Traeth Aberafan / Aberavon Beach Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol Gŵyr Goleudy Trwyn Whiteford / Whiteford Point Lighthouse Pen Pyrod / Worm’s Head Penrhyn Gŵyr a Mae dwy filltir o bromenâd gwastad ar lan y môr, ynghyd â thraeth tywodlyd Gower Area of Outstanding Natural Beauty Mae’r tonnau’n torri’n gyson dros y goleudy haearn bwrw yma a adeiladwyd Yr enw Saesneg ar y darn yma o’r penrhyn yw Worm’s Head, sy’n tarddu o’r eang a golygfeydd gwych dros Fae Abertawe tua Phenrhyn Gŵyr. Mae Fel yr ardal gyntaf yn y Deyrnas Unedig i gael ei dynodi’n AHNE, mae yn 1865. Mae’n un o’r unig ddau o’r math yma o oleudy sy’n dal i sefyll yn ffaith fod y tir yn debyg i ddraig sy’n gorwedd. Mae’n safle eiconig, ac mae’r Bae Abertawe Traeth Aberafan yn lle delfrydol i wylio’r haul yn machlud. A Penrhyn Gŵyr yn boblogaidd gydag ymwelwyr a phobl yr ardal fel ei gilydd. B unrhyw le yn y byd, a’r unig un yn y Deyrnas Unedig. C olygfa orau ohono o Fae Rhosili. D The seafront has two miles of flat promenade, a wide sandy beach and The UK’s first designated AONB, Gower is a popular location with both Built in 1865, it is one of only two remaining cast-iron, wave-washed Named for its resemblance to a resting dragon, Worm’s Head is an iconic fantastic views across to the . Aberavon Gower & Swansea Bay visitors and locals alike. lighthouses in the world and the only one in the UK. location, best viewed from Bay. CYMRAEG ENGLISH Beach is an ideal spot for watching sunsets. 7

I gael mwy o wybodaeth am Lwybr Arfordir Cymru, yn cynnwys mapiau manwl, ewch i www.llwybrarfordircymru.gov.uk. Mae’r taflenni canlynol 870 milltir o arfordir Gyda mwy nag 870 o filltiroedd i’w troedio, mae gan Lwybr Arfordir hefyd ar gael. Cydweithio Cymru rywbeth i’w gynnig i bawb. O archwilio ein treftadaeth a’n dramatig ac amrywiol i’w diwylliant i gael diwrnod llawn hwyl gyda’r teulu; o roi cynnig ar Visit www.walescoastpath.gov.uk for further information about the ddarganfod. weithgaredd llawn adrenalin i ymlacio ar draeth bendigedig. Dewch Coast Path including detailed maps. The following leaflets are also Working Together draw i weld beth sy’n gwneud y Llwybr yn gyrchfan awyr agored available: 870 miles of dramatic and heb ei ail ac i weld pa mor hawdd yw hi i wneud y Llwybr yn rhan diverse Welsh coastline to Llwybr Arfordir Cymru Datblygwyd Llwybr Arfordir Cymru gan Lywodraeth Cymru mewn o’ch bywyd bob dydd neu eich gwyliau. I gael mwy o awgrymiadau explore. Wales Coast Path partneriaeth â Chyfoeth Naturiol Cymru, 16 o awdurdodau lleol a ynglŷn â’r pethau y gallwch eu gweld a’u gwneud ar y Llwybr, ewch i Arfordir Gogledd Cymru ac Aber Afon Dyfrdwy dau Barc Cenedlaethol. Yn ogystal â chael tua £2 filiwn y flwyddyn www.llwybrarfordircymru.gov.uk. 1 North Wales Coast & Dee Estuary gan Lywodraeth Cymru ac awdurdodau lleol yr arfordir, mae Cronfa 2 Ynys Môn Datblygu Rhanbarthol Ewrop (ERDF) wedi clustnodi bron i £4 miliwn Isle of Anglesey dros bedair blynedd i gefnogi’r prosiect. 3 Menai - Llŷn - Meirionnydd With 870 miles to explore, the Wales Coast Path has something Ceredigion for everyone. From exploring our heritage and culture to having a 4 fun day out with the family, or from trying one of Wales’ coastal Sir Benfro 5 The Wales Coast Path has been developed by the Welsh Government adrenalin activities to putting your feet upon one of our gorgeous Pembrokeshire in partnership with the Natural Resources Wales, sixteen local beaches. Dip your toe in and find out why this is such a fantastic Sir Gaerfyrddin 6 authorities and two National Parks. In addition to funding from the outdoor destination and discover just how easy it is to fit the Wales Carmarthenshire Welsh Government and the coastal local authorities of approximately Coast Path in to your daily life or your holiday planning. For more Penrhyn Gŵyr a Bae Abertawe 7 £2 million per year, the European Regional Development Fund has suggestions on what you can see and do on the Wales Coast Path, Gower & Swansea Bay allocated nearly £4 million over four years in support of the project. Bae’r Tri Chlogwyn Trwyn Whiteford / Whiteford Point please visit www.walescoastpath.gov.uk. Arfordir De Cymru ac Aber Afon Hafren Aberavon Beach / Traeth Aberafan 8 South Wales Coast & Severn Estuary

www.llwybrarfordircymru.gov.uk | www.walescoastpath.gov.uk Diolch i Gyngor Dinas a Sir Abertawe a Chyngor Bwrdeistref Sirol Mwynhewch Enjoy Castell-nedd Port Talbot With thanks to City & County of Swansea and Neath Port Talbot County Borough eich taith your walk Council Llwybr Arfordir Cymru: Dylai taith gerdded ar hyd yr arfordir fod yn brofiad diogel aphleserus Rydym yn ddiolchgar iawn am gydweithrediad nifer o dirfeddianwyr A coastal walk should always be a safe and enjoyable experience and We are very grateful for the co-operation of the many landowners bob amser, a dylech adael yr amgylchedd fel y cawsoch chi ef. y mae’r Llwybr yn mynd trwy’u tir. you should leave the environment as you found it. across whose land the Path passes. Darganfod ffurf y • Arhoswch ar y Llwybr ac yn ddigon pell oddi wrth y dibyn. Dilynwch y Côd Cefn Gwlad: • Stay on the Path and away from cliff edges. Please follow the Countryside Code: genedl • Gwisgwch esgidiau addas a dillad cynnes rhag y glaw. • Wear boots and warm, waterproof clothing. • Byddwch yn ddiogel – cynlluniwch o flaen llaw a • Be safe - plan ahead and follow any signs. • Pan fydd hi’n wyntog neu’n wlyb, byddwch yn arbennig o ofalus. • Take extra care in windy and/or wet conditions. dilynwch unrhyw arwyddion . • Leave gates and property as you find them. • Cofiwch gadw golwg ar blant bob amser. • Always supervise children. • Gadewch glwydi ac eiddo fel y maen nhw. • Protect plants and animals, and take your Wales Coast Path: • Cofiwch nad oes modd cael signal ffôn symudol bob amser ar • Remember that mobile signal can be patchy in some coastal • Ewch â’ch sbwriel adref, a gofalwch warchod bywyd litter home. hyd yr arfordir. destinations. Discover the shape gwyllt. • Keep dogs under close control. • Os nad ydych yn gallu symud yn dda iawn, ewch i • If you have restricted mobility, visit: Mai / May 2013 • Cadwch eich ci dan reolaeth dynn. • Consider other people. of a www.llwybrarfordircymru.gov.uk i gael gwybodaeth am www.walescoastpath.gov.uk for suggestions on suitable nation Delweddau © Hawlfraint y Goron (2013) Croeso Cymru | © Jeremy Moore, 2013 (Bae’r Tri Chlogwyn) • Byddwch yn ystyriol o bobl eraill. walks. Images © Crown copyright (2013) Visit Wales | © Jeremy Moore, 2013 (Three Cliffs Bay) deithiau cerdded addas. WCPWCP GoGowerwer & SSwanseawansea BaBayay

Allwedd / Key: Awgrymiadau ar gyfer teithiau cerdded Some suggested walks Llwybr Arfordir Cymru / Wales Coast Path Gorsaf Drenau / Railway Station Sylwer - pellter un ffordd a ddangosir, oni nodir yn wahanol. Lle y Please note that distances are one way unless otherwise Dilynwch yr arwyddion! Llwybr Amgen / Alternative Route Llwybr Cerdded (gweler yr awgrymiadau i’r dde) mae cludiant cyhoeddus yn cael ei ddangos, mae hyn yn golygu specified. Where public transport is shown, this means that the 1 bod y mannau cychwyn a gorffen wedi eu cysylltu (yn ddibynnol start and finish points are linked (timetable dependent). We Follow the signs! Ffyrdd / Roads Walk (see suggestions to the right) A Uchafbwynt (gweler drosodd) / Highlight (see overleaf) ar yr amserlen). Rydym yn argymell eich bod yn defnyddio recommend the use of www.traveline-cymru.info to plan Rheilffordd / Railway www.traveline-cymru.info i gynllunio eich taith. your journey. A441138 A465

Llanmadog i Rosili (10.75km / 6.75milltir) Llanmadoc to Rhossili (10.75km / 6.75miles) 1 1 Caasllwwchwwr Taith gerdded ar hyd ymyl gorllewinol y penrhyn, cyn mynd A walk along the western end of Gower passing Broughton Burry Port 47 M4M 45 Loougghhor 46 heibio i Fae Brychdwn, ynys Burry Holms a Bae Rhosili ar ei hyd. Bay, Burry Holms island and taking in the length of Rhossili Os bydd y llanw’n caniatáu, gallwch ddewis cerdded ymhellach Bay. Tides permitting, there is an option to extend the walk to Penrhyn Gwyr Llanelli i drwyn y penrhyn ym Mhen Pyrod. (Bws ar y Sul yn unig) Worm’s Head. (Bus Sundays only) 44 B Castellll-Nedd a Bae Abertawe Corsysydd / Marshshheess Rhosili i Bort Einon (11.75km / 7.5milltir) Neath 2 Rhossili to (11.75km / 7.5miles) 43 Mae’r llwybr yma’n dilyn darn o’r arfordir lle mae cyfoeth o 2 fywyd gwyllt mewn tirwedd amrywiol a thrawiadol. Mae’n This path follows a stretch of coast rich in wildlife with a Dyma ran o’r llwybr sy’n amrywiol dros ben: o arfordir Whiteford Burrows A483 spectacular and varied landscape. It passes through National godidog Penrhyn Gŵyr gyda’i draethau euraid sydd wedi mynd drwy dir yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol sy’n anghysbell, garw a gwyllt mewn sawl man. Cafodd Bae Port Trust land, much of which is remote, rugged and wild. Port ennill llu o wobrwyon, i ddinas lan môr brysur Abertawe A4216A421 422 Einon ei ddewis yn 2011 fel traeth gorau Prydain. (Bws) Eynon Bay was voted best British beach in 2011. (Bus) Pen-clawdd Baglan gyda’i golygfeydd trawiadol o Fae Abertawe. 1 CCorsydydd/d / Maarsrshhes LlLlanmadoc A483 Port Einon i Oxwich (7.25km / 4.5milltir) 6 3 Port Eynon to Oxwich (7.25km / 4.5miles) LLlalanngennyddd Llanrhidian Bydd y llwybr yma’n mynd â chi drwy goetiroedd ac ar hyd 3 LLlLlaannggeenitth clogwyni agored. Dau o uchafbwyntiau’r daith yw Castell This path will take you through woodland and across open A Abertawe Oxwich a godwyd yn yr 16eg ganrif ac Eglwys Illtyd Sant o’r cliffs with the 16th Century and 13th Century Swansea 411 Port Talbot 13eg ganrif. (Bws) St Illtyd’s Church as highlights along the way. (Bus) D Uplandd Route 4040 Gower Thrhrree Cliffffs BBay Traeth Aberafan Llwybr yr ucheldir Oxwich i Glogwyni (8.25km / 5.25milltir) Rhohosili A4118 Y Mwmbwls Aberavon Beach 4 Oxwich to Pennard Cliffs (8.25km / 5.25miles) RhoR ssis li Tro eithaf hawdd ar hyd traethau tywodlyd agored sy’n cynnig 4 2 Langland The & Swansea Bay Margagam golygfeydd gwych o Fae’r Tri Chlogwyn, lle eithriadol o hardd. A relatively easy walk with open stretches of sandy beaches 5 and great views of Three Cliffs Bay, a spot noted for its beauty. Oxwxwwich Gallwch ddewis sgrialu i fyny rhai o’r creigiau mewn mannau. C There are a few rock scrambles if you wish to take them. (Bus) This stretch of the Path is an area of contrasts; from 39 (Bws) 4 the stunning coastline of the Gower Peninsula, with its Graddfa / Scale 388 award winning golden beaches, to the busy seaside city 1 cm = 1.60 km 5 Y Mwmbwls i Abertawe (9.25km / 5.75milltir) Mumbles to Swansea (9.25km / 5.75miles) 3 Morfa Margam Wrth archwilio’r ardal, beth am brynu hufen iâ yn y Mwmbwls 5 of Swansea and spectacular views over Swansea Bay. A48 In Mumbles, reward yourself with an ice cream while you Margam Moors fel gwobr? Os bydd gorsaf y bad achub ar agor, mae’n werth explore the area. If the lifeboat station is open it is worth mynd i mewn i ddysgu am waith pwysig gweithwyr dewr yr Port Eynon Map Dangosol / Indicative Map Kenfig Dunes popping in to find out more about the vital and heroic role the RNLI sydd wedi achub bywydau llawer o bobl ar y môr ym RNLI has played in saving lives at sea here and throughout the mhob rhan o Brydain. Gallwch fwynhau’r golygfeydd ar draws country. Walk to the city along Swansea’s famous promenade M4 y bae i Drwyn y Mwmbwls wrth gerdded mewn i’r ddinas ar (site of the world’s first passenger railway) with views across hyd promenâd enwog Abertawe (lle’r oedd y rheilffordd gyntaf the bay back to Mumbles Head. (Bus) Pen-clawdd / Rhosili / Rhossili Pennard Bae Tor / Tor Bay yn y byd i gludo teithwyr). (Bws)

Baglan i Barc Gwledig Margam (11km / 7milltir) 6 Baglan to Margam Country Park (11km / 7miles) Er mwyn gallu mwynhau golygfeydd godidog o’r arfordir, 6 To enjoy the best views of the coast, the upland route takes mae llwybr yr ucheldir yn eich tywys ar hyd clogwyni you along historic sea cliffs which overlook Port Talbot. This môr hanesyddol uwchlaw Port Talbot. Byddwch yn gweld walk offers great views of the Bristol Channel with a superb golygfeydd gwych o Fôr Hafren ac yn cael cyfle ardderchog i opportunity to view how industry sits within this coastal weld byd diwydiant yn ei gyd-destun ar lan y môr. Mae olion setting. Explore interesting relics along the way including the diddorol i’w gweld ar hyd y ffordd, gan gynnwys adfeilion ruins of the Chapel of Mary. (Bus & Train) Capel Mair. (Bws a Thrên)

ProducedProduced bbyy CCCCWW oon:n: 8 MMarcharch 20122012 ThThiiss mamapp iiss reprreproducedoduced ffromrom OOrdnancerdnance SurveySurvey mamaterialterial wiwithth thethe permimissission ooff OOrdnancerdnance SSurveyurvey on bbehalfehalf ooff ththe AtgyAtgynhyryrchchirir y mamap hwhwn o ddeunyddeunydd yryr ArolArolwgwg OrdnansOrdnans ggyyda chaniatâdchaniatâd ArolArolwgwg OrdnansOrdnans arar ranran RheolwRheolwr LlLlyfyfrfarfa EiEi MaMawrwrhyhydidi ControllerController ofof HeHerr MajeMajeststy'y's StationeryStationery OffiOfficece © CrowCrown copycopyright.right. UnauthorisedUnauthorised reprodreproductionuction infringeinfringes CrowCrown © Hawlwlfraintfraint y Goron.Goron. MaeMae atgynhyratgynhyrchuchu hebheb ganiganiatâdatâd ynyn torritorri hawlwlfraintfraint y GoronGoron a gall hynhyn ararwainrwain aatt ererlyniadlyniad neneuu aacchoshos sifil.sifil. SScalecale 1:1250001:125000 copycopyrightright aandnd mamay lead toto prprosecutioosecution CountrCountrysysideide CouncilCouncil forfor WaWaleles,s, 100019741100019741 2011 CyCyngor CefnCefn GwGwladlad CyCymrmru,u, 100019741100019741 2011.2011.