastin e Shqipërisë tregon se në mënyrë masive Qeverisë, por ajo ka qenë mbështetje e verbër e shqiptarët nuk mund të pajtohen me një qeverisje veprimeve antikushtetuese dhe antiligjore të të korruptuar, e cila po shkatërron të ardhmen e Qeverisë. Për pasojë, Parlamenti është shndërruar tyre evropiane. Ato, janë një mjet i domosdoshëm i në një institucion i nënshtruar karshi Qeverisë duke qëndresës qytetare dhe opozita i ka drejtuar ato mos pasur as autoritetin më minimal për të diktuar duke shmangur edhe provokimet për t’i shndërruar politika ligjore dhe kushtetuese karshi Qeverisë, ose në protesta të dhunshme. Opozita rreth dy muaj për të monitoruar punën e saj. Dhjetëra deputetë të më parë kërkoi që ky Parlament të debatonte dhe i maxhorancës janë më pak të vlefshëm sesa kërkonte Qeverisë të shihte me shqetësim raportet këshilltarë servilë që tallen dhe pasurohen me dhe kërkesat e Brukselit, por për fatin e keq mandatin politik të socialistëve. Zoti Nano është dhe shqetësimeve tona juve ju përgjigjët me një rezolutë Kryeministër, dhe lider i maxhorancës, prandaj të turpshme, e cila fliste për sukseset e Qeverisë, përgjegjësia e tij është dyfishe. Ndoshta Kryeministri dhe më lejoni të perifrazoj sa më poshtë: mund të ketë një përgjigje se kur duhet të “Vlerësojmë pozitivisht ecurinë e negociatave dhe nënshkruhet Marrëveshja e Stabilizim – Asociimit, veçanërisht progresin e arritur që nga hapja e tyre e por mënyrën sesi e lexoj unë raportin e Komisionit deri më sot në të gjithë sektorët Kuvendi i Shqipërisë Evropian, deklaratat e zotit Paten, të zotit Prodi ose nxit dhe mbështet Qeverinë, që të mbarojë rezolutën e Këshillit të Evropës, gjykoj se pas negociatat për Marrëveshjen e Stabilizim – Asociimit zgjedhjeve të lira dhe të ndershme Shqipëria nuk brenda vitit 2004”. mund të nënshkruajë asnjë marrëveshje me Mungesa e vullnetit politik qëndron te Qeveria, Evropën. Pra, zgjedhjet parlamentare, nëse ato te lidhjet e saj me korrupsionin dhe krimin tek zhvillohen në vitin 2005, janë testi real i shqiptarëve. papërgjegjshmëria për të njohur dhe ndryshuar Mungesa e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme është realitetin shqiptar dhe për t’iu përshtatur kërkesave baza e të gjithë fenomeneve negative që kalon vendi. të Bashkimit Evropian dhe nevojave të shqiptarëve. Manipulimi i vazhdueshëm i tyre është treguese, Mungesa e vullnetit politik konsiston në dëshirën tashmë ka grupe interesash të inkriminuara, të cilat për të ndërtuar një administratë politike të paaftë, kërkojnë të përjetësojnë pushtetin në këtë vend. Ka për të politizuar gjyqësorin, për të ndërtuar deklarata të vazhdueshme të maxhorancës për t’u monopolet ekonomike në dëm të biznesit të ulur dhe bashkëpunuar me opozitën, por unë do të
1023 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
theksoja se nëse Brukseli tashmë di të dallojë këtë mur të fëlliqur, për t’iu bashkuar familjes demagogjinë e deklaratave të huaja nga realiteti, evropiane. opozita e ka provuar pabesinë e mosrespektimit të Falemnderit! marrëveshjeve ose mungesën e qëllimshme të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Mediu! mosrespektimit të ligjit. Përpara se të bëhet një Zoti Kryeministër e keni fjalën. marrëveshje e re ju kërkojmë juve, maxhorancës Fatos Nano – Të nderuar zotërinj deputetë! dhe Qeverisë socialiste të respektoni marrëveshjet I nderuar Kryetar! e vjetra, siç ishte marrëveshja për balancimin e Më lejoni që para se të filloj fjalën time të Komisionit Qendror të zgjedhjeve. Opozita e ka të bashkoj me ju urimin tim për zgjerimin e Bashkimit nevojshme një marrëveshje të saj për kodin si në Evropian me 10 anëtarë të rinj. Këto vende ish- kuptim, ashtu dhe në realizimin e kërkesave të komunistë zyrtarisht, qysh nga 1 maji 2004, janë ODIHR-it, por mbi të gjitha për të parë se si mund anëtarë me të drejta të plota të këtij komuniteti të të garantohen zgjedhje të lira dhe të ndershme në madh vlerash. Përshëndes me këtë rast angazhimin këtë vend dhe në këtë aspekt unë mendoj se dy e komisionit dhe të vendeve anëtare të Bashkimit momente janë shumë të rëndësishme që opozita Evropian, natyrisht përfshirë Berluskionin dhe duhet të jetë e vëmendshme dhe e gjithë klasa Karamanlisin për gatishmërinë që kanë treguar dhe politike shqiptare. Reformimi i sistemit zgjedhor në ndihmën që vazhdojnë të japin për këtë zgjerim i cili Kushtetutë me tendencë drejt proporcionalit për të po i jep fund përgjithmonë ndarjes që buronte nga shmangur përfaqësimin e krimit në institucionin e Lufta e Ftohtë. Parlamentit ose në kontrollin tij mbi politikën. Tani kemi një Evropë të bashkuar më të madhe. Së dyti, vullnet ndryshe qeverisës në muajt e Tashmë Europën e kemi më të afërt. Përshëndes, fundit të mandatit, me të cilët janë dakord të gjithë gjithashtu, deklarimin e datës 2 maj të Presidentit faktorët relevantë e politikë për të garantuar vullnetin të Komisionit Evropian, Romano Prodi, që u shpreh, dhe respektimin e të zgjedhjeve dhe të zgjedhësve citoj: për të garantuar zgjedhje të lira dhe të ndershme, si “Faza tjetër e zgjerimit lidhet me Ballkanin. Pas dhe vazhdimin e reformave të kërkuara nga Bashkimi dy vjetësh do të anëtarësohen në Bashkimin Evropian në mënyrë që të kemi një angazhim të të Evropian dhe tre vende të tjera të Ballkanit, Rumani, gjithë institucioneve, forcave politike për të garantuar Bullgari, Kroaci dhe në vijim Maqedonia me koordinimin institucional dhe konsensusin politik për Shqipërinë”. Intervistë me gazetarin e njohur britanik procesin e integrimit evropian, mendoj se ndërtimi i Frost në BBC, më 2 maj. një komiteti të madh të integrimit të drejtuara nga Zotërinj deputetë, është bërë e zakonshme që Presidenti i Republikës me një status konsultativ në çdo fillim viti të mblidhemi dhe të debatojmë në do të ishte i domosdoshëm. Instrumenti i partneritetit këtë Kuvend për raportet vjetore të monitorimit dhe evropian duhet të jetë një produkt jo thjesht i të vlerësimit të strukturave të Bashkimit Evropian Qeverisë por i gjithë forcave politike dhe faktorëve për vendet e veçanta, ashtu si dhe për Shqipërinë. relevantë të shoqërisë shqiptare. Shqipëria po E thënë ndryshe, ne bëjmë kështu një analizë të mbushet me njerëz që vuajnë dhe besojnë se jeta e progresit që ka bërë vendi ynë në proceset e tyre nuk ka asnjë vlerë për ne. Por, në dëshpërimin integrimit. Kjo analizë bëhet duke marrë në e tyre, as jetët tona nuk do të kenë ndonjë vlerë për konsideratë një numër raportesh shumë të ta. Kështu që të gjithë do të jemi të humbur. Çdo rëndësishëm dhe analizash të një vargu njëri që vlerëson jetën dhe të ardhmen evropiane institucionesh ndërkombëtare, me të cilat tashmë duhet të bashkohet dhe të jetë pjesë e tyre, sepse kemi një bashkëpunim të vërtetë prej partnerësh. E në qoftë se ne nuk do të luftojmë këto fenomene, kam fjalën jo vetëm për raportin e Bashkimit Evropian, do të pranojmë murin e ndërtuar tashmë në që pret të miratohet pas disa ditësh në Këshillin e shoqërinë tonë, mur i cili ka vendosur në njërën anë Ministrave të BE-së, së bashku me dokumentin e parajsën e krimit, trafiqeve e korrupsionit lidhur me partneritetit, por dhe me analizat e përvitshme që Qeverinë dhe në anën tjetër të këtij muri është bëhen në Bankën Botërore Fondin Monetar vendosur varfëria, vrasja, burgu, droga dhe Ndërkombëtar, Departamentin Amerikan të Shtetit, dëshpërimi. Këshillin e Evropës etj. Të nderuar kolegë deputetë, detyra jonë është Siç e dini, mbi bazën e ligjit dhe të matricës që së bashku me shoqërinë shqiptare ta rrëzojmë qeverisëse ne realizojmë analizat e veprimtarisë së
1024 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ekzekutivit çdo 6 muaj dhe për çdo vit. Këto analiza vlerësimin një vargu agjencish të rëndësishme të janë bërë në transparencë të plotë edhe për publikun. Shteteve të Bashkuara. Vetëdijesimi i gjithkujt për Sivjet, duke e vlerësuar 2004-ën si vit të dinamikës përgjegjësitë dhe kontributin në këtë proces së asociimit dhe me synimin që t’u japim një shtysë kompleks që duket se është ende jo në nivelin e të re veprimeve tona ekzekutive, u organizua për kërkuar, mbetet pra natyrshëm një nga parakushtet herë të parë dhe sapo u mbyll analiza 3 mujore e që procesi të përshpejtohet. Nisur nga ky sektorëve dhe prioriteteve. Ajo u krye duke u bazuar këndvështrim, në vend që ta shndërrojnë analizën e në 4 dokumente kryesore. Matrica e programit 35 këtij procesi në një hedhje topash spekulimi politik, mujor, ajo e prioriteteve të qeverisjes, matrica e e do puna që të ulemi bashkërisht dhe të shohim integrimit dhe matrica e luftës kundër korrupsionit. se çfarë është bërë dhe se ç’mund të bëhet më Një informacion më të hollësishëm mbi detyrat mirë, të gjithë bashkë. Në këtë kuadër, ne do të prioritare të dinamikës 2004 e keni tashmë në paraqesim shumë shpejt në Kuvend dokumentin dispozicion mbi tryezat tuaja të punës. Qëllimi i këtij shqiptar të partneritetit evropian, të hartuar me informimi është dëshira që debati i kësaj radhe të komisionin, ku do të bëhen më të qarta angazhimet jetë konstruktiv, luajal dhe në dobi të progresit, si e çdo strukture të shtetit. Nëse do të mbetemi tek dhe të kurimit të problemeve. Në dallim nga debatet loja e shëmtuar me përdorim abuzim deklaratash, e mëparshme me këtë temë, të cilët nuk kanë lënë veçse do të shtohet balta nën rrota. Përkundrazi, ndonjë gjë në kujtesën e shumëkujt, veç shijes së nëse bashkojmë forcat në të mirë të procesit të një sherri të pabukë, këto dokumente, së bashku reformave, rruga do të jetë më e lehtë. Jo një herë me matricat tona qeverisëse dhe me dokumentit e kam pasur rastin të përsëris se marrëdhëniet tona partneritetit evropian që do të miratojë brenda majit me Komunitetin Evropian kanë hyrë tashmë në një Komisioni i BE-së, do të përbëjnë metrin evropian, fazë cilësish të re. Me fjalë të thjeshta, kjo do të për Shqipërinë të vitit 2005. thotë se tashmë me Evropën e Bashkuar, ndryshe Të nderuar deputetë, besoj se është e qartë për nga deri një vit më parë nuk jemi më në fazën e gjithkënd, që ndryshe nga perceptimi i shkaktuar, shprehjes së vullnetit, por kemi një program veçanërisht nga abuzimet e pandalshme politike, reformash për të cilin kemi rënë bashkërisht dakord proceset e integrimit në strukturat euroatlantike nuk me ta. Punojmë me raunde negociatash dhe janë vetëm detyrë e Qeverisë, paçka se ajo mban monitorohemi me një program qartësisht të peshën kryesore. Në to janë po kaq të rëndësishëm kalendarizuar në një proces partneriteti ku edhe Parlamenti dhe sistemi i drejtësisë, media dhe ekspertë të komisionit, edhe ata të Republikës së shoqëria civile, sipërmarrja e lirë dhe sistemi bankar. Shqipërisë po e kuptojnë dhe njohin më mirë njëri- Nga ana tjetër procesi i integrimit në Bashkimin tjetrin. Problemet dhe kostot që përballohen, të cilat Evropian nuk është kurrsesi i shkëputur nga ecuria në këtë mënyrë vijnë dhe bëhen gjithnjë e më e proceseve të tjera integruese, pasi kështu konkrete. Ky është, gjithashtu, ndryshimi cilësor funksionon realiteti global, ku po integrohemi përmes midis nesh dhe opozitës, e cila sa kohë ishte në shumë institucionesh që ndihmojnë njëri-tjetrin dhe pushtet e mbante vendin në tonalitet e propagandë certifikojnë ecurinë dhe arritjet në fusha specifike. boshe për integrimin, kurse ne jemi maxhoranca e Në këtë mënyrë, nëse ne marrim mbështetje nga hapave konkretë për integrimin. Ne jemi të sigurt se strukturat më të larta të NATO-s, për procesin e në këtë bashkëveprim institucional me Komisionin anëtarësimit në këtë aleancë më të suksesshme Evropian detyrat vijnë dhe vështirësohen për të në historinë e njerëzimit, njëherësh ne marrim gjithë, jo vetëm për Qeverinë. mbështetje dhe për procesin e anëtarësimit në Pra, nisur nga ky nivel i ri dhe nga ky pozicion i Bashkimin Evropian. Nëse certifikohemi nga Fondi ri përgjegjësish, më lejoni që në fillim të përsëris Monetar Ndërkombëtar ose Banka Botërore ose nga edhe para jush vlerësimin tim për raportin, që dhe agjenci si Saçe, Eksim Bank etj, jemi certifikuar këtë vit ishte mjaft realist, madje do ta cilësoja nga për përmbushjen e një vargu reformash që janë më realistët e bërë ndonjëherë për Shqipërinë. Më njëherësh edhe pjesë e reformave të marrëveshjes duket shumë e rëndësishme të theksoj faktin se ky së Stabilizim–Asociimit e kështu me radhë. Kështu raport i quan tashmë të tejkaluara mjaft prej ndodh edhe me vlerësimin në proces të progresit të sensibiliteteve të Bashkimit Evropian të një viti më Shqipërisë për Millenium Çellënxh Ëkaunt, program parë mbi trafikun e qenieve njerëzore, korrupsionin i ideuar nga presidenti Bush i cili përfshin dhe në emërimet në Policinë e Shtetit, funksionimin e
1025 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Parlamentit, stabilitetin politik pas zgjedhjes së të vet për t’ju afruar Evropës, aq sa cilësohet kjo Presidentit konsensual etj. opozitë edhe si destruktive nga opinioni zyrtar Është shumë e rëndësishme, gjithashtu, që ky ndërkombëtar. Qëndrimet e përfaqësuesve të PD- raport vlerëson dukshëm progresin e gjithanshëm së në rastin më të fundit, në asamblenë të Shqipërisë siç evidenton në mënyrë shumë parlamentare të Këshillit të Evropës, janë modeli konstruktive mangësitë e vërejtura, të cilat kanë më i qartë sesi paaftësinë e tyre për t’u integruar në qenë shqetësimi i vazhdueshëm i Qeverisë, por dhe proceset reformuese që realizohen në vend kjo i politikës së përgjegjshme të vendit. Në këtë rast, politikë e papërgjegjshme i kthen në kosto për të në emër të Qeverisë Shqiptare, nga kjo tribunë gjithë vendin. Natyrshëm nuk mund të presim që dëshiroj të falënderoj të gjithë përfaqësuesit e vlerësimet për Shqipërinë të jenë të shkëlqyera, kur Bashkimit Evropian që punojnë me ne dhe na individë të çfarëdo krahu edhe këtu në Kuvend nxisin mbështesin e ndihmojnë për t’u përafruar çdo ditë e tendenca vetëshkatërrimi vetizolimi ose kur mllefi më shumë me Evropën. Duke u përqendruar në personal politik mbyll logjikën më të thjeshtë për defektet dhe mangësitë, më lejoni t’ju ftoj, të nderuar politikë realiste dhe të dobishme. Më lejoni, të deputetë që të jemi konstruktivë në këtë debat dhe nderuar deputetë do të vazhdojë fjalën time duke të nxisim bashkëpunimin, përjashtimi ose vetë marrë në analizë tezën bajate dhe të provuar përjashtimi, përçudnimi politik, fyerja e mbështetur tërësisht si të dështuar, e cila është rimarrë kohët e mbi abuzimin politik ose mediatik, intoleranca ose fundit, sipas së cilës se Qeveria manipulon zgjedhjet mungesa e luajalitetit në bashkëpunim, nuk na ose që Fatos Nano është armik i zgjedhjeve të lira. afrojnë me Bashkimin Evropian, por na largojnë. Për konsekuencë të fakteve, ju kërkoj që t’i thërrisni Cilët janë ata që demonstrojnë këtë shpirt? Populli memories suaj institucionale dhe njerëzore, para shqiptar i njeh mirë prandaj dhe nuk i voton. Çështjet se të gjykoni të tjerët për faje ose krime elektorale e ndjeshme që na shqetësojnë ne dhe të gjithë vendin që i keni kryer vetë, të nderuar ish-pushtetarë, të meritojnë të trajtohen me profesionalizëm dhe cilat ne po i korrigjojmë me vendosmëri. Në kohën kulturë qytetare. Prandaj ju ftoj të shfaqim etikë kur ju vidhnit vota dhe i nxirrnit rezultatet e votave përgjegjësie politike dhe përfaqësuese, e cila mbi 120% unë isha i burgosuri juaj politik. ndihmon dukshëm edhe partnerët tanë Minimalisht duhet të kërkoni të falur, t’u kërkoni të ndërkombëtarë që t’i kuptojnë më mirë problemet falur shqiptarëve për atë që keni bërë. Ju fajësoni shqiptare dhe të na vlerësojnë edhe më realisht. Qeverinë që unë përfaqësoj, drejtoj, për ndërhyrjen Unë jam i bindur, siç janë të bindur shumica e në procesin zgjedhor, kur faktet flasin për të deputetëve në këtë sallë, sepse mjaft nga problemet kundërtën. Sipas Kushtetutës së Republikës së e ngritura e kanë origjinën edhe në perceptimin e Shqipërisë, Qeveria ka vetëm rol mbështetës në debateve tona shterpe që ngrenë disa në këtë sallë organizimin e zgjedhjeve. Ajo siguron mjedise pune ose dhe jashtë saj. dhe fonde për komisionet zgjedhore, si dhe rendin Të nderuar deputetë, e qetësinë për zgjedhjet kur këto cenohen dhe kaq. Siç e dini, në çdo vend të botës reformat kërkojnë Ju ftoj që të mos e harroni Raportin e ODIHR-it, ku vullnet politik për t’u menaxhuar. Sa më i gjerë të vlerësohet lartë roli i Policisë së Shtetit në zgjedhje, jetë rrethi i subjekteve politikë që janë të vullnetshëm me gjithë zhurmën e paarsyeshme që mundohet të dhe pjesëmarrës, aq më i garantuar është ritmi dhe krijojë lidershipi juaj i vjetër. suksesi i reformës. Ky aksion qëndron përherë në Të nderuar opozitarë, e çfarë Dushku paskam themel të koncepteve politike të stabilitetit dhe bërë unë kur dushkarët janë shpërndarë në të katër demokracisë në vend. Ne kemi shembuj të shumtë anët e kësaj salle. Me këtë rast, do të doja të të mbarëvajtjes së reformave kur ato bëhen me sqaroja opinionin publik dhe një herë, për rolin tim konsensus të gjerë ose anasjelltas. Përveç të si Kryeministër dhe Kryetar i maxhorancës për tjerash mbi këtë realitet dhe parim të shenjtë të zgjedhjet që sapo kaluam. Detyrat e mia ligjore janë demokracisë gjykon dhe Bashkimi Evropian kur të qarta. Unë nuk kam asnjë tagër kushtetues ose vlerëson progresin e një vendi si Shqipëria. ligjor për të ndërhyrë në procesin zgjedhor, në asnjë Natyrshëm nuk mund të presim që vlerësimet për fazë të tij. Zhurma që opozita kërkon të shtojë në Shqipërinë të jenë të shkëlqyera sa kohë që opozita mënyrë abuzive ndaj meje ose maxhorancës është prodhon zhurmë, ose hedh baltë me arrogancë mbi e rreme, e pabazë dhe e palogjikshme. Mendësia përpjekjet e mundimshme të popullit dhe të vendit se Kryeministri i kanë dorë të gjitha gjërat në vend,
1026 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
madje dhe vdekjen fatkeqe të njerëzve, ka marrë PD, për faktin e thjeshtë se teknologjia e saj e të fund një herë e mirë që nga dita kur Berisha la bërit politikë nuk funksionon veçse me bojkot ndaj pushtetin. Kush e kujton, për shembull, se kush çfarëdo institucioni. Është fatkeqësi që ne jemi të ishte Kryetari i Gjykatës së Lartë ose i KQZ-së në detyruar të bëjmë politikë dhe reforma integruese kohën e Berishës? Askush. Ndodhte, sepse në atë në një mjedis të tillë politik. E gjitha kjo kthehet në kohë të gjitha pushtetet ishin përqendruar në një një kosto shtesë dhe të panevojshme për proceset dorë të vetme, në dorën e regjimit të Shaban i integrimit. Megjithatë, Bashkimi Evropian vlerëson Memisë. Me këtë mendësi vetëm ju vazhdoni të në raportin e vet se progresi në Shqipëri është i gjykoni dhe sot, edhe për Kryeministrin edhe për prekshëm. Kam rastin t’u kujtoj të gjithë shqiptarëve Presidentin e Republikës, pa marrë fare parasysh se ky progres është kryekëput produkt i të vërtetat institucionale dhe ligjore mbi kompetencat përgjegjësisë dhe këmbënguljes së maxhorancës e tyre, madje duke u mohuar dhe përpjekjet titanike progresiste. Natyrisht, do të kishim bërë më shumë që të gjithë të tjerët bëjnë për të ndihmuar procesin nëse e gjithë klasa politike do të rreshtohej në krah zgjedhor, vazhdoni të ushqeni jo rallë herë dhunën të reformave dhe jo një pjesë në krah të si mbështetje për politikën tuaj jo konkurruese. antireformave. Enti Rregullator vendosi për Maxhoranca progresiste e Shqipërisë ka bërë që përshtatjen e çmimit të energjisë me atë të tregut gjatë këtyre viteve të vendoset besimi tek institucioni të hapur dhe me koston e prodhimit, ju e dini mirë bazë i demokracisë, tek zgjedhjet e lira. Që zgjedhjet sesi opozita e manipuloi këtë fakt, duke luajtur me të jenë të ndershme bashkoni dhe nderin tuaj me emocionet e njerëzve që janë vërtet në nevojë. Ky, to. Ne vazhdojmë të punojmë për të ndërtuar ligjin të nderuar deputetë, nuk është bashkëpunim për dhe struktura elektorale që funksionon në bazë të reformë, por lëvizje antireformiste që mund të të çojë Kushtetutës dhe të kodeve organike. Ne jemi të diku tjetër, veçse jo në Evropë. vendosur dhe të gatshëm që të marrim seriozisht Të nderuar deputetë, në vlerësimin tim dhe të në konsideratë dhe të punojmë për zbatimin e të Qeverisë që kryesoj, në muajt e fundit të vitit 2003 gjitha rekomandimeve të ODIHR-it si institucioni më ka pasur vërtet një ngadalësim të ritmit të disa i rëndësishëm i specializuar për zgjedhjet në botën reformave, dhe kjo thuhet në raportin e Bashkimit demokratike. Evropian. Analizën e e kësaj e kemi bërë dhe është Së fundi, ne vendosëm pikërisht në kuadrin e e njohur për publikun e gjerë. Në një vështrim të përshpejtimit të punës për reformën e gjendjes civile përgjithshëm ajo është çmimi që ne bashkërisht i të financojmë me 7 milionë euro nga Buxheti i Shtetit paguam prishjes së marrëveshjes pozitë – opozitë, për kompjuterizimin e gjendjes civile dhe pajisjen e e cila u vlerësua jo vetëm lart, brenda dhe jashtë shtetasve me karta identiteti të kohës si i vetmi vendit, por solli një klimë evropiane bashkëpunimi databejs për regjistrin kombëtar të zgjedhjeve. Ky dhe dha rezultate konkrete për një varg reformash proces do të përfundojë brenda majit të vitit 2005. kryesore. Kujtoj këtu se në këtë klimë të dëmtuar Kështu punon maxhoranca dhe Qeveria për edhe vetë Kuvendi i Shqipërisë për muaj të tërë u përmbushjen e detyrimeve edhe në raport me pengua në mënyrë të pajustifikueshme nga opozita, zgjedhjet e lira me masa konkrete dhe e pa e cila po të ishte vërtetë e interesuar për integrimin shqetësuar nga pengesat që vijnë prej këtij krahu në Bashkimin Evropian, siç pretendon dhe sot në që ka frikë të votohet sepse humbet. Ne nuk mund këtë debat, do të kishte qenë minimalisht ta mbajmë vendin peng të mendësisë ose veprimit kontribuuese dhe komplementare për miratimin e politik të disa individëve të ç’balancuar opozitarë, disa ligjeve të matricës së integrimit, siç janë ligji që vetëm kur fitojnë vetë i njohin zgjedhjet. Asnjëherë “Për kthimin dhe kompensimit të pronave”, që nuk ka ndodhur që opozita të deklarojë të pa zhbllokuan procedura nga deputetë të djathtë, të legjitimuar zgjedhjet e fundit në Korçë, Sarandë ose cilët veprojnë në konflikt të dukshëm interesash, në Elbasan, siç dhe nuk ka ndodhur që maxhoranca ose ligji “Për mbrojtjen e dëshmitarit”, që mezi u të bëjë të njëjtën gjë me të njëjtat qytete, miratua në sajë të vendosmërisë së kartonit të përkundrazi, u kemi ofruar të zgjedhurve legjitimë maxhorancës. Sa komisione hetimore kemi krijuar bashkëpunim për reformat, madje Bashkinë e vetëm e vetëm që të qetësohet klima politike dhe të Elbasanit e kemi preferuar si bashki ku pilotohen çlirohet Parlamenti, duke qenë nga ana tjetër po aq reformat. Marrëveshja politike për bashkëpunim dhe të vetëdijshëm në vërtetësinë e konkluzionit të reformë të institucioneve u prish njëanshmërinë nga avokatit Ngjela, i cili me të drejtë tha se, nëse do të
1027 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
më zgjidhësh ndonjë punë, krijo një komision ose të largimit të punonjësve. Unë kam urdhëruar hetimor parlamentar. Kuvendi nuk mund të futet në që të gjithë titullarët në fazën e zhvillimit të ritmin e reformave të integrimit evropian me bojkote konkurseve të pranimit të trajtojnë me përparësi dhe bllokime të opozitës, të cilën raporti i Bashkimit njerëzit e diplomuar jashtë vendit. Edhe pse urdhri Evropian e stigmatizon për destruktivizëm. ka dalë jo shumë javë më parë, kam kënaqësinë të Zotërinj deputetë, është e vërtetë, siç vë në dukje raportoj përpara jush se vetëm për pak javë, si pasojë raporti, se ne nuk kemi ende një administratë e veprimit tim ligjor në administratën shqiptare, janë tërësisht ose thellësisht profesionale dhe me rekrutuar po aq të diplomuar jashtë shtetit sa kanë vetiniciativë. Dua ta veçoj dhe të ndalem më gjatë qenë rekrutuar në gjithë vitin e kaluar. Në këtë në çështjen e reformës në administratën publike, kuadër, po shqyrtojmë dhe programe që po rrisin sepse ajo mbetet prioriteti i të gjithë prioriteteve tona dhe motivimin financiar për këtë kategori nëpunësish politike, por dhe një çështje mjaft sensitive për vetë si pjesë e reformës së pagave, që parashikojmë ta procesin e integrimit. Progresi dhe mangësitë e përfundojmë këtë vit. Edhe për këtë reformë të administratës unë i kam analizuar me hollësi rëndësishme ekzekutive ne kërkojmë mbështetjen publikisht, dhe jo shumë kohë më parë, në rastin e dhe kontributin real të opozitës. analizës vjetore të Qeverisë, dhe mbetem plotësisht Së treti, po rishikojmë standardimin e vendeve i angazhuar të korrektojmë punët mbi bazën e të punës në administratë, për pasojë hartimin e konstatimeve dhe vlerësimeve edhe të raportit të përshkrimeve të punës në mënyrën më të fundit të Bashkimit Evropian. Prandaj, duket më e përshtatshme se deri më sot. Duke bërë këtë, do udhës të ndalem në programin e veprimit, në zbatimin të thjeshtohet shumë procesi i vlerësimit për secilin e të cilit jemi ende jo në ritmet e duhura më së nëpunës. Përshkrimi i saktë i vendit të punës krijon shumti për shkaqe objektive. Ne jemi në konsultë mundësinë e vlerësimit real të punës së gjithsecilit të përditshme dhe në mirëkuptim të plotë me dhe dokumentimin e mangësive. Kjo natyrshëm do partnerët tanë të cilët shprehen dakord dhe na të ulë dhe kontestet në Komisionin e Shërbimit Civil mbështesin për të ndërmarrë hapat që vijojnë. ose në gjykata për paprovueshmëri të masave Së pari, jemi futur në një proces rishikimi dhe disiplinore që merren. Një rol të veçantë këtu presim rivlerësimi të funksioneve të çdo ministrie ose të luajë Komisioni i Shërbimit Civil, i cili vazhdon dikasteri. Analizat e fundit i shërbyen edhe këtij ende të sillet thjesht si Gjykatë. Kur raporton në procesi. Kam urdhëruar fillimin e kësaj pune qysh Kuvend, rezulton se ky komision nuk njeh ndonjë në muajin shkurt dhe jemi në fazën e përpunimit të gjë të madhe nga realiteti në administratë, por niset informacionit të grumbulluar të konsultimit me thjesht nga paragjykime punonjësish të larguar me asistentët e huaj. Do të vlerësoja shumë përfshirjen vështirësi nga detyrat të cilat ose nuk arrijnë t’i e ekspertizës së opozitës në këtë proces, jo thjesht kryejnë ose abuzojnë me to. Nuk është e rastit për për komplementaritet, por për kontribute reale, sepse shembull që Komisioni i Shërbimit Civil nuk di ose dhe pranë jush gjendet ekspertizë e mirë dhe e hiqet sikur nuk di masakrën e bërë nga të zgjedhurit kualifikuar jashtë shtetit. Në këtë fazë ne synojmë e PD-së në bashki ose komuna mbi punonjësit që të definojmë qartë misionin e çdo ministrie, kanë status të nëpunësit civil. objektivat e saj, strukturat e nevojshme për Së katërti, siç e përmenda më lart, po përfundon realizimin e misionit dhe objektivave, si dhe një puna për studimin e pagave në administratë. Ky numër punonjësish për çdo dikaster mbi bazën e studim do të paraqitet së shpejti për miratim dhe nevojave të llogaritura saktë. Në këtë kuadër, zbatim, pasi përcaktohet dhe ngarkesa në punë për përcaktimi sa më parë i një misioni të ri të Ministrisë gjithsecilin, ndërkohë që në gjithë këto vite ka së Integrimit, ku roli i saj do të rritet ndjeshëm në ndodhur e kundërta. Janë akorduar nivele pagash nivele koordinuese do t’i japë shtysën e munguar qesim. Na duhet të korrektojmë dhe këto defekte punëve, si dhe më shumë rezultate. që fatkeqësisht janë çimentuar edhe në ligje që Unë ju siguroj se asnjë vendim i Qeverisë, asnjë kërkojnë 3/5 e votave për të vendosur përfundimisht projektligj nuk do të miratohet nga Qeveria pa në administratën publike parimin e shpërblimit sipas ekspertizën dhe harmonizimin e tij me matricën tonë kontributit, meritës, hierarkisë dhe ngarkesës në të integrimit. punë. Së dyti, Qeveria ka programuar ndërhyrje në ligje Së fundi, me gjithë punën e mirë që po bën për të saktësuar dhe një herë procedurat e rekrutimit Instituti i Trajnimit të Administratës Publike edhe
1028 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
trajnimi si nocion, pas këtyre hapave të ndërmarra, me uniformë ose me ish-uniformë që kanë ndërtuar duhet të pësojë reformën e vet. Ne do të kërkojmë vila ose shfaqen si pronarë firmash private. Sapo të ofrohen trajnime më të specializuara, ku të kemi lënë detyrën do të kuptoni fare mirë se çfarë ndodh, administratorë të motivuar në punë që kontribuojnë pra ç’ka ndodhur, më përpara kur kanë qenë në brenda kornizave të ligjit dhe parimeve që përmenda detyrë. Pastrimi i radhëve të policisë nga të paaftët më lart. Ne kemi iniciuar dhe po mbështesim, ose abuzuesit me detyrën po bëhet pa lëkundje dhe gjithashtu, trajnimin e administratës vendore, në kjo lidhet me një të ardhme të shëndetshme të mënyrë që të ecet paralelisht ne forcimin e mbarë jetës së vendit dhe me forcimin e shtetit të kapaciteteve në të dy nivelet e qeverisjes. Nëse së drejtës. Është shumë e domosdoshme, vërtetë opozita dëshiron të realizohen këto forma gjithashtu, të forcohet bashkëpunimi politik në jetike edhe për integrimin është e mirëpritur. kuadër të Komisionit Parlamentar të Rendit dhe Të nderuar deputetë, viti 2003 konsolidoi më tej SHISH-it. Unë i kam kërkuar Ministrit të Rendit të ekonominë shqiptare dhe kjo u pasqyrua qartë në vazhdojë të jetë transparent me institucionet, siç treguesit bazë ekonomikë dhe financiarë. Zhvillimet kërkoj dhe nga ju më shumë mbështetje mirëkuptim makroekonomike ishin përgjithësisht në përputhje dhe bashkëpunim. Nuk mund të bashkëpunojmë me me parashikimet. Objektivi i rritjes ekonomike u politikanë të fantaksur, që sa herë shohin ëndrra përmbush me sukses. Inflacioni u mbajt në nivele me malavita ose me klane kriminale ngrihen në të ulëta. Deficiti buxhetor u ruajt brenda kufijve të mëngjes dhe i rrëfejnë ato përpara kamerave duke parashikuara dhe rezerva valutore u rrit. Zhvillimet vënë emra ministrash me personazhet e kokës së sektoriale të ekonomisë kanë qenë përgjithësisht, vet. Të paktën ju deputetë të tjerë të opozitës dhe gjithashtu, në nivele të kënaqshme. Ato janë maxhorancës që keni kthjelltësinë e nevojshme për shoqëruar dhe me vazhdimin e përmirësimeve në të kuptuar rëndësinë e veprimeve politike ju ftoj të strukturën e ekonomisë dhe të tregut, duke çuar në kontribuoni realisht për zgjidhjen e problemeve dhe ulje të peshës specifike të sektori të bujqësisë dhe jo për të krijuar probleme të paqena. Sa kohë që në rritje të saj për sektorë të tjerë sidomos të debati s’postohet në antikorrupsionin real në emra terciarit. Kjo gjendje ekonomike ka ndihmuar që të të trilluar, abuzuesit fërkojnë duart, të paaftët bëhet përparim në zbatimin e masave të vegjetojnë pafundësisht dhe për pasojë krimi merr parashikuara në strategjinë e zhvillimit ekonomik kuraje më të madhe për të vepruar. Pikërisht për dhe social të vendit për zbutjen e varfërisë, uljen e këto sensibilitete flet dhe raporti i Bashkimit papunësisë dhe përmirësimin e shërbimeve ndaj Evropian për Shqipërinë. Krijimi dhe funksionimi i popullit. Vlerësimi i këtij progresi nga partnerët tanë gjykatave të krimeve të rënda është një tjetër masë evropianë është një nxitje e madhe për të gjithë ne e rëndësishme që kemi marrë dhe që po jep frytet e për të realizuar ritme edhe më të larta dhe të rritjes veta. Siguria në gjykimin e çështjeve është rritur së qëndrueshme ekonomike. Situata e stabilitetit ndjeshëm. Reforma në gjyqësor po ecën me ritme ekonomik ka favorizuar më shumë akoma veprimet më të larta. Tashmë, ndërhyrjet themelore në fushën tona ekzekutive në luftën kundër krimit të organizuar. e goditjes të drejtësisë së organizuar ndaj krimit të Forca goditëse dhe zbuluese e Policisë së Shtetit organizuar kanë përfunduar. Kemi ende disa detyra është rritur ndjeshëm. Puna e saj për kapjen dhe komplementare për të zgjidhur, të cilat janë në parandalimin e trafikantëve dhe të trafikut të drogave, proces konsultimi me ekspertët e huaj. Brenda këtij si fenomeni më i rrezikshëm pas atij të trafikut të sesioni parlamentar, unë shpresoj që të gjithë ne qenieve njerëzore, të cilin e kemi mbyllur, po jep së bashku të miratojmë ligjin antimafia si mjet efikas rezultate. Tashmë, është bërë e qartë për të gjithë për goditjen e prapavijës ekonomike të paraindustrisë se policia nuk ka nevojë për trima ose histori trimash. së trafikut dhe krimit të organizuar. Ja pse sërish Ajo ka nevojë për punë sistematike profesionale për nevojitet kontributi i opozitës, gjithashtu. Pra, nuk zbatim korrekt të ligjit dhe mbi të gjitha për dua të ekzagjeroj praninë e krimit në Shqipëri, aq ndershmëri të lartë në detyrë. Ndershmëria është më pak të bëjë komente spekulative për lidhjet e tij jetike për çdo reformë në këtë institucion i cili ka me politikën, siç bëjnë lehtësisht opozitarët e vite që përflitet për shkak të trashëgimisë së tij, politikës. Për këtë qëllim, unë kam qenë dhe jam i presioneve që përballon dhe problemeve të vendosur që mbi bazën e konkluzioneve të akumuluara në tranzicion. Fatkeqësisht, abuzivizmi ekspertëve dhe institucioneve të ndjekjes penale, është i provueshëm thjesht. Mjafton të shihni trimat pse jo dhe të shërbimeve inteligjente, të veproj
1029 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bashkë me ju. Të jeni të bindur se nuk do të hezitoja Me një vlerësim të përgjithshëm procesi i përpara askujt politikani nëse për të do të kishte negociatave për nënshkrimin e Marrëveshjes së denoncime ligjore. Do të veproja me ashpërsinë dhe Stabilizim – Asociimit po ecën në rrugën e duhur. kompetencat që më jep ligji. Këtë e them në kushtet Ne sapo përfunduam edhe negociatat për nenet e kur thuajse të gjitha shërbimet tona janë në fundit të projekt- marrëveshjes dhe për të gjitha partneritet me institucione homologe nga më protokollet shtesë për marrëveshjet e ripranimit. Pra, prestigjiozet e vendeve të zhvilluara dhe në ato të është përballuar një punë tepër voluminoze, ku në vendeve fqinj dhe pa këtë bashkëpunim efikasiteti i thelb çdo nen diktonte dhe sillte një standard tjetër luftës kundër krimit të organizuar do të mbetej i ulët. të negociatorëve tanë dhe të paktën një reformë tjetër Për sa i takon funksionimit të gjyqësorit, unë vlerësoj për t’u ndërmarrë. Në këtë proces është krijuar një se dhe ky Kuvend mund të bëjë më shumë, jo përvojë tërësisht e re dhe e veçantë, që është përvoja thjesht dhe vetëm të merret me ekzekutivin. e bashkëpunimit partnerial me administratorët dhe Ekzekutivi disa herë është pozicionuar me veprime komisionerët e Evropës së Bashkuar. Vijimësia e dhe vendimmarrje në favor të qytetarëve që goditen këtij procesi është thuajse tërësisht pjesë e padrejtësisht nga drejtësia. Ne jo vetëm kemi marrë vendimmarrjes së BE-së dhe e zhvillimeve tona të masa për ekzekutimin e të gjitha vendimeve brendshme politike. Ne duhet të jemi të gjithë së gjyqësore, si shenjë e rritjes së besimit të njerëzve bashku të gatshëm për të mirën e Shqipërisë. Të tek drejtësia, por kemi marrë dhe vendime që zbusin provojmë para Brukselit se e duam këtë vend në efektet e verdikteve të gjykatave për shtetas ose Evropë më tepër sesa na duan ata atje. Për këtë institucione që janë goditur padrejtësisht. Ajo që po qëllim, siç dhe e përmenda, po hartojmë një kërkoj në këtë Kuvend është më shumë përgjegjësi platformë bashkëpunimi politik me të gjithë faktorët ligjore dhe qytetare nga ana e gjyqtarëve të e interesit brenda vendit me përfaqësuesit, duke Republikës së Shqipërisë, më shumë përgjegjësi synuar përshpejtimin e nënshkrimit të marrëveshjes bashkëpunimi institucional nga drejtuesit më të lartë nga ana jonë. Në këtë funksion maxhoranca do të të Pushtetit Gjyqësor, gjithashtu. Unë jam marrë propozojë shumë shpejt idenë e shndërrimit të publikisht disa herë me problematikën e gjyqësorit Komisionit të Integrimit në komision të përhershëm ose me performancën e gjykatave, por vërej se parlamentar, duke realizuar kështu edhe propozimin Kuvendi nuk e ka ndjekur më tej këtë çështje. e BE-së. Duhet të kemi parasysh se këtë vit Ndërkohë që Kushtetuta jonë nuk e ndalon, Bashkimi Evropian organizon zgjedhjet e përkundrazi e lejon kontrollin parlamentar edhe ndaj përgjithshme për institucionet e veta përfaqësuese. pushtetit gjyqësor, natyrisht jo për çështje konkrete. Shumë energji do t’i duhet Bashkimit Evropian të Ne duhet të luftojmë mendësinë e fitimit të disa harxhojë dhe për zgjerimin që ndodhi para dy ditësh, punëve të rehatshme me mandat dhe imunitet si dhe për të realizuar reformën e re kushtetuese. kushtetues, që pothuajse gjithmonë na rezultojnë Prandaj, ne duhet të bëjmë gjithçka që është në në përgjegjshmëri të munguara publike të këtyre të dorën tonë për të përshpejtuar procesin e asociimit. zgjedhurve. Është e tepërt të përmend, ndoshta Të nderuar deputetë, faktin se Gjykata jonë e Lartë ende sillet si gjykatë Për këtë arsye, ju ftoj të bëheni më mirë dhe në e shkallës së tretë në më shumë se 80% të kohës mënyrë më aktive pjesë e këtij procesi vendimtar së saj të punës. Ndërkohë që Kushtetuta i ka dhënë në historinë tonë, duke u rreshtuar aktivisht në këtë asaj një juridiksion tjetër primar, atë të njësimit të koalicion të gjerë të vullnetit të mirë të integrimit. praktikës gjyqësore. Kjo do të thotë më shumë Të nderuar deputetë, kontroll dhe disiplinë juridike mbi të gjithë pushtetin Rënia faktike e perdes së hekurt në vendet ish- gjyqësor. Me të njëjtin shqetësim mund të analizojmë komuniste kërkon domosdoshmërish edhe një performancën e Gjykatës Kushtetuese dhe me veprim gjithëpërfshirës si pjesë të reflektimit që gjendjen e zbatueshmërisë së vendimeve të saj. Kur duhet të ndodhte tek gjithkush përballë proceseve them performancë kam faktin se është detyrë e jetike për të ardhmen e vendit. Ne nuk mund të kësaj gjykate të interpretojë drejt Kushtetutën dhe integrohemi në Evropën e Bashkuar pa u integruar jo të na bëjë të gjithëve të mendojmë për ta ndryshuar brenda vetes, pa e humbur aspak pavarësinë e Kushtetutën pa e zbatuar atë, proces që ka shumë pushteteve ose të alternativave politike të kosto për integrimin evropian të Shqipërisë. domosdoshme dhe jetike për pluralizmin dhe Të nderuar deputetë, demokracinë. Ne nuk mund të integrohemi në
1030 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Evropën e Bashkuar pa realizuar me sukses këpëdarësh, të cilët me paratë e vjedhura të integrimin rajonal, për të cilin vazhdojmë të përvetësuara të taksapaguesve shqiptarë kanë vlerësohemi shumë lart. Ne nuk mund të integrohemi tejkaluar parajsën. në Evropën e Bashkuar nëse pjesë të spektrit tonë Pra, është fjala për të ardhmen e qindra e politik përpiqen në mënyrë të vazhdueshme të mijërave shqiptarëve, intelektualëve dhe të rinjve që mbajnë në izolim zona të caktuara të Shqipërisë. për t’u punësuar mundësi të vetme kanë largimin Ne nuk mund të integrohemi në Evropë nëse vëmë klandestin nga vendi. Është fjala për qytetarë interesat e partive mbi ato të Shqipërisë. Politika shqiptarë në tërësi që çdo ditë të ndihen më të jonë, si maxhorancë progresiste e viteve të larguar nga brigjet e shpresës, së paqes, së pluralizmit, ka dëshmuar me fakte se ne e kemi stabilitetit, brigjet e Bashkimit Evropian. Nuk është hequr përfundimisht perden e hekurt. Gjej rastin të fjala për ju, o zotërinj këpëdarë, që pasuroheni duke përsëris se të njëjtën gjë duhet ta bëjë ende dhe fjetur, por është fjala ata që vuajnë për ujë të pijshëm, opozita. Reformat tepër të rëndësishme, siç janë për drita, për ata që jetojnë në Evropë si qytetarë të ajo e kthimit dhe e kompensimit të pronave, sjellja botës së katërt. Integrim do të thotë infrastrukturë në standardet e kërkuara e mekanizimit dhe e tjetër, standarde të tjera jetese, që do të thotë reformës zgjedhore, kompensimi i ish të investim dhe punësim. Nuk është fjala për ju dhe përndjekurve dhe vetë procesi i integrimit, bëjnë apel shpurën tuaj që udhëtoni me avionë privatë, që për më shumë bashkëpunim politik dhe parlamentar. frekuentoni kazinotë e mëdha, që pushoni në resorte Realiteti ynë ka dëshmuar se në klimë bashkëpunimi përrallore, por për 46% të shqiptarëve, për qindra e reformat ecin më shpejt. Kjo që them nuk është mijëra familje shqiptare që marrin bukë me listë, aspak shprehje e paaftësisë ose e dobësisë së jetojnë në linjën e varfërisë. Për 400 mijë pensionistë maxhorancës qeverisëse, përkundrazi është vetëdije shqiptarë që lanë gjysmën e pensionit energji evropiane. Në të kundërt, më lejoni, zoti Berisha, elektrike, për ata që vdesin për kafshatën e gojës, t’ju kujtoj se maxhoranca që unë drejtoj është e për 90 euro në thellësitë e galerive të vdekjes. Është zonja të përdorë dhe instrumentet e demokracisë fjala për 38% të shqiptarëve të papunë, që me së drejtpërdrejtë, siç janë referendumet, me qëllim pasaportën e Bashkimit Evropian do të mund të që të mos mbahet peng procesi dhe reformat udhëtonin me dinjitet, dhe jo si Besiana, Luiza e integruese për interesa të ngushta partiake ose shumë të tjerë që vdiqën në varkat e vdekjes. Është korruptive. Në këtë kuadër, përveç të tjerave, unë fjala për miliona shqiptarë që udhëtojnë në rrugët kam kënaqësinë t’ju ftoj, zoti Berisha, si lider i më të këqija të Ballkanit, mësojnë në shkolla të opozitës, të bashkoheni me delegacionin e nivelit rrënuara, mjekohen në spitale pa barna. Tragjike shumë të lartë shqiptar që do të marrë pjesë në është sot se ne çdo vit po të krahasojmë veten me samitin e NATO-s në Stamboll në qershor të këtij të tjerë dhe kjo jo me Francën, Gjermaninë, Italinë viti. Këtë ftesë e bëj jo vetëm për në Stamboll, por ose Hollandën, por me Maqedoninë fqinjë, Bullgarinë për të punuar së bashku gjithkund ku ka nevojë për e Rumaninë, jo vetëm që nuk afrohemi me forca të bashkuara që sjellin ritme të larta, duke Bashkimin Evropian, por largohemi çdo ditë e më filluar qysh nga problemet e gjakmarrjes deri tek shumë prej tij. Komisioneri Kris Paten, mik i vërtetë zgjidhja e problemeve të shqiptarëve jashtë vendit. i Kombit Shqiptar, do të përcillte këtë raport që po Në gjykimin tim, kjo është provë reale e përgjegjësive diskutojmë me një mesazh për qytetarët shqiptarë, politike dhe vullnetit për integrim për lidershipin në të cilin theksohet se raporti nuk ndryshon aspak shqiptar. nga ai i një viti ose dy vite më parë. Falemnderit! Pra, po të kemi parasysh se raporti i një viti më Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Kryeministër! parë dhe dy viteve përpara ishin raporte që nuk ishin Fjalën e ka zoti Berisha. hapur negociatat në Shqipëri, kjo do të thotë që me Sali Berisha – Zoti Kryetar, Fatos Nanon nuk ka pasur asnjë progres, në të Unë do t’i përgjigjem Fatos Nanos, i cili me kundërt krahasuar me progresin e vendeve të tjera, dhjetëra herë më citoi në apologjinë e tij të dështimit. distanca jonë me Bashkimin Evropian në raport me Dua të theksoj se ky debat i kushtoi integrimit të këto vende është rritur shumë më tepër se ç’ishte Shqipërisë në Bashkimin Evropian, procesit më jetik dy vite më parë. për të ardhmen tonë, ka një rëndësi të madhe për Zonja dhe zotërinj, integrimi në Evropë, dhe jo shoqërinë dhe kombin, natyrisht jo për një grup të vetëm ai por dhe integrimi në NATO, bëhet duke
1031 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
respektuar një seri procesesh, normash, konsensual. Ti je armiku kryesor i votës së lirë të standardesh dhe pranime reformash të caktuara, të shqiptarëve dhe integrimit të tyre, sepse ti pas cilat ti, Fatos Nano, i ke zëvendësuar me norma, miratimit në qershor të vitit 2003 të reformës standarde, procese që kanë për qëllim të vetëm zgjedhore, për të cilën Bashkimi Evropian shpenzoi pasurimin tënd të paligjshëm, pushtetërimin tënd miliona dollarë, me sanxhakët e tu e përmbyse atë absolut, garantimin e lidhjeve tuaja me krimin. Më dhe jo si qeveritar, por si ordiner i vërtetë. Bllokove 24 janar të vitit 2002, një nga personalitetet më të për herë të parë në 13 vite totalisht fondet për partitë njohura të Parlamentit Evropian, holandezi kundërshtare, duke shpenzuar vetë me mafien tënde Oslander, pasi dëgjoi ekspozenë tënde me një akt miliona dollarë. Ditën e votimit tani jo më sipas meje, tejet të veçantë, t’u drejtua me këto fjalë, po citoj: por sipas fotaqëve të tu në KQZ, përjashtove mbi “Në rast se do të bëhet një studim në Tiranë se 100 mijë shqiptarë nga e drejta e votimit. Me këtë ti çfarë mendojnë qytetarët shqiptarë për Fatos Nanon, faktove se reformat tuaja janë thjesht kanakar, madje ju do të gjeni se ata besojnë se Fatos Nano është i letër e vdekur. Ja pse Komisioni Evropian deklaroi aftë të mendojë çdo gjë vetëm për veten e tij dhe se zgjedhjet e fundit u zhvilluan mbi bazën e një asgjë për qytetarët shqiptarë”. Kjo deklaratë e këtij kodi të ri zgjedhor, megjithatë nuk ishin të lira e të miku të shquar të Kombit tonë bëri që t’i të braktisje ndershme. Nuk plotësuan standardet ndërkombëtare në shenjë proteste sallën e Parlamentit. dhe kjo, thekson raporti, për shkak të vullnetit politik Por sot, pas dy vjetësh, kjo deklaratë është për të mos zhvilluar zgjedhje të lira. Ja pse Këshilli provuar profetike. Le t’ju referohemi fakteve. i Evropës mbylli rezolutën e vet për Shqipërinë me Përsëris, ti je pengesa kryesore e integrimit të vendit vendimin për të larguar Shqipërinë nga asambleja në Bashkimin Evropian, ti je pengesë kryesore e parlamentare e Këshillit të Evropës në rast se nuk integrimit të Shqipërisë të Bashkimit Evropian në zhvillohen zgjedhje të lira e të ndershme. Ja pse NATO, sepse zgjedhjet e lira e të ndershme janë Këshilli i Evropës në mosbesim të plotë ndaj teje, përcaktuar për këtë integrim, kurse ti je provuar në për herë të parë në historinë e tij 56 vjeçare, mënyrë të përsëritur, armik i egër i vullnetit të lirë të paralajmëroi një vend anëtar me përjashtim nga qytetarëve shqiptarë dhe votës së tyre të lirë. Atyre asambleja e tij në rast se zgjedhjet nuk do të jenë që mendojnë se nga kjo platformë po ju akuzoj si të lira e të ndershme. Këshilli i Evropës, udhëheqja kundërshtarë politikë, dua t’u rikujtoj se këto 13 vite e tij politike, të gjitha komisionet dhe grupet e tij Shqipëria ka pasur 7 kryetarë KQZ-sh, por ti je i politike parlamentare miratuan unanimisht raportin vetmi qeveritar në 30 vite që në vitin 2000 vendose dhe rezolutën për Shqipërinë, sepse ty, Nastradini i Fotaqin, Solin ose sozinë tënde në krye të KQZ-së, këtij vendi, Lukashenko i Ballkanit, nuk të beson me të cilin ti për herë të parë përjashtove qindra e më, dhe sepse ti po përpiqesh me çdo kusht të mijëra qytetarë shqiptarë nga e drejta e votës. Ato bllokosh reformën zgjedhore vendos sistemin zgjedhje morën fytyrën e nanove dhe u demaskuan proporcional që ata kërkojnë. Ti kërkon të si larg standardeve evropiane. Ti je armiku kryesor i mashtrosh se nuk mund të ndërrohet Kushtetuta, zgjedhjeve të lira dhe integrimit të Shqipërisë në ndërkohë që mjafton t’i heqësh shifrën 140 nenit 54 Bashkimin Evropian dhe në NATO, sepse ti në vitin ose shifrën 100 ta shndërrosh në 70 në këtë nen 2001 zëvendësove në KQZ Fotaqin tënd me dhe të akordohesh plotësisht me kërkesën e segmente të organizatës terroriste hakmarrja për institucionet ndërkombëtare dhe të pajtimeve drejtësi. Shpike mekanizmin e të pavarurve. Krijove opozitare. Po kështu, në një kohë që shqiptarët, Dushkun famëkeq. Manipulimet e zgjedhjeve të vitit Bashkimi Evropian OSBE-ja, ODIHR-ri, Këshilli i 2001, në raportin e ODIHR-it thuhet se kishin në Evropës, Parlamenti Evropian deklarojnë se listat bazë jo teknikalitetin, por vullnetin tënd pervers janë problemi kryesor. Ti, Fatos Nano, deri më sot, politik, për të mos zhvilluar zgjedhje të lira. nuk ke shqiptuar asnjëherë të vetme çështjen Parlamenti Evropian të deklaroi se shumica jote listëzgjedhore. Qeveria jote mendon çdo gjë tjetër, është pseudoshumicë. Nuk përfaqëson vullnetin e por jo problemin listë, jo zgjedhje të lira e të shqiptarëve dhe vendosi si kusht hapjen e ndershme. Institucionet ndërkombëtare kërkojnë negociatave për herë të parë, duke i diktuar një vendi balancimin e KQZ-së, kurse ti, për të manipuluar sovran të mos zgjedhë Presidentin për shkak të zgjedhjet, kundërshton atë. Del qartë se me Fatos mandateve të grabitura me mandatet e Nanon nuk ka dhe nuk mund të ketë zgjedhje të pseudoshumicës, por të zgjedhë president lira. Ne do të largojmë ty si pengesë kryesore për
1032 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të zhvilluar zgjedhje të lira. kryesore për integrimin e Shqipërisë në Evropë, Zonja dhe zotërinj, Fatos Nano është armik i sepse sipas kërkesës të Bashkimit Evropian ky integrimit të shqiptarëve, sepse ai për interesa të integrim kërkon luftën kundër korrupsionit, ndërsa pasurimit të tij kriminal dhe të atyre përreth tij, në ai i përgjigjet kësaj duke konsoliduar kleptokracinë kundërshtim flagrant me interesat jetike individuale e tij. Kështu që për këtë qëllim ti ke ndërtuar në shoqërore dhe kombëtare të shqiptarëve, ka kupolën e qeverisjes tënde fund e krye bazuar në ndërmarrë një fushatë të egër, të hapur, të parimin “mëlçitë e qengjit në gojë të ujkut”. Ministrat pashembullt, antievropiane. Shqiptarët duhet ta dinë këtu nuk drejtojnë administratë reforma, por përdorin mirë se ti je i vetmi Kryeministër në Evropë që, pasi pushtetin e tyre çdo ditë e më shumë për monopolet të denoncoi Brukseli për përdhunimin e zgjedhjeve, e tyre të ekonomisë private kriminale, në urdhërove zonjën Meksi t’i drejtohet me letër Kris telekomunikacion, në financë, bujqësi, dogana, në Patenit, duke deklaruar non grata kryetarin e ekipit rend e kudo. Ja sepse raporti i Bashkimit Evropian të negociatave në Bashkimin Evropian. Pasi të thekson se korrupsioni i shumëpërhapur dhe krimi i përplasën në fytyrë atë që meritoje, u përpoqe të organizuar përbëjnë kërcënime serioze për mashtrosh Brukselin se gjoja kjo letër e turpshme stabilitetin dhe për parimin e vendit. Kurse në raportin ka qenë krizë emocionale moshore e Meksit dhe e Këshillit të Evropës theksohet se lufta ndaj se ti nuk ke ditur asgjë për të, madje dërgove Islamin korrupsionit nuk ekziston, se ajo ekziston vetëm dhe Klosin dhe i njoftove se Meksi do të shkarkohet në letër, kurse ti për të sfiduar këtë kërkesë brenda nga detyra për letrën. Ti je i vetmi Kryeministër në dy vjetëve në Qeveri ti je shndërruar në shtyllë Evropë që mbledh byronë tënde politike një javë më kryesore të vjedhjes, babëzisë së korrupsionit. Le parë dhe sulmon komisionerët kryesorë të Bashkimit t’u referohemi fakteve dhe jo deklaratave. Fondi Evropian, personalitetet kryesore të BE-së dhe Monetar Ndërkombëtar ka denoncuar vjedhjen dhe pastaj ndërsen anëtarët e klubit të drogës së shpërdorimin në taksa dhe tatimet e qytetarëve kabinetit tënd, që në deklarata publike t’i kërkoj unë shqiptarë nga ty dhe fatosët e tu të rreth 600 milionë llogari Kris Patenit për trafiqet tuaja. Drejtuesit e eurove në vit, ndërkohë që çdo qytetar shqiptar Komisionit Evropian nuk kanë nevojë për mbrojtjen paguan si taksë të vlerës së shtuar në çdo shpenzim time, por theksoj se shqiptarët kanë respektin më që bën, 20% të çmimit. Po kush atëherë në Shqipëri të madh për ata, jo vetëm se ata kanë ndihmuar nuk paguan taksat ose vjedh dhe përvetëson 2/3 e Shqipërinë me miliarda dollarë, por sepse ata së tyre? Taksat nuk i paguan ti i pari, Kryetari i Qeverisë bashku me të gjitha qeveritë e veta anëtare shënuan shqiptare me kompanitë tuaja të transportit tokësor më 1 maj suksesin më të madh historik pas dhe ajror, me kompanitë e grurit dhe kompani të themelimit të Bashkimit Evropian, zgjerimin e tij me tjera. Taksat nuk i paguajnë dukët, naçët, malavitat, 10 vende anëtare. Shqiptarët duhet ta dinë mirë se durakët, poçët e tu, që me kontrabandën dhe me Fatos Nanos, që mendon vetëm për pasuritë e magazinat doganore jashtë kontrollit doganor, sipas tij, ora e integrimit ka ndaluar ose ecën mbrapa. një hetimi të fundit paguajnë jo më shumë se 10% Para për ta ecën vetëm izolimi. Ti je armik i egër i të taksave. Nuk mund të luftohet korrupsioni në integrimit, sepse ti je i vetmi kryeministër në Evropë Shqipëri. Pasuria juaj ngrihet, para së gjithash, mbi që urdhëron ministrat e tu të kërcënojnë kontrabandën, vjedhjen e krimin. Ju jeni vetë përfaqësuesit e Strasburgut, të fyejnë zyrtarët kontrabanda, koka e krimit ekonomik të këtij vendi. perëndimorë duke iu rikujtuar si mjeranë dietat që Dy vjet më parë do të deklaroje veten si të pastrehë, ata marrin në vizitat e tyre në Shqipëri dhe këtë ndërsa kursimet tuaja dhe familjare janë me disa vetëm e vetëm se ata u thonë shqiptarëve dhe mijëra dollarë. Për dy vjet ti je pronari i linjave të Evropës të vërtetën e zezë për ty dhe qeverinë tënde. transportit rrugor ndërshtetëror, je pronari i një Ti je i vetmi kryeministër në Europë që televizioni kombëtar, je pronari i një firme, je pronar amendamentet e asamblesë parlamentare të i bixhozit seksual televiziv me 0900-ën, je pronar i Këshillit të Evropës që mbrojnë të drejtën e kompanive të grurit, kërkon të privatizosh për vete qytetarëve shqiptarë për të votuar të lirë dhe Pallatin e Kulturës, Piramidën, Stadiumin Dinamo. vendimin e asamblesë parlamentare për të Ti je shtyllë kryesore e korrupsionit në Shqipëri, dhe ndëshkuar në rast dhunimi të zgjedhjeve i etiketon jo se e them unë, këtë e dëshmojnë aferat e mëdha si antishqiptare. korruptive që kanë shpërthyer, në epiqendrën e të Zonja dhe zotërinj, Fatos Nano është pengesa cilave je ti dhe vetëm ti me klanet e tua mafioze në
1033 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
financa, telekom, dogana. Ti, në raftin tënd të e anturazhit tënd në proceset kryesore të prokurimit. Telekomit, vetëm me kompaninë tënde “Hermes”, Ne kërkuam mbylljen e magazinave doganore për të Malaj dhe të Ahmetit ke përvetësuar 600 milionë qeveritarët e tu, ti i mbrojte me fanatizëm ato. Unë lekë të reja nga Telekomi Shqiptar, duke i shitur jam i bindur se asnjë prej jush nuk pranon të zbatojë firmës tënde impulse me një çmim që shkon 8 deri këto masa, sepse duhet pastaj të dorëzoni pasuritë 14 herë më lirë sesa konkurrentët e tjerë. Ke vjedhur e krimit që keni akumuluar. së paku 4 milionë dollarë dhe këto janë vetëm maja Zonja dhe zotërinj, në raportin e Bashkimit e ajsbergut, sepse ti në raftin që të shoqëron në Evropian theksohet se Shqipëria nuk mund të Vjenë, në Uashington, në Sharm El Sheik dhe kudo integrohet, pasi krimi i organizuar shqiptar është që shkon në marrëveshjet me AMC-në dhe të tjera i krimi më i rrezikshëm për BE-në dhe lufta kundër tij ke krijuar një humbje Telekomit Shqiptar prej së paku është ekzistente, madje në raportin e Këshillit të 80 milionë euro, të gjitha të ndara ndërmjet teje dhe Evropës thuhet haptas se situata është përkeqësuar, kockave mafioze brenda dhe jashtë vendit. Ti je kurse komisioneri Paten një javë më parë do shtyllë kryesore e korrupsionit, sepse ti ke deklaronte në Budenstagun gjerman se krimi i shndërruar me njerëzit e tu më të afërt Telekomin, organizuar shqiptar është i lemerisshëm, por në KESH-in dhe doganat shqiptare në minierat e tua raportin e Bashkimit Evropian thuhet se Shqipëria private dhe klaneve kriminale dhe mafioze që të është rrugë kryesore e transportit të drogës. Arsyeja rrethojnë. Për të vjedhur ke shpërdoruar së paku 10 e parë dhe themelore e kësaj situate qëndron në milionë euro në tenderin prej 52 milionë të importit lidhjet tuaja të fuqishme në botën e krimit dhe të të energjisë me një çmim prej 45 centësh, ndërkohë drogës. Le të lëmë mënjanë deklaratën tuaj, t’i që në bursë shitet me 90 cent. Ule planin e prodhimit referohemi fakteve. të energjisë nga 5.6 miliardë kilovat/orë në 3.1 Së pari, ti je vrasës. Jo vrasës se ke ekzekutuar miliardë kilovat/ orë dhe derdhet çdo ditë duke hapur me dashje Petrit Ismailin, por je vrasës se pasi i portat e hidrocentraleve së paku 300 mijë euro more shpirtin të ndjerit në xhadenë e Shkallnurit, energji në det. Ti je shtyllë kryesore e korrupsionit tek i jepje vetë makinës, t’i e fshehe krimin dhe dhe këtë nuk e them unë, por e thotë Transparencë kërcënove familjarët e viktimës dhe u shndërrove Internacional që provoi se në 12 muaj korrupsioni kështu në një vrasës të neveritshëm dhe të urryer. në Shqipëri me ty është 12 shkallë më i madh. Ti Ti je i vetmi qeveritar në Evropë që kudo që shkon, për të sfiduar kërkesën e BE-së, Shteteve të në çdo tryezë që ulesh, me Berluskonin, dhe do ta Bashkuara, për luftën kundër korrupsionit, vendose them këtu, prapa të ndjek hija e viktimës tënde dhe në krye të financave allamullin e piramidave, riktheve ai e di mirë këtë. Jo vetëm kaq, por unë ju deklaroj në kabinet simbolet më të nxira të korrupsionit, me përgjegjësi shqiptarëve sesi pas dosjeve që një Naçin dhe ministrin e Xhikes, për të cilën ti ke ngritur ditë do të zbardhen botimeve të shtypit të pavarur, dhjetëra akuza konkrete dhe rrëzove qeverinë Meta. do të provohet se në pasuritë e kompanive tuaja Emërove në krye të doganave Papadhimën, ke qëndron krimi monstruoz, qëndrojnë milionat e ndërruar 6 drejtorë doganash dhe ke vendosur në gjobave, qëndrojnë ekzekutimet mafioze me pambuk taksa dhe tatime të gjithë sojin dhe krushqinë tënde. në fyt. Ti je i pashpresë. Në Shqipëri dhe në Evropë Një vit më parë por dhe tani deklaruam se kusht besoj se pasuria jote ngrihet mbi drogën dhe trafikun kryesor për të luftuar korrupsionin në Shqipëri janë e saj. Në dy vjet katër herë Policia Shqiptare ka heqja kolektive e imunitetit për çdo krim të bllokuar drogë në autobuzët e “Nano Travel”. Brenda zakonshëm. Ne sollëm ligjin, kurse ti e dhe jashtë vendit kjo kompani konsiderohet si kundërshtove, sepse pasuria jote qëndron mbi transportues kryesor i drogës nga Afganistani në krimin. Pra, pas çdo euroje, pas çdo centi ka krim Evropë. Është e vërtetë se ngarkesat e drogës nuk dhe vetëm krim. Ne kërkuam largimin nga detyra të u janë zënë në këto raste familjarëve të tyre, por të gjithë zyrtarëve me konflikt interesi, ose është e vërtetë që çdo qeveritar në Evropë, po të familjarëve të tyre. Ti kundërshton sjelljen e ligjit mos ishte implikuar dhe të mos përfitonte vetë nga për konfliktin e interesave në Parlament. Ne kërkuam pluhuri i bardhë, do të shkëpuste çdo lidhje me rikompozim të pavarur të borxhit të konkurrencës, kompani të tilla të mallkuara, kurse ti në vend të saj ti emërove sekretaren tënde krushqinë dhe familjarë. krijove kompaninë e transportit ajror me helikopter, Ne kërkuam largimin nga prokurimet të familjarëve praktikë kjo e rëndomtë e bosëve kolumbianë të dhe krushqive tuaja. Ti vendose tërësisht familjarët kokainës. Fatos Nano, ti je vetë krimi, sepse ti ke
1034 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
krijuar qeverinë me ministra, një pjesë e të cilëve kërkesë nga ana e Grupit Parlamentar të Partisë janë të lidhur sipas teje me mijëra fije me krimin, Socialiste, për të pasur në dispozicion jo dy orë, trafikun e drogës, prostitucionin. Le të ndalemi në por tre orë. Megjithëse ne kundërshtuam për një fakte dhe jo në deklarata. Në Europë, në perëndim fakt parimor, sepse lista e diskutantëve tanë ishte nuk bëhen ministra kur kanë lidhje me krimin dhe depozituar, ne prapë shikojmë këtu që janë 130 me trafiqet kriminale, kurse qeveria jote është klubi minuta. i drogës. Ministri që kujdeset për drejtësinë ka pasur Servet Pëllumbi – Do të bëhen 120 minuta, të dhënë për arrestim në Itali për drogë dhe është por 5 minuta i shtova zotit Berisha. Mos u merrni liruar me ndërhyrje shtetërore. Ministri i Xhikes është me vogëlsira, sepse 5 minuta më shumë mori. me dosje më të madhe se Kartodromi. Malavita Bamir Topi – A ka mundësi të flas? E ke zakon kërcënon Prokurorin e Përgjithshëm për të liruar nipin të keq ndërhyrjen. e tij të arrestuar për ngarkesa të mëdha droge. Këtu Së pari po ju demonstroj këtu që nuk jeni i në sallë ka deputetë me dosje ndërkombëtare për ndershëm në pozicionin tuaj. Më lejoni të flas. vrasje, të lidhura drogën. Në krye të Ministrisë së Servet Pëllumbi – Po të mbetem të më çmosh Rendit ke emëruar njërin prej eksponentëve kryesorë ndershmërinë, të më marrë lumi. politikë të hakmarrjes për drejtësi. Igli, i cili ditën e Bamir Topi – Së dyti, mos ndërhyni me qëllim, arrestimit në Belgjikë të Altin Arapit do të mashtronte ndërkohë që e dini fare mirë këtë fakt. gazetarët, do t’i njoftonte ata se është arrestuar Së treti, kërkoj gjysmë ore pushim në emër të Oriku me qëllimin e vetëm për të njoftuar jo me grupit. telefon, por me media mikun e tij Orik Shytin të Servet Pëllumbi – Keni gjysmë ore pushim, fshihej nga arrestimi. Një vit më parë, opozita ndërsa ato të tjerat i kishe kot. propozoi dhe ju votuat që për të luftuar krimin e organizuar për riorganizimin e Ministrisë së Rendit, * * * Prokurorisë, duhen larguar nga këto organe të gjithë individët e inkriminuar. Nga 6 propozime të miratuara, Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, vetëm ai i krimit të gjykatave krimeve të rënda është Hapim seancën. vënë në zbatim, kurse për reformën në Ministrisë Fjalën e ka zonja Ermelinda Meksi. së Rendit, Igli yt, ky eksponent i botës së krimit, po Ermelinda Meksi – Zoti Kryetar, e ndërton Ministrinë e Rendit kryekëput në funksion Ky ishte dhe qëllimi i kërkesës për procedurë, të trafiqeve dhe aferave tuaja të pista. Ai me për të ulur edhe interesin e kësaj seance dhe aq procedura staliniste ka shkarkuar dhjetëra zyrtarë më pak të situatës reale të integrimit në të cilin dhe policë, disa prej të cilëve janë me përgjegjësi të ndodhet dhe vendi ynë. Seanca e sotme vjen pas madhe, njerëz me vlera të çmuara njerëzore një analize të detajuar që u është bërë këtij raporti profesionale. Prandaj, dua të përfundoj duke në takimet e komisioneve parlamentare, pjesë e të garantuar shqiptarët se Fatos Nano dhe integrimi cilave ne kemi qenë. Ashtu siç kam theksuar dhe janë të kundërt si dita dhe nata, si kripa dhe syri, si më parë, raporti, duke përfaqësuar një proces vrima dhe dielli, se janë të papajtueshëm dhe se monitorimi, përmban padyshim vlerësime të alternativë e vetme për të ecur drejt Evropës për t’u ndryshme si pozitive dhe negative. Realisht nuk integruar në NATO është të largojnë këtë të mendoj se para disa javësh dikush nga ne do të papërgjegjshëm, këtë armik të botës së lirë, këtë mendonte ndryshe nga sa thuhet në raport dhe nuk shtyllë kryesore të korrupsionit, nga qeverisja. Të besoj se ndokush nga ne mësoi nga raporti diçka shkojmë drejt zgjedhjeve të lira të ndershme, të të re e cila nuk ishte në vëmendjen, ndërgjegjen, vendosim shtetin ligjor, të godasim dhe të përgjegjësinë ose dhe në axhendën tonë të para shkatërrojmë lidhjet e politikës me krimin. Këto janë disa javëve. kushtet të cilat hapin për shqiptarët njësoj si për Kam përshtypjen se dhe para publikimit të këtij kombet e tjera. Unë i siguroj ata se ne do të fitojmë. raporti secili nga ne kishte një perceptim të qartë Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Berisha! për sa i takon problematikave që lidhen me Fjalën e ka zoti Topi, për procedurë. dimensionet politike, ekonomike dhe sociale të Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! Shqipërisë. Sidoqoftë, me keqardhje konstatoj se Ne patëm një bisedë paraprake, para se të fillojë në vazhdimësi, që prej bërjes së tij publike, ky raport seanca, lidhur me kohën në dispozicion. Qe një ashtu si thuajse çdo çështje që ka nevojë për
1035 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
konsiderim publik në Shqipëri, po keqpërdoret sektoriale në të gjitha trajtimet, si për procesin politikisht, në mënyrë jo racionale, dhe po rrezikohet zgjedhor, situatën politike, çështjet e drejtësisë dhe të humbasë vlerën dhe domethënien e tij të vërtetë. të punëve të brendshme, çështjet e ekonomisë dhe Keqpërdorimi politikisht i raportit i ka bërë disa ta të financave. Këto takime shërbejnë për të bërë nje shohin atë me sy mbyllur dhe të mos kuptojnë ose diagnozë të hollësishme të situatës, në ecurinë e mos duan ta pranojnë që vlerat dhe pasojat e reformave në Shqipëri, por nga ana tjetër këto takime mirëfillta të një raporti të tillë nuk mund të jenë veçse vlerësojnë sesa të aftë jemi për të plotësuar pozitive dhe në shërbim të mbështetjes së cilësisë angazhimet që ne vetë marrim. dhe shpejtësisë së procesit të integrimit evropian Duke u kthyer tek raporti për Shqipërinë, do të të vendit. doja të përmendja se momenti më i rëndësishëm Siç dihet tashmë, viti 2003 shënoi një hap cilësor në nivel rajonal dhe kombëtar që shoqëroi publikimin në marrëdhëniet midis Shqipërisë dhe Bashkimit e tij është fakti se komisioni miratoi për herë të parë Evropian, me hapjen zyrtare të negociatave për partneritetin evropian për Shqipërinë dhe për disa marrëveshjen, më 31 janar të 2003-it. Hapja e vende të rajonit. Ky dokument frymëzohet nga e negociatave pa dyshim u shoqërua me rritjen e njëjta filozofi që ndihmoi në përgatitjen e vendeve të intensitetit dhe cilësisë së këtij procesi sa kompleks, Evropës Qendrore dhe Lindore në anëtarësimin e aq dhe domosdoshmërish gjithëpërfshirës dhe i lidhur tyre në Bashkimin Evropian të para dy ditëve. drejtpërdrejtë me interesat politike sociale, Partneriteti evropian është përgatitur në përshtatje ekonomike të shumë grupeve, përfshirë këtu biznesin me nevojat specifike të Shqipërisë, duke përcaktuar dhe konsumatorët. Aktualisht jemi në një fazë të prioritet afatshkurtra, 12 deri në 24 muaj dhe ato avancuar të negocimit të stabilizim-asociimit. Pjesa afatmesme 3 deri 4 vjet, siç dhe i keni parë. Në më e madhe e saj është kaluar tashmë, ndërsa kanë këtë kuadër Qeveria Shqiptare ka filluar punën për mbetur një numër çështjesh teknike ende për t’u t’u përgjigjur këtij dokumenti me një plan kombëtar rënë dakord në nivel ekspertësh. Nga ana tjetër, të detajuar për zbatimin e prioriteteve të partneritetit Ministria e re e Integrimit Evropian ka pasur në evropian, duke i transformuar ato prioritete në masa vëmendjen e saj të përditshme koordinimin e dhe veprime konkrete me një kalendar të qartë asistencës komunitare si dhe koordinimin e procesit zbatime dhe duke përcaktuar se çfarë burimesh të përafrimit të legjislacionit ku ne do të na duhet të njerëzore dhe financiare duhet vënë në dispozicion. administrojmë adoptimin e rreth 11 mijë ligjeve ose Pra, partneriteti Evropian është dokumenti më i më shumë se 150 mijë faqeve të legjislacionit rëndësishëm, nëpërmjet të cilit Shqipëria duhet të komunitar me atë të brendshëm. Aspektet teknike dëshmojë para BE-së angazhimin në realizimin e të procesit të stabilizim – asociimit, megjithëse ende reformave për t’ju afruar standardeve që na kërkohen të reja për administratën tonë publike, janë duke u për t’u bërë pjesë e familjes evropiane. menaxhuar në një formë të kënaqshme dhe për këtë Me qëllim për përgatitjen e një dokumenti sa janë marrë dhe vlerësimet pozitive në raportin e më dinjitoz dhe në përputhje me standardet e Bashkimit Evropian. Paralelisht me procesin e kërkuara, duke shfrytëzuar dhe ekspertizën e huaj negocimit ne jemi duke përballuar dhe procesin e në këtë drejtim, ne kemi përpiluar një draft mbi monitorimt nëpërmjet grupit të përbashkët formën dhe përmbajtjen e dokumentit që do të konsultativ, Shqipëri – BE. Kjo për arsye se që përmbajë këto masa. Prioritetet e tij duhet të bëhen përpara hapjes së negociatave në nëntor të 2002-it, pjesë përbërëse e të gjitha programeve dhe politikave nga pala shqiptare është pranuar, që përveç raundeve të zhvillimit afatshkurtër dhe afatmesëm të Qeverisë teknike të negocimit, Shqipëria të monitorohet në Shqiptare. Në këtë kuadër, procesi i hartimit të kapacitetin e saj për të zbatuar reformat nëpërmjet buxhetit për vitin 2005 që sapo ka nisur duhet të një mekanizmi të konkretizuar në ngritjen e grupeve marrë në konsideratë implikimet financiare të të përbashkëta konsultative, Shqipëri – BE. Kjo lloj masave që lidhen me procesin e stabilizim – formule e negociatave ishte e veçantë për Shqipërinë asociimit, kjo në të gjitha fazat e ciklit. Detajimi i dhe nuk është zbatuar as për Maqedoninë dhe kostove dhe burimeve financiare kërkon kohë dhe Kroacinë, në proceset e tyre të negocimit. nuk mund të jetë çështje e disa ditëve. Jam e bindur Gjatë vitit 2003 janë zhvilluar tri takime të Task që ne po lëvizim në krahun e duhur, por shpesh e Forcës, Shqipëri–BE. Takimet e grupit konsultativ kemi të vështirë të identifikojmë si në mënyrë kanë trajtuar progresin e bërë në ecurinë e reformave cilësore, ashtu dhe sasiore kërkesat e integrimit
1036 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
evropian, në mënyrë të veçantë në nivel sektori. një sistemi objektivisht të pakonsoliduar dhe të Është koha që ne të flasim dhe për elementë të paqëndrueshëm, ne, dhe me ne nënkuptoj të gjithë mirëfilltë kostoje të masave integruese. Fillimi i shqiptarët, dhe ata jashtë kësaj salle, duhet të zbatimit të MSA-së do të rrisë nevojën që Buxheti i përballemi me dimensionin e percepsionit subjektiv Shtetit të jetë më aktiv në financimin e prioriteteve për Shqipërinë dhe shqiptarët. Trashëgojmë, dhe integruese. Kjo gjë do të bëjë të domosdoshëm një herë me të drejtë, dhe herë jo, një percepsion për përfshirje më të gjerë dhe rol drejtues në këtë qytetarët e këtij kombi afër dhe niveleve maksimale ushtrim të strukturave të Ministrisë së Financave të negativitetit. Akoma cilësohemi si një vend me një koordinim dhe përfshirje të kostove respektive primitiv. Të gjithë ne në punën tonë të përditshme të partneritetit evropian qysh në planifikimin e përballemi me rastet ku elementët subjektivë buxhetit për vitin që vjen, proces që, siç thashë, ka përfigurojnë një imazh dhe percepsion negativ për filluar. vendin. Fatkeqësia e kësaj situate është se dy gjëra Duke përfituar nga kjo seancë parlamentare, kuptohen shumë pak, që në gjykimin tim janë dëshiroj të vë në dukje karakterin gjithëpërfshirës të thelbësore dhe alarmante për shoqërinë shqiptare. këtij plani kombëtar. Kjo do të thotë se ky plan do Së pari, fatkeqësia më e madhe është se të integrojë kontributet e të gjitha grupeve të interesit arkitektët më të zellshëm të këtij percepsioni negativ dhe mendoj se strukturat parlamentare do të kenë janë në masën më të madhe. mundësi të përfshihen më shumë, që në hartimin e Dhe së dyti, kostoja e vërtetë e këtij percepsioni planit kombëtar të veprimit, gjithashtu, rolin e negativ për Shqipërinë dhe shqiptarët nuk rëndon Parlamentit do ta shikoja mjaft të lidhur me këtë vetëm mbi këtë ose atë qeveri ose individ, por është proces dhe për faktin se ai ka në varësi të tij një kosto që më shumë sesa sot për sot, do të na institucione të cilat janë aktorë të rëndësishëm të duhet ta paguajmë në vazhdimësi, akoma më shumë këtij procesi në përgjithësi dhe të vetë planit në të ardhmen. Në kancelaritë e Evropës po bëjmë kombëtar në kuadër të partneritetit evropian. Do të me shumë zell atë që është më e dëmshmja. Po përmendja këtu Prokurorinë e Përgjithshme, kultivojmë në ekstrem një ndjenjë mosbesimi dhe Kontrollin e Lartë të Shtetit, Komisionin Qendror të antagonizmi në vetë qytetarët e këtij vendi, ndaj Zgjedhjeve, monitorimi i aktivitetit të të cilave del klasës politike, duke induktuar ide se ky vend nuk jashtë kompetencave të Qeverisë, por këto janë mund të qeveriset përveçse nga njerëz të inkriminuar institucione të konstituara nga Parlamenti. dhe se fati i ka dënuar shqiptarët të jetojnë në vendin Është një fat i pamohueshëm se ecuria e më të korruptuar në botë. reformave në vend është një parakusht për firmosjen Servet Pëllumbi – Zonja Meksi mbaroi koha. e MSA-së në rrugën drejt integrimit, por po aq i vërtetë Do ta ndërpres fjalën. dhe i pamohueshëm është fakti se integrimi është Ermelinda Meksi – Kam replikën me zotin një proces tejet politik. Në këtë pikë nuk mund të lë Berisha, zoti Kryetar. pa përmendur rëndësinë që ka aktualisht në Servet Pëllumbi – Jua preva fjalën, zonja procesin e stabilizimit elementë të veçantë si Meksi. zgjedhjet, zbatimi i ligjit dhe lufta e kundër krimit të Ulu, zonja Meksi! Ka kohë të përcaktuar nga organizuar dhe korrupsionit. Ka një konvergim të kryetari i grupit. qëndrimeve politike të institucioneve kryesore Zonja Meksi, të lutem lësho podiumin. Kohën ndërkombëtare për Shqipërinë për sa i përket nuk e kam planifikuar unë, por grupet parlamentare, nevojës për të shënuar progres, sidomos në fushat prandaj duhet zbatuar. Unë zbatoj kohën e që përmenda më sipër. Nuk më duket me vend, të përcaktuar. paktën brenda suazës së Parlamentit, që të 5 minuta ndërprerje seance. pozicionohemi në dy anë të ndryshme të llogores. Në njërën anë ata që gjykojnë, për të mos thënë që * * * keqpërdorin politikisht raportin dhe në tjetrën përfshirë dhe mua, atyre që duhet të bëjnë avokatin Servet Pëllumbi – Rifillojmë seancën. e situatës. Në këtë proces të gjithë jemi të gjykuar Fjalën e ka zoti Ndoka. dhe vetëm të gjithë së bashku mund të realizojmë Nard Ndoka – I nderuar zoti Kryetar! atë çfarë na kërkohet. E them këtë nisur nga një Të nderuar kolegë deputetë! fakt shumë domethënës. Më shumë sesa realiteti i Sot në këtë debat për raportin e përvitshëm të
1037 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
stabilizim – asociimit, të inicuar nga Partia informal, kemi mungesën e infrastrukturës bazë etj. Demokrate e Re, është vështirë të gjesh fjalët e Administrata publike, koka e shtetit duhura për ta shprehur gjithë brengën që unë ndjej konsiderohet nga Brukseli si një sektor ku kur lexoj një raport të tillë plot me vërejtje, korrupsioni është ulur këmbëkryq dhe ku emërimet, mosrealizime, dyshime për të ardhmen e vendit, jo sidomos të disa nëpunësve të lartë, janë emërime vetëm si politikan, por në radhë të parë si qytetar i të dyshimta. Kjo administratë vuan nga mungesa e Shqipërisë. transparencës nga paaftësia dhe shihet si një E ndërsa dy ditë më parë Europa e Bashkuar u pengesë për implikimin e ligjeve të miratuara nga zgjerua dhe me 10 shtete të tjera, Shqipërisë i duhet Kuvendi i Shqipërisë dhe që gjithmonë sipas traditës të bëjë llogaritë me një raport aspak optimist, vjen më të mirë të qeverisjes socialiste flenë sirtarëve të nga Brukseli. Është rasti që sot të shikojmë më ministrave dhe nëpunësve tanë e nuk zbatohen larg sesa interesat partiake ose thjesht të opozitës asnjëherë. Ç’mund të themi për doganat? Në raport ku ne jemi të rreshtuar. Duhet të shohim më larg, thuhet se emërimet, dhe pse ndërkombëtarët kanë sepse është e drejtë e çdo qytetari të këtij vendi të qenë absolutisht kundër, janë thembra e Akilit për ëndërrojë për një Shqipëri më të mirë, të ëndërrojë të të gjithë sistemin e doganës. Janë emëruar që fëmijët e tij të jetojnë të barabartë me qytetarët individë të cilët kanë mbushur xhepat, e kanë e tjerë të Evropës së Bashkuar. shtrembëruar deri ku nuk mban më tregun dhe Por, po t’i hedhësh një sy raportit do të kuptosh konkurrencën e lirë. Shqipëria edhe pse deklaron që me vështrimin e parë jemi shumë larg kësaj prioritet luftën kundër krimit, korrupsionit nuk mund aspirate dhe ajo që mua personalisht më brengos apo nuk mund ta luftojë atë. Dhe kjo duket në të edhe më shumë se gjendja e vështirë e thuajse të vërtetë jo vetëm tek tenderimet, por pothuajse në gjithë sektorëve të jetës së vendit është ajo ç’ka në çdo sektor tjetër. Ka shumë e shumë fusha të tjera raport thuhet se Shqipëria ka frenuar përpjekjet e që unë mund të përmend në fjalën time, pasi në saj për reforma, madje në disa raste kemi kthim këtë raport është e vështirë të gjesh qoftë dhe një mbrapa. Pra, nuk është se ne nuk e dinim gjendjen sektor të vetëm ku të jenë thënë fjalë optimiste, tonë të vështirë, nuk është se ne nuk e dimë se ndoshta përveç bashkëpunimit rajonal. Dua sot të trashëgimia dhe historia jonë do të vendoste limite kujtoj se e ardhmja evropiane e këtij vendi nuk mund në të gjithë tempin e integrimit, por ne nuk mund të të jetë pronë e qeverisjes socialiste. Sado që të mendonim që mungesa e vullnetit politik e vonohet, sado që të pengohet nga interesat e rastit maxhorancës do të kthehej në një proces mbytës ose të çastit, përsëri Shqipëria një ditë do të jetë për të ardhmen e vendit tonë në Evropë. E veçuam pjesë e Evropës. Çdo qeveri ka në dorë ta afrojë Kryeministrin. Jemi tashmë të mësuar me këto ose ta largojë një çast të tillë dhe raporti i këtij viti parada të bujshme të arritjeve politike të kësaj thotë qartazi se ju po e largoni. Kjo është ajo që ne maxhorance. Ajo që na preokupon sot është që për na shqetëson e që sot kemi kërkuar një debat të qytetarin nuk është asgjë e prekshme nga të gjitha tillë. Ky debat duhet të jetë në të njëjtën kohë dhe i këto që dëgjuam nga Kryeministri. Kush mund të prekshëm për qytetarin. Kjo do të thotë që në fjalët thotë sot në Shqipëri se sistemi gjyqësor është më dhe shpjegimet tuaja, të nderuar përfaqësues të i besueshëm se ai i 4 viteve më parë, kur vendi maxhorancës, mos u fshihni gjërave teknike, por qeverisej nga vullneti i të njëjtës forcë politike? Kush jepni shpjegim se përse jeni thellësisht pa asnjë mund të thotë se sistemi arsimor apo ai shëndetësor dëshirë ose pa asnjë vullnet për të nxitur reformat, ka njohur reforma të prekshme dhe të dukshme? për të luftuar krimin e organizuar dhe korrupsionin. Kush mund të thotë sot se diploma e një studenti Këto i thotë raporti i Bashkimit Evropian dhe jo ne. shqiptar është shumë më e konvertueshme se ajo Qytetarët që ndjekin sot këtë debat duhet të dinë e 4 viteve më parë? Ç’mund të themi për ekonominë, se nuk mund të ezaurohen të gjitha çështjet e ku dhe sipas raportit reformat kanë stopuar. SME- raportit të Brukselit në një mbrëmje të vetme. Sot të kanë rënë në numër nga afërsisht 63 mijë në vitin Qeveria, e cila është e akuzuara e madhe, mban 2000, në 56 mijë në vitin 2003. Pra, kemi falimentim koston e mungesës së dëshirës, që ju qytetarë të të biznesit të vogël dhe të mesëm, për rrjedhojë më keni nesër një jetë më të mirë dhe më dinjitoze. Kjo shumë të papunë. Po për mjedisin shumë të vështirë, duhet kuptuar nga ata që na ndjekin. bizneset shqiptare kooperojnë pasiguri politike, Për sa i përket maxhorancës, unë dëshiroj që korrupsioni është gjerësisht i përhapur, tregu është në këtë debat do të bëj të paktën që Qeverisë t’i
1038 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
skuqet fytyra dhe të reflektojë. Jemi mësuar tashmë veçanërisht qarqet antishqiptare në to nuk mund të me këtë rrëmujë ku askush nuk mban përgjegjësi pranojnë me lehtësi bashkimin e të gjithë shqiptarëve morale e ligjore për asgjë. Prandaj, sot është e në një Europë të bashkuar para se të përcaktoheshin nevojshme që qetësisht, pa fyerje e të shara, t’i kufijtë e rinj të Ballkanit. Është rezultat i tyre dhe i shpjegojmë atyre që na ndjekin se kjo Qeveri nuk përfaqësuesve të vet në politikën tonë bllokimi i mundet dot më të bëjë jetën tuaj më të mirë e më procesit të integrimit në vitin 1996 gjatë konflikteve dinjitoze, t’i bëjë fëmijët tuaj të barabartë e me të në Bosnje-Hercegovinë dhe më pas në Kosovë, ardhme më të sigurt, t’i kthejë vendit dritën e proces i cili u rihap përsëri në 1999-ën vetëm pas munguar. vendosjes së paqes në këto dy vende. Pra, ne Po e mbyll fjalën time me një kërkesë për ata ndodhemi sot në një situatë të re gjeopolitike që që do të vijnë e do të flasin në emër të qeverisë. Për favorizon dhe lehtëson klimën për integrimin, po kur një herë të vetme, duke parë dhe rëndësinë e debatit, përsëri politika e mësipërme nuk do të preferonin tregohuni të ndershëm me veten dhe me të gjithë që ky proces të mbyllej para 2005-ës. Këtë prirje e shqiptarët dhe më thoni se pse nuk doni që vendi të shohim të shprehur hapur në disa deklarata publike ecë përpara? të kohëve të fundit kur Shqipëria vendoset në një Falemnderit! radhë me Bosnje- Hercegovinën dhe Serbi-Mali i Zi Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ndoka! për anëtarësimin në Bashkimin Evropian. Ndonëse Fjalën e ka zoti Gjinushi. integrimi ynë mund të lidhej më së shumti me atë Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! të Maqedonisë dhe Bullgarisë dhe për këtë është Të nderuar kolegë! shpikur dhe termi Ballkan Perëndimor, pikërisht në Integrimi i Shqipërisë në Bashkimin Evropian një kohë që nuk ka më ndarje Evropë Perëndimore është angazhimi dhe detyrimi më serioz i marrë nga dhe Evropë Lindore. të gjithë partitë politike para elektoratit dhe popullit Prandaj, ajo ç’ka duhet të ndryshojë dhe luftojë shqiptar qysh prej vitit 1990. Të gjithë e dinë që ky së pari politika jonë është eliminimi i efekteve të proces do të ishte një ndërmarrje e vështirë dhe këtyre politikave. afatgjatë, pasi bëhej fjalë për integrimin e vendit më Gjithkush e di se Shqipëria duhet të ishte shumë të varfër të Evropës të ndodhur në një rajon i cili nuk më pranë Evropës në rast se nuk do të mund të integrohej, por që integroi më parë shtete provokoheshin kriza artificiale, pikënisja e të cilave artificiale si ish-Jugosllavia dhe derivatet e saj. Pra, ka qenë manipulimi i zgjedhjeve të 1996-ës, ashtu kuptohej se shpejtësia e integrimit tonë do të varej siç di shumë mirë se cili është shkaktari i tyre shumë nga serioziteti dhe efikasiteti i politikës prezent në këtë sallë. Ky fakt nuk do të kujtojë sot shqiptare, por dhe nga pasoja dhe ndikime e në rast se zhvillimi i zgjedhjeve të lira dhe të konflikteve ballkanike si dhe nga predispozicioni i ndershme nuk do të mbetej përsëri ndër kushtet vetë Evropës për ta përfshirë në gjirin e vet këtë kryesore për arritjen e Marrëveshjes së Stabilizim – zonë problematike. Asociimit. Sot, pas 14 vitesh, ne shohim se jemi ende larg. Atëherë, detyrimi ynë kryesor dhe i gjithë Në rast se një vit më parë arritëm suksesin e hapjes politikës dhe i këtij Kuvendi është realizimi i këtij së negociatave, sot ndodhemi para eventualitetit të kushti. Opozita përpiqet që përgjegjësitë e bllokimit të tyre. zgjedhjeve t’ia ngarkojë shumicës, por kjo taktikë Prandaj, me të drejtë pyetët: ku ka gabuar është e tejkaluar për vetë përmbajtjen e kodit politika dhe shoqëria shqiptare? Ç’ka bërë dhe duhet elektoral, mënyrën e organizimit të zgjedhjeve në të bëjë Kuvendi, maxhoranca dhe veçanërisht bazë të tij. Përgjegjësi i vetëm i mbarëvajtjes së Qeveria për të korrigjuar kritikat e shprehura në procesit elektoral është ky Kuvend dhe partitë raportin e Bashkimit Evropian dhe për të rikapur politike, veçanërisht dy partitë më të mëdha. Të ritmet e reformave të kërkuara? gjithë flasim sot për realizimin e OSBE- ODIHR-it, Së pari, politika jonë nuk ka ditur të minimizojë të rekomandimeve dhe sugjerimeve të tyre dhe e izolojë politikat rajonale që nuk dëshirojnë integrim pikërisht aty kërkohet të korrigjohen të gjitha nenet të shpejtë të Shqipërisë pasi integrimi evropian është që vjet u trumbetuan si nene konsensuale midis PS- aspiratë e të gjithëve, por është dhe një konkurrencë s dhe PD-s dhe të votuara verbërisht nga ky Kuvend. ekonomiko-politike midis shteteve dhe popujve që Raporti nuk flet për KQZ të balancuar, por për KQZ kërkojnë të integrohen. Fqinjët tanë në tërësi dhe kushtetuese. Nuk flet për manipulim listash, por për
1039 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nevojën e largimit të ndërhyrjes së partive në bërjen nuk mund të pajtohet më me një realitet ku gjithkush e tyre. Nuk flet për komisione të kontrolluara nga akuzohet dhe nuk dënohet asnjë, ku ka akuza por shumica, por për heqjen e dominancës së tyre nga jo denoncime, ku ka sulme, por jo largime dhe këtu PS-PD, ç’ka lejoi të luhej me bllokimin e procesit, hapat e parë dhe kryesorë duhet t’i bëjë Këshilli i siç ndodhi në Tiranë vetëm e vetëm që të prishej Ministrave duke nisur nga vetja dhe deri në të gjitha imazhi i zgjedhjeve dhe të vihej si kusht, zgjedhjet nivelet e piramidës shtetërore, duke dhënë një e lira për anëtarësimin tonë. Prandaj, është detyrë përgjigje konkrete kritikave konkrete të Bashkimit e këtij Kuvendi, e çdo deputeti të votojë për Evropian për këtë çështje, duke treguar se sulmet përmirësimin e kodit sipas këtyre rekomandimeve dhe përbaltjet për korrupsion që qofshin dhe të dhe jo sipas urdhrave dhe interesave partiakë. Edhe pavërteta kanë koston e tyre politike. Kjo nuk do të OSBE-ja dhe organizime ndërkombëtare nuk duhet thotë që korrupsioni është pjellë e së majtës, por të pranojnë më kompromise jashtë institucioneve, se përgjegjësia e luftës ndaj tij i takon shumicës. jashtë Kushtetutës në emër të klimës së re ose Në luftën ndaj korrupsionit, një rol krejt tjetër duhet nën presonin e opozitës të udhëhequr ndoshta dhe të luajë vetë ky Kuvend, tërë jeta parlamentare, tërë nga motoja që t’i hapësh rrugë budallait, sepse ata veprimtaria e komisioneve hetimore dhe atyre hapin rrugën, por budallai na mbetet ne. Një Kod i ri permanente deri më tani, janë orientuar nga mbulimi punuar nga ekspertë dhe zbatimi i tij konform këtyre dhe mbrojtja e korrupsionit, sepse është pranuar rekomandimeve do të garantonte plotësisht zgjedhje loja dhe diktati i një personi, deputeti i këtij Kuvendi, të lira. Natyrisht, raporti i Bashkimit rrok të gjithë e disa segmenteve të politikës, të cilët në emër të gamën e problemeve dhe çështjeve që duhen hakmarrjes a nevojës për rehabilitim, në pamundësi zgjidhur për ecurinë e mëtejshme të negociatave, për të hequr baltën e vet, zgjodhën si taktikë në mënyrë që suksesi i arritur një vit më parë, me përbaltjen e të tjerëve. Përse këtij Kuvendi nuk i hapjen e tyre mos të kthehen në zhgënjim dhe ca është kërkuar në asnjë rast të kontrollojë efektivitetin më keq në dështim. Për këtë duhet të ndërmerren e përdorimit të fondeve publike, kur për këtë mjafton nga Këshilli i Ministrave dhe gjithë institucionet e të shikosh drejtpërdrejt objektet që ndërtohen si tjera masat dhe ndryshimet e nevojshme për të rrugë, ujësjellës, shkolla e kanalizime, por është rihapur ritmet e reformave, për t’iu përgjigjur kritikave marrë me komisione gjoja hetimore të ngritura vetëm me hapa konkrete dhe jo me deklarime. Pa u ndalur për qëllime politike? Përse ky Kuvend nuk është në morinë e problemeve të prekura do të angazhuar në zbardhjen e skandaleve, atje ku ato përqendroheshim tek më i mprehti, lufta ndaj ekzistojnë, por në sajimin e tyre, atje ku nuk ka të korrupsionit, trafiqeve dhe kontrabandës. Leximi i tilla? E njëjta gjë mund të thuhet dhe për median. vëmendshëm i raportit nxjerr lehtë në pah se ky Shqipëria është i vetmi vend ku nuk ekziston më problem është në radhë të parë problem perceptimi skandali mediatik, se të tilla lançohen me dhjetëra dhe mirëbesimi. Në të duket qartë se nuk ka reforma në ditë, duke humbur kështu një nga anët më efektive të pakryera, por a vihet në dyshim rezultati dhe për të pastruar politikën nga korrupsioni, pushtetin efikasiteti i tyre për shkak të korrupsionit ende të e katërt. Është koha që Kuvendi të ketë një komision lartë dhe të implikimit të politikës në të? Ne nuk të disiplinës dhe media atë të etikës. Të dy së bashkohemi me deklaratat boshe për të paraqitur bashku të bashkëpunojnë ngushtë me prokurorinë, Shqipërinë si një epiqendër të korrupsionit. Për vetë ç’ka do të rriste goditjen e politikanëve të korruptuar dimensionin që ka vendi ynë ne nuk mund të jemi dhe gazetarëve abuzivë. Por shkalla e korrupsionit, as qendër as epiqendër. Asnjë korridor nuk mund të ashtu si vetë shkalla e demokracisë në një vend, kalojë nga Shqipëria pa kaluar më parë nga vendet varet shumë nga standardi ekonomik. Nuk mund të e Bashkimit Evropian. Shqipëria, fatkeqësisht është flitet për një pavarësi të plotë të shtypit, një ndër furnizueset e lëndës së parë për administratës e gjyqësorit, për një polici efektive që prostitucion, por industria e qejfit ndodhet përsëri përballet me krimin pa pasur një nivel minimal në Evropën e Bashkuar. Droga mund të kalojë dhe ekonomik, pa siguruar një standard të caktuar për nga ne, por ajo në shumicë konsumohet gjetkë, por punonjësin dhe përfaqësuesit e këtyre sferave. ajo që i kërkohet politikës shqiptare është dhënie e Prandaj dhe angazhimi ynë duhet të jetë më i madh masazheve të qarta për luftën ndaj këtyre në rritjen e nivelit ekonomik. Baza sociale, fenomeneve, për shkëputjen e saj prej tyre. ekonomike e korrupsionit është varfëria dhe ajo nuk Komuniteti ndërkombëtar dhe shoqëria shqiptare luftohet me reforma institucionale, por me investime
1040 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe fonde publike. Duke e përfunduar, dua të them sigurtë se ky mision do të mbetet një njollë e zezë se ne vlerësojmë se shumica qeverisëse i ka të gjitha në historinë tonë krahas bëmave të tjera që ne mundësitë e procesit të integrimit të vendit, duke shqiptarët kemi bërë vetë kundër vetes sonë, kundër vepruar në kohë dhe pa hezitim në ndërmarrjen e zhvillimit tonë. Nuk është hera e parë që për shkak masave dhe të ndryshimeve të duhura në përbërjen të problemeve tona të brendshme ne shqiptarët nuk dhe funksionimin e qeverisjes së vendit, duke e kapim dot në kohën e duhur trenin e Evropës. Kjo bashkëpunuar me opozitën në kuadrin kushtetues nuk ka ndodhur në asnjë nga vendet e tjera që u dhe parlamentar për zbatimin e rekomandimeve të pranuan ose që janë në rrugën e pranimit në Evropë, OSBE-ODIHR-it, të cilat kanë pasur dhe mbështetjen përfshirë dhe vendet fqinje me ne. Shembulli më i e Presidentit të Republikës. freskët është ai i Maqedonisë fqinje që së bashku, Falemnderit! pozitë dhe opozitë, maqedonas dhe shqiptarë i thanë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Gjinushi! Evropës se e kanë vullnetin për të hyrë në Evropë Fjalën e ka zoti Bufi. pavarësisht nga vështirësitë dhe problemet e shumta Ylli Bufi – Zoti Kryetar, që po kalojnë dhe që përbëjnë objektin e luftës Zotërinj deputetë, politike midis forcave të tyre politike. Pasi ke dëgjuar Prishja e dasmës këtu në Parlament, gati një një diskutim të tillë si ai i sotshmi i lidershipit të vit më parë, menjëherë pas përfundimit të opozitës të mendosh se një veprim i tillë mund të ceremonisë së hapjes së negociatave për bëhet dhe nga forcat politike shqiptare, të duket të Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit nga Romano paktën si irrealiste. Kjo është arsyeja që dita e Prodi, ishte shenja e parë dhe kuptimplote e rrugës nënshkrimit të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit së vështirë që do të na duhet të bëjmë për të arritur na duket gjithmonë e largët, megjithatë uroj dhe Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit. Kjo shpresoj që kjo të ndodhë një ditë. Natyrisht, marrëveshje tashmë është kthyer në mollën e sherrit përgjegjësia e procesit të integrimit të vendit në BE dhe ka prodhuar kundërshti, sharje sa asnjë çështje është e pozitës dhe e opozitës. Kur ne përfaqësuesit tjetër madhore e politikë shqiptare. Tashmë, është e pozitës vlerësojmë raportin e Bashkimit Evropian shumë e qartë për të gjithë se lufta politike e si një raport realist, kemi parasysh arritjet dhe opozitës ka synimin kryesor, bllokimin e procesit mosrealizimet, kemi parasysh çfarë është bërë dhe të stabilizim–asociimit, për të realizuar objektivin e çfarë nuk është bërë, kemi parasysh problemet dhe saj të vjetër të rikthimit në pushtet. Me sa duket për vështirësitë e këtij procesi transformues, kemi opozitën kjo është më e rëndësishme, pavarësisht parasysh koston ekonomike, financiare dhe sociale sesa kohë humbasin të gjithë shqiptarët. Ky mision të procesit, kemi parasysh zhvillimet është mjaft i thjeshtë për t’u realizuar, sepse ai është ndërkombëtare dhe sidomos ato rajonale që kanë mision shkatërrimi. Mjafton të thuash që në Shqipëri një ndikim të rëndësishëm në shpejtësinë e procesit ka vetëm krim, trafik, korrupsion, që në Shqipëri në tërësi. Vlerësimi i drejtë i të gjithë këtyre faktorëve nuk është bërë asnjë reformë, që në Shqipëri i duhet bërë jo për të justifikuar ato çfarë nuk kemi mohohet e drejta e fjalës dhe shumë e shumë të bërë mirë, por për të ndërtuar programe pune që tjera si këto, madje edhe ndonjë hap i vogël pozitiv rrisin shpejtësinë e procesit dhe përmirësojnë jetën që mund të jetë bërë, dhe kjo është bërë vetëm në e shqiptarëve. Kjo nuk mund të bëhet me citime të sajë të punës së Komisionit Parlamentar të pjesshme raportesh ose deklaratash. Sa herë që Integrimit, që drejtohet nga opozita. E vetmja zgjidhje ka një raport ndërkombëtar, opozita vrapon të që sugjerohet nga pozita është që nënshkrimi i kërkojë debatin parlamentar të radhës. Debate të marrëveshjes së asociimit të lidhet me zgjedhjet e tilla si ky i sotshmi, ashtu si ato që janë zhvilluar ardhshme të cilat duhet të jenë të lira dhe më parë, kanë mesa duket një synim, të vazhdojnë demokratike sipas standardeve të opozitës sonë, të mbajnë të ndezur luftën politike të denjë për një që do të thotë se ajo do të pranojë rezultatin e vit elektoral. Rezolutat nuk do të kenë asnjë ndikim zgjedhjeve vetëm kur zgjedhjet të fitohen nga opozita. konkret në përmirësimin dhe në shpejtësinë e Sa të ndodhë kjo, kushedi se kur, Shqipëria nuk procesit të integrimit. Për mua është i paqartë roli duhet të bëjë asnjë hap drejt integrimit në Evropë. që po luan në këtë drejtim dhe Komisioni i Integrimit Ky mision është i thjeshtë për t’u realizuar, shumë me mbledhjet e tij thjesht mediatike. Roli i këtij më i thjeshtë sesa misioni për plotësimin e komisioni nuk është thjesht transparenca dhe programeve reformuese dhe integruese. Unë jam i sensibilizimi i opinionit. Me gjithë konsideratën, unë
1041 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nuk e kuptoj zotin Mediu kur flet si Kryetar i Partisë Fridom Hauze dhe raportet e Departamentit të Republikane dhe kur flet si Kryetar i Komisionit Shtetit. Dy kanë dalë në këtë fillim viti, një për të Parlamentar të Integrimit. Jam dakord me sugjerimin drejtat e njeriut dhe një për korrupsionin edhe krimin. që Komisioni i Integrimit të kthehet në një komision Të dyja përputhen në konkluzione dhe në fakte që të përhershëm parlamentar, që të koordinojë sjellin dhe përputhen me atë ç’ka thuhet në raportin problematikën komplekse të integrimit. Për të rritur e Komisionit Evropian. rolin monitorues dhe kontrollues legjislativit ndaj Pra, ne prisnim si parlamentarë që Kryeministri ekzekutivit, Kuvendi duhet të debatojë mbi një dhe deputetët socialistë t’i drejtoheshin sinqerisht program masash konkrete që ekzekutivi duhet ta këtij raporti, të nxirrnin konkluzionet politike që i hartojë mbi bazën e dokumentit të partnershipit me nevojiten Shqipërisë dhe t’i jepnin atë për të cilën BE-në. Një program konkret me afate kohore të ajo ka më shumë nevojë dhe që i mungon totalisht, caktuara do të ishte rezoluta më e mirë për të që është pikërisht shpresa. Në të vërtetë, gjatë shpejtuar procesin e integrimit. këtyre muajve të këtij fillim viti, ne kemi pasur disa Falemnderit! herë rastin, para daljes së raportit dhe pas daljes Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Bufi! së saj, të dëgjojmë përfaqësuesit më të lartë të Fjalën e ka zoti Mustafaj. Komisionit Evropian, të shpjegojnë se përse është Besnik Mustafaj – I nderuar zoti Kryetar! Shqipëria këtu ku është dhe çfarë i nevojitet asaj. Të nderuar kolegë! Në takimin që pati Kryeministri Nano në Bruksel Pas paraqitjes së Kryeministrit është e vështirë me Kryetarin e Komisionit Evropian, Romano Prodi, të flitet me gjakftohtësi dhe shpresë për një proces ku një ndër vërejtjet më thelbësore dhe kërkesat të tillë të integrimi siç e ka konceptuar kjo Qeveri më substanciale që i paraqiti ai Kryetarit të Qeverisë dhe siç po e drejton kjo maxhorancë. Do të thosha Shqiptare ishte ndërtimi i një demokracie se mbetej pak shpresë në qoftë se Kryeministri do funksionale. Pra, në Shqipëri konstatimi i Komisionit të mbetej i izoluar në gjuhën e tij, në stilin e tij dhe Evropian është se mungon demokracia funksionale. në argumentet që sjell, por duke parë se një pjesë Është një demokraci që nuk funksionon. Në gjuhë e mirë deputetësh të maxhorancës që e kanë marrë diplomatike ky është maksimumi që mund t’i thuhet fjalën deri tani bashkohen në këtë mënyrë perceptimi një kryetari të një qeverie që aderon, që ëndërron të raportit të Komisionit Evropian, gjendja bëhet më dhe ka pikësynimin për t’u futur në Bashkimin dëshpëruese dhe këtu kam parasysh diskutimin e Evropian. Mungesa e një demokracie funksionale, zotit Bufi që sapo u mbyll. Ne pamë Kryeministrin i e thënë ndryshe është mungesa e demokracisë në cili sulmoi Komunitetin Ndërkombëtar për të gjitha vetvete, sepse demokraci jofunksionale është ato defekte, plagë të rënda dhe sëmundje të thella demokracia demagogjike e tillë siç shpallet vetëm që kalon realiteti shqiptar. Pamë të sulmonte në letra. Kryeministri tha se ka vlerësime të opozitën dhe së fundi të sulmonte Parlamentin. Pra, Brukselit. Le të marrim dy vlerësime pozitive nga këto janë shkaqet pse Shqipëria gjendet në këtë Brukseli. Unë nuk e di se ku i ka lexuar. Do të kisha derexhe ku është. Me të drejtë dhe kolegu Mediu dashur që ai t’i citonte përderisa flitet për vlerësime tha se integrimi në thelb është çështje e politikës pozitive, por unë po ju kujtoj dy citime të fundit. së brendshme. Pra, në qoftë se ne jemi në këtë Njëri vlerësim është nga drejtuesi i grupit të Task situatë me korrupsionin, me lidhjen e politikës me Forcë, zoti Prive, i cili thotë se në Shqipëri po kryhen krimin, me mungesën e zgjedhjeve të lira, atëherë gjysma reformash dhe një vlerësim i fundit i Fridom nuk ka integrim pa zgjidhjen e këtyre problemeve, Hause, se në Shqipëri ka një gjysmë liri shtypi. Pra, pa zgjidhjen e drejtë, pa zgjidhjen demokratike dhe Shteti Shqiptar i manipuluar nga Qeveria dhe të standardeve ndërkombëtare të këtyre problemeve maxhoranca, si dhe nga Kryeministri Nano, në dhe nuk mund të pritet zgjidhja e atyre problemeve. mënyrë të drejtpërdrejtë po prodhon një gjysmë Kryeministri Nano u përpoq t’i largohej raportit realitet dhe gjysmë realiteti po prodhon monstra. duke thënë se ka monitorues të tjerë përveç Nuk mund të lejojmë që të prodhohen monstra në Bashkimit Evropian. Ka monitorues të tjerë. Kurrë Shqipëri. në historinë e saj 15 vjeçare të pluralizmit Shqipëria Pika e dytë ku do të doja të ndalesha është e nuk është gjendur kaq e monitoruar. Kryeministri komisionerit të lartë për politikën e jashtme, njëri Nano duhet të ketë parasysh dhe raportet e OSBE- nga strategët më të mëdhenj të demokracisë së së, raportet e Këshillit të Evropës, rezolutat, raportet sotme, Kris Paten, i cili në përcaktimin që i bën
1042 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
raportit në momentin e daljes thotë se është i njëjtë dokumenti i partneritetit evropian ku identifikohen me raportin e vjetshëm dhe me atë të dy viteve më problematikat dhe prioritetet që lidhen me progresin parë. Nuk ka mënyrë më të tmerrshme për të na e këtyre vendeve drejt integrimit evropian. thënë se gjatë dy viteve Nano dhe qeveria e tij e Raporti i Komisionit Evropian për vitin 2003, duke kanë futur Shqipërinë në një vakum të tmerrshëm, qenë objektiv dhe motivues, ofroi një këndvështrim në një vakum ku koha nuk ecën më dhe që dashje realist të evidentimit të progresit të realizuar dhe të pa dashje vetë Shqipëria shkon mbrapa si gaforrja. sfidave të ardhshme. Sugjerimet në raport përputhen Paten thotë se nuk ka vullnet politik dhe pas plotësisht me prioritetet tashmë të identifikuar dhe deklarimeve të përsëritura nga ana e Qeverisë. Pas të përfshira në programet afatshkurtra dhe afatgjata deklarimeve të Kryeministrit dhe deklarimeve të të Qeverisë. Qeveria po i trajton me seriozitetin dhe ministrave del se raporti është realist, për t’u thënë thellësinë e duhur të gjitha çështjet që trajtohen në qeveritarëve shqiptarë se nuk ka demagogji kur i raportin e stabilizim – asociimit. Bazuar në këtë drejtohesh Brukselit. Atëherë, përsëri komisioneri i raport dhe dokumentin e partneritetit evropian ajo lartë i Komisionit Evropian deklaron se nga Tirana ka dhënë orientime të qarta për një reflektim nga të nuk po vjen asnjë shenjë pozitive. A e kuptoni se gjitha strukturat e administratës publike në funksion vazhdohet në mënyrë dramatike që t’i dërgohen të përgatitjes së masave e veprimeve konkrete Brukselit, që t’i dërgohen komunitetit ndërkombëtar, realiste e të implementueshme që garantojnë që t’i dërgohen miqve të Shqipërisë vetëm sinjale realizimin e të gjitha angazhimeve në kohë e cilësi. negative dhe rasti më evident jepet përsëri sot, qoftë Janë orientuar të gjitha dikasteret e institucioneve me paraqitjen e raportit të zotit Nano, qoftë dhe me shtetërore që planet e veprimit sektorial të garantojë paraqitjen e fjalës së disa deputetëve të tjerë. jo vetëm progresin, por që ata janë të vlerësueshme Zotërinj, ne kemi nevojë për sinqeritet. Ky lloj dhe të krahasueshme me nivelin e cilësinë dhe debati duhet të ishte debat që në radhë të parë t’i standardet evropiane. Raporti merr një vlerë të shërbente Qeverisë, sepse nuk është e vërtetë se veçantë në stadin aktual të negociatave me procesi i integrimit është përgjegjësi e Qeverisë dhe komisionin për Marrëveshjen e Stabilizim–Asociimit, opozita e ka kryer dhe do ta kryejë detyrën e saj kur pothuajse është kaluar i gjithë teksti i draftit, ashtu siç ia përcakton Kushtetuta. ndërkohë që komisioni dhe vendet anëtare duke bërë Falemnderit! një vlerësim të aftësisë e kapacitetit të Shqipërisë Servet Pëllumbi – Falemnderit. për agresimet e problematikës dhe implementimin Fjalën e ka Kastriot Islami. e tyre do të vazhdojnë të sigurojnë mbështetjen e Kastriot Islami – I nderuar zoti Kryetar! tyre në këtë proces politik për të gjithë vendet e Të nderuar kolegë! Ballkanit Perëndimor. Qëndrimi dhe angazhimi i Vetëm dy ditë pas gëzimit total të heqjes reale Qeverisë Shqiptare ndaj raportit të komisionit të mureve të luftës së ftohtë ne po debatojmë në vlerësohet dhe konsiderohet si një hap i parë që Kuvend me shpresën dhe besimin se edhe Shqipëria nevojitet të kryhet për adresimin e problemeve. si një nga vendet e Ballkanit Perëndimor do të jetë Vëmendje e veçantë nga Qeveria dhe Ministria e shumë shpejt pjesë e familjes demokratike Punëve të Jashtme i është kushtuar dhe avancimit evropiane. Që nga hapja zyrtare për Marrëveshjen e me terma konkretë të çështjes së lëvizjes së lirë të Stabilizim-Asociimit janë zhvilluar 10 raunde shtetasve me synim liberalizimin progresiv nga BE bisedimesh të shoqëruara me takime e grupe të për qytetarët shqiptarë. Në këtë aspekt, nga pala përbashkëta konsultative të punës. Këto raunde komunitare është vlerësuar vullneti politik i Qeverisë negociatash kanë qenë të dobishme inkurajuese dhe Shqiptare për të negociuar dhe përafruar më BE-në efektive për progresin drejt përfundimit të tyre. Fryma marrëveshjen e ripranimit. Kjo marrëveshje, si dhe e negociatave dhe e takimeve të Task Forcë me masat që po ndërmerren për përmirësimin e regjistrit palën komunitare ka qenë konstruktive. Përvoja e të shtetasve dhe dokumentacionit respektiv, do të fituar në proces të negociatave është një argument garantojnë progres në këtë aspekt. i fuqishëm në funksion të garantimit të zbatimit të Gjatë kësaj periudhe dhe veçanërisht në raportin suksesshëm të marrëveshjes. Një instrument tjetër e Komisionit Evropian Shqipëria është vlerësuar për monitorues për vendet e Ballkanit Perëndimor, rolin moderues, integrues e konstruktiv që kanë përfshirë këtu dhe Shqipërinë, është dhe raporti vjetor luajtur në mënyrë konsekuente në rajon. Partnerët i komisionit për procesin e stabilizim - asociimit dhe ndërkombëtarë janë garantues se Shqipëria do të
1043 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vazhdojë të ndjekë të njëjtën politikë e bindur se vetëm stabiliteti institucional e funksionimi kështu po i shërbehet më mirë paqes, stabilitetit, qeverisës, por dhe klima politike, përbën kushtet e prosperitetit dhe integrimit evropian të rajonit, duke nevojshme e të mjaftueshme për realizimin në kohë kërkuar njëkohësisht mbështetjen e vlerësuar të e cilësi të reformave. bashkësisë ndërkombëtare dhe inkurajimin e Qeveria Shqiptare mbetet thellësisht e nevojshëm. Shqipëria i plotëson të gjitha kushtet angazhuar për të bashkëpunuar me të gjitha forcat dhe i ka të gjitha potencialet për të rritur shpejtësinë politike për një klimë politike më të favorshme deri dhe cilësinë e procesit të integrimit evropian. në garantimin e konsensusit për të gjithë prioritetet Shqipëria është i vetmi vend i Ballkanit në rajon që e integrimit. Në mënyrë më specifike, Qeveria dhe për 13 vite me radhë punon në mënyrë të maxhoranca parlamentare kanë konfirmuar vullnetin vazhdueshme dhe konsekuente për integrimin e dhe gatishmërinë për përmirësime të mëtejshme në vendit në familjen evropiane. Shqipëria është i vetmi sistemin zgjedhor me qëllim që zgjedhjet e vend i Ballkanit Perëndimor që nuk ka trashëguar ardhshme parlamentare në Shqipëri të jenë dhe nuk ka asnjë problem etnik dhe karakterizohet përfundimisht të lira e të ndershme, të vlerësuara si nga një bashkëjetesë fetare e admirueshme. të tilla nga organizmat ndërkombëtarë përkatës dhe Në Shqipëri të gjitha forcat politike në Parlament të pakontestueshme nga të gjitha forcat politike janë të shprehura qartësisht në programet dhe brenda vendit. veprimet e tyre në favor të proceseve integruese, Duke e mbyllur, dëshiroj të theksoj dhe një herë evropiane e euroatlantike. Shqipëria është i vetmi se Qeveria Shqiptare është e vendosur jo vetëm për shtet i Ballkanit Perëndimor që ka mbështetur pa përshpejtimin e ritmeve, por veçanërisht për rritjen asnjë problematikë dërgimin e kriminelëve të luftës e cilësisë së procesit, që së bashku do të garantonin në Gjykatën e Hagës. Shqipëria ka luajtur dhe luan një nivel adeguat të implementimit të reformave. vetëm rol qetësues, moderues dhe konstruktiv në Realizimi i këtij objektivi do të përbënte një hap të funksion të konsolidimit të paqes në rajon bazuar rëndësishëm në procesin e integrimit evropian të në garancitë që Shqipëria ofron, ashtu si dhe dy vendit dhe do të rriste kapacitetet e aftësisë për të vende të tjera partnere të Kartës së Adriatikut, luajtur rolin e polit gjenerues për konsolidimin e Maqedonia e Kroacia. Ajo është klasifikuar në grupin paqes dhe stabilitetit në Ballkanin Perëndimor. Për e ardhshëm të vendeve për anëtarësim në NATO, arritjen e këtyre objektivave, mbështetja e partnerëve por njëkohësisht Shqipëria është ndoshta i vetmi ndërkombëtarë është e plotë, po ashtu dhe nxitja e vend që përgjithësisht nuk ka arritur të gjejë klimën motivimit për më shumë progres në këtë proces të dhe mirëkuptimin politik për të formatuar kushte loje anëtarësimit në familjen evropiane. në funksion të pranimit të rezultatit të zgjedhjeve Falemnderit! nga thelbi i së cilës rrjedhin më tej kryesisht të gjitha Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Rama! pasojat tashmë të ditura dhe vlerësimet e Luan Rama – I nderuar zoti Kryetar! pozicionimet e institucioneve ndërkombëtare. Vetëm Të nderuar deputetë! një hap larg firmosjes së Marrëveshjes së Stabilizim– Mendjet mediokre dënojnë zakonisht gjithçka Asociimit dhe fillimit të procesit të përafrimit me BE- që tejkalon kapacitetin e tyre. Duke e risjellë këtë në, sinjalet janë të qarta. Ato duhen kuptuar, zbatuar sentencë të Fransuasë në krye të fjalës sime, nuk dhe askush në BE nuk do të pranonte që të abuzohej dua të sugjestionoj pasardhësin, por dua vetëm sa me to, duke bërë sikur pranohen dhe veprohen të nënvizoj idenë se nihilizmi ekstrem nuk mund të ndryshe sipas stilit të vjetër. Duke tejkaluar jetë alternativa që u duhet ofruar qytetarëve të këtij momentin e shprehjes së vullnetit politik nga ana e vendi të cilët nga kjo seancë duhet të shohin sesi Qeverisë dhe të garantimit të mbështetjes politike sillemi ne të gjithë ndaj ëndrrës evropiane, sa nga të gjithë partnerët tanë, mendoj se të gjitha forcat punojmë që ajo të bëhet e prekshme, çfarë nuk kemi politike duhet të shprehin angazhimin maksimal për bërë mirë në përgjegjësitë që na kanë besuar dhe të kapur këtë moment pozitiv në funksion të adresimit ç’është më e rëndësishmja, ç’duhet të bëjmë së me efikasitet maksimal të çështjeve e sfidave me bashku pozitë dhe opozitë, për sa kohë integrimi të cilat ballafaqohet vendi, e për rrjedhojë edhe euroatlantik i Shqipërisë është busulla e orientimit procesi i afrimit tonë me BE-në. Për të gjitha forcat tonë kombëtar, jo vetëm si shprehje e vullnetit politik, politike, është e rëndësishme të kuptojnë se por thelbësisht si shprehje e konstitucionit tonë pavarësisht pozicionimit të tyre ndaj pushtetit jo shpirtëror, qytetar dhe vizionar.
1044 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Ndaj, duke mos pretenduar të rrok tërësisht dhe Çfarë thotë raporti i një viti më pas për raportin në mënyrë shteruese problematikën që sjell raporti që po diskutojmë sot? më i fundit i BE-së për Shqipërinë po sjell në mënyrë Citoj: “Gjatë 12 muajve të shkuar policia ka bërë krahasuese përballjen e disa prej konstatimeve të progres në fusha të caktuara dhe ndoshta hapi më raporteve të vitit të kaluar, pra të vitit 2003 që kishte i rëndësishëm ka të bëjë me zbatimin gradual të për objekt vitin 2002 dhe të raportit të këtij viti që ka ligjit për gradat dhe karrierën në Policinë e Shtetit”. për objekt vitin 2003, i bindur se do të kuptoni që A ka nevojë për ndonjë koment shpjegues që të progresi nuk është për të festuar me shampanjë, kuptoni ndryshimin midis dy konkluzioneve në dy por as demagogjik, që progresi nuk është hipotetik, raporte, në dy kohë, në dy vite, por me një vit por real dhe që ka në themel kontribute të matshme diferencë në mes? Nuk vuaj nga sindromi i e të verifikueshme prej gjithkujt. pozitivizmit, por nuk mund të mos jem realist, qoftë Në debatin e një viti më parë për një tjetër raport dhe në shenjë respekti për të gjithë ata punonjës të BE-së dhe unë si ju jam ndjerë i ligështuar me ose pa uniformë të Policisë së Shtetit që me përballë një morie konstatimesh, që më shumë sesa përkushtim dhe me atdhetari dinë të prodhojnë të tilla ishin akuza të drejtpërdrejta për shumë nga rezultate, që fjalimet tona të mos jenë në erë ose institucionet e vendit dhe për Policinë e Shtetit dhe shfaqja e llafazanërisë së radhës dhe nuk janë pak Ministrinë e Rendit Publik. ato që janë bërë nga operacionet antitrafik, që çuan Pra, e thënë më troç, ishte një situatë që nuk në bllokimin përfundimtar të trafiqeve nga brigjet mund të përballohej me fjalime ose me retorikë shqiptare tek një rritje graduale e luftës kundër krimit spekulative, por vetëm me veprim konkret dhe të organizuar, trafiqeve, roli i policisë në zgjedhje konsekuencë ligjore të programuar me realizëm dhe dhe operacioni “Mirazh – 2003”, që e vuri Shqipërinë po me aq guxim qytetar. në krye të vendeve të rajonit në luftën kundër krimit Më lejoni të citoj disa definicione nga raporti i të organizuar dhe trafiqeve. një viti më parë, që të kuptojmë ashtu siç është Kjo nuk do të thotë të fshehësh mangësitë ose ndryshimi që ka ndodhur dhe progresin e shënuar. defektet, përkundrazi, do të thotë përgjegjësi Citoj: “Ndërhyrja politike është e dukshme. Ajo përballë asaj që duhet bërë në funksion të së ndikon mbi forcat e policisë në të gjitha nivelet, që ardhmes sonë evropiane, që mbetet sfida e të nga strukturat organizative deri në atmosferën e gjithëve, përgjegjësia e të gjithëve, shansi i të punës”. gjithëve dhe i Shabanit që do të flasë pas meje. Një vit më pas, raporti që po diskutojmë sot jo Falemnderit! vetëm që nuk ka më një konstatim të tillë, por Servet Pëllumbi – Falemnderit! nënvizon. Fjalën e ka zoti Memia. Citoj: “Një tjetër zhvillim pozitiv ishte qëndrimi i Shaban Memia – Zoti Kryetar, policisë gjatë zgjedhjeve vendore të tetorit. Besoj e Të nderuar deputetë, kuptoni debatin e paragjykuar e të çalë, që i parapriu Gjatë qeverisjes suaj Shqipëria është kthyer në zgjedhjeve të tetorit të vitit të kaluar, sepse ishit vendin më të varfër të kontinentit, me papunësinë ende nën efektet e një përvoje negative, atë të më të lartë në rajonin e më gjerë, me sistemin e përdorimit politik të policisë. Pra si armë të pushtetit, taksave më të lartin në Evropës, si dhe me shkallën dhe jo si institucion të shtetit. më të lartë të korrupsionit në administratën Po citoj sërish raportin e një viti më parë: shtetërore. Vendi është kthyer protektorat të krimit “Personeli i policisë nuk i ka parasysh strategjitë e të organizuar dhe është bërë kryqëzatë e trafiqeve menaxhimit të personelit, por i mbështesin të qenieve njerëzore, të drogave të pastrimit të marrëdhëniet e tyre mbi marrëdhënie miqsh. parave etj. Udhëzimi dhe pozicioni i një anëtari të policisë varet Në Shqipëri nuk funksionon shteti ligjor dhe nga dëshira e superiorit të tij. Qarkullimi i kuadrove Fatos Nano e ka transformuar qeverisjen në mafie të policisë nuk bëhet mbi bazën e një logjike të shtetërore që drejton aferat korruptive, strukturat caktuar. Shumë oficerë lëvizin nga pozicionet më kriminale të trafiqeve, si dhe ka krijuar monopolet e të larta në ato më të ulëta ose e kundërta, brenda qeveritarëve që po asfiksojnë çdo ditë e më shumë pak javësh ose muajsh, pa marrë aspak parasysh ekonominë shqiptare dhe konkurrencën e lirë. Këto përgatitjen profesionale ose aftësitë personale dhe nuk janë akuza që vijnë vetëm nga opozita, por kualifikimet”. tashmë në mënyrë frontale nga faktori ndërkombëtar.
1045 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Sipas organizmave serioze ndërkombëtare, institucionale. Më konkretisht, në raport theksohet Shqipëria është vendi i dytë në botë për trafikimin e se policia nuk është e aftë për të garantuar si duhet fëmijëve dhe vajzave të mitura. Janë rreth 30 mijë dhe në mënyrë të pandërprerë zbatimin e ligjit në vajza shqiptare që janë trafikuar gjatë qeverisjes bazë të standardeve ndërkombëtare. socialiste, të cilat prostituojnë rrugëve të Romës. Raporti vazhdon më tej: “Policia mbetet e dobët, Sipas raportit të Qeverisë Perëndimore dhe korrupsioni ka prekur dhe policinë, mangësitë në institucioneve ndërkombëtare, rreth 40% e drogave disiplinë dhe drejtim zgjidhen duke shkarkuar që qarkullojnë në botë kalojnë përmes Shqipërisë. punonjës ose eprorin që dyshohet si përgjegjës, por Sipas raportit të Qeverisë Italiane, në vitin që shumë pak punonjës policie të shkarkuar për sapo lamë pas janë kapur rreth 2 ton heroinë dhe korrupsion janë çuar për ndjekur për ndjekje penale. kokainë si dhe rreth 10 ton marjuanë në brigjet e Kjo krizë institucionale thellohet akoma më tepër Italisë, ç’ka tregon se trafiku i drogave ka pësuar me veprimet dhe mosveprimet e Ministrit Igli Toska. rritje të ndjeshme vitin e kaluar. Reforma institucionale nuk është lëvizje kaotike e Zotërinj deputetë, si dhe zoti Nano, sipas punonjësve në funksion të klaneve dhe interesave statistikave të vendeve përreth, gjatë qeverisjes suaj mafioze, por ajo është, para së gjithash, e nga Shqipëria janë trafikuar rreth 10 mijë klandestinë mbështetur në parime, kritere dhe objektiva të qarta. në rrugë kriminale, si dhe Kanali i Otrantos ka Deri më sot askush nuk është njohur me parimet përpirë me dhjetëra e dhjetëra jetë njerëzish. dhe objektivat e pseudoreformës që bën Igli Toska, Na raportet e fundit të Departamentit të Shtetit pra ka një mungesë të plotë transparence. Radhët për të drejtat e njeriut theksohet me shqetësim se e policisë nga të inkriminuarit nuk spastrohen duke krimi po sfidon Shtetin, si dhe krimi i organizuar bërë lëvizje dhe alibi, por në funksion të është i lidhur me politikën dhe segmente të informacioneve dhe provave konkrete çohen për rëndësishme të shtetit. ndjekje penale dhe i vihen në dispozicion prokurorisë. Zotërinj deputetë, Nga të dhënat e prokurorisë deri më sot për 141 Raporti i stabilizim–asociimit për vitin 2004 për persona të pushuar dhe të lëvizur nga zoti Toska Shqipërinë e Bashkimit Evropian është me tone nuk rezulton asnjë kallëzim penal. shumë më kritike sesa raportet e lartpërmendura, Në këtë pseudoreformë po dëmtohet rëndë si dhe raporti i një viti më parë. Që në konkluzionet Policia e Shtetit, sepse është krijuar pasiguri tek e para, raporti konstaton se shteti ligjor në Shqipëri punonjësit e rendit. Asnjë prej këtyre ndryshimeve vazhdon të ketë mangësi. nuk janë bërë as në funksion të kritereve profesionale, Organet e zbatimit të ligjit nuk garantojnë ende as në funksion të riorganizimit strukturor, si dhe as një zbatim të plotë të ligjit sipas standardeve në funksion të kriminalizimit. ndërkombëtare. Korrupsioni shumë i përhapur dhe Ka qenë një shqetësim i madh fakti i lidhjeve të krimi i organizuar vazhdojnë të përbëjnë një kërcënim segmenteve të policisë me krimin e organizuar dhe serioz për stabilitetin dhe përparimin e vendit. Ky në këtë drejtim raporti nuk konstaton asnjë progres është një konkluzion shumë i rëndë për vendin tonë, dhe konkretisht mund të citoj: “Implikimi i oficerëve ç’ka flet se Fatos Nano e ka çuar Shqipërinë shumë të policisë në kontrabandë dhe trafiqe është një njollë larg standardeve të kësaj demokracie perëndimore. e rëndë për reputacionin e forcave të policisë, Raporti i Bashkimit Evropian i një viti më parë gjithashtu, shqetësimi i madh për Bashkimin ka qenë tepër kritik ndaj Ministrisë së Rendit dhe Evropian vazhdon të mbetet transparenca e njëkohësisht bënte një sërë rekomandimesh pasi strukturave të policisë” problematikat që i mbulon ky dikaster janë bërë Duke krahasuar shqetësimet dhe rekomandimet pengesë serioze për proceset integruese. e ngritura një vit më parë në raportin e BE-së, për Në raportin e këtij viti theksohet se është bërë luftën kundër krimit të organizuar dhe të terrorizmit, progres vetëm në dy drejtime, zbatimi i ligjit për në raportin e këtij viti konstatohet si më poshtë: gradat dhe qëndrimi i policisë gjatë procesit “Progresi real në luftën kundër krimit të zgjedhor. Ne i mbështesim arritjet, por duke organizuar ka qenë i dobët. Ky nuk është thjesht analizuar raportin dhe kurbën në rritje të krimit një konstatim, por dhe denoncimi i demagogjisë të ordiner dhe krimit të organizuar, raporti nuk Qeverisë e cila është përpjekur të fshehë realisht konstaton asnjë progres për sa i përket rendit, realitetin nëpërmjet show-t dhe propagandës, sigurisë, luftës kundër trafiqeve dhe reformës rezultatet e nëndrejtorisë të krimit të organizuar në
1046 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Policinë e Shtetit janë shumë të dobëta”. Akuza të Bethovenit, që tashmë njihet si himni i Evropës shumë të rënda nxjerr raporti për Qeverinë Shqiptare, së Bashkuar. Nga kjo pikëpamje, kërkesa e për sa i përket bashkëpunimit me fqinjët dhe opozitës për të debatuar edhe një herë këtë çështje partnerët ndërkombëtarë, ku theksohet se më duket e rëndësishme dhe për t’u respektuar. marrëveshjet e nënshkruara me partnerët rajonalë Një nga virtytet e demokracisë është respekti dhe ndërkombëtarë për të luftuar krimin e organizuar ndaj mendimit të tjetrit edhe kur nuk je dakord me duhen zbatuar më me vendosmëri. Roli i qendrës të dhe ky është një konceptim normal. Opozita ka antitrafik në Vlorë vazhdon të jetë i papërcaktuar. të drejtën legjitime të kërkojë nga maxhoranca Nuk është bërë asnjë progres gjatë periudhës një realizimin e atyre politikave dhe reformave që do të vjeçare, për sa i përket luftës kundër trafikut të përshpejtonin ritmet e integrimit, por kjo është e drogës. pamjaftueshme. Ajo dhe vetë duhet të arrijë Raporti thekson se Shqipëria është ende një standardet evropiane të një opozite të besueshme, rrugë kalimi kryesor për trafikun e drogës, si dhe sepse integrimi nuk është çështje pjesore dhe as i lufta kundër trafikut është ndeshur me mangësi të ndarë, por një veprim unik për të gjithë. mëdha. Sllovakia, një nga shtetet që u bë anëtare e Zotërinj deputetë, duke përfunduar dua të theksoj Bashkimit Evropian deri në vitin 1999 kishte pikërisht faktin se sistemi demokratik nuk është sistemi këtë problem, mungesën e një opozite të ideologjik që mjafton të jesh në binarë ideologjik, besueshme. Me kapërcimin e këtij problemi ajo por është sistem vlerash dhe këto vlera arrihen duke përshpejtoi hapat e integrimit dhe tashmë është atje u afruar tek standardet e demokracive perëndimore. ku duhet të jetë. Në këtë rrafsh, gjatë vitit që kaloi, për fatin e keq të Unë nuk dua të jem në një listë, përndryshe do të gjitha palëve dhe për përgjegjësitë e Qeverisë dhe të bija në kurthin e mentalitetit të kolegëve të mi veçanërisht të Fatos Nanos, Shqipëria në drejtim të opozitarë. reformave standarde ka bërë një hap para dhe tri Prandaj, do të ftoja të gjithë që të zgjeronim hapa mbrapa. Unë prisja sot nga zoti Kryeministër vizionin e integrimit dhe bashkë me të dhe vizionin dhe nga ministrat e tjerë që në funksion të e bashkëpunimit pozitë – opozitë për integrimin. rekomandimeve të raportit të Bashkimit Evropian të Suksesi përfundimtar i negociatave ka shumë paraqesin linjat në të cilat do të angazhohet Qeveria çështje që janë më të rëndësishme sesa dhe shoqëria shqiptare për të tentuar dhe ecur në kontabilizimi i kapitujve të hapur dhe të mbyllur. ritme më të shpejta të këtyre standardeve, jo t’i Bisedimet e pranimit në BE kanë implikime të shpallin luftë opozitës. Opozita është në rolin e saj rëndësishme të situatave kombëtare dhe kushtetues dhe nuk vlerësohet një opozitë nëse ndërkombëtare të vendit. Ato përfshijnë një bashkësi përdor metoda të vjetra ose të reja. Ajo vlerësohet problemesh në fushat e zhvillimit të brendshëm të nëse kryen veprimtari të ligjshme ose të paligjshme, politikës së jashtme dhe aspekte teknike të veprimtari kushtetuese ose antikushtetuese. për sa negocimit. Rezultati final i bisedimeve do të shihet i përket rekomandimeve të të gjithë raporteve që gjerësisht i ndikuar nga kombinimi i veprimit të vendit institucionet ndërkombëtare kanë paraqitur për përballë BE-së dhe i veprimit të presioneve të Shqipërinë, ne e kemi afruar në mënyrë sistematike brendshme dhe të jashtme. alternativën tonë në një sërë paketash. Në vend që Për vetë natyrën e tij Bashkimi Evropian është të ofroni bashkëpunimin ku ju ka munguar vullneti gjenetikisht i programuar për t’u zgjeruar. Ai ka nevojë në mënyrë frontale, ju keni ofruar vetëm shpallje lufte për anëtarë të rinj, ashtu si dhe vendet kandidate opozitës. kanë nevojë për të. Bashkimi Evropian është një Falemnderit! strategji afatgjate që erdhi si një tentativë konkrete Servet Pëllumbi - Falemnderit! për të zbatuar në praktikë një ide sa të thjeshtë, po Fjalën e ka zoti Dokle. aq dhe ambicioze që të mos kthehet kurrë më lufta Namik Dokle – Zoti Kryetar, midis evropianëve. Në këtë kontekst, Ballkani është Të nderuar deputetë, një nga rajonet më problematike, në këtë kontekst Tema e sotme dhe për shumë vite të tjera do të politika e sigurisë rajonale e Shqipërisë është shumë mbetet dhe duhet të mbetet kryetema e diskutimeve e mirëpritur dhe shumë e vlerësuar jo vetëm në në Parlament, deri atë ditë kur flamuri i Shqipërisë raportin e BE-së, por dhe në të gjitha raportet e do të ngrihet Bruksel nën tingujt e simfonisë së nëntë ndërkombëtarëve, në këtë kontekst edhe qëndrimi i
1047 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
opozitës për çështje të politikave rajonale është deri televizive të vendit e të huaja, të gjitha radiot e diku dhe racional. Por kjo nuk mjafton vetëm për të gazetat prej tri ditësh përcjellin fishekzjarrë, fjalime, arritur atë që quhet konsensusi politik i vendit dhe ceremoni madhështore për ngjarjen e veçantë të që e bën atë një interlokutor të besueshëm. arritjes së Evropës me vetë vendet e tjera, prej të Konfliktet e brendshme politike ndikojnë gjithnjë në cilave disa vende të ish republikave sovjetike. pozionin ndërkombëtar të një vendi. Këtë e vërteton Personalisht e kam ndjekur me shumë interes, dhe raporti i fundit i BE-së. Ai konstaton progres por dhe me shumë trishtim. Ne jemi një vend mjaft dhe probleme dhe krahasim me raportin e një viti i vogël, por këto ditë më dukej se Shqipëria po bëhej më parë progresi është i ndjeshëm, lëvizja pozitive edhe më e vogël, sepse kishim mbetur shumë është e dukshme, diku më shpejt, diku më ngadalë, anash e po largoheshim dhe më tej. E vetmja gjë diku në mënyrë të pamjaftueshme, gjërat po ecin që mund t’i tregojmë fëmijëve tanë është se ne na përpara. Natyrisht që duhet më tepër se kaq. hapën portën, por aty hynë që nga mongolët, nordikët Dhe në çështjet më sensitive, atë të luftës kundër maltezët por ne jo. Është e rrallë në histori që t’ia korrupsionit dhe krimit të organizuar, raporti i punosh vendit tënd si tani, që të dënosh një komb tanishëm bën një dallim krucial në krahasim të një që ka një histori shumë më të lashtë se të gjithë viti më parë. Raporti i vitit 2003 thekson se vendet e reja, që ka një popull inteligjent dhe burime korrupsioni i përhapur dhe krimi i organizuar janë natyrore jo të pakta, por nuk ka një qeveri. Vetëm kërcënues për stabilitetin e vendit. tek ne historia nuk gjen gjeografinë e vet, vetëm tek Ndërsa raporti i vitit 2004 thotë se korrupsioni, ne perimetri evropian nuk na përfshin në këtë krimi i organizuar, vazhdojnë t’i krijojnë barriera tranzicion gjigant evropian, vetëm për ne thuhet se biznesit. Ata që nuk e vënë re këtë dallim bëjnë as nuk mund të parashikohet se nëse do të vijë një pjesë tek proverbi se shurdhi më i keq është ai që ditë që të bëhemi pjesë e asaj që gjithmonë kemi nuk do të dëgjojë. Vetëm në një element të raportit qenë dhe kjo për një arsye të thjeshtë, në fakt dhe theksohet përkeqësimi i mëtejshëm, madje i banale, sepse ne na drejtojnë një grup oligarkësh, shprehur me një tonalitet tepër pesimist dhe kjo sjellja e të cilëve është prepotencë e pafrenueshme. është fjalë për fjalë e theksuar në raport; Ekzistenca Kapërcen çdo cak jo vetëm të arsyes e të urtësisë, e një opozite përherë e më obstruksioniste. Me pak por dhe të denjësisë e të njerëzisë dhe në krye të fjalë, nëse raporti konstaton se reformat në Shqipëri tyre jo në zemërim, por dhe pa, të përdor thënie kanë qenë të kufizuara ose rekomandimet e vitit sankylotësh. Ai merr këto raporte që të tjerët ia 2003 nuk janë plotësuar siç duhet, pra konstatime plasin në tryezë dhe i hedh me përbuzje të pro aktive, në të kundërt për opozitën konkluzioni skajshme. Kur të tjerët festojnë, ne shohim se sa obstruksioniste është përherë e më penguese për seriozë ata kanë qenë në rrugën e tyre, ai zbulon integrimin e Shqipërisë në Evropë. Mesa duket nuk dhe fajtorë të brendshëm. Pa iu dridhur zëri shpjegon mund të ndodhë ndryshe me një opozitë që në 11 se fajin e ka diplomacia, shoqëria civile, pa diskutim votime në shkallë kombëtare, ka fituar 2 herë e ka opozita, por nuk lë pa fajësuar as armikun e jashtëm. humbur 9 herë, dhe gjithnjë për humbjen fajin e ka I thotë ministrave të vet që përfaqësuesit e BE-së t’i kërkuar tek të tjerët. Në qoftë se lidershipi i saj e shpallin non grata kurse përfaqësuesit e Këshillit të shfaq këtë sjellje politike, për të qëndruar Evropës t’i nxjerrë dhe nga zyra. Faji i tyre është vazhdimisht në krye të partisë duke e mbajtur shumë i madh, sepse ato nuk gjejnë asnjë virtyt tek gjithnjë atë në opozitë, kjo është çështje e oligarkët, përkundrazi sipas tyre kështu me këta brendshme e opozitës, por shqiptarët nuk kanë pse nuk ka shpresë. të paguajnë vonesën e atij që e ka humbur rrugën Në fakt, ata janë treguar shumë të duruar, e siç dhe u thërret të tjerëve që t’i shkojnë nga pas. thotë Kris Paten: “Më vjen shumë keq se raporti i Lokomotiva e integrimit po ecën nga llozhet e vjetra këtij viti është shumë i ngjashëm me atë të vitit të politike. Le të vazhdojnë në rrugën e tyre të humbjes. kaluar dhe atij të vitit para të shkuarit. Shqipëria për Servet Pëllumbi – Falemnderit! Evropën është prioriteti kryesor për të, por veprat Fjalën e ka zonja Topalli. nuk u përgjigjen fjalëve. Krimi është i lemerishëm”. Jozefina Topalli - Ka tri ditë që vende të vogla Kush është shurdhi këtu, zoti Dokle? Nuk mjafton e të mëdha që dikur ishin pas nesh, që janë të bëhen vetëm marrëveshje me Bashkimin Evropian. gjeografikisht më larg se ne nga Evropa, festojnë Makineria e Qeverisë duhet të jetë në gjendje t’i zgjerimet dhe ëndrrën evropiane. Të gjitha stacionet kthejë premtimet në realitet. Komisioneri i lartë thotë
1048 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
se fjalët duken të rrepta, por ja që ndonjëherë miqtë përjetshme. Ata i puthin këmbët çdokujt që në një thuhet se kritikojnë me sinqeritet dhe pika më e mënyrë ose në një tjetër do bëhej fjalëmirë për t’ia fortë arrin ku evropiani që i ka dhënë aq shumë ruajtur edhe pak karrigen. Ata hyjnë tek ata që ndihmë, para e durim Shqipërisë, i thotë Konica i quan lavantinet ose njerëzit e Kryeministrit Shqiptar, por sidoqoftë nuk mund t’ju ç’kombëtarizuar. Oligarkët janë aq të mirë sa nuk japim vullnetin politik. Në fakt, është kjo fraza e fundit vlejnë asgjë, jo për veten natyrisht, por për ata që i që e tjetërsuar do të thotë se ju nuk doni të vini nga drejtojnë. Ku e gjejnë këta njerëz justifikimin më perëndimi, se ju nuk doni të luftoni as krimin as thoshte një ditë një i njohuri im, për të më penguar korrupsionin, e prandaj nuk bëni e as nuk do bëni të punoj, për të më penguar të jetoj. Ai kishte shumë që populli të flasë dhe as të votojë kombi. Është kjo të drejtë, por për këtë soj e sorollop nuk ka as arsyeja pse ne kemi rekorde që ndërkombëtarët i përpjekje as nevojë për justifikim dhe problemi më i kanë rreshtuar si më poshtë; veprimtari kriminale madh është se ata nuk të lënë as që të gjykosh. që vazhdon të jetë shumë e qëndrueshme, Gjykata e paanshme e shqiptarëve në ditën e votimit menaxhim i kufijve shumë i kufizuar, Shqipëria kur ka përpara një personalitet për të gjykuar, mbetet furnizuese e rëndësishme e kanabis, nuk ndonjëherë edhe nuk di nëse ai ka qenë modest ka progres në kapjen e heroinës dhe të kokainës, ose mendjemadh, as nëse ka qenë bir fshatari ose sasia e sekuestruar nuk pasqyron faktikisht sasinë çifligari, revolucionari ose oportunisti, baba dëshmori që tranziton në drejtim të Bashkimit Evropian. ose frikacaku. Populli kërkon të dijë çfarë i ka dhënë Komplimente për Iglin! Korrupsioni ka prekur populli, por oligarkët e dinë dhe këtë ndaj gjykatësi sistemin e hetimit dhe dënimit të krimit përfshirë nuk mund të gjykojë. Familje oligarkësh të pangopur, dhe policinë. Mbytja e 20 njerëzve në janar të 2004- egoiste zemërgur, e pandershme; oligarku përpiqet ës në Jon është një njollë e rëndë për reputacionin të dalë dhe modern, por në fakt ai ka harruar edhe e Kryeministrit. Sektori bankar ka karakter të lexojë. Më besoni që është mundim për mua që monopolist, shkalla e lartë e papunësisë mund të të reflektoj, por është më e mundimshme që të shkaktojë turbullira dhe të çojë në mungesë hesht. Unë besoj se ka në jetë punë më të bukura stabiliteti politik dhe ekonomik. Deficiti tregtar është se vrasja e vendit, shtypja e fukarait, shpifja dhe i jashtëzakonshëm, më i larti në Ballkanin dinakëria, varfërimi i shumicës dhe qesëndisja me Perëndimor. Investime direkte të huaja mungojnë, ta. Historia e parave të familjes që sundon dhe e ndryshe nga vendet e tjera të Ballkanit Shqipëria varfërisë së atyre që nënshtrohen është histori e është e fundit. Polarizimi ose shpërndarja vjedhjes, e korrupsionit, është historia e drogës, e disproporcionale e pasurisë në Shqipëri është e trafiqeve të Jonit. Shqiptarët jetojnë ende në kohën frikshme se në çdo vend tjetër të Ballkanit. Masa e e gënjeshtrës e të nënshtrimit, ndërkohë që të gjitha eksportit për Shqipërinë është po më i ulëti. ato që mund të bëjnë është që të shikojnë emrat e Mbizotërimi i krimit të organizuar dhe korrupsioni familjes, që kontrollojnë nga 10% të pasurisë së pengon reformën politike. Zgjedhjet e fundit lokale vendit, por kur këto familje përbëjnë më pak se 5% patën shumë probleme. Shqipëria është i vetmi vend të popullsisë, gjurmoni origjinën e tyre dhe origjinën në Ballkan që nuk bën zgjedhje të lira. Pse kështu? e pasurisë së tyre. Oligark do të thotë qeverisje e të Pse kaq zi? Të gjitha janë të shpjegueshme. Kështu pasurve e sundimi i të paktëve. Përveç të tjerave, funksionon dhe vetëm kështu. Pushteti mbërthehet familja oligarke ka dhe një problem, se janë të nga oligarkët, nga një grusht njerëzish që paratë e pazotë për beteja, kanë më shumë frikë nga vetja të tjerëve i konsiderojnë të vetat, pronat e të tjerëve sesa nga të tjerët. Ata nuk dalin asnjëherë në fushë i trashëgojnë për vete, jetën e të tjerëve, pasurinë të betejës. Si oligarkë janë pak për të luftuar, siç për familjen. Kështu ia kanë hedhur për vite janë pak për të sunduar. Sa më shumë e më shpesh shqiptarëve, e në fakt, për një farë kohe edhe e shkelin ligjin aq më tepër bëjnë moral në emër të tij ndërkombëtarëve. Oligarkët asnjëherë, për vetë ndaj dhe ndryshimi në drejtësi është më shumë një natyrën e tyre, nuk kanë pasur kurrfarë ndjenje rivalitet për pushtet se një përpjekje për drejtësi. përgjegjësie përpara popullit. Ata njohin vetëm një Kryeoligarku kur është vetë protagonisti që e autoritet, paranë. Ata kanë vetëm një motiv, interesin kërcënon, e largon drejtor polic që di gjëra të errëta personal. Për këtë arsye, ata e çmojnë të përjetshëm për familjen, paralizon prokurorinë, ndërhyn në dhe të pandryshueshëm pushtetin e tyre dhe pa iu gjykatë. Ai shqetësohet kur pjesa tjetër e politikës dridhur zëri të tjerëve u recitojnë opozitën e kërkon transparencë. Kryeoligarku i thotë këtyre të
1049 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
fundit se ju nuk e doni atdheun. Sa më shumë që 4.4% e produktit të brendshëm bruto nga 5.8% që refuzohet nga ndërkombëtarët, aq më tepër flet për ishte parashikimi dhe nga 5.6% që ishte në vitin kuvendime, paçka se është askush nuk e pret as 2002. Raporti thekson domosdoshmërinë e në kuvendin e vogël. Të vetmit që nuk i lëshohen përsosjes së procesit të hartimit të strategjisë për momentin janë gratë, vëllezërit, motrat, djemtë kombëtare, mbështetjen e strategjisë në buxhetin e vajzat që vazhdojnë me kujdes të orkestrojnë afatmesëm, orientimin e investimeve nga prioritetet statuskuon ndaj dhe ato nuk pranojnë rekomandime kombëtare, mbështetjen e objektivave me fonde dhe këshillime as reforma as zgjedhje se me këto projekte konkrete, përgjegjësinë në rritje të ministrive oligarkia vdes. Një gjë mund të them se unë jam të linjës në këtë proces. Vlerësohet progresi i krijimi optimiste, 7 vjet nuk e nënshkruat marrëveshjen. të kuadrit ligjor për kontrollin e brendshëm, por Do të jetë opozita që do ta nënshkruajë atë. kërkohet eficencë në rritje për kontrollin e fondeve Servet Pëllumbi - Falemnderit! buxhetore në nivel vendor dhe qendror. Fjalën e ka zoti Malaj. Për sa i përket luftës kundër pastrimit të parave, Arben Malaj – I nderuar zoti Kryetar i seancës! mbështetur në memorandumin e bashkëpunimit Të nderuar kolegë deputetë! ndërinstitucional ndërmjet Ministrisë së Financave, Sot jemi këtu për të analizuar raporte për Ministrisë së Rendit Publik, Bankës së Shqipërisë progresin e bërë nga Shqipëria gjatë vitit 2003 në dhe Shërbimit Informativ Shtetëror, në qershor të kuadrin e procesit të stabilizim–asociimit dhe ajo vitit 2003, me ligjin nr. 9084, u parashikua ngritja e që do të shpresoja personalisht, të paktën në një Komitetit Ndërkombëtar të bashkërendimit të luftës seancë si kjo e sotmja, do të ishte impenjimi i të kundër pastrimit të parave. Kjo drejtori asistohet sot gjithëve për të parë këtë dokument me shumë me ekspertët e Departamentit të Thesarit Amerikan. objektivitet dhe realizëm, për të evidentuar në të Në radhë të parë, përmenda gjithçka më sipër hapa pozitivë që janë shënuar, për të programuar si për të respektuar me rigorozitet institucionet dhe prioritet të përbashkët eliminimin e mangësive ose instrumentet që na monitorojnë. problemeve që mund të jenë shfaqur dhe për të bërë Në radhë të dytë, për të dëshmuar dhe një herë propozime konkrete mbi hapat ose vendimet që për angazhimin e Qeverisë dhe strukturat e saj duhen marrë në mënyrë sa më të shpejtë dhe sa përballë procesit të stabilizim–asociimit. më efektive. Do të mirëkuptoja një reagim të Dhe në radhë të tretë, duhet të pranojmë që opozitës, nëse raporti do t’i drejtohej një force të ende mbetet shumë për t’u bërë, gjithmonë në vetme politike, megjithëse paragrafi i parë i raportit vazhdimësi të respektimit të plotë të përmbajtjes është konkret. Nëse ai do të konsiderohej një atribut së raportit, partiak, integrimi si proces i kapërcen përkatësitë Reforma rrënjësore ka nisur në zbatimin e ligjin politike dhe diapazoni i tij kohor shtrin reflekset në për “Shërbimit Civil” në administratën fiskale në gjenerata të së ardhmes, prandaj them se dogana dhe tatime. Programi i Bankës Botërore po përgjegjshmëria me të cilën duhet trajtuar do të jetë mbështet modernizimin e thesarit për të rritur maksimale dhe duhet të vijë në radhë të parë nga i shpejtësinë e menaxhimit të buxhetit. Qeveria gjithë spektri politik, të shtrihet më pas në të gjitha angleze asiston në Drejtorinë e Buxhetit në grupet e interesit dhe të mbërrijë natyrshëm tek të Ministrinë e Financave. Veprimet e Thesarit do të gjithë shqiptarët. Raporti i Komisionit të Evropës, liberalizohen duke u ofruar gjithë bankave të jenë raundi i katërt i negociatave, por dhe misioni i fundit pjesë e këtij procesi. Modernizimi i doganave dhe i Fondit i Monetar Ndërkombëtar flasin për tatimeve është sot si kërkesë prioritare e Qeverisë qëndrueshmëri makroekonomike gjatë viteve të fundit Shqiptare mbi tryezën e donatorëve. Synohen të e cila gjatë vitit 2003 është konsoliduar akoma më vendosin dhe shërbimin on line për importuesit dhe tej. Rritja e të ardhurave për frymë të popullsisë rritet eksportuesit shqiptarë që të reduktojnë dhe çdo vit. Rritja prej 6% e produktit të brendshëm bruto eliminojnë vonesat, kostot shtesë, abuzimin dhe vlerësohet e kënaqshme. Inflacioni gjatë 2003 u korrupsionin. mbajt nën kontroll. Ai arriti në 3.3% në fund të vitit, Ministria e Financave dhe Banka e Shqipërisë shifër e cila ishte brenda objektivit, 2% deri në 4%. janë angazhuar në një strategji konkrete për të Fundviti shënoi dhe arritjen më të madhe të këtij minimizuar cash-in në ekonomi, gjë e cila do të ulë sektori, privatizimin e Bankës së Kursimeve me 126 informalitetin, të ndihmojë në luftën kundër krimit të milionë dollarë. Deficiti i Buxhetit të Shtetit arriti rreth pastrimit të parave dhe të rrisë eficencën e
1050 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
grumbullimit të taksave. Ne do të nxisim investimet të na vërë në lëvizje të gjithëve që radha jonë po e bankave të nivelit të dytë në krijimin e sistemit afron dhe që po përfituam nga eksperienca e vendeve modern të pagesave. Brenda muajit në të gjitha pikat që sapo u anëtarësuan koha e integrimit mund dhe e kontakteve të biznesit me administratën fiskale, do të jetë më e shkurtër se sa e parashikojmë. në pikat doganore, zyrat e tatimeve e të taksave, të Ne jemi afër Evropës aq sa do të jemi afër në thesareve të buxhetit, të Agjencisë Kombëtare të bashkëpunimin tonë për këto prioritete. Ne do t’i Privatizimit dhe institucione të tjera të Ministrisë së afrohemi Evropës aq shumë dhe aq shpejt sa do të Financave, do të publikohen kodi etik, pikat e ecim drejt prioriteteve dhe përgjegjësive kombëtare kontaktit për asistencë teknike dhe mundësitë e mbi ethet elektorale. Integrimi nuk është afat kohor drejtpërdrejta për të denoncuar abuzivitetin e aritmetikor. Integrimi do të jetë rezultat i punonjësve të këtyre strukturave. Kam bindjen që përgjegjësisë dhe eficencës së tërësisë, fakë politikë kjo nuk mund të arrihet në mungesë të një klime e shoqërorë që shohin tek ky proces misionin historik politike mbështetëse të këtyre reformave dhe përsëri, të së ardhmes evropiane të vendit tonë. për hir të së vërtetës, një gjë e tillë evidentohet qartë Në qoftë se do të vazhdojë fryma e konfliktit, në dhe në raportin e fundit të Komisionit Evropian. qoftë se do të vazhdojë të bllokohet Parlamenti, në Mungesa e një stabiliteti politik, mospranimi i qoftë se tribuna e Parlamentit do të jetë tribuna e rezultatit të zgjedhjeve, nuk mund të bëjë gjë tjetër shpifjeve dhe akuzave partiake, në qoftë se në veçse të ngadalësojë reformat për të cilat të gjithë përfaqësimet parlamentare ndërkombëtare do të pranojmë se duhet të ecim më shpejt. Nisur nga eksportojmë përvojën negative të Parlamentit tërësia e treguesve makroekonomik, nisur nga Shqiptar, në qoftë se nuk do të rritet më shumë përvojat e vendeve të tjera që tashmë u integruan, efikasiteti i luftës kundër krimit të organizuar dhe bazuar në strategjinë dhe prioritetet në të cilat jemi korrupsionit, do të duhet të pranojmë se nuk është të angazhuar, mund të deklarojë me përgjegjësi të Evropa ajo që nuk na pranon ne, por jemi ne që nuk plotë politike se stabiliteti makroekonomik dhe aktivizohemi, jemi ne që nxitojmë të vetëpengohemi qëndrueshmëria fiskale vlerësohen të jenë arritje dhe të vonohemi edhe në këtë proces, i cili jo vetëm nxitëse në procesin e integrimit. që përbën objektivin e strategjinë më të qartë, më Të nderuar deputetë, është vështirë të të dëshirueshëm, por është dhe procesi me të cilin imagjinohet që Shqipëria të ecë me shpejtësinë që ne mund ta nxjerrim vendin nga historia qindravjeçare i kërkohet, ose më saktë me shpejtësinë që asaj i e zhvillimin ndërmjet konflikteve dhe na ofron duhet të ecë për të rikuperuar kohën e humbur nga mundësinë për të qenë anëtarë të denjë të Evropës izolimi, kur një pjesë e konsiderueshme e kohës moderne ku ne jetojmë dhe së cilës ne i përkasim. dhe e energjisë shkon për të neutralizuar efektet jo Sa për shpifësin ordiner, që dëgjuat pak më parë të vogla që sjell keqpërdorimi politik i vështirësive këtu, mendoj se nuk duhet harxhuar kohë se i duhet dhe problemeve për synime të mirëfillta elektorale. integrimit, megjithatë që nga viti 1997 në çdo tryezë Procesi i stabilizim–asociimit do të kërkojë në ndërkombëtare ai cilësohet një i ç’integruar në vazhdimësi një angazhim më të madh dhe më serioz vetveten e tij, në partinë e tij dhe në vendin e tij. të të gjithë faktorëve politikë dhe socialë, do të Falemnderit! kërkojë një ndërgjegjësim më të madh në dhe Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Malaj! ndryshimin e reformave në thellimin tyre, do të Fjalën e ka zonja Makbule Çeço. synojë respektimin rigoroz të të gjitha kushteve. Makbule Çeço – I nderuari zoti Kryetar! Nga ana tjetër, dokumenti i partneritetit Evropian Do të dëshiroja si shumë kolegë të mi, por dhe me Shqipërinë në të cilën përcaktohen qartë parimet, shumë të tjerë jashtë kësaj salle, që kjo seancë standardet, prioritetet dhe kushtet që rrjedhin nga debati rreth raportit të stabilizim–asociimit t’i raporti i fundit i Komisionit Evropian tashmë janë shërbejë bashkëpunimit më të mirë, bashkërendimit shndërruar në një matricë veprimi për të gjitha të veprimtarisë së gjithë institucioneve të shtetit institucionet dhe synohen të mbështeten në mënyrë legjislativ, ekzekutiv dhe gjyqësor, si dhe konkrete. bashkëpunimit të spektrit politik shqiptar për Anëtarësimi i para dy ditëve në BE dhe i 10 përshpejtimin e procesit të integrimit në Bashkimin vendeve të tjera nuk duhet të na bëjnë të ndjehemi Evropian dhe në NATO. Shqipëria, prej më shumë më larg Evropës dhe më të izoluar sikurse se 10 vitesh, tashmë është përfshirë në marrëdhënie pretendohet. Ai pa diskutim është sinjali që duhet gjithnjë e më të afërta me institucionet euroatlantike.
1051 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Raporti i stabilizim–asociimit duke qenë objektiv, Si ka mundësi që të mos dëgjohet nga goja e vlerësues, realist evidenton progresin e bërë në opozitës një fjalë e mirë për këtë popull dhe këtë Shqipëri dhe problemet ku duhet përqendruar vend? vëmendja për t’u finalizuar procesi i stabilizim– Si ka mundësi të mohohet totalisht progresi i asociimit në një kohë sa më të shpejtë në dobi të bërë në proceset zgjedhore në Shqipëri, kur nga Shqipërisë. Arritjet progresive të evidentuara qartë institucionet ndërkombëtare të gjitha zgjedhjet që në këtë raport, duke filluar nga procesi zgjedhor i nga viti 1997 e deri tek zgjedhjet e tetorit të vitit 12 tetorit, të bëra me Kodin e ri Zgjedhor, arritjet në 2003 janë vlerësuar, madje janë njohur si të lira ose fushën ekonomike, privatizimi i Bankës së përgjithësisht të lira, duke vënë në dukje njëherazi Kursimeve, përparimi i kryer në negociatat për dhe të metat që janë shfaqur. Kjo bëhet se opozita marrëveshjen e stabilizim–asociimit, roli konstruktiv mendon se kështu me gjuhën e retorikës ekstreme i Shtetit Shqiptar në rajon, reduktimi i kontrabandës, do të arrijë të marrë pushtetin. Është ky qëllimi i trafiqeve të qenieve njerëzore, arritjet në luftën kundër opozitës që nihilizon dhe shumëzon me zero çdo korrupsionit, hartimi dhe zbatimi i planeve të veprimit arritje në Shqipëri. Këtë gjuhë, që shumë njerëz të kundër korrupsionit, miratimi i ligjit mbi kontrollin e thjeshtë e quajnë gjuhë helmi, nuk e pi asnjë njeri pasurive, ngritja e komisionit trepalësh, si dhe njësia me arsye. E them këtë se gjuhën e helmit të e specializuar në Prokurorinë e Përgjithshme për opozitës e kam dëgjuar edhe për raportin e trajtimin e krimeve në fushën e taksave, doganave, stabilizim–asociimit që u nxi me lloj e lloj retorikash, prokurimeve publike dhe krimeve financiare, sikurse e dëgjova edhe këto ditë në asamblenë e përmirësimi ligjor dhe konkret në veprimtarinë e Këshillit të Evropës dhe në deklarimet e bëra nga administratës publike, përparimi i vazhdueshëm në lideri i opozitës në kanalet televizive shqiptare kur u procesin e decentralizimit dhe të rritjes së kthye si gladiator, triumfator me deklaratat se autonomisë, veçanërisht në aspektin e rritjes së Shqipërisë i qenka bërë paralajmërimi i përjashtimit. autoritetit fiskal të konsiderueshëm të pushtetit Nuk ka ku shkon më qartë se kaq roli negativist vendor, progresi i realizuar në çështje të drejtësisë, dhe destruktiv deri në cinizëm i lidershipit të menaxhimi i kufijve, vizat, azili, emigracioni si dhe opozitës, i apologjisë së fantazisë së sëmurë, i lufta kundër krimit të organizuar edhe terrorizmit e primitivizmit, i personalizimit, i konfliktualitetit, i kështu me radhë përbëjnë një bazament për prepotencës, i shantazhit, i imponimit deri frenimit zgjidhjen dhe përmbushjen e detyrimeve që ka klasa të zhvillimit të Shqipërisë. Kështu nuk mbështetet politike shqiptare për thellimin dhe shpejtimin e zhvillimi ynë progresiv për të arritur standardet reformave të domosdoshme të standardeve ndërkombëtare në të gjitha aspektet e jetës perëndimore. shqiptare, si në institucionet shtetit, ashtu dhe në Por më duhet të pohoj, ndonëse me keqardhje, shoqërinë civile, në organet gjyqësore, në median se fatkeqësisht po krijohet një negativizëm në shqiptare, elektronike e të shkruar. Kjo retorikë politikën shqiptare. Kjo është e dukshme boshe që e ka jetën sa lulja e kungullit, besoj se e veçanërisht në pozicionin destruktiv të opozitës dini që zgjat vetëm 24 orë, si maxhorancë na shton sonë. Ky negativizëm shfaqet, veç të tjerash, kur jetëgjatësinë në pushtet. Nga një këndvështrim i opozita nxin përditë e më shumë duke errësuar me ngushtë, unë do t’ju uroja të vazhdoni në këtë rrugë, gjuhën ogurzezë, në radhë të parë të lidershipit të se kështu na bëni që të qëndrojmë sa më gjatë në saj, realitetin në Shqipëri. pushtet. Por unë duke mos e parë pushtetin si Logjika e urtë shtron pyetjen: si ka mundësi që qëllim në vetvete, gjykoj se qëndrime të tilla në institucione të ndryshme ndërkombëtare të çdo ekstreme dëmtojnë interesat e Shqipërisë e të niveli gjuha e opozitës nxin dhe vetëm nxin, madje shtetit tonë. mohon dhe arritjet progresive që janë bërë në Prandaj, bëj apel që të ndryshohet drejtimi i Shqipëri? Mos vallë synohet që Shqipërinë ta kthejë logjikës negativiste. Kjo do të jetë dhe në dobi të në opinionin ndërkombëtar në delen e zezë të opozitës, por në radhë të parë në dobi të këtij vendi, Ballkanit dhe të Evropës? Dhe kjo në dobi të kujt? të prosperitetit dhe dinjitetit të Shqipërisë në Gjykoj se opozita është e nevojshme të çlirohet opinionin ndërkombëtar, duke ndihmuar në nga ky ngërç negativist dhe të ngrihet mbi interesat përshpejtimin e ritmeve, për t’u përafruar dhe për t’u e ngushta thjesht dhe vetëm partiake, me të cilat anëtarësuar në institucionet euroatlantike sa më dëmtohen interesat e Shqipërisë. shpejt.
1052 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Falemnderit! nga ky debat jokonstruktiv dhe shumë të tjerë në Servet Pëllumbi - Falemnderit! këtë sallë edhe jashtë saj, se procesi i stabilizimit Zoti Berisha, ajo nuk përmendi emra. Opozita dhe i asociimit në Shqipëri nuk do të fitojë dhe as është e përgjithshme. do të hedhë ndonjë hap tjetër përpara. Sali Berisha – Zoti Kryetar, Raporti i Komisionit të Bashkimit Evropian ka Së pari, duhet të denoncoj këta mashtrues një fytyrë, ka një përmbajtje dhe ai nuk ka pse të ordinerë, të cilët deformojnë raportin dhe trillojnë në trajtohet me dyfytyrësi dhe nuk ka arsye, sepse e mënyrën më të paskrupullt. Do të filloj me Beqirin e zeza është e shkruar në të bardhë. Nuk ka pse të Fatos Nanos, që flet këtu për korrupsion, në një kohë komentohet në mënyrë ekstreme, në mënyrë kaq kur raporti thekson korrupsion i shumëpërhapur. Por, banale dhe kaq të diferencuar. Në vend që sot të ty ta kanë mbyllur gojën në KPD dhe tani je i detyruar bënim këtu një debat për pikat kryesore të vërejtjeve të hedhësh vallen. dhe të sugjerimeve që përmban raporti dhe të Ndërsa ti, zonjë, që përmende lulen, pasuria jote diskutonim në mënyrë profesionale dhe të është mbi lulen e opiumit, të drogës. Ti je në dosjet ndërgjegjshme për sugjerimet, për vërejtjet që na ndërkombëtare. Je një nga ato për të cilat do të bëhen në mënyrë shumë dashamirëse nga partnerët zbardhet dosja jote. Ai pallat, që ta dijë dhe e gjithë tanë evropianë, arena e Parlamentit Shqiptar kthehet Tirana, është ngritur mbi drogën, por jo vetëm mbi në një betejë luftarake midis maxhorancës dhe drogën, por dhe gjakun e të tjerëve, ndaj dhe vjen opozitës. këtu dhe kakaris si një pulë dhe fajëson Këshillin e Unë besoj dhe do të dëshiroja që sonte të shikoja Evropës dhe opozitën për pallatin tënd të krimit, për realisht një kryetar të opozitës me shumë të cilin t’i hodhe në gjyq një gazetar. dashamirësi, me më shumë konstruktivitet dhe me Zotërinj, ju nuk mbroni Fatos Nanon, se ju e më shumë propozime konkrete, për të realizuar ato urreni atë. Dhe aty në kafe jeni të gatshëm të vërejtje dhe sugjerime që përmban raporti, sikurse përdorni mbrapa shpinës së tij fjalët më të ndyra do të dëshiroja të dëgjoja sot një raport nga për ta sharë atë dhe anturazhin e tij. Ju mbroni krimet Kryeministri jo polemik, por do të dëshiroja të tuaja, lidhjet tuaja me krimin, mbroni drogën tuaj, dëgjoja një zbërthim të atyre detyrave, të atyre mbroni lidhjet me vrasjet dhe nuk jeni një e dy, por sugjerimeve në mënyrë shumë profesionale, shumë jeni disa në këtë sallë, jeni klubi i drogës, anëtarë, të përgjegjshme, në emër të Qeverisë, me qëllim siç je dhe ti. që ky raport të bëhej që tani një plan konkret pune, Makbule Çeço – Ashtu sikurse je dhe ti, zoti në mënyrë të veçantë për Qeverinë. Berisha. Anëtar i klubeve të errëta të natës, duke i Të nderuar deputetë, unë kam këtu detyrat bërë dëmin më të madh Shqipërisë. Këtë kërkon ti, prioritare sektoriale të reformave në kuadër të frenimin e progresit në Shqipëri. procesit të integrimit dhe i hodha një sy këtij Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Milo. materiali, prandaj na është shpërndarë për ta parë Paskal Milo – I nderuar zoti Kryetar! dhe deputetët, duke bërë dhe vërejtjet konkrete. Të nderuar kolegë deputetë! Më duket se ata që e kanë hartuar këtë projekt Edhe ky debat që po zhvillojmë sonte, që ka dhe na e kanë sjellë janë nxituar kaq shumë për ta filluar me tone të nxehta dhe po vazhdon edhe tani, paraqitur këtu, saqë unë nuk do ta quaja serioze. si shumë të tjerë, mendohet të përfundojë aty ku Ministri i Jashtëm foli mjaft mirë këtu dhe i paraqiti pritet. Një konfirmim tjetër ky i konfliktualitetit të shumë konkretisht se çfarë duhet të bëjë Ministria ashpër për politikën që ekziston në Shqipëri dhe që e Jashtme, por që në faqen e parë nuk shikoj këtu ka për protagonistë kryesorë dy partitë e mëdha të pasqyruara si detyrat e Ministrisë së Jashtme, politike të vendit. Të krijohet përshtypja se pasi folën po e marr si shembull, meqë është e para. Po zotërinjtë Nano dhe Berisha, në këtë seancë folën kështu, i hodha sytë dhe tek faqet e tjera. Pra, që dhe të gjithë të tjerët. U konsumuan të gjitha akuzat këtu duket ndjenja e përgjegjësisë ndaj raportit dhe dhe kundër akuzat tashmë të njohura dhe të ndaj detyrës që kemi për të pasqyruar gjithë ato dëgjuara shumë e shumë herë. vërejtje dhe sugjerime që vinë nga ky raport. Pyetja shtrohet shumë natyrshëm dhe shumë Dhe së fundi, flasim për një proces shumë të thjesht nga ky debat që ka rrezik dhe unë besoj se rëndësishëm dhe jetik për Shqipërinë siç është do të përfundojë shterpë: Çfarë fitoi dhe fiton procesi integrimi, marrëveshja e stabilizim–asociimit. Kemi i integrimit evropian të Shqipërisë? Unë besoj se krijuar dhe firmosur një koalicion për integrim. A ka
1053 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
temë më të rëndësishme sesa integrimi i konflikt interesi dhe ai, për hir të së vërtetës, i Shqipërisë, sesa raporti i Komisionit Evropian për përkiste aleancës së majtë polake. integrimin e Shqipërisë dhe nuk gjendet kohë që ky Së treti, propozova që të ngremë një komision koalicion të mblidhet, të diskutojë për këtë raport, parlamentar për nepotizmin në administratë dhe të dalë me një qëndrim të përbashkët? Por përpara kritikova nepotizmin. se të vijmë këtu duhet të mblidhemi si koalicion, Së katërti, kërkova largimin e të gjithë familjarëve duhet të mblidhemi në institucionet që kemi krijuar të qeveritarëve nga prokurimet. dhe të paraqesim bashkërisht një projektrezolutë Së pesti, propozova që të ndalohen prokurimet dhe të mos paraqitet projektrezoluta vetëm nga Grupi publike. Propozova ngritjen e Gjykatës së Llogarive. Parlamentar i Partisë Socialiste, por ta paraqisnim Propozova mbylljen e magazinave doganore të të gjithë së bashku si koalicion, sepse kështu do të qeveritarëve si vrima të zeza të kontrabandës. kishit marrë dhe vërejtjet, dhe propozimet që mund Pra, unë bëra një tufë propozimesh këtu. të kemi për projektrezolutën, e cila për mendimin Natyrisht, ju i quani akuza. Dy vjet më parë Fatos tim ka nevojë të redaktohet, ka nevojë të rishikohet, Nano ka pasur shoqërinë Nano Travel dhe Nano sepse është mjaft e përciptë. Copter-in. Ai ka kërkuar dhe ka në zyrat e tij Pra, ne duhet t’i japim këtij debati atë frymë privatizimin e Pallatit të Kulturës, privatizimin e dhe duhet të diskutojmë dhe të bashkëpunojmë Piramidës, privatizimin e stadiumit “Dinamo”. Çfarë vërtetë që dhe të tjerët të na respektojnë. Por kur më thua ti mua si opozitë, që të hesht para tij? ata shikojnë që ne po i nxjerrim sytë njëri–tjetrit, të Është e vërtetë që ai ka shtypur Petrit Ismailin dhe jeni të sigurt që nuk do të na duan më shumë, por ka bllokuar çështjen. Është e vërtetë që në linjën do të na përqeshin më shumë. Dhe mos harroni që Nano Travel janë kapur 4 herë ngarkesa droge. Unë në korridoret e institucioneve evropiane shpeshherë më duket se kam qenë shumë konkret dhe korrekt. politika shqiptare është bërë objekt jo debati, por Prandaj, i nderuar koleg, ku për hir të së vërtetës objekt humori. Prandaj, për të mos e kthyer politikën përpiqesh të mbash një objektivitet këtu, më dëgjo shqiptare tërësisht në objekt humori dhe për të mos dhe mua me objektivitet dhe jo me veshët e këtyre e e humbur as ndjesinë e humorit në korridoret e zyrave veqilëve të Qeverisë të cilët janë të lidhur me njëri –tjetrin dhe institucioneve evropiane, do t’ju lutesha edhe me një mijë fije krimi. në emrin tim personal si koleg që të paktën nga kjo Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Aleksandër seancë sonte të prodhonim një dokument Garuli. minimalisht konsensual, për hir të kësaj çështjeje Aleksandër Garuli – Falemnderit, zoti Kryetar! që mbështesim të gjithë, për të cilën jemi të Dëshiroj të theksoj që në fillim se teksa lexon orientuar të gjithë dhe për të cilën duhet të punojmë raportin e Komisionit Evropian, ndihesh ngushtë në të gjithë së bashku. qenien tënde si shqiptar. Ndihesh padrejtësisht i fyer Falemnderit! dhe kjo për shkak se ata që na përfaqësojnë po e Servet Pëllumbi - Falemnderit! rrënojnë së tepërmi imazhin tonë. Konstatimet e Dy minuta replikë nga zoti Berisha. raportit janë realiteti ynë i përditshëm të cilin ne e Sali Berisha – I nderuar zoti Milo! përjetojmë më tërë peshën e së keqes që mbart, Më vjen keq që duhet të theksoj se ju opozitën por kur ky realitet të vjen i evidentuar nga Evropa e dëgjoni vetëm me veshët e Qeverisë. drejt së cilës synon të shkosh bindesh dhe një herë Në fjalën time unë theksova se duhet të heqim se me socialistët në pushtet portat e Evropës janë kolektivisht imunitetin dhe në rast se e ke lexuar të mbyllura për Shqipërinë. Nga përfaqësues të raportin e Bashkimit Evropian, raporti kërkon maxhorancës këtu u përmendën hapa pozitivë të kufizimin e personave me imunitet në Shqipëri dhe Qeverisë në procesin e stabilizim–asociimit. Nëse interpretimin e imunitetit në mënyrë korrekte do të ishin të mirëqena këto hapa pozitivë, pas kësaj perëndimore, domethënë nuk ka imunitet për krimin çdo shqiptar ka të drejtë të pyesë: çfarë përfituam e zakonshëm. nga këto hapa? A kemi sot më shumë të drejta se Së dyti, kërkova largimin nga detyra të të gjithë deri dje? A jemi sot më të lirë në Evropë? A kemi më zyrtarëve dhe ministrave të cilët kanë konflikt interesi shumë dinjitet? Këto pyetje duhet të përbëjnë me postin që mbajnë. Unë po u kujtoj këtu se dje problematikën dhe detyrimin kryesor të Qeverisë në Kryeministri i Polonisë dha dorëheqjen dje vetëm rrugën drejt Evropës. për faktin se dy ministra të tij ishin në detyrë me Shqiptarët duhet të shohin përmirësim në
1054 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
realizimin e të drejtave të tyre pas çdo hapi drejt Makbule Çeço – Falemnderit! Evropës. Në të kundërt, ata nuk do të ndihen të Fjalën e ka zoti Xhafa. motivuar për të kontribuar në këtë proces. Aktualisht, Fatmir Xhafaj – E nderuar zonja drejtuese e Qeveria nuk ka mundur të reflektojë fazat e integrimit seancës! në interesa të drejtpërdrejta të shtetasve, duke e Të nderuar kolegë deputetë! transformuar këtë proces të rëndësishëm në një Meriton të vlerësohet dhe të mirëpritet çdo veprim abstrakt dhe onorifik. Shqiptarët nuk kanë iniciativë parlamentare për çështje të rëndësishme përfituar asgjë konkrete nga ato hapa në procesin e kombëtare, siç është procesi i integrimit evropian, stabilizim–asociimit që deklaron Qeveria në rrugën një mundësi që ndër të tjera i shërben ngritjes së drejt Evropës. Përkundrazi, ata sot ndjehen më larg Parlamentit në rolin që i takon. saj dhe të braktisur në fatin e tyre, jo vetëm nga Do të dëshiroja që dhe kërkesa për mocion me Evropa, por dhe nga Qeveria e tyre. debat, për çështjen e integrimit të vendit, të shërbejë Është e vërtetë që ne jemi një vend që kemi për të nxjerrë në pah të gjitha anët e këtij procesi, nevojë për Evropën, por kjo nuk do të thotë që por mesa duket do të jetë zhurma e radhës për një qeveritarët tanë duhet të heshtin kur ne na shkelen çështje që nëse ka një gjë që e dëmton janë pikërisht të drejtat tona si evropianë. Qeveritarët tanë duhet fjalët e tepërta kundrejt nevojës për strategji dhe të ngrenë zërin e protestës kur qindra e mijërave kontribute të përbashkëta në funksion të synimit shqiptarëve u mohohen të drejtat e sanksionuara për një integrim sa më të shpejtë të vendit. Ne e me konventa evropiane. Qeveritarët nuk duhet të njohim dhe e vlerësojmë sfidën e çështjeve të struken si servilë të trembur kur djemtë tanë drejtësisë, gjë që ka qenë dhe mbetet pjesë diskriminohen, keqtrajtohen dhe vriten nga të huajt. thelbësore e nismave, angazhimeve dhe e Shteti ynë nuk duhet të lejojë që shqiptarët të dokumenteve të përbashkëta, Shqipëri–Bashkimi trajtohen në mënyrë fyese. Pa realizimin e këtyre Evropian. të drejtave minimale për shqiptarët, për çfarë hapash Ky ishte dhe fokusi i takimit të tetë të Task drejt Evropës mund të deklarohet Qeveria? Ky lloj Forcë, grupi konsultativ Shqipëri – BE, të zhvilluar trajtimi i shqiptarëve drejt dyerve të Evropës nuk në Tiranë më 23 prill. ngjason aspak me integrimin dhe kjo për paaftësi Dëshiroj të deklaroj se siç është bërë publike të Qeverisë. Çdo hap drejt Evropës duhet të jetë një nga vetë përfaqësuesit e BE-së edhe në komunikatën hap që realizon të drejtat tona si evropianë. Në duhet zyrtare të tyre, në këtë takim nuk pati vetëm vërejtje të bëhemi pjesë e Evropës me fizionominë dhe dhe kritika, por po aq dhe vlerësime. Nga dinjitetin tonë. Integrimi në Evropë nuk do të thotë negociatorët e BE–së dhe nga vetë zoti Prive u servilizëm, nënshtrim dhe humbje dinjiteti. Parë nga shprehën zyrtarisht vlerësime pozitive për iniciativat ky vështrim rezulton se Qeveria jonë jo vetëm që ligjvënëse, si dhe u vlerësuan reformat që po nuk ka bërë hapa të dukshëm drejt integrimit, por ndërmerren në fushën e drejtësisë. Vlerësimet ç’është më e rëndësishmja e ka konceptuar gabim ndërkombëtare duhet të shërbejnë për të gjithë ne këtë proces. Për Qeverinë tonë integrimi po si një shtysë më shumë për të ecur përpara më konceptohet vetëm si një proces për kredon e saj këtë proces kombëtar integrues, brenda të cilit politike dhe jo si një proces në interes të shqiptarëve. demagogjia partiake e shprehur në faqe mediash Në mjaft raste, për hir të kredibiliteteve politike pak të vëmendshme bie në nivele aspak të denja, personale, janë mohuar dhe cenuar të drejtat e teksa mundohet të shtyjë pa vend pasione pa krye shqiptarëve, deri aty sa të krijohet përshtypja se në ndaj reformave që po realizohen. Edhe pse realiteti Evropë tenton të integrohet Qeveria dhe jo Shqipëria. i sotëm nuk mund të krahasohet me realitetin e pak Dhe ai që është më e rëndësishmi, shqiptari i viteve më parë, përballja me nevojën e reformimit të thjeshtë, për çudi, mbetet jashtë vëmendjes i sistemit të drejtësisë dhe gjyqësorit përbën një nga braktisur nga shteti i tij dhe sigurisht pas kësaj i sfidat e rëndësishme dhe të vështira, pa cenuar braktisur dhe nga Evropa. Ky konceptim i gabuar i kompetencat dhe përgjegjësitë që i takojnë Qeverisë për procesin e stabilizim–asociimit është drejtpërdrejt një pushteti të pavarur siç është një pengesë e madhe në rrugën tonë drejt Evropës. gjyqësori. Me këtë lloj qeverie dyert e Evropës i ngjasojnë Qeveria ka njohur detyrimet që i takojnë asaj ylberit. Kur neve i afrohemi një hap Evropa na për situatën e derisotme. Njëkohësisht, Qeveria ka largohet dy hapa më tej. shprehur vullnet për të realizuar politika dhe aksione
1055 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ligjore sistematike më konkrete dhe efektive, për faktorët e shoqërisë shqiptare. Objektivisht zbatimi përmirësimin sa më të shpejtë të bazës ligjore, praktik po sipas standardeve evropiane të dhënies infrastrukturës, burimeve njerëzore dhe materiale, së drejtësisë, është një proces i gjatë, i vështirë që bashkërendimin ndërinstitucional, si dhe ka për kundërshtarë një traditë jo të mirë, përqasjen bashkëpunimin ndërkombëtar në fushën e drejtësisë. thellësisht të politizuar të problemeve, si dhe praninë Mes objektivave prioritare thelbësori mbetet një, që e elementëve korruptivë. Jemi të ndërgjegjshëm për është rritja e efektivitetit të veprimit të organeve të nevojën që ekziston për përmirësime dhe kemi sistemit të drejtësisë dhe agjencive të tjera zbatuese angazhimin e nevojshëm për t’u përballur me të ligjit në parandalimin kundër fenomeneve të krimit seriozitetin që kërkon kjo sfidë komplekse. Me të organizuar, trafiqeve, terrorizmit, pastrimit të nismën ligjore të Ministrit të Drejtësisë, gjatë vitit të produkteve të krimit dhe korrupsionit. kaluar Këshilli i Lartë i Drejtësisë ka marrë shtatë Vetëm në vitin 2003 janë miratuar disa projektligje masa disiplinore për gjyqtarë të ndryshëm. që kanë të bëjnë me ndryshime të rëndësishme në Në tremujorin e parë të këtij viti janë larguar dy Kodin Penal, Kodin e Procedurës Penale, si dhe në gjyqtarë dhe ka filluar procedimi disiplinor dhe për disa ligje të tjera të veçanta. shtatë gjyqtarë të tjerë, vlerësimi i të cilëve konform Amendamentet e miratuara para pak kohësh nga ligjit do të bëhet së afërmi në mbledhjen e radhës Kuvendi kanë të bëjnë, gjithashtu, me zgjerimin dhe së Këshillit të Lartë të Drejtësisë. Veçmas dhe përdorimin më të mirë të mjeteve speciale të hetimit. paralelisht me këtë sistem masash, ne po bëjmë Në të njëjtën kohë ligji “Për mbrojtjen e dëshmitarëve përpjekje për rritjen profesionale të juristëve, rritjen dhe të bashkëpunëtorëve të drejtësisë” do të e transparencës dhe tërheqjen e kontributeve të plotësohet brenda një kufiri kohor prej disa muajsh shoqërisë civile. Ne kemi ftuar në vijimësi çdo të me akte nënligjore dhe masa administrative, që do interesuar që pretendon problematika në cilësinë e ta plotësojnë dhe kompletojnë reagimin dhe dhënies së drejtësisë, të kërkojë vënien në lëvizje implementimin e tij në praktikë. të strukturave të caktuara shtetërore, për të siguruar Është, gjithashtu, në proces një paketë ligjore funksionimin korrekt të çdo hallke të shtetit të së komplekse dhe voluminoze për parandalimin dhe drejtës përballë qytetarëve të tij. goditjen e veprimtarisë kriminale të pastrimit të Të nderuar kolegë deputetë, raportin e fundit të parave dhe produkteve që rrjedhin nga veprimtaritë BE-së e shohim në tërësinë e tij si një dokument kriminale, krimi i organizuar, trafiqet, terrorizmi dhe realist. Vlerësimet e parashtruara në fushën e financimet e tij, goditja e korrupsionit etj. drejtësisë i konsiderojmë si një përmbledhje të Po kështu, në procesin e përqasjes me përvojën problematikave që ne së bashku i kemi identifikuar. evropiane, për një kategori veprash penale të rënda, Ne çmojmë veçanërisht rekomandimet e dokumentit janë parashikuar si dënime kryesore krahas dënimit të partneritetit evropian dhe jemi të angazhuar t’i me heqje lirie dhe dënimi me gjobë, si dhe masa shndërrojmë ato në prioritete të punës sonë dhe sekuestrimi dhe konfiskimi i të gjitha të ardhurave ç’është më kryesorja, në plane veprimi dhe masa që burojnë nga aktiviteti kriminal ose që lidhen me konkrete dhe të matshme në strukturat qeverisëse kryerjen e aktivitetit kriminal. Masa të tilla rrudhin nga publiku dhe partnerët që na asistojnë e mundësitë e subjektivitetit të prokurorit dhe gjyqtarit, monitorojnë. Për ta bërë më të pranishëm dhe më por dhe krijojnë një element të rëndësishëm më efektiv këtë proces monitorimi, i kam kërkuar shumë në barrikadën që kërkojnë të ngrijnë përballë misionit të BE–së që në fund të muajit qershor të krimit për t’u hequr atyre pasurinë e paligjshme, zhvillohet një takim tjetër ndërmjet nesh, për të mjetet ekonomike që rezultojnë të jenë vendimtare monitoruar ecurinë e masave të përcaktuara me përballjen ndërmjet shtetit dhe krimit të bashkërisht dhe për të ndihmuar që ritmet tona të organizuar. Zbatimi më mirë në praktikë i ligjit, jenë më të shpejta dhe më të qëndrueshme. Ritmet barazia e të gjithëve para tij, respektimi detyrues e deritanishme më bëjnë optimist dhe shtyhem të nga cilido i ligjit, përbëjnë çështjet ku ne jemi mendoj se përfundimi me sukses i bisedimeve dhe fokusuar, ku kemi kërkuar më shumë angazhim të nënshkrimi i marrëveshjes së stabilizim–asociimit strukturave tona, por dhe asistencë nga partnerët me BE-në nuk do të jetë një etapë e largët dhe nga tanë. E theksoj këtë sepse, pikërisht këtu, sistemi ana tjetër krejt e merituar në këtë proces vijues. ynë shfaq defektet e tij. Pikërisht këtu ka nevojë Për të qenë më korrekt me vetveten, dëshiroj të them për ndërhyrje jo vetëm nga shoqëria, por nga të gjithë se nuk bëj pjesë tek ata që shohin orën e dorës për
1056 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të parë se kur do të mbërrijë vagoni ynë që do t’i objektivave në kuadër të reformave dhe strategjive bashkëngjitet trenit të Evropës. Personalisht nuk sektoriale mbetet një prioritet i shkallës së parë, i më shqetëson më shumë koha, sesa fakti që traseja cili përbën boshtin e qeverisjes socialiste. Në këtë e trenit të jetë me bazamente të shëndosha. Më kuadër, do të dëshiroja që lufta kundër korrupsionit, shqetëson akoma më shumë fakti se dhe për atë këtij sindromi të rrezikshëm për demokracinë, ç’ka është ndërtuar si vepër e të gjithë shqiptarëve mbetet një nga përpjekjet konstante dhe prioritet gjendet gjithmonë dikush, po nga ne shqiptarët, që absolut i Qeverisë, parë kjo si një nga aspektet kyçe vjedh gozhdët ose ç’monton traversat ose, më keq në procesin e stabilizim–asociimit. akoma, ka dhe shqiptarë paksa të marrë që vrapojnë Është fakt i pamohueshëm që raporti përmend t’i dalin trenit përpara, ta pengojnë e t’i fryjnë në se në këtë drejtim janë bërë përmirësime të vesh trenistëve për pasigurinë e trasesë së ndjeshme, ashtu sikundër thekson se në këtë drejtim përbashkët evropiane të shqiptarëve. Jam i sigurt priten rezultate konkrete dhe të prekshme. Duke u se do të kishim një tablo tjetër nëse vullneti pozitiv ndalur në këto probleme është e nevojshme të për një trase të qëndrueshme shqiptare drejt Evropës theksohet se ne trashëguam nga qeverisja e do të na kthjellonte më mirë të gjithëve, edhe opozitës së sotme jo vetëm fenomenin e çmontuesit e traversave dhe rrotave, dhe veçanërisht korrupsionit, por dhe një vakum të tërë në aspektin të marrët që duan të na gozhdojnë me gozhda të ligjor dhe strukturor për luftën ndaj tij. ndryshkura. Nëse nuk do të ngatërroheshim kaq Më lejoni të përmend se gjatë vitit 2003, në shumë me veten do të kishte më pak probleme në zbatim të vendimit përkatës të Këshillit të Ministrave këtë vend dhe më pak dhimbje koke e thashetheme për planin e veprimit për parandalimin dhe luftën të bezdisura për partnerët tanë të nderuar evropianë. kundër korrupsionit, janë ndërmarrë hapa të Reformat që çojnë vendin përpara ka nevojë për rëndësishëm në kuadër e hartimit të një pakete ekspertizën konkrete të opozitës më shumë, sesa ligjore antikorrupsion, të cilat kanë synuar forcimin për nihilizmin permanent dhe tendencën për të e masave parandaluese dhe përafrimin me zhbërë çdo gjë që ngrihet dhe funksionon. Ju ftoj standardet evropiane. Masa të rëndësishme në sinqerisht që të mos lejojmë që inati partiak të kuadër të një plani veprimi janë për auditimin e errësojë perspektivat e integrimit, kësaj aspirate brendshëm dhe sektorin publik, ndryshime në Kodin historike dhe kombëtare, që nuk meriton të përdoret Penal dhe Kodin e Procedurës Penale, ligji për si armë politike, efektet e së cilës në të kundërt, deklarimin dhe kontrollin e pasurive, për organizimin shoqëria shqiptare do të vijojë t’i ndjejë në efektin e dhe funksionimin e gjykatave për krime të rënda, bumerangut. për mbrojtjen e konkurrencës, për rregullat e etikës Falemnderit! në administratën publike dhe kështu me radhë. Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Xhafa! Plotësimi dhe forcimi i sanksioneve penale kundër Fjalën e ka zoti Bello. korrupsionit përbën bazën e një pakete ligjore të Marko Bello – Të nderuar deputetë! rëndësishme, e cila është duke u hartuar nga grupet Pavarësisht nga sa foli opozita në këtë sallë, e punës dhe që janë ngritur për këtë qëllim, të cilat Qeveria Shqiptare i ka përkthyer idealet dhe do të jenë një hap cilësor drejt harmonizimit të aspiratat e shoqërisë shqiptare për integrim në legjislacionit tonë me detyrimet ndërkombëtare. Në angazhim dhe në nisma konkrete. Nëpërmjet këtë kuadër, nisma për hartimin e ligjit për vullnetit të saj politik i kam materializuar në reforma thjeshtimin e procedurave dhe kritereve për shërbime institucionale dhe demokratike, të cilat në vetvete publike, sipas parimit të një sporteli unik, është një përbëjnë shtratin mbi të cilën ngrihen dhe kritikat të ndërmarrje e rëndësishme, rezultati i pritshëm i së raportit vjetor të stabilizim–asociimit. Është cilës do të jetë thjeshtëzimi dhe standardizimi i esenciale të theksojmë se pa këto reforma të thella shërbimeve që i ofron administrata publikut. Rishikimi strukturore dhe ligjore të cilat janë reflektuar dhe i kuadrit ligjor për konfliktin e interesave është një përmendur në raport, nuk mund të flitej për përparime nismë tjetër ambicioze e Qeverisë për të dhënë dhe për nevojën e ndryshimeve radikale, nuk do të kontribute të qenësishme, të cilat do t’i japin një flitej për plotësim të boshllëqeve që ekzistojnë dhe dimension të ri parandalimit dhe luftës kundër për të cilat ne jemi të ndërgjegjshëm, por për korrupsionit. Si shprehje e këtij angazhimi dhe ndërmarrje reformash shumë dimensionale. Në këtë vullneti politik për të disiplinuar jetën politike me kuptim progresi dhe rritja e tempit në plotësimin e normat dhe standardet etike është dhe hartimi i ligjit
1057 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mbi financimin e partive politike dhe fushatave dhe që tregon se sa herë nuk është në Qeveri, vepron zgjedhore, që do të përbëjnë një shembull konkret sikur të ishte në opozitë. të transparencës së kërkuar nga opinioni dhe Falemnderit! shoqëria shqiptare ndaj klasës së tyre politike. Arritje Makbule Çeço - Falemnderit! mjaft të rëndësishme janë shënuar në luftën kundër Dy minuta replikë nga zoti Berisha trafikut të qenieve njerëzore. Është fakt i Sali Berisha – Të nderuar zotërinj! pamohueshëm se nga një vend kryesor tranzitimi Mua më duhet të theksoj dhe një herë se po e dhe trafikimi qeniesh njerëzore me masat e marra faktoni që jeni një qeveri e klonuar. Së pari. nga qeveria e maxhorancës socialiste, të Së dyti, zoti Bello, dua të theksoj se asnjë gjë materializuara në planin e veprimit 2003–2004, të pa faktuar nuk kam deklaruar në këtë sallë. Të aktualisht Shqipëria nuk rezulton në hartën e rrugëve garantoj se në një ligj do të bashkëpunoj totalisht, kryesore të tranzitimit të vendeve që të gjenerojnë por ju ftoj së bashku që atë që quhet antimafia ta trafik. Pa dashur të ndalem në masat e marra në quajmë ligji “antinano” dhe do ta votojmë bashkërisht. këtë drejtim, do të doja të theksoja vetëm faktin se Ai është ligji “antinano”. gjatë muajit shkurt u hartua një raport voluminoz, i Së treti, është hipokrizi, sepse ke qenë në një cili i është dërguar Departamentit të Shtetit të debat televiziv me një grup personash, ku ka Shteteve të Bashkuara të Amerikës si kontribut i ndërhyrë dhe Ilir Meta. Sapo ka mbaruar debati, ke Qeverisë Shqiptare për raportin vjetor të vlerësimit deklaruar se je 100% me Ilir Metën. I ke deklaruar për situatën e trafikut të qenieve njerëzore, i cili do atyre që kanë qenë aty dhe unë t’i sjell me të publikohet nga ky departament në muajin qershor. dëshmitarë. Qëllimi dhe ambicia jonë është kalimi i Shqipërisë Makbule Çeço – Zoti Milo, do të bëni replikë? nga grupi i dytë në grupin e parë të vendeve që Urdhëro. luftojnë trafiqet e paligjshme. Paskal Milo – Nuk e kam zakon që të bëj Të nderuar kolegë deputetë, ky debat nuk duhet replika, sepse nuk besoj se më keni parë ndonjëherë të shërbejë për të përbaltur ose për të fituar kapital në këtë podium për të bërë replika. politik, por për të gjykuar me realizëm dhe Por, qoftë zoti Bello, qoftë dhe ndonjë tjetër këtu mendjethellësi atë ç’ka duhet bërë më mirë, më në këtë sallë që mund të ndajë mendimet me të, po shpejt dhe më saktë. Procesi i integrimit është një i them që është më mirë që vërejtjet dhe sugjerimet sfidë e hapur për të gjithë ne, si për maxhorancën t’i bëjë një mik që të do dhe një partner që është dhe opozitën, sepse rruga e gjatë, e vështirë drejt real, sesa një pseudopartner dhe demagog të të tij nuk mund të realizohet nëpërmjet ngritjes së fërkojë krahët. Është më mirë që t’i diskutojmë barrikadave të sulmit, por të vetë ndërgjegjësimit se gjërat midis nesh dhe qofshin këto dhe të hidhura, së bashku ajo mund të bëhet më shpejt dhe më sesa të lëpihesh pas pushtetit dhe të ngrihesh në mirë në interes të Shqipërisë dhe shqiptarëve. Të mënyrë artificiale në pushtet. vjen keq që fjalës së kryetarit të maxhorancës dhe Falemnderit! ftesës së hapur për liderin e opozitës ai u përgjigj Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Fejzollari. me akuza fyerje, shpifje dhe mllefe. Dorës së Ethem Fejzollari – E nderuar zonja pajtimit, bashkëpunimit dhe dialogut për hir të nënkryetare! interesave të vendit dhe të ardhmes së tij evropiane Të nderuar kolegë! zoti Berisha iu përgjigj me breshëri fyerjesh dhe Ky Parlament edhe pse në përbërje të të cilit ka akuzash. disa grupe parlamentare duhet pranuar se përgjatë Zotërinj të opozitës, me qëndrimin refraktar që gjithë kësaj legjislature ka qenë dominuar nga ju po mbani më kujtoni për fat të keq koalicionin protagonizmi antagonist i dy forcave kryesore serb i cili nuk do të bashkëpunojë me shqiptarët e politike, PS dhe PD. Po të nisesh nga opinionet që Kosovës. Me ta ose jo, Holkeri ka thënë se Kosova vijnë në këtë sallë, ku trajtohen probleme të do të integrohet në Evropë. ndryshme të jetës politike ekonomike dhe sociale, Me ju ose pa ju Shqipëria do të anëtarësohet si duket se nga një jemi bërë me dy Shqipëri, dy në NATO, ashtu dhe në Bashkimin Evropian. Po kombe shqiptarësh që jetojnë në realitete krejtësisht kështu, do të doja të shprehja shqetësimin tim për të ndryshme. Në realitetin e parë mbizotëron ngjyra kolegun Milo, i cili është një aleat i koalicionit tonë. e florinjtë. Në çdo moment duket se u thuhet Personalisht më zhgënjeu për qëndrimin që mbajti shqiptarëve se janë duke jetuar në botën e çudirave.
1058 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Këtij realiteti i mungon vetëm slogani i vjetër mandat legjislativ. Historinë për ditët tona do ta bëjnë komunist: “Nga fitorja në fitore”. brezat që vijnë pas nesh dhe do të jetë një turp për Nga ana tjetër qëndron realiteti gri dhe i zymtë, të gjithë ne nëse ata breza shqiptarësh do të na një Shqipëri plot probleme, një jetë pa perspektivë, dënojnë si politikanët që dogjën shanset që iu ofruan ku shqiptarët si zgjidhje të vetme shohin braktisjen Shqipërisë. Ajo që na kërkohet prej institucioneve e vendit dhe emigrimin me rrugët ose të paligjshme ndërkombëtare dhe prej gjithë shqiptarëve është që drejt vendeve të Bashkimit Evropian ose dhe më të tregojmë vullnet politik prej politikanësh të larg në kërkim të normalitetit. Duket se për ndershëm dhe qytetarë. Le të tregojmë se jo vetëm shqiptarët që e nisën ditën e tyre të parë në duam që ta integrojmë Shqipërinë në Evropë, por demokraci me thirrjen se e duam Shqipërinë si gjithë jemi dhe të aftë që ta realizojmë atë. Le t’u tregojmë Evropa, kjo dëshirë e tyre në çdo ditë që ikën u shqiptarëve se e kemi merituar votën e tyre dhe bëhet më e largët e më e vështirë për t’u realizuar. besimin që na kanë dhënë. Në të kundërt, zgjedhjet Për fatin e keq të të gjithëve, ky realitet i dytë është e ardhshme do të jetë një shprehje e shpërfilljes më i afërt se realiteti i vërtetë shqiptar. qytetarë që do të manifestohet me një Në fillim të çdo fushate bëjmë premtime dhe mospjesëmarrje masive. marrim angazhime para elektoratit që i kërkojmë Të nderuar kolegë, jemi përpara një palë votën, premtime që fillojnë nga më të voglat dhe më zgjedhjesh që do të jenë provimi më i madh për të parëndësishmet, deri tek ato që janë jetike për politikën shqiptare. Rezultati i tij varet vetëm nga ne. fatet e tyre. Premtimi që u kemi bërë shqiptarëve Falemnderit! për t’i integruar në Bashkimin Evropian është Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Xhuveli. ndoshta më kryesori dhe më seriozi duke parë hapat Lufter Xhuveli – Zonja drejtuese e seancës, prej gaforreje që po bën Shqipëria drejt këtij Zotërinj deputetë, integrimi. Shpesh dal në përfundimin e hidhur se Diskutimi i sotëm për integrimin evropian në ndoshta ka politikanët, që fatkeqësisht kanë në dorë Kuvend është i një rëndësie të veçantë. Raporti i ecurinë e këtij procesi, që nuk janë të interesuar stabilizimit dhe asociimit i Bashkimit Evropian na për integrimin e Shqipërisë, sepse integrim nuk do jep mundësinë të analizojmë në mënyrë sa më të thotë vetëm lëvizje e lirë e qytetarëve. Në radhë realiste, serioze dhe të hollësishme ecurinë e të parë, integrim do të thotë forcim i një shteti ligjor, procesit kompleks dhe të vështirë të integrimit dhe forcim të doganave strukturave, tatimeve, prishje të në mënyrë të veçantë shkallën e realizimit dhe ritmin monopoleve, luftës kundër korrupsioneve dhe e reformave të parashikuara. Si përfaqësues i Partisë trafiqeve. Ndërsa heshturazi kemi pranuar se kemi Agrare Ambientaliste do të theksoja që në fillim se politikanë të lidhur me botën e krimit, korrupsionit, raporti i Bashkimit Evropian me konstatimet frymën politikanë që kontrollojnë trafiqe të paligjshme ose kritike, konkluzionet dhe rekomandimet e tij e që zotërojnë monopole dhe biznese të ndryshme konsideroj realist, nxitës dhe konstruktiv, ashtu siç që shkojnë deri në përplasje interesash, të shprehura dëshiroj të theksoj se për periudhën raportuese ka këtë herë dukshëm, dhe herë në mënyrë diplomatike dhe realizime të rëndësishme. me rezoluta të ndryshme të organizmave Më vjen keq të theksojë që në krye të fjalës se ndërkombëtare. dhe diskutimi i kësaj radhe në Kuvend është futur Atëherë, logjika e thjeshtë të çon në përfundimin në një rrjedhë të papërshtatshme. Çështjet po se janë pikërisht këto pika që politikanëve nuk u diskutohen kryesisht mbi bazë emocionale, duke intereson dhe e pengojnë procesin e integrimit qëndruar kryesisht në planin propagandistik dhe me evropian. imazhe bardh e zi. Po të vazhdojmë në këtë rrugë, Unë si përfaqësues i një partie, një nga partitë kur njëra palë shikon vetëm me syze të errëta dhe më të vjetra në Shqipëri, që në mënyrë shumë të nuk gjen forcë që të pranojë qoftë dhe një minimum çuditshme nuk e kanë mundësinë që të jetë hapash pozitivë të hedhur në proces integrimi, ajo protagoniste në jetën politike shqiptare, nuk mund ç’ka është bërë është produkt i gjithë shoqërisë të marr përsipër zhbllokimin e kësaj situate. Ajo që shqiptare dhe i aktorëve të saj kryesorë dhe nuk mund të bëjë unë, është thirrja që u bëj të gjithëve meriton të mohohet, por kjo nuk përligj që nga ana për t’u bërë më të përgjegjshëm për situatën në të tjetër të mos shohim me sy kritik veprimtarinë tonë cilën ndodhemi. Historia e Shqipërisë nuk bëhet as dhe rezultatet që rrjedhin prej saj. Ne nuk mund të për dy as për tri dhe as për katër vjet që zgjat një sillemi sikur çdo gjë shkon mirë dhe nuk ka pse të
1059 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ndjehemi përgjegjës. Po të vazhdojmë kështu i bëjmë është një nga sektorët më të mbështetur. Po ne si një shërbim të keq perspektivës së integrimit, e trajtojmë këtë çështje? Në vend që të rriten zgjedhësve tanë që na kanë sjellë me votën e tyre investimet e buxhetit për bujqësinë, në vitin 2004 në këtë Parlament dhe gjithë vendit. Në bazë të janë më të vogla se ato të dy-tri viteve të shkuara. Këshillit të Evropës të Kopenhagenit të vitit 1993, i Kemi propozuar që para disa vitesh që çmimi i pasuar nga Këshilli i Madridit i vitit 1995, tre janë karburanteve për punimet bujqësore të ulen. Me këtë kriteret që duhet të integrohen në Bashkimin politikë Buxheti i Shteti vërtet do të nxirrte 10 milionë Evropian: kriteri politik, kriteri ekonomik dhe dollarë në vit, por nga ana tjetër prodhimi bujqësor përafrimi i legjislacionit me Bashkimin Evropian dhe do të rritej, siç është kalkuluar nga ekspertët zbatimi i tij. Ecja e shpejtë ose frenimi i reformave përkatës, me jo më pak se me 100 milionë dollarë në fushat politike, ekonomike ose të legjislacionit në vit, pra ja vlen barra qeranë. Kjo politikë vërtetë është dhe mbetet atributi i strukturave politike është pranuar, por po ecet shumë ngadalë dhe vetëm ekzekutive dhe ligjvënëse të shoqërisë shqiptare dhe në këtë vit për tre rrethe është parashikuar që të në radhë të parë, të klasës politike në Shqipëri. Në eksperimentohet në formën e projektit pilot. Edhe raportin e Bashkimit Evropian theksohet se reformat sot çmimi i karburantëve për bujqësinë në Itali dhe në Shqipëri gjatë 12 muajve të kaluar kanë qenë të Greqi është më i ulët se në Shqipëri, kur të ardhurat kufizuara. Klima politike nuk ka lejuar kryerjen e e fshatarësisë në Shqipëri janë disa herë më të ulta reformave të thella dhe nuk mund të ndodhte ndryshe se në vendet që përmenda. Të njëjtën gjë do të kur qeveritë ndërrohen njëra pas tjetrës brenda një thosha edhe për nevojën e zgjerimit më të shpejtë mandati qeverisës. Ato çështje që ideohen nga të kreditimit për nxitjen e prodhimit në sektorët e qeveria paraardhëse, harrohen, ndryshohen nga bujqësisë, industrisë ushqimore dhe drejtime të qeveria pasardhëse. Nuk mund të ndodhë ndryshe tjera. Mjedisi është një nga sektorët për të cilët kur Parlamenti, i cili ka për funksion t’u hapë rrugë raporti i Bashkimit Evropian tërheq vëmendjen në reformave duke diskutuar e miratuar ligjet përkatëse, mënyrë të veçantë. për gati një vit punon me gjysmën e kohës së punës Por, ndërsa janë hedhur hapa të mirë përpara se pjesën tjetër ka qenë i bllokuar nga për hartimin e kuadrit ligjor dhe përafrimin e tij me mosmarrëveshjet, nga konfliktet pozitë – opozitë dhe legjislacionin evropian, ndjehet nevoja për një diskutimet shterpë në seancat plenare për miratimin mbështetje akoma më të madhe të sektorit të e rendit të ditës edhe për të ashtuquajturat çështje mjedisit, si me veprime parandaluese, ashtu dhe për procedurë. Klima politike do të vazhdojë të për rehabilitimin e zonave të ndotura, për shtimin mbetet konfliktuale edhe me pasoja negative, për dhe rehabilitimin e sipërfaqeve të gjelbëruara, për aq kohë sa opozita e këtij Parlamenti braktis në pakësimin e ndotjeve mbi mjedis, dhe kjo, kuptohet, gati 30% të seancave plenare, bllokon dhe nuk lejon kërkon një mbështetje më të madhe financiare dhe funksionimin normal të tyre. të gjithanshme nga ana e të gjithë strukturave Siç dihet, ka një sërë arritjesh në fushën shtetërore dhe legjislative. ekonomike dhe kryesisht në atë makroekonomike, Përveç plotësimit të mëtejshëm të kuadrit ligjor, por të mos harrojmë se në raport theksohet se zbatimi i legjislacionit është një nga çështjet më të qëndrueshmëria afatmesme e rritjes ekonomike dhe mprehta. Po marr vetëm një shembull, atë të aftësitë e vendit për zbutjen e varfërisë po vihen në ndërtimeve pa leje. Unë e mbështes atë tog masash rrezik. Ekonomia shqiptare vazhdon të mbetet në që ka marrë Qeveria për prishjen e ndërtimeve pa një masë të konsiderueshme një ekonomi informale. leje, kudo qofshin ato, por çështja shtrohet se pse Ne synojmë të integrohemi në Europë, por në jo duhet të lejojmë që të shkelet ligji në mënyrë të pak raste nuk ndjekim shembullin e saj. dukshme dhe për një kohë të gjatë, duke ndërtuar Po e ilustroj këtë ide me disa shembuj që, sipas pa leje, kur kemi polici ndërtimore, kur kemi meje, dëshmojnë për nevojën e përmirësimit të strukturat e pushtetit vendor, të bashkive dhe dukshëm dhe më të shpejtë në fushën e hartimit komunave. Pse duhet të shkatërrojmë vlera të tilla dhe zbatimit të politikave. Sesa të përparuara janë materiale dhe monetare kur ato mund të investohen vendet e Bashkimit Evropian në bujqësi, kjo është në mënyrë ligjore dhe më të dobishme? Do të tashmë e njohur nga të gjithë, megjithatë hartimi nënvizoja dhe një herë faktin se procesi i integrimit dhe diskutimi i politikave të përbashkëta bujqësore ka nevojë për kontributin e të gjithëve, të pozitës kanë qenë më të vështirat dhe aktualisht bujqësia dhe të opozitës, të Qeverisë, të Parlamentit, të
1060 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
klasës politike në tërësi dhe çdo deputeti e force profesionale e etike të policisë. politike në veçanti. Ne kemi mundësi që të Sigurisht që raportin e kemi lexuar dhe analizuar përmirësojmë dhe realizojmë në mënyrë më të me vëmendjen dhe seriozitetin dhe përgjegjësinë shpejtë të gjithë kërkesat e programit tonë të më të madhe. Ai nuk është aspak, të paktën në stabilizim – asociimit, për uljen e varfërisë për afrimin lëndën e policisë, një rrufe në qiell të kaltër. Nuk e ditës së bashkimit të Shqipërisë me Bashkimin preferoj të ndalem në progreset që konfirmon raporti, Evropian. por të trajtoj çështjet problematike që ai ngre. Për Falemnderit! të qenë i sinqertë, ai është realist dhe përputhet me Makbule Çeço - Falemnderit! problemet dhe disfunksionet që ne tashmë kemi Fjalën e ka zoti Toska. identifikuar dhe po i zgjidhim dora dorës, sipas një Igli Toska – E nderuar zonja drejtuese e piramide prioritetesh në një axhendë tashmë të seancës! kalendarizuar. Të nderuar zotërinj deputetë! Në parantezë, dëshiroj të theksoj se problemet Ky mocion për debat, lidhur me raportin e nuk kanë lindur sot as do të zgjidhen sot. Ato kanë Bashkimit Evropian për stabilizim–asociimit 2004, faktorët e tyre historikë e kulturorë, institucionalë duke e konsideruar konkluzionet e raportit të dhe jashtë institucionalë, intrapolicor dhe Brukselit, si dhe duke ju referuar faktin se vetëm ekstrapolicor, objektivë dhe subjektivë. Nga ana para dy ditësh 10 vende simotrat tona u bënë pjesë tjetër, të gjithë të jemi të sigurt, sa më shumë të e Evropës së Bashkuar, duhet të shërbejnë dhe si shohim progres drejt standardeve të BE-së, aq më subjekt reflektimi serioz dhe reagues, jo vetëm për shumë do të rriten kërkesat dhe presioni pozitiv për ekzekutivin, por edhe për legjislativin, gjyqësorin, performancë në të gjitha drejtimet. Në këtë pikë nuk gjithë personelin politik, botën akademike dhe ka vend për asnjë iluzion. shoqërinë. Për lehtësi metodike dhe praktike, në aspektin Siç e dimë të gjithë, komponenti drejtësia dhe e policisë, më lejoni që ta ndaj raportin në disa punët brendshme zënë një vëllim dhe rëndësi jo të elementë; elementë gjithë përfshirës, situata vogël në këtë raport dhe kjo ka shumë arsye. profesionale dhe etike në polici, cilësia e Së pari, pa rend dhe siguri publike nuk mund të kapaciteteve, tipologjia e policimit, menaxhimi, pretendohet për një mjedis të sigurisë për të drejtat trajnimet, korrupsioni, besimi publik dhe dhe liritë e njeriut, për veprimtarinë e institucioneve transparenca, si dhe në elementë specifikë që janë demokratike, për shtet të së drejtës, për investimet gjendja e kriminalitetit të organizuar, ruajtja dhe dhe rritjen e cilësisë materiale shpirtërore të jetës, kontrolli i trafiqeve, trafiqet e paligjshme, droga, shkurt për përmbushjen e kritereve të Kopenhagenit. pastrimi i parave, terrorizmi, azili, emigrimi dhe vizat. Së dyti, duam ose nuk duam, direkt ose indirekt, Pa dashur të abuzoj me kohën dhe durimin tuaj, po rendi dhe siguria publike në Shqipëri është bërë pjesë i marr një e nga një. Siç konstatohet në raport e rendit publik evropian, jo thjesht pse ndodhemi në aftësia e administratës publike mbetet shqetësuese kufijtë e jashtëm tokësorë dhe detarë të Bashkimit për të absorbuar reformat. Sigurisht dhe policia është Evropian. pjesë e kësaj administrate për arsye që dihen. Së treti, një pjesë jo e vogël e bashkatdhetarëve Tradicionalisht shkolla jonë policore nuk është më tanë rezidentë ose emigrantë në hapësirën e BE – e mira e mundshme. Shumica dërrmuese është së, janë të implikuar në krime të rënda dhe në diplomuar në këtë shkollë në një kontekst krejt tjetër organizata kriminale. Mjafton të nënvizojmë se historik e pedagogjik, me njohuri dhe me metoda pavarësisht se përfaqësojnë një pjesë të vogël të që i përgjigjen pak realitetit të tipologjisë së sotme popullsisë sonë, bashkatdhetarët tanë në burgjet e kriminale. Në botën e sotme njohuritë vjetrohen me vendeve të BE- së tejkalojnë disa herë popullsinë shpejtësi, aq më tepër në fushën e policisë. primitenciare në Shqipëri. Riaktualizimi dhe trajtimi i vazhdueshëm duhet të Së katërti, të gjithë pa përjashtim e kemi jenë bukë e përditshme. Ky problem duhet përballuar deklaruar dhe jemi angazhuar për integrimin e vendit me realizëm dhe me guxim, pa reformuar në mënyrë tonë BE, por, siç thuhet dhe në traktatin e Mastrihtit, radikale akademinë dhe institutin e policisë dhe gjithë BE është hapësirë sigurie, lirie dhe drejtësie dhe sistemin e trajnimit të vazhdueshëm, pa rifreskuar komponentët e kësaj hapësire nuk mund të dhe kualiduar diplomat profesionale të përfituara në garantojnë pa standarde të paqortueshme një kohë tjetër dhe me kurikula krejt të ndryshme
1061 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
përballë realitetit të ri të krimit, përballë standardeve firmosës në polici që kryen veprime arbitrare, akte që kërkohen, përballë vlerave evropiane të policimit, dhune e torture, veprime simetrike me keqbërësit do të jemi të ndaluar të mbetemi si fis i përjetshëm. dhe kriminelët. Rendi dhe siguria e standardeve Për këtë arsye, do të kalojë në filtrin evropian aftësia evropiane do të ishte një iluzion i kulluar. Në këtë konkrete, absorbuese dhe adaptive e të gjithë aspekt nuk na lejohen as dilema, as hezitime. Nga personelit drejtues mësimdhënës aktual. Po kështu, fillimi i nëntorit 2003, deri në fund të muajit prill janë do të kualidohen dhe azhornohen të gjitha kurikulat përjashtuar nga Policia e Shtetit 171 efektiva, në përputhje me modulet teorike dhe praktike të përkatësisht 20 role të lartë, 35 të rolit të mesëm kolegjit të policive evropiane. Nuk mund të humbasim dhe 116 të rolit bazë. Kultura e mosndëshkimit, e kohë dhe të mbetemi peng i disa personave, në thelb çerekmasave, e gjysmëmasave, e kalimit në antireformë, me mentalitete, aftësi tekniko – standbye (stendbai), për t’u ricikluar me ministrin e profesionale dhe kulturë menaxheriale anakronike, radhës, ose maxhorancën e radhës është antiligjore, robër të skemave të vjetra dhe metodave të ngurta antimorale, antireformë dhe antiprofesionale. profesionale. Pavarësisht nga bonuset kronologjike Sinqerisht që janë vendimet më të vështira që unë në punë, të pafamiljarizuarit me legjislacionin dhe dhe Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit kemi procedurat e reja me asetet ligjore, operacionale marrë dhe eventualisht do të marrim, por të jeni të dhe administrative, komunitare në fushën e policisë, sigurt që do të jetë si një operacion shpëtimtar për që për integrimin ka dhe barrierën primare të vetë policinë dhe për besimin publik të institucioneve. mosnjohjes së një gjuhe të huaj të BE – së, që Nëse një qytetërim vlerësohet nga varrezat, një shtet kompjuterin e shohin si një objekt futurist, do të vlerësohet fillimisht e mbi të gjitha nga policia e tij, mënjanohen të paktën nga vendimmarrja dhe nga dhe vetë policia në imazhin publik vlerësohet nga kompetencat drejtuese, konceptuese të strukturave sjellja qoftë edhe e një polici të vetëm. Menaxhimi i të ndryshme. Nuk kemi kohë për të humbur. policisë duhet përmirësuar ndjeshëm, shkruhet në Rinovimi, përfshirë edhe atë biologjik, i personelit raport. Këtë nuk e lexojmë në një prizëm të ngushtë, drejtues të të gjitha niveleve do të kryhet vetëm nën por në një përmasë gjithëpërfshirëse, mbi të gjitha këtë optikë. Ata nuk kanë ç’ti japin më policisë në menaxhimi i burimeve njerëzore. Po bëhet një studim planin perspektiv. Do të rivendosen në vende pune i detajuar, më saktë një diagnostikim i të gjithë që u përgjigjen realisht aftësive dhe kompetencave personelit policor, i vlerës së tyre formale, por para të tyre, teknike e administrative si dhe kufizimeve së gjithash i vlerës së tyre reale. Paraprakisht mund të tyre. Vetëm këtë vit me burimet tona të të them se ka shumë gjëra për t’u kualiduar dhe brendshme, por dhe me asistencën e Pameka rivlerësuar në mënyrë kritike. Kjo kërkon jo vetëm Iciptatium Interforcë do të ritrajnohen gjysma e amendimin e ligjin e policisë, por dhe atë të gradave. personelit policor, si dhe do të vijojmë të dërgojmë Praktikisht, është kalcifikuar një bllokazh në për shkollim të plotë për oficerë dhe komisarë në ashensorin profesional. Bën karrierë të lehtë ai që vendet e Bashkimit Evropian, individë që në një të ka akumuluar shumë vite në polici, ndërkohë që ardhme të afërt do të bëhen elita profesionale, njerëz në moshë relativisht të re, dinamikë, trajnuese e menaxhuese e formuar me standarde energjikë, evolutivë mbeten në listë pritjeje. evropiane ligjore, taktike e teknike, identike me të Por njeriu nuk presupozohet të jetë si vera, që homologëve të BE-së. Por, profesionalizmi është sa më e vjetër të jetë ajo aq më cilësore bëhet. Në një medalje me dy anë, ka dhe etikën e vet. E kam të gjithë botën njihet promovimi edhe në polici për thënë disa herë se nuk mund të pretendojmë të aftësi dhe merita të veçanta, ndërsa tek ne ligji nuk vendosim standarde të larta të terrenit e sigurisë e parashikon. Ka situata paradoksale kur oficerë të publike. Të parandalojmë dhe luftojmë të gjithë formuar me parime dhe metodat e reja të policimit spektrin kriminal para rend dhe brenda rendit. Ky punojnë në varësi të drejtuesve të formuar nga nuk është një slogan, por një kredo institucionale shkolla e vjetër policore dhe këta të fundit e ruajnë dhe veprim konkret, pa një klimë morale, të karrierën e tyre duke përvetësuar rezultatet e punës paqortueshme solide në polici, me uniforma blu që së të rinjve. informojnë ose asistojnë krimin, që kanë siguruar Të kuptohemi, këtu nuk bëhet fjalë aspak për pasuri të tundshme dhe të patundshme në një kohë konflikt brezash, por për konflikt vlerash, aftësish, rrufe, që një polic perëndimor nuk do të guxonte t’i kompetencash, prirje absorbuese ndaj të resë, ndaj ëndërronte dhe në fund të karrierës së tij, me bordero ndryshimit. Askush nuk ka pse të paguajë haraç
1062 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për njerëz të paaftë, për njerëz konservatorë, për organizuar, kundër trafiqeve të paligjshme, kundër njerëz antireformë, për njerëz që marrin poste, por rrjetave të drogës, e ka riorjentuar kriminalitetin në nuk ushtrojnë përgjegjësitë e tyre, për njerëz që fushat të reja veprimtarie. Të mos harrojmë se frenojnë artificialisht progresin, që me moralin e tyre statistikat, përveç një leximi sasior, i nënshtrohen egocentrik kanë fabrikuar aureola dhe mite artificiale edhe një leximi cilësor. në të gjithë organizatën e interesat e saj jetike. Makbule Çeço – Zoti Toska, përmblidhe Besoj se të gjithë ndajmë të njëjtin mendim që fjalimin, sepse ka kohë që ka mbaruar koha juaj. në fushën e menaxhimit të burimeve njerëzore duhet Igli Toska – Mund të ndalesha dhe në elementë një revolucion Kopernikan. Kjo duhet të nisë që nga të tjerë të raportit... strukturat e burimeve njerëzore, të cilat duhet të Ajo ç’ka thashë më sipër mendoj se mjafton jenë me zyra ose kulte kuadri të dikurshme. Nuk për të shprehur reagimin ndaj tij dhe rrokjen e frymës mund të lë pa përmendur dhe sistemin e gradave së tij. Sigurisht, këto janë analiza për raportin, në dhe ndikimin e tij në aspektin menaxherial. Nuk vija të përgjithshme, për Ministrinë e Rendit Publik mund të duket e çuditshme, por jemi policia me dhe Policisë së Shtetit. Janë ngritur grupe refleksioni sasinë më të madhe të gradave të larta në Evropë. për të hartuar plan veprimi konkret për çdo element. Për shembull, nëse Italia ka një gradë të lartë për Për këtë do të kemi, siç kemi pasur deri tani, dhe 12 oficerë, Franca ka një për 20 oficerë, dhe asistencën e shumuar të kualifikuar të Komisionit Gjermania ka një gradë për 27 oficerë, në vendin Evropian dhe Pamekës. Reformat shkurt dhe pa tonë ky raport është një gradë për 4 oficerë. Në koprraci verbale duan një vullnet të qartë e të fortë këtë kuadër, piramida e gradave rezulton politik. Jam këtu, jo për të personifikuar, jo për të kokëposhtë, humbet nocioni përfaqësues dhe personalizuar vullnetin politik të Qeverisë, por motivues i gradës. Krijohet mbingopje dhe faturim reformat duan dhe një mjedis institucional dhe në majën e piramidës, pra një bllokazh menaxherial. ekstrainstitucional për reformë, jo me retorikë, jo Zgjidhja është automatike, ku dhe do të rishikohet me gjasme, por me pozicionim të qartë e konkret. vendimi i Këshillit të Ministrave për gradat. Gjendja Nuk mund të bëhen omleta pa u thyer vezë. Secili e kriminalitetit konvencional dhe të organizuar, e kam brenda dhe jashtë policisë, brenda dhe jashtë thënë dhe një herë tjetër, në këtë lëmë kemi humbur politikës, brenda dhe jashtë institucioneve, ka një çdo të drejtë po të krahasohemi me vitin 1997. I lëvozhgë për t’u bërë kurban, përndryshe do të vetmi indikator krahasues janë standardet e mbetemi trokitës të përjetshëm në dyert e Evropës Bashkimit Evropian, po ta marrim nga shifrat së Bashkuar dhe do të ndjekim në ekranin e vogël pavarësisht nga spekulimet e politizimet. Nga anëtarësimin e të tjerëve në BE. pikëpamja nominale dhe globale kemi shifra më Falemnderit! pozitive sesa mesatarja e BE-së. Këtë tregues e Makbule Çeço - Falemnderit! kam marrë dhe vijoj ta marr më rezerva serioze. Për Fjalën e ka zoti Karamelo. shembull, në Bashkimin Evropian raportohen në vit Ligoraq Karamelo - E nderuar zonja drejtuese 4000 deri në 8000 krime për 100 mijë banorë. Në e seancës! vendin tonë kjo mesatare është 150 deri në 200 Të nderuar kolegë deputetë! krime për 100 mijë banorë. A i përgjigjet kjo realitetit Raporti i Bashkimit Evropian për Shqipërinë kriminal? Ju pohoj se jo dhe për këtë arsye kam është i qartë, analitik, dashamirës dhe orientues. urdhëruar rikonceptimin të të gjithë mekanizmit Ai nuk ka nevojë për komente, për hamendje dhe statistikor, në mënyrë që ai të jetë sa më objektiv të trajtim sipas interesave politike të kësaj ose asaj jetë e mundur. Në këtë kuadër, shpjegohet dhe një pale. Është shqetësues fakti që procesi i integrimit rritje e mikrokriminalitetit dhe e kriminalitetit të në Bashkimin Evropian nuk po ecën me ritmin e mesëm dhe një ulje e forcës zbuluese. Në këtë lëmë, duhur dhe të premtuar në vendin tonë. Për fat të nuk kanë kuptim shifrat e stilit politik dhe duhet t’i keq, ai po shndërrohet në një slogan demagogjik, përafrojmë statistikat gjithnjë e më shumë me duke bërë që çdo vit të lexojmë raporte pothuajse mekanizmat dhe rigorozitetin metodik e shkencor të njëjtë nga komisionerët evropianë dhe dëgjojmë të eurostatit. Ky nuk është një justifikim por një nga ana jonë diskutime, premtime, të hartojmë shpjegim, ashtu si kjo tendencë e përkohshme që rezoluta të cilat mbeten veçse statistika të jetës shpjegohet dhe me atë që në kriminologji quhet sonë parlamentare. Në fakt, realiteti është krejt sindroma e lumit. Goditja dhe lufta kundër krimit të ndryshe. Realiteti i vendit tonë çdo ditë e më tepër
1063 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bëhet më i zymtë. Varfëria po pushton në mënyrë Pra, mënyra sesi është hartuar kjo, them që galopante pothuajse shtresat më të mëdha të është e domosdoshme që maxhoranca qeverisëse shoqërisë, korrupsioni po gërryen shoqërinë duhet të nxjerrë përgjegjësinë e vet. shqiptare dhe renditja në treguesit e deklaruar nga Unë mendoj se gjëja më themelore që duhet Fondi Monetar Ndërkombëtar ose institucione të tjera bërë në këto momente dhe reagimi më konkret për zyrtare, po e bën Shqipërinë të krahasueshme me raportin e Bashkimit Evropian do të ishte hartimi i vende afrikane. Trafiqet dhe krimi i organizuar, siç një platforme të re për integrimin, hartimi i një kabineti dihet, lulëzojnë çdo ditë e më tej. qeveritar të ri me emra të papërfolur, me emra të Atëherë, shtrohet pyetja: përse në Shqipëri nuk mirëbesuar, me emra të cilët do ta çonin dhe vetë po ecën procesi i integrimit? Cilat janë arsyet që Partinë Socialiste, dhe vetë elektoratin e saj, Shqipërinë po e lënë larg atij Big Bengut të madh elektoratin shqiptar në zgjidhjen e problemeve evropian që ndodhi kohët e fundit? Unë mendoj se themelore që kërkon aktualisht vendi. Një nga një nga arsyet kryesore është fakti se institucion problemet themelore për integrim është çështja e themelor në aspektin e tij legjislativ, koordinator dhe zgjedhjeve vitin e ardhshëm. Të jemi të qartë për të kontrollues ndaj ekzekutivit nuk është në nivelin që gjithë se pa një konsensus të të gjitha palëve nuk kërkon një demokraci evropiane që duam të mund të ketë zgjedhje të lira. Në këtë rast ftoj dhe ndërtojmë. Shumë herë Parlamenti është vënë nën zotin Berisha dhe Partinë Demokratike, e cila duhet tutelën e Qeverisë, duke cenuar shpesh sovranitetin patjetër të thotë fjalën e saj, të kontribuojë, sepse e vet. Kujtoni që vitin e kaluar kemi bërë një jetë zhvillimi i zgjedhjeve vitin e ardhshëm nuk është në parlamentare pa qeveri, pa ministra, me një kabinet interes as të të Partisë Socialiste, as të Partisë qeveritar të pa plotësuar. Janë shkelur procedura Demokratike, por në interes të Shqipërisë. nga më elementare për komisionet hetimore, Disa nga tenderët që janë zhvilluar në Ministrinë shpesh është hasur me mur betoni burokratik partiak e Ekonomisë ose dhe në Ministrinë e Shëndetësisë dhe të pakalueshëm. Pa dyshim që përgjegjësia dhe në ministri të tjera po largojnë investitorë nga kryesore mbi këtë gjendje bie mbi maxhorancën Shqipëria, sepse po shikojnë që tenderët po i fitojnë qeverisëse. Qeveria e saj me fillimin e këtij viti veshi shoqëri fantazmash, që janë në interes të njërit ose mantelin e integrimit, por harroi që ky mantel i në interes të një tjetri ministër. Kur ministrat marrin integrimit donte të ndryshonte dhe pjesën e këto afera, çfarë ndodh më poshtë? brendshme. Por, për fat të keq, koalicioni qeverisës Ne, si Parti e të Drejtave të Njeriut, kemi as nuk u mblodh as nuk përcaktoi një platformë mbështetur dhe kemi marrë pjesë në maxhorancën politike dhe thjesht u bë një ndryshim kabineti, i qeverisëse, duke pasur si prioritet çështjen e riformatuan disa emra, të cilët më tepër ishin emra integrimit. E kemi parë çështjen e integrimit në që përcaktuan votat, sesa përcaktuan përbërjen e aspektin e drejtave të njeriut dhe të minoriteteve me këtij kabineti. Në qoftë se deri dje do të thosha që synim që dhe ne të kontribuojmë në këtë aspekt ky kabinet është çdo gjë, por kabinet integrimi nuk tepër të rëndësishëm që kërkon integrimi. Megjithëse është, sot kur pamë këtë material të paraqitur nga jemi pjesë e maxhorancës qeverisëse, këto prioritete Qeveria për detyrat prioritare dhe sektoriale të të programit tonë politik janë zbehur dhe reformave në kuadër të procesit të integrimit për vitin anashkaluar. Kështu na është premtuar dhe ende 2004, këtë dhe për brigadierët prej qëmoti, nuk është nuk është bërë asnjë hap në drejtim të regjistrimit i përshtatshëm. Është turp për një qeveri të paraqitet të përgjithshëm të popullsisë, të deklarimit të me projektin e reformave të kësaj natyre. Të përkatësisë etnike, të përkatësisë fetare etj. përmendet këtu reforma e eksportimit të mishit të Përgjigje më pozitive kemi marrë nga lideri i Partisë qengjit në raste festash në vendet fqinje, të Demokratike, sesa nga drejtuesi i maxhorancës përmendet këtu kujdesi për molusqet, të përmendet socialiste. Kuadri ligjor i minoriteteve ka mbetur ende këtu reforma se çfarë urdhra do të marrë Qeveria i paplotësuar dhe për rrjedhojë minoritetet sidomos për krijimin e Gjykatës së Krimeve të Rënda, duke ai rom, egjiptian dhe minoritete të tjera janë nga më marrë kompetenca të aspektit gjyqësor, duke e të diskriminuarit në Shqipëri. Strategjitë që janë spostuar Ministrinë e Jashtme nga roli kryesor në hartuar për ta kanë mbetur thjesht në sirtar dhe krijimin e imazhit të Shqipërisë në Evropë. Por askush nuk kujdeset që këto shtresa të integrohen ç’është Shqipëria? Duhet të shkojë në ndonjë butik në shoqërinë shqiptare. E drejta themelore e pronës, që të ndryshojë veshjen për të hyrë në Europë? si një e drejtë themelore, sidomos për zgjidhjen e
1064 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
problemeve aktuale që kërkon procesi i integrimit, Ridvan Bode - Të nderuar kolegë! ka mbetur thjesht në letër dhe më tepër po i besohet Ndërsa ende nuk është fashitur imazhi vezullues komunitetit ndërkombëtar, sesa forcave politike i shfaqur në media i festimeve të 10 kombeve që shqiptare, për ta zgjidhur këtë problem shumë të prekën ëndrrën e tyre, tek çdo shqiptar rritet brenga rëndësishëm. dhe trishtimi kur dëgjon sot në këtë Kuvend Gjithsesi, ne jemi të angazhuar të kontribuojmë, justifikimin e radhës që zoti Nano, në pozita por me keqardhje konstatoj se dhe nga mënyra sesi qesharake dhe me papërgjegjshmërinë e tij unikale, u diskutuan problemet, e shoh që procesi i integrimit kërkon t’u bëjë dështimeve të tij dhe qeverisë që është tepër i largët për Shqipërinë pa një mirëkuptim kryeson, pikërisht në procesin e përafrimit tonë drejt dhe bashkëpunim të të gjitha forcave politike. Evropës. Ashpërsimi i kritikës së institucioneve Falemnderit! evropiane mbi Qeverinë Shqiptare kohët e fundit Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Bode. kanë përfshirë të gjitha fushat që lidhen me Dy minuta replikë, zoti Berisha. qeverisjen e vendit. Rrënimi i procesit politik për Sali Berisha – Së pari, po shpreh dhe një herë shkak të manipulimit sistematik të zgjedhjeve nga keqardhjen time për mashtrimin që po i bëni publikut, qeverisja, kërcënimi në rritje i institucioneve të duke cituar raportin dhe për seriozitetin e kësaj brishta, që vijnë prej krimit të organizuar dhe seance do të citoj vetëm disa pasazhe: “Korrupsioni korrupsionit me përhapje të pandërprerë, janë i përhapur dhe krimi i organizuar vazhdojnë të shoqëruar me një prapambetje të theksuar të përbëjnë kërcënim serioz për stabilitetin dhe reformave në të gjitha aspektet që synojnë përafrimin përparimin, ndërsa zgjedhjet e zhvilluara në tetor të e vendit me perëndimin. Nuk ka kuptim të vitit 2003 nuk arritën standardet ndërkombëtare”. përfundohet një marrëveshje nëse nuk ka garanci Opozita është përpjekur përgjithësisht të të nevojshme, sepse procesi i realizimit të reformave imponojë vullnetin e saj brenda kufijve të do të ecë përpara dhe që marrëveshja mund të ligjshmërisë. I them atij që, në shembullin e shefit zbatohet plotësisht. Këndvështrimi ynë është kritik, të tij, krahasoi shqiptarët më parë me turqit në Qipro, për sa i takon statusit të reformave. Kjo ishte ndërsa tani i krahason shqiptarët me serbët në deklarata e zotit Prive gjatë raundit të katërt të Kosovë. Theksoj sesi rrjedhojë Qeveria u përqendrua negociatave me Shqipërinë. Ngadalësimi ose në çështje të brendshme sesa në reforma të bllokimi i reformave, që përbën refrenin e kritikave rëndësishme, të cilat duhen ndërmarrë menjëherë në raportin e fundit të komisionerëve evropianë për me qëllim që të përmirësohet gjendja social – Shqipërinë, nga ana e Qeverisë po justifikohet ose ekonomike e vendit. Çështje veçanërisht si një proces që nuk ka të bëjë me Qeverinë siç bën shqetësuese, po të kishte qeveri, të cilat janë në Ministrja e Integrimit, ose si një përkujdesje e përgjegjësi të drejtpërdrejtë të qeverisë, mbeten lufta arsyeshme e Qeverisë ndaj pasojave të këtyre kundër krimit të organizuar, korrupsioni, zbatimi i reformave siç po e bën me kohë shumica qeverisëse duhur i legjislacionit dhe stabiliteti i administratës. prej muajsh. Zotërinj, a e keni lexuar ju këtë raport apo jo? Në fakt, bllokimi i reformave jo vetëm që është Për t’iu përgjigjur zotit Karamelo, unë dhe një herë detyrë dhe përgjegjësi e Qeverisë dhe qëndron në garantoj, duke qenë se gur themelor prove për ne themel të varfërisë, papunësisë në përhapje, por janë zgjedhjet e lira, jam i vendosur të japë çdo përbën njëkohësisht edhe instrumentin e privilegjuar kontribut në kuadrin e OSBE-së dhe ODHIR-it, të që klane të caktuara të strukturuar në pushtetin e instruksioneve të tyre, të Kodit të Venecias, që sotëm, përdoren për t’u pasuruar abuzivisht dhe në Shqipëria të ketë zgjedhje të lira. Jam i gatshëm të mënyrë kriminale. Treguesit e ecurisë së reformave, ndërmarrim, ashtu siç kërkojnë ata, iniciativën për si atyre strukturore, ashtu dhe të reformave të brezit ndryshimin e nenit 154 të Kushtetutës, të kalojmë të dytë, që lidhen dhe me ndërtimin dhe funksionimin në sistemin proporcional. Jam i gatshëm të e institucionit të shtetit ligjor dhe tregut, për fat të ndërtojmë komisionet zgjedhore sipas kërkesave të mirë janë të normuara e të matura nga një sërë standardeve evropiane. institucionesh që insistojnë proceset në vendin tonë Makbule Çeço – Zoti Berisha, mbaroi koha e dhe çdo tentativë e demagogji zyrtare për nivelin e replikës, megjithëse ishte replikë e porositur. E tyre ose progresin e bërë është një përpjekje e mbylla mikrofonin. dështuar. Meqenëse zotit Nano i dogji shumë fryma Fjalën e ka zoti Bode. kritike e komisionerëve të Bashkimit Evropian edhe
1065 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
pse veshët nuk i skuqen, dhe meqenëse kërkoi para godinave dhe pastaj privatizimi nga persona të Kuvendit për një referencë më të gjërë të një vargu hierarkisë të klanit Nano, përbën arsyen e vërtetë institucionesh, duke përmendur veçanërisht Bankën të bllokimit të reformave dhe të privatizimit. Edhe Botërore, Fondin Monetar dhe Bankën Evropiane më komplekse është problematika që lidhet me për Rindërtim dhe Zhvillim, më lejoni që konkluzione prapambetjen e theksuar të tërësisë së reformave të Bashkimit Evropian t’i ilustroj me statistikat e që lidhen me krijimin e një ambienti të përshtatshëm nxjerra nga institucionet e sipërpërmendura dhe aq për funksionimin konkurrues të tregut dhe zhvillimin të dëshiruara për citim nga zoti Nano. Standardet e e biznesit privat. Në raportet e fundit Komisioni qeverisjes përbëjnë elementin më të drejtpërdrejtë Evropian vlerëson se ekonomia shqiptare mbetet jo dhe më të dukshëm sa i takon zbatimit të reformave. konkurruese dhe klima për biznesin nuk është Për fat të keq, ky është një tregues akuzues për pozitive, ligje tregtare të papërshtatshme, siguria qeverisjen socialiste dhe për vetë Kryeministrin ligjore për kompanitë është e pamjaftueshme, për Nano. Në të gjithë rajonin, vetëm Bosnja e ndodhur më tepër një ekonomi informale ende më e përhapur në një kaos me konflikt ndëretnik ka nivel të njëjtë shkatërron këtë konkurrencë. me kabinetin Nano. Vetëm vitin e kaluar qeveria Meqenëse zoti Nano kërkon certifikim për Nano ngjiti 12 shkallë, çdo muaj nga një. Në konkluzionet e Bashkimit Evropian, më lejoni të hierarkinë e korrupsionit botëror, edhe pse ishte një rendis treguesit analitikë që lidhen me to, sipas vit prove dhe vëzhgimi nga Komisioni Evropian, në raporteve të Fondit të Monetar Ndërkombëtar dhe kuadrin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit, Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim. niveli qeveritar mbi korrupsionin është katër herë më Sipas FMN-së, konkurrenca në tregun tonë i vogël nga mesatarja e vendeve të rajonit. është më e dëmtuara ndër vendet e rajonit, me Korrupsioni shumë i përhapur dhe krimi i organizuar përjashtim të Bosnjes ose, e thënë ndryshe, tregu vazhdojnë të përbëjnë një kërcënim serioz për shqiptar është afro dy herë më pak konkurrues se stabilitetin dhe përparimin e vendit, thuhet në në Kroaci, Bullgari dhe Maqedoni. Çdo segment i raportin e Komisionit Evropian. Që nga viti 1995, tregut dominohet nga individë të caktuar, të cilët mbi ¾ e prodhimit të brendshëm bruto të vendit vjen janë vendosur në pozita monopol jo vetëm përmes prej sektorit privat. Edhe pse treguesi i privatizimit ligjit, por dhe për shkak të dhunimeve të ligjeve dhe të ndërmarrjeve, të vogla dhe të mesme, nuk ka diskriminimit të bizneseve konkurruese, përmes bërë asnjë progres që nga ajo kohë, kur përsëri ai masave represive e kërcënimeve zyrtare. Kapaciteti mbetet dukshëm i lartë nga mesatarja e vendeve të konkurrues i ekonomisë vendase është zvogëluar rajonit. Bllokimi i procesit për ndërmarrjet e mëdha, jo vetëm për shkak të nivelit më të lartë të taksave kryerja e disa privatizimeve jo transparente e mes vendeve të rajonit, por dhe për shkak të selektive, prej të cilëve kanë përfituar qeveritarët të burokracive që vazhdojnë të shtohen çdo ditë, lidhur me ta, mosfutja në proces privatizimi, mungesës së një tregu financiar në mbështetje të konservimi dhe humbja e vlerës për këtë shkak i biznesit etj. mbi 80 ndërmarrjeve të mëdha, kanë bërë që niveli i Sipas të dhënave të Bankës Evropiane për këtij treguesi të reformave të jetë më i ulëti ndër Rindërtim dhe Zhvillim, Shqipëria ka kapacitetin më vendet e rajonit dhe gati sa gjysma e Hungarisë, të ulët të ndërmjetësimit të punësimeve në Kroacisë dhe Maqedonisë. Privatizimi i ndërmarrjeve ekonominë private. Totali i kredisë së brendshme të mëdha ka njohur vonesa gjatë viteve të fundit, për sektorin privat është nën 7% të prodhimit të thuhet në raportin e komisionerëve. Pas këtyre brendshëm bruto, ose 4 herë më e vogël nga vonesave, të cilat Qeveria mundohet t’i justifikojë mesatarja e vendeve të rajonit. me mungesën e investitorëve strategjikë, ose me Kroacia jep 52% të GDP-së kredi, Bosnja 38%, të ashtuquajturit strategji, me qëllim ristrukturimin ndërkohë që niveli i kursimeve të popullatës në raport e tyre para privatizimit, qëndrojnë interesat korruptive me prodhimin e brendshëm bruto është ndër më të për të përfituar nga administrimi, i tyre siç ndodhi lartët nga vendet e rajonit. Arbitrariteti i administratës me Telekomin ku vetëm nga kambizmi në një vit të fiskale dhe zbatimi subjektiv i ligjit, instrumenti i vetëm janë përvetësuar afro 4.5 milionë dollarë, pa diskriminimit selektiv të bizneseve karakterizojnë përmendur këtu trafikun nga interkonjeksioni. Ulja zbatimin e ligjshmërisë në fushën fiskale. Për vitin graduale e vlerës së këtyre ndërmarrjeve, përmes e kaluar misioni i Fondit Monetar Ndërkombëtar, pas keqadministrimit, dhënia me qera e trojeve ose një vrojtimi të tregut shqiptar, arriti në përfundimin
1066 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
se është urgjente për rishikimin e ligjeve dhe Fjalën e ka zoti Angjeli. taksave, si dhe akteve nënligjore për t’i bërë ato Anastas Angjeli – Të nderuar deputetë! konsistente, për të eliminuar përcaktime të dyzuara Më lejoni që në këtë diskutim të parashtroj disa të tyre që e bëjnë zbatimin e ligjit subjektiv. Në të çështje që lidhen me momentet kryesore të trajtuara vërtetë veç deklaratave e angazhimeve ala Nano, me raportin e Bashkimit Evropian për Shqipërinë, statuskuoja e parajsës së shportës së Kryeministrit për vitin 2003. Duke vlerësuar këtë seancë është e paprekshme. Për këto arsye, sipas Bankës parlamentare, që në fillim, dëshiroj të theksoj Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, niveli i vlerësimin tim për raportin e Bashkimit Evropian si investimeve dhe sidomos i investimeve të huaja direkt real dhe që bën një vlerësim realistik të situatës për frymë të popullsisë, si treguesi më cilësor i dhe të progresit të vendit ku janë evidentuar probleme klimës për biznes, është jo vetëm më i ulëti në rajon, dhe drejtime në të cilat duhet të lëvizet e të bëhet por është dy deri në tri herë i ulët nga mesatarja e më shumë progres nga shoqëria. vendeve të rajonit. Para disa viteve ka ndodhur e Natyrisht, raporti nuk është mohim i arritjeve që kundërta. Shqipëria ka pasur investime të huaja kemi deri tani, por në vetvete të gjitha çështjet e direkte, dukshëm, e më të larta nga vendet e rajonit. ngritura përbëjnë angazhime për t’u përmbushur dhe Disa privatizime tek investitorë të huaj të disa objektiva për t’u realizuar në rrugën e gjatë dhe të ndërmarrjeve strategjike nuk mundën dot të vështirë, për të përballuar sfidat e integrimit të vendit balanconin mungesën e investimeve tuaja direkte në Bashkimin Evropian dhe më gjerë, për të në ekonomi. Bllokimi i këtyre reformave nuk vjen përmbushur misionin fisnik të zhvillimit të nga balta që hedh opozita mbi Qeverinë, sipas zotit qëndrueshëm të ekonomisë shqiptare, si dhe Nano, por nga interesi dhe përfitimet e sigurimin e standardeve të larta të jetesës për të jashtëligjshme që siguron oligarkia Nano përmes gjithë shqiptarët. Në këtë kuadër, dhe nga raporti këtij kaosi dhe kësaj mjegullnaje që mbulon tregun shprehet qartë se arritja e objektivave dhe rruga drejt dhe ekonominë shqiptare. Po aq i bllokuar është progresit nuk është e lidhur vetëm me angazhimet dhe procesi i reformave që kanë të bëjnë me financat e Qeverisë Shqiptare, por dhe me institucionet e publike. Komisionerët vënë në dukje faktin se tjera, si Parlamenti, partitë politike, përfaqësues të Shqipëria ka përqindjen më të ulët të vjeljes së të shoqërisë civile etj. ardhurave të prodhimit të brendshëm bruto. Sipas Në diskutimet e sotme dëgjova me vëmendje Fondit Monetar Ndërkombëtar dhe Bankës se disa shtete si Rumania e Bullgaria mund të Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, Shqipëria ka pranohen më shpejt në Bashkimin Evropian. Është nivelin e taksave dhe presionin e tyre mbi biznesin e vërtetë që ato mund të pranohen më shpejt, se e qytetarëve të paktën 30% më të lartë nga vendet ç’është e vërtetë në këto vende nuk kanë ndodhur e tjera të rajonit dhe njëkohësisht arkëton më pak ngjarje si të 1997-ës. Nuk ka pasur opozitë që të se gjysmën e kapacitetit të këtyre vendeve. Evazioni bëjë grusht shteti si në vitin 1998, nuk ka ndodhur i lartë fiskal, si dhe ekonomia informale e kriminale, që para se të hapen negociatat, të sulmohen dyert lidhur me pushtetarët janë shkaqet e këtij rendimenti e Parlamentit. Nuk ka bërë vaki që në korridoret e të ulët administrativ në vjeljen e taksave. Lidhur Bashkimit Evropian të nxihet Shqipëria. Sidoqoftë, ngushtë më këtë nivel tepër të ulët të arkëtimit të të Ministria e Ekonomisë si strukturë qeveritare, ardhurave kondicionohen edhe shpenzimet e vazhdon të përballojë një peshë të rëndësishme në buxhetit. Ato janë vetëm 29% të prodhimit të kuadër të procesit të stabilizim-asociimit. Duke e brendshëm bruto, ndërkohë që vendet e rajonit konceptuar integrimin evropian më të rëndësishëm shpenzimet i përbëjnë rreth 40% të prodhimit të se të gjithë proceset e integrimit ekonomik, një vend brendshëm, ndërsa ato të Bashkimit Evropian janë të rëndësishëm zënë zbatimi i regjimit preferencial 45%. Por, e keqja nuk qëndron vetëm këtu. Si që Bashkimi Evropian i ka akorduar Shqipërisë, konkluzion të treguesve të veçantë të reformave që përmbushja e detyrimeve dhe angazhimeve në përmenda më sipër, Banka Evropiane për Rindërtim kuadër të Organizatës Botërore të Tregtisë, hapat dhe Zhvillim ka llogaritur treguesit sintetikë të tranzicionit në drejtim të finalizimit të ofertës shqiptare, që po për vitin 2003, i cili për vendin tonë është 2.66, ndërkohë negocion me Bashkimin Evropian në kuadër të që indeksi i vendeve të rajonit është 3.13. Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë. Një nga elementët Makbule Çeço - Zoti Bode, mbaroi koha në më të rëndësishëm të trajtuar në raportin e dispozicionin tuaj. Bashkimit Evropian për Shqipërinë është përmbushja
1067 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e angazhimeve dhe zbatimi i politikave të hapjes së kompanive të mëdha që po bëhen. Mjafton të tregjeve të integrimit rajonal dhe zbatimit të përmendim privatizimin e Bankës së Kursimeve, i angazhimeve në OBT, në kuadër të integrimit rajonal cili është një nga privatizimet më të suksesshme, dhe këtë nuk mund ta mohojmë, sepse kemi votuar si dhe prania e një sërë kompanive të tjera në të gjithë. Shqipëria ka përfunduar të tetë aeroportin e Rinasit ose dhe në drejtime të tjera, marrëveshjet e tregtisë së lirë me rajonin, pesë prej dëshmon për një proces transparent që ndjek të cilave kanë filluar të zbatohen. Sinjalet e procesin e plotë të programit të reformave në deritanishme janë mjaft pozitive. Tre marrëveshjet e privatizimin e sektorëve strategjikë. tjera priten të miratohen nga parlamentet e vendeve Të nderuar deputetë, unë mendoj se përpjekjet të rajonit dhe jo nga Shqipëria, sepse ne i kemi që po bëhen sot nga Qeveria për realizimin e miratuar. objektivave të programit të stabilizim –asociimit dhe Në kuadër të marrëdhënieve me OBT-në dhe vërejtjet që u bënë nga raporti i Bashkimit Evropian respektimit të angazhimeve në këtë proces, duke u nuk janë gjë tjetër veçse një obligim jo vetëm për miratuar paketa fiskale në dhjetor të vitit 2003, të Qeverinë, por për të gjithë shoqërinë shqiptare, gjitha angazhimet që ishin parashikuar tashmë janë sepse të integrohesh në Bashkimin Evropian, nuk plotësuar dhe duke reflektuar vendimin e Parlamentit mund të integrohen 20 veta, por e gjithë shoqëria dhe të Komisionit të Ekonomik parlamentar po shqiptare, përfshirë opozitën, përfshirë dhe mikun negociohen në bazë të kërkesave të biznesit. Janë tim Karamelon që ngatërroi Ministrinë e Ekonomisë kërkuar notifikimet për një sërë produktesh që me ndonjë ministri tjetër. ndihmojnë prodhimin vendas, ku dhe do të priten Falemnderit! përgjigjet nga Bashkimi Evropian, duke e siguruar Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Bode për atë se përgjigja që do të vijë do të jetë një angazhim replikë. për Qeverinë Shqiptare për t’i plotësuar ato dhe se Ridvan Bode – Unë po ju them që statistikat Qeveria Shqiptare dhe Ministria e Ekonomisë që janë statistika zyrtare të botuara nga nëndrejtori për merret me këtë çështje, është koshiente që nuk ka Departamentin Evropian i Fondit Monetar kthim mbrapa. Ministria e Ekonomisë ka ndërmarrë Ndërkombëtar dhe që i referohet raportit të Bankës një sërë hapash për të themeluar dhe konsoliduar Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim për vitin 2003. më tej politikat në drejtim të fuqizimit të Të gjitha ato që përmenda, zoti Angjeli, nuk janë institucioneve të tregut dhe natyrisht të sektorit fabrikime, siç u mundove ti të fabrikoje gënjeshtra privat, dhe nuk është aspak e vërtetë që produkti i këtu për tregues të paqenë dhe për progrese të përgjithshëm bruto i siguruar nga sektori privat zë paarritura. Unë iu referova njëkohësisht dhe treguesit përqindjet që u tha këtu nga parafolësit, po zë 72% mesatar të indeksit të tranzicionit. Ai progres që ju të GDP-së. Ajo është e angazhuar për krijimin e pretendoni në tetë vite qeverisje është vetëm 8%. kushteve për të ngritur dhe funksionuar autoritetin e Vetëm 1% në vit keni ecur në treguesin e tranzicionit. pavarur të konkurrencës së lirë dhe të ndershme, i Shqipëria ka qenë mbi nivelin mesatar të vendeve cili është miratuar nga ky Parlament dhe tani ka të rajonit. Ajo vazhdon të mbetet nën nivelin mesatar filluar të funksionojë. Gjithashtu, është i angazhuar të vendeve të rajonit dhe mbetet pas të gjitha në bazë të kërkesave që kanë të bëjnë me vendeve, me përjashtim të Bosnjes dhe negociatat për në Bashkimin Evropian, për ngritjen Hercegovinës. Në qoftë se ju jeni në garë me Bosnjen e strukturës së ndihmës shtetërore pranë Ministrisë dhe Hercegovinën, në qoftë se ju pretendoni se po së Ekonomisë, e cila tashmë është ngritur dhe ecni përpara me 1% në vit në plotësimin e funksionon rregullisht, sikurse është ngritur dhe standarteve, Fatos Nanos do t’i duhen 100 vite dhe institucioni i antidopingut, me paketën ligjore që ka ai treni i Namikut do të kalbet rrugës deri sa të miratuar ky Parlament. Ngritja dhe funksionimi i një mbërrijë në perëndim. sërë agjencish të rëndësishme, siç është Agjencia Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Karamelo. e Nxitjes së Eksporteve, ajo e Nxitjes së Ligoraq Karamelo – Meqë m’u dha mundësia Ndërmarrjeve të Vogla dhe të Mesme, si dhe ajo e desha të theksoj çështjen e atij tenderit që është Nxitjes së Investimeve të Huaja, që më erdhi keq zhvilluar në Ministrinë e Ekonomisë nga paraardhësi që këtu u theksua se investimet e huaja në vendin yt. Ju jeni në dijeni se kryetar i tenderimeve ka qenë tonë këtë vit dhe vitin e kaluar janë shumë të ulëta ai që ju e keni zgjedhur dhe Kryetar të Këshillit të dhe nuk mund të mbulohen me disa investime të Bashkisë së Tiranës. Një tender për jelekë anti-
1068 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
plumb, të zhvilluar në Ministrinë e Ekonomisë, e ka përgjithësi njeh progresin dhe arritjet e bëra në fituar një firmës suedeze me 80 mijë dollarë më transporte dhe telekomunikacion, duke parashtruar shumë se oferta më e vogël, nga një firmë angleze, në të njëjtën kohë dhe aspektet në të cilat duhet prandaj në qoftë se doni të them hollësira do t’jua punuar më shpejt dhe më mirë në të ardhmen. them. Unë nga ju kërkoja një reflektim të qartë, kur Më lejoni që në vijim të raportoj fare shkurt mora atë post, por ju për fat të keq nuk e bëtë, përpjekjet që kemi bërë dhe objektivat e punës që sepse më tepër ju ngatërroni kolegët sesa të kemi vënë për çështjet që trajtohen në raport. vërtetën. Infrastruktura; Për sa i takon infrastrukturës së Falemnderit! transportit, në raport vlerësohet fakti që prioritet Anastas Angjeli – Së pari, falemnderit që e kryesor i Qeverisë Shqiptare në fushën e kishe fjalën për një periudhë që unë nuk kam qenë infrastrukturës rrugore vazhdon të jetë përfundimi i ministër. Meqë përmende Ministrinë e Ekonomisë korridoreve lindje-perëndim dhe veri-jug, të cilat janë unë isha i detyruar të reagoja. Ti flet për një periudhë njëkohësisht pjesë të rrjetit të transporteve rajonalë të kaluar. Kësaj i thonë se sa vjeç ishte roja i të Evropës Juglindore, gjë që do të bëjë të mundur shtëpisë sime, kur kishte një kotec me pula, sepse lidhjen e infrastrukturës rrugore të Shqipërisë me unë nuk di se çfarë thua për atë të kaluar. për sa i vende fqinjë të rajonit. Na raport nënvizohet dhe fakti përket asaj që përmendi këtu zoti Bode, dhe një që, përveç financimeve të huaja, Qeveria Shqiptare herë dua të theksoj se ekonomia shqiptare është po kontribuon gjithnjë e më tepër me fondin nga pothuajse një ekonomi private. Kur ka qenë zoti Buxheti i Shtetit në këtë sektor, si për shpronësime, Bode ministër dhe Sali Berisha në pushtet, gati 45% ashtu dhe për punime të mirëfillta të ndërtimit të e ndërmarrjeve të vogla e të mesme edhe toka u rrugëve. Sqaroj këtu se investimet buxhetore zunë privatizuan qysh atëherë. rreth 50% të të gjithë Buxhetit në Ministrinë e Pra, ekonomia shqiptare është private dhe sot Transportit për vitin 2003, ose 65% të investimeve është fatkeqësi që ju gjykoni kështu, sepse tokat, në sistemin rrugor. Për vitin 2004, kjo përqindje është ndërmarrjet e vogla, dhe dyqanet i keni privatizuar rritur duke arritur në 70% të buxhetit të Ministrisë ju. Gjysma e ekonomisë është privatizuar qysh së Transportit, ose 88% të investimeve në sistemin atëherë. Unë për këtë fola, ndërsa ti më thua ritmi i rrugor. Në rrjetin kryesor rrugor ndërkombëtar gjatë ritmit të ritmit. Hajde të diskutojmë jashtë e të bëjmë vitit 2003 përfunduan sipas programit të rehabilitimit shkencë. disa segmenteve rrugorë, ndër më kryesorët mund Makbule Çeço – Zoti Dokle, keni të drejtën e të përmendim Qukës-Qafë dy anët e segmentit replikës. Lezhë – Shkodër, dy urat mbi Mat dhe Drin, të Namik Dokle – Falemnderit, zonja Çeço! segmentit Milot – Lezhë, Tapizë – Fushë – Krujë Zoti Bode, ai treni që përmenda unë, është treni etj. i Shqipërisë për t’u integruar në Bashkimin Evropian. Filluan punimet për segmentin Elbasan – Librazhd Ju jeni gjithmonë të ftuar për t’ju bashkuar këtij treni dhe përfunduan projektin e zbatimit për segmentet dhe në qoftë se dikush nga ju nuk do të mbetet si Lushnjë – Fier dhe Tepelenë – Gjirokastër. galloshe e vjetruar politike. Ndërkohë unë dua t’ju Për aksin Durrës – Kukës – Morinë, për them se mirë bëni t’i bashkoheni këtij treni, që herë segmentet Qafë Thanë – Pogradec – Korçë dhe Fier të tjera në raportin e BE-së të mos ketë të shkruara – Tepelenë u përfunduan studimet e fizibilitetit dhe këto fjalë: “Duke qenë se vëmendja e Qeverisë u filloi përgatitja e projekt – zbatimit. Gjatë vitit 2004 përqendrua gjithnjë e më tepër në vështirësitë e përfundojnë punimet në segmentet rrugore brendshme dhe në kushtet e një opozite përherë e Rrogozhinë – Elbasan, Lezhë – Shkodër, në disa më obstruksioniste, pra në kushtet e një opozite rrugë turistike si ajo e Murriqanit, Divjakës, Orikum, përherë e më penguese”. Mos pengoni Shqipërinë Dhërmi etj.. të shkojë në Bashkimin Evropian. Do të vazhdojnë punimet në segmentin Elbasan – Falemnderit! Librazhd, në rrugën e Velipojës, Dardhës, Liqenasit etj. Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Poçi. Dhe do të fillojnë punimet në segmentet rrugore Spartak Poçi – E nderuara zonja drejtuese e Lushnjë – Fier, Tepelenë – Gjirokastër, Vorë – Fushë- seancës! Krujë, Milot – Rrëshen etj. Të nderuar kolegë deputetë! Gjithashtu, me financim nga Bashkimi Evropian Raporti për të cilin po diskutojmë sot në dhe Qeveria Italiane, do të përfundojnë projektet e
1069 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
zbatimit për segmentet Qafë – Thanë – Pogradec – kontrollit teknik. Për këtë qëllim, në 12 prefektura Korçë, Fier – Tepelenë, Fier – Vlorë. Për të vendit janë organizuar drejtori rajonale të cilat mirëmbajtjen e rrugëve Buxheti i Shtetit, po ashtu, bëjnë kontrollin teknik dhe regjistrimin e automjeteve ka rritur në mënyrë të vazhdueshme financimet. të transportit. Për përmirësimin e kushteve në rrugë, Gjithsesi, duke pasur parasysh gjendjen dhe gjatë vitit 2003 janë investuar mbi 60 milionë lekë kërkesat e mëdha në këtë aspekt, gjatë vitit 2003 u për projektimin dhe implementimin e sinjalistikës punua me Bankën Botërore dhe u sigurua një kredi rrugore dhe elementeve të sigurisë rrugore, në lidhje shtesë prej 13 milionë dollarë për zbatimin e projektit me standardet e Kodit Rrugor. Kjo mund të vërehet të mirëmbajtjes. Ky projekt arriti vlerën prej 13 në shumë nga rrugët interurbane. milionë dollarësh dhe zbatimi i këtij projekti po ecën Për përmirësimin e situatës së sigurisë rrugore, mirë, dhe gjatë vitit 2004 do të shihen rezultatet e në 3200 mijë km rrugë kombëtare dhe 14 mijë rrugë para të punës që po bëhet me të në një numër të urbane, rurale, dhe lokale, janë vënë si objektiva konsiderueshëm të segmenteve rrugore të vendit. përfshirja e projekteve të sinjalistikës rrugore dhe Me progresin e bërë, së fundi, mund të thuhet elementeve të tillë të sigurisë rrugore, monitorimi i tashmë hapur se Shqipëria ka dalë nga gjendja e zbatimit të kontratës së zbatimit në përputhje me emergjencës dhe po punon me objektiva të qarta normat e Kodit Rrugor. integruese dhe zhvillimi. Në dy – tri vitet që do të Përveç këtyre, në matricën e objektivave vijnë, do të kemi në eficencë të plotë korridoret dhe prioritare për sigurinë rrugore, përveçse u tha më rrugët kryesore që do të krijojnë kushtet për sipër, fshihen masa të rëndësishme si eleminimi i integrimin e transportit tonë rrugor në atë rajonal ndërhyrjeve të paligjshme në rrjetin rrugor dhe dhe do të lejojnë ekonominë tonë të fillojë të përfitojë zbatimi rigoroz i rregullave të qarkullimit, aplikimi i nga pozicioni gjeografik i vendit. formave të sensibilizimit politik për formimin e Siguria rrugore: Siguria rrugore ka zënë dhe më edukatës së qarkullimit rrugor nga përdoruesi i rrugës parë një vend të rëndësishëm në momentin e dhe zbatimi i plan – veprimit i ndërtuar nga Banka raporteve të Komisionit Evropian. Nga ana jonë, jemi Botërore. përpjekur që këtij sensibiliteti t’i përgjigjemi me Portet detare: Për sa i takon porteve detare, vëmendjen dhe masat e duhura, si organizative, raporti kryeson përmirësimin dhe arritjet në portin e ashtu dhe financiare. Ne pohojmë faktin se siguria Durrësit, të Vlorës dhe progresin në transportin detar rrugore dhe aksidentet mbeten ndër problemet në përgjithësi. Në portin e Durrësit janë kryer dhe kryesore të qarkullimit rrugor. Rritja e trafikut, si 50 milionë euro investime të huaja. Këtë vit do të rezultat i shtimit të konsiderueshëm të automjeteve, fillojnë punimet e projektit prej 17 milionë euro të shoqëruar dhe me lëvizjet e mëdha demografike, Bankës Evropiane të Investimeve. Për këtë projekt dikton nevojën e vazhdueshme për përmirësimin e kanë përfunduar dhe procedurat e tenderimit për të rrjetit rrugor dhe infrastrukturës përkatëse. Kjo e tri komponentët, siç janë shtrimi i shesheve dhe fundit, me gjithë progresin e dukshëm që ka pësuar rehabilitimi i rrjetit inxhinierik. Me financimin e vitet e fundit, nuk ka arritur të përballojë këto rritje Bankës Botërore, në shtator 2004 përfundon projekti dhe, për fat të keq, është shoqëruar dhe me për ndërtimin e terminalit të ri të pasagjerëve, kosto aksidente shpesh fatale. Gjithsesi, puna e bërë vitet e të cilit vlerësohet rreth 20 milionë euro. e fundit ka filluar të japë rezultatet e para. Sipas Për portin e Vlorës, Qeveria Italiane financon statistikave kemi një ulje të aksidenteve prej 2% rreth 15.3 milionë euro për fazën e parë dhe të dytë dhe 4 % të atyre që shoqërohen me vdekje. Në të zhvillimit të master planit. Theksojmë se mbështetje të punës për rritjen e sigurisë rrugore privatizimi në portin e Vlorës ka filluar që në vitin një rëndësi të veçantë ka dhe zbatimi korrekt i 1996 me flotën detare të portit, me shërbimet për dispozitave të Kodit Rrugor dhe akteve që burojnë anije, shoqëri të pastrimit detar etj. prej tij. Në këtë drejtim janë bërë hapa të Në vazhdim, me asistencë të huaj, u hartua dhe rëndësishëm të organizimit institucional, kompletimit strategjia për vazhdimin e procesit të privatizimit. të akteve nënligjore, si dhe për implementimin e tyre. Privatizimet vazhduan në vitin 2000 me privatizimin Mjetet rrugore në vend rezultojnë me një rritje vjetore e shërbimeve të kamionëve, objekteve shtetërore, prej 13%, nga më të lartat në Evropë. Një nga si dhe të gjithë shërbimeve të ngarkim – shkarkimit, objektivat tona prioritare është rritja e nivelit të si aktivitet kryesor i portit. Objektivi final i strategjisë kontrollit nëpërmjet përmirësimit të qendrave të për privatizimin është që të shndërrojë portin e
1070 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Durrësit në një model lend-lord, ku ky i fundit të jetë një rast. Rruga Fushë - Arrëz - Kukës është bërë që zotërues vetëm i tokës, ndërkohë të gjithë aktivitetet një vit përpara dhe sot nuk është as 30% e asaj që e shërbime të tjera do të kryhen nga biznesi privat. është bërë vjet, sepse cilësia e nivelit të punës ka Duhet theksuar se ligji “Për autoritetin portual”, qenë shumë i lartë. Trumbetohet për sukses miratuar së fundi nga Parlamenti, përcakton që ky Marrëveshja e Tregtisë së Lirë dhe në fakt nuk ka port do të funksionojë sipas modelit të mësipërm asnjë përpjekje dhe asnjë fjalë për lëvizjen e lirë të brenda tre viteve të ardhshëm. shqiptarëve. Se në çfarë kategorie bëjnë pjesë Servet Pëllumbi – Mbaroi koha në shqiptarët tek njerëzit në Evropë, këtë duhet ta thotë dispozicionin tuaj. Qeveria, sepse Qeveria mbron këta shtetas. Por po Fjalën e ka zoti Ukperaj të jetë puna për lëvizje të lirë shtetasve shqiptarë Muhamet Ukperaj – Të nderuar kolegë! çdokush lakon rrugën dhe nuk mund ta përmendë. Në fjalën e kolegëve të maxhorancës deri tani Politikat e qeverisë, politikat ekonomike kanë dëgjova vetëm sukseset, dëgjova rritje ekonomike qenë dhe janë diskriminuese për rajone të caktuara, të Shqipërisë, frenim të inflacionit, rritje të GDP-së konkretisht çdo organizatë joqeveritare, duke dhe tek asnjë nuk dëgjova të paktën një fjalë për përfshirë PNUD-in. Gjithmonë ka thënë dhe e ka standardin e jetesës së familjeve shqiptare, për deklaruar që zona më e prapambetur është nivelin ekonomik të familjes shqiptare. Në fakt, verilindja. Kur është puna për investime, është integrim në Evropë unë nuk e di që mund të bëhet përsëri zona më e prapambetur, sepse nuk kujtohet vetëm nëpërmjet Qeverisë. Integrimi, sipas mendimit askush për investime në atë zonë. tim, është integrimi integral dhe në radhë të parë Aktualisht ka nxjerrë kokën ajo që akoma nuk duhet të jetë përgatitur familja shqiptare për t’u përmendet, njohja e tenderave. Në shumë dikastere integruar në Evropë dhe unë mendoj që nuk është qendrore, në ministri, në drejtoritë rajonale të as në Afrikë. Nuk besoj se ka një njeri në këtë sallë prefekturave investimet paracaktohen nga firmat, që të thotë se niveli i varfërisë nuk po rritet, nuk kurse drejtuesit e dikastereve janë të detyruar që të mund të thotë ndokush që rritja e çmimeve nuk ka hedhin firmat dhe t’i hedhin paratë aty ku i detyrohen, njohur deri më sot çmime tavan dhe papunësia vetëm tek ato firma që kanë krijuar monopolin sot për të rritet dita – ditës. Rreth 130 mijë familje shqiptare gjithë Buxhetin e Shtetit. Mesa duket fushata trajtohen me ndihma ekonomike. Për t’ju bërë qejfin elektorale ka filluar para kohe nga ana juaj. Në ato zyrtarëve, po them se marrin një ndihmë prej 3000 komuna ku ka fituar PD-ja, siç duket për të dënuar mijë lekë dhe normalisht kjo shumë nuk mjafton atë popull, nuk ka investime dhe në krahasim me për të paguar faturën e energjisë elektrike. Sigurisht, një vit më parë është më pak se 50%. këto 130 mijë familje dhe disa familje të tjera bukën Raportin e kemi diskutuar dhe në komisione dhe e çdo gjë tjetër e marrin me listë. Nuk e di nëse do ata që erdhën për diskutim në komision kishin një të shkojmë me listë në Evropë, apo jo? detyrë për të përfunduar, plotësimin e kuadrit ligjor Por, se si do të shkojmë, këtë e di vetëm ose matricën, siç e quani ju. Në fakt, po ta lexosh Qeveria. Jemi në vitin 2004 dhe nuk po deklarohet mirë raportin thuhet që ato ligje që ka sot Shqipëria minimumi jetik. Niveli mesatar i pagave në Shqipëri nuk zbatohen, pra nuk ka shtet dhe dihet që po të është në minimum, ku ne ndodhemi në fund të bëhet shtet ligjor do të ketë më pak vjedhje, më pak tabelës, por kemi kaluar Moldavinë dhe Bjellorusinë. korrupsion dhe vetvetiu goditen ata që janë në shtet. Aktualisht, shqiptarët të vetmen rrugë që njohin Prandaj, ata të cilët merren sot me negociatat është emigracioni dhe të gjithë familjet shqiptare janë më së paku të interesuar që këto negociata të jetojnë nëpërmjet lekëve që vijnë nga jashtë. përfundojnë sa më shpejt dhe Shqipëria të gjejë Një nga kushtet për integrim në Evropë është vendin e saj në Europë. infrastruktura. Zoti ministër foli pak më parë, por Falemnderit! aktualisht akoma rajonet e Shqipërisë nuk janë të Servet Pëllumbi - Falemnderit! integruara brenda për brenda Shqipërisë dhe Fjalën e ka zoti Ilir Meta. sigurisht integrimi duhet të shkojë fillimisht brenda Ilir Meta - Një vit më parë kam ngritur me vendit dhe pas kësaj duhet të shkojë me vendet shqetësim dhe publikisht problemet e mbarëvajtjes fqinje, siç është Kosova, por në këtë drejtim nuk ka së reformave dhe të procesit të integrimit evropian, ndonjë lëvizje. Diku në raport përmendet siguria i bindur se rruga që po ndiqej do të na sillte në këtë rrugore, sinjalistika dhe desha të përmend vetëm situatë të pashpresë që po bllokon dhe dhunon
1071 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
integrimin evropian të vendit. Në atë kohë, lidershipi të reja për fushat që mbulon ky legjislacion. Qeveria aktual i mohoi të gjitha shqetësimet dhe këmbënguli ka një koncept të gabuar mbi të ashtuquajturat se këto probleme kanë qenë të sajuara dhe se reforma standarte, një term ky që shpreh kuptimin brenda dhjetorit të vitit 2003, pra gjatë presidencës sipërfaqësor dhe shabllon të tyre. Nuk mund të ketë italiane që shkoi, do të nënshkruhej marrëveshje reforma standarde pasi fushat ku ndërmerren për stabilizim – asociimin. Marrëveshja jo vetëm që reformat janë mjaft konkrete dhe specifike për nuk u nënshkrua gjatë presidencës italiane, por kushtet e çdo vendi, e megjithatë kjo Qeveri nuk e fatkeqësisht nuk ka ndonjë shans për t’u firmosur ka të keqen se vuan nga mungesa e vizionit të brenda vitit 2004 dhe ndoshta as përpara zgjedhjeve integrimit, por se vuan nga mungesa e misionit të të qershorit 2005. Qeveria aktuale ka dështuar në integrimit. Kësaj qeverie, por dhe klasës politike në procesin e integrimit evropian, sepse nuk ka mbajtur përgjithësi, i mungon vullneti politik për të ndërmarrë deri tani premtimet publike për të cilat është reformat që kërkon integrimi, pasi kjo do të sillte angazhuar përpara Parlamentit opinionin publik dhe shkatërrimin e kësaj ngrehine politike që bazohet partnerëve tanë ndërkombëtarë. Është dëshpërues mbi mungesën e transparencës dhe të korrupsionit fakti se në këtë fillim maji, kur Bashkimi Evropian të këtij pushteti, që bazohet mbi autokracinë, feston zgjerimin me 10 anëtarë të rinj, 8 nga të cilët monopolet dhe shpërdorimin e votës. Kjo ndodh pasi ndajmë të njëjtën histori të dhimbshme nën interesat e grupit politik që drejton sot janë në komunizëm, si ne, këtu në Parlament përsëritet kundërshtim me kërkesat e integrimit evropian të shfaqja e pavlerë e radhës. Është ky debat i zbrazët, Shqipërisë. Kjo ndodh sepse interesat ekonomike si vetë salla ku po zhvillohet kjo seancë, që më bën të atyre që sot kontrollojnë vendimmarrjen janë në të besojë se rezoluta e re që do të aprovojmë nuk kundërshtim me parimet e konkurrencës së do të ketë fat më të mirë se rezoluta e vjetshme që ndershme dhe të zhvillimit të ekonomisë së tregut nuk u zbatua. Duke qenë se mashtruan disa herë të lirë. Kjo ndodh sepse qeveria e sotme i ka hapur shqiptarët me afatet e integrimit, tani datat duken rrugë dominimit të monopoleve, duke asfiksuar në se nuk kanë më rëndësi. Disa na thonë se nuk ka këtë mënyrë ekonominë e vendit, duke dëmtuar nevojë për data dhe disa të tjerë thonë se nuk na biznesin e mesëm dhe të vogël në veçanti, duke duhen më. Po si nuk paska rëndësi për qytetarët cenuar prodhimin vendas dhe duke thelluar çdo vit shqiptarë të dinë se kur ata do të ndihen të barabartë e më shumë deficitin tregtar, duke e kthyer vendin me qytetarët e Bashkimit Evropian? Kur do të në importues të gjithçkaje, madje edhe të udhëtojnë si qytetarë të lirë në hapësirën evropiane prodhimeve tradicionale të ekonomisë shqiptare. Kjo dhe nuk do të përjetojnë më tragjedi si ajo e 9 janarit ndodh sepse lidershipi aktual ka kompromentuar të këtij fillim viti? ndarjen e pushteteve, si dhe balancën e kontrollin e Ne e filluam procesin e stabilizim – asociimit 4 tyre dhe ka nxitur uzurpimin e institucioneve ndërmjet vjet më parë së bashku me Kroacinë dhe personalizimit dhe klientelizmit. Shqiptarët ndodhen Maqedoninë, por është e qartë se kemi mbetur aktualisht para një rreziku real të riizolimit, sikurse shumë mbrapa prej tyre, pasi ata jo vetëm që e ndodhi pas ngjarjeve tragjike të manipulimit të votës kanë nënshkruar me kohë marrëveshjen, por kanë në zgjedhjet e 26 majit të vitit 1996 dhe rrënimit aplikuar edhe për anëtarësim. Ne kemi mbetur ekonomik që solli falimentimi i firmave piramidale shumë mbrapa tyre dhe mesa duket po presim dhe e futi vendin në një kolaps të plotë, ç’ka është grupin tjetër të vendeve si Serbi – Mali i Zi, Bosnje – përgjegjësi e plotë e opozitës së sotme, që atëherë Hercegovina e pse jo dhe Kosova, të cilat siç e dini ishte në pushtet. Është për të ardhur keq që kanë një problematikë tjetër madhore, krejt të lidershipi i opozitës ende nuk ka kërkuar ndjesë ndryshme nga e jona. Kjo Qeveri ka dështuar në publike për shkatërrimin e procesit zgjedhor në vitin drejtim të procesit të integrimit, sepse nuk ka një 1996. Sfida e integrimit evropian kërkon që Qeveria vizion të qartë për këtë proces. Koncepti i saj mbi të bëjë reforma reale dhe konkrete që ajo të ngrihet realizimin e matricave që zëvendësojnë njëra- tjetrën mbi interesat e grupeve dhe të zgjidhë konfliktin e pa u realizuar është mjaft mekanik dhe nuk të çon interesave, të heqë dorë nga mbrojtja e monopoleve përtej plotësimit formal të detyrimeve. Por, integrimi dhe interesave ekonomike të jashtëligjshme, të kërkon shumë më tepër se kaq. Ai kërkon zbatimin liberalizojë tregjet dhe të mbështesë kreditimin e në realitet të tërësisë së rregullave dhe të prodhimit vendas, të heqë dorë nga kontrolli i politik legjislacionit që miratohet duke prodhuar standarde i drejtësisë dhe administratës publike dhe po kështu
1072 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nga kontrolli i mjeteve të lira. dështimin më të madh të Shqipërisë, mbetjen jashtë Qeveria duhet të reflektojë me përgjegjësi dhe Evropës së Bashkuar. Nuk mund të flitet për arritje pa vonesë ndaj rekomandimeve të përsëritura vit pas dhe suksese në një vend që po humb çdo ditë viti dhe që gjithmonë konsiderohen objektive dhe shanset e integrimit dhe zhytet gjithnjë e më thellë realiste edhe të këtij raporti vjetor, si dhe ndaj në varfëri dhe izolim. Nuk mund të flitet për tradhtarë përfaqësuesve më të lartë të Bashkimit Evropian. dhe keqdashës për zyrtaren e nderuar të BE-së, që Pasojat e kësaj situate kritike për procesin e na thonë atë që ne e shohim dhe e prekim çdo ditë, integrimit vijnë së pari dhe së fundmi nga mungesa krimin e organizuar dhe korrupsionin e lartë në të e filozofisë së integrimit, e cila është një filozofi dhe gjithë nivelet e shtetit. Nuk mund të fajësohet Evropa politike dhe qeverisëse, që kërkon një tolerancë dhe dhe diplomatët për heqjen e Shqipërisë nga listat e një kulturë të re politike, e cila është në opozitë të vendeve të integruara, kur ne kemi 12 vite që nuk papajtueshme me praktikën e autoritarizmit, zhvillojmë zgjedhje të lira e të ndershme. Faji është personalizimit, përjashtimit dhe uzurpimit. këtu dhe përgjegjësia duhet kërkuar këtu. Ndaj i ftoj të gjithë në këtë proces, që të Të nderuar kolegë, reflektojnë dhe të përqafojnë filozofinë politike të Qeveria aktuale në muajin dhjetor të vitit 2003 integrimit. I ftoj të gjithë që të punojnë për të shpalli si synim të saj kryesor nënshkrimin e rivendosur integritetin e votës së lirë për zgjedhjet e marrëveshjes së asociim – stabilizimit me BE-në vitit 2005. brenda qershorit të 2004-ës. Tani jemi në muajin I ftoj të dyja palët në këtë Kuvend të kuptojnë maj, zotërinj, dhe nuk ka njeri në Shqipëri që pret se në Evropë nuk shkohet me prijës, por shkohet që marrëveshja të nënshkruhet as në qershor dhe me institucione demokratike. as në vjeshtë të këtij viti. BE-ja e thotë qartë se Falemnderit! Qeveria nuk ka bërë reforma, se krimi e korrupsioni Servet Pëllumbi - Falemnderit! janë në nivele të larta, se administrata është politike Fjalën e ka zoti Ndoka. dhe se mungon vullneti politik për ndryshimin e Jak Ndokaj – I nderuar zoti Kryetar! gjendjes. Në këto rrethana, të nderuar kolegë, Të nderuar deputetë! Qeveria e Kryeministri ose duhet të paraqesin Debati i sotëm vjen 72 orë pas 1 majit, ditës dorëheqjen ose duhet të kërkojë falje për premtimet historike të Evropës. Bashkimi Evropian u bë me e pambajtura. Në të njëjtën kohë, është e nevojshme 25 vende anëtarë duke marrë me vete shumicën e që Kuvendi të marrë më shumë përgjegjësi dhe të shteteve ish-komuniste. Ky zgjerim do të vazhdojë luajë më mirë rolin e tij në ndjekjen e kushteve të dhe pas dy vjetësh ku do të bashkohet dhe Rumania paraqitura nga raporti i BE-së. Është e dhe Bullgaria. Pra, ëndrra e madhe e Shqipërisë papranueshme që vazhdohet të na flitet edhe sot nuk është në as në kalendar. Është venitur dhe ka për sukseset kundër krimit, kur BE-ja e thotë qartë humbur për t’u gjetur pas 10-15 vitesh, siç na ka me fakte se krimi është problemi kryesor i deklaruar Kryeministri. Qytetarët shqiptarë janë Shqipërisë dhe krimi nuk luftohet me fushata, duke dyfish të zhgënjyer dhe të dënuar nga politika dhe zëvendësuar drejtues të aftë të policisë me miq e premtimet e pa mbajtura të saj. Më 1996-ën ishim anëtarë klanesh. Qeveria nuk ka një strategji të qartë shumë pranë BE-së, madje shumë vende përpara kundër krimit. Premtimi se do të vendoset rend në Bullgarisë, Rumanisë dhe ish-Republikave Sovjetike, ministri përpara se të vendoset rendi në Shqipëri që më 1 maj u pranuan në BE. Tani ndodhemi në është aq sa tragjik, aq dhe akuzë për Qeverinë e listën e fundit dhe në vendin e fundit, shumë më cila ka 7 vjet që krenohet me arritjet e atyre që dje i larg se Maqedonia që në vitin 1999 kaloi krizën e gradonte, ndërsa sot i përjashton dhe i akuzon si luftës civile. Kjo pozitë skandaloze e ka një shkak baronë të krimit. Ju, zoti Kryeministër, dhe qeveria dhe një përgjegjës. Kush janë ata? Le të lexojmë e maxhorancës keni ndërruar në 7 vjet, 7 ministra raportin e fundit të Bashkimit Evropian, të dëgjojmë rendi. Shumica e tyre janë deputetë në këtë sallë. Kris Paten dhe Departamentin e Shtetit. Aty janë Raporti i BE-së thotë se ata kanë dështuar. Atëherë, dhënë me detaje fajet dhe gabimet tona. Aty janë ju minimalisht duhet të kërkoni falje publike dhe të dhënë emrat dhe përgjegjësit kryesorë të izolimit të pranoni platformën e opozitës për luftën kundër ri të Shqipërisë. Duke e ditur që të gjithë i kemi krimit. Nëse vazhdon të ndodhë ndryshe, të lexuar këto raporte, atëherë pres që sot Kryeministri, mohohet opozita dhe të mbrohen e gradohen fajtorët Qeveria dhe politika të reflektojnë dhe të pranojnë e vërtetë të kriminalitetit në Ministrinë e Rendit dhe
1073 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në Qeveri, atëherë jo vetëm nuk do të kemi shpresë Qendrore e Lindore nënshkruan marrëveshje për të hyrë në BE, por do të humbim edhe shansin asociimi. Në janar të 1996-ës do të jepej vlerësimi e anëtarësimit në NATO. ndërkombëtar me raportin e Hans Vader Bruk, që i Raporti i BE-së konfirmon akuzat dhe rekomandonte Këshillit të Ministrave të Punëve të shqetësimin e opozitës. Ai tregon se Shqipëria nuk Jashtme që një marrëveshje asociimi me Shqipërinë ka qeverisje të aftë dhe shumica e kartonëve në e ngjashme me ato të nënshkruara me vendet e Kuvend nuk ka arritur të bëjë reformat e kërkuara. tjera të Evropës Qendrore e Lindore nuk dukej me Sa duhet të presin shqiptarët që të vendoset rend vend duke parë gjendjen aktuale të reformave politike në Ministrinë e Rendit dhe që Qeveria të qeverisë? dhe ekonomike në vend. Deklaratat vullnetmira Kush mban përgjegjësi për dështimin e negociatave ngelen vetëm nëpër arkiva dhe episode të izoluara. me BE-në dhe izolimin gjithnjë e më të madh të Zgjedhjet e manipuluara dhe të gjakosura gjatë 26 vendit? Këto dhe të tjera pyetje nuk morën përgjigje majit vulosën fatin e marrëdhënieve të Partisë në fjalën tuaj të sotme, zoti Kryeministër, dhe as Demokratike në pushtet me Evropën. Më 21 qershor nga ministrat tuaj. Ky është mesazhi më i keq që ju të vitit 1996, Parlamenti Evropian miratoi një rezolutë i dërgoni sot shqiptarëve. Kjo është përgjigja më e ku prerazi i kërkonte komisionit të ndërpriste çdo keqe që i dërgoni Evropës dhe kjo është rruga më e lloj marrëdhënie me Shqipërinë dhe nuk kishte si të keqe për të arritur aty ku shqiptarët duan, në familjen ndodhte ndryshe. A mund të kaloni pa vënë re në evropiane. Kjo gjendje përbën një alarm të madh Evropë vërshimin e fondeve islamike? A mund të për opozitën që të rishikojë qëndrimet dhe platformën kalonte pa vënë re thyerjen e embargos së OKB-së e saj, për të qenë më e organizuar, më e hapur, më në Serbi dhe Mal të Zi? Po fotografitë e avionëve që e lidhur me qytetarët dhe më e vendosur për t’u shkarkonin armë në Afganistan të nisur nga Rinasi? dhënë shqiptarëve qeverisjen që ata kanë nevojë dhe Po dhunimi i opozitës? Po vërshimi i skemave që i afron me Evropën. piramidale, që sipas raportit të observatorit Falemnderit! gjeopolitik të drogave në Paris përmendte si të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ndoka! përzier ministra të qeverisë suaj, duke theksuar Fjalën e ka zoti Myslimaj. kontrabandat trekëndore, armë, drogë, klandestinë, Ardian Myslimaj – I nderuar zoti Kryetar! përcaktoi dhe jetëgjatësinë e kompanive piramidale Të nderuar deputetë! dhe se një nga postet më kryesorë të tyre bënin Që në fillim unë dua të theksoj se një debat për kontrabandë armësh për llogari të qeveritarëve? integrimin pavarësisht nga fakti se kush e kërkon, A nuk e shikonte Evropa se si armët e blera në është i rëndësishëm për procesin dhe duhet të jetë Bullgari për nevoja të ushtrisë shqiptare u zhdukën një nga angazhimet tona të përhershme. Por, një në Maqedoni, për të përfunduar tek tigrat e Arkanit debat i tillë, për një problem madhor si ky, që lidhet kundër popullsisë së Bosnjës? me të ardhmen e vendit, nuk mund të bëhet i Raporti i fundit i Bashkimit Evropian është realist paragjykuar dhe aq më shumë nuk mund të dhe evidenton si progres zhvillimi në zgjedhjet e 12 realizohet pa dëshirën e nevojshme për të kontribuar tetorit mbi bazën e një kodi të ri zgjedhor, rritjen në këtë proces, i cili jep një mesazh jo optimist për reale të GDP-së, mbajtjen nën kontroll të inflacionit, shqiptarët dhe partnerët tanë evropianë. Pikërisht, progresin e arritur në fushën e privatizimeve, rolin këtë kërkoni të arrini sot ju, zotërinj të opozitës, konstruktiv në rajon dhe pjesëmarrjen në nisma dhe nuk po bëni gjë, por veç gabimin e radhës. rajonale, reduktimin e trafiqeve, përmirësimet në Procesi i integrimit, me ardhjen në pushtet të funksionimin e sistemit gjyqësor dhe të maxhorancës socialiste ka shënuar një intensitet administratës publike, inkurajimi dhe mbështetja e të lartë çështjesh e marrëveshjesh, për të arritur së organizmave joqeveritarë, hartimin dhe zbatimin e fundmi në realizimin e një fryme të shëndoshë planeve të veprimit në luftën kundër korrupsionit. besimi dhe partneriteti. Kjo është sfida që ne duhet Marrëdhëniet e Shqipërisë me vendet anëtare dhe të bëjmë për shqiptarët, t’i fusim ata sa më shpejt kandidate në Bashkimin Evropian, përmbushja e dhe si të barabartë në familjen evropiane, në një angazhimeve ligjore që rrjedhin nga anëtarësimi në kohë që ju si opozitë e dhatë këtë kontribut në Këshillin e Evropës, shtimi dhe garantimi ligjor që u organizatën e konferencës islamike. Në vitet tuaja bëhet investimeve të huaja në mbështetjen e fortë të pushtetit pati vetëm deklarata, por asnjë hap të iniciativave në luftën kundër terrorizmit, të gjitha konkret, në një kohë që shumë vende të Evropës këto janë padyshim arritje të padiskutueshme të
1074 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
maxhorancës sonë që nuk mund të zbehen me ftesën e maxhorancës ndaj tyre për të kontribuar deklaratat propagandistike të opozitës. në këtë proces, duke vlerësuar si shenjë të Natyrisht që probleme ka, por jemi ne ata kemi emancipimit politik, por dhe si detyrim që kemi ndaj marrë përsipër dhe zgjidhjen tyre. Raporti thekson të gjithë faktorëve politikë e civilë të shoqërisë se klima politike nuk e ka lejuar kryerjen e reformave shqiptare. Ata që themeluan Evropën e Bashkuar të thella, por jeni ju, zotërinj të opozitës, që e keni kanë theksuar se ajo më shumë se bashkim penguar këtë proces, deri sa dhe vetë raporti ju shtetesh, është bashkim njerëzish dhe idesh dhe përcakton si të tillë. Me ndjenjë përgjegjësie dhe të ne këtë po bëjmë, pavarësisht nga pengesat tuaja. obliguar përpara shqiptarëve ne kemi kuptuar dhe Ne kemi marrë përsipër të punojmë dhe t’u tregojmë punojmë që zgjedhjet në Shqipëri duhen bërë gjithnjë se një Evropë e Bashkuar është e ardhmja e e më afër standardit evropian. Ne e dimë se Shqipërisë, e shqiptarëve dhe e juaja. korrupsioni, krimi dhe një administratë ende jo Falemnderit! efektive pengojnë zhvillimin, forcimi i shtetit ligjor Servet Pëllumbi – Falemnderit! është ende larg standardeve, duhet të thellojmë Fjalën e ka zoti Dizdari. decentralizimin dhe papunësia ende mbetet një Limoz Dizdari – I nderuar zoti Kryetar! problem shqetësues, sistemi doganor e tatimor nuk Kam kënaqësi që ju drejtohem, sepse jeni figura kanë arritur objektivat, papunësia mbetet ende një më e madhe shtetërore në këtë mbrëmje, kaq problem shqetësues, sistemi doganor e tatimor nuk shumë të rëndësishme. kanë arritur objektivat e përcaktuara, në disa sektorë “Kur më në fund nata e gjatë e diktaturës në të veçantë mungojnë strategjitë e qarta, por mbi të Shqipëri mbaroi, vendi ngeli i rrënuar, kurse njerëzit gjitha, ne çdo ditë e më shumë po dëshmojmë atë të dëshpëruar dhe në kaos”, shkruante Robert Helci që ju mungon juve, vullnetin politik për t’i realizuar në fillim të viteve 1990 të shekullit që sapo kaluam. objektivat. Është për të ardhur keq që opozita Sot na duhet të diskutojmë për raportin e BE- vazhdon ta keqperceptojë këtë proces brenda së, për kritikat e sugjerimet e tyre. Të bëjmë luftë interesave të saj, duke sjellë vazhdimisht shqetësime politike dhe propagandë apo të themi të vërtetën? serioze në Bruksel me aktet e saj të dhunës dhe Të dyja ndodhën sonte. Më mirë të themi të vërtetën, këmbënguljes për destabilitet politik në vend, pse sepse dhimbja që shkakton ajo është më e lehtë jo me pasoja dhe në rajon. se dhimbja e mashtrimit korruptiv propagandistik ose Ne brenda kësaj salle mund të bëjmë çdo lloj politik. Ky raport, për mua është objektiv, sepse të deklarate, por ata që na ndjekin arrijnë ta bëjnë gjitha ato që thotë janë të sakta por ne duhet ta dallimin. Ne po e bëjmë këtë shtet mbi gërmadhat pranojmë për të cilat nuk jemi dakord, gjithmonë tuaja. Ju flisni për gjykata të forta, por mos harroni nëse vërtetë duam të integrohemi në bashkësinë se na latë vetëm godina të djegura. Ju flisni për evropiane. Çfarë bëmë ne në këto 10-12 vite? U institucione, por nuk na latë asnjë në këmbë. Ju grindëm aq shumë me njëri–tjetrin dhe nuk përtuam flisni për rend, por ngrini zërin kundër të gjithë të mallkonim as ata që donin të na ndihmonin për reformave që bëhen në polici e që largon të të jetuar në paqe. Ëndërruam dhe, në vend të vullnetit korruptuarit. Ju flisni për korrupsion, por mbroni çdo për ta bërë realitet këtë ëndërr, lëshuam klithma të njëri që largohet nga puna si i korruptuar. një shpirti të egër dhe të varfër që më shumë se të Përgjegjësia politike dhe vizioni që kemi ne për ngjallte besim, mbillte frikën dhe pasigurinë. Bota integrimin evropian na jep kurajën të pranojmë se kishte dëshirë të na njihte, por ne shkuam me duhet të bëjmë më shumë, por ju nuk na lini. Çfarë përfaqësinë dhe ata që deleguan ishin të padenjë kërkoni nga Qeveria, kur ajo rrethohet me gurë e për përfaqësimin tonë. Ndërtuan një retorikë shumë shishe benzine? Unë e kuptoj si shumica e prolikse dhe të paqartë. Fjalori politik fshihte mirë shqiptarëve se benzina juaj nuk do të djegë dyert e thelbin që ishte më i hidhur se fjala që artikuluan. zyrat, por më shumë se kaq ju doni të digjni dhe Ne klithëm me gjithë forcën se e donim Shqipërinë dhunoni procesin e integrimit, ju doni të ndërprisni si e gjithë Evropa, se ishim tolerantë dhe se shqiptarët në rrugën e tyre drejt Evropës dhe ju doni harmonia mes tri feve tek ne ishte e përkryer, por t’i tregoni Evropës se shqiptarët nuk janë të denjë më kot, sepse britma jonë ishte aq e madhe sa dhe për familjen e tyre. kristianët e mirë të familjes evropiane nuk u besojnë Pavarësisht nga kontradiktat dhe qëndrimet asaj që thoni. Ne nuk shikonim qartë se përfaqësimi refraktare të opozitës, unë përshëndes dhe inkurajoj ynë ishte në të shumtën e rasteve më shumë se i
1075 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
keq, tërësisht i pamerituar. Edhe sot ne shikojmë shpresat tek pushteti i Bushit, duke harruar se sesi janë kërrusur pushtetarët, jo për shkak të Amerika nuk është një shtet pushtues, por halleve që kanë marrë përsipër t’i zgjidhin, por për udhërrëfyes. shkak të përkushtimit përulës ndaj të gjithë atyre Europa bën një gjest të madh. E bashkuar në për të cilën kanë detyrimin t’u puthin dorën. më shumë se gjysmë miliardi me evropianë, ajo Në këto 10 vitet e fundit jemi dëshmitarë këndon me solemnitet odën e gëzimit të Shilerit entuziastë për ritmin dhe dinamikën që kemi treguar nën tingujt e gjeniut njerëzor, Bethovenit, ku ka aq për të transformuar peizazhin tonë, por jo shumë dritë, aq shumë aq shumë optimizëm e aq përgjegjësinë tonë, pasurinë e individit, por jo shumë mirësi njerëzore. mirëqenien e shoqërisë, gjendjen shumë të mirë E kështu, kjo Evropë do të jetë më ëndërruese ekonomike të një shtrese të vetme, por jo varfërimin e më lakmuese për të gjithë ne dhe të gjithë botën. e lartë të së tërës. Kronika e zezë është rënqëthëse Ne nuk duhet të kërkojmë të hyjmë atje, por të dhe propaganda grindavece nuk shërben as si një përpiqemi që ta meritojmë e të jemi të denjë për atë vello e rëndomtë. Në këto kushte, as euforia e familje. narkotikëve ose ankthi i kazinove nuk i shpëton dot Falemnderit! shpirtrat mëkatarë të merakosur për vendin, asociim Servet Pëllumbi – Falemnderit! – stabilizimin, mirëqenien, krimin e organizuar, Fjalën e ka zoti Beja. tregun informal, korrupsionin, trafikun e të tjera Fatos Beja – Do të ishte mirë, që të paktën ne budallallëqe si këto. I gjithë problemi është se ne si Parlament, duke përfshirë edhe deputetët e duhet të bëhemi anëtarë të familjes evropiane e për koalicionit qeveritar, të mos binim në kurthin e këtë nuk kemi faj. Me siguri duhet fajin duhet ta vetëlavdërimit të Qeverisë dhe të Kryeministrit që ketë Këshilli i Evropës që nuk i çeli ato negociata. gati-gati dhe hyrja e 10 vendeve të tjera evropiane Në thelbin e saj shoqëria e sotme shqiptare me gjithë pardje ishte meritë e qeverisë Nano. Është më mirë arritjen në konsolidimin e institucioneve të shtetit që të ndalemi në elemente që duhet të korrigjojmë demokratik me gjithë tendencat e prirjet progresiste urgjentisht, të theksojmë prioritet për vendin, të që kanë të bëjnë me liritë dhe të drejtën e njeriut rrisim presionin ndaj Qeverisë që të punojë e të bëjë ose me iniciativën e lirë të individit të jep përshtypjen detyrat në mënyrë që Shqipëria të mos mbetet ende e një shoqërie që shkon, por nuk di se ku, një në vendin e fundit të Evropës. qeverisje që flet, por nuk e di se çfarë, një ministër Për fat të keq, dëgjuam recitime fosshnjarake që punon, por nuk di se për çfarë punon. Në këto se opozita qenka përgjegjëse për defektet e 10-12 vitet e fundit nuk prodhuam. Edhe domatet, qeverisjes që dëshmon raporti. Unë do të ndalem kungujt dhe kastravecët i sollëm nga Greqia dhe në dy probleme të raportit që unë besoj se nuk duhet Maqedonia, madje dhe marjuanën dhe heroinën i t’i shpëtojnë vëmendjes së Kuvendit. sillnim nga shumë larg, ndërkohë kur këtu ndërtohej Së pari, Shqipëria duhet të jetë serioze në shumë e në lartësi pa u shqetësuar shumë se nga realizimin e angazhimeve të saj ndaj bashkësisë kush me çfarë e me çfarë kostoje. Por integrimin ndërkombëtare. Që në pikën e parë të raportit me ngjyrën e punës së zezë Evropa nuk e pranon. Bashkimi Evropian arrin në përfundimin se Qeveria Ajo kërkon e pranon vetëm integrimin e popullit Shqiptare nuk mban angazhimin e saj. Që të mos shqiptar. E megjithatë nuk mungojnë dialog - duelet ju duket si propagandë e opozitës, po citoj disa politike, konferencat në komitetet ndërministrore etj. rreshta ashtu siç shkruhet shprehimisht në raport: Të nderuar kolegë, jam i detyruar të them se “Shumë nga mosarritjet e vëna në dukje në nuk bëmë më të mirën që mund të bënim dhe pse raportet e 2001-2002-2003, si dhe gjatë procesit të nuk na mungonin forcat. Shumë herë bëmë dhe më dialogut politik me autoritetet shqiptare nuk janë të keqen, sepse dikush na e impononte. Lamë në zgjidhur. Aftësia e administratës publike për të vënë harresë aq shumë vlera shoqërore, mendje të në zbatim angazhimet që lidhen me Marrëveshjen ndritura dhe të arta për të drejtuar këtë vend të vogël, e Asociim – Stabilizimit mbetet një çështje serioze. por shumë të bukur e të begatë. E si për çudi në Shqipëria nuk ka qenë e aftë t’i zbatojë plotësisht ironinë tonë pushtetarët me natyrën e megalomanit të gjitha detyrimet që rrjedhin nga pranimi në e me ndjenjën e inferiorit kërkojnë mbrojtje nga Organizatën Botërore të Tregtisë. Detyrimet Berluskoni kur ai vetë kërkon mbrojtësin e tij. ndërkombëtare nuk janë plotësuar në të gjitha rastet, Kërkoni mbrojtjen e azgarit të pambrojtur, varën për shkak të vështirësive të Shqipërisë në vënien
1076 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në jetë të ligjeve. Me gjithë deklarimet e autoriteteve vijojnë të jenë pengesë për konsolidimin e një se Shqipëria nuk kishte ndonjë problem në të vërtetë shërbimi civil profesional dhe të pavarur”. ajo ka hasur vështirësi në përmbushjen e Për zgjedhjet: “Zgjedhjet vendore të tetorit të vitit angazhimeve të OBT-së dhe në ndonjë rast ajo ka 2003 u zhvilluan në bazë të një Kodi të ri Zgjedhor, ndërmarrë veprime në kundërshtim me to. Shqipëria megjithatë nuk u arrit të materializoheshin ka marrë angazhime ambicioze për heqjen e tarifave përmirësime të konsiderueshme në zgjedhje”. gjatë negociatave me OBT-në, por mesa duket ajo Në fushën e të drejtave të njeriut: “Duhet siguruar nuk do të jetë në gjendje të respektojë një pjesë ta respektimi i parimeve themelore të të drejtave njeriut angazhimeve të saj. Qeveria vijimisht ka deklaruar gjatë procedurave të paraburgimit”. se procesi i stabilizim – asociimit është prioritet i E drejta për dëmshpërblim për gjykim të drejtë saj, megjithatë jo gjithmonë veprimet e saj kanë dhe për t’u mbrojtur kundrejt arrestimit dhe ndalimit mbështetur këtë gjë. Shumë nga reformat e arbitrar parashikohen të gjitha në ligj, megjithatë domosdoshme për të garantuar zbatimin e duhur të shkalla e vënies në jetë të këtyre të drejtave është kësaj marrëveshjeje nuk janë kryer”. e ulët dhe nevojitet një qëndrim më pozitiv nga ana Për sa kohë që Shqipëria dëshiron të ecë përpara e Qeverisë. në rrugën e saj drejt BE-së, është e domosdoshme Në fushën e pronës: “Raporti thotë se e drejta e që ajo të dëshmojë vullnetin politik, vendosmërinë pronës është e garantuar me ligj, që kërkon më tej dhe aftësinë për t’i trajtuar pa vonesë çështjet kyçe të zgjidhet kërkesa kushtetuese e paplotësuar prej të identifikuara në këtë raport, në faqen e parë. I kohësh për kthimin dhe kompensimin e tokës së nxjerrë saktësisht siç është shkruar ky përfundim konfiskuar gjatë regjimit komunist, çështje që vijon duhet të na shqetësojë të gjithëve, aq më tepër që të pengojë zhvillimin social – ekonomik të raporti i BE-së e shpjegon këtë mosrespektim të Shqipërisë. Qeveria shqiptare duhet sa më shpejt angazhimeve ndërkombëtare të Shqipërisë me të vërë në dispozicion të gjithë informacionin e mungesën e vullnetit politik dhe paaftësinë për të nevojshëm për të përcaktuar tokën e lirë për kthim mbajtur angazhime. Ne si Kuvend çfarë duhet t’i dhe kompensim. Ajo duhet të identifikojë kërkesat themi Qeverisë dhe Kryeministrit? Vijoni se mirë e e pazgjidhura për kthim dhe kompensim dhe të keni dhe të mbetemi gjithmonë jashtë Evropës ose hartojë një plan financiar për mbulimin e kostos së t’i themi se ç’thotë thotë raporti që demaskon mundshme të kompensimit”. Qeverinë dhe ndihmon Shqipërinë! Për tatimet: “Kufizimet e administratës dhe Problemi i dytë që doja të shtroja është se ndër problemet serioze të korrupsionit vijojnë të kenë gjërat që ky raport thekson si nga më shqetësueset efekte negative në zbatimin konkret të legjislacionit. është niveli i pamjaftueshëm i zbatimit të ligjeve në Zbatimi subjektiv ose diskriminues i ligjeve është Shqipëri. Shqipëria vërtetë ka nënshkruar dhe mesa duket i shpeshtë, për shembull në fushën e miratuar një mori konventash, marrëveshjesh tatimit mbi ndërmarrje”. ndërkombëtare, modelesh ligjore e bashkëkohore, Në fushën e investimeve të huaja: “Ligji shqiptar por raporti vë në dukje paaftësinë e Shqipërisë për teorikisht ofron garanci të konsiderueshme për të zbatimin e plotë të tyre në praktikë. Ky përfundim i gjithë të huajt, por kjo pengohet seriozisht nga Bashkimit Evropian e përshkon dhe raportin e ri nga mungesa e zbatimit të drejtë të ligjit dhe nga fillimi deri në fund. Unë sot po e citoj për të procedurat e paqarta”. konkretizuar, në mënyrë që të mos duket si Në bujqësi: “Shumë ligje dhe akte nënligjore janë propagandë e opozitës. Për shtetin e së drejtës miratuar gjatë viteve të fundit. Shumë prej të cilave thuhet: “Shteti ligjor në Shqipëri vijon të ketë në bazë të rekomandimeve të Komisionit Evropian, mangësi. Organet e zbatimit të ligjit nuk garantojnë por për fat të keq ato rrallë zbatohen. Qeveria duhet ende një zbatim të plotë të ligjit sipas standardeve t’i kushtojë më shumë vëmendje zbatimit të ligjit”. ndërkombëtare”. Në fushën e drejtësisë: “Shqipëria nuk mundi të Për Kuvendin: “Rezoluta e përbashkët shumicë garantonte si duhet hetimin dhe gjykimin për një e opozitës, për raportin e procesit të stabilizim – numër të konsiderueshëm të arrestuarish”. asociimit të vitit 2003 nuk u zbatua si duhej”. Në fushën e pastrimit të parave: “Legjislacioni Për administratën publike: “Ndryshimet e nuk zbatohet si duhet dhe mangësitë e deritanishme shpeshta të njerëzve dhe zbatimi i pamjaftueshëm i në zbatimin e ligjit shprehin qartë në statistikat e kuadrit ligjor që lidhet me administratën publike Ministrisë së Drejtësisë”.
1077 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Në luftën kundër drogës, Shqipëria duhet të kryesorë shqiptarë të bashkëjetesës në këtë proces garantojë zbatimin efektiv të legjislacionit”. dhe del që këta faktorë janë bashkëjetues dhe Për policinë: “Në stadin e tanishëm policia nuk bashkëpërgjegjës, sepse mendoj se askush prej është e aftë për të garantuar si duhet dhe në mënyrë nesh nuk mund të kultivojë sensibilitetin dritëshkurtër të pandërprerë zbatimin e ligjit”. sesa vonesa e këtij integrimi. U dashka faturuar Në luftën kundër krimit të organizuar dhe vetëm në adresën e Qeverisë dhe maxhorancës dhe terrorizmit: “Bashkërendimi në zbatimin e ligjit për kjo do të thotë as më shumë e as më pak por një të luftuar me efikasitet krimin e organizuar mbetet i mesikinitet politik, madje madje dhe perversion kufizuar”. politik. Integrimi i Shqipërisë nuk mund të arrihet në Pra, siç e shihni, zotërinj deputetë, në të gjitha kohën e kërkuar nëse një pjesë e politikës shqiptare, fushat ligji nuk zbatohet. Po a e gjejmë bashkërisht në rastin tonë, opozitat veprojnë në mënyrë sinkrone se pse nuk zbatohet ligji në Shqipëri? Edhe këtu na mekanizmin e legjendës së Rozafës; çfarë ndërtohet vjen në ndihmë raporti, ku flet për mungesën e ditën duhet patjetër të prishet natën. Shqipëria mund vullnetit politik në shumë paragrafë. Nevojitet më të shkojë drejt një integrimi të shpejtë nëse ne të shumë vullnet politik për të krijuar një administratë gjithë do ta shihnim atë si një punë dhe detyrë të publike moderne, të pavarur dhe efikase. Mungesa përbashkët. Për këtë nevojitet një politikë vizionare e vullnetit të Qeverisë për zbatimin e ligjeve, që dhe jo provinciale, një politikë protagoniste dhe jo shpesh imponohen nga bashkësia ndërkombëtare, antagoniste, një politikë emancipuese dhe jo dëshmohet qartë dhe në mos nxjerrjen e akteve obskurante, një politikë që gjeneron energji dhe jo nënligjore dhe mos akordimin e financimeve të t’i frenojë ose t’i shfryjë ato. domosdoshme për të siguruar zbatimin e ligjit. Unë mendoj se integrimi evropian i Shqipërisë Raporti bën të ditur se aktet e nevojshme për vënien nuk është një utopi që qëndron diku aty në skaje në zbatim të ligjit për konkurrencën, të miratuar në tavolinash të kancelarive evropiane dhe ne nuk po verë të vitit 2003-it, me kërkesën e Bashkimit zgjatemi dot që ta prekim. Ky integrim është thjesht Evropian, nuk janë miratuar ende edhe pse duheshin një domosdoshmëri për ne, një detyrim i yni për bërë deri në fund të vitit 2003. këtë vend dhe jo për raportet monitoruese të Po përfundoj se citimet e mësipërme të raportit strukturave të ndryshme ndërkombëtare. Është një qartësojnë se në Shqipëri nuk përbën problem mision, për secilin prej nesh, që të bëjmë pjesën mungesa e strategjive dhe legjislacionit, por tonë të detyrës dhe e tëra e këtyre pjesëve do të na mangësitë në vënien në jetë dhe zbatimin e tyre. shpjerë aty ku ne po synojmë. Zotërinj deputetë, raporti nxjerr saktësisht Meqenëse jemi tek raportet e ndërkombëtarëve, shkaqet e mosfunksionimit të shtetit ligjor në nuk mund të rri pa përmendur e pa thënë se këto Shqipëri. Ai denoncon përgjegjësinë e Qeverisë për raporte variojnë dhe në bazë të sjelljes sonë politike. moszbatimin e ligjeve në Shqipëri, mungesën e Po të marrim rastin e zgjedhjeve të fundit lokale, vullnetit të saj, ndikimin e krimit të organizuar dhe raportet e organizmave ndërkombëtarë të fillimit e të korrupsionit që ligji të mos funksionojë dhe konsideronin procesin zgjedhor një hap të shkelësit e ligjit në të gjitha nivelet të vijojnë përfitimet rëndësishëm për mënyrën sesi u kryen këto e tyre të kundërligjshme. Për fat të keq të shqiptarëve zgjedhje. të ndershëm, kjo nuk na lejon të hyjmë në Evropë. Por, kur opozita shqiptare nisi të sabotojë haptazi Falemnderit! në çdo lloj mënyre mbarëvajtjen e procesit Servet Pëllumbi - Falemnderit! paszgjedhor, pra të nxjerrjes së rezultatit dhe të Fjalën e ka zoti Klosi. shpalljes së fituesve, duke sjellë një zvarritje e Blendi Klosi – I nderuar drejtues i seancës! vonesë absurde, atëherë dhe raportet monitoruese Të nderuar deputetë! ndërkombëtare reflektuan në përfundimin e raportit Qysh në fillim të fjalës sime do të doja të të tyre të mëpasëm dhe për këtë handikap politik theksoja bindjen se integrimi i Shqipërisë në tonin. Kjo është krejt normale, sepse sjellja jonë strukturat evropiane e më gjerë, konceptuar si një dhe vullneti ynë politik është vendimtar në kurbën e proces shumë përmasor, që në thelb ka të bëjë me gjykimit të të tjerëve. Shqipëria është mëse e përmbushje standardesh, reformash, implementime integruar dhe jo vetëm gjeografikisht, por mendoj praktikash etj, nuk mund të arrihet asnjëherë me pa ndrojtje se integrimi ynë është një realitet një vullnet të gjymtuar të faktorëve dhe aktorëve lehtësisht i perceptueshëm dhe në fusha të tjera si
1078 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
arti, kultura e rinia shqiptare. Nëse integrimin e parë Evropa përjetoi një nga ditët më historike të konceptojmë si një ballafaqim ose konceptim anëtarësimit të saj në BE. Tashmë BE-ja, ku ne nivelesh dhe vlerash, që vijnë nga vende të ndryshme synojmë të shkojmë, është kthyer në bllokun më të në art, kulturë e rini, ne tashmë jemi pranë, sepse fuqishëm global të 450 milionë banorëve ose e thënë individët artistikë shqiptarë e ndiejnë veten komodë, ndryshe, të 450 milionë konsumatorëve. E ndërsa të sigurt dhe të barabartë në çdo veprimtari serioze ne po shohim për ditë transformimin e vokaltë të ndërkombëtare. Të gjithë kemi pasur fatin të jemi kontinentit tokë, në vend që të bëhemi pjesë e këtij dëshmitarë të shumë evenimenteve ndërkombëtare, transformimi, vazhdojmë të vërdallosemi në por artistët shqiptarë kanë qenë pjesëmarrës dhe sterilitetin politik e në dashakeqësi mediokre dhe niveli i tyre ka qenë mëse i admirueshëm. Nga ana demode. Seanca e sotme e ridëshmoi këtë proces. tjetër, nuk mund të rri pa përmendur dhe një tjetër Ftesës publike për bashkëpunim dhe bashkëjetesë bindje. Qytetarët shqiptarë janë shumë më afër iu përgjigjën me lumin e zakonshëm të sharjeve që mentalitetit evropian sesa një pjesë e politikës sonë. vinin nga të gjithë kampet e opozitave të këtij Dua të sjell si shembull ditën e verës, një nga Parlamenti. veprimtaritë më të bukura që ka përjetuar kryeqyteti Të nderuar kolegë, dhe një herë dëshiroj të modern shqiptar. Esenca e kësaj bukurie nuk qëndroi shprehë bindjen time se integrimi ose mosintegrimi vetëm tek larmia e spektakleve, argëtimeve ose ynë në Evropë nuk është slogan me të cilin duhet slogani i gjetur, “Mbështesim integrimin evropian”, fituar kapitali politik, sepse në këtë proces ne të por te një pjesëmarrje rekord e qytetarëve dhe gjithë jemi ingranazhe të një mekanizmi ku mospasja e asnjë lloj incidenti gjatë këtyre orëve të mosfunksionimi i njërit sjell mosfunksionimin e së kësaj mega feste. tërës. Kostoja e segmentit të papërgjegjshëm të Pra, parimi, kur mbaron liria ime aty nis liria e politikës opozitare shqiptare duhet të paguhet nga tjetrit, nga qytetarët shqiptarë është krejt i e gjithë Shqipëria, prandaj mendoj se e vetmja zbatueshëm. Në lëmin e politikës shqiptare, opozita zgjidhje është aksioma e Gandit, “Të gjejmë unitetin menjëherë kundërshtoi me arsye qesharake në diversitet”. organizimin e kësaj feste evropiane në Tiranë pa Falemnderit! asnjë shkak të qenësishëm, duke arritur kulmin, Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Klosi! kur pas festës mediat merreshin me përmbajtjen e Fjalën e ka zoti Faber. parullave të një pjese të tullumbaceve shtegtuese e Niko Faber – Falemnderit, zoti Kryetar! duke harruar gëzimin e qindra, mijërave qytetarëve, Të nderuar deputetë! të cilët pa dyshim ishin dhe përkrahës të partisë në Për ata që duan të lexojnë realisht raportin e opozitë. Komisionit Evropian rezulton se gjatë vitit 2003 Do të doja të ndalesha shkurtimisht në Shqipëria ka bërë hapa përpara. Gjendja ekonomike veprimtaritë e Ministrisë së Kulturës Rinisë dhe ka rritje prej 6 % nga 4.7% që ishte në vitin 2002. Sporteve, në kuadër të integrimit, ku puna jonë Treguesit e eksportit u përmirësuan. Ka pasur përmblidhet në parimin reformë për cilësi në art dhe përmirësim në prodhimin dhe furnizimin me energji kulturë dhe pjesë e kësaj reforme pa dyshim janë elektrike. Bujqësia shënoi një rritje modeste reformat në strukturën e institucioneve në varësi, pavarësisht kushteve të këqija të motit. Prodhimi reformën në mënyrën e menaxhimit dhe kombëtar bruto për frymë arriti në 1600 dollarë ose shpërndarjes së fondeve, transparencë për publikun u dyfishua në krahasim me vitin 1996. Inflacioni u dhe komunikimi me artistët, njerëz të kulturës, të mbajt nën kontroll në nivelin mesatar 2.3% nga 42% sportit si dhe me komunitetin e të rinjve. Institucioni që ishte në vitin 1997. Kursi i këmbimit të lekut mbeti ynë në bashkëpunim me komunitetet artistike po i qëndrueshëm kundrejt euros dhe u vlerësua me përpiqet që së fundi të gjejë zgjidhje për problemet rreth 20% kundrejt dollarit amerikan. Progres e së drejtës së autorit, e cila vazhdon të mbetet një cilësohet privatizimi i Bankës së Kursimeve. gangrenë e pakuruar për kulturën shqiptare. Në rastin Shqipëria është kthyer në një vend ku ka një bum konkret kemi të bëjmë me një detyrim që lidhet ndërtimesh dhe kjo jo vetëm në Tiranë e në Durrës, drejtpërsëdrejti me reformat standarde për integrimin por dhe në pjesën më të rëndësishme të zonës tonë në BE. rurale. Ky është refleksioni i parë i çdo të huaji e Zotërinj deputetë, në përfundim të fjalës sime dashamirësi që viziton Shqipërinë. Është e dua të sjell në vëmendjen tuaj se vetëm pak ditë më kuptueshme që si vend i varfër, me një tranzicion të
1079 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
tejzgjatur e problematik, nuk pretendojmë se kemi duhet t’u japë përgjigje disa pyetjeve që qëndrojnë zgjidhur gjithçka, se nuk kemi të meta e dobësi, mbi kokën e bujqësisë shqiptare. madje unë të thosha që janë më të shumta nga ato A do të vazhdojnë të importojmë perime të që shkruhen në raport dhe që me aq skrupolozitet i zakonshme si domate e tranguj? A do të importojmë radhiti zoti Beja. Raporti i paraqitur nga Komisioni frutat si mollë e rrush? A do të importojmë lëndën e Evropian është ndërtuar në një mënyrë tepër parë për industritë agro-përpunuese si ajo e birrës, profesionale, siç dinë të pasqyrojnë realitetin vajit dhe e vezëve? Deri kur do ta mbajmë të bllokuar perëndimorët duke pohuar arritjet, por dhe duke eksportin e molusqeve? Përgjigjen e disa prej këtyre kritikuar fort mosarritjet, në mënyrë që i gjithë pyetjeve po na e japin fermerët shqiptarë. Firma ADC, spektri politk shqiptar të nxjerrë mësime dhe të nga Spitalla e Durrësit e ngritur me serë moderne jo programojë më mirë punë në të ardhmen. Ndërsa vetëm që konkurroi me sukses në treg trangullin e Qeveria vlerësoi që në fillim raportin, në të gjithë importit, por uli 50% çmimin dhe doli për eksport në kontekstin e vet, opozita fërkoi duart duke parë vetëm Kosovë. Nëse do të krijojmë brenda 2 deri 3 vjetëve pjesën bosh të gotës, duke radiukalizuar fjalorin nga 10, 20 ose 100 firma si ADC-ja, jo vetëm që sigurojmë “Nano ik” në “Nano qërohu”. Sikur të mos i mjaftonin perimet e hershme për nevojat e vendit duke kursyer sheshet e Shqipërisë, këtë fjalor banal e dëgjuam disa dhjetëra milionë dollarë, por dhe do të edhe në sallat e Parlamentit të Brukselit. Natyrisht eksportojmë. A nuk i kanë mundësitë bankat tona që ne socialistët nuk kemi ndërmend t’i dhurojmë private të nivelit të dytë, si dhe disa projekte dhe pushtetin një opozite, që rrugën do ta shtrojmë në fondacione të sistemit të drejtësisë, për të marrë Kuvend e Kuvendi në rrugë, por do të shtojmë përsipër kreditimin e serave për të siguruar perime përpjekjet për të përmirësuar veten dhe për të të hershme? Fermerët korçarë e pogradecarë kanë shpejtuar zbatimin e reformave. Mesazhi që i vjen krijuar tashmë mini pemëtore intensive për prodhimin Shqipërisë nga Dublini, në rastin e zgjerimit dhe e mollës me investimet e tyre. I vetmi shqetësim i me 10 vende të tjera, është se Evropa e re para se tyre është se kur pritet një prodhim i mbarë i lind të jetë një bashkim politik e ushtarak synon të pyetja nëse do të ndihmohen që të shitet e të mos shndërrohet në një superfuqi ekonomike – tregtare. mbetet prodhimi vendas për të cilën organet Pra, është ekonomia shqiptare, raportet tregtare që kompetente duhet ta vrasin mendjen. Dalim kështu vendosin nëse Shqipëria do të përshpejtojë integrimin tek mbështetja dhe nxitja më e madhe që kërkon ose do ta shtyjë atë pas 2010. Në procesin e bujqësia shqiptare në mënyrë që ajo të bëhet më reformave, kur në kohën e tranzicionit prodhimi efikase e më konkurruese. Vetëm nga heqja e kombëtar bruto ulet në masën 30% deri në 40 %, akcizës së naftës për anijet e peshkimit u bë e ndodh tek industrializimi i ekonomisë. Kur pjesa e mundur që industria e peshkimit të dalë nga impasi. importit e produkteve ushqimore kap shifrën 30%, Gati të gjithë anijet të lënë skelat dhe të dalin në atëherë vjen vartësia strategjike e veprimtarisë det duke rritur zënien e peshkut për tregun vendas jetësore të vendit nga importi. Në të dyja rastet ne i dhe eksportin, duke ulur njëkohësisht çmimet. Masa kemi kaluar këto caqe. tjetër që po ndërmerr Qeveria për heqjen e akcizës Atëherë ç’duhet bërë? së naftës për mekanikën bujqësore, serat, e filluan Komisioni i Bujqësisë dhe i ushqimit diskutoi në tri rrethe dhe duhet shpejtuar dhe për rrethet e së bashku me Ministrinë e Bujqësisë raportin e tjera. Me siguri që do t’i japë një hov të ri shtimit të Komisionit Evropian. Konkluzioni i parë dhe kryesor prodhimit bujqësor. që del nga shqyrtimi i raportit është se edhe pse Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Alushi. ritmet e rritjes së prodhimit bujqësor janë dy herë Eduard Alushi - Falemnderit! më të larta se shtimi i popullësisë, ato duhen Zbatimi i procesit të stabilizim – asociimit po konsideruar modeste, duke pasur parasysh që karakterizohet nga një intensitet i madh i monitorimit importojmë mbi 200 milionë dollarë ushqime në vit. dhe i angazhimeve të rëndësishme për kapërcimin Ndaj detyra e parë që shtrohet para bujqësisë sonë e sfidave të shumta drejt standardeve evropiane. është shtimi i prodhimit për të plotësuar më mirë Sfida e madhe për integrimin e Shqipërisë në nevojat e vendit dhe kufizuar importet, dhe më tej të Bashkimin Evropian është dhe duhet të jetë e të shohim dhe eksportin. Do të ishte shumë më mirë gjithë aktorëve politikë, ekonomikë e shoqëror të në qoftë se do t’i i bënim të dyja në të njëjtën kohë. vendit, e të gjithë strukturave, organizmave dhe Në këtë kuadër, Ministria e Bujqësisë dhe Ushqimit institucioneve të shtetit e të shoqërisë.
1080 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Në këtë kontekst natyrshëm lind pyetja se në institucional dhe ligjor si dhe përmirësimin e çfarë raporti e sheh veten dhe si vlerësohet roli i funksionimit të drejtë të demokracisë në vend. opozitës dhe i lidershipit të saj në kuadrin e kësaj Sot në realitetin shqiptar janë eliminuar në sfide të madhe? thelbin dhe në shtrirjen e tyre fenomenet informale Fatkeqësisht është vështirë të gjesh argumente dhe kriminale që sunduan thuajse gjithçka dhe që serioze e arsyetim të drejtë për pozitivitetin e rrokullisën vendin në tragjedinë e re të vitit 1997, angazhimit të opozitës në këtë drejtim. Është siç kanë qenë fajdet, skafet, kultivimi i drogës dhe absolutisht ky realitet që në raportin e Komisionit trafiqe të tjera ilegale. Tashmë duken të larta Evropian opozita vlerësohet prerazi, opozitë përherë fenomenet e kufizimit të së drejtës së informimit e e më obstruksioniste. Kryefjala që përshkon të gjithë kufizimit dhe dhunës mbi median e shkruar dhe raportin është domosdoshmëria për pozitivitetin e elektronike, kufizimi dhe dhuna mbi veprimtarinë klimës, për angazhimin dhe vullnetin politik, për politike dhe elektorale të opozitës, e kufizimit të së funksionimin e drejtë të demokracisë, për ruajtjen e drejtës së tubimeve e të protestave etj. stabilitetit institucional, politik e shoqëror, për Aktualisht, forca e maxhorancës, forca e shtetit thellimin e shpejtë e efikas të reformave. Pikërisht dhe e institucioneve të tij po përdoret për ruajtjen e në këto drejtime ndihet efekti i drejtpërdrejti i rolit stabilitetit institucional, politik dhe shoqëror të pengues të opozitës. Veçanërisht penguese ka qenë vendit. Opozita është në sipërmarrjen e saj të radhës opozita në procesin e hartimit dhe të miratimit të për të krijuar precedentë destabilizues. Retorika e Kushtetutës së Shqipërisë në nëntor të vitit 1998, e saj është ribërë shumë agresive. Tendenca e saj cila aktualisht vlerësohet themeli i përshtatshëm dhe për bllokimin e punës së Parlamentit dhe të Qeverisë, garancia e plotë për të gjitha zhvillimet dhe për krijimin e klimës së tensionit dhe të konfliktit të angazhimet demokratike në vend. Rolin pengues rrugës, e trysnisë mbi institucionin e Ministrisë së opozita po e reflekton në mungesën e vullnetit politik Rendit dhe të strukturave të tjera që janë duke për të kontribuar në zhvillimin e zgjedhjeve plotësisht përmbushur detyrat e tyre kushtetuese janë bërë demokratike dhe për të njohur rezultatet e tyre. Më tepër shqetësuese e deri kërcënuese. Në këtë qartë kjo konfigurohet në aktivitetin dhe qëndrimin e mjedis, është përgjegjësi kryesore dhe kushtetuese opozitës në zgjedhjet bashkiake në Tiranë, duke e maxhorancës parlamentare dhe qeverisëse për të penguar seriozisht punën e Parlamentit dhe të mos lejuar që të përsëritet dhuna dhe shkatërrimi ekzekutivit për afro 3 muaj. Penguese dhe jo mbi institucionet e shtetit, siç ndodhi në shtator të konstruktive shfaqet opozita, gjithashtu, edhe për vitit 1998 ose siç janë precedentët e protestave dhe sa i përket reformës për njohjen dhe të drejtën e të sulmeve të muajve të fundit mbi institucionet. pronës. Raporti vlerëson se kjo është pengesa Servet Pëllumbi – Mbaroi koha zoti Alushi. determinuese për zhvillimin ekonomiko-social në Po të shtoj një minutë. vend, ndonëse projektligji përfundimtar i hartuar me Eduard Alushi - Zoti Berisha, problemi është mbështetjen e OSBE-së i është dorëzuar Kuvendit se punët bashkë i kemi mbaruar kur kanë qenë për që në muajin nëntor të vitit 2003. të mbaruar. Në raport nënvizohet se Shqipëria vazhdon të Servet Pëllumbi - Falemnderit! mbetet një demokraci e re dhe relativisht e Zotërinj, do t’u jepet fjala atyre që janë në krye paqëndrueshme ku interesat perspektive të vendit të grupeve. shpesh sakrifikohen përballë interesave afatshkurtra Fjalën e ka zoti Starova. dhe të ngushta politike. Kështu opozita ka frymëzuar Arian Starova – Zoti Kryetar, në mënyrë permanente tensionet politike dhe klimën Zonja e zotërinj deputetë, konfliktuale në grupe dhe shtresa të ndryshme të Është e natyrshme që të diskutojmë shumë herë Shqipërisë dhe në tërë jetën e vendit duke e për integrimin evropian të Shqipërisë dhe problemet konceptuar gjithçka si rrezik, përgjegjësi dhe humbje me të cilat ndeshet ky proces. Është e natyrshme për Partinë Socialiste kur realisht ajo që ka humbur që dhe t’i prekim një pjesë të këtyre problemeve. dhe po humbet shumë e më shumë nga këto Është po ashtu e natyrshme që dhe të debatojmë qëndrime është Shqipëria. Në sajë të angazhimit ashpër për to. Në fund të fundit, kjo është detyra që dhe vullnetit politik të Partisë Socialiste dhe ne kemi në Parlament. Ajo që duket krejt e maxhorancës qeverisëse në vend raporti vlerëson pazakontë dhe e palejueshme në këto debate se Shqipëria ka vazhduar së forcuari sistemin e saj parlamentare të pafund për integrimin tonë evropian
1081 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është se ne si deputetë po lejojmë që të na heqin faktin se ai ka lejuar të qëndrojë në fuqinë e një zvarrë dhe qorrazi në një rrugë e cila kurrsesi nuk qeverie të dështuar në shumë drejtime, përfshirë këtu mund të jetë në interes të shqiptarëve. Sot jemi dhe integrimin evropian. mbledhur përsëri për të debatuar rreth të njëjtit Zonja e zotërinj deputetë, ajo për të cilën do të problem për të cilin bëmë të njëjtën gjë në fillimin e duhej të debatonim sot është sesi të gjejmë mënyrën marsit të shkuar, pra pothuajse 2 muaj më parë, për t’i kursyer vendit kohën e shpërdoruar nga por edhe mëse 6 muaj të tjerë më parë. qeveritë e njëpasnjëshme të dështuara socialiste. Ndërkohë të gjithë e dëgjuam deklaratën e fundit Ne si shqiptarë kemi humbur shumë kohë në të të komisionerit të marrëdhënieve me jashtë të kaluarën për shkak të të mos mësuarit aq sa duhet Bashkimit Evropian, zotit Kris Paten, i cili foli qartë prej përvojave tona negative e as prej përvojave për ngecje të procesit të përgatitjes për integrimin pozitive të të tjerëve. Tani kemi përpara rastin më evropian të Shqipërisë. Ai, madje pak ditë më parë, konkret, për të mos e humbur kohën kot me debate u shpreh fare qartë kur tha në të njëjtën deklaratë të të pavlera, të cilët merren me gjithfarë shkaqesh të tij se nëse vazhdohet kështu atëherë negociatat me mossukseseve, por nuk merren me më thelbësorin, Shqipërinë nuk do të mbyllen as vitin tjetër. Kush me mungesën e vullnetit qeveritar për shkak të ka ndjekur me vëmendje dhe në vazhdimësi konfliktit të saj të interesave si me interesat e qëndrimet e opozitës në Parlament ose jashtë tij, shqiptarëve ashtu dhe me atë ç’ka u kërkon në lidhje me ecurinë e eurointegrimit, kupton qartë bashkësia ndërkombëtare. Thelbi i problemit është se ky integrim i Shqipërisë është bllokuar jo sot, ky: Qeveria Nano duhet të largohet për shumë arsye, por prej shumë kohësh. Shprehjet që ky ose ai zyrtar prej të cilave më themeloret janë paaftësia për të i Qeverisë mundohen të huazojnë ose komentojnë organizuar zgjedhje të lira dhe të ndershme, rreth raportit të stabilizim – asociimit 2004, për të paaftësia për të forcuar shtetin ligjor që lufton kundër hedhur një dritë zbukuruese mbi këtë çështje, janë krimit të organizuar, trafiqeve të paligjshme e naivitete të natyrshme të një qeverie në ikje e sipër korrupsionit, paaftësia për forcimin e sistemit e cila po e përdor gjithnjë e më shumë trukun e gjyqësor ndaj administratës publike, paaftësia për shitjes së frazave të kortezisë diplomatike si thelb të zgjidhur problemin e pronave e të reformës vlerësimi politik. E thënë më troç, Qeveria po gënjen ekonomike, paaftësia për të respektuar të drejtat e për integrimin gjithnjë e më shumë, pra dhe më njeriut siç e tregon trajtimi çnjerëzor e hipokrit që pabesueshmërisht. Ajo që mund të vështrohet si po i bën, si shumica parlamentare, ashtu dhe rreng e deklaratës së zotit Paten është ideja e Qeveria. E gjithë kjo mori paaftësish e përzier me nënkuptuar e thirrjes që ai bën për dorëheqje të mungesën e vullnetit politik tashmë po ndikon për Nanos. Përderisa negociatat janë bllokuar për dy keq dhe në një drejtim tjetër; në integrimin atlantik vitet e ardhshme, përderisa kjo ndodh pas të Shqipërisë. Këto ditë u bë i qartë dhe qëndrimi i paralajmërimeve të mëparshme nga BE-ja, atëherë Shteteve të Bashkuara të Amerikës në të cilën një deklaratë e tillë e hapur shpreh qartë mosbesimin paralajmërohet se nëse Shqipëria nuk do të arrijë e BE-së për ndreqje të gjërave me këtë qeveri. dot të organizojë zgjedhje të lira e të ndershme Prandaj, të vazhdosh t’i kërkosh kësaj qeverie atëherë dhe ecuria drejt anëtarësimit në NATO do të bëjë diçka, që ajo as nuk e ka bërë dhe as nuk të bllokohet. ka vullnetin politik për ta bërë, është njëlloj si t’i Zonja e zotërinj deputetë, rrethanat e tanishme kërkosh asaj të bëjë të pamundurën, kurse vetes t’i na kërkojnë t’i kursejmë vendit kohën që mund të vendosësh etiketën e naivit të pandreqshëm. Ne po humbin sërish në të ardhmen. Këtu na kërkohet të vazhdojmë të flasim për probleme të përsëritura kur përqendrojmë vëmendjen tonë. Në rrethana të tilla pothuaj asgjë nuk ka lëvizur për mirë dhe kjo ndoshta as Parlamenti nuk mund të punojë më në mënyrë po shërben në mënyrë sarkastike në të mirë të atyre normale, duke votuar ligjet që përgatit një qeveri e që kanë qenë aktorët kryesorë të dështimeve në dështuar. Bashkësia ndërkombëtare tashmë e ka rrugën e integrimit evropian, të cilët kohët e fundit bërë të qartë se tani për Shqipërinë dhe për parimin po flasin edhe për nevojë të një gjallërimi më të madh e saj nuk ka aq shumë rëndësi miratimi i pafund të veprimtarisë së Parlamentit për këtë integrim, ligjeve sesa zbatimi i tyre. Ne si deputetë na sikur dhe ky i fundit duhet të mbajë përgjegjësinë e kërkohet të luajmë rolin tonë për zhbllokimin e kësaj vet për dështimin e Qeverisë. Në të vërtetë, nëse gjendjeje pa të ardhme e kohë humbëse. Le të Parlamenti ka ndonjë përgjegjësi ajo qëndron në mendojmë sesi të krijojmë kushtet që zgjedhjet e
1082 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ardhshme të jenë në Shqipëri më në fund të lira dhe standardeve ekonomike, institucionale, zgjedhore, të ndershme. Këtu më duhet të shtojë se një qeveri si dhe në fushën sigurisë në vend. Shteti shqiptar e dështuar dhe e kritikuar ndërkombëtarisht në ka pasur ndihmën e vazhdueshme audituese, shumë drejtime nuk mund të jetë më garantuese e rekomanduese, por dhe financiare të Bashkimit këtyre zgjedhjeve, e madje e përsëris se kemi rast Evropian në kuadër të programit CARDS. Në këtë të kursejmë kohën e humbur duke mos e lënë më kuadër, në vitet 2000- 2003, ne kemi përfituar një këtë qeveri në krye të vendit. Nëse bashkësia ndihmë prej 180 milionë euro ndihmë nga Këshilli i ndërkombëtare kërkon ndryshimin e këtij realiteti Evropës. Vitin e kaluar Qeveria pati një akordim prej shqiptar të pashpresë atëherë nuk ka përse të 46.5 milionë euro nga Këshilli i Evropës në fushat e vazhdojë më të sakrifikojë mundësinë e përparimit drejtësisë dhe punëve të brendshme, ndërsa për vitin të demokracisë së brishtë shqiptare në emër të 2004 është planifikuar një ndihmë prej 25 milionë, ruajtjes së një stabiliteti të rremë të përzier me ku 16 milionë do të jenë grant dhe 9 milionë do të krimin, trafiqet e paligjshme, si dhe korrupsionin e jenë kredi. Gjithashtu, Banka Evropiane e mbrojtur nga politika qeveritare. Investimeve ka akorduar kryesisht për qeveritë Falemnderit! socialiste një kreditim me vlerë 149 milionë, 122 Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Starova! euro nga të cilat janë risborsuar 56 milionë euro, Fjalën e ka zoti Çako. duke e çuar kredinë totale të vendit në vitin 2003 në Alfred Çako – Të nderuar zotërinj deputetë! afro 300 milionë dollarë. Duke parë këto ndihma vetë I nderuar zoti Kryetar! qytetarët le të shohin se ku janë ata sot, sa kanë Diskutimi i sotëm në Parlament për raportin e përfituar ata nga këto ndihma dhe ku kanë përfunduar stabilizim – asociimit ka një efekt pozitiv për të ndarë ato. dhe monitoruar përgjegjësitë për ecurinë e plotësimit Të nderuar deputetë, këto ditë ne ndoqëm nga të standardeve midis dy pushteteve, të legjislativit mediat zgjerimin e Bashkimit Evropian me 10 vende dhe të ekzekutivit, për shkak se qeveritë e majta të nga ish-vendet që ndodheshin tej perdes së hekurt këtyre 8 vjetëve kanë përgjegjësinë kryesore për këtë të portave të Brandemburgut. Natyrisht, shumica e gjendje kritike të vendit që nuk i afrohet sfidave të elitës së Bashkimit Evropian e kupton që megjithë Bashkimit Evropian. Po të shikojmë me kujdes risqet dhe kostot që përmban bashkimi i entiteteve raportin aty kritikohet kryesisht Qeveria, me qëllim shtetërore me shkallë të ndryshme zhvillimi dhe që të përmirësohet perspektiva e marrëdhënieve të organizimi në të gjitha pikëpamjet, përfitimi i të gjitha Shqipërisë me Bashkimin Evropian, ose në të fushave të jetës, si dhe në fushën e sigurisë, kundërt Shqipëria do të mbetet për një kohë të gjatë natyrisht që do të jetë më efektiv. Popullsia e jashtë dyerve të Evropës. Në qoftë se shqiptarët Bashkimit Evropian tashmë numëron mbi 470 nuk do t’i qëndrojnë më me vendosmëri regjimit milionë banorë me një prodhim kombëtar bruto më politik socialist atëherë ka shumë gjasa që të na të lartë në botë. Të mendosh se pas çfarë largojë me Evropën. Në mbyllje të raportit të BE-së eksperiencash ndërmijëvjeçare është arritur kaq thuhet që është e domosdoshme të bëhet një lehtësisht tek Bashkimi Evropian në të vërtetë është përshkrim i saktë i procesit nga politikanët dhe shumë e pabesueshme dhe impresionuese! Nga një media, për të shmangur keqperceptimet dhe lidhje për çelikun dhe qymyrgurin në prag të viteve frustacionet në të ardhmen, si dhe të mos 1950 dhe kalimin më tej në tregun e përbashkët mbivlerësohen nga shqiptarët zgjidhja e problemeve evropian dhe pastaj në Bashkimin Evropian prej 25 të brendshme nga Bashkimi Evropian. Pra, zgjidhjet anëtarësh, kjo është me të vërtetë mbresëlënëse. varen shumë prej nesh. Ëndrra e paplotësuar mbi Danub dhe saksonia e Përmenda perspektivën, por po dhe një herë perandorisë romake, ëndrra shalomaj e Napolonit, kthehem në retrospektivë, për shkak dhe të Kantit ose dhe ëndrrat e çmendura të diktatorëve të komunikimit me qytetarët, duke theksuar se Evropës si Hitleri dhe Stalini, Evropa e sotme po u marrëdhëniet e Bashkimit Evropian me Shqipërinë jep zgjidhje befasuese, permanente dhe në mënyrë për marrëveshjen e stabilizim – asociimit janë hapur demokratike. Paradoksalisht ne sot jemi në radhën në fund të janarit të vitit 2003. Deri tani janë zhvilluar e fundit për të hyrë në Bashkimin Evropian të për 9 raunde bisedimesh dhe përfundimisht me këtë shkak mundësive të pakta menaxhuese të qeverive raport të grupit drejtues të nivelit të lartë është vënë të Partisë Socialiste për të zgjidhur matricën në në pah një zhgënjim i madh nga mosplotësimi i raport me Bashkimin Evropian, por dhe me
1083 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
shqiptarët. Ndërsa shumë vende që sot u bashkuan pra për pushtetin gjyqësor. me Bashkimin Evropian ishin ndarë para 13 vjetësh Falemnderit! nën presionin e çizmes ruse, ne kemi mbetur prapa Servet Pëllumbi - Falemnderit! tyre edhe pse nuk kishim kaq probleme sa ata, duke Fjalën e ka zoti Begeja. pasur parasysh që kemi dhe një pozicion kyç Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! gjeografik në Ballkan për shkak të ngushticës së Të nderuar kolegë deputetë! Otrantos ose daljes së Adriatikut në Mesdhe. Së pari, do të doja të falënderoja Natyrisht që për këtë Europë të sotme kanë dhënë zëvendëskryeministrin dhe ministrat që po qëndrojnë kontribut të madh dhe Shtetet e Bashkuara të me stoicizëm, të paktën formalisht, për të dëgjuar Amerikës duke filluar me planin Marshall, sidomos këtë debat që bëhet rreth këtij raporti kaq të në fushën e sigurisë së Evropës dhe me NATON, rëndësishëm, në një kohë që Kryeministri i vendit institucion të cilin ne shqiptarët e aspirojmë njësoj në mënyrë me të vërtetë absurde dhe pa asnjë farë si BE-në, për t’u anëtarësuar me të njëjtin devocion ndjenje përgjegjësie nuk merr pjesë në këtë seancë. dhe përkushtim. Ai është përgjegjësi kryesore për të gjitha mangësitë Të nderuar deputetë, në raport thuhet: dhe të metat që vihen re në këtë raport. Duket sikur 1) Lufta kundër krimit të organizuar, trafiqeve dhe ky Parlament nuk ekziston për të. Këta deputetë korrupsionit. për të janë njerëz që nuk kanë asnjë vlerë, jo vetëm 2) Forcimi i sistemit gjyqësor dhe i administratës opozita që gjithnjë e ka nënvlerësuar, por mbi të publike. gjitha dhe vetë deputetët e opozitës. Megjithatë, 3)Garantimi i funksionimit të drejtë të detyra jonë është të vazhdojmë të flasim, të themi demokracisë, përfshirë zgjedhjet dhe ruajtja e ato ç’ka mendojmë me qëllim që të gjejmë stabilitetit politik të domosdoshëm për zbatimin e rrugëzgjidhje. Raporti i Komisionit Evropian nuk ka shpejtë të reformave. asgjë të përbashkët me disa nga diskutimet e 4) Përmirësimi në fushën e të drejtave të njeriut kolegëve të nderuar deputetë socialistë. Nëse cilido dhe të drejtave të pakicave. prej nesh është seriozisht i shqetësuar për fatet e 5) Formalizimi i mëtejshëm dhe reforma në Shqipërisë në të ardhmen afatmesme dhe afatgjate ekonomi, si dhe rritja e qëndrueshmërisë fiskale me të saj, ai duhet që të vlerësojë kritika shumë të anë të administratave doganore dhe tatimore më të ashpra që përmban ky raport dhe jo të vërë në dukje efektshme dhe një kuadri ligjor më të fortë. “arritjet” ose “zbatimin e detyrave” që qenkan kryer Po t’i analizojmë me radhë problemet e 5 pikave nga qeverisja socialiste. të raportit këtu ka një sintetizim. për sa i përket Që në frazat e para të këtij raporti vihet në dukje pikës së parë dihet se vendi ynë, për fat të keq, ka destabiliteti i kësaj qeverie, rezultat ky i luftës së një shkallë të lartë të krimit të organizuar. Shqipëria brendshme të PS-së për lidershipin e saj. Kjo është një urë e rëndësishme e transportit të drogës vërteton faktin se kjo Qeveri dhe kjo parti nuk kanë dhe pastrimit të parave që kanë si burim krimin. menduar dhe nuk mendojnë për zhvillimin e Shqipëria është një kremalier që çon pluhurin e reformave dhe afrimin e Shqipërisë me Bashkimin bardhë nga prodhuesit në fushat e Turqisë Lindore Evropian, por për ruajtjen e hegjemonisë në krye të dhe më tej tek përdoruesit evropianë. shtetit për të mbrojtur interesat e klaneve në dëm të Të nderuar deputetë, këtë nuk e thotë vetëm zhvillimit ekonomik të vendit. Rrjedhojë e kësaj lufte opozita, por dhe BE-ja. Në këtë aspekt faji nuk i janë frenimi dhe ecja mbrapsht në programin e mbetet vetëm Ministrisë së Rendit, si një ndër reformave, si rritja galopante e varfërisë, e ministritë kryesore që duhet të luftojë këto figura papunësisë dhe korrupsioni gjerësisht i përhapur në krimi, por gjithë Qeverisë e cila nëpërmjet të gjitha hallkat e ekonomisë të sistemit gjyqësor, mbështetjes së njerëzve të saj në botën e krimit doganave, tatimeve, shkalla e lartë e krimit të lufton vetëm konkurrentët ordinerë për të zënë një organizuar, siguria ligjore e pamjaftueshme, ku ligjin situatë monopole dhe në botën informale të mafies, e bëjnë të fortët dhe jo shteti, vendosja e monopoleve nga aktiviteti financiar i së cilës pastrohen paratë nga pushtetarët dhe mbështetësit e tyre në hallkat në disa nga bankat që punojnë në vend ose më strategjike të ekonomisë, rritja e evazionit fiskal, nëpërmjet investimeve të mëdha në sektor me cikël kontrabandës dhe të tjera probleme si këto. Për të të shpejtë biznesi, si ndërtimet. Në raport, gjitha këto që përmendëm, konkluzioni që nxjerr gjithashtu, flitet për dobësitë dhe thembrën e shtetit, raporti është se, citoj: Reformat e ndërmarra nga
1084 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Shqipëria janë të pamjaftueshme për të garantuar në vitin 2003, krahasimisht me vitin 1996, është 117 zbatimin e marrëveshjes së stabilizim–asociimit. Ky mijë ton më pak. Shkaqet kryesore për këtë rënie konkluzion është rezultat i mosangazhimit politik të prodhimit janë copëzimi i tokave dhe lënia e saj dhe mosvendosmërisë së qeverisë për zgjidhjen e pa u kultivuar. Në bujqësi investohet shumë më pak. problemeve. Bashkimi Evropian gjykon se para Financimet për bujqësinë shkojnë deri në 1% e përfundimit të negociatave është e domosdoshme GDP-së, në një kohë që ajo jep mbi 24.7% të saj. që të kryhen reforma të thella në të gjithë fushat, Infrastruktura e pazhvilluar dhe migracioni janë por a është e mundur kjo? Me këta pushtetarë, me rrjedhojë e një politike të gabuar në fushën e këtë administratë shtetërore të korruptuar, me bujqësisë e ndjekur gjatë 8 vjetëve të qeverisjes nepotizmin që e ka pushtuar atë, me vënien në plan socialiste. Deri më sot nuk ka një strategji sesi do të parë të interesave klanore dhe jo të interesit të të zhvillohet bujqësia. Ajo vazhdon të zhvillohet me vendit, një gjë e tillë është e pamundur. Po marr cikël të mbyllur brenda familjes duke mos arritur që vetëm një fakt që përmendet në raport, atë të të plotësojë as nevojat e saj. Kjo bën dhe do të bëjë doganave. Nëse raporti paraardhës i stabilizim– që tregu i produkteve bujqësore të vazhdojë të asociimit të vitit 2003 jepte rekomandime për këtë furnizohet kryesisht nga importi. Nuk mund të ketë fushë të ekonomisë, raporti aktual vë në dukje se prodhim bujqësor për treg, nëse nuk krijohen fermat këto rekomandime nuk janë zbatuar. Lind pyetja, bujqësore me sipërfaqe mbi 30-40 hektarë. Kjo nuk çfarë e pengoi Qeverinë që i zbatonte këto do të arrihet për sa kohë mbahet në fuqi ligji famëkeq rekomandime? Përgjigja është evidente. Doganat nr. 7501, i cili i mori tokën pronarit të ligjshëm dhe e janë një fushë ku korrupsioni është në rend të ditës. copëtoi në parcela 1 hektarësh. Interesat e pushtetarëve për t’u pasuruar nëpërmjet Një nga problemet themelore në procesin e saj janë shumë të mëdha e si rrjedhojë luftohen që stabilizim – asociimit është zgjidhja e problemit të të gjenden rrugët për të abuzuar më tej nëpërmjet pronës. Ky problem po shtyhet qëllimisht në saj dhe jo të bëhen reforma të thella, të cilat do të pafundësi. Nuk mund të ketë zhvillim ekonomik, nuk ndikonin pozitivisht në ecurinë e negociatave. mund të ketë investime e investitorë të huaj, nëse Shqetësimi i përfaqësuesve të Bashkimit Evropian nuk njihet dhe kthehet pa kufizim prona e pronarëve ekziston, megjithëse mund të nënshkruhen ndoshta të ligjshëm. Vetëm kthimi i pronës çon në zhvillimin të gjitha nenet për marrëveshjen e stabilizim- e një ekonomie kapitaliste në përputhje me asociimit ekziston pamundësia për të implementuar standardet evropiane. Çdo tendencë tjetër sjell reformat dhe kërkesat e Bashkimit Evropian, ç’ka shpërfytyrim ekonomik, korrupsion dhe konflikte do të çojë në bllokimin e marrëdhënieve me ta në sociale me kosto shumë të lartë për vendin. Gjej gjysmën e dytë të vitit 2004. Pasoja do të jetë rastin të citoj konkluzionin e zotit Kris Paten, i cili klasifikimi i Shqipërisë në të njëjtin grup me vende thekson tekstualisht: “Një afrim i suksesshëm i si Gjeorgjia dhe Ukraina, ç’ka do të jetë fatale për Shqipërisë ndaj Bashkimit Evropian do të jetë i vendin. Këtë e vërteton dhe materiali i paraqitur nga mundshëm vetëm në rast se do të ruhen siç duhet Qeveria për detyrat prioritare në kuadrin e procesit të drejtat themelore të popullsisë shqiptare, siç të stabilizim - asociimit për vitin 2004. Nuk është është e drejta e tyre e pronësisë”. mbledhja e Komisionit të Gradave në Ministrinë e Falemnderit! Jashtme ose shpërndarja e çeqeve nëpër gjykata Servet Pëllumbi - Falemnderit! ose disa fatura të ujit që do të përshpejtojnë procesin Fjalën e ka zoti Kollçaku. e integrimit në Evropë. Vendi ka probleme shumë Bahri Kollçaku – Zoti Kryetar, më themelore që kërkojnë vëmendje dhe përkushtim Të nderuar deputetë, të veçantë që korrupsioni, kontrabanda, evazioni Seanca e sotme bën bilancin vjetor të proceseve fiskal, rritja e të ardhurave, që megjithëse u vihet politike, e parë kjo nën këndvështrimin e theksi në raport, Qeveria i anashkalon. monitoruesve ndërkombëtarë. Sipas mendimit tim, Një nga fushat ku përqendrohet vëmendja e sot, më shumë se çdo herë tjetër, duhet të ndalemi raporteve është dhe bujqësia. Ritmet e zhvillimit të të gjejmë përgjegjësitë dhe përgjegjësit, të saj nuk i përgjigjen nevojave të popullsisë. Rënia e korrigjojmë dhe të mundemi të përcaktojmë një tjetër prodhimit bujqësor është evident. Prodhimi i bimëve platformë dhe një tjetër strategji. Hapat që bën të arave në vitin 2003 në krahasim me vitin 1998 Shqipëria për t’u afruar pranë familjes evropiane janë është rreth 114 mijë ton më pak, ndërsa ai i perimeve jo vetëm të mosbesuara nga shoqëria shqiptare, por
1085 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe të pamjaftueshme tek ata që korrigjojnë detyrat integrim dhe kjo për fajin tuaj e nderuar Qeveri. Në e dhëna. Ka mëse 14 vjet që qeveritë shqiptare të vërtetë, ne kemi një popull që pa praninë tonë, premtojnë për reforma që shkaktojnë dhimbje tek por me punën, vullnetin dhe kulturën e tij, ka ditur populli dhe që këta të fundit e durojnë nga shpresa të integrohet në tërë vendet e botës me shume që do të bëhet më mirë, ndërsa të zotët e punës, dinjitet dhe me një personalitet që respektohet nga qeveritë shqiptare majmen dhe largohen pa asnjë të gjithë. lloj përgjegjësie. Të nderuar kolegë, procesi i stabilitet – asociimit Raporti i stabilizim-asociimit i vitit 2004 për është e vërtetë që kërkon kohën e vet dhe plotësimin Shqipërinë është një program pune që duhet e disa kritereve dhe kërkesave, që në të shumtën e studiuar, detajuar dhe reflektuar. Vullneti politik për rasteve Shqipëria i plotëson. Personalisht, unë jam të realizuar më të mirën ka munguar, sepse kur të kundër mendimit ekstrem se vendi ynë me resurset, gjithë sipas mendimit të vet mendojnë se bëjnë mirë, historinë dhe kulturën e tij nuk i plotëson kushtet e në grup dhe së bashku për Shqipërinë konstatojmë përfshirjes në BE. Këtë e kanë treguar se bëjnë keq. Lidershipi i politikës shqiptare mban bashkëqytetarët tanë ndër vite që jetojnë andej. Tek sot pozicionin më komod të ambientit, sepse lëvron, ne gangrena e politikës zyrtare nuk po mundet të shpalos dhe lëviz sipas dëshirës, i gjithë mjekohet, megjithëse dhe në ndonjë rast duhet pushtetshëm dhe autoritar në një popull të civilizuar operuar, sepse tek ne i sëmuri dhe i shëndoshi nuk dhe të emancipuar në proceset e sistemit dinë se ku kanë vendet. Ajo që është serioze në demokratik brenda një periudhe rekord. Ky raport marrëdhëniet tona me Komisionin Evropian është ndan dhe distancon klasën politike si të paaftë, të se vullneti qeveritar për të menaxhuar dhe pavullnetshme dhe të pa emancipuar në raport me administruar jetën e përditshme të qytetarit shqiptar popullin e saj. Ky fatalitet u reflektua dhe në sallën përmban në vetvete shumë propagandë e demagogji, e Parlamentit Evropian, ku përfaqësuesi i faktorë që e dëmtojnë imazhin e seriozitetin e maxhorancës, si pasojë e presionit dhe të qenurit vullnetit të civilizimit shqiptar. Nuk mund të jetë etike në maxhorancë, kërkoi të dalë jashtë nga salla njëri akuza dhe kundër akuza që prodhojnë zhurmë për nga përfaqësuesit e opozitës. Këtë intolerancë të të larguar vëmendjen dhe për të mbledhur kredibilitet papranueshme, monitoruesi dhe realiteti shqiptar nuk se “gjoja” Qeveria Shqiptare ka angazhimin e duhur mundën ta pranojnë, për më tepër brenda sallës së për të realizuar detyrat e marra nga vëzhguesit tanë, institucionit ku ne japim provimet. Sa herë që sepse rezultatet tregojnë ndryshe. Edhe tani Shqipëria ndodhet në prag të pranimit ose futjes së komenti i këtij raporti nga maxhoranca përmban në saj në organizma dobi prurëse për të, pengesa dhe vetvete demagogji dhe manipulim, fshehje e së barrikada politike del në pah me gjithfarëlloj akuzash vërtetës për të dhënë lëmoshë dhe çoroditur ata që dhe justifikimesh, të cilat cenojnë proceset dhe na votojnë. pengojnë reformat të bëra dhuratë. Korrupsioni është Zoti Kryeministër, zotërinj qeveritarë, mbi kthyer në reformë më vete dhe kurrësesi nuk mund shpatullat tuaja rëndon mungesa e vullnetit për të të ketë reforma në Shqipëri kur ne paskemi një minimizuar varfërinë e qytetarit shqiptar, sepse të Kryeministër kriminel, ministra hajdutë, opozitë varfër dhe fukarenj Evropa nuk na pranon. Ushtroni destruktive, deputetë sharlatanë, kryetarë bashkie autoritetin tuaj dhe presionin ligjor në lehtësimin dhe e komunash të degjeneruar e mafiozë, sepse, në mundësinë e lëvizjes së lirë të qytetarëve shqiptarë fund të fundit, kjo është klasa politike dhe këta janë në Evropë, sepse e meritojnë. Ata janë të denjë dhe ustallarët e ndërtimit, e gatimit dhe meremetimit të ju po i pengoni. sistemit tonë demokratik që duam dhe po kërkojmë Zoti Kryeministër, unë e pranoj kur ju thoni se të ndërtojmë. Unë mendoj se procesi i integrimit, duhet të integrohemi brenda vetes. Por nuk mund pa stabilizuar situatën e rëndë ekonomike të të besoj, sepse ju jeni angazhuar për distancimin shoqërisë sonë, është dhe mbetet demagogji. Para dhe abandonimin e qyteti tim nga harta buxhetore se të integrohemi me ta duhet të integrohemi brenda për vitin 2004, duke e lënë Kavajën në mëshirën e vetes. Nuk bëhet integrimi brenda vetes me mësues një infrastrukture mesjetare, duke hequr kështu të dhe policë njëzet mijë lekësh, nuk bëhet integrimi drejtën e integrimit dhe lëvizjes së lirë qytetarit të brenda vetes me grupe, shoqata dhe shoqëri që me brenda qytetit. të drejtë protestojnë. Nuk ka integrim brenda vetes Së fundmi, në raportin që na përgjithëson të me një infrastrukturë pa drita, ujë dhe rrugë. Nuk ka gjithëve, fajtore bën qeverinë tuaj, vë në mëdyshje
1086 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të ardhmen e Shqipërisë dhe lë një pikëpyetje të drejtim të luftës së korrupsionit, Partia Demokrate madhe për demokracinë shqiptare. propozon si më poshtë: Parlamenti duhet të miratojë Falemnderit! pa vonesë ligjin “Për konfliktin e interesave”. Nga Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bërzani. këtu buron një stimulim i vazhdueshëm për të Ilirian Bërzani – I nderuar Kryetar! masakruar rregullat e konkurrencës dhe për të mos Të nderuar kolegë! zbatuar ligjin. Ky raport, i cili është më kritik se raporti i Ministria e Rendit dhe prokuroria duhet të mëparshëm, nxjerr dhe një herë në pah papjekurinë riorganizohen. Ne flasim për korrupsion dhe krim të e klasës sonë politike dhe përgjegjshmërinë e organizuar, por askush nuk është në gjendje të thotë Qeverisë dhe maxhorancës socialiste, për të zbatuar sesa janë ndaluar për këto vepra penale dhe sa janë detyrat që dalin nga raportet e BE-së. Kjo ka bërë dënuar për këto vepra penale. që Evropa të jetë më skeptike ndaj Shqipërisë, ndaj Pra, organizimi i këtyre sektorëve nuk duhet, klasës politike shqiptare dhe veçanërisht pasi heqin dhe emërime zyrtarësh, siç po bëhen maxhorancës socialiste. Kjo klasë politike ka nevojë me shumicë nga ministrat, por në krijimin e një të integrohet në vetvete dhe pastaj të integrohet në sistemi që të seleksionojë dhe të promovojë vlerat familjen evropiane. Konstatoj se po duket që ky profesionale dhe jo luftën midis klaneve të ministrave raport i BE-së po lexohet nga të dyja palët me syze që shkojnë e vijnë. Këto ishin disa nga çështjet që militantësh. po të merren parasysh mendoj se do të ndikojnë Pra, mungon vullneti që të ndalojmë seriozisht për të përcjellë një mesazh sesi klasa politike në këtë raport dhe bazuar në të gjitha kritikat e tij të shqiptare është e interesuar që vendi të ecë përpara. përgatisin një reformë të përbashkët për të Falemnderit! përmirësuar gjendjen. Mua nuk më shqetëson Servet Pëllumbi – Falemnderit! tendenca për të mos pranuar kritikat. Shqetësues Fjalën e ka zoti Zogaj. është fakti se, duke mos pranuar kritikat tepër të Preç Zogaj – I nderuar zoti Kryetar! rënda, kolegët socialistë përcjellin mesazhin se Të nderuar zotërinj deputetë! mungon krejtësisht dëshira për t’u korrigjuar. Unë Dëshiroj të rikujtojë disa pyetje shumë kam dëshirë të theksoj se bazuar në gjykimin tim interesante, që shtroi me fjalimin e tij një deputet duhet pranuar se hapat mbrapa të Shqipërisë, për socialist, ku dhe formuloi 7-8 pyetje për Qeverinë sa i përket reformave, nuk ka as zhvlerësim për dhe Ministrin e Bujqësisë. Mund të shtrojë dhe unë Fatos Nanon dhe as fitore për opozitën. Para së 7-8 pyetje të tjera. Ato ishin pyetje shumë të drejta, gjithash, ato janë humbje për të gjithë shqiptarët. që tregojnë se me të vërtetë se kushtet më Ato tregojnë se jo vetëm jemi larg Evropës, por edhe themelore për të realizuar standardet e integrimit nuk jemi në rrugën e duhur për t’ju afruar asaj dhe kanë të bëjnë me standardet e zhvillimin e vendit, përgjegjësinë për këtë e ka qeveria socialiste. Në dhe standardet e zhvillimit nuk kanë asnjë lidhje morinë e çështjeve të prekura në raport unë do të me fjalimet, me retorikën boshe që u artikulua nga ndalesha në tre çështje: shumë deputetë të shumicës. Unë do të kisha 1)Mangësitë në zbatimin e ligjit. dashur dhe uruar që pyetje të tilla, si ato që u bënë 2)Korrupsionin e shumëpërhapur. për bujqësinë, të bëhen shumë më tepër nga kolegët 3)Dhe krimin e organizuar socialistë, sepse ne i bëjmë më shumë sesa ju, Këto tri çështje raporti i klasifikon si probleme shkojmë dhe më larg, sepse jemi opozitë, por në që përbëjnë një kërcënim serioz për stabilitetin. Kjo qoftë se ju do të kishit një minimum realizmi për të tregon, pa komente të gjata dhe pa fjalë të bukura, pyetur se pse është bllokuar zhvillimi në bujqësinë se sa larg jemi nga integrimi evropian. Kjo në të shqiptare, që përbën një nga fushat më themelore vërtetë na tregon se jemi më afër mbretërisë së krimit të integrimit, mendoj se do të japim një kontribut të organizuar sesa familjes evropiane dhe kjo për pozitiv dhe unë e kam një përgjigje. Këtu, në meritë të qeverisjes socialiste. Natyrisht, Shqipëri, bumi ekonomik që është përgatitur frenohet përcaktimin e fenomeneve negative e bën shumë me dhunë. Pra, Shqipëria është përgatitur për një mirë raporti. Çështja shtrohet se ç’duhet të bëjmë bum ekonomik, por monopolet ushtrojnë dhunë dhe ne që t’i minimizojmë këto, probleme ose, e thënë pengojnë këtë zhvillim, dhe të gjitha të tjerat janë ndryshe, të fillojmë të ecim përpara. Në kuadrin e sekondare. Në qoftë se nuk arrijmë disa standarde zbatimit të detyrave që dalin nga raporti i BE-së në zhvillimi kot që flasim për integrim. Ne u gëzuam
1087 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
këtu për pranimin e 10 vendeve në familjen e Botërore, pra kërkoi ta kapte veshin nga mbrapa, Bashkimit Evropian. Sigurisht që asnjë shqiptar i por Evropa ka standardet e veta. Standardet e arsyeshëm nuk ka pritur që Shqipëria të pranohet Evropës nuk janë në kontradiktë me standardet e me 1 maj, sepse ne kemi një prapambetje në perëndimit. Jo çdo gjë që fluturon hahet, apo jo? krahasim me vendet e tjera, prapambetje e mbartur Dhe standardet e integrimit janë standarde integrimi. që nga koha e komunizmit. Por cili është problemi Nuk kanë të bëjnë fare as Eksim Bank, as me ynë? Bankën Botërore. Ne me Bankën Botërore kemi 13 Problemi ynë alarmant është ky: Të tjerët po vjet këtu. Sigurisht që duke referuar raportin, mund hyjnë, ne rrezikojmë të dalim, të humbin dha ato të nënvizonim shumë aspekte që u prekën me arritje që shënoi Shqipëria në vitin 1995, që ishte profesionalizëm nga kolegë opozitarë. Unë do them pranimi në Këshillin e Evropës. Imagjinoni se çfarë dy fjalë për zgjedhjet, sepse rreziku i madh që të bilanci të tmerrshëm do paraqesim vitin e ardhshëm humbim vetë arritjet e 1995-ës është real. Natyrisht përpara opinionit publik kur në vend të integrimit do që këtu u përmendën shumë zgjedhje. Unë do t’i të humbin dhe KE-në dhe do të ndodhë siç thuhet referohem zgjedhjeve të vitit 2003. Kryeministri dhe në shprehjen popullore, “shkuam për të kërkuar brirë ju, zotërinj deputetë, nuk mund të silleni me dhe lamë edhe veshët”. Kjo ndodh jo se nuk ka disa zgjedhjet si me atë të ndjerin Petrit, nuk ia mbaj arritje në Shqipëri, sepse një listë arritjesh këtu mend emrin. Nuk mund të bëhet ndaj atij të ndjerit mund të bëhet në çdo kohë. Koha punon dhe në emblema e sjelljes ndaj krimeve zgjedhore që e Shqipëri si në të gjithë globin. Kjo ndodh sepse, rrëzon përtokë dhe nuk kthehet. 150 mijë shqiptarëve duke e parë dhe raportin e BE-së, duket qartë se u është mohuar e drejta e votës. Ky është problemi korrupsioni përbën një provokacion shumë të madh themelor. Problemet e tjera, jo komisionet e vogla, që kjo qeveri shqiptare i bën Evropës. Pra, ne jemi janë probleme sekondare. Shtrohet pyetja: Problemi ekologjikisht të papranueshëm për shkak të kësaj themelor është që do të vazhdoni të silleni me sëmundjeje. Grupi parlamentar Aleanca për zgjedhjet si me atë të vrarin, apo do t’i thërrisni Demokracinë, shkurtimisht, dëshiron që të mendjes? Sigurisht që nga ky debat u kuptua shumë kontribuojë në këtë debat duke korrigjuar dy qartë se shumë prej folësve deputetë të spekulime që krijoi një perceptim të gabuar në maxhorancës tashmë kanë humbur çdo logjikë. Nuk opinionin publik për sa i përket integrimit. Spekulimi arrijnë ta shohin më të drejtën në sy. Megjithatë, në i parë është i Kryeministrit. Ajo lidhet me atë që këtë vend ka shumë faktorë që kanë marrë në dorë integrimi është vonuar nga grindjet. Ky është gabim dhe do të marrin në dorë fatin e integrimit të vendit. i rëndë. Debatet në Parlament, përkundrazi, kanë Zotërinj, integrimi do të bëhet dhe pa ata të cilët e ndikuar që e keqja të mos trashet më shumë. Por kanë integrimin demagogji. kush nga ju e beson se grindjet që u thanë këtu ka Falemnderit! penguar integrimin? Duhet të urojmë që nuk kishte Servet Pëllumbi – Falemnderit! ndonjë përfaqësues të BE-së këtu, sepse kjo është Fjalën e ka zoti Malo. e lexueshme. Askush nuk e beson se grindjet ose Vladimir Malo - I nderuar zoti Kryetar! kritikat e opozitës kanë penguar integrimin. Kjo është Të nderuar kolegë deputetë! si shprehja: “bjeri pragut që të dëgjojë dera”. Ju jeni Problemin të cilin ne po trajtojmë në këtë kundër raportit. Raportin nuk e kanë shkruar opozita. seancë, sigurisht që është jo vetëm nga më të Po ta kishte opozita këtë fuqi, që tani do të ishte rëndësishmit, por edhe ndër më të vlerësuarit e të mirë që të zbresin tërë ministrat. Për hir të integrimit diskutuarit deri tani, jo vetëm nga Parlamenti, bëjmë rotacion këtu. Por nuk e bën opozita raportin. Qeveria, por dhe vetë shoqëria civile, e cila është Nuk shkohet në Evropë me opinione as me drejtpërdrejtë e interesuar për ritmet dhe ecurinë e rekomandime. Shkohet me standarde dhe këtë e deritanishme të këtij procesi. Shqiptarët dëshirojnë dinë dhe Kryeministri dhe secili nga ju. Spekulimi i të ecin përpara në rrugën e integrimit drejt BE-së dytë, që mendoj unë se ka nevojë të korrigjohet, ka dhe kjo duket me vendosmërinë dhe aftësinë për t’i të bëjë me një fiksim të Kryeministrit tonë. Kjo është trajtuar pa vonesë çështjet kyçe të trajtuara herë shumë delikate, sikur Evropa nuk do për shkak të pas here, lidhur me këtë proces. Kjo vëzhgohet edhe pozicioneve “gjoja” pro amerikane që ai ka marrë. në faktin që Shqipëria ka luajtur, si asnjëherë, një Dhe këtu e paraqiti shumë qartë. Ai tha që ne kemi rol në rritje në nxitjen e stabilizimit ndër rajonal, marrë certifikim nga ai si në bankë nga Banka dialogun politik dhe bashkëpunimit tregtar dhe
1088 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ekonomik, siç citohet në raport. Pra, duke parë plotësimin e kërkesave kushtetuese, për kthimin ecurinë e deritanishme të këtij procesi, si dhe dhe kompensimin e pronave, progresi i arritur në vlerësimet ose kritikat konstruktive të përfshira në bashkëpunimin rajonal për nënshkrimin e këtë raport nga ne do të citohet në mënyra të Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë, të cilat do të ndryshme. Do të dëshiroja që të gjeja një qëndrim ndikojnë për fuqizimin e aftësive konkurruese, të përafruar nga i gjithë spektri politik shqiptar, i cili progresi i plotë dhe i koordinuar kërkohet të bëhet do të qëndronte jo vetëm në marrjen e informacionit në zbatimin e standardeve të prodhimit, duke iu të duhur mbi etapat e deritanishme ku ka kaluar ky afruar atyre të BE-së. Kontrolli i cilësisë dhe proces, po të reflektonim për një përpjekje të re për certifikimi i prodhimeve, rritja e kapacitetit të mbështetje më të plotë të Qeverisë në procesin e eksporteve, përmirësimi i shërbimeve, duke iu integrimit, si dhe informimin realist të publikut për përshtatur realitetit të ri, aplikimit të teknologjive të vlerat, parimet, elementët pozitivë pa mbivlerësime prodhimit modern, progresi i rëndësishëm kërkohet dhe keqinterpretime. Kjo do të përbënte kontributin të bëhet dhe në fushën e mbrojtjes së konsumatorit parlamentar real dhe inkurajues për plotësimin e nëpërmjet ndërtimit të një sistemi për survejimin e shpejtë dhe cilësor të kritereve politike, ekonomike tregut, për të siguruar respektimin e cilësisë së dhe ligjore të kërkuara në vazhdimësinë e këtij mallrave. Në të njëjtën kohë, në raport, meqë u procesi, si dhe do t’i jepte mbështetjen e kërkuar përmend një nga degët të cilat japin kontributin më për zbatimin e reformave. të fuqishëm në prodhimin e brendshëm bruto, siç Për përmbushjen e angazhimeve të marra në është bujqësia, citohet: Janë rritur investimet publike procesin e integrimit do të veçoja si pjesë të në sistemin e ujitjes dhe drenazhimit, por dhe rëndësishme kontributin që jep gjithë shoqëria investimet private për serat, vreshtat dhe pemët shqiptare në perceptimin, vlerësimin dhe analiza frutore. Gjatë periudhës 2002 – 2003 u shënua rritje realiste që i ka bërë dhe arritur gjatë këtij procesi. në sektorë të veçantë. Agro-industria u rrit me 6% Procesi ka hyrë në një fazë të rëndësishme në në vitin 2003, ndërsa pjesë e investimeve të sektorit arritjet dhe detyra, dhe si i tillë ai kërkon konsensus bankar në këtë fushë u rrit me 22%. Rritja në ndërpartiak në lidhje me mjaft probleme. Raporti sektorin e bujqësisë vazhdon të jetë prioriteti i është realist, sepse ai ka pjesën vlerësuese dhe Qeverisë në planin afatmesëm. Sigurisht që edhe kritike të formatuar në dy kolonat bazë, që është për t’ju përgjigjur më mirë vërejtjeve dhe sugjerimeve dhe kryefjala e të gjithë raportit, stabilitet politik dhe që përbëhen në këtë fushë nga Qeveria, janë marrë përshpejtimi i zbatimit të reformave. Konkluzioni masa përkatëse dhe kjo doli në diskutimin real që është i qartë; klima politike nuk ka lejuar kryerjen e iu bë këtij raporti në Komisionin e Bujqësisë. Fushat reformave të thella. Interesat afatmesme të vendit ku janë treguar mbështetjet e bujqësisë kanë qenë sakrifikohen përballë interesave afatshkurtra dhe të mbështetja institucionale dhe krijimi i një strukture ngushta politike. Për këtë nevojitet më shumë brenda dikasterit për politikat dhe programet e vendosmëri në drejtim të dhënies së rezultateve në zhvillimit të zonave rurale. Analizat ekonomike në fusha të ndryshme parësore, si dhe në krijimin e përputhje me rregullat NSA-së, OBT-së, një mjedisi i cili do të garantojë zbatimin si duhet të marrëveshjet e tregtisë së lirë, në linjë me standardet një sërë masash efikase në dobi të procesit. Duke evropiane, përafrimi i legjislacionit në fushat e u nisur nga fakti se disa kolegë opozitarë kanë veterinarisë, kontrolli ushqimor dhe atij sanitar për tendencën e mohimit të gjithçkaje të arritur deri tani, të përmirësuar kështu mbrojtjen e konsumatorit. unë do të veçoja arritje jo të vogël në atë që theksohet Mbledhja dhe përpunimi i të dhënave statistikore të në raport: përmirësimin e procesit zgjedhor ku bujqësisë për t’ju përgjigjur kërkesave të BE-së si zgjedhjet lokale 2003, shënuan përmirësime të dhe rritja e shërbimeve, tregjeve bujqësore, përbëjnë ndreqshme në krahasim me të kaluarën. Procesi mbështetje për të hapur rrugën e integrimit të zgjedhor ishte për t’u vlerësuar, për sa i përket bujqësisë shqiptare. Ne do të bëhemi vërtetë të miratimit të një kuadri të ri ligjor, qëndrimit të besueshëm, atëherë kur çështjet prioritare të policisë, sistemit të përmirësuar të ankimimit dhe identifikuara nga BE-ja do të dinë t’i adresojnë në një pasqyrim përgjithësisht të ekuilibruar nga ana e rrugën e vërtetë të zgjidhjes, si dhe do të ketë mediave. Në Shqipëri nevojiten më shumë përpjekje angazhim dhe veprim të përbashkët nga Qeveria. dhe vullnet politik nga të gjithë faktorët për të siguruar Partitë politike, administrata publike, strukturat e zgjedhje plotësisht demokratike. Përpjekjet për zbatimit të ligjit dhe shoqëria civile, ku secila ka një
1089 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
rol të caktuar për të përmirësuar situatën, e cila psikologjik, ose zoti Kryeministër nuk është i përgjithësisht duket optimiste. Rruga e integrimit fuqishëm fizikisht që të qëndrojë këtu për orë të është e gjatë dhe sigurisht që nuk është e lehtë tëra. Sido që të jetë, fut këtu dhe elementë të dhe ne jemi në pjesën më intensive të detyrave të paaftësisë për të administruar atë pozicion të lëna, si dhe korrespondon me kërkesat gjithnjë e rëndësishëm, atij personazhi prej kohësh i ka takuar në rritje. Duke vlerësuar raportin për procesin e që të mos jetë në atë pozicion. Natyrisht që nuk stabilizim – asociimit themi se ai nënkupton të dyja ishte zoti Malaj, por dhe në vijim të atij argumenti anët. që u hodh këtu ju mund ta justifikoni mungesën e tij Së pari, përpjekjet e deritanishme të bëra nga vetëm në rast se pranoni që jeni krijesa të klonuara Qeveria dhe institucionet e tjera, për përmbushjen të tij. Unë nuk besoj që një pjesë e juaja të mos e detyrave dhe angazhimeve përpara Komitetit demonstrojë personalitetin e tij, por t’ia lëmë zotit Evropian. Kryeministër, qoftë si kryetar i maxhorancës, qoftë Dhe së dyti, e lë procesin të hapur me si kryetar i Qeverisë. Unë këtu nuk erdha me një përcaktime, detyra dhe objektiva të tjera konkrete diskutim të shkruar, por qëllimisht erdha me një për të gjitha institucionet e shtetit, partitë politike dokumentin tuaj që dhe janë detyrat prioritare, dhe gjithë shoqërinë shqiptare, për t’i bërë një analizë sektoriale të reformave në kuadër të procesit të krahasuese të herë pas hershme procesin me ato integrimit për vitin 2004. Vërteton tërësisht atë që çfarë është bërë dhe çfarë duhet bërë më mirë. Të thashë që zoti Nano, i cili është përfaqësues i gjithë ne së bashku kemi detyra dhe përgjegjësi ekzekutivit dhe besoj ai që ka vendosur firmën, për ta realizuar procesin në kohën e duhur, për të ndonëse ky material nuk ka firmë, demonstron që kapur ritmin e kërkuar, për të rritur besimin tek ka nxjerrë një material vërtetë jashtëzakonisht të shqiptarët dhe komunitetin ndërkombëtar, se në dobët, të padenjë për ta sjellë këtu në Parlament. Shqipëri ka vullnet politik, ka përpjekje, ka rritje dhe Është një integrim i detyrave sektoriale që i ngjajnë se vendi do të bëhet dhe do të integrohet. një kalendari një mujor. Ka detyra dhe për 10- Falemnderit! ditorëshin e parë. Besoj që është një që tregon më Servet Pëllumbi - Falemnderit! së miri që Qeveria Shqiptare nuk është në gjendje Fjalën e ka zoti Topi. të trajtojë prioritetet e integrimit. Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! Së pari, në materialin e Komisionit Evropian Të nderuar kolegë deputetë! demonstrohet fare qartë që Qeverisë Shqiptare, Në fakt kemi diskutuar për orë të tëra për maxhorancës shqiptare i mungon vullneti politik për çështjet e trajtuara në raportin e Komisionit Evropian të zhvilluar zgjedhje të lira e të ndershme. Ky është për problemet e integrimit dhe më duhet të pohojë momenti më i rëndësishëm. E keni përdorur në që qysh në momentin e parë qoftë edhe metodikisht mënyrë frekuente gjatë gjithë ditës së sotme që ne nuk arrijmë të standardizohemi, sepse kemi filluar opozita është obstruksioniste, ndërkohë që herë pas të diskutojmë në orën 7 të mbrëmjes, ora është 2 e here për gjëra shumë të rëndësishme ju keni natës dhe ende vazhdojmë të diskutojmë për çështje komanduar me vullnetin e kartonit. Pra, ka qenë një mjaft të rëndësishme. Ndërkohë që ky debat duhet argument që nuk ju vlen. të kishte filluar në mëngjes, ndoshta duhet të Së dyti, institucionet shqiptare lënë mjaft për të vazhdonte dhe dy ditë rresht, për shkak të dëshiruar. Administrata në shumicën e rasteve është problemeve mjaft të rëndësishme që i interesojnë jo mbushur me militantë të cilët kanë penetruar thjesht një pjese të politikës shqiptare që kërkon nëpërmjet shërbimit civil, i cili manipulohet tërësisht gjithsesi të anashkalojë këtë raport me mjaft vërejtje nga administrata. dhe rekomandime, por në radhë të parë i intereson Së treti, është paradoks dhe unë do t’i bëja thirrje shoqërisë shqiptare. zotit Bruka, i cili në emër të Qeverisë duhet ta kishte Mungesa e zotit Kryeministër nuk e nderon marrë fjalën sot. Bujqësia shqiptare është sektori aspak trajtimin e kësaj çështjeje të rëndësishme. prioritar dhe pak deputetë e thanë këtë gjë. Është Është bërë mëse frekuente mungesa e tij kur sektori prioritar. E keni me shifra influencën në GDP, diskutohet për një kohë të gjatë për gjëra të popullsia rurale më shumë se 50% dhe, në fund të rëndësishme dhe më duhet të them që mund të vitit, e kam thënë dhe në Komisionin e Bujqësisë, jenë dy arsye: ose zoti Kryeministër nuk është në Qeveria Shqiptare jep një minimum financiar për të gjendje të përballojë një debat në sensin moral dhe financuar këtë sektor të rëndësishëm. Kështu që
1090 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nuk ka asnjë lloj shansi. Mundohuni sa të doni të vetmi produkt që ne do të dëshironim ta eksportonim administroni pushtetin tuaj në mënyrë demagogjike, është produkti që vjen nga deti, peshku dhe por populli shqiptar, ndonëse ju pretendoni që po molusqet. Ju duhet ta dini fare mirë që dhe këtë integroheni, vuan akoma një varfëri të tejskajshme nuk arrijmë ta eksportojmë. Qysh nga momenti që dhe është një paradoks i jashtëzakonshëm, futet në rrjet, ne dalim jashtë standardeve. Dilni në ndërkohë që aplikon skema të Bankës Botërore për realitetin e liqeneve ndërkufitarë, qoftë në Prespë, çrrënjosjen e varfërisë juve mendoni që po qoftë në Ohër, qoftë në liqenin e Shkodrës. Një integroheni. Ky është një proces shumë afatgjatë. realitet tjetër është në ujërat tona, një realitet në Është një proces afatgjatë, sepse jo vetëm që nuk ujërat e tyre. Nuk po bëjmë fjalë për një vend në keni vullnetin politik, por një pjesë e mirë e Komunitetin Evropian, por për vendet e rajonit që ekzekutivit tuaj i cili gjatë këtyre viteve ka ndërruar për shumë arsye janë shumë përpara nesh. Kështu më shumë se 100 ministra, ka demonstruar paaftësi. nga kjo pikëpamje, ne si Grup Parlamentar i Partisë E dini fare mirë se çfarë fshihet prapa kurikulumit të Demokratike demonstrojmë dhe një herë vullnetin gjithsecilit. Nuk jeni në gjendje të bëni rolin e tonë të palëkundur që jemi tërësisht të vendosur interlokutorit. Dhe ato që keni vendosur në atë për të zbatuar standardet e politikës që janë pozicion një pjesë e mirë e të cilëve nuk njohin as standardet e para që do të bëjnë të mundur që të profesion as një gjuhë perëndimore. Praktikisht ky ecim dhe në linjat e tjera për t’u integruar, por me është një proces shumë afatgjatë. Nuk ka asnjë lloj këtë dhunë e cila fillon këtu në Parlament me një shansi që të integrohemi në këtë mënyrë dhe nëse dhunë psikologjike që Kryeministri kërkon ta ushtrojë doni të jepni shembullin e parë të reflektimit mos në këtë sallë dhe, në mungesë të tij, të jeni të bindur hajdeni këtu dhe të hidhni akuza ndaj opozitës e që nuk do të keni asnjë lloj shansi për integrim me cila vetëm forcën e fjalës ka. Nuk ka asnjë lloj ju, por shoqëria shqiptare është e vendosur dhe me influence në votë, ka vetëm dëshirën që t’ju bëjë zgjedhje të reja, të lira dhe të ndershme të jeni të oponencë. Ju nuk doni as oponencë, nuk doni as bindur që ne do ta realizojmë. referenca të asaj ç’ka është shkruar në raport. Ju Falemnderit! doni të sundoni. Në këtë mënyrë jo vetëm që nuk Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Lakrori. ka shans për integrim, sepse ne jemi mbyllur në Maqo Lakrori – Zoti Kryetar, këtë sallë, por ta dini që në rrethin shoqëror, në Zonja dhe zotërinj, rrethet akademike, në shoqërinë civile flitet komplet Në përfundim të debatit të sotëm, Grupi Parlamentar ndryshe. Socialist, duke vlerësuar stabilizim – asociimin si një Ne sot, dje më mirë, sepse ka ardhur dita tjetër, etapë shumë të rëndësishme në rrugën drejt kemi pasur një takim me shoqërinë civile. Për fat të anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian, mirë dhe për fat të keq niveli i shoqërisë civile i rithekson dhe një herë se procesi i integrimit evropian përfaqësuesve diferencon me nivelin e një pjese të është një kalim i detyruar i pavarur nga ngjyrimet mirë të politikës shumica e të cilëve janë këtu në politike të maxhorancës dhe të opozitës. Raportin maxhorancë dhe një pjesë e mirë janë në ekzekutiv. e Bashkimit Evropian për Shqipërinë për vitin 2003, Kjo tregon që dhuna politike, vota është marrë në Grupi Parlamentar Socialist e çmon realist, nxitës mënyrë të pamerituar dhe sot ju gëzoni një pushtet për progres dhe programues konkret për zhvillim të të pamerituar. Kështu që gjëja e parë që ju do të mëtejshëm. Dokumenti i dytë, projektvendimi për bënit është të reflektoni dhe, zoti Nano, i cili në zbatimin e prioriteteve të partneritetit evropian është këtë orë është e vetmja mënyrë ku ai integrohet vazhdues dhe plotësues i raportit të vitit 2003. Ky denjësisht në Evropë, duke qëndruar përtej orëve të dokument, gjithashtu, zyrtar dhe institucional vona në ndonjë klub të Tiranës, por kurrsesi nuk rikonfirmon në ligjëratë të drejtë dhe pa mëdyshje mund të demonstrojë as vullnet politik ku në këtë vullnetin e Brukselit për vazhdimin konkret të procesit material nuk flitet asgjë për zgjedhjet e vitit 2005. të stabilizim – asociimit Shqipëri – Bashkimi Një nga kritikat themelore është pikërisht mungesa Evropian. e vullnetit për të realizuar zgjedhje të lira e të Zoti Kryetar, zonja dhe zotërinj, Grupi ndershme për të mos folur pastaj për gjëra të tjera. Parlamentar Socialist vlerëson dhe analizon me Në përfundim do t’ju jap një shembull shumë klasik. shumë seriozitet jo vetëm dokumente si raporti i Një det i përbashkët na ndan me dy vendet të vitit 2003 dhe projekti i prioriteteve të partneritetit Komunitetit Evropian, Deti Adriatik dhe Deti Jon. I evropian, por dhe deklaratat e çdo përfaqësuesi
1091 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
institucional të Bashkimit Evropian edhe ato të organizuar janë të domosdoshëm jo pseudozgjidhjet opozitës sonë. Më lejoni që lidhur me interpretimet populiste, të pjesshme, të sipërfaqshme, aq më pak e ditëve të fundit të përsëritura edhe sot nga disa akuzat e paprovuara mediatike, por zgjidhjet reale kolegë të opozitës të përmend vetëm tri çështje: ligjore, të plota, të thella dhe afatgjata. Kjo 1) vullnetin politik, parakupton ndërtimin e një sistemi ligjor dhe të 2) zgjedhje të lira, strukturave shtetërore që parandalon krimin e 3) luftën kundër korrupsionit e krimit të organizuar dhe korrupsionin që kapim dhe organizuar. ndëshkojnë autorët, cilido qofshin këta. Ne dhe pa Vullneti politik për integrim shprehet në drejtime veshje politike të maxhorancës ose të opozitës nga të tilla si për shembull në respektimin e ata që ndërtojnë hapur kundër shtetit ligjor, por dhe ndërgjegjshëm të standardeve evropiane përfshirë nga ata që duke u përbetuar për shtetin ligjor kanë dhe pranimin e humbjes në zgjedhje dhe jo abuzuar dhe abuzojnë me mundësitë që të krijon paragjykimin për rezultatet e pritshme, shprehet në politika. Pra, një sistem garant dhe jo individ garant. miratimin e ligjeve të domosdoshëm për mbarëvajtjen Zoti Kryetar, zonja dhe zotërinj, e reformave dhe jo në bllokimin e Parlamentit. Grupi Parlamentar Socialist mirëpret nga të Vullneti politik për integrim shprehet në demonstrime gjithë kolegët deputetë bashkëpunim, modelim dhe paqësore dhe në ndaljen njëherë e mirë të dhunës propozime konkrete. Ne shpresojmë që të ndodhë dhe të kërcënimit me dhunë ndaj institucioneve kështu edhe në seancën e pritshme që do t’i shtetërore. Ky vullnet shprehet edhe me kushtohet planit të Qeverisë për zbatimin e përfaqësimin dinjitoz të Shqipërisë me marrëdhëniet prioriteteve të partneritetit evropian. Grupi ndërkombëtare me një zë të vetëm, të paktën për Parlamentar socialist mendon se varianti i rezolutës çështjet me interes mbipartiak sikurse është i paraqitur prej tij e përfshin edhe pjesën e integrimi evropian. problemeve nxitëse që përmban varianti i opozitës Dhe së fundi, vullneti i mirë politik shprehet edhe dhe ka një vështrim më të plotë mbi çështjen. Duke në vlerësimin e progresit dhe jo në mohimin e i ftuar deputetët që të votojnë në variantin e gjithçkaje. Shqipëria ka bërë progres në çdo fushë, propozuar nga Grupi Parlamentar Socialist. Ne në mjaft drejtime ka ende ritme të ngadalta, por në mbetemi të hapur edhe për mundësinë e kërkimit asnjë rast asnjë prej dokumenteve zyrtarë të të një teksti kompromisi i cili mund të përpunohet Bashkimit Evropian nuk bën fjalë për hapa prapa. nga Komisioni i Integrimit dhe të vijë për votim në Me rëndësi etike për integrimin tonë evropian është një seancë tjetër. vota e lirë. Dihet që dhe në rastin e zgjedhjeve, sipas Falemnderit! standardeve evropiane fitorja meritohet, nuk grabitet Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Lakrori!- dhe as dhurohet. Edhe humbja pranohet, analizohet Atëherë, zotërinj deputetë, debatin kushtuar dhe punohet për të merituar në garën e ardhshme. raportit të Komisionit Evropian të vitit 2004 për Për të merituar votën e shumicës dhe humbjet e procesin e stabilizim-asociimit e deklaroj të mbyllur. njëpasnjëshme duhet të kesh bilanc pozitiv Çështja është të konkludojmë lidhur me qeverisës. Partia Socialiste dhe aleatët e kanë një rezolutat. Propozime pati nga diskutantët nga zoti bilanc të tillë. Për të merituar votën duhet të kesh Lakrori dhe zoti Mediu, si Kryetar i Komisionit të vizion dhe alternativë zhvillimi për të ardhmen. Ne Integrimit që kishte edhe mocionet. Kam propozuar kemi projekte qoftë dhe të kritikueshëm, kurse që të gjendet gjuha e përbashkët për të dalë me një opozita, të paktën deri më sot, në vend të projekteve rezolutë, mundësisht që ta miratojmë me konsensus. vazhdon të ofrojë përmbajtje madje në ndonjë rast Atëherë, në qoftë se jeni dakord të ngarkojmë dhe ngazëllim negativ për çdo kritikë dashamirëse Komisionin e Integrimit dhe Komisionin e Jashtëm, që i bëhet zhvillimit tonë. Për të merituar votën duhet që ta përpunojmë mbi bazën edhe të varianteve që të japësh siguri se ke aftësi vetëkorrigjuese. janë paraqitur dhe propozimeve që u bënë dhe javën Socialistët e aleatët e tyre kanë edhe këtë. Urojmë tjetër, të miratojmë rezolutën. që këtë ta zhvillojnë edhe opozitarët tanë. Jeni dakord? Më së fundi, veçanërisht për suksesin e luftës Në qoftë se jeni dakord e mbyllim për ditën e sotme. kundër korrupsionit, trafiqeve ilegalë dhe krimit të Seanca tjetër do të zhvillohet ditën e enjte, ora 10:00.
1092 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
E enjte, 06.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem që të na vijë një konsulencë e tillë ku problemi do të zini vend në sallë. shqyrtohet me themel dhe do të zgjidhet. Zotërinj deputetë, hapim seancën. Pjetër Arbnori – Unë them që është e padrejtë Në seancën e sotme kemi: që për disa njerëz të mos pyetet Komisioni i 1) Projektligjin “Për ratifikimin e protokollit Venecias dhe t’i paguajnë, ndërsa për shumicën e ndryshues të konventës evropiane për shtypjen e të përndjekurve politikë që kanë vuajtur dhe që kanë terrorizmit”. marrë pafajësinë nga i gjithë ky Kuvend, nga të gjitha 2) Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së partitë e këtij Kuvendi të pyetet Komisioni i Venecias koncesionit të formës “Boot”, për ndërtimin dhe ose të pyeten komisione të tjera, kjo është një gjë shfrytëzimin e terminalit bregdetar. vetëm për të zgjatur punën. 3) Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 8353, Falemnderit! datë 3.06.1998, “Për ratifikimin e marrëveshjes së Servet Pëllumbi - Falemnderit! huasë”, ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Fjalën e ka zoti Topi. Bankës Evropiane të Investimeve, për projektin e Bamir Topi – Ne nuk mund ta lëmë motivin për autostradës Vorë – Durrës””. të cilën ne braktisëm seancën tjetër të Parlamentit. 4) Projektligji “Për programet sociale, për Motivimi është shumë i fortë, është shumë i thellë. strehimin e banorëve të zonave urbane”. Unë nuk e di se në ç’portë të Parlamentit jeni futur, 5) Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 8153, por po të shikoni në rrugën kryesore ka më shumë datë 3.01.1996, “Për statusin e jetimit””, paraqitur policë se çdo herë tjetër. Pra, unë nuk e di se nga nga një grup deputetësh. vjen kjo fobi, kjo frikë e madhe, por unë mendoj që Në fund ka kërkuar të bëjë një deklaratë zoti të mos keni frikë. Duhet të respektoni parimet Haklaj. themelore të demokracisë. Nuk po bëj një analizë Fjalën e ka zoti Arbnori. shumë të hollësishme, sepse e kemi diskutuar në Pjetër Arbnori - Falemnderit! esencë këtë problem. I vetmi parim ku ne bazohemi Kemi gjithnjë historinë e mëparshme, historinë dhe referohemi është barazia para ligjit. Ndërkohë e statusit për të përndjekurit politikë që ka 27 muaj që një pjesë e njerëzve, sikurse e tha dhe zoti që zvarritet e zvarritet. Asnjë komision nuk e ka Arbnori, janë kompensuar jo për të njëjtin motiv, rishikuar për së dyti dhe ne jemi marrë vesh që sepse nuk barazohen motivet për të cilët ata janë atëherë kur ta fusim në rendin e ditës që ta ndëshkuar. Por përderisa financiarisht këta njerëz diskutojmë. Po të jetë për t’u pranuar, ne do të janë rikuperuar, atëherë për hir të kësaj të drejte votojmë pro. Kush e quan të padrejtë për të zbatuar themelore të shtetasve ju, si Kryetar i Kuvendit, ligjin dhe Kushtetutën mund të votojë kundër, por duhet të mbani qëndrim. Ne e kemi fare të qartë që kjo nuk duhet të zvarritet më tepër, zoti Kryetar. E tentativat për ta zgjatur është tentativa për mos ta kemi diskutuar jo vetëm bashkë personalisht, por realizuar këtë ligj. Unë jam koshient që do të vijë kemi biseduar dhe në rrugë zyrtare të tjera. Kjo është shumë shpejt, do të vijë qershori dhe do të thoni që një gjë e cila zgjatet e zgjatet dhe të përndjekurit jemi në prag të pushimeve verore. Do ta thoni përsëri politikë janë atje duke protestuar në mënyrë në vjeshtë, sepse u bë një ritual që vazhdimisht demokratike për zvarritjen e këtij statusi i cili po përsëritet e përsëritet. Këtu jemi për t’i dhënë një bëhet i përjetshëm dhe që nuk po realizohet kurrë. përgjigje definitive kësaj pune. Ju thamë dhe herën Unë do të thosha që ta shqyrtojmë këtë projektligj. tjetër që të mos përsërisim veten. Keni vullnet Servet Pëllumbi – Po, ne e kemi në kalendarin politik, demonstrojeni. Vullneti politik nuk vjen me javor. Komisionet kanë për detyrë që ta shohin dhe fjalë, por me gjëra konkrete. Qeveria në rast se nuk pasi ta kenë parë, atëherë do ta fusim në një seancë është në gjendje ta realizojë të thotë që nuk jemi në plenare. Pa komisionet nuk kemi sesi e fusim. gjendje ta realizojmë. Unë mendoj që të përndjekurit Së dyti, ju keni qenë prezent edhe në Komisionin politikë janë koshientë për statusin e tyre. Ata janë e Ligjeve kur është kërkuar dhe konsulenca e koshientë që nuk mund të rikuperohet në një ditë. Komisionit të Venecias dhe po presim sa më parë Të bëhet skema financiare, sepse për këtë punë
1093 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
jemi. Të futet në kalendar dhe të përfundojë brenda i këtij projektligji. Njëkohësisht shprehni dhe dyjavorit. Kjo është një kërkesë shumë racionale fatkeqësinë e tyre, si dhe për vuajtjet që janë sepse ka dy vjet që kërkohet. Edhe një herë ju sjell shkaktuar nga sistemi i kaluar. Prandaj, dua një nëpër mendjen tuaj që ta orientoni Kuvendin e përgjigje si për ata dhe për ne. Nuk mund të ecim Shqipërisë që ky projektligj që është futur të dhe të miratojmë ligje kot kur ato nuk zbatohen në përfundojë. Vullnetin politik shpreheni nëpërmjet praktikë. Një nga këto është dhe ky projektligj që votës. endet zyrave të Parlamentit për më shumë se 27 Dhe së fundi, është ajo që kemi kërkuar muaj. Të përndjekurit kanë kohë që protestojnë prej vazhdimisht; influenconi që institucioni i Kuvendit shumë kohësh për një të drejtë legjitime që e të mos i ngjajë një institucioni që rrethohet me tela kërkojnë prej shumë kohësh. dhe me forca të mëdha policore. Prandaj, zoti Kryetar, ju duhet të shpreheni dhe Falemnderit! duhet të largoni forcat policore që kanë rrethuar Servet Pëllumbi – Falemnderit! Parlamentin. Fjalën e ka zoti Spahiu. Falemnderit! Ekrem Spahiu – Falemnderit, zoti Kryetar! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Së pari, siç e thanë edhe kolegët parafolës, ju e Fjalën e ka zoti Metko. shihni shumë mirë që Parlamenti është i rrethuar Uran Metko - Falemnderit, zoti Kryetar! me forca policore dhe ju ose duhet të deklaroni Unë sinqerisht e ndiej pozicionin tuaj tepër të shtetrrethim ose duhet t’i largoni këta policë nga vështirë për një arsye fare të thjeshtë se ju në çdo Parlamenti. hap dhe ndonjëherë kur kërkoni të dilni nga kornizat Së dyti, këta njerëz që protestojnë para e asaj që juve ju kërkojnë t’ju imponojnë, grupi i Parlamentit Shqiptar, a kanë të drejtë sipas jush maxhorancës socialiste, pavarësisht se merrni ose apo nuk kanë të drejtë? bëni përpjekje të tilla përsëri nuk mund t’ju lejojnë Së treti, në punimet e kalendarit dyjavor, 26 prill dhe presioni që ushtrohet nga ju është shumë i – 6 maj, në pikën 6 ka qenë diskutimi i projektligjit madh. Megjithatë, unë do të besoja se me këtë tallje për dëmshpërblimin e ish të burgosurve e të kaq të madhe të keni kurajo dhe t’i thoni ndal më së përndjekurve politikë. Sot është dita e fundit e fundi. kalendarit dyjavor. Zoti Kryetar, kjo shtresë fisnike e këtij kombi e Zoti Kryetar, kur do të kalojë ky projektligj që ju vuajtur për 50 vjet po provokohet në shkallën më të formalisht e fusni në kalendar dhe nuk diskutohet poshtër të saj. Nuk është rrethuar vetëm Parlamenti, në komisione, aq më tepër për të ardhur në seancë por përballë tyre sot ndodhen persekutorët e tyre. e për t’u miratuar. Ju jeni shprehur që kërkoni një Ata që i dënuan hetuesit e tyre, prokurorët e tyre, mendim nga Komisioni i Venecias dhe po marrim të cilët të gjithë janë rikthyer në administratë më rastin më të mirë për ju që ky komision do të tepër se kurrë dhe përballë tyre ndodhen ata që i shprehej që mos të dëmshpërbleheshin. persekutuan për 50 vjet dhe këtë rikthim të tyre e A mendoni që ju mund ta kaloni edhe këtë bëri maxhoranca aktuale. Ne e dimë dhe jemi të supozim që mund të bëjmë, duke shkelur ligjin që bindur që nga këta dhe nga ata që shkaktuan ka miratuar ky Parlament në vitin 1991, për dhimbjen dhe persekucionin nuk mund të ketë ndonjë pafajësinë e tyre dhe dëmshpërblimin e viteve të zgjidhje. Është fati i keq i këtyre njerëzve që e burgut? kërkojnë përballë këtij Parlamenti, përballë kësaj A mendoni që mund të shkelet Kodi Penal? maxhorance që nuk ka asnjë vullnet për realizimin A mendoni se mund të shkelet Kushtetuta që ju e kësaj. vetë e keni miratuar dhe shtrohet pyetja se pse Edhe një herë, zoti Kryetar, duhet t’i themi ndal shtyhet pafundësisht ky projektligj? Mendoni se ju kësaj talljeje, ndal pretendimeve të pabaza, si fatura do ta kaloni herë pas here këtë problem duke financiare e njëqindfishuar nga ana juaj. Nuk ka asnjë përmendur Komisionin e Venecias, fatura financiare, përgjigje nga ana e Qeverisë dhe, aq më tepër, zoti diskutimet në komisione dhe asnjëherë të mos vijë Kryetar, më vjen keq nga mënyra sesi ju drejtoheni në seancë plenare? në këtë letër duke kërkuar që të njiheni me Zoti Kryetar, ju duhet të shpreheni qartë për të homologët dhe sesi është zgjidhur ky problem në gjithë opinionin publik, por në veçanti për ish të vendet e tjera lindore. burgosurit, se kur do të kalojë në Parlament miratimi E kemi përsëritur dhe e ripërsërisim, ajo
1094 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
diktaturë dhe ai persekucion që ka qenë këtu nuk asistencë, megjithëse them se çdo lloj veprimi që ka qenë në asnjë vend. është bërë në Kuvendin e Shqipërisë është bërë Edhe një herë, dua t’u tërheq vëmendjen tuaj tërësisht jashtë procedurave dhe jashtë Rregullores dhe të kolegëve të maxhorancës socialiste që të së këtij Kuvendi. bëjnë zgjidhjen urgjente, sepse do të jetë vonë, jo Prandaj, për t’i dhënë fund edhe në këtë aspekt vetëm për ne, por do të jetë për të gjithë vendin. zoti Kryetar, çështjes së shkeljes së Rregullores Falemnderit! në Kuvendin e Shqipërisë, mendoj që projektligji për Servet Pëllumbi – Falemnderit! dëmshpërblimin e të përndjekurve politikë duhet të Fjalën e ka zoti Mediu. futet dhe të shqyrtohet në seancë plenare. Në qoftë Fatmir Mediu – Falemnderit, zoti Kryetar, se do të ketë amendamente të nevojshme të këtij Së pari, unë dua të theksoj dhe një herë siç e ligji, sipas konceptit të faturës financiare, atëherë kam theksuar dhe në seancat e tjera që është kthyer kjo duhet bërë në këtë seancë, për mënyrën sesi e tashmë në një problem shumë të madh. Vetë kemi organizuar punën në procesin e ligjbërës ose prezenca jonë në Kuvendin e Shqipërisë, për miratimit të ligjit në seancat e kaluara për çështje mënyrën sesi hymë në këtë Kuvend, sepse kemi dhe ligje të tjera. filluar të hyjmë fshehurazi, për shkak të rrethimeve Falemnderit! që bën policia ose jo nga ajo derë që futemi Servet Pëllumbi - Falemnderit! normalisht dhe ky është një absurditet. Unë mendoj Fjalën e ka zoti Dokle. që ne jemi një institucion kryesor, besoj sipas Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! Kushtetutës së këtij vendi dhe nuk mund të na Detyrohem të përsëris të njëjtat gjëra si edhe diktojë as Ministri i Rendit as Qeveria, mënyrën e më përpara, sepse edhe parafolësit e mi thanë të hyrjes në këtë Kuvend duke vendosur forcat e njëjtat gjëra. Për të miratuar këtë ligj e kam theksuar policisë për çdo lloj arsyeje që mund të gjykojnë duhen tri elementë: ata që duhet t’i vendosin. Kuvendi i Shqipërisë nuk E para, vullneti politik, e dyta, bazamenti juridik mund të rri nën rrethim të vazhdueshëm, sepse dhe, e treta, është fatura ekonomike. kështu është gjykuar nga Qeveria se na siguronka Përsa i përket vullnetit politik e kam shprehur jetën ose zhvillimin normal të punës në institucionin dhe e ripërsëris që vullneti politik i Qeverisë Shqiptare e Kuvendit. është i plotë për ta realizuar këtë projektligj dhe për Së dyti, zoti Kryetar, edhe pse është kërkuar të bërë këtë kompensim. Unë me zotin Pjetër jemi në Komisionin e Venecias, unë mendoj që nuk ka firmëtarët e këtij projektligji dhe e kemi shprehur asnjë të drejtë, kurrkush jashtë procedurave të këtë edhe personalisht si deputetë, por unë këtu po përcaktuara në Rregullore që të kërkoni asistencë e shpreh këtë vullnet edhe në emër të Qeverisë për ligjin për vetë faktin se Rregullorja është shumë Shqiptare ç’ka është përcaktuesi në një nga precize në mënyrën sesi ecet me procesin e prioritetet e këtij viti nga Qeveria Shqiptare. Ndoshta ligjbërjes, me kohë të përcaktuara me afate të ndonjë nga parafolësit ka dëshirë që ky ligj të mos përcaktuara brenda Rregullores dhe që jemi të realizohet por ne ju themi që këtë ligj ne do ta bëjmë. detyruar që t’i përgjigjemi të gjithë. Nuk shkruhet Dhe kjo është e thënë një herë e përgjithmonë dhe në Rregullore, në asnjë pikë që Kryetari i Kuvendit e përfunduar. Maxhoranca socialiste dhe ose një komision ose çfarëdo që të jetë, të ketë maxhoranca e koalicionit për integrim është e autoritetin që jashtë kohës së parashikuar për vendosur që këtë ligj ta përfundojë dhe t’u japë atyre kalimin e projektligjit në Kuvend, të kërkojë njerëzve kompensimin e duhur. Për sa i përket asistencë teknike nga Komisioni i Venecias, nga diskutimeve për Komisionin e Venecias ka një OSBE-ja, ose nga BE-ja, sepse institucioni i bazament juridik, i cili nga të gjitha shtetet duhet të Kuvendit të Shqipërisë është një institucion që zbatohet dhe ne kërkojmë ta zbatojmë këtë gjë, vepron, pavarësisht nga Komisioni i Venecias, nga sepse jemi vend anëtar i Këshillit të Evropës. OSBE-ja ose nga BE-ja. Natyrisht që përputh Komisioni i Venecias nuk është ndonjë komision politikat, por ka përcaktuar kohërat e nevojshme për që është në qytetin e Venecias. Komisioni i Venecias të marrë konsulencën. është komisioni kryesor i Këshillit të Evropës dhe Zoti Kryetar, në qoftë se nuk është marrë kjo zyrat e Komisionit të Venecias janë në Strasburg, konsulencë deri tani, nuk besoj që ne duhet të në Këshillin e Evropës. Kur Këshilli i Evropës kërkon rendim duke shkelur Rregulloren për të kërkuar që Shqipëria të respektojë të drejtat e qytetarëve,
1095 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kur Këshilli i Evropës kërkon që Shqipëria të ndërtojë jashtëzakonshëm. Mblidhini të gjithë policët e të shtetin ligjor. Ne të gjithë jemi dakord. Atëherë, përse gjithë Shqipërisë për të na rrethuar këtu brenda. nuk jemi dakord që të marrim një konsulencë juridike Zoti Kryetar, në fakt kjo është përgjegjësia juaj, nga ky komision i Venecias që në thelb emrin e tij si Kryetar i Parlamentit, si përfaqësues jo i Partisë të vërtetë e ka Komisioni Demokracia nëpërmjet Socialiste në këtë rast, por të gjithë deputetëve këtu, ligjit, pavarësisht se krijuar në Venecie dhe nuk mund të lejoni që të rrethohemi në këtë farë funksionon edhe me këtë emër. mënyre prej tri javësh. Prandaj, ne kërkojmë një sqarim juridik nga ata Sot përpara tavolinës më kanë sjellë projektligjet në mënyrë që të veprojmë edhe ne brenda të gjithë e fundit të depozituara në Kuvend, njëri prej të cilave kuadrit ligjor për këtë çështje. Dhe ne nuk kemi asnjë është: projektligj për një shtesë në ligjin “Për statusin kundërshtim me këtë gjë. Pra, Komisioni i Venecias e dëshmorit”. T’ju bëj një pyetje? A ka nevojë për duhet të respektohet sepse është Komisioni i Këshillit konsulencë edhe ky ligj, zoti Dokle, që ta çosh në të Evropës, siç e respektojnë përzgjedhjet etj. Komisionin e Venecias? A thua të ketë faturë Dhe së fundi, është fatura ekonomike. Lidhur financiare dhe ky ligj, “Për statusin e dëshmorit”. me këtë unë kam takuar të gjithë kryetarët e Mua më vjen mjaft mirë që keni gjetur gjithmonë shoqatave të ish-të burgosurve politikë. Disa herë i lekët për këtë status, por nuk keni gjetur asnjëherë kam takuar, disa në zyrë, disa jashtë zyre. Kam kohë, as për statusin e të persekutuarve, as para biseduar disa herë me zotin Arbnori që është iniciatori për këta të persekutuar. Unë në fakt nuk kam ushqyer i këtij ligji dhe kemi gjetur edhe tek ata një logjikë asnjëherë iluzion se ju do ta kaloni këtë projektligj. mirëkuptuese. Dhe ju, zoti Dokle, kur thoni që do ta kaloni gënjeni. Ekrem Spahiu – Atëherë, pse vijnë këtu, zoti I kam thënë kolegëve të mi që lodheni kot, lodheni Dokle? kot se këta nuk mund ta kalojnë, sepse e kanë në Namik Dokle – Vijnë se i thërret ti zoti Spahia ndërgjegjen e tyre dhe në filozofinë e tyre që atë dhe mos i thërrit më dhe ata që janë atje janë shumë shtresë nuk e shohin me sy. Në fakt vetëm ajo po të respektuar, përveç atij që thotë do të vijmë me ndodh dhe ne kot sa i kemi marrë prapa ato njerëz armë në Parlament. aty pas Parlamentit. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Dokle! Falemnderit! Do t’i jap fjalën zonjës Topalli dhe pastaj do të Servet Pëllumbi - Falemnderit! fillojmë sipas rendit të ditës. Disa e kërkojnë fjalën Fjalën e ka zoti Dokle, për replikë. për të dytën herë, por nuk ka më diskutim të Namik Dokle – Nuk kam replikë, por meqë mëtejshëm. Edhe kështu jemi jashtë Rregullores, zonja Topalli më shtroi një pyetje unë dua t’i zotërinj deputetë. Meqë më kërkoni të zbatoj përgjigjem për të qenë korrekt me zonjën Topalli Rregulloren, do ta zbatoj. dhe me Parlamentin. Pika 6 e projektligjeve që janë Fjalën e ka zonja Topalli. depozituar është për një shtesë në ligjin nr. 8607, Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, datë 27.04. 2000 “Statusi i dëshmorit të atdheut”. Natyrisht, sot ne nuk jemi këtu për të na Të mos bëhet merak zonja Topalli, sepse ky është shpjeguar se ku i ka zyrat Komisioni i Venecias, një ndryshim në ligjin “Për statusin e dëshmorit” që sepse nuk vijmë nga Afrika, që të na mësosh sesi ka të bëjë me një situatë të re me faktin që Shqipëria shpjegohet dhe spellohet Komisioni i Venecias. Për është pjesë e koalicionit antiterror të drejtuar nga këtë komision keni pasur tre vjet kohë për ta çuar, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe për fatin e për të marrë ekspertizën, edhe për përfundimet edhe disa zhvillimeve të reja të cilat nuk i përjashtojnë respekti që duket se ju keni për ata të persekutuar shqiptarët nga kontributi i madh i tyre në këto që qenka i një lloji dhe i një natyre shumë të veçantë. çështje dhe kjo është një element që parashikohet. Tërë respektin e shprehkeni me dajak mbi ta, me Nuk ka të bëjë aspak me gjëra të tjera që mendon dhunë të policisë mbi ta. Shiko dhe ndonjë herë zonja Topalli. televizorin, zoti Dokle. Nuk është normale që ne të Servet Pëllumbi – Unë deklarova që zonja vazhdojmë të rrethohemi me policë. Në qoftë se ju Topalli ishte e fundit në listën e këtij debati. dini një Parlament tjetër në botë që rrethohet me Prandaj, ne kemi një rend dite të miratuar. Do policë, se pse dikush vjen aty për të protestuar kur të zbatojmë rendin e ditës. sot nuk është askush dhe, për më tepër, me ato Urdhëro, zonja Topalli. masa të çuditshme, të papara, me një numër të Jozefina Topalli – Zoti Dokle është mirë që të
1096 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mos shtrembërojmë gjërat. Uran Metko – Zoti Kryetar, se çfarë do të flas, Projektligj “Për një shtesë në ligjin nr. 8607, datë e di unë. Dhe kam të drejtën e fjalës që të shprehem 27.04. 2000. Po a ishte terrorizmi në këtë kohë zoti në emër të grupit. Në rast se ju dhe këtë të drejtë ma Dokle? hiqni atëherë vazhdoni, pyesni vetëm maxhorancën Servet Pëllumbi - Është shtesë në atë ligj. Në tuaj, por nuk është as në seriozitetin e Parlamentit, atë ligj bëhet një shtesë. as në seriozitetin e moshës dhe të eksperiencës suaj Po, urdhëro, zoti Dokle. që të silleni kështu me këtë Parlament. Namik Dokle – Zonja Topalli të mos hyjmë në Servet Pëllumbi – Mirë, falemnderit që ma këtë debat, sepse po ta lexoni tekstin e ligjit edhe kujtuat dhe moshën. ju do të jeni plotësisht dakord me atë. Nuk ka të Zoti Mediu e ka fjalën. bëjë me këtë çështje që po diskutojmë. Fatmir Mediu – Zoti Kryetar, Pra, aty shprehet, saktësohet se kush mund të Unë mendoj që është e pakuptimtë që ne shpallet dëshmor i atdheut dhe nuk kanë qenë diskutojmë nëse jemi dakord ose jo në emër të përfshirë disa veprime patriotike dhe ne i përfshijmë. grupeve kur nuk ka asnjë logjikë për të dëgjuar ose Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë, për të shpjeguar ligje të caktuara. kalojmë në shqyrtimin e rendit të ditës. Projektligji Mendoj që shqetësimi i ngritur në të dy drejtimet “Për ratifikimin e protokollit ndryshues së Komunës duhet dëgjuar me vëmendje. Duhet të dalim në Evropiane për shtypjen e terrorizmit”. konkludimet të cilat i vlejnë punës së mëtejshme të Zotërinj deputetë, në kundërshtim me Rregulloren Parlamentit. Në qoftë se vazhdojmë me këtë kemi një orë që po debatojmë po të njëjtën çështje konflikt, atëherë nuk e di se për çfarë miraton ligje që është në kalendar për punën në komisione dhe ky Kuvend! që nuk është në rendin e ditës për t’u shqyrtuar. Servet Pëllumbi – Ju e quani të pakuptimtë Urdhëro, zoti Braho. shqyrtimin e rendit të ditës, ndërsa unë e quaj që Spartak Braho – Komisioni i Ligjeve në është i vetmi kuptim për seancat e Parlamentit. mbledhjen e datës 24.04.2004, mori në shqyrtim Fatmir Mediu – Zoti Kryetar, ne po përpiqemi projektligjin për ratifikimin e protokollit ndryshues të diskutojmë një ligj siç doni ju, por askush nuk po të konventës evropiane për shtypjen e terrorizmit, dëgjon për ligjin e as për gjë tjetër. Është një paraqitur nga Këshilli i Ministrave. shqetësim i ngritur dhe duhet të ecim me logjikën e Në përfundim të shqyrtimit komisioni u shpreh shqetësimit që është ngritur dhe të marrim një unanimisht për ratifikimin e projektligjit në seancë. përgjigje përfundimtare sesi zgjidhet kjo çështje, Servet Pëllumbi – Falemnderit! sepse unë nuk besoj që e përcakton Rregullorja, Po për Komisionin e Jashtëm? pavarësisht nga dashuria që kemi ne për Zonja Dade e ka fjalën. institucionet dhe respekti që ne mund të bëjmë si Arta Dade – Komisioni i Jashtëm ka qenë të duam me projektligjet. dakord. Servet Pëllumbi – Ditën e hënë është Servet Pëllumbi – Kush ka pyetje për mbledhja e byrosë parlamentare. Diskutojmë përsëri projektligjin? për rendin e ditës. Nuk ka pyetje. Kush dëshiron të diskutojë? Nuk Zoti Spahia e ka fjalën. ka diskutime. Ekrem Spahiu – Zoti Kryetar, Atëherë, ju lutem kryetarëve të grupeve që të Ju po provokoni në çdo moment deputetët e shprehen për projektligjin. opozitës, sepse ju nuk doni t’ia dini fare a ka Në emër të grupit, Arjan Starova. Rregullore ky Kuvend ose jo. Ne jemi të detyruar të Arian Starova – Abstenim. kërkojmë fjalën në respektim të Rregullores dhe ju Servet Pëllumbi – Zoti Metko? jeni të detyruar të na jepni fjalën për procedurë dhe Uran Metko – Zoti Kryetar, për replikë. Zoti Dokle më përmendi emrin që ato Mos kërkoni mendim dhe mos vazhdoni më që njerëz që sot protestojnë sot para Parlamentit, dhe të talleni me ne. Ne nuk mund të ndodhemi përballë ka dy vjet që protestojnë, protestojnë për një të drejtë këtij provokimi kur zotëria ka dalë dhe kërkon fjalën të tyre që nuk bie ndesh me ligjet shqiptare, që nuk për procedurë dhe ju vazhdoni po me këtë amulli. bie ndesh me asnjë konventë ndërkombëtare. Bie Servet Pëllumbi – Do të flasësh për projektligjin ndesh me vullnetin politik që zoti Dokle e përmend, apo do të bësh ende moral? që nuk keni vullnet politik, por keni një vullnet për t’i
1097 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhënë dajak atyre dhe fatura financiare nuk është unanimisht kanë marrë këtë vendim, jo për ndonjë prioritet i Qeverisë, siç thotë zoti Dokle. Ne kemi kapriçio dhe, deri më sot, nuk është dhënë asnjë kërkuar në dy diskutimet për projektbuxhetin e vitit shpjegim i argumentuar se përse vazhdohet të 2003 dhe 2004 që të përfshihet një zë për punohet sikur nuk ka ndodhur asgjë në seancën e dëmshpërblimin e ish-të burgosurve dhe ish-të ditës së enjte të javës së kaluar kur ju nuk ishit i përndjekurve politikë dhe nuk e keni pranuar. pranishëm këtu. Në qoftë se këta deputetë dhe ky Prandaj, kjo do të thotë që ju nuk keni as vullnet Parlament nuk mbron Rregulloren e vet, mjetin e politik as nuk do t’ia dini për atë shtresë dhe, mbasi vetëm të punës këtu gjithçka pastaj do të jetë xhungël rrethuat Kryeministrinë me llamarina, mbasi rrethuat dhe çdo diskutim është i pakuptimtë. Parlamentin me policë, doni të izoloni dhe Arsyeja e dytë, sigurisht e përmendën dhe Shqipërinë, doni që ta ktheni nën një diktaturë. Ky parafolësit, nuk dua ta vazhdoj, ka të bëjë me të Parlament do t’i rikthehet identitetit të tij ku u gjitha argumentet që nuk vinte njëri. Janë thjesht mblidhte vetëm për të ngritur dorën formalisht. për të kaluar radhën. Ju e dini shumë mirë këtë gjë Prandaj, zoti Kryetar, në rast se kemi miratuar dhe jam i sigurt që Kryetari i Kuvendit të Shqipërisë këtë program dyjavor je i detyruar që të kalosh këtë me atë formim që ka e di se kjo është një manovër projektligj në komisione dhe ta sjellësh. Ju nuk mund për të shtyrë kohën, por opozita nuk është këtu, opozita ta shtyni pafundësisht një projektligj. është institucion. Opozita nuk mund të lihet gjithmonë Prandaj, zoti Kryetar, nuk mund të vazhdoni që kështu, Ose me provokim bojkoti ose me provokim të miratoni ligje kot kur nuk jeni në gjendje që t’i prishje seance, ndërkohë kur nuk jepen shpjegime të zbatoni, ose duhet të deklaroni që nuk do të sakta, bindëse dhe ligjore. Për këtë arsye ne nuk mund përfshihet më në kalendarin dyjavor. të japim mendim për projektin që foli zoti Braho ose të Prandaj, ne do t’i rikthehemi atje ku e kemi lënë. tjerë dhe ju e hodhët në votim. Ne nuk mund të Ky projektligj është krejtësisht mbi bazën e shkelim vendimin që kemi marrë dhe që është i Rregullores, mbi bazën e të gjitha ligjeve. bazuar në logjikën që unë porsa përmenda tani. Prandaj, zoti Kryetar, mos kërko që të miratohet Falemnderit! edhe të kalojë ndonjë projektligj tjetër dhe mos u Servet Pëllumbi – Falemnderit! hiq të drejtën deputetëve për t’i marrë… Zoti Zogaj, më duhet të bëj dy sqarime të vogla, Servet Pëllumbi – Unë nuk e di se për çfarë lidhur me problemin e votimit. Është i dokumentuar rregullore flisni ju. Rregullorja është kjo që po që votimi për kalendarin ka marrë 71 vota, megjithatë zbatojmë ne. Kemi një kalendar të miratuar dhe po edhe sikur të ishin 70 vota përsëri është i votuar, zbatojmë kalendarët. sepse prezenca që bëmë ne ishte 114 deputetë. Ekrem Spahiu - Zoti Kryetar, Nga 114 deputetë edhe sikur të ketë marrë 70 vota Në cilën pikë të Rregullores thuhet që një ai është i votuar. Pra, të mos kapemi pas gjërave që projektligj duhet të çohet në Komisionin e Venecias? nuk qëndrojnë. Së pari. Më gjeni një pikë të Rregullores! Ku e keni gjetur ju Së dyti, opozita ka të drejtë të votojë, ka të drejtë këtë të drejtë? të shprehë opinionet e veta, të këmbëngulë për këtë Servet Pëllumbi – Përderisa nuk flet për ligjin, ose atë projektligj, por jo të bllokojë punimet e teknika pritjani fjalën. Parlamentit, sepse bllokimet e Parlamentit janë në Fjalën e ka zoti Preka. dëmin e të gjithëve, pra dhe të opozitës. Ndue Preka – Dakord. Prandaj, unë jam duke kërkuar mendimet e Zoti Zogaj e ka fjalën. grupeve për projektligjin. Pa mbaruar këtë unë nuk Preç Zogaj – Zoti Kryetar, jap fjalën për procedurë. Ju si Kryetar i Kuvendit me siguri jeni në dijeni Zoti Berisha, nuk imponohesh dot këtu. Nuk ta jap të një vendimi që kanë marrë grupet parlamentare fjalën. Bandit je vetë. Ti ke vrarë e ke prerë. Ti je provokator. të opozitës për të mos shqyrtuar projektligjet e tjera Provokator je vetë, sepse ke dashur të bëhesh usta, por për dy arsye shumë konkrete. ke mbetur çirak. E kupton këtë fjalë besoj. Së pari, votimi për heqjen ose për shtyrjen nga E ndërpres seancën për 5 minuta. kalendari, siç është interpretuar, nuk ka fituar 71 vota që kërkon Rregullorja dhe prerja e këtij momenti * * * në Parlament është në shkelje permanente të Rregullores. Kjo është arsyeja themelore që grupet Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, uluni
1098 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nëpër vende. Përgjegjësia është e juaja dhe në radhë të parë do Asnjërit nuk ia jap fjalën, por uluni nëpër vende. të përgjigjeni para elektoratit. Rregulloren e zbatoj unë. Ju jeni në kundërshtim Pra, seancën e deklaroj të mbyllur dhe është me Rregulloren që bllokoni seancën e Parla-mentit. faji i opozitës që bllokon Parlamentin. Bojkotimi nuk Ju mendoni se duke bllokuar Parlamentin ju qani është demokraci. Këtë besoj e dini mirë. Në hallet e të përndjekurve politikë, por jeni demagogë. kundërshtim me Rregulloren dhe me normat Nuk u mbrohen interesat e tyre kështu. Do uleni demokratike doni t’i imponoheni Kuvendit. nëpër vende apo jo? Asnjë shkelje të Rregullores Është përgjegjësia juaj. Seancën e deklaroj të nuk ka, prandaj uluni ju lutem. mbyllur. Atëherë, unë e mbyll seancën e Parlamentit dhe Seanca tjetër është ditën e hënë. Ju, po të doni, përgjegjësia është e juaja që bllokoni Parlamentin. vazhdoni mbledhjen e Partisë Demokratike.
E hënë, 10.05.2004 Drejton seancën Nënkryetarja e Kuvendit, zonja Makbule Çeço
Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, zini vendet më mirë se kushdo tjetër, në mënyrën më të ju lutem. shkëlqyer, këtë e sintetizoi sot kapoja juaj i cili u Hapim seancën. ndau ju në deputetë, këpëdarë (KPD-ja), dhe Vendosni kartat. kamikazë. Ju shpall sot kamikazë, sepse ishit ju Kemi miratimin e kalendarit dyjavor të punimeve ata që në vitin 2000 e morët fotaqin dhe e vendosët të Kuvendit dhe me miratimin e kalendarit do të në krye të Komisionit Zgjedhor. Ju shpall kamikazë, kalojmë në rendin e ditës së hënë. Përgjigje pyetjeve sepse ishit ju ata që e detyruat të strehohej në 1 të deputetit Niko Faber nga Ministri i Bujqësisë dhe mijë metër katror, në një kohë kur Presidenti i Ushqimit. Përgjigje pyetjeve të deputetit Nikollë Lesi Francës strehohet në 250 metër katror, Kryeministri nga Ministri i Shëndetësisë. Përgjigje pyetjeve të i Britanisë së Madhe nën 180 metër katror. Ju jeni deputetit Nikollë Lesi nga Ministri i Shtetit dhe i kamikazë, sepse jeni ju ata që krijuat Nano Coopter, Koordinimit. jeni ju ata që krijuat Nano Traget-in, jeni ju ata që Dhe së fundi, raporti i Qeverisë për shërbimin krijuat Nano Travel, jeni ju ata që transportoni drogë civil 2003. Pyetje dhe diskutime sipas ndarjes së me Nano Coopter, jeni ju ata që transportoni drogë kohës që kemi bërë në mbledhjen e byrosë me Nano Travel ose me Nano Traget, jeni ju ata që parlamentare. krijoni Nano grurin, bixhozin televiziv kombëtar, jeni Atëherë kalojmë tek problematika e kalendarit ju ata të cilët jeni mëkatarë të mëdhenj. Ju nuk jeni dyjavor të punimeve të Kuvendit 10 deri në 20 maj 2004. mëkatarë, nuk jeni as kriminelë. Duhet të më kërkojë Zoti Berisha. të falur ndonjëri prej jush, sepse tani dilni kamikazë. Sali Berisha – Së pari, do të denoncoj me Ju jeni kamikazë. E vërteta është se në këtë ashpërsinë më të madhe dhunën, terrorin çnjerëzor, deklaratë të tij, sado që shkalla e policesk ndaj qytetarëve të paraburgosur në Laç. papërgjegjshmërisë dhe analogjia është absurde, Praktika të urryera të bandave shtetërore për të cilat por një thelb të së vërtetës e ka. Një pjesë e juaja Shqipëria shënon një nga rekordet e zeza. E nisa jeni limonët e shtrydhur të tij. Ai ju ka bërë juve deri jo rastësisht me torturat çnjerëzore që falangat tuaja sa arrin deri në atë shkallë. Në kalendar është ligji kanë kryer në qelitë e paraburgimit, trajtimin “Për të përndjekurit politikë”, por ju fajësoj, sepse çnjerëzor që u bëni ju qytetarëve shqiptarë të cilët ne nuk duam millenium çellënxh (millenium bëjnë faj dhe bëhen përgjegjës para ligjit, por që në challenge). Nuk jemi Gana ne që ta marrim paçka mënyrë kategorike, absolute, nuk mund të se kryekëpëdari juaj vazhdon të vjedhë, të vjedhë torturohen, nuk mund keqtrajtohen, nuk mund të dhe vetëm të vjedhë. Nuk jemi Gana ne që të marrim poshtërohen ata dhe familjarët e tyre. Por ju, millenium çellënxh se këpëdari juaj do të shtypë zotërinj, udhëhiqeni nga psikologjia e armikut. Dhe njerëzit si miza dhe të thotë që nuk kam shtypur
1099 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
njeri. Dëgjoni, një gjë e kishte të vërtetë ai, më falni, krijuar nauze, ka krijuar turp në mbarë Evropën dhe që ju e shani atë dhe nuk lini gjë pa e sharë në unë ju them se kjo është një nga shkaqet e një kafene, këtë e di ai, sepse këtë ia thonë. ekipi tmerrësisht meskin. Këta duke denoncuar dhe Por që ju duhet të bëheni burra t’ia thoni këtu spiunuar njëri tjetrin po na largojnë çdo ditë nga dhe t’i jepni fre atij. Kjo është e keqja e atij. Evropa. Unë informoj Parlamentin me përgjegjësi të Zotërinj, unë sot e kam të thjeshtë detyrën, plotë se këto që them unë këtu janë 100% të vërteta, përderisa u cilësuat këpëdarë dhe skafistë. Por unë se vetëm në udhëtimin e fundit Kastrioti nga tryeza ju them juve rikthehuni rendit të ditës në Parlament, e deri te nën tryeza nuk ka bërë gjë tjetër veçse ka sepse nuk duhet të bllokojmë Parlamentin, sepse denoncuar kryekëpëdarin tuaj që ju kaq shumë e Parlamenti duhet të funksionojë si institucioni i doni si kripën në sy, se e doni shumë juve e di unë pluralizmit dhe i diversitetit. Parlamenti duhet të që e doni shumë. E shoh unë që jeni në prag funksionojë. Kryeministri juaj është në një fazë të zhvillimesh serioze dhe meqenëse keni hyrë në veçantë. Sot ju ishit të gjithë armiq për të. Kështu stadin e pëlcitjes dhe të eksplozionit nuk po e zgjas është me faza kjo, por le t’ia lëmë atij këto. Ne të më shumë, veçse u kërkoj juve të vendosim, të merremi me ligje këtu, ndaj dhe unë ju ftoj juve që diskutojmë sot për të përndjekurit politikë. Si temë sot të vendosim nenin e parë, ligji “Për të përndjekurit kryesore kërkoj të ndaloni terrorin ndaj të politikë”. Të bëjmë kompensimin e tyre. paraburgosurve dhe të burgosurve, kërkoj nga ana Së dyti, kërkoj që me urgjencë të vijë ligji “Për juaj që skuadrën e ndërron prokurori, se këta bëjnë legalizimet”. Ligji që keni botuar “Për legalizimet” prokurorin e njëri–tjetrit. Është 100 herë më mirë që është ligji i vëllavrasjes, ligji i armiqësisë, ligji i atë t’ia jepni një trupi neutral. Jo që nuk po shkoni egërsisë, ligji i mashtrimit. Ju keni bërë një ligj me drejt Evropës, por dhe Burkina Faso në të cilën Fatos të cilin të ndërseni vëllain me vëllanë, fqinjin me Nano 20 vjet më parë së bashku me një veqil këtu, fqinjin, pronarin me ish pronarin dhe kështu me dërgoi kontenerët me veprat e Enver Hoxhës, sot radhë. Ne kemi sjellë një ligj me tre nene në është dy herë më mirë se Shqipëria në zbatimin e Parlament i cili është e vetmja përgjigje e shkëlqyer ligjit, respektimin e standardeve ndërkombëtare. e problemit të legalizimeve. Edhe një herë kërkoj të zbatojmë ligjin e Së fundi, unë dhe një herë dua të theksoj se Parlamentit, të zbatojmë rregullat e Parlamentit, të nuk kam interesa shoqërore dhe kombëtare te kjo trajtojmë të përndjekurit politikë si çështje të parë Qeveri, nuk kam interesa sociale. Nuk ekziston më dhe me të tjerat pastaj kemi kohë të merremi, sepse një moral tjetër, përveç moralit të atij që sot u unë shoh që Qeveria është e thartuar sot. denoncoi ashtu siç e meritoni, sepse unë nuk mund Makbule Çeço – Në kalendar është të them se jua heq ato denoncime që ju bëri ai juve. parashikuar puna në komisione dhe, konkretisht, Vetëm dy gjëra do t’ju them; ju që merreni me në Komisionin e Ligjeve, në Komisionin e Jashtëm, integrimin jeni bërë gazi i dheut. Do t’ju jap lajmet e në Komisionin e Ekonomisë dhe të Financës, në fundit. Denoncues numër një i Fatos Nanos në Komisionin e Punës dhe Çështjeve Sociale dhe në Bruksel ju garantoj ju, nuk është Sali Berisha, Komisionin e të Drejtave të Njeriut, projektligji “Për ndonëse do të donte të ishte, nuk është asnjë disa shtesa dhe ndryshime” në ligjin nr. 7748, datë kamikaz që nuk po ia përmend emrin (qesh) se 29.07.1993 “Për statusin e ish të dënuarve dhe të pëlcet, është Kastriot Islami. Unë këtu do t’u them ish të përndjekurve politikë nga sistemi komunist”, shqiptarëve që në bashkëbisedim i thotë paraqitur nga një grup deputetësh. bashkëbiseduesit se nuk jam unë që kam emëruar Ju lutem, zoti Arbnori, nuk ta ka prerë njeri të 6 drejtorë doganash. Financa kam qenë unë, por drejtën e fjalës. urdhrin ma jepte ai tjetri. Dale, dale, ju qeshni se Ju lutem, uluni, do t’jua jap unë fjalën. jeni në fazën e gazit, por shqiptarët duhet të mësojnë Zoti Arbnori, do të ta jap unë fjalën, por kanë të të vërtetat. Nuk jam unë që kam ngatërruar letrat, drejtë të bëjnë replikë njerëzit që kanë kërkuar për por është zonja Meksi ajo që bën letrat. Po, po edhe të bërë replikë, zotërinjtë ministra, pastaj e keni t’i do të bëhesh kamikaze, mos ki merak. Po, po fjalën ju. Është Edi Paloka, Pjetër Arbnori, Metko, zonja Meksi, ti madje je. Mos u bëj merak ti se unë Minarolli, Gjana, Spahiu, Bode e kështu me radhë. nuk të mbroj e as nuk mbroj njeri, por mënyra e Dakord? turpshme që ju paraqiti në tavolinën e negociatave Pra e ka fjalën zonja Meksi, do të bëjë replikën, duke denoncuar njëri–tjetrin ka krijuar vjedhje, ka prandaj mos u nxito zoti Arbnori.
1100 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Ermelinda Meksi – Falemnderit, zonja Makbule Çeço – Zoti Paloka, nenin 80 ta drejtuese e seancës! lexova, kështu që hyr në temë, të lutem. Edhe një herë desha t’i theksoj zotit Berisha që Edi Paloka – Po pikërisht dhe unë prandaj po duke më përmendur emrin mua nuk më t’i them këto fjalë, se e mora vesh pse e lexove sugjestionon aspak. Së pari. nenin 80. Së dyti, me këtë rast desha, t’ju kujtoj juve dhe Makbule Çeço – Të lutem, hyr në temë. opozitës që ju përfaqësoni që çështja e integrimit Edi Paloka – Meqenëse po diskutojmë evropian kërkon në radhë të parë emancipim, kalendarin, unë jam këtu për t’ju kujtuar dhe një mentalitet të ri po thotë BE-ja dhe pa emancipim të herë, jo se nuk e dinë dhe të gjithë shqiptarët që po politikës, politikanëve dhe, në mënyrë të veçantë, na dëgjojnë, por për t’ju kujtuar dhe një herë se keni lidervë të politikës shqiptare, ky integrim sigurisht shkelur Rregulloren në futjen dhe diskutimin e është i vështirë dhe i gjatë dhe ju po na e vështirësoni projektligjit “Për të përndjekurit politikë”, për shumë rrugën, zoti Berisha, në këtë proces që dëmshpërblimin e të përndjekurve politikë. E thashë mendoj se është kombëtar dhe aq më pak personal jo se ju nuk e dinit dhe as nuk pres që ju ta fusni dhe çështje e një ministri, e kam thënë disa herë atë projektligj në kalendar. Po ua kujtoj, pasi dhe e një Qeverie. Të huajt po na mësojnë sesi kanë përderisa ju keni një Kryetar, i cili vazhdon ta quajë realizuar integrimin evropian. E fillon një qeveri dhe opozitën si terroriste dhe jep urdhra për të mos u e mbaron një qeveri tjetër, sepse rruga është e gjatë treguar tolerantë, toleranca zero thotë Kryetari juaj dhe e vështirë. Për këtë mesazh ka nevojë sot ndaj opozitës dhe jep urdhra, unë as nuk pres që ju Parlamenti shqiptar dhe populli shqiptar dhe ju, në bijtë e atyre që i keni dënuar ata atje jashtë të mënyrë të përsëritur, po jepni krejtësisht mesazhe tregoheni tolerantë ma ata. Pra, po jua kujtoj dhe të ndryshme dhe me këtë mendoj që nuk i bëni një herë se keni shkelur Rregulloren edhe pse nuk mirë jo vetëm partisë tuaj por të optimizmit të pres që ju ta përmirësoni këtë. Edhe një herë, nuk shqiptarëve që kanë nevojë që të shohin për të pres që ata që i keni dënuar para 20 vjetësh t’i ardhmen e tyre. Kamikazët, po ju kujtoj juve dhe të dëmshpërbleni sot. Përderisa ju vazhdoni të shkelni gjithë të tjerëve, janë fenomeni i primitivitetit dhe Rregulloren, përderisa vazhdoni të na trajtoni ne atyre që nuk janë mbartës të kulturës dhe kamikazë sikur të jemi qenie pa vlerë dhe jo deputetë njësoj si të kësaj natyre mundohuni që t’i gjeni pikërisht te ju, madje jo njësoj si ju, sepse është turp për ne të ata njerëz që u mungon kultura dhe, aq më pak, ajo jemi njësoj si ju, por përderisa jemi deputetë këtu, kulturë për të cilën kemi nevojë të gjithë për të mos guxoni të na trajtoni në atë mënyrë, sepse dhe përballuar reformat dhe rrugën e gjatë dhe të vështirë reagimi ynë do të jetë ashtu siç i takon të jetë. Ne të integrimit. nuk ju lejojmë më të veproni me ne sikur të jemi Makbule Çeço – Vazhdojmë, zotërinj deputetë. qenie pa vlerë. Po diskutojmë kalendarin. Jam e detyruar t’ju kujtoj, Makbule Çeço – Në zbatim të Rregullores së në bazë të nenit 80 të Rregullores: “Kur diskutanti e Kuvendit, nuk mund të shqyrtohet në seancë plenare kalon kohën e caktuar, gjë që se kemi me kohë, projektligji për të cilin nuk kanë mbaruar punë ose kur del jashtë temës së çështjes që diskutohet, komisionet. Pra, nuk ka asnjë shkelje të Rregullores. drejtuesi i seancës pasi e ka paralajmëruar dy herë, Zoti Imami e ka fjalën. Bëje pyetjen, zoti Imami. i heq të drejtën e fjalës. Arben Imami - Pyetja ime është kjo: Si do ta Zoti Paloka, jam e detyruar t’jua kujtoj këtë nen shqyrtojmë ne, sipas pikës nr. 10 këtu në komisione, të Rregullores. projektligjin “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin Edi Paloka – Po, bëre mirë dhe ti zonja nr. 7748, datë 29.07.1993 “Për statusin e ish të drejtuese e seancës që e përmende këtë, se në dënuarve dhe të përndjekurve politikë nga sistemi zbatim të porosive që ju dha sot Kryetari e shoh që komunist”” ndryshuar me ligjin nr. 7771, datë edhe lejet andej nga krahu tjetër, edhe pse të 7.12.1993, i paraqitur nga një grup deputetësh? Pra mekura, janë shtuar pak, por edhe ti që po na tregon si do të diskutohet ky projektligj në Komisionin e këto lloj rregulloresh. Unë të kuptoj, sepse e di që Ligjeve, Ekonomisë dhe Financave, në Komisionin duhen zbatuar porositë e Kryetarit, i cili i urdhëroi e Punës dhe Çështjeve Sociale, në Komisionin e të sot që të mos jeni më tolerantë me ne, sepse ju na Drejtave të Njeriut pa ardhur përgjigja nga Komisioni paskeni qenë më tolerantë me ne deri tani, duke i Venecias, sikurse keni pretenduar këto dy javët e shkelur Rregulloren, duke mos na dhënë fjalën. fundit?
1101 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Makbule Çeço – Nëse kanë për të shqyrtuar duhet të ketë trajtim të tillë për të ndaluarit, të cilët probleme të tjera përveç bazës juridike që kanë derisa nuk janë dënuar, nuk janë quajtur fajtorë, kërkuar si konsulencë kanë mundësi të punojnë duhen trajtuar si njerëz. Po ju them se kam qenë veçanërisht. Komisioni i Punës dhe i Çështjeve bashkë me të gjithë anëtarët e komisionit dhe Sociale ose Komisioni i të Drejtave të Njeriut që anëtarët e komisionit janë nga partitë e ndryshme. nuk e ka rishqyrtuar përsëri, përveç kohës që ka e Po them që shumë prej tyre nga qelbësira nuk i shqyrtuar në seancat e mëparshme. afroheshin atyre dy dhomave. Zoti Arbnori e keni fjalën. Çështja tjetër është çështja e kushtetutës dhe Pjetër Arbnori – Unë kam shkuar në kodit penal që ka lidhje me të burgosurit politikë, Komisariatin e Laçit në emër të Komisionit Për të me ish të dënuarit politikë. Kjo çështje është bërë Drejtat e Njeriut. Kam marrë vesh keqtrajtimin dhe gangrenë. Ne themi që ta shqyrtojmë këtë punë. shkeljen e Rregullores ndaj të burgosurve të Votoni si të dëshironi. Në doni votoni pro, në doni ndaluarve, të arrestuarve. Kam shkuar më përpara votoni kundër, por kjo nuk mund të zgjatet më dhe në birucat e Lezhës dhe kam gjetur në 12 biruca 84 nuk mund të zgjatet me metoda të ndryshme për të vetë të rrasur brenda. Ajo mund të mbante vetëm 24 fituar kohë. Është caktuar një kohë kur nuk mund vetë, por ishin 84 vetë. I kam denoncuar dhe po të aprovohet ligji, sepse do të fillojnë pushimet e kështu dhe në Laç ish të ndaluarit dhe të arrestuarit verës dhe pastaj do të harrohet fare ajo punë. Unë ishin trajtuar aq keq, aq rëndë, sa u ishte marrë them që pika e dytë është shqyrtimi i statusit për të fryma nga mbyllja e sporteleve, saqë ata kanë duruar përndjekurit politikë. Të përndjekurve në mënyrë e kanë duruar pastaj kanë shpërthyer pa kërkuar sipërfaqësore, por të qëndrueshme do të vazhdojnë që të ikin nga burgu. Unë e kam biseduar me të demonstrojnë para Parlamentit dhe para kujtdo, komisarin e atyshëm, kam biseduar dhe me sepse është e drejta e tyre e ligjshme që të marrin komandantin e policisë dhe ata njerëz as kishin dëmshpërblimin. dhunuar njeri. Atyre nuk u ishte dhënë shpeshherë Falemnderit! bukë, shpeshherë ishin futur fëmijët bashkë me Makbule Çeço – Zoti Metko e keni fjalën. kriminelë, ishin lënë të dënuarit aty në birucë pa i Uran Metko - Falemnderit, zonja drejtuese e çuar në vendet e duhura dhe kishte ndodhur që seancës! kishin futur dhe një grua me burra në birucë. Unë Do ta filloj pikërisht me kalendarin dhe me atë nuk kam paguar asnjë të burgosur, sepse të problem që për një kohë shumë të gjatë është mjaft burgosurit i kishin çuar nëpër të gjitha rrethet e tjera, shqetësuese për të gjithë opozitën dhe për shtresën por unë protestoj, sepse sot si pikë e parë duhet të më të persekutuar të këtij vendi, për shtresën e të vinte këtu Ministri i Drejtësisë, të vinte ai njeri i cili persekutuarve dhe të përndjekurve politikë. përgjigjet për çështjen e birucave dhe e trajtimit në Zonja drejtuese e seancës, keni shkelur të gjitha biruca. Këtu fillon e keqja në drejtësinë tonë, përveç normat dhe rregulloret e funksionimit të Parlamentit të këqijave të tjera dhe nuk jemi ne ata që shkojmë dhe shpeshherë ju ka takuar dhe juve që të jeni në e denoncojmë tjetërkund është Evropa e tërë që e drejtim të këtyre seancave kur ato po shprehin qartë di gjendjen e të burgosurve nëpër birucat tona dhe mosrespektimin e Rregulloren së Parlamentit. Është kushtet e rënda. Unë i drejtohem Parlamentit që të një projektligj i cili po bën 27 muaj që endet nëpër marrë masat, i drejtohem Parlamentit që kriminelin komisione, në grupe parlamentare, në Qeveri dhe, ta trajtojë si kriminel, por ta trajtoj dhe si njeri, se si përfundim, nuk ka marrë absolutisht asnjë pa u dënuar, ai nuk mund të quhet fajtor kurrsesi. përgjigje, qoftë nga Parlamenti, por kanë shprehur Prandaj unë do t’ju lutesha që në rendin e ditës të vetëm tallje nëpërmjet letrave të tyre. Tallja e fundit fusim çështjen e trajtimit të paraburgosurve. Do të më e papranueshme është letra që i drejtohet them edhe diçka tjetër. Kemi qenë në një komisariat Komisionit të Venecias ku ju kërkoni të merrni dhe policie. E kemi vizituar të gjithë si Komision i të të shikoni se si ky problem është zgjidhur në vendet Drejtave të Njeriut. Dy dhoma që thoshim se nuk e tjera lindore. Edhe një herë e kam theksuar dhe përdoreshin sapo ishin lyer me gëlqere, por era e po e ritheksoj, do ta përsëris sa herë që ju të zvarrisni qelbësirës me gjithë gëlqeren e re vinte erë kudo këtë punë që diktatura në Shqipëri nuk ka të dhe po ju them një gjë që urdhri shpeshherë ishte; krahasuar me asnjë nga vendet e ish diktaturës futeni në dhomën e m-së ose futeni në dhomën e komuniste. Megjithatë, unë do të dëshiroja që sh-së, se këto dy emra kishin ato dy dhoma. Nuk drejtuesit jo të bëjnë rolin e brigadierit ashtu si u
1102 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
drejtohen të tjerët, as ta shikojnë opozitën si kompensimin e pronave” dhe kjo është një gjë shumë organizatën e partisë së Hasit apo të ndonjë rrethi e mirë, ku unë kërkoj që komisionet të përshpejtojnë tjetër, as ka nevojë për kërcënimet dhe nuk mundet punën që ai të jetë gati. Por mendoj që nga rendi i asnjëherë të tërhiqet përpara kërcënimeve të ndonjë ditës i parashikuar për datën 20 maj, një pjesë e gjeli që shkon e han ndonjë dorë gëzhutë a ndonjë projektligjeve që janë urgjente për të zgjidhur disa shtet fqinj dhe vjen fryhet përpara kolegëve të vet probleme ndoshta nuk duhen hequr, siç është për apo përpara Parlamentit të jeni të bindur që po bëni shembull projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes gabimin më të madh. Unë vërtet jam i shqetësuar së kredisë” ndërmjet Këshillit të Ministrave të për burgun e Laçit por i them zotit Arbnori se Republikës së Shqipërisë dhe Bankës Islamike për Shqipëria e gjithë është kthyer në një burg dhe ky zhvillimin, për financimin e fazës së dytë të projektit lloj trajtimi që po i bëhet jo vetëm të persekutuarve të spitalit të përgjithshëm Durrës”. Është një gjë që politikë por të gjithë shtetit shqiptar. Ata që duhet bërë shpejt në mënyrë që të merren masat pretendojnë se do ta çojnë në Evropë dhe realisht përkatëse dhe nuk besoj se ha shumë kohë për ta po e çojnë në gropë dhe nuk ka absolutisht asnjë bërë këtë qoftë dhe atë pse atë ditë kemi një ligj lloj përgjegjësie shumë shpejt ju që kërkoni t’i mbyllni shumë të rëndësishëm. Për gjërat e tjera, unë nuk gojën opozitës do të ndesheni me ata që nuk do t’u merrem fare me kamikazët, sepse pastaj do të lejojnë asnjëherë që të silleni kështu. bëheshim komikaze. Falemnderit! Falemnderit! Makbule Çeço - Zoti Dokle e keni fjalën. Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Dokle. Namik Dokle – Falemnderit, zonja drejtuese Zoti Minarolli e keni fjalën. e seancës! Vili Minarrolli – Para dy ditësh e gjithë bota E dëgjova me shumë vëmendje zotin Arbnori dhe dëgjoi për faljen, ndjesën që kërkoi Presidenti i si gjithmonë shpreh respektin tim për fjalët e tij dhe Shteteve të Bashkuara dhe Kryeministri i Britanisë nuk është hera e parë që ai në emër të Komisionit për ato veprime që po ndodhnin në disa burgje të të të Drejtave të Njeriut apo edhe vetëm ka kërkuar Irakut. Unë mendoja që problemi i parë që duhej të burgjet dhe mirë ka bërë. Për sa i përket temës së merrej Parlamenti sot duhet të ishte ajo që ndodhi fundit ne informojmë Kuvendin që strukturat në dhomat e paraburgimit të Laçit. Është një turp shtetërore po merren seriozisht me këtë çështje. kombëtar që i vë një njollë Parlamentit dhe shtetit Fajtorët janë në ndjekje. Njëri prej tyre madje është tonë. Nga sa dëgjuam ato çka ka ndodhur atje i ndaluar, një tjetër është në kërkim. Ndërkohë janë kalojnë dhe dimensionet e atyre veprimeve që kanë marrë dhe masa që ajo situatë që është vënë re ndodhur në burgjet e Irakut. Aty janë njerëz që nuk atje të përmirësohet menjëherë dhe fakti që ju nuk janë dënuar. Pra, sipas ligjit janë të padënuar, janë keni takuar ata që ishin problem në Laç është sepse të pafajshëm dhe, mbi të gjitha, në vizitat që kanë ata janë transferuar në burgje të tjera me kushte bërë familjarët e tyre policia e këtij shteti ose bandat më të mira, megjithatë edhe deklaratën tuaj besoj që janë veshur me atë uniformë kanë keqtrajtuar se strukturat shtetërore që po merren drejtpërdrejt familjarët, veçanërisht nënat dhe motrat e atyre që dhe me urgjencë me këtë çështje do ta kem kanë qenë në dhomat e paraburgimit të Komisariatit parasysh. Për sa i përket diskutimit në Parlament të Laçit. Unë mendoja se sot Kryeministri në vend është një çështje e hapur. Ju mund të bëni një të asaj mbledhjes ku kërcënoi të gjithë anëtarët e kërkesë në bazë të ligjeve dhe të Rregullores së Komitetit Drejtues duhet t’u kërkonte falje Kuvendit, qoftë për procedurë të përshpejtuar, qoftë shqiptarëve, të njëjtën gjë të bënte dhe Ministri i për interpelancë, qoftë për seancë pyetjesh në Rendit dhe Ministri i Drejtësisë. mënyrë që kjo çështje të trajtohet nga Parlamenti. Problemi i dytë që doja të trajtoja, ka të bëjë Për sa i përket rendit të ditës, lidhur me çështjen me atë që unë do ta quaja një mungesë të theksuar që diskutojmë sqarimet që janë bërë në emër të të sinqeritetit nga ana juaj që vjen si pasojë e Qeverisë. Vullneti i Qeverisë ekziston dhe ne shumë mungesës së vullnetit politik për të shtruar për shpejt ligjin për kompensimin e ish të burgosurve diskutim projektligjin “Për kompensimin e ish të do ta kemi në Parlament dhe do ta miratojmë. përndjekurve politikë”. Ky projektligj ka qenë i Njëkohësisht me kërkesën që u bë në Byronë planifikuar për t’u diskutuar në seancë plenare. Do Parlamentare për ditën e enjte të datës 20 maj është të thotë që i kishte kaluar të gjitha fazat e diskutimit futur për diskutim projektligji “Për kthimin dhe nëpër komisione dhe unë e di fare mirë që i kishte
1103 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kaluar këto, por mungesa e vullnetit bëri që ai në Zonja Topalli, median nuk e ka penguar njeri. një mënyrë, me një veprim të paligjshëm në Nuk e pengon njeri median zotërinj. Media del kur kundërshtim me rregulloren dhe me dhunë të hiqej dalim ne, media të vijë kur bie zilja. nga procesi i diskutimit në seancë plenare. Në Po, zoti Gjana. shkresën që i paraqisnit Komisionit të Venecias, Jemin Gjana – Zonja drejtuese e seancës, në kundërshtim me atë çka thatë ju, zonja Në fakt ju është hera e dytë ose e tretë që nënkryetare, nuk ka asnjë bazë politike, por duket shndërroheni në epiqendrën e debateve dhe të që nuk e keni lexuar. Atje theksohet vetëm problemi ashpërsimit të konfliktit këtu në seancë plenare për që disa nga shoqatat e të përndjekurve politikë nuk një çështje që është çështje shumë parimore që ka kanë rënë dakord për masën e kompensimit, gjë që të bëjë me Rregulloren e Parlamentit. Në qoftë se nuk është e vërtetë. Është paraqitur deklarata e tyre, problemet tuaja të hershme dhe të vonshme të janë paraqitur disa amendamente, janë shqyrtuar detyrojnë që të mbash qëndrime të tilla, të jesh e nëpër komisione. E vetmja gjë që mungon është bindur që sa kohë që të jemi në këtë Parlament, dëshira për ta futur në seancë plenare. Futeni në nuk ke për të pasur hapësirë për të bërë atë që ka seancë, votojeni kundër, sesa mashtroni me gjëra tre herë në seancë plenare lidhur me funksionimin që nuk kalojnë më. Unë i propozoj Parlamentit që e këtij Parlamenti. Për t’i mbrojtur aktivitetet e tua të futet në seancën plenare të ditës së enjte dhe, në të dyshimta dhe të këqija, të hershme dhe të qoftë se ka mbetur ndonjë komision pa shqyrtuar, ka vonshme, ke mënyra të tjera. Nuk mund të përdorësh afat. Është brenda Rregulores tri ditëshe të kalojë në sallën e Parlamentit. Nuk mund ta përdorësh sallën komisione dhe të futet në seancën e ditës së enjte. e Parlamentit as për të bërë komente për çdo fjalë Falemnderit! deputeti. Ne kemi tre javë ose tre kalendarë javore Makbule Çeço - Falemnderit, zoti Minarolli! që kërkojnë të njëjtën gjë, atë që ka dy vjet që është Jam e detyruar të ripërsëris argumentin që pa në procedurat parlamentare. Futjen në këto mbaruar punë komisionet nuk mund ta shqyrtojë procedura dhe dhënien fund në seancë plenare të seanca. Këtu jemi në këtë gjendje. Pra, çdo një projektligji që po sillet vërdallë ka gjithë këto projektligj që është planifikuar për në seancë ku nuk kohë, sepse ju nuk doni ta bëni, sepse disa prej mbarojnë punë komisionet nuk shqyrtohet në jush këtu janë njerëz që në komunitet, në familje, seancë. Del automatikisht nga seanca. Kjo është në segmente, në struktura, i kanë futur nëpër burgje gjendja. Është bërë dhe një propozim këtu nga zoti ata njerëz, nuk janë të paidentifikuar. As ju dhe rrethi Apostoli, nga zoti Gramoz Ruçi, që ky projektligj të juaj familjar nuk është i paidentifikuar në këtë çështje. parashikohet për t’u trajtuar përfundimisht në qershor Disa njerëz brenda në këtë sallë dhe ju i kanë marrë të këtij viti. akuzat. Akuzë më të rëndë për një politikan sesa të Ju lutem, zoti Berisha, mos ndërhyni. Nuk ka konsiderohet njeri që luan me trafiqet e drogës nuk asnjë nen të Rregullores që të detyrojë komisionet ka. Nuk është ndonjë herë me emër. Në qoftë se kur të mbarojnë punën e tyre dhe të jenë të gatshme gjeni mënyra të tilla për të nxjerrë jashtë loje seancat për në seancë. Gjashtë javë është futur në seancë plenare, për t’i çuar deri në fund këto afera, atëherë zoti Berisha, nuk ka asnjë shkelje. Është futur në çështja këtu ndryshon dhe ne nuk mund t’i seancë, ka dalë nga seanca, sepse komisionet nuk tolerojmë. Kemi kërkuar dy javë më parë. Na thoni janë të gatshëm, zoti Berisha. Zoti Berisha uluni, në mënyrë eksplicite, është thyer apo jo Rregullorja mos prishni seancën dhe mos kërcëno, sepse nuk e Parlamentit? Për afatin 24 mujor apo 27 mujor që jeni maxhorancë. Maxhoranca miraton kalendarin Qeveria nuk jep përgjigjet për faturën financiare të me 71 vota. Zoti Berisha, kur të shndërroheni në ligjit “Për të përndjekurit politikë”, që Parlamenti e maxhorancë do të veproni në këtë mënyrë, në mban katër herë nga gjashtë muaj. Merreni një mënyrë arbitrare siç po veproni tani. vendim, e keni shumë të thjeshtë, futeni në seancë E ndërpres seancën. dhe merrni vendimin. Projektligji nuk miratohet ose Zotërinj deputetë, 5 minuta pushim. projektligji kthehet, sepse kanë kaluar katër herë nga gjashtë muaj, jo një herë në gjashtë muaj. E * * * kemi thënë këtu në Parlament, e kemi diskutuar, e kemi debatuar, kemi folur për faturën financiare, jemi (Pas pushimit.) shprehur të gjithë. Nuk po diskutojmë për thelbin e Makbule Çeço – Zoti Gjana, e keni fjalën. ligjit. E doni vetëm ju Parlamentin? Po qe se pranoni
1104 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
se ky Parlament është i të gjithëve, është dhe i Keni bërë me magazinat doganore të njëjtën gjë. kësaj pjesës tjetër këtej, atëherë duhet të pranoni Mos e harroni. Ne kemi qenë këtu. Njerëzit do ta të zbatoni atë që është rregulli i lojës këtu. Dhe kujtojnë. Keni bërë të njëjtën gjë me ligjin “Për rregullin e lojës e kemi vendosur me atë që është produktet bio”, keni bërë të njëjtën, nuk ju pëlqeu, e Rregullore e Parlamentit Shqiptar. Rregullorja është ndërruat votimin. Të njëjtën gjë bëtë me të thyer në mënyrë flagrante. Rivendosni Rregulloren, përndjekurit. Pra, në mënyrë permanente në këtë zbatoni rregulloren dhe ecim përpara. Më ndryshe, Parlament nuk zbatohen rregullat e funksionimit të ju me media, me gazeta e më të folurat poshtë e tij. Përse nga kërkoni nga ne që të jemi të qetë dhe përpjetë mund të na paraqisni ne si bllokues. Në të të rrimë të zëmë vendet atje. Për çfarë arsyeje? vërtetë bllokuesit realë jeni ju, ju dhe ata që janë Përse ne jemi këtu? Ne nuk kemi vota për të këtu poshtë që ju mbështesin me kartonë. Nuk mund vendosur por ne kemi të drejtën legjitime, prandaj të ecet, nuk mund të ketë asnjë qëndrim tjetër, asnjë quhet Parlament ky, sepse ka pozitë dhe opozitë, kalendar tjetër pa u futur dhe pa marrë fund kjo sepse respektohen të drejtat e secilës palë, bazuar çështje e cila i ka kaluar të gjitha caqet. Nuk është në një rregull loje që është rregullorja e funksionimit se ka kaluar një muaj, kanë kaluar 24 muaj zonja të Parlamentit. Nuk mund të ketë hapësirë tjetër. drejtuese e seancës, apo 27 muaj. Nuk është se Kot përpiqeni. Sigurisht kaq ishin shumë të kanë kaluar 6 muaj nga një projekt i cili po nuk u rëndësishme. Ju doni të anashkaloni, por ajo që diskutua brenda gjashtë muajsh në seancë plenare ndodh me burgjet shqiptare, zotërinj të nderuar, është del nga procedurat parlamentare. Vendoseni të dalë absolutisht e papranueshme. Ikin njerëzit nga qelitë, nga procedurat, nuk kemi gjë kundër. Nuk e kemi arratisen të burgosur, lëshohen të burgosur, futen ne shumicën e votave e keni ju, por merreni vendimin. të burgosurit sikur futen pulat në kafaz. 10 të Nuk mund të funksionojmë kështu. Ne ose do të burgosur në një qeli. Një qeli është për një, dy veta, dalim të mos lejojmë të zhvillohet seanca ose ju do jo për dhjetë veta, dhe rrihen. t’i jepni hapësirë Parlamentit të zbatojë Rregulloren Unë nuk kam parë ndonjë dokument të shkruar e tij. Pse nuk flisni për Rregulloren. Pse flisni për që flet për të drejtat e njeriut në Shqipëri që të mos njerëz që nxehen këtu, pse flisni për njerëz që flasin ketë problemet e burgjeve. Juve nuk ju shqetëson? me zë të lartë këtu, pse nuk flisni për faktin që Çfarë po kërkojmë ne? Ne po ju themi; futeni në Rregullorja e këtij Parlamenti është thyer në mënyrë rendin e ditës. Ta fusim në rendin e ditës që të enjten flagrante në të dyja drejtimet? Ju doni të na përzëni do të bëjmë një debat për këtë çështje, sepse është me zor ose doni të na bëni agresivë, të dhunshëm çështje që nuk ka të bëjë më një njeri, apo keni dhe njerëz që shajmë dhe fyejmë me zor, sepse konotacionin e Laçit. Mos mendoni ju se mbrojmë nuk ka rrugë tjetër. Ne numra kartonësh nuk kemi, ndonjërin në Laç me këtë çështje ne? Ne nuk i dimë kjo duket. Hapni hapësirën për të zbatuar Rregulloren se nga janë ata të burgosur? Për ata le të bëhet e Parlamentit. Me kë doni të talleni? I keni dhënë ligji, por ata nuk mund të rrihen nëpër komisariate, Komisionit të Ekonomisë dhe të Financave që për ata nuk mund të trajtohen ashtu. Ai ministër që vjen dy javë të diskutojë 11 projektligje, një prej të cilave edhe mban ligjërata herë pas here e di që njerëzit i është dhe ligji “Për të përndjekurit politikë” Vërtet ikin nga burgjet, që njerëzit lëshohen nga burgjet. mund ta hajë njeri këtë mbroçkull, se do të Pra çështja është shumë shumë e vështirë. Çfarë diskutohen 11 projektligje në Komisionin e ndodh tjetër? Ju ta fusni ligjin për koncesionet. A Ekonomisë dhe të Financave? Pse nuk krijohet? keni parë shtypin se çfarë ndodh? Shtypi thotë se Pastaj ia tha zoti Imami. Ju deklaruat se e kishit një kompani angleze ka kërkuar përpara sesa çuar në Komision të Venecias, këtë e fusni në italianët për problemet e asaj marrëveshjeje të komisione. Domethënë, për të thënë që edhe këtej shfrytëzimit të infrastrukturës portuale. Vetëm kjo dhe këtej, as njëra as tjetra. Nuk mund të ecet. duhet ta kishte bërë byronë parlamentare sot që të Fiksoni datën për ta futur në seancë plenare. Votoni mos e fuste në seancë, ta rikthente në komisione, si të doni, por do ta nxirrni me votim, ose do ta fusni të merreshin ato dokumente autentikë dhe të me votim. Dy herë është thyer Rregullorja. Është shiheshin. bërë një votim dhe nuk e keni bërë për herë të parë O zotërinj, doni t’i merrni të gjitha për vete, a e me të përndjekurit. Ka ndodhur disa herë që votimet morët vesh që keni marrë 22 milionë dollarë. 2,4 në këtë Parlament ju i keni kthyer. Kush nuk iu ka miliardë keni marrë për dy vjet nga ajo marrëveshje pëlqyer, nuk e keni dashur. Nuk është hera e parë. e interkonjeksionit. Kush? Të gjithë ju? Jo, disa. Po
1105 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
22 milionë i keni marrë ama, me letra, me 43. Kalendari i miratuar me mirëkuptim i njoftohet dokumente, me të vërtetuara. Prandaj, për të mos Kuvendit. Kur mbledhja e byrosë së Kuvendit nuk bërë lojë fjalësh me njëri tjetrin, për të mos bërë arrin në mirëkuptim për kalendarin, Kryetari, i harton lojë fjalësh as me ligjin për pronat, keni futur një vetë ato dhe ia paraqet Kuvendit. Pas diskutimit ditë seancë debat diskutimi për dy projektligje të dhjetë minuta për çdo grup parlamentar, kalendari pronave. Dy javë diskutim mund të ketë në Parlament miratohet me shumicë relative votash. të televizuar, publik, të hapur dhe hajde të marrim Prandaj, zonja drejtuese e seancës, a është vendimet përkatëse. Ka disa qëndrime të përafruara, normale që kolegët opozitarë kërkojnë të futet diçka hajde që ta përafrojmë me të tjerat ose votoni siç në kalendar. Pra, do të futet me votë. Bëhuni keni për të votuar. Por kështu për t’i kaluar shkel e shumicë që të futet. shko, ne nuk mund ta pranojmë këtë lojë kështu. Makbule Çeço – Para se të marrë fjalën zoti Nuk keni për të pasur qëndrim tjetër nga Grupi Spahia, përshëndesim zotërinjtë deputetë të Parlamentar i Partisë Demokratike, por dhe nga Komisionit të Ligjeve të Kosovës. grupet e tjera që janë me të njëjtin qëndrim me ne. Ekrem Spahiu - Falemnderit, zonja drejtuese Nuk mund të funksionojë Parlamenti kështu, nuk e seancës! kemi për ta lënë të funksionojë Parlamenti. Na quani Ngjarjet që kanë ndodhur në Komisariatin e Laçit si të doni. Por nuk kemi për ta lënë derisa ju të me të paraburgosurit nuk është një ngjarje normale zbatoni Rregulloren. Zbatoni Rregulloren dhe atëherë dhe gjëja më minimale do të ishte që Ministri i Rendit gjithçka do të shkojë në rregull. dhe Ministri i Drejtësisë do të vinin sot këtu dhe të Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Ruçi. raportonin mbi situatën në komisariatin e Laçit sepse Gramoz Ruçi – Unë u ngrita për të marrë fjalën është jashtë çdo lloj ligji që të dënuarit që kanë atje ku e la zoti Gjana. mbaruar procesin e gjykimit në të gjitha shkallët e Prandaj jemi Parlament shumëngjyrësh, që të gjykimit, të paraburgosurit, si edhe të miturit janë kemi mendime, gjykime dhe vlerësime të ndryshme, në një birucë. Kjo bie ndesh me të gjitha rregullat. por ajo që na bashkon dhe, që është e detyrueshme Ministri i Drejtësisë duhet të na informonte mbi për të gjithë, është pikërisht ajo që tha zoti Gjana; gjendjen e burgjeve në Shqipëri duhet që Ministri i Rregullorja. Pra të gjithë po betohemi për Rregulloren Rendit të na deklaronte se si ka mundësi që në dhe të gjithë po shkelin Rregulloren. radhët e policisë që ushtrojnë dhunë ndaj të Ç’thotë Rregullorja, kolegë deputetë, kur ndaluarve dhe luajnë me nderin e nënave dhe motrave diskutohet programi i Parlamentit? të paraburgosurve. Kjo është një ngjarje tronditëse. Rregullorja ka një nen. Kur byroja e Parlamentit Por ju nuk ju trondit asgjë dhe për ju është normale e miraton atë me konsensus i njoftohet seancës së shkelja e lirive themelore e të drejtave të njeriut dhe, Parlamentit dhe kalon pa debat. Ky është një nen. në këtë kontekst, vazhdoj se u bënë 28 muaj që Neni i dytë që ne bëjmë shkeljen e parë thotë në projektligji “Për dëmshpërblimet e ish të burgosurve rastin që jemi ne që kur byroja e Parlamentit nuk dhe të përndjekurve politikë nuk kalon në seancë arrin një marrëveshje, nuk arrin një mirëkuptim. për t’u miratuar dhe kjo nuk bëhet sepse duhet një Atëherë, Kryetari në bashkëpunim me deklarim nga Komisioni i Venecias, por ju vazhdoni zëvendëskryetarët përgatisin një kalendar dyjavor të ushtroni luftën e klasave që çuditërisht edhe në deri tetëjavor dhe ia paraqet seancës. Ky program këtë sallë Parlamenti, ku kanë qenë deputetët e që i njoftohet Kuvendit, thotë neni 40, ka të drejtë Partisë së Punës, sot e keni emrin deputetët e që çdo deputet të propozojë ose të diskutojë, por jo Partisë Socialiste, dhe jashtë çdo logjike politike më tepër se tre minuta. kontrolloni 2/3 që në asnjë mënyrë nuk mund të Shkelja e parë, zonja drejtuese e seancës. Pas jenë produkti i votës së lirë të shqiptarëve, sepse kësaj miratohet programi me votim me shumicë shqiptarët nuk i kanë harruar vuajtjet dhembjen dhe relative votash. izolimin që ju keni shkaktuar për 50 vjet. Prandaj, Shkelja e dytë. Për ndryshime dhe propozime zoti Ruçi dhe zonja Çeço, përmendin herë pas here në program mund të propozojnë një grup apo 5 Rregulloren dhe nenin 128 në mënyrë të drejtpërdrejtë deputetë dhe mund të diskutohet vetëm me një shkruan: Projektligjet e paraqitura me iniciativë të deputet pro dhe një kundër, thotë neni 41 dhe kalon deputetëve duhet të vihen në rendin e ditës për me votim. shqyrtim në seancë plenare, jo më vonë se gjashtë Shkeljen e tretë, kolegë opozitarë e thotë neni javë nga dita e paraqitjes së projektligjit.
1106 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zonja drejtuese e seancës, kanë kaluar 7 gjashtë Zoti Ruçi tha që këtu kemi ngjyra të ndryshme, javësh dhe ju nuk e kaloni këtë projektligj. por për fatin e keq maxhoranca është ylber, sepse Gjithashtu, zonja drejtuese e seancës, neni 126 në ka ylber në krye. Dhe ai ylberi që është në krye të mënyrë taksative shprehet për atë faturë financiare ekzekutivit do të shndërrojë të gjithë Parlamentin që ju e artikuloni herë pas here që Qeveria ka të në ylber. Për fatin e keq jo vetëm sillet me ju si t’i drejtë për një muaj që të shprehet për faturën dojë qejfi, por do të sillet dhe me institucionin e financiare. Kanë kaluar 27 muaj dhe 27 herë dhe ju Parlamentit dhe, ky Parlament, po kthehet në një nuk doni t’ia dini. Prandaj, mos kërkoni që të institucion të papërgjegjshëm dhe prej diskutohet për miratimin e kalendarit të punimeve papërgjegjshmërisë së tij ne si deputetë, si grupe dyjavore në rast se ju nuk fusni në pikën e parë të parlamentare, maxhorancë apo minorancë, ne nuk rendit të ditës projektligjin “Për dëmshpërblimin e veprojmë këtu vetëm thjesht në bazë të votës. Vota ish të burgosurve dhe të përndjekurve politikë” vepron vetëm atëherë kur duhet për të votuar dhe jo Ndoshta ju një ditë do të arrini dhe besoj se shpejt atëherë kur duhet për të respektuar procedurat e do të vij dita që ju do të deklaroni se në Shqipëri Kuvendit ose të paktën në rastin kur përdoret për nuk ka pasur diktaturë dhe, për rrjedhojë, nuk ka procedurat duhet të jetë në përputhje me kërkesat pasur viktima të atij sistemi. Si ka mundësi që e Rregullores. Parlamenti Shqiptar prej disa seancash është E nderuara zonja drejtuese e seancës, për fat rrethuar me forca policore dhe ushtarake përballë të keq kohët e fundit po shikojmë që nga atyre njerëzve që protestojnë për një të drejtë të maxhoranca, nga përfaqësuesit e saj, dalin dhe tyre të ligjshme që nuk bie ndesh me asnjë ligj apo thuhet: duam e fusim këtë ligj, nuk duam nuk e të drejtë apo konventë ndërkombëtare? Ju parimisht fusim, e miratojmë apo nuk e nuk e miratojmë në shpreheni se ata kanë të drejtë. Pse nuk ia jepni një kohë të caktuar, e shqyrtojmë apo nuk e këtë të drejtë që protestojnë prej kaq vitesh? Si ka shqyrtojmë në një kohë të caktuar është në dëshirën mundësi që ata janë pishtarët e demokracisë dhe tonë. Nuk është aspak kështu. Për të rregulluar ju i provokoni në çdo moment. Çfarë kërkoni prej marrëdhënien ndërmjet minorancës dhe atyre ju? Pse i provokoni në çdo moment të kohës? maxhorancës, ndërmjet deputetëve të seancës ka Si ka mundësi që ju mund të pretendoni që të një rregullore e cila duhet respektuar pikë për pikë vazhdoni punimet pa kaluar kjo pikë e Rregullores? dhe ky është ligji i punimeve të Kuvendit të Prandaj, zonja drejtuese e seancës, unë në Shqipërisë i cili po shkelet dhe opozita shqiptare emër të Grupit Parlamentar të Partisë Lëvizja e këtu nuk po kërkon asnjë gjë tjetër, jo qëndrimin Legalitetit kërkoj që kjo pikë të jetë në pikën e parë tuaj politik për ligjin, por respektimin e Rregullores të rendit të ditës dhe ne do të insistojmë që nuk do së Kuvendit dhe kjo është e drejta jonë si opozitë të lejojmë që të vazhdojnë punimet derisa të kalojë që ta kërkojmë, sepse përndryshe krijojmë kjo pikë. Në rast se ju e shihni që duhet të nxirret precedentë të cilët do të krijojnë probleme në mënyrë nga kalendari i punimeve dhe nuk përputhet me të vazhdueshme për zhvillimet e punimeve të kalendarin, me ligjet dhe të drejtat thoni që ky Kuvendit të Shqipërisë. Ligji ka procedurat e veta projektligj është në kundërshtim me të gjitha ligjet për shqyrtim dhe miratim dhe nuk mund të gjykojmë dhe me Kushtetutën që ju e keni miratuar. Votat i ne sot sesi duhet të veprojmë. Ai ligji është futur në keni, sepse e përdorni shumë shpesh këtë fjalë, seancë dhe ka mbetur në seancë dhe duhet shumicën. Mos deklaroni se ju vjen keq. Jemi shqyrtuar dhe nuk mund të bëhet pjesë e firmëtarë të atij projektligji që janë 53 deputetë. Po diskutimeve pa fund. Komisioni i Ligjeve nuk bën themi ne jemi demagogë dhe jemi mashtrues dhe gjë tjetër veçse shikon në diskutimet dhe shqyrtimin nuk mund të pretendoni që ne t’u japim atë të drejtë e tij përputhjen e ligjit me Kushtetutën dhe me ligjet që ne ua kemi mohuar prej dekadave të kaluara. e tjera për të mos krijuar përplasjet e panevojshme, Prandaj kërkoj edhe një herë futjen në rendin e ditës ose për të mos krijuar përplasje kushtetuese. Në të këtij projektligji dhe mos bëni demagogji me të rastin konkret Komisioni i Ligjeve nuk ka diskutuar gjithë shqiptarët. asnjë lloj precedenti për shkelje kushtetuese, apo Falemnderit! përplasje ligjesh, por në mënyrë krejt të njëanshme, Makbule Çeço - Falemnderit, zoti Spahia. me votim në shumicë ka kërkuar që ky ligj t’i Zoti Mediu e keni fjalën. referohet ose t’i çohet për referencë Komisionit të Fatmir Mediu – Zonja drejtuese e seancës, Venecias, duke shkelur të gjitha procedurat. Unë
1107 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mendoj që për këtë kërkesë, të cilën Komisioni i procedurë. Juve mund të bëni kështu. Unë do të Ligjeve e ka quajtur tërësisht të paligjshme, të vazhdoj procedurën për votim. Në bazë të nenit 43. parregullt, mendim të cilin e kemi shprehur dhe herë Ndërpres seancën për 10 minuta. të tjera, ne nuk mund të fshihemi prapa gishtit se e ka kërkuar Komisioni i Ligjeve për ta shqyrtuar. * * * Natyrisht, po të kishte pasur pak vullnet maxhoranca socialiste dhe Qeveria, meqenëse iu (Pas pushimit.) kthye Komisionit të Venecias, që nuk e dimë në i Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, zini vendet. ka vajtur ende apo jo, të paktën këtu, për 100 mijë Rifillojmë seancën. dollarë, për 200 mijë dollarë, për 1 milion ose 100 Kemi filluar të procedojmë me nenin 43, zotërinj. milionë dollarë duhet të ishte sjellë një skemë e Do t’ua jap fjalën kryetarëve të grupeve. kompensimit apo e dëmshpërblimit financiar të Zotërinj deputetë nuk po shkel asnjë rregullore përndjekurve politikë për minimumin e nevojshëm ku në mbledhjen e byrosë së Kuvendit nuk arrihet apo për maksimumin që parashikon projektligji i mirëkuptimi për kalendarin. paraqitur, por deri tani nuk ka asnjë skemë Kryetarja e harton vetë atë dhe ia njofton financiare, se si do të jepet qoftë edhe një qindarkë Kuvendit. Pas diskutimit 10 minuta për çdo grup të përndjekurve politikë që tregon mungesë parlamentar kalendari përfundimtar miratohet me serioziteti të punës dhe detyrimeve kushtetuese nga shumicë relative votash. ana e Qeverisë përballë Kuvendit të Shqipërisë, Zotërinj deputetë, zini vendet se do të fillojmë përballë Kushtetutës dhe përballë Rregullores së seancë. këtij Kuvendi. Prandaj, po ju them edhe një herë që Zotërinj deputetë, jemi në procedurë. Po ne nuk duhet të kthehemi pjesë e shprehen kryetarët e grupeve. Zotërinj deputetë, po papërgjegjshmërisë së një personi. Në qoftë se ai shprehen kryetarët e grupeve. Zotërinj deputetë nuk do të tallet me ju në mbledhje të KPD-së duke thënë është miratur kalendari me mirëkuptim në mbledhjen që i di gjërat më mirë se Prodi dhe se Komisioni e Byrosë së Kuvendit. Nuk është kalendar i miratuar Evropian dhe ua ka thënë misionarëve të tij apo me mirëkuptim në mbledhjen e byrosë. Është ministrave të tij, ja ka thënë maxhorancës sa keq i kalendar që votohet pasi shprehen grupet 10 minuta paska punët Qeveria, një njeri që po shndërrohet në çdo grup dhe pastaj votohet. ufo, sikur vjen nga hëna dhe flet para anëtarëve të Ju lutem, zotërinj deputetë, respektoni Partisë Socialiste me papërgjegjshmërinë më të Rregulloren dhe etikën parlamentare. Kështu nuk madhe këtë nuk mund t’ia imponojë dot Kuvendit të fillon seanca. Shqipërisë dhe deputetëve. Është e papranueshme Nuk e mbyll seancën unë. (I drejtohet një dhe e palogjikshme. Prandaj, po ju them që ka ardhur deputeti në sallë). Ik ti. koha që secili të mbajë vendin e vet. I respektuar si Nëse doni që të fillojë seanca, uluni nëpër vende. Kryeministër të rrijë dhe të bëjë punën e ekzekutivit E bëmë mbledhjen e byrosë sot, zoti Gjana. Nuk u shqiptar, jo t’i imponohet Parlamentit. Dhe është ra dakord për kalendarin. U hartua kalendari. Sipas turp për maxhorancën jo për ne, se ne jemi në nenit 43 do të shprehen kryetarët grupeve, do të minorancë, nuk jemi në maxhorancë, por për ju që hidhet në votim dhe mbaroi. Kaq është. Kjo është i shkoni pas avazit duke i bërë sfidë vendit, integrimit Rregullorja. Byronë nuk e mbledh dot, por uluni se dhe të gjithë shqiptarëve. byroja u mblodh sot. Do të dëgjoj dhe zotin Topi, do Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Metko, në të dëgjojë dhe kryetarët e tjerë të grupeve. emër të grupit. Zoti Topi neni 43 thotë vetëm kryetarët e grupeve Po respektoj nenin 43 të Rregullores. nga 10 minuta. Kaq është sepse është pa Zotërinj deputetë, mos bëni zhurmë. Zotërinj mirëkuptim. Po të kishit dhënë mirëkuptimin do të deputetë, neni 43 i Rregullores parashikon pikërisht kishit diskutuar të tërë, prandaj uluni në vend. këtë. Nuk e prishni dot seancën, sepse edhe po Vazhdojmë pushimin. nuk u shprehët unë do ta hedh në votim, sepse është (Pas pushimit.) kalendar që nuk ka kaluar me konsensus në Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, uluni të mbledhjen e byrosë. Nenin 43 të Rregullores do të rifillojmë seancën. zbatoj. Zoti Preka në emër të grupit. Jam në Në emër të grupeve, zoti Laço. mendimin e shprehjeve të grupeve. Nuk ka Nuk është.
1108 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zoti Karamelo? Sekretaria të numërojë votat. (Shprehet dakord.) Do presim rezultatin e votimit( U drejtohet Zoti Preka? deputetëve). (Shprehet dakord.) Janë 73 vota. Miratohet kalendari. Zoti Apostoli? Nuk bëhet votimi me elektronikë. (U drejtohet (Shprehet dakord.) deputetëve.) Zoti Ndoka? Vazhdojmë me rendin e ditës. Përgjigje pyetjeve (Shprehet dakord.) të deputetit Niko Faber nga Ministri i Bujqësisë dhe Zoti Topi? Ushqimit. (Shprehet dakord.) Atëherë dhe 5 minuta pushim. Zoti Ruçi? (U drejtohet deputetëve.) 73 vota janë. I ka (Shprehet dakord.) numëruar sekretaria. Kalojmë në votimin e kalendarit. Kush është Kalendari u miratua zotërinj deputetë. dakord? E mbyllim seancën për sonte. Seanca tjetër Uluni të bëjmë listëprezencën. Jemi në proces hapet të enjten sipas kalendarit të votuar me 73 votimi. vota.
E enjte, 13.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, zini vend Jemin Gjana – Falemnderit, zoti Kryetar! në sallë. Normalisht nuk është pjesë e këtij rendi dite Zotërinj deputetë, hapim seancën. dhe përgjithësisht përpiqem të respektoj agjendën Në seancën e sotme, sipas kalendarit të e Kuvendit, por çështja që dua të shtroj në seancë miratuar, kemi projektligjin “Për ratifikimin e të cilën para se të vinim këtu unë e bisedova dhe Protokollit ndryshues të Konventës Evropiane për me ju, dhe unë kam mirëkuptim të plotë për shtypjen e terrorizmit” qëndrimin tuaj në këtë çështje. Por seancës dua Projektligji “Për ratifikimin e Marrëveshjes së t’ia bëj prezent, sepse një komision i ngritur nga ky Koncesionit të formës “Bo” për rindërtimin dhe Kuvend duket se është para të gjithë përpjekjeve shfrytëzimet terminale bregdetare për depozitimin për t’u penguar. Në fakt Komisioni Hetimor e naftës dhe nënprodukteve të saj në gjirin e Vlorës” Parlamentar që është ngritur për KESH-in është Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 8353, komisioni me afatin më të shkurtër. Të gjithë të tjerët datë 3.06.1998, “Për ratifikimin e marrëveshjes së kanë qenë me afate tremujore, vetëm ky është me huasë ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe një afat dymujor. Për arsye objektive ne humbëm Bankës Evropiane të Investimeve për projektin e disa kohë të fillimit të punës në të. autostradës Vorë-Durrës”” Nga kolegët e palës tjetër, megjithëse unë jam Projektligji “Për programet sociale për strehimin përpjekur që t’i jepja këtij komisioni një staturë e banorëve të zonave urbane” institucionale dhe parlamentare por mesa duket nuk Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 8158 datë është e thënë që në këtë Kuvend dhe në këto 31.10.1996, “Për statusin e jetimit”” paraqitur nga komisione ne mund të funksionojmë, së pari, si një grup deputetësh. kolegë parlamentarë. Unë e quaj absolutisht të Dekreti nr. 4217 datë 3.05.2004, për dhënie paarsyeshme që një komision parlamentar të mund pëlqimi për emërimin e zotit Gjergj Sauli në detyrën t’u bindet vullneteve të drejtuesve të institucioneve e Kryetarit të Gjykatës Kushtetuese. që kontrollohen dhe hetohen nga Parlamenti, që Atëherë, fillojmë sipas radhës, zotërinj deputetë. Drejtori i KESH-it, Andis Harasani të komentojë Zoti Gjana e keni fjalën. vendimet e komisionit, të komentojë firmat e kryetarit
1109 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të komisionit, të komentojë, të marrë vendime dhe të shprehni qëndrimin për ta ndryshuar këtë situatë të dërgojë shkresa në Komisionin Parlamentar të ose ta konsiderojmë të bllokuar dhe ta mbyllim këtë Hetimit se ekspertët dhe specialistët që do të punë me këtë komision dhe ta quajmë të mbyllur. caktohen duhet të jenë ata që dua unë dhe ato që Servet Pëllumbi – Ne e biseduam edhe duan palët në komision. Kjo më duket se është bashkë, zoti Gjana, dhe shpresoj se nuk ka faktorë absolutisht e papranueshme, është e papranueshme të tillë që ta bllokojnë funksionimin normal të që Ymer Balla, ish-deputet i këtij Kuvendi, njeri i komisioneve. botës akademike, nënkryetari i KESH-it deri në ‘98- Po, zoti Hoxha. ën, nëndrejtor i përgjithshëm, të mos pranohet për Flamur Hoxha – Zoti Kryetar, të qenë një nga specialistët që të hetojë dhe të Meqenëse zoti Gjana, natyrisht i përgatitur për kontrollojë bashkë me komisionin. Gjenden ta deklaruar dhe sot dhe çka tha dje në konferencë argumente absurde, nuk vijnë njerëzit në mbledhje. për shtyp ne dje nuk e kemi zhvilluar mbledhjen për Dy ditë rresht i kemi shtyrë mbledhjet njëra pas faj të zotit Gjana, i cili një ditë më parë, pardje tjetrës. Po qe për mizanskena dje në mëngjes i kam komunikoi që mbledhjen do ta bëjmë në orën 10:00. pasur gjashtë deputetë, por nënkryetarit Talushi i Ne si grup është detyrë e komisionit të caktojë orarin dhashë fjalën vetëm pesë minuta përpara se të e mbledhjes, lexoni Rregulloren dhe ligjin, e lamë fillonte mbledhja, sepse kërkoi që ta shtynim për në orën 5:00. Ndërkohë në procesverbalin e në pesë pasdite që, dakord nuk e zhvillojmë. E kisha komisionit është lënë ora 10:00 e ditës së djeshme. marrë vendimin dhe e bëja fakt të kryer. Por që të Ne kemi qenë atje me përfaqësuesit tanë në orën vijmë në orën pesë, të vijnë deputetët, të vijë zoti 10:00. Ne nuk bëjmë lojëra fjalësh që të vijmë një Tabaku të lërë çantën në komision, të vijë zoti Goçi herë orën në orën 10:00 një herë në orën 12:00, një dhe të largohet nga komisioni vetëm sepse nuk herë në orën 5:00. Ndërkohë jemi të hapur ashtu si bëheshin numrat për t’i marrë vendimet siç duan, dhe të gjithë anëtarët e komisionit për të verifikuar mua më duket se kjo nuk shkon. Po të doni e lëmë çka janë në interes të punës së komisionit. Nëse fare. Që unë ta drejtoj këtë komision dhe të drejtoj Andis Harasani apo kushdo tjetër që kontrollohet palën që ka kërkuar hetimin duke m’i përcaktuar mbi bazën e planit hetimor që ka shkuar, planit pala tjetër dhe duke m’i përcaktuar drejtori i KESH- paraprak që i ka dërguar kryetari i komisionit ka it specialistët me të cilët do të punoj, unë po ju nxjerrë disa pretendime lidhur me dy anëtarë. Kam deklaroj që këtë komision në këtë mënyrë nuk e të drejtën të sqaroj, janë dhe këtu anëtarët e drejtoj dhe nuk kam për ta drejtuar, nuk kam për t’ia komisionit, që dy pretendentët që i përmendi zoti pranuar kërkesën as palës që më ka propozuar, as Gjana nuk pranohen nga komisioni apo nga KESH- këtij Kuvendi, por unë dua ta denoncoj këtë përpjekje i, sepse kanë konflikte interesash. Nëse një që është një përpjekje tërësisht e pandershme. punonjëse që do të merret si eksperte në komision Kolegëve të komisionit ua kam bërë të qartë që ditën është përfaqësuese e 27 tenderëve që ka bërë KESH- e parë që jemi mbledhur. Çfarë do të gjejmë do të i dhe ne ta marrim si eksperte, kjo është antiligjore. shkruajmë; të mirën po të jetë e mirë dhe të keqen E dyta, nëse Ymer Balla për të cilin kam respekt po të jetë e keqe. Komisioni do të vendosë. si një specialist shumë i mirë ka konflikte interesash Specialistët nuk kanë të drejtë të vendosin mbi me KESH-in sepse është në proces gjyqësor në çështjen. Por ne mund të ndaheshim edhe kur apel dhe këtë e ka pranuar dhe Gjykata e Lartë me mendimet i kishim të ndryshme, mund të ndaheshim shkresë dhe këtë e kanë në dosje secili anëtar i njëri nga tjetri. komisionit. Nuk mund të dalim ne kundër kodit të Herë pas here jemi komentuar, herë pas here procedurës penale që të themi që komisioni të marrë media në vend që të marrë thelbin, merr çështje që si ekspert Ymer Ballën. Në këtë pikë ne kemi hasur nuk janë të thelbit. Kështu që edhe një herë unë dhe është bërë një debat. pranoj atë çfarë biseduam, ju jeni drejtuesi i Dhe së fundi, ende nuk është bërë plani hetimor Kuvendit, unë të jam drejtuar me një shkresë. Unë e cila kërkon punë këmbëngulëse nga të gjithë nuk kam ku të drejtohem tjetër, përveçse ju që komisionet. Nëse merremi që do të vijë ky apo ai, drejtoni Kuvendin dhe monitoroni punimet e këtij iksi apo ipsiloni. Ndërkohë ne i kemi thënë që nga Kuvendi dhe seancës plenare. Nuk kam ku ta çoj anëtarët e komisionit që kemi ofruar ne si specialistë në vend tjetër ankesën time, por më duket se është ose si ekspertë jemi të hapur nëse keni vërejtje për shumë abuzive dhe unë dëshiroj që seanca dhe ju secilin nga këta që t’i largojmë me qëllim që në
1110 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
komision të kemi të dyja palët ekspertë pa probleme, mesa duket nga ana që dinë se si t’i kurdisin këto pa konflikte interesash dhe pa çështje që i bëjnë kulisa. debat midis komisionit. Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, problemi Falemnderit! i këtij komisioni është në proces. Unë do të Servet Pëllumbi - Falemnderit! angazhohem edhe vetë për të normalizuar Megjithëse kjo nuk është çështje e seancës, funksionimin e këtij komisioni. Nuk është çështja e unë e bisedova dhe me zotin Gjana që duhet ta seancës për të diskutuar tani për funksionimin e bisedojmë me anëtarët e komisionit përkatës. komisionit. Me kompetencat që më jep posti do të Megjithatë, meqë e përmendët emrin zotit Gjana angazhohem që të normalizohet funksionimi i këtij po jua jap fjalën dy minuta kohë. komisioni. Konkluzionet do të jepen në fund të punës Jemin Gjana – Së pari, mbledhjet e komisionit së komisioneve. Prandaj nuk kemi pse e zgjasim thërriten nga kryetari i komisionit dhe drejtohen nga këtë diskutim për komisionin në fjalë. kryetari i komisionit dhe është e shkruar në ligj dhe Fjalën e ka zoti Beja për procedurë. në Rregullore, dhe në Rregulloren e Parlamentit dhe Fatos Beja - Falemnderit, zoti Kryetar! ne Rregulloren e komisionit mbledhjet thërriten nga Unë kam të njëjtin shqetësim, por për komisionin kryetari i komisionit. tjetër. Ne praktikisht jemi të bllokuar në marrjen e E dyta, sekretaria teknike pardje dhe dje dha informacioneve dokumenteve zyrtare. Drejtori i kërkesën për ta shtyrë mbledhjen nga paradite në Tatimeve të Tiranës, që është nga sa na thonë, farefisi orën 5:00 pasdite e kanë bërë deputetët e shumicës i Kryeministrit, nuk jep informacionet e në komision. Zoti Alushi pretendoi, që do të jem në domosdoshme për “Hermesin”, në një kohë që ne Vlorë, zoti Goçi pretendoi që do të jem në Vlorë. Le po na del që kjo kompani private ka një mbështetje të deklarojë zoti Goçi që nuk ka qenë në komision totale nga shteti, dhe në një kohë, që të gjithë i njoftua për të ardhur në orën 5:00 në mbledhje, që operatorët ruralë paguajnë nga 4 lekë për minutë, nuk kanë kërkuar shumica e anëtarëve të komisionit kjo kompani paguan vetëm 0.5 lekë për minutë. për të qenë në orën 5:00 në mbledhje. Situata nuk është aspak normale. Të gjithë E treta, është abuzive çështja e procesit përpjekjet tona për të marrë dokumentacionin gjyqësor. Zoti Balla i pushuar disa vite më parë nga bllokohen nga institucione shtetërore. Ne miratojmë KESH-i e ka çuar çështjen e pushimit të tij nga ligje këtu në Parlament dhe këto ligje nuk i përfill puna në gjykatë. Ka fituar në shkallë të parë, ka kush. Unë po ju them një rast tjetër, kur Ministri fituar dhe në shkallë të dytë dhe vendimi i apelit Poçi nuk na dorëzon në komision letrën që ka është vendim i formës së prerë. Unë kam biseduar dërguar “Ajtius”. Çfarë duhet të bëjmë ne si me këshilltarët e Thimio Kondit, dje në telefon, në komision? T’ia kërkojmë letrën “Ajtius”? Ta marrë cilësinë e kryetarit të komisionit. Nuk besoj se janë vesh e gjithë dynjaja se ç’bëhet në Shqipëri, apo njerëz që i kam çuar unë në Gjykatën e Lartë. Dhe rasti tjetër prapë skandaloz kur ish-drejtori Dhimitër më thanë që vendimi i apelit është vendim i formës Raqi nuk dorëzon në arkivin e Albtelekomit letrën së prerë. Gjykata e Lartë nuk e shqyrton më këtë që ka marrë nga AMC-ja, për ndryshimin e kushteve çështje në themel, nuk merret më me diskutimin e të marrëveshjes së interkonjeksionit. Është e njëjta këtij problemi. Gjykata e Lartë mund ta marrë këtë histori. Letra zyrtare, dokumenti zyrtar mungon në dosje po të apelohet, mund ta gjykojë dhe pas tre arkivin e shtetit dhe ne si komision nuk kemi vjetësh për të parë vetëm nëse gjykimi është konform mundësi ta shikojmë drejtpërdrejt. T’ia kërkojmë ligjit apo jo, por nuk hyn në çështje të gjykimit në AMC-së përsëri, një firme private, shumica e huaj? themel. Është tërësisht e njëjta situatë si me policin e Servet Pëllumbi - Zoti Gjana mbaroi koha e bashkisë që ndalon deputetët të futen në institucionin replikës. shtetëror, por ndërsa aty e kapin kamerat me këto Zoti Hoxha e keni fjalën. dokumente që shteti ia fsheh komisionit janë Flamur Hoxha – Meqenëse një nga parafolësit përpjekje tërësisht të qarta për të mbuluar vjedhjet. përmendi një shifër 30 mijë dollarë, së pari, do ta Ne duhet të reagojmë si Parlament. Nuk është quaja një turp edhe për turp për cilindo që ngre çështje e pak deputetëve, çështje e funksionimit të slloganë e shabllone të kësaj natyre, por nuk është një instrumenti parlamentar e kontrollit parlamentar. në moralin tonë aq më shumë timin, që të dëgjojë Në qoftë se duam që këto të funksionojnë në mënyrë edhe broçkulla të kësaj natyre. Këto para janë marrë që ne të gjithë t’i shërbejmë shtetit, të pengojmë
1111 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vjedhjet, të luftojmë korrupsionin për të cilat në të Ejup Tabaku – Zoti Berisha, nuk e merr fjalën gjitha raportet këmbëngulet, atëherë ne duhet që të pa më kërkuar falje për atë që the. Jam anëtar i mbështesim komisionet parlamentare në kryerjen Komisionit Hetimor të KESH-it. Më ke akuzuar për e detyrës së tyre, duke i kërkuar Qeverisë të zbatojë 30 mijë dollarë. Unë vlej biliona dollarë dhe nuk e ligjet e këtij vendi. shes veten për 30 mijë dollarë. Të lutem më kërko Servet Pëllumbi - Falemnderit! falje publike. Jam dhe unë anëtar i atij komisioni. Fjalën e ka zoti Goçi. Këtu je mësuar t’i lëshosh fjalët pa doganë, je Kristo Goçi – Zoti Kryetar, mësuar të hedhësh baltë mbi të tjerët, por të lutem Unë do të kërkoja mirëkuptimin e zotit Gjana, me karakterin tim nuk luan dot. meqë përmendi emrin tim, që kam shkuar në Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Berisha, 2 mbledhje dhe nuk kam qëndruar. Është e vërtetë që minuta replikë. kam shkuar në mbledhje, është e vërtetë që ne e Sali Berisha – Zoti Kryetar, kemi lënë që mbledhja të bëhej në orën 10:00. Nuk Komisionet hetimore të KESH-it dhe Telekomit u bë, për arsye se zoti Gjana tha nuk do të bëhet janë shndërruar në modelet më të shëmtuara të në orën 12:00, dhe pastaj kërkova që të bëhej në avokatisë dhe të apologjisë së korrupsionit orën 17:00. Isha korrekt në lidhje me orarin, por nuk monstruoz. ishte pala tjetër e Partisë Socialiste, e pozitës, që Zoti Kryetar, opinioni publik është informuar se të merrte pjesë në mbledhje. Në këto kushte, unë në tenderin për importin e energjive janë vjedhur së nuk mund të rrija në mbledhje, duke mos qenë ata paku 10 milionë deri në 15 milionë euro pa llogaritur të cilët më kanë propozuar mua të marr pjesë në dëmin 300 mijë euro të derdhura në det çdo ditë. këtë komision. Këtë ia thashë me sinqeritet dhe Zoti Kryetar, gjatë gjithë këtyre ditëve anëtarë më duket se më mirëkuptuan të gjithë pjesëmarrësit këtu te komisioni ka bërë vetëm mbrojtjen e Fatos e mbledhjes së djeshme. Nga ana tjetër, si sekretar Nanos dhe klanit të tij në KESH. Ata që kërkojnë i zgjedhur me unanimitet nga të dy palët unë u kam llogari po jua them me përgjegjësi të plotë, 32 mijë kërkuar zotërinjve që në mbledhjet e tjera të euro i janë dhënë përfaqësuesit tuaj Andi KESH-i. komisionit duhet të kemi pjesëmarrjen e një juristi Ju ka dhënë apo nuk ju ka dhënë paratë ju, ajo të Parlamentit, i cili në fund të fundit mund të është punë tjetër, por në mënyrë absolute 32 mijë propozohet nga vetë zoti Gjana se kush mund të euro është bërë përveç kësaj, është bërë presion jetë ai, me qëllim që ne të zgjidhim këto probleme, dhe terror mbi punonjës të tjerë që të mos pranojnë të cilat do të na bëhen pengesë në të ardhmen. Që të vijnë në komisione. Ju jeni bërë përfaqësuesit tani në fillim ne po bëhemi vetë pengesë për punën më të zinj të tij në Parlamentin shqiptar, sepse ju e mëtejshme, me problemet e këtyre të nuk njihni as vendimet e Gjykatës së Apelit. Çfarë specialistëve apo të ekspertëve, siç mund t’i quajmë. do të thotë kjo more zotërinj! Të mos pranosh Unë jam dakord me zotin Berisha dhe vendimi i vendimit e Gjykatës së Apelit për pafajësi të tjetrit. shkallës së prerë e kualifikon një person në mënyrë Po kjo është vetëm logjika juaj e krimbur nga absolute, do të thosha, sepse e kam konsultuar korrupsioni. Po kjo është e turpshme. Nuk ka shtet këtë edhe me Kryetarin e Gjykatës së Apelit për në botë që të mund të funksionojë në këtë mënyrë, këtë problem. Por në rastin e faktit që mund të ketë përveçse ju. konflikt interesash këtu unë dal jashtë përcaktimit Zotërinj të korruptuar, dhe një herë ju them, ju real me thikë se ka konflikt interesash apo nuk ka që mbroni krimin, ju që mbroni korrupsionin, ju që konflikt interesash. Për këtë, zoti Harasani ka të në çdo gjë ishit të hapur për komisionin dhe tani drejtën e tij ta shprehë mendimin, por ka të drejtën doni të na diktoni ekspertët dhe mundësisht ata e saj edhe pozita që ta thotë ashtu sikundër opozita ekspertë që kërkon Andi KESH-i. ka të drejtë që t’i marrë të gjitha të dhënat që Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, mbaroi koha disponon zoti Ymer Balla dhe t’ia servirë Parlamentit. e replikës. Prandaj do t’ju lutesha që komisionit tonë t’i servirni Sali Berisha - E mbylla zoti Pëllumbi. një jurist të Parlamentit me mirëkuptim. Unë mendoj E njëjta gjë ndodh me kushëririn nga krushqia që komisioni mund të ecë dhe do të ecë. të Fatos Nanos që prej një muaji nuk dorëzon Falemnderit! dokumentet e tatimeve për “Hermesin” e Fatos Servet Pëllumbi - Falemnderit! Nanos dhe Arben Malaj. Çfarë bëni kështu more! Fjalën e ka zoti Tabaku. Ku ndodh dhe ku mund të ndodhë? Jeni
1112 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
parlamentarë apo nuk jeni parlamentarë ju! Kur vidhet Hetimore Parlamentare” dhe neni 18 dhe e nga mëngjesi deri në darkë dhe ju mbroni me një përcaktojnë nenet 15, 16, 17, 18, dhe 181 të kodit servilizëm, me një cinizëm ekstrem, me një shpirt të procedurës penale. Dhe kjo është taksativisht kazmërie ekstreme këta hajdutë. kështu. Absolutisht komisioni nuk do të marrë Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, mbaroi koha. ndonjë vendim, natyrisht me vullnetin e Sali Berisha – More e lashë fare, do ta mbyll. maxhorancës që këta 2 ekspertë që kanë kontradikta Servet Pëllumbi – Epo mbylle, atëherë. të hapura, këta dy ekspertë që janë të ndikuar nga Sali Berisha – Ku keni parë ju që t’i diktoni shkaqe serioze për të mos qenë të paanshëm nuk palës tjetër ekspertët, në qoftë se ka marrë 27 duhet të marrin pjesë në këtë komision. Unë dua të tenderë, kontrollojeni, por ju nuk mund të theksoj dhe një gjë tjetër. Pse puna e komisionit paragjykoni, nuk mund të fajësoni tjetrin, se ato ngeci dhe pse duken të prapambetura hetimet e mund të jenë të gjitha korrekte. Çdo të thotë kjo komisionit? apo pasi… Na harkun e 10 ditëve, nga vendimi i Parlamentit Servet Pëllumbi – Zoti Berisha jua mbylla për ngritjen e komisionit zoti Gjana ka qenë në një fjalën. shërbim jashtë shtetit dhe, duke qenë se nuk ishte Zotërinj deputetë, megjithëse jua thashë, që thirrur mbledhja e parë e komisionit, që është atribut çështja e komisioneve nuk është çështje e seancës. i vetëm i kryetarit të komisionit, askush nuk mund Unë kam qenë në kontakt me kryetarët e të vazhdonte punë në këtë komision, pasi nuk ishte komisioneve. Problemet që lindin në këto komisione thirrur mbledhja e parë dhe mbasi nuk ishte shpallur do t’i zgjidhim jashtë seancës, nuk është detyrë e plani paraprak i hetimit seancës. Megjithatë këtu ndodhen çështje akuzash Servet Pëllumbi - Zoti Alushi, pa hyrë në dhe njerëzve u lind e drejta të flasin. hollësirat e tërë komisionit, se e thamë që nuk është Zoti Alushi e ka fjalën. detyrë e seancës të merret me historitë e komisioneve. Eduard Alushi - Kanë kaluar shumë vite dhe Eduard Alushi – Ndërsa historia tjetër, ta koha tregon me kokëfortësi disa gjëra që unë kujt ndërpres, meqë është bërë e qartë, historia tjetër ia kam mbyllur dhe për të mbyllur nuk ka arritur është kjo; 6 ka maxhoranca në komision, 5 ka njeri. Problemi këtu është që unë në 14 vjetët e opozita. Këtë e përcakton ligji. Askush nuk mund angazhimit tim në politikë kam hyrë dhe kam treguar ta ndryshojë këtë raport. Ky raport nuk mund të vullnet dhe angazhim për t’u marrë me gjëra serioze ndryshohet me pakorrektësinë e thirrjes së dhe, absolutisht, nuk më tundojnë aspak për t’u mbledhjeve të komisionit që të mungojnë disa marrë me karagjozllëqe. Mungova në fillim të deputetë dhe të marrim një vendim të stisur, të seancës, sepse dhashë një konferencë për shtyp instrumentalizuar, në mungesë të disa deputetëve. për të gjitha këto që po diskutohen rreth Komisionit Kjo është një mungesë korrektese e shprehur e Hetimor të KESH-it. Prandaj erdha dhe pak me shfaqur edhe në mbledhjen e djeshme. Tani unë këtu vonesë. dua ta mbyll, sepse natyrisht komisioni do të hetojë Absolutisht dua të theksoj që komprometimin dhe do të vazhdojë punën dhe mbi bazën e gjithçkaje më të madh të punës së komisionit e bëjnë që do të investigohet nga puna e këtij komisioni paragjykimet dhe fabrikimet të hedhura nga opozita edhe unë me cilësinë e nënkryetarit, edhe të që pavarësisht politikisht, kanë të drejtën e tyre që përfaqësuesit të maxhorancës në këtë komision, t’i bëjnë ashtu siç po veprojnë deri tani, por do të kem kohën dhe mundësinë që në detaje në absolutisht zoti Gjana në detyrën e Kryetarit të fakt në gjithçka, në komente do të paraqes Komisionit Hetimor Parlamentar të KESH-it nuk qëndrimet e mia deri në përfundim të punës së duhej ta bënte këtë paragjykim ashtu siç e ka bërë komisionit. në deklarimin e djeshëm për shtyp. Unë jam Falemnderit! tërësisht i bindur me të gjithë konsulencën përkatëse Servet Pëllumbi – Atëherë zotërinj deputetë, me të gjithë provat shkencore që i disponoj unë, por për komisionet nuk kemi se çfarë të diskutojmë më që na janë vënë dhe në disponim të Komisionit se nuk është detyrë e seancës. Parlamentar që të dy ekspertët, Ymer Balla dhe Zoti Mediu e keni fjalën Irena Zebi, apo Bala, nuk duhet të jenë ekspertë të Fatmir Mediu – Falemnderit, zoti Kryetar! komisionit. Këtë e përcakton qartë dhe prerë ligji, e Ditën e fundit një pjesë e shtypit të vendeve fqinjë përcakton neni 2 fraksion 5 i ligjit “Për komisionet kanë publikuar fakte rrënqethëse për trafikimin e
1113 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
fëmijëve dhe organeve. Unë nuk jam këtu për të çështjet e dhëna. mbështetur këto deklarime, por shpresoj dhe dua Zoti Dokle e keni fjalën të besoj që këto janë trillime dhe fakte të paqena, Namik Dokle – Megjithatë unë dua t’i them zotit por natyrisht më bën që si deputet të jem më i Mediu se strukturat përkatëse shtetërore po merren preokupuar dhe besoj që kështu duhet të jemi që të me seriozitetin përkatës për këtë çështje për ta gjithë, sepse grekërit kur publikojnë fakte për zbardhur dhe për të thënë të vërtetën edhe ndaj atyre implikime dhe italianët bëjnë po të njëjtën gjë. Dhe që shpifin kundër Shqipërisë. duke qenë kështu, unë mendoj që duhet patjetër që Servet Pëllumbi - Falemnderit! institucionet e shtetit, në mënyrë të veçantë, Zoti Malaj e keni fjalën. Shërbimi Informativ Shtetëror, Ministria e Rendit Mezan Malaj – Zoti Kryetar, Publik dhe Prokuroria, të kenë një qëndrim më zyrtar Në rastin e vërejtjes që u bë për komisionin e rreth kësaj çështjeje dhe besoj të shprehur dhe këtu Albtelekomit unë dua të informoj Parlamentin se në Kuvendin e Shqipërisë, për faktin se ka pasur Komisioni i Albtelekomit deri tani mund të jetë qëndrime dhe të shprehura më parë, jo drejtpërdrejt komisioni që ka punuar si asnjëherë në historinë e nga Komisioneri Paten, siç është shtrembëruar këtij e Parlamenti, mendimet e shprehura jo vetëm këtu, por kërkesë prej tij për t’i verifikuar këto nga ne, por dhe nga zotërinjtë e opozitës. Unë jam fenomene, dhe unë mendoj që ose këto fakte që i bindur se ky është një komision model dhe po janë publikuar, të vërteta apo të pavërteta. Mendoj shkon drejt fundit dhe nuk ka sesi të jetë i tillë kur që serioziteti nuk qëndron në deklarime për t’i Fatos Beja është një nga më aktivët në këtë konsideruar të paqena apriori, por në një investigim komision, i cili me qëndrimet e tij skrupuloze jo konkret te strukturat për të dhënë një përgjigje vetëm ka sqaruar veten e tij, por edhe neve për konkrete. Dhe në qoftë se këto janë fakte reale, probleme, të cilat në ecuri e sipër nuk kanë nxjerrë zoti Kryetar, unë mendoj që ne jemi në një moment ndonjë problem të atij karakteri që kërkohet të shumë kritik si vend, e patjetër që duhet që si zhurmohet këtu. institucion Parlamenti t’i shkojmë deri në fund të së Unë e kuptoj që janë shqyrtuar një mal vërtetës. Unë këtu nuk po mbaj anë politike, se dokumentesh dhe me dhjetëra dëshmitarë, nga të publikimi ka treguar ish-ministra apo ministra, cilat nuk kanë dalë ato probleme për të cilat është ngjarje të filluara në vitet para pushtetit të Qeverisë nisur komisioni, unë e kuptoj shumë mirë që zoti socialiste dhe mbas pushtetit të Qeverisë socialiste. Fatos, duke qenë një nëpunës i rregullt dhe i qartë Pra tregojnë implikime shumë të thella dhe, në qoftë kërkon që t’i vijë në ndihmë politika duke krijuar dhe se janë të vërteta, unë mendoj që duhet të paktën duke zhurmuar probleme të cilat realisht deri tani, Parlamenti të jetë serioz në kërkesën karshi këtyre nga shqyrtimi që është bërë nuk është vërtetuar institucioneve për t’i shkuar deri në fund kësaj të asnjë nga ato që është parashikuar nga ana e tyre. vërtete ose fakteve për t’i verifikuar ato dhe në qoftë Në rast se mungon ndonjë dokument, ne kemi një se janë të vërteta janë fakte shumë makabre dhe Kryetar dhe e kemi shumë të aftë. nuk e di se ku tentojmë të shkojmë në qoftë se ne Servet Pëllumbi – Zoti Malaj do t’ju dëgjojmë nuk marrim një qëndrim shumë serioz si institucion kur të përfundoni punën si komision. Nuk ka nevojë Parlamenti, por dhe institucionet që merren për t’u zgjatur, drejtpërdrejt me këtë çështje. Pra e kam këtë si Mezan Malaj – Jo, jo më dëgjo. Ta mbaroj se e thirrje karshi përfaqësuesve të Qeverisë dhe të kam merak që ta them. institucioneve të tjera që në mënyrë urgjente dhe Zoti Kryetar, ne kemi një kryetar komisioni shumë serioze duhet të angazhohen për të sjellë një të aftë, Ilir Banon. Dhe në rast se mungon ndonjë përgjigje konkrete dhe serioze rreth kësaj çështjeje. letër, ne e kemi shumë të aftë Ilirin. Iliri e gjen E përsëris dhe një herë, aspak për të adresuar menjëherë dhe na e sjell letrën, qoftë për ne qoftë akuzë, por si deputet i Kuvendit të Shqipërisë e për ndonjë kërkesë që mund të bëjnë ata. Unë nuk ndiej veten keq kur publikohen fakte të tilla rreth e kuptoj pse kërkojnë ta zhvlerësojnë një komision vendit tim. të tillë, i cili siç i mbetem besnik asaj që thashë në Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Mediu! fillim, është model. Në raste të tilla këto bëhen deklarime në fund Falemnderit! ose bëhen kërkesa me shkrim për të thirrur Servet Pëllumbi - Falemnderit! përfaqësues të Qeverisë që të japin sqarime për Ashtu dëshirojmë, që të jetë model.
1114 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zoti Beja e ka fjalën për replikë. detyrën e parlamentarit, por dhe të Kryetarit të Fatos Beja – Unë e ngrita shqetësimin në Komisionit, ku unë bëj pjesë, dhe njoh fare mirë parim, sepse bëhej fjalë për dy zëvendësministrat e skrupolozitetin e tij. Kështu që unë e shoh që çdo Qeverisë aktuale që akuzohen. Ka dokumente për përpjekje për të dështuar komisionin është një to dhe me urdhër të Kryeministrit këto dokumente përpjekje për të fituar kohë në mënyrë që administrata janë bllokuar për të na i dhënë ne. Nuk ka shpjegim publike të dalë e pastër sikur ka dalë dhe herë të tjetër se mbi zëvendësministrat vetëm Kryeministri tjera. Unë nuk e kuptoj pse juve keni një lloj është, se janë dy ministri të ndryshme. Tani që të shqetësimi në sinkrom të gjithë për t’i dalë në bindeni, po ju jap numrin e protokollit 3516 datë mbrojtje një administratori të caktuar. Për mua po 21.07.2000, letër me të cilën e protokolluar nga bën një autogol shumë të fuqishëm. Në rast se Albtelekom, letër me të cilën AMC-ja i çon kërkesën dikush është implikuar në korrupsion, lëreni dhe të për ndryshim të kushteve të marrëveshjes së veçohet si fenomen. Nëse është i lidhur pastaj me interkonjeksionit, Albtelekomi në materialin e kryetarin e maxhorancës, sikurse ne kemi Kontrollin të Lartë të Shtetit thuhet: Kjo shkresë konstatuar, atëherë ju keni fare të drejtë të reagoni është tërhequr nga ish drejtori i Përgjithshëm në sinkrom të gjithë, por unë mendoj që një pjesë e Dhimitraq Rafti dhe nuk është kthyer në arkiv. deputetëve tuaj nuk janë të përzier në këto çështje. Zoti Malaj të lexojë dokumentet që janë në Kështu që tendenca për ta mbajtur komisionin në komision. zvarritje është tendenca për të finalizuar kohën. Iku Servet Pëllumbi – Po pra, ju sot duhet të keni një muaj, ka mbetur vetëm një muaj, në rastin e zotin Rafti atje dhe pyeteni se pse e ka hequr në të komisionit Gjana. Ndërsa në rastin e komisionit vërtetë ose jo. Të mos merremi tani me… tjetër është i njëjti fenomen që është vërejtur edhe Fatos Beja – E dyta, sot Kryetari i Komisionit në hetimin e Kryetarit të Bashkisë së Tiranës, është në Prokurori, sepse Drejtori i Përgjithshëm i tentativë për ta zvarritur. Ne jemi të bindur që do të Tatimeve refuzon të çojë në komision informacionet dilet me dy raporte. Edhe unë e di fare mirë që me të dhënat statistikore për firmën “Hermes”, e tendenca juaj për ta moralizuar muhabetin, për ta cila nga të tëra dokumentet paguan vetëm 0,5 lekë çuar aty ku ju mendoni ta çoni, është një tentativë e për çdo minutë, në një kohë që të gjithë ruralët e gabuar, zoti Kryetar. Juve të paktën nuk duhet të tjerë paguajnë nga 4 lekë për minutë dhe ligji kërkon bëni moralizim për këtë çështje. Ju duhet të shikoni që të mos ketë diskriminim. Të gjithë konkurrentët se si shkon procedura e një komisioni, të ndërhyni të jenë të barabartë në treg. Këto janë fakte, nuk në kohën e duhur dhe mos u bëni palë në këtë lloj janë llafe. Për këto ka dokumente dhe ne bllokohemi zvarritje të qëllimshme, e para. në punën tonë. Ky është fenomeni. E dyta, ajo çka tha zoti Mediu është një çështje Servet Pëllumbi – Në fund të fundit për mjaft e rëndësishme dhe unë nuk besoj që komisionet edhe në qoftë se bllokohet ky ose ai deklaratat e herë pas hershme që jepen këtu pa material, është bazë për të nxjerrë një konkluzion. asnjë lloj prove, pa asnjë lloj konstatimi në terren, Atëherë, zotërinj deputetë, kërkoj mirëkuptimin unë mendoj që është një përgjegjësi e Qeverisë e tuaj që ta mbyllim këtë problemin tuaj që ta mbyllim cila duhet të investigojë dhe nuk bëhet fjalë për një këtë problemin e komisioneve. territor me dhjetëra milionë kilometër katror, bëhet Zoti Topi e ka fjalën. fjalë për 28 mijë kilometër katror. Jeni fare mirë në Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! gjendje të kontrolloni. Vendosni administratën në Në fakt ne po ridiskutojmë një problem, i cili punë dhe mos dilni në atë pozicion që t’jua qysh nga momenti i komisionit të parë të kësaj konstatojnë të tjerët. legjislature është vërejtur e njëjta situatë kritike me Për sa i përket rendit të ditës, pastaj unë rezervoj komisionet. Natyrisht kur nga opozita kërkohet të drejtën si kryetar grupi të citoj edhe shqetësimin ngritja e një komisioni ne kemi parë që në mënyrë e grupit tonë parlamentar për atë që ndodhi herën e të vazhdueshme janë krijuar një mijë pengesa nga kaluar. Nuk është bërë prezenca ditën e hënë. maxhoranca, e cila ka nën kontroll të gjithë Është bërë një miratim jo në kushte normale, duke administratën publike shqiptare. Unë nuk e mora thyer dhe një herë Rregulloren. Unë mendoj që duhet fjalën për t’i dalë në mbrojtje zotit Gjana, i cili për ta rifillojmë aty ku e lamë herën tjetër. hir të së vërtetës ka reflektuar gjithmonë një lloj Falemnderit! korrektësie tipike për një parlamentar, jo vetëm në Servet Pëllumbi - Falemnderit!
1115 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zoti Topi, unë nuk jam bërë palë dhe nuk bëhem nga ju si Kryetar Parlamenti. Kemi problemin me palë me askënd në komisionet hetimore. Kryetarët telekomunikacionin dhe KESH-in, se për hir të së e komisioneve janë dëshmitarë të angazhimit tim vërtetës që të dyja këto janë bërë si të jenë parmalati për mbarëvajtjen e këtyre komisioneve, angazhim i shqiptar. Janë një vrimë e madhe financiare dhe, cili do të vazhdojë dhe në të ardhmen. natyrisht, që duke pasur parasysh se sa miliona Për sa i përket rendit të ditës kalendari është luhen në këto dy qendra të fuqishme të pushtetit, miratuar sipas tërë procedurave me 73 vota, bëhet dhe presion mbi anëtarët. Jepen dhe mijëra megjithëse kalendari miratohet me gjysmën plus, dollarë apo euro etj, etj. më shumë se gjysmës së deputetëve. Pra, është Dikush këtu pyeti pasi zoti Beja i tha që është çdo gjë në rregull. Ne do të zbatojmë kalendarin. bërë me urdhër të Kryeministrit që na thoni urdhrin Prandaj, ju lutem shumë, që të vazhdojmë sipas e Kryeministrit. Dje në një uebsajt të Këshillit të procedurave që kemi miratuar, të vazhdojmë sipas Ministrave ishte dhënë një intervistë e zotit kalendarit të miratuar. Kryeministër që ndoshta i ngazëllyer nga gazeta Po, zoti Olldashi. që e kishte marrë ndoshta për herë të parë në Sokol Olldashi - Zoti Kryetar, falemnderit! intervistë thoshte në fund të intervistës së tij: Në seancën e shkuar ju nuk keni qenë prezent, Institucionet e shtetit që merren me kontrollin dhe kështu që nuk mund të jepni garanci për mënyrën me hetimet, janë Hetuesia, Prokuroria dhe nuk ka se si është kryer votimi, si janë respektuar të drejtë Parlamenti që të ngrejë komisione hetimore procedurat, se nuk keni qenë në sallë. për të diskutuar për KESH-in, telekomunikacionin, Servet Pëllumbi – Kam informacionin e apo për çështje të tjera. Zoti Kryetar i Parlamentit, nevojshëm. unë ju tërheq vëmendjen që të lexoni intervistën e Sokol Olldashi - Atëherë, unë po ju tregoj Kryeministrit. Zoti Fatos Nano, në uebsajtin e pjesën konkrete të informacionit që ka të bëjë me Këshillit të Ministrave, ku e shkruar e zezë mbi të këtë situatë. Nuk është bërë votim për prezencën. bardhë thuhet se nuk pranohet ngritja e Komisionit Përpara se të bëhej votimi i kalendarit është bërë Hetimor. Kjo është të biesh ndesh Kushtetutës, t’i një votim me kartonë, ndërkohë që të gjithë deputetët biesh ndesh ligjeve. e opozitës ishin aty përpara nuk kanë numëruar Të nderuar zotërinj kolegë, ju sugjeroj që të kush vota. Zonja Çeço caktoi që ishin 73, ndërkohë lexoni në uebsajtin e Këshillit të Ministrave. që në sallë ishin 59 deputetë të maxhorancës, gjë Servet Pëllumbi - Falemnderit! që do të thotë që votimi edhe si procedurë, edhe si Atëherë, zotërinj deputetë, nuk do të flasim më numër edhe si vlerë absolute, është i pavlefshëm. për komisionet. Ora e procedurës kaloi. Nuk mund Së pari duhej bërë votimi për prezencën. të vazhdojmë pafund për procedurë. Së dyti, duheshin numëruar realisht se sa vota Prandaj, zotërinj deputetë, do të kalojmë në ishin në sallë. zbatimin e kalendarit. Prandaj unë u kërkoj që të rihidhni në votim Për procedurë, zoti Bode. çështjen e kalendarit, në mënyrë që të paktën Ridvan Bode – Falemnderit, zoti Kryetar! formalisht procedurat e këtij Parlamenti të Unë në fakt do të flas për procedurë dhe nuk do respektohen. të flas për komisionet hetimore. Do të flas për rendin Servet Pëllumbi – Procedura ka qenë në e ditës. Rendi i ditës si duket nga ana juaj, si Kryetar rregull, zoti Olldashi. Unë kam informacionin e i Kuvendit, nisur nga zhvillimet që ka pasur seanca nevojshëm dhe nga sekretaria që bëri numërimin e në dy mbledhjet e fundit, nuk është përgatitur. Është votave. normale, sepse nuk është vendosur diçka sot për Po, zonja Topalli. të vazhduar në rendin e ditë. Sot ka ardhur një listë Jozefina Topalli - Zoti Kryetar, me disa shënime që i kanë bërë këtu në seancë Problemi i komisioneve hetimore është vërtet dhe nuk ka asnjë material shoqërues për asnjërin për t’i qarë hallin. Këtu kam parasysh jo vetëm prej projektligjeve të diskutohet me relacionet e mosngritjen e komisionit hetimor për ngjarjen në komisioneve për të marrë vesh nëse është diskutuar Shkallnurit, jo vetëm mosngritjen e komisionit apo nuk është diskutuar dhe kjo është normale, hetimor për ngjarjen e 9 janarit, një ngjarje që në sepse herën e fundit ne nuk vendosëm se çfarë do fakt kërkonte një ndjeshmëri pak më të madhe nga të vazhdojmë në ditët që vijnë, se nuk u votua ky Parlament dhe një seriozitet më të madh edhe kalendari. E lamë që duhej të futej për seancën e
1116 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
sotme në rendin e ditës çështja e dëmshpërblimit normalitet. Në qoftë se në çështje që kemi në rendin dhe e kompensimit të ish- të përndjekurve politikë. e ditës kur të bëjmë shqyrtimin del që ka mangësi Dhe meqenëse Qeveria ende nuk është bërë gati të dokumentacionit, atëherë diskutojmë dhe për atë faturë, nga ana juaj duket. Në emër të shprehim mendime për ta shtyrë, por kjo nuk na shumicës parlamentare është parashikuar që dhe pengon që ne të fillojmë shqyrtimin e rendit të ditës. sot të vazhdohen diskutimet për rendin e ditës. Në Prandaj, ju lutem shumë zotërinj deputetë, një qoftë se do të vazhdojmë dhe një herë diskutimet orë e ca u diskutua jashtë rendit të ditës për për rendin e ditës, unë jam dakord. Ta hapim komisione dhe për çfarë ka dashur gjithsecili. Ndërsa diskutimin për rendin e ditës dhe pastaj të vazhdojmë tani do të kalojmë në zbatimin e rendit të ditës. për procedurë, për ta votuar dhe për ta miratuar. Sot Atëherë kalojmë te projektligji “Për ratifikimin nuk ka ardhur njëri i përgatitur, sepse përpara nesh dhe protokollet ndryshues të Konventës Evropiane nuk ka asnjë relacion nga asnjë komision për çfarë për shtypjen e terrorizmit”. do të diskutojmë, do të flasim sot. Prandaj, le t’i Zotërinj deputetë, ju bëj thirrje të mos bëni kthehemi dhe një herë debatit për rendin e ditës. zhurmë. Procedura është shumë e qartë. Ne do të Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, këto janë zbatojmë kalendarin. çështje të mbartura nga java e kaluar dhe tërë Zoti Dajçi, në emër të grupit. relacionet e keni pasur. Pal Dajçi - Falemnderit, zoti Kryetar! Prandaj ju lutem shumë zoti Bode… Është bërë e udhës që të shkelet Rregullorja, Ridvan Bode - Nuk ka pasur nga java e kaluar … të mos zbatohen procedurat. Normalisht vijmë këtu Zoti Kryetar, javën e kaluar, kur kemi pasur për sikur herën tjetër nuk kemi qenë ne ata që jemi sot të diskutuar dhe që janë pezulluar kanë qenë më këtu. Po ju tregojmë, zoti Kryetar, se pa autorizimin shumë se gjysma e ligjeve, me relacione dhe tuaj, të cilin nuk e keni të vështirë, zonja Çeço ka vendime të komisioneve të pakonfirmuara, të drejtuar seancën, madje e ka drejtuar duke u ulur papërfunduara. aty te vendi i Qeverisë. Më gjeni vendimin e Komisionit të Ekonomisë Servet Pëllumbi – E ka drejtuar me autorizimin për këtë marrëveshjen, për të falur ato 18 hektarë tim. tokë dhe 20 hektarë tokë në Vlorë. Pal Dajçi – Zotëri, autorizimi ose lexohet nga Servet Pëllumbi - Në dosje janë të gjitha. Ja, ju ose i jepet zonjë Bule dhe në fillim të seancës dhe Kryetari i Komisionit të Ekonomisë e ka. thuhet: Sot Kryetari është për një vizitë jashtë shtetit Ridvan Bode – Zoti Kryetar, unë jam dhe më ka autorizuar mua që të drejtoj seancën nënkryetari i atij komisioni. Kemi kërkuar që parlamentare. marrëveshja të ndryshohet në tre pika. Marrëveshja Këtë zonja Bule nuk e ka bërë. ende nuk ka ardhur. Asnjë deputet nuk është njohur. Pra, tani ka një problem tjetër. Parlamenti ka Çfarë ndryshimesh ka bërë Qeveria me firmën për javë të tëra me një projektligj, të cilin e kemi thënë të bërë ndryshimet e kërkuara nga Komisioni i që i janë shkelur të gjitha procedurat dhe nuk Ekonomisë. zbatohet. Mos bëni të paditurin. Kemi replikuar këtu Zoti Kryetar, ju po vazhdoni në mënyrë formale, në lidhje me dëmshpërblimet për të përndjekurit si për gjëra që i konsideroni që janë kompetenca politikë. Ju vini këtu sikur kjo është harruar, sikur juaj, dhe është në të drejtën e maxhorancës për të ne e harruam për këto dy ditë dhe nuk do ta vendosur pa prezencën tonë, si për çështje që janë vazhdojmë përsëri. shumë më tepër se kaq. Dhe unë po ju them që të Prandaj, e shkele dhe sot Rregulloren, duke kthejini normalitetin Kuvendit. Diskutoni me hapur probleme të ndryshme të komisioneve, ku përgjegjshmëri këtu në Kuvend, hapini rrugë këto komisione të Parlamentit janë dhe ne duhet të procedurave sipas Rregullores. Mos vazhdoni në merremi me ta. Dhe tani në emër të grupit, këtë formë, sepse po e shkatërroni Kuvendin. Nuk meqenëse kemi paqartësi dhe për disa probleme të është në të mirën tuaj, nuk është në të mirën tonë, cilat janë këtu në rendin e ditës, kërkojmë një gjysmë nuk është në të mirë të politikës dhe nuk është në ore pushim për grupin. të mirë të vendit. Ju po vazhdoni me të njëjtën formë. Servet Pëllumbi – Po, është e drejta juaj. Keni Servet Pëllumbi - Falemnderit! gjysmë ore pushim. Normaliteti i Kuvendit është duke punuar. Në (Pas Pushimit.) qoftë se bllokohen punimet e Kuvendit nuk ka Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem
1117 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
zini vendet në sallë. (Zhurmë në sallë.) Rifillojmë seancën. Uluni në vend dhe dëgjoni kolegun tuaj. Keni ndonjë deklarim, në emër të grupit? Urdhëro zoti Berisha, bëje pyetjen. Po, zoti Topi. Pëllumb Berisha – Falemnderit, zoti Kryetar! Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! Unë nuk e kuptoj se pse qenka me kaq rëndësi Ne patëm një konsultim, jo vetëm me anëtarët që ne në gjirin e Vlorës të japim 200 e ca mijë metra e Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, por katrorë me 1 euro metrin katror dhe nuk diskutojmë dhe me krerët e grupeve parlamentare të opozitës. projektligjin “Për të përndjekurit politikë”, që ju e keni Jemi të mendimit që çështja e procedurave nxjerrë me të padrejtë me 52 vota nga rendi i ditës. parlamentare, e ritheksojmë është një çështje Ku është shkelur Rregullorja, është shkelur dhe thellësisht parimore. Ne kemi rikonstatuar thyerje Kushtetuta. të procedurave parlamentare. Vazhdojmë të jemi në E dyta, në seancën paraardhëse ju nuk ishit i pozicionin që pa u diskutuar problemi i lënë në mes, pranishëm në sallë dhe ju kanë informuar shumë i statusit të përndjekurve politikë, pozicioni ynë është gabim, sepse votuan pa prezencë me 59 deputetë. mjaft i qartë. Ne nuk mund të vazhdojmë të Edhe kjo qenka shumë pak e rëndësishme për ty qëndrojmë në seancat e tjera. dhe për të bërë afera ku fitohen miliona euro apo Kështu që ne jemi të mendimit, që duke filluar miliona dollarë me këto marrëveshje të turpshme të qysh nga ky moment të ridiskutojmë në mënyrë tuajat. Nuk qenka anormale dhe protesta jonë qenka korrekte dhe serioze, që të fusim, të caktojmë ditën shumë e gabuar. Unë kërkoj nga ju që në këtë rend se kur do të diskutohet në seancë plenare problemi dite pa asnjë lloj miratimi apo për asnjë lloj i statusit të të përndjekurve politikë. konsensusi nga seanca e kaluar dhe pa mendimet Falemnderit! e komisioneve, ne të vazhdojmë për të plotësuar Servet Pëllumbi – Po. tekat e disa shoqërive apo disa ministrave që kanë Ajo çështje tashmë është diskutuar gjatë. Është, gisht në këto marrëveshje. Kërkoj nga juaj që kjo vazhdon të jetë në kalendarin e punës në komisione seancë të vazhdojë me projektligjin “Për të dhe siç është deklaruar këtu që në fillim, që ajo do përndjekurit politikë”ose të përcaktohet se kur do të shqyrtohet në seancë plenare, në muajin qershor. të futet në rendin e ditës, përndryshe, ne jemi të Zotërinj deputetë, mos t’i hyjmë historisë tani. vendosur që të mos lejojmë që të bëhet seancë, jo Kjo çështje, në qoftë se ju doni të vazhdoni të për të penguar Parlamentin, sepse bllokuesit e bllokoni Kuvendin me këtë pretekst, është çështje Parlamentit jeni ju, që votoni me 52 vota për ta hequr tjetër, por ju them që nuk mund të ketë efektivitet nga rendi i ditës, votoni me 59 vota për të miratuar bllokimi i Kuvendit. kalendarin pa pasur shumicën me 71 deputetë e Nuk ju jap asnjë minutë, zotërinj deputetë. Ju kështu me radhë. bëra thirrje, ju dhashë pushimin 30 minuta, fjalën Juve, zoti Kryetar, mendoni herë tjetër kujt ia jua kam dhënë. Nuk e jap më fjalën. lini drejtimin Parlamentit, sepse sa herë që e drejton Urdhëro, zoti Braho, për çështjen e parë të rendit zonja Makbule, Parlamenti kthehet në një rrëmujë të ditës. të vërtetë. Spartak Braho – Ashtu siç relatuam dhe në Servet Pëllumbi – Atë rrëmujë e bëni ju. Ju po seancën e kaluar komisioni në parim është shprehur e bëni rrëmujë dhe sot që nuk po e drejton ajo. unanimisht dakord, “Për ratifikimin e protokollit të Pëllumb Berisha – Zoti Kryetar, ju lutem ta ndryshuar të Konventës Evropiane për shtypjen e fillojmë aty ku i takon këtij Parlamenti ta fillojë. Unë terrorizmit”. mendoj që më rëndësishme është për ata burra e Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Braho! gra që kanë vuajtur 50 vjet në regjimin komunist, t’i Zotërinj deputetë, është shumë e lexueshme jepet një drejtësi, ndoshta e vonuar nga ana jonë taktika juaj primitive, do ta quaja. Taktika e bllokimit dhe nga juaj dhe të mos merremi me marrëveshje të Parlamentit. përfituese miliona dollarësh për xhepat e ministrave Për Komisionin e Jashtëm, zoti Lakrori. apo Kryeministrit tuaj, i cili nuk denjon as të vijë në Maqo Lakrori – Komisioni i Jashtëm është Parlament. Kaq kisha unë. dakord. Servet Pëllumbi - Zoti Berisha, jua dhashë Servet Pëllumbi - Falemnderit! fjalën se e kërkuat për projektligjin, për të bërë pyetje. Kush ka pyetje për projektligjin? Ju abuzuat, duke e shkelur Rregulloren. Prandaj, ju
1118 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
lutem shumë, ne kemi filluar rendin e ditës për të të Parlamentit. Ta marrësh vesh zoti Kryetar, që ti shqyrtuar. je autori, bashkë me byronë tënde, që dëgjon Prandaj, ju lutem, shumë mos abuzoni, duke urdhra, në kundërshtim me Rregulloren. Urdhra shkelur Rregulloren e Kuvendit. politikë, dhe na ke futur në qerthull që s’dalim dot Atëherë, ju lutem kryetarëve të grupeve. nga diskutimet. Ta dhashë një herë fjalën zoti Bode. Për Servet Pëllumbi – Po e the ti, e vulose. projektligjin ta jap fjalën. Urdhëro për projektligjin. Ridvan Bode – Jo, por kur e thua ti, e vulos. Në qoftë se nuk do të flasësh për projektligjin do të Servet Pëllumbi – Ulu, boll me akuza personale. pres fjalën. Ridvan Bode – Unë nuk merrem akuza Ridvan Bode - Jo do ta presësh fjalën, zoti personale. Unë po them atë që është në të vërtetë. Kryetar, por të jeni i bindur për një gjë që të gjithë Servet Pëllumbi – Ulu, boll me akuza këtë rrëmujë dhe të gjithë shkatërrimin e veprimit personale. normal të Parlamentit është dora juaj. Dhe jeni të Ridvan Bode – Ore ti, mos më thuaj ulu mua. papërgjegjshëm në këto që na thoni dhe që bëni Servet Pëllumbi – Po do të ulesh e ta them këtu në Parlament. me të drejtë që të ulesh. U mbyll java e parë e këtij kalendari. Kalendari Zoti Memia nuk ta kam dhënë fjalën. u votua ditën e hënë dhe deri ditën e mërkurë, për Shaban Memia –Jo, jua kërkova fjalën. Kam dy ditë u mbyll java e parë e punimeve të kalendarit. një orë që e kam kërkuar. Në javën e parë, zoti Kryetar, pika 10 ka qenë për Servet Pëllumbi – Zoti Memia, nuk jua kam t’u diskutuar edhe në Komisionin e Ekonomisë, në dhënë fjalën, po ulu se sherret zakonisht i fillon ti. Komisionin e Ligjeve, në Komisionin e Çështjeve Atëherë, zotërinj deputetë, kryetarët e grupeve, zoti Laço. Sociale, në Komisionin e të Drejtave të Njeriut, ligji Shaban Memia – Më jepni fjalën. “Për ish-të përndjekurit politikë”. Domethënë, deri Servet Pëllumbi – Nuk ta jap fjalën. E di kush ditën e djeshme, deri ditën e mërkurë, duhet të ishte të ka sjellë, po ulu. Bëje incidentin, provoje ta bësh, mbyllur diskutimi në këto komisione. Në asnjë se je trim i madh. komision nuk është diskutuar. Juve e fusni në Shaban Memia – Jeni i papërgjegjshëm. Më program për ta diskutuar në komisione, nuk i sillni jepni fjalën. projektet ose nuk i jepni urdhër kryetarëve të Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, uluni komisioneve për t’i marrë në analizë dhe për t’i nëpër vende! E ndërpres seancën 10 minuta. Nuk diskutuar ligjet dhe këtu në seancë na deklaroni se ia jap fjalën askujt jashtë rendit të ditës, ka rregulla. do të miratohet diku nga muaji qershor. Shaban Memia – Sipas rregullave jua kërkoj. Ç’punë ka atëherë ligji në kalendar? Ç’punë ka Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem në programin e komisioneve të Kuvendit të futet në uluni nëpër vende. Për çfarë e doni fjalën zoti Memia? rendin e ditës diskutimi i tyre, kur ju e keni Për projektligjin ta jap fjalën, por në qoftë se nuk paragjykuar dhe e keni vendosur që ta kaloni në është për projektligjin do ta ndërpres. qershor. A jeni ju autorë të shkatërrimit të jetës Urdhëro, zoti Memia! parlamentare? Vetë ju e keni parashikuar. Unë po e Shaban Memia – Zoti Kryetar, lë mënjanë të gjithë debatin që është bërë për Së pari, dua të shpjegoj para këtij institucioni projektligjin. Po marr punën që po bëjmë aktualisht. që unë e kam kërkuar fjalën në përputhje me Dje, pardje, ditën e hënë kemi punuar në komisione. procedurat dhe Rregulloren dhe ju e shkelni në Përse nuk keni urdhëruar që të diskutojnë të katër mënyrë të hapur procedurën parlamentare. komisionet që keni parashikuar dhe që e keni votuar Së dyti, zoti Kryetar ju po luani me institucionin këtu me 50 veta, që do të diskutohej në këto më të rëndësishëm të këtij vendi. Ky funksionon si komisione. institucion vetëm e vetëm atëherë, kur Rregullorja Zoti Kryetar, ta kam kërkuar. Ti je kryetari i respektohet në mënyrë rigoroze. Nga momenti që Komisionit të Ekonomisë dhe nuk ke pranuar dhe shkelet Rregullorja këtu nuk është më institucion ke thënë që do ta kalojmë në qershor. Dhe unë dëgjoj kolegjial po kthehet në një institucion, i cili Kryetarin tani drejtpërdrejt në seancë, i cili thotë që funksionon në mënyrë anarkike. Hapësirën për të do ta kalojmë në qershor. Kur është në qershor, folur unë e kam të përcaktuar në Rregullore, votën e pse duhet në kalendarin e punimeve të këtij ke ti, përcaktoje me votë. Kështu funksionon dyjavëshi? Dhe këtu lindi tërë shkatërrimi i punimeve Parlamenti, kjo është demokracia. Ju, zoti Kryetar,
1119 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
duke shkelur Rregulloren, duke mos na dhënë fjalën çështje, për të cilën kemi dy javë që po flasim. Ju e bëni në mënyrë të qëllimshme, na provokoni që lutem shumë, kryetarëve të grupeve të diskutohet ne të bëjmë incidente. Në qoftë se ti ke marrë për projektligjin. përsipër të bësh rolin e rrugaçit, ne nuk e bëjmë Ta dhashë fjalën, zoti Memia. rolin e rrugaçit, por të jeni absolutisht i bindur që Fjalën e ka zoti Spahia. me principet e demokracisë nuk mund të luani më. Ekrem Spahiu - Zoti Kryetar, në mbledhjen e Zoti Kryetar, mos bëni gabim të vazhdoni ta Byrosë së Kuvendit që ju nuk keni qenë, nuk ka kaloni me këto metoda problemin themelor. Është kaluar programi dyjavor me konsensus, sepse shkelur Rregullorja në disa pika. kryetarët e grupeve parlamentare të opozitës, me Së pari, për afatin kohor për të paraqitur në të drejtë dhe, në respektim të Rregullores, kërkonin Parlament ligjin për ish të përndjekurit, të cilin jeni që të planifikohej kalimi i projektligjit për të detyruar ta paraqisni për gjashtë javë. Kështu dëmshpërblimin e ish të burgosurve e të përndjekurve nuk punohet. politikë për t’u miratuar në seancë plenare. Kjo nuk Së dyti, është shkelur një dispozitë tjetër e u pranua në Byronë e Kuvendit dhe u la që të kalonte Rregullores, që brenda një muaji Qeveria është e në seancë plenare. Në seancë plenare nuk u votua, detyruar të paraqesë faturën financiare. por vetëm u shpall votimi pa kaluar në votim dhe kjo Së treti, mos luani me dispozitat. Ka rend dite, është një shkelje e hapur e Rregullores së Kuvendit. ka kalendar, ka programe. Nga kalendari, ju e dini Zoti Kryetar, ju flisni shumë në emër të fare mirë që ligjet miratohen me 71 vota, me shumicë Rregullores dhe neni 128 e ka të shprehur qartë, në absolute. Për aq kohë sa janë shkelur këto dispozita mënyrë taksative dhe nuk ka asnjë ekuivok për të procedurës parlamentare ky nuk është më interpretim. Projektligjet e paraqitura me iniciativë Parlament, zoti Kryetar. Ju i pari duhet të insistoni të deputetëve duhet të vihen në rendin e ditës për të respektohen. shqyrtim në seancë plenare, jo më vonë se gjashtë Servet Pëllumbi - Do ta ndërpres fjalën, se ta javë nga dita e paraqitjes së projektligjit. Projektligji, dhashë për projektligjin. për të cilin bëhet fjalë, ka penguar zhvillimin normal Shaban Memia – Projektligji diskutohet të seancave të Kuvendit. Kanë kaluar gjashtë-shtatë nëpërmjet procedurave, se kështu funksionon. Nuk javë, ju e keni shumicën e kartonëve dhe nuk e keni mund të diskutohet ndryshe. Zoti Ylli, ju i përkisni kurajën që ta rrëzoni këtë ligj me shumicën e tyre, kategorisë që nuk i pëlqen që të funksionojë me por shumicën e kartonëve e përdorni për të kaluar procedura, por demokracia është procedurë. Unë dhe për të thyer Rregulloren. Prandaj zoti Kryetar, insistoj që të diskutohet vetëm nëpërmjet përderisa programi dyjavor nuk është miratuar me procedurave. Ju nuk i njihni ndaj nuk i pranoni ato. konsensus në Byro, përderisa në seancë plenare Zoti Kryetar, mos luani më me këtë institucion, nuk është votuar ky kalendar, ju duhet t’i riktheheni sepse pasojat do të jenë shumë të mëdha. Nuk kalendarit të punimeve dyjavore dhe atyre fatkeqëve, është kërcënim, por, po qe se ky institucion futet që protestojnë çdo ditë kur ka seancë plenare, ju në kolaps, e gjithë jeta e vendit, ekuilibrat e brishtë, duhet t’u jepni një përgjigje; Ose duhet të kalojë si dhe ekuilibrat e tjerë politikë, ekonomikë e socialë projektligji, ose nuk duhet të kalojë. Zoti Kryetar, ju prishen e shkatërrohen, Shqipëria futet në situatë o do të deklaroni se nuk ka pasur në Shqipëri viktima anarkike. Prandaj, ruajeni këtë institucion se është dhe nuk ka pasur diktaturë, ose do të kaloni tempulli i demokracisë. projektligjin. Me mashtrime nuk mund të ecet më. Servet Pëllumbi – Zoti Memia, më vjen mirë Ju keni të drejtë, që herë pas here, të vini në lëvizje që e nënvizove se demokracia është procedurë, por me kartonët, por edhe sot s’e keni arritur, prandaj nga ana tjetër më duhet të them, që ju pikërisht në emër të grupit kërkoj gjysmë ore pushim. këtë shkelni. Shkelni procedurat, bëni rrëmujë në Servet Pëllumbi – Për të njëjtën çështje nuk Kuvend për të bllokuar punën e Kuvendit. Rregullorja jepet dy herë pushim, aq më tepër që ti fole edhe është Rregullore dhe është njëlloj për të gjithë; mos në kundërshtim me Rregulloren. na tregoni Rregulloren duke e shkelur atë. Zoti Xhuveli, për projektligjin, ju lutem! Rregullorja tregohet duke e zbatuar atë. Ju lutem Zoti Karamelo, për projektligjin që shqyrtuam shumë, unë nuk e jap më fjalën për probleme të “Për ratifikimin e protokollit ndryshues të Konventës tjera, përveç rendit të ditës. E provova, ua dhashë Evropiane”. fjalën, ju nuk flisni për projektligjin, por për të njëjtën Lëri moralizimet, do të flasësh për projektligjin?
1120 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zoti Topi, do të flasësh për projektligjin? Nuk tuaj, jo më para të tjerëve. Po jua them qartë, taktika merret dy herë pushim për të njëjtën çështje. juaj e bllokimit të Kuvendit është një taktikë Zonja Topalli, nuk jua kam dhënë fjalën. Nuk jua penguese, për të cilën ka tërhequr vëmendjen edhe jap fjalën, jua dhashë një herë. Zonja Topalli, ju Bashkimi Evropian. Ju nuk e pranoni, por ju ka lutem! tërhequr vëmendjen. Bashkimin Evropian kur doni e Në emër të grupit fjalën e ka zonja Topalli. dëgjoni dhe, kur doni, nuk e dëgjoni? Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, kur zoti Bode Uluni, zotërinj deputetë, të vazhdojë procedura! tha se ju jeni shkaktari, në fakt tha vetëm të vërtetën. Unë nuk e di se ku e futni veten ju në raport me Kush jeni ju që shkelni Rregulloren? Kush jeni ju Rregulloren. Është në raport me Rregulloren kjo që që nuk e njihni atë? po bëni? Nuk e caktoj unë datën, e cakton seanca, Servet Pëllumbi – Pse nuk e keni marrë vesh nuk jam monokrat që të caktoj data ose projektdata, kush jam? ato i cakton seanca. Unë ju bëj thirrje, në emër të Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, neni 82 i Rregullores, të uleni nëpër vende dhe të vazhdojë Kushtetutës thotë: seanca. Fjalën jua kam dhënë 2 orë rresht jashtë “Asnjë projektligj joqeveritar, që bën të nevojshëm rendit të ditës. Ka rregulla dhe nuk mund të zbatojmë rritjen e shpenzimeve të Buxhetit të Shtetit, ose që ato që doni ju, që janë jashtë Rregullores. pakëson të ardhurat, nuk mund të miratohet pa Zotërinj deputetë, edhe një herë ju bëj thirrje, të marrë mendimin e Këshillit të Ministrave, i cili duhet uleni nëpër vende. Taktika juaj e dështimit të Kuvendit të shprehet brenda 30 ditëve nga data e marrjes së është e dështuar po jua them që në fillim. Nga çdo projektligjit. Në qoftë se Këshilli i Ministrave nuk pikëpamje është e dështuar, ju nuk e futni dot në shprehet brenda afatit të mësipërm, projektligji kalon krizë Kuvendin. Shikoheni si e ka Kuvendi për shqyrtim sipas procedurës së zakonshme”. maxhorancën, të gatshme për të miratuar projektligjet Çfarë të drejte keni, ju zoti Kryetar, që të mos e që kanë të bëjnë me luftën kundër terrorizmit dhe respektoni këtë nen të Kushtetutës dhe me probleme të reformave. Kushtetutën, që projektligji të kalojë në seancë Zotërinj deputetë, për të njëjtën çështje nuk jepet plenare, përderisa Këshilli i Ministrave nuk shprehet? 2 herë pushim. Jepini përgjigje këtij neni, kësaj Kushtetute dhe ne Pushimin e kërkoj në emër të grupit dhe jam vazhdojmë normalisht seancën plenare. Jemi më konsultuar edhe me ju për këtë. E ndërpres seancën të interesuar se çdokush që kjo seancë dhe të gjitha për 10 minuta, për mungesën e rregullit në sallë. seancat të zhvillohen normalisht. Në qoftë se ju nuk (Pas 10 minutash.) i njihni nenet e Rregullores, të cilat nuk lejojnë që Servet Pëllumbi - Zotërinj deputetë, ju lutem të nxirret jashtë me 56 vota, por me shumicë uluni nëpër vende. absolute dhe në qoftë se ju nuk e njihni fare këtë Rifillojmë seancën. Kushtetutë, as projektligjin e të persekutuarve, as Zoti Ruçi, për projektligjin e parë në emër të komisionet hetimore kjo ndodh, sepse Kryeministri grupit. ynë urdhëron dhe thotë se ne jemi kot. Në fakt, nuk Gramoz Ruçi – Dakord! jemi kot, zoti Kryetar, dhe nuk lejojmë që të shkelet Servet Pëllumbi - Atëherë e mbyllim kjo Kushtetutë. Merreni, lexojeni, në qoftë se nuk e shqyrtimin për projektligjin e parë. keni lexuar ende, dhe na jepni përgjigje. Ne këtu Për procedurë, zoti Berisha, 2 minuta. jemi. Sali Berisha – Zoti Kryetar, ju lëshuat akuza Servet Pëllumbi – Ju e dini mirë, se keni vite shumë të rënda dhe të pabazuara në drejtim të që jeni nënkryetare, që projektligjet zhvillohen opozitës, por unë shfrytëzoj rastin para kamerave brenda 6 javëve, por nuk përcaktohen se kur të sqaroj edhe një herë dhe ju drejtohem ju. A është përfundojnë. kjo Rregullore kushtetuta e këtij Parlamenti? A është Jozefina Topalli – Sapo e lexova Kushtetutën kjo Rregullore ligji themelor mbi të cilin ne punojmë? dhe kanë kaluar 30 ditë. Unë besoj se për këtë nuk mund të ketë asnjë Servet Pëllumbi – Uluni, zonja Topalli, ta kam kundërshtim. Tani më lejoni t’ju lexoj nenin 128 të prerë fjalën! Uluni, zotërinj deputetë! Në emër të kësaj Rregulloreje: grupit foli zonja Topalli. Zotërinj deputetë, uluni nëpër “Në qoftë se Këshilli i Ministrave nuk shprehet vende! Habitem si nuk e kuptoni qëndrimin bllokues. brenda afatit të mësipërm, pra afatit 30 ditor, Mos mendoni se fitoni pikë edhe para elektoratit projektligji kalon për shqyrtim sipas procedurës së
1121 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
zakonshme”. Pra, nuk e përcakton Kushtetuta, por Ky njeri, i cili ka bërë pluhur integrimin e Shqipërisë, thotë kalon për procedurë. Tani në zbatim të interesat shoqërore, interesat kombëtare përpara Kushtetutës dhe në përputhje me Kushtetutën, çfarë interesave të kompanive të tij kriminale të ngritura thotë Rregullorja që kemi miratuar bashkërisht: mbi gjobat milionëshe, mbi vrasjet monstruoze me “Projektligjet e paraqitura me iniciativë të pambuk në fyt, të cilat historia do t’i nxjerrë të gjitha. deputetëve, me kërkesën e këtyre të fundit duhet të Ju, zotërinj, që këndoni këngët e protokolleve të reja, vihen në rendin e ditës për shqyrtim në seancë të jeni të bindur se një ditë, në qoftë se nuk jeni të plenare, jo më vonë se 6 javë nga dita e paraqitjes implikuar direkt, do të turpëroheni me veten tuaj, jo së projektligjit”. vetëm para vetes, por edhe para fëmijëve tuaj, para Zoti Kryetar, kush i bllokon punimet e Kuvendit, familjarëve tuaj me qëndrimet që keni mbajtur, koha ata që nuk respektojnë Kushtetutën dhe Rregulloren, do t’i provojë të gjitha këto që unë po i them këtu. apo ne që kërkojmë vetëm respektimin e Kushtetutës Ky tani do t’u tregojë shqiptarëve se nuk jam unë, dhe Rregullores? Zoti Kryetar, ju jeni në dijeni se po është Parlamenti e zeza e vendit. Shikoni, mos keni qenë këtu, por përveç kësaj është dhunuar në pranoni një gjë të tillë, mos identifikoni veten me mënyrë flagrante neni 44 i kësaj Rregulloreje, i cili njeriun, që është shndërruar në një dënim për vendin. thotë: “Për shqyrtimin dhe miratimin e propozimeve Ai në mënyrë absolute është bllokuesi i të mundshme për ndryshime në kalendar, vendimet komisioneve parlamentare, ai ka urdhëruar kushëririn merren me shumicë absolute votash”, por ju keni e tij nga krushqia, të mos japë tatimet e Hermesit. arritur këtu në këtë sallë deri në absurditetin primitiv Ai ka urdhëruar Andi Nanollarin të bllokojë komisionin të vlerësoni si shumicë absolute çdo lloj shumice, dhe ju të mos njihni vendimin e Gjykatës së Apelit. të konsideroni absolute shumicën relative, por në Kjo është e paprecedent, dhe pastaj flisni për respekt qoftë se gjërat janë kështu, zoti Kryetar, ky Parlament të vendimeve të drejtësisë, flisni për drejtësi të është në krizën më të thellë të ekzistencës së tij. organizuar, të cilën e keni mposhtur tërësisht me Prandaj, edhe një herë ju kërkoj të mos krimin e organizuar të klubit të drogës në Qeveri viktimizoni Parlamentin për njeriun që po cenon në dhe të monopoleve private. mënyrë të vijueshme këtë vend, mos dënoni Zoti Kryetar, edhe një herë ju bëj thirrje me Parlamentin për shkak të atij personi, për të cilin sinqeritet: Ushtroni të gjithë autoritetin për zbatimin Shqipëria u kërcënua direkt me përjashtim nga e Rregullores së Parlamentit. Nuk është normale Këshilli i Evropës. Mos dënoni Parlamentin për që neni 128, më falni, neni 128 bën fjalë për një shkak të atij njeriu, i cili për të mbrojtur aferat e tij grup deputetësh, njëlloj si neni 82 i Kushtetutës. të ekonomisë kriminale, për të mbrojtur Traget Travel Pra, ju vërtet e thatë që nuk është Kushtetuta që ka Xhoi, Nano Travel, Nano Copter, Nano Grup e të përcaktuar afatin, por Kushtetuta, ligjvënësi te neni tjerë me radhë, për të mbrojtur aferat e tij të pista 128, në zbatim të Kushtetutës ka zbatuar afatin. në Albtelekom, për të mbrojtur gjëmat që zhvat në Unë edhe një herë ju bëj thirrje të mos ekstrapoloni, KESH, ju urdhëron të fusni Parlamentin në një krizë mos pasqyroni ligësinë e pafundme, lidhjet e të tillë. tmerrshme me krimin, korrupsionin e Zoti Kryetar, në qoftë se ju jeni i interesuar që pakonceptueshëm të një personi në këtë Parlament Parlamenti të funksionojë brenda kësaj Rregulloreje, se do të ishte shumë - shumë e rëndë për vetë unë ju kërkoj të zbatoni Rregulloren dhe ju siguroj Parlamentin. se, pavarësisht nga kundërshtitë që keni, ne do t’i Zotëri, vendi ka nevojë për reforma, vendi ka përmbahemi Rregullores me rigorozitet të plotë. nevojë për ligje, vendi ka nevojë për marrëveshje. Zoti Kryetar, politika e bllokimit të Parlamentit Ne duam t’i kryejmë ato. Pse nuk do Fatos Nano? është politika më absurde, por njëkohësisht edhe Sepse Fatos Nano dhe klanet e ekonomisë më e zezë e Fatos Nanos. Më falni, nuk është e kriminale janë antiintegrim, sepse ata e dinë se fati rastit që ky njeri i damkosur në arenën i tyre në proces të integrimit është si fati i brymës ndërkombëtare, ky njeri për të cilin tani faktorë të para diellit. Ata e dinë që do të preken, ata e dinë ndryshëm ndërkombëtarë shprehen haptas se nuk që dosjet e tyre ndërkombëtare nuk e kalojnë ka asgjë pozitive, përveçse negative, ky njeri për të Brukselin, nuk kalojnë agjencitë e ndryshme të cilin miq të Shqipërisë shprehen haptas se kemi shërbimeve që ua dinë të gjitha. Prandaj, më mirë keqardhje të madhe që dënojmë Shqipërinë për mos ta bëjnë Parlamentin kështu. Unë ju bëj thirrje shkak të tij. Këtë jua them me përgjegjësi të plotë. dhe ju garantoj edhe një herë, se pavarësisht se
1122 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
çfarë kemi ne me kryetarin tuaj, ai është armik i Berisha ka të drejtë. egër i integrimit, i qenies shqiptare, i të gjithave. Ne Së dyti, zoti Berisha ka shumë të drejtë, sepse nuk konfondojmë funksionimin e Parlamentit me ju nuk keni zbatuar kërkesat e nenit 109, i cili thotë: armiqësinë tonë të papajtueshme, që kemi me “Kur deputeti e përsërit shkeljen dhe, pasi i është kryetarin tuaj, prandaj, zbatoni Rregulloren, të bërë vërejtje, sipas nenit 108, dhe kur ka fyer zbatojmë Rregulloren, të vazhdojmë punën. deputetët e tjerë, përjashtohet nga seanca”. Pra, Zoti Kryetar, dua t’ju tregoj se çfarë thuhet për përsëri jam plotësisht dakord me zotin Berisha. Zoti regjimin në Shqipëri nga ata që vlerësojnë “Millenium Berisha përsëri ka të drejtë, se nuk keni ushtruar Cellën”. Lexojeni pak: “As demokraci, as autoritetin tuaj për të zbatuar nenin 110 që thotë: demokraci e brishtë”. “Në rast se deputeti përdor fjalë fyese, apo cenon Servet Pëllumbi – Uluni, zoti Berisha. personalitetin e drejtuesit të seancës, me urdhër Sali Berisha – Më fal, u ngatërrova! Hibrid, të këtij të fundit ai përjashtohet nga seanca hibrid! Ne mbrojmë pasuritë e Fatos Nanos, por përkatëse”, prandaj unë jam plotësisht dakord me shpalleni hibrid ama. zotin Berisha. Servet Pëllumbi - Uluni, zoti Berisha! Së katërti, jam plotësisht dakord, se ju nuk keni Sali Berisha – Vazhdoni, për Nano Travel… zbatuar kërkesat e nenit 111, i cili thotë: “Kur Servet Pëllumbi – Uluni, zoti Berisha i thatë deputeti bën thirrje për përdorim dhune, kur ai një herë ato. Uluni se u bëtë për syze. Me sa duket, provokon rrëmujë ose kalon në fyerje dhe kërcënime duhet të marrim gjyzlykë. Prandaj nuk duhet të të drejtpërdrejta ndaj deputetëve të tjerë apo gëzohemi për atë që është thënë. anëtarëve të kabinetit qeveritar, ai përjashtohet nga Zoti Berisha, ju lutem, uluni! seanca”. Meqë na bëtë apel për Rregulloren dhe cituat Së pesti, nuk keni zbatuar kërkesat e nenit 113, Kushtetutën dhe Rregulloren, unë do të vazhdoj fjalën prandaj, zotërinj opozitarë, ju që jepni konferenca e mëposhtme. Çdo gjë që është bërë deri tani është shtypi me këtë Kushtetutën e Parlamentit dhe që e në përputhje me Rregulloren. Vërtet përcaktohet tundni fort, keni katër javë që po e përdhunoni këtë fillimi i procedurave për gjashtë javë, por nuk ka Parlament me dirigjent ju, zoti Berisha, ku deputeti ndonjë afat për përfundimin e një projektligji. Olldashi është caktuar të fikë qendrën e zërit, kurse Ju lutem, zoti Berisha, ju më bëtë apel dhe unë të tjerë në rolin e badigardit i drejtohen me grushte po ju sqaroj. Kaloi në shtator në seancë, kaloi disa Kryetarit të seancës, deputetëve të maxhorancës herë në seancë dhe unë nuk mund të fus në seancë ose anëtarëve të kabinetit qeveritar. Ja pra, ju jeni një projektligj që nuk kalon nëpërmjet komisioneve. ata që doni që Parlamentin Shqiptar dhe situatën Çdo gjë që kalon këtu kalon nëpërmjet komisioneve, politike të brishtë në Shqipëri ta bëni akoma më të prandaj ju lutem, zotërinj deputetë, kur të jetë gati shthurur si e keni zakon, ju zoti Berisha. Prandaj, i ai projektligj do të futet në seancë plenare për të nderuari kryetar i opozitës, më vjen keq, kam katër shqyrtuar. Nuk kam ndër mend të bëj replikë dhe seanca që po të dëgjoj dhe nuk kam replikuar. Unë as do t’jua jap kënaqësinë të bëni replikë. ju respektoj, se dikur keni qenë kryetar i Atëherë zoti Ruçi. maxhorancës, jeni goxha personalitet, keni qenë Gramoz Ruçi – Zoti Berisha! President i vendit. Është turp për këtë vend që një Të nderuar deputetë! ish-president dhe një kryetar partie të qëndrojë në U ngrita këtu për procedurë dhe për të këmbë, të shkulë mikrofona, të ofendojë dhe të shajë mbështetur diskutimin e zotit Berisha. “Ushtro deputetët dhe të nxisë deputetët e tjerë për të autoritetin për veprimtarinë e Parlamentit”, iu drejtua shkatërruar foninë, për të ulur dinjitetin e drejtuesit ai Kryetarit të Kuvendit. Jam plotësisht dakord, zoti të seancës dhe, nga ana tjetër, të bëjë thirrje për Berisha. Në respekt të Rregullores, ju lutem zonjë integrim e të tjera e të tjera muhabete. e nderuar, kini durimin të më dëgjoni deri në fund. Prandaj, të gjitha këto janë tuajat, zoti kryetar, Zoti Kryetar, zoti Berisha ka plotësisht të drejtë, dhe skenari duket qartë. Ne me sa duket duhet të sepse ju dhe drejtuesit e kaluar dhe Parlamenti nuk punojmë në situata të tilla. Ju lutem, edhe me gjithë keni zbatuar kërkesën e nenit 108, i cili thotë: “Kur këto që bëni, ju keni bërë shumë mirë që keni deputeti thotë fjalë të pahijshme, kur ai pengon me mbajtur atë qëndrim. Më falni që iu drejtova, jeni sjelljen e tij zhvillimin e diskutimeve, ose cenon brenda Rregullores dhe zbatoni procedurat për të rregullin e mbledhjes i tërhiqet vërejtje”. Pra zoti diskutuar ligjet me ata në këmbë, me këto akte
1123 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
rrugaçërie e të tjera e të tjera. Ne jemi deputetë dhe thuhet helikopter dhe nuk thuhet tortuar, por thuhet kemi ardhur këtu të përmbushim misionin tonë. trotuar. Për më tepër, i kujtoj zotit Ruçi se unë vërtet Falemnderit! në të rrallë e ul zërin e fonisë, por lojë luftash nëpër Servet Pëllumbi – Falemnderit! pabe dhe rrugëve të Tiranës nuk bëj. Zotërinj deputetë, dy minuta replikë, zoti Berisha, Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Olldashi! dhe nuk lejoj asnjë lloj diskutimi tjetër. Nuk e dija që kisha një mbrojtës vullnetar në Sali Berisha – Zoti Kryetar, edhe një herë do radhët e opozitës, veçse po të them edhe një herë; të lexoj nenin 128, i cili thekson se: “Projektligjet e mos e prek teknikën me dorë, se do ta paguash. paraqitura me iniciativën e deputetëve, duhet me Teknika nuk është e imja dhe ti nuk ke pse më kërkesën e këtyre të fundit, të vihen në rendin e mbron mua, në qoftë se unë flas gjëra që nuk duhen. ditës për shqyrtim në seancë plenare brenda gjashtë Nuk të ka ngarkuar njeri, aq më tepër unë nuk të javëve”. kam bërë avokat që të më mbrosh. Servet Pëllumbi – Janë futur në seancë plenare Zoti Lesi, për procedurë. dhe nuk janë komentuar, janë shtyrë. Nikollë Lesi – Të nderuar kolegë deputetë, më Sali Berisha - Së dyti, lidhur me deklaratat që vjen shumë keq për pozicionin e mikut tim Gramoz bëri këtu parafolësi, ai është edhe i trashë, të më Ruçi, i cili është kthyer në një mburojë e krimit të fali, kërcënimin që të ka bërë Fatos Nano nuk ta ka Fatos Nanos, është kthyer në një njeri, i cili kur bërë për qëndrim ndaj opozitës, ndaj mësoje mirë, ishte në opozitë dhe unë isha në oponencë, me ta ka bërë për qëndrim ndaj kamikazëve të grupit këta këtu në sallë, kemi kritikuar me të drejtë çdo veprim tënd, dhe lëri ato ti, se si dëshmon asgjë atij me dhunues ndaj medias, ndaj biznesit, ndaj demokracisë deklarata histerike të tipit të mirëfilltë histerik në dhe nuk heq as edhe një presje, zoti Ruçi. këtë platformë. Nuk kompenson dot ti atë dajakun Servet Pëllumbi – Zoti Lesi, e kërkove fjalën e KPD-së me deklarata, histerizma të tilla këtu, se për procedurë. nuk fyejmë njeri, nuk ofendojmë njeri. Në qoftë se Nikollë Lesi – Të lutem, nuk kam mbaruar. Zoti denoncojmë afera korruptive të tilla, të cilët marrin Ruçi, më vjen shumë keq që je kthyer në mburojë e jetë shqiptarësh, në qoftë se denoncojmë kompanitë kësaj familjeje kriminale, mafioze e tipit sicilian, siç që nuk paguajnë taksat, të cilat penalizojnë është familja Nano, je kthyer në një mburojë e Shqipërinë, në qoftë se denoncojmë kryetarin tënd, njerëzve që po shfrytëzojnë pushtetin e i cili është ndëshkimi i këtij vendi. Nuk është e maxhorancës socialiste. vërtetë se fyejmë njeri, përkundrazi, duhet ta dini, i Çfarë prisni, ju të nderuar, kur Kryeministri edhe nderuar zotëri, se përdorim një fjalor absolutisht të mbrëmë sipas medias kishte nxjerrë vendim për përmbajtur, po të krahasohet me fjalorin që përdorni gruan e tij, që të jetë gruaja e parë e këtij vendi? Ku ju në kafene kundër Fatos Nanos. Fjalori ynë është ka një vend tjetër demokratik që ndodh kjo. Atëherë dhjetë herë më i përmbajtur. të presim që të nxjerrë edhe një vendim që të Servet Pëllumbi – Zoti Olldashi, dy minuta shpallet mashkulli i parë i këtij vendi. replikë. Çfarë është ky njeri? A keni turp apo nuk keni Sokol Olldashi – Falemnderit, zoti Kryetar! turp? Zoti Ruçi, po të flas si mik, si ish-mik, si ta Domethënë, ju keni vendosur të ndërtoni duash ti, po ta them miqësisht: po shkatërroni demokraci kineze, kjo është më se e qartë prej demokracinë në këtë vend me këtë familje mafioze, javësh dhe keni shkelur të gjitha rregullat e po për mua as që dua t’ia di, as ia kam ditur në procedurat dhe kjo është më se e qartë prej javësh. kohën e tyre, as në kohën tuaj. Tani po përqendrohem pak tek ato që tha zoti Ruçi. Servet Pëllumbi - Ju lutem, zotërinj deputetë! Ndodh vërtet që në disa raste kam ulur volumin Zoti Ruçi, replikë. e fonisë, por këtë e kam bërë për t’ju mbrojtur Zoti Lesi, ju lutem qëndroni në rregull në sallën kryesisht juve, zoti Kryetar, sepse ka raste që i kap e Kuvendit. media ato që ju thoni dhe që janë turp të thuhen Zoti Lesi, edhe një herë të bëj thirrje për qëndrim nga një Kryetar Kuvendi dhe, për këtë, duhet të më korrekt në sallë. falënderoni. Për sa i përket pjesës tjetër, që thotë Urdhëro, zoti Ruçi. zoti Ruçi, miqësisht do t’i bëja vetëm një vërejtje, Gramoz Ruçi – Nuk kam asnjë dëshirë të nuk thuhet tusni, por thuhet tundni, nuk thuhet replikoj me kolegun tim, zotin Lesi, se nuk kam prekuror, por thuhet prokuror, nuk thuhet alikopter, replikuar asnjëherë, por meqë m’u drejtua po i
1124 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
përgjigjem. Ju zoti Lesi, nuk keni qenë deri tani në Kush ka pyetje për projektligjin? seancën e Parlamentit. Qenia ime në podiumin e Urdhëro, zonja Topalli. Parlamentit ishte për një problem tjetër, për të Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, Rregullorja mbrojtur funksionimin normal të Parlamentit Shqiptar, përsëri po shkelet. Në Komisionin e Ekonomisë, për të denoncuar aktet joetike të opozitës, veprimet kur është diskutuar për këtë projektligj janë kërkuar e saj politike të gabuara për funksionim normal të ndryshimet e fundit dhe nuk janë paraqitur. Në bazë Parlamentit dhe për të futur Parlamentin në shtratin të Rregullores, duhen tri ditë nga përfundimi i e veprimtarisë së tij, për të analizuar probleme që ju ndryshimeve në projektligj, për të kaluar në seancë mund të keni me këdo, qoftë edhe me Kryeministrin. plenare, kështu që nuk mund të diskutohet sot ky Pra, unë dhe çdo deputet i Partisë Socialiste është projektligj. i gatshëm të mbështesë çdo nismë politike, ligjore, Servet Pëllumbi – Zonja Topalli, materialet janë kushtetuese dhe të mbështesë çdo deputet të paraqitur, madje edhe marrëveshja më e fundit është pozitës dhe të opozitës, për këdo përfaqësues të paraqitur. saj. Nëse ju keni probleme personale me deputetin Fjalën e ka zoti Bode. apo Kryeministrin Nano, ose qytetarin Nano, e keni Ridvan Bode – Unë nuk dua të diskutoj në të lirë jo nga unë, po nga demokracia në Kushtetutë, parim për ligjin, dua të diskutoj për procedurën e ta denonconi atë në organet kompetente, ta thërrisni diskutimit të këtij projektligji këtu në Kuvend. atë në interpelancë këtu, të ballafaqoheni me të dhe Komisioni i Ekonomisë ka diskutuar për këtë s’keni pse i drejtoheni me gisht as maxhorancës ligj në disa mbledhje. Në mbledhjen e parë, ka dhe as mua si kryetar i saj. vendosur në mënyrë unanime që ligji të kthehet Pra, ne jemi këtu që të ushtrojmë veprimtarinë mbrapsht dhe marrëveshja të mos miratohet si e tonë institucionale, politike, me qëllim që papranueshme. Ditën e parë me urdhër unanim, ditën interpelanca në qoftë se ju e kërkoni të zhvillohet, e dytë me urdhër në prezencë të zëvendësministrit edhe mocion mosbesimi në qoftë se ju bëni të të Ekonomisë është kërkuar ridiskutim i sigurohet, edhe kallëzim në prokurori po të bëni për marrëveshjes dhe i projektligjit. Në Komisionin e të, të jetë normale që të veprojë, edhe komision Ekonomisë, përveçse pati debate, shumica pranoi hetimor po të doni të ngrini, jemi dakord t’ju kalimin e tij për në seancë, por me kushte dhe mbështesim, po ta keni brenda ligjit, por në asnjë kushtet kishin të bënin me përmirësime, ndryshime mënyrë të dëgjojmë konferenca të radhës, ose të marrëveshjes bazë të nënshkruar mes Qeverisë tymnaja të radhës për këdo qoftë nga krahu i majtë, Shqiptare dhe një firme private. Sipas Rregullores apo nga krahu i djathtë. dhe procedurës që ka Kuvendi, marrëveshjet ose Prandaj, ju lutem, zoti Kryetar, edhe një herë kthehen mbrapsht për t’u rinegociuar dhe për të në emër të grupit parlamentar të maxhorancës, të plotësuar parametrat që kërkohen, ose hidhen ushtrojmë veprimtarinë tonë parlamentare. poshtë në Kuvend. U gjet një rrugë e ndërmjetme Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë për të bërë ndryshime në marrëveshje nga ana e do të kalojmë në shqyrtimin e projektligjit të dytë: Qeverisë dhe e firmës private. E kemi pritur dy javë Projektligji “”Për ratifikim e marrëveshjes së që të vinte ndryshimi në Komision të Ekonomisë koncesionit të formës B, për ndërtimin dhe dhe nuk ka ardhur. Dje e kam kërkuar dhe, po ashtu, shfrytëzimin e terminalit bregdetar”. nuk ka ardhur. Kemi katër orë që po flasim për procedurë. Sot në mëngjes kryetari i komisionit solli një Urdhëro, zoti Selimaj. shkresë të firmosur nga Kryeministri se pranon të Nezir Salimaj – Zoti Kryetar, jemi dakord për bëjë ndryshime. Asnjë prej deputetëve në Kuvend kalimin e saj në seancë. dhe asnjë komision nuk ka parë çfarë ndryshimesh Servet Pëllumbi – Falemnderit! ka propozuar Komisioni i Ekonomisë, çfarë Fjalën e ka zoti Bufi. ndryshimesh ka bërë marrëveshja bazë për të Ylli Bufi – Edhe Komisioni i Ekonomisë është diskutuar ndryshimet në çdo komision, sepse dakord të kalojë në seancë plenare. marrëveshja siç thashë nuk amendohet, por kalohet Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Zela. si e tërë dhe ende nuk ka ardhur për t’u diskutuar Ilir Zela – Komisioni është shprehur dakord për nëpër komisione. Në këtë kuptim unë them që shqyrtimin dhe miratimin në seancë plenare. standardet e diskutimit të kësaj marrëveshje në Servet Pëllumbi – Falemnderit! Kuvend, janë jo konform rregullave të Parlamentit
1125 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe ligjeve. Prandaj, ky ligj nuk duhet të diskutohet qenë këmbëngulja për të mos e miratuar në këtë seancë, për t’ia rikthyer komisioneve që të marrëveshjen, për shkak të monopoleve që krijon rishikojnë ndryshimet që pati marrëveshja, midis duke kërkuar që të pasqyrojnë ndryshime në Qeverisë dhe kompanisë private, sepse siç thashë marrëveshjen bazë dhe e vërteta është absolute, marrëveshja diskutohet dhe miratohet ose hidhet që ende sot e kësaj dite nuk ekziston marrëveshja poshtë si e tërë. e ndryshuar. Këtu janë të gjitha komisionet Servet Pëllumbi – Falemnderit! Komisioni i Ligjeve, Komisioni i Industrisë, që kanë Fjalën e ka zoti Bufi. diskutuar ligjin dhe le të flasë njëri prej kryetarëve Ylli Bufi – Zoti Kryetar, të komisioneve që ka në dispozicion marrëveshjen Shqyrtimi i projektligjit për koncesionet që kanë e ndryshuar. Le të ngrihet një deputet i vetëm, me të bëjnë me infrastrukturën e Portit të Vlorës për përjashtim të zotit Bufi, që të thotë se këto i kanë një marrëveshje koncesionare janë diskutuar në dy të shkruara ndryshimet, reflektimet e marrëveshjes seanca të Komisionit të Ekonomisë dhe të midis Qeverisë dhe firmës private. Nuk ka ardhur në Financave. Në seancën e parë që ka qenë para tri Komision asnjë marrëveshje e ndryshuar. Sot në javësh Komisioni i Ekonomisë ka bërë vërejtjen, që mëngjes më ka treguar të firmosur nga zoti Nano disa terma të marrëveshjes duhet të saktësohen. se binte dakord për të bërë ndryshimet që ne i kemi E para, të saktësohet fakti që kjo kompani kërkuar në Komisionin e Ekonomisë. Kjo është e koncesionare nuk duhet të ketë të drejtën të hyjë vërtetë. Duhet të shkojnë në Komision ndryshimet në marrëveshje tregtare në fushën e hidrokarbureve, e marrëveshjes, nuk mund të vijnë drejt në seancë për faktin sepse zotëron me këtë koncesion të plenare dhe në kafe. drejtën e infrastrukturës së depozitimit dhe të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bufi. transportimit, të manipulimit brenda Portit të Vlorës, Ylli Bufi – Zoti Kryetar, gjirit të Vlorës për hidrokarbure. Prandaj duhet të Për të mos vazhduar me replika të kësaj natyre, caktohet që t’i hiqet e drejta në fushën e tregtimit. unë ju propozoj që ju të caktoni deputetë, ose stafi, Së dyti, për shkak të termave që përdoreshin të verifikojnë procesverbalet e komisionit që janë në aty, në vend të fjalës “ngarkim-shkarkim”, përdorej kompjuter, të verifikojnë datat kur janë shqyrtuar rasti fjala “transport”. Të hiqet, të saktësohet, të krijohet i parë, rasti i dytë dhe kur ka ardhur rasti i çdo mundësi, që do të krijonte monopol në fushën marrëveshjes. Kur ka ardhur marrëveshja ju nuk keni e transportit. Në mbledhjen e dytë të Komisionit, qenë, zoti Bode. Marrëveshjen e ka Kryetari e kam pasi pala e Qeverisë dhe e koncesionarit diskutuan edhe unë. midis tyre për çështjet e vërejtjeve kanë ardhur në Falemnderit! Komision mbas një jave dhe kanë rënë dakord, pra Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Beja. kanë pranuar saktësimet që kërkoi Komisioni i Fatos Beja - Falemnderit, zoti Kryetar! Ekonomisë. Unë dua t’ua bëj të ditur gjithë deputetëve që Komisioni i Ekonomisë, këtë dua ta them me kemi të bëjmë me një rast shumë flagrant, me një përgjegjësi të plotë, unanimisht pa asnjë votë kundër, rast kur Qeveria dhe Kryeministri duan t’i imponohen përfshirë edhe opozitën e ka miratuar këtë Parlamentit duke thyer ligjin. Në qoftë se e kujtoni marrëveshje dhe, më saktë, përfshirë edhe zotin të gjithë, unë e kam theksuar edhe në fjalën që kam Bode. Kushti ka qenë që ta shikojmë marrëveshjen mbajtur, kur kemi diskutuar për raportin e BE-së, të reflektuar, jo mbas një jave, por mbas dy ditësh. ka një element që e përshkon atë nga fillimi deri në Ka ardhur marrëveshja në Komision, ua kam vënë fund. Në Shqipëri nuk zbatohet ligji, në Shqipëri përpara të gjithë deputetëve dhe gjithçka është problem numër 1 është korrupsioni. kaluar dhe raporti ynë i Komisionit që e miratoi Në rastin konkret, zoti Kryetar, dhe të nderuar unanimisht përfshirë edhe opozitën, përfshirë edhe deputetë të të gjithë krahëve politikë, Qeveria po i nënkryetarin, është bërë para dy javësh. Prandaj të imponohet Parlamentit. Ky projektligj ka ardhur në mos merremi më pretekste procedurash, për të Komisionin e Ligjeve dhe është futur për t’u diskutuar bllokuar një projekt nga një tjetër. pa e ditur deputetët që do të diskutojnë për këtë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bufi! ligj. Ne si opozitë kemi protestuar dhe u shty një Fjalën e ka zoti Bode. ditë që ne të kishim mundësi t’i lexonim, u shfrytëzua Ridvan Bode – Unë edhe një herë dua të sqaroj e nesërmja, kur do të diskutohej problemi i të që diskutimet në Komision kanë qenë të ndara. Ka persekutuarve dhe në mungesë të opozitës ka kaluar,
1126 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
megjithëse diheshin rezervat tona, ka kaluar si i konkret komisioni kryesor ka qenë Komisioni i miratuar nga Komisioni i Ligjeve. Ekonomisë. Mendime racionale për këtë çështje Çfarë po ndodh, zoti Kryetar? Është një firmë e kanë ardhur edhe nga deputetë të maxhorancës huaj që kërkon një koncesion në Shqipëri dhe kjo edhe nga shumë deputetë të opozitës dhe të gjitha është normale. Ne kërkuam që të zbatohet ligji i këto mendime racionale pozitë-opozitë në komision prokurimeve publike, të hapet tender ndërkombëtar, janë reflektuar në një letër drejtuar Qeverisë nga duke pasur parasysh edhe shifrat. Shqipëria të Komisioni i Ekonomisë, letër e cila ka ardhur ose mbrojë interesin e shqiptarëve. Ta marrë koncesionin të paktën është dërguar në Qeveri në datë 4 maj ajo firmë e huaj që do dhe ka mundësi të përfitojë ose më saktë, më datë 4 maj e ka firmosur kryetari nga e drejta e ligjit në Shqipëri. Në fakt, nga Qeveria i komisionit dhe me datë 5 maj Sekretari i është mashtruar, është thënë që është e vetmja Përgjithshëm i Kuvendit ia ka përcjellë Qeverisë. firmë që kërkon koncesion në Shqipëri. Ne Unë po lexoj çfarë shkruan Komisioni i informohemi nëpërmjet mediave dhe nga burimet Ekonomisë për këtë çështje: “Në mbledhjen e diplomatike që ka firma të tjera dhe, konkretisht, Komisionit të Përhershëm Parlamentar të është firma “Veber & Co”, një firmë angleze e njohur Ekonomisë dhe Financave të Buxhetit, që u zhvillua në këtë fushë, e cila ka disa vjet që bën përpjekje me datë 28.4.2004, u mor në shqyrtim projektligji për të konkurruar. “Për ratifikimin e marrëveshjes së koncesionit të Neve si deputetë nuk na interesojnë interesat e formës BOO, për ndërtimin dhe shfrytëzimin e Kryeministrit Nano dhe ju besoj dhe ju deputetëve terminalit bregdetar, për depozitimin e naftës dhe të socialistë, në qoftë se doni që Qeveria juaj të mos nënprodukteve të saj në gjirin e Vlorës, si dhe për rrënohet ditë për ditë, siç ka ndodhur dhe siç po ratifikimin e marrëveshjes së koncesionit të formës ndodh. Praktikisht kemi një imponim për futjen e BOO, për ndërtimin dhe shfrytëzimin e një firme kundër procedurave ligjore. Të mos kalojë infrastrukturës portuale në shërbim të terminalit në diskutim sot në Parlament që t’i kthehet Qeverisë, bregdetar në gjirin e Vlorës”, nismë e Këshillit të të hapet tender ndërkombëtar, të futet edhe kjo firma Ministrave. Në mbledhjen e komisionit u ra dakord italiane. Jemi plotësisht dakord dhe të gjitha të tjerat që të dyja këto marrëveshje të ratifikohen në seancë të konkurrojnë dhe të fitojë ajo, nga e cila fiton më plenare. Në komision u propozua të bëhen dy shumë Shqipëria, por mënyra sesi ka ardhur kjo ndryshime në tekstin e marrëveshjes BOO dhe një firmë këtu me procedurat e shkelura, me ligjin e ndryshim në tekstin e marrëveshjes BOP. Këto shkelur këtu është fare e qartë që po nxitet ndryshime janë: korrupsioni, po nxitet vjedhja e shqiptarëve, po nxitet 1. Për marrëveshjen BOO, pas nenit 3 germa a, monopolizimi i karburanteve. Këto ditë shqiptarëve të shtohet një fjali me këtë përmbajtje: “Koncesionari po ju thuhet që do të ngrihen çmimet dhe nuk do të ushtrojë veprimtari tregtare për naftë, gaz mekanizma të tillë nuk bëjnë gjë tjetër veçse forcojnë dhe nënproduktet e tyre”. monopolizimin e karburanteve, forcojnë pagesën më 2.Te neni 8 paragrafi i parë dhe i dytë fjalët të lartë të shqiptarëve, forcojnë vjedhjen e “transport”, zëvendësohen me fjalët “trajtuar ngarkim- shqiptarëve nga qeveritarët. shkarkim”, pjesa tjetër mbetet siç është. Zoti Kryetar, kuptoni se çfarë po luhet dhe të 3. Për marrëveshjen BOP te neni 7 paragrafi i paktën mbroni interesat e zgjedhësve tuaj socialistë! parë dhe i dytë, fjalët “transport”, zëvendësohen me Falemnderit! fjalët “trajtuar ngarkim-shkarkim”, pjesa tjetër mbetet Servet Pëllumbi – Falemnderit! siç është. Fjalën e ka zoti Dokle. Përfaqësuesit e Qeverisë në komision, si dhe Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! përfaqësuesit e koncesionarit u shprehën dakord Kam kujtuar se libri i shokut Enver për naftën me shtesën dhe ndryshimet e mësipërme. Ju ishte harruar, por me sa dëgjoj, nuk është harruar, dërgojmë këtë shkresë për të pasqyruar këto dhe problemi është se kush pretendon se Qeveria ndryshime në marrëveshjen përkatëse dhe Qeveria, do t’i imponohet Parlamentit nuk është aspak e duke respektuar pikë e presje propozimin e vërtetë, sepse Qeveria është e interesuar për Komisionit të Ekonomisë, ka marrë vendimin zhvillimin e shpejtë të vendit dhe në këtë fushë ka pikërisht për këtë çështje. dëgjuar mendimet racionale të Komisionit të Falemnderit! Ekonomisë dhe të komisioneve të tjera, por në rastin Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Zogaj.
1127 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Preç Zogaj – Zoti Kryetar, unë nuk jam anëtar Ka deputetë të opozitës, që mendojnë se duhet parë i Komisionit të Ekonomisë dhe as i Komisionit të me vëmendje dhe unë jam i prirë pa i errësuar ato Industrisë, por jam i interesuar si deputet i këtij që përmenda në fillim, por jam i prirë ta shohim. Parlamenti edhe për një sensibilitet personal që kam Kush e ka atë tekst? Prandaj, i them Kryetarit t’i për këto tema, për të marrë një informacion më të pyesë deputetët me radhë, se kush e ka lexuar plotë rreth këtij koncesioni. Jam interesuar pranë tekstin, si mundet një Parlament të diskutojë dhe Komisionit të Ekonomisë dhe pranë komisioneve të shtrohet pastaj në fund në votim, një projekt që të tjera, së pari, sepse ne kemi një përvojë shumë nuk është lexuar. Për t’iu përgjigjur zotit Bufi, dje negative me Portin e Durrësit. në Komisionin e Ekonomisë nuk kishte një Me dhënien e depozitave të portit të Durrësit që marrëveshje të ndryshuar që të mund t’u u shndërrua në gangrenë dhe në pengesë për shpërndahej deputetëve qoftë edhe me një numër Korridorin e 8-të dhe për investime të tjera në Portin minimal kopjesh për hir të letrës. Kërkoj vëmendjen e Durrësit, të cilat u dhanë me naivitet për arsye e deputetëve. Ne jemi në limitetin e konsumimit të korrupsioni ose për denetisje politike, me të njëjtën mjeteve politike të luftës, kjo është e vërtetë. Ju retorikë që përdoret edhe për dhënien e gjirit të provokoni, por vetëm se në këtë Parlament nuk keni Vlorës në emër të zhvillimit, por fakti është që ajo për ta kaluar, sepse nuk ma dha fjalën radhën e që ka ndodhur në Durrës ngelet një gangrenë e kaluar Kryetari i Kuvendit. U la ajo puna e ligjit të të pashërueshme, që ka dëmtuar rëndë jo vetëm përndjekurve. Si mendoni ju, ku ka opozitë në botë, Durrësin, por edhe projektin e Korridorit të 8-të dhe që lejon të shkelet rëndë procedura, për një ligj që prandaj duhet të jemi shumë të vëmendshëm që të përbën identitetin e asaj opozite, por një maxhorancë njëjtët njerëz të mos të na sjellin sërish në të njëjtën që nuk kupton këtë nuk meriton kurrë të jetë situatë. maxhorancë. Si mund t’i kthejë krahët opozita një Së dyti, është edhe historia e monopoleve në ligji që është shumë afër identitetit të vet, që e ka Shqipëri, që kanë bllokuar tashmë zhvillimin e vendit toleruar nja dy vjet duke shkelur Rregulloren? dhe është një nga shkaqet themelore që Shqipëria Megjithatë ky është problem tjetër. Në qoftë se nuk është në vend numëro. Unë jam interesuar në sillet marrëveshja, teksti, përpara deputetëve, ju Komisionin e Ekonomisë dhe më rezultojnë dy akuzoj për tradhti kombëtare. Sillni tekstin këtu dhe momente, të cilat e bëjnë të pamundur shqyrtimin të bisedojmë mbi bazën e tekstit e projektit, sepse për shqyrtimin e tij ne mund të Falemnderit! flasim gjerë e gjatë. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zonja Topalli. Së treti, në relacionin e Qeverisë thuhet se ky Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, përpara se të është një koncesion i pa kërkuar që do të thotë se fillonte seanca, unë isha në kafe me nënkryetarin e nuk ka pasur kandidatë të tjerë dhe nuk ka më Komisionit të Ekonomisë, erdhi zoti Bufi dhe tha konkurrentë. Ndërkohë që rezulton, siç e tha dhe ja ku janë ndryshimet që Qeveria ka sjellë për një parafolës këtu, se ka pasur kërkesa dhe Qeveria marrëveshjen. le të bëjë tender e të mos përfshijë Kuvendin, të Nuk dua të ndalem te çështja e këtij projektligji mos nxjerrë gështenjat me duart e deputetëve të dhe ky koncesion është shumë më tepër kësaj radhe papërgjegjshëm, që kanë kontribuar në reduktimin se sa procedura. Për procedurë ai del nga kjo e pranisë së shtetit shqiptar dhe risisë fondamentale seancë hyn një ditë tjetër dhe kjo diskutohet. Zoti të ekonomisë dhe janë akoma këtu në këtë Kryetar, janë 200 mijë metër katrorë të Vlorës që i Parlament. Pra, Qeveria le të bëjë tender dhe le ta falen një x italiani, me pretekstin se mjaft i keni zgjidhë me tender. dhënë grekëve tani t’u japim edhe italianëve. Nuk e Së katërti, dje në Komisionin e Ekonomisë kam kuptoj këtë arsyetim, zotërinj! Sa antikombëtar kërkuar projektin dhe i kërkoj zotit Kryetar që t’i mund të jetë njeriu, si mund të falë pjesën më të pyesë deputetët me radhë se kush e ka projektin. bukur të bregdetit të Vlorës, të falë 200 mijë metër Çfarë është ky koncesion që sillet në Parlament katror të perlës natyrore, me një euro metri katror. për t’u votuar dhe nuk sillet teksti? Gjejeni në Ky është turp i madh, ky është turp i madh për ju. Komisionin e Ekonomisë. Ky është problemi kryesor se nuk respektohet Atëherë, po jap shpjegimin. Dje në Komisionin procedura, se nuk sillen amendimet, se nuk e Ekonomisë unë kam kërkuar tekstin. Kam pranohen ndryshimet, se keni mik x-in ose y-in mua biseduar, sepse ka vlerësime kontradiktore për këtë. nuk më intereson fare, por për miqësitë tuaja të falet
1128 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bregdeti i Vlorës 200 mijë metra katrorë, me një janë në prag të hyrjes në BE. Unë mendoj që Vlora euro metri katror, vetëm një mafia mund ta bëjë. nga kjo përfiton zhvillim, përfiton punësim, përfiton Kalojeni po të doni. pastrim mjedisi dhe hyn në një qytet me përmasa Falemnderit! të konsiderueshme në zhvillimin e saj. Unë do të Servet Pëllumbi – Fjalën do jua jap me radhë. kërkoja mirëkuptimin e deputetëve të opozitës. Po Fjalën e ka zoti Malaj. ju drejtohem ju, zoti Berisha. Mezan Malaj – Falemnderit, zoti Kryetar! Vlora ka nevojë për zhvillim dhe Vlora do edhe Dua të informoj të gjithë deputetët, që përpara ndihmën tuaj dhe, në rastin konkret, pavarësisht nga dy muajve në praninë e biznesit të Vlorës, në problemet që mund të keni me Vlorën. praninë e të gjitha autoriteteve lokale, u bë Falemnderit! prezantimi i një investimi për herë të parë në historinë Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Berisha. e Vlorës nga italianët. Deri më sot biznesi italian në Sali Berisha – Ka një problem me dëgjimin, Vlorë prezantohet me disa ndërmarrje të vogla, me por shpresoj që ta zgjidhim. lëndë të parë porositësit, që më shumë vjedhin Së pari, ne jemi absolutisht në favor të çdo sigurimet shoqërore të punëtorëve, sesa i japin investimi, kudo që të bëhet, dhe e konsiderojmë ndonjë dobi ekonomisë së vendit. Investimi i tragjik faktin se në këto shtatë vjet, investimet e paraqitur në këtë takim kap një vleftë të huaja në Shqipëri kanë qenë 35 dollarë për frymë, konsiderueshme mbi 30 milionë euro në dy kundra 68 dollarëve që janë në Republikën fqinje të marrëveshje me infrastrukturë portuale dhe me Maqedonisë, me gjithë luftën që pati brenda. Ju infrastrukturë të depozitimit të karburanteve. Shtoj siguroj, se ne jemi plotësisht në favor, por unë kërkoj se në këtë zonë ku është miratuar ky park industrial të respektohen rregullat elementare të tregut. Jam po bëhen projektet për ndërtimin e TEC-it të Vlorës, plotësisht në favor të koncesionit, nuk kam asnjë i cili e ka nevojë të domosdoshme furnizimin dhe kundërshtim për të, por në mënyrë absolute nuk praninë e depozitave të karburantit e ka organike. mund të pranoj që të shkelet rregulli bazë i Aq më tepër që në këtë takim të rëndësishëm erdhi konkurrencës, për çështje kaq të mëdha. Që me urgjencë me avion personal dhe autoritet e Vlorës kanë vendosur ta përcaktojnë atë zëvendëspresidenti i AMBO-s që parashtroi projektet zonë, si një zonë karburantesh, është e drejtë e për zbatimin e projektit AMBO, në zonën industriale tyre, dhe ata kanë bërë një studim, por është të Vlorës. Unë dua t’ju shpjegoj disave, që merren absolutisht në kundërshtim flagrant me interesat e me vjersha dhe e fusin veten në siklet të madh, këtij vendi, procedimi, duke mos pranuar lirinë e marrin përsipër gjëra, dhe humbin kohën kot. tregut. Mos harroni një gjë, ju e votoni këtë, por të Së pari, ky mjedis ku do të ndërtohen këto jeni të sigurt që do të merrni një ndëshkim tjetër, depozita, do të pastrojë shllambrat, të cilat janë sepse liria e tregut është një nga kushtet më me zhivë dhe kanceroze, ku do të harxhohen jashtë fondamentale të ecjes drejt Evropës. Unë këtu skemës teknologjike 6 milionë euro. Ju lutem, më dëgjoj, dhe kërkoj që kjo të verifikohet, se më përpara dëgjoni! ka ardhur një kompani britanike dhe ka vite që kërkon Së dyti, ndërtimi do të bëhet në atë zonë, koncesione. Zotërinj, Britaninë e Madhe mos e pikërisht në vendin ku e gjithë industria e Vlorës merrni si një faktor periferik të Evropës e të botës, është e shkatërruar. Për sa u përket pozitave se nuk mundeni ju të nëpërkëmbni interesat e monopol, unë si pjesëtar i Komisionit të Ekonomisë investitorëve të saj, nuk mundeni ju t’i nëpërkëmbni deklaroj se nuk ka asnjë pozitë monopol. Kërkesa as interesat e investitorëve të Islandës. Ne duhet të e kësaj firme është bërë nga autoritetet lokale, që respektojmë rregullat. Këtu, zoti Kryetar, dalin dy në gjirin e Vlorës me përjashtim të kësaj, të mos probleme madhore, del problemi se një kompani ndërtohen depozita të tjera, sepse e kjoskëzojnë britanike ka kërkuar koncesione. Atëherë, zotërinj, bregdetin e Vlorës. Kjo ka qenë kërkesë e biznesit sa e vërtetë është kjo? Oferta e saj të shkojë në të Vlorës. Unë dua t’i shpjegoj ndonjë të padituri, Komisionin e Ekonomisë, të studiohen ofertat dhe që koncesion do të thotë “më bëj lëshime, që të t’i raportohet Parlamentit. Ne këtë bëmë edhe me kesh dobi”. Dëgjojeni me vëmendje. Në këtë praktikë pasaportat, po e pamë se si u ndamë me këpucë ekonomike, vende si Bullgaria dhe Rumania, kanë të kuqe. Ne e përjashtuam kompaninë britanike për dhënë me koncesion mijëra ndërmarrje dhe mijëra shkak të ryshfeteve dhe të korrupsionit, por të jeni hektarë tokë, nga të cilat kanë pasur zhvillim dhe të bindur që ne i bëmë një shërbim shumë të keq
1129 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vetes. Ne jemi plotësisht dakord të investohet, por shqyrtuar mbi bazën e të gjithë procedurave në jemi plotësisht dakord të investohet mbi bazën e Komisionin e Ekonomisë dhe shtesat në rregullave të tregut të lirë dhe jo mbi bazën e marrëveshje janë formuluar sipas kërkesës së zotit rregullave të xhepit, sepse mua më ngjallin shumë Bode. Mos të them që i ka cituar zoti Bode dhe i dyshime. Unë nuk jam në brendësi, por më ngjallin kanë shkruar përfaqësuesit e Qeverisë, që kanë qenë dyshime të mëdha. Ç’është kjo urgjencë? Është në Komision, për të cilat unë kam qenë kundër. Po njëlloj si tendenca, që ishte për të sjellë tenderët e them dhe ja ku është zoti Bode. këtu dhe për t’i firmosur. Zotërinj, ju lutem të bëhemi Së katërti, nuk bëhet fjalë për të ndërtuar disa serioz. Urdhëroni Komisionin e Ekonomisë t’i marrë depozita në bregun e Vlorës, por bëhet fjalë për të të dy kërkesat dhe t’i thotë Qeverisë, në qoftë se ndërtuar një park energjetik, brenda të cilave është kërkesa e anglezit është e rrëzueshme, ta dimë që ky terminal, brenda të cilave do të jenë këto e rrëzojmë me një ndërgjegje të qetë, por jo ta depozita, brenda të cilave do të jenë dy TEC-e, rrëzojmë mbi bazën e ryshfeteve. Këtu nuhaten gjëra brenda të cilave do të jetë rafineria e naftësjellësit jo të mira. amerikan AMBO, meqë doni nacionalitetin e kapitalit Së dyti, çfarë do të thotë kjo që Parlamenti të dhe të tjera të këtij lloji. votojë pa dorëzuar marrëveshjen? Marrëveshjen Shpjegimi tjetër, që më vjen ta them, është se dorëzoje, të njihemi me tekstin, por jo të veproni në kjo kompani nuk do të jetë e vetmja, që do të operojë këtë mënyrë. Nuk mund të jetë njeri këtu kundër në gjirin e Vlorës, sepse pikërisht me ligjin që ka investimeve, hiqeni nga mendja. Zoti Kryetar, asnjë sjellë Qeveria, është përjashtuar ARMO, që të këtë njeri nuk mund të jetë kundër investimit. Të mos aty depozitat e veta dhe të ushtrojë aktivitetin e saj mendojmë ne, se nëpërkëmben ligjet tona për edhe tregtar ARMO, kjo e madhe e Shqipërisë, kjo interesat britanike sepse është shumë e kompani e madhe e jona, dhe e dyta, të operojë pandershme. I shohim, i trajtojmë me seriozitet e edhe AMBRO me të gjitha të drejtat edhe tregtare me pjekuri, qëndron marrëveshja, qëndron oferta e edhe portuale brenda gjirit të Vlorës. Tani duhen më atyre, s’qëndron u themi. tepër. Po si more zotëri, po unë nuk mund ta Falemnderit! konceptoj gjirin e Vlorës si Bregu i Lanës, ku ne Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Braçe. ndërtuam Tajvanin e ri ose Hong Kongun e ri. Nuk Erion Braçe - Zoti Kryetar, mendoj që këtu po mundet që ajo perla për të cilat na flasin këtu, të flasin njerëz, që po e thonë me gojën e tyre, që nuk shndërrohet në kioska e depozita nafte. kanë asnjë lloj dijenie për marrëveshjen dhe natyrisht E fundit, që dua të sqaroj, lidhet pikërisht me fillojnë dhe nuhasin. Kjo është gjë shumë e faktin, që shitet më një euro ose shitet me dy euro. çuditshme, edhe të mos kesh dijeni edhe të mos Mua më vjen mirë, që ka lindur interesi për atdheun dish asgjë, edhe të mos kuptosh asgjë, edhe të dhe për tokën në këtë Parlament, ku interesi i naftës mos kesh lexuar asgjë dhe pastaj nuhasin ryshfete më duket se po bëhet më i prekshëm, se sa interesi dhe të tjera gjëra të tilla. Pikërisht, për këtë arsye i atdheut. Por problemi është, që ajo toka atje nuk unë do t’i kërkoja ministrit, që të jepte sqarime për shitet me një euro, sepse brenda marrëveshjes po këtë histori edhe për atë historinë tjetër të interesave ta kishin lexuar, ajo toka atje është një nga zonat britanike. Unë sinqerisht e kam shumë për zemër më të ndotura në të gjitha hartat. Që të gjitha Britaninë, që kur na tregoi gangsterët e Shqipërisë. organizmat ndërkombëtare, që monitorojnë Kështu që vazhdoj ta ruaj atë lloj mbrese dhe jam i Shqipërinë, e kanë prezantuar si një rrezik të interesuar edhe për interesat britanike në Shqipëri, jashtëzakonshëm për vendin, sepse aty kanë qenë por dua të sqaroj dy gjëra. dy uzina kimike, nga ato të kohës së disave, që e Së pari, duhet të heqim dorë nga ajo fobi, që kanë jetuar fort mirë atë kohë. për ca licenca të pista karburantesh nga këto që Pikërisht, për këtë arsye dhe për shkak të ndërtohen nëpër qytete, ose buzë rrugëve, të vijnë ndotjes që ajo ka, atje kompania koncesionare është këtu dhe të sulmojnë investimet serioze me strategji. detyruar nga Qeveria, që të marrë përsipër dhe të Së dyti, duhet të heqim dorë nga koncepti tjetër, shpenzojë nga paratë e veta, 6 milionë euro për që kapitalet kanë nacionalitet. Në qoftë se do të kapsulimin e 183 mijë metrave katrorë, tamam atje fillojmë të kërkojmë nacionalitet te kapitalet, atëherë ku do të ndërtohet edhe terminali. Në qoftë se 6 nuk kemi kuptuar asgjë nga ekonomia e këtij vendi. milionë euro i ka secili këtu, unë e ftoj që më përpara Së treti, marrëveshja që ka ardhur, është ta bëj në Porto-Romano, pastaj në ndonjë vend tjetër,
1130 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ku ka ndotje të këtij lloji dhe pastaj të shkojë edhe Së pari, dua të deklaroj që procedura në Vlorë, që të jeni të qartë të gjithë bashkë, se sa parlamentare dihet. Qeveria kur harton një ka paguar kjo kompani për të marrë atë tokë. marrëveshje e çdo tipi qoftë, e dorëzon në Parlament, Dhe e fundit, që dua të them është historia e Parlamenti e kalon në komisione dhe Qeveria kur e ryshfeteve, e këtyre tangjenteve. Në këtë Parlament dorëzon në Parlament, ka shlyer detyrimet e saj. është bërë më se e modës, që të akuzohet cilido, Çdo komision e ka marrëveshjen dhe kështu është nga unë deri tek i fundit, ashtu si edhe unë kam të vepruar në çdo rast. Marrëveshja është e depozituar drejtë të akuzoj nga i pari deri tek i fundit, për shumë në Parlament e ka komisioni që e ka shqyrtuar, pra gjëra, jo thjesht për gjëra të vogla. Por problemi Komisioni i Ekonomisë, i Industrisë dhe të gjithë është që ajo kompania e vogël General Electric, na komisionet e tjera. kishte dhënë ryshfet, se do të merrte kredi. Qeveria Ju lutem, është diskutuar në Komisionin e Shqiptare do t’ia jepte asaj, që ajo ta përdorte për Industrisë, zoti Qesja. të ndërtuar atë trenin dhe, pikërisht, për këtë shkak Servet Pëllumbi – Ju lutem, uluni, zoti Qesja. ajo do t’i jepte ryshfet. Po kjo kompani italiane, që Viktor Doda - Nga të gjitha diskutimet, që janë do të nxjerrë nga lekët e veta 30 milionë, të vijë dhe bërë në komisione, sipas relacionit që ndodhet edhe t’i hedhë atje, edhe kjo nga më të voglat në botë, këtu, vërejtje ka bërë vetëm Komisioni i Ekonomisë. domethënë do të paguaj ryshfet. Janë vërejtje, që citojnë zëvendëskryeministrin, për More, zotërinj, kaq idiotë i dini njerëzit, se i kanë të cilat organi shtetëror i autorizuar, jo një ministri, paret si ne në Shqipëri, që ulemi dhe i lëmë nëpër por 6 ministri, Ministria e Industrisë dhe restorante. Energjetikës, Ministria e Ekonomisë, Ministria e Zoti Pëllumbi, po jua përsëris edhe njëherë tjetër, Transportit, Ministria e Financave, Ministria e që unë nuk kam ardhur këtu të dëgjoj të gjithë sa Mjedisit kanë qenë organe shtetërore të autorizuara janë. Nuk kam ofenduar asnjë njeri deri tani, madje dhe kanë bërë reflektimet bashkë me koncesionarin, kam sharë më tepër italianët dhe grekët dhe jo ndonjë sipas vërejtjeve të bëra nga Komisioni i Ekonomisë. tjetër andej matanë. Po jua kërkoj juve atëherë, ashtu Marrëveshja me korrigjimet është e depozituar siç jua kërkoj edhe kryetari i grupit parlamentar, dhe në Parlament dhe Qeveria Shqiptare është tani po dal te vetja ime. prononcuar me akt zyrtar me vendim të Qeverisë. Ju nuk duhet të lejoni që Parlamenti i Shqipërisë Po jap disa shpjegime për marrëveshjen, e cila të kthehet në cep pallati ku mund të urinojë kushdo, është e depozituar në Parlament. ju nuk mund të lejoni që Parlamenti i Shqipërisë të Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, kthehet në trotuarin e radhës, ku mund të pështyjë marrëveshja iu është dhënë deputetëve nëpër kushdo. Në qoftë se vazhdoni, domethënë ta lejoni komisione. E vetmja gjë që ju keni të drejtë dhe që këtë lloj fatkeqësie që shfaqet këtu, atëherë, na thoni nuk e keni, është shtesa e cila është depozituar në ne të tjerëve të ikim nga ky Parlament dhe le të Komisionin e Ekonomisë. Në qoftë se doni, ne e rrinë këta dhe le të shajnë kë të duan, le të mbrojnë shumëfishojmë dhe jua japim tani, është vetëm një kë të duan dhe le të votojnë kundër kujt të duan. faqe. Falemnderit! Vazhdoni, zoti Ministër! Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Braçe, Viktor Doda – Atëherë, meqë këtu u ngritën për ultimatumin që më bëre. disa probleme gjatë diskutimit të deputetëve, unë Zoti ministër, urdhëro! Nuk kam përmendur kam të drejtë të jap sqarime, sigurisht edhe ju keni emër, e ka ministri fjalën. të drejtë të diskutoni. Ti e kërkove për procedurë, tani e kërkon për Procedura me kompaninë italiane “La Petro replikë. Lifera”, ka filluar me 20 shkurt të vitit 2002, pra nuk Fjalën e ka zoti Doda. ka filluar me urgjencë. Kjo kompani, ka paraqitur Viktor Doda – I nderuar Zoti Kryetar! kërkesë, për të marrë me koncesion të formës Të nderuar kolegë deputetë! BIOTI, të gjithë e njohim ligjin, ndërtimin në një fontili Ju garantoj që do t’ju jap përgjigje me shumë në Vlorë me një vlerë 12 milionë euro dhe të formës përgjegjësi, pa replikuar politikisht, por vetëm BIO, ndërtimin e depozitave për naftë dhe produkte ligjërisht me procedura, që janë të njohura dhe jo të saj me 18 milionë euro gjithsej. se nuk di të replikoj. Sigurisht, që të gjithë këto negociata kanë Ju lutem, më lejoni të flas. vazhduar gjatë gjithë kësaj kohe. Ka kërkuar fillimisht
1131 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
eskluzivitetin, i kemi hequr eskluzivitetet për pavarur dhe të privatizimit”. projektin AMBO, për ARMO-n, për TEC-in, që do të Në nenin 4 të ligjit nr. 8743 datë 22.02.2001, ndërtohet në dy faza dhe për rafineri të përmasave “Për pronat e paluajtshme të shtetit”. të mëdha, por edhe për çdo investim tjetër industrial Kjo është e gjithë baza ku është mbështetur në parkun industrial-energjetik të Vlorës të Qeveria. përmasave të mëdha. Zotëri, ju citova ligjin e koncesionit të hartuar Së dyti, u tha sepse është dhënë toka me 1 nga ju, ku thotë: “Ka oferta të kërkuara dhe të pa euro. Dua të saktësoj, se në një studim të Bankës kërkuara”. Botërore, 183 mijë metra katrorë, ku do të ndërtohen Problemi i dytë që ngritëm, kompania VIBERT. depozitat, në ish-territorin e sodës së Vlorës, që Me transparencë po ju them, kjo kompani i është është i gjithi i kontaminuar me zhivë dhe mërkur. drejtuar Ministrisë së Transportit gabimisht. Ka Banka Botërore ka kryer një studim. ardhur në ministri me datën 24 shtator 2001, dhe Çkontaminimi i kësaj zone, mbi të cilën nuk mund kërkon me një shkresë, vetëm me një shkresë: “Mbi të ndërtohet asgjë, sepse paraqet rrezik për projektimin dhe ndërtimin e depozitave të stokimit mjedisin, kushton deri në 6 milionë dollarë me kursin të naftës dhe gazit”, pa asnjë gjë tjetër. e dollarit në atë kohë, 6 milionë euro sot. Së dyti, më 1 gusht 2001, mbi projektin e Ne i kemi kërkuar kompanisë, që ajo të marrë propozuar në Bisht-Pallë ku thotë: “Për të trajtuar përsipër me projekt, çkontaminimin e gjithë zonës. mundësinë e prezantimit të një projekti në zhvillimin Atëherë, kompania në kontratë e ka fiksuar, që për e zonës të Bisht-Pallës, mundësinë e ndërtimit të ndërtimin e depozitave do të investohet nga 18 milion depozitave të gazit dhe të naftës dhe sistemit e euro, 12 milionë euro dhe 6 milionë euro me një pompimit”, e të tjerë e të tjerë, pra trajton mundësinë projekt, që do të miratohet nga Ministria e Mjedisit. e ndërtimit të një stacioni elektrik TEC, në veri të Autoriteti kryesor në Shqipëri për këtë, do të zonës së Bisht -Pallës. bëjë të gjithë çkontaminim e zonës. Së treti, Ministrisë së Industrisë dhe Pra, Shteti Shqiptar përfiton një fontil, i cili do të Energjetikës më 29 korrik 2002, ku kërkon që të jetë pronë e Shtetit Shqiptar, forma BIOBI këtë listojë së bashku me kompanitë e tjera për projektet konsideron. Ai e ka në përdorim, por nuk është dhe ndërtimin e depozitave të gazit të lëngshëm, pronar. Ai e ka në përdorim për 30 vjet, kaq e lejon në vijim të kërkesave të mëparshme, bëhet fjalë ligji; do të them edhe bazën ligjore ku jemi bazuar. gjithmonë për Durrësin, në një kohë që dihet që e Kurse një tokë pavlerë, një tokë e cila është e gjithë zona e Durrësit u është dhënë të gjithë rrezikshme dhe e kontaminuar, e kthen në tokë me biznesmenëve shqiptarë për naftë dhe për gaz dhe vlerë e çkontaminon, bën investime dhe shteti janë ruajtur 2 kuadrate, për spostimin e depozitave shqiptar merr të ardhura mbi të. Atëherë, çdo njeri të Durrësit në portin e Durrësit, që e kërkon zhvillimi di të bëj pjesëtim, 6 milionë euro, pjesëtuar për 183 i masterplanit të Bankës Botërore. Pra, pasi i kishte mijë metra katror, kushtojnë 32,7 euro për metër kryer të gjitha procedurat, tepër transparente dhe katror dhe 1 euro, që ia kemi dhënë ne plus, atëherë tepër të hapura, ai kujtohet dhe përfundimi i kërkesës vlera tokës për metër katror shkon 33,7. së tij, kur kërkesat në përgjithësi janë shkresa tip Momenti tjetër, që dua të saktësoj është ku jemi të adresuara të zotit Viber, pa studim, pa projekt, bazuar, sepse u tha që kemi shkelur konkurrencën. pa garanci bankare dhe pa kushte, që kërkon ligji Qeveria u bazua në këtë bazë ligjore, neni 3 dhe 4 për taksat në Shqipëri, që jo vetëm nëpërmjet pika 1 dhe 7 të ligjit 7993 datë 26.7.1995, “Për shkresave, por dhe në takimet që janë zhvilluar direkt koncesionet dhe pjesëmarrjen në sektorin në me zotin Viber, është sqaruar fakti se nga ana e tij shërbimet publike në infrastrukturë”, e miratuar nga ofrohen projekte dhe mundësi teknologjike për ju zotëri. investimet, që gjenden nga shteti shqiptar, kurse Së dyti, në nenin 3 pika b, 5 dhe 6 të ligjit 7980 “Petrolifera” thotë: projekt, planbiznes, urdhëro dhe datë 27.7.95 “Për shitblerjen e trojeve”. lekët, kurse ai kërkon. Në ligjin 7764 datë 2.11.1993, “Për investimet e Të gjitha këto kërkesat e tij zotërinj deputetë, huaja”. janë ballafaquar në një takim me Ambasadën Në nenin 21 pika 1, i ligjit numër 7512 datë Angleze, me zëvendësambasadorin në Ministrinë e 10.8.1991, “Për saktësimin dhe mbrojtjen e pronës Industrisë dhe Energjetikës. Për gjithë këtë private në nismën e lirë të veprimtarisë private të korrespondencë, ka një dosje të plotë, të cilën jam
1132 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
i hapur t’ua vë në dispozicion në Parlament dhe të për procedurë dhe më vjen keq që t’i them kryetarit gjykoni mbi të vërtetën. tim të komisionit edhe për arsye moshe, që para Falemnderit! Kuvendit të paktën, kur bëhet fjalë për mua, të mos Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bode. gënjejë. Ridvan Bode – Kur është fjala për replikë, Falemnderit! duhet ta jepni menjëherë fjalën në mënyrë që të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bufi. ketë sens replika. Ylli Bufi - Zoti Kryetar, kam përshtypjen se kjo Ne në fakt po përfitojmë nga e drejta e replikës, që ndodh me zotin Bode është se, kur vjen rasti, për të sqaruar edhe njëherë pozicionin e diskutimit politika ndikon në mënyrë të tillë te njerëzit, që të joligjor të ligjit, që po bëjmë sot për të cilin ka filluar flasin ato që nuk janë ndoshta edhe në formimin e diskutimi. tyre. Unë po e përsëris edhe një herë të gjithë Unë nuk kam diskutuar ende në parim. Ju keni procedurën, që ka ndodhur në Komisionin e mbi tryezën tuaj vendimin numër 278 të Qeverisë, i Ekonomisë dhe me këtë rast dua të them që në cili është vendimi ku konfirmohet ndryshimi i fillim një gjë: marrëveshjes bazë dhe propozimet, që unë kam Është e para marrëveshje e të gjitha llojeve, bërë në Komisionin e Ekonomisë, të cilat janë përfshi edhe koncesionet, që një komision përcjellë. Ky vendim, zoti Kryetar, mbajtur në datën parlamentar me mirëkuptim, me diskutim 12.05.2004, domethënë ditën e djeshme në profesional, bën një ndryshim në një marrëveshje mbledhjen e Qeverisë, më vjen keq të them për hir qeveritare dhe është ky rast dhe mua më duket një të moshës, por zoti Bufi gënjen dhe gënjeshtra i ka qëndrim i Komisionit të Ekonomisë, që të saktësojë këmbët shumë të shkurtra, zoti Bufi, vjen nga aty disa terma, për të mos krijuar qëndrime ekuivoke e deri këtu, vetëm përmes një letre. Kaq kisha. të pasakta dhe me duket që është mjaft korrekt Falemnderit! dhe mjaft profesional. Servet Pëllumbi – Në mënyrë paraprake e keni Ky qëndrim është mbajtur në mbledhjen e parë pasur prej kohësh. të komisionit, me insistimin tim në radhë të parë, Ridvan Bode – Mos më vini në pozitë, se unë insistimin e zotit Bode dhe me insistimin e shumicës nuk e kam ves gënjeshtrën. Ne e kemi diskutuar në së deputeteve në Komisionin e Ekonomisë. Pas një Komisionin e Ekonomisë dhe kemi thënë se presim jave, më saktë pas katër ditësh, bëhet mbledhja e marrëveshjen të na vijë nga Qeveria. Pa ndryshim dytë, ku vijnë përfaqësuesit e Qeverisë dhe të firmës të marrëveshjes nga Qeveria, nuk mund të vendoste koncesionare, të cilat pranojnë vërejtjet, që bën komisioni, sepse ne propozuam ndryshim dhe Komisioni i Ekonomisë dhe pas kësaj, ju zoti Bode, ndryshimi është konfirmuar në vendimin e djeshëm unë dhe të tjerët kemi thënë: të Qeverisë. Si ka mundësi atëherë që vjen sot, kur Ne jemi plotësisht dakord, ta ratifikojmë duhen 3 ditë përpara se të diskutohet në Komisionin marrëveshjen, nëse vërejtjet që sapo bëmë ne dhe e Ekonomisë dhe ku ndryshimi do t’i kishte kaluar sapo i miratuan ata, të na vijnë në komision. Ishte gjithë komisioneve të tjera, sepse marrëveshja është kështu? Ramë dakord? Të vazhdojmë tani. unikale. Pas tre ditësh, në një mbledhje tjetër të Pse e sillni sot me kaq ngut dhe me kaq komisionit, ku ju nuk keni qenë, vjen marrëveshja shpejtësi, këtu në seancë dhe ma jepni mua kopjen nga përfaqësuesit e Qeverisë dhe të firmës, e ndryshuar të propozimeve, që kam bërë unë? Pse marrëveshjen e shpërndajmë aty në prani të medias të mos diskutohej, të vinte në komision ky vendim, dhe është e filmuar e gjitha. Megjithatë ne thamë, të shkonte dhe në komisionet e tjera, që të thoshte kjo marrëveshje që ka ardhur në komision, duhet të se kemi bërë këto ndryshime? shkojë në arkiv të marrë firmë dhe vulë. Pra, qëndrimi A i pranon Qeveria dhe firma përkatëse këto i Komisionit të Ekonomisë, ka qenë që nga fillimi ndryshime? Prandaj, ju them se janë të deri në fund mjaft koherent. jashtëligjshme. Ju thoni që respektoni Rregulloren. E para, kemi bërë vërejtje. E dyta, kemi kërkuar Rregullorja thotë që duhen të kalojnë 3 ditë, nga që vërejtjet të reflektohen. E treta, kemi konfirmuar vendimi i fundit i komisionit dhe i dokumenteve që vërejtja u reflektua dhe, së fundi, kemi kërkuar përkatëse, për t’u paraqitur në Parlament. Dje e që të depozitohet në arkiv. Prandaj, zoti Bode, këtu vendosi Qeveria, sot na i sillni në Parlament për ta nuk ka asnjë gënjeshtër, siç thatë ju. E vetmja gjë vendosur, por këtu askush nuk e ka parë. Kjo ishte që unë e kuptoj është se ju jeni në një pozitë të
1133 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vështirë. Falemnderit! Unë marrëveshjen e kam marrë në komision nga Servet Pëllumbi – Falemnderit! përfaqësuesi i Qeverisë, 1 javë përpara. Këtu nuk Atëherë, zotërinj deputetë, fjalën e ka zoti Beja. ka asnjë urgjencë, ka 2 vjet tha ministri që Fatos Beja – Zoti Kryetar, unë po vazhdoj aty diskutohet. Në qoftë se është fjala që nuk duhet të ku e la zoti Muçi, se ne kemi qenë në Komision miratohet sot, ose duhet të miratohet pas tre ditësh, dhe zoti Muçi ka bërë këtë pyetje, ka qenë ish këtë ia lëmë procedurës dhe le ta vendosi Kryetari i ministër i fushës, përfaqësues i Qeverisë. A ka seancës. Mos ngatërroni çështjen e procedurës me kërkesa të tjera? Përgjigjja ka qenë jo. Zoti Ministër, çështje që u diskutuan këtu. Aludimi u bë për të që të jeni i qartë, sepse ne po këmbëngulim, nuk tjera gjëra. po diskutojmë se kush nga të dy firmat është më e Falemnderit! mirë. Nuk është detyra e Parlamentit të thotë, që Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Muçi. është Veberi ose Petrolifera, është detyrë e Qeverisë Mustafa Muçi – Zoti Kryetar, falemnderit që më të bëjë përzgjedhjen. Por çfarë kërkojmë ne? Ne bëtë thirrje për të pasur durim. Unë mendoj se jam kërkojmë zbatimin e ligjit dhe përderisa ka kërkesa, tip i durueshëm, por nuk ka ulje më të tmerrshme ju zotëri, si pjesëtar i Qeverisë, jeni i detyruar që kur të dëgjosh 30 variante të Komisionit të këto kërkesa t’i vini në mundësi për të zgjedhur midis Ekonomisë dhe të marrësh vesh se kush gënjen tyre, që do të thotë, siç thotë ligji i prokurimeve, dhe se kush nuk gënjen. I gjithë problemi është se jemi të tërë të interesuar që të kemi një investim të gjithë këtë pështjellim e ka shkaktuar pikërisht madhor në Vlorë dhe në vende të tjera të Shqipërisë Komisioni i Ekonomisë dhe që zoti Bufi e tha me të dhe, kjo bëhet me tender ndërkombëtar, shkruhet drejtë që është hera e parë, që një komision i në Fanesëlltajm. Parlamentit merr përsipër të fusë duart në një Njoftohet, jemi të interesuar për këtë lloj projekti marrëveshje që nuk i takon aspak Parlamentit. Në dhe le të shprehen këto 2 firma dhe 2 ose 12 të bazë të Kushtetutës dhe të ligjit për koncesionet tjera, ju dhe ne bashkë me ju, të zgjedhim atë që dhe pjesëmarrjen e sektorit privat në iniciativat është më me interes për Shqipërinë. Kjo është më publike, është përcaktuar qartë se kush janë palët e thjeshta. Për fat të keq, nuk është bërë kjo në marrëveshje. procedurë dhe për fat të keq edhe pse nuk ka Palët e marrëveshjes janë: urgjencë. Jemi të gjithë dakord, që nuk ka urgjencë. Qeveria Shqiptare dhe investitori privat, pra në Domethënë, këto ishin linjat e diskutimit tim, deri këtë rast nuk i takon aspak Kuvendit të Shqipërisë këtu. Unë kisha dyshime nga përshpejtimi dhe të çmojë, nëse pika të caktuara të marrëveshjes, imponimi ndaj Parlamentit, duke shkelur procedurat. janë përputhje me ligjin apo janë në kundërshtim Unë isha shumë i interesuar të dëgjoja fjalën tuaj me ligjin. Kuvendi është i detyruar në bazë të dhe shpjegimin tuaj për Veberin. Unë kam këtu një Kushtetutës, është i detyruar në bazë të ligjit të sërë letrash, që ka dërguar kjo kompani te autoritetet shqyrtojë në tërësi marrëveshjen dhe nëse ajo shqiptare, që nga viti 1994 deri më sot dhe i ka çuar marrëveshje, në pikë të caktuara nuk është në letra shumë ministrave, dhe ju zoti Doda e dini dhe përputhje me ligjin, duhet ta rrëzojë atë. Kjo është nëpunësve të tjerë të Qeverisë Shqiptare, dhe nuk detyra që i ka i caktuar Komisionit të Ekonomisë, ka gjetur dot hapësirën, që në përputhje me ligjin por që fatkeqësisht nuk është bërë ashtu siç duhet. shqiptar të konkurrojnë edhe këta dhe, kjo është në Problemi tjetër zoti Kryetar, që është shumë i kundërvënie me interesat e shqiptarëve, jo të kësaj rëndësishëm, është se duhet sqaruar paraprakisht, firme, të shqiptarëve. nëse realisht ka pasur një kërkesë nga një kompani Zoti ministër, me thënë të drejtën, pas fjalës suaj tjetër angleze, amerikane apo egjiptiane, sepse mua m’u rrit dyshimi. Pse m’u rrit dyshimi? Sepse nëse ndodhemi përpara një rasti të tillë, edhe sikur ju thatë këtu publikisht, që nuk është problemi i të ekzistojë qoftë edhe një letër e thjeshtë, atëherë Vlorës se ajo firmë ka kërkuar në Bisht-Pallë. në bazë të ligjit për koncesionet, nuk jemi Zoti Ministër mua më vjen keq, unë kam këtu absolutisht përpara rastit të ofertës së pa kërkuar ofertën e parë të kësaj firme, që është bërë shumë dhe, përderisa nuk jemi përpara rastit të ofertës së vjet përpara dhe pasi prezantohet kjo firmë në pa kërkuar, diskutimi duhet të mbyllet këtu dhe qershor të vitit 2002, i drejtohet përsëri autoriteteve pavarësisht durimit tim, nuk mund të vazhdojë më shqiptare dhe ofron, se unë jam një firmë e në Parlament. specializuar në këto fusha dhe gjykoj që në Shqipëri
1134 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mund të zhvillohet sektori i energjetikës në këto dhe që kërkon Bashkimi Evropian, zbatoni ligjin, ligjet e në këto fusha. Në shumë faqe ka variante nga më këtij shteti, e këtij Parlamenti, zbatoni Rregulloren, të ndryshmet, projekte nga më të ndryshmet, është zbatoni mbrojtjen e interesave të shqiptarëve dhe jo e gatshme të investojë dhe të angazhohet dhe, midis interesat e xhepit tuaj. Ky është problemi dhe këtu të tjerave, këtu përmendet Bisht-Palla edhe Ballshi ne ndahemi midis nesh. edhe shumë vende të tjera, që po të doni ua lexoj, Falemnderit! edhe Memaliaj dhe Mborje-Drenova dhe Gora, Servet Pëllumbi – Zoti Berisha. projekte të cilat janë për t’i parë Qeveria Shqiptare, Sali Berisha – Propozoj që zoti Viktor ose të autoritetet shqiptare. Fakti që Ministri thotë që kjo japë dorëheqjen ose të kërkojë të falur publikisht, s’ka kërkuar në Vlorë, por ka kërkuar atje, nuk është për mashtrimin që bëri në tempullin e demokracisë, e vërtetë zoti Ministër, më vjen keq që po ua them. përpara kamerave. Njëra nga të dyja, sepse tha nuk Unë kam këtu dhe kemi edhe ju një tjetër dokument, ka paraqitur kërkesë për Vlorën. Të lutem shumë, i cili lidhet drejtpërdrejt me projektin me koncesion, ose të kërkojë të falur ose të japë dorëheqjen. Kjo përsëri për në Vlorë. Është e prillit, e vitit 2003 dhe që bëri është e papajtueshme me kodin e çdo kjo firmë kërkon përsëri në prill 2003-shit, të qytetari. angazhohet në projektin koncesionar në Vlorë. E Servet Pëllumbi – Zoti ministër, replikë. kërkon duke u angazhuar, që të pastrojë tokën aty Viktor Doda – Së pari, edhe për zotin Beja edhe e kërkon, duke u angazhuar që ta ruajë mjedisin për atë që tha zoti Berisha. për 50 vjet, e kërkon duke u angazhuar që të heqë Zoti Beja, unë nuk kam qenë në Komisionin e edhe pemët, që janë të dëmtuara dhe të mbjellë Ligjeve, për të mbrojtur këtë marrëveshje, pra nuk pemë të reja dhe të ruajë gjelbërimin në Vlorë dhe jeni i saktë. shumë kushte të tjera, të cilat janë në favor, pra Së dyti, thatë që në gusht kompania Vibert ka janë gjëra që meritojnë të analizohen dhe të bërë kërkesë, ju sqarova se ka një dosje të plotë vendoset, pasi të analizohen. Në qoftë se bëhet për gjithë korrespondencën e kompanisë dhe thashë, kështu, sepse Kryeministri u imponohet 6 ministrive, që është në dispozicion të Parlamentit dhe të çdo se kur janë 6 ministri me të njëjtin mendim, atëherë organi tjetër për ta shikuar. është e qartë se prapa tyre është Kryeministri, nuk Ju thashë, që procedura kishte filluar më 20 është një ministër dhe kur Qeveria i imponohet shkurt 2002, me kompaninë tjetër dhe nuk mund të Parlamentit me shpejtësi të madhe, është e njëjta futet tjetri në mes. Ka ligj për koncesionin. formë si me firmën General Motor për Rinasin, ku u Në lidhje me atë që tha zoti Berisha. pompua shtypi sikur flitej për një tren elektrik, që Së pari, Zoti Berisha, ato që thashë janë të nuk ishte e vërtetë. regjistruara, ju thashë që ka edhe një dosje në Projekti fliste për një tren më 80 km në orë Ministrinë e Industrisë. maksimumi, me diezel për vitin 2010 që ta kuptoni, Së dyti, zoti Berisha unë nuk kam replikuar kur mesatarja në Evropë sot e trenave është 150 asnjëherë me ju, jo se nuk kam pasur raste të km në orë. Maksimalja është mbi 250, por mesatarja replikoj, por i jam ruajtur forcës së karakterit tim, është 150. Pretendohet që na duhet, kur të ketë edhe si njeri edhe si verior dhe për atë pak Rinasi 1 milionë udhëtarë dhe ju e kuptoni, që në eksperiencë që kam në politikë. Dorëheqja, zoti asnjë kryeqytet të Evropës, nuk lidhet aeroporti me Berisha, është vullnet i individit dhe unë nuk kam kryeqytetin me tren diezel, por me tren elektrik. Ishte pse të kërkoj në këtë moment dorëheqje dhe do ta një variant, ku kërkoheshin 70 milionë euro ose kërkoj kur të jetë vullneti im, jo kërkesa juaj. dollarë, ishte një variant tërësisht në disfavor të Zoti Berisha, ju nuk keni dhënë dorëheqje, kur shqiptarëve. Ajo firmë është shumë e fuqishme, ajo është djegur Shqipëria dhe jeni bërë president në firmë po të futej në tender, i ka kapacitetet dhe një situatë të jashtëzakonshme. Unë dhe ti vullnetin, që të fitonte tenderin. ndryshojmë shumë nga njëri-tjetri. Zotërinj, anëtarë të Qeverisë, bëni tender si thotë Servet Pëllumbi – Këtu ka një çështje ligji për prokurimin publik. Hapni hapësira të procedurale. Formalisht një nga materialet, pra konkurrojnë firmat e huaja, hapni hapësira që të rriten shtesa në marrëveshje ka datën 12. Sipas investimet në Shqipëri, të mos na ngelen 35 në Rregullores duhen tre ditë dhe në këtë aspekt zoti Shqipëri, në një kohë kur Maqedonia i ka 68 Bode ka të drejtë, por me mirëkuptim, meqenëse investimet për frymë. Po të doni që të zbatojmë atë kjo është parashtruar në Komisionin e Ekonomisë
1135 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
përpara, mund ta shqyrtonim dhe mund ta këtu, për hir të së vërtetës, duhet të thotë që vendimi shqyrtojmë dhe ta kalojmë sot. Në qoftë se do të kaq, datë kaq, i kësaj marrëveshje dhe thotë nuk zbatojmë formalisht këtë aspekt, atëherë kjo shtyhet ka rëndësi, se është lënë në arshivë. Ne nuk mund për radhën tjetër. Pra duke zbatuar Rregulloren e të shkojmë në arshivë, fakti është që është marrë treditëshit, kjo marrëveshje do të shqyrtohet javën vendimi dje dhe ju e paraqisni sikur nuk është marrë tjetër. Pra u mbyll kjo punë. dje dhe për hir të së vërtetës, ne këtu duhet të Fjalën e ka zoti Namik Dokle. miratonim një marrëveshje, e cila është miratuar dje. Namik Dokle – Ju falemnderit, zoti Kryetar! Nuk është fjala se është përmirësim, ne Për sa i përket çështjeve të procedurave, vendos ratifikojmë, nuk është një projektligj që përmirësohet Parlamenti, por për sa i përket faktit që disa deputetë dhe vijnë kontribute nga NGO-të, ose nga agjenci bënë insinuata të imponimit nga ana e Qeverisë mbi të tjera shtetërore dhe jo shtetërore. Këtu kemi një Parlamentin, kjo nuk është aspak e vërtetë. Madje, marrëveshje, midis shtetit shqiptar dhe një firme të rasti vërteton krejt të kundërtën. Qeveria ka marrë huaj Petrolifera, në qoftë se nuk gaboj dhe kjo një vendim në zbatim të vërejtjeve racionale të marrëveshje është miratuar dje nga Këshilli i Komisionit të Ekonomisë, vërejtje racionale të cilat Ministrave, dhe nuk mundet, nga dje të vijë këtu i kanë parë edhe kryetari i komisionit Bufi, edhe dhe të na harxhoni dy orë kohë, se pretendoni që nënkryetari Bode. Kjo është e para dhe nuk ka harxhon kohë opozita, pretendoni që po prish shkelje të Kushtetutës dhe, e dyta, për sa i përket procedurat parlamentare opozita. Në këtë rast dy atij trenit elektrik, asnjëherë Qeveria nuk ka thënë, orë kohë të këtij Parlamenti i harxhuat me qëllim që do të jetë një tren elektrik. Ka ca njerëz, që duke mos thënë të vërtetën. mendojnë se General Electric, prodhon vetëm trena Falemnderit! elektrikë, General Electric prodhon edhe trena Servet Pëllumbi – Falemnderit! joelektrikë. Fjalën e ka zoti Dokle. Falemnderit! Unë po e përsëris edhe njëherë që Qeveria Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Imami. respekton në mënyrë maksimale mendimet Arben Imami – Falemnderit, zoti Kryetar, racionale të Parlamentit. Kjo është e para. megjithëse këtu ka ardhur një moment, kur duhet E dyta, nuk është faji im, që disa, brenda ose që të presësh për javë të tëra që të marrësh fjalën. jashtë Parlamentit, por sidomos jashtë Parlamentit, Meqenëse u hap diskutimi për këtë projektligj edhe kujtojnë se General Electric, prodhon vetëm trena për procedurë, desha të flas dy fjalë. Ka informacione, elektrik. që mund të jetë një investim i suksesshëm, i mirë E treta, zoti Imami ju falënderoj për fjalët e buta dhe sigurisht që është më mirë sesa ajo çka është që thatë, por edhe të egra po t’i kishe thënë unë, bërë këto dhjetë ose dymbëdhjetë vjetët e fundit në jam i mësuar me fjalë gjenerale. Vlorë, që është shquar kryesisht në fusha të tjera. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Topi. Për sa i përket çështjes, është e vërtetë, zoti Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! zëvendëskryeministër, që ju nuk thoni gënjeshtra, Së pari, ky nuk mund të jetë justifikim, për të por ju në vazhdimësi thoni copëra të vërtetash dhe thënë fjalën në momentin e duhur, për çdo koleg të duke e fragmentarizuar të vërtetën dhe duke mos grupit tonë parlamentar. përgënjeshtruar të gënjeshtërtat, ju faktikisht në Së dyti, në rast se ky Parlament akuzohet për analizë të fundit, nuk thoni të vërtetën për ta thënë diçka, akuzohet për mos funksionim nga pikëpamja me fjalë të buta, meqenëse ka edhe fjalë të tjera formale. Ju e kërkuat dhe me të drejtë e nxorët, po përveç atij karakterit të famshëm verior, që këtu na e nxorët në fund që nuk është respektuar afati e propozoi edhe një ministër i Qeverisë i gjithë vendit, treditor. Nga kjo pikëpamje, menjëherë ne kërkojmë jo i ndonjë rajoni të Shqipërisë. Pra, është e vërtetë që kjo pikë të ndërpritet, të kalojë sërish në që nuk është thënë nga Qeveria, që treni është komisione, pastaj të vijë sërish në seancë plenare. elektrik, por nuk e keni përgënjeshtruar asnjëherë Falemnderit! që treni nuk është elektrik dhe kështu është edhe Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Topi! ky rast. Fjalën e ka zoti Dajçi. Domethënë, e pyes këtu zotin Doda dhe i them Pal Dajçi – Falemnderit, zoti Kryetar! se çfarë date dhe çfarë numri e ke vendimin e E kam thënë shpesh herë që këtu nuk zbatohet Këshillit të Ministrave, sepse një ministër, kur vjen Rregullorja. Normalisht, flitet me segmente fjalësh
1136 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe e thashë që asnjëherë deputetët demokratë nuk bërë prej kohësh, nuk është bërë dje. Për saktësi, kanë qenë në parim, kur fillohet dhe diskutohet një dje është miratuar shtesa, mbi bazën e vërejtjeve projektligj, ose një projektmarrëveshje apo një dhe sugjerimeve të grupit të Komisionit të ratifikim marrëveshjeje. Fillimisht në parim kemi rënë Ekonomisë, kjo është shtuar, megjithatë në qoftë dakord dhe këtu vihet dhe lexohet në emër të se do të nisemi formalisht, sipas Rregullores dhe komisioneve, lexohet vetëm pjesa e parë, kur fillon në qoftë se ka kërkesë, që kjo duhet të ishte para të diskutohet një projektligj. Fillohet me moralizime tri ditësh në duart tuaja, atëherë është një e drejta dhe thuhet, sikur vetëm këta janë pro investimeve, juaj për ta diskutuar. sikur këta kanë një strategji investimi dhe ne jemi Fjalën e ka zoti Gjana. kundra strategjisë së investimit. Nuk është e Jemin Gjana – Zoti Kryetar, zotërinj deputetë, ndershme të luhet dhe të rrimë tre orë, kur ishte me gjithë tensionin që e shoqëroi këtë debat, unë fare e thjeshtë që kjo ishte në kundërshtim, me gjithë mendoj që si në pak raste të debatohet, për të ligjet që ne kalojmë në Parlament. Pra, dje është diskutuar për marrëveshjen dhe më duket se debati miratuar vendimi i Qeverisë dhe nuk lejohet, pra është nuk është i paarsyeshëm. Unë do t’ju apeloja ju afati me Rregullore tri ditë dhe që t’i biem shkurt dhe kolegëve këtu në sallë, që deputeti Muçi bëri dhe të mos dëgjojmë as moralin e zotërisë, që tani një apel këtu në Kuvend dhe në qoftë se ka ndonjë nuk është këtu të na bëjë moral ne për ligjin edhe gjë për të pasur vëmendje është fjala e deputetit për mençurinë, sepse është në kundërshtim me ato Muçi. Oferta është bërë në kushte të pabarabarta. diskutimet që mund të bëjë ai dhe është ndryshe Nuk jemi në kushtet e ofertës së pa kërkuar, thotë po ta pyesësh në kafe. deputeti Muçi, pra jemi në kundërshtim me ligjin. Mendimi për këtë projektmarrëveshje dhe nga Së dyti, jemi në kundërshtim me Kushtetutën, specialistë të zotë të Komisionit të Ligjeve, është lidhur me atë se si e ratifikon një marrëveshje kundërshtuar dhe këtu kemi dëshmitarë të dy Parlamenti. E pranon si është ose e kthen. Prandaj, specialistët e ministrisë, që ne e kemi kthyer, sepse të gjithë debatet e tjera zhvlerësohen përpara këtyre nuk gjendet vend dhe ligj të miratohet ashtu siç kishte dy çështjeve, ose duhet t’i rikthehemi zbatimit të ardhur ajo marrëveshje. Prandaj, gjatë këtyre ditëve, ligjit dhe të Kushtetutës. Investimi është i madh, gjatë diskutimit tonë në Komisionin e Ligjeve, lindi asnjë nuk është kundër që mos vijnë 30 milionë edhe kjo marrëveshje që ishte fshehur, që e pranoi euro, por 30 milionë euro për Vlorën zotëri, që thonë edhe vetë ministri, që ka pasur kërkesa, nëse nuk se kemi mbledhur një biznesmen të Vlorës, mes ka pasur kërkesa për Vlorën, por ka pasur për Bisht- tyre mund të ketë edhe ndonjë deputet, mund të Pallën ose për dikë tjetër në këtë aspekt. jetë biznesmen ndërtues dhe të shesë inerte disa Ne themi këtu dhe diskutimet tona janë racionale milionë metra kub e të tjera e të tjera. Këtu interesat dhe mos të marrë njeri flamurin që vlonjatët duan të pastaj ngushtohen shumë, prandaj marrëveshjet investojnë dhe ne jemi kundër investimit, prandaj vijnë në Parlament. Unë do t’u apeloja, të rikthemi në këtë aspekt kemi qenë dhe jemi që këto të bëhen, te qëndrimi që shpalli këtu deputeti Muçi dhe e gjithë por të bëhen në bazë të të gjitha ligjeve dhe procedura të fillojë mbi këtë bazë. Ndryshe të jeni rregullave, sipas prokurimeve publike. të bindur, që kemi thyerje jo të Rregullores, është e Nga mënyra si është zhvilluar kjo parëndësishme Rregullorja, përballë asaj që ka projektmarrëveshje, del që është një prokurim i ndodhur me ligjin, përballë asaj që ndodh me drejtpërdrejt dhe ka vjedhje, ashtu siç u detyruan Kushtetutën. edhe kur privatizuat bankën. U detyruan, u larguan Falemnderit! firmat me zor dhe po të marrim edhe nga specialistët Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Ruçi. socialistë, del që vetëm godinat e Bankës vlejnë Gramoz Ruçi – Zoti Kryetar, të nderuar 100 milionë dollarë dhe ju këtë e quani sukses. deputetë, ne po diskutojmë këtu dhe në seancën e Prandaj, ashtu siç kemi thënë kjo do kujdes, dhe Parlamentit nuk mund të diskutojmë pa iu referuar unë propozoj më emër të grupit, që kjo të dalë nga procedurave dhe komisioneve, që trajtojnë këtë shtet rendi i ditës dhe të diskutohet ashtu siç duhet. ligjor dhe kushtetues, problemet ekonomike dhe Falemnderit! financiare, problemet e politikës së jashtme dhe Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, një problemet e industrisë, me të cilat ka të bëjë kjo sqarim. marrëveshje. Miratimi i kësaj marrëveshje nga Qeveria është Ju kujtoj kolegëve që unë nuk jam jurist, por ky
1137 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Parlament ka një Komision Juridik, i cili konkludon vetëm veten tënde ofendon, zoti Metko. që marrëveshja në aspektin ligjor është konform Zotërinj deputetë, ka një problem procedural, jua Kushtetutës, në aspektin procedural, është konform thashë edhe një herë. Në qoftë se do ta pranojmë Kushtetutës, në aspektin e teknikës legjislative, shtesën, që është bërë dje në vendimin e komisioni nuk ka asnjë vërejtje. Komisioni i mëparshëm, atëherë ne vazhdojmë shqyrtimin e Ekonomisë thotë të njëjtën gjë dhe për garanci i mëtejshëm, në qoftë se do të zbatojmë Rregulloren kërkon një shtojcë Qeverisë, e cila është në tryezat edhe për këtë pjesë, që është vetëm me dy pika, tona dhe përsëri shprehet dakord që të kalojë atëherë shtyhet shqyrtimi i kësaj çështje për marrëveshja. seancën e ardhshme. Të njëjtën gjë thotë edhe Komisioni i Industrisë, Jeni dakord? Zotërinj deputetë, është një çështje i Punëve Publike dhe i Transportit. Sigurisht, që e Rregullores, çështje procedurale. Me Rregullore deputetët mund të kenë mendime të ndryshme, si duhen tre ditë përpara të vijë materiali që ta kenë dhe u shprehën në diskutimet e tyre ose me votën deputetët, prandaj kjo çështje shtyhet për javën e e tyre. Prandaj, unë nuk shikoj ndonjë gjë në planin ardhshme. procedural, zoti Kryetar, as për ta vënë në diskutim Për procedurë, fjalën e ka zoti Tabaku. e ta nxjerrim në rend të ditës, as për ta shtyrë Ejup Tabaku - Komisioni i Ekonomisë, i cili problemin. Ne duhet ta kalojmë në votim kur t’i vijë bëri vërejtjet dhe nuk ka bërë fare ndërhyrje në radha projektligjit, pastaj fiton apo jo, është punë marrëveshje, por e bëri Qeveria ndërhyrjen në të tre tjetër. nenet që u propozuan dhe janë reflektuar të tre nga Falemnderit! Qeveria. Nuk mblidhet më Komisioni i Ekonomisë Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Metko. për ta shqyrtuar këtë marrëveshje, pasi ka marrë Uran Metko – Falemnderi, zoti Kryetar! një vendim, i cili është se në qoftë se reflektohen të Po ju them falemnderit, vetëm për etikë të këtij tre nenet nuk ka shkelje të procedurës. Komisioni Parlamenti, por nuk meritoni asgjë nga këto, pasi është mbledhur ditën e martë të javës së kaluar. kam që në mëngjes që kam kërkuar fjalën në emër Servet Pëllumbi – Zoti Tabaku, materiali ka të grupit parlamentar dhe si kryetar i grupit. Po dëgjoj ardhur sot dhe i është shpërndarë tani deputetëve që ia jep fjalën kujt të duash, si të duash, dhe më dhe kjo është në kundërshtim me Rregulloren, ju vjen keq se në përgjithësi i respektoj pleqtë, por ke mund të mos mblidheni, por deputet ta kenë ardhur në atë pikë që duhet të largohesh, për t’i materialin e kompletuar. bërë një shërbim mjaft të mirë Parlamentit. Në të Fjalën e ka zoti Bufi. njëjtën kohë pavarësisht nga rëndësia që ka Ylli Bufi - Rregulli që materialet duhet të jenë marrëveshja për të cilën po diskutonim sot, mua dy-tri ditë përpara, është për raportet e komisioneve. më vjen shumë keq dhe nga kolegët e mi opozitarë, Raporti i Komisionit të Ekonomisë mban datën 27 duke e ditur se ky Parlament çdo ditë po shkel prill. Qeveria mund të vinte sot ose mund të vinte rregullat dhe nuk po funksionon në bazë të normave dikush në emër të Qeverisë dhe ta sillte vendimin dhe rregullave. E patë se çfarë seance u bë herën e për këtë, por kam reflektuar ndaj vërejtjeve të bëra kaluar, e patë sesi po operohet sot, e shikoni se në komisionet parlamentare. Prandaj, shkelje të çfarë projektmarrëveshje po ju sjellin përpara dhe procedurës nuk ka. përsëri rrini këtu. Ne nuk kemi rrugë tjetër, ne kemi Servet Pëllumbi – Zoti Bufi, është një shtesë vetëm Parlamentin, këtu po dhunohemi çdo ditë, në marrëveshje, që përderisa deputetët kërkojnë këtu Rregullorja po shkelet çdo ditë, këtu të kohë për ta shqyrtuar, ne nuk mund t’i privojmë nga persekutuarit po rrihen në rrugë, këtu shoqata kjo kohë. Prandaj, duhet të zbatohet Rregullorja, të “Çamëria” po rrihet në rrugë, këtu investimet po futen vijë materiali në kohën e duhur. vetëm në xhepat e pushtetarëve. Ka ngelur vetëm Për procedurë, fjalën e ka zoti Çukaj. vendosja aty e bustit të Enver Hoxhës dhe të gjitha Lekë Çukaj – Zoti Kryetar, në asnjë rresht të të tjerat i keni realizuar. Ju bëj thirrje, që të mos Rregullores nuk thuhet, që kushtet që vendos neglizhohet në asnjë mënyrë problemi i të Komisioni i Ekonomisë dhe i ka vënë çdo komision persekutuarve dhe të përndjekurve politikë, se për t’u përmirësuar, janë një parakusht për të kaluar përndryshe përkrah tyre do të zgjedhim rrugë të tjera. në seancë plenare. Data nga koha që është sjellë Falemnderit! relacioni dhe tani që po e shqyrtojmë është brenda Servet Pëllumbi – Nga e folura e paedukatë, Rregullores, ndërsa kjo provoi edhe njëherë atë që,
1138 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ishte i drejtë sugjerimi që bëri Komisioni i me miratimin e tij ose sipas rastit me ndryshimin Ekonomisë për të ndërhyrë Qeveria me firmën, për ose me hedhjen poshtë të projektligjit që ka kontratën që ka realizuar. shqyrtuar”. Raporti i komisionit që ka shqyrtuar Në këtë kuptim, kjo që solli Qeveria sot, është projektligjin i dërgohet Kryetarit, i cili urdhëron garanci e asaj që vërejtja e bërë nga Komisioni i shumëfishimin dhe ndarjen, deputetëve dhe Këshillit Ekonomisë, qoftë edhe formalisht, është realizuar. të Ministrave, si rregull të paktën dy ditë përpara Kështu që është bërë i vërtetë kushti i marrëveshjes datës së përcaktuar për shqyrtimin e këtij projektligji. që ne vumë. Domethënë, ne e kemi kaluar në parim Pra, raporti i komisionit duhet të shpërndahet 2 ashtu si ishte, por me këtë sugjerim. Sugjerimi erdhi ditë përpara. Atëherë Komisioni i Ligjeve e ka i provuar dhe nuk e di se në cilën pikë të Rregullores shqyrtuar me datën 27 prill, nga data 27 deri sot, themi ne që erdhi sot, erdhi një ditë më përpara apo llogaritni sa ditë janë. Komisioni i Ekonomisë e ka në çastin që ne po kalojmë. Kështu që, edhe nga shqyrtuar me datën 27 dhe 28 prill, llogaritni sa ditë pikëpamja formale absolutisht jemi në rregull, edhe ka që është mbledhur ky komision. Komisioni i nga pikëpamja procedurale, që është formale jemi Jashtëm nën kryesinë e zotit Mustafaj është në rregull. Këtu nuk është çështja që vërtet u tha. mbledhur me datë 5 maj, llogarisni nga data 5 maj Që është bërë gjithë kjo zhurmë këtu është normale, e deri sot, sa ditë janë. Komisioni i Industrisë, ka sensibilitete të ndryshme dhe këndvështrime të Punëve Publike dhe Transportit është mbledhur më ndryshme, por absolutisht nuk ka asnjë argument datë 4 maj, llogaritni sa ditë janë nga 4 maji deri serioz, që kjo mund të shtyhet më tej, qoftë edhe tani, dhe i fundit, Komisioni i Shëndetësisë dhe i për procedurë. Në qoftë se ne biem dakord këtu ku Mbrojtjes së Mjedisit, nën Kryesinë e zotit Hoti e jemi. Që ajo gjë duhet bërë për shumë arsye, do të ka shqyrtuar me datë 4 maj dhe llogaritni sa ditë ishte absolutisht në zbatim të Rregullores dhe që janë nga data 4 maj deri tani. Ajo që ka dërguar të jemi më pak produktiv sesa fjalët, të kalojë Qeveria është një bindje e Qeverisë ndaj propozimit marrëveshja dhe të fillojë zbatimi i saj. Unë i të komisionit dhe komisioni e ka të shqyrtuar bashkohem asaj që tha deputeti Malaj, që çdo kohë problemin. që kalon nga fillimi i zbatimit të kësaj marrëveshje Falemnderit! është vetëm me humbje dhe ne nuk bëjmë figurë të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Laço. mirë përballë atyre njerëzve, të cilët presin që diçka Teodor Laço - Falemnderit, zoti Kryetar! të ndryshojë edhe në Vlorë. E para që dëshiroj të them, ka të bëjë me Unë absolutisht si në Vlorë, si në Shkodër, si demokracinë dhe me të drejtat e deputetëve në këtë kudo tjetër kur afrohet kapitali i Bashkimit Evropian sallë, të cilat para së gjithash duhet të respektohen për të dhënë kontributin e tij, për të realizuar zhvillimin nga ju, që jeni në atë podium të lartë. Me orë në e vendit, jam për ta bërë sa më parë. Në praktikën e dorë dhe në mënyrë të qëllimshme, e kam matur gjithë kësaj periudhe është vetëm bllokuese, prandaj momentin dhe po ju them që kanë kaluar tre orë pa në këtë kuptim nuk keni pse të bini në grackën e një çerek nga koha që unë e kam kërkuar fjalën. presioneve që bëhen, ta kalojmë sepse jemi brenda Unë e di që ju e keni vëmendjen të përqendruar vetëm procedurës. te radhët e para të këtij Parlamenti dhe mund t’ia i Falemnderit! jepni fjalën kujt të doni. Të jeni të sigurt që për këtë Servet Pëllumbi – Falemnderit! çështje nuk kam asnjë interes të gënjej, e kam Unë nuk bie në gracka zoti Çukaj, veçse kërkuar fjalën më shumë se tre orë pa një çerek Rregullorja për materialet e ka, që duhen sjellë tri përpara. Tani ajo që dëshiroj të them është që tani ditë përpara. e shikojmë të gjithë që Parlamenti po punon në Fjalën e ka zoti Dokle. kushte anormale. Po punon në kushte të cilat janë Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! të imponuara nga disa qëndrime të caktuara dhe E kërkova fjalën për procedurë. Zoti Berisha, unë punimet e tij mund të konsiderohen krejtësisht të nuk mbaj asnjë herë celular në seancë plenare, bllokuara. Po marr rastin e ligjit të koncesionit, të sepse ky është i vetmi Parlament ku dëgjohen cilin e kemi për ta shqyrtuar tani dhe për të cilin po celularët. Unë kurrë nuk mbaj celular në seancë bëjmë debat të gjatë. Nuk ka asnjë dyshim që këtu plenare. Le të vazhdojmë më tej. Neni 131 thotë: ka një shkelje të ligjshmërisë në favor të krushqisë. “Pas shqyrtimit të projektit, Komisioni i Përhershëm Po cila është krushqia? Krushqia, si e thanë dhe përkatës hartoi një raport duke bërë propozime lidhur disa është e njëanshme dhe është bërë me italianët
1139 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe, konkretisht, është bërë me një krushk, të cilin zhbllokojë këtë Parlament, e keni krejtësisht në dorë shumë kolegë të nderuar të së djathtës nuk guxojnë dhe mund ta bëni me një lëvizje farë të lehtë. t‘ia përmendin emrin se mos i prishin marrëdhëniet, E para, futeni ligjin në votim, në qoftë se nuk por që mua nuk më bëhet vonë dhe ia them, është votohet, mbaron historia. krushqia e Nanos me Berluskonin dhe duhet që kjo E dyta, keni deklaruar që do të vijë në qershor, marrëveshje të kalojë sa më parë që të jetë e mundur, po pse pikërisht në qershor. Ja ku erdhi qershori, që krushqia të mos dobësohet, që reputacioni i silleni në seancën që vjen, se një muaj nuk ju Kryeministrit të mbetet i ngritur në Itali. Prandaj është kushton asgjë, llogarive të Qeverisë. Por ky ligj nuk dhe ngutja e deputetëve të së majtës, të cilët duan ka për të ardhur as në qershor dhe nuk ka dyshim ta kalojnë që sot këtë projektligj, i cili siç dihet është që është një demagogji për të shtyrë kohë. Prandaj jashtë të gjithave rregullave qoftë për arsyen e edhe ata njerëz jashtë janë të irrituar, sepse e thjeshtë se nuk është marrë parasysh konkurrimi i kuptojnë një situatë të tillë, e kuptojnë që janë firmave të tjera, qoftë për shkak se vendimi ka ardhur mashtrimet që po vazhdojnë prej dy vjetësh e gjysmë si thatë edhe ju. Kot më kot mundohen t’ju edhe më shumë dhe që kanë për të përfunduar në imponojnë vetëm ditën e djeshme. Me sa duket, fund të këtij Parlamenti kur të mos jetë më kjo meqë e përmendi zoti zëvendëskryeministër librin maxhorancë dhe kur të jetë dikush tjetër, që të bëjë e Enver Hoxhës, “Enver Hoxha për naftën”, këtu po ligjin. Thojeni hapur që nuk doni ta bëni dhe mos i shkruhet vëllimi i dytë “Ramiz Alia për naftën”, se ai gënjeni duke mashtruar jo në shtator, jo në qershor, ka dënuar në vitin 86 disa nga specialistët më të jo në kalendat greke. njohur të naftës me 25 vjet, sepse nuk gjenin dot Falemnderit! naftë dhe tani po shkruhet libri i 3-të, “Fatos Nano Servet Pëllumbi – Vazhdon diskutimi me për naftën” dhe me siguri që do të jetë si e përballon përmbajtjen e vetë projektligjit. Me sa duket, nuk zoti Nano me ndihmën e zotit Mezan Malaj dhe të është pengesë aspekti procedural që u tha ai biznesmenëve të Vlorës, problemin e naftës. Nuk Rregullores. Meqë vazhdon, fjalën e ka zoti Ndoka. mund të veprohet në këtë mënyrë zotëri, duke Nard Ndoka - Falemnderit, zoti Kryetar! shkelur me të dy këmbët për hir të interesave Unë mendoj që projektligji në fjalë është një ligj konjukturale, për hir të marrëdhënieve të pjesshme, mjaft i rëndësishëm. Bëhet fjalë për një kompani që nuk dihet sesi përfundojnë interesat e shumë serioze dhe për fat të keq nuk ka një shqiptarëve, duke mos pranuar konkurrimin e firmave informacion lidhur me këtë kompani. Kjo po të tjera. Unë ju kujtoj, se ka mjaft marrëveshje shfrytëzohet prej grupeve të ndryshme. Sipas koncesionare, të cilat i ka bërë kjo Qeveri Socialiste informacionit që kam unë, kjo kompani ka kërkuar që kanë dështuar në mënyrë të turpshme dhe të investojë në Shqipëri që në kohën kur ishte kompanitë janë tërhequr dhe ja ku janë autorët e kryeministër zoti Meta. Këtu hidhet një dyshim me këtyre, që na i kanë reklamuar këtu në Parlament të drejtë, se mbas çdo marrëveshjeje është dyshimi përpara disa vjetësh si shpëtim të Rubikut, si i opozitës, që përfituesi kryesor është zoti Nano. shpëtim të Laçit dhe të industrive të tjera, Këtu mund të ketë shumë të vërteta lidhur me këtë, koncesionet e dhëna që kanë falimentuar dhe duke por nuk besoj se do të tregohemi bllokues ndaj lënë pas gërmadha. Unë nuk dëshiroj që të ndodhë këtyre investimeve, përderisa nuk kemi asnjë lloj e njëjta gjë dhe nuk besoj të ndodhë, por dëshiroj mundësie që ta verifikojmë. Me të vërtetë ai mund vetëm kaq, që këtu të futet logjika e konkurrimit të të jetë një ndër përfituesit, por nuk mund të bllokohet ndershëm, logjika e tenderit të ndershëm, e një investim thjesht për dyshime dhe të bëhet arenë përfaqësimit të gjithë atyre që janë të interesuar për debatesh në Kuvendin e Shqipërisë, duke përcjellë ta marrë këtë koncesion në mënyrë që të ketë vërtet mesazhe negative edhe tek ata persona që janë të investime serioze në Shqipëri. interesuar për këto investime, të cilat do të bëhen Meqë erdhi momenti që mesa duket kjo seancë në një nga qytetet e Shqipërisë, në Vlorë. Investimi do të mbyllet, nuk mund të rri pa përmendur faktin është mjaft serioz dhe në kompleks nuk mund të tjetër për çështjen kryesore, për të cilën ne bëmë ketë vërejtje. Edhe shteti shqiptar ka një marrëveshje debat prej ditësh, domethënë për çështjen e ligjit të normale të firmosur, por opozita me të vërtetë duhet të përndjekurve politikë. Nuk duhet të ishte filluar të jetë e shqetësuar, sepse këtu nuk ka një me diskutime, të cilat janë sot në rendin e ditës transparencë për marrëveshjen. Dihet se do të ketë dhe në qoftë se ju dhe e majta është e interesuar ta një marrëveshje, që do ta kenë të gjitha komisionet.
1140 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Unë vetë jam anëtar i Komisionit të Ligjeve dhe ne të mos e miratuar këtë marrëveshje dhe për të nuk kemi pasur një marrëveshje tip. Vetëm sot në plotësuar atë kërkesë permanente të opozitës, që seancë plenare më bie në dorë një marrëveshje e nuk ju lëmë të kaloni asnjë projektligj, pa kaluar tillë dhe me gjithë shpjegimet që kemi kërkuar edhe projektligjin e të përndjekurve politikë. Kjo nuk është në Komisionin e Ligjeve, te specialistët që u korrekte, nuk është as e moralshme dhe le të thuhet paraqitën në komision, ata nuk ishin të saktë dhe hapur që ne nuk jemi dakord, sikur të ishte pa asnjë të qartë në përgjigjet e tyre. Aq më tepër sot, ka vërejtje nga ne. Megjithatë procedura na kërkon ta edhe një shkelje të procedurës, me gjithë presionin miratojmë këtë projektligj pikërisht sot. që u ushtrua nga zëvendëskryeministri dhe nga Falemnderit! eksponentë të tjerë të maxhorancës. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Spahiu. Zoti Kryetar, jeni krejt në rregull. Këtu ka një Ekrem Spahiu - Zoti Kryetar, të gjithë e marrin vendim Qeverie, i cili është marrë me datë vesh dhe ju jeni në një pozitë tepër të vështirë, sepse 12.05.2004, pra është marrë dje dhe ky vendim ka duke lexuar në shkrimet e Nikollë Lesit ato që zoti lidhje drejtpërdrejt me ndryshim e kësaj Nano ju ka deklaruar ju, se sa të vijë në pushtet marrëveshjeje. Pra, ky vendim i Qeverisë, do të “kam për t’ju kalëruar nanën” dhe me sa duket ai ua kalojë patjetër, se është pjesë e marrëveshjes, pasi ka kalëruar nanën, siç thotë Nikollë Lesi në gazetën ka ndryshime po në këtë marrëveshje që ne po “Koha jonë”, por ju nuk jeni në gjendje që të fusni në miratojmë sot në Kuvendin e Shqipërisë. Prandaj, gjithë Parlamentin dhe të gjithë shqiptarët të rrinë. është e domosdoshme në bazë të Rregullores, Më vjen shumë mirë që Mezan Malaj përmend përderisa kemi një vendim Qeverie që ka ndryshuar Bullgarinë, por unë do t’i them zotit Mezan Malaj, marrëveshjen duhet të kalojë nëpër komisione dhe që kryeministër në Bullgari është një njeri i të vijë në seancë plenare. Nuk mund të kalohet me përgjegjshëm, është një njeri që punon për kombin dhunim dhe me shkelje të Rregullores, sado që dhe për shtetin e vet dhe nuk është një njeri i mund të ketë presion nga persona të ndryshëm. papërgjegjshëm, i paskrupullt si Fatos Nano, i cili Falemnderit! po jua kalëron nanën nga dita në ditë. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Sherifi. Servet Pëllumbi – Zoti Spahia, rregullo fjalorin, Elmaz Sherifi – Nuk dua ta trajtoj problemin, të lutem. ashtu si e trajtoi kolegu im Laço në kuadrin e një Zoti Spahia ta pres fjalën, për përdorim fjalori të krushqie midis Berluskonit dhe Nanos, sepse unë papërshtatshëm. nuk dua të besoj që tri P-të që do të sillnin zotin E ndërpres seancën për 10 minuta. Laço në pushtet, mund të vijë të bjerë edhe P-ja e (Pas 10 minutash.) dytë e Bushit, për një krushqi me Nanon. Prandaj, Servet Pëllumbi - Zotërinj deputetë, seancën t’i lëmë këto teori dhe të vijmë te Rregullorja. Se sa e rihap me një vendim. Në mbështetje të neneve në rregull jemi me procedurat, unë do të arsyetoj në 109 dhe 111 të Rregullores së Kuvendit, “Për shkelje një mënyrë krejt ndryshe. të etikës të provokimit të rrëmujës dhe fyerje të rëndë Zoti Kryetar, në qoftë se Qeveria sot paraqitej të deputetëve”, vendosa: këtu dhe thoshte nuk jam dakord me sugjerimin që Deputeti Ekrem Spahiu përjashtohet nga seanca bën Komisioni i Ekonomisë, çfarë procedure do të plenare dhe ndalohet të marrë pjesë në punimet e ndodhte? Po ju kujtoj që Parlamenti nuk ka asnjë sesionit në një periudhë prej 15 ditësh. autoritet në çështjen e ratifikimit të marrëveshjeve, Ngarkohen punonjësit e shërbimit për zbatimin për të vendosur mbi Qeverinë në mënyrën e kuptuar e këtij vendimi. Ky vendim hyn në fuqi menjëherë. që këto marrëdhënie mund zgjidhen midis Fjalën e ka zoti Braçe. Komisionit dhe Qeverisë. Marrëdhëniet janë midis Erion Braçe – Zoti Kryetar, jua thashë pak më Qeverisë dhe Parlamentit në sallën e Parlamentit përpara kur fola që në këtë Parlament nuk ka më dhe në seancën plenare. Parlamenti ose i miraton asnjë një lloj vlere, asnjë lloj diskutimi për të gjitha ose i rrëzon projektligjet që janë për t’u ratifikuar, ato projektligje që vijnë këtu. Ju e morët atë vendim, prandaj sikur edhe Qeveria të reagonte krejt ndryshe, por shikojeni atë krahun andej si është. E shikoni jo të plotësonte kërkesën që është një element sesi është? Vendimi nuk është për Ekrem Spahinë, garancie, por të thoshte nuk jam dakord, ne jemi të zotëri. Vendimi është për të gjithë atë bandë atje, detyruar ta votojmë këtë projektligj sot në seancë që ka mbi 1 muaj që kryesohet nga Sali Berisha plenare. Çdo diskutim i shërben vetëm vonimit, për dhe është i vetmi që jep urdhër këtu në sallën e
1141 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Parlamentit. Ka mbi 1 muaj që jep vetëm urdhra si mundësitë që të tregojë dinjitetin e vet, ashtu si ne të sulmohen deputetët, si të sulmohen ministrat, si duhet të kishim qenë më konsekuent në zbatim të të sulmohet nënkryetarja e Parlamentit që ka drejtuar të gjitha ligjeve të shtetit shqiptar, atëherë kur ky seancën fizikisht dhe kjo është e pashembullt për personazh, si dhe personazhe të tjerë patën çdo Parlament të botës, jo në Parlamentin shqiptar. përgjegjësi të mëdha dhe i sollën dëme shumë të Çfarë prisni që të vijnë me helmeta në sallën e rënda shtetit shqiptar. Në qoftë se ne duhet të ishim Parlamentit, të vijnë me skafandra në sallën e të prerë dhe kategorikë, duhet të ishim atëherë kur Parlamentit? Ju përjashtuat tani Ekrem Spahinë. këta njerëz ishin të penalizuar. Në qoftë se ai ka Zotëria këtu, që quhet kryetari i opozitës dhe që vetëpenalizuar me gjestin e tij amoral për ne të gjithë pretendon të jetë Kryetari i Shtetit, asaj zonjës atje këtu, kaq është e bollshme. E vetmja gjë që unë dhe të gjitha grave që ishin këtu u ka thënë bushtër, dua t’i bashkëngjis kësaj është distancimi im nga këtij Parlamentit para 1 jave i tha hale. Këtu pak më ky fenomen. përpara një ish-deputeti i tha bir bushtre. Çfarë prisni Falemnderit! ju, unë nuk e kuptoj! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Servet Pëllumbi – Çfarë prisje ti të bëja unë si Zotërinj deputetë, nuk kemi se çfarë të Kryetar i Parlamentit, të përjashtoj të gjithë diskutojmë më tej. Unë në përputhje me deputetët sipas teje? kompetencat që më jep Rregullorja, mora masën Erion Braçe – Tani do ta them. përkatëse, nuk kam asnjë kompetencë më tepër Së pari, zoti Kryetar, ju duhet të respektoni të dhe shpreh keqardhje që grupi i opozitës është gjitha ato nene që ua lexoi pak më përpara kryetari larguar duke mbështetur edhe ato lloj fjalësh e ato i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste për të lloj ofendimesh që u përdorën këtu krejtësisht në gjitha diskutimet që ata mbajnë këtu. mënyrë të pahijshme. Urdhëro zonja Topalli, Së dyti, ajo masa mua më duket shumë e vogël, meqenëse të kanë ikur të gjithë të tjerët. si për mua dhe për të gjithë deputetët e tjerë. Kështu Fjalën e ka zonja Topalli. që, unë i propozoj kryetarit të Komisionit të Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, zoti Fino, që Rregullores, ta paraqesë sa më parë mendimin dhe të mos abuzojmë, mos ta bëjmë edhe më keq nga përjashtimi të shkojë nga 15 ditë minimumi, deri në çfarë është bërë, është mirë që të respektojmë 6 muaj maksimumi. Në sallën e Parlamentit ngjarje Rregulloren, që të respektojmë Kushtetutën, që të të tilla provokojnë situata kriminale. mos kalohet aty ku asnjë njeri nuk dëshiron. Ndërsa Së treti, zoti Kryetar kemi që në orën 10:00 që grupi parlamentar dhe opozita ka ikur për arsye se jemi në këtë sallë dhe po vete ora tre e një çerek, ju është shkelur Kushtetuta, është shkelur Rregulloja nuk duhet të lejoni më që punimet e këtij institucioni, dhe ju kërkoni të votoni, pavarësisht se nuk do të nga më të rëndësishmit e Shqipërisë, të bllokohen mund të votoni se nuk keni vota, pavarësisht nga për arsye idiote, gjoja procedurale, si ato që janë telefonatat që po bëni, atë projektligj që është sjellë paraqitur gjatë gjithë paradites së kësaj seance. këtu tërësisht në kundërshtim, ashtu si e tha dhe Falemnderit! Kryetari më parë me Rregulloren, me ligjin, me Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Dizdari. procedurën dhe me Kushtetutën. Limoz Dizdari – Gjesti i deputetit Spahia, ishte Servet Pëllumbi – Unë nuk thashë ato fjalë, gjest shumë i shëmtuar. Unë nuk jam në një mendje që thatë ju. Unë shpreha mendimin vetëm për kohën me propozimin tuaj, zoti Kryetar, dhe nuk e shoh të e ardhjes së projektvendimit, por u bë sqarimi, që arsyeshme ta dënosh 15 ditë, qoftë edhe 5 orë. ky ka ardhur dhe është diskutuar në komisionet Rëndësi ka që të vlerësohet gjesti. Fjala që artikuloi parlamentare, pra nuk krijohej ndonjë boshllëk për zoti Spahia është fjalë e shëmtuar dhe i takon atij, diskutimin e tij dhe çështja u sqarua, por ajo është nuk na takon ne. Ne duhet të distancohemi nga kjo e drejta e saj dhe nuk donte të shprehej. Unë fjalën gjë. Në të njëjtën kohë ne duhet të luftojmë në çdo për atë ia dhashë, por është e drejta e saj. kohë dhe, vazhdimisht, nevojën e kulturës si një Zotërinj deputetë, atëherë ka ndonjë problem nevojë të vazhdueshme për të qenë të denjë në këtë për projektligjin që kishim për të shqyrtuar? Ka Parlament. Dëshira për të përjashtuar nuk është ndonjë deputet, që do të diskutojë? ndonjë dëshirë e mirë dhe ne, në qoftë se bëhemi Fjalën e ka zoti Preka. mbartës të kësaj dëshire, nuk shprehim ndonjë gjë Ndue Preka – Falemnderit, zoti Kryetar! shumë të devotshme. Parlamenti i ka të gjitha Në emër të kolegëve të grupit jam vërtet shumë
1142 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
i indinjuar dhe i fyer që rri këtu në Parlament. Unë e Namik Dokle – Meqenëse një pjesë e ndiej përgjegjësinë time, edhe të shokëve të mi, komisioneve e ka parë dhe janë shprehur dakord, përgjegjësinë që na ka dhënë mandati i deputetit por Komisioni i Ligjeve ka bërë dy relacione, në njërin për të qëndruar këtu, duke na fyer rëndë nga nënat është shprehur dakord dhe në tjetrin s’ka sugjerime tona, nga familjet tona. Unë e quaj shumë tronditëse të teknikës legjislative, propozon që të shtyhet për dhe mjaft të rëndë për të qëndruar. Lidhur me javën tjetër. Unë mendoj që mund ta shtyjmë, për të projektligjin që bën fjalë për rehabilitim e rregulluar elementët e teknikës legjislative. marrëveshjes, duke e konsideruar si një projektligj Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, jeni të rëndësishëm për faktin që deputetët nuk kanë dakord me sugjerimin e Komisionit të Ligjeve, që e informacionin e nevojshëm, ne jemi për ta shtyrë pranon edhe zëvendëskryeministri njëlloj me pas një jave, në kohën sa më të shpejtë të shtyrjen, për të bërë rregullimin përkatës? mundshme, pasi unë nuk i heq asnjë presje Ulini! vlerësimeve dhe opinioneve, kur bëhet fjalë vërtet Atëherë, ky projektligj shtyhet për javën tjetër. për një kompani serioze dhe shoh që edhe Kalojmë te projektligji tjetër: “Për programet komisionet parlamentare e kanë vlerësuar këtë hap sociale për strehimin e banorëve të zonave urbane”. të Qeverisë Shqiptare. Por, meqenëse informacioni Për Komisionin e Ligjeve, fjalën e ka zoti Selimi. duhet të jetë më i plotë, informimi i deputetëve dhe Nezir Selimaj - Komisioni i Ligjeve e ka vendimmarrja duhet të jetë më e përgjegjshme dhe shqyrtuar këtë projektligj dhe është dakord për unë mendoj që është e arsyeshme që të shtyhet. kalimin e tij në seancë. Në diskutimin që do t’i bëhet Falemnderit! nen për nen, në aspektin e teknikës legjislative janë Servet Pëllumbi – Falemnderit! disa vërejtje, të cilat kur t’i vijë radha do të bëhen të Fjalën e ka zoti Ruçi. njohura. Gramoz Ruçi – Falemnderit, zoti Kryetar! Falemnderit! Siç thashë edhe në ndërhyrjen time në Servet Pëllumbi – Falemnderit! procedurë, këtë marrëveshje e kanë parë katër Fjalën e ka zoti Alushi. komisione. Dy komisionet më të rëndësishme e Eduart Alushi – I nderuar zoti Kryetar, me kanë parë në datat 27 dhe 28 prill. Dy komisione të vërejtjet që janë paraqitur në relacionin përkatës të tjera e kanë parë në 4 dhe në 5 maj. Ajo çfarë është Komisionit të Transportit të Punëve Publike dhe thënë këtu, në përputhje me Rregulloren në seancë Industrisë, jemi shprehur dakord për shqyrtimin dhe plenare, është se relacionet e komisioneve duhet miratimin e këtij projektligji. të paraqiten tri ditë përpara. Unë nuk shikoj asnjë Falemnderit! kontradiksion lidhur me atë që, përmirësimi i Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bufi. marrëveshjes ose shtojca në marrëveshje, ka ardhur Ylli Bufi – Komisioni i Ekonomisë, e ka në datën 12 nga Qeveria, për arsye se ajo është në shqyrtuar këtë projektligj dhe është dakord që të përputhje të plotë me relacionin që paraqet Komisioni kalojë në seancë plenare për t’u miratuar. i Ekonomisë. Nëse kjo nuk do të ekzistonte me Njëkohësisht nen për nen ka bërë vërejtjet përkatëse, shkrim, pavarësisht nga data, qoftë dhe në seancë që do të shqyrtohen më vonë. sot, sikur të ishte sjellë vendimi, nuk është fare në Servet Pëllumbi – Falemnderit! kundërshtim me Rregulloren. Prandaj, vlerësimi dhe Kush ka pyetje për projektligjin? gjykimi i i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste Nuk ka pyetje. është që, marrëveshja të kalojë për votim. Kush dëshiron të diskutojë? Falemnderit! Nuk ka diskutime. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Atëherë, zoti Preka? Atëherë e mbyllim shqyrtimin e këtij projektligji, Ndue Preka - Dakord. kalojmë në projektligjin tjetër “Për një shtesë në ligjin Servet Pëllumbi – Zoti Ruçi? nr. 8353, datë 3.06.1998 “Për ratifikimin e Gramoz Ruçi – Dakord. marrëveshjes së huasë, ndërmjet Republikës së Servet Pëllumbi – Mbyllim edhe shqyrtimin e Shqipërisë dhe Bankës Evropiane të Investimeve, projektligjit të katërt në listë. për projektin e autostradës Vorë-Durrës””. Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 8153, Të shprehen komisionet. datë 31.10.1996, “Për statusin e jetimit””. Fjalën e ka zoti Dokle. Komisioni i Ligjeve është dakord.
1143 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Servet Pëllumbi – Zoti Sherifi? rrezikuarit nga krimi i rrugës, i drogës, i vrasjeve, i Elmaz Sherifi – Dakord. trafikimit e të tjerë. Me këtë projektligj, shpirti Servet Pëllumbi – Kush ka pyetje për këtë? njerëzor shqiptar mbetet i gjallë dhe dashuria Pyetje nuk ka. njerëzore ngrihet mbi gjithçka. Në këtë kontekst, Fjalën e ka zonja Çeço. ne grupi nismëtar i deputetëve, i drejtohemi të gjithë Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Kryetar! kolegëve tanë deputetë me apelin, që të votojnë pro Nisur nga realiteti i shoqërisë shqiptare si një projektligjit për shpalljen e ditës kombëtare në vend demokratik, i përfshirë tashmë në procesin e ndihmë të jetimëve. integrimit Euroatlantik, duke vlerësuar se tashmë Ne shprehim bindjen, se ndihma ndaj kësaj në Shqipëri është projektuar strategjia e zhvillimit bashkësie është plotësisht e realizueshme, pasi ekonomik, shoqëror dhe human, çka shprehet qartë mundësitë ekzistojnë. Është në nderin e Kuvendit në angazhimin serioz për të vendosur njeriun në të Shqipërisë, të legjitimojë këtë datë të frymëzuar qendër të zhvillimeve tona, ne një grup deputetësh nga një iniciativë humane, në shërbim të së ardhmes të inspiruar dhe nxitur nga një propozim i kahershëm së përbashkët. i Institutit Kombëtar të Integrimit të Jetimëve të Falemnderit! Shqipërisë nga Akademia e Shkencave, e Servet Pëllumbi – Falemnderit! mbështetur dhe nga një numër i konsiderueshëm Fjalën e ka zoti Sherifi. personalitetesh të shquar të evidentuar në Elmaz Sherifi – Falemnderit, zoti Kryetar! veprimtarinë e tyre humane, në përkrahje të jetimëve, Ne e përshëndesim nismën e deputetëve, unë ndërmorëm nismën ligjore për të paraqitur dhe nuk kam komente sepse zonja Çeço i bëri në shqyrtuar projektligjin “Për një shtesë në ligjin nr. mënyrën më të saktë. Ajo që do të thosha është, 8153 datë 31.10. 1996, “Për statusin e jetimit””, me se Komisioni ka vendosur në mbledhjen e tij, që qëllim që paradigma e zhvillimit njerëzor, të nisma e deputetëve që ka një datë të caktuar të progresojë më tej në fushën humane, një moment i ndryshojë dhe të jetë data 20 maj, dita e jetimëve rëndësishëm i të cilit konkretizohet dhe në shpalljen dhe kjo e argumentuar me faktin se kjo datë është e një date të caktuar, si dita kombëtare në ndihmë më simbolike, pasi më 20 maj të vitit 1917, është të jetimëve. hapur streha e parë për jetimët në Shqipëri. Prandaj, Zotërinj deputetë, shqiptarët janë jo vetëm do t’i bënin thirrje, besoj që deputetët nismëtarë nuk krijues, por dhe bartës të humanizmit dhe si të tillë kanë ndonjë kundërshtim për ditën, për të përcaktuar zënë vend me dinjitet midis vendeve të qytetëruara. këtë ditë dhe i ftoj deputetët, që pikërisht këtë të Prandaj, natyrshëm Shqipëria bën pjesë në miratojnë. Është dhe një kërkesë e vetë shoqatës qytetërimin dhe humanizmin perëndimor kombëtare të jetimëve, por ne mendojmë që është Euroatlantik. Nga mbrojtësi i qytetërimit perëndimor logjike dhe kjo datë është simbolike, nuk ndryshon Skënderbeu dhe deri te Nënë Tereza, gruaja me e asgjë në thelbin e nismës së marrë. famshme e botës, e cila sot fatkeqësisht edhe ajo Ju falemnderit! u përdhunua, nga sjellja e pahijshme dhe tepër Servet Pëllumbi – Falemnderit! vulgare e Ekrem Spahisë dhe e gjithë atyre, të cilët Dëshiron njeri tjetër të marrë fjalën. e mbështetën duke u larguar nga kjo sallë, në Zoti Preka? shenjë solidariteti me atë qëndrim anakronik primitiv Ndue Preka – Dakord. të Ekerm Spahisë, pra duke u nisur dhe duke u Servet Pëllumbi – Zoti Ruçi? mbështetur dhe te Nënë Tereza, shfaqet dëshmia e Gramoz Ruçi – Dakord. këtij qytetërimi dhe humanizmi shqiptar. Populli Servet Pëllumbi – Atëherë, mbyllim edhe shqiptar, ka pasur dhe ka shumë rezerva dashurie shqyrtimin e këtij projektligji dhe të fundit në listën dhe humanizmi dhe për këto vlera ka nevojë e rendit të ditës. bashkësia perëndimore euroatlantike, ashtu si dhe Për sot kemi dekretin nr. 4217 datë 3.05.2004, ne shqiptarët kemi nevojë për përkrahjen e Evropës, “Për dhënie pëlqimi për emërimin e zotit Gjergj Sauli si dhe për ndihmën, mirëkuptimin, respektin, në detyrën e Kryetarit të Gjykatës Kushtetuese”. nderimin e njëri-tjetrit. Por shoqëria shqiptare, nuk Komisioni i Ligjeve është dakord. Ka ndonjë mund të jetë një shoqëri e qytetëruar, në qoftë se pyetje ose ndonjë gjë për të thënë? nuk heq pak nga vetja për të ndihmuar ata që janë Nuk ka. në nevojë, jetimët, të braktisurit, të paushqyerit, të Atëherë e mbyllim edhe shqyrtimin e këtij
1144 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dekreti dhe do të kalojmë në procedurën e votimit. 53 vota pro me elektronikë dhe 16 ministrat, Fjalën e ka zoti Ruçi. bëjnë 69 vota pro. Përpara se të kalojmë në votim, gjysmë ore Asnjë kundër, 8 abstenime. pushim. Miratohet në parim projektligji. Servet Pëllumbi – Pushim me kërkesën e Kalojmë në votimin nen për nen. kryetari të grupit. Kush është dakord me nenin 1? (Pas 30 minutash pushim.) Ulini, ju lutem! Servet Pëllumbi – Ju lutem deputetëve të zënë Kundër, nuk ka. vend në sallë. Abstenim, nuk ka. Zotërinj deputetë, përpara se të fillojmë procesin Miratohet. e votimit, bëjmë votimin për prezencën. Neni 2. Kush është dakord? Hapet votimi për prezencën. Ulini! Mbyllet votimi. Kundër, nuk ka. 62 me elektronikë dhe 16 ministrat, 78 deputetë Abstenim, nuk ka. prezent. Miratohet. Fillojmë votimin. Neni 3. Kush është dakord? Votojmë projektligjin “Për ratifikimin e protokollit Ulini! ndryshues të Konventës Evropiane për shtypjen e Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. terrorizmit”. Miratohet. Hapet votimi me elektronikë në parim. Neni 4, “Për hyrjen në fuqi”, kush është dakord? Vazhdon votimi. Ulini! Votimi 59 me elektronikë dhe 16 ministrat, 75. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Në parim miratohet. Miratohet. Kalojmë në votimin nen për nen. Atëherë, votojmë projektligjin në tërësi me Mediat në qoftë se janë, le të vijnë. elektronikë. Kush është dakord me nenin? Hapet votimi. Ulini, ju lutem! Mbyllet votimi. Kundër, nuk ka. 51 vota pro me elektronikë dhe 16 ministrat, Abstenim, nuk ka. bëjnë 67 vota pro. Miratohet. 1 kundër, 9 abstenime. Neni 2 “Për hyrjen në fuqi” Miratohet edhe në tërësi projektligji. Ulini! Projektligji tjetër “Për një shtesë në ligjin nr. 8353 Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. datë 3.06.1998” është shtyrë me kërkesën e Miratohet. Komisionit të Ligjeve, për të cilën ramë dakord në Votojmë projektligjin në tërësi, me elektronikë. seancë. Hapet votimi. Kalojmë në votimin e pikës 4, të rendit të ditës Mbyllet votimi. “Për programet sociale, për strehimin e banorëve të 60 vota me elektronikë dhe 16 ministrat, 76 vota pro. zonave urbane”. Miratohet edhe në tërësi projektligji. Hapet votimi në parim. Kalojmë në votimin e projektligjit të dytë. Vazhdon votimi në parim, zotërinj deputetë. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së Mbyllet votimi. koncesionit të formës BO, për ndërtimin dhe 60 pro me elektronikë dhe 16 ministrat, gjithsej shfrytëzimin e terminalit bregdetar për depozitimin 76 vota pro. e naftës dhe nënprodukteve të saj në gjirin e Vlorës”, Asnjë kundër. Asnjë abstenim. si dhe “Për ratifikimin e marrëveshjes së koncesionit Miratohet në parim, projektligji. të formës BOT, për ndërtimin dhe shfrytëzimin e Kalojmë në votimin nen për nen, duke mbajtur infrastrukturës portuale në shërbim të terminalit parasysh vërejtjet e Komisionit të Ligjeve, Komisionit bregdetar në gjirin e Vlorës”. të Ekonomisë, të Komisionit të Punës dhe të Hapet votimi në parim. Çështjeve Sociale, të Komisionit të Industrisë, pra Vazhdon votimi. të katër komisioneve që e kanë shqyrtuar. Mbyllet votimi, Votojmë nenin 1.
1145 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Kush është dakord me nenin 1? Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet! Miratohet. Neni 2, gjithnjë me vërejtjet e komisioneve. Neni 18. Kush është dakord? Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 19. Kush është dakord? Neni 3. Kush është dakord? Ulini. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 20. Kush është dakord? Neni 4. Gjithnjë me vërejtjet e komisioneve. Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 21. Kush është dakord? Neni 5. Kush është dakord? Ulini. Kundër nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. Miratohet Miratohet. Neni 22. Kush është dakord? Ulini. Neni 6. Kush është dakord? Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 23. Kush është dakord? Neni 7. Kush është dakord? Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 24. Kush është dakord? Neni 8. Kush është dakord? Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 25. Kush është dakord? Neni 9, gjithnjë me vërejtjet e komisioneve. Kush Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. është dakord? Ulini! Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 26. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 10. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 27. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 11. Kush është dakord? Ulini! Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 28. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 12. Kush është dakord? Ulini! Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 29. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. Neni 13. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 30, gjithnjë me vërejtjet e komisioneve, Miratohet. kush është dakord? Neni 14. Kush është dakord? Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 31. Kush është dakord? Neni 15. Kush është dakord? Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Miratohet. Miratohet. Neni 32. Kush është dakord? Neni 16, gjithnjë me vërejtjet e komisioneve. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Neni 33. Kush është dakord? Miratohet. Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. Neni 17. Kush është dakord? Miratohet.
1146 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Neni 34. Kush është dakord? Vazhdon procesi i votimit. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Mbyllet votimi. 55 vota pro me elektronikë dhe Miratohet. 16 ministrat, 71 vota pro. Neni 35. Kush është dakord? Miratohet edhe në tërësi projektligji. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kalojmë në votimin e dekretit nr. 4217 datë Miratohet. 3.05.2004 “Për dhënie pëlqimi për emërimin e zotit Neni 36. Kush është dakord? Gjergj Sauli në detyrën e Kryetarit të Gjykatës Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Kushtetuese”. Miratohet. Votimi do të bëhet i fshehtë me elektronikë, Neni 37. Kush është dakord? prandaj ju lutem zotërinjve ministra, të ulen në sallë Kundër, nuk ka. Abstenim nuk ka. me kartonët e tyre. Miratohet. Taulant Dedja - Zoti Kryetar, do të isha i Neni 38. Kush është dakord? mendimit për faktin që të votojmë, për të dhënë Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. pëlqimin për Kryetarin e Gjykatës Kushtetuese, që Miratohet. ky votim të shtyhet për në seancën e ardhshme, Neni 39. Kush është dakord? me qëllim që të jetë prezent edhe opozita. Mos të Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. votojë vetëm maxhoranca. Miratohet. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Neni 40, për hyrjen në fuqi të projektligjit. Kush Opozita i ka lënë kartonët në vendet e tyre dhe është dakord? është larguar. Ne nuk kemi asnjë pengesë për të Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. bërë votimin sipas Rregullores. Miratohet. Fjalën e ka zoti Tepshi. Votojmë projektligjin me elektronikë, në tërësi. Qazim Tepshi – Gjykoj, zoti Kryetar, se Hapet votimi. propozimi që bën Dedja është shumë pozitiv. Meqë Vazhdon procesi i votimit. Kryetari i Gjykatës, do të jetë për disa vite dhe Mbyllet votimi. 60 vota me elektronikë pro dhe prezenca e opozitës, pavarësisht si do të votojë po 16 ministra, 76 vota pro asnjë kundër, asnjë ose jo, do të ishte gjë shumë pozitive për këtë abstenim. Parlament. Prandaj, unë bashkoj zërin me zotin Miratohet edhe në tërësi projektligji. Dedja dhe ju sugjeroj që ta merrni në konsideratë. Kalojmë në pikën 5 të rendit të ditës, projektligji Është shumë pozitive kjo. “Për një shtesë në ligjin nr. 8153, datë 31.10.1996, Servet Pëllumbi – Çështja është se ne nuk “Për statusin e jetimit”, paraqitur nga një grup mund të përligjim bojkotimet, zoti Tepshi. deputetësh””. Fjalën e ka zoti Ruçi. Hapet votimi në parim. Gramoz Ruçi – Unë e mirëkuptoj edhe zotin Votojmë në parim, zotërinj deputetë. Dedja edhe zotin Tepshi për problemin që diskutojnë, Mbyllet votimi. kjo ka qenë dhe dëshira jonë. Kemi tri javë që po 56 vota me elektronikë pro dhe 16 ministrat, merremi me këtë çështje. Mblidhet qëllimi dhe gjithsej 72 vota pro. kurorëzimi me sukses i taktikës dhe i strategjisë Asnjë kundër, asnjë abstenim. Miratohet në së opozitës në seancën e sotme dhe kjo ishte parim projektligji. pikërisht për të penguar të gjitha projektligjet e Në kalimin e votimit nen për nen, do të mbajmë seancës, ashtu edhe miratimi i Kryetarit të Gjykatës parasysh ndërrimin e datës, që ka bërë Komisioni i Kushtetuese. Me zhvillimin procedural, unë jam Punës dhe Çështjeve Sociale. plotësisht dakord me vullnetin e mirë politik, po dhe Atëherë neni 1, Kush është dakord me kur bëhen dashuri duhen dy palë, derisa mungon ndryshimin përkatës. Ulini! kjo dëshirë e opozitës, e shprehur publikisht dhe Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. institucionalisht në Parlament, ne nuk do të bëjmë Miratohet. dot zi gjatë për mungesën dhe bojkotet e opozitës Neni për hyrjen në fuqi. Kush është dakord. Ulini! dhe nuk mund të përligjim bojkotimin e saj në Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Votojmë në seancë, prandaj të procedojmë me votimin. tërësi projektligjin me elektronikë. Falemnderit! Hapet votimi. Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë,
1147 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
votojmë dekretin nr. 4217, datë 3.05.2004, “Për për realizimin e programit të menaxhimit të mbetjeve dhënie pëlqimi për emërimin e zotit Gjergji Sauli në urbane të Tiranës”. detyrën e Kryetarit të Gjykatës Kushtetuese”. Projektligji “Për organizimin dhe funksionimin e Votimi është i fshehtë. autoritetit mbikëqyrës të sigurimeve”. Hapet votimi. Projektligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në Vazhdon procesi i votimit. ligjin nr. 8749 datë 3.08.2001, “Për shërbimin e kontrollit Mbyllet votimi. të brendshëm të Ministrisë së Rendit Publik””. 75 vota pro, 1 kundër, 2 abstenime. Projektligji “Për legalizimin e zonave informale” Miratohet dekreti për emërimin e zotit Gjergj dhe projektligji “Për një ndryshim dhe shtesë në Sauli, Kryetar i Gjykatës Kushtetuese. ligjin nr. 8975 datë 21.11.2002, “Për trajtimin e Zotërinj deputetë, kanë ardhur një varg faturave tatimore të ujit të pijshëm si titull ekzekutiv””. projektligjesh në Parlament. Ju njoftoj gjithashtu se seanca tjetër do të jetë Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. ditën e hënë në orën 18.00 dhe do të jetë përgjigje e 8770, datë 19.04.2001”. pyetjeve të deputetit Kristo Goçi, nga Ministri i Projektligji “Për veprimtarinë e sigurimit dhe Rregullimit të Territorit dhe Turizmit, përgjigje e risigurimit, ndërmjetësimit të sigurimeve dhe pyetjeve të deputetit Nikollë Lesi, nga Ministri i risigurimeve”. Rendit Publik dhe raporti i Qeverisë për Shërbimin Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes Civil 2003. Pyetje dhe diskutime. Me kaq seancën ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së e deklaroj të mbyllur. Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës së Italisë Mirupafshim ditën e hënë.
E hënë, 17.05.2004 Drejton seancën Zëvendëskryetarja e Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:00 zonja Makbule Çeço
Makbule Çeço – Sipas kalendarit dyjavor në me kryetarët e grupeve parlamentare të opozitës seancën e sotme kemi përgjigjen e pyetjeve të dhe të gjithë së bashku diskutuam sërish me deputetit Kristo Goçi, nga Ministri i Rregullimit të preokupacion të madh, situatën në Kuvendin e Territorit dhe Turizmit dhe raporti i Qeverisë për Shqipërisë, institucionin më të lartë përfaqësues Shërbimin Civil 2003, ku do të bëhen pyetje dhe të popullit shqiptar, i cili në vazhdimësi ka diskutime, sipas minutazhit që është caktuar prej përjetuar një shkelje gati permanente nga kohësh. përfaqësuesit e maxhorancës të Kushtetutës dhe Fjalën e ka zoti Topi. sidomos të Rregullores, miratuar dhe pranuar nga Bamir Topi – Falemnderit, zonja Çeço! të gjithë. Së pari, nuk më duket normale mënyra se si po Në këto kushte, grupet parlamentare të e zhvilloni këtë seancë. Duhet të ketë një akomodim opozitës, së pari i bëjnë të ditur opinionit publik se të deputetëve fillimisht, pastaj të fillojë seanca. po sabotohet qëllimisht misioni i komisionit hetimor Meqenëse, ne paraprakisht kemi rënë dakord që të për abuzimet në Korporatën Elektroenergjetike dhe zhvillojmë një takim të shkurtër në funksion të ndonëse kanë mbetur pak ditë për Komisionin e procedurave në këtë Parlament, unë në emër të Telekomit, të njëjtat fenomene ka përjetuar edhe ky grupit kërkoj gjysmë ore pushim. komision, ku përfaqësuesit e maxhorancës në këto Makbule Çeço – Gjysmë ore pushim, me komisione aplikojnë të gjitha artificet, për të bllokuar kërkesë të Grupit të PD-së. punimet e komisioneve deri edhe mbylljen e dyerve (Pas 30 minutash pushim.) të administratës, që disponon dokumentacionin e Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, fillojmë nevojshëm për këto komisione. seancën. Së dyti, por jo më pak e rëndësishme se e para, Fjalën e ka zoti Topi. ritheksojmë dhunimin e procedurave parlamentare, Bamir Topi – Falemnderit, zonja Çeço! në lidhje më projektligjin e dëmshpërblimeve të të Ne kërkuam 30 minuta pushim për një konsultim përndjekurve politikë, të sistemit komunist.
1148 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Së treti, daljen nga bazamenti konsensual i përmbytjet. hartimit dhe i miratimit të ligjit për pronat, nga Në vitin 1996, me asistencën e ujit u hartua dhe maxhoranca socialiste, e cila është e orientuar të u miratua nga Kuvendi Popullor i asaj kohe ligji me miratojë variantin e Qeverisë Nano dhe vullnetin e nr. 8093 datë 21.03. 1996, “Për rezervat ujore”, i cili vetëm politik të Kryeministrit Nano. përcaktoi detyrat dhe të drejtat e autoriteteve të ujit Së katërti, denoncojmë me forcë ushtrimin e dhe mënyrën e shfrytëzimit ligjor të rezervave ujore. dhunës, të pushtetit të zotit Nano për të dënuar Në zbatim të ligjit të sipërcituar dhe të vendimeve deputetë të opozitës, si në rastin e zotit Lesi, duke të këshillit kombëtar të ujit, në vitin 2002 filluan të dashur t’i mbyllë gojën opozitës dhe medias, e cila krijoheshin agjencitë e ujit të baseneve dhe u është plotësisht në mision demokratik dhe qytetar, konsideruan këshillat e baseneve ujëmbledhës, por për realizimin e transparencës për qytetarët të situata nuk ishte akoma në kontroll dhe në zbatim pushtetit abuziv dhe të korruptuar të Kryeministrit të ligjit. dhe të kryetarit të maxhorancës, zoti Fatos Nano. Në kuadër të masave për përmirësimin e Falemnderit! gjendjes, Këshilli i Ministrave, pasi analizoi këtë Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Topi! gjendje mori vendimin nr. 441 datë 26.09.2002, “Për Atëherë, fjalën e ka Ministri i Rregullimit të ndalimin e menjëhershëm të veprimtarisë të Territorit dhe të Turizmit për t’iu përgjigjur pyetjeve. shfrytëzimit të rërës dhe të zhavorreve në shtretërit Është përgjigjja e pyetjeve të deputetit Kristo Goçi, e lumenjve”. U bllokuan të gjitha nyjat e shfrytëzimit nga Ministri i Rregullimit të Territorit dhe Turizmit. të inerteve dhe u ngarkuan dy institucione Zoti Ministër, keni fjalën! shkencore, si Instituti i Nxjerrjes dhe Përpunimit të Bashkim Fino – E nderuara zonja drejtuese e Mineraleve dhe Shërbimi Gjeologjik shqiptar të seancës, studionin gjendjen dhe të jepnin rekomandimet e Të nderuar kolegë deputetë, duhura për shfrytëzimin e zhavorreve dhe shtretërve Deputeti Kristo Goçi ka bërë një pyetje: të lumenjve. Si e kontrollon Ministria juaj, shfrytëzimin pa Pasi u studiua gjendja dhe duke u mbështetur kriter të shtretërve të lumenjve për lëndë të parë në në rekomandimet e institucioneve të sipërcituara, fushën e ndërtimit dhe cila është perspektiva e afërt Këshilli Kombëtar i Ujit në mbledhjen e datës dhe e largët në këtë drejtim? 9.01.2003, mori vendimin nr. 1, “Mbi shfrytëzimin e Përgjigjja jonë: zhavorreve dhe rërave nga shtretërit e lumenjve”, ku Rezervat ujore në Republikën e Shqipërisë sipas studimeve u përcaktuan zonat e lejuara dhe administrohen sipas ligjit nr. 8093 datë 21.03.1996. të ndaluara për shfrytëzim. Po Kështu Këshilli “Për rezervat ujore”. Kombëtar i Ujit me vendim nr. 3, “Mbi procedurat e Në këtë fushë veprojnë struktura të tilla: dhënies dhe rinovimit të lejes për shfrytëzimin e Në nivel kombëtar, Këshilli Kombëtar i Ujit dhe rërës dhe zhavorreve nga shtretërit e lumenjve”, sekretariati teknik, i cili është strukturë e Ministrisë përcaktoi dokumentacionin që duhet të paraqitet për së Rregullimit të Territorit dhe Turizmit dhe organ t”u pajisur me leje 5-vjeçare, ku veç studimit ekzekutiv i këshillit kombëtar të ujit, si dhe në nivel gjeologjik dhe hidroteknik të kryer nga subjektet lokal 6 këshilla basenesh me organe ekzekutive, fizikë dhe juridikë të licencuara, u vendos që të agjencinë e ujit me nga 3 specialistë, të cilët merret leje edhe nga Ministria e Mjedisit, Instituti i gjithashtu janë në varësi të Ministrisë së Rregullimit Studimit të Tokave, Drejtoria e Përgjithshme e të Territorit dhe të Turizmit. Këto të fundit e kanë Ujësjellës Kanalizimeve dhe Drejtoria e Përgjithshme qendrën e tyre në qytetet Shkodër, Lezhë, Tiranë, e Rrugëve. Mbi këtë bazë, këshillat e baseneve Elbasan, Fier dhe Vlorë. ujëmbledhës, si autoritete të ujit në nivel lokal, Për shfrytëzimin e lëndëve të para nga shtretërit gëzojnë ligjërisht statusin e organit vendimmarrës e lumenjve, në të kaluarën është vepruar mbi bazën për të pajisur me leje, për shfrytëzim inertesh nga e ligjit minerar të Shqipërisë, nr. 7796 datë shtretërit e lumenjve, subjektet e interesuara. 17.02.1994, por shfrytëzimi i këtyre pasurive Mbështetur në funksionim dhe në kryerjen e natyrore nuk bëhej sipas rregullave dhe parametrave detyrave të ngarkuara sipas ligjit për rezerva ujore, të kërkuar, dhe po kështu nuk u rehabilitua në zonat këshillat e baseneve ujëmbledhës, gjatë vitit 2003 e shfrytëzuara. Për rrjedhojë në disa zona të vendit dhe tremujorit të parë të vitit 2004, kanë dhënë 71 ndodhën situata të rënda të shkaktuara nga leje vetëm për subjektet që kanë plotësuar detyrimet
1149 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e vendimeve të Këshillit Kombëtar të Ujit. zbatimin e ligjit. Mbi bazën e vendimeve të Këshillit Kombëtar të Aktualisht, janë prishur 9 nyje inertesh, të cilat Ujit nr. 2 datë 9.01. 2003, “Për financimin dhe sipas vendimit të Këshillit të Ministrave nr. 19 datë kryerjen e studimit dhe vlerësimin e pasojave të 10.1.2003, nuk kishin leje ndërtimi. Policia ndikimit mjedisor, problemeve hidrodinamike dhe ndërtimore po bllokon gjithashtu, nyjat që u ka rehabilitimin e gjendjes se shtretërve të lumenjve, u mbaruar afati i përpunimit të materialit gjendje, si miratua vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 760 datë dhe po merren masa që të largohen gjithë ekskavatorët 13.11.2003, dhe sekretariati teknik i këshillit piratë nga lumi, duke ndaluar veprimtarinë ose duke kombëtar të ujit po ndjek punën për zbatimin e këtij bërë padi për kundravajtje ndaj personave vendimi. përgjegjës. Gjithashtu, është miratuar vendimi për kryerjen Përvojë që kemi në këtë drejtim edhe në këshillat e oponencave dhe të studimeve, për subjekte që e baseneve të ujëmbjellës Tiranë, Elbasan dhe Mat. aplikojnë për shfrytëzim inertesh të shtretërve të Po kështu autoritet e ujit po forcojnë bashkëpunimin lumenjve, nga Instituti i Studimit të Teknologjisë së me Ministrinë e Mjedisit dhe Institutin e Studimit të Ndërtimit dhe Shërbimit Gjeologjik Shqiptar. Tokave, për të parandaluar në kohë shfrytëzimin pa Po kështu me vendim të Këshillit të Ministrave kriter të inerteve dhe mosrehabilitimin e zonave të nr. 273 datë 7.05.2004, është miratuar strategjia shfrytëzuara. kombëtare e ujit për Shqipërinë, duke krijuar në këtë Falemnderit! mënyrë hapësirat e nevojshme për hartimin e planeve Makbule Çeço – Falemnderit! kombëtare dhe shfrytëzimin e rezervave ujore. Fjalën e ka zoti Paloka, meqë ka një problem. Përfundimi i studimit për vlerësimin e pasojave Edi Paloka – Nuk do të doja të krijoja ndonjë të ndikimit mjedisor, problemeve hidrodinamike dhe zhurmë të kotë, por sapo mora një informacion, se rehabilitimin e gjendjes, do të vendosë mbi baza ka pasur një incident me zotin Lesi. Nuk e kam shkencore, shfrytëzimin e shtretërve të lumenjve. shumë të sigurt, por me sa më thanë, ai po pengohet Në këto kushte, në vendin tonë do të vazhdojë me forcë që të mos vijë sot në Parlament. E përsëris, të përdoren të gjitha llojet e inerteve si ato nga mali, nuk e kam të sigurt, do ta verifikoj, por nëse kjo po ashtu edhe ato të shtretërve të lumenjve, por ndodh nuk është gjë e mirë, pas akuzave që janë gjithmonë në zonat e përcaktuara nga institucionet ngritur dhe pas gjithë zhurmës që ka bërë zoti Nano, shkencore të miratuara nga Këshilli Kombëtar i Ujit po të ndodhin incidente të tilla, për ne nuk është ose nga Ministria e Industrisë dhe Energjetikës. mirë. Sekretariati teknik i këshillit kombëtar të ujit dhe Megjithatë, unë duhet edhe njëherë ta verifikoj, këshillat e baseneve ujëmbledhës, i kanë kushtuar nuk e kam të sigurt. një rëndësi të madhe, kontrollit të vazhdueshëm të Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Goçi. shfrytëzimit të inerteve nga shtretërit e lumenjve në Kristo Goçi – Falemnderit! zbatim të lejeve të dhëna, duke marrë masa të E nderuara zonja kryetare, në fillim kam një nevojshme për mosrinovimin e lejeve të subjekteve, vërejtje për ju ose për stafin tuaj, pasi unë kam që kanë shkelur kushtet për të cilat është dhënë kërkuar interpelancë dhe nuk kam kërkuar seancë leja ose nuk kanë zbatuar masat e duhura për pyetjesh me zotin ministër, prandaj edhe përgatitjen rehabilitimin e gjendjes, mbas shfrytëzimit të time e kam bërë për interpelancë. inerteve. E vura re, që kjo ka ndodhur edhe me një deputet Nga kontrollet e ushtruara, janë evidentuar tjetër këtu në Parlament, më duket se ka qenë zoti subjekte të palicencuara, që ushtrojnë aktivitetin e Pëllumb Berisha, që e ka kërkuar për interpelancë shfrytëzimit të inerteve në mënyrë të kundraligjshme, dhe ju e keni më duket më të lehtë që ta kaloni për duke dëmtuar kështu përveç shtretërve të lumenjve seancë pyetjesh. Nuk e di pse e bëni këtë, për edhe tokat bujqësore përreth tyre. kursim kohe apo për ndonjë gjë tjetër. Këto probleme janë trajtuar nga ne, në mbledhjet Makbule Çeço – Zoti Goçi, ju lutem shikoni me prefektët, kryetarët e ardhshëm të këshillave të shkresën që keni dërguar ju, kërkesë për seancë baseneve ujëmbledhës, si dhe janë organizuar pyetjesh me zotin Bashkim Fino, Ministër i kontrolle në basenet Mat, Ishëm dhe Erzen me Rregullimit të Territorit dhe Turizmit. Policinë e Ndërtimit, me Policinë e Rendit, me Në mbështetje të nenit 147 të Rregullores së Policinë Tatimore për përmirësimin e situatës dhe Kuvendit, kërkoj një seancë pyetjesh për sa më
1150 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
poshtë: të ketë as specialistë. Por, zoti Ministër, ju e dini Si e kontrollon ministria juaj, shfrytëzimin pa shumë mirë që Shqipëria ka pasur një sistem kriter të shtretërve të lumenjve, për lëndë të parë shkollor, që pavarësisht mbylljes komuniste, ka në fushën e ndërtimit dhe cila është perspektiva e nxjerrë specialistë me famë në Ballkan, në Evropë afërt dhe e largët në këtë drejtim? madje edhe në botë. Kristo Goçi Këta shkencëtarë, pavarësisht nga ndryshimi i Deputet i PPDNJ-së marrëdhënieve institucion shkencor-shtet, në dëm Doni ta shikoni? të të parit, u gjetën në udhëkryq, të rrimë apo të Kristo Goçi – Atëherë edhe dosja e zotit ikim, kjo ishte çështja, pavarësisht se një pjesë e ministër, thotë interpelancë me zotin Goçi, nuk thotë tyre pësuan fatin e një të tretës së emigrantëve seancë pyetjesh, megjithatë, ajo që është për t’u shqiptarë, që u larguan nga atdheu, janë ende shumë thënë do të thuhet. ata që qëndruan. Megjithatë, për të përballuar Makbule Çeço – Sa për ta saktësuar, zoti Goçi, kushtet e vështira të jetesës dhe të mbijetesës, ata kur ka gjëra të kësaj natyre i rishikojmë, nuk ka nuk kanë heshtur, ata kanë punuar dhe kanë problem. shprehur shqetësimin e tyre në konferenca Kristo Goçi - I nderuar zoti Ministër, shkencore në bashkëpunime ndërkombëtare, në Zotërinj deputetë, ndërmarrje private dhe në median vizive dhe atë të Para disa javësh në Top Chanel, pashë lajmin shkruar. Nuk është e tepërt të them se specialistët se 2 gjeologë anglezë, pasi kishin përshkruar gjeologë për fat të mirë, nuk i kanë munguar as luginën e Matit përgjatë lumit, denoncuan publikisht Parlamentit dhe fjala e tyre ka mundësi të trokasë shfrytëzimin e egër të shtratit të tij, për materiale më shpejt te ju. ndërtimi. Konkretisht, argumentet e mia në lidhje me Veç kësaj, ata paralajmëruan se në sajë të këtij tërheqjen e vëmendjes tuaj, ndaj keqtrajtimit të shfrytëzimi, do të ndryshonte natyra e ekuilibrit shtretërve të lumenjve, konsiston në diskordancën gjeodimamik të lumit, duke sjellë kështu fenomene e ligjeve natyrore të formimit të setimenteve lumore, të shkatërrimit të brigjeve natyrore dhe veprave me mënyrën e shfrytëzimit të tyre. Mospërputhjen njerëzore, përmbytjen dhe frenimin e turizmit në e koeficientit të shfrytëzimit me atë të akumulimit, zonë. shkatërrimin e meandreve, asaj akumuluese, ashtu Anglezët bënë shumë mirë që folën dhe edhe asaj gërryese, duke e ndarë lumin fshatçe, në shprehën shqetësimin e tyre, edhe Top Chanel-i bëri bazë të kufijve të qarkut. shumë mirë që e dha lajmin, por i nderuar zoti Numrin e madh prej afro 30 kompanish, në një ministër unë jam i sigurt që ju u befasuat nga kjo, segment prej 5 kilometër dhe po aq të tjera, që pasi ju e dini më parë se ata, se çfarë po ndodh me guxojnë të vjedhin lumin në mes të ditës pa as një lumin Mat dhe këtë nuk e dini vetëm ju, këtë e dinë farë leje, por që diku duhet të kenë ndonjë të gjithë ministrat e Qeverisë, këtë e di Kryeministri, mbështetje të ndonjë miku, i cili ka shpatulla të këtë e di Presidenti, këtë e dinë të gjithë deputetët, ngrohta diku larg. si ata të pozitës ashtu edhe ata të opozitës. Një kompani inert-shfrytëzuese, i rrëmben lumit Kjo që po ndodh me Matin, po ndodh edhe me afërsisht jo më pak se 200 metër kub në ditë Drinin, me Ishmin, Tërkuzën, Zall-Herrin, material inert ose për 35 kompani me leje dhe 35 të Shkumbinin, Semanin, Erzenin me degët Devoll, tjerë individë pa leje, shkon afërsisht 14 mijë metër Osum, Vjosë, me degët Drino, Shushicë pra më kub në ditë. Lumi rikuperon vetëm 15 për qind të gjithë sistemin lumor të Shqipërisë. sasive të tyre. Po ulet niveli i ujërave nëntokësorë, Për fat të mirë, kanë filluar ta njohin fenomenin po ndotet uji i pijshëm, kemi fakte të tilla, prandaj edhe qytetarët e thjeshtë, jo se kanë dhënë provimin zotërinj deputetë, kush pati mundësinë dhe mirësinë e gjeologjisë së Shqipërisë, por sepse e kanë pësuar njëkohësisht, që të më mirëkuptonte, unë i kam në kurrizin e tyre, kur ju është përmbytur ara dhe lënë mbi tryezë edhe disa fotografi, që t’i shikoni, shtëpia, kur ju është prishur ura ose kur lumi ju ka për shembull, si në Kafaraj të Fierit, ku mund të rrëmbyer stallën bashkë me tokën e bukës. flisni me drejtorin e ujërave të Fierit dhe të merrni Sigurisht, 2 anglezët kanë parë shëmtimin e vesh se si ka ndryshuar përbërja kimike e ujit, e bukurisë së terrenit dhe kanë vënë duart në kokë klorureve, e kalciumeve dhe fosfateve. duke menduar se ky vend nuk ka zot, madje nuk do Po shkatërrohen deltat e vjetra lumore, ju lutem
1151 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
zotërinj deputetë, zotërinj kolegë të nderuar, shikoni Ju falemnderit, që më dëgjuat! fotografitë që ju kam vënë mbi tryezë. Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Goçi! Makbule Çeço – Zoti Goçi, e keni kaluar dyfish Zoti Ministër, keni ndonjë koment tuajin? kohën, që kishit në dispozicion. Bashkim Fino – Kam një koment të shkurtër. Kristo Goçi – Unë kam edhe shumë më tepër Desha të falënderoj deputetin Goçi, shqetësimin e për të folur, por të paktën më lini që të përfundoj tij profesional do të thosha, pasi si inxhinier e kupton shpejt. më mirë se çdo deputet tjetër këtë situatë dhe Ju lutem në këtë fotografi këtu, ju shikoni një shembujt, që ai solli të cilët unë nuk kam të drejtë pikë të zezë, që është këtu në sfond. Ai është që t’i injoroj ato, përkundrazi, do t’i vlerësoj më së afërsisht tre kilometër nga bregu. Ky është një miri, por unë në përgjigjen e pyetjes që deputeti bunker, që e bëri Enver Hoxha për të mbrojtur Goçi bëri, unë bëra një parashtesë të së gjithë Shqipërinë nga fashizmi. Ne jemi shumë patriotë, situatës të rezervave ujore, duke filluar që nga ligji shumë nacionalistë dhe nuk ka nevojë t’ia japim për rezervat ujore të vitit 1996, një ligj vërtet shumë fashizmit, ia japim detit, ia falim. Sot ata bunkerë, i mirë i bërë në atë kohë nga Kuvendi Popullor dhe që të pestë bunkerët ndodhën të zhytur nën ujë. deri sot në vendimin e Qeverisë së fundit, të majit të Pra çfarë bëhet? Deti i ka rrëmbyer Shqipërisë pa vitit 2004, për kuadrin ligjor që tashmë është miratuar qenë nevoja të luftojmë fare, me mijëra kilometra dhe që ne aktualisht kemi dhe strategjinë kombëtare katrorë sipërfaqe dhe ne pastaj flasim edhe për të ujit përfundimisht. turizëm, flasim që të vijnë edhe turistët dhe harrojmë Kuadri ligjor tashmë nuk mungon, është i se turisti do vijë dhe do thotë, po çfarë është ajo kompletuar, me vonesë, por në 2004, përfundimisht pikë e zezë atje? Është një bunker. Do thotë si ka i kompletuar dhe mendohet që vetëm ngelet puna e mundësi, po ju si e keni lënë atë bunker të zhytet kontrollit të vazhdueshëm të të gjithë strukturave, atje? Pra si e keni lënë bregun, që ta marrë deti? duke filluar nga ministria jonë deri te këshillat e Unë nuk dua të zgjatem më tepër, meqë edhe baseneve. Janë këto gjashtë basene të krijuara koha po përfundon, por unë dua mirëkuptimin e zotit tashmë, me në krye prefektët, të cilët kanë të drejtë ministër. Nuk është puna se ai ka qenë gjithmonë të rinovojnë ose të heqin lejet e shfrytëzimit dhe ministër në atë pozicion, por në atë pozicion që ka, unë jam plotësisht dakord me deputetin Goçi, që ai ka mundësi që të pezullojë shfrytëzimin e egër mbase duhen hequr shumë leje, të cilat bëjnë dhe barbar të lumenjve, që bëhet pa kriter dhe pa shfrytëzimin pa kriter të ujërave në lumenjtë tanë. studime. Më mirë, në qoftë se nuk zbatohen kriteret Duhet parë mundësia për të bërë inerte në pjesën moderne të shfrytëzimit të lumenjve, atëherë le ta malore dhe është më se normale, kjo do të shikohet pezullojë fare, sepse jemi një vend që kemi shumë në vazhdimësi në një program pune të detajuar mbi male, kemi shumë shkëmbinj magmatikë, gëlqerorë bazën e strategjisë të ujit për Shqipërinë, që është dhe ultrabazikë, të cilët mund t’i shfrytëzojmë shumë miratuar me vendimin 273, datë 7.05.2004. mirë, vetëm që ata që do t’i shfrytëzojnë, do të kenë Unë edhe një herë e falënderoj shqetësimin e tij pak kosto më të lartë, se ata që i marrin në lumë. dhe do ta kem në konsideratë. Mjaft morën dhe vodhën para deri tani, sa ju deshi Falemnderit! qejfi, tani ka ardhur koha që t’ju themi stop këtyre Makbule Çeço – Këtu janë emrat e zotit Gjana dhe që deltat e lumenjve të kthehen përsëri atje ku dhe të zotit Hoxha. Nuk do të diskutohet rreth ishin dhe që toka e bukës t’u kthehet përsëri seancës së pyetjeve dhe përgjigjeve. Seanca ka fshatarëve, mos kemi më përmbytje të mëdha, ashtu filluar do të vazhdojmë rendin e ditës, do të kalojmë si kemi pasur deri tani në Shqipëri, kryesisht në në pikën e dytë të rendit të ditës, që ka të bëjë me Lezhë dhe në vende të tjera, që mund t’i vërejë raportin e Qeverisë për shërbimin civil dhe pastaj do kushdo, dhe kështu do të nisim një faqe tjetër të të kalojmë në pjesën e dytë, pyetje dhe diskutime. historisë së gjeodinamikës shqiptare, ashtu si e Kanë ardhur listat e grupeve parlamentare. Janë kërkon situata që kemi tani, 15 vjet demokraci, tre orë debat. Për procedurë që kur ka filluar seanca, sepse pastaj do të mendojmë të kundërtën. nuk ka ndonjë shkelje të Rregullores në këtë seancë. Na vjen keq, por nuk duhet të mendojmë të Fjalën e ka zoti Memia. kundërtën, që ishim më mirë atëherë në këto situata. 2 minuta për procedurë, zoti Memia. Nuk duam të kthehemi kurrë mbraps, por ama tani Shaban Memia – Falemnderit! duhet të jemi më seriozë. Zonja drejtuese e seancës, nuk është aspak
1152 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
serioze që një problem, i cili është trajtuar prej disa në këtë kuadër kompleks dhe shumë të javësh dhe një sërë denoncimesh për shkelje të qëndrueshëm të programit të Qeverisë Shqiptare, Rregullores, që janë bërë nga deputetë të opozitës për reformimin e administratës publike, si dhe përbën këtu, të përpiqeni t’i kaloni në mënyrë shumë të investimin më të madh për të ardhmen e shtetit lehtë, siç përpiqeni ju. shqiptar. Së pari, tashmë është bërë një praktikë Ashtu si e kemi përmendur edhe herë të tjera sistematike shkelja e Rregullores dhe e një sërë në këtë sallë, reforma e shërbimit civil, nisur nga dispozitave të saj. qeveria e maxhorancës socialiste që në vitin 1998, Së dyti, ligji për kompensimin e ish të ka qenë një reformë e vështirë dhe tepër komplekse, përndjekurve politikë, akoma nuk ka marrë një e cila ka pasur dhe vazhdon të ketë në fokusin e saj përgjigje për të dhe cili do të jetë qëndrimi. tre probleme kryesore: Zonja drejtuese e seancës, ju jeni e Së pari, profesionalizmin, meritokracinë, papërgjegjshme, nuk ju bëjnë përshtypje këto që konkurrimin dhe transparencën në shërbimin civil. ndodhin dhe keni qenë dhe vazhdoni të jeni arbitrare. Së dyti, qëndrueshmërinë dhe stabilitetin e Makbule Çeço – Nuk është kjo seancë për administratës dhe, së treti, paanësinë politike të shkelje të Rregullores. Na lini të punojmë normalisht, saj. zoti Memia. Në një periudhë kohore më pak se katër vjeçare, Shaban Memia – Zonjë e nderuar, ti nuk ke të është hartuar dhe miratuar një legjislacion i plotë drejtë të më hysh në mes të fjalës. Për ato të cilat dhe bashkëkohor, janë ngritur dhe forcuar i them, unë mbaj përgjegjësi dhe kam të bëj me institucionet e nevojshme për zbatimin e ligjit. Janë elektoratin tim, nëse vlerësohem pozitiv ose negativ. hedhur hapa të sigurt dhe konkret, në zbatimin e Ti nuk ke të drejtë të ndërhysh në mes të fjalës. Ti këtij legjislacioni, si edhe është krijuar një je e detyruar të respektosh procedurën, ajo që krijon eksperiencë e qenësishme, duke shembur dhe mundësia dhe hapësira është procedura, por ti je përmbysur njëherë dhe përgjithmonë, mitin e pjesë e atyre të cilët kanë qenë dhe janë arbitrarë, moszbatimit të ligjit. por mos kujto që do ta shtysh pafundësisht këtë Në hartimin dhe zbatimin e kësaj reforme, ne situatë. kemi pasur mbështetjen dhe asistencën e të gjithë Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Bello. partnerëve ndërkombëtarë, të cilët kanë vlerësuar Marko Bello – Falemnderit, zonja kryetare e maksimalisht punën e strukturave të specializuara, seancës! por edhe na kanë tërhequr vëmendjen kur ka qenë Falënderoj edhe deputetin Memia për e nevojshme, duke dashur të nxisin thellimin dhe mirëkuptimin. Është hera e katërt që ky raport është ritmet e zhvillimit të saj. shtyrë dhe më në fund sot na u dha mundësia të Zhvillimi i kësaj reforme është bërë në përputhje mbajmë këtë raport. me sugjerimet e strukturave evropiane dhe ka synuar Unë do të përgjigjem shkurtimisht, do të bëj një përmirësimin në kohë të të gjitha çështjeve të para, përmbledhje të një raporti që është shpërndarë, që si hallka të dobëta të administratës publike. reflekton punën e administratës publike. Të nderuar kolegë deputetë, me lejoni të Reforma në administratën publike në përgjithësi paraqes përpara jush përpjekjet e bëra dhe masat e dhe ajo në shërbimin civil në veçanti, kanë qenë marra nga Qeveria Shqiptare, gjatë vitit 2003, në të dhe mbeten një nga prioritetet e Qeverisë Shqiptare, gjitha planet e zhvillimit të reformës në shërbimin duke u nisur nga bindja që, mirëqeverisja nuk duhet civil, duke filluar nga përsosja e legjislacionit dhe të ndalet vetëm në konceptin e një qeverisje deri në zbatimin dhe monitorimin e zbatimit, demokratike, por duhet të shtrihet gjithashtu më tej, nëpërmjet indikatorëve të suksesit. në konceptin e një qeverisje demokratike dhe efikase Gjatë vitit 2003, ky Kuvend dhe Qeveria në të njëjtën kohë, si e vetmja mënyrë për krijimin e Shqiptare, kanë miratuar disa akte ligjore dhe një administrate publike, të aftë për të përballuar nënligjore, të cilat kanë konsistuar në përmirësimin sfidat e integrimit në vendin tonë, në strukturat e legjislacionit, lidhur me administratën publike dhe Euroatlantike. shërbimin civil, si dhe kanë bërë hapa cilësorë në Reformimi i shërbimit civil, sipas parimeve të kuadër të kësaj reforme. profesionalizmit të meritokracisë dhe stabilitetit, Ky Kuvend, ka miratuar ligjin për rregullat e përbën një hap të sigurt dhe shumë të rëndësishëm etikës në administratën publike, një ligj shumë i
1153 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
rëndësishëm, që rregullon marrëdhëniet dhe sjelljen administratës publike. në këtë sektor të rëndësishëm. Qeveria shqiptare, ka përmirësuar bazën ligjore Miratimi i këtij ligji, është një nga hapat më të për funksionin dhe rolin e sekretarit të përgjithshëm, rëndësishëm dhe është vlerësuar si i tillë edhe nga duke pasur parasysh që të saktësohet dhe partnerët tanë, sepse ka të bëjë me krijimin e një qartësohet roli i sekretarit të përgjithshëm në klime etike në administratën tonë publike nga njëra marrëdhëniet e tij, me nivelin politik të institucionit. anë dhe me besimin e qytetarit ndaj administratës Paralel me përmirësimin e kuadrit ligjor për publike, nga ana tjetër. shërbimin civil, një vëmendje e veçantë i është Qeveria Shqiptare e ka shoqëruar miratimin e kushtuar zbatimit të tij. Në vitin e tretë të zbatimit këtij ligji, me krijimin e infrastrukturës dhe të këtij legjislacioni, ne konstatojmë se procedurat kapaciteteve të nevojshme për zbatimin efektiv të e konkurrimit, përbëjnë rregullin e përgjithshëm të tij, duke marrë të gjitha masat e nevojshme, që nga punës në institucionet e administratës qendrore. shpërndarja e tij për të gjithë nëpunësit e Vetëm në vitin 2003, janë realizuar në këto administratës publike, deri në trajnimin efektiv të institucione 277 emërime të reja ose 16.5% e numrit kapaciteteve, në njësitë e burimeve njerëzore, ose të përgjithshëm të pozicioneve të shërbimit civil, duke si njihen ndryshe drejtoritë e personelit, të ngarkuar çuar numrin e të rekrutuarve në 1296 nëpunës civil. për mbikëqyrjen dhe zbatimin e këtyre rregullave. Në krahasim me vitet e kaluara, kemi jo vetëm një Gjatë vitit 2003, janë realizuar disa veprimtari rritje të numrit të konkurrimeve të realizuara, por në njohëse dhe trajnuese, për nëpunësit drejtues, por të njëjtën kohë edhe një përmirësim të zbatimit të edhe për specialistë të thjeshtë të administratës procedurës në realizimin e tyre, që shprehet në publike. mënyrë direkte në uljen drastike të procedurave të Gjithashtu, në vitin 2004, çështjet e etikës do konkurrimit, që anulohen nga Komisioni i Shërbimit të jenë padyshim në qendër të programit të Institutit Civil, si dhe në rritjen e konkurrencës, pra numrit të të Trajnimit të Administratës Publike, duke qenë kandidatëve pjesëmarrës për procedurat e zhvilluara pjesë e programeve të detyrueshme, të përgjithshme të konkurrimit, nga 1 me 7 ose 7 me 1, ka shkuar dhe specifike të trajnimit për nëpunësit e 8 vetë për 1 vend pune. Një fushatë informimi për administratës publike, më synimin e qartë që t’i rritjen e aplikimeve, është gjithashtu në proces. Sot bëjmë dispozitat e këtij ligji, pjesë e kulturës të gjitha vendet e lira, përveç se në median e shkruar, administrative të administratës publike shqiptare. publikohen edhe në faqen e internetit të Qeveria Shqiptare, ka miratuar vendimin për departamentit të administratës publike. Ndërkohë, procedurat e emërimit dhe lirimit nga detyra të është ndërmarrë edhe një projektpilot për heqjen e drejtuesve të institucioneve në varësi të Këshillit të kërkesës së vjetërsisë në punë, për të gjitha Ministrave, por edhe të ministrive të linjës, i cili ka pozicionet e specialistëve. Qëllimi është i qartë, në shtrirë procedurën e transparencës, konkurrimit, këtë mënyrë edhe studentët e sapodiplomuar, si meritokracisë në nivelet më të larta të titullarëve të ata brenda vendit ashtu edhe jashtë vendit, do të institucioneve, në varësi të Këshillit të Ministrave kenë mundësi të ballafaqohen në konkurrim në dhe ministrive, duke bërë kështu një përmirësim institucionet e administratës publike, duke sjellë kualitativ në këtë drejtim. eksperiencën e vendeve të përparuara dhe një Qeveria ka propozuar dhe ky Kuvend i nderuar mentalitet të ri. Ndërkohë, ka përmirësime të ka miratuar disa ndryshime në disa ligje, duke bërë dukshme në të gjithë komponentët e menaxhimit të mundur përfshirjen në fushën e veprimit të civil, në përshkrimet e punës, vlerësimin e punës, legjislacionit të dëmtuesit civil, për nëpunësit e respektimin e procedurave disiplinore, mbrojtjen e agjencisë së prokurimit publik, si dhe administratës të drejtave të nëpunësve për ankimin dhe kështu tatimore, ndërsa aktualisht po punohet për shtrirjen me radhë. e parimeve të këtij ligji edhe në administratën Me kënaqësi, pas një pune disa vjeçare, doganore. Këto ndërhyrje ligjore, janë në përputhje konstatojmë se impakti i zbatimit të këtij legjislacioni, me rekomandimet e partnerëve ndërkombëtarë, si ka qenë i kënaqshëm, si nga pikëpamja e krijimit të Banka Botërore dhe Bashkimi Evropian dhe pa një administrate profesioniste, ashtu edhe në dyshim do të shërbejnë si premisa të shtrirjes, së sigurimin e vazhdimësisë dhe stabilitetit të fushës së veprimit të ligjit, statusi i nëpunësit civil, nëpunësve civilë. Sigurisht, në këtë kuadër jemi në mënyrë graduale edhe në institucione të tjera të ndeshur edhe me vështirësi, të cilat po trajtohen
1154 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
me kujdesin e nevojshëm dhe po shoqërohen me indeksimin e pagave, për të shmangur çdo efekt masa operacionale dhe legjislative për shmangien negativ të inflacionit në politikë, për rritjen e pagave e tyre. në administratën publike. Një fenomen shqetësues, i cili është trajtuar me Krahas motivimit financiar Qeveria i ka kushtuar kujdes të veçantë, ka qenë edhe ai i kontratave të një vëmendje të veçantë, rritjes së kapaciteteve të përkohshme të punës, i konstatuar në disa nga nëpunësit civil të administratës publike, nëpërmjet ministritë e linjës, me qëllim eliminim e plotë të këtij trajnimit të tyre, si brenda ashtu edhe jashtë vendit. fenomeni. Për këtë qëllim, është ngritur dhe funksionon Kryeministri ka nxjerrë në fillim të vitit një urdhër, Instituti i Trajnimit të Administratës Publike, ITAP-i. për prishjen e menjëhershme të këtyre kontratave, Aktiviteti i tij është mbështetur në strategjinë tre duke ngarkuar me përgjegjësi disiplinore në rastet vjeçare të zhvillimit të tij, një plan tipik biznesi për e moszbatimit, personat përgjegjës. zhvillimin e këtij institucioni, por edhe në programin Strukturat e Qeverisë, kanë filluar monitorimin e punës të miratuar që në vitin 2003. dhe zbatimin e këtij urdhri nëpërmjet një kontrolli Duhet theksuar se aktiviteti i institutit, është kompleks në të gjitha ministritë. I njëjti qëndrim mbështetur fuqimisht nga institucionet partnere dhe është mbajtur edhe për praktikat te të cilat janë donatore, ku mes më të rëndësishmeve do të konstatuar shkelje të të drejtave të nëpunësve civilë, përmendja PNUD-in, BE-në, Fondacionin Soros, e lidhur me masat disiplinore apo largimet e të tjerë. pamotivuara nga puna. Gjatë vitit 2003, nga Instituti i Trajnimit të Një çështje e rëndësishme në këtë kuadër, është Administratës Publike, janë trajnuar 1167 nëpunës reagimi i menjëhershëm e institucioneve të civil me 14 tema trajnimi të ndryshme, si dhe janë ngarkuara me monitorimin dhe zbatimin e realizuar 72 kurse trajnimi. ligjshmërisë, përfshirë këtu Departamentin e Për vitin 2004, duke pasur parasysh edhe Administratës Publike dhe Komisionin e Shërbimit vërejtjet nga ana e partnerëve tanë evropianë, ITAP- Civil, me të cilin ka filluar një bashkëpunim serioz i ka parashikuar të trajnojë mbi 2000 nëpunës të reciprok, si dhe është firmosur një memorandum administratës publike, në rreth 130 kurse të mirëkuptimi. ndryshme trajnimi, një pjesë e të cilave edhe për Ç’është më e rëndësishme, të gjitha elementët njësitë e pushtetit vendor. e menaxhimit dhe zhvillimit të reformës në shërbimin Për herë të parë gjatë vitit 2004, instituti do të civil, monitorohen në mënyrë periodike, nëpërmjet realizojë 2 veprimtari trajnimi, në të cilat do të marrin indikatorëve modernë të suksesit, për të cilat është pjesë të gjithë nëpunësit e sapo pranuar në rënë dakord me partnerët tanë ndërkombëtarë. Për shërbimin civil, si dhe nëpunësit e pa trajnuar më herë të parë këta indikatorë, janë publik në mediat parë në fushat e mëposhtme, njohuri të përgjithshme e shkruara, si dhe në websitet e institucioneve të mbi administratën publike, njohuri mbi BE-në, kurse Qeverisë Shqiptare. prezantuese. Sigurisht, që ky proces nuk ka qenë dhe nuk Viti 2004, përbën një vit prove për ITADP-në, pasi mund të jetë i lehtë. Reforma në shërbimin civil, ka pati një periudhë dy vjeçare mbështetjeje prej kërkuar dhe vazhdon të kërkojë një ndryshim të donatorëve. Gjatë këtij viti, veprimtaria e institutit mendësisë së të gjithë shoqërisë shqiptare, por në në pjesën më të madhe të saj, do të financohet radhë të parë të politikanëve shqiptarë, të cilët pse direkt nga Buxheti i Shtetit. jo e kanë pranuar me vonesë dhe skepticizëm këtë Si konkluzion, mund të themi se reforma në reformë, skepticizëm ky i parë që në momentet e administratë mbetet një nga prioritetet e Qeverisë para të miratimit të ligjit në Parlament. dhe, njëkohësisht, një nga reformat më të Një nga drejtimet e punës, ka qenë përmirësimi rëndësishme dhe të vështira për t’u kryer në të në fushën e pagave, për administratën publike. Ky ardhmen. Kuvend, ka miratuar disa ndryshime në legjislacionin E themi këtë, mbështetur në traditën dhe e pagave. Qeveria ka filluar zbatimin e sistemit të ri eksperiencën e krijuar tashmë në Shqipëri dhe për të pagave, i cili është ndarë në disa faza për të gjithë faktin se të gjithë e dimë, që konceptet e reja janë administratën publike, në përputhje me prioritetet të vështira për t’u pranuar nga të gjithë ne, ndërsa kombëtare. tradita është vështirë të ndryshohet dhe ka zënë Kjo është shoqëruar, siç jeni në dijeni me vend.
1155 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Çfarë është arritur deri më sot në fushën e konsideratë numrin dhe shpejtësinë e kontakteve, reformës në administratë, është një progres real, që administrata lokale ka sot me qytetarët lehtësisht i matshëm dhe i dukshëm, në organet e shqiptarë, për shkak të shërbimeve që afron ajo sot, administratës dhe në realizimin e objektivave të por sigurisht edhe për shkak të rritjes së peshës së përcaktuar në programet e punës. delegimit të kompetencave, pra të decentralizimit, Një progres i tillë, është vlerësuar dhe nga del se volumin kryesor të punëve publike dhe, partnerët tanë kryesorë ndërkombëtarë, të cilët e kësisoj, të të gjitha kontakteve apo të shumicës së kanë monitoruar në vazhdimësi ecurinë e reformës kontakteve me publikun, kryhen pikërisht në bashki dhe kanë bërë sugjerime konkrete për përmirësimin dhe në komuna. e zbatimit të saj. Sot në shërbimin civil të administratës, së 65 Suksesi i reformës në segmente të bashkive dhe 12 qarqeve që ka Shqipëria, janë administratës, ku është zbatuar, ka sjellë si pasojë përfshirë afro 2000 mijë vende pune. Në aspektin kërkesën e partnerëve ndërkombëtarë për shtrirjen numerik, kjo shifër është më e madhe se ajo e e saj edhe në institucione të tjera. Këto kërkesa institucioneve qendrore dhe sigurisht, që kjo gjë përputhen me strategjinë e Qeverisë për reformën përbën një pasuri të çmuar kombëtare. në administratë dhe, padyshim, do të përbëjnë Padyshim, që problemet që ka sot prioritete të punës për vitin në vazhdim. decentralizimi, lidhen në një masë të madhe me Raporti më i fundit i Komisionit të Bashkimit kapacitetin e vet administratës së organeve të Evropian për Shqipërinë, lidhur me marrëveshjen e qeverisjes vendore. stabilizim-asociimit, shtron në vazhdimësi detyra për Sipas statistikave tona, një numër i madh të qenë pjesë vendimtare e përpjekjeve të Qeverisë komunash, sigurisht, që për fat të keq mbi të gjitha, në fushën e administratës publike. Vazhdimi i po varfërohen me shpejtësi me personel të kualifikuar mbështetjes financiare të Qeverisë për Institutin e administrativ, për shkak të zbrazjes demografike. Trajnimit të Administratës Publike, përmirësimi i Gati gjysma e komunave të Shqipërisë në mëtejshëm i marrëdhënieve ndërmjet institucioneve shkallë kombëtare, ka humbur rreth gjysmën e të ngarkuar me monitorimin e Legjislacionit të popullsisë, që do të thotë se ka humbur dhe po kaq Shërbimit Civil, forcimi i rolit të sekretarit të mundësi për të rekrutuar personel më të kualifikuar. përgjithshëm, përmirësimi i procesit të përzgjedhjes, Në komunat me 20 mijë banorë, jo më shumë janë analizuar me vëmendje të veçantë nga Qeveria. se 40% e punonjësve, janë sot me arsim të lartë Ato janë detajuar në masa dhe matrica konkrete, si dhe problemi është jo thjesht çështja e pagave, por pjesë e programit të punës për vitin në vazhdim dhe mbi të gjitha lëvizjet e emigrantëve, i shkaktojnë do të jenë objektiva prioritarë në kuadër të kësaj këto boshllëqe të pariparueshme. reforme. Megjithatë, rritja e pagave që filloi në vitin 2003, Sigurisht, mbetet shumë për të bërë, por gjithçka ka dhënë një efekt shtysë, për të promovuar cilësi që do të vijojë, padyshim që do të ketë synim më të lartë në shërbimet që afrojnë ato dhe, dua të përmirësimin cilësor të politikave qeveritare dhe shtoj këtu, se që në fillim të vitit 2003, pagat në zbatimit të ligjit në këtë fushë. administratat vendore, janë rritur mesatarisht me mbi Ju falemnderit për vëmendjen! 50% dhe sot që flasim pothuajse nuk ka asnjë Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Bello! komunë apo bashki, e cila nuk ka përfituar nga ky Pyetje për zotin Ministër nuk ka, kështu që instrument. Besoj se, sot për shkak të liberalizimit kalojmë në diskutime, sipas minutazhit të caktuar. që iu bë sistemit të pagave në pushtetin vendor, Fjalën e ka zoti Ben Blushi dhe përgatitet zoti ekzistojnë të gjitha kushtet që organet e qeverisjes Olldashi. vendore, secila në praktikat e veta dhe në mënyrë 12 minuta kohë ka zoti Blushi për të folur. të pavarur në kushtet e një autonomie gjithmonë Ben Blushi - E nderuara zonja kryetare, dhe më të theksuar, të përfitojmë pra në këtë drejtim Të nderuar kolegë, në drejtim të rritjes së kapacitetit burokratik Debati i sotëm për më shumë kualitet në administrativ, në përputhje me burimet financiare që administratën publike, në përgjithësi besoj se është ka mundësi komuna të gjenerojë, për t’i alokuar ato shumë i nevojshëm dhe akoma më i domosdoshëm. në fonde pagash më të avancuara për punonjësit e Besoj që është detyrimi ynë, për të kthyer më shumë saj. Sigurisht, që ky sistem i integruar dhe i sytë nga administrata lokale. Po të marrim në prezantuar gjatë gjithë vitit 2003 dhe në fillim të vitit
1156 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
2004, për pesë muaj që kanë kaluar, padyshim që që duhen marrë në konsideratë, për t’u trajtuar dhe, besoj në shumë raste të testuari, ka dhënë mundësi sigurisht, për t’u zgjidhur sa më parë, duke i parë që në mjaft komuna të rritet cilësia e shërbimeve këto çështje në një këndvështrim, natyrisht shumë për shkak të rekrutimit të punonjësve shumë më të më të ndryshëm nga ky i sotmi. kualifikuar. Aktualisht, Statusi i Nëpunësit Civil ligjërisht nuk Në përgjithësi dua të them që niveli i pagave, në përfshin komunat e Shqipërisë, ndonëse jo rrallë të gjitha nivelet e qeverisjes vendore afërsisht është komentohet ky problem në mënyra të ndryshme. i dyfishuar. Padyshim duke i dhënë prioritet Jam i mendimit, që ka vend ende për të sqaruar më specialistëve të disa sektorëve, që sot po kthehen mirë përfshirjen e administratës së komunave, me në sektorë jetikë në vartësi me shërbimet, që kryejnë efektet e këtij ligji. Zbatimi i tij në aspektin procedural sot bashkitë dhe komunat, megjithatë është e qartë mund të shërbejë edhe sot për komunat, por se decentralizimi, pra, procesi i delegimit të sigurisht që kjo është pak. Besoj që mundet dhe që kompetencave, bëhet dhe do të ngelet i vështirë, ka vend për të parë nëse është e mundshme dhe e për sa kohë që burimet njerëzore në administratë nevojshme shtrirja e zbatimit të ligjit “Për shërbimin vendore mbeten të komprometuara. civil”, njëlloj pra në të gjitha njësitë vendore. Padyshim, që niveli i sotëm i përformancës Zbatimi i ligjit paraqet vështirësi, padyshim në administrative në pushtet lokal, mbetet dhe do të njësi vendore të ndryshme, për arsyet e përmendura mbetet një nga pengesat e një procesi më të shpejtë më lart, por edhe për arsye të mangësisë të dhe më efikas, të delegimit të kompetencave dhe kontingjenteve konkurruese, vështirësisë për prandaj në këto kushte nevoja për t’i kushtuar më specialistë cilësorë, për t’iu përgjigjur kërkesave të shumë energji dhe më shumë buxhet çështjeve që vendeve të punës, madje jo rrallë edhe vështirësive lidhen me kualifikimin e administratës së komunave në përcaktimin e kritereve specifike dhe të të bashkimeve, mbetet imperativ. diferencuara. Kjo nxjerr në pah problemin e vlerësimit Sigurisht, përveç lëvizjeve demografike dhe një dhe përfshirjes jo të domosdoshme në këtë status, tregu pune krejtësisht të liberalizuar që kemi sot, të të gjitha niveleve dhe strukturës të administratës padyshim që dhe ndryshimet politike, janë një nga të bashkisë dhe të komunës. faktorët që pengojnë konsolidimin e administratës Sot përfshihen në këtë strukturë, pra të gjithë lokale dhe sigurisht që konstatojmë me keqardhje specialistët e lartë përgjegjës zyrash, seksionesh se zgjedhjet e fundit administrative të 12 tetorit, e të tjerë, thjesht mbi bazën e arsimit të lartë, ndërsa kanë shërbyer në mjaft raste si një çekiç hidraulik, besoj se ka vend, sidomos në komuna, por edhe në në funksionimin e një numri të madh komunash bashki, për të vlerësuar në mënyrë që të dhe bashkish të Shqipërisë. Jo pak kryetarë njësie diferencohet, nëse një vend pune përbën nevojë dhe, vendore, padyshim në front të parë ata që janë domosdoshmëri të mbështetesh, pra mbi këtë zgjedhur rishtazi në 12 tetor, kanë filluar ta status. Në mënyrë të veçantë duhet marrë në konsiderojnë administratën si bajrakun e tyre pa u konsideratë, fakti që ne jemi ende në fazën intensive menduar dhe pa u thelluar, se për këta njerëz është te decentralizimit, gjë që lidhet me përcaktimin e investuar në vite se ata janë trajnuar dhe janë dhe funksioneve dhe kompetencave në qeverisjen janë kualifikuar brenda vendit dhe në disa raste edhe vendore, pra jemi në fazën kur bëhen dhe do të bëhen jashtë vendit. jo pak ndryshime strukturore, që jo rrallë nxjerrin Po përpiqem më poshtë të jap vetëm disa shifra, disa vende pune të panevojshme ose ndoshta edhe duke u nisur me Bashkinë Kamëz, në të cilën janë të pamotivuar. pushuar nga puna dhe janë marrë personel i ri, në Së fundi, gjithmonë në kontekstin e investimit shifra 50 vetë, pra 50 punonjës të administratës së të më shumë energjive, resurseve njerëzore dhe bashkisë. Në Bashkinë e Divjakës 35 vetë të financiare, për të kontribuar për një kualifikim shumë pushuar, në Vorë 11, në Komunën e Paskuqanit 22 efikas, të shpejtë dhe bashkëkohor në drejtim të vetë, që është gati 90% e administratës së komunës. administratës lokale. Në disa njësi të qarkut të Dibrës 27 punonjës dhe, Qeveria në bashkëpunim me të tre shoqatat e së fundi, me të njëjtin stil edhe në Bashkinë e njësive të qeverisjes vendore, me shoqatat e Korçës, rrezikohen të hiqen nga puna rreth 25 vetë. bashkive të qarqeve dhe ato të komunave, ka krijuar Të nderuar kolegë, shqyrtimi i këtij problemi në një agjenci specifike, që direkt do t’i përgjigjet këtë seancë, më shtyn të evidentojë edhe çështje nevojave të administratës lokale për trajnime dhe
1157 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për kualifikime, në përputhje më këtë ritëm që ka besoj që sot në kushtet që flasim, është shumë më marrë sot decentralizimi. e imunizuar nga presionet politike të sotme apo të Besoj që kjo agjenci, e cila duhet pranuar, u perspektivës. Kështu që them që në këto kushte, krijua, së pari, për një arsye deri diku të kuptueshme, ligji duhet riparë në sensin për të krijuar më shumë sepse kryesisht funksionet që ka mbuluar imunitet për cilësinë e administratës së lartë, se sa Departamenti i Administratës Publike, lidhen para imunitet për rekrutimet politike të të gjitha llojeve së gjithash me administratën e lartë dhe ka pasur dhe karaktereve. një boshllëk, që besoj duhet pranuar në drejtim të Falemnderit! kontributit që është dhënë, por kryesisht nuk është Makbule Çeço – Falemnderit! dhënë në drejtim të administratës lokale. E theksoj Fjalën e ka zoti Olldashi dhe përgatitet zoti Arben pra, kjo agjenci mund të mbushë një boshllëk që Malaj. është krijuar, sidomos në drejtim të trajnimit dhe Sokol Olldashi - Zonja drejtuese e seancës, kualifikimit në administratën komunale. Konstatimi i parë që do të bëja, mbi raportin e Nga ana tjetër, kjo agjenci që është e ndryshme Qeverisë “Për shërbimin civil gjatë vitit 2003”, besoj në funksion dhe në format me ITAPI-in, pra me nuk është vetëm i imi, por ndahet në disa deputetë Institutin e Trajnimit të Administratës Publike, është këtu dhe, në një pjesë të madhe tuajën, është se një agjenci që mbi të gjitha respekton të kemi të bëjmë me një dokument të përciptë, ashtuquajturën autonomi të pushtetit lokal, është joserioz, hartuar për të kaluar lumin dhe për t’i bërë një agjenci e cila nuk kontrollohet dhe nuk drejtohet kalin, që në këtë rast është Ministri Bello, që ka nga strukturat qeveritare, pikërisht për të respektuar firmosur raportin, atë që parashikohet në shprehjen autonominë lokale, ose caqet e autonomisë lokale, popullore përkatëse. një agjenci e cila funksionon me anë të një bordi, Për këtë arsye, unë do t’i referohem shkurt ku shumicën drejtuese e kanë tre shoqatat e trajtimit që i bëhet problemeve të administratës bashkive, komunave dhe qarqeve. Një agjenci, e cila publike, në një dokument të rëndësishëm gjatë vitit 2004, ka rreth dy muaj që funksionon dhe ndërkombëtar, siç është raporti i Komisionit Evropian, është konsultuar, do të përpiqet edhe me ndihmën mbi procesin e stabilizim-asociimit të Shqipërisë, e Qeverisë të gjej financimet e duhura dhe besoj që dalë pak javë më parë. ka filluar në stadin që flasim, për të mbuluar një Po citoj nga raporti: “Probleme të kahershme, numër të madh projektesh të detyrueshme për si korrupsioni, ndërhyrja politike, mungesa kronike bashkitë dhe komunat, pra në parim, sigurisht në e burimeve njerëzore të përshtatshme, ndryshimet kushtet që jemi, rreth 5 vjet pasi ligji “Për shërbimin e shpeshta të njerëzve dhe zbatimi i pamjaftueshëm civil”, është testuar me shumë sukses. i kuadrit ligjor, që lidhet me administratën publike, Do të thosha që sigurisht, ka ardhur koha për të vazhdojnë të jenë pengesë për konsolidimin e një riparë një numër hallkash apo nenesh, të cilat lidhen shërbimi civil profesional dhe të pavarur. Ndryshe me zbatimin e ligjit në praktikë, natyrisht në drejtim nga ajo që kishte planifikuar Qeveria, amendimet e të administratës lokale, por edhe të administratës ligjit të shërbimit civil, nuk u kryen dhe Departamenti së lartë, sepse besoj se ka vend për më shumë i Administratës Publike nuk mundi të nxirrte liberalizim. Unë konstatoj që në disa raste ligji është udhëzimet aq të kërkuara, lidhur me procedurat e i centralizuar, për fuqitë ndoshta që i jep marrjes në punë, sistemit të karrierës dhe masave Departamenti i Administratës Publike. Sigurisht, ky disiplinore, një përparim i mëtejshëm në forcimin e debat kam përshtypjen se do t’i shërbejë Qeverisë rolit të sekretarit të përgjithshëm të ministrive të në përgjithësi, për të dhënë rekomandimet e duhura, linjës, gjykorit themelor për funksionimin e duhur të për të bërë ndryshimet që duhen bërë sot, besoj në administratës publike. ligjin bazë të shërbimit civil, një ligj, i cili e theksoj Emërimet subjektive mbeten më se të shpeshta. në 5 vitet e fundit është cilësuar me sukses, por Është raportuar një presion i fortë, i ushtruar nga sigurisht që niveli i vitit 2004 me atë të vitit 1999, autoritet politike qendrore dhe vendore mbi është shumë i ndryshëm, në cilësi, në metodikë nëpunësit, në muajt para zgjedhjeve vendore të vitit dhe në praktikë. 2003, gjë që ndikon negativisht në efikasitetin e Pa dyshim që administrata e lartë, pavarësisht administratës publike. nga rastet që unë përmenda për efektet ose defektet Shqipëria, duhet të bëjë përpjekje vendimtare politike për shkak të rrotacionit politik në nivel lokal, për zgjidhjen e problemeve të sipërpërmendura dhe,
1158 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në të njëjtën kohë, të bëjë ç’është e mundur që të të njëjtin çamçakëz katër kongresmenëve. krijojë një administratë publike profesionale dhe të Ne kemi qindra të rinj të diplomuar pajisur mirë, e cila të jetë e aftë t’u përgjigjet sfidave shkëlqyeshëm në universitetet më të mira të të së tashmes dhe të së ardhmes”. perëndimit. Ne kemi mijëra të tjerë, që diplomohen Le t’i marrim fenomenet e përmendura në raportin çdo vit shkëlqyeshëm në auditorët e Universitetit të e Bashkimit Evropian, një nga një dhe të kërkojmë Tiranës, Korçës, Shkodrës, Vlorës, Elbasanit, po të gjejmë shkaqet e tyre. për ta nuk ka vende në administratë, sepse vendet 1. Korrupsioni. Nuk mund të pritej asnjë i kanë zënë kongresmenët. As për këtë, Marko nuk përmirësim në këtë aspekt, për sa kohë në krye të na thotë gjë. Qeverisë së këtij vendi, vazhdon të jetë Fatos Nano, 4. Ndryshimet e shpeshta të njerëzve, është një i cili e ka kthyer shtetin në funksion të plotë të sëmundje kronike e administratës shqiptare, qëkurse bizneseve të tij familjare. ju keni ardhur në pushtet dhe lidhet pikërisht me Riemërimi në Qeveri i Agron Dukës, shembulli atë që përmenda më lart, me mbipopullimin e zyrave, më tipik i konfliktit të interesit dhe Spartak Poçit, militantë të oborreve të selive tuaja, që bëhen mbytës një shembull po aq i afërt, së pari, nuk besoj se për atë pjesë të lavdërueshme të administratës, që përbën një stimul pozitiv për administratën shqiptare, vazhdon në mënyrë të ndershme, t’i përkushtohet në përpjekje për të shmangur korrupsionin. Nuk ka vendit të punës dhe bëhet bllokues për shansin, për qenë stimul pozitiv për administratën, as rikthimi karrierë të qindra të rinjve të pajisur me diplomat e në Qeveri i njerëzve të stigmatizuar nga Nano, si duhura, por edhe me mentalitetin e duhur. personazhet më të korruptuar të Qeverisë së Ilir 5. Zbatimi i pamjaftueshëm i kuadrit ligjor, që Metës, me lidhje të pista parash dhe krimi, as falja lidhet me administratën publike. Të thuash që që Nano i kërkoi xhaxhi Mihalit, nuk besoj se ka drejtuesit e dikastereve qendrore të këtij vendi, që lënë mbresa pozitive në administratë. Kështu që, kanë të gjithë në dispozicion zyra të bollshme dështimi i administratës publike në këtë aspekt ka juridike, nuk dinë të lexojnë dhe të zbatojnë ligjin, qenë i pritshëm dhe nuk përbën diçka të papritur. është e papranueshme. Pra, jo mosnjohja apo Natyrisht në raportin e Markos nuk ka asnjë frazë moskuptimi i ligjit, janë shkak për zbatimin e tij. për këtë problem të administratës. Themeli i problemit, që lidhet me mungesën totale 2. Ndërhyrja politike. Në raportin e paraqitur nga të respektit tuaj për ligjin, është gjetkë, sepse ju Komisioni i Shërbimit Civil, një vit më parë, vihej re jeni në gjenezë të paligjshëm. Një pushtet, që vjen qartësisht tendenca e spastrimit politik të nga shkelja e ligjit, një pushtet që mbahet në shkelje administratës, këtë herë jo si betejë e paprincip ndaj të ligjit, nuk mundet në një moment të caktuar, të opozitës, por si larje hesapesh brenda jush. nisë dhe të respektojë ligjin. Një pushtet, që nuk Pastrim drastik i skraparllinjve të Ilir Metës dhe ka asnjë detyrim ndaj votës së qytetarëve, por ka rikthim i kongresmenëve të Gramozit, në të gjitha detyrime vetëm ndaj një kaste batakçinjsh të qelizat decizive të administratës publike. keqpërdorur të të gjitha niveleve, nuk mund të E njëjta gjë ka vazhduar këtë vit, por është prodhojë ligj. Çfarë mund të presim ne nga nivelet e shoqëruar edhe me një fenomen tjetër, me ulëta të administratës, kur në institucionin më të përdorimin politik të administratës publike, në vigjilje rëndësishëm të këtij vendi, që është ky këtu, të zgjedhjeve vendore, për të siguruar prej saj një Makbulja bën tre votime brenda një seance, në katër marsh të caktuar avantazhi, mbi opozitën. Asgjë minuta. tjetër nuk mund të shpjegojë kritikën e raportit të Ç’mund të presësh nga administrata, kur Bashkimit Evropian dhe as akuzën që Brukseli, u kongresmenët e Gramozit, me një votim rrëzojnë ka drejtuar për keqpërdorim të shtetit, në funksion edhe Kushtetutën, edhe ligjin organik, edhe të interesave të ngushta partiake, as për këtë Marko komisionet hetimore dhe vendimet për interpretimin nuk na tha gjë. përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese, duke mos 3. Mungesa kronike e burimeve njerëzore të lejuar hetimin e vrasjes aksidentale të një qytetari përshtatshme. Natyrshëm që burimet njerëzore të shqiptar, nga Kryeministri i vendit. Nuk mund të përshtatshme do t’ju mungojnë, për sa kohë ju do presësh asgjë, as nga Marko. Kështu që, shkurt t’i kërkoni ato nëpër radhët e militantëve tuaj, sipas gjendja e administratës publike, është për të ardhur të cilëve integrimi në Evropë është diçka tjetër që keq, por jo për të fajësuar ndonjë prej nëpunësve të do t’ua fusë në gojë, njësoj siç i fuste Ismet Drishti Departamentit të Administratës Publike, ata nuk
1159 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kanë asnjë përgjegjësi në këtë drejtim, pasi 1. Është rritja e profesionalizmit të nëpunësve mbikëqyrjen e të gjithë administratës të shtetit fiskalë. shqiptar, siç e dimë edhe ne edhe ju, e ka marrë 2. Zgjerimi i sistemit dhe përsosja e sistemit të nën kontroll në efikasitet të plotë, zonja e përshpirtur trajnimit. 007. Kështu që Departamentit i mbetet pak për të 3. Qëndrueshmëria e administratës fiskale, që bërë, aq më pak i mbetet Markos, aq më pak i ka qenë shpeshherë pjesë e asaj që ne duhet të mbetet dhe këtij Kuvendi, që e vetmja gjë që mund përmirësonim. të bëjë, është t’i urojë të gjithë nëpunësit e këtij Në administratën fiskale, janë hedhur hapa Kuvendi, paçi fatin e zonjës së mirë. pozitivë në këtë drejtim, gjithmonë duke synuar për Makbule Çeço – Merr fjalën zoti Arben Malaj afrimin e standardit që kërkohet. Duhet pasur dhe përgatitet zoti Edi Paloka. parasysh se marrëdhëniet e personelit, janë Arben Malaj - Falemnderit, zonja drejtuese e aktualisht thembra e Akilit e reformave, që synohet seancës! të ndërmerren në këta sektorë. Të nderuar kolegë deputetë, duke pasur Konkretisht, për herë të parë ka filluar që në parasysh diskutimin për administratën publike, duke Administratën Tatimore, pra në vitin 2004, ka filluar theksuar faktin që e gjithë kjo reformë përbën një aplikimi i standardeve të shërbimit civil. Drejtoria e prioritet, madje do të jenë ritmet e rritjes së Përgjithshme e Tatimeve, po bashkëpunon me eficiencës së administratës publike në tërësi, ato Departamentin e Administratës Publike, i cili duhet që do të përcaktojnë ritmin e reformave dhe të asistojë një zbatim sa më korrekt të këtij ligji. shpejtësinë e integrimit. Sigurisht është e vështirë Ministria e Financave, në bashkëpunim edhe me të flasësh, pas një gjuhe aq të ashpër të një asistencën e huaj, synon që zbatimi i këtij ligji të përfaqësuesi të ri të opozitës së vjetër, megjithatë jetë sa më efektiv, pavarësisht problemeve që unë do të dëshiroja të theksoja disa nga momentet aktualisht vërehen, ato duhet të shmangen dhe të e prioritetet, për përmirësimin e kapaciteteve të arrihet një eficiencë më e plotë. Ky proces, duhet administratës fiskale, në disa elementë kryesorë të përsosur. Procesi i përzgjedhjes, nuk mund dhe nuk kësaj reforme. duhet të jetë autoriteti i drejtpërdrejt i Drejtorit të Nën konceptin që miradministrim do të thotë Përgjithshëm të Tatimeve, për çdo punonjës të forcim i kapaciteteve dhe menaxhim i burimeve Administratës Tatimore. Kjo situatë duhet të njerëzore, fuqizimi i tyre përbën një nga kushtet bazë ndryshojë dhe Departamenti i Administratës Publike për plotësimin, aftësimin dhe përafrimin e nivelit të duhet të garantojë zbatimin unik të ligjit të shërbimit administratës sonë publike, me standardet që civil, në të gjitha strukturat e administratës publike. kërkon integrimi evropian e vendit. Shprehem që në Moment tjetër përmirësues, ka qenë vendimi i fillim, se reforma e administratës publike, është një Këshillit të Ministrave, i cili ka miratuar vendimin nr. nga elementët më të vështirë dhe më të gjatë, të 205, datë 13.04.1999, “Për dispozitat zbatuese të cilët do të arrijnë të përafrojnë eficiencën e saj, me kodit doganor”. Me anë të këtij vendimi synojmë eficiencën e administratës së vendeve, ku ne përmirësimin e mëtejshëm të sistemit të kërkojmë të integrohemi. menaxhimit të burimeve njerëzore në doganat Zbatimi i ligjit “Për statusin e nëpunësit civil” shqiptare, duke synuar që të zbatohen më mirë të apo i rregullave të njëjta me të, për të arritur standarde gjitha parimet e ligjit të shërbimit civil. dhe garanci, ka filluar të shtrihet dhe në institucionet Momenti i parë ndërmjet këtij vendimi, është fiskale, të cilat deri tani kanë vepruar në një kuadër zbatimi i parimeve të ligjit të shërbimit civil, ndërsa ligjor të veçantë. Shtrirja e fushës së veprimit të një grup pune i ngritur me urdhër të Ministrit të rregullave, të menaxhimit të shërbimit civil, në Financave, ku bëjnë pjesë përfaqësues të sistemin e rekrutimit, ka sjellë rritjen e Departamentit të Administratës Publike, përfaqësues transparencës së procedurave, shpejtësimin dhe të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave, lehtësimin e tyre. përfaqësues të Ministrisë së Financave dhe Sigurisht, që jemi në hapat e para dhe i gjithë përfaqësues të KAM Albania, që asistojnë në ky proces duhet përmirësuar. Tendencat subjektive doganat shqiptare, ka për detyrë që të garantojë, në hapat e para, duhet të minimizohen dhe, më që nga 1 janari i vitit 2005, në doganat shqiptare do vonë, të eliminohen. Sfida e sistemit fiskal për të zbatohet i plotë ligji për nëpunësit civil. personelin, po përqendrohet në disa momente. Është një vendim, i cili plotëson një moment të
1160 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
rëndësishëm të reformës të administratës doganore dukshëm, i legjislacionit në fusha të ndryshme, dhe konsiderohet hapi i parë i kësaj reforme. Pas konkretisht në shërbimin civil, por flitet pak për miratimit të këtij vendimi, në periudhën prill 2004, zbatimin e këtij legjislacioni. Në ato pak raste që janar 2005, do të synohet funksionimi i plotë i ligjit flitet për këtë, dëgjojmë vetëm mashtrime të të shërbimit civil në administratën doganore. Hartimi paskrupullta. dhe miratimi i këtij vendimi nga Qeveria, është pjesë Që në fillim të raportit, vihet në dukje pikërisht e ambicies që administrata doganore të jetë gjithnjë sa më sipër, pra përmirësimi i legjislacionit shqiptar, e më tepër e qëndrueshme dhe gjithnjë e më tepër në shërbimin civil, i cili si gjithnjë është bërë në efektive. përputhje me eksperiencat e vendeve më të Krahas zbatimit të këtyre politikave, shtrohet si zhvilluara demokratike. domosdoshmëri për administratën fiskale përsosja Qëllimi bazë i këtij legjislacioni është krijimi i e sistemit të trajnimit dhe vlerësimit të tyre. Përsosja një shërbimi civil, profesional dhe të qëndrueshëm, e këtyre sistemeve pritet të sjellë një rritje të thuhet në raport dhe vërtet ky është qëllimi i qëndrueshmërisë dhe eficiencës, të cilat mbeten legjislacionit, por çfarë ndodh në të vërtetë. prioritete të përhershme të Ministrisë së Financës. Pa përgjithësuar, pra pa i futur të gjithë Dëshiroj të theksoj, që për vetë tranzicionin shqiptar, punonjësit e shërbimit civil në një thes, më duhet të ku si sëmundje më e rëndë ishte përcaktuar them se ato që përmban ligji dhe përmendën dhe paqëndrueshmëria e administratës, tashmë prioritar në raport mbi profesionalizmin dhe meritat është konsideruar qëndrueshmëria e saj, por profesionale dhe intelektuale të nëpunësve, janë kërkesa për qëndrueshmërinë e administratës, nuk vetëm fjalë të bukura. janë të njëllojta për rritjen e eficiencës së saj. E vërteta është se, pasi u shkatërrua me një Reforma në administratën fiskale mbetet një zell të veçantë e gjithë administrata, që kishte prioritet i Ministrisë së Financave, njëkohësisht një funksionuar gjatë Qeverisë Demokratike, të vetmet nga reformat më të rëndësishme dhe të vështira për kritere, që janë ndjekur nga qeveritë socialiste, e t’u kryer. Ekziston edhe një traditë eksperiencë, që sidomos nga Nano, për mbushjen e administratës, duhet të zëvendësohet me kërkesat dhe konceptet kanë qenë militantizmi politik dhe ky i kufizuar vetëm e reja. Theksoj se me gjithë arritjet në reformën e në klane dhe aftësia për të vjedhur sa më shumë. administratës publike, kjo reformë do të mbetet Meritokracia e Nanos, nuk është gjë tjetër, veçse prioritare dhe e vështirë. kleptokraci. Në raport, thuhen fjalë të bukura për Politika e përzgjedhjes, politika e karrierës, praktikat e konkurrimit në përzgjedhjen dhe emërimet sistemi i pagave dhe i shpërblimeve, politika e e drejtuesve të lartë, të institucioneve, në varësi të vlerësimeve, sistemi i trajnimeve, duhet të përsosen. Kryeministrit, por shqiptarët e dinë mirë se çfarë Të paaftët dhe abuzuesit, nuk kanë pse të mbrohen kriteresh, janë përdorur për përzgjedhjen e me vendime gjyqësore. Barazitizmi në shpërblime Harasanëve, Hametajve dhe gjithë bandës së ose trajtimi i shpërblimeve si ndihmë humanitare, hajdutëve, që ndajnë çdo natë paratë me Fatos duhet të eliminohet në sistemin e shpërblimeve. Të Nanon. rinjtë e talentuar, brenda dhe jashtë Shqipërisë duhen Njëherë, për shou, Nano zhvilloi një proces ftuar dhe duhet krijuar akses, për t’u punësuar edhe konkurrimi për Drejtorin e Përgjithshëm të Doganave, në administratën e re fiskale. por e kuptoi shpejt gabimin dhe ish-drejtoresha e Falemnderit! zgjedhur me konkurrim, theu rekordin e gjithë Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Malaj! drejtorëve të tjerë për largimin nga detyra. Fjalën e merr zoti Paloka dhe përgatitet zoti Doda. Sigurisht, që shqiptarët i kanë sytë në ballë dhe Edi Paloka – Falemnderit! mendjen në vend, për të kuptuar se përse drejtorët Raporti për shërbimin civil, që sapo dëgjuan e doganave ose dhe titullarët e çdo posti që buron është konfirmimi më i mirë, i një prej fenomeneve para për pushtetarët ndërrohen, sa herë ndërrohen më negative që ndodhin sot në Shqipëri, atë të ministrat apo qeveritë socialiste. Këta titullarë, Nano ekzistencës se ligjeve me frymë bashkëkohore, por i ka shndërruar në gjysmagjel, të cilëve iu bie me që shkelen rëndom prej atyre që duhet të ishin purtekë, për të shkundur në thesin e tij paratë, që zbatuesit dhe garantët e këtyre ligjeve. ata ju kanë grabitur shqiptarëve. Dhe kur gjysmagjelët, Tani është kthyer në një rutinë, dëgjimi i këtyre nuk nxjerrin më flori, atëherë zëvendësohen me të raporteve, ku gjithnjë theksohet përmirësimi i tjerë.
1161 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Fatkeqësia është, që ky fenomen nuk ndodh dollarë. Ky pra, është realiteti i shërbimit civil në vetëm me shefat e mëdhenj, por dhe me të tjerë. Shqipëri dhe jo ai që jep raporti i Qeverisë, duke Korrupsioni është ngritur në një sistem të tillë, që ritheksuar se jo të gjithë nëpunësit, pra e ritheksoj edhe nëse ndonjëri mendon gabimisht të punojë me edhe njëherë jo të gjithë nëpunësit e kësaj ndershmëri, detyrohet nga sistemi për të kundërtën. administrate janë të zhytur në këtë llum, e madje Kjo, sepse që në fillim të punës, ata nëpunës një pjesë e mirë e tyre, janë të detyruar të përplasen që nuk kanë lidhje me klanet ose me grupimet në çdo ditë dhe të luftojnë me këtë realitet. Qeveri, janë të detyruar të paguajnë, për të zënë Falemnderit! një vend pune nga ato, që burojnë para. Pra, që në Makbule Çeço – Fjalën e merr zoti Doda dhe këtë moment, ky nëpunës është i detyruar të fillojë përgatitet zoti Begeja. të mendojë për të vjedhur, të paktën për të larë ato Viktor Doda – E nderuar zonja drejtuese e para, që ka paguar për të zënë vendin e punës. seancës, Po çfarë presim ne, nga emërimet që bën një Të nderuar deputetë, kryehajdut si Fatos Nano, kur në këtë dhunë me Menaxhimi i burimeve njerëzore është dashje apo nën urdhrat e padrinos, ka rënë edhe konsideruar si një çështje e rëndësisë së veçantë Parlamenti. për funksionim me efektivitet të strukturave të Në raport përmenden të ashtuquajturit, Ministrisë së Industrisë dhe Energjetikës, prandaj i institucione të pavarura si ERT, Inspektorati i është kushtuar vëmendja e duhur dhe vazhdimisht Këshillit të Lartë të Drejtësisë, Komisioni Qendror i zbatimi të ligjit nr. 8549, datë 11.11.1999, “Për Zgjedhjeve, Këshilli Drejtues i ERT-së, e të tjerë. statusin e nëpunësit civil” dhe misionit të përcaktuar Shumë prej drejtuesve të këtyre institucioneve, nga programi i Qeverisë. Në kuptimin e procesit të zgjidhen nga Parlamenti, por më gjeni ndonjë rast, menaxhimit të burimeve njerëzore, puna është kur në këto institucione, është zgjedhur njëri me përqendruar veçanërisht në këto drejtime: propozim të opozitës, madje edhe në raste, kur kjo Zbatimi i vazhdueshëm i ligjit, menaxhimi i e drejtë, opozitës i jepet me ligj. Të gjithë të burimeve njerëzore, ristrukturimi i institucionit, në zgjedhurit, kanë qenë të përcaktuar si pjesëtarë të funksion të realizimit të politikave qeverisëse, nga klaneve të Nanos ose familjes së tij dhe, në rastet, ministria, kategorizimi i pagave të nëpunësve civilë, kur ka qenë ndryshe, “gabimi” është korrigjuar shpejt, trajnimi i nëpunësve civilë, ndërtimi i një database si në rastin e drejtuesit të ERT-së. për punonjësit e shërbimit civil, marrëdhëniet Në raport, përmenden dhe lëvizjet paralele, të institucionale me departamentin e administratës cilat konsiderohen si një arritje në shërbimin civil. publike dhe marrëdhëniet institucionale me Kjo është e vërtetë, sepse sa herë një të korruptuari komisionin e shërbimit civil. i ka dalë boja, pasi është denoncuar nga opozita, Në lidhje me zbatimin e ligjit “Për statusin e mediat ose institucionet ndërkombëtare, ai ka lëvizur nëpunësit civil”, deri tani kanë përfunduar të gjitha paralelisht në post ose ca më keq është ngritur edhe procedurat e tenderimit dhe të shpalljes së në detyrë, si rasti i rastit, që nga zëvendësdrejtor, pozicioneve të shërbimit civil, gjithsej 12 pozicione, pasi u akuzua për korrupsion u bë zëvendësministër. ku përfshihen specialistë, përgjegjës sektori dhe Në fakt, ka edhe raste të shkarkimeve pa kthim drejtorë. në punë, por këto ndodhin vetëm në ato raste, kur Janë konfirmuar 73 punonjës të shërbimit civil, nëpunësit ose titullarët, kanë guxuar të mos zbatojnë të cilëve në zbatim të ligjit, u bëhet vlerësimi brenda urdhrat e shefave, për t’i dhënë tenderët njërit ose një viti, si dhe është kryer vlerësimi periodik i tjetrit, e ca më keq kur kanë guxuar të denoncojnë punonjësve që gëzojnë statusin. Duke pasur si kriter korrupsionin në dikasteret e tyre. rezultatet, bazuar në përshkrimin e punës, objektivat Në këto raste ata nuk i mbron dot as statusi i e vendosura dhe rezultatet e trajnimit nga autori punonjësit civil e as gjykatat, që marrin vendime direkt, i cili jep dhe konfirmimin përfundimtar. Edhe për kthimin e tyre në punë. pse në përgjithësi nuk kemi pasur reklamime në Janë më dhjetëra e mos me qindra rastet, kur këtë aspekt, duhet forcuar më tepër kontrolli i nëpunës të ndryshëm kanë fituar të drejtën e hallkave të varësisë, për një ndjekje më profesionale rikthimit në punë, por kurrë nuk janë rikthyer, të nivelit dhe plotësimit të detyrave. ndërkohë që shifra që shteti ju detyrohet këtyre Cilësia e hartimit të problemeve të vendeve të njerëzve, pasi kanë fituar gjyqet ka arritur në miliona punës në përputhje me politikat afatmesme dhe
1162 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
afatgjata, mbetet prioritet dhe për të ardhmen. Administratës Publike, pjesa dërrmuese e Përpjekjet e Ministrisë së Industrisë dhe të punonjësve, që kanë përfituar Statusin e Nëpunësit Energjetikës, gjithnjë në zbatim të ligjit “Për statusin Civil të kësaj ministrie në fushat e mëposhtme: e nëpunësit civil”, kanë qenë serioze në vendosje të Zbatimi i ligjit dhe Kodi i Procedurave një ekuilibri të qëndrueshëm, midis nivelit politik dhe Administrative, për nivelin specialist dhe nivelin nëpunësit të shërbimit civil. Me bindje të plotë, drejtues. Përdorimi dhe menaxhimi indikatorëve, të shprehem se është konsoliduar plotësisht, pozicioni performancës, për nivelin e lartë të nëpunësit civil, i sekretarit të përgjithshëm, si pozicion ndërmjetës, hartimi dhe menaxhimi i projekteve, çështje të mes nivelit politik dhe atij të administratës civile, të integrimit evropian, kontrolli dhe auditimi i të gjitha niveleve. brendshëm, rekrutimi sa më efektiv i këtyre Gjatë vitit 2003, procedurat e pranimit të punonjësve dhe masat disiplinore dhe procedurat e nëpunësit civil në shërbimin civil, janë kryer në ankesave për nivelin e ulët dhe të mesëm të bashkëpunim me Departamentin e Administratës nëpunësit civil. Publike. Në Ministrinë e Industrisë dhe të Në këtë aspekt, ndihet gjithnjë e më shumë Energjetikës, nuk rezulton asnjë nëpunës me nevoja e rritjes së cilësisë dhe tematikës së kontratë të përkohshme, gjë e cila është verifikuar trajnimeve, si dhe shkalla e nivelit të referimeve, për së fundi edhe gjatë kontrollit të organizuar nga sa i takon pjesëmarrësve të nivelit të mesëm ose të Këshilli i Ministrave, Drejtoria e Kontrollit të lartë. Brendshëm, me urdhrin e Kryeministrit nr. 41 datë Përpjekje serioze, kemi bërë duke u dhënë 29.01.2004, “Për zbatimin e legjislacionit dhe mundësi nëpunësve të shërbimit civil të kësaj statutit të nëpunësit të shërbimit civil”. ministrie, për të marrë pjesë në trajnime afatshkurtra E shoh të rëndësishme të theksoj se duhet rritur dhe afatgjata edhe jashtë vendit, të cilat janë zhvilluar shpejtësia e veprimeve që kryhen nga Departamenti në Amerikë, Japoni, Suedi. i Administratës Publike, për organizimin e Në bashkëpunim me Departamentin e procedurave të plota të komunikimit dhe për t’iu Administratës Publike, ka përfunduar teknologjia e përgjigjur më mirë problemit të kërkesave të informacionit dhe ndërtimit të database për të gjithë institucioneve, për vendet që kryhen me konkurrim. punonjësit e aparatit dhe institucioneve në vartësi Po ashtu, parë në aspektin e vlerësimit sa më të kësaj ministrie. të saktë të kandidaturave dhe zgjedhjes sa më Marrëdhëniet me Departamentin e Administratës objektive të tyre, për t’ju përshtatur më mirë Publike, kanë qenë gjithnjë korrekte dhe kërkesave të vendeve të punës, sidomos për disa institucionale, duke ndjekur metodën e ballafaqimit profesione të veçanta, duke u parë më me kujdes të praktikave të deritanishme, në zbatimin të ligjit nga komisioni, i cili vlerëson të gjithë kandidaturat të mësipërm, me synim përmirësimin e mëtejshëm që paraqiten për vende të ndryshme pune. të këtyre marrëdhënieve. Një gjë e tillë, do të minimizojë ankimin e Në përfundim, lidhur me ankimet administrative, pjesëmarrësve, që vijnë nga subjektivizmi në të bëra pranë Komisionit të Shërbimit Civil, vlerësim. Një nga detyrat prioritare, që ka pasur në institucion i kësaj ministrie, është përfaqësuar qendër të vëmendjes institucioni i Ministrisë së konform ligjit të shërbimit civil dhe, në të gjitha rastet Industrisë dhe Energjetikës, ka qenë dhe reforma është lënë në fuqi procedura e ndjekur dhe vendimi në fushën e pagave, nëpërmjet kategorizimit të i marrë nga kjo ministri. pagave, për të gjithë pozicionet e punonjësve të Falemnderit! shërbimit civil, me synimin e përshtatjes së nivelit Makbule Çeço – Falemnderit! profesional-organizativ me shpërblimin e punës. Fjalën e ka zoti Begeja dhe përgatitet zoti Rëndësi e veçantë i është kushtuar konsolidimit Vladimir Malo, që të kalojnë të gjitha grupet nga një të strukturës dhe forcimit të kapaciteteve të burimeve diskutant. njerëzore, për ta bërë atë më efecientë nëpërmjet Maksim Begeja – Falemnderit, zonja drejtuese trajnimeve të zhvilluara, në zbatim të strategjisë të e seancës! trajnimit të administratës publike, në bashkëpunim Të nderuar zotërinj deputetë, me institucionet e tjera. Lidhur me raportin e Qeverisë, “Për shërbimin Deri tani në mënyrë sistematike, janë përfshirë civil”, do të përqendrohem vetëm në pjesën që flet në trajnim të organizuar, nga Departamenti i për zbatimin e ligjit “Për statusin e nëpunësit civil”.
1163 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Një nga “sfidat” që ju pretendoni, se e keni zënë të paaftët dhe militantët e partisë. përballuar me sukses në procesin e konkurrimit, Pas këtij fakti, fshihet pikërisht politizimi dhe është, citoj fjalë për fjalë, raportin: “Përzgjedhja e nepotizmi i administratës shtetërore, duke vendosur kandidatëve më të mirë, për të rritur cilësinë e fillimisht në këto vende pune, ata persona që produktit të procesit të konkurrimit”. përcjellin frymën e partisë në pushtet ose U bënë disa vjet, që është ngritur dhe funksionon përmbushin interesat e ngushta personale të Departamenti i Administratës Publike, pranë Këshillit drejtuesve të institucioneve dhe, më vonë, gjoja pas të Ministrave dhe Komisioni i Shërbimit Civil. Nëse konkurrimit të ligjërohet emërimi definitiv në postet në vitin e parë, vitin 2001, mund të konsiderohej si drejtuese ose vende pune, që sjellin të ardhura dhe një periudhë kohe për të fituar eksperiencën e që komandohen nga drejtuesit e institucionit, për të nevojshme, për të ngritur nivelin e tyre tekniko- vepruar sipas interesave të tyre. profesional dhe për të plotësuar kuadrin ligjor të Për të argumentuar këto që përmenda, po nevojshëm, vitet 2002 dhe 2003, duhet të ishin vitet përmend disa fakte: e një pune intensive, për t’i vënë këto struktura në Ministria e Mbrojtjes, njofton në gazetën pozita të organeve prestigjioze që t’i shërbenin “Korrieri” të datës 31 janar 2003, për tre vende të qëllimit, për të cilin ato janë ngritur. lira pune, për të cilat bëhej konkurrimi dhe unë këto Për fat të keq, duke pasur parasysh dhe raportet njoftime i kam të fotokopjuara nga gazeta. Është e paraqitura, si nga Qeveria, ashtu edhe nga pikërisht Këshilli i Ministrave, Departamenti i Komisioni i Shërbimit Civil, për vitet 2002-2003 vihet Administratës Publike për Ministrinë e Mbrojtjes. re se pothuajse asgjë nuk është përmirësuar në Në fakt, në këto vende pune që në nëntor të vitit fushën e reformës në administratën publike. 2002, pra përpara se të bëhej njoftimi në gazetë, Përkundrazi, në shumë momente themelore të ishin vendosur drejtorët e Drejtorisë së Prokurimeve. punës, Qeveria ka mbetur në kuadrin e Ju lutem, keni vëmendjen se për cilat drejtori bëhet konstatimeve, pa kërkuar që të merren masa nga fjalë: Drejtoria e Prokurimeve, Drejtoria e Burimeve institucionet përkatëse, të cilat i atribuon ligji. Kjo Njerëzore dhe Drejtoria Juridike në Ministrinë e tregon se këto institucione janë nën trysninë e Mbrojtjes. politikës së Qeverisë në pushtet dhe puna e tyre Paga në këto vende pune është 830 mijë lekë është tërësisht e diktuar prej saj. Për ta argumentuar të vjetra, plus 2% për çdo vjetërsi pune dhe ky është këtë konkluzion, do t’i referohem raportit të Qeverisë në një njoftim përsëri në gazetë, çka e bën pothuajse dhe atij të paraqitur nga Komisioni i Shërbimit Civil. të barabartë me rrogën e një deputeti. Pra, një drejtor Ky i fundit, pranon se është konstatuar moszbatim drejtorie në Ministrinë e Mbrojtjes merr baras me i vendimit të Këshillit të Ministrave, për pranimin në një deputet të Kuvendit Popullor, por gjoja për të shërbimin civil dhe periudhën e provës, citoj qenë në rregull me ligjin u shpall konkurrimi siç e tekstualisht raportin, çka ka sjellë rritjen e numrit përmenda në gazetë. Në fakt, asnjë nga konkurruesit të vendeve të lira. Po kjo, pranohet në raportin e nuk fitoi dhe këtë vërtetojeni po të doni ta shikoni Qeverisë. Sigurisht, kjo nuk ndodh se nuk ka në dokumentin që ka Ministria e Mbrojtjes, pasi siç personat A, për t’i plotësuar këto vende, por se ato e theksova më lart, ato ishin realisht vende të zëna mbahen për interesa politike e personale për të dhe sigurisht në ato vende, do të qëndronin ato të vendosur në to ata persona, që i nevojiten partisë cilët ishin emëruar më parë. në pushtet dhe jo për t’i shërbyer forcimit të punës E njëjta situatë është edhe në Drejtorinë e në dikastere. Shtypit në Ministrinë e Jashtme. Për specialistët Raporti i Qeverisë, konstaton përsëri se në në Ministrinë e Ekonomisë, ku megjithëse gjoja ishin shërbimin civil, janë pranuar në mënyrë të shpallur konkurrimet, “fituan” ato që ishin vendosur jashtëligjshme punonjës me kontratë të përkohshme më parë dhe këtë e dinë mirë, si Ministrat që janë pune. Kështu në vitin 2003, në vend që numri i tyre sot dhe ato që kanë qenë ministra më parë, por të ulej, për të mos thënë që duhet të ishte dhe zero, këtë fakt duhet ta dijë mirë edhe Qeveria, e cila ai është rritur pothuajse 50%, në krahasim me vitin duhet t’i kishte pasqyruar këto në raport, këto raste 2002. Kjo praktikë, ka sjellë moszhvillimin e flagrante dhe të kishte vënë përpara përgjegjësisë konkurrimit, pasi procedurat e tij janë paragjykuar ligjore drejtuesit e këtyre institucioneve. dhe kandidatët janë tërhequr nga konkurrimi, duke Pyetja që bëhet është fare e thjeshtë. Pse larguar më të mirët dhe të aftët dhe vendin e tyre, ta Qeveria, nuk ka vepruar nëpërmjet mekanizmave të saj,
1164 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nuk ka vepruar për këto raste dhe për të tjera si këto? politike, mbi emërimet dhe shkarkimet e punonjësve Gjithashtu, dhe përgjigjja është po kaq e thjeshtë të administratës shtetërore, qendrore dhe asaj dhe kaq e kuptueshme. Vetë kjo Qeveri, mbron vendore, por ai nuk jep dhe nuk ka si të japë asnjë interesat e ngushta të saj dhe të klaneve që e mbajnë zgjidhje, për të mënjanuar këtë fenomen. Paradoksi në fuqi. Rrjedhojë e kësaj gjendjeje është edhe qëndron në faktin se të kesh struktura, si vlerësimi i nëpunësve civilë, i bërë gjatë vitit 2003. Departamenti i Administratës Publike dhe Komisioni Në raportin e Qeverisë theksohet se është bërë i Shërbimit Civil, të kesh miratuar ligje në bazë të të trajnimi i eprorëve direkt për procesin e vlerësimit të cilave duhet të funksionojnë këto struktura dhe, nga nëpunësve civilë. Por çfarë ka ndodhur në fakt? ana tjetër, të lejosh shkeljen e ligjit dhe vetëm të Raporti i kontrollit të Komisionit të Shërbimit Civil, konstatosh e të mos merret asnjë masë në radhë thekson se 95% e tyre janë vlerësuar, me nivelin të parë ndaj drejtuesve të administratës publike, do shumë mirë dhe mirë dhe vetëm 5% me nivelin të thotë që të mos kryesh detyrën, por të vazhdosh mjaftueshëm ose jo mjaftueshëm. Si mund të jetë të ushtrosh diktat mbi to, do të thotë t’u shërbesh real ky vlerësim, kur 95% e administratës publike, interesave politike të partisë në pushtet. vlerësohet me nivelin shumë mirë dhe mirë? Kush i jep të drejtë kësaj administrate, që të Pra, si mund të jetë real ky vlerësim, në një shkelë ligjin? Po Qeveria dhe pastaj Komisioni i kohë që njihet nga të gjithë paaftësia dhe korrupsioni Shërbimit Civil, çfarë ka bërë për të mos lejuar një i administratës shtetërore. Kjo bëhet pasi prapa këtij praktikë të tillë pune? Siç duket ky komision është vlerësimi fshihet ruajtja e vendit të punës, nga i pafuqishëm të zbatojë ligjin, por ai i ka kërkuar punonjës realisht të paaftë dhe, njëkohësisht, rritja Parlamentit në vëmendjen tuaj, që të mos lejojë e pagave të tyre. Pra, janë ato punonjës të vendosur funksionarë politikë, që të bëjnë emërime dhe në poste drejtuese nga titullarët e institucioneve, shkarkime të jashtëzakonshme, pra vetë Komisioni që megjithëse në mjaft raste janë të paaftë, përfitojnë i Shërbimit Civil e ka kërkuar këtu këtë, në një kohë jo vetëm paga të majme, por edhe shtesa të tjera, që Qeveria bën veshin e shurdhër. duke rënduar më tej Buxhetin e Shtetit. Jo të nderuar, zotërinj, kjo nuk është detyra Në raport mbahet një qëndrim demagogjik, sa jonë si opozitë, por e juaja si parti në pushtet, që për të kaluar radhën, kur thuhet se janë respektuar kur vjen puna për interesa partiake e personale, jeni procedurat për marrjen e masave disiplinore. Si të gatshëm të shkelni ligjet, që i keni miratuar vetë. zgjidhje të kësaj, qenkan trajnimet e organizuara Ju falemnderit! për eprorët direkt në ministritë e linjës. Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Begeja! Pyetja është e thjeshtë: Cili është rezultati i Fjalën e merr zoti Vladimir Malo dhe të përgatitet tyre? zoti Skuqi. Raporti, nuk përmend asnjë fakt, asnjë rast që Vladimir Malo – E nderuar zonja drejtuese e të jetë kërkuar vënia përpara përgjegjësisë ligjore e seancës, funksionarëve, ndaj të cilëve të jenë marrë edhe Të nderuar kolegë deputetë, masa disiplinore. Le të më përmendë Qeveria vetëm Në kuadrin e punës së bërë nga Qeveria për një rast, që një ministër apo epror në ministrinë e zbatimin e reformës në administratën publike, e linjës, është vënë përpara përgjegjësisë ligjore. filluar kjo tashmë 5 vjet më parë, pra në vitin 1999 Ankesat ndaj administratës qendrore janë rritur dhe dhe që pasqyrohet hollësisht nëpërmjet këtij raporti vazhdojnë në rritje. Ky fakt nuk përmendet në raport, të vitit 2003 dallohen arritje të rëndësishme. përkundrazi anashkalohet arsyeja e vërtetë e kësaj Së pari, në fuqizimin e Departamentit të rritjeje, duke argumentuar gjoja me ndërgjegjësimin Administratës Publike pranë Këshillit të Ministrave, e nëpunësve, nëpërmjet rritjes së nivelit të njohjes për menaxhimin e burimeve njerëzore të fokusuara së ligjit. dhe me ngritjen dhe mirëfunksionimin e Komisionit Jo të nderuar, kolegë deputetë, shkaku i vërtetë të Shërbimit Civil, si një institucion i pavarur, me është politizimi i kësaj administrate, nepotizmi që detyrë mbikëqyrjen e zbatimit të ligjit, në funksion e ka mbërthyer atë, mohimi i të drejtave të qytetarëve të një kontributi më real dhe më funksional, për të tanë, për të zënë vendin që meritojnë në përzgjedhur, menaxhuar burimet njerëzore dhe administratën shtetërore. Raporti i paraqitur më parë intelektuale, të cilat përbëjnë potencialisht nga komisioni i shërbimit civil, është munduar që të kapacitetet më të fuqishme, për të punuar, vërë në dukje tërthorazi ndikimin e strukturave organizuar, menaxhuar dhe drejtuar hallka të
1165 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
rëndësishme të të gjithë aktivitetit ekonomiko- dhe jashtë procedurave përkatëse, si dhe duke rënë administrativ të vendit. në të njëjtat mirëkuptime me pushtetin vendor, për Duket konkrete, përpjekja e bërë nga Qeveria, të mos larguar nëpunësit e aftë dhe të mos jepet për të arritur në një administratë të qëndrueshme shkas që të përsëriten veprimet e bëra vite më parë, dhe të aftë profesionalisht, në tre vjet të zbatimit të por tashmë pa ligj të shkruar, duke hequr çdo nivel reformës në administratën publike. Është arritur nëpunësi, deri te nëpunësi i thjeshtë, janë plotësimi, përmirësimi dhe zbatimi i legjislacionit domethënie në këto përmirësime. Skema e shërbimit në fusha dhe institucione të ndryshme, duke civil në njësitë vendore, bashkitë dhe komunat në plotësuar kështu jo vetëm detyrimin, por edhe një të njëjtën kohë, kërkon përmirësim të mëtejshëm, nga kërkesat e institucioneve ndërkombëtare në këtë në përputhje me kushtet konkrete, duke vendosur fushë për konkurrencë, transparencë dhe objektivitet një skemë të studiuar e arritur mbi bazën e një në përzgjedhjen dhe emërimin e nëpunësve të njohjeje, implementimi dhe zbatimin e ligjit në ndryshëm, si dhe për të krijuar imunitetin e duhur mënyrë konkrete. në mbrojtje të interesave të administratës publike, Përse duhet të punojnë ndonjëherë me ankth e pandikuar kjo nga trysnia politike dhe faktorë të nëpunësit, jo me javë, por me muaj, se mos tjerë, që përzgjedhjen e kanë bërë për ambicie të ndërrohet pushteti dhe flaken në rrugë, veprime këto tjera që shpesh shkojnë në drejtim jo të njëjtë me të reflektuara dhe të zbatuara gjatë ndryshimit të interesat e shoqërisë. Pra e parë në këtë kryetarëve të bashkisë ose komunave? këndvështrim, përcaktimi i standardeve dhe Përse për shoqërinë duhet të punojë vetëm një rregullave të pazbatuara më parë, me gjithë pjesë e kapaciteteve intelektuale dhe pjesa tjetër të veprimtarinë e nëpunësve të administratës publike, rrijë në pritje? është së pari balanca që përzgjedh, mbikëqyr dhe Nëpunësi në këto raste, nuk formohet në pak menaxhon me metoda bashkëkohore vlerat, duke vite dhe nuk do të shërbejë për një kohë të shkurtër përjashtuar nivelin mediokër. Kërkesa për të rritur krijimi i brezit të administratorëve publikë të aftë dhe nivelin cilësor, duke ruajtur dhe forcuar këto vlera të të qëndrueshëm për të sotmen dhe të ardhmen, që administratës publike, nëpërmjet zbatimit të ligjit mund të konsiderohet pa mëdyshje investim me në mënyrë të njëllojtë nga çdo institucion qendror vlerë për shoqërinë. ose vendor, duke mbrojtur nëpunësit, sepse për ta Pra, në tërësinë e vet përpjekjet e bëra nga shoqëria ka investuar dhe pret të marrë kontributin Qeveria për përmirësimin e legjislacionit për e tyre. administratën publike, krijimi i administratës së Impakti pozitiv i zbatimit të legjislacionit të qëndrueshme, të kualifikuar me koncepte të reja shërbimit civil, është ndierë gradualisht dhe kjo dhe praktika pune bashkëkohore, shtrirja e statusit duket jo vetëm nga numri i lartë 1296 nëpunës civilë të nëpunësit civil në një numër të gjerë institucionesh të përfshirë në institucione të ndryshme, por edhe dhe fusha të ndryshme, si dhe monitorimi dhe tendenca për rritje graduale dhe kualifikim të kësaj motivimi i punës së saj, janë padyshim impakte administrate, si dhe puna e qetë e sigurt dhe e pozitive, për përmirësimin cilësor të administratës mbrojtur, nga çdo lloj lëvizje ose largimi nga puna. publike dhe kontribut për menaxhim më të mirë Pra, nuk jetojnë me ankthin e heqjes së sigurt dhe dhe korrekt të detyrave funksionale, si dhe probleme pse janë të aftë kompetentë dhe rigorozë me detyrën. që mbulon kjo administratë. Përpjekja dhe përmirësime të dukshme të bëra në Duke i parë problemet të trajtuara në këtë raport, punën e Qeverisë, ka në rritjen e kapaciteteve të në unitet me problemet reale, që vëzhgon secili prej administratës publike, nëpërmjet trajnimit të saj, nesh, gjykojmë se ka përpjekje të mira të bëra nga duke siguruar një kualifikim cilësor për zhvillimin e ana e Qeverisë, për të vepruar në përputhje me aftësive menaxhuese, duke mundësuar në zgjidhjen objektin që përcakton ligji, si dhe rritjen e aftësive e mjaft problemeve sociale, ekonomike dhe forcimin menaxhuese për të mbikëqyrur, nëpërmjet e kapaciteteve të nevojshme, të cilat do të shërbejnë institucioneve të shtetit, funksionimin dhe fuqizimin edhe më mirë gjatë procesit të integrimit evropian. me eficiencë të administratës publike, duke e bërë Në këtë kuadër, përpjekja që bëhet për të atë më dinamik dhe efektiv. reduktuar numrin e vendeve të lira të punës në Tentativa që bëhet për krijimin e regjistrit ministri, si dhe fenomeni i punësimit me kontratë, kombëtar me të dhëna të plota të nëpunësve të për të mos lënë shkas për përzgjedhje subjektive administratës publike, si dhe ristrukturimi i sistemit
1166 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të pagave, do të motivojë stabilitet, qëndrueshmëri ai ne, qytetarëve të këtij vendi, atyre që çdo ditë e dhe punë efektive të kësaj administrate. më tepër përveç të tjerash, vuajnë pasojat e Falemnderit! defekteve të këtij shërbimi në vend. Askush nga ju, Makbule Çeço – Falemnderit! zotërinj qeveritarë, nuk ka të drejtë të bëjë të Fjalën e merr zoti Skuqi dhe përgatitet zoti Bilani. paditurin ose të pafajshmin për situatën aktuale të Luan Skuqi - E nderuar zonja drejtuese e shërbimit civil. Pra, Qeveria dhe maxhoranca, nga seancës, e cila ajo ka dalë, ka përgjegjësi direkt për defektet Nuk ka kaluar shumë kohë, kur në Parlament që ndeshen sot në shërbimin civil shqiptar. debatuam mbi raportin e shërbimit civil, mbi nivelin Ju, zotërinj socialistë, dhe qeveritë tuaja të dhe standardet e shërbimit civil në Shqipëri. herëpashershme janë përgjegjëse për devijimin nga Në këtë raport me të drejtë ishin renditur, disa ligji dhe nga kriteret e tij, duke vënë në pah të mangësi serioze në zbatimin, shtrirjen dhe praktikës suaj kriteret klasore, nepotike, klienteliste, respektimin e ligjit themelor dhe legjislacionin në partiake, klanore, duke shndërruar shërbimin civil përgjithësi, që lidhen me problemet e shërbimit civil nga një shërbim që ofron shërbimin e qytetarëve në nga ana e eprorëve direkt ose titullarëve të një shërbim nga, i cili rrjedhin shërbimet për vete. dikastereve të ndryshëm. Ndërkohë, debati nxori në Dua të nxis këtu disa elemente dhe fakte, që dritë mjaft fakte dhe analizoi disa fenomene, të cilët shprehin dobësitë themelore të këtij shërbimi: bënin evident mungesën e një vullneti të Së pari, në dikasteret tona është bërë praktikë maxhorancës, për të zbatuar ligjin dhe metodikat e të zbatohen ndryshime të vazhdueshme strukturore, pranuara tashmë, për të ndërtuar një shërbim civil, me qëllim goditjen në mënyrë institucionale të neutral dhe bashkëkohor. Në të kundërt politika njerëzve jokonformistë ose që gjykohen afër qeverisëse, përmes presionit të saj, jo vetëm në mjaft opozitës, zëvendësimi i tyre me njerëz të klanit ose raste nuk zbatoi ose i zbatoi formalisht procedurat të fisit në mënyrë të pamerituar. që burojnë nga ligji, por pengoi edhe zbatimin e Së dyti, rekrutimi në shërbimin civil shpeshherë vendimeve të Komisionit të Shërbimit Civil dhe të bëhet pa konkurs ose me një konkurs formal, duke gjykatave të Shqipërisë. nëpërkëmbur ligjin. Në disa raste, deri në zgjedhjen Prandaj raporti i zotit Bello, i mbajtur sot para e figurës kryesore të shërbimit civil të administratës, nesh në emër të Qeverisë është as më shumë as pra që është sekretari i përgjithshëm. më pak, një përpjekje naive për të mbuluar Së treti, Qeveria dhe institucionet e saj në mjaft fenomenet, me të cilat ndeshet sot shërbimi civil, raste, jo vetëm që nuk zbatojnë ligjin, por arrijnë duke neglizhuar edhe vërejtjet e drejtpërdrejta që deri në qëndrime arrogante, në moszbatimin e bëri Bashkimi Evropian, shprehur në raportin e tij, vendimeve të gjykatave, siç janë bërë tashmë ku thuhet se problemet e kahershme, si korrupsioni, prezent në mjaft raporte dhe në mjaft denoncime. ndërhyrja politike, ndryshimet e shpeshta të njerëzve Së katërti, pengohet përfshirja në shërbimin civil dhe zbatimi i pamjaftueshëm i kuadrit ligjor, që lidhet të mjaft sektorëve jetikë të tjerë të rëndësishëm të me administratën publike, vazhdojnë të jenë pengesë administratës si në tatime, në dogana, në rend, për konsolidimin e një shërbimi civil, profesional dhe shëndetësi e të tjerë, duke dëmtuar këta sektorë të pavarur. Dhe më tej akoma, ky raport në mënyrë për nivelin e lartë të shërbimeve dhe profesionalizëm. ekslicide, denoncon presionin e politikës ndaj Të nderuar deputetë, të gjithë këto probleme që nëpunësit civil, përmes një shprehje mjaft paraqet shërbimi civil, bashkuar me dështimet komprometuese për Qeverinë, ku thuhet se është suksesive të qeverisjes socialiste, kanë bërë që raportuar një presion i fortë i ushtruar nga autoritet Shqipëria sot më shumë se çdo herë tjetër të vendore dhe qendrore, mbi nëpunësit civilë në muajt paraqitet me ngjyrën më të errët në hartën e shteteve para dhe pas zgjedhjeve vendore të vitit 2003. evropiane, dizenjuar tashmë si vendi më i varfër në Pra, të nderuar kolegë, është deklaruar e zeza Evropë, si vendi me qeverinë dhe administratën më mbi të bardhë, për moszbatimin e ligjit, për mungesë të korruptuar, si vendi ku sundon krimi i organizuar profesionalizmi dhe pavarësie në shërbimin civil, si dhe mafia, rrënjët e së cilës shtrihen edhe në dhe për presion politik ndaj nëpunësve civilë, gjatë segmente të caktuara të Qeverisë dhe të fushatës së zgjedhjeve. Duke lënë jashtë pamjen maxhorancës, si vendi ku në mënyrë të që i afrohet shërbimit civil, strukturave të Bashkimit vazhdueshme dështojnë dhe nuk arrijnë standardet Evropian, le të prezantojmë se çfarë pamje na afron zgjedhjet dhe, siç duket, ka një mungesë të
1167 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
perspektivës së zgjidhjes së këtij problemi dhe në për hir të së vërtetës, bën disa arritje dhe thotë disa të ardhmen ka detyruar opozitën dhe komunitetin përcaktime. ndërkombëtar, që më të njëjtën gjatësi vale të Meqë njëri nga shokët opozitarë pati shumë artikulojnë akuza dhe masa me qëllim, që ky vend dëshirë që t’i referohej raportit të Bashkimit Evropian të mos ngelet peng i politikave dezintegruese. për stabilizim-asociimin, do të doja edhe unë t’i Megjithëse në vend ekziston një legjislacion i thosha disa gjëra nga pjesa që ai nuk lexoi rreth standardeve evropiane dhe ka disa arritje në pjesë këtij raporti. të caktuara të administratës publike, duket qartë Në raportin mbi stabilizim-asociimin ka edhe që kjo administratë është ndërtuar jo mbi kritere disa konstatime të tjera, të cilat pak a shumë janë profesionale dhe mbi bazë të pavarësisë politike dhe, këto: për çudi, përfaqësuesi i Qeverisë, nuk rendit këtu të Janë bërë disa përparime në reformën e paktën tre elemente negativë ose 5, 4, 2 si ta gjykojë administratës publike dhe nevojiten përpjekje të ai ose defekte të këtij shërbimi dhe nuk shfaq as qëndrueshme. më të voglën përgjegjësi të Qeverisë për fenomene Miratimi i Kodit të Ri të Etikës, një arritje e kësaj tashmë negativisht të vërtetuara, që po dëmtojnë administrate dhe e Qeverisë. rëndë interesat e vendit dhe nuk propozon një Dhënia e kompetencës së pagave, caktimi i program për perspektivat e administratës publike. Departamentit të Administratës Publike dhe Prandaj, të nderuar zotërinj, sot Qeveria dhe përfundimi i këtij procesi, konsiderohet një element maxhoranca treguan me kokëfortësi, se janë të pozitiv. vendosur që edhe në të ardhmen të mbajnë dhe të Përmirësimi i sistemit të karrierës dhe nxisin dhe më tej një shërbim civil, si një shërbim përpjekjet, që bëhen për këtë, sigurisht dhe ky për veten e tyre. konsiderohet një proces pozitiv. Falemnderit! Krijimi i Institutit të Trajnimit të Administratës Makbule Çeço – Falemnderit! Publike, një proces përsëri pozitiv. Fjalën e ka zoti Nazmi Bilani dhe përgatitet zoti Janë marrë masa për zgjerimin e fushës së Preç Zogaj. veprimit të ligjit “Për shërbimin civil”, krijimi i kuadrit Nazmi Bilani – Më së fundi kemi rastin të flasim ligjor të përgjithshëm, i cili përmban parime të për raportin e Qeverisë në drejtim të Departamentit përbashkëta për të gjithë nëpunësit civilë. të Administratës Publike dhe punës që bëhet me Këto ishin disa nga gjërat që nuk i tha një ta. E them këtë, pas dështimit të nja katër javëve parafolës, por jam i detyruar t’ia them që raportin e rresht të këtij procesi pikërisht prej opozitës, e cila Bashkimit Evropian për stabilizim-asociimin është përpiqet pikërisht që të na ndihmojë në këtë çështje, mirë ta lexojnë në të gjitha pikat e tij, në të mirat por duke parë edhe fjalimet e mbajtura sot edhe dhe të këqijat që ka, në kritikat, por dhe në nga disa përfaqësues të opozitës, nuk dëgjova gjë vlerësimet që jep. Por, nëse do të pasqyronim vetëm tjetër veçse parullat e konferencave të shtypit dhe një anë do të bënim shumë keq. Sot në këtë sallë të lëvizjes “Nano ik”, të konvertohen dhe të qepin mungojnë punonjësit e Komisionit të Shërbimit Civil, gjithë fjalimet e tyre. Unë nuk mendoj se kjo i të cilët pasi u lodhën tri herë rresht, duke ardhur në shërben ndonjë kontributi për administratën publike këtë sallë dhe duke mos arritur dot të dëgjonin as dhe kam dëgjuar me vëmendje raportin e disa një fjalë të këtij raporti të Qeverisë, më së fundi shokëve opozitarë që bëjnë vërejtje të qenësishme menduan se edhe sot do të dështonte me sukses, për këtë raport. Sigurisht, do të doja t’ju kujtoja të por për fatin tonë të mirë ai nuk ishte dhe ne gjithëve që është hera e parë që në Shqipëri më së vazhdojmë të punojmë. Nuk besoj se është nevoja fundi, pas ardhjes në pushtet të pozitës aktuale, ta themi, megjithatë unë do të doja t’i referohesha janë futur në terminologjinë politike, në televizion raportit për disa gjëra. Sigurisht, përpjekjet që janë dhe në terminologjinë e vendit fjalët Departamenti i bërë për të përmirësuar hapat e hedhura janë Administratës Publike, Komisioni i Shërbimit Civil, evidente. Vendimet e Qeverisë, në mënyrë të veçantë Ligji për Komisionin e Shërbimit Civil e të tjera e të vendimet që kanë të bëjnë me kompetencat e tjera, sepse dikur ekzistonte neni 24/1, po nuk dua caktimit të pagave të nëpunësve, që konsiderohet të ndalem me këtë, pasi ka shumë njerëz që këtë e si hap pozitiv dhe në raportin e Bashkimit Evropian, kujtojnë me dhimbje, por megjithatë do të doja t’i rregullat e etikës, domethënë ligji “Për rregullat e referohesha raportit në disa pika, në të cilat raporti etikës në administratën publike, që sigurisht është
1168 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
i pamjaftueshëm nëse nuk zbatohet, por që është përkisni një force tjetër politike”. Ai është më i një hap pozitiv. Sigurisht, miratimi i vendimit të ndershëm sesa zotërinjtë, që mbajnë fjalime për Këshillit të Ministrave për emërimin, lirimin dhe propagandë. Megjithatë, ajo çka është më e shkarkimin nga detyra të drejtuesve të institucioneve, rëndësishme sipas meje dhe që unë do të doja të në varësi të Këshillit të Ministrave është dhe ky një jepja një kontribut me fjalën time, është fakti që hap pozitiv në drejtim të legjislacionit, por ajo çka Departamenti i Administratës Publike dhe, në është më pozitive është përpjekja e Qeverisë, për mënyrë të veçantë, drejtoritë të merren me ta shtrirë veprimin e ligjit dhe frymën e këtij punësimin në institucione të ndryshme. Është e legjislacioni të shërbimit civil te nëpunësit e nevojshme, që në radhë të parë, ato të jenë të Agjencisë së Prokurimit, të Qendrës së Publikimeve përgatitura dhe me kapacitete të admirueshme. Zyrtare, si dhe administratës tatimore dhe doganore. Duhet që për to, në radhë të parë, të ketë rregulla Për këtë, le të shikojmë sesa do të jetë dhe vullneti strikte, jo vetëm të aftësive të tyre profesionale, por i opozitës për ta bërë, sepse duhet të bëhet një të ndershmërisë së Kodit të Etikës, i cili zbatohet ndryshim në Kodin Doganor. prej tyre në radhë të parë. Sigurisht, këto janë përpjekje që bën Qeveria. Sigurisht, qenia në krye të këtyre institucioneve Unë do të doja t’ju kujtoja të gjithëve, që kur kemi të njerëzve më të përgatitur, me rregulla strikte, do bërë ligjin “Për shërbimin civil”, disa miqtë e mi të të donte që ne të përmirësonim një pjesë të mirë të krahut të djathtë, që punonin në administratën e administratës publike, pasi do të varej shumë edhe bashkisë, e cila udhëhiqej prej demokratëve, shumë nga këta njerëz ecuria e mëtejshme e reformës në të entuziazmuar nga fakti që po miratonim një ligj administratën publike. Po këtë gjë do të thosha dhe të tillë, më pyetën sesi do të shkonte zbatimi i tij. për Komisionin e Shërbimit Civil. Unë gjykoj që, Për hir të së vërtetës, dua ta deklaroj edhe këtu, Komisioni i Shërbimit Civil nga mënyra sesi votohet kam thënë këto fjalë: dhe zgjidhet është e nevojshme, që të bëhet njëherë, E rëndësishme është së pari, që kemi një ligj, në radhë të parë, për t’u krijuar një mbrojtje këtyre sepse dikur nuk e kishim. Ky duhet të ishte hapi i njerëzve, duke u zgjedhur nga Parlamenti. Por kaq parë. Hapat e tjerë vijnë më prapa. Duke pasur një nuk mjafton, duhet të jetë pikërisht niveli i këtyre ligj kemi mundësinë të kontestojmë në gjykatë, në punonjësve të shërbimit civil, ai që duhet të garantojë mbështetje me ligjin dhe të mbrohemi për të drejtat besueshmërinë e tyre, ai që do t’u japë atyre forcën, tona. Ky do të jetë hapi i dytë dhe hapat e tjerë do ai që do t’u japë atyre të drejtën për të mos u gjykuar të vijnë më pas. Vetë ata, që abuzojnë me pozicionet e për të mos u bërë objekt debati vendimet e tyre, politike, me të drejtën për të emëruar dhe qëndruar, për t’u pranuar vendimet e tyre. me të drejtën që nuk e kanë, por që e keqpërdorin. Megjithatë, nga raporti unë vë re një fenomen. Në këtë rast, duhet të maten mirë kur të ballafaqohen Nga pikëpamja e raportit në tërësi vihet re vullneti i qoftë me Komisionin e Shërbimit Civil, qoftë me maxhorancës dhe i Qeverisë në mënyrë kolektive, gjykatat, të cilat do të jenë në mbrojtje të nëpunësit për të zbatuar një shërbim civil dhe për të mbrojtur në rastin e legjislacionit. Sigurisht, kjo është e nëpunësit civilë nga abuzimet politike. Në fakt, pak pamjaftueshme dhe këtë e tregoi edhe fakti që në më mbrapa, në pjesën ku flitet për kontratat zgjedhjet e pushtetit vendor u thanë këtu disa raste, individuale, për pjesën e reformave institucionale e kur janë zëvendësuar në mënyrë të menjëhershme të tjera e të tjera, krijohet një ide që individë të 90% e administratës. Këta njerëz nuk i nënshtrohen ndryshëm ndoshta dhe në politikë dhe në ende ligjit për shërbimin civil, por përpjekjet për t’u maxhorancën aktuale, përpiqen që të gjejnë disa shtirë duhet të ishin edhe këtu. dritare për të manovruar dhe për të emëruar në poste Ata që diskutuan me vrull dhe bënë kritika në njerëz duke shmangur shërbimin civil. drejtim të administratës sonë, le të japin një Pra, vihet re një vullnet politik i përbashkët dhe kontribut minimal, le të kritikojnë qëndrimet e të vullnete individuale, që duan ta anashkalojnë këtë zgjedhurve të tyre në pushtetin lokal dhe të mos vullnet të përbashkët politik. Kjo, sipas konceptit bëjnë siç bënë, le të tregohen pak më të ndershëm që kam unë, vjen edhe për shkakun tjetër që shkalla në këtë drejtim. Do të desha që t’i referohesha e civilizimit dhe e politikës, është në raport me ndershmërisë së një kryetari komune në zonën time shkallën e civilizimit të tërë shoqërisë shqiptare, elektorale, i cili thotë në një shkresë drejtuar atyre është në raport me nivelin e emancipimit të shoqërisë që i largon nga puna: “Largohuni nga puna se i shqiptare, që pasqyrohet edhe në nivelin e
1169 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
emancipimit të politikës shqiptare. vetëm thjesht problemi teknik i gjërave. Unë do të doja, që pikërisht sot të dëgjoja vërejtje Në këtë kuptim, unë do të them disa ide nisur të këtij lloji nga opozita, por edhe shembull konkret nga dëshira që vërtet realisht të mund të ecim në sesi ata vetë luftojnë, që këto fenomene negative atë rrugë, për të cilën na kanë tërhequr vërejtjen që i kritikojnë tek administrata qendrore, t’i bëjnë dhe na kërkohet edhe nga komuniteti ndërkombëtar. prezent dhe në administratën lokale, ku ata kanë Doemos administrata është ajo që ka një rëndësi mundësi të na tregojnë me shembullin e tyre, sesi të jashtëzakonshme në realizimin e atyre e zbatojnë ata ligjin e shërbimit civil dhe sesi përpiqen programeve, që vendi ka për ecjen përpara. që të shmangin ndikimet politike në emërimin e Sigurisht, gjërat nuk janë aq bukur sa thuhen individit. në raport. Menjëherë do të mund të mendoni, ju Gjykoj se një proces që do t’i jepte rëndësi dhe dhe ata që na dëgjojnë, që është propaganda e një lloj titullimi nderi të shërbimit civil, do të ishte e opozitës. Që të mos mundoheni shumë në atë drejta që duhet t’i jepet Komisionit të Shërbimit Civil, drejtim, unë do t’ju ftoj të kujtoni çfarë ka thënë për të pajisur me certifikata punonjësit e shërbimit Kryeministri para disa ditësh. E kam parë në civil. televizion, duke thënë që nëpunësit e administratës, Unë gjykoj që ky do të ishte një hap i cili do t’u luajnë me kompjuter, me letra dhe me lodra të tjera. jepte një lloj diplome njerëzve që punojnë në Këtë e ka thënë ai, nuk e kam thënë unë. shërbimin civil. E dyta, do të ishte mirë që realisht një raport që Sigurisht, certifikatat e lëshuara si punonjës i vjen nga ministri përkatës për administratën shërbimit civil, unë gjykoj se do të jenë të një niveli, shqiptare, të paktën të përmendë edhe disa të cilat duhet të garantojnë jo vetëm besueshmërinë sugjerime dhe vërejtje që ka nga Bashkimi Evropian, e individit, që merr një certifikatë të tillë, por edhe sepse nuk janë propaganda e opozitës, por janë qëndrueshmërinë e tij, për një kohë të gjatë në disa konstatime që lidhen me administratën detyrë. shqiptare, lidhen më Shqipërinë, janë disa detyrime Ky lloj certifikimi, i lëshuar nga Komisioni i që ne duhet t’i kemi para sysh dhe të mos i shikojmë Shërbimit Civil, në raport me punonjësit e si propagandë e opozitës. Në këtë kuptim, unë gjykoj administratës publike, do t’u jepte atyre një mbrojtje që është mirë t’i kujtojmë ata dhe do të kujtoj edhe më të fortë përballë ligjit dhe do të rriste ato vlerësime që, sipas deputetit parafolës, ndodhin përgjegjësinë dhe autoritetin e Komisionit të në raport edhe ato që thotë raporti për administratën Shërbimit Civil në këtë proces, në të cilin duam të shqiptare. Lidhur me aspektin e parë, deputeti integrohemi në Bashkimin Evropian, si të gjithë parafolës tha që raporti nuk ka vetëm vërejtje, ka evropianët e tjerë. edhe të mira dhe cilat ishin këto të mira për të. Ju falemnderit! E para ishte, disa përparime në reformën e Makbule Çeço – Falemnderit! administratës publike. Fjalën e ka zoti Fatos Beja dhe i fundit e merr E dyta, me suksesin që tashmë pagat në fjalën Spartak Braho, pas zotit Beja. Shqipëri i përcakton Departamenti i Administratës Fatos Beja – Falemnderit, zonja drejtuese e Publike. seancës! E treta, është miratimi i ligjit “Të etikës publike”. Ç’është e vërteta, problemi që po diskutohet sot Janë fjalët tuaja, zoti Bilani, po i përsëris. është një problem i rëndësishëm, është i E katërta, është miratimi i disa ligjeve. rëndësishëm për vendin dhe është i rëndësishëm Është e vërtetë që në raport përmenden të gjitha në qoftë se ne diskutojmë si deputetë, në raport me këto. Po po t’i shikojmë nga afër bashkërisht, do ta administratën. kuptojnë të gjithë shqiptarët që na dëgjojnë dhe tërë Mendimet mund të jenë të ndryshme dhe, po të nëpunësit e dinë fare mirë që pagat në Shqipëri nuk gjykojmë nga raporti që ka prezantuar Ministri Bello, i cakton Departamenti i Administratës Publike. është një raport që ka disa linja në censin e arritjeve Në qoftë se edhe ne besojmë këtë që thuhet që kanë ndodhur, është parë kryesisht në kuptimin këtu, atëherë pse e thonë ata, do të thoni ju? Ata e teknik të gjërave, në një kohë që problemi nuk është thonë, sepse është një kërkesë e tyre. Ne kemi vetëm teknik. miratuar ligjin, që kanë kërkuar ata dhe në ligj Unë ju ftoj të kujtoni fjalën e Ministrit Blushi, i ekziston, por problemi është se nuk ekziston në cili tha se ka edhe një problem politik, nuk është praktikë dhe ky është një problem real, sepse ashtu
1170 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
siç tha Ministri Bello, Kryeministri ka dhënë një me procedurat e marrjes në punë, sistemit të urdhër, që në janar të përfundojë mbajtja e njerëzve karrierës dhe masave disiplinore, emërimet me kontratë. Problemi është që ky urdhër nuk është subjektive mbeten më se të shpeshta, personeli realizuar dhe do të bëhet apo nuk do të bëhet ajo është jo gjithmonë i informuar si duhet dhe ndryshon që thuhet në ligj. Ndërsa për sa i përket ligjit të shumë shpesh”. etikës, miratimi i këtij ligji është pozitiv, por kur e Zotërinj deputetë, unë nuk besoj se janë miratuam ne ka pasur një presion të propagandë këto, unë po ju them edhe sot në jashtëzakonshëm ndërkombëtar, megjithatë shumë komisionin hetimor për telekomunikacionet një nga mirë që e kemi miratuar. Ligji është i mirë dhe ka problemet që dilte ishte ndryshimi shumë i shpejtë gjëra të mira brenda, por unë do t’ju lexoj vetëm një i drejtorëve në Albtelekom, që është një nga nen të ligjit, që të kuptojmë se mjafton vetëm ndërmarrjet strategjike të Shqipërisë. Edhe ministri miratimi i ligjit dhe po ju them neni 10 i ligjit flet për që përfaqësonte Qeverinë pranonte që në vetvete dhuratat dhe favoret dhe ndalon nëpunësit e shtetit ndryshimi i shpejtë i drejtuesve, është një dëmtim që të marrin dhurata. Pastaj ka një nen tjetër neni për një administratë të caktuar dhe unë besoj se 11, që thotë: “reagimi ndaj ofertave”, që nuk duhet vështirë se ka njeri ta kundërshtojë këtë argument. t’i pranojnë e të tjera e të tjera. A ka vërtet ndryshime të shpeshta? Ju e dini fare Pika 2 e nenit 11 thotë: “Këshilli i Ministrave mirë që ka shumë dhe ka edhe brenda grupit tuaj përcakton vlerën e dhuratave që mund të pranohen qeverisës. Mendoni po të ketë rotacion real të nga nëpunësi dhe mënyrën e administrimit të pushtetit. dhuratave që nuk mund të pranohen nga nëpunësi”. Unë prandaj thashë që këtu ka dy probleme, Zotërinj deputetë, a ka ndonjë nga ju të më thotë, janë probleme teknike dhe probleme politike. se sa është vlera e dhuratave, që duhet të pranojë Problemet teknike janë më të thjeshta, nuk nëpunësi shqiptar? ndryshon administrata publike në Shqipëri nga Ligji ka që në shtator të vitit 2003, që është seminaret dhe workshop-et. Le të bëjmë edhe 10 miratuar dhe Këshilli i Ministrave ende nuk ka marrë edhe 100 në vit, zoti Ministër. Nuk vjen nga kjo një vendim, që të caktojë se një nëpunës shqiptar ndryshimi, në qoftë se stofi që është marrë nuk është mund të pranojë dhurata deri në 5 dollarë, ende nuk i përshtatshëm për atë punë. Gjëja e parë është ekziston, domethënë është bllokuar ligji nga vetë mënyra e rekrutimit të njerëzve dhe rekrutimi i Qeveria. Zoti Bilani, ky është problemi. Është shumë njerëzve, presupozon njerëz që bëjnë punën dhe jo mirë që ligji të zbatohet, por ligji nuk zbatohet, se e njerëz që janë të pëlqyeshëm për partinë që ka ka bllokuar Qeveria, pra që të jemi fare transparentë pushtetin. Ky është fenomeni. Ministri Blushi, ashtu dhe jo me fjalë të përgjithshme dhe kjo vlen për të siç e dëgjuat dhe ju, përmendi nja tri bashki që gjitha ligjet që miratohen dhe janë pozitivë. drejtohen nga opozita, unë nuk po e shikoj në sallë Ju do të thoni, pse e thoni këtu ju? Unë po ju ministrin, por po të ishte do ta pyesja, dakord në lexoj çfarë thotë Bashkimi Evropian, në raportin e tij këto tre bashki ku është opozita, po në bashkitë e vjetor. tjera që nuk është opozita, po në tërë administratën Në faqen 4 në raportin e Bashkimit Evropian e shtetit që nuk është opozita, a ndodh ky fenomen thuhet: “Problemet e kahershme si korrupsioni, apo nuk ndodh? ndërhyrja politike, mungesa kronike e burimeve Ju e dini fare mirë se ju si maxhorancë, miratuat njerëzore të përshtatshme, ndryshimet e shpeshta këtu në Parlament, propozimin e zotit Blushi, që të njerëzve dhe zbatimi i pamjaftueshëm i kuadrit nëpunësit e gjendjes civile, që ju e dini që bënë ligjor që lidhet me administratën publike, vijojnë të listat elektorale, të mbulohen dhe të mos jenë më jenë pengesë për konsolidimin e një shërbimi civil në dorë të pushtetit lokal, por të vendosen nga profesional dhe të pavarur”. Është kështu apo jo? ministria në qendër. Dhe ky ligj u miratua nga ju. Apo është propagandë e opozitës? Pra bëtë kujdes politikisht, që t’i mbanit të garantuar Zotërinj deputetë, pranojeni të vërtetën se kështu këta në këtë mënyrë në tërë Shqipërinë. Nuk mund është. Po të doni ju jap shifra dhe argumente. Po të ecet me mekanizma të tillë. Të jeni të sigurt se vazhdoj më tej. “Ndryshe nga ç’kishte planifikuar në qoftë se vërtet duam të ruajmë një administratë Qeveria, amendamentet e ligjit të shërbimit civil nuk publike, atëherë duhet që të zbatojmë realisht atë u kryen dhe Departamenti i Administratës Publike që themi, të përpiqemi realisht që rekrutimi të bëhet nuk mundi të nxirrte udhëzimet aq të kërkuara lidhur nga listat dhe nga regjistri i administratës publike,
1171 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
prandaj duam vërtet të bëhet kjo. prefekturat, dhe në pushtetin lokal dhe, realisht, të Le të hapet, zotërinj, procedura jo me fjalë, të punojmë në atë linjë, sepse ajo është mënyra më e hapet me ligj, hapja në praktikë nuk ndodh. Për mua mirë për të mbrojtur njerëzit. Nuk i ngacmon kush, nuk ka gjë më absurde të pretendohet se ne jemi në qoftë se vijnë realisht me procedura të sinqerta, gati ta bëjmë hapjen edhe te doganat, por po të të ndershme në përputhje me ligjin. dojë opozita. Po pse opozita ju ka ndaluar ju? Po Falemnderit! jua them unë, opozita e vuan këtë fenomen, nuk Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Braho, si i është e kënaqur nga gjendja dhe që të bindeni ju, fundit diskutant i regjistruar në përputhje me nenin po ju jap dy shifra në raport, siç tha zoti Blushi, unë 71 të Rregullores, që ta kenë parasysh dhe të gjithë po ju them një raport tjetër, që na vjen nga Këshilli i ata që duan të diskutojnë. Qarkut të Dibrës. Ai thotë 89% e drejtuesve janë Fjalën e ka zoti Hoxha, meqë ka pyetje. përfaqësues të Partisë Socialiste në qarkun e Dibrës. Hasan Hoxha – Meqenëse është një debat për Me shembuj, 142 nga nëpunësit që marrin një problem të rëndësishëm, mendoj se nuk prish rrogën në këtë qark janë të Partisë Demokratike, ndonjë punë që ndërhyhet për ndonjë problem të 850 janë të Partisë Socialiste dhe, vazhdon, 46 caktuar. Unë e ndoqa me vëmendje diskutimin e intelektualë dhe specialistë, në rrethet e Bulqizës zotit Beja dhe përgjithësisht bie dakord për shumë dhe të Matit janë pa punë, 560 nëpunës janë pa gjëra që u thanë, por do të sugjeroja nja dy momente arsimin përkatës, madje edhe drejtues. Ne jemi në për opinion. Shqipëri, ne e njohim fare mirë njëri-tjetrin edhe ju e Makbule Çeço – Zoti Hoxha, kjo nuk është për dini fare mirë dhe pas gishtit nuk fshihemi dot. procedurë, të lutem, në emër të grupit po shprehet Fenomeni ekziston, është i trishtueshëm. A doni të zoti Braho dhe përfundojnë diskutimet. Ju falemnderit korrigjohet? për mirëkuptimin. Fillon që sot, nuk i ruani dot, nuk i mbroni dot Spartak Braho – E nderuara drejtuese e kur të ketë rotacion të pushtetit, në qoftë se do të seancës, vazhdoni të jeni me këtë mentalitet dhe me këtë Të nderuar kolegë, politikë. Ruajtja është, të regjistrohen të gjithë ata Raporti i mbajtur në emër të Këshillit të që kërkojnë punë, të mbahet dhe Departamenti i Ministrave nga ministri Bello, për gjendjen e Administratës Publike, të çojë listat dhe, realisht, shërbimit civil për vitin 2003, jo vetëm që është një kujt i bie radha atje të hyjë në punë, jo gjoja të bëjmë detyrim ligjor, i cili duhet kryer çdo vit në Kuvend, tender, vijnë aty 10 vetë dhe do të fitojë ai që dua por paraqet interes të veçantë për problematikën e unë që jam ministri ose titullari. tij dhe kushtet aktuale, në të cilat duhet të thellohet Jemi në Shqipëri, të gjithë e njohim njëri-tjetrin, reforma institucionale e administratës publike, nuk gënjehemi dot. Ju e dini fare mirë, që ministrat bazuar dhe në rekomandimet e fundit, të raportit të tuaj sa marrin pushtetin, duan të ndërrojnë sekretarin BE-së për vendin tonë. e përgjithshëm. Pra, fenomeni ekziston, është i Mendoj që ky raport i Këshillit të Ministrave trishtueshëm, është i korrigjueshëm, por është i duhet të ishte planifikuar dhe duhet të ishte realizuar korrigjueshëm në qoftë se kemi sinqeritetin të njëkohësisht me raportin e Komisionit të Shërbimit ballafaqohemi realisht me fenomenin, jo me Civil, sepse janë dy institucione të ngarkuara nga manovrime, jo me akuza ndaj opozitës. Doganat, ligji i statusit të nëpunësit civil, për administratën e tatimet doni të bëhen, shpallni listat; të vijnë shërbimit civil, për Republikën e Shqipërisë. Kështu, kandidatët me parametrat që duhen dhe të fitojnë realisht, Kuvendi do të kishte një mundësi më të ata të cilët i kanë parametrat pozitivë, sipas listës madhe për një njohje më të plotë e më komplekse ashtu si ju bie radha. Jo të përzgjidhen doganierët të gjendjes së shërbimit civil, të problemeve të që iu pëlqejnë pushtetarëve, që merren me biznese. menaxhimit të tij dhe për të përcaktuar drejtimet Sa kohë që do të jetë ky realitetet, të jeni të bindur kryesore më efektive të punës së këtyre që janë të pambrojtshëm, sado të miratohen gjoja; institucioneve në fushën e rëndësishme të reformave ky është fenomeni. në administratën tonë. Duke e parë në tërësi këtë Që të mos zgjatem shumë, gjykoj që është mirë raport, në emër të Grupit të Partisë Socialiste, që t’i miratojmë këto ligje për administratën tatimore, vlerësoj arritjet e deritanishme e shumë të për administratën e doganave dhe për sektorë të rëndësishme në fushën e shërbimit civil, si pjesa tjerë. Ta shtrijmë dhe në pushtetin lokal, dhe në më vitale dhe më kryesore e shërbimit publik me të
1172 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
gjitha elementet përbërës të tij, pasqyruar gjerësisht e Shërbimit Civil, kryejnë administrimin e shërbimit dhe hollësisht në këtë raport. Konkretisht në civil. Nënshkrimi i memorandumit të bashkëpunimit institucionin e administratës qendrore për vitin 2003, midis këtyre dy institucioneve, pra i Këshillit të ashtu si dhe u raportua, kemi 1296 nëpunës civilë të Ministrave dhe i Komisionit të Shërbimit Civil, ishte rekrutuar, nga të cilët 705 nëpunës civilë të konfirmuar. një hap pozitiv. Shifrat e mësipërme dëshmojnë për krijimin e Së katërti, një kujdes i veçantë i duhet kushtuar një sistemi të qëndrueshëm të shërbimit civil në Institutit të Trajnimit të Administratës Publike, për administratën qendrore. Gjithashtu, këto shifra flasin përgatitjen e mëtejshme dhe më të thelluar të për krijim të mundësive reale për fillesat e zbatimit nëpunësve tanë civilë, sepse praktikisht administrata të sistemit të karrierës në shërbimin civil shqiptar. jonë publike në përgjithësi, si dhe ajo e shërbimit Gjithsesi, ndonëse ka ende ndonjë nëpunës të civil në veçanti, nuk është në nivelin që e kërkon shërbimit civil, ashtu si tha edhe zoti Beja, që luan përgjegjësia e zbatimit të reformave dhe e proceseve me kompjuter, por tashmë ata nuk luajnë tavëll. integruese të vendit tonë. Realizimet e arritura në fushën e zbatimit të Edhe për këtë institucion kaq të rëndësishëm, legjislacionit të shërbimit civil gjatë vitit 2003, kanë duhet të krijohen me prioritet, kushtet e nevojshme të bëjnë, në radhë të parë, me forcimin dhe rritjen e si në infrastrukturë, ashtu dhe në ekspertizën e përgjithshme të nivelit, në zbatimin e këtij legjislacioni. përparuar bashkëkohore e profesionale. Nga ana tjetër, konstatohen përmirësime në disa Së pesti, forcimi i rolit të sekretarit të elemente të veçantë të shërbimit civil, konkretisht, përgjithshëm në ministri, mbetet detyrë kryesore në fushën e etikës, në fushën e reformimit të dhe e përhershme, për një zbatim të plotë dhe efikas sistemit të pagave, të qartësimit të rolit dhe detyrave të ligjit “Për shërbimin civil”. të sekretarit të përgjithshëm në ministri etj. Funksioni i sekretarit të përgjithshëm në ministri, Vendimi i Këshillit të Ministrave, për pozicionin: si një element i ri në strukturën e shërbimit civil në “Detyrat dhe përgjegjësitë e Sekretarit të administratën tonë publike, duhet të gjejë rolin dhe Përgjithshëm në Ministri”, qe një hap i rëndësishëm pozicionin e tij real dhe efektiv. Ai duhet të jetë për forcimin e vazhdueshëm të nëpunësit më të lartë këshilltari dhe bashkëpunëtori më i ngushtë i ministrit civil në të dhe një pozicion i rëndësishëm lidhës, në drejtimin normal të ministrisë, por sekretari i ndërmjet nivelit politik dhe atij të shërbimit civil. përgjithshëm duhet të jetë edhe hallka më e Krahas arritjeve, unë do të theksoj disa probleme rëndësishme dhe më kryesore për politikëbërjen dhe dhe rekomandime për Këshillin e Ministrave. vendimmarrjen profesionale. Së pari, përmirësimi i mëtejshëm i kuadrit ligjor Në këtë kuadër duhet të krijohet një të shërbimit civil, duke filluar nga ligji bazë, siç është bashkëpunim dhe bashkërendim optimal midis dy ligji nr. 8549, datë 11.11.1999, bazuar gjatë këtyre funksioneve, atij politik dhe atij publik, pa cenuar viteve në problematikën e zbatimit të këtij ligji. në asnjë rast, si ndodh edhe në ndonjë rast, Së dyti, forcimi i rolit të Departamentit të integritetin e secilit nga këto funksione që i Administratës Publike, duke pasur një pavarësi të shërbejnë të njëjtit qëllim, për një shërbim sa më të plotë operacionale për përmbushjen me kompetencë mirë dhe sa më pak me shpenzime ndaj dhe profesionalizëm të detyrave shumë të taksapaguesve shqiptarë. rëndësishme, që i ka ngarkuar ky ligj. Së gjashti, zbatimi i legjislacionit të shërbimit Së treti, kërkohet forcimi i mëtejshëm i rolit të civil edhe në njësitë e pushtetit vendor në të njëjtin Komisionit të Shërbimit Civil, si garanci ligjore dhe nivel me ato të pushtetit qendror, kërkon një institucionale në zbatimin e përpiktë dhe të bashkëpunim dhe bashkërendim, ndërmjet paanshëm të ligjit të shërbimit civil. Komisionit të Shërbimit Civil, DAP-it dhe ITAP-it, Mbështetja për Komisionin e Shërbimit Civil me njësitë vendore më një nivel akoma më të lartë duhet të jetë komplekse dhe shumëplanëshe, me qëllim për të ndihmuar në ngritjen e niveleve të infrastrukturore, financiare dhe me asistencë. Kjo menaxhimit të shërbimit civil në njësitë e ngarkon në mënyrë të veçantë vetë Këshillin e administratës vendore, ku vërehen më shumë Ministrave, i cili ka jo vetëm detyrime ligjore për shkelje. Unë nuk do të ndalem këtu të bëj raportime, disa nga këto probleme për funksionimin e plotë se çfarë ka ndodhur në disa nga bashkitë ose të dhe normal të Komisionit të Shërbimit Civil, por ai paraqes memorialin tim të veprimeve të bëra para është dhe institucion, i cili së bashku me Komisionin vitit 1997, ku vetëm në një vit mua më kujtohet në
1173 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bashkinë e Durrësit dhe në institucione të tjera, u është të enjten datë 20.05.2004, ora 10.00. fshinë me fshesë dhjetëra specialistë vetëm e vetëm Do të dëshiroja të vija në vëmendjen tuaj, të se ishin militantë të Partisë Demokratike. nderuar deputetë, rëndësinë e kësaj seance, sepse Së fundi, Këshilli i Ministrave duhet të bëjë një fillon procedura e shqyrtimit të projektligjit “Për përcaktim më real dhe më efektiv, të drejtimeve kthimin dhe kompensimin e pronave”, paraqitur nga kryesore të politikave shtetërore në shërbimin civil, deputetët Mediu dhe Çako dhe projektligjit “Për si dhe të zbatimit të kontrollit efektive të konstatuara njohjen kthimin dhe kompensimin e pronave”, në praktikën e deritanishme, për t’i dhënë një impakt paraqitur nga një grup deputetësh. të fuqishëm këtij problemi kaq të rëndësishëm, kaq Si pikë e parë e rendit të ditës, të enjten është jetik për eficiencën e shtetit shqiptar në përgjithësi projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së dhe të administratës publike në veçanti. kredisë, ndërmjet Këshillit të Ministrave të Falemnderit! Republikës së Shqipërisë dhe Bankës Islamike për Makbule Çeço – Falemnderit! zhvillim, për financimin e fazës së dytë të projektit Atëherë me diskutimin e fundit, mbyllim debatin, të spitalit të përgjithshëm Durrës”. lidhur me raportin e Qeverisë “Për shërbimin civil të Ju falemnderit! vitit 2003” dhe ju njoftoj se seanca pasardhëse Natën e mirë!
E enjte, 20.05.2004 Drejton seancën Zëvendëskryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:00 zonja Makbule Çeço
Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, fillojmë që Kryetari i Komisionit Hetimor për KESH-in, të seancën. parashtrojë një problematikë të caktuar, që i ka dalë Rendi i ditës përmban shqyrtimin e tre gjatë punës këtij komisioni dhe, ndërkohë, projektligjeve: nënkryetari i këtij komisioni do të bëjë paraqitjen e Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së problematikës që ka dhe do të vazhdojmë pastaj kredisë, ndërmjet Këshillit të Ministrave të me diskutimin e dy projektligjeve. Republikës së Shqipërisë dhe Bankës Islamike për Nuk është ndonjë referim i madh, do të paraqiten Zhvillim”. vetëm disa shqetësime. Kam disa shqetësime për Projektligji “Për financimin e fazës së dytë të ecurinë e mëtejshme. Të paktën Byroja me projektit të spitalit të përgjithshëm Durrës”. konsensus e pranoi këtë. Ju lutem, kur pranohen Projektligji “Për kthimin dhe kompensimin e me konsensus nga Byroja, nuk është e nevojshme pronave”, paraqitur nga deputetët Fatmir Mediu dhe që të fusin në votim në seancë. Alfred Çako. Nuk është futje në rendin e ditës, është vetëm Projektligji “Për njohjen, kthimin dhe një trajtim i shkurtër i problematikës. kompensimin e pronave”, paraqitur nga një grup Urdhëro, zoti Koçi. deputetësh. Petro Koçi - Ju falemnderit, për procedurë! Përpara fillimit të seancës ne bëmë një mbledhje Gjykoj që nuk është në përputhje me të shkurtër byroje dhe konkluzionet e kësaj Rregulloren, ajo që propozon Byroja, nëse është e mbledhjeje po jua paraqis në seancë. domosdoshme që të referojë kryetari dhe Së pari, shqyrtimi i projektligjit “Për ratifikimin e nënkryetari i Komisionit Hetimor të KESH-it, ata marrëveshjes, për financimin e fazës së dytë të mund t’i referohen Kuvendit vetëm nëpërmjet projektit të spitalit të përgjithshëm Durrës”, do të deklaratave. shqyrtohet dhe do të votohet, me qëllim që të ndahet Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Topi. nga shqyrtimi dhe diskutimi i gjerë i dy projektligjeve, Bamir Topi - Falemnderit, zonja Çeço! që kanë të bëjnë me kthimin dhe kompensimin e Unë i kujtoj kolegut Koçi, që mbledhja e Byrosë pronave. Parlamentare, presupozon edhe ndryshimin për çdo Gjithashtu, në mbledhjen e Byrosë u ra dakord element të kalendarit të ditës dhe përderisa me
1174 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
konsensus në Byronë Parlamentare, u ra dakord Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë që të shprehet një shqetësim që ka kryetari i dhe Bankës Islamike për Zhvillim, për financimin e komisionit dhe të dëgjohet dhe nënkryetari i fazës së dytë të projektit të spitalit të përgjithshëm komisionit, për një problem që shqetëson një Durrës”. element të rëndësishëm të punës së Parlamentit Në emër të komisioneve zoti Braho, për dhe unë nuk mendoj që mund të ketë nevojë për ta Komisionin e Ligjeve. kundërshtuar. Unë mendoj që për procedurë të Spartak Braho – Komisioni i Ligjeve, pasi e kalojmë te projektligji për spitalin dhe, në përfundim shqyrtoi projektligjin në fjalë, u shpreh dakord dhe të asaj, te marrëveshja dhe ndërkohë, ka ardhur e gjen me vend në të gjitha aspektet. edhe kryetari i komisionit për të shprehur Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Braho! shqetësimin e tij. Dhe ky shqetësim nuk është në Zoti Zela, në emër të Komisionit të Politikës së formën e një referimi të gjatë, është një shqetësim, Jashtme dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare? që ai e ka paraqitur edhe herë tjetër. Ilir Zela – Dakord. Po ia them unë një pjesë të shqetësimit. Ka Makbule Çeço – Zoti Koçi? kaluar një muaj, po vjen edhe muaji tjetër dhe dy Petro Koçi – Dakord. muaj është afati i këtij komisioni dhe ka një problem Makbule Çeço – Zoti Bufi, në emër të të rëndësishëm funksionimi i tij. Për të dëgjuar Komisionit të Ekonomisë, Financave dhe kryetarin dhe nënkryetarin, besoj nuk ka asgjë të Privatizimit? keqe, që prish seancën. Ylli Bufi – Edhe Komisioni i Ekonomisë është Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Dokle. dakord. Namik Dokle – Ka 13 arsye që nuk bien Makbule Çeço – Në emër të Komisionit të kambanat dhe arsyeja e 13 është se nuk ka Shëndetësisë dhe Mbrojtjes së Mjedisit, zoti Hoti? kambana. Ne flasim kot, sepse as kryetari dhe as Ferid Hoti – Komisioni i Shëndetësisë dhe nënkryetari i këtij komisioni, nuk janë në sallë. Mjedisit, në konsultë dhe me ekipet e ekspertëve Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Braho. të ministrisë, e ka shqyrtuar me vëmendje dhe është Spartak Braho – Edhe një herë për procedurë dakord që ky projektligj të miratohet. për të sqaruar vendimin me konsensus të Byrosë. Makbule Çeço - Falemnderit! Unë do të kujtoja që në ligjin për komisionet Pyetje, zotërinj deputetë, rreth këtij projektligji. hetimore, thuhet: Diskutime? Nuk ka. “Kur komisioni hetimor kërkon të raportojë në Atëherë, në emër të grupeve parlamentare, zoti Laço? Kuvend, atij i jepen hapësira”, që do të thotë se Teodor Laço - Dakord. kërkesa për të raportuar, është e ligjshme, ashtu Makbule Çeço – Zoti Mediu? siç është i ligjshëm dhe vendimi orientues me Fatmir Mediu - Dakord. konsensus, që ka marrë Byroja sot, por futja në Makbule Çeço – Zoti Fejzollari? rendin e ditës, patjetër kërkon miratimin e seancës, Et’hem Fejzollari - Dakord. prandaj atë kërkesë që keni shtrojeni në seancë, të Makbule Çeço – Zoti Ndoka? miratojë seanca dhe le të raportojë. Nard Ndoka - Dakord. Makbule Çeço – Zoti Braho, nuk është Makbule Çeço – Zoti Zogaj? raportim, është vetëm ngritje e ndonjë shqetësimi, Preç Zogaj – Dakord. që është hasur gjatë punës së këtij komisioni dhe Makbule Çeço – Zoti Malo? sikurse e parashtroi dhe zoti Topi, për përparitet le Vladimir Malo - Dakord. të flasë dhe nënkryetari i komisionit, vetëm një Makbule Çeço – Zoti Topi? parashtresë shumë e shkurtër, për shqetësimet që Bamir Topi - Dakord. ka ky komision. Makbule Çeço – Zoti Ruçi? Atëherë, kush është dakord zotërinj deputetë Gramoz Ruçi - Dakord. që të kryen normalisht procedurat, për të dëgjuar Atëherë, sikurse e vendosëm përpara se të zotin Gjana dhe zotin Alushi? kalojmë në trajtimin e problemeve të tjera, bëjmë Kush është kundër? votimin për prezencën dhe votojmë këtë projektligj, Nuk ka kundër. Ju falemnderit! për ta ndarë nga pjesa tjetër e kësaj seance të Atëherë, fillojmë me shqyrtimin e projektligjit rëndësishme. “Për ratifikimin e marrëveshjes së kredisë, ndërmjet Shikoni ju lutem, nëse ka deputetë në sallat e
1175 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
tjera! pesë apo dhjetë individëve në Shqipëri, dëmi është Makbule Çeço – Hapet procesi i votimit për për shtetin shqiptar, është për popullin shqiptar. prezencën. Unë dua të deklaroj me përgjegjësi, se kemi Mbyllet votimi për prezencën, me elektronikë qenë të angazhuar për një hetim profesional. Në 94 deputetë dhe 7 ministrat, 101 është prezenca. takimin që kam pasur me drejtorin e KESH-it, i kam Atëherë kalojmë në parim votimin e projektligjit deklaruar, se vij këtu si përfaqësues i Parlamentit, “Për ratifikimin e marrëveshjes për fazën e dytë të vij si këtu si përfaqësues i një komisioni parlamentar, projektit për spitalin e përgjithshëm Durrës”. nuk vij këtu si një përfaqësues i strukturave të Hapet votimi me elektronikë. politikës. Mbyllet votimi, me elektronikë 85 deputetë pro Do të angazhohem për të zhvilluar një hetim dhe 7 ministra, bëjnë 92 vota pro. profesional, i cili do të nxjerrë të vërtetat, ashtu si Asnjë kundër, asnjë abstenim. Miratohet në janë të shkruajtura në dokumentacionin e KESH-it. parim. Çfarë ndodh? Zotërinj të nderuar, institucioni që Kalojmë në votimin nen për nen. Kush është hetohet, Korporata Energjetike dhe drejtori i saj, nuk dakord për nenin 1? pyesin për institucionin e Parlamentit. Merreni me Kundër nuk ka, abstenim nuk ka. mend atëherë, se deri ku shkojnë punët në këtë Miratohet. shtet, ku një X institucion i imponohet Parlamentit, Kalojmë në votimin e nenit 2. Kush është e detyron Parlamentit, e detyron një pjesë të dakord? Parlamentit të veprojë ashtu si e kërkon institucioni Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. në hetim. Andis Harasani kërkon që specialistët me Miratohet. të cilët pala që ka kërkuar hetimin në KESH, t’ia Kalojmë në votim projektligjin në tërësi me diktojnë të tjerët. Ne të shkojmë dhe të hetojmë elektronikë. atje, duke na i caktuar pala tjetër, madje duke na i Hapet votimi. Mbyllet votimi. 90 deputetë me caktuar drejtori i KESH-it individët, me të cilët duhet elektronikë pro, dhe 7 ministra, bëjnë 97 vota pro. të kontrollojmë dhe gjithë pretendimi është se këta Asnjë kundër, asnjë abstenim. individë që ne kemi marrë si specialistë, qenkan në Miratohet projektligji “Për ratifikimin e konflikt interesash. Ligji na detyron të marrim njerëz, marrëveshjes së kredisë ndërmjet Këshillit të që e njohin sektorin, njerëzit që e njohin sektorin do Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Bankës të thotë se janë njerëz që ose kanë punuar në sistem Islamike për Zhvillim, për financimin e fazës së dytë ose punojnë në sistem. të projektit të spitalit të përgjithshëm Durrës” Është e qartë se ata që sot punojnë në sistemin Tani po ia japim fjalën zotit Gjana, për të elektro-energjetik shqiptar, nuk mund të vijnë për parashtruar një problematikë të shkurtër të shumë dhe shumë arsye, qoftë dhe për efekt të veprimtarisë së Komisionit Hetimor për KESH-in. autocensurës, qoftë dhe për efekt të presioneve, të Jemin Gjana – Falemnderit, zonja drejtuese vijnë të punojnë me palën e opozitës në komision. e seancës! Normalisht do të vijnë individë, që kanë punuar Apeli im është në dy drejtime, së pari, për këtë atje dhe që nuk punojnë më, por që janë larguar seancë plenare, por ndërkohë dua të apeloj për të nga KESH-i për motive tërësisht politike, që kanë gjithë ata që drejtojnë sot mediat në Shqipëri. Unë fituar gjyqe për pushime nga puna, që nuk kanë e di që këtu ka njerëz të interesuar, këtu në këtë asnjë lloj konflikti interesash, që nuk kanë firma platenë poshtë, që hetimi në KESH të mos zhvillohet. private. Por kaq i shqetësuar ndihem nga fakti që, jo Unë do t’i kujtoja Harasanit këtu, se përpara se gazetarët që janë në llozhë, por ata që i drejtojnë të bëhej fjalë për konflikt interesash për Ymer Ballën mediat, një pjesë jo e vogël e tyre, të cilët marrin dhe Irena Zelin, le të çojë kompaninë të flasë edhe nga Andis Harasani 1.5 milionë dollarë financime për emra të tjerë, të cilët ai dhe kur i ka pasur brenda në vit, gjoja për reklamë, janë përpjekur me të gjitha në institucion, edhe kur i ka jashtë institucionit, u mënyrat dhe unë kam informacione të plota, të jep të paktën nja 2 miliardë dollarë, 100 miliardë bllokojnë të gjitha të dhënat, që kanë të bëjnë me lekë tenderë. bllokimin e njëanshëm të këtij komisioni parlamentar. Le të shohë 5 kompanitë, me të cilat shkon dhe Do t’i ftoja drejtuesit e mediave të hiqnin dorë udhëton brenda dhe jashtë Shqipërisë për efekt të nga kjo praktikë, sepse dëmi nuk i bëhet një, dy, tenderëve. Nuk janë këto konfliktet e interesave të
1176 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
individëve, të cilët për një moment janë pushuar nga pranohen specialistët, nuk pranohet ekspertiza e puna, nuk paskan të drejtë të punojnë me palën e njerëzve, të cilët vijnë nga bota akademike dhe duhet opozitës për të shkuar dhe për të kontrolluar. Në që gjithçka të ndërtohet ashtu si e kërkon Harasani. asnjë prej komisioneve parlamentare, nuk ka Kërkesa ime si kryetar i këtij komisioni, është ndodhur ndonjë pengesë e tillë. Dje është mbushur të zhbllokohet urgjentisht marrja e specialistëve. një muaj nga dita, kur Parlamenti ka marrë vendimin, Materialet e tjera ne i kemi të gatshme, projektplanin vetëm një muaj kohë ka mbetur, absolutisht në qoftë hetimor përfundimtar e kemi të gatshëm dhe, se kjo seancë plenare nuk do ta shtyjë afatin e këtij ndërkohë, të shtyhet edhe për një muaj afati i punës komisioni, çdo zgjidhje e tanishme është një zgjidhje së këtij komisioni, përndryshe dështimi i tij është që nuk shkon në favor. Pretendimi se ne duhet t’i një dështim i qëllimshëm, është një dështim për të marrin specialistët dhe ekspertët, bazuar në Kodin mos lejuar që të kontrollohet më mirë prej gjobave e Procedurës Penale, është një pretendim që nuk të zeza të korrupsionit në Shqipëri. qëndron. Unë kam marrë përgjigje me shkrim nga Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Gjana! kryetari i Gjykatës së Tiranës, se nuk disponojmë Shikoj që nënkryetari i këtij komisioni hetimor lista ekspertësh të notifikuar si gjykatë, se ky nuk është prezent. komision parlamentar nuk është gjykatë. Fjalën e ka zoti Ejup Tabaku. Një komision parlamentar nuk sjell pasoja, një Ejup Tabaku – Si anëtar i komisionit, dua të komision parlamentar nuk mund të marrë specialistë shpreh mendimin tim, jo në emër të komisionit, pasi dhe ekspertë, njëlloj si i merr gjykata e madje edhe komisioni ka 2 drejtues ka edhe një sekretar, të për vetë gjykatën, çështja është mjaft e paqartë. cilët duhet ta marrin fjalën vet, por do t’i drejtohem Gjenden momente të tilla, të cilat e bëjnë të zotit Gjana, që për hir të së vërtetës, nuk është pamundur punën e komisionit. Nuk mbahet i njëjti ashtu si thotë zoti Gjana dhe do t’i kërkoja që standard dhe njëri prej ekspertëve të tjerë që ne minimalisht, njëherë në jetë të tregohet i sinqertë. kemi, Gani Demneri, që ka qenë drejtor i KESH-it Nuk jemi ne që e bllokojmë komisionin. për Tiranën, ka punuar në KESH deri në 1998 dhe Jam unë ai që e ka kërkuar prezencën e juristit, është pushuar nga puna, por për këtë nuk se ma jep ligji për organizimin dhe funksionimin e pretendohet nga Harasani, se nuk duhet të jetë në komisioneve hetimore, të drejtën e kërkesës për të grupin e specialistëve. Pse? Sepse nuk ka punuar pasur një jurist prezent në çdo mbledhje të në kohën e Harasanit, se nuk i di problemet që ka komisionit, ma ka thënë disa herë, nuk po përdor krijuar Harasani brenda dhe ky qenka i pranueshëm, fjalë fyese të më fali, që kam lajmëruar Byronë megjithëse është pushuar nga puna në KESH. 2 të Parlamentare, Byronë Juridike, kam lajmëruar tjerët, që kanë punuar me Harasanin, janë pushuar Kryetarin e Kuvendit dhe, në asnjë rast, juristi nuk prej Harasanit, këta qenkan individët, që paskan ka marrë pjesë në mbledhjet e komisionit tonë. konflikt interesash me KESH-in, për të mos thënë Së pari, ne pretendojmë, unë personalisht që janë dhjetëra individë, që ne kemi kërkuar të pretendoj, që ka konflikt interesash në dy nga tetë marrin specialistë dhe ndaj të cilëve janë ushtruar ekspertët, që sjell Grupi Parlamentar i Partisë të gjitha presionet e mundshme. Demokratike. Unë nuk e njoh ligjin, Kodin e Unë dua t’i deklaroj kësaj seance, që të marrë Procedurës Penale absolutisht, prandaj kam kërkuar dhe të shohë materialin, që ka shkruar grupi i konsulentin juridik. Është konflikti i interesave, është ekspertëve të Avokatit të Popullit me Farudin njëanshmëria në gjykim dhe e drejta e atij që Hoxhën, me Bardhyl Golemin dhe me tre të tjerë, kontrollohet, për të pranuar këta ekspertë. përfaqësues të Akademisë dhe të institucioneve të Së dyti, absolutisht asnjë presion nuk ka pasur profesoratit. Shikoheni materialin, që kanë shkruar nga drejtuesit e KESH-it ose të ministrisë, aq më ata për KESH-in, shikoheni materialin që kanë pak nga Andis Harasani, për të rekomanduar shkruajtur për drejtorin e KESH-it, shikoheni se çfarë ekspertë ose specialistë. Fjalën specialistë e shkruajnë ata për dhunën dhe presionin, që është përdorin keq, sepse nuk përmendet në asnjë vend ushtruar ndaj tyre dhe një pjesë e tyre për hir të së në ligj, për organizimin dhe funksionimin e vërtetës, megjithëse janë të niveleve të Akademisë komisioneve hetimore parlamentare, që janë edhe dhe të Profesoratit, janë më afër me pushtetin tuaj specialistë, por vetëm ekspertë dhe ekspertë të njohur se me opozitën. Merrini zotëri dhe shikoheni se çfarë nga gjykata. Janë dy kategori ekspertësh. Fjalën bëhet. Nuk lejohet komisioni parlamentar, nuk specialistë e ka futur zoti Gjana, nga xhepi i tij.
1177 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Së treti, pretendimin për Kodin e Procedurës si një ditë normale, ku Parlamenti do të votojë pro Penale, që nuk ka asnjë gjë, ai është konsultuar, ose kundër një ligj, por unë mendoj se është një është e vërtetë me kryetar gjykate, por ligji për moment i rëndësishëm, kur në mënyrë të qartë ne organizimin dhe vetë Rregullorja që ka hartuar zoti duhet të tregojmë, se a ka limite politika dhe a njeh Gjana, e pamiratuar në komision, i keni dhënë vetëm ajo detyrime, a duhet interesi politik i mbështetur konsensusin në parim, e thotë taksativisht, që fort nga korrupsioni, të dalë mbi çdo koment ekspertët merren sipas dispozitave të Kodit të ndërkombëtar, mbi Kushtetutën dhe mbi qytetarët Procedurës Penale. shqiptarë. Ndërsa emrat që nxjerr sot, unë do t’i A është çështja e pronës shqiptare, një e drejtë rekomandoja zotit Gjana që të mos sjellë përsëri e jona për ta gjykuar një çështje si çështje politike ekspertë, ata që e shkatërruan KESH-in, por të sjellë apo është më shumë se kaq? njerëz që duan të ndërtojnë KESH-in. A është prona si çështje e së drejtës e lidhur Falemnderit! me numrin e pronarëve si votues apo me të drejtën Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Tabaku! e tyre për të ndërtuar ekonominë dhe të ardhmen, Atëherë e gjithë kjo problematikë do t’i referohet bazuar mbi rregulla të qarta të tregut dhe vendosjen Kryetarit të Kuvendit, në mënyrë që të merren të e ekonomisë shqiptare mbi bazë reale. gjitha masat e nevojshme. Shteti është një organizim i pranuar nga Ju lutem, procedurën e kemi përcaktuar që në qytetarët, të cilët i paguajnë atij taksa dhe në fillim të mbledhjes. Me kaq e mbyllim këtë shkëmbim minimalisht, shteti i detyrohet t’i sigurojë problematikë. atyre jetën, pronën dhe lëvizjen e lirë. Kështu, ne Fjalën e ka zoti Sokol Olldashi. sot duhet të tregojmë se ç’lloj shteti jemi duke Sokol Olldashi – Shumë shkurt do të thosha, ndërtuar apo vazhdojmë të ndërtojmë, atë të shtetit që më duket e paarsyeshme që të themi se filan ligjor, që qëndron mbi të drejtën, në rastin konkret individ është në konflikt interesi, ndërkohë që nuk mbi të drejtën e pronës parashikuar në Kushtetutë kemi një konflikt interesi. Kështu që pretendimet e dhe në konventën ndërkombëtare, duke treguar që zotit Tabaku dihen. nuk ndryshojmë shumë nga shteti i së kaluarës Makbule Çeço – Atëherë, zotërinj deputetë, komuniste. këtu në sallë na nderojnë me pjesëmarrjen e tyre Dallimi i vetëm është se kemi bërë ndryshim, një grup deputetësh të Komisionit të Arsimit dhe të që kemi zëvendësuar një parti me disa parti, por Kulturës nga Kosova. vazhdojmë dhe veprojmë me të njëjtën logjikë ose I përshëndesim, ju urojmë mirëseardhjen dhe do të ndërtojmë shtetin që përfaqëson ligjin, që ka punë të mbarë. si orientim respektimin e të drejtës, në mënyrë të Atëherë kalojmë në shqyrtimin e projektligjit “Për veçantë të drejtës së pronës. kthimin dhe kompensimin e pronave”, paraqitur nga Partitë dhe shteti i partive dhe jo i qytetarëve deputetët Fatmir Mediu dhe Alfred Çako. shqiptarë në këto vite, deri tani janë sjellë si pronarë Në bazë të nenit 133 të Rregullores, debati për mbi çdo gjë, si pronarë mbi të drejtën e pronës, projektligjin paraprihet nga paraqitja që bëhet nga duke treguar qartë që mentaliteti leninist ka qenë iniciatori, të arsyeve që kanë përcaktuar propozimin më se dominant. e projektit, si dhe pastaj nga paraqitja e raportit të Nëse Enver Hoxha kolektivizoi pronën duke komisioneve të përhershme. tjetërsuar në pronë shtetërore pronën e pronarëve, Fjalën e ka zoti Mediu. shteti i ashtuquajtur demokratik me mentalitet Fatmir Mediu – E nderuar zonja drejtuese e tërësisht leninist e konsideroi pronën e privatit si të seancës, vetën dhe e ndau mbështetur në qëllimet e tij Të nderuar kolegë deputetë, politike, për të siguruar mbështetjen elektorale. Mbështetur në një realitet të mbrapshtë shqiptar, Pasojat janë më se të dukshme. E për më se 13 vjet, në raport me çështjen e pronës, ashtuquajtura reformë agrare nuk ishte gjë tjetër, në bashkëpunim me Shoqatën Pronësi e Drejtësi, veçse grabitje e dhunshme, e cila jo vetëm nuk krijoi Shoqatën Bregdeti dhe shoqatat e tjera të pronarëve tregun e tokës, por e shkatërroi atë. Qindra milionë të ligjshëm, po paraqesim sot para jush projektligjin dollarë humbën çdo vit, nga mungesa e të drejtës si iniciativë e dy deputetëve. së pronës private. Shumëkush mund ta konsiderojë ditën e sotme, Rreth një vit më parë, një njeri i shquar në krah
1178 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të zotit Nano, ish kandidat për president në Shtetet Influenca e kësaj historie, është e qartë dhe sot e Bashkuara të Amerikës, zoti Stiv Ford, theksonte në një pjesë të shtypit dhe në përfaqësues të në konferencën për shtyp se, ndërsa ju kërkoni me Kuvendit të Shqipërisë, të cilët i quajnë pronarët si ngulm kreditime nga Banka Botërore ose FMN-ja, bejlerë dhe agallarë që i pinë gjakun popullit, si humbni çdo vit nga mungesa e tregut real të tokës tradhtarët e mëdhenj të kombit dhe këta të fundit qindra milionë dollarë. sot kuvendarët e Shqipërisë, u ka ardhur radha t’i Konflikti ndërmjet njerëzve në këto vite, u thellua tregojnë vendin. akoma më shumë në mënyrë të dukshme. Nëse në Nëse do t’u referohemi të dhënave kadastrale, vitin 1945-1946, ka pasur vetëm disa raste të veçuara del qartë se si ka qenë organizimi dhe shpërndarja vrasje për çështje të pronës private, mbas ndarjes e pronës në Shqipëri dhe sa lehtësisht ishte e së tokës në bazë të ligjit nr. 7501 dhe ligjeve të mundshme që pronarët në vitin 1991 të merrnin tjera të pronësisë, kanë ndodhur me mijëra vrasje pronën e tyre dhe shteti të bënte reformën agrare për çështje pronësie. bazuar mbi tokën e vet, duke qenë se ka qenë Bazuar në parimin komunist, se toka i takon proceduesi më i madh i tokës bujqësore në atë kohë atij që e punon, toka bujqësore u copëtua në ngastra dhe sot. të pavlefshme dhe paturpësisht dhe ironikisht, njerëz Bazuar mbi këto të dhëna zyrtare është ndërtuar që vuajnë në mjerim të tejskajshëm, sot në dhe projektligji, që kemi paraqitur së bashku me pamundësi për të ndërtuar ekonominë e tyre, i quajnë kolegun Çako. Në pasqyrën që unë do të përmend fermerë. më poshtë, janë paraqitur të gjitha kategoritë e Pronarët e vërtetë shqiptarë, ata që u ndoqën pronësisë dhe mënyra e shpërndarjes së tokës sipas dhe u persekutuan gjatë regjimit komunist, duke u viteve, duke filluar nga viti 1945. shpallur kulakë, njerëz të padëshiruar për regjimin, Në vitin 1944 tokë bujqësore kanë qenë 14.0.5%, duke u shpërngulur në cepat e fshatrave të lëna në tokë me pyje 46.43%, tokë nën këneta, livadhe dhe harresë nga njerëzit dhe të vëzhguar rreptësisht nga kullota 10.95%, tokë joproduktive 28.57%, ndërsa regjimi komunist, që i çoi nëpër kampe përqendrimi, në vitin 1998 tokë bujqësore ka pasur 25%, tokë u ndëshkuan përsëri, por kësaj radhe nga shteti, që me pyje 46.43%, tokë joproduktive 28.57%. ata e pritën përafërsisht për 50 vjet, shtet të cilin e Po ashtu pronësia reale mbi fondin e tokës kërkuan dhe e mbështetën të parët. bujqësore në vitin 1944, në një sipërfaqe prej 393 Partia Republikane ka qenë dhe ngelet në krah mijë e 355 hektarë, ka qenë si më poshtë: të pronarëve, jo vetëm për faktin e thjeshtë se ata Pronarë të mesëm dhe të vegjël kanë qenë kanë qenë dhe janë pjesë e fisnikërisë shqiptare, 60.43% e shqiptarëve. Pronarë të pasur 22.36%, por sepse në anën e tyre qëndron e drejta. Në të prona të shtetit 12.71%, latifondistë 3.7%, për ata drejtën e tyre qëndron elementi bazë i ekonomisë që kanë merakun e bejlerëve dhe të agallarëve. së tregut dhe shoqërisë demokratike që duam të Prona të institucioneve fetare 0.8%, duke ndërtojmë, qëndron rruga jonë drejt Bashkimit kategorizuar pastaj trashëgiminë reale private, mbi Evropian. fondin e tokës bujqësore sipas familjeve. Ka disa që marrin përsipër të bëjnë histori, të Familje të pronarëve të mesëm e të vegjël kanë mohojnë të drejtën e pronarëve, duke theksuar se qenë 83.085 familje, pronarë të pasur 3.03%, familje ata nuk janë pronarë të vërtetë, se pronat e tyre i latifondistë 0.006%, familje me prona në total kanë marrë dhuratë nga Turqia. 86.120%, që do të thotë se vetëm 14% afërsisht e Natyrisht, këta “burra të moçëm” të Kuvendit të shqiptarëve nuk kanë pasur pronë në Shqipëri. Pra Shqipërisë, që mbajnë mend kohën e Turqisë, sikur ka qenë tërësisht e mundshme që me tokat që ka ta kenë jetuar, nuk mund të heqin dorë nga historia proceduar shteti në atë në atë kohë, të bënte politike e sistemit komunist, ku çdo gjë ndahej në reformën agrare dhe pronarët pa tokë të fitonin të përfaqësues pro dhe kundër regjimit, pavarësisht se drejtën për të qenë mbi nivelin e atyre që quheshin kush ka qenë historia reale e këtij vendi. fshatarë të mesëm ose fshatarë të varfër që Për fatin e keq shumë patriotë janë shndërruar procedonin, sipas shifrave tokën në fjalë, duke marrë nga historia komuniste në tradhtarë dhe vazhdojnë këtu në konsideratë edhe një pjesë të minoritetit, e të konsiderohen si të tillë, dhe shumë tradhtarë dhe cila ka ardhur dhe nuk ka pasur pronësi në vitin njerëz pa asnjë lloj vlere të konsiderohen patriotë të 1944, që me ligjet e fundit i është dhënë pronësia. mëdhenj. Pra, duket qartë se shteti shqiptar ka pasur tokë të
1179 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mjaftueshme për t’ua ndarë fshatarëve pa tokë. Po për tokën nr. 7501 të datës 19.07.1991, sugjeruar le tu kthehemi edhe argumenteve juridikë për këtë drejtpërdrejt nga Presidenti i asaj kohe Ramiz Alia. çështje. Sipas mendimit tonë të Partisë Republikane, Në fazën e parë të pluralizmit, ky ligj që u la në i pasqyruar dhe në ligjin që kemi paraqitur së bashku fuqi deri më sot, është një absurditet i radhës. Këta me kolegun e Partisë së Ballit Kombëtar, problemi të fundit me të njëjtën frymë, pra edhe pas periudhës i pronësisë në Shqipëri nuk është problem, i cili së 1991, u hartuan ligje të tjera, siç ishte ligji nr. juridikisht apo nga pikëpamja sociale është i 7698, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave të pamundur. Për ne është e qartë, se kjo ndodh për ish-pronarëve” dhe gjithë ligjet, që u shpallën më mungesë të vullnetit politik të pushtetarëve, të cilët vonë për disa ndryshime shtesa dhe shfuqizime. nuk angazhohen seriozisht për të rregulluar këtë Këto u bënë me qëllim e vetëm, për ta ngatërruar çështje dhe të zgjidhin shumë probleme të tjera, që akoma tej çështjen dhe trajtimin e problemit të madh vazhdojnë të ekzistojnë, si pasojë e mosrespektimit të pronës private. të së drejtës së pronësisë, në veçanti të Ndonëse mund ta quaj të pavend të gjykoj apo mosrespektimit të Kushtetutës të Republikës së të rifrazoj Ramiz Alinë, sot pas 14-të vjetësh, dhe Shqipërisë dhe në përgjithësi të konventave unë nuk kam asnjë dëshirë të tillë, por realiteti i ndërkombëtare. sotëm flet qartë, sipas tij dhe gjykimit të Gorbaçovit Një analizë të vlerësimit kritik, për pjesën në takimin e Katovicës. kryesore të legjislacionit në fuqi, për periudhën 1991- Atij i thoshte: “ Sistemi ynë ka kapitulluar 1998 derisa u miratua Kushtetuta, ka për objekt përballë atij kapitalist, ndaj jemi të detyruar të disponimin e shtetit demokratik për t’u njohur, kthyer ndryshojmë strategji në dy drejtime, në respektimin e kompensuar pronarëve të ligjshëm pronat që u e të drejtave të njeriut dhe në krijimin e pluralizmit grabiti padrejtësisht shteti i diktaturës, si dhe politik”. konstatimin nëse është respektuar e drejta e pronës Të drejtat e njeriut janë diçka brenda nesh dhe private pas shembjes së monizmit në Shqipëri, që mund të abuzohet me to. Në zbatim të të Drejtave është një domosdoshmëri për të parë se ku jemi të Njeriut, duhet t’u japim edhe kompensim në para dhe se ku po vemi si vend. të burgosurve dhe të sekuestruarve ndërsa të Parlamenti dhe Qeveria Shqiptare për më se shpronësuarve duhet t’u kompletojmë komoditete tre vjet po shkel Kushtetutën e Shqipërisë, nenin banimi. T’u japim nga një letër në dorë, që t’u njihet 41 dhe 181 të saj, e cila obligonte Qeverinë dhe prona, por këtë pronësi nuk do t’ua japim asnjëherë. Parlamentin që brenda 3 vjetëve, pra deri në vitin Do t’i ngatërrojmë në forma të ndryshme njëri me 2001, të përgatiste dhe të miratonte ligjet për tjetrin, që të kalojnë në gjykatë ku do të zbatohet pronësinë në përputhje me Kushtetutën. rotacioni, nga Gjykata e Shkallës së Parë në të Asnjëherë nuk u zbatua dhe nuk zbatohen Dytën dhe për shkak të efekteve teknike, vijnë për seriozisht normat e sanksionuara nga Kushtetuta e rigjykim në shkallën e parë. Republikës së Shqipërisë, nga protokolli nr 1 i Këta pronarë, sipas tyre janë të moshuar dhe Konventës dhe nga vetë Konventa e të Drejtave dhe nuk kanë fuqi. Duhet të kemi kujdes, pra, nga fëmijët Lirive Themelore të Njeriut, ku pas vitit 1991 ka dhe trashëgimtarët e tyre, por edhe këtyre duke u aderuar edhe shteti shqiptar. dhënë një pasaportë dhe pak me presion i largojmë Shteti i periudhës postkomuniste, jo pa qëllim nga Shqipëria, siç ka ndodhur. Ata që pretendojnë nuk bëri ndarje në dallimin e pronës së mirëfilltë të dhe do të këmbëngulin, do të lëndohen, pasuria e shtetit, nga ajo që u ishte grabitur pronarëve të tëra në përket ne, sepse ne dhe e kemi bërë atë. ligjshëm dhe që duhet t’u kthehej atyre sipas parimit E pra, këto janë realitete dhe jo vetëm fjalë të universal, se pasuria e grabitur i kthehet të zotit, vitit 1989, realitete dhe pas 14-të vjetëve pluralizëm pavarësisht nëse grabitësi e ka në zotërim të vet, në Shqipëri. apo ua ka tjetërsuar personave të tretë. Çështja e pronës private në Shqipëri nuk mund Ky parim është i njohur dhe i pranuar nga të të zgjidhet, për sa kohë do të rrinë në fuqi ligjet e gjitha kohët dhe nga të gjitha shtetet. Një problem mëposhtme, pjesë e kësaj strategjie, të cilat bien shumë më i madh në dëm të pronës dhe pronarit, ndesh me nenin 41 dhe 181 të Kushtetutës dhe më në dëm të zhvillimit të vendit, ka sjellë edhe fakti se konkretisht: prona kryesore e paluajtshme, toka e në mënyrë të Ligji “Për tokën”, nr. 7501 i datës 19.07.1991, veçantë toka bujqësore, u trajtua me ligjin famëkeq në mënyrë të veçantë nenet 5, 8, 24 dhe 25 të këtij
1180 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ligji. drejtës ndërkombëtare”. Ligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në ligjin Ligji nr. 7692 i datës 31.03.1993, “Për një shtojcë nr. 7501”, të datës 19.07. 1991, “Për tokën” nr. 7515 në ligjin nr. 7491”, i datës 29.04.1991, “Për dispozitat i datës 2.06.1993. kryesore kushtetuese” në nenin 27, rithekson të Ligji “Për kthimin dhe kompensimin e pronave njëjtin parim ku thotë: ish pronarëve” nr. 7698 i datës 15.04.1993. “Askujt, nuk mund t’i mohohet e drejta të ketë Ligji “Për kompensimin në vlerë ose me troje të pronë private vetëm apo së bashku me të tjerët, si ish pronarëve të tokave bujqësore, kullotave, dhe e drejta për ta trashëguar atë, askush nuk mund livadheve e tokave pyjore dhe pyjeve” nr. 7698, i të shpronësohet, përveçse për një interes publik dhe datës 21.04.1993. kundrejt një shpërblimi të plotë”, megjithatë është Ligji “Për zhvillimin e zonave turistike” nr. 7665. bërë dhe po bëhet e kundërta. Ligji “Për shitblerjen e trojeve” nr. 7980. Kushtetuta në fuqi në nenin 4 thotë: Ligji “Për miratimin me disa shtesa e ndryshime” “E drejta përbën bazën dhe kufijtë e veprimit të në dekretin nr. 1359 i datës 5.02.1996. shtetit. Kushtetuta është ligji më i lartë i Republikës “Për disa ndryshime në dekretin nr. 1254 të së Shqipërisë. Dispozitat e Kushtetutës datës 19.10.1995 nr. 8084”, dhe kështu me radhë. respektohen në mënyrë të drejtpërdrejtë” Dekreti i Presidentit, që ka ndërhyrë për çështje Neni nr. 5 thotë: të pronës, vendimin e Këshillit të Ministrave, “Për “Republika e Shqipërisë zbaton të drejtën ristrukturimin e NB-ve”, nr. 452 i datës 17.10.1992. ndërkombëtare të detyrueshme për të”. Vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 161, i datës Neni 122/2 thotë: 8.04.1993, “Për disa shtesa e ndryshime në veprimin “Një marrëveshje ndërkombëtare e ratifikuar me e lartpërmendur”, data 17.10.1992, si dhe udhëzimi ligj, ka epërsi mbi ligjet e vendit, që nuk pajtohen nr. 5 i datës 25.05.1993, i Agjencisë Qendore të me të”. Ristrukturimit dhe Privatizimit të NB-ve, në zbatim Praktikisht Kushtetuta në fuqi në kapitullin e të vendimit të Këshillit të Ministrave nr. 161. Lirive dhe të Drejtave të Njeriut ka ripërsëritur nenin Udhëzimi nr. 106 datë 23.02.1996, dhe kështu 4 dhe 8 të ligjit nr. 7491, “Për dispozitat kryesore me radhë. kushtetuese”, po ashtu edhe neni 27 i ligjit nr. 7692, E drejta për kthimin, respektimin dhe mbrojtjen si dhe neni nr. 1 i protokollit të parë të Konventës e pronës private, ka lindur që në momentin e Evropiane, duke përsëritur qartë dhe respektimin dhe shfuqizimit të Kushtetutës së Republikës Popullore paprekshmërinë e pronës private. Socialiste të Shqipërisë të vitit 1976, por deri më Në nenin 181 të Kushtetutës së Shqipërisë sot nuk është realizuar kjo e drejtë. theksohet, po e lexoj në mënyrë të qartë: Emërtimi “Pronë Shtetërore”, nuk ka dhe nuk “Kuvendi, brenda 2-3 vjetëve nga hyrja në fuqi e mund të ketë asnjë vlerë juridike, për pronat që u kësaj Kushtetute, nxjerr ligje për rregullimin e drejtë janë shtetëzuar pronarëve të ligjshëm nga shteti i të çështjeve të ndryshme, që lidhen me diktaturës, sepse atë emërtim të vendosur nga shpronësimet dhe konfiskimet e kryera para Kushtetuta e Republikës Socialiste të Shqipërisë e miratimit të kësaj Kushtetute, duke u udhëhequr vitit 1976, e shfuqizoi ligji nr. 7491 datë 29.04.1991, nga kriteret e nenit 41. “Për dispozitat kryesore kushtetuese”, ku në nenin Ligjet dhe aktet e tjera normative të miratuara 45 thuhet: para datës të hyrjes në fuqi të kësaj Kushtetute, që “Kushtetuta e Republikës Popullore Socialiste kanë të bëjnë me shpronësimet dhe konfiskimet, e Shqipërisë e miratuar më 28.12.1976, si dhe nuk do të zbatohen, kur vijnë ndesh me të drejtën e ndryshimet e nevojshme të saj shfuqizohen”, ndërsa pronës së parashikuar në Kushtetutë”, neni 4 i dispozitave kryesore kushtetuese thotë: Kjo do të thoshte se nuk duhet të ishin lejuar “Republika e Shqipërisë njeh dhe garanton të organet e pushtetit publik, në përmbushje të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, të pakicave detyrave të tyre të respektonin ligjet, të cilat binin kombëtare të pranuara në dokumentet ndesh me të drejtën e pronës me nenin 41/2 dhe ndërkombëtare”. nenet e tjera të Kushtetutës. Neni 8 përcakton: “Legjislacioni i Republikës së Ligji që ne po paraqesim, si deputetë të këtij Shqipërisë merr parasysh, njeh dhe respekton Kuvendi, në gjykimin tonë dhe në gjykimin e atyre parimet dhe normat në përgjithësi të pranuara të së njerëzve, që vuajnë patjetër mbi kurrizin e tyre
1181 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
pasojat e drejtpërdrejta të politikave të mbrapshta limitet e veprimit të vet. të qeverive të këtyre kohërave, gjykojmë se zgjidh Në fillim të fjalës sime theksova se nuk është në themel problemet e mëdha të pronësisë, duke një ditë votimi ose miratimi i një ligji të zakonshëm, shmangur çdo konflikt mbi këtë çështje dhe duke por të një ligji, i cili nga mënyra se si do të aprovohet ndërtuar një treg real toke, për pasojë një ekonomi sot, do të mbajë peng korrupsionin, zhvillimet dhe bazuar në tregun real. politikën shqiptare, shtetin shqiptar ose në qoftë se Ai, gjithashtu, vendos nën kontroll të gjitha do të miratohet në bazë të konventave dhe abuzimet dhe korrupsionin e deritanishëm mbi Kushtetutës do t’i hapë rrugë shtetit të së drejtës. pronësinë në Shqipëri, që duam të legjitimojmë me Duke parë se ligji, që ne propozuam, u hodh ligjin tjetër të paraqitur nga OSBE-ja dhe të poshtë me lehtësi në parim dhe me partishmëri në mbështetur nga deputetët e Kuvendit të Shqipërisë. komisionet parlamentare, nga të dy forcat kryesore Ne jemi anëtarë me të drejta të plota të Këshillit politike me argumente, në gjykimin tim thjesht të Evropës dhe si të tillë duhet të respektojmë kooperativiste dhe populiste, do t’i kërkoja standardet dhe kërkesat e tij, prandaj më lejoni të deputetëve të opozitës të paktën dhe, në mënyrë të theksoj një moment nga rezoluta 1096 e vitit 1996, veçantë, deputetëve të Partisë Demokratike, që të e Asamblesë Parlamentare e Këshillit të Evropës, mbështesin iniciativën legjislative të paraqitur në anëtarë të së cilës jemi edhe ne. Kuvend, nga unë si përfaqësues i Partisë Ajo duke u përqendruar në zhvillimet e vendeve Republikane dhe zoti Çako si përfaqësues i Partisë ish komuniste theksonte: së Ballit Kombëtar, ku kemi shprehur drejtpërdrejt “Rreziqet e një procesi tranzicioni të dështuar gjykimet dhe qëndrimet e shtresës së shumëvuajtur janë të shumta. Në rastin më të mirë, në vend të të pronarëve shqiptarë, që kanë qenë mbështetësit demokracisë do të mbretërojë oligarkia, në vend të kryesorë në vitet 90 të pluralizmit politik në Shqipëri. ligjit të korrupsionit dhe në vend të drejtave Falemnderit! njerëzore, krimi i organizuar. Në rastin më të keq Makbule Çeço - Falemnderit, zoti Mediu! mund të jetë rivendosja e perdes së një regjimi Fjalën e ka zoti Braho, në emër të Komisionit totalitar ose një përmbysje violente e demokracisë të Çështjeve Kushtetuese dhe Ligjore për së brishtë. projektligjin “Për kthimin dhe kompensimin e Asambleja këshillon që “prona duke përfshirë pronave”. edhe ato të komuniteteve fetare, të marra Spartak Braho – Komisioni i Çështjeve padrejtësisht ose ilegalisht nga shteti, të Kushtetuese dhe Ligjore në përputhje me procedurat nacionalizuara, të konfiskuara, ose të shpronësuara parlamentare të shqyrtimit dhe miratimit të gjatë mbretërimit të sistemeve totalitare komuniste, projektligjeve në Kuvend, ka marrë në shqyrtim në princip duhet t’u kthehen tërësisht të zotëve projektligjin “Për njohjen, kthimin dhe kompensimin origjinalë”. e pronave” të paraqitur nga dy deputetët Fatmir A ka ndonjë nga këto momente që perifrazova Mediu dhe Alfred Çako. në këtë rezolutë, që Shqipëria nuk e ka provuar Komisioni, pasi e shqyrtoi projektligjin, nismë e akoma? dy deputetëve të sipërpërmendur në disa seanca Përmbysja violente e provuar në vitin 1997, krimi rresht, konstatoi se në aspektin ligjor, procedural i organizuar, korrupsioni dhe oligarkia janë ato që dhe të teknikës legjislative ai është në rregull, por bëjnë ligjin sot në Shqipëri. Jo se unë kam dëshirë gjatë votimit në parim u rrëzua. Për këto arsye ta them këtë për shkak të pozicionit opozitar, por kërkojmë heqjen e tij nga seanca. sepse këto janë shqetësime konkrete të shprehura Makbule Çeço – Falemnderit! në raportin e fundit të Bashkimit Evropian dhe atë Fjalën e ka zoti Bufi në emër të Komisionit të të Departamentit Amerikan të Shtetit. Ekonomisë të Financave dhe të Privatizimit. Gjendur në këtë kontroll dhe në këtë situatë të Ylli Bufi – Edhe Komisioni i Ekonomisë në vështirë, është vështirë që të mendohet dhe të mbledhjen e tij të datës 7 nëntor të vitit të kaluar, ka shpresohet që pronarët mund të gjejnë zgjidhje nga shqyrtuar projektligjin e paraqitur nga zotërinjtë ky Kuvend, pa një ndryshim të thellë politik, jo vetëm deputetë Fatmir Mediu dhe Alfred Çako. në rotacionin e pushteteve, por mbi të gjitha në limitet Komisioni, pasi dëgjoi iniciuesit e këtij që shteti dhe politika duhet t’i njohë vetes, pra në projektligji, hodhi në votim në parim projektligjin, i mentalitetin politik të politikës shqiptare për të njohur cili nuk u miratua me shumicë votash nga Komisioni
1182 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
i Ekonomisë dhe Financave, pra nuk pati fundit, kanë bërë që pranimi në komision të ishte i mbështetjen e grupeve kryesore parlamentare të vështirë. Kuvendit. Edhe problemi i debatit që u zhvillua, një ligj për Megjithatë, Komisioni i Ekonomisë i ftoi iniciuesit pasuritë e tundshme apo të patundshme, ka qenë e këtij projektligji që të marrin pjesë në mbledhjet e një pikë debati, e cila është përfshirë në projektin e Komisionit të Ekonomisë, që të marrin pjesë gjatë paraqitur nga Mediu dhe Çako dhe çështja e kthimit shqyrtimit të projektligjit të përgatitur me ndihmën totalisht, fizikisht, të pronave te pronarët, ka qenë e OSBE-së, të mbështetur dhe nga një grup një çështje e vështirë për t’u marrë në konsideratë. deputetësh. Komisioni i Bujqësisë, ka qenë nga komisionet Pra, Komisioni e Ekonomisë është që të mos që pas Komisionit at-hoc mund të jetë komisioni i miratohet dhe të dalë nga seanca, projekti i paraqitur vetëm i përhershëm parlamentar, që ka diskutuar nga deputetët Mediu dhe Çako. çështjen më të gjatë. Për shumë çështje, komisioni Makbule Çeço – Falemnderit! ka qenë absolutisht pro zgjidhjeve të rekomanduara Fjalën e ka zoti Gjana, në emër të Komisionit në këtë projekt, por për dy-tre prej këtyre aspekteve të Bujqësisë dhe Ushqimit. themelore, që unë u përpoqa të citoj më lart, në Jemin Gjana – Falemnderit, zonja drejtuese e përfundim në mbledhjet më të fundit të tij, në muajin seancës! nëntor të vitit që shkoi, me shumicë votash, nuk e Projekti, që është paraqitur nga zotërinjtë Mediu ka pranuar projektin, e ka rrëzuar dhe ka dhe Çako, është një prej projekteve, që për hir të së rekomanduar në seancë plenare, që të mos pranohet vërtetës, duhet thënë dhe duhet pranuar se ka qenë si projekt për t’u diskutuar dhe të futet në procedurat një nga debatet më të gjata parlamentare. e diskutimit në seancë. Normalisht, që të gjitha palëve këtu në seancë Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, pyetje plenare duhet t’i bëhet e ndërgjegjshme, se ky fakt pastaj diskutime. vërteton se në atë projektligj, ka pasur, ka dhe Fjalën e ka zoti Çako, meqë nuk ka pyetje. vazhdon të këtë çështje të trajtuara absolutisht në Alfred Çako – Të nderuar deputetë, mënyrë të pranueshme nga të gjitha palët. E nderuara zonja drejtuese e seancës, Ne duhet të dimë, sepse ka qenë i krijuar me Nuk dëshiroja që ta nisja diskutimin tim në lidhje vullnetin e këtij Parlamenti një komision i posaçëm me një pengesë procedurale, që më shkaktuat ju. parlamentar, i cili për një vit rresht është marrë Po ju lexoj edhe një herë nenin 133, i cili thotë se fillimisht me dy projekte, sepse kanë qenë dy debati për projektligjin paraprihet, nga paraqitja që projekte të tjera edhe një tjetër bashkë me projektin bëhet nga iniciatori, i cili mund të jetë një ose mund Mediu-Çako. Ka qenë një projekt i dërguar më të jenë edhe dhjetë. përpara në procedura parlamentare, madje i dërguar Ju nuk mund të më hiqni dot mua të drejtën që gati dy vite më përpara. të quhem edhe unë iniciator, i arsyeve që kanë Disa çështje kanë qenë çështje të vështira për përcaktuar propozimin e projektit, po e shoqëroj edhe t’u konsideruar nga të gjitha palët. Njëra prej tyre këtë nga mbrapa, sepse unë mund të kem arsye të është, sepse duke u shkëputur në afate kohore, tjera, nga ato që pati zoti Mediu. nga vitet 1991-1992, kur janë zbatuar disa nga Mua më vjen keq dhe ju them me të vërtetë me problemet që edhe Komisioni i Bujqësisë i ka të keqardhje, zonja drejtuese e seancës, gjithmonë i vështira për t’i marrë në konsideratë, ka qenë çështja komplikoni seancat dhe në raport me këtë dua të e efekteve, që kanë ndodhur gjatë gjithë dekadës theksoj faktin që ky ligj kaq i rëndësishëm, i cili do në zbatimin e ligjeve të tilla, si ligji nr. 7501 dhe ligje të japë efekte shumë të mëdha për ndërtimin apo të tjera, që kanë të bëjnë me pronat e paligjshme, rindërtimin e bazës ekonomike në vendin tonë, si transferimet e pronësive, jo më një dorë, por në sepse baza ekonomike është e lidhur me pronën tre duar. dhe nuk ndodhen këtu njerëzit më të rëndësishëm Ne duhet të jemi të gjithë të ndërgjegjshëm se të politikës shqiptare në këtë Parlament, në të cilin në qoftë se marrim vetëm anët e autostradës Tiranë- bën pjesë edhe Kryetari juaj dhe ndoshta nuk është Durrës, sot pronësitë janë në duar të treta, në mos caktuar rastësisht të kalojnë këto projektligje në një të katërta. ditë kaq të rëndësishme. Askush nuk mund të lajë Kështu, që shumë efekte praktike të këtyre dot duart si Ponc Pilati me këtë ligj. Këtu nuk situatave të krijuara në më shumë se 10 vitet e ndodhet as Kryeministri, i cili është dhe kryetari i
1183 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
maxhorancës dhe duhet të ishte këtu, pavarësisht lidhje me pronën, shteti, i cili nuk është gjë tjetër, se mund të ketë dërguar njerëzit e vet dhe vetëm një posedues për momentin që në ligjin nr. përfaqësuesit e vet, por kjo gjë ndodh edhe në krahun 7491 të datës 29.04.1991, “Për dispozitat kryesore e opozitës, ku kryetari i Partisë Demokratike, zoti të Kushtetutës”, mund të ketë të drejtë të japë sipas Berisha, do të ishte mirë që edhe ai të ishte këtu. dëshirës titull të ri pronësie. Të nderuar deputetë, ligji për pronat, të cilin e Në nenin 45 të dispozitave kushtetuese, që sapo kemi nismuar si iniciativë ligjvënëse unë dhe zoti e cituam të aprovuar që në 29 prill të vitit 1991, thuhet Mediu, në mbështetje të të gjitha shoqatave të se Kushtetuta e vitit 1976 me ndryshimet e saj të interesuara të pronarëve, mendoj se është ligji më i mëvonshme, shfuqizohet. Gjithashtu, në nenin 4 të përshtatshëm dhe me kosto ekonomike shoqërore saj thuhet se Republika e Shqipërisë, njeh dhe më të ulët në raport me ligjet e deri sotme, si dhe garanton të drejtat dhe liritë themelore të njeriut, të variantin tjetër të ardhur nga komisionet parlamentare pakicave kombëtare, si dhe te legjislacioni ynë njeh të përhershme, i cili në thelb nuk është gjë tjetër dhe respekton parimet dhe normat përgjithësisht të përveçse një stukim i lehtë i ligjeve ekzistuese dhe pranuara të së drejtës ndërkombëtare, ku pa dyshim një misioni pamundur për tjetërsimin arbitrar të vendin e nderit pas së drejtës për jetën, e zë e drejta pronës në Shqipëri. për pronën. Projektligji, që kemi sjellë së bashku me kolegun Zotërinj deputetë, kur thashë pak më sipër se Mediu të Partisë Republikane, synon të realizojë ligji ynë kërkon zgjidhjen e problemeve, pata një harmonizim të drejtë kushtetues, si dhe të parasysh kryesisht abrogimin edhe të efekteve, që realizojë një marrëveshje historike ose detantë midis ka shkaktuar ligji famëkeq nr. 7501 për tokën, si vlerave shoqërore. Në aspektin ekonomik, të ardhurat thembra e Akilit dhe pika themelore e konfliktit, deri në fund të viteve 30 të shekullit që lamë pas, të midis pronarëve legjitimë, që pronën e kanë të mbrojtura fatmirësisht edhe nga Partia ku unë bëj trashëguar, të blerë ose të dhuruar, si thuhet dhe në pjesë nga Balli Kombëtar dhe, nga ana tjetër, Kushtetutë dhe në të gjitha konventat realiteteve të sotme nga pikëpamja e pronës. ndërkombëtare dhe pronarëve të rinj, që titullin e Ky projektligj, synon të ndërtojë një bazë pronësisë e kanë fituar të bazuar te ligji ekonomike adekuate në përputhje dhe sinkronizim antikushtetues nr. 7501. më perfekt me superstrukturën politike, që ne jemi Ndonjëri prej jush që për arsye korruptive, duke e ndërtuar që prej 13 vjetësh, ose e thënë ideologjike ose nga indokrinimi prej sistemit të kaluar ndryshe me sistemin politik dhe krijimin e një dhe indokrinimi prej profesorëve të marksizmit ose demografie elektorale të tregut të lirë, bazuar mbi të ekonomisë politike të socializmit, që sot me shtetin e së drejtës. tepricë drejtojnë klasën e majtë politike, mund të E them këtë të fundit, pasi e drejta nuk është pyesin, more zotërinj, ju doni të sillni kulakët dhe ashtu, si mund të mendojë në këtë sallë drejtuesi i nuk dëshironi që të gjithë fshatarët të kenë tokë për maxhorancës, e drejta nuk ka nevojë për kartonë të jetuar? dhe për shumicë, por ajo ka nevojë për ligj dhe unë Përgjigjja ime do të ishte së pari, se edhe e personalisht nuk di ligj më të rëndësishëm, i majta evropiane, që ka parim kryesor ekonomik drejtohem zotit Ruçi në këtë rast, se Kushtetuta barazinë, nuk e ka këtë koncept, barazi në rezultate, dhe përkatësisht dy nenet e saj 41 dhe 181, ku por si barazi në shanse ligjore. flitet posaçërisht për pronën. Kjo mund të ilustrohet Së dyti, ne jemi për reforma për tokën dhe me një shembull të thjeshtë në formë pyetjeje në të pronarët legjitimë, tolerojnë mjaft mendoj unë, kur kundërt. kërkojnë vetëm pronën e baballarëve të tyre, pra A mundet dot një zotëri, që thotë kemi shumicën pronën legjitime dhe nuk kërkojnë pronë nga prona këtu në Parlament dhe që ju mjaftojnë kartonët në e shtetit, e cila mbi bazën e numrit të popullsisë këtë sallë që të votoni për shembull për nxjerrjen të dhe ajo është tyre dhe është rreth 60% e fondit të jashtëligjshëm të pluralizmit apo të drejtave tokës bujqësore. Ata pranojnë që shteti të ndjekë themelore të njeriut dhe rrëzimin e konventave një politikë reformë, në raport me 13% të popullsisë, ndërkombëtare, të cilat i ka firmosur edhe Shqipëria që në mes të viteve 40, kanë qenë pa tokë. dhe që në nenet e Kushtetutës thuhet se ato kanë Në këtë 13% të argatëve dhe çifçinjve, siç përparësi mbi ligjet e vendit tonë? quheshin atëherë, hyjnë dhe emigrantët ekonomikë Në cilin nen të këtyre konventave, thuhet se në të pakicave në jug, një pjesë e mirë e madhe e tyre,
1184 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
si dhe popullatat nomade, që kanë qenë në Shqipëri. mbi pronën e patundshme. Në një kohë që shteti helen ka ndjekur politikat Njëkohësisht, mungesa e kreditimit ka ndodhur e tij ksenofobe, gati një shekullore antishqiptare në dhe për shkak se transaksionet në këtë mënyrë Greqi, në të gjitha drejtimet duke realizuar dhe një ishin të pasiguruara dhe kostoja e transaksioneve progron masiv ndaj tyre, ne me pronat e shqiptarëve për shkak të parcelizimit të madh, kanë qenë të luajmë duke favorizuar një pjesë të mirë të pakicave larta për shkak edhe të mungesës së ekonomisë ose të popullsisë nomade. Ne si Parti e Ballit së shkallës, për ata që kuptojnë nga ekonomia, pra Kombëtar, jemi dakord që edhe këto popullsi të për një pjesë të madhe këtu. trajtohen me prioritet, ashtu si do të trajtoheshin Pra, të gjitha këto kanë ndodhur nga mbi bazën e kërkesave që ne sapo i parashtruam superparcelizimi, i ndarë mbi bazën e ligjit leninist më lart edhe të asaj pjesë të popullsisë shqiptare, të frymës. Pakësimi i tokës, mbi bazë sanksionesh e cila ka bërë pjesë në këtë 13% -sh dhe nuk ka mund të kishte sjellë, po të ishte aplikuar një ndarje pasur tokë. e drejtë e ligjit të tokës, si e mendojmë ne se Përsenë u përpoqëm ta përpilonim së bashku realizohet me ligjin që kemi sjellë, do të sillte të me kolegun Mediu dhe me shoqatat e pronarëve ardhura në buxhet neto, sa një e treta e totalit të këtë projektligj? buxhetit të sotëm ose në një shifër të përafërt me Çfarë do të sillte ky projektligj, në qoftë se ju do ato që shpëtojnë ekonominë shqiptare dhe që janë të ishit aq të mençur sa ta kalonit? të ardhurat nga emigracioni jashtë shtetit i Aplikimi i këtij ligji në radhë të parë, nuk prish shqiptarëve. strukturën shoqërore dhe politike, pasi në Shqipëri Përfundimisht, duke mos e vënë durimin tuaj në nuk ka pasur aristokraci, pra pronarë të mëdhenj provë dhe duke u përpjekur që t’i bie daulles për ata mbi tokat dhe, aq më tepër, kjo nuk mund të ndodhë veshë që më dëgjojnë për gjëra që na vlejnë të sot, kur tokat janë dyfishuar nga 350 mijë hektarë gjithëve, unë do të dëshiroja që ju të mos lejonit në 700 mijë hektarë dhe është përgjysmuar dhe mbas 13 vjetëve, që pronarët e ligjshëm shqiptarë, raporti i atyre familjeve shumë të pasura që në atë njëkohësisht kjo do të kishte vlerë edhe për kohë kanë qenë 3%, ndërsa sot janë më pak se perëndimorët, të cilët nëpërmjet organizatës të 1.5% dhe duke u shtuar në numër, ata nuk mund të prezencës së tyre të OSBE-së në Shqipëri, u prishin aspak strukturën politike të vendit tonë, nga përpoqën të sjellin të dyja ligjet duke ia lënë në dorë e cila ju të majtët keni shumë frikë, por po e krijoni Parlamentit shqiptar të zgjidhte në të dyja variantet, për vete në fakt. në thembrën kryesore të Akilit që është ligji mbi Në aspektin ligjor projektligji që ne kemi sjellë, tokën. bazohet te neni 41 dhe 181 i Kushtetutës. Në Unë do të dëshiroja që pronarët të mos ngeleshin pikëpamjen ekonomike, mospasja e një ligji të drejtë si në një personazh që e kanë përmendur edhe një dhe kushtetues mbi pronat ka sjellë mungesë herë tjetër, është një personazh shumë i njohur në investimesh të cilën ne përpiqemi ta eliminojmë me historinë e perëndimit, një pronar, i cili quhej Zuter projektligjin tonë. Këto investime kanë munguar si dhe ky ka qenë pronari i San–Franciskos së sotme në planin e brendshëm ashtu edhe në planin e huaj. para 150 vjetësh, aty ky derdhet lumi Sakramento. Dihet që për shkak të moszgjidhjes së drejtë të Në këtë zonë ndodhi ajo që u quajt Eldorado çështjes së pronës në Shqipëri, masa e investimeve dhe Zuteri nuk e dinte që ishte më i pasur se sa të huaja është 36 dollarë për frymë. në raport me duhet të ishte dhe ku të gjithë huliganët e të gjithë shtetin tonë fqinjë Maqedoninë, e cila e ka zgjidhur botës i zaptuan pronën. Zuteri, i cili kishte ngritur në mënyrë më racionale dhe të zgjuar, duke e një ekonomi moderne bujqësore në këto troje, duke quajtur decionalizim, ligjin e denacionalizimit, pasi qenë dhe një nga njerëzit më të pasur të asaj kohe toka ka qenë e shtetëzuar. Ata kanë rreth 70 dollarë në botë, kërkoi nëpërmjet gjykatave ta zgjidhte për frymë, pikërisht për shkak të mungesës së një çështjen, por ai humbi edhe familjen edhe ato të ligji efikas mbi pronën. ardhura financiare, gjatë procesit që kërkonte të Njëkohësisht, ligjet e sotme kanë sjellë një zgjidhte problemet e tija të drejta. mungesë katastrofike kreditimi në sektorin e Unë dëshiroj që pronarët të mos kthehen në bujqësisë për shkak të copëzimit dhe parcelizimit, Zutera, në një shembull të thjeshtë, por ata të fitojnë pasi ekzistojnë mbi 2 milionë parcela dhe në këtë atë të drejtë të tyre, e cila u takon me Kushtetutë. mënyrë dhe mungesa e kolateralit të besueshëm Kjo më vlen të mbyll fjalën time, duke bërë ashtu
1185 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
si kolegu me të cilin e kemi hartuar këtë projektligj në vendet e Evropës Lindore pas Luftës së Dytë zoti Mediu, thirrje gjithë Parlamentit sidomos Partisë Botërore. Demokratike, që të mbështesë ligjin, që ne kemi Ligji për trojet dhe mbi kompensimin e tokave sjellë dhe të mos votojë ligjin e ardhur nga shumica, bujqësore, pyjeve, livadheve e kullotave, kufizuan të i cili thashë është një ruajtje e korrupsionit dhe e drejtën e pronarëve për të marrë pronat e tyre duke oligarkisë të krijuar sot në vend, që e mban sot ia dhënë këto prona atyre që janë në pushtet apo ekonominë në një gjendje kaq të keqe dhe të mjeruar, pranë tyre. ashtu si është sot. Ligji për shitblerjen e tokës dhe trojeve, nga ata Falemnderit! që përfituan abuzivisht nga ligjet e mësipërme, bëri Makbule Çeço – Falemnderit! që pasuritë e paluajtshme të shiten e rishiten, të Atëherë jam e detyruar të bëj një sqarim lidhur shpërdorohen duke krijuar kaos dhe abuzim jo vetëm me ankesën tuaj ose reagim tuaj, zoti Çako. në dëm të pronarëve, por të gjithë ekonomisë. Neni 133 dhe praktika jonë parlamentare në Këto ligje dhe akte nënligjore që i mbështesin zbatim të nenit 133, është që një projektligj, që mund ato, bien në kundërshtim jo vetëm më dispozitat të jetë paraqitur edhe nga 100 deputetë, ose më e kushtetuese të vitit 1991, por në veçanti me shumta nga 53 deputetë, cakton një përfaqësues Kushtetutën e Shqipërisë të vitit 1998. për ta paraqitur dhe pastaj diskutimet janë të lira që Këto ligje i kanë lënë rrugë të lirë korrupsionit, të plotësojnë edhe atë që bën paraqitjen. për të pasuruar një pakicë njerëzish në kurriz të Pra, të keni parasysh që nuk ka asnjë shkelje shtresës së gjerë të pronarëve, kanë krijuar konflikte të Rregullores dhe të praktikës parlamentare, sikurse sociale, që kanë arritur deri në vrasje. edhe problemi për raportin e komisionit të Pikërisht, për t’i dhënë zgjidhje këtyre përhershëm, që ata të caktuarit ose kryetari problemeve themelore, Partia Republikane në mbështetet në raportin dhe nuk del jashtë këtij bashkëpunim me shoqatat e pronarëve, kanë raporti ose shprehet shkurt po ose jo. paraqitur projektligjin për kthimin dhe kompensimin Vazhdojmë atëherë me diskutimet e tjera. e pronave. Fjalën e ka zoti Begeja, pastaj zoti Bufi, që të Ky projektligj zgjidh përfundimisht problemin e bëjmë edhe një kombinim, për këtë projektligj. kthimit të pronave pronarëve të ligjshëm, duke Fatos Begeja – Falemnderit, zonja drejtuese e parashikuar kompensim fizik ose monetar vetëm në seancës, rastet e shpronësimeve për nevoja publike. Të nderuar zotërinj kolegë deputetë, Pikërisht, ky koncept, i cili është në përputhje Nuk do të zgjatem në argumente ligjore, të plotë me nenin 41 të Kushtetutës dhe dokumentet ekonomike e sociale, pse bëhet i domosdoshëm ndërkombëtare mbi të drejtat dhe liritë themelore miratimi në parim i projektligjit të paraqitur. të njeriut, është bazuar në nenet përkatëse të këtij Këto argumente i parashtroi në mënyrë të ligji. detajuar zoti Mediu dhe unë i mbështes pa asnjë Duke bërë që pronarët e ligjshëm dhe personat rezervë, por dua të theksoj se projektligji mbi kthimin e tretë të vendosin marrëdhënie bashkëpunimi ligjore dhe kompensimin e pronave që ne po diskutojmë, ndërmjet tyre me ndërmjetësinë e shtetit për të është një nga ligjet me rëndësi historike, që mund shpërblyer reciprokisht njëri-tjetrin pa rënduar të vërë në vend padrejtësinë, që është bërë ndaj Buxhetin e Shtetit, pikërisht ky avantazh i këtij pronarëve të ligjshëm, si nga regjimi komunist, projektligji, i cili përveç vënies në vend të një ashtu edhe gjatë këtyre viteve të rrugës së gjatë për padrejtësie, prej më shumë se 60 vjetësh të bëra vendosjen e demokracisë në Shqipëri. Është ligji në kurriz të pronarëve, bën që të mos rëndohen që mund t’i hapë Shqipërisë rrugën për në familjen taksapaguesit shqiptar, për të shlyer padrejtësitë e madhe evropiane. që kanë bërë qeveritë e të gjitha ngjyrave në kurriz Për fat të keq në 12 vitet e fundit janë miratuar të tyre, dhe zbatuar ligje, që në themel të tyre kanë pasur Gjatë shqyrtimit të këtij projektligji në komisionet po të njëjtat mangësi komuniste si ato të regjimit të parlamentare u përdor forca e kartonit, për ta hedhur kaluar. poshtë atë në parim dhe për t’ia lënë kësaj seancë Dhënia e tokës jo pronarëve të ligjshëm, por për ta diskutuar, nëse duhet të kalojë ose jo atyre që e punojnë, është koncepti leninist i viteve diskutimi i tij. të para të shekullit të kaluar, por që u inplementua Qëllimi në këto komisione parlamentare ishte
1186 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
që ky projektligj të mos diskutohet nen për nen në evropiane kushtetuese dhe në kundërshtim me Parlament, por të mbahet në fuqi drafti i OSBE-së i konventën ndërkombëtare të të drejtave të njeriut. arritur, si rezultat i marrëveshjes së Partisë Unë nuk do të përpiqem të bëj asnjë koment Socialiste dhe të Partisë Demokratike dhe i firmosur timin, nuk do të përpiqem të gjej pjesë të shkëputura formalisht nga 12 deputetë të këtyre dy partive. nga raporte të ndryshme që mund të jenë në Këtë e vërteton edhe mendimi i shprehur nga konteste krejt të tjera, por do të theksoj këtu vetëm Komisioni i Ekonomisë me privatizimin, i paraqitur dy dokumente, që janë përgatitur nga ekspertë nga zoti Ylli Bufi, në relacionin e të cilit hidhet poshtë ndërkombëtarë për këtë çështje. ky projektligj me argumentin e vetëm se nuk ka Së pari, komenti i përgatitur nga ekspertët e mbështetjen e dy grupeve kryesore parlamentare. Këshillit të Evropës, të Komisionit të Venecias në Të nderuar zotërinj deputetë, thembra e Akilit lidhje me atë, nëse zgjidhja që ofron grupi i për këto grupe kryesore parlamentare është ligji deputetëve është apo jo kushtetuese, shprehimisht famëkeq nr. 7501, abrogimi i të cilit, siç kërkohet thuhet: nga projektligji i paraqitur nga ana jonë, do ta bënte Që kriteri i kushtetueshmërisë së kësaj zgjidhje, Akilin që të shpifte. Mos u trembni zotërinj deputetë, duhet të bazohet si në nenin 181 paragrafi 2, ashtu është elektorati ai që do t’ju gjykoj dhe do të edhe në nenin 41 dhe, ky interpretim, natyrisht do vendosë nëse ju mban ose ju heq nga pushteti. të bëjë një parim të përbashkët, si për ligjet e reja I kërkoj kësaj seance që të miratojë në parim ashtu dhe për zbatimin e rregullave të nxjerra para projektligjin e paraqitur, me qëllim që ai të kalojë Kushtetutës. për shqyrtim nen për nen, që të zgjidhen pastaj ato Çfarë thuhet nga Komisioni i Venecias që dha nene që do të inplementohen në projektligjin e dytë, komentin mbasi shoqatat e ish pronarëve u ankuan në mënyrë që ai të përmirësohet dhe të bëhet i te Avokati i Popullit dhe ky e çoi për koment këtë pranueshëm për t’u miratuar nga ky Parlament. projektligj në Komisionin e Venecias. Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Bufi dhe pastaj Komenti fjalë për fjalë është kështu: zoti Balla. Kushtetuta shqiptare kërkon rregullim të drejtë Ylli Bufi – E nderuara zonja kryetare e seancës, dhe shpërblim të drejtë, rrjedhimisht nuk ka detyrim Të nderuar zotërinj deputetë, kushtetues, për t’i kthyer në natyrë ish- pronarit Nga ky debat i kësaj seance, që është vazhdim pronën e konfiskuar. Kompensimi nuk duhet të jetë i debateve të gjata që kemi bërë në komisionet i plotë, por i drejtë. Kjo është në përputhje me parlamentare, kur kemi debatuar për dy projektligjet, praktikën gjyqësore të gjykatave kushtetuese për projektligjin e paraqitur nga zoti Mediu dhe zoti evropiane, të cilat u përballën me të njëjtin problem Çako dhe për projektligjin tjetër të paraqitur nga një pronësie në vitet 90-të dhe përcaktuan bazat teorike grup deputetësh. për riprivatizimin e pronës shtetërore komuniste. Që në fillim dua të them, që pa pasur asnjë Asnjë nga këto gjykata, nuk vendosi që e drejta për paragjykim nëse projekti i paraqitur nga zotërinjtë e pronë të kërkonte kthimin e pronës së marrë nga nderuar Mediu dhe Çako, që përfaqësojnë dy forcat regjimi komunist dhe vazhdohet më poshtë me rastin politike do të thosha modeste në spektrin politik e Gjykatës Kushtetuese të Gjermanisë dhe me shqiptar, do të ofronte një zgjidhje të pranueshme rastin Gjykatës Kushtetuese të Hungarisë. dhe një mbështetje të gjerë politike, pra pa e pasur Pra, ky është vlerësimi i parë i ekspertëve juridikë këtë paragjykim dua të theksoj, veçanërisht tri në lidhje me kushtetutën, pra nuk kemi asnjë detyrim çështje të trajtuara në parashtresën e tyre. kushtetues që të bëjmë një kthim të plotë të pronës, Së pari, zgjidhja që duhet të jepej sot nga por duhet të bëjmë një rregullim të drejtë. ligjvënësi shqiptar të jetë në përputhje me Së dyti, thuhet që është në kundërshtim dhe Kushtetutën, të jetë në përputhje më praktikat me legjislacionin evropian, siç e theksova edhe në gjyqësore të gjykatës evropiane, pra të legjislacionit të gjitha vendet e tjera të Evropës Lindore, që kanë evropian dhe të jenë në përputhje me Konventën kaluar këtë reformë, që kanë kryer këtë reformë, Evropiane të të Drejtave të Njeriut. Pretendimi i tyre gjithmonë zgjidhja nuk ka qenë kthimi i plotë i është që projektligji i ofruar nga grupi i deputetëve pronave të konfiskuara, madje Gjykata Kushtetuese është në kundërshtim me këto tre aspekte, në e Gjermanisë, ka deklaruar që kthimi dhe kundërshtim me Kushtetutën thuhet, në kompensimi nuk ishte i bazuar në të drejtën e kundërshtim me praktikat gjyqësore të gjykatave pronës, por në parimin e ndershmërisë dhe të
1187 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
drejtësisë dhe për më tepër në parimin e shtetit edhe unë të gjej citate që mbase nuk do të duheshin, social. që zgjidhja që afrohet nga grupi i deputetëve është I njëjti përkufizim jepet edhe nga Gjykata kushtetuese, është në përputhje më gjithë praktikat Kushtetuese Hungareze, e njëjta gjë është bërë pra evropiane dhe në përputhje dhe me Konventën edhe në të gjitha vendet e tjera ish-komuniste që Evropiane të të Drejtave të Njeriut. kanë kaluar këtë reformë. Ju falemnderit! Së treti, pretendimi tjetër që u bë në Makbule Çeço – Zotërinj deputetë, ju lutem 5 parashtresën e zotërinjve është që duhet të gjejmë minuta pushim! një zgjidhje që nuk kundërshton Konventën (Pas Pushimit.) Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Makbule Çeço – Le të futet media, nëse Unë këtu po lexoj tekstualisht një pjesë të dëshiron. vlerësimit, që ka bërë Qendra për të Drejtat e Rifillojmë seancën. Fjalën e ka zoti Mediu. Strehimit dhe Shpronësimit në qershor të vitit 2002, Fatmir Mediu – Falemnderit, zonja drejtuese ku i është kërkuar komenti për projektligjin e e seancës, do i thosha zotit Bufi, për sa i përket paraqitur dhe ky koment i mbështetur dhe nga modestisë së përfaqësimit politik, ne këtu në OSBE-ja, i është dhënë të gjitha grupeve Kuvendin e Shqipërisë natyrisht që jemi përfaqësues parlamentare. të partive politike, por jemi edhe deputetë të këtij Po e lexoj fjalë për fjalë. Kuvendi që veprojmë në bazë të një koshience dhe Sipas së drejtës së përgjithshme ndërkombëtare, një njohurie dhe besoj që nuk mund të rrimë gjithë Qeveria e Shqipërisë nuk ka asnjë detyrim që të kohës vetëm pjella të partive politike, por edhe njerëz sigurojë dëmshpërblim për shpronësimet historike që kemi një koshiencë në raport me ç’ka duhet për dhe si i tillë projekti mund të ngrihet mbi bazë pak a vendin. shumë fleksibël. Gjithashtu, cilido qoftë procesi i Së dyti, zoti Bufi përmendi njëra pas tjetrës disa kthim-kompensimit i ndjekur nga Qeveria, ai duhet vlerësime të Komisionit të Venecias, është bërë e të përputhet si me legjislacionin vendas, ashtu edhe modës që OSBE-ja bën ligjin, zoti Bufi e firmos dhe me marrëveshjen ndërkombëtare, megjithëse bëhet më flamurtar se OSBE-ja për ta mbrojtur ligjin. Konventa Evropiane e të Drejtave të Njeriut nuk lidhet Na ndodh që pa i kërkuar mendim Komisionit në mënyrë të drejtpërdrejtë me shpronësimin të Venecias gjenden nja dy-tre specialistë dhe origjinal të tokës dhe të pronës në Shqipëri, për përcjellin mendime jashtë të gjitha rregullave dhe arsye se konventa nuk ishte në fuqi në kohën kur procedurave, duke treguar që Kuvendi i Shqipërisë ndodhi pjesa më e madhe e shpronësimeve dhe se ka humbur autoritetin e tij, si një institucion ligjbërës Shqipëria nuk ishte anëtare e Konventës Evropiane dhe ky është një problem shumë i madh dhe dua të të të Drejtave të Njeriut në atë kohë. Sidoqoftë theksoj, se ajo që ngeli pa përmendur zoti Bufi është Shqipëria është e detyruar të zbatojë konventën një thënie e vjetër e shokut Enver, “Toka i takon atij duke filluar që nga data e hyrjes së fuqi e deri më që e punon” dhe këtu merr fund çdo lloj diskutimi sot. Pra, si e tillë konventa ka një vlefshmëri të për sa i përket çështjes së pronës. drejtpërdrejtë me Shqipërinë, që nga 2 tetori i 1996- Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Balla dhe ës dhe në mënyrë të drejtpërdrejtë i përgjigjet përgatitet zoti Shehi. çështjes, që pika më e rëndësishme në lidhje me Sadedin Balla - E nderuara zonja drejtuese e rëndësinë e Konventës Evropiane në çështjen e seancës, kthimit të pronave është e qartë, sipas konventës Të nderuar zotërinj deputetë, që nuk ekziston ndonjë e drejtë absolute, sipas nenit Pasi jeni vërtitur për vite e vite më radhë në një 1 të protokollit 1 për kthimin e zotërimeve. qerthull pa rrugë-dalje, në tryezat tona ka ardhur Sipas gjykatës, zotërimet nuk përfshijnë përsëri një projektligj për kthimin dhe kompensimin shpresën e njohjes së një të drejte pronësie të e pronave pronarëve të ligjshëm, që në mënyrën më mëparshme, e cila nuk ka qenë e ekspozuar ndaj mizore ua mori shteti komunist. Për hir të së një ushtrimi real për një periudhë të gjatë kohe. vërtetës, ne nuk kemi ardhur në këtë pikë si rezultat Qeveria Shqiptare, si e tillë nuk është në mënyrë i ndërgjegjësimit të klasës politike që determinon ligjore e detyruar të sigurojë të drejta universale qeverisjen në këtë vend, por ne kemi ardhur këtu kthimi. falë stoicizmit të pashembullt të shoqatave të Pra, për të mos vazhduar më tej, të përpiqem pronarëve të vërtetë të ligjshëm dhe konstatimit të
1188 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
saktë të Bashkimi Evropian se problemi që ngrenë thotë të diskriminohen pronarët e rinj të tokës, por këto shoqata është më se i drejtë, pasi ekonomia të krijohen me ligj raporte të drejta mirëkuptimi, shqiptare është kthyer në një stanjacion pa ndërmjet ish pronarëve dhe pronarëve të rinj, duke rrugëdalje, nëse ky problem nuk merr zgjidhje të pasur si garant shtetin. menjëhershme dhe të drejtë. Ky raport mirëkuptimi mund të vendoset vetëm Politika që ka determinuar qeverisjen 14-vjeçare nëse ekziston vullneti i mirë i atyre, që determinojnë të këtij vendi, ka qenë refraktare ndaj kërkesave të qeverisjen e këtij vendi. Në të vërtetë ka shumë vazhdueshme të pronarëve të vërtetë, madje ka precedentë, që tregojnë dhe japin shpresë për ngurruar “t’ua tregojë vendin” kur shoqatat e tyre vendosjen e këtij raporti mirëkuptimi. kanë radikalizuar kërkesat. Ajo nuk ka ngurruar të Me shumë sforcime për rreth 13 vjet, qeveritë artikulojë se, nëse pronarët janë të pakënaqur me kanë arritur të zbatojnë ligjin nr. 7501 vetëm në 21% zgjidhjet që ka dhënë politika qeverisëse, le të të territorit të vendit. Janë të shumta rastet kur formojnë partinë e tyre dhe të fitojnë pushtetin. pronarët e rinj s’kanë pranuar të marrin tapitë e tokës Koha tregoi që e drejta në demokraci, nuk shkon me ndërgjegje të plotë, se nuk mund të gëzojnë kurdoherë në përpjesëtim të drejtë me pushtetin. dhe të krijojnë mirëqenie në tokën që përjetësisht i Ajo e drejtë është e drejtë e Zotit, ndaj kurdoherë ka takuar tjetërkujt. Madje ka shumë e shumë raste do të gjendet një engjëll mbrojtës për të, që në rastin kur me imponimin e shtetit, fshatarët janë detyruar tonë është Bashkimi Evropian. Është për këtë arsye, t’i pranojnë tapitë, por i kanë marrë ato dhe ua kanë që politikanët duhet të ndërgjegjësohen, madje të dorëzuar ish pronarëve ose kanë hyrë në tratativa lodhen e drobiten për të arritur në zgjidhje adekuate. për ta ndarë së bashku prodhimin ose për të realizuar Çfarë ka sjellë realisht konfuzioni ligjor me një investim të përbashkët mbi tokën, kur ka qenë pronat? e mundur. Mungesë stabiliteti politik dhe kërcënim për vetë Të gjithë këta shembuj e mjaft të tjerë, tregojnë fatet e demokracisë, si rezultat i një mase që operon se njerëzit e thjeshtë, janë një hap më përpara se me pronat e përvetësuara padrejtësisht, në politikanët, që determinojnë qeverisjen në Shqipëri. pikëpamjen sociale ka sjellë përçarje gjer në humbje Ndërsa fatkeqësisht e fatalisht politikanët, që jetë njerëzish, mëri, urrejtje e ndasi farefisnore, determinojnë qeverisjen në këtë vend, projektojnë e miqësore e familjare, në një farë mënyre ka qenë gatuajnë vetëm përbindshmërinë, kulisa e histerikë vazhdim i kalvarit komunist në demokraci për t’i për të përbaltur sho-shoqin e kolegët dhe aspak skllavëruar shtresat e ish pronarëve dhe për të ardhmërinë. përjetuar në forma të tjera nga ato të diktaturës Shtabet e tyre llogarisin numra për të realizuar, sundimin e kastave të vjetra mbi to. shumica vrastare, pa u bërë merak se çfarë pasoja Nga pikëpamja ekonomike ka krijuar kolaps, katastrofale kanë për popullin e kombin shqiptar duke penguar investimet e huaja dhe zhvillimin ligjet gjysmake jashtë realitetit të vërtetë. Është kjo intensiv të bujqësisë. Ka ardhur koha ta themi troç, arsyeja që unë përkrah fuqimisht projektligjin Çako- se me naivitet ose me djallëzi, me pikësynim apo Mediu, pasi ai pasqyron zgjidhje reale në një realitet me marri, me dashje ose pa dashje, në Shqipëri real. Ai projekt në seancë edhe mund të përsoset, është zbatuar pikë për pikë strategjia e Katovicës. sidomos në zgjatjen e intervalit kohor për krijimin e Nyja gordiane e zgjidhjes së drejtë të kthimit raportit të mirëkuptimit, pronar i vërtetë, pronar i ri. dhe kompensimit të pronave, qëndron te ligji nr. 7501 Projekti Çako-Mediu e çliron Qeverinë nga fatura mbi tokën bujqësore. Nëse zgjidhet kjo nyje, disa qindra miliardësh, që nuk i ka dhe nuk mund t’i domethënë nëse abrogohet ky ligj, zhbllokohet ketë edhe për shumë vite të tjera, për gjoja gjithçka. kompensim, në të cilin unë nuk kam aspak besim. Ky ligj bie ndesh me parimet e ekonomisë së Një avantazh tjetër i projektit Çako-Mediu tregut, ndaj nëse nuk abrogohet, ai përjetësisht do konsiston në faktin që, duke i çliruar pronarët e të mbetet një çiban në trupin e demokracisë vërtetë nga komisionet e kthimit dhe kompensimit shqiptare dhe askush nuk duhet të çuditet nëse, të pronave, kemi shkulur nga rrënjët dhjetëra e pas dhjetë vjetësh të tjera, të rikthehet në qendër të dhjetëra çerdhe ryshfetesh, akraballëqesh e vëmendjes përsëri i njëjti problem. korrupsioni. Druaj se, nëse do të rifunksionojnë ato Kur them abrogimi i ligjit nr. 7501, kërkoj që komisione, një pjesë e pasurisë së pronarëve të askush të mos më keqkuptojë, pasi kjo nuk do të vërtetë, do të kalojë si haraç për marrjen e
1189 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vendimeve të tyre. Për të mos shpërndarë një frymë më të rëndësishme, që ka diskutuar këto dy vjetët nihilizmi, unë mendoj se do të kishim një ligj të e fundit, se përveç sherreve këtu për zotin Nano arrirë, nëse në projektin e paraqitur nga OSBE-ja dhe disa përralla të tjera, nuk kemi diskutuar ndonjë ose iniciativa e 12 deputetëve, do të inkludojë nenin gjë realisht të rëndësishme këto dy vjetët e fundit, 6 të projektit Çako-Mediu. të gjithë gazetat e Shqipërisë na ishin hapur me Projekti i OSBE-së pasqyron një evoluim pozitiv kërcënimin që i bëhej një zonje, një këngëtare që në shumë pika, por ajo që më mundon mua dhe po na e vritkan, hall i madh, e ku e di unë. shumë të tjerë si unë, është skepticizmi që do të Sot pronarët e Shqipërisë mund të marrin prona jetë i vështirë të zbatohet. Nëse e reduktojmë në ose mund të humbin pronat, të gjitha gazetat faturën e ligjit, ne kemi bërë një hap të rëndësishëm shqiptare, opinioni publik shqiptar është më shumë për zbatimin e tij e kemi sjellë një frymë të re dhe i interesuar se kush është kërcënuar mbrëmë për në konceptin e teknikës legjislative në dobi të çështje biznesi, që nganjëherë nuk e dimë dhe se zbatimit të ligjeve. Më duhet të ritheksoj edhe një nga vijnë. E thashë këtë jo për t’i dhënë një frymë herë çështjen agrare që, siç theksonte mendimtari pesimizmi, por për ta kuptuar njëherë e mirë që dhe publicisti i shquar i viteve 30 të shekullit të kaluar shpeshherë këtu nga kjo sallë, shumë nga këto Branko Merxhani në teorinë e tij të probleme do të jetë e vështirë për t’u dhënë drejtim. neoshqiptarizmës, është par exellence për një vend, Megjithatë, meqë ky është një ligj, të cilin e pasi siç e thekson ai që më 1928, dhe ne sot kemi firmosur bashkërisht, përveç zotërinjve Çako mbetëm çuditërisht besnikë në kuptimin tradicional e Mediu dhe zotërinjve të shoqatave të tjera që bujqësor e nuk e kuptojmë as sot, se rrojmë si mbrojnë pronën, përveç edhe disa kolegëve të huaj aziatikët e prapambetur brenda në botën evropiane. të Shoqatës Kafod, të cilët do t’i falënderoja për Për të shkuar më tej, nëse nuk realizohet sot kontributin që kanë dhënë. Pasi bëra këtë lloj hyrjeje, një hap pozitiv me këtë projektligj para politikanëve do të kthehesha në atë që gjykoj unë për ligjin dhe të përgjegjshëm të këtij vendi, duhet të vijë në rend për propozimin, që është bërë këtu. të ditës teoria e neoshqiptarizmës të kohës sonë. Meqë ne jemi këtu në një farë mënyre përpara Ju falemnderit! dy ligjeve dhe në një farë mënyre në parim diskutimi Makbule Çeço - Ju falemnderit, zoti Balla! duhet të jetë besoj po ai për të dyja ligjet, kur të vijë Fjalën e ka zoti Shehi dhe të përgatitet zoti Laço. puna nen për nen, do ta diskutojmë. Dashamir Shehi - E nderuara zonja kryetare e Unë them se pronarët e Shqipërisë kanë mundësi seancës, që të marrin maksimumin e asaj që mund të merret Të nderuar kolegë deputetë, në kushtet e sotme, në qoftë se ka seriozitet për të Unë them që këtu në këtë sallë jemi një grup bërë një ligj për të qenë dhe ky ligj, që është afruar deputetësh që nga viti 1992 dhe këtu në vitin 1993 me emrin e këtyre dy zotërinjve, por që edhe mund një koleg yni i nderuar, një burrë shumë i mençur të përmirësohet. Unë them që mund të afrojë realisht dhe i zoti një zotëri, Kurt Xhepa, kur u diskutua ligji një bazë për të kthyer pronën, për të kompensuar i pronave tha një fjalë e cila do të mbahet mend si pronën dhe, në një farë mënyre, për të kthyer dhe një batutë këtu në Parlament, po që në vetvete kishte kompensuar drejtësinë e munguar, se kjo nuk është edhe esencën e këtij ligji që ka dhjetë vjet që po një çështje e thjeshtë pasurimi e një pjese dhe vjen vërdallë. varfërimi të pjesës tjetër, por është një çështje e Doli këtu ku jam unë sot dhe tha: barazisë ligjore përpara një të drejte të madhe, një Ky ligj ka nevojë për dy nene, të drejte ligjore dhe një të drejte ekonomike. Neni 1, ç’është e të zotit të shkojë te i zoti. Prona e vjetër, toka dhe pasuritë e paluajtshme Neni 2, ky ligj hyn në fuqi menjëherë. në Shqipëri ndodhen në dy forma, në tokë urbane Ky zotëri e tha këtë fjalë këtu e dhjetë- dhe në tokë bujqësore. Unë i kam këto propozime dymbëdhjetë vjet përpara dhe ne kemi dymbëdhjetë dhe ia kam bërë të gjitha partive, kryetarit të shtetit vjet që vijmë këtu vërdallë dhe nuk e kemi gjetur dot dhe të gjithë të tjerëve po jua lexoj dhe juve këtu, dhe unë kam frikë që nuk do ta gjejmë edhe për thjesht për dijeni. shumë kohë, sepse këtu mungon një vullnet i Toka truall ndodhet në dy forma, një në truall të përgjithshëm politik dhe mungon edhe një opinion tjetërsueshëm në formë definitive (ato që janë bërë publik rreth kësaj çështjeje. rrugë, shkolla, çerdhe e cila ju i dini fort mirë, ka Sot që Parlamenti Shqiptar diskuton çështjen vetëm një formë kthimi, vetëm atë të kompensimit.
1190 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Në qoftë se duam t’i kompensojmë realisht pronarëve të vjetër ta marrin vleftën e vet, pronarëve duhet t’i kompensojmë në vleftë, sepse i kursejmë të rinj të kthehen të ligjshëm dhe të mos i tremben paratë shtetit dhe realisht atyre i japim mundësinë të ardhmes së tyre, njëkohësisht edhe shtetit ta rifillojnë ciklin ekonomik, aty ku e kanë lënë. Kjo shqiptar i jep mundësi që të përfitojë tashmë nga mund të jetë e pamundur shpeshherë fizikisht dhe një transaksion financiar, i cili është i ligjshëm dhe do t’i kostojë një kosto të lartë shteti, në qoftë se mbi të cilin mund të aplikojë edhe taksat e veta dhe do të pretendojmë që pronarët e qendrës së Tiranës kjo është një mënyrë që shteti shqiptar të jetë i do të marrin 1000 dollarë për metër katrorë, aq sa interesuar dhe të bëhet garant, sepse këta njerëz bën vlera e tokës, unë jam i bindur që gjysma e nuk mund të merren vesh si palë, pa shtetin kësaj pune është përrallë. ndërmjetës me të tretë. Atëherë, e vetmja mënyrë për ta kompensuar Toka bujqësore ndodhet në këto forma, në tokë realisht është që ta kompensojmë fizikisht me një të lirë bujqësore, e cila kthehet me të gjithë vlerën e koeficient për të qenë. Po ky kompensim në natyrë, plotë siç është. Kosto e kthimit është zero për propozon një kosto zero për shtetin dhe e dyta shtetin shqiptar se nuk ka për të paguar gjë. Pyjet pronarëve i jep këtë mundësi. Kompensimi tjetër dhe kullotat e lira mund të kthehen të gjitha është në vleftë dhe unë e thashë që nuk kam ndonjë plotësisht edhe atje ku mund të mos kthehen besim. plotësisht mund të kompensohen plotësisht, sepse Trualli tjetër ndodhet i zënë në mënyrë të fatmirësisht pyje, male e gërxhe kemi akoma sot paligjshme dhe alternativat janë tre. me bollëk. E para, që është drastike dhe pak tragjike: t’i Toka turistike e lirë të kthehet në sasinë e plotë shembësh. Kjo është një çështje që hajde ta pa kufijtë e sipërm. T’i hiqet e drejta shtetit, e kemi gjykojmë, por unë gjykoj që shpeshherë është e vënë në të dyja ligjet bashkë edhe me zotërinjtë pamundur për t’u bërë për situatën që jemi. këtu, që të mos ketë mundësi më shteti shqiptar të Mundësia tjetër është që këtyre zotërinjve t’u aplikojë sot për sot mbi tokën e cila është japim mundësinë që të rrinë te shtëpia e vet, shtetërore, e cila mund të shërbejë për kompensimin pavarësisht se e kanë ndërtuar në mënyrë të fizik të pronarëve të vjetër, njëkohësisht t’i mbyllet jashtëligjshme në një truall, i cili është ligjërisht i rruga edhe këtij abuzimi që ka ndodhur deri më sot. mundshëm dhe i logjikshëm për të qëndruar në Për pyjet dhe kullotat thashë që është plotësisht formën e truallit dhe t’u themi që të paguajnë paratë i mundur. Tani problemi më i madh dhe thembra e sa bën kjo tokë këtu tashmë në Tiranë. Sigurisht, Akilit e këtij ligji është problemi i tokës bujqësore nuk do t’i vëmë litarin në fyt, por të kenë mundësi të ligjit nr. 7501. që të paguajnë në një kohë relativisht të mundshme Për sa i përket kësaj ka një debat të madh, në për t’u paguar, por ama do të shkojnë ta paguajnë duhet t’i kthehet toka pronarit të vjetër ose në duhet lekë më lekë këtë punë sepse kjo është mënyra jo t’i mbetet të riut. Kush do t’i kompensojë pronarët e vetëm që shtetit shqiptar të mos i hipim në kurriz vjetër dhe sa është fatura e kësaj. Pra, ne këtu jemi nga ana financiare, por që të bëjmë të mundur realisht përballë dy alternativave, të cilat janë të natyrës edhe mundësinë e kthimit të pagesës të vleftës të politike në radhë të parë, por edhe morale. O duhet pronarëve të ligjshëm. Gjatë gjithë kësaj periudhe t’ia kthejmë të gjithën pronarit të vjetër, siç i takon transitore, që mund të jetë pesë vjet, mund të jetë në fakt me ligj dhe të marrin përsipër në qoftë se shtatë vjet, pronësia mbetet gjithmonë një pronësi kemi kurajën koston e një shqetësimi social, i cili me barrë, domethënë të hapet tregu, shitblerja të realisht edhe është. vazhdojë, investimet mbi truall të vazhdojnë dhe Kjo është një çështje që duhet ta vendosim, unë përfitimet mbeten në atë raport pronësie që ka, atë do të kisha kurajën për ta marrë, prandaj edhe e që janë juristë e dinë fort mirë, në qoftë se ka paguar kam këtë ligj. 50% të vleftës së tokës, 50% të të drejtave të burojnë Ka një skemë tjetër e cila mund të jetë një mbi këtë tokë dhe mbi investimin që mund të bëhet, marrëveshje të madhe sociale që mund të bëhet pjesa tjetër vazhdon t’i mbetet e drejtë pronësisë midis shtetit dhe dy palëve të tjera, midis pronarëve së vjetër. të vjetër dhe pronarëve të rinj, për t’i rënë në tresh Kjo që them unë është një formulë që mund të kësaj fature të dhimbshme ekonomike edhe morale, vlejë edhe brenda këtij ligji është një farë mënyre e domethënë që të humbasë një pjesë e pronës së inkluduar. Domethënë kjo formulë i jep mundësi vjetër, pronarët e rinj të paguajnë një pjesë të pronës
1191 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
së re dhe një të tretën ta marrë përsipër garant shteti për pronat, ne vetëm vijmë rrotull dhe nuk ka kuptim në një periudhë përsëri nga shtatë deri në dhjetë që të njëjtët persona të marrin përsëri fjalën dhe të vjet. flasin përsëri në parim për pronën. Domethënë është Kjo lloj formule, kjo lloj inxhinierie ta quajmë logjike për ata që folën, ndërsa kush dëshiron tjetër politike, por dhe financiare mund të bëjmë që të le të flasë. kalojmë nga ky impast i dy skemave të cilat në një Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Gjana për farë mënyre tentojnë gjithsekush qoshin e vet, o procedurë. kthimin fizik deri në fund, i cili politikisht mund të Zoti Laço, na falni! jetë i pamundur në këtë sallë ose reduktimin e Jemin Gjana – Propozimi i zotit Ruçi mund të pronarëve në atë kompensimin financiar hipotetik kishte vlerë vetëm në qoftë se do të ishte hedhur në them unë, sepse potencialisht është i pamundur fillim të seancës. dhe jo vetëm unë këtu, por besoj të gjithë në këtë Qëndrimi i zotit Beja, është sigurisht qëndrim sallë e dini, se sa i pamundur është. personal ndërsa unë në emër të Grupit Parlamentar Një vazhdimi të përzgjatjes edhe të trajtimit të të Partisë Demokratike, po ju them se tani kur gati kësaj situate në mënyre individuale dhe krahinore ka ardhur koha për të mbyllur diskutimet në parim si ka ndodhur deri më sot, sepse siç e dini ka për njërin nga projektligjet dhe ndërkohë që kemi vende në të cilat ka shkuar te prona vjetër, ka vende folur në emër të grupeve, në emër të komisioneve, të cilat e negociojnë siç e tha edhe parathënësi këtu, si deputetë nuk jemi shprehur aspak deri tani për hesapin e pronës. Ka zona në të cilat për efekt të projektligjin e dytë. Kjo çështje nuk mund të butësisë të pronarëve të rinj dhe të trimërisë së funksionojë në këtë mënyrë, kështu që e ezaurojmë pronarëve të rinj, kemi zbatimin e ligjit nr. 7501. Kjo këtë të parën dhe pastaj kolegët, që mendojnë se i është një çështje politike, e përsëris edhe njëherë, kanë thënë gjërat, që kanë pasur për të thënë në por unë gjykoj që në këtë Parlament në qoftë se do diskutimin e parë, mund të mos e marrin fjalën. të kemi vullnet dhe dëshirë politike për të zgjidhur Makbule Çeço - Falemnderit, zoti Gjana! këtë çështje mundësitë edhe mjetet janë, nuk janë Fjalën e ka zoti Mediu. të pafundme, por janë. Fatmir Mediu – Unë e quaj të pavend nga ana Ju falemnderit! procedurale që të bashkohen dy projektligje dhe Makbule Çeço – Fjalën e merr zoti Laço dhe diskutime në parim, pavarësisht se kanë të bëjnë përgatitet zoti Faber. me çështjen e pronës private dhe po të ishte Zoti Ruçi për procedurë. propozuar në fillim edhe sikur të ishte propozuar Gramoz Ruçi - Me sa shikoj, të gjithë kolegët, tani në mes nga zoti Ruçi, mendoj që projektligjet që marrin fjalën, pothuajse se shprehën mendimet në thelb kanë ndryshime të dukshme për sa i përket dhe pikëpamjet e tyre për të dy projektligjet, edhe konceptit të zgjidhjes së kësaj çështje dhe besoj për të parin, edhe për të dytin, që në thelb është që është detyrim i gjithsecilit deputet në do të mirë, projektligji “Për kthimin dhe kompensimin e diskutojë ose jo për njërin projektligj apo për tjetrin. pronave”. Kështu që të mbarojmë procedurën me Pyetja shtrohet, kolegët që marrin fjalën për këtë projektligjin e nisur. do të shprehin mendime dhe për projektligjin e dytë, Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Mediu! pra a mund të ishte që edhe diskutimi në parim Atëherë, janë edhe tre diskutime përveç zotit edhe votimi në parim të bëhej bashkërisht. Laço, pastaj do të shprehen kryetarët e grupeve Makbule Çeço – Është një propozim le të dhe e mbyllim shqyrtimin e këtij projektligji dhe shprehen kryetarët e grupeve, nëse do t’i bashkojmë pastaj kalojmë në shqyrtimin e projektligjit të tretë. të gjitha diskutimet për të dy projektligjet, pastaj në Teodor Laço – Falemnderit, zonja kryetare e fund të shprehen kryetarët e grupeve dhe për njërin seancës! dhe për tjetrin projektligj. Në fillim të seancës këtu u hodh propozimi në Fjalën e ka zoti Beja. emër të tre komisioneve, të cilët kishin diskutuar të Fatos Beja – Unë gjykoj që këtu ka diçka dy projektligjet. racionale, sepse praktikisht po diskutohet në parim Projektligji i paraqitur nga zotërinjtë Mediu dhe për pronën, për mundësirat, mendimet që ka çdo Çako të mos merret parasysh të hiqet nga diskutimi, deputet dhe në qoftë se mbarojmë këtë histori dhe unë nuk jam me këtë mendim, ai është një projektligj rifillojmë nga e para në parim për një ligj tjetër, përsëri serioz si gjithë të tjerët dhe unë do të mendoja që
1192 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të dy projektligjet duhet të votohen për të parë dhe më të dyshimta dhe një nga premtimet më të qëndrimet që kanë deputetët dhe grupet e ndryshme dyshimta që ka bërë Qeveria dhe ata që janë marrë parlamentare ndaj këtij problemi. Pra, nuk jam që me këto llogaritje. të hiqet nga votimi dhe diskutimi ky projektligj. Unë për vete kam një problem tjetër, të cilin do Natyrisht është një çështje shumë e ndërlikuar që ta paraqes në formë të një amendamenti, sot nuk të zgjidhet problemi i pronës në Shqipëri, pasi prona është dita e amendamenteve, por unë dua ta lexoj ka pësuar disa tjetërsime jo një e dy por shumë më zonja kryetare, sepse për arsye të një udhëtimi të tepër se kaq, madje edhe më të vjetra se sa viti largët, nuk do të jem në seancën që vjen dhe dua të 1945 dhe përcaktimi i saktë i atij, që mund të arsyetoj shumë shkurt me këtë amendament. konsiderohet pronar i ligjshëm dhe pronar që ka Arsyetimi është ky, sot ka një situatë të përfituar në një mënyrë të detyruar nga reforma largimeve masive nga zonat rurale, është një shtetërore ose nga dhurata shtetërore, nuk është tendencë e kohës, ka shumë raste kur familje kaq i lehtë të bëhet. Por një gjë është e vërtetë dhe bujqish që kanë marrë tokë bazuar në ligjin nr. 7501, kjo duhet mbajtur parasysh, se që pas vitit 1945 e në tokat që kanë qenë pronë e shtetit ose e deri në momentin e daljes së ligjit nr. 7501, shumë individëve pronarë të dikurshëm, i braktisin ato duke pronarë ish pronarë të vjetër të trojeve e të tokave i lënë djerrë. Ndërkohë familje me origjinë fshatare, bujqësore në Shqipëri janë cenuar, janë prekur në ish-pronarë të larguar nga zonat urbane, para ligjit të drejtën e tyre legjitime, në të drejtën e tyre nr. 7501 janë përjashtuar nga e drejta e pronës kur kushtetuese, që e ka pranuar e gjithë bota, në të u zbatua ky ligj mbi tokat që kishin pasur. Ky është drejtën e trashëgimisë, në të drejtën e shitblerjes një trajtim në dy standarde që njeh si pronar të së tokës dhe të truallit dhe ky është një fakt, që përhershëm vetëm ata që ligji nr. 7501 i gjeti si banorë nuk mund të kundërshtohet nga askush dhe që të fshatit dhe i përjashtoi ata që ishin larguar më natyrisht ky Kuvend ka përgjegjësi të plotë që ta parë dhe për mua bie ndesh me nenin 41 të marrë në konsideratë dhe ta rregullojë. Kushtetutës, që bën fjalë për të drejtën e Ndryshimi i ligjit nr. 7501, që ka të bëjë me tokën trashëgimisë së pronës. Unë propozoj një bujqësore ose abrogimi i tij për mendimin tim është amendament shtesë me një ndryshim të tillë. Toka shumë i vështirë dhe do të krijonte situata, të cilat e marrë në përdorim në pronësi ose në përdorim do të ishin jo kaq të lehta për t’u parashikuar, sepse sipas ligjit nr. 7501 në tokat ish-pronë të shtetit ose ky ligj ka bërë tashmë pronarë më shumë se treqind të pronarëve të dikurshëm, që braktiset për dy vjet e ca familje fshatare dhe rishikimi ose i ka ribërë rresht, që nuk kultivohet, kalon në pronësi të shtetit pronarë, prandaj si zgjidhje më e mundshme mbetet për ta përdorur për kthim fizik ose kompensim për varianti i kthimit fizik të tokës ish pronarëve, atje ku ish-pronarët. Një ndryshim i tillë do t’i vinte në pozita është e mundur dhe kompensimi i tyre real në vlerë më të barabarta kategoritë e të gjithë familjeve me ashtu si është propozuar. Por unë jam skeptik në origjinë nga fshati dhe do të lehtësonte shtetin në një pikë dhe kam dyshim që zbatimi i këtij ligji, nuk përmbushjen e atij angazhimi, që siç thashë është do të ketë sukses, kur të fillojë të inplementohet. që ish pronarëve t’u kthejë 70% të tokave dhe më Mua më duket që ish pronarëve të tokave t’iu kthehet duket se nuk bie ndesh me Kushtetutën. Në qoftë 70% e tyre, janë një tymnajë e cila do të përfundojë se do të shikohet e arsyeshme, unë këtë në një refuzim shumë të madh të ish pronarëve, për amendament do ta paraqes në seancën e ardhshme t’i marrë këto toka të cilat konsiderohen të lira, sepse për diskutim. në një pjesë më të madhe ato janë toka të Ju falemnderit! abandonuara, joproduktive, të cilat kur u zbatua ligji Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Laço! nr. 7501 nuk u morën nga bujqit për arsye të Por amendamentet nuk mund të propozohen vështirësive të terrenit, për arsye të inproduktivitetit gjatë fazës së debatit. Në parim të projektit, neni të tyre dhe sot t’i propozosh ish-pronarëve që të 136 dhe neni 138 t’ia kalojmë komisioneve, pra marrin këto toka, qoftë edhe në raste jo të paraqiteni te Kryetari i Kuvendit të vërë shënimin, përgjithshme, por të kufizuara, do të ishte një lloj t’ju paraqitet deputetëve, grupeve parlamentare, ironie për ta. Prandaj unë e shikoj të vështirë sepse sot ne kemi vetëm diskutimin në parim, pasi zbatimin e këtij ligji, sido që ai duket sikur është kështu kemi rënë dakord dhe votimin do ta bëjmë bërë dhe është mbështetur nga të gjitha organizmat të hënën, presupozohet që të hënën do të bëjmë ndërkombëtare. Kjo mua më duket një nga pikat edhe mbledhjen e Byrosë. Sot do të mbyllim të gjithë
1193 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
procedurat e diskutimit në parim por edhe votimin dhe është marrë një vendim me të gjithë kryetarët e në parin, si ta vendosim e bëjmë, nuk e kemi të grupeve parlamentare dhe kjo besoj që është e përcaktuar me orë dhe nuk varet nga unë, varet nga zbatueshme, aq më tepër që u njoftua edhe në diskutantët sepse është diskutim i lirë, i seancë. paprogramuar dhe nuk ia ndërpres dot të drejtën Makbule Çeço – Do të mbyllim diskutimet në asnjërit për të diskutuar. parim për njërin dhe për tjetrin, nuk do të kalojmë Fjalën e zoti Faber pastaj zoti Alibali. në proces votimi as në parim. Madje diskutimi në Më falni zoti Faber. parim përfshin edhe mendimet e kryetarëve të Fjalën e ka zoti Apostoli për procedurë. grupeve për secilin projektligj. Gaqo Apostoli - Ju falemnderit, zonja drejtuese Fjalën për procedurë e ka zoti Hoxha. e seancës! Hasan Hoxha - Ju falemnderit! Do të thosha që, meqë do të ndahet në dy Unë mendoj që ne nuk kemi komunikuar kështu seanca, unë do të rekomandoja që sot të përfundojnë për projektligjet, sidomos për projektligjet e diskutimet dhe ditën e hënë të bëhet përfundimi ose rëndësishme që është vërtet nga më fondamentalët diskutimi i kryetarëve të grupeve parlamentare, votimi për Kuvendin e Shqipërisë gjatë këtyre viteve. në parim dhe votimi deri në fund. Unë e gjykoj që duhet ndjekur radha e Makbule Çeço – Sot mbyllim diskutimet në zakonshme e punës, që bazohet në paraqitjen e parim dhe do të vazhdojmë në seancën tjetër, kështu projektligjit, bëhen pyetje nga deputetët dhe jepen kemi rënë dakord në Byro. përgjigje pastaj fillon diskutimi në parin. Ne nuk mund Zoti Çukaj për procedurë. ta shmangim dot këtë pjesë të bërjes së pyetjeve, Lekë Çukaj – Këto janë dy ligje, të cilët janë të nuk e di, deputetë të caktuar mund të mos kenë, lidhur ngushtësisht dhe parimisht nga qëndrimi ndaj por unë e di që një pjesë e deputetëve kanë nevojë njërit ose tjetrit. Si mund të diskutosh në parim për për sqarime dhe këto sqarime duhet që të merren ligjin e dytë pas të parit, kur ndoshta aprovohet i nga specialistët pastaj të diskutojmë dhe të pari ose nuk aprovohet i pari. Për çfarë duhet gjykojmë. Kështu si e kemi filluar ne, duke djegur diskutimi në parim për të dytin, në qoftë se vendoset etapat e një projektligji të rëndësishëm, unë për vete i pari. Kjo nuk shkon fare. Në qoftë se do të ishin dy nuk e quaj procedurë normale. ligje të ndryshme, po, por ti diskuton për të njëjtin Ju falemnderit! objekt me dy projekte parimisht ndryshe. Kështu Makbule Çeço – Ju falemnderit, zoti Hoxha, që absolutisht duhet mbaruar dhe procedurialisht por akoma nuk kemi filluar me procedurën, ka pyetje projekti i parë dhe pastaj fillon i dyti. Sapo e thanë pastaj fillohet me diskutime. parafolësit, kur folëm për procedurë, nuk mund të Fjalën e ka zoti Faber. ngatërrohen kështu ose flasim sot në parim vetëm Niko Faber – Falemnderit, zonja drejtuese e për pronën edhe pastaj votojmë, kështu nuk bëhet. seancës! Duhet të mbarojë i pari, sepse ndryshon në parim Në procesin e ndryshimeve dhe përmirësimeve problemi, qëndrimi ndaj ligjit nr. 7501 është thënë për ligjin e kthimit dhe kompensimit të pronave, shkoqur, prerë, qartë etj. Ka tjetër bazë, në qoftë se Kuvendit fillimisht iu parashtruan dy projektligje me aprovohet i pari ose nuk aprovohet i pari dhe ndryshe ndryshime nga Këshilli i Ministrave, gjë që tregon diskutohet për të dytin. se Qeveria ka qenë plotësisht e angazhuar për Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Ndoka. ndryshime dhe në përmirësime për ligjin e pronave. Nard Ndoka - Ju falemnderit, zonja drejtuese e Më tej u paraqit edhe një projektligj tjetër nga seancës! deputetët Begeja dhe Alibali dhe, në fund, ishte dhe Unë normalisht detyrohem ta kundërshtoj zotin projektligji i zotërinjve Mediu dhe Çako, të cilin Çukaj, për arsye se këtu diskutohen këto projektligje aktualisht po e shqyrtojmë në këtë seancë. dhe deputetët besoj e dinë që kjo është rëndësia e Gjatë shqyrtimeve të projektligjeve nëpër diskutimeve, që ata që mbarojnë projektligjin e parë komisione, më në fund dhe me ndihmesën e të bëjnë një lloj lobingu për ta miratuar dhe kështu ekspertëve të OSBE-së, u paraqit një projekt integral nuk ka asnjë gjë të keqe. Procedura vendoset në me synimin e kompromisit dhe për këtë Qeveria mbledhjen e kryetarëve të grupeve parlamentare dhe tërhoqi të dy projektligjet dhe të njëjtët gjë bënë ju njoftua seancës dhe nuk ka sepse të hapen tema dhe deputetët Begeja dhe Alibali dhe u kërkua të reja. Ishte një mbledhje e Byrosë së Kuvendit mirëkuptimi edhe nga Mediu dhe Çako, i cili nuk u
1194 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
arrit. disi për shkak të zgjatjes, është mirë që të mbyllim Në Komisionin e Bujqësisë dhe të Ushqimit si këtë debat për këtë projektligj të sotëm edhe një nga komisionet kryesore që ka shqyrtuar këto diskutimi në parim për ligjin tjetër edhe diskutimin projektligje, deputetët e shumicës parlamentare u nen për nen, ta bëjmë javën që vjen, sepse ndryshe shprehën kundër miratimit të këtij projektligji për do të kemi një gjykim krejt të sipërfaqshëm dhe të arsyen madhore, sepse ai shënon atë ligj, i cili nga pavlefshëm. shumë deputetë të opozitës u cilësua si famëkeq, Makbule Çeço – Ju falemnderit, zoti Mediu! pikërisht ligji nr. 7501, për të cilin shumica socialiste Për procedurë zoti Xhuveli. parlamentare është në mënyrë të prerë kundër, Lufter Xhuveli – Ju falemnderit! sepse në bazë të këtij ligji shteti ka shpërndarë 600 Unë pajtohem me sugjerimin e fundit që u bë mijë hektarë tokë bujqësore ose gati dyfishin e dhe mendoj që të mbyllet sa më shpejt diskutimi sipërfaqes që zotëronin pronarët në kohën e për këtë projektligj të parë dhe të kalojmë te i dyti. reformës, pra edhe nga kjo shifër kuptohet se ky Në këtë kontekst unë e tërheq kërkesën e fjalës, ligj nuk është aq famëkeq, si u paraqit këtu. duke ruajtur të drejtën për diskutimin në parim. Së dyti, nga ky ligj kanë përfituar tokë 400 mijë Makbule Çeço – Fjalën e ka zoti Alibali. familje fshatare, në një kohë kur numri i dosjeve të Neritan Alibali – Zonja drejtuese e seancës, paraqitura pranë komisioneve të kthimit dhe të unë nuk do të zgjatem shumë për faktin sepse dihet kompensimit të pronave, nuk i kalon të 17 mijë dhe, tendenca e maxhorancës ndaj këtij projektligji dhe siç dihet, çdo ligj është i pranueshëm, kur plotëson ajo që më bën përshtypje mua gjatë këtyre viteve kërkesat e shumicës së popullsisë. Këto shifra e që unë kam qenë deputet janë relacionet tregojnë qartë këtë. jashtëzakonisht të përcipta të Komisioneve të Së treti, përvoja botërore për ligjet me reforma Ligjeve dhe të Komisionit të Financave në lidhje më për tokën ka treguar se asnjë ligj i tillë nuk është këtë projektligj. Kjo tregon që projektligji është fuqizuar. paragjykuar politikisht, pasi nuk janë dhënë fare Së katërti, ne nuk mund të mbyllim një problem argumente juridike dhe profesionale. të vjetër duke hapur probleme të reja, që mund të Unë jam i sigurt që shumica e deputetëve, që çojnë në destabilitetin e vendit. Nga ana tjetër përveç kanë votuar në komisione ose ata që do ta votojnë dhe disa mangësive të tjera që ka ky projektligj, ai këtë projektligj, nuk e kanë lexuar fare, çka tregon ka edhe një të metë, sepse e quan të panevojshëm që nuk kanë bërë gjë tjetër, vetëm se kanë adaptuar edhe Komisionin e Kthimit dhe Kompensimit të qëndrimin politik të lidershipit të tyre. Pronave, sepse nuk ka besim te Qeveria pra te Nga ana tjetër do të thosha se janë të ekzekutivi, i cili në fakt ka dhe do të këtë barrën papranueshme referencat që bëhen në lidhje, e kam kryesore në zbatimin e këtij ligji. thënë edhe herë të tjera këtë, me çështjen e pronave Për të mos vazhduar më tej, unë jam kundër dhe me çështjen e të persekutuarve në Shqipëri, miratimit të këtij projektligji edhe me faktin se anët me vendet e tjera. Kurrsesi ne nuk mund të marrim pozitive të këtij projektligji janë pasqyruar fare mirë, shembull ligjet ose projektligjet, që kanë bërë vendet në projektin e hartuar edhe me ndihmën e e Evropës Lindore, pasi qëndrimi ndaj pronës dhe ekspertëve të OSBE-së, prandaj do të ftoja edhe të persekutuarve politikë në Shqipëri ka qenë shumë kolegët deputetë që të mos humbin më energji po më i dhunshëm, shumë më gjakatar se në vendet e të përqendrohemi te shqyrtimi me hollësi i tjera dhe kush është mjek e di fort mirë, që dy plagë projektligjit të paraqitur nga 12 deputetë dhe të të ndryshme nuk mund të shërohen me të njëjtin hartuar me ndihmën e ekspertëve të OSBE-së. ilaç. Ju falemnderit! Falemnderit! Makbule Çeço – Falemnderit! Makbule Çeço – Falemnderit! Fjalën e ka zoti Alibali dhe pastaj zoti Garuli, Fjalën e ka zoti Garuli zoti Xhuveli dhe zoti Mediu në qoftë se do të thotë Alksandër Garuli – Falemnderit, zonja gjë si iniciator i projektligjit. drejtuese e seancës! Fatmir Mediu – Unë kisha diçka vetëm për Meqenëse i kisha të dy projektligjet përpara procedurë, zonja kryetare, për shkak sepse është desha të them vetëm dy fjalë shkurt për avantazhet një ligj shumë serioz mendoj që edhe vëmendja e që ka projektligji i parë i paraqitur nga zotërinjtë përfaqësuesve të Kuvendit duket sikur ka humbur Mediu dhe Çako dhe, ajo që është më kryesorja,
1195 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është pikërisht, fatura e kompensimit që mbartin (Pas pushimit.) këto dy projektligje, duke rezervuar të drejtën të flas Makbule Çeço - Të lejohet shtypi. në parim për projektligjin tjetër, gjykoj që pronari Zotërinj deputetë, gati për të rifilluar seancën. me projektligjin e parë nuk kthehet në një barrë të Për projektligjin “Për kthimin dhe kompensimin shoqërisë, por gjithçka mbetet e kompensuar nga e pronave”, paraqitur nga deputetët Mediu dhe Çako prona dhe nga të ardhurat që rrjedhin pikërisht nga nuk ka më emra të shënuar për diskutim. Në bazë prona. Gjithashtu, ky projektligj trajton shumë më të nenit 135 të Rregullores iniciatori i projektit ka të mirë pronën, që është tokë bujqësore dhe ajo që drejtë të marrë fjalën përpara mbylljes së debatit në është më e rëndësishmja, nëse e krahason me nenin parim dhe pastaj të shprehen kryetarët e grupeve 41 dhe 181 të Kushtetutës është plotësisht më i dhe më tej të procedojmë. harmonizuar projektligji i parë, sesa ai që do të Fjalën e ka zoti Mediu. diskutojmë së afërmi. Prandaj, meqë flasim në parim Fatmir Mediu – E nderuara kryetare e seancës, e shpreh paraprakisht votën time pro projektligjit të Të nderuar kolegë deputetë, parë. Natyrisht, që është në vullnetin politik të Falemnderit! shumicës së deputetëve të Kuvendit për të votuar Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Garuli! ose hedhur poshtë një projektligj. Atëherë mbyllen diskutimet. Zoti Haklaj. Mendova se do të kishte një reflektim të Azgan Haklaj – Falemnderit, zonja drejtuese deputetëve të këtij Kuvendi, pavarësisht nga partitë e seancës! politike përkatëse ku bëjnë pjesë, për disa arsye. Unë pashë diskutimet e projektligjit të parë Së pari, sepse e drejta e pronës nuk është një njëkohësisht, meqenëse jemi në diskutimet në e drejtë politike që mund ta gjykojmë në mënyrë parim dhe meqenëse kemi dhe Ministrin Doda këtu, absurde, sepse kështu na i kërkon partia. i cili ndeshet herë pas here me një problem mjaft të Së dyti, për faktin sepse korrupsioni dhe krimi i mprehtë social, do t’i kërkoja mirëkuptimin e gjithë organizuar, janë tashmë elementë, që po shënojnë deputetëve që në këtë projektligj të përfshihen edhe stabilitetin e vendin dhe, natyrisht, procesin tokat e përmbytura nga hidrocentralet. integrues të Shqipërisë. Korrupsioni dhe krimi, që Ju falemnderit! po ndodh me pronat është një pjesë e një elementi Makbule Çeço – Ju falemnderit, zoti Haklaj, të rëndësishëm i këtij korrupsioni dhe krimi të por duhen formatuar të gjitha kërkesat dhe organizuar, që është evident në vendin tonë. Për të sugjerimet që bëhen, sepse ka një sërë luftuar krimin dhe korrupsionin, natyrisht që duhet amendamentesh që janë paraqitur edhe për bërë një ligj duke i legjitimuar të drejtën pronarit të projektligjin e fundit që do të diskutojmë të dytin të ligjshëm dhe duke ia hequr atyre që e kanë marrë pronave, të cilat do t’i kalojnë komisioneve, sepse në mënyrë abuzive. nuk mund t’i kalojmë kështu në seancë. Pra, do t’i Së treti, rruga jonë drejt Bashkimit Evropian nuk kalojnë komisioneve, do t’i kalojnë kryetarëve të kalon në rrugë ose standarde alla shqiptarçe, por grupeve ose grupeve parlamentare që të shprehen kalon në rrugë, të cilat janë të miratuara në bazë të dhe të bëhet sa më e lehtë procedura në seancë konventave dhe të drejtave të përcaktuara mirë dhe dhe në përputhje me Rregulloren. që ne duhet t’i bindemi për arsye, sepse ne duhet Atëherë le të shprehen kryetarët e grupeve. të bëhemi pjesë e kësaj familje. Pa dashur të Për procedurë, zoti Begeja. ndryshoj gjykimin politik të çdokujt në këtë sallë, Maksim Begeja – Falemnderit, zonja drejtuese dua të theksoj se në kohën e sotme është absurde e seancës! të dëgjosh deputetë që flasin se ligji është i Unë mendoj se duhet ta ndërpresim këtu vlefshëm, vetëm nëse i pëlqen shumicës së seancën pa u shprehur mendimet, sepse në sallë popullsisë. Këto nuk janë gjë tjetër vetëm refleksione janë vetëm 10-15 deputetë dhe nuk është fare të mentalitetit komunist në këtë sallë të Kuvendit të korrekte që një projektligj i tillë me kaq rëndësi të Shqipërisë, sepse këtë njerëz si duket nuk e dinë madhe të diskutohet dhe të jepen mendimet e as se ç’është e drejta dhe deri ku kufizohet vullneti kryetarëve të grupeve pa qenë prezent deputetët. politik i Kuvendit të Shqipërisë, duke e konsideruar Prandaj në emër të Grupit Parlamentar të Partisë Kushtetutën dhe konventat ndërkombëtare për të Republikane kërkoj 10 minuta pushim. drejtat e njeriut. Pati edhe kolegë të cilët theksuan Makbule Çeço – 10 minuta pushim. se kjo nismë, ishte një nismë e përfaqësuesve të
1196 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
partive model. Dua të theksoj se së paku ne mirëkuptimin, që kjo punë të zgjidhet kështu dhe të përcollëm një projektligj për respektimin e mos ketë më probleme që herë pas here ne t’i Kushtetutës dhe të drejtës së pronës të nderuar rikthehemi këtij projektligji. kolegë dhe nuk u bëmë thjeshtë të bindur të Falemnderit! maxhorancës partiake, për të shkelur Kushtetutën Makbule Çeço - Në emër të Grupit Parlamentar dhe të drejtën e pronës private ashtu siç po ndodh të Partisë Republikane, zoti Begeja? rëndom me këtë Kuvend. Maksim Begeja – Falemnderit, zonja drejtuese Së dyti, kjo përfaqësi modeste së bashku me e seancës! pronarët fisnikë ju detyroi ju, që t’i riktheheni kësaj Grupi Parlamentar i Partisë Republikane është çështje dhe pse menduat që e mbyllët që në vitin që ky projektligj të miratohet në parim dhe të kalojë 1991 apo dhe me ligjet e tjera që kaluat. për diskutimin e tij nen për nen me qëllimin e mirë Së treti, pavarësisht se ju po hidhni poshtë këtë dhe për të arritur dhe një konsensus që nene të projektligj, po hidhni poshtë pronarët legjitimë. Më veçanta të këtij projektligji, të arrijnë të përfshihen lejoni të theksoj edhe një herë se çdo ligj që ju do ndoshta dhe në projektligjin e dytë, i cili si ka dalë të miratoni do të ketë fatin e ligjeve të tjerë, por që edhe nga seanca ka gjetur konsensusin e dy forcave për fatin e keq do t’i kushtojë jo përfaqësuesve të më të mëdha politike. Pra kërkojmë edhe këtij Kuvendi, por Shqipërisë dhe pronarëve shumë mirëkuptimin e të gjithë deputetëve që të miratojnë shtrenjtë. Unë dua të theksoj, gjithashtu, edhe një në parim këtë projektligj. shqetësim të deputetit të Partisë Demokratike nga Falemnderit! Tropoja, se projektligji që ne kemi parashtruar dhe Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Begeja! që po hidhet poshtë me vota të këtij Kuvendi përfshin Në emër të Grupit Aleanca për Demokraci, zoti gjithashtu, shqetësimin e tij për tokat e zëna në Zogaj? Fierzë apo në vende të tjera nga ndërtimi i veprave Preç Zogaj – Në këtë moment ne po diskutojmë hidrocentrale apo me vepra të tjera ujitëse, duke i për projektligjin e dy deputetëve që paraprin debatin njohur të drejtën pronarit legjitim. dhe diskutimin për një projektligj tjetër për pronat. Po e mbyll këtë fjalë timen, duke i kërkuar Mendoj se duhet të jemi të qartë se për çfarë po kolegëve të Partisë Demokratike të mbështesin këtë diskutojmë, sepse kam përshtypjen se disa nuk e projektligj, jo sepse e kemi paraqitur ne si deputetë kanë shumë të qartë se për çfarë po diskutojmë. të të njëjtës pjesë politike që i përkasim si opozitë, Ky është një projekt i kolegëve tanë dhe nuk por për faktin, sepse ky projektligj është shprehje e është shumë e këndshme për deputetët e Grupit vullnetit dhe interesit të drejtpërdrejtë të vullnetit të Aleanca për Demokraci, që të mos bashkohen pronarëve legjitimë në Shqipëri. menjëherë me një projekt të disa kolegëve, por ne Falemnderit! mendojmë se ky është projekti i një të djathte plurale, Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Mediu! e cila prej vitesh ka disa dallime për sa i përket Atëherë kalojmë në shpehjen e mendimit të çështjes së pronës. Unë do të doja që t’i përgëzoja grupeve parlamentare. Zoti Laço për Grupin në emër të grupit të dy deputetët dhe grupet e tyre Parlamentar Liberal Demokrat? parlamentare, sepse prej vitesh kanë çuar përpara Teodor Laço – Ne mendojmë që ky projektligj një vizion që shprehet me projektin e paraqitur sot. duhet trajtuar më me seriozitet, por duke parë Ky projekt ka qenë identitet politik do të thosha i projektligjin tjetër dhe mbështetjen që gëzon ai dhe Partisë Republikane dhe i Partisë Balli Kombëtar, nga organizmat ndërkombëtare për këtë do të identitet edhe i votuar disa herë përgjatë zgjedhjeve abstenojmë. të ndryshme dhe mendoj se koherenca e tyre është Makbule Çeço - Falemnderit! një shembull i mirë në politikë sesi mund të Në emër të grupit parlamentar të Ballit shërbehet një vizion i caktuar dhe sesi mund të çohet Kombëtar, zoti Metko. ai vizion i caktuar përpara. Duke nënvizuar faktin se Uran Metko – Falemnderit, zonja drejtuese e ky është projekt i një të djathte plurale ashtu si ju seancës! thashë, unë do të thosha që ne nuk kemi ndryshime Ne do ta mbështesim projektligjin Mediu – Çako, thelbësore për sa i përket konceptit për pronën. Me i cili ka një kosto sa më reale dhe është sa më afër kolegët republikanë dhe ballistë, ata në thelb zgjidhjes së këtij problemi, për këtë u bëjmë thirrje kërkojnë abrogimin e nenit nr. 7501, që do të thotë edhe grupeve të tjera parlamentare që të gjejnë shpronësimi i atyre që janë shpronësuar gjatë këtyre
1197 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
13-të vjetëve nga ai ligj, që ky Parlament e miratoi deputetëve Mediu dhe Çako. rreth 13-të vjet më parë, sigurisht që ne do të donim Makbule Çeço – Në emër të Grupit që të kishim përfytyrime më të qarta se çfarë do të Parlamentar të Qendrës Liberal Demokrate, zoti ndodhte dhe se çdo të bëhej me këta mijëra të Karamelo? shpronësuar nga projekti i kolegëve republikanë dhe Ligoraq Karamelo – Grupi ynë përgëzon ballistë, sepse çdo votim motivohet edhe nga një deputetët për nismën e marrë mbi sensibilizimin e përgjegjësi për ata që janë subjekti i ligjit dhe në një çështjeje shumë të rëndësishme, por themelore thelb kuptimi i ligjit është mbrojtja e njerëzve dhe, në shoqërinë që duam të ndërtojmë dhe theksojmë sigurisht, që nga kjo pikëpamje ne hezitojmë të se nisma e tyre u bë shkak për sensibilizimin e pranojmë një zgjidhje të tipit radikal, gjë që nuk do opinionit dhe për krijimin e një klime të përshtatshme të thotë se ne jemi për variante, të cilat bien në në zgjidhjen më të pranueshme të problemit të kundërshtim me interesat e pronarëve. Ne kemi qenë pronës. Ajo që ne na bashkon të gjithëve në këtë dhe jemi promotorë të një zgjidhjeje të moderuar të drejtim është fakti se e drejta e pronës është një e çështjes së pronës në Shqipëri, zgjidhje e cila drejtë themelore në shoqërinë që duam të ç’është e vërteta ka ardhur duke u inplementuar, ndërtojmë. Në ekonominë e tregut pa u sanksionuar sepse nuk mund të themi se pas 13-të vjetësh jemi kjo e drejtë themelore nuk mund të këtë zhvillim në stadin e pronës leniniste. Nga ana tjetër ne njohim dhe fakti që Shqipëria në këto 14-të vjet të pluralizmit defektet e mëdha të nenit nr. 7501, të cilin vetë e ka mbetur në këtë mjegullnajë do të thosha të kemi votuar në kushtet e një vizioni të tjetër për ekonomisë së tregut, padyshim që shkaku kryesor pronën. është mungesa e zgjidhjes së drejtë të çështjes së Tri nga defektet e mëdha të atij ligji kanë qenë pronave. barazitizmi në ndarjen e tokës, përjashtimi i të gjithë Por mënyra se si iniciuesit mendojnë të zgjidhin atyre qytetarëve dhe ish-pronarëve, që nuk u gjendën problemet e mëdha të akumuluara gjatë këtyre në fshat ose në fermë në momentin e inplementimit viteve, gabime do të thosha të kryera, tendenca në të atij ligji dhe mospërdorimi i një koeficienti, që do favor të njërës ose tjetrës palë në zgjidhjen e këtij të krijonte si të thuash dëmshpërblim ose problemi, padyshim që zgjidhja e kësaj të drejte, kompensim dinjitoz për pronarët që humbën tokat. në kurrizin e të drejtave të një shtrese tjetër do të Ne mendojmë që këto tre defekte, gjejnë zgjidhje sillte probleme shumë të mëdha social-ekonomike, në ligjin që do të miratojmë sot ose në seancën e ndoshta edhe me pasoja shumë të mëdha për jetën ardhshme. Natyrisht që ne rezervojmë të drejtën që e vendit. Gjithsesi, unë mendoj që ky projektligj vlen të kontribuojmë me mundësitë tona, që ligji që do që me anë të amendimeve që mund t’i bëhen të diskutohet pastaj të jetë sa më i drejtë dhe sa projektligjit tjetër, një pjesë e ideve të këtij ligji, të më i plotë. Nga ana tjetër duam të nënvizojmë në kalojë edhe në projektligjin e ri, me qëllim që çështja emër të grupit se defektet e ligjit nr. 7501, kanë e pronës të marrë zgjidhje sa më të pranueshme qenë edhe defekte të mungesës së politikave për nga të gjitha forcat politike. bujqësinë në radhë të parë dhe e mungesës së Prandaj, ne si grup abstenojmë për këtë tregut të tokës dhe në qoftë se do të kemi një politikë projektligj dhe shprehim dëshirën që në projektligjin efikase për bujqësinë, në qoftë se do të kemi një tjetër të zgjidhet edhe një pjesë e problemeve që Qeveri që zbaton me përpikëri ligjet e veta dhe në iniciuesit kanë paraqitur në projektligjin e tyre. qoftë se do të sigurojë tregun e tokës në Shqipëri Falemnderit! nuk ka dyshim se edhe ata që janë si të thuash Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Karamelo! skeptikë për këtë gjendje, do të fillojnë të ndryshojnë Për Grupin Parlamentar të të Gjelbërve, fjalën e mendim. ka zoti Ndue Preka. Si përfundim ne si grup parlamentar, abstenojmë Ndue Preka – Falemnderit, zonja drejtuese e për këtë projekt dhe rezervojmë të drejtën që të flasim seancës, të nderuar zotërinj deputetë, duke e më hollësisht për projektin tjetër. konsideruar projektligjin në thelbin e tij si të papajtuar Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Zogaj! me Kushtetutën dhe me pasoja të mëdha sociale, Në emër të Grupit Parlamentar të Legalitetit, ne ftojmë seancën që të votojë kundër këtij zoti Kollçaku? projektligji. Bahri Kollçaku – Edhe Grupi Parlamentar i Falemnderit! Partisë së Legalitetit është pro versionit të Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Preka!
1198 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Për Grupin Parlamentar të Partisë Demokrate Kështu që ne sot ndodhemi në kushtet, që nuk të Reformuar, fjalën e ka zoti Ndoka. mund të bëjmë një zgjidhje përfundimtare pa abrogim Nard Ndoka – Grupi ynë parlamentar e të këtyre ligjeve, mirëpo abrogimi i tyre nuk ka më mbështet projektligjin Mediu-Çako, por shprehim sens juridik, sepse ata e kanë mbaruar funksionin shqetësimin tonë në lidhje me partinë më të madhe dhe veprimin, prandaj ligjet veprojnë vetëm në kohë, opozitare, me Partinë Demokratike, e cila realisht si është për shembull ligji për privatizimin e megjithëse është në një koalicion me Bashkimin banesave, ose ligji nr. 7501 dhe të tjerë. Nga ana për Fitore, me dy partitë në fjalë, është shprehur juridike çdo abrogim nga ana jonë do të ishte pa vetëm për abrogimin e ligjit të vitit 1945, për tatimin vlerë, sepse për shembull, për një tentativë dikur e jashtëzakonshëm, por mbështet ligjin nr. 7501, të vetëm për tokat që kishin dyqan sipër, Gjykata vitit 1991 të Ramiz Alisë, pra mes shokut Enver dhe Kushtetuese e quajti të padrejtë, pra e shfuqizoi shokut Ramiz, Partia Demokratike ka zgjedhur këtë nen. shokun Ramiz. Nuk besoj që ka bërë zgjedhjen e Pra, rrjedhimisht me miratimin e ligjit të kapitullit duhur. Mendoj që është detyrë e forcës politike më mbi liritë dhe të drejtat e njeriut në vitin 1993, Kuvendi të madhe opozitare, që minimalja të kishte një nuk e ka më dorën e lirë që t’i heqë dhe t’i vërë bashkërendim të qëndrimeve me të gjitha partitë pronat sipas qejfit, as të bëjë ligje, të japë pronë parlamentare, për të gjetur një konsensus ose një dhe pastaj përsëri të shpronësojë, ashtu si bënte gjuhë të përbashkët me një ligj mjaft të rëndësishëm, shteti komunist. siç është ligji për kthimin e pronave. Kështu që e vetmja përparësi e këtij projektligji, Por kjo për fatin e keq nuk ndodhi dhe grupi në krahasim me atë që do shqyrtojmë më vonë, parlamentar i PDR-së ka depozituar në seancën e është ideja që të mos përzihet më shteti dhe do të Kuvendit disa amendime, të cilat do të bëjnë të ishte zgjidhja më e thjeshtë, por ama shteti nuk mundur, kuptohet që amendimet prekin nenet e mund të mos përzihet tani, pasi ka gatuar këtë çorbë rëndësishme të projektligjit, të cilat bëjnë të mundur pas 12-të vjetësh, si rezultat i zbatimit jo të drejtë i zgjidhjen përfundimtare të pronave. ligjeve që përmenda. Falemnderit! Kështu që, në situatën e krijuar, ne mendojmë Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Ndoka! që nuk duhet të mashtrojmë më, pra nuk duhet të Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë bëjmë ligj vetëm për të larë duart dhe pastaj të Socialdemokrate, zoti Gjinushi? kthehemi ta zgjidhim si të duam ne, me konflikte, Skënder Gjinushi – Falemnderit, zonja me gjyqe ose me përplasje të qytetarëve me njëri- drejtuese e seancës! tjetrin. Ne mendojmë që ky projektligj është një Pra, rrjedhimisht e vetmja hapësirë që mbetet përpjekje e dështuar dhe tepër e vonuar për të është vetëm përmirësimi i ligjit nr. 7501, i cili në rregulluar një sërë pasojash negative, që janë bërë fund të fundit kriteret e zbatimit ia lë Këshillit të në çështjet e pronësisë. Vetë nismëtarët e kanë të Ministrave, rrjedhimisht mund të pranojë tolerim të qartë, që po të ishin shumicë, nuk mund ta bënin tij në zonat kodrinore malore, pra gjëra që kanë këtë projektligj, as nga ana juridike, as nga ana ndodhur, ka të njëjtin fakt të kryer, ashtu si mund të praktike, por këtë mund ta quajmë një formë reflektimi bëjë zhvendosje të pronave për të kaluar secili në ose autokritike të një pjese të së djathtës, për pasoja pronën e vet të paktën. tepër negative që kanë sjellë projektligjet dhe ligjet Dhe e dyta, është kompensimi, ku unë e që janë në fuqi në vitet 1991-1996, të cilat në atë ritheksoj, që po mos të ishim marrë me debate kohë janë miratuar edhe me konsensus, siç është politike, po të ishte bërë kompensimi që në vitin ligji nr. 7501, “Për tokën”, ligji nr. 8053, “Për tokën e 1993, 95% problemi i pronës do të ishte zgjidhur fermave bujqësore”, ligji “Për privatizimin e tashmë dhe sa më shumë vonohemi aq më shumë banesave”. Siç kanë qenë vitet e dyndjeve dhe të shpërdorohet prona, që mund të përdoret për pushtimeve të rrethinave dhe premtimi i kompensim, ku ne mbështesim kryesisht vazhdueshëm për legalizim të tyre dhe, siç është kompensimin fizik, jo se na pëlqen, po mos të moszbatimi që nuk kuptohet pse, për vite me radhë harrojmë që kompensimi monetar nuk është dhe këtu e kanë përgjegjësinë gjithë maxhorancat kompensimi që bën shteti ose Qeveria, është për ligjet, për kompensimin e pronës, që janë në kompensimi që bën shoqëria, pra për monetarin në fuqi që prej vitit 1993. fund të fundit duhet të paguajmë ne, për
1199 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
shpërfytyrimet që ka pësuar prona dhe nuk mendoj pohojmë me zë të fortë që për problemin e pronës që brezat e sotëm kanë borxh pagimin e tokave të ka pozicione shumë të polarizuara politike, ka të tjerëve për shkak të shpërdorimeve ose të pozicione të së majtës që janë në ekstrem. shpronësimeve të dikurshme. Sipas opsionit që ato kanë paraqitur që në Kështu që, kompensimi fizik është më i drejti, momentet e para të realizimit të ligjit nr. 7501, ka se në fund të fundit prona është dhënë për nevoja edhe një pozicion nga krahu i djathtë, i cili është publike dhe po ky publik ka borxh një pronë tërësisht kundër ligjit nr. 7501. Le t’i themi gjërat ekuivalente dhe është e vetmja mënyrë për të mos ashtu si janë, pasi ka edhe variacione brenda këtyre gënjyer më dhe këtu duhet të jemi shumë të saktë. dy pozicioneve të polarizuara. Megjithatë unë mund ta them te projektligji tjetër, Ne me shqetësim kemi kërkuar që, për të sepse ky duhet të jetë detyrimi i Qeverisë dhe jo i zgjidhur problemin madhor të pronës, të krijohej një komisioneve të pavarura, sepse nuk është komision komision i posaçëm, i cili do të merrte në zgjedhor, i cili ka hall të numërojë votat. Qeveria konsideratë edhe variantin e paraqitur nga zoti Mediu nuk e përballon dot, qoftë dhe të angazhohet e tëra dhe Çako, do të integroheshin pastaj edhe mendimet dhe komisioni i pavarur pluralist nuk do të jetë në politike të subjekteve politike respektive në gjendje ta kryejë këtë. Masa e kompensimit nuk Parlament, për të bërë të mundur afrimin e vullneteve mund të lihet përsëri subjektive, sepse pastaj do të politike, sepse pa vullnet politik asgjë nuk mund të ketë shumë allishverishe, pronarët të paktën duhet realizohet, as ligji për kompensimin fizik dhe të shpërblehen të gjithë njëlloj në atë masë që financiar të pronave. mundet. Nga kjo pikëpamje, komisioni i posaçëm Kështu që, për të gjitha këto ne mendojmë që parlamentar për zgjidhjen e këtij problemi mund t’ju projektligji i parë nuk qëndron nga ana juridike dhe them që dështoi me sukses të plotë, sepse nuk është i pazbatueshëm për shkak të gjithë atyre që pati asnjë lloj shansi për të afruar opsione realiste përmenda më lart, kështu që do të mbështesim të për zgjidhjen e pronës. Menjëherë interlokutorët, sa dytin. vinte problemi i zgjidhjes së çështjes principale të Falemnderit! pronës, polarizoheshin në pozicione politike dhe nuk Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Gjinushi! kishte asnjë lloj tendence, asnjë lloj konsensus për Për Grupin Parlamentar të Partisë Demokratike, të afruar pozicionet për ta zgjidhur këtë problem në fjalën e ka zoti Topi. mënyrë të arsyeshme. Kjo qe arsyeja, që pa asnjë Bamir Topi – Falemnderit, zonja drejtuese e propozim që ekspertët e OSBE-së të merrnin në seancës! dorë këtë problem dhe ta paraqesin si zgjidhje Të nderuar zotërinj deputetë, në emër të Grupit racionale duke marrë në konsideratë edhe mendimin Parlamentar të Partisë Demokratike së pari, dëshiroj e shoqatave, të cilat e kërkojnë prej vitesh zgjidhjen të përshëndes nismën e dy kolegëve të nderuar, e këtij problemi dhe për t’ia paraqitur pastaj si opsion pjesëtarë të koalicionit të djathtë, zotit Mediu dhe një grupi deputetësh, për ta formalizuar në Parlament zotit Çako, që për hir të së vërtetës kanë qenë dhe besoj nga ana procedurale këtu është realizuar promotorë të rimarrjes në konsideratë të problemit ardhja e këtij projektligji. Deri në këtë moment që kaq madhor, kaq të rëndësishëm, që është problemi ne po diskutojmë, natyrisht kemi dy projektligje. i pronës në Shqipëri. Ne si grup Parlamentar i Partisë Demokratike, Pra, qenë këta të dy zotërinj të nderuar që futën kemi konsideruar që projektligji i paraqitur nga një në lëvizje politikën shqiptare, futën në lëvizje grup deputetësh në supervizionin e OSBE-së, i cili institucionin e Parlamentit, futën në lëvizje ka qenë dhe një propozim politik i Partisë komisionet dhe besoj që ishte një nismë, e cila shtroi Demokratike, besojmë që duke mbështetur atë linjë, domosdoshmërinë e zgjerimit të opsioneve për të duke mbështetur edhe linjën e propozimit të zgjidhur këtë problem, që për hir të së vërtetës është amendamenteve, na bëjnë që të shprehemi në momenti themelor i funksionimit të institucioneve mënyrë eksplicite, që ne abstenojmë për projektin shqiptare dhe i funksionimit me tërë parametrat dhe e paraqitur nga zotërinjtë Mediu dhe Çako. standardet e perëndimit të të gjithë shoqërisë Duke e ritheksuar që, natyrisht që do të nxjerr shqiptare. edhe gjëra të tjera, zoti Bufi, sepse problemi i Natyrisht, problemi i pronës është një problem i pronave është i tillë, që nuk do të mjaftonte jo një diskutuar gjatë dhe të mos ta mohojmë, por ta seancë, por nuk do të mjaftonte një javë, nuk do të
1200 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mjaftonte një muaj për të diskutuar, për të debatuar, pjesë e tyre ka ardhur drejt zonës ultraurbane. por ka ardhur momenti ashtu sikur thoshin latinët, Problemi kryesor është problemi i zonave të mëdha, salvare il salvabile, shpëto atë që mund të shpëtosh. është problemi i aksit Tiranë – Durrës, është i disa Pse e themi këtë, shpëto atë që mund të shpëtosh, zonave preferenciale ku interesat kanë qenë të sepse gjatë kohës që është diskutuar për problemin mëdha për t’i mbajtur dhe për t’i shfrytëzuar. e pronësisë në Shqipëri, për atë ligj që për fat të Nga kjo pikëpamje, përveç vullnetit politik duhet keq për kohën nuk realizoi zgjidhjen më të mirë, të kishte edhe një përgatitje të lartë profesionale, ligji nr. 7501, dhe për këtë jemi koshientë të gjithë. që gjërat të fokusoheshin, të merreshin në mënyrë Të gjithë jemi koshientë, qoftë edhe ata që u analitike të futeshin në një rend kompjuterik. Po flas shprehen në mënyrë të qartë politike në mbrojtje të me një term teknik tani, ata që kanë marrë tokë ligjit nr. 7501, por qe një zgjidhje që u realizua në diku të mos marrin për herë të dytë, sepse ka një kohë që edhe vende të tjera ish komuniste iu dhjetëra raste të tilla. Nga kjo pikëpamje, ne sot rikthyen prapë amendimeve për ligje, që nuk i diskutojmë për ligjin në parim nuk jemi në frymën e realizuan me sukses në kohë, madje unë mund t’ju ligjit, nuk futemi nen për nen, sepse do t’i takojë them që në vitin 1996, unë në atë kohë kam qenë seancës tjetër dhe, unë, në përfundim të fjalës sime Ministri i Bujqësisë dhe Ushqimit, kemi propozuar do të bëja një propozim për procedurë. në Parlament, që për t’i dhënë hapësirë dhe për t’i Unë mendoj që ne sot të ezaurojmë projektligjin rikuperuar ato të meta që kishte ligji nr. 7501, kemi e zotit Mediu dhe Çako dhe të enjten që vjen të propozuar që pronarëve t’u jepesh mundësia që në futemi në frymën e projektligjit të paraqitur nga një pyje dhe kullota të merrnin deri në 100 hektarë dhe grup deputetësh dhe, meqenëse diskutimi nen për besoj 100 hektarë nuk është pak dhe këtë ligj e ka nen është kompatibël, me frymën e atij ligji, ditën e aprovuar Parlamenti i vitit 1996. Nga kjo pikëpamje, enjte të mos ketë projektligj tjetër, të jetë vetëm ai unë them që iniciativa e zotërinjve Mediu dhe Çako projektligj, të administrohen edhe pyetjet, të kishte rëndësi, jo për t’i bërë qejfin nga një anë dhe administrohen edhe amendamentet për komisionet për të abstenuar nga krahu tjetër, por për t’i thënë dhe ta finalizojmë, por të mos shtrëngohemi që ta që ne jemi shumë të shtrënguar në kohë, sepse finalizojmë brenda ditës së enjte. gjatë kohës që ne mendojmë të realizojmë një Në rast se është e arsyeshme që të vazhdojmë projektligj, komisionet administrative shtetërore, të me diskutime, të vazhdojmë sepse është një ligj, i mos i vijë keq askujt, natyrisht dhe ato që janë nën cili besoj do ta shkëpusë Shqipërinë nga disa juridiksionin dhe në supervizionin vertikal të Qeverisë, marrëdhënie ekonomike-shoqërore, të cilat në një vazhdojnë dhe bëjnë abuzime me tokën kudo, qoftë anë e konsiderojnë si një vend që është afër me tokat në zonat urbane, të cilat natyrisht janë të parametrave të integrimit, por nga ana tjetër po ju kufizuara tashmë, por sidomos në zonën bregdetare. siguroj që nga pikëpamja e copëzimit është shumë Kjo është arsyeja, që ne jemi të detyruar që të larg mundësimit të investimeve në bujqësi dhe të trajtojmë një ligj me sensin që të shpëtojmë atë që arritjeve të atyre standardeve që kërkon perëndimi. mund të shpëtohet, por duke rikuperuar në mënyrën Falemnderit! më të plotë pronarët legjitimë, çka do të thotë që Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Topi! rikuperimi i tyre, sikurse e tha edhe zoti Shehi në Për Partinë Socialiste, fjalën e ka zoti Ruçi. mënyrë racionale më parë, është një realitet që edhe Gramoz Ruçi – Sipas pikëpamjes së Grupit unë personalisht, sikur të mos flisja në emër të grupit Parlamentar të Partisë Socialiste, do ta nisja me parlamentar, por sikur të flisja në interes thjesht përshëndetjen që zoti Zogaj dhe zoti Topi i bënë dy personal, do të thosha që është një realitet që në nismëtarëve të projektligjit, për të cilin diskutojmë. një zonë urbane që nuk ribëhet më, por jo që nuk Pra edhe maxhoranca socialiste e përshëndet rikuperohet më. Në ç’kuptim? Në rast se një zonë atë si nismëtar dhe do të kërkonte që të njëjtën gjë urbane është e zënë, ka mekanizma ligjorë që çdo ta bënin edhe nismëtarët e këtij projektligji, për pronarë të kompensohet 100% dhe unë nuk besoj nismëtarët e projektligjit të dytë, që kemi për të që është një problem për ta trajtuar en-block. diskutuar në seancën tjetër, pasi do të thosha që Në mjaft rrethe të Shqipërisë, problemi i pronës ka qenë pikërisht maxhoranca socialiste, e cila që është thuajse i ezauruar, për shumë arsye ka pasur kur ka miratuar Kushtetutën e Republikës së më pak popullsi. Një pjesë e asaj popullsie duke Shqipërisë ka vënë një nen, ka marrë përsipër për qenë më pak, është marrë vesh me njëri-tjetrin, një të zgjidhur problemin e ish pronarëve, pra edhe
1201 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
atëherë edhe sot Grupi Parlamentar i Partisë Zoti Mediu u shprehën mendimet e grupeve dhe Socialiste ka qenë faktor dhe do të jetë faktor për tani jemi në proces votimi. Gjysmë sekonde, zoti zgjidhjen e këtij problemi në mënyrë kushtetuese Mediu. dhe të drejtë. Por duke pasur parasysh që përmbajtja Fatmir Mediu – Vetëm për t’u sqaruar. e nismës nga dy kolegët deputetë nuk është zgjidhja Pavarësisht nga falënderimet, unë përsëri shikoj se më e drejtë, nuk është zgjidhja më racionale ato janë thjesht furça që duan të bëjnë, por dua të kushtetuese, duke pasur parasysh se theksoj vetëm kaq se edhe kur kemi qenë në pushtet amendamentet e propozuara me nismën e tyre, nuk me Partinë Demokratike, është paraqitur një janë në përputhje edhe me eksperiencat e vendeve projektligj për hedhjen poshtë të ligjit nr. 7501 dhe të tjera të lindjes, që janë marrë me këtë problem, nuk është miratuar po më të njëjtën logjikë, po me duke pasur parasysh se përmbajtja e të njëjtin mentalitet. amendamenteve abrogon një sërë ligjesh të Falemnderit! miratuara nga Parlamenti pluralist edhe me Makbule Çeço - Atëherë bëjmë votimin për konsensus të forcave të ndryshme politike dhe, mbi prezencën, megjithëse prezenca duket që është e plotë. të gjitha, ligji nr. 7501, që do të ishte antikushtetues, Bëjmë votimin për prezencën. Hapet votimi. antidemokratik dhe në kundërshtim me konventat Mbyllet votimi për prezencën, 108 deputetë me ku ne aderojmë, të cilat edhe i kemi nënshkruar. elektronikë dhe 10 ministra, 118 janë prezent. Duke pasur parasysh se edhe nismëtarët po të ishin Hapim atëherë votimin në parim të këtij në pushtet ose po të ishin afër pushtetit, nuk do ta projektligji. merrnin këtë hap, pasi ligjërisht do të ishte e gabuar Votimi në parim për projektligjin “Për kthimin dhe dhe praktikisht do të ishte e parealizueshme, Grupi kompensimin e pronave” paraqitur nga deputetët Parlamentar i Partisë Socialiste do të votojë kundër Mediu dhe Çako. nismës së grupit të dy deputetëve. Atëherë mbyllim procesin e votimit. Lidhur me propozimin që bëri zoti Topi, grupi Pro 22 vota, kundër 53 me elektronikë dhe 10 ynë e shikon atë si propozim racional dhe do të ministra, 63 kundër, 28 abstenime dhe 9 nuk morën gjykonim që sot të depozitohen pyetjet e deputetëve, pjesë në votim. me qëllim që ata që do të pyeten të jenë të gatshëm Bie në parim. për seancën pasardhëse. Njëherësh deputetët të Çojini kartonët zotërinj ministra, që t’ju shikoj depozitonin amendamentet që kanë për projektligjin, që jeni kundër. për të cilin do të diskutojmë në parim, me qëllim që Atëherë në bazë të propozimit të zotit Topi dhe komisionet përkatëse të njihen dhe t’i shqyrtonin mbështetjes që i bëri zoti Ruçi seanca mbyllet, por ato dhe që të mos ishte e nevojshme ndërprerja e paraqisni pyetjet me shkrim, paraqisni amendimet që seancës kur të kalojë nen për nen, por të jemi të keni, sepse do të kalojnë për shqyrtim në komisione gatshëm për të diskutuar edhe në parim, edhe nen dhe do të njihen edhe grupet parlamentare dhe të enjten, për nen, edhe në votim. megjithëse do të vendoset në Byronë Parlamentare Falemnderit! të ditës së hënë në orën 10, kështu që mirupafshim Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Ruçi! në seancën pasardhëse të hënën në orën 18:00.
1202 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
E hënë, 24.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi - Ju lutem zotërinj deputetë, Zoti Kryetar, po vij nga Luzerna dhe duhet t’ju zini vend në sallë. siguroj se ky rast ka krijuar përshtypjet më negative, Në seancën e sotme si pikë të parë kemi ashtu si dhe parada që u zhvillua para first menit, miratimin e kalendarit dyjavor të punimeve të duke provuar se s’ka asnjë interes tjetër përveç Kuvendit dhe pastaj përgjigje e pyetjeve të disa interesave të veta dhe të rrethit të tij. deputetëve. Zoti Kryetar, konkluzioni i Luzernës ishte fatal Fillimisht për miratimin e kalendarit. Byroja dhe duhet të them, atij që përmend këtë dhe atë si Parlamentare e diskutoi sot paradite dhe e miratoi çakall nga vendi, dua t’i them se nuk ka interesa të atë. tjera, përveç lëpirjes së këpucëve më shumë se Urdhëroni kush e do fjalën. këpucëve të padronit të tij, se konkluzioni për Zoti Sali Berisha propozim. Shqipërinë ishte ky, o çakall, dhe për çdo lloj Sali Berisha – Propozoj që RTSH-ja për shkak integrimi të Shqipërisë, jeni ju dhe keni pasur dy të rëndësisë së madhe që ka kjo seancë, ta përfaqësues, keni pasur anëtarin e Qeverisë Marko transmetojë direkt, zoti Kryetar. Bello, keni pasur anëtarin e fraksionit Ilir Meta, dhe Servet Pëllumbi – Kjo seancë mblidhet për ky ishte konkluzioni për të gjithë ata, të cilët kanë miratimin e kalendarit. minimumin ose miligramin e fundit të respektit dhe Sali Berisha – Zoti Pëllumbi, kjo seancë ka të dashurisë për këtë vend. një rëndësi shumë të madhe dhe unë mendoj që të Seanca për Shqipërinë, zoti Kryetar, u mbyll me vihet në transmetim direkt. konkluzionin se nuk ka shpresë Shqipëria për Servet Pëllumbi - Nuk ka asnjë rëndësi të integrimin evropian dhe ky konkluzion nuk vinte nga veçantë, zoti Berisha, është miratim i kalendarit opozita, nuk vinte nga vendet fqinjë, por vinte direkt dyjavor të punimeve. nga përfaqësuesi i Komisionit Evropian në këtë takim. Sali Berisha – Nuk ka gjë më tragjike për një Ju mendoni se mund të ketë vend në një kohë, komb, sesa të nxjerrësh gazetarët në rrugë. Kjo kur raporti i Bashkimit Evropian denoncon paditë është tepër e rëndësishme dhe kjo seancë për këtë që Fatos Nano bën njëra pas tjetrës pas shtypit problem është. dhe në moment kur diskutohet për Shqipërinë, vjen Zoti Kryetar, sot është një ditë turpi në historinë gjoba 20 milionë ndaj gazetarit më të pavarur të e këtij karnavali shtetëror, këtij shteti karnaval. Është vendit, për fajin e vetëm se botoi vendimin me firmë një ditë turpi i madh për këtë Qeveri, grup të kryekleptokratit për të vjedhur paratë e kleptokratësh, këtë grup droge, i cili nxori sot taksapaguesve. shtypin shqiptar në bulevard për fajin e vetëm se Ju mendoni se do të kishte një konkluzion tjetër, botoi një vendim të kryekleptokratit për të në një kohë kur raporti i integrimit shtron me dhjetëra shpërblyer veten me shtatë ose tetë rroga, para e dhjetëra detyra para vendit, shtron reforma, kurse të taksapaguesve shqiptarë, për fajin e vetëm se kryekleptokrati zhyt vendin në një krizë të turpshme, botoi një krim të shëmtuar të këtij njeriu të të denjë vetëm për të se kush do të jetë first men, pakorrigjueshëm e të pandreqshëm, i cili nuk ka paçka se Kushtetuta e ka të shkruar qartë me interes tjetër mbi tokë përveç interesave të tij vetjake germën dhe frymën e saj, se kush është first men i dhe personale. Shqipërisë. Më thuaj, zoti Kryetar, se ku qëndron faji i shtypit Ju mendoni se të tjerët do të kapërdijnë në qoftë se denoncon vjedhjet kolektive nga Fatos qëndrimin tuaj ndaj KESH-it. Nano dhe ministrat e tij? Ku qëndron faji i shtypit, Zoti Kryetar, këto ditë konkludoi punën Komisioni në qoftë se ai boton një vendim, i cili është publik, i Telekomit dhe vetëm jo më shumë se 60% të i cili është i detyrueshëm të botohet? Ku qëndron investigimit, ka konkluduar 103 milionë dollarë faji i shtypit në qoftë se ai denoncon një vendim, vjedhje dhe shpërdorime, ka konkluduar se simboli i babëzisë së papërmbajtur të një kompanitë që vjedhin, tatojnë qytetarët shqiptarë kryekleptokrati, që nuk ka asnjë lloj interesi përveç me tre dhe katërfishin e çmimit që tatojnë qytetarët interesave të tij? e Greqisë dhe, kjo, për faktin e vetëm se paratë i
1203 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ndajnë jo me ty, zoti Kryetar, por me kryekleptokratin Ne do ta bëjmë Shqipërinë të ketë shpresë, ndaj e vendit dhe njerëzit e tij. dhe hidheni me një histeri ekstreme këtu në Një komision tjetër që është bllokuar tërësisht, Parlament, si histerikë të vërtetë se gjoja u lëndua është komisioni hetimor për KESH-in. Dhe kur e nderi juaj. Ku e keni nderin ju? Po Shqipëria çfarë ngritëm komisionin çfarë bëtë, e bllokuat atë. Pse? është për ju? Po ju shtroj pyetjen çfarë është Sepse aty nuk janë 103 milionë, aty janë 200 e ca Shqipëria? Çfarë është Kushtetuta? Secilit prej jush milionë të vjedhura të shpërdoruara, aty ai Andi jam i aftë t’i tregoj se kush është. U lashë në një KESH-i që iu bën presion këtyre, që i paguan histeri kolektive të turpshme, të babëzitur dhe alushëve e stëralushve për të bllokuar komisionin. hajdutë siç jeni. Aty ai bën ligjin, çdo muaj i dorëzon valixhen me Zotërinj, ju lutem shumë, sepse e pashë sesi para kryekleptokratit, sepse nuk ka asnjë arsye reaguat më një akt histerie kolektive. Po tani që u tjetër, ta them unë ty, kemi të dhëna të sigurta. tha për Shqipërinë, që nuk ka shpresë integrimi, Të lutem, më thuaj se këtu je Kryetar, a ka shtet pse nuk reagoni? Ku jeni? Çfarë jeni ju? Apo ju jeni në botë, a ka parlamentar në botë, a ka qytetarë në xhelatët e Shqipërisë, ju jeni ata që dënoni botë, që nuk pranon vendimin e shkallës së prerë të Shqipërinë, jeni ata që mbushni kontot tuaja me gjykatës, si një vendim të drejtë? Po, sigurisht, jeni drogë, jeni ata që jetoni mbi krimin ekonomik të ju që nuk keni ligje dhe moral. Kushtetuta e vendit, Shqipërisë. Ju lutem shumë, momenti është ligjet e vendit njohin Gjykatën e Apelit si instancën jashtëzakonisht i rëndësishëm. e vendimeve të prera, kurse ju nuk pranoni Ymer Zotërinj, nuk po bëj akuza globale, po bëj akuza Ballën, sepse është i aftë t’i nxjerrë dhëmbë dhe konkrete, ja ku është parlamentari që është dënuar dhëmballë vjedhjeve, korrupsionit, babëzisë së Fatos 20 milionë, sepse ka pasur kurajën të botojë Nanos, Andi KESH-it dhe ndonjë tjetri përreth tyre vendimin e kryekleptokratit për të shpërblyer veten? në këtë institucion. Çfarë jeni kështu more? Ju jeni shndërruar në Ju nuk pranoni ekspertin tjetër me logjikën prej një specie të shpërfytyruar. Unë e di pse reagon ti, kreptini politik, në të cilën thuhet se ka firmosur 30 po të jesh i bindur që ajo akuzë nuk do të ndahet tenderë. Në qoftë se ajo ka firmosur 30 tenderë dhe kurrë ty, ti ke frikë, nuk ngrihesh dot në këmbë sepse ka qenë korrekt me 30 tenderë, por ç’keni ore të ke frikë se të marrin vesh se kush je. babëzitur, në qoftë se ajo nuk ka qenë korrekt, pse Zoti Kryetar, edhe njëherë kërkoj këtu nuk i çoni tenderët e saj në prokurori dhe ta transmetimin direkt, sepse Shqipëria është në një arrestoni? udhëkryq, vjen si e dënuara e madhe e Ballkanit, e Po çfarë do të thotë kjo, kush mund të gjykojë dënuara e Evropës, për shkak të një grushti më mirë për tenderët, përveç atyre që janë marrë kleptokratësh që mbrojnë nga mëngjesi në darkë me to? Ju keni shumë të drejtë, në qoftë se gjykohen paratë, që iu vjedhin taksapaguesve shqiptarë, që tenderët, me të cilat është marrë ajo, por asnjë nga mbrojnë nga mëngjesi në darkë drogën dhe trafiqet ato tenderë nuk gjykohet. Mirëpo, Andi KESH-i ka e saj, me të cilën sigurojnë pasuri përrallore. Ndaj frikë të tmerrshme, sepse ajo ja di të gjitha vjedhjet unë kërkoj të vihen kamerat, të filloj debati me dhe duhet ta dish, zoti Kryetar, që ky mostër i çështjen Lesi, të fillojë debati me gjobën që i ka korrupsionit, që zhyt Shqipërinë në terr dhe errësirë, vënë kryetari juaj gazetarit më të pavarur të vendit, që del për të vjedhur me padronin e tij çdo ditë 300 të fillojë debati me turpin, që ai po bën. mijë euro në xhep energji, që hap porta, që s’merr Mos mendoni se nuk i ka marrë vesh e gjithë fare masa për sigurinë teknike, ky tip tipik i Evropa paratë e first menit, edhe në Kinë është marrë babëzisë qeveritare, kjo qenie ngrihet kundër dhe vesh. Ora juaj ka ngelur te Lin Biao, more të zinj, bllokon komisionin për fajin e vetëm se paguan me ora juaj është shumë keq. Ju jeni shndërruar në një taksa të qytetarëve shqiptarë, me paratë, që iu vjedh specie. Pse nuk reagoni ju kur dënohet Shqipëria? atyre me faturat e aforfesë dhe mendoni pastaj se Pse nuk reagoni, kur thuhet se nuk ka shpresë për do të ketë Evropë. Nuk do të ketë Evropë dhe, ju Shqipërinë? them një gjë këtu, ju jap fjalën e nderit, se nuk do ta Unë them të vërtetën dhe do ta them të vërtetën lëmë Shqipërinë kështu si doni ju. Jo dhe jo dhe në para gjithë botës, unë do ta them të vërtetën se qoftë se dikush konkludon me të drejtë se nuk ka vetëm e vërteta e ndihmon vendin tim, unë do ta shpresë për Shqipërinë dhe me një no dhe jo më them të vërtetën se vetëm të vërteta ka për vende një n, që ka një dallim të madh në anglisht. në shoqëri të lira. Unë do të mbroj të vërtetën, se
1204 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
përndryshe fundi i Adriatikut e pret Shqipërinë dhe, Komisioni për Energjinë dhe vjedhja, që bën Fatos është pikërisht kjo mbrojtje, që unë i bëj të vërtetës Nano me Andi KESH-in. Këto janë çështjet, nuk dhe jo vetëm unë. Janë pikërisht të vërtetat, ato të mund të ketë çështje të tjera, zotërinj. cilat bëjnë që të lëshohet një kushtrim për Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Hysa. Shqipërinë. Ndriçim Hysa – Falemnderit, zoti Kryetar! Shqiptarët duhet edhe njëherë të marrin vesh të Unë jam një deputet i thjeshtë i katër vërtetën e tyre të hidhur për Shqipërinë dhe jo vetëm legjislaturave, megjithëse një ma vodhi zoti Berisha, nga unë. Ndaj dhe në qoftë se ju ka mbetur qoftë jam me dy fakultete, zoti Memia, por nuk kam atë edhe një miligram, sepse e di pse jua them këtë, fakultetin tënd. Ndërkohë, do të doja t’i thosha zotit more zotërinj, për arsye, sepse 10 ditë më parë, ju Berisha që të qetësohet, se është lider i opozitës. shpërthyet në një krizë histerike kolektive, të cilën Unë si gjithmonë i thjeshtë në mes të njerëzve unë e kisha parë vetëm në filma. të mi, kam parë dje gjatë gjithë ditës në shumë Po tani që dënohet Shqipëria ku e keni reagimin televizione dhe, për çudi, në një televizion, që zoti ju, ku jeni ju që kërcyet këtu mbi banka e ndër Berisha del shpesh, një prononcim të Arbër Xhaferrit, banka? Jo Shqipëria nuk është për ju asgjë, Shqipëria që thoshte se ishte një turp diskutimi i zotit Berisha është një lopë për t’u mjelë nga ju dhe më keq se në Zvicër, po kështu edhe të atij fraksioni që tha një lopë. Shqipëria është një vend që dënohet çdo Berisha të anëtarit të Partisë Socialiste, Ilir Metës, ditë dhe më keq se kaq është një vend që e turpëroni por një prononcim i tillë thotë, ishte një gafë, që çdo ditë, një vend që e poshtëroni çdo ditë, një vend bëri Berisha atje. që i nxini fytyrën çdo ditë, sepse jeni të pafytyrë, Prandaj, zoti Berisha, para se ju të urreni sepse ata që janë të pafytyrë i bëjnë vendit këtë të shqiptarët, ne jemi një specie e përbashkët, kemi keqe, që i bëni ju. Vetëm ata që nuk kanë fytyrë, një gen, kemi një trashëgimi, kemi një kulturë, kemi dënojnë gazetarin 20 milionë lekë në një kohë, kur një traditë. Mos harroni që kjo kulturë dhe kjo traditë e gjithë Evropa kërkon praktikë tjetër, se vetëm ata është në Tropojë, është në Elbasan, është në që nuk kanë fytyrë, zhytin vendin në krizën e first Konispol, prandaj qetësohuni në qoftë se ju doni të menit. Po ku është Shqipëria për ju, cila është riktheheni aty ku keni qenë, përndryshe ashtu si po Shqipëria? Është kollaj të ngriheni në histeri merrni në qafë partinë tuaj, ashtu do të merrni në kolektive, po keni edhe përgjegjësi, mos harroni se qafë edhe ata njerëz që nga dita në ditë pakësohen janë gjithë ata shqiptarë që largohen nga vendi për që t’ju vijnë juve pas. Dështove me “Nano ik”, mungesë pune, që ju i vidhni. dështove me të gjithë lëvizjet e tjera, nuk doje që t’i Shqipëria është bërë sot delja e zezë e hyje çështjeve të tjera, por ishit ju që dogjët gazetën Ballkanit, është bërë delja e zezë e Evropës, e ngriti “Koha jonë”, ishit ju që na futët nëpër burgje për Marko Bello çështjen e lëvizjes, por cila është organizim të mitingjeve të paligjshëm edhe sot ne përgjigjja që mori, çfarë i thanë përfaqësuesit e kemi ato çka ju na bëtë në 28 maj, ato çka thatë ju Evropës? në grevën e urisë, që kënaqësia jonë është që të Nuk duhet ta dëgjojnë një gjë të tillë ministrat e vdesin një nga një. Evropës në një kohë kur vendi vërshohet nga trafiqet Prandaj, është koha që ju të jeni të qetë, është më kriminale. Ju pasuroheni, Fatos Nano pasurohet koha që ju t’i thoni shqiptarëve shqiptarë dhe jo t’i me drogë. Po Evropa nuk shikon? Po perëndimi nuk denigroni. shikon? Po ju jeni të verbër dhe do të mbeteni në Falemnderit! histori si turpi më i madh i këtij Parlamenti. Më me Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Hysa! shumë turp se ata të vitit 1991, se ata të vitit 1991 Fjalën e ka zoti Lesi. treguan një farë sensi, kurse ju jeni turpi i vendit. Nikollë Lesi – Të nderuar kolegë deputetë! Ku e keni reagimin ju, tani që u deklarua për Së pari, jam i detyruar të dal këtu dhe të Shqipërinë? shpjegohem për çështjen e këtyre ditëve. Unë jam Ju nuk keni nder kombëtar, nuk keni dinjitet koleg i juaji, natyrisht jam në profesionin e gazetarit, kombëtar, nuk keni nder shoqëror, nuk keni nder vij nga radhët e gazetarisë, kam bërë gabimin e individual. pafalshëm që kam hyrë në politikë, por gjithsesi Unë po ju them që t’i shtroni këto dy çështje mbetem në profesion dhe brenda meje vetëm urgjentisht, çështja Lesi çështja e parë e rendit të gazetar. Deputet jam sot dhe ndoshta nuk mund të ditës. Çështja e dytë e rendit të ditës, do të jetë jem nesër, por gazetar në katin e dytë nuk ma ndalon
1205 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
asnjë prej jush, qoftë nga e majta, qoftë nga e inspektoratin që ka në vartësi për 15 ditë. Janë bërë djathta. katër seanca, gjyq i shpejtë, urgjent. Dëgjoj përditë E dyta, unë jam gazetar dhe botues mirë apo qytetarë që thonë se gjyqet vazhdojnë tre vjet, katër keq, gazetar i së parës gazetë të pavarur në vjet. Shqipëri, gazetar që jam mësuar me gjyqe që në Është bërë gjyqi dhe ditën e fundit në qoftë se vitin 1992 dhe deri sot në këtë moment, kam doni ta besoni, unë e kam marrë vesh nga drejtori i rezistuar, kam punuar, kam kritikuar. përgjithshëm i TV-it Klan, Aleksandër Frangaj në Në kohën kur ishte zoti Berisha President i vendit orën katër e njëzet, i cili më tha urime për gjobën. dhe PD-ja në pushtet, kam kritikuar dhe jam ndjekur As nuk isha njoftuar, as me gojë, as me shkrim. penalisht dhe kam fituar, por në atë kohë kam Çfarë është ky gjyq, kur guxohet t’i bëhet një ndihmuar Fatos Nanon, kur ishte në burg, kam parlamentari? Ju duhet të mendoni për veten tuaj ndihmuar Partinë Socialiste më bindje totale edhe dhe jo për mua, sepse unë ju thashë, jeta ime është sot e kësaj dite se kishte të drejtë dhe nuk i heq as mësuar gjyqeve me pushtetet dhe do të vazhdojë edhe një presje, nuk flas politikisht, por flas me deri në fund, por mendoni për veten tuaj. cilësinë e parlamentarit në këtë rast dhe gazetarit I drejtohem maxhorancës, po ju them sinqerisht brenda këtij parlamentari. nuk kam asgjë me një pjesë që i kam kolegë, qoftë Pra, e kam ndihmuar zotin Nano, kur ka pasur dhe në profesion, qoftë që i njoh, qoftë që kam punuar hall dhe të drejtë, e kam ndihmuar Partinë Socialiste, dikur, kur PS-ja ishte në opozitë dhe e kam ndihmuar kur ka pasur të drejtë dhe për këtë nuk pendohem. shpirtërisht dhe me bindje kundër pushtetit të PD- Sot jam me doktor Berishën dhe opozitën në sensin së, por ju po shkoni drejt një qorrsokaku, që do t’ju e gazetarit, në sensin e parlamentarit, i bindur se marrë me vete zoti Nano. ka të drejtë, i bindur se është në opozitë. Po ju premtoj që në këtë rrugë, në këtë mënyrë, Më gjeni një rast që kam ndihmuar ose jam bërë me këtë nepotizëm, me këtë lloj klase kriminale, servil i pushtetmbajtësve. Kam qenë kritik, ja ku që ka grumbulluar rreth vetes kryetari i maxhorancës, është ish Presidenti, ka kërkuar falje PD-ja për ato do t’ju fusë në fund humnerë, nuk është problemi që ka bërë ndaj gazetës “Koha jonë”, por ju nuk për ju, po jua them sinqerisht. keni kurajën, maxhoranca socialiste me Fatos Ndoshta është hera e parë në këto shtatë vjet Nanon, s’ka kurajo jo vetëm të kërkojë falje ndaj që nga viti 1997, ku jam deputet që flas me shumë meje, por edhe ndaj gazetarëve që janë sipër, ndaj emocion, nuk është problemi i 20 milionëshit, në gazetarëve të gazetës së parë të pavarur në Shqipëri. qoftë se më kuptoni. Unë kam apeluar, drejtësia Ju duhet të dini këtë gjë: Unë jam këtu sot dhe besoj se do të vendosë ta kthejë ose të më japë të nesër që po i vjen pushteti Berishës, nuk po shkoj drejtë, sepse është një vendim Qeverie. se po i vjen pushteti, por unë jam sot me Berishën, Ministri Arben Malaj, në qoftë se ju nuk i besoni sepse jam i bindur që është i pakompromentuar, gazetës sime, ka ardhur në Parlament dhe më falni, por në momentin që do të vijë në pushtet, do të jem ka pohuar që vendimi i 14 janarit të këtij viti për njeriu më i rrezikshëm për të. shpërblimin ose vetëshpërblimin e Fatos Nanos, Po jua them hapur, më kritik, po jua premtoj sot është i vërtetë dhe gazetari këtë ka thënë, ka dhe do ta mbaj premtimin tim deri në fund, pra unë përmendur vetëm një paragraf, po jua them që në nuk jam njeri që i shkoj pas pushtetit. Unë në këtë këtë vendim, thotë shkrimi, zoti Kryeministër duke gjyq, në qoftë se doni të dini, se këtu ka kolegë shpërblyer vetveten, ka treguar që është një mamuth edhe gazetarë si nga e djathta si nga e majta, nuk i parave të Buxhetit të Shtetit dhe nderi i Nanos është problemi për Nikollë Lesin, thashë unë jam qenka fyer nga fjala mamuth. mësuar që nga viti 1992, 2004, 2010, kështu do të Më thoni një emër tjetër ju, kur preket Buxheti i më shkojë jeta mua gjyqeve, sherreve me çdo lloj Shtetit në mënyrë të padrejtë. Përfundimisht, po ju pushteti, por nëse kuptohemi drejt ky gjyq është jo them kolegë të nderuar të maxhorancës, i drejtohem vetëm një gjyq sharlatan, por që të fut frikën për edhe njëherë me një shpresë, që mbetet akoma gazetarët e tjerë, që janë sipër. brenda meje, që kryetari i Grupit Parlamentar zoti Mirë unë këtë radhë kam imunitet, për dy javë Ruçi, që ju me këtë mënyrë, me këtë veprim që ose më saktë për 15 ditë mund të verifikojë po të bëtë ndaj meje, ndaj një parlamentari që është dojë zëvendëskryeministri Dokle, po të dojë Ministri botues, ju treguat që zoti Kryeministër ose ka i Drejtësisë, që ka të drejtë të kërkojë dosjen me vendosur pushtetin në mënyrë absolute në çdo lloj
1206 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
segmenti të shtetit, ose keni vendosur të shkoni në lekë, sepse boton një vendim të Qeverisë. Ne nuk humnerën politike të vitit 2005 bashkë me të. mund të pajtohemi. Edhe njëherë e them, që nuk Ju falemnderit! do ta harroj histerinë tuaj kolektive. Unë kërkoj që Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Memia. tani ju të reagoni, sepse këtu është nderi i Shaban Memia – Zoti Kryetar, me thënë të Shqipërisë. Reagimi i parë erdhi nga Federata drejtën absolutisht aspak nuk më habit fakti që Ndërkombëtare e Gazetarëve. hezitoni për të më dhënë fjalën për replikë, meqenëse Zoti Kryetar, erdhi një vendim dhe ju këtë mos e më përmendi emrin, sepse ju vazhdoni të merrni si një gjë të thjeshtë, se unë ju siguroj se funksiononi vetëm nëpërmjet pseudonimeve. Këtu nuk i kushton gjë më shumë Shqipërisë se kjo, në u përmend urithi, çakalli dhe personi në fjalë bëri qoftë se e lejojmë në këtë mënyrë. Të bëjmë vetëdenoncimin, që shumë këtu nuk e dinin se kush rezolutën, në të cilën të merret në mbrojtje gazetari është, nuk ia vlen, sepse gjë më poshtëruese, se më i pavarur i vendit dhe ju që qeshni me ironi, bëni sa të ngrihesh ti e të bësh avokatinë e dikujt këtu, gabim, se tregoni që jeni të zhveshur nga çdo lloj nuk ka dhe nuk kam ndërmend të merrem me atë. sentimenti, por atë e ka provuar Nikollë Lesi. Ka Zoti Kryetar, situata është shumë shqetësuese. qenë dy herë më i ashpër ndaj këtij krahu se ndaj Së pari, vendimet e Qeverisë janë dokumente këtij krahu, e ka provuar pavarësinë e tij. Të mos legale dhe qytetari më i thjeshtë ka të drejtë të pranojmë, zoti Kryetar, të dënojmë njeri në këtë shkojë dhe të kërkojë vendimin e Qeverisë. Gazetari mënyrë për shkak të një njeriu i cili e ka vendosur ka botuar vendimin e Qeverisë, ju e keni gjobitur. Shqipërinë në honet më të rrezikshme, që ka pasur Së dyti, akoma më i rëndë është fakti, sepse ndonjë herë. gjyqi dhe vendimi i Gjykatës dëshmon se sistemi i Servet Pëllumbi – Mbaroi koha, zoti Berisha. drejtësisë është në mënyrë përfundimtare nën Sali Berisha – Dakord, po të bëjmë rezolutën. kontrollin politik dhe kjo përbën një shqetësim Servet Pëllumbi – Rezolutën silleni, ta shumë të madh për këtë vend dhe për demokracinë. planifikojmë sipas rregullave që ka Parlamenti. Së treti, zoti Kryetar nuk mund të vazhdojë të Fjalën e ka zoti Braçe. poshtërohet e shkatërrohet në mënyrë sistematike Erion Braçe – Zoti Kryetar, mua më duket sikur ky institucion. Parlamenti ka ngritur një komision ky Parlament vazhdon të bëhet akoma e më hetimor për KESH-in. Ka një muaj e gjysmë që nuk qesharak. Domethënë në ndonjë rast fatlum funksionon ky komision, atëherë institucioni, që bllokohet, në ndonjë rast akoma dhe më fatlum është sovran i këtij vendi, kur nuk arrin të ushtrojë seancat e Parlamentit kthehen në orë politike. dhe të bëjë transparencën e përdorimit të parave të Unë kam pyetur për këto orët politike se si taksapaguesve, kush mund ta bëjë këtë? bëheshin në atë kohë, sepse nuk pasur fatin që t’i Zoti Kryetar, me këto veprime situata në Shqipëri jetoja, por më thonë që janë tipike kështu dhe është shumë tragjike dhe kriza po thellohet çdo ditë, njerëzit që vijnë nga ajo kohë besoj që këtë ia kanë mund të vazhdojë ndonjë ditë po këto probleme dhe vënë për qëllim vetes. këto impase të mëdha, që krijohen mund të provojnë Problemi është që, pikërisht për këtë arsye, krizë, që pasojat do të bien mbi ju. Parlamenti po kthehet nga një vend ligjesh në një Falemnderit! vend llafesh. Në seancat tona nuk ka asnjë lloj Servet Pëllumbi - Nuk jua jap fjalën, zoti produktiviteti, qoftë edhe për çështje të rëndësishme, Berisha, ai replikën me ju e bëri, ndërsa Nikolla ju siç është liria e medias apo e shtypit. Ne grimë lavdëroi. sallatë këtu nga mëngjesi deri në darkë dhe nuk Fjalën e ka zoti Berisha. zgjidhim absolutisht asgjë. Në rastin më të mirë Sali Berisha – Jo nuk ishte lavdërim, por unë mund të miratojmë një ose dy ligje, në rast se na nuk do të merrem me çështje tjetër tani, unë kërkoj lënë që të votojmë këtu në këtë sallë. Në rastin më që të miratohet një rezolutë si Parlament për të keq, ajo që i japim si mesazh shqiptarëve është çështjen Lesi. Do të ndërpresim seancën, të urrejtja për njëri-tjetrin, që këtu është fare evidente, miratojmë rezolutën për të shpëtuar nderin e është histeria që buron ose ndikohet nga urrejtja Parlamentit, sepse një njeri i pandërgjegjshëm, i dhe që transmetohet në media në shoqërinë verbuar dhe me një primitivizëm total, me një shqiptare në njerëz të ndryshëm dhe që sjell ato hakmarrje primitive totale për shkak të interesave pasoja që të gjithë ne i shohim në rrugë, nga të tij vetjake personale, dënon një gazetar 20 milionë mëngjesi deri në darkë.
1207 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Prandaj, unë kërkoj që ne t’i kthejmë seancat institucioneve të tjera, që gjykojnë shtypin. tona në shtratin e tyre ligjor të Rregullores dhe të Pra, dallimi është shumë i madh dhe pavarësisht Kushtetutës, sepse edhe për çështjen në fjalë, në se gjithkush do që ta harrojë atë kohë, ajo është e qoftë se do të fillojmë e të flasim ka një problem skalitur dhe këtu në këtë sallë për hir të së vërtetës, shumë të madh, që këtu në këtë sallë të gjithë tani po detyrohem që ta them ka edhe njerëz që e kafshojnë Kushtetutën, por asnjë nuk i referohet. kanë dekoratën, mbase e kanë të vetmen të tyre si Sipas Kushtetutës, çdo individ, çdo person armiq të shtypit. Tamam në këtë sallë, po të doni juridik ose individ quhet i famshëm pas një vendimi mund t’ju jap edhe një fotokopje të saj, sepse e të formës së prerë të gjykatës. Në këtë vendim të kanë shpërndarë gjithandej shoqatat e gazetarëve. formës së presë, që shumë zotërinj këtu e artikulojnë Prandaj, unë them që do të bënim mirë dhe do dhe ia veshin Gjykatës së Apelit, akoma nuk i kemi. të ishte më produktive për këtë çështje, për Kështu që është mirë që kur të flasim dhe t’i Parlamentin që të merrej sa më parë që të ishte e referohemi Kushtetutës, ta trajtojmë atë njësh për mundur me ligjin për shtypin. Gjithkush duke filluar të gjithë dhe deri në fund, ashtu si pikërisht kjo nga institucionet e shtetit të kishin të qarta ose ta Kushtetutë ka lënë një vakum të jashtëzakonshëm kenë të qartë se ku është kufiri i tyre në raport me në marrëdhëniet e shtypit më pushtetin ose të median. Cilat janë detyrimet e këtyre institucioneve medias me shtetin ose me institucionet e tjera, duke të shtetit në raport me median dhe pastaj edhe të filluar nga Kuvendi, Qeveria e të tjerë më radhë. tjerët që merren me median, duke filluar nga Më duket se më produktive për këtë Parlament, biznesmenët që i janë futur jashtë mase medias, do të ishte që gjatë gjithë këtyre viteve, ku natyrisht, nga politikanët që i janë futur jashtë mase medias në fillim ne bëmë shumë mirë që e lamë thjesht dhe nga gazetarët që punojnë në media, të dinë marrëdhënien tonë me median vetëm më një nen, edhe ata se ku është kufiri i lirisë së tyre, sepse ka që shtypi është i lirë dhe liria e tij mbrohet me ligj, një aksiomë të përgjithshme që liria ime mbaron sepse vinim nga një kohë që pavarësisht se miku atje, ku fillon liria e tjetrit dhe nuk flas thjeshtë për im Nikollë e quan të mbyllur me faljen që i ka kërkuar lirinë private, por për të gjitha liritë e tjera, që janë Partia Demokratike, për shkak se ajo gazetë është universale në këtë botë. institucion, nuk është më pronë e kujtdo individi që Prandaj, do të jetë shumë mirë që të merreshin ka pronësinë mbi të, është një institucion që si u sa më parë me këtë ligj, ligji tashmë është i përmend edhe këtu është gazeta e parë e pavarur konsultuar dhe me shoqatat e gazetarëve dhe me në Shqipëri, nuk mund të harrohet dhe në gojën e institucionet e tjera, që mbikëqyrin lirinë e medias tyre thirrja e medias së tyre ngjan thjesht si një në Shqipëri, duke filluar nga OSBE-ja ose edhe nga mëlçi në gojën e ujkut. Nuk ka si të jetë ndryshe Artikulli 19, një organizatë tjetër që merret me lirinë kur vijmë nga ajo kohë kur gazetat u dogjën, kur e të drejtave të njeriut dhe t’i japim fund. gazetarët u rrahën, kur gazetarët dënoheshin me Natyrisht, që të flasësh për median në këtë vend, burg jo me gjoba dhe, ku në fund fare, dilte engjëlli, ku një pjesë e madhe nuk lexojnë asnjë gjë, është që i falte të gjitha. e bezdisshme, por problemi është që mua më duhet Kjo kohë duhet të marrë fund. Unë nuk them që të them që media dhe shtypi të mos vazhdojë të kemi bërë më të mirën e mundshme gjatë këtyre konsiderohet si atlete sporti, vrapi, futbolli dhe shtatë viteve, por dallimi është thelbësor. Në qoftë kështu me radhë. Prandaj, edhe njëherë tjetër, zoti se atëherë nuk u la që të bëhej televizion tjetër, ai Kryetar, unë mendoj që shumë e vlefshme si një sot është dhe ne një farë mënyre e konsiderojmë të rezolutë hipokrite, do të ishte puna ose kontributi i djathtë. Pra, atëherë nuk u la asnjë televizion, sot secilit prej nesh për të bërë atë ligj të domosdoshëm kemi nja 60 ose 70, në qoftë se atëherë u lanë 2-3 për secilin prej nesh, për një pushtet, i cili për fat të gazeta, sot janë nja 80 gazeta dhe dalin në forma keq kolovitet nga interesat politike, te interesat e të ndryshme. Në qoftë se atëherë gazetarët parave të zeza dhe, natyrisht, është një pushtet që dënoheshin ose rruga zihesh edhe me forma të tjera ndikon jashtë mase në opinionin publik shqiptar që p.sh historitë me gazetarët zgjidheshin edhe josh dhe që përdoret. rrugëve, edhe te liqeni edhe te tuneli ose në ndonjë Që t’i japim fund kësaj historie dhe kësaj vend tjetër, sot të paktën janë disa institucione dhe gjendjeje të vështirë të medias, unë jam i bindur që gjërat bëhen publike nëpër gjykata, pavarësisht ne duhet të japim të gjithë kontributin tonë dhe ky vërejtjeve që ne i kemi bërë gjykatave ose është një kontribut që ne na buron si ligjvënës.
1208 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Natyrisht, unë do të isha shumë dakord me çdo Punëve të Brendshme është një greve urie e të lloj proteste, por ata që ju patë sot nëpër televizione, ndaluarve dhe të arrestuarve në Pukë, të cilët janë janë pikërisht shefat dhe jo gazetarët, të jeni të gjakosur dhe asnjeri nuk kujdeset për ta. bindur për këtë, se gazetarët i keni rrugëve, janë Kjo historia e të burgosurve dhe të ndaluarve, të më rroga qesharake, kurse ata që i frynin bilbilit në cilët po protestojnë për kushtet çnjerëzore ku janë gojë, që shpesh bëjnë edhe Di Pietron nëpër futur dhe për rrahjet e tyre, mund të vërtetohet edhe televizione, kanë hedhur themelet e pallatit të ri. sot, po qe se shkon një delegacion. Ata që i frynin bilbilit në gojë, kanë rroga nga 4-5 Zoti zëvendëskryeministër mund ta dëgjojë, sot milionë lekë në muaj dhe të tjera me radhë. Hajde nuk mund të ketë të burgosur, të gjakosur pa asnjë ta rregullojmë të gjithë këtë moment, që po kalon arsye. Ai që është kriminel le të dënohet, le të marrë ky pushtet dhe të jeni të bindur që nuk do të ndodhin atë që i takon, por nuk është arsye që të rrihet, të më histori të tilla. përgjaket dhe të transferohet nga Shkodra në Pukë, Falemnderit! me qëllim që të mos e shohin njerëzit. Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Braçe! Falemnderit! Fjalën e ka zoti Arbnori. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Arbnori! Pjetër Arbnori – Falemnderit, zoti Kryetar! Zotërinj deputetë, është bërë si rregull që kur Më vjen rëndë si anëtar i Komisionit për të Drejtat miratojmë kalendarin flasim për lloj-lloj problemesh e Njeriut, që nuk dolëm përpara gazetarëve që të të tjera, por në Parlament ka ca rregulla strikte që merrnim iniciativën në protestën për shkeljen e lirisë mund të flitet për ato që i nënshtrohen miratimit të së fjalës dhe lirisë së shtypit, por komisioni ynë kalendarit, pra që përbëjnë rendin e ditës, rendin e është një komision që ka njerëz të nderuar, por ka punës në Kuvend. edhe gjysma anëtarësh që herë mblidhen, herë nuk Prandaj edhe njëherë ju bëj thirrje, Byroja mblidhen për të shqyrtuar ligjet dhe nuk merren edhe Parlamentare e diskutoi kalendarin, diskutoi edhe me këtë detyrë. rreth problemeve të tjera dhe e miratoi kalendarin Përpara gazetarëve që mblidhen përpara në parim. Kryeministrit për një deputetet që dënohet me 20 Në qoftë se ka probleme të tjera, që meritojnë milionë lekë, do të ishte mirë që të ishim edhe ne. vëmendjen e Kuvendit duhet të ndjekin rrugën Edhe unë atë fjalë që ka thënë Nikollë Lesi e them procedurale, të bëhet kërkesa me shkrim, qoftë dhe po të dojë gjykatësi le të më dënojë edhe mua seancë pyetjesh, seancë interpelance, debati dhe 20 milionë lekë, sepse e vërteta është e vërtetë, ato pastaj i nënshtrohen këtij rregulli procedural, minarja në thes nuk futet, ai e mori vetëshpërblimin, sepse përndryshe atëherë ne do ta shndërrojmë nuk u kënaq me të dhe i kërkon një dyfish shpërblim Kuvendin në një vend llafesh, muhabetesh pa fund, edhe kryeredaktorit të gazetës, që e botoi këtë lajm pa rend dite dhe pa objekt të caktuar. dhe që e di gjithë bota. Prandaj, çështjen e efektivitetit të Kuvendit e Tani ky është problemi i taksapaguesve, pra kemi të gjithë, përgjegjësinë dhe të gjithë duhet të edhe i yni. Zoti Berisha tha disa fjalë të vërteta në preokupohemi, që Kuvendi vërtet të jetë në rolin e lidhje me atë që u tha në Komunitetin Evropian në tij, në vendin e tij. lidhje me pranimin e Shqipërisë ose më mirë me Unë shoh që ka shumë kërkesa, fjalën do t’jua mospranimin e Shqipërisë në Evropë. Unë do të jap me radhë secilit nga dy minuta për rendin e ditës, shtoja edhe diçka tjetër, që nuk ka folur vetëm ai pra për kalendarin. deputeti i nderuar i perëndimit, por këtë mendim e Fjalën e ka zonja Topalli. ka edhe Fatos Nano. Unë jam i bindur që Fatos Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, Nano, nuk do ta shohë kurrë Shqipërinë në Evropë, Gjykoj se pikërisht kur diskutohet për kalendarin ai do vetëm që ta shohë veten Kryeministër, mos është momenti më i favorshëm dhe më i arsyeshëm më lart dhe u fut Shqipëria në Evropë, nuk u fut për të diskutuar për të rejat e fundit dhe për sjelljen Shqipëria në Evropë nuk prishet puna fare për të, ai dhe përgjegjësitë e Parlamentit. Pikërisht, në atë bën sikur kërkon, por ai kurrë me zemër nuk ka këndvështrim që ju e trajtuat në fakt më përpara dashur që Shqipëria të jetë në Evropë. edhe parafolësit, unë do të them vetëm 2-3 gjëra Unë do të thosha edhe diçka që në këtë kohë, shumë shkurt. kur Shqipëria po kritikohet për disa gjëra, për disa Flitet për një mungesë ligjore, parafolësi foli për veprime të shëmtuara, nëpër birucat e Degës së një boshllëk kushtetues. Defekti ynë, në mënyrë të
1209 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
veçantë i yni që jemi anëtarë të delegacionit të dalë qoftë edhe me një rezolutë. Këshillit të Evropës, është se kemi pasur një Servet Pëllumbi – Zonja Topalli, nuk është mungesë informimi në seancat parlamentare dhe, radha e punës për të diskutuar tani dokumentet e në fakt as ju, asnjëherë nuk na keni pyetur se çfarë Këshillit të Evropës, pa i nënvlerësuar ato. ndodh në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, unë jam duke Evropës. iu referuar rendit të ditës dhe është detyrimi, që ju Jam e detyruar që në rastin konkret të medias keni si Kryetar i Parlamentit, në detyrën e dhe të problemeve të medias dhe të problemeve, që udhëheqjes së këtij Parlamenti për të futur në rendin janë mbi median, t’ju vë në dijeni se ekzistojnë disa e ditës dokumente, të cilat duke qenë të aprovuara në Servet Pëllumbi – Të dhashë dy minuta, fole Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës, katër, nuk është rendi i ditës. Ulu në vend, zonja bëhen menjëherë pjesë e legjislacionit shqiptar, Topalli, nuk është ai rendi i ditës, mos na detyroni meqenëse jemi anëtarë të këtij institucioni. të ndërpresim seancën. Ne nuk po bëjmë debat tani Ka dokumente, raporte dhe rezoluta, ku flitet që të marrim të gjithë dokumentet me radhë dhe t’i për probleme të ndryshme një ndër të cilat është parashtrojmë në Kuvend. edhe media. Në dokumentin e 14 janarit të vitit 2003, Bëni kërkesën, ta miratojmë dhe të bëjmë zoti Kryetar, duke iu referuar rekomandimit 1506, debat, atëherë sillni të gjitha komentet, tani nuk përveç të tjerave thuhet: është koha dhe vendi për të bërë debat. “Ndalohet dhe i bëhet thirrje vendeve anëtare të Ndërpres seancën për 5 minuta. Këshillit të Evropës, që të përdorin dhunë kundër (Pas pushimit.) gazetarëve, që të burgosin gazetarë dhe që të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Topi. përdorin gjoba shumë të rënda ndaj gazetarëve dhe Bamir Topi – Me sa duket edhe mikrofoni nuk ndaj medias”. pranon që të merrni falënderime, zoti Kryetar, pasi Për referencën e ditës, ne nuk kemi folur, se në e thashë dy herë dhe nuk u dëgjua, megjithatë, për atë kohë raporti ka qenë konfidencial dhe për të hir të procedurës parlamentare, unë sërish ju them ruajtur konfidencialitetin ne nuk jemi shprehur. falemnderit që më dhatë fjalën, ndonëse duhet të Meqenëse tani raporti nuk është më konfidencial, jeni më i kujdesshëm, sepse kur e kërkojnë fjalën por ka kaluar në internet, ju vë në dijeni se pikërisht kryetarët e grupeve, besoj që kanë një lloj përparësie në rastin konkret të zotit Lesi, ka një raport të në marrjen e fjalës dhe kjo vlen më shumë për dy Këshillit të Evropës, zoti Kryetar, është Asambleja zonjat nënkryetare, që keni në krah. Parlamentare e Këshillit të Evropës, dokumenti Unë e di që ju mund të pretendoni që ka disa 9640, që flet për një draft rekomandimi, në të cilin nene të Rregullores që parashtrojnë një lloj pariteti merr vendet një nga një dhe fillon me Shqipërinë. për të gjithë deputetët, por së paku për xhentilesë, Servet Pëllumbi - Zonja Jozefina, jua dhashë ju duhet t’i lejoni që të flasin, aq më shumë kur janë fjalën vetëm 2 minuta për kalendarin, koha ka personazhe që nuk e kanë tepruar me fjalën e tyre, mbaruar. aq më shumë kur diskutohet për probleme të Jozefina Topalli - Vetëm dy rreshta, zoti rëndësishme, sepse realiteti shqiptar për fat të keq Kryetar. Flitet tamam për emrin e gazetës “Koha krijon lajme çdo ditë dhe nuk e di që ajo karrige, që jonë” dhe thotë në fund të tetorit, duke ndjekur ju mbani, t’ju ketë krijuar mundësinë që të humbi publikimet e artikujve kritikë ndaj Kryeministrit Fatos disa virtyte, të cilat unë personalisht kam besuar Nano, në të përditshmen “Koha jonë”, të paktën disa që ju i keni pasur. herë agjenci të ndryshme qeverisëse kanë hyrë për Kështu që, besoj që edhe në rastin kur ju kërkuat të gjobitur me gjoba të ndryshme në kohë dhe në që të ndërpriteni seancën, besoj që nuk ishte e mënyra tërësisht të papërshtatshme, të zotin e hijshme për ju, jo për zonjën Topalli. kompanisë “Koha jonë”. Kjo është futur në një ndër Në rast se ne sot jemi këtu për të diskutuar për rekomandimet dhe raportet e Këshillit të Evropës, kalendarin, natyrisht kemi të drejtë që të bëjmë edhe është me 13 janar 2003, sot zoti Kryetar jemi një vit propozime për shtesa në kalendar, për modifikime më mbrapa dhe jemi në të njëjtën situatë. Ajo që në kalendar dhe ka një parim gjithsesi të dua të them është se reagon Asambleja përgjithshëm, aty ku krijon dominante, qoftë në jetën Parlamentare e Këshillit të Evropës, ju mendoni se shoqërore, qoftë në jetën politike ia vlen që të nuk i takon Parlamentit shqiptar të reagojë dhe të ndalemi dhe, besoj se ku më shumë, sesa në jetën
1210 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e Kuvendit, ka nevojë që të debatohet. gjitha fijet në dorë. Dikush u mundua që ta përdorë fjalën abuzivitet Kemi miratuar edhe këtu personazhe për me marrjen e fjalës në Parlament. Po t’i kthehemi institucione gjoja të pavarura, që i ka në kontroll origjinës së kësaj fjale, Parlament do të thotë vendi Parlamenti. Të gjitha vijnë nga një fije e caktuar, ku flitet, ku debatohet, vendi ku flitet për politikë, qoftë për ente rregullatorë, qoftë për ente të interesit vendi ky natyrisht realizohen edhe projektligjet, të drejtpërdrejtë ose indirekt, por kurrsesi nuk mund kështu që nga kjo pikëpamje unë edhe njëherë të shfaqet kaq agresiv me kaq violencë që brenda shpreh shqetësimin tim, edhe jo vetëm personal, një muaji të realizohen 4 seanca në gjyqësor, aty por edhe në emër të grupit, që ju duhet t’i jepni më ku pretendojmë që ky sistem është i pavarur ose shumë hapësirë opozitës. Të mos mendoni se jeni relativisht i pavarur. Kjo do të thotë që ky personazh në atë pozicion për ta frenuar opozitën, sepse përveç i ka shtrirë tentakulat e tij më shumë se kudo tjetër opozitës dhe maxhorancës ka edhe një opinion të në sistemin e drejtësisë dhe ju e kuptoni fare mirë gjerë shoqëror, ka edhe media që bëjnë analizën e që sistemi i drejtësisë ka gjëra shumë më të mëdha duhur. për t’u marrë, me korrupsionin, me vrasjet që po Unë pa dashur do të doja pa e tepruar aspak t’i ndodhin brenda strukturave e në shumë e shumë kthehem problemit të zotit Lesi, jo s’e kemi ndonjë gjëra. Do ta kisha tepruar e me siguri do të ishit preferencë të veçantë për zotin Lesi, natyrisht ai vendosur në siklet, zoti Kryetar, për të më thënë që gjithsesi është i lirë të përdorë simpatitë e tij, aq mbaroi koha, sepse ka shumë gjëra për të thënë. më shumë kur është fjala për një koleg, aq më Ky Kuvend i ka konsumuar të gjitha temat, mund shumë kur është fjala për një zë të lirë, i cili me t’i rikthehemi temave, po për fat të keq duke iu natyrën e tij e ka demonstruar kohë pas kohe, referuar një të kaluare gjithmonë e më të mirë, sepse padashur të them që ka qenë kontestues me çdo ditë që kalon situata përkeqësohet në të gjitha opozitën e djeshme dhe opozitën e sotme ose me drejtimet dhe përfytyroni kur atakohet një njeri publik, pozitën e sotme. Është një çështje e tij, këtu është i cili përveç statusit të njeriut të lirë gazetar, ka edhe një problem akoma më i gjerë, ne e kemi thënë aq statusin e deputetit. Përfytyroni sa të mbrojtur janë sa e kemi konsumuar totalisht opinionin tonë, për ata gazetarë të thjeshtë, të cilët për mbijetesë marrin atë që e kemi thënë dhe do ta themi si një refren një profesion për të ëndërruar një të ardhme akoma dhe është e keqja komplekse e këtij vendi. më të mirë, kurrsesi jo, kështu që ju nuk duhet ta Kemi diskutuar për ekonominë dhe themi që kaloni me indiferentizëm këtë punë, kjo është një e është autor i mbrojtjes së monopoleve, kemi keqe që po i kap të gjithë, një e keqe që asnjë këtu diskutuar për problemin e influencës në Parlament në këtë vend nuk e ka të sigurt jetesën për shumë dhe kemi thënë që është autor i dhunimit të arsye, as jetën fizike, as jetën ekonomike, as jetën Parlamentit, i dhunimit të Kushtetutës, i dhunimit institucionale, as jetën politike. Kështu që është e të Rregullores, i dhunimit të personalitetit të tepërt të flasim, por ajo që unë dua të fokusoj është gjithsecilit. Unë jam i bindur, sepse nuk i kam lejuar një element tjetër. vetes që të njoh personazhet në këtë sallë. Kemi Zoti Kryetar, keni pasur dhe vazhdoni të keni pasur mundësi që të marrim informacione, të njihemi shansin që të jeni në krye të një institucioni shumë me njëri-tjetrin edhe jashtë Parlamentit dhe e di që të rëndësishëm. E di që jeni në siklet, e di që keni gjithsecili prej jush ka një personalitet, ka një shumë probleme, por mbi atë bindje, që unë kam hapësirë ku tolerohet tjetri, po jo deri në këtë pikë. pasur dhe vazhdoj të kem, pavarësisht nga debatet Ka personazhe, që nuk duhet të harrojnë se që të që bëjmë këtu për çështje të procedurës, përsëri jesh në politikë, nuk do të thotë që ta kesh këtë mendoj që në sens jeni njeriu që kemi më shumë atribut për gjithë jetën, mund të dalësh nga politika elementë pozitivë në atë karrige, sepse përndryshe një ditë, por të paktën del me kokën lart, del dhe je sulmi i opozitës do të kishte qenë shumë i ashpër një qenie shoqërore dhe bën pjesë përsëri në publik, mbi ju. Keni mirësinë që të amortizoni shumë gjëra kurrsesi një ndjenjë servilizmi ndaj një personazhi, në këtë Parlament, sepse përveç deputetëve dhe që po thyen çdo lloj rekordi. Unë nuk besoj që ka mediave ka edhe monitorë, çdo ditë bisedojmë me një situatë minimalisht optimiste për Shqipërinë, to. Nuk ka rast, nuk ka precedent që të gjithë faktorët ngado që të flasësh do të biesh në pesimizëm dhe, që analizojnë jetën në Shqipëri, të jenë kaq në natyrisht, ka një kryetar maxhorance, ka një kryetar sinkronë në një bindje të vetme. E keqja e madhe e Qeverie që gjithsecili nga ne e pranon, që i ka të këtij vendi, vazhdon të jetë kryetari i maxhorancës
1211 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe kryetari i Qeverisë. Të jeni të bindur dhe unë Falemnderit! jam i bindur se këtu ka një lloj kakofonie, por jam Servet Pëllumbi – Falemnderit! Megjithatë mjaft i qartë me atë që them. Secili nga ju është i edhe zoti Lesi e tha që është në rrugën e gjyqit. Ka bindur, që ai është e keqja e madhe e këtij vendi. shkallë të tjera të gjyqit, megjithatë propozimin e Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Topi! diskutojmë. Në qoftë se opozita ka arsye të ankohet për Fjalën e ka zoti Dokle. shumë gjëra, të paktën për hapësirat në Kuvend Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! nuk ka asnjë arsye që të ankohet, sepse asnjëherë Ne po humbasim energji dhe shumë kohë këtu ato nuk kanë munguar, madje do të thosha që shumë në Parlament, ndërkohë që na presin mjaft punë herë me këto hapësira abuzohet jashtë rregulloreve, për të bërë. Me këtë unë nuk dua të them që opozita siç është edhe rasti konkret. dhe deputetët e tjerë nuk kanë të drejtë të flasin Ne ramë dakord, meqë janë shumë për të folur dhe fjala është pjesë themelore e një Parlamenti për kalendarin, të flasë secili dy minuta dhe në qoftë dhe, natyrisht, që askush prej nesh nuk ka të drejtë se ne ngrihemi dhe i fillojmë çështjet me radhë ku që t’i mësojë të tjerët si të flasin, shumë-shumë janë e ku nuk janë, citojmë ashtu si e bëri dhe zonja mund të marrin mësim nga Agron Llakaj, por ne nënkryetare me radhë të gjitha vendimet e Këshillit nuk kemi të drejtë t’i mësojmë këtu se si të flasin, të Evropës, atëherë nuk është vendi. Në qoftë se por problemi është që ne duhet të procedojmë me lind nevoja që t’i njohim ato, që janë tepër të disa rregulla dhe po shikoj që po shkelet çdo lloj rëndësishme, hajde të bëjmë një debat, ta fusin në procedure. rendin e ditës dhe të diskutojmë. Atëherë, unë do të kisha një propozim, në qoftë Po kështu që e fillojmë për kalendarin dhe flasim se etja për të folur për çdo gjë është e pandalshme, pastaj për gjithçka, pa njohur as kufij kohorë, as të bëjmë një ndryshim në Rregullore që njëherë në hapësinorë, atëherë vetvetiu ky nuk është më javë ose njëherë në dy javë të vihen në rendin e Kuvend. ditës çështje të ndryshme dhe secili të flasë për Prandaj, pikërisht, duke kërkuar edhe atë çfarë i do shpirti dhe të zbrazet dhe, ndërkohë, mirëkuptimin tuaj, do t’jua jap fjalën për kalendarin të vazhdojmë me problemet që ka rendi i ditës i 2 minuta, në qoftë se do të vazhdojmë të flasim Parlamentit. Pra, ka një zgjidhje, sepse ndryshe mbarë për të gjitha, atëherë hajde të vazhdojmë të pastaj pjesa më e madhe e deputetëve të flasim, por ta dini që rendin e ditës që kemi do të maxhorancës dhe të opozitës janë njerëz që ezaurojmë sot. respektojnë rregullat e lojës, që respektojnë Pra, për procedurë, zoti Olldashi. Rregulloren, rrinë dhe dëgjojnë dhe presin se kur do Sokol Olldashi – Falemnderit, zoti Kryetar! të përfundojë debati i nisur nga dikush e i bitisur Do të flas shumë shkurt, duke shprehur nga askush dhe, në fund të fundit, ku arrin, solidaritetin tim si koleg me zotin Lesi, do t’ju asgjëkund. propozoja që përgjatë zhvillimit të seancës të bëhej Atëherë, të vendosim në qoftë se ky Parlament një mbledhje e Komisionit të Medias, e cila të hartojë e ndien të nevojshme që të bëjë një gjë të tillë dhe një tekst deklarate ose rregulluese, mund ta quajmë ta vërë me Rregullore, të caktohet një ditë kur të si të doni, për çështjen që i përket deputetit Lesi doni ju dhe të vijë secili dhe të flasë se çfarë të dhe gazetarit Lesi dhe për sa kohë që vazhdojnë dojë, por ama kur është rendi i ditës të vazhdojë diskutimet, është krejt e mundur që të hartohet, të rendi i ditës. Kjo ishte e para. miratohet dhe të diskutohet një dokument i tillë. Së dyti, për sa i përket procedurave, që Unë besoj që për të gjithë ne, qoftë për ata në gjithkush e merr fjalën për procedurë dhe flet për opozitë, qoftë për ata deputetë të maxhorancës, që gjëra të tjera, këtu shpesh herë abuzohet, përveçse e kanë sensin e përgjegjësisë, ky është një rast i vetmi rast ishte që zoti Berisha nuk abuzoi, sepse shumë serioz dhe që meriton vëmendje dhe që në bëri replikë me zotin Lesi dhe dikush i tha nuk ta asnjë mënyrë nuk mund të anashkalohet, sikur nuk përmendi emrin, në fakt zoti Lesi ia përmendi emrin, ka ndodhur gjë. Ka ndodhur një gjë mjaft serioze, se i kujtoi se çfarë i është bërë gazetës “Koha jonë”, që i përket një botuesi të madh në Shqipëri dhe që në kohën kur Berisha ishte President dhe të mos i përket gazetës së parë të pavarur në Shqipëri. Ne harrojmë që gazeta “Koha jonë”, është gazeta e parë duhet ta trajtojmë me të njëjtën përgjegjësi që e ka e pavarur dhe, njëkohësisht, është edhe gazeta e trajtuar Këshilli i Evropës, të cilin ju sapo e cituat. parë e djegur.
1212 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Për sa i përket disa deklarimeve, që u bënë këtu që nuk mund të bllokohet ai komision për arsye të për rekorde të natyrave të ndryshme, Parlamenti disa specialistëve që janë me konflikt interesi. dhe zgjedhësit shqiptarë njohin një rekord, që në Jemin Gjana – Jo, zoti Kryetar, atëherë meqë konkurrimin e forcave politike në 11 konkurrime po më detyroni, dëgjoheni ta lexoj ligjin. Ja çfarë kombëtare, Partia Socialiste ka fituar 9 herë, Partia thotë ligji “Kur zgjidhet kontrata e punës” për këtë Demokratike vetëm dy herë. çështje: Ky është rekordi i njohur nga votuesit shqiptarë, “Punëmarrësi mbi 18-të vjeç, mund të zotohet të gjitha të tjerat janë fjalë, zotëri. me shkrim kundrejt punëdhënësit, në rastin e Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Gjana. përfundimit të marrëdhënieve të punës, ashtu si ka Jemin Gjana – Falemnderit, zoti Kryetar! ndodhur me dy specialistët që ju thoni, se nuk do t’i Pavarësisht se nuk është e shkruar në kalendar bëjë atij konkurrencë në asnjë lloj mënyre, dhe unë në të vërtetë e prisja që Byroja në mbledhjen veçanërisht nuk do të formojë një sipërmarrje e sotme të kishte përcaktuar një qëndrim, sepse konkurrente, nuk do të punojë dhe interesohet për kjo është hera e tretë që unë e sjell shqetësimin një sipërmarrje konkurrente dhe, në këtë rast, vetëm tim në seancë plenare, e kam sjellë edhe te ju me gjykata ka të drejtë ta zgjidhë këtë konflikt”. gojë dhe me shkrim, si Kryetar i Kuvendit. Unë nuk di dhe nuk ka të dhënë nga asnjë palë Normalisht, ju monitoroni dhe jepni pikëpamjen që dy specialistët, të cilëve u është zgjidhur kontrata dhe qëndrimin tuaj. Unë e di se nuk vendosni ju në e punës, të kenë ngritur një ndërmarrje konkurrente, komisionin që unë drejtoj, po unë dua t’ju them se t’i bëjnë konkurrencë KESH-it dhe të jenë në konflikt ju nuk keni qenë disa kohë në drejtim të seancave interesi me të. Të shpikësh konflikt interesash, kur në Kuvend për arsye objektive dhe pas bisedës së në asnjë ligj nuk është shprehur ndryshe, përveç fundit, që kemi zhvilluar bashkë, komisioni do të kësaj që unë lexova, do të thotë ta pengosh gjente zgjidhje dhe pala që përbën shumicën atje, komisionin me artifica. do të hapte rrugë për të filluar punë, ndërsa Gjithsesi, ju keni shumicë në komision dhe e komisioni vazhdon të jetë në të njëjtën situatë. merrni vendimin. Unë jam kryetar i komisionit dhe i Unë gjykoj se seanca plenare duhet të japë një thërras në mbledhje, por nuk kam ndërmend të verdikt për këtë çështje. Pretendimi se jemi ne që e thërras mbledhjen e komisionit pa deklaruar pala bllokojmë komisionin nuk mund të qëndrojë, jemi tjetër se do t’i pranojë specialistët që ne kemi palë që kemi kërkuar hetimin, jemi palë që kemi të kërkuar, si palë që kemi kërkuar hetimin. Nuk doni, drejtë të marrim specialistë për të hetuar. Asnjë mbylleni komisionin dhe deklarojeni të mbyllur. Doni mbështetje ligjore nuk ka fakti që specialistët mund të bëni interpretimin verdikt të ligjeve, bëjeni. Unë si të na i diktojë institucioni që hetohet. Këtë e kam palë që përfaqëson pakicën në Komision e kam të thënë edhe në seancën e shkuar plenare, se është qartë. Kam marrë konfirmimin nga Gjykata e Tiranës vërtet shumë e rëndë, që një institucion që hetohet me shkrim, se nuk disponoj lista ekspertësh për nga Parlamenti nuk pyet për Parlamentin, që një këtë çështje, prandaj doni të bëni interpretime të institucion që hetohet nga Parlamenti, i çon letër tjera, le t’i bëjë Byroja, le t’i bëjë seanca, le t’i bëjë me shkrim Parlamentit, se nuk mund ta bëjnë këtë departamenti, nxirrni vendimin, pezulloni vendimin që doni të bëni ju me komisionin. Nuk mund të që keni marrë, bëni si të doni, por jepini një zgjidhje caktoni ekspertë dhe specialistë ata që doni ju, por komisionit. ata që do të pranojmë ne. Ne nuk jemi të gatshëm të tërhiqemi dhe bllokimi Ka pasur kërkesa të ndryshme interpretimi, unë nuk vjen nga ne. Nuk ka ndodhur në asnjë prej jam përpjekur të interpretoj në cilësinë e kryetarit komisioneve që janë ngritur, ky precedent që është të komisionit. Një pjesë e kolegëve kanë kërkuar shkaktuar tani. që departamenti juridik të interpretojë. Servet Pëllumbi – Ligji e ka në mënyrë të Servet Pëllumbi – Zoti Gjana, koha mbaroi. pavarur, zoti Gjana, neni 18. Jemin Gjana – Në qoftë se ju të gjithë jeni të Jemin Gjana – Mirë, zoti Kryetar, gjejeni të interesuar që ai komision të mos vazhdojë punën, pavarur, bëjeni të pavarur, bëjeni si të doni. Zoti po të doni e lë fare. Kryetar, ekspertët dhe specialistët ligji i kërkon që Servet Pëllumbi – Jemi të interesuar për çdo të jenë profesionistë. Profesionistë pa qenë seancë dhe për komisionin që po flisni, por bashkë punonjës të atij sektori, pa punuar në sistemin kemi diskutuar disa herë dhe ju është bërë e qartë energjetik, pa punuar në korporatë, nuk mund të
1213 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
jenë specialistë të mirëfilltë, nuk mund të jenë në mënyrë voluntaristi, unë nuk i përgjigjem, as profesionistë, ata kanë detyrime ligjore. Po na luani kolegët e mi që përfaqësojnë pjesën tjetër nuk i mendsh me këtë pavarësinë që doni të krijoni përgjigjen, por ky komision do të funksionojë, sipas gjithandej. të gjithë rregullave të ligjit duke marrë vendime të Servet Pëllumbi – Zoti Gjana, nuk zgjidhet ndërmjetme për çdo çështje të tij. këtu në seancë. Prandaj, zoti Kryetar, edhe një herë dua të Jemin Gjana – Mirë zgjidheni, unë kam për nënvizoj që më vjen shumë keq që vjen këtu një borxh ta shtroj këtu në seancë, ju zgjidheni, ju kërkoj çështje plotësisht abstrakte dhe absurde. Natyrisht, ta zgjidhni. në këtë mënyrë ky komision nuk mund të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Alushi, funksionojë. Si maxhorancë e këtij komisioni, do të shkurt ju lutem. pengojmë shkeljen e këtij ligji për të kaluar pastaj Eduart Alushi – Falemnderit, zoti Kryetar! në mënyra të tjera opinioniste dhe voluntaristë, të Megjithëse, ndoshta edhe unë duhet të kem të cilat na i propozon pala tjetër për funksionimin e drejtë të flas jo edhe aq shkurt, përderisa po flitet Komisionit Parlamentar të Hetimit. kaq shumë për këtë çështje. Falemnderit! Në bazë të nenit 10 të ligjit, unë dua të nënvizoj Servet Pëllumbi - Për replikë zoti Gjana. me forcë diçka, komisioni nuk drejtohet nga kryetari Jemin Gjana – Megjithëse, disa nga shprehjet i komisionit, por e gjithë veprimtaria e komisionit nuk arrita që t’i kuptoj, jo për të bërë replikë, por për drejtohet nga kryetari dhe zëvendëskryetari i të shpjeguar atë që ligji e ka të përcaktuar. komisionit dhe që këtu fillon gabimi i madh. Pala, e Komisioni nuk drejtohet në mënyrë voluntaristë, por cila ka kërkuar pikërisht thirrjen e këtij komisioni, drejtohet sipas ligjit dhe, meqë e kërkon, unë po ngritjen e këtij komisioni, tani vihet përballë detyrimit jua lexoj ashtu si është në ligj. të ligjit, të cilin po e shkel me të dyja këmbët, Pika 1 e nenit 10 thotë: “Kryetari dhe domethënë në bazë të nenit 9 pika 8. Kjo palë po zëvendëskryetari i komisionit drejtojnë veprimtarinë bllokon veprimtarinë e komisionit, duke mos thirrur e tij në përputhje me Rregulloren e Kuvendit.” Hapeni mbledhjet e tij. Natyrisht në bazë të këtij neni dhe Rregulloren zotërinj, dhe lexojeni se si drejtohet në të kësaj pike të këtij neni, duhet që komisioni të mungesë të Kryetarit. Detyrat e tij kryen nga pushojë së funksionuari, sepse nuk po paraqitet zëvendëskryetari dhe në nenin 12 pika 1, thuhet jo pala, e cila ka kërkuar, ka marrë nismën për të thirrur nuk drejtohen, por drejtohen nga Kryetari. Mbledhjet këtë komision për çështje hetimi, ashtu si janë thirren dhe drejtohen nga kryetari ose me autorizimin shkelur në mënyrë të drejtpërdrejtë edhe nga zoti e tij zoti Alushi, pra me autorizimin tim, nga Gjana, që drejton komisionin, neni 7 pika 4 dhe zëvendëskryetari i komisionit. Këtë nuk e kam neni 11 pika 1, pra që komisioni duhet të ishte thirrur shkruajtur unë, por këtë e ka bërë ligjvënësi dhe brenda 3 ditëve, dhe brenda 7 ditëve të gjithë unë jam i detyruar ta zbatoj. procedurat paraprake duhet të kishin përfunduar. Pra, Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Minarolli. komisioni është thirrur vetëm pas 10 ose 12 ditësh Vili Minarolli – Falemnderit, zoti Kryetar! dhe kjo është përgjegjësi plotësisht e zotërinjve, të E kërkova fjalën jo për procedurë, por për të folur cilët kanë marrë nismën dhe përfaqësojnë këtë për rendin e ditës që kemi sot përpara dhe, nismë hetimore në komision. konkretisht, për të shprehur mendimin tim në lidhje Për sa u përket çështjeve të tjera, natyrisht në me të. një mënyrë tjetër qoftë edhe të zyrtarizuar, do t’i Fakti që është shënuar si pikë e parë miratimi i paraqesim edhe pranë jush, por dua të theksoj rendit të ditës, nuk do të thotë që ne të ngremë diçka, le t’i referohemi nenit 4 pika 2 dhe pika 4. dorën pa dhënë mendimin tonë, ashtu si nuk do të Gjithçka në referencën e ngritjes dhe funksionimit thotë që ne të miratojmë atë që ka vendosur Byroja të komisioneve hetimore parlamentare, janë dhe i Parlamentare. referohen plotësisht Kodit të Procedurës penale. Në një ditë të zakonshme çdo deputet ka drejtë Ekspertët, dëshmitarët, procedurat e hetimit janë të diskutojë, të shtojë dhe të argumentojë, se pse pikërisht në referencë të Kodit të Procedurës Penale duhen shtuar çështje të tjera të rendit të ditës. dhe nuk ka asnjë përjashtim. Bëhet fjalë për një ditë të zakonshme, sot kjo datë Thirrjes së kolegëve deputetë, që përfaqësojnë 25 maj për mendimin tim është një ditë e këtë nismë hetimore që komisioni të funksionojë jashtëzakonshme, sepse krimi i organizuar shtetëror
1214 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ka goditur në disa drejtime vlerat e demokracisë Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bode. dhe ka njollosur identitetin tonë si shqiptar. Nuk është Ridvan Bode – Falemnderit, Zoti Kryetar! fjala thjesht, pra që ne jemi bërë gazi i botës, por Në fakt ne detyrohemi të marrin fjalën këtu në shtrohet problemi që ne si politikanë të mbajmë Parlament, sepse e kuptojmë që gjithnjë e më përgjegjësitë tona, qoftë si politikanë, qoftë si qytetarë. shumë Parlamenti po e humbet moralin e tij në raport Ai që do të zgjedhë rolin e strucit është e drejta me publikun. Mendoj që morali i Parlamentit nuk e tij, unë si anëtar i Komisionit të Medias nuk kthehet nëpërmjet moralizimeve boshe këtu. dëshiroj ta luaj këtë rol, ashtu si nuk besoj që edhe Ne jemi përpara disa fakteve. Në qoftë se zoti Ministri i Rendit, kur sot në strukturat e tij ndodh Kryeministër, kërkon të ikë, sepse i ka vajtur ora një kasaphanë, nuk e besoj që do të rrijë në rolin e për të parë “Portokallinë” dhe të mësojë se si hyhet strucit dhe të bëjë indiferentin, aq më shumë kur në Parlament le të shkojë, por ne këtu po ngremë sot ka edhe një deklarim në adresë të tij lidhur me një preokupim që është thelbësor. ca afera të tij për të drejtat e studimit. Ajo është e Kemi të bëjmë me një veprim ekstrem të goditjes drejta e tij. publike të një njeriu dy herë të imunizuar. Këtu në Si anëtar i Komisionit të Medias, unë mendoj Kuvend është miratuar ligji që mediat janë të lira që ajo që ka bërë gazetari Nikollë Lesi është një dhe me kaq u është dhënë imuniteti maksimal, për vlerë për demokracinë shqiptare dhe një mësim për të mos u lënë organeve gjyqësore asnjë kompetencë të gjithë gazetarët e këtij vendi, prandaj ne duhet ta dhe asnjë të drejtë abuzimi, për liritë që ia ka mbrojmë. atribuuar ligjvënësi medias. Po ashtu kemi të bëjmë Meqë zoti Kryetar u mërzit, unë propozoj që si me rastin kur një deputet ka një imunitet anëtar i Komisionit të Medias dhe me të drejtën e parlamentar. një të tretës së komisionit të mblidhet Komisioni i E habitshme është sesi një njeri i imunizuar, Medias, sepse nuk bëhet fjalë për mungesë ligjesh, dje penalizohet në një afat rekord, ndërkohë që nga zotëri. Zoti Braçe është i ri në Komisionin e Medias korrupsioni të gjithë jemi distancuar dhe nuk e kemi dhe nuk e di që kuadri ligjor është tërësisht i plotë atribuuar të paktën me fjalë dhe me ligje. Çdo lloj për median shqiptare. Ne do të avancojmë më tutje, imuniteti mbetet jetim dhe i pandëshkuar, jo sepse por për sa i përket gazetarit Nikollë Lesi, është një deputet nuk duhet ndëshkuar, jo sepse gjykatat gjithçka e qartë dhe duhet mbështetur. Prandaj, unë nuk do të veprojnë mbi deputetët, por ne si opozitë propozoj që ta mbrojmë këtë vlerë. dhe për opinion publik, do të ishim shumë të Në emër të Komisionit të Medias, domethënë interesuar dhe shumë të kënaqur, që të shikonim si anëtar i komisionit, të kërkojmë 15 minuta pushim një rast të vetëm të ndëshkimit të një deputeti për ose më shumë, të bëjmë një rezolutë, të bëjmë një çështje të korrupsionit, të ndëshkimit të një ministri deklaratë, ta përfundojmë dhe të vazhdojmë me për çështje të korrupsionit, të ndëshkimit të një rendin e ditës. zyrtari për çështje të korrupsionit. Ju falemnderit! Këtu imunitetet legjitime të deklaruara Servet Pëllumbi – Juve nuk ju pengoj kush që anashkalohen dhe gjithë këto imunitete i atribuohen ta kishit bërë lejen e komisionit, tani është duke u zhvilluar një fenomeni shumë të keq, që është korrupsioni. seanca. Pas seancës bëjeni mbledhjen e komisionit Në qoftë se dikush, një njeri me imunitet do të dhe merrni vendimet tuaja, është e drejta juaj. sulmojë pikërisht korrupsionin, atëherë shfaqet në Fjalën e ka zoti Olldashi. mënyrë publike dhe të dukshme gjithë ai imunitet i Sokol Olldashi - Falemnderit, zoti Kryetar! madh, që ka ky fenomen, pikërisht në strukturat e Propozimi im ishte shumë i thjeshtë dhe, unë, shtetit. jo më kot jua adresova ju të drejtën. Domethënë Ju jeni ankuar shumë, të nderuar ministra të fakti që zhvillohet seanca nuk e pengon krahut të maxhorancës, se nuk ndikoni dot për të automatikisht zhvillimin e mbledhjes së komisionit. luftuar dhe ndëshkuar korrupsionin, se gjykatat janë Me Rregullore ekzistojnë hapësirat që komisioni të të pavarura. A i bëni vetes pak pyetjen, sesi ka mblidhet edhe përgjatë seancës, por këtë duhet ta mundësi që për korrupsionin nuk ka ndëshkim dhe kërkoni ju. Ka një kërkesë nga një e treta e anëtarëve për një rast denoncimi të korrupsionit, ndëshkimi të komisionit për mbledhjen. Ju duhet thjesht ta nuk vonon brenda dy javëve. miratoni. Komisioni të mblidhet dhe të hartojë një Falemnderit! tekst. Servet Pëllumbi – Falemnderit!
1215 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Fjalën e ka zoti Dizdari. the atë, një pale nuk i pëlqen, kështu që demokracia Limoz Dizdari – Falemnderit, zoti Kryetar! do të ecë mbi këto vështirësi. Si duket ke filluar të mbash më shumë nga ai Prandaj, unë do t’ju ftoja të gjithëve dhe do t’i krahu andej, por më mirë kështu. propozoja zotit Lesi, që është objekti i këtij Nuk besoj se jam shumë dakord me këtë shqyrtimi, që të na ndihmojë me angazhimin e tij, komshiun tim të mirë, që quhet Ridvan, kur thotë të na japë një kohë dhe të mos kërkojnë nga ne që ky Parlament nuk ka moral, përkundrazi secili angazhim më të tepërt. Në të vërtetat që thuhen e vjen këtu me moralin e vet dhe të gjithë bashkë bëjnë ka me vete angazhimin. moralin kolektiv. Mund të bëjmë gabime, por le ta Ju falemnderit! qortojmë njëri-tjetrin dhe jo të kalojmë deri këtu. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Zogaj. Një gjë tjetër që desha të thosha është për atë Preç Zogaj - Falemnderit, zoti Kryetar! që tha zoti Berisha, se çfarë jeni ju për Shqipërinë? Me thënë të drejtën nuk kisha ndërmend të flisja, Çfarë është Shqipëria për ju? por ngaqë këtu u fol gjerë e gjatë edhe për lirinë e Për mua Shqipëria është vendi më i shtrenjtë, shtypit, edhe për gjendjen e shtypit për rastin në më i bukur në botë dhe besoj se është dhe për të fjalë, duke qenë dhe unë pjesëtar i këtij komuniteti gjithë ju. Kështu le të luftojmë të gjithë, të përpiqemi në këtë Parlament e ndiej për detyrë të them diçka, bashkë të majtë dhe të djathtë të të gjitha ngjyrave, që mendoj se është realiste. ta bëjmë akoma edhe më të dashur këtë vend. Ne këtu në Parlament jemi palë politike, palë të Lidhur me problemin Lesi, të them të vërtetën kundërta, debatojmë konfrontohemi politikisht. objekti i gjyqit mua më duket, nuk dua që të gjykoj Natyrisht, që ky konfrontim politik del edhe nga salla sistemin gjyqësor, por më duket shumë i nxituar, e këtij Parlamenti, është konfliktualitet në tribuna shumë nervoz. Zakonisht, nervozizmi buron nga politike e të tjerë, e të tjerë. realiteti, nga ndërgjegjja e vrarë. Pra, mirë do të ishte Këtu e gjithë çështja është që në gjithë këtë që të gjendej një gjuhë më e mençur dhe më e përplasje politike të kuptueshme në demokraci të dhembshur, por le t’ia lëmë realitetit. ketë fire play, si thonë edhe këta të sportit dhe unë Pushtetet janë ndarë dhe ne këtë luftuam, kemi nuk e di sesi mund të konsiderohet fire play, kur kaq vjet se kemi realizuar akoma, por po mundohemi gjykata jep një vendim në mungesë së palës së të bëjmë atë që pushtetet që janë, të funksionojnë paditur, kjo është jashtëzakonisht larg çdo rregulli, si pushtete të ndarë. Unë do t’u propozoja të gjithë çdo fire play. deputetëve të mos nxitohen, le të jepet gjykimi dhe Sigurisht, kolegët deputetë të maxhorancës do të shikojmë sesi u dha. të më paragjykojnë dhe nuk do të më besojnë që Unë e përshëndes shumë angazhimin e Gjykata e Shkallës së Parë në Tiranë, është një gazetarëve. Në përgjithësi thuhet që gazetarët gjykatë shumë problematike në Shqipëri. Ne e kemi shkojnë shumë pas pushtetit, në këtë rast ata nuk provuar në kurriz, është gjykata më e politizuar. kanë shkuar pas pushtetit, kanë shkuar pas të Madje ka gjyqtarë dhe sektorë që kanë për detyrë përvuajturit nga pushteti sipas gjyqit. vetëm të bëjnë kamikazin e segmenteve të pushtetit. Pra, më duket se këtu ka një problem, ne të Kjo atyre për pozicionin që kanë, mund t’ju duket e mos nxitohemi as të mbledhim komisionet, as të ekzagjeruar, por që të jepet vendim pa praninë e bëjmë deklarata. Të presim që vendimet të marrin palës së paditur, kjo nuk është dëgjuar dhe, në të formë të prerë. Me atë nxitim që mund të jetë bërë vërtetë, Parlamenti në këtë moment duhet të mbrojë në gjykatë, gjërat janë fare të qarta, dalin dhe dihen nderin e vet, duhet të mbrojë lirinë e mediave dhe sesi janë dhe sesi bëhen, kështu kemi kohë që t’i lirinë e shprehjes duke reaguar. verifikojmë dhe të dalim me vendimet tona. E fundit, që doja të thosha ka të bëjë me një Në seancat e tjera mund ta shikojmë të gjithë zakon, që më duket që është një zakon i keq këtu problemin. Tani problemi që shtrohet për ne është në Parlamentin tonë, që sa herë ngrihet një problem, ndërgjegjja jonë parlamentare, është që të na që ka të bëjë me një fakt të shkeljes ose të dënimit shqetësojë fakti për të vërtetën, sepse për të thënë apo të ekzagjerimit me liritë dhe të drejtat, pala tjetër të vërtetën paska haraç të madh në çdo lloj kushtesh. kthehet dhe menjëherë thotë, shtatë vjet më parë Jam plotësisht dakord me analizën që bëri Erioni ose tetë vjet më parë ka ndodhur kështu apo ashtu, dhe e bëri mençurish, i renditi të gjitha në një rruazë si për të dashur të justifikojë këtë që ka ndodhur të qartë, por e vërteta është që ngado që vjen, po e tani.
1216 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Meqenëse ka ndodhur para shtatë vjetësh një do të jetë marrëdhënia mes gazetarëve dhe rast i tillë, në forma të tjera duhet të ndodhi edhe pronarëve, sepse vetëm në Shqipëri gazetarët bëjnë tani, kjo është mënyra më e keqe. Për të përballuar greva që t’u shtohen pagat, jo atyre, por pronarëve. problemet e demokracisë, siç ka thënë zoti Dokle Së fundi, zoti Kryetar u bë kaq kohë që unë nuk njëherë dhe dua ta citoj, demokracia i referohet kam folur dhe më lejoni që edhe unë të shpreh një vetvetes. Është mënyrë e gabuar të thuash që është mendim si anëtar i maxhorancës dhe si deputet i demokraci krahasuese. Demokracia i referohet këtij Parlamenti. Ka kaq kohë, kaq javë që standardeve, i referohet vetvetes. Në këtë sens kemi minoranca sillet si maxhorancë për shkak të të bëjmë më shkelje flagrante të standardeve të tolerancës sonë si maxhorancë dhe gati një gjykimit dhe prandaj Parlamenti duhet të mbajë një papërgjegjshmëri të shumicës dërmuese të qëndrim. Ne jemi të gatshëm, që si deputetë të deputetëve, që përfaqësojnë opozitën. Komisionit të Mediave të hartojmë një rezolutë të Unë jam deputet i vjetër që kam dymbëdhjetë moderuar për këtë çështje, që nuk ka të bëjë thjesht vjet në këtë sallë dhe nuk u besoj veshëve kur dëgjoj me çështjen Lesi, kalon përtej rastit Lesi dhe se çfarë demagogjie ekstreme prodhon çdo ditë shndërrohet në një qëndrim për zbatimin e rregullave lidershipi i kësaj minorance për lirinë, për atdheun, të lojës në këtë vend. për Shqipërinë. Kuptohet që synimi i tyre është Falemnderit! një, ata kërkojnë që të krijojnë idenë që në Shqipëri Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Lesi. ka një krizë parlamentare. Unë besoj që është e Nikollë Lesi - Zoti Kryetar, në lidhje me atë që drejta e maxhorancës, që të respektojnë atë besim tha zoti Dizdari, që pak a shumë kërkoi fjalën time, që u kanë dhënë qytetarëve shqiptarë, sepse unë sikur unë po lë peng Parlamentin. Kjo nuk është besoj që pas rrotës, që është shpikja më e madhe çështja ime, është çështje e ndërgjegjes së çdo në teknologji, në demokraci vota është shpikja më deputeti dhe e çdo kolegu që është në sallë. Unë e e madhe. thashë që për dy javë u zhvilluan katër seanca dhe Kështu që, unë nga kolegët e mi kërkoj që të seanca e pestë u zhvillua pa qenë unë prezent dhe respektojnë maxhorancën. U kërkoj që ne të gjithë pa u lajmëruar. Në qoftë se kolegët e gjykojnë se së bashku të kuptojmë që nuk mund të bëhemi lolo është e tepërt, le të mendojnë se pas radhës sime, këtu përballë një minorance, e cila siç është se unë e kalova radhën, do të vijë radha e këtyre që përcaktuar fare qartë në raportin e bërë publik nga janë pas meje, domethënë nga dy javë mund të Bashkimi Evropian, sillet në Shqipëri si opozitë dënohen për një javë ose dhjetë ditë. obskurantiste. Falemnderit! Unë besoj që të gjithë duhet t’i thërrasim Servet Pëllumbi - Falemnderit! ndërgjegjes, kjo nuk është një thirrje për opozitën, Fjalën e ka zoti Ulqini. kjo është një thirrje për veten time, është një thirrje Musa Ulqini - Falemnderit, zoti Kryetar! për kolegët e mi. Në të njëjtën kohë unë personalisht Për çështjen për të cilën po diskutohet, unë dua të shpreh edhe në emër të votuesve të zonës besoj që ne duhet të presim një vendim të formës 41, këtu në qendër të kryeqytetit, gjithë solidaritetin së prerë të gjykatës, sepse duhet t’i respektojmë tim dhe të atyre votuesve që më kanë votuar mua, institucionet, pavarësisht se jemi ose nuk jemi në situatën e vështirë që ju ka dhënë kjo opozitë një mendje me vendimet që ata japin. obskurantiste dhe lideri i saj obskurantist. Së pari, unë bëj pjesë në atë grup që i Falemnderit! respektojnë institucionet dhe ju garantoj që do të Servet Pëllumbi – Falemnderit! shpreh mendimin tim për çështjen në fjalë, pasi të Fjalën e ka zoti Metko. kemi një vendim të formës së prerë. Uran Metko – Falemnderit, zoti Kryetar! Së dyti, dua të bëj me dije që ne kemi kaq kohë Nuk na e krijove njëherë mundësinë që edhe ne si Komision i Medias që po punojmë për një ligj për të kishim diskutuar pa tensione, pasi që në fillim, shtypin për të zgjidhur tri çështje, për të zgjidhur ashtu si e përmendi edhe zoti Topi, ju duhet të keni raportin e shtypit me shtetin, që të mos ketë shtetas parasysh që në fjalën e dhënë deputetëve dy partitë që të abuzojë me mediat, për të zgjidhur raportin e e mëdha kanë peshën kryesore, por nuk është gjë shtypit me qytetarët, që të miratojmë standardet e tepërt të dëgjoni edhe zërin e ndonjë grupi të vogël demokratike, që të mos ketë gazetar që të abuzojë parlamentar. Nuk mendoj se ato që ne do të themi me të drejtat e qytetarëve. Natyrisht, çështja e tretë këtu do të gjejnë zbatim, sepse në këtë gjendje që
1217 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është katandisur Parlamenti, është njësoj sikur të jo në fund të vitit 2004, por në fund të gjashtëmujorit hedhësh farën në shkretëtirë. të vitit 2004. Zoti Kryetar, ju që në fillim vetëm po dhunoni Së fundi, lidhur me “Portokallitë” e të tjera, e të fjalën, po thyeni rregullat dhe procedurat e tjera, mos u bëj shumë merak, veza e pulës e zier funksionimit të Parlamentit, po e jepni fjalën vend e nuk kthehet përsëri pulë. pa vend dhe shikoj që zoti zëvendëskryeministër Falemnderit! ka të drejtë ta marrë fjalën sa herë të dojë. Ai ka të Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Paloka. drejtë ta marrë atë për postin që ka, por në të njëjtën Edi Paloka – Unë do t’i qëndroja atij propozimit, kohë do të kisha dëshirë që ai ta merrte fjalën për që u bë pak më parë këtu për mbledhjen e Komisionit problemet që duhet të ngrejë realisht dhe të të Medias, si nënkryetar i këtij komisioni për përgjigjet para këtij Kuvendi, siç është problemi i të përgatitjen e një rezolute për çështjen Lesi. persekutuarve politikë, dhe jo të na tregojë dhe të Do desha të theksoja dhe u tha edhe më parë, bëjë paralelizma midis “Portokallisë” ose aktorëve që këtu nuk bëhet fjalë thjesht për zotin Lesi, madje të atjeshëm dhe Kuvendit të Shqipërisë. as thjesht për lirinë e medias, unë do ta shikoja Zoti Kryetar, edhe njëherë si në Byronë shumë më gjerë këtë problem dhe problemi është Parlamentare ju kërkojmë që problemi i të që këtu një Kryeministër i papërgjegjshëm po arrin persekutuarëve politikë po zvarritet në mënyrë të që të bëjë me Shqipërinë çfarë i do qejfi atij dhe ca qëllimshme dhe, deri më sot, pavarësisht, nga më keq akoma, çfarë i teket gruas së tij dhe, kjo, pretekstet e ngritura, se po pritet Komisioni i për mua është shumë e rëndë. Venecias, Qeveria nuk ka hedhur asnjë hap për të Prandaj, këtë rezolutë të Parlamentit do ta shihja përcaktuar faturën reale të dëmshpërblimit të ish të në radhë të parë si një hap për t’i treguar këtij njeriu, përndjekurve politikë. se ai nuk është zot mbi gjithçka dhe nuk mund të Megjithatë, ne jemi të bindur se nga kjo veprojë sipas tekave të tij, e përsëris këtë ose sipas maxhorancë dhe nga këta njerëz, nuk do të ketë tekave të gruas së tij. Nëse ai vendos të dënojë asnjë lloj predispozicioni për të dëmshpërblyer të deputetë me gjyqe të përshpejtuara, vendos të kalojë persekutuarit politikë. Pashë disa parafolës, se në Parlament ligje ose marrëveshje, që vetëm atij i paskan bërë dy ose tre ditë burg në kohën e japin para, dhe 70 deputetë hidhen përpjetë për të Berishës dhe dalin thyejnë mikrofonat aty, ndërsa mbrojtur marrëveshje të tilla, që më duket absurde për ata që vuajtën 50-të vjet në diktaturë nuk ka se paratë i fut në xhep Fatos Nano, dhe këtej hidhen asnjë predispozicion për t’u dëmshpërblyer. përpjetë të gjithë deputetët e Partisë Socialiste. Jam i bindur që kush ka lindur si qepë, s’bëhet Pra, e përsëris këtë rezolutë e shoh si një kurrë trëndafil, ju të tillë keni për të ngelur. veprim që Parlamenti t’i tregojë këtij njeriu se ai nuk Falemnderit! është këtu sulltan, nuk është mbret dhe nuk mund Servet Pëllumbi – Falemnderit! të veprojë si të dojë, as me njerëzit e thjeshtë dhe Fjalën e ka zoti Dokle. sidomos me deputetët. Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! Falemnderit, zoti Kryetar! Së pari, e dëgjova me respekt parafolësin, se Servet Pëllumbi - Falemnderit! unë i respektoj dhe ata që mendojnë ndryshe nga Fjalën e ka zoti Bilani. unë dhe ai, natyrisht, mendon shumë ndryshe nga unë. Nazmir Bilani – Falemnderit, zoti Kryetar! Së dyti, ministrat dhe zëvendëskryeministri ose U bënë disa seanca që kur është prania e atij Kryeministri, sipas Rregullores kanë të drejtë ta zotërisë që iku në fillim, gjithmonë këtu bllokohet marrin fjalën sa herë e kërkojnë, megjithatë kurrë Parlamenti edhe po të mos ishte çështja Lesi do të ndonjëri prej nesh nuk e ka shfrytëzuar këtë të drejtë ishte një çështje tjetër, do të ishin të përndjekurit, dhe nuk kemi folur aq shpesh. do të ishin pronarët e tokave. E treta, dhe kjo është shumë e rëndësishme, Qëllimi në fakt është fare i qartë, çështja është lidhur me çështjen e të burgosurve politikë, jua që të pengohet puna e Parlamentit, të zhbëhet thashë edhe në Byronë Parlamentare është një Parlamenti, të krijohet ideja e asaj që përmendi pak çështje tashmë në përfundim të zgjidhjes dhe ju më përpara zoti Musa Ulqini, të krijohet ideja e një merakoseni që ne do ta zgjidhim. Kjo është krize në Parlament. kryesorja, do ta zgjidhim se ai është prioritet i Në fakt kam dëgjuar dhe disa herë të tjera, disa Qeverisë shqiptare për vitin 2004, dhe do ta zgjidhim deputetë të djathtë që ankohen se nuk ua jepni fjalën.
1218 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Do t’ju lutesha shumë, sepse të njëjtën ankesë kam parë se Komisioni i Energjetikës po bllokohet nga edhe unë, që u jepni shumë fjalën, madje ua jepni opozita, meqenëse dy anëtarë, dy specialistë që edhe jashtë rregullave. Do t’u lutesha shumë, vendosi janë zgjedhur janë në konflikt interesash, se kanë ata që monitorojnë Parlamentin të nxjerrin një punuar dikur në KESH. Por edhe nga krahu i pozitës statistikë dhe lexojeni njëherë këtu që të jeni të dy nga këta specialistë që janë thirrur si ekspertë sigurt që ua keni dhënë fjalën jashtë ligjit, jashtë kanë qenë punonjës në KESH, kanë marrë pjesë rregullave. E kanë shkelur Rregulloren kaq herë, e edhe në tenderë madje. kanë mbajtur Parlamentin peng dhe përsëri bërtasin Nëse doni që komisioni të zhbllokohet, duhet se nuk kanë kohë. Kjo vërtet është shumë e të miratohen ata specialistë në grupin tuaj turpshme. parlamentar dhe të vazhdojë puna. Nëse nuk doni Tjetra që desha të thosha, është se kam dëgjuar është e qartë që kjo është bllokuar qëllimisht për të shpeshherë që folësit dalin aty dhe ju drejtohen mbrojtur abuzimet që janë në KESH, nuk doni që të juve. E di që ju i prisni të gjithë ata, do t’ju lutem hetohet KESH-i, pra specialistët nga të dy krahët pritini atje në zyrat tuaja, që të mos na mbajnë këtu kanë qenë punonjës të KESH-it. varur e të mos bëjnë konferenca shtypi për gazetarët. Unë do t’ju lutesha, nëse doni që të bëhet një Dëgjova një deputet parafolës, i cili nuk ishte transparencë në energjetikën shqiptare, jo vetëm dakord me krahasimin. Dua që t’i them vetëm një për abuzimet, por edhe për shumë probleme të gjë; të gjithë në këtë sallë kanë të drejtë të flasin në tjera që i vlejnë të ardhmes energjetike në Shqipëri, mbrojtje të lirisë së shtypit. Vetëm ai që foli i pari zhbllokojeni këtë problem, në të kundërt të mos nuk ka të drejtë, ai të paktën të kërkojë falje merremi me gjëra të kota, jo kanë punuar, jo nuk kanë publikisht, për atë çfarë ka bërë kur ishte në pushtet, punuar, se nga të dy palët kanë punuar në KESH. të tjerët pastaj nuk kanë përgjegjësi, por ai ka dhe Ju falemnderit! për ne kjo është e turpshme që ngrihet ai në mbrojtje Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Topi. të shtypit. Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! Nuk është çështja se ngrihet Bamiri, që është Unë e mora fjalën për të bërë një replikë të normale e tjetri, e tjetri, është krejt normale çdo shkurtër dhe t’i them zotit Bilani që këtu nuk është përpjekje, meqë është fjala për shtypin. Unë do të çështja e personazheve të pavarura të politikës. Unë isha dakord ta mbrojmë shtypin, por do t’ju lutem jam kryetar i grupit parlamentar dhe, gjithsesi, shumë që të bëjmë ndonjë ligj për t’u mbrojtur edhe shpreh mendimin institucional politik të Grupit ne nga shpifjet dhe nga thashethemet. Duhet të Parlamentar të Partisë Demokratike. Gjithsesi pa e mbrohemi edhe ne, nuk e kam fjalën për rastin zgjatur shumë replikën time, do t’i thosha zotit Bilani konkret, por shpeshherë në faqet e këtij shtypi ka që brenda fjalës tuaj ju e cituat në mënyrë të qartë shpifje, ka akuza krejtësisht të padrejta dhe kur mua që media ka nevojë për mbrojtje, sepse në më akuzojnë për hajdut, unë duhet t’i hedh në gjyq, kontekstin e fjalës së tij u pa qartë që media, sido kur ata nuk e vërtetojnë dot këtë. Domethënë, gjykata që të jetë është nën presionin e disa personazheve duhet të mbrojë ata që akuzojnë për padi të rreme të spikatur të politikës, madje të superstrukturës të dhe kjo vërtet është e turpshme. politikës. Do t’ju lutem, zoti Kryetar, që në këtë sallë të Falemnderit! kuptohet një gjë. Përpjekjet këtu në këtë sallë janë Servet Pëllumbi – Falemnderit! qëllimshme që ta pengojnë Parlamentin për të mos Fjalën e ka zonja Çeço. vazhduar punën normale. Do t’ju lutesha shumë që Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Kryetar! të respektoni Rregulloren. Zoti Dokle e kishte gabim Mua më vjen keq të pohoj që tashmë në seancat kur tha më parë që le të krijojmë një seancë të tona plenare, është bërë rregull jashtë çdo rregulli, veçantë. S’kanë për ta bërë në atë seancë, zoti që seancat nuk fillojnë nga puna sipas rendit të Dokle, edhe sikur ta vendosim, do të vijnë përsëri te përcaktuar, por fillojnë me diskutime të çështjeve seancat e zakonshme, pikërisht për ta penguar, se koherente të ditës, sikur të jemi në tubime ose këtë qëllim kanë. mitingje, ndonëse e dinë të gjithë që edhe tubimet Falemnderit! ose mitingjet kanë një rend të përcaktuar të zhvillimit Servet Pëllumbi – Falemnderit! të tyre. Fjalën e ka zoti Qesja. Ndërkohë më vjen keq, gjithashtu, që në emër Dilaver Qesja - Zoti Kryetar, ju sapo thatë më të kritikave që bën opozita për cenim të Rregullores,
1219 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
shkelet Rregullorja katërçipërisht. këto gjëra, por na lini ne që t’jua themi dhe, kjo, Rregullorja e përcakton dhe të gjithë ne deputetët është fatkeqësia në këtë Parlament, sepse për lirinë e dimë, që për propozime të ndryshme për të e shtypit flasin ish-kryetarët e kooperativave ose ndryshuar, për të shtuar ose për të hequr çështje çakejtë me pseudonimin çakalli, ashtu si na doli në kalendar ose në rendin e ditës, duhet të paraqitet njëri tani që unë nuk e dija. kërkesa mbi bazën e së cilës bëhen veprime E dyta, këtu dalin edhe mburren duke thënë kam përkatëse. Sot u mblodh Byroja Parlamentare dhe qenë deputet i Parlamentit të vitit 1991 dhe e thashë asnjë nga përfaqësuesit ose anëtarët e Byrosë, nuk edhe radhën e parë, prandaj i kanë ecur mirë punët parashtruan një kërkesë të kësaj natyre, që të futej Parlamentit të këtij vendi, sepse ka pasur deputetë në rendin e ditës trajtimi i këtij problemi të mprehtë të tillë. të raporteve, midis politikës dhe medias ose të lirisë Zoti Ulqini, ka dy gjëra. Ju thoni opozita së medias. Prandaj, nëse do të vazhdojmë në këtë obskurantiste, më gjej një raport ndërkombëtar ku mënyrë që të trajtojmë spontanisht probleme të është përmendur kjo gjë. Unë po të them që është rëndësishme, atëherë Kuvendi do të shndërrohet në përmendur opozita obstruktive. Ka një dallim shumë një organ që merret me gjithçka, por që në analizë të madh midis këtyre dy fjalëve, i dashur Musa, të fundit nuk merret me asgjë. obskurantiste përmendej në kohën e komunizmit Dhe së fundi, deklarimet për çështje të për të dënuar të gjithë klerikët, gjithë fenë, ndërsa ndryshme, dihet sesi procedohet për t’i bërë, duke obstruktive është tjetër gjë, është penguese. i parashtruar kërkesën Kryetarit të Kuvendit para Prandaj, kam thënë që me këta deputetë që se të fillojë seanca dhe, në fund, në përfundim të thonë se kemi që në vitin 1991, që i kanë ecur punët çështjeve të ditës bëhen dhe deklarime të ndryshme. kështu Shqipërisë, tani po them edhe punët e Janë gjëra që tashmë ne i dimë, por që i shkelim medias me këtë kryetar komisioni kështu do t’i ecin me ndërgjegje. punët. Duhet të hedhim në votim kalendarin dyjavor. Falemnderit! Falemnderit, zoti Kryetar! Servet Pëllumbi - Për replikë zoti Hysa. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Ndriçim Hysa - Falemnderit, zoti Kryetar! Fjalën e ka zoti Londo. U bë hera e dytë që unë dal këtu, por në Bardhyl Londo – Falemnderit, zoti Kryetar! ndryshim nga hera e parë, më vjen keq që unë Si pjesëtar i komunitetit të shtypit, e ndjej të replikoj me një figurë që të paktën unë e njoh për nevojshme të them se në kundërshtim nga kolegët figurë të mirë të letërsisë, por sot nën efektin e e grupit tim parlamentar dhe të familjes sime politike, alkoolit, që siç duket ka qenë me sheqer, se unë nuk ka ndonjë çështje Lesi, por ka çështje të lirisë jam edhe specialist i bujqësisë, i ka dhënë këtë së fjalës, çështja e shtypit të lirë, e cila ka qenë një efekt. nga arritjet kryesore të demokracisë, të cilën ne po Së dyti, dua të replikoj edhe për një fakt tjetër, e shkelim. Përpara kësaj çështjeje të gjitha çështjet di që i nderuari Nikollë Lesi, botues i gazetës “Koha e tjera duhen bërë fli në këtë Kuvend, sepse pa këtë jonë”, para ca kohësh ka dhënë një numër 313, dhe nuk mund të arrihet asgjë. Ja sepse është kaq e besoj që kur t’i dalë pija do ta kuptojë se kush është rëndësishme kjo për t’u diskutuar dhe për të marrë ai numër. Sa për të gjithë shqiptarët, aq media sa një vendim. Këtu përmendet me përgjërim gazeta janë dhe për të gjithë ata që më dëgjojnë mua dhe “Koha jonë” para vitit 1997 dhe bëjnë shumë mirë që më njohin dhe, fatkeqësisht, në listat e atyre që që e përmendin, por harrojnë të thonë vetëm një bënin rreshtimet ose pseudonimet, unë jo vetëm që gjë, që në vitet 1995, 1996 ose edhe 1997 vërtet nuk kam qenë asnjëherë dhe s’kam për të qenë mund të ishte vetëm një gazetë “Koha Jonë”, por asnjëherë, sepse unë kam kandiduar nga Partia tirazhi i saj ishte 70 mijë kopje. Ndërsa sot të Socialiste edhe atëherë kur nuk donte Berisha dhe mbledhësh të gjithë shtypin të pozitës dhe të të tjerë, dhe për fatin tim të mirë kam pasur përballë opozitës, nuk arrin 50 mijë kopje. Çfarë do të thotë meje një njeri, i cili është nga idhtarët e Berishës, i kjo? Kjo do të thotë vetëm një gjë, sepse atëherë ka bërë edhe himn edhe libër me disa pseudonime shtypi ka pasur më tepër liri nga sa ka sot, sepse dhe nuk gjeti asnjë pseudonim për mua. sot po doli shtypi, qoftë edhe për first ledin, shiko Falemnderit! ju edhe mund të qeshni, sepse ju jeni kryetar Servet Pëllumbi – Zoti Londo nuk ka kooperativash ose jeni çakej dhe nuk i kuptoni dot kundërreplikë dhe prandaj nuk ta jap fjalën.
1220 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Fjalën e ka zoti Çukaj. dalë në cilindo nga emisionet ose në media dhe të Lekë Çukaj – Falemnderit, zoti Kryetar! thuhet se sa po e dhunojmë ne të voglën minorancë, Dua të filloj me atë që tha zoti Bilani. Në raportin që është këtu dhe sillet në kohë si maxhorancë. që ne kemi marrë nga Këshilli i Evropës, ndër të Falemnderit! tjera, nga institucionet që lavdëroheshin se punojnë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Çukaj! dhe realizojnë detyrën sipas ligjit, është Parlamenti. Shikoj që kompjuteri është mbushur plot me Meqenëse e kishin konfidencial raportin kohë më diskutantë dhe të nderuar zotërinj deputetë, kërkoj parë, filluan që ta bëjnë publik. Kuptohet, është e edhe mirëkuptimin tuaj, sepse unë mendoj që është drejtë e atij që tha obskurantiste, vërtet ashtu është, folur mjaft dhe madje me tepër se çdo normë gjatë pa e ngatërruar me obstruktive, në të vërtetë dikur miratimit të kalendarit, prandaj të miratojmë ka qenë obstruksioniste. Edhe sot, edhe dje, edhe kalendarin dhe të futemi në rendin e ditës që kemi çdo ditë, këtë detyrë ka në të vërtetë, me qëllim që për sot. Parlamentin ta përziejë me institucione të tjera, me Zoti Ulqini, për replikë dy minuta. gjithë pjesët e tjera të shtetit tonë të ri, në sensin e Musa Ulqini – Falemnderit, zoti Kryetar! ngritjes së sistemit të përafruar me standardet. Kur Së pari, unë e kam shumë bezdi që të bëj replika, jeni larg tyre, kuptohet që një nga ato standardet por duke e falënderuar zotin Londo për vërejtjet që larg tyre, një nga ato shtyllat e shtetit larg tyre, është më bëri, për shqiptimin jo korrekt, unë dua t’i them edhe ai sistem gjyqësor, për të cilin ne kemi gjithë që unë e shqiptova gabim në atë masë, që edhe ai ato vërejtje. Edhe ndërkombëtarët kanë shumë e shqiptoi gabim të njëjtën fjalë, kur bindja ime është vërejtje dhe me sa duket, në këtë kuadër ata po që opozita e sotme është absolutisht ashtu si e provojnë edhe një herë tjetër që vërejtjet që janë shqiptova unë. bërë, janë të vërteta edhe me rastin Lesi. Së dyti, dua të them që nuk i ka hije një njeriu Unë them të mos nxitohemi. Sistemi nuk mbaron të letrave që të fyejë kolegët deputetë këtu me te shkalla e parë. Derisa fajësia të pezullohet, qoftë etiketime nga më të ndryshmet, sepse ata që ai i edhe vendimi të pezullohet deri në shkallën e fundit, quan kryetarë kooperativash, janë votuar ne nuk do të nxitojmë, sepse përndryshe do të drejtpërsëdrejti nga maxhoranca prej kaq provojmë atë që Parlamenti nuk është në funksionin legjislaturash dhe ai është një deputet liste, duhet e tij, duke u marrë me shfuqizimin e vendimeve të ta ketë parasysh këtë gjë. Qeverisë, duke u marrë me vendime gjykatash, duke Në fund do të thosha ka kaq vjet që këtu në u marrë me çfarëdolloj gjëje tjetër, vetëm jo me punën Parlament vetëm fyhet, nuk prodhon asgjë, se që e tij të ligjeve dhe me vendimet që i takojnë atij. Kjo kur vdiq Partia e Punës, vdiq edhe krijimtaria e tij. është e para. Mirë është që të paktën të mos dëmtojë imazhin Së dyti, do të propozoja që ju vetë, nuk e kam sesi duhet të jetë një njeri i letrave këtu në Kuvendin fare për kritikë, sepse ju jeni në pozicion të vështirë e Shqipërisë, sepse askush nuk ia ka për borxh. Të dhe unë absolutisht jam jo për t’ju lavdëruar, por gjithë janë njerëz, kanë familje, kanë identitet, kanë dhe jo për t’ju qarë hallin, sepse ne jemi të gjithë personalitet, janë të votuar, janë të njohur e të tjerë, për të qarë hallin, pasi siç thonë, ne jemi bërë turpi e të tjerë. i dynjasë, ne të gjithë për të na qarë hallin jemi, por Këtu të gjithë janë të barabartë dhe boll me këto unë nuk them kështu, ne jemi në funksionin tonë gjëra. Mirë është që në Parlament, zoti Kryetar, të për të realizuar atë që kërkohet nga ne dhe çfarë paktën të respektojmë etikën, të mos vijmë të dehur, kërkohet nga ne, si kryetar dhe me të gjithë por të vijmë korrekt që nga veshja, nga mënyra sesi instrumentet që keni në dispozicion, ndoshta duhet flasim dhe në gjërat që themi. të marrim edhe një vendim, duhet të monitorojmë Falemnderit! veten, para se të monitorohemi. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Gjana. Çfarë do të thotë kjo? Për mendimin tim, ju në Jemin Gjana – Falemnderit, zoti Kryetar! çdo fillim seance, duhet të na i nxirrni me titra në Unë mendoj që ka ardhur momenti për ta mbyllur tabelën elektronike të gjithë kohën që ka konsumuar këtë debat të gjatë, i cili nuk është pa vlerë dhe pa në Parlament secili grup parlamentar dhe kjo të jetë vend. Është bërë një propozim konkret; kërkohet edhe si një ditar javor e mujor, ku të shikojmë se sa të mblidhet Komisioni i Medias dhe të hartohet një kohë të nevojshme për punë ka konsumuar secili. rezolutë. Pastaj del shumë e qartë, mjafton të botohet kjo, të Ne kemi diskutuar për kalendarin. I ngarkohet
1221 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kjo detyrë Komisionit të Medias dhe ne ditët i kemi e vendeve perëndimore. Është një proces vullnetar në vazhdim. Sot është e hënë, nesër komisionet dhe që ndikohet shumë nga situata ekonomike dhe mund të mblidhen. Të mërkurën kemi seancë nga situata e vendit. plenare dhe këtë rezolutë mund ta vendosim në Për sa më sipër politikat e Ministrisë së kalendarin e së mërkurës për ta miratuar. Mendoj Bujqësisë dhe Ushqimit kanë konsistuar në tri se ka ardhur momenti, për ta mbyllur gjithë këtë drejtime kryesore: debat kundrejt një propozimi dhe besoj që të gjithë Hartimin e kuadrit ligjor, implementimin në palët mund të bien dakord në këtë mënyrë. komponentin për konsolidimin e tokës në projektet Falemnderit! e shërbimet bujqësore, si dhe aplikimin e politikave Servet Pëllumbi – Besoj se mirëkuptohemi mbështetëse në shoqatat e fermerëve. atëherë, meqë për këtë çështje që u propozua ka Për sa i përket hartimit të kuadrit ligjor, objektivi dy mendime të kundërta dhe meqenëse çështja kryesor ka qenë krijimi i tregut të tokës. Për këtë është në procesin gjyqësor. Megjithatë komisioni arsye janë miratuar disa ligje: le të mblidhet, ta diskutojë e të bëjë orvatjen Është miratuar ligji nr. 8387 datë 30.04.1998, përkatëse. “Për kalimin në pronësi të tokës bujqësore, pyjeve, Fjalën e ka zoti Nikollë Lesi. livadhe dhe kullotave” Nikollë Lesi – Zoti Kryetar, nuk keni pse e Është miratuar ligji nr. 8318 datë 1.04.1998, “Për paragjykoni komisionin. Komisioni autorizohet të dhënien me qira të tokës bujqësore, pyjeve, mblidhet. Atje ka pozitë, ka opozitë, ka mekanizëm livadheve dhe kullotave”, që janë pasuri shtetërore vote, diskutojnë, dalin me rezolutë ose nuk dalin dhe akte nënligjore në zbatim të tij. me Rregullore. Komisioni mblidhet me një të tretën Është miratuar ligji nr. 7343 datë 13.07.1994, e anëtarëve. “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme dhe aktet Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë, nënligjore në zbatim të tij”. jemi dakord me kalendarin? Është përgatitur një projekt “Për disa ndryshime Kush është dakord? në Kodin Civil”, kapitulli i trashëgimisë për familjen Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. bujqësore, i cili ndodhet për diskutim dhe mendim Kalendari miratohet. në Ministrinë e Drejtësisë, si edhe është përgatitur Tani kalojmë në përgjigjen e pyetjeve të deputetit dhe është gati për zhvillimin e procedurave të Niko Faber, nga Ministri i Bujqësisë dhe Ushqimit, miratimit një amendament i ligjit për taksat vendore, zoti Duka. i cili ka për synim reduktimin e tarifës së transferimit Agron Duka – I nderuar zoti Kryetar, të pronësisë për tokën bujqësore nga 2% në 0,5%. Të nderuar deputetë, Aktualisht në bujqësi nuk ka pengesa bujqësore Pyetja për interpelancë e bërë nga zoti Niko për zhvillimin e tregut të tokës dhe si rezultat sipas Faber është: të dhënave të zyrës qendrore të regjistrimit, dy- tre Cilat janë arritjet e deritanishme dhe çfarë vitet e fundit, janë regjistruar 3000-3500 masash po merren në zbatimin e vijës së verdhë, transaksione shitblerje dhe qiradhënie vetëm për në strategjinë e gjelbër të zhvillimit të bujqësisë, qëllime bujqësore. për konsolidimin e tokës bujqësore? Së dyti, implementimi i komponentit të tokës Siç është e njohur, në vendin tonë është kryer në projektin e shërbimeve bujqësore në vitin 2002, reforma e tokës si rezultat e së cilës janë privatizuar projekti i shërbimeve bujqësore me financim të rreth 565 mijë hektarë dhe janë krijuar rreth 430 mijë Bankës Botërore dhe Qeverisë shqiptare, ka filluar ferma private, me një sipërfaqe mesatare 1.2 dhe zbatimin në komponentin për konsolidimin e tokës 1.3 hektarë dhe kjo e ndarë në dy, tre, deri në katër në katër komuna pilot në shkallë vendi, duke parcela. mbështetur kryesisht zhvillimin e tregut të tokës. Në këto kushte, në përputhje me politikat e tjera Rëndësia e projektit konsiston në përmirësimin të zhvillimit të bujqësisë, politikat e Ministrisë së e mundësive dhe kurseve të fermerëve për përdorimin Bujqësisë për konsolidimin e tokës kanë qenë e teknikave dhe teknologjive të përparuara, të cilat prioritare. do të luajnë një rol të veçantë në rritjen e Që në fillim dua të theksoj që konsolidimi i tokës bashkëpunimit dhe kooperimit midis fermerëve, është një proces i gjatë, që nuk realizohet në një nëpërmjet krijimit të grupimeve dhe shoqatave të kohë të shkurtër dhe për këtë shërben eksperienca kooperativave private.
1222 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Objektivat kryesore të komponentit për Aktualisht legjislacioni shqiptar në drejtim të konsolidimin e tokës janë: konsolidimit, kapitulli i trashëgimisë, ka disa Përgjigjja e nevojave të fermerëve për kryerjen e pengesa ligjore, të cilat stimulojnë copëzimin. aktiviteteve të konsolidimit, sigurimi i një formacioni Ministria e Bujqësisë ka përgatitur dhe ka filluar të plotë rreth konsolidimit të tokës, trajtimi dhe procedurat e miratimit të draftit për disa ndryshime sqarimi i çështjeve, që kanë të bëjnë me shpenzimet në Kodin Civil për familjen bujqësore, i cili do të dhe përfitimet, si dhe krijimi i një eksperience për shqyrtohet në Ministrinë e Drejtësisë pas miratimit procedurat teknike të duhura, për të udhëhequr një të projektligjit për pronën, si dhe faktor pengues ka projekt të tillë në të gjithë vendin. qenë edhe mospërfundimi i procesit të kthimit dhe Rezultat e arritura, duke qenë se procesi i kompensimit të pronave. konsolidimit të tokës është një domosdoshmëri për Bazuar në konstatimet e mësipërme Ministria zhvillimin e bujqësisë, kanë qenë informimi i e Bujqësisë dhe Ushqimit, ka programuar punën që komunitetit mbi situatën e fragmentimit, mundësitë në bashkëpunim dhe me institucionet e tjera të e korrigjimit nëpërmjet konsolidimit, procedurat që shtetit, të përmirësojë politikat për konsolidimin në duhet ndjekur për realizimin e tij, publikimi i një kohë sa më të shkurtër. rezultateve e të tjerë. Një pikë e tretë, e cila ndihmon konsolidimin e Për këtë arsye, që në fillim të implementimit tokës është edhe aplikimi i politikave mbështetëse protek të projektit, është hartuar strategjia e të shoqatave të fermerëve. Në kuadrin e politikave informimit të publikut, mbi bazën e të cilave janë të hartuara dhe të inplementuara nga Ministria e realizuar dy workshope, 7 seminare me Bujqësisë dhe Ushqimit gjatë vitit 2002-2003, janë pjesëmarrjen e komunitetit të specialistëve të bërë përmirësime në drejtim të politikave këshillimit, të institucioneve shkencore e të tjerë. mbështetëse për fermerët dhe, në veçanti, të Në mediat publike janë pasqyruar aktivitete, si grupimeve dhe të fermerëve. dhe disa kronika për rezultatin e konsolidimit, janë Kështu kanë prioritet për fitimin e grandeve dhe përgatitur dhe janë shpërndarë disa modele dhe me konkurrim projekti i shërbimeve bujqësore 2KR, fletëpalosje, rreth 3000 copë dhe postera rreth 1000 shoqatat ose kooperativat private. Deri tani për këtë copë. qëllim në projektet dhe shërbimet bujqësore janë Gjatë dy viteve të implementimit të projektit, janë miratuar 49 grande, me konkurrim me një vlerë 15 realizuar dhe sunvecionuar 189 transaksione në mijë dollarë secili ose me një vlerë të përgjithshme komunat pilot, shitblerje, këmbim dhe qiradhënie, 735 mijë dollarë dhe në projektin 2KR, për shoqatën duke konsoliduar rreth 100 hektarë tokë. janë dhënë 20 traktorë me vlerë 300 mijë dollarë. Bazuar në studimet e kryera janë evidentuar një Si rezultat i politikave të Ministrisë së Bujqësisë, sërë problemesh, që ndikojnë negativisht në procesin influencës së ekonomisë së tregut dhe i nevojës e konsolidimit, siç është mospërfundimi i regjistrimit për dominimin e tregut, gjatë vitit 2003, janë fillestar. Deri tani ky proces ka përfunduar në afro evidentuar në shkallë vendi rreth 2750 ekonomi 72% të zonave kadastrale. Gabimi në bujqësore private në një sipërfaqe nga 5 deri në 400 dokumentacionin e pronësisë, jo vetëm nga projekti hektarë, të cilat janë shtuar si rezultat i blerjes dhe i shërbimeve bujqësore, por edhe nga burimet e tjera, marrjes me qira përkatësisht në rrethet Lushnjë, ka rezultuar që gjatë procesit të dhënies së tapive Delvinë, Dibër, Durrës, Elbasan, Fier, Gjirokastër, janë bërë gabime subjektive dhe objektive, të cilat Korçë, Krujë, Mirditë, Sarandë etj. komisioni qeveritar i tokës, si dhe komisionet e Për sa më sipër Ministria e Bujqësisë është qarqeve dhe të komunave, kanë programuar punën angazhuar për përsosjen në vazhdimësi të politikave për korrigjimin e tyre. për zhvillimin e tregut të tokës dhe krijimin e Janë evidentuar disa pengesa në lidhje me kushteve për implementimin në forma të ndryshme kryerjen e transaksioneve, të cilat duhet të të konsolidimit. rivlerësohen në këndvështrimin dhe krijimin e Falemnderit! lehtësive procedurale dhe financiare për fermerët, Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Ministër! për shembull kostoja e lartë e kryerjes së Zoti Faber keni katër minuta për t’u shprehur. transaksioneve, tarifat e larta të noterëve për hartimin Niko Faber - Falemnderit, zoti Kryetar! e kontratave të shitblerjes, shkëmbimit dhe Desha të thosha edhe unë dy fjalë për procedurë, qiradhënies. të cilat besoj se nuk do të më llogariten në kohë.
1223 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Unë do të kisha dëshirë që këto tri orë që kemi Edhe pse janë marrë të gjitha masat, një pjesë vazhduar seancën, të transmetoheshin në media të të cilave e përmendi ministri, numri i në mënyrë që populli dhe në përgjithësi ata 60% e transaksioneve sipas të dhënave të zyrës qendrore banorëve që jetojnë në fshat të dëgjonin se me çfarë të regjistrimit të pasurive në dy vitet e fundit, nuk i merret Parlamenti shqiptar. kalon të 7 mijë, ku siç thashë kemi 2.5 milionë U fol mbi 80% të kohës për problemin e mediave, parcelëza që duhen bashkuar. për të cilën 60% e popullsisë janë më pak të Pra ritmet janë tepër tepër të ulëta dhe duhen interesuar se çdo gjë tjetër. marrë masa energjike për përshpejtimin e këtij Servet Pëllumbi – Zoti Faber edhe njëherë po procesi. Për mungesë kohe nuk po zgjatem në ju bëj thirrje, futuni në thelbin e çështjes që keni. aspektin bujqësor dhe fizik të konsolidimit të tokës, Niko Faber – Unë do t’ju bëja thirrje deputetëve, por po përqendrohem vetëm në aspektin ligjor, sepse sepse janë mbi 70% e deputetëve, që kanë marrë përmirësimet e këtij kuadri na takojnë ne ligjvënësve, vota nga fshati, që të bisedojnë dhe të kërkojnë më për të eliminuar disa pengesa administrative dhe tepër debate dhe të ngrihen më tepër probleme për ligjore në kryerjen e transaksioneve. Konsolidimi i bujqësinë. Jemi Parlamenti ku flitet më pak për tokës është bërë i vështirë për nga kostoja shumë zhvillimin rural në Evropë, prandaj këtë gjë duhet ta e lartë e një transaksioni, i cili varion nga 13000 – kenë parasysh në radhë të parë ata deputetë që 16000 lekë të reja për çdo parcelë, që do të thotë kanë marrë votën e elektoratit nga zonat rurale. në rast se një fermer do të donte të konsolidonte Tani të hyjmë në temë për një çështje shumë të ligjërisht tokën e tij me një nga mënyrat e njohura, rëndësishme, që jam dakord edhe me mënyrën sesi do t’i duhej të paguante një shumë prej gati 100 e trajtoi edhe Ministri i Bujqësisë për konsolidimin mijë lekë të reja, shifër kjo shumë e lartë dhe aspak e tokës bujqësore. stimuluese për fermerin. Nëse në zbatimin të ligjit nr. 7531 kemi Odiseja e zhvatjes së fermerëve fillon me privatizuar 565 mijë hektarë tokë bujqësore, krijuam topografët, që për një skicë fare të thjeshtë kërkojnë njëkohësisht rreth 430 mijë ferma bujqësore duke 5-7 mijë lekë, për të vazhduar më tej me noterët, të iu afruar për nga numri i tyre fermave të Shteteve të cilët edhe pse ngastrat që shiten janë sipërfaqe të Bashkuara me të vetmin ndryshim se ndërsa aty vogla deri në 1 hektarë, i trajtojnë ato si pasuri më madhësia e fermës është mbi 200 hektarë ose më vete duke marrë një tarifë noteriale tepër të lartë tepër, te ne është 1,2 deri 1,3 hektarë. Dhe do të mbi 0,8 %. Edhe nëse do të shkëmbesh një ishte e keqja më e vogël, sikur kjo tokë të ishte parcelëz, kontrata kërkon gati 9 mijë lekë të reja përqendruar në një vend, në fakt ajo është e për t’u realizuar. shpërndarë në dy, tre dhe katër parcelëza, duke Odiseja vazhdon me taksën për kalimin e të krijuar kështu në shkallë vendi mbi 2.5 milionë drejtës së pronësisë për pasurinë e paluajtshme parcelëza, pra më një copëtim të tejskajshëm të pranë zyrave të regjistrimit, ku përveç sorollatjeve tokës bujqësore. tashmë të njohura, duhet të paguash një taksë Vetëm në Korçë kemi mbi 300 mijë parcelëza transferimi 0,5 deri në 2% të vlerës së pasurisë, dhe ndodh rëndom që brenda një ngastre prej 10-12 duke e katandisur kështu kokoshin një thelë. hektarë, janë vendosur mbi 50 fermerë, që mbjellin Dhe së fundi, ligji për trashëgiminë, përbën një një larmi kulturash bujqësore, secila me kërkesa të pengesë tjetër mjaft të madhe, sepse për të kryer veçanta për afatin e mbjelljes, korrjes, ujitjes dhe një transaksion kërkohen prokura të firmosura nga plehërimeve. Në këto kushte fermerët pengojnë njëri- të gjithë pjesëtarët e familjes, kur dihet që një pjesë tjetrin për kalimin e mjeteve mekanike, ujitjen dhe janë të palegalizuar jashtë shtetit dhe nuk mund të kryerjen e shërbimeve agroteknike. Vetëm për shkak lëshojnë prokurë. të fragmentarizmit në rrethin e Korçës ne humbim Prandaj në lidhje me këtë situatë të krijuar, unë 15% të tokës punuese. do të kisha disa propozime konkrete, të cilat po i Krahasuar me vendet e tjera të Evropës, përmbledh. Shqipëria ka tregues të fragmentarizmit të tokës, Duhet që të ndërhyhet pranë Qeverisë për të aq sa mund të thuhet që ky copëtim është bërë e përcaktuar tarifa fikse dhe të detyrueshme për keqja më e madhe dhe më e vështirë për t’u kaluar. topografët, jo më të larta se 2000 lekë për skicë, Ç’kemi bërë deri tani për kapërcimin e kësaj për të korrigjuar, duke ulur jo më pak se dyfish koston dukurie negative? e tarifave noteriale për heqjen e plotë të taksës për
1224 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kalimin e të drejtës së pronësisë për pasuritë e trashëgimisë, ne jemi ndeshur shpesh me probleme, paluajtshme të llojit tokë bujqësore, për amendime të cilat vijnë pikërisht nga amendimi i këtij kapitulli, për ligjin për trashëgiminë për të ndaluar copëzimin zgjidhja e të cilave nuk është parashikuar në e mëtejshëm të tokës bujqësore dhe për të lehtësuar legjislacionin tonë, prandaj është menduar që në transaksionet. Si deputet i një zone fshatare, do të legjislacionin për trashëgiminë të futet koncepti i kërkoja me insistim që këto propozime dhe familjes bujqësore. sugjerime që bëra, të mbeten në konsideratë dhe Gjithashtu, në kuadrin e politikave të konsolidimit të miratohen nga Qeveria. kemi kërkuar që gjatë procesit të përvetësimit të Ju falemnderit! pasurive, për rastin e tokës bujqësore të vendoset Servet Pëllumbi – Falemnderit! kufi ose njësia minimale e parcelës. Fjalën e ka zoti Agron Duka. Projektdrafti parashikon edhe disa ndryshime Agron Duka - E falënderoj zotin Faber për me të drejtën e parablerjes, gjithnjë me synim mënyrën sesi e shikon problemin dhe jam dakord konsolidimin e tokës. me atë që konsolidimi i tokës është një nga Falemnderit! momentet që mund të japë zhvillimi i bujqësisë në Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ministër! vendin tonë. Megjithatë jemi dakord me këtë që, Po e mbyllim këtë pikë të rendit të ditës dhe përderisa është një proces i cili bëhet në parimin e kalojmë në pikën e fundit: Përgjigje e pyetjeve të vullnetarizmit, do të thotë që është një proces i deputetit Nikollë Lesi, nga ministri i Rendit Publik. vështirë, por me vërejtjet që bëhen, nëse ato Fjalën e ka zoti Nikollë Lesi. korrigjohen, mendoj që ky proces do të Nikollë Lesi - Zoti Kryetar, kam kërkuar me 12 përshpejtohet. Për sa i përket tarifës së lartë të mars të këtij viti kërkesë për interpelancë me transaksioneve, në kuadrin e politikave për ministrin e Rendit. Është edhe e protokolluar këtu konsolidimin, ne kemi përgatitur një draft me disa dhe me 7 prill seancë pyetjesh me ministrin e Rendit. ndryshime në ligjin për taksat vendore, në të cilin Këto janë të firmosura edhe nga ju edhe nga propozohet ulja e tarifës. Gjatë procedurave të unë. miratimit, zyra qendrore e regjistrimit është shprehur Pra janë me 12 mars dhe 7 prill. Me 12 mars dakord, ndërsa Ministria e Financave ka kam bërë një shtesë që protokolli nuk ta ka sjellë, rekomanduar që drafti të diskutohet në kuadrin e ku kërkoj që ministri të mos dalë këtu për të folur miratimit të ligjit për Buxhetin e Shtetit. me gojë për kërkesën e 12 marsit. Dy pyetjeve që Për sa i përket tarifave të larta të noterëve, janë me shkrim, ministri të më japë përgjigje me natyrisht nuk është si të thuash detyrë ose shkrim dhe jo këtu në seancë. Ndërsa për seancën kompetencë e Ministrisë së Bujqësisë, megjithatë e pyetjeve të 7 prillit, mendoj që sipas Rregullores zyrtarisht ne i kemi kërkuar Ministrisë së Drejtësisë, të procedojmë. Pra, për të parën jo se tërhiqem, rishikimin e tarifave të noterëve për rastet e por ministri të m’i sjellë me shkrim. Dhe meqenëse transaksioneve për tokën bujqësore. Ky problem në thelb janë pak a shumë të njëjtat pyetje dhe është është diskutuar edhe në dhomën e noterëve, nga e orë e vonë pas shumë debatesh, kështu që të mos cila e kemi pasur përgjigje negative faktikisht dhe vonojmë të futemi direkt te 7 prilli, pra kërkesa për në takimin e fundit në ministri, kemi kërkuar që ky seancë pyetjesh. problem të ridiskutohet në mënyrë që të rishikohen Servet Pëllumbi - Dakord. Fjalën e ka Ministri tarifat e noterëve. i Rendit. Për sa u përket çmimeve të larta, të cilat Igli Toska - Falemnderit, zoti Kryetar! aplikohen nga topografët privatë, ajo është në dorë Atëherë, do t’i përgjigjem pyetjes së parë. të privatëve. Megjithatë, mendoj që kjo mund të Më sqaroni për procedurën e emërimit të disiplinohet më mirë duke ndërhyrë në organet sekretarit ri të përgjithshëm të Ministrisë së Rendit? tatimore. Aktualisht sekretari i përgjithshëm i Ministrisë Kohët e fundit zyra qendrore e regjistrimit u ka së Rendit është bërë në formën e një transferimi të kërkuar zyrave të rretheve që të pranojnë detyrueshëm deri në kryerjen e procedurës, sipas dokumentacion nga topografë të licencuar, vetëm kërkesës së shërbimit civil. Ka ardhur kërkesa e kur ata kanë licencë nga organet tatimore. shërbimit civil në datë 20.05.2004, për konkurrimin Gjithashtu, është edhe momenti i fundit që ju për pozicionin e sekretarit të përgjithshëm dhe në bëni vërejtje. Pra, zoti Mediu për kapitullin e datën 11.05.2004 është shpallur njoftimi për
1225 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
pozicionin e sekretarit të përgjithshëm në Ministrinë të substancave narkotike apo psikotrope, si dhe e Rendit Publik në organet e shtypit. perkursorët të sekuestruara, ato nuk mund të ruhen Kandidatët e interesuar mund të dorëzojnë në ambientet e sipërmendura, prokuroria vendos që dokumentet e aplikimit deri në datën 13.06.2004, të ruhen në një ambient tjetër ose të asgjësohen aktualisht deri tani që flasim asnjë kandidat i sipas dispozitave të Kodit të Procedurës Penale. interesuar nuk ka dorëzuar dokumentacionin në Prokurori që ndjek procedimin përkatës, në çdo Departamentin e Administratës Publike. rast kur ka të sekuestruara në cilësinë e provës Pyetja e dytë: lëndë narkotike ose psikotrope dhe përkursorët i Sa kilogramë narkotikë keni sekuestruar deri kërkon gjykatës të shprehet me vendim për tani dhe si është procedura e eliminimit të këtyre destinacionin e tyre. lëndëve? Asgjësimi i substancave narkotike dhe Më lejoni të sqaroj procedurat që kryen për psikotrope, si dhe i perkursorëve të sekuestruar dhe asgjësimin e drogave. Sekuestrimi i drogës nga mostrave të tyre bëhet me procesverbal në prani të policia, bëhet duke u bazuar në nenet 300/1, 300/2 prokurorit të ekzekutimit të vendimeve të oficerit të dhe 303 pika ç, të Kodit të Procedurës Penale. policisë gjyqësore dhe personit të autorizuar nga Në mbështetje në nenit 102 pika 4 e gjykata, emri i të cilit duhet të jetë i shprehur në Kushtetutës dhe në zbatim të nenit 8 pika 2 e ligjit vendimin gjyqësor. nr. 8737 datë 12.02.2001 “Për organizimin dhe Procesverbali i asgjësimit përpilohet në tri kopje, funksionimin e Prokurorisë” në zbatim të neneve 28 ku një kopje i dërgohet gjykatës, një kopje dhe 30 të ligjit nr. 8750 datë 26.03.2001, “Për administrohet nga prokurori i ekzekutivit dhe kopja parandalimin dhe luftën kundër trafikut të lëndëve e tretë administrohet nga oficeri i policisë gjyqësore narkotike dhe psikotrope”, ministri i Rendit Publik, që ka kryer hetimet. Në çdo rast asgjësimi të ministri i Shëndetësisë dhe Prokurori i Përgjithshëm drogave, Ministria e Shëndetësisë përcakton një kanë nxjerrë udhëzimin e përbashkët nr. 978 datë specialist që do të këshillojë, mënyrën e asgjësimit 5.05.2003, me numër 15/3, datë 5.5.2003, “Për të lëndëve narkotike të sekuestruara, ku këshilla e ruajtjen, administrimin dhe teknikat e asgjësimit të specialistit të Ministrisë të Shëndetësisë përshkruhet substancave narkotike e psikotrope të në procesverbal, i cili nënshkruhet prej tij. sekuestruara”. Bazuar në këtë udhëzim, të gjitha Pra, ashtu si e përmenda dhe më lart, nisur nga substancat narkotike ose psikotrope, si dhe procedurat dhe mënyra e veprimit të policisë nuk perkursorët që sekuestrohen nga Prokuroria, Policia mund të veprojë vetë për drogat e sekuestruara, as Gjyqësore e Policisë së Shtetit ose e Doganave, t’i asgjësojë, ai t’i riciklojë ato në trafik. administrohen dhe ruhen në mjedise të siguruara Kjo ishte përgjigjja e pyetjes së dytë, pasi pjesa në drejtoritë e policisë së qarqeve, sipas urdhrit të tjetër i përket interpelancës. prokurorit përkatës dhe shoqërohet me këtë Falemnderit! dokumentacion. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ministër! Kopje e procesverbalit të sekuestrimit, kopje e Fjalën e ka zoti Lesi. vendimit për marrjen e mostrës për ekspertim, sasia Nikollë Lesi – Zoti Kryetar, meqenëse sapo e marrë, numri i procedimit penal, dhe kur dihen mora vesh që nesër në orën 10 është thirrur në personat e proceduar penalisht shënohen edhe Komisionin Parlamentar të Rendit, zoti ministër, dhe emrat e tyre, urdhri i prokurorit për ruajtjen dhe meqenëse në këtë komision ka edhe tre ish-ministra, administrimin e drogës së ardhur. si edhe meqenëse kam të drejtë për të qenë Sipas këtij udhëzimi mjedise të siguruara vëzhgues dhe për të pyetur, po ia lë nesër seancës konsiderohen ambiente brenda territorit të drejtorisë së komisionit për të qenë vëzhgues dhe për të së qarkut që garantojnë shkallë të lartë sigurie. Këto pyetur. mjedise mbyllen me dy brava, me çelësa të Falemnderit! ndryshëm ku njëri administrohet nga shefi i Policisë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Lesi! Kriminale të drejtorisë së qarkut dhe tjetri nga shefi Atëherë të mërkurën në orën 18.00 do të lexojmë i Zyrës Rajonale Kundër Drogës. Në rastet kur për raportin e Komisionit Hetimor për Telekomin. shkak të cilësive të veçanta ose të sasive të mëdha Natën e mirë!
1226 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
E mërkurë, 26.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e pasdites, ora 18:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, hapim mblidhet në një kohë kur kryekleptokrati ka urdhëruar seancën. Në seancën e sotme jashtë radhës, kemi gjykime sekrete. Unë dua të informoj Parlamentin për t’u njohur me raportin e Komisionit Hetimor për dhe opinionin publik shqiptar se ka arritur deri aty Albtelekomin. shkalla dhe lufta ndaj shtypit, sa të zhvillohen gjyqe Raporti është shumëfishuar dhe është në sekrete. Dhe unë ju them juve këtu se ka ndodhur dispozicion të secilit deputet. Sot është çështje që që një mik i Servet Pëllumbit, i cili duhet që sot të të njiheni me raportin dhe meqenëse raporti është ishte këtu, por nuk është, i cili ka dënuar në mënyrë shumë i gjatë dhe kërkonte rreth 12 orë për ta lexuar sekrete gjatë diktaturës, absolutisht po, ka bërë një të gjithë raportin në seancë, ne në mbledhjen e gjyq sekret dhe ka shkuar doker në portin e Durrësit Byrosë diskutuam disa variante për të dalë nga kjo dhe nuk ka gjë më të shëmtuar, se sa gjyqi sekret. situatë, sepse edhe fizikisht, kryetari është e Servet Pëllumbi – Për ç’nip e keni fjalën zoti pamundur të lexojë 12 orë rresht. Berisha, se unë nuk di të kem ndonjë nip, përmend Prandaj, variantet që u diskutuan në Byro, emrin të lutem, kush është ai nip? meqenëse nuk konkluduam, po jua parashtroj. Sali Berisha – Është gjykuar në mënyrë Një variant është që të lexohet i tëri që kërkon sekrete drejtori i gazetës “Tema”, Mero Baze. rreth 12 orë. Varianti tjetër është që të lexohet hyrja Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, cili është nipi dhe rekomandimet, meqenëse secili deputet e ka im, thuaje emrin? materialin dhe u caktua ora e debatit për të hënën. Sali Berisha – Jo nipi, por është një miku i Një orë kërkoi grupi i Partisë Demokratike dhe, juaj, mik e ke ti atë. Të nderuar zotërinj, është bërë respektivisht, 2 orë dhe dhjetë minuta grupet e tjera. gjyq sekret në Shqipëri dhe kjo ka ndodhur, është Një variant i ndërmjetëm u parashtrua gjithashtu gjykuar drejtori i gazetës “Tema” në fshehtësi të plotë nga zoti Begeja, që përveç leximit të hyrjes dhe të dhe është marrë vesh dje, nuk ka ndodhur dje, por rekomandimeve sot, ditën e hënë respektivisht para gjashtë javësh në fshehtësi të plotë është kryetari dhe nënkryetari të parashtrojnë pikëpamjet zhvilluar gjyqi, është caktuar avokati, jo nga i e tyre para se të fillojë debati. Mua mu duk një padituri dhe vendimi është mbajtur sekret, nuk propozim racional, megjithatë mbeti në kuadrin e i është komunikuar të gjykuarit dhe vetëm ditën diskutimit dhe nuk u konkludua as për këtë. që ka skaduar çdo afat për apelim, i kanë Varianti tjetër që u diskutua, ishte që të lexohet dërguar përmbarimin. Mos mbështesni veprime raporti, i cili ka edhe një variant pak më të të tilla të zeza, sepse janë të turpshme për çdo përmbledhur, të lexohet edhe mendimi i pakicës që diktaturë. shkon rreth katër pesë orë. Edhe një herë ky është tërësisht urdhër i Do të desha mendimin tuaj se sa mund të bëhet kryekleptokratit, është bërë me urdhër të tij. Nuk kjo. Fjalën e ka zoti Bano. ka gjykatës që mund të gjykojë në mënyrë sekrete, Ilir Bano – Dua t’i njoh deputetët se në nuk ka gjykatë që pranon të bëjë gjyqe sekrete. mbledhjen e Byrosë Parlamentare, është propozuar Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, ne sot jemi që të lexohet një përmbledhje e mendimit të mbledhur për të dëgjuar raportin dhe jo për të bërë anëtarëve të opozitës dhe unë i njoftoj deputetët që deklarime të tilla. përmbledhja ka 141 faqe, dhe raporti i opozitës shkon Sali Berisha – Zotërinj nuk jeni në vathet e 20 deri në 21 faqe, njëkohësisht të lexohet tërësisht fermës së Xhon Oruellit, por jeni në një Parlament, raporti i përgatitur nga deputetët e shumicës këtu ka ndodhur një ngjarje tepër tronditëse, është socialiste. Unë mendoj që ky propozim ishte dhe bërë gjyq sekret i udhëzuar nga kryetari juaj. Ku ka është me avantazhin e shumicës socialiste. gjykatë që bën gjyqe sekrete sot. Servet Pëllumbi – Zoti Bano, ju jeni kryetar i Servet Pëllumbi – Prandaj, po na çudisni me komisionit dhe do të lexoni edhe raportin edhe këto që po thoni. mendimin e pakicës. Sali Berisha – Ju lutem, zoti Kryetar, kërkoj Fjalën e ka zoti Berisha. që Komisioni i Ligjeve, të vërtetojë me urgjencë Sali Berisha – Zoti Kryetar, Parlamenti sot deklaratën time këtu.
1227 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Servet Pëllumbi – Nuk është detyrë e dhe ti ke të drejtë, pasi nuk është temë e ditës, por Komisionit të Ligjeve ajo zoti Berisha, në qoftë se unë e kuptoj se kjo është gjëja më e papranueshme. është gjyq sekret denoncojeni, sepse është për t’u Në qoftë se në këtë vend zhvillohen gjyqe sekrete, denoncuar. ka marrë fund çdo gjë. Sali Berisha – Zotërinj, është dhunuar Kushtetuta Është bërë një gjyq politik sekret, sepse kemi në 5 nene. Zotërinj, nuk mund të bëhet proces sekret, të bëjmë me gazetarë. Autorizoni zotin Dule që ta procese sekrete bënte vetëm Enver Hoxha, bënte vërtetojë dhe t’ju njoftojë juve direkt. Mulla Omari, bënte Sadam Hyseini. Nuk mund të Servet Pëllumbi – Na i jepni me shkrim dhe ta bëhen procese sekrete në këtë vend, janë bërë vërtetoj. procese sekrete, po edhe një herë dua t’ju them që Sali Berisha – Do ta jap patjetër. Lidhur me është bërë proces sekret. komisionin mendoj që të lexohen të dy përmbledhjet, Servet Pëllumbi – Denoncojeni, zoti Berisha, përmbledhja e deputetëve të shumicës, sepse që denoncojeni me fakte, jo në Parlament se jemi të bëhemi seriozë ato janë 200 faqe dhe 14 orë nuk mbledhur për tjetër gjë. lexohen, të lexohen përmbledhjet dhe në këtë Sali Berisha – Zoti Pëllumbi, edhe një herë po mënyrë e mbyllim me leximin e përmbledhjeve dhe ju njoftoj, sepse në qoftë se bëhen gjykime sekrete, vazhdojmë diskutimet. edhe njëherë ju them se është bërë gjykim sekret Servet Pëllumbi – Dakord, fjalën e ka zoti Meta. dhe këtë e them me përgjegjësi të plotë. Prokurori, Ilir Meta - I nderuar zoti Kryetar, gjykatësi kanë emëruar avokatë një njeri që nuk e Të nderuar kolegë deputetë, ka takuar kurrë të pandehurin, ka qenë padi penale, Mendoj se ky fillim i kësaj seance nga zoti është shumë e rëndë. Berisha, pavarësisht nga të vërtetat ose nga historitë Drejtori i gazetës “Tema”, ka marrë ndëshkim që nuk është detyrë e këtij Parlamenti që t’i penal, nga ata që urdhërojnë gjyqe sekrete. Shqipëria diskutojë sot këtu, duhet të respektojë vetveten dhe është bërë vendi i gjyqeve sekrete edhe një herë ju të respektojë rendin e ditës që e ka përcaktuar. them që gjatë diktaturës komuniste është bërë Opozita ka njëqind mënyra, që nga ajo duke vetëm një gjyq sekret. pritur rendin e ditës për dy javët e ardhshme, për të Servet Pëllumbi - Zoti Berisha edhe njëherë vendosur çështjet që kanë të bëjnë me funksionimin po ju kërkoj sqarim për këtë çështje. E filluat sikur e gjykatave ose me cenimin e lirisë së shtypit. Ka një nipi im paska bërë një gjyq të tillë, pastaj thatë pjesëmarrjen e saj në gjithë komisionet parlamentare miku, atëherë ju lutem shumë në qoftë se bëni akuza dhe mund të marrë të gjitha iniciativat, por unë të tilla, bëjini konkrete dhe thoni cili është ai miku mendoj se çështja për të cilën ne jemi mbledhur, im, që paska bërë një gjyq të tillë. çështja për të cilën ka akuza nga më të mëdhatë, Sali Berisha – Zoti Kryetar, duhet të vësh disa nga më seriozet dhe më shqetësueset për opinion megafona aty mbrapa, se ti nuk dëgjon mirë të them publik, pra problemet e Albtelekomit dhe të tregut të vërtetën. Unë po ju them edhe një herë që është të telekomunikacioneve, meriton përqendrimin tonë zhvilluar një gjyq sekret dhe kjo përbën një ngjarje maksimal dhe nuk na lejon që të devijojmë nga të zezë, kjo përbën një ngjarje të pashembullt. çështje të tjera, të cilat edhe opozita dhe Është zhvilluar gjyq sekret në gjykatën e maxhoranca do që t’i shqyrtojë dhe unë do t’i ftoja Tiranës, pra Shqipëria filloi gjykimin e gjyqeve të gjithë kolegët deputetë, që të përqendrohemi sekrete dhe kjo për fjalën e lirë. Janë procese politike seriozisht në këtë debat dhe unë jam dakord që të të mirëfillta. lexohen të dy përmbledhjet në Parlament. Zotërinj mos e mohoni, vërtetojeni dhe pastaj Por unë do të kërkoja që të dy raportet sado të mohojeni. gjata që të jenë, meqenëse janë raporte të komisionit Servet Pëllumbi – Duhet ta vërtetoni ju që e hetimor për Albtelekomin, t’i jepet çdo deputeti në thoni. dispozicion. në qoftë se është shpërndarë kjo është Sali Berisha – Kemi Komisionin e të Drejtave një çështje e zgjidhur. të Njeriut, kryesohet nga aleati juaj Vangjel Dule, të Unë mendoj që kjo është një çështje shumë e shkojë ta vërtetojë kryetari i Komisionit të Drejtave rëndësishme. Ka gjashtë-shtatë vjet që janë bërë të Njeriut, është dhunuar Kushtetuta në 5 nene. akuzat më të mëdha, nga më të ndryshmet për Unë mendoj se kur ngjarjet janë tepër tronditëse, çështjet e Albtelekomit, për çështjen e nuk mund të jesh i pandjeshëm, sepse unë e kuptoj telekomunikacioneve për transparencën dhe për
1228 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
problemet serioze të sektorit publik dhe të Bano merr përsipër të lexojë raportin e komisionit menaxhimit të tij, ashtu sikurse janë për problemin të përmbledhur, i cili është 37 faqe e gjysmë dhe e KESH-it dhe të tjerë e tjerë. mendimi i pakicës, ashtu siç deklaroj ai është 20 Mendoj që në këtë çështje të përqendrohemi faqe, të ngrihet dhe të fillojë leximin. për probleme të tjera. Opozita dhe cilido tjetër ka Në qoftë se ai do të paraqesë vetëm mendimin mundësi që t’i zgjidhë në rrugë institucionale ose e pakicës, të ngrihet nënkryetari i komisionit të lexojë edhe në rrugë të tjera, por do t’i ftoja që të mos e raportin e komisionit, të ngrihet kryetari i komisionit devijojnë vëmendjen nga një çështje kaq e të lexojë mendimin e pakicës në komision. rëndësishme. Falemnderit! Të gjithë presim të shikojmë, se sa të vërteta Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ruçi. janë ose nuk janë ato akuza që kanë të bëjnë më Pra, zotërinj deputetë, të mos e zgjatim më tej një shërbim publik kaq jetik për qytetarët. diskutimin e kësaj çështjeje procedurale. Është Falemnderit! 37 faqe varianti i shkurtuar, është edhe mendimi i Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Meta! pakicës, 21 faqe varianti i shkurtuar. Fjalën e ka zoti Topi. Unë ftoj kryetarin e komisionit të lexojë të dyja Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! pjesët. Me sa duket jemi në linjën e asaj zgjidhjeje Fjalën e ka zoti Bilani. racionale për të dëgjuar përmbledhjet e raportit, qoftë Nazmir Bilani – Zoti Kryetar, i dëgjova të minorancës, qoftë të maxhorancës, por unë do diskutantët, vetëm se unë kam një pyetje. të desha që të sqaroja një element shumë të A mund të më thotë ndonjëri prej atyre që rëndësishëm, që ka të bëjë me transparencën diskutoi kush e ka të drejtën të shkurtojë variantin publike, pra me transmetimin televiziv të dhe ta paraqesë të shkurtuar këtë variant, pa e kaluar drejtpërdrejtë. Akoma nuk kemi vendosur gjë dhe as në Komision miratimin e tij? Unë kam qenë anëtar do të isha i mendimit që të mos fillojë raportimi, pa i komisionit dhe unë nuk di se cili është varianti i vendosur që kjo seancë të transmetohet shkurtuar, nuk më është vënë përpara të paktën drejtpërdrejtë nga RTSH-ja. minimalisht që ta shikoj. Falemnderit! Unë nuk e di as së çfarë do të thotë, sepse ai Servet Pëllumbi – Kur të fillojë leximi, do të varianti i shkurtuar aty del në emër të komisionit transmetohet. Fjalën e ka zoti Ruçi. dhe nëse në emër të komisionit aty ka ndryshime, Gramoz Ruçi – Edhe unë shpreh të njëjtin që nuk përbëjnë thelbin e asaj që është vënë në shqetësim që shprehu këtu edhe deputeti Meta. Ne raport, unë nuk do të isha dakord. Kjo nuk ka kaluar jemi mbledhur për një seancë, të cilën kemi dy muaj në komision dhe komisioni nuk është vënë në dijeni. që po punojmë dhe nuk është fare serioze, që Servet Pëllumbi – Varianti i shkurtuar është pikërisht nismëtarët e ngritjes së këtij komisioni bërë nga vetë hartuesit. ditën që do të dëgjonin raportin, ngrenë një problem Nazmi Bilani – Komisioni nuk është mbledhur që është jashtë anës funksionale të Parlamentit. për ta trajtuar dhe unë nuk vë në dyshim variantin Sigurisht gazetari është gazetar, është qytetar, tonë të shkurtuar, zoti Kryetar, unë vë në dyshim ai i ka rrugët e hapura me shkallët e tjera të gjykatës. variantin e shkurtuar të opozitës, i cili miratohet në Sot unë dëgjova që i është drejtuar kryetarit të Parlament, i cili lexohet në Parlament, vihet në dijeni Këshillit të Lartë të Drejtësisë, i cili i ka të gjitha Parlamenti dhe për të cilin do të debatohet në këtë mekanizmat që është Këshilli i Lartë i Drejtësisë sallë. dhe inspektorati përkatës, për të verifikuar dhe për Varianti i shkurtuar nuk e di se çfarë do të nxjerrë, t’i kthyer përgjigje gazetarit, por hedhja e këtij por unë do të isha shumë i lumtur që të dy raportet problemi në Parlament është thjesht tërheqje të lexoheshin ashtu si janë, sepse ky variant me vëmendje nga problemi themelor i seancës së ditës 140 faqe i pozitës nuk është gjë tjetër, vetëm se një së sotme. autogol në portën e opozitës. Komisioni ka bërë një punë voluminoze, unë do Unë personalisht si anëtar i komisionit, nuk jam të gjykoja që ligji e përcakton qartë, duhet lexuar vënë në dijeni për pjesën e shkurtuar dhe çfarë raporti, i cili përmbledh mendimin e shumicës, që përmban ajo. Nuk e di se kush e ka të drejtën që të quhet raport i pashoqëruar me mendimin e pakicës. paraqesë raporte. Unë e di që atë të drejtë e ka Prandaj, unë do të kërkoja që në qoftë se zoti komisioni.
1229 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Servet Pëllumbi – Zoti Bano e keni raportin, përmbledhje e raportit të hartuar. Kjo nuk është do të filloni me raportin. absolutisht asnjë lloj shkeljeje procedurale. Ilir Bano – I nderuar zoti Kryetar, Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, mos inkurajoni Të nderuar deputetë, një shkelje procedurale, pasi zoti Bano nuk ka Në bazë të nenit 20 të ligjit për komisionet ndërmend të lexojë raportin, është një përmbledhje hetimore parlamentare, unë si kryetar i komisionit, që e ka bërë vetë. paraqita raportin përfundimtar, i cili përmbante Zoti Bano, nuk mund të jepet autorizim të lexoni përfundimet që ne arritëm dhe provat që atë përmbledhje që keni bërë ju, sepse ka një raport mbështesnin këto përfundime. të miratuar në komision. Raporti përfundimtar, me gjithë materialin e Zoti Bano, do të lexoni përmbledhjen e raportit. bollshëm mbështetës që kishte, nuk u miratua në Ilir Bano - Përmbledhja është përmbledhja e atë në formë nga shumica socialiste dhe me votat mendimit të opozitës, është pjesë e raportit. gjashtë me katër, i bashkëngjitet raportit të paraqitur Komisioni është kërkuar nga opozita dhe opozita ka nga shumica, i cili është një paradë suksesesh si detyrimin të paraqesë para Kuvendit, konkluzionet mendim i opozitës. që ka arritur. Janë konkluzione tepër të rëndësishme. Unë kam filluar të lexoj dhe kam të drejtën time, Në bazë të ligjit unë po paraqes përmbledhjen e ashtu si çdo deputet për raportin e përgatitur nga përfundimeve, që ne kemi arritur. deputetët e opozitës, për të cilin unë kam bërë një Servet Pëllumbi – Zoti Bano, jua preva fjalën, përmbledhje dhe është në praktikën e të gjithë sepse pa sqaruar situatën nuk mund të vazhdojmë. institucioneve ndërkombëtare, por edhe të këtij Zotërinj deputetë, e ndërpres seancën për pesë Kuvendi, që për raportet e gjata përgatitet një minuta.
E enjte, 27.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, hapim komisionin. Në qoftë se specialistët që kam afruar seancën. bashkë me grupin e deputetëve, që kemi kërkuar Në seancën e sotme, në rendin e ditës kemi hetimin, dy prej tyre nuk pranohen, ndërkohë që ne projektligjin “Për njohjen, kthimin dhe kompensimin kemi pranuar ekspertët e afruar nga pala, që përbën e pronave”, paraqitur nga një grup deputetësh dhe shumicën në komision. për votim projektrezolutën për problemin e Unë i kam sjellë edhe te ju argumentet, i kam stabilizim-asociimin e Shqipërisë. sjellë edhe me shkrim, i kam parashtruar edhe në Për procedurë zoti Gjana. komision dhe sa kohë që nuk do pranohen njerëzit Jemin Gjana – Zoti Kryetar, megjithëse unë e me të cilët ne mendojmë se mund të realizojmë çmoj shumë rendin e ditës për sot, sepse kemi të detyrën, që e kemi kërkuar dhe ju na e keni vënë bëjmë me një projekt shumë të rëndësishëm, me përsipër, komisioni vazhdon të mbetet i bllokuar dhe një projekt që ka pasur mjaft diskutime dhe debate, afati i tij përfundimtar është mesi i muajit qershor. por unë jam i detyruar të rishtroj në seancë edhe Domethënë në më pak se tri javë afati i komisionit një herë çështjen e Komisionit Hetimor për kontrollin mbyllet, dhe unë do të kërkoja që seanca plenare e veprimtarisë ekonomike financiare të KESH-it. të shprehet qartësisht për çështjen, është një Është hera e tretë që e shtroj këtë problem komision i ngritur nga Parlamenti, detyrën e kemi në seancë, komisioni vazhdon të mbetet i marrë nga Parlamenti, kështu që unë kërkoj që bllokuar për një artificë, që tashmë është çështja të gjejë zgjidhje. shpjeguar dhe besoj se nuk ka më vlerë që të Servet Pëllumbi – Zoti Gjana, seanca plenare shpjegohet më tepër. është shprehur, ju ka ngarkuar juve që të gjeni gjuhën Është e domosdoshme që palët të shprehin e përbashkët në komision, sepse edhe këtu qartë qëndrimin. Unë e kam deklaruar në komision, pozicionet janë të ndara. se nuk kam asnjë argument për ta mbledhur Prandaj këtë çështje, për të cilën kemi biseduar
1230 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bashkërisht, ta bisedojmë prapë, të bëjmë sepse kjo është një çështje jashtë rendit të ditës, mbledhjen e komisionit, të përpiqemi të gjejmë këtë çështje ai si kryetar e ngriti dhe unë ia dhashë gjuhën e përbashkët për problemin. fjalën se do të merremi me atë çështje, por ju nuk Jemin Gjana – Zoti Kryetar, unë e kam provuar, keni të drejtë të diskutoni në përforcimin e fjalës, sepse kam bërë gjashtë mbledhje komisioni vetëm sepse kjo nuk është në rendin e ditës, unë jua për këtë çështje dhashë fjalën për procedurë. Servet Pëllumbi – Duhet provuar përsëri. Fjalën e ka zoti Topi. Jemin Gjana – Duhet provuar përsëri, deri sa Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! të mbyllet afati i komisionit, kjo nuk është normale, Në fakt kur gjërat kërkojnë një ndërhyrje të ose ndryshe, e mbledhim komisionin hajdeni edhe menjëhershme, asnjëherë nuk bëjmë gabim që dalim ju, hajde ta zgjidhim çështjen, të shikojmë edhe nga rendi i ditës, për më shumë kur sot që diskutohet afatin e komisionit dhe vazhdojmë punën, unë jam një projektligj mjaft i rëndësishëm, në sallë nuk janë dakord dhe nuk kam asgjë kundër. më shumë se 30-40% e deputetëve. Në një kohë Servet Pëllumbi - Zotërinj deputetë, zoti Gjana që besoj se ju për këtë që unë shpreha tani së fundi, e bëri hyrjen shumë mirë, që ne kemi përpara një duhet të ishit mjaft i vëmendshëm, nuk mungojnë projektligj tepër të rëndësishëm dhe të mos asnjëherë deklaratat bombastike, politike lidhur me humbasim kohë me çështje të tjera anësore. interesin e madh, që kanë një pjesë e politikanëve Ilir Bano – Patjetër që kemi përpara një projekt për pronat, por kur vjen problemi për të diskutuar shumë të rëndësishëm, por mua më tërhoqi realisht, për t’u futur në frymën e ligjit, për të diskutuar vëmendjen kjo që thatë ju, që seanca është nen pas neni, nuk shprehet asnjë lloj interesi. shprehur. Në ç’kuptim është shprehur seanca? Kështu që, nga kjo pikëpamje për t’iu kthyer Është e treta herë që e shtrojmë problemin dhe shqetësimit të zotit Gjana, unë mendoj që marrja e nuk ka marrë zgjidhje. Një problem mund të shtrohet fjalës nga kryetari i komisionit dhe madje edhe nga 10 herë, 20 herë deri sa të gjejë zgjidhje. Zgjidhja anëtarët e komisionit dhe kur merret për të disatën është e qartë që nuk gjendet dot brenda komisionit, herë, në pamje të parë, duken sikur behën të kur unë në mënyrë të hapur nuk kam vullnet për t’i mërzitshëm. Po nuk ka sesi të mos mërzitesh ose dhënë zgjidhje, kur mundohem të gjej me artifica të revoltohesh, ku ju jepni një përgjigje që sinqerisht në ligjin për komisionet hetimore parlamentare, gjoja mua më impresionoi për keq. Provojeni edhe një sikur ky e pengon marrjen e ekspertëve të herë, çka do të thotë që ju po e lini komisionin në personave, që kanë punuar në KESH. Për mendimin mëshirën e fatit, ndërkohë që jeni autoriteti më i tim është një absurditet i plotë, sepse ligji për lartë i këtij institucioni, ndërkohë që ky problem ekspertët e ka të përcaktuar qartë, këta duhet të është bërë prezent disa herë përpara jush, ndërkohë jenë persona që të kenë njohuri në fushën përkatëse. i vetmi njeri te i cili ne mund të drejtohemi, jeni ju. Cilët përveç personave, që kanë punuar në sektorin Po thoni drejtohuni edhe një herë, ndërkohë që elektroenergjetik kanë njohuri dhe mundet të bëjnë afati vazhdon të shkojë me shpejtësi drejt fundit, shqyrtimin e tij mbi analizën e dokumenteve? domethënë që ju po realizoni me ndërgjegje të plotë Pikërisht persona të tillë janë propozuar nga grupi i dështimin e këtij komisioni. Kështu që nga kjo opozitës, sikurse të njëjtët njerëz, që kanë përvojë pikëpamje deri sa të ndërgjegjësohen këta deputetë, përkatëse, janë propozuar nga grupi i maxhorancës. kolegë të mi nderuar që kanë ardhur sot për të Nuk mundet t’i imponohet opozitës se cilët diskutuar, ndoshta ligjin më të rëndësishëm të këtij ekspertë do të caktojë ajo dhe, aq më pak, nuk vendi, atëherë jepini spacio këtij problemi tjetër, që mund t’ia imponojë këtë drejtuesi i institucionit që është po kaq i rëndësishëm. Ta marrin fjalën me është në hetim nga Kuvendi. radhë edhe anëtari tjetër i komisionit të shprehë Nuk mundet që ne si Kuvend ta lejojmë dhe ta shqetësimin, për më saktë pastaj në atë pozicion, tolerojmë këtë gjë. Praktikisht ka mbetur shumë që ne nuk kemi dëshirë që ta prezantojmë. Në rast pak kohë dhe, me aq pak kohë sa ka ngelur ai është se ky komision nuk do të shkojë ashtu si duhet, pastaj një problem tjetër dhe unë nuk e di, zoti Gjana atëherë dhe ne do të mbajmë pozicion tonë politik mund ta shtrojë veçantë, që kërkohet jo vetëm për ju. zgjidhja e kësaj çështje, por edhe shtyrja e afatit se Kështu që unë mendoj t’ia jepni fjalën edhe zotit ai është një problem tjetër. Paloka, që e kërkoi dhe pastaj interesohuni Servet Pëllumbi – Zoti Bano do ta pres fjalën, nëpërmjet kryetarëve të grupeve që deputetët të jenë
1231 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
këtu për të filluar diskutimin e ligjit për pronat. Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, Falemnderit! Në princip do të isha plotësisht dakord me atë Servet Pëllumbi – Zoti Topi, ju e dini sipas që thatë ju, se sot kemi një rend dite që është një ligjit se çfarë kompetence kam unë në raport me kapitull shumë delikat dhe shumë i rëndësishëm këtë komision dhe me çdo komision tjetër hetimor. dhe, në këtë aspekt, mbase edhe mund ta kalonim Çështjet që kontestohen në komision zgjidhen sipas në një plan të dytë çështjen që u ngrit, një çështje ligjit. Çështja është që duhet të ekzistojë vullneti i shumë e rëndësishme edhe ajo. Për problemin e të dy palëve që të zbatohet ligji, ndërsa me imponim komisionit, po e them trishtueshëm këtë, që për nga ana ime nuk mund të bëhet asgjë, sepse nuk një ligj kaq të rëndësishëm ka vetëm 27 deputetë mund t’ju imponohem, as njërës palë as palës tjetër. nga këto dy radhët këtu majtas. Ky është një Ju këtë e keni të qartë nga vetë praktika e jetës mosangazhim i madh, një mungesë jashtëzakonisht parlamentare, por edhe nga kompetenca që ka e madhe serioziteti dhe mua nuk më duket se Kryetari i Kuvendit në raport më këto komisione të çështja e pronave është një anekdotë. përcaktuar në ligjin për komisionet hetimore. Unë mendoj, se ju si Kryetar i Parlamentit, jo Fjalën e ka zoti Paloka. vetëm që duhet t’i kërkoni kryetarit të Grupit Socialist Edi Paloka – Falemnderit, zoti Kryetar! që të thërrasë deputetët të vijnë këtu dhe në qoftë Unë jam dakord me ju, që kjo është çështje se nuk u ka dalë gjumi të shpresojmë që për gjysmë vullneti politik dhe, ne, për këtë arsye po ju ose t’u dalë dhe të vijnë, por të thërrasin edhe zotin drejtohemi ju, pasi shohim që në komision ky vullnet Kryeministër dhe të gjithë ministrat të jenë aty, mungon. Ne mund të gjejmë shumë argumente aty sepse diskutohet për një nga ligjet më të dhe deri tani jemi përpjekur brenda komisionit, të rëndësishme. Ndërkohë që ata mund të vijnë, besoj dyja palët kemi dhënë argumentet tona, por duket se ne mund ta shfrytëzojmë kohën për të diskutuar që nuk është çështje argumentesh as logjike, as për atë problem që ngriti zoti Gjana. Jam krejtësisht ligjore, pra është thjesht çështje vullneti politik. Në dakord me ju, kur i thoni zotit Gjana që ta provojmë asnjë komision tjetër nuk ka pasur probleme të tilla edhe një herë, por që të provojmë edhe një herë, do për ekspertët ose probleme të tjera burokratike. Ka të thotë që të shtyhet të paktën edhe një muaj. pasur, normalisht mbrojtje të personave, që janë Falemnderit! hetuar nga pala e maxhorancës dhe kjo është Servet Pëllumbi – Falemnderit, zonja Jozefina! normale, por probleme të tjera nuk ka ngritur asnjë Fjalën e ka zoti Alushi. komision. Eduart Alushi – Falemnderit, zoti Kryetar! Ne prandaj kërkojmë ndërhyrjen tuaj, mbase Unë e thashë edhe në prononcimin e radhës së nëpërmjet jush dhe funksionarëve të tjerë të Partisë parë, lidhur me Komisionin Hetimor Parlamentar për Socialiste, sepse ky komision vetëm për vullnet të KESH-in, që natyrisht në cilësinë e nënkryetarit të Andis Harasanit, unë po jua them,, vetëm për vullnet komisionit, kam përgjegjësi të drejtpërdrejta për të tij, është bllokuar. organizimin dhe funksionimin e këtij komisioni në Në qoftë se ju nuk e zgjidhni këtë çështje, bazë të ligjit përkatës. askush tjetër nuk e zgjidh. Ata që janë anëtarë të Edhe një herë dua të theksoj, se kjo histori duhet komisionit të Partisë Socialiste për arsye, sepse të mbyllet dhe unë mendoj se ka ardhur koha për nuk është arsye politike mendoj, për arsye të tjera, t’u mbyllur, sepse në qoftë se iniciatorët tërhiqen ata e bllokojnë këtë komision. Se në qoftë se do të nga hetimi kur de fakto ata janë tërhequr, sepse ishte për arsye politike, unë do ju kuptoja dhe nuk nuk e thërrasin më mbledhjen e komisionit, atribut do t’ju kërkoja ndihmë as juve, as dikujt tjetër, por të cilin e ka kryetari i komisionit. aty nuk bëhet fjalë për arsye politike, por për të Pra ata që morën iniciativën, tani kanë bllokuar tjera arsye, që ky komision bllokohet. gjithçka dhe nuk e thërrasin më komisionin. Atëherë Falemnderit, zoti Kryetar! unë them që në bazë të nenit 9 pika 8, të ligjit Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Paloka! përkatës duhet të ndërpritet hetimi. Atëherë zotërinj deputetë, e mbyllim këtë Falemnderit! çështje. Unë në përputhje me kompetencat që më Servet Pëllumbi - Falemnderit! jep ligji, do të ndërhyj përsëri për ta zgjidhur Fjalën e ka zoti Berisha. problemin. Sali Berisha – Zoti Kryetar, çështja e bllokimit Për procedurë, fjalën e ka zonja Topalli. të komisionit është çështje e bllokimit të
1232 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Kushtetutës. Komisioni Hetimor Parlamentar është Po zoti Kryetar, janë gatuar, po si ta shpjegoj një institucion Kushtetues. Opozita në mënyrën më këtë, më falni po si të shpjegoj bllokimin e të përsëritur ka insistuar që nëpërmjet këtyre komisionit, zoti Kryetar, si të shpjegojmë bllokimin institucioneve të ushtrojë kontrollin e vet mbi e komisionit, si mund ta shpjegojë unë këtë. Më ekzekutivin. Për shqiptarët dhe për të gjithë ata, të thuaj ti mua, si mund ta shpjegojmë bllokimin e cilët duan të ndërtojnë në këtë vend demokraci, duhet komisionit. të konsolidojnë institucionet për të gjithë ata që duan Zoti Kryetar, një gjë do t’ju them dhe do t’ia të ecin në procesin e integrimit drejt Evropës. Ky deklaroj shqiptarëve këtu, se ky grup kleptokratësh është një proces fondamental themelor dhe, ju zoti ka vetëm një mision, të mbajë Shqipërinë me çdo Kryetar, mund të lexoni raportin e Bashkimit kusht larg Evropës. Ky grup hajdutësh ka vetëm një Evropian, në të cilin kërkohet dhe theksohet, që qëllim, asnjë milimetër para në integrim, sepse opozita të ushtrojë kontroll sa më të fortë në drejtim shkrihet. E kam thënë dhe e them, integrimi për ta të ekzekutivit. Kjo është një nga kërkesat që kanë është, si rrezja e diellit për brymën, se rregulla të shqiptarët ndaj nesh, kjo është një nga kërkesat që tjera bien mbi të. Nuk mund të përdorim rregullat e kanë zgjedhësit. Jam i bindur i që të gjitha bindjeve, horrave, do të përdorim rregullat e Evropës. por kjo është një kërkesë e prerë e Bashkimit Zoti Kryetar, ai që dhunon Kushtetutën, ai që Evropian dhe e NATO-s e atyre institucioneve bllokon Kushtetutën, ai është më horr se çdo horr, perëndimore, në të cilat ne duhet që të integrohemi. Kushtetuta nuk ka rëndësi për ju. Për ju e Zoti Kryetar, ne e kemi deklaruar që në fillim se rëndësishme është që të quheni xhentëlmenë, por vjedhjet e KESH-it, janë vjedhjet më të mëdha gjatë çfarë xhentëlmenësh jeni ju që bllokoni Kushtetutën! këtyre shtatë vjetëve. Çfarë po përjetojmë ne këtu? Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Dokle. Ne po përjetojmë fenomenin e ngërthimit të shtetit Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! nga krimi. Për sa i përket problemit të komisionit edhe në Zoti Kryetar, në qoftë se ti si Kryetar Parlamenti seancën e kaluar edhe sot, përfaqësuesi i Partisë pranon që vendimi i prerë i Gjykatës së Apelit, të Socialiste në atë komision, e sqaroi gjithçka në mos konsiderohet si i tillë, në një kohë, kur ju jeni përputhje me ligjin dhe me rregullat e funksionimit shumicë dhe jo ne. Në qoftë se ti pranon që Andi të një komisioni dhe në mendojmë që komisioni le KESH-i njeriu që ka vjedhur me Fatos Nanon, së të vazhdojë deri në fund punën e tij, sepse ne jemi paku 10 gjer në 15 milionë euro në një tender, duke të hapur për gjithçka. tenderuar nga 19-22 cent që është në bursë, këtë e Së dyti, për sa i përket thirrjes për të ardhur them me përgjegjësi të plotë, me 45 cent në tender këtu të gjithë ministrat dhe deputetët, Qeveria edhe kilovati, duke derdhur ujëra 300 mijë euro në ditë për ligjin për pronat këtu është e përfaqësuar, ka dhe po ta them me përgjegjësi të plotë, me ata që një anëtar të kabinetit, i cili mban lidhje me nuk i pranon Andi KESH-i. Parlamentin për çdo gjë dhe ministrat përkatës, të Zoti Kryetar, askush nuk ka përgjegjësi më të cilat mbulojnë sektorë të veçantë, janë gjithmonë madhe për Parlamentin se ju si Kryetar. Këto janë të pranishëm dhe nuk është e domosdoshme për detyrime kushtetuese, por unë e kuptoj që për 32 të qenë të gjithë në seancë, sepse kanë edhe mijë euro ai ndërroi grup edhe fe, për 32 mijë të aktivitete të tjera. tjera ai ndërron emër dhe çdo gjë, por kjo është e Për sa i përket pikës së fundit, që tha ai atje, turpshme. Kjo është kapje e shtetit nga krimi, për këtë këtu, dua t’i them se e ke kaluar edhe prandaj të lutem shumë zoti Kryetar, ushtroni Gebëlsin, sepse ai thoshte shpif, shpif se diçka do detyrimet tuaja, sepse në qoftë se një njeri hiqet, të mbetet, por ju shpifni aq shumë, sa nga shpifjet sepse është tmerri i hajdutëve të KESH-it, kjo është tuaja nuk mbetet asgjë. Meqenëse ti përmend e papranueshme për ne. familjarët e mi në KESH, ti e di shumë mirë, por Në qoftë se një njeri ka fituar pafajësi dhe të bën sikur nuk e di, sepse ka shkruar edhe gazeta drejtën nga Gjykata e Apelit, kjo është e juaj, që është shumë më e ndershme sesa ju. detyrueshme zoti Kryetar, si për ju edhe për mua, Në KESH punon im vëlla që është inxhinier pavarësisht nga kampet dhe për këtë këtu që ka elektrik dhe ti e di shumë mirë që ai u emërua familjarët në KESH dhe mbron komisionin në këtë njëherë Drejtor i Drejtorisë së Tenderimit dhe, për mënyrë edhe për shumë prej jush që keni familjarët 24 orë, kam qenë Kryetar Kuvendi dhe i kam kërkuar dhe mbushni xhepat me Andi KESH-in. ministrit dhe kryeministrit të atëhershëm që ky
1233 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vendim të mos ekzekutohej dhe ai vazhdon të punojë dhe të japë në mënyrë përfundimtare metodikën e si inxhinier i thjeshtë. Bëje edhe ti këtë dhe do të të funksionimit të kalendarit dhe nëse shikohet e respektoj. arsyeshme nga kryetari i komisionit, i cili ka barrën Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë, mbi supe, të tentohet të shtyhet koha e funksionimit po ia jap fjalën edhe një herë zotit Topi, kryetarit të të këtij komisioni dhe ta miratojmë sot në seancë grupit dhe do ta ndërpresim diskutimin e kësaj plenare. Kjo është e para. çështjeje. E dyta, mund të përdoren 1 mijë argumente për Zoti Topi do ta merrni fjalën pak më vonë se ka të thënë që zoti Nano ka 1 mijë angazhime të tjera. replikë. Unë mendoj që për asnjë ligj tjetër më shumë se ky Fjalën e ka zoti Alushi. i sotmi që do të diskutojmë, Kryeministri i vendit së Eduard Alushi – Zoti Kryetar, këtu në këtë sallë bashku me kabinetin e tij duhet të jetë këtu, sepse ka disa herë që përmendet emri im. Mua nuk më e kemi thënë dhe vazhdojmë ta themi ai mund të shqetëson aspak dhe nuk më tundon aspak kjo, jetë shumë i qetë në atë pozicion që është, i zoti Berisha. Jo të gjithë i dinë të gjitha, por unë i intereson që ky ligj të mos miratohet, sepse ka falem mençurisë së një filozofie popullore, që është hapësirë më të madhe për të vepruar me komisionet historia e atij guri që hedh në lumë një njeri. Unë që ai i ka nën varësi. nuk kam ndërmend të merrem as me atë njeriun Kështu që problemi nuk është për të diskutuar dhe as me faktin për të nxjerrë atë gurë nga lumi. thjesht një pozicion politik për projektligjin e sotëm, Domethënë, unë nuk kam ndërmend të merrem, por ai duhet të jetë këtu për të marrë edhe një as me atë që hedh gurin në lumë dhe nuk kam angazhim direkt, për të marrë pjesë në diskutim, ndërmend të harxhoj, as për të nxjerrë atë gurë nga në debat, sepse shumë gjëra sot për sot lidhen me lumi. pozicionin e ekzekutivit. Tani në Shqipëri koha e asaj tendence dhe asaj Nuk ma do mendja që do të gjendet një njeri në fryme projektkushtetute që ti doje t’i imponoje për parlamentet e të gjithë vendeve të botës, që të ta kthyer në bajrak, kaloi. Populli shqiptar e hodhi diskutohet ligji themelor i shtetit, i ekonomisë për poshtë me neveri edhe atë projektkushtetutë që të bërë shkëputjen nga këto fragmentime të pronës donte që ta kthente Shqipërinë në bajrak. në Shqipëri dhe ai të mos jetë i pranishëm. Kështu Domethënë edhe Kushtetuta e re, zoti Berisha, që, unë do të thosha që ju si Kryetar i Kuvendit, i ka ndarë qartë gjërat, edhe ligji përkatës për natyrisht nuk mund ta detyroni, është në moralin e organizimin dhe funksionim e komisioneve hetimore tij për të ardhur ose jo, por logjika e diskutimit për parlamentare në bazë të neneve respektive të këtë projektligj të rëndësishëm kërkon që i gjithë Kushtetutës, i ka ndarë qartë gjërat. kabineti qeveritar të jetë këtu. Neni 4/2 thotë: “Rregullat e parashikuara në kodin E dimë cili është angazhimi i Kabinetit Qeveritar, e procedurës penale për hetimin, zbatohen sepse çdo ditë po merremi me këtë punë, s’kemi drejtpërdrejt nga komisionet hetimore të Kuvendit, punë tjetër. Kemi informacion se më çfarë merret për aq sa ky ligj nuk parashikon ndryshe” dhe njëri ose tjetri. Të heqë një nga 365 ditët e luksit pikërisht në bazë të kësaj dispozite ata dy ekspertë, qeveritar dhe të vijë e të asistojë një ditë në të cilët unë absolutisht nuk marr përsipër të përgojoj Parlament. Këtë thirrje duhet t’ia bëni ju si Kryetar i asgjë në personalitetin e tyre, por nuk janë të Kuvendit, nëpërmjet kryetarit të grupit parlamentar përshtatshëm për të përmbushur këtë detyrë, jo ose nëpërmjet korrespondencës së drejtpërdrejtë sepse etiketohen nga njëri ose nga tjetri, jo sepse që keni, por kurrsesi kjo sallë nuk mund të vazhdojë unë marr përsipër të bëj biografinë e tyre, por sepse të diskutojë, ndërkohë që ka shumë karrige bosh. i ndalon ligji. Falemnderit! Servet Pëllumbi – Po, zoti Topi. Servet Pëllumbi – Lidhur me propozimet tuaja, Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! zoti Topi, në qoftë se kryetari e shikon të nevojshme Në fakt duket, sikurse e thashë edhe në fillim të që të mbledhë komisionin, ne mund ta lejojmë që fjalës sime, që po përsërisim të njëjtën gjë. ta mbledhë komisionin edhe në mjediset e Kuvendit. Përderisa, ky komision nuk po funksionon, unë do Për propozimin e dytë, ju vetë e thatë që këtu të bëja një propozim të drejtpërdrejtë, që duke nuk bëhet me imponim nga Kryetari i Kuvendit, shfrytëzuar një moment pauze gjatë ditës së sotme, seanca dihet se për çfarë është dhe kabineti qeveritar ky komision të mblidhet në anekset e Parlamentit përfaqësohet këtu nga zëvendëskryeministri dhe
1234 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ministrat. Procesi do të jetë i gjatë dhe ndërkohë shqyrtim projektligjin “Për njohjen, kthimin dhe do të vijnë edhe ministra të tjerë, mbase edhe kompensimin e pronave” të paraqitur nga një grup Kryeministri, kështu që kjo nuk është pengesë për deputetësh. Projektligji i depozituar në Kuvend gjatë të filluar procedurën. shqyrtimit në komision është asistuar në mënyrë Fjalën e ka zoti Gjana. të vazhdueshme nga prania e ekspertëve të Jemin Gjana – Zoti Kryetar, unë jam kryetar i ndryshëm kryesisht atyre të OSBE-së, nga grupi i komisionit dhe për fat bëj pjesë te grupi i atyre punës që punoi për hartimin e projektit, i cili më pas deputetëve që kanë ardhur që në fillim këtu në u paraqit me firmën e deputetëve të Kuvendit. Parlament. Nuk kam ndërmend ta mbledh Komisioni i Ligjeve filloi procesin e shqyrtimit të komisionin. Kompetenca ligjore është e imja. As ju projektligjit të pronave pas përfundimit të shqyrtimit dhe as kush tjetër në këtë sallë, nuk mund të luajë të këtij ligji nga Komisioni i Ekonomisë, Financës me mua. Këtë kushdo le ta heqë nga mendja. Nuk dhe Privatizimit, Komisioni i Bujqësisë dhe Ushqimit. e mbledh komisionin, është deklaruar në Grupin Duke u njohur me vërejtjet që kishin bërë këto Parlamentar të Partisë Socialiste, që ata dy komisione, në parim nga të gjithë anëtarët e specialistë nuk pranohen, është deklaruar në komisionit u diskutua për rëndësinë e madhe politike konferencë shtypi, se ata dy specialistë nuk dhe shoqërore që ka miratimi i projektligjit, për të pranohen. Deklaron këtu nënkryetari i komisionit, vënë në vend padrejtësinë historike në procesin e se ata dy specialistë nuk pranohen. Unë i kam kthim-kompensimit, si dhe mangësitë e legjislacionit kërkuar palës, që përbën shumicën në komision, aktual. që kur të ndryshoni qëndrim, unë thërras komisionin Pas diskutimeve në parim, Komisioni i Çështjeve brenda orës, ndryshe që komisioni të konsiderohet Kushtetuese dhe Ligjore, u shpreh dakord i mbledhur dhe të konsiderohet se është në punë, unanimisht për miratimin e këtij projektligji në unë këtë nuk e bëj. Unë përgjigjen për Kodin Penal seancë plenare, pasi në aspektin ligjor, procedural për atë që kërkoni ju, për atë që janë ekspertë të nuk ka kundërshtime dhe në aspektin e teknikës modifikuar nga gjykata, e kam me shkrim nga legjislative, komisioni në bazë edhe të propozimeve kryetari i Gjykatës së Tiranës Sokol Çomo, që është dhe të amendamenteve të ndryshme, që kanë bërë ndërkohë dhe anëtar i Këshillit të Lartë të Drejtësisë. deputetë të forcave të ndryshme politike, si dhe Unë nuk di se ku mund të marr përgjigje tjetër. vërejtjet, të cilat do t’i paraqes gjatë shqyrtimit nen Ju në qoftë se doni të bëni interpretime të tjera, për nen të projektligjit. bëjini. Si këtu në këtë seancë, si në komision, mbani Falemnderit! këtë qëndrim. Në qoftë se ndryshoni qëndrim është Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Braho! çështja juaj. Pa ndryshuar ju qëndrimin, unë nuk Në emër të Komisionit të Bujqësisë dhe ndryshoj qëndrim dhe nuk mbledh komisionin. Ushqimit, fjalën e ka zoti Gjana. Servet Pëllumbi – Atëherë, ju vetë e deklaroni Jemin Gjana – Falemnderit, zoti Kryetar! suprimimin e komisionit, sepse për dy specialistë Relacioni që është paraqitur në seancë plenare pezulloni komisionin, të cilit i jepni aq shumë nga Komisioni i Bujqësisë dhe Ushqimit është rëndësi. relativisht më i gjatë, se sa relacionet e dy Unë do të isha dakord me propozimin e zotit komisioneve të tjera. Unë nuk dëshiroj të ndalem te Topi, që të mblidheni dhe të diskutoni me përgjegjësi qëndrimet e shprehura amendament për për vazhdimin e punës. amendament, por do të dëshiroja që në seancë Për këtë çështje nuk lejoj më asnjë diskutim plenare të paraqisja qëndrimet e paraqitura nga tjetër. Kalojmë te projektligji “Për njohjen, kthimin pakica dhe shumica në Komisionin e Bujqësisë dhe dhe kompensimin e pronave”. Fillimisht do të Ushqimit, sepse për fat të keq Komisioni i Bujqësisë shprehen kryetarët e komisioneve. Në emër të dhe Ushqimit, ka qenë komisioni që nuk ka mundur Komisionit të Ligjeve dhe çështjeve kushtetuese. në asnjë prej amendamenteve të paraqitura, të ndajë Fjalën e ka zoti Braho. një qëndrim të përbashkët për disa nga çështjet më Spartak Braho – Komisioni i Çështjeve themelore. Kushtetuese dhe i Ligjeve, në përputhje me Shumica në komision, që kuptohet përbëhet nga procedurat parlamentare të shqyrtimit dhe të deputetë të Partisë Socialiste dhe të partive të tjera miratimit të projektligjeve në Kuvend, sipas programit aleate, ecën me pikëpamjen se ka qenë dhe të punës dhe kalendarëve të Kuvendit, ka marrë në vazhdon të jetë e interesuar për zgjidhjen e çështjes
1235 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
së kthimit dhe kompensimit të pronave. E quan këtë shkruara, vazhdon ende të mbetet evazive. Nga një detyrim dhe një vullnet politik për të zbatuar qëndrimet e komisioneve dhe nga parashtrimi me Kushtetutën e Republikës dhe shprehet se Qeveria shkrim i këtyre qëndrimeve që ne kemi përpara, është ajo që ka paraqitur projektligjet e para dhe, shumë deklarime kanë qenë ndryshe nga ata që ndërkohë shprehet, se pakica parlamentare nuk ka janë shkruar këtu. Mendoj se në këtë rast ka vlerë, pasur vullnetin dhe nuk ka dashur të pranojë që unë ta parashtroj dhe mendimin e pakicës lidhur projektligjet e paraqitura nga Qeveria dhe kjo është me këtë çështje, të ndarë nga pakica në Komisionin një e vërtetë. e Bujqësisë dhe të Ushqimit. Duke e konsideruar Projektligji i paraqitur nga një grup deputetësh ligjin për tatimin e jashtëzakonshëm si një ligj me dhe i hartuar me ndihmën e ekspertëve teknikë të natyrë të theksuar politike, duke e konsideruar atë OSBE-së, ka përparësi në krahasim me të gjitha se ka diskriminuar dhe ka ndëshkuar grupe projektet e paraqitura për çështjen e kthimit dhe të shoqërore dhe familje në përmasa shumë të mëdha, kompensimit të pronave, sepse njeh në mënyrë të duke qenë se nuk është përdorur si mekanizëm, plotë të drejtën e pronës. Ajo njeh gjithashtu, të për të cilin është hartuar në fund të Luftës së Dytë drejtën për kthimin dhe kompensimin në mënyrë të Botërore, duke qenë se në të gjithë literaturën plotë të pronave ish-pronarëve. Gjithashtu, sipas politike dhe juridike të të gjithë kohës deri në vitet mendimit të shumicës, ai konsiderohet 1990, ai është emërtuar si një mekanizëm, që është gjithëpërfshirës, sepse përfshin edhe prona të përdorur me sukses për të bllokuar nismën e lirë komuniteteve fetare dhe prona të familjes dhe marrëdhëniet kapitaliste në prodhim, duke qenë mbretërore. Parashikon krijimin e një komiteti se deri në vitin 2000, për të gjithë ata që kanë shtetëror për kthimin dhe kompensimin e pronave mundur të operojnë në kuadrin ligjor të viteve 1993– me formulë, që njeh balancën politike dhe, 1994, ky diferencim nuk ka ekzistuar dhe për të gjithashtu, mendimi i shumicës është, se vendoset mos bërë një diferencim edhe brenda për brenda të drejtësi për ish pronarët nëpër grupime të tjera të njëjtit grupim pronarësh dhe individësh, ne kemi shoqërore. Deputetët që kanë përfaqësuar opozitën kërkuar që duke mbështetur amendamentet, që janë në komision, kanë mbrojtur dy grupime paraqitur nga opozita edhe në komision, që ai duhet amendamentesh. të hiqet si përkufizim ndalues. Grupin e amendamenteve të paraqitur nga Grupi Kanë qenë edhe dy çështje të tjera, për të cilat Parlamentar i Partisë Demokratike dhe një grup në komision nuk kemi qenë në të njëjtin mendim, amendamentesh të paraqitur nga anëtari i komisionit por duke qenë se kanë gjetur parashtrime pozitive deputeti Begeja. Duke qenë se disa prej qëndrimeve, nga dy komisione të tjera, siç është çështja e trojeve që ka mbajtur Komisioni i Bujqësisë dhe Ushqimit private ose shtetërore në zonat turistike dhe çështja me votim me shumicë, kanë gjetur zgjidhje pozitive e trojeve private, të zëna në mënyrë masive nga në dy komisione të tjera parlamentare, unë nuk do ndërtimet e paligjshme, nuk dëshiroj të lexoj ata të dëshiroja t’i rikthehesha, në qoftë se seanca nuk çfarë kemi paraqitur ne, si mendime të pakicës. do të ecë në paralele dhe në qëndrimin, që ka Çështja e fundit, e cila është po kaq evazive sa mbajtur shumica në Komisionin e Bujqësisë dhe të është edhe çështja që thashë për tatimin e Ushqimit. jashtëzakonshëm, është çështja e ndërtimit të Njëra nga këto çështje është çështja e strukturës administrative, që do të merret me këtë përcaktimit të vlerës së tregut. Unë besoj se çështje. përcaktimet, që janë bërë në Komisionin e Ligjeve Komisione të ndryshme kanë pikëpamje të të Ekonomisë dhe të Financave, e trajtojnë krejt ndryshme. Në fakt është bërë një largim i ndryshe çështjen. paarsyeshëm, nga projekti fillestar i paraqitur nga Çështja e përcaktimit ose e ndarjes së grupi i ekspertëve të OSBE-së. Ecet me pikëpamjen përcaktimit për truallin dhe momentin se, kur duhet se duhet të vazhdojë ekzekutivi ose më qartë Qeveria konsideruar truall edhe ajo ka gjetur përcaktime të të ketë nën kontroll dhe në vëmendje, atë që do të tjera në këto dy komisione. ketë Komiteti i Kthimit dhe i Kompensimit të Çështja shumë e debatuar e heqjes së Pronave. mundësisë për njohje kthim dhe kompensim, për Ecet pastaj në një lojë, që në këtë Parlament pronat e sekuestruara, bazuar në ligjin për tatimin e nuk është bërë pak herë, sepse u jepet me të shkruar jashtëzakonshëm, nga materialet që disponojmë të pozitës dhe opozitës, për të paraqitur kandidatura
1236 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe për t’i miratuar Parlamenti dhe, ndërkohë, kemi të komisionit. pasur rastin të provojmë në këtë Parlament, sesi Zoti Gjana bëri interpretim dhe jo lexim të asaj, në këtë rast ndërtohet dhe bëhen pazare dhe kjo që vendosëm ne. nuk është vërtetuar vetëm një herë. Të paktën unë Shumica parlamentare, ka qenë vazhdimisht për sjell raste të tri institucioneve, kur në mënyrë formale, zgjedhjen e çështjes së kthimit dhe kompensimit opozita duhet të kishte përfaqësimin dhe në të vërtetë të pronave. U deformua thelbi i çështjes së mendimit vetëm opozita nuk e ka pasur përfaqësimin. Hyn tonë. këtu Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Kontrolli i Lartë Kur të vijnë të lexojnë këtu kryetarët e i Shtetit dhe institucione të tjera. Në qoftë se doni, komisioneve, të mos japin opinione personale, por që përsëri të mbetet kështu formale se opozita do opinione të votuara në komision. të ketë përfaqësimin e saj, ajo të mbetet e shkruar Ylli Bufi – Falemnderit, zoti Kryetar! siç është në komision, përndryshe duhet marrë më Komisioni i Ekonomisë e ka shqyrtuar këtë me seriozitet propozimi, që ka bërë Grupi projektligj me një vëmendje të veçantë në disa Parlamentar i Partisë Demokratike dhe, ndërkohë, seanca të tij, nisëm kjo e një grupi deputetësh unë mbroj pikëpamjen, se nuk duhet hequr dorë, që përfaqësues të disa forcave politike, të cilat e kanë edhe në komisionet e niveleve të dyta dhe të treta, mbështetur projektligjin e përgatitur me asistencën në qoftë se do të ketë dy nivele ose një nivel poshtë, e OSBE-së. Gjatë shqyrtimit në parim të këtij neni sepse nuk e di se çdo të bëhet me këto nivelet e në Komisionin e Ekonomisë, kanë qenë prezent qarqeve dhe pastaj nivelet e pushtetit vendor në përfaqësues të Këshillit të Ministrave, të dikastereve bashki dhe komuna ose do të ketë një komision. të interesuara me zbatimin e këtij projektligji. Duhet të ketë një nënstrukturë, sepse ato prekin Kanë qenë të ftuar deputetë të komisioneve të drejtpërdrejt komisionet. Kështu që mendimi i tjera, njëkohësisht dhe drejtues të shoqatave të ish- pakicës në komision, ka qenë për t’i mbetur atij pronarëve. formulimi të artë nga ligji bazë dhe amendamentet Në parim Komisioni i Ekonomisë e mbështet që ka parashtruar Grupi Parlamentar i Partisë këtë projektligj. Me diskutimin në parim, Komisioni Demokratike. ka qenë vetëm me një votë kundër. Natyrisht, për Nëse struktura nuk ndërtohet në këtë mënyrë, çështje të veçanta ka pasur mendime të ndryshme, atëherë është një strukturë, që do të mbetet njëlloj të cilat janë votuar dhe pastaj janë formuluar, sipas e komentuar, siç është komentuar gjatë gjithë këtyre raportit të paraqitur për seancën plenare. kohëve. Duhet të theksoj, njëkohësisht, që Komisioni i Falemnderit! Ekonomisë ka shqyrtuar edhe amendamentet e Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Gjana! paraqitura në seancën e mëparshme, kështu që janë Fjalën e ka zoti Bufi, në emër të Komisionit të paraqitur dy raporte, raporti i parë dhe një raport Ekonomisë, Financave dhe Privatizimit. tjetër, që ka të bëjë me amendamentet e paraqitura, Për replikë, zoti Hysa. të cilat do të shikohen kur të diskutohet nen pas Ndriçim Hysa - Për të sqaruar opinionin dhe neni. deputetët, që ndodhen në sallë, interpretimi që i bëri Falemnderit! Kryetari i Komisionit të Bujqësisë mendimit të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bufi! shumicës nuk është i saktë dhe deformoi thelbin e U janë drejtuar specialistëve disa pyetje dhe ua votimit që kemi bërë ne në komision. Për këtë arsye, japim fjalën t’u përgjigjen pyetjeve që janë bërë me unë jam i detyruar të lexoj vendimin, që ka marrë shkrim. Kërkesa ishte që pyetjet të ishin me shkrim, shumica në Komisionin e Bujqësisë, pasi prandaj do t’u jepet përgjigje atyre pyetjeve që janë interpretimi bie ndesh me çka kërkon opinioni publik bërë me shkrim. dhe që ta dinë edhe deputetët, dua të prononcohem, Urdhëro për procedurë, zoti Prifti. sepse u ndryshua thelbi i vendimit të shumicës në Dritan Prifti - Zoti Pëllumbi e kërkova fjalën që Komisionin të Bujqësisë. Nuk u lexua, po të ishte në fillim, përpara se të fillonin kryetarët e komisioneve lexuar si mendimi i shumicës si i pakicës, jam të shpreheshin, sepse dëshiroj të bëj me dije, t’ju dakord. bëj juve me dije, Kryesinë e Kuvendit dhe të gjithë Deputetët e shumicës në Komisionin e deputetët, për një procedurë jo normale që ndiqet Bujqësisë për projektligjin në fjalë dhanë këto me shpërndarjen e projektligjeve te deputetët. konsiderata kryesore, e lexoj në emër të shumicës Unë po njoftoj Parlamentin dhe ju, që nuk kam
1237 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
marrë fare njoftim dhe nuk kam asnjë kopje të ligjit Por që ne të vijmë rrotull, këtë procedurë nuk e të pronave, nuk kam marrë asnjë njoftim për këtë, kemi bërë kurrë. Ky nuk është një raport dhe ne të nuk është shpërndarë në komisionin përkatës, ku bëjmë pyetje për raportin, kjo është një procedurë e unë bëj pjesë dhe sot nuk mundet të marr pjesë në re që po e shpikni ju sot. Më e mira do të ishte që këtë seancë. deputetët të kishin një relacion prej tyre, për çdo Nuk është hera e parë që ndodh kjo në gjë që ata e shikojnë të arsyeshme. Jo të bëjmë Parlament. Projektligjet shpërndahen nëpër lojëra dhe pa ditur gjë ne të rrimë dhe të dëgjojmë. komisione, sipas fushës që mbulon komisioni, por Servet Pëllumbi – Para diskutimit në parim, i jo të gjitha gjërat që kalojnë në Parlament kalojnë përgjigjet pyetjeve, në qoftë se seanca mendon që nëpër komisione. Unë jam në Komisionin e pyetjeve të mos ju përgjigjemi, atëherë është tjetër Industrisë, unë nuk jam deputet i industrisë, as i gjë. Zoti Beja, janë pyetje që iu drejtohen tregtisë dhe as i punëve publike, jam deputet i specialistëve, konkretisht janë shtatë pyetje që popullit dhe sidomos në një ligj të tillë nuk mund të mendohet t’u përgjigjen. marr pjesë, në qoftë se nuk kam njohuri për këtë Urdhëro, zoti Braçe! ligj. Në Komisionin e Industrisë, pothuajse të gjithë Erion Braçe - Zoti Kryetar, procedura është anëtarët e komisionit nuk e njohin këtë ligj dhe ne kështu si e thoni ju edhe me Rregullore, që para se nuk jemi kukulla të rrimë në Parlament dhe të ngremë të fillojnë diskutimet, në parim bëhet edhe përgjigjja dorën. Sot kam pyetur zotin Alushi, s’kishte njohuri, e pyetjeve, pasi të flasin komisionet. Por mua më pyeta zotin Brokaj s’kishte njohuri, pra kam pyetur duket e drejtë dhe më produktive ajo që thotë zoti dy deputetë dhe nuk kishin njohuri për ligjin. Nuk Beja, që për çdo nen që ka pyetje nga deputetët është normale që ne të procedojmë në Kuvend në për t’u sqaruar, domethënë le të kthejnë përgjigje këtë mënyrë. Unë për vete nuk do të marr pjesë në zotërinjtë ose deputetët e tjerë, që janë nismëtarë këtë seancë, për faktin që nuk e njoh projektligjin për projektligjin dhe do të jetë më produktive të ecim dhe nuk është normale të vazhdohet kështu me nen për nen dhe të jemi më të qartë nen për nen, procedura parlamentare. sesa të jemi të qartë në parim, në global. Ju falemnderit! Servet Pëllumbi – Atëherë kemi mendimin që Servet Pëllumbi – Ju falemnderit! pyetjeve t’ju përgjigjen kur të vijnë nen për nen. Projektligjet janë ndarë sipas komisioneve dhe Dakord? çdo deputet duhet të interesohet për ta marrë atë, Atëherë hapim debatin për projektligjin. Kush e pra edhe në këtë rast nuk është mungesë, sepse do fjalën? ligjet gjithnjë ndahen. Zoti Mediu. Atëherë kush do t’i përgjigjet pyetjeve që janë Fatmir Mediu – Falemnderit, zoti Kryetar! me shkrim. I nderuar zoti Kryetar, të nderuar kolegë Sokrat Sinaj - Kryetar i Komitetit Shtetëror të deputetë, sot duhet të flasësh në parim për një nga Kthimit dhe Kompensimit të Pronave. ligjet, që përcillet këtu për gjykimin tim si një nga Nga deputeti i Tiranës, zoti Hasan Hoxha, në ligjet më antiparimore dhe më antidemokratike, që adresë të Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe ka miratuar ndonjëherë ky Kuvend. Kompensimit të Pronave kanë ardhur disa pyetje, Me hedhjen poshtë të ligjit, që u paraqit javën e të cilave unë do t’u përgjigjem së bashku me kolegun kaluar, nga dy deputetë në bashkëpunim me tim zoti Bardhyl Qirjako. shoqatën e pronarëve, u duk qartë se dominonte Servet Pëllumbi – Urdhëro, zoti Beja! logjika ose ideja e çdo deputeti për të argumentuar Fatos Beja – Zoti kryetar, unë me të vërtetë po kundërshtitë e tij me bindjen e verbër politike, që habitem sot, sepse seanca është shumë e karakterizon këtë Parlament dhe aspak me rëndësishme dhe puna kryesore janë fjalët dhe argumentin për t’i shërbyer çështjes së pronës. rreshtat e ligjit dhe neneve. Ne këtu po vijmë rrotull Kjo verbëri politike po tenton të shkatërrojë çdo dhe nuk ka nevojë të lexohen të gjitha çfarë janë shpresë të pronarëve, se çështja e tyre do të thënë në komisione, të thuhet thelbi, të shikohen zgjidhet dhe i shërben drejtpërdrejt korrupsionit gjërat nen për nen. Zotërinjtë që kanë ardhur, janë masiv me pronat në gjithë këto vite, legjitimon mbi aty në dispozicion gjatë gjithë kohës, që diskutohen 2200 vrasje për çështje pronësie, duke u hapur rrugën nenet dhe për çdo pyetje që kanë të sqarohen te konflikteve dhe vrasjeve të tjera. nenet përkatës. Ky qëndrim absurd vërteton edhe një herë, sesa
1238 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
larg Bashkimit Evropian, NATO-s ose standardeve respektohet Rregullorja dhe Kushtetuta. Përgjigja normale të demokracisë është Shqipëria. Dje një ka qenë se Qeveria nuk ka bërë gati faturën financiare, nga televizionet kombëtare, theksonte se deputetët sepse sipas saj ajo është e papërballueshme, është socialistë do t’i binden partisë. Shumica e tyre nuk disa qindra milionë dollarë. Ndërsa për ligjin për ka lexuar asnjë nen të ligjit, ndërsa kolegë të së pronat asnjë nuk kujtohet të kërkojë faturën djathtës, gjykojnë se është gabim të cenosh të financiare, madje as kolegët e mi të së djathtës. Le drejtën e pronës, por nuk ke se çfarë bën se kjo të supozojmë se sipas variantit të paraqitur, variantit është politika. tuaj, vetëm 30% do të kompensohet financiarisht, Mendoj se më keq ky shtet nuk mund të por sa është ky 30% në vlerë financiare, sa është katandiset, Parlament pa parlamentarë dhe qeveri fatura? pa qeveritarë. Një pronar dhe ish i përndjekur politik, Sipas llogarive më të thjeshta është disa bilionë dje në një takim kujtoi një thënie shkodrane, se nuk dollarë. Ku do të gjenden këto para? Apo mjafton të ndërtohet shtëpia me hajni dhe me një fjalë, që unë kalojmë lumin kësaj radhe. Ju thoni se mundësitë e nuk po e përmend për shkak të etikës, por më tej ai kompensimit fizik janë rreth 70% dhe të dhënat i shtoi se këtu në këtë vend, hajdutëria që ne e quajmë bazoni në disa shkresa të ashtuquajtura statistika, ndryshe korrupsion dhe prostitucioni janë kthyer në që ngelen vetëm në letër, por le t’ju tregojë më vlerë të pranueshme, madje dominuese në moral. konkretisht zoti Topi, i cili së bashku me deputetin Nuk besoj se ai nuk ka të drejtë në konkluzionin e e Partisë Republikane zotin Begeja, kërkuan të tij, duke parë këtë realitet që kemi këtu në Parlament vërtetonin këto shkresa dhe rezultoi se ato ishin dhe në zhvillimet e tjera në Shqipëri. vetëm shifra në letër, ndërsa realiteti ishte krejt Unë kam bindjen se një pjesë ndihen të bezdisur, ndryshe, sepse tokat e lira janë zaptuar në mënyrë sesi përfaqësuesit modestë në kllapa, të partive të të paligjshme. vogla, kanë të drejtë të flasin dhe të gjykojnë të Ironia më e madhe e këtij ligji është, se ai që e mëdhenjtë e pagjykueshëm, por dua të theksoj se ka zaptuar tokën në mënyrë të paligjshme, sot kjo madhështi e vetëndjerë, ka mbjellë dhe sjellë trajtohet si i ligjshëm dhe i njihet çdo zaptim ose e këtë moral të turpshëm të papranueshëm të së drejtë, ndërsa pronari legjitim trajtohet si i keqes, vjedhjes dhe prostitucionit, si vlera të paligjshëm dhe nuk i njihet asnjë e drejtë. I paligjshmi pranueshme të shoqërisë shqiptare. dhe i korruptuari qëndron krenar përpara pronarit të Unë mendoj se shqiptarët duhet ta gjykojnë këtë ligjshëm dhe të ndershëm, ndërsa respektohet nga si një moment shumë të frikshëm dhe dua të theksoj shteti dhe pronarët duhet t’i nënshtrohen logjikës se nuk duhet të frikësohen vetëm pronarët legjitimë, absurde të Parlamentit të shtetit shqiptar. të cilët po vuajnë dhunën e shtetit dhe shpronësimin, Ka dy arsye për të miratuar kështu verbërisht i cili merr pronat dhe i shpërndan ato si i do qejfi këtë ligj, për gjykimin tim dhe të Partisë dhe interesi, por duhet të frikësohen dhe Republikane. biznesmenët e ndershëm, sepse me këtë logjikë E para, miratimi “do të kënaqte”, kërkesën e shteti dhe politika, mund t’u konfiskojë atyre në çdo Bashkimit Evropian dhe kjo çështje mund të kohë pasuritë e tyre, pa pyetur për rregulla, për ligje konsiderohej e mbyllur. Bashkimi Evropian e ka ose për Kushtetutë, apo për të drejta. ngritur këtë çështje falë pronarëve dhe Partisë Mund t’i marrë pasuritë një grupi për t’ia Republikane, prandaj kjo çështje përsëri nuk do të shpërndarë një grupi tjetër, sepse kështu i teket mbyllet për sa kohë ka pronarë dhe njerëz të politikës. Monopolet janë një mënyrë e stërholluar interesuar për çështjen e pronës dhe vërtetësinë e veprimi, për të shkatërruar ekonominë e biznesit të pronës në Shqipëri, sepse po të ishte për ju ndershëm. Po ky shtet ose politika mund t’i heqë asnjëherë kjo çështje nuk do të diskutohej në këtë çdo lloj të drejte çdo qytetari, sepse nuk priret nga Kuvend përsëri, sepse “ata pronarë”, siç i quani ju respektimi i Kushtetutës, por nga respektimi i në thonjëza, bejlerë dhe agallarë, gjakpirës janë për konjukturave politike dhe i interesave korruptive. ju një shtresë armike, që duhet zhdukur. Kushtetuta ose të drejtat në këtë Parlament, Meqenëse jo shumë kohë më parë në debatin e janë vetëm konsum politik i rëndomtë dhe jo raportit të Bashkimit Evropian, ne debatuam gjatë realitetet e detyrim për parlamentarët dhe shtetin. për çështje të ndryshme, më lejoni të kujtoj atë që Në këtë Parlament janë bërë debate të ashpra për ai thotë për ligjin e pronave, zhvillimin e një tregu të ligjin e të përndjekurve politikë, sepse nuk qëndrueshëm dhe funksional të tokës në Shqipëri.
1239 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Të miratohet ligji i ri për kthimin dhe çdo shqiptar, se qeverisja jonë e nesërme është e kompensimin e pasurive të konfiskuara gjatë papajtueshme me korrupsionin e kaluar, është e periudhës komuniste, të sigurohet që ky legjislacion papajtueshme me oligarkinë e sotme, korrupsionin u jep përgjigje pretendimeve, duke ndërmarrë një dhe krimin e organizuar. bashkëpunim të ngushtë me të gjithë faktorët e Së dyti, ky ligj në prapaskenën e tij fsheh jo përshtatshëm politikë dhe shoqatat e pronarëve, vetëm qëllimin për të legjitimuar korrupsionin dhe hapat e nevojshme për zbatimin e tij. abuzimin me pronat, por edhe për ta vazhduar atë Në veçanti të sigurohen të gjitha të dhënat e dhe kjo është më se evidente, se nuk guxohet të nevojshme për të paracaktuar tokën e disponueshme paktën të shikohet respektimi i ligjit nr. 7501 për për kthim, të identifikohen qartë të gjitha pretendimet tokën ose ai për fermat bujqësore, kur do të vërtetojë e pazgjidhura për kthimin dhe të zhvillohet një plan se në kundërshtim edhe me këto ligje, ka vjedhje i besueshëm financiar për të siguruar mbulimin e masive të pafund të sipërfaqeve të tokës. Rreth 120 kostove të mundshme të kompensimit”. mijë hektarë tokë bujqësore më të mirat, me Cilën nga këto kërkesa kanë marrë parasysh mundësinë për t’u shndërruar në tokë truall, janë kolegët deputetë, që firmosën ligjin e ardhur nga vjedhur në fermat bujqësore në kundërshtim me disa specialistë të OSBE-së dhe jo të OSBE-së, ligjin, sasi kjo e mjaftueshme për të kompensuar por të partive politike që iu bashkuan OSBE-së? fshatarët pa tokë. Këtu është theksuar se ky ligj është përgatitur nga Ideja për të kompensuar në tokat turistike, OSBE-ja dhe u firmos nga disa deputetë, ndoshta kryesisht në bregdet, nuk bëhet për t’u dhënë pa e lexuar asnjë nen, me qëllim që të jemi në rregull mundësi pronarëve të shijojnë mundësinë që të jep me procedurat parlamentare. Dua të theksoj se nuk zhvillimi i turizmit, por për ta bllokuar atë dhe duke ka qenë puna e OSBE-së si institucion, por e disa e kushtëzuar kompensimin në bregdet me të ashtuquajturve specialistë shqiptarë të marrë allishverishe dhe afera korruptive, duke pasur në borxh nga OSBE-ja, që përfaqësonin qëndrime të konsideratë faktin se çdo pronar që sot nuk ka asgjë, njohura politike në dëm të interesave të pronarëve, që nuk i është dhënë asgjë, sot do të ishte i gatshëm si gjatë miratimit të ligjeve të pronës në vitet e kaluara të falte gjysmën e pasurisë së vet, vetëm e vetëm edhe gjatë diskutimit të Kushtetutës. të kompensohej në bregdet. Në diskutimin e raportit të Bashkimit Evropian E kështu mbi 40% e bregdetit do t’i kalonte në me të drejtë zonja Topalli theksoi se këtë vend e ka duar njerëzve me pushtet, pa derdhur asnjë qindarkë, zaptuar oligarkia dhe shpjegoi pasojat shkatërruese as te pronari dhe as tek arka e shtetit, po vetëm të saj. Për kujtesë edhe sot, unë po përsëris duke përfituar në mënyrë abuzive, ilegjitime dhe rezolutën e Këshillit të Evropës për vitin 1996, korruptive. rezolutën 1096: Ky ligj është në kundërshtim të hapur me frymën “Rreziqet e një procesi tranzicioni të dështuar e neneve 41 dhe 181 të Kushtetutës. Neni 41 janë të shumta. Në rastin më të mirë në vend të thekson se “Lejohen shpronësimet apo kufizimet demokracisë do të mbizotërojë oligarkia, në vend e të drejtës së pronësisë, vetëm për interes publik, të ligjit, korrupsioni dhe në vend të të drejtave kundrejt një dëmshpërblimi të drejtë” dhe neni 181 i njerëzore, krimi i organizuar. Prandaj, vijon rezoluta jep Kushtetutës mbi fuqinë prapavepruese për të asambleja këshillon që pronat duke përfshirë edhe korrigjuar të gjitha veprimet e bëra mbi pronat në ato të komuniteteve fetare, të marra padrejtësisht kundërshtim me nenin 41. ose ilegalisht nga shteti të nacionalizuara, të 1. Në draftin e propozuar lihen në fuqi të gjitha konfiskuara ose të shpronësuara gjatë mbretërimit pasojat juridike, që kanë ardhur si pasojë e zbatimit të sistemit totalitar komunist, t’u kthehen të zotëve të ligjeve antikushtetuese të parashikuara këto në të tyre origjinal”. shtojcën nr. 1 të nenit 7 të këtij ligji. Mendoj se detyrimi ynë si të djathtë, të nderuar 2. Projektligji nuk zgjidh problemin e pasurive kolegë të së djathtës, njerëz që besojnë në vlera të luajtshme të shpronësuara nga regjimi komunist, liberale, që besojnë në shtetin e së drejtës, që duke krijuar një pabarazi antikushtetuese midis kufizon lirinë dhe veprimin e tij si shtet, në respektim pronarëve të këtyre pasurive dhe pronarëve të të lirisë së individit, jo vetëm duhet të respektojnë pasurive të paluajtshme. të drejtën e pronës private, jo vetëm duhet të 3. Ky projektligj është në kundërshtim të hapët respektojnë pronarët, por edhe të krijojnë bindjen te me konventa ndërkombëtare, ku shteti ynë është
1240 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
palë pa rezerva dhe ka detyrim t’i zbatojë ato. Në sidomos në veprimet abuzive lidhur me ligjin nr. veçanti shkelet Konventa Evropiane për mbrojtjen e 7501, i cili është zbatuar vetëm në 21.2% të lirive dhe të drejtave themelore të njeriut, ku sipërfaqes së tokës bujqësore dhe atje ku është përcaktohet se në asnjë rast nuk mund të hiqen zbatuar kemi veprime abuzive. ose të kufizohen të drejtat e pronësisë, përveçse Së treti, veprime abuzive në zbatim të ligjit nr. për interes publik kundrejt një shpërblimi të drejtë 8053, “Për tokën e fermave bujqësore”, ku tashmë paraprak. Nuk zbatohen kërkesat e tyre e dhëna në është provuar se janë ndarë në kundërshtim me ligjin vendimet, për detyrat e dhëna nga Komisioni Evropian 120 mijë hektarë tokë bujqësore nga më të mirat. në procesin e stabilizim-asociimit. Ky ligj nuk ka Së fundi, abuzime me privatizimet ku janë shitur zgjidhje të kënaqshme dhe realisht nuk e zgjidh në kundërshtim edhe me ligjet që janë në fuqi në problemin në asnjë rast dhe për asnjë kategori prone ndërmarrje shtetërore me çmime qesharake, ku vlera të paluajtshme. Nuk ka konsensus të gjerë politik ka vetëm toka, e cila është pronë e pronarëve privatë ashtu si e kërkon Bashkimi Evropian, por përpiqet dhe jo e shtetit. të mbrojë interesat politike të pushtetit dje dhe sot. Kufizon në mënyrë të ndjeshme të drejtën e Nuk ka marrë parasysh asnjë propozim dhe sugjerim ankimit të pronarëve që edhe sot vetëm sorollaten, të shoqatës “Për pronësi dhe drejtësi”, të shoqatës si nga organet shtetërore ashtu edhe nga organet “Të pronarëve të bregdetit” ose të pronarëve legjitim, gjyqësore. Ky ligj do të bëjë që pronarët të vazhdojnë duke anashkaluar bashkëpunim me pronarët, siç t’i drejtohen rrugës gjyqësore, ku dihet nga të gjithë është kërkuar në raportin e Bashkimit Evropian. Nuk korrupsioni me pronat dhe gjykata i ka kaluar të shpjegohet me studime ekonomike statitistikore, për gjitha kufijtë dhe hamendjet. Mbi të gjitha kërkohet të bërë të besueshëm zgjidhjen që presupozohet. që e gjithë fatura për zbatimin e këtij ligji t’i faturohet Edhe në studimin që paraqiti Komiteti Shtetëror i taksapaguesve shqiptarë, qytetarëve të ndershëm, Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, rezultoi se që nuk kanë pse të paguajnë një gjë, që nuk ju në dispozicion të shtetit janë vetëm 135 mijë hektarë takon. Ky projektligj nuk zbaton edhe një bazë të tokë bujqësore, nga e cila vetëm 6 mijë janë të gjerë të ligjshmërisë në fuqi, duke filluar nga vendimet punueshme, kurse pjesa tjetër është e pavlefshme e Gjykatës Kushtetuese, kodin civil dhe në mënyrë dhe është refuzuar ose nuk është planifikuar asnjë të veçantë Kushtetutën. herë për t’u ndarë sipas ligjit që kanë afruar deri Megjithëse nga propaganda ky projektligj është tani mbi tokën bujqësore. reklamuar dhe hartuar nga OSBE-ja, ky është një Nuk ka asnjë faturë financiare, sesa kushtëzon projektligj pa konsensusin e vet të anëtarëve të zgjidhjen që propozohet për t’u miratuar ky ligj. Nga komisionit, që u thirrën nga OSBE-ja. I është hequr Qeveria nuk kemi asnjë plan financiar për të esenca dhe thelbi që duhet të parashikonte ky ligj. deklaruar rrugën e financimit, si dhe mundësitë që Në vend që të zgjidhte problemet dhe konfliktet e ka shteti. Duhet theksuar se Banka Botërore dhe pronës, duke marrë parasysh vetëm interesat e FMN-ja janë shprehur qartë se paratë që sigurohen Qeverisë, ky ligj do të thellojë problemet dhe nga privatizimi i sektorit strategjik, nuk mund të konfliktet dhe ne shumë shpejt do të jemi të detyruar përdoren për këtë qëllim siç ishte rasti i privatizimit ta rimarrin në shqyrtim problemin e pronësisë në të Bankës së Kursimeve. Edhe guvernatori i Bankës Shqipëri, por sa më shumë të shtyhet koha, aq më së Shqipërisë është shprehur disa herë qartë, se e vështirë do të jetë zgjidhja e këtij problemi, duke shteti nuk ka mundësi që të financojë pagën e theksuar se detyrimi kushtetues ishte që brenda 2- kompensimit financiar që prezupozon ligji. Nisur nga 3 vjetësh të miratoheshin ligjet, por po mbushen sa thashë më sipër, arrihet në konkluzionin se ky gjashtë vjet dhe ne akoma nuk kemi bërë asnjë ligj, projektligj nuk ka asnjë siguri për t’u zbatuar dhe që t’i përgjigjet kërkesave të Kushtetutës apo miratuar dhe miratimi i tij do të çonte në pasoja të konventave ndërkombëtare për të drejtat e njeriut rënda për vendin në këto drejtime kryesore: dhe, në rastin konkret, të drejtës së pronës. Edhe Së pari, acarimin e problemeve sociale, sepse ky ligj, përsëri e theksoj, se nuk do të ketë asnjë amullia me pronat do të thotë varfëri. vlerë, por do ta lërë Shqipërinë jashtë Evropës dhe Së dyti, mbyll përfundimisht zbardhjen e këtu nuk do të afrohet asnjë investitor privat për të abuzimeve dhe përfitimeve korruptive me pronat në investuar për sa kohë toka dhe prona është e favor të politikanëve apo militantëve të tyre, lidhur pasigurt. me politikën, duke përfshirë krimin e organizuar, Për sa më sipër, unë shpreh kundërshtimin në
1241 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
parim të Partisë Republikane dhe timin si deputet i pse shkelen rregullat dhe procedurat dhe pse këtij Kuvendi, por në të njëjtën kohë edhe të mbahen qëndrime të ndryshme për probleme të pronarëve legjitimë, i kërkoj kolegëve të partive të njëjta? djathta, veçanërisht atyre të Partisë Demokratike, Ju falemnderit! të votojnë kundër këtij projektligji për të shmangur Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Hoxha! padrejtësitë, që ai mbart si në legjitimin e Pyetjeve do t’i jepet përgjigje, ndryshon vetëm korrupsionit në emër të një qeverisje, e cila do t’i koha se kur do t’ju përgjigjen radha e përgjigjes dhe shërbejë qytetarëve dhe jo interesave korruptive. këtë e vendosi seanca, kështu që nuk ka asnjë Nëse ky ligj do të miratohet, i kërkojmë shkelje. Presidentit të Republikës që, si garant i Kushtetutës, Fjalën e ka zoti Berisha, të përgatitet zoti Roqi. ta shikojë seriozisht shkeljen kushtetuese dhe ta Sali Berisha – Zoti Kryetar, ligji për kthimin dhe hedhë poshtë këtë ligj si një ligj antikushtetues. I kompensimin e pronave, është i barabartë me çdo bëjmë gjithashtu thirrje të hapur në këtë Kuvend të nen të Kushtetutës se një vendi. Qëndrimi tepër gjithë pronarëve dhe qytetarëve të ndershëm të joserioz i pseudoshumicës dhe Qeverisë në këtë Shqipërisë, të mos pranojnë dhe të refuzojnë me sallë sot, dëshmon qartë konceptin e tyre për këtë çdo lloj mënyre të organizuar aplikimin e këtij ligji, ligj, i cili edhe një herë e theksoj ka vlerën e një që cenon përfundimisht të drejtën e pronës private. neni të Kushtetutës. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Mediu! Unë mendoj zoti Kryetar, se është e Fjalën e ka zoti Hasan Hoxha. domosdoshme që këtu të jetë e tërë Qeveria, që Hasan Hoxha – Falemnderit, zoti Kryetar! këtu të jetë shumica. Ky ligj është absolutisht ligji Unë e mora fjalën për procedurë, sepse unë nuk ndoshta më i rëndësishëm që miraton kjo e kuptova pse u fillua pikërisht diskutimi në parim legjislaturë. Në qoftë se duam ta marrim seriozisht dhe pse ndryshojmë qëndrim në krahasim me e marrim, ne rast se doni ta merrni kështu si e keni procedurat e tjera të mëparshme, kur kemi miratuar vendosur, edhe ne ç’është e vërteta shumë shpejt ligje themelore, ligje të rëndësishme, siç është ai do t’ju themi ditën e mirë. për projektbuxhetin dhe ligje të tjera. Fillohet me Ne kemi ardhur të përgatitur për këtë ligj, kemi pyetje, me komisione, pastaj bëhen pyetje dhe pas bërë punë shumë serioze, kemi përgëzuar OSBE- përgjigjes fillohet me diskutimin në parim. Në këtë në për punën që ka bërë dhe ekspertët, kemi vështrim edhe radhën e kaluar, kështu u tha nga paraqitur amendamentet. Kemi marrë pjesë shumë grupe parlamentare dhe më duket se edhe nga ju aktive në çdo nen në komisionet e tij, por në qoftë zoti Kryetar, që drejtoni seancën, u tha që të se ju e merrni kaq joseriozisht këtë, atëherë nuk dorëzohen me shkrim pyetjet dhe kuptohet që këto më mbetët gjë tjetër, atëherë le të vazhdojnë punët pyetje dorëzohen për të marrë përgjigje. Nuk e kam e tjera, se edhe ne kemi punë, kemi shumë punë, fjalën, pse kam unë pesë ose gjashtë pyetje dhe ta dini këtë. Në qoftë se është punë për të diskutuar më shumë, sepse unë ato i sqaroj, por këtu nuk ligjin e pronave, unë ftoj kryetarin e grupit parlamentar është e qartë se kush përgjigjet dhe kush e mbron të kërkojë pushim dhe të vazhdojë deri sa të mblidhet projektligjin. Parlamenti, nëse është e lejuar. Kjo nuk mund të Zotërinjtë specialistë atje, qofshin kryetar ose jetë kështu. drejtorë, për të cilët unë kam respekt, nuk e di në Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Roqi. emër të Qeverisë nuk është paraqitur ligji. Ligji është Shpëtim Roqi - Duke qenë se këtu u përmend paraqitur në emër të 12 deputetëve dhe nuk e di në nga disa kolegë, që ky është ligji më i rëndësishëm këtë rast, se kush duhet t’i mbrojë problemet në për një vend, sidomos për një vend që ka probleme emër 12 deputetëve iniciatorë, që kanë paraqitur siç është Shqipëria, kam përshtypjen se sot njeriu projektligjin. më i lumtur kur të bëhet votimi ka për të qenë shoku Kam pyetje, ndoshta që kam gjykuar se i Ramiz Alia, të cilit i plotësohet deri në fund ajo që shërben edhe vetvetes, por edhe disa zotërinjve ai parashtroi para Komitetit Qendror të Partisë Punës deputetë në sallë, por edhe për të komunikuar me në vitin 1988, ku ish komunistët praktikisht edhe opinionin, i cili është i interesuar. Kështu ju bëni si sot janë pronarë, drejtojnë politikën, ndërsa ish të doni, unë nuk kam problem pse nuk përgjigjen, pronarët dhe ish të përndjekurit janë jashtë dikush thotë pse nuk more përgjigje për pyetjet e gjithçkaje. Duke mos dashur t’i shtoj asnjë gjë dhe mia, por unë e kam problemin dhe të gjithë çështjen, duke e mbështetur fjalën e zotit Mediu, por dhe duke
1242 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e kundërshtuar vetëm në një gjë. Ai tha se duhet Shqipërinë, që banojnë në shtëpi të ndërtuara me kundërshtuar. Ne të paktën moralisht në këtë çorbë, fondet e shtetit, si edhe me kontribut vullnetar të që po gatuhet sot këtu nuk duhet të marrim pjesë qytetarëve në shtesa katesh të ndërtuara mbi dhe, unë përveç votës time kundra, deklaroj edhe ndërtesat e ish pronarëve, ndërtime këto që janë largimin tim nga salla për të mos marrë pjesë në bërë para vitit 1990 dhe që deri në atë kohë kanë këtë bunkonat, që zhvillohet sot këtu në shkatërrimin qenë pronë shtetërore. e themeleve të shtetit shqiptar. Me daljen e ligjit nr. 7698 datë 15.04.1993, “Për Do ta shikoni pas disa vjetësh, se po bëni një kthimin dhe kompensimin e pronës ish-pronarëve” gabim të madh. neni 13, lindi konflikti midis qytetarëve, që banojnë Falemnderit! në këto shtesa shtetërore dhe vendimeve të Servet Pëllumbi – Do të detyrohem që t’ju komisioneve, të Komisionit të Kthimit dhe largoj nga salla, në qoftë do të reagoni në këtë Kompensimit të Pronave në zbatim të nenit 13 të mënyrë. Fjalën e ka zoti Koja. ligjit të mësipërm, pasi të gjitha këto shtesa iu Gjergj Koja – Falemnderit, zoti Kryetar! kaluan në natyrë pronarëve, të cilët përfituan mjaft I nderuar zoti Kryetar, apartamente, pothuajse falas. Gjithashtu, këta Të nderuar kolegë deputetë! pronarë për 50 vjet morën nga shteti shtëpi banimi Unë mendoj se Parlamenti shqiptar sot ndodhet dhe i privatizuan sipas ligjit, si edhe shtëpitë e përpara një momenti historik, sepse parashikohet trashëguara nga pronat, bashkë me shtesat e kateve, që të fusë në rrugën e zgjidhjes nëpërmjet këtij pra më shumë se dy palë shtëpi, kurse qytetarët projektligji një nga problemet më thelbësore dhe më që banojnë në shtesat e kateve mbetën pa shtëpi të rënda sociale, siç është njohja, kthimi dhe edhe sot e kësaj dite. kompensimi i pronave. Përveç që është një kusht Pikërisht, për të ndrequr këtë padrejtësi të në Bashkimin Evropian, zgjidhja e këtij problemi para sanksionuara fatkeqësisht në ligjin e vitit 1993, ne së gjithash i hap dritën jeshile përfundimit të një propozuam ato që do t’i diskutojmë më poshtë, kalvari të gjatë të vuajtjeve të mijëra e të mijëra sepse jemi të bindur që së pari zgjidhim një problem banorëve, ku përfshihen, e theksoj, pronarë, subjekte madhor social për strehim e mijëra banorëve. të shpronësuara me apo pa të drejtë, si edhe mijëra Së dyti, nuk preket pasuria e paluajtshme e banorë, që kanë lidhur jetën e tyre me këto prona, pronave të ndërtesave të ish pronarëve, ku janë jo për faj të tyre, por shkak të kushteve historike, ndërtuar shtesat e kateve dhe, së treti, këta pronarë, kur shteti i kohës i vendosi ata në këto prona, duke të cilët t’i gëzojnë pronat e tyre, nuk mund të qenë i ndërgjegjshëm, se duke kaluar ose duke gëzojnë një të drejtë të dytë, të cilën nuk e kanë. humbur mjaft kohë janë trashëguar dhe akumuluar Ndërsa po në lidhje me këtë nen, që do të ndalim mjaft probleme sociale në lidhje me pronën. përsëri edhe më poshtë, kur të diskutojmë nen për Unë në parim, e theksoj, që jam dakord dhe do nen, kemi të bëjmë me një moment tjetër në lidhje të veproj pro atij projektligji, i bindur se mund të me marrëdhëniet midis pronarit të pronës, pra të mos jetë varianti më perfekt, por është varianti më i ndërtesës dhe të banorit ku pronari i gjen një mirë i mundshëm. Me sa duket në këtë konkluzion ndërtesë tjetër. Unë mund të them që kam frikë për kanë arritur edhe deputetë të majtë dhe të djathtë të mos thënë me bindje se ky nen do t’i hapë rrugë të këtij Parlamenti dhe për ta bërë variantin më të një konflikti të ri mjaft të egër e të gjatë, midis mirë dhe më social të mundshëm sipas optikës pronarëve të banesave dhe banorëve që banojnë në sonë, unë dhe dy kolegë të tjerë deputetë zoti Bizhga këto ndërtesa. dhe zoti Agasi, kemi propozuar dhe dy amendime Të dashur kolegë deputetë, këta banorë janë në nenin përkatës, kur të vijë radha për të diskutuar futur në këto ndërtesa jo forcërisht, por nga shteti nen për nen, do të referojmë pikërisht për të dhe i takon shtetit të luajë rolin e arbitrit dhe jo të mundësuar një zgjidhje të një problemi mjaft të rëndë pronarit. Në këtë drejtim pronari, nëse i ka gjetur social për mijëra banorë në Durrës, në Tiranë, në një banesë tjetër qiramarrësit, së pari duhet t’ia ketë Korçë, në Elbasan, në Shkodër, në Kuçovë, në Vlorë, gjetur me të njëjtën cilësi infrastrukture, pra rrugë në Fier e të tjerë. drita dhe ujë, sepse mund të ndodhë që pronari i Pikërisht, një problem i tillë specifik i pazgjidhur një banese, fjala vjen në lagjen numër katër të në vite, është ai i strehimit, konkretisht mbi 800 Durrësit, t’ia ketë gjetur banesën qiramarrësit në familje në Durrës dhe mbi 5000 familje në tërë Porto Romano, e cila sipas ligjit ndodhet në të njëjtën
1243 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
qendër të banuar, por që praktikisht të gjithë e dimë ajo është ndjenjë histori për të gjithë ne, për kombin se lindani ose plehrat e tjerë kimik, nuk kanë lënë tonë, është gjithçka që na bën të jetojmë dhe të shtresë toke ose vijë uji pa ndotur. A mund të banohet punojmë vazhdimisht. Në këtë vlerësim është atje? Drejtësi është kjo? përshkruar neni 41 i Kushtetutës, ku citon në mënyrë Së dyti, pronari nuk mund ta nxjerrë banorin të drejtpërdrejtë mënyrat e fitimit të pronës, siç janë qiramarrës nga shtëpia kur t’i teket, me pretekstin dhurimi, trashëgimi dhe blerja, pra në thelb prona të e gjetjes së një banesë tjetër, po mbi bazën e një bën të ndihesh dhe të kuptosh se je njeri. Jo kontrate ligjore midis të dyja palëve. rastësisht sistemet politike jodemokratike kanë Të nderuar kolegë deputetë, u ndala në këto dy mbajtur qëndrim të ftohtë ndaj saj, kanë zhvlerësuar çështje, sepse në emër të subjektit politik, që unë atë me qëllimin e vetëm, që liria të kishte kufi, besimi përfaqësoj i premtove shtresave të popullsisë të të mos kish hapësirë dhe kujtimi të ishte thjesht interesuara jashtëzakonisht për këtë problem një përmendore. madhor strehimi në vitin 2001, zgjidhje nga Duke pasur një koncept të tillë ritheksoj se Parlamenti shqiptar dhe jam i bindur që në vitin 2005, iniciuesit e këtij projektligji kanë ecur në rrugë të përsëri subjekti politik që unë përfaqësoj do shkojë vështirë, ideale dhe materiale për të arritur në dhe do të japë llogari përpara tyre. rezultatin që kemi përpara që unë dhe shumë nga Falemnderit! ju mendojmë, se nuk mund të realizojmë njëqind Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Koja! për qind të kthimit ose kompensimit të pronës, por Fjalën e ka zoti Dokle. e kthen dhe e kompenson atë, që është marrë dhe Namik Dokle - Zoti Kryetar, shoqërizuar, pra bën një zgjidhje të drejtë edhe pse Të nderuar deputetë, jo perfektë. Projektligji në tërësinë e tij ashtu, si Në prioritetet legjislative të Qeverisë dhe të edhe në Kushtetutë nuk njeh kufizime në të drejtën Parlamentit për vitin 2004, ishin dy ato që ngjallën e pronës dhe në ankimin për kundërshtime ndaj saj. me shumë diskutime, shpresa, dyshime, koherencë Ai është i plotë dhe realizon në mënyrë të dhe përplasje, punë racionale dhe britma në rrugë drejtpërdrejtë thënien e madhe të popullit, vete haka dhe këto janë ligji për pronat dhe ish të burgosurit tek i zoti, por ama tek i zoti. Fryma e përcjellë në politikë. draft, është sa individuale dhe kontributive. Ndërton Njëri prej tyre tashmë është në rendin e ditës raport të drejtë midis individit pronarë me shtetin, dhe së shpejti pritet të jetë gati edhe projektligji tjetër. që për interesat publike ndërhyn, duke e shpërblyer Pra, ne po vazhdojmë të punojmë për zgjidhjen hap pronën dhe duke investuar në të mirë të shfrytëzimit pas hapi të gjitha atyre problemeve sociale, që kanë dhe përdorimit të saj. Në mënyrë të detajuar drafti mbetur deri tani të pazgjidhura ose që kanë pasur ka ndarë konceptualisht pronarin nga përdoruesi dhe zgjidhje jo të përfunduara për arsye dhe të investitori, pra ka ecur në parimet e legjislacionit vështirësive të njohura, nga të gjithë ata që mund të civil dhe të së drejtës ndërkombëtare civile. Kështu arsyetojnë në mënyrë koherente. krijon kushte reale për konfigurimin e kontratave Mendoj se janë për t’u përgëzuar deputetët sociale dhe ekonomike, midis qytetarëve dhe shtetit iniciatorë të shumë forcave politike për këtë dhe lë në dëshirën e shtetasve marrëdhëniet projektligj, komisionet të cilat punuan me seriozitet pronësore me subjektet e tjera dhe me shtetin. dhe në bashkëpunim edhe me ekspertë të OSBE- Institucionet shtetërore, së fundmi kthehen në së dhe të Këshillit të Evropës, duke na sjellë këtu rolin e tyre të vërtetë në shërbim të qytetarit tashmë këtë produkt pozitiv, që po e diskutojmë në Kuvend. pronar. E drejta e kthimit dhe kompensimit vjen si e Të diskutosh për këtë projektligj, do të thotë të drejtë natyrore në lëvizje, kur pranon se trualli marrësh pjesë në një nga ngjarjet më të spikatura, kthehet dhe kur mbi të ka investime të përhershme ku kalon procesi ynë ligjvënës, e theksoj këtë për ose të përkohshme. E drejta e kthimit dhe arsyen e vetme dhe shumë madhore se krijimi i kompensimit nuk lë pas dore humanizmin për raportit të ngushtë me pronën, si koncept dhe realitet kategorinë e qiramarrësve, ose të atyre që nuk kanë përbën jo vetëm të drejtën, por të lë të kuptosh se pronë, duke vendosur obligimin ndaj shtetit, që të në këtë botë nuk jeton vetëm, por me të tjerë me marrë mbi vete detyrimet përkatëse. Në mënyrë të paraardhësit dhe me shoqërinë aktuale, me të përmbledhur do të theksoja edhe disa vlera të tjera kaluarën, të tashmen dhe me të ardhmen. të këtij projekti e veçanërisht karakterin shumë të Prona nuk është thjesht një simbol ose dëshirë, zhdërvjellët dhe efikas të tij në formën e
1244 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kompensimit, që ndryshe nga sistemi lindor i gjitha padrejtësitë e historisë që në krijimin e realizimit të këtij procesi, që në mënyrë shumë të pronave, ashtu edhe në proceset e shpronësimit. shpejtë, kanë bërë ndarjen proporcionale të Ide kjo e theksuar në mënyrë më të qartë edhe në sipërfaqeve të lira për çdo pronar. ekspertizën e dërguar nga Këshilli i Evropës. Le të Në këtë projekt e drejta e kompensimit dhe bëjmë një llogari të thjeshtë, nga të gjithë ish- kthimit, njeh dhe mbron në brendinë e vet atributin pronarët janë vetëm një grup, i cili dallon 97 familje për të kthyer dhe kompensuar pronën pronarit legjitim që kanë pasur nga 100 deri në 300 hektarë, 21 dhe në rastin e moskthimit të plotë të saj, përdoret familje kanë pasur nga 300 deri 500 hektarë, 10 forma e kompensimit. Duke e parë në këndvështrimet familje kanë pasur nga 500 deri në 1000 hektarë, 7 e sipërpërmendura, qëndroj në idenë se realizimi i familje kanë pasur mbi 2000 hektarë. procesit është sa i vështirë, por edhe i thjeshtë, Sikur të merrnim kufizat minimale të tyre del që nëse respektohet fakti që në themel të tij qëndron këto 135 familje kanë pasur 35 mijë hektarë, çka kontrata dhe mirëkuptimi social, midis palëve që do të thotë 350 milionë metër katrorë dhe sikur të marrin pjesë në këtë proces. bëhej kompensimi me vlerën e tregut ashtu si e I bindur se realiteti ligjor nuk përfundon këtu, kërkojnë disa, qoftë edhe një minimum prej 10 por do të vazhdojë edhe me pasuritë e luajtshme, dollarë metri katror, do të kishim një vlerë prej 3.5 mundësojmë që procesi i integrimit drejt perëndimit, miliardë dollarë, e barabartë me të ardhurat dyvjeçare të bëhet i plotë dhe më i shpejtë, duke hequr dorë të të gjithë Buxhetit të Shtetit. Kjo situatë do të nga mentaliteti postkomunist, që shteti është ishte minimalisht e padrejtë, maksimalisht tragjike. përgjegjës për të gjitha gjërat. Në ndryshim nga disa, E padrejtë për të gjithë brezin e sotëm të që për interesa fare të ngushta mohojnë racionalitetin shqiptarëve, tragjike për të gjithë Shqipërinë. e procesit, theksoj se te ne sot nuk ka të humbur, Të flasësh sot për latifondistë ose kolaboracionistë, por vetëm të fituar. E keqja më e madhe është e është koncept klasor thonë disa. Unë jam dakord dhe keqja e vetvetes, thotë populli. Nën këtë thënie kemi është vërtet një koncept klasor në këtë deklarim, por jetuar vite me radhë për arsyen e mungesës së edhe të kërkosh prona totale të këtyre klasave, a kontratës dhe bazës, mbi të cilën ngrihet ajo. nuk është koncept klasor, të kërkosh abrogimin e Gjatë shqyrtimit në punën e komisioneve janë ligjit nr. 7051, që përmban thelbin e një reforme vënë re diskutime të ndryshme, si brenda dhe midis demokratike, mbi bazën e të cilit 6 mijë shqiptarë tyre. Është bërë e mundur të pasqyrohen shumë kanë marrë tapitë e tokës. Do të ishte sa e padrejtë nga vërejtjet dhe sugjerimet, për të arritur në një aq edhe antidemokratike, do të ishte një shpronësim variant sa më të dobishëm dhe serioz, për të lidhur i ri masiv dhe i patolerueshëm. Si mund të pronën me individin dhe anasjelltas. Nga ana tjetër, konsiderosh të drejtë pronësimim nëpërmjet nuk duhet harruar se sipërfaqet e tokës ose pasurisë shërbesës, ndaj s’di se kujt shkelësi të këtij vendi së paluajtshme janë këtu dhe për më tepër të dhe të quash të padrejtë pronësimin me ligj të matshme, madje më të mëdha se në kohën kur u Parlamentit të parë demokratik e pluralist të bë shpronësimi, prandaj kërkohet vetëm vullneti për Shqipërisë. të pranuar të vërtetën nga të gjithë ne. Prandaj, le t’i ulim të gjithë armët klasore të Natyrisht, përveç frymës konsensuale, që mendojmë për të sotmen dhe të nesërmen e të gjithë dominon për shumë çështje që zgjidh ligji dhe për shqiptarëve dhe të mos mendojmë që të kthejmë mënyrën se si i zgjidh ato, ka edhe disa çështje të mbrapsht atë çështje që tashmë e ka kaluar Qafën veçanta ku ka edhe mendime dhe opsione të e Rubikonit. ndryshme. Të tilla janë diskutimet mbi pronat e ish- Falemnderit! latifondistëve ose të bashkëpunëtorëve të fashizmit, Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Dokle, koncept ky i respektuar deri më sot nga të gjitha Fjalën e ka zoti Topi. vendet demokratike. Unë jam i bindur, se rruga më Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! e mirë e integrimit evropian bëhet atëherë, kur asnjë Natyrisht që për të sqaruar se ku bie kjo qafa e shqiptari nuk i bëhet pyetja nga vjen, por pyetja ku fundit dhe për të bërë një konsultim imediat me dëshiron të shkosh dhe nga kjo pikëpamje duhen grupin parlamentar do të kërkoja një orë pushim dhe harmonizuar interesat e të gjitha grupeve. E përsëris në orën 1 të fillojë seanca. harmonizim dhe jo barazim as barazitizëm, kështu Servet Pëllumbi – Pushim dhe në orën 1 fillon që brezi i sotëm s’ka pse të mbajë mbi kurriz të seanca.
1245 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
(Pas pushimit.) pranë tyre, lejimi i shitblerjes së tokës apo të trojeve Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem të dhuruar individëve, që përfituan padrejtësisht nga zini vend në sallë. ligjet në fuqi, kanë bërë që këto pasuri të paluajtshme Koha e pushimit mbaroi. Rifillojmë seancën. të shiten e rishiten, të shpërdorohen duke krijuar Fjalën e ka zoti Begeja. një kaos dhe abuzim jo vetëm në dëm të pronarëve, Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! por edhe të të gjithë ekonomisë. Këto ligje i kanë Të nderuar kolegë deputetë, lënë rrugë të lirë korrupsionit për të pasuruar një Dola në këtë tribunë të nderuar, pasi kam pakicë njerëzish në kurriz të masës së gjerë të bindjen e plotë se projektligji mbi kthimin dhe pronarëve. kompensimin e pronave është një nga ligjet më të Dora e padukshme e korrupsionit po punon me rëndësishme, që ka diskutuar deri më sot ky këmbëngulje dhe me shumë kujdes, për të mbrojtur Parlament, është një nga ligjet më themelore që interesat e një klase të privilegjuar pronarësh mund të vërë në vend një padrejtësi që është bërë korruptivë në kurriz të pronarëve me të drejtë ndaj pronarëve të ligjshëm, si nga regjimi 50-vjeçar historike. Në veçanti kjo është më evidente në tokat komunist ashtu edhe gjatë këtyre 12 vjetëve të turistike. Mbi të gjitha këto ligje kanë shkelur jo tranzicionit, por jo vetëm kaq përmbajtja e ligjit që vetëm dispozitat kushtetuese të vitit 1991, të cilat i po përgatitemi të diskutojmë, do të përcaktojë edhe hoqën të drejtën shtetit për të qenë pronar i pronës frymën e shtetit në Shqipëri. Do të jetë ai një shtet private, por edhe Kushtetutën e Shqipërisë, e cila i së drejtës apo i padrejtësisë, do të jetë ky ligj një garanton përfundimisht dhe pa asnjë ekuivok të armë më shumë në arsenalin e luftës kundër drejtën e pronës private. korrupsionit apo do të shërbejë si vegël korrupsioni Për fat të keq pasojat e këtyre ligjeve mbahen dhe një dhunim i dytë i së drejtës së pronës në në fuqi edhe në draftin që është paraqitur për Shqipëri. diskutim në Kuvend. Një nga problemet themelore Pra a do ta ndihmojë ky ligj Shqipërinë në rrugën në procesin e stabilizim-asociimit është zgjidhja e drejt Evropës, apo do ta pengojë atë? Regjimi problemit të pronës. Nuk mund të ketë zhvillim komunist, bazuar në shfarosjen e egër të klasave, ekonomik, nuk mund të ketë investime dhe që e quante kundërshtare të tij, rrëmbeu “në emër investitorë të huaj, nuk mund të ketë paqe sociale, të popullit”, të gjitha pronat private. Në fakt, ai rrënoi nëse nuk njihet dhe kthehet pa kufizim prona jo vetëm qytetarët e tij pronarë, por mbi të gjitha pronarëve të ligjshëm. ekonominë e vendit, duke e çuar atë në një varfëri Vetëm kthimi i pronës, çon në zhvillimin e një totale, pasojat e së cilës i ndjejmë edhe sot. Për fat ekonomie kapitaliste në përputhje me standardet të keq, edhe në këto 12 vjet që përpiqemi të evropiane. Çdo tendencë tjetër sjell shpërfytyrim ndërtojmë demokracinë, janë miratuar e zbatuar ekonomik, korrupsion dhe konflikte sociale, që kanë ligje, që në themel të tyre kanë pasur po të njëjtat çuar dhe do të çojnë deri në vrasje me kosto shumë mendësi komuniste populiste. Dhënia e tokës jo të lartë për vendin. Gjej rastin të citoj konkluzionet pronarëve të ligjshëm, por atyre që e punojnë, a e dy përfaqësuesve më të lartë të Komisionit thua se pronari nuk dinte ta punonte tokën e tij, nuk Evropian, të zotit Romano Prodi, i cili për problemin është gjë tjetër, veçse koncepti leninist i zbatuar në e pronave në Shqipëri shprehet, citoj tekstualisht fillimet e shekullit të kaluar në Rusi dhe që u zbatua fjalët e zotit Prodi, se Komisioni, është fjala për në vendet e Evropës Lindore, pas Luftës së Dytë Komisionin Evropian, ka të njëjtat pikëpamje me Botërore. tuajat, që autoritetet shqiptare duhet urgjentisht të Ligji për zhvillimin e zonave me përparësi marrin masa konkrete dhe të gjejnë zgjidhjet e turizmin, që e bën shtetin zot të pronave duke marrë duhura për këtë problem të rëndësishëm, gjithnjë përsipër të drejtat e pronarit, pa marrë parasysh fjala është për pronat. Komisioni me bisedimet e tij asnjë akt tjetër ligjor, e as Kushtetutën që e mbron me Qeverinë Shqiptare dhe përfaqësuesit politikë, dhe garanton të drejtat e pronarit, kufizimet e do të vazhdojë t’i vërë një theks të veçantë këtij vendosura në ligjin nr. 7698 “Për kthimin dhe prioriteti dhe të nxisë zgjidhjen sa më të shpejtë të kompensimin e trojeve”, të ligjit nr. 7699 “Për çështjeve, që kanë të bëjnë me pronësinë nëpërmjet kompensimin e pronarëve të tokave bujqësore, përshtatjes dhe përfshirjes nëpërmjet legjislacionit pyjeve, livadheve, kullotave” dhe dhënia e kësaj përkatës në përputhje me kërkesat konstitucionale pasurie private personave me pushtet apo të tretëve të Shqipërisë.
1246 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Komisioni konsideron që një afrim i suksesshëm dhe të mos jetë më ai i paraqitur nga iniciuesit e i Shqipërisë kundrejt komunitetit evropian, do të këtij ligji. bëhet i mundur vetëm nëse të drejtat themelore të Megjithatë, gjykoj se ky projektligj nuk zgjidh popullsisë shqiptare, siç janë të drejtat e pronës, të përfundimisht problemin e pronës. Ai ka nevojë dhe garantohen plotësisht. Të njëjtin qëndrim mban dhe për ndryshime të tjera, të cilat i kemi paraqitur në zoti Kris Paten, i cili përsërit sikurse zoti Prodi, se amendamentet drejtuar këtij Kuvendi. Për këto një afrim i suksesshëm i Shqipërisë ndaj Bashkimit ndryshime kërkoj vëmendjen tuaj, që t’i diskutojmë Evropian, do të jetë i mundshëm vetëm në rast se të gjithë së bashku me shumë përgjegjësi dhe të do të ruhen si duhet të drejtat themelore të popullsisë jepet konsensusi i të gjithë grupeve parlamentare. shqiptare, siç janë të drejtat e tyre të pronësisë. Kjo do t’i jepte fund këtij kalvari të gjatë diskutimesh, Pra, një nga kushtet parësore që vë Bashkimi zvarritjesh dhe abuzimesh të bëra deri më sot me Evropian për nënshkrimin e marrëveshjes së pronën dhe do të bënte të pranueshëm miratimin e stabilizim-asociimit dhe hapjen e rrugës për hyrjen këtij projektligji. Në veçanti, kërkoj vëmendjen tuaj, e Shqipërisë në Bashkimin Evropian, është zgjidhja që të arrihet mirëkuptimi në rrethanat tona politike përfundimtare e problemit të pronës, në përputhje për problemin themelor, atë të tokës. me Kushtetutën dhe parimet e deklaratës universale Duke qenë i bindur se ligji nr. 7501, në një të mbi të drejtat dhe liritë e njeriut. Gabohen ata që ardhme të afërt, ndoshta do të abrogohet, por që mendojnë se çështja e kthimit të pronës së grabitur, për fat të keq sot ai nuk abrogohet, por mbahet në është kauza e një pakice, që mund të neglizhohet. fuqi, mbasi është rezultat i konsesusit politik midis Korrigjimi i krimeve të kryera nga komunizmi mbi të Partisë Socialiste dhe Partisë Demokratike, që në drejtën e shenjtë të pronës, janë dhe do të mbeten vitin 1991 dhe në vazhdim, i qëndrimit politik të tyre esenciale për shtetin shqiptar, për qëndrueshmërinë ndaj draftit të paraqitur nga Partia Republikane. e themeleve të tij, për stabilitetin politik e social. Pra, mungon vullneti për të abroguar ligjet që Të nderuar deputetë, pikërisht për arsyet që kanë tjetërsuar tokën. Të paktën duhet të arrijmë përmenda më lart, ligji që po diskutojmë sot merr që në ligjin që po shqyrtojmë të përfshihen klauzola, një rëndësi historike për vendin. Nëse ai do t’i të cilat penalizojnë ato që abuzivisht kanë marrë përgjigjet kërkesave kushtetuese, ai do të arrijë që tokë bujqësore ose troje jashtë kritereve të jo vetëm të vërë në vend të gjitha padrejtësitë e bëra përcaktuara me ligjin nr. 7501, për tokën e ish- deri më sot me pronën, por do të jetë një argument kooperativave bujqësore, në aktet ligjore për tokën bindës themelor për të hyrë në familjen evropiane. e ish fermave bujqësore me ligjin nr. 7698 për trojet Prandaj, kërkoj vëmendjen tuaj maksimale të nderuar dhe ligjin nr. 7665 për zhvillimin e turizmit. Për këtë deputetë, për të gjykuar për këtë projektligj, duke u kam paraqitur edhe amendamentin përkatës, i cili bazuar në këto parime dhe jo duke e parë atë si një ndodhet në tavolinat tuaja. kartë elektorale për interesa politike të së cilësdo Është e domosdoshme që në këto raste, ata forcë politike qoftë. persona që kanë marrë tokë në kundërshtim me Për draftin e projektligjit të hartuar nga grupi i këto ligje, të detyrohen ligjërisht që ta dorëzojnë ekspertëve të OSBE-së dhe i firmosur formalisht atë dhe ajo t’i kthehet pronarit të ligjshëm. Për ta nga 12 deputetë të Partisë Socialiste dhe të Partisë argumentuar këtë po sjell vetëm një shembull Demokratike, si rezultat i marrëveshjes midis tyre, abuzimi, atë me tokën e ish fermave bujqësore. Këto personalisht kam paraqitur një seri amendamentesh, të fundit në vitin 1992 kanë pasur në pronësi rreth të cilat janë diskutuar edhe në komisionet 154 mijë hektarë tokë bujqësore, kryesisht ish pronë parlamentare. Një pjesë e tyre janë pranuar, duke private dhe pjesërisht shtetërore. bërë që të arrihen ndryshime të rëndësishme, që Sipas numrit të punonjësve në fund të vitit 1992 kanë sjellë edhe ndonjë përmirësim të këtij drafti. dhe mesatares për frymë të ndarjes së tokës sipas Me këtë rast dua të shpreh vlerësimin tim për ligjit nr. 7501, por që duhej zbatuar edhe në ndarjen punën e bërë nga Komisioni i Ekonomisë dhe e tokës së ish-ndërmarrjeve bujqësore, duhet të ishin Komisioni i Ligjeve, të cilët pas shumë diskutimesh shpërndarë maksimumi 35-40 mijë hektarë tokë. Në serioze kanë pranuar një pjesë të amendamenteve fakt është shpërndarë në mënyrë abuzive 154 mijë të paraqitura, duke i reflektuar ato në projektligj. Po hektarë tokë. Pra, janë shpërndarë në mënyrë të ashtu, nga ana tyre kanë bërë edhe ndryshime në jashtëligjshme vetëm në fermat bujqësor, mbi 110 draftin fillestar, duke bërë që ky i fundit të ndryshojë mijë hektarë tokë. Nëse kjo sipërfaqe do t’i kthehet
1247 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
pronarëve ose do të përdoret për kompensimin e tërësisht e gabuar dhe nonsens juridik, kur fanatikët tyre, mbeten përsëri me mijëra hektarë tokë të tjera, pronësorë kërkojnë me thënie patetikë që të që shteti mund t’i përdorë qoftë për kompensim ose respektohet e drejta e pronës private për ish për burime ekonomike për nevojat e tij. pronarët. I njëjti abuzim është bërë dhe me ndarjen e tokës Çështja, që kërkon zgjidhje, është krejtësisht së ish kooperativave bujqësore. Në mjaft raste përveç tjetër, ajo e drejtësisë sociale dhe e shtetit social. se është dhënë më shumë se sa parashikon ligji, Maxhoranca e sotme e majtë në propozimin e saj, por janë dhënë si tokë bujqësore dhe toka të së bashku me deputetët e Partisë Demokratike pafrytshme, livadhe, kullota, pyje dhe toka bujqësore, është afishuar se mbron drejtësinë sociale dhe të cilat nuk janë objekt i ligjit nr. 7501. Unë kam tiparet e shtetit social. Unë personalisht pranoj dhe materiale të plota, konkretisht në zonën bregdetare, aderoj në këtë krah të politikës dhe pa dyshim duke filluar që nga Golemi dhe duke arritur deri në kolegët dhe opinioni duhet të jenë të bindur, se ky Spille, që janë dhënë deri në 100 metra katrore ligj do të ketë këtë vulë pa as më të voglin sipërfaqe tokë, gjoja bujqësore në pronësi të kompromis, që do të dëmtojë shtresat e gjera, personave të veçantë. 100 metra katrorë tokë, për fermerë, pronarët e vegjël dhe të mesëm pa krijuar ta ndarë sipas ligjit, duket gjë e çuditshme, unë padrejtësi ekstreme për pronarët e mëdhenj, por jo kam dokumentin po të doni jua jap. Kështu është për bashkëpunëtorët e fashizmit apo kolaboracionistët vepruar, e theksoj 100 metra katrorë, vetëm që dikush e tyre, që u tatuan me ligje dhe kritere të të ndërtojë një ndërtesë. jashtëzakonshme. Pra, është detyra jonë që këto shkelje të ligjit, Gjykata Kushtetuese Gjermane, në trajtimin e të cilat që prej 12 vjetësh për interesa të ngushta çështjes së pronësisë ka dalluar qartë dy funksione dhe korrupsion, nuk janë evidentuar dhe nuk janë të pronës: dënuar. Të miratojmë në projektligjin që kemi Së pari, prona ka një funksion të qartë individual. përpara, amendamentin përkatës për të rregulluar Së dyti, prona ka një funksion social. këto padrejtësi. Për aq sa e drejta e pronësisë është një e drejtë Kjo jo vetëm që do të zgjidhë në masë të personale, prona gëzon një mbrojtje të veçantë, konsiderueshme kthimin e pronës pronarëve të thuhet në këtë vendim. Nga ana tjetër legjislatura ligjshëm, por do të jetë një burim real për mund të kufizojë përmbajtjen e të drejtës së kompensimin fizik të tyre, duke ulur kështu në pronësisë dhe të vendosë sanksione në ushtrimin e maksimum koston financiare të këtij projektligji. saj. Sa më e madhe të jetë rëndësia dhe funksioni Falemnderit! social i saj, sa më shumë varet jeta e individëve, Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Begeja, nga përdorimi i pronës së njeriut tjetër, aq më e Fjalën e ka zoti Braho, të përgatitet zoti Bode. madhe është dhe liria për të marrë masa ligjore nga Spartak Braho – I nderuar zoti Kryetar, legjislatura. Ky është citim që është marrë nga Të nderuar kolegë deputetë, vendimi i Gjykatës Kushtetuese Gjermane të vitit Kjo seancë është e veçantë, sepse në të po 2004. Për pasojë nuk ka dhe nuk mund të ketë diskutohet dhe vendoset për një nga problemet më kërkesë për të drejtë pronësie absolute. Shqipëria të mëdha që ka shoqëria e sotme, problem i cili mbështetur dhe në imazhin e vlerësimit, që njihet duhet të kishte gjetur zgjidhje disa kohë më parë, nga Konventa Evropiane e të Drejtave të Njeriut siç është çështja e drejtë e pronësisë. Do të duhet të bëjë rregullim ligjor maksimal me çrregullim përpiqem që në trajtimin e kësaj çështje, ta zhvilloj social minimal. Kjo do të thotë që në rregullimin e atë vetëm në planin juridik. kësaj çështje, kriteri bazë nuk duhet të jetë e drejta Së pari, ky projektligj që diskutojmë sot është absolute, por pasoja sociale. Natyrisht, që ato duhet detyrim kushtetues, sipas përcaktimit që ka bërë të gjenden detyrimisht në një balancë sa më të neni 41 i Kushtetutës, ndaj forcat politike të drejtë, ku secili të marrë atë që i takon në masën pranishme në seancë, nuk duhet të vazhdojnë të më të mundshme në përputhje me mundësitë mbajnë përgjegjësinë e vonesës disavjeçare të këtij financiare, që gëzon shteti. Ne nuk kemi dhe as detyrimi. nuk mund të pretendojmë se kemi një model Së dyti, çështja që kërkon zgjidhje nëpërmjet universal kthimi dhe kompensimi pronash, për më trajtimit të projektligjit të sotëm, nuk është në vetvete tepër në situatën në të cilën ndodhet Shqipëria, e çështja e zgjidhjes së të drejtës të pronësisë. Është cila është shumë më e ndërlikuar se sa në vendet e
1248 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
tjera të Evropës Lindore. Ky argument është një më që thonë. Kjo është një nga favoret më të mëdha shumë në listën e shumë vendeve të tjera, që pasoja dhe ndihma më e jashtëzakonshme për ish-pronarët. sociale mbi shoqërinë duhet të mbizotërojë mbi Më lejoni t’ju citoj disa vendime të gjykatave logjikën partiake ose fanatizmin pronësor. Kjo që kushtetuese të vendeve të Evropës Lindore, të cilat them unë është vetëm kushtetuese, ndërsa të tjerët në mënyrë të koncentruar theksojnë, se për të krijuar bëjnë shkelje të saj. Si mund të pretendohet sot që balance, me të drejtë arrijnë në konkluzionin se për me një të thënë dhe një të rënë të lapsit të të arritur objektivat e ligjshme të një interesi publik shfuqizohet ligji nr. 7501. Çdo të bëhet me këta dhe një drejtësi sa më të madhe sociale, shteti pronarë që e kanë marrë titullin e pronësisë mbi mund të vendosë vlera kompensimi më poshtë se bazë ligjore dhe ente të padeklaruara vlera e tregut për pronën, gjë e cila në projektligjin antikushtetuese? Po pronarët e rinj a nuk i mbron që kemi paraqitur trajtohet ndryshe. Kushtetuta dhe garantimi që ajo i bën të drejtës së Në këtë prizëm, dua t’ju bëj të ditur edhe një pronësisë. Unë e kam logjikën të ftohtë ndaj dhe po fakt të fundit, shembullin e 65 familjeve gjermane, i drejtohem Kuvendit, që sikundër dhe ndonjë të cilat me 29 janar të vitit 2004, zhvilluan një seancë moment lajthitje, që nuk besoj se do të ndodhë, dëgjimore në Gjykatën e Strasburgut, në të cilat pronarët aktualë sipas ligjit nr. 7501 duhen të ato paraqitën një ankesë, sipas të cilës vlera e shpronësohen vetëm pas një shpërblimi të drejtë kompensimit për të fituar për pronën e shpronësuar në përputhje me nenin 41 të Kushtetutës. Llogariteni nga regjimi komunist në Gjermaninë Lindore ishte vetë se çdo të thotë të shpronësosh sot mijëra shumë herë më i ulët se vlera e tregut. Gjykata familje, që u pronësuan nga ligji nr. 7501. Kushtetuese Gjermane e rrëzoi kërkesën e tyre si Unë e kuptoj që politika do të bëjë punën e saj të pa mbështetur. Siç edhe mund ta konstatoni dhe se me të drejtën e pronës kërkohet kapital politik lehtë, shteti më i varfër, po merr flamurin e partizanit ose e thënë ndryshe vota në zgjedhje, por për një në kompensim, gjë për të cilën edhe për vetë faturën çështje të tillë primare duhet të jetë logjika juridike. që ajo mbart, unë jam disi skeptik. Deri më sot me gjithë ekspertizat e njëpasnjëshme Së dyti, kthimi pa kufizim i pronës, nisur nga nga ekspertë më të njohur në botë të ofruar nga interesi publik dhe drejtësia sociale nuk ka kërkesë, OSBE-ja, USAID-i, BB-re asnjë nuk ka pretenduar sipas legjislacionit ndërkombëtar për të drejtat e ose nuk ka hedhur dyshim për ligjin nr. 7501, që bie njeriut dhe as sipas Kushtetutës sonë që prona të në kundërshtim me Kushtetutën. Tashmë ai është kthehet fizikisht 100%, ashtu si thuhet. Shumë një realitet 14 vjeçar juridik, social, ekonomik dhe shtete të Evropës Lindore u kthejnë ish- pronarëve që nuk mund ta përmbysin parti me 2.5%. deri në një masë të caktuar, madje në Çeki deri në E ritheksoj edhe një herë që mbajtja e pronës, 50 hektarë që kanë pasur me pretendimin nga ata që e kanë marrë me reformën e tokës sipas kushtetues, se interesi publik dhe mirëqenia e ligjit nr. 7501, dhe kompensimi në vlerë ose në natyrë shtresës tjetër të popullsisë nuk mund të injorohet. i ish-pronarëve është një rrugë tërësisht kushtetuese Së treti, dëshiroj të them disa fjalë edhe për sa dhe që për mendimin tim sjell çrregullim social i përket ligjit të sipërpërmendur ditën e fundit për minimal në shoqëri. Çdo rrugë tjetër do të ishte tatimet e jashtëzakonshme të vitit 1945. Çfarëdo çmenduri politike dhe vetëvrasje për brezat që vijnë, lloj diskutimi që ne mund të bëjmë, mendoj se është gjë të cilën nuk do të na e falin. harxhim kohe dhe humbje energjish. Ne tashmë Në vijim unë do të dëshiroj të ndalem edhe në për këtë ligj kemi një vendim të Gjykatës tre aspekte, të cilat meritojnë vëmendje. Kushtetuese të vitit 2000, të cilit nuk mund t’i bëhet Së pari, lidhur me kompensimin me vlerën e asgjë sot, si nga ajo palë që kërkon ta heqë fare tregut për ish pronarët. Pyetjen e kam konkrete dhe nga teksti i projektligjit, ashtu edhe nga pala tjetër, të drejtpërdrejtë. Më thoni një vend të Evropës që kërkon ta mbajë atë. Çfarë do që të vendosim, Lindore, që e ka kompensuar pronën me vlerë tregu, nëse do të shprehemi po ose jo, ai është një vendim një të vetëm. Unë mund t’u jap me dhjetëra vende si me fuqi detyruese dhe çdo organ administrativ që shembull, që nuk e kanë bërë një gjë të tillë. Vetëm krijon dhe gjykatat, janë të detyruara ta marrin nga ky fakt vetëm nga predispozicioni i parasysh atë deri në shkronjën e fundit, sepse maxhorancës për të njohur vlerën e tregut, duhet të vendimi i gjykatës kushtetuese ka fuqi të preken të paktën disa deputetë këtu në sallë, të përgjithshme e detyruese, sipas Kushtetutës. jenë për jetë mirënjohës, nëse vërtet besojnë ato Kështu që pavarësisht nga ekzistenca e vendimit
1249 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nr. 16 datë 17.4.2000 i Gjykatës Kushtetuese, i cili dhe shqetësimin e maxhorancës, si këtu në seancë ka shfuqizuar shtesën e nenit nr. 1 të ligjit nr. 7916, dhe aq më pak në Qeveri dhe kjo përbën një dëshmi “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, formulimi të hidhur. Diskutimi dhe miratimi i këtij ligji, nuk është i bërë në nenin 4 pika d, të projektit është i plotë nisur nga principe të nevojës së tij nga ana e dhe i domosdoshëm. Që nga momenti që do të maxhorancës dhe Qeverisë, por nga detyrimi që ka synohet të preket ky nen, nga cila çdo forcë politike, pasur Qeveria përballë presionit ndërkombëtar për unë do ta konsideroj jo vetëm devijim juridik, por të zgjidhur njërën prej çështjeve të mëdha, që e ka edhe të pazbatueshëm në praktikë dhe këtë dua që përshkruar gjithë këtë periudhë tranzicioni. t’ia thotë qartë edhe PD-ja atyre personave në emër Sigurisht, që ligji është i rëndësishëm dhe është të të cilëve flet, por që do t’u lutesha me këtë rast më i rëndësishmi që mund të kemi diskutuar dhe të më thoni emrin e një ish- pronari, që është prekur miratuar në këtë legjislaturë dhe rëndësia e tij së nga ligji për tatimin e jashtëzakonshëm, sepse e pari, do të reflektonte pikërisht në deklarimin dhe konsideroj këtë vetëm zhurmë. angazhimin politik të të gjithë spektrit politik shqiptar, Ndaj duhet të tërhiqen nga nonsensi kushtetues, për një gabim të rëndë të bërë vite më parë, i cili që anonçojnë vazhdimisht këto ditët e fundit, nga duhet të zgjidhet, duhet të kapërcehet. Është e presioni politik që bëjnë, sepse e thënë më troç vërtetë që ka një konflikt social, është e vërtetë që edhe po të vihet edhe po të hiqet pika d, neni 4, një thikë qëndron e ngulur në paqtimin e duhur social asnjëri nuk ka për të fituar, sa kohë është në fuqi për të përcjellë këtë periudhë tranzicioni dhe, është vendimi i gjykatës kushtetuese. po aq e vërtetë, që duhet shëndoshur trupi i kombit Ne jemi në fazën e miratimit të projektligjit, gjë për të qenë të përgatitur për të përballuar sfidat e e cila përbën edhe hapin e parë të reformës për mëdha të integrimit, që kanë të bëjnë në radhë të vendosjen e drejtësisë sociale në fushën e pronësisë parë në respektimin e shtetit ligjor në luftën kundër të shkelur nga regjimi komunist dhe të deformuara korrupsionit. nga regjimet e tjera, që më pëlqen t’i quaj Sigurisht, që është koha për të shëndoshur këtë demokratike këto dy vitet e fundit. Miratimi i këtij situatë edhe pse dikujt në politikën shqiptare do t’i ligji është hapi i parë dhe më i thjeshtë, ndërsa bjeri gozhda e ndryshkur e Nastradinit e ngulur zbatimi dhe monitorimi në praktikë është thelbi i tij. thjesht për interesa elektorale. Detyra jonë është Ne nuk çalojmë nga formulimi, por nga zbatimi, për të ofruar një zgjidhje përfundimtare për këtë prandaj edhe organet administrative profesionale, çështje. monitorimi efektiv dhe gjykatat e pavarura janë Nevoja për këtë ligj buron tashmë dhe është bërë garancitë e nevojshme, që kjo reformë të mbarojë e dukshme dhe e prekshme edhe për arsye për tre vitet në vijim, ashtu si është parashikuar në ekonomike. Gjithnjë e më shumë tregu shqiptar po ligj. ndjen nevojën e zhbllokimit të tij në raport me trojet Në këtë pikë dhe për këta elementë ne kemi rol dhe tokat, mbi të cilat instalohen ekonomitë dhe parësor, të cilat duhet të dimë të luajmë dhe t’i industritë e të gjitha llojeve. Prej kohësh në këtë mbajmë larg sherrit banal dhe politikës absurde, çështje, dyshimi dhe hezitimi pengojnë veprimin e sepse vetëm kështu mundet që përfundimisht të ecet lirë të iniciativës ekonomike private. Ne duhet t’i në rrugën e integrimit në Evropë. heqim këto pranga të fundit nga liria, që përshkon Unë përherë kam qenë i bindur, se nuk do të një individ në këtë ekonomi tregu, për t’i dhënë ketë ndonjëherë një parlament që një ligj të tillë ta dimensionet e vërteta kësaj ekonomie, për të tentuar miratojë me konsensus të të gjithëve, por të paktën zhvillimet maksimale, që ofrojnë potencialet të kemi të drejtë të kërkojmë nga çdo deputet, që njerëzore ekonomike e financiare të vendit. të votojë pro dhe me bindje, ndërsa ata kundër të Rëndësia e këtij ligji, besoj qëndron edhe në kenë kuptuar rëndësinë e veprimit dhe të jenë bindur një fakt tjetër në nevojën për të stopuar kohën gjatë plotësisht për votën e dhënë. së cilës pushtetarë të korruptuar, kanë abuzuar me Falemnderit! pasurinë publike dhe atë të ish-pronarëve nëpërmjet Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Braho, tjetërsimit të saj, nëpërmjet dhënieve me qira, duke Fjalën e ka zoti Bode, të përgatitet zoti Duka. krijuar një klasë të re, e cila nuk mund të jetë aspak Ridvan Bode – Falemnderit, zoti Kryetar! një klasë biznesi, por është klasa e mafies, që mban Rëndësinë që ia atribuojmë me diskutime këtij të bllokuar funksionimin e lirë të tregut. Është koha ligji në këtë seancë, nuk reflektohet në prezencën që nëpërmjet miratimit të këtij ligji, të ndalojmë
1250 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
abuzimin e mëtejshëm me pronat publike dhe me Në këto komisione, janë bërë përmirësime të pronat e ish pronarëve, të cilët vazhdojnë të ndjeshme. Sigurisht, deklarimi apo kërkesa për të gllabërohen çdo ditë, nga këto klane të struktura në abroguar ligjin nr. 7501 përbën një akt, i cili nuk nivelet më të larta të qeverisjes së vendit. përputhet me realitetin, është tepër i vonë për të Nisja e këtij diskutimi dhe miratimi të këtij ligji marrë flamurin e një nisme të tillë. Mbase në atë daton në fakt që nga periudha kur vëmendja e kohë kur duhej, në atë kur filloi ky proces, mund të komunitetit ndërkombëtar u përqendrua mbi kërkohej dhe mund të jepeshin argumente më Shqipërinë dhe kur presioni i tyre për të zgjidhur shumë, por sot pas rreth 14 vjetësh, çdo argument konfliktin pronësor erdhi në rritje. Ka qenë një qëndron larg realitetit dhe përbën thjesht një angazhim dhe një kërkesë e përhershme e Partisë propagandë elektorale për të ushqyer mbase një Demokratike për të zgjidhur përfundimisht konfliktin shpresë për më shumë vota në kutitë e votimit. pronësor në Shqipëri dhe çështjen e pronës. Jam i bindur që askush sot në Shqipëri nuk Prej kohësh u zgjat edhe pse në diskutim dhe beson më në prishjen e një strukture ekonomike në deklaratat publike ose në programet qeveritare dhe shoqërore të ngritur për 14 vjet, aq më tepër që është njohur detyrimi i qeverisjes aktuale socialiste, një pjesë e mirë e pretendenteve në të vërtetë nuk për të punuar dhe për të zgjidhur konfliktin pronësor synojnë këtë, por kanë interesa dhe qëllime të tjera në mënyrë të qëllimshme dhe me një synim abuzim politike. Sigurisht, duke ruajtur të paprekur, duke ose dhe me një qëndrim klasor është shtyrë mos abroguar ligjin nr. 7501, Partia Demokratike diskutimi dhe miratimi i këtij ligji deri në ditën e dhe grupi i saj parlamentar, deputetët e saj në sotme, kur kanë kaluar gati tetë vjet nga ardhja në komisione kanë bërë propozime të vlefshme për të pushtet e qeverisjeve të njëpasnjëshme socialiste. zgjeruar në mënyrë maksimale të drejtën e Kjo dëshmon jo thjesht hezitimin për shkak të kompensimit dhe po ashtu njohjen dhe marrjen impenjimeve të mëdha që ka pasur Qeveria, por përsipër të këtij kompensimi ose kthimin në natyrë. pikërisht atë dyzim që kanë për të njohur një të Sigurisht, në këtë proces nuk ka qenë gjithmonë drejtë ndaj shtresave, që ata nuk i quajnë aleatë e lehtë dhe ka pasur debate nga ana e elektoralë apo për të krijuar mundësitë për të abuzuar maxhorancës, por në fund të këtij procesi unë mund nëpërmjet përdorimit korruptiv të pasurive publike t’ju konfirmoj se drafti i paraqitur përfundimisht në në proceset, që unë përmenda pak më lart. amendamentet e komisioneve të bëra dhe të njohura Sigurisht, që për miratimin e këtij ligji është në mënyrë ligjore, deri më sot garantojnë kthimin kërkuar një konsensus i madh politik dhe shoqëror pa kufizim të së drejtës së pronës dhe kjo përbën dhe Partia Demokratike ka qenë e gatshme për të një arritje në krahasim me situatën e mëparshme, marrë pjesë në diskutime të tilla, për të marrë pjesë garanton vlerën e tregut si vlerë të kompensimit dhe në komisione të tilla gjithëpartiake, gjithëpërfshirëse, të dëmshpërblimit të ish-pronarëve, e shkëput këtë të cilat do të mund të arrinin në një konsensus të proces nga përpjekjet për të manipuluar më tej ose gjerë politik dhe në një konsensus të gjerë shoqëror, për të korruptuar më tej nëpërmjet kabineteve duke synuar dhe duke tentuar kthimin maksimal të qeveritare, duke e shndërruar si një çështje tërësisht mundshëm të pronës apo kompensimin maksimal të Parlamentit, me të drejtën jo vetëm të përcaktimit të saj me vlerë tregu. të masës së shpërblimit, të vlerës së kompensimit Ka qenë po ashtu insistimi dhe gatishmëria e dhe të strukturës, që mbikëqyr gjithë procesin, por misionit të OSBE-së në Tiranë, që mundësuan këtë edhe në vijimësi me të drejtën e kontrollit të gjithë bashkëpunim, që ofruan një draft të përpunuar procesit të kompensimit, të kthimit dhe dëmshpërblimit teknikisht, që iu nënshtrua për muaj e muaj të tërë të ish-pronarëve. diskutimeve në komisionet parlamentare, në grupet Nëpërmjet amendamenteve tona, po ashtu për parlamentare, në partitë politike dhe që iu bënë ta bërë më të zgjidhshme nga pikëpamja përmirësime thelbësore nga drafti fillestar, duke procedurale, është propozuar dhe është sanksionuar synuar rritjen e hapësirave për të dëmshpërblyer, krijimi i një fondi publik, për kompensimin në vlerë për të kompensuar ish pronarët, për të zgjidhur me fonde publike të ish-pronarëve, e cila e shkëput maksimalisht këtë dhe duke synuar minimizimin e nga qenia brenda të të njëjtit buxhet duke dhënë efekteve të gjera, që mund të jepnin sa i takon në mundësi që edhe të gjitha vlerat monetare, që grupet e tjera shoqërore, zbatimi i një ligji kaq të arkëtohen nga zbatimi i këtij ligji, sikurse edhe gjerë dhe kaq të thellë. mundësi për burime të tjera financiare, qoftë edhe
1251 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të huaja që të përdoren në këtë funksion për të të miratohet një ligj i plotë. Mendoj që ky konsensus dëmshpërblyer dhe për të kompensuar ish pronarët. i gjerë politik, rrezikon të prishet pikërisht për disa Paraqiten dhe miratohen një tërësi formash tendenca, që janë shfaqur në vijimësi nga ana e kthimi dhe kompensimi dhe po ashtu njihet e drejta deputetëve të maxhorancës ose nga ana e Qeverisë e ish pronarëve për preferencat e mundshme të këtij dhe që kanë synuar që edhe në këtë ligj të ketë një kompensimi dhe dëmshpërblimi, që duhet të merren dimension të dukshëm politik dhe klasor, një në konsideratë nga Komiteti i Kthimit të Pronave. dimension, i cili kërkon të eliminojë nga e drejta e Po ashtu nëpërmjet amendamenteve i është kthimit dhe e kompensimit të pronave të njohur e drejta ish- pronarëve, që qoftë në tjetërsimet qenësishme, të cilat janë konfiskuar dhe e realizuara deri sot në formën e qirave ose të sekuestruar, jo për shkak të bashkëpunimit me amfiteozave apo në çfarëdolloj tjetërsimi tjetër të kolaboracionistët, por për shkak se kanë qenë mundshëm të pronës publike që sot nuk kthehet, kundërshtarë të regjimit komunist dhe për me keq sepse është në përdorim publik, ish pronarët kanë akoma në një ligj që miratohet në vitin 2004. të drejtën e parë për të disponuar pa kufizim të gjitha Ne konfirmojmë si të drejtë dhe në përputhje këto forma të tjetërsimit të pronës publike, që mund me principet e demokracisë një ligj të vendosur nga të ndodhin në perspektivë, duke rritur në një masë Këshilli Antifashist Nacionalçlirimtar në janar të vitit të gjerë po ashtu mundësinë për realizuar 1945, ligj i cili vuri në shënjestër dhe eliminoi kompensimin e premtuar nëpërmjet ligjit. tërësisht të gjithë strukturat e tregut të trashëguara Nëpërmjet përmirësimeve të kuadrit ligjor, është nga regjimi komunist prej periudhës paraardhëse. zgjidhur edhe konflikti që ekziston aktualisht, midis Sigurisht, ky ligj mbetet i kërcënuar edhe për zonave suburbane të populluara gjatë kësaj periudhe shkak të një tendence, që vihet re këtu në Parlament jashtë kuadrit ligjor dhe raportet me ish-pronarët, për të vazhduar dhe për të shtuar amendamente duke realizuar që ish-pronarët të marrin të për çështje thelbësore principale të ligjit, për të cilat konsideruar si truall në vlerat ose në natyrë pikërisht ne kemi rënë dakord ndryshe nëpër komisione dhe terrenet, që ndodhen në këto zona dhe duke kërkuar që për të cilat nuk ka pasur deri më sot asnjë lloj prej individëve një legalizim të mundshëm në të amendamenti nga asnjë grup parlamentar ose ardhmen, kundrejt shpërblimit, kundrejt pagesës së deputet i veçantë, që në komisione të propozoheshin terreneve të zëna. këto që sot përfliten si amendamente që do të Ligji përcakton kufizime kohore, duke mos e propozohen në emër të një grupi ose të një grupi lejuar që kompensimi, kthimi dhe dëmshpërblimi i tjetër dhe që siç thashë kanë të bëjnë me thelbin e ish-pronarëve të vazhdojë të zgjatet më në ligjit. perspektive, por një periudhë kohë e përcaktuar e Një përpjekje e tillë është për të eliminuar limituar i detyron të gjitha strukturat shtetërore dhe konsensusin, pasi ndoshta nga ana e Qeverisë me këtë Parlament, që të realizojnë kthimin dhe zemër të thyer, nuk pranohet pikërisht përcaktimi kompensimin. ligjor, që ajo të heqë dorë përfundimisht nga e drejta Ligji bllokon Qeverinë dhe çdo qeveri tjetër, që pra, t’i bllokohet e drejta për të vazhduar tjetërsimin të vazhdojë tjetërsimin e pronës publike, deri në e pronës publike. Edhe pse Parlamenti ka pasur zgjidhjen e plotë të çështjes duke realizuar dhe duke një deklaratë dhe një vendim të gati dy viteve të garantuar kështu të gjitha ato prona publike, që sot shkuara, Qeveria nuk e ka marrë në konsideratë, janë në dispozicion të vihen në dispozicion të që të bllokonte tjetërsimin e pronës publike me kthimit, kompensimit dhe dëmshpërblimit të ish interesa të klaneve të caktuara dhe ta vinte në pronarëve. dispozicion të kompensimit. Mendoj që këto realizime dhe këto arritje janë Pikërisht, edhe sot vërehen tendenca të tilla në pjesë e kontributit të opozitës, por njëkohësisht janë Parlament për të prishur frymën konsensuale, që sanksionime, të cilat rrisin maksimalisht mundësitë ka nevojë miratimi i këtij ligji kaq të rëndësishëm për realizimin në afatin e përcaktuar të kthimit dhe dhe me një shtrirje kaq të gjatë kohore. të kompensimit të ish-pronarëve. Po ashtu nga ana e Qeverisë janë bërë përpjekje Siç e thashë në fillim, i gjithë ky proces ka nevojë për ta mbajtur nën kontroll procesin e kthimit dhe për një konsensus të gjerë dhe Partia Demokratike kompensimit të pronave. Amendamentet që janë ka qenë e disponuar që brenda normave dhe bërë, projekte të ofruara nga ekspertë të OSBE-së, principeve të Kushtetutës dhe të drejtës së pronës të paktën në aspektin administrativ nuk ka pasur
1252 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nga Partia Demokratike. Ka pasur në aspektin e së pronësisë. masës së kompensimit, e thellësisë së Gjithashtu, nga miratimi i këtij projekti ne kompensimit, e thellësisë së njohjes së të drejtës plotësojmë një nga kërkesat kryesore të dhe kompensimit të pronës, por jo nga pikëpamja e institucioneve ndërkombëtare të bëra prezent në procedurave të administrimit të gjithë procesit të raportin e fundit të BE-së. Varianti i sotëm i këtij kthimit dhe kompensimit të pronave. Nga ana e projektligji, ka ardhur si rezultat i një punë të gjatë deputetëve dhe grupeve të maxhorancës, janë bërë të shoqëruar me një debat të gjerë dhe ballafaqim propozime që edhe procesi i administrimit të të pikëpamjeve të ndryshme. Duke qenë se këtë ndryshojë nga drafti i OSBE-së për të kaluar proces e kam ndjekur me shumë vëmendje gjatë gradualisht si një e drejtë që kontrollohet nga ana e gjithë ecurisë së tij, sot mund t’i paraqes Kuvendit Qeverisë. Unë mendoj që në këtë pikë do të kërkohet dhe disa hollësi të tjera lidhur me dobinë e refleksion, nga ana e grupit të maxhorancës për të shndërrimit, nga projekt në ligj. gjetur, për t’iu përafruar dhe për të respektuar Miratimi nga ana juaj do të ndikojë drejtpërdrejt pikërisht orientimin bazë për skemën e kontrollit dhe në konsolidimin e pronësisë, do të largohet njëherë të administrimit të procesit të kthimit dhe të e mirë pasiguria për pronën dhe kjo do të sjellë si kompensimit të pronave. pasojë shfrytëzimin më të madh të tokës bujqësore Sigurisht, ka mungesë evidencash dhe saktësi dhe për rrjedhim edhe rritjen e prodhimit. të të dhënave që e bëjnë të pamundur një faturë të Vota pro këtij ligji krijon kushte për zhvillimin e plotë që sot, por në qoftë se do të bllokohen nismat tregut të tokës, i cili do të na japë mundësinë e e Qeverisë për të tjetërsuar pronën, kapacitetet zbatimit të politikave për konsolidimin e fermave. bregdetare do të ishin një mundësi evidente dhe Të gjithë ne e dimë tashmë, se mungesa e këtij ligji duhet të ishin preferenciale, parësore në këtë proces ka qenë një nga pengesat kryesore për investimet të kthimit dhe të kompensimit të pronave. Çdo e huaja në bujqësi. Pra, duke e miratuar atë përveç përpjekje tjetër për të realizuar kompensime dhe investimeve të huaja, krijohet terren edhe për gjoja kompensime drejt sipërfaqeve të tokës pa vlerë, kreditimin e bujqësisë nga bankat vendëse, pasi drejt zonave të izoluara do të përbënte thjesht një vlerësimi i pronave do të shërbejë edhe për garanci rritje të tensionit dhe të konfliktit social. Ajo që ka bankare. propozuar Partia Demokratike, është vënia në Dëshiroj të theksoj edhe një herë, se dispozicion e zonave bregdetare siç u miratua. U personalisht kam qenë i azhurnuar gjatë gjithë kohës pranua amendamenti dhe trajtimi i zonave bregdetare së përgatitjes të projektligjit dhe diskutimit të tij në si prioritet i kompensimeve, duke respektuar të gjitha nivelet. Ndërkohë Ministria e Bujqësisë dhe konvertimin në vlerë në varësi me sipërfaqet e Ushqimit ka qenë pjesëmarrëse në realizimin e kompensuara. studimeve dhe përgatitjen e metodave të vlerësimit Të nderuar deputetë, Partia Demokratike, edhe të burimeve të ndryshme. Falë kësaj praktike, sot një herë e deklaroj, do të jetë përkrah diskutimit mundem që t’ju paraqes disa nga përparësitë e dhe miratimit të ligjit. Si grup i bëjmë thirrje projektligjit të ri, ndaj legjislacionit të deritanishëm maxhorancës, që të ndalojë përpjekjet për të bërë për pronat. ndryshime të kësaj natyre, që i japin një dimension Së pari, është në frymën e projektligjit kthimi i politik ligjit aktual. pasurisë në vlerën që pronarët kanë pasur më parë. Falemnderit! Paralel me hartimin e këtij projekti, Komisioni Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bode! Ndërministror ka realizuar studimin për evidentimin Fjalën e ka Ministri i Bujqësisë dhe Ushqimit e sipërfaqeve të lira, si dhe ka hartuar metodikat zoti Duka, të përgatitet zonja Topalli. për vlerësimin e resurseve. Ky proces u krye për Agron Duka – I nderuar zoti Kryetar, herë të parë, duke sjellë njëkohësisht ndërprerje të Të nderuar kolegë deputetë, tjetërsimit të këtyre sipërfaqeve të lira. Projektligjin, që po diskutojmë sot, natyrisht, e Duke ballafaquar këto rezultate me projektligjin vlerësoj shumë të rëndësishëm, pasi gjykoj që e ri, vërejmë se ai është plotësisht i realizueshëm, miratimi i tij do të ketë ndikim të madh dhe të nëse miratohet, natyrisht, nga ky Kuvend. Po ashtu drejtpërdrejtë në jetën ekonomike dhe sociale të janë evidentuar pretendimet e pronarëve dhe është vendit, ndërsa nga pikëpamja dhe detyrimi juridik i bërë një bilanc i saktë, mbi mundësinë e realizimit jep një zgjidhje të kënaqshme çështjes së të drejtës të kthimit dhe kompensimit. Nga pikëpamja
1253 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
institucionale në projektin që po diskutojmë sot, i ka pasur dhe ka një kosto të madhe sociale. Sot jepen më shumë kompetenca Komitetit Shtetëror debati me bazë shqyrtimin e një çështjeje shumë të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave dhe të rëndësishme, jo shumë të lehtë, që kërkon përcaktohen qartë kompetencat e komisioneve rregullime të tjera ligjore e në mënyrë të veçantë pranë prefekturave. Gjatë njohjes me këtë projekt aplikimin e saj, e përsëris në mënyrë të veçantë besoj se keni vërejtur që krijohet një fushë e gjerë aplikimin e saj, e them këtë me bindjen e madhe, veprimi. Pra parashikohet kthimi në rastet kur prona se me gjithë problemet dhe me disa kufizime të është e lirë dhe disa forma alternative të ligjit të vitit 1993, të kuptueshme disa, jo të gjitha, kompensimit kur prona është e lirë dhe disa forma qoftë edhe përkufizime me mentalitetin e kohës, por alternative të kompensimit, kur ajo është e zënë. po të kishte vazhduar për t’u zbatuar, veçanërisht Një tjetër moment i rëndësishëm i këtij projektligji për sa i takon kompensimit shumë gjëra sot do të është edhe përcaktimi i afateve kohore për kryerjen kishin qenë krejt ndryshe. e të gjithë procedurave të nevojshme për realizimin Përmirësimet e ofruara nga Partia Demokratike e këtij procesi. dhe zgjidhjet ligjore konkrete, që besoj t’i kalojmë Së fundi, projektligji përcakton saktë procedurat sot dhe zbatimi i tij nesër, lidhet direkt me disa e marrjes së vendimit dhe të ankimimit. Kjo do të fusha. bëjë që procesi i kthimit dhe kompensimit të jetë Së pari, rivendosja e pronës te pronari i më transparent duke i prerë rrugën disa abuzimeve konfiskuar me ligje të një sistemi antidemokratik të vërejtura deri tani. dhe antikapitalist. Të nderuar kolegë deputetë, si pjesë e këtij Së dyti, vazhdimi i zgjidhjeve të jo pak Kuvendi të nderuar, paprekshmërinë e pronës e problemeve të konfliktit dhe të natyrës sociale. vlerësoj si një detyrim kushtetues dhe si një nga të Së treti, vendosja e bazës më reale të besimit drejtat themelore të njeriut. Si anëtar i Qeverisë, në funksion të nxitjes së investimeve, duke qenë se miratimin e tij e quaj një hap tepër të rëndësishëm është një moment, natyrisht aspak i lehtë, por i me ndikim të dukshëm ekonomik dhe social për detyrueshëm për t’u përballuar. Kjo kërkon në radhë vendin. të parë seriozitet, gjë që do të thotë jo retorikë dhe Me besimin se, pas miratimit, ky ligj do të fillojë jo spekulime për arsye elektorale dhe për sa kohë të zbatohet duke zgjidhur përfundimisht problemin nuk ka pasur aspak dëshirë për të zgjidhur problemin e pronës në vendin tonë, duke deklaruar votën time e pronave të konfiskuara ndonjë mund të dëshirojë, pro, unë ju ftoj që ta miratojmë atë. ndoshta edhe një kaos legjislativ dhe kaosi nuk Ju falemnderit! është i vështirë dhe për t’u krijuar. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti ministër! Jo rastësisht ligji për 7 vjet ka munguar të Fjalën e ka zonja Topalli, të përgatitet zoti zbatohet me shpresën se çështja do të vdesë në të Xhuveli. ardhmen dhe shumë këtu në këtë sallë, dhe jo Jozefina Topalli – Zoti Kryetar, po të kishte vetëm këtu, morën titullin e pronësisë, që nuk kishte qenë për t’u diskutuar ligji “Për lojërat e fatit”, besoj qenë kurrë e tyre. se salla do të kishte qenë shumë më e animuar, Prona, kthimi dhe kompensimi sjell edhe megjithatë diskutimi që ne bëjmë në këtë moment çoroditje në disa mendje të abdikuara ose keq të është më shumë se një lloj parathënie ose një lloj abdikuara. Këtu dëgjuam që të flitet edhe për paradhome, meqenëse thelbi i diskutimit qëndron komponentë sociale. Në fakt besoj që jeni dakord në amendimet dhe përmirësimet që janë bërë dhe me mua, që këto komponentë sociale nuk shkojnë do të diskutohen besoj nen pas neni. Në bazë të shumë më fshatra turistikë të marra për vete me këtyre përmirësimeve vendoset dhe përcaktohet pronësinë arbitrare, me qiratë me amfiteoza në perlat edhe qëndrimi i Grupit Parlamentar të Partisë natyrore me ose pa qira. Nuk flitet për privatizime Demokratike. dhe për suksese të tjera monopoliane. Prona në Vetë fakti që vetëm në vitin 2004, nëntë vjet pas fakt nuk është një objekt për t’u shfrytëzuar dhe ndryshimit të fundit në këtë ligj po diskutojmë, tregon abuzuar nga ai që nuk e ka pasur ndonjëherë dhe se ka pasur kapërcime të mëdha etapash, ka pasur realisht nuk e ka titullin e tij. Duke menduar se kanë anomali shumë të thella. Në fakt prona është diçka kaluar shumë vite dhe shpresuar se është harruar, shumë delikate dhe heshtja kaq e gjatë përmes ligjit, është fshirë kuptimi i së drejtës mbi pronën dhe por kryesisht dhe thellësisht në moszbatimin e tij mbi trashëgiminë e saj. Në fakt ka një kolaps me
1254 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
arsye edhe sot mbi kuptimin e të drejtës së pronës veçantë në Komisionin e Ekonomisë nga zoti Bode, dhe kjo jo për kritikën e asaj periudhe, sepse e që kanë parasysh zgjerimin e konceptit mbi truallin, konsideroni të konsumuar, e them për t’u kuptuar vlerësimin sipas vlerës së tregut, heqjen e kufizimeve sot. Këtu ende vuajnë nga trauma e njerëzve të për troje, pyje, kullota, toka e të tjera, krijimin e një filozofisë së të deklasuarve të atyre viteve. Nuk është fondi të veçantë në Buxhetin e Shtetit, ne i kemi rastësi që Komisioni i Bujqësisë në mënyrë të bërë një shërbim dhe kemi kthyer një lloj padrejtësie. veçantë, merr pjesën më të madhe të anëtarëve, e Sa për ligjin nr. 7501, mos na habisni pa fund me ka bërë ligjin keq e më keq, nga shiu e ka çuar në paraqitjen shumë kurioze që përpiqen disa ta shesin. breshër. Është çështje mentaliteti, dakord. Nga Falemnderit! shumica nuk u pranua që tregtarët e pasur të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zonja Topalli! dikurshëm të marrin pak nga ajo pronë që mund të Fjalën e ka Zoti Xhuveli. Të pargatitet ministri i ekzistojë edhe sot. Ajo periudhë ka infektuar disa Drejtësisë, zoti Xhafaj. breza, jo në gjak, por në kokë. Por kemi edhe nga Lufter Xhuveli - I nderuar zoti Kryetar, ata, për shkak të përmasave monometrike të partive, Të nderuar deputetë, duke qëndruar në atë që nuk ka qenë kurrë e tyre, Ndërmjet padrejtësive të shumta historike që bëjnë avokatin pandershmërisht mbi të pamundurën. kanë ndodhur në Shqipëri dekadat e shkuara, Ky ligj është e vërtetë ka një vakum, nuk është padrejtësitë që lidhen me pronën, janë ndër më të hartuar mbi bazë të dhënash, mbi atë që ka mbetur rëndat. Shpronësimet e kryera, sidomos për tokën e lirë, por kjo gjen një zgjidhje dhe bregdeti është bujqësore dhe ndërtesat kanë shkaktuar trauma të një prej tyre. rënda ekonomike, sociale dhe psikologjike te një Të marrim bregdetin, ta parcelizojmë si dikur numër jo i vogël familjesh shqiptare, mbi pronat e të Zogu Tiranën e Re. Të kompensojmë aty, ata që e cilëve janë kryer shpronësime të padrejta. Me kanë të pamundur kthimin atje ku e kanë pasur. diskutimin e sotëm për shqyrtimin e projektligjit “Për Nuk besoj se ka njeri që e refuzon dhe në qoftë se njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronave” edhe e refuzon asnjë nuk e justifikon. Bregdeti ynë për pse me shumë vonesë na jepet mundësia që duke fatin tonë përfshin të gjithë gjatësinë e vendit. Pjesë u bazuar në të drejtën kushtetuese dhe universale të tëra janë të lira dhe të pashfrytëzuara dhe zgjidhja për pronën private, si dhe në situatën konkrete të është jo vetëm e drejtë, por edhe me vizion të qartë, vendit, të japin përmes ligjit zgjidhjen maksimale të për sot, por edhe për të ardhmen. Ndoshta është mundshme në favor të shpronësuarve padrejtësisht. orientimi më i mirë që i jepet edhe vendit, besoj se Projektligji që shqyrtojmë sot, kërkon t’i japë jemi unik, ndoshta jo për fajin tonë, por për fatin zgjidhje këtij problemi shumë të vështirë dhe të tonë, që duke pasur detin shkojmë te kodrat, duke komplikuar. Është i komplikuar se nga njëra anë pasur bregun shkojmë te mali. Ky është një shans mbahet parasysh nevoja për të vënë në vend që i jepet gjithë lëvizjes së migrimit dhe kompensimi padrejtësitë e vjetra, duke kthyer ose kompensuar i pronave; këtu është një zgjidhje dhe dy punë. pronën atyre që ju takon dhe nga ana tjetër kjo nuk Gjithsesi në botë nuk ka vetëm një përgjigje të duhet dhe nuk mund të bëhet duke ndëshkuar ose drejtë, por arsyeja nuk konfirmon as moszbatimin e hapur plagë të reja sociale te një pjesë tjetër e ligjeve ekzistuese, as retorikën e një popullsisë. Zgjidhja e problemit është e vështirë, fondamentalizmi kapitalist fiktiv të dikujt tjetër. Kemi sepse një pjesë e madhe e pronave e tokave kaluar një rrugë të gjatë hipokrizie, padrejtësie, ndaj bujqësore dhe e trojeve kanë ndryshuar destinacion. nuk e kemi më luksin për të humbur mundësitë e Janë dhjetëra mijëra hektarë tokë që janë zënë nga fundit. E kuptojmë që universi politiko-aritmetik edhe ndërtimet e qyteteve dhe qendra të tjera urbane, kundërshton, edhe nervozohet, ndoshta edhe nuk e nga rezervuarët e ndërtime të tjera. vetëm në 12-13 kupton, por edhe abuzon me disa realitete, por kjo vjetët e fundit janë zënë nga ndërtime të ligjshme nuk ka pse të frikësojë për të mbrojtur një të drejtë ose të paligjshme mbi 20 mijë hektarë tokë të shkelur kaq keq dhe kaq qartë. bujqësore nga më të mirat. E them me bindjen më të thellë se grupi i Partisë Ndër çështjet kryesore që vihen në diskutim në Demokratike e ka marrë seriozisht, nuk i ka bërë këtë projektligj është kthimi dhe kompensimi fizik i reklamë, ka punuar në heshtje dhe ka paraqitur një pronës kudo ku ajo ekziston dhe janë mundësitë sërë amendimesh dhe përmirësimesh. Në qoftë se reale për ta bërë këtë. Unë jam dakord më këtë amendimi dhe përmirësimet e sjella në mënyrë të zgjidhje. Ky është një hap i ri që hidhet në respektim
1255 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të pronës private, sepse 13 ose 14 vjet të shkuara familjeve fermerë që e kanë marrë tokën sipas ligjit, kjo zgjidhje nuk u pranua. Duke njohur kthyer dhe unë si deputet dhe përfaqësues i Partisë Agrare kompensuar fizikisht pronat e shpronësuara ne Ambientaliste, shprehem për ligjërimin përfundimtar ndërtojmë një shoqëri më të drejtë dhe shtojmë dhe për moscenimim e tokave, që janë ndarë me mundësitë për një përparim më të shpejtë ekonomik ligjin nr. 7501. dhe të gjithanshëm të vendit. Midis dy llojeve Shpeshherë bëhen spekulime në lidhje me kryesore të shpronësimeve, rikthimi i banesave dhe Kushtetutën. Në Kushtetutë neni 141 thekson, se ndërtesave të tjera te pronarët e tyre të ligjshëm, prona fitohet me dhurim, me trashëgimi me blerje mund dhe duhet të bëhet brenda një periudhe të dhe me çdo mënyrë tjetër klasike të parashikuar shkurtër, sepse kjo është edhe më e lehta. Për këtë në Kodin Civil dhe kur theksohet Kodi Civil në do të duhet një angazhim i plotë dhe dinamik i Kushtetutë mbahet parasysh çdo mënyrë tjetër e strukturave shtetërore për të zgjidhur problemin e ligjshme ose dhënia e tokës me ligj. Pikërisht këtë strehimit ose dhënies së kredive qiraxhinjve që kemi pasur parasysh, kur e kemi diskutuar këtë banojnë aktualisht në banesat që do t’u rikthehen nen dhe e kemi miratuar në Komisionin e Hartimit pronarëve. të Kushtetutës në vitin 1998, unë kam marrë pjesë Për zgjidhjen ligjore të pronësisë që lidhet me në atë komision, dhe kam insistuar që Kushtetuta tokën ose trojet kthimi apo kompensimi fizik i saj të mos parashikonte anulimin e ligjit nr. 7501, dhe nuk mund të mos marrë parasysh disa realitete siç tani mund të theksoj që kjo e nënkupton, pra neni janë, ndarja e tokës bujqësore sipas ligjit nr. 7501, 41 i Kushtetutës e nënkupton mosanulimin e ligjit ndryshimi i destinacionit të tokës me ndërtime dhe nr. 7501 për tokën dhe pikërisht kjo është edhe një objekte të tjera. Në shumë raste mungon nga arsyet kryesore që unë personalisht dhe Partia dokumentacioni origjinal dhe i saktë për të vërtetuar Agrare Ambientaliste, e mbështet miratimin e pronësinë. projektligjit të sotëm pasi ai nuk parashikon Aktualisht toka bujqësore është ndarë në masën anulimin, por mbron tokën e ndarë sipas ligjit nr. mbi 97% të saj, mbi bazën e ligjit nr. 7501, i miratuar 7501. në korrik të vitit 1991 me unanimitet nga të gjithë Atje ku kompensimi fizik do të jetë i pamundur forcat politike të Parlamentit të asaj kohe. Janë rreth kuptohet që do të bëhet kompensimi financiar. Në 450 familje fermerë, që kanë marrë tokën sipas këtij këtë rast ne mbështesim variantin që llogaritja të ligji, që e kultivojnë, atë kanë investuar ose kanë bëhet me çmimin aktual të tregut. Në lidhje me parashikuar të investojnë. diskutimin që është hapur për anulimin e ligjit të Në pjesën më të madhe të saj toka e ndarë vitit 1945 “Për tatimin e jashtëzakonshëm”, unë sipas ligjit nr. 7501, është regjistruar dhe regjistrimi mendoj se kjo praktikisht është e pamundur. Le të siç mund të dihet nuk është një proces i thjeshtë mendojmë për një çast se për çfarë do të paguhet dhe burokratik. Në Shqipëri ka rreth 10 vjet që është më parë dhe kush do të paguajë. ngritur dhe ekziston sistemi i regjistrimit të pasurive Kemi pranuar në parim dhe duhet të zhdëmtojmë të paluajtshme. Me anë të tij janë bërë rilevime dhe financiarisht ish të dënuarit dhe të përndjekurit politik planimetritë faktike të tokës për çdo ngastër. Janë dhe mendoj se kjo duhet bërë. Kjo është një e drejtë shpenzuar rreth 30 milionë dollarë financuar nga që atyre ju takon. Po ligjëroj me të drejtë Qeveria Shqiptare, Qeveria Amerikane dhe Bashkimi kompensimin financiar të ish-pronarëve atje kur prona Evropian. Shfuqizimi i këtij regjistrimi do të dëmtonte nuk mund të kthehet fizikisht dhe kjo gjithashtu është një nga investimet më të rëndësishme që është bërë një e drejtë. Por sa është fatura? për tokën dhe anulimi i tij, do të shtronte çështjen e Disa thonë qindra milionë dollarë, të tjerë thonë rikthimit prapa për 10 ose 15 vjet të tjera. po që se me miliarda dollarë. Çështja shtrohet, përveç këtyre ligji nr. 7501 do të anulohej dhe do të fillonte ndarja që kanë vuajtur deri më sot njerëzit, a duhet vallë, a e tokës nga e para siç kërkohet nga një pjesë e është e drejtë, që të paguajnë e vuajnë nipërit dhe deputetëve Shqipëria do të futej në një anarshi totale. stërnipërit e një pjese të madhe të popullsisë Investimet e vendit dhe ato të huaja do të shqiptare për vite e vite të tëra? A mbahet parasysh ndërpriteshin. Pasiguria do të ndërpriste që një pjesë e madhe e popullsisë shqiptare edhe transaksione të tregut të tokës. Grindjet me të dhënat zyrtare të asaj kohe, ka hequr nga mosmarrëveshjet dhe abuzimet do të shtoheshin xhepi i vet rreth 40% të të ardhurave, të cilat janë akoma më shumë. Duke njohur shqetësimin e akumuluar për të ndërtuar bunkerë, për të ndërtuar
1256 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
tunele e plot gjëra të tjera, të cilat sot nuk hyjnë më shqyrtim dhe miraton. Në këtë kuadër është për t’u në punë Shqipërisë dhe popullit shqiptar. Edhe këta çmuar mbështetja e këtij procesi nga prezenca e që kanë marrë nga 50 ose 100 lekë për ditë pune OSBE-së në Tiranë, e cila me anë të ekspertëve të në kooperativat bujqësore, edhe ata që kanë marrë saj dha një ndihmë të madhe me diskutimin dhe nga 4 mijë ose 5 mijë lekë të vjetra në muaj dhe hartimin e projektligjit që po shqyrtojmë sot. mezi kanë mbajtur familjet e tyre kërkojnë që të Prania e profesionistëve ekspertë të huaj dhe të kompensohen. Pra i vëmë të gjitha këto në balancë, vendit në këtë proces draftues, është një garanci i mbajmë parasysh? në radhë të parë për opinionin publik, për ne si Pikërisht për këto arsye, unë mendoj që përfaqësues, si dhe për organizmat ndërkombëtare, praktikisht është i pamundur që të realizohet dhe se sot në tryezat tona të punës kemi përpara një sikur të donim që të anulonim ligjin për fitimet e projektligj, i cili u shmanget keqkuptimeve politike, jashtëzakonshme të luftës, miratuar në vitin 1945. interesave të njëanshme dhe, aq më tepër, qëndron Për sa më sipër, mendoj se problemi i pronave larg demagogjisë, të cilën më shumë se të gjithë e është shumë më i gjerë nga sa unë u shpreha deri kanë vuajtur pronarët e shpronësuar. Nëse duam tani dhe mendoj dhe gjykoj që miratimi i ligjit nuk t’u japin një sinjal konkret pozitiv kësaj kategorie, duhet të vonohet dhe nuk duhet të shtyhet më tej. shprehje e vullneteve tona politike sot kemi rastin e Le të bashkojmë së bashku vullnetet tona duhur. Përtej premtimeve elektorale, opinioneve të pozitive për të miratuar një ligj, i cili të kënaqë zjarrta në media ose edhe përqasjeve ligjore maksimalisht të drejtën e pronarëve të shpronësuar jorealiste, që janë parë dhe dëgjuar gjatë këtyre padrejtësisht në vite të shkuara, por njëkohësisht viteve, projektligji i paraqitur sot shpresoj se do të të mbajë parasysh edhe realitetin e sotëm shqiptar. krijojë një klimë të re, një klimë besimi midis Falemnderit! pronarëve dhe shtetit, mes pronarëve dhe Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Xhuveli! investitorëve vendas dhe të huaj, mes opinionit publik Fjalën e ka ministri i Drejtësisë,, zoti Xhafaj, të dhe politikës, kaq shpesh e akuzuar si shkaktare e përgatitet zoti Berisha. amullisë sociale. Fatmir Xhafaj – I nderuar zoti Kryetar, Duke qenë se përparësi e këtij projekti është Të nderuar kolegë deputetë, kthimi i plotë i të gjitha kategorive të pronës së Shpresoj se kjo seancë, ky diskutim për një paluajtshme, pavarësisht nga lloji dhe vendndodhja çështje kaq të rëndësishme, siç është kjo e njohjes e saj, diçka e tillë duhet vlerësuar si një impuls mjaft së kthimit dhe kompensimit të pronave, të mos jetë pozitiv, që do t’i jepet jo vetëm familjeve, që do të vijim i debateve pak të frytshme e problematike, që përfitojnë nga ky proces, por edhe komitetit të për fat të keq po hasim shpesh në këtë sallë të biznesit, i cili do të mund të investojë kapitalet e tij nderuar. Po diskutojmë sot një projektligj, i cili për me sigurim, sepse problemi i vetëm në të ardhmen vetë objektin e tij dhe marrëdhëniet që synon të do të jetë rritja e të ardhurave dhe numri i përfituesve rregullojë nëpërmjet dispozitave që përmban, duhet nga aktivitet prodhuese. konsideruar si një ndër iniciativat ligjvënëse më të Për t’iu shmangur problemeve jo të vogla që janë rëndësishme që kjo legjislaturë ka shqyrtuar. hasur në procesin e kthimit dhe të kompensimit të Me këtë rast, kemi shansin për të ofruar pronave, mendoj se hartuesit e këtij projektligji kanë kontributin tonë për zgjidhjen përfundimtare të një bërë një zgjedhje të drejtë dhe efektive, duke problemi që të gjithë duhet të jemi të ndërgjegjshëm parashikuar një status të veçantë për organizimin se nuk u shfaq kur nisi puna për hartimin e këtij dhe funksionimin e Komitetit Shtetëror të Kthimit projektligji. Tani institucionet tona dhe shoqëria dhe Kompensimit të Pronave si një organ i pavarur shqiptare, janë pjesë e një procesi zhvillimi brenda nga Këshilli i Ministrave. të cilit një sërë problematikave u duhet vënë një Rolin e rëndësishëm, që do të luajë Kuvendi në zgjidhje përfundimtare, duke u munduar për të gjetur kuadrin e funksionimit jo vetëm të kësaj strukture, zgjidhje sa më të përshtatshme për të gjitha grupet por të të gjithë sistemit që ajo drejton, e konsideroj e interesit. si një garanci më shumë për të besuar se Integrimi i Shqipërisë matet dhe bëhet i mbarëvajtja e këtij procesi nuk do të jetë më pre e monitorueshëm nga partnerët tanë ndërkombëtarë, tekave ose spekulimeve të askujt. Nga ana tjetër të ndër të tjera dhe me cilësinë dhe me efektivitetin e gjithë faktorët e jetës politike shqiptare do të ndihen nismave ligjvënëse që Kuvendi i Shqipërisë merr në të përfshirë dhe të përgjegjshëm në finalizimin me
1257 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
sukses të këtij procesi. i barasvlershëm me çdo nen të Kushtetutës së vendit Do ta konsideroja si një aspekt mjaft pozitiv të dhe shpreh keqardhjen për mungesën e madhe të këtij projektligji parashikimin e një mënyre mjaft seriozitetit që konstatoj, gjë e cila mua më bën të efektive për rishikimin e kërkesave, që do të dyshoj shumë në sinqeritetin e përfaqësuesve paraqiten nga ana e qytetarëve. Racionaliteti dhe socialistë ndaj këtij ligji. shpejtësia e veprimit janë ndër parimet më të Dua të theksoj se nihilizmi nuk shërben për rëndësishme ku mbështetet ky projekt. Kundrejt asgjë, sepse mbi bazën e ligjeve të mëparshme, procedurave pa fund që ofron legjislacioni aktual, të mund t’u them me përgjegjësi të plotë, se më shumë cilat përfshijnë institucione të shumta dhe që ju se 80% të problemeve të pronësisë në qytete janë kushtojnë shumë kohë, shpenzime dhe energji zgjidhur dhe ky është një realitet i pamohueshëm. qytetarëve, ky projekt ka parashikuar përfundimin Dosjet janë aty, janë të tjera për t’u zgjidhur, ndaj nga pikëpamja e të gjithë procesit në harkun e dy edhe një progres është bërë deri sot, por ky ligj viteve. Vlen për t’u përmendur edhe prakticiteti i synon t’u japë sërish përgjigje problemeve madhore procedurave, që do të ndiqen për zbatimin e të pazgjidhura të pronësisë. Dua të theksoj këtu, vendimeve të komisioneve. se natyrisht zgjidhje ideale perfekt do të merrte ky Projektligji i vesh formalisht këto vendime me problem, në qoftë se do të vendosnim sot të fuqinë e një titulli ekzekutiv, e si të tilla ato bëhen të abrogonim ligjin nr. 7501 dhe dekretin e votuar në ekzekutueshëm nga zyrat e shërbimit përmbarimor Parlament për pronësinë e 160 mijë familjeve fermerë gjyqësor. Kjo procedurë ka një ndryshim thelbësor në tokat e fermave shtetërore. nga ajo që parashikon ligji aktual, në të cilin nuk Unë i qëndroj plotësisht mendimit, se jam gjen shprehje konkrete mënyra e ekzekutimit të tërësisht kundër abrogimit të ligjit nr. 7501, si jam komisioneve të kthimit dhe të kompensimit të kundër abrogimit të dekretit me të cilin u bënë pronave, kurse dispozitat e këtij projekti pronarë 160 mijë familje fshatare, sepse unë jam parashikojnë ndërhyrjen e strukturave shtetërore për një njeri që dua të përmbushet maksimalisht e drejta të garantuar dhe ekzekutuar në një kohë sa më të e pronës, jam për paprekshmërinë e saj. Por ashtu shkurtër vendimet e këtyre komisioneve. siç kam mirëkuptim për parlamentarët, që kërkojnë Dua të nënvizoj në mbyllje të fjalës sime edhe abrogimin e këtij ligji, kërkoj edhe unë mirëkuptimin një fakt tjetër që duhet të bëhet publik për opinionin e tyre. dhe që duhet të mbahet parasysh gjatë votimit. Në qoftë se merrni dhe studioni historinë e Miratimi i këtij projektligji do të sigurojë njëkohësisht pronës, zgjidhja e çështjes së saj ka një spektër të parashikimin në Buxhetin e Shtetit të një zëri të gjerë. Është e vërtetë që vendet si Bullgaria ose të veçantë për përballimin e efekteve financiare, që do tjera kanë abroguar ligjin fillestar të ngjashëm me të vijnë nga kompensimi i pronës. E vë theksin te tonin dhe totalisht kanë rikthyer pronat tek i zoti, ky aspekt shumë i rëndësishëm i kësaj nisme por të nderuar miqtë e mi dhe qytetarë shqiptarë që legjislative për të konfirmuar vullnetin e plotë dhe na ndiqni me interes, një pjesë e të cilëve absolutisht angazhimin konkret, që ekziston nga ana e nuk janë dakord me këtë qëllim timin, dua të shtroj maxhorancës për ta mbështetur miratimin e këtij dy pyetje: projektligji duke marrë përsipër edhe kostot e Në cilin vend të Evropës për shkak të detyrimet konkrete që mbart zbatimi i tij. eksplozionit demografik rural mbeti kaq pak tokë Ju falemnderit! për frymë? Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti ministër! Në asnjë vend të Evropës dhe unë mund t’u Fjalën e ka zoti Berisha, të përgatitet zoti them vetëm në Azi nuk ka pasur kaq pak tokë, saqë Apostoli. fermerët të marrin dhe ju garantoj jo gjysmë, por Sali Berisha – Falemnderit, zoti Kryetar! edhe nga çerek hektari deri në dy hektarë. Nuk Edhe një herë dëshiroj të falënderoj praninë e ekziston ndonjë vend tjetër, e them këtë për të pasur OSBE-së, grupin e ekspertëve, komisionet parasysh se eksplozioni demografik rural bëri të parlamentare, për punën realisht serioze që kanë pamundur një ndarje tjetër të tokës, përveç asaj që bërë në hartimin e këtij ligji, i cili është vazhdim i vendosëm në vitin 1991. ligjeve të mëparshme që datojnë në vitet 1991 dhe Në vitin 1991 në këtë krah ishte vendosur Partia 1993 dhe dekreteve lidhur me çështjen e pronës. e Punës së Shqipërisë ose krahu mund të ishte i Unë mendoj se ky është ligj, e them edhe një herë, ndryshëm. Ishte Partia Demokratike që dy javë e
1258 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mbajti Parlamentin të bllokuar gjersa nënshtroi zotërinj, kjo është një hipokrizi totale dhe unë ju Partinë e Punës për të vendosur pronësinë dhe jo garantoj që Partia Demokratike nuk do të mund ta përdorimin e tokës nga fermerët. Absolutisht ne, dhe pranojë kurrë një gjë të tillë. Është e pabesueshme Partia Demokratike, po të konsiderohej ndryshe, në rast se deputetë të kësaj force politike, rikthehen duhet të vendosë, sepse me një problem themelor në vitin 1945 me një vendim të Këshillit Antifashist nuk mund të luajë. Dhe unë më vonë në postin e me një frymëzim fund e krye antikapitalist, atëherë Presidentit të Republikës kam dekretuar faljen e unë nuk dua të besoj që ndani me Mark Abdinë, me tokës për 160 mijë familje ferma, tokë e cila në famëkeqin Mark Abdia, atë psikologji, që është një tërësinë e saj ishte shtetërore, duhet të pranojë një psikologji ultrastaliniste. përqindje se ajo u ishte marrë fshatrave, pra kishte Unë nuk mund ta konceptoj një gjë të tillë, por pronarë. Nuk kam ndërmend të tërhiqem nga në qoftë se këtu ndahet, atëherë na thoni zotëri t’u pozicionet, sepse edhe sot unë nuk di një zgjidhje themi ditën e mirë. E vërteta është se këtu kemi tjetër, është eksplozioni demografik rural, politika ardhur të vendosur, kemi punuar shumë seriozisht paronjake e bllokimit të lëvizjes së lirë e ndjekur me këtë ligj. Mendojmë se është fondamental, por nga diktatura, ajo që imponoi atë si zgjidhjen më të në qoftë se ju mendoni të ruani vendimin e Mark mirë të mundshme. Abdisë, të ruani, të përligjni shkatërrimin e sistemit Respekti im për pronarët është i palëkundur, kapitalist në Shqipëri, absolutisht këtë as sot, as por dua të theksoj dy kategori pronarësh. Një nesër, as kurrë, forca politike që unë përfaqësoj s’do kategori pronarësh të mëdhenj, të cilët punojnë me të mund ta pranojë, mos të kemi iluzione. bujqër, dua të më falin zotërinjtë, por edhe sot po të Së dyti, unë vlerësoj shumë çështjen e faturës. ishin të tillë, reforma do të bëhej, sepse nuk mund Unë u jap shumë të drejtë të gjithë atyre që të vendosej kapitalizmi në fshat, duke ruajtur diskutojnë faturën si një moment serioziteti. Ju sistemin e bujqërve dhe ne ndërtojmë sistemin garantoj se, po ta dija të papërballueshme, nuk do kapitalist. Natyrisht, këtyre pronarëve do t’u lihej të isha dakord me ligjin, por duke e ditur se arka e një pjesë e madhe e tokës së tyre, por për hir të së kësaj qeverie sot, dhe as arka e qeverisë pas pesë vërtetës dhe bujqërit e tyre, do të merrnin një pjesë vjetësh, por për hir të së vërtetës edhe pas shumë të asaj toke, pasi në gjenerata të tëra kishin shkrirë vitesh, nuk mund ta përballojë problemin, unë përsëri aty, për të mos thënë se edhe atyre mund t’u lindin e mbështes plotësisht dhe me ndërgjegje të qetë të drejtat e reparacioneve, siç u lind sot ish këtë ligj, sepse ne kemi bregun e detit dhe brigjet pasardhëse të skllevërve në Shtetet e Bashkuara turistike të liqeneve, disa shpatulla malesh, të cilat të Amerikës, ndaj dhe ne duhet të diskutojmë më pa diskutim përbëjnë mundësi të plotë reale për t’u gjerësisht. ndarë nga ky problem, për të kompensuar me Mendoj se ky ligj, duke njohur pronën i jep dinjitet, me favor dhe me respekt pronarët dhe këtë përgjigje të moralshme, jo totale, nuk them se totale për fatin e vetëm se jemi i vetmi komb, të cilin shekujt është kthimi i pronës totalisht. Por unë dua të mençurish ose pamençurisht, na imponuan t’u ndalem në një moment themelor për ne, që ka të vishemi shpateve të maleve dhe prapa maleve dhe bëjë me tatimin e jashtëzakonshëm. Në vitin 1944 jo bregut. të gjithë ata të cilët pranojnë se shoqëria shqiptare Ky është një rast unik për ne, që të orientohemi dhe Shqipëria doli nga lufta si një shtet kapitalist drejt perëndimit, të orientohemi drejt bregut si komb, me një kapitalizëm jo dhe aq të zhvilluar, por dhe jo për të populluar rreth 400 kilometra bregdet, ky është krejtësisht të pazhvilluar dhe kthejnë sytë te një rast unik për të populluar brigjet e liqeneve të Shqipëria e viteve pas vitit 1955, ajo që është më e mrekullueshëm, për t’u ndarë në këtë mënyrë me rënda, ajo që është më rrënuesja, ishte shkatërrimi problemin e pronësisë. i sistemit kapitalist, ai sistem që ekzistonte në vitin Pra, e thashë këtë se ky ligj do të mund të 1944, ai sistem nuk ekziston më në vitin 1954 dhe zbatohet vetëm në rast se ky Parlament vendos që kjo me dy mekanizma bazë me valën e konfiskimeve në mënyrën më serioze të punojë në këtë drejtim dhe të tatimeve të jashtëzakonshme në qytete, me me ligje të tjera, në mënyrë që brigjet të bëhen sistemin e kulakëve në fshatra. mekanizmi kryesor i kompensimit. Në qoftë se ne sot këtu edhe pas 60-të vjetësh, Një eksperiment i shkurtër u bë në vitin 1996 te mendojmë të legjitimojmë atë sistem vendimesh, Shkëmbi i Kavajës, jo në Golem, te Shkëmbi i ato vendime me të cilat u shkatërrua kapitalizmi, o Kavajës. Asnjë pronar i Durrësit nuk kundërshtoi,
1259 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
por me lotari mori parcelën, që i takonte në Të nderuar kolegë, kanë kaluar plot tre vjet e kompensim të pronës së tij, pa asnjë sforcim. Unë gjysmë nga afati që përbënte detyrimin kushtetues mendoj se krijimi ose angazhimi i instituteve tona të Kuvendit, për të nxjerrë ligjet për rregullimin e për të projektuar, për të parcelizuar, për të bërë drejtë të çështjeve, që lidhen me shpronësimet dhe projekte urbanistike, mbi bazën e të cilave ish- konfiskimet e kryera para miratimit të Kushtetutës pronarët të ndërtojnë ose të shesin sipas vullnetit së vitit 1998, duke u udhëhequr në këtë proces nga të tyre, është rruga më kryesore për t’ju përgjigjur kriteret e nenit 41 të kësaj Kushtetute. problemit të pronësisë sot, sot dhe për shumë vite. Këtë shkelje kushtetuese e përmend jo për të Unë kam konstatuar se Komisioni i Ekonomisë, analizuar shkaqet, që sollën këtë vonesë, ku mund edhe të tjera, por nuk i kam ndjekur të tjerat, kryesorja konsiston në harxhimin e energjive dhe të ka bërë punë serioze, gjithashtu edhe Komisioni i kohës, për të përballuar konfliktet politike, që kanë Ligjeve, por unë mendoj që të procedohet me një rezultuar në lëkundje të mëdha qeverisëse të këtyre mirëkuptim, sepse është bërë një ndryshim në ligj, viteve, duke prodhuar mjaft deficencë dhe duke ku drejtimi i komitetit i lihet Qeverisë. Nuk jam harxhuar energji dhe kohë, deri në përballimin dakord dhe ju siguroj, në të vetmin rast që nuk kam vdekjeprurës të kotësive dhe broçkullave të qëllim politik, po të kisha qëllim politik unë e kam përditshme parlamentare, që po ju nxijnë jetën më të lehtë t’jua them. Unë mendoj që ligji siç ishte shqiptarëve. nga OSBE-ja ku përbëhej nga dy vetë, dy të pozitës Këtë shkelje kushtetuese e përmend, vetëm dhe dhe dy të opozitës dhe njërin e dekretonte kryesisht për të nënvizuar faktin, se sa e Presidenti, ishte më i pranueshëm për opozitën. Në rëndësishme është kjo ditë për ne parlamentarët, rast të kundërt, të jem i sinqertë me ju, unë nuk jam për të rehabilituar vetveten në zgjidhjen e drejtë ligjore për komisione të tipit Arapi, si edhe shumica juaj. të çështjeve kardinalë, se sa e rëndësishme është Prandaj, ta lëmë këtë mundësi që edhe opozita kjo ditë për të gjithë shoqërinë tonë, duke e të marrë pjesë, edhe pozita të ketë përfaqësuesin konsideruar këtu se e drejta e pronës private, është dhe e vetmja gjë që do të doja, që Parlamenti të një nga të drejtat themelore të njeriut, është baza e kishte një zë në vazhdim, në shtytjen, në kontrollin veprimtarisë dhe e zhvillimit të ekonomisë së tregut. e realizimit dhe të zbatimit të këtij ligji, i cili përbën Pra, duke e konsideruar faktin se e drejta e një kusht madhor për paqen sociale të vendit, përbën pronës private është një e drejtë fondamentale e një kusht madhor për zhvillimin e tregut. Nuk ka shoqërisë njerëzore, projektligji që diskutojmë sot treg të zhvilluar, pa treg të tokës dhe kjo do të hapte “Për njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronës”, plotësisht mundësinë që të krijohej tregu i tokës. nuk është çështje vetëm e maxhorancës, meqë Është i drejtë shqetësimi i deputetëve republikanë disponon numrin e nevojshëm të votave, siç thotë për korrupsionin, por le të përcaktojmë me praktika dikush nga kolegët, kur i mungojnë argumentet. më transparente me vendimet e Komitetit të Kthimit Projektligji i sotëm ka të bëjë me mbrojtjen dhe të Pronave, në mënyrë që të shmanget rivendosjen e një të drejte themelore të njeriut, siç maksimalisht korrupsioni, të përdoren lotaritë, të është e drejta e pronës së individit, si rrjedhojë nuk përdoren opsione, të përdoren forma që shmangin është çështje shumice dhe pakice parlamentare, maksimalisht korrupsionin. është çështje e gjithë Parlamentit dhe e gjithë Unë ju ftoj të pranoni, sidomos, këtë çështje të shoqërisë shqiptare, për zgjidhjen e së cilës pa tatimit të jashtëzakonshëm, sepse kjo përbën për cenuar në thelb interesa, duhet shumë kulturë dhe ne një çështje parimi themelor. Në doni ta bëni pa qytetari. ne, bëjeni, por ne kemi ardhur këtu të ofrojmë Të nderuar kolegë, bota dhe shoqëria njerëzore konsensusin me amendamentet, për të cilat unë kanë mbajtur dhe mbajnë drejtësi dhe padrejtësi, kam bindjen që ju nuk do mund të ktheheni në vitin kanë mbajtur dhe mbajnë mjaft dukuri të drejta dhe 1945, as te Mark Abdia. të padrejta, në bazë të sistemeve shoqërore që ato Falemnderit! kanë përjetuar dhe përjetojnë. Bota dhe shoqëria Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Berisha! njerëzore kanë mbajtur dhe mbajnë si të drejta apo Fjalën e ka zoti Apostoli dhe të përgatitet zoti të padrejta të zakonshme, ashtu dhe të drejta ose Garuli. të padrejta të mëdha njerëzore, ku këto të fundit Gaqo Apostoli - Falemnderit, zonja drejtuese janë fondamentale në zhvillimin e jetës së të gjithë e seancës! shoqërisë. Në këtë kuptim të rivendosjes në praktikë
1260 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të një të drejte të madhe, të një të drejte themelore, Në këtë kuadër do të desha të theksoj se ky siç është e drejta e pronës së individit, shtrohet fakt i rëndësishëm, nuk u mor parasysh në kohën e pyetja: hartimit të ligjit nr. 7501, nga Parlamenti i atëhershëm A ka kufij e drejta, a ndryshojnë dimensionet e ose nga ndonjë dekret presidencial i asaj kohe, të saj në hapësirë dhe në kohë? cilat nxituan të zhvillonin kapitalizmin përmes krijimit Duke dhënë një përgjigje të menjëhershme, do të pronës private mbi tokën, duke mos marrë të thosha se e drejta e zakonshme ose të drejtat e parasysh historinë e pronësisë mbi të, duke zakonshme, mund t’i ndryshojnë kufijtë e tyre si në rivendosur të drejtën e pronës private mbi baza hapësirë dhe në kohë edhe brenda sistemit të një spontane, gjë që mbarti edhe padrejtësi, sepse ishte shoqërie demokratike ose të shtetit të së drejtës gati plotësisht e mundur në atë kohë që situata të dhe kjo duket qartë edhe në ndryshimet e ligjeve, rikthehej nga pronë e të gjithëve, në pronë e individit, që ne bëjmë për çështje të caktuara, pa dashur të duke gjetur si të thuash, dua të bëj një paralelizëm, zgjatem më tej konkretisht. pozicionin e çdo elementi pronar në tabelën e Ndërsa do të thosha, gjithashtu, edhe një herë Mendelejevit, natyrisht, me zhvendosje nga origjinali që të drejtat themelore të njeriut, siç është e drejta për shkak të transformimeve ekonomike, sociale, e pronës private, nuk ka kufij në hapësirë dhe në demografike, por që mund të kompensoheshin. kohë, sigurisht brenda një sistemi të shoqërisë Pra, nëse shteti komunist krijoi një padrejtësi demokratike ku funksionon shteti i së drejtës. themelore, që mbarti një konflikt gjysmë shekullor Në këtë hapësirë dhe kohë të demokracisë një mes individëve dhe shtetit të asaj kohe, shteti fillestar e drejtë themelore, siç është e drejta e pronës demokratik duke dashur të rivendoste një të drejtë private, në thelb nuk ka kufij, ndërsa mund të themelore, pra këtë të drejtë themelore përmes transformohet, pra ndryshon përmes dhurimit, ligjesh dhe dekretesh të nxituara ose që edhe u trashëgimisë, shitje-blerjes ose shpërblimit të drejtë shoqëruan me abuzime në atë kohë, krijoi një konflikt për shkak të shpronësimeve me interes publik, ashtu midis individëve ose ndërmjet shtresave të siç përcaktohet në nenin 41 të Kushtetutës së re. shoqërisë. Mbi këtë bazë do ta vendosja arsyetimin tim Mënyra e vetme, gjykoj unë, për shmangien dhe për rivendosjen e së drejtës së pronës private përmes zgjidhjen e të cilit është një kompensim ose këtij projektligji. shpërblim i drejtë dhe kompensimi ose shpërblimi i Pyetjet kryesore që shtrohen do të ishin: drejtë për interesa publikë është jo vetëm ligjor, por A mund të rivendoset sot e drejta e pronës edhe kushtetues, pa dashur të bëj sofizma private, që ekzistonte para fillimit të shtetëzimit dhe konstitucionale, nuk ka interes më të madh publik kolektivizimit të pronës, nga shteti komunist, përmes dhe shoqëror, sesa eliminimi ose shmangia e rikthimit të saj në gjendjen fillestare te pronarët e tensioneve dhe konflikteve sociale, që do të lindnin shpronësuar? nga abrogimi ose zhbërja e ligjit nr. 7501, siç është Cilat janë rrugët, që të çojnë në rivendosjen e pretenduar, që do të çonte drejt zhbërjes së shtetit, së drejtës të pronës private të mohuar deri më sot do të çonte drejt ndërprerjes së kontinuitetit të jetës dhe që sigurojnë dy kushte kryesore, koston sociale të pjesës më të madhe të shoqërisë, e drejt zeros dhe koston financiare minimale, gjë që barasvlershme kjo me një harakiri të ri kombëtar. do të siguronte një proces optimal. Nga ana tjetër, do ta konsideroja tepër të Duke analizuar zhvillimet, që kanë ndodhur në rëndësishme edhe plotësimin e kushtit të dytë që drejtim të transformimit dhe të tjetërsimit të pronës përmenda më lart, atë të kostos minimale, të faturës në periudhat e diktaturës dhe demokracisë, do të financiare shtetërore, që do të përballojë realizimi i konsideroja të rëndësishme dy momente. këtij procesi madhor. Për këtë duhet që pronarëve Përmes shtetëzimit dhe kolektivizimit, shteti të shpronësuar t’u rikthehet maksimalisht çdo pronë komunist e shndërroi pronën private në pronë të të e lirë shtetërore, qoftë në bregdet ose kudo që gjithë shoqërisë, duke vrarë iniciativën e lirë të ndodhet. Aty ku nuk është e mundur që t’u kthehet individit, që çoi në një harakiri të përgjithshëm prona e tyre plotësisht ose pjesërisht në ekonomik, social dhe politik. Duhet dalluar një vendndodhjen e origjinës për shkak të moment që ai shtet nuk ia mori pronën një pronari transformimeve të ndodhura, kompensimi në natyrë dhe ia dha një pronari tjetër, por e konsideroi siç të jetë i plotë dhe cilësor. Ndërsa shpërblimi në vlera quhej atëherë, të të gjithëve. monetare të jetë tentativa e fundit për kompensim,
1261 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për të mos rënduar shtresat e tjera të shoqërisë mund të ketë ardhur ndonjëherë në Parlament. Duke dhe brezat, që ende jetojnë në varfëri. Kjo do të qenë fare në erë, ky projektligj e mjegullon akoma thosha është e vetmja mënyrë që do të çonte drejt më shumë problemin e pronës, duke sjellë një kaos zeros koston sociale dhe do të çonte në minimum total dhe shtimin e konflikteve. koston financiare të këtij procesi madhor, të Së dyti, projektligji nuk është rigoroz dhe i qartë rivendosjes së të drejtës fondamentale të pronës në procedurat e zbatimit të tij. Ai ka shumë private në Shqipëri dhe që do t’i hapte rrugën subjektivizëm dhe hapësira të gjera interpretimi. Këto plotësisht pa asnjë rezervë zhvillimit të ekonomisë elemente brenda një ligji krijojnë terren të favorshëm së tregut ku në parim dhe në praktikë kjo është për korrupsion. Në këtë mënyrë projektligji është zgjidhja më e pranueshme, se bëhet fjalë për zgjidhje një akt i parashkruar korrupsioni. të pranueshme që rivendos të drejtat themelore të Së treti, projektligji është i konceptuar gabim pronës private, që ky projektligj në tërësi e përmban që në themel të tij. Ky projektligj vendos përballë si dhe mjaft amendamente të sotme, por edhe në të palë kundërshtare pronarin me tërë shoqërinë. Duke ardhmen mund ta plotësojnë mbi bazën e këtij ecur nëpër nenet e tij konstaton tendencën, që ka parimi. ky projektligj për të rritur faturën financiare të Falemnderit! kompensimit në raport me kthimin fizik të pronës. Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Apostoli! Rritja e faturës financiare e vendos pronarin në pozita Fjalën e merr zoti Garuli dhe përgatitet zoti Malaj. inferiore me shoqërinë. Kjo të krijon përshtypjen e Aleksandër Garuli – Falemnderit, zonja gabuar se pronarët legjitimë po kërkojnë nga shoqëria drejtuese e seancës! atë që është e përbashkët, pra paratë e Të nderuar kolegë deputetë, seanca e sotme taksapaguesve dhe jo atë që ju përket. për peshën e problemit që trajton mund të jetë Kjo është një tendencë e qëllimtë e këtij ndoshta më e rëndësishmja në historinë 13 vjeçare projektligji, për ta kthyer pronarin në një peshë në të Parlamentit pluralist. kurriz të shoqërisë. Fatura e kompensimit nuk ka Zgjidhja e drejtë e problemit të pronave do të pse të paguhet nga e gjithë shoqëria. Ajo përballohet ndante dy periudha, do të ndante periudhën e nga vetë prona dhe nga ata shtetas, që përfitojnë mentalitetit komunist ndaj pronës në periudhën e aktualisht nga pronat e të tjerëve duke u taksuar së ardhmes evropiane të Shqipërisë. Duhet pranuar me ligj. qartë, se këto 13 vjet pluralizëm në qëndrimin ndaj Së katërti, ky projektligj lë pothuajse në harresë pronës, kanë krijuar një kolaps total në raportet çuditërisht formën kryesore të pronës, që është toka shtet-individ dhe në raportet ndërmjet shtetasve. Në bujqësore. Trajtohen posaçërisht në projektligj trojet këto 13 vjet prona u la qëllimisht pa pronarin e saj, me nene të veçanta dhe banesat, ndërsa toka që të mbetej mall pa zot për të abuzuar në këtë bujqësore përhumbet nëpër nenet e këtij projektligji. mënyrë me pronën dhe me durimin fisnik të Prona tokë bujqësore, zë peshën kryesore në pronarëve. Projektligji që diskutojmë sot, jo vetëm pronën e trashëguar. Për këtë arsye ajo meriton që nuk e zgjidh problemin e pronës, por përkundrazi vëmendje të veçantë dhe trajtim të detajuar. e komplikon më tepër atë. Ky projektligj më shumë Projektligji nuk jep zgjidhje të problemeve dhe se një realitet është një demagogji. Duhet thënë që kaosin, që mbizotëron mbi pronat tokë bujqësore, në fillim se ky projektligj mbart në vetvete defekte por përkundrazi e thellon më tej dhe e përcjell të mëdha. Do përpiqem të rendis disa prej tyre. problemin, nga shteti tek individët duke parashtruar E para, ai nuk mbështetet në një studim serioz konflikte sociale. mbi gjendjen aktuale të pronës në Shqipëri. Qeveria Së pesti, ndër të tjera projektligji nuk ka mundur dhe pas dy-tre vitesh pune në komisione të të largohet nga atavizma të së shkuarës në posaçme, akoma sot nuk mund të përgjigjet me konceptimin e pronës dhe pronarit, aq sa herë- herë siguri se sa prona janë të lira për kompensim fizik, mbështet në ide absurde. Për shembull, projektligji sa u janë kthyer pronarëve dhe sa është fatura nuk i njeh sot pronat, që pronarët gjoja i kanë financiare për kompensimin në para të pronarëve. dhuruar dje nën diktat shtetit komunist. A mund të Pa këto të dhëna të sakta projektligji mbetet tepër i gjenden individë që në moment të lirë, t’i dhurojnë brishtë. Ai do të shembej menjëherë që ditën e parë pronat një shteti diktatorial? Nuk është aspak që do të fillonte të zbatohej. Ky lloj projektligji, që normale që ne të gjykojmë dhe të ndëshkojmë sot nuk mbështetet mbi realitetin është më absurdi, që veprimet e detyruara të shtetasve në kohën e
1262 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
diktaturës. Ai lloj shteti të detyronte dhe të imponohej për së mbari, sepse më duket se nuk po respektojmë për gjithçka. as veten tonë dhe salla praktikisht është bosh. Duke arsyetuar në parim mbi këtë projektligj, Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Beja, por duhet thënë se më tepër se përmirësime teknike, këtu janë regjistruar emrat e deputetëve që do të ky projektligj duhet të konceptohet ndryshe. diskutojnë, unë do t’i lexoj dhe ai që tërhiqet duhet Projektligji ka defekte themelore, ai e vë pronarin të bjerë dakord me ju. në pozita inferiore ndaj pjesës tjetër të shoqërisë, a Është zoti Malaj që ka fjalën, zoti Pepa, Neritan thua se pronarët kërkojnë të marrin pjesën e të Alibali, Berzani, Gozhdari, Çako, Hoxha, Zogaj, tjerëve dhe të përfitojnë nga pjesa e shoqërisë së Faber, Balla, Tabaku, Fejzollari. Kush tërhiqet? sotme. Ky projektligj përcakton një qëndrim fyes Dakord, heqim emrat. ndaj pronarit dhe ky konceptim i gabuar nuk mund Servet Pëllumbi – Atëherë zotërinj deputetë, të korrigjohet me amendamente, por projektligji duke iu përgjigjur propozimit të zotit Beja, që më duhet ribërë me koncepte të drejta mbi pronën dhe duket racional, sepse gjithkush mund të ketë vend pronarin. Pronarët nuk e meritojnë qëndrimin fyes për të folur edhe gjatë diskutimit nen për nen, me të këtij projektligji. Ata janë pjesa më fisnike e qëllim që në orën 18.00 të nisë procesi i votimit. shoqërisë dhe kanë pjesën kryesore në historinë e Zoti Malaj, keni fjalën. këtij vendi. Arben Malaj – Zoti Kryetar i seancës! Shpreh bindjen se deputetët e djathtë të këtij Duke pasur parasysh edhe përvojën si kryetar i Parlamenti do të votojnë kundër këtij projektligji. grupit parlamentar, nëse arrihet një kompromis midis Këtë bindje e mbështes në faktin se të djathtët nga kryetarit të grupit parlamentar që diskutimet të e majta e ndanë kryesisht qëndrimin ndaj pronës. ndërpriten këtu dhe të rritet cilësia e kontributit gjatë Nëse nuk do të ndodhte kështu, pra deputetë të neneve, unë nuk kam ndonjë merak të veçantë si djathtë do të mbështesnin këtë projektligj me anëtar i Qeverisë të diskutoj. Por nëse deputetë të pseudoarsyetimin e amendamenteve, atëherë kjo veçantë kërkojnë të bëhen pjesë e një diskutimi me do të ishte një fatkeqësi për spektrin politik shqiptar. motiv politik, unë u jap obligimin të bëhen pjesë e Në këtë rast në Shqipëri do të dominonte diskutimit. Le ta vendosin kryetarët e grupeve dymajtizmi. parlamentare. Gjykoj se deputetët e djathtë, që do të votojnë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Malaj! pro këtij projektligji do t’i bënin shërbimin më të madh Fjalën e ka zoti Ruçi. Qeverisë Nano dhe do t’i sillnin një dëm të Gramoz Ruçi - Falemnderit, zoti drejtues i pallogaritshëm të djathtës shqiptare. Kam këtu seancës! përpara një deklaratë të Shoqatës Ndërkombëtare Nga grupi ynë parlamentar janë 7 veta, që kanë të Pronarëve, që janë anëtarë të BE-së, të cilët i shprehur dëshirën për të folur. drejtohen qeverive të tyre për të mos investuar në Nga Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike Shqipëri, për sa kohë prona nuk është kthyer te nuk ka, ose më falni u tërhoqën. Në qoftë se edhe pronari. kolegët e grupeve të vogla opozitare, që kanë Falemnderit! shënuar emrat tërhiqen edhe ne tërhiqemi për të Makbule Çeço – Falemnderit, zoti Garuli! dhënë kontributet tona në diskutimet në parim dhe Zoti Beja për procedurë. në diskutimet e seancës nen për nen. Në qoftë se Fatos Beja – Ju falemnderit, zonja Çeço! ata s’tërhiqen dhe ne do t’i lëmë të vazhdojnë Kemi dy ditë që diskutojmë në parim, të enjten diskutimin. e kaluar dhe sot dhe besoj se qëndrimet dhe Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Ruçi! pozicionet në parim të të gjithë palëve kanë dalë. Fjalën e ka zoti Mediu. Ne kemi një punë shumë të madhe për të bërë. Ligji Fatmir Mediu - Zoti Kryetar, unë nuk mendoj praktikisht është neni, rreshti, fjala germa dhe në se këtu deputetët maten sa të mëdhenj apo sa të qoftë se në të vërtetë duam që të japim atje një vegjël janë, sa të vjetër ose të rinj janë. Ka deputetë kontribut, duhet të gjithë me bonsens të përpiqemi që janë shquar për zë dhe për të qenë shumë të ecim në këtë drejtim. skrupuloz për gjëra krejt të paqena dhe të pavlefshme Në këtë kuadër unë do të sugjeroja ta mbyllim në këtë Kuvend dhe vjen momenti që na propozojnë tani këtë diskutim në parim, të vijmë mbasdite në tani që duhet të mbarojnë diskutimet dhe, për më orën 17 e 30 ose 18.00 dhe të fillojmë diskutimin keq, ngatërrohen diskutimet e ditës së premte me
1263 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ditën e sotme. parasysh faktin e situatës konkrete të buxhetit të Dita e premte kishte një projektligj krejt tjetër vendit tim, jo thjesht në një periudhë afatshkurtër, nga ky i sotmi, që ndryshonte kryekëput edhe në por edhe në një periudhë afatgjatë, mbaj parasysh filozofi, edhe në qëllim dhe besoj që është e drejtë faktin që pavarësisht nga mundësia që 70% të e çdo deputeti të shprehet në parim për ligjin, sipas zgjidhet me kompensim fizik dhe vetëm 30% të procedurave dhe sipas Rregullores së këtij Kuvendi. zgjidhet me kompensim financiar, duke pasur Ne nuk tërhiqemi nga diskutimi në parim i këtij parasysh edhe parimin që tashmë është kushtetues projektligji si deputetë të Partisë Republikane, por dhe që Qeveria e ka respektuar, që vlerësimi do të besoj edhe deputetë të partive të tjera, përveç dy bëhet mbi bazën e tregut, atëherë kjo kosto do të partive të mëdha. jetë e lartë. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Mediu! Pra, unë do të dëshiroja që miratimi i këtij ligji Fjalën e ka zoti Malaj. dhe për më tepër zbatimi i tij duhet të orientohet Arben Malaj – Unë jam dakord me zotin Mediu, nga minizimi maksimal i obligimit për ta zgjidhur që nuk ka ikur treni Tiranë-Durrës, por është duke me kompensim financiar. Kompensimi financiar ikur treni evropian, për të cilin zoti Mediu ka një duhet të jetë sa më i vogël, ai duhet të jetë mundësia kontribut. e fundit, në rast të kundërt ai do të jetë më i gjati, Atëherë, i nderuar zoti Kryetar i seancës, dëshiroj pra shteti do të përdorë instrumente të ndryshme të që të theksoj që në fillim, që projektligji që ne shlyerjes së detyrimeve, duke përdorur deri diskutojmë konsiderohet një nga projektligjet që obligacione afatgjata, nuk e di do të jenë 10,15, ose përbën thelbin e reformës së zhvillimit ekonomik të 20 vjeçare, por në asnjë rast unë nuk besoj që jo vendit. Pronësia është elementi më përcaktor i vetëm Qeveria Socialiste, por edhe përgjegjësia e reformave, por nuk mund të lë patheksuar faktin që të gjitha qeverive, por edhe presioni që do të vijë për nëse do t’i bëjmë një analizë origjinës së pronës, më shumë investime në ekonominë shqiptare, do nëse do të ushtrojmë këtu veprime spontane dhe të jetë i tillë që detyrimi financiar gjithmonë do të abuzive gjatë kësaj periudhe, rrezikohemi që trajtimi jetë më i vogli, do të jetë i fundit për nga radha dhe i pronësisë të ketë më shumë angazhim politik, se do të jetë më afatgjati në kohë. sa teknokrat, ku në thelb kërkohet një kompromis Sigurisht, nuk dua që të bëhem pjesë e debatit mbi baza të një zgjidhjeje sa më të lehtë të një se kush është më komunist në këtë Parlament dhe problemi të trashëguar. nuk dua të flas për thelbin e ligjit të tatimit të Kam idenë se të gjitha analizat të çojnë që një jashtëzakonshëm, i cili për fat të mirë është pjesë zgjidhje jo të plotë të problemit të pronave, do të e një diskutimi juridik deri në Gjykatën Kushtetuese mund të rrisë problematikën sociale dhe të do të të një vendi dhe natyrshëm duhet respektuar, por rrisë edhe riskun për një krizë financiare. duhet të sqaroj faktin, që lidhja e tatimeve të Unë shpresoj që ka ardhur momenti, që në papaguara me detyrimet për ta paguar atë, vepron Parlamentin e vendit tonë të kemi arritur në një edhe sot në legjislacionin shqiptar. vlerësim të tillë që asnjë forcë kryesore politike, nuk Në të gjitha rastet duhet të kemi parasysh që duhet të kërkojë kapital politik për një ligj kaq të ata që nuk paguajnë tatime të zakonshme ose të rëndësishëm. jashtëzakonshme janë të detyruar t’i nënshtrohen Zgjidhja e problemeve të trashëguara, që kanë të gjitha procedurave të Kodit Civil. kosto sociale dhe krijojnë kriza financiare në të gjithë Ajo që gjendej në legjislacionin e vitit 1945, për përvojën e vendeve të tjera është arritur me të cilën është bërë kaq shumë debate dhe disa mirëkuptim dhe me kompromise. deputetë, të cilët e kanë të vështirë të lexojnë ose Gjatë këtyre viteve të tranzicionit ka pasur përdorim më shumë kohë për mitingje dhe nëpër shumë veprime ose mosveprime që kanë rritur klube, sesa për të lexuar, është fakti që çdo tatim i vështirësinë e këtij problemi që ne trajtojmë sot, që papaguar nuk është klasifikuar më tatim i papaguar, kanë zgjeruar riskun edhe të kostos financiare, për është klasifikuar kredi e Buxhetit të Shtetit, ndaj të cilën unë kam obligimin, si anëtar i Qeverisë për atij që nuk e ka paguar. Ky është një koncept noter, të diskutuar në këtë moment. që vepron në të gjitha vendet, prandaj është e Unë do të shpresoja që duke shfrytëzuar në shkruar dhe e thënë qartë që dy gjëra dihen në botë, maksimum të gjitha mundësitë e konfiskimit fizik, vdekja dhe pagesa e tatimit. Kështu në debatin që të eliminohet presioni për detyrimet financiare. Mbaj u bë për pronat nuk mund të hapim debate se si
1264 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
funksionon shteti në grumbullimin e taksa-tatimeve nuk arritën të zgjidhin çështjen, tregon se mbështetja ose të efiçiensës së tyre. Njëkohësisht ne kemi politike dhe shumicat ose konsensuset shprehur vlerësimet tona dhe besoj që kemi gjetur parlamentare, nuk mund t’i japin në asnjë rast edhe mirëkuptimin e komisioneve përkatëse të legjitimitet një ligji, i cili nuk është i drejtë në Parlamentit, që nuk mund të ketë në ligjin e aspektin juridik. Për këtë arsye duhet edhe një herë kompensimit të pronave që një detyrim që mund të t’ju bëj me dije, se në dallim nga projektligji Mediu- lindë për efekt prone duhet kompensuar, duke i Çako që Kuvendi nuk miratoi disa ditë më parë, dhënë të drejtën të mos paguajë detyrimet e tjera projektligji i paraqitur së pari nuk përmbush të shtetit. Marrëdhëniet e njohjes dhe të kërkesën e nenit 181, pika 1 të Kushtetutës. Sipas kompensimit të pronës, nuk duhen ngatërruar me kësaj dispozite kushtetuese, Kuvendi brenda dy- të gjitha detyrimet e tjera, që këta persona fizikë tre vjetëve nga hyrja në fuqi e kësaj Kushtetute, ose juridikë do të kenë me Buxhetin e Shtetit. nxjerr ligje për rregullim e drejtë të çështjeve të Ju falemnderit! ndryshme, që lidhen me shpronësimet dhe Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Malaj! konfiskimet e kryera para miratimit të Kushtetutës, Fjalën e ka zoti Alibali. duke u udhëhequr nga kriteret e nenit 41. Neritan Alibali - Fillimisht dua që t’ju kërkoj Sot pas gati 7 vjetësh kur afati maksimal që ndjesë që nuk tërhoqëm diskutimet për faktin se në përcaktonte Kushtetuta ishte 3 vjet, paraqitën një Parlamentin Shqiptar ka dy parti të mëdha që na projektligj, i cili përpiqet që të rregullojë çështjet që harxhojnë aq shumë kohë me budallaqet e tyre, saqë lidhen me shpronësimet dhe konfiskimet e vetëm jemi të detyruar që ne t’i shtyjmë diskutimet tona pasurive të paluajtshme, duke përjashtuar kështu në orët tepër të vona. rregullimin e çështjeve, që kanë lindur nga Zotërinj deputetë, fakti që po i rikthehemi sot shpronësimet e konfiskimet e pasurive të pas 13 vjetësh çështjes së pronës, tregon se jo paluajtshme, duke përjashtuar kështu rregullimin e vetëm ligji nr. 7501 dhe ligjet e tjera që lidhen me të çështjeve, që kanë lindur nga shpronësimet e nuk e zgjidhin drejtë këtë problem, por edhe se forcat konfiskimet e pasurive të luajtshme. Një qëndrim i kryesore politike shqiptare, arritën përgjatë një tillë është në kundërshtim jo vetëm me nenin 181, dekade të kalonin nëpër një proces të mundimshëm, pika 1 e Kushtetutës, por edhe në kundërshtim me por pozitiv evoluimit të mentaliteteve të tyre në lidhje nenin 41 të Kushtetutës, i cili kur i referohet pronës me pronën private. private me këtë term, përfshin jo vetëm pronën e Vetëm 10 vjet më parë pjesa kryesore e forcave paluajtshme, por edhe atë të luajtshme. Pretendimi politike në Shqipëri e konsideronin zgjidhjen e drejtë se ky boshllëk mbulohet nga neni 5 i projektligjit të dhe të plotë të çështjes së pronës, si kthim të paraqitur, sipas të cilit njohja, kthimi dhe kompensimi pronave te bejlerët dhe agallarët. i pronës së luajtshme kryhet me ligj të veçantë, është Një falënderim i veçantë i takon institucioneve po ashtu sa antikushtetues, ashtu edhe pa kuptim, ndërkombëtare, të cilët me hir ose me pahir i bënë sepse kjo dispozitë jo vetëm që bie ndesh me sa partitë tuaja të ndryshonin disi mendim në drejtimin më sipër, por edhe nuk mund të pretendohet se një e duhur, qëndrim i cili është ndryshe nga qëndrimi pjesë e pronës private të mbrohet nga neni 42 i që keni pasur. Kushtetutës në tërësi pa dallim dhe pjesa tjetër e Partia Republikane e ka konsideruar zgjidhjen po kësaj prone, të ketë një mbrojtje juridike të e drejtë të problemit të pronave si një çështje të së ndryshme. drejtës dhe jo politike. Kjo na ka kushtuar një kosto Së dyti, duke pasur parasysh frymën e të caktuar elektorale, por ne kemi qenë koshient, Kushtetutës, posaçërisht nenin 41 të saj, parimi se pa kthimin e pronës te pronari i ligjshëm nuk kryesor udhëheqës i ligjit të pritshëm duhet të jetë mund të ketë zhvillim të Shqipërisë. Faktet dhe kthimi i pronës pronarëve të vërtetë. Në trajtimin e gjendja në të cilën ndodhet vendi ynë e vërteton më këtij problemi nuk ka si të mos kemi parasysh edhe së miri këtë qëndrim. përparësitë e së drejtës ndërkombëtare ndaj së Zotërinj deputetë, sot jemi përpara një drejtës së vendit. përgjegjësie të madhe të bëjmë një ligj, i cili të Qysh në nenin 5 të Kushtetutës shpallet se zgjidhë njëherë e mirë këtë çështje të madhe Republika e Shqipërisë zbaton të drejtën kombëtare. Fakti që ligjet e aprovuara me ndërkombëtare të detyrueshme për të dhe në nenin konsensus, si ai 7501, e të tjerë gjatë këtyre viteve 122 pika 2, thuhet se një marrëveshje ndërkombëtare
1265 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e ratifikuar me ligj ka epërsi me ligjet e vendit, që sa është e mundur padrejtësitë e bëra shtetasve, të nuk pajtohen me të. cilët u zhveshën në mënyrë të padrejtë nga pronësia Shqipëria ka miratuar të gjitha të drejtat nëpërmjet shtetëzimeve, konfiskimeve, shpronësimeve kryesore, që iu referohen të drejtave të njeriut, duke dhe me çdo mënyrë tjetër për periudhën nga 29 filluar nga Karta Ndërkombëtare e të Drejtave të nëntori 1944 e më pas. Në këtë frymë janë shprehur Njeriut e miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e edhe kolegjet e bashkuara të Gjykatës së Lartë në OKB-së, me rezolutën e saj 217, më 10 dhjetor vendimin e tyre numër 24 datë 13.03.2002, në të 1948, duke përfshirë edhe Konventën Evropiane të cilin thuhet se thelbi dhe qëllimi i këtyre ligjeve është të Drejtave të Njeriut dhe të Lirive Themelore të kthimi i pronave ish-pronarëve ose trashëgimtarëve Romës të vitit 1950. të tyre, sepse po citoj, pronari joposedues nuk ka Në të gjitha këto instrumente, pa përjashtim e humbur për asnjë moment titullin e së drejtës së drejta e pronës private konsiderohet një nga të drejtat pronësisë, por vetëm posedimin e sendit. e njeriut dhe po citoj, se askush nuk mund të privohet Nga një vështrim tërësor i projektligjit të paraqitur, arbitrarisht nga prona e tij, neni 17 pika 2 e Kartës pa hyrë në diskutimin e neneve të këtij ligji, del qartë, Ndërkombëtare të të Drejtave të Njeriut. Të mos se ai nuk i përgjigjet parimeve të mësipërme tashmë harrojmë edhe Kartën e të Drejtave Themelore për të pranuara. Kjo është një arsye tjetër, për të cilën bashkësinë evropiane, miratuar politikisht nga projekti në fjalë duhet të kthehet për ta ripunuar në shtetet anëtare të kësaj bashkësie në Nisë nga frymën e parimeve të mësipërme. Këshilli i Evropës dhe shpallur solemnisht nga Zotërinj deputetë, më 19 korrik 1991 ligjit nr. 7501 komisioni dhe Parlamenti në dhjetor të vitit 2000. iu bë hosana me bindjen se çështja e pronës ishte Kapitulli i dytë i kartës titullohet, “Liritë” dhe në zgjidhur njëherë mirë. Sot pas 13 vjetësh ne i të si një nga të drejtat themelore të një qytetari të rikthehemi kësaj dhe ju po na thoni se ky projektligj Evropës renditet dhe e drejta e pronës. e zgjidh njëherë e mirë dhe drejt, çështjen e pronës. Karakteristikat e të drejtave të njeriut janë: Ju lutem zotërinj, mos lejoni që Parlamenti a) Ato janë universale, domethënë se duhet të shqiptar t’i kthehet përsëri pas dhjetë vjetësh kësaj zbatohen njëlloj e pa asnjë diskriminim. çështje për ta zgjidhur njëherë e mirë. Për këtë arsye b) Janë të patjetërsueshme, domethënë që në emër të Grupit Parlamentar të Partisë askush nuk mund të marrë të drejtën e një tjetri, Republikane i bëj thirrje deputetëve të Partisë veçse në raste të veçanta e të parashikuara me ligj. Demokratike dhe të gjithë opozitës të votojnë kundër c) Janë të pandashme, të ndërlidhura dhe të këtij projektligji. ndërvarura reciprokisht në kuptim që respektojnë Falemnderit! me përpikëri të gjitha të drejtat e njeriut, sepse Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Alibali! dhunimi i një të drejte implikon mosrespektimin edhe Fjalën e ka zoti Pepa, të përgatitet zoti Berzani. të të drejtave të tjera. Zyhdi Pepa – Ju falemnderit, zoti Kryetar! Së treti, edhe vetë ligjvënësi shqiptar qysh në Të nderuar deputetë, projektligji që diskutojmë 30 shtator 1991, duke miratuar ligjin nr. 7514 për sot është i një rëndësie të jashtëzakonshme dhe, pafajësinë, amnistinë dhe rehabilitimin e ish të prandaj, ai është bërë objekt i një debati të përndjekurve politikë me numër nr. 7698 të datës vazhdueshëm në komisionet parlamentare, në 15.04.1993, “Për kthimin dhe kompensimin e pronës media, sepse me problemin e pronave gjatë këtyre ish pronarëve”, ka pranuar se marrja e pronës së 14 vjetëve të tranzicionit, ne jo vetëm që nuk pronarëve nuk ishte e drejtë dhe është një shkelje e zgjidhëm në mënyrë të drejtë trashëgimin e vështirë të drejtave të njeriut. komunist, por shkaktuam një kaos të vërtetë me Në këtë drejtim ka pasur rastin të shprehet edhe pronën. Gjykata Kushtetuese, e cila shpall se shteti ka Projektligji, që po diskutojmë në parim, synon qenë bërë pronar pa të drejtë, vendim numër 9 datë të bëjë përpjekje maksimale për të kapërcyer ato 30.11.1994, dhe se dihet prejardhja e pronës së anomali, të cilat ne në shumicën e rasteve i kemi shtetit, që e kishte burimin nga marrja e padrejtë e krijuar vetë dhe arsyeja themelore është se në trojeve të ish-pronarëve, vendim numër 10 datë Republikën e Shqipërisë, në politikë ka sunduar 30.11.1994. populizmi. Edhe në vitin 2000 Gjykata Kushtetuese Reformat e ndërmarra kanë qenë të nxituara dhe shprehet se ligji nr. 7698, synon të rregullojë për aq shpesh herë kontradiktore. Nuk bëhet, se ne jemi
1266 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në një vakum ligjor, sepse po të jetë për vakum ligjor Kuptohet që e tillë është situata në Shqipëri, dua t’i kujtoj deputetëve se nga viti 1991 deri në sepse në Shqipëri kështu punohet dhe unë do t’ju vitin 1997 për këtë problem janë nxjerrë 18 vendime kërkoja zoti Kryetar, që ky projektligj të kalojë në të Këshillit të Ministrave, 5 dekrete të Presidentit, diskutim në një procedurë jashtëzakonisht të 29 ligje, madje po t’i bëhet një analizë historike ka kujdesshme. Nuk është fjala për të shkruar citate edhe ligje dhe dekrete të targetuara dhe çorapi për të bukura, rekomandime të marra nga OSB-ja ose pronën i takon pikërisht kësaj periudhe, me ligje nga librat për të drejtat mbi pronën e të tjera e të kontradiktore. Kooperativat, vërtet mund të tjera me radhë. Dua të bëj një bilanc të saktë, çfarë shpërbëheshin me ligjin nr. 7501, se ishte një pronë mundësish kemi, sepse premtime boll ju kemi dhënë e përbashkët, por u vazhdua më vonë në qytet, ish- pronarëve. Unë do të kërkoja, zoti Kryetar që ktheheshin pronat e ish-pronarëve, fabrikat do të në tavolinat e çdo deputeti të paraqitej projektligji kalonin në procesin e privatizimit, kurse toka e që do të votojmë me të gjitha amendimet që kanë fermave që ishte po ndërmarrje shtetërore, iu kthehej bërë komisionet dhe me të gjitha amendimet që do në pronë private punëtorëve. t’i bëhen gjatë seancës plenare. Do të kërkoja që S’ka kaos më të madh, nuk ka qëndrime me Qeveria të ishte e vëmendshme dhe të përgjigjet kontradiktore, sesa këto dhe kryeçifligarët e politikës seriozisht për mundësitë konkrete që ka për ta janë sjellë njëkohësisht edhe si kryeçifligarët e zgjidhur problemin. Më mirë të jemi realistë, se sa Shqipërisë, duke deklaruar nëpër podiume, hallall t’i lëmë përsëri një gur tjetër në qafë këtij vendi, tokat ose tjetri ne do t’ju legalizojmë, sikur të kësaj ekonomie, kësaj politike për të cilën herë na ndërmarrim veprime për pronën që e kanë trashëguar thonë do t’ju fusim në Evropë po e zgjidhët dhe po nga babai i tyre. Është kjo arsyeja që ne duhet të nuk e zgjidhët nuk do t’ju fusim, sikur Evropa e jemi jashtëzakonisht të vëmendshëm kur kalojmë konsideron veten se e ka zgjidhur në mënyrë të plotë projektligje dhe, aq më tepër, projektligj si ky, që ka këtë problem. Edhe Evropa nuk e ka zgjidhur, mjaft të bëjë me pronën. Është jashtëzakonisht e vështirë vende të Evropës Lindore janë shumë prapa atyre që të kapërcesh një padrejtësi të trashëguar, duke pretendimeve dhe angazhimeve që ne kemi marrë krijuar një padrejtësi në këtë moment dhe projektligji me këtë projektligj. Në rast se do të ishte pengesë që paraqitet në përgjithësi bën përpjekjen kryesore projektligji për kthimin dhe kompensimin maksimale për ta ruajtur këtë ekuilibër, madje unë e pronave dhe në rast se shteti shqiptar dhe do t’i drejtohem të gjithë ish-pronarëve, se kjo është institucionet e Qeverisë Shqiptare do të përgjigjen përpjekja maksimale që po ndërmerr tani një shoqëri seriozisht se ekzistojnë këto burime në natyrë për e pafajshme, për një padrejtësi që e krijoi një epokë ta zgjidhur problemin, unë them që ne jemi vendi i e kaluar. Nuk kanë asnjë përgjegjësi fëmijët e mi që parë në Evropën Lindore që zgjidhim një padrejtësi të paguajnë nga rrogat e tyre dhe të krijojnë një të së kaluarës. fond për kompensimin e ish pronarëve. Sigurisht, që unë jam angazhuar shumë për këtë Ne nuk jemi SHBA-ja, ne jemi një vend i varfër problem, sepse vërtet e ndiej që është një e drejtë e me pagën nën 100 dollarë, pra dhe nga këto 100 mohuar padrejtësisht ish-pronarëve dhe fatkeqësisht dollarë ne do heqim dhe do të krijojmë fonde për t’i e mohuar edhe gjatë regjimeve demokratike të kompensuar ish-pronarët. Me këtë dua të them se periudhës 1991-2004. Kjo është arsyeja që jam maxhoranca socialiste po demonstron vullnetin angazhuar dhe kjo është arsyeja që në parim unë e maksimal për të zgjidhur në mënyrën më të mirë, mbështes projektligjin, por unë kam rezerva të të mundshme këtë padrejtësi të trashëguar dhe të mëdha serioze për mundësitë e realizimit të tij në këtë kaos të bërë, nuk e di nga padija ose nga dija, praktikë. gjatë periudhës 1992-1997. Falemnderit! Është vërtetë një situatë tragjike në Shqipëri për Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Pepa! problemin e pronës dhe shpeshherë ish-pronarët Fjalën e ka zoti Berzani. kanë të drejtë të revoltohen, sepse brenda 14 vjetësh Ilirjan Berzani - I nderuar zoti Kryetar, pa dolën milionerët e parë me dollarë, nga pronat që dyshim që ky projektligj, që ka ardhur sot në nuk i dihet se si i morën dhe në mënyrë të Parlament, është një nga projektligjet që ne po tmerrshme dhe tragjike ish pronarët, që shpresuan kalojmë në këtë legjislaturë. Grupi i deputetëve të në demokraci, që u bënë promotorë të lëvizjes për Partisë Demokrate të Re e ka vlerësuar dhe e demokraci, morën disa letra dhe pronat ende jo. vlerëson edhe tani, se ndërtimi i një ligji të drejtë
1267 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe përfundimtar për kthimin dhe kompensimin e mendojmë që subjekteve të shpronësuara në zonën pronave është kolonë e rëndësishme në zhvillimin e turistike dhe në bregdet u njihen dhe u kthehen demokracisë dhe të tregut, si dhe në afrimin dhe pronat. Prona e përbashkët e fshatrave u jepet integrimin e Shqipërisë në Bashkimin Evropian dhe pronarëve të asaj zone. Pas procesit të kthimit të më gjerë. Ne dëshirojmë që të ndikojmë realisht në pronave në këto zona subjektet private janë të kthimin e pronave të të shpronësuarve, duke synuar detyruara të zbatojnë studimet urbanistike për krijimin e një mjedisi vullnetmirë në Kuvend për të zhvillimin e turizmit. Partia Demokrate e Re vlerëson ndërtuar një ligj që zgjidh të drejtën e pronës. se bregdeti në tërësi si zonë turistike është zonë Ndaj projektligjit aktual të pronave Partia kodrinore malore, shkëmbore pa tokë bujqësore të Demokrate e Re mban këtë pozicion të saj politik. mirëfilltë. Në përgjithësi këto zona konsiderohen të Partia Demokrate e Re paraqet pozicionin e saj pronësuara prej mijëvjeçarit nga banorët vendas. politik lidhur me pikën F të projektligjit në fjalë, si Pronësia e familjeve mbi këtë territor është qartësisht një çështje thelbësore e ndryshimit të këtij e shprehur në dokumentet kadastrale para vitit 1945. projektligji. Ne gjykojmë se legjislacioni i periudhës Prandaj, për të pasur një zgjidhje të drejtë dhe së parë të tranzicionit mbetet i pasaktë dhe i pa eksese, duhet që çdo fshatari të shpronësuar të njëanshëm. Deformime janë bërë dhe në zbatimet asaj zone t’u kthehen pronat. Pronat e përbashkëta në terren për të rregulluar gjendjen në zbatim të nenit si pyje, kullota, livadhe t’u jepen komuniteteve të 41 të Kushtetutës së Shqipërisë, si dhe të pronarëve, sepse sipas të dhënave ato nuk dokumenteve ndërkombëtare të ratifikuar nga rezultojnë pronë e shtetit. Grupi ynë i Partisë Shqipëria. Partia Demokrate mendon për amendimin Demokrate të Re, propozoi një konceptim më të pjesërisht të ligjit nr. 7501, për tokën A, për zonën gjerë të nenit 9, pikën 4, që bën fjalë për ndërtimin turistike dhe të bregdetit B, për fermerët që kanë e banesave në kundërshtim me legjislacionin në fuqi. shkuar në kufijtë e vjetër të pronës së tyre, si dhe C Ne vlerësojmë se zënia e tokës me ndërtesa, kur për zonat periferike të qendrave të mëdha të banuara. është bërë dhe me dokumente të rreme dhe false Po ashtu, duhet korrektuar ligji nr. 7665 datë është e paligjshme dhe, si rrjedhim, toka i duhet 21.01.1993, “Për zhvillimin e zonave që kanë kthyer pronarit, i cili ndryshe nga varianti i shumicës përparësi turizmin”. vendos përfundimisht për zgjedhjen e pronësisë mbi Në këtë mënyrë ne synojmë të korrigjojmë truallin, por në këto raste shteti hyn garant. Në këtë legjislacionin ekzistues për të zgjidhur kërkesën e mënyrë ne synojmë t’i japin kuptim më të plotë e drejtë të të shpronësuarve në trojet e qyteteve dhe pa kufizim të drejtës mbi pronën, duke i dhënë rol në kuadër të zgjerimit të vijës së verdhë në zonat garant shtetit dhe gjykatave në përcaktimin turistike si bregdeti, si dhe në disa zona kodrinore, përfundimtar të mungesës së ligjshmërisë në zënien malore. Nga ana tjetër Partia Demokrate mbështet e tokës për ndërtim. Partia Demokrate e Re për t’i konfirmimin e pronësisë të fermerëve, që kanë marrë dhënë kuptim më të drejtë përkufizimit të truallit dhe tokë në zonat si Myzeqeja, Zadrima, Fusha e Korçës veprimeve me të, propozon që në nenin 8, pika 1 të e të tjerë, për ta gëzuar atë me të drejtë të plotë. bëhet një shtesë që rrok të gjitha rastet kur trualli i Partia Demokrate e Re është për kthimin e plotë të zënë quhet edhe toka që mbi të nuk është ngritur pronave të shtetëzuara apo të konfiskuara për ndërtesë, por ajo përdoret nga subjekte të caktuara zbatimin e ligjit jokushtetues nr. 37 datë 13.01.1945 me dokumente të rreme dhe jo sipas ligjeve. Nga “Për tatimin e jashtëzakonshëm” ose në kuptimin e ana tjetër Partia Demokrate e Re gjykon se paraqitjes së projektligjit për heqjen e shkronjës d, ndryshimet që duhen bërë në vijat kufizuese të të nenit 4. Kushtetutshmëria e pranuar tashmë e qendrave të banuara, kryesisht ato të mëdha, nenit 41 të Kushtetutës së vendit argumentohet në ndikojnë në plotësimin në mënyrë sa më të barabartë përcaktimin, e drejta e pronës është e garantuar. të kërkesave të të shpronësuarve. Këto rregullime Kjo është një çështje ndërkombëtarisht e njohur dhe janë në përputhje me nenin 41 dhe 181 të e zbatuar, ndërsa vendimi nr. 12 i Gjykatës Kushtetutës, ato i referohen gjendjes faktike të Kushtetuese e ka mbyllur hapësirën e rishikimit të zonave suburbane të qyteteve, si dhe të disa standardeve të përcaktuara nga ajo gjykatë për zhvillimeve pjesore urbane në zonat rurale. kthimin e pronës të shpronësuarve dhe për mënyrën Për këtë kërkojmë riformulim të nenit 8 pika 1, e mbështetjes të palëve të treta. si dhe të bëhen shtesa në nenin 5 të ligjit duke Për pronat në zonën turistike dhe të bregdetit, detyruar organet kompetente për miratim në kuadër
1268 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të ligjit të vijave kufizuese të qyteteve. Grupi i Partisë lirë. Demokrate duke qenë se të gjitha amendamentet e Ndryshimet e kryera nga forcat politike nuk bënë saj nuk gjetën konsensusin e duhur në komisione gjë tjetër, veçse e thelluan më tej atë reformë dhe dhe në qoftë se ato nuk gjejnë konsensusin e duhur në këtë mënyrë së bashku krijuan bazat e pronës dhe në këtë seancë plenare, pasi ne do t’i private në Shqipëri, mundësuan ristrukturimin e parashtrojmë ato dhe kur të shqyrtohet nen për nen shpejtë të sektorit agrar dhe rritjen reale, mbi këtë për këtë projektligj. Mendoj që qëndrimi më i drejtë bazë të prodhimit të përgjithshëm të vendit. do të ishte abstenimi. Gjatë këtyre 13 vjetëve, por veçanërisht pas vitit Ky qëndrim nuk do të thotë që ne jemi kundër 1997, po në këtë sallë më shumë se një herë jemi një ligji kaq të rëndësishëm, pasi grupi i Partisë informuar nga ministrat respektivë të bujqësisë për Demokrate, duke vlerësuar në maksimum këtë ecurinë e zbatimit të kuadrit ligjor për privatizimin e projektligj, si një nga ligjet më të rëndësishme ka tokës bujqësore, të trojeve e të tjera dhe, e punuar me shumë seriozitet për amendimin e neneve përbashkëta e të gjithë këtyre raportimeve, ka qenë të këtij projektligji për ta bërë sa më të zbatueshëm. impenjimi për zbatimin hap pas hapi pa asnjë ekuivok Gjithashtu, ajo vlerëson edhe punën e mirë që është dhe të plotë të ligjit. bërë nga ekspertët e OSBE-së, që ndihmuan në Prandaj, nuk mendoj se janë të shumtë ata hartimin e këtij drafti, si dhe në punën që është bërë politikanë ose grupime politike, që për interesat e në komisione, por Partia Demokrate e Re mendon tyre të ngushta, të momentit të kërkojnë abrogimin se ky projektligj vetëm me këto ndryshime që na ka e një ligji të tillë tashmë të zbatuar, siç është ligji ardhur, nuk e justifikon qëllimin për të cilin është nr. 7501. Çdo qëndrim i tillë përbën një nonsens hartuar, për mbrojtjen e interesave të pronarëve të juridik, një marrëzi politike, si dhe një pasqyrë e ligjshëm. Partia Demokrate e Re nuk është për të lexueshme e synimeve destabilizuese të atyre që kaluar një projektligj kaq të rëndësishëm, siç është shohin ëndrra me sy hapur. ky projektligj, si dhe disa ligje të tjera të paplota Rikthimi në tryezat tonë i problemit të kthimit dhe për ta lënë atë në fletoren zyrtare të dhe kompensimit të tokave bujqësore dhe trojeve, pazbatueshëm, por një projektligj, i cili të jetë kushtëzohet sipas mendimit tim nga një numër relativisht i zbatueshëm dhe të realizojë qëllimin, faktorësh e rrethanash, të cilat më lejoni t’i rendis për të cilin është hartuar. Ky ka qenë edhe thelbi i më poshtë. amendamenteve të Partisë Demokrate të Re dhe i Së pari, kuadri ligjor i ri i shtetit në tërësi, sikurse diskutimit tonë. dihet prej afro gjashtë vjetësh vendi ynë ka në themel Prandaj, si përfundim grupi i Partisë Demokrate të shtetit të vet një Kushtetutë bashkëkohore dhe, të Re, si edhe në parë dëshiron të shfaqë ndër kërkesat e qenësishme të saj, është garantimi angazhimin e tij edhe në këtë fazë të procesit të i së drejtës së pronës private, gjë për të cilën ne si shqyrtimit të projektligjit, duke synuar që të ndërtojë forcë politike në pushtet prej dy mandatesh dhe që një ligj me konsensus të gjerë parlamentar, i cili të e bëmë vendin me Kushtetutë, jemi të angazhuar marrë formën e një kodi të pronës së kthyer. për respektimin rigoroz të saj. Pa dashur të politizoj Falemnderit! problemin dhe as të polemizoj me ndokënd, dëshiroj Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Berzani! të theksoj, se sjellja në vëmendjen tonë e problemit Fjalën e ka zoti Hoxha, të përgatitet zoti Çako. të kompensimit dhe kthimit të tokës dhe trojeve, Hasan Hoxha – Ju falemnderit, zoti Kryetar! bëhet pasi kuadri ligjor dhe institucional i ekonomisë Të nderuar kolegë deputetë, tashmë kanë kaluar së tregut në Shqipëri, tashmë është tërësisht i jo pak, por gati 13 vjet, kur në këtë sallë në atë ditë kompletuar dhe sfida jonë e përbashkët është të nxehtë korriku, kemi votuar me konsensus historik zbatimi i këtij kuadri. midis së majtës dhe të djathtës shqiptare, një nga Në këtë kontekst përfshihet dhe përsosja e aktet juridike, që pa dyshim shënon reformën më mëtejshme e kuadrit ligjor për tokën dhe trojet, pa thelbësore në transformimin e ekonomisë sonë drejt krijuar as tronditjen më të vogël te pronarët e saj ekonomisë së tregut dhe shoqërisë së lirë. E kam ose të tyre. Pra, ne nuk synojmë të krijojmë fjalën për ligjin nr. 7501, datë 19 korrik 1991, “Për paqëndrueshmëri të sistemit ose tymjanë frenuese privatizimin e tokës bujqësore”. Në këtë akt, ne së për investimet e progresit, siç edhe ndodh rëndom bashku nënshkruam fundin e ekonomisë së nga diskutimet pa bukë në këtë altar të shenjtë të centralizuar dhe i hapëm rrugën forcave të tregut të kombit, por ne synojmë të konsolidojmë pronën dhe
1269 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bazën private të saj. vendit, pa studime dhe plane rregulluese të ligjshme. Së dyti, është nevoja për të respektuar në Për rrjedhojë janë zënë në mënyrë të paligjshme mënyrë sa më të plotë të drejtat dhe nevojat sipërfaqe të konsiderueshme të tokave bujqësore themelore të njeriut, përfshirë këtu edhe të drejtën dhe troje publike për shkak të tyre. Tani që Shqipëria e pronës. Pas kaq vitesh në tranzicion, nuk mendoj është në gjendje normale dhe funksionon dukshëm se them ndonjë gjë të re, politike, ligjore se e juaja dhe shteti ligjor, është në nderin tonë dhe një ndër vëllezër opozitarë, këtu nuk e kam fjalën sot për të përgjegjësitë tona institucionale më të rëndësishme, gjithë opozitën, pasi ka qenë e prodiminuar nga që t’i vëmë fre njëherë e mirë fenomenit deri diku përmbysja, ndërsa politika jonë dominohet nga edhe të stimuluar politikisht në kohën e qeverisjes transformimi. Ne nuk synojmë të varfërojmë së djathtë, të fshatarizimit të zonave urbane dhe shumicën e shqiptarëve, për të kënaqur interesat e zënies së tokës në mënyrë të paligjshme. Me këtë një grupimi të vogël politik të 100 ose të 1000 duhet të them se është e gabuar dhe qëllimkeqe familjeve. ndarja e shqiptarëve në pronarë të rinj dhe të vjetër, Përmes draftit që paraqita sot, ne si forcë në pronarë dhe ish-pronarë, ashtu sikurse është i politike, synojmë të rivendosim sa të jetë e mundur padrejtë kufizimi i rikthimit të së drejtës së drejtësinë sociale, të respektojmë parimet e së pronësisë, i vendosur në ligjin e mëparshëm. drejtës universale, pra të bëjmë që Kushtetuta të Pra, nëpërmjet ligjit që po diskutojmë sot, ne mëshirojë, të shprehë, të pasqyrojë interesat më të së bashku po krijojmë ato premisa, që janë të qenësishme edhe të asaj pjese të qytetarëve nevojshme për të përshpejtuar kreditimin e shqiptarë, që nuk e votoi atë rreth gjashtë vjet më investimeve në sektorin agrar dhe përdorimin e tokës parë. Kjo është pjesa e filozofisë sonë politike, është si koletaral në dobi të zhvillimit të këtij sektori e të argument besimi jo vetëm për dy mandatet radhazi ekonomisë në tërësi për përfituesit e drejtpërdrejtë që gëzojmë, por edhe një shans tjetër më shumë nga zbatimi i këtij ligji. Ne po rivendosim një të drejtë për të kërkuar me dinjitet, me arritje dhe progres të tyre të ligjshme dhe është i dëmshëm dhe i edhe një mandat tjetër nga qytetarët shqiptarë vitin padobishëm çdo instrumentalizëm për përfitime që vjen. politike i ndryshimeve që do të sjellë zbatimi i këtij Së treti, korrigjimi i padrejtësive të së shkuarës, ligji. Në procesin e përgatitjes së draftligjit, që kemi problemet që kanë dalë nga zbatimi i ligjit dhe sot në tavolinat tona të punës, janë diskutuar nevojat për të konsoliduar pronën private për tokën gjerësisht dhe janë rrahur mendime e shqyrtuar dhe trojet. Është e kuptueshme që kur miratuam opsione nga më të ndryshmet, por unë kam bindjen ligjin nr. 7501, mungonin përvojat për transformimin se varianti, që do të shqyrtojmë sot është nga më e pronës nga pronë shoqërore në pronë private, të arrirët. përkundrazi ekzistonte vetëm përvoja e hidhur e Sigurisht, unë bashkohem me sugjerimin e zoti procesit të kundërt. Pepa, që gjatë diskutimit nen për nen ne do të jemi Tashmë që pas kaq kohësh mund të shumë të ngadaltë, shumë të kujdesshëm dhe përgjithësohen arritjet dhe mund të identifikohen mundësisht shumë konsensual për të gjetur mangësitë nuk përbën ndonjë sekret të thuhet në zgjidhjen më të mirë. këtë foltore, se në disa zona kryesisht në Veri të Problemi tjetër, perspektiva e afërt për integrimin vendit edhe pse është respektuar ligji në fuqi, toka në BE, është problemi që e bën të sot është ndarë duke respektuar deri diku edhe kufijtë domosdoshëm inicimin e këtij ligji dhe hartimin në e vjetër të pronësisë, ashtu sikurse në disa zona të kohë të tij, si dhe miratimin në seancën në vazhdim. tjera të vendit janë refuzuar nga fshatarët, si marrja Është për t’u theksuar se përbën një pjesë esenciale e tokës të klasifikuara si toka “jobujqësore”, ashtu në angazhimet tona politike, por edhe kërkesë e edhe atyre të njohura në kadastër si të pafrytshme. vazhdueshme e partnerëve tanë Euroatlantikë gjetja Në ndonjë zë tjetër bëhet presion në emër të e zgjidhjeve të qëndrueshme, por edhe afatgjata për shoqatave fantazmë dhe me inspirime të dyshimta kthimin dhe kompensimin e pronave dhe trojeve. Ky për gjoja rrezikun, që vjen nga zbatimi i ligjit nr. 7501, nuk është një hap formal, por një bindje e thellë e dhe nevojën për abrogim të tij, por sipas mendimit jona se vendi ynë fiton tiparet e një vendi modern, tim problemi më i madh ka qenë dhe mbetet krijimi që zhvillohet me ritme të shpejta dhe që garanton i zonave urbane, suburbane dhe ngulmime të reja, mirëqenie për qytetarët e vet, duke adaptuar pa kryesisht në Tiranë dhe në pjesën perëndimore të hezitim reforma të thella, që i hapin perspektiva
1270 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
zhvillimit dhe integrimit, prandaj sot po diskutojmë vetë banorët e fshatrave për t’i marrë pronat sipas për këtë çështje kaq të rëndësishme. Mendimet e pronave të vjetra, po jua rikujtoj këtë që ta dini. mia për çështje të veçanta të ligjit unë i kam shprehur Pra, ky projektligj që ne po diskutojmë sot është edhe në Komisionin e Bujqësisë, prandaj nuk dua ngritur mbi paradokse dhe përpiqet të konsolidojë të ndalem këtu dhe me këtë rast ju ftoj që me mishmashin aktual, që është krijuar në raport me konsensusin e arritur paraprakisht me kolegët e pronën. Gjithashtu, ky projektligj ka të metën opozitës ta votojmë këtë ligj, duke shënuar në këtë serioze se nuk i zgjidh dot të gjitha problemet reale mënyrë dhe ndarjen tonë përfundimtare nga në raport me pronën, pasi nuk kërkon të trajtojë ekonomia e centralizuar, nga e shkuara me probleme seriozisht pronën e luajtshme të konfiskuar me për të parë përpara, që të ecim përpara. dhunë nga regjimi totalitar komunist, i cili u tregua Ju falemnderit! në raport me ideologjinë dhe programin e vet të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Hoxha! shoqërizimit të pronës, ku e ku më i aftë se shteti i Fjalën e ka zoti Çako, të përgatitet zoti Gozhdari. këtyre 13 vjetëve të pluralizmit, që ka nxjerrë ligje. Alfred Çako – I nderuar, zoti Kryetar! Pra shteti komunist, ka lënë në kontradiktë të thellë Të nderuar zotërinj deputetë! sistemin shoqëror, duke mos lejuar që shina e pjesës Sot po rimblidhemi përsëri për një çështje, e politike të sistemit të ecte paralel me shinën e pjesës cila vazhdimisht ka shqetësuar gjithë opinionin ekonomike të tij, duke deformuar rëndë publik, gjithë shoqërinë shqiptare. Bëhet fjalë për marrëdhëniet shoqërore, ekonomike në vend dhe sagën e çështjes së pronave dhe, unë mendoj, se duke krijuar vështirësi në bilancin e brendshëm dhe edhe mbas kalimit, sipas shenjave të projektligjit, të jashtëm të ekonomisë, duke ulur ritmet e zhvillimit që sot po diskutohet, përsëri problemet dhe plaga e nëpërmjet tre dëmtimeve të mëdha që i ka shkaktuar pronave nuk do të zgjidhen përfundimisht për shkak ekonomisë shqiptare. të zgjidhjeve të gabuara, që ju kemi dhënë dhe që E para, mungesa e investimeve të brendshme vazhdojmë t’u japim. dhe të jashtme nga pasiguria mbi pronën, çka nuk Ky projektligj që ne po diskutojmë sot është ka lejuar një përmirësim të bilancit të llogarisë së shumë i rëndësishëm edhe pse po vjen rreth 3 vjet pagesave dhe hapjen e vendeve të reja të punës. me vonesë, bazuar në nenin kalimtar 181 të E dyta, moskreditimi i bujqësisë dhe ngelja në Kushtetutës. Duke pasur parasysh se ky nen primitivizëm, sidomos të mekanikës bujqësore, duke kërkon për ligjet që kanë dalë para miratimit të kësaj i lënë mallrave bujqësore të importit një avantazh të Kushtetute, që shkojnë ndesh me frymën e nenit krahasuar dukshëm, në raport me fermerët tanë, 41 të saj, si neni kryesor për çështjen e pronave, të ku të parët prodhojnë mallra me kosto më të ulët. shfuqizohen sot, ne na habit fakti se me këtë Rreziku shtohet, sidomos tani që ekonomia jonë projektligj po ndodh e kundërta, pasi synohen të po hapet në pikëpamje të heqjes së proteksionizmit ruhen ligjet, që kanë dalë deri në prill të vitit 1994 doganor, lirisë së qarkullimit të mallrave dhe dhe, që në thelb, e kanë tjetërsuar çështjen e pronës shërbimeve në rajon, me tendencë për t’u zgjeruar në Shqipëri. kjo e fundit. Kjo ka rritur emigracionin e fshatarësisë, Ligji i fundit brenda kësaj date në lidhje me ka ulur eksportet, por ka rritur edhe importet duke pronat është ligji nr. 7698, “Për kthimin dhe përkeqësuar kështu bilancin tregtar të vendit, si dhe kompensimin e pronave”, por paradoksalisht nuk ka rritur papunësinë në fshat. futet brenda këtij afati, ligji nr. 7980 i datës Gjithashtu, adoptimi i ligjit nr. 7501 edhe në 27.07.1995, “Për shitblerjen e tokave”, i cili mund të drejtim të superparcelizimit që solli ky ligj, ka dhënë bjerë sipas mundësisë që krijon neni 181 i një kontribut negativ, nisur nga konceptet e Kushtetutës. Ai automatikisht mund të rrëzojë edhe utopistëve mbi barazinë në rezultate dhe jo në vetë ligjin ose efektet e ligjit nr. 7501, sepse ligjin shanse. Vlen të theksohet këtu, se superioriteti i nr. 7501, ta dinë edhe socialistët, që ndoshta nuk e lirisë ekonomike ndaj tendencës së superbarazisë, kanë lexuar ligjin, e rrëzon edhe Qeveria, pasi ky që ne po përpiqemi të konsolidojmë, vjen me një ligj në 75 ose 80% të tij nuk është zbatuar dhe ato shembull nga lashtësia, e përsëritur me dhjetëra Qeveria në projektligjin e vet i quan prona të lira dhe herë në jetën e njerëzisë. Jo rastësisht Sparta vendos që këto prona të lira, të cilat nuk janë marrë aristokrate e mundi dhe sundoi për dhjetëra vjet me ligjin nr. 7501, t’u kthehen ish-pronarëve. Pra të Athinën demokratike, e cila ndiqte politika skeptike mbetet në fuqi statukuoja, vendimi që kanë marrë ndaj lirisë ekonomike bujqësore dhe tregtare.
1271 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Faktori i tretë negativ që ka dhënë ligji nr. 7501, ka qenë gjithmonë në funksion të jetës materiale te është ngelja prapa e të gjitha llojeve të turizmit, të shoqëritë njerëzore. Edhe shpirtin edhe cilat edhe pse të pasigurta dhe, jo të mbështetura personalitetin në fakt i kanë sjellë Krishti dhe siç duhet nga shteti, po japin të ardhura tepër Muhamedi, institucione të cilëve, ashtu si edhe ambicioze, gati të barabartë me remitancat. Janë institucionit e pronës, paraardhësit tuaj, zotërinj mbi 320 milionë dollarë, sipas deklaratave të socialistë, i vunë kazmën. Qeverisë, të ardhurat nga turizmi për vitin që kaloi, Vërtet zotërinj deputetë, edhe regjistrimi i duke na bërë seriozisht të mendohemi më thellë, pasurive ka kushtuar i mbështetur nga USAID–i një kur me partnerët tanë tregtarë të interesuar për djall e gjysmë, flitet për 35 milionë dollarë, por ata investime, të cilat mbartin edhe rreziqe dhe mund kanë ndihmuar në regjistrimin e pronës dhe jo të ta dëmtojnë ekosistemin, sidomos nga Gjiri i Vlorës pronarit, prandaj ju nuk duhet të abuzoni me një deri në Veri të saj, të tregohemi shumë dorëlëshuar fakt të tillë. Megjithatë, lind nevoja të kihet parasysh sikur vendi të jetë çiflig i Qeverisë dhe i se bujqësia në një pjesë të konsiderueshme të saj maxhorancave mendjelehta, të cilat flasin gjithçka ka pasur si burim edhe kontributin ekonomik të ish në funksion të mbajtjes së pushtetit, duke i lënë pronarëve ose të atyre që nuk e kanë zbatuar ligjin shqiptarët në mjerim dhe raja të të tjerëve. nr. 7501, por edhe të atyre fermerëve, të cilët janë Nisur nga këto që thashë, i qëndroj mendimit më të sigurt në pronën që kanë marrë nga ligji nr. se kleptokrati më i madh i ekonomisë shqiptare 7501, të cilët kanë marrë në tokat e shtetit. është sistemi i gabuar ligjor aktual i pronës, të cilin Parë në këtë aspekt, nëse dalim nga llogorja ne sot po përpiqemi ta rikonsolidojmë. Zgjidhja sipas socialiste, komuniste, mafioze dhe bëjmë bilancin principeve tona është me koston me të ulët dhe kosto për fitim, nga propozimi i të djathtëve, 35 përveç kësaj është dhe një zgjidhje ligjore dhe e milionë dollarët që përmenda të donacioneve do të drejtë. Zgjidhja që ne kërkonim u hiqte nga qafa dukeshin një shpenzim i lehtë, pasi nga pagimi i koston e gabimeve dhe fajeve të pushteteve 65- tatimeve mbi fitim të fermerëve të suksesshëm, do vjeçare në Shqipëri ish-pronarëve ose pronarëve të kishim një ulje të deficitit tregtar, rritje të legjitimë, pasi ata janë klasa ekonomike, që më investimeve publike dhe të mirëqenies së pak se gjithkush ka për detyrim që ta mbajë këtë përgjithshme ekonomike, si dhe të të ardhurave të kosto. punonjësve të administratës për shkak të rritjes së Projektligji rozë, por edhe blu që po shqyrtojmë, arkëtimeve në Buxhetin e Shtetit. Kjo do të ulte edhe bën pikërisht të kundërtën. Ne mendojmë se ky emigracionin dhe do të vendoste politikën tonë të problem duhet të rilindte nga hiri dhe gërmadhat e nënshtruar të jashtme në raport me fqinjët, mbi baza ligjeve ekzistuese. më të forta të parimeve ndërsjellëse dhe të Zotërinj deputetë, ju po kërkoni që mbi tituj reciprocitetit dhe nuk do të quheshim delja e zezë pronësie të paligjshëm të investoni një ekonomi, e në raport me perëndimin dhe asosacionet e tyre cila do të gjendet si mbi një vullkan, që në çdo politike, ekonomike, ushtarake, ku ne kemi vite që moment mund të bëhet aktiv. Shumë nga ne, që po lutemi të integrohemi dhe nuk po na pranojnë. janë infektuar me sindromën e barazisë socialiste, Në fund dua t’ju kujtoj se spektri rozë dhe blu i nuk e kuptojnë se prona është një me shpirtin, madje politikës shqiptare, nuk po merr parasysh një porosi mund të them se njerëzit japin më parë shpirtin e të Senatit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, tyre, sesa pasardhësit të mbeten të privuar prej saj. aleatit tonë strategjik, që e pranojmë të gjithë këtë, Po ju tregoj vetëm një histori të shkurtër nga i cili që në vitin 1998 nëpërmjet një rezolute i ka njerëzit prej të cilëve ne kemi traditat, genin dhe sugjeruar shtetit shqiptar të kthejë pronën e kulturën. Kur njëherë Ali Pasha kërkoi të vendoste pronarëve ose të atyre që në skëterrë u përpoqën agallëkun me forcë mbi suljotët dhe i dërgoi një letër për të rezistuar për vlerat, që njerëzia kishte krijuar Fotio Xhavellës, ku e kërcënonte se do t’i vriste në disa mijëra vjeçare në mënyrë graduale dhe me djalin, atëherë ky i fundit iu përgjigj: evolucion. “Nëse im bir, i ri siç është, nuk mbetet i kënaqur Ky projektligj, që ne po diskutojmë, nuk realizon që të vdesë për pronat, që të parët e tij i kanë larë as kompromisin politik me partitë e djathta, të cilën me djersë dhe me gjak, ai nuk është i zoti të rrojë na e kërkon OSBE-ja, por as kompromisin me dhe të njihet si djali im”. shoqatat e pronarëve, sepse në partitë e djathta bën Ky shembull flet qartë se personaliteti ose shpirti pjesë edhe partia jonë, pra Partia e Ballit dhe
1272 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kompromisi me pronarët, gjithashtu, është një kusht dihet që askush nuk ndërtoi në atë moment të sine quoi non që Bashkimi Evropian dhe Romano pasigurt gjatë luftës ose dhe në qoftë se ka ndodhur Prodi e kanë theksuar qartë në fjalën e tyre pa kjo, ka ndodhur për një numër shumë të kufizuar ekuivokë. shtëpish dhe ligji për tatimin e jashtëzakonshëm Pronarët në fakt pranojnë të bëjnë dy lëshime nuk funksiononte mbi ndërtesat dhe pasurinë e themelore. Ata pranojnë të mos kërkojnë fitimin e paluajtshme mbi qytet, që ishte ndërtuar përpara munguar ndër vite nga prona, që ju është grabitur vitit 1939, prandaj parë edhe në këtë aspekt kjo nuk me dhunë, dhe e dyta të mos kërkojnë pronë nga qëndron. prona shoqërore, që do përdoret për reformë ndaj Ne duam të dimë dhe Qeveria duhet të kishte 13% të popullsisë që nuk kanë pasur tokë, sipas dhënë relacion për disa të dhëna shumë të propozimit të tyre. rëndësishme. Në lidhje me projektligjin lindin disa probleme. Së pari, sa sipërfaqe është ndarë mbi bazën e Ky projektligj nuk ka relacion shoqërues dhe kjo ligjit nr. 7501? duket qartë dhe e ka kërkuar edhe Komisioni i Së dyti, sa tokë kanë marrë në zbatim të këtij Venecias, pasi Avokati i Popullit i kërkoi që të ligji në mënyrë abuzive? shprehte një opinion. Gjithashtu, abuzimet që bën Për këto pyetje mund të përgjigjet më vonë edhe opozita, pra Partia Demokratike, është se ky përfaqësuesi i Qeverisë këtu, kryetari i Komitetit të projektligj nuk është posaçërisht, një projektligj i Kthimit të Pronave. OSBE-së, por është një projektligj i ekspertëve, Së treti, sa e kanë marrë tokën e tyre, në zbatim kryesisht i atyre të PS-së dhe PD-së. OSBE-ja i ka të ligjit nr. 7501? lënë të dy dritaret e hapura, qoftë për zgjidhjen në Së katërti, si është zbatuar ligji për fermat, sepse favor të ish pronarëve, qoftë edhe për këtë projektligj ne e dimë që ka pasur rreth 170 mijë hektarë dhe që ju po fusni sot. rreth 170 mijë banorë dhe mbi bazën e ligjit, që ju Po të shikohet me kujdes në protokollin e takonte 0,3 hektarë për frymë, i bie që 50 mijë Komisionit të Venecias, hungarezët, kur kanë hektarë duhet të ishte ndarë nga tokat e fermave. zgjidhur çështjen e pronave e kanë nënshkruar atë Në këtë kuadër ju bëj thirrje që ta shikoni me rezervë dhe një gjë të tillë mund të bënim edhe amendamentin që ka propozuar zoti Begeja për të ne shqiptarët në lidhje me çështjen e zgjidhjes së përmirësuar ligjin, që përveç 50 mijë hektarëve, të pronave. gjithë ata që kanë marrë nga tokat e fermave më Gjithashtu, një prej autorëve të Komisionit të shumë se sa ju takon, mbi bazën e ligjit të rikthejnë Venecias i thirrur për ekspertizë në këtë rast, për tokën, e cila të shërbejë për kompensimin e ish ata që nuk e dinë, është se në Konventën për Krimet pronarëve, sepse bëhet fjalë për 120 mijë hektarë hyn edhe abuzimi i pushtetit. Tjetërsimi i titullit të tokë shumë të frytshme të kategorisë së parë. pronësisë nga pushteti, pra nga shteti, nuk është Së pesti, sa toka turistike në hektarë, u janë gjë tjetër vetëm se abuzim me pushtetin. Ndërsa, dhënë personave të stimuluar pas aprovimit të për sa i përket tatimit të jashtëzakonshëm, ai më Kushtetutës dhe sa pas dekretit të vitit 2000, që e tepër është një tymnajë dhe këtu bëhet fjalë për ndalonte një gjë të tillë? disa shtëpi, në të cilat banojnë disa qeveritarë, Së gjashti, sa hektarë tokë e pronarëve është sidomos në rrethin e Durrësit, të cilët kanë bërë shitur me privatizimin, nga viti 1991 deri në vitin 1998 dhe disa amendime speciale në lidhje me interesat dhe sa pas Kushtetutës, e cila e ndalonte një gjë të e tyre të ngushta personale. E vërteta është se tillë? qysh me ligjet e mëparshme ky problem është Së shtati, si është zbatuar neni 7698, sepse zgjidhur, por dihet, dua t’ia kujtoj edhe ministrit Malaj, shteti nuk duhet të tjetërsonte pasurinë e tij, pa i cili flet me terma juridikë, në tatimin e përfunduar kthimi dhe kompensimi i pronave? jashtëzakonshëm ka pasur dy lloj tatimesh mbi Gjithashtu, një pyetje tjetër që duhet të na e pronën e paluajtshme, që janë marrë shtëpitë dhe sqarojë këtu përfaqësuesi i Qeverisë, është se sa mbi pronën e luajtshme. Ndërsa, mbi pronën e janë pronat e komuniteteve fetare dhe sa u janë luajtshme, mund të abuzojë zoti Malaj dhe të thotë kthyer atyre? se janë dhënë pasuritë gjatë kohës së luftës. Pronat Pyetja tjetër është politike. A ka ndodhur në e paluajtshme, për të cilat është problemi më i madh, ndonjë vend tjetër të botës, ose vend perëndimor që janë dhënë para vitit 1939 dhe jo gjatë luftës, sepse toka e njerëzve të tyre t’u jepet minoriteteve, të cilët
1273 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për më tepër janë buzë kufirit, në një kohë kur ish e gjithsecilit, por nuk kam respekt për ata që nuk mbreti Zog, i cili ka qenë ku e ku më lart në drejtim kanë minimumin e angazhimit dhe shfrytëzojnë 5 të mbrojtjes së interesave të shqiptarëve, nuk lejonte minuta për të dhënë idenë e atyre, që janë tepër të që toka nga vija e kufirit në vijë ajrore në gjithë kufirin përkushtuar dhe nuk dinë fare se çfarë bëhet me tokësor, të shitej për shtetasit e huaj dhe jo t’u esencën e ligjit. Parlamentari është parlamentar, por falesh? kurrë nuk mund të futet në nene të veçanta pa Falemnderit! asistencë. Ka qenë asistenca e nevojshme, është Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Çako, bërë gjithë kjo punë, po në 5 minuta të hedhësh meqenëse thatë që projektligji është pa relacion, punën e 10–15 vetëve, është e papranueshme. desha të shtoj se relacioni është me firmat e gjithë Madje, unë nuk e di si ju e drejtoni këtë seancë me deputetëve. këtë boshllëk nga të gjitha anët. Për procedurë, zoti Topi. Edhe media është mërzitur, por më shumë janë Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! mërzitur zotërinjtë parlamentarë. Kështu që unë Pa u futur në termat e retorikës politike, desha mendoj të mbarojë kjo gjë që është nisur për të të thosha që ky Kuvend po kalon vërtet në një linjë mbaruar, sepse kështu i bëjmë ne punët, i bëjmë absurde. Po t’i numëroni fizikisht janë vetëm 10% e jashtëzakonisht të mëdha, të papërballueshme, Parlamentit, kështu që mendoj për një ligj kaq të bëjmë një punë kolosale, në fund fare në një venitet rëndësishëm, ku besoj jo vetëm vëmendja e të plotë. deputetëve, por në radhë të parë detyrimi i Qeverisë Ku është zoti Kryeministër? Mbaheni dhe duhet të ishte maksimal, shoh se nuk ka asnjë regjistroheni këtë që do të them. 10-15 vetë janë ministër. Duhet të kishte një presion popullor për tani, kur të vijë puna për të miratuar nenin 15, do të këtë ligj. Vërtet kërkojmë shpjegim nga zoti Sinaj, miratohet ky, por për të caktuar kryetarin e Komitetit për të cilin kam respekt, sepse është ekspert, por i Shtetëror për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave, ka shpatullat tepër të ngushta dhe të dobëta për të do të jenë të gjithë grupet e interesit këtu, se janë mbajtur barrën e Qeverisë. Unë nuk mendoj që një grupet e abuzimit. Se kam fjalën për ju zoti Sokrat, problem kaq madhor, ku disa personazhe të thashë edhe një herë kam respekt për ty, por kam politikës, madje të politikës së rëndomtë do të frikë se do të bëhet loja edhe me ty, dikush tjetër do thosha, nuk e kanë haberin, nuk e kanë idenë se të vijë, se ka shumë toka për të ndarë. çfarë është bërë me këtë ligj. Ka dy vjet që punohet Mos u mërzisni, zoti Kryetar, sepse është edhe për këtë projektligj. Ka pasur një komision të shqetësim, do të jetë salla plot, do të fillojnë të kapin posaçëm, ka pasur komisione specifike, si njëri-tjetrin, kush do të jetë kryetari i vjedhjes rishtazi Komisioni i Bujqësisë, Komisioni i Ligjeve, Komisioni së pronave. Të jeni i bindur për këtë. i Ekonomisë. Njerëzit kanë harxhuar orë të tëra, Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Topi! kanë marrë në auditim organizma të tëra. Japin disa Unë mendoj se çdo gjë është brenda deklarata politike, thjesht për konsum publik, për të procedurave parlamentare, ne jemi duke vazhduar çoroditur edhe opinionin, që është një vepër shumë diskutimin në parim, janë edhe 3-4 diskutime dhe e dëmshme do të thosha, ndërkohë që ky Parlament mbyllim diskutimin në parim. Në orën gjashtë do të në radhë të parë ka nevojë që deputetët të jenë të shprehen kryetarët e grupeve dhe do të fillojë procesi informuar dhe secili të ketë individualitetin e tij kur i votimit, duke shqyrtuar me përgjegjësi nen për nen të dalë të flasë, t’i japi tone konkrete ligjit, sepse projektligjin. me llafe jemi mbushur, janë mbushur edhe ata që Kontributi që ju vutë në dukje, është e vërtetë, po na dëgjojnë, janë mbushur edhe xhepat e atyre ashtu e dëshmoj edhe unë, që jo vetëm komisionet që kanë bërë biznese me pronat, qoftë me pronat e që ju përmendët, por edhe Komisioni i Pronave që ish-pronarëve, qoftë me pronat shtetërore. ishte fillimisht, edhe grupi i ekspertëve nën drejtimin Unë e kam konsumuar dhe stërkonsumuar këtë e OSBE-së bënë një punë vërtet kolosale, punë që shprehje dhe nuk do të rresht pa e thënë edhe në po shqyrtohet dhe duhet të shqyrtohet me këtë moment, që po flasim, dikush po abuzon dhe përgjegjshmëri të lartë gjatë gjithë vazhdimit të kësaj po vjedh tokën shtetërore dhe tokën e ish pronarëve. seance të Parlamentit. Të jeni të bindur për këtë, disa janë të interesuar që Atëherë, fjalën ia jap zotit Gozhdari, ju lutem të shkojnë në pafundësi, derisa të mos ketë më gjë pak më racional, dhe të përgatitet zoti Balla. për të dhënë. Kështu që, unë kam respekt për fjalën Ju lutem, sa më shkurt, pa u futur në histori dhe
1274 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në ngjarje. zbatimin e këtij procesi, flasin për angazhimin serioz Fjalën e ka zoti Gozhdari. të Qeverisë dhe Parlamentit për zgjidhjen e Banush Gozhdari – I nderuar, zoti Kryetar! problemeve komplekse të kësaj pjese të reformës. Të nderuar kolegë të pranishëm! Është për t’u përshëndetur mbështetja që i jepet Nuk ka dyshim se në historikun e reformave të nga forcat më të mëdha politike, rikonfirmimit në pas vitit 1991, reforma e privatizimeve në përgjithësi mënyrë të qartë të garancisë ligjore të pronës së dhe ajo e privatizimit të tokës në veçanti në të gjitha përfituar nga ligji nr. 7501 datë 19.07.1991, “Për kategoritë e saj, tokë bujqësore, tokë e zënë me tokën”, pra i tokës së fituar nga shpërbërja e ish pyje, livadhe e kullota dhe tokë jobujqësore, është kooperativave bujqësore dhe të asaj të fituar nga reforma më e thellë dhe më e gjerë që përcaktoi ligji nr. 8053 datë 21.12.1995, “Për kalimin pa thelbin e ekonomisë sonë të tregut. shpërblim të tokës nga përdorimi në pronësi i tokës Qëndrimet e gabuara historike të së kaluarës bujqësore”, pra i asaj të fituar nga ish- ndërmarrjet moniste ndaj pronës, problemet e reja sociale të bujqësore, duke i dhënë kështu fund pasigurisë dhe lindura nga privatizimi i shpejtë e total i tokës, diktuan konfuzionit të deritanishëm. domosdoshmërinë e njohjes, kthimit dhe Për këto kategori pronash edhe ndonjë deformim kompensimit të pronave një grupi të caktuar social, joesencial i vënë re kryesisht në zonat malore me pra të ish-pronarëve. ecurinë e deritanishme të regjistrimit fillestar të Ky proces i lindur në vitin 1993 me miratimin e pasurive të paluajtshme, që po shkon drejt ligjit nr. 7698 “Për kthimin dhe kompensimin e përfundimit, si dhe me dhënien e titujve të pronësisë pronave ish pronarëve” dhe të ligjit nr. 7699 “Për mbi këto toka, nuk duhet konsideruar proces kompensimin në vlerë të ish pronave të tokave problematik, por i zgjidhur dhe përfundimtar. bujqësore, kullotave, livadheve, tokave pyjore dhe E rëndësishme duhet konsideruar heqja e pyjeve” të shoqëruara me akte të tjera, po edhe një kufizimit të madhësisë së pronës që kthehet, hap të rëndësishëm, duke zgjidhur thuajse tërësisht natyrisht kur ajo është e lirë, parim ky i sanksionuar komponentin e njohjes së pronësisë së vjetër, si në nenet 6 të projektligjit ose kompensimi me të dhe kthimin e pjesshëm të trojeve, pyjeve dhe njëjtën lloj prone, sipas parimit të rrathëve kullotave, por nuk realizoi dot atë të kompensimit koncentrikë, shprehur kjo në nenet 11 dhe 12 të të tyre, duke mbajtur prezent një padrejtësi sociale, projektligjit. si dhe duke vënë shpesh në pikëpyetje garancinë e Kam bindjen se kompensimi në natyrë do të pronësisë së fituar me ligjet e pas vitit 1991. Për zërë më shumë se 2/3 e sipërfaqes, që kërkohet këto arsye, por edhe për shkak të amendimeve të gjithsej për të kompensuar. Po aq të rëndësishme shumta të ligjeve bazë, madje edhe shfuqizimit të janë format e tjera të kompensimit të parashikuara disa neneve nga gjykatat kushtetuese, lindi në projektligj, si me pronë tjetër të paluajtshme të domosdoshmëria e një ligji të ri për kthimin dhe çdo lloji, por me vlerë të barabartë, me aksione në kompensimin e pronave. shoqëri me kapital shtetëror, me vlerën e objekteve, Për më tepër detyrimi për një zgjidhje të cilat janë për t’u privatizuar, me lehtësira të përfundimtare dhe të qëndrueshme, buron dhe nga detyrimeve fiskale e të tjera, por unë do të ndalesha angazhimet tona ndërkombëtare dhe sidomos, në pak te forma e kompensimit me të holla, duke raport me procesin e integrimit në Bashkimin nënvizuar dy gjëra. Evropian dhe me Kartën Evropiane të të Drejtave të E para, përvoja e vendeve të Evropës Lindore, Njeriut ose edhe si detyrim kushtetues i përcaktuar që kanë realizuar këtë proces, tregon se nuk mund në nenet 41 dhe 181 të Kushtetutës, ndaj dhe të ketë kompensim të pakufishëm, pra për të gjithë natyrshëm Qeveria dhe maxhoranca e Aleancës për sipërfaqen e ish pronarëve të mëdhenj, ose të Integrim, e ka shpallur një ndër përparësitë e saj trashëgimtarëve të tyre. Për më tepër çmimi i zgjidhjen përfundimtare të kthimit dhe kompensimit kompensimit nuk mund të jetë produkt i ndonjë të pronave vendimi subjektiv, e aq me pak politik, por duhet të Projektligji i ri për kthimin dhe kompensimin e jetë rezultante e tërë faktorëve ekonomikë e pronave, që sot po shqyrtojmë, puna voluminoze e shoqërorë, që ndikojnë në të dhe që përgjithësisht komisioneve parlamentare me të, bashkëpunimi i gjejnë pasqyrim te metodika e hartuar për këtë qëllim shumanshëm me OSBE-së, USAID-in e të tjera, nga Këshilli i Ministrave. Kjo metodikë, gjithashtu, kryerja e studimeve dhe hartimi i metodikave për pyetjes se kompensimi do të bëhet mbi bazën e
1275 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
gjendjes aktuale të pronës ose në momentin e mbrojtje të pronarëve, tregon se ka qenë krejtësisht shpronësimit të saj, për mua duhet të japë përgjigje i drejtë. Kanë ardhur ata në opsionet e përsëritjes në favor të kësaj të fundit. së atyre, që janë thënë dhe janë zgjidhur gabim. Së dyti, duhet pohuar qartë se asnjë dokument Prandaj, më e mira që duhet të bëjnë ata, është të ndërkombëtar, përfshi edhe Konventën Evropiane për ulin kokën dhe t’i kërkojnë falje pronarëve të ligjshëm të Drejtat e Njeriut, as edhe Kushtetuta e Republikës të këtij vendi. së Shqipërisë për shpronësimet historike, nuk e I nderuar Kryetar, të nderuar deputetë! detyrojnë shtetin shqiptar për dëmshpërblime në Brenda javës rikthehemi në çështjen e kthimit vlera të plota të tregut në momentin aktual, por dhe kompensimit të pronave pronarëve të ligjshëm, detyrojnë për shpërblime të drejta, e ritheksoj sepse nuk ka një shkallë ndërgjegjësimi dhe vullnet shpërblime të drejta, që s’janë e njëjta gjë. Çdo politik për t’i zgjidhur në mënyrë adekuate problemet kërkesë për kompensim me vlerën aktuale të tregut, kardinalë të vendit, sepse nuk ka vullnet politik për do të ishte e papërballueshme dhe do ta bënte ligjin t’u ndarë përfundimisht nga e kaluara. të pazbatueshëm. Nga pikëpamja organizative Një poet cilësor, Adem Istrefi, shkruan, se ne përmirësimi i statusit të anëtarëve të Komitetit shqiptarët fatkeqësisht me naivitet ia fillojmë si Shtetëror të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, gjithnjë nga e para. Kështu në mënyrë sempliste u ndaj emërtesës së Këshillit të Ministrave nga organi konceptuan proceset demokratike, sikur gjithçka në i zgjedhur nga Kuvendi, është ndryshim shumë këtë vend fillonte nga viti 1990, sikur në këtë vend cilësor, që do të ndikojë në paanshmërinë e tij, në nuk kish pasur shtet, sikur ky vend ishte toka e qëndrueshmërinë e tij, në efikasitetin dhe në zbuluar rishtazi, sikur nuk kish funksionuar një pranueshmërinë më të gjerë të këtij komiteti nga ekonomi private, sikur vinim në këtë stad historik publiku. nga hiçi. Ky konceptim naiv i qarqeve të larta Po kaq i rëndësishëm duhet konsideruar dhe politike, ushqeu atje poshtë te njerëzit e thjeshtë krijimi i fondit të kompensimit si zë i veçantë në idenë, si në filmat amerikanë me kauboj, se secili Buxhetin e Shtetit dhe që do të administrohet nga mund të aplikonte forcën fizike dhe mashtrimin e Komiteti Shtetëror i Kthimit dhe Kompensimit të dredhinë për të zhvatur sa më shumë. Njerëzit u Pronave, për kompensimin në të holla të subjekteve ushqyen me idenë se në ekonominë e tregut mund të shpronësuara, çka do ta bëjë këtë proces të të pasurohesh e të prosperohesh pa mund e djersë, besueshëm dhe real. Duke besuar në tërësi se vetëm duke zhvatur e abuzuar. projektligji së bashku me ndryshimet e bëra nga Zonja e zotërinj, ne legalistët do t’u kujtojmë e Komisioni i Ligjeve dhe Komisioni i Ekonomisë, rikujtojmë pareshtur, se në këtë vend kemi një përbën një bazë të fuqishme juridike dhe duke traditë shteti, kemi një traditë kapitaliste, ku ka shpresuar se në zbatimin praktik të tij nuk do të funksionuar ligji, ku prona ka pasur shenjtërinë e vihen re deviacionet e mëparshme, shprehem pro saj, ku problemet kardinalë të vendit kanë qenë miratimit të këtij projektligji. rregulluar më së miri me ligj dhe mund të shërbejnë Falemnderit! edhe sot si modele për t’u marrë në konsideratë. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Gozhdari! Ky shtet ishte ai që analistët dhe politologët Fjalën e ka zoti Balla, të përgatitet zoti Fejzollari dhe bota mbarë e kanë njohur si shteti i Zogut. Nëse dhe i fundit është zoti Bruka. problemet preokupante do t’i kishim zgjidhur me Sadedin Balla – Falemnderit, zoti Kryetar! seriozitetin, korrektësinë, kompetencën dhe Që në fillim do të thosha, se ata që kanë racionalitetin, me të cilin u zgjidhën në atë periudhë, organizuar një skenar për boshatisjen e Parlamentit, unë ju siguroj se sot Shqipëria do të kish hedhur s’kanë bërë asgjë tjetër, veçse kanë shtuar një hapa të rëndësishëm në Evropë. Në një farë mënyre mëkat të madh në barrën e madhe të mëkateve, që ne bëmë një gabim fatal, që periudhën pas vitit 1990 kanë ndaj pronarëve shqiptarë. nuk e konceptuam në çështjet e pronës dhe në Ne nuk do të reshtim së foluri edhe nëse dikujt ekonominë e tregut si një vazhdimësi e asaj që u nuk i pëlqen, edhe nëse dikush i quan pallavra, edhe ndërpre me 7 prill 1939. nëse dikush i quan citime, edhe nëse dikush i sheh Kështu pra, të nderuar deputetë, secili prej nesh këto që themi ne, me qesëndi. Nuk do të reshtim duhet të ndërgjegjësohet dhe të pranojë se në këtë dhe jemi të bindur, se edhe deri këtu ku kemi arritur, vend çdo gjë e ka pasur një zot. Toka bujqësore, ai ngulmim që kemi pasur ne vazhdimisht në troje, banesa e të tjera, kanë zotërit e tyre, ashtu
1276 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
sikur shteti ka qenë zot i pronave që i takonin qoftë Fatkeqësisht te ne ka ndodhur, ruana zot ka para 7 prillit 1939, qoftë edhe pas vitit 1990. ndodhur, ruana zot të mos përsëritet. Ne si legalistë Gjatë gjithë këtyre viteve ne vuajmë një për të shmangur katastrofat e reja, do të votojmë sëmundje që shpejt do të shndërrohet në kanceroze kundër këtij ligji. për shtetin tonë, atë të moszbatimit të ligjeve. Ju falemnderit! Çështja sot shtrohet, do të hartojmë një ligj të Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Balla! zbatueshëm apo një ligj vetëm për t’u arshivuar si Fjalën e ka zoti Fejzollari dhe i fundit zoti Bruka. shumë e shumë ligje të tjera. Për shumë e shumë Ethem Fejzollari – Falemnderit, zoti Kryetar! arsye, por edhe për shkak të përvojës së hidhur të Të nderuar deputetë, megjithëse shumë pak deritanishme, ne mendojmë se ky ligj nuk do të deputetë ka në sallë. gjejë zbatim. Do të ishte gabim që ndonjëri të marrë Njëkohësisht do ju kërkoja zoti Kryetar, që e përsipër të spekulojë me përvojat e vendeve ish- kam merak, për disa deputetë që qenë live dhe tani socialiste, për zgjidhjen e problemit të pronarëve të mendoj se janë ndaluar. Nuk e shoh të drejtë, kjo ligjshëm. Pothuaj se të gjitha këto vende e kanë është një shkelje flagrante që iu bëhet deputetëve zgjidhur mjaft mirë në dobi të pronarëve të ligjshëm. këtu në sallë, megjithatë unë do të vazhdoj. Kur e kam pyetur ish-ambasadorin tonë në Çeki në Partia Lëvizja Legalitetit ka kundërshtuar me të periudhën ’92-’96, se si e ka zgjidhur Çekia problemin gjitha mjetet demokratike mohimin e të drejtës së e tokës, më ka thënë se toka u është kthyer pa pronësisë, pronarëve legjitimë. Ajo kurdoherë ka kufizim pronarëve të ligjshëm, me kufizimin e drejtë theksuar se zbatimi i ligjeve antidemokratike, që u që ata ta punonin dhe të realizonin kuota mesatare miratuan në vendin tonë pas vitit 1991, jo vetëm që të prodhimeve bujqësore të caktuara nga shteti. nuk sollën zgjidhjen e drejtë të çështjes së Në Bullgari, partia në pushtet pas vitit 1992, pronësisë, por penguan zhvillimin ekonomiko-social sakrifikoi pushtetin, por e zgjidhi në dobi të pronarëve të vendit dhe janë bërë pengesa kryesore për të ligjshëm çështjen e tokës. integrimin e Shqipërisë në familjen evropiane. Një Zonja dhe zotërinj, shtjellimi i krijuar me pronat nga ligjet më të përfolur dhe për të cilin këmbëngulin në këtë vend është jashtëzakonisht i madh, pasi të dy forcat e mëdha politike për ta mbajtur në fuqi politikanët që kanë determinuar qeverisjen e këtij dhe duke e servirur si një reformë, është ligji nr. vendi e kanë marrë lehtë dhe me naivitet këtë 7501 për tokën. Pa u futur në qëndrimet politike të problem edhe për faktin se pronarët e ligjshëm i dy forcave të mëdha, si ajo e Partisë Demokratike keni konsideruar të lodhur, të pafuqishëm dhe për dhe e Partisë Socialiste, që e mbrojnë këtë ligj ose pasojë të parrezikshëm për pushtetin tuaj. në situatën, kur ky ligj u miratua, si dhe pa analizuar Përjetësisht është vërtetuar se prona shkon me problemet e krimit të korrupsionit dhe vetëgjyqësisë shpirtin. Më pëlqen të kujtoj këtu atë që më ka thënë që ka sjellë, ky ligj do të trajtojë dy aspekte tij, me i nderuari Pjetër Arbnori lidhur me torturat që ka qëllim që gjatë diskutimit të projektligjit të paraqitur aplikuar diktatura mbi të burgosurit politikë. Po të të gjykojmë me gjakftohtësi dhe të vendosim për ishte për trupin me tërë ato tortura të përbindshme abrogimin e tij. kishim mbaruar, por te ne ka jetuar shpirti dhe me Së pari, a është ligji nr. 7501 për tokën një të vërtetë zoti Arbnori dhe shokët e tij, dolën reformë që sjell zhvillim ekonomik të vendit? Qëllimi fitimtarë. Kështu zotërinj, do të dalin fitimtarë edhe i reformës për tokën duhet të jetë riorganizimi mbi pronarët. Ata shumë shpejt do të shfaqen shumë baza kapitaliste i ekonomive të mëdha bujqësore, më të fuqishëm nga sa i mendoni ju, pasi aleati më sipas modelit të ekonomive bujqësore kapitaliste të i madh i tyre është esenca e ekonomisë së tregut perëndimit në mënyrë që ato të realizojnë rendimente dhe vendet tradicionale perëndimore, që e kanë të larta. konsoliduar dhe e kanë nxjerrë fitimtare ekonominë Për këtë është e nevojshme që nga pronat e e tregut. Në librin e tij “Jashtë kontrollit” profesori i shtetit t’i jepet pronë fshatarëve pa tokë ose me studimeve të avancuara, këshilltari presidencial, pak tokë, duke pasur parasysh se shteti në vitin strategu amerikan Zhbigen Bozhezinski, do të 1944 kishte 50 mijë hektarë tokë, kurse në vitin 1990, thoshte: “Nëse vendet, që kanë hyrë në rrugën e kishte 360 mijë hektarë tokë. ekonomisë së tregut pas vitit 1990, do të rrokin me Ne vendin tonë pas vitit 1944 është zbatuar dy naivitet ekonominë e tregut, atëherë katastrofa në herë Reforma Agrare, ajo e vitit 1945 dhe ajo e viti këto vende do të jetë e pashmangshme”. 1991. Për mendimin tonë ligji nr. 7501 është më i
1277 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
keq se ligji numër 108, datë 28 gusht 1945, mbi se janë trajtuar me tokë 420 mijë familje, që kanë Reformën Agrare, sepse ky ligj i përgatitur dhe në pronësi 1 milionë e 900 mijë parcela toke. Duke miratuar nga komunistët me fillimet e tij, u la shkatërruar përfundimisht krijimin e fermave të pronarëve deri në 40 hektarë tokë, kur ai e punonte mëdha dhe investimet në bujqësi në drejtim të me mjete dhe mënyra të përparuara dhe 29 hektarë mekanizimit dhe përmirësimit të tokës, nga e gjithë tokë, kur e punonte në mënyrë primitive. Nuk u toka bujqësore, sot punohet më pak se 50% e saj. shpronësuan kopshtet, vreshtat, ullishtat sado që Pasojë e kësaj është rënia drastike e prodhimit ishte sipërfaqja e tyre. Godinat, gjë e gjallë dhe bujqësor, duke bërë që për të plotësuar nevojat e inventari bujqësor, tokat në përdorim të fermave dhe popullsisë të importohen pothuajse të gjitha të tjera, si pasojë e këtij ligji u lanë pronarëve 147 produktet bujqësore dhe blegtorale, duke filluar që mijë hektarë tokë, fshatarëve pa tokë dhe me pak nga perimet, djathi e duke arritur deri te bari i thatë. tokë 157 mijë hektarë tokë dhe shteti mbajti vetëm Kjo tregon dështimin e plotë të ligjit nr. 7501 për 17500 hektarë tokë. rritjen e prodhimit bujqësor. Pasojat katastrofike të Pushteti komunist në fillimet e tij, duke u zbatimit të ligjit nr. 7501, nuk i përkasin vetëm munduar të paraqitet si demokratik, nuk mund të prodhimit bujqësor, por edhe shkatërrimit të kësaj shkelte konventat ndërkombëtare dhe më vonë me pasurie të madhe kombëtare. Kështu nga viti 1989 ligje të tjera bëri shpronësimin total të gjithë popullit, deri në vitin 1998, janë shkatërruar plotësisht 74 % deri në nacionalizimin e tokës në vitin 1976. Ligji nr. të vreshtave, janë prerë rreth 41% e ullinjve, janë 7501 duke shpronësuar pronarët pavarësisht nga prerë rreth 60% e pemëve frutore, pa llogaritur ato madhësia e tokës pa pagesë dhe duke ia dhënë që janë shfarosur nga viti 1998 e deri më sot. Ligji atë fshatarëve që banonin në atë moment në fshat nr. 7501 u konceptua me synimin ta linte me banim për frymë pa pagesë dhe pa asnjë detyrim ndaj në fshat 65% të popullsisë duke e lidhur me tokën. shtetit ose pronarëve, bazohet vetëm në konceptin Mentaliteti që krijoi ky ligj te shteti pronar dhe të leninist, toka i përket atij që e punon. Zbatimi i këtij interesave politike për vota, nxitën një lëvizje ligji u bë me dhunë dhe pa dëshirën e pronarit duke mekanike, kaotike të popullsisë drejt zonave realizuar kështu një shpronësim total në fushore. Kjo bëri që në këto zona të pushtohej toka kundërshtim me të gjithë rregullat demokratike dhe dhe shkaktohej kriza sociale, ekologjike dhe konventat ndërkombëtare. Ligji nr. 7501, duke mos ekonomike. Kjo është krizë e territoreve, që po të qenë reformë nuk bën gjë tjetër veçse plotëson mos ndalohet do të thellohet në mënyrë galopante krejtësisht kushtet e një abuzimi të pushtetit. duke shkatërruar resurset më të mira të zhvillimit Si përfundim, ligji nr. 7501 nuk është një reformë, ekonomik të vendit. por një shpronësim në kundërshtim me të gjitha Ligji nr. 7501, nuk hapi asnjë lloj mundësie për normat demokratike. Ai është vetëm një reformë për zhvillim dhe punësim, sepse u penguan investimet qëllime thjesht politike dhe elektorale. Ligji nr. 7501 në bujqësi, por edhe në gjithë ekonominë në veçanti nuk është një ligj që i ka shtrirë efektet e tij në të në turizëm. Për pasojë hapja e vendeve të punës në gjithë territorin e vendit. Nga të dhënat që kemi sektorët më rentabël të ekonomisë është thuajse i rezulton se vetëm 21,2% e tokës bujqësore është pamundur. Fshatari shqiptar, duke mos e ndjerë sipas këtij ligji dhe kjo sipërfaqe shtrihet kryesisht vetën pronar të tokës së marrë, sipas këtij ligji në zonën lindore e verilindore dhe atë të mesme të emigroi dhe punon në tokat greke e italiane. Për vendit pa përjashtuar këtu edhe pjesërisht zonën pasojë mbi 800 mijë krahë pune janë larguar nga jugore. Ky ligj duke mos qenë gjithëpërfshirës është Shqipëria, pra vazhdimi i zbatimit të ligjit nr. 7501, diskriminues dhe në kundërshtim me Kushtetutën, dhe mosanulimi i pasojave juridike të tij, jo vetëm ai prek vetëm pronarët me banim në qytet, të ardhurit që është një regres për ekonominë, por edhe shkak nga fshati në qytet, nga viti 1944 deri në vitin 1990, i krizave ekonomike dhe shoqërore. Duke mos si dhe një pjesë të fshatarëve të mesëm, që kanë analizuar shumë faktorë të tjerë negativë të ligjit nr. marrë më pak tokë, se sa kanë pasur në pronësi 7501, në drejtim të paqes sociale, korrupsionit të fshatarët e pasur dhe komunitet fetare. Në tokat që krimeve dhe gjyqësisë, mendojmë që faktori kryesor janë ndarë fshatçe, përfshihen edhe toka që në për moszgjidhjen e problemit të pronësisë është mënyrë abuzive, sidomos në zonat bregdetare, kanë politika, që këmbëngul për mosshfuqizimin e këtij përfituar politikanët dhe përkrahësit e tyre. ligji famëkeq. Së dyti, sipas Ministrisë së Bujqësisë rezulton Përfundimisht, ligji nr. 7501 nuk mund të futet
1278 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në asnjë kategori reformash, por është një ligj që sallë, meqenëse maxhoranca ka lënë një shpronëson me dhunë e pa shpërblim, që shkatërron përfaqësues të vetëm, nga gjithë trupa parlamentare rrënjët e popullit tonë, duke e varfëruar atë dhe Qeveria. ekonomikisht e shpirtërisht, duke mbyllur çdo Zoti Kryetar, në mbështetje të shoqatës së perspektivë zhvillimi e shprese në të ardhmen. Nuk pronarëve, them shyqyr më mirë vonë se sa kurrë, mund të lemë pa përmendur abuzimet me tokat e sepse përndryshe këta pronarë do të ishin degdisur fermave bujqësore. Ato kanë pasur në administrim dhe me ta nuk do të merrej askush, prandaj unë i 170 mijë hektarë tokë nga më pjelloret. Baza ligjore ftoj në bashkëpunim me ne, me Parlamentin e ndarjes së këtyre tokave ishte vendimi i Këshillit Shqiptar, më mirë vonë se kurrë. të Ministrave me numër 452 datë 17.10.1992, Ky është një detyrim kushtetues që e detyron ndryshuar me vendimin e Këshillit të Ministrave 161, Parlamentin Shqiptar të zgjidhë çështjen e pronave datë 8.04.1993, sipas VKM-së 161. Pronarët e dhe kjo zgjidhet me ligj dhe jo me protesta dhe tokave që administronte firma e qytetit ku banonin, allishverishe, ashtu si pretendojnë disa parti të vogla kishin të drejtë të merrnin tokën e tyre, por kjo nuk këtu në Parlament. Gjithashtu, ka 10 vjet që shoqatat u zbatua me një urdhër të ministrit të Bujqësisë e pronarëve kërkojnë të vihet në jetë zbatimi i ligjit dhe Ushqimit. Ministri del mbi aktet ligjore. Si u për pronën dhe ky ligj që ne diskutojmë sot në parim, ndanë këto toka? besoj që është një ligj që e njeh 100% pronën e Të punësuar në vitin 1992 në ferma kanë qenë pronarit, pavarësisht se ka gjëra që ata sot nuk i 15200 punonjës. Sipas ligjit ata duhet të merrnin konceptojnë, por e njeh 100% dhe vjen pika e fundit, nga 0,3 hektarë të tokë, secili pra gjithsej 50 mijë kompensimi që është po 100% dhe në zona hektarë tokë, pjesa tjetër prej 120 mijë hektarë tokë turistike, në bregdet ku ka mënyrë veprimi për ligjet. është ndarë në mënyrë abuzive dhe në kundërshtim Gjithashtu, jam i detyruar të pranoj që në parim me ligjet në fuqi. Vlen të theksojmë se këto toka e mbështes ligjin nr. 7501, sepse është një reformë janë bërë pre e gjithë pushtimeve, abuzimeve dhe që ka përfshirë 70% të territorit shqiptar dhe ne nuk ndërtimeve të paligjshme, në të gjithë territorin e mund të kthehemi në një luftë civile, siç dëshirojnë vendit. Nisur nga arsyet e mësipërme arrij në disa. konkluzionin se ligjet dhe aktet nënligjore për tokën Gjithashtu, këtë ligj e mbështes, sepse ka bujqësore, që janë në fuqi deri më sot, duhet të ekspertizën e duhur të pranueshme nga OSBE-ja, abrogohen dhe toka të shkojë te pronari i ligjshëm. e cila mbyll angazhimet politike ndërkombëtare që Vetëm kështu do të arrijmë të ndërtojmë ekonomi ka shteti shqiptar ndaj të tjerëve. Nuk mund të lë pa bujqësore efecientë, të aftë që të plotësojë nevojat përmendur këtu, që në këtë ligj për herë të parë në gjithnjë në rritje të popullsisë për produkte bujqësore Parlamentin Shqiptar trajtohen edhe zonat që kanë dhe blegtorale. përmbytje, këta njerëz nuk kanë pasur asnjë lloj Duke parë qëndrimin e dy grupeve më të mëdha ligji deri më sot në mbështetje të tyre, por kanë parlamentare për këtë problem, të cilët politikisht pasur vendim të Këshillit të Ministrave, që ka kanë vendosur që këto ligje të mos abrogohen, e përfunduar në kosh pa asnjë lloj mbështetjeje. pakta që duhet të bëjmë është të mbështesim Prandaj, është hera e parë që këta njerëz propozimin e zotit Begeja, për të vendosur sanksione përfshihen me ligj në Kuvend, që trajtohen si ish- ligjore ndaj atyre, që kanë abuzuar duke marrë tokë pronarë dhe pastaj të zgjidhet çështja e njohjes dhe jashtë kritereve ligjore, duke i shpronësuar ato dhe kompensimit të pronës. duke ia kthyer tokën pronarëve të ligjshëm, ndryshe Unë mbështes çdo lloj iniciative nga deputetët, nëse ligji nr. 7501 do të qëndrojë në fuqi, do të thotë kur diskutojmë nen për nen, që çdo përfitim i të sjellim stilin e kohës së Kristofor Kolombit, kur u padrejtë, në çdo vend, në çdo zonë që është bërë mori tokat indianëve dhe ua ndau amerikanëve ose pa mbështetje ligjore, të zhvlerësohet dhe të kthehet stilin e kapiten Kukut në Australi, kur u mori tokat në pikën zero dhe pronarët, aty ku toka është e lirë, aborigjenëve. ku prona është e lirë, të bëhen automatikisht pronarë Falemnderit! dhe ta gëzojnë atë. Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Fejzollari! Unë si deputet, por edhe si deputet i PD-së Fjalën e ka zoti Bruka. këmbëngul, që të thërras të gjitha forcat e djathta, Ibrahim Bruka – I nderuar zoti Kryetar! të vazhdojnë punën për mbështetjen e këtij ligji dhe Të nderuar kolegë deputetë, që keni ngelur në të japin mendimin e tyre nen për nen, që shkon në
1279 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
favorin maksimal të pronarëve. Ju me mentalitetin tuaj dhe me mënyrën se si Falemnderit! keni vepruar gjatë kësaj periudhe, sidomos për këtë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bruka! problem, nuk keni lënë ardhacak pa i thënë e Pra, mbyllim debatin në parim për projektligjin gëzofshi tokën dhe asnjëherë nuk e bëtë këtë për “Për njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronave”. shqiptarët, për ata që me shumë sakrifica dhe me Në orën 18.00 do të shprehen kryetarët e shumë mund, e kanë mbajtur më këmbë dhe kanë grupeve dhe do të fillojë procesi i votimit. qenë shtyllat e ekzistencës së këtij kombi. Drekën e mirë, mirupafshim në orën 18.00. Megjithatë, do të ishte mirë, zoti Kryetar, që kjo zgjidhje të ishte definitive. Këtë përsëri nuk po e * * * pranoni, ne këtë do t’ia lëmë kohës, por do të ishin të qetë edhe ata që kanë uzurpuar pronat e të tjerëve Seanca e pasdites, ora 18:00 edhe atyre që u kanë marrë pronat, se asnjëri nuk Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, hapim do të jetë i qetë me këtë lloj zgjidhje që ju po jepni. seancën. Me vjen shumë keq, edhe një herë shpreh Në seancën e paradites në debatin në parim keqardhjen time, që idetë dhe gjithë synimet e diskutuan 28 deputetë dhe tani kanë mbetur për t’u hedhura të kësaj partie dhe programet kuptohen me shprehur kryetarët e grupeve. vonesë. Fjalën e ka zoti Metko. Zoti i ndihmoftë shqiptarët! Uran Metko – Falemnderit, zoti Kryetar! Falemnderit! Ata që kishin për të diskutuar nga pjesëtarët e Servet Pëllumbi – Falemnderit! grupit parlamentar të Partisë Balli Kombëtar, Në emër të Grupit të Partisë Republikane, zoti shprehën mendimet e veta gjatë diskutimeve të tyre, Mediu. por ajo që unë dua të theksoj në emër të Grupit Fatmir Mediu – Zoti Kryetar, ashtu siç e Parlamentar të Partisë Balli Kombëtar, është se me theksova në fjalën time në diskutimin në parim të keqardhje konstatojmë se gjatë gjithë përpjekjeve këtij ligji shumë antiparimor dhe antidemokratik që ne bëmë për projektligjin e përgatitur nga zoti duket qartë që Parlamenti Shqiptar nuk ka asnjë Mediu dhe Çako nuk u arrit ndonjë mirëkuptim. Gjithë prirje që të udhëhiqet nga respektimi i Kushtetutës dëshira dhe përpjekjet tona kanë qenë për të vetmen ose i së drejtës. Kur një Parlament nuk udhëhiqet arsye për të gjetur një zgjidhje definitive. nga Kushtetuta ose e drejta e qytetarëve jo vetëm Megjithatë, ne duke iu referuar edhe historisë nuk është përfaqësues i interesave të tyre, por për së partisë sonë, me keqardhje përsëri konstatojmë më keq është përfaqësuesi i interesave korruptive se shpeshherë në politikë dhe në zhvillimet e këtij dhe klaneve, të cilat duken qartë që zotërojnë vendi, jemi kuptuar me vonesë. Do të kishim dëshirë pushtetin dhe interesat e pushtetit në Shqipëri. që këtë radhë të na kishit kuptuar në kohë. Ligji që ju kërkoni të kaloni sot, që mesa duket Megjithatë, nuk është fatkeqësia jonë, është do ta ketë bekimin e pjesës më të madhe të fatkeqësia e atyre që nuk i kuptojnë këto gjëra. Kur deputetëve, është një ligj i cili bie ndesh me ne dhe partia që përfaqësojmë, bëmë të gjitha Kushtetutën, me nenin 41 dhe 181 të saj, bie ndesh përpjekjet që ju të ktheni kokën nga perëndimi, e me Konventën Evropiane të të Drejtave të Njeriut, kthyet nga lindja, kur ne bëmë të gjitha përpjekjet legjitimon korrupsionin dhe nuk bën gjë tjetër, veçse tona për Kosovën, ju as nuk na i përmendët fare, tenton që ta vendosë zhvillimin ekonomik të këtij kur ne vazhdojmë të ngremë probleme madhore, vendi, bazuar mbi korrupsionin, aferat korruptive mbi siç është problemi i Çamërisë, ne përsëri trokitëm krimin e organizuar, mbi ata njerëz që kontrollojnë në derë të shurdhët, kur ne trokasim për të tashmë ekonominë jo për shkak të aftësisë së tyre persekutuari politikë, përsëri bëjmë të njëjtën gjë. për të ndërtuar ekonomi, por për shkak të dhuratave Besuam se këtë radhë sadopak do të kishit dhe suportit politik që i është dhënë gjatë gjithë mësuar dhe reflektuar për të bërë një zgjidhje këtyre viteve, duke cenuar në mënyrë të përfundimtare të këtij problemi. Por me sa shikojmë drejtpërdrejtë interesat e pronarëve shqiptarë. ju keni qejf që përsëri t’i riktheheni këtij problemi. Partia Republikane ka bindjen se ky Parlament, Në rast se do të bëhej një zgjidhje përfundimtare e sot po bën një akt tjetër në dëm të interesave të këtij problemi do të ishte një fat i mirë për Shqipërinë Shqipërisë, në dëm të interesave të shqiptarëve dhe dhe për shqiptarët. në dëm të interesave të pronarëve. Po ndërton një
1280 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ligj krejt supozim, i cili nuk i jep përgjigje kërkesës si garant i Kushtetutës, si garant i respektimit të së pronarëve për të marrë pronën e tyre ose siç nenit 41 dhe 181 të saj, të konventave supozohet në ligj për t’u kompensuar financiarisht. ndërkombëtare për të drejtat e njeriut dhe, në rastin Edhe në fjalën e zëvendëskryeministrit edhe në fjalën konkret, të pronës private. E thashë në mbyllje të e ministrit të Financave, edhe në fjalën e fjalës time dhe e përsëris për ndonjë që nuk e ka përfaqësuesve të opozitës, u theksua se fatura dëgjuar mirë, i kërkoj të gjithë qytetarëve shqiptarë financiare e këtij ligji është goxha e madhe dhe, dhe pronarëve të organizohen për të kundërshtuar natyrisht, do të jetë i pamundur kompensimi financiar këtë projektligj, sepse organizohen për të mbrojtur i pronarëve. Kushtetutën dhe të drejtën e pronës private, Unë nuk e di ku e gjen kurajën Kuvendi i organizohen për të lënë mënjanë korrupsionin e Shqipërisë që të ndërtojë një ligj të tillë të turpshëm qeverive dhe për t’i dhënë mundësi ekonomive të dhe të gënjeshtërt. Ku e gjejmë kurajën ne që t’i tyre familjare që të përparojnë. Nuk ka rrugë tjetër themi pronarëve shqiptarë që ne po bëjmë një ligj ky vend përveçse respektimit të pronës private dhe sa për të kaluar radhën? Nga ana tjetër, zoti Kryetar, kjo që ju e quani betejë të mbyllur sot, vetëm fillon e gjithë e ashtuquajtura politikë e kompensimit fizik edhe një konflikt tjetër në Shqipëri, fillon edhe një nuk është gjë tjetër, veçse një rrugë e re drejt herë një periudhë tjetër të mundimshme për korrupsionit dhe drejt aferave korruptive. Është rruga pronarët, të mundimshme për shqiptarët për të për të përfituar nga prona e pronarëve, është rruga vendosur shtetin e së drejtës, pavarësisht nga për të marrë pa të drejtë atë që nuk i takon pushtetit gjykimi juaj politik në ditën e sotme. politik, Parlamentit ose shtetit shqiptar dhe të gjithë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Mediu! ne si opozitë, në mënyrë të veçantë Partia Zoti Fejzollari e ka fjalën në emër të Lëvizjes së Demokratike, gjatë gjithë këtyre kohërave ka ngritur Legalitetit. shqetësimin e madh, që ajo që zotëron në këtë vend, Et’hem Fejzollari – Falemnderit, zoti Kryetar! që drejton në këtë vend në qeverisje është krimi i Në emër të Partisë Lëvizja e Legalitetit ne do të organizuar dhe korrupsioni. Ajo që nxit proceset votojmë kundër dhe arsyeja është në qoftë se do të legjislative në këtë vend janë interesat e ndryshme ishte diskutuar dhe aprovuar projektligji Çako-Mediu, korruptive dhe unë nuk mund të mendoj se mund të do të ishte gjysma e zgjidhjes e çështjes së kthimit ketë interesa më të mëdha korruptive, sesa ato që dhe kompensimit të pronave. Për sa i përket janë pasqyruar në këtë ligj, i cili legjitimon diskutimit që i bëmë projektligjit të sotëm, se shpronësimin e pronarëve dhe pronësimin e atyre mendojnë se është një e keqe e madhe e Shqipërisë njerëzve, të cilët nuk kanë asnjë të drejtë mbi pronën dhe e shqiptarëve. Prandaj në emër të grupit ose të njerëzve të lidhur me pushtetin për të përfituar parlamentar ne do të votojmë kundër. në mënyrë abuzive. Falemnderit! Unë mendoj që demagogjia në Kuvendin e Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Fejzollari. Shqipërisë, në politikën shqiptare po shkon në favor Fjalën e ka zoti Berzani. të një grupi të caktuar individësh, të cilën kanë luajtur Ilirjan Berzani – Falemnderit, zoti Kryetar! me Parlamentin dhe vazhdojnë të luajnë. Kanë luajtur Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë me shtetin dhe vazhdojnë të luajnë, por shkon në Demokrate të Re, siç e thashë edhe në fjalën që dëm të institucioneve shqiptare, në dëm të mbajta ky është një nga ligjet kryesore që ne po interesave të shqiptarëve. kalojmë dhe mendoj në emër të grupit, duke qenë Prandaj Partia Republikane është për ta votuar se Partia Demokrate e Re ka bërë disa kundër këtë projektligj, është për t’i bërë thirrje edhe amendamente dhe në varësi të këtyre një herë Partisë Demokratike sepse kam bindjen amendamenteve në seancën e sotme plenare do të se Partia Socialiste nuk mund të shkojë ndryshe, varet edhe qëndrimi i grupit tonë parlamentar. përveçse me konceptin që toka i takon atij që e Falemnderit! punon, sepse është pjesë e asaj logjike dhe asaj Servet Pëllumbi – Falemnderit! bindjeje, por i bën thirrje Partisë Demokratike, që të Fjalën e ka zoti Xhuveli. mos bëhet pjesë e Partisë Socialiste në këtë luftë Lufter Xhuveli – Falemnderit, zoti Kryetar! që po i bëhet pronës private dhe pronareve shqiptarë. Grupi i të Gjelbërve në parim është dakord me Gjithashtu, e përsëris, i kërkoj Presidentit të përfshirjen e këtij ligji për t’u shqyrtuar konkretisht Republikës që një herë të vetme të tregojë pozicionin dhe nen për nen. Për ne plotësohen kriteret kryesore
1281 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të tij, natyrisht duke pasur rezervën për ligjin që ka e cila nuk është një detyrim ligjor, por është bërë të bëjë me tatimin e jashtëzakonshëm të vitit 1945. me akt të Këshillit të Ministrave. Me të tjerat jemi dakord. Ca më tepër konflikti më i madh ka qenë Falemnderit! pikërisht në zbatim dhe ata që e kanë zbatuar kanë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Xhuveli. përgjegjësi, sepse kur filloi zbatimi u kuptua qartë Zoti Gjinushi e ka fjalën. që një pjesë e mirë preferonte futjen në pronat e Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar, sigurisht që veta, kryesisht në zonat me pak tokë dhe në fushë ne sot po diskutojmë një nga projektligjet më të preferohej edhe ndarja për frymë, por secili ama në rëndësishëm, po dëshiroj të theksoj që edhe ata që tokën e vet, i kufizuar në sasi, por jo duke e mbrojnë shumë të drejtën e pronës dhe që flasin zhvendosur pronën te njëri-tjetri. Dhe po të ishte më shumë kundër këtij projektligji e kanë shumë të zbatuar si i tillë ligji nr. 7501, sigurisht ne do të kishim qartë që nuk ka zgjidhje tjetër dhe vlerësoj që të shumë më pak konflikte sot. Gjithashtu i gjithë ata që kanë qenë ithtarë, gjoja të mbrojtjes pajustifikuar është dhe ligji për fermat 8053, ku nuk së pronës, kanë qenë edhe pengues të zbatimit të e di pse maxhoranca e asaj kohe nuk i ndau fermat ligjeve në fuqi, të cilat mund të kishin çuar në një që janë ngritur mbi ish-kooperativa dhe mbi ish- zgjidhje më të drejtë në situatën aktuale. pronën private nga fermat që ishin thjesht pronë Atëherë projektligji i paraqitur, sigurisht që është shtetërore, pronë të cilat mund të përdoreshin dhe një projektligj, i cili nga ana juridike është më i për kompensim dhe nuk duhet të krijonim përmirësuar se ligjet në fuqi, por në planin praktik artificialisht pronarë rinj në dëm të pronarëve të është po aq i vështirë për t’u zbatuar. vjetër. Por ne në çdo rast jemi të detyruar të bëjmë një Këto kanë qenë dy ligjet, të cilat tashmë pas kompensim të pronës edhe po të kishim variantin e dhjetë vjetësh i kanë dhënë të gjithë efektet e veta propozuar nga disa deputetë të djathtë. Rrjedhimisht dhe të gjithë ata që i referohen Kushtetutës duhet kompensimi është i vetmi mjet për të bërë diçka në ta kenë të qartë që Kushtetuta mbron më shumë këtë situatë, në të cilën ndodhet çështja e pronës çfarë ndodh pas hyrjes së saj në fuqi, se sa çfarë në Shqipëri. Pra, edhe varianti i dhënë nga OSBE- ka ndodhur para hyrjes së saj në fuqi. Megjithatë ja bën vetëm atë që hiqen disa kufizime që kanë neni 181, zoti Mediu, i cili është gjithashtu një qenë në pronën në qytet deri në 10 mijë metër katror, kompromis, por neni 181 nuk detyron shfuqizim dhe ashtu siç hiqet kufizimi për kompensim në fshat që në qoftë se ti shfuqizon ligjin, një ligj i cili ka mbaruar ka qenë deri në 50 hektarë dhe tani është pa kufi. efektet, është njësoj si të dënosh me vdekje një të Por heqja në letër është shumë e lehtë, por heqja vdekur ose me pushkatim. në praktikë sigurisht do të jetë e vështirë. Sepse Pra, e njëjta pasojë do të ishte edhe abrogimi i tashmë fatura është 50 mijë hektarë afërsisht dhe, një ligji, i cili i ka mbaruar efektet e veta dhe do të rrjedhimisht, me heqjen e këtyre kufijve ajo mund të kishte bërë menjëherë shpronësim të ri, por mua rritet dhe gjithkush mund të vlerësojë që 50 mijë më duket që përgjegjësia më e madhe është në hektarë po të llogariten nga ana monetare kalojnë kompensim. Këtu u tha edhe nga parafolës të djathtë shifrat e miliarda dollarëve. dhe të majtë dhe asnjë, qoftë edhe shoqatat e ish- Prandaj, gjithnjë mbetet si i vetmi mjet dhe pronarëve nuk e di pse, nuk e kanë ndarë qytetin mundësi kryesore kompensimi fizik. Megjithatë unë nga fshati. Toka në qytet dhe ligji për rikthimin e vlerësoj që këtu ia vlen të thuhet diçka edhe për pronave në qytet dhe kompensimin ka qenë shumë përgjegjësitë që ka gjithkush majtas ose djathtas më liberale dhe kjo është dhe një nga kontradiktat. për situatën e pronave. Ashtu siç vlerësoj edhe faktin Ai ka njohur pronën kur ka qenë e lirë, ka njohur që disa u rrëfyen për mëkatet që kanë bërë në këtë kthimin e saj, ka vënë vetëm kufizimin 10 mijë metra, drejtim. Shumë është anatemuar ligji nr. 7501. Ligji i cili nuk është shumë i madh, duke pasur parasysh nr. 7501 nuk është në përmbajtje i gabuar. Ideja e që pronat në qytet nuk i kalojnë mbi 10 mijë metra një reforme agrare ishte krejtësisht normale, por e në tërësi. Heqja e këtij kufizimi që është bërë që pafalshme është që ne bëmë një reformë agrare më para tre vjetësh e ka bërë këtë ligj totalisht komuniste se ajo e vitit 1945, sepse ligji nr. 7501 kushtetues. Kompensimi i pronave të qytetit është mjaftonte që të kthente pronën ashtu siç ishte në penguar qëllimisht dhe këtu ka vend të flasim për çastin e krijimit të kooperativave dhe në vend që afera korruptive, por më shumë ka rrahur nga e prona të kthehej siç ishte gjoja u ndarja për frymë, djathta se nga e majta, sepse ligji është në fuqi që
1282 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në vitin 199,3 dhe absolutisht nuk është bërë asnjë ajër dhe nuk mund të zgjidhë kurrë një problem kaq kompensim dhe, sa më shumë vonohemi, aq më të rëndësishëm. Që Këshilli i Ministrave duhet ta shumë pak tokë disponibël mbetet. Kujtoj gjithashtu, ketë detyrë numër 1 kompensimin e pronave dhe që si ligji i qytetit edhe i fshatit, për sa i takon një komision i pavarur nuk mund të vërë në lëvizje kompensimit, ka pothuajse të njëjtën faturë, sepse absolutisht me mijëra hektarë që duhen parcelizuar, në qytet janë rreth katër-pesë mijë hektarë, po janë duhen nxjerrë kriteret dhe nuk duhet të lajmë duart truall pra ka një kosto shumë të lartë dhe në fshat duke ia lënë kriteret komisionit. Po ia lanë janë rreth 40-50 mijë hektarë. Duke marrë një komisionit, atëherë ky do të kthehet. koeficient 1 me 10, sepse në fshat shitet me 4 mijë Këtu bashkohem me një nga parafolësit e lekë, në qytet është të paktën 40 mijë tani shkon djathtë që atëherë do të ketë allishverishe, sepse edhe 1 mijë dollarë, kuptohet që fatura e qytetit diku do të kompensohet 100%, diku nuk do të është shumë e madhe, por ne i kemi pasur të gjitha kompensohet hiç. Dikush do ta marrë të tërë pronën, mundësitë të kompensonim deri në vitin 1996, 1997 dikush jo. Pra, që prej tre vjetësh i është kërkuar ose deri në vitin 1999 dhe në vitin 2000. Madje këtu këtij Kuvendi që Këshilli i Ministrave të sillte gjendjen e tha ish-kryetari i shtetit që është bërë një reale. Sa tokë disponohet sa do të vihet në eksperiment. Është bërë te Shkëmbi i Kavajës, ka dispozicion të ish- pronarëve dhe sa është masa e ecur për 100-200 veta. Durrësi është i vetmi rreth që mundshme e kompensimit fizik, në mënyrë që secili pas kësaj ka bërë edhe kompensimet, por nuk është të kompensohet në mënyrë të njëllojtë, të drejtë bërë në rrethet e tjera. dhe të mos gënjejmë më. Prandaj, duke mos parë Pra, megjithëse eksperimenti u bë në kurriz të tjetër zgjidhje ne insistojmë, pra e mbështesim këtë disa ish-pushtetarëve, doli me sukses, vaksinën ata projektligj, siç ka thënë Çurçilli “Demokracia nuk e përballuan, nuk e di pse nuk u bë për gjithë masën është më e mira, por nuk ka sistem tjetër” dhe ky e ish-pronarëve dhe, po ta kishin bërë këtë, sigurisht, projektligj nuk është më i miri, por në këto kushte që ne sot do të kishim vetëm problemin me ligjin nr. nuk mund të bëjmë tjetër. 7501, qoftë pasoja të kompensimit për të. Kështu Të shtojmë dy fjalë për atë që është vënë si që unë këtu e shoh dhe një nga pengesat ose rolin kusht heqjen e e tatimit të jashtëzakonshëm. Më negativ që është luajtur. O të gjitha, o hiç. Kur dihej duket që ky është debat kot. Unë e kuptoj merakun shumë mirë që të gjitha nuk mund të realizoheshin e disave që duan të gjejnë një sebep si të shpëtojnë kurrë. E kur dihej shumë mirë që po të ishte bërë nga mosvotimi i këtij projektligji, por në fakt kjo është kompensimi ne sot do të kishim një barrë shumë bërë që në vitin 1993. Në vitin 1993 janë lënë jashtë më të ulët dhe është kjo vonesë që ka lejuar të gjithë ata që u është marrë prona si rezultat i pushtimin e trojeve më tej, shtuar edhe një nen tepër tatimit të jashtëzakonshëm. Në vitin 1995, është absurd që kemi vënë që në vitin 1993 që prona amenduar ligji dhe është kërkuar që këta të mund të fitohet edhe me gjyq. Nuk ka asnjë vend përfshihen. Në vitin 2000, Gjykata Kushtetuese këtë në botë që me dëshmitarë mund të bëhesh pronar e ka quajtur antikushtetues. Megjithatë ai e kishte toke. Është si të vërtetosh atësinë me dëshmitarë. mbaruar efektin, pra de fakto ai i ka dhënë efektet e Të gjesh dy-tre vetë dhe të thonë kë ke baba ti ose veta. Pra edhe ata i kanë marrë pronat, mund të diçka të tjetër. ketë ngelur ndonjë dhe ne nuk kemi pse të merremi Pra, të gjitha këto kanë bërë që prona të më me të. Ne nuk kemi pse ta shtojmë këtë shpërfytyrohet dhe ne jemi sot këtu ku jemi dhe, kushtëzim, sepse ajo tashmë është objekt Gjykate sot mbetet e vetmja mundësi, prandaj ne mbrojmë Kushtetuese, madje është kot sepse bëhet fjalë për këtë ide të kompensimit fizik, ku ende ka mundësi, një gjë që i kanë mbaruar efektet. Kështu që duke sepse me një përllogaritje do të mjaftonin 7-8 mijë hequr edhe këtë nen dhe duke theksuar nevojën që hektarë në tërësi tokë turistike siç quhet për të të jetë ky Kuvend dhe Qeveria që përcaktojnë kompensuar në një masë të konsiderueshme këto kriteret bazë të kompensimit ne mbështesim këtë 40-50 mijë hektarë ku po të shikohet zbatimi i ligjit projektligj. mund të ketë shumë rezerva, sepse edhe atje ka Falemnderit! abuzime. Por defekti i projektligjit të sotëm është Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Gjinushi! pikërisht atje ku nuk e kuptoj insistimin e opozitës Ta përmendi emrin vetëm sa për referencë, nuk që komisioni të mos varet nga Këshilli i Ministrave. të kritikoi për ndonjë pikëpamje. Urdhëro, dakord! Unë vlerësoj që komisioni i pavarur do të mbetet në Fatmir Mediu – Zoti Gjinushi përmendi një
1283 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
thënie të Çurçillit, unë po i kujtoj një thënie të një Neritan Ceka – Falemnderit, zoti Kryetar! britaniku tjetër, i cili thotë që pushteti tenton që të Edhe në emër të Grupit Liberaldemokrat të korruptojë, por pushteti absolut korruptohet në Qendrës shpreh të njëjtin mendim që shprehu zoti mënyrë absolute. Dhe ky gjykim absolut i Gjinushi. Parlamentit Shqiptar, për ata që dinë të lexojnë Ky është shansi i fundit ndoshta për t’i kthyer anglisht, jo për ata që dinë të lexojnë vetëm gjuhë një pjesë të pronës ish-pronarëve. Pra, edhe unë krahinore. jam dakord ta votoj në emër të këtij grupi ligjin duke Ky Parlament që gjykon në mënyrë absolute e parë atë vetëm si një mundësi të kthimit të pronave atë që nuk i takon, natyrisht që priret drejt të humbura. Nga ana tjetër, dua të theksoj se korrupsionit absolut dhe drejt interesave korruptive. shanset për zbatimin e këtij ligji gjithashtu, të Zoti Gjinushi theksoi që neni 181 i Kushtetutës nuk dyshimta edhe për faktin se do rëndojnë mbi parashikon efekte prapavepruese, sepse tashmë Buxhetin e Shtetit, në një mënyrë që është e padrejtë ligjet kanë kryer funksionet e tyre. Po pikërisht neni dhe antikushtetuese. Çështja është se ky ligj 181 pika 2 thotë: rregullon marrëdhëniet, midis atyre që kanë humbur Ligjet dhe aktet e tjera normative të miratuara pronën dhe atyre që e kanë fituar pronën dhe u ke para datës së hyrjes në fuqi të kësaj Kushtetute legjitimuar një pronë të marrë shpeshherë pa nenet dhe që kanë të bëjnë shpronësimet dhe konfiskimet që përcakton Kushtetuta, të marrë si pronë të do të zbatohen kur nuk vijnë ndesh dhe në dhuruar nga shteti në atë arbitraritet që ka përcaktuar kundërshtim me të dhe, kryesisht, me nenin 41 të gjithmonë politikën e shtetit shqiptar kundrejt Kushtetutës i cili thotë: Ligji mund të parashikojë pronarëve, pra i ka shpronësuar, pastaj ia ka dhënë shpronësime ose kufizime në ushtrimin e së drejtës dikujt, pastaj përsëri i ka marrë i ka bërë kooperativë së pronës vetëm për interesa publike dhe do t’i bujqësore, pastaj përsëri i ka marrë dhe ia ka dhënë lutesha kolegëve të këtij Parlamenti të më gjenin te dikujt që nuk e ka pasur përpara. ligji për shpronësimet publike, se ku në një pikë të Unë them që këtij ligji i mungon morali, përderisa vetme të tij thuhet që mund të shpronësohen nuk thotë se kush duhet të paguajë për këtë dhe ky pronarët legjitimë dhe të shpërndahet toka për ligj parashikon që të paguajnë të gjithë qytetarët reformë agrare ose joagrare, quheni si të doni, t’i shqiptarë. Prandaj, ne si Aleancë Demokratike merret në mënyrë të padrejtë pronarit, të pronësohet kishim propozuar parimin e thjeshtë, që zbatimi i shteti ose politika dhe t’ia japë atij që dëshiron. ligjit që e quajmë korrekt, duhet të bëhet vetëm mbi Ligji për shpronësimet thotë se shkak bazën e krijimit të një fondi, të një banke, të tokës shpronësimi ose për shpronësimet janë të e cila duhet të mblidhte asetet që jep shteti kundrejt përcaktuara kur nuk parashikohet në asnjë moment shpërblimit, sepse edhe tokat që ju do t’i jepni nga për reformë agrare. Ajo që ju e ngrini me të madhe bregdeti janë të të gjithë qytetarëve dhe nuk janë të sot se po kompensojmë pronarët është një teori e shtetit dhe nuk mund të përdoret si mjet shkëmbimi, gati 12 vjetëve në Shqipëri. Ideja e kompensimit fizik midis një qytetari dhe një qytetari tjetër, ashtu si ose financiar ka ekzistuar edhe më parë, e përmendi kemi thënë që nuk jemi për ndryshimin e ligjit 7501. edhe zoti Gjinushi. Po për fatin e keq nuk është Por ata që kanë marrë tokë nga ky ligj dhe nuk bërë asnjëherë, sepse gjithmonë është aplikuar ligji kanë pasur tokë përpara, duhet të paguajnë, vetëm për ta miratuar në parim për ta votuar në Parlamentin atëherë do ta ndiejnë për gjithë jetën e tyre dhe për Shqiptar, por asnjëherë për ta inplementuar ata në gjithë brezat që do të vijnë veten pronarë legjitimë favor të interesave të pronarëve, sepse në mënyrë të kësaj toke. të padiskutueshme çështja e pronave ka qenë Së treti, ky ligj nuk parashikon se çfarë do të çështje e përfitimit në mënyrë abuzive dhe korruktive bëhet me tokat e tjetërsuara. Ne nga kjo sallë, dhe siç po bëhet me këtë ligj. unë kam qenë nga ata që kanë votuar ligjin nr. 7501, Servet Pëllumbi – Mbaroi koha e replikës, zoti i kemi dhënë tokë fshatarit shqiptar për mbijetesë. Mediu. Jo për ta shitur, jo për ta kthyer atë në vlerë, dhe ju Zoti Gjinushi nuk ka kundërreplikë. duhet ta dini mirë që një tokë prej 1 hektarë në rrethin Fjalën e ka zoti Topi. e Tiranës, sot kushton 1 milionë dollarë dhe pjesa Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! më e madhe e atyre tokave janë tjetërsuar. Servet Pëllumbi – Zoti Topi, ju lutem duhet Unë do t’ju pyes se ç’thotë ky ligj për këtë t’ia japim fjalën Grupit Liberaldemokrat. kategori tokash. Prandaj, unë shpresoj që duke e
1284 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
votuar këtë ligj me akte nënligjore të gjenden dhe votim në tërësi. Ne si grup parlamentar i hapim mekanizmat, në mënyrë që të zbatohet një ligj rrugë votimit nen për nen. Natyrisht, duke qenë korrekt dhe në përputhje me Kushtetutën, i cili në shumë të vëmendshëm për ta trajtuar në mënyrë mënyrë absolute nuk duhet të paguhet nga Buxheti analitike çdo nen të këtij projektligji, pasi për ato i Shtetit. sikurse e thashë para se të mbyllej seanca e Falemnderit! paradites, pa dashur të lëndoj ndonjë koleg deputet, Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Topi. një pjesë e mirë e kolegëve parlamentarë për fat të Bamir Topi – Falemnderit, zoti Kryetar! keq nuk janë në brendinë e ligjit. Vetëm një grup i Natyrisht, ne kemi rreth 7 orë që po debatojmë vogël deputetësh janë futur në brendinë e ligjit, e në parim për projektligjin e paraqitur në emër të një njohin atë në mënyrë tepër analitike, dinë se çfarë grupi deputetësh. Besoj që opinionet kanë qenë është bërë, dinë se çfarë debati i fortë është bërë, shumë të larmishme, aq sa të krijohet bindja që janë marrë në auditim dhjetëra shoqëri dhe shoqata publiku që dëgjon këtë seancë me siguri ndihet i interesi, institucione dhe tek e fundit është munduar çorientuar. që të bëhet një projektligj ku të kënaqen interesat e Natyrisht, opinioni nuk është personal, por janë pjesës dërrmuese të këtyre grupeve. edhe opinione që vijnë nga mjedisi publik. Nga kjo Nga kjo pikëpamje ne nuk mund të shprehemi pikëpamje, pa dashur që të ripërsëris, kolegët e mi, që tani lidhur me projektligjin në tërësi, sepse do të të cilët e morën fjalën dhanë të gjithë filozofinë e kondicionohemi nga absorbimi i amendamenteve qëndrimit politik të Grupit Parlamentar të Partisë tona nga grupi i maxhorancës. Kështu që ne jemi Demokratike, do të rikthehem shumë shkurt në jashtëzakonisht të përgatitur për të diskutuar nen retrospektivën e realizimit të këtij projektligji. Ka për nen, do të jemi shumë të vëmendshëm për të pasur një iniciativë të zotërinjve Mediu dhe Çako, e dhënë shpjegimet e duhura. Kemi besim që vërejtjet cila me sa duket vuri në lëvizje edhe ekzekutivin që janë marrë në konsideratë nga Komisioni i shqiptar, ekzekutiv i cili paraqiti një projektligj Ekonomisë dhe i Financës dhe nga Komisioni i totalisht ose diametralisht të kundërt me atë çka Ligjeve, ku për fat të keq pjesa më e madhe e këtyre paraqitën zotërinjtë Mediu dhe Çako. amendamenteve nuk janë marrë në konsideratë nga Ju e dini fare mirë që Parlamenti krijoi për këtë Komisioni i Bujqësisë, por gjithsesi ne jemi të problem kaq madhor një komision të posaçëm, i gatshëm për ta kaluar atë nen për nen, pasi të bëhet cili ndonëse zhvilloi një aktivitet shumë intensiv, u votimi në parim. dorëzua, pasi pozicionet politike ishin tërësisht të Falemnderit! polarizuara. Nga kjo pikëpamje pati një tryezë të Servet Pëllumbi - Falemnderit, zoti Topi. Presidentit të Republikës me angazhimin e të gjithë Fjalën e ka zoti Bufi. kryetarëve të partive politike parlamentare, pati një Ylli Bufi - Zoti Kryetar, angazhim për vullnet politik dhe u krijua një grup Të nderuar kolegë! ekspertësh, natyrisht ekspertë me miratimin e partive Së pari, në emër të Grupit të Partisë Socialiste politike respektive në supervizionin e OSBE-së. unë dëshiroj që të falënderoj mbështetjen që OSBE- Kështu që është ndërtuar një projektligj mbi bazën ja, prezenca e saj në Tiranë dhe grupi i ekspertëve e pëlqimit paraprak të pjesës më të madhe të partive vendas dhe ndërkombëtarë, kanë dhënë për parlamentare. Kjo u bë për arsye ekspertët do të përgatitjen e këtij projektligji kaq të rëndësishëm. jepnin një produkt thuajse të gatshëm për Gjithashtu, dua të falënderoj edhe kontributet e Parlamentin Shqiptar dhe kjo u formalizua me firmën të gjithë deputetëve të dhëna në komisionet e një grupi deputetësh. Nga kjo pikëpamje ne e kemi parlamentare, duke theksuar se i gjithë procesi i pranuar këtë projektligj, por natyrisht patëm diskutimit të këtij projektligji ishte një proces i gjerë, mendime të ndryshme për disa pika esenciale të transparent, i diskutuar në tre komisione, në projektligjit dhe për këtë arsye ne, sipas rregullit prezencë të shoqatave dhe të rretheve dhe grupeve paraqitëm disa amendamente në emër të Grupit të interesuara për zgjidhjen e këtij problemi të Parlamentar të Partisë Demokratike. rëndësishëm. Unë pa e zgjatur diskutimin tim, po shprehem Që në fillim dua të theksoj, gjithashtu, se Grupi në emër të grupit fare shkurt, meqenëse procedura Parlamentar i Partisë Socialiste mbështet tërësisht ka tri hallka procedurale. miratimin e këtij projektligji të rëndësishëm. Dua të Ka një votim në parim, ka votim nen për nen theksoj, gjithashtu, se angazhimi i maxhorancës
1285 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në tërësi dhe i Partisë Socialiste është jo vetëm në Konventën Evropiane të të Drejtave të Njeriut. realizimin në plotësimin e një detyrimi kushtetues, Gjithashtu, unë mendoj që një projekt i tillë por impenjimi ka qenë maksimal për të paraqitur i paraqitur është në përputhje të plotë dhe me të një zgjidhje të drejtë, një rregullim ligjor të drejtë që gjitha detyrimet që kemi në procesin e integrimit të ketë një mbështetje sa më të gjerë. evropian në negocimet që bëjmë në kuadrin e Besoj se është normale për të gjithë ne, në qoftë marrëveshjes së stabilizimit-asociim se do të themi që një variant i paraqitur nga shoqatat Pa dyshim që zbatimi i këtij ligji që do miratojmë e ish-pronarëve përbën variantin më të mirë për ish- sot, përbën sfidën dhe përgjegjësinë e të gjithëve, pronarët. Më duket është normale që ky varianti i jo vetëm të maxhorancës, por edhe të opozitës. shoqatave të jetë më i miri për ish-pronarët, por nuk Këmbëngulja për të vazhduar rezistencën, ose siç mjafton kjo. Ne mendojmë që duhet të ofrojmë një u tha këtu, për t’u organizuar, për të kundërshtuar zgjidhje si ligjvënës që të jetë më e drejtë dhe e këtë projektligj më duket një qëndrim tepër inatçor pranueshme, me një mbështetje sa më të gjerë për që s’ka të bëjë fare me vizionin e një partie që të gjithë shtetasit shqiptarë dhe në këtë aspekt mua dëshiron të gjejë një zgjidhje të pranueshme për të më duket pak anakronik insistimi për të mbështetur gjithë shtetasit shqiptarë. një variant, që jo vetëm nuk plotëson kërkesat e të Me këtë rast unë desha të jap qëndrimin e gjithë shtetasve, por që serviret këtu si varianti i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste edhe për vetëm kushtetues dhe në përputhje me gjithë disa çështje, të cilat quhen të rëndësishme dhe janë eksperiencat e huaja ndërkombëtare. të rëndësishme, çështje të nxehta që janë debatuar Dua të theksoj, gjithashtu, se vullneti i në gjithë këtë proces nëpër komisione maxhorancës dhe i forcave politike që mbështesin parlamentare. projektligjin është maksimal për të siguruar, pra, një Së pari, ne si maxhorancë në parim pranojmë maksimum të përfitimeve që duhet të bëhen për ish- të gjitha opsionet e mundshme të kompensimit të pronarët për të përfituar dhe për të dhënë një zgjidhje pronave, por në mënyrë të veçantë ne mendojmë përfundimtare. Ne e vlerësojmë që zgjidhja që afrohet se duhet të predominojë në zbatimin e këtij ligji, në këtë projektligj është një zgjidhje përfundimtare. opsioni i kompensimit fizik, që do të thotë ne jemi Ne e konsiderojmë atë si një akt final të një procesi për minimizimin e opsionit financiar, sepse na duket të gjatë të filluar në vitin ’91, si një reformë pra, që që nuk do të ishte e drejtë ta bazonim në me faktorët e vet me vlera pozitive dhe negative, me kompensimin financiar, sepse do të ishte një faturë mangësitë dhe të metat në zbatim të saj për një tepër e rëndë, që pastaj do të pengonte zhvillimin periudhë kaq të gjatë, më në fund arrin të përfundojë ekonomik dhe social të vendit, do të krijonte një me miratimin e këtij akti të sotëm të Kuvendit të sërë efektesh negative në zhvillimin ekonomik të Shqipërisë. Në këtë kuptim unë e konsideroj këtë vendit dhe do të ishte një barrë e rëndë, tepër e në emër të Grupit të Partisë Socialiste si një akt të madhe për të gjithë taksapaguesit shqiptarë. rëndësishëm për të gjithë ne ligjvënësit. Në këtë kuadër ne mendojmë që kjo lidhet edhe Pikërisht, vështirësia e paraqitjes së një me çështjen e mënyrës së vlerësimit të tarifës, me zgjidhjeje të tillë me anë të këtij projektligji vjen për të cilën do të vlerësohet toka ose trualli. Ne shkak të rrugës kaq të gjatë të këtij procesi dhe për mendojmë që do të ishte plotësisht e pranueshme gjithë këtë eksperiencë të grumbulluar, ashtu si e për të gjithë, që kjo do të bëhet në bazë të një thashë edhe më parë, me të mirat dhe mangësitë e metodike që merr parasysh faktorët e tregut, faktorët veta, në mënyrë të veçantë në mënyrën sesi janë gjeografikë, faktorët ekonomikë, pra të gjithë së zbatuar gjithë ligjet e miratuara në këtë periudhë të bashku për të realizuar një zgjidhje në përputhje gjatë. me mundësitë financiare që do të ketë shteti dhe Pra, në mënyrë parimore në emër të Grupit në tërësi e tërë shoqëria jonë. Parlamentar të Partisë Socialiste, desha të theksoj Në këtë kuadër është e rëndësishme që që zgjidhja që ofron ky projektligj, jo vetëm është veçanërisht për tokën bujqësore, dhe ky do të ishte kushtetuese, por ajo merr parasysh gjendjen reale. një propozim i Grupit Parlamentar të Partisë Është një zgjidhje plotësisht e zbatueshme, është Socialiste, të shikohej mundësia e vendosjes së një zgjidhje në përputhje më të gjithë praktikat e vendeve një tavani, të një limiti të sipërm, veçanërisht ose të tjera dhe dua të theksoj që është një zgjidhje që kryesisht vetëm për tokën bujqësore. Është një është në përputhje të plotë dhe pa asnjë konflikt me përvojë, që do të thosha është e të gjitha kohërave
1286 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe të gjitha vendeve. Veçanërisht, mendojmë që gjithë ky proces nuk i përket njërës forcë politike kjo është e domosdoshme të merret në konsideratë, dhe në këtë kuptim bashkohemi me projektin duke pasur parasysh mundësitë tona reale, qoftë fillestar, kur thotë që ky komitet do të ketë një duke pasur parasysh që edhe tokat që janë në përbërje të tillë që do ketë përfaqësues të dispozicion për frymë për banorë në vendin tonë maxhorancës dhe të opozitës, sepse kështu do të është një nga treguesit më të ulët. Duke pasur sigurojë një transparencë dhe një besueshmëri më parasysh njëkohësisht që një limit, një tavan në të madhe. Në mendojmë njëkohësisht, që ky kompensimin e tokës bujqësore, duhet ta pranojmë komitet duhet të ketë varësi nga Këshilli i Ministrave. që imponohet edhe nga zgjidhja që është dhënë Shkëputja e zbatimit të këtij ligji nga ekzekutivi do me ligjin nr. 7501. të krijonte mjaft probleme dhe zvarritje në zbatim të Natyrisht, ne jemi të hapur të bisedojmë për të tij. Prandaj, pa neglizhuar problemet e gjetur një vlerë, një tavan të pranueshëm për të transparencës, pa neglizhuar problemet e besimit gjithë, duke negociuar për të gjetur një zgjidhje që të zbatimit të këtij projektligji, ne do të dëshironim do të ishte më e drejtë dhe më e përshtatshme. që strukturat ekzekutive, pra Këshilli i Ministrave Në lidhje me problemin e ligjit të tatimit të dhe strukturat e pushtetit vendor, të jenë të lidhura jashtëzakonshëm, për hir të së vërtetës, dua të drejtpërdrejt me zbatimin e këtij projektligji. Pra, me theksoj që kjo është pjesë e ligjit fillestar, nuk është të gjitha këto probleme që sapo shfaqëm, mendoj kontribut i Partisë Socialiste, i deputetëve socialistë. që përmirësimi edhe në diskutimin nen për nen në Është pjesë e ligjit të përgatitur nga ekspertët vendas bazë të propozimeve, amendamenteve që janë bërë dhe të huaj, që lidhet me afatin që ligji merr në nga të gjitha forcat politike e bëjnë ligjin jo vetëm konsideratë të gjithë kuadrin ligjor ekzistues. një ligj të pranueshëm për të gjithë, por do të thosha Megjithatë, ne mendojmë që nuk ka pse çështje që edhe të zbatueshëm. konsiderohen të zgjidhura, janë të zgjidhura me akte Falemnderit! ligjore, aq më tepër të karakterit kushtetues, të jenë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bufi! pjesë e trajtimit në këtë ligj të veçantë, duke Po, zoti Gjinushi, një sqarim. shmangur kështu edhe një pjesë të debateve të Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! politizuara, që janë të panevojshme dhe që nuk kanë Unë, sigurisht, nuk e kërkova fjalën për replikë ndonjë efekt konkret në zbatim të këtij projektligji. personale, sepse edhe zoti Mediu skish arsye të Së treti, më duket që një nga problemet e bënte replikë në emër të Çurçillit, por për arsye rëndësishme që ka të bëjë me zbatimin e këtij procedurale, sepse ai bëri replikë me përmbajtjen e projektligji është çështja shumë e debatuar, për të diskutimit tim dhe rrjedhimisht theksoj që kam të cilën ka edhe propozime konkrete edhe nga deputetë drejtë të bëj kundërreplikë. Në këtë rast Rregullorja të të gjitha forcave politike, është çështja e verifikimit parashikon për kundërreplikë dhe, për më tepër, ia të zbatimit ligjor të akteve ligjore, që lidhen qoftë vlen që të mos e ngatërrojmë opinionin publik me me ligjin e parë nr. 7501 për tokën bujqësore, qoftë nenin 181, sepse po të kuptohet që neni 181 ka me ligjet e tjera që kanë të bëjnë me kthimin dhe prapaveprimin që ia japin disa deputetë, atëherë do kompensimin e pronave ose të ndarjes së tokave të thotë që ligji nr. 7501 është abroguar me të NBV-ve. Ne mendojmë që duhet gjetur një Kushtetutë. Pra, me ligjin 181 është abroguar dhe formulim ligjor, që i jep kompetencë strukturave që me ligjin nr. 8053, dhe ta kishin pastaj terrenin të do të ngrejë ky projektligj për të bërë verifikimin. hapur ose më saktë nuk do të kish më nevojë për Natyrisht, kur ka kërkesa që duhet verifikuar ligje të tjera dhe do të ishte zgjidhur problemi. Ky zbatueshmëria e respektimit të kritereve të do të ishte varianti Çako-Mediu, kurse neni 181 vendosura dhe, natyrisht, kompetenca duhet të jetë kërkon që Kuvendi të bëjë një paketë projektligjesh për çështje administrative. Për sa i përket çështjeve për t’u zgjidhur padrejtësitë e krijuara, pra kërkon që lidhen me hipotekime të pronave, padyshim këto një zgjidhje më të mirë. Së pari. do të jenë çështje që përfundimisht do të zgjidhen Së dyti, ndalonte aplikimin e ligjeve që nëpërmjet një procesi gjyqësor. konsideroheshin si antikushtetues që nga ai Çështja e fundit, për të cilën dëshiroj edhe një moment, nga viti 1998 e tutje, por fatkeqësisht këto herë të jap pozicionin e Partisë Socialiste, është ligje që u kishte mbaruar tashmë efekti. Dhe e dyta, çështja e përbërjes së Komitetit Shtetëror të Kthimit ishin bërë objekt gjykimi gjykatash kushtetuese dhe dhe Kompensimit të Pronave. Ne mendojmë që i ishin quajtur kushtetues nga gjykata e vitit 1995 ose
1287 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e vitit 1996. Komisioni i Ekonomisë në titullin e ligjit dhe në nenet Pra, kjo është e vërteta për atë debat që u hap e kreut të parë të hiqet fjala “njohje”. këtu. Maksim Begeja – Këto janë propozuar nga unë Falemnderit! në Komisionin e Bujqësisë dhe të shtohet fjala të Servet Pëllumbi - Falemnderit! “paluajtshme”. Atëherë, zotërinj deputetë, do të bëjmë votimin Servet Pëllumbi – Dakord, po e quajmë për prezencën dhe pastaj do të fillojmë procesin e autorësinë tuaj. Pra, kjo është e propozuar. Kush votimit. është dakord me këtë propozim që është Sekretaret të heqin fletët e tepërta. njëkohësisht edhe propozim i Komisionit të Atëherë, hapet votimi për prezencën. Ekonomisë? E mbyllim votimin për prezencën. Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Atëherë, 98 me elektronikë dhe 11 ministrat, gjithsej 109. miratohet heqja e fjalës “njohje”. Pra, prezenca 109. Komisioni i Bujqësisë propozon që në shkronjën Atëherë hapim votimin për projektligjin në parim. c, pas fjalës procedurë, të shtohet fjala “njohje”, por Pra, votimi për projektligjin “Për kthimin dhe ne e hoqëm sipas zotimit që bëmë, tani propozohet kompensimin e pronës” votohet në parim. Me që të shtohet. Pra, kuptohet që nuk do të jetë. elektronikë hapet votimi. Atëherë kush është dakord me nenin 1 sipas Mbyllet votimi. 82 vota pro me elektronikë dhe ndryshimeve që bëmë? 11 ministrat, gjithsej 93 vota pro, 12 kundër dhe dy Ulini. Kundër 1. Abstenim nuk ka. Miratohet neni 1. abstenime. Kalojmë në nenin 2. Miratohet në parim nga Kuvendi projektligji “Për Fjalën e ka zoti Bufi. kthimin dhe kompensimin e pronës”. Ylli Bufi – Për nenin 2 është propozuar heqja e Zotërinj deputetë, para se të kalojmë në votimin pikës 2. nen për nen, komisionet Komisioni Ligjeve, Servet Pëllumbi – Po është propozuar heqja Komisioni i Bujqësisë dhe i Ushqimit kanë marrë e pikës 2 nga të tre komisionet, Komisioni i në shqyrtim edhe amendamentet për nene të veçanta Bujqësisë dhe Ushqimit, Komisioni i Ekonomisë dhe të projektligjit. Të dëgjojmë edhe relacionet Komisioni i Ligjeve. Ndërsa në fund të pikës 1 të përkatëse për amendimet që i janë bërë ligjit. shtohet fjala “të kërkuar”. Fjalën e ka Komisioni i Ligjeve. Ylli Bufi – Është tërhequr ky propozim. Kjo Zoti Braho për relacionin e amendimeve. është hequr. Spartak Braho – Normale do të ishte, zoti Servet Pëllumbi - Atëherë me heqjen e pikës Kryetar, që amendamentet të shqyrtohen gjatë 2 të nenit 2, kush është dakord me nenin? diskutimit nen për nen. Ulini! Kundër nuk ka. Abstenim nuk ka. Miratohet Servet Pëllumbi – Dakord, por janë relacionet neni 2. përmbledhëse që mund të lexoheshin. Megjithatë, Urdhëro, zoti Çukaj e ka fjalën. e vendos seanca. Si rregull ato lexohen. Lekë Çukaj - Meqenëse, ju keni vendosur në Fillojmë votimin nen për nen, duke pasur mënyrë konsensuale që të gjitha vërejtjet të parasysh amendamentet që janë paraqitur, ato që mblidheshin në Komisionin e Ekonomisë dhe madje janë marrë në shqyrtim nga komisionet përkatëse aty kanë ardhur edhe ata që kanë paraqitur dhe amendamentet e tjera që janë paraqitur më projektligjin dhe pothuajse janë rakorduar të gjitha vonë. Në qoftë se do të harrohet ndonjë problemet, për procedurë, për të qenë më racionalë amendament, sepse janë shumë, ai që e ka bërë të këtu, filloje me relacionin e Komisionit të Ekonomisë na i kujtojë. dhe kush ka ndonjë gjë mund ta shtojë. Jo duke i Pra, lidhur me nenin 1, Komisioni i Ekonomisë. përmendur të gjithë me radhë se kush ka folur gjatë Urdhëro, zoti Begeja. gjithë kohës. Maksim Begeja – Zoti Kryetar, që në titull të Falemnderit! ligjit ka amendim të paraqitur nga ana ime pa kaluar Servet Pëllumbi - Dakord. Pranohet. në nenin 1 dhe, konkretisht: Atëherë kalojmë te neni 3. Të hiqet fjala “njohje” dhe të shtohet në fund të Urdhëro, zoti Bufi. fjalës “së paluajtshme”, në titullin e ligjit. Ylli Bufi – Me nenin 3 kemi rënë dakord edhe Servet Pëllumbi – Kjo është propozuar nga nga akordimet e bëra, që për pikën 1, për formulimin
1288 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e kompensimit të mbetet formulimi i Komisionit të proces dhe të gjitha kanë ardhur nëpërmjet Ekonomisë për kompensimin dhe në fund të pikës Komisionit të Ekonomisë. Janë të pasqyruara në 4 të shtohen fjalët “sipas Kodit Civil”. relacionin përkatës. Në qoftë se deputetët, të cilët Servet Pëllumbi - Atëherë, ka ndonjë gjë tjetër? nuk kanë shpejtësinë për ta ndjekur seancën, ne Urdhëro, zoti Beja. mund të ecim më avash, por sidoqoftë duhet që të Fatos Beja – E kemi shprehur edhe te Komisioni jemi më të vëmendshëm, sepse janë të pasqyruara i Ligjeve, nuk është mirë të kapemi vetëm me nenin të gjitha ato që tha parafolësi. E para. 11, sepse çështjet e kompensimit janë edhe te neni E dyta, nuk ka asnjë deputet që mund të flasë 12, edhe te neni 14 e të tjera. Prandaj ta lëmë sipas për të gjithë ligjin, por çfarë ka konkretisht. Merret këtij ligji. Jo me një nen vetëm. Sipas këtij ligji. pika e parë, pika e dytë, pika e tretë, pika e katërt. Pra, edhe një herë. Kur flasim për kompensimin, Në qoftë se ju nuk e ndaloni këtë problem, gjithçka nënkuptojmë shpërblimin e drejtë sipas vlerës së do të shkojë keq. tregut, por në momentin e njohjes së shpërblimit Servet Pëllumbi – Pikërisht, këtë proces po sipas këtij ligji, por në vend të fjalës “neni 11”, sepse bëjmë, zoti Çukaj. me kompensimin lidhen disa nene të tjera. Urdhëro, zoti Gjana. Servet Pëllumbi – Atëherë, me këto vërejtje Jemin Gjana – Çështja është e atyre që do ta që u bënë, jemi dakord, edhe me sugjerimin që bëri zbardhin dhe më duket se pika 5 mbeti e zoti Beja? paspecifikuar në ato çfarë tha edhe zoti Bufi dhe Kush është dakord me nenin 3? dikush tjetër. Pra amendimet janë: Për pikën 1 “për Ulini! kompensimin” ka riformulim. Për pikën 4, “për Po urdhëro, zoti Begeja. tjetërsimin” ka një shtesë dhe për pikën 5, “për Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! përcaktimin truall” ka një riformulim të plotë. Të tria Së pari, unë do të diskutoja për procedurë. Nuk këto riformulime duhet të jenë sipas asaj çfarë janë, është e logjikshme, t’i kalojmë këto nene në këtë sepse u citua vetëm njëshi dhe katra, por nuk u mënyrë si po kalohen, pa dhënë mendimet e veta citua pesa. secili deputet. Po ngremë dorën, po duhet të ngremë Pra, treshi duhet të miratohet me përmirësimet edhe këmbët ose të ngrihemi në këmbë duket, që që i janë bërë pikës 1, pikës 4 dhe pikës 5, sipas të na shihni edhe të merrni parasysh mendimet komisionit. tona. Kemi kaluar tre nene, në mënyrë që këtu nuk Servet Pëllumbi – Pra, me përmirësimet që u u mor vesh se çfarë u kalua. janë bërë tre pikave, që u parashtruan nga zoti Bufi Konkretisht për nenin 2, unë kam paraqitur dhe u mbështetën nga zoti Gjana, kush është dakord amendament, të cilin e keni mbi tavolinë. E kanë të me nenin 3? gjithë deputetët përpara. Në draftin e paraqitur, në Pikat 1, 3, 5 ndryshojnë. fund të nenit 2 e drejta e pronësisë është shtuar Atëherë është shtuar dhe në vend të nenit 11 po nga Komisioni i Ekonomisë, fjala “e pronës së të këtij ligji, që e propozuat ju. kërkuar”. Kjo është pakuptim. E para. Urdhëro, zoti Beja. Më tej. Në nenin 1, që ju përsëri e kaluat shpejt Fatos Beja – Zoti Kryetar, në rastet kur neni ka e shpejt, në pikën B... disa pika, do t’i marrim pikë për pikë. Nuk bëhet Servet Pëllumbi – Zoti Begeja, mos na ktheni kështu grup njëshi, katra, pesa e të tjerë. Pse e mbrapa, sepse është bërë një punë shumë e mirë. them këtë? Sepse për pikën tre ne nuk jemi dakord I kanë paraqitur të gjitha, sipas vërejtjeve që janë me propozimin e Komisionit të Ekonomisë. Është në çdo nen dhe të tëra po mbahen parasysh. Ato më mirë, siç është në variantin e ligjit bazë, që i çështje i kaluam dhe nuk u kthehemi më. referohet nenit 2. Maksim Begeja – Zoti Kryetar! Servet Pëllumbi – E njëjta gjë është zoti Beja. Në nenin 1, pika B... U tha në tri pika bëhen ndryshimet nga dy Servet Pëllumbi – Zoti Begeja, ju lutem, ne komisionet, të tjerat mbeten. jemi te neni 3. Fatos Beja – Atëherë, dakord si tha Jemini, Urdhëro zoti Çukaj. por mirë është t’i merrni pikë më pikë që të mos Lekë Çukaj – Është zakon sipas Rregullores ngatërrohemi. që të gjitha amendamentet të kalojnë në komisione. Servet Pëllumbi – Atëherë, me ndryshimet që Ka ndodhur kjo, është bërë, është realizuar ky u propozuan për tri pikat e këtij ligji, kush është
1289 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dakord? të ketë ndonjë problem, se pak mund të kenë ngelur. Miratohet neni 3. Do të ketë problem me gjykatën në rast se do të Kalojmë në nenin 4. kërkojë një të drejtë, prandaj s’kemi pse ta vëmë Fjalën e ka zoti Bufi. dhe nuk na detyron gjykata. Ylli Bufi – Me propozimin e grupeve Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Gjinushi! parlamentare, propozoj që pika d, e nenit 4 të hiqet. Atëherë, kalojmë te ligji 5. Servet Pëllumbi – Atëherë, kush është dakord Fjalën e ka zoti Bufi. me nenin 4 dhe me propozimin që pika d, të hiqet? Ylli Bufi – Për nenin 5 të tre komisionet janë Ulini! dakord me variantin e parë. Pra njohja dhe Po, zoti Braho. kompensimi i pronës së luajtshme të bëhet me ligj Spartak Braho - Ky nuk është proces votimi, të veçantë. është proces diskutimi. Kam kërkuar fjalën për të Servet Pëllumbi – Atëherë të tre komisionet diskutuar heqjen e pikës d të nenit 4. Mos kini frikë janë me variantin e parë. Kush është dakord me se nuk do ta heqim. Në fund do ta votojmë siç e nenin 5, sipas variantit të parë? doni ju, për t’i mbrojtur ata që janë tatuar nga tatimet Ulini. Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. e jashtëzakonshme, por do të sqaroj një rrethanë Miratohet neni 5. tjetër, që të mësoni Kushtetutën, që do të thotë që Kalojmë në nenin 6. Zoti Bufi. ne kemi detyrim ligjor dhe kushtetues që në çdo ligj Ylli Bufi - Në nenin gjashtë, janë dy raporte të të gjejnë vend vendimet e Gjykatës Kushtetuese, Komisionit të Ekonomisë pas shqyrtimit të pra edhe në ligjin në fjalë vendimi i Gjykatës amendamenteve. Në nenin gjashtë Komisioni i Kushtetuese duhet të gjejë pasqyrim. Është detyrim Ekonomisë ka pranuar të shtojë këto dy paragrafë, kushtetues. që i keni në raportin e komisionit që po i lexoj: Së dyti, duke mos e vënë dhe duke mos e “Subjektet e shpronësuara, pronat e të cilëve janë parashikuar këtë vendim të Gjykatës Kushtetuese përmbytur nga ndërtimi i hidrocentraleve, do të në pikën d, por duke kërkuar heqjen e tij, ne nxjerrim trajtohen sipas dispozitave të këtij ligji me një ligj të mangët. përjashtim të rasteve, kur kanë përfituar sipas ligjit Së treti, në qoftë se heqja e këtij amendamenti, për shpronësimet me interes publik”. heqja e kësaj pike, do të thotë të përjashtosh dikë Dhe paragrafi i dytë: “Subjektet e shpronësuara nga detyrimi, do të thotë që të lësh mundësinë që dhe të kompensuar sipas ligjeve në fuqi, kanë të të lejohet. Por kjo do të thotë të ngopet me lugë të drejtën e përfitimit nga ky ligj, vetëm për pjesën e zbrazët kjo kategori, pasi sa kohë kemi një vendim pronës së pakthyer ose të pakompensuar”. të Gjykatës Kushtetuese, kjo kategori as që ka për Gjithashtu, me propozim të Grupit Parlamentar t’i marrë pronat, megjithëse deri më sot i kanë marrë. të Partisë Socialiste, është propozuar që të shtohet Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjinushi. në rreshtin e dytë pas fjalëve “me përjashtim” të Skënder Gjinushi - Në qoftë se nuk është shtohen fjalët “të tokës bujqësore, e cila kthehet votuar... ose kompensohet deri 100 hektarë”. Pra, është Servet Pëllumbi – Është votuar, ai bëri propozimi që lidhet me tavanin vetëm për tokën shpjegimin e çështjes. Kjo u votua. bujqësore. Skënder Gjinushi – Megjithatë, edhe një Servet Pëllumbi – Po, është një amendament sqarim të vogël. Meqë e bëri sqarimin zoti Braho, i paraqitur nga deputetët Lekë Çukaj, Agron Tato, unë kam diçka, sepse e thashë edhe më parë, ligji Bardhyl Agasi, Gjergj Koja. bazë nuk e ka këtë kufizim, shtatë, gjashtë, nëntë, Po, urdhëro, zoti Gjana. tresh, dhe është nënkuptuar që është edhe ky Jemin Gjana – Dy projektparagrafet që lexoi kufizim. Pra edhe ligji ynë pa këtë është konform zoti Bufi, janë paragrafë të njohura, të marra nga vendimit të Gjykatës Kushtetuese. Komisioni i Ekonomisë dhe që kanë një mirëkuptim Gjykata e ka shfuqizuar përpjekjen për ta hequr të palëve. Kështu që është mirë që secili prej atyre shprehimisht këtë kufizim dhe nuk ka dhënë asnjë propozimeve, sepse ky i treti është një propozim detyrë që të shtohet në ligj dhe s’mund të jetë. Dhe që doli në diskutimin në parim të zotit Bufi për në arsyetimin e vet, vetëm ka shfuqizuar një ligj që projektligjin, nuk është një propozim i hedhur në ka dalë më mbrapa. Rrjedhimisht ne rrimë konform komisione dhe i diskutuar gjerësisht. Është një ligjit bazë, kurse ai është objekt pastaj, kush mund propozim që mund të dojë diskutim në sallë, nuk
1290 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
jam kundër kësaj, por problemi është që është i Servet Pëllumbi – Pra për cilin variant? Pika padiskutuar, i pamarrë nga komisionet, i patrajtuar F është me dy variante. nga grupet parlamentare, sepse ne kemi trajtuar Po, zoti Gjana. materialet me shkrim, amendimet me shkrim të Jemin Gjana – Zoti Bufi, ka një diskordancë, grupeve parlamentare. Ky është një amendim i ri, sepse disa nga ndryshimet që keni shkruar, një pjesë prandaj, unë do të propozoja: Hidhni dy propozimet i dimë, por një pjesë nga ato që nuk i keni të e para, që kanë një mirëkuptim të palëve dhe pastaj shkruara, nuk i dimë. Materiali që ne kemi të nëse ka nevojë të bëhet debat le të bëhet për shpërndarë në seancë, nuk është materiali i fundit propozimin e ri dhe të votohet propozimi i ri. që keni shpërndarë ju. Megjithatë, në këto raste Servet Pëllumbi - Fjalën e ka zoti Bufi. me mirë të ecim në secilën pikë veçan, sepse duke Ylli Bufi - Propozimi i zotit Gjana është i e marrë secilën pikë më vete ecet më kollaj dhe arsyeshëm. Të votojmë dy shtesat që janë bërë në kalohet më kollaj. Komisionin e Ekonomisë që i kanë të gjithë Servet Pëllumbi – Atëherë, zoti Bufi e ka fjalën. deputetët, kurse për propozimin që është bërë nga Ylli Bufi – Për pikën F, është varianti i parë, që Grupi Parlamentar i Partisë Socialiste, kjo është e është i pranuar nga të tre komisionet, prandaj unë vërtetë, nuk është në materialet e komisioneve. nuk e përmenda. Kurse, kjo shtesa që është bërë Mund të bëjmë debat këtu ose unë do të sugjeroja në nenin shtatë është në raportin që ka bërë që grupet parlamentare mund të mblidheshin Komisioni i Ekonomisë, është ai që unë lexova. veçmas, të diskutonin dhe të shprehnin qëndrimin Servet Pëllumbi – Për nenin 7, zoti Bode. në emër të grupeve, ndoshta edhe në fund para Ridvan Bode - Më saktë thuhet kështu: Për votimit në tërësi. nenin shtatë janë pranuar vërejtjet e Komisionit të Servet Pëllumbi – Atëherë votojmë dy Ligjeve dhe vërejtjet e Komisionit të Ekonomisë të propozimet që u bënë nga zoti Bufi, pra, nenin bëra deri në seancën e mëparshme. Plus këtyre ka gjashtë me dy propozimet. një shtesë që ka të bëjë me atë që përmendi zoti Kush është kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. Bufi dhe që ndahet. Një pikë që e kishim përcaktuar Miratohet. vetëm në një çështje, shtrihet në përgjithësi, që në Kalojmë në nenin shtatë. Zoti Bufi e ka fjalën. të gjitha rastet e tjetërsimit të pronës publike e drejta Ylli Bufi – Në qoftë se janë dakord, ta votojmë. e ish-pronarit evalon për të marrë, për të zotëruar Servet Pëllumbi – Po, zoti Bano. këtë transformim të pronës publike. Pra, janë marrë Ilir Bano – Zoti Kryetar, edhe nga propozimi që në konsideratë të gjitha komisionet. Duhet kaluar. u përmend këtu, nuk kemi formulim. Në qoftë se ka Servet Pëllumbi – Po, zoti Beja ka fjalën. mundësi të shumëfishohet dhe le të votohet si pikë Fatos Beja – Zoti Kryetar, është e vërtetë që të e veçantë në fund të diskutimit, para votimit në tre komisionet janë dakord me pikën F me variantin tërësi. Për amendamentin e kufizimit, na jepni nga e parë, por Komisioni i Ligjeve ka një variant tjetër, një kopje se ne nuk kemi asgjë nga ai propozim ndërsa Komisioni i Ekonomisë ka një variant tjetër dhe pastaj ai të votohet veçantë në fund. për të thënë. Prandaj, unë do t’ju lutesha që të ecim Servet Pëllumbi – Atëherë, zoti Bufi, për nenin pikë më pikë, sepse ecim më shpejt, ka më pak shtatë. konfuzion dhe nuk vonohemi sa ta kuptojnë njerëzit Ylli Bufi – Për nenin shtatë ka një reflektim në se përse bëhet fjalë. raportin e Komisionit të Ekonomisë në diskutim të Ne kemi rënë dakord që të jetë varianti F i amendamenteve të Grupit të Partisë Demokrate të riformuluar sipas Komisionit të Ligjeve, është më i Re, në lidhje me rastet kur përcaktohen pronat që plotë dhe në qoftë se jemi dakord vazhdojmë më nuk kthehen, të cilat janë në përdorim të shtetit për tutje. interesa publike. Servet Pëllumbi – Atëherë t’i marrim me Në nenin shtatë, pas shkronjës E, të shtohet germa. pika 1 me këtë përmbajtje: Në rast se pronat e Po, zoti Bufi. paluajtshme, që përfshihet në pikën 1 të këtij neni, Ylli Bufi – Është e vërtetë kjo. Ne mbështesim propozohet të tjetërsohen, ato i kalojnë subjekteve variantin e formuluar nga Komisioni i Ligjeve, pasi të shpronësuara. Pra, nuk i japim të drejtën shtetit është më i plotë. t’i privatizojë ose t’i përdorë me qira, po ia kalojnë Servet Pëllumbi – Atëherë, me variantin e subjekteve të shpronësuara, pra ish-pronarëve. Komisionit të Ligjeve dhe propozimet e tjera që janë
1291 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
bërë për këtë nen, kush është dakord me nenin shtatë? Ulini! Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. Po, zoti Begeja. Miratohet neni 7. Maksim Begeja – Falemnderit! Kalojmë në nenin 8. Unë mendoj se kjo është një nga pikat më të Fjalën e ka zoti Bufi. rëndësishme të këtij neni. Këtu janë dy formulime Ylli Bufi – Në nenin 8 ka disa amendamente një nga Komisioni i Ligjeve dhe një nga Komisioni i nga komisionet. Një amendament bëhet në pikën Ekonomisë. Në materialin e Komisionit të 1, në rreshtin e tretë. Ekonomisë kjo pikë është përcaktuar kështu: Janë Në nenin 8 pika 1 rreshti i tretë bëhet: “Ndërsa të zëna sipas akteve ligjore të paraqitura në shtojcën shteti u kthen të tretëve vlerën sipas çmimit të 1 të këtij ligji, përveç rasteve kur sipas këtyre ligjeve blerjes shumëzuar me indeksin e rritjes së prona e paluajtshme nuk i shërben interesit publik. çmimeve”. Ky mbetet formulimi, zoti Bufi? Nuk është i plotë, Servet Pëllumbi – Edhe Komisioni i Ligjeve e sepse në formulimin e Komisionit të Ligjeve thuhet: mbështet këtë formulim. Kush është dakord me këtë Janë të zëna sipas akteve ligjore të paraqitur në formulim? Ulini. Kundër nuk ka. Abstenim. Nuk ka. shtojcën 1 të këtij ligji, përveç rasteve kur sipas Miratohet. këtyre ligjeve, shteti është pronar dhe prona e Ylli Bufi – Në nenin 8 pika 2 rreshti i parë, pas paluajtshme nuk i shërben interesit publik. Komisioni fjalëve “kanë kryer”, shtojmë fjalët “ndërtime ose”, i Ekonomisë fjalën “shteti është pronar” e ka hequr dhe në rreshtin e dytë fjalët “të konsiderueshme” të dhe duhet hequr, se këtu nuk është vetëm shteti hiqen. pronar, por janë edhe pronarët edhe pronarë. Servet Pëllumbi – Atëherë kush është dakord Servet Pëllumbi – Po, ashtu si e ka bërë me këtë? Komisioni i Ligjeve. Në pikën dy rreshti i parë dhe i dytë sipas Maksim Begeja – Jo Komisioni i Ligjeve. Edhe propozimit që bën Komisioni i Ekonomisë, kush një herë. Komisioni i Ligjeve ka shtuar fjalën “shteti është dakord? është pronar”, dhe vetëm në këtë rast këto prona Ulini. Kundër? nuk tjetërsohen, ndërsa Komisioni i Ekonomisë merr Urdhëro, zoti Begeja. parasysh të gjitha pronat e paluajtshme. Prandaj, Maksim Begeja – Unë për nenin 8 pikën 2 dhe unë mendoj se duhet parë dhe të miratohet formulimi pikën 4 meqenëse e lamë që pyetjet do të bëhen i Komisionit të Ekonomisë, sepse është më i saktë. gjatë diskutimit nen për nen kam këtë pyetje: Këto Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Gjana. dy pika, pra neni 8 pika 2, b dhe pika 4 e këtij neni: Jemin Gjana – Neni ka disa pika dhe për “Detyrojmë subjektet e shpronësuara që t’ia shesin shumicën e tyre nuk ka ndryshime dhe përmirësime. truallin personave të tretë”, a janë në kundërshtim Me e thjeshta është të votojmë propozimin që ka me Kushtetutën? Në një kohë që neni 15 i saj ardhur nga Grupi Parlamentar i PDR-së dhe është përcakton se të drejtat dhe liritë themelore janë të miratuar në komisione ku thuhet: Në rast se pronat padhunueshme dhe qëndrojnë në themel të rendit e paluajtshme, që përfshihen në pikën 1 të këtij neni juridik. Ndërsa në nenin 17 thuhet: “që këto të drejta propozohen të tjetërsohen, ato i kalojnë subjekteve mund të kufizohen vetëm për interes publik”. Në të shpronësuara. Për të nuk pati asnjë kundërshtim. rastin konkret pagimi i vlerës së truallit nga personi Servet Pëllumbi – Atëherë kush është dakord i shpronësuar ndaj një personi të tretë nuk është me këtë formulim? Ulini! më për interes publik. Pra, ne e detyrojmë ligjërisht Urdhëro, zoti Gjana. një person që të shesë me çdo kusht truallin e tij. Jemin Gjana – Vijmë te pika F. Te pika F nuk Kjo bie në kundërshtim me Kushtetutën apo jo? Të mbetet formulimi që është në ligj. Ka dy formulime. na e sqarojnë ata që e kanë formuluar këtë. Një formulim të Komisionit të Ekonomisë dhe Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bufi. Financës dhe një të Komisionit të Ligjeve. Nuk janë Ylli Bufi – Më duket se ne vazhdojmë tani të dy të njëjtë. Kryetari i Komisionit të Ekonomisë debatin në parim për këtë çështje. Ky debat është tha që ne mbetemi dakord me formulimin e bërë dhe në Komisionin e Ekonomisë dhe ne Komisionit të Ligjeve. Atëherë, do të mbetemi dakord mendojmë që nuk ka asnjë kundërshtim me me formulimin e Komisionit të Ligjeve? Kushtetutën e vendit dhe me ligjet e tjera që kanë Servet Pëllumbi – Kush është dakord me të bëjnë me drejtat e njeriut. formulimin e Komisionit të Ligjeve për pikën F ? Servet Pëllumbi – Atëherë kush është dakord
1292 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
me formulimin e Komisionit të Ekonomisë? pronarit është më mirë që ta rrisim pak dhe ta bëjmë Kundër, nuk ka. Abstenim, nuk ka. 150% vlerën e investimit përmbi vlerën e truallit. Miratohet. Servet Pëllumbi - Fjalën e ka zoti Çukaj. Po, zoti Bufi. Lekë Çukaj – Ndoshta i shkon logjika që thotë Ylli Bufi – Në nenin 8 pas pikës 2 shtohen dy Ridvani, por unë për mendimin tim them që për të pika të tjera, pika 3 dhe pika 4 të cilat janë para mos krijuar të tilla rrëmujëra, domethënë që dikush deputetëve, unë po i lexoj: ishte në shtëpi dhe vetëm se për 1% pra 149%, Në rastet e ndërtimeve mbi truall të bëra para 150% del nga shtëpia se po ta paguan pronari. Është datës 10.08.1991, për të cilat nuk është regjistruar një lloj prishjeje tradicionalisht që të mos e bëjmë pronësia e truallit, ai që ka në pronësi ndërtesën çorbë, 100% do t’i vendoste në balancë edhe realisht detyrohet të paguajë vlerën e truallit. Ka dy variante, ai nuk është futur se është para vitit ’91. Nuk i ka sipas vlerës së tregut dhe sipas vlerës fillestare e lënë kush njerëzit që të hyjnë atëherë. Tani po, mbas të tjera e të tjera. Nga disa rakordime të bëra vitit 1991 kanë ndodhur këto çudira, por atëherë i paraprakisht, po jo në emër të komisionit, jemi për kanë thënë futu këtu. Gjynah të shkretët, tani nxirri variantin e dytë. prej aty ku ka rritë fëmijë e katandi, ka edhe pula Servet Pëllumbi - Atëherë ka ndonjë kontestim? ndoshta dhe i thua dil pastaj. Ta kalojmë me 100%. Urdhëro, zoti Bode. Servet Pëllumbi – Po, zoti Bode. Ridvan Bode – Më falni, te pika 2, germa a Ridvan Bode – Unë desha vetëm të sqaroja dhe b i kemi me dy variante: një nga Komisioni i diçka. Nuk është fjala për shtëpitë e banimit është Ligjeve dhe një nga Komisioni i Ekonomisë. fjala për biznese të ngritura mbi truallet e ish- Fjalën e ka zoti Beja. pronarëve. Nuk është për shtëpitë e banimit edhe Fatos Beja - Ne e diskutuam gjerësisht këtë një herë për to ka nen tjetër. Është për bizneset e punën e shifrës, mos kujtoni se është bërë ndonjë ngritura mbi truallin e ish-pronarëve. lëvizje e madhe. Se përgjithësisht në qoftë se ka Servet Pëllumbi – Kush është dakord me një ngrehinë mbi një truall ajo ngrehinë e cila vlen 150%? më shumë se trualli. Në qoftë se ngrehina është Urdhëro, zoti Begeja. deri te 150% po nuk mund t’i japësh për 50% plus Maksim Begeja – Zoti Kryetar, më duket se t’ia japësh atij që ka bërë ngrehinën dhe t’i mohosh po e kalojmë këtë ligj në mënyrë kaq sipërfaqësore, të drejtën atij që ka 100%. Prandaj 150% është shifra saqë përfundimisht po abuzojmë. më arsyeshme. Mos kujtoni se është shumë. 150%- Servet Pëllumbi – Ka 3 vjet që punohet për shi është shumë i arsyeshëm dhe unë ju ftoj të këtë, mos e quaj sipërfaqësore. votojmë 150%-in. Maksim Begeja – Shumë sipërfaqësore, Servet Pëllumbi – Zoti Bufi, propozohet dhe megjithatë neni 8 ka dy probleme. Pikërisht për nga Komisioni i Ligjeve dhe nga zoti Beja 150 %. çështjen e truallit që zotërinjtë deputetë e Ylli Bufi – Zoti Kryetar, edhe ky është një konsiderojnë 100%, 150% apo 151% ka dy diskutim që është bërë gjatë. Zakonisht si rregull probleme themelore: përdoret aq sa është vlera. Po kalove këtë mund të Së pari, ai nuk merr parasysh sipërfaqen e truallit thuash 150% prapë në rregull je, mund të thuash jashtë sipërfaqes së ndërtimit, por që është e lidhur 160%, 170%. Po si rregull është kur kalohet vlera organikisht me këtë të fundit. Pothuajse në të gjitha mbi 100%. Pastaj po të futemi në një diskutim, pse rastet e ndërtimeve të ligjshme sipërfaqja e objektit 150%, po 170% unë them më mirë të vëmë kushtin të ndërtuar e bën të pashfrytëzuar pjesën tjetër të që pranohet në përgjithësi mbi vlerën e truallit, pra truallit. Pra, në se kjo do t’i kthehej personit të mbi 100%. shpronësuar nuk do t’i vlente. Të më kuptojnë Servet Pëllumbi – Atëherë do të biem dakord zotërinjtë deputetë. Në qoftë se në një sipërfaqe me 100%. prej 400 metra katrorë truall është ndërtuar një Ridvan Bode – Po ta bëjmë me 150% duket banesë 200 metra katrorë, 200 metra të tjera që sikur i japim prioritet ish-pronarit të truallit dhe mirë nuk vlerësohen këtu po t’i kthehen pronarit nuk është që meqë ne bëjmë ligjin dhe nuk ka ndonjë vlejnë. Prandaj, unë për këtë kam paraqitur diferencë të madhe. Ajo është pak arbitrare. Asnjeri amendamentin përkatës. Që vlera e truallit nuk nuk ka argument për thënë këtu që ashtu duhet. duhet të jetë sa vlera e objektit, por të përfshijë edhe Mirëpo për t’i dhënë pak prioritet më shumë ish- sipërfaqen rreth e rrotull tij. Jo 150%, mor Kryetar,
1293 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
edhe një herë 150% nuk ka lidhje. Është tjetër koncesioneve dhe me kontratat që janë të problem. Tani vetëm të rrimë të bëjmë aritmetikë, nënshkruara ato zbatohen, nuk mund t’i ndryshojmë hajde ta kalojmë e të ikim. dhe duhet respektuar. Këtë hapësirë e lejon Kodi Servet Pëllumbi - Është shqyrtuar. Atëherë Civil i Shqipërisë. Problemi është që ne nuk mund edhe një herë po e hedhim në votë nenin 8 me ta detyrojmë dikë që ka marrë një fshat turistik me propozimet që u bënë, pra me 150%. koncesion dhe pas koncesionit është i detyruar që Ulini. Kundër. 4. Abstenim 1. t’i dorëzojë të gjitha ato që ka dhe t’i themi tani Miratohet. blejë ti patjetër atë. Mund të dojë, mund të mos Kalojmë te neni 8, 1. dojë. Nuk mundet që ne me ligj të thyejmë ato Fjalën e ka zoti Bufi. kontrata ose koncesione që janë dhënë me ligj. E Ylli Bufi – Pra shtohet pika 4. Në pikën 4 para. formulimi është ky: Në rastet e ndërtimeve të E dyta. Unë po ju lexoj nenin 822 të Kodit Civil ligjshme të bëra në truallin e dhënë nga shteti me që ta kuptojnë të gjithë që një kontratë mund të qira ose koncesion, pronari i ndërtesës paguan vlerën vijojë zbatimi edhe nga një palë tjetër. Neni 822 i e truallit mbi të cilën është bërë ndërtesa sipas Kodit Civil thotë: Marrëdhëniet me të tretët. Kontrata çmimeve të tregut. e qirasë mund t’i kundërdrejtohet të tretit që ka fituar Servet Pëllumbi – Urdhëro, zoti Bode. sendin e dhënë me qira me kusht që kontrata të Ridvan Bode – Zoti Kryetar, në fakt ky është ketë një datë të saktë para tjetërsimit të sendit. Në varianti maksimal dhe ekstrem. Komisioni i Ligjeve rastin konkret në të gjitha marrëveshjet që janë bërë ka bërë një formulim më adekuat, sepse këtu kemi me koncesion dhe me kontrata ka një datë fikse të bëjmë edhe me fshatrat turistikë, të cilët janë dhe është tërësisht e mundshme që të drejtat që dhënë me qira për një periudhë shumë të gjatë dhe ka shteti në këto kontrata t’i marrë pronari me kusht dyshoj se detyrimi që ne i bëjmë nëpërmjet këtij që të zbatojë gjithmonë kontratën dhe kjo është fare ligji për të paguar vlerën e truallit të zënë me këto e qartë, është në përputhje me kodin dhe nuk ka ndërtime në fshatrat turistikë, bie ndesh me asnjë lloj marrëveshje që të vazhdojnë allishverishet. kontratën e lidhur për një periudhë kohe sa e kanë Tani shteti të marrë paratë t’ia japë pronarit e të 25 vjet apo 30 vjet ose 99 vjet. Prandaj, versioni që tjera. Pronari konkretisht merr vetëm atë qiranë që ka bërë Komisioni i Ligjeve dhe unë do të desha sot e merr shteti. Ka të drejtë ta marrë, sepse është ndihmën e Komisionit të Ligjeve që transferon toka e tij. Kur mbaron afati i kontratës, të futet kontratën që sot e ka shteti me sipërmarrësin te negociata me atë të bien dakord ta miratojnë, ta kontratë midis ish-pronarit dhe atij sipërmarrësi që ribëjnë, ta ndryshojnë janë dy subjekte të lira, në ka fshatin turistik është më e drejtë, sepse nuk do bazë të Kodit Civil mund të merren vesh me njëri- të mundim ta detyrojmë dot nëpërmjet proceseve tjetrin. Është fare e thjeshtë. Prandaj nuk është një gjyqësore që ai të paguajë vlerën e truallit që në shpikje e jona, por e keni te Kodi Civil. Mos keni momentin e parë. Nuk e di se çfarë interpretimi do hezitime një kontratë mund të tjetërsohet. t’i bëjnë ata. Servet Pëllumbi – Zoti Begeja. Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Bufi. Maksim Begeja - Falemnderit, zoti Kryetar! Ylli Bufi – Unë kam përshtypjen që është një Zotërinj deputetë, nuk di a përqendroheni dhe çështje që ne e kemi diskutuar, akorduar. Ne themi të kuptoni se pikërisht ky është neni që çon dhe i që të mbetet varianti i Komisionit të Ekonomisë. Të ka lënë rrugë të lirë korrupsionit. Janë me qindra futësh në një konflikt të tillë, të heqësh shtetin them edhe dhjetëra hektarë tokë gjoja të marra me qira, që do të ketë pasoja. Më mirë kjo çështje të që vetëm me këtë nen që ne po e kalojmë kështu rregullohet nëpërmjet shtetit, jo nëpërmjet ish- kollaj-kollaj, ai do të bëhet pronar, ndërkohë që ka pronarëve. Do t’i fusim në konflikt ish-pronarët me marrë sipërfaqe tokë, ka ndërtuar, ka shitur vilën këta që zakonisht quhen pronarët e rinj. Më mirë të sipër dhe vetëm me një vilë ka kompensuar me jetë shteti. Shteti merr vlerën dhe këtë vlerë çmimet që do të blejë këtë sipërfaqe, ka nëpërmjet fondit të kompensimit ia jep ish-pronarëve, kompensuar hektarë të tërë me tokë. E merrni vesh jo drejtpërdrejt se do të krijonim konflikte. se çfarë gafe të madhe po bëjmë. Do të na vijë turp Servet Pëllumbi – Po, zoti Beja. kur të dalim dhe njerëzit aty jashtë të thonë: Bravo Fatos Beja – Është një çështje që ne kujtuam ju qoftë ju pushtetarëve, ju ligjvënësve, miratuat ligje se këtu u arrit kuptimi. Duhet ta dini që me ligjin e për interesat tuaja. Zoti Gaqo Apostoli, kini durim të
1294 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
mbaroj. Ky nen është pikërisht thembra e Akilit për duket tërësisht e argumentuar, nuk kemi të bëjmë ata që kanë abuzuar. Po e miratuam ashtu siç e ka me ndërprerje kontrate, jemi në përputhje me Kodin formuluar Komisioni i Ekonomisë, ne favorizojmë Civil dhe nuk e detyrojmë edhe ish-pronarin që ta pikërisht këtë korrupsion. Është e domosdoshme marrë këtë kontratë. Në qoftë se janë këto kushtet që kontrata për tokat e dhëna me qira nga shteti të e kontratës, në qoftë se jo pastaj gjenden zgjidhje kalojë në favor të pronarit, të subjektit të shpronësuar. të tjera. Mua më duket një zgjidhje plotësisht e Prandaj duhet të ngelet varianti i dytë, ai i Komisionit argumentuar dhe them është plotësisht e saktë. të Ligjeve. Në të kundërt mbani faturën e atij Falemnderit! korrupsioni në kurriz. Duhet ta mbajnë ata që e Servet Pëllumbi – Falemnderit! miratojnë. Fjalën e ka zoti Gjana. Servet Pëllumbi – Po, zoti Bufi. Jemin Gjana – Janë dy nene që pasojnë njëri- Ylli Bufi – Zoti Kryetar, tjetrin. Vetëm në qoftë se kthehemi pak për të parë Unë besoj se nuk është e nevojshme që të se çfarë kemi bërë te neni shtatë. Kemi ndërprerë bëjmë thirrje se po e kalojmë shpejt. Kemi ditë të të drejtën për të kthyer prona në rastet e konventave tëra, seanca të tëra që kemi debatuar dhe i kemi dhe të traktateve. Normalisht një kontratë e një formuluar dhe nuk ka asnjë rrezik të bëjmë koncesioni ose e një qiraje nuk është një konventë improvizime, sepse po flasim mbi bazë të raporteve e një traktat. Por nuk është kaq e thjeshtë për ta të shkruara që më parë. Kjo çështje është diskutuar zgjidhur, kështu që formulimi që vjen te Komisioni i gjatë në Komisionin e Ekonomisë dhe më vjen keq Ligjeve është shumë më i plotë, është më i lehtë, që edhe ky interpretohet në lidhje me korrupsionin. është më i mundshëm dhe e ka plotësisht të Do të përpiqem ta shpjegoj mbase më saktë. Në saktësuar atë, me kusht që ai të respektojë rastin e koncesioneve të dhëna do të ishte e kontratën e shkruar. Pra nuk është se i kalohen të paligjshme që këto koncesione t’i ndërprisnim, në drejtat e shtetit pronarit dhe pronari mund të bëjë qoftë se do të ndërprisnim kontratat e bëra, të cilat ç’të dojë. Kodi Civil është i shprehur qartë, kështu kërkohen të bëhen duke ia dhënë ish-pronarëve. formulimi që është te Komisioni i Ligjeve është dhe Këto kontrata që ka bërë shteti, do t’i ndjekë deri më i thjeshtë, është edhe më i mundshëm, pa krijuar në fund. Nuk mund t’ia japë kontratën që ka bërë probleme juridike, sepse bazuar te Kodi Civil të gjithë shteti ish-pronarit. Këtu kemi shtruar tjetër gjë. Ne ata që kanë kontrata do të fillojnë të hapin procese kemi thënë që ata që kanë blerë godinat nuk i gjyqësore, zotërinj. Ndërsa kështu bazuar në Kodin detyrojmë të blejnë dhe truallin dhe ta blejnë me Civil, bazuar edhe në këtë ligj, askush nuk e ka çmimin e tregut për ta përdorur, për t’ia dhënë ish- këtë të drejtë. Shteti transferon atë që ka, pronari pronarëve, domethënë shtojmë fondin e kompensimit është i detyruar të respektojë kontratën deri në financiar dhe krijojmë një mundësi shumë më të momentin e caktuar dhe pastaj të zbatohen madhe, sepse po ia shesim me çmimin e tregut, pa detyrimet e Kodit Civil. Formulimi i Komisionit të asnjë lloj rregullimi tjetër, por me çmimin e tregut Ligjeve është më adekuat, është më i mundshëm, dhe shteti mbetet pronar i kontratës. Në qoftë se do është më i thjeshtë, është më korrekt dhe unë do të bëjmë të kundërtën, që shteti t’i linte kontratën të isha që të votojmë këtë të parin. ish-pronarit, atëherë do të ishte e natyrshme që ish- Servet Pëllumbi – Po, zoti Berisha. pronari të vinte kushte të tjera ndaj koncesionarit. Sali Berisha – Zoti Kryetar, unë ju bëj thirrje ju Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Apostoli. dhe të gjithë deputetëve të jemi shumë të Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! vëmendshëm në këtë nen. Unë favorizoj plotësisht Seancën unë gjithmonë e vlerësoj si të dhe në këtë rast kam qenë gjithnjë mbështetës i komplikuar, por nga më seriozet që po zhvillohen Komisionit të Ekonomisë. E përgëzova që në fillim dhe kurrkush nuk ka të drejtë të thotë që po i kalojmë për punën, për përmirësimin që ka bërë, por në këtë shpejt nenet. Gjithë ky proces i është nënshtruar rast kemi një çështje shumë të rëndësishme. Është një diskutimi të gjithanshëm. Në përgjithësi unë kam gazeta “Zëri i Popullit” e datës 2.12.2003 në të cilën qenë me vërejtjet e Komisionit të Ekonomisë, flas Ministri Besnik Dervishi ka pasur kurajën qytetare në tërësinë e tyre, por për këto dy nene ose dy pika të denoncojë shndërrimin e politikës së fshatrave sidomos në pikën 4 që është këtu dhe diçka më turistike në fshatra turistikë të politikës. mbrapa, jam dakord me Komisionin e Ligjeve dhe Unë mendoj se ky denoncim i Ministrit Dervishi me parafolësit që argumentuan këtë, sepse më është i domosdoshëm për të larguar, për të kaluar
1295 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
urgjentisht në variantin e Komisionit të Ligjeve, Duke thirrur jo, jo, jo, ju i prisni rrugën reflektimit të ndryshe del shumë qartë që ky nen dhe kjo shtesë përbashkët dhe t’i Bruka mos bërtit kot jo, jo, jo, ka një prapavijë të tillë në formulimin e tij. T’i por këtu u bë një ftesë për reflektim, atëherë le të përmbahemi nenit 822 të Kodit Civil. Kodi Civil është reflektojmë dhe para votimit në tërësi e diskutojmë Kushtetuta e pronës. Prandaj ju bëj thirrje, ndoshta se edhe mua më duket që ka arsyetim të plotë edhe nuk kishit dijeni për këtë, por unë këtë denoncim të Komisioni i Ligjeve, por edhe Komisioni i Ekonomisë, tij e marr serioz, jo politik, e marr në interes, sidomos me faktin që ai paguan me vlerën e tregut Komisioni i Ligjeve ka pasur meditimin e vet, e ka është për t’i konsideruar. Le ta lëmë në fund dhe vendosur. Të votojmë Komisionin e Ligjeve. Janë dy pastaj ta bisedojmë dhe t’i japim një zgjidhje të gjëra. E para është neni 822 i Kodit Civil dhe ne me përbashkët. Kodin duhet të përputhemi se për mua kontrata Servet Pëllumbi – Zoti Beja. është njëlloj si marrëveshja. Fatos Beja – Meqenëse është e vërtetë ajo që Së dyti, jemi para një fakti të tillë që për mua ka koncesione që janë me investime të mëdha e nuk ka rëndësi, por ka rëndësi se ky ministër ka tjera, unë po ju lexoj nenin 7 që thotë “prona që nuk denoncuar këtë fenomen. Besnik Dervishi e ka kthehen” dhe flet për investime. Prandaj, ato prona zbërthyer qartësisht këtë problem. ku janë koncesione, linja për të cilat foli zoti Ylli, Servet Pëllumbi – Po, zoti Bufi. janë prona të cilat i kthehen shtetit shqiptar pas 30- Ylli Bufi – Zoti Kryetar, desha të jap edhe një 40 vjetësh siç është koncesioni dhe nuk i kthehen herë një sqarim, pastaj një propozim. pronarit sepse të ndalon neni 7. Prandaj të mos Së pari, nuk është fjala vetëm për fshatrat hedhim tym kot. Të zbatojmë ligjin, të zbatojmë turistikë. Këtu është fjalë për të gjitha llojet e kodin dhe është fare e qartë. koncesioneve dhe më shumë se koncesione Servet Pëllumbi – Atëherë do të votojmë të dy fshatrash turistike ka edhe koncesione industriale. variantet. Së dyti, duke iu referuar ligjit të koncesioneve E lemë të diskutojnë edhe një herë të dy me të cilin janë dhënë këto koncesione do të ishte komisionet. e paligjshme, në qoftë se një çështje të rregulluar Po, zoti Berisha. me ligjin e koncesioneve tani kërkojmë ta rregullojmë Sali Berisha – Ta marrin këtë dokument, sepse me Kodin Civil. Megjithatë pavarësisht se këto ka gjëra konkrete. Unë nuk i lexova, por ka gjëra argumente nuk pranohen, unë kam një propozim konkrete. Deklarata e një ministri, në qoftë se do ta që për këtë çështje të bëhet mbledhje e përbashkët hidhni në kosh në këtë mënyrë, ministri ka e dy komisioneve dhe të vendosin të dy komisionet shkruajtur në mënyrë tekstuale që këto fshatra thotë në fund të diskutimit të neneve për një arsye u përvetësuan nga politikanë të pandërgjegjshëm kryesore, sepse këtë çështje, këtë rast e kemi për ndërtimet e tyre. Ja, zotëri, ku e keni. propozuar ne të Komisionit të Ekonomisë. Servet Pëllumbi – Mund të biem dakord me Servet Pëllumbi – Po, zoti Berisha. variantin më të mirë nga të dy komisionet para Sali Berisha – Zoti Kryetar, në mënyrë të votimit në tërësi. padiskutueshme po evoluon Kodi Civil ndaj çdo Atëherë zotërinj deputetë, pikën 4 e lëmë ta çështjeje tjetër që ne gjykojmë këtu. Kodi është hapur të diskutojnë të dy komisionet para votimit kushtetuta e çështjeve civile. Nuk ka diskutim që në tërësi. po evoluon. Është tmerrësisht e rëndësishme që Po, zoti Pepa. ne ta konsiderojmë Kodin Civil. Zyhdi Pepa – Ju falemnderit, zoti Kryetar! Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Dokle. Unë e kam kërkuar fjalën disa herë, kurse ju e Namik Dokle – Zoti Kryetar, realisht unë e shpërndani nuk e di se sipas kujt rregulloreje, ose vlerësoj punën e dy të komisioneve edhe të sipas kujt kodi. Unë po ju deklaroj këtu, në këtë Komisionit të Ekonomisë edhe të Komisionit të mënyrë sesi po kalon ky projektligj unë abstenoj Ligjeve dhe të gjitha argumentet dhe dhe largohem nga votimi. kundërargumentet që u dhanë nuk janë për t’u Ju falemnderit! hedhur poshtë, janë argumente që në masë të Servet Pëllumbi – Ju mund të bëni çfarë të caktuar respektojnë njëri-tjetrin dhe ndoshta siç doni, është e drejta juaj, po këtu po kalon çdo gjë proceduam edhe me një pikë të mëparshme mund normalisht. Në qoftë se je inatçor se nuk t’u dha një ta lëmë këtë për në fund, para votimit në tërësi. herë fjalë në kohë dhe do të largohesh, është puna
1296 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
jote ajo. atë, jam dakord qëndron logjika, sepse ne themi Fjalën e ka zoti Hoxha. atë kthehet gjithandej, në parim, por duke ditur ligjin Hasan Hoxha – Për procedurë më tepër zoti e mëparshëm prandaj unë kam këmbëngulur që jam Kryetar. dakord me tërë arsyetimin dhe mund të bëhet ashtu. Nëse ne në fillim të seancës kur votuam në Servet Pëllumbi - Fjalën e ka zoti Bode. parim ishim dakord me këtë projektligj, kjo nuk do Ridvan Bode – Më fal zoti Kryetar, këtu bëhet të thotë se të gjithë deputetët në këtë rast edhe fjalë për shtesë për në zonat e stimuluara, për unë si deputet i një zone rurale, që jam marrë gjatë zhvillimin e turizmit. Kjo duhet të hiqet. Ne këtë me këtë projektligj, jam dakord me të gjithë nenet kërkojmë të bëjmë, të bllokojmë gjithë pasuritë që apo me çdo formulim që ka në nenet përkatëse. ka aktualisht vendi për t’i futur në funksion të Prandaj i thamë kur diskutuam që gjatë diskutimit kompensimit. Në qoftë se ne lejojmë zonat e nen për nen, ne nuk kemi pse të nxitohemi në këtë zhvillimit të turizmit që t’i ketë të drejtë Qeveria… formë. Deputetët duhet të sjellin argumente pro dhe Servet Pëllumbi – Atëherë edhe Komisioni i kundër dhe pas kësaj do të hidhen në votim me Ligjeve është dakord me heqjen e pikës 1 të nenit rregull dhe të mbeten në letër në projektligj varianti 8, mbetet pika 2, duke hequr fjalën “zonat turistike”. që do të merrte më shumë vota. Kjo nuk po bëhet. Po, zoti Gjinushi. Ju këtë, zoti Kryetar, po e neglizhoni madje edhe Skënder Gjinushi – Pika 1 kuptohet që duhet në rastet kur ndonjë deputet voton kundër, vetëm e hequr se është e tepërt, se nuk ka ndonjë kufizim. vetëm për të sjellë në vëmendje të deputetëve këtu Pika 2 normalisht futet dispozitë kalimtare. Këtu po dhe të opinionit të gjerë publik argumente, pra për tregohet si kthehet, çfarë kthehet. Kurse urdhri ose t’i dhënë një shans që të shpjegojë votën kundër, kufizimi që shteti të mos shpërndajë më pronë, është as këtë nuk po e plotësoni si kërkesë. dispozitë kalimtare. Nuk mund të jetë këtu duhet të Ju falemnderit! Unë mendoj që duhet ta jetë në një nen në kapitullin “Dispozita kalimtare”. ndryshoni këtë formë pune. Servet Pëllumbi – Zoti Braho e ka fjalën. Servet Pëllumbi – Ju falemnderit për Spartak Braho – Logjika e zotit Gjinushi është ndihmesën! e saktë dhe për këtë arsye bie edhe titulli i ligjit Atëherë thamë pika 4 e nenit 8 do të lihet për “Trojet në zonat turistike”. Pra nuk duhet të ketë t’u ridiskutuar midis dy komisioneve para votimit në nen 8/1 me këtë titull “Trojet në zonat turistike”. tërësi. Këtu pas nenit 8 shtohet një pikë 8/1. Neni Pika 2 kalon në dispozitat e fundit. 8/1 shtohet pas nenit 8. Trojet në zonat turistike. Servet Pëllumbi – Atëherë jeni dakord me këtë Po, zoti Bufi. variant? Ylli Bufi – Ne e kemi diskutuar këtë në një Kush është dakord? takim të përbashkët midis disa përfaqësuesve të Ulini. Kundër, nuk ka. komisioneve. Komisioni i Ekonomisë i mbetet Pra, hiqet titulli dhe kjo pikë kalon atje. mendimit që nuk është dakord me pikën 1 të këtij Neni 9. formulimi që ka bërë Komisioni i Ligjeve, sepse Zoti Bufi, për nenin 9. qëndrimi që do të mbahet ndaj subjekteve të Ylli Bufi - Zoti Kryetar, unë do të desha që në shpronësuara është i njëjtë për të gjithë territorin e nenin 9 që është fjala për banesat, para se të them vendit. Kjo e drejtë ju njihet, nuk themi gjë subjekteve propozimin e Komisionit të Ekonomisë për shtesë të shpronësuara në zonat e stimuluara, i rinjihet dhe që ka bërë në fund, ka një shtesë tjetër të bërë nga u kthehet dhe kompensohet prona sipas dispozitave deputetët Agasi, Koja. Komisioni i Ligjeve dhe të këtij ligji. Nuk ka kuptim, sepse do të duhet të Komisioni i Ekonomisë këtë amendament të themi pastaj që në një zonë tjetër u njihet dhe i propozuar nga deputetët nuk e kanë pranuar, por gjithë ligji thotë këtë gjë, që u njihet, u kthehet, u ata mund të kenë të drejtë ta paraqesin këtu. kompensohet dhe me radhë. Prandaj, Komisioni i Servet Pëllumbi – Për nenin 9 çfarë keni ju? Ekonomisë nuk është dakord me pikën 1, kurse Ylli Bufi – Për nenin 9 pas pikës 3 Komisioni i pika 2 e këtij neni të vendoset në fund të nenit 8 Ekonomisë ka propozuar të shtohet pika 4 me këtë duke hequr fjalët “në zonat e stimuluara për përmbajtje: Në rastet e ndërtimit të banesave në zhvillimin e turizmit”. kundërshtim me legjislacionin në fuqi, banorët e tyre Servet Pëllumbi – Po, zoti Beja. kanë të drejtën e blerjes së truallit pas procesit të Fatos Beja – Meqenëse unë e kam propozuar legalizimit të përcaktuar me ligj të veçantë, është
1297 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
fjala për ligjin që fillon diskutimi tashmë në rrëzuar, ndërsa për amendimin e dytë është e vërtetë Parlament. Vlerësimi i truallit bëhet sipas vlerës së që janë shprehur komisionet edhe Komisioni i tregut në momentin e kryerjes së legalizimit të Ekonomisë dhe Komisioni i Ligjeve e kanë rrëzuar, banesave. Këtu përfundon, sepse pjesa tjetër është por kjo nuk na ndalon të drejtën ta prezantojmë në objekt i ligjit që kemi në proces. Edhe një herë të seancë plenare. Do t’ju lutesha që të dëgjoni me jem i qartë. Ka një ligj tjetër të veçantë, tashmë të kujdes dhe të shikonim amendimin e parë, i cili në miratuar nga Këshilli i Ministrave dhe që do të fakt shkon me të njëjtin shqetësim edhe të zotit diskutohet. Ka filluar të diskutohet nëpër komisione, Dizdari. Domethënë në pikën e tretë të nenit 9 pas i cili përcakton procedurat si do të legalizohen fjalës “të banuar” të shtohet “me të njëjtën cilësi banesat. Ne në këtë rast trajtojmë një çështje tjetër, infrastrukture”, sepse qendra e banuar vërtet është çështjen e truallit të këtyre banesave që legalizohen sa është sipërfaqja e vijës së verdhë e Bashkisë së dhe kemi bërë propozimin e pikës 4. Tiranës ose e Durrësit, por problemi është që nuk Servet Pëllumbi – Po, zoti Dizdari. mund ta çojë ai, ku e di unë nga Lagjja 4 në Durrës Limoz Dizdari - Falemnderit, zoti Kryetar! ta çojë në Porto-Romano. Unë e thashë edhe në Unë desha të shtoja diçka te pika 2. Këtu thotë: diskutimin tim atje, çështja është e tillë që në këtë “Brenda dy vjetësh nga hyrja në fuqi e këtij ligji shteti mes të garantojmë me të njëjtën cilësi infrastrukture. duhet t’u sigurojë qiramarrësve që banojnë në Se mund ta çojë pronari në një vend ku nuk ka as banesa pronën e subjekteve të shpronësuara një drita, as ujë ose dhe e dimë që kemi disnivele të banesë me sipërfaqe të njëjtë me ato që jetojnë”. ndryshme të infrastrukturës dhe këtë po garantojmë. Ka edhe një shtesë ose t’u sigurojë kredi me Kjo është e para. interesa të ulëta. Këto nuk janë në përputhje me E dyta, që shkon me shqetësimin e zotit Dizdari njëra-tjetrën, kundërshtojnë njëra-tjetrën, sepse ky është pikërisht po në këtë paragraf, pika e tretë e angazhim dhe ky detyrim i shtetit buron nga fakti nenit 9 pas fjalës qiramarrësi të shtohet nënshkruan që mbi 200 familje kanë pronësuar banesën e tyre, kontratën me pronarin, ku bie dakord për lirimin e rreth 5 mijë familje nuk e gëzojnë këtë të drejtë, por banesës së pronarit dhe marrjen në pronësi të 1000 familje janë rregulluar nga enti i strehimit. banesës së re. Kontrata nënshkruhet me pëlqimin Atëherë këtyre 4 mijë familjeve t’u thuash që t’u e të dy palëve. Pas kësaj qiramarrësi është i detyruar sigurosh kredi që ata nuk kanë asgjë, asnjë të lirojë banesën. Si t’i lirojë banesën ai, mund t’i mekanizëm që mund të vënë në banka, nuk është gjejë shtëpi dhe mund të abuzojë me banesën që i e drejtë sepse është një lloj blerjeje. Prandaj unë i gjen pronari dhe konflikti do t’u lihej pronarë- propozoj Kuvendit që të bjerë kjo “T”u sigurojë kredi qiramarrës. Pra kjo duhet parë me shumë kujdes, me interesa të ulëta”, të ngelet vetëm që shteti është sepse këtu në të vërtetë ne mund t’i hapim rrugën i detyruar t’u sigurojë këtë gjë. Në të njëjtën kohë një konflikti të ri. Ky është një amendim që ne nuk që ta mbyll, në pikën 3 thuhet; në qoftë se gjatë e kemi paraqitur në dy komisionet përkatëse. Në kësaj kohe pronari i siguron qiramarrësit banesë këtë drejtim unë i ftoj deputetët të reflektojnë dhe ta tjetër brenda të njëjtës qendër të banuar e të tjera, votojnë këtë amendim, i cili nuk ka kaluar në e të tjera që jam dakord, por unë do të shtoja këtu komisionet përkatëse, por që në fund të fundit i që të mos largohemi nga përgjegjësia që ka shteti shërben pikërisht eliminimit të një konflikti të ri, i ndaj këtij grup njerëzish dhe të mos krijohen cili nuk do të mbyllet kurrë dhe do të shkojë deri në mundësi për konflikte sociale. Të shtohet në qoftë vetëgjyqësi. Kjo është e para. Unë propozoj që t’i se gjatë kësaj kohe pronari i siguron qiramarrësit votojmë amendimet një nga një. Ky është amendimi dhe me mirëkuptimin e shtetit, që të marrë i parë që nuk ka kaluar në komisione, pastaj kemi përgjegjësitë shteti, atëherë ai banor mund të lëvizë amendimin tjetër. Por, zoti Kryetar, kërkoj të votohet nga ajo banesë e pronarit, ndryshe do të gjendemi kjo e para dhe pastaj të shikojmë amendimin tjetër, përpara konflikteve sociale. Për të dyja këto insistoj i cili është një pikë e katërt. Ky amendim është dhe unë besoj që do të gjej mirëkuptimin e të tjerëve. amendim i pikës 3, pra janë shtesa në pikën 3, pa Servet Pëllumbi – Po, zoti Koja. kaluar në një pikë të katërt që ne propozojmë dhe Gjergj Koja – Falemnderit, zoti Kryetar! propozojmë votim elektronik. Në fakt këtu 3 deputetë, pra zoti Bizhga, Agasi Servet Pëllumbi – Zoti Karamelo. dhe unë kemi paraqitur 2 amendime. Amendimi i Ligoraq Karamelo – Falemnderit, zoti Kryetar! parë nuk ka kaluar në komisione dhe nuk është Unë do të thosha që në qoftë se një nga nenet
1298 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
më të rëndësishëm të këtij projektligji është edhe infrastrukturë mjaft të dobët. Në këtë rast unë ky, sepse në Shqipëri në këto 14 vjet në qoftë se ka mbështes propozimin që bëri zoti Dizdari, që shteti pronar me të diskriminuar janë pronarët e shtëpive ka përgjegjësi, sepse në fund të fundit është banesë të shtetëzuara, të konfiskuara. Është një e drejtë shtetërore. Të bëhet palë shteti në kontratën që do legjitime që shteti demokratik ua ktheu, kurse në të bëhet për t’i sistemuar këta njerëz dhe nuk ka fakt vitet e fundit me të është abuzuar, janë premtuar asgjë të keqe. Këtu nuk ka aq qëndrim ndaj ish- dhe nuk është bërë asgjë. Jo vetëm kaq, por unë do pronarëve, po kërkohet një mbështetje për këtë të thosha që shumica e atyre që banojnë në shtëpitë kategori njerëzish, tashmë të pastrehë dhe të vuajtur e ish-pronarëve ose të pronarëve aktualë janë njerëz dhe financiarisht të dobët. të lidhur me ish-pushtetin e kaluar, njerëz që kanë Servet Pëllumbi – Zoti Dajçi. blerë shtëpi, kanë blerë apartamente dhe jetojnë e Pal Dajçi - Falemnderit, zoti Kryetar! presin të marrin edhe kredi të tjera. Unë jo vetëm që Duke qenë anëtar i Komisionit të Ligjeve dhe do të përmendja edhe raste, po të doni ua tregoj duke qenë prezent dhe i propozimeve të zotit Agasi edhe konkretisht, ndodh në paradokse të tilla që në dhe pasuesve të tij kur kemi diskutuar në Komisionin një shtëpi të madhe, në një vilë pronari ka vetëm e Ligjeve, mendoj që ata e bëjnë për fushatë bodrumin, ndërsa ata tjerët rrinë në shtëpi. Jo vetëm elektorale. Unë vlerësoj një thënie të doktor Berishës, kaq, por unë do të përmendja edhe raste të tjera që që ky ligj nuk ka politikë, është një ligj që ne duhet fadroma e shtetit ose fadroma e bashkisë ka rënë të çojmë pronën tek i zoti. Në këtë aspekt unë mbi dhjetëra të diskriminuar të tjerë, mbi romë, mbi vlerësoj ata zotërinj, që propozuan këtë njerëz të pambrojtura, vetëm e vetëm sepse janë amendament, të cilin ne e hodhëm poshtë. Nuk janë cenuar interesat e njërit dhe të tjetrit. Kurse kur të vuajtur ata që hynë në shtëpitë e atyre që cenohen interesat e pronarit ne arrijmë deri këtu sa komunistët i nxorën jashtë, ata kanë qenë të kemi edhe fantazira të tilla që themi se na krijohen privilegjuar. Unë them që ata e dhanë mendimin e probleme sociale. Ç’janë këto probleme sociale kur tyre dhe këtë aspekt e hedhim poshtë, këtë cenohen e drejta themelore e pronarit? Unë mendoj amendament dhe vazhdojmë miratimin e këtij që neni është shumë i saktë. Mendimi im do të projektligji. ishte që afati dyvjeçar të ishte dhe më i shkurtër, Falemnderit! megjithatë unë them që të paktën të zbatohet afati Servet Pëllumbi – Zoti Bizhga. dyvjeçar që ky problem të zgjidhet një herë e Gazmend Bizhga – Ju falemnderit, zoti Kryetar! përgjithmonë. Do të desha të tërhiqja vëmendjen për këtë Falemnderit! amendament, që nuk ka fare lidhje me komunizmin Servet Pëllumbi – Zoti Agasi. ose me reminishencat e komunizmit. Ka një realitet Bardhyl Agasi – Pa dashur që ta politizoj që në një qytet si Durrësi, në një qytet si Korça, si problemin si parafolësi, unë mendoj që këtu kemi Elbasani, si Tirana ku janë me mijëra familje, dhe të bëjmë me një problem me të vërtetë shqetësues. pa dashur të ndalem te pjesa e mëposhtme që flitet Janë mijëra familje që jetojnë në katet shtesë dhe për katet shtesë në banesat e ish-pronarëve, të cilat këta nuk janë ish-funksionarë, por kanë qenë pa janë strehuar si të gjithë qytetarët ose shtetasit e shtëpi deri dje dhe shteti i dikurshëm është detyruar këtij vendi përpara viteve ’90. Për të qenë të të bëjë kate shtesë për t’i sistemuar këta njerëz të vëmendshëm, vetëm në bashkinë e Durrësit ka mbi pastrehë. Në Durrësin tonë, meqë jemi tre deputetë 3000 mijë familje që janë të kësaj kategorie. Pra, që e kemi firmosur, janë qindra familje të tilla. nëse në rastin konkret do të kemi 3000 apartamente, Megjithatë ne respektojmë qëndrimin që kanë shteti do të ishte shumë i lumtur vetëm për Bashkinë mbajtur tri komisionet, domethënë nga ana jonë nuk e Durrësit, por për të qenë të vëmendshëm unë them ka kundërvënie ndaj vendimit të tri komisioneve, por që përpara se të përpiqemi të zgjidhim problemin e pa e politizuar, këto shtresa, këta njerëz që janë në ish-pronarëve, ne duhet të përpiqemi që nëpërmjet katet shtesë është e domosdoshme që edhe në këtij ligji të mos krijojmë konflikte dhe tensione të qoftë se pronari, i cili do të marrë vërtet tani pronën reja sociale. Mendoni 3 mijë apartamente të reja që e tij dhe ta gëzojë nuk ka pse të sillet me këta shteti duhet t’i ofrojë këtyre banorëve për t’i liruar njerëz që kanë hyrë në katin shtesë sipas dëshirës banesat ish-pronarëve. Ne në parim nuk jemi kundër, së tij t’i çojë ku të dojë ai. Mund të ketë dy dhoma, por përpiqemi që nëpërmjet këtij amendamenti të tre dhoma e një kuzhinë po mund të jenë në një rregullojmë pikërisht atë problem social që mund të
1299 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
lindë nesër pas miratimit të këtij ligji. Kurse për të mijëra troje, për ata të cilët janë ish-pronarë kjo t’i mos marrë fjalën për së dyti, për sa u përket kateve përllogaritet kompensim, për troje e kam fjalën. Ai shtesë në objektet e ish-pronarëve këto janë objekte, që ka ardhur këtu dhe ka ndërtuar shtëpi pa leje, të cilat janë ndërtuar me kontributet e shtetit ashtu është pika 4 e cila ka të bëjë pikërisht me këto. siç janë ndërtuar edhe objekte të tjera të privatizuar Unë mendoj që këtu të shtohet një klauzolë në të nga të gjithë shtetasit shqiptarë përveç familjeve cilët theksohet: në rastet kur ndërtuesit e këtyre që banojnë në banesat e ish-pronarëve. banesave janë ish-pronarë duhet ta pranojnë këtë Ka një paradoks që ish-pronari në një objekt si kompensim për pronën e tyre në proporcionin e ka vetëm shkallët kurse shtesën anësore e ka duhur me rregullat e tregut. ndërtuar krejtësisht shteti dhe këta shtetas që Së dyti. Unë jam dakord me zotin Dizdari. Tani banojnë në objekte të cilat i ka ndërtuar shteti nuk dhe duhet të themi një gjë është shumë normale që kanë të drejtën e privatizimit. Ky është një gabim të orientohemi maksimalisht drejt kompensimit fizik, që është bërë me miratimin e ligjit të vitit 1993 dhe por në qoftë se ka një moment ku shteti duhet të nuk janë pak, por janë gati 850 familjarë apartamente ndërhyjë dhe Qeveria duhet të ndërhyjë është të cilat shteti duhet t’i paguajë me një kosto shtesë pikërisht rasti që shtron zoti Dizdari. Mos të harrojmë ndërkohë që i ka ndërtuar një herë gjatë viteve ’45- një gjë 220 mijë familje morën apartamente me ’90. Unë mendoj që është krejtësisht e qartë, nuk çmime simbolike. Atëherë shteti ndërhyn me kredi, është një çështje midis palëve private, por është por lirimi i ndërtesave të pronarëve duhet të ketë një një çështje midis një prone publike, pra janë interesa afat të caktuar përfundimtar. Të mos bëjmë kështu publike dhe unë nuk mendoj që deri tani po se kemi 13 vjet që ata i mbajmë, i keqtrajtojmë, i diskutojmë që ne nuk po japim atë që është e drejtë zhvlerësojmë. Kësaj t’i përgjigjet shteti, zotërinj. e ish-pronarëve. Por në këtë moment po ju themi Shteti t’i përgjigjet me kredi, me zbutjen e që ish-pronarët kanë marrë padrejtësisht me ligjin e interesave, sepse më thotë njëri këtu me drejtë që vitit ’93 objekte të cilat i ka ndërtuar ky shtet, këta shteti nuk jep kredi, është e vërtetë, por shteti taksapagues, me kontributin e këtyre njerëzve dhe mbulon interesa dhe unë ju them që këtë e bën çdo sot ne ato ne gjendje fizike janë me familjarët të shtet. Ndaj dhe bie dhe kërkesa e amendamentit cilët i kanë marrë përpara viteve ’90 por që me këtë tjetër, pronarëve pronat u kthehen brenda 3 vjetëve. amendament ne përpiqemi të rregullojmë dhe një Shteti merr përsipër t’i strehojë këta duke u dhënë problem tjetër social dhe t’i ulim shtetit një kosto kredi të butë. E po diçka do të marrë përsipër, shteti mjaft të madhe financiare. Janë gati 5 mijë familje në këtë proces zotërinj. Në qoftë se shteti nuk merr të cilat banojnë në Republikën e Shqipërisë, 850 asgjë përsipër ky ligj nuk zbatohet. Duhet të marrë prej tyre janë vetëm në Bashkinë e Durrësit. përsipër interesat e kredive. Ju falemnderit! Servet Pëllumbi – Po, zoti Malaj. Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë. Tani nuk Arben Malaj – Zoti Pëllumbi, ka një problem duhet diskutuar në parim për këtë edhe për social që është bërë debat, se është kollaj me nenin propozimet e reja. Kush ka propozime të bëhen me 9 që pas dy vjetësh shteti paguan vlerën e plotë të shkrim. Fjalën e ka zoti Berisha. Propozimet bëhen qirasë dhe të jeni të bindur që ata që janë në pronat me shkrim. Kemi tre amendamentet që kanë e pronarëve, janë në zonat ku qiraja është më e paraqitur tre deputetët, do të procedojmë sipas lartë se çdo mundësi tjetër. Ky është problemi i parë. rregullit dhe pastaj kemi pikat e nenit. E dyta, është që ish-pronarët me këtë ligj Sali Berisha – Unë nuk mendoj se ky nen dhe favorizohen që të marrin pronat, por janë favorizuar shtesa pika 4 ka nevojë për një elaborim të tillë. edhe një herë në privatizimin e banesave, kur këta Së pari, të gjithë ata që i kanë bërë këto që sot janë në shtëpitë e pronarëve nuk përfituan ndërtime dhe që janë ish-pronarë duhet të pranojnë nga politika e saj. këtë si një kompensim për pronën e tyre. Ne do të Sali Berisha – Kjo gjë ka një zgjidhje shumë shkojmë drejt kompensimit fizik, zotërinj. Mundësira të thjeshtë. Bankat janë të prirura të kreditojnë të tjera, unë kam qenë përpara para disa vitesh i përkundrejt hipotekimit. Në qoftë se shteti merr mendimit se përreth qyteteve dhe në qytete edhe përsipër interesat për këtë kategori, unë mendoj së parcela po të gjendeshin dhe të ofroheshin troje për ndërhyrja shtetërore në këtë rast është e kompensim, nuk do të kishte gjë të gabuar. Por domosdoshme. Jam shumë dakord për një tani jemi përpara një realiteti të tillë; janë zënë me ndërhyrje shtetërore të padiskutueshme. Ajo që
1300 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kuptoj unë këtu është që ish-pronarit t’i lirohet këtë nen, mund të bëjmë pushim gjysmë ore ose shtëpia, që qytetarit tjetër t’i ndërhyjë shteti. Këtu dhe të vazhdojmë edhe ca, dhe vazhdojmë nesër. duhet të ndërhyjmë se po e lamë kështu nuk zgjidhim Po nuk mund ta shtyjmë me javë, se nuk shkon. E gjë. Prandaj të formulojmë një klauzolë në të cilën para. shteti të obligohet. E dyta, për nenin 9 që flet për banesat. Unë e Servet Pëllumbi – Zoti Gjinushi e ka fjalën. kuptoj fare mirë shqetësimin e deputetëve të Durrësit Skënder Gjinushi - Zoti Kryetar, edhe unë kam pasur një letër nga këto familje, të Mendoj që për nenet kryesore u debatua dhe cilat janë në familjet e pronarëve. Në Durrës është tani ka ardhur një pikë që nuk ndiqet dot më si të pak më ndryshe nga Tirana, sepse nuk janë anëtarët rakordohen nenet me njëri-tjetrin. Pra është nevoja e Byrosë që kanë qenë në këto familje, janë qytetarë që ne ta ndërpresim këtu, të riformulohen më qartë të të gjitha ngjyrave. Është një problem shoqëror, nenet, sepse ndryshe do të bëjmë gabime dhe unë gjithsesi neni 9 është një nen që ka karakteristika po jap vetëm disa argumente për nenin 7, 8, 9. sociale, vazhdon të mbrojë njerëzit që janë brenda Neni 7 thotë se kur nuk kthehet prona dhe në shtëpitë e pronarëve. Në qoftë se nuk e keni përfshihen edhe investimet e shtetit, madje ato lexuar, lexojeni me vëmendje. Normalisht ky shtet kryesisht, pra quhet tokë e zënë. Në nenin 8 futet pas 14-vjetësh duhet të kishte gjetur mënyrat dhe përsëri shteti dhe thotë: “Quhet e shpronësuar në mekanizmat me ato ligje që ka pasur dhe ta kishte qoftë se investimi është nën 150%, përndryshe nuk mbyllur këtë histori. Nuk është mbyllur dot dhe tani quhet e shpronësuar”. Pra është vënë edhe shteti, shtyhet edhe dy vjet. Praktikisht ata pronarë përsëri shteti dhe personi i tretë. Rrjedhimisht tjetër qëndrim do të presin edhe dy vjet deri sa të futen në shtëpi. mbajnë te shtata, tjetër qëndrim mbajnë te teta. Çfarë ju lejon ligji? Ligji ju lejon disa mundësi Vazhdojmë te pika 4 e nenit 9. Te neni 8 themi, dhe Qeveria ka një hapësirë. Në këto shtëpi ka po janë pa leje ndërtime të paligjshme atëherë prona qiraxhinj që kanë prona edhe me 10 milionë dollarë. i kthehet të zotit. Te neni 9 themi për ndërtime të Mos më detyroni t’ju jap emra, por janë vila dhe iu paligjshme, por që janë shtëpi banimi do të mbahet pëlqejnë. Ka qiraxhinj, ndonjë koleg yni, ka deputet, qëndrim tjetër. Kjo nuk do të mbahet në të gjitha të cilit i kanë dhënë edhe 50 milionë kredi nga zonat, ka shumë ndërtime të paligjshme kudo dhe Bashkia e Tiranës dhe thoshte që nuk ka ligj që më nuk mund të mbajmë qëndrimin që kjo t’i kthehet detyron ta marr kredinë. Nuk e marr dhe nuk ikte pronarit si shpronësim, domethënë t’i jepet atij që nga vila, derisa e detyroi firmën e ndërtimit që ndërtoi ka ndërtuar. Prandaj për t’i harmonizuar të gjitha aty, t’i jepte një apartament për ta hequr qafe, prandaj këto, më duket që ne jemi lodhur, nuk ndiqet më ne mishërojmë interesin e të gjithë palëve. Neni 9 nga komisionet. Vetë neni 9 ka dalë fare pa kuptim. është nen i mirë, absolutisht jam dakord dhe me Çfarë bëjmë ne? Ne themi me kalimin e periudhës zotin Dizdari dhe zotin Berisha që shteti merr dyvjeçare shteti paguan vlerën e qerasë. Çfarë do përsipër këtu, nuk mund të marrë ato që propozojnë të thotë? Do të thotë që ai do të vazhdojë të banojë, deputetët e Durrësit të njëjtat kushte vile, të marrë qiranë do t’ia mbulojë shteti, nuk ka më afat, as ai leje para se të iki. Ai do t’i krijojë kushte banesës, nuk është i shqetësuar, qiraxhiu të ikë, shteti nuk sepse palët shkojnë në gjyq, por brenda qytetit. Nuk gjen shtëpi tjetër dhe ligjërojmë qëndrimin, por qiranë është e thënë ta ketë patjetër në qendër të Durrësit, ia paguan shteti për tërë jetën. Pra këto nuk janë le ta ketë në një lagje tjetër. Domethënë ligji është i zgjidhje dhe duhen riformulime, do një rakordim. Unë mirë, ai i parashikon të gjitha rastet, është i mendoj që të vazhdojmë të hënën. ekuilibruar, shteti merr një detyrim. Pas dy vjetësh Servet Pëllumbi – Zoti Gjinushi, ju propozoni të paguajë qiranë dhe të jeni të bindur që ata pronarë ndërprerjen e votimit. janë gati ta paguajnë dy vjet qiranë vetëm të marrin Skënder Gjinushi – Të ndërpritet këtu dhe të shtëpitë e tyre. Që ta kuptojmë qiratë nuk janë nga vazhdojmë të hënën pasi të riformulohen. qiratë në apartamente më të mirat, se nuk ka Servet Pëllumbi – Jo të hënën, do të detyrim as shteti as ish-pronari që të japë mua vazhdojmë nesër. qiraxhiut një apartament sa më të mirë sepse edhe Në Rregullore e kemi nesër. kur marrim shtëpi e marrim për vete ose për fëmijët Fjalën e ka zoti Beja. tanë. Domethënë unë gjykoj që neni është i mirë Fatos Beja – Zoti Kryetar, dhe të ecim me pikën katër. Unë jam dakord Në qoftë se ka një lodhje, ne pasi të mbarojmë me propozimin që bëri zoti Bufi vetëm duhet të kemi
1301 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
parasysh se ka dy gjëra që nuk qëndrojnë. Ne i ta shtrojmë në seancë plenare. Kemi gjithë ditën, diskutuam, por nuk janë hedhur. Nuk mund të themi, më duket më e logjikshme që o nesër, ose të hënën në rastet e ndërtimit të banesave, sepse po e thamë të vazhdojmë. kështu do të thotë që edhe në të ardhmen, kur të Servet Pëllumbi – Ne sot realisht nuk e ndodhë kështu, do të bëjmë përsëri kështu. Bëhet përfundojmë dot. fjalë vetëm për banesat e ndërtuara. Pra, në rastin Atëherë sipas propozimit që bëri zoti Gjinushi, i e banesave të ndërtuara, në kundërshtim me mbështetur edhe nga zoti Bufi, komisionet të marrin legjislacionin në fuqi kjo kategori, ato që mbyllen amendamentet e paraqitura. sot, jo në rastin e ndërtimit të banesave të Urdhëro, zoti Apostoli, kishit ndonjë mendim ndryshe. kundërligjshme dhe në të ardhmen, pra në rastin e Gaqo Apostoli – Kam një mendim ndryshe për banesave të ndërtuara në kundërshtim e të tjera e ditën kur do të bëhet seanca. Këtu u tha që neni 9 të tjera, nuk mund të themi pas procesit të është nga më të mirët, neni 9 për mua është nga legalizimit, se nuk ka proces legalizimi që të bëhet më të dobëtit, duhet të gjejnë vend amendamentet. pa ndarë problemin se kush është pronari i tokës. Mendimi që dhanë zoti Dizdari, zoti Berisha, zoti Prandaj gjatë procesit të legalizimit dhe shteti i ka Koja për njërin nga amendamentet duhet të brenda shtetit, pastaj Qeveria, bashkia vendos inplementohet dhe është shumë i pasaktë, shumë i formularë, kredi sesi bëhet procedimi, çon këtë, bën turbullt dhe krejtësisht i pazbatueshëm, do të jetë i letra, formula që i zgjidh me akte nënligjore. Unë tejzgjatur. Prandaj them që ka nevojë për reflektim besoj që po të korrigjohen këto neni 4 është përsëri dhe nesër nuk e bëjmë dot. Ky nen do të jetë nga i mirë, i përshtatshëm dhe ne mund të ecim më tutje. më shqetësuesit. Sa për nenin tjetër që propozojnë Në qoftë se doni, mund të bëjmë gjysmë ore pushim. zotërinjtë Agasi, Koja dhe ndonjë tjetër për shtesat Servet Pëllumbi – Zoti Bufi e ka fjalën. e kateve, për rikthim të ligjit, për një amendament Ylli Bufi – Zoti Kryetar, të ligjit të vitit 1993 është kthim prapa. Domethënë Me këto sugjerimet e fundit të zotit Beja jam nuk duhet të futemi në këto rrugë. dakord. Po meqenëse tashmë janë bërë disa Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë, propozime për nenin 9, unë do t’ju lutesha që ta do ta shtyjmë për nesër në orën 10. Të hënën kemi ndërpresim sot, sepse ato së pari duhen shkruajtur, diskutimin për komisionin hetimor. duhen formuluar. Së dyti duhen të mblidhen Atëherë ditën e hënë në orën 10. komisionet dhe t’i diskutojnë dhe pastaj i shtrojmë Gjithsesi, në qoftë se do të ketë mundësi në seancë plenare. Kemi gjithë ditën, më duket më shtyrjeje, do ta shohim. e logjikshme që o nesër ose të hënën të vazhdojmë Mbyllim seancën. Natën e mirë!
1302 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
E hënë, 31.05.2004 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:00 zoti Servet Pëllumbi
Servet Pëllumbi - Zotërinj deputetë në shiti katër muaj më parë votën e tij, tani shitet mbledhjen e Byrosë që porsa përfundoi, diskutuam përsëri për të paguar borxhet e tij. Parlamenti nuk lidhur me radhën e punës. Meqenëse komisionet mund të dhunohet në këtë mënyrë. Nuk mundet që nuk janë mbledhur dot ditën e premte për të bërë ky Parlament të shndërrohet në avokat të shqyrtimin e amendamenteve për projektligjin e korrupsionit, sepse dënohet Shqipëria. pronave, mendohet që komisioneve t’u japim për të Zoti Kryetar, ja ku janë përfaqësuesit e shqyrtuar amendamentet përkatëse në mbledhjen institucioneve ndërkombëtare që dëgjojnë se çdo e tyre të përbashkët dhe seancën ta fillojmë në orën seancë hapet me avokati korrupsioni. Ja sepse 17.00, për vazhdimin e diskutimit për projektligjin e Shqipëria nuk ecën asnjë milimetër drejt Evropës pronave. dhe NATO-s, sepse këtu mbrohen aferat e pista të Diskutimin për komisionin hetimor për Fatos Nanos, sepse këtu mbrohet vjedhja e parave Albtelekomin që e kishim të planifikuar për sot të taksapaguesve evropianë. mbasdite, ta zhvillojmë nesër mbasdite. Zoti Kryetar, është një lob, është një klan për të Për procedurë, fjalën e ka zoti Berisha. cilën integrimi është armik kryesor dhe ky është Sali Berisha - Zoti Kryetar, klani qeveritar. Ky klan nuk do integrim sepse ky Prej më se gjashtë javësh Komisioni Hetimor klan shkatërrohet. për abuzimet monstruoze në KESH është bllokuar Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, e morët fjalën kundrejt parave që ka paguar Andi KESH-i. Zoti për procedurë dy minuta dhe ju po mbani fjalime. Ju Kryetar, në rast se ju pranoni avokatinë e lutem, uluni se do t’jua pres fjalën. korrupsionit nga ky institucion, avokatinë publike Jua preva fjalën. E ngrite problemin e komisionit, nga ky institucion, në rast se ju bëni lojë të dyfishtë, për procedurë vetëm dy minuta. E pres fjalën brenda nga njëra anë shpreheni për komisionet, nga ana Rregullores. tjetër pranoni fakt të kryer bllokimin e tyre kundrejt Zotërinj deputetë, ryshfetit që përdorin drejtuesit e institucioneve, ju Komisioni është bllokuar, sepse nga 10 rrënoni përfundimisht këtë Parlament. Dua t’u them specialistë janë caktuar tetë dhe dy specialistë nuk një gjë: nuk ka institucion legal, legjitim shtetëror janë caktuar akoma, kur ai mund ta vazhdonte punën në botë, që bën avokatinë e korrupsionit përveç edhe me tetë specialistë dhe mund të ndërronte Parlamentit shqiptar. edhe këta dy specialistë, që kanë konflikt interesash Mjafton të lexosh, zoti Kryetar, disa faqe të me dy të tjerë. Prandaj, bllokimin e keni të qartë. Komisionit të Albtelekomit të raportit të Albtelekomit Unë nuk mashtroj, të tjerë janë ata që mashtrojnë, të shkruajtur. Nuk mund të pranojë avokatinë e që hedhin akuza në erë. korrupsionit, në të cilën deputetët u paguan nga Atëherë, zotërinj deputetë, seanca hapet Dhimitër Rafti dhe Fatos Nano. Sulmojnë ajtiunë mbasdite në orën 17.00. me një frymë staliniste, sulmojnë ajtiunë dhe gjejnë armikun e jashtëm. * * * Ju zoti Kryetar, duhet të merrni vendimin për Komisionin Parlamentar, ose të shkrihet Seanca e pasdites, ora 17:00 Komisioni i KESH-it ose të funksionojë në Servet Pëllumbi - Po, zoti Berisha. përputhje me ligjin. Sali Berisha – Nuk ka pse të diskutohet për Zoti Kryetar, keni përgjegjësi shumë të rëndë pronën, në një kohë kur Kryeministri dhe qeveritarët për situatën që toleroni. Kërkoj nga ju të mblidhni janë vënë në garë të mashtrojnë për pronat e tyre të komisionin. Në qoftë se ju shpallni në konflikt interesi krimit. Kryeministri po jep shembullin më të keq të qytetarin që me Gjykatë Apeli me vendim të prerë fshehjes së pronave të tij, apartamentit që sipas ka marrë të drejtën, atëherë zoti Kryetar hajde dhe fqinjëve… thuaja Parlamentit, por në rast të kundërt, ju duhet Servet Pëllumbi – Është çështje e komisionit të denonconi publikisht ata që bllokojnë kundrejt përkatës. ryshfetit. Se merr para hallushi dhe hallushët, siç Sali Berisha – Çështja e pronës është çështje e këtij
1303 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
ligji dhe e transparencës së Parlamentit, zoti Kryetar. ndihmën e tij si gjithnjë që punët të na shkojnë mirë, Servet Pëllumbi – Problemi i Kontrollit të sepse duke kërkuar me kaq insistim ato që ai i quan Pasurive ka një komision më vete. të drejta, duke kërkuar më kaq zemërim ato që ai i Sali Berisha – Nuk mund të pranojmë ne edhe quan të vërteta, duke kërkuar me kaq ngulm ato që “Benc”-in, për të cilin e vërteta është se Autostar Qeveria nuk i realizon, shpesh herë ashtu si thotë Albania i ka deklaruar zëdhënësit të Partisë Eskili ikën e drejta nga ai dhe shkon te tjetërkush. Demokratike se nuk ka lidhje me atë veturë dhe të Prandaj, zoti Kryetar le të procedojmë. Ne kemi një tjerë i kanë deklaruar shtypit se janë dhuruesit e ligj të rëndësishëm dhe, po bëmë zhurmë, nuk do veturës. Po kjo ndodh edhe me apartamentin, i cili ta bëjmë ligjin tamam. Kemi shumë probleme dhe vetëm në thes nuk mund të futet, sepse sipas planit nuk dua ta anashkaloj tematikën që ka një të pallatit ku banon Kryeministri dy katet dhe tarraca shqetësim, (në themel qëndrimi i zotit Berisha), por të marrë së bashku shkojnë rreth 800 metra katrorë nuk është vendi tani në këto momente. dhe janë servirur për 200 metra katrorë. Helikopterët Falemnderit! e Kryeministrit, trageti i Kryeministrit, kompanitë e Servet Pëllumbi – Falemnderit! grurit të Kryeministrit, kjo e prish të gjithë klimën. Për replikë dy minuta, zoti Berisha. Unë e kuptoj që këtu ka deputetë, të cilët kur ai Sali Berisha – Jam absolutisht dakord me thotë 260 metra janë gati të thonë 26 metra, kur ai shqetësimin që ligji i pronës është një ligj thotë dhuratë, ata janë gati të thonë i zbriti nga qielli, fondamental, por absolutisht është e turpshme dhe kur ai thotë për tragete, ata janë gati të thonë se e papranueshme që Kryetari i Qeverisë të mashtrojë nuk ka hipur ndonjëherë në aeroplan. Unë këto i di, për sipërfaqen e apartamentit, të mashtrojë për por këto nuk mund t’i bësh ti si Kryetar Parlamenti, sipërmarrjet e tij, të mashtrojë për “Benc”-in e tij… sepse ky institucion është mbartës i sovranitetit të Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, replikën e ke vendit. Është ky institucion përgjegjës, që nuk duhet me Dizdarin nuk e ke me Kryeministrin. të lejojë zgjedhësit shqiptarë të mashtrohen në një Sali Berisha - Unë mendoj zoti Kryetar, se nuk mënyrë më të pakonceptueshme… ka asgjë më qesharake, se unë të garantoj ty që Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, po e përsëris çështja e pronës është një dhe e pandarë. Unë e edhe një herë kemi një komision të posaçëm që do kuptoj zotin Dizdari, po i them zotit Dizdari se ato ta hetojë atë çështje. Pasurinë e të gjithëve do ta prona për të cilat ne sot po diskutojmë janë rrënuar hetojë komisioni i posaçëm. dhe grabitur. Prandaj dhe pronat e Kryeministrit Sali Berisha – Të lutem shumë, Kryeministri quhen pronat e krimit, se janë ndërtuar mbi krimin, është vënë në krye të mashtrimit qeveritar dhe ti mbi kontrabandën, mbi mashtrimin, mbi gjobën, mbi duhet të jesh shumë i shqetësuar për këtë fakt, kidnapimet. Kjo është çështja, zoti Dizdari. Unë e sepse kalon çdo ditë nga pallati i tij dhe e sheh që kuptoj që ligji është tjetër, kjo është çështje tjetër, dy kate janë së paku 800 metra katrorë. Ti e di por unë mendoj se kjo përbën një problem shumë shumë mirë dhe të ka thënë biznesmeni… madhor për vendin. Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, ju lutem shumë Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Braçe. ju mund të implikoni këdo, përfshi edhe mua, që Erion Braçe – Falemnderit, zoti Kryetar! unë nuk shkoj asnjëherë andej, sepse nuk më bie Kam përshtypjen se po kthehet në modë që rruga, por për këtë punë ka një komision të gjithsecili akuzon gjithsecilin, pa vënë emra, por në posaçëm. Prandaj, na lini të kalojmë në çështjen e tufë. Edhe paradite ne u akuzuam se kishim pare, ditës, sepse po të fillojmë kështu do të kërkojë edhe jo vetëm thjesht për Komisionin e Energjisë Elektrike, krahu tjetër të flasë për të njëjtën gjë. por edhe për Komisionin e Telekomit. Në televizor Sali Berisha – Ne do ta bëjmë komisionin, për dëgjova të njëjtën gjë. Pak ditë më parë, po përsëri këtë ju garantoj, sepse nuk mund t’i mashtroni kështu u akuzuam në tufë, kolektivisht. Në shqiptarët në këtë mënyrë. komisionin e Ekonomisë dhe të Ligjeve doli një tjetër Servet Pëllumbi – Komisionin e kemi, mos e dhe tha që unë ju garantoj që edhe vetëm në këtë ngatërroni, vazhdojmë punën dhe tani na lejoni të sallë, ku ishin thjesht vetëm 15 veta, ka deputetë kalojmë te ligji. që janë të interesuar për tokat atje në bregdet e të Fjalën e ka zoti Dizdari. tjera me radhë, pa asnjë emër dhe pa vënë asgjë Limoz Dizdari – Falemnderit, zoti Kryetar! tjetër. Po të vazhdojmë kështu është një gjë Unë do t’i lutesha zotit Berisha, që të japë irracionale. Të gjitha duam ta luftojmë korrupsionin,
1304 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
prandaj kemi bërë edhe ligje. Ligji për të cilën flet Ekrem Spahiu - Zoti Kryetar, kam të drejtë të flas. zotëria është shumë i qartë, është bërë edhe me Servet Pëllumbi – Për atë dënim që more unë asistencë ndërkombëtare dhe gjithsecili nga ne kur mendoja se do të kërkoje falje. ka nënshkruar deklaratën e pasurisë së tij, ka dhënë Për procedurë, zoti Begeja. edhe autorizimin për t’u bërë verifikimi i kësaj Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! pasurie. Jo verifikim nga seksionet e organizatave Ne sapo morëm mendimin e përbashkët të të bazë të partive respektive, por nga institucioni ligjor dy komisioneve lidhur me nenet 8 edhe 9 të këtij i shtetit. Kam parasysh zonjën, që është kryetare e projektligji. Meqenëse ka paqartësi lidhur me këto atij komisioni dhe që është thirrur nja tre-katër herë formulime, Grupi Parlamentar i Partisë Republikane në komisionet parlamentare. Në qoftë se zonja nuk kërkon 10 minuta pushim. ka filluar akoma punë me verifikimin, sipas Servet Pëllumbi – 10 minuta pushim me autorizimit që gjithsecili nga ne ka dhënë, atëherë kërkesë të Grupit të Partisë Republikane. t’i kërkohet llogari dhe hesap zonjës pse nuk e ka filluar këtë punë. Në qoftë se e ka filluar, të na thotë * * * afatet se kur do ta mbarojë këtë verifikim për pasuritë e gjithsecilit nga ne dhe të vijë të bëjë raportin, siç Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, rifillojmë ia dhanë medias të gjitha deklaratat e pasurive tona, seancën. Koha e pushimit e kërkuar nga Grupi i nga ato të cilat përmenden këtu deri te ato të Partisë Republikane është tejkaluar, megjithëse po paimagjinueshmet që nga viti 1996, kur është bërë shoh që një pjesë e deputetëve ende nuk kanë deklarimi i parë i pasurive deri më sot. Një zotëri ardhur në sallë. Megjithatë e rifillojmë seancën. këtu ka ngelur me 500 mijë lekë të vjetra pasuri, që Fjalën ia jap kryetarit të Komisionit të nuk e ha njeri në botë domethënë, se vetëm me Ekonomisë, për të folur lidhur me mbledhjen e rrogën mund të ishte bërë 500 mijë e një lek, jo 500 përbashkët që bënë sot paradite për nenin 9 dhe mijë, deri te gjithë të tjerët, që kanë deklaruar atje për nene të tjera. për herë të parë në mënyrë shumë të rregullt, shumë Për procedurë, zoti Pepa. korrekte në të paktën 35 faqe. Kështu mua më duket Zyhdi Pepa – Ju falemnderit, zoti Kryetar! e kotë që Parlamenti të vazhdojë të merret me këtë E kërkova fjalën edhe paradite për procedurë, histori, kur janë ngritur të gjitha institucionet dhe ne por ju nuk ma dhatë, sepse ju gëzoheni dhe kemi të gjitha atributin t’i kërkojmë të gjithë njerëzve ngazëlleheni kur shihni ndonjë votë pro nga e djathta që drejtojnë këto institucione deri më një, llogari ose një miratim nga e djathta juaj. për punën që duhet të kryejnë sipas ligjit. Unë si një nga deputetët që kam firmosur këtë Falemnderit! nismë, si një nga deputetët që kam punuar dhe jam Servet Pëllumbi – Falemnderit! angazhuar shumë për këtë nismë, nuk jam marrë Së shpejti ai institucion do të vijë të raportojë me këto amendamente që i shtohen këtij projektligji edhe në Kuvend, kështu që për këtë çështje nuk ia kaq të rëndësishëm. E kuptoj që secili nga ju mund jap askujt fjalën. Kemi tjetër rend dite, jemi në mes të gëzohet për një kompromis 2b, në Kuvendin e të shqyrtimit të projektligjit për pronat, jemi në Shqipërisë dhe nuk uroj që mbas 13 vjetëve të dalë proces votimi dhe futim çështje të tjera. Është ndonjëri dhe të thotë kemi bërë gabim. Unë kam vazhdim i procesit të votimit, jemi te neni 9. Prandaj, qenë një nga ata që para 13 vjetëve kam thënë që këto që futen si pyka janë jashtë Rregullores. të mos bëhet ky gabim, kurse sot gabimi po Për procedurë, zoti Spahia. thellohet. Projektligji për të cilin unë kam firmosur Ekrem Spahiu – Falemnderit, zoti Kryetar! nuk është notë për të ndihmuar ish-pronarët, por Unë mbarova dënimin e radhës që më dhatë ju, është për të konsoliduar pronat e grabitura nga riedukim nëpërmjet punës dhe si në kohën e sistemit pronarët e rinj nga njëra anë dhe në anën tjetër është tuaj që dënimet shoqëroheshin me një propagandë për të paraqitur një projektligj, i cili për faturën fizike denigruese në lagje, shkolla, ndërmarrje e kudo për dhe financiare nuk do të jetë e mundur të realizohet të justifikuar dënimet, ashtu vepruat edhe kësaj kurrë. radhe. Ju zoti Kryetar i Kuvendit, dhe ju të nderuar Servet Pëllumbi - Zoti Spahia, të flasësh në deputetë të këtij Kuvendi, nuk denjuat që të uleshit këtë mënyrë do të thotë të provokosh për atë që dhe të diskutonit për ato që një komision parlamentar bëre. ka punuar dhe ka diskutuar prej shumë kohësh,
1305 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është Komisioni Parlamentar i Bujqësisë dhe një fitore e Parlamentit dhe jo të bëhet e kundërta. Ushqimit. Votimet u bënë aty pas një procesi të Kam të drejtën time të bëj komentin, zoti Rroqi, gjatë debati brenda komisionit dhe në media. Tani sepse ai në mënyrë proteste u largua për të dytën këtu e ka marrë violinën e parë një komision, i cili herë nga salla e Parlamentit dhe krejtësisht në quhet Komisioni për Ekonominë dhe Financat, që mënyrë të pabazuar. Prandaj, i duhet dhënë përgjigje për këtë projektligj duhet të përgjigjet dhe të japë ta dëgjojë edhe opinioni. fjalën e tij për faturën financiare. Asnjëherë nuk e Për procedurë, zoti Çukaj. ka thënë këtë dhe as ka për ta thënë, se nuk mund Lekë Çukaj – Unë kam qenë anëtar i komisionit ta thotë dhe nuk di ta thotë, sepse këtë nuk di ta të hartimit të ligjit për pronat dhe kemi qenë bashkë thotë jo vetëm Komisioni i Ekonomisë, por as me zotin Pepa. Pastaj u bë ajo historia që ju e dini, institucionet e këtij shteti, kurse komisione të tjera që u kthye projektligji, dhe e pamë si mekanizëm siç është ai i ligjeve, ai i bujqësisë dhe i ushqimit procedural që të firmosin këta deputetë. Zyhdiu nxitoi kanë paraqitur kërkesat e tyre. që të firmoste. Që të mos mbetet vakum në vend të Të gjithë ju u gëzuat dhe, në mënyrë të veçantë, tij, firmos unë. E para. ju zoti Kryetar, se të paktën nga e djathta juaj gjetët E dyta, mos diskutoni më në parim, nuk ka një votë të dëshiruar shumë, gjetët atë që ndonjë problem të madh ashtu si thatë edhe ju, por konsiderohet konsensus i gjerë për këtë projektligj të vazhdojmë aty ku e kemi lënë. dhe hajde shpejt e shpejt ta votojmë. Meqenëse Falemnderit! për këtë projektligji, për të cilin unë kam qenë një Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Gjana. nga nismëtarët, e kam pranuar dhe kam punuar me Jemin Gjana – Zoti Kryetar, ne kemi ndaluar shumë dëshirë për të bërë diçka për ata ish-pronarë, te neni 9, por kemi lënë në proces dy çështje të do t’i lutem të gjithëve, do t’i lutem seancës plenare rëndësishme. Ka një problem që ndoshta edhe dhe do të kërkoj që të hiqet firma ime. Në mbledhjen shqetësimi që paraqiti këtu kolegu Pepa e bën një e kaluar kërkova që unë të hiqem nga ky votim, tani shqetësim për t’u pasur në vëmendje. Ne kemi lënë tërheq firmën nga ky projektligj. Zoti qoftë me ju, pikën 4 të nenit 8, për t’u shprehur para miratimit në por ai kurrë nuk do të jetë me të padrejtët. Ish- tërësi të projektit. Qëndrimi i mbajtur sot në pronarëve u kërkoj të falur. Pikëpamjet dhe mendimet mbledhjen e komisioneve është një qëndrim që vjen e mia si njeri i ndershëm i kam shfaqur për të dhënë në përputhje me shqetësimin që kolegu Pepa ngriti maksimumin e mundshëm që një shoqëri e këtu, se në qoftë se pika 4 e nenit 8 bie dhe neni 8 traumatizuar nga reformat e nxituara t’i shkaktojë që kemi miratuar nuk mbetet. Atëherë, vërtet kësaj kategorie njerëzish. Kjo nuk u bë. Unë nuk shqetësimi është serioz, sepse tentativa është që mund të vazhdoj të bëhem më pjesë e kësaj loje. në kurriz të pronave të shtetit edhe të pronave të Falemnderit! ish-pronarëve të përfitojnë ato grupe të pushtetarëve Servet Pëllumbi – Falemnderit! ose të mbështetur nga pushtetarët, që kanë mundur Përsëri do t’ju them të njëjtën gjë si radhën e të lidhin kontrata siç kanë dashur ata. Prandaj, ai kaluar. Përjashtimi nuk është kontribut, por ka vetë është një shqetësim. Unë nuk analizoj këtu as në vetvete fjala përjashtim. U bënë 28 diskutime në qëndrimin, as sjelljen është e drejtë e tij. Ndërsa parim dhe mbaruan. Po kështu edhe nen për nen. pika 4 e nenit 8 dhe neni 8/1 që zgjidh atë shqetësim Ka dy vjet që punohet për këtë projektligj dhe ta në qoftë se nuk mbeten të formuluara kështu si kanë quash tani procedurë të shpejtuar dhe të ardhur nga komisionet, por iu kthehemi sa herë që papërgjegjshme është krejtësisht pa bazë për na lindin dyshime për t’i rrëzuar, atëherë shqetësimi mendimin tim. Përkundrazi është punuar dhe po mbetet real. punohet me përgjegjësi dhe kur e pamë që për nenin Servet Pëllumbi – Për procedurë, zoti Mediu. 9 kishte probleme që duhet të diskutonin komisionet Fatmir Mediu – Falemnderit, zoti Kryetar! ndërpremë seancën pikërisht që t’u jepnim mundësi Unë së pari dua të përshëndes gjestin e zotit komisioneve të diskutonin dhe u kthyen përsëri në Pepa, jo për pozicionin që mori në raport me ligjin, seancë. Pra, mua më duket që ky është një nga por për qenien e tij si deputet i ndërgjegjshëm dhe i projektligjet që po shqyrtohet me seriozitetin më të sinqertë në raport me atë që duhet të miratojë madh, duke pasur parasysh rëndësinë e vetë Parlamenti dhe atë që i ofrohet qytetarëve shqiptarë, projektligjit. Jo vetëm kaq, por u arrit që të votohet shqetësim të cilin e kemi ngritur me kohë që ky ligj me një shumicë gati konsensuale. Kjo duhet quajtur jo vetëm po legjitimon korrupsionin, por i hap rrugë
1306 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
akoma më tej vjedhjes së pronave të pronarëve atdhetare. Nuk jemi këtu për të bërë spektakël ose shqiptarë, duke kapërcyer çdo lloj logjike të veprimit sfilata parlamentare, sidomos për ligjet madhore. të politikës dhe të shtetit në këtë vend. Nga ana Unë këtu kam në dorë projektin origjinal, pavarësisht tjetër zoti Kryetar, unë mendoj që është e tepërt të nga ndryshimet që kanë bërë komisionet të rrish dhe të diskutosh, pavarësisht nga konsensusi firmosura edhe nga deputetët që kanë marrë i madh që ju e trumbetoni me të madhe, sepse ai juridikisht nismën parlamentare. Nisma parlamentare ka ekzistuar prej kohësh, unë e gjykoj që është më nuk merret as në kafene as kudo qofshin, por merret e ndershme ta lësh këtë sallë të Parlamentit, kur mbi bazën e një projektligji, i cili ka kaluar në diskutohet ky ligj për ta lënë në dorën tuaj që të komisione. Është e drejtë e komisioneve në vendosni si të doni, atë që ne e quajmë grabitja e re amendamente ku zoti Jemin Gjana, Ylli Bufi, Ridvan me pronën private. Prandaj në emër të Grupit Bode, Pal Dajçi, Nikollë Lesi, Qazim Tepshi, Flamur Parlamentar të Partisë Republikane, të Partisë së Rroku, Fatos Beja, Zyhdi Pepa, Ëngjëll Bejtja, Niko Legalitetit dhe Ballit Kombëtar, ftoj edhe kolegët e Faber, Spartak Braho në emrin e tyre ose në emër tjerë të Kuvendit të Shqipërisë që duan të frenojnë të partisë së tyre kanë mbështetur këtë projekt grabitjen dhe korrupsionin me pronat e pronarëve të fillestar dhe duhet t’i dalin për zot këtij projekti. ligjshëm, të largohen nga kjo seancë dhe nga ky Natyrisht edhe me amendamente që diskutohen në debat për këtë projektligj. Parlament dhe një njeri që firmos një projekt fillestar Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Hysa. mund të largohet kur degjeneron projekti fillestar dhe Ndriçim Hysa – Falemnderit, zoti Kryetar! nuk mund të ikësh nga konjuktuara të caktuara Unë do të theksoja që duartrokitjet që ishin në politike. Prandaj, jemi këtu për të ushtruar minorancë janë të kota për faktin se unë bashkë përgjegjësi. Unë nuk jam firmëtar, por ndiej me profesor Pepën dhe me një pjesë të grupit të përgjegjësinë time sepse ish-kryetari i Grupit Komisionit të Bujqësisë në maxhorancë miratuam Parlamentar ka firmosur. Është një projekt madhor, jo atë që kërkonte zoti Gjana e të tjerët, por ishte është një projekt në përputhje ose në zbatim të në lidhje me nenin 3. Kompensim nënkupton Kushtetutës ndonëse me vonesë. Të gjithë jemi të shpërblimin e drejtë sipas vlerës së tregut të tokës detyruar të ushtrojmë këtu përgjegjësitë, mendjen në momentin e shpronësimit, shtetëzimit ose tonë të ndritur ose e gjelbër qoftë, që të japim konfiskimit të indeksuar dhe ishte sipas nenit 11 të zgjidhjen tonë dhe populli të na gjykojë dhe jo të këtij ligji. Pra, ne ishim më radikalë dhe unë i qëndroj ikim. kësaj. Nuk e di sot pse profesori ka ndryshuar dhe Pra, jemi akoma në fushën e betejës, prandaj ishte shumica këtu me të dy krahët që miratuan në të gjithë të shërbejmë deri sa ta zgjidhim këtë me kohën e hyrjes së këtij ligji, pra kompensim në konsensus, me maxhorancë. Unë për veten time momentin e shpronësimit ose kompensim në kohën ofroj një konsensus sado të madh ose maksimumin e hyrjes në fuqi të këtij ligji. Ky ishte thelbi që na e mundshëm që ta votojmë këtë projektligj. ndante ne dhe shumica e Komisionit të Bujqësisë Falemnderit! ishte për këtë. Ndërkohë u miratua me konsensus Servet Pëllumbi – Falemnderit! që është në favor të pronarëve dhe jo në dëm të Për procedurë, zoti Berisha. pronarëve. E dyta, ne ngulim këmbë, kompensimi, Sali Berisha – Zoti Kryetar, kthimi fizik të jetë 50 hektarë dhe jo 100 hektarë, Ligji është një ligj fondamental dhe një herë e ashtu siç e kanë të gjithë vendet e Evropës Lindore. theksoj, i barasvlershëm me çdo nen themelor të Në qoftë se një pakicë do të dhunojë shumicën e Kushtetutës së vendit. Nuk ka asnjë dyshim se ai shqiptarëve bën dëm. Ata ta tregojnë elektoratin e është i ngritur mbi parime të shëndosha, mbi parime tyre, ndërsa ne do të respektojmë ligjet, njëkohësisht që në rast se do të shprehen qartë në amendamentet edhe atë që ka bërë Evropa Lindore që sot janë e tij, do t’i japë zgjidhjen më të mirë të mundshme integruar në Bashkimin Evropian. çështjes së pronës. Por unë kam dy probleme Falemnderit! madhore dhe herën e parë kam dalë këtu dhe kam Servet Pëllumbi – Falemnderit! lexuar një deklaratë të Ministrit Dervishi, i cili me Fjalën e ka zoti Apostoli. një kurajë të padiskutueshme denoncon në gazetën Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! e partisë së tij korrupsionin madhor të bërë nga Ne këtu jemi politikanë, deputetë dhe jemi për qeveritarët në fshatrat turistikë. Do të më falësh, të ushtruar përgjegjësitë tona politike, qytetare, zoti Kryetar! Çfarë thotë ish-ministri Dervishi? Nuk
1307 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e kam lexuar, tani do ta lexoj. Që ta trajtojmë me të marrin përgjigje këto dy çështje, të marrë përgjigje ndershmëri dhe me seriozitet, jam plotësisht dakord, të mos ndodhë ajo që akuzoi zoti Pepa, i cili për hir por që të mbroj interesa pronash kriminale në të së vërtetës sot akuzoi pas ngritjes një javë më mënyrë absolute asnjë moment, asnjë çast në parë të këtij shkrimi në këtë platformë. Kërkoj që vetëdijen time. Prandaj, dua të njoftoj edhe një herë Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë të kontaktohet dhe shqiptarët, vijoi një heshtje, e cila vazhdoi shumë të interpretohet nga ky kolegj neni 822 i Kodit Civil. vjet gjatë të cilave u ndërruan shumë qeveri, u Në rast të kundërt nuk më mbetet gjë tjetër vetëm ndryshuan shumë herë shumë struktura që mbulonin të bashkohem me ata deputetë që mendojnë se ky turizmin në qeveritë e radhës. U firmosën shumë e ligj nuk ka si qëllim tjetër madhor, përveç përligjjes shumë marrëveshje në letër për parcelë pas së pronave kriminale. Por unë rezervoj për të bërë parcelash, për fshatra pas fshatrash, e kështu vit këtë konkluzion pasi të marrë përgjigje për këto dy pas viti vetëm në vitin 2002, Qeveria filloi t’i hiqte çështje. petët byrekut me shumë dhjamë të fshatrave Servet Pëllumbi - Atëherë zotërinj deputetë, turistike, paçka se qe një byrek shumë i nxehtë fjalën ia japim Kryetarit të Komisionit të Ekonomisë, dhe që digjte fort. Një byrek ku thelat me të majme, i cili në emër të dy komisioneve që janë mbledhur të të cilit kishin përfunduar dreqi e di se ku, e që sot do të na parashtrojë nenin 9. vetëm shteti shqiptar nuk kishte pasur fatin t’i Urdhëro, zoti Bufi. ndjente shijen. E jo vetëm kaq, por gjendej edhe një Ylli Bufi – Komisioni i Ligjeve dhe Komisioni i borxh prej rreth katër, pesë milionë dollarësh, që Ekonomisë, sot zhvilluan një mbledhje të duhej të ishte derdhur në arkën e shtetit, dhe që përbashkët, ku u morën në shqyrtim të gjitha nuk dukej shenjë kurrkund. Ç’kishte ndodhur pyet amendamentet e paraqitura nga deputetët, ministri? Kishte ndodhur ajo që pritej të ndodhte. konkretisht amendamentet e paraqitura nga Zyrtarë të papërgjegjshëm, që e kishin trajtuar deputetët Koja, Agasi, nga deputeti Gaqo Apostoli bregdetin si pronën e babait, më tej subjekte dhe nga deputeti Limoz Dizdari në lidhje me nenin investitore, që kishin firmosur me shtetin 9 që flet për banesat. Pas diskutimeve mjaft të gjata, marrëveshje që nuk do t’i respektonin kurrë, ndërtime që u bënë sot të dy komisionet me shumicë votash që kishin shkelur çdo lloj lejeje. Ndërtimet edhe kur ranë dakord që neni 9 i banesave të mbetet siç është kishin marrë një të tillë, fshatra turistikë, që vetëm në projekt, pra të mos marrë në konsideratë emrin kanë të tillë, pasi brenda kanë vetëm shtëpitë amendamentet e paraqitura nga deputetët që unë e këtij ose atij dhe e gjitha kjo kishte ndodhur vit përmenda më sipër. pas viti. Për të gjithë ata që duhet të verifikonin se Gjithashtu, meqenëse në nenin 9, Komisioni i ç’kishte ndodhur ishte gjendur vila e radhës në Ekonomisë ka shtuar një pikë që ka lidhje me parcelën e radhës dhe kjo deri në nivelin e qeverisjes legalizimin e banesave, që do të legalizohen me një dhe më lart. Pikërisht, kjo përzierje, kjo përfshirje e ligj të ri dhe pas diskutimeve që u bënë për këtë politikanëve, bizneseve të tregut e të tjerë në këtë çështje në të dy komisionet, Komisioni i Ekonomisë shpërblim vilor, vështirëson sot çdo përpjekje të tërhiqet nga formulimi i mëparshëm i tij, kështu që organizmave shtetërorë për të vendosur kontroll në mbetet në fuqi formulimi që ka dhënë Komisioni i situatën e krijuar. Pra, kemi të bëjmë me një Ligjeve për këtë çështje, ku thotë që kjo çështje të denoncim të përgjegjshëm publik të njeriut më zgjidhet në ligjin e legalizimeve të banesave. Pra, kompetent që ka pasur vendi në kohën e bërjes së me shumicë të dy komisionet ranë dakord të mbetet shkrimit. Së pari. neni 9 i banesave, siç është paraqitur dhe në pikën Së dyti, ekspertë të shquar të të drejtës civile 4 të shtuar të mbetet formulimi i bërë nga Komisioni më kanë deklaruar gjatë këtyre dy ditëve se prapa i Ligjeve. Megjithatë, për faktin që për këtë nen ka disa amendimeve fshihet absolutisht përpjekja e mjaft debate, zoti Kryetar, unë propozoj, natyrisht Kryeministrit shqiptar për të legjitimuar privatizimin procedurat i keni ju aty, që pavarësisht nga ky e piramidës, privatizimin e Pallatit të Kulturës për formulim dhe ky qëndrim që kanë mbajtur të dy vete dhe klanet e tij. Ekspertë të së drejtës civile komisionet, të gjitha amendamentet të bëra sipas më kanë konfirmuar se neni 822 i Kodit Civil është i deputetëve të hidhen në votim një nga një meqë detyrueshëm për t’u respektuar nga çdo nen që jemi te neni përkatës. atakon pronën. Gjithashtu, ne sot diskutuam dhe për dy çështje Çfarë kërkoj nga ju, zoti Kryetar? Unë kërkoj që të tjera që kemi lënë për t’i riparë në fund.
1308 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Veçanërisht për nenin 8 që lidhet me një pikë 4 të Ekonomisë, zotit Bufi, të votohet në seancë çdo shtuar nga Komisioni i Ekonomisë. Pati debate të amendament dhe do t’ju lutesha për amendimin që shumta veçanërisht në kuadrin e pretendimeve dhe kemi bërë së bashku me zotin Bizhga dhe zotin të luftës kundër korrupsionit. Megjithëse këtë Agasi të bëhet votim elektronik. çështje do ta diskutojmë në fund, paraprakisht po Falemnderit! them që ne ramë dakord që nga kjo shtesë të Servet Pëllumbi – Falemnderit! përjashtohet rasti për çdo qira që është bërë në lidhje Fjalën e ka zoti Apostoli. me truallin përkatës. Pra, rasti i qirave të mos merret Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! në konsideratë, por vetëm rasti i koncesioneve të Unë mendoj që amendamenti që kam paraqitur dhëna nga shteti për të qenë koherent me të gjithë nuk është korrektim ose rregullim gramatikor, por zhvillimin ekonomik që ka pasur vendi. Megjithatë synon zgjidhjen e problemit. Në qoftë se duam ta kjo është një çështje që do të diskutohet kur të zgjidhim problemin, në qoftë se duam ta mbajmë, flasim për këtë çështje para se të bëjmë votimin në ta shtyjmë e ta zvarrisim, atëherë është çështje tërësi. Për nenin 9 është ky pozicion që unë sapo tjetër. thashë. Do të bëj një parantezë, meqenëse filloi me Servet Pëllumbi – Falemnderit! histori. Edhe në vitin 1993 kur është miratuar ligji Atëherë situata për nenin 9 është e qartë të për kthimin, ka qenë një nga pikat për të cilën e paktën nga paraqitja që bëri kryetari. Sipas tij duhet kam votuar kundër atë ligj të asaj kohe. Në tërësi miratuar ky nen, ashtu sikurse është me ndryshimet kam qenë dakord, por vetëm për këtë pikë kam qenë e vogla që kanë bërë të dy komisionet, por ne këtu kundër. Megjithatë ligjet e pronësisë kanë një veti kemi disa amendamente të cilat duhet t’i shohim domethënë, sepse kanë të bëjmë me të drejtën e dhe t’i votojmë para se të votojmë nenin 9. pronës dhe nuk janë ligje që mund t’u vësh kufij në Fjalën e ka zoti Beja. kohë dhe në hapësirë. Pra, janë ligje që në thelb Fatos Beja – Unë jam dakord që të fillojmë nuk kanë kufij në kohë dhe në hapësirë. Në këtë sipas nenit dhe sipas amendamenteve. Ne aty kemi sens dua të them që megjithëse kam votuar kundër diskutuar dhe për disa gjëra ramë dakord. Disa gjëra tashmë e respektoj, sepse janë hipotekuar dhe duhet nuk janë tamam ashtu siç janë shprehur këtu dhe respektuar prona. Në këtë sens, dua të them që siç u thanë sot këtu në seancë. Kështu që është është synuar një zgjidhje që kënaq si subjektet e mirë të shkojmë pikë pas pike, në mënyrë që të shpronësuar pra, pronarët e banesave që kanë blerë mos krijohet konfuzion, të jemi të qartë dhe të marrim edhe ato katet shtesë, por mendoj në një farë mase secilën pikë më vete. edhe qiramarrësit ku shteti detyrohet që brenda dy Unë do t’ju ftoj që kështu të veprojmë edhe për vjetëve t’u japë kredi të butë. Këtu lihet fleksibël, nenet e tjera; merrni zoti Kryetar, nenin 9 pika 1. unë them që t’ju paguajë interesat, por po pati fuqi Për amendamentet që ka jemi dakord ose s’jemi t’u paguajë edhe kredinë, po them t’u paguajë dakord, votojmë. Pastaj shkojmë te pika 2. interesat, t’i trajtojë si na trajtojnë neve deputetëve Përndryshe do të krijohet një konfuzion dhe vijmë me vështirësi strehimi etj. Gjithashtu vihen disa kufij, pastaj e ridiskutojmë nene, të cilat i kemi miratuar nuk thuhet që pronari të marrë një qira të përcaktuar, në seancën e kaluar dhe fillojmë nga e para duke mund ta marrë deri në fund të vitit qiranë e përcaktuar krijuar një vorbull që nuk është as e pëlqyeshme, me vendim të Këshillit të Ministrave, por mbas vitit as e përshtatshme, as produktive. 2005, sepse detyrohet të paguajë qira në vlerën e Kështu, unë ruaj të drejtën të flas për secilën tregut. Pra kjo do ta detyrojë edhe shtetin që të pikë më vete që të mos i parashtroj edhe të gjitha mos harxhojë qira me këto kondicione, domethënë bashkë, si zoti Bufi, se nuk ka kuptim, nuk na të mos harxhojë shumë para për të paguar qiranë, shërben. por të interesohet që t’u japë kredi me terma të buta Servet Pëllumbi - Po, zoti Koja. dhe të zgjidhet problemi. Domethënë mendoj që ka Gjergj Koja - Falemnderit, zoti Kryetar! një logjikë dhe ka një zgjidhje, ka një definicion dhe Meqenëse një pjesë e deputetëve të të dy nuk bën kthim prapa, por çon përpara. Në këtë sens komisioneve jo vetëm për disa ditë me radhë, por them që edhe amendamenti që është propozuar edhe sot u lodhën kaq shumë për të bërë vetëm tashmë edhe i modifikuar, është disi më i saktësuar. disa ndryshime gramatikore te neni 9. Atëherë, unë Ndryshe, unë nuk mund të votoj një nen absurd, siç i shkoj logjikës së kryetarit të Komisionit të është neni 9, që nuk zgjidh asgjë.
1309 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Falemnderit! që të mbjellë pakënaqësi, por përkundrazi të mbjellë Servet Pëllumbi – Fjalën e ka zoti Dizdari. mirëkuptimin. Në qoftë se një shtet ndjen Limoz Dizdari – Falemnderit, zoti Kryetar! përgjegjësinë që ai duhet të marrë, të sigurojë Unë e respektoj shumë angazhimin e deputetit banimin e disa banorëve, se janë 4 mijë të pastrehë, Ylli Bufi dhe e di që është një deputet me cilësi dhe ai nuk mund të zgjidhet duke dhënë kredi të buta. aftësi shumë të mira, por unë mendoj dhe pa dashur Pra, ata që e përfituan, përfituan ata që nuk përfituan që edhe unë të theksoj si të tjerët rëndësinë e këtij ta paguajnë vetë. Në të njëjtën kohë nuk mund t’u ligji, ne duhet të arrijmë të gjithë në një emërues të thuhet që zgjidhjen gjeje nëpërmjet pronarit, ta gjejë përbashkët në atë fazë që, nëse ligji është i mirë, shteti përgjegjësinë për këtë. Pra, pa këtë komunikim ne jemi të gjithë dakord, ai do të funksionojë, por në nuk mund të jetë asnjë lloj gjëje. Prandaj t’i këtë sallë një Komision Parlamentar, siç është ai i anashkalosh këto do të thotë të jesh i papërgjegjshëm Arsimit, Kulturës dhe i Shkencës ka kundërshtuar dhe të jesh i papërgjegjshëm kur je i mençur do të në mënyrë unanime ligjin për teatrin. thotë se nuk është papërgjegjësi e vogël, por shumë Parafolësi im, zoti Ylli, ka qenë oponenca dhe e madhe. e ka kundërshtuar këtë gjë në emër të Komisionit Falemnderit! të tij, po edhe në emër të një vullneti më të madh Servet Pëllumbi – Falemnderit! dhe u bë ajo që u kërkua. Nuk u mor në konsideratë Fjalën e ka zoti Begeja. mendimi i komisionit dhe pas pesë vjetësh rezultoi Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! ky ligj dhe për asnjë ditë dhe për asnjë moment nuk Tri grupet tona parlamentare, ai i Partisë është zbatuar, nuk ka funksionuar. Duke mos Republikane, Partisë së Legalitetit dhe Ballit funksionuar dëmi, për aq sa parashikon ai ligj është Kombëtar u tërhoqën nga seanca dhe nuk pranuan 100% i realizuar, i konsumuar. Në rastin konkret, të marrin pjesë në votim dhe në diskutimin e këtij ky ligj ashtu është nuk ka lidhje me atë të teatrit, projektligji kaq të rëndësishëm. Nga ana tjetër duke por ky ligj krijon mundësinë për të krijuar fusha të qenë se unë në emër të tyre që në fillimet e mëdha teatri dhe teatri, drama shumë të rënda. diskutimit të këtij projektligji kam paraqitur një seri Në nenin 8 ka një problem shumë madhor dhe, amendamentesh, të cilat ju i keni përpara dhe që me sa di unë, do t’ju lutesha zotërinj të më dëgjoni, për fat të keq një pjesë themelore e tyre, që kanë të se ju jeni Kryetari i Ekonomisë. Në nenin 8 të këtij bëjnë pikërisht, me problemin për të zgjidhur ligji, konfliktet në bregdet janë të jashtëzakonshme përfundimisht problemin e pronës private në Shqipëri, se fillon te fakti natyror që njerëzit rrahin gurët atje nuk po merren parasysh, megjithatë të tri grupet për të lëshuar dheun, ndërsa ne e trajtojmë mbi bazën parlamentare më autorizuan që unë të vazhdoj të e ligjit nr. 7051. Ne nuk e dimë se kur bie perdja e diskutoj nen për nen për këtë problem. funksionimit dhe mosfunksionimit të atij ligji. Duke u ndalur te diskutimi i materialit që raportoi Si rezultat janë drejtuar në të gjitha instancat zoti Ylli Bufi, lidhur me konkluzionet e dy gjithë ai komunitet i madh, janë qindra, mijëra komisioneve, po i marr sipas radhës që i ka banorë. Ne atë zë nuk mund të mos ta marrim në parashtruar zoti Ylli Bufi. Lidhur me problemin e konsideratë, por jemi tërësisht të detyruar ta ndërtesave, kam paraqitur një amendament, që në dëgjojmë dhe ta analizojmë. Fakti që këtu luan një thelb është përsëri po amendamenti i zotit precedent mua nuk më duket që duhet kaluar aq Gaqo Apostoli. Pra, përfundimisht është e fare thjesht. Është në natyrën, angazhimin dhe domosdoshme që pronari i ligjshëm i këtyre seriozitetin e këtij Parlamenti që ne të gjithë duhet banesave private, të zëna nga të tjerët, të marrë të jemi të një mendjeje për këtë gjë. Ne do të vlerën e qirasë sipas vlerës së tregut. Të gjithë jemi vazhdojmë së diskutuari për këtë ligj dhe nuk kemi koshientë, të gjithë e dimë e mirë që sot të gjithë pse të nxitohemi. ata që banojnë në banesat pronë private si qiraxhinj Në nenin 9, nuk kemi pse të heqim përgjegjësitë paguajnë 1 mijë, 2 mijë lekë të vjetra. Asnjë kafe që duhet të ketë shteti dhe t’i lëmë, t’ia faturojmë dhe 1 konjak në muaj, për kaq paguajnë dhe kjo përgjegjësitë marrëdhënieve midis ish-pronarëve dhe nuk është normale. banorëve në pronat e ish-pronarëve. Atëherë ne Pra, unë u bëj thirrje të gjithë deputetëve të konfirmojmë dhe votojmë për një konflikt të seancës që ta miratojmë amendamentin e paraqitur mundshëm. Qoftë edhe në një rast të vetëm, pra nga zoti Apostoli. edhe në këtë rast, unë kam kërkuar dhe nuk kërkoj Së dyti, lidhur me nenin 8, pika 4 lidhur me
1310 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhënien me qira… pastreha. A ka ndonjë deputet në këtë seancë Servet Pëllumbi – E kemi lënë para votimit në plenare që nuk e di që këto familje në më shumë se tërësi atë pikë. 10 vjet e kanë fituar statusin e familjes së pastrehë? Maksim Begeja – Zoti Kryetar, ne kemi Dhe çfarë zgjidh kjo? materialin përpara të paraqitur dhe në material kjo Dhe e dyta, në pikën 3, të hiqet fjalia e fundit, shprehet. meqenëse është përsëritje e pikës 2. Çfarë zgjidh Servet Pëllumbi – Atë e kemi votuar dhe kemi kjo, zoti Kryetar? A nuk është ky korrektim lënë pikën 4 për të diskutuar para votimit në tërësi. gramatikor. Kjo nuk zgjidh asgjë në nenin përkatës, Për nenin 9 çfarë keni? prandaj ne kërkojmë që shteti të marrë praktikisht Maksim Begeja – Për nenin 9, unë mbështes rolin e ndërmjetësit për të zbutur këtë konflikt social propozimin dhe kërkoj të miratohet propozimi i zotit që uroj të mos hapet nëse ne vazhdojmë të bëjmë Gaqo Apostoli, pasi i jep zgjidhje përfundimatare të politikën e strucit. paktën problemit të banesave. Falemnderit! Servet Pëllumbi - Dakord. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Për procedurë, zoti Gjana. Atëherë, zoti Gazi, meqë e kishit të përbashkët. Jemin Gjana – Edhe radhën e kaluar na ka Tani do të fillojmë sipas asaj procedure që kemi ndodhur e njëjta gjë. Domethënë kemi filluar të vepruar edhe në të kaluarën, do t’i marrim me radhë diskutojmë për çështjen e banesave nga fillimi deri pikat dhe amendamentet përkatëse. në fund. Neni është me paragrafë dhe secili nga Neni 9, pika 1, nuk ka amendamente. Jemi paragrafët ka një çështje gati të veçantë lidhur me dakord me pikën 1. këtë problem. Disa nga amendamentet përputhen, Kush është dakord me pikën 1 të nenit 9? Ulini. për shembull amendamenti i Gaqo Apostolit me Kundër? Nuk ka. projektin është i renditur në të njëjtën mënyrë vetëm Abstenim? Nuk ka. se njëri ka të tjera afate dhe tjetri ka afate të tjera, Miratohet. njëri ka të tjera kushtëzime, tjetri ka kushtëzime të Po, zoti Gjana. tjera. Në qoftë se duam të dalim për të mos mbetur Jemi Gjana – Pika 1 ka amendament, ose ka deri në mesnatë vetëm me këtë nen, ecim paragraf një variant paralel. Ndryshon propozimi që ka bërë për paragraf, me qëllim që secili nga ne kur të Apostoli me atë që është në projekt, sepse Apostoli diskutojë, të diskutojë për çështje konkrete të ka vënë një afat kufi trevjeçar. paragrafit, sepse kështu jemi duke bërë vetëm një Servet Pëllumbi – Po, pika 1 e amendamentit diskutim në parim të nenit pa bërë asgjë konkrete. të zotit Apostoli. Secili është duke folur për atë që ka vetë në mendje. Jemin Gjana – Sipas pikave 2 dhe 3 të këtij Marrim projektin, marrim paragrafët një nga një, i neni janë njësoj, “por jo më shumë se tre vjet”. Pra diskutojmë variantet paragraf për paragraf, e votojmë shtohet fjala “por jo më shumë se tre vjet” secilin paragraf dhe kështu mund të dalim nga Servet Pëllumbi – Pra, shtohet “jo më shumë situata. se tre vjet”. Servet Pëllumbi – Jam dakord, vazhdojmë Jemin Gjana – Po. sipas kësaj procedure, por atë që kanë paraqitur Servet Pëllumbi – Po, zoti Bufi. amendamente duan të bëjnë shpjegimet përkatëse. Ylli Bufi – Për procedurë. Rasti i amendamentit I fundit është zoti Koja. të zotit Apostoli është tërësor, nuk është nen për Gjergj Koja – Falemnderit, zoti Kryetar! nen. Pra, ose do të miratohet varianti siç është, Në mund të rrimë dhe më shumë se mesnata, ose tërësor siç e ka zoti Apostoli. Amendamentet e sepse kemi ndenjur deri në 2 të mëngjesit për tjera janë për pika të veçanta. Amendamenti i zotit budallallëqe dhe jo për të tilla çështje që janë vërtet Apostoli është tërësor. shumë të rëndësishme. Ne kemi bërë dhe hartime Servet Pëllumbi – Po, është me tre pika. koti dhe meqenëse zoti Apostoli merr kurajën vërtet Ylli Bufi – Po, me tre pika ose me katër të mbrojë amendimin e tij, atëherë jam i detyruar paragrafë. edhe unë të diskutoj konkretisht për amendimin Servet Pëllumbi – Po, zoti Apostoli. Një përkatës në raport me amendimin që kemi ne, tre minutë, ju lutem! deputetët e Partisë Socialiste. Në nenin 9, në pikën Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! 2, shtohen fjalët që gëzojnë statusin e familjeve të Pika 1 ndryshon në koncept. Origjinali thotë
1311 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
“derisa shteti t’u gjejë banim”, ndërsa unë them Unë po e ndjek me kujdes debatin që është bërë “derisa shteti t’u sigurojë kushtet sipas pikave 2 dhe për nenin 9. Parimisht, për problematikën që ka neni 3 të këtij neni, për jo më shumë se tre vjet”. Dhe ka 9, nuk do ta japë zgjidhjen e plotë si pjesë e këtij një logjikë në këtë shprehje “për jo më shumë se ligji, këtu mund të ishte vetëm parimi. Unë i dëgjoj tre vjet”. edhe ish ministrat që kanë ndjekur politikat e Pika 2 thotë “brenda 2 vjetësh nga hyrja në fuqi strehimit, nuk e di se sa të dhëna disponojnë, por e këtij ligji shteti duhet t’ju sigurojë qiramarrësve që kanë rreth 5500 familje, ka 13 vjet që janë zgjidhur banojnë në banesa pronë e subjekteve të vetëm 1700 prej tyre, dhe janë sot 3400 familje për shpronësuara kredi me interesa të ulëta”, që unë e të cilat duhet ndërhyrë. Pra, në qoftë se për dy vjet konceptoj ashtu si morëm ne deputetët apo të një mendoni se do të jenë të mundshme, nuk e di marrim lloj kredie tjetër. Dhe nga hyrja në fuqi e këtij ligji një shembull sado simbolik për çdo familje, me 70- deri më 31 dhjetor të këtij viti qiramarrësi paguan 80 metra katrorë me këto çmime që ka tregu, duhet qira, vlera e së cilës përcaktohet me vendim të që të gjendet një zgjidhje që shkon nga 7 deri në 9 Këshillit të Ministrave, dhe pas kësaj date, pra nga miliardë lekë. Edhe varianti i kredisë, ne duhet të 1 janari i vitit 2005 deri në strehimin e qiramarrësve, kemi parasysh, sepse këtu jemi në këtë Parlament, mbi bazën e kredisë së dhënë, sepse presupozohet mbështetjet e para që erdhën për të krijuar një sistem që shteti do të japë kredi për dy vjet, sepse shteti strehimi te ne nga Banka Botërore dhe donatorë është i pari që duhet të zbatojë ligjet, por jo më me kushte të lehta, dështuan për shkak të dështimit shumë se deri një vit pas marrjes së saj, sepse të kthimit të kredive. mund të prenotohet etj, shteti paguan vlerën e qirasë Atëherë, varianti i parë është ai që thuhet që në emër të qiramarrësve te subjektet e shpronësuara shteti të investojë dhe të bëjë gati brenda 2 vjetësh sipas vlerës së tregut. Pse them sipas vlerës së 3400 apartamente të reja me 7 deri në 9 miliardë tregut? E them për ta detyruar shtetin që t’u japë lekë. Varianti i dytë është që të jepet kredi dhe duhet kredi, të mos i zvarrisë, sepse ndryshe është i të kemi parasysh që kredia nuk është aq e lehtë detyruar të paguajë qira me vlerën e tregut dhe ka sepse në fund të fundit, dosjet do të aplikohen. kosto të madhe. Dhe këtu bëhet një bilanc në tërësi, Qeveria është e interesuar që ta zgjidhë problemin sepse po të paguash sipas vendimit të Këshillit të duke parë të gjitha mundësitë me donatorët. Po të Ministrave është 2000 ose 5000 lekë. Po të paguash jetë për sistemin bankar shqiptar, unë kam frikë se sipas vlerës së tregut të intereson t’i japësh kredi, nuk do të mund të gjejmë një zgjidhje të plotë. Edhe ku unë them që principalin e kredisë ta paguajë kredia po të kemi parasysh se janë 3400 familje, qiramarrësi ndërsa interesin ta paguajë shteti. Shteti varianti i parë me 20.000 lekë në muaj që është e do të ketë një afat të gjatë në shtrirjen e kredisë, në pamundur, sepse ata që jetojnë në shtëpitë e qoftë se ka fuqi le ta paguajë të gjithën, siç morëm pronarëve janë në zona që qiraja sipas vlerës së ne të gjithë shtëpi, por jeta është edhe fat, sepse tregut duhet të jetë gati dyfish. Për 3400 familje me dhe ne që kemi marrë shtëpi-apartamente dikush e 20.000 lekë në muaj, për 12 muaj, vetëm shpenzime ka marrë në katin e parë, dikush në katin e pestë, shtesë për interesat janë 816 milionë lekë. Në qoftë dikush i bëri dyqan. se do të kalojmë nga 20.000 lekë në muaj qira, me Problemi është që duhet t’i pranojmë disa gjëra. vlerën e tregut pas dy vjetësh që shkon 40-60 mijë Unë thashë vetë që në vitin 1993 kam qenë kundër lekë për vende dominuese, atëherë mendoni që të privatizoheshin në favor të pronarëve ato dy kate, shkon nga 1.4 në 2 miliardë lekë vetëm interesa. por u bë fakt, kishte një maxhorancë, kishte një Sigurisht që varianti më i mirë është ndërtimi se Parlament dhe duhet ta respektojmë. Po u kthyem sa politika e interesave, qofshin këto me kredi nga prapa, atëherë hapet një precedent që duhet të sistemi bankar shqiptar. Kështu që unë do të shikojmë dhe ligje të tjera dhe dalim te ata që ikën mendoja që zgjidhja e plotë e problemit të banesave jashtë. Prandaj, në qoftë se do të shkojmë përpara që realisht është bërë shqetësues, do të kërkojë do të shkojmë përpara në këtë formë. Kjo është një sqarim më të plotë ligjor për mundësitë dhe do filozofia e kësaj që propozoj unë. të kërkojë pastaj që të konsiderohet prioritare me Falemnderit! donatorët për ta mbështetur, sepse jo vetëm qiraja Servet Pëllumbi – Falemnderit! e banesave por edhe trualli do të jetë me vlerë dhe Zoti Agasi, më fal një minutë. Zoti Malaj. në qytetet kryesore, duke filluar që nga Tirana, Arben Malaj – Falemnderit, zoti Kryetar! Durrësi dhe qytete të tjera, me shpërndarjen e tokës
1312 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe me zbatimin e ligjit kam idenë se zor do të e shtyrë dhe të jeni të bindur që prapë do ta shtyjmë. gjeni ndonjë metër katror që të jetë pronë e shtetit As pronarët nuk do t’i nxjerrin dot dhe as ata nuk do për të bërë ndërtimet e shtëpive. të ikin. Dhe shteti sipas këtij ligji do të detyrohet Afati dyvjeçar për mua është i vogël. Parlamenti pastaj që të japë akoma më tepër anë financiare të marrë vullnetin, ajo do të konvertohet në kosto e për të paguar qiranë me vlerën e tregut. E vetmja cila do të jetë nga 1 deri në 2 miliardë lekë vetëm zgjidhje nuk është me kredi, e vetmja zgjidhje është interesa. Nuk besoj që për dy vjet do të ndërtohen me një kosto të ulët banesash të ndërtuara nga 3400 apartamente në Shqipëri. shteti, Enti Kombëtar i Banesave, banesa sociale Servet Pëllumbi – Po, replikë. Zoti Apostoli. që këto të kenë të sigurt dhe unë jam dakord dhe Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! me zotin ministër dhe me atë që thekson zoti Unë mendoj që kolegu Malaj, kontributin nuk Apostoli, që ndoshta periudha dyvjeçare është pak duhet ta japë që afati është i vogël, por të propozojë e shkurtër. Më mirë mund ta shtyjmë afatin dhe i afatin optimal në këtë drejtim, për sa zgjidhet. Unë themi pronarëve që është e pamundur dhe ju do t’i nuk pretendoj, unë gjeta dy vjet që ka punuar një mbani aty në qoftë se nuk e aprovojmë, por i themi komision i tërë, OSBE-ja, dhe mbi këtë bazë, pra dhe qytetarëve që edhe ju nuk rrezikoni, qoftë për kjo u ngrit mbi disa baza ekzistuese dhe duke pesë vjet, por me ligjin që e bëjmë e sigurojmë përpunuar një logjikë që funksionon. Në qoftë se plotësisht këtë shtresë. Prandaj, unë them që kjo themi për tre vjet ose për katër vjet, jam dakord ta gjë bëhet vetëm me banesë shtetërore me kosto të themi për tre-katër vjet, por logjika nuk mund të ulët, banesa sociale që shteti mund ta bëjë me një rrëzohet në këtë drejtim. Në qoftë se dalim që mund afat më të gjatë. Për çështje kredie, kjo nuk do të të ketë variante që mund të ndërtohen shtëpi, që të arrihet as me bankat as me donatorët, të jeni të themi që do të ndërtojmë për kaq vjet kaq shtëpi, sigurt. do të futen këta dhe t’ia u themi. Jemi në momentin, Servet Pëllumbi – Zonja Topalli. ose do ta zgjidhim këtë, ose do të themi problemi i Jozefina Topalli – Zoti Kryetar! banesave do të zgjidhet me ligj të veçantë, dhe unë Unë mendoj që është shtesa që është bërë “por e mbyll, nuk ka problem. jo më shumë se dy vjet”, unë jam dakord edhe tre Servet Pëllumbi – Falemnderit! vjet, që bën zoti Apostoli, mendoj se është me Zoti Agasi. shumë vend dhe është pikërisht kjo shtesë që e Bardhyl Agasi – Kur bëmë amendamentin ne përcakton nëse ky Parlament ka vërtet vullnetin për deputetët e Durrësit, kishim parasysh këtë t’ia rikthyer pronën ish-pronarëve apo nuk ka kontingjent qytetarësh ndaj të cilit është bërë një ndërmend me e sjellë. Mendoj se ajo që tha zoti padrejtësi dhe të gjithë e ndiejmë që vërtet ka një Malaj hedh në erë të gjithë projektin, absolutisht. padrejtësi, sepse këta qytetarë kanë qenë në Në qoftë se e gjithë maxhoranca mendon si zoti banesa shtetërore, domethënë kur kanë jetuar ato Malaj, këtu nuk kemi më një ligj për kthimin e janë quajtur banesa shtetërore dhe me ligjin e pronave te ish-pronarët, por kemi një gjë tërësisht privatizimit të banesave edhe ato mund të kishin tjetër. Dhe në qoftë se këtu flitet për një kosto prej 7 përfituar si të gjithë qytetarët e tjerë. Kur doli ligji miliardë lekësh, mjafton që t’i përmend që 3 miliardë “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, natyrisht lekë të abuzuar dhe të vjedhura në Ministrinë e këta u ndodhën përpara një vështirësie siç ndodhet Arsimit do të mjaftonin për të zgjidhur gjysmën e edhe shteti para tyre. Dhe të gjithë jemi të këtij problemi. Kështu që, në qoftë se flitet për ndërgjegjshëm, qoftë për vështirësinë e shtetit, qoftë mundësitë, shikoni mundësitë ku ato janë në të për vështirësinë ekonomike në të cilën ndodhen këto vërtetë ose shprehuni qartë. Unë do të isha, qoftë familje që sot banojnë në familjet e ish pronarëve, edhe për ta shtyrë edhe një vit më shumë, por për në banesat e ish pronarëve apo në katet shtesë, që të folur sinqerisht. Për të gënjyer është e gënjeshtra. duhet edhe këtu një diferencim sepse këto janë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zonja Topalli. krejtësisht banesa shtetërorësh, pa i hyrë këtij Zoti Malaj. hesapi. Kështu siç është paraqitur të jeni të sigurt Arben Malaj – Zoti Kryetar! që nuk do të gjejë zgjidhje. Ka kaq vjet që ky ligj ka Unë nuk e quaj të domosdoshme të bëj replikë qenë. Nuk është se po e paraqesim sot, domethënë me zonjën Topalli për atë që ajo e cilëson që është ka pasur një afat dyvjeçar dhe unë bëj pyetjen pse Malaj apo është maxhoranca, por është përgjegjësia nuk është zgjidhur, dhe ne vazhdimisht e kemi shtyrë edhe kushtetuese, madje dhe mangësi e ligjit që
1313 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nenet nuk kanë kostot përkatëse dhe orientohet kuptojmë që ky ligj është krejtësisht i pazbatueshëm Parlamenti në afatet optimale, dhe vendimi do të për dy vjet, sepse unë nuk e di se si, për sa i përket jetë i Parlamentit, nuk është i zotit Malaj. Por, zoti statistikave që ka enti kombëtar i banesave, por janë Malaj është Ministër i Financave i këtij vendi në këtë gati 2500 familje në bashkinë e Durrësit, janë më periudhë dhe duhet të thotë kostot konkrete dhe shumë se 5500. Për 13 vjet kemi 1400 apartamente, variantet krahasuese të kostos. Këtë ndjeva unë si për dy vjet sipas një statistike të përgjithshme që obligim. Ju pastaj vazhdoni votoni, ose bëjeni për unë them përsëri që nuk është e vërtetë dhe nuk gjashtë muaj ose më shumë. Nuk i përcakton është reale, duhet të arrijmë të bëjmë gati 3400 Ministri i Financave, sepse politikat e strehimit nuk apartamente. Dhe mendoni nga do të dalin këto para, janë thjesht detyrë e tij, por kostot e ka për detyrë ndërkohë që ne kemi kaq shumë probleme brenda t’ia bëjë të qartë Parlamentit të një vendi, dhe unë bashkive dhe të gjitha këto do të përballohet nga iu thashë të dhënat. Në qoftë se ju dyshoni në këto Buxheti i Shtetit. Të mos bëjmë sikur e fshehim të dhëna, mund të vërtetohet që këto të dhëna që kokën si struci. Marrëdhënia në amendamentin që unë thashë këtu janë të dhëna që unë ja paraqes ndërtuam unë, zoti Agasi dhe zoti Koja, ishte gjetja Parlamentit të vendit tim, me variantin e ndërtimit më e mirë duke njohur edhe realitetin konkret që ne për 4000 shtëpi për 25 mijë dollarë për një shtëpi jetojmë atje ku shteti duhet të hyjë si rregullator duhen 100 milionë dollarë. Në qoftë se ju mendoni dhe zoti Dizdari besoj e tha saktë këtë punë. Shteti se për dy vjet do të bëhen, dakord. duhet të hyjë si rregullator dhe kostot financiare nuk Servet Pëllumbi – Falemnderit! ka përse t’i përballojnë taksapaguesit e tjerë që nuk Zoti Bizhga. kanë asnjë lloj lidhjeje apo marrëdhënie midis ish- Gazmir Bizhga – Falemnderit, zoti Kryetar! pronarëve dhe shtetit. Nuk ka përse të merren nga Së pari, unë dua të tërheq vëmendjen që Buxheti i Shtetit. Unë mendoj se duhet gjetur një përgjithësisht ata që diskutojnë për këtë nen dhe detyrim tjetër financiar, edhe për ata që banojnë aty, ky është neni më i rëndësishëm i këtij ligji, ose nuk por gjithsesi jo me kushtet e ekonomisë së tregut, e njohin fare realitetin për të cilin bëhet fjalë, ose sepse të jeni të sigurt që me kushtet e ekonomisë përpiqen të spekulojnë në ambientin e përgjithshëm së tregut të gjithë banesat e ish-pronarëve janë në dhe përballë opinionit. Unë doja t’i thosha, që për qendrat e qyteteve, në qendrat e bashkive dhe sa i përket amendimit që është paraqitur nga të dy kostoja e tyre është shumë e lartë qoftë si komisionet, e para ky amendim nuk e njeh realitetin qiradhënie. Kështu që unë mendoj se nuk kemi pse konkret, nuk përcakton një faturë financiare se cila të paguajmë ne qytetarët e tjerë për këtë kategori. do të jetë kostoja që do të paguajë shteti si Unë mendoj që është detyrim i Qeverisë, i Ministrisë përfaqësues tanimë i qiramarrësit dhe, së treti, nga së Financave dhe Ministrisë së Rregullimit të do të dalin këto para që do t’i paguajë shteti, sepse Territorit dhe Turizmit, së bashku me institucionet të gjithë shqiptarët duhet të dinë se ku do t’i gjejë përkatëse që ata kanë, Entin e Banesave dhe paratë shteti se shteti nuk prodhon para, mbledh Drejtorinë e Thesarit, të përcaktojnë faturën paratë e taksapaguesve ose të donatorëve të tjerë ekonomike dhe kohën për të cilën duhen ndërtuar nëpërmjet kredive të ndryshme për t’ia dhënë ish- këto banesa. Unë mendoj që edhe banesat që do pronarëve sipas çmimit të tregut. Zoti Malaj dha disa të ndërtohet nga shteti të jeni të sigurt që nuk shifra të përgjithshme dhe unë tërheq vëmendjen ndërtohen për dy vjet. Normalisht mund të jetë një që këto shifra duhet të ishin të detajuara të periudhë gati 10-vjeçare. Të mos bëjmë sikur nuk e konkretizuara në mënyrë të tillë që shqiptarët ta kuptojmë realitetin shqiptar. Po të doni të bëjmë dinë se do të paguajnë para për të paguar qiratë për politikë të rrimë gjithë kohës të bëjmë politikë. ish pronarët. Pra, edhe një qytetar tjetër i cili nuk Dikush na akuzoi dhe për komunistë që nuk ka fare ka fare lidhje me marrëdhënien midis ish-pronarit si lidhje me komunizmin kjo punë. Por, ne duam që qiramarrës apo qiradhënës, ka të drejtën të paguajë nëpërmjet këtij ligji të vendosim një drejtësi pa hapur taksë për t’i paguar si përfaqësues i shtetit paratë probleme sociale. Por nëse do të vendosim drejtësi ish pronarëve. Pra, duhet t’u themi shqiptarëve, që duke hapur probleme sociale dhe ekonomike të jeni ju të dashurit njerëzit tanë do të paguani disa taksa të sigurt që shqiptarët janë vrarë edhe për një gardh shtesë sepse ne do t’jua japim ish-pronarëve për e për një vijë uji, mendoni se çfarë do të ndodhë me banesat që ata nuk kanë arritur ende t’i marrin. 2500 apartamente në bashkinë e Durrësit pas dy Kështu që ne këtu të mos bëjmë sikur nuk e vjetësh. Nuk ka rëndësi se kush do të jetë
1314 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
maxhoranca e këtij Parlamenti apo maxhoranca e dhe po kalohet në një farë anarkie. Neni 138 i kësaj qeverisjeje, nuk ka rëndësi se kush do të jetë Rregullores thotë që çdo deputet ose Këshilli i maxhoranca në bashkinë e Durrësit apo në Korçë Ministrave kanë të drejtë të bëjnë amendamente me ose Elbasan, por të jeni të sigurt që konflikti do të shkrim të motivuara të cilat i paraqiten Kryetarit të jetë kaq i mprehtë sa askush nuk do të arrijë ta Kuvendit përpara ose gjatë shqyrtimit të projektligjit zgjidhë. në komisionet përkatëse. Një gjë të tillë e ka bërë Falemnderit! edhe PDR-ja, e cila ju a ka dërguar me shkrim. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Amendamentet i nënshtrohen shqyrtimit në Zoti Bufi. komisionet kompetente dhe përfundimet për to i Ylli Bufi – Zoti Kryetar! bashkëlidhen raportit të komisionit. Për fatin e keq Kam përshtypjen që ne të gjithë nuk kemi pse asnjë prej komisioneve, duke filluar nga Ligjet, nga çuditemi kur përmendet një faturë e tillë. Të gjithë Ekonomia dhe nga Bujqësia nuk i kanë të jemi dëshmitarë që ky problem ka që në vitin 1993 pasqyruara në raportet e tyre këto ndryshme e 1994 e deri më sot, pra ka 10 vjet, që vazhdon të amendamentesh që janë kërkuar nga grupet mos zgjidhet. Unë bashkohem me mendimin e parlamentare dhe deputetë të ndryshëm. Pra është shumë folësve këtu që thonë që dhe projekti i një shkelje flagrante e Rregullore së Kuvendit dhe paraqitur nuk jep ndonjë zgjidhje të garantuar. Unë Kuvendi po kalon në anarki. them ta shikojmë problemin nga dy anë. Neni 139: “Kuvendi pas miratimit në parim kalon Problemi i parë. Deri më sot vërtet ne e kemi në debat nen për nen të projektligjit së bashku me përmendur këtë problem dhe e kemi pasur detyrim ndryshimet e propozuara nga komisionet ligjor, por deri më sot është vepruar duke shtyrë përkatëse”, nuk bëhet fjalë për deputetë të veçantë, afatin, shty një vit, shty dy vjet, shty tre vjet. Tashmë sipas raportit të tij. mbase duhet të marrim një vendim si ligjvënës, të Neni 141: “Gjatë debatit nen për nen mund të themi në projektligj, duke filluar që nga paraqiten amendamente të bëra me shkrim lidhur projektbuxheti i vitit 2005, të hapet ky fond, se sa me probleme sektoriale ose aspektet e tjera më do të jetë, 1 milionë, 2 milionë apo 5 milionë është pak të rëndësishme”. Këtu po propozohen në seancë tjetër gjë, por më parë të marrim një vendim, të gjëra që janë jashtëzakonisht të rëndësishme, të vendosim një zë të veçantë në mënyrë që nga viti cilat detyrimisht sipas nenit 144, i cili thotë: “Në 2005, të fillojmë të financojmë për këtë çështje, qoftë se çmohet se amendamenti sjell ndryshime përndryshe nuk mund të zgjidhet. të rëndësishme në projektligjin që shqyrtohet dhe E dyta, në qoftë se pranojmë për të gjithë pronat kur mbështetet nga një grup parlamentar, një një afat dyvjeçar për kompensimin dhe dhjetëvjeçar komision ose pesë deputetë, drejtuesi i seancës për kompensimin financiar, pra e zgjasim në kohë, mund ta dërgojë atë për shqyrtim në komisionet nuk kemi se si ta pranojmë që duhet të bëhet dhe kompetente duke pezulluar debatin”. kjo për dy vjet. Pra edhe kjo duhet shkrirë në kohë. Pra, zoti Kryetar, kemi dy shkelje të Rregullores Nuk them 10 vjet, ta njësojmë me të gjithë, por unë së Kuvendit. E para që komisionet nuk i kanë do të thosha që do të ishte normale që në këto paraqitur në relacione të gjitha amendamentet që kushte financiare, ky afat të shtyhet deri në pesë janë paraqitur, që është detyrë e tyre në bazë të vjet dhe të fillojmë që nga viti 2005, të vendosim Rregullores, e cila kalon në një anarki që çdo fonde për këtë punë. Përndryshe të presim një çudi, deputet, dhe unë kam disa ndryshime që do t’i ndjek një zgjidhje nga lart, nuk ka se si të vijë. sipas nenit, nëse komisionet në fjalë, se unë i kam Pra, unë them që në projektligj në parim të depozituar pranë sekretarisë, duke u shpërndarë në pranohet kjo që ka qenë deri më sot, por të shtohet të gjitha komisionet, janë dy komisione që nuk i kjo: “të fillohet të financohet nga Buxheti i Shtetit kanë përfshirë fare, Komisioni i Bujqësisë dhe i që nga viti 2005” dhe afati të jetë deri në pesë vjet. Ligjeve, ndërsa Komisioni i Ekonomisë thotë vetëm Falemnderit! një paragraf. Nuk e di se si do të mbrohen tani këto Servet Pëllumbi – Falemnderit! amendamente nga personat apo nga grupet Zoti Ndoka. parlamentare të PDR-së që i ka propozuar në Nard Ndoka – Falemnderit, zoti Kryetar! mënyrë zyrtare në mbështetje të kësaj Rregulloreje. Këtu ka një problem që më duket mjaft i Unë do të ndërhyj nen për nen, në një kohë që përsëri rëndësishëm se po shkelet Rregullorja e Kuvendit bie në kundërshtim me këtë Rregullore, që të ndërhyj
1315 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
vetëm për aspekte redaksionale dhe jo për të për t’i kthyer, jo për mbrojtur ato që janë grabitur. ndryshuar thelbin e ligjit, në një kohë që unë kam Falemnderit! ndryshime që kam propozuar amendamente që Servet Pëllumbi – Falemnderit! ndryshojnë thelbin e ligjit. Nuk e kuptoj se si do të Zoti Gjinushi. operojmë në këtë mënyrë. Ne po vazhduam kështu, Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! besoj se jo deri në 2 të natës por edhe për tre ditë Unë do të mbështesja pak atë që tha zoti Bufi nuk mbarojmë sepse gjithsecili ka gjetur segmente, që ky nen nuk sjell ndonjë gjë të re dhe në esencë dikush për zonën e tij, dikush për interesat e tij është neni që ndodhet në fuqi në ligjin nr. 7698. Por personale ose klaneve të caktuara, pa dëshiruar t’i ne ndodhemi në një situatë tjetër. Atëherë ishte koha paragjykoj kolegët sepse ndoshta disa prej tyre kur banesat ishin ende shtetërore dhe do të kanë edhe të drejtë, por në përgjithësi është bërë privatizoheshin dhe ne morëm guximin të mbronim një lëmsh që nuk e di se si do të dalim prej tij. Nuk qiratë. Të njëjtën gjë bëjmë dhe tani. Ky nen tani në është çdo gjë që bëhet një kompromis mes PS-së fakt është antikushtetues dhe ne nuk duhet të dhe PD-së dhe duhet të dhunohet dhe kjo Rregullore gënjejmë as ish pronarët, as qiramarrësit se gjoja i e Kuvendit. Besoj se kjo është e shenjtë. mbrojmë. Është antikushtetues, sepse ne nuk mund Falemnderit! të detyrojmë kërkënd që të paguajë qira me urdhër Servet Pëllumbi – Zoti Ndoka, nuk ka ndonjë të shtetit sepse nuk ka asnjë marrëdhënie shkelje të kësaj natyre për të cilat folët ju. Së pari, qiramarrjeje dhe qiradhënieje në kontratë dhe sepse komisionet i kanë marrë të gjitha pronarin nuk e detyron të bëjë kontratë pas dy amendamentet, i kanë shqyrtuar, madje kanë bërë vjetësh. Aq më tepër pastaj që shteti gjoja merr edhe relacion më vete për amendamentet, përveç përsipër një qira të liberalizuar por e detyron të rrijë relacionit bazë. Nuk e di nëse e keni ju, por të gjithë te shtëpia e pronarit dhe nuk i jep një shtëpi tjetër e kanë. E dyta, kur ka pasur amendamente të reja, më të lirë, sepse shtëpi me qira ka. Po të jetë për siç ndodhi herën e kaluar që projektin, thelbin për shtëpi me qira ka në Durrës ku të duash por puna shembull të nenit 9, ne ndërpremë seancën dhe u është se ku dhe si do të përballohet. Pra, nuk është dhamë mundësi komisioneve t’i shqyrtonin këto kjo zgjidhja, aq më tepër që kjo do të jetë me kosto amendamente dhe erdhëm sot pikërisht mbi bazën më të lartë se sa kreditë e buta dhe me kosto më të e shqyrtimit që ata iu kishin bërë këtyre lartë nëse do të sigurohet banesë dhe është amendamenteve. Dhe megjithatë, ne përsëri pasi antikushtetuese. dëgjuam mendimin e dy komisioneve po procedojmë Jam i bindur që ky do të bëhet objekt gjykimi përsëri me amendamentet dhe kemi dy orë që po dhe nuk e kuptoj pse është lejuar që të futet ky nen diskutojmë pikërisht për këto. Pra, në këtë kuptim, tani, sepse ne të tërë këtë ligj e kemi mbyllur, që në në qoftë se ju mungojnë materialet e tjera, kjo nuk fund të fundit bën përputhjen me Kushtetutën dhe do të thotë se ka shkelje të Rregullores. Çdo gjë do ky është i vetmi nen që nuk i qëndron më këtij të bëhet në përputhje me Rregulloren. argumenti. Rrjedhimisht ky mund të kalojë në një Zoti Begeja, për procedurë e ke? dispozitë kalimtare, të shtohet pak afati dhe të Maksim Begeja – Jo, vazhdojmë këtu ku e lamë ngarkohet Këshilli i Ministrave që të vihet një tavan, sepse u ndryshua. për tre vjet apo për pesë vjet të zgjidhë këtë problem, Servet Pëllumbi – Jo, zoti Begeja, dy herë pa iu lënë detaje. Çdo lloj formulimi që bënim sot do për të njëjtën gjë nuk flitet. të ishte thjesht një moszgjidhje, një pasaktësi ose Zoti Paloka. thjesht për të kaluar radhën. Edi Paloka – Falemnderit, zoti Kryetar! Falemnderit! Do të thosha vetëm dy fjalë, sepse më duket se Servet Pëllumbi – Falemnderit! disa deputetë nga krahu i majtë e kanë keqkuptuar Zoti Beja. ligjin. Ky quhet ligji “Për njohjen dhe kthimin e Fatos Beja – Unë po befasohem pak, por tani pronave”, jo ligji “Për mbrojtjen pronave të grabitura jam plotësisht dakord me zotin Apostoli për të vënë në 50 vjet dhe ato të grabitura në këto vitet e fundit”. atë afatin trevjeçar, sepse nuk ma merrte mendja Prandaj më duket se diskutimet që po bëhen po që do të dilte ideja prapë me 10 vjet, që ish pronarët anojnë më tepër nga ky krah për të mbrojtur pronat pasi pritën 14 vjet të presin dhe 10 vjet të tjera. Unë që janë grabitur se sa për të kthyer pronat. Ne jemi gjykoj që kështu siç është neni merr parasysh disa këtu për të kthyer pronat, zotëri, për t’i njohur dhe gjëra, ruan disa ekuilibra, ruan të dy kategoritë.
1316 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Doemos thelbi ka ekzistuar në ligjin që është në dorë. Gjë tjetër nuk kemi ç’të bëjmë. fuqi, por është sabotuar, sepse Qeveria me vendim Servet Pëllumbi – Po, zoti Çukaj. të Këshillit të Ministrave e ka vënë 2000 lekë të Lekë Çukaj – Unë po e filloj këtu ku e la zoti vjetra qiranë, në një kohë që sensi i ligjit ka qenë që Bufi. Pse 2-3, dhe jo 3-4 ose 4-5 vjet. Nuk flitet me të shkojë drejt pagës së tregut. Kur shkon te tregu këtë logjikë dhe duhet t’i shkoj anës që tha zoti atëherë fillon rregullimi midis qytetarëve dhe nuk Paloka. Jemi duke bërë ligjin “Për kthimin dhe rrinë në një shtëpi të vjetër por shkojnë në një shtëpi kompensimin të pronave” të atyre që u janë grabitur. të re. Shteti mund të asistonte ato familje të cilat Këtu të zgjidhim këtë problem, të themi t’ua kthejmë. kanë një buxhet familjar me të cilin nuk mund ta Pastaj, kemi bërë një ligj tjetër përpara 2-3 javësh paguajnë qiranë, por jo të paguajë dhe ata të cilët që është ligji i zgjidhjes së problemit të strehimit. kanë të ardhura buxhetore familjare mbi 1000 dollarë Këtu ta vëmë në ligj, që ne do të trajtojmë në atë në muaj, sepse nuk ka logjikë. Ideja për t’i dhënë ligj këta që dalin prej atij dhe pastaj gjithçka zgjidhet. shteti të gjithëve kredi, doemos që ajo është e Kjo pastaj varet nga ekzekutimi dhe realizimi i papërballueshme, prandaj është e kuptueshme që qeverisjes sonë ose atyre që do të vijnë. Kështu që fillohet me atë për të shtyrë vitet. ne e zgjasim kot tani. Praktikisht ne propozuam sot të fusim ata që Falemnderit! kanë statusin e të pastrehëve sepse përsëri është Servet Pëllumbi – Falemnderit! abuzuar. Kanë marrë anëtarët e këshillave pa qenë Zoti Bode. me statusin e të pastrehëve dhe nuk kanë marrë Ridvan Bode – Zoti Kryetar! këta, dhe ky është fenomeni. Dhe numri 3400 realisht Në fakt duhet të dalë Parlamenti nga ky qerthull përsëri mund të jetë më i vogël sepse ka një pjesë debati dhe diskutimi i ligjit përndryshe ne do të që e kanë zgjidhur me ndërtuesit, dhe ju e dini fare vazhdojmë të zgjatemi për të treguar vetëm mirë. Ka dy gjëra që përmirësojnë diçka aty, që rrit përkushtimin politik apo militant, ose ndaj elektoratit rolin e shtetit dhe vë një afat. dhe nuk kemi për të zgjidhur probleme. Unë e kuptoj Unë propozoj që siç është, dy rreshtat e para, që këtu ka interesa për të mos lejuar realizimin e të fusim atë afat që tha zoti Apostoli dhe të kalojmë këtij ligji, për të moslejuar miratimin e këtij ligji. Ka te pika 2. nga ata që kërkojnë të shtyjnë dhe të fitojnë kohë. Servet Pëllumbi – Po. Ka të tjerë të cilët viktima të angazhimeve të tyre Atëherë, zoti Bufi. politike mendojnë se duke shtuar afatin apo duke Ylli Bufi – E dëgjova me vëmendje zotin Beja. mos e miratuar këtë ligj, mund të mbajnë të varur Servet Pëllumbi – Atëherë zoti Bufi, zoti Beja dhe pezull një pjesë të elektoratit pas qerres së kërkon që pika 1 e nenit 9 të plotësohet me afatin tyre. Në qoftë se ka një armik për kthimin dhe trevjeçar që propozon zoti Apostoli. kompensimin e pronave, është vetëm koha. Sikur Ylli Bufi – Neni siç është formuluar sot në ligji të ishte miratuar një vit më parë, rreth 20 mijë projekt dhe ai që ka propozuar zoti Apostoli nuk hektarë tokë do të ishin në dispozicion të janë e njëjta gjë. Zoti Apostoli thotë që ky problem kompensimit në bregdet. Sikur të ishte miratuar të zgjidhet vetëm me anë të kredive dhe shteti të katër vjet më parë, edhe më shumë dhe nuk do të paguajë interesat. I gjithë projekti ka një procedurë. kishte problem realizimi i kompensimit. Çdo ditë e Zoti Apostoli në thelb propozon jo t’u jepet shtëpi çdo muaj që kalon, pakëson kapacitetet për të kthyer me ndërtime siç e ka projekti, por thotë t’u jepet dhe kompensuar. Ne sot këtu diskutojmë për kthimin kredi. Pra ajo që të marrim nga zoti Apostoli nenin dhe kompensimin e pronave, dhe kemi vendosur 1 dhe ta fusim te pjesa tjetër nuk bëhet. Në qoftë se tashmë, kemi votuar në Parlament, që i heqin të do të miratojmë në parim propozimin e zotit Apostoli drejtën qeverisë, qendrore dhe lokale për të është tjetër gjë. tjetërsuar pronën publike, pronën shtetërore dhe unë Por unë, zoti Kryetar, do të tërhiqja vëmendjen përshëndes disponimin e Qeverisë për të ndaluar në një fakt. Përderisa të gjithë kemi shqetësimin që vijimin e tjetërsimit të pronës publike. Por në ky nen siç është nuk krijon bindjen që na e zgjidh Bashkinë e Tiranës sot vendoset për të tjetërsuar për dy vjet, ne kemi vetëm dy gjëra në dorë, ose ta pronë publike, për t’i dhënë dikujt një ndërtesë, për shtyjmë afatin 3, 4, 5 vjet dhe, e dyta, të vëmë t’i dhënë dikujt një truall dhe askush nuk pyet. Të detyrimin ligjor që nga buxheti i vitit 2005 Qeveria të gjithë po përshpejtojnë, po vrapojnë, po nxitojnë të fillojë të ketë një zë të veçantë. Vetëm këtë kemi në marrin e të shkëputin çfarë mund të shkëputin nga
1317 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
prona publike. Sa më shpejt ta miratojmë ligjin, aq transferohen u jep kredi me interesa të buta. Të gjitha më mirë është për të ndaluar grabitjen e mëtejshme bankat që kanë qenë shtetërore, dhe Banka e Shtetit të pronës publike. Shqiptar, japin kredi me interesa zero dhe interesat Do t’i kërkoja të gjithëve disponimin për të qenë i paguan banka apo i paguan institucioni. Ka dhe koherentë, për të realizuar miratimin e këtij ligji. Do dhjetëra institucione të tjera. Ka ndërmarrje publike, t’ju lutesha një pjese të kolegëve, të cilët nuk kanë ua kemi dhënë të drejtën nëpërmjet akteve ligjore punuar me ligjin dhe ju duket interesante kur lexojnë që të ndërtojnë banesa për punonjësit. Si u bëka një paragraf këtu, për të marrë fjalën dhe për ta bërë për 3000 ish-pronarë një problem kaq madhor sa çorap ligjin. Ligji ka një koherencë. Duhet të jesh është i pakapërcyeshëm në një ligj. ulur dhe ta kesh diskutuar, duhet të kesh punuar Prandaj, ju lutem ta kalojmë. Shteti të marrë me ligjin që të jesh në brendësi të ligjit. Në qoftë se përsipër normat e interesit, ose po i doli me kosto mendojnë disa që o burra se erdhi rasti që unë të më të ulët le të bëjë banesa. Ne nuk po merremi them një fjalë këtu në emër të ligjit, më mirë të me rrugë konkrete. Ne po merremi me përcaktimin vazhdojmë diskutimet në parim, t’i mbyllim këto në parim. I vëmë një limit trevjeçar në pikën 1 dhe diskutime dhe pastaj të vazhdojmë me nenet sepse mbyllet debati për këtë nen. Pikat e tjera janë njëlloj. ne po shikojmë që diskutimi në parim hapet sa herë Vetëm afati mungon dhe unë mendoj që afati që këtu kalohet nga një nen në tjetrin. Është më e trevjeçar është i përshtatshëm. Në qoftë se thuhet ndershme që të dalin nga salla, siç bëjnë një pjesë, katër vjet ne mos të futemi te fatura, deri tani ne po e të shkojnë të pinë kafe dhe të na lenë të vazhdojmë diskutojmë pa faturë. Këtu janë ngritur dhe thonë diskutimin e ligjit, se sa të vazhdojmë në mënyrë se diskutojnë në mënyrë të jashtëligjshme se e kemi ciklike të futemi në të njëjtën qerthull. Ne për nenin pa faturë. Po si mund të ketë faturë paraprake? Ne 9 kemi diskutuar dhe u tha se neni 9 vuan vetëm po ju njohim, ne po thellojmë të drejtën e ish- nga një element, nga mungesa e kufizimit kohor. pronarëve. Si mund të llogarisë kush faturë kur ligji Do ta lemë tre vjet, siç propozon zoti Apostoli, apo vazhdon të zgjerojë hapësirën për ish-pronarët? Kjo do ta lemë katër vjet, hajde vendosim një limit. Kurse është thjesht për ta mbajtur peng miratimin dhe gjithçka që është përcaktuar brenda tij është e zbatimin e këtij ligji. Atëherë le të vazhdojmë. Afati sanksionuar. Nuk është e vërtetë që shteti lan duart trevjeçar duket i papërshtatshëm, e bëjmë katër, dhe u thotë ish-pronarëve dhe atyre që banojnë në por nuk mund të lihet në këtë mënyrë, të këto prona çani barkun me njëri-tjetrin. Shteti futet papërcaktuar dhe të vazhdojmë të ecim në nëpërmjet kredisë dhe banesave, në të gjitha format, diskutimin e ligjit. por nuk mund të pretendohet që do të bëjmë Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Bode! barazinë sociale në këtë nen sepse nuk e kemi bërë Zoti Malaj. deri më sot. Miku im, zoti Dizdari, jeton poshtë meje. Arben Malaj – Zoti Kryetar! E ka privatizuar banesën me 36 mijë lekë të vjetra, Më vjen keq se nuk ka bankë që jep me kredi kurse unë kam 36 milionë lekë kredi për të paguar, zero. Të gjitha këto janë kosto të buxhetit dhe brenda të njëjtën sipërfaqe kemi. Ai e privatizoi se ishte një periudhe të shkurtër ky Parlament ka tre obligime banor, unë isha i pastrehë, bënë shtesë, mora shtesë që është duke gjykuar dhe duke marrë shtesën, do të shlyej kredinë dhe nuk po ankohem parasysh. Pastaj thashë afatin e vendos Parlamenti, për mungesën e barazisë sociale në raport me të. do të vijë kosto e banesave, do të vijë kosto e 30% Në qoftë se duam ta zgjidhim problemin, le të të kompensimit, pavarësisht se do ta shtyjmë në ecim, le të lemë sloganet për një moment, të gjejmë kohë dhe do ta diskutojmë se sa do të jetë, do të zgjidhjet ligjore. Nuk është e pamundur që shteti të vijë dhe kosto për një formulë optimale për ish të marrë përsipër interesat. Tregu i kreditit është i përndjekurit politikë. Të tria bashkë do të jenë zëra favorshëm, normat e interesat janë shumë të buta, të rinj në Buxhetin e Shtetit që do të kërkojnë shumë të ulëta dhe nuk na qenka problem i madh rialokime. Ka një lloj prioriteti në tjetrin. Unë nuk për 3000 mijë familje. Le t’i marrë zoti ministër, sepse bie dakord me zotin Bode që nuk mbahen parasysh ka të gjitha institucionet sot që japin kredi dhe u kostot kur jepen zgjidhjet. Deri tani, në këto 12 vjet, merr përsipër interesat. Këtu në Parlament janë me aq sa unë kam përvojë në qeveri, ligjet që janë bërë dhjetëra deputetë që kanë marrë kredi dhe shteti u të pabazuar në mundësitë financiare janë ligjet që paguan interesat. Bëmë statusin e ushtarakut dhe kanë mbetur të pazbatuar deri tani. Në qoftë se doni aty përsëri e thamë që shteti ushtarakëve që të mos ta mbani parasysh, dakord, por do të vini në
1318 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
një periudhë të dytë dhe do të ndodhë ajo që ka Servet Pëllumbi – Zoti Arbnori. ndodhur deri tani që të gjitha ligjet ku janë marrë Pjetër Arbnori – Zoti Kryetar! angazhime, edhe për ish pronarët ka pasur Më vjen keq që marr fjalën. Ne e kemi këtu angazhime, edhe për ata që janë të pastrehë ka përpara një projektligj për njohjen, kthimin dhe pasur angazhime, edhe për grupe të tjera sociale kompensimin e pronave. Ne të vërtetë në bazë të ka pasur angazhime, nuk janë realizuar sepse nuk diskutimeve që u bënë duhet ta quajmë ligji për janë përputhur. Unë nuk jam të preket e drejta bazë, mosnjohjen, për moskthimin dhe moskompensimin që është e drejta e pronës, por zgjidhja kërkon të e pronave. Gjendet një qerthull nga ku nuk mund të harmonizohet e drejta me mundësitë. dalim lidhur me qiraxhitë që nuk dalin dot nga Servet Pëllumbi – Po, zoti Berisha. shtëpitë. Ata qiraxhinj çdo vit marrin apartamente Sali Berisha – Unë mendoj se realisht po të reja dhe lënë nga një plakë brenda për të marrë kalojmë në një absurditet me këtë diskutim. A ka një apartament tjetër vitin tjetër e kështu me radhë shtet në botë me 3 milionë banorë, me një sektor dhe ata nuk kanë për të dalë kurrë sepse i kanë privat 70% që nuk ndërton dot 1000 apartamente mjete jetese, mjete për shtimin e apartamenteve. në vit? Zotëri, edhe po të mos jenë pronarët, është Pra, flitet për moskthimin e pronave dhe jo për një detyrim. Nuk ka qëndrim në botë më të kthimin e pronave. papërgjegjshëm se qëndrimi që mban kjo Qeveri për Falemnderit! të pastrehët. Edhe sikur të mos ishin fare këta Servet Pëllumbi – Falemnderit! pronarë, të mos ekzistonin, është e turpshme që Zoti Gjinushi. ky vend të mos ndërtojë 1000 apartamente në vit Skënder Gjinushi – Unë do të propozoja një për të pastrehët, ose të mos sigurojë një strehim amendament, pra një riformulim që mendoj se ka për një familje. 1000 qytetarë shqiptarë shkojnë në optimumin e varianteve të paraqitur, që neni të jetë vit në Britaninë e Madhe, mund të shkojnë dhe 5000, në përputhje me Kushtetutën. “Banesat pronë e që të gjithë strehohen në shtëpi komunale. 1000 subjekteve të shpronësuara lirohen nga qiramarrësit apo 5000 të tjerë shkojnë në Greqi. Asnjë nuk fle brenda një afati trevjeçar. Deri në dy vjet pas hyrjes nën ullinj, të gjithë strehohen. Çfarë bëhet kështu? në fuqi të këtij ligji qiramarrësit vazhdojnë të Mund të flasë një Qeveri e tillë që nuk ekziston paguajnë qira të përcaktuar nga Këshilli i Ministrave. strehimi? Vetëm një qeveri e papërgjegjshme, në Ngarkohet Këshilli i Ministrave të sigurojë strehimin shkallën ekstreme, sepse mendojnë vetëm për vilat e qiramarrësve nëpërmjet banesave me qira të ulët, e tyre, por çfarë të them unë?! Na mbajnë këtu për kredive të buta apo banesave me qira të kompensuar të na mbushur mendjen se ky shtet nuk mund të nga shteti.” strehojë 1000 familje në vit. Çdo të thotë kjo, zotëri? Servet Pëllumbi – Merre pak formulimin. Zoti Unë mendoj që të caktohet afati 3-vjeçar. Qeveria Bufi. po të dojë t’i ndërtojë, po të dojë t’i blejë, po të dojë Ylli Bufi – Unë them që propozimi i formuluar të kreditojë, por të siguroj se në botë një qeveri si nga zoti Gjinushi plotëson, kam përshtypjen, të kjo pa politikë strehimi nuk ekziston. Në vitet 1992- gjithë kërkesat që po shtrohen këtu, veçse afati tre 1996 me një buxhet pakrahasimisht më të ulët se vjet të bëhet katër vjet. ky, e filluam me një rezervë valutore 6 milionë dollarë, Servet Pëllumbi – Tani po i plotësoi, t’i sot ka një rezervë valutore 800 milionë dollarë apo plotësojë ashtu siç është. euro, dhe u ndërtuan 11 mijë apartamente. Natyrisht Atëherë, zotërinj deputetë, formulimin që posa ka pasur kosto tjetër atëherë dhe tjetër tani, por ka dëgjuat, që është një sintezë edhe e amendamenteve, qenë rezerva 6 milionë dollarë. Kaq ishte. Ky është edhe e nenit përkatës, nenit 9 të materialit bazë. një cinizëm ekstrem i atyre që nuk kanë synim tjetër Jemi dakord me këtë formulim? Ta lexojmë edhe në këtë ligj vetëm të mbrojnë pronat e tyre të krimit një herë. Lexojeni vetë, zoti Gjinushi, se nuk dhe po vazhduam kështu unë nuk shoh asnjë kuptohet shkrimi. perspektivë për këtë ligj. Skënder Gjinushi - “Banesat pronë e Çdo të thotë kjo? Një shtet që nuk strehon dot subjekteve të shpronësuara lirohen nga qiramarrësit 1000 familje në vit? Jo i falimentuar, por ky shtet brenda një afati trevjeçar. Deri në dy vjet pas hyrjes është inekzistent. Është e turpshme të bëjë një në fuqi të këtij ligji qiramarrësit vazhdojnë të deklaratë të tillë. Si mund të deklarohet në këtë paguajnë qira të përcaktuar nga Këshilli i Ministrave. mënyrë? 1000 familje janë ato. Ngarkohet Këshilli i Ministrave të sigurojë strehimin
1319 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e qiramarrësve nëpërmjet banesave me qira të ulët, pronat nga shteti, nuk kanë pse të mbajnë koston e kredive të buta apo banesave me qira të kompensuar projektligjit dhe unë jam dakord me ato që tha zoti nga shteti.” Arbnori, përse po e bëjmë këtë ligj, për kthimin apo Ky është varianti ekzistues dhe në fakt nuk ka për moskthimin. Pikërisht, sepse ne kemi parë rëndësi tre apo pesë, sepse që pas dy vjetësh nevojën e rregullimit të kësaj shtrese shoqërore, kjo Këshilli i Ministrave e bën këtë që ka neni 9, që është arsyeja që po mblidhemi. Unë jam për këtë duhet t’i garantojë qiranë, ose në shtëpinë ku është që brenda dy vjetësh dhe jo tre vjetësh, siç tha zoti ose në një shtëpi tjetër. Pas tre vjetësh duhet ta Gjinushi, dhe aty të shtohet në amendamentin e tij, lirojë. Nuk është ndonjë problem i madh tre apo katër “që pronarëve të subjekteve të shpronësuara shteti vjet. t’ju kompensojë qiranë”, kurse qiraxhinjve le t’ju Servet Pëllumbi – Atëherë jemi dakord me marrë çfarë qiraje të dojë, le t’ju marrë 2000 ose këtë formulim? 1000 lekë apo dhe pa lekë. Por ata nuk kanë pse të Zoti Dokle. mos paguhen, mjaft kanë pritur 14 vjet. Kjo është Namik Dokle – Jam dakord me formulimin e ajo që do të kërkoja unë tek amendamenti Gjinushi, bërë nga zoti Gjinushi, por më duket se ishte racional që shteti t’i paguajë qiranë subjekteve të edhe zoti Bode, i cili tha se mund të diskutohet shpronësuara sipas çmimit të tregut dhe brenda dy midis tre dhe katër vjetëve. vjetëve të sigurojë për ta strehim apo kreditim, sepse Ju lutem shumë, zonja Topalli, nuk ke pse bërtet. kredi sot gjen sa të duash po qe se ke kolateral dhe Unë kur kam njerëz të sëmurë nga zemra, shkoj te kolateralin ta sigurojnë vetë firmat e ndërtimit. kardiologu, kur dua të bëj llogari dëgjoj një Servet Pëllumbi – Zoti Çako, këtu tani nuk do ekonomist dhe në këtë rast unë dëgjoj zotin Bode. të flasë secili sipas interesit, por mbi bazën e këtyre. Prandaj nuk prishet asgjë nëse e bën nga tre në Kemi projektligjin përkatës, kemi edhe katër vjet, sepse përndryshe duhet të gënjejmë amendamentin e propozuar nga zoti Gjinushi dhe njerëzit. Ne duam të bëjmë një ligj të ndershëm që duhet ta votojmë. të mos gënjejmë njerëzit. Për procedurë, zoti Apostoli. Servet Pëllumbi – Po, zoti Çako. Gaqo Apostoli – Falemnderit! Alfred Çako – Falemnderit, zoti Kryetar! Unë në fakt e mbështes këtë amendament Këtu ka tre aktorë kryesorë, është shteti, janë sepse ka disa procedura që ne kemi propozuar subjektet e shpronësuar që i është njohur prona e amendamente, tërhiqemi, këmbëngulim. Pra e paluajtshme në qytet, janë dhe ata që jetojnë aty. mbështes amendamentin e zotit Gjinushi, jo vetëm Amendamenti që propozoi zoti Gjinushi në radhë të për faktin se është kryetar, por ka disa elemente parë ka një defekt, sepse automatikisht subjekteve shtesë, përveç kredisë thotë dhe qira në shtëpi e të të shpronësuara duhet t’u paguhet qiraja me çmimin tjera. Por, për të arritur një konsensus më të plotë, e tregut dhe jo me çmimin që ka caktuar Këshilli i meqenëse pati disa reagime, unë do të propozoja Ministrave. Ky është një gabim. që sipas vendimit të Këshillit të Ministrave të E dyta, meqenëse zëvendëskryeministri që paguhet qiramarrja dhe të shtyhet deri në vitin 2005 është aty dhe që është shumë i qetë dhe dëgjon dhe pastaj, kam një arsye që them këtë, të paguhet vazhdimisht kur flasin deputetët, duhet të ketë qiraja në vlerën e tregut. Pse e them këtë, që shteti parasysh një ndryshim që ka ndodhur me afrimin e të detyrohet që ta bëjë këtë gjë. Në këtë kuptim e bankave dhe kreditimin e tyre në ekonominë kam. Megjithatë, nuk është ndonjë këmbëngulje shqiptare. Ka shumë kredi ndërtimi, në të cilat thelbësore, e rëndësishme është që ta miratojmë. pronarët vetë sigurojnë kredi dhe shteti mendoj unë Ndërsa për periudhën trevjeçare unë jam krejtësisht që në atë amendamentin Gjinushi, shteti mund të dakord, sepse i plotëson të gjitha kushtet. paguajë interesin sepse zoti Malaj, ministri tha që Falemnderit! edhe ndërtimi i shtëpive, edhe vetëm pagesa e Servet Pëllumbi – Falemnderit zoti Apostoli! interesit është me një kosto të madhe. Unë them Meqenëse u diskutua gjatë kjo çështje. Zoti që kostoja edhe më një interes tregtar 7%-8% që Begeja. është sot, por dhe që mund të ulet me kalimin e Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! viteve nuk është ndonjë kosto shumë e madhe për Megjithatë unë mendoj se edhe ky amendament shtetin dhe kredinë ta paguajë vetë individi. Sepse i paraqitur do të jetë vazhdë e atyre 10-12 vjetëve që këta banorë që janë rrahur dhe u janë marrë me dru po vazhdohet me abuzimet. Pse e them këtë?
1320 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Zoti Kryetar! Jemin Gjana – Neni pa propozimet e Në amendamentin që kisha paraqitur unë dhe komisioneve quhet i miratuar, sepse u votua një prej që tani po ridiskutohet këtu, sepse në fillim nuk e varianteve. Por, ke pasur propozime të dy morët parasysh, kam thënë: “Shteti me hyrjen në komisioneve të Ligjeve dhe të Ekonomisë. Është fuqi të ligjit i paguan subjektit të shpronësuar vlerën çështje tjetër nëse pika 4 që është propozuar për e qirasë sipas çmimit të tregut. Qiramarrësi i paguan nenin 9 do të mbetet te neni 9 që janë banesat apo shtetit vlerën e qirasë që përcaktohet me vendim të do t’i gjejmë një vend tjetër, por ajo është e Këshillit të Ministrave.” Pra, në qoftë se sipas domosdoshme të shqyrtohet dhe të miratohet, amendamentit të zotit Gjinushi, shteti nuk merr sepse në qoftë se ne do të miratojmë ligjin, të jeni përsipër asnjë detyrim, ky problem do të vazhdojë të bindur se në hapësirën kohore që do të krijohet të zgjatet në vite. nga ky ligj deri në miratimin e ligjit tjetër për Po në Durrës, shkoni shikoni, pronarët mbajnë legalizimet, i cili nuk dihet se kur do të miratohet, një dhomë me 4-5 veta dhe ndërkohë qiramarrësit kështu siç paraqitet, të gjithë subjektet i ke në kanë 4-5 dhoma dhe paguajnë 1000-2000 lekë të procese gjyqësore. Ne duhet ta bllokojmë këtë vjetra. Prandaj, duhet domosdoshmërish që shteti situatë procesesh sepse secilit i lind e drejta të të marrë përsipër detyrimet për të paguar diferencën kërkojë, ata që kanë banesa të paligjshme do të e qirasë. jenë që të gjithë përpara ligjit e gjykatave në këtë Servet Pëllumbi – E ka detyrimin brenda në hapësirë kohore. Për të mos lejuar këtë është e atë amendament. domosdoshme të formulohet pika 4, që mund të Maksim Begeja – Jo nuk e ka, zoti Kryetar. jetë te neni 9 apo diku tjetër. Pastaj problemi i Duhet të paguajë diferencën e qirasë, ndaj vlerës legalizimeve le të jetë një problem më vete. Po e së tregut. Le ta përcaktojë Këshilli i Ministrave qiranë lamë pa bërë atë e kemi lënë të hapur hapësirën që paguan qiramarrësi, shteti të paguajë diferencën. dhe mundësinë për konflikte gjyqësore të palëve. Në të kundërtën, përsëri ky problem është i Servet Pëllumbi – Falemnderit! pazgjidhur. Ne po u zgjidhim problemin e pronave Zoti Gjana, vetë Komisioni i Ekonomisë bashkë dhe jo të atyre që kanë hyrë apo po dalin prej me Komisionin e Ligjeve kanë diskutuar. Urdhëro, shtëpive. zoti Bufi, thuaje vetë më mirë se unë e kam këtu të Servet Pëllumbi – Unë po pyes ata që kanë shkruar. paraqitur amendamentet. I tërheqin amendamentet Ylli Bufi – Në seancën e mëparshme ky apo duan të votohen? Tërhiqen. Atëherë hedhim në formulim që bëmë ne u debatua dhe u kritikua mjaft. votë amendamentin e zotit Begeja. Kush është Ne sot ramë dakord që në pikën 4 të mbetet dakord? formulimi i Komisionit të Ligjeve që rregullimi i këtyre Maksim Begeja – Ta lexojmë një herë. rasteve të banesave të ndërtuara në truall jo të Servet Pëllumbi – E kanë përpara. Kush është ligjshëm, të rregullohet me ligj të veçantë. Është dakord? Pra, nuk miratohet. formulimi i Komisionit të Ligjeve. Atëherë, votojmë nenin 9 sipas formulimit që Servet Pëllumbi – Po, zoti Bode. bëri zoti Gjinushi. Kush është dakord? Ridvan Bode – Kjo është një çështje shumë Po, urdhëro zoti Bode. delikate. Ne diskutuam sot në mënyrë të përbashkët Ridvan Bode – Falemnderit! me të dy komisionet dhe ajo që u tha në të dy Kam vetëm këtë përcaktim në atë që duhet komisionet ishte që në Komisionit e Ligjeve formulimi thënë “kanë statusin e të pastrehut”. Duhet vënë merr në konsideratë përcaktimin si truall të këtyre patjetër, sepse këta njerëz kanë zaptuar ndërtesa terreneve të zëna. Tani këtu ka një problem shumë të ish pronarëve dhe nuk kanë status, duhet ta kenë të mprehtë dhe shumë delikat. Në qoftë se nuk do statusin e të pastrehut. të vendosim atë përcaktim që ka vënë Komisioni i Servet Pëllumbi – Dakord. Atëherë, amendamenti Ekonomisë ose nuk do të vendosim asgjë, ose do i zotit Gjinushi me shtesën që bën zoti Bode, statusi të vendosim këtë që ka përcaktuar Komisioni i i të pastrehut. Ligjeve, në mënyrë automatike ne krijojmë një Kush është dakord? Ulini, ju lutem. Abstenim? konflikt të madh midis ish-pronarëve dhe atyre që Nuk ka. 2 kundër. kanë zënë tokat e tyre, që kanë ndërtuar sot banesat Miratohet pika 1 e nenit 9. në periferitë e qyteteve. Pse? Me anë të këtij ligji Atëherë, pika 2. Zoti Gjana. ne i njohim ish-pronarëve të drejtën që këto toka t’i
1321 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
marrin ata në mënyrë automatike. Ligji ia jep. nuk e abrogojmë për shkak të eksplozionit Do të nxjerrim një ligj tjetër pas disa ditëve, i cili demografik që vendi përjetoi në 45 vjet. Kudo në thelb do të ketë të drejtën e shpronësimit të ish popullata, së paku, u katërfishua në fshat. Fshati u pronarëve, sepse do t’i themi që ish pronarët nuk shndërrua në një rezervuar mjerimi njerëzor dhe unë do ta marrin këtë tokë që ia jep ligji “Për kthimin do të doja të dëgjoja zotin Begeja, i cili e ka njohur dhe kompensimin e pronave”. Kjo është nonsens, mjerimin ekstrem të fshatit kooperativist. E ka absurd. Një janë më përpara ia njohim ish pronarëve njohur, jam i bindur. Sepse unë dëgjoj këtu të qani të drejtën, pas një jave i themi jo, do t’ju të gjitha hallet, edhe të vilave, edhe të resorëve, edhe shpronësojmë për terrenet e zëna me ndërtime të të pallateve të këtyre, por hallet e skllevërve që paligjshme. punuan për dekada të tëra me nga 10 lekë të vjetra, Prandaj është e domosdoshme që, që në këtë ato nuk i përmend kush. moment ne duhet të marrim në konsideratë që këto Çfarë janë këta të shpërngulur? Këta janë njerëzit toka, troje në të cilat ka ndërtime të paligjshme, do që ikën nga rezervati i Enver Hoxhës, nga pellgu i të konsiderohen truall dhe nuk i kthehen ish mjerimit dhe erdhën sapo u krijua liria e lëvizjes, pronarëve. Pronarët për këto terrene kompensohen erdhën dhe u ngulën, u mashtruan apo jo, ndërtuan me vlerën e tregut. Ligji që do të vijë më vonë, që do shtëpi. Tani zotërinj, unë ftoj këtu të arsyetojmë, të të ndërtojmë, do të përcaktojë modalitetet e mos harroni se në mënyrë absolute 80% e tyre kanë mënyrës së pagesës së trojeve të zëna nga ata që qenë skllevërit e socializmit, kanë qenë njerëzit që kanë ngritur shtëpi dhe zgjidhjen e të gjithë kanë punuar dhe kanë marrë 30 lekë të vjetra. problemeve të tjera. Dakord jeni të gjithë me këtë. Atëherë nëse jeni Por, ta lëmë në këtë moment, domethënë t’ua dakord, neni të formulohet në këtë mënyrë: japim sot ish pronarëve, ndërkohë që janë të zëna 1.“Në rastet e ndërtimit të banesave në dhe të mblidhemi pas dhjetë ditësh t’ua heqim prapë kundërshtim me legjislacionin në fuqi, shteti e të themi do t’ju shpronësojmë. kompenson pronarin për pronën e zënë”. Servet Pëllumbi – Falemnderit! 2.“Legalizimi i këtyre banesave bëhet me ligj të Zoti Dokle. veçantë.” Namik Dokle – Në pamje të parë nuk ka ndonjë Pasi të ndahem me pronarin, me kompensimin kundërsens. Megjithatë u konsultova me zotin Bufi e pronarit, atëherë unë bëj një politikë sociale, caktoj që është kryetar i Komisionit të Ekonomisë, duke një çmim tjetër. Sa mirë për nomenklaturën ne po i respektuar edhe të tjerët që kanë dhënë mendime, marrim përsipër kreditë, për ata që janë të pastrehë, dhe mendoj se formulimi i Komisionit të Ekonomisë, kurse për këta që erdhën nga kooperativat bujqësore, pavarësisht se në parim nuk ndryshon shumë nga këta të cilët u paguan 30 vjet me nga 15 lekë të ai i Komisionit të Ligjeve, realisht formulimi i tij është vjetra, dhe që zoti Begeja duhet ta shtronte këtu më i saktë. Pse është më i saktë? Sepse e thotë të këtë problem. zezën mbi të bardhë: “Në rastet e ndërtimit të Pra, edhe një herë, propozoj amendimin: banesave në kundërshtim me legjislacionin në fuqi 1.Shteti kompenson pronarin për pronën e zënë banorët e tyre kanë të drejtën e blerjes së truallit”. prej tyre. Pra nuk i thua, ik nga kjo banesë që ke ndërtuar, 2.Legalizimi i këtyre banesave bëhet me ligj të por je i detyruar të blesh truallin, t’i përgjigjesh shtetit veçantë. ose pronarit të atij trualli. Pra, pas procesit të Ju siguroj se këto nuk janë kurrë më shumë, në legalizimit me ligj të veçantë. të gjitha qytetet, se 500 hektarë, sepse një pjesë e Elementi i dytë, “vlerësimi i truallit bëhet sipas tyre ka qenë tokë shteti, sepse një pjesë e tyre kur vlerës së tregut në momentin e kryerjes së legalizimit të bësh legalizimin do t’ua zbresësh si pronë atje të banesave”. Pra, janë dy elementë shumë të qartë ku e kanë pasur. Prandaj, për kaq më ndiqni, dhe i dhe unë nuk besoj se ka nevojë për të diskutuar bëj thirrje zotit Bufi, zotit Bode, dhe zotit Begeja të këtë çështje. Të miratojmë variantin e Komisionit të mbështesin këtë propozim. Ekonomisë. Servet Pëllumbi – Amendamentet paraqiten Servet Pëllumbi – Po, zoti Berisha. me shkrim, zoti Berisha.Zoti Bufi. Sali Berisha – Këta, ekonomistët, duan të Ylli Bufi – Me sa duket ajo që u tha këtu që nxjerrin dhjamë nga pleshti. Zoti Kryetar, rikthehemi është rasti për të bërë dhe fushatë elektorale, me prapë te ligji nr. 7501. Pse ne nuk e abrogojmë? Ne sa duket zoti Berisha e zgjodhi pozicionin e vet, jo
1322 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
të mbrojë ish pronarët por të mbrojë ata që kanë Begeja, megjithëse ai është nismëtari i kësaj ardhur në zonën e paligjshme, megjithëse përmend çështjeje. Me sa duket ai nuk e kuptoi propozimin zotin Begeja që mbron ish pronarët. Propozimi i zotit e zotit Berisha. Propozimi i zotit Berisha nuk kishte Berisha nuk është që të kompensohen ish pronarët. të bënte me atë që duhet të jetë i Ligjeve apo i Servet Pëllumbi – Ulu, zoti Berisha. Ekonomisë. Nuk kishte të bënte me këtë çështje. Po, zoti Malaj, ke replikë. Ne nuk legalizojmë asnjë banesë këtu. Ne themi Arben Malaj – Berisha është kthyer në identitet. që banesat do të legalizohen me ligj të veçantë. Ne Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! themi këtë gjë, që kur të legalizohen me ligj të Lidhur me diskutimin që po bëhet për pikën 4 të veçantë, ne pronarëve të këtyre banesave që do të nenit 9, e shoh se nuk ka shumë interesim për këtë bëhen me këtë legalizim do t’u themi që të blejnë pikë por më duket se është një nga pikat më dhe truallin me çmimin e tregut. Ndryshimi i kryesore të këtij ligji. Unë nuk jam me formulimin e propozimit që bëri zoti Berisha është ky, ne themi bërë nga Komisioni i Ekonomisë për disa arsye. Së t’i paguajnë ata të cilëve ne do t’u bëjmë legalizimin pari, nuk duhet të ngatërrojmë dy momente të kësaj e banesave, dhe jo shteti. Nuk ka kuptim të fusim pike. Kjo pikë për legalizimin e ndërtimeve të shtetin përsëri këtu me një faturë të re financiare. paligjshme ka të bëjë me zona të gjera dhe jo me Ky është problemi. Me sa duket zoti Begeja sipërfaqe të veçuara, sepse në këtë mënyrë ne do nuk e kuptoi mirë këtë. të arrinim të legalizonim çdo lloj ndërtimi të Servet Pëllumbi – Dakord. Po, zoti Berisha, paligjshëm dhe jo vetëm kaq por do t’i hapnim rrugën dy minuta replikë. dhe sonte që ne jemi këtu, që dikush të hedhë Sali Berisha – Mendoj se qytetarët nuk duhet themelet dhe të fillojë të ngrejë diku në qendër. të diskriminohen. Shteti aty ku ka mundësi të Zoti Fino, të falënderoj për sugjerimin. ndihmojë, ndihmon. Mendoj se ky është një rast Këtu thuhet: “Në kuptim të kësaj pike me me mundësi reale. Nuk po them që të paguajmë banesë kuptohet sipërfaqja që përdoret për strehim një qindarkë. Po them të kompensojmë pronarin, dhe qindpërqind oborr funksional të saj”. Pra, në sepse më keqkuptoi zoti Bufi. Nuk kërkoj në mënyrë qoftë se unë hedh themelet te sheshi Skënderbe absolute, përkundrazi, shteti kompenson pronarin dhe kam zënë gjithsej 50 metra katrorë dhe për tokën e zënë sipas përcaktimeve të këtij ligji. qindpërqind oborr, u lamë, unë do të legalizohem. Kurse legalizimi bëhet sipas një ligji të veçantë. Jo, të nderuar zotërinj. Servet Pëllumbi – Është fjala për ndërtime të Servet Pëllumbi – Ju lutem, mos ndërhyni nga paligjshme dhe ata vetë janë gati ta paguajnë, mjafton salla. Vazhdo, zoti Begeja. të legalizohen. Maksim Begeja – Pra, meqenëse këtu kemi Sali Berisha – Mos i bëni hile pronarit. Zoti të bëjmë me një ligj, i cili duhet të marrë parasysh Pëllumbi, ekzistojnë të depozituara te ju dy ligje, ngulimet e mëdha dhe është fjala për zona të tilla një i paraqitur nga ne, një i paraqitur nga Qeveria. si- është Bathorja, siç është Këneta e Durrësit apo Në qoftë se duam t’i vëmë në vijë legalizimet, zona të tjera të mëdha. Në qoftë se ne këtë do ta absolutisht kjo është rruga më e shkurtër, më e shtrijmë kështu siç është formuluar në të gjithë sigurt për pronarin dhe për jo pronarin, për të gjithë, Shqipërinë atëherë ne abuzojmë me këtë ligj. për pronarin e vërtetë dhe për atë që ka zënë tokën. Mos harrojmë një gjë tjetër. Zoti Bufi dhe zoti Në qoftë se doni t’i trajtojmë pronarët me dinjitet, Malaj kanë parasysh koston. Por të keni parasysh urdhëro t’u japim garanci, tokat janë zënë, ne do se çfarë kosto do të kërkohet për këto zona t’ju kompensojmë me këtë ligj. informale, për këto ndërtime pa leje, sidomos për të Së dyti, urdhëroni t’u themi të shpërngulurve se çuar energjinë elektrike, rrugën, ujin etj. Prandaj, do të legalizohen me ligj të veçantë. unë them që kjo duhet formuluar me ligj të veçantë Zotëri ja ku e ke të depozituar me shkrim. dhe ne nuk duhet të vendosim asnjë klauzolë. Servet Pëllumbi – Fjala është për ndërtimet e Vendosja e klauzolave do të thotë ta shtrijmë këtë paligjshme dhe vetë ata janë gati të paguajnë truallin problem në të gjithë republikën, ta bëjmë të gjithë vetëm të legalizohen. Megjithatë, lidhur me këtë republikën zonë informale. çështje, pra pika 4, që realisht do të jetë pika 2 e Servet Pëllumbi – Falemnderit, zoti Begeja! këtij neni, ka dy variante. Një variant që është Zoti Bufi. paraqitur tani me një amendament nga zoti Berisha. Ylli Bufi – Doja të sqaroja edhe një herë zotin Janë edhe dy variantet e Komisionit të Ekonomisë
1323 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe të Komisionit të Ligjeve. Sigurisht që janë qendra shumë të mëdha, kanë Atëherë, do të hedhim në votë amendamentin e probleme të mëdha sociale dhe tashmë kostoja paraqitur nga zoti Berisha. Po, urdhëro për procedurë përcaktohet në raport me pronarin, nuk përcaktohet zoti Çukaj. në raport me qytetarin. Qytetari, që të marrë statusin Lekë Çukaj – Nuk kam gjë kundër propozimit e pronës, duhet të ketë një ligj të veçantë. Mundësia të zotit Berisha, do të isha dhe unë dakord. Por, e kompensimit, dhe ju i paraqisni studimet, tregon meqenëse një llogari e vogël, siç tha, që janë rreth se mundësitë janë 70%. Varianti më i mirë do të 500 hektarë që mund të jenë troje dhe, duke pasur ishte që të mos krijonim një problem social në këto parasysh çmimin e tregut, fatura e shtetit është 1 zonat e mëdha ku kanë ardhur qytetarë të varfër të miliardë euro. Mirëpo kjo është shumë e ngarkuar vendit, të bënim një kompensim të tokës bujqësore dhe meqenëse ndryshon esencialisht mënyrën e të ish pronarit në një zonë tjetër në bazë të parimeve trajtimit, jo në konceptin që është paraqitur në ligj, të kompensimit. Kjo mbetet për t’u parë, por në por në një farë mënyrë është subvencion që do t’u asnjë mënyrë të mos mbetemi me idenë që çfarëdo bëhet atyre që kanë ndërtuar pa ligj e që vijnë nga që të ndodhë ne duhet shikojmë vetëm një mundësi, kooperativat e vuajtura dhe normalisht duhet të si të mos krijojmë asnjë shqetësim me banorët dhe trajtohen edhe ata për vuajtjen që kanë pasur. pastaj ta gjejmë zgjidhjen vetëm në ngarkim të shtetit. Normalisht, në qoftë se ne u themi se do t’ju Shifrat i keni bërë ju, studimet i keni bërë ju. kompensojmë gjysmën duhen 500 milionë euro. Unë mendoj që momenti i parë të mos trajtohet Mirëpo kjo e ndryshon shumë faturën. Ne mund të fjala “banesë” për gjithçka në këtë vend që shkalla pyesim edhe zotin Malaj për sa dhjetëra vjet mund e informalitetit është edhe në qytetet kryesore dhe të bëjmë këtë. Përndryshe nuk mund ta votojmë brenda qyteteve. Në qoftë se ka nevojë për një trajtim tani pa kaluar nëpër komisionet përkatëse. Këtë e të veçantë për zona të veçanta me një politikë që kam për procedurë, jo se kam gjë kundër kësaj. harmonizohet, ajo duhet parë e veçantë dhe nuk Falemnderit! mund të ketë parim bazë, që kushdo që ka zënë Servet Pëllumbi – Sidoqoftë ky është një një pronë e gëzon të drejtën që të mos krijohen propozim që ka një faturë financiare, sepse jo vetëm shqetësime dhe të kompensohet nga shteti. Zonat se ka një faturë financiare, por është në përgjithësi e veçanta duan trajtim të veçantë. Parimi bazë, siç për ndërtimet e paligjshme. Nuk është fjala vetëm është fryma e ligjit, është që pronarit t’i njihet për të shpërngulurit. Ndërtime të paligjshme ka kompensimi mbi parimet e sasisë që do ta vendosim gjithandej. Pra në rastin e ndërtimeve të banesave në këtë ligj dhe mbi parimet e konvertimit të në kundërshtim me legjislacionin në fuqi, shteti sipërfaqes që prapë është element i ligjit dhe i kompenson pronën e zënë sipas përcaktimeve në amendamenteve plotësuese të tij. këtë ligj. Pra, kjo është e përgjithshme, kush ka Servet Pëllumbi – Po, zoti Berisha replikë, dy bërë banesë në mënyrë të paligjshme do t’ia minuta. kompensojë shteti. Legalizimi i këtyre banesave Sali Berisha – Tani kam sqarim unë. Së pari, bëhet me ligj të veçantë. nuk kam parasysh dhe nuk është e vërtetë fare që Zoti Malaj. është qindra milionë euro. Së pari, ato hektarë tokë Arben Malaj – Dëgjova me vëmendje zotin kompensohen në disa mënyra dhe unë kam Berisha, por përcaktimi këtu “për çdo banesë”, nuk shprehur këtu sipas përcaktimeve të këtij ligji, sipas realizon atë për të cilën diskutoi gjatë zoti Berisha, skemës së këtij ligji. Së dyti, në këtë mënyrë ne sepse këtu thuhet “çdo banesë”. E para. nderojmë pronarin, kam lënë të gjitha mundësitë që E dyta, ne nuk mund ta mohojmë faktin që pranë ligji tjetër që do të bëhet për legalizimet të bëjë qyteteve kryesore të vendit, në toka ish bujqësore, klasifikimet sipas të gjithë vërtetësisë, por, dua të tashmë për shkak se kanë ardhur nga zonat e varfra jem i sinqertë, nuk e shtrij këtë vetëm për Bathoren të vendit dhe janë vendosur aty, kanë ndryshuar dhe siç mund të kujtojë kush. Jo zotëri! Ç’është ndërtesë destinacioni dhe ky do të jetë edhe elementi i e paligjshme! A nuk i legalizuam këtu shtesat e vlerësimit, janë krijuar qendra të reja banimi për të pallateve ne? Po, jo zotëri mos u bëni kështu! Se cilat vetëm mungesa e pronësisë ka penguar dhe merr Kryeministri juaj dy kate, ato i bëni, kurse këta projekte konkrete nga donatorët, sepse gjëja e parë hajde t’i lëmë kështu. Po jo kështu! Të bëhemi të ka qenë të investojmë aty ku të zgjidhet problemi i drejtë. Kjo ndihmon çdo shtet. Kjo siguron, zoti pronësisë. Kryetar, se po të mendohet, është e vetmja mënyrë
1324 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për të bërë zgjidhje të plotë të këtij problemi. Unë Po nuk e përcaktuat këtë, ju mashtroni edhe të kompensoj ty si pronar sipas kushteve që do të pronarët, edhe të shpërngulurit. përcaktojë ligji dhe me ty si ndërtues banese të Servet Pëllumbi – Ata janë gati të paguajnë, paligjshme merrem në përputhje me një ligj të mjafton të legalizohen. veçantë dhe ky ligj do të vijë këtu në Parlament. Sali Berisha – Jo, nuk janë gati të paguajnë. Por, ju siguroj se kjo është mënyra më e sigurt për Nuk kanë për të paguar me vlerë tregu ata. Shteti të shmangur çdo konflikt, për t’i dhënë një zgjidhje mund të kompensojë. E di që nuk kanë ata. të plotë këtij problemi. Pse ngurroni? Pse keni një Servet Pëllumbi – Kjo ka të bëjë me qëndrim të tillë? Jo, pronarin e mbroj unë, sepse legalizimet zoti Berisha, nuk ka të bëjë me këtë. unë kërkoj që shteti të kompensojë pronarët sipas Sali Berisha – A mund të flas tani këtu? Sipas këtij ligji për pronën e tij të zënë. Unë mbroj pronarin ligjit të botuar në gazetën e Qeverisë, pronarët dhe e vetmja mënyrë për të mbrojtur pronarin, të shpërblehen me ligjin e vitit 1993. Atëherë të lutem garantoj, është kjo që them unë. Shteti kompenson. shumë, ndërpresim seancën të sjellim ligjin këtu. Ju doni t’i nxisni njerëzit kundër njëri-tjetrit. Mos Servet Pëllumbi – Ligji i legalizimeve do të bëni politikë këtu, se kjo është e vetmja mënyrë për shikohet një herë tjetër. ta zgjidhur dhe unë ju bëj thirrje ta mendoni, sepse Sali Berisha – Ai ligj trajtohet shumë thjesht pastaj asgjë nuk do të zgjidhet, pastaj mijëra në qoftë se ne vendosim sot që prona e zënë nga procese gjyqësore do të hapen. Asgjë nuk do të këto ndërtime iu kompensohet nga shteti pronarëve. bëhet, ju them unë. Në qoftë se jeni seriozë, votojeni Atëherë le ta shkruajmë në ligj, formulimi im është këtë. Merrni pesë minuta pushim, mendojeni dhe i shkëlqyer. hajdeni. Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, formulimin e Servet Pëllumbi – Nuk ka nevojë për pushim, kemi këtu. Procedojmë sipas rregullit. është në rrjedhën e diskutimeve të amendamenteve. Sali Berisha – Formulimi im zgjidh pronarin dhe Sali Berisha – Zoti Kryetar! krijon mundësi. Fushatë nuk po bëj unë këtu, por Nuk dua të bëj politikë. unë po përfaqësoj ata qindra e mijëra qytetarë të Servet Pëllumbi – Po kjo politikë është! cilët u trajtuan si skllevër në sistemin e kooperativave Sali Berisha – Nuk dua të bëj politikë, por unë bujqësore, po mbroj pronarët sepse ata pronarë që nuk mund të mos jem shumë i habitur nga ky u kanë mbetur tokat dhe shtëpitë e tyre duhet të qëndrim, sepse nuk më thotë kush që ka një mënyrë kompensohen plotësisht, kurse ju doni t’i përdorni tjetër më të shpejtë dhe më të sigurt për ta zgjidhur. tërësisht për manipulime këtë punë. Tani, këtej thoni se ka një faturë, por kjo është një Servet Pëllumbi – Zoti Berisha, ky është ligji faturë, e thashë më parë e po e them dhe tani, as për kthimin e pronave, jo për legalizimet. Zoti Ruçi. kjo Qeveri as pesë të tjera pas kësaj, po të jetë për Gramoz Ruçi – Zoti Kryetar! në vlerë monetare, këtë faturë nuk e paguajnë dot, E mora fjalën thjesht dhe vetëm për procedurë. por kjo faturë paguhet me kompensim në troje Duhet të jemi më seriozë. Ka tre vjet që punohet turistike dhe kompensime të tjera. Unë personalisht me këtë ligj. Është seanca e tretë që po punon e kam theksuar dhe e theksoj, ata të cilët kanë Parlamenti. Është përshëndetur bashkëpunimi i lënë problem pronësie nga kanë ardhur, atyre shteti pozitës dhe opozitës në të gjitha komisionet të u thotë, keni qenë pronarë, po, këtë truall do ta keni Ligjeve, të Bujqësisë, të Ekonomisë dhe, në mënyrë në kompensim të pronës. të papritur, kur vjen një nen jo nga ndonjë deputet Servet Pëllumbi – Kujt do t’i jepet ajo që kanë dokushdo por nga lideri i opozitës, hidhet një lënë ata? amendament i cili ndryshon tërësisht dhe lëshon Sali Berisha – Ai është rivendikues. Ai të thotë, një faturë që nuk e lajnë breza. më kthe pronën. Por unë nuk i kthej pronën atje Ju lutem, kini mendjen në mësim kur flet lideri përderisa të thashë pronë këtu. Por ne të merremi juaj që thotë këtë faturë s’ka breza që e paguajnë. njëherë këtu. Po, bravo. Dakord. Prandaj, ju lutem, të mos bëjmë shtesa artificiale Servet Pëllumbi – Në rregull zoti Berisha, ju e tani por të procedojmë sipas rregullave. Hidheni mbrojtët amendamentin tuaj. amendamentin në votë. Sali Berisha – Unë këtë po them. T’u japim Servet Pëllumbi – Atëherë sipas Rregullores pronarëve të pronës së zënë kompensimin e plotë hedh në votë amendamentin e paraqitur nga zoti nga shteti. Legalizimin le ta bëjmë me ligj të veçantë. Berisha. Po, urdhëro. Ti e shpjegove një herë
1325 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
pozicionin tënd. Do ta ndryshosh tani? zgjidhim vetëm një konflikt. Dhe ajo që tha zoti Ridvan Bode – Zoti Kryetar! Berisha dhe kjo që thotë neni ynë pak më i zgjatur Realisht këtu po përplasemi në mënyrë të kotë, janë në thelb e njëjta gjë. Juve nuk ju pëlqejnë fjalët, sepse e kuptojnë shumë mirë, të paktën zoti Bufi por është absolutisht e njëjta gjë. dhe ata që kanë punuar me ligjin, se çfarë tha zoti Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjinushi. Berisha këtu. Nuk ka asnjë ndryshim midis asaj që Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! ka bërë Komisioni i Ekonomisë dhe asaj që deklaroi Nga ana procedurale vlerësoj që zoti Bode ka zoti Berisha. Asnjë ndryshim nuk ka. Nuk ka të drejtë, që duhet hapur hapësira, që ti nuk ktheve absolutisht asnjë faturë dhe asgjë. pronat në të cilat ka ndërtime pa leje sot dhe që Detyrimi që kemi në këtë nen është vetëm që nesër legalizohen. Debati bëhet nëse do të blihet të sanksionojmë këtë që ish-pronarët nuk mund të trualli ose jo, që nuk është objekt i këtij ligji. Atëherë deklarohen pronarë të disa tokave të zëna, nuk mund kjo shtohet te pika 7. Te pika 7 thuhet se çfarë nuk të deklarohen sepse hapet konflikti se pas dy javësh kthehet, është shtuar dhe pika “trualli për banesat do të miratojmë ligjin tjetër dhe do t’i shpronësojmë. që legalizohen me ligj të veçantë”. Do t’i kompensojmë, sepse mbi pronën e tij është Pika 7 kur numëron se çfarë nuk kthehet flet ngritur një shtëpi. për telekomunikacionin, vepra ujore të çdo lloji, Zoti ministër, ti nuk e ke lexuar ligjin, sepse ky investime të tjera me interes publik dhe truallet e ligj tani bën automatikisht pronar ish pronarin dhe banesave që legalizohen me ligj të veçantë. Kjo i mbi tokën e tij ka një ndërtim. Ti bën një deklarim hap rrugën ligjit dhe nuk bëjmë debat për truallin. faktikisht kallp. Ai e ka të paligjshëm ndërtimin e Servet Pëllumbi – Për cilin nen e kishit fjalën tij, ju keni deklaruar që nuk do t’i prishni këto për pikën 7? ndërtime. Në qoftë se ju mendoni se do t’i prishni, Skënder Gjinushi – Më falni, te neni 7. Neni 7, dakord ta miratojmë. Por në qoftë se themi se nuk pika b se ai është kapitulli për pronat që nuk kthehen do t’i prishim, atëherë nuk është e nevojshme që të dhe kjo pikë këtu shtohet, thuhet “dhe trualli i fusim një konflikt midis ish pronarëve dhe atyre që banesave që legalizohen me ligj të veçantë”, edhe kanë ndërtuar banesa. mbyllet debati. Përcaktimi që kemi bërë në Komisionin e Kështu që te neni 9 kjo nuk ka vend, s’ka punë Ekonomisë ka të gjithë elementet. Nuk ka rëndësi me nenin 9. Neni 9 flet për banesat. Ne nuk jemi nëse është tokë bujqësore apo është tokë truall, këtu për të legalizuar banesat e paligjshme, ne sepse kemi përcaktuar vlerën e tregut si kriter të vetëm përcaktojmë çfarë kthehet dhe çfarë nuk vlerësimit. Në këtë kuptim, ti quaje si të duash, edhe kthehet. zonë turistike, por në fund të fundit do të vlerësohet Zoti Bode ka të drejtë të këmbëngulë se po ta sipas çmimit të tregut, sipas metodologjisë që ka miratojmë kështu nuk ke të drejtë sepse do të bësh bërë Qeveria që do ta miratojmë këtu në Parlament. një ligj që kundërshton këtë, për truallin. Atëherë Pra, nga pikëpamja e vlerës nuk ndryshon gjë. Nga hapësira e vetme ligjore që duhet hapur është këtu, pikëpamja e abuzimit me ndërtime, po flasim vetëm te neni 7, pika b. për kategorinë banesa, nuk po flasim për ndërtime Kështu që bëjmë përpara votimin në tërësi. ekonomike, të cilat rregullohen me nenin 8, flasim Servet Pëllumbi – Atëherë votojmë vetëm për banesa, ndërtimet që janë banesa për amendamentin e propozuar nga zoti Berisha. Kush qytetarët. Kështu që nuk ka elemente abuzivë siç është dakord? Sekretaria të numërojë votat. tha këtu dikush pak më parë që mund të ketë Hapet votimi me elektronikë. Vazhdon votimi. probleme të abuzimit. Mbyllet votimi. 43 dhe 8 ministra bëjnë 51 kundër. 4 Dhe e treta, këtu lidhet gjithçka me ligjin që do abstenime. të miratohet për legalizimin. Pra, nuk ka apriori, Nuk miratohet. meqë e thamë sot këtu u legalizuan ndërtimet Hedhim në votim variantin e Komisionit të brenda qytetit. Jo, zotëri! Ne e kushtëzojmë dhe Ekonomisë për nenin 9, pra pika 4 që bëhet pika 2 themi, kur të bëjmë ligjin e legalizimit, në qoftë se e ligjit. ka ndërtime të paligjshme brenda qyteteve, brenda Kush është dakord? Ulini. Kush është kundër? vijës së verdhë të qyteteve, brenda unazës së 1 kundër. Abstenim? Nuk ka. Tiranës, sigurisht nuk do të zbatohet ky nen sepse Miratohet. kushtëzohet me ligjin e legalizimeve. Pra, ne Hedhim në votim në përgjithësi nenin 9. Kush
1326 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është dakord? Kundër? Nuk ka. Abstenim? Nuk ka. që paraqes është: “Të gjitha pronat e paluajtshme Miratohet neni 9. në pronësi ose në përdorim të Ministrisë së Nuk kam ndonjë amendament tjetër këtu. Mbrojtjes, por që janë jashtë infrastrukturës së Amendamenti vjen me shkrim, nuk ke sjellë Forcave të Armatosura të miratuara nga Presidenti amendament me shkrim. Ku e ke amendamentin? i Republikës, t’i kthehen subjekteve të shpronësuara. Çfarë amendamenti ke? Ju keni një amendament Objektet pronë shtetërore të privatizohen konform për nenin 8/1 po për nenin 9 nuk keni amendament. ligjit.” Ajo që lexuat ju është tjetër gjë, duhet të jetë këtu Pse është bërë ky amendament? Ministria e me shkrim. Mbrojtjes dhe ne e kemi miratuar pak më përpara, Atëherë, kalojmë te neni 10. Zoti Bufi. para disa muajsh edhe një ligj tjetër që i dhamë të Të lutem, zoti Ndoka mos na pengo. Sille me drejtë Ministrisë së Mbrojtjes të shesë ato prona që shkrim. Ky është shpjegim zoti Ndoka, nuk është ishin jashtë infrastrukturës së Ministrisë së amendament, sepse ky thotë: “Grupi ynë i PDR-së Mbrojtjes dhe ajo po i trajton, po i shpërndan sipas propozon një konceptim më të gjerë të nenit 9, pika interesave ndoshta të ngushta e ku e di se çfarë. 4, që bën fjalë për ndërtimin e ndërtesave në Prandaj, për këtë problem unë kam biseduar edhe kundërshtim me ligjin”. Nuk është nen. Ja po ta lexoj: me Ministrin e Mbrojtjes dhe ai në parim ishte dakord “Ne vlerësojmë se zënia e tokës me ndërtesa kur për këtë, dhe me zëvendëskryeministrin, në qoftë është bërë me dokumente të rreme e false është e se mund ta përmend emrin e zotit Dokle, është e paligjshme, si rrjedhim toka i duhet kthyer pronarit domosdoshme që këto prona të Ministrisë së të saj i cili vendos për mënyrën e zgjidhjes Mbrojtjes t’i kalojnë pronarëve, sepse ka ligj që përfundimtare të pronësisë së ndërtimit të truallit. pengon kalimin e tyre, pavarësisht nga ligji që po Ku e ke nenin? Urdhëro, e lexova pikën tënde. Ulu miratojmë ne. atje! Kam faj unë që të afroj këtu. Ik ulu! Tani më Servet Pëllumbi – Falemnderit! nxjerr këtë ti. Fall do të shtie unë për atë që ke ti Zoti Bufi. atje! Ja dokumenti që ke sjellë, është shpjegimi. Ylli Bufi – Me sa duket zoti Begeja nuk e ndjek Unë e di punën time, ti nuk e di punën tënde, se ju dot të gjithë procesin. E kemi zgjidhur këtë çështje. doni të bëni vetëm zhurmë. E zgjidhëm te neni përkatës kur folëm për ato prona Atëherë neni 9, pika 4 sipas këtij varianti që që nuk i kthehen pronarëve e që janë për interes paraqiti tani zoti Ndoka: “Në rastet e zënies së tokës publik. Edhe rastin e Ministrisë së Mbrojtjes e me ndërtime për banesa kur për ndërtim janë trajtuam atje dhe thamë që kur do të tjetërsohen, përdorur dokumente të rreme e false nga një i tretë, që do të thotë kur do të privatizohen ose do të jepen zënia e tokës dhe ndërtimi quhet i paligjshëm. Në me qira këto i marrin ish pronarët. E thamë, e këto raste toka i kthehet pronarit të saj i cili vendos zgjidhëm atje këtë problem. për mënyrën e zgjidhjes përfundimtare të pronësisë Servet Pëllumbi – Hedhim në votë së ndërtimit dhe të truallit. Shteti hyn garant.” amendamentin e zotit Begeja. Hapet votimi. Kush është dakord me këtë formulim? Votimi Sekretaria të numërojë votat. 29 vota pro. do të bëhet me elektronikë. Duhet të jeni racionalë Nuk miratohet. zotërinj deputetë. Vazhdon votimi për amendamentin Atëherë, kush është dakord me nenin 10, sipas Ndoka. Votoni zotërinj deputetë! 15 vota pro, 43 jo, ndryshimeve që kanë propozuar komisionet? 11 abstenim. Po, urdhëro zoti Beja. Nuk miratohet. Fatos Beja – Te neni 10, unë ju ftoj të votoni Atëherë zoti Bufi, për nenin 10. siç ka propozuar Komisioni i Ligjeve. Në qoftë se Ylli Bufi – Neni 10 mbetet po ai që është në një pronë nuk përdoret më për këtë qëllim nuk është tekst vetëm shtohet “dhe Komiteti Shtetëror i Kthimit vetëm Komiteti që e përcakton, mund ta përcaktojë dhe Kompensimit të Pronave vërteton se prona e dhe gjyqi, me ekspertë. Prandaj ne miratojmë ligjin paluajtshme nuk përdoren për një qëllim”, pra është në parim që në qoftë se nuk i shërben më një interesi po ai ligj. publik, dhe për këtë duhet dokumente, atëherë Servet Pëllumbi – Po, zoti Begeja. kuptohet që nuk është nga vullneti i Komitetit që ta Maksim Begeja – Zoti Kryetar! përcaktojë duhet apo jo garnizoni për ushtrinë, për Për neni 10 unë kam bërë një amendament që shembull, apo në raste të tjera. Ligji në parim ju e keni aty përpara për ta përfshirë. Amendamenti përcakton nëse është për interes publik apo nuk
1327 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
është për interes publik dhe nuk e përcakton thjesht zini vend në sallë, të rifillojmë seancën! Zotërinj Komiteti dhe është fare e qartë kjo punë. Unë ju ftoj deputetë, ju lutem, uluni nëpër vende! Zotërinj të votojmë ashtu siç e ka Komisioni i Ligjeve, me të deputetë rifillojmë seancën! Kemi mbetur te neni 11. gjitha ndryshimet që ka brenda. Zoti Bufi. Ylli Bufi – E kemi diskutuar një herë dhe më Ylli Bufi – Unë besoj se për nenin 11 u duket se i kemi rakorduar problemet. Dhe me shpjeguam. Unë them të kalojmë në votim për nenin Komisionin e Ligjeve e kemi diskutuar që nuk do të 11 me të gjithë plotësimet që janë bërë nga të dy mbështesim atë formulim. Edhe në kompensimet komisionet. do të rikthehemi përsëri në gjyqe. Ne çështjen e Servet Pëllumbi – Po, me vërejtjet e të dy gjyqeve e kemi problem të madh për njohjen e komisioneve? pronësisë, tani të vazhdojmë dhe me gjëra të tjera Ylli Bufi – Po. me gjyqe. Kemi rënë dakord që do të mbështet Servet Pëllumbi – Për nenin 11 ka disa formulimi i Komisionit të Ekonomisë. amendime të zotit Begeja. Janë përfshirë ato në Servet Pëllumbi – Zoti Beja, me sa shoh, nen. mbron idenë e Komisionit të Ligjeve, ndërsa zoti Ylli Bufi – Ato të zotit Begeja i kemi diskutuar Bufi të Komisionit të Ekonomisë. Do t’i votojmë të me hollësinë më të madhe, kështu që mund të dyja? Urdhëro, zoti Apostoli. vazhdojmë. Gaqo Apostoli – Unë mendoj që propozimi i Servet Pëllumbi – Po, falemnderit! Atëherë, Komisionit të Ekonomisë nuk e mohon të drejtën e kush është dakord me nenin 11? Ulini. Po, për nenin veprimit të gjykatës. Kur Komiteti Shtetëror për 11, zoti Malaj. Kthimin dhe Kompensimin e Pronave vërteton se Arben Malaj – Zoti Kryetar! prona etj, bën kthimin, në qoftë se ka më pas ndonjë Kam biseduar dhe me kryetarin e Komisionit te ankesë, mbi bazën e këtij ligji gjykata mund të Ekonomisë se neni 11 ka një problem. Pa cenuar veprojë. Po ky është hapi i parë. Ligjet ne i bëjmë aspak detyrimet për kompensim, nuk mund të ketë që gjykata të ketë bazë mbështetëse, kështu që një shtesë që si fond kompensimi mund të shërbejnë nuk e përjashton atë gjë. Unë jam dakord me detyrimet që një ish-pronar ka ndaj shtetit dhe Komisionin e Ekonomisë dhe nuk kemi pse e koncepti i detyrimeve ndaj shtetit është i pafund shtojmë. mund të jetë ndaj doganës, mund të jetë ndaj Servet Pëllumbi – Po, atëherë e hedhim në tatimeve, mund të jetë ndaj ndërmarrjeve publike e votë. Kush është dakord me nenin 10 sipas shtetërore. Ajo formë kompensimi nuk gjendet në formulimit që ka bërë Komisioni i Ekonomisë? Ulini. asnjë vend dhe bie ndesh dhe me Kodin Civil. Është 1 kundër. 2 abstenime. tjetër gjë krijimi i fondit të kompensimit dhe mënyra Miratohet neni 10. të pagimit të pronarëve nga fondi i kompensimit, Ato redaktime që keni bërë, ju janë pranuar. Këtu dhe është tjetër gjë që të parashikosh në ligj që një është fjala vetëm për atë çështje që u diskutua. nga format e kompensimit është që ish pronari të Kalojmë te neni 11. mos paguajë detyrimet ndaj shtetit. Është një Urdhëro, zoti Gjana. nonsens. Nuk mundet sepse shteti është i Jemin Gjana – Meqenëse në dy nene të përcaktuar qartë në funksionet e tij. Nuk dihet se kapitullit të tretë që kanë të bëjnë me problemet e në cilën hallkë të shtetit lind detyrimi dhe çfarë kompensimit duam t’i gjykojmë një herë në grup sistemi ka shlyerja e atij detyrimi. lidhur me format e kompensimit, unë do të kërkoj Servet Pëllumbi – Po, zoti Bufi. një gjysmë ore pushim. Ylli Bufi – Vërejtja e zotit Malaj është me vend. Servet Pëllumbi – Sa minuta? Në fakt, këtë vërejtje e kemi bërë që në komision, Jemin Gjana – Gjysmë ore. por na ka shpëtuar në tekstin që kemi paraqitur. Servet Pëllumbi – Gjysmë ore pushim me Nuk ka kuptim të vëmë një njohje të detyrimeve kërkesën e Grupit Parlamentar të Partisë financiare. Pra, pika e duhet të hiqet. Demokratike. Servet Pëllumbi – Po. Mirë, atëherë, zoti Faber, çfarë kishit ju? * * * Niko Faber – Falemnderit, zoti Kryetar! Një sugjerim i tillë është bërë dhe nga ekspertët Servet Pëllumbi – Zotërinj deputetë, ju lutem, që kanë ardhur dhe kanë dhënë ndihmesën e tyre
1328 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për hartimin e këtyre projektligjeve, prandaj është kur flitet për malet e Delvinës, apo të Gjirokastrës një gjë e njohur, e studiuar dhe efektive, mendoj që hapet në kufi me Leskovikun. Në qoftë se ne unë. futemi në këtë procedurë në këtë mënyrë, atëherë Servet Pëllumbi – Falemnderit, për këtë është e qartë që do të ketë refuzime masive dhe saktësim. Kush është dakord? Ulini. Kundër? Nuk sherre të mëdha, dhe njerëzit do të kenë të drejtë. ka. Abstenim? Nuk ka. Fryma e ligjit është që të gjejë zbutjen e gjërave, Miratohet neni 11. të gjejë mënyrën e përputhjes dhe harmonizimit të Kalojmë në nenin 12. Zoti Bufi, për nenin 12. interesave dhe këtë gjë duhet ta bëjë ligji në mënyrë Ylli Bufi – Nenin 12 besoj se jemi të gjithë të që pastaj të përvijohet në mënyrën më normale që një mendjeje për ta votuar. Ka përmirësim të të jetë e mundur. përbashkët të të dy komisioneve. Kështu që në qoftë se themi se kemi tokë Servet Pëllumbi – Po. Pra, me vërejtjet e dy brenda fshatit, ta marrë brenda fshatit, nga fshati komisioneve. Po, zoti Bode. del te komuna. Nuk ke këtu, në përputhje me llojin, Ridvan Bode – Për nenin 12 ka një kërkesë kategorinë, vlerën sipas tregut, do ta marrësh diku nga grupi ynë parlamentar që brenda kllapave “rrethi tjetër brenda komunës. Por që të kalosh pastaj dhe qarku” të hiqet dhe, e dyta, flasim për zona nëpër rrethe e qarqe pastaj ajo krijon me të vërtetë. turistike, themi: “për kryerjen e kompensimit fizik Çfarë do të bëhet pastaj, do të bëhet në ato zona përdoren dhe prona në pronësi të shtetit në zona që janë të lira dhe që do t’i disponojë Komiteti këtu turistike”. Mendoj se duhet shtuar kjo që “ndërtimet në qendër, kuptohet që bëhet gjithmonë reduktimi i në këto zona të bëhen sipas një plani kombëtar për sipërfaqes, se një tokë që e ke në një rreth ka një zhvillimin e turizmit”, pra që të mos kuptohet që në vlerë tregut shumë më të ulët se një tokë që e ke në këto mund të ndërtohet në mënyrë të lirë. Përderisa një vend më të mirë. Në qoftë se prirja do të shkojë janë zona turistike këto do të zhvillohen në përputhje drejt përmirësimit dhe pëlqimit nga ai që e merr, me një masterplan kombëtar. Pra, është e atëherë do të marrë më pak, në qoftë ke 100 metra domosdoshme që të shtohet një fjali. do të marrësh 10 metra, apo sipas raportit me vlerën Servet Pëllumbi – Po, zoti Bufi. e tregut. Ylli Bufi – Natyrisht që kjo është një çështje e Prandaj ne këmbëngulim, që të jetë i rëndësishme. Nuk jemi kundër mënyrë se si realizueshëm, të shmanget korrupsioni, të shmanget trajtohet, por nuk e ka vendin këtu. Ky nen është sherri, të shmanget dhe kthimi, sepse nuk kanë vetëm për vendndodhjen e kompensimit fizik dhe për ta marrë dhe do të ngrihen pretendime e do të kemi rënë dakord brenda fshatit, pastaj zgjerohemi vazhdojnë sherret. Pra ne bëjmë ligjin dhe ligji nuk në komunë, në bashki, dhe unë them nuk ka arsye zgjidh gjë. Ne ta heqim qarkun dhe rrethin dhe pse të heqim rrethin dhe qarkun, sepse duhet bërë mbetet pastaj shumë më e qartë. brenda një ndarjeje administrative territoriale që Servet Pëllumbi – Zoti Bufi. shkon deri te qarku, duke lënë formulimin që është Ylli Bufi – Zoti Kryetar! thënë, që në raste të veçanta mund të dalë edhe Të gjithë kemi pranuar që një nga sfidat më të jashtë qarkut por me vendim të Komisionit Shtetëror. mëdha është si të arrijmë që opsioni i kompensimit Kemi qenë unanimë. Për sa i përket rregullave fizik të jetë opsioni kryesor dhe që të bëhet opsioni urbanistike ka ligj tjetër që e përcakton këtë. i kompensimit fizik, opsioni kryesor duhet të Servet Pëllumbi – Zoti Beja. shfrytëzojmë të gjithë tokat që kemi disponibël. Në Fatos Beja – Jemi dakord me atë që rregullat qoftë se ne do të bredhim, të lëmë ato që janë brenda urbanistike janë njësoj si në qytete e kudo, në zonat qarkut dhe të kërkojmë në qarqe të tjera, mundësisht turistike patjetër dhe është e kuptueshme. Kjo nuk më atraktive, do të krijonim dy efekte të mëdha është problem. Problem është rrethi dhe qarku. Tani negative. Efekti i parë është që nuk shfrytëzojmë që të jemi të gjithë të vetëdijshëm, ju të tërë e dini tokat disponibël brenda qarqeve dhe efekti i dytë liqenin e Ulzës që është afër, në Skuraj. Aty janë është ai që tha zoti Beja, por në sensin e kundër, përmbytur sipërfaqe toke dhe kanë të drejtë pronarët do të krijojë mundësi të tjera për abuzime, që unë e që të kompensohen. Brenda qarkut kompensohen kam në Kukës po tani e dua afër detit, diku afër në Kalanë e Dodës, midis Peshkopisë dhe Kukësit, Durrësit. dhe ju e kuptoni që në qoftë se ne futemi në këtë Pra, nuk ka kuptim që ne të hapnim një shteg vorbull e njëjta gjë do të ndodhë në qarkun e Vlorës të tillë. Do të krijonim një situatë shumë të vështirë
1329 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
për t’u menaxhuar dhe për të shmangur rastet e katrorë apo 800 metra katrorë. abuzimit e të korrupsionit, pse jo edhe raste të tjera. Kështu që i gjithë procesi i zbatimit të ligjit është Por, veçanërisht për mua kriteri kryesor është ky, një përgjegjësi e madhe në mënyrë që të mos prishen të shfrytëzohen të gjithë tokat disponibël që kemi edhe mundësitë e zhvillimit të këtij vendi. Aty ku brenda qarqeve, dhe komisionet për këtë arsye i ekzistojnë si pronë shtetërore, Turqia e ka bërë me kemi ngritur me bazë qarku. pronë shtetërore të gjithë turizmin që është kaq Servet Pëllumbi – Po, zoti Hysa. konkurrues, ose aty ku i ofrohet sipërfaqja më e Ndriçim Hysa – Unë jam dakord kështu siç madhe pronarëve më të mëdhenj. Në këtë kuptim është formuluar në nen për faktin se në qoftë se edhe bregdeti shqiptar nuk duhet parë si mundësi shikojmë tabelat për tokat disponibël shtetërore që kompensimi për të gjithë ata që kanë tokë dhe nuk sot janë dhënë me qira, ato bëjnë të mundur që ish- e pëlqejnë pranë rrethit të tyre dhe me një koeficient pronarët brenda fshatit apo komunës nuk mund të kompensimi nga 3 hektarë në Bulqizë i kthehen 700- kompensohen aty. Për shembull, Elbasani ka 430 800 metra katrorë në bregdet. hektarë tokë në fushë në Cërrik. Kështu që unë që Në qoftë se do të ecim me politikën e copëtimit jam nga x fshat apo nga qyteti mund të të të gjitha mundësive të bregdetit ne do të kemi kompensohen atje. Po u futa brenda komunës edhe krijuar një ndikim negativ dhe mbi atë sektor që quhet të dal jashtë ku të më caktojë Komisioni Shtetëror, prioritar me potencialet e tij. është e pamundur. Servet Pëllumbi – Po, zoti Bruka. E dyta, për t’i ardhur në ndihmë, sepse u qa Brahim Bruka – Falemnderit, zoti Kryetar! shumë këtu për shoqatën “Bregdeti”. Dhe nuk është Meqenëse Ministri i Financave foli paraprakisht, normale që unë si ish-pronar, përderisa kam tokë të unë po i bëj një pyetje zotit ministër: përmbytjet e lirë në Elbasan të shkoj tani dhe të marr në Himarë, liqenit të Fierzës ku do të kompensohen në Kukës, sepse ka aty një copë tokë dhe të futemi në një që të rrinë brenda qarkut. labirint të tillë që ish-pronarët të mbeten me gisht Falemnderit! në gojë. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Kështu që unë them që është më se normale, Zoti Malaj. duke pasur parasysh që dhe tabelat përkatëse ku Arben Malaj – Studimin e kanë për detyrë ta janë toka të disponueshme të lira, është më normale bëjnë strukturat e shtetit, por ne po përmbahemi ta lëmë kështu se sa ta ngatërrojmë dhe të mos parimit, mundësitë e para do të shfrytëzohen atje marrin as ata të shoqatës “Bregdeti”, as vlonjati, as dhe nuk do të thotë që nga liqeni i Fierzës të krijojmë tjetri kudo qoftë. Prandaj, ky është formulimi më i liqenin e Durrësit apo të Vlorës. saktë, mendoj unë. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Atëherë, zotërinj deputetë hedhim në votë nenin Zoti Malaj. 12 me vërejtjet e të dy komisioneve. Arben Malaj – Duke pasur parasysh dhe Po, zoti Gjana. shqetësimin që ngriti përfaqësuesi i opozitës, unë Jemin Gjana – Unë mendoj se ndoshta ka një mendoj se me të gjithë këto zhvillime që kanë zgjidhje të ndërmjetme për këtë, sepse fshati, ndodhur në zhvillimin urban dhe tokat, patjetër që komuna, bashkia, rreth e qark janë ndarje duhet të synojmë e para brenda qarkut, sepse nuk administrative nuk janë ndonjë ndarje e cila ka ndonjë ka pse të ketë argument tjetër, nga pikëpamja homogjenitet të caktuar, veçanërisht qarku. Ndoshta gjeografike ka të njëjtën tokë me të njëjtin për një zgjidhje të ndërmjetme mund të mbetet deri destinacion. te përcaktimi rrethi, por përcaktimi i qarkut është E dyta, ajo që përmendi zoti Bode dhe do të absolutisht një ndarje e kryer, të mos i hyjmë tani bëhet një shqetësim i madh, kur të vijë puna e analizave për ç’qëllime është bërë. Nuk ka asnjë kompensimit nuk ka pse të marrë prioritet krahu i ngjashmëri Gramshi me Elbasanin dhe me akuzës. Në të gjithë konkurrencën që bëhet me këtë Librazhdin, për të mos i marrë qarqet me radhë. potencial zhvillimi që ka turizmi, vendet rreth nesh Deri brenda rrethit mund të ketë një logjikë. Brenda nuk kanë synuar ta ndajnë në ngastra të vogla, dhe qarkut nuk ka asnjë logjikë në pikëpamje të kur të vijë puna për të kompensuar dhe përdorur homogjenitetit dhe të pronave. këtë tokë le të fillojë nga ata që do marrin nga 50 Së dyti, të gjithë e shohim me shqetësim faktin hektarë dhe jo nga ata që do të marrin nga 70 metra që zona e konsideruar turistike në bregdet dhe
1330 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
jashtë bregdetit, sepse ka zona turistike që nuk janë keni parasysh në kriteret që do të përcaktohen më vetëm në bregdet. Ka qenë zona të mbrojtura me pas nga Këshilli i Ministrave, siç e ka ligji, do të ligj që nga viti 1993 mbi të cilat nuk është operuar, jetë që në qoftë se nuk e gjen brenda fshatit do të do të thotë që ka potencial më të madh që mund të shkojë më larg, përdoret dhe koeficienti i largësisë, përdoret për kompensim fizik. Prandaj, te fjalia e për të njëjtën kategori toke mund të marrë pak më fundit është normale të themi që kryerja e tepër, sepse do të ndodhë pastaj procesi i shitje- kompensimit fizik, jo përdoren dhe pronat, por kryhet blerjes, sepse që të administrosh një tokë që është me prioritet në pronat në pronësi të shtetit në zonat larg do të fillosh pastaj të kërkosh tregun për ta turistike. shitur, por e rëndësishme është që bëhesh pronar. Të dyja këto mendoj se janë të domosdoshme Falemnderit! për të krijuar hapësirën e nevojshme. Asnjë nuk ka Servet Pëllumbi – Falemnderit! mundësi deri brenda rrethit. Zgjidhen brenda rrethit Zonja Topalli. dhe pastaj krijohen hapësira. Sepse një gjë duhet Jozefina Topalli – Zoti Kryetar! të kemi parasysh, ato troje që janë zënë në ato Unë do të doja të merrnim dhe mendimin e vende kuptohet që është zënë pjesa më e mirë, se specialistëve. Çfarë thonë në këtë rast, sepse ka askush nuk ka zënë trojet nëpër kodrat dhe nëpër vlerësim toke, ka kategorizim toke, etj. Ndoshta malet e këtyre zonave kodrinore-malore. është mirë t’i pyesim herë pas here. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Servet Pëllumbi – Po, urdhëro, zoti specialist. Zoti Bufi. Specialisti – Falemnderit! Ylli Bufi – Zoti Kryetar! Ideja është njësoj siç është përcaktuar dhe në Unë jam shumë dakord me logjikën që përdori ligj, vetëm për raste të veçanta, që mund të jetë zoti Gjana. Në qoftë se e zgjidhim brenda rrethit, në rasti i zonave të përmbytura do të jetë kompetencë rregull. Ne nuk themi që të vemi patjetër te qarku. e Komitetit, në bazë të kritereve të vlerësimit të Madje t’i marrim me radhë, po e zgjidhëm brenda tokave që janë prezantuar në një metodë që do të fshatit aq më mirë. Edhe po u gjet brenda rrethit, diskutohet përsëri këtu në Parlament. Do të vendosë shumë mirë. Por supozojmë për një moment që nuk Komiteti ku shihet e arsyeshme për t’i kompensuar, zgjidhet brenda rrethit, atëherë çfarë do të bëjmë, sepse kuptohet, ku ndodhen ato mund të jetë e ku do të shkojmë te rrethi fqinjë. Po rrethi fqinjë ku vështirë për t’i kompensuar edhe në nivel qarku. është? Është brenda qarkut. Mund të bëhen përjashtime në zonat disponibël që Servet Pëllumbi – Urdhëro, zoti Imami. do të ketë shteti, kuptohet që mund të jenë edhe në Arben Imami – Në qoftë se do të mund ta zonën bregdetare. ndihmoja, diskutimi im është ky, që kuptimi i nenit Servet Pëllumbi – Po, zoti Dajçi. është pasi të jenë shteruar mundësitë dhe rezervat Pal Dajçi – Falemnderit! brenda njësisë më të vogël. Kur njësia nuk i plotëson Pas shpjegimit të specialistit, mua më mbushet dot kërkesat do të kalosh në një nivel më të lartë. mendja që fjala qark duhet të hiqet. Në këtë aspekt Kjo mund të shkruhet, sepse nuk del e qartë dhe duhet të mbetemi vetëm brenda kufijve, siç prandaj vjen shqetësimi. Për shembull, në zonën e përcaktojnë komunat, bashkitë dhe rrethet, sepse Ulzës nuk ka toka përreth, do të shkojë brenda jo vetëm që është te mendimi që ngriti zoti Beja, që rrethit. Në qoftë se nuk ka brenda rrethit nuk ka pse rrethet me një sipërfaqe shumë të gjerë dhe këta të shkojë në qarkun e Gjirokastrës, le të rrijë në atë pronarë nuk do të marrin as nuk do të qark. Në qoftë se nuk ka as në atë qark, pastaj do kompensohen. Atëherë, le t’ia lëmë të drejtën të shihet mundësia tjetër. Komitetit që ato zona të cilat janë shtetërore, dhe Servet Pëllumbi – Zoti Imami, kjo logjikë është të bregdetit, sepse ato që janë private do t’i marrë në mes, sepse thotë, “brenda të njëjtës njësi privati nuk do t’i shpërndajë shteti, sepse themi se administrative-territoriale, ose në njësinë më të afërt duhet të shkojë prona te privati, ndërsa për pronat administrative-territoriale”. shtetërore le të mendojë Komiteti. Po, zoti Apostoli. Ne që jemi zona bujqësore kemi parë se mund Gaqo Apostoli – Falemnderit, zoti Kryetar! të shkojë 10 kilometra larg për të marrë tokën, jo të Edhe me këtë logjikë jam, por për ta sqaruar shkojë ta marrë 200 kilometra larg për të marrë dhe më tej, në plotësim të zotit Imami që duhet pronën. qartësuar ndoshta pak më dukshëm, por duhet të Servet Pëllumbi – Po, zonja Topalli.
1331 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Jozefina Topalli – Zoti Kryetar! koeficiente dhe formula. Unë kam përshtypjen se Unë mendoj se me qarkun dhe pa qarkun, kjo kontributi ynë do të ishte minimal, sepse është do të varet nga metodologjia me të cilën ne do të çështje tepër e diskutueshme. Megjithatë, në qoftë veprojmë. Kështu që mund ta kalojmë dhe ecim se Këshilli i Ministrave e miraton dhe ia sjell për përpara. miratim Kuvendit, unë do të thosha që “me Servet Pëllumbi – Falemnderit! metodologjinë e përcaktuar nga Këshilli i Ministrave Zonja Topalli dha një zgjidhje origjinale, dhe të pranuar me vendim nga Kuvendi i Shqipërisë”. racionale. Domethënë, ligjërisht nuk mund të jetë, sepse Po, zoti Gjinushi. metodika nuk është me nene, pra nuk mund të jetë Skënder Gjinushi – Ne nuk kemi çfarë të ligj. Maksimumi ne mund të marrim një vendim, që shtojmë më në këtë nen, sepse ai jep vetëm radhën Kuvendi miraton metodologjinë e paraqitur nga e prioriteteve. Të mos harrojmë që në fund të fundit Këshilli i Ministrave. Pra, është e natyrshme ta kompensimi është në vlerë dhe pak rëndësi ka ku miratojmë ne metodologjinë, por me vendim, sepse ndodhet më shumë se sa çfarë vlere ka. Në qoftë me ligj atë metodologji nuk e kthejmë dot në formën se respektohet vlera nuk ka padrejtësi dhe e neneve. padrejtësia ndodh kur në qoftë se ne e heqim qarkun Servet Pëllumbi – Po, zoti Memiaj. apo rrethin sepse dikush, ai nga Mati do ta marrë Shaban Memia – Falemnderit, zoti Kryetar! në Durrës sepse ka mik, tjetri e merr në Mat apo në Këtu nuk shtrohet fjala për të miratuar metodikën ndonjë vend tjetër. Kështu që kjo vetëm e disiplinon e hollësishme që u përmend. Parlamenti miraton pak a shumë dhe nuk ka formulim tjetër më të mirë. metodologjinë dhe kriteret bazë, parimet. Pastaj Saktësimet do të vijnë nga metodologjia që do të detajet e formulat janë të njohura, dihen. Por këtë përdoret. duhet ta ketë Parlamenti dhe jo Qeveria. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Falemnderit! Atëherë, zotërinj deputetë, hedhim në votë nenin Servet Pëllumbi – Po, zonja Topalli. 12, sipas sugjerimeve e vërejtjeve që kanë bërë të Jozefina Topalli – Zoti Kryetar! dy komisionet. Kush është dakord. Ulini. 2 kundër. Për metodologjinë ka punuar dhe ka për ta sjellë Abstenim? Nuk ka. Komiteti që ne do të votojmë këtu, dhe pastaj e Miratohet neni 12. aprovon Parlamenti. Nuk e sjell Qeveria, e sjell Neni 13. Zoti Bufi. Komiteti që ne zgjedhim si Parlament. Ylli Bufi – Neni 13 ka një diskutim në lidhje me Servet Pëllumbi – Po, zoti Dokle. pikën 2. Për pikat e tjera nuk ka asnjë diskutim, i Namik Dokle – Falemnderit, zoti Kryetar! kemi pranuar të gjitha komisionet. Diskutimi për Në radhë të parë ne duhet të respektojmë parimin pikën 2 lidhet me çështjen se si do të përcaktohet e transparencës dhe për këtë çështje pavarësisht vlera e tregut që është një nga debatet më të mëdha se kush e bën metodikën, dhe realisht është edhe që është bërë edhe në komisione, edhe këtu në kjo që thotë zonja Topalli, që e bën Komiteti, por seancë plenare, në diskutimin në parim. njëkohësisht ajo kalon edhe nëpërmjet Qeverisë, Propozimi që ka bërë Komisioni i Ekonomisë sepse edhe ajo do të bëjë llogaritë e saj dhe pastaj që e mbështet dhe Komisioni i Ligjeve është ky, që duhet të vijë patjetër në Parlament për të marrë fuqi do të bëhet në përputhje me metodologjinë që do të ligjore. Mënyra se si do të bëhet në Parlament është hartohet me këtë rast, por debati tani bëhet se kush një çështje që zgjidhet brenda kuadrit të Rregullores do ta përcaktojë metodologjinë. Mendimi ynë, si së Parlamentit, por Qeveria ka këtë mendim, bëhet Komision i Ekonomisë ka qenë që kjo duhet të bëhet metodika dhe është bërë një metodikë. Qeveria e me vendim të Këshillit të Ministrave. Vetë Këshilli i ka ekzaminuar, ka bërë një ekzaminimin e parë dhe Ministrave nuk është dakord, thotë ta miratojë do të bëhet një projektligj me dy nene që miratohet Parlamenti. metodika, në qoftë se e miratojmë dhe ky ligj hyn Unë e kuptoj që për të siguruar një transparencë në fuqi menjëherë. Pra, në këtë rast mundet të më të madhe do të ishte më mirë që ta bënte përdoret metoda e ratifikimit të një marrëveshjeje. Parlamenti, por nga pikëpamja e mënyrës se si do Pra, Parlamenti vërtet nuk merret me pikat e të administrohet i tërë ky proces, mua më duket do metodikës, pikë për pikë e nen për nen, por pasi e të ishte shumë e vështirë që të fillonim ne këtu të studion, pasi e kalon nëpër komisione e aprovon miratonim një metodikë prej 40 faqesh me me ndryshimet që mund t’i bëhen nëpër komisione
1332 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
dhe që vijnë edhe në Parlament dhe në fund me një dhe duhet aprovuar nga Parlamenti. Nuk është ligj ose me një vendim e miraton. Por është e përgjegjësia e Komitetit llogaritja e çmimit në 5 ose domosdoshme të kalojë në Parlament. Dhe Qeveria 7 dollarë për metër katrorë. Ky është thelbi i të gjithë në parim kështu mendon, që të kalojë në Parlament. ligjit. Detyrimisht do ta miratojë Qeveria dhe pastaj Mënyra se si do të kalojë në Parlament është çështje Parlamenti. Por jo se e bën Komiteti dhe merr dhe që do ta zgjidhim këtu. Patjetër që do t’i bëhen edhe një mendim nga Qeveria, sepse Qeveria nuk është ndryshimet në komisione. në varësi të Komitetit. Pra, e harton Komiteti, e Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjinushi. miraton Këshilli i Ministrave dhe pastaj vjen në Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! Kuvend dhe e miraton Kuvendi. Këtë patjetër do ta përgatisë ose Qeveria ose Servet Pëllumbi – Po, zonja Çe-ço. Komiteti. Kuptohet që Qeveria nuk mund të jetë Makbule Çeço – Është e zgjidhur juridikisht jashtë lojë, kështu që këtu të formulohet në këtë me Kushtetutë se kush sjell akte në Parlament për mënyrë, “vlera e pronës kompensohet sipas këtij t’u miratuar. Nuk mund të bëjmë lojëra fjalësh këtu. ligji, përcaktohet në bazë të vlerës së tregut në Komiteti të bëjë anën teknike, ta kalojë në Qeveri përputhje me metodologjinë e përcaktuar nga Këshilli dhe Qeveria të na e kalojë ne. i Ministrave në bashkëpunim me Komitetin, Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjana. metodikë e cila sillet për miratim në Kuvend brenda Jemin Gjana – Në qoftë se do ta ktheni këtij afati”, dhe vihet një afat. diskutimin e këtij ligji në pikën zero, bëni kështu Servet Pëllumbi – Po, falemnderit! siç po bëni tani. Zoti Begeja, është adoptuar amendamenti juaj Së pari, Qeveria nuk ka pasur vullnetin dhe ka këtu. vërtetuar se nuk ka vullnetin të bëjë një ligj dhe kjo Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! i është treguar një herë një komisioni ad-hoc dhe Këtë amendament e kam paraqitur unë në të pastaj Parlamentit, i cili në bashkëpunim me gjitha komisionet dhe kam kërkuar që metodologjia prezencën e OSBE-së ka bërë këtë projekt që po e të hartohet nga Komiteti Shtetëror i Kthimit të diskuton sot. Qeveria ka qenë gjithë kohën jashtë Pronave dhe të miratohet nga Parlamenti. Kur flitet loje. për ta miratuar në Parlament, Komiteti Shtetëror E dyta, ka një kuptim ajo që thuhet në mund të marrë mendim nga Qeveria, është tjetër Kushtetutë, por këtu atëherë duhet të mendojmë gjë, por jo ta përgatisë Qeveria në bashkëpunim me se cilat janë qeveritë që do të vijnë gjatë këtyre dhjetë Komitetin. Komiteti është një organizëm tërësisht i vjetëve dhe të fillojmë t’ju marrim mendim për faturën. pavarur nga Qeveria, prandaj e miratojmë këtu në Edhe një vit ka mandat kjo Qeveri. Pastaj për faturën Parlament. e nëntë viteve të tjera, cila qeveri do ta japë Nga ana tjetër, në këtë Parlament janë të gjithë mendimin. Prandaj i është lënë këtij Kuvendi të ministrat anëtarë të këtij Parlamenti. Në qoftë se vendosë. Kjo është parimore, themelore, ky është kanë vërejtje, diskutojnë mendimin e tyre, është debati që kemi zhvilluar që prej tre vjetësh. Nuk Kryeministri, zëvendëskryeministri, janë të gjithë. mund t’i rikthehemi. Po e rikthyem kështu, Në qoftë se ata shohin që ka diçka që nuk shkon, rikthehemi dhe një herë në pikën zero të diskutimit. të paraqesin ndryshimet e tyre. Pse rikthehemi? Sepse në Kushtetutë kemi thënë Prandaj është e domosdoshme që kjo pikë të shpërblim të drejtë. Derisa e përkthyem nga mos pësojë asnjë ndryshim por të paraqitet ashtu shpërblim i drejtë në shpërblim me vlerë tregu, kemi siç është propozuar dhe miratuar në Komisionin e hequr tre vjet, para dhe prapa, dhe erdhëm nga Ligjeve dhe të Ekonomisë. Të propozohet shpërblimi i drejtë te shpërblimi i drejtë, që nuk metodologjia nga Komiteti dhe të miratohet nga merrej vesh se çfarë do të thoshte, në shpërblim Parlamenti. me vlerë tregu. Tani nga shpërblim me vlerë tregu, i Servet Pëllumbi – Zoti Bufi. themi Qeverisë na e bëj ti faturën. Po të mos kishim Ylli Bufi – Pra të gjithë jemi dakord që të ekonomi informale në një shtet informal, nuk do të miratohet nga Kuvendi. Por unë doja të bëja një kishte nevojë për asnjë lloj metodologjie sepse e saktësim të ri këtu. Nuk mund të thuhet siç tha zoti kishim vlerën e tregut atje në zyra. Nuk e kemi. Begeja, që Komiteti merr mendime nga Qeveria. Detyrohemi të bëjmë një metodologji, e cila nuk do Metodologjia është bazë e faturës financiare dhe të përcaktojë vetëm koeficientet në zbritje dhe në pa dyshim që duhet miratuar nga Këshilli i Ministrave rritje.
1333 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Prandaj, duhet detyrimisht të hartohet nga ndryshohen nga të dy komisionet në pikat 1 dhe 2 Komiteti, të vijë këtu dhe Parlamenti të vendosë për që janë këtu, për të cilat diskutuam deri tani. Këtu atë çështje, sepse është çështja thelbësore e ligjit. nuk ka vendim të Këshillit të Ministrave, këtu ka Servet Pëllumbi – Po, zoti Malaj propozim të Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe Arben Malaj – Pa e zgjatur debatin me zotit Kompensimit të Pronave me vendim të Kuvendit. Gjana, vetëm një shqetësim. Meqenëse, Komiteti Pra, me propozimet e të dy komisioneve për është ndërthurur që nuk është thjesht dhe vetëm pikën 1 dhe 2, votojmë dhe një herë. Jemi dakord? Qeveria, ai ka iniciativën për të bërë draftin e parë. Pika 1? Unë nuk jam dakord as me ju, as me zotin Begeja “Për vlerësimin e pronës që kompensohet, që do të shprehen ministrat në Parlament. Ministrat Komiteti Vendor i Kthimit dhe Kompensimit të janë tjetër gjë dhe Qeveria është tjetër gjë. Ligji do Pronave ngre grupin e ekspertëve. Komisioni cakton të vijë detyrimisht, edhe për faktin që ka impakt që në rolin e ekspertit persona me përvojë dhe kualifikim vjen nga metodologjia, do të vijë te Qeveria dhe ajo të posaçëm në fushën juridike, ekonomike dhe do të shprehet si Këshill i Ministrave për t’i dhënë inxhinierive që kanë lidhje me procesin e kthimit certifikimin e saj, pastaj ju në Parlament do të dhe kompensimit të pronave.” diskutoni variantin përfundimtar, por nuk Pika 2? anashkalohet Qeveria në një metodologji, e cila do “Vlera e pronës që kompensohet sipas këtij ligji të merret me zgjidhjen e problemit të pronave ku ka përcaktohet në bazë të vlerës së tregut, në përputhje brenda kompensim fizik dhe kompensim financiar. me metodologjinë e propozuar nga Komiteti Të detyron Kushtetuta ta sjellësh detyrimisht në Shtetëror i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, Qeveri. me vendim të Kuvendit”. Servet Pëllumbi – Po, zoti Koçi. Atëherë, kush është dakord me nenin në tërësi? Petro Koçi – E rëndësishme është që është Ulini. 1 kundër. 1 abstenim. Parlamenti ai që vendos i fundit. Pra, kjo është shumë Miratohet neni 13. e rëndësishme. Neni 14. Zoti Bufi. Servet Pëllumbi – Zoti Begeja. Ylli Bufi – Edhe një herë për nenin. Nuk dua të Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! kthej votimin! Dua të them një vetëm një gjë. Edhe Dua t’i kujtoj zotit Malaj, që metodologjia e sikur të duam ne ta përjashtojmë Këshillin e përgatitur nga Komiteti Shtetëror, unë kam një kopje Ministrave, Komiteti nuk e sjell dot në Kuvend, dhe të metodologjisë, e kam parë atje, aty janë kritere ata e sjellin nëpërmjet Këshillit të Ministrave. shkencore se si përcaktohet vlerave tregut. Pra, nuk Servet Pëllumbi – Zoti Bufi, për nenin 14. i mbetet Qeverisë të diskutojë që fatura financiare Ylli Bufi – Për nenin 14, ne jemi dakord të pas këtyre koeficienteve është kaq apo aq. Nuk mbetet siç është. mundet Qeveria të thotë që nuk do të zbatojmë vlerën Servet Pëllumbi – Po. e tregut, sepse vetë ligji këtë kriter bazë ka, do të Atëherë, për nenin 14, propozimi është që të zbatohet vlera e tregut për kompensim. Këtë mbetet kështu siç është. Kush është dakord me kompensim të vlerës së tregut Komiteti Shtetëror e nenin 14? Ulini. 1 kundër. Abstenim? Nuk ka. ka përcaktuar mbi bazën e të gjitha kritereve Miratohet neni 14. shkencore. Kalojmë te neni 15. Neni 15 ka katër pika. Ka Pra, nuk mbetet që Qeveria të paraqesë dy apo vërejtje nga të tre komisionet. Zoti Bufi. tre variante, që duhet të marrim këtë variant apo atë Ylli Bufi – Neni 15 ka vetëm një çështje që e ka variant, dhe fatura financiare me të parin është kaq të rëndësishme dhe që ka pasur një diskutim. Ne e me të dytin është aq, që të diskutojë Parlamenti. kemi shënuar kështu që: “Komiteti Shtetëror Kjo është një metodologji shkencore, as politike, përbëhet nga pesë anëtarë, të cilët emërohen dhe as partiake, as qeveritare. Prandaj, nuk ka pse të shkarkohen nga Kuvendi”, duhet shtuar fjala “dhe hyjmë në këto lloj diskutimesh. shkarkohen”. Servet Pëllumbi – Atëherë, sipas zgjidhjes që Pastaj vazhdon: “Një anëtar propozohet nga kanë dhënë të dy komisionet, jeni dakord. Kush Këshilli Ministrave, dy anëtarë propozohen nga është dakord me nenin? Lexojeni pikën 2 që shtojnë pozita dhe dy anëtarë propozohen nga opozita të dy komisionet. Kush është dakord? Ulini. Kundër? parlamentare. Anëtari i propozuar nga Këshilli i Zotërinj deputetë, edhe një herë, pika 1 dhe 2 Ministrave është kryetar i Komitetit Shtetëror për
1334 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Kthimin dhe Kompensimin e Pronave.” Ky është paraqiten kandidaturat nga të dy palët në Kuvend. teksti që keni këtu. Servet Pëllumbi – Falemnderit! Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjana. Zoti Ruçi. Jemin Gjana – Zoti Kryetar! Gramoz Ruçi – Lidhur me problemin që Ka dy çështje të cilat janë për t’u pasur në diskutojmë, unë e mirëkuptoj zotin Gjana. Ky vëmendje. Së pari, në qoftë se në disa prej neneve problem ka pasur diskutim në komisionet përkatëse, të ligjit bazë është ecur me konceptin për t’i por nëse është një arritje pozitive e këtij Parlamenti përmirësuar gjërat, propozimet që bëhen te neni 15 për komisionet tradicionale që kem ngritur, është për ta prishur këtë strukturë të propozuar fillimisht pikërisht formula e propozuar nga Komisioni i në projekt, nuk e përmirësojnë strukturën, Ekonomisë. Pra, në të gjitha planet që është përkundrazi. ligjvënës, propozon dhe miraton katër vetë, dy nga E thashë dhe një herë, duke diskutuar për vlerën pozita, dy nga opozita. Për herë të parë Qeveria ka e tregut. Për hir të së vërtetës duhet thënë se ky vetëm një përfaqësues që dhe ky miratohet nga proces është nisur dhe po mbyllet nga Kuvendi i Parlamenti. Shqipërisë dhe kur është nisur dhe po mbyllet si i Të diskutosh për ligjin “Për kthimin dhe tillë, dhe shumë përcaktime që janë bërë në këtë kompensimin e pronave” dhe t’i thuash unë do të projekt janë përcaktime që kanë dalë mbi disa miratoj ligjin dhe unë do ta zbatoj ligjin dhe ti qeveri vullnete të pjesshme dhe të njëanshme, vijnë tani rri, mua më duket kërkesa që ka opozita si një dhe fokusohen në ata që do të merren me këtë kërkesë fare naive, e parealizueshme dhe duket çështje. sikur e ka bindur veten që socialistët do të qëndrojnë Komiteti do të miratohet nga Kuvendi. Fakti që në pushtet edhe 10 vjet. i është lënë Kuvendit për ta miratuar se përndryshe Prandaj, ju lutem shumë, formula e paraqitur do të kishim një Komitet si ato që kemi pasur gjatë nga Komisioni i Ekonomisë është një formulë gjithë këtyre viteve, i emëruar nga Qeveria, funksion racionale, e drejtë, institucionale dhe bën të i Qeverisë, ligje të sjellë nga Qeveria të miratuara zbatueshëm dhe të realizueshëm ligjin që po me maxhoranca, herë të një krahu, herë të një krahu miratojmë. tjetër. Më duket se e gjithë tendenca dhe qëllimi ka Falemnderit! qenë për të dalë nga kjo skemë, për t’i dhënë më Servet Pëllumbi – Po, zoti Imami. shumë hapësirë qëndrimeve të Kuvendit të Arben Imami – Falemnderit! Shqipërisë. Së pari, një vërejtje redaktoriali e gjuhësore, Kështu që ne kërkojmë që të mbetet te pika 1, besoj se do të ishte më mirë të thuhet “shumica” propozimi që të propozohet jo nga Këshilli i dhe “pakica” dhe jo “pozita” e “opozita”. Nuk jam Ministrave por nga Presidenti i Republikës. Kjo është shumë i sigurt për këtë, por besoj se kështu duhet. çështja e parë. Tani, le t’i kthehemi thelbit të çështjes. Çështja e dytë është ajo që e kam thënë atë Parlamenti Shqiptar me sa duket do të krijojë një ditë kur filluam diskutimin e ligjit. Në qoftë se nuk komitet, i cili është një agjenci e veçantë, nuk është doni të bëni lojë dhe pazare me propozimet që vijnë pjesë e ekzekutivit shqiptar, nuk është pjesë e nga pozita dhe opozita, atëherë duhet të ruani Qeverisë Shqiptare. Kjo është e qartë. A ka besim propozimin që ka bërë Grupi Parlamentar i Partisë apo jo, a do të qëndrojë apo jo, këto janë çështje të Demokratike: “Anëtarë të propozuar nga pozita dhe dorës së dytë dhe të tretë në këtë kontekst. E opozita me mbështetjen e shumicës”. Përndryshe, rëndësishme është që do të ngrihet një agjenci e votimet këtu në Kuvend do të vërtetojnë për herë të re, e cila do të varet nga Parlamenti. Atëherë, logjika tretë ose të katërt atë që kanë vërtetuar shumë herë, të thotë se midis palëve, shumicës dhe pakicës, që ne që jemi grupi më i madh i opozitës këtu në duhet të ketë një paritet. Në qoftë se do të themi se Kuvend, formalisht paraqesim kandidatura sepse dy janë nga shumica dhe dy nga pakica, i treti po të votimet janë çështje pazaresh. jetë propozim i Qeverisë, është i shumicës dhe nuk Prandaj, të dyja këto janë themelore për ne. ka nevojë ta kamuflojmë, ia japim që të tria Qeverisë Edhe çështja e mënyrës së formimit të komisionit, që në fillim dhe e mbledhim mendjen, ose ia japim dy nga pozita, dy nga opozita dhe një nga që të tria shumicës që në fillim dhe përsëri mbledhim Presidenti; edhe mënyra ose procedura se si mendjen. paraqiten kandidaturat, me çfarë mbështetje Më duket se ligjvënësi ka një propozim inteligjent
1335 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
në këtë rast që thotë, një President i zgjedhur me Qeverisë, ose procesi është i administruar dhe i një shumicë që e kapërcen shumicën e thjeshtë kontrolluar nga Parlamenti dhe jo nga Qeveria. Në parlamentare bën një propozim dhe të drejtën e qoftë se do të ecim me modelin që ka pasur në kontrollit mbi propozimin e Presidentit vazhdon ta filozofi grupi që ka propozuar ligjin, që e ka mbajë sigurisht shumica këtu në Parlament. Sigurisht konsideruar çështjen e kthimit dhe të kompensimit bën kontrollin, bën ratifikimin, e verifikon atë. të pronave si një çështje të Parlamentit, të Kështu që më duket se propozimi është serioz, ligjvënësit, duke e larguar nga Qeveria, jo thjesht propozimi është një nga pikat themelore të për tendencat korruptive te Qeverisë, por për ta bërë marrëveshjes për këtë ligj dhe nuk mund të bëhet procesin më të besueshëm nga të gjitha anët dhe një propozim që t’ia lemë Qeverisë se Qeveria nuk për t’i krijuar një vijimësi zbatimit me konsekuencë ka lidhje, Qeveria është diçka jashtë, Qeveria do të të ligjit ne jemi dakord që të vazhdojmë të marrë pjesë. Qeveria nuk ka për të marrë pjesë fare diskutojmë dhe të mbështesim të gjitha nenet e tjera në këtë proces, me çfarë kuptohet. Do të krijohet për të dalë deri në fund të diskutimit të këtij ligji. një Komitet në nivel kombëtar, do të krijohet në nivel Në qoftë se mendohet që ligji t’i jepet Qeverisë qarku, do të caktohen burimet, do të caktohen mjetet si instrument i saj, sigurisht që do të ndryshojnë financiare në Parlament me Buxhetin e Shtetit. dhe nenet e tjera. Opozita nuk ka mision për të Kështu që unë nuk shoh ndonjë gjë të madhe në qenë me të njëjtin, me të njëjtin organ vendimmarrës, qoftë se Qeveria nuk merr pjesë në këtë proces. me të njëjtin organ ekzekutiv me Qeverinë. Bini Nuk është e domosdoshme. Nuk është as turp që dakord për modelin, ne jemi këtu dhe e pranojmë. nuk merr pjesë, nuk është as ndonjë lavdi e madhe. Në qoftë se doni t’ia jepni Qeverisë, është shumë Është diçka, kështu siç është. normale, jepjani Qeverisë. Ne si opozitë, si Parti Falemnderit! Demokratike nuk do të marrim pjesë në asnjë organ Servet Pëllumbi – Falemnderit! me njerëz të ngarkuar nga ana jonë dhe të jemi Zonja Topalli. konsekuentë në respektimin dhe ndjekjen e ligjit. Jozefina Topalli – Zoti Kryetar! Nuk mund të ngremë edhe një herë një model të Gjatë këtyre viteve që kemi qenë në opozitë ne Arapit, të fajdeve edhe për problemin e pronave. Nuk si opozitë e kemi parë veten të përjashtuar në mund të futet opozita dhe, ju këshilloj që, as ju të agjenci, në borde etj. Megjithatë, ky ka qenë një mos pranoni një gjë të tillë. Të bëni bashkëpunëtor leksion i madh për ne për t’i bërë të ditur të tjerëve opozitën në një ombrellë qeveritare. Nuk mund të se nesër në pushtet ne do të sillemi krejt ndryshe. marrim pjesë. Ose mbetet atribut u Parlamentit dhe Dhe duke menduar se pas vitit 2003, nuk do të jetë e gjithë piramida ngrihet me konsensus dhe me një Partia Socialiste në pushtet ne mendojmë se është mirëkuptim, me një pjesëmarrje aktive të të dyja shumë e rëndësishme që këtë proces ta palëve, ose mbetet atribut i Qeverisë, dhe është kontrollojnë dhe jemi transparentë në raport me normale, kështu e kemi pasur deri më sot, merrini opozitën e nesërme. të gjitha organet që merren me administrimin dhe Është kjo arsyeja, zoti Kryetar, që ne ofrojmë me kontrollin e procesit të kthimit dhe të një formulë balance midis shumicës dhe pakicës kompensimit të pronave. Kjo është e thjeshtë. në Parlament, sot kështu siç është, nesër do të Servet Pëllumbi – Falemnderit! jetë e kundërta. Pra, ne ju ofrojmë ju që të kontrolloni Zoti Bufi. komisionin realisht. Kjo ishte e para. Ylli Bufi – Këtë çështje e kemi diskutuar gjatë Dhe, neni 8, pika 4, janë dy momente për të dhe një nga angazhimet e preokupimet kryesore të cilat në qoftë se nuk do të biem dakord, ne votojmë komisionit tonë ka qenë ky që nuk mund të zbatojmë të gjithë ligjin kundër. Ideja është dy nga shumica, në këtë rast të njëjtin koncept siç kemi kërkuar dhe dy nga pakica, një nga Presidenti, dhe kjo formulë debatuar dhe duam të ngremë Komisionin Qendror të respektohet dhe të zbatohet në të gjithë hierarkitë. të Zgjedhjeve. Komiteti Shtetëror i Kthimit të Pronave Servet Pëllumbi – Po, zoti Bode. nuk mund të jetë si Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Ridvan Bode – Në këtë nen fillojnë të shfaqen kur forcat politike të jenë të barabartë dhe të marrin disa tendenca për të marrë nën kontroll të Qeverisë vendime në mënyrë të barabartë. Çështja e të gjithë procesin e kompensimit dhe të kthimit të propozimit të kandidaturave bëhet vetëm për të pronave ish-pronarëve. Ka dy modele, ose procesi siguruar një proces më transparent, por nuk do të është produkt i Qeverisë dhe përgjegjësi vetëm e thotë që në qoftë se propozohen nga pakica apo
1336 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
nga shumica, në procesin e kthimit të pronave merr dhe ku të gjejë toka të lira, ku të gjejë para do t’ua pjesë PS-ja dhe PD-ja. Me kriterin që ne kemi për japë ish-pronarëve. Prandaj këtu nuk jemi në kushtet njerëzit që do të jenë këtu, do të jenë plotësisht të kur kërkojmë një balancë politike, se nuk do të depolitizuar, dhe kjo siç tha zoti Imami do të jetë numërojë votat. Nuk ka ligj që nuk mbaron me frazën një agjenci shtetërore, pra aspak e politizuar. Këtu “ngarkohet Këshilli i Ministrave të zbatojë këtë dhe në asnjë rast nuk mund të themi që vendimet do të këtë”, “ngarkohet Këshilli i Ministrave të nxjerrë aktet merren me kaq numër votash. Në qoftë se do të nënligjore”. Pra çdo ligj, në fund të fundit, zbatohet fusim konceptin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve nga ekzekutivi. Ne kemi ngritur një organ të posaçëm, do ta kthenim edhe ketë proces të kthimit të pronave që është ky komitet, por ky komitet po nuk një proces mosbesimi dhe në një proces krize të bashkëpunoi ngushtë me Qeverinë është i dështuar, vazhdueshme. absolutisht. Prandaj, të përjashtosh, sepse duket konstante Kjo duhet të jetë shumë e qartë dhe nga opozita kjo në të gjitha nenet qëndrimi i opozitës, të dhe siç përmenda më parë, i vetmi rast kur nuk përjashtosh Qeverinë nga zbatimi i këtij ligji është përzihet Këshilli i Ministrave në zbatim të ndonjë për mua një autogol shumë i rëndë që do të ligji, është për ligjet që kanë të bëjnë me organet diskreditojë mjaft këtë proces të rëndësishëm. Është gjyqësore, ose ligjet që kanë të bëjnë me zgjedhjet: e domosdoshme që zbatimi i këtij ligji, patjetër duhet dhe kur numërohen votat nuk ka punë Qeveria. Kurse bërë nën varësinë e Këshillit të Ministrave. Ne kemi këtu i bie që kush ka dominancën do të marrë pronat. nene më poshtë që i shikojmë që kjo nuk është një Atëherë i bie që partitë tona që nuk kanë agjenci e pavarur, përderisa edhe organikën, dhe përfaqësues nuk do të marrin prona, çfarë janë ish- strukturën, dhe buxhetin ia miraton Qeveria dhe ajo pronarë socialdemokratë, aleancistë nuk do të raporton çdo 6 muaj edhe në Qeveri edhe në Kuvend. marrin prona. Këtu do të punohet me dosje. Nuk ka Imagjinoni një komitet që do të drejtohet nga të majtë e të djathtë. Ka ish-pronarë, ka shtet, ka Kuvendi. Nga Kryetari i Kuvendit? Nga komisionet disa hallka të shtetit. Ne kemi shtuar që komiteti parlamentare? Nga grupi i maxhorancës apo grupi i vjen dhe raporton në Kuvend. Por, dihet që Kuvendi opozitës? Absolutisht jo. Ky proces ka nevojë për nuk ndjek veprimtarinë e një organi ekzekutiv, një bashkërendim të të gjitha hallkave të ekzekutivit, absolutisht nuk e ndjek dot. Kuvendi mund të nxisë, të hipotekës, të pushtetit vendor dhe të një sërë mund të kontrollojë në një farë mase por pas të hallkash të tjera që janë në varësi të ekzekutivit. Pa vjelave. Vetëm Këshilli i Ministrave në bashkëpunim pjesëmarrjen e ekzekutivit në këtë proces do të ishte mund ta realizojë këtë. Dhe këtu nuk mund të i pamundur rikthimi i pronave. paragjykohet, të pëlqen kjo qeveri apo jo. Prandaj, ajo që kemi dakord në kompromis që Pastaj, unë nuk e kuptoj këtë që thuhet, që po propozimet bëhen nga të dy palët, bëhet vetëm për ta propozojë Presidenti do të dalë i balancuar. Vetë procesin e transparencës për të mos thënë që këtu opozita ka deklaruar që dhe Presidenti ka shkuar u vunë militantë të PS-së apo të PD-së. Pra, kemi majtas, kështu që edhe kjo nuk e rregullon këtë. të bëjmë me një formulë të tillë, por në asnjë rast Kështu që do të ishte i njëjti propozim, sepse ai nuk mund të shmangim rolin që ka ekzekutivi në shkon mirë me Kryeministrin. këtë proces. Falemnderit! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Zoti Gjinushi. Zoti Ndoka. Skënder Gjinushi – Zoti Kryetar! Nard Ndoka – Falemnderit, zoti Kryetar! Kush është marrë sadopak me problemin e Mendoj se është një çështje mjaft e kthimit apo kompensimit të pronave e ka shumë të rëndësishme. Këtu ka mungesë të theksuar besimi qartë me një “komision të pavarur” nuk mund të nga pronarët e ligjshëm për të dy forcat politike dhe realizohet asgjë, sepse nuk është puna që ne mund meqë do të jetë një maxhorancë vetëm prej PD-së të japim disa kompetenca në ligj. Komisioni me të dhe prej PS-së kjo e rrit më tepër masën e gjithë këshillat, me këshillat e qarkut, me këshillat mosbesimit te pronarët prandaj mendoj që të jetë lokalë, duhet të bashkëpunojë me prefekturat, duhet një komitet i balancuar që të ketë vetëm një të bashkëpunojë me Qeverinë. përfaqësues të katër forcave politike pozitë dhe Kemi kompensimin monetar. Ky komision nuk opozitë, dhe personi i pestë mund të jetë i propozuar do të jetë një komision që do të lëshohet në Shqipëri, nga Qeveria, është më se normale.
1337 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Por, nëse mund të them, kuptohet që janë të dy kundër, por nuk e di se si kanë votuar deputetët e forcat politike që kanë bërë lesh arapi edhe ligjin, tjerë. Janë disa gjëra që edhe forcat politike edhe por megjithatë ne e kemi një ligj të tillë përpara, deputetët do të kenë një përgjegjësi në të ardhmen dhe të kontrollosh një komitet të tillë po nga këto që ka të bëjë me një faturë të rëndësishme për dy forca politike që e kanë humbur në masë të ekonominë e vendit. Le ta mbajnë përgjegjësinë siç ndjeshme dhe kredibilitetin për ta zbatuar me e bëjnë votimin ose diskutimin sot këtu në korrektësi, mund të jetë një garanci besoj Parlament. përfaqësimi i katër forcave politike në këtë komitet. Prandaj, unë ju sugjeroj edhe një herë, zoti Dhe një arsye më tepër për balancimin dhe të Kryetar, që për momente të rëndësishme të këtij marrjes së vendimeve, edhe të zbatimit të ligjeve. projektligji të respektohet procedura e votimit dhe Nuk ka persona jo partiakë që do të propozohen të numërohen votat ekzaktësisht. nga dy forcat politike, siç tha një koleg këtu më Falemnderit! parë, por do të jenë ushtarë të bindur të këtyre partive Servet Pëllumbi – Falemnderit! politike të cilët me votime dhe jo duke respektuar Të tëra nenet janë të rëndësishëm, të tëra ligjet ligjin, do t’i vështirësojnë edhe më tepër kthimin dhe janë të rëndësishëm dhe votimi ka një procedurë të kompensimin e pronave. Pra, ky komitet është dhe caktuar. Numërohen votat, hidhet për votim, pro, një garanci më tepër. kundër, abstenim dhe numërohet kush është kundër Nëse flasim që të ketë balancime te numërimi i dhe kush është abstenim, dhe çfarë shkelje ka këtu. votave, që edhe ai është një problem i rëndësishëm, Zoti Malaj. por besoj që ky është një problem që ka nja zanafillë Arben Malaj – Zoti Kryetar! disavjeçare për grabitjen dhe vjedhjen e tyre. Ky do Nga përvoja, sa herë që hapet debat për të jetë thjesht një komitet që do të jetë nën urdhrat përfaqësues politikë në struktura shtetërore, siç janë e politikës, do të diktohet prej dhe do të zbatojnë këto, ne vetëm shkojmë më pas. Unë nuk besoj se vetëm porositë e eprorëve të tyre, por asnjëherë ligjin. do të gjejmë ndonjë zgjidhje, aq më tepër në qoftë Nëse do të ketë një balancim të tillë me përfaqësimin se mendojmë që i gjithë sistemi i ngritjes së e partive politike do të jetë një garanci më tepër, jo strukturës të zbatimit të ligjit u dashka bërë me vetëm për Parlamentin por edhe për pronarët. parimin e partive të mëdha. Në ligj janë vendosur Prandaj, kërkoj, zoti Kryetar, që të hidhet propozimi kriteret, janë vendosur marrëdhëniet e komisionit ynë në votim. me Qeverinë dhe me Parlamentin. Në qoftë se doni Servet Pëllumbi – Zoti Hoxha. ta pengoni ligjin shkëpusni çdo marrëdhënie të Hasan Hoxha – Nuk e di zoti Kryetar, pse nuk Qeverisë me komisionin, që nga krijimi i strukturave e shpërndan pak fjalën në shumë nene të këtij deri te zbatimi i saj. projektligji, për arsye se janë disa momente të tij Po marr vetëm rastin e Ministrisë së Financave. që janë të ndara qëndrimet. Dhe unë, meqë ma Ligji kërkon që unë t’i miratoj atij tarifat e shërbimit. dhatë fjalën, e kisha kërkuar pak më përpara, dhe Do të marr rastin që ata do të kërkojnë zyra, do të shumë kohë më përpara vetëm për procedurë. Unë marr rastin që ata do të shfrytëzojnë të gjitha mendoj që për momente të rëndësishme të ligjit nuk institucionet qeveritare dhe ata nuk mund të jenë duhet neglizhuar asnjë çast, asnjë moment që ka një strukturë aqeveritare që dashkan të zgjidhin një të bëjë me respektimin e procedurës. E kam fjalën problem. deri dhe për votimin. Nuk duhet të kalojë kështu Zoti Imami, që ai të punojë përditë ka nevojë për duke numëruar dy vota kundër apo një abstenim, mbështetjen e të gjithë strukturave të Qeverisë sipas kur nuk votohet realisht, nuk marrin pjesë në votim ligjit. Por në qoftë se mendohet se është një deputetët. strukturë jashtë qeveritare dhe në qoftë se mendohet Unë mendoj, siç qe rasti, për shembull, për që piramida e kësaj strukture do të jetë e raportit vlerësimin e pronës, kur ka disa javë e disa muaj që PS-PD dhe maxhorancë-minorancë, ky është një qëndrimet janë të përvijuara në dy drejtime, për hap pas në strukturat që krijohen në funksionimin e vlerësim prone në momentin e shpronësimit të ish- shtetit. Dhe në qoftë se ka një kritikë kjo është pronarit dhe për vlerësim prone në momentin e kritika, prona një dhe strukturat që ngrihen mbi njohjes së pronës. Ky moment që kaloi ashtu si pa votimet partiake. u ndjerë, nuk e di a morët vesh si votova, unë isha Servet Pëllumbi – Po, replikë, zoti Imami. për një variant që këtu nuk zuri vend, unë kam votuar Arben Imami – Ligji do të përcaktojë detyrimet
1338 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
e Qeverisë ndaj kësaj agjencie. Për këtë jemi të ne, është vetë Kushtetuta që ia jep këto kompetenca. qartë. Nuk është vullnet ose dëshirë e Qeverisë për Prandaj mendoj që të mos humbasim kohë me orë ta bërë ose jo. të tëra për probleme që nuk ia vlejnë. E dyta, ne kemi një shembull siç është Tani na dolën balancimet, dy kryetarët. Nuk ka Komisioni i Fajdeve që është zgjedhur nga balancim, balancim është ligji dhe drejtësia. Ky është Parlamenti, e përzier ashtu siç është e përzier dhe shteti ligjor, konceptet e tjera janë pastaj përzgjedhje ju e keni mbështetur si Ministri e Financave, si arkaike dhe modele shqiptare. Qeveri dhe është bërë ajo punë që është bërë, e Servet Pëllumbi – Zoti Memia. kritikueshme për një palë dhe jo për një tjetër. Pra, Shaban Memia – Zoti Kryetar! kur ngrihet një institucion, një agjenci nga Megjithëse është orë e vonë e ndoshta kolegët Parlamenti, Qeveria ka detyrim ta mbështesë, siç janë të lodhur, unë do t’ju kërkoja të gjithëve që këtë është mbështetur për shembull Avokati i Popullit problem ta vlerësojnë seriozisht, ta shohin së pari dhe ndonjë tjetër, dhe nuk ka të bëjë këtu mënyra e në aspektin parimor. Janë dy skema, do ta ketë zgjedhjes. Nuk është e domosdoshme që të kontrollin ose monitorimin Parlamenti apo Qeveria. propozojë patjetër Qeveria, t’i zgjedhë Qeveria që t’i Këtu është problem vullneti. Në qoftë se doni që ta mbështesë Qeveria. Qeveria, në analizë të fundit, marrë Qeveria, e kujtdo qoftë, pak rëndësi ka, ta është një instrument në duart e Parlamentit dhe do monitorojë dhe ta kontrollojë, shumicën e keni të bëjë atë që i thotë ligji, që i thotë Parlamenti. delegojani, por fryma e ligjit është tjetër. Fryma e Servet Pëllumbi – Zoti Begeja. ligjit është mbi parimin që këtë proces ta kontrollojë Maksim Begeja – Falemnderit, zoti Kryetar! e ta monitorojë Parlamenti dhe për ta bërë sa më të Problemi i Komitetit Shtetëror të Kthimit dhe të besueshëm e sa më transparent duhet që këtë Kompensimit të Pronave duhet të jetë i tillë që ai të proces ta ketë Parlamenti. Për ta pasur Parlamenti krijojë një balancë të plotë dhe të mos ketë në duhet kaluar te formula që është propozuar në ligjin vetvete konflikt interesash. Ku e kam fjalën? Në qoftë bazë në bashkëpunim me OSBE-në. Më vjen keq se Komisioni i Ekonomisë propozon që kryetari i për shumë kolegë që flasin këtu. Marrëdhëniet Komitetit Shtetëror të propozohet nga Qeveria, vetë ndërmjet institucioneve dhe, në mënyrë të veçantë, Qeveria është palë në këtë ligj, sepse ka interesat me Qeverinë, nuk janë marrëdhënie private shokë e veta, ka pronat e veta që do t’i mbrojë. Në këtë dhe miq, janë marrëdhënie midis institucionesh të mënyrë duke qenë përfaqësuesi i propozuar nga cilat i rregullon ligji dhe Qeveria merr detyrim ligjor Qeveria njëkohësisht dhe kryetar i Komisionit të nga ky ligj, ashtu siç merr pushteti lokal dhe të tërë Kthimit të Pronave, sigurisht që ai do të anojë të strukturat e tjera. Nga ana tjetër, në qoftë se këtë mbrojë interesat e veta, të Qeverisë. Prandaj, në proces e drejton dhe e monitoron Parlamenti, këtë rast, del e domosdoshme që edhe ky kryetar Parlamenti i përcakton detyrimet ligjore edhe në të balancohet, në qoftë se do të pranohet ky variant qoftë se nuk janë parashikuar të gjitha këtu për dhe, sigurisht, maxhoranca mund ta votojë. Në Qeverinë. Të mos abuzojmë me këtë gjë. Ky është ç’kuptim duhet të balancohet, duhet që dhe pronarët problem vullneti. Në qoftë se ju doni t’ia lini e ligjshëm, shoqatat e pronarëve të kenë Qeverisë, mbajeni përgjegjësinë. Ne nuk bëhemi përfaqësuesin e tyre në këtë komitet. Kjo do ta bënte palë me Qeverinë. Në qoftë se ia lini Parlamentit, këtë komitet të balancuar, me qëllim që të mos ketë se vetëm në këtë formë do të bëhet i besueshëm konflikt interesash midis shtetit dhe pronarit të ligji, do të bëhet e mundur të zbatohet dhe të ecë ligjshëm. procesi më shpejt, do të jetë më transparent, atëherë Falemnderit! lërjani Parlamentit. Servet Pëllumbi – Për procedurë, zoti Sherifi. Falemnderit! Elmaz Sherifi – Zoti Kryetar! Servet Pëllumbi – Falemnderit! Është interesante se të mos kishin qenë Zoti Ruçi. ndonjëherë në pushtet edhe mund të pranohej kjo Gramoz Ruçi – Zoti Kryetar! logjikë, por kanë qeverisur. Si mund të imagjinohet Të nderuar deputetë! të flasin parlamentarët që duhet ta zhveshim nga Po zgjatemi shumë me këtë nen. Më duket se përgjegjësitë qeverinë, dhe pastaj do të jenë jemi larg njëri-tjetrit, sepse ne deputetët shqiptarë parlamentarët ata që do t’i zgjidhin problemet. vuajmë nga deliri që duhet të bëjmë gjithçka alla- Ç’është ky koncept? Nuk mund, sikur dhe të duam shqiptarçe. Pra, me ligjin e “Kthimit dhe të
1339 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
kompensimit të pronave” ka një përvojë botërore që të Qeverisë? Bëjeni pikën e parë që Komiteti është që nga ish Gjermania Lindore, Hungaria, Shtetëror përbëhet nga pesë anëtarë që emërohen Polonia, Rumania, Bullgaria. Meqë kjo çështje po nga Këshilli i Ministrave dhe e mbyllni hesapin, ne kërkon diskutim të gjatë, zoti Kryetar, në emër të votojmë kundër dhe kaq. Por, nëse doni që ecim grupit parlamentar propozoj që komiteti përkatës dhe me konceptim për të cilin kemi punuar për këtë ligj, përfaqësuesit e OSBE-së që janë prezentë këtu dhe atëherë hajde të ecim me atë koncept, jo alla- që monitorojnë Parlamentin dhe, në fund të fundit, shqiptarçe, nuk e kemi bërë ne projektin bazë, nuk është një punë dhe kontribut që kanë dhënë për i kemi grumbulluar ne përvojat, por komuniteti i këtë çështje, nesër komisionit përkatës t’i vëmë në donatorëve dhe të gjithë ata që monitorojnë i kanë dispozicion se cila është përvoja e ngritjes së këtij kërkuar Qeverisë Shqiptare që gjithnjë e më shumë komisioni në këto vende dhe ta ndërpresim seancën të heqë dorë nga disa procese. e të vazhdojmë nesër. Sa për atë që thuhet këtu në sallë se Qeveria Servet Pëllumbi – Po, zoti Gjana. nuk merret fare me këtë punë, më duket se një Jemin Gjana – Në qoftë se ndërpritet seanca komision më të pavarur se KQZ-ja nuk ka, por unë për ta zgjidhur çështjen, nuk kam asgjë kundër, e di që i keni para, logjistikë, administratë, makina, ndërpresim dhe e rifillojmë nesër në orën 10:00 ose gjithçka tjetër në dispozicion. Të mos bëjmë lojë kur të caktohet. fjalësh. Problemi është shumë i qartë dhe unë dua t’i Këtu ka dy qëndrime. Njëri është për ta bërë në them zotit Ruçi dhe kolegëve të Partisë Socialiste mënyrë të përbashkët edhe strukturën administrative që janë në këtë sallë, ka një vit që në Kuvendin e që do të merret me këtë çështje dhe kjo të jetë Shqipërisë, në procedura parlamentare është një kompetencë e Parlamentit dhe në varësi të projektligj “Për regjistrimin e pasurive të Parlamentit, ose ndryshoni formulimin, e mban Qeveria paluajtshme”, i cili është bërë jo me iniciativën e qe e ka pasur dhe në ndahemi në qëndrime dhe kaq. Qeverisë, është bërë më ndërhyrjen e komunitetit Servet Pëllumbi – Atëherë, zotërinj deputetë, të donatorëve, me grup deputetësh për ta shkëputur mbi bazën e propozimit që u bë, dhe mundësia e regjistrimin e pasurive të patundshme nga varësia e gjetjes së një zgjidhjeje të përbashkët gjithnjë ekziston, ekzekutivit shqiptar. Mbahet i bllokuar. Pse? Sepse ashtu siç kemi vazhduar deri tani, e ndërpresim na duhet që regjistrimi i pasurive të patundshme të seancën dhe vazhdimin do ta kemi ditën e enjte. jetë në dorën e Qeverisë. Nesër në orën 18:00 kemi diskutimin për Të njëjtën gjë doni të bëni me këtë komision. Telekomin. Ne po jua themi qartë dhe hapur, doni ta lini në varësi Natën e mirë!
1340 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
TREGUESI I EMRAVE
A Bizhga, Gazmend: 1299, 1314 Alushi, Eduard: 1080, 1081, 1113, 1143, 1214, 1232, 1234 Angjeli, Anastas: 1067, 1069 C Agasi, Bardhyl: 1299, 1313 Ceka, Neritan: 1284 Arbnori, Pjetër: 1093, 1102, 1209, 1319 Alibali, Neritan: 1195, 1265 Apostoli, Gaqo: 1194, 1260, 1295, 1302, 1307, Ç 1309, 1311, 1313, 1320, 1328, 1331 Çako, Alfred: 1083, 1183, 1271, 1320 Çukaj, Lekë: 1138, 1194, 1221, 1288, 1289, 1293, 1306, 1317, 1324 B Çeço, Makbule: 1051, 1053, 1055, 1057, 1058, Bano, Ilir: 1227, 1230, 1231, 1291 1059, 1061, 1063, 1065, 1067, 1068, 1069, Berisha, Sali: 1020, 1031, 1053, 1054, 1058, 1065, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1106, 1099, 1112, 1113, 1121, 1123, 1124, 1129, 1107, 1108, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1135, 1203, 1207, 1227, 1228, 1232, 1242, 1153, 1156, 1158, 1159, 1161, 1162, 1163, 1258, 1295, 1296, 1300, 1303, 1304, 1307, 1165, 1167, 1168, 1170, 1172, 1174, 1175, 1319, 1322, 1323, 1324, 1325 1176, 1177, 1178, 1182, 1183, 1186, 1187, Bello, Marko: 1057, 1153 1188, 1190, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, Blushi, Ben: 1156 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1219, Bruka, Brahim: 1279, 1330 1260, 1262, 1263, 1333 Braçe, Erion: 1130, 1141, 1142, 1207, 1238, 1304 Beja, Fatos: 1076, 1111, 1115, 1126, 1134, 1170, 1192, 1238, 1263, 1289, 1293, 1294, 1296, D 1297, 1301, 1309, 1316, 1327, 1329 Dade, Arta: 1097 Berzani, Ilirian: 1087, 1267, 1281 Dokle, Namik: 1047, 1069, 1095, 1096, 1097, 1103, Begeja, Maksim: 1084, 1163, 1186, 1196, 1197, 1114, 1127, 1136, 1139, 1143, 1175, 1212, 1246, 1288, 1289, 1252, 1294, 1305, 1310, 1218, 1233, 1244, 1296, 1320, 1322, 1332 1311, 1316, 1320, 1321, 1323, 1327, 1333, Dajçi, Pal: 1117, 1136, 1299, 1331 1334, 1339 Dedja, Taulant: 1147 Bilani, Nazmir: 1168, 1218, 1229 Dizdari, Limoz: 1075, 1142, 1216, 1298, 1304, 1310 Bode, Ridvan: 1065, 1068, 1116, 1117, 1119, 1125, Doda, Viktor: 1131, 1135, 1162 1126, 1133, 1215, 1250, 1291, 1293, 1294, Duka, Agron: 1222, 1225, 1253 1297, 1317, 1321, 1326, 1329, 1336 Balla, Sadedin: 1188, 1276 Braho, Spartak: 1097, 1118, 1172, 1175, 1182, F 1235, 1248, 1288, 1290, 1297 Faber, Niko: 1079, 1194, 1223, 1224, 1328 Bufi, Ylli: 1041, 1125, 1126, 1133, 1138, 1143, 1175, Fino, Bashkim: 1149, 1152 1182, 1187, 1237, 1285, 1288, 1290, 1291, Fejzollari, Et’hem: 1058, 1175, 1277, 1281 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1302, 1308, 1311, 1315, 1317, 1319, 1321, 1322, 1323, 1327, 1328, 1329, 1331, 1332, 1333, G 1334, 1336 Garuli, Aleksandër: 1054, 1195, 1262
1341 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Goçi, Kristo: 1112, 1150, 1151, 1152 Milo, Paskal: 1053, 1058 Goxhdari, Banush: 1275 Memia, Shaban: 1045, 1119, 1120, 1152, 1153, 1207, 1332 Metko, Uran: 1094, 1097, 1102, 1138, 1197, 1217, Gj 1280, 1339 Gjana, Jemin: 1104, 1109, 1111, 1137, 1176, 1183, Minarolli, Vili: 1103, 1214 1192, 1213, 1221, 1230, 1231, 1235, 1289, Malo, Vladimir: 1088, 1165, 1175 1290, 1291, 1292, 1295, 1306, 1311, 1321, Muçi, Mustafa: 1134 1328, 1330, 1333, 1335, 1340 Mustafaj, Besnik: 1042 Gjinushi, Skënder: 1039, 1199, 1282, 1287, 1290, Myslymaj, Ardian: 1074 1297, 1301, 1316, 1319, 1326, 1332, 1337
N H Nano, Fatos: 1024 Hysa, Ndriçim: 1205, 1220, 1237, 1307, 1330 Ndokaj, Jak: 1073 Hoxha, Hasan: 1172, 1194, 1242, 1269, 1297, 1338 Ndoka, Nard: 1019, 1037, 1140, 1175, 1194, 1199, Hoxha, Flamur: 1110, 1111 1315, 1337 Hoti, Ferid: 1175 Haklaj, Azgan: 1196 O Olldashi, Sokol: 1116, 1124, 1158, 1178, 1212, 1215 I Imami, Arben: 1101, 1136, 1331, 1335, 1338 Islami, Kastriot: 1043 P Preka, Ndue: 1098, 1142, 1143, 1144, 1198 Pëllumbi, Servet: 1019, 1020, 1024, 1031, 1037, 1039, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1047, K 1048, 1050, 1051, 1053, 1054, 1071, 1073, Koja, Gjergj: 1243, 1298, 1309, 1311 1074, 1075, 1076, 1078, 1079, 1080, 1081, Karamelo, Ligoraq: 1063, 1068, 1198, 1298 1083, 1084, 1085, 1087, 1088, 1090, 1091, Koçi, Petro: 1174, 1175, 1334 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, Kollçaku, Bahri: 1085, 1198 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, Klosi, Blendi: 1078 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1130, 1131, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, L 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, Laço, Teodor: 1139, 1175, 1192, 1197 1147, 1203, 1205, 1207, 1209, 1210, 1212, Londo, Bardhyl: 1220 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, Lakrori, Maqo: 1091, 1118 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, Lesi, Nikoll: 1020, 1124, 1205, 1217, 1222, 1225, 1226 1227, 1228, 1229, 1230, 1232, 1233, 1234, 1235, 1237, 1238, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1248, 1250, 1253, 1254, 1255, 1257, M 1258, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1269, Malaj, Arben: 1160, 1263, 1264, 1300, 1312, 1313, 1271, 1274, 1276, 1277, 1279, 1280, 1281, 1318, 1323, 1324, 1328, 1330, 1334, 1338 1282, 1283, 1284, 1285, 1287, 1288, 1289, Mediu, Fatmir: 1020, 1095, 1097, 1107, 1113, 1175, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1178, 1188, 1192, 1195, 1196, 1202, 1238, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1263, 1280, 1283, 1306 1304, 1305, 1306, 1307, 1308, 1309, 1310, Meta, Ilir: 1071, 1228 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, Meksi, Ermelinda: 1035, 1037, 1101 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, Malaj, Mezan: 1050, 1114, 1129 1325, 1326, 1327, 1328, 1330, 1331, 1332,
1342 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340 Sherifi, Elmaz: 1141, 1144, 1339 Poçi, Spartak: 1069 Pepa, Zyhdi: 1266, 1296, 1305 Paloka, Edi: 1101, 1150, 1161, 1218, 1232, 1316 T Prifti, Dritan: 1237 Topi, Bamir: 1020, 1035, 1090, 1093, 1115, 1118, 1136, 1148, 1174, 1175, 1200, 1210, 1219, 1229, 1231, 1234, 1245, 1274, 1284, 1285 Q Topalli, Jozefina: 1048, 1096, 1121, 1125, 1128, Qesja, Dilaver: 1219 1142, 1209, 1232, 1254, 1313, 1331, 1332, 1336 Tabaku, Ejup: 1112, 1138, 1177 R Toska, Igli: 1061, 1063, 1225 Ruçi, Gramoz: 1106, 1121, 1123, 1124, 1137, 1143, Tepshi, Qazim: 1147 1144, 1147, 1175, 1192, 1201, 1229, 1263, 1325, 1335, 1339 Rama, Luan: 1044 U Roqi, Shpëtim: 1242 Ukperaj, Muhamet: 1071 Ulqini, Musa: 1217, 1221 S Spahiu, Ekrem: 1094, 1096, 1097, 1098, 1106, Xh 1120, 1141, 1305 Xhafaj, Fatmir: 1055, 1257 Selimaj, Nezir: 1125, 1143 Xhuveli, Lufter: 1059, 1255, 1281 Skuqi, Luan: 1167 Xhindi, Fatmir: Starova, Arian: 1081, 1097 Sinaj, Sokrat: 1238 Z Zela, Ilir: 1125, 1175 Sh Zogaj, Preç: 1087, 1098, 1175, 1197, 1216 Shehi, Dashamir: 1190
1343 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
PASQYRA E LËNDËS
Seanca e datës 03.05.2004 Në këtë seancë u zhvillua mocion për debat, lidhur me raportin e Komisionit Europian, viti 2004, mbi procesin e stabilizim-asociimit ...... 1019
Seanca e datës 06.05.2004 Në këtë seancë u shqyrtua projektligji: “Për ratifikimin e protokollit ndryshuar të konventës evropiane për shtypjen e terrorizmit ...... 1093
Seanca e datës 10.05.2004 Në këtë seancë u miratua kalendari dyjavor i punimeve të Kuvendit; iu dha përgjigje pyetjeve të deputetëve nga ministri i Bujqësisë dhe Ushqimit dhe ministri i Shëndetësisë, si dhe u lexua raporti i Qeverisë “Për Shërbimin Civil 2003”...... 1099
Seanca e datës 13.05.2004 Në këtë seancë u shqyrtuan projektligjet “Për ratifikimin e Protokollit ndryshues të Konventës Europiane për shtypjen e terrorizmit”; “Për ratifikimin e Marrëveshjes së Koncesionit të formës “Bo” për rindërtimin dhe shfrytëzimet bregdetare për depozitimin e naftës dhe nënprodukteve të saj në gjirin e Vlorës”; “Për një shtesë në ligjin nr. 8353, datë 03.06.1998, “Për ratifikimin e marrëveshjes së huasë ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Bankës Europiane të investimeve për projektin e autostradës Vorë-Durrës”; “Për programet sociale për strehimin e banorëve të zonave urbane”; “Për një shtesë në ligjin nr. 8158, datë 31.10.1996, “Për statusin e jetimit””, si dhe dekreti nr. 4217, datë 03.05.2004, për dhënie pëlqimi për emërimin e zotit Gjergj Sauli në detyrën e Kryetarit të Gjykatës Kushtetuese” ...... 1109
Seanca e datës 17.05.2004 Në këtë seancë iu dha përgjigje pyetjeve të deputetëve nga ministri i Rregullimit të Territorit dhe Turizmit si dhe u debatua lidhur me raporti i Qeverisë “Për Shërbimin Civil 2003” ...... 1148
Seanca e datës 20.05.2004 Në këtë seancë u shqyrtuan projektligjet: “Për ratifikimin e marrëveshjes së kredisë ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Bankës Islamike për Zhvillim”; “Për financimin e fazës së dytë të projektit të spitalit të përgjithshëm Durrës”; “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, paraqitur nga deputetët Fatmir Mediu dhe Alfred Çako ...... 1174
Seanca e datës 24.05.2004 Në këtë seancë u miratua kalendari dyjavor i punimeve të Kuvendit si dhe iu dha përgjigje pyetjeve të deputetëve ...... 1203
1344 Viti 2004 Legjislatura e 16-të
Seanca e datës 26.05.2004 Në këtë seancë u lexua raporti i Komisionit Hetimor për Albtelekomin ...... 1227
Seanca e datës 27.05.2004 Në këtë seancë u shqyrtua projektligji “Për njohjen, kthimin dhe kompensimin e pronave”, paraqitur nga një grup deputetësh dhe u votua projektrezoluta për problemin e stabilizim-asociimit të Shqipërisë...... 1230
Seanca e datës 31.05.2004 Në këtë seancë vazhduan diskutimet lidhur me projektligjin e pronave ...... 1303
Treguesi i emrave ...... 1341
1345