De Beers Consolidated Mines Proprietary Limited Leano La Moepo Wa Venetia La Go Hlabolla Setšhaba Le Bašomi-Kgatišo Ya Boraro – 14 December 2018
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
DE BEERS CONSOLIDATED MINES PROPRIETARY LIMITED LEANO LA MOEPO WA VENETIA LA GO HLABOLLA SETŠHABA LE BAŠOMI (2018 – 2022) KGATIŠO YA BORARO 14 DECEMBER 2018 DE BEERS CONSOLIDATED MINES PROPRIETARY LIMITED LEANO LA MOEPO WA VENETIA LA GO HLABOLLA SETŠHABA LE BAŠOMI-KGATIŠO YA BORARO – 14 DECEMBER 2018 DIKAGARE 1 MATSENO 4 1.1 Maikemišetšo a SLP 5 1.2 Ditshwanelo tša go Epa tša Moepo wa Venetia 5 2 KETAPELE 6 2.1 Boitsebišo 6 Seswantšho 1: Lefelo la Moepo wa Venetia 6 2.2 Dipalopalo tša Bašomi 7 2.3 Metse ya Bašomi ba Moepong wa Venetia 8 3 LENANEO LA GO HLABOLLA BAŠOMI 10 Matseno 10 3.1 Go Dira Dilo ka go Dumelelana le Melao ya Mananeo a go Ruta Batho Mošomo 10 3.2 Mešomo Yeo Batho Bao ba e Kgonago ba sa Hwetšagalego Gabonolo 11 3.3 Leano la go Ruta Batho go ba le Bokgoni bja Mošomo 12 3.4 Leano la go Thuša Motho go Fihlelela Mošomo o Itšego 22 3.5 Leano la go Hlahla Bašomi 23 3.6 Leano la Tefelo ya Dithuto le la go Tlwaetša Barutwana 24 3.7 Leano la go Hira Bašomi ka Tekatekano 27 4 LENANEO LA MOEPO LA GO HLABOLLA SETŠHABA 35 4.1 Matseno 35 4.2 Tirišano le Bao ba Kgahlegelago Moepo 35 4.3 Maemo a Setšhaba le Ikonomi 36 4.4 Dipalopalo tša Baagi ba Lefelong la Moepo 39 4.5 Boitsebišo bja Megolo ya Malapa 41 4.6 Boitsebišo bja Mošomo 43 4.7 Thuto 49 4.8 Meetse ka Magaeng 50 4.9 Mohlagase 51 4.10 Kelela-tšhila le go Tlošwa ga Ditlakala 52 2 DE BEERS CONSOLIDATED MINES PROPRIETARY LIMITED LEANO LA MOEPO WA VENETIA LA GO HLABOLLA SETŠHABA LE BAŠOMI-KGATIŠO YA BORARO – 14 DECEMBER 2018 4.11 Dintlo 53 5 LEANO LA DINTLO LE MAEMO A BODULO 60 5.1 Go Kaonefatša go Hwetšagala ga Dintlo le Maemo a Bodulo 60 5.2 Leano la Rena 60 5.3 Tšwelopele ya Rena 60 5.4 Lenaneo la go Thuša Bašomi Gore ba be le Dintlo 60 6 LEANO LA GO HWETŠA DITIRELO TŠE KAONE-KAONE 63 6.1 Matseno 63 6.2 Tšwelopele ya Leano la go Hwetša Ditirelo tše Kaone-kaone 63 6.3 63 Go Hlabolla Dikgwebo Potlana le Baaba-ditirelo 6.4 Tutuetšo Tabeng ya Ditirelo tše Kaone-kaone 65 6.5 Tshepedišo ya go Hwetša Baaba-ditirelo 65 7 MOGATO WA GO LAOLA GO FOKOTŠWA GA BAŠOMI 69 7.1 Matseno 69 7.2 Dipoledišano tša Nakong e Tlago 69 7.3 Magato a go Phema go Lobja ga Mešomo le go Fokotšega ga go Hirwa ga Batho 69 7.4 Mekgwa ya go Rarolla go Lobja ga Mešomo Moo go Loba Mošomo go ka se Phemegego 70 8 THEKGO YA DITŠHELETE 71 9 BOITLAMO 72 3 DE BEERS CONSOLIDATED MINES PROPRIETARY LIMITED LEANO LA MOEPO WA VENETIA LA GO HLABOLLA SETŠHABA LE BAŠOMI-KGATIŠO YA BORARO – 14 DECEMBER 2018 1. MATSENO Khamphani ya De Beers Consolidated Mines Proprietary Limited (“DBCM”) e butše semmušo Moepo wa Venetia ka di-14 tša August 1992. Moepo wa Venetia o hwetšagala polaseng ya Venetia 103-MS, yeo e lego mo e ka bago dikhilomithara tše 80 ka bodikela bja Musina le dikhilomithara tše 36 ka leboa-bohlabela bja motse wa Alldays Profenseng ya Limpopo. Moepo wo o wela ka tlase ga Mmasepala wa Selegae wa Musina Seleteng sa Vhembe. Gabotsebotse, moepo wo ga o kgole le mmila wa R521 wo o lego magareng ga motse wa Alldays le wa Pontdrift; e lego mo e ka bago dikhilomithara tše 540 ka leboa la Johannesburg, go etša ge go bontšhitšwe go Seswantšho 1 (Bona Seswantšho 1). Ga bjale moepo wa Venetia ke molete gomme go šomišwa dikepo tša go swana le metšhene ya go bora maswika le mokgwa wa go thuthupiša maswika. Maswika ao a sa nyakegego le ao go rafšago maswika a bohlokwa go ona a laišwa diloring ka difošolo. Ga go šomišwe mekgwa ya sebjalebjale. Kgauswi le moepo go na le lefelo la go lahlela maswika ao a sa nyakegego, gomme maswika a bohlokwa a kgobelwa kgauswi le moepo, a pšhatlwa gomme gwa ntšhiwa ditaamane go wona. Go na le lefelo leo go lona go lahlelwago ditšhila tšeo di šalago ge go ntšhiwa taamane maswikeng (ditšhila tša go swana le leraga, santa le letsopa). Ka gona, mokgwa wa rena wa go rafa ditaamane ga o šomiše dikhemikhale. Go ya ka leano-tšhomo leo re nago le lona ga bjale, Moepo wa Venetia Open Pit (VOP) o tlo epa go fihla botlaseng bja dimithara tše 450 mafelelong a mogato wa go epa wa Cut 4 (mo e ka bago ka 2022). Ka nako yeo, moepo o ka se sa lebelelwa o loketše go ka epša ka gore go epa go feta moo go tla be go le kotsi. Maikemišetšo a Moepo wa Venetia wa ka Tlase ga Lefase (Venetia Underground Project [VUP]) woo gabjale o sa kgaoditšego, ke go tlo tšwetša pele moepo wa gona bjale wa Venetia wa molete (VOP) ka gore go epiwe ka tlase ga lefase gore go hwetšwe maswika a mabedi a bohlokwa a go rafa taamane (kimberlitic), e lego K01 le K02, ao a tlago go telefatša projeke ya gona bjale ya VOP ka mengwaga e ka bago e 20, e lego go thoma ka 2022 go fihla ka 2045 (e lego nako yeo ka yona moepo wa VOP o rulaganyeditšwego go kgaotša go epša). Moepo wo o thomile go agwa ga e sa le go tloga ka 2012 ka tlase ga taolo ya Venetia Underground Project (VUP). Dirafša di tlo fihlelelwa go šomišwa melete e mebedi ya go iša fase, e lego molete wa go iša fase ka dimithara tše 1080. Go oketša moo, re tlo bona go tšwa ka godimo gore re epile go fihla mo re nyakago go fihla gona. Ke moka, molete woo o tlo šoma bjalo ka phaephe ya go tsenya moya ka moepong, gomme wa šoma gape e le tsela ya go tšwa ka moepong wa ka tlase ga lefase. Dilo tše dingwe tše di hlokagalago gore mošomo o tle o tšhabe diatla moepong wa ka tlase ga lefase di tla dirwa ke rakonteraka wa meepo, yoo a tlago go okamela mešomo ka moka ya ka tlase ga moepo (go akaretša le diaparo tša bašomi ba moepong, melete ya go tsena ka moepong, go swaragana le mabu, tšhomišo ya meetse, go lokišwa ga metšhene le go netefatša gore metšhene ya go fehla moya e šoma gabotse). Ge rakonteraka yoo a se no fetša mošomo wa gagwe, o tla fetišetša marapo go beng ba moepo, (“DBCM”), e le gore mošomo o tle o thome go tšhaba diatla go thoma ka 2022 go fihla ka 2024. Mošomo wo VOP e o dirago gona bjale wa go epa taamane go ya fase, o ka se fetoge gakaalo go fihlela ge go epilwe go fihla dithaneleng. Leswika la go rafa taamane la K01 le tlo epša go šomišwa mokgwa wo o bitšwago Sub Level Caving mining, moo K01 e tlago go tšweletša 4 Mt ka ngwaga. Leswika la K02 lona le tlo epša go šomišwa mokgwa wo o bitšwago Modified Sub Level Caving mining, gomme lona la tšweletša 1.9 Mt ka ngwaga. Se se lekana le 5.9 Mt, yeo e lekanago le tšweletšo ka moka ya moepo wo o šomago gona bjale. Mekgwa ya go rafa e tlo akaretša go bora maswika, go tsenya dithuthupiši ka mašobeng a maswika ao gomme maswika ao a thuthupišwa, go kgoboketšwa ga maswika ao a nago le taamane le maswika ao a sa nyakegego, go pšhatlaganywa ga maswika ka lekga la pele, go gogelwa ka ntle ga moepo maswika ao a nago le taamane le go lahla maswika a sa nyakegego. 4 DE BEERS CONSOLIDATED MINES PROPRIETARY LIMITED LEANO LA MOEPO WA VENETIA LA GO HLABOLLA SETŠHABA LE BAŠOMI-KGATIŠO YA BORARO – 14 DECEMBER 2018 1.1. Maikemišetšo a SLP Ka go dumelelana le Molaotheo wa MPRDA, No. 28 wa 2002 (“MPRDA”), le go phethagatšwa ga dilo tše di letetšwego go ya le ka Ditshwanelo tša go Epa tšeo di neilwego khamphani ya DBCM, go letetšwe gore Moepo wa Venetia o tsenye letsogo go kaonefatšeng maemo a tša leago le a ikonomi a batho bao ba dulago kgauswi le wona ka go netefatša gore o phethagatša seo se bolelwago ke tokomane ya Leano la go Hlabolla Setšhaba le Bašomi (Social and Labour Plans). Maikemišetšo a Leano la Moepo wa Venetia la go Hlabolla Setšhaba le Bašomi ke go tlo diriša mananeo a go hlabolla setšhaba le bašomi ka go dumelelana le ditekanyetšo tše di tsebjago tša go hlabolla setšhaba. Moepo o tlo dira seo ka go ela hloko dinyakwa tša baagi, ikonomi le tikologo gomme o tla dira seo go tloga mathomong go fihla mafelelong, e lego go tloga ge o rulaganya mošomo, ge mošomo o le gare o kgatlampana le ge o fihlile mafelelong. Moepo wa Venetia o tlo fihlelela se ka go dira dilo tše di latelago: • Ka go hira bašomi ba go tšwa ditikologong tša Blouberg le Musina, gomme ka go dira bjalo wa kaonefatša maphelo a bona le ikonomi. • Ka go tsenya letsogo dikaonefatšong tša intaseteri ya moepo; • Ka go tšwetša pele mošomo wa Moepo wa Venetia wa go hlabolla badudi ba seleteng sa Capricorn le sa Vhembe, kudukudu bao ba lego ka tlase ga Mmasepala wa Selegae wa Blouberg le wa Musina. 1.2. Ditshwanelo tša go Epa tša Moepo wa Venetia Khamphani ya DBCM e fetošitše ditshwanelo tša yona tša go epa motheong wa Ntlha ya Bošupa, go Karolo ya Bobedi ka go MPRDA, bakeng sa Moepo wa yona wa Venetia ka di-02 tša September 2008.