DZIENNIK URZ ĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMI ŃSKO-MAZURSKIEGO

Olsztyn, dnia 5 listopada 2007 r. Nr 166

TRE ŚĆ : Poz.:

UCHWAŁY RADY GMINY W KOLNIE:

2178 - Nr XIII/66/07 z dnia 28 wrze śnia 2007 r. w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami...... 8858

2179 - Nr XIII/67/07 z dnia 28 wrze śnia 2007 r. zmieniaj ąca uchwał ę w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Kolno...... 8930

DECYZJA PREZESA URZ ĘDU REGULACJI ENERGETYKI:

2180 - Nr OPO-4210-37(10)/2007/181/IV/AS z dnia 24 pa ździernika 2007 r...... 8931

2178 UCHWAŁA Nr XIII/66/07 Rady Gminy w Kolnie z dnia 28 wrze śnia 2007 r.

w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami.

Na podstawie art. 18 ust. 1 i art. 84, ust. 1 ustawy z integraln ą cz ęść - Program i Plan stanowi ą zał ącznik nr 1 i dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (Dz. 2 do niniejszej uchwały. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, Nr 169, poz. 1199, Nr 170, poz. 1217, Nr 249, poz. 1832 z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr § 2. Wykonanie uchwały powierza si ę Wójtowi Gminy 75, poz. 493, Nr 88, poz. 587, Nr 124, poz. 859 i Nr 88, Kolno. poz. 587) oraz art. 14 ust. 6 ustawy o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 i Nr 88, poz. 587) Rada Gminy w § 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie po upływie 14 dni od Kolnie uchwala, co nast ępuje: dnia ogłoszenia w Dzienniku Urz ędowym Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego. § 1. Uchwala si ę Program Ochrony Środowiska ł ącznie z Planem Gospodarki Odpadami dla Gminy Kolno na lata Przewodnicz ący Rady Gminy 2007-2010 z uwzgl ędnieniem działa ń przewidzianych do Andrzej Bancerz realizacji w perspektywie lat 2011-2014, który stanowi jego

Dziennik Urz ędowy - 8859 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Zał ącznik Nr 1 do uchwały Nr XIII/66/07 Rady Gminy w Kolnie z dnia 28 wrze śnia 2007 r.

Dziennik Urz ędowy - 8860 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Dziennik Urz ędowy - 8861 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

SPIS TRE ŚCI

1. WST ĘP. 1.1 Podstawa prawna. 1.2 Metoda opracowania. 1.3 Cele opracowania Programu. 1.4 Okres obowi ązywania Programu.

2. STRESZCZENE PROGRAMU.

3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY. 3.1 Struktura gminy i jej zró Ŝnicowanie przestrzenne. 3.2 Charakterystyka środowiska naturalnego gminy. 3.2.1 Elementy przyrody nieo Ŝywionej. 3.2.1.1 Budowa geologiczna i zasoby geologiczne. 3.2.1.2 Rze źba terenu. 3.2.1.3 Gleby. 3.2.1.4 Sie ć hydrograficzna. - wody powierzchniowe, - wody podziemne. 3.2.1.5 Warunki klimatyczne. 3.2.2 Elementy przyrody o Ŝywionej. 3.2.2.1 Świat ro ślin. 3.2.2.2 Świat zwierz ąt. 3.2.3 Formy ochrony przyrody. 3.2.3.1 Parki narodowe. 3.2.3.2 Parki krajobrazowe. 3.2.3.3 Rezerwaty. 3.2.3.4 Obszary chronionego krajobrazu. 3.2.3.5 Pomniki przyrody. 3.2.3.6 U Ŝytki ekologiczne. 3.2.3.7 Inne formy ochrony przyrody (zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, stanowiska dokumentacyjne, parki wiejskie, lasy ochronne, sie ć NATURA 2000). 3.2.3.8 Ochrona gatunkowa ro ślin i zwierz ąt.

4 DIAGNOZA STANU I ZAGRO!E Ń ŚRODOWISKA NATURALNEGO GMINY. 4.1 Zasoby geologiczne i rze źba terenu. 4.2 Gleby. 4.3 Sie ć hydrograficzna. - wody powierzchniowe, - wody podziemne. 4.4 Powietrze atmosferyczne. 4.5 Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne. 4.6 Przyroda. 4.6.1 Świat ro ślinny. 4.6.2 Świat zwierz ęcy. 4.7 Krajobraz. 4.8 Obszary oddziaływania na środowisko. 4.8.1 Działalno ść gospodarcza. 4.8.2 Społecze ństwo. 4.8.3 Turystyka i rekreacja. 4.8.4 Transport i infrastruktura. 4.8.4.1 Transport. 4.8.4.2 Gospodarka wodno-ściekowa. 4.8.4.3 Gospodarka odpadowa. 4.8.4.4 Zaopatrzenie gminy w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe. 4.8.5 Rolnictwo. 4.9 Ograniczenia i szanse rozwoju gminy, wynikaj ące ze stanu środowiska.

5 CELE I ZADANIA PROGRAMU. 5.1 Dotychczasowa realizacja zada ń z zakresu ochrony środowiska. 5.2 Formułowanie strategii i planu działa ń. 5.2.1 Okre ślenie celów ochrony środowiska. 5.2.2 Zakres działa ń.

6 HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁA Ń. 6.1 Ochrona i racjonalne u Ŝytkowanie zasobów naturalnych. 6.2 Poprawa jako ści środowiska. 6.3 Edukacja ekologiczna.

Dziennik Urz ędowy - 8862 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

7 NARZ ĘDZIA I INSTRUMENTY REALIZACJI PROGRAMU. 7.1 Wybrane narz ędzia i instrumenty realizacji Programu. 7.2 Integracja Programu Ochrony Środowiska z innymi dokumentami strategicznymi dla gminy. 7.3 Udział społecze ństwa.

8 OCENA REALIZACJI PROGRAMU. 8.1 Kontrola realizacji Programu. 8.2 Wska źniki oceny realizacji Programu.

9 NAKŁADY FINANSOWE NA REALIZACJ Ę PROGRAMU. 9.1 Finansowanie działa ń. 9.2 Nakłady finansowe.

10 ZAŁ ĄCZNIKI. 10.1 Spis tabel. 10.2 Wykaz dokumentów strategicznych. 10.3 Wykaz zada ń inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w ramach Programu.

1. WST ĘP. W trakcie prac zostały zaanga Ŝowane ró Ŝne strony, będące zainteresowane zrównowa Ŝonym rozwojem Przyj ęta w 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej gminy. Polskiej stwierdza, Ŝe Rzeczpospolita Polska zapewnia ochron ę środowiska, kieruj ąc si ę zasad ą Został powołany Panel Roboczy, w skład którego zrównowa Ŝonego rozwoju (art. 5), ustala tak Ŝe, Ŝe weszli: ochrona środowiska jest obowi ązkiem m. in. władz 1. Andrzej Bancerz - Przewodnicz ący Rady Gminy Kolno. publicznych, które poprzez sw ą polityk ę, powinny 2. Aleksander Jabło ński - Inspektor Urz ąd Gminy Kolno. zapewni ć bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i 3. Kazimierz Górka - Podinspektor Urz ąd Gminy Kolno. przyszłym pokoleniom (art. 74). Człowiek wraz ze swoj ą działalno ści ą jest ści śle Autorzy Programu uwzgl ędnili równie Ŝ opinie i sprz ęŜ ony z systemem przyrodniczym. Zachowanie informacje ró Ŝnych instytucji i jednostek, prowadz ących równowagi w tym systemie, wymaga spójnego i ł ącznego działalno ść na terenie gminy. Były to m.in. Agencja zarz ądzania, zarówno dost ępem do zasobów środowiska Nieruchomo ści Rolnych, Generalna Dyrekcja Dróg i oraz likwidacj ą i zapobieganiem powstawaniu Autostrad o/Olsztyn, Regionalna Dyrekcja Lasów negatywnych dla środowiska skutków działalno ści Pa ństwowych w Białymstoku i w Olsztynie, Rejonowy gospodarczej (ochrona środowiska), jak i racjonalnym Zarz ąd Infrastruktury, Regionalny Zarz ąd Gospodarki uŜytkowaniem zasobów przyrodniczych (gospodarka Wodnej w Warszawie Zespół ds. Gospodarki Wodnej, wodna, le śnictwo, ochrona i wykorzystanie zasobów Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, surowcowych i glebowych, planowanie przestrzenne). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Wojewódzki Głównym celem nowej polityki ekologicznej pa ństwa Konserwator Przyrody, ENERGA SA Zakład Energetyczny jest zapewnienie bezpiecze ństwa ekologicznego w Olsztynie, Zakład Gazowniczy w Olsztynie, Zarz ąd społecze ństwa polskiego w XXI wieku oraz stworzenie Melioracji i Urz ądze ń Wodnych. podstaw dla opracowania i realizacji strategii zrównowa Ŝonego rozwoju kraju. Do pracy nad Programem wykorzystano dane przekazane przez Urz ąd Gminy, dost ępne opracowania 1.1 Podstawa prawna. naukowe, wyniki bada ń i ekspertyz, ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Obowi ązek opracowania Gminnego Programu przyj ęte przez gmin ę oraz organy powiatu i województwa Ochrony Środowiska, wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia strategie i programy sektorowe, a tak Ŝe obowi ązuj ące akty 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. Nr 129 z prawne. 2006 r. poz. 902 z pó źn. zm.). Robocza wersja dokumentu została poddana Zgodnie z art. 17 i 18 ustawy Program ten sporz ądza procesowi konsultacji społecznych. Informacje o pracach organ wykonawczy gminy, a nast ępnie uchwala go Rada nad Programem i mo Ŝliwo ściach składania uwag i Gminy. wniosków do projektu zamieszczono w prasie lokalnej Projekt Programu został zaopiniowany przez Zarz ąd oraz na stronie internetowej http://bip-kolno.sprint.com.pl/ Powiatu Olszty ńskiego. Projekt udost ępniano równie Ŝ wszystkim zainteresowanym w formie elektronicznej w Urz ędzie 1.2 Metoda opracowania. Gminy w Kolnie.

Przy tworzeniu Programu wykorzystano ró Ŝne metody i 1.3 Cele opracowania Programu. techniki aktywnego i otwartego planowania. Jednym z najwa Ŝniejszych sposobów, zastosowanych Opracowanie Gminnego Programu Ochrony przy realizacji Programu, było podej ście sektorowe, Środowiska, słu Ŝy realizacji polityki ekologicznej pa ństwa, polegaj ące na analizie problemów i sformułowaniu celów regionu oraz oczekiwa ń i potrzeb społecze ństwa gminy. na podstawie poszczególnych sektorów ochrony Kompleksowe uj ęcie problematyki środowiska, środowiska. umo Ŝliwi wykorzystanie Programu do nast ępuj ących Przy tworzeniu Programu zastosowano równie Ŝ celów: podej ście regionalne, koncentruj ąc si ę na najwa Ŝniejszych problemach gminy. Dziennik Urz ędowy - 8863 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- rozwi ązywania wa Ŝnych problemów i eliminowania 1) Gmina posiada wiele cennych, naturalnych siedlisk zagro Ŝeń środowiska w gminie poprzez chronionych gatunków ro ślin i zwierz ąt, tym samym podejmowanie wspólnych działa ń; obowi ązkiem wszystkich uczestnicz ących w - podejmowania decyzji w zakresie przedsi ęwzi ęć w kształtowaniu Ŝycia gminy, jest przede wszystkim dziedzinie ochrony środowiska i finansowania zapobiega ć negatywnym przekształceniom środowiska inwestycji ekologicznych; naturalnego gminy. Działania te powinny by ć - kreowania regionalnej polityki ochrony i racjonalnego realizowane m.in. poprzez: wykorzystania walorów przyrodniczo- - tworzenie prawa lokalnego, uwzgl ędniaj ącego krajobrazowych; konieczno ść zachowania i ochrony środowiska - koordynowania i intensyfikowania działa ń na rzecz naturalnego, ze szczególnym uwzgl ędnieniem ochrony środowiska, realizowanych przez jednostki obszarów wodno-błotnych i korytarzy samorz ądu, administracj ę publiczn ą, jak równie Ŝ ekologicznych, jednostki gospodarcze, instytucje oraz organizacje - stosowanie instrumentów prawno-ekonomicznych społeczne. (opłaty, kary, skuteczniejsze kontrole) oraz ich egzekwowanie, 1.4 Okres obowi ązywania Programu. - zachowanie wysokich walorów krajobrazowych i niedopuszczanie do trwałych zmian rze źby terenu, Okres obowi ązywania Programu to 4 lata, tzn. lata - racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych 2007-2010. m.in. poprzez uruchomianie programów Program uwzgl ędnia te Ŝ działania, przewidziane do oszcz ędzania wody, energii, w tym równie Ŝ do realizacji w perspektywie kolejnych 4 lat, tj. w latach celów przemysłowych, 2011-2014. 2) Warunki naturalne, stan środowiska, du Ŝa ilo ść 2. STRESZCZENIE PROGRAMU. naturalnych zbiorników wodnych (jezior), tworz ących dzi ęki licznym rzekom i kanałom poł ączone systemy Zgodnie z art. 17 i 18 ustawy Prawo ochrony wodne, b ędąca atutem gminy, wymusza dalsze środowiska, Program sporz ądza organ wykonawczy zintensyfikowanie prac na rzecz ograniczenia gminy, a nast ępnie uchwala go Rada Gminy. oddziaływania człowieka na środowisko naturalne. Przy tworzeniu Programu wykorzystano ró Ŝne metody i Jako priorytetowe przyj ęto: techniki aktywnego i otwartego planowania. - wprowadzenie gospodarki odpadami, zgodnie z Podczas prac powołano Panel Roboczy, a tak Ŝe przyj ętymi zało Ŝeniami w Planie Gospodarki przeprowadzono konsultacje w śród społecze ństwa gminy. Odpadami, Program zawiera ogóln ą charakterystyk ę gminy. - wprowadzanie infrastruktury chroni ącej środowisko Opisuje zarówno elementy przyrody nieo Ŝywionej, jak i na obszarach atrakcyjnych turystycznie, oŜywionej. Uwag ę zwrócono równie Ŝ na prawne formy - kompleksow ą modernizacj ę oczyszczalni ścieków ochrony przyrody, wyst ępuj ące na terenie gminy. na terenie gminy, Wa Ŝnym elementem Programu jest diagnoza stanu i - dalsz ą, systematyczn ą budow ę kanalizacji zagro Ŝeń środowiska naturalnego gminy Kolno. Dotyka sanitarnej i podł ączanie kolejnych mieszka ńców ona wszystkich, istotnych aspektów wzajemnych gminy, oddziaływa ń człowieka i środowiska, w którym Ŝyje. - modernizacj ę systemu dostarczania wody, ze Wskazane s ą równie Ŝ ograniczenia i szanse rozwoju szczególnym uwzgl ędnieniem stacji uzdatnia wody, gminy, wynikaj ące ze stanu środowiska. - wprowadzanie technologii spalania opartych na Program ocenia dotychczasowe działania z zakresu odnawialnych źródłach energii, ochrony środowiska oraz formułuje strategie, cele, a tak Ŝe przedstawia plan działa ń w okresie programowania. 3) Szczególne istotne jest prowadzenie systematycznej edukacji ekologicznej w śród mieszka ńców gminy, Szczegółowy harmonogram realizacji uj ęty jest w dąŜą c do świadomego kształtowania postaw i trzech płaszczyznach działa ń: zachowa ń, zgodnie z zasadami zrównowa Ŝonego rozwoju. 1) Ochrona i racjonalne u Ŝytkowanie zasobów naturalnych; 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY

2) Poprawa jako ści środowiska; 3.1 Struktura gminy i jej zró Ŝnicowanie przestrzenne. 3) Edukacja ekologiczna. Obszar gminy Kolno zajmuje powierzchni ę 178,36 Program wskazuje równie Ŝ sposób kontroli oraz km 2. Teren poło Ŝony jest w środkowej cz ęś ci wska źniki oceny jego realizacji. województwa warmi ńsko-mazurskiego na pograniczu Zostały wskazane równie Ŝ konieczne nakłady na dwóch jednostek fizycznogeograficznych: Pojezierze realizacj ę zada ń oraz potencjalne źródła finansowania. Olszty ńskie (zachodnia cz ęść gminy) i Pojezierze Istotnym elementem Programu jest Plan Gospodarki Mr ągowskie (wschodnia cz ęść gminy). Obie jednostki Odpadami, który stanowi odr ębny dokument i prezentuje wyodr ębniono w granicach makroregionu Pojezierze szczegółowe podej ście do zagadnie ń gospodarki Mazurskie stanowi ącego cz ęść prowincji Ni Ŝ odpadowej na terenie gminy. Środkowoeuropejski.

Podczas prac nad Programem, przeprowadzona analiza stanu i zagro Ŝeń środowiska oraz ocena społeczna najwa Ŝniejszych potrzeb, pozwoliły ustali ć najwa Ŝniejsze wnioski z opracowania Programu: Dziennik Urz ędowy - 8864 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Gmina poło Ŝona jest w skrajnej cz ęś ci wielkiej platformy wschodnioeuropejskiej.

Od paleozoicznych struktur Europy Zachodniej oddziela j ą synklinorium brze Ŝne. Platforma zbudowana jest ze skał metamorficznych i gł ębinowych - głównie z granitoidów (granity, granodioryty, sjenity), gnejsów, migmatyków i amfibolitów. Na powierzchni prekambryjskiego podło Ŝa Pojezierza Mazurskiego zalegaj ą młodsze skały z ery paleozoicznej, mezozoicznej i kenozoicznej.

Na utwory powierzchniowe gminy Kolno składaj ą si ę utwory czwartorz ędowe wiekowo zwi ązane ze zlodowaceniem północno-polskim (utwory plejstoce ńskie) oraz osady holoce ńskie powstałe po zaniku l ądolodu. Szczególn ą ró Ŝnorodno ści ą odznaczaj ą si ę utwory plejstoce ńskie. Reprezentowane s ą m.in. przez: utwory Gmina graniczy z pi ęcioma gminami województwa morenowe (gliny, piaski naglinowe, piaski całkowite i Ŝwiry warmi ńsko-mazurskiego: Biskupiec, Bisztynek, Jeziorany, zwałowe), utwory pochodzenia wodnego (piaski i Ŝwiry Reszel, Sorkwity. sandrowe, piaski i Ŝwiry akumulacji szczelinowej, pyły i iły Gmina Kolno nale Ŝy do powiatu olszty ńskiego, stanowi ąc zastoiskowe) oraz utwory eoliczne (piaski wydmowe). jego jedn ą z najbardziej wysuni ętych na wschód gmin. Na obszarze gminy Kolno osady holoce ńskie Siedziba Urz ędu Gminy znajduje si ę w miejscowo ści występuj ą przewa Ŝnie w postaci torfów i namułów Kolno. wyst ępuj ących w obr ębie bezodpływowych zagł ębie ń w Znajduj ące si ę na terenie gminy Kolno 18 miejscowo ści, dolinach rzecznych i na obszarze wysoczyzn podzielono na 15 sołectw. 1 polodowcowych. Piaski i Ŝwiry akumulacji rzecznej buduj ą Gmin ę zamieszkuje 3 482 mieszka ńców. terasy zalewowe rzek lub wypełniaj ą koryta rzek. Zró Ŝnicowanie przestrzenne gminy przedstawia poni Ŝsza tabela: Na terenie gminy Kolno udokumentowano i zarejestrowano: Tabela 1 Zró Ŝnicowanie przestrzenne gminy Kolno. - 1 zło Ŝe surowców ilastych do produkcji kruszywa lekkiego - glinoportu „Wólka - Oterki” - jest to zło Ŝe, Powierzchnia Udział którego zasoby geologiczne bilansowe zostały [Ha] [%] Ogólna powierzchnia szczegółowo rozpoznane i okre ślone na 5,912 mln 17 836 100 ton; ewidencyjna 3 UŜytki rolne 11 132 62,41 - 33 zło Ŝa torfu, które zawieraj ą 5,9 mln m . w tym: Wytypowane s ą równie Ŝ 3 obszary prognostyczne grunty orne 7 846 43,99 wyst ępowania kruszywa naturalnego: łąki trwałe 1 258 7,05 Samławki-Kabiny, Wysoka D ąbrowa i Orłowo-Górowo. pastwiska trwałe 2 016 11,30 sady 12 0,07 3.2.1.2 Rze źba terenu. UŜytki le śne i grunty 4 881 27,37 zadrzewione Dominuj ącym elementem rze źby terenu jest Grunty zurbanizowane i 561 1,15 zabudowane pofałdowany obszar moreny dennej. Mniej licznie Nieu Ŝytki 421 2,36 reprezentowane s ą słabo przekształcone formy akumulacji Wody (stoj ące i płyn ące) 840 4,71 - równiny sandrowe oraz wały moren czołowych. Obszar Tereny ró Ŝne gminy charakteryzuje si ę urozmaicon ą hipsometri ą. w tym: Szczególnie dynamiczn ą rze źbą charakteryzuje si ę tereny komunikacyjne 1 0,01 cz ęść zachodnia obszaru gminy (rejon Kruz, Tejstym, uŜytki kopalniane Wójtowa, Kolna i Wysokiej D ąbrowy). W rejonie Tejstym i pozostałe Kruz wzgórza osi ągaj ą do 210 metrów n.p.m. Wschodnia i Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie północna cz ęść gminy charakteryzuje si ę mniej urozmaicon ą rze źbą terenu. Najwy Ŝej poło Ŝony punkt (210 3.2 Charakterystyka środowiska naturalnego gminy. m n.p.m.) znajduje si ę w miejscowo ści Augustówka. Ukształtowanie powierzchni jest konsekwencj ą 3.2.1 Elementy przyrody nieo Ŝywionej. poło Ŝenia geograficznego gminy na pograniczu dwóch jednostek fizycznogeograficznych: Pojezierze Olszty ńskie 3.2.1.1 Budowa geologiczna i zasoby geologiczne. (zachodnia cz ęść gminy) i Pojezierze Mr ągowskie (wschodnia cz ęść gminy). Obie jednostki wyodr ębniono w Gmina poło Ŝona jest w skrajnej cz ęś ci wielkiej platformy granicach makroregionu Pojezierze Mazurskie wschodnioeuropejskiej. stanowi ącego cz ęść prowincji Ni Ŝ Środkowoeuropejski.

______1 Na podstawie danych GUS na dzie ń 31.12.2006 r. Dziennik Urz ędowy - 8865 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Pojezierze Olszty ńskie zasi ęgiem swym odpowiada Natomiast z jeziora Luterskiego swój pocz ątek bierze zasi ęgowi wyodr ębnionego w czasie ostatniego rzeka Symasarna, b ędąca prawobrze Ŝnym dopływem zlodowacenia płata lodowcowego tzw. lobu Łyny. Łyny. Obni Ŝenia mi ędzymorenowy oraz dna rynien lodowcowych Cech ą charakterystyczn ą sieci rzecznej wykształconej i mis jeziornych zajmuj ą torfowiska i ł ąki. na terenie gminy Kolno, jest jej młody wiek. Rzeki na Bardziej urozmaicona pod wzgl ędem rze źby terenu, terenie gminy, bardzo cz ęsto ł ącz ą ze sob ą jeziora, jest cz ęść gminy nale Ŝą ca do Pojezierza Mr ągowskiego, doprowadzaj ąc i odprowadzaj ąc z nich wod ę. stanowi ąca wyniesiony teren, góruj ący nad s ąsiaduj ącym Sie ć hydrograficzn ą gminy uzupełniaj ą liczne od zachodu Pojezierzem Olszty ńskim. Mezoregion ten niewielkie bezimienne cieki, bardzo cz ęsto prowadz ące charakteryzuje „garbaty” krajobraz pojezierny z wody okresowo oraz sztuczne rowy. kulminacjami dochodz ącymi do ponad 200 metrów. Na terenie gminy znajduj ą si ę 3 jeziora o powierzchni Wzniesienia terenu porozcinane s ą szeregiem długich powy Ŝej 1 ha. Jeziorno ść obszaru gminy wynosi 4,7 %. rynien jeziornych. Zestawienie jezior ma terenie gminy, przedstawia poni Ŝsza tabela. 3.2.1.3 Gleby. Tabela 2 Jeziora w obr ębie administracyjnym gminy Skałami macierzystymi dla gleb tego regionu s ą utwory Kolno czwartorz ędowe, przede wszystkim plejstoce ńskie - gliny, piaski i Ŝwiry akumulacji wodnolodowcowej i lodowcowej. Lp. Nazwa jeziora Powierzchnia jeziora Do holoce ńskich utworów glebotwórczych nale Ŝą [ha] głównie piaski i Ŝwiry rzeczne, torfy i mady. 1 Bęsia 59,33 2 Bierdawy 41,54 Na terenie całej gminy przewa Ŝaj ą gleby płowe, 3 Luterskie 735,02 brunatne wyługowane i odgórnie oglejone wytworzone Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie najcz ęś ciej z piasków gliniastych, glin lekkich i pyłów (przepuszczalno ść średnia do małej) oraz z piasków Dodatkowo, granica gminy Kolno przebiega lini ą brzegow ą gliniastych i pyłów ( średnia przepuszczalność ). W jeziora Tejstymy (poło Ŝonego w cało ści na terenie gminy obni Ŝeniach terenu, w miejscach wilgotnych powstały Biskupiec), a od strony wschodniej - lini ą brzegow ą jeziora gleby hydrogeniczne: torfowe, mułowotorfowe, murszowo- Legi ńskiego (poło Ŝonego na terenie gminy Reszel). torfowe i murszowo-mineralne. Zdecydowana wi ększo ść jezior to zbiorniki eutroficzne, a Gmina Kolno poło Ŝona jest w strefie klimatu wszystkie s ą wykorzystywane na cele rekreacyjne. wilgotnego, gdzie opady przewy Ŝszaj ą parowanie. Efektem tego jest stale zachodz ący proces przemywania Jezioro Luterskie jest jednym z wi ększych jezior Pojezierza Olszty ńskiego o gł ęboko ści maksymalnej gleb i przemieszczania składników mineralnych z 2 poziomów powierzchniowych do poziomów gł ębszych. W 20,7 m i powierzchni zlewni całkowitej 50,8 km . wyniku tego procesu nast ępuje tzw. bielicowanie gleb Na podstawie bada ń WIO Ś w Olsztynie (1999 r.), jezioro (głównie pod lasami iglastymi) i powstawanie gleb Luterskie nale Ŝy do zbiorników przeci ętnie reaguj ących na zbielicowanych. Pod lasami li ściastymi i mieszanymi wpływy zlewni i zostało zaliczone do II kategorii zachodz ą procesy brunatnienia, które kształtuj ą główn ą podatno ści na degradacj ę. Sumaryczny wynik punktacji, w grup ę gleb na terenie gminy. wyniku przeprowadzonej kontroli, kwalifikuje wody jeziora Luterskiego do II klasy czysto ści. Gleby klas III zajmuj ą 4 665 ha, za ś gleby klas IV zajmuj ą 5 193 ha, co stanowi odpowiednio 42 i 47 % powierzchni - wody podziemne uŜytków rolnych. Szczególnie wysoki odsetek gruntów klas III powy Ŝej 50 % u Ŝytków rolnych wyst ępuje w Główne poziomy wodono śne wód słodkich, stanowi ące obr ębach: Tarniny - 57 %, Ryn Reszelski - 52 %, Wysoka jedyne źródło zaopatrzenia w wod ę dla celów Dąbrowa - 52 %; powy Ŝej 40 % w obr ębach: W ągsty - komunalnych i przemysłowych, wyst ępuj ą w utworach 48 %, Kruzy - 48 %, B ęsia - 45 %, Kabiny - 44 %. Grunty czwartorz ędowych. klas IV przewa Ŝaj ą w obr ębach: Wójtowo - 57 %, Kominki - 55 %, Lutry - 54 %, Górkowo - 53 %, Samławki - 50 %, Na obszarze gminy rozpoznano dwa u Ŝytkowe Kolno - 50 % u Ŝytków rolnych. Powy Ŝej 40 % u Ŝytków horyzonty wodono śne wód podziemnych: rolnych, klasy IV stanowi ą w obr ębach: Kruzy - 48 %, - horyzont wodono śny wód podziemnych zalegaj ący Kabiny - 48 %, B ęsia - 47 %, Ryn Reszelski - 41 % i na gł ęboko ści 5-20 m, a na niektórych obszarach Wysoka Dąbrowa - 41 %. gminy równie Ŝ 0-5 m o lokalnym rozprzestrzenieniu. Wska źnik bonitacji jako ści i przydatno ści rolniczej gleb na Jego wody ujmowane s ą przez cz ęść gospodarstw terenie gminy wynosi 62,1 przy średniej dla województwa studniami kopanymi. Wody tego poziomu nie s ą 50,1. izolowane od powierzchni terenu, przez co w Na terenie gminy brak jest gruntów I i II klasy bonitacyjnej. znacznym stopniu nara Ŝone s ą na zanieczyszczenia; - horyzont wodono śny wód wgł ębnych, gdzie warstwy 3.2.1.4 Sie ć hydrograficzna wodono śne zalegaj ą na gł ęboko ściach 20-100 m o regionalnym rozprzestrzenieniu i podstawowym - wody powierzchniowe znaczenie jako uŜytkowy poziom wodono śny, gdzie ujmowany jest studniami wierconymi. Wody tego Gmina poło Ŝona jest w dorzeczu Pregoły. poziomu s ą na ogół dobrze izolowane w sposób Charakterystyczne dla gminy s ą cieki o niewielkich naturalny seri ą glin zwałowych, w zwi ązku z czym w przepływach. niewielkim stopniu s ą nara Ŝone bezpo średnio na Głównym ciekiem płyn ącym jest rzeka Ryn, która jest zanieczyszczenia z powierzchni terenu. Ze wzgl ędu głównym dopływem Sajny (rzeka IV rz ędu, lewobrze Ŝny na izolacj ę utworami nieprzepuszczalnymi, zasilanie dopływ Gubra). warstw wodono śnych jest głównie podziemne. Dziennik Urz ędowy - 8866 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Południowa i środkowa cz ęść obszaru gminy wchodzi 3.2.2.2 Świat zwierz ąt. w skład jednego z głównych, wst ępnie rozpoznanych, zbiorników wód podziemnych w Polsce. Jest to Główny Ró Ŝnorodno ść siedlisk i zespołów ro ślinnych stwarza Zbiorników Wód Podziemnych - czwartorz ędowy Zbiornik dogodne warunki bytowania dla wielu gatunków zwierząt, Mi ędzymorenowy Nr 208 Biskupiec. przy czym najcenniejsze gatunki zwi ązane s ą z Jego szacunkowe zasoby dyspozycyjne wynosz ą siedliskami le śnymi, wodnymi i wodno-błotnymi. Spotka ć 75 tys. m 3/d, a średnia gł ęboko ść uj ęć - 20 - 30 m. tu mo Ŝna zarówno gatunki środkowo-, jak i północno- i wschodnioeuropejskie z wyra źnie zaznaczonym udziałem 3.2.1.5 Warunki klimatyczne. gatunków pochodzenia borealnego i wschodniego. Wiele z wyst ępuj ących tu gatunków nale Ŝy do Gmina Kolno le Ŝy w obr ębie Mazursko-Białostockiego zagro Ŝonych zarówno w skali kraju, jak i świata. Spo śród Regionu Klimatycznego. Klimat opisywanego terenu bezkr ęgowców wymieni ć nale Ŝy rzadsze gatunki owadów: nale Ŝy do typu klimatu pojeziernego, odznaczaj ącego si ę tęcznik liszkarz, kozioróg d ębosz, pa ź królowej, pa ź cechami przej ściowymi od klimatu kontynentalnego do Ŝeglarz i mieniak t ęczowiec. Płazy reprezentuje m.in. klimatu morskiego. traszka zwyczajna i grzebieniasta, kumak nizinny, Ró Ŝnorodno ść klimatu wyra Ŝa si ę w znacznych grzebiuszka, rzekotka, Ŝaby: wodna, jeziorkowa, trawna, wahaniach temperatury i opadów w tych samych moczarowa i śmieszka. Spo śród gadów wymieni ć nale Ŝy miesi ącach poszczególnych lat. Średnie roczne jaszczurk ę zwink ę i Ŝyworódk ę, padalca, zaskro ńca i Ŝmij ę temperatury wynosz ą 6,4 oC; średnia półrocza zimowego - zygzakowat ą. 0oC, a półrocza letniego - 1C. Szczególnie interesuj ącą i bardzo licznie Długo ść bezmro źnego okresu wynosi średnio 125 dni. reprezentowan ą grup ę stanowi awifauna. Miejsca W pierwszej połowie maja niemal corocznie wyst ępuj ą Ŝerowiskowe i l ęgowe znajduje tu m.in. myszołów, przymrozki. krogulec, kormoran, g ągoł, pustułka, kobuz, Ŝuraw, Średnie sumy roczne opadów dla terenu gminy dzi ęcioł zielony oraz gatunki obj ęte szczególn ą ochron ą wynosz ą 624 mm, z przewag ą opadów półrocza letniego. prawn ą, które podlegaj ą ochronie wraz z miejscami Średnia liczba dni z opadem wynosi około 160-170 rozrodu i regularnego przebywania. Obserwowane s ą rocznie. równie Ŝ poluj ące osobniki gatunków ptaków drapie Ŝnych, Okres wegetacyjny trwa około 160-190 dni i znacznie które zwabia du Ŝe nagromadzenie ptaków wodno- ró Ŝni si ę w poszczególnych latach, nawet o kilka tygodni. błotnych. Dominuj ące wiatry zachodnie, północno-zachodnie i Wśród ssaków stwierdzonych na terenie gminy warto południowo-zachodnie cz ęsto uzyskuj ą znaczne wymieni ć wilka, który jest tu sporadycznie obserwowany. pr ędko ści. 3.2.3 Formy ochrony przyrody. 3.2.2 Elementy przyrody o Ŝywionej. Wszystkie formy ochrony przyrody stanowi ą układ 3.2.2.1 Świat ro ślin. przestrzenny, wzajemnie uzupełniaj ących si ę form, łączonych korytarzami ekologicznymi. Obszary prawnie Świat ro ślin na terenie gminy jest bardzo urozmaicony, chronione, tworz ą krajowy system obszarów chronionych. mo Ŝna obserwowa ć bogactwo gatunków północnych, wygasanie zasi ęgów licznych gatunków ro ślin środkowo- i 3.2.3.1 Parki narodowe. zachodnioeuropejskich. Flor ę najliczniej reprezentuj ą gatunki Forma wielkoobszarowej ochrony przyrody, w charakterystyczne dla elementu borealnego i zało Ŝeniu obejmuj ąca obszary o najwi ększej randze subborealnego. przyrodniczej o znaczeniu krajowym i mi ędzynarodowym, Teren gminy zaliczany jest do obszarów Polski nie wyst ępuje na obszarze gminy. wyró Ŝniaj ących si ę bogactwem flory wodno-błotnej i łąkowo-zaro ślowej. Stale i okresowo podmokłe obszary 3.2.3.2 Parki krajobrazowe. najcz ęś ciej wyst ępuj ą w strefach przyjeziernych lub w obr ębie niecek wykształconych w glinie zwałowej. Kolejna forma wielkoobszarowej ochrony przyrody, Pewn ą cze ść gminy zajmuj ą lasy, które stanowi ą równie Ŝ nie wyst ępuje na obszarze gminy. niespełna 26 % przy średniej województwa ponad 30 %. Najwi ększy kompleks, wykraczaj ący poza obszary gminy 3.2.3.3 Rezerwaty. wyst ępuje w cz ęś ci południowo-wschodniej, s ą to tzw. Lasy Sadłowskie. Wi ększe kompleksy le śne wyst ępuj ą Na terenie gminy znajduje si ę 1 rezerwat przyrody: równie Ŝ w cz ęś ci zachodniej gminy - na północ od Lutr i na wschód od jez. Tejstymy. 1. Rezerwat le śny „Bukowy” Pozostałe lasy cechuje znaczne rozproszenie Ad. 1. stosunkowo niedu Ŝych powierzchni le śnych. Rezerwat „Bukowy” powołany został w 1954 r. (MP Nr Przewa Ŝaj ą lasy li ściaste (buk, d ąb, brzoza), mniej jest 123, poz. 1781), jednak ju Ŝ wcze śniej obiekt ten chroniony iglastych - świerkowych. był przez władze niemieckie, a w pierwszych latach Wiele z wyst ępuj ących tu ro ślin to gatunki rzadkie lub powojennych został uznany za zabytek na mocy obj ęte ochron ą gatunkow ą, m.in. wawrzynek wilczełyko, zarz ądzenia Wojewody Olszty ńskiego nr IV-4-5-49 z dnia pióropusznik strusi, zawilec wielkokwiatowy. 17.02.1949 r. Rezerwat liczy 8,35 ha powierzchni i Na terenie gminy wyst ępuje ł ącznie kilkadziesi ąt znajduj ący si ę koło miejscowo ści Otry na terenie gatunków ro ślin chronionych, z czego wi ększo ść to ro śliny Nadle śnictwa Mr ągowo. Został on utworzony dla ochrony zielne. Du Ŝy udział chronionych gatunków ro ślin zwi ązany ze wzgl ędów naukowych i dydaktycznych drzewostanu jest z torfowiskami i obszarami podmokłymi, dlatego bukowego poło Ŝonego na wschodnim kra ńcu zasi ęgu szczególnie wa Ŝna jest potrzeba zachowania tych siedlisk. geograficznego buka zwyczajnego. Głównym składnikiem Cenne s ą te Ŝ zbiorowiska ro ślinno ści wodnej i drzewostanów rezerwatu jest około 150-letni, dorodny szuwarowej, a tak Ŝe le śnej. buk. Zarówno znaczny wiek tego gatunku, jak równie Ŝ Dziennik Urz ędowy - 8867 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 mało sprzyjaj ące mu warunki klimatyczne s ą przyczyn ą dróg skr ęca w kierunku wschodnim do miejscowo ści pewnego osłabienia drzewostanu, co znajduje swój wyraz Modliny. Dochodzi do drogi Lidzbark Warmi ński - w znacznie wi ększym ni Ŝ przeci ętnie wypadaniem drzew i Jeziorany, biegnie ni ą w kierunku południowo-wschodnim. zmniejszeniem naturalnego odnawiania si ę. Rezerwat Nie zmieniaj ąc kierunku, za wsi ą Modliny wkracza na zlokalizowany jest na terenie moreny czołowej, drog ę lokaln ą Modliny -Tłokowo i dochodzi do stosunkowo silnie sfalowanym. Drzewostany rezerwatu miejscowo ści Tłokowo. Dalej biegnie w kierunku przedstawiaj ą typ siedliskowy lasu li ściastego. Panuj ącym południowym i wzdłu Ŝ drogi prowadz ącej do miejscowo ści gatunkiem jest w rezerwacie buk pospolity w wieku Jeziorany dochodzi do granicy administracyjnej tego 130-150 lat, któremu towarzyszy w domieszce świerk miasta. Dalej wzdłu Ŝ granicy administracyjnej Jezioran w pospolity, klon zwyczajny, lipa drobnolistna, brzoza kierunku zachodnim W granicach administracyjnych brodawkowata, grab zwyczajny, bardzo rzadko sosna miasta Jeziorany przebiega praw ą stron ą rzeki, a zwyczajna, a w zagł ębieniach terenu równie Ŝ olsza nast ępnie ponownie granic ą miasta a Ŝ do drogi asfaltowej czarna. W podrostach i nalotach trafiaj ą si ę ponadto: wi ąz Jeziorany - Olszewnik. Wzdłu Ŝ drogi przez miejscowo ści: pospolity, jesion wyniosły, d ąb szypułkowy. W podszyciu Olszewnik, Piszewo, W ągsty, Lutry i Kol. Lutry dociera do poza wymienionymi gatunkami, wyst ępuje pospolicie miejscowo ści Wysoka D ąbrowa. Tam skr ęca na leszczyna, trzmielina brodawkowata, trzmielina zwyczajna. południowy-wschód w drog ę lokaln ą doprowadzaj ącą do Z ro ślin chronionych trafia si ę stosunkowo cz ęsto toru kolejowego S ątopy - Czerwonka. Wzdłu Ŝ tego toru wawrzynek wilczełyko. Runo jest bogate w gatunki, z biegnie na południe przez miejscowo ści Kolno i Górowo przewag ą ro ślin wła ściwych lasom li ściastym. Jest tu do miejsca przeci ęcia si ę toru z drog ą Górowo - B ęsia. mi ędzy innymi z ro ślin obj ętych ochron ą gatunkow ą Przechodzi na t ę drog ę i dochodzi ni ą do miejscowo ści bluszcz pospolity, lilia złotogłów, konwalia majowa, Bęsia. W obr ębie wsi skr ęca na wschód wzdłu Ŝ drogi podkolan biały, gnie źnik le śny, buławnik czerwony, prowadz ącej do miejscowo ści Kabiny. Po krótkim odcinku marzanka wonna. dochodzi do jeziora B ęskiego. Wzdłu Ŝ jego linii brzegowej biegnie na wschód, a nast ępnie stopniowo zmieniaj ąc 3.2.3.4 Obszary chronionego krajobrazu. kierunek na południowy dochodzi do granicy administracyjnej gminy Biskupiec. Wzdłu Ŝ granicy gminy Na terenie gminy Kolno na mocy Rozporz ądzenia Biskupiec doprowadza do szosy Samławki - Bredynki Nr 21 Wojewody Warmi ńsko-Mazurskiego z dnia 14 (wzdłu Ŝ tej drogi posiada wspóln ą granic ę z OChK Jezior kwietnia 2003 r. w sprawie wprowadzenia obszarów Legi ńsko - Mr ągowskich). Drog ą na południe do Bredynek, chronionego krajobrazu na terenie województwa gdzie biegn ąc nadal wzdłu Ŝ drogi skr ęca na zachód, a warmi ńsko-mazurskiego, zostały utworzone nast ępuj ące nast ępnie na północny-zachód w drog ę biegn ącą do obszary chronionego krajobrazu: Stryjewa. Za wsi ą Bredynki skr ęca z tej drogi na zachód w drog ę lokaln ą dochodz ąc do szosy Biskupiec - B ęsia. 1. „Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny” Wzdłu Ŝ tej drogi na północ do wysoko ści oddz. lasu nr 88, o powierzchni 19.329,8 ha, poło Ŝony równie Ŝ w gminach gdzie skr ęca w drog ę le śną biegn ącą w kierunku Lidzbark Warmi ński, Kiwity, Biskupiec, miasto i gmina zachodnim, od południa otaczaj ąc jezioro W ęgój. Jeziorany. Dochodzi do miejscowo ści W ęgój, gdzie skr ęca w kierunku zachodnim wzdłu Ŝ drogi lokalnej W ęgój - 2. „Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Łabuchy. Dochodzi do linii kolejowej z Biskupca do Guber” o powierzchni 14.363,8 ha, poło Ŝony równie Ŝ w Czerwonki i nast ępnie w miejscu jej poł ączenia z lini ą gminach S ępopol, Korsze, Barciany, Bisztynek, K ętrzyn, kolejow ą Olsztyn - Korsze skr ęca na północny-wschód. miasto K ętrzyn, Reszel i Ryn. Od tego miejsca posiada wspólna granic ę z OChK Pojezierza Olszty ńskiego. Biegnie wzdłu Ŝ torów i przed 3. „Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Legi ńsko - miejscowo ści ą Zar ębiec skr ęca na drog ę lokaln ą Mr ągowskich” o powierzchni 20.615,9 ha, poło Ŝony prowadz ącą do tej miejscowo ści. W obr ębie wsi skr ęca na tak Ŝe w gminach Reszel, Mr ągowo, Mr ągowo miasto, zachód wzdłu Ŝ drogi biegn ącej do Biesowa (koniec Sorkwity, Biskupiec. wspólnej granicy z OChK Pojezierza Olszty ńskiego). Dochodzi do drogi Czerwonka - Tejstymy, wzdłu Ŝ niej Granice obszarów zostały okre ślone nast ępuj ąco: pod ąŜ a na północny-zachód, by za wsi ą Biesowo skr ęci ć na zachód w drog ę biegn ącą do miejscowo ści Biesówka. Ad.1. W obr ębie wsi skr ęca na zachód w drog ę lokaln ą, a Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny nast ępnie na rozwidleniu dróg kieruje si ę na północny- Od punktu zlokalizowanego na prawym brzegu rzeki zachód w stron ę lasu. Biegnie dalej drog ą przez las do Symsarny przy jej uj ściu do rzeki Łyny na terenie Miasta oddz. 68, przy którym zmienia kierunek na południowo- Lidzbark Warmi ński w kierunku południowym do granic zachodni. Dochodzi do granicy lasu. Wzdłu% linii lasu miasta przebiega prawym brzegiem i dalej granic ą dochodzi do drogi le śnej, ł ącz ącej si ę z drog ą Zerbu ń - administracyjn ą Miasta do szosy Lidzbark Warmi ński - Jeziorany. Najpierw wspomnian ą drog ą le śną, a potem Jeziorany. Wzdłu Ŝ tej drogi na południe do mostu na wzdłu Ŝ drogi Zerbu ń - Jeziorany w kierunku północno- Symsarnie w okolicach miejscowo ści Medyny. Tam przed zachodnim dochodzi do granic administracyjnych miasta mostem skr ęca w drog ę lokaln ą i biegnie w kierunku Jeziorany. Wzdłu Ŝ granicy miasta Jeziorany do rzeki południowo-wschodnim. Nast ępnie zmienia kierunek na Symsarny i lewym jej brzegiem do drogi Jeziorany - Dobre północno-wschodni i ponownie południowo-wschodni, Miasto. Drog ą t ą na zachód przez Wojtówko i Studnic ę. przechodzi przez miejscowo ść Świ ętnik i za ni ą skr ęca w Przed miejscowo ści ą Radostowo skr ęca na północny- kierunku rzeki Symsarny (na południowy-zachód). wschód w drog ę lokaln ą wiod ącą w kierunku jeziora Doprowadza do mostu na rzece i dalej jej prawym Blanki. Przed jeziorem wzdłu Ŝ tej drogi skr ęca na zachód, brzegiem doprowadza do kolejnego mostu na Symsarnie a pó źniej na północny-zachód, mijaj ąc wie ś Gaility. Na na drodze Lidzbark Warmi ński - Jeziorany. Nast ępnie odcinku drogi od Gailit do skrzy Ŝowania z drog ą do Suryt wzdłu Ŝ szosy w kierunku południowo-zachodnim przez opisywany obszar ma wspóln ą granic ę z OChK Doliny Klutajny do Regot i za Regotami przechodzi na drog ę Dolnej Łyny. Dalej granica skr ęca w kierunku wschodnim lokaln ą Regoty - Potryty. Przed Potrytami na rozwidleniu w drog ę lokaln ą i przez Suryty, Blanki, Maków Dziennik Urz ędowy - 8868 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 doprowadza do Kł ębowa. W Kł ębowie skr ęca na szosy K ętrzyn - Bartoszyce w okolicach miejscowo ści północny-wschód wzdłu Ŝ drogi biegn ącej przez wie ś, po Łankiejmy i tam wiedzie najbli Ŝszym rzeki odgał ęzieniem czym dochodzi do szosy Jeziorany - Lidzbark Warmi ński. drogi przez wie ś w kierunku Krzeszewa. Przy mostku na Wzdłu Ŝ tej szosy dociera do mostu na Symsarnie i dalej Sajnie dochodzi do prawego brzegu rzeki i w kierunku prowadzi lewym brzegiem rzeki i skrajem lasów południowym dociera brzegiem i lini ą graniczn ą nadrzecznych do uj ścia lewego dopływu Symsarny na starorzeczy do drogi Grz ęda - Reszel, a z niej skr ęca w wysoko ści miejscowo ści D ębiec. Tym ciekiem w gór ę drog ę gruntow ą id ącą w kierunku miejscowo ści Ple śnik, a biegu do drogi Jarandowo – Lidzbark Warmi ński. Wzdłu Ŝ po jej mini ęciu zachowuje przebieg na południe zgodnie z tej drogi do granicy gminy Lidzbark Warmi ński, a potem granic ą gminy Reszel, do momentu zetkni ęcia z torem granic ą, a jednocze śnie wzdłu Ŝ południowego skraju Lasu kolejowym relacji S ątopy - Reszel, gdzie przechodzi dalej Miejskiego prowadzi do lewego brzegu rzeki Symsarny i torem do D ębnik i tam biegnie na południe granic ą miasta dalej w granicach administracyjnych miasta do miejsca Reszel. Na szosie Reszel -Lutry granica prowadzi w poł ączenia tego brzegu z rzek ą Łyn ą. Tam przechodzi na kierunku Mnichowa. Na wysoko ści przej ścia rzeki Sajny drugi brzeg rzeki dochodz ąc do punktu, w którym pod drog ą granica przebiega lewym brzegiem rzeki rozpocz ęto opis. (zgodnie z jej biegiem), a nast ępnie południowy-zachód dopływem rzeki do granicy gminy Reszel, a potem na Ad.2. zachód do granicy gmin Kolno i Bisztynek. W punkcie Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber styku granicy gminy Kolno z drog ą Mołdyty - Kominki Od punktu styku byłego toru kolejowego z drog ą Ryn - przechodzi na t ą drog ę i skr ęca w Kominkach najpierw na Kętrzyn na południe od wsi Knis nad jeziorem Guber. zachód drog ą prowadz ącą w kierunku Rynu Reszelskiego, Dalej na północny-zachód omijaj ąc wie ś Salpik i Bałowo a potem odbija na północ drog ą do miejscowo ści Tarniny, (oraz PGR Bałowo) drog ą Ryn - K ętrzyn do zetkni ęcia gdzie zawraca i pod pr ąd cieku wiedzie do drogi gruntowej odej ścia byłego toru przed miejscowo ści ą Nakomiady, na Ryn Reszelski. Po przekroczeniu rzeki Ryn biegnie gdzie przechodzi na ten tor i wkracza z powrotem na t ę drog ą w kierunku północnym, a przed miejscowo ści ą drog ę omijaj ąc w ten sposób Nakomiady. W lesie skr ęca Pokrzywnik skr ęca w kierunku lewego jej dopływu i w drog ę lokaln ą biegn ącą na północny-wschód skrajem prowadzi w gór ę strumienia jego prawym brzegiem, a na lasu w kierunku rzeki Guber. Od wysoko ści mostku granicy gminy Kolno zawraca jego lewym brzegiem do biegnie lewym brzegiem rzeki a Ŝ do granicy rzeki Ryn. Lewym brzegiem tej rzeki doprowadza do drogi administracyjnej miasta i przez miasto generalnie w Sątopy - Mołdyty i po ok. 100 m w kierunku S ątop kierunku północno-zachodnim i pó źniej zachodnim. Po przechodzi na drog ę lokaln ą biegn ącą wschodni ą stron ą mini ęciu granic administracyjnych przechodzi z lewego miejscowo ści S ątopy-Samulewo, a potem biegnie brzegu przy mostku kolejowym na tory, a po ok. 1000 m dopływem (w dół biegu) i doprowadzaj ąc do jego uj ścia w na drog ę gruntow ą, omijaj ącą cz ęś ciowo wie ś Biedaszki okolicach mostku na rzece Ryn. Obwałowaniami (lewym Małe i wraca na południow ą stron ę torów. Na mostku na brzegiem) doprowadza do uj ścia do rzeki Sajny. Lewym dopływie Gubra - Dajnie zachowuje kierunek południowy brzegiem rzeki Sajny biegnie na północ do mostu na biegn ąc skrajem zaro śli i prawego, wschodniego brzegu szosie Bartoszyce - K ętrzyn i dalej przechodzi na drog ę rz. Dajny i jego górnego prawobrze Ŝnego dopływu, lokaln ą przez miejscowo ść Rarki i Sarkajmy. Po mini ęciu wracaj ąc do Dajny przeciwległym jego brzegiem, a Sarkajm skr ęca w drog ę lokaln ą do Korsz i w miejscu nast ępnie w gór ę biegu Dajny a Ŝ do miejscowo ści styku lasami przybrze Ŝnymi lewego brzegu Sajny wiedzie Bezławki. W tym miejscu wyst ępuje styk z OChK Jezior po skraju lasów i po lewym brzegu rzeki a Ŝ do dopływu Legi ńsko - Mr ągowskich. Dalej granica wraca na północ, cieku płyn ącego od strony miejscowo ści Sajna Mała. W pocz ątkowo skrajem zaro śli i meandrów lewego brzegu gór ę tego cieku prowadzi do drogi przez Sajn ę Wielk ą do dochodz ąc do mostu kolejowego relacji K ętrzyn - Korsze, Sątoczna. W S ątocznie doprowadza na zachód drog ą na a potem skr ęca na północny-zachód, prowadz ąc po Sępopol do skrzy Ŝowania z drog ą z Łab ędnika, gdzie północnej stronie torów na wysoko ść miejscowo ści zbacza na drog ę gruntow ą w kierunku rzeki Guber. Od Filipówka, a st ąd lewym brzegiem lewobrze Ŝnego dopływu miejsca uj ścia lewobrze Ŝnego dopływu biegnie brzegiem i biegnie lewym brzegiem Gubra do wysoko ści mostku na rzeki potem skrajem lasu do drogi przecinaj ącej kompleks tej rzece na drodze z Kotkowa do Kolonii Je Ŝewo, gdzie le śny i wiod ącej do S ępopola. W miejscu styku w/w drogi z przechodzi na t ę drog ę i przez Kotkowo i Linkowo do łuku granic ą administracyjn ą miasta zmierza w kierunku rzeki i drogi przed miejscowo ści ą Starynia, sk ąd drog ą na w granicach administracyjnych prowadzi lewym brzegiem północny-wschód wzdłu Ŝ rzeki Guber dochodzi do granicy rzeki Guber ł ącz ąc si ę z Łyn ą (wzdłu Ŝ rzeki posiada gminy. Tam skr ęca na północny-wschód i zgodnie z granic ę wspóln ą z OChK Rzeki Łyny). W miejscu uj ścia do biegiem lewego dopływu dochodzi do Gubra i biegnie rzeki Łyny granica przechodzi na prawy brzeg rzeki Guber drog ą wiod ącą lewym brzegiem tej rzeki oraz rowami i biegnie na południe zgodnie z jej prawym brzegiem do opaskowymi tego brzegu. Po przeci ęciu drogi asfaltowej uj ścia cieku płyn ącego od strony miejscowo ści Suliki. Kętrzyn - Bartoszyce zmierza drog ą lokaln ą przez Wkracza pod pr ąd cieku, dochodzi do przepustu pod Warnikajmy, Równin ę Doln ą w kierunku miejscowo ści szos ą S ępopol - Kotki, któr ą dociera do miejscowo ści Pomnik. Przed t ą miejscowo ści ą skr ęca na północny- Prosna zgodnie z biegiem drogi na południowy-wschód. zachód drog ą w kierunku północno-zachodnim i dalej Przed Prosn ą zmienia kierunek na południowo-zachodni, przebiega zgodnie z lewym dopływem Gubra do przechodzi na drog ę gruntow ą w kierunku rzeki i wzdłu Ŝ przeci ęcia z drog ą Korsze - Barciany. Tam poprzez ok. niej na południowy-wschód, omijaj ąc b. PGR wraca na 50 m odcinek tej drogi w kierunku Parys przechodzi na szos ę, sk ąd drog ą przez Błuskiejmy Wielkie i Małe dociera drog ę gruntow ą przechodz ącą przez Wiklewo, W ągniki do do granicy gminy S ępopol. T ą granic ą na południowy- Marłut. Tam skr ęca drogami na zachód do Łekajn, a wschód do rzeki Guber i prawym brzegiem rzeki dociera potem południowy-zachód do miejscowo ści Stawnica. W do mostu i drogi do Lwowca, sk ąd drogami lokalnymi nie Stawnicy zmierza drog ą lokaln ą na południe generalnie w wchodz ąc na teren zwartej zabudowy zmierza do Lwowca gór ę biegu rzeki Sajny przez miejscowo ści Bykowo, St ępy, i do Krelikiejm. W okolicach mostu na rzece Liwna Dąb, Głowbity, Krzemity (bez terenów b. PGR). Na przechodzi na prawy brzeg rzeki, który doprowadza południe od Krzemit droga i granica dochodzi do lasu granic ę do mostu na drodze Krelikiejmy - Skandawa w nadrzecznego i cieku którym w gór ę jego biegu dociera do miejscowo ści Silginy. T ą drog ą wiedzie na północny- Dziennik Urz ędowy - 8869 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 wschód i przekraczaj ąc most na rzece Solka wkracza na Ad.3. drog ę do Modgarb, Kudwin. Na południe od G ęsich Gór Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Legi ńsko- skr ęca na południowy-wschód i północny-wschód drog ą Mr ągowskich bli Ŝej rzeki, a dalej wkracza na drog ę do Barcian i na Od skrzy Ŝowania drogi ze wsi Leginy z drog ą Bredynki - południowym kra ńcu tej miejscowo ści poni Ŝej mostu na Reszel drog ą w kierunku m. Kocibórz, a nast ępnie rzece Liwna przechodzi na lewy brzeg tej rzeki, zmieniaj ąc odgał ęzieniem do m Pasterzewo, a potem drog ą na kierunek przebiegu ( generalnie na północny-zachód i północny-wschód przez las do szosy Pilec - K ętrzyn. zgodnie z pr ądem) dociera do mostku i drogi w Szos ą na północ do m. Świ ęta Lipka. Tam we wsi skr ęca miejscowo ści Modgarby (poło Ŝonej na prawym brzegu). w drog ę lokaln ą wiod ącą zachodnim skrajem jeziora do m. Drog ą wzdłu Ŝ rzeki w kierunku północno-zachodnim Klewno. Tam skr ęca na wschodni ą i nast ępnie na doprowadza do szosy przed Krelikiejmami i omijaj ąc od południowo-wschodni ą stron ę doliny jeziornej do szosy południa t ą miejscowo ść wchodzi na drog ę biegn ącą na Kętrzyn – Bisztynek i wraca do Św. Lipki. Przez wie ś południe skrajem terenów, opasanych rowami poło Ŝonymi otacza zabudowania klasztorne i wychodzi drog ą na w szerokiej dolinie rzeki Guber. Drogami i skrajem rowów Bezławki by po kilkunastu metrach wkroczy ć na drog ę przechodzi przepustem na torze kolejowym Korsze - lokaln ą i przez Stagniewo na południe, a potem skr ęcaj ąc Granica Pa ństwa na południe od przystanku kolejowego na północny-wschód dotrze ć z powrotem do ww. szosy Drogosze dociera do kompleksu le śnego. Otacza go przed m. St ąpławki i przez m. Bezławki - styk na rz. Dajnie biegn ąc północnym skrajem lasu i wkracza na drog ę w pokrywa si ę z granic ą OChK Doliny Rz. Guber Dociera do Wilkowie Wielkim. Drog ą z Wilkowa Wielkiego przez Stachowizny. We wsi Stachowizna granica skr ęca na miejscowo ści: Równina Górna, Saduny, Dubliny dociera południowy - zachód i drogami lokalnymi dociera do m. do Garbna, a stamt ąd drog ą lokaln ą na południe w Pilec. Poni Ŝej wsi wkracza na szos ę i w kierunku kierunku granicy gminy Korsze, przecina j ą i biegnie dalej południowym doprowadza do m. Lemburk. Tam opuszcza na południe drogami i granic ą rowów opaskowych przez szos ę i drog ą lokaln ą najpierw na północ a potem na Koloni ę Je Ŝewo do prawobrze Ŝnego cieku, którym biegnie południe wraca na szos ę w m. Sob ęcin i kieruje si ę na w stron ę rzeki, do drogi na Marszewo, a dalej na południe południowy-wschód do m. Kiersztanowo, gdzie przechodzi przez miejscowo ść Marszewo do mostu na rzece Guber na drog ę gruntow ą w kierunku Ruskiej Wsi (wcze śniej na drodze do Biedaszek. Od mostu biegnie praw ą stron ą przecinaj ąc szos ę Mr ągowo - K ętrzyn) i dalej na północny- prawobrze Ŝnego dopływu rzeki Guber i dochodzi najpierw wschód przez Bo Ŝą Wólk ę i Witamin łukiem dociera do do drogi lokalnej, a potem do prowadz ącej w kierunku Os. Gronowa. Z Gronowa granica biegnie na południowy- Trzy Lipy (Lipy) i omijaj ąc to osiedle od południa dociera wschód do m. Bo Ŝe, a nast ępnie szos ą w kierunku do granic administracyjnych miasta K ętrzyna. Przez Wyszemborka. Drogami gruntowymi otacza wie ś od miasto przebiega prawym brzegiem rzeki Guber. Na zachodu i pod ąŜ a dalej drog ą śródpoln ą (obok pkt. wys. wschodniej granicy miasta przechodzi na tor kolejowy 175.8) do m. Zalec. Od tej wsi prowadzi najpierw na relacji K ętrzyn - Gi Ŝycko i przebiega w kierunku południe, a potem na południowy-zachód szos ą i wschodnim. W miejscu przepustu cieku dopływaj ącego do nast ępnie wkracza na drog ę lokaln ą wiod ącą przez Kol. Gubra w gór ę tego cieku przechodzi na drog ę K ętrzyn - Zalec do Śniadowa, Pełkowa, kol. U Ŝranki (klucz ąc polami Gi Ŝycko, a potem skr ęca w drog ę lokaln ą, biegn ącą na i otaczaj ąc od wschodu bagna poło Ŝone na wschód od północ w kierunku Kolonii Karolewo i przechodzi w południowej cz ęś ci jez. Juksty) dociera do przejazdu kierunku południowo-wschodnim do drogi biegn ącej kolejowego na linii Ełk - Biskupiec. Od w/w przejazdu skrajem lasu, która skr ęca na drog ę biegn ącą w kierunku granica skr ęca na zachód i torami dociera do przejazdu Czernik. Omijaj ąc zabudowania od strony wschodniej po drogowego przed jez. Czos. Ten odcinek granicy pokrywa cieku i rowie na północ. Z drogi lokalnej skr ęca na wschód si ę z granic ą OChK Otuliny Mazurskiego Parku w drog ę poln ą, a potem le śną omijaj ąc jezioro Mój i od Krajobrazowego. Dalej granica biegnie drog ą wzdłu Ŝ le śniczówki D ąbrowa przebiega na południe drog ą do jeziora na północ i dociera do granicy Miasta Mr ągowo. miejscowo ści Czerniki Kolonia. Od tego miejsca Otaczaj ąc od wschodu m. Młynowo dochodzi do szosy i z przechodzi na drog ę z K ętrzyna do Parcza i po ok. 300 m. powrotem dociera do granicy administracyjnej miasta. skr ęca na południowy-wschód w las przez Wilcz ą Jam ę Zgodnie z jej przebiegiem w kierunku zachodnim wchodzi na lokaln ą drog ę le śną prowadz ącą do opuszcza j ą na północno-zachodnim kra ńcu miasta i miejscowo ści Po Ŝarki. Z tej drogi skr ęca z kolei na drog ę drog ą na Polsk ą Wie ś, a nast ępnie na G ązw ę. W połowie przez Osewo, a po mini ęciu tej miejscowo ści zmierza w drogi mi ędzy Polsk ą Wsi ą a G ązw ą skr ęca na południe i kierunku granicy gminy K ętrzyn, zachowuj ąc swój drogami lokalnymi do kolonii Polska Wie ś, gdzie skr ęca na dotychczasowy południowo-wschodni przebieg. Granic ą zachód do skraju lasu, a dalej skrajem lasu na południe, powiatu w kierunku południowym. doprowadza do szosy dalej drog ą na wschód i do lasu. Dalej granica biegnie Kętrzyn – Gi Ŝycko i t ą szos ą do przejazdu kolejowego tej skrajem lasu po stronie północnej i wschodniej (odcinek relacji. Od przejazdu granica zmierza na południe około 800 metrów, zgodny z zachodnim przebiegiem otaczaj ąc las od wschodu i południa do momentu granicy miasta). Nast ępnie otacza jezioro Piecuch (od powtórnego styku z granic ą powiatu na południowym południa skrajem lasu i drogami), jez. Średnie (od kra ńcu jeziora Iławki. Dalej przebieg granicy OChK jest wschodu, cz ęś ciowo brzegiem tego jeziora) oraz jeziora zgodny z granic ą gminy K ętrzyn, a w miejscu gdzie skr ęca Gł ębokie i Kociołek (skrajem lasu nadbrze Ŝnego od ona w kierunku jeziora Guber przechodzi na drog ę wschodu). Na południowym kra ńcu jeziora prowadzi biegn ącą jego wschodnim skrajem w kierunku drogami na zachód i południe i wkracza na drog ę lokaln ą miejscowo ści Gł ąbowo. Nie obejmuj ąc tej miejscowo ści do Bagienic Małych i skr ęca na południe do toru wchodzi na były tor kolejowy (wzdłu Ŝ granicy powiatu, kolejowego Biskupiec Reszelski - Mr ągowo. Torem która biegnie na południe a Ŝ do tego miejsca posiada kolejowym Biskupiec Reszelski - Mr ągowo granica biegnie granic ę wspóln ą z OChK Krainy Wielkich Jezior na zachód do Sorkwit, gdzie wkracza na drog ę Biskupiec - Mazurskich), gdzie zmienia kierunek na północno- Mr ągowo, po przekroczeniu Sorkwickiej Strugi skr ęca w zachodni i tym torem doprowadza do punktu drog ę lokaln ą na północ w kierunku m. Stary Giel ąd. Tam stanowi ącego pocz ątek opisu. wkracza na szos ę i przez Pustniki dociera przed jez. Warpu ńskim do rozwidlenia dróg. Nast ępnie drog ą lokaln ą na północ otacza jez. Warpu ńskie od zachodu i dalej Dziennik Urz ędowy - 8870 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 przebiega szos ą relacji Szymanowo - Burszewo w - wykonywania prac ziemnych trwale kierunku wschodnim, a potem na północ do Burszewa i na zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem zachód do spotkania z granic ą gminy. Granic ą gminy obiektów zwi ązanych z zabezpieczeniem biegnie na południowy-zachód do wysoko ści oddziału przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym. 251 i 238, gdzie skr ęca w drog ę le śną która doprowadza do szosy Bredynki - Samławki w miejscu południowego Zakazy, o których mowa, nie dotycz ą zada ń kra ńca du Ŝego kompleksu le śnego. Wy Ŝej wymienion ą realizowanych na rzecz obronno ści i bezpiecze ństwa drog ą na północ do skrzy Ŝowania z drog ą le śną przed m. pa ństwa, w przypadkach zagro Ŝenia bezpiecze ństwa Otry (powy Ŝej oddziału 104) i drog ą le śną w kierunku pa ństwa, inwestycji realizuj ących cele publiczne oraz północno-wschodnim, przecina las i dociera do granicy gospodarki łowieckiej lub rybackiej, prowadzonej w gminy biegn ącej na północ, skrajem lasu a Ŝ do drogi oparciu o odr ębne przepisy oraz racjonalnej gospodarki ŁęŜ any - Samławki, wkracza na t ę drog ę i dalej skr ęca w rolnej i le śnej. drog ę do m. Leginy, któr ą dociera do punktu, w którym rozpocz ęto opis. 3.2.3.5 Pomniki przyrody.

Obszar wył ączony z terenu Ochk Jez. Legi ńsko- Kolejn ą form ą prawnej ochrony przyrody s ą pomniki Mr ągowskich (rejon Gizewa) przyrody. S ą to pojedyncze twory przyrody Ŝywej b ądź Jako punkt pocz ątkowy przyjmuje si ę skrzy Ŝowanie dróg nieo Ŝywionej, odznaczaj ące si ę indywidualnymi cechami, w Gizewie. Z centrum wsi granica terenu wył ączonego z o warto ści szczególnej z ró Ŝnych wzgl ędów. OChK skr ęca na wschód na drog ę gruntow ą w kierunku Kiersztanowa, po czym na granicy gmin Sorkwity i Na terenie gminy Kolno utworzono dotychczas Mr ągowo skr ęca t ą granic ą na południe a nast ępnie na nast ępuj ące pomniki przyrody: południowy-zachód, dochodz ąc na skraju lasu do drogi - pojedyncze drzewa: lokalnej Gizewo - Mragowo. Drog ą t ą granica skr ęca na - nr 377 - D ąb obw. 460 cm, wys. 22 m, południe do wsi G ązwa, gdzie skr ęca na południowy- - nr 410 - D ąb obw. 490 cm, wys. 26 m, zachód i drog ą poln ą dochodzi ponownie do granicy w/w - nr 502 - D ąb obw. 450 cm, wys. 24 m, gmin (przy punkcie 163,4 m npm) prowadz ąc dalej t ą - grupy drzew: granic ą na zachód brzegiem lasu i doprowadza do drogi - nr 411 - 6 D ąb o obw. 300-432 cm i wys. 23-26 m, gruntowej Botowo - G ązwa. St ąd granica OChK biegnie - głazy narzutowe lub ich grupy: dalej na zachód do wsi Botowo i przed pierwszymi - nr 294 - granitognejs szary o obw. 900 cm i wys. zabudowaniami skr ęca na północ w drog ę poln ą i 0,8 m. dochodzi do drogi lokalnej Mr ągowo-Warpuny. Dalej t ą drog ą najpierw na zachód a pó źniej na północ przez wie ś 3.2.3.6 U Ŝytki ekologiczne. Zyndaki doprowadza do wsi Warpuny. Z Warpun granica wchodzi na drog ę lokaln ą do Gizewa (na wschód), z której Ta forma ochrony przyrody, obejmuje obszary po ok. 200 m skr ęca na północ w drog ę poln ą, przez zasługuj ące na ochron ę pozostało ści ekosystemów, koloni ę Warpuny doprowadza do granicy gmin Sorkwity i maj ących znaczenie dla zachowania unikatowych Reszel przed Koloni ą Burszewo. St ąd granic ą w/w gmin zasobów genowych i typów środowisk. Na obszarze gminy skr ęca na wschód, prowadz ąc na przemian granic ą polno- nie wyst ępuje powy Ŝsza forma ochrony przyrody. le śną do przepustu na cieku w pobli Ŝu Kolonii Gizewo, gdzie skr ęca na południe na drog ę gruntow ą Śpigiel - 3.2.3.7 Inne formy ochrony przyrody (zespoły Gizewo i doprowadza ponownie do wsi Gizewo (pocz ątek przyrodniczo-krajobrazowe, stanowiska opisu). dokumentacyjne, parki wiejskie, lasy ochronne, sie ć _ATURA 2000). Na terenie obszarów chronionego krajobrazu zakazuje si ę: Kolejn ą form ą ochrony, nie b ędącej jednak prawn ą - lokalizowania nowych obiektów zaliczanych do form ą, s ą parki wiejskie. Na terenie gminy znajduj ą si ę on przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na w Górowie, B ęsi (zespoły pałacowo-parkowe), Tejstymy, środowisko w rozumieniu przepisów o ochronie Oterki. środowiska, Cały teren gminy Kolno znajduje si ę w granicach - lokalizacji budownictwa letniskowego poza miejscami obszaru funkcjonalnego Zielone Płuca Polski. Celem wyznaczonymi w miejscowym planie istnienia ZPP jest promowanie rozwoju proekologicznego, zagospodarowania przestrzennego, utrzymanie zrównowa Ŝonych struktur przestrzennych dla - utrzymywania otwartych rowów i zbiorników zapewnienia wysokiego standardu środowiska ściekowych, przyrodniczego. - dokonywania zmian stosunków wodnych, je śli słu Ŝą Oprócz powy Ŝszych form ochrony przyrody, cz ęść ww. innym celom ni Ŝ ochrona przyrody i zrównowa Ŝone obszarów mo Ŝe zosta ć obj ęta systemem europejskiej sieci wykorzystanie u Ŝytków rolnych i le śnych oraz ekologicznej NATURA 2000. gospodarki rybackiej, Europejska Sie ć Ekologiczna NATURA 2000 to sie ć - likwidowania małych zbiorników wodnych, obszarów chronionych na terenie pa ństw członkowskich starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych, Unii Europejskiej. Celem wyznaczania tych obszarów jest - wylewania gnojowicy, z wyj ątkiem nawo Ŝenia ochrona cennych pod wzgl ędem przyrodniczym i własnych gruntów rolnych, zagro Ŝonych składników ró Ŝnorodno ści biologicznej w - organizowania rajdów motorowych i pa ństwach Unii Europejskiej. samochodowych, - umy ślnego zabijania dziko Ŝyj ących zwierz ąt, W skład sieci NATURA 2000 wejd ą: niszczenia nor, legowisk zwierz ęcych, tarlisk i - obszary specjalnej ochrony (OSO) - (Special zło Ŝonej ikry, ptasich gniazd oraz wybierania jaj, Protection Areas - SPA) wyznaczone na podstawie - wypalania ro ślinno ści, Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony Dziennik Urz ędowy - 8871 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

dzikich ptaków, tzw. „Ptasiej", dla gatunków ptaków Zachowanie ukształtowania krajobrazu, jego cennych wymienionych w zał ączniku I do Dyrektywy, form polodowcowych, powinno by ć uwzgl ędnione zarówno - specjalne obszary ochrony (SOO) - (Special Areas of w procesie planistycznym, jak i podczas procesów Conservation - SAC) wyznaczone na podstawie inwestycyjnych. Dyrektywy Rady 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. 4.2 Gleby. „Siedliskowej", dla siedlisk przyrodniczych wymienionych w zał ączniku I oraz siedlisk gatunków Ze wzgl ędu na rolniczy charakter gminy, wa Ŝne jest zwierz ąt i ro ślin wymienionych w zał ączniku II do racjonalne gospodarowanie tymi zasobami oraz skuteczna Dyrektywy. ich ochrona. Ostatnie lata pokazuj ą znacz ące nasilenie si ę Obszary te powinny mie ć ustalony status ochronny, degraduj ącego oddziaływania człowieka na gleby. plan ochrony wraz z kosztami jego realizacji. NATURA Główne zagro Ŝenia degradacj ą gleb to: 2000 zintegrowana b ędzie z rozwojem turystyki obszarów - degradacja chemiczna (niewła ściwe stosowanie wiejskich, zwi ększaniem zalesie ń i lokalnym nawozów mineralnych i pestycydów) oraz zagospodarowywaniem ostoi przyrodniczych przy zakwaszenie gleb, zało Ŝeniu niepogarszania warunków środowiskowych. - degradacja fizyczna (zwi ązana z działalno ści ą Jest to tzw. prospołeczna koncepcja ochrony górnicz ą, mechanizacj ą rolnictwa oraz erozj ą), ró Ŝnorodno ści przyrodniczej. - degradacja przez niewła ściw ą melioracj ę: nacisk poło Ŝony na odwodnienie gruntu, nie funkcjonowanie 3.2.3.8 Ochrona gatunkowa ro ślin i zwierz ąt. urz ądze ń melioracyjnych pod k ątem nawadniania. Dotyczy to w szczególno ści wa Ŝnych przyrodniczo Wiele z wyst ępuj ących w gminie ro ślin, to gatunki kompleksów gleb hydrogenicznych. Skrajnie rzadkie lub obj ęte ochron ą gatunkow ą, m.in. wawrzynek niekorzystne zabiegi to osuszanie torfowisk. wilczełyko, pióropusznik strusi, zawilec wielkokwiatowy. - intensyfikacja u Ŝytkowania rolniczego i Na terenie gminy wyst ępuje ł ącznie kilkadziesi ąt zagospodarowania turystycznego. gatunków ro ślin chronionych, z czego wi ększo ść to ro śliny zielne. Du Ŝy udział chronionych gatunków ro ślin zwi ązany Na terenie gminy Kolno, w terenie do ść silnie jest z torfowiskami i obszarami podmokłymi, dlatego urze źbionym i o du Ŝej zmienno ści gleb, stosunkowo małe szczególnie wa Ŝna jest potrzeba zachowania tych siedlisk. zalesienie skutkuje erozj ą wodn ą powierzchniow ą, Cenne s ą te Ŝ zbiorowiska ro ślinno ści wodnej i polegaj ącą na przemieszczaniu si ę, zwłaszcza w czasie szuwarowej, a tak Ŝe le śnej. ulewnych deszczy i roztopów wiosennych, Wiele z wyst ępuj ących w gminie gatunków zwierz ąt, najurodzajniejszych mas gleby zajmuj ących partie nale Ŝy do zagro Ŝonych zarówno w skali kraju, jak i świata. wierzchowinowe. Spływaj ące du Ŝe masy gleby spłycaj ą Spo śród bezkr ęgowców wymieni ć nale Ŝy rzadsze gatunki zbiorniki wodne i dolinki. W wyniku tego powstaj ą bardzo owadów: t ęcznik liszkarz, kozioróg d ębosz, pa ź królowej, charakterystyczne dla obszaru Pojezierza Olszty ńskiego i pa ź Ŝeglarz i mieniak t ęczowiec. Mr ągowskiego, tzw. łyse pagórki i bardzo Ŝyzne dolinki. Płazy reprezentuje m.in. traszka zwyczajna i Zjawisko pot ęgowane jest niewła ściwym grzebieniasta, kumak nizinny, grzebiuszka, rzekotka, kształtowaniem krajobrazu wiejskiego, polegaj ącym na Ŝaby: wodna, jeziorkowa, trawna, moczarowa i śmieszka. likwidacji istniej ących remiz śródpolnych oraz braku Spo śród gadów wymieni ć nale Ŝy jaszczurk ę zwink ę i wprowadzania nowych zadrzewie ń i zakrzewień. Ŝyworódk ę, padalca, zaskro ńca i Ŝmij ę zygzakowat ą. W zwi ązku z zagro Ŝeniem erozj ą niektórych obszarów Szczególnie interesuj ącą i bardzo licznie gminy, ze szczególnym niepokojem, nale Ŝy odnotowa ć reprezentowan ą grup ę stanowi awifauna. Miejsca niezbyt du Ŝe zainteresowanie zalesieniami gruntów Ŝerowiskowe i l ęgowe znajduje tu m.in. myszołów, nieprzydatnych do produkcji rolnej. krogulec, kormoran, g ągoł, pustułka, kobuz, Ŝuraw, Znaczna ilo ść gleb na terenie gminy zaliczana jest do dzi ęcioł zielony oraz gatunki obj ęte szczególn ą ochron ą gleb kwa śnych i bardzo kwa śnych. Zwi ązane jest to z prawn ą. Obecnie obserwowane s ą równie Ŝ poluj ące przewag ą gleb lekkich, powstałych ze skał ubogich w osobniki gatunków chronionych, które zwabia du Ŝe wap ń. Zakwaszenie gleb z punktu widzenia rolniczego jest nagromadzenie ptaków wodno-błotnych. zjawiskiem niekorzystnym, gdy Ŝ ułatwione jest Wśród ssaków stwierdzonych na terenie gminy warto przemieszczanie w gł ąb profili glebowych m.in. wapnia i wymieni ć wilka, który jest tu sporadycznie obserwowany. magnezu, a tym samym upo śledzone przyswajanie przez ro śliny składników pokarmowych. W połowie lat 80-tych na 4. DIAGNOZA STANU I ZAGROEE Ń ŚRODOWISKA terenie gminy praktycznie zaprzestano wapnowania gleb. NATURALNEGO GMINY. Degradacj ę pokrywy glebowej powoduje tak Ŝe odkrywkowa eksploatacja kopalin pospolitych. 4.1 Zasoby geologiczne i rze źba terenu. Na terenie gminy wyst ępuj ą nast ępuj ące problemy, Wyst ępuj ące zasoby kopalin na terenie gminy s ą zwi ązane z ochron ą gleb i gruntów rolnych: udokumentowane. Du Ŝym problem jest intensywne - degradacja gruntów rolnych, rozumiana jako pozyskiwanie kruszywa, które powoduje istotne zmiany w zmniejszenia si ę ich warto ści u Ŝytkowej, krajobrazie oraz wpływa na negatywne oddziaływanie na - degradacja u Ŝytków le śnych wskutek zmian środowisko. środowiska, działalno ści przemysłowej oraz wadliwej Aktualnie na terenie gminy Kolno eksploatowane jest działalno ści rolniczej, jedno zło Ŝe Wólka -Oterki. Na terenie gminy Kolno zło Ŝa - brak regularnej konserwacji urz ądze ń melioracji torfu nie podlegaj ą eksploatacji. wodnych szczegółowych, co przyczynia si ę do Wa Ŝne jest zwrócenie uwagi podczas procesu zwi ększania areału nieu Ŝytków, gruntów eksploatacji ograniczenie oddziaływania oraz konieczno ść zakrzaczonych i zabagnionych. rekultywacji terenu do stanu pierwotnego.

Dziennik Urz ędowy - 8872 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

4.3 Sie ć hydrograficzna. Ze wzgl ędu na istniej ącą ł ączno ść hydrauliczn ą, zanieczyszczone płytkie wody gruntowe mog ą pogarsza ć - wody powierzchniowe. równie Ŝ jako ść wód poło Ŝonych gł ębiej. Mo Ŝna przyj ąć , Ŝe podstawowym problem zasobów Niepokoj ący jest poziom zanieczyszczenia wód wód podziemnych na terenie gminy jest nadmierna powierzchniowych. Aktualne badania wskazuj ą, co prawda zawarto ść Ŝelaza i manganu. na zahamowanie wzrostu st ęŜ eń zanieczyszcze ń, ale te Ŝ Wody gruntowe s ą na ogół gorszej jako ści ni Ŝ wody na utrzymuj ący si ę wci ąŜ wysoki ich poziom. wgł ębne, głównie ze wzgl ędu na czynniki Monitoringiem jako ści wód prowadzonym przez antropogeniczne. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie Jako ść płytko zalegaj ących wód podziemnych nie obj ęto cieków na terenie gminy Kolno. ujmowanych przez studnie kopane jedynie w około 40 % Głównym punktowym źródłem zanieczyszczenia rzeki odpowiada obowi ązuj ącym normom wody do picia. W Ryn s ą ścieki z oczyszczalni dla miejscowo ści: B ęsia, wielu studniach pojawiaj ą si ę zanieczyszczenia Kolonia, Lutry poprzez rowy melioracyjne. Rzeka Sejna bakteriologiczne i chemiczne (głównie azotany). jest natomiast odbiornikiem oczyszczonych ścieków z Jako ść wód podziemnych uzale Ŝniona jest równie Ŝ od oczyszczani ścieków w Wólce, równie Ŝ poprzez rów sposobu post ępowania z odpadami ciekłymi. Brak sieci melioracyjny. kanalizacyjnej na terenach wiejskich przyczynia si ę Wody jezior s ą w podobnym stanie. W śród jezior zanieczyszczenia wód podziemnych na skutek przesi ąków obj ętych monitoringiem (jez. Luterskie), zaliczano je w z nieszczelnych szamb, o czym mog ą świadczy ć 1999 r. do II klasy czysto ści. podwy Ŝszone warto ści miana Coli. Jednym z głównych powodów złego stanu wód, jest nadal nieuporz ądkowana gospodarka wodno-ściekowej. Do głównych zagro Ŝeń wpływaj ących na pogorszenie jako ści wód gruntowych i podziemnych zaliczy ć mo Ŝna: Kolejnym głównym źródłem zanieczyszcze ń wód w - brak dostatecznej ilo ści systemów oczyszczania gminie Kolno s ą spływy powierzchniowe nawozów i wpływ ścieków (w tym indywidualnych i szczelnych) oraz nieskanalizowanych miejscowo ści a tak Ŝe niedostateczna efektywno ść oczyszczania niezinwentaryzowane źródła punktowe, bytowo- istniej ących, gospodarcze i komunalne. - brak systemów kanalizacyjnych przy jednoczesnym zwodoci ągowaniu, Obszarowe źródła zanieczyszcze ń wi ąŜą si ę głównie - nieodpowiednio izolowane składowiska odpadów, z: - nadmierne i niewła ściwe stosowanie nawozów (w - źle prowadzon ą gospodark ą roln ą, w tym tym równie Ŝ naturalnych - gnojowicy) oraz środków szczególnie nawo Ŝeniem i chemizacj ą, chemicznych (SOR) w rolnictwie i le śnictwie – spływy - niskim standardem sanitarnym wsi, powierzchniowe. - gospodark ą turystyczn ą, - gospodark ą odpadami, 4.4 Powietrze atmosferyczne. - brakiem czynnych stref ochronnych w pobli Ŝu wód, - źle przeprowadzon ą w latach 60. regulacj ą wodn ą Na terenie gminy wyst ępuje wiele punktowych źródeł (melioracje), zanieczyszczenia powietrza. Najwi ększymi emitorami, - nisk ą na ogół świadomo ści ą i kultur ą ekologiczn ą wprowadzaj ącymi zanieczyszczenia do powierza s ą mieszka ńców. obiekty publiczne. Du Ŝy udział w emisji ogólnej posiada niska emisja ze źródeł rozproszonych (paleniska domowe, Ze wzgl ędu na charakter gminy i brak prowadzonej lokalne kotłownie, w których wykorzystywany jest głównie uci ąŜ liwej działalno ści, ścieki przemysłowe nie stanowi ą węgiel i drewno). istotnego ładunku zanieczyszcze ń. Najwi ększym źródłem Brakuje jednak danych, by przedstawi ć zestawienie zrzutu zanieczyszcze ń jest nieskanalizowana zwarta rodzajów paliw stosowanych w gospodarstwach zabudowa wsi. domowych w gminie Kolno.

- wody podziemne Istotne znaczenie ma równie Ŝ niekontrolowana emisja z transportu samochodowego. Wody podziemne gminy nale Ŝą ce do pi ętra czwartorz ędowego, charakteryzuj ą si ę du Ŝą zawarto ści ą Wielko ść emisji zanieczyszcze ń gazowych i pyłów, zwi ązków Ŝelaza (od 0,5 do 8,65 mg/l), manganu (od 0,1 utrzymuje si ę na terenie gminy na w miar ę stałym do ,65 mg/l. Zawarto ść siarczanów nie przekracza poziomie i wykazuje tendencj ę spadkow ą. Zwi ązane jest dopuszczalnych poziomów. Wody ujmowane do spo Ŝycia to przede wszystkim z ograniczeniem spalania paliw wymagaj ą uzdatniania. wysokoemisyjnych w kotłowniach lokalnych (zmiana Południowa i środkowa cz ęść obszaru gminy wchodzi paliwa) oraz łagodnego przebiegu ostatnich zim. Na w skład jednego z głównych, wst ępnie rozpoznanych, ograniczenie emisji ma równie Ŝ wpływ ograniczenie zbiorników wód podziemnych w Polsce. Jest to Główny działalno ści gospodarczej i emisji ze źródeł Zbiorników Wód Podziemnych - czwartorz ędowy Zbiornik przemysłowych. Mi ędzymorenowy Nr 208 Biskupiec. Wody tego zbiornika obj ęte s ą regionalnym W ramach monitoringu stanu powietrza, na terenie monitoringiem wód podziemnych, w ramach którego od lat gminy nie prowadzono bada ń przez WIOS w Olsztynie. jako ść tych wód oceniana jest w II klasie jako ści ( średniej). Ze wzgl ędu na niewielkie zainwestowanie terenu 4.5 Hałas i promieniowanie elektromagnetyczne. gminy wody podziemne nara Ŝone s ą na zanieczyszczenia w stopniu małym i średnim. Jako ść gł ębiej zalegaj ących Hałas i wibracje to tak Ŝe oddziaływanie na środowisko warstw wód podziemnych jest dobra lub bardzo dobra. przyrodnicze. Jest ono powszechne i powodowane przez wiele źródeł. Dziennik Urz ędowy - 8873 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Hałas stanowi powa Ŝne zagro Ŝenie, tak Ŝe dla ludzi. - zmniejszenie poziomów pól elektromagnetycznych Cz ęsto jest ono bagatelizowane, lecz niekiedy gro źniejsze co najmniej do dopuszczalnych, gdy nie s ą one w skutkach, ni Ŝ zanieczyszczenia chemiczne. dotrzymane. Hałas pochodzenia antropogenicznego, wyst ępuj ący w środowisku, podzieli ć mo Ŝna na dwie podstawowe Źródłami emisji niejonizuj ącego promieniowania kategorie: hałas komunikacyjny i przemysłowy. elektromagnetycznego s ą: Podstawowym wska źnikiem technicznym poziomu - stacje przeka źnikowe telefonii komórkowej, hałasu, jest tzw. równowa Ŝny poziom hałasu wyra Ŝany w - urz ądzenia elektroenergetyczne. decybelach (dB). W ostatnich latach coraz cz ęś ciej budowane s ą stacje Hałas komunikacyjny powodowany jest głównie przez bazowe telefonii komórkowej oraz przeka źniki radiowe. uŜytkowników dróg krajowych (nr 57) i wojewódzkich. Nie Instalacje te emituj ą niejonizuj ące promieniowanie przeprowadzano pomiarów jego zasi ęgu i poziomu. elektromagnetyczne, generowane przez anteny w czasie Trasy kolejowe, to kolejne źródło hałasu ich pracy. Moc promieniowania izotropowo jest ró Ŝna w komunikacyjnego, które ze względu na poło Ŝenie na zale Ŝno ści od wielko ści stacji bazowej (cz ęsto równie Ŝ obrze Ŝach terenów zamieszkanych, nie s ą powa Ŝnym powy Ŝej 100 W). Cz ęstotliwo ść emitowania pól źródłem hałasu. elektromagnetycznych waha si ę w granicach od 30 kHz do Hałas przemysłowy na terenie gminy nie stanowi 300 GHz. powa Ŝnego zagro Ŝenia. Zakłady przemysłowe, emituj ące Na terenie gminy Kolno stacje przeka źnikowe telefonii hałas o poziomie przekraczaj ącym warto ści dopuszczalne komórkowej znajduj ą si ę w miejscowo ściach: Lutry, (50 dB w dzie ń i 40 dB noc ą) nie wyst ępuj ą. Górkowo, B ęsia. Swoje anteny zainstalowali tam Odczuwalnym problemem jest zlokalizowanie cz ęś ci operatorzy tj. Centertel (Idea), Polska Telefonia Cyfrowa zakładów na terenach zabudowanych, w bliskim (Era), Polkomtel (Plus). W przypadku stacji bazowych sąsiedztwie budynków mieszkalnych, co powoduje telefonii komórkowej pola elektromagnetyczne s ą pewnego rodzaju uci ąŜ liwo ść . wypromieniowywane na du Ŝych wysoko ściach, w Innym typem hałasu jest równie Ŝ hałas od linii miejscach niedost ępnych dla przebywania ludzi. elektroenergetycznych. Przez gmin ę przebiega linia Ponadto źródłem pól elektromagnetycznych s ą linie i 110 kV. urz ądzenia elektroenergetyczne. Wokół źródeł pól Pracuj ąca napowietrzna linia elektroenergetyczna WN elektromagnetycznych (linii i stacji elektroenergetycznych pr ądu przemiennego mo Ŝe by ć liniowym źródłem hałasu. oraz obiektów radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych Hałas generowany przez pracuj ącą lini ę WN i radiolokacyjnych) tworzy si ę, w razie potrzeby obszary spowodowany jest mikrowyładowaniami elektrycznymi na ograniczonego u Ŝytkowania. powierzchni przewodów (na skutek ulotu). Zjawisko ulotu wyst ępuje wówczas, gdy nat ęŜ enie pola elektrycznego na 4.6 Przyroda. powierzchni przewodu jest wy Ŝsze od krytycznego (nat ęŜ enia pocz ątkowego jonizacji). Dopóki nat ęŜ enie pola 4.6.1 Świat ro ślinny. elektrycznego na powierzchni przewodu jest ni Ŝsze od krytycznego pojawiaj ą si ę pojedyncze (losowe) Główn ą form ą, która kształtuje klimatu, wpływa na mikrowyładowania, natomiast po przekroczeniu warto ści skład atmosfery, ma udział w regulacji obiegu wody w krytycznej nat ęŜ enia pola elektrycznego nast ępuje przyrodzie, przeciwdziałaniu powodziom, osuwiskom, zjawisko intensywnego ulotu, charakteryzuj ącego si ę ochronie gleb przed erozj ą i stepowieniem, zachowaniu regularnymi wyładowaniami na powierzchni przewodu. potencjału biologicznego wielu gatunków i ekosystemów, a tak Ŝe ró Ŝnorodno ści krajobrazu i lepszych warunków Z bada ń przeprowadzonych przez PIO Ś, w ró Ŝnych produkcji rolniczej s ą lasy. warunkach pogodowych, wynika, Ŝe: Spełniaj ą one równie Ŝ funkcje produkcyjne czy te Ŝ - brak jest niekorzystnego oddziaływania gospodarcze, pozwalaj ąc na trwałe u Ŝytkowanie drewna i akustycznego linii elektroenergetycznych 110 kV, surowców niedrzewnych pozyskiwanych z lasu. - niewiele, ale jednak powy Ŝej warto ści Szczegółowe zasady ochrony lasów określa ustawa z dopuszczonych, oddziałuj ą na środowisko linie dnia 28 wrze śnia 1991 r. o lasach. elektroenergetyczne 220 kV, Gospodark ę le śną prowadzi si ę w oparciu o - w istotny sposób (z przekroczeniami dopuszczalnych nast ępuj ące zasady: warto ści) wpływaj ą na klimat akustyczny linie - powszechnej ochrony lasów, przesyłowe 400 kV. - trwało ści utrzymania lasów, - ci ągło ści i zrównowa Ŝonego wykorzystania Hałas stanowi równie Ŝ problem poza obszarami wszystkich funkcji lasów, zabudowanymi, zwłaszcza na terenach atrakcyjnie - powi ększania zasobów le śnych. turystycznych. Okolice zbiorników wodnych, poło Ŝonych na terenie gminy nie s ą obj ęte strefami ciszy. Taka strefa Struktura lasów w gminie Kolno przedstawia si ę jest ustanowiona na jeziorze Tejstymy, s ąsiaduj ącym z nast ępuj ąco: gmin ą Kolno, co wprowadza uchwała Nr VII/95/03 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 25 czerwca 2003 r. Tabela 3 Struktura lasów w gminie Kolno Powierzchnia Wska źnik Na tym jeziorze obowi ązuje zakaz m.in. zakaz Powierzchnia lasów ogółem lesisto ści uŜywania motorowych jednostek pływaj ących. [ha] [ha] [%] Inn ą kwesti ą jest ochrona przed polami 17 836 4 607 25,8 elektromagnetycznymi. Działania w tej dziedzinie polegaj ą na zapewnieniu jak najlepszego stanu środowiska Agencja Lasy Lasy Nieruchomo ści Inne poprzez: pa ństwowe prywatne Rolnych [ha] - utrzymanie poziomów pól elektromagnetycznych [ha] [ha] [ha] poni Ŝej dopuszczalnych lub co najmniej na tych 4 394 177 36 - poziomach, Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie Dziennik Urz ędowy - 8874 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Lasy obsługuje w gminie Nadle śnictwo Mr ągowo, 4.8 Obszary oddziaływania na środowisko. Wipsowo i Bartoszyce przy czym w ramach porozumienia 4.8.1 Działalno ść gospodarcza. ze Starost ą Olszty ńskim, prowadz ą one te Ŝ nadzór nad lasami, nie stanowiącymi własno ści Skarbu Pa ństwa. Na terenie gminy Kolno w 2004 r. zarejestrowanych było 125 podmiotów gospodarczych, w tym 90 osób Lasy prywatne zajmuj ą jedynie 177 ha, co stanowi prowadz ących działalno ści gospodarcz ą. Na terenie gminy 3,8 % ogólnej powierzchni zalesionej gminy. S ą to nie istniej ą wi ększe zakłady produkcyjne. najcz ęś ciej rozproszone niewielkie kompleksy - od 10 Najpr ęŜ niej działaj ące podmioty gospodarcze ma arów do kilku hektarów W wi ększo ści nie przedstawiaj ą terenie gminy, przedstawia poni Ŝsze zestawienie. one wi ększej warto ści gospodarczej, gdy Ŝ wiele z nich powstało na przykład na ścianie lasów z samosiewów Tabela 4 Najwi ększe podmioty gospodarcze w gminie gatunków lekkonasiennych (głównie olszy, osiki, brzozy), Kolno rzadziej głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna i Nazwa firmy Miejscowo ść Główne produkty Zakład Usług Le śnych świerk. Nadzór nad gospodark ą w lasach niepa ństwowych Samławki przerób drewna powierzony został nadle śnictwom. Dla tak niewielkich - Roman Trejchel Irlas - Stefan kompleksów lasów prywatnych, jakie wyst ępuj ą na Lutry handel omawianym terenie, nie ma wymogu sporz ądzania planów Kwiatkowski urz ądzania, co te Ŝ skutkuje bardzo ograniczonym Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie. zakresem wykonywanych prac piel ęgnacyjnych, albo te Ŝ prace takie nie s ą wykonywane w ogóle. 114 podmiotów stanowiły przedsi ębiorstwa prywatne, za ś 11 to firmy z sektora publicznego. Problemem gospodarki le śnej jest nadmierne i Według podziału prawno-organizacyjnego podmiotów to: niecelowe rolnicze u Ŝytkowanie gruntów marginalnych, o 11 pa ństwowe, bardzo niskiej zdolno ści produkcyjnej. 2 spółki handlowe, 5 spółki cywilne, Podstawowym instrumentem prowadzenia gospodarki 4 spółdzielnie, le śnej w lasach niepa ństwowych s ą uproszczone plany 7 fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne, urz ądzenia lasu. S ą to jednak cz ęsto materiały niepełne 90 osoby fizyczne, bądź nieaktualne, dla niektóry obr ębów za ś brak ich 6 pozostałe. zupełnie. Gospodark ę le śną utrudniaj ą te Ŝ liczne rozbie Ŝno ści i Istotnym problemem gminy Kolno jest zjawisko niezgodno ści mi ędzy danymi, zapisanymi w ewidencji strukturalnego bezrobocia pozostawionego po spu ści źnie gruntów, a stanem faktycznym w terenie. Fakt dokonania PGR. udanego zalesienia gruntu prywatnego nie jest najczęś ciej na bie Ŝą co odnotowywany w ewidencji gruntów, gdy Ŝ 4.8.2 Społecze ństwo. koszt przeprowadzenia takiej operacji jest znaczny. Niezwykle istotnym czynnikiem oddziaływuj ącym na środowisko, determinuj ącym rozwój społeczno- 4.6.2 Świat zwierz ęcy. gospodarczy jest sytuacja demograficzna gminy.

W ostatnich latach nast ąpiło pogorszenie si ę Tabela 5 Podstawowe dane demograficzne w gminie warunków siedliskowych wielu zagro Ŝonych, chronionych i Kolno (stan na 2006 r.) Ludno ść rzadkich gatunków. Wi ąŜ e si ę to m.in. z wzrastaj ącą Kobiety na Gmina W tym kobiety 2 100 Ogółem 1 km penetracj ą obszarów cennych przyrodniczo a atrakcyjnych % Liczba męŜ czyzn Gmina turystycznie przez ludzi. 3 482 50,17 1 745 20 100 Rzutuje to bezpo średnio na wska źnik bioró Ŝnorodno ści Kolno biologicznej i krajobrazowej - czynnika uznawanego za Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny najwa Ŝniejszy w zakresie bezpiecze ństwa ekologicznego pa ństwa. Tabela 6 Liczba mieszka ńców gminy Kolno na Przykładem szczególnie widocznym w gminie Kolno s ą 31.12.2006 r. zmiany w strukturze zwierzyny drobnej (zaj ąc, kuropatwa) Lp. Nazwa miejscowo ści Liczba osób i zwi ększenie populacji lisa. 1 Bęsia 556 2 Górkowo 40 4.7 Krajobraz. 3 Górowo 236 4 Kabiny 303 5 Kolno 572 Istotnym elementem środowiska naturalnego jest 6 Kruzy 261 krajobraz. Jest to dobro, które podlega ć powinno 7 Kominki 111 powszechnej ochronie. 8 Lutry 528 9 Oterki 27 Krajobraz gminy Kolno jest bardzo zró Ŝnicowany, o 10 Otry 36 du Ŝych walorach turystyczno-przyrodniczych. 11 Ryn Reszelski 203 Głównych zagro Ŝeń mo Ŝna upatrywa ć w niezwykle 12 Samławki 151 silnej ostatnimi laty antropopresji. 13 Tarniny 13 Jest ona zwrócona szczególnie na najcenniejsze 14 Tejstyny 185 przyrodniczo tereny, b ędące cz ęsto ekosystemami bardzo 15 Wągsty 108 wra Ŝliwymi. 16 Wójtowo 88 Wa Ŝnym problemem, zwi ązanym z ochron ą krajobrazu 17 Wólka 133 i przyrody jest konieczno ść zachowania i tworzenia 18 Wysoka D ąbrowa 206 Razem 3 757 korytarzy ekologicznych, ł ącz ących system obszarów Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie cennych przyrodniczo. Dziennik Urz ędowy - 8875 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

W B ęsi, Górowie i Tejstymach znajduj ą si ę XVII i XIX - Saldo migracji w gminie, według danych GUS, jest od wieczne parki z cennym starodrzewiem wraz z pałacami i lat ujemne i wskazuje na odpływ ludno ści z gminy. dworami o interesuj ącej architekturze. Wyj ątkowym Struktura ludno ści pod wzgl ędem wieku ma znaczenie obiektem jest wiatrak typu holenderskiego (z 1810 r.) ekonomiczne. Podstawowy podział społecze ństwa pod znajduj ący si ę w B ęsi. Obiekt nie jest obecnie u Ŝytkowany wzgl ędem wieku dzieli je na trzy grupy: ludno ść w wieku i niestety ulega zniszczeniu. przedprodukcyjnym, produkcyjnym oraz poprodukcyjnym. Struktura wieku mieszka ńców gm. Kolno w roku 2004 Jednak najcenniejszym atutem gminy s ą charakteryzuje si ę wysokim poziomem osób w wieku niezaprzeczalne walory przyrodnicze, wybitnie sprzyjaj ące produkcyjnym - 67 % oraz w wieku przedprodukcyjnym - rozwojowi turystyki. 20,6 %. Miejscowa baza turystyczna jednak nie jest przystosowana do potrzeb intensywnego ruchu Tabela 7 Struktura wieku mieszka ńców gminy Kolno turystycznego. Brakuje zarówno miejsc noclegowych, jak i (stan na 2004 rok) punktów gastronomicznych i innych usług na zró Ŝnicowanym poziomie cenowym. Wypoczynek turystów Razem Przedprodukcyjny Gmina odbywa si ę w dwóch du Ŝych całorocznych o środkach Ogółem % Ogółem % znajduj ących si ę w B ęsi (400 miejsc noclegowych) i w Gm. 3 735 100 770 20,6 Kolno Lutrach (60 miejsc noclegowych). Ponadto, coraz wi ększym zainteresowaniem mieszka ńców cieszy si ę Produkcyjny Poprodukcyjny organizowanie i prowadzenie gospodarstw Ogółem % Ogółem % agroturystycznych. Obecnie 5 gospodarstw wiejskich 2 502 67 463 12,4 prowadzi działalno ść agroturystyczn ą - 3 w Lutrach i 2 w Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie Wągstach. Brak jednak urozmaiconej oferty pobytu turystów w okresie zimowym, powoduje, Ŝe sezon Wa Ŝną grup ę wiekow ą mieszka ńców stanowi ą osoby turystyczny ograniczony jest prawie wył ącznie do okresu w wieku przedprodukcyjnym. letniego. Osoby w tej grupie wiekowej stanowi ć b ędą w Liczba miejsc noclegowych z roku na rok jest co raz przyszło ści o mo Ŝliwo ściach rozwojowych danego wi ększa. obszaru. To oni w przyszło ści stworz ą szkielet rynku pracy. Od liczby ludno ści w tym wieku zale Ŝy równie Ŝ 4.8.4 Transport i infrastruktura. wielko ść bazy o światowej w gminie. Dotyczy to w przypadku gminy szkolnictwa podstawowego. 4.8.4.1 Transport.

4.8.3 Turystyka i rekreacja. Obszar gminy Kolno obsługuj ą drogi, zaliczane do wszystkich kategorii. W gminie Kolno znajduj ą si ę liczne atrakcje Najwy Ŝsza rang ą w śród dróg przechodz ących przez turystyczne zarówno naturalne, jak i historyczne. teren gminy Kolno, jest droga krajowa nr 57. Bogactwo i ró Ŝnorodno ść materialnych zabytków kultury gminy Kolno świadczy o jej burzliwych dziejach. Opis dróg krajowych i wojewódzkich przedstawia Dodatkowo z gmin ą t ą zwi ązane s ą zdarzenia lub poni Ŝsza tabela. podania, o których informacja nie jest wystarczaj ąca. W okresie od VI do XIII wieku tereny obecnej gminy Tabela 8 Zestawienie dróg krajowych i Kolno, zamieszkiwane były przez plemiona pruskie. Oterki wojewódzkich w gminie Kolno. le Ŝały na pograniczu terytoriów zasiedlonych przez Bartów (na północy) i Galindów (na południu). Długo ść na terenie Uwagi ogólne o stanie Ziemie i mieszka ńcy obecnej gminy przez kolejne wieki Kategoria Nr Przebieg gminy Zarz ądca technicznym Kolno do świadczali kolejnych wojen, podziałów, zniszcze ń i [km] droga klasy technicznej „G” - głodu, tworz ąc w sumie krajobraz kulturowy ści śle RDK w główna, o nawierzchni Bartoszyce Lidzbarku przynale Ŝny do regionu historyczno-kulturowego Warmia. drogi bitumicznej, jezdni szeroko ści 57 -Biskupiec- 11,213 Warmi ńskim krajowe 7,0 m, poboczach Gminy jest nasycona wieloma ciekawymi obiektami Szczytno ul. Olszty ńska nieutwardzonych, no śno ści 12 zabytkowymi, jednak wobec ogromnego bogactwa 100 kN/o ś droga klasy technicznej „Z” – wysokiej klasy zabytków województwa warmi ńsko- Barciany - zbiorcza, o nawierzchni Korsze- bitumicznej, jezdni szeroko ści mazurskiego s ą one mało znane, słabo opisane i 590 2,030 Reszel - 5,1m, na której dopuszcza si ę rozreklamowane dla celów turystycznych. Biskupiec ruch pojazdów o nacisku na Ich cech ą wyró Ŝniaj ącą jest rozproszenie po terenie oś 80 kN/o ś droga klasy technicznej „Z”- całej gminy, co skłania do stosowania ró Ŝnych form zbiorcza, o nawierzchni Jeziorany - bitumicznej, jezdni szeroko ści 593 Lutry- 15,077 objazdowych wycieczek o du Ŝym nasyceniu miejsc 5,0m, na której dopuszcza si ę Reszel Zarz ąd Dróg ruch pojazdów o nacisku na postoju. drogi Wojewódzkich oś 80 kN/o ś Atrakcjami środowiska kulturowego w gminie s ą woje- w Olsztynie ul. wódzkie Warszawska droga klasy technicznej „Z”- zbiorcza, o nawierzchni przede wszystkim obiekty architektury sakralnej i Bisztynek - 89 bitumicznej, jezdni szeroko ści 594 Robawy - 0,598 5,5m, na której dopuszcza si ę zało Ŝenia dworsko-parkowe. Godne uwagi s ą ko ścioły Kętrzyn ruch pojazdów o nacisku na parafialne w Kolnie (wraz z XIV - wiecznym ogrodzeniem), oś 80 kN/o ś Lutrach i Rynie Reszelskim (z drewnian ą wie Ŝą ) oraz droga klasy technicznej „Z” - główna, o nawierzchni Marcinkow kaplice w Wójtowie, Kabinach, Samławkach, Wysokiej bitumicznej, jezdni szeroko ści 596 o – B ęsia - 15,424 5,0-6,30 m, na której Biskupiec Dąbrowie, W ągstach i Kominkach. dopuszcza si ę ruch pojazdów Charakterystycznym elementem warmi ńskiej tradycji, o nacisku na o ś 80 kN/o ś są przydro Ŝne kapliczki powstałe w XIX wieku, niemal Ŝe w ka Ŝdej miejscowo ści. Z XVIII wieku pochodz ą kapliczki w Na terenie gminy Kolno przebiegaj ą drogi powiatowe o Lutrach, Wysokiej D ąbrowie, Kolnie, Kominkach, łącznej długo ści 54,4 km (w tym o nawierzchni twardej Wójtowie. około 48,3 km oraz 7 obiektów mostowych oraz 1 Dziennik Urz ędowy - 8876 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 wiadukt). Drogi te odznaczaj ą si ę nie najlepszym stanem - długo ść : 22,8 km (w tym 6,5 km - sie ć wodoci ągowa technicznym nawierzchni bitumicznej, złym stanem magistralna, 16,3 km - sie ć wodoci ągowa technicznym przepustów i nieregulowanych poboczy. rozdzielcza), - stan techniczny: dobry, Sie ć dróg lokalnych tworz ą przede wszystkim drogi gminne o ł ącznej długo ści 35,8 km. S ą to drogi o 3) Lutry: nawierzchni nieulepszonej, tj: Ŝwirowej, ŜuŜlowej, - uj ęcie wody: 2 studnie wiercone w msc. Wysoka brukowcowej i drogi gruntowe. S ą w złym stanie Dąbrowa o wydajno ści Q=50 m 3/h, technicznym. - stacja uzdatniania wody: wydajno ść Q=443 m 3/d, - produkcja wody: 59,7 m 3/d, Łączna długo ść wszystkich dróg na terenie gm. Kolno - sprzeda Ŝ wody: 59,2 m 3/d, wynosi 130,358 km, w tym długo ść dróg utwardzonych - obejmuje miejscowo ści: Lutry, W ągsty, 88,458 km, co daje wska źnik g ęsto ści dróg twardych, - długo ść : 23,2 km, wynosz ący 49 km /100 km 2. Wska źnik ten okre śla, Ŝe jest - stan techniczny: dobry, to gmina o niskiej g ęsto ści sieci dróg twardych (pomijaj ąc ich stan techniczny). 4) Tejstymy: - uj ęcie wody: 2 studnie wiercone w Tejstynach o Stan techniczny sieci drogowej nie odpowiada wydajno ści Q=46 m 3/h, wymaganym standardom, zwłaszcza w sytuacji wci ąŜ - stacja uzdatniania wody: wydajno ść Q=516 m 3/d, narastaj ącego ruchu kołowego, tak ci ęŜ arowego jak i - produkcja wody: 40,8 m 3/d, osobowego. Dotyczy to zarówno stanu nawierzchni, - sprzeda Ŝ wody: 40,3 m 3/d, szeroko ści jezdni, jej wyprofilowania, a tak Ŝe kolizyjno ści z - obejmuje miejscowo ści: Tejstyny, Kruzy, drogami lokalnymi i sieci ą kolejow ą. - długo ść : 12,8 km ( w tym 3,1 km - sie ć wodoci ągowa Znacznym zagro Ŝeniem dla samochodów osobowych magistralna, 9,7 km - sie ć wodoci ągowa oraz ruchu pieszego i szybko rozwijaj ącej si ę turystyki rozdzielcza), rowerowej, jest tranzyt ci ęŜ arowy oraz ruch autokarowy, - stan techniczny: dobry, zwłaszcza na drodze krajowej nr 57. 5) Kolno: Kolejnym elementem infrastruktury, zwi ązanej z - uj ęcie wody: 2 studnie wiercone w Kolnie o transportem, jest sie ć kolejowa. Przez gmin ę przebiega wydajno ści Q=48 m 3/h, linia relacji Pozna ń-Olsztyn - Korsze -Skandawa (nr 353), - stacja uzdatniania wody: wydajno ść Q=552 m 3/d, a w miejscowo ści Górowo zlokalizowany jest przystanek - produkcja wody: 36,7 m 3/d, osobowy. Niestety ruch osobowy jest bardzo ograniczony. - sprzeda Ŝ wody: 36,2 m 3/d, - obejmuje miejscowo ści: Kolno, Na terenie gminy brak jest szlaków, tras i dróg - długo ść : 3,1 km, rowerowych, cho ć przez województwo warmi ńsko- - stan techniczny: niezadowalaj ący, konieczna jest mazurskie przebiega korytarz mi ędzynarodowej trasy sukcesywna modernizacja sieci wodoci ągowej rowerowej wschód-zachód. wykonanej z AC

4.8.4.2 Gospodarka wodno-ściekowa. Wydajno ść istniej ących uj ęć wody jest wystarczaj ąca dla zaspokojenia potrzeb istniej ących i perspektywicznych. Obecnie zapotrzebowanie na wod ę dla 90 % populacji We wszystkich wyst ępuj ą jednak ponadnormatywne ilo ści miejscowo ści wiejskich oraz byłych PGR-ów, pokrywane Ŝelaza i manganu. jest z wodoci ągów, na bazie zbiorowych uj ęć wody. W celu zapewnienia zaopatrzenia w wodę pozostałych W cz ęś ci miejscowo ści, w szczególno ści na północno- miejscowo ści niezb ędna jest rozbudowa sieci zachodniej gminy, ludno ść zaopatrywana jest w wod ę z wodoci ągowej na terenie gminy. indywidualnych źródeł - studni wierconych i kopanych. W gminie Kolno ł ącznie 90 % mieszka ń jest Dotyczy to zabudowy rozproszonej. zaopatrywanych w wod ę z wodoci ągów. Pod wzgl ędem jako ści wody nie wida ć wi ększych zagro Ŝeń. Na Na obszarze gminy istnieje 5 wodoci ągów zbiorczych szczególn ą uwag ę zasługuje utrzymanie odpowiedniego w miejscowo ściach: poziomu zawarto ści manganu i Ŝelaza oraz odpowiednio prowadzona i nadzorowana eksploatacja, 1) Bęsia: uniemo Ŝliwiaj ąca zanieczyszczenia wody pod wzgl ędem - uj ęcie wody: 2 studnie wiercone w B ęsi o wydajno ści bakteriologicznym. Q=75 m 3/h, Gmina jest cz ęś ciowo skanalizowana, a na jej terenie - stacja uzdatniania wody: wydajno ść Q=336 m 3/d, funkcjonuj ą 4 oczyszczalnie ścieków o bardzo ró Ŝnych - produkcja wody: 91,8 m 3/d, parametrach. Na pozostałym terenie gminy, gospodarka - sprzeda Ŝ wody: 90,9 m 3/d, ściekowa funkcjonuje w oparciu o zbiorniki bezodpływowe. - obejmuje miejscowo ści: B ęsia, Górowo, Wólka, Oterki, 1) Lutry: - długo ść : 10,7 km, - oczyszczalnia ścieków: mechaniczno -biologiczno- - stan techniczny: dobry, chemiczna zrealizowana w 2000 r., - technologia oczyszczalni: osad czynny ze 2) Samławki: wspomaganiem str ącania zwi ązków fosforu za - uj ęcie wody: 2 studnie wiercone w Samławkach o pomoc ą PIX-u, wydajno ści Q=30 m 3/h, - odbiornik ścieków oczyszczonych: rów melioracyjny - - stacja uzdatniania wody: wydajno ść Q=480 m 3/d, dopływ rzeki Ryn, - produkcja wody: 30,1 m 3/d, - przepustowo ść oczyszczalni wynosi (wg pozwolenia - sprzeda Ŝ wody: 29,6 m 3/d, wodnoprawnego): - obejmuje miejscowo ści: Samławki, Kabiny, Kominki, I etap Dziennik Urz ędowy - 8877 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

3 - Qdśr=172 m /d, W gminie Kolno ł ącznie 25,8 % mieszka ń posiada 3 - Qdmax=200 m /d, dost ęp do kanalizacji sanitarnej. II etap Na terenie gminy cz ęść budynków jednorodzinnych 3 - Qdśr=344 m /d, posiada zbiorniki bezodpływowe, z których ścieki 3 - Qdmax =400 m /d, wywo Ŝone s ą do istniej ących oczyszczalni ścieków lub na - Aktualne obci ąŜ enie oczyszczalni: 22 %, pola uprawne. Nieszczelno ści zbiorników powoduj ą - aktualny dopływ 37,9 m 3/d, przesi ąki zanieczyszcze ń do gruntu. - obejmuje miejscowo ści: Lutry, Na terenie gminy nierzadko spotyka si ę równie Ŝ - na punkt zlewny oczyszczalni ścieków nielegalne odprowadzenia zanieczyszcze ń ciekłych do dowo Ŝone s ą ścieki z szamb z nast ępuj ących wód powierzchniowych. miejscowo ści: Tejstymy, Górkowo, Kikity (gm. śadna z powy Ŝszych oczyszczalnie nie stanowi Jeziorany), Kabiny, Samławki oraz Kolno (tylko aglomeracji powy Ŝej 2000 RLM (równowa Ŝna liczba obiekty u Ŝyteczno ści publicznej), mieszka ńców) i nie została umieszczona w Krajowym - długo ść kanalizacji sanitarnej: 7,8 km, Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych. - stan techniczny: dobry, Tabela 9 Gospodarka wodna ściekowa gminy Kolno 2) Bęsia: - oczyszczalnia ścieków: mechaniczno-biologiczna Gospodarstwa korzystaj ące z: Liczba wybudowana w latach 1978-1980, a gospo- Liczba darstw nie Przydo- zmodernizowana w 1998 r., gospo- posiada- mowej - technologia oczyszczalni: osad czynny, Gmina darstw jących Kanalizacji szamba oczysz- indywidua Ŝadnych - odbiornik ścieków oczyszczonych: rów melioracyjny - czalni -alnych urz ądze ń ścieków dopływ rzeki Ryn, gospodarki - przepustowo ść oczyszczalni wynosi (wg pozwolenia ściekowej wodnoprawnego): Kolno 1073 120 953 3 - Qdśr=108 m /d, Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie 3 - Qdmax =130 m /d, - Aktualne obci ąŜ enie oczyszczalni: 42 %, 4.8.4.3 Gospodarka odpadowa. - aktualny dopływ 45,5 m 3/d, - obejmuje miejscowo ści: B ęsia - cz ęść mieszkalna w Szczegółowy opis istniej ącej gospodarki odpadami cało ści (poza cz ęś ci ą gospodarcz ą), oraz przyj ęte zało Ŝenia do realizacji, zawiera Plan - na punkt zlewny oczyszczalni ścieków dowo Ŝone Gospodarki Odpadami, stanowi ący integraln ą cz ęść są ścieki z szamb z nast ępuj ących miejscowo ści: niniejszego Programu. Bęsia, Obecny sposób unieszkodliwiania odpadów w gminie - długo ść kanalizacji sanitarnej: 1,6 km, Kolnie opiera si ę głównie na nieselektywnej zbiórce, - stan techniczny: dobry, transporcie i składowaniu ich na składowisku w S ękitach, gm. Bisztynek. 3) Wólka: Szacuje si ę, i Ŝ w ci ągu roku trafia na nie około 300 ton - oczyszczalnia ścieków: mechaniczno -biologiczno- odpadów z gminy. Odpady komunalne i zbli Ŝone do nich, chemiczna zmodernizowana w 1999 r., wytwarzane w sektorze gospodarczym, trafiaj ą równie Ŝ na - technologia oczyszczalni: zło Ŝe biologiczne Bioclere, składowisko w S ękitach. - odbiornik ścieków oczyszczonych: rów melioracyjny - Gminne składowisko w msc. Górowo, uruchomione w dopływ rzeki Sajny, 1994 r., wymagało wielu nakładów, by dotowa ć je do - przepustowo ść oczyszczalni wynosi (wg pozwolenia obowi ązuj ących przepisów. W zwi ązku z powy Ŝszym wodnoprawnego): zostało ono zamkni ęte na pocz ątku 2007 r. i oczekuje na 3 - Qdśr=18 m /d, rozpocz ęcie procesu rekultywacji. Ze strumienia odpadów - Aktualne obci ąŜ enie oczyszczalni: 62 %, komunalnych nie wyodr ębnia si ę odpadów - aktualny dopływ 11,2 m 3/d, niebezpiecznych. - obejmuje miejscowo ści: Wólka, Oterki, - długo ść kanalizacji sanitarnej: 1 km, Pomału mo Ŝna zaobserwowa ć działania, - stan techniczny: dobry, podejmowane przez sektor gospodarczy oraz osoby fizyczne, które s ą ukierunkowane na ograniczenie 4) Kolno: powstaj ących ilo ści odpadów. Cz ęsto brakuje jednak - oczyszczalnia ścieków: mechaniczno -biologiczno- wiedzy, jak w sposób wła ściwy je zrealizowa ć. Cz ęść chemiczna wybudowana w 1998 r., odpadów z sektora gospodarczego, jest odzyskiwana i - technologia oczyszczalni: osad czynny, albo wykorzystywana we własnym zakresie, albo - odbiornik ścieków oczyszczonych: rów melioracyjny - przekazywana do wyspecjalizowanych firm na podstawie Ryn, indywidualnych umów. - przepustowo ść oczyszczalni wynosi (wg pozwolenia Na terenie gminy brakuje sytemu kontroli i monitoringu wodnoprawnego): ilo ści powstaj ących odpadów i sposobu ich 3 - Qdśr=22,5 m /d, zagospodarowania. 3 - Qdmax =29,3 m/ d, Nadal powszechnym jest spalanie odpadów w - Aktualne obci ąŜ enie oczyszczalni: 40 %, domowych piecach czy te Ŝ zakopywanie. Realizacja - aktualny dopływ 9 m 3/d, zada ń, ze wzgl ędu na ograniczone środki własne, przede - obejmuje miejscowo ści: cz ęść miejscowo ści Kolno (5 wszystkim zwi ązana jest z mo Ŝliwo ściami pozyskania budynków wielorodzinnych byłego osiedla zewn ętrznych, tanich środków, przeznaczonych na mieszkaniowego PGR), działania, słu Ŝą ce ochronie środowiska oraz - długo ść kanalizacji sanitarnej: 0,6 km, infrastrukturze komunalnej. - stan techniczny: dobry. Istotnym problemem jest brak wła ściwej konsekwencji w egzekwowaniu ustalonych zasad korzystania ze Dziennik Urz ędowy - 8878 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

środowiska i długotrwałe procedury odtworzenia II. Zapobieganie powstawaniu odpadów. naruszonego środowiska. III. Program selektywnej zbiórki opadów.

Proponowany model gospodarki odpadami oparty jest Plan wskazuje równie Ŝ sposób kontroli oraz wska źniki na zintegrowanym zastosowaniu efektywnych i oceny jego realizacji. proekologicznych metod recyklingu i unieszkodliwiania Zostały wskazane równie Ŝ konieczne nakłady na odpadów. realizacj ę zada ń oraz potencjalne źródła finansowania. Obejmuje on stworzenie gminnego punktu selektywnej Podczas prac nad Planem, przeprowadzona analiza zbiórki odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie istniej ącego stanu gospodarki odpadami i zagro Ŝeń infrastruktur ą. środowiska oraz ocena społeczna najwa Ŝniejszych Przyj ęta strategia obejmuje równie Ŝ wła ściwe potrzeb w tym zakresie, pozwoliły ustali ć najwa Ŝniejsze wyposa Ŝenie planowanego systemu minimalizowania wnioski z opracowania Planu: powstawania odpadów i ich selektywnej zbiórki. Zasadnicz ą cz ęś ci ą Planu jest odpowiednio 1) Gmina posiada zorganizowany system gospodarki przygotowana i wdra Ŝana edukacja ekologiczna w odpadami, jest on jednak nie pełny i wymaga zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami. dostosowania do wymogów i standardów Gmina Kolno dopuszcza równie Ŝ mo Ŝliwo ść wspólnej środowiskowych w tym zakresie. realizacji zada ń z zakresu gospodarki odpadami z innymi gminami Regionu N, który został wyznaczony w 2) Szczególne istotne jest prowadzenie systematycznej Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Istotne jest edukacji ekologicznej w śród mieszka ńców gminy, to zwłaszcza w świetle planowanej realizacji spełniaj ącego dąŜą c do świadomego ograniczania ilo ści wymogi techniczne i prawne zakładu utylizacji odpadów powstaj ących odpadów oraz wdro Ŝenia selektywnej przez gminy nale Ŝą ce do Regionu, a docelowo w ramach gospodarki odpadami. projektu pilotowanego przez miasto Olsztyn. Działania takie musz ą by ć jednak zgodne z przyj ętą strategi ą 3) Szczególne istotne jest prawidłowe zamkni ęcie i działa ń, w oparciu o obowi ązuj ące przepisy oraz rekultywacja składowiska w Górowie. uzasadnione w sposób techniczny i ekonomiczny. 4) Niezb ędne jest stworzenie gminnego punktu Zasadniczymi celami przyj ętego modelu gospodarki selektywnej zbiórki odpadów wraz z niezb ędn ą w tym jest: zakresie infrastruktur ą. - ustanowienie efektywnej struktury instytucjonalnej dla sektora gospodarki odpadami, 5) Skuteczne egzekwowanie przepisów porz ądkowych - ograniczenie niepo Ŝą danych kosztów, zwi ązanych z oraz z zakresu gospodarki odpadowej, poprzez funkcjonuj ącym systemem gospodarki i działania administracyjne, karne i finansowe, jest wprowadzenie jako powszechnie obowi ązuj ącej niezb ędne w celu ograniczenia samowoli w zakresie zasady „zanieczyszczaj ący płaci”, zagospodarowywania odpadów. - zapewnienie powszechnej akceptacji przyj ętego systemu gospodarki odpadami, 6) Najbardziej widocznymi nieprawidłowo ściami w - skuteczna egzekucja przepisów w tym wzgl ędzie, zagospodarowaniu odpadów komunalnych jest - zachowanie zgodno ści podejmowanych działa ń z istnienie tzw. dzikich wysypisk oraz powszechne obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami i za śmiecenie terenu, zwłaszcza w okolicach dróg, strategiami. obrze Ŝy lasów, o środków wypoczynkowych.

Główne działania przyj ętego modelu gospodarki na 7) Problem stanowi równie Ŝ nieodpowiednie terenie gminy, mo Ŝna przedstawi ć w formie poni Ŝszego zagospodarowywanie odpadów, tj. ich zakopywanie zestawienia: lub spalanie, stanowi ące oprócz zagro Ŝenia dla - podnoszenie poziomu świadomo ści społecznej, środowiska, równie Ŝ zagro Ŝenie dla Ŝycia i zdrowia - wdro Ŝenie selektywnej zbiórki odpadów, ludzi. - obj ęcie zorganizowanym systemem odbioru odpadów wszystkich mieszka ńców gminy najpó źniej 4.8.4.4 Zaopatrzenie gminy w ciepło, energi ę do ko ńca 2010 r., zgodnie z zapisami Wojewódzkim elektryczn ą i paliwa gazowe. Planem Gospodarki Odpadami, - organizacja zbiórki odpadów wielkogabarytowych i Gospodarka cieplna na terenie miasta i gminy Kolno niebezpiecznych, opiera si ę na kotłowniach lokalnych i indywidualnych - osi ągni ęcie minimalnych poziomów odzysku i źródłach ciepła opalanych paliwem stałym. recyklingu, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w Na terenie gminy dominuj ą indywidualne kotłownie tym zakresie, opalane w ęglem. Wyst ępuj ą tak Ŝe kotłownie opalane - zmniejszenie do 2014 r. masy składowanych olejem opałowym czy gazem płynnym propan-butan. odpadów komunalnych max. do 85 Ŝ odpadów Istniej ące źródła zaspokajaj ą potrzeby odbiorców, wytworzonych, jednak stan techniczny wi ększo ści urz ądze ń nie spełnia - stworzenie gminnego punktu selektywnej zbiórki Ŝadnych norm technicznych i ekologicznych. odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie infrastruktur ą, Na terenie gminy podstawow ą lini ą jest sie ć średniego - rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja napi ęcia 15 kV, która poprzez sie ć stacji „dzikich wysypisk” oraz zapobieganie powstawaniu transformatorowych dostarcza energi ę do odbiorców. nowych nielegalnych miejsc składowania odpadów. Średni stopie ń obci ąŜ enia stacji wskazuje na rezerwy mocy w stacjach. Szczegółowy harmonogram realizacji Planu został uj ęty w Istniej ący stan sieci elektroenergetycznej umo Ŝliwia trzech płaszczyznach działa ń: sprawn ą dostaw ę do odbiorców. I. Edukacja ekologiczna. Dziennik Urz ędowy - 8879 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Istniej ąca sie ć energetyczna SN-15 kV i nn-0,4 kV w Negatywne oddziaływanie wywieraj ą równie Ŝ pełni pokrywa zapotrzebowanie u Ŝytkowników z terenu stosowane w rolnictwie pestycydy. Ich nadu Ŝywanie gminy na energi ę elektryczn ą. Stan techniczny sieci SN- stanowi powa Ŝne zagro Ŝenie dla biocenoz glebowych. 15 kV jest zadawalaj ący. Oprócz zmian fizykochemicznych, mog ą one równie Ŝ Konieczna modernizacja i rozbudowa sieci SN-15 kV i prowadzi ć do zmian genetycznych organizmów Ŝywych, a niskiego napi ęcia 380/220 V odbywa ć si ę b ędzie tym samym powodować całkowit ą lub cz ęś ciow ą utrat ę ich sukcesywnie wraz z realizacją przewidywanego programu naturalnych wła ściwo ści (np. ograniczenie zdolno ści urbanistycznego. wi ązania azotu atmosferycznego przez niektóre bakterie). Środki chemiczne stosowane w rolnictwie s ą głównym Dostawc ą energii elektrycznej jest Koncern źródłem zanieczyszcze ń obszarowych, czego szkodliwym Energetyczny ENERGA S.A. Zakład Energetyczny w i cz ęsto widocznym efektem jest eutrofizacja i ska Ŝenie Olsztynie. wód powierzchniowych. Na terenie gminy nie ma poprowadzonej sieci gazowej Spowodowane to jest przede wszystkim wymywaniem Na terenie gminy Kolno s ą wykorzystywane Odnawialne z gleb uprawnych do wód powierzchniowych, gruntowych Źródła Energii w lokalnych źródłach. łatwo rozpuszczalnych zwi ązków azotu i fosforu. Powszechnie wykorzystuje si ę biomas ę, zwłaszcza Są one równie Ŝ wprowadzane przez źle drewno i jego pochodne. Jednak brakuje danych co do zagospodarowane odpady pochodzenia rolniczego - wielko ści i jako ści stosowanych paliw. zarówno stałe, jak i płynne. Innym wa Ŝnym problemem jest sam proces spalania. Istotnym oddziaływaniem jest równie Ŝ bezmy ślne Niestety pozyskana biomasa nie jest spalana w wypalanie traw a cz ęsto równie Ŝ słomy. Jest to zjawisko, nieprzystosowanych do tego urz ądzeniach, co powoduje w wyniku którego nie tylko gin ą zwierz ęta i ro śliny, ale wi ększe jej zu Ŝycie, a co za tym idzie te Ŝ zwi ększon ą równie Ŝ zmienia si ę niekorzystnie struktura gleby, trac ą emisj ę zanieczyszcze ń i wi ększe koszty eksploatacji. swe naturalne wła ściwo ści. Brakuje niestety danych, ile produkowanej w rolnictwie słomy, mogłoby by by ć, po zaspokojeniu wszystkich Kolejne oddziaływania, które w istotny sposób potrzeb zwi ązanych z rolnictwem, wykorzystane do celów wpływaj ą na stan środowiska, to: energetycznych 2. - niewła ściwe zabiegi melioracyjne, Jest to źródło powszechne i tanie, tym samym jego - likwidacja zadrzewie ń śródpolnych. rola b ędzie coraz wi ększa. 4.9 Ograniczenia i szanse rozwoju gminy, 4.8.5 Rolnictwo. wynikaj ące ze stanu środowiska.

Gmina Kolno jest gmin ą, w której rolnictwo dominuje. Dokonana analiza SWOT opiera si ę na ocenie Według stanu na dzie ń 31.12.2004 r. ogółem w gminie eksperckiej oraz ocenie społecznej środowiska Kolno u Ŝytki rolne zajmowały 11132 ha gruntów, co naturalnego gminy Kolno. stanowi 62,41 % ogólnej powierzchni gminy. Mocne strony (szanse): W gminie funkcjonuje 380 gospodarstw rolnych, - spora ilo ść naturalnych zbiorników wodnych (jezior), których średnia wielko ść wynosi 18 ha i jest wy Ŝsza od - stosunkowo nieznaczne zanieczyszczenie średniej województwa, wynosz ącej 14 ha. środowiska, - dobrze zachowane warunki przyrodnicze, du Ŝa Nale Ŝy odnotowa ć, Ŝe 68,41 % powierzchni ró Ŝnorodno ść siedlisk przyrodniczych, gospodarstw rolnych nale Ŝy do osób fizycznych. - urozmaicona rze źba terenu, du Ŝe walory Du Ŝa cz ęść ziem (10,9 % powierzchni u Ŝytków krajobrazowe, rolnych) le Ŝy we władaniu Agencji Nieruchomo ści Rolnych - brak uci ąŜ liwego dla środowiska przemysłu, o/t w Olsztynie i stanowi ona baz ę do zagospodarowania. - mo Ŝliwo ści rozwoju ekoturystyki i turystyki kwalifikowanej, Gmin ę charakteryzuj ą dobre warunki naturalne do - poło Ŝenie na obszarze Zielonych Płuc Polski, produkcji rolnej. Produkcja rolnicza ma wielokierunkowy - ciekawy krajobraz kulturowy, charakter. - potencjalne warunki do rozwoju rolnictwa Wyst ępuj ące zjawiska ekonomiczne wymuszaj ą ekologicznego i uprawy ro ślin energetycznych, konieczno ść zmiany sposobu wykorzystania terenów i - obecno ść stanowisk unikalnych gatunków gł ębokiej restrukturyzacji gospodarki na terenach chronionych zwierz ąt oraz roślin, wiejskich. - pojawianie si ę nowych stanowisk zwierz ąt Najpowa Ŝniejszymi problemami oddziaływania chronionych, rolnictwa na środowisko jest jego chemizacja i - du Ŝy udział obszarów chronionych przyrodniczo. mechanizacja. Środki te, podnosz ą wydajno ść , wpływaj ą jednak negatywnie na gleb ę, środowisko przyrodnicze a Słabe strony (zagro Ŝenia): tak Ŝe na zdrowie człowieka. - brak prawidłowej gospodarki ściekowej, - niesatysfakcjonuj ący stan wód powierzchniowych, Wysokie dawki nawozów (stosowane równie Ŝ na ł ąki i - chaotyczny rozwój indywidualnej zabudowy pastwiska) powoduj ą m.in. powstawanie szkodliwych letniskowej, ograniczaj ący mo Ŝliwo ści zwi ązków, zakwaszenie gleby i ograniczenie rozwoju powszechnego korzystania ze środowiska w mikroorganizmów. przyszło ści,

______2 wg szacunków UG Kolno, wykorzystanie słomy szacuje si ę na poziomie 50 %. Dziennik Urz ędowy - 8880 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- brak wła ściwego systemu gospodarki odpadami, - szczegółowe (konkretne działania w ramach - niedostateczny stopie ń egzekwowania przepisów okre ślonego kierunku), prawnych w zakresie ochrony środowiska przez urz ędy, organy ścigania, wymiar sprawiedliwo ści, 2) czas pełnej realizacji (od rozpocz ęcia zadania do - niedostateczny nadzór budowlany oraz słu Ŝb osi ągni ęcia celu wg przyj ętego miernika): ochrony środowiska i przyrody, - krótkookresowe (do 1 roku), - brak swobodnego dost ępu do wód publicznych, - średniookresowe (od 1 do 4 lat), - brak dostatecznej ochrony obszarów szczególnie - długookresowe (powy Ŝej 4 lat). cennych przyrodniczo, - brak tradycji racjonalnego wykorzystywania Przyj ęto nast ępuj ące obszary działania: surowców i energii, I - zadania gminy, gdzie jednostka samorz ądu posiada - zbyt mała współpraca organów ochrony środowiska i uprawnienia ustawowe oraz realizuje bezpo średnio jednostek zainteresowanych środowiskiem oraz zadania własne, organizacji pozarz ądowych, II - działania jednostek zale Ŝnych od samorz ądu, w - brak działa ń do wykorzystania odnawialnych źródeł stosunku do których gmina posiada uprawnienia energii, wła ścicielskie lub nadzorcze i mo Ŝe nakłada ć na te - za śmiecone środowisko, spotykane dzikie wysypiska jednostki okre ślone zobowi ązania, śmieci, III - działania i zachowania mieszka ńców gminy, - niewystarczaj ący poziom świadomo ści ekologicznej podmiotów gospodarczych, gdzie gmina mo Ŝe społecze ństwa, oddziaływa ć w ograniczonym zakresie - spadek poziomu wód gruntowych i lustra wody wi ększo ści zbiorników wodnych, szczególnie małych, Cel strategiczny gminy Kolno w zakresie ochrony - nadmierna liczebno ść niektórych gatunków zwierz ąt. środowiska:

5 CELE I ZADANIA PROGRAMU. „Zrównowa Ŝony rozwój szans ą na rozwój gminy i jego mieszka ńców” 5.1 Dotychczasowa realizacja zada ń z zakresu ochrony środowiska. Cele główne i szczegółowe:

Od lat na terenie gminy Kolno prowadzone s ą I. Ochrona i racjonalne u Ŝytkowanie zasobów ró Ŝnorodne działania na rzecz ochrony środowiska i przyrodniczych. zrównowa Ŝonego rozwoju. W tym sektorze przede wszystkim widoczne s ą 1. Skuteczna ochrona środowiska naturalnego: działania, realizowane przez samorz ąd. Dotyczy to zarówno działa ń mi ękkich, jak ujmowanie - zapobieganie stwarzaniu kolejnych barier spraw środowiskowych w przyjmowanych i ekologicznych, zatwierdzanych dokumentach planistycznych i - stosowanie instrumentów prawno-ekonomicznych strategicznych, jak równie Ŝ sfery inwestycyjnej. (opłaty, kary, skuteczniejsze kontrole) oraz ich Realizacja zada ń, ze wzgl ędu na ograniczone środki egzekwowanie, własne, przede wszystkim zwi ązana jest z mo Ŝliwo ściami - zagospodarowanie przestrzenne z bezwzgl ędnym pozyskania zewn ętrznych, tanich środków, uwzgl ędnieniem wymogów ochrony środowiska i przeznaczonych na działania, słu Ŝą ce ochronie krajobrazu, środowiska oraz infrastrukturze komunalnej. Wydłu Ŝa to w - aktualizacja planów zagospodarowania czasie osi ągni ęcie zakładanych efektów, a cz ęsto mo Ŝe przestrzennego pod k ątem wymaga ń ochrony by ć przyczyn ą ponoszenia dodatkowych kosztów, środowiska, przyrody oraz ochrony krajobrazu, ze zwi ązanych z dostosowaniem do nowszych rozwi ąza ń szczególnym uwzgl ędnieniem konieczno ści technicznych czy te Ŝ obowi ązuj ących przepisów. zachowania i tworzenia korytarzy ekologicznych, Równie Ŝ działania podejmowane przez sektor - ochrona linii brzegowych zbiorników wodnych, w gospodarczy oraz osoby fizyczne, s ą co raz cz ęś ciej szczególno ści poprzez konsekwentne ukierunkowane na popraw ę stanu środowiska. Cz ęsto utrzymywanie wokół jezior i rzek stref ochronnych brakuje jednak wiedzy, jak w sposób wła ściwy je zagospodarowanych trwał ą zieleni ą i zrealizowa ć. niezabudowanych i zakaz zabudowy letniskowej w bezpo średnim s ąsiedztwie wód, Istotnym problemem jest brak wła ściwej konsekwencji - okre ślenie granic polno-le śnych w miejscowych w egzekwowaniu ustalonych zasad korzystania ze planach zagospodarowania przestrzennego, środowiska i długotrwałe procedury odtworzenia - planowanie przeznaczania terenów pod rekreacj ę naruszonego środowiska. oraz infrastruktur ę turystyczn ą w sposób nie Tym samym, ocena społeczna dokonanych działa ń, naruszaj ący walorów środowiska i krajobrazu, jest zró Ŝnicowana, cho ć ma ona raczej negatywny wymiar. - tereny przeznaczone pod turystyk ę i rekreacj ę oraz masowo odwiedzane powinny by ć kompleksowo 5.2 Formułowanie strategii i planu działa ń. wyposa Ŝone w niezb ędn ą infrastruktur ę sanitarn ą oraz słu Ŝą cą zagospodarowaniu odpadów, 5.2.1 Okre ślenie celów ochrony środowiska. - odpowiednie oznakowanie szlaków turystycznych wraz z informacjami o regulaminie, obowi ązuj ących W ramach analizy, przyj ęto nast ępuj ący podział, przepisach i karach za ich naruszanie, stosuj ąc podane kryteria: - dostosowanie nasilenia presji turystycznej i penetracji do odporno ści i chłonno ści turystycznej 1) znaczenie i pilno ść realizacji: terenu, - strategiczny, - na obszarach najcenniejszych przyrodniczo - główne (kierunki działa ń), dopuszczanie ruchu turystycznego tylko po Dziennik Urz ędowy - 8881 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

wyznaczonych szlakach i w obecno ści - skuteczne zabezpieczenie przed umy ślnym lub przewodnika - kontrolowana turystyka nie świadomym zatruciem wód powierzchniowych i kwalifikowana, podziemnych, - kontrola turystyki i wypoczynku, szczególnie na - zmniejszanie tzw. spływów obszarowych z terenach o du Ŝej warto ści przyrodniczej, obszarów wiejskich, - pełna, egzekwowalna odpowiedzialno ść - ochrona stref litoralowych zbiorników wodnych, organizatorów za imprezy masowe - renaturyzacja obszarów wodno-błotnych, 2. Zachowanie istniej ącego świat ro ślin i zwierz ąt: - wzmocnienie systemu monitoringu i kontroli wód powierzchniowych i podziemnych, - ochrona ekosystemów wodnych, w tym - budowa i utrzymanie spójnego systemu ochrony wprowadzenie zakazu znacznych zmian stosunków przeciwpowodziowej. wodnych na obszarach przyrodniczo cennych (obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty 2. Ochrona powierzchni ziemi: przyrody), - ochrona terenów przyrodniczo cennych, - segregacja i selektywna zbiórka odpadów, - zachowanie równowagi gatunkowej. - organizowanie punktów zbiórki makulatury, stłuczki szklanej, puszek aluminiowych itp. oraz punktu 3. Zachowanie wysokich walorów krajobrazowych: odbioru odpadów niebezpiecznych z posesji prywatnych i u Ŝyteczno ści publicznej, - lokalizacja ferm wielkotowarowych uzale Ŝniona od - wła ściwe u Ŝytkowanie rolnicze gleb, w tym spełniania przepisów środowiskowych, limitowanie odpowiednie nawo Ŝenie i stosowanie środków wielko ści obsady obszarem posiadanych gruntów, ochrony ro ślin, warunkuj ącym pełne zagospodarowanie odchodów - stosowanie fitomelioracji, zalesie ń gruntów zwierz ęcych i dobrostan zwierz ąt. Niedopuszczalna nieprzydatnych rolniczo, jest kolizja lokalizacji z wymogami w zakresie - modernizacja istniej ącego składowiska w zakresie ochrony środowiska, ochrony przyrody, niezb ędnym do jego prawidłowego zamkni ęcia i oddziaływania na wody powierzchniowe, gruntowe, rekultywacji, podziemne, gleby i powietrze, - likwidacja nielegalnych wysypisk odpadów, - umo Ŝliwianie lokalizowania wysokich budowli (np. - ograniczanie powstawania odpadów u źródła, maszty telefoniczne) tylko poza terenami o - rekultywacja gruntów zdegradowanych, najwy Ŝszych walorach krajobrazowych z - ochrona gleb przed degradacj ą, wykorzystaniem istniej ącej infrastruktury oraz - wła ściwe zagospodarowanie odpadów uwarunkowanie prowadzenia inwestycji liniowych medycznych, sposobem najmniej koliduj ącym z krajobrazem, - kontrola i monitoring systemu zagospodarowania - dąŜ enie do harmonii zabudowy z krajobrazem, chemikaliów, preferowanie budownictwa o charakterze - uregulowanie post ępowania z odpadami tradycyjnym i regionalnym, motoryzacyjnymi przez osoby fizyczne, - niedopuszczanie do trwałych zmian rze źby terenu - prowadzenie obserwacji zmian chemizmu gleb, a w na du Ŝych powierzchniach. szczególno ści koncentracji metali ci ęŜ kich w glebach u Ŝytkowanych rolniczo, 4. Racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych: - zachowywanie odpowiedniego odczynu gleb, - racjonalne zu Ŝycie wód, materiałów i energii - zapobieganie zanieczyszczania metalami ci ęŜ kimi, - uruchomienie programów oszcz ędzania wody, w - ograniczanie degradacji gleb poprzez górnictwo, tym ograniczenie zu Ŝycia wody do celów - ograniczenie przeznaczania gleb o wysokich przemysłowych klasach bonitacyjnych na cele nierolne i niele śne, - poprawianie warto ści u Ŝytkowej gleb oraz II Poprawa jako ści środowiska. zapobieganiu obni Ŝania ich produkcyjno ści przez stosowanie odpowiednich zabiegów technicznych i 1. Ochrona jako ści wód: agrotechnicznych.

- rozwój sieci kanalizacyjnej, 3. Czyste powietrze: - modernizacja oczyszczalni ścieków oraz tworzenie warunków do budowy oczyszczalni przydomowych - promowanie stosowania lepszej jako ści paliw oraz i przyzagrodowych, gdy nie ma mo Ŝliwo ści paliw niskoemisyjnych, przył ączenia do zbiorowej sieci kanalizacyjne lub - stosowanie instalacji wysokosprawnych i nowych, jest to nieuzasadnione ekonomicznie, przyjaznych dla środowiska technologii, - wyposa Ŝanie sieci kanalizacji deszczowej w - budowa nowych urz ądze ń ograniczaj ących emisj ę, urz ądzenia podczyszczaj ące, tam gdzie nie mo Ŝna ograniczy ć zanieczyszcze ń do - rekultywacja zdegradowanych ekosystemów powietrza w inny sposób, wodnych, - termomodernizacja budynków, - wspólne działania gmin w celu usprawnienia i - ograniczenia w transporcie tranzytowym przez unowocze śnienia gospodarki wodno-ściekowej w zwart ą zabudow ę, ramach porozumie ń czy np. zwi ązków - dbało ść o stan czysto ści terenów zabudowanych mi ędzygminnych, (wtórna emisja niezorganizowana z zapylonych ulic - prawidłowa modernizacja istniejących i likwidacja pot ęgowana przez ruch pojazdów), nieczynnych uj ęć wody, - eliminacja zagro Ŝeń spowodowanych emisj ą - rozbudowa systemu małej retencji, elektromagnetyczn ą, - kontrola przestrzegania wymaga ń stref ochronnych - monitoring i kontrola urz ądze ń powoduj ących emisj ę wód podziemnych, elektromagnetyczn ą, Dziennik Urz ędowy - 8882 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- lokalizacja zakładów uci ąŜ liwych ze wzgl ędu na - opracowanie gminnego programu edukacji poziom hałasu poza terenami zabudowanymi, ekologicznej, - nakładanie obowi ązku ograniczania hałasu - wytyczanie i urz ądzanie ście Ŝek dydaktycznych, przemysłowego środkami technicznymi, rowerowych, pieszych, kajakowych, punktów - budowa ekranów akustycznych, widokowych, - działania ograniczaj ące zu Ŝycie energii, w tym - tworzenie lokalnych o środków edukacji elektrycznej, ekologicznej, - budowa ście Ŝek rowerowych, - organizacja warsztatów ekologicznych, - wspieranie transportu przyjaznego dla środowiska, - organizacja i wspieranie konkursów, olimpiad, - analiza zasobów i potencjalnych mo Ŝliwo ści rozwoju turniejów ekologicznych, odnawialnych źródeł energii na terenie gminy, - organizacja festynów i imprez po świeconych - działania pomagaj ące zakłada ć plantacje ro ślin ochronie środowiska, energetycznych, - wspieranie kółek ekologicznych. - wprowadzanie odnawialnych źródeł energii, ze szczególnym uwzgl ędnieniem biomasy. 5.2.2 Zakres działa ń.

4. Bioró Ŝnorodno ść : Podstaw ę kwalifikacji celów i zada ń do realizacji w pierwszym etapie (2004-2007) stanowiły: - powi ększanie areału lasów, szczególnie na - wymogi wynikaj ące z obowi ązuj ących przepisów gruntach marginalnych, prawa i przyj ętych strategii oraz programów - utrzymywanie odpowiedniej kondycji lasów, krajowych, wojewódzkich i powiatowych, - prowadzenie gospodarki le śnej w oparciu o dobre i - dokumenty strategiczne dla rozwoju gminy, aktualne plany urz ądzeniowe, - ustalenia Panelu Roboczego, powołanego do prac - wprowadzanie odnowie ń naturalnych, nad programem, - zachowanie siedlisk oraz miejsc rozrodu gatunków - ustalenia w ramach diagnozy. chronionych i rzadkich, - renaturyzacja zniszczonych ekosystemów i siedlisk Na podstawie wst ępnych analiz, konsultacji oraz przyrodniczych, uzgodnie ń, zostały wskazane zadania do realizacji. - wspieranie programu restytucji gatunków Szczegółowe analizy z uwzgl ędnieniem wszystkich rodzimych, etapów oceny zada ń, b ędą realizowane przed - zahamowanie inwazyjnego rozprzestrzeniania si ę rozpocz ęciem procesów inwestycyjnych, uwzgl ędniaj ąc gatunków obcych (m.in. rak pr ęgowany, norka miedzy innymi analiz ę uwarunkowa ń społeczno- ameryka ńska), ekonomicznych, analiz ę popytu, analiz ę opcji, - obj ęcie ochron ą prawn ą cennych obszarów szczegółowe analizy wybranych rozwi ąza ń przyrodniczych lub podniesienie rangi formy technologicznych, analiz ę finansow ą i finansowanie, ochrony, analiz ę kosztów i korzy ści społeczno-ekonomicznych czy - czynna ochrona cennych gatunków flory i fauny, analiz ę ryzyka. - preferowanie prowadzenia zarybie ń materiałem z Ka Ŝde przedsi ęwzi ęcie inwestycyjne b ędzie te Ŝ tego samego dorzecza. uwzgl ędniało przeprowadzenie pełnego - zgodnego z obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami, b ądź III Edukacja ekologiczna. uproszczonego post ępowania w zakresie oddziaływania na środowisko. 1. Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy: 6. HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁA Ń.

- szkolenia urz ędników, akcje informacyjne dla Układ tematyczny harmonogramu odpowiada układowi radnych, programu ochrony środowiska na lata 2004-2007. - popularyzacja ochrony przyrody, Zawiera on cele oraz konieczne do ich realizacji - popularyzacja ochrony środowiska i przyrody w zadania podstawowe i zadania szczegółowe lokalnych środkach masowego przekazu, (przedsi ęwzi ęcia), uj ęte w trzech cz ęś ciach: - upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej zgodnie z Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej, I - Ochrona i racjonalne u Ŝytkowanie zasobów - podniesienie znaczenia edukacji ekologicznej w przyrodniczych. działalno ści samorz ądów, m.in. coroczne zaplanowanie bud Ŝetu na edukacj ę ekologiczn ą, II - Poprawa jako ści środowiska. - prowadzenie i wspieranie akcji edukacji dorosłych, - wyszkolenie kompetentnych przewodników III - Edukacja ekologiczna. ekoturystycznych,

Dziennik Urz ędowy - 8883 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

6.1 Ochrona i racjonalne u Ŝytkowanie zasobów naturalnych.

I. OCHRONA I RACJONALNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Cel 1. Skuteczna ochrona środowiska naturalnego stosowanie instrumentów prawno-ekonomicznych (opłaty, kary, skuteczniejsze zadanie ci ągłe I środki własne gminy kontrole) oraz ich egzekwowanie 2007-2010 środki własne gminy, zagospodarowanie przestrzenne z bezwzgl ędnym uwzgl ędnieniem wymogów zadanie ci ągłe I, II, III instrumenty ochrony środowiska i krajobrazu 2007-2010 finansowe UE aktualizacja planów zagospodarowania przestrzennego pod k ątem wymaga ń zadanie ci ągłe ochrony środowiska , przyrody oraz ochrony krajobrazu, ze szczególnym I środki własne gminy 2007-2010 uwzgl ędnieniem konieczno ści zachowania i tworzenia korytarzy ekologicznych środki własne gminy, ochrona linii brzegowych zbiorników wodnych, w szczególno ści poprzez instrumenty konsekwentne utrzymywanie wokół jezior i rzek stref ochronnych zadanie ci ągłe I, II, III finansowe UE, zagospodarowanych trwał ą zieleni ą i niezabudowanych i zakaz zabudowy 2007-2010 środki własne letniskowej w bezpo średnim s ąsiedztwie wód uŜytkowników zadanie ci ągłe zapobieganie stwarzaniu kolejnych barier ekologicznych I, II, III środki własne gminy 2007-2010 okre ślenie granic polno-le śnych w miejscowych planach zagospodarowania zadanie ci ągłe I środki własne gminy przestrzennego 2007-2010 planowanie przeznaczania terenów pod rekreacj ę oraz infrastruktur ę zadanie ci ągłe I środki własne gminy turystyczn ą w sposób nie naruszaj ący walorów środowiska i krajobrazu 2007-2010 środki własne gminy, tereny przeznaczone pod turystyk ę i rekreacj ę oraz masowo odwiedzane instrumenty powinny by ć kompleksowo wyposa Ŝone w niezb ędn ą infrastruktur ę sanitarn ą 2007-2010 I, II, III finansowe UE, oraz słu Ŝą cą zagospodarowaniu odpadów środki własne uŜytkowników dostosowanie nasilenia presji turystycznej i penetracji do odporno ści i zadanie ci ągłe I środki własne gminy chłonno ści turystycznej terenu 2007-2010 kontrola turystyki i wypoczynku, szczególnie na terenach o du Ŝej warto ści zadanie ci ągłe I środki własne gminy przyrodniczej 2007-2010 na obszarach najcenniejszych przyrodniczo dopuszczanie ruchu turystycznego zadanie ci ągłe środki własne tylko po wyznaczonych szlakach i w obecno ści przewodnika – kontrolowana I, II, III 2007-2010 uŜytkowników turystyka kwalifikowana środki własne gminy, instrumenty odpowiednie oznakowanie szlaków turystycznych wraz z informacjami o 2007-2010 I, II, III finansowe UE, regulaminie, obowi ązuj ących przepisach i karach za ich naruszanie środki własne uŜytkowników pełna, egzekwowalna odpowiedzialno ść organizatorów za imprezy masowe na zadanie ci ągłe środki własne I, II, III wolnym powietrzu 2007-2010 uŜytkowników Cel 2. Zachowanie istniej ącego świat ro ślin i zwierz ąt środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zadanie ci ągłe ochrona terenów przyrodniczo cennych I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty ochrona ekosystemów wodnych, w tym wprowadzenie zakazu znacznych finansowe UE, zadanie ci ągłe zmian stosunków wodnych na obszarach przyrodniczo cennych (obszary I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody) ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zadanie ci ągłe zachowanie równowagi gatunkowej I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników Cel 3. Zachowanie wysokich walorów krajobrazowych zadanie ci ągłe niedopuszczanie do trwałych zmian rze źby terenu na du Ŝych powierzchniach I, II, III środki u Ŝytkowników 2007-2010 lokalizacja ferm wielkotowarowych uzale Ŝniona od spełniania przepisów środowiskowych, limitowanie wielko ści obsady obszarem posiadanych gruntów, warunkuj ącym pełne zagospodarowanie odchodów zwierz ęcych i zadanie ci ągłe I środki własne gminy dobrostan zwierz ąt. Nie-dopuszczalna jest kolizja lokalizacji z wymogami w 2007-2010 zakresie ochrony środowiska, ochrony przyrody, oddziaływania na wody powierzchniowe, gruntowe, podziemne, gleby i powietrze umo Ŝliwianie lokalizowania wysokich budowli (np. maszty telefoniczne) tylko po-za terenami o najwy Ŝszych walorach krajobrazowych z wykorzystaniem zadanie ci ągłe I środki własne gminy istniej ącej infrastruktury oraz uwarunkowanie prowadzenia inwestycji liniowych 2007-2010 sposobem najmniej koliduj ącym z krajobrazem Dziennik Urz ędowy - 8884 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

środki własne gminy, instrumenty dąŜ enie do harmonii zabudowy z krajobrazem, preferowanie budownictwa o zadanie ci ągłe I, II, III finansowe UE, charakterze tradycyjnym i regionalnym 2007-2010 środki własne uŜytkowników Cel 4. Racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych zadanie ci ągłe środki własne racjonalne zu Ŝycie wód, materiałów i energii I, II, III 2007-2010 uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, uruchomienie programów oszcz ędzania wody, w tym ograniczenie zu Ŝycia 2007 I, II, III krajowe fundusze wody do celów przemysłowych ekologiczne, środki własne uŜytkowników

6.2 Poprawa jako ści środowiska.

II. POPRAWA JAKO ŚCI ŚRODOWISKA

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Cel 1. Ochrona jako ści wód środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, rozwój sieci kanalizacyjnej 2007-2010 I, II środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, modernizacja oczyszczalni ścieków oraz tworzenie warunków do krajowe fundusze budowy oczyszczalni przydomowych i przyzagrodowych, gdy nie ma ekologiczne, 2007-2010 I, II mo Ŝliwo ści przył ączenia do zbiorowej sieci kanalizacyjne lub jest to środki własne u Ŝytkowników, nieuzasadnione ekonomicznie partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze wyposa Ŝanie sieci kanalizacji deszczowej w urz ądzenia ekologiczne, 2007-2010 I, II, III podczyszczaj ące środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, rekultywacja zdegradowanych ekosystemów wodnych 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze prawidłowa modernizacja istniej ących i likwidacja nieczynnych uj ęć ekologiczne, 2007-2010 I, II wody środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, rozbudowa systemu małej retencji 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, renaturyzacja obszarów wodno-błotnych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, wzmocnienie systemu monitoringu i kontroli wód powierzchniowych i zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze podziemnych 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników zadanie ci ągłe kontrola przestrzegania wymaga ń stref ochronnych wód podziemnych I środki własne gminy 2007-2010 Dziennik Urz ędowy - 8885 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze zadanie ci ągłe ekologiczne, ochrona stref litoralowych zbiorników wodnych I, II, III 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki zmniejszanie tzw. spływów obszarowych z obszarów wiejskich 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników skuteczne zabezpieczenie przed umy ślnym lub nie świadomym 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników zatruciem wód powierzchniowych i podziemnych środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, budowa i utrzymanie spójnego systemu ochrony przeciwpowodziowej 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze wspólne działania gmin w celu usprawnienia i unowocze śnienia zadanie ci ągłe ekologiczne, gospodarki wodno-ściekowej w ramach porozumie ń czy np. zwi ązków I, II 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników, mi ędzygminnych partnerstwo publiczno- prywatne, banki Cel 2. Ochrona powierzchni ziemi środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze zadanie ci ągłe ekologiczne, ograniczanie powstawania odpadów u źródła I, II, III 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, segregacja i selektywna zbiórka odpadów 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze organizowanie punktów zbiórki makulatury, stłuczki szklanej, puszek ekologiczne, aluminiowych itp. oraz punktu odbioru odpadów niebezpiecznych z 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, posesji prywatnych i u Ŝyteczno ści publicznej partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze modernizacja istniej ącego składowiska w zakresie niezb ędnym do ekologiczne, 2007-2010 I, II jego prawidłowego zamkni ęcia i rekultywacji środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, likwidacja nielegalnych wysypisk odpadów 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników wła ściwe zagospodarowanie odpadów medycznych 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników zadanie ci ągłe kontrola i monitoring systemu zagospodarowania chemikaliów I, II, III środki własne gminy 2007-2010 środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze uregulowanie post ępowania z odpadami motoryzacyjnymi przez osoby ekologiczne, 2007-2010 I, II, III fizyczne środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki zadanie ci ągłe ochrona gleb przed degradacj ą I, II, III środki własne u Ŝytkowników, 2007-2010 środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, rekultywacja gruntów zdegradowanych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników zadanie ci ągłe ograniczanie degradacji gleb poprzez górnictwo I, II, III środki własne u Ŝytkowników 2007-2010 wła ściwe u Ŝytkowanie rolnicze gleb, w tym odpowiednie nawo Ŝenie i zadanie ci ągłe I, II, III środki własne u Ŝytkowników stosowanie środków ochrony ro ślin 2007-2010 Dziennik Urz ędowy - 8886 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

zadanie ci ągłe zapobieganie zanieczyszczania metalami ci ęŜ kimi I, II, III środki własne u Ŝytkowników 2007-2010 środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze stosowanie fitomelioracji, zalesie ń gruntów nieprzydatnych rolniczo 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne zachowywanie odpowiedniego odczynu gleb 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników prowadzenie obserwacji zmian chemizmu gleb, a w szczególno ści zadanie ci ągłe środki własne gminy, I, II, III koncentracji metali ci ęŜ kich w glebach u Ŝytkowanych rolniczo 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników ograniczenie przeznaczania gleb o wysokich klasach bonitacyjnych na zadanie ci ągłe I środki własne gminy, cele nierolne i niele śne 2007-2010 poprawianie warto ści u Ŝytkowej gleb oraz zapobieganiu obni Ŝania ich produkcyjno ści przez stosowanie odpowiednich zabiegów 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników technicznych i agrotechnicznych Cel 3. Czyste powietrze środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze wprowadzanie odnawialnych źródeł energii, ze szczególnym ekologiczne, 2007-2010 I, II, III uwzgl ędnieniem biomasy środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, działania pomagaj ące zakłada ć plantacje ro ślin energetycznych 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, analiza zasobów i potencjalnych mo Ŝliwo ści rozwoju odnawialnych instrumenty finansowe UE, 2007-2010 I źródeł energii na terenie gminy krajowe fundusze ekologiczne, środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, promowanie stosowania lepszej jako ści paliw oraz paliw zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze niskoemisyjnych 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników, środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze stosowanie instalacji wysokosprawnych i nowych, przyjaznych dla ekologiczne, 2007-2010 I, II, III środowiska technologii środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze budowa nowych urz ądze ń ograniczaj ących emisj ę, tam gdzie nie ekologiczne, 2007-2010 I, II, III mo Ŝna ograniczy ć zanieczyszcze ń do powietrza w inny sposób środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, termomodernizacja budynków 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, działania ograniczaj ące zu Ŝycie energii, w tym elektrycznej 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze ekologiczne, ograniczenia w transporcie tranzytowym przez zwartą zabudow ę 2007-2010 I środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne, banki środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, budowa ekranów akustycznych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników Dziennik Urz ędowy - 8887 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

nakładanie obowi ązku ograniczania hałasu przemysłowego środkami zadanie ci ągłe I środki własne u Ŝytkowników technicznymi 2007-2010 lokalizacja zakładów uci ąŜ liwych ze wzgl ędu na poziom hałasu poza zadanie ci ągłe I środki własne gminy terenami za-budowanymi 2007-2010 kontrola przestrzegania ustale ń w strefach ciszy i na akwenach zadanie ci ągłe obj ętych zakazem stosowania jednostek pływaj ących z silnikami I środki własne gminy 2007-2010 spalinowymi środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze budowa ście Ŝek rowerowych 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze zadanie ci ągłe wspieranie transportu przyjaznego dla środowiska I, II, III ekologiczne, 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne środki własne gminy, dbałość o stan czysto ści terenów zabudowanych (wtórna emisja instrumenty finansowe UE, zadanie ci ągłe niezorganizowana z zapylonych ulic pot ęgowana przez ruch I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 pojazdów) ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze eliminacja zagro Ŝeń spowodowanych emisj ą elektromagnetyczn ą 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników, partnerstwo publiczno- prywatne monitoring i kontrola urz ądze ń powoduj ących emisj ę zadanie ci ągłe środki własne gminy, I, II, III elektromagnetyczn ą 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników Cel 4. Bioró Ŝnorodno ść środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zachowanie siedlisk oraz miejsc rozrodu gatunków chronionych i zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze rzadkich 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników obj ęcie ochron ą prawn ą cennych obszarów przyrodniczych lub środki własne gminy, 2007-2010 I podniesienie rangi formy ochrony instrumenty finansowe UE środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, czynna ochrona cennych gatunków flory i fauny 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, renaturyzacja zniszczonych ekosystemów i siedlisk przyrodniczych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, wspieranie programu restytucji gatunków rodzimych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zahamowanie inwazyjnego rozprzestrzeniania si ę gatunków obcych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze (m.in. rak pr ęgowany, norka ameryka ńska) ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, preferowanie prowadzenia zarybie ń materiałem z tego samego 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze dorzecza ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, powi ększanie areału lasów, szczególnie na gruntach marginalnych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zadanie ci ągłe utrzymywanie odpowiedniej kondycji lasów I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, prowadzenie gospodarki le śnej w oparciu o dobre i aktualne plany zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze urz ądzeniowe 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników wprowadzanie odnowie ń naturalnych 2007-2010 I, II, III środki własne u Ŝytkowników

Dziennik Urz ędowy - 8888 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

6.3 Edukacja ekologiczna.

III. EDUKACJA EKOLOGICZNA

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Cel 1. Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy środki własne gminy, zadanie instrumenty finansowe UE, prowadzenie i wspieranie akcji edukacji dorosłych ci ągłe I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, wyszkolenie kompetentnych przewodników 2007-2010 I, II, III instrumenty finansowe UE, ekoturystycznych środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, opracowanie gminnego programu edukacji ekologicznej 2007-2010 I instrumenty finansowe UE zadanie środki własne gminy, szkolenia urz ędników, akcje informacyjne dla radnych ci ągłe I instrumenty finansowe UE, 2007-2010 środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, wytyczanie i urz ądzanie ście Ŝek dydaktycznych, 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze rowerowych, pieszych, kajakowych, punktów widokowych ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, zadanie instrumenty finansowe UE, popularyzacja ochrony przyrody ci ągłe I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, tworzenie lokalnych o środków edukacji ekologicznej 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, organizacja warsztatów ekologicznych 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, organizacja i wspieranie konkursów, olimpiad, turniejów 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ekologicznych ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, organizacja festynów i imprez po świeconych ochronie 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze środowiska ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników zadanie środki własne gminy, popularyzacja ochrony środowiska i przyrody w lokalnych ci ągłe I, II, III instrumenty finansowe UE, środkach masowego przekazu 2007-2010 środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, zadanie instrumenty finansowe UE, wspieranie kółek ekologicznych ci ągłe I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników podniesienie znaczenia edukacji ekologicznej w działalno ści samorz ądów, m.in. coroczne zaplanowanie 2007-2010 I środki własne gminy bud Ŝetu na edukacj ę ekologiczn ą zadanie środki własne gminy, upowszechnianie zasad dobrej praktyki rolniczej zgodnie z ci ągłe I, II, III instrumenty finansowe UE, Kodeksem Dobrej Praktyki Rolniczej 2007-2010 środki własne uŜytkowników

Dziennik Urz ędowy - 8889 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

7. NARZ ĘDZIA I INSTRUMENTY REALIZACJI Równie Ŝ podczas procesu inwestycyjnego społecze ństwo PROGRAMU. mo Ŝe w sposób aktywny uczestniczy ć w jego przeprowadzaniu. 7.1 Wybrane narz ędzia i instrumenty realizacji Bez społecznej akceptacji, inwestycje oddziaływuj ące Programu. na środowisko oraz dokumenty strategiczne, maj ące wpływ na środowisko, nie s ą reprezentatywne, tym samym Prawidłowa realizacja Programu wi ąŜ e si ę z maj ą ograniczone mo Ŝliwo ści pozyskiwania środków zastosowaniem wła ściwych narz ędzi i instrumentów. Jest finansowych, a co za tym idzie s ą nieskuteczne. to tym bardziej istotne, Ŝe w zwi ązku z wej ściem Polski do Istotnym instrumentem w tej grupie jest edukacja struktur Unii Europejskiej, koniecznym zadaniem jest ekologiczna, która przybiera coraz wi ększe znaczenie dostosowanie norm i zachowa ń środowiskowych do oraz zakres prowadzonych działa ń. unijnych wymogów. Równie wa Ŝna jest komunikacja społeczna, zwłaszcza realizowana jako współpraca z organizacjami - instrumenty prawne pozarz ądowymi. Ten element cz ęsto jest zostawiany sam sobie, cz ęsto droga jest jednokierunkowa - z „góry” na Są to instrumenty, które w sposób bezpo średni i „dół”. A warto wspomnie ć, Ŝe dobrze prowadzona nakazowy reguluj ą okre ślone zachowania. komunikacja umo Ŝliwia nie tylko wymianie informacji, lecz równie Ŝ wspiera proces i zapobiega jego zakłóceniom, 1) Standardy jako ściowe lub emisyjne. Te pierwsze wzmacnia równie Ŝ autorytet stron i wzajemne okre ślaj ą minimalny, dopuszczalny poziom jako ści zrozumienie. środowiska, za ś drugie - okre ślaj ą ile i jakich Wszystkie wymienione instrumenty s ą szczególnie zanieczyszcze ń mo Ŝna wprowadza ć do środowiska; wa Ŝne w ochronie środowiska. Zwłaszcza w świetle cz ęstych zmian prawa i braku 2) Pozwolenia - zarówno te, które dotycz ą procesu wielu przepisów wykonawczych, istotne jest wzajemne inwestycyjnego, jak i te, które w sposób bezpo średni zrozumienie i tworzenie wspólnych i akceptowanych dotycz ą ochrony środowiska, s ą przede wszystkim przedsi ęwzi ęć . indywidualnymi decyzjami administracyjnymi, które Wa Ŝnym narz ędziem jest odpowiednie stosowanie i konkretyzuj ą zobowi ązania prawne i ustalaj ą obowi ązki egzekwowanie obowi ązuj ących przepisów prawnych. danego podmiotu; 7.2 Integracja Programu Ochrony Środowiska z 3) Odpowiedzialno ść - mo Ŝna j ą podzieli ć na: innymi dokumentami strategicznymi dla gminy. a) odpowiedzialno ść administracyjn ą: - administracyjne kary pieni ęŜ ne i nawi ązki za Niezb ędne s ą równie Ŝ działania zwi ązane z przekroczenie okre ślonych norm i standardów, przygotowaniem instrumentów w zakresie prawa - zado ść uczynienie administracyjne, lokalnego. Zmiany w systemie planowania przestrzennego - wstrzymanie działalno ści, powinny uwzgl ędnia ć wprowadzanie w szerszym zakresie b) odpowiedzialno ść karna, problematyki ochrony środowiska do planów c) odpowiedzialno ść cywilna. zagospodarowania przestrzennego. Kolejnym wzmocnieniem skuteczno ści działa ń b ędzie - instrumenty finansowe uproszczenie i przyspieszenie procedur tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego i ustalenia lokalizacji Wśród tych instrumentów mo Ŝna wyró Ŝni ć: inwestycji.

1) Opłaty za korzystanie ze środowiska - dotycz ą opłat Działania te powinny doprowadzi ć do takiego pobieranych od korzystaj ących ze środowiska, którzy konstruowania nowych planów zagospodarowania nie przekraczaj ą okre ślonych norm. Opłaty te trafiaj ą przestrzennego, które w swej tre ści uwzgl ędniałyby takie za po średnictwem urz ędu marszałkowskiego do zagadnienia jak: funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej - lokalizacj ę obiektów niebezpiecznych, strefy wszystkich szczebli (fundusz gminny, powiatowy, ograniczonego u Ŝytkowania wokół tych obiektów wojewódzki i narodowy - te dwa ostatnie posiadaj ą oraz zewn ętrzne plany ratownicze dla obszarów osobowo ść prawn ą). Pewnego rodzaju opłat ą jest wokół tych obiektów na wypadek awarii, równie Ŝ opłata produktowa i depozytowa, które s ą - obszary nara Ŝone na niebezpiecze ństwo powodzi, wła ściwe dla gospodarki odpadami. - obszary i obiekty obj ęte lub przewidywane do obj ęcia ochron ą przyrody, 2) Kary pieni ęŜ ne - ten środek ści śle powi ązany jest z - obszary o przekroczonych dopuszczalnych instrumentami prawnymi, spełnia jednak okre ślone st ęŜ eniach zanieczyszcze ń środowiska, funkcje finansowe i dotyczy tych korzystaj ących ze - tereny zdegradowane i zdewastowane wymagaj ące środowiska, którzy przekrocz ą okre ślone normy. przekształce ń, Pozyskane w ten sposób równie Ŝ zasilaj ą fundusze - wykorzystanie energii odnawialnej, ochrony środowiska i gospodarki wodnej i - kształtowanie granicy polno-le śnej, przeznaczane s ą na działania dla ochrony środowiska - ochrona przed hałasem, naturalnego. - ochrona zieleni miejskiej oraz terenów otwartych na obszarach zurbanizowanych. 3) Zwolnienia i ulgi podatkowe Program Ochrony Środowiska został zintegrowany z - instrumenty społeczne nast ępuj ącymi, obowi ązuj ącymi dokumentami dla gminy Kolno: Jest to bardzo istotny instrument oddziaływania na 1) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy stan środowiska i jego ochron ę. Dost ęp do informacji o Kolno, środowisku jest zagwarantowany dla ka Ŝdego obywatela. Dziennik Urz ędowy - 8890 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

2) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania - stanu zasobów środowiska, w tym lasów, przestrzennego gminy Kolno, - rodzajów i ilo ści substancji wprowadzanych do 3) Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kolno, środowiska: 4) Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Kolno. - emitowanych do powietrza, - wprowadzanych do wód, gleby i ziemi, 7.3 Udział społecze ństwa. - wytworzonych odpadów oraz sposobów gospodarowania odpadami. Oddziaływanie społecze ństwa na realizacj ę polityki ekologicznej jest uwarunkowane zwi ększeniem Oprócz cyklicznie przeprowadzanych bada ń dost ępno ści do informacji o środowisku. monitoringowych, pa ństwowy monitoring zbiera dane o Ustawa Prawo ochrony środowiska wprowadza środowisku na podstawie, mi ędzy innymi: obligatoryjny obowi ązek udost ępnienia ka Ŝdemu - pomiarów dokonywanych przez organy administracji, obywatelowi przez organa administracji informacji o ustawowo zobowi ązanych do wykonywania bada ń środowisku i jego ochronie. monitoringowych, - danych zbieranych w ramach statystyki publicznej, Realizacja zapisów ustawy w zakresie zwi ększenia - pomiarów stanu środowiska, wielko ści i rodzajów dost ępno ści do informacji o środowisku wymaga ć b ędzie emisji i ich ewidencji, do przeprowadzenia których s ą podj ęcia nast ępuj ących działa ń: zobowi ązane podmioty korzystaj ące ze środowiska - utworzenia gminnego systemu udost ępniania (prowadz ący instalacj ę i u Ŝytkownicy urz ądze ń). informacji o środowisku, w tym zało Ŝenia i prowadzenia publicznie dost ępnych wykazów Głównym koordynatorem realizacji „Programu Ochrony danych o dokumentach, zawieraj ących informacje o Środowiska” b ędzie Wójt, który jako organ wykonawczy środowisku i jego ochronie, zgodnie z wymogami gminy, zobligowany jest ustawowo do wykonywania zada ń ustawy Prawo ochrony środowiska, na terenie gminy w zakresie ochrony środowiska. - opracowania i wdro Ŝenia elektronicznych baz danych Realizacja Programu b ędzie wymagała współdziałania o środowisku, dost ępnych za po średnictwem z innymi jednostkami samorz ądu terytorialnego, Internetu, Wojewod ą i podległymi mu słu Ŝbami, jednostkami - upowszechniania podejmowanych działa ń w gospodarczymi i społecznymi, które posiadaj ą zakresie ochrony środowiska . odpowiednie kompetencje, okre ślone w przepisach prawnych, a tak Ŝe pozarz ądowymi organizacjami Wa Ŝnym narz ędziem i jednym z najskuteczniejszym ekologicznymi. sposobem podniesienia świadomo ści ekologicznej Zgodnie z wymogiem art. 18 ust. 2 ustawy Prawo mieszka ńców regionu, b ędzie zaanga Ŝowanie mo Ŝliwie ochrony środowiska, Wójt powinien co 2 lata dokonywa ć du Ŝej ich liczby w procesy decyzyjne, maj ące wpływ na oceny realizacji programu i przygotowywa ć raporty z stan środowiska. wykonania zada ń, zawartych w Programie. Raporty te powinny by ć przedstawione Radzie Gminy. 8 OCENA REALIZACJI PROGRAMU Pierwsza ocena realizacji niniejszego programu powinna by ć dokonana w połowie 2006 r., a druga w 8.1 Kontrola realizacji Programu połowie 2007.

Podstawowym źródłem informacji o środowisku jest Ocena realizacji Programu powinna zawiera ć: pa ństwowy monitoring środowiska, który stanowi system - kontrol ę wykonania zada ń, okre ślonych w pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz harmonogramie realizacji Programu na lata gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania 2004-2007; informacji o środowisku. - ocen ę realizacji celów i działa ń okre ślonych w Zasady funkcjonowania pa ństwowego monitoringu Programie, opart ą na wska źnikach środowiska oraz zadania Inspekcji Ochrony Środowiska charakteryzuj ących stan środowiska. okre ślaj ą przepisy ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Niniejszy Program i zawarte w nim cele i działania, Działalność pa ństwowego monitoringu środowiska będzie wymagał aktualizacji co 4 lata. Jest to zgodne z koordynuj ą organy Inspekcji Ochrony Środowiska: Główny zapisem art. 17 ust. 1 i art. 14 ust. 2 ustawy Prawo Inspektor Ochrony Środowiska oraz Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, który mówi, Ŝe programy by ć Ochrony Środowiska. sporz ądzane na 4 lata, z uwzgl ędnieniem działa ń w Prawo ochrony środowiska i Prawo wodne wzmocniły perspektywie na kolejne 4 lata. Tak wi ęc, w roku 2007 system monitoringu poprzez zdefiniowanie zasad powinny by ć podj ęte prace nad nowelizacj ą Programu rz ądz ących monitoringiem oraz wskazanie organów Ochrony Środowiska na lata 2008-2011, z administracji i jednostek zobowi ązanych do uwzgl ędnieniem perspektywy do 2015 r. przeprowadzenia bada ń wybranych elementów Przy nowelizacji Programu powinny by ć wykorzystane środowiska w ramach pa ństwowego monitoringu wyniki przeprowadzonych ocen realizacji niniejszego środowiska. Programu oraz uwzgl ędnione uwarunkowania Pa ństwowy monitoring środowiska, realizowany w wewn ętrzne, jak i zewn ętrzne. sieciach krajowej i regionalnych (wojewódzkich i między wojewódzkich), obejmuje uzyskiwane na podstawie bada ń 8.2 Wska źniki oceny realizacji Programu. monitoringowych, informacje w zakresie: - stanu czysto ści powietrza, Ocena realizacji Programu powinna by ć - jako ści wód powierzchniowych i podziemnych, przeprowadzona w oparciu o podstawowe wska źniki, - jako ści gleby i ziemi, obrazuj ące stan środowiska i dokonuj ące si ę w nim - hałasu, zmiany. - promieniowania jonizuj ącego i pól Wska źniki te zamieszczono w poni Ŝszej tabeli. elektromagnetycznych, Dziennik Urz ędowy - 8891 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Tabela 10 Wska źniki oceny realizacji Programu. Stan Źródło Jednostka Cele Wska źniki wyj ściowy informacji miary (2006r.) o wska źnikach 1 2 3 4 5 I. OCHRONA I RACJONALNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW PRZYRODNICZYCH Cel 1. Skuteczna ochrona środowiska naturalnego ilo ść : naliczonych opłat zł. naliczonych kar dane własne gminy szt. przeprowadzonych kontroli wyegzekwowanych post ępowa ń zgodno ść wydawanych decyzji administracyjnych z % dane własne gminy realizowan ą polityk ą ochrony środowiska w gminie post ęp w aktualizacji planów w podanym zakresie % wg ewidencji gminy dane własne gminy ilo ść stworzonych korytarzy i przej ść ekologicznych szt. - dane własne gminy wyposa Ŝenie w infrastruktur ę środowiskow ą bazy szt. - dane własne gminy turystycznej % wzrost udziału tej formy turystyki % - dane własne gminy oznakowanie szlaków szt. - dane własne gminy Cel 2. Zachowanie istniej ącego świat ro ślin i zwierz ąt dane własne gminy, wzrost udziału obszarów przyrodniczo cennych, ha - Wojewódzki chronionych prawnie % Konserwator Przyrody podj ęte działania ochronne szt. dane własne gminy Cel 3. Zachowanie wysokich walorów krajobrazowych ilo ść wydanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu zgodnych z przyj ętą szt. dane własne gminy polityk ą ochrony środowiska w gminie Cel 4. Racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych wła ściwa jednostka wodochłonno ść w czasie do PKB, wg danych materiałochłonno ść produkcji, GUS statystycznych energochłonno ść mieszka ńca, np. m3/d/ mieszka ńca II. POPRAWA JAKO ŚCI ŚRODOWISKA Cel 1. Ochrona jako ści wód ilo ść wykonanej kanalizacji mb dane własne gminy stopie ń skanalizowania % poprawa wska źników odprowadzanych ścieków wg analiz WIO Ś wzrost jako ści wód powierzchniowych % wg analiz WIO Ś wzrost jako ści wód podziemnych % wg analiz WIO Ś zmniejszenie ładunku doprowadzanego do wód dane własne gminy, % powierzchniowych WIO Ś stopie ń zwodoci ągowania % dane własne gminy szt. realizacja programu małej retencji dane własne gminy % Cel 2. Ochrona powierzchni ziemi Mg/a wzrost ilo ści zbieranych surowców wtórnych dane własne gminy % Mg/a wzrost odpadów poddanych recyklingowi dane własne gminy % wzrost odpadów biodegradowalnych wydzielanych z Mg/a dane własne gminy ogólnego strumienia odpadów % ha Stacja Chemiczno- zmniejszenie udziału gleb kwa śnych wg analiz % Rolnicza Cel 3. Czyste powietrze wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w kW - produkcji energii % Mg/a dane własne gminy, zmniejszenie niskiej emisji % WIO Ś dane własne gminy, zmniejszenie liczby uci ąŜ liwego hasłu % WIO Ś liczba stref ciszy szt. Starostwo Powiatowe ograniczenie oddziaływania promieniowania % dane własne gminy elektromagnetycznego km długo ść i ilo ść ście Ŝek rowerowych dane własne gminy szt. Cel 4. Bioró Ŝnorodno ść dane własne gminy, wzrost form przyrodniczych obj ętych ochronn ą % - Wojewódzki prawn ą Konserwator Przyrody ilo ść odtworzonych ekosystemów szt. - dane własne gminy ha dane własne gminy, wzrost powierzchni zalesianych - % Starostwo Powiatowe III. EDUKACJA EKOLOGICZNA Cel 1. Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy ilo ść przeprowadzonych działa ń edukacyjnych szt. Dane własne gminy szt. Dane własne gminy, ilo ść i długo ść ekologicznych ście Ŝek edukacyjnych km Lasy Pa ństwowe zł wzrost nakładów na edukacj ę ekologiczn ą Dane własne gminy % Ilo ść organizacji pozarz ądowych działaj ących aktywnie na rzecz ochrony środowiska i edukacji szt. dane własne gminy ekologicznej

Dziennik Urz ędowy - 8892 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Powy Ŝsze zestawienie zawiera podstawowy zestaw pozyskania pomocy finansowej na realizacj ę planowanych wska źników, mo Ŝe by ć ono uzupełnione w miar ę działa ń. pojawienia si ę odpowiednich informacji. Warto zaznaczy ć, Ŝe znacz ący wzrost nakładów na Obecnie, niektóre wska źniki, wa Ŝne dla oceny przedsi ęwzi ęcia ochrony środowiska, b ędzie nast ępował Programu, s ą dla obszaru gminy niedost ępne, jak na w przypadku równoległego stosowania zach ęt prawnych i przykład wska źniki dotycz ące: uci ąŜ liwo ści hałasu, ekonomicznych. promieniowania niejonizuj ącego, zu Ŝycia wody, Jest to zgodne z polityk ą Unii Europejskiej, gdzie dobry materiałów, energii na jednostk ę produkcji, warto ść stan środowiska jest traktowany jako jeden z produkcji lub PKB, świadomo ści ekologicznej najistotniejszych czynników decyduj ący o standardzie mieszka ńców. Ŝycia. Przy realizacji okre ślonych zada ń mo Ŝliwe b ędzie Dost ępno ść do tych informacji warunkowana jest równie Ŝ zaanga Ŝowanie środków z bud Ŝetu pa ństwa, nast ępuj ącymi czynnikami: agencji i funduszy celowych, Lasów Pa ństwowych, - rozszerzeniem i wzmocnieniem monitoringu Regionalnych Zarz ądów Gospodarki Wodnej oraz innych środowiska i zwi ększeniem dost ępno ści danych; instytucji. - rozszerzeniem zakresu bada ń statystycznych w W efekcie, dobry stan środowiska gminy umo Ŝliwi jej zakresie środowiska przez pa ństwow ą statystyk ę; rozwój gospodarczy, oparty na zrównowa Ŝonym rozwoju. - przeprowadzeniem odpowiednich bada ń, np. Kolejnym za ś krokiem b ędzie wygenerowanie dalszych społecznych, słu Ŝą cych ocenie świadomo ści środków finansowych, które b ędą mogły by ć ekologicznej mieszka ńców i innych. przeznaczone na utrzymanie infrastruktury technicznej oraz instrumentów ochrony środowiska, niezb ędnych do 9. NAKŁADY FINANSOWE NA REALIZACJ Ę realizacji zada ń Programu. PROGRAMU. 9.2 Nakłady finansowe. 9.1 Finansowanie działa ń Szacunkowe koszty wdra Ŝania Programu, Realizacja zada ń wymienionych w programie wymaga przedstawione w tabeli poni Ŝej, zostały okre ślone na koncentracji znacznych środków w krótkim czasie. Jako podstawie planowanych zada ń inwestycyjnych, najwa Ŝniejsze potraktowano te zadania Programu, których przybli Ŝonych kosztów realizacji zada ń, okre ślonych w realizacja prowadzi do spełnienia norm prawa ochrony dokumentach strategicznych. Obejmuj ą one cztery lata środowiska i dostosowania do wymogów zwi ązanych z (2004-2007). integracj ą Polski z Uni ą Europejsk ą. Prognozowanie kosztów w dłu Ŝszej perspektywie Zakłada si ę stosowanie takich metod realizacji czasu prowadziłoby do zmniejszenia dokładno ści poszczególnych zada ń Programu, które charakteryzuj ą si ę szacunków, ze wzgl ędu na mo Ŝliwo ść wyst ępowania uzyskaniem optymalnych efektów ekologicznych i trudnych do oceny czynników zewn ętrznych, np. ekonomicznych. Cel ten zostanie osi ągni ęty poprzez wysoko ść kosztów, wysoko ść inflacji, zmieniaj ące si ę sporz ądzanie analiz finansowo-ekonomicznych oraz prawo. ekologicznych ka Ŝdego z zada ń. Taki tryb post ępowania Realizacja Programu z okre ślonymi terminami pozwoli na wybór optymalnych rozwi ąza ń technicznych, rozpocz ęcia i zako ńczenia poszczególnych zada ń (krótko- organizacyjnych i finansowych. i średnioterminowych), pozwala na cykliczne szacowanie Zakłada si ę, Ŝe profesjonalne planowanie zada ń kosztów w okresach 4-letnich oraz uaktualnianie i ochrony środowiska, umo Ŝliwi osi ągni ęcie odpowiednich weryfikacj ę planowanych nakładów w okresach 2-letnich, wska źników finansowych i ekonomicznych, a co za tym równolegle z okresow ą ocen ą stanu realizacji zada ń idzie - dofinansowanie z dost ępnych instrumentów programu (osi ągania celów i poniesionych nakładów finansowych Unii Europejskiej (m.in. fundusze finansowych). strukturalne, inicjatywa EQUAL, programy pilota Ŝowe, pomoc bezpo średnia, umowy i porozumienia Tabela 11 Struktura finansowania zada ń Programu. mi ędzynarodowe). Priorytetem Programu jest pozyskanie jak Struktura finansowania Kwotowo Procentowo najwi ększego ich udziału w realizacji poszczególnych zada ń Programu [zł] [%] działa ń. Dla potrzeb Programu przyj ęto średnie Środki własne 1 260,69 25 dofinansowanie z UE na poziomie 50 %. Krajowe fundusze ekologiczne (finansowanie 1 260,69 25 bezzwrotne i zwrotne) Jako uzupełnienie absorbowanych środków, Instrumenty finansowe UE 2 521,38 50 przewiduje si ę udział środków z krajowych funduszy Razem 5 042,77 100,00 ekologicznych (m.in. Narodowego, Wojewódzkiego, Powiatowego i Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska 10 ZAŁ ĄCZNIKI i Gospodarki Wodnej, Fundacji Ekofundusz, GEF Polska. Dla programowania działa ń, przyj ęto udział tych 10.1 Spis tabel. funduszy na poziomie 25 % kosztów. Pozostałe 25 % środków na realizacj ę zada ń, 10.2 Wykaz dokumentów strategicznych. przewiduje si ę jak środki własne - zarówno samorz ądu gminy, partnerów w realizacji zada ń, jak i u Ŝytkowników 10.3 Wykaz zada ń inwestycyjnych przewidzianych środowiska. do realizacji w ramach Programu. W ramach tych środków przewiduje si ę równie Ŝ udział kredytów bankowych oraz innych form mo Ŝliwej do

Dziennik Urz ędowy - 8893 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

SPIS TABEL

Tabela 1 Zró Ŝnicowanie przestrzenne gminy Kolno. Tabela 2 Jeziora w obr ębie administracyjnym gminy Kolno. Tabela 3 Struktura lasów w gminie Kolno. Tabela 4 Najwi ększe podmioty gospodarcze w gminie Kolno. Tabela 5 Podstawowe dane demograficzne w gminie Kolno (stan na 2006 r.). Tabela 6 Liczba mieszka ńców gminy Kolno na 31.12.2006 r. Tabela 7 Struktura wieku mieszka ńców gminy Kolno (stan na 2004 rok). Tabela 8 Zestawienie dróg krajowych i wojewódzkich w gminie Kolno. Tabela 9 Gospodarka wodna ściekowa gminy Kolno. Tabela 10 Wska źniki oceny realizacji Programu. Tabela 11 Struktura finansowania zada ń Programu.

WYKAZ DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH

Podczas pracy wykorzystano nast ępuj ące dokumenty:

1) Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006, Warszawa 2003. 2) II Polityka Ekologiczna Pa ństwa, Warszawa, czerwiec 2000 r. 3) Polityka Ekologiczna Pa ństwa, Warszawa, grudzie ń 2002 r. 4) Narodowa strategia ochrony środowiska na lata 2000-2006; Ministerstwo Środowiska, 2000 r. 5) Uchwała Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 pa ździernika 2002 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami. 6) Uchwała Nr 233 Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami 2010. 7) Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, Warszawa 2003. 8) Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, Warszawa 2001. 9) Krajowa Strategia Ochrony i Zrównowa Ŝonego U Ŝytkowania Ró Ŝnorodno ści Biologicznej, Warszawa 2002 r. 10) Narodowa strategia rozwoju regionalnego; Ministerstwo Gospodarki, 2000 r. 11) Długookresowa strategia trwałego i zrównowa Ŝonego rozwoju - Polska 2025, Rz ądowe Centrum Studiów Strategicznych, 2001 r. 12) Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju; Rz ądowe Centrum Studiów Strategicznych, 2000 r. 13) Polityka le śna pa ństwa (wraz z dokumentami uzupełniaj ącymi, takimi jak Krajowy program zwi ększania lesisto ści, Strategia ochrony le śnej ró Ŝnorodno ści biologicznej i in.); Ministerstwo Środowiska, 1996 r. 14) Strategia rozwoju energetyki odnawialnej; Ministerstwo Środowiska, 2000 r. 15) Krajowa strategia ograniczenia emisji metali ci ęŜ kich i trwałych zanieczyszcze ń organicznych; Ministerstwo Środowiska, 1999 r. 16) Strategia rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski; Rada Programowa Porozumienia ZPP, 1999 r. 17) Studium Diagnostyczne Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski, wyd. 2000. 18) Ramowy Program Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski na lata 2001-2010, wyd.2001. 19) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmi ńsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2000 r. 20) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmi ńsko-mazurskiego do 2020 r., Sejmik Województwa, 2005 r. 21) Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmi ńsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2002 r. 22) Program Ochrony Środowiska Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2003. 23) Plan Gospodarki Odpadami Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2003. 24) Plan Gospodarki Odpadami Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2007. 25) Wojewódzki program zwi ększanie lesisto ści na lata 2001-2010; Sejmik Województwa, 2001 r. 26) Regionalny program rozwoju rolnictwa na lata 2002-2006; Sejmik Województwa, 2002 r. 27) Strategia rozwoju turystyki województwa warmi ńsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2001 r. 28) Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Olszty ńskiego; Rada Powiatu w Olsztynie, Olsztyn 2000 r. 29) Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego, Olsztyn 2005. 30) Plan Gospodarki Odpadami Powiatu Olszty ńskiego, Olsztyn 2005. 31) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Kolno, uchwała Nr XII/61/1999 Rady Gminy w Kolnie z 21.12.1999 r. 32) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kolno, uchwała Nr XIX/111/04 Rady Gminy w Kolnie z 31.08.2004 r. 33) Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kolno, uchwała Nr XXIII/143/05 Rady Gminy w Kolnie z 28.02.2005 r. z pó źn. zm. 34) Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Kolno. 35) Raporty o stanie środowiska województwa warmi ńsko-mazurskiego WIO Ś Olsztyn 1999-2004.

Dziennik Urz ędowy - 8894 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

WYKAZ ZADA Ń INWESTYCYJNYCH PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU

Nakłady Czas Oczekiwane Lp. Nazwa zadania do poniesienia realizacji rezultaty [tys. zł] Budowa sieci wodoci ągowej 1 zasilaj ącej Wysoka D ąbrowa i 2005-2006 poprawa jako ści wody 1 182,27 Kolonie Budowa sieci wodoci ągowej 2 2005-2006 poprawa jako ści wody 400,00 Wójtowo Budowa sieci wodoci ągowej Kolno - kolonie, Górkowo - 3 kolonie, Kabiny - kolonie 2008-2011 poprawa jako ści wody 1 728,00 (2006 - projekty, 2007 - 2008 realizacja) Budowa sieci kanalizacji budowa kanalizacji 4 2005-2006 477,50 sanitarnej Tejstymy doprowadzenie ścieków do oczyszczalni RAZEM 3 787,77 Likwidacja i rekultywacja 1 2007-2010 rekultywacja 0,75 ha terenu składowiska 300,00 składowiska zagospodarowanie, odzysk i Udział w budowie systemu 2 2007-2010 unieszkodliwianie odpadów komunalnych 485,00*) gospodarki odpadami na terenie gminy RAZEM 785,00 Termomodernizacja w szkole zmniejszenie emisji zanieczyszcze ń do 1 2005-2006 430,00 podstawowej w B ęsi powietrza RAZEM 430,00 Wytyczenie i oznakowanie tras rowerowych „Wokół zmniejszenie emisji zanieczyszcze ń 1 Jeziora Luterskiego” oraz 2005-2006 40,00 komunikacyjnych, poprawa stanu zdrowia trasy rowerowej Kolno - B ęsia - Samławki - Kolno RAZEM 40,00 SUMA 5 042,77

*) kwota ta została obliczona w oparciu o szacunkowy koszt realizacji inwestycji (rz ąd 5-15 mln zł - przyj ęto kwot ę 10 mln zł), proporcjonalnie podzielon ą na liczb ę mieszka ńców gmin, korzystaj ących ze składowiska w S ękitach (Bisztynek, Barczewo, Kiwity, Kolno, Jeziorany = 38,5 tys. mieszka ńców), uwzgl ędniaj ąc 50 % udział środków UE.

Dziennik Urz ędowy - 8895 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Zał ącznik Nr 2 do uchwały Nr XIII/66/07 Rady Gminy w Kolnie z dnia 28 wrze śnia 2007 r.

Dziennik Urz ędowy - 8896 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

SPIS TRE ŚCI

1 WST ĘP. 1.1 Podstawa prawna. 1.2 Metoda opracowania. 1.3 Cele opracowania Planu. 1.4 Okres obowi ązywania Planu.

2 STRESZCZENIE PLANU.

3 STAN GOSPODARKI ODPADAMI NA TERENIE GMINY. 3.1 Charakterystyka środowiska naturalnego gminy. 3.1.1 Analiza oddziaływania Panu Gospodarki Odpadami na środowisko. 3.2 Gospodarka odpadami. 3.2.1 Odpady komunalne. 3.2.1.1 Ilo ści i rodzaje wytwarzanych odpadów. 3.2.1.2 Istniej ąca gospodarka odpadami komunalnymi. 3.2.2 Odpady z sektora gospodarczego. 3.2.2.1 Ilo ści i rodzaje wytwarzanych odpadów. 3.2.2.2 Istniej ąca gospodarka odpadami z sektora gospodarczego. 3.2.3 Odpady niebezpieczne. 3.2.3.1 Ilo ści i rodzaje odpadów niebezpiecznych. Dziennik Urz ędowy - 8897 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

3.2.3.2 Istniej ąca gospodarka odpadami niebezpiecznymi. 3.2.4 Koszty prowadzonej gospodarki odpadami na terenie gminy. 3.2.5 Podsumowanie stanu obecnego i identyfikacja problemów.

4 PROGNOZY ZMIAN W GOSPODARCE ODPADAMI . 4.1 Dokumenty i zało0enia strategiczne. 4.2 Zało0enia i prognozy w gospodarce odpadami na terenie gminy.

5 CELE I ZADANIA PLANU. 5.1 Formułowanie strategii i planu działa ń. 5.1.1 Zało0one cele i przyj ęty system gospodarki odpadami. 5.1.1.1 Planowany model gospodarki odpadami. 5.1.1.2 Planowana gospodarka odpadami opakowaniowymi, wielkogabarytowymi, budowlanymi i niebezpiecznymi w strumieniu odpadów komunalnych. 5.1.1.3 Planowana gospodarka odpadami ulegaj ącymi biodegradacji. 5.1.2 Zakres działa ń. 5.1.2.1 Edukacja ekologiczna. 5.1.2.2 Zapobieganie powstawaniu odpadów. 5.1.2.3 Program selektywnej zbiórki opadów.

6 HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁA Ń. 6.1 Edukacja ekologiczna. 6.2 Zapobieganie powstawaniu odpadów. 6.3 Program selektywnej zbiórki opadów.

7 NARZ ĘDZIA I INSTRUMENTY REALIZACJI PLANU. społecze ństwa.

8 OCENA REALIZACJI PLANU. 8.1 Kontrola realizacji Planu. 8.2 Wska źniki oceny realizacji Planu.

9 NAKŁADY FINANSOWE NA REALIZACJ Ę PLANU. 9.1 Finansowanie działa ń. 9.2 Nakłady finansowe.

10 ZAŁ ĄCZNIKI. 10.1 Spis tabel. 10.2 Dokumenty strategiczne. 10.3 Wykaz zada ń inwestycyjnych przewidzianych do realizacji w ramach Planu.

1. WST ĘP. Plan Gospodarki Odpadami Gminy Kolno jest cz ęś ci ą Programu Ochrony Środowiska i stanowi rozwini ęcie 1.1 Podstawa prawna. rozdziału 4.8.4.3 Gospodarka odpadowa.

Gospodarka odpadami w Polsce podlega w ostatnim 1.2 Metoda opracowania. czasie szybkim, gruntownym zmianom. W zwi ązku z akcesj ą naszego kraju do Unii Europejskiej wprowadzono Przy tworzeniu Planu wykorzystano ró Ŝne metody i do naszego prawodawstwa szereg nowych przepisów, techniki aktywnego i otwartego planowania. dostosowuj ących krajowe wymagania w zakresie Jednym z najwa Ŝniejszych sposobów, zastosowanych gospodarowania odpadami do wymogów unijnych. przy realizacji Planu, było podej ście sektorowe, Głównym dokumentem reguluj ącym ten obszar jest polegaj ące na analizie problemów i sformułowaniu celów ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach wraz z na podstawie poszczególnych sektorów ochrony wydanymi do niej aktami wykonawczymi. Wymusza ona środowiska. gł ębokie zmiany w istniej ących systemach zbierania, Przy tworzeniu Planu zastosowano równie Ŝ podej ście transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów. regionalne, koncentruj ąc si ę na najwa Ŝniejszych Ustawa o odpadach w celu uregulowania i problemach gminy. prawidłowego planowania realizacji programu W trakcie prac zostały zaanga Ŝowane ró Ŝne strony, dostosowania gospodarki odpadami w Polsce do będące zainteresowane zrównowa Ŝonym rozwojem obowi ązuj ących w Unii Europejskiej standardów gminy. wprowadza na organy ochrony środowiska wszystkich W trakcie prac zostały zaanga Ŝowane ró Ŝne strony, szczebli obowi ązek sporz ądzenia i uchwalenia planów będące zainteresowane zrównowa Ŝonym rozwojem gospodarki odpadami. Maj ą one razem stanowi ć jeden gminy. spójny system zarz ądzania gospodark ą odpadow ą. Form ę i zawarto ść Planu okre śla rozporz ądzenie Został powołany Panel Roboczy, w skład którego Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie weszli: sporz ądzania planów gospodarki odpadami. Dziennik Urz ędowy - 8898 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

1. Andrzej Bancerz - Przewodnicz ący Rady Gminy Kolno. Plan zawiera: 2. Aleksander Jabło ński - Inspektor Urz ąd Gminy Kolno. 1) aktualny stan gospodarki odpadami, 3. Kazimierz Górka - Podinspektor Urz ąd Gminy Kolno. 2) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, 3) działania zmierzaj ące do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami, Do pracy nad Planem wykorzystano dane przekazane 4) instrumenty finansowe słu Ŝą ce realizacji zamierzonych celów, przez Urz ąd Gminy, dost ępne opracowania naukowe, 5) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów. wyniki bada ń i ekspertyz, ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, przyj ęte przez gmin ę Obecny sposób unieszkodliwiania odpadów w gminie oraz organy powiatu i województwa strategie i programy Kolnie opiera si ę głównie na nieselektywnej zbiórce, sektorowe, a tak Ŝe obowi ązuj ące akty prawne. transporcie i składowaniu ich na składowisku w S ękitach, Jako rok bazowy został przyj ęty rok 2006. W gm. Bisztynek. wyj ątkowych sytuacjach opierano si ę na danych z lat Szacuje si ę, i Ŝ w ci ągu roku trafia na nie około 300 ton wcze śniejszych. odpadów z gminy. Odpady komunalne i zbli Ŝone do nich, wytwarzane w Robocza wersja dokumentu została poddana sektorze gospodarczym, trafiaj ą równie Ŝ na składowisko w procesowi konsultacji społecznych. Informacje o pracach Sękitach. nad Planem i mo Ŝliwo ściach składania uwag i wniosków Gminne składowisko w msc. Górowo, uruchomione w do projektu zamieszczono w prasie lokalnej oraz na 1994 r., wymagało wielu nakładów, by dotowa ć je do stronie internetowej http://bip-kolno.sprint.com.pl/ Projekt obowi ązuj ących przepisów. W zwi ązku z powy Ŝszym udost ępniano równie Ŝ wszystkim zainteresowanym w zostało ono zamkni ęte na pocz ątku 2007 r. i oczekuje na formie elektronicznej w Urz ędzie Gminy w Kolnie. rozpocz ęcie procesu rekultywacji. Ze strumienia odpadów komunalnych nie wyodr ębnia 1.3 Cele opracowania Planu. si ę odpadów niebezpiecznych. Pomału mo Ŝna zaobserwowa ć działania, Opracowanie Planu Gospodarki Odpadami, słu Ŝy podejmowane przez sektor gospodarczy oraz osoby realizacji polityki ekologicznej pa ństwa, regionu oraz fizyczne, które s ą ukierunkowane na ograniczenie oczekiwa ń i potrzeb społecze ństwa gminy. powstaj ących ilo ści odpadów. Cz ęsto brakuje jednak Kompleksowe uj ęcie problematyki gospodarki wiedzy, jak w sposób wła ściwy je zrealizowa ć. Cz ęść odpadami, umo Ŝliwi wykorzystanie Planu do odpadów z sektora gospodarczego, jest odzyskiwana i nast ępuj ących celów: albo wykorzystywana we własnym zakresie, albo - podejmowania decyzji w zakresie gospodarki przekazywana do wyspecjalizowanych firm na podstawie odpadami i ich finansowania; indywidualnych umów. - kreowania postaw i zachowa ń w celu kształtowania Na terenie gminy brakuje sytemu kontroli i monitoringu świadomej, zgodnej ze zrównowa Ŝonym rozwojem, ilo ści powstaj ących odpadów i sposobu ich gospodarki odpadami; zagospodarowania. - koordynowania i intensyfikowania działa ń na rzecz Nadal powszechnym jest spalanie odpadów w ograniczania powstawania odpadów i ich domowych piecach czy te Ŝ zakopywanie. powtórnego wykorzystania. Realizacja zada ń, ze wzgl ędu na ograniczone środki Plan b ędzie on tak Ŝe fundamentem pó źniejszych aktów własne, przede wszystkim zwi ązana jest z mo Ŝliwo ściami prawa miejscowego w zakresie utrzymywania czysto ści i pozyskania zewn ętrznych, tanich środków, porz ądku. przeznaczonych na działania, słu Ŝą ce ochronie środowiska oraz infrastrukturze komunalnej. 1.4 Okres obowi ązywania Planu. Istotnym problemem jest brak wła ściwej konsekwencji w egzekwowaniu ustalonych zasad korzystania ze Okres obowi ązywania Planu to 4 lata, tzn. lata środowiska i długotrwałe procedury odtworzenia 2007-2010. naruszonego środowiska. Plan uwzgl ędnia te Ŝ działania, przewidziane do realizacji w perspektywie kolejnych 4 lat, tj. w latach Proponowany model gospodarki odpadami oparty jest 2011-2014. na zintegrowanym zastosowaniu efektywnych i proekologicznych metod recyklingu i unieszkodliwiania 2. STRESZCZENIE PLANU. odpadów. Obejmuje on stworzenie gminnego punktu selektywnej Plan Gospodarki Odpadami został sporz ądzony jako zbiórki odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie realizacja przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o infrastruktur ą. odpadach (t.j. Dz. U. Nr 39, poz. 251 z pó źn. zm.), która w Przyj ęta strategia obejmuje równie Ŝ wła ściwe rozdziale 3 art. 14-15 wprowadza obowi ązek opracowania wyposa Ŝenie planowanego systemu minimalizowania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym powstawania odpadów i ich selektywnej zbiórki. i gminnym. Zasadnicz ą cz ęś ci ą Planu jest odpowiednio Zgodnie z art. 14 ust. 5 cytowanej ustawy, projekt przygotowana i wdra Ŝana edukacja ekologiczna w planu sporz ądza organ wykonawczy gminy, a nast ępnie zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami. uchwala go Rada Gminy. Gmina Kolno dopuszcza równie Ŝ mo Ŝliwo ść wspólnej Plan Gospodarki Odpadami stanowi cz ęść Programu realizacji zada ń z zakresu gospodarki odpadami z innymi Ochrony Środowiska i jest tworzony w trybie i na gminami Regionu N, który został wyznaczony w zasadach okre ślonych w przepisach o ochronie Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Istotne jest środowiska. to zwłaszcza w świetle planowanej realizacji spełniaj ącego Przy tworzeniu Planu wykorzystano ró Ŝne metody i wymogi techniczne i prawne zakładu utylizacji odpadów techniki aktywnego i otwartego planowania. przez gminy nale Ŝą ce do Regionu, a docelowo w ramach Podczas prac powołano Panel Roboczy, a tak Ŝe projektu pilotowanego przez miasto Olsztyn. Działania przeprowadzono konsultacje w śród społecze ństwa gminy. takie musz ą by ć jednak zgodne z przyj ętą strategi ą

Dziennik Urz ędowy - 8899 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 działa ń, w oparciu o obowi ązuj ące przepisy oraz 2) Szczególne istotne jest prowadzenie systematycznej uzasadnione w sposób techniczny i ekonomiczny. edukacji ekologicznej w śród mieszka ńców gminy, dąŜą c do świadomego ograniczania ilo ści Zasadniczymi celami przyj ętego modelu gospodarki powstaj ących odpadów oraz wdro Ŝenia selektywnej jest: gospodarki odpadami. - ustanowienie efektywnej struktury instytucjonalnej 3) Szczególne istotne jest prawidłowe zamkni ęcie i dla sektora gospodarki odpadami, rekultywacja składowiska w Górowie. - ograniczenie niepo Ŝą danych kosztów, zwi ązanych z 4) Niezb ędne jest stworzenie gminnego punktu funkcjonuj ącym systemem gospodarki i selektywnej zbiórki odpadów wraz z niezb ędn ą w tym wprowadzenie jako powszechnie obowi ązuj ącej zakresie infrastruktur ą. zasady „zanieczyszczaj ący płaci”, 5) Skuteczne egzekwowanie przepisów porz ądkowych - zapewnienie powszechnej akceptacji przyj ętego oraz z zakresu gospodarki odpadowej, poprzez systemu gospodarki odpadami, działania administracyjne, karne i finansowe, jest - skuteczna egzekucja przepisów w tym wzgl ędzie, niezb ędne w celu ograniczenia samowoli w zakresie - zachowanie zgodno ści podejmowanych działa ń z zagospodarowywania odpadów. obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami i 6) Najbardziej widocznymi nieprawidłowo ściami w strategiami. zagospodarowaniu odpadów komunalnych jest istnienie tzw. dzikich wysypisk oraz powszechne Główne działania przyj ętego modelu gospodarki na za śmiecenie terenu, zwłaszcza w okolicach dróg, terenie gminy, mo Ŝna przedstawi ć w formie poni Ŝszego obrze Ŝy lasów, o środków wypoczynkowych. zestawienia: 7) Problem stanowi równie Ŝ nieodpowiednie - podnoszenie poziomu świadomo ści społecznej, zagospodarowywanie odpadów, tj. ich zakopywanie - wdro Ŝenie selektywnej zbiórki odpadów, lub spalanie, stanowi ące oprócz zagro Ŝenia dla - obj ęcie zorganizowanym systemem odbioru środowiska, równie Ŝ zagro Ŝenie dla Ŝycia i zdrowia odpadów wszystkich mieszka ńców gminy najpó źniej ludzi. do ko ńca 2010 r., zgodnie z zapisami Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami, 3. STAN GOSPODARKI ODPADAMI NA TERENIE - organizacja zbiórki odpadów wielkogabarytowych i GMINY. niebezpiecznych, - osi ągni ęcie minimalnych poziomów odzysku i 3.1 Charakterystyka środowiska naturalnego recyklingu, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w gminy. tym zakresie, - zmniejszenie do 2014 r. masy składowanych Obszar gminy Kolno zajmuje powierzchni ę odpadów komunalnych max. do 85 % odpadów 178,36 km 2. Teren poło Ŝony jest w środkowej cz ęś ci wytworzonych, województwa warmi ńsko-mazurskiego na pograniczu - stworzenie gminnego punktu selektywnej zbiórki dwóch jednostek fizycznogeograficznych: Pojezierze odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie Olszty ńskie (zachodnia cz ęść gminy) i Pojezierze infrastruktur ą, Mr ągowskie (wschodnia cz ęść gminy). - rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja Gmina Kolno nale Ŝy do powiatu olszty ńskiego, „dzikich wysypisk” oraz zapobieganie powstawaniu stanowi ąc jego jedn ą z najbardziej wysuni ętych na nowych nielegalnych miejsc składowania odpadów. wschód gmin. Siedziba Urz ędu Gminy znajduje si ę w miejscowo ści Kolno. Szczegółowy harmonogram realizacji Planu został uj ęty w trzech płaszczyznach działa ń: Znajduj ące si ę na terenie gminy Kolno I. Edukacja ekologiczna. 18 miejscowo ści, podzielono na 15 sołectw. II. Zapobieganie powstawaniu odpadów. Gmin ę zamieszkuje 3 482 1 mieszka ńców. III. Program selektywnej zbiórki opadów. Szczegółowe przedstawienie środowiska naturalnego, zawiera Program Ochrony Środowiska. Plan wskazuje równie Ŝ sposób kontroli oraz wska źniki Warto jednak zwróci ć uwag ę na kilka aspektów, na oceny jego realizacji. które mo Ŝe mie ć istotny wpływ gospodarka odpadowa. Zostały wskazane równie Ŝ konieczne nakłady na Spory odsetek powierzchni gminy, bo 4,71 %, realizacj ę zada ń oraz potencjalne źródła finansowania. stanowi ą wody. Południowa i środkowa cz ęść obszaru gminy wchodzi w skład jednego z głównych, wst ępnie Podczas prac nad Planem, przeprowadzona analiza rozpoznanych, zbiorników wód podziemnych w Polsce. istniej ącego stanu gospodarki odpadami i zagro Ŝeń Jest to Główny Zbiorników Wód Podziemnych - środowiska oraz ocena społeczna najwa Ŝniejszych czwartorz ędowy Zbiornik Mi ędzymorenowy Nr 208 potrzeb w tym zakresie, pozwoliły ustali ć najwa Ŝniejsze Biskupiec. wnioski z opracowania Planu: Gmina znajduje si ę w granicach systemu obszarów 1) Gmina posiada zorganizowany system gospodarki chronionych. Wi ąŜ e si ę to z konieczno ści ą uwzgl ędnienia odpadami, jest on jednak nie pełny i wymaga zarówno przyj ętych zapisów ochronnych, jak i dostosowania do wymogów i standardów konieczno ści ą wprowadzania nowych działa ń, środowiskowych w tym zakresie. ograniczaj ących oddziaływanie człowieka na środowisko.

______1 Na podstawie danych GUS na dzie ń 31.12.2006 r. Dziennik Urz ędowy - 8900 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Na ich terenach okre ślone zostały szczegółowe d) zmian w krajobrazie; ograniczenia, zwi ązane z prowadzon ą działalno ści ą przez Proponowane zadania uwzgl ędniaj ą wa Ŝną rol ę człowieka. ochrony krajobrazu. Nie przewidywane s ą działania, zmierzaj ące do negatywnych zmian w 3.1.1 Analiza oddziaływania Panu Gospodarki krajobrazie. Wszelkie formy zagospodarowania Odpadami na środowisko. terenu, b ędą wkomponowywane w istniej ący krajobraz z zachowaniem lokalnych form. Zało Ŝone w niniejszym Planie Gospodarki Odpadami cele i podstawowe kierunki działa ń s ą zgodne z Polityk ą Realizacja Planu Gospodarki Odpadami wpłynie w Ekologiczn ą Pa ństwa i Krajowym, Wojewódzkim i pierwszej kolejno ści na zmniejszenie ilo ści odpadów Powiatowym Planem Gospodarki Odpadami. deponowanych na składowisku, poprzez minimalizacj ę powstawania odpadów, wprowadzenie selektywnej zbiórki Przeprowadzona analiza oddziaływania Planu odpadów „u źródła” czy skierowanie do zagospodarowania Gospodarki Odpadami uwzgl ędniła nast ępuj ące odpadów organicznych. Wa Ŝnym celem planu jest zagadnienia: likwidacja i rekultywacja szeregu „dzikich wysypisk” oraz 1) w zakresie skutków: istniej ącego składowiska w msc. Górowo. a) dla środowiska; Gmina Kolno posiada wysokie walory przyrodnicze i Planowane działania, ograniczaj ą wprowadzanie krajobrazowe. Charakterystyczne jest urozmaicenie terenu odpadów do środowiska, przewiduj ą równie Ŝ i ró Ŝnorodno ść siedliskowa. Zanieczyszczenie ograniczenie negatywnych oddziaływa ń poszczególnych komponentów środowiska jest istniej ącego składowiska, mogilnika oraz „dzikich stosunkowo niewielkie, uwzgl ędniaj ąc warto ści średnie dla wysypisk” na środowisko naturalne, zapobieganie kraju i obowi ązuj ące normy. zanieczyszczeniom gleby i ziemi. Istnieje zagro Ŝenie środowiska odpadami, stad b) realizacji ustale ń Planu; konieczno ść podejmowania wszelkich działa ń Realizacja Planu umo Ŝliwi ograniczenie ograniczaj ących ich negatywny wpływ. negatywnego oddziaływania zarówno na poszczególne elementy środowiska (powietrze, Realizacja zało Ŝeń Planu wpłynie w sposób powierzchni ę ziemi, gleb ę, kopaliny, wody zdecydowany na popraw ę stanu środowiska, w powierzchniowe i podziemne, klimat, zwierz ęta i szczególno ści w zakresie: ro śliny) uwzgl ędniaj ąc ich wzajemne powi ązania, - ograniczenia degradacji gleb oraz zanieczyszczenia jak równie Ŝ na ekosystemy i krajobraz gminy wód powierzchniowych i podziemnych w zwi ązku z likwidacj ą i rekultywacj ą szeregu „dzikich wysypisk” 2) w zakresie oceny: oraz istniej ącego składowiska, a) stanu i funkcjonowania środowiska oraz jego - ograniczenia stopnia eutrofizacji oraz zasobów Podj ęcie działa ń, okre ślonych w Planie zanieczyszczenia wód powierzchniowych i zwi ększy odporno ść środowiska na degradacj ę, podziemnych w wyniku obj ęcia zorganizowan ą umo Ŝliwi równie Ŝ rewitalizacj ę obszarów zbiórk ą całego strumienia odpadów komunalnych i zdegradowanych. komunalnopodobnych, ograniczenie udziału Brak realizacji zada ń mo Ŝe doprowadzi ć do odpadów komunalnych biodegradowalnych nasilenia antropresji na środowisko, co mo Ŝe składowanych na składowiskach, skutkowa ć wprowadzeniem istotnych zmian w - poprawy walorów krajobrazowych, ekosystemie, jak równie Ŝ mo Ŝe w niektórych - wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów oraz przypadkach narazi ć zdrowie i Ŝycie ludzi (np. segregacji odpadów, co pozwoli na zmniejszenie zanieczyszczenie i ska Ŝenie wód), skutkowa ć to powierzchni terenu zajmowanego pod składowanie mo Ŝe m.in.: odpadów, - wzrostem ilo ści wytwarzanych odpadów, - wprowadzenie systemu ewidencji i kontroli - zagro Ŝeniem jako ści wód poziemnych, gospodarki odpadami, co w konsekwencji spowoduje powierzchniowych i gleb, wyeliminowanie nieprawidłowo ści w sposobie - szybszym zu Ŝyciem zasobów naturalnych z post ępowania z odpadami, w tym równie Ŝ powodu braku odzysku surowców wtórnych, przemysłowymi. - nisk ą estetyk ą krajobrazu wobec istnienia „dzikich wysypisk”, Mo Ŝna zatem wskaza ć, Ŝe wariantem optymalnym, - wprowadzaniem biogazów z deponowanych najkorzystniejszym dla środowiska przyrodniczego i odpadów do powietrza, kulturowego oraz ludzi jest opcja, polegaj ąca na przyj ęciu i b) rozwi ąza ń funkcjonalno-przestrzennych; wdro Ŝeniu Planu. Proponowane rozwi ązania uwzgl ędniaj ą przyj ęte Zaplanowane działania nie b ędą powodowa ć ryzyka rozwi ązania i ustalenia, ze szczególnym wyst ąpienia powa Ŝnej awarii w rozumieniu przepisów o uwzgl ędnieniem obszarów wra Ŝliwych na ochronie środowiska, ani oddziaływania transgranicznego. oddziaływanie człowieka. S ą równie Ŝ zgodne z Podj ęcie działa ń w celu zapobiegania, ograniczania b ądź istniej ącym stanem prawnym oraz obowi ązuj ącymi kompensacji przyrodniczej negatywnych oddziaływa ń nie aktami prawa miejscowego, w szczególno ści jest konieczne, wobec przewidywanego braku ich zawartymi w aktach o utworzeniu obszarów i wyst ąpienia. Nie przewiduje si ę konfliktów społecznych w obiektów chronionych oraz w planach ochrony, zwi ązku z realizacj ą zało Ŝeń Planu. c) zagro Ŝeń dla środowiska; Plan i okre ślone w nim zadania przewiduje 3.2 Gospodarka odpadami. ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie ludzi na terenie gminy. W sposób 3.2.1 Odpady komunalne. szczególny dotyczy to przede wszystkim obszarów, na których znajduj ą si ę odpady (składowisko, Odpady komunalne s ą to „odpady powstaj ące w „dzikie wysypiska”), gospodarstwach domowych, a tak Ŝe odpady nie Dziennik Urz ędowy - 8901 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 zawieraj ące odpadów niebezpiecznych pochodz ące od - odpady zielone (odpady z ogrodów i parków, innych wytwórców odpadów, które ze wzgl ędu na swój targowisk, z piel ęgnacji ziele ńców miejskich, z charakter lub skład s ą podobne do odpadów powstaj ących piel ęgnacji cmentarzy - ulegaj ące biodegradacji), w gospodarstwach domowych”. - papier i tektura (opakowania z papieru i tektury, 3.2.1.1 Ilo ści i rodzaje wytwarzanych odpadów. opakowania wielomateriałowe na bazie papieru, papier i tektura - nieopakowaniowe), Ilo ści powstaj ących w gminie odpadów, ustalono na podstawie jednostkowych wagowych wska źników ilo ści - tworzywa sztuczne (opakowania z tworzyw wytwarzania odpadów. sztucznych, tworzywa sztuczne nieopakowaniowe), 2 Z danych statystycznych wynika, Ŝe około /3 odpadów komunalnych generują gospodarstwa domowe, za ś ok. - odzie Ŝ i tekstylia, 1 /3 tych odpadów powstaje w obiektach infrastruktury. W województwie warmi ńsko-mazurskim w 2006 r. - szkło (opakowania ze szkła, szkło - wytworzono ok. 341,5 tys. Mg. nieopakowaniowe),

Dla gminy Kolno, uwzgl ędniaj ąc ilo ść deponowanych - metale (opakowania z blachy stalowej, opakowania z odpadów, ilo ść mieszka ńców oraz zapisy Wojewódzkiego aluminium, pozostałe odpady metalowe), i Powiatowego Planu Gospodarki Odpadami, przyj ęto statystycznie ilo ść wytwarzanych odpadów na poziomie: - odpady mineralne w tym frakcja popiołowa – odpady z czyszczenia ulic i placów: gleba, ziemia, kamienie, Tabela 1 Przyj ęte wska źniki wytwarzania odpadów na drobna frakcja popiołowa - odpady ze spalania paliw terenie gminy Kolno. stałych w piecach domowych (głównie w ęgla),

Wska źnik Ilość - odpady wielkogabarytowe, Typ Rodzaj wytwarzania wytworzonych obszaru odpadów odpadów odpadów [kg/M/rok] [Mg] - odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie Odpady z domowych odpadów komunalnych. gospodarstw 130 Tereny domowych 574,53 wiejskie Skład odpadów jest determinowany przez wiele Odpady z 15 infrastruktury czynników, m.in. typ zabudowy na danym terenie, przyzwyczajenia ludzi, poziom infrastruktury, itd. Tabela 2 Liczba mieszka ńców gminy Kolno na Brakuje statystycznie wiarygodnych danych na temat 31.12.2006 r. składu odpadów komunalnych na terenie gminy Kolno. Mo Ŝna jednak odnie ść si ę do oceny udziału Lp. Nazwa miejscowo ści Liczba osób poszczególnych frakcji w tego typu odpadach dla terenów 1 Bęsia 556 wiejskich, przedstawionej w Krajowym Planie Gospodarki 2 Górkowo 40 Odpadami. 3 Górowo 236 4 Kabiny 303 Tabela 3 Morfologia odpadów komunalnych 5 Kolno 572 zmieszanych wg Krajowego Planu. 6 Kruzy 261 7 Kominki 111 Wielko ść 8 Lutry 528 Gospodarstwa domowe Obiekty 9 Oterki 27 Lp. Rodzaj odpadów 10 Otry 36 Tereny infrastrukturalne wiejskie 11 Ryn Reszelski 203 % % 12 Samławki 151 1 Odpady kuchenne 18,00 10,00 13 Tarniny 13 ulegaj ące biodegradacji 14 Tejstyny 185 2 Odpady zielone 4,00 2,00 15 Wągsty 108 3 Papier i tektura 12,00 27,00 16 Wójtowo 88 4 Opakowania 3,00 18,00 17 Wólka 133 wielomateriałowe 5 Tworzywa sztuczne 12,00 18,00 18 Wysoka D ąbrowa 206 6 Szkło 8,00 10,00 Razem 3757 7 Metal 5,00 5,00 Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie 8 Odzie Ŝ, tekstylia 1,00 3,00 9 Drewno 1,50 1,40 Analizuj ąc źródła wytwarzania odpadów komunalnych 10 Odpady niebezpieczne 0,50 0,60 11 Odpady mineralne w tym 35,00 5,00 oraz analizuj ąc ich skład z punktu widzenia mo Ŝliwo ści frakcja popiołowa technologicznych zwi ązanych z odzyskiem i Razem 100,00 100,00 unieszkodliwianiem odpadów - dla potrzeb konstrukcji Źródło: Krajowy Plan Gospodarki Odpadami niniejszego Planu, zgodnie z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami (KPGO), wyodr ębniono ni Ŝej Zestawienie składu morfologicznego odpadów z wymienione strumienie odpadów: podziałem na poszczególne frakcje na terenie gminy - odpady organiczne (domowe odpady organiczne Kolno, uwzgl ędniaj ąc zało Ŝony wagowy wska źnik ilo ści pochodzenia ro ślinnego i pochodzenia zwierz ęcego wytwarzania odpadów, przedstawia poni Ŝsze zestawienie: ulegaj ące biodegradacji oraz odpady pochodz ące z piel ęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów domowych, balkonowych - ulegaj ące biodegradacji),

Dziennik Urz ędowy - 8902 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Tabela 4 Zestawienie składu morfologicznego Rodzaje powstaj ących odpadów, ilo ści, miejsce odpadów komunalnych zmieszanych z podziałem na wytwarzania odpadów oraz nierównomierno ść w roku, poszczególne frakcje na terenie gminy Kolno. wpływaj ą na potrzeby organizacyjne gospodarki odpadami w tym zakresie. Wielko ść tona/rok Problemy gospodarki odpadami zwi ązane z gospodarstwa Lp. Rodzaj odpadów obiekty domowe działalno ści ą turystyczn ą i wypoczynkow ą podzieli ć Infrastru- tereny mo Ŝna nast ępuj ąco: kturalne wiejskie odpady kuchenne 1 94,01 5,22 - turystyka pobytowa w stałych obiektach ulegaj ące biodegradacji 2 odpady zielone 20,89 1,04 turystycznych i wypoczynkowych, 3 papier i tektura 62,68 14,10 - turystyka na wodzie i nad brzegami wód, opakowania 4 15,67 9,40 - wypoczynek w lesie. wielomateriałowe 5 tworzywa sztuczne 62,68 9,40 6 szkło 41,78 5,22 Brak jest jakichkolwiek statystyk zwi ązanych z ilo ści ą, 7 metal 26,11 2,61 składem lub wła ściwo ściami odpadów powstaj ących w 8 odzie Ŝ, tekstylia 5,22 1,57 obiektach turystycznych. 9 drewno 7,83 0,73 Szacunkowe ilo ści wyliczono na podstawie istniej ącej 10 odpady niebezpieczne 2,61 0,31 bazy noclegowej, udzielonych noclegów, stopnia odpady mineralne w 11 182,81 2,61 tym frakcja popiołowa wykorzystania bazy oraz zakładaj ąc, przyj ęte poni Ŝej na RAZEM 522,30 52,23 podstawie KPGO i „Poradnika powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami” wska źniki nagromadzenia Warto zwróci ć uwag ę na kilka wybranych frakcji odpadów. Wyniki analizy zestawiono poni Ŝej: odpadów, które wymagaj ą dodatkowego zatrzymania si ę nad nimi. Tabela 1 Ilo ść odpadów powstaj ących w obiektach turystycznych na terenie gminy Kolno. Odpady wielkogabarytowe to odpady z gospodarstw Rodzaj Wska źnika Ilo ść domowych, które ze wzgl ędu na du Ŝe rozmiary nie Ilo ść Lp. prowadzonej nagromadzenia 2 odpadów mieszcz ą si ę do standardowych pojemników i wymagaj ą osób działalno ści kg/os/rok tona/rok odr ębnego traktowania. Domki 1 80 letniskowe Miejsca Do odpadów wielkogabarytowych zaliczy ć mo Ŝna: 2 60 80 4,8 - stare meble - kanapy, wersalki, tapczany, komody, noclegowe Obiekty 3 410 50 20,5 fotele itp., całoroczne - zu Ŝyty sprz ęt gospodarstwa domowego - kuchnie Tury ści 4 500 80 40 gazowe, pralki, wirówki, przejezdni - pralki, chłodziarki, zamra Ŝarki, odkurzacze, maszyny Razem 65,3 do szycia itp., - opakowania przestrzenne. Równie Ŝ turystyka na wodzie i nad brzegami wód, zwi ązana z Ŝeglowaniem, spływami kajakowymi, Inn ą grup ą, która wymaga specjalnego traktowania s ą biwakowaniem nad wod ą a tak Ŝe w ędkowaniem, jest odpady niebezpieczne, wytworzone w sektorze odpadów źródłem odpadów. komunalnych. Tak Ŝe wypoczynek w lesie (biwakowanie, Na terenie gminy w strumieniu odpadów komunalnych, grzybobranie, organizacja wycieczek, kuligów, przyjmuj ąc powy Ŝsze wska źniki, znajduje si ę ok. 2,92 ton przeja ŜdŜek konnych i rowerowych), jest kolejnym źródłem odpadów niebezpiecznych rocznie. Głównymi składnikami odpadów. odpadów niebezpiecznych s ą: farby, tłuszcze, farby W wyniku takiej działalno ści powstaje stosunkowo drukarskie, kleje, lepiszcza i Ŝywice, zawieraj ące niewiele odpadów, w porównaniu do ogólnej ilo ści substancje niebezpieczne, baterie i akumulatory ołowiowe, wytwarzanych w gminie, lecz powstaj ą one w oleje i tłuszcze oraz zu Ŝyte urz ądzenia elektryczne i rozproszeniu, bezpo średnio w bardzo czułym środowisku. elektroniczna. Problem ten jest o tyle istotny, Ŝe brakuje dobrych Wi ększo ść odpadów niebezpiecznych powstaj ących w rozmaza ń w jego zakresie, z drugiej za ś strony gospodarstwach domowych, kierowane jest obecnie wraz pozostawia pierwsze, negatywne wra Ŝenie na temat stanu ze strumieniem odpadów komunalnych na składowisko środowiska. odpadów komunalnych. Kolejnym, jak Ŝe istotnym problem, zwi ązanym z Inn ą dziedzin ą, w której powstaje znacz ący strumie ń gospodark ą odpadami komunalnymi, s ą odpady z odpadów jest turystyka. oczyszczalni. Mo Ŝna je podzieli ć na skratki, zawarto ść W wyniku tej działalno ści powstaje niewiele odpadów, piaskowników oraz ustabilizowane komunalne osady w stosunku do ogólnej ilo ści wytwarzanych w gminie, ściekowe. jednak powstaj ą one w rozproszeniu i bezpo średnio w środowisku.

______2 Na podstawie KPGO oraz „Poradnika powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami”. Dziennik Urz ędowy - 8903 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- skratki; skratki s ą to odpady powstaj ące w wyniku Podsumowanie powstaj ących na terenie gminy Kolno mechanicznego oczyszczania ścieków, odpadów komunalnych przedstawia poni Ŝsza tabela zatrzymywane na kratach oraz sitach, według danych literaturowych z ka Ŝdego 1 000 m 3 ścieków Tabela 3 Źródła pochodzenia odpadów komunalnych. uzyskuje si ę około 30 kg skratek; Źródło pochodzenia odpadów Wielko ść strumienia - zawarto ść piaskowników; Lp. odpad powstaj ący w trakcie eksploatacji komunalnych tona/rok 1 Gospodarstwa domowe 572,84 piaskownika, nie jest on - pod wzgl ędem składu 2 Obiekty infrastrukturalne 57,28 chemicznego materiałem jednorodnym - zawiera 3 Turystyka 65,30 substancje mineralne i organiczne; 4 Oczyszczalnia ścieków 24,95 - osady ściekowe; 5 Pozostałe odpady komunalne 55,59 powstaj ą jako produkt uboczny w trakcie eksploatacji Razem 775,97 oczyszczalni ścieków, mo Ŝna wydzieli ć osad wst ępny - zatrzymany w osadniku wst ępnym i W sposób graficzny struktur ę pochodzenia odpadów nadmierny z biologicznego oczyszczania ścieków. komunalnych ilustruje poni Ŝszy diagram:

Działaj ące na terenie gminy oczyszczalnie ścieków Struktura pochodzenia odpadów komunalnych w produkuj ą: gminie Kolno. 1,13 Mg skratek. 1,13 Mg odpadów z piaskownika. 22,69 Mg osadów ściekowych.

Zgodnie z Rozporz ądzeniem Ministra Gospodarki z dnia 30 pa ździernika 2002 r. (Dz. U. Nr 191, poz. 1595) skratki i odpady z piaskowników oczyszczalni komunalnych, mog ą by ć składowane na składowiskach odpadów komunalnych w sposób nieselektywny. Ze wzgl ędu na ich niewielk ą ilo ść i charakter podobny do innych odpadów komunalnych nie maj ą one istotnego wpływu na system gospodarki odpadami w gminie. Powa Ŝnym wyzwaniem s ą osady ściekowe i sposób ich zagospodarowania.

Przybli Ŝony skład chemiczny 3 osadów z oczyszczalni ścieków przedstawia poni Ŝsze zestawienie: 3.2.1.2. Istniej ąca gospodarka odpadami

komunalnymi. Tabela 2 Skład chemiczny osadów z oczyszczalni

ścieków. Pierwszym elementem prawidłowej gospodarki

odpadami jest ograniczanie ich powstawania. W dalszej Osady ściekowe Składnik [% s.m.] kolejno ści powinna by ć zbiórka, transport, recykling i Sucha masa 4,2 ko ńcowa utylizacja. Azot 0,7 W gminie Kolno nie wszystkie te elementy wyst ępuj ą w Fosfor (P 2O5) 0,28 formie zadawalaj ącej. Potas (K 2O) 4,22 Według danych Urz ędu Gminy w Kolnie, Wap ń (CaO) 0,58 zorganizowanym system zbiórki odpadów jest obj ęte 70 % Magnez (MgO) 0,14 wszystkich mieszka ńców. Sód (Na 2O) 54,6 System jest obowi ązkowy dla zabudowy Substancja organiczna 46,3 mieszkaniowej (wielorodzinnej i jednorodzinnej) a tak Ŝe Popiół całkowity 19 dla instytucji (handlowych, publicznych, itp.) oraz Popiół rozpuszczony 27,5 przedsi ębiorstw produkcyjnych. Do gromadzenia odpadów Krzemionka 30,7 wykorzystuje si ę pojemniki o pojemno ści 110 l i 1 100 l. S ą one porozstawiane we wszystkich miejscowo ściach Istotnym elementem, który nale Ŝy uwzgl ędni ć w gminnych, za ś ich opró Ŝnianie i transport odbywa si ę tworzeniu zało Ŝeń gospodarki odpadami, jest kwestia poprzez obsługuj ące firmy. importu i eksportu odpadów mi ędzy poszczególnymi Ilo ść wykorzystywanych pojemników na terenie gminy, uczestnikami systemu. pokazuje poni Ŝsze zestawienie: Gmina Kolno jest obsługiwana w zakresie gospodarki odpadowej przez: Tabela 4 Wykorzystywane pojemniki na terenie gminy. - Przedsi ębiorstwo Produkcyjno -Handlowo-Usługowe „Eko”s.c w Biskupcu, Pojemniki Pojemniki Kontenery Lp. Gmina - Wywóz Nieczysto ści - Dorota Krzy Ŝanowska z msc 110 l 1 100 l 5-10 m 3 Czerwonka. 1 Kolno 490 20 - Zebrane odpady trafiaj ą na składowisko w S ękitach na terenie Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie gminy Bisztynek. W 2004 r. ostatnie odpady (około 185,40 ton) trafiły na istniej ące gminne składowisko w miejscowo ści Górowo, Łącznie w zarz ądzie gminy, na terenie jej terenie które nie spełnia aktualnych wymaga ń techniczno-prawnych do pozostaje 510 pojemników na odpady. dalszego funkcjonowania.

______3 Na podstawie danych Instytutu Kształtowania Środowiska. Dziennik Urz ędowy - 8904 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Tabela 5 Rodzaje wykorzystywanych pojemników. Problemem jest równie Ŝ sprz ęt do transportu odpadów. Jest on w wi ększo ści przestarzały. Lp. Rodzaj pojemnika Ilo ść [szt.] Wykorzystywany jest do jazdy na niewielkie odległo ści, 1 Pojemnik 110 l 490 jednak przy zwi ększonej obsłudze terenów b ędzie on 2 Pojemnik 120 l musiał ulec wymianie. 3 Pojemnik 240 l Obecnie wszystkie odpady komunalne z terenu gminy 4 Pojemnik 600 l Kolno s ą unieszkodliwiane na składowisku w msc. S ękity 5 Pojemnik 1.100 l 20 na terenie gminy Bisztynek. 6 Pojemnik 2.200 l Na terenie gminy znajduje si ę składowisko w msc. 7 Pojemnik 10 mł 8 Pojemnik 5-6 mł Górowo. Ostatnie odpady zostały tam przyj ęte w 2004 r. 9 Pojemnik 7 mł (odkryty) W chwili obecnej składowisko jest nieczynne i oczekuj ę na 10 Kosze uliczne rekultywacj ę. Razem 510 Składowisko odpadów innych ni Ŝ niebezpieczne i Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie oboj ętne w m. Górowo, usytuowane jest w odległo ści ok. 2 km na południe od m. Kolno i ok. 1,5 km od m. Górowo, Zbieraniem i transportem odpadów komunalnych, zajmuj ą si ę na działce nr 271 - obr ęb Kruzy/Górowo. nast ępuj ący odbiorcy, posiadaj ący stosowne decyzje Wysypisko powstało w oparciu o decyzj ę o pozwoleniu administracyjne: na budow ę obiektu. Obiekt wybudowano w 1994 r. - Przedsi ębiorstwo Produkcyjno -Handlowo-Usługowe Powierzchnia ogólna zwi ązana ze składowiskiem - ok. „Eko”s.c w Biskupcu, 0,75 ha, w granicach ogrodzenia - ok. 0,6 ha. - Wywóz Nieczysto ści - Dorota Krzy Ŝanowska z msc Powierzchnia przeznaczona pod składowanie jest Czerwonka. uszczelniona foli ą PE grubo ści 0,9 mm, dotyczy to Przedsi ębiorstwo „Eko” dysponuje nast ępuj ącą ilo ści ą i powierzchni dno kwatery składowej, czyli ok. 0,3 ha. 3 rodzajem sprz ętu: Pojemno ść projektowa wynosi 18000 m . Stopie ń wypełnienia obiektu ok. 40 %. Tabela 6 Rodzaj i ilo ść sprz ętu do zbierania i Stan prawny jest uregulowany. Składowiskiem transportu odpadów komunalnych. zarz ądza: Urz ąd Gminy w Kolnie. Stan techniczny składowiska przedstawia poni Ŝsze Uwagi zestawienia: Ilo ść (m.in. rok Lp. Rodzaj sprz ętu [szt.] produkcji, stan Tabela 7 Stan techniczny składowiska. techniczny) 1 Śmieciarki 4 SM-94, dobry 2 Śmieciarki 1 SM-200, dobry powierzchnia całkowita 0,75 ha 3 Star SW-10 1 dobry powierzchnia wydzielona do składowania 0,3 ha 4 Wozy asenizacyjne 3 dobry powierzchnia ogrodzona 0,6 ha 5 Zamiatarka uliczna 1 dobry ziele ń izolacyjna cz ęś ciowo 6 Koparko-ładowarka 1 dobry pojemno ść docelowa: 18 000 3 7 Ci ągniki rolnicze z przyczep ą 2 dobry średnia roczna m Razem 13 deponowania tona 300 m3 7 200 dotychczas zdeponowano Świadczone usługi transportu odpadów zmieszanych, ton Źródło: Urz ąd Gminy w Kolnie. wykonywane s ą na podstawie umów zawartych pomi ędzy zarz ądcami zasobów mieszkaniowych, prywatnymi Układ funkcjonalny składowiska obejmuje: wła ścicielami posesji a podmiotami świadcz ącymi tego - pomieszczenie socjalno-bytowe, typu usługi. - nieck ę składowiska. Zbiórka odbywa si ę przewa Ŝnie 1 x na dwa tygodnie Składowisko posiada pas zieleni izolacyjnej. lub na miesi ąc na obszarach wiejskich o zabudowie zagrodowej. Od u Ŝytkowników posiadaj ących inne rodzaje Z instalacji infrastruktury technicznej składowisko posiada pojemników, odpady odbierane s ą indywidualnie na jedynie przył ącze energetyczne oraz instalacj ę do zbierania podstawie zawartych umów lub na Ŝą danie. odcieków. Wywóz odpadów w zale Ŝno ści od potrzeb odbywa si ę dwoma Na składowisku jedyn ą form ą unieszkodliwiania odpadów systemami: było ich deponowanie. - wymiennym - zapełniony pojemnik z odpadami jest Eksploatacja składowiska polegała na przyj ęciu odpadów, odbierany, a na jego miejsce ustawiany jest pusty, wysypaniu, plantowaniu, okresowym zag ęszczaniu przy u Ŝyciu - niewymiennym - pojemnik z odpadami jest opró Ŝniany i spycharki i przesypywaniu warstw odpadów materiałem pozostawiany na miejscu. izolacyjnym z gruntu mineralnego, ŜuŜla lub gruzu. Składowisko nie posiada wagi, a ilo ści dostarczanych Na terenie gminy nie jest prowadzony system segregacji i odpadów s ą okre ślane orientacyjnie. Brakuje równie Ŝ instalacji selektywnej zbiórki. odgazowywania oraz monitoringu oddziaływania na środowisko. Rada Gminy Kolno uchwał ą Nr XXXVI/230/06 Rady Gminy w Na terenie gminy Kolno brakuje systemu zbiórki odpadów z Kolnie z 30.05.2006 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu terenów turystycznych. Odpady, sporadycznie przekazywane, utrzymania czysto ści i porz ądku na terenie Gminy Kolno, wydan ą trafiaj ą na składowisko w S ękitach. Problemem jest równie Ŝ na podstawie art. 4 ustawy z dnia 13 wrze śnia 1996 r. o sposób odbioru i transportu odpadów. utrzymaniu czysto ści i porz ądku w gminach (Dz. U. Nr 132, poz. W chwili obecnej, powstaj ące w oczyszczalni ścieków osady 622 z pó źn. zm.), okre śliła sposób post ępowania z - ściekowe, s ą zagospodarowywane poprzez suszenie i pó źniejszy powstaj ącymi w gospodarstwach domowych, niektórymi wywóz na składowisko w S ękitach. rodzajami odpadów komunalnych. Problemem gminy jest obecno ść nielegalnych wysypisk. Wg Brakuje równie Ŝ skuteczno ść w egzekwowaniu danych szacunkowych, trafia ć tam mo Ŝe około 10-20 % całego obowi ązków dotycz ących czysto ści i porz ądku, strumienia odpadów. nało Ŝonych na mieszka ńców. Istniej ącą gospodark ę odpadami komunalnymi w gminie Nie korzystano w ogóle z uprawnienia do zast ępczego ilustruje poni Ŝszy schemat: (na koszt wła ściciela) usuwania odpadów. Dziennik Urz ędowy - 8905 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Gospodarka odpadami komunalnymi w gminie Kolno – stan aktualny

SCHEMAT OBIEGU ODPADÓW KOMUNALNYCH W GMINIE KOLNO

ODPADY KOMUNALNE nielegalne zrzuty odpadów 775,97 ton/rok 145 ton/rok

odpady kuchenne kompostowanie ulegaj ące indywidualne biodegradacji odpady zielone 137,04 ton/rok

tworzywa sztuczne, szkło, metale, odzie Ŝ, drewno 163,17 ton/rok wykorzystanie gospodarcze

papier i tektura 76,78 ton/rok

odpady mineralne w tym drobna frakcja popiołowa 185,42 ton/rok Składowanie na składowisku 300 ton/rok odpady wielogabarytowe 21,96 ton/rok odpady niebezpieczne 2,92 ton/rok odpady z obiektów infrastrukturalnych 57,28 ton/rok

odpady z turystyki 65,30 ton/rok

odpady z oczyszczalni ścieków 24,95 ton/rok wykorzystywanie rolnicze, składowanie na terenie oczyszczalni 24,95 ton/rok

WYTWARZANIE ODZYSK UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW

Dziennik Urz ędowy - 8906 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

3.2.2 Odpady z sektora gospodarczego. jak i zestalonych odpadów farb i lakierów wodorozcie ńczalnych, kitów i mas szpachlowych, 3.2.2.1 Ilo ści i rodzaje wytwarzanych odpadów. zu Ŝytego ścierniwa, odpadów opakowaniowych z folii PET i papieru, pojemników po farbach i lakierach. Odpady powstaj ące w sektorze gospodarczym mo Ŝna podzieli ć w zale Ŝno ści od ich rodzaju na: - odpady z przemysłu owocowo-warzywnego - odpady komunalne, Podstawowym źródłem powstawania tego rodzaju - odpady wynikaj ące z procesów technologicznych (w odpadów s ą zakłady produkuj ące dla ludzi i pasze dla tym odpady niebezpieczne). zwierz ąt, przechowalnie Ŝywno ści i pasz oraz ro ślinnych i zwierz ęcych surowców słu Ŝą cych do ich Ilo ść odpadów komunalnych w sektorze produkcji, o środki dystrybucji Ŝywno ści i pasz, zakłady gospodarczym, została oszacowana podczas analizy zbiorowego Ŝywienia (w tym stołówki) oraz nierolnicze gospodarki odpadów komunalnych. gospodarstwa domowe. Obecnie istnieje wiele Odpady wynikaj ące z procesów technologicznych oraz mo Ŝliwo ści w zakresie odzysku odpadów z powy Ŝszej odpady niebezpieczne s ą ró Ŝne w zale Ŝno ści od bran Ŝy, bran Ŝy, m.in. w postaci pasz, suszów owocowych, działaj ących podmiotów gospodarczych. Ilo ść tych pozyskiwanych pektyn, destylatów owocowych, odpadów jest trudna do oszacowania, poniewa Ŝ bazy produkcji kwasku cytrynowego, aromatów i barwników. danych wytworzonych odpadów s ą niepełne, a cz ęsto Odpady te s ą zazwyczaj sprzedawane w około 90 %, a zupełnie ich jest brak. wi ększo ść z nich nadaje si ę do produkcji kompostu w Na terenie gminy działa około 125 podmiotów poł ączeniu z innymi rodzajami odpadów. Wła ściwo ści i gospodarczych ró Ŝnej wielko ści. ich wytwarzanie zale Ŝą od rodzaju, masy W wi ększych przedsi ębiorstwach prowadzony system przerabianych surowców, technologii produkcji oraz gospodarowania odpadami jest poprawny, firmy wyst ępuj ą lokalnych mo Ŝliwo ści paszowego u Ŝytkowania o odpowiednie zezwolenia lub decyzje administracyjne. poprodukcyjnych mas. Małe firmy cz ęsto nie prowadz ą prawidłowej gospodarki Na terenie gminy brakuje danych do oszacowania odpadami. Wytwarzane na terenie gminy odpady wielko ści wytwarzanych tego rodzaju opadów, jednak pochodz ą głównie z rolnictwa, hodowli, le śnictwa oraz mo Ŝna zało Ŝyć, Ŝe jest wielko ść marginalna z powodu przetwórstwa Ŝywno ści, odpady z przetwórstwa drewna słabo rozwini ętej działalno ści w tym zakresie. Mo Ŝna oraz budownictwa. zało Ŝyć, Ŝe tego rodzaju odpady trafiaj ą do strumienia Wśród odpadów, powstaj ących z sektora odpadów komunalnych. gospodarczego, mo Ŝna wydzieli ć nast ępuj ące grupy odpadów: - odpady z przemysłu mleczarskiego Blisko 99 % odpadów z przemysłu mleczarskiego jest - zu Ŝyte opony poddawanych odzyskowi, składowanych jest jedynie Stanowi ą one powa Ŝny problem ekologiczny ze 1,1 % powstaj ących odpadów. Głównym odpadem wzgl ędu na sw ą trwało ść . W tym zakresie trzeba przemysłu mleczarskiego powstaj ącym w procesie zwróci ć szczególn ą uwag ę, Ŝe zgodnie z wytwarzania serów jest serwatka. Najpowszechniejsze obowi ązuj ącymi regulacjami prawa, jest zakaz post ępowanie z serwatk ą sprowadza si ę do jej składowania opon oraz wprowadzone s ą limity sprzeda Ŝy i w niewielu przypadkach - proszkowania. odzysku i recyklingu na producentów opon. Tym Nieprawidłowym działaniem jest kierowanie jej na samym, gospodarka w tym zakresie stopniowo wylewiska. Metodami odzysku tego rodzaju odpadu powinna si ę poprawia ć. jest przetwarzanie serwatki na wyroby jadalne oraz Na terenie gminy brakuje danych do oszacowania zastosowanie w produkcji alkoholu. Ponadto wielko ści wytwarzanych tego rodzaju opadów. wykorzystuje si ę j ą w procesie uzyskania biomasy dro ŜdŜowo-białkowej i środków fermentacyjnych do - odpady z rolnictwa, rybołówstwa i przetwórstwa produkcji antybiotyków, paliw i białek przemysłu spo Ŝywczego jednokomórkowców. Odpady przemysłu rolno-spo Ŝywczego powstaj ą w Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu ubojniach, zakładach przetwórstwa mi ęsnego, działalno ść , st ąd brak tego typu odpadów. mleczarniach, chłodniach, gospodarstwach rolnych, ogrodniczych i hodowlanych, cukrowniach, browarach, - odpady z przemysłu napojów alkoholowych i gorzelniach i innych zakładach zajmuj ących si ę bezalkoholowych produkcj ą i przetwórstwem Ŝywno ści. Dominuj ące W najwi ększych ilo ściach wytwarzane s ą odpady z rodzaje odpadów z tej podgrupy to odchody zwierz ęce destylacji spirytualiów oraz wytłoki, osady moszczowe i oraz odpadowa tkanka zwierz ęca i padlina. pofermentacyjne oraz wywary. Stopie ń odzysku tych Podstawowym kierunkiem odzysku tych odpadów jest odpadów jest bardzo wysoki i wynosi średnio 96 %, z ich sprzeda Ŝ jako pasze lub zastosowanie jako nawóz wyj ątkiem osadów ściekowych z zakładowych organiczny. oczyszczalni ścieków. Odpady otrzymane z tego Na terenie gminy brakuje danych do oszacowania przemysłu powinny by ć stosowane jako pasze lub wielko ści wytwarzanych tego rodzaju opadów, jednak przeznaczone na nawozy. mo Ŝna zało Ŝyć, Ŝe jest wielko ść marginalna z powodu Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu słabo rozwini ętej działalno ści w tym zakresie. Mo Ŝna działalno ść , st ąd brak tego typu odpadów. zało Ŝyć, Ŝe tego rodzaju odpady trafiaj ą do strumienia odpadów komunalnych. - odpady przemysłu mi ęsnego Są to najcz ęś ciej: odpadowa tkanka zwierz ęca, - odpady z przetwórstwa drewna oraz produkcji odpady z uboju i przetwórstwa ryb oraz surowce i płyt i mebli produkty nie nadaj ące si ę do spo Ŝycia i przetwórstwa. Podczas produkcji w istniej ących zakładach tej bran Ŝy Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu powstaj ą du Ŝe ilo ści odpadów, zarówno trocin, ścinek, działalno ść , st ąd brak tego typu odpadów. Dziennik Urz ędowy - 8907 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Działalno ści ą w zakresie zbierania odpadów, 3.2.2.2 Istniej ąca gospodarka odpadami z sektora wytwarzanych w sektorze gospodarczym na terenie gminy gospodarczego. Kolno, zajmuj ą si ę podmioty spoza gminy, z którymi podmioty gospodarcze indywidualnie zawieraj ą umowy na Na terenie gminy w odniesieniu do poszczególnych odbiór i utylizacj ę odpadów. grup odpadów, pochodz ących z sektora gospodarczego, prowadzona jest zró Ŝnicowana gospodarka. 3.2.3 Odpady niebezpieczne. Nale Ŝy zaznaczy ć, Ŝe ze wzgl ędu na główny charakter prowadzonej działalno ści, tj. przetwórstwo drewna, 3.2.3.1 Ilo ści i rodzaje odpadów niebezpiecznych. znaczna cz ęść odpadów ulega wykorzystaniu. Odpady z produkcji rolnej i przetwórstwa Ŝywno ści, Odpady niebezpieczne powstaj ą we wszystkich przede wszystkim składniki organiczne, podlegaj ą dziedzinach naszego Ŝycia, zarówno w przemy śle, ponownemu wykorzystaniu w rolnictwie i ogrodnictwie jako placówkach usługowych, obiektach u Ŝyteczno ści kompost oraz karma dla zwierz ąt; odpady z przetwórstwa publicznej, jak te Ŝ i w gospodarstwach domowych. drewna, nie zawieraj ące składników niebezpiecznych, jako Stanowi ą one szczególne zagro Ŝenie dla zdrowia ludzi materiał opałowy. i środowiska i dlatego gospodarka nimi wymaga Trudno jest dokładnie okre śli ć ilo ść odpadów szczególnej kontroli. wykorzystywanych powtórnie, ze wzgl ędu na brak Podstawowym źródłem powstawania odpadów statystyk dotycz ących tematu. Szacuje si ę jednak, i Ŝ niebezpiecznych jest działalno ść przemysłowa i usługowa. wynosi ona około 20 % - 50 % odpadów produkcyjnych, Ponadto odpady te powstaj ą w gospodarstwach powstałych w sektorze gospodarczym. domowych, słu Ŝbie zdrowia, szkolnictwie oraz resorcie Obrony Narodowej. Gospodarka poszczególnymi rodzajami odpadów wygl ąda na terenie gminy w nast ępuj ący sposób: Spo śród odpadów niebezpiecznych wyró Ŝnia si ę grupy odpadów wymagaj ące szczególnych zasad - zu Ŝyte opony post ępowania. Do odpadów tych nale Ŝą : odpady Na terenie gminy, podobnie jak w całym zawieraj ące PCB, oleje odpadowe, baterie i akumulatory, województwie warmi ńsko-mazurskim, nie odpady zawieraj ące azbest, pestycydy, zu Ŝyte urz ądzenia funkcjonuje system zbiórki zu Ŝytych opon. Cz ęsto s ą elektryczne i elektroniczne, wycofane z eksploatacji one wymieniane w punktach serwisowych, pojazdy, odpady medyczne oraz odpady materiałów zwłaszcza w przypadku braku mo Ŝliwo ści ich wybuchowych. naprawy. Cz ęść opon mieszka ńcy mog ą wykorzystywa ć do zagospodarowania terenu. Odpady zawieraj ące PCB, to takie, które zawieraj ą: Zgodnie z Ustaw ą o odpadach (t.j. Dz. U. Nr 39, poz. - polichlorowane difenyle, 251 z pó źn. zm.), opony i ich cz ęś ci nie mog ą by ć - polichlorowane trifenyle, składowane na składowiskach, w zwi ązku z czym - monometylotetrachlorodifenylometan, znacz ąca ich ilo ść pozostaje magazynowana na - monometylodichlorodifenylometan, terenach gospodarstw lub wywo Ŝona na tzw. „dzikie - monometylodibromodifenylometan wysypiska”. - mieszaniny zawieraj ące jak ąkolwiek z tych substancji - odpady z rolnictwa, rybołówstwa i przetwórstwa w ilo ści powy Ŝej 0,005 % wagowo ł ącznie. przemysłu spo Ŝywczego PCB zaliczane s ą do substancji stwarzaj ących Na terenie gminy odpady zagospodarowywane s ą szczególne zagro Ŝenie dla środowiska. Zabronione jest poprzez rolnicze wykorzystanie. wprowadzanie PCB do obrotu lub poddawanie ich - odpady z przetwórstwa drewna oraz produkcji procesom odzysku. płyt i mebli Brakuje danych pozwalaj ących na oszacowanie ilo ści Powy Ŝsze odpady s ą poddawane procesowi odzysku tych odpadów na terenie gminy Kolno. W wi ększo ści przede wszystkim jako odzysk energii poprzez przypadków, problem ten b ędzie dotyczył Koncernu spalanie rozdrobnionego drewna poprodukcyjnego i Energetycznego ENERGA S.A., który wykorzystuje oleje innych odpadów drzewnych, np. w tzw. AZSO - elektroizolacyjne w transformatorach czy kondensatorach. Automatycznych Zespołach Spalania Odpadów. - odpady z przemysłu owocowo-warzywnego Innym rodzajem odpadów niebezpiecznych s ą środki Na terenie gminy brakuje przedsi ębiorstw, ochrony ro ślin. Ich aspekt ma dwojaki charakter: bie Ŝą cy, produkuj ących tego typu odpady. Odpady z zwi ązany z produkcj ą, dystrybucj ą i ich stosowaniem w zakładów zbiorowego wy Ŝywienia trafiaj ą, podobnie rolnictwie w chwili obecnej oraz historyczny, zwi ązany z jak inne tego rodzaju, do strumienia odpadów przeterminowanymi środkami ochrony ro ślin komunalnych. zdeponowanymi w tzw. mogilnikach. - odpady z przemysłu mleczarskiego Na terenie gminy nie wyst ępuj ą mogilniki. Problemem Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu mog ą równie Ŝ by ć obecnie zu Ŝywane środki ochrony. działalno ść , stad nie prowadzona jest gospodarka tego typu odpadami. Sektorem, w którym ł ącznie powstaje najwi ęcej - odpady z przemysłu napojów alkoholowych i odpadów niebezpiecznych jest motoryzacja. Składa si ę na bezalkoholowych to głównie znaczna ilo ść odpadów, wytwarzanych przez Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu osoby fizyczne. S ą to: przepracowane oleje i płyny działalno ść , stad nie prowadzona jest gospodarka hamulcowe, zu Ŝyte akumulatory. tego typu odpadami. Wymian ę oleju silnikowego, płynu hamulcowego itp. - odpady przemysłu mi ęsnego prowadzi si ę w dalszym ci ągu głównie własnymi siłami lub Na terenie gminy nie prowadzona jest tego typu prowizorycznych warsztatach naprawy samochodów, poza działalno ść , stad nie prowadzona jest gospodarka stacjami obsługi. Równie Ŝ pewna cz ęść zu Ŝytych tego typu odpadami. akumulatorów ołowiowych nie trafia do punktów odbioru. Ilo ść powstaj ących odpadów motoryzacyjnych mo Ŝna Dziennik Urz ędowy - 8908 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 oszacowa ć na podstawie liczby zarejestrowanych pojazdów. Przyj ąć mo Ŝna, Ŝe olej silnikowy wymienia si ę W sektorze weterynaryjnym powstaj ą odpady takie jak: raz w roku, a jego ilo ść wynosi przeci ętnie 5 kg., - odpady zaka źne (padłe zwierz ęta), Ŝywotno ść akumulatora to 5 lat, jego masa średnia - 10 - zu Ŝyte igły, strzykawki i inny sprz ęt jednorazowego kg. Brakuje jednak pewnych danych, dotycz ących ilo ści uŜytku, aktualnie eksploatowanych pojazdów samochodowych i - materiał biologiczny: organy z operacji, narodzin, motocykli w gminie Kolno. odpady z laboratoriów patologicznych, - zwierz ęta poddane eutanazji (przewa Ŝnie psy i koty), Innym rodzajem odpadów w tej grupie, s ą wycofane z - przeterminowane lekarstwa. eksploatacji pojazdy. Zgodnie z katalogiem odpadów, wyeksploatowane pojazdy nie nadaj ące si ę do Odpady powstaj ące w placówkach medycznych uŜytkowania zostały sklasyfikowane jako odpad reprezentuj ą materiał o bardzo zró Ŝnicowanym poziomie niebezpieczny (kod 16 01 04). zagroŜenia chemicznego i sanitarnego, jak równie Ŝ Wycofane z eksploatacji samochody stanowi ą du Ŝe wła ściwo ści fizycznych. Stanowi ą one mieszanin ę zagro Ŝenie dla środowiska, zawieraj ą bowiem oprócz odpadów typowo komunalnych, toksycznych chemikalii metali (w tym metali ci ęŜ kich) równie Ŝ inne substancje, w oraz odpadów zainfekowanych biologicznie. Przewa Ŝaj ąca tym niebezpieczne takie jak: oleje, płyny chłodnicze, cz ęść odpadów powstaj ących w placówkach słu Ŝby akumulatory a tak Ŝe zu Ŝyte opony, szkło, tworzywa zdrowia ma charakter komunalny(od 75 do 90 %). sztuczne. Wi ększo ść elementów wycofanych z Niebezpieczne odpady medyczne i weterynaryjne to eksploatacji pojazdów ma warto ść surowcow ą. Niezb ędny np. zu Ŝyte igły i strzykawki, odpady zaka źne (opatrunki, jest wi ęc recykling tych materiałów pozwalaj ący na fragmenty usuni ętych organów i tkanek, zu Ŝyte i odzyskanie z nich składników u Ŝytecznych oraz przeterminowane substancje chemiczne, w tym leki. wytwarzanie nowych wyrobów. Z ogólnej ilo ści ok. 85 % W placówkach opieki zdrowotnej oprócz typowych masy wraku samochodowego stanowi ą materiały odpadów medycznych (odpady pooperacyjne, zu Ŝyty przeznaczone do recyklingu materiałowego (np. złom, sprz ęt jednorazowego u Ŝytku, zu Ŝyte opatrunki, akumulatory, oleje, opony, szkło, guma bez chemikalia laboratoryjne i farmaceutyczne) powstaj ą zanieczyszcze ń) i energetycznego (np. płyny chłodnicze i równie Ŝ inne odpady niebezpieczne (zu Ŝyte odczynniki hamulcowe, guma zanieczyszczona, tworzywa sztuczne, fotograficzne, lampy fluorescencyjne, baterie i zu Ŝyte opony). Ilo ść nieu Ŝytecznych odpadów akumulatory). Powinny by ć one gromadzone w kierowanych na składowiska stanowi 14,7 % masy odpowiednich opakowaniach, a nast ępnie przekazywane ogółem. do okre ślonych odbiorców w celu odzysku lub Wła ściciel pojazdu wycofanego z eksploatacji mo Ŝe unieszkodliwienia. przekaza ć go wył ącznie przedsi ębiorcy, który prowadzi Ilo ści odpadów wytwarzanych w gabinetach lekarskich stacj ę demonta Ŝu, albo punkt zbierania pojazdów. są nieznaczne: 1-5 kg/rocznie, jednak wielko ści te musz ą Na terenie gminy Kolno problem tego rodzajów by ć równie Ŝ uwzgl ędniane, tym bardziej Ŝe szkodliwo ść odpadów jest marginalny. tych odpadów dla zdrowia ludzi ze wzgl ędu na niebezpiecze ństwo spowodowania infekcji, jest Istotnym źródłem odpadów niebezpiecznych s ą potencjalnie bardzo du Ŝa. placówki medyczne. Do tej grupy wytwórców odpadów, Nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe brak jest wiarygodnych danych zaliczy ć mo Ŝna równie Ŝ gabinety weterynaryjne. dotycz ących wska źników ilo ściowych i składu Odpady medyczne powstaj ą w procesach morfologicznego odpadów powstaj ących w gabinetach i diagnozowania, leczenia i profilaktyki medycznej i lecznicach weterynaryjnych. weterynaryjnej, prowadzonych w sieci lecznictwa Na terenie gminy znajduj ą si ę 3 placówki medyczne, otwartego i zamkni ętego. nie ma za ś obiektów weterynaryjnych, zatem mo Ŝna zało Ŝyć, Ŝe na terenie gminy powstaje ok. 0,01 Mg/a tego Generalnie odpady te, zgodnie z wytycznymi typu odpadów. Głównego Inspektora Sanitarnego, dzieli si ę na 3 grupy: Problemem s ą równie Ŝ przeterminowane leki z - odpady bytowo-gospodarcze (zmiotki, szmaty, gospodarstw domowych, które najcz ęś ciej trafiaj ą do makulatura, resztki pokonsumpcyjne), niestanowi ące odpadów komunalnych. Aby temu zapobiec, nale Ŝałoby zagro Ŝenia, zorganizowa ć system odbioru tych odpadów. Podobnie - odpady specyficzne, które ze wzgl ądu na swój dzieje si ę z odpadami z diagnozowania, leczenia i praktyki charakter zanieczyszczenia drobnoustrojami mog ą medycznej, które to nie s ą równie Ŝ utylizowane we stwarza ć zagro Ŝenie dla ludzi i środowiska. Do grupy wła ściwy sposób, trafiaj ąc cz ęsto do odpadów tej zaliczane s ą: zu Ŝyte materiały opatrunkowe, komunalnych. sprz ęt jednorazowego u Ŝytku, szcz ątki pooperacyjne Odpady niebezpieczne powstaj ą równie Ŝ w firmach i posekcyjne, materiał biologiczny oraz inne odpady prowadz ących działalno ść gospodarcz ą na terenie gminy ze szpitali i oddziałów zaka źnych, oraz w szkołach. Wszystkie one s ą odbierane przez - odpady specjalne, do których zaliczane s ą wyspecjalizowane firmy spoza gminy. substancje radioaktywne, pozostało ści cytostatyków i Wśród powstaj ących odpadów budowlanych znajduj ą cytotoksyków, przeterminowane środki si ę równie Ŝ odpady azbestowe m.in.: płyty dachowe farmaceutyczne, uszkodzone termometry świetlówki, (eternitowe), ściany osłonowe i osłony konstrukcji odpady srebrono śne itp. stalowych, izolacje cieplne i ognioodporne, izolacje elektryczne i akustyczne, uszczelnienia i szczeliwa, płyty i Z powy Ŝszego podziału wynika wprost, Ŝe odpady wykładziny dachowe, podłogowe oraz sufitowe. pierwszej grupy nie stwarzaj ą zagro Ŝenia dla środowiska, Od 1998 roku funkcjonuje zakaz stosowania wyrobów natomiast odpady grupy trzeciej wymagaj ą oddzielnych zawieraj ących azbest (ustawa z dnia 19 czerwca technik unieszkodliwiania. Zasadniczym problemem s ą 1997 roku o zakazie stosowania wyrobów zawieraj ących odpady grupy drugiej, które powinny by ć gromadzone azbest Dz. U. Nr 101, poz. 628). Do tego czasu wyroby selektywnie, gdy Ŝ wymagaj ą unieszkodliwiania na drodze azbesto-cementowe w znacznej mierze trafiały do termicznego przekształcenia. budownictwa wiejskiego i podmiejskiego. Stopie ń Dziennik Urz ędowy - 8909 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 wykorzystania płyt azbesto-cementowych w budownictwie wiejskim był około trzykrotnie wi ększy ni Ŝ na terenach Na tej podstawie, uwzgl ędniaj ąc wcze śniejsze miast. zało Ŝenia, mo Ŝna przyj ąć , Ŝe w strumieniu odpadów Wielko ść strumienia tych odpadów jest trudna do komunalnych, wyst ępuj ą: oszacowania. Teoretycznie dane na ten temat powinny by ć dokładnie znane. Wła ściciele pokry ć dachowych, Tabela 9 Skład odpadów niebezpiecznych typu wykonanych z materiałów, zawieraj ących azbest, komunalnego na terenie gminy Kolno. zobowi ązani s ą bowiem na podstawie rozporz ądzenia Udział Ministra Gospodarki do przedkładania raz do roku Lp. Rodzaj odpadu niebezpiecznego Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego tona/rok informacji o stanie porycia dachowego oraz 1 Aerozole 0,12 przewidywanym terminie jego wymiany. W praktyce 2 Akumulatory 0,76 realizacja tego obowi ązku jest sporadyczna. 3 Baterie 0,16 4 Farby i lakiery 0,74 Specjalistyczne firmy, zajmuj ące si ę rozbiórk ą poszy ć na 5 Farmaceutyki 0,18 bazie azbestu, bardzo rzadko wzywane s ą do świadczenia 6 Rozpuszczalniki 0,54 tych usług, wi ęc ewidencja przej ętych przez nie odpadów 7 Świetlówki 0,02 równie Ŝ nie przystaje w Ŝaden sposób do realnej ilo ści 8 Zu Ŝyte oleje 0,05 odpadów wytworzonych. 9 Inne (w tym inne substancje chemiczne) 0,35 Ilo ść wyrobów azbesto-cementowych, zakwalifiko- Razem 2,92 wanych do usuni ęcia podczas inwentaryzacji, sporz ądzonej w 2006 r. na terenie województwa W tej grupie znajduje si ę równie Ŝ złom elektryczny i warmi ńsko-mazurskiego wyniosła 85 095,5 ton i elektroniczny, obejmuj ący zu Ŝyte lub wycofane z 100 924,5 mb rur, za ś na terenie powiatu olszty ńskiego, eksploatacji urz ądzenia. Mo Ŝna go podzieli ć na główne odpowiednio: 4 375,60 ton i 3 100,00 mb. grupy, takie jak: urz ądzenia radiowe i telewizyjne, sprz ęt komputerowy, urz ądzenia gospodarstwa domowego, Na obszarze gminy Kolno zinwentaryzowanych jest wyposa Ŝenie biur, sprz ęt ł ączno ściowy (centrale i aparaty około 174 miejsc, w ró Ŝnych obiektach budowlanych, w telefoniczne), urz ądzenia laboratoryjne i techniki których wbudowanych jest około 27,58 tys. m 2 materiałów, medycznej, aparatura i podzespoły urz ądze ń wojskowych, zawieraj ących azbest. aparatura i instalacje mierz ące, steruj ące i reguluj ące. Ka Ŝde z tych urz ądze ń składa si ę z kombinacji ró Ŝnych Są to m.in. pokrycia dachowe, płyty azbestowo- komponentów (m.in. płytki obwodów drukowanych, pakiety cementowe, izolacje cieplne i ognioodporne, izolacje elektroniczne, kable, TS zawieraj ące substancje elektryczne, akustyczne itp. obni Ŝaj ące palno ść , wył ączniki rt ęciowe, akumulatory i Nale Ŝy jednak uwzgl ędni ć, Ŝe ze wzgl ędu na wysoki baterie, kondensatory, styczniki itp.) zawieraj ących stopie ń bezrobocia, a co si ę z tym wi ąŜ e niski poziom ró Ŝnorodne substancje, które z jednej strony stanowi ą dochodów na 1 mieszka ńca, po pierwsze okres całkowitej surowce, za ś z drugiej strony s ą źródłem istotnych wymiany materiałów azbestowych mo Ŝe ulec wydłu Ŝeniu, zagro Ŝeń dla środowiska. po drugie wiele tych odpadów mo Ŝe wymkn ąć si ę spod Najbardziej zagra Ŝaj ącymi substancjami kontroli i nie trafi ć do miejsca ich ostatecznego wyst ępuj ącymi w odpadach elektrycznych i unieszkodliwienia. elektronicznych s ą: ołów, rt ęć , kadm, chrom (Cr+6), substancje chlorowcowane, bromowane substancje Poruszono ju Ŝ wcze śniej temat odpadów obni Ŝaj ące palno ść , arsen i azbest. niebezpiecznych w sektorze komunalnym. Do grupy Szkodliwe dla zdrowia ludzi i środowiska wła ściwo ści odpadów niebezpiecznych, powstaj ących w ołowiu, kadmu, rt ęci i chromu s ą powszechnie znane. gospodarstwach domowych zaliczy ć mo Ŝna: aerozole, Mniej znane jest oddziaływanie na środowisko lakiery, akumulatory, farby i lakiery, rozpuszczalniki, substancji bromowanych, stosowanych powszechnie w farmaceutyki, świetlówki, zu Ŝyte oleje oraz inne urz ądzeniach elektronicznych, jako środek substancje chemiczne takie jak: kwasy, i zasady, zabezpieczaj ący je przed zapaleniem. U Ŝywane s ą one pestycydy, chemiczne produkty laboratoryjne. głównie przy produkcji płytek obwodów drukowanych, zł ączy stykowych, kabli, róŜnego rodzaju obudów z Na terenie gminy nie prowadzi si ę Ŝadnej ewidencji w tworzyw sztucznych. Natomiast w urz ądzeniach tym zakresie. Na podstawie danych literaturowych chłodniczych znajduj ą si ę substancje stwarzaj ące przybli Ŝony skład odpadów niebezpiecznych typu zagro Ŝenie dla warstwy ozonowej: CFC i HCFC. komunalnego zawarto w poni Ŝszej tabeli. W zakresie odpadów elektrycznych i elektronicznych nie s ą prowadzone Ŝadne statystyki dotycz ące ilo ści ich Tabela 8 Skład odpadów niebezpiecznych typu powstawania. Sposób post ępowania z tym rodzajem komunalnego - dane literaturowe. odpadów, reguluje ustawa z 29 lipca 2005 r. o zu Ŝytym sprz ęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U Nr 180, Lp. Rodzaj odpadu niebezpiecznego Skład % poz. 1495). 1 Aerozole 4,0 2 Akumulatory 26,1 3.2.3.2 Istniej ąca gospodarka odpadami 3 Baterie 5,6 niebezpiecznymi. 4 Farby i lakiery 25,4 5 Farmaceutyki 6,3 Wśród odpadów niebezpiecznych pewien zakres 6 Rozpuszczalniki 18,3 7 Świetlówki 0,8 odzysku dotyczy grupy olejów odpadowe. W przypadku 8 Zu Ŝyte oleje 1,6 wi ększo ści firm i przedsi ębiorstw usługowych, oleje 9 Inne (w tym inne substancje chemiczne) 11,9 odpadowe poprzez firmy po średnicz ące, przekazywane Razem 100 były do wtórnego wykorzystania np. do rafinerii. Źródło: Litwin, Piotrowska, 1998. Dziennik Urz ędowy - 8910 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Równie Ŝ nieliczne zu Ŝyte filtry olejowe, zaolejone zu Ŝyte sorbenty, czy ściwo oraz opakowania po olejach, s ą Teren gminy Kolno, w zakresie gospodarki odpadami odzyskiwane i przekazywane do unieszkodliwiania. niebezpiecznymi, obsługuj ą firmy spoza gminy. Działania Wprowadzone nowe regulacje prawne w zakresie te nie s ą kontrolowane przez gmin ę, a przekazywanie gospodarki odpadami, a szczególnie ustawa o odpadów odbywa si ę na podstawie indywidualnych umów obowi ązkach przedsi ębiorców w zakresie gospodarowania mi ędzy stronami. niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, zobowi ązały przedsi ębiorców (producentów i W chwili obecnej brak jest dokładnych danych o ilo ści importerów), wprowadzaj ących na rynek oleje smarowe do podmiotów gospodarczych, działaj ących na terenie gminy uzyskania okre ślonych poziomów odzysku i recyklingu Kolno, posiadaj ących decyzj ę administracyjn ą w zakresie: odpadów pou Ŝytkowych, w tym przypadku olejów - wytwarzania i gospodarowania odpadami odpadowych. niebezpiecznymi, Nadal nierozwi ązanym problemem s ą małe ilo ści - zezwolenia na transport odpadów niebezpiecznych. olejów odpadowych wytwarzane w du Ŝym rozproszeniu, Wiele podmiotów gospodarczych prowadz ących np. w gospodarstwach domowych. W tym przypadku działalno ść w tym zakresie posiada ł ączne zezwolenie na zbiórka jest utrudniona i nieekonomiczna. odzysk, unieszkodliwianie i transport odpadów niebezpiecznych. Na terenie gminy nie ma ewidencji wraków samochodowych porzuconych. Wyeksploatowane pojazdy 3.2.4 Koszty prowadzonej gospodarki odpadami na pozostawiane s ą najcz ęś ciej na terenach gospodarstw. terenie gminy. Problem tego rodzajów odpadów, jak ju Ŝ wspomniano, jest marginalny, lecz pozostaje kwesti ą nie rozwi ązan ą. W kosztach systemu gospodarki odpadami mo Ŝemy wyodr ębni ć nast ępuj ące składniki jednostkowe: Równie Ŝ nie rozwi ązany pozostaje problem zbiorki - koszty administracji, planowania, szkole ń i baterii i akumulatorów W kraju brak jest technologii ich kształcenia personelu, odzysku i unieszkodliwiania. - koszty informowania i kształcenia społecze ństwa, - koszty zbierania i transportu odpadów, Tak Ŝe zagospodarowanie odpadów, zawieraj ących - koszty odzysku odpadów, azbest nie jest uregulowane na terenie gminy Kolno. - koszty unieszkodliwiania odpadów.

Brakuje równie Ŝ uregulowanej gospodarki w zakresie Na dzie ń 31.12.2005 r. koszty gospodarki odpadami zu Ŝytych urz ądze ń elektrycznych i elektronicznych. Odpad komunalnymi wyniosły 26 593 zł i obejmowały one ten w wi ększo ści kierowany jest na składowisko. wynagrodzenia pracowników, zakup niezb ędnych usług pozostałych. Przy omawianiu istniej ącego systemu Koszty te przeliczeniu na ilo ść odebranych odpadów zagospodarowania odpadów niebezpiecznych, istotn ą rol ę 300 Mg/a i mieszka ńców gminy (3 735), umo Ŝliwiaj ą odgrywa ich transport z miejsc wytwarzania do miejsc ich okre ślenie kosztów poniesionych w zwi ązku z odzysku lub unieszkodliwiania. unieszkodliwianiem odpadów. Koszt ten wyniósł 7,12 zł/os (88,64 zł/Mg) Realizowany jest on z wykorzystaniem środków transportu, b ędących w gestii: Struktura finansowania istniej ącej gospodarki opadami - wytwórców odpadów, opiera si ę na środkach, pochodz ących z opłat za wywóz - wła ścicieli instalacji do odzysku b ądź odpadów przez wytwarzaj ących. Dodatkowym źródłem unieszkodliwiania, finansowania s ą środki pochodz ące z funduszy - specjalistycznych firm transportowych. ekologicznych.

Według ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach 3.2.5 Podsumowanie stanu obecnego i posiadacz odpadów, który prowadzi działalno ść w identyfikacja problemów. zakresie transportu odpadów jest zobowi ązany uzyska ć zezwolenie na prowadzenie tej działalno ści. Transport Obecny sposób unieszkodliwiania odpadów w gminie odpadów niebezpiecznych powinien odbywa ć si ę z Kolnie opiera si ę głównie na nieselektywnej zbiórce, zachowaniem obowi ązuj ących przepisów takich jak: transporcie i składowaniu ich na składowisku w S ękitach, gm. Bisztynek. - ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu Szacuje si ę, i Ŝ w ci ągu roku trafia na nie około 300 ton drogowym (Dz. U. Nr 98, poz. 602 z pó źn. zm.), odpadów z gminy. - rozporz ądzenie Ministra Transportu i Gospodarki Odpady komunalne i zbli Ŝone do nich, wytwarzane w Morskiej z dnia 15 czerwca 1999 r. w sprawie sektorze gospodarczym, trafiaj ą równie Ŝ na składowisko w przewozu drogowego materiałów niebezpiecznych Sękitach. (Dz. U. Nr 57, poz. 608), Gminne składowisko w msc. Górowo, uruchomione w - rozporz ądzenie Ministra Transportu i Gospodarki 1994 r. wymagało wielu nakładów, by dotowa ć je do Morskiej z dnia 15 czerwca 1999 r. w sprawie kursów obowi ązuj ących przepisów. W zwi ązku z powy Ŝszym dokształcaj ących kierowców pojazdów zostało ono zamkni ęte w 2004 r. i oczekuje na przewo Ŝą cych materiały niebezpieczne (Dz. U. Nr rozpocz ęcie procesu rekultywacji. 57, poz. 609). Ze strumienia odpadów komunalnych nie wyodr ębnia Zgodnie z ww. rozporz ądzeniami przy przewozach si ę odpadów niebezpiecznych. materiałów niebezpiecznych w kraju obowi ązuj ą przepisy zawarte w zał ącznikach A i B do Umowy europejskiej, Pomału mo Ŝna zaobserwowa ć działania, dotycz ącej mi ędzynarodowego przewozu drogowego podejmowane przez sektor gospodarczy oraz osoby towarów niebezpiecznych (ADR) - jednolity tekst Umowy fizyczne, które s ą ukierunkowane na ograniczenie ADR z 1999 r. (Dz. U. Nr 30, poz. 287). powstaj ących ilo ści odpadów. Cz ęsto brakuje jednak Dziennik Urz ędowy - 8911 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 wiedzy, jak w sposób wła ściwy je zrealizowa ć. Cz ęść - powtórne wykorzystanie odpadów, których odpadów z sektora gospodarczego, jest odzyskiwana i powstawania w danych warunkach techniczno- albo wykorzystywana we własnym zakresie, albo ekonomicznych nie da si ę unikn ąć , przekazywana do wyspecjalizowanych firm na podstawie - unieszkodliwianie odpadów poza składowiskiem, o indywidualnych umów. ile jest to uzasadnione technicznie i ekonomicznie, - składowanie tylko tych odpadów, których nie da się, Na terenie gminy brakuje sytemu kontroli i monitoringu z uwagi na warunki techniczno-ekonomiczne - ilo ści powstaj ących odpadów i sposobu ich odzyska ć b ądź unieszkodliwi ć, w sposób bezpieczny zagospodarowania. dla zdrowia ludzkiego i środowiska. Nadal powszechnym jest spalanie odpadów w domowych piecach czy te Ŝ zakopywanie. W konstruowaniu Planu kierowano si ę zasad ą, Ŝe w Realizacja zada ń, ze wzgl ędu na ograniczone środki gospodarce odpadami podstawowym priorytetem jest własne, przede wszystkim zwi ązana jest z mo Ŝliwo ściami prewencja, tj. zapobieganie powstawaniu odpadów. W pozyskania zewn ętrznych, tanich środków, praktyce zapobieganie powstawaniu wielu rodzajów przeznaczonych na działania, słu Ŝą ce ochronie odpadów jest jednak niemo Ŝliwe, st ąd nale Ŝy środowiska oraz infrastrukturze komunalnej. minimalizowa ć ich ilo ść i zmniejsza ć ich szkodliwo ść dla Istotnym problemem jest brak wła ściwej konsekwencji środowiska. w egzekwowaniu ustalonych zasad korzystania ze W przypadku, gdy odpady ju Ŝ powstały, konieczne jest środowiska i długotrwałe procedury odtworzenia maksymalne wykorzystanie odzyskanych z nich surowców naruszonego środowiska. i materiałów - mo Ŝliwie blisko miejsca ich powstawania (zasady blisko ści i samowystarczalno ści). Celem tych Na podstawie opisu aktualnego stanu gospodarki działa ń jest ograniczenie przewozu odpadów do minimum. odpadami, opisanego w poprzednich rozdziałach, poniŜej Zasad ę najbli Ŝszego otoczenia oraz przedstawiono najwa Ŝniejsze problemy zidentyfikowane samowystarczalno ści zastosowano jedynie do odpadów na terenie gminy: przeznaczonych do składowania, a nie do odzysku. Odpady, których nie da si ę wykorzysta ć ze wzgl ędów - funkcjonuj ący na terenie gminy system gospodarki technicznych, ekonomicznych lub ekologicznych (np. w odpadami nie spełnia wymaga ń z zakresu przypadku PCB), przewiduje si ę unieszkodliwia ć wszelkimi minimalizacji ilo ści odpadów oraz ich odzysku, metodami, poza składowaniem. Składowane powinny by ć - na terenie obj ętym opracowaniem, brakuje pełnych i tylko te odpady, których nie mo Ŝna wykorzysta ć lub w inny zintegrowanych systemów selektywnego sposób unieszkodliwia ć. gromadzenia odpadów, W niniejszym Planie d ąŜ y si ę do tego, aby nie - prowadzona działalno ść wielu podmiotów, a tak Ŝe składowa ć odpadów, które uprzednio nie zostały zachowania mieszka ńców gminy nie sprzyjaj ą przetworzone metodami fizycznymi, chemicznymi lub wykorzystaniu wybranych grup odpadów, zgodnie z biologicznymi. Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego w przypadku 4.2 Zało Ŝenia i prognozy w gospodarce odpadami gdy odpady ju Ŝ powstały, nale Ŝy maksymalnie na terenie gminy. odzyska ć z nich surowce i materiały, - z braku selektywnej zbiórki odpadów wynika tak Ŝe: W procesie planowania długoterminowego istotne jest - nieuregulowana gospodarka odpadami uwzgl ędnienie wszelkich przemian, zachodz ących w niebezpiecznymi, okre ślonym sektorze. - nieuporz ądkowany system gospodarki odpadami Jednym z wa Ŝniejszych czynników jest prognoza wielkogabarytowymi, zmian ilo ści wytwarzanych odpadów. Wyró Ŝni ć mo Ŝna - składowisko w msc. Górowo wymaga rekultywacji, nast ępuj ące powody zmian ilo ści odpadów: - system prowadzonej gospodarki nie uwzgl ędnia i nie jest przystosowany do ilo ści odpadów powstaj ących - zmiany społeczno-demograficzne: w turystyce, - liczba ludno ści, z uwagi na notowany w ostatnich - brak inwentaryzacji „dzikich wysypisk” oraz działa ń latach spadek warto ści przyrostu naturalnego do zmierzaj ących do ich likwidacji, ok. 0,1 %, który prawdopodobnie ustabilizuje si ę na - niska świadomo ść ekologiczna społecze ństwa, brak takim poziomie na okres najbli Ŝszych 20 lat, nie systemu edukacji ekologicznej, szczególnie dzieci i ulega wi ększym wahaniom, szczególnie młodzie Ŝy, z zakresu gospodarki odpadami. rozpatruj ąc w odniesieniu do niewielkiej liczby mieszka ńców gminy czynnik ten nie jest 4. PROGNOZY ZMIAN W GOSPODARCE zasadniczym dla wielko ści produkowanych ODPADAMI. odpadów - wg prognoz GUS spodziewane zmiany demograficzne na terenie wiejskim b ędą oznaczały 4.1 Dokumenty i zało Ŝenia strategiczne. si ę do 2010 roku słabym odpływem mieszka ńców na poziomie - 0,1 %. Podczas pracy nad Planem wykorzystano wytyczne zawarte w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami, Planie Tabela 10 Podstawowe dane demograficzne w gminie Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmi ńsko- Kolno (stan na 31.12.2006 r.). Mazurskiego oraz w Planie Gospodarki Odpadami Ludno ść Powiatu Olszty ńskiego. Kobiety na 100 Gmina W tym kobiety 2 Ogółem 1 km męŜ czyzn Jako priorytetowe do przyj ętej strategii post ępowania z % Liczba odpadami, zało Ŝono: Gm. Kolno 3 482 50,17 1 745 20 100 - zapobieganie i minimalizacja powstawania odpadów, Źródło: Główny Urz ąd Statystyczny

Dziennik Urz ędowy - 8912 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- wzrost konsumpcji to powód znacznego Podmioty, które ju Ŝ dzisiaj zainwestuj ą w programy zwi ększenia si ę ilo ści wytwarzanych odpadów selektywnej zbiórki odpadów lub zastosuj ą technologie, komunalnych w ostatnich latach, tendencja ta pozwalaj ące na wykorzystanie frakcji organicznej ci ągle si ę nasila, odpadów, unikn ą w przyszło ści konieczno ści modyfikacji swojego modelu gospodarki odpadami, a dodatkowo b ędą - zmiany gospodarcze i ekonomiczne: mogły liczy ć na preferencyjne finansowanie inwestycji z - czynniki makroekonomiczne (m.in. zmiany PKB, tego zakresu. siły nabywczej konsumentów, inflacja, bezrobocie) w sposób do ść wolny przekłada ć si ę b ędzie na 5. CELE I ZADANIA PLANU. struktur ę gospodarki odpadami w skali gminy, pewien wpływ mo Ŝe mie ć ogólna koniunktura czy 5.1 Formułowanie strategii i planu działa ń. opłacalno ść pewnych gał ęzi przemysłu, np. dalsza sytuacja sektora drzewnego b ędzie miała du Ŝe 5.1.1 Zało Ŝone cele i przyj ęty system gospodarki znaczenia dla gospodarki -odpadami z sektora odpadami. gospodarczego, - technologia - zgodnie z obserwowanymi trendami, Nadrzędnym celem Planu jest zmniejszenie ilo ści rozwijaj ą si ę technologie małoodpadowe lub odpadów, które podlegaj ą ostatecznemu składowaniu. bezodpadowe, wymuszane ekonomik ą, zmiany te Jest to korzystne zarówno dla środowiska, jak i w skali gminy zachodz ą powoli i w tylko w pewnym stwarza tak Ŝe inne, wymierne, ekonomiczne korzy ści. S ą stopniu wpływaj ą na zmian ę ogólnej ilo ści to m.in.: odzysk energii oraz surowców, stworzenie powstaj ących odpadów, nowych miejsc pracy, oszcz ędno ść terenów w gospodarce przestrzennej. - zmiany wymaga ń i standardów w zakresie Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Kolno post ępowania z odpadami, przepisów prawnych: uwzgl ędnia wytyczne zawarte w Krajowym, Wojewódzkim czynniki te rzutuj ą w pewnym stopniu na zmiany i Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami. ilo ści wytwarzanych odpadów, głównie poprzez instrumenty prawno-ekonomiczne (opłaty i kary), ale 5.1.1.1 Planowany model gospodarki odpadami. te Ŝ m.in. przez nało Ŝenie obowi ązku odzysku, recyklingu czy wykorzystania odpadów w miejscu Proponowany model gospodarki odpadami oparty jest powstania, na zintegrowanym zastosowaniu efektywnych i - rozwój systemu gospodarki odpadami: proekologicznych metod recyklingu i unieszkodliwiania mo Ŝna zało Ŝyć, Ŝe przez kilka najbli Ŝszych lat b ędzie odpadów. mo Ŝna obserwowa ć du Ŝy wzrost ilo ści odpadów Obejmuje on stworzenie gminnego punktu selektywnej zbieranych i przekazywanych do zagospodarowania, zbiórki odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie m.in. z powodu obj ęcia dodatkowej liczby infrastruktur ą. mieszka ńców systemem odbioru. Przyj ęta strategia obejmuje równie Ŝ wła ściwe wyposa Ŝenie planowanego systemu minimalizowania Reasumuj ąc, mo Ŝna zało Ŝyć, Ŝe ilo ści odpadów powstawania odpadów i ich selektywnej zbiórki. wytwarzanych na terenie gminy w okresie projektowania Zasadnicz ą cz ęś ci ą Planu jest odpowiednio niniejszym Planem, nie b ędą znacz ąco odbiegały od ilo ści przygotowana i wdra Ŝana edukacja ekologiczna w wytwarzanych obecnie. zakresie prawidłowego gospodarowania odpadami. Zostanie równie Ŝ utrzymany na zbliŜonym poziomie do Gmina Kolno dopuszcza równie Ŝ mo Ŝliwo ść wspólnej obecnego wska źnik wytwarzania odpadów na mieszka ńca realizacji zada ń z zakresu gospodarki odpadami z innymi na rok. gminami Regionu N, który został wyznaczony w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Istotne jest Innym aspektem, zwi ązanym z planowaniem to zwłaszcza w świetle planowanej realizacji spełniaj ącego gospodarki odpadami jest prognoza zmian wymaga ń i wymogi techniczne i prawne zakładu utylizacji odpadów standardów w zakresie post ępowania z odpadami i przez gminy nale Ŝą ce do Regionu, a docelowo w ramach przepisów prawnych. projektu pilotowanego przez miasto Olsztyn. Działania Wprowadzane zmiany w polskim i europejskim takie musz ą by ć jednak zgodne z przyj ętą strategi ą ustawodawstwie, wymuszaj ą coraz wy Ŝsze standardy co działa ń, w oparciu o obowi ązuj ące przepisy oraz do sposobu prawidłowego post ępowania z odpadami. uzasadnione w sposób techniczny i ekonomiczny. Zatem to te czynniki, zwłaszcza w świetle konieczno ści Poni Ŝej przedstawiono przyj ęty podział na Rejony dostosowania polskich instalacji do wymaga ń regulacji Gospodarki Odpadami w Wojewódzkim Planie Gospodarki unijnych w tym zakresie, determinowa ć b ędą gospodark ę Odpadami oraz zakładany zasi ęg „projektu olszty ńskiego”. odpadami.

Dziennik Urz ędowy - 8913 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Dziennik Urz ędowy - 8914 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Dziennik Urz ędowy - 8915 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Zasadniczymi celami przyj ętego modelu Cel strategiczny gminy Kolno w zakresie gospodarki gospodarki jest: odpadami:

- ustanowienie efektywnej struktury instytucjonalnej „Zapobieganie powstawaniu i minimalizacja dla sektora gospodarki odpadami, oddziaływania odpadów na środowisko naturalne - ograniczenie niepo Ŝą danych kosztów, zwi ązanych z gminy.” funkcjonuj ącym systemem gospodarki i wprowadzenie jako powszechnie obowi ązuj ącej Cele główne i szczegółowe do wdroŜenia i zasady „zanieczyszczaj ący płaci”, osi ągni ęcia w okresie planowania: - zapewnienie powszechnej akceptacji przyj ętego systemu gospodarki odpadami, I. Edukacja ekologiczna. - skuteczna egzekucja przepisów w tym wzgl ędzie, - zachowanie zgodno ści podejmowanych działa ń z Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy: obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami i strategiami. 1) prowadzenie i wspieranie akcji edukacji dorosłych, 2) organizacja i wspieranie warsztatów, konkursów, Główne działania przyj ętego modelu gospodarki na olimpiad, turniejów ekologicznych, terenie gminy, mo Ŝna przedstawi ć w formie 3) udział społecze ństwa w tworzeniu i realizacji zasad poni Ŝszego zestawienia: gospodarki odpadami w gminie, 4) podniesienie znaczenia edukacji ekologicznej w - podnoszenie poziomu świadomo ści społecznej, działalno ści samorz ądów, m.in. coroczne - wdro Ŝenie selektywnej zbiórki odpadów, zaplanowanie bud Ŝetu na edukacj ę ekologiczn ą w - obj ęcie zorganizowanym systemem odbioru gminach i powiecie, odpadów wszystkich mieszka ńców gminy najpó źniej 5) szkolenia urz ędników, akcje informacyjne dla radnych, do ko ńca 2010r, zgodnie z zapisami Wojewódzkim 6) wydawanie broszur, ulotek, folderów, kalendarzy itp., Planem Gospodarki Odpadami, 7) opracowanie i stworzenie gminnych systemów - organizacja zbiórki odpadów wielkogabarytowych i przeciwdziałania powstawaniu nielegalnych niebezpiecznych, składowisk, - osi ągni ęcie minimalnych poziomów odzysku i 8) organizacja kampanii na rzecz czysto ści środowiska recyklingu, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami w (mieszka ńcy, władze lokalne, organizacje społeczne, tym zakresie, tury ści), - zmniejszenie do 2014r. masy składowanych 9) popularyzacja u Ŝywania opakowa ń zwrotnych, odpadów komunalnych max. do 85% odpadów 10) stworzenie banku informacji o mo Ŝliwo ściach wytworzonych, zagospodarowania odpadów, - stworzenie gminnego punktu selektywnej zbiórki 11) wspieranie kółek ekologicznych, odpadów wraz z niezb ędn ą w tym zakresie 12) wprowadzenie nagród za działalno ść na rzecz infrastruktur ą, ochrony środowiska na szczeblu lokalnym. - rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja „dzikich wysypisk” oraz zapobieganie powstawaniu II. Zapobieganie powstawaniu odpadów. nowych nielegalnych miejsc składowania odpadów. Minimalizacja produkowanych odpadów: Podobnie, jak w Programie Ochrony Środowiska, w ramach analizy, przyj ęto nast ępuj ący podział, stosuj ąc 1) systematyczna kontrola przestrzegania zasad podane kryteria: gospodarki odpadami w jednostkach gospodarczych i na posesjach indywidualnych, w tym kontrola 1) znaczenie i pilno ść realizacji: magazynowania substancji niebezpiecznych: - strategiczny produktów ropopochodnych, chemikaliów i środków - główne (kierunki działa ń) ochrony ro ślin, - szczegółowe (konkretne działania w ramach okre ślonego kierunku), 2) ograniczanie ilo ści powstaj ących odpadów „u źródła”, 2) czas pełnej realizacji (od rozpocz ęcia zadania do osi ągni ęcia celu wg przyj ętego miernika): 3) zaostrzenie lokalnych przepisów, maj ących wpływ na - krótkookresowe (do 1 roku) postawy uczestników systemu, w tym maj ących na - średniookresowe (od 1 do 4 lat) celu zmniejszenie ilo ści i toksyczno ści wytwarzanych - długookresowe (powy Ŝej 4 lat). odpadów „u źródła”, np. dotycz ących ogranicze ń sprzeda Ŝy lub u Ŝytkowania niektórych produktów Przyj ęto nast ępuj ące obszary działania: mog ących pogorszy ć stan środowiska,

I – zadania gminy, gdzie jednostka samorz ądu posiada 4) monitoring usuwania oraz prawidłowego post ępowania uprawnienia ustawowe oraz realizuje bezpo średnio z wyrobami zawieraj ącymi azbest, zadania własne; 5) racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych, II – działania jednostek zale Ŝnych od samorz ądu, w materiałów i energii, stosunku do których gmina posiada uprawnienia wła ścicielskie lub nadzorcze i mo Ŝe nakłada ć na te 6) popieranie stosowania instalacji wysokosprawnych jednostki okre ślone zobowi ązania; (niskoodpadowych),

III – działania i zachowania mieszka ńców gminy, 7) stosowanie nowych, oszcz ędzaj ących materiał, podmiotów gospodarczych, gdzie gmina mo Ŝe technologii w przemy śle, w tym technologii oddziaływa ć w ograniczonym zakresie bezodpadowych,

Dziennik Urz ędowy - 8916 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

8) obj ęcie systemem odbioru wszystkich mieszka ńców, 5) przygotowanie niezb ędnego wyposa Ŝenia w sprz ęt (pojemniki, prasy, belownice, rozdrabniarki, 9) stworzenie systemu gromadzenia odpadów dla gminy samochody do odbioru), z gospodarstw wiejskich i domów letniskowych, 6) oddzielenie od strumienia odpadów komunalnych i 10) organizacja systemu odbioru odpadów nad wodami, innych ni Ŝ niebezpieczne tzw. balastu oraz odpadów na terenach le śnych, przy drogach, oboj ętnych (masy ziemne, gruz budowlany, popioły),

11) rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja 7) kompostowanie odpadów organicznych: zach ęcanie „dzikich wysypisk” śmieci, do tworzenia małych pryzm kompostowych w ogródkach przydomowych oraz kompostownie na 12) poprawa organizacji i logistyki w systemie składowiskach odpadów, gospodarki odpadami, 8) uregulowanie problemu zbiórki padliny, 13) poprawa logistyki, praktyk operacyjnych w zakładach przemysłowych, 9) zach ęty ekonomiczne uwzgl ędniaj ące zasad ę „zanieczyszczaj ący płaci”, np. wprowadzenie wy Ŝszej 14) substytucja niebezpiecznych surowców materiałami opłaty za odbiór odpadów zmieszanych. bezpiecznymi dla środowiska, 5.1.1.2 Planowana gospodarka odpadami 15) zwi ększanie ilo ści odpadów zagospodarowywanych opakowaniowymi, wielkogabarytowymi, budowlanymi bezpo średnio na terenie zakładu (recykling i niebezpiecznymi w strumieniu odpadów wewn ętrzny), komunalnych.

16) zmniejszanie strat surowca podczas transportu i Do zało Ŝeń przyj ętej gospodarki przyj ęto równie Ŝ magazynowania (eliminacja źródeł wycieków, wska źniki uj ęte w Wojewódzkim Planie Gospodarki ubytków itd.), Odpadami oraz Powiatowym Planie Gospodarki Odpadami w zakresie minimalnych poziomów odzysku i 17) ograniczanie przez wytwórców stosowanych recyklingu. opakowa ń do minimum i zwi ększanie udziału w materiałach opakowaniowych substancji ulegaj ących Tabela 11 Roczne poziomy odzysku i recyklingu biodegradacji, odpadów opakowaniowych do roku 2018.

18) ograniczanie przez konsumentów do koniecznego 2007 r. 2010 r. 2018 r. % poziomu % poziomu % poziomu minimum stosowania opakowa ń jednorazowego Rodzaj uŜytku, produktu, L. z którego p. 19) stosowanie na mniejsz ą skal ę produktów powstał odpad odzysku odzysku odzysku

jednorazowego u Ŝytku na rzecz przedmiotów o recyklingu recyklingu recyklingu dłu Ŝszym okresie trwało ści, Opakowania 1. 50 25 60 55-80 60 55-80 (ogółem) 20) zmniejszanie ilo ści powstaj ącego ŜuŜlu i popiołu, Opakowania 2. z tworzyw - 25 - 22,5 - 22,5 21) wtórny obieg odpadów wielkogabarytowych, np. sztucznych Opakowania naprawianie i ponowne u Ŝywanie lub u Ŝytkowanie ze 3. - 40 - 50 - 50 z aluminium zmienionym, w stosunku do pierwotnego, Opakowania 4. - 20 - 50 - 50 przeznaczeniem. ze stali Opakowania III. Program selektywnej zbiórki opadów. 5. z papieru i - 48 - 60 - 60 tektury Opakowania 6. - 38 - 60 - 60 Odzysk i recykling odpadów: ze szkła Opakowania 1) znacz ący wzrost odzysku surowców wtórnych, z materiałów 7. naturalnych - 15 - - - - (drewna i 2) wzrost wykorzystywania surowców wtórnych, tekstyliów) Opakowania 8. - - - 15 - 15 3) organizowanie punktów zbiórki makulatury, stłuczki z drewna szklanej, puszek aluminiowych itp. oraz punktu odbioru Źródło: Krajowy Plan Gospodarki Odpadami odpadów niebezpiecznych z posesji prywatnych i uŜyteczno ści publicznej, Poni Ŝsza tabela przedstawia zało Ŝenia przyj ęte dla gminy uwzgl ędniaj ąc wska źniki z WPGO. 4) stworzenie gminnego punktu selektywnej zbiórki odpadów,

Dziennik Urz ędowy - 8917 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Tabela 12 Planowana gospodarka odpadami opakowaniowymi, wielkogabarytowymi, budowlanymi i niebezpiecznymi w strumieniu odpadów komunalnych w gminie Kolno w latach 2007-2010.

Rok Ilo ści odpadów w tonach 4 odpady opakowaniowe z tworzyw z z papieru opakowaniowe z materiałów ze szkła ze stali z drewna sztucznych aluminium i tektury - razem naturalnych 2006 Ilo ść odpadów wytworzonych 239,94 6,79 72,08 47,01 14,36 14,36 76,78 8,57 Ilo ść odpadów poddana odzyskowi b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Ilo ść odpadów poddana recyklingowi b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. 2007 Ilo ść odpadów wytworzonych 242,34 6,86 72,80 47,48 14,51 14,51 77,55 8,65 Ilo ść odpadów poddana odzyskowi 121,17 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Ilo ść odpadów poddana recyklingowi 60,59 1,03 18,20 18,04 2,90 5,80 37,22 0,00 2010 Ilo ść odpadów wytworzonych 241,13 6,82 72,43 47,24 14,43 14,43 77,16 8,61 Ilo ść odpadów poddana odzyskowi 144,68 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Ilo ść odpadów poddana recyklingowi 168,79 0,00 16,30 28,34 7,22 7,22 46,29 129,12

5.1.1.3 Planowana gospodarka odpadami ulegaj ącymi biodegradacji. 5.1.2 Zakres działa ń.

Na terenie gminy Kolno nie prowadzono, jak dot ąd, Podstaw ę kwalifikacji celów i zada ń do realizacji w gospodarki odpadami ulegaj ącym biodegradacji. pierwszym etapie (2007-2010) stanowiły: Przy ilo ści tych odpadów oszacowanych w skali gminy na - wymogi wynikaj ące z obowi ązuj ących przepisów poziomie 99,24 ton/rok (bez uwzgl ędnienia du Ŝego strumienia prawa i przyj ętych strategii oraz programów odpadów zielonych z ogrodów, parków, targowisk, ziele ńców i cmentarzy szacunkowo jest to poziom 37,81 ton/rok, generalnie krajowych, wojewódzkich i powiatowych, nie trafiaj ącego zasadniczo na składowiska) jest to niepokoj ące. - dokumenty strategiczne dla rozwoju gminy, Konieczna jest zmiana obecnego systemu zbierania - ustalenia Panelu Roboczego, powołanego do prac odpadów, bazuj ącego na odbiorze odpadów zmieszanych. nad Planem, Redukcj ę ilo ści odpadów komunalnych, ulegaj ących - ustalenia w ramach analizy stanu istniej ącego, biodegradacji, a trafiaj ących na składowiska, wymuszaj ą - wyniki ankiet oraz wnioski instytucji. wymagania art. 5 Dyrektywy Rady 1999/31/EC. Działania te powinny zapewni ć zmniejszenie ilo ści odpadów komunalnych Jednocze śnie, w trakcie prac nad Planem, ulegaj ących biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych: przeprowadzono wst ępn ą analiz ę scenariuszow ą w celu - w 2010 r. wi ęcej ni Ŝ 75 %, mo Ŝliwo ści wyboru najlepszego dla gminy systemu - w 2013 r. wi ęcej ni Ŝ 50 %, gospodarki odpadami. - w 2020 r. wi ęcej ni Ŝ 35 %, Uwzgl ędniono m.in. organizacj ę gospodark ę masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. odpadami, system zbierania odpadów, system zbierania surowców wtórnych, system transportu czy mo Ŝliwo ści Do zało Ŝeń przyj ętej gospodarki przyj ęto równie Ŝ odzysku i unieszkodliwiania. Rozpatrywano równie Ŝ wska źniki uj ęte w Wojewódzkim Planie Gospodarki wariant zachowania istniej ącego „status quo”. Odpadami oraz Powiatowym Planie Gospodarki Na podstawie wst ępnych analiz, konsultacji oraz Odpadami w zakresie gospodarki odpadami ulegaj ącymi uzgodnie ń, zostały wskazane zadania do realizacji. biodegradacji. Poni Ŝsza tabela przedstawia zało Ŝenia przyj ęte dla Szczegółowe analizy z uwzgl ędnieniem wszystkich gminy Kolno w WPGO. etapów oceny zada ń, b ędą realizowane przed rozpocz ęciem procesów inwestycyjnych, uwzgl ędniaj ąc Tabela 13 Planowana gospodarka odpadami miedzy innymi analiz ę uwarunkowa ń społeczno- ulegaj ącymi biodegradacji w gminie Kolno. ekonomicznych, analiz ę popytu, analiz ę opcji, szczegółowe analizy wybranych rozwi ąza ń Rok tona technologicznych, analiz ę finansow ą i finansowanie, 2006 analiz ę kosztów i korzy ści społeczno-ekonomicznych czy Ilo ść odpadów 5 komunalnych ulegaj ących 238,89 analiz ę ryzyka. biodegradacji

Ilo ść zagospodarowanych odpadów b.d. 2010 Ka Ŝde przedsi ęwzi ęcie inwestycyjne b ędzie te Ŝ Całkowita ilo ść odpadów komunalnych ulegaj ących uwzgl ędniało przeprowadzenie pełnego – zgodnego z 248,45 biodegradacji obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami, b ądź Dopuszczalne składowanie odpadów komunalnych uproszczonego post ępowania w zakresie oddziaływania 225,84 ulegaj ących biodegradacji na środowisko. 2013 Całkowita ilo ść odpadów komunalnych ulegaj ących 245,96 Zakładany stan gospodarki odpadami komunalnymi w biodegradacji gminie ilustruje poni Ŝszy schemat: Dopuszczalne składowanie odpadów komunalnych 150,56 ulegaj ących biodegradacji

______4 Na podstawie zało Ŝeń niniejszego Planu . 5 Na podstawie zało Ŝeń niniejszego Planu .

Dziennik Urz ędowy - 8918 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Gospodarka odpadami komunalnymi w gminie Kolno - stan docelowy.

GOSPODARKA ODPADAMI KOMUNALNYMI W GMINIE KOLNO STAN DOCELOWY

ODPADY KOMUNALNE

odpady kuchenne ulegaj ące kompostowanie biodegradacji indywidualne odpady zielone

tworzywa sztuczne, szkło, metale, odzie Ŝ, drewno

wykorzystanie gospodarcze papier i tektura

odpady mineralne selektywna zbiórka w tym drobna frakcja popiołowa Gminny Punkt selektywnej Zakład Utylizacji Odpadów opakowania zbiórki odpadów wielogabarytowe

zagospodarowanie odpady niebezpieczne odpadów bio

odpady z obiektów infrastrukturalnych

odpady z turystyki

odpady z wykorzystanie oczyszczalni ścieków rolnicze

WYTWARZANIE ODZYSK UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW

Dziennik Urz ędowy - 8919 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

5.1.2.1 Edukacja ekologiczna. sprzeda Ŝy lub u Ŝytkowania niektórych produktów mog ących pogorszy ć stan środowiska, Realizacja Planu i przygotowanie sprawnego systemu - monitoring usuwania oraz prawidłowego gospodarki odpadami nie jest mo Ŝliwa bez czynnego i post ępowania z wyrobami zawieraj ącymi azbest, zaanga Ŝowanego udziału lokalnego społecze ństwa. - racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych, Planowanie całego systemu i wszystkie jego zadania materiałów i energii, powinny uzyska ć akceptacj ę społeczn ą. Konieczno ść - popieranie stosowania instalacji wysokosprawnych takiego post ępowania wynika zreszt ą wprost z (niskoodpadowych), obowi ązuj ących uregulowa ń prawnych. - stosowanie nowych, oszcz ędzaj ących materiał, Jednak by odpowiedzialnie podejmowa ć technologii w przemy śle, w tym technologii odpowiedzialne decyzje, wymagana jest odpowiednia bezodpadowych, wiedza o roli, znaczeniu, oddziaływaniu gospodarki - obj ęcie systemem odbioru wszystkich mieszka ńców, odpadowej na środowisko, a tak Ŝe powi ąza ń - stworzenie systemu gromadzenia odpadów dla gmin ekologicznych, podstawowych zasad działania inwestycji z gospodarstw wiejskich i domów letniskowych, ekologicznych, ekonomii i zarz ądzania. - organizacja systemu odbioru odpadów nad wodami, Niew ątpliwie wymaga to ci ągłej, systematycznej akcji na terenach le śnych, przy drogach, podnoszenia świadomo ści ekologicznej wszystkich - rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja mieszka ńców gminy. „dzikich wysypisk” śmieci, To tak Ŝe wspieranie postaw i zachowa ń, które - poprawa organizacji i logistyki w systemie odgrywaj ą pozytywn ą rol ę w kształtowaniu planowanego gospodarki odpadami, systemu gospodarki odpadami. - poprawa logistyki, praktyk operacyjnych w zakładach przemysłowych, Planowane w tym zakresie s ą nast ępuj ące działania: - substytucja niebezpiecznych surowców materiałami bezpiecznymi dla środowiska, - prowadzenie i wspieranie akcji edukacji dorosłych, - zwi ększanie ilo ści odpadów zagospodarowywanych - organizacja i wspieranie warsztatów, konkursów, bezpo średnio na terenie zakładu (recykling olimpiad, turniejów ekologicznych, wewn ętrzny), - udział społecze ństwa w tworzeniu i realizacji zasad - zmniejszanie strat surowca podczas transportu i gospodarki odpadami w gminie, magazynowania (eliminacja źródeł wy-cieków, - podniesienie znaczenia edukacji ekologicznej w ubytków itd.)ograniczanie przez wytwórców działalno ści samorz ądów, m.in. coroczne stosowanych opakowa ń do minimum i zwi ększanie zaplanowanie bud Ŝetu na edukacj ę ekologiczn ą w udziału w materiałach opakowaniowych substancji gminach i powiecie, ulegaj ących biodegradacji, - szkolenia urz ędników, akcje informacyjne dla - ograniczanie przez konsumentów do koniecznego radnych, minimum stosowania opakowa ń jednorazowego - wydawanie broszur, ulotek, folderów, kalendarzy itp., uŜytku, - opracowanie i stworzenie gminnych systemów - stosowanie na mniejsz ą skal ę produktów przeciwdziałania powstawaniu nielegalnych jednorazowego u Ŝytku na rzecz przedmiotów o składowisk, dłu Ŝszym okresie trwało ści, - organizacja kampanii na rzecz czysto ści środowiska - zmniejszanie ilo ści powstaj ącego ŜuŜlu i popiołu, (mieszka ńcy, władze lokalne, organizacje społeczne, - wtórny obieg odpadów wielkogabarytowych, np. tury ści), naprawianie i ponowne u Ŝywanie lub u Ŝytkowanie ze - popularyzacja u Ŝywania opakowa ń zwrotnych, zmienionym, w stosunku do pierwotnego, - stworzenie banku informacji o mo Ŝliwo ściach przeznaczeniem. zagospodarowania odpadów, - wspieranie kółek ekologicznych, 5.1.2.3 Program selektywnej zbiórki opadów. - wprowadzenie nagród za działalno ść na rzecz ochrony środowiska na szczeblu lokalnym. Element ten jest istotn ą cz ęś ci ą przyj ętej strategii rozwoju gospodarki odpadami na terenie gminy Kolno. 5.1.2.2 Zapobieganie powstawaniu odpadów. Program ten realizowany b ędzie poprzez: Zapobieganie powstawaniu odpadów jest celem - znacz ący wzrost odzysku surowców wtórnych, priorytetowym Planu. To równie Ŝ, najbardziej preferowany - wzrost wykorzystywania surowców wtórnych, sposób działa ń w zakresie gospodarki odpadami. - organizowanie punktów zbiórki makulatury, stłuczki Z pewno ści ą jest to zadanie długoterminowe, lecz szklanej, puszek aluminiowych itp. oraz punktu konieczne do oci ągni ęcia zakładanych celów. odbioru odpadów niebezpiecznych z posesji prywatnych i u Ŝyteczno ści publicznej, W ramach Planu cel ten b ędzie realizowany poprzez: - stworzenie gminnego punktu selektywnej zbiórki odpadów, - systematyczn ą kontrol ę przestrzegania zasad - przygotowanie niezb ędnego wyposa Ŝenia w sprz ęt gospodarki odpadami w jednostkach gospodarczych (pojemniki, prasy, belownice, rozdrabniarki, i na posesjach indywidualnych, w tym kontrol ę samochody do odbioru), magazynowania substancji niebezpiecznych: - oddzielenie od strumienia odpadów komunalnych i produktów ropopochodnych, chemikaliów i środków innych ni Ŝ niebezpieczne tzw. balastu oraz odpadów ochrony ro ślin, oboj ętnych (masy ziemne, gruz budowlany, popioły), - ograniczanie ilo ści powstaj ących odpadów „u źródła”, - kompostowanie odpadów organicznych: zach ęcanie - zaostrzenie lokalnych przepisów, maj ących wpływ na do tworzenia małych pryzm kompostowych w postawy uczestników systemu, w tym maj ących na ogródkach przydomowych, celu zmniejszenie ilo ści i toksyczno ści wytwarzanych - uregulowanie problemu zbiórki padliny, odpadów „u źródła”, np. dotycz ących ogranicze ń Dziennik Urz ędowy - 8920 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

- zach ęty ekonomiczne uwzgl ędniaj ące zasad ę edukacyjnej, wskazuj ącej szerokie korzy ści wprowadzenia „zanieczyszczaj ący płaci”, np. wprowadzenie takiego systemu (m.in. środowiskowych, ekonomicznych, wyŜszej opłaty za odbiór odpadów zmieszanych. społecznych, etc.).

Niestety, podobnie jak w województwie, system Nale Ŝy doprowadzi ć do wzrostu wykorzystywania selektywnej zbiórki odpadów nie jest rozbudowany, ani te Ŝ odpadów wtórnych, poprzez organizowanie punktów zbyt popularny. Selektywna zbiórka odpadów przynosi zbiórki makulatury, stłuczki szklanej, puszek aluminiowych tymczasem bardzo wiele wa Ŝnych efektów: itp. Szczególnie konieczne jest zorganizowanie punktu odbioru odpadów niebezpiecznych z posesji prywatnych i - zapewnia odzysk surowców wtórnych, uŜyteczno ści publicznej, głównie zu Ŝytych baterii i - ogranicza szkodliwo ść odpadów, świetlówek, zawieraj ących ołów, rt ęć i kadm. - oszcz ędza powierzchni ę składowisk, - zapobiega powstawaniu „dzikich wysypisk” odpadów, Trzeba mie ć równie Ŝ na uwadze, wdro Ŝenie - poprawia stan sanitarny i estetyk ę terenu, selektywnej zbiórki równie Ŝ przy odbiorze i składowaniu - przyczynia si ę do poprawy świadomo ści i kultury odpadów zmieszanych. ekologicznej. Kolejnym celem szeroko rozumianej selektywnej Wdro Ŝenie selektywnej nierozerwalnie wi ąŜ e si ę z zbiórki odpadów jest stopniowe ograniczanie ilo ści konieczno ści ą zapewnienia odpowiedniego wyposa Ŝenia. odpadów składowanych na składowisku. Cel ten jest Kluczowym w tym przypadku jest wybór odpowiedniej realizowany m.in. poprzez wył ącznie z ogólnego metody zbierania ró Ŝnych odpadów. strumienia odpadów biodegradowalnych i ich zagospodarowanie. Z pewno ści ą, wprowadzenie dedykowanych ka Ŝdemu rodzajowi odpadów pojemników, oznaczonych Istotnym odpadem, którym nale Ŝy równie Ŝ uwzgl ędni ć kolorystycznie, ułatwia selektywn ą zbiórk ę. Trzeba jednak przy realizacji Planu, s ą osady ściekowe. Opieraj ąc si ę na wzi ąć pod uwag ę pewne ograniczenia, wynikaj ące z takiej Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków metodyki. Najwa Ŝniejsze z nich to: wysokie nakłady Komunalnych mo Ŝna przyj ąć , Ŝe ilo ść osadów inwestycyjne (uwzgl ędniaj ąc zarówno same pojemniki, jak ściekowych, wytwarzanych na oczyszczalniach i te Ŝ konieczno ść zakupu specjalistycznych pojazdów), komunalnych, b ędzie wynosiła 0,247 kg s.m./m 3 ograniczenia logistyczne (jest to dobry rodzaj zbiórki w oczyszczanych ścieków. Tym samym, docelowo (w zabudowie skoncentrowanej), czy te Ŝ wysokie koszty momencie osi ągni ęcia pełnego wykorzystania eksploatacji takiego systemu (naprawy, koszty transportu). oczyszczalni) b ędzie powstawa ć na oczyszczalni ścieków w gminie Kolno około 30 ton/rok osadów. W przypadku obszarów o rozproszonej zabudowie, warto uwzgl ędni ć system zbiórki z podziałem na odpady Ustabilizowane osady ściekowe mo Ŝna wykorzysta ć mokre i suche, które nast ępnie b ędą segregowane w rolniczo, równie Ŝ na plantacjach ro ślin energetycznych, gminnym punkcie selektywnej zbiórki odpadów, lub tak Ŝe poprzez produkcj ę kompostu. Innym sposobem ich system workowy dla poszczególnych odpadów. wykorzystania jest fermentacja i wykorzystanie biogazu.

System ten, poł ączony z okresowymi odbiorami 6. HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁA Ń. odpadów nietypowych oraz systematycznym monitoringiem i kontrol ą zagospodarowania odpadów, Układ tematyczny harmonogramu odpowiada układowi umo Ŝliwia w racjonalne, przy małych kosztach wdro Ŝenie Planu na lata 2007-2010. systemu selektywnej zbiórki na terenie całej gminy. Zawiera on cele oraz konieczne do ich realizacji Selektywny system zbiórki odpadów umo Ŝliwia równie Ŝ zadania podstawowe i zadania szczegółowe stworzenie dodatkowych miejsc pracy przy zbiórce, (przedsi ęwzi ęcia), uj ęte w trzech cz ęś ciach: sortowaniu i zagospodarowaniu odpadów. Ponadto istotnym czynnikiem wpływaj ącym na I - Edukacja ekologiczna. powodzenie wdro Ŝenia systemu selektywnej zbiórki jest II - Zapobieganie powstawaniu odpadów. akceptacja społeczna. Z tego powodu istotne jest III - Program selektywnej zbiórki odpadów. wyprzedzaj ące i równoległe prowadzenie akcji

Dziennik Urz ędowy - 8921 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

6.1 Edukacja ekologiczna.

I. EDUKACJA EKOLOGICZNA

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy środki własne gminy, prowadzenie i wspieranie akcji edukacji zadanie ci ągłe instrumenty finansowe UE, I, II, III dorosłych 2007-2010 krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników organizacja i wspieranie warsztatów, środki własne gminy, zadanie ci ągłe instrumenty finansowe UE, konkursów, olimpiad, turniejów I, II, III 2007-2010 krajowe fundusze ekologiczne, ekologicznych środki własne u Ŝytkowników udział społecze ństwa w tworzeniu i środki własne gminy, zadanie ci ągłe instrumenty finansowe UE, realizacji zasad gospodarki odpadami w I, II, III 2007-2010 krajowe fundusze ekologiczne, gminie środki własne u Ŝytkowników podniesienie znaczenia edukacji ekologicznej w działalno ści zadanie ci ągłe środki własne gminy, samorz ądów, m.in. coroczne I 2007-2010 instrumenty finansowe UE zaplanowanie bud Ŝetu na edukacj ę ekologiczn ą w gminach i powiecie szkolenia urz ędników, akcje zadanie ci ągłe środki własne gminy, I informacyjne dla radnych 2007-2010 instrumenty finansowe UE środki własne gminy, wydawanie broszur, ulotek, folderów, zadanie ci ągłe instrumenty finansowe UE, I, II, III kalendarzy itp. 2007-2010 krajowe fundusze ekologiczne, środki własne u Ŝytkowników opracowanie i stworzenie gminnych środki własne gminy, systemów przeciwdziałania powstawaniu 2007-2010 I, II, III instrumenty finansowe UE, nielegalnych składowisk. środki własne u Ŝytkowników organizacja kampanii na rzecz czysto ści środki własne gminy, zadanie ci ągłe instrumenty finansowe UE, środowiska (mieszka ńcy, władze I, II, III 2007-2010 krajowe fundusze ekologiczne, lokalne, organizacje społeczne, tury ści) środki własne u Ŝytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, popularyzacja u Ŝywania opakowa ń zadanie ci ągłe krajowe fundusze I, II, III zwrotnych 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, stworzenie banku informacji o krajowe fundusze mo Ŝliwo ściach zagospodarowania 2008 I, II, III ekologiczne, odpadów środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, zadanie ci ągłe krajowe fundusze wspieranie kółek ekologicznych I, II, III 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, wprowadzenie nagród za działalno ść na zadanie ci ągłe krajowe fundusze rzecz ochrony środowiska na szczeblu I, II, III 2007-2010 ekologiczne, lokalnym środki własne uŜytkowników

Dziennik Urz ędowy - 8922 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

6.2 Zapobieganie powstawaniu odpadów.

II. ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ODPADÓW

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Minimalizacja produkowanych odpadów systematyczna kontrola przestrzegania zasad gospodarki odpadami w jednostkach środki własne gminy, gospodarczych i na posesjach indywidualnych, w zadanie ci ągłe I, II, III środki własne tym kontrola magazynowania substancji 2007-2010 uŜytkowników niebezpiecznych: produktów ropopochodnych, chemikaliów i środków ochrony ro ślin środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, ograniczanie ilo ści powstaj ących odpadów „u 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze źródła” ekologiczne, środki własne uŜytkowników zaostrzenie lokalnych przepisów, maj ących wpływ na postawy uczestników systemu, w tym maj ących na celu zmniejszenie ilo ści i zadanie ci ągłe toksyczno ści wytwarzanych odpadów „u źródła”, I środki własne gminy 2007-2010 np. dotycz ących ogranicze ń sprzeda Ŝy lub uŜytkowania niektórych produktów mog ących pogorszy ć stan środowiska monitoring usuwania oraz prawidłowego zadanie ci ągłe I środki własne gminy post ępowania z wyrobami zawieraj ącymi azbest 2007-2010 środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, racjonalne wykorzystywanie zasobów zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze naturalnych, materiałów i energii 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty popieranie stosowania instalacji finansowe UE, zadanie ci ągłe wysokosprawnych (niskoodpadowych) I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty stosowanie nowych, oszcz ędzaj ących materiał, finansowe UE, technologii w przemy śle, w tym technologii 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze bezodpadowych ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, obj ęcie systemem odbioru wszystkich zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze mieszka ńców 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty stworzenie systemu gromadzenia odpadów dla finansowe UE, gminy z gospodarstw wiejskich i domów 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze letniskowych ekologiczne, środki własne uŜytkowników Dziennik Urz ędowy - 8923 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, organizacja systemu odbioru odpadów nad 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze wodami, na terenach le śnych, przy drogach ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, rekultywacja istniej ącego składowiska i likwidacja 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze „dzikich wysypisk” śmieci ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, poprawa organizacji i logistyki w systemie gospodarki 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze odpadami ekologiczne, środki własne uŜytkowników instrumenty finansowe UE, poprawa logistyki, praktyk operacyjnych w zakładach krajowe fundusze 2007-2010 I, II, III przemysłowych ekologiczne, środki własne uŜytkowników instrumenty finansowe UE, substytucja niebezpiecznych surowców materiałami krajowe fundusze 2007-2010 I, II, III bezpiecznymi dla środowiska ekologiczne, środki własne uŜytkowników instrumenty finansowe UE, zwi ększanie ilo ści odpadów zagospodarowywanych krajowe fundusze 2007-2010 I, II, III bezpo średnio na terenie zakładu (recykling wewn ętrzny) ekologiczne, środki własne uŜytkowników instrumenty finansowe UE, zmniejszanie strat surowca podczas transportu i zadanie ci ągłe krajowe fundusze magazynowania (eliminacja źródeł wy-cieków, ubytków I, II, III 2007-2010 ekologiczne, itd.) środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe ograniczanie przez wytwórców stosowanych opakowa ń UE, zadanie ci ągłe do minimum i zwi ększanie udziału w materiałach I, II, III krajowe fundusze 2007-2010 opakowaniowych substancji ulegaj ących biodegradacji ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, ograniczanie przez konsumentów do koniecznego zadanie ci ągłe I, II, III krajowe fundusze minimum stosowania opakowa ń jednorazowego u Ŝytku 2007-2010 ekologiczne, środki własne uŜytkowników stosowanie na mniejsz ą skal ę produktów zadanie ci ągłe środki własne jednorazowego u Ŝytku na rzecz przedmiotów o I, II, III 2007-2010 uŜytkowników dłu Ŝszym okresie trwało ści zadanie ci ągłe środki własne zmniejszanie ilo ści powstaj ącego ŜuŜlu i popiołu I, II, III 2007-2010 uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty wtórny obieg odpadów wielkogabarytowych, np. finansowe UE, naprawianie i ponowne u Ŝywanie lub u Ŝytkowanie 2007-2010 I, II, III krajowe fundusze ze zmienionym, w stosunku do pierwotnego, ekologiczne, przeznaczeniem środki własne uŜytkowników

Dziennik Urz ędowy - 8924 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

6.3 Program selektywnej zbiórki odpadów.

III. PROGRAM SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW

Zadania Zadania szczegółowe Termin Obszary Źródła (działania) (przedsi ęwzi ęcia) realizacji działania finansowania podstawowe 1 2 3 4 5 Odzysk i recykling odpadów środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze znacz ący wzrost odzysku surowców wtórnych 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze wzrost wykorzystywania surowców wtórnych 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, organizowanie punktów zbiórki makulatury, instrumenty finansowe UE, stłuczki szklanej, puszek aluminiowych itp. krajowe fundusze oraz punktu odbioru odpadów 2007-2010 I ekologiczne, niebezpiecznych z posesji prywatnych i środki własne uŜyteczno ści publicznej uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, stworzenie gminnego punktu selektywnej krajowe fundusze 2007-2010 I zbiórki od-padów ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, przygotowanie niezb ędnego wyposa Ŝenia w instrumenty finansowe UE, sprz ęt (pojemniki, prasy, belownice, krajowe fundusze 2007-2010 I rozdrabniarki, samochody do odbioru) ekologiczne, środki własne uŜytkowników środki własne gminy, oddzielenie od strumienia odpadów instrumenty finansowe UE, zadanie komunalnych i innych ni Ŝ niebezpieczne tzw. krajowe fundusze ci ągłe I, II, III balastu oraz odpadów oboj ętnych (masy ekologiczne, 2007-2010 ziemne, gruz budowlany, popioły) środki własne uŜytkowników środki własne gminy, kompostowanie odpadów organicznych: instrumenty finansowe UE, zadanie zach ęcanie do tworzenia małych pryzm krajowe fundusze ci ągłe I, II, III kompostowanych w ogródkach ekologiczne, 2007-2010 przydomowych środki własne uŜytkowników środki własne gminy, instrumenty finansowe UE, krajowe fundusze uregulowanie problemu zbiórki padliny 2007-2010 I, II, III ekologiczne, środki własne uŜytkowników zach ęty ekonomiczne uwzgl ędniaj ące zasad ę zadanie „zanieczyszczaj ący płaci”, np. wprowadzenie ci ągłe I środki własne gminy wy Ŝszej opłaty za odbiór odpadów 2007-2010 zmieszanych

Dziennik Urz ędowy - 8925 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

7. NARZ ĘDZIA I INSTRUMENTY REALIZACJI Plan Gospodarki Odpadami został zintegrowany z PLANU. nast ępuj ącymi, obowi ązuj ącymi dokumentami dla gminy Kolno: 7.1 Wybrane narz ędzia i instrumenty realizacji Planu. 1) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Kolno, Prawidłowa realizacja Planu wi ąŜ e si ę ści śle z zastosowaniem, okre ślonych w Programie Ochrony 2) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania Środowiska, wła ściwych narz ędzi i instrumentów. Jest to przestrzennego gminy Kolno, tym bardziej istotne, Ŝe w zwi ązku z wej ściem Polski do struktur Unii Europejskiej, koniecznym zadaniem jest 3) Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kolno na lata dostosowanie gospodarki odpadowej do unijnych 2005-2013, wymogów. 4) Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Kolno. - instrumenty prawne 7.3 Udział społecze ństwa. 1. Standardy jako ściowe lub emisyjne. W zakresie gospodarki odpadami bardzo istotny jest 2. Pozwolenia udział w jej kształtowaniu lokalnego społecze ństwa. Tematyka odpadów, ich zagospodarowania, lokalizacji 3. Odpowiedzialno ść : składowisk, zakładów czy przyj ętych rozwi ąza ń wzbudza wiele kontrowersji i cz ęsto kojarzona jest z negatywnym a) odpowiedzialno ść administracyjn ą, oddziaływaniem na „moje otoczenie”.

b) odpowiedzialno ść karna, Dlatego tak istotne jest, uwzgl ędnienie w procesie planistycznym i decyzyjnym, opinii i ocen mieszka ńców c) odpowiedzialno ść cywilna. gminy.

- instrumenty finansowe Jednak by proces wymiany pogl ądów, zda ń, miał rzeczowy charakter, wszystkie strony prowadzonego 1. Opłaty za korzystanie ze środowiska, w tym opłata dialogu musz ą powi ększa ć swój zasób wiedzy. produktowa i depozytowa. Edukacja ekologiczna i dost ęp do informacji to 2. Kary. najprostsze formy współpracy mi ędzy uczestnikami planowani i realizacji gospodarki odpadowej. 3. Zwolnienia i ulgi podatkowe. Realizacja tych zada ń b ędzie podj ęcia nast ępuj ących - instrumenty społeczne działa ń:

Bardzo wa Ŝny instrument oddziaływania na stan - utworzenia gminnego systemu udost ępniania środowiska i jego ochron ę, zwłaszcza w sferze gospodarki informacji o odpadach, odpadowej, gdzie tak istotne jest uzyskanie społecznej akceptacji przyj ętych rozwi ąza ń. Szczególn ą rol ę w tej - opracowania i wdro Ŝenia elektronicznych baz danych grupie pełni edukacja ekologiczna. Równie wa Ŝna jest o odpadach, komunikacja społeczna, zwłaszcza realizowana jako współpraca z organizacjami pozarz ądowymi. - upowszechniania podejmowanych działa ń w zakresie gospodarki odpadowej. Wszystkie wymienione instrumenty maj ą zastosowanie w gospodarce odpadami. Zwłaszcza w świetle cz ęstych 8. OCENA REALIZACJI PLANU. zmian prawa i braku wielu przepisów wykonawczych, istotne jest wzajemne zrozumienie i tworzenie wspólnych i 8.1 Kontrola realizacji Planu. akceptowanych przedsi ęwzi ęć . Podstawowym źródłem informacji o środowisku jest Wa Ŝnym narz ędziem jest odpowiednie stosowanie i pa ństwowy monitoring środowiska, który stanowi system egzekwowanie obowi ązuj ących przepisów prawnych. pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania 7.2 Integracja Planu Gospodarki Odpadami z informacji o środowisku. innymi dokumentami strategicznymi dla gminy Sposób monitorowania gospodarki odpadami został Konieczne jest równie Ŝ podj ęcie prac w zakresie okre ślony w ustawie o odpadach. Podstawowe informacje przygotowania instrumentów w aspekcie prawa lokalnego. o odpadach b ędą gromadzone w bazach, prowadzonych Zmiany w systemie planowania przestrzennego powinny przez Urz ąd Marszałkowski Województwa Warmi ńsko- uwzgl ędnia ć konieczno ść rozwi ąza ń systemowych w Mazurskiego. System ten stanowi ć b ędzie podstawowe zakresie gospodarki odpadowej, zaproponowanych w źródło informacji o odpadach przy opracowywaniu, niniejszym Planie. wdra Ŝaniu i ocenie realizacji planów gospodarki odpadami.

Dziennik Urz ędowy - 8926 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Na podstawie zbiorczych zestawie ń danych oraz informacji uzyskanych od Wojewody i Starosty, Marszałek - współprac ę z Marszałkiem i Wojewod ą Województwa prowadzi ć b ędzie wojewódzk ą baz ę danych Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego oraz o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami wraz z podległymi im słu Ŝbami, rejestrem udzielonych zezwole ń w zakresie wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz sporz ądza ć raport - współprac ę z jednostkami gospodarczymi i wojewódzki, który przekazywa ć b ędzie Ministrowi społecznymi, a tak Ŝe pozarz ądowymi organizacjami Środowiska, prowadz ącego centraln ą baz ę danych ekologicznymi w zakresie wdra Ŝania programu oraz dotycz ących wytwarzania i gospodarowania odpadami. edukacji ekologicznej społecze ństwa.

W ramach kontroli Planu istotne jest wykorzystanie i Zgodnie z wymogami prawa, art. 14 ust. 13 ustawy o poszerzenie istniej ącej bazy monitoringu środowiska. odpadach, Wójt powinien co 2 lata dokonywa ć oceny Du Ŝą rol ę w tym zakresie b ędzie odgrywa ć ścisła realizacji Planu i przygotowywa ć sprawozdanie z realizacji współpraca z organami Inspekcji Ochrony Środowiska. Planu Gospodarki Odpadami. Sprawozdanie to powinno by ć przedstawione Radzie Gminy. Oprócz cyklicznie przeprowadzanych bada ń monitoringowych, bardzo wa Ŝną rol ę odrywaj ą równie Ŝ Pierwsze sprawozdanie z realizacji niniejszego Planu zbieranie danych o odpadach na podstawie, mi ędzy powinno by ć dokonane w połowie 2008., a druga w innymi: połowie 2010 r.

- danych zbieranych w ramach statystyki publicznej, Sprawozdanie z realizacji Planu powinno zawiera ć:

- pomiarów stanu środowiska, wielko ści i rodzajów - kontrol ę wykonania zada ń, okre ślonych w emisji i ich ewidencji, do przeprowadzenia których s ą harmonogramie realizacji Planu na lata 2007-2010; zobowi ązane podmioty korzystaj ące ze środowiska (prowadz ący instalacj ę i u Ŝytkownicy urz ądze ń). - ocen ę realizacji celów i działa ń okre ślonych w Planie, opart ą na wska źnikach charakteryzuj ących Głównym koordynatorem realizacji „Planu Gospodarki gospodark ę odpadami. Odpadami” b ędzie Wójt, który jako organ wykonawczy gminy, zobligowany jest ustawowo do wykonywania zada ń Przy nowelizacji Planu, powinny by ć wykorzystane na terenie gminy w zakresie ochrony środowiska. wyniki przeprowadzonych ocen realizacji niniejszego planu oraz uwzgl ędnione nowe uwarunkowania, zarówno W celu prawidłowego wdra Ŝania Planu, Wójt b ędzie wewn ętrzne, jak i zewn ętrzne. monitorował realizacj ę Planu poprzez: 8.2 Wska źniki oceny realizacji Planu. - wykorzystanie swoich kompetencji w zakresie gospodarki odpadami, Ocena realizacji Planu powinna by ć przeprowadzona w oparciu o podstawowe wska źniki, obrazuj ące stan - wykorzystania współpracy z organami Powiatu, gospodarki odpadami i dokonuj ące si ę w niej zmiany. ościennymi gminami, oraz z innymi jednostkami Wska źniki te zamieszczono w poni Ŝszej tabeli. samorz ądu terytorialnego odpowiedzialnymi za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

Dziennik Urz ędowy - 8927 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Tabela 14 Wska źniki oceny realizacji Planu.

Stan Źródło Jednostka wyj ściow Cele Wska źniki informacji miary y o wska źnikach (2006) 1 2 3 4 5 I. EDUKACJA EKOLOGICZNA Wzrost świadomo ści ekologicznej mieszka ńców gminy ilo ść przeprowadzonych działa ń edukacyjnych szt./rok dane własne gminy zł wzrost nakładów na edukacj ę ekologiczn ą dane własne gminy % ilo ść organizacji pozarz ądowych działaj ących aktywnie na rzecz ochrony środowiska i edukacji szt. dane własne gminy ekologicznej zgodno ść wydawanych decyzji administracyjnych z realizowan ą polityk ą ochrony środowiska w % dane własne gminy gminie II. ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIU ODPADÓW Minimalizacja produkowanych odpadów ilo ść : naliczonych opłat zł. naliczonych kar dane własne gminy szt. przeprowadzonych kontroli wyegzekwowanych post ępowa ń ograniczenie ilo ści powstaj ących odpadów - razem w tym: tona/rok statystyka publiczna komunalnych % w sektorze gospodarczym niebezpiecznych organizacja systemu odbioru odpadów nad szt. dane własne gminy wodami, na terenach le śnych, przy drogach Rekultywacja istniej ącego składowiska i dane własne gminy, szt. likwidacja „dzikich wysypisk” śmieci WIO Ś wtórny obieg odpadów wielkogabarytowych szt. dane własne gminy III. PROGRAM SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW Odzysk i recykling odpadów

ludno ść obj ęta zorganizowan ą zbiórk ą odpadów, % dane własne gminy w tym selektywn ą % poziom odzysku odpadów - ł ącznie opakowaniowych - tworzywa sztuczne - szkło - papier i tektura tona/rok - aluminium dane własne gminy % -stal wielkogabarytowych niebezpiecznych budowlanych opon ilo ść odpadów biodegradowlanych wydzielonych tona dane własne gminy ze ogólnego strumienia odpadów %

Dziennik Urz ędowy - 8928 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

Powy Ŝsze zestawienie zawiera podstawowy zestaw gminy, partnerów w realizacji zada ń, jak i u Ŝytkowników wska źników, mo Ŝe by ć ono uzupełnione w miar ę środowiska. W ramach tych środków przewiduje si ę pojawienia si ę odpowiednich informacji. równie Ŝ udział kredytów bankowych oraz innych form mo Ŝliwej do pozyskania pomocy finansowej na realizacj ę Obecnie, niektóre wska źniki, wa Ŝne dla oceny planowanych działa ń. Programu, s ą dla obszaru gminy niedost ępne. Warto zaznaczy ć, Ŝe znacz ący wzrost nakładów na przedsi ęwzi ęcia ochrony środowiska, b ędzie nast ępował Dost ępno ść do tych informacji warunkowana jest w przypadku równoległego stosowania zach ęt prawnych i nast ępuj ącymi czynnikami: ekonomicznych. Jest to zgodne z polityk ą Unii Europejskiej, gdzie dobry stan środowiska jest traktowany - rozszerzeniem i wzmocnieniem monitoringu jako jeden z najistotniejszych czynników decyduj ący o środowiska i zwi ększeniem dost ępno ści danych; standardzie Ŝycia. Przy realizacji okre ślonych zada ń moŜliwe b ędzie - rozszerzeniem zakresu bada ń statystycznych w równie Ŝ zaanga Ŝowanie środków z bud Ŝetu pa ństwa, zakresie środowiska przez pa ństwow ą statystyk ę; agencji i funduszy celowych, Lasów Pa ństwowych oraz innych instytucji. - przeprowadzeniem odpowiednich bada ń, np. Kolejnym krokiem b ędzie wygenerowanie dalszych społecznych, słu Ŝą cych ocenie świadomo ści środków finansowych, które b ędą mogły by ć ekologicznej mieszka ńców i innych. przeznaczone na utrzymanie infrastruktury technicznej oraz instrumentów, niezb ędnych do realizacji zada ń 9. NAKŁADY FINANSOWE NA REALIZACJ Ę Planu. PLANU. 9.2 Nakłady finansowe. 9.1 Finansowanie działa ń. Szacunkowe koszty wdra Ŝania Planu, przedstawione Realizacja zada ń wymienionych w Planie wymaga w tabeli poni Ŝej, obejmuj ą cztery lata (2007-2010). koncentracji znacznych środków w krótkim czasie. Jako Prognozowanie kosztów w dłu Ŝszej perspektywie czasu najwa Ŝniejsze potraktowano te zadania Planu, których prowadziłoby do zmniejszenia dokładno ści szacunków, ze realizacja prowadzi do spełnienia norm prawa ochrony wzgl ędu na mo Ŝliwo ść wyst ępowania trudnych do oceny środowiska i dostosowania do wymogów zwi ązanych z czynników zewn ętrznych, np. wysoko ść kosztów, integracj ą Polski z Uni ą Europejsk ą. wysoko ść inflacji, zmieniaj ące si ę prawo. Zakłada si ę stosowanie takich metod realizacji Realizacja Planu z okre ślonymi terminami rozpocz ęcia poszczególnych zada ń Planu, które charakteryzuj ą si ę i zako ńczenia poszczególnych zada ń (krótko- i uzyskaniem optymalnych efektów ekologicznych i średnioterminowych), pozwala na cykliczne szacowanie ekonomicznych. Cel ten zostanie osi ągni ęty poprzez kosztów w okresach 4-letnich oraz uaktualnianie i sporz ądzanie analiz finansowo-ekonomicznych oraz weryfikacj ę planowanych nakładów w okresach 2-letnich, ekologicznych ka Ŝdego z zada ń. Taki tryb post ępowania równolegle z okresow ą ocen ą stanu realizacji zada ń Planu pozwoli na wybór optymalnych rozwi ąza ń technicznych, (osi ągania celów i poniesionych nakładów finansowych). organizacyjnych i finansowych. Zakłada si ę, Ŝe profesjonalne planowanie zada ń Tabela 15 Struktura finansowania zada ń Planu ochrony środowiska, umo Ŝliwi osi ągni ęcie odpowiednich Gospodarki Odpadami. wska źników finansowych i ekonomicznych, a co za tym Kwotowo Procentowo idzie - dofinansowanie z dost ępnych instrumentów Struktura finansowania zada ń Planu finansowych Unii Europejskiej (m.in. fundusze [zł ] [% ] Środki własne 196 250,00 25 strukturalne, inicjatywa EQUAL, programy pilota Ŝowe, Krajowe fundusze ekologiczne 196 250,00 25 pomoc bezpo średnia, umowy i porozumienia (finansowanie bezzwrotne i zwrotne) mi ędzynarodowe). Instrumenty finansowe UE 392 500,00 50 Priorytetem Planu jest pozyskanie jak najwi ększego Razem 785 000,00 100,00 ich udziału w realizacji poszczególnych działa ń. Dla potrzeb Planu przyj ęto średnie dofinansowanie z UE na 10. ZAŁ ĄCZNIKI. poziomie 50%. Jako uzupełnienie absorbowanych środków, 10.1 Spis tabel. przewiduje si ę udział środków z krajowych funduszy ekologicznych (m.in. Narodowego, Wojewódzkiego, 10.2 Dokumenty strategiczne. Powiatowego i Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Fundacji Ekofundusz, GEF Polska. 10.3 Wykaz zada ń inwestycyjnych przewidzianych Dla programowania działa ń, przyj ęto udział tych funduszy do realizacji w ramach Planu. na poziomie 25 % kosztów. Pozostałe 25 % środków na realizacj ę zada ń, przewiduje si ę jak środki własne - zarówno samorz ądu

Dziennik Urz ędowy - 8929 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178

SPIS TABEL.

Tabela 1 Przyj ęte wska źniki wytwarzania odpadów na terenie gminy Kolno. Tabela 2 Liczba mieszka ńców gminy Kolno na 31.12.2006 r. Tabela 3 Morfologia odpadów komunalnych zmieszanych wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. Tabela 4 Zestawienie składu morfologicznego odpadów komunalnych zmieszanych z podziałem na poszczególne frakcje na terenie gminy Kolno. Tabela 5 Ilo ść odpadów powstaj ących w obiektach turystycznych na terenie gminy Kolno. Tabela 6 Skład chemiczny osadów z oczyszczalni ścieków. Tabela 7 Źródła pochodzenia odpadów komunalnych. Tabela 8 Wykorzystywane pojemniki na terenie gminy. Tabela 9 Rodzaje wykorzystywanych pojemników. Tabela 10 Rodzaj i ilo ść sprz ętu do zbierania i transportu odpadów komunalnych. Tabela 11 Stan techniczny składowiska. Tabela 12 Skład odpadów niebezpiecznych typu komunalnego - dane literaturowe. Tabela 13 Skład odpadów niebezpiecznych typu komunalnego na terenie gminy Kolno. Tabela 14 Podstawowe dane demograficzne w gminie Kolno (stan na 31.12.2006 r.). Tabela 15 Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych do roku 2018. Tabela 16 Planowana gospodarka odpadami opakowaniowymi, wielkogabarytowymi, budowlanymi i niebezpiecznymi w strumieniu odpadów komunalnych w gminie Kolno w latach 2007-2010. Tabela 17 Planowana gospodarka odpadami ulegaj ącymi biodegradacji w gminie Kolno. Tabela 18 Wska źniki oceny realizacji Planu. Tabela 19 Struktura finansowania zada ń Planu Gospodarki Odpadami.

WYKAZ DOKUMENTÓW STRATEGICZNYCH.

Podczas pracy wykorzystano nast ępuj ące dokumenty: 1) Narodowy Plan Rozwoju 2004-2006, Warszawa 2003. 2) II Polityka Ekologiczna Pa ństwa, Warszawa, czerwiec 2000 r. 3) Polityka Ekologiczna Pa ństwa, Warszawa grudzie ń 2002 r. 4) Narodowa strategia ochrony środowiska na lata 2000-2006; Ministerstwo Środowiska, 2000 r. 5) Uchwała Nr 219 Rady Ministrów z dnia 29 pa ździernika 2002 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami. 6) Uchwała Nr 233 Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie krajowego planu gospodarki odpadami 2010. 7) Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, Warszawa 2003. 8) Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, Warszawa 2001. 9) Krajowa Strategia Ochrony i Zrównowa Ŝonego U Ŝytkowania Ró Ŝnorodno ści Biologicznej, Warszawa 2002 r. 10) Narodowa strategia rozwoju regionalnego; Ministerstwo Gospodarki, 2000 r. 11) Długookresowa strategia trwałego i zrównowa Ŝonego rozwoju - Polska 2025, Rz ądowe Centrum Studiów Strategicznych, 2001 r. 12) Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju; Rz ądowe Centrum Studiów Strategicznych, 2000 r. 13) Polityka le śna pa ństwa (wraz z dokumentami uzupełniaj ącymi, takimi jak Krajowy program zwi ększania lesisto ści, Strategia ochrony le śnej ró Ŝnorodno ści biologicznej i in.); Ministerstwo Środowiska, 1996 r. 14) Strategia rozwoju energetyki odnawialnej; Ministerstwo Środowiska, 2000 r. 15) Krajowa strategia ograniczenia emisji metali cięŜ kich i trwałych zanieczyszcze ń organicznych; Ministerstwo Środowiska, 1999 r. 16) Strategia rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski; Rada Programowa Porozumienia ZPP, 1999 r. 17) Studium Diagnostyczne Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski, wyd. 2000. 18) Ramowy Program Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski na lata 2001-2010, wyd.2001. 19) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmi ńsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2000 r. 20) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmi ńsko-mazurskiego do 2020r., Sejmik Województwa, 2005 r. 21) Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2002 r. 22) Program Ochrony Środowiska Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2003. 23) Plan Gospodarki Odpadami Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2003. 24) Plan Gospodarki Odpadami Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego, Olsztyn 2007. 25) Wojewódzki program zwi ększanie lesisto ści na lata 2001-2010; Sejmik Województwa, 2001 r. 26) Regionalny program rozwoju rolnictwa na lata 2002-2006; Sejmik Województwa, 2002 r. 27) Strategia rozwoju turystyki województwa warmińsko-mazurskiego; Sejmik Województwa, 2001 r. 28) Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Olszty ńskiego; Rada Powiatu w Olsztynie, Olsztyn 2000 r. 29) Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego, Olsztyn 2004. 30) Plan Gospodarki Odpadami Powiatu Olszty ńskiego, Olsztyn 2004. 31) Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Kolno, uchwała Nr XII/61/1999 Rady Gminy w Kolnie z 21.12.1999 r. 32) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kolno, uchwała Nr XIX/111/2004 Rady Gminy w Kolnie z 31.08.2004 r. 33) Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Kolno, uchwała Nr XXIII/143/2005 Rady Gminy w Kolnie z 28.02.2005 r. z pó źn. zm. 34) Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Kolno. 35) Raporty o stanie środowiska województwa warmi ńsko-mazurskiego WIO Ś Olsztyn 1999-2004.

Dziennik Urz ędowy - 8930 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2178 i 2179

WYKAZ ZADA Ń INWESTYCYJNYCH PRZEWIDZIANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU.

Nakłady Czas Oczekiwane Lp. Nazwa zadania do poniesienia realizacji rezultaty [tys. zł] rekultywacja 0,75 ha terenu 1 Likwidacja i rekultywacja składowiska 2007-2010 300,00 składowiska zagospodarowanie, odzysk i Udział w budowie systemu gospodarki 2 2007-2010 unieszkodliwianie odpadów 485,00*) odpadami komunalnych na terenie gminy RAZEM 785,00

*) kwota ta została obliczona w oparciu o szacunkowy koszt realizacji inwestycji (rz ąd 5-15 mln zł - przyj ęto kwot ę 10 mln zł), proporcjonalnie podzielon ą na liczb ę mieszka ńców gmin, korzystaj ących ze składowiska w S ękitach (Bisztynek, Barczewo, Kiwity, Kolno, Jeziorany = 38,5 tys. mieszka ńców), uwzględniaj ąc 50 % udział środków UE.

2179 UCHWAŁA Nr XIII/67/07 Rady Gminy w Kolnie z dnia 28 wrze śnia 2007 r.

zmieniaj ąca uchwał ę w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Kolno.

Na podstawie art. 22 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o 1) § 68 ust. 2 otrzymuje brzmienie: „§ 68 ust. 2 Radny ma samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. obowi ązek wył ączy ć si ę z udziału w głosowaniu 1591, oraz z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr sprawy, która dotyczy jego interesu prawnego”, 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, Nr 153, poz. 1271 z 2003 Nr 80, poz. 717, Nr 162, poz. 1568 2) § 72. ust. 3 skre śla si ę. z 2004 Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 z 2005 Nr 172, poz. 1441, Nr 175, poz. 1457 z 2006 Nr 17, poz. 128, § 2. Wykonanie uchwały powierza si ę Wójtowi Gminy Nr 181, poz. 1337 z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. Kolno. 973) Rada Gminy w Kolnie uchwala, co nast ępuje: § 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie po upływie 14 dni od § 1. W zał ączniku do uchwały Nr XI/61/07 Rady Gminy dnia ogłoszenia w Dzienniku Urz ędowym Województwa w Kolnie z dnia 31 sierpnia 2007 r. w sprawie uchwalenia Warmi ńsko-Mazurskiego. Statutu Gminy Kolno wprowadza si ę nast ępuj ące zmiany: Przewodnicz ący Rady Gminy Andrzej Bancerz

Dziennik Urz ędowy - 8931 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

2180

Pozna ń, dnia 24 pa ździernika 2007 r. PREZES URZ ĘDU REGULACJI ENERGETYKI Nr OPO-4210-37(10)/2007/181/IV/AS

DECYZJA

Na podstawie art. 47 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3 w zwi ązku z art. 30 ust. 1 i art. 45 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123, Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 52, poz. 343, Nr 115, poz. 790 i Nr 130, poz. 905) oraz w zwi ązku z art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks post ępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z 2001 r. Nr 49, poz. 509 z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387 z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660 z 2004 r. Nr 162, poz. 1692 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181 poz. 1524),

po rozpatrzeniu wniosku z 30 sierpnia 2007 r. uzupełnionego pismami z 5 wrze śnia 2007 r. (l.dz. ZEC-Ś/804/07) z 18 wrze śnia 2007 r. (l.dz. ZEC-Ś/835/07), z 28 wrze śnia 2007 r. (l.dz. PP-S/879/07) oraz z 19 pa ździernika 2007 r. (L.DZ. PP-Ś/933/07)

PRATERM Północ sp. z o.o. z siedzib ą w Świeciu

posiadaj ącego numer identyfikacji podatkowej (NIP): 559-000-37-39 zwanego w dalszej cz ęś ci decyzji „Przedsi ębiorstwem”

postanawiam zatwierdzi ć taryf ę dla ciepła ustalon ą przez Przedsi ębiorstwo, stanowi ącą zał ącznik do niniejszej decyzji na okres do 30 listopada 2008 r.

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 61 § 1 Kodeksu post ępowania administracyjnego, na wniosek Przedsi ębiorstwa posiadaj ącego koncesje: - na wytwarzanie ciepła nr WCC/296/181/U/OT1/98/WF z 22 pa ździernika 1998 r. wraz ze zmianami: nr WCC/296A/181/W/3/2001/Bk z 7 czerwca 2001 r., nr WCC/296B/181/W/OPO/2004/AJ z 11 lutego 2004 r., nr WCC/296C/181/W/OPO/2004/AJ z 21 lipca 2004 r., nr WCC/296D/181/W/OPO/2006/AJ z 2 czerwca 2006 r., nr WCC/296E/181/W/OPO/2007/AJ z 19 lutego 2007 r., nr WCC/296-ZTO/181/W/OPO/2007/MP z 19 czerwca 2007 r., nr WCC/296-ZTO-A/181/W/OPO/2007/AJ z 2 sierpnia 2007 r., nr WCC/296-ZTO-B/181/W/OPO/2007/AJ z 15 pa ździernika 2007 r., - na przesyłanie i dystrybucj ę ciepła nr PCC/310/181/U/OT1/98/WF z 22 pa ździernika 1998 r. wraz ze zmianami: nr PCC/310/181/U/OT1/98/DN z 18 grudnia 1998 r., nr PCC/310/S/181/U/3/99 z 17 grudnia 1999 r., nr PCC/310A/181/W/2000/EG z 26 czerwca 2000 r., nr PCC/310B/181/W/OPO/2002/AJ z 27 listopada 2002 r., nr PCC/310C/181/W/OPO/2004/AJ z 11 lutego 2004 r., nr PCC/310D/181/W/OPO/AJ z 21 lipca 2004 r. nr PCC/310E/181/W/OPO/2006/AJ z 2 czerwca 2006 r., nr WCC/310F/181/W/OPO/2007/AJ z 19 lutego 2007 r., nr PCC/310-ZTO/181/W/OPO/2007/MP z 19 czerwca 2007 r. oraz nr PCC/310-ZTO-A/181/W/OPO/2007/AJ z 2 sierpnia 2007 r., 31 sierpnia 2007 r. zostało wszcz ęte post ępowanie administracyjne w sprawie zatwierdzenia taryfy dla ciepła, ustalonej przez Przedsi ębiorstwo.

Zgodnie z art. 47 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo energetyczne, przedsi ębiorstwo energetyczne posiadaj ące koncesje na prowadzenie działalno ści gospodarczej w zakresie wytwarzania, przesyłania i dystrybucji oraz obrotu ciepłem ustala taryf ę dla ciepła oraz proponuje okres jej obowi ązywania. Przedło Ŝona taryfa podlega zatwierdzeniu przez Prezesa Urz ędu Regulacji Energetyki, o ile jest zgodna z zasadami i przepisami, o których mowa w art. 44-46 ustawy - Prawo energetyczne. Natomiast w my śl art. 23 ust. 2 pkt 3 lit. a i b ustawy- Prawo energetyczne, do zakresu kompetencji Prezesa URE nale Ŝy mi ędzy innymi ustalenie okresu obowi ązywania taryfy. W trakcie post ępowania administracyjnego, na podstawie zgromadzonej dokumentacji ustalono, Ŝe Przedsi ębiorstwo opracowało taryf ę zgodnie z zasadami okre ślonymi w art. 45 ustawy - Prawo energetyczne oraz z przepisami rozporz ądzenia Ministra Gospodarki z 9 pa ździernika 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozlicze ń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. z 2006 r. Nr 193, poz. 1423) zwanego dalej „rozporz ądzeniem taryfowym”. Ceny i stawki opłat skalkulowane zostały przez Przedsi ębiorstwo na podstawie uzasadnionych kosztów prowadzenia działalno ści gospodarczej, zaplanowanych dla pierwszego roku stosowania taryfy na podstawie porównywalnych kosztów poniesionych przez Przedsi ębiorstwo w okresie sprawozdawczym (§ 12 ust. 2 rozporz ądzenia taryfowego). Stawki opłat za przył ączenie do sieci ciepłowniczej skalkulowane zostały zgodnie z § 7 ust. 8 rozporz ądzenia taryfowego. Okres obowi ązywania taryfy został ustalony zgodnie z wnioskiem Przedsi ębiorstwa. W tym stanie rzeczy orzekłem jak w sentencji. Dziennik Urz ędowy - 8932 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

POUCZENIE

1. Od niniejszej decyzji przysługuje odwołanie do Sądu Okr ęgowego w Warszawie - S ądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za moim po średnictwem, w terminie dwutygodniowym od dnia jej dor ęczenia (art. 30 ust. 2 i 3 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne oraz art. 479 46 pkt 1 i art. 479 47 § 1 Kodeksu post ępowania cywilnego).

2. Odwołanie od decyzji powinno czyni ć zado ść wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego oraz zawiera ć oznaczenie zaskar Ŝonej decyzji i warto ści przedmiotu sporu, przytoczenie zarzutów, zwi ęzłe ich uzasadnienie, wskazanie dowodów, a tak Ŝe zawiera ć wniosek o uchylenie albo o zmian ę decyzji - w cało ści lub cz ęś ci (art. 479 49 Kodeksu post ępowania cywilnego). Odwołanie nale Ŝy przesła ć na adres Zachodniego Oddziału Terenowego Urz ędu Regulacji Energetyki, 61-569 Pozna ń, ul. Wierzbi ęcice 1.

3. Stosownie do art. 47 ust. 3 pkt 2 w zwi ązku z art. 31 ust. 3 pkt 2 i ust. 4 ustawy - Prawo energetyczne, taryfa zostanie skierowana do ogłoszenia w Dzienniku Urz ędowym Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Województwa Pomorskiego i Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego.

4. Stosownie do art. 47 ust. 4 ustawy - Prawo energetyczne, taryfa mo Ŝe by ć wprowadzona do stosowania nie wcze śniej ni Ŝ po upływie 14 dni i nie pó źniej ni Ŝ do 45 dnia od dnia jej opublikowania w Dzienniku Urz ędowym Województwa Kujawsko- Pomorskiego, Województwa Pomorskiego i Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego.

Z upowa Ŝnienia Prezesa Urz ędu Regulacji Energetyki Dyrektor Zachodniego Oddziału Terenowego Urz ędu Regulacji Energetyki z siedzib ą w Poznaniu Henryk Kanoniczak

PRATERM Północ Spółka z o.o. w Świeciu 86-105 Świecie ul. Ciepła 9

TARYFA DLA CIEPŁA

NINIEJSZ TARYFA STANOWI ZAŁ ĄCZNIK DO DECYZJI PREZESA URE z dnia 24 pa ździernika 2007 r. Nr OPO-4210-37(10)/2007/181/IV/AS

Świecie 2007 r.

CZ ĘŚĆ I Obja śnienia poj ęć i skrótów

1) ustawa - ustawa z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 i Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 52, poz. 343, Nr 115, poz. 790 i Nr 130, poz. 905); 2) rozporz ądzenie taryfowe - rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z 9 pa ździernika 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozlicze ń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz. U. z 2006 r. Nr 193, poz. 1423); 3) rozporz ądzenie przył ączeniowe - rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 92); 4) sprzedawca - PRATERM Północ Sp. z o.o. z siedzib ą w Świeciu, ul. Ciepła 9; 5) odbiorca - ka Ŝdy, kto otrzymuje lub pobiera ciepło na podstawie umowy z przedsi ębiorstwem energetycznym; 6) źródło ciepła - poł ączone ze sob ą urz ądzenia lub instalacje słu Ŝą ce do wytwarzania ciepła; 7) lokalne źródło ciepła - zlokalizowane w obiekcie źródło ciepła, bezpo średnio zasilaj ące instalacje odbiorcze wył ącznie w tym obiekcie; 8) sie ć ciepłownicza - poł ączone ze sob ą urz ądzenia lub instalacje, słu Ŝą ce do przesyłania i dystrybucji ciepła ze źródeł ciepła do w ęzłów cieplnych; 9) węzeł cieplny - poł ączone ze sob ą urz ądzenia lub instalacje słu Ŝą ce do zmiany rodzaju lub parametrów no śnika ciepła dostarczanego z przył ącza oraz regulacji ilo ści ciepła dostarczanego do instalacji odbiorczych; 10) grupowy w ęzeł cieplny - w ęzeł cieplny obsługuj ący wi ęcej ni Ŝ jeden obiekt; Dziennik Urz ędowy - 8933 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

11) instalacja odbiorcza - poł ączone ze sob ą urz ądzenia lub instalacje, słu Ŝą ce do transportowania ciepła lub ciepłej wody z węzłów cieplnych lub źródeł ciepła do odbiorników ciepła lub punktów poboru ciepłej wody w obiekcie; 12) zewn ętrzna instalacja odbiorcza - odcinki instalacji odbiorczych ł ącz ące grupowy w ęzeł cieplny lub źródło ciepła z instalacjami odbiorczymi w obiektach, w tym w obiektach, w których zainstalowany jest grupowy w ęzeł cieplny lub źródło ciepła; 13) układ pomiarowo-rozliczeniowy - dopuszczony do stosowania zgodnie z odr ębnymi przepisami, zespół urz ądze ń, słu Ŝą cych do pomiaru ilo ści i parametrów no śnika ciepła, których wskazania stanowi ą podstaw ę do obliczenia nale Ŝno ści z tytułu dostarczania ciepła; 14) zamówiona moc cieplna - ustalon ą przez odbiorc ę lub podmiot ubiegaj ący si ę o przył ączenie do cieci ciepłowniczej najwi ększ ą moc ciepln ą, jaka w danym obiekcie wyst ąpi w warunkach obliczeniowych, która zgodnie z określonymi w odr ębnych przepisach warunkami technicznymi oraz wymaganiami technologicznymi dla tego obiektu jest niezb ędna do zapewnienia: a) pokrycia strat ciepła w celu utrzymania normatywnej temperatury i wymiany powietrza w pomieszczeniach, b) utrzymania normatywnej temperatury ciepłej wody w punktach czerpalnych, c) prawidłowej pracy innych urz ądze ń lub instalacji; 15) MONDI S.A. - MONDI PACKAGING PAPER ŚWIECIE S.A., ul. Bydgoska l, Świecie; 16) źródło ciepła „Marianki" źródło ciepła w Świeciu przy ul. Ciepłej 9 b ędące własno ści ą sprzedawcy.

CZ ĘŚĆ II Zakres działalno ści gospodarczej zwi ązanej z zaopatrzeniem w ciepło

Sprzedawca prowadzi działalno ść gospodarcz ą zwi ązan ą z zaopatrzeniem w ciepło na podstawie udzielonych przez Prezesa Urz ędu Regulacji Energetyki koncesji w zakresie:

- wytwarzania ciepła - decyzja nr WCC/296/181/U/OT1/98/WF z 22 pa ździernika 1998 r. ze zmianami: nr WCC/296A/181/W/3/2001/BK z 7 czerwca 2001 r., nr WCC/296B/181/W/OPO/2004/AJ z 11 lutego 2004 r., nr WCC/296C/181/W/OPO/2004/AJ z 21 lipca 2004 r., nr WCC/296D/181/W/OPO/2006/AJ z 2 czerwca 2006 r., nr WCC/296E/181/W/OPO/2007/AJ z 19 lutego 2007 r., nr WCC/296-ZTO/181/W/OPO/2007/MP z 19 czerwca 2007 r., nr WCC/296-ZTO-A/181/W/OPO/2007/AJ z 2 sierpnia 2007 r., nr WCC/296-ZTO-B/181/W/OPO/2007/AJ z 15 pa ździernika 2007 r.,

- przesyłania i dystrybucji ciepła - decyzja nr PCC/310/181/U/OT1/98/WF z 22 pa ździernika 1998 r., ze zmianami: nr PCC/310/181/U/OT1/98/DN z 18 grudnia 1998 r., nr PCC/310/S/181/U/3/99 z 17 grudnia 1999 r., nr PCC/310A/181/W/3/2000/EG z 26 czerwca 2000 r., nr PCC/310B/181/W/OPO/2002/AJ z 27 listopada 2002 r., nr PCC/310C/181/W/OPO/2004/AJ z 11 lutego 2004 r., nr PCC/310D/181/W/OPO/2004/AJ z 21 lipca 2004 r., nr PCC/310E/181/W/OPO/2006/AJ z 2 czerwca 2006 r., nr PCC/310F/181/W/OPO/2007/AJ z 19 lutego 2007 r., nr PCC/310-ZTO/181/W/OPO/2007/MP z 19 czerwca 2007 r., nr PCC/310-ZTO-A/181/W/OPO/2007/MP z 2 sierpnia 2007 r.

CZ ĘŚĆ III Podział odbiorców na grupy

Zgodnie z § 10 rozporz ądzenia taryfowego ustalono nast ępuj ące grupy odbiorców:

Odbiorcy ciepła w Świeciu

Grupa SW.1 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła „Marianki" wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do w ęzłów cieplnych będących własno ści ą odbiorców i przez nich eksploatowanych,

Grupa SW.2 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła „Marianki" wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych węzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa SW.3 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła „Marianki" wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa SW.4 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła „Marianki" wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych, b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa SW.5 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródeł ciepła w Świeciu przy ul. S ądowej 8b lub ul. S ądowej 5 opalanych gazem ziemnym, w których zainstalowana moc cieplna nie przekracza 5 MW, bezpo średnio zasilaj ących zewn ętrzne instalacje odbiorcze b ędące własno ści ą sprzedawcy,

Dziennik Urz ędowy - 8934 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

Grupa SW.6 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła MONDI S.A. wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych węzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa SW.7 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła MONDI S.A. wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych, b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Odbiorcy ciepła w Bytowie

Grupa BY.1 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Bytowie przy ul. Przemysłowej 5 wodną sieci ą ciepłownicz ą do w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą odbiorców i przez nich eksploatowanych,

Grupa BY.2 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Bytowie przy ul. Przemysłowej 5 wodną sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa BY.3 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Bytowie przy ul. Przemysłowej 5 wodną sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa BY.4 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Bytowie przy ul. Przemysłowej 5 wodną sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa BY.5 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródeł ciepła w Bytowie przy ul. Ko ściuszki 26 lub ul. 1-go Maja 15 opalanych gazem ziemnym, w których zainstalowana moc cieplna nie przekracza 5 MW, bezpo średnio zasilaj ących zewn ętrzne instalacje odbiorcze b ędące własno ści ą sprzedawcy,

Odbiorcy ciepła w Pasł ęku

Grupa PK.1 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Pasł ęku przy ul. Ogrodowej 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą odbiorców i przez nich eksploatowanych,

Grupa PK.2 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Pasł ęku przy ul. Ogrodowej 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa PK.3 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Pasł ęku przy ul. Ogrodowej 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa PK.4 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Pasł ęku przy ul. Ogrodowej 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Odbiorcy ciepła w Sztumie

Grupa ST.1 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Sztumie przy ul. Nowowiejskiego 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do w ęzłów cieplnych będących własno ści ą odbiorców i przez nich eksploatowanych,

Grupa ST.2 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Sztumie przy ul. Nowowiejskiego 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa ST.3 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Sztumie przy ul. Nowowiejskiego 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa ST.4 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Sztumie przy ul. Nowowiejskiego 14, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Odbiorcy ciepła w Gniewie

Grupa GN.1 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Gniewie przy ul. Hallera 1, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do węzłów cieplnych b ędących własno ści ą odbiorców i przez nich eksploatowanych,

Grupa GN.2 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Gniewie przy ul. Hallera 1, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do indywidualnych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa GN.3 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Gniewie przy ul. Hallera 1, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa GN.4 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Gniewie przy ul. Hallera 1, wodn ą sieci ą ciepłownicz ą do grupowych w ęzłów cieplnych i zewn ętrznych instalacji odbiorczych b ędących własno ści ą sprzedawcy,

Grupa GN.5 - odbiorcy ciepła dostarczanego ze źródła ciepła w Gniewie przy ul. Krasickiego 6 opalanego gazem ziemnym, w którym zainstalowana moc cieplna nie przekracza 5 MW, bezpo średnio zasilaj ącego zewn ętrzne instalacje odbiorcze b ędące własno ści ą sprzedawcy. Dziennik Urz ędowy - 8935 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

CZ ĘŚĆ IV Rodzaje oraz wysoko ść cen i stawek opłat

4.1 Wysoko ść cen i stawek opłat dla grup odbiorców w Świeciu.

Stawka opłaty Cena za zamówion ą moc Cena Stawka opłaty stałej za Cena zmiennej za Grupa Rodzaj ceny ciepln ą [zł/MW] no śnika usługi przesyłowe [zł/MW] ciepła usługi odbiorców i stawki ciepła rata [zł/GJ] 3 rata przesyłowe roczna [zł/m ] roczna miesi ęczna miesi ęczna [zł/GJ] netto 66 329,64 5 527,47 19,48 9,57 17321,10 1 443,43 7,62 SW.1 brutto 80922,16 6743,51 23,77 11,68 21 131,74 1 760,98 9,30 netto 66 329,64 5 527,47 19,48 9,57 28 546,07 2 378,84 9,20 SW.2 brutto 80922,16 6743,51 23,77 11,68 34826,21 2902,18 11,22 netto 66 329,64 5 527,47 19,48 9,57 24 794,66 2 066,22 7,91 SW.3 brutto 80922,16 6743,51 23,77 11,68 30 249,48 2 520,79 9,65 netto 66 329,64 5 527,47 19,48 9,57 25 875,38 2 156,28 9,70 SW.4 brutto 80922,16 6743,51 23,77 11,68 31 567,96 2 630,66 11,83 netto 17 847,44 1 487,29 5,08 SW.6 brutto 21 773,88 1 814,49 6,20 netto 18708,91 1 559,08 5,11 SW.7 brutto 22 824,87 1 902,08 6,23

W rozliczeniach z odbiorcami grupy SW.6 oraz SW.7, oprócz stawek opłat za usługi przesyłowe okre ślonych powy Ŝej, stosowane b ędą: - ceny za zamówion ą moc ciepln ą, - ceny ciepła, - ceny no śnika ciepła zawarte w Taryfie dla ciepła - ustalonej przez MONDI S.A.

Stawka opłaty miesi ęcznej Grupa Rodzaj Stawka opłaty za za zamówion ą moc ciepln ą odbiorców stawki ciepło [zł/GJ] [zł/MW] netto 3 908,72 42,21 SW.5 brutto 4 768,64 51,50

4.2 Wysoko ść cen i stawek opłat dla grup odbiorców w Bytowie.

Cena za zamówion ą moc Stawka opłaty stałej za Stawka opłaty Cena Rodzaj ciepln ą [zł/MW] Cena usługi przesyłowe [zł/MW] zmiennej za Grupa no śnika ceny i ciepła usługi odbiorców rata ciepła rata stawki roczna [zł/GJ] 3 roczna przesyłowe miesi ęczna [zł/m ] miesi ęczna [zł/GJ] netto 61 557,22 5 129,77 19,39 11,95 11 017,38 918,12 4,77 BY.l brutto 75099,81 6258,32 23,66 14,58 13441,20 1 120,11 5,82 netto 61 557,22 5 129,77 19,39 11,95 15 128,15 1 260,68 5,81 B Y. 2 brutto 75099,81 6258,32 23,66 14,58 18456,34 1 538,03 7,09 netto 61 557,22 5 129,77 19,39 11,95 16536,69 1 378,06 5,50 BY.3 brutto 75 099,81 6258,32 23,66 14,58 20 174,76 1 681,23 6,71 netto 61 557,22 5 129,77 19,39 11,95 17639,40 1 469,95 5,68 BY.4 brutto 75 099,81 6258,32 23,66 14,58 21 520,07 1 793,34 6,93

Stawka opłaty miesi ęcznej Grupa Rodzaj Stawka opłaty za za zamówion ą moc ciepln ą odbiorców stawki ciepło [zł/GJ] [zł/MW] netto 6294,11 35,81 BY.5 brutto 7678,81 43,69

4.3 Wysoko ść cen i stawek opłat dla grup odbiorców w Pasł ęku.

Cena za zamówion ą moc Stawka opłaty stałej za Stawka opłaty Cena Rodzaj ciepln ą [zł/MW] Cena usługi przesyłowe [zł/MW] zmiennej za Grupa no śnika ceny i ciepła usługi odbiorców rata ciepła rata stawki roczna [zł/GJ] roczna przesyłowe miesi ęczna [zł/m3] miesi ęczna [zł/GJ] netto 56370,61 4 697,55 22,56 7,70 13 182,93 1 098,58 4,61 PK.l brutto 68772,14 5 732,01 27,52 9,39 16083,17 1 340,27 5,26 netto 56370,61 4 697,55 22,56 7,70 18 169,80 1 514,15 8,55 PK.2 brutto 68772,14 5 732,01 27,52 9,39 22 167,16 1 847,26 10,43 netto 56370,61 4 697,55 22,56 7,70 18472,53 1 539,38 7,07 PK.3 brutto 68772,14 5 732,01 27,52 9,39 22 536,49 1 878,04 8,63 netto 56370,61 4 697,55 22,56 7,70 18666,53 1 555,54 9,42 PK.4 brutto 68772,14 5 732,01 27,52 9,39 22773,17 1 897,76 11,49

Dziennik Urz ędowy - 8936 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

4.4 Wysoko ść cen i stawek opłat dla grup odbiorców w Sztumie.

Cena za zamówion ą moc Stawka opłaty stałej za Stawka opłaty Cena Rodzaj ciepln ą [zł/MW] Cena usługi przesyłowe [zł/MW] zmiennej za Grupa no śnika ceny i ciepła usługi odbiorców rata ciepła rata stawki roczna [zł/GJ] roczna przesyłowe miesi ęczna [zł/m3] miesi ęczna [zł/GJ] netto 53541,66 4461,81 21,61 8,92 10408,34 867,36 5,52 ST.l brutto 65 320,83 5443,41 26,36 10,88 12698,17 1 058,18 6,73 netto 53541,66 4461,81 21,61 8,92 16527,50 1 377,29 7,62 ST.2 brutto 65 320,83 5443,41 26,36 10,88 20 163,55 1 680,29 9,30 netto 53541,66 4461,81 21,61 8,92 15296,20 1 274,68 6,80 ST.3 brutto 65 320,83 5443,41 26,36 10,88 18661,36 1 555,11 8,30 netto 53 541,66 4461,81 21,61 8,92 15627,01 1 302,25 6,62 ST.4 brutto 65 320,83 5443,41 26,36 10,88 19064,95 1 588,75 8,08

4.5 Wysoko ść cen i stawek opłat dla grup odbiorców w Gniewie.

Cena za zamówion ą moc Stawka opłaty stałej za Stawka opłaty Cena Rodzaj ciepln ą [zł/MW] Cena usługi przesyłowe [zł/MW] zmiennej za Grupa no śnika ceny i ciepła usługi odbiorców rata ciepła rata stawki roczna [zł/GJ] roczna przesyłowe miesi ęczna [zł/m3] miesi ęczna [zł/GJ] netto 66 820,66 5 568,39 20,07 6,71 9 880,91 823,41 3,49 GN.l brutto 81 521,21 6 793,44 24,49 8,19 12054,71 1 004,56 4,26 netto 66 820,66 5 568,39 20,07 6,71 18874,22 1 572,85 6,63 GN.2 brutto 81 521,21 6 793,44 24,49 8,19 23 026,55 1 918,88 8,09 netto 66 820,66 5 568,39 20,07 6,71 18425,79 1 535,48 5,56 GN.3 brutto 81 521,21 6 793,44 24,49 8,19 22 479,47 1 873,29 6,78 netto 66 820,66 5 568,39 20,07 6,71 19072,54 1 589,38 6,21 GN.4 brutto 81 521,21 6 793,44 24,49 8,19 23 268,50 1 939,04 7,58

Stawka opłaty miesi ęcznej Grupa Rodzaj Stawka opłaty za za zamówion ą moc ciepln ą odbiorców stawki ciepło [zł/GJ] [zł/MW] netto 3 801,77 41,60 GN.5 brutto 4638,16 50,75

Przedstawione w pkt 4.1 - 4.5 ceny i stawki opłat brutto zawieraj ą podatek od towarów i usług (VAT) w wysoko ści 22 %.

4.6 Stawka opłaty za przył ączenie do sieci ciepłowniczej.

średnica przył ącza [mm] stawka opłaty netto [zł/mb] 20 95,08 25 96,28 32 101,27 40 102,95 50 109,51 65 117,77 80 128,80

Stawki opłat brutto b ędą naliczane zgodnie z obowi ązuj ącymi w tym zakresie przepisami.

CZ ĘŚĆ V Zasady ustalania cen i stawek opłat

Ceny i stawki opłat okre ślone w cz ęś ci IV niniejszej taryfy zostały ustalone zgodnie z art. 45 ustawy oraz według zasad okre ślonych w § 11, 12, i 18-21 rozporz ądzenia taryfowego. Stawki opłat za przył ączenie do sieci ciepłowniczej okre ślone w niniejszej taryfie zostały ustalone zgodnie z § 7 ust. 8 i § 24 rozporz ądzenia taryfowego.

CZ ĘŚĆ VI Warunki stosowania cen i stawek opłat

1. Ustalone w niniejszej taryfie ceny i stawki opłat s ą stosowane przy zachowaniu standardów jako ściowych obsługi odbiorców, które okre ślone zostały w rozdziale 6 rozporz ądzenia przył ączeniowego.

Dziennik Urz ędowy - 8937 - Województwa Warmi ńsko-Mazurskiego Nr 166 Poz. 2180

2. W przypadkach:

- niedotrzymania przez sprzedawc ę standardów jako ściowych obsługi odbiorców lub niedotrzymania przez odbiorc ę warunków okre ślonych w umowie sprzeda Ŝy ciepła lub umowie o świadczenie usług przesyłania i dystrybucji ciepła albo w umowie kompleksowej, - uszkodzenia lub stwierdzenia nieprawidłowych wskaza ń układu pomiarowo-rozliczeniowego, - udzielania bonifikat przysługuj ących odbiorcy, - nielegalnego poboru ciepła, stosuje si ę odpowiednio postanowienia okre ślone w rozdziale 4 rozporz ądzenia taryfowego.

CZ ĘŚĆ VII Zasady wprowadzenia zmiany cen i stawek opłat

1. Taryfa mo Ŝe by ć wprowadzona do stosowania nie wcze śniej ni Ŝ po upływie 14 dni i nie pó źniej ni Ŝ do 45 dnia od dnia jej opublikowania we wła ściwym miejscowo Wojewódzkim Dzienniku Urz ędowym.

2. Sprzedawca zawiadomi pisemnie odbiorców ciepła o rozpocz ęciu stosowania taryfy, co najmniej na 14 dni przed wprowadzeniem nowych cen i stawek opłat.

Prezes Zarz ądu Witold Ko ścielski

Wydawca : Wojewoda Warmi ńsko-Mazurski Redakcja : Warmi ńsko-Mazurski Urz ąd Wojewódzki w Olsztynie, Wydział Nadzoru i Kontroli Al. Marsz.J.Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, pok. 130, tel. (89) 5232474

Skład komputerowy : Wojewódzki O środek Informatyki TBD w Olsztynie Al. Marsz.J.Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, tel. (89) 5232334 e-mail: [email protected]

Druk i rozpowszechnianie : Zakład Obsługi Warmi ńsko-Mazurskiego Urz ędu Wojewódzkiego Al. Marsz.J.Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, tel. (89) 5232498, 5232400

Rozpowszechnianie i prenumerata odbywa si ę: - na podstawie nadesłanego zamówienia w Zakładzie Obsługi Warmi ńsko-Mazurskiego Urz ędu Wojewódzkiego, Al. Marsz.J.Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, tel. (89)5232498, 5232400 - w punkcie sprzeda Ŝy w Zakładzie Obsługi Warmi ńsko-Mazurskiego Urz ędu Wojewódzkiego, Al. Marsz. J. Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, pok. 51, tel. (89)5232498 Egzemplarze archiwalne wraz ze skorowidzami wyło Ŝone s ą do powszechnego wgl ądu w: - Wydziale Nadzoru i Kontroli Warmi ńsko-Mazurskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Olsztynie, Al. Marsz. J. Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn, pok. 148, tel. (89) 5232591

Tłoczono z polecenia Wojewody Warmi ńsko-Mazurskiego w Zakładzie Obsługi Warmi ńsko-Mazurskiego Urz ędu Wojewódzkiego w Olsztynie Al. Marsz.J.Piłsudskiego 7/9, 10-575 Olsztyn

ISSN 1508-4817 Cena brutto: 13,60 zł