RUISELEDE gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Tekstbundel 184523_INL_LCR Gemeentebestuur Ruiselede Markt 1 8755 RUISELEDE afdeling verkeer en ruimte Brugge , december 2007 184523_INL_LCR INLEIDING Inhoudsopgave 0 INLEIDING.................................................................................. 4 0.1 MOTIVATIE VOOR DE OPMAAK VAN EEN GRS.................. 4 0.2 STRUCTUURPLANNING, EEN PROCES VAN VISIE- EN BELEIDSVORMING ................................................................... 4 0.3 HET RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN ALS KADER VOOR RUIMTELIJKE ONTWIKKELINGEN ......................................5 0.4 ORGANISATIE VAN HET PLANNINGSPROCES................... 5 0.5 VORM EN INHOUD VAN HET VOORONTWERP .................. 6 0.6 OPMAAK STRUCTUURPLAN: STAPPENPLAN EN PROCESVERLOOP...................................................................... 8 @ Grontmij Pagina 3 van 9 184523_INL_LCR INLEIDING 000 INLEIDING 0.1 MOTIVATIE VOOR DE OPMAAK VAN EEN GRS Het gemeentebestuur wordt regelmatig geconfronteerd met problemen die een oplossing op korte termijn vragen. Vaak hebben deze oplossingen een directe of indirecte invloed op het gebruik van de ruimte en het landschap. Om op korte termijn een antwoord te geven op deze problemen wordt prag- matisch gehandeld waarbij niet alle gevolgen van bepaalde keuzen kunnen worden onderzocht. Het oplossen van een bepaald probleem creëert soms een nieuw probleem of heeft een negatieve invloed op andere problemen. Daarnaast dient het gemeentebestuur ook ver vooruit te denken en een beleid uit te stippelen rond toerisme en recreatie, tewerkstelling, huisvesting, land- en tuinbouw, natuur en milieu, cultuur, jeugd, mobiliteit, enz. Voor elke nieuwe of bijkomende voorziening moet een geschikte locatie en de nodige ruimte worden gevonden. Maar de ruimte is schaars en steeds vaker treden er conflicten op tussen de verschillende gebruikers die elk op zich ruimte clai- men. Bijkomend moet het gemeentebestuur rekening houden met een steeds stren- gere wetgeving inzake ruimtelijke ordening en milieu, met nieuwe beleidsdoel- stellingen op provinciaal, gewestelijk en Europees niveau, nieuwe uitvoe- ringsbesluiten en omzendbrieven. Om goede beslissingen te nemen heeft de gemeente dan ook nood aan een omvattend kader, waarbij een duidelijke ruimtelijke toekomstvisie bepaalt wat waar kan, zonder dat bepaalde sectoren worden benadeeld. Het gemeen- telijk ruimtelijk structuurplan is bedoeld om dit kader te helpen creëren. 0.2 STRUCTUURPLANNING, EEN PROCES VAN VISIE- EN BELEIDSVOR- MING Structuurplanning is het middel dat alle besturen in Vlaanderen vandaag ge- bruiken om tot een goed ruimtelijk beleid te komen. Het veronderstelt een planmatige en rationele aanpak. In het document Structuurplanning: een handleiding voor de gemeenten (AROHM, Afdeling Ruimtelijke Planning, 1994) staat structuurplanning omschreven als ‘een dynamisch en continu pro- ces van visie- en beleidsvorming met betrekking tot de kwaliteit van de ruimte en de realisatie ervan’. Concreet is structuurplanning te typeren als: - het voeren van een geïntegreerd beleid, het zoeken naar samenhang; - een groeiproces dat stap voor stap tot stand komt; - een proces dat nooit af is; - actiegericht, realiseerbaar; - een lange termijn visie; - een flexibele vorm van planning. @ Grontmij Pagina 4 van 9 184523_INL_LCR INLEIDING 0.3 HET RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN ALS KADER VOOR RUIMTELIJ- KE ONTWIKKELINGEN Het ruimtelijk structuurplan is het resultaat van een structuurplanningspro- ces. Het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening vormt de juridische basis voor de opmaak van ruimtelijke struc- tuurplannen. Dit decreet is, in licht gewijzigde vorm, in werking getreden op 1 mei 2000. Artikel 18 van het decreet stelt het volgende: ‘Onder ruimtelijk structuurplan wordt verstaan een beleidsdocument dat het kader aangeeft voor de gewenste ruimtelijke structuur. Het geeft een langeter- mijnvisie op de ruimtelijke ontwikkeling van het gebied in kwestie. Het is erop gericht samenhang te brengen in de voorbereiding, de vaststelling en de uitvoe- ring van beslissingen die de ruimtelijke ordening aanbelangen .’ Het decreet bepaalt verder dat het structuurplan bestaat uit drie delen: • het informatief gedeelte , met de bestaande ruimtelijke structuur, de pro- blemen en potenties, de trends en prognoses; • het richtinggevend gedeelte met de gewenste ruimtelijke structuur, vormt het belangrijkste onderdeel, het geeft aan waar de gemeente naar toe wil en welke beleidskeuzes gemaakt worden; • het bindend gedeelte , dat het kader levert voor de uitvoerende maatregelen waarmee men de gewenste ruimtelijke structuur wil realiseren. Het ruimtelijk structuurplan is bindend voor de overheid maar niet voor de bewoner. Structuurplannen kunnen geen beoordelingsgrond vormen voor bouw- en verkavelingsaanvragen of voor stedenbouwkundige attesten. Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan is bedoeld om het kader te creëren, waarbij een duidelijke ruimtelijke toekomstvisie bepaalt wat waar kan, zon- der bepaalde sectoren te benadelen. Het wordt vastgesteld voor een termijn van vijf jaar, maar het blijft in ieder geval van kracht totdat een nieuw defini- tief gemeentelijk ruimtelijk structuurplan is goedgekeurd. 0.4 ORGANISATIE VAN HET PLANNINGSPROCES De omzendbrief RO 97/02 van 14 maart 1997 over het gemeentelijk struc- tuurplanningsproces (B.S. 28.03.1997) geeft aan dat het ruimtelijk structuur- plan niet een doel op zich is, maar slechts een van de producten in een continu proces voor een goed ruimtelijk beleid: ‘Het ruimtelijk beleid moet evenzeer gericht zijn op het plannings- en besluitvormingsproces en de betrokkenheid van alle partners.’ De aangehaalde Handleiding voor gemeenten stelt een aan- pak voor waarbij gelijktijdig op drie sporen wordt gewerkt: Werken aan een lange termijnvisie op de gewenste ontwikkeling van de gemeen- te Werken aan een langetermijnvisie is structureel bezig zijn vanuit een algeme- ne visie op kwaliteit en duurzaamheid. Deze werkwijze, ook wel lineair plan- ningsproces genoemd, wordt gekenmerkt door een analytische en geïnte- greerde aanpak hetzij vanuit concrete problemen hetzij vanuit een veeleer abstracte benadering op basis van waarden en normen van de gewenste ruim- telijke ontwikkeling. @ Grontmij Pagina 5 van 9 184523_INL_LCR INLEIDING Inpikken op dringende problemen en kansen Inpikken op dringende problemen en kansen is strategisch werken aan knel- punten en mogelijkheden die zich voordoen en niet kunnen wachten tot de langetermijnvisie is uitgewerkt. Het spreekt vanzelf dat deze bottom-up be- nadering moet gebaseerd zijn op de detectie van de aanwezige ruimtelijke kwaliteiten, en de intenties met betrekking tot een duurzame ontwikkeling niet mag hypothekeren. Op deze wijze zal het concreet werken aan knelpun- ten en mogelijkheden ook de visie op lange termijn mee helpen tot stand brengen. Beide werkwijzen of sporen zijn derhalve als complementair te be- schouwen. Creëren van een maatschappelijk draagvlak Het creëren van een maatschappelijk draagvlak betekent het voeren van een communicatieproces met betrokken diensten, administraties en raden alsook met de ruime bevolking. Dit spoor doet de inzichten in het ruimtelijk gebeu- ren, de invloed erop en de verantwoordelijkheid ervoor toenemen bij de ver- schillende groepen in de bevolking. In die zin kan men hier spreken van emancipatorisch werk. Maar tegelijk is dit spoor een politiek proces, dat de geloofwaardigheid van beleid en administratie versterkt. 0.5 VORM EN INHOUD VAN HET VOORONTWERP Het informatief gedeelte: In hoofdstuk 2 van het informatief gedeelte wordt de bestaande ruimtelijke structuur uiteengezet op de verschillende niveaus nl. macro, meso en interge- meentelijk niveau voor de verschillende deelruimten. De maatschappelijke context ( hoofdstuk 3 ) onderzoekt de tendensen en vast- stellingen van de verschillende maatschappelijke activiteiten in de gemeente: zoals wonen, bedrijvigheid, land- en tuinbouw. In de planningscontext ( hoofdstuk 4 ) wordt nagegaan welke plannen van toe- passing zijn op het grondgebied van de gemeente – zowel op bovengemeente- lijk als gemeentelijk niveau. Tenslotte worden de knelpunten, kwaliteiten en potenties van de ruimtelijke ontwikkelingen in Ruiselede geschetst ( hoofdstuk 5 ) van waaruit het tweede deel van het structuurplan start nl. het richtinggevende gedeelte. Het richtinggevend gedeelte: In hoofdstuk 2 , 3 en 4 van het richtinggevend gedeelte worden de uitgangs- punten van de visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Ruiselede uiteengezet. Hoofdstuk 5 beschrijft de visie op de ruimtelijke structuur van de deelstructu- ren natuur en landschap, nederzetting, economie, toerisme en recreatie, ver- keer- en vervoer. Hierna wordt de visie uitgewerkt per deelruimte ( hoofdstuk 6 ). @ Grontmij Pagina 6 van 9 184523_INL_LCR INLEIDING Hoofdstuk 7 bevat een overzicht van mogelijke maatregelen en acties. Het bindend gedeelte : Hoofdstuk 2 van het bindend gedeelte bevat de selecties van structuurbepa- lende elementen. Hoofdstuk 3 bevat een aantal acties die uitvoering kunnen geven aan de inten- ties van het richtinggevend gedeelte. @ Grontmij Pagina 7 van 9 184523_INL_LCR INLEIDING 0.6 OPMAAK STRUCTUURPLAN: STAPPENPLAN EN PROCESVERLOOP De opmaak van een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan verloopt in drie grote fasen: de startfase, de voorontwerpfase en de officiële fase. Elke fase resulteert in een document dat de basis vormt voor discussie met werkgroe- pen, gemeentebestuur en hogere overheden. Een werkgroep begeleidt