Dolina Nidy PLB260001 Góry Pieprzowe PLH260022 Lasy Cisowsko-Orłowińskie PLH260040 Łysogóry PLH260002 Ostoja Kozubowska PLH260029 Ostoja Nidziańska PLH260003 Ostoja Przedborska PLH260004 Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie PLH260041

375 Góra Miedzianka347 Miedzianka Biesak- białogon

Krasocin 388 404401 Telegraf Piekoszów Wzgórza Chęcińsko- Kieleckie Lubrzanka Kakonianka Wzgórza Chęcińsko- Kieleckie Warkocz Górno Daleszyce - obszar wiejski M. Bieliny Milechowy Wzgórza Chęcińsko- Kieleckie

Jaskinia Raj Nida, fot. P. Synowiec Góry Pieprzowe – pieprzówki, fot. M. Kurpios Bór bagienny, fot. M. KurpiosGóra ¯akowa Bór jodłowy, fot. D. Gorzkiewicz Świetlista dąbrowa, fot. P. Synowiec Ostoja Nidziańska – wiosenne rozlewiska Nidy, fot. M. Kurpios Torfowisko Żabieniec, fot. P. Synowiec Murawa kserotermiczna, fot. M. Kurpios

Hutka 353 Zelejowa Sitkówka-Nowiny Ostoję stanowi szeroka dolina rzeki Nidy wraz z otaczającymi ją terenami na odcinku od Żernik Ostoja obejmuje pozostałość pasma górskiego, silnie sfałdowanego i pociętego uskokami, w którego Ostoja obejmuje niezwykle cenne334 przyrodniczo rozległe torfowiska wysokie i przejściowe, które są ObszarGóra Zelejowautworzony został z uwagi na występujące tu lasy jodłowe i bukowe, w szczególności dla Ostoja jest jednym z głównych stanowisk chrząszcza jelonka rogacza w Polsce. Obejmuje najwięk- DolinaObszar o powierzchni Warkocza ok. 26 tys. ha obejmuje dolinę rzeki Nidy z przylegającymi do niej terena- Ostoja znajdujeBełnianka się na terenie dwóch województw świętokrzyskiego i łódzkiego. Obejmuje Pasmo Ostoja obejmuje kilka pasm Gór Świętokrzyskich. Położona w widłach dwóch rzek: Bobrzy i Białej do Nowego Korczyna. Obszar ten to jedno z cenniejszych w Polsce miejsc lęgowych dla wielu zboczach powstały liczne wąwozy prowadzące do doliny Wisły. Chronione tu zbiorowiska roślinne to otoczone borami bagiennymi, olsami i łęgami, położone w rozległym kompleksie leśnym. W doli- ochrony wyżynnego jodłowego boru mieszanego. Na ich terenie spotkać można reliktoweBobrza gatunki szy kompleks lasów grądowych i łęgowych na obszarze Niecki Nidziańskiej. Duże powierzchnie zaj- mi. Występują tu głównie łąki, poprzecinane licznymi ciekami wodnymi, tylko gdzie niegdzie lasy. Przedborsko-Małogoskie poprzecinane bogatą siecią rzeczną – dopływami Czarnej Włoszczowskiej. Nidy porozcinana jest ich dopływami. Obszar utworzono dla ochrony 22 typów siedlisk przyrodni- Wzgórza Chęcińsko- Kieleckie Chęciny - miasto gatunków ptaków, zwłaszcza wodno-błotnych. Jest to także ważny punkt na szlaku wędrówek murawy kserotermiczne z ostnicamiMałogoszcz oraz zarośla kserotermiczne występujące - miasto na wzniesieniach i ich nach rzecznych występują podmokłe łąki z rzadkimi gatunkami motyli i ważek. Są to między innymi: chrząszczy – zagłębka bruzdkowanego i zgniotka cynobrowego. Na terenie ostoi znajdują się także mują także murawy kserotermiczne oraz towarzyszące im zarośla z wisienką stepową. Na terenie Utworzony został głównie w celu ochrony muraw kserotermicznych inaczej nazywanych stepowy- Na zboczach wapiennych wzgórz rozwijają się murawy kserotermiczne, a w dolinach torfowiska. czych oraz 14 gatunków roślin i zwierząt. Na szczególną uwagę zasługują murawy kserotermiczne Włoszczowa - obszar wiejski Daleszyce - miasto ptaków. Występuje tu co najmniej 70 gatunków ptaków z Dyrektywy Ptasiej, w tym 10 gatunków zboczach. Lasy grądowe, porastające głębokie wąwozy i zbocza zajmują niewielkie powierzchnie. modraszek telejus, czerwończyk nieparek, trzepla zielona, zalotka większa. małe enklawy łąk i pastwisk oraz siedlisk kserotermicznych, a także liczne cieki wodne. Obejmuje ostoi znajdują się silne i liczne populacje obuwika pospolitego. mi, na których spotkać można rzadkie rośliny – dziewięćsiła popłocholistnego, miłka wiosennego, Najbardziej rozległym i najcenniejszym z nich jest Piskorzeniec (objęty ochroną rezerwatową) oraz i napiaskowe. Regionalnym unikatem są płaty nawapiennych buczyn ze storczykami np. na górze

zagrożonych wyginięciem umieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Chronione są tu również starorzecza. W ich bliskim sąsiedztwie występują różne postacie łęgów, Świętokrzyski Park Narodowy oraz kilka mniejszych enklaw. Chodcza a także jedynie tutaj występującego sierpika różnolistnego. Jedle. Na ich trudno dostępnych fragmentach występują oczka wodne z pływającym kożuchem ro- Patrol. Na szczególną uwagę zasługują też obszary krasowe. Do najcenniejszych jaskiń krasowych Góra Rzepka głównie są to łęgi wierzbowe. ślin tzw. płem mszarnym. utworzonych wewnątrz górotworu należą Jaskinia Raj z unikalną szatą naciekową oraz Jaskinia Ja-

Atrakcje turystyczne Atrakcje turystyczne worznicka. Stanowią one miejsca zimowania wielu gatunków nietoperzy. Atrakcje turystyczne Atrakcje turystyczne Atrakcje turystyczne Słopiec Atrakcje turystyczne Atrakcje turystyczne

Lasy Włoszczowskie Starochęciny Gì.ì ì Sìtìoì³ìoìwìaì ì 4ì 2ì 3ì Atrakcje turystyczne 250 Lasy Włoszczowskie Brzeziny 4 2 9 Włochy 275 Lasy Włoszczowskie 250 Marzysz Cisów im. prof. Zygmunta Czubińskiego Lasy Włoszczowskie 275 Lipnica Przymiarki Lipowica 250 Borków 250 Karsznice Lasy Włoszczowskie Lasy Włoszczowskie 278 Kuby - Młyny 250 Wygnanów 250Lasy Włoszczowskie 225 Piaseczna Górka Wola Teserowa Lasy Włoszczowskie Małogoszcz - obszar wiejski Lasy Włoszczowskie 275 Marzysz Tokarnia Cisowsko - Orłowiński Park Krajobrazowy Lasy Włoszczowskie Lasy Włoszczowskie Rezerwat Białe Ługi, fot. M. Kurpios ÌDębno –– Brzeziny Jelonek rogacz, fot. B. Sępioł 293 organizowana jest ÌMuzeum Przyrodnicze Rybitwa zwyczajna Sterna hirundo, fot.S. Wąsik  Rezerwat przyrody „Białe Ługi” o powierzchni ponad 400 ha Buczyna, fot. P. Synowiec  Rezerwat przyrody „Polana Polichno” – został utworzony ÌChrząszcz jelonek Dyptam jesionolistny, fot. M. Kurpios tu corocznie we 225 Świętokrzyskiego wrześniu impreza rogacz osiąga wielkość Rembieszyce Parku Narodowego na Nida Bieleckie Młyny Białe £ugi  Umianowice – kilka odnóg Nidy utworzyło tu kompleks pod- ÌTutejsze populacje Róża, fot. M. Kurpios utworzony został w celu ochrony kompleksu śródleśnych tor- religijno –obyczajowa  Na górze Chełmowej występuje największe skupisko uznawa- w celu ochrony muraw kserotermicznych znajdujących się na do 6 cm; nazwa  Rezerwat przyrody „Skorocice” utworzony w celu ochrony ro- ÌW rezerwacieTrzemosna Rezerwat Bukowa Góra, fot. M. Kurpios 281 Świętym Krzyżu. ptaków - rycyka, pod hasłem „W dzień Ostrów owada pochodzi od przyrody „Skorocice”Lasy Cisowsko- Orłowińskie krwawodzioba i kulika Góry Pieprzowe 275 ÌZnajdująca się narządu gębowego znajduje się ścieżka Rzeka Łososina mokłych terenów tzw. deltę wsteczną.  Rezerwat przyrody „Góry Pieprzowe” utworzony został w celu Ì fowisk oraz bagiennych lasów olszowych i siedlisk borowych. świętej Tekli ziemniaki nego za endemit modrzewia polskiego. śródleśnych polanach oraz niezwykle rzadkich gatunków ro- 275 ślinności stepowej oraz form geologicznych powstałych275 w gip-  Rezerwat przyrody „Oleszno” utworzony został w celu ochrony Ì Rezerwat Chelosiowa Jama, fot. M. Kurpios Rez. Wolica 73 wielkiego są liczniejsze inaczej nazywane Bizoręda Żerniki będziem piekli”. Wolica w Nowej Słupi figura Łabędziów samca - żuwaczek dydaktyczna, na której inaczej Wierna Rzeka ÌJaskinia Raj jest niż w pozostałych „Pieprzówkami” - pielgrzyma, która Nida przypominających 275 można obserwować275 rozsławiona została udostępniona  Na kompleksach stawów rybnych w Górkach i Młodzawach, ochrony muraw kserotermicznych oraz związanychZłotniki z nimi ga-  Rezerwat przyrody „Zamczysko” utworzony został z uwagi na ÌDiabeł z Cisowa –  Śgminacieżka przyrodniczo-historyczna Chęciny „Łysica” (czas- obszar przejścia około wiejski C ślinrna oraz owadów. sie, takich jak wywierzyska, jaskinie i leje krasowe. podmokłych, przypominających pierwotne, lasów. Kompleks  Rezerwat przyrody „Góra Miedzianka” utworzony w celu ptasich obszarach od barwy łupków Chęcińsko-Kielecki Park Krajobrazowy zgodnie z legendą, za poroże jelenia. Radomice różnorodne formy 275 dzięki powieści dla turystów Rembiechowa Lipnica w Cisowskim kościele 250 Natura 2000. kambryjskich wędruje na Święty Dolina Czarnej Nidy krasu gipsowego Stefana Żeromskiego, z wyłączeniem można obserwować liczne gatunki ptaków chronionych tunków roślin i owadów. Odkryto tu największe w kraju skupi- występujące tu buczyny z żyznym runem; chroni także pozo- znajduje się drewniana 45 minut) biegnie przez lasy jodłowe opisane przez Stefana  Rezerwat przyrody „Wroni Dół” – w rezerwacie chronione są ÌRez.Michałów Radomice – największa  Rezerwat przyrody „Przęślin” – występują tu gipsy, których leśny tworzy mozaika łęgów jesionowo-olszowych, grądów ochrony zjawisk mineralizacji kruszcowej, form krasowych przypominających Brzegi Krzyż przesuwając (przejście ok. 2 godz.). który pisząc powieść okresu, kiedy zimują ÌW sali balowej Biała Nida figura św. Michała Morawica w Polsce stadnina koni kolorem pieprz. się o jedno ziarenko 275 był inspirowany nietoperze. w ostoi. pałacu Wielopolskich ska dziko rosnących róż, z których kilka należy do bardzo rzad- stałości wału ziemnego otaczającego dawny ośrodek kultu Archanioła, który pod Żeromskiego w poemacie „Puszcza Jodłowa”, kończy się na ciekawe lasy grądowe z rzadkimi gatunkami roślin chronionych.Wola Morawicka arabskich czystej krwi. kryształy tworzą tzw. jaskółcze ogony dochodzące do 2,5 m ÌGorejący krzew i olsów. oraz śladów dawnego górnictwa, a także rzadkich gatunków piasku rocznie; jak 275 opowieściami ciotki Oksakręcono scenę ÌKotewka orzech stopą trzyma leżącego Konie z tej stadninyRadomice Komórki Mojżeszowy – dyptam ÌZgodnie z legendą Kanice Szczepanów dojdzie na szczyt Zbrza mieszkającej w Rudzie  Historyczna ścieżka dydaktyczna „Królewskie miasto Nowy balu w Odolanach kich, a niektóre z ich form zostały tu po raz pierwszy opisane. wodny występuje Dolina Białejpogańskiego. Nidy diabła. najwyższym szczycie Gór Świętokrzyskich (612 m n.p.m). zdobywały tytuły wysokości. Szczecnojesionolistny – nazwa  Rezerwat przyrody „Murawy Dobromierskie” utworzony zo- roślin i zwierząt. na moście w okolicy z „Przedwiośnia”. w starorzeczach Wisły 275 nastąpi koniec świata. Czempionów Świata, potoczna rośliny Zajączkowskiej. Chęcin utopiły się wozy ÌJaskinia Zbójecka Korczyn” o długości ok. 3 km łączy najciekawsze zabytki  Najstarsze góry w Polsce – pod względem geologicznym skały – nazwa pochodzi  Cisów – nazwa wsi pochodzi od rosnących tu cisów, z których  Na obrzeżach gołoborzy wykształciło się ciekawe zbiorowisko ÌDymarki  Przez teren ostoi na odcinku: Młodzawy Małe – Kozubów – Europy, USA i Polski.  Rezerwat przyrody „Grabowiec” utworzony w celu ochrony pochodzi od olejków stał z uwagi na występujące tu nawapienne murawy i zarośla ÌKumak nizinny –  Rezerwat przyrody „Chelosiowa Jama” – chroni kompleks wiozące kosztowności ÌWędrując polnymi 250 w Łagowie – jaskinia 275 od kształtu owoców, 275 Świętokrzyskie– eterycznych, które podbrzusze tego królowej Bony; drogami spotkać o długościDolina ok. Nidy Łukowa 275 ÌMiernów – kurhany miasta. budujące Góry Pieprzowe są pozostałością Gór Sandomier- zaopatrzonych kilka objętych jest ochroną jako pomniki przyrody.275 Sokołów Dolnyroślinne – zespół jarzębiny świętokrzyskiej. Korzenie jarzębiny cykliczna impreza – Niegosławice – Złota – przebie- charakterystycznego i występującego tu lasu grądowego oraz w cieplejszym niż kserotermiczne z unikalną florą i fauną. W części rezerwatu płaza jest koloru jaskiń (Chelosiowa Jama-Jaskinia Jaworznicka-Jaskinia Pa- podobno w słoneczne można przepiękne 180 m położona Ostoja Sobkowsko-Korytnicka z epoki neolitu, 275 256 w twarde wyrostki organizowana nasz klimacie ulegają ciemnogranatowego dni w nurcie rzeki figury świątków 250 na malowniczym w których podczas  W kamieniołomie wapienia w Pińczowie znaleziono dobrze skich, które wypiętrzyły się w tym samym czasie co Sudety. Mniszekprzypominające  Wąwóz Dule – słynne stanowisko geologiczne – odkrywka są w stanie kierować się w stronę gleby w pustej przestrzeni w połowie sierpnia ga szlak rowerowy „Trasa Republiki Pińczowskiej” o długości muraw stepowych. W runie spotkać można bardzo rzadkie samozapaleniu. murawa uległa regeneracji i obecnie przedstawia niezwykle w pomarańczowe jęcza) o długości ok. 3,5 km. Nie są one udostępnione do połyskują skarby. wykonane z wapienia wzniesieniu; według 317 wykopalisk kotwice. Mzurowa w Nowej Słupi, ma na lub czerwone plamy, tzw. „pińczaka”. 63 300 archeologicznych ÌCiuchcia Ekspres ÌPark Etnograficzny 633 legendy była siedzibą celu zaprezentowanie Ujny zachowany szkielet wieloryba sprzed 15 mln lat (do obejrzenia czarnych wapieni z bogatą fauną skamieniałychMiąsowa dewońskich Sokołów Górny między głazami. 52 km utworzony dla upamiętnienia obszaru o powierzchni znaleziono, naczynia gatunki roślin. Ponidzie czynna jest barwne zbiorowisko z jałowcami. Czarna które tworzą unikalny zwiedzania. w Tokarni czynny Zbója Madeja, wyników badań 275 E30 pochodzące Brudzówkultury Skrzelczyce od maja do września275 dla każdego osobnika codziennie z wyjątkiem obecnie zamieszkują ją 275 w siedzibie PIG w Kielcach).  Przez Góry Pieprzowe przebiega czerwony szlak turystyczny głowonogów. nad starożytnym Chmielowice Kawczynok. 1 km wyzwolonego przejściowo w 1944 roku spod okupacji ceramiki sznurowej.  Przyrodniczo-geologiczna ścieżka dydaktyczna „Bogucice‑Gra- http://www.ciuchcia. wzór.  Chęciny-Jaskinia Piekło-Szewce – przyrodniczo-geologiczna poniedziałku 7 nietoperze i pająki. 250 728 hutnictwem. eu/ [email protected] A6 Zaborze Gołoszyce – Piotrowice o długości ok. 100 km; w Gołoszycach Brzeźno niemieckiej. bowiec- Gacki-Krzyżanowice” o długości ok. 20 km łącząca  Przyrodnicza rowerowa ścieżka dydaktyczna oznaczona kolo- ścieżka dydaktyczna o długości ok. 10 km, na trasie której Tyniec Dębska Wola 275 Dolina Białej Nidy 275 Kwilinka ÌW pobliskim Wierzbica 73 Pierzchnianka ÌPojezierze Osowa 275 Chałupki Pierzchnica Sandomierzu rozgrywa Górki Świętokrzyskie – Radków łączy się z głównym szlakiem Gór Świętokrzyskich. się akcja popularnego ciekawe rezerwaty przyrody, a także stary kamieniołom gipsu. rem zielonym rozpoczyna się przed pałacem Dobieckich w Ło- województwo do można zwiedzić zabytki Chęcin a następnie odwiedzić rezer- serialu kryminalnego Mnichów 275 niedawna uchodziło „Ojciec Mateusz” Rez. Wzgórza Sobkowskie Drochów Górny Osiny pusznie a kończy przy torfowisku „Żabieniec”. za pozbawione waty przyrody „Góra Zelejowa” i „Góra Żakowa” oraz jaskinię – jeden z odcinków gmina Morawica naturalnych jezior; kręcony był na terenie Jedlnica Lisów Pierzchnianka  Szlak zielony Rączki – Góry Mokre – Przedbórz o długości 35 dopiero badania zwaną Piekłem. 300 gmina Pierzchnica obszaru Natura 2000. Wólka Kawęcka Sobków geologiczne Brody 300 km przebiega przez tereny rezerwatów przyrody „Bukowa przeprowadzone Staniowice 256 Raków w 2002 roku temu Chorzewa Chomentów 766 gmina - obszar wiejski Obice Góra”, „Murawy Dobromierskie” i „Piskorzeniec”; na trasie zaprzeczyły. Są to 300 Gumienice niewielkie płytkie Lasków Mokrsko Dolne 300 można zobaczyć także kilka pomników przyrody. jeziora ukryte w lasach 275 275 Maleszowa Ostoja Sobkowsko-Korytnicka i starorzeczach, 275 Brus częściowo 275 Drugnia Rządowa przekształcone 7 Zielonka Porzana parva, fot.S. Wąsik Rosiczka okrągłolistna, fot. M. Kurpios Czarny Las, fot. P. Synowiec gmina Sobków Storczyk purpurowy, fot. M. Kurpios Piotrkowice w torfowiska i bagna. Cierno-Żabieniec Grabówka E77 300 250  Spływ kajakowy rzeką Nidą – Nida oraz jej początkowe odcinki Przysów Ostoja Gaj  Przyrodnicza ścieżka dydaktyczna „Cisów – Góra Września –  Przez pasmo Łysogórskie przebiega najdłuższy w wojewódz- Ostoja Jawór  Pełczyska – przy granicy obszaru znajduje się starożytny 275 Wilanów Dolina Nidy Lipa Rez. Gaj Biała Nida i Czarna Nida doskonale nadają się do uprawiania Góry Pieprzowe, fot. M. Kurpios Daleszyce” o długości ok. 10 km. twie szlak turystyczny – czerwony o długości 105Sobkowsko-Korytnicka km. Nosi kompleks osadniczy obejmujący kilka osad i cmentarzysk

Podchojny Morawka Podlesie tego sportu.  Sandomierz – Bazylika Katedralna Narodzenia NMP – gotycki  Niebieski szlak turystyczny Łagów – Chęciny o długości ok. 70 on imię wybitnego świętokrzyskiego przyrodnika Edmunda z różnych okresów; są tu jedne z najważniejszych stanowisk Ostnice Jana na murawie kserotermicznej, fot. M. Kurpios 300 Gozna Kotlice Strojnów Minostowice Ługi  Niebieski szlak turystyczny Pińczów – Wiślica o długości ok. kościół wzniesiony ok. 1360 roku a następnie rozbudowany km – biegnie przez południowe pasma Gór Świętokrzyskich: Massalskiego. archeologicznych w kraju; część znalezisk jest wyeksponowa-  Ciuchcia Ekspres Ponidzie – przejazd zabytkową kolejką Wzgórza Chęcińsko-Kieleckie, fot. M. Kurpios 275 Włoszczowice Celiny 728 Podlaszcze 300 40 km. Trasa przebiega przez miejsce, gdzie stoczono bitwę w XV wieku.Cierno-Zaszosie Orłowińskie, Cisowskie, Dymińskie, Zgórskie i Zelejowskie.  Niebieski szlak turystyczny Nowa Słupia – Święty Krzyż, o dłu- na w Ośrodku Dziedzictwa Kulturowego Ponidzia w Chrobrzu. wąskotorową na odcinku ok. 30 km na trasie: Jędrzejów –  Żółty szlak turystyczny: Wierna Rzeka (przystanek PKP) – Za- Brynica Mokra Korytnica Karsy Wierzbie Nagłowice 78 pod Grochowiskami oraz w sąsiedztwie kilku rezerwatów przy-  Sandomierz – Stary Rynek z gotyckim ratuszem z połowySudół XIV gości ok. 2 km biegnie śladem dawnego traktu tzw. Drogi  Młodzawy Małe – położony w sąsiedztwie obszaru „Ogród na 250 73Umianowice – Pińczów. Przewidziany jest postój w Pińczowie Szydłów jączków – Góra Miedzianka – Grząby Bolmińskie – Grzywy Przęsław Suliszów 302 rody i ciekawej pomnikowej sosny, która stoi na odsłoniętych wieku i renesansowymi299 kamienicami. JĘDRZEJÓW Królewskiej nazywanej tak z uwagi na królów Polski pielgrzy- rozstajach” to prywatny trzypoziomowy ogród udostępniony umożliwiający zwiedzenie. Kumak nizinny, fot. B. Sępioł Korzeczkowskie – Góra Zamkowa – Chęciny (przystanek PKS). S7 Lubania korzeniach.  Zamek królewski w Sandomierzu – budowla wzniesiona na Chwaścice mujących do relikwii Krzyża Świętego. do zwiedzania.766 Podziwiać można tu liczącą ponad 2 tysiące gmina Chmielnik Na terenie Wiślicy utworzono ścieżkę dydaktyczną o długości  Góra Fajna Ryba – ze wzgórza o wysokości 347 m n.p.m roz-  Czerwony szlak turystyczny: Chęciny (przystanek PKS) – Góra Książe - Skroniów Raków 275  Mokrsko Górne – ruiny późnogotyckiego zamku wzniesione- skarpie wiślanej przez Kazimierza Wielkiego, rozbudowana gatunków kolekcję roślin. ok. 4,5 km275 łączącą najciekawsze zabytkiSuchowola (przejście ok. 4 godz.). pościera się widok na panoramę Gór Mokrych i część świę- Zelejowa – kamieniołom Zygmuntówka – Jaskinia Raj – Góra 250 Lipy Prząsław Mały Brzeźnica Warzyn I 250 go w latach 1519–1526. Brynica w XVI wieku. Wierzbica Wola Chroberska – trzy zabytkowe zagrody wiejskie z XIX tokrzyską obszaru Natura 2000. Nazwa wzgórza pochodzi od Brusznia – Góra Karczówka. gmina Jędrzejów - miasto Rębów Gołuchów  Chroberz – Zespół Pałacowo-Parkowy Wielopolskich z lat 1857-  Collegium Gostomianum – kolegium jezuickie to jedna z naj- Borszowice Borczyn 225 wieku.Górki nazwiska przedwojennego właściciela terenu. Warzyn II Piaski Lścin Łagiewniki Brynica Sucha 1860. Obecnie Ośrodek Dziedzictwa Kulturowego Ponidzia. starszych szkół średnich w Polsce, najstarsze jej skrzydło wybu- Nida  Stradów – w niedalekiej odległości od obszaru znajdują się  Żeleźnica –znajduje się tu obelisk upamiętniający miejsce wy-  Chęciny – ruiny zamku królewskiego z przełomu XIII i XIV. Skroniów Wolica Jasionna 250 Chmielnik  Nowy Korczyn – Dom Długosza – budynek dawnej Akademii dowano w 1602 roku. pozostałości275 słowiańskiego grodziska istniejącego pomiędzy padku króla Kazimierza Wielkiego podczas polowania.  Chęciny – kościół i klasztor franciszkanów (XIV w) oraz znajdu- 78 200 S7 Kliszów Jasień z XVI wieku, z zachowanymi pięknymi sklepieniami w przyzie- Czerwonczyk nieparek, fot. P. Wilniewczyc VIII a XII wiekiem, które wraz z podgrodziami zajmowało ob- Przededworze jący się po sąsiedzku kościół i klasztor klarysek (XVII w). 275 Kokot 765 Żydówek Wola Żydowska miu i piwnicach. Łączyn 768  Daleszyce – małomiasteczkowy układ urbanistyczny z VI–XIX szar ok. 25 ha – jest to największy tego typu obiekt w kraju.  Tokarnia – Park Etnograficzny w Tokarni (skansen). Kije Zrecze Małe 225 Zrecze Duże Ludwinów  Nowy Korczyn – Zespół pofranciszkański z gotyckim kościołem wieku, z20°20' którego zachował się układ ulic i fragmenty domów. 20°25' 20°30'Dolina Nidy Lipnik20°35' 78 20°40' 78 20°45' Węgleniec 78 Holendry gmina Chmielnik z 1257 roku ufundowany przez Bolesława Wstydliwego oraz  Raków – w XVI i XVII wieku siedziba Braci Polskich zwanych PasmoOstoja Łysogórskie, fot. P.Nidziańska Synowiec Zrecze Chałupczańskie - miasto jego żonę św. Kingę. Arianami, mieściła się tu słynna Akademia Rakowska; dziś po  Szczyt Łysej Góry (Łysiec, Święty Krzyż) otacza kamienny Starorzecza, fot. D. Gorzkiewicz Ostoja Gaj Jakubów Samostrzałów Łowinianka Potok Wielki dawnej świetności pozostał jedynie rozległy rynek i kilka do- wał ułożony z głazów piaskowca kwarcytowego o długości 766  Wiślica – zespół kościoła kolegiackiego p.w. Narodzenia NMP, Rzeszutki 250 Borów mów, w tym najlepiej zachowane – dom wójta i domKarczunek ministra około 1,5 km i wysokości ponad 2 m. Jest to pozostałość po w podziemiach unikatowa Płyta Orantów z XII w. Wygoda Stawiany 73 Potok Mały 275 Hajdaszek Ostoja Stawiany zboru ariańskiego. istniejącym tu we wczesnym średniowieczu ośrodku kultu  Wiślica – grodzisko wczesnośredniowieczne. Falki Łysaków Stawy Śladków Duży 50°35' Gnojno Wisła, fot. M. Kurpios  Bardo – w dzwonnicy znajduje się stary dzwon, który według pogańskiego. Szaniecki Park  Pińczów – dawny klasztor paulinów – obecnie siedziba Mu- Szyszczyce WschodniaZawilce wielkokwiatowe, fot. M. Kurpios 275 Śladków Mały Krzcięcice Czechów Sędziejowice legendy „za niezwykle odważną i męską walkę z Krzyżakami  Dawny zespół klasztorny benedyktynów obecnie oblatów – Krajobrazowy zeum Regionalnego z licznymi eksponatami dotyczącymi przy- Słaboszowice 271 Imielno 50°35' Ostoja Stawiany z kul armatnich wroga ulany”, podarował Król Polski Włady- w tym miejscu przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Rez. Polana Polichno, fot. P. Synowiec rody Ponidzia. Nocek duży, fot. M. Kurpios Umianowice Janów

7 Gartatowice 225 SędziszówSędziszów - miasto - obszar wiejski sław Jagiełło. Helenówka Świętego.  Pińczów – kaplica św. Anny250 – obiekt z XVII wieku położony na E77 250 Kotlice 225  Z platformy widokowej na Świętym Krzyżu rozciąga się widok szczycie Garbu Pińczowskiego skąd rozpościera się malowni- 250 250 Stara Nida Zawada Stawy w Górkach, fot. M. Kurpios na gołoborze, park narodowy, pasma górskie i miejscowości Chomentówek czy widok na Pińczów i meandry rzeki Nidy. 272 MierzawaSkala 1:75 000 261 Suskrajowice położone w dolinie. Podłęże Chwałowice Zagaje Ostoja Szaniecko-SoleckaBorzykowa 275 Bugaj 1 0 1Mierzawa 2 3 4 km Mierzwin Ostoja Nidziańska Przyłęczek Struga Podłęska Przyłęk Ostoja Nidziańska Skowronno Górne 225 Kostera

20°20' 20°25'Bełk Rez. Skowronno20°30' Brzeście 20°35' 20°40' Młyny Klemencice Dębiany gmina Szarbków Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 to… chroniące szereg gatunków roślin i zwierząt oraz siedliska przyrodnicze. Najmniejszy obszar Natura Gołoborza Jaskinia Raj Murawy kserotermiczne Imielno Kruczka Chruścice Chrabków 200 S 292 S sieć obszarów tworzonych dla ochrony, a więc utrzymania lub od- 2000 to Góry7 Pieprzowe, zaledwie 77 ha. Jest to ostoja rzadkich roślin, wśród których spotkać można Dolina Nidy 275 gmina 250 tworzenia, określonych siedlisk przyrodniczych oraz gatunków i ich nieprzeciętnąE77 ilość różnych gatunków dzikich róż. Największe obszary Natura 2000 w województwie PLB260001 200 Pińczów Szaniecki 275 225 228 Uników Służów Tur Górny 73 Słabkowice siedlisk, to w większości ten sam teren, przy czym jedna ostoja chroni cenne gatunki roślin i zwierząt oraz sie- Park Tuczępy Strzeszkowice przyrodnicze Ciekawostki przyrodnicze Ciekawostki przyrodnicze Ciekawostki 768 SS główne narzędzie ochrony różnorodności biologicznej na teryto- dliska roślinne a druga miejsca ważne dla ptaków. Obszary obejmują meandrującą rzekę, jej dopływy Włochy Krajobrazowy Stopnica [cz.2] 766 Galów Niegosławice gmina Skorzów rium Unii Europejskiej, Łanyoraz liczne łąki położone w dolinie. Występują tu cenne zbiorowiska roślinne. Na szczególną uwagę Nida Ostoja Nidziańska Sanica Laskowa Michałów Szaniec S Dolina Mierzawy Tur Dolny S godzenie ochrony siedlisk i gatunków z gospodarczym użytkowaniem terenu, zgodnie z ideą zasługują murawy kserotermiczne związane z silne nasłonecznionymi miejscami oraz wilgotne łąki 225 PLH260003 Zarzecze 250 gmina zrównoważonego rozwoju, i starorzecza. Na obszarze ptasim wskazanych zostało Mozgawaponad 70 gatunków ptaków. OBJAŚNIENIA ZNAKÓW PIŃCZÓW 200 Rez. Pieczyska 0 1000 2000 3000 4000 5000 m 250 Busko-Zdrój Elżbiecin SS obszary na terenie których ochronie ma podlegać nie całość przyrody, ale jedynie jej wybrane Wodzisław Kotki 225 Gołoborze, fot. D. Gorzkiewicz Jaskinia Raj, fot. Polska Organizacja Turystyczna Murawy kserotermiczne, fot. M. Kurpios elementy, czyli siedliska i gatunki, dla których ochrony został wyznaczony ten obszar, Województwo świętokrzyskiePiotrkowice Ostoja Szaniecko-Solecka Granice powiatów; granice gmin Wrocieryż Pawłowice Sędowice Kameduły S Nawarzyce S podwyższenie rangi regionu świadczące o wysokiej wartości przyrodniczej terenu będące dla Województwo świętokrzyskie leży w południowo-wschodniej części Polski. Położone jest w obrębie Skrzypiów W Górach Świętokrzyskich rumowiska skalne powstałe na skutek erozyjnego działania wody i mrozu Jaskinia o nazwie „Raj” zachwyca bogactwem i różnorodnością form naciekowych: stalaktytów Murawy kserotermiczne są to ciepłolubne zbiorowiska roślinne o charakterze stepowym, rozpo- Drogi wojewódzkie 767 50°30' niego rodzajem rekomendacji, jako miejsca godnego odwiedzenia. Jest to więc promocja re- Wyżyny Małopolskiej, na obszarze obejmującym Wyżynę Kielecką, Nieckę Nidziańską i wschodnią 200 Grochowiska określa się jako gołoborza. Nazwa oznacza miejsce „gołe”, bez „boru”. Spotkać je można na stro- (narastających od stropu), stalagmitów (narastających od dna), kolumn naciekowych oraz polew, wszechnione na obszarach o ciepłym i suchym lecie. W Polsce występują na nasłonecznionych Drogi lokalne główne 50°30' Jelcza Wielka Nowy Folwark Mikułowice gionu i to na skalę europejską (na podstawie „Obszary Natura 2000 w Małopolsce”, IOP PAN) część Wyżyny Przedborskiej. Wschodnią i południowo-wschodnią granicę województwa wyznacza Bogucice II mych zboczach gór. W województwie świętokrzyskim występują w Świętokrzyskim Parku Narodo- jeziorek, pereł jaskiniowych i pól ryżowych. Występują tutaj bardzo dobrze zachowane skupiska zboczach wzniesień o suchym wapiennym podłożu. Odznaczają się niezwykłym bogactwem wielu Przerąb Drogi lokalne pozostałe Kwietniówka Zabrodzice Widuchowa Obecnie w Polsce sieć Natura 2000 zajmuje około 20 procent powierzchni lądowej kraju. W jej skład Wisła, a zachodnią Pilica. Centrum Wyżyny Kieleckiej stanowią Góry Świętokrzyskie z najwyższymi Ostoja Nidziańska wym, a zarazem Obszarze Natura 2000 ŁysogóryŁagiewniki oraz w Ostoi Jeleniowskiej. W parku największe stalaktytów o unikatowym na skalę światową zagęszczeniu. Jaskinia jest niewielka – łączna długość rzadkich, często reliktowych gatunków roślin. Zobaczyć tu można miłki wiosenne, trawy o długich Zagajów 766 Numeracja dróg: drogi wojewódzkie Michałów Las Winiarski wchodzi: szczytami: Łysicą (612 m n.p.m.) i Łysą Górą (595 m n.p.m.), gdzie niewątpliwym walorem turystycz- PLH260003 Bogucice I gołoborze obserwować można ze specjalnie postawionej platformy widokowej w drugim obszarze korytarzy wynosi 240 m. Uznana została za rezerwat przyrody w 1968 roku. Udostępniona jest dla spiralnie skręconych plewach – ostnice, dziewięćsiła popłocholistnego. Ich istnienie uzależnione Wola Lubecka Dolina Mierzawy Rzeki; jeziora i zbiorniki wodne Zakrzów Widuchowa S Zagajówek Ostoja 73 S 849 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty – ozw (obszary siedliskowe – przyszłe specjal- no-przyrodniczym są gołoborza świętokrzyskie. Terytorialnie województwo świętokrzyskie jest jednym PLH260020 przez teren gołoborza przebiega czarny szlak turystyczny z Nowej Słupi na Szczytniak. 250ruchu turystycznego wyłącznie pod opieką przewodnika. jest od ekstensywnej działalności rolniczej, najlepszym sposobem zachowania jest wypas. LądowiskaRez. Lubcza 225 766 Kowala Szaniecko- 300 ne obszary ochrony siedlisk), w tym 4 proponowane ozw z najmniejszych województw, jednak pod względem budowy geologicznej, ukształtowaniaBrzezinki terenu, 767 BUSKO-ZDRÓJ Kościoły; klasztory; synagogi 250 S Lubcza -Solecka 275 S 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków warunków klimatycznych i walorów przyrodniczych bardzo zróżnicowanym. 300 Dębówka 776 Kozłów Moczydło Ruiny; pałace i dwory 275 Rez. Grabowiec Lipny Dół koło Książa Wielkiego gmina PLH260034 767 275Groszek pannoński Jaskółcze ogony Rezerwat przyrody „Owczary” Na terenie województwa ustanowiono jeden park narodowy, 72 rezerwaty przyrody, 9 parków krajobra- 296 Szosa 200 Kwiatówka Pomniki; miejsca martyrologii i pamięci narodowej 250 Bronina Dolina Górnej Mierzawy Kwiatówka Wodzisław Góry Rez. Polana Polichno Marzęcin Żerniki Górne Obszar Natura 2000 to… zowych, 40 obszarów Natura 2000 oraz 21 obszarów chronionego krajobrazu i ponad 600 pomników Oleszki Wełecz Interesujące obiekty 225 331 Betlejem Krzyżanowice Kostki Małe Nowa Wieś Młodzawy Duże Gacki 250 obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla przyrody a także stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne i zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. Przezwody 250 Ośrodki jeździeckie768 gmina 350 Kołków Wspólnoty, utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodni- 369 Tomaszów Siesławice 241 Punkty wysokościowe Pińczów Owczary 300 Kostki Duże czych, lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty. Rez. Krzyżanowice 275 275 776 Szczaworyż Stopnica [cz.1] Zaryszyn RezerwatyWęchadłów przyrody; ogrody botaniczne 973 Zbludowice 300 Ostoja Kozubowska Peczelice Granice parków krajobrazowych Krzeszówka Leszcze Biniatki Owczary Rez. Wroni Dół PLH260029 Młodzawy Małe Ostoja Szaniecko-Solecka Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty to… Obszary NATURA 2000 w tym: Gacki - Osiedle 973 Teodorów 250 768 obszar Natura 2000, projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk zatwierdzony decyzją Komisji gmina Książ Wielki Winiary - Obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) Polichno 250 250 Europejskiej, który odgrywa znaczącą rolę w zachowaniu lub odtworzeniu stanu właściwej ochrony Jaskółcze ogony w rez. Przęślin, fot. M. Kurpios Świerczyna - Obszary mające znaczenie dla Wspólnoty (OZW) Kozubów Groszek pannoński, fot.Skotniki M. Kurpios Rezerwat przyrody Owczary, fot. M. Kurpios Książ Mały Dolina Nidy Wolica Sadek Rez. Winiary Chotelek Zielony siedliska przyrodniczego lub przyczynia się do spójności sieci obszarów Natura 2000. Tereny zabudowane Zagorzyce Maskalis Wola Knyszyńska Przecławka Zagojskie Lipówka Byczów PLB260001 Książ Mały-Kolonia 776 Radzanów PodrózieObszary leśne Groszek pannoński jest rośliną należącąKawczyce do motylkowych. Ma kilka kremowych kwiatów pojawia- Niezwykłą atrakcją w obszarze Natura 2000 Ostoja Nidziańskia są występujące na powierzchni od- Do ewenementów geologiczno-przyrodniczych województwa świętokrzyskiego należą pojawiające Kozubowski Park Krajobrazowy Aleksandrów Wojsławice Nadnidziański Park Krajobrazowy Sieć Natura 2000 w województwie Miechów Trzonów Szlaki turystyczne: Skotniki Górne jących się na przełomie maja i kwietnia. Jest to jeden z najrzadszych gatunków roślin w Polsce. słonięcia pionowoOstoja ustawionych Szaniecko-Solecka grubokrystalicznych gipsów. Poszczególne kryształy gipsu tworzą się na powierzchni wysięki wód mineralnych – solanek. Występują w obszarze Natura 2000 Ostoja Stępocice 275 gmina Hołudza świętokrzyskim 300 - piesze Rez. Skorocice Rośnie na murawach kserotermicznych - jest to roślina ciepłolubna i światłolubna. Typowym miej- zrosty, nazywane z uwagi na swój kształt „jaskółczymi ogonami”. Niektóre z kryształów w słoneczne Szaniecko-Solecka, w okolicach znanej uzdrowiskowej miejscowości Busko-Zdrój. Największe tego Działoszyce 340 Ostoja Nidziańska Skotniki Górne Boczkowice 250 Obszary Natura 2000 na terenie województwa świętokrzyskiego zajmują niecałe 13 procent po- 300 - rowerowe gmina gmina Skorocice scem gdzie występuje są stepy południowej i wschodniej Europy oraz Azji tzw. obszar pontyjsko­ dni odbijają promienie słoneczne dając silny połysk, dlatego czasem nazywane są szklicami. Mogą typu źródło chronione jest w rezerwacie przyrody „Owczary”. Napotkać tu można rośliny występują- PLH260003 50°25' Łatanice Żółta Kolonia Dziewięczyce 250 Chroberz wierzchni. W skład wchodzą 2 obszary specjalnej ochrony ptaków i 38 obszarów mających znaczenie 300 - wodne Orkanów Złota Nida Wiślica ‑pannoński. W Polsce roślina ta przetrwała okresy zlodowaceń tylko na jednym stanowisku, które one osiągać wielkość nawet do 2,5 m wysokości. Największe na świecie znane kryształy gipsu znaj- ce głównie na terenach położonych nad Morzem Bałtyckim. Są to gatunki lubiące wysokie zasolenie 300 Sancygniów 50°25' Zagość Skotniki Dolne Ostoja Szaniecko-Solecka Olganów Baranów Opracowano na podstawie danych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Zawarża dla Wspólnoty (projektowanych specjalnych obszarów ochrony siedlisk). Są to ostoje różnej wielkości, 250 Poziomice 275 Wolica 275 znajduje się w województwie świętokrzyskim, mimo tego jest tu wyjątkowo liczna. dują się w rezerwacie przyrody „Przęślin”. gleby. tzw. halofity np.: sitowiec nadmorski, mannica odstająca i przewiercień cienki. i Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Kielcach Podgaje20°20' 20°25' 20°30' 20°35' 20°40' 275 Biedrzykowice Nowa Rudawa Dobrowoda Wymysłów Bronów Marianów 225 Gluzy Gadawa Sypów 250

300 Ostoja Szaniecko-Solecka Giebułtów 300 Szyszczyce Wola Chroberska Maciejów 768 Brzezie Bilczów Świecice 300 Dębowiec Ostoja Nidziańska 250gmina Słaboszów 200 Giebułtów Opatkowice Niegosławice Ostoja Rzemiędzice Kobylniki 300 Budzyń 200 Dolina Nidy Szaniecko-Solecka Ksawerów Wymysłów Gaik Ostoja Szaniecko-Solecka 300 Słaboszów Złota Żurawniki Chotel Czerwony 275 Solec-Zdrój Ilkowice 275 Rez. Przęślin Śladów 275 Dzierążnia Zagaje Stradowskie Dziaduszyce 300 300 20°45' Strumień Łabędź Odrzywół 275 Buszków 250 Rez. Góry Wschodnie Ostoja Szaniecko-Solecka 300 Cybowa Góra Januszowice Sudół Zagorzany Jakubowice Stradów 300 Piasek Wielki Nieszków Chmielów Rzoska Rędziny - Borek Małżyce 300 Sielec Grzymałów Dębiany 776 202 Nidzica 274 Kwaszyn Nadnidziański Park Krajobrazowy 200 250 Działoszyce Jurków Jazdowice Mękarzowice Pełczyska Michałowice Kalina-Lisiniec Słupów Gorysławice Kropidło 250 Dziekanowice Bieglów 175 Górki Kalina Mała 768 Kujawki Miławczyce 350 Badrzychowice 392 Ostoja Kozubowska Probołowice Ostoja Kozubowska Wiślica 200 Drożejowice 770 Miechów - obszar wiejski Miroszów 771 OpalonkiOpalonki Ciuślice 225 Klonów 200 Szczerbaków 350 Pierocice Podgaje Grodzonowice 175 Strożyska gmina Skalbmierz Czarnocin Koniecmosty Dąbie Rez. Wały Miernów Dąbie 350 Sielec-Kolonia 770 Dolina Nidy Suboszów 225 776 Wały 300 768 250 Przymiarki 275 gmina Czarnocin Ostoja Nidziańska Ostoja Szaniecko-Solecka Szarbia Zwierzyniecka Kościejów gmina Racławice Kobylniki 250 Koryto 250 250 250 Kuchary Szczytniki Ucisków 783 Skalbmierz Będziaki Sterczów- Ścianka 300 Rosiejów Krzyż 776 Sterczów- Ścianka 783 Marchocice Górka Kościejowska 300 Tempoczów-Kolonia 250 200 RacławiceTrasy turystyczne Głupczów szlaki wodne koleje Obszary Natura 2000 zabytkowe kościoły i kaplice Wawrowice Sępichów Piotrówka Janowiczki Swoszowice Dębiany Solcza Ostrów Propozycja tras z „Koncepcji szlaków turystycznych: rowerowy, pieszy, obszary specjalnej ochrony ptaków (Natura 2000) zabytkowe klasztory Kresy Kosówka konny i wodny na obszarze działania LGD PONIDZIE, czyli gmin: Pińczów, 275 768 300 Działoszyce, Złota, Kije i Michałów” zabudowa gmina Skalbmierz granice województw specjalne obszary ochrony siedlisk (Natura 2000) ruiny zamków Pamięcice Niezwonowice Sielec Biskupi Skoklina Czarkowy Nowy Korczyn 300 Kamyszów Dziemierzyce szlak rowerowy niebieski - gmina Działoszyce lasy -275 miasto granice powiatów Dolina Pilicy nazwy250 obszarów specjalnej ochrony ptaków (Natura 2000) pałace 175 Tempoczów- Broniszów 250 Kocina Dziewięcioły Głupczów 255 Zięblice Bogoryja szlak rowerowy czerwony - gmina Działoszyce sady -Rędziny granice gmin Łękawica nazwy specjalnych obszarów ochrony siedlisk (Natura 2000) Mikołajów kurhany, kopce pradziejoweKamienna i osady plemienne Żukowice Topola Zakrzów Stary Korczyn szlak rowerowy żółty - gmina Złota Winiarybagna Kózki siedziby powiatów synagogi PIŃCZÓW 175 Winiary Dolne gmina Nowy Korczyn szlak rowerowy czerwony - gmina Michałów drogi krajowe siedziby gmin Rezerwaty Zagajów inne obiekty zabytkoweKrzczonów Wrocimowice Baranów Michałów 275 gmina - obszar wiejski © DAUNPOL sp. z o.o Winiary Szlaki z wykazu PTTK województwa świętokrzyskiego drogi wojewódzkie Sietejów leśneGabułtów pomniki Smoniowice Pałecznica Winiary Wydawnictwo Kartograficzne Cudzynowice Hołdowiec ul. St. Konarskiego 3, Młyńska szlak rowerowy niebieski - gmina Pińczów drogi powiatowe 250 poziomice stepowe 776 miejsca pamięci walk i męczeństwa 01-355 WARSZAWA Lelopowice tel./fax 22 664 50 91 Borusowa Janikowice 250 275 Boszczynek Charbinowice Koloniawww.daunpol-pilot.com.pl Ksany szlak rowerowy czerwony “Śladami Republiki Pińczowskiej” drogiŁaszów gminne 296 punkty wysokościowe torfowiskowe aeroklub Senisławice Zieleńce Małoszówka 225 [email protected] 225 Zagórzyce [email protected] Przemęczanki 225 szlak rowerowy żółty Miejsc Mocy drogi pozostałe florystyczne stadniny koni Bolów gmina Kazimierza Wielka WARSZAWA 2012 300 gmina Pałecznica Budzyń Słonowski Rzemienowice Przybenice Jakuszowice Bzików Bolesław gmina Radziemiceszlak rowerowy czarny Architektury Obronnej 78 766 E77 numeracja dróg parki krajobrazowe przyrody nieożywionej pomniki przyrody ISBN 978-83-7475-678-5 Małoszów 250 - miasto Dodów Bełzów 300 768 ogrody botaniczne Chwaliborowice Sudołek Grodowice gmina Opatowiec Karsy 275 Czyżowice 275 Bolowiec Głuchów KAZIMIERZA Przemęczany Słonowice Kazimierza Mała 300 300 275 275 WIELKA Wola Gręboszewska Gruszów Skorczów 250 Gunów - Kolonia Zbeltowice Chrustowice 250 Królewice Wisła Biskupice Nadzów Czuszów Donosy 768 Łętkowice - Kolonia Stara Wieś Kamieńczyce 776 Pieczongi 250 Kobiela Imbranowice Radziemice Paśmiechy Wojciechów Stradlice Odonów GręboszówGręboszów Łętkowice 250

Kęsów 175 Gunów - Wilków Kobiela Opatowiec 250 275 275 Ujście Jeziuckie Słomniki - obszar wiejski 275 Kadzice Kąty 275 Biejsce Piotrkowice Podolany 250

Kąty Szczytniki - Kolonia 175 Błogocice Łyczaków Uściszowice Lubiczko Szczytniki Rogów Słomniki - miasto Kowary Chruszczyna Wielka 175 Ostrów 250 Bejsce DunajecOkręg Kowary Boronice Wielgus 225 Ostrów Pałuszyce 275 250 275 Morawiany Wyszogród 275 Szreniawa Parcelacja Wojewódzka 275 Przeczniów Stojanowice Nowopole 175 175 Olesno

Ścieklec Jawornik Kisielina

Proszowice - obszar wiejski Dunajec

Dolny Dunajec Żymanka

¯abno - obszar wiejski Wielopolka Koniusza 263 Wietrzychowice Proszowice - miasto

Wisła

Żabnica Kocmyrzów-Luborzyca Dębówka nad rzeką Uszewką SzczurowaUszwica Koszyce

Nowe Brzesko - obszar wiejski Radłów - obszar wiejski [cz. 1 ] Jadowniki Mokre ¯abno - miasto Igołomia- WawrzeńczyceIgołomia- Wawrzeńczyce Wisła