PRESS FEATURE Amsterdamse School In 2016 vieren we 100 jaar Amsterdamse School. De naam doet vermoeden dat er sprake was van een school, maar de bouwstijl komt voort uit een periode waarin verschillende architecten hun eigen idealen hadden over architectuur, vormgeving én een betere maatschappij. De voortrekkers waren drie bevriende architecten: Joan van der Mey, Michel de Klerk en Piet Kramer. Zij maakte internationaal succes met gebouwen zoals Het Schip en het Scheepvaarthuis. De stijl spreidde zich ook uit naar andere delen van Nederland onder meer Park Meerwijk in Bergen, het raadhuis van Hilversum (gemeentehuis) en het voormalig zenderpark Radio Kootwijk op de Veluwe. Amsterdamse School trok vooral de aandacht door het bouwen van kwalitatief hoogwaardige arbeiderswoningen, met een stijl die kenmerkend is door veel en creatief gebruik van bakstenen, versierde gevels en details van smeedijzer. Er zijn ook bruggen en kerken uitgevoerd in deze stijl. Hildo Krop, de belangrijkste beeldhouwer van de Amsterdamse School beweging, maakte het beeldhouwwerk van talloze bruggen en openbare gebouwen in Amsterdam. Nu nog is dit overal in Metropool Amsterdam te bewonderen. De stroming betrof niet alleen architectuur maar ook interieur zoals lampen, klokken, spiegels, deurknoppen, textiel en meubilair van onder andere meubelmakers Harry Dreesen en Louis Deen. In de jaren ’10 en ’20 werd veel gebouwd in de Amsterdamse School, en na de Tweede Wereldoorlog kregen de stromingen het Bauhaus en De Stijl meer de overhand. Eind jaren zestig kwam de belangstelling voor de bouwstijl terug. En een eeuw later vieren we de honderdste verjaardag van de Amsterdamse School. Het Scheepvaarthuis Joan van der Mey wordt gezien als de grondlegger van de Amsterdamse School. In 1911 werd Van der Mey de eerste ‘esthetische adviseur’ voor de gemeente Amsterdam. Hij ontwierp vele bruggen, urinoirs en andere openbare bouwwerken. Daarnaast werkte hij als zelfstandig architect en verwierf hij in 1912 de bijzondere opdracht om Het Scheepvaarthuis te ontwerpen. | Pagina 2 van 4 Het Scheepvaarthuis wordt gezien als het officiële begin van deze stijl. Voor het ontwerp en de uitvoering stelde Van der Mey een team samen met verschillende kunstenaars en architecten. Onder andere met Piet Kramer en Michel de Klerk, met wie hij eerder samen had gewerkt op het bureau van architect Eduard Cuypers – neef van Pierre Cuypers, architect van het Rijksmuseum en Amsterdam Centraal Station. Ook Van den Eijnde, Krop en Brouwer (beeldhouwwerk) en Bogtman (glas-in-lood) werden betrokken. Het bijzondere aan Het Scheepvaarthuis is de samenhang van gebouw en inrichting die zorgen voor een totaalbeleving (Gesamtkunstwerk) van deze stijl. Het eerste gedeelte van het Scheepvaarthuis opende in 1916. Het tweede gedeelte in 1928. In Rijksmonument Het Scheepvaarthuis is nu het vijfsterrenhotel Grand Hotel Amrâth Amsterdam gevestigd. Huisvesting Museum Het Schip staat bekend als ‘arbeiderspaleis’, een vooraanstaand voorbeeld van Amsterdamse School en sociale woningbouw. In 1919 ontwierp Michel de Klerk dit iconische pand voor een woningbouwvereniging en bestaat uit 102 appartementen, een ontmoetingsplek en een postkantoor. Nu is het gebouw een museum gewijd aan de Amsterdamse School. Daarnaast heeft Museum Het Schip een dependance in het Dageraad- complex van De Klerk en Kramer in de Diamantbuurt. Deze buurt is onderdeel van Berlages Plan Zuid, waar vooral in de Amsterdamse School stijl is gebouwd. De Dageraad biedt tijdelijke exposities en een museumwinkel met informatie over de Amsterdamse School. Theater Tuschinski Niet alleen architecten, beeldhouwers en meubelontwerpers werkten in de stijl ook bedrijven, horecagelegenheden en het theater lieten zich door de Amsterdamse School inspireren. Tussen 1918 en 1921 verrees het filmtheater Tuschinski. Abraham Icek Tuschinski, bioscoopexploitant, combineerde voor zijn beroemdste bioscoop Tuschinski in verschillende stijlen: Amsterdamse School, Art Nouveau en Art Deco met de entreehal als voorbeeld. Het is één van de imposantste bioscopen van Amsterdam. Hotel The Grand Het gebouw aan de Oudezijds Voorburgwal 197 was eerst de plek van twee middeleeuwse kloosters om vervolgens in gebruik te worden genomen als Prinsenhof, zetel van de Admiraliteit – voorloper van de marine. Hier logeerde onder andere prins Willem van Oranje toen hij Amsterdam in 1581 bezocht. Nadat het Prinsenhof rond 1590 was | Pagina 3 van 4 verhuisd, vestigde het stadsbestuur zich tijdelijk in de vrijgekomen ruimte doordat het oude stadhuis was afgebrand. Aan het einde van de negentiende eeuw kwam een einde aan het bestaan van de Admiraliteit en werd het gebouw weer het officiële stadhuis tot 1988. In 1923 volgde een uitbreiding van het toenmalige stadhuis in de stijl van de Amsterdamse School. Deze vleugel werd ontworpen door architecten Nicolaas Lansdorp en Allard Remco Hulshoff en is een sprekend voorbeeld van Amsterdamse School. In 1992 werd het gebouwencomplex verbouwd tot vijf sterren hotel The Grand. Hotel The Grand staat bekend om haar bijzondere interieur; de stijlkamers uit de jaren twintig van de vorige eeuw zijn geheel bewaard gebleven. De trouwzaal met wandschilderingen van Chris Lebeau en de raadzaal met werken van Mendes da Costa, John Raedecker en Hildo Krop getuigen hiervan. Eén van de meest memorabele gebeurtenissen van het gebouw is burgerlijk jawoord dat voormalige koningin, prinses Beatrix, in 1966 gaf de raadzaal. 100 jaar Amsterdamse school Een aantal organisaties organiseert in dit jubileumjaar bijzondere evenementen, bijeenkomsten en tentoonstellingen. Enkele voorbeelden: Stedelijk Museum: Wonen in de Amsterdamse School. Ontwerpen voor het interieur 1910-1930 (9 april – 28 augustus 2016). Open Monumentendag Amsterdam (10 en 11 september 2016) brengt een ode aan de Amsterdamse School (vijf extra openingen). Architectuurcentrum Amsterdam (ARCAM): 100 jaar inspiratie (14 april - 30 september 2016) Amsterdamse School Museum Het Schip opent dit voorjaar haar grote uitbreiding in woonblok Het Schip. Elke zondag Tour Scheepvaarthuis. Verder worden speciale bus- en wandelroutes gerealiseerd tussen Amsterdamse School Museum Het Schip en Stedelijk Museum. Deze samenwerking heeft geresulteerd in een plattegrond waarop diverse Amsterdamse School gebouwen en objecten zijn aangegeven verspreid over de stad. Meer informatie over de activiteiten via www.amsterdamseschool100jaar.nl #AmsterdamseSchool Amsterdam, april 2016 | Pagina 4 van 4 Noot voor de redactie: De informatie is vrij beschikbaar voor gebruik en referentie met bronvermelding: www.iamsterdam.com. Bovenstaande informatie is onder voorbehoud en Amsterdam Marketing accepteert geen verantwoordelijkheid voor onjuistheden in de gepubliceerde informatie. Publieksinformatie: www.iamsterdam.com Amsterdam Marketing Press Office E-mail: [email protected] Beelden: http://mediabank.iamsterdam.com/ Telefoon: +31(0)20 702 6265 Over Amsterdam Marketing Amsterdam Marketing is de citymarketingorganisatie van Metropool Amsterdam, actief op het gebied van promotie, informatie, onderzoek en dienstverlening. De ambitie is om deze regio op de kaart te zetten als één van de vijf meest aantrekkelijke metropolen van Europa voor bewoners, bezoekers en bedrijven. Onder het motto ‘I amsterdam’ profileert Amsterdam Marketing de Metropool Amsterdam als internationale woon- en werkmetropool, aantrekkelijke reisbestemming en proeftuin voor innovaties. .