Broń Strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces

Zeszyt 152 nr 4/2019, str. 105-126 ISSN 1230-3801 Volume 152 No. 4/2019, pp.105-126

BROŃ STRZELECKA SIŁ ZBROJNYCH FEDERACJI ROSYJSKIEJ SMALL ARMS OF RUSSIAN FEDERATION ARMED FORCES

Jarosław NAWROTEK Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, ul. Wyszyńskiego 7, 05-220 Zielonka Military Institute of Armament Technology, 7 Wyszynski St., 05-220 Zielonka, Poland Author’s e-mail address: [email protected] DOI 10.5604/01.3001.0014.0879 Streszczenie: Rosja od wielu lat pozostaje jednym Abstract: Russia has been for many years one z głównych producentów i eksporterów uzbroje- of main producers and exporters of arms and nia i sprzętu wojskowego. Jednak pomimo za- military equipment. But even if the Russian chowania pozycji lidera, znajduje się co najmniej Military-industrial Complex still maintains a jedna nisza rynkowa, w której rosyjski kompleks leading position, there is at least one domain wojskowo-przemysłowy został wyparty z zajmo- where it was forced to quit positions kept dur- wanych, w czasach ZSRR, pozycji i nie pokazuje ing the Soviet Union and does not present any nowych osiągnięć. Chodzi o broń strzelecką, new achievements. The question refers to fire- gdzie stosunkowo niskie koszty produkcji prze- arms where relatively low costs of manufac- kładają się na kilkuprocentowy udział w świato- ture are transformed on a few percentage share wym obrocie uzbrojeniem. Rynek ten, niewielki in the world arms trade. This market has a sig- z punktu widzenia finansowego, ma dla Rosji du- nificant symbolic meaning for Russia despite że znaczenie symboliczne. Niezależnie od tego, of its modest financial dimension. Military jakim zaawansowanym technologicznie uzbroje- operations require a deployment of infantry niem dysponowałyby armie na całym świecie, with its firearms, independently on state of the operacje wojskowe nie mogą się obejść bez udzia- art technology of the arms used by the armies. łu piechoty i jej broni strzeleckiej. Poza siłami Beside the armed forces, the firearms are used zbrojnymi użytkują ją służby specjalne, antyter- by special and antiterrorist services, police, rorystyczne, oddziały policyjne, straż graniczna border and coastal guards, and also by the i straż obrony wybrzeża, a także struktury prze- structures dedicated for fighting the drugs traf- znaczone do zwalczania handlu narkotykami. ficking.

Słowa kluczowe: broń strzelecka, siły zbrojne Keywords: firearms, Armed Forces of Rus- Federacji Rosyjskiej sian Federation

1. Wstęp 1. Introduction

W Rosji, podobnie jak i w innych kra- Firearms are used in Russia like in jach broń strzelecka znajduje się na uzbroje- other countries by all branches of troops. niu wszystkich rodzajów wojsk. Jej wartość It shows high value in guerrilla and local jest szczególnie wysoka w operacjach party- wars, and at antiterrorist operations which zanckich, antyterrorystycznych oraz w woj- became a basic type of contemporary

106 J. Nawrotek nach lokalnych, które stały się podstawowym conflicts. Elimination from combat opera- typem konfliktów współczesnej epoki. W ta- tion of enemy scattered manpower has a kich działaniach wyeliminowanie z walki roz- greater importance in such operations proszonej siły żywej przeciwnika jest o wiele than the seizure or destruction of infra- ważniejsze od przejęcia lub zniszczenia obiek- structure objects. At large scale wars they tów infrastruktury. W wojnie na dużą skalę become a main combat asset deployed in broń strzelecka staje się głównym środkiem urban, forest and mountain areas where walki w mieście, w lesie, w górach, kiedy the capacities of other types of weapons możliwości innych rodzajów uzbrojenia są are limited. The military units have to be ograniczone. Różnorodność i szybka zmiana armed with guns representing various sytuacji na polu walki, zmiana charakteru dzia- combat performance to cope with differ- łań, celów i zadań, wymaga uzbrojenia jedno- ent and rapidly changing situations of the stek w broń z różnorodnymi właściwościami combat field, and changing character of bojowymi. W niniejszym artykule przedsta- operation, objectives and assignments. wiono broń strzelecką Sił Zbrojnych Federacji The paper presents the firearms of the Rosyjskiej, znajdującą się na ich uzbrojeniu. Russian Federation Armed Forces. It has Należy przy tym podkreślić, że w Rosji mo- to be stressed that the upgrading and de- dernizacja i prace badawcze nad nowymi ro- velopment work on new types of firearms dzajami uzbrojenia strzeleckiego prowadzone is conducted in Russia basing in a great są, w dużej mierze, w oparciu o doświadczenia degree on experience acquired in Afghan- zdobywane w konfliktach w Afganistanie, istan, Chechen, Georgia, and Syria con- Czeczenii, Gruzji i Syrii. flicts.

2. Pistolety 2. Pistols

Najbardziej rozpowszechnionym typem The most popular type of personal broni osobistej w siłach zbrojnych Federacji weapon used by armed forces of Russian Rosyjskiej pozostaje pistolet Makarow Federation is pistol Makarov (PM) (Photo (PM) (fot. 1), przyjęty do służby w 1951r. 1) accepted into service in 1951. The gun Głównymi zaletami tej broni są: wysoka has following advantages: high reliability niezawodność i bezpieczeństwo użytkowa- and safety of use confirmed by long ser- nia, potwierdzone w trakcie długiej eksploa- vice life, and moreover the low cost and tacji, a także niski koszt i duże zapasy ma- great amount of stored stock. Following gazynowe. Do wad PM, które nie pozwalają disadvantages prevent labelling it as a uznać go za nowoczesny, należą: modern one: – niewielka, według współczesnych stan- – Low capacity of magazine compar- dardów, pojemność magazynka (8 na- ing to present standards (8 rounds boi, w porównaniu z 15-18 w przypad- comparing to 15-18 for modern pis- ku nowoczesnych pistoletów); tols); – stosunkowo krótki nabój; – Relatively short cartridge; – niewielki zasięg skutecznego ognia (15- – Low range of efficient fire (15- 25 metrów); 25 m); – oraz „ciężki spust” (podczas strzelania – And a “hard trigger” (at shooting bez wcześniejszego napinania kurka). without previously tightened cock). Taktyczno-techniczne charakterystyki pisto- Tactical-technical characteristics of pistol letu PM: PM:

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 107 Kaliber/nabój - 9x18 mm; Calibre/cartridge - 9x18 mm; Masa - 0,76 kg; Mass - 0.76 kg; Długość - 167 mm; Length -167 mm; Długość lufy - 93,5 mm; Length of barrel - 93.5 mm; Pojemność magazynka - 8 naboi. Capacity of magazine - 8 rounds.

W 1990 r. Ministerstwo Obrony ZSRR In 1990 the Ministry of Defence of the ogłosiło konkurs na nowy pistolet (program USSR called a competition for a new pis- „Gracz” «Грач»). Konkurs zakończył się już tol (program „Player” «Грач»). The com- po upadku Związku Radzieckiego w 2000r. petition was completed in 2000 after the W 2003r. rosyjskie siły zbrojne przyjęły na Soviet Union fall. In 2003 the Russian uzbrojenie „9 mm pistolet Jarygina” «9-мм armed forces accepted into the service пистолет Ярыгина» (PJ) (fot. 2). Produkcja „9 mm pistol Jarygin” «9-мм пистолет seryjna na potrzeby armii rosyjskiej, umiej- Ярыгина» (PJ) (Photo 2). Seral produc- scowiona w Zakładach Kałasznikowa w Iż- tion for the Russian Army started in Kal- ewsku, rozpoczęła się od 2011 r. ashnikov Plants in Izhevsk in 2011.

Fot. 1. 9 mm pistolet Makarowa Photo 1. Makarov 9 mm pistol

W 2012 r. Pistolet Jarygina, jako nowa In 2012 the Jarygin pistol became broń osobista, stała się standardowym wy- a standard personal weapon of the officers posażeniem oficerów Zachodniego Okręgu of the Western Military Region. Neverthe- Wojskowego. Jednak w trakcie jego użyt- less, many objections were announced dur- kowania zgłaszano wiele zastrzeżeń. Do ing its deployment. Following main disad- największych wad PJ można zaliczyć: słaba vantages of PJ may be listed: low ergo- ergonomia, częste, trudne do wyeliminowa- nomic rank, cases of hanging fire difficult nia zacięcia (przekoszenie naboju i zacięcie for elimination (slants of the round and

108 J. Nawrotek łuski lub naboju w komorze nabojowej), jams of cases or cartridges in the chamber), duża ilość niewypałów oraz słaba jakość large amount of misfires and low quality of wykonania. Twórcy pistoletu krytykują workmanship. Designers of the pistol put producentów nabojów, twierdząc, że więk- the blame to the manufacturers of cartridg- szość problemów z zapłonem wynika z ni- es claiming that most of the problems arise skiej jakości ich produktów - co potwier- from the low quality of their products – dzają eksperci wojskowi. Jednak niewystar- what is confirmed by military experts. But czająco przemyślana konstrukcja i niska an insufficiently elaborated design and low jakość wykonania samego PJ są w tym quality of workmanship of the PJ are the przypadku najistotniejsze. most significant in this case.

Fot. 2. 9 mm pistolet Jarygina Photo 2. Jarygin 9 mm pistol

Taktyczno-techniczne charakterystyki pistoletu Tactical-technical data of pistol PJ: PJ: Calibre - 9 mm; Kaliber - 9 mm; Cartridge - 9х19 "Luger", 7Н21; Nabój - 9х19 "luger", 7Н21; Mass without ammunmition - 0.95 kg; Masa broni bez amunicji - 0,95 kg; Length of gun - 196 mm; Długość broni - 196 mm; Length of barrel - 112.5 mm; Długość lufy - 112,5 mm; Muzzle velocity - 335 m/s ("Luger"), Prędkość początkowa pocisku - 335 m/s 465 m/s (7Н21); ("luger"), 465 m/s (7Н21); Rate of fire - 15-20 shots/min; Szybkostrzelność - 15-20 strz./min; Effective range - 50 m; Efektywny zasięg - 50 m; Capacity of magazine -17 rounds. Pojemność magazynka - 17 naboi. Specialists from Rostech and W ostatnich latach zintensyfikowano CNIItoczmasz «ЦНИИточмаш» have re-

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 109 prace nad nowym pistoletem. Udaw, «Удав» cently intensified the work on developing (fot. 3), który został zaprojektowany przez new pistol Udav, «Удав» (Photo 3). The specjalistów z firm Rostech i CNIItoczmasz official website of CNIItoczmasz in- «ЦНИИ точмаш». W styczniu 2019 r., na formed in January, 2019 that the tests of swojej oficjalnej stronie CNIItoczmasz ogło- new pistol with the size of cartridge siła, że od sierpnia do grudnia 2018 r. zreali- chamber 9 x 21 mm were completed be- zowano testy nowego pistoletu o wymiarach tween August and December of 2018. Its komory nabojowej 9 x 21 mm. Przeprowa- ballistic performance was checked, and dzono badania mechaniczne i klimatyczne na the mechanical and climatic tests were zgodność z wymaganiami taktycznymi i do- performed for the compliance with tactical kumentacją techniczną, a także sprawdzono requirements and technical specifications. jego właściwości balistyczne. Latem 2019 r. In summer of 2019 the Interdepartmental Komisja Międzyresortowa zadecydowała o Commission made a decision permitting dopuszczeniu pistoletu Udaw do produkcji a serial production of Udav pistol. In first seryjnej. Na początku września br. serwis days of September, 2019 the press service prasowy Rostechu poinformował, że pistolet of Rostech informed that pistol Udav has Udaw pomyślnie przeszedł pilotażowe pró- passed successfully the piloting military by wojskowe, a wszystkie dokumenty nie- tests, and all documents needed for im- zbędne do przyjęcia broni na wyposażenie plementation of the gun into the service zostały przekazane Ministerstwu Obrony. were handed over to the Ministry of De- Główną zaletą Udawa jest duży nabój o fence. The main Udav benefit is a large wymiarach 9 × 21 mm, który pozwala nisz- cartridge with dimension 9 × 21 mm czyć cele w hełmach i kamizelkach kulood- which is efficient against objects in hel- pornych. mets and bulletproof jackets.

Fot. 3. 9 mm pistolet Udaw Photo 3. Udav 9 mm pistol Dane techniczne pistoletu Udaw (6П72): Technicl data of pistol Udaw (6П72): Kaliber/nabój - 9x21 (SP-10, SP-11, SP-12); Calibre/cartridge - 9x21 (SP-10, SP-11, SP- Długość broni - 206 mm; 12);

110 J. Nawrotek Długość lufy - 120 mm; Length of gun - 206 mm; Masa bez amunicji - 780 g / 980 g; Length of barrel - 120mm; Pojemność magazynka - 18 naboi. Mass without ammunition - 780 g / 980 g; Capacity of magazine - 18 rounds. Konkurencyjnym rozwiązaniem jest promowany przez koncern Kałasznikowa Pistol Lebiediew PL-15 (Лебедев ПЛ- pistolet Lebiediew PL-15 (Лебедев ПЛ-15) 15) (Photo 4]) proposed by Kalashnikov (fot. 4). Pistolet ten, z nabojem Parabellum 9 concern is a competitive solution. The pis- × 19 mm, został opracowany na potrzeby ro- tol uses Parabellum 9 × 19 mm cartridge syjskich struktur siłowych (szczególnie służb and is developed for the Russian law en- specjalnych). Przedstawiciele zakładów Ka- forcement structures (especially for spe- łasznikowa cial services). Representatives of Kalash- w Iżewsku poinformowali, że fabryka przy- nikov Plants in Izhevsk have informed that gotowała się do rozpoczęcia seryjnej pro- the Plant is prepared to start the serial produkcji PL-15 w 2019 r. duction of PL-15 in 2019. Pistolet PL-15 charakteryzuje się mniej- Pistol PL-15 is characterised by a low- szą wagą i lepszą ergonomią w porównaniu z er weight and better ergonomics than Udawem, ale ustępuje mu pod względem po- Udav but has worse performance concern- jemności magazynka i mocy naboju. Biorąc ing the capacity of magazine and power of pod uwagę parametry techniczne Udaw jest the round. Considering technical parame- lepszym rozwiązaniem dla sił zbrojnych, ale ters the Udav is a better solution for the jego seryjna produkcja jest ograniczona armed forces but its serial production is możliwościami CNIItoczmaszu. Dlatego też limited by capabilities of CNIItoczmasz. planuje się dodatkowo umieszczenie pro- For this reason it is planned to launch ad- dukcji Udawa w Zakładach Wiatskije Polia- ditional production of Udav in Wiatskije ny «Вятские поляны» i Zakładach Kałasz- Poliany Plants «Вятские поляны» and in nikowa w Iżewsku. Kalashnikov Plants in Izhevsk.

Fot. 4. 9 mm pistolet PL-15 Photo 4. Pistol 9 mm PL-15

Dane techniczne pistoletu PL 15: Technical data of pistol PL 15: Каliber/nabój - 9х19 mm; Calibre/cartridge - 9х19;

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 111 Długość - 180 mm; Length - 180 mm; Masa bez amunicji - 720 g; Mass without ammunition - 720 g; Pojemność magazynka - 14 naboi. Capacity of magazine -14 rounds.

3. Pistolety maszynowe 3. Light Machineguns

To broń automatyczna, przeznaczona do Light machineguns fall into the catego- wykorzystywania amunicji pistoletowej, dzięki ry of automatic weapons using the pistol czemu konstrukcje mają mniejsze wymiary ammunition and by this reason having i masę, przy jednoczesnym uproszczeniu ob- smaller size and mass, and a simplified sługi. Nie bez znaczenia jest również problem handling. A question of unification is also unifikacji, co upraszcza system materiałowo- important as it facilitates the system of ma- technicz-nego zaopatrywania. Do wad tego terial-technical supply. One of disad- rozwiązania należy ograniczenie zasięgu, zwy- vantages of this solutions is the limitation kle do 200 m. W chwili obecnej pistolety ma- of the range, usually up to 200 m. Now the szynowe produkowane w Federacji Rosyjskiej light machineguns produced in the Russian pozostają na uzbrojeniu żołnierzy oddziałów Federation are used by the special forces specjalnych i załóg pojazdów wojskowych. and by the crews of military vehicles. Na początku lat 70-tych na zlecenie Mini- In the beginning of 70-ties the re- sterstwa Obrony ZSRR przeprowadzono prace search-development work was carried out badawczo-rozwojowe w zakresie budowy ma- under the commission of the USSR Minis- łych pistoletów maszynowych wykorzystują- try of Defence on developing small light cych nabój 9x18 PM, lecz żadna z propono- machineguns using the 9x18 PM round, wanych konstrukcji nie została wprowadzona but none of proposed designs was intro- na uzbrojenie. Na początku lat 90-tych MSW duced into the service. At the beginning of FR złożyło zamówienie na tego typu broń, któ- 90-ties the Ministry of Internal Affairs of ra miała wypełnić lukę pomiędzy pistoletami the RF put an order for this type of weapon i karabinkami. W wyniku prac badawczych to fill the gap between the pistols and ri- opracowano pistolet maszynowy PP-91 "Kedr" fles. As the result of research work a light i zmodyfikowaną wersję "Klin". Produkcję obu machinegun PP-91 "Kedr" was developed wersji rozpoczęto w 1994 r. w Złotoustowkiej with its upgraded version "Klin". Produc- Fabryce Maszyn. Pistolety trafiły na uzbrojenie tion of two versions started in 1994 in the oddziałów specjalnych Ministerstwa Spraw Zlotoustye Machine Plants. The pistols Wewnętrznych. Obydwa posiadają konstrukcję went into the special units of the Ministry modułową. Wyposażone są w mechanizm ude- of Internal Affairs. Both of them have the rzeniowy typu kurkowego z cylindryczną sprę- modular structure. They have a striking żyną powrotną. Inną wersją rozwojową tej bro- mechanism of the cock type with the cy- ni jest „Kedr-B”, przeznaczony do wykonywa- lindrical return spring. Another upgrading nia strzelań o zmniejszonym poziomie hałasu, version of this weapon is „Kedr-B” desig- na odległość do 50 m. nated for shootings at reduced level of Innym rozwiązaniem konstrukcyjnym cha- noise to distances of 50 m. rakteryzuje się pistolet maszynowy АЕК-918, Light machinegun АЕК-918 devel- który powstał w Kowrowskich Zakładach Me- oped in the Kovrovskye Mechanical Plants chanicznych i wykorzystuje nabój typu 9x19. for the cartridge of 9x19 type is a different Podstawą działania jego automatyki jest wyko- solution. The principle of its automatics rzystanie energii swobodnego odrzutu zamka. operation is based on the energy of

112 J. Nawrotek Dzięki zastosowaniu systemu równoważącego a free bolt recoil. There is a system balanc- oddziaływanie elementów ruchomych, szcze- ing the action of movable components, es- gólnie w skrajnych punktach, udało się zwięk- pecially at extreme points, and due to it the szyć stabilność broni podczas strzelania seriami stability and accuracy of the weapon has i poprawić celność automatycznego ognia. been increased at serial firing.

Charakterystyki taktyczno-techniczne pistoletów maszynowych Tactical-technical characteristics of light machineguns Parametr / Pistolet Parameter/ Pistol PP-91 "Kedr"" Klin" “Kedr-B” Kaliber Calibre [mm] 9 9 9 Nabój Cartridge 9х18 РМ 9х18 РМ 9х18 РМ Masa bez amunicji Mass without ammunition [kg] 1,54 1,54 2,1 Długość broni Length of gun [mm] 539 539 671 Długość lufy Length of barrel [mm] 120 120 120 Szybkostrzelność Rate of fire [strz./min] 800 – 850 1030-1200 800 - 850 Prędkość początkowa Muzzle velocity [m/s] 310 425 310 Efektywny zasięg Effective range [m] 50 150 50 Pojemność magazynka Capacity of magazine [szt.nb.] 20 / 30 20 / 30 20 / 30

Fot. 5. Pistolet maszynowy PP-91 “Kedr” Photo 5. Light machinegun PP-91 “Kedr”

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 113

Fot. 6. Pistolet maszynowy AEK-918 Photo 6. Light machinegun AEK-918

Taktyczno-techniczne charakterystyki pisto- Tactical-technical data of light ma- letu maszynowego АЕК-918: chinegun АЕК-918: Кaliber - 9 mm; Calibre - 9 mm; Nabój - 9х18 PW; Cartridge - 9х18 PW; Masa broni bez amunicji - 1,78 kg; Mass without ammunition - 1.78 kg; Długość broni - ze schowaną kolbą: 350 mm/ Length of gun with folded butt - 350 mm/ z otwartą: 600 mm; with unfolded butt - 600 mm; Długość lufy - 180 mm; Barrel length - 180 mm; Prędkość początkowa pocisku - 500 m/s; Muzzle velocity - 500 m/s; Szybkostrzelność - 800-900 strz. /min; Rate of fire - 800-900 shots/min; Efektywny zasięg - do 200 m; Effective range - to 200 m; Pojemność magazynka - 30 naboi. Capacity of magazine - 30 rounds.

Fot. 7. Pistolet maszynowy AEK-918G Photo 7. Light machinegun AEK-918G

Taktyczno-techniczne charakterystyki pisto- Tactical -technical data of light ma- letu maszynowego АЕК-918G: chinegun АЕК-918G: Kaliber - 9 mm; Kaliber - 9 mm; Nabój - 9х19 "luger", 7Н21; Cartridge 9 mm: 9х19 "Luger", 7Н21; Masa broni bez amunicji - 2,65 kg; Mass without ammunition - 2.65 kg; Długość broni - ze schowaną kolbą 425 mm/ Length of weapon: with folded butt: z otwartą 660 mm; 425 mm/with unfolded: 660 mm; Długość lufy - 180 mm; Length of barrel -180 mm;

114 J. Nawrotek Prędkość początkowa pocisku - 500 (7Н21) Muzzle velocity - 500 (7Н21) m/s; m/s Rate of fire - 1500 shots/min; Szybkostrzelność - 1500 strz./min; Effective range - to 200 m; Efektywny zasięg - do 200 m; Capacity of magazine: 30 rounds. Pojemność magazynka - 30 naboi.

Mimo podobnego oznaczenia i zastoso- In spite of a similar designation and wanych nabojów typu 9x19, pistolet maszy- applied cartridges of 9x19 type the light nowy AEK-918G stanowi samodzielną kon- machinegun AEK-918G is an independent strukcję, bezpośrednio niezwiązaną z АЕК- design without direct connections to АЕК- 918. Pistolet maszynowy АЕК-918G został 918. The light machinegun АЕК-918G zaprojektowany w "klasycznym" układzie was designed in a “classical” Kalashnikov konstrukcji Kałasznikowa. Automatyka działa layout. The automatics operates on the na zasadzie swobodnego odrzutu zamka. Za- principle of free recoil of the bolt. The ap- stosowanie kompensatora pozwoliło zwięk- plication of a compensator has allowed for szyć stabilność broni i poprawić dokładność increasing the gun stability and accuracy automatycznego ognia. Mechanizm uderze- at serial firing. The striking mechanism niowo-spustowy pozwala na prowadzenie provides firing both the single shots and ognia pojedynczego i automatycznego, a tak- serial fire, including short series of że krótkimi seriami po 3 strzały. 3 shots.

Fot. 8. Pistolet maszynowy „Bizon -2-07”

Photo 8. Light machinegun „Bizon -2-07”

Unifikacja jest charakterystyczną cechą The unification is a characteristic feature nowoczesnego systemu broni strzeleckiej, w of a modern firearm system concerning also tym w tworzeniu pistoletów maszynowych, development of light machineguns for the znajdujących się na uzbrojeniu armii. W ten army. In this way Russia implements an idea sposób Rosja realizuje ideę szerokiej unifi- of wide unification of automatic weapons on kacji broni automatycznej na bazie jednego the basis of one system. Operations conduct- systemu. Działania organów ścigania oraz ed by preventive and special units require prowadzenie operacji specjalnych wymagało the weapons which could be effective posiadanie broni, która skutecznie raziłaby against targets up to the ranges of 100-150 cele na odległość do 100-150 m. W 1993 r. m. In 1993 the designers of the Izhevsk Ma- konstruktorzy Iżewskiej Fabryki Maszyn, chine Plant, using the experience acquired at doświadczeni w produkcji sytemu Kałaszni- production of Kalashnikov system, devel- kowa, opracowali 9 mm pistolet maszynowy oped 9 mm light machinegun PP-19 "Bizon- PP-19 "Bizon-2", który stał się podstawą dla 2", which have become the basis of the iżewskiej rodziny pistoletów maszynowych. Izhevsk family of light machineguns. In

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 115 W 1996 r. na uzbrojenie MSW trafił 9 mm 1996 the Ministry of Internal Affairs re- pistolet maszynowy PP-19 "Bizon-2", który ceived 9-mm light machinegun PP-19 "Bi- wykorzystuje nabój 9x18 PM/PMM. zon-2" using the cartridge 9x18 PM/PMM.

Taktyczno techniczne charakterystyki wybranych pistoletów maszynowych rodziny „Bizon-2” Tactical-technical characteristics of some light machineguns of „Bizon-2” family Parametr / Model Parameter / model 2 2-01 2-03 2-03 2-04 2-05 2-06 2-07

Kaliber / Calibre [mm] 9 9 9 9 9 9 9 7,62

Nabój / Cartridge [mm] 9х18 9х19 9х17 9х18 9х18 9х19 9х17 7,62х25 Masa bez amunicji Mass without ammunition [kg] 2.8 3.0 2.7 3.2 2.8 3.0 2.7 3.0 Długość z kolbą złożoną Length with folded butt [mm] 460 460 460 570 460 460 460 530 Długość z kolbą rozłożoną Length with unfolded butt [mm] 690 690 690 790 690 690 690 665 Szybkostrzelność Rate of fire [strz./min] 700 680 680 - - - 750 700 Prędkość początkowa Muzzle velocity [m/s] 340 380 330 290 340 380 330 530 Efektywny zasięg Effective range [m] 100 200 100 100 100 200 100 200 Pojemność magazynka Capacity of magazine [szt.nb] 64 53 64 64 64 53 64 35

Przy zachowaniu wielu cech systemu The "Bizon-2" inherits many designing konstrukcyjnego Kałasznikowa "Bizon-2" ma features of Kalashnikov system although it szereg istotnych różnic. Jego automatyka also has important differences. Its auto- działa na zasadzie swobodnego odrzutu zam- matics operates on the principle of free re- ka. Trzpień zamka służy tylko do pomiesz- coil of the bolt. The shank of the bolt is czenia sprężyny powrotnej. Mechanizm spu- used only for housing the return spring. stowy z bezpiecznikiem jest praktycznie po- The triggering mechanism with the safety dobny do tego, który jest wykorzystywany w catch is in practice similar to that one used karabinku AK. Na lufie mocowany jest kom- in the AK rifle. A compact suppressor of paktowy tłumik płomieni. Najbardziej intere- flames is fixed to the barrel. The most in- sującą cechą pistoletu "Bizon-2" jest magazy- teresting feature of "Bizon-2" pistol is a nek ślimakowy, dzięki czemu uzyskano jego worm magazine providing high capacity at dużą pojemność, przy stosunkowo małych relatively small dimension. The fixing of rozmiarach. Mocowanie magazynka pod lufą the magazine under the barrel shifts the przesuwa środek ciężkości, przyczyniając się centre of gravity what increases the accu- do dokładności strzelania i pozwala korzystać racy of fire, and may be used for holding. z niego - jako uchwytu. Standardowa listwa A standard rail on the left wall of the re- na lewej ściance korpusu pozwala zabudować ceiver can accept an optical collimator or kolimatorowy celownik optyczny lub nokto- night-vision sight, what significantly in-

116 J. Nawrotek wizyjny, co w znaczący sposób pozwala creases the options of using and accuracy zwiększyć możliwości użycia i dokładność of fire. strzelania. The upgraded version of "Bizon-2B" Zmodyfikowana wersja "Bizon-2B" wy- has an integrated silencer. In 1997 the posażona jest w zintegrowany tłumik. W light machinegun Bizon-2-07" was created 1997 r. powstał pistolet maszynowy Bizon-2- for cartridge 7.62x25 TT characterised by 07" pod nabój 7,62x25 TT, charakteryzujący a higher muzzle velocity. The pistol was się większą prędkością początkową. Pistolet subjected to many upgrades and has been ten podlegał wielu modyfikacjom i ostatecz- used by the structures of the Ministry of nie funkcjonuje w MSW w 12 wersjach. Internal Affairs in 12 versions.

Fot. 9. Pistolet maszynowy PP-2000 Photo 9. Light machinegun PP-2000

Taktyczno-techniczne charakterystyki pisto- Tactical-technical data of light ma- letu maszynowego PP-2000: chinegun PP-2000: Kаliber - 9 mm; Calibre - 9 mm; Nabój - 9х19 mm, Luger/Para i 9х19 7Н31; Round - 9х19 mm, Luger/Para and 9х19 7Н31; Masa broni bez amunicji - 1,4 kg; Mass without ammunition - 1.4 kg; Długość broni z rozłożoną kolbą: 582 mm/ Length of gun with unfolded butt - 582 ze złożoną - 340 mm; mm/ with folded - 340 mm; Długość lufy - 139 mm; Length of barrel - 139 mm; Szybkostrzelność - 600 strz./min.; Rate of fire - 600 shots/min; Efektywny zasięg - do 200 m; Effective range - to 200 m; Pojemność magazynka - 20 lub 44 naboje. Capacity of magazine - 20 or 44 rounds.

Lekkie i kompaktowe pistolety maszy- Light compact machineguns have been nowe nadal budzą duże zainteresowanie - ja- still of a great interest as a possible type of ko możliwy rodzaj broni przeznaczonej do self-defence weapon. The Priborostroy- samoobrony. Zakłady Priborostrojenije enye Plants in Tula have presented an w Tule przedstawiły oryginalny pistolet ma- original light machinegun PP-2000 which szynowy PP-2000, który został przyjęty na was accepted for the equipment of the uzbrojenie Ministerstwa Spraw Wewnętrz- Ministry of Internal Affairs of Russian nych Federacji Rosyjskiej. Pistolet maszyno- Federation. The light machinegun was de- wy został skonstruowany w układzie, signed in a layout that houses the maga-

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 117 w którym magazynek umiejscowiony jest zine in the pistol grip. The barrel bore is w uchwycie pistoletowym. Kanał lufy - treated by chromium. Automatics of the chromowany. Automatyka broni działa na za- gun operates on the principle of bolt free sadzie swobodnego odrzutu zamka. Sprężyna recoil. The return spring is placed in the powrotna znajduje się w kanale zamka. Waga bolt channel. The weight and balancing of i wyważanie broni pozwala na strzelanie z the gun allows for one hand shooting. jednej ręki. Mechanizm spustowy pozwala Triggering mechanism allows the single na prowadzenie ognia pojedynczego i auto- shot and serial fire. Different cartridges of matycznego. Do strzelania mogą być użyte 9x19 type may be used for shooting. różne naboje typu 9x19. Podczas strzelania z When the cartridge 7Н31 is used for firing PP-2000 nabojem 7Н31 pocisk przebija płytę with PP-2000 then the bullet penetrates an stalową o grubości 8 mm w odległości 15 m i 8 mm thick steel plate on the range of o grubości 5 mm w odległości 50 m. 15 m, and 5 mm thick at 50 m.

4. Karabinki automatyczne 4. Automatic Rifles

Karabinek szturmowy 5,45 mm Kałasz- Kalashnikov assault rifle 5.45 mm nikow model 1974 (AK-74, faktycznie przy- model 1974 (AK-74, formally accepted in jęty w 1978 r.), a także jego późniejsze wer- 1978), and also its later versions AK-74M sje AK-74M i pochodne (AKS-74, AK- and derivatives (AKS-74, AK-74N) remain 74N), pozostają głównymi standardowymi as the main standard rifles used by the karabinkami znajdującymi się na wyposaże- Armed Forces of Russian Federation. High niu Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. reliability at difficult conditions, simple de- Główne ich zalety to: wysoka niezawodność sign and low production cost, upgrading w trudnych warunkach, prostota i niski koszt capabilities and great stocks can be counted produkcji, łatwość modernizacji i duże zapa- to its benefits. It has following disad- sy magazynowe. Do wad należy zaliczyć: vantages: 1) przestarzała ergonomia, niewygodny 1) Obsolete ergonomics, an awkward chwyt pistoletowy, brak możliwości zmiany pistol grip, direction of case ejection cannot kierunku wyrzutu łuski - co sprawia, że broń be changed – it makes the gun fit unwell to jest niewygodna dla strzelców leworęcznych; left hand shooters; 2) ograniczone możliwości zmiany konfi- 2) Limited capabilities, unlike in West- guracji wyposażenia, w przeciwieństwie do ern models, for changing the configuration modeli zachodnich. W AK-74 zdejmowana of accessories. A removing cover of the pokrywa zamka nie pozwala na umieszcze- bolt in AK-74 prevents the placing of Picat- nie szyny Picatinny, dlatego trzeba używać inny rail, and the rail quick detach modular mocowań na „jaskółczy ogon” – naruszając joints have to be used, what disarrays the przy tym ustawienia broni i zwiększając jej gun’s settings and increases its mass. There masę. Brak również możliwości szybkiej is also no capabilities for rapid replacement wymiany lufy; of the barrel; 3) niewystarczająca celność, związana z 3) Insufficient accuracy connected with cechami konstrukcyjnymi. Krótka linia ce- the structural characteristics. There is a lowania, kolba znajdująca się poniżej osi lu- short aiming line and the stock is placed fy, co zwiększa odrzut broni. Do wad należy below the barrel axis what increases the również niska moc i słaba jakość naboju gun’s recoil. A low power and quality of 5,45 mm. 5.45 mm cartridge is also disadvantageous.

118 J. Nawrotek W czasach radzieckich (w 1981 r.) ogło- In times of Soviet Union (in 1981) szono konkurs pod nazwą Abakan a competition was announced under the «Абакан» na znalezienie następcy AK-74. name of Abakan «Абакан» for finding a Do konkursu, zgłoszono karabinek AS (ze follower of AK-74. A gun developed by zmniejszonym impulsem odrzutu) opraco- Giennadij Nikonov and designated by AS wany przez Giennadija Nikonowa. Został on (with reduced recoil) was submitted in the wtedy uznany za najbardziej obiecujące competition. It was then acknowledged as rozwiązanie. W 1997 r. przyjęto na wyposa- the most promising solution. In 1997 an żenie armii rosyjskiej zmodernizowaną wer- upgraded version of the AS gun, named as sję karabinka AS pod nazwą „karabinek au- “submachine gun 5.45 mm Nikonov model tomatyczny 5,45 mm Nikonow wz. 1994” 1994” (AN-94 – Abakan) (Photo 10), was (AN-94 – Abakan) (fot. 10). Od 1998 roku accepted by the Russian Army. AN-94 had AN-94 był produkowany w Zakładach Ka- been manufactured since 1998 in Kalashni- łasznikowa w Iżewsku. Karabinek Abakan, kov Plants in Izhevsk. The Abakan gun had spełniał specyficzne wymagania Sił Zbroj- met the specific requirements of the Armed nych FR (konieczne było znaczące zwięk- Forces (a significant increase of killing ef- szenie skuteczności rażenia celów w kami- ficiency was demanded for objects in bul- zelkach kuloodpornych, przy jednoczesnym letproof jackets at simultaneous preserving zachowaniu istniejącej amunicji, którą przy- the existing ammunition which was accept- jął Nikonow), ale niestety zachował niektóre ed by Nikonov), but unfortunately it also wady AK-74. Produkcję AN-94 zakończono inherited some drawbacks of AK-74. Pro- w 2008r. duction of AN-94 was halted in 2008.

Fot. 10. Karabinek AN-94 Abakan Photo 10. Rifle AN-94 Abakan

Dane techniczne karabinka AN-94 Abakan: Technical data of rifle AN-94 Abakan: Kаliber/nabój - 5,45×39; Calibre - 5.45×39; Długość broni - 943/728 mm; Length of gun - 943/728 mm; Długość lufy - 405 mm; Length of barrel - 405 mm; Маsа bez amunicji - 3,85 kg; Mass without ammunition - 3.85 kg; Szybkostrzelność - 600/1800 strz./min; Rate of fire - 600/1800 shots/min; Pojemność magazynka - 30 naboi. Capacity of magazine - 30 rounds.

Do wyposażenia jednostek FSB (Federal- An assault gun AK-105 (called as “a na Służba Bezpieczeństwa), jednostek FGUP hundredth series”), being a shorter version (Федеральное государственное унитарное of AK-74M, was accepted as a successor предприятие «Охрана»), a także Federalnej of AK-74 for the equipment of FSB (Fed- Służby Penitencjarnej Federacji Rosyjskiej zo- eral Security Service), FGUP (Federal

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 119 stał przyjęty następca AK-74 - karabin sztur- State Unitary Agency “Okhrana” - mowy AK-105 (tzw. „setna seria”), który jest Федеральное государственное унитарное krótszą wersją AK-74M. Pomimo wprowadzo- предприятие «Охрана»), and also of the nych modernizacji AK-105 charakteryzuje się Federal Penitentiary Service of the Russian tymi samymi wadami co AK-74M. Federation. In spite of implemented up- Wszystkie ww. konstrukcje obarczone są grading improvements the AK-105 is wadami swego pierwowzoru. Aby je wyelimi- characterised by the same disadvantages as nować koncern „Kałasznikow” stworzył broń AK-74M. automatyczną AK-12 (fot. 11). Była to zasad- Each of the above designs is burdened niczo nowa broń, zaprojektowana jednakże by drawbacks of the original solution. In z zachowaniem ogólnego schematu i rozwią- order to eliminate them the “Kalashnikov” zań technicznych z poprzedniej konstrukcji concern has created an automatic gun AK- AK. Jednakże, po niepowodzeniu projektu w 12 (Photo 11). It was a relatively new testach niezawodności w ramach programu in- weapon but it was designed in line to a dywidualnego wyposażenia żołnierza Ratnik w general scheme and to technical solutions 2016 r., zaproponowano znacznie bardziej tra- of the former AK design. Nevertheless, af- dycyjną konstrukcję pod tą samą nazwą, która ter the failings of the project during the re- stanowi rozwinięcie „setnej serii”, z wykorzy- liability tests of Ratnik program in 2016 staniem osiągnięć technologicznych pozyska- for soldier individual equipment, a more nych w trakcie prac nad AK -12. W porówna- traditional design was proposed under the niu z eksperymentalną AK-12 nastąpiło odrzu- same name which is an evolution of “a cenie dwustronnego układu karabinka hundredth series” and employs technolog- (dwustronny bezpiecznik i przełącznik trybów ical solutions acquired at working on AK- ognia, dwustronna dźwignia przeładowania 12. Comparing with experimental AK-12 zamka, możliwość zmiany strony wyrzucania a two-side configuration of the gun was łusek). Konstrukcja ta posiada również opóź- rejected (two-side safety latch and type of niacz, możliwość szybkiej wymiany lufy i nie- fire switch, bolt reloading lever, selector które, inne zaawansowane rozwiązania. Projek- of case ejection direction). The design also tanci podkreślają, że niektóre z tych rozwiązań has a delayer, capability for quick re- można będzie wdrożyć na dalszych etapach placement of barrel, and other advanced modernizacji. W oparciu o karabin szturmowy solutions. The designers have been stress- AK-12 (5,45 mm) opracowano jego wersję ing that some of those solutions could be AK-15 (7,62x39), cywilny karabin AK TR3, implemented at further stages of upgrad- jak również RPK-16. Zasadniczym celem pro- ing. On the basis of the assault gun AK- jektowania nowych wersji było zwiększenie 12 (5.45 mm) there were developed ver- celności we wszystkich trybach prowadzenia sions of AK-15 (7.62x39), civilian rifle ognia przy jednoczesnym zachowaniu nieza- AK TR3, and RPK-16. The general pur- wodności. W dniu 29 stycznia 2018 r. AK-12 pose for designing new versions was to został przyjęty na wyposażenie sił lądowych, improve the accuracy for all types of fire sił powietrznych i piechoty morskiej. at maintained level of reliability. AK-12 Głównym konkurentem AK-12 jest kara- was accepted into the service of land forc- bin szturmowy A-545 opracowany w zakładzie es, air forces and naval infantry on Janu- Degtiariowa w Kowrowie, stworzony na pod- ary 29, 2018. stawie wcześniejszego projektu AEK-971 au- The main contester of AK-12 is the as- torstwa Stanisława Kokszarowa. Różni się od sault rifle A-545 developed in the modelu podstawowego przede wszystkim od- Degtiariov Plant in Kovrov on the base of

120 J. Nawrotek mienną konstrukcją komory zamkowej, która an earlier AEK-971 design of Stanislav pozwala na montaż szyny Picatinny, dzięki Koksharov. It differs from the standard której możliwe jest wykorzystywanie różno- model by a different design of the bolt rodnego wyposażenia oraz zastosowanie prze- chamber allowing for mounting the Picat- łącznika trybu ognia po obu stronach karabin- inny rail for deploying various accesso- ka. Konstrukcję AEK-971 /A-545 zmieniono ries, and by the fire mode switch on both w celu wyeliminowania jednej z głównych wad sides of the rifle. The layout of AEK-971 karabinu szturmowego Kałasznikowa, tj. nie- /A-545 was changed to eliminate one of wystarczającej celności w trybie automatycz- the main drawbacks of the Kalashnikov nego prowadzenia ognia, spowodowanej drga- assault rifle, i.e. insufficient accuracy at niami powstałymi w trakcie przemieszczania automatic fire caused by vibrations gener- zamka podczas przeładowania. ated at the motion of the bolt at reloading.

Fot. 11. Karabinek AK 12 Photo 11. Rifle AK 12

Dane techniczne karabinka AK-12: Technical data of rifle AK-12: Kaliber/nabój - 5,45x39 mm; Calibre/cartridge: 5.45x39 mm; Długość broni - 730 mm (ze schowaną kol- Length of gun: 730 mm (with folded butt) bą) /940mm (z rozłożoną kolbą); /940 mm (unfolded butt); Masa broni (bez amunicji) - 3,2 kg; Mass without ammunition - 3.2 kg; Długość lufy - 415 mm; Length of barrel - 415 mm; Początkowa prędkość pocisku - 900 m/s; Muzzle velocity - 900 m/s; Szybkostrzelność - 650 strzałów/min.; Rate of fire - 650 shots/min; Zasięg efektywny - 600 m; Effective range - 600 m; Pojemność magazynka - 30/60 sztuk amunicji Capacity of magazine - 30/60 rounds (skrzynkowy), 95 sztuk amunicji (bębnowy). (box), 95 rounds (drum).

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 121 Karabinki A-545 i AK-12 w 2014 r. prze- Rifles A-545 and AK-12 passed with szły pozytywnie testy państwowe, spełniając positive result the state tests in 2014 tym samym wszystkie wymagania taktyczne complying by the same with all tactical i techniczne Ministerstwa Obrony Federacji and technical demands of the Russian Rosyjskiej. Podczas prób A-545 wykazywał Federation Ministry of Defence. During najlepszą celność strzelania w długich seriach, the trials the A-545 manifested the best jednak ustępował konkurencji pod względem accuracy at long series, but competitive ceny. Ostatecznie zdecydowano o przyjęciu solutions were cheaper. Finally, a deci- obu karabinków na wyposażenie wojsk rosyj- sion was made in 2015 to accept both ri- skich w 2015 r. Należy zauważyć, że AK-12 i fles into the equipment of Russian troops. A-545 przyjęte zostały do służby pomimo wad It has to be noted that AK-12 and A-545 zastosowanej amunicji o kalibrze 5,45 mm. were accepted into the service in spite of W tym samym czasie armia amerykańska failings of applied 5.45 mm ammunition. rezygnuje z naboju 5,56 mm na rzecz perspek- At the same time the US army resigns tywicznego kalibru 6,8 mm. Dowództwo Sił from the 5.56 mm cartridge in favour of Zbrojnych USA doszło do wniosku, że nabój 6.8 mm perspective calibre. The head- 5,56 x 45 mm w arsenale armii amerykańskiej quarters of the US Army decided that the nie jest już wystarczająco skuteczny przeciwko 5.56 x 45 mm round is not sufficiently ef- nowoczesnym środkom ochrony. Oprócz ni- ficient against modern assets of protec- skiej zdolności penetracji pocisku, amunicja tion. Apart of a low penetrating capacity kalibru 5,56 mm charakteryzuje się znaczną of 5.56 mm round, it is characterised by a utratą zdolności do rażenia siły żywej podczas significant loss of the live force killing strzelania na duże odległości. W 2017 r. armia efficiency at large firing ranges. In 2017 amerykańska zakończyła program konfiguracji the American Army completed a program broni strzeleckiej (SAAC), w którym stworzo- for configuration of small arms (SAAC) no i przetestowano nowy nabój 6,8 mm. where a new 6.8 mm round was created W październiku 2018 r. Armia USA ogłosiła and tested. In October 2018 the US Army warunki konkursu na opracowanie prototy- communicated the conditions of a compe- pów zaawansowanych systemów broni strze- tition for development of prototypes of leckiej kalibru 6,8 mm, w ramach programu small arms advanced systems for 6.8 mm broni nowej generacji (NGSW Next Genera- calibre in the frame of NGSW (Next tion Squad Weapons). Generation Squad Weapons) program. Ogólnie rzecz biorąc, rosyjski przemysł In general the Russian armament in- zbrojeniowy boryka się z problemem braku dustry copes with the lack of new techno- nowych rozwiązań techniicznych, które po- logical solutions which had appeared in wstały za granicą w latach 90. i 2000. Nie foreign countries within 90-s and 2000-s. prowadzi się również w Rosji zaawansowa- Moreover, there is no work conducted in nych prac nad amunicją nowych kalibrów, Russia on advanced ammunition of a new wprowadzaniem polimerów oraz nabojów bez- calibre, implementation of polymers and łuskowych. caseless cartridges.

5. Karabiny snajperskie 5. Marksman Guns

Podstawowym karabinem snajperskim Self-repeating sniper gun 7.62 mm Sił Zbrojnych RF pozostaje samopowtarzal- Dragunow (SWD) was developed in 1957– ny karabin snajperski 7,62 mm Dragunow 1963 by team of designers led by Jewgienij

122 J. Nawrotek (SWD), opracowany w latach 1957–1963 Dragunow, and was accepted into the So- przez grupę projektantów kierowanych przez viet Army inventory on July 03, 1963 with Jewgienija Dragunowa i przyjęty na wyposa- the optical sight PSO, and still is a main żenie Armii Radzieckiej 3 lipca 1963 r., wraz marksman gun of the RF Armed Forces. z celownikiem optycznym PSO 1. Zalety Reliability and low cost are the SWD ad- SWD to niezawodność i niski koszt. Wady - vantages. Disadvantages concern a de- to zmniejszona celność przy drugim i kolej- creased accuracy at a second and consecu- nych strzałach (zastosowanie automatyczne- tive shots (automatic reloading is applied), go przeładowania), przestarzała ergonomia obsolete ergonomics (the stock cannot be (nie ma możliwości regulacji kolby) oraz adjusted), and integration of the sight at the zamontowanie celownika na bocznym pylo- side support complicating the shooting. nie, które komplikuje strzelanie z optyką. The Kalashnikov Concern offers a new Aby zastąpić karabinki typu SWD, kon- marksman gun Chukavin to replace the cern Kałasznikowa promuje nowy karabin SWD guns. The gun is adapted for car- snajperski Chukawin. Jest to broń przysto- tridges 7.62x51 NATO, or 308 Win in sowana do nabojów 7,62x51 NATO lub 308 a commercial version. It has a modular Win wersja komercyjna. Posiada on kon- layout with the chamber for cartridges strukcję modułową z komorą na naboje 7.62x54R and 338 Lapua Magnum, and 7,62x54R i 338 Lapua Magnum, z lufą wy- with the barrel made at the rotary swaging konaną w technologii kucia obrotowego. Ka- technology. The gun is very promising, but rabin jest uważany za bardzo obiecujący, ale there are some concerns if Kalashnikov istnieją wątpliwości, czy Kałasznikow bę- could maintain the level of quality for the dzie w stanie utrzymać poziom jakości large scale serial production. w produkcji wielkoseryjnej. In 2016 the Kalashnikov Concern start- W 2016 r. koncern Kałasznikow zaczął ed to supply to the Russian Ministry of De- dostarczać do rosyjskiego Ministerstwa fence the upgraded marksman guns Dra- Obrony, zmodernizowane karabiny snajper- gunow (SWDM). The gun is distinguished skie Dragunow (SWDM). Broń ta wyróżnia by an improved mechanical layout and by się poprawionym układem mechanicznym the presence of Picatinny rails. The gun oraz obecnością szyn Picatinny. Karabin ma has a collapsable butt with an adjustable składaną kolbę z regulowanym „policzkiem” “cheek” and a butt end cushion. A new i podkładką stopki. Zastosowano w nim no- thicker barrel was implemented, and the wą, pogrubioną lufę, a mechanizm spustowy triggering mechanism was completely re- został całkowicie przeprojektowany i otrzy- designed to became adjustable. mał funkcję regulacji. In the beginning of 2000 the Experi- Na początku 2000 roku, na bazie SWD, mental-Designing Office Wzłomszczik Biuro Doświadczalno-Konstrukcyjne Wzłom- (ОКР «Взломщик») developed the gun szczik (ОКР «Взломщик») opracowało kara- SWDK (Снайперская винтовка bin SWDK (Снайперская винтовка Драгунова крупно-калиберная, индекс Драгунова крупнока-либерная, индекс ГРАУ — 6В9 (Photo 12) on the base of ГРАУ — 6В9 (fot. 12). Zastosowano w nim SWD. More powerful cartridge was used mocniejszy nabój dużego kalibru 9,3×64 mm, of greater calibre 9.3×64 mm, i.e. the Rus- tj. rosyjską wersję wojskową starego naboju sian military version of an old hunting car- myśliwskiego Brenneke 9,3 × 64 mm. tridge Brenneke 9.3 × 64 mm.

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 123

Fot. 12. Karabin snajperski SWDK Photo 12. Marksman gun SWDK

Dane techniczne karabinu SWDK: Technical data of rifle SWDK: Kaliber/nabój - 9,3×64; Calibre - 9.3×64; Długość broni - 1250 mm; Length of gun - 1250 mm; Długość lufy - 620 mm; Length of barrel - 620 mm; Маsа bez amunicji - 6,5 kg; Mass without ammunition - 6.5 kg; Pojemność magazynka - 10 naboi. Capacity of magazine - 10 rounds.

W wyniku doświadczeń pozyskanych As the result of experience acquired at podczas konfliktów lokalnych, opracowano i local conflicts the marksman gun SW-98 przyjęto do wyposażenia (w 2003 r.) karabin (Photo 13) entered the service (in 2003). snajperski SW-98 (fot. 13). Obecnie, koncern Now, the Kalashnikov Concern manufac- Kałasznikow produkuje niewielką serię tej tures a small lot of the gun for various broni dla różnych struktur siłowych FR. force structures of Russian Federation.

Fot. 13 Karabin snajperski SW- 98M-388 Photo 13. Marksman gun SW- 98M-388

Dane techniczne karabinu snajperskiego SW-98: Technical data of marksman rifle SW-98: Kаliber/nabój - 7,62×54R; Calibre/cartridge - 7.62×54R; Długość broni - 1200 mm; Length of gun -1200 mm; Długość lufy - 650 mm; Length of barrel - 650 mm; Маsа bez amunicji - 6,2 kg; Mass without ammunition - 6.2 kg; Pojemność magazynka - 10 naboi. Capacity of magazine -10 rounds.

124 J. Nawrotek Do wyposażenia sił specjalnych rosyj- The Russian Ministry of Defence has skie Ministerstwo Obrony zakupiło karabin purchased the gun ORSIS T-5000 for the ORSIS T-5000. Jest to precyzyjny karabin special forces. It is a precise sniper gun snajperski, produkowany przez fabrykę broni produced by the arm factory „Promtech- ORSIS, grupy przemysłowej „Promtechno- nologia” «Промтехнологиa». Despite logia” «Промтехнологиa». Pomimo wyso- high costs and limited manufacturing ca- kich kosztów i ograniczonych zdolności pro- pacities the gun was accepted in service dukcyjnych karabin został przyjęty do wy- of the land forces. It can be stressed that posażenia sił lądowych. Trzeba jednocześnie attempts for increasing the production in podkreślić, że próby zwiększenia produkcji, Russia conditions always leads to de- w warunkach rosyjskich zawsze prowadzą do creased quality of the product. obniżenia jakości produktu.

6. Karabiny maszynowe 6. Machineguns

Podstawą uzbrojenia Sił Zbrojnych RF w The upgraded 7.62 mm (PKM) and karabin maszynowy są zmodernizowane kara- 5.45 mm (RPK-74) Kalashnikov guns are biny Kałasznikow 7,62 mm (PKM) oraz Ka- the main machineguns used by the Armed łasznikow 5,45 mm (RPK-74). Na bazie PKM Forces of RF. On the basis of PKM, a opracowano karabin maszynowy PKP Piecze- 7.62 mm machinegun PKP Pieczenieg nieg (Печенег) 7,62 mm (fot. 14). Według (Печенег) was developed (Photo 14). specjalistów rosyjskich w swojej klasie kara- According to Russian experts the gun bin PKP Pieczenieg jest jednym z najlepszych PKP Pieczenieg is one of the best in its na świecie. category.

Fot. 14. Karabin maszynowy 7,62 mm Pieczenieg Photo 14. Machinegun 7.62 mm Pieczenieg

Dane techniczne karabinu maszynowego Technical data of machinegun 7.62 mm 7,62 mm Pieczenieg: Pieczenieg: Kаliber/nabój - 7,62 x54 mm; Calibre/cartridge - 7.62 x 54 mm;

Broń strzelecka Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej Small Arms of Russian Federation Armed Forces 125 Masa - 8,2 kg; Mass - 8.2 kg; Długość - 1155 mm; Length - 1155 mm; Szybkostrzelność - 650 strzałów/min.; Rate of fire - 650 shots/min.; Efektywny zasięg - 1500 m; Effective range - 1500 m; Zasięg maksymalny - 3800 m; Maximal range - 3800 m; Pojemność magazynka - 100, 200 lub 250 Capacity of magazine - 100, 200 or 250 sztuk amunicji. rounds.

Jeśli chodzi o grupę ręcznych karabinów Regarding the category of hand ma- maszynowych, to w rosyjskim systemie uzbro- chineguns in the Russian system of wea- jenia brak jest odpowiedników amerykańskiej ponry there are no counterparts of Ameri- broni automatycznej - karabinu maszynowego can automatic weapons – machinegun M249 SAW 5,56×45 mm, lub izraelskiego kara- M249 SAW 5.56×45 mm, or Israelian binu maszynowego Negev. Do tej klasy można machinegun Negev. A new Russian przyporządkować nowy rosyjski lekki karabin 5.45×39 mm RPK-16 light machinegun maszynowy RPK-16 - na nabój 5,45×39 mm. may be counted into this category.

Wnioski Conclusions

1. Pomimo faktu, że w warunkach współcze- 1. Despite the fact that in present wars snej wojny wykorzystuje się przede mostly technologically advanced wszystkim technikę wojskową o wysokim weapon systems are deployed, the poziomie zaawansowania technologiczne- small arms remains the main tool at go, to w przypadku zaangażowania w execution of combat operations at konflikty lokalne, a szczególnie w działa- any engagement in local conflicts, nia antyterrorystyczne, broń strzelecka and especially in anti-terroristic op- pozostaje głównym narzędziem w realiza- erations. A sudden increase of low cji operacji bojowych. Gwałtowny wzrost intensity conflicts has enforced the tzw. konfliktów o niskiej intensywności redesigning of arms, developed dur- spowodował, że broń opracowana w la- ing the cold war and dedicated main- tach zimnej wojny, przystosowana głów- ly to open terrain operations, to be nie do walki na otwartym terenie musiała used in urban areas. zostać przekonstruowana do wykorzysta- 2. A main trend dominating in two last nia w terenach zurbanizowanych. decades is personalisation of small 2. W ostatnich dwóch dekadach głównym arms, i.e. tailoring to individual de- kierunkiem rozwoju broni strzeleckiej jest mands of customers. It refers to solu- personalizacja czyli dostosowane pod in- tions optimising the weapon for spe- dywidualne wymagania klienta. Mowa o cific tasks, individual features of po- rozwiązaniach, które pozwalają zoptyma- tential users, and often for individual lizować broń do określonych zadań, pod shooter. The exchangeable barrels, indywidualne cechy potencjalnych użyt- collapsable butts, pistol grips in kowników, a często życzenia indywidual- guns, illuminators of targets, tactical nego strzelca. Wymienne lufy, składane torches, optical sights and accesso- kolby, uchwyty pistoletowe w karabin- ries of various types – all this has kach, podświetlacze celu, latarki taktycz- been becoming now a significant ne, różnego rodzaju celowniki optyczne i component of small arms.

126 J. Nawrotek

akcesoria są dziś ważnym elementem bro- 3. According to opinion of experts, the ni strzeleckiej. development capacities of the hand 3. Eksperci oceniają, że możliwości rozwoju firearms have been spent in certain ręcznej broni palnej w pewnym stopniu degree. Development of a new extra- zostały wyczerpane. Stworzenie rewolu- gun or pistol seems to be difficult. cyjnego karabinu lub pistoletu jest zdecy- Moreover, along with the profes- dowanie trudne. Ponadto, wraz z profe- sionalisation of the army and other sjonalizacją armii i innych służb mundu- uniformed services the requirements rowych, wzrosły wymagania konkretnych of particular users became higher. A użytkowników. Profesjonalista więcej professional user is more focused on uwagi poświęca swojej broni, jej wpły- its weapon, and how it influences the wowi na wykonanie zadania bojowego, jej fulfilment of combat assignment, its ergonomię oraz przystosowanie do po- ergonomics and adaptation to the ziomu wyszkolenia i indywidualnych level of training and individual pref- przyzwyczajeń. erences.

Literatura / Literature

Antonow, N. (2017). Strielkovoje oruzhe: nowyie modieli i novyie kontrakty. Armiejskij Wiestnik, Armiejskij Wiestnik, 22.11.2017 (https://army-news.ru/2017/11/strelkovoe- oruzhie-novoe-modeli-i-novye-kontrakty/ – dostęp: 08.01.2020). Katszoj, C. (2002). Strielkovoie oruzhe Rossii. Novyie modeli. Izd-wo EKSMO Press. ISBN 5-04-008991-0. Mielnikow, R. (2018). V Rossii mozhet poiawitsia strjełkovoje oruzhe w novyh kalibrah. Russkoje orużje, 18.10.2018 (https://rg.ru/2019/10/18/v-rossii-mozhet-poiavitsia- strelkovoe-oruzhie-v-novyh-kalibrah.html – dostęp: 12.01.2020). Pistolety – pulemiety Rossii (gunrf.ru/rg_pistol-pulemet_ru.html). Puchow, R. (2016). Pasport niekonkurenttosposobnosti. Woienno-promyshliennyj kurier, 12(627), http://vpk-news.ru/articles/29968 – dostęp: 07.12.2019). https://structure.mil.ru/structure/forces/ground/weapons/arma.htm) - Ministerstwo Obro- ny Federacji Rosyjskiej.