Penyata Rasmi Parlimen Parliamentary Debates

Jilid III Hari Isnin Bil. 31 23hb Oktober, 1989

PENYATA RASMI PARLIMEN PARLIAMENTARY DEBATES

DEWAN RAKYAT House of Representatives

PARLIMEN KETUJUH Seventh Parliament

PENGGAL KETIGA Third Session

KANDUNGANNYA

JAWAPAN-JAWAPAN MULUT BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN [Ruangan 5897]

RANG UNDANG-UNDANG: Rang Undang-undang Bahasa Kebangsaan (Pindaan) [Ruangan 5960] Rang Undang-undang Perbekalan Tambahan (1988 dan 1989) (No. 2) [Ruangan 5987] USUL: Anggaran Pembangunan (Tambahan) (Bil. 2) 1989 [Ruangan 5993]

DICETAK OLEH JABATAN PERCETAKAN NEGARA, KUALA LUMPUR GHAZALI BIN JANI, K.M.N., A.M.P., P.P.T., PEMANGKU KETUA PENGARAH PERCETAKAN NEGARA, MALAYSIA 1990 MALAYSIA DEWAN RAKYAT YANG KETUJUH Penyata Rasmi Parlimen PENGGAL YANG KETIGA

AHLI-AHLI DEWAN RAKYAT

Yang Berhormat Tuan Yang di-Pertua, TAN SRI DATO' MOHAMED ZAHIR BIN HAJI ISMAIL, P.M.N., S.P.M.K., D.S.D.K., J.M.N. Yang Amat Berhormat Perdana Menteri dan Menteri Dalam Negeri, DATO' SERI DR MAHATHIR BIN MOHAMAD, D.K.I., D.U.K., S.S.D.K., S.S.A.P., S.P.M.S., S.P.M.J., D.P., D.U.P.N., S.P.N.S., S.P.D.K., S.P.C.M., S.S.M.T., D.U.N.M., P.I.S. (Kubang Pasu). ,, Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Pembangunan Negara dan Luar Bandar, TUAN ABDUL GHAFAR BIN BABA (Jasin). Yang Berhormat Menteri Pengangkutan, DATO' SERI DR LING LIONG SIK, S.P.M.P., D.P.M.P. (Labis). „ Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, DATO' SERI S. SAMY VELLU, S.P.M.P., S.P.M.J., D.P.M.S., P.C.M., A.M.N. (Sungai Siput). ,, Menteri Perusahaan Utama, DATO' SERI DR LIM KENG YAIK, S.P.M.P., D.P.C.M. (Beruas). „ Menteri Pertahanan, Y.B.M. TENGKU DATO' AHMAD RlTHAUDDEEN AL-HAJ BIN TENGKU ISMAIL, S.P.M.P., S.S.A.P., P.M.K. (Kota Bharu). ,, Menteri Kerjaraya, DATUK LEO MOGGIE ANAK IROK, P.N.B.S. (Kanowit). ,, Menteri Perdagangan dan Perindustrian, DATO' SERI RAFIDAH AZIZ, S.P.M.P., D.P.M.S., A.M.N. (Kuala Kangsar). „ Menteri di Jabatan Perdana Menteri dan Menteri Kehakiman, DATO' DR SULAIMAN BIN HAJI DAUD, S.I.M.P., P.N.B.S., J.B.S. (Santubong). „ Menteri Pertanian, DATUK SERI SANUSI BIN JUNID, D.S.D.K., D.G.S.M., S.M.K. (Jerlun-Langkawi).

,, Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, DATUK AMAR STEPHEN YONG KUET TZE, D.A., P.N.B.S. (Padawan).

,, Menteri Pendidikan, TUAN ANWAR BIN IBRAHIM (Permatang Pauh).

„ Menteri Luar Negeri, DATO' HAJI ABU HASSAN BIN HAJI OMAR, S.P.M.S., S.M.T., P.I.S. (Kuala Selangor). ,, Menteri Kewangan, DATO' PADUKA DAIM ZAINUDDIN, D.H.M.S., S.S.A.P. (Merbok). i i n 1i1 i i i

5879 23 OKTOBER 1989 5880

Yang Berhormat Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, TUAN LEE KIM SAI, P.P.N. (Hulu Langat).

,, Menteri Belia dan Sukan, DATO' SERI HAJI MOHD. NAJIB BIN TUN HAJI ABDUL RAZAK (Orang Kaya Indera Shahbandar), S.S.A.P., S.I.M.P., D.S.A.P. (Pekan). Menteri Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, DATUK KASITAH BIN GADDAM, P.G.D.K. (Kinabalu). „ Menteri Kesihatan, TUAN NG CHENG KIAT (Klang). ,, Menteri Penerangan, DATO' MOHAMED BIN RAHMAT, S.P.M.J., S.I.M.P., S.S.I.J., P.N.B.S., D.P.M.S., K.M.N. (Pulai).

„ Menteri Kebudayaan dan Pelancongan, DATO' HAJI SABBARUDDIN CHIK, S.I.M.P., D.S.A.P., S.M.S. (Temerluh). „ Menteri Perusahaan Awam, DATO NAPSIAH BINTI OMAR, D.S.N.S. (Kuala Pilah).

,, Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DATO' DR MOHAMAD YUSOF BIN HAJI MOHAMED NOR, D.P.M.T., J.M.N., S.M.T., P.P.T. (Setiu).

Menteri Kebajikan Masyarakat, DATO MUSTAFFA BIN MOHAMMAD, D.P.M.J., K.M.N., P.I.S., B.S.I. (Sri Gading). Menteri Buruh, DATO' LIM AH LEK, D.S.A.P., S.M.T., J.P. (Bentung). „ Timbalan Yang di-Pertua, DATO HAJI MOHAMED AMIN BIN HAJI DAUD, D.I.M.P., J.M.N., A.M.N., A.M.p. (Rompin). „ Timbalan Yang di-Pertua, TUAN D. P. VIJANDRAN (Kapar). ,, Timbalan Menteri Buruh, DATO' K. PATHMANABAN, D.S.N.S., K.M.N. (Telok Kemang). ,, Timbalan Menteri Pertahanan, DATO' ABANG ABU BAKAR BIN DATU BANDAR ABANG HAJI MUSTAPHA, D.S.A.P., P.N.B.S., J.M.N. (Paloh).

Timbalan Menteri Kerjaraya, TUAN LUHAT WAN (Baram).

„ Timbalan Menteri Pertanian, TUAN MOHD. KASSIM BIN AHMED (Machang).

,, Timbalan Menteri Pertanian, DATO' S. SUBRAMANIAM, D.S.N.S., D.P.M.J., S.M.J. (Segamat).

Timbalan Menteri Dalam Negeri, DATO' MEGAT JUNID BIN MEGAT AYOB, D.P.C.M., D.S.A.P., A.M.P., A.M.K. (Pasir Salak).

„ Timbalan Menteri Perusahaan Awam, TUAN HAJI DAUD BIN DATO' HAJI TAHA, S.M.J. (Batu Pahat).

Timbalan Menteri Kebudayaan dan Pelancongan, DATO' NG CHENG KUAI, D.P.M.P., A.M.P. (Lumut). 5881 23 OKTOBER 1989 5882

Yang Berhormat Timbalan Menteri Pembangunan Negara dan Luar Bandar, DATO' MOHD. TAJOL ROSLI BIN MOHD. GHAZALI, D.P.M.P., A.M.P. (Gerik).

„ Timbalan Menteri Kerjaraya, DATO' ALEXANDER YU LUNG LEE, D.P.M.P. (Batu). „ Timbalan Menteri Kewangan, DATO' WAN ABU BAKAR BIN WAN MOHAMED, D.I.M.P. (Jerantut).

,, Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DATO' DR SITI ZAHARAH BINTI HAJI SULAIMAN, D.I.M.P. (Mentakab).

,, Timbalan Menteri Perdagangan dan Perindustrian, DATO' KOK WEE KIAT, A.M.N. (Selandar). ,, Timbalan Menteri Pendidikan, TUAN WOON SEE CHIN, S.M.J., A.M.N., P.I.S. (Senai). ,, Timbalan Menteri Buruh, TUAN KALAKAU UNTOL (Tuaran). ,, Timbalan Menteri Kewangan, DATO' LORE YUEN YOW, D.P.M.P., A.M.P. (Tanjong Malim). ,, Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, TUAN Osu BIN HAJI SUKAM (Papar). ,, Timbalan Menteri Penerangan, TUAN RAILEY BIN HAJI JAFFREY (Silam).

,, Timbalan Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, TUAN LAW HIENG DING, K.M.N., P.B.S. (Sarikei). ,, Timbalan Menteri Pengangkutan, DATIN PADUKA HAJJAH ZALEHA BINTI ISMAIL, D.P.M.S., S.M.S., K.M.N. (Selayang). ,, Timbalan Menteri Perusahaan Utama, DATO' ALIAS BIN MD. ALI, D.P.M.T., S.M.T., K.M.N., P.J.K. (Hulu Terengganu). Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, RAJA DATO' ARIFFIN BIN RAJA SULAIMAN, D.S.D.K., S.M.S. (Baling). ,, Timbalan Menteri Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, DATO HAJI MOHD. KHALID BIN MOHD. YUNUS, D.S.N.S. (Jempol). „ Timbalan Menteri Pendidikan, DR LEO MICHAEL TOYAD (Mukah). ,, Timbalan Menteri Luar Negeri, DATO' DR ABDULLAH FADZIL BIN CHE WAN, D.P.C.M., P.C.M. (Bukit Gantang).

,, Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, TUAN ABDUL GHANI BIN OTHMAN, S.M.J. (Ledang). ,, Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DRS SULEIMAN BIN MOHAMED (Titiwangsa). ,, Timbalan Menteri Belia dan Sukan, CIK TENG GAIK KWAN, A.M.N., P.P.N. (Raub). ,, Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, DR TING CHEW PEH (Gopeng). 5883 23 OKTOBER 1989 5884

Yang Berhormat Setiausaha Parlimen Kementerian Belia dan Sukan, TUAN HAJI AWANG BIN JABAR, S.M.T., A.M.N., P.J.K. (Dungun).

„ Setiausaha Parlimen Kementerian Penerangan, DATO' HAJI DUSUKI BIN HAJI AHMAD, D.I.M.P. (Tumpat). ,, Setiausaha Parlimen Kementerian Kebajikan Masyarakat, TUAN PETER CHIN FAH KUI (Lambir). Setiausaha Parlimen Kementerian Pertanian, TUAN ONG TIN KIM (Teluk Intan). „ Setiausaha Parlimen Kementerian Kebudayaan dan Pelan- congan, TUAN ABDUL RAMAN BIN SULIMAN, P.M.P., A.M.P. (Parit Buntar)

,, Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, TUAN OTHMAN BIN ABDUL, A.M.P., P.P.T. (Pendang).

,, Setiausaha Parlimen Kementerian Pembangunan Negara dan Luar Bandar, TUAN MOHAMED BIN JAMRAH, A.M.P., P.P.T., J.P. (Bagan Datok).

Setiausaha Parlimen Kementerian Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, TUAN ADAM BIN ABDUL KADIR (Kuantan). ,, Setiausaha Parlimen Kementerian Kesihatan, TUAN CHUA JUI MENG, P.I.S. (Bakri).

TUAN ABDOL MULOK BIN AWANG DAMIT (Labuan).

,, DATO' ABDUL AJIB BIN AHMAD, D.G.S.M., D.P.M.J., B.S.I. (Mersing).

DR ABDUL HADI BIN DERANI, K.M.N., A.M.K. (Kota Setar).

,, DATO' ABDUL KADIR BIN HAJI SHEIKH FADZIR, D.S.D.K., A.M.K. (Kulim Bandar Baharu). ,, TUAN HAJI ABDUL MANAF BIN HAJI AHMAD, A.M.N., A.M.P., P.J.K. (Sungai Petani).

„ TUAN HAJI ABDUL RAHMAN BIN BAKAR (Marang).

„ TUAN HAJI ABDUL RAZAK BIN HAJI ABU SAMAH, D.S.M., A.M.N., P.J.K. (Lembah Pantai). ,, DATUK PATINGGI TAN SRI HAJI ABDUL TAIB MAHMUD, D.P. , D.A., S.P.M.J., P.G.D.K. (Samarahan). ,, DATO' ABDULLAH AHMAD, S.J.M.K., D.P.M.K., P.N.B.S., A.D.K. (Kok Lanas). ,, DATUK ABDULLAH BIN HAJI AHMAD BADAWI, D.M.P.N., D.J.N., K.M.N. (Kepala Batas).

,, TUAN HAJI NIK ABDULLAH BIN HAJI ARSHAD, S.M.K. (Pengkalan Chepa).

DATO' DR AFFIFUDIN BIN HAJI OMAR, D.S.D.K., J.S.M., K.M.N., B.C.K. (Padang Terap). 5885 23 OKTOBER 1989 5886

Yang Berhormat TUAN AHMAD BIN OMAR, P.P.N. (Pagoh).

,, TUAN HAJI BASRI BIN BAJURI, K.M.N., S.M.S., P.J.K. (Kuala Langat).

„ DATUK BERNARD GILUK DOMPOK, P.G.D.K. (Penampang). ,, TUAN HAJI BUJANG BIN HAJI ULIS (Simunjan). „ DR CHEN MAN HIN (Seremban). „ TUAN CHEW KAM HOY, A.M.K., J.P. (Padang Serai). „ TUAN CHIAN HENG KAI (Bukit Mertajam).

„ TUAN SAMSON CHIN CHEE TSU (Tawau). ,, DR V. DAVID (Puchong).

,, TUAN DOUGLAS UGGAH EMBAS, A.B.S., P.B.S. (Betong). „ DR ENG SENG CHAI (Petaling Jaya).

„ TUAN FUNG KET WING (Sandakan).

„ TUAN GERARD MATH LEE MIN, A.S.D.K. (Gaya).

,, TUAN HAJI GHAZALI BIN AHMAD, A.M.N., P.C.K. (Jerai). „ DR GOH CHENG TEIK (Nibong Tebal). „ TUAN GOOI HOCK SENG (Bukit Bendera). ,, TUAN HASHIM BIN SAFIN alias SHAFAIN, A.M.N. (Tanah Merah).

,, TUAN HSING YIN SHEAN (Tanjong Aru). „ TUAN HAJI HUSSEIN BIN HAJI TAIB, P.P.N., P.J.K. (Sabak Beraam). „ TUAN HU SEPANG (Rasah). „ TUAN HAJI IBRAHIM BIN ALI (Pasir Mas). ,, TUAN HAJI IBRAHIM AZMI BIN HASSAN (Kuaia Nerus).

„ DATO' ISMAIL alias MANSOR BIN SAID, D.P.M.T., S.M.T., A.M.N. (Kemaman). ,, TUAN JAWAH ANAK GERANG (Lubok Antu).

„ TUAN JAMES JIMBUN ANAK PUNGGA, P.B.S. (Kapit).

,, TUAN JUSTINE ANAK TEMENGGONG JINGGUT (Ulu Rajang).

,, DATUK KADOH AGUNDONG, P.G.D.K. (Padas).

,, DATO' HAJI KAMARUZAMAN BIN HAJI AHMAD, D.P.M.S., J.M.N., A.M.N., J.P. (Tanjung Karang).

„ TUAN R. KARPAL SINGH (Jelutong).

,, TUAN LAINUS ANAK ANDREW LUWAK (Serian).

„ TUAN LAU DAK KEE (Pasir Pinji). 5887 23 OKTOBER 1989 5888

Yang Berhormat TUAN LAW LAI HENG alias GOH LAI HENG, P.I.S., B.S.I, K.M.N., A.M.N. (Pontian). ,, TUAN LEE LAM THYE (Bukit Bintang).

,, DATO' PAUL LEONG KHEE SEONG, D.P.C.M. (Taiping). ,, TUAN LIEW AH KIM (Seputeh). „ TUAN LIM GUAN ENG (Kota Melaka).

,, TUAN LIM KIT SIANG (Tanjong).

,, PUAN LING CHOOI SIENG (Kluang).

,, TUAN MADATANG BIN MOREJAL (Bandau).

,, TUAN MAIDOM P. PANSAI (Kota Belud).

,, TUAN MICHAEL ASANG, B.S.K. (Jambongan).

,, TUAN HAJI MOHAMAD BIN ABDULLAH, P.J.K. (Maran).

,, DATO' HAJI MOHAMED BIN HAJI ALI, D.J.M.K., K.M.N., A.M.N., P.B. (Nilam Puri).

,, TUAN HAJI MOHAMED BIN HAJI ISA, A.M.N., P.S. (Kuala Kerai).

,, TUAN HAJI MOHAMED SAM BIN HAJI SAILAN, A.M.N., P.I.S., B.S.I. (Muar). ,, TUAN MOHAMED TAWFIK BIN TUN DR ISMAIL (Sungai Benut).

,, TUAN HAJI MOHAMED BIN YAAKOB (Rantau Panjang).

,, DATO' HAJI MOHAMMAD ABU BAKAR BIN RAUTIN IBRAHIM, D.S.D.K., K.M.N. (Kuala Kedah). ,, TUAN MOHAMMAD SUBKY BIN HAJI ABDUL RAOF, A.M.N., P.J.M. (Balik Pulau). ,, TUAN HAJI MOHAMMED YUSOFF BIN HAJI ABDUL LATIFF, J.P. (Tasek Gelugor). ,, DATUK SERI HAJI MOHD. ADIB BIN HAJI MOHD. ADAM, D.G.S.M. (Alor Gajah).

,, TUAN MOHD. NOH BIN RAJAB (Tampin).

,, TUAN HAJI MOHD. SHARIF BIN JAJANG, A.M.N., P.J.K. (Sepang).

,, TUAN MOHD. TAMRIN BIN ABDUL GHAFAR (Batu Berendam).

,, TUAN HAJI MOHD. ZAIN BIN ABDULLAH, S.M.K. (Bachok).

,, TUAN HAJI MOHD. ZIHIN BIN HAJI MOHD. HASSAN (Larut).

„ DATO' MUSA BIN HITAM, S.P.M.J., S.S.I.J., S.P.M.S., D.U.N.M., S.P.N.S. (Kota Tinggi). TUN DATU HAJI MUSTAPHA BIN DATU HARUN, S.M.N., S.P.D.K., S.I.M.P., P.N.B.S., S.P.M.J., S.P.M.P., S.P.C.M., K.C.R.L., K.ST.J. (Limbawang).

,, TUAN MUTANG TAGAL (Bukit Mas). 5889 23 OKTOBER 1989 5890

Yang Berhormat TUAN NASRUDDIN BIN HAJI ALANG SAIDIN, A.M.P. (Parit).

„ TUAN NGOI THIAM WOH (Kampar). „ DR NICHOLAS MUNONG ANAK IBAU (Rajang).

„ TUAN NURNIKMAN BIN ABDULLAH (Kimanis).

„ TUAN JOE OJIHI SUPIRING (Marudu). „ TUAN ONG TEE KEAT (Ampang Jaya).

„ DATO' OO GIN SUN, D.S.D.K., S.D.K., A.M.K., J.P. (Alor Setar). ,, DATUK JOSEPH PAIRIN KITINGAN (Keningau). „ TUAN M. G. PANDITHAN, K.M.N. (Tapah). „ DR PATAU RUBIS, P.B.S. (Mas Gading). TUAN P. PATTO (Ipoh). • „ TUAN PETER PAUL DASON (Bayan Baru).

„ DATUK PETER TINGGOM ANAK KAMARAU, P.N.B.S., P.a, K.M.N.,

A.M.N. (Saratok). „ TUAN PITTING BIN HAJI MOHD. ALI (Kinabatangan). ,, DATO' RADZI BIN SHEIKH AHMAD, D.P.M.P. (Kangar).

„ DATIN PADUKA HAJJAH RAHMAH BINTI OTHMAN, D.P.M.S., J.S.M.,

S.M.S., A.M.P., P.J.K. (Shah Alam). ,, DATO' RAIS YATIM, D.S.N.S. (Jelebu). „ Y.B.M. TENGKU TAN SRI RAZALEIGH HAMZAH, D.K., P.S.M., S.P.M.K., S.S.A.P., S.P.M.S. (Gua Musang). „ DATO' HAJI SAIDIN BIN HAJI MAT PIAH, D.P.M.P., P.M.P., A.M.N., P.J.K. (Tasik Chenderoh). ,, DATUK HAJI SAKARAN BIN DANDAI, S.P.D.K., J.P. (Semporna).

„ TUAN SHAHIDAN BIN KASSIM, A.M.P. (Arau).

„ DATO SHAHRIR BIN ABDUL SAMAD, D.P.M.J., P.I.S. (Johor Bahru).

„ PUAN HAJJAH SHARIFFAH DORAH BINTI DATO' SYED MOHAMMED,

S.M.J., A.M.N., P.I.S., B.S.I. (Parit Sulong). „ TUAN SIM KWANG YANG (Bandar Kuching). „ TUAN S. S. SUBRAMANIAM, P.J.K., A.M.S. (Hulu Selangor). „ TUAN TAIMAN BIN LUMAING (Pensiangan).

,, DATUK DANIEL TAJEM ANAK MIRI, P.N.B.S., J.M.N. (Batang Lupar). TUAN TAN KOK WAI (Sungai Besi). „ DR TAN SENG GIAW (Kepong).

,, TUAN TEOH TEIK HUAT (Bagan).

,, TUAN THOMAS SALANG SIDEN (Julau). I

5891 23 OKTOBER 1989 5892

Yang Berhormat TUAN TIEU SUNG SENG alias Tiu SUNG SENG (Sibu).

,, TUAN TING CHEK MING (Batu Gajah).

„ TUAN TING LING KIEW (Bintulu).

,, TUAN HAJI WAN OMAR BIN WAN MAJID, S.M.K., P.P.N. (Pasir

Puteh).

„ TUAN WANG CHOON WING, A.M.N. (Lipis).

„ DATUK HAJI YAHAYA BIN MOHD. SHAFIE, P.S.D., P.M.P., A.M.P.,

A.M.N., J.P. (Tambun).

,, PUAN Sin ZAINABON BINTI ABU BAKAR (Tebrau).

,, DATO' ZAINAL ABIDIN BIN JOHARI, D.S.D.K., K.M.N., P.P.N.,

B.K.M., P.J.K., J.P. (Sik).

,, DATO' ZAINAL ABIDIN BIN ZIN, D.P.M.P., P.M.P. (Bagan Serai).

,, DATO' HAJI ZAKARIA BIN HAJI ABDUL RAHMAN, D.P.M.T., K.M.N., P.J.K. (Besut). ,, TUAN ZUBIR BIN EMBONG (Kuala Terengganu). 5893 23 OKTOBER 1989 5894 DEWAN RAKYAT

PEGAWAI-PEGAWAI KANAN Setiausaha Dewan Rakyat: Dato' Haji Wan Zahir bin Sheikh Abdul Rahman, D.P.M.P., J.S.M. Ketua Penolong Setiausaha: Haji Mohd. Salleh bin Abu Bakar.

Penolong Setiausaha: Ghazali bin Haji Abdul Hamid, A.M.N. Penolong Setiausaha: Abdullah bin Abdul Wahab.

BAHAGIAN PENYATA RASMI PARLIMEN Ketua Penyunting: Hj. Yahya bin Manap. Penyunting Kanan: P. B. Menon. Penyunting Kanan: Haji Osman bin Sidik. Penolong Penyunting: N. Ramaswamy. Penolong Penyunting: Amran bin Ahmad. Pelapor Perbahasan Parlimen: Suhor bin Husin. Mohd. Saleh bin Mohd. Yusof. Supiah binti Dewak. Ismail bin Hassan. Shamsiah binti Mohd. Yusof. Hajjah Kalsom binti Ghazali. Mohamed bin Osman. Norishah binti Mohd. Thani. Zaharah binti Nairn. Su Soon Chuan. Norwahidah binti Azizi. Rozita binti Abdul Samad. Jainah binti Sakimin.

BENTARA MESYUARAT Mejar (B) Mohd. Kassim bin Hashim. 5897 23 OKTOBER 1989 5898 MALAYSIA DEWAN RAKYAT

Isnin, 23hb Oktober, 1989

Mesyuarat dimulakan pada pukul 2.30 petang

DOA (c) adakah rancangan Kementerian untuk mewujudkan penempatan (Timbalan Yang di-Pertua mem- semula nelayan di dalam pengerusikan Mesyuarat) kawasan Daerah Yan. JAWAPAN-JAWAPAN Setiausaha Parlimen Kementerian Pertanian (Tuan Ong Tin Kim): Tuan MULUT BAGI Yang di-Pertua, Kementerian PERTANYAAN- Pertanian tidak ada program subsidi PERTANYAAN pukat motor atau bot untuk menangkap ikan kepada nelayan- nelayan kecil sejak tahun 1986 hingga Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji Jun 1989. Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang Berhormat Tuan R. Karpal Singh. Walau bagaimanapun, LKIM sedang melaksanakan satu projek iaitu (Soalan No. 1 Y.B. Tuan R. Karpal projek ternak air di mana bantuan ada Singh tidak hadir). diberi sebagai insentif kepada para peserta ternak ikan dalam sangkar dengan syarat-syarat peserta hen- Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji daklah nelayan yang telah mengusaha- Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang kan atau menunjukkan minat dan Berhormat Tuan Mutang Tagal. kejayaan menjalankan projek ternakan ikan dalam sangkar. Mereka (Soalan No. 2 Y.B. Tuan Mutang juga dikehendaki membuat 28 unit Tagal tidak hadir). sangkar. Kos keseluruhan projek sebanyak $35,000 di mana LKIM memberi bantuan pukat untuk sangkar bernilai $9,000. Baki $26,000 dipohon SUBSIDI KEPADA NELAYAN melalui pinjaman SPKP dengan kadar KECIL 4% untuk tujuan membuat rangka Tuan Haji Ghazali bin Ahmad minta sangkar, membeli benih dan makanan Menteri Pertanian menyatakan: ikan. Sehingga Jun 1989 seramai 12 (a) berapa ramai nelayan Kedah orang peserta dari projek ternakan yang telah diberi subsidi pukat, ikan dalam sangkar di Sungai Merbuk motor, bot kepada nelayan- telah menerima bantuan ini. nelayan kecil sejak 1986 hingga Jun 1989; Tuan Haji Abdul Razak bin Haji (b) adakah Kementerian telah Abu Samah: Tuan Yang di-Pertua, mengadakan penempatan ne- soalan tambahan. Jawapan daripada layan-nelayan kecil miskin di Yang Berhormat Setiausaha Parlimen pantai-pantai negeri Kedah; mengatakan iaitu sejak tahun 1986 dan tidak ada peruntukan subsidi yang 5899 23 OKTOBER 1989 5900 diberi kepada nelayan-nelayan. Saya HARTANAH—PEMBELIAN ingin bertanya di sini sebelum itu iaitu WARGANEGARA ASING tahun 1980-1986 ataupun 1976-1986 adakah subsidi ini telah diberi kepada 4. Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji nelayan-nelayan. Kalau ya, apakah Arshad minta Menteri Kemajuan sebabnya diberhentikan sejak tahun Tanah dan Kemajuan Wilayah 1986. menyatakan: (a) bilangan warganegara asing yang membeli harta-harta dan bangu- Tuan Ong Tin Kim: Tuan Yang di- nan sejak kanun tanah negara Pertua, mengikut ingatan saya ada dipinda; subsidi diberi sebelum 1986. Skim ini (b) bilangan warganegara asing yang telah diberhentikan kerana kita dapati bermastautin di Malaysia sejak bahawa bantuan secara subsidi tidak kanun tanah tadi dipinda; akan mendatangkan faedah kepada (c) dimanakah kawasan sasaran nelayan-nelayan. Jadi, skim itu telah warganegara asing itu; di berhenti ditukar kepada skim pinjaman untuk nelayan-nelayan. Di (d) warganegara manakah yang dalam skim pinjaman itu adalah SKK, terlibat bila pindaan kanun itu program yang ada ialah SKK iaitu berkuatkuasa; dan Skim Kemudahan Kewangan dengan (e) bersetujukah Yang Berhormat tiada dikenakan kadar faedah. bahawa pindaan itu lebih Kemudian skim ini telah ditukar banyak membawa kesan negatif menjadi SPKP iaitu Skim Pemusatan kepada negara. Kredit Pertanian dengan kadar faedah 4%. Setiausaha Parlimen Kementerian Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah (Tuan Adam bin Abdul Tuan Haji Ghazali bin Ahmad: Tuan Kadir): Tuan Yang di-Pertua, Yang di-Pertua, ada dua soalan lagi Kementerian ini sebenarnya tidak yang masih belum dijawab oleh mempunyai maklumat ataupun data Kementerian iaitu soalan (b) dan (c). lengkap tentang apa yang dikehendaki oleh Yang Berhormat. Tetapi untuk maklumat bersama sejak Akta Tanah Tuan Ong Tin Kim: Tuan Yang di- ini dipinda pada 25-3-1985, kita Pertua, berkenaan soalan (b) dan (c) mempunyai maklumat sedikit se pada masa ini Kementerian tidak ada banyak mengenai pemilikan tanah program khusus penempatan atau oleh warganegara asing. perumahan nelayan di pantai-pantai di Negeri Kedah ataupun di kawasan Jadi, untuk maksud Yang Yan. Walau bagaimanapun, dalam Berhormat, daripada lhb Januari, tahun 1981 LKIM telah menjalankan 1987 hingga 31hb Mai, 1989 satu projek iaitu projek ternakan ikan pemilikan oleh warganegara asing dalam sangkar di Sungai Merbuk, mengikut pecahan negeri-negeri ialah: Kedah. Sebanyak 100 orang peserta di kawasan tersebut yang terdiri dari- Negeri Pertanian Bangunan Industri Johor 273hektar 8 hektar 31/2 hektar pada nelayan kecil dan berjimat telah Melaka 21/3 hektar 1/2 hektar 2 hektar dipilih. Untuk memudahkan nelayan- Perak (tiada maklumat pada waktu ini) nelayan mengurus projek ternakan Kedah 1/2 hektar — 3 hektar dalam sangkar secara yang lebih Negeri Sembilan Tiada Tiada 4 hektar berkesan, mereka telah ditempatkan Terengganu 23 1/2hekta r 3 1/4hekta r — Selangor 1 1/2hekta r 1/2 hektar — di perkampungan nelayan Tanjung (Wilayah Persekutuan (tiada maklumat pada waktu ini) Dawai. Pulau Pinang 2 1/2hekta r 8 hektar — 5901 23 OKTOBER 1989 5902 Untuk soalan (b) pula, soalan ini warganegara asing telah membeli nampaknya tidak ada kaitan secara harta itu mereka menaikkan harganya langsung dengan Kementerian saya dan orang-orang tempatan ini tidak tetapi mempunyai kaitan langsung mampu untuk menyewa bangunan- dengan Kementerian Dalam Negeri. bangunan ataupun pejabat-pejabat yang berkaitan. Sekiranya Yang Untuk (c) dan (d), mengikut data Berhormat sedar tentang perkara ini, yang ada negeri-negeri yang menjadi saya ingin mendapat tahu apakah tumpuan pembelian tanah-tanah oleh langkah yang akan diambil oleh warganegara asing atau syarikat asing Kerajaan untuk memperlindungi ke ialah Johor, Pulau Pinang, Melaka dan pentingan orang-orang tempatan ini Terengganu. Untuk ini sejak Kanun dan adakah Kerajaan bercadang untuk Tanah Negara dipinda, kebanyakan meminda Akta Kanun Tanah Negara urusniaga dan pindah milik adalah untuk mencegah warganegara asing kepada warganegara Singapura. dari membeli harta ini secara besar- besaran sehingga kepentingan orang tempatan terjejas. Untuk soalan (e) soalan Yang Berhormat sama ada ianya lebih banyak membawa kesan negatif atau Yang kedua, adakah Kementerian positif dalam perkara urusniaga beliau menerima satu memorandum dengan warganegara asing, ini saya daripada Persatuan Pengguna Pulau rasa kajiannya perlu dibuat sekali lagi Pinang atau CAP di mana mereka dengan cara terperinci. Bagai- telah menyuarakan kebimbangan manapun, Kerajaan akan terus mereka terhadap perkara ini. mengawasi keadaan supaya kepentingan rakyat Malaysia tetap terpilihara. Kawalan-kawalan secara Tuan Adam bin Abdul Kadir: Tuan pentadbiran sememangnya sedang Yang di-Pertua, saya sedar tentang dilaksanakan oleh pihak berkuasa apa yang diperkatakan oleh Yang negeri masing-masing dan juga oleh Berhormat dari Bukit Bintang. Kerajaan Pusat iaitu melalui Foreign Sepertimana dalam jawapan asal saya, Investment Committee atau salah sebuah badan yang mengawal singkatnya FIC, dalam Bahasa hal-hal urusniaga hartanah ini ialah Malaysianya, Jawatankuasa Pelaburan FIC. Kebimbangan Yang Berhormat Asing. itu tentulah ada asas. Bagaimanapun, kalau kita belajar daripada apa yang berlaku di tempat lain, tidak perlu Tuan Lee Lam Thye: Tuan Yang di- sangat kita bimbang kerana di sam- Pertua, soalan tambahan, ingin saya ping kita mempunyai kawalan, kita bertanya Yang Berhormat Setiausaha mempunyai pengalaman dan sejarah Parlimen sama ada beliau sedar di tempat lain yang menjadi panduan tentang satu perkembangan yang amat kita umpamanya di London. Pada tidak sihat baru-baru ini di mana ramai suatu masa dahulu London diserang warganegara asing yang datang dari oleh pelabur-pelabur daripada negara- Taiwan, Hong Kong dan Jepun telah negara Arab sehingga menimbulkan membeli hartanah termasuk bangu- banyak reaksi yang agak nationalistic nan-bangunan, kompleks-kompleks dan juga racialistic tentang ke- hotel-hotel, pejabat-pejabat dan kon- cenderungan mereka membeli dominimum-kondominium di Kuala- bangunan-bangunan dan juga harta- Lumpur di mana akibat dari nah-hartanah di London. Tetapi pembelian ini secara besar-besaran, sepertimana juga kegiatan niaga lain, orang-orang tempatan terjejas me- apabila kelihatan peluang untuk mandangkan bahawa apabila membuat duit ataupun lceuntungan 5903 23 OKTOBER 1989 5904 yang menjadi asas di dalam sebarang Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji pertimbangan niaga, maka bertukar Arshad: Tuan Yang di-Pertua, soalan tangan balik bangunan-bangunan yang tambahan. Saya ingin untuk mendapat dibeli ketika keadaan di London penjelasan daripada Yang Berhormat dahulu meleset, kerana orang-orang Setiausaha Parlimen, adakah tempatan tidak mampu memegang Kerajaan tahu dengan pindaan tanah hartanah yang ada. Jadi keadaan ini rakyat Johor sekarang menjadi sekarang sudah hampir balik kepada gelisah dan tidakkah Kerajaan tahu keadaan yang asal. rakyat Malaysia dari semua kaum masih dahaga dan masih terhimpit dengan tanah tetapi tunggu pemberian Soalan yang kedua, Yang Ber- Kerajaan tidak dapat dan hendak beli hormat bertanya sama ada kita dengan duit sendiri tidak ada. Dengan bercadang untuk meminda Akta sebab itu bila Akta ini diluluskan Kanun Tanah Negara ini. Akta ini, maka peluang bagi rakyat asing begitu sepertimana Yang Amat Berhormat sekali luas dan tidakkah kita yakin Perdana Menteri sendiri berkata, dengan pindaan ini merupakan senjata bukanlah seperti Al-Quran yang menikam tuan sendiri dan kalau keris tidak boleh dipinda, tetapi pindaan pun, keris tikam tuan. Hari ini, Tuan hendaklah mempunyai asas dan juga Yang di-Pertua, mengikut apa yang pertimbangan yang sewajarnya. Se kita maklum di Johor sama ada pertimana yang saya sebutkan tadi, bangunan ataupun tanah telah banyak Akta Kanun Tanah Negara telah terlepas ke tangan rakyat asing. Sebab beberapa kali dipinda-mulanya itulah timbul kegelisahan begitu dalam tahun 1966 dan akhirnya kita banyak khususnya rakyat Johor pinda lagi dalam tahun 1985, dan baru- sendiri dan kalaulah Kerajaan menye- baru ini kita pinda semula. Sebarang dari apa yang berlaku ini mungkin ke Akta dan pindaan Akta adalah adaan itu akan melibatkan seluruh diasaskan kepada latarbelakang dan negara. keadaan yang sentiasa berubah. Saya minta jaminan daripada Soalan yang ketiga ialah soal memo Kerajaan apakah Kerajaan akan dari CAP. Saya sebenarnya tidak tahu mengambil tindakan segera untuk sama ada CAP sudah menghantarnya meminda kembali Akta ini kerana ke Kementerian saya, tetapi saya ada Akta ini kalau matlamat Kerajaan terbaca di dalam akhbar bahawa CAP untuk meniaga atau mencari untung, sangat, dengan izin, "concerned," maka inilah sebagaimana pepatah terhadap perkembangan urusniaga orang tua kata: tanah ini hasil daripada pindaan Akta yang dimaksudkan ini. Jadi, concern, Berniaga Pak Kaduk, dengan izin, CAP itu amatlah kita hargai kerana ini menunjukkan rasa Untung sekarung, tanggungjawab pihak CAP terhadap apa yang berlaku di negara ini. Tetapi Rugi seguni. buat kata penutup saya katakan bahawa orang-orang Kerajaan kita, Oleh sebab itu saya rasa Kerajaan pegawai-pegawai kita ataupun pihak- patut mengambil sikap lebih awal pihak yang mengaggotai FIC ada supaya Akta ini dikaji dan kalau se- lah sama-sama sedar dan bertang- kiranya dalam jangka panjang ia akan gungjawab terhadap kepentingan merugi, biarlah dapat buat pindaan negara kita; dalam perkara ini, ber- lebih cepat. Saya minta jaminan kaitan dengan urusniaga hartanah. daripada pihak Kerajaan. 5905 23 OKTOBER 1989 5906 Tuan Adam bin Abdul Kadir: Tuan tidak soal Pak Kaduk ini. Bagaimana Yang di-Pertua, hamba tidak boleh pun, pemimpin-pemimpin kita dan memberi jaminan. Tetapi untuk pegawai-pegawai kita dalam Kerajaan makluman Yang Berhormat, kita Malaysia ini lebih hemahnya daripada sedar tentang apa yang berlaku di Pak Kaduk yang dimaksudkan oleh Johor. Maklumat yang saya berikan Yang Berhormat itu. Terima kasih. tentang Johor tadi, tanah yang terlibat tidaklah banyak, tidak begitu besar. Bagaimanapun, rasa kesedaran terhadap apa yang berlaku oleh Saudara Yang Berhormat itu bersama- sama dikongsi oleh pihak Kerajaan. KEHIDUPAN LIAR HAMPIR PUPUS—BABI HUTAN Saya ingin ulangkan semula contoh dan pengalaman yang saya sebutkan 5. Dato' Dr Affifudin bin Haji Omar tentang apa yang berlaku di London mint a Menteri Sains, Teknologi dan dalam tahun-tahun 1970an dulu. Salah Alam Sekitar menyatakan berapa satu perkara setelah orang luar bilangan Specie mergastua yang telah membeli tanah atau bangunan di ne- pupus, semenjak tahun 1957; adakah gara kita, hartanah tidak boleh bawa babi hutan termasuk di dalam kategori keluar negeri. Sampai waktu nanti "akan pupus" sehingga langkah pelabur-pelabur asing terasa terlalu penjagaannya dianggap lebih penting mahal. Bila ada peluang mendapat daripada membasmi kemiskinan di keuntungan, dia akan jual. Untung kalangan rakyat desa. Setakat ini, atau tidak tertakluk kepada hukum berapa orangkah rakyat yang dan mekanisme pasaran. la tidak ditangkap dan dihukum akibat boleh mencari untung sahaja dan tidak membunuh babi hutan yang me- mestinya untung. Kena dengan masa, rosakkan tanaman. tentulah mereka menjual pula.

Timbalan Menteri Sains, Teknologi Sama ada perbuatan ini akan dan Alam Sekitar (Tuan Law Hieng menikam diri kita, ini bergantung Ding): Tuan Yang di-Pertua, untuk kepada maklumat yang kita ada. makluman Ahli Yang Berhormat, Kalau ada wabak demam, sebagai tidak ada sebarang specie kehidupan contoh, sedangkan yang terlibat liar yang telah pupus di Semenanjung seorang dua sahaja, tentulah perkara Malaysia semenjak tahun 1957. itu tidak sampai hilang pertimbangan Mengenai babi hutan, binatang ini pihak Kerajaan. Tetapi apabila tidak termasuk di dalam kategori yang Kerajaan sudah dapati umpamanya akan pupus, akan tetapi binatang ini 50% daripada penduduk demam, diperlindungi di bawah Akta Per- tentulah ianya akan mendesak lindungan Kehidupan Liar 1972. Kerajaan mengambil sesuatu langkah Namun demikian, di bawah seksyen 55 yang radical dan drastic. Begitu juga Akta tersebut, penduduk atau berkaitan dengan urusniaga tanah ini. pemunya tanah dibenarkan Apabila kecenderongannya terlalu menembak atau membunuh binatang lebih bolehlah kita mempertimbang- tersebut jika ianya menyebabkan kan langkah-langkah tegas. Mereka kerosakan kepada tanaman. Orang yang menganggotai FIC itu juga ramai adalah juga dibenarkan bukanlah calang-calang orang. menembak babi hutan dengan syarat Tentang soal Pak Kaduk itu, saya mereka mempunyai lesen untuk ber- tidak tahu ramai orang faham atau lakukannya. 5907 23 OKTOBER 1989 5908 Mengenai soalan sama ada adakah merupakan makanan utama harimau. sesiapa yang ditangkap atau dihukum Jikalau tidak, harimau itu mungkin kerana membunuh babi hutan yang akan mengancam Iain-lain binatang merosakkan tanaman, jawapannya yang dibiakan oleh penduduk- ialah belum ada sesiapa yang ditangkap penduduk yang diduduki kehampiran ataupun dihukum. dengan hutan. Lesennya dikeluarkan dengan syarat kerana dengan Dato' Dr Affifudin bin Haji Omar: melesenkan penembakan babi hutan Tuan Yang di-Pertua, soalan bayaran lesen yang dikenakan juga tambahan. Di dalam jawapan tadi, menjadi hasil kepada negara khasnya Timbalan Menteri menyebut bahawa kepada negeri masing-masing. babi hutan tidak masuk di dalam Mengenai soalan yang kedua yang kategori yang akan pupus. Kalau dikemukakan oleh Yang Berhormat begitu, mengapa diadakan sekatan- dari Padang Terap, ada seorang petani sekatan secara diadakan undang- yang ditangkap kerana menembakkan undang untuk menahan rakyat miskin babi hutan, saya minta maaf kerana yang kebanyakannya petani di pingkir- saya tidak ada maklumat mengenai pingkir hutan daripada mengambil perkara ini. Saya akan siasat mengenai tindakan-tindakan mengawal babi perkara ini. Terima kasih. hutan ini kerana saya mendapat tahu bahawa babi hutan adalah satu jenis binatang yang sungguh "prolific", Tuan Sim Kwang Yang: Tuan Yang dengan izin, ataupun sungguh di-Pertua, soalan tambahan. Tadi membiak. Seekor ibu boleh beranak Yang Berhormat mengatakan bahawa dalam satu tahun 10 ekor anak. Jadi, babi hutan bukanlah masuk dalam apa yang dialami oleh penduduk- kategori kehidupan liar yang akan penduduk miskin di pingkir hutan ialah pupus. Maka bolehkah saya minta mereka ini selalu diharass, dengan izin, Timbalan Menteri berkenaan memberi oleh pegawai-pegawai mergastua lima contoh jenis kehidupan liar yang apabila mereka mengambil tindakan akan pupus? Adakah orang hutan, untuk menjaga tanaman-tanaman contohnya, burung kenyalang ataupun mereka dan baru-baru ini seorang "white leopards" itu di dalam kategori petani miskin telah ditangkap oleh yang akan pupus? pegawai mergastua dan dihadapkan ke Keduanya, Tuan Yang di-Pertua, mahkamah. Tadi Timbalan Menteri mengenai specie-specie yang akan menyebutkan tidak ada tangkapan pupus jikalau hutan-hutan rimba tetapi ada tangkapan di kawasan saya musnah, maka sejauhmanakah telah iaitu di kawasan Padang Terap. specie-specie yang tersebut di atas diugut oleh industri penebangan Tuan Law Hieng Ding: Tuan Yang kayu dan kegiatan pertanian ataupun di-Pertua, seperti yang dijawab dalam "poaching"? Apakah langkah-langkah jawapan saya sebenar tadi, saya ingin yang telah diambil untuk menjamin menjelaskan di sini bahawa walaupun "conservation" supaya hadiah-hadiah babi hutan bukan sejenis binatang liar daripada Tuhan dalam bentuk specie- yang berhampir pupus atau tidak specie yang sukar didapati dalam dunia masuk ke dalam senarai binatang ini dapat terus dijamin? Itu sahaja. liar yang merbahaya menghadapi kepupusan tetapi tujuan babi hutan Tuan Law Hieng Ding: Tuan Yang dilindungi seperti kita maklum ialah di-Pertua, species yang sangat untuk menentukan supaya terdapat berkurangan sekarang atau yang akan babi hutan yang mencukupi untuk menghadapi bahaya kepupusan ialah dijadikan makanan untuk kehidupan binatang-binatang seperti badak- liar seperti harimau. Babi hutan kerbau, gajah, seladang, harimau atau 5909 23 OKTOBER 1989 5910 orang utan dan Jabatan Perhilitan di wujudnya kawasan-kawasan penem Kementerian saya telah mengambil patan baru. Untuk mengatasi ma beberapa langkah atau menjalankan salah kekurangan bilik darjah ini, aktiviti-aktiviti untuk menyelamatkan pembinaan sekolah baru telah, sedang hidupan-hidupan liar ini daripada dan akan dilaksanakan. Selain kepupusan. Aktiviti-aktiviti yang daripada itu, projek-projek untuk dijalankan untuk konservesi hidupan membina bilik-bilik darjah tambahan liar, terutamanya terhadap hidupan secara berperingkat dilaksanakan di liar yang menghadapi bahaya seluruh negara. kepupusan, di antaranya ialah mewujudkan lebih banyak kawasan- Pihak Kerajaan telah mem- kawasan research perlindungan peruntukan sebanyak $800 juta hidupan liar dan Taman Negara, dalam Rancangan Malaysia Kelima mempertingkatkan penguatkuasaan (1986-1990) bagi program pendidikan undang-undang, menjalankan aktiviti- sekolah rendah di seluruh negara. aktiviti penyelidikan hidupan liar dan program-program pendidikan dan Dato' Zainal Abidin bin Zin: Tuan pengembangannya untuk memberi Yang di-Pertua, saya tertarik hati pengetahuan dan kesedaran kepada dengan jawapan yang telah diberi oleh orang ramai, terutamanya murid- Yang Berhormat Timbalan Menteri Pendidikan mengenai sekolah-sekolah murid sekolah akan kepentingan rendah. Daripada $800 juta yang telah konservesi hidupan liar. Di samping diperuntukkan sehingga tahun 1990, itu, Kementerian saya juga ada berapa juta lagi yang baki dan menjalankan operasi pemindahan berapa bangunan sekolah yang belum gajah-gajah liar ke dalam taman-taman lagi didirikan daripada sekarang, research. hampir akhir tahun 1989. Yang kedua, berdasarkan satu tahun BILIK DARJAH DI SEKOLAH- lebih yang akan datang dan masih SEKOLAH—KEKURANGAN banyak lagi "spill over", dengan izin, ataupun lebihan dalam jangkaan 6. Tuan Chew Kam Hoy minta Menteri kelahiran dan bilangan murid-murid Pendidikan menyatakan: sekolah rendah ini, apakah rancangan Kementerian Pendidikan selepas 1990. (a) kenapakah masalah kekurangan Berapakah dalam jangkaan Kemen bilik darjah di sekolah-sekolah terian mengadakan peruntukan un rendah dalam masa lima tahun tuk mengatasi masalah lebihan mu akan datang boleh wujud; dan rid-murid di sekolah rendah yang (b) apakah langkah-langkah yang akan berbangkit kekurangan darjah diambil oleh Kementerian untuk bagi murid-murid ini selepas tahun mengatasi masalah ini. 1990 tentang perbelanjaan dan bilangan sekolahnya. Timbalan Menteri Pendidikan (Tuan Woon See Chin): Tuan Yang di-Pertua, Tuan Woon See Chin: Tuan Yang di- untuk makluman Ahli Yang Pertua, saya tidak dapat memberikan Berhormat, keperluan persekolahan berapa juta ringgit yang sudah adalah merupakan satu perkhidmatan dibelanjakan tetapi pada lhb Mac, sosial yang diberikan oleh Kerajaan 1989 daripada semua jumlah projek dan keperluan ini sentiasa bertambah bilik darjah ialah 10,375 buah bilik dari masa ke semasa. Masalah darjah, 64% sudah disiap bina dan kekurangan bilik darjah di sekolah- Kementerian Pendidikan yakin pada sekolah rendah boleh berlaku kerana akhir tahun 1990 hampir 95% bilik pertambahan penduduk di sesuatu darjah yang dirancangkan akan kawasan penempatan atau kerana disiap bina. 5911 23 OKTOBER 1989 5912 Kementerian Pendidikan belum Setiausaha Parlimen Kementerian tahu peruntukan untuk tempoh dalam Pertanian (Tuan Ong Tin Kim): Tuan Rancangan Malaysia Keenam berapa Yang di-Pertua, kempen membuat peruntukan akan diberikan, tetapi tukun dengan menggunakan tayar- sebab ini satu keperluan sosial untuk tayar buruk masih dijalankan. Dari pembinaan negara dan untuk faedah pemerhatian Jabatan Perikanan anak-anak kita, kita yakin Kerajaan didapati di tapak tukun tiruan terdapat akan memberikan peruntukan yang banyak ikan yang berteduh, cukup ataupun dapat pinjaman dari berkumpul dan membiak. Tapak Bank Dunia juga untuk keperluan kawasan tukun tiruan itu adalah negara kita itu. kawasan larangan dan dilaporkan hasil tangkapan nelayan yang mengerjakan Tuan Madatang bin Morejal: Tuan tangkapan di persekitaran tapak tukun Yang di-Pertua, soalan tambahan. tiruan ini telah meningkat. Berapakah jumlah bakal murid sekolah di semua peringkat yang telah Di Sabah dan Sarawak aktiviti ditolak kemasukan akibat daripada pengumpulan tayar adalah dijalankan ketiadaan bilik darjah yang pernah dari masa ke masa, tetapi ianya tidak dikesan oleh pihak Kementerian dijalankan secara besar-besaran Pendidikan. seperti yang dibuat di Semenanjung.

Tuan Woon See Chin: Tuan Yang di- Tuan Nurnikman bin Abdullah: Pertua, mengikut pengetahuan saya Tuan Yang di-Pertua, soalan apabila mengkaji Laporan Kajian tambahan. Saya ingin tahu daripada Rancangan Malaysia Kelima juga ada Kementerian Pertanian berapakah dilaporkan bahawa semua murid- jumlah wang yang dikhaskan ataupun murid yang berumur dari 6 tahun telah dibelanjakan untuk menjalankan sampai 12 tahun 100% sudah masuk ke kempen membuat tukun tiruan ini dan sekolah rendah dan ini bererti berapa buahkah negeri di Kementerian Pendidikan tidak me- Semenanjung Malaysia yang membuat nolak anak-anak siapa pun untuk tukun tiruan yang menggunakan tayar melapor atau belajar di sekolah. buruk ini dengan berkesan dan yang Sekiranya ada anak-anak yang tidak memberi faedah kepada para nelayan. masuk ke sekolah ini adalah sebab peribadi keluarga sendiri. Tuan Ong Tin Kim: Tuan Yang di- Pertua, bagi butir-butir yang terperinci itu saya tidak dapat memberi pada hari ini. Jikalau Yang Berhormat itu berminat mendapatkan butiran- TUKUN TIRUAN butiran yang terperinci itu, saya akan MENGGUNAKAN TAYAR menulis kepada Yang Berhormat itu. BURUK Berkenaan dengan tempat-tempat 7. Tuan Nurnikman bin Abdullah yang dijadikan sebagai tapak tukun minta Merited Pertanian menyatakan tiruan di Semenanjung itu, boleh adakah kempen membuat tukun tiruan dikatakan seluruh pantai di dengan menggunakan tayar-tayar Semenanjung telah dijadikan tapak buruk masih dijalankan. Setakat ini tukun tiruan. Sekiranya Yang adakah hasil penangkapan ikan Berhormat itu hendak tahu tempat- bertambah sejak kempen ini dilan- tempat berkenaan, itu adalah senarai carkan. Adakah Kerajaan bercadang yang cukup panjang, saya tidak dapat hendak meluaskan kempen ini diper- beri kepada Yang Berhormat pada airan Sabah dan Sarawak. masa ini. 5913 23 OKTOBER 1989 5914 Tuan Haji Abdul Razak bin Haji Abu oleh para pesakit yang telah mendapat Samah: Saya ingin bertanya, Tuan rawatan daripada hospital Kerajaan di Yang di-Pertua, soalan tambahan. seluruh negara yang berjaya dikutip Yang pertama, bolehkah Yang sehingga 30-9-1989 berbanding dengan Berhormat menyatakan berapakah masa yang sama pada tahun 1988. jumlah tayar-tayar yang telah dapat Apakah langkah terbaru yang diambil diterima dan telah pun dijadikan tukun oleh Kementerian untuk mendapatkan tiruan sejak program ini dilancarkan? balik jumlah hutang terkumpul oleh para-para pesakit yang berkenaan. Yang Kedua, adakah pihak Kementerian sedar dengan banyaknya Setiausaha Parlimen Kementerian tayar-tayar buruk ini yang separuhnya Kesihatan (Tuan Chua Jui Meng): masih boleh dipakai lagi untuk dicelup. Tuan Yang di-Pertua, untuk Saya dapat tahu banyak kilang-kilang makluman Ahli Yang Berhormat pencelup tayar yang sekarang ini jumlah hutang yang dapat dikutip dari kekurangan tayar-tayar untuk men- lhb Januari, 1989 sehingga 31hb Ogos, dapat balik. Oleh itu, tidak adakah 1989 ialah sebanyak $468,726.21, pihak Kementerian bercadang selain manakala jumlah hutang yang dapat tayar-tayar celup itu telah pun dikutip dalam tempoh yang sama pa- didapati, adakah pihak Kementerian da tahun 1988 ialah sebanyak akan serahkan kepada satu-satu $509,135.47. syarikat khasnya bumiputera untuk menyelidik tayar-tayar itu di mana Berbagai langkah telah diambil yang boleh dipakai, boleh dibeli, dijual dalam mendapatkan hutang-hutang balik ataupun yang tidak boleh terus terkumpul tersebut. Ini termasuklah itu kerana tayar itu memang untuk menghantar surat peringatan dengan ditenggelamkan di dalam laut. Yang lebih kerap setiap dua minggu, masih boleh dipakai itu bagi menolong menghubungi Ketua-ketua Jabatan kekurangan tayar-tayar sekarang bagi kakitangan Kerajaan supaya untuk dicelup oleh kilang-kilang yang membuat potongan gaji dan merampas ada di negara kita ini. jaminan bank bagi syarikat yang gagal membuat bayaran bil hospital, bagi Tuan Ong Tin Kim: Tuan Yang di- kakitangan syarikat swasta. Langkah Pertua, mungkin adanya tayar-tayar yang terbaru ialah mengeluarkan notis yang dikumpul itu masih boleh dicelup tuntutan guaman kepada si berhutang. atau memulihkan semula, tetapi Kementerian ini tidak ada seseorang Tuan Lee Lam Thye: Saya suka pakar yang dapat menentukan yang bertanya Yang Berhormat Setiausaha mana tayar dapat digunakan semula Parlimen sama ada beliau mempunyai atau tidak,itu masalah pertama. angka mengenai jumlah hutang kepada Kerajaan sehingga 30hb September, Masalah yang kedua ialah pegawai- 1989. Sama ada Yang Berhormat juga pegawai yang akan dikhaskan untuk memberi pecahan hutang oleh sektor kerja itu saya ingat akan memakan swasta dan juga hutang oleh sektor belanja yang lebih daripada awam iaitu termasuk Jabatan-jabatan mendapat keuntungan daripada me- Kerajaan. Sekian. ngumpul tayar yang dapat dipulihkan semula. Tuan Chua Jui Meng: Tuan Yang di-Pertua, jumlah hutang kepada HOSPITAL KERAJAAN— Kerajaan sehingga akhir bulan HUTANG PESAKIT September, 1989 sampai akhir bulan Ogos adalah sebanyak $35,628,682. 8. Tuan Michael Asang minta Menteri Pecahan antara hutang oleh swasta dan Kesihatan menyatakan jumlah hutang daripada Kerajaan kepada Kerajaan 5915 23 OKTOBER 1989 5916 sebanyak $1.3 juta yang dihutang oleh PEGAWAI TADBIR AM— pesakit-pesakit daripada anggota- PENYERAPAN anggota Kerajaan dan bakinya daripada swasta 9. Tuan Mohammad Subky bin Haji Abdul Raof minta Perdana Menteri menyatakan apakah yang menyebab- Tuan Lau Dak Kee: Tuan Yang dikan pelaksanaan penyerapan Pega- Pertua, soalan tambahan. Soalan wai Tadbir am (PTA) ke dalam pertambahan saya ialah adakah Kerajaan khidmatan Tadbir dan Diplomatik tidak memberi apa perlayanan kepada (PTD) digantung dan apakah impli- pesakit-pesakit apabila mereka tidak kasi daripada pelaksanaan penye dapat memberi satu jaminan bayaran rapan tersebut. apabila dia sembuh daripada hospital itu? Yang kedua, menurut jawapan Timbalan Menteri di Jabatan daripada Setiausaha Parlimen sama Perdana Menteri (Raja Dato Ariffin bin ada Kementerian telah mengambil Raja Sulaiman): Tuan Yang di-Pertua, langkah-langkah yang tepat seperti pelaksanaan penyerapan Pegawai surat ulangan kepada kakitangan Tadbir Am (PTA) ke dalam Per- Kerajaan di mana boleh dapat balik khidmatan Tadbir dan Diplomatik hutang yang dihutang oleh mereka. (PTD) ditangguhkan memandangkan PERTAM masih tidak berpuas hati Tuan Chua Jui Meng: Terima kasih dengan kelonggaran syarat-syarat yang kepada Yang Berhormat dari Pasir telah ditawarkan kepada PTA dan Pinji. Kementerian Kesihatan kita sebaliknya membangkitkan semula isu- melaksanakan satu dasar iaitu satu isu yang telah diberikan pertimbangan polisi terbuka iaitu sesiapa yang oleh Kerajaan. datang ke hospital kita sebanyak 102 buah hospital di Tanahair kita men- Kemasukan PTA Tingkatan Ter- dapatkan rawatan. Jika dia tidak ada tinggi "G" dan Tingkatan Kanan ke deposit atau surat jaminan daripada Perkhidmatan PTD adalah melalui Kerajaan atau bank-bank, kita pun urusan pertukaran perkhidmatan dan memberi rawatan dan layanan yang mereka diberi opsyen sama ada sewajarnya, tetapi kalau dia tidak memilih memasuki Perkhidmatan PTD atau kekal dalam Perkhidmatan PTA. bayar deposit, kita masukkanlah ke Bagi PTA Tingkatan Biasa pula, dalam wad kelas tiga. Kalau dia me- mereka dikehendaki menghadiri mohon masuk kelas satu atau wad ke temuduga yang dikendalikan oleh las dua, kita mintalah wang tunai Suruhanjaya Perkhidmatan Awam dan atau jaminan daripadanya. Sama ada jika sekiranya mereka tidak berjaya Kementerian saya mengambil lang pada temuduga pertama, mereka kah-langkah yang tepat unuk mengu- diberi peluang sebanyak dua kali lagi tip tunggakan daripada si berhutang untuk ditemuduga di bawah urusan ini, kita memang ada. Seperti yang kenaikan pangkat secara lantikan. saya telah jawab tadi dan bagi orang yang anggota Kerajaan, kita tulis terus Kemasukan PTA ke dalam Per kepada Ketua Jabatan mereka untuk khidmatan PTD tidak akan meng- potongan gaji. Dan kalau ada se- hapuskan Perkhidmatan PTA. Per bahagian Jabatan yang tidak meng khidmatan itu akan dikekalkan bagi ambil langkah-langkah untuk mem- menampung PTA Tingkatan Tertinggi bayar tunggakan itu kita kemuka- "G" dan Tingkatan Kanan yang tidak kan tuntutan kami kepada pihak bersetuju memasuki Perkhidmatan Perbendaharaan untuk memotong PTD dan juga bagi PTA Tingkatan terus daripada gaji anggota Kerajaan Biasa yang belum layak atau tidak itu. berjaya dalam temuduga bagi 5917 23 OKTOBER 1989 5918 memasuki Perkhidmatan PTD. Walau juga Yang Amat Berhormat Per bagaimanapun, Perkhidmatan PTA dana Menteri ketika menghadiri tidak akan berkembang. perhimpunan Agung PBB pun mengatakan ada anasir-anasir mahu merampas kuasa secara tidak sah di negeri Sarawak. Sebab itu semua orang KETUA-KETUA KERAJAAN takut untuk melawat negeri Sarawak. KOMMONWEL—LAWATAN Saya minta Yang Berhormat Timbalan KE SARAWAK Menteri menjelaskan adakah selamat 10. Datuk Peter Tinggom Anak ataupun tidak selamat untuk pelawat Kamarau minta Menteri Luar Ne- asing melawat ke negeri Sarawak. geri menyatakan iaitu adakah Ketua- ketua Negara Commonwealth selepas Dato Dr Abdullah Fadzil bin Che Mesyuarat Commonwealth di Kuala Wan: Tuan Yang di-Pertua, anggapan Lumpur mengadakan lawatan ke Ahli Yang Berhormat itu tadi negeri Sarawak kerana Sarawak sesungguhnya tidak benar sama sekali mempunyai bermacam-macam tarikan oleh kerana seperti saya katakan tadi kebudayaan misalnya apa yang dilihat Ketua-ketua Kerajaan Komanwel oleh Perdana Menteri sendiri di tak dapat melawat Sarawak sebab "Cultural Village" di Santubong. mereka ada urusan tertentu mereka sendiri di negeri masing-masing. Timbalan Menteri Luar Negeri Sebagai tambahan pula saya ingin (Dato' Dr Abdullah Fadzil bin Che menyatakan bahawasanya Putera Wan): Tuan Yang di-Pertua, ketua- Philip, The Duke of Edinburgh yang ketua Kerajaan Komanwel setelah baru sahaja selesai melawat rasmi ke tamat bermesyuarat tidak akan pergi negara kita sedang dalam perjalanan ke negeri Sarawak. melawat Sarawak dan Sabah. Ini jelas menunjukkan bahawa keadaan Kebanyakan daripada mereka akan keselamatan negeri Sarawak tetap pulang ke negeri masing-masing sebaik terkawal, tetap aman dan damai. sahaja mesyuarat tamat kerana urusan- urusan penting mereka tersendiri. Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan Yang di-Pertua, soalan tambahan. Untuk makluman Ahli Yang Berhormat selanjutnya, pihak Apakah benar mengikut laporan Malaysia telah pun menawarkan semua bahawa Ketua-ketua Kerajaan Ketua-ketua Kerajaan Komanwel Komanwel tidak dibawa melawat untuk melawat negeri mana-mana Sarawak kerana kebanyakan mereka negeri di Malaysia termasuk Sarawak takut hujan. selepas mesyuarat CHOGM, tetapi seperti yang saya katakan sebentar Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji tadi, hampir semua mereka akan Mohamed Amin bin Haji Daud): Takut pulang sebaik sahaja mesyuarat apa? CHOGM tamat. Tuan Shahidan bin Kassim: Takut Tuan Sim Kwang Yang: Tuan Yang hujan. Jadi, apakah yang terjadi di-Pertua, adakah salah satu sebab kepada mereka apabila hujan turun kenapa Ketua-ketua Kerajaan oleh kerana kesilapan bomoh di Komanwel tidak berminat untuk Langkawi baru-baru ini? melawat Sarawak ialah bahawa Dewan yang mulia ini pun pada 4hb Julai lalu Dato' Dr Abdullah Fadzil bin Che diberitahu ada konspirasi mahu Wan: Tuan Yang di-Pertua, anggapan membunuh Ketua Menteri dan ba- Ahli Yang Berhormat itu juga tidak ru-baru ini dalam bulan September benar yang mereka takutkan hujan. 5919 23 OKTOBER 1989 5920 Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji parti-parti yang mereka Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang anggotai. Berhormat Tuan Chian Heng Kai. Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji (Soalan No. 11 Y.B. Tuan Chian Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang Heng Kai tidak hadir). Berhormat Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri. Soalan No. 12 Yang Berhormat. Timbalan Menteri di Jabatan PEGAWAI KUMPULAN A AKTIF Perdana Menteri (Raja Dato' Ariffin DALAM POLITIK bin Raja Sulaiman): Minta maaf, Tuan 12. Tuan Haji Mohd. Zain bin Yang di-Pertua. Abdullah minta Perdana Menteri Tuan Yang di-Pertua, saya mohon menyatakan apakah tindakan yang untuk menjawab soalan Ahli Yang pernah diambil dan dicadangkan akan Berhormat dari Bayan Baru bersekali diambil ke atas pegawai dari Kumpulan dengan soalan Ahli Yang Berhormat A yang melibatkan diri secara aktif di dari Bachok yang disenaraikan sebagai dalam badan-badan siasah. Sila Soalan No. 23 dalam Aturan Urusan butirkan: Mesyuarat hari ini. (a) jumlah pegawai-pegawai yang Tuan Yang di-Pertua, Pegawai- berkenaan mengikut pertubu- pegawai Awam Kumpulan "A" yang han-pertubuhan siasah yang terbukti mengambil bahagian aktif diceburinya; dan dalam politik telah dikenakan tindakan (b) apakah reaksi yang timbul tatatertib. Tindakan tatatertib akan akibat amaran Perdana Menteri terus diambil ke atas mana-mana supaya mereka memilih satu di pegawai Kumpulan "A" yang didapati antara dua jawatan Kerajaan mengambil bahagian aktif dalam atau pun jawatan dalam badan- politik. badan siasah. Daripada tahun 1987 sehingga 30hb 23. Tuan Peter Paul Dason minta September 1989, seramai 272 orang Perdana Menteri menyatakan: Pegawai Awam Kumpulan "A" telah dikenalpasti mengambil bahagian aktif (i) bilangan kakitangan-kaki- dalam berbagai parti politik seperti tangan Kerajaan Divisyen berikut: Satu yang didapati aktif dalam politik sejak bulan Januari Parti Politik Jumlah 1987 sehingga ke 30hb UMNO 184 September 1989; MCA 48 (ii) bilangan kakitangan-kakitangan ini yang sudah me- MIC 18 lepaskan peranan aktif me PAS 12 reka apabila disuruh me- PGRM 10 letakkan jawatan mereka atau jangan aktif dalam politik 272 orang dan parti atau parti-parti yang mereka anggotai; dan (iii) bilangan kakitangan-kaki- Dari jumlah tersebut, setakat ini tangan ini yang melepas- seramai 9 orang telah meletakkan kan jawatan dengan Kera jawatan politik kerana memilih untuk jaan terus menjadi aktif terus kekal dalam perkhidmatan awam dalam politik dan parti atau yang mana kesemuanya dari parti 5921 23 OKTOBER 1989 5922 UMNO; dan seramai 6 orang telah Yang kedua, seperti Yang meletakkan jawatan perkhidmatan Berhormat Timbalan Menteri beritahu awam untuk mengambil bahagian yang Dewan ini, aktif dalam politik ialah aktif dalam politik yang mana memegang jawatan parti tetapi kesemuanya juga dari parti UMNO. bagaimana aktif berpolitik tanpa memegang jawatan. Adakah mereka Mengenai amaran yang diberikan ini juga akan diambil tindakan, kalau oleh Yang Amat Berhormat Perdana kita ada bukti-bukti yang kita dapat Menteri supaya mereka memilih satu di tahu ada pegawai-pegawai daripada antara dua; jawatan Kerajaan atau berbagai kategori yang aktif dalam jawatan dalam bidang-bidang siasah, politik, berceramah siang dan malam setakat ini belum lagi diterima apa-apa sampai subuh tetapi tak pegang maklumat mengenai reaksi Pegawai- jawatan, tetapi aktif. Apakah falsafah pegawai Awam Kumpulan "A" yang ini akan kita amalkan sebagai mengambil bahagian aktif dalam pegangan kepada rakyat yang politik. berpolitik dan yang ingin aktif dalam politik. Tuan Lim Kit Siang: Tuan Yang di- Pertua, soalan tambahan. Apakah erti Raja Dato' Ariffin bin Raja mengambil bahagian aktif, adakah ini Sulaiman: Tuan Yang di-Pertua, bererti tidak boleh memegang jawatan berkenaan dengan pegawai-pegawai di berbagai peringkat parti sahaja atau lain daripada MCA, MIC dan PAS, membenarkan pegawai-pegawai Ka- laporan-laporan ada dan tindakan oleh tegori A untuk menyertai kegiatan JPA sedang diambil tindakan bagi parti selain daripada memegang mereka yang dikesan menyertai parti- jawatan, baik di peringakt Nasional, parti politik secara aktif. Bahagian, atau Cawangan semacam dalam biro-biro dan Iain-lain, adakah Yang Kedua, Ahli Yang Berhormat ini ertinya? telah bertanya berkenaan dengan orang-orang yang aktif berpolitik Raja Dato' Ariffin bin Raja tetapi tidak memegang jawatan dalam Sulaiman: Tuan Yang di-Pertua, politik dan kalau ada mereka ini yang sepertimana yang saya sebutkan tadi berbuat demikian, maka laporan boleh dalam tafsiran ialah pegawai-pegawai dibuat kepada JPA supaya JPA dapat tidak dibenarkan memegang jawatan memberikan pertimbangan yang se- di dalam parti politik. Itulah yang wajarnya untuk mengambil tinda- dimaksudkan bila dikatakan pegawai kan-tindakan yang berkenaan bagi itu tidak dibenarkan mengambil mereka yang tersebut. bahagian yang aktif dalam politik. Tuan Maidom P. Pansai: Tuan Yang Dato' Zainal Abidin bin Zin: Tuan di-Pertua, dalam jawapan yang Yang di-Pertua, soalan tambahan. diberikan oleh Timbalan Menteri tadi, Saya dengar jawapan daripada Yang dia tidak menyatakan berapa bilangan Berhormat Mulia Timbalan Menteri pegawai-pegawai di dalam Kumpulan tadi terdapat pegawai-pegawai A yang terlibat dalam kegiatan politik daripada Kategori A ini yang telah di negeri Sabah. Ada pun yang saya meletakkan jawatan keseluruhannya tahu bahawa Sabah juga tidak adalah daripada ahli-ahli UMNO terkecuali daripada kegiatan seperti ini tetapi dalam jawapan asalnya terdapat di mana dari masa ke semasa kita tahu juga pegawai-pegawai dalam kategori terutama sekali di Jabatan Pendidikan ini daripada ahli-ahli MCA dan PAS. bahawa pegawai-pegawai berkenaan Adakah mereka ini sudah meletakkan memanggil masyarakat di sesuatu jawatan ataupun kita kecualikan kampung untuk menghadiri mesyuarat kumpulan daripada MCA dan PAS ini? yang kononnya anjuran Jabatan 5923 23 OKTOBER 1989 5924 Pendidikan dengan tujuan untuk pengangguran di kalangan menerangkan mengenai masalah belia-belia tempatan; dan pendidikan, tetapi dalam ceramahnya (c) berapakah jumlah perbelanjaan adalah ternyata berunsur menentang bagi kajian yang dijalankan oleh kerajaan. Adakah mereka itu telah MMC di Kelantan. mendapat keizinan sehingga ianya tidak dinyatakan oleh Timbalan Timbalan Menteri Perusahaan Menteri tadi dalam jawapannya. Utama (Dato' Alias bin Md. Ali): Tuan Terima kasih. Yang di-Pertua, Raja Dato' Ariffin bin Raja (a) Usaha-usaha yang dijalankan Sulaiman: Tuan Yang di-Pertua, kita oleh MMC ini telah meng- bincangkan soalan ini ialah berkenaan hasilkan aktiviti perlom dengan berapakah orang yang terlibat bongan "barite" di Su dalam politik yang aktif. Mungkin apa ngai Sok dan Perlombongan yang disebutkan oleh Ahli Yang emas di Pulai. Kajian dan Berhormat termasuk orang yang rancangan melombong emas di berpolitik. Jadi, saya tidak dapat Sungai Pergau sedang dibuat. jawablah dengan sepenuhnya apa yang Kawasan-kawasan kecil yang disebutkan oleh Ahli Yang Berhormat tidak berekonomik untuk di kerana ini tidak termasuk di dalam lombong secara besar-besaran jawapan saya ini kerana soalannya telah dilepaskan dan dibuka berlainan. Walaupun demikian kerana oleh Kerajaan Negeri Kelantan Yang Berhormat menyebutkan ada kepada pemohon-pemohon da- orang mengambil tindakan-tindakan ripada pihak-pihak lain de untuk menentang Kerajaan. Ini pada ngan tujuan melombongnya saya adalah satu perkara yang serius secara kecil-kecilan. dan perlulah Yang Berhormat (b) Kebanyakan milik galian yang melaporkan perkara-perkara ini dikeluarkan dengan kelulusan kepada pihak yang tertentu supaya Kerajaan Negeri Kelantan bagi tindakan sewajarnya boleh diambil. aktiviti perlombongan seperti Terima kasih. yang telah dinyatakan itu dikenakan syarat yang me- PERLOMBONGAN EMAS—KAJIAN merlukan pemegang pajakan MENGGERUDI galian menggunakan pekerja- pekerja yang mengandungi 13. Tuan Haji Mohamed bin Haji Isa tidak kurang daripada 75% minta Menteri Perusahaan Utama warganegara Malaysia dengan nyatakan pihak Perbadanan Perlom- keutamaan diberikan kepada bongan Malaysia (MMC) telah rakyat negeri Kelantan. diberi hak mengendalikan kajian (c) Memandangkan yang perkara menggerudi serta penilaian di ka- ini adalah urusan kewangan wasan Sungai Pergau, Nenggeri, Ulu sebuah syarikat swasta, maka Sokor, Gua Musang, Pulai dan Sungai jumlah perbelanjaan yang telah Sok di Kelantan. Kajian ini sudah dikeluarkan oleh MMC tidaklah dijalankan sejak beberapa tahun yang wajar diumumkan di sini. lalu; (a) sehingga hari ini apakah hasil FEDERAL CABLE WIRE dari kajian tersebut; DAN METAL MANUFACTURING (b) adakah dapat perlombongan BHD—PENYELEWENGAN SAHAM emas atau Iain-lain logam secara sistematik dapat diusahakan di 14. Tuan Teoh Teik Huat minta Kelantan bagi menampung Menteri Dalam Negeri menyatakan 5925 23 OKTOBER 1989 5926 bahawa sejak penyiasatan pihak polis Untuk makluman Yang Berhormat, ke dalam penyelewengan sijil-sijil satu saluran kabel bawah tanah saham Federal Cable Wire dan Metal di sepanjang tebing Sungai Sin On Manufacturing Berhad yang telah runtuh dan pecah akibat hakisan berjumlah $8.6 juta telah siap begitu air semasa hujan lebat. lama, kenapakah tidak terdapat satu tindakan yang telah diambil oleh Kerosakan ini telah memakan masa pihak-pihak yang berkuasa sehingga untuk membaikinya kerana kerja- ke hari ini dan juga menyatakan kerja pemasangan saluran kabel dan apakah hasil dari siasatan tersebut. untuk mengganti kabel baru telah tergendala akibat cuaca buruk. Timbalan Menteri Perusahaan Sebenarnya kerosakan seumpama Awam (Tuan Haji Daud bin Dato' Haji ini adalah satu kejadian di luar Taha): Tuan Yang di-Pertua, saya jangkaan tetapi demi menjaga mohon menjawab bagi pihak Yang hubungan baik di antara STM dan Berhormat Timbalan Menteri Dalam pelanggannya, maka pihak STM akan Negeri. menimbang untuk menepikan atau Tuan Yang di-Pertua, siasatan polis menghapus kira bayaran sewa bagi yang melibatkan lebih 100 orang saksi tempoh kerosakan itu. telah selesai dan kes ini sedang dalam kajian Jabatan Peguam Negara untuk Timbalan Yang di-Pertua (Dato tindakan selanjutnya. Haji Mohamed Amin bin Haji Daud): Masa sudah cukup. Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji Haji Mohamed Amin bin Haji Daud): (Masa untuk Pertanyaan bagi Jawab Yang Berhormat Tuan Law Lai Heng. Mulut telah cukup dan Jawapan bagi Pertanyaan No. 1, 2, 11, 15 dan 17 (Soalan No. 15 Y.B. Tuan Law Lai hingga 35 adalah diberi di bawah ini.) Heng tidak hadir). LEMBAGA LETRIK NEGARA DISWASTAKAN TELEFON—GANGGUAN PERKHIDMATAN 1. Tuan R. Karpal Singh minta Menteri Tenaga, Telekom dan Pos 16. Tuan Samson Chin Chee Tsu menyatakan bilakah LLN akan minta Menteri Tenaga, Telekom dan diswastakan. Sama ada laporan Pos menyatakan mengapa terdapat terhadap cadangan penswastaan ini kerosakan yang berterusan kepada telah dihantar kepada Kabinet. kesemua perkhidmatan telefon di Sekiranya ada, memberitahu butir- sepanjang Batu 4 1/2 Jalan Sin On, butir berkenaan. Tawau, sejak 8hb Ogos, 1989. Memandangkan kepada kerosakan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos yang begitu lama, sama ada bersedia (Dato' Seri S. Samy Vellu): Saya untuk menghapuskan bayaran sewa mohon untuk menjawab sekaligus bulanan di bawah keadaan yang pertanyaan mulut oleh: sedemikian. Y.B. Dr. Eng Seng Chai—10-11-89 Timbalan Menteri Tenaga, Telekom Y.B Tuan Lee Lam Thye— dan Pos (Tuan Abdul Ghani bin 10-11-89 Othman): Tuan Yang di-Pertua, Y.B. Datuk Haji Sakaran Dandai— gangguan perkhidmatan telefon di 30-11-89 kawasan Sin On, Tawau, Sabah adalah bersekali dengan soalan Y.B. Tuan berpunca dari kerosakan kabel utama Karpal Singh kerana ia menyentuh bawah tanah. perkara yang sama. 5927 23 OKTOBER 1989 5928 Kerajaan telah pun bersetuju pada dilaksanakan KTTP akan menimbang- dasarnya untuk menswastakan kan segala tuntutan kakitangan LLN Lembaga Letrik Negara (LLN) pada berdasarkan bidangkuasa yang ada bulan Mei 1988. Dari segi halacara, dan yang lainnya akan diselesaikan bentuk dan bila untuk dilaksanakan, setelah syarikat pengganti pengam- Kabinet belum lagi memutuskannya. bilalih fungsi, aset, tanggungan Kementerian Tenaga, Telekom dan dan kakitangan LLN. Pos (KTTP) sedang menyiapkan laporan terakhir dengan pandangan- Faedah kepada Kerajaan dan pandangan dari semua pihak untuk pengguna daripada penswastaan LLN diputuskan oleh Kabinet tidak berapa adalah seperti berikut: lama lagi. Oleh itu butiran khusus belum lagi diumumkan kerana Faedah kepada Kerajaan: menunggu keputusan muktamad (i) Kerajaan akan bebas daripada Kabinet. memberi jaminan pinjaman- Mengenai pertanyaan Y.B. dari Pe- pinjaman LLN. taling Jaya (Dr Eng Seng Chai), suka (ii) Saiz jentera pentadbiran saya menyatakan bahawa LLN adalah awam akan berkurangan. sebuah perbadanan utiliti Kerajaan (iii) Hasil kewangan bersih dari yang sangat besar dan penting. Oleh pada pelaburan di LLN. itu saya memberi jaminan bahawa tawaran ekuiti LLN akan dilaksana (iv) LLN akan berfungsi di kan sebegitu rupa untuk memnuhi pasaran terbuka dan terdedah asas-asas berikut: kepada saingan dan Kerajaan akan mendapat hasil dalam bentuk cukai import, cukai (i) Harga yang berpatutan jualan dan korporat. supaya Kerajaan mendapat ganjaran yang sebaiknya Faedah kepada pengguna: atas pelaburan yang telah (i) perkhidmatan yang lebih cekap dibuat. dan peka kepada keperluan (ii) Memenuhi hasrat Dasar pengguna. Ekonomi Baru. (ii) kawalselia yang menjamin (iii) Memberi peluang kepada kepentingan pengguna dari segi orang ramai, khususnya mutu bekalan dan kesela- kakitangan dan pengguna- matan. pengguna LLN. (iii) pertandingan bebas akan (iv) Pihak yang mempunyai ke- meningkatkan kecekapan dan pakaran dan teknologi supaya mengurangkan kos. meningkatkan keupayaan LLN dari segi kapasiti dan kecekapan. PENERBANGAN SIA KE Berhubung dengan pertanyaan oleh KUCHING—KAJIAN Y.B. dari Bukit Bintang (Tuan Lee Lam Thye) mengenai pendapat kaki 2. Tuan Mutang Tagal minta Menteri tangan LLN, suka saya menyatakan Pengangkutan menyatakan apakah bahawa pihak Kementerian Tenaga, kedudukan terakhir mengenai dengan Telekom dan Pos (KTTP) telah permintaan Kerajaan Negeri Sarawak menerima memorandum daripada untuk Sistem Penerbangan Malaysia pekerja-pekerja LLN dan perbin- (MAS) dan Sistem Penerbangan cangan mengenai tuntutan Kesatuan/ Singapura (SIA) membuat kajian dan Persatuan kakitangan LLN telah pun rundingan untuk membolehkan SIA 5929 23 OKTOBER 1989 5930 mendarat di Kuching demi kedudukan diluluskan oleh Kerajaan secara terakhir bersabit dengan rundingan prinsip pada 23 Ogos 1988, kepada dengan penerbangan lain seperti Thai Johor Bahru Foon Yew Associated Airways dari Bangkok/Kuala Lumpur/ Chinese Schools. Kuching, Cathay Pacific dari Hong Kong ke Kuching, Philippine Airlines Kemudian Pejabat Pendaftar dari Manila ke Kuching dan Iain-lain Syarikat diberitahu bahawa pihak J.B. penerbangan. Foon Yew Associated Chinese Schools tidak lagi terlibat di dalam penubuhan Timbalan Menteri Pengangkutan kolej ini dan orang-orang lain (Datin Paduka Hajjah Zaleha binti daripada yang diluluskan oleh Ismail): Permintaan Kerajaan Negeri Kerajaan akan menjadi penganjur Sarawak untuk membenarkan kolej tersebut. Singapore Airlines (SIA) mengadakan Berikutan dengan itu, seorang penerbangan ke Kuching masih dalam daripada bakal penganjur baru iaitu pertimbangan Kerajaan. Dato Kuek Ho Yao telah berbincang Untuk makluman Yang Berhormat, dengan pegawai Pejabat Pendaftar pada masa sekarang tidak terdapat Syarikat pada 31 Mei 1989 dan beliau apa-apa permintaan dari Thai memberitahu bahawa: International Airways, Cathay Pacific (a) pihak J.B. Foon Yew Airways, Philippine Airlines ataupun Associated Chinese Schools mana-mana syarikat penerbangan tidak lagi terlibat di dalam asing lain untuk mengadakan penubuhan kolej ini. penerbangan dari negara-negara berkenaan itu ke Kuching. Dalam hal (b) beberapa orang lagi termasuk ini Thai International Airways dan beliau (tidak diberitahu sesiapa Cathay Pacific Airways sememangnya mereka) akan menjadi telah pun mempunyai hak dan diberi penganjur kolej ini; dan kebenaran oleh Kerajaan untuk (c) beliau berjanji akan kemukakan mengadakan penerbangan terus dari kepada pejabat ini satu Bangkok dan Hong Kong masing- undertaking mengenai sumber masing ke Kuching dan mereka kewangan bagi menubuhkan bolehlah mengadakan perkhidmatan kolej tersebut. di atas sektor tersebut pada bila-bila masa, jika mereka menghendaki. Memandangkan permohonannya dibuat di bawah seksyen 24, Akta Syarikat 1965, beliau diberitahu pada 31 Mei 1989 untuk memberi nama KOLEJ SELATAN—PENUBUHAN penganjur baru dan meminda 11. Tuan Chian Heng Kai minta Memorandum dan Artikel bagi Menteri Perdagangan dan Perin- mematuhi semua syarat-syarat yang dustrian menyatakan sama ada per- dikehendaki oleh Kerajaan semasa mohonan yang dibuat oleh Kolej kelulusan secara prinsip diberikan. Selatan untuk mendaftarkannya Dato Kuek berjanji mengemukakan sebagai sebuah syarikat telah pun kehendak-kehendak ini secepat diluluskan. Jika ya, nyatakan tarikh mungkin. Pada 8 Jun 1989, Dato Kuek kelulusan; jika tidak, mengapa. telah mengembalikan draf Memo randum dan Artikel yang telah Timbalan Menteri Perdagangan dan dipinda untuk semakan pejabat ini Perindustrian (Dato' Kok Wee Kiat): sekali lagi. Dengan hormatnya dimaklumkan bahawa permohonan untuk me- Pada 14 Jun 1989, pejabat ini telah nubuhkan Kolej Selatan telah memberi surat peringatan kepada 5931 23 OKTOBER 1989 5932 Dato Kuek mengenai maklumat- (a) jumlah kedatangan pelancong maklumat yang masih belum mengikut negara asal mereka dikemukakan kepada pejabat ini. dari tahun 1985 hingga bulan September 1989; Pada 11 Ogos 1989, pejabat ini telah membuat peringatan sekali lagi (b) sila beri butir-butir kemajuan mengenai maklumat-maklumat yang industri pelancongan yang di- belum dikemukakan seperti dike- capai setakat ini sejak Kerajaan hendaki oleh Surat pejabat ini memperhebatkan program- bertarikh 14 Jun 1989. ualam pada itu program menarik pelancong juga pejabat ini telah mengembalikan secara lebih agresif; draf Memorandum dan Artikel yang (c) berapakah jumlah kewangan perlu dibuat sedikit pindaan. Sehingga yang dibelanjakan untuk missi hari ini pejabat ini masih lagi menarik pelancong di luar menunggu jawapan di atas perkara di negeri. atas. Setiausaha Parlimen Kementerian PELANCONG MELAWAT Kebudayaan dan Pelancongan (Tuan MALAYSIA—ANGKA Abdul Rahman bin Suliman): Jumlah kedatangan pelancong mengikut 15. Tuan Law Lai Heng minta Men- negara asal mereka dari tahun 1985 teri Kebudayaan dan Pelancongan me- hingga tahun 1988 adalah seperti nyatakan: berikut:

Pasaran utama mengikut Negara Asal 1985* 1986* 1987* 1988* ASEAN BRUNEI 96,886 86,735 119,036 146,913 INDONESIA 41,785 56,407 39,566 42,901 PHILIPPINES 18,010 18,060 18,455 17,511 SINGAPURA 2,103,502 2,156,034 2,220,196 2,330,089 THAILAND 197,449 205,784 217,932 239,124

SUB-JUMLAH .. 2,457,632 2,523,020 2,615,185 2,776,578

LAIN-LAIN AUSTRALIA 82,220 84,647 90,129 99,430 (DI LUAR PERANCIS 14,936 15,680 16,569 17,823 ASEAN) HONG KONG 29,955 33,629 38,440 48,775 INDIA 35,403 36,532 37,808 40,930 JEPUN 122,764 133,305 142,039 162,189 NEW ZEALAND 9,513 9,142 9,711 9,993 TAIWAN 21,435 24,285 28,931 36,913 AMERIKA SYARIKAT 43,960 46,116 49,127 56,246 U. KINGDOM 75,126 80,473 85,806 100,736 W. GERMANY 26,387 27,589 28,884 31,980 LAIN-LAIN 189,775 203,044 216,354 243,271

SUB-JUMLAH . . 651,474 694,442 743,798 848,286

JUMLA H BESAR (MALAYSIA) .. 3,109,106 3,217,462* 3,358,983* 3,624,864*

% PERTAMBAHAN .. — + 3.5 + 4.4 + 7.9

* Anggaran 5933 23 OKTOBER 1989 5934 Bagi tahun 1989, adalah diramalkan lain, berbanding dengan kedu- bahawa seramai 3.95 juta pelancong dukannya pada tahun 1985 akan mengunjungi ke seluruh industri pelancongan yang telah Malaysia, iaitu pertambahan sebanyak menduduki tempat kelapan, 9.2% berbanding dengan tahun 1988. dan pada tahun 1986 menjadi penyumbang ketujuh dari segi (b) Sejak Kerajaan memperhebat- penyumbang pendapatan wang kan program-program menarik asing. pelancong secara yang lebih agresif, banyak kemajuan- kemajuan telah dicapai Industri pelancongan juga khususnya di dalam usaha telah melibatkan pelaburan menambahkan kedatangan para yang besar dalam bidang pelancong dan pembangunan- perhotelan dan projek-projek pembangunan fizikal dan bukan pelancongan secara langsung fizikal untuk kemudahan para iaitu $7,155 billion pada tahun pelancong yang juga secara 1986, $1,149 billion pada tahun langsung memberi sumbangan 1987, serta $450.83 juta pada faedah kepada pembangunan tahun 1988. Keadaan ini telah ekonomi dan penduduk negara juga menyebabkan sumbangan ini. yang besar di dalam menyediakan sumber-sumber peker- Dari segi pertambahan ke jaan, di mana pada tahun 1987 datangan para pelancong di- dianggarkan 25,000 pekerjaan dapati jumlah pelancong telah telah diwujudkan di dalam meningkat dari 2.35 juta dalam industri kraftangan, 11,000 di tahun 1980 kepada 3.3 juta pada dalam industri penerbangan, tahun 1987, dan pada tahun dan 4,500 orang telah dianggar 1988 angka kedatangan para kan bekerja dengan agensi- pelancong ini telah meningkat agensi pelancongan. kepada 3.6 juta. Dengan terlaksananya Program Tahun Melawat Malaysia 1990 adalah Pada keseluruhannya dapat- dijangkakan ketibaan para lah disimpulkan bahawa in pelancong ke negara ini akan dustri pelancongan telah- meningkat menjadi 4.3 juta memberikan sumbangan yang iaitu dengan kadar pertam positif terhadap pembangunan bahan sebanyak 10%. ekonomi negara ini, dan dari segi peningkatan taraf hidup Dari segi pendapatan dari- ianya telah secara tidak pada pertukaran wang asing langsung telah dapat menye- melalui industri pelancongan diakan kemudahan-kemudahan ianya telah meningkat dari yang selesa seperti jalan ray a, $713.13 juta pada tahun 1980 pengangkutan dan alam per- menjadi $1.6 billion pada tahun sekitaran yang semakin baik 1987, dan angka ini dijangka dan bersih untuk dinikmati oleh meningkat menjadi $2.2 billion semua rakyat negara ini. pada tahun 1989 ini. Dengan pertambahan pendapatan per tukaran wang asing ini juga, (c) Jumlah kewangan yang dibe- industri pelancongan pada lanjakan untuk missi menarik tahun 1987, telah menjadi pelancong di luar negeri se- penyumbang keenam berban hingga bulan September 1989, ding dengan sektor ekonomi ialah sebanyak $3,882,105.00. 5935 23 OKTOBER 1989 5936 SEKOLAH PENDIDIKAN sesuai dan selamat diguna- SWASTA—PENUBUHAN kan, barulah sesebuah seko lah atau institusi pendidikan itu 17. Tuan Haji Mohammed Yusoff bin didaftarkan. Haji Abdul Latiff minta Menteri (b) Walau bagaimanapun, disebab- Pendidikan menerangkan: kan oleh jenis atau bentuk (a) adakah Kementerian berhasrat kursus yang dijalankan, se- untuk menetapkan peraturan- tengah-setengah sekolah atau peraturan tertentu bagi pem- institusi pendidikan tidak dapat binaan sekolah-sekolah per didaftarkan di bawah Akta sendirian, terutama asrama Pelajaran 1961 dan kerana itu ia sekolah, setelah peristiwa sedih di luar pengawalseliaan berlaku di asrama sekolah Pendaftaran Sekolah-Sekolah, Agama persendirian di Batu 16 Kementerian Pendidikan. Padang Lumat Kedah pada Sekolah Agama persendirian 22-9-89; di Padang Lumat, Kedah sebenarnya adalah di luar skop (b) menurut Akta Pelajaran 1963, Akta Pelajaran 1961. Oleh itu Kementerian Pendidikan mene- pengawalseliaan tidak dapat rusi pegawai-pegawainya ada- dilakukan oleh pegawai- lah berhak membuat peme- pegawai dari Kementerian riksaan ke sekolah-sekolah Pendidikan. persendirian untuk mempastikan semua aspek dapat dikawal, KEMUDAHAN TENTER A KEPAD A setakat ini adakah kehendak AMERIKA SYARIKAT— Akta ini dilaksanakan, dan TAWARAN SINGAPURA sudahkah pemeriksaan dilakukan sebelum peristiwa sedih 23-10-89 di sekolah Agama persendirian di Padang Lumat berlaku pada 18. Datuk Haji Sakaran bin Dandai 22-9-89 itu. minta Menteri Luar Negeri menyatakan apakah perkembangan lanjut mengenai hasrat negara Singapura Tuan Woon See Chin: Untuk untuk menempatkan alat-alat makluman Ahli Yang Berhormat, kelengkapan Amerika Syarikat di negara itu. (a) Penubuhan sekolah-sekolah dan institusi pendidikan swasta di 30-10-89 negara ini dikawal oleh peruntukan dalam Akta Pelajaran 22. Tuan R. Karpal Singh minta 1961 yang antara lain menetap Perdana Menteri menyatakan kan bahawa semua sekolah dan kedudukan Negara berkenaan dengan institusi pendidikan melainkan tawaran Singapura untuk mem- jika dikecualikan, hendaklah benarkan kemudahan tentera kepada didaftarkan di bawah Akta ter- Amerika Syarikat. sebut. Proses pendaftaran me- 31-10-89 libatkan pemeriksaan ke atas premis sekolah atau institusi 25. Tuan Lee Lam Thye minta pendidikan berkenaan untuk Menteri Pertahanan menyatakan menentukan kesesuaian dan ke- pendirian sebenar Kerajaan dan selamatan penggunaanny a. negara-negara ASEAN yang lain Setelah pihak Pendaftar Se terhadap tawaran Kerajaan Singapura kolah-sekolah berpuashati untuk memberikan kemudahan- bahawa bangunan berkenaan kemudahan ketenteraan kepada 5937 23 OKTOBER 1989 5938 Amerika Syarikat yang merupakan besar di negara tersebut bercanggah satu penyelewengan dari konsep dengan dasar ZOPFAN ASEAN yang ZOPFAN. Adakah pendirian juga dianggotai oleh Singapura. Malaysia telah diberitahu secara resmi kepada Singapura dan apa pula reaksi 8-11-89 republik itu. 27. Tuan Mutang Tagal minta 31-10-89 Menteri Luar Negeri menyatakan pendirian Malaysia terhadap tawaran 11. Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji Singapura baru-baru ini kepada Arshad minta Menteri Luar Negeri Amerika Syarikat untuk mengguna- menyatakan: kan kemudahan-lkemudahan militer (a) adakah Kerajaan telah Singapura; adakah ini bercanggah menduga bahawa Amerika dan dengan konsep Bebas, aman dan Singapura telah mengadakan Berkecuali (ZOPFAN)yang diamal- muafakat untuk menjadikan kan oleh ASEAN di rantau ini; Singapura sebagai pengkalan memandangkan Indonesia, Thailand tentera Amerika sebelum Brunei dan Filipina mempunyai pe- perkara itu diberi tahu secara mikiran yang berlainan bersabit resmi oleh Kerajaan Singapura; dengan perkara ini, langkah yang diamil oleh Malaysia supaya run- (b) setakat ini apakah maklumat dingan dibuat supaya ada kata sepa- yang disampaikan oleh Singa kat diterima oleh semua anggota pura berhubung dengan peng ASEAN dalam perkara ini. kalan itu dan apakah reaksi Kerajaan terhadapnya; 9-11-89 (c) adakah rancangan mengalihkan 7. Dato' Haji Mohamad Abu pengkalan Amerika ke Singa Bakar Rautin Ibrahim minta Menteri pura itu disebabkan kurang- Pertahanan menyatakan: nya kempen dari pentadbiran negara sekarang terhadap me- (a) apakah pendirian Kerajaan ngekalkan Asia Pasifik se Malaysia berkenaan dengan bagai rantau berkecuali; dan pengkalan-pengkalan tentera oleh kuasa-kuasa besar dunia di (d) bersetujukah Yang Berhormat negara-negara ASEAN yang Menteri bahawa beban hutang mungkin bertentangan konsep yang ditanggung oleh Kerajaan ZOPFAN; dan mempengaruhi sikap Kerajaan yang tidak begitu lantang (b) untuk mengelakkan kemasukan menolak rancangan Amerika tentera-tentera kuasa besar menjadikan Singapura sebagai dunia di kawasan negara-negara pengkalan barunya. ASEAN adakah Kerajaan Malaysia akan mencadangkan 6-11-89 satu pakatan baru negara- 12. Dr Abdul Hadi bin Derani minta negara ASEAN di dalam Menteri Luar Negeri menyatakan bidang ketenteraan dan buat apakah langkah-langkah yang diambil masa sekarang apakah oleh Kerajaan untuk membantah sikap persefahaman yang sedia wujud Kerajaan Singapura yang baru-baru di antara negara-negara ini bercadang untuk menawarkan ASEAN berkenaan latihan kemudahan kepada pihak Amerika bersama KETENTERAAN. Syarikat membina sebuah pengkalan 10-11-89 tentera udara di negara tersebut. Adakah cadangan pembinaan peng 10. Tuan Mohamad Subky bin Haji kalan tentera udara sebuah kuasa Abdul Raof minta Menteri Luar 5939 23 OKTOBER 1989 5940 Negeri menyatakan apakah reaksi 10-11-89, Pagoh pada 14-11-89 dan Negara-negara ASEAN khususnya Bukit Bendera dan Larutpada 11-12-89 Malaysia mengenai hasrat Kerajaan yang semuanya berkisar kepada per- Singapura memberi kebenaran kepada kara yang sama, iaitu tawaran Singa Amerika Syarikat menempatkan pura untuk menjadi tuan rumah ke kelengkapan ketenteraannya di pada kemudahan-kemudahan keten- Republik itu. Sejauh mana ia akan teraan Amerika Syarikat. menjejas perjanjian tahun 1971 yang menjadikan rantau ini sebagai Zon 2. Malaysia pertama kali diberitahu Aman, Bebas dan Berkecuali itu. oleh Kementerian Luar Negeri Singapura mengenai perkara ini 14-11-89 apabila satu pasukan peninjau teknikal Amerika Syarikat dihantar 7. Tuan Ahmad bin Omar minta melawat Singapura pada bulan Jun Menteri Luar Negeri menyatakan 1989 yang lalu untuk memastikan pendirian Kerajaan di atas rancangan kemudahan-kemudahan tentera laut Pengunduran Pengkalan Tentera dan udara yang boleh digunakan oleh Amerika dari negara anggota ASEAN pihak tentera Amerika Syarikat. dan seterusnya penubuhan Pengkalan Kementerian Luar Negeri Singapura Tentera Amerika di negara anggota memaklumkan bahawa tawaran ASEAN yang lain. Sejauh manakah Singapura ini dibuat sebagai menyahut peranan Malaysia dalam penentuan seruan Filipina supaya negara-negara sikap dan Dasar Negara tersebut ASEAN yang lain ikut serta memikul sebagai salah sebuah negara anggota beban politik terhadap penempatan ASEAN. pengkalan tentera Amerika Syarikat di Filipina. Ia juga bertujuan untuk 11-12-89 mengekalkan kehadiran Amerika 9. Tuan Gooi Hock Seng minta Syarikat di rantau ini memandang- Menteri Dalam Negeri menyatakan kan pihak Amerika Syarikat mung- keadaan sekarang berkenaan Negara kin menghadapi kesulitan untuk Singapura membenarkan Amerika melanjutkan tempoh perjanjian Syarikat untuk membina taraf tentera pengkalan-pengkalan di Filipina di negaranya. apab'ila perjanjian yang berkaitan tamat dalam tahun 1991. Juga dinya- 11-12-89 takan bahawa tawaran Singapura itu mungkin dapat membantu Amerika 13. Tuan Haji Zihin bin Haji Mohd. Syarikat dalam rundingan-rundingan- Hassan minta Menteri Luar Negeri nya dengan Filipina. Perlu saya nya- menyatakan langkah-langkah Kera takan bahawa pada awalnya tidaklah jaan Malaysia terhadap Singapura ada apa perundingan diadakan di an- yang membenarkan pengkalan asing tara Malaysia dan Singapura me ditempatkan di situ dan setakat ma ngenai tawaran itu. Tindakan Singa nakah ini menjejaskan keamanan pura tersebut hanya merupakan pem- serantau. beri tahunan semata-mata. Dato' Dr Abdullah Fadzil bin Che 3. Pendirian Malaysia mengenai Wan: Dengan izin, saya memohon tawaran Singapura ini adalah jelas menjawab soalan ini bersama-sama seperti yang telah diumumkan. Malay dengan soalan-soalan Ahli-ahli Yang sia tidak bersetuju kepada penubuhan Berhormat dari Jelutong dan Bukit suatu pengkalan tentera Amerika Bintang pada 30-10-89, Pengkalan Syarikat yang baru di Singapura Chepa pada 31-10-89, Hulu Langat atau di mana jua di rantau ini. Pen pada 3-11-89, Kota Setar pada 6-11-89, dirian Malaysia adalah berasaskan ke Bukit Mas pada 8-11-89, Kuala Kedah pada komitmen negara ini bersama- pada 9-11-89, Balik Pulau pada sama dengan negara-negara ASEAN 5941 23 OKTOBER 1989 5942 yang lain untuk mengujudkan suatu Dewan yang mulia ini, Naib Presiden kawasan yang Aman Bebas dan Ber- Amerika Syarikat telah memaklum- kecuali (ZOPFAN) di rantau ini apa- kan kepada Y.A.B. Perdana Menteri bila perkembangan-perkembangan bahawa Amerika Syarikat berminat mengizinkan kepada pencapaian has- untuk menggunakan Singapura hanya rat ini. Bagi pencapaian matlamat sebagai tempat penyelenggaraan tersebut, ASEAN telah bersetuju kapal-kapal laut dan pesawat udara bahawa pengkalan-pengkalan yang se- yang dibuat secara bergilir (rotational dia ada adalah dianggap sementara, basis). Justeru itu kita akan berpegang yang tentunya akan ditutup bila- kepada jaminan bahawa Amerika mana sampai masanya. Oleh yang Syarikat tidak bercadang untuk demikian penubuhan satu pengkalan menubuhkan sebuah pengkalan baru adalah bercanggah dengan per- tentera di Singapura. Kita juga telah setujuan bersama tersebut dan ia diberitahu bahawa Amerika Syarikat mungkin menjejas "credibility" adalah peka kepada perasaan negara- ASEAN di kacamata dunia luar. negara jiran Singapura seperti Selain dari itu, sebarang tambahan Malaysia dan juga Indonesia yang kepada jumlah pengkalan-pengkalan telah menyuarakan pendapat yang Amerika Syarikat daripada yang sama dengan Malaysia. sedia ada di Filipina mungkin akan menguatkan lagi hasrat Soviet Union untuk terus mengekalkan pengkalan- pengkalannya di Vietnam. HUTAN YANG DIBALAK— 4. Namun demikian, Malaysia tidak JUMLAH HEKTAR mempunyai sebarang halangan sekiranya tawaran Singapura itu tidak 19. Tuan P. Patto minta Menteri melibatkan penempatan tetap Perusahaan Utama menyatakan anggota-anggota tentera Amerika jumlah hektar hutan yang telah diguna Syarikat di Singapura dan hanya untuk mengeluarkan kayu balak semata-mata bertujuan untuk dalam setiap tahun sejak 1970 dari menawarkan kemudahan-kemu- setiap negeri dan bagaimanakah dahan servis dan bekalan yang Kerajaan dapat menjamin kegiatan terdapat di negara itu untuk kegunaan pembalakan tidak akan membawa menyelenggara kapal-kapal laut dan kesan buruk ke atas alam sekitar dan pesawat tentera Amerika Syarikat ekologi. sahaja. Sebenarnya perkhidmatan- Dato' Alias bin Md. Ali: Jumlah perkhidmatan seperti ini bukanlah hektar hutan yang dibalak mengikut suatu perkara yang baru di Singapura, pecahan negeri-negeri di Seme- malah telah sedia digunakan oleh nanjung, Sabah dan Sarawak setiap pihak Amerika Syarikat. tahun sejak tahun 1970 dalam ribu 5. Pendirian Malaysia ini telah hektar adalah sepertimana jadual dikemukakan oleh Y.A.B. Perdana berikut: Menteri sendiri kepada Perdana Semenanjung Sabah Sarawak Jumlah Menteri Singapura Lee Kuan Yew di Malaysia Brunei Darussalam dalam bulan Ogos 60 55 60 175 lalu dan kepada Naib Presiden 317 220 50 587 Amerika Syarikat semasa lawatan 424 222 50 696 beliau ke Malaysia baru-baru ini. 433 370 $0 853 Sebelum itu , Y.B. Menteri Luar 353 318 50 721 memberitahu rakan sejawatnya Encik 303 371 40 714 Wong Kan Seng semasa lawatan rasmi 411 203 70 684 beliau ke Malaysia dalam bulan Julai 362 241 80 683 yang lalu. Untuk makluman Ahli-ahli 340 321 100 761 5943 23 OKTOBER 1989 5944

Tahun Semenanjung Sabah Sarawak J umlah hutan yang telah dibalak diberi Malaysia rawatan silvikultur, iaitu bagi meng- 1979 257 111 130 604 galak pertumbuhan pokok. 1980 222 157 140 519 3. Kegiatan pembalakan adalah ber- 1981 248 117 150 515 landaskan kepada syarat tertentu, 1982 216 162 160 538 iaitu tebangan boleh dibuat hanya di 1983 194 157 170 521 dalam kawasan yang ditetapkan dan 1984 240 184 304 728 kepada pokok yang melebihi 45 cm 1985 216 159 284 659 lilitan batang. Man laluan hendaklah 1986 218 131 293 642 dibina mengikut plan yang ditetapkan 1987 213 179 239 631 dan memastikan proses penebangan 1988 189 125 239 553 (angga- tidak memusnahkan ekologi dan alam ran) sekitar. Syarat ini meliputi cara penguatkuasaan dan menetapkan umlah .. 5,216 3,909 2,659 11,784 hukuman dan denda tertentu sekiranya peraturan tersebut tidak dipatuhi sepenuhnya. Ini tidak bermakna sejak tahun 1970 hingga kini sejumlah 11.8 juta hektar MAS KE MADRAS—TAMBANG kawasan hutan negara telah pupus. Angka ini adalah juga meliputi 20. Tuan S. S. Subramaniam minta kawasan hutan negeri yang ditebang Menteri Pengangkutan menyatakan: untuk tujuan pembangunan pertanian dan Iain-lain. Untuk makluman Ahli (a) adakah suatu kajian telah Yang Berhormat dari sejumlah 32.9 dibuat untuk meneliti justifikasi juta hektar keluasan negara, sejumlah untuk kos tambang MAS dari 20.1 juta hektar (61%) masih kekal Kuala Lumpur ke Madras. Jika sebagai hutan semulajadi dan jika ada, nyatakan kos yang amat diambil kira dari segi kawasan yang tinggi jika dibandingan dengan telah ditanam getah, kelapa sawit dan kos bagi Kuala Lumpur ke New koko jumlahnya meningkat kepada 24 Delhi; dan juta hektar ataupun 74%. (b) adakah benar mutu perkhidmatan MAS telah berkurangan 2. Untuk menjamin supaya kegiatan sejak satu tahun yang lampau pembalak tidak membawa kesan dengan berlebihan "flight" ke buruk ke atas alam sekitar dan beberapa destinasi-destinasi ekologi, Kerajaan telah menubuhkan yang baru tetapi tanpa per- Hutan Simpanan Kekal dan kawasan tambahan bilangan kapal- hutan perlindungan yang terpilihara terbang ataupun bilangan kaki- sepenuhnya. Hutan Simpanan Kekal tangan. Bilakah kedua-dua seluas 12.74 juta hektar terbahagi masalah tersebut akan diatasi. kepada hutan produktif dan hutan protektif. Hutan protektif adalah Datin Paduka Hajjah Zaleha binti seluas 3,8 juta hektar dipelihara dalam Ismail: bentuk asli untuk melindungi kawasan (a) Tambang-tambang bagi sektor bukit, tadahan air dan kepelbagaian antarabangsa termasuk di genetik. Hutan produktif seluas 8.94 antara Kuala Lumpur-Madras juta hektar pula diurus secara peng- dan Kuala Lumpur-New Delhi hasilan berkekalan, di mana pem- adalah ditetapkan berasaskan balakan di jalankan berdasarkan kepada kadar-kadar tambang sistem pengurusan memilih, dan yang disyorkan oleh I AT A, tebangan dibuat mengikut pusingan (International Air Transport 25-60 tahun. Di mana perlu, kawasan Association) selepas mendapat 5945 23 OKTOBER 1989 5946 persetujuan daripada negara- telah pun menyewa dan mem- negara ahli ataupun disyorkan beli beberapa jenis pesawat oleh syarikat-syarikat pener- baru disamping mengambil bangan secara "bilateral", kakitangan tambahan seperti Tambang-tambang ini adalah anak-anak kapal kabin dan merupakan tambang rasmi pekerja teknikal, jurutera dan ataupun "official or published juga kakitangan trafik. fares". Pada masa sekarang, terdapat lima jenis tambang rasmi BAS DIGUNAKAN DI JALAN yang telah ditetapkan bagi RAYA—TEMPOH KELAYAKAN perjalanan di antara Kuala Lumpur-Madras dan Kuala 21. Dr David minta Menteri Per Lumpur-New Delhi. Tam usahaan Awam menyatakan: bang-tambang ini adalah tam (a) apakah tempoh kelayakan bang kelas pertama, tambang (tahun) bagi suatu bas dibe- "business", tambang ekonomi, narkan menggunakan jalan raya tambang "excursion" dan tam kit a; bang "group fare". Paras (b) adakah beliau sedar bahawa be tambang bagi kesemua jenis berapa lesen bas ekspress telah tambang tersebut bagi sektor pun dikeluarkan tanpa mem- Kuala Lumpur-Madras adalah buat kajian penuh di atas lebih rendah berbanding dengan jalan raya dan kesesuaian; dan paras tambang yang ditetapkan bagi sektor Kuala Lumpur- (c) adakah lesen-lesen bas ekspress New Delhi. Sebagai misalan ini dikeluarkan menurut per- untuk makluman Yang Berhor- timbangan politik atau ke- mat, tambang rasmi kelas eko hendak-kehendak yang benar. nomi bagi sektor Kuala Lum Timbalan Menteri Perusahaan Awam pur-Madras adalah ditetapkan (Tuan Haji Daud bin Dato9 Haji Taha): pada paras R$889 sehala, sementara tambang jenis yang (a) Pada ketika itu tiada had umur sama bagi sektor Kuala Lumpur- yang dikenakan bagi bas. New Delhi ditetapkan pada Sesebuah bas boleh digunakan paras R$l,105 sehala. di jalan raya sekiranya ianya lulus pemeriksaan berkala yang (b) Adalah tidak benar bahawa dijalankan oleh Jabatan Pe- mutu perkhidmatan Pener- ngangkutan Jalan sekali tiap- bangan Malaysia (MAS) telah tiap enam (6) bulan. berkurangan sejak satu tahun kebelakangan ini. Sukalah saya (b) Lesen-lesen bas ekspress memaklumkan bahawa sebagai yang telah dikeluarkan oleh syarikat penerbangan ke- Lembaga Pelesenan Kenderaan bangsaan, MAS sentiasa mem- Perdagangan adalah berasaskan beri sewajarnya terhadap kepada keperluan sesuatu usaha-usaha untuk memper- laluan setelah Lembaga berpuas tingkat dan memodenkan per- hati dengan permintaan dan khidmatannya demi mempasti- keperluan pengangkutan bas kan perkhidmatan adalah me- ekspress. muaskan dan setanding den (c) Lesen-lesen bas ekspress adalah gan syarikat-syarikat pener dikeluarkan berasaskan kepada bangan asing yang lain. Me- permintaan dari kehendak se- lalui rancangan-rancangan per- benar permintaan sedemi- kembangannya, pihak MAS kian. 5947 23 OKTOBER 1989 5948 KONTRAKTOR GAGAL Mengenai bayaran kepada MEMBAIKI JALAN STAPANG kontraktor berkenaan Jabatan DAN SELANGAU Kerja Raja memang telah membuat bayaran mengikut 22. Dr Nicholas Munong Anak Ibau kemajuan kerja yang disiapkan. minta Menteri Kerjaraya menyatakan: (c) Untuk makluman Ahli Yang (a) berapakah jumlah kontrak Berhormat, jalan raya Teku Ulu yang diberi kepada sebuah Pasai Siong di Sarawak ada kontraktor yang gagal men- lah dibawah tanggungjawab jalankan kerja membaiki dan Kerajaan Negeri dan saya di- menurap jalan ray a kira-kira 20 fahamkan bahawa pada masa batu iaitu jalan raya di antara sekarang Kerajaan Negeri tidak Stapang dan Selangau di dapat menurapkan jalan Sarawak; tersebut kerana masalah ke kurangan peruntukan. (b) apakah sebab-sebabnya kon traktor gagal dan adakah kon traktor itu pernah diberi (Soalan No. 23. Sila lihat jawapan bayaran oleh Jabatan Kerja No. 12). Raya; dan (c) bilakah kerja menurap jalan raya iaitu jalan raya Teku Pasai HOSPITAL KERAJAAN— Siong di Sarawak dijalankan. RAWATAN PESAKIT SINGAPURA Menteri Kerjaraya (Datuk Leo 24. Dr Abdul Hadi bin Derani minta Moggie anak Irok). Menteri Kesihatan menyatakan adakah langkah-langkah diambil oleh (a) Untuk makluman Ahli Yang Kementerian untuk menghalang Berhormat, 3 buah kontrak warganegara-warganegara Singapura telah diberi kepada kontraktor dari mendapat kemudahan rawatan yang dimaksudkan oleh Ahli dari klinik-klinik dan hospital-hospital Yang Berhormat. Walau Kerajaan Malaysia yang bayarannya bagaimanapun kontrak ber- jauh lebih murah daripada yang dike- kaitan dengan jalan yang di- nakan di Singapura. Adakah Kemen nyatakan oleh Ahli Yang terian bercadang mengenakan bayaran Berhormat telah pun di- yang lebih tinggi terhadap wargane- tamatkan pada 9 Jun 1989 dan gara Singapura sebagai satu langkah urusan memanggil tender mengawal penyalahgunaan kemu semula dijadual pada dalam dahan tersebut. bulan November ini. (b) Kegagalan kontraktor tersebut Tuan Chua Jui Meng: Buat masa melaksanakan projek jalan raya ini, Kementerian Kesihatan belum ada berkenaan adalah disebabkan cadangan untuk menghalang pesakit- oleh: pesakit dari Singapura mendapatkan rawatan di hospital-hospital Kerajaan, (1) Pengurusan yang lemah. kerana kajian masih dijalankan untuk (2) Masalah kekurangan mempastikan betapa seriusnya wang aliran (cash flow masalah ini. Kadar bayaran perubatan problem). untuk pesakit awam sama ada warganegara atau sebaliknya adalah (3) Menawarkan kontrak mengikut Perintah Fee (Perubatan) yang berharga rendah. 1982. Pada masa ini kajian semula (4) Kekurangan pekerja dan mengenai kadar bayaran perubatan jentera. sedang dijalankan oleh Kementerian 5949 23 OKTOBER 1989 5950 Kesihatan selaras dengan per- perumahan terbengkalai yang terjejas kembangan perkhidmatan peruba- akibat pengambilalihan Bank Pusat tan di negara ini. Kerjasama. Timbalan Menteri Kewangan (Dato' MALAYSIA FEST '89— Loke Yuen Yow): Usaha-usaha untuk BANTUAN KEWANGAN meneruskan pembangunan semula, dengan izin, "rehabilitation" projek 25. Tuan Lau Dak Kee minta Menteri perumahan Taman Bukit Angsana Kebudayaan dan Pelancongan sedang diambil oleh pihak Bank menyatakan apakah sumbangan telah Negara. Bank Negara telah pun dan akan diberi kepada Negeri Perak mengadakan beberapa perbincangan atas: dengan pihak-pihak yang berkenaan (a) Sukan SEA Ke XV; untuk mencari jalan yang boleh (b) Fest Malaysia 1990; dan membantu pembangunan semula projek ini. Oleh kerana projek ini (c) Mesyuarat CHOGM. melibatkan beberapa golongan, adalah penting supaya implikasi perundangan Tuan Abdul Rahman bin Sulaiman: yang berkaitan dengannya diteliti Saya ingin menjawab pertanyaan yang dengan mendalam. Langkah untuk dikemukakan oleh Ahli Yang Berhormat yang menyentuh mengenai membangunan semula Taman Bukit Malaysia Fest 1990 sahaja, kerana Angsana akan diambil sebaik sahaja pertanyaan yang lain iaitu Sukan SEA satu cara penyelesaian yang sesuai XV dan Mesyuarat CHOGM ditentukan. bukanlah dibawah bidang kuasa Mengenai projek perumahan Taman Kementerian Kebudayaan dan Kobena, Cheras, pihak Bank Negara Pelancongan dan tidak ada kaitan telah mengadakan beberapa per dengan Malaysia Fest 1990. bincangan awal dengan pihak Tuan Yang di-Pertua, Kementerian KOBENA. Berikutan dengan perbin- melalui Perbadanan Kemajuan Pelan cangan-perbincangan itu, KOBENA congan Malaysia telah memberikan telah mengemukakan kepada Bank Negara satu cadangan untuk bantuan kewangan berjumlah $9,000 membangun semula projek perumahan kepada Kerajaan Negeri Perak bagi tersebut. Cadangan berkenaan sedang menjayakan Malaysia Fest '89. dikaji oleh pihak Bank Negara pada Mengenai sumbangan yang akan di- masa ini. berikan kepada Negeri Perak bagi Malaysia Fest 1990, ianya belum ditentukan lagi kerana peruntukan KONSESI KAYU BALAK—ADUAN keseluruh Malaysia Fest '90 masih belum ditetapkan. 27. Tuan Lim Kit Siang minta Perdana Menteri menyatakan sama ada beliau sedar konsesi-konsesi kayubalak PROJEK PERUMAHAN TAMAN merupakan penyebab mengapa BUKIT ANGSANA/TAMAN berlakunya rasuah yang menjadi-jadi KOBENA dan, berleluasa di kalangan pemimpin- pemimpin politik Barisan Nasional di 26. Tuan Tan Kok Wai minta Menteri Sarawak seperti terbukti oleh pen- Kewangan menyatakan apakah lang- dedahan-pendedahan bersama yang kah-langkah yang diambil oleh dibuat dalam Pilihanraya Umum Bank Negara dalam usahanya untuk Negeri Sarawak 1987 di mana menghidupkan projek Taman Kobena didedahkan bahawa syarikat-syarikat dan Taman Bukit Angsana di Cheras yang mempunyai pertalian dengan kerana kedua-duanya ialah sekim Ketua Menteri Sarawak memiliki 5951 23 OKTOBER 1989 5952 konsesi kayubalak seluas 1.6 juta Insurance (Power to Com hektar sementara syarikat-syarikat pound) Regulation 1979 dan yang mempunyai pertalian dengan jika ya, nyatakan jumlah yang bekas Ketua Menteri Sarawak didenda, nama-nama syarikat- memiliki 1.2 juta hektar konsesi syarikat insurans, sebab-sebab kayubalak, dan sama ada beliau akan mereka didenda dan jumlah mengarah Badan Pencegah Rasuah terlibat. menjalankan satu penyiasatan khas ke dalam rasuah duit kayubalak yang Dato' Loke Yuen Yow: dilakukan oleh pemimpin-pemimpin (a) Setakat ini pihak Bank Negara politik. telah membuat laporan polis Menteri di Jabatan Perdana Menteri terhadap 5 buah syarikat dan Menteri Kehakiman Malaysia insurans kerana melanggar (Dato' Dr Sulaiman bin Haji Daud): peruntukan Akta Insurans, Saya dapati soalan yang dikemukakan 1963. Di antara kesalahan- oleh Ahli Yang Berhormat itu adalah kesalahan tersebut termasuklah kurang jelas. Walau bagaimanapun, 2 kes pemberian pinjaman tanpa saya difahamkan bahawa setakat ini mendapat kelulusan terlebih Badan Pencegah Rasuah belum lagi dahulu daripada Ketua menerima sebarang aduan atau Pengarah Insurans, 2 kes maklumat berasas dari mana-mana mengemukakan penyata-pe- pihak yang membolehkan tindakan nyata kewangan tahunan yang Ian jut diambil. Sekiranya Ahli Yang dipercayai mengandungi Berhormat mempunyai maklumat maklumat yang palsu dan 1 kes yang tepat berhubung dengan perkara pecah amanah. Jumlah wang tersebut, Ahli Yang Berhormat yang terlibat tidak dapat bolehlah membuat aduan rasmi kepada ditentukan kerana kesalahan- Badan Pencegah Rasuah supaya satu kesalahan itu tidak melibatkan siasatan rapi dapat dijalankan. Untuk kehilangan wang secara makluman Ahli Yang Berhormat, BPR langsung tetapi melibatkan tidak akan dapat mengambil tindakan peraturan-peraturan pentad- yang berkesan hanya berdasarkan biran. Jumlah wang yang kepada tohmahan tanpa bukti-bukti terlibat dijangka boleh diketahui yang jelas. setelah selesai penyiasatan polis nanti. (b) Syarikat-syarikat insurans ter SYARIKAT INSURANS sebut juga telah dikompauri oleh MELAKUKAN AMALAN SALAH Ketua Pengarah Insurans atas 28. Tuan Lim Guan Eng minta kesalahan-kesalahan yang ber- Menteri Kewangan menyatakan: ikut: (a) bilangan syarikat insurans yang (i) melanggar seksyen 11 (2) telah dilaporkan kepada pihak (b) kerana melabur aset polis oleh Bank Negara yang kumpulanwang insurans melakukan amalan-amalan dalam sekuriti kerajaan salah di sisi undang-undang dan kurang daripada keper- menyatakan jumlah yang luan minimum 25% terlibat; dan daripada jumlah aset; (b) sama ada apa-apa tindakan telah (ii) melanggar seksyen 22 diambil terhadap syarikat- kerana gagal mengemu syarikat insurans tersebut di kakan penyata berka- bawah kuasa yang sedia ada nun di dalam tempoh seperti Insurance Act dan The yang ditetapkan; dan 5953 23 OKTOBER 1989 5954 (iii) melanggar seksyen 44 (4) setiap projek pembangunan/peru- kerana gagal menyerah mahan mesti menyediakan pelan baki wang polisi-polisi perparitan yang sempurna dan juga insurans nyawa kepada pemaju dikenakan bayaran "sum- Perbendaharaan Ma bangan perparitan" sebelum sesuatu laysia mengikut tempoh pelan pembangunan/perumahan yang ditetapkan. diluluskan. Tindakan mengkom- Pada kelazimannya banjir kilat paun itu dibuat dengan berlaku di kawasan-kawasan rendah di berasaskan kepada per- hilir sungai (downstream) kerana air untukan seksyen 39A tidak meresap ke dalam tanah serta air Akta dan Peraturan-per- hujan yang larut turun ke sungai aturan Insurans (Kuasa dengan lebih pantas. Di samping itu, Untuk Mengkompaun) pemendapan sungai sering berlaku 1979. Jumlah denda yang kerana pihak pemaju tidak dikenakan adalah seba- menyediakan kolam takungan enapan nyak $91,100. Nama (slit trap) atau menyelenggara kolam syarikat-syarikat in takungan enapan dengan sempurna. surans itu tidaklah perlu Kerajaan dengan kerjasama Dewan disebut di Dewan ini Bandaraya Kuala Lumpur ada kerana mereka masih mempunyai perancangan untuk beroperasi dengan baik. membina dan memperbaiki sungai- sungai yang cetek dan kecil dan membina binaan infrastruktur seperti pembetungan jalan, jambatan dan Iain- BANJIR KILAT DI lain, yang kurang saiznya. KUALA LUMPUR Di samping itu, undang-undang kecil 29. Tuan Haji Abdul Razak bin Haji kerja-tanah (earthwork by-law) perlu Abu Samah minta Perdana Menteri dikuatkuasakan dengan lebih tegas menyatakan apakah tindakan yang bagi memastikan pemaju-pemaju telah dan sedang diambil berhubung perumahan menanam rumput dengan dengan banjir kilat yang berlaku di serta merta di permukaan-permukaan beberapa kawasan di Kuala Lumpur bumi yang baru dibersihkan/ ini disebabkan projek-projek pem- dibotakkan dan kolam takungan bangunan dan juga perumahan tidak enapan dibina dan diselenggarakan menyediakan parit-parit dan long- dengan sempurna untuk mengu- kang terlebih dahulu yang sekarang rangkan pemendapan dalam sungai. ini melibatkan banyak kawasan- kawasan perumahan dan juga perkampungan di kawasan Wilayah Persekutuan yang ditenggelami oleh HUTANG KERAJAAN air dan juga memusnahkan harta benda PERSEKUTUAN disebabkan banjir kilat. 30. Tuan Haji Ibrahim bin Ali minta Timbalan Menteri di Jabatan Menteri Kewangan menyatakan ke- Perdana Menteri (Drs Suleiman bin dudukan hutang negara dalam dan Mohamed): Adalah tidak benar luar negeri sehingga 30 September, kenyataan bahawa parit-parit dan 1989. Berapakah jumlah faedah yang longkang-longkang tidak disediakan di dibayar oleh Kerajaan setiap tahun kawasan projek-projek pembangunan daripada jumlah hutang tersebut. dan perumahan di Wilayah Perse kutuan. Dewan Bandaraya Kuala Dato' Loke Yuen Yow: Di samping Lumpur (DBKL) ada mensyaratkan menjawab soalan yang dikemukakan 5955 23 OKTOBER 1989 5956 oleh Yang Berhormat dari Pasir Mas, pemberipinjam. Bahkan, institusi- izinkan saya mengambil peluang ini institusi kewangan antarabangsa terus untuk menjawab soalan-soalan yang menawarkan pinjaman kepada negara berkaitan yang dibangkitkan oleh Ahli- ini. Walau bagaimanapun, Kerajaan ahli Yang Berhormat dari Ipoh dan adalah sentiasa mengawasi tahap Ahli Yang Berhormat dari Larut pada hutang dan melaksanakan dasar 20-10-89 dan Yang Berhormat dari pengurusan pinjaman yang teliti Sandakan pada 23-10-89. supaya negara kita tidak menghadapi beban hutang pada masa yang akan Untuk makluman Ahli Yang datang. Berhormat dari Pasir Mas dan Ipoh, jumlah hutang Kerajaan Persekutuan pada 30 September, 1989 ialah $89.1 billion meliputi $66.1 billion sebagai PESURUHJAYA KEHAKIMAN hutang dalam negeri dan $23.6 billion KEPADA BEKAS SENATOR adalah hutang luar negeri. PARAMJIT SINGH Jumlah faedah tahunan yang perlu 31. Tuan R. Karpal Singh minta dibayar atas pinjaman Kerajaan Menteri Kehakiman menyatakan sama Persekutuan adalah lebih kurang $6.2 ada tawaran telah diberi kepada bekas billion iaitu $4.2 billion untuk faedah Senator Paramjit Singh untuk dilantik pinjaman dalam negeri dan $2.0 billion sebagai Pesuruhjaya Kehakiman. untuk pinjaman luar negeri. Sekiranya tidak, apakah langkah- langkah yang dicadangkan oleh Untuk makluman Ahli Yang Kerajaan terhadap penyataan awam Berhormat dari Sandakan nisbah yang dibuat oleh Paramjit Singh pada 1 penservisan hutang negara adalah pada Jun tahun ini yang beliau masih tahap 13.5% pada tahun 1988 dan ini memikir sama ada beliau akan terima dijangka berkurang menjadi 11.8% tawaran perlantikan sebagai Pesu sahaja pada tahun 1989. ruhjaya Kehakiman. Untuk makluman Ahli Yang Berhormat dari Larut Kerajaan Menteri di Jabatan Perdana Menteri Persekutuan telah memperolehi dan Menteri Kehakiman (Dato' pinjaman dari beberapa negara. Dr Sulaiman bin Haji Daud): Negara-negara terlibat dan pinjaman Pejabat Ketua Hakim Negara telah yang diperolehi adalah seperti berikut: pun mengeluarkan satu Kenyataan Akhbar tidak lama dahulu yang Negara Jumlah Hutang menyatakan bahawa tawaran per ($ Juta) lantikan sebagai Pesuruhjaya Keha 1. Amerika Syarikat.. .. 8,165 kiman tidak pernah dibuat kepada 2. Jepun 6,815 bekas Senator Paramjit Singh. Buat 3. JermanBarat 2,504 masa ini, Kerajaan tidak bercadang 4. Switzerland 1,211 untuk mengambil apa-apa tindakan 5. United Kingdom .. .. 431 mengenai perkara ini. 6. Peranchis 412 Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, Kerajaan Persekutuan HAK ASASI KEMANUSIAAN tidak pernah mengabaikan tang- gungjawabnya. Segala bayaran 32. Tuan R. Karpal Singh minta faedah dan pinjaman telah dilakukan Perdana Menteri menyatakan kedu- mengikut tarikh yang ditetapkan. dukan Kerajaan berkenaan dengan Dengan sukacita dimaklumkan ba- konsep kebaratan dalam hak asasi hawa keupayaan negara kita memba- kemanusiaan. Adakah Kerajaan me- yar balik hutang tidak pernah di- nerima konsep ini. Sekiranya tidak, ragui dan dipersoalkan oleh pihak sila nyatakan sebab-sebabnya. 5957 23 OKTOBER 1989 5958 Dato' Dr Sulaiman bin Haji Daud: PENJARA MENGALAMI Pada prinsipnya Kerajaan memang KESESAKAN mengiktiraf dan menerima hak asasi kemanusiaan, dengan mengambil kira 34. Tuan Gooi Hock Seng minta akan kesesuaian dan implikasinya Menteri Dalam Negeri menyatakan terhadap negara ini. penjara-penjara yang menghadapi masalah sesak di dalam negara ini dan memberitahu keadaan sebenarnya: (a) sila beri butir-butir berkenaan WARGANEGARA HONG KONG masalah sesak dalam penjara ini; JADI PENDUDUK TETAP SINGAPURA (b) apakah tindakan-tindakan dan langkah-langkah kerajaan akan 33. Tuan Haji Mohamed Haji Isa ambil untuk menyelesaikan minta Menteri Luar Negeri menya- masalah ini. takan Kerajaan Singapura telah membuka pintu kepada semua rakyat Timbalan Menteri Dalam Negeri Hong Kong yang ingin menjadi rakyat (Dato' Megat Junid bin Megat Ayob): Singapura boleh datang dan memohon Untuk makluman Ahli Yang untuk menetap di Singapura apabila Berhormat, penjara-penjara yang Kerajaan British menyerahkan Tanah mengalami kesesakan ialah: Jajahan Hong Kong kepada Negara (i) Penjara Pulau Pinang; China. Pelawaan ini terbuka kepada (ii) Penjara Johor Bahru, Johor; semua rakyat Hong Kong; (iii) Penjara Kuantan, Pahang; (a) apakah pandangan Kerajaan Malaysia terhadap pelawaan (iv) Penjara Taiping, Perak; Singapura itu; dan (v) Penjara Alor Setar, Kedah; (b) apakah langkah Kerajaan kita (vi) Penjara Kuala Lumpur. bagi mengelakkan mana-mana warganegara Hong Kong yang Untuk mengatasi masalah kesesakan tidak diterima oleh Singapura di penjara-penjara tersebut, kerajaan sampai ke Malaysia. telah/sedang mengambil beberapa langkah seperti berikut: Dato' Dr Abdullah Fadzil bin Che (i) Membina penjara-penjara Wan: Kelonggaran syarat-syarat untuk baru. Penjara-penjara yang mendapatkan taraf penduduk tetap sedang dibina ialah: dari warganegara asing di Singapura adalah suatu perkara dalam negeri (a) Pusat Tahanan dan Republik itu sendiri dan tidak wajar Pemulihan Dadah Je- say a membuat ulasan. lebu, Negeri Sembilan; Tentang kekhuatiran Yang Ber- (b) Penjara Peiior, Ku hormat terhadap warganegara antan, Pahang; Hong Kong yang akan cuba memasuki (c) Penjara Simpang Reng- Malaysia jika tidak diterima oleh gam, Johor; Singapura, ingin say a memaklumkan (d) Penjara Terbuka Ma- kepada Yang Berhormat bahawa rang, Terengganu. Malaysia mempunyai perundangan yang cukup untuk mengambil tindakan (ii) Mengubahsuai Tempat Taha terhadap mana-mana warganegara nan Perlindungan Kamun- asing yang cuba memasuki Malaysia ting, Taiping bagi menam- tanpa mengikut peraturan-peraturan pung banduan-banduan pra yang ditetapkan. Yang Berhormat bebas daripada Penjara tidak perlu bimbang mengenai hal ini. Taiping. 5959 23 OKTOBER 1989 5960 (iii) Penjara Kuala Lumpur dija- dilakukan merupakan kesalahan yang dikan sebagai penjara bagi tidak lazim ditangkap (non seizable menempatkan banduan-ban- offence). duan remand sahaja. (iv) Memindahkan banduan-banduan penagih dadah daripada Penjara Johor Bahru, RANG UNDANG-UNDANG Johor ke Penjara Khas Seremban, Negeri Sembilan. RANG UNDANG-UNDANG (v) Meminta kerjasama Kemen- BAHASA KEBANGSAAN terian/Jabatan yang ter- (PINDAAN) tentu bagi mempercepatkan pembicaraan ke atas Bacaan Kali Yang Kedua dan Ketiga banduan-banduan remand yang telah lama ditahan. Aturan Urusan Mesyuarat dibacakan bagi menyambung semula perbahasan yang ditangguhkan atas VANTO ACADEMY— masalah, "Bahawa Rang Undang- undang ini dibacakan kali yang kedua PEMBELIAN MIC sekarang." (20hb Oktober, 1989) 35. Tuan P. Patto minta Menteri Dalam Negeri menyatakan mengapa Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji pihak polis telah mengklasifikasikan Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang laporan polis Kg Rapat Rpt. No. 1166/ Berhormat dari Larut. Berapa panjang 89 yang dibuat pada 2-6-1989 oleh lagi Yang Berhormat? Encik R. Perumal mengenai pene- Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji rimaan wang sebanyak $1,600.00 Mohd. Hassan: Pendek sahaja. daripada beliau oleh Menteri Tenaga, Pos dan Telekom, Y.B. Datuk Seri S. Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji Samy Vellu pada 12-5-1984 untuk Mohamed Amin bin Haji Daud): pembelian institusi pendidikan, Vanto Pendek sahaja. Ahli-ahli Yang Academy, yang kini dikatakan Berhormat, selepas Ahli Yang kepunyaan Malaysian Institute of Berhormat dari Larut memberi Educational Development Sdn Bhd., ucapan, saya akan memanggil Yang iaitu satu syarikat kepunyaan Ma Amat Berhormat Timbalan Perdana laysian Indian Congress, sebagai Menteri untuk menjawab. Silakan kes sivil memandangkan Menteri Yang Berhormat. berkenaan telah mengutip duit daripada orang ramai di seluruh negara 3.36 ptg. dengan alasan bahawa duit itu diperlukan untuk membeli Vanto Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji Academy tetapi tidak memberi Mohd. Hassan (Larut): Tuan Yang di- sebarang kenyataan akaun malah telah Pertua, sebelum saya menyambung mengatakan bahawa Malaysian ucapan saya suka menjawab soalan Institute of Educational Development yang dikemukakan oleh Ahli Yang Sdn Bhd (MIED) telah menjadi Berhormat dari Kepong. Untuk tuanpunya institusi tersebut. menjawab soalannya saya tidak mengaku bahawa saya jaguh bahasa Dato' Megat Junid bin Megat Ayob: tetapi sukacita kerana DAP Kepong Laporan polis yang dibuat oleh Encik mengakui saya jaguh politik. Sama ada R. Perumal telah diklasifikasikan sedar atau tidak bagi pihak saya, saya sebagai kes sivil kerana polis memang sedar penggunaan Bahasa berpendapat bahawa kesalahan yang Malaysia telah dikendalikan di 5961 23 OKTOBER 1989 5962 universiti-universiti dan di mahkamah- (1) Keengganan setengah pihak mahkamah rendah. Mungkin rakan- menggunakan Bahasa Kebang rakan Ahli Yang Berhormat dari saan; Kepong sahaja yang tidak sedar. (2) Tidak ada selera meng- Ahli Yang Berhormat dari Kepong gunakannya oleh kerana ego kononnya kata dia sedar dan bertanya berpelajaran Inggeris sama ada perkara ini kepada saya kerana dia di luar ataupun di dalam negeri; takut dikatakan bahawa ianya tidak ada semangat kebangsaan. (3) Tidak ada penekanan wajib dari pihak bertanggungjawab setakat Pada perbahasan ini yang ini; sebenarnya Ahli Yang Berhormat dari Keponglah yang tidak serius di dalam (4) Kesukaran mendapat rujukan semua hal. (references) dalam Bahasa Kebangsaan; dan Tuan Yang di-Pertua, saya ingin (5) Tidak mempunyai semangat menyambung. Masalah kit a hari ini kebangsaan walaupun sudah ialah penggunaan Bahasa Kebangsaan kita mencapai kemerdekaan di mahkamah. Dengan pembentangan hampir 30 tahun. undang-undang ini, ianya tidak menyusahkan mana-mana pihak. Dalam hal yang sama undang-undang Tuan Yang di-Pertua, ini adalah ini belum mengambil sikap yang antara faktor-faktor yang menye- mewajibkan Bahasa Kebangsaan babkan dan melemahkan penggu digunakan. naan Bahasa Kebangsaan di mahka mah-mahkamah. Bagi faktor yang Yang Amat Berhormat Timbalan ke-(5) sesiapa sahaja yang tidak Perdana Menteri di dalam ada semangat kebangsaan, dan tidak pembentangannya walaupun ingin ada daya usaha menggunakan bahasa Bahasa Kebangsaan digunakan ianya tersebut atau sengaja tidak mahu menekankan* keadilan. Keadilan saya menggunakannya bolehlah memilih rasa mengikut Timbalan Perdana negara-negara yang sesuai dengan Menteri adalah dengan izin, "of selera dan ego mereka. paramount importance". Dalam perlaksanaannya ruang masih ada, Tuan Yang di-Pertua, pemben pilihan masih ada di mana yang perlu tangan undang-undang pindaan supaya justice, dengan izin, tidak seksyen 8 nyata adalah—saya ulangi, diprejudicekan sebagaimana kata Ahli langkah pertama yang perlu diambil dari Simunjan, memanglah benar setelah kita mencapai kemerdekaan. penggunaan Bahasa Kebangsaan di Seksyen 8 ini tidak menyusahkan mahkamah-mahkamah jauh keting- sesiapa kerana dalam prosiding- galan pada masa ini. prosiding di mahkamah kedua-dua bahasa iaitu Bahasa Kebangsaan dan Saya suka menekankan Akta ini bahasa Inggeris masih boleh pada saya sebagaimana yang digunakan. disebutkan tadi memberi pilihan iaitu penggunaan kedua-dua bahasa boleh mengikut taraf dan masalah-masalah Tuan Yang di-Pertua, pada hemat yang dihadapi ke mahkamah supaya saya Akta ini sungguh sesuai bagi keadilan dapat kita capai. negara yang merdeka yang mana dalam Perlembagaannya ada termaktub Tuan Yang di-Pertua, saya suka Artikal 152 iaitu bahasa rasmi negara merengkaskan sebab-sebab kenapa adalah Bahasa Kebangsaan. Dengan penggunaan Bahasa Kebangsaan lulusnya undang-undang ini nanti ketinggalan: janganlah ada pula pihak-pihak 5963 23 OKTOBER 1989 5964 tertentu mengambil atau, dengan izin, adalah mustahak. Kalau kita sengaja take advantage, untuk menggunakan bersikap angkuh, sombong, tidak bahasa Inggeris sahaja tanpa daya mahu menggunakan Bahasa Kebang usaha untuk menggunakan Bahasa saan, maka selama itulah dika- Kebangsaan di mana-mana peringkat takan Bahasa Kebangsaan tidak prosiding yang boleh. lengkap. Saya tidak menuju perkara ini kepada semua pihak. Marilah kita Tuan Yang di-Pertua, ketika saya bersama-sama menukar sikap, benar- diberi peluang oleh Mahkamah Agung benar taatsetia kepada Raja dan Tokyo, Jepun untuk menemui tiga Perlembagaan, benar-benar berhas- orang Hakim untuk beramah mesra rat untuk menjayakan Bahasa pada tahun 1983, ketiga-tiganya Kebangsaan di mahkamah-mah- menyambut saya dengan baik dan kamah, jangan lagi ada yang bertanya, "Tuan boleh berbahasa segan-segan berbahasa Kebangsaan. Jepun?" Saya jawab, "tidak". "Kalau Anggaplah bahasa menunjukkan tidak, kita boleh berbahasa Inggeris". bangsa dan kita mesti bermegah Saya rasa ini adalah sikap di mana saya menjadi rakyat Malaysia yang sentiasa tidak boleh bercakap Bahasa Jepun, mengagungkan bahasa rasmi negara Hakim-hakim itu bercakap dengan yang mana juga dapat menyatukan saya dalam bahasa Inggeris. Kita pun rakyat di negara ini yang berbilang boleh bersikap demikian. Saya di- kaum. beritahu oleh Hakim-hakim tersebut bahawasanya semua Hakim-hakim dan Tuan Yang di-Pertua, keduanya, Peguam-peguam mesti berkelulusan kemahuan atau, dengan izin, deter bahasa Jepun dahulu sebelum mereka mination dan semangat kebang menjadi peguam ataupun menjadi saan yang luhur yang tidak boleh Hakim-hakim di Jepun. digugat oleh mana-mana pengaruh dalam dan luar negeri kerana di dalam Tuan Yang di-Pertua, berhubung bahasa Inggeris yang berbunyi, dengan buku rujukan pula, saya "Where there is a will there is a way" diberitahu mereka tidak mempunyai dan di dalam Bahasa Melayunya pula, masalah di mana-mana pun mengenai "di mana ada kemahuan di situlah ada buku rujukan. Yang mana mereka kemajuan dan hendak seribu daya, tidak ada buku rujukan di dalam tidak hendak seribu dalih". bahasa Jepun, mereka menggunakan bahasa Ingeris. Salahkah kita berbuat demikian? Kita juga berupaya berbuat Tuan Yang di-Pertua, menyambung demikian, apa lagi dengan per- mengenai kemahuan tadi, kita mesti tolongan-pertolongan dari semua mempunyai frame of mind, dengan pihak termasuk Dewan Bahasa dan izin, yang berjiwa Malaysia, bukan Pustaka yang bertungkus-lumus untuk berjiwa Inggeris seperti setengah- menterjemah dan mengadakan istilah- setengah orang, walaupun badan istilah bagi kegunaan perundangan. bukan Inggeris tetapi berasa mereka Kita tidak boleh mengccil-ngecilkan itu macam "Mat Saleh". usaha Dewan Bahasa dan Pustaka yang mulia ini bahkan patut memberi Tuan Yang di-Pertua, semua orang sumbangan tambahan kepada mereka telah mendengar bahawa "Justice must dalam hal yang sama. Apakah be seen done", dengan izin, dan kita sumbangan-sumbangan peguam-pe tidak pernah dengar ada orang guam dari DAP dalam hal ini? Saya berkata, "Justice must be seen done in bertanya. the English language". Ini pada hemat saya benar-benar menunjukkan Tuan Yang di-Pertua, masalah yang bahawa keadilan itu tidak terletak di harus kita hapuskan ialah sikap, the atas atau dengan bahasa Inggeris attitude, dengan izin, kerana sikap sahaja. Dalam mana-mana bahasa pun 5965 23 OKTOBER 1989 5966 kalau keadilan itu dapat dicapai maka Latin, hanya diterjemahkan ke dalam bahasa itulah terus digunakan. bahasa Inggeris setakat mana yang boleh. Perkataan-perkataan Latin Tuan Yang di-Pertua, keadilan memang banyak sekali jika kita boleh dicapai melalui bahasa-bahasa mempelajari undang-undang Inggeris. lain. Adakah keadilan dicapai melalui Apakah salahnya kita juga sama-sama bahasa Inggeris di negara-negara menggunakan perkataan-perkataan Arab? Adakah keadilan dicapai tersebut di samping menggunakan dengan bahasa Inggeris di German Bahasa Kebangsaan, seperti di dalam Barat, German Timur, Russia dan Undang-undang Tort, umpamanya, Yugoslavia? Adakah keadilan dicapai bahasa Latin yang berbunyi, "Res Ipso dengan bahasa Inggeris di Jepun? Loquitor" orang Inggeris juga Adakah keadilan dicapai dengan menggunakan, "Res Ipso Loquitor", bahasa Inggeris di Thailand, di tetapi ianya diterjemah atas kadar Filipina? Jawabnya, semuanya tidak. difahami dan keadilan tidak lari Jadi apakah lagi yang kita persoalkan? daripada terjemahan itu yang Buat permulaan ini memang ada bermakna, "things speak for them sedikit kesukaran seperti yang disebut selves", dengan izin, iaitu bagi oleh rakan-rakan lain, tetapi sebagai plaintif mendakwa sesuatu itu tidak bangsa yang merdeka dan berdaulat, berlaku sekiranya defendant me kita boleh merintangi walaupun lautan ngambil tahu dan mengambil berat berduri dan mendaki gunung yang supaya angkara itu tidak berlaku kalau tinggi sekiranya kita benar-benar mahu dijaga. Dalam bahasa Inggerisnya, kepada Bahasa Kebangsaan digunakan "improbable such accident would have di mahkamah-mahkamah mulai dari happened without the negligence of the lulusnya undang-undang ini. defendant as decided in Scott London Tuan Yang di-Pertua, saya juga Catherine' Docks". menyarankan seperti rakan-rakan lain, sebelum seseorang itu, dengan izin, is Tuan Yang di-Pertua, undang- called to the Bar, ianya mestilah undang Inggeris juga tidak proficient, dengan izin, dalam Bahasa menggunakan perkataan Inggeris di Kebangsaan dan peperiksaan atau dalam undang-undang jenayahnya ujian khas mesti diadakan. Bagi seperti, "Res Gestae" yang mana di mereka yang tidak mempunyai dalam bahasa Inggerisnya iaitu, "What kelulusan dalam Bahasa Kebangsaan is called a fact may consist of a series of di mana-mana peringkat, kita berkuasa facts or be the result of one or more dan boleh menentukan tanpa apa-apa facts and so may be conveniently excuse lagi, dengan izin. called a transaction". Ini saya tidak boleh hendak kata dalam Bahasa Tuan Yang di-Pertua, memang bagi Kebangsaan. . . . langkah pertama semua orang tidak mahu menggunakan Bahasa Ke Dr Tan Seng Giaws (Bangun) bangsaan merasa sangsi dan susah. Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji Bagi yang mahu tidak ada apa yang Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang menghalang. Berhubung dengan Berhormat, nanti sekejap, Yang istilah-istilah pula, kita boleh berpandu Berhormat dari Kepong bangun. kepada istilah-istilah yang mana ada yang dikeluarkan oleh Dewan Bahasa Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji dan Pustaka. Begitu juga dalam Mohd. Hassan: Silakan, tetapi jangan sejarah perkembangan undang-undang ambil masa lama sangat. Inggeris, mereka juga meminjam kata- kata dari Latin. Kalau tuan-tuan Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- pernah belajar Roman Law, um- Pertua, Yang Berhormat bolehkah pamanya, semuanya dalam bahasa fikir dengan betul-betul apakah yang 5967 23 OKTOBER 1989 5968 dibahaskan hari ini untuk cara-cara Ahli dari Kepong sahaja yang tidak bagi melaksanakan Bahasa Malaysia, sedar. Kita tidak menekankan bahawa bukan kerana perkataan-perkataan kita mengambil langkah yang pertama. yang tidak cukup, itu kita boleh Kalau ini pun hendak digaduhkan, wujudkan, tidak menjadi masalah. maka saya tidak tahu apakah jenis Ahli Masalahnya ialah bagaimana kita Yang Berhormat dari Kepong ini. boleh laksanakan secara rasional, secara takulan. Adakah Yang Tuan Yang di-Pertua, masa sudah Berhormat cara-cara yang baik selain tidak ada. Saya mengambil perkataan- daripada menghujah mengenai perkataan yang biasa didengar— perkataan Latin, perkataan Bahasa "alibi" umpamanya. Mungkin sudah Malaysia, perkataan Inggeris yang ramai orang mengetahui makna sungguhpun dia mengagung-agungkan "alibi" ketika perbicaraan jenayah Bahasa Malaysia tetapi kebanyakan isi pembunuhan di Gemencih dahulu. kandungannya itu di dalam bahasa Tidak payah saya kupas dengan Inggeris dan nampaknya jiwa dia panjang lebar. Begitulah perkataan- berlnggeris. perkataan lain yang mana kalaulah susah sangat kita hendak berbahasa Tuan Hajl Mohd. Zihin bin Haji Kebangsaan. MohcL Hassan: Tuan Yang di-Pertua, Tuan Yang di-Pertua, kalau tidak memang susah hendak jaga Ahli dari salah, saya ada mendengar Ahli dari Kepong ini. Bukankah di dalam Kepong mengatakan penggunaan Seksyen 8 mengatakan di mana-mana Bahasa Kebangsaan akan menjejaskan sahaja presiding boleh digunakan ekonomi. Betul atau tidak? Kalau bahasa Inggeris setengah dan Bahasa tidak betul, bangun. Malaysia setengah. Saya pakai ini tidak sampai pun setengah. Bolehkah Ahli Dr Tan Seng Giaw: Yang saya Yang Berhormat dari Kepong katakan ialah walaupun kita hendak mengajar Dewan ini, apakah yang menggunakan Bahasa Malaysia dikatakan rasional? Ucapan saya ini dengan lebih meluas dengan lebih saya sudah kata dari mula tadi adalah berkesan dengan menggunakan bahasa serius dan tidak ada yang benar baku, kita tidak boleh mengabaikan melainkan yang benar belaka. bahasa Inggeris kerana itu sahaja bahasa yang penting seperti mana yang Dr Tan Seng Giaw: (Bangun) digunakan oleh Yang Amat Berhormat Tuan Hajl Mohd. Zihin bin Haji Timbalan Perdana Menteri sendiri. Mohd. Hassan: Silakan. Dia pergi ke Bangsa-bangsa Bersatu, dia tidak hendak tekankan penggunaan Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- Bahasa Malaysia. Dia berbahasa Pertua, bolehkah Yang Berhormat dari Inggeris. Nampaknya ada improve Larut berfikir dengan betul-betul. sedikitlah sekarang ini. Setakat ini kebanyakan mahkamah terutamanya Mahkamah Rendah Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji boleh menggunakan Bahasa Malaysia Mohd. Hassan: Saya suka menjawab. dengan betul dan dengan lebih meluas. Tentang penggunaan bahasa Inggeris Kalau begitu apakah masalah di lapangan-lapangan lain, kita tidak sekarang? Takkan kita hendak tekan nafikan. Cuma yang tidak faham ialah dan paksaan itu diperlukan masa ini. Ketua Pembangkang mengatakan Yang Amat Berhormat Perdana Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji Menteri bercakap bahasa Inggeris di Mohd. Hassan: Saya sedar bahawa CHOGM. Takkanlah kita hendak di Mahkamah-mahkamah Rendah, bercakap bahasa Biafra, umpamanya. Bahasa Kebangsaan digunakan. Kita mesti bercakap bahasa Inggeris Mungkin Ahli ahli, kawan-kawan dan kerana semua orang pandai berbahasa 5969 23 OKTOBER 1989 5970

Inggeris. Kalau kita bercakap Bahasa Yang kedua, saya ingin tanya Kebangsaan di situ sebagai seorang peguam, dengan menggunakan Bahasa Malaysia ada- Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji kah ia menjejaskan keadilan kerana Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang sepanjang yang saya lihat dan Berhormat, nanti sekejap. Ahli dari saya perhatikan bahawa penggunaan Kuala Terengganu hendak minta bahasa itu tidak ada sedikit pun secara penjelasan. langsung mengenai soal keadilan kerana kita tabu di negara kita bukan Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji orang Melayu sahaja yang terlibat di Mohd. Hassan: Silakan. mahkamah bahkan orang Cina dan orang India dan bukan semua orang Tuan Zubir bin Embong: Saya Cina itu boleh berbahasa Inggeris, hendak minta penjelasan daripada terpaksa dia memberi keterangan Yang Berhormat dari Larut. Bahasa dalam mahkamah bila disoal dalam Kebangsaan atau Bahasa Malaysia bahasa Mandarin. Begitu juga dengan yang dikehendaki untuk dilaksanakan orang India dan selama ini tidak ada di mahkamah ini adalah dalam konteks pun orang mengatakan bahawa negara, bukan dalam konteks keadilan tidak diberikan kepada hubungannya dengan dunia luar mereka. Jadi, sejauh manakah sebagai sebagai yang disebutkan oleh Yang seorang peguam bahasa itu memainkan Berhormat dari Larut tadi—CHOGM peranan dalam menentukan keadilan? atau ucapan-ucapan di Bangsa-bangsa Adakah undang-undang yang me Bersatu sebagaimana yang disebut oleh nentukan keadilan, cara, prosedur Yang Berhormat dari Kepong. mahkamah yang menentukan keadilan Penjelasan yang saya mahu daripada ataupun bahasa? Yang Berhormat dari Larut ialah dalam konteks negara kita hams ada Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji satu identiti bahasa. Jadi, identiti satu Mohd. Hassan: Tuan Yang di-Pertua, bahasa yang dimaksudkan di sini ialah saya rasa saya bersetuju at as saranan Bahasa Kebangsaan. Boleh dikatakan kedua-dua oleh Ahli Yang Berhormat hampir keseluruhan dalam urusan dari Kuala Terengganu tadi dan rasmi Kerajaan sudahpun digunakan keadilan dicapai adalah melalui bahasa Bahasa Kebangsaan, cuma yang dan peraturan-peraturan mahkamah. tinggal lagi ialah mahkamah yang Saya rasa masalah hubungan luar belum digunakan sepenuhnya. negeri tadi kita tidak nafikan Kemudian, selepas pada 32 tahun penggunaannya dan kita perlu kepada merdeka berdasarkan kepada per- identiti sebagaimana yang ditanya untukan Artikel 152 Perlembagaan kepada saya oleh Ahli Yang Malaysia memang mengizinkan supaya Berhormat dari Kuala Lumpur tadi. Bahasa Malaysia ini dipergunakan Oleh kerana negara Malaysia perlu dalam mahkamah. Jadi, apakah kepada identiti maka biarlah Bahasa pandangan Yang Berhormat dari Larut Kebangsaan men jadi identiti kita kalaulah teguran seperti yang dibuat untuk mencapai keadilan. oleh Yang Berhormat dari Kepong, penekanan penggunaan bahasa mesti Tuan Yang di-Pertua, memanglah diperlahankan sedangkan bendanya bahasa Inggeris kita gunakan untuk sudah diteriakkan bukannya satu tahun hubungan kita dengan negara-negara atau dua tahun yang lalu bahkan lain yang mana kita ada hubungan belasan tahun yang lampau oleh diplomatik ataupun perdagangan. Saya pejuang-pejuang bahasa di negara kita. suka memberitahu kepada Dewan Jadi, apakah itu gambaran sikap yang yang mulia hari ini ketika kita ditunjukkan oleh Yang Berhormat dari pergi dalam rombongan-rombongan Kepong? yang dihantar oleh Kerajaan, kita 5971 23 OKTOBER 1989 5972 menggunakan bahasa Inggeris, sama langkah untuk menggunakan Bahasa ada kita pergi ke Amerika, Australia Kebangsaan di mahkamah-mah- ataupun Eropah. Jadi, ini tidak kamali, payahlah dibahaskan panjang lebar kerana apa yang kita perlu pada hari ini ialah Bahasa Kebangsaan di mah- Tuan Yang di-Pertua, saya tidak kamah. Tuan Yang di-Pertua. . . bersetuju dengan Ahli dari Jelutong yang mengatakan pembentangan ini Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji adalah didesak oleh Pemuda UMNO Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang pelampau. Bagi Ketua Pembangkang Berhormat dari Larut, hendak beri pula mengatakan ini untuk memikat jalan atau tidak untuk penjelasan? orang-orang Melayu bagi kepentingan UMNO. Saya juga menyangkal punca Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- tuduhan ini. UMNO sebagai parti Pertua, nampaknya ada duet di sini. pemerintah memang sentiasa menarik Satunya bunyikan dan yang keduanya dan memikat hati orang tanpa apa-apa itu bunyi yang sama. Yang penting yang dibahaskan pada hari ini. Justeru sekali ialah dengan seruan dan saranan itulah UMNO men jadi teras pe- tadi itu, adakah Yang Berhormat boleh merintahan Barisan Nasional kerana menj amin keadilan akan dilakukan penyesuaian dasarnya yang diterima kerana setakat ini bekas Ketua Hakim ramai oleh rakyat di Malaysia ini. Negara dipecat dengan cara-cara yang Kenapakah UMNO menang banyak tidak adil dengan banyak kaedah, kerusi sebelum adanya undang-undang banyak prosidur yang digunakan tidak ini? mematuhi keadilan. Adakah Yang Berhormat dari Larut bersetuju dengan cara-cara seperti itu? Adakah (Timbalan Yang di-Pertua mem- ini soal kerana bahasa sahaja ataupun pengerusikan Mesyuarat) soal-soal yang lain juga? Tuan Yang di-Pertua, sebagai seorang peguam saya juga berasa Tuan Haji Mohd. ZiMn bin Haji dukacita dan sedih kerana Majlis Mohd. Hassan: Saya rasa Ahli dari Peguam Negeri Perak tidak Kepong ini tidak faham perbahasan menyokong Rang Undang-undang ini kita hari ini mel&r&t sampai Tribunal dan menyarankan sepatutnya Bahasa dan Hakim-hakim pula. Jadi, lepas ini Kebangsaan digunakan berperingkat- saya tidak hendak beri kebenaran lagi peringkat, Majlis Peguam itu tidak kepada beliau melainkan kalau dia ada pula membentangkan peringkat-pe- order sahaja. ringkat yang sepertimana. Juru- Timbalan Yang di-Pertua (Dato Haji cakap Majlis Peguam Perak ber- Mohamed Amin bin Haji Daud): Yang kata, ini juga boleh melengah- Berhormat, panjang lagikah? Sudah lengahkan perjalanan mahkamah, lama, dekat setengah jam ini. tidakkah ia tahu kelengahan kes-kes di mahkamah bukan kerana bahasa, Tuan Haji Mohd. Zihin bin Haji kerana setengah-setengah peguam Mohd. Hassan: Sedikit lagi. sendiri selalu minta kes di- Tuan Yang di-Pertua, yang men jadi postponekan. Masalah ini tidak tajuk pada kita hari ini sangatlah di- timbul dan saya menyeru semua pihak salahfahamkan oleh Ahli-ahli DAP memberi sokongan dan langkah dan Pembangkang-pembangkang yang Kerajaan adalah sesuai pada masa dan lain. Kita tidak bercakap Bahasa pihak-pihak yang berwajib sahajalah Kebangsaan sekiranya ada hubungan yang akan mencari jalan dan terus diplomatik dan ekonomi di mana-mana menggunakan Bahasa Kebangsaan sahaja kita pergi. Jadi, tidak usahlah tanpa apa-apa, dengan izin, excuse didolak-dalik lagi berhubung dengan lagi. Memang benar peguam-peguam 5973 23 OKTOBER 1989 5974 yang lama, yang sudah tua tidak pandai Dr Tan Seng Giaw: Saya tunggu berbahasa Kebangsaan, kita harap sampai beliau memberi jalan dahulu peguam-peguam muda yang akan jadi sebelum saya sampaikan hasrat saya. peguam-peguam pintar berbahasa Kebangsaan dan menggantikan Timbalan Yang di-Pertua (Tuan peguam-peguam tua "when they are D. P. Vijandran): Apa penjelasannya! gone", dengan izin. Dr Tan Seng Giaw: Adakah dengan Tuan Yang di-Pertua, dengan itu, kenyataan tadi Yang Amat Berhormat saya mohon menyokong. bersetuju bahawa keadilan itu tidak wujud semasa perbicaraan Tun Salleh Timbalan Yang di-Pertua (Tuan Abbas? D. P. Vijandran): Dijemput Yang Amat Berhormat. Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Saya tidak mahu bahas berkenaan dengan 4.02 ptg. wujud adil tidak adil, kerana ini bukan Timbalan Perdana Menteri dan soal saya, itu adalah soal mahkamah Menteri Pembangunan Negara dan dan soal tribunal. Yang saya Luar Bandar (Tuan Abdui Ghafar bin maksudkan, pandangan Yang Ber Baba): Tuan Yang di-Pertua, saya hormat dari Kepong, dia berkata mengucapkan terima kasih kepada tidak puas hati dengan perbicaraan ini, semua Ahli-ahli Yang Berhormat yang tidak adil dan sebagainya dan telah mengambil bahagian sama ada perbicaraan itu dijalankan dalam yang menyokong atau yang bahasa Inggeris. Jadi perbicaraan menentang. dalam bahasa Inggeris pun mungkin juga tidak adil, bahkan dalam bahasa Sebentar tadi Ahli Yang Berhormat apapun sama ada perbicaraan itu adil dari Kepong berkata perbicaraan atau tidak, bergantung kepada Tuan terhadap Tun Salleh Abas tidak adil, Hakim, kami semua orang luar tidak tidak betul. Sepanjang yang saya tahu boleh campur, kami cuma boleh perbicaraan itu dijalankan dalam men jadi pemerhati sahaja dalam apa- bahasa Inggeris, jadi nampaknya apa perbicaraan. Beliau meminta perbicaraan dalam bahasa Inggeris pun jaminan bolehkah apabila dijalankan ada juga yang tidak adil dan tidak betul dalam Bahasa Kebangsaan segala- mengikut pendapat Yang Berhormat galanya berlaku dengan adil, sila tanya dari Kepong. Tuan Hakim, buat apa tanya saya, saya bukan seorang Hakim dan tidak ada Dr Tan Seng Giaw: (Bangun) kelulusan jadi Hakim, tidak ada niat Timbalan Yang di-Pertua (Tuan hendak jadi Hakim. D. P. Vijandran): Yang Amat Sukacita saya maklumkan suatu Berhormat, Yang Berhormat dari Jawatankuasa telah pun ditubuhkan Kepong minta penjelasan. di Kementerian Kehakiman iaitu Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Dia Jawatankuasa Pelaksanaan Peng- bangun sahaja, saya tidak tahu apa dia gunaan Bahasa Malaysia di Mah hendak. kamah. Jawatankuasa ini terdiri daripada 5 orang Hakim dan wakil- Timbalan Yang di-Pertua (Tuan wakil daripada Jabatan Peguam D. P. Vijandran): Minta penjelasan! Negara, Majlis Peguam, Persatuan Peguam Muslim dan Dewan Bahasa Dr Tan Seng Giaw: Ya, minta dan Pustaka. penjelasan. Dewan Bahasa dan Pustaka telah Tuan Abdul Ghafar bin Baba: memulakan satu projek kajiselidik Cakaplah begitu. untuk mendapatkan maklumat tentang 5975 23 OKTOBER 1989 5976 penggunaan Bahasa Kebangsaan di seseorang boleh diterima masuk sektor Kehakiman dan Perundangan sebagai seorang Peguambela dan dengan tujuan membolehkan tindakan Peguamcara. Ini bermakna peguam- dirancang untuk membantu pe- peguam selain daripada mereka yang laksanaan penggunaan Bahasa Ke mempunyai kelulusan Bahasa bangsaan di Mahkamah. Penal Malaysia dikehendaki mengambil penasihat bagi projek kajiselidik ini peperiksaan kelayakan Bahasa Ma dianggotai oleh wakil-wakil daripada laysia itu. Jabatan Kehakiman, Jabatan Peguam Negara, Majlis Peguam, Persatuan Mengikut Perkara 161 Per- Peguam Muslim, Jabatan Agama Islam lembagaan Persekutuan suatu Akta Wilayah Persekutuan dan pusat-pusat Parlimen yang menamat atau pengajian tinggi tempatan yang menyekat penggunaan bahasa Inggeris menawarkan kursus undang-undang bagi perbicaraan di mahkamah tidak dan syariah. akan berkuatkuasa bagi perbicaraan dalam Mahkamah Tinggi di Borneo Mengenai soal ujian Bahasa atau sesuatu Mahkamah Rendah di Malaysia bagi peguam-peguam telah Sabah atau Sarawak atau dalam pun wujud dalam seksyen 11 (2) Akta perbicaraan Mahkamah Agung seperti Profession Undang-undang yang ditentukan dalam Fasal 4 Perkara 161 berbunyi: sehingga Akta itu atau peruntukannya yang berkaitan telah diluluskan oleh "11 (2). Mulai dari 1-1-1984 tiada undang-undang negeri Sabah dan orang berkelayakan akan diterima Sarawak. Ini akan menghilangkan masuk sebagai Peguambela dan keraguan seperti yang disebut oleh Peguamcara melainkan jika sebagai salah seorang wakil dari Sabah. tambahan pada memenuhi kehendak-kehendak seksyen 1 dia Peruntukan di at as ditunjukkan telah lulus atau dikecualikan dalam seksyen 1 (ii) Akta Bahasa daripada peperiksaan kelayakan Kebangsaan 1963/67. Oleh kerana Bahasa Malaysia". Akta Bahasa Kebangsaan 1963/67 dan pindaannya seperti terkandung dalam Peperiksaan kelayakan Bahasa Rang Undang-undang Bahasa Ke Malaysia menurut seksyen 3 Akta bangsaan (Pindaan) 1989, ini me Profesion Undang-undang ertinya, nyekat penggunaan bahasa Ing suatu peperiksaan yang dijalankan geris, maka Perkara 161 Per- oleh Lembaga atau orang-orang lain lembagaan adalah terpakai dalam yang dilantik oleh Lembaga bagi perkara ini. Undang-undang tersebut maksud itu. Lembaga yang telah tidak akan terpakai bagi Sabah dan ditubuhkan bagi maksud me- Sarawak sehingga pihak berkuasa ngendalikan peperiksaan kelayakan kedua-dua negeri itu meluluskan Bahasa Malaysia terdiri daripada undang-undang tersebut di Dewan seorang Hakim yang juga Undangannya masing-masing. Tin menganggotai Lembaga Kelayakan dakan sedang diambil oleh Jawa- sebagai Pengerusi, seorang wakil tankuasa kaedah bagi meng- daripada Peguam Negara dan seorang hapuskan apa-apa percanggahan wakil daripada Majlis Peguam. yang wujud di antara kaedah-kaedah Lembaga Kelayakan telah memutus- mahkamah yang dibuat di bawah Akta kan bahawa seseorang yang telah Mahkamah Kehakiman 1964, dengan memperolehi kelulus&n Bahasa pindaan seksyen 8 Akta Bahasa Malaysia di peringkat Sijil Pelajaran Kebangsaan sebagaimana yang Malaysia (S.P.M.) atau seumpamanya dicadangkan sekarang. Tindakan juga tidak perlu mengambil peperiksaan akan diambil untuk menyelaraskan kelayakan Bahasa Malaysia sebelum semua undang-undang yang berkaitan 5977 23 OKTOBER 1989 5978 supaya tidak ada percanggahan dengan atau mana-mana parti Pembangkang pindaan yang dicadangkan kepada yang lain (Tepuk). seksyen 8 Akta Bahasa Kebangsaan ini. Wakil Pengkalan Chepa Pindaan yang dicadangkan ini Dr Tan Seng Giaw: Terima kasih, membolehkan sesuatu prosiding di Tuan Yang di-Pertua. Kalau itu hujah mahkamah dijalankan sebahagiannya Yang Amat Berhormat tadi itu benar dalam Bahasa Kebangsaan dan dan Yang Amat Berhormat benar- sebahagiannya dalam bahasa Inggeris, benar mempercayai kerana pilihan terpulanglah kepada mahkamah dan rakyat itu kepada Kerajaannya, jadi permohonan mana-mana pihak untuk begitu "confident", begitu yakin diri. menentukan sama ada sesuatu Bolehkah Yang Amat Berhormat prosiding di mana seorang Queen menjawab seratus satu soalan yang Council telah dilantik, boleh dikemukakan oleh Tun Salleh Abas, menjalankan sebahagiannya dalam jadi itu untuk wujudkan satu keadaan Bahasa Kebangsaan dan se yang adil patutlah Yang Amat bahagiannya dalam bahasa Inggeris. Berhormat boleh menjawab dengan Pindaan undang-undang Bahasa meyakinkan diri. Kebangsaan ini tidak ada kena- Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Tuan mengena langsung dengan soal Yang di-Pertua, seluruh pengundi di perniagaan dan perdagangan. Setiap Malaysia akan memberi jawapan di ahli perniagaan dan perdagangan atas soalan tersebut (Tepuk) dan hari bebas menggunakan bahasa yang ini saya baru tahu Wakil Kepong ialah sesuai bagi mereka itu masing-masing, wakil Salleh Abas dalam Dewan dengan sebab itu tidak ada lojik Rakyat ini. (Tepuk) langsung kebimbangan yang dibangkitkan oleh Ahli Yang Ber- Sahabat saya Wakil dari Pengkalan hormat dari Kepong itu, tidak ada Chepa menyalahkan Kerajaan kerana apa jawapan yang boleh say a berikan lambat mengadakan undang-undang kepada ucapan Ketua Parti seperti yang dibentangkan sekarang. Pembangkang kerana beliau cuma Soalnya ialah mengapa Wakil berucap semata-mata untuk mem- Pengkalan Chepa sendiri tidak mahu popularkan buku karangan Tun membawa usul seperti ini lebih awal Salleh Abas sahaja yang tidak ada kerana Ahli Dewan berhak membawa kena-mengena dengan Rang Undang- usul-usul, pindaan undang-undang dan undang ini. sebagainya. Bila Kerajaan bawa, Wakil dari Pengkalan Chepa hanya tahu Kenyataan beliau yang menyebut membantah, mengecam sahaja. supaya dipulihkan kepercayaan rakyat kepada Kerajaan adalah Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji sesuatunya yang tidak berasas Arshad: Mmta penjelasan. Adakah kerana dari sejak mula-mula lagi Timbalan Perdana Menteri sedar Kerajaan menyedari dengan ketiadaan bahawa PAS bukan Wakil Pengkalan sokongan daripada rakyat Kerajaan Chepa dan hari ini Wakil Pengkalan yang ada pada hari ini tidak akan Chepa sudah beberapa kali bawa usul wujud. Wujudnya Kerajaan yang ada dan beberapa usul tetapi ditolak oleh pada hari ini ialah disebabkan adanya Kerajaan. Adakah Kerajaan sanggup kepercayaan rakyat kepadanya. sekiranya PAS bawa usul, Kerajaan Pilihanraya kecil Bentong dan akan timbang? Teruntum baru-baru ini adalah bukti Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Kalau yang lebih jelas di mana rakyat usul itu baik untuk rakyat, kita terima, memberi kepercayaan kepada Ke kalau tak baik, kita tolak. Tetapi usul rajaan dan bukannya kepada DAP yang sekarang ini kita bincang soal 5979 23 OKTOBER 1989 5980 bahasa, say a tak pernah melihat wakil Menteri yang membentangkan Rang PAS, Wakil Pengkalan Chepa bawa Undang-undang untuk mewujudkan apa-apa Usui ke dalam Dewan ini. Bahasa Kebangsaan di semua peringkat mahkamah, tiba-tiba Yang Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji Amat Berhormat sendiri di sidang Arshad: Minta penjelasan lagi, Tuan Bangsa-bangsa Bersatu bercakap Yang di-Pertua. Saya berterima kasih bahasa Inggeris, apa menjadi pandangan yang diberi oleh Timbalan kebanggaan? Adakah hendak mem Perdana Menteri dan juga sikap perkenalkan Malaysia sebagai Kerajaan membentangkan usul Bahasa mana kita buat CHOGM hari ini Kebangsaan sepertimana kita bahas supaya orang kenal Malaysia dan pada hari ini, walaupun terlewat tidak orang tahu kebudayaan kita. . . . menjadi masalah bagi Kerajaan, cumanya saya sahaja. Tetapi saya Timbalan Yang di-Pertua (Tuan minta penjelasan daripada Timbalan D. P. Vijandran): Baik, duduk Yang Perdana Menteri, kalaulah kita Berhormat. bentang usul Bahasa Kebangsaan hari ini untuk mendaulatkan Bahasa Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji Kebangsaan di semua peringkat Arshad: . . . .tiba-tiba di sana kita mahkamah dan kerana Bahasa bercakap bahasa Inggeris. Kebangsaanlah menjadi keagungan kita dan sebagai kunci perpaduan Timbalan Yang di-Pertua (Tuan rakyat dan masyarakat, saya ingin tahu D. P. Vijandran): Sudah. apakah yang menjadi kebanggaan Timbalan Perdana Menteri berucap Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Tuan dengan bahasa Inggeris dalam sidang Yang di-Pertua, saya tidak ingin Bangsa-bangsa Bersatu baru-baru ini menjawab soalannya kerana telah (Disampuk). Adakah usaha untuk dijawab oleh ramai Ahli-ahli Dewan mengemukakan dengan bahasa yang telah memberi ucapan. Apa yang Inggeris untuk memperkenalkan saya hendak sebut di sini, Ahli Malaysia ataupun untuk mem Pengkalan Chepa kata undang-undang perkenalkan bahawa saya (Tim ini sudah lambat, Ahli Kepong kata balan Perdana Menteri) pun boleh undang-undang ini terlalu cepat. juga bercakap Inggeris, sebab Nampaknya, dua parti yang cuba zaman Perdana Menteri Nehru dahulu hendak berkahwin, sudah mulai dia tidak terpengaruh dengan siapa- bertelagah (Ketawa) (Tepuk). Sama siapa, tetapi dia akan tunjuk sikap dia ada mereka jadi berkahwin atau tidak, sebagaimana usaha Kerajaan Malaysia itu soal mereka. hari ini mengadakan sidang CHOGM Tuan Yang di-Pertua, jelas dalam perbahasan ini menunjukkan bahawa Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Apa DAP walau apapun alasan yang soalan dia kepada saya? Nampak dia diberinya tidak ada mempunyai bersyarah pula lagi. semangat untuk berusaha me- ngembangkan Bahasa Kebangsaan Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji di negara kita ini. Hujah-hujah Arshad: Berilah peluang kepada saya Pembangkang jelas menunjukkan sekejap bahawa percanggahan yang serius Timbalan Yang di-Pertua (Tuan wujud di kalangan mereka sesama D. P. Vijandran): Yang Berhormat, sendiri, baik daripada Semangat 46, apa soalannya? PAS, DAP dalam perkara ini. Kalau kita ingin melihat satu contoh yang Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji jelas di mana tiga buah parti politik Arshad: Saya tanya apa yang menjadi Pembangkang ini telah bertelagah dan kebanggaan Timbalan Perdana berkonflik antara satu dengan lain 5981 23 OKTOBER 1989 5982 berhubung dengan dasar bahasa di Timbalan Yang di-Pertua (Tuan mahkamah, maka ia telah bermula di D.P. Vijandran): Itu bererti, tak Dewan yang mulia pada ketika ini. Ini berilah. adalah satu "show case" yang amat nyata dan terbukti walaupun Tuan Abdul Ghafar bin Baba: sekandang, mereka akan bercakaran . . . .hukum Islam atau syarak di sama sendiri, sekandang tidak negara ini, dasar ekonomi negara, sebau pelaburan dan kewangan, dasar pelajaran dan sebagainya. Saya berharap rakyat akan menyedari dan Dr Tan Seng Giaw: (Bangun) mula memikirkan begaimana ketiga- tiga buah parti ini akan membawa Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji akibat buruk kepada Kerajaan dan Arshad: (Bangun) rakyat jika dalam soal pengunaan bahasa mereka bertelagah sesama Timbalan Yang di-Pertua (Tuan sendiri. D. P. Vijandran): Yang Amat Berhormat Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji Arshad: (Bangun). Tuan Abdul Ghafar bin Baba: . . . .seperti yang saya selalu ingatkan Timbalan Yang di-Pertua (Tuan oleh kerana mereka terlalu banyak D. P. Vijandran): Yang Amat Ber berbeza dalam titik pertemuan hormat tak beri? mereka, maka pertemuan ketiga- Tuan Abdul Ghafar bin Baba):Tuan ketiga mereka ini hanyalah untuk cita- Yang di-Pertua, saya memohon bacaan cita hendak memerintah negara ini kali yang kedua. sahaja tanpa menghiraukan ke- musnahan dan porak-poranda di Timbalan Yang di-Pertua (Tuan kalangan rakyat yang mungkin berlaku D. P. Vijandran): Yang Berhormat, akibat pemerintah parti-parti politik Yang Amat Berhormat sudah habis. yang tidak sebau di antara satu dengan yang lain (Tepuk). Kalau beginilah Ahli-ahli Yang Berhormat, sekarang keadaan parti-parti Pembangkang, saya kemukakan masalah kepada betapa pula dasar mereka mengenai Majlis bagi diputuskan. Masalahnya pelaksanaan sistem bank ialah bahawa Rang Undang-undang ini dibacakan kali yang kedua sekarang. Dr Tan Seng Giaw: (Bangun) Masalah dikemuka bagi diputuskan, Tuan Haji Nik Abdullah bin Haji dan disetujukan. Arshad: (Bangun) Rang Undang-undang dibacakan kali yang kedua dan diserahkan kepada Timbalan Yang di-Pertua (Tuan Dewan sebagai Jawatankuasa. D. P. Vijandran): Yang Amat Berhormat Dewan bersidang sebagai Jawa tankuasa. Tuan Abdul Ghafar bin Baba: . . . .hukum Islam atau syarak di (Timbalan Yang di-Pertua Mem- negara ini, dasar ekonomi pengerusikan Jawatankuasa) negara Fasal 1 dan 2— Timbalan Yang di-Pertua (Tuan Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Tuan D. P. Vijandran): Yang Berhormat dari Pengerusi, saya bangun mencadangkan Pengkalan Chepa mint a jalan. .... pindaan kepada Fasal 2, iaitu: Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Tuan Potong perkataan-perkataan ', atau Yang di-Pertua, saya sudah habis . . . . kesemuanya dalam bahasa Inggeris". 5983 23 OKTOBER 1989 5984 Delete the words ' , or wholly in the ada diberi kepada Hakim untuk English language". menimbang dan memberi keputusan, tetapi saya ingin mendapat tahu Tuan Pengerusi (Tuan D. P. sekarang, apa tujuan Kerajaan untuk Vijandran): Ahli-ahli Yang Berhor- buat pindaan seperti ini. Apa yang ada mat, masalah ialah bahawa pindaan di dalam fikiran Kerajaan apabila ada kepada Fasal 2, iaitu potong perka- proviso ini, adakah 50% dalam bahasa taan-perkataan ' , atau kesemuanya Inggeris dan 50% dalam Bahasa dalam bahasa Inggeris", sekarang ini Malaysia atau ada cadangan lain? terbuka untuk dibahas. Ahli dari Bolehkah saya dapat tahu? Jelutong. Tuan Pengerusi (Tuan D. P. Vijandran): Yang Berhormt dari 4.20 ptg. Kepong. Tuan R. Karpal Singh (Jelutong): 4.23 ptg. Tuan Pengerusi, pindaan yang ada di hadapan kita sekarang tidak ada Dr Tan Seng Giaw (Kepong): Tuan bermakna oleh kerana jikaiau kita lihat Yang di-Pertua, saya hendak naskah Inggeris bagi Bill ini, jikaiau menerangkan dengan lebih Ian jut ada potongan "wholly" in the English kepada hujah-hujah yang language, langsung tidak ada dikemukakan oleh Yang Berhormat bermakna oleh kerana apa yang ada dari Jelutong kerana di dalam versi kalau pindaan ini diluluskan. Saya Bahasa Malaysia tidak ada "sama ada" bacakan, tetapi di dalam bahasa Inggeris di sini ialah "either partly in the national "Provided that the Court may either language and partly in the English of its own motion or on application of language". Di dalam bahasa Inggeris any party to any proceedings and itu tidak betul. Kita patut potongkan after considering the interests of "partly" itu kerana tidak boleh, macam justice in those proceedings, order mana kita hendak huraikan dan that the proceedings (other than the bagaimana kita menentukan dan giving of evidende by a witness) shall mempastikan sebahagian peratusan be either partly in the national seperti mana yang disebutkan oleh language and partly in the English Yang Berhormat dari Jelutong dan language. —shall be either partly in kalau mengikut bahasa yang lebih tepat the national language and partly in di dalam bidang guaman, patut kita the English language", tidak memotongkan "wholly in the Mengikut grammar, Tuan English language" itu dalam bahasa Pengerusi, itu tidak ada makna jikaiau yang lebih betul. Dalam versi bahasa ada perkataan "either" di dalam Inggeris "partly" itu tidak begitu jelas. seksyen ini. Itu satu perkara yang saya Tuan Pengerusi (Tuan D. P. mahu bangkitkan. Perkara lain yang saya mahu bangkitkan Tuan Pengerusi, Vijandran): Sila Yang Amat ialah mengenai apa makna Berhormat. "sebahagian dalam bahasa Inggeris dan sebahagiannya dalam Bahasa Tuan Abdul Ghafar bin Baba: Tuan Malaysia". Jikalah keadaan seperti itu Yang di-Pertua, soal percentage itu siapa yang memutuskan pada terpulang kepada kebijaksanaan percentage di bahagian ini—1 peratus Hakim. Ini menunjukkan Kerajaan atau 50 peratus—ap& itu, Tuan bersikap liberal. Kalau ditetapkan, Pengerusi. misalnya 50% Bahasa Kebangsaan dan 50% bahasa Inggeris, mungkin Saya tahu apa yang terkandung menjadi kesukaran kepada peguam- dalam seksyen 8 ini bahawa budi bicara peguam. Sebab itu Akta ini beri 5985 23 OKTOBER 1989 5986 kebebasan kepada Hakim-hakim. Jika Masalah dikemukakan bagi diputus- Ahli Yang Berhormat baca ucapan kan, dan disetujukan. saya, say a ada menyebutkan bahawa kalau Hakim-hakim mahu sungguh- Tuan R. Karpal Singh: Jikalau tidak sungguh melaksanakan Bahasa potong perkataan "either" itu tidak Kebangsaan dan diterima oleh makna—"shall be either partly in the peguam-peguam kita, maka tidak perlu National Language and partly in the lagi kita meminda undang-undang English language". kemudian hari kelak. Memadailah Tuan Pengerusi (Tuan D. P. dengan Undang-undang yang ada ini, Vijandran): Yang Berhormat .... dan boleh dipakai seberapa lama yang boleh untuk memberikan keadilan kepada peguam-peguam kita. Tuan R. Karpal Singh: The word Mengenai berapa banyak ucapan yang "either" jikalau tidak dipotong tentu mesti disebutkan dalam Bahasa ada masalah pada masa hadapan. Kebangsaan, saya sudah nyatakan perkara itu terpulang kepada Tuan Pengerusi (Tuan D. P. kebijaksanaan Hakim. Boleh jadi satu Vijandran): Itu terpulang kepada peratus, boleh jadi satu baris, tetapi Mahkamah Yang Berhormat, sekarang kita mesti menghormati Bahasa kita sudah Kebangsaan kita. Tetapi kalau terus daripada mula bercakap dalam bahasa Tuan R. Karpal Singh: Tuan bahasa Inggeris, nampaknya kita tidak Pengerusi, sebagai seorang lawyer ada hormat langsung dengan Bahasa tidak ada makna, the word "either" Kebangsaan kita. cannot remain—shall be partly in the English language. Tuan-tuan dengar ucapan Perdana Tuan Pengerusi (Tuan D. P. Menteri Canada pada masa beliau Vijandran): Yang Berhormat, sebagai berucap, beliau mesti menyebutkan seorang peguam, Yang Berhormat sekurang-kurangnya satu baris mesti sedar kita telah sampai ke satu perkataan dalam bahasa Perancis tahap yang telah meluluskan perkataan kerana menghormati orang-orang itu ... . berbahasa Perancis di Canada. Apa salahnya seperti dalam Dewan ini wakil Tuan R. Karpal Singh: Bukan itu, rakyat menyebut "Tuan Yang di- Tuan Speaker, jikalau .... Pertua, saya memohon bercakap dalam bahasa Inggeris", itu sahaja Tuan Pengerusi (Tuan D. P. sudah cukup dan terpulang kepada Vijandran): Kita tidak boleh bincang Speaker mahu benarkan atau tidak. lagi. Sila baca peraturan. Tetapi kalau Ahli Dewan bangun terus bercakap dalam bahasa Inggeris, Tuan R. Karpal Singh: Bukan dengan tidak sepatah pun peraturan, Tuan Speaker, ini point of menyebutkan Bahasa Malaysia bilakah order. Jikalau Rang Undang-undang masanya Bahasa Malaysia boleh ini diluluskan tidak boleh dipakai di dihormati dan digunakan di dalam dalam mahkamah oleh kerana .... negara kita ini. Tuan Pengerusi (Tuan D. P. Tuan Pengerusi (Tuan D. P. Vijandran): Point of order nombor Vijandran): Ahli-ahli Yang Berhor berapa, Yang Berhormat? mat, masalahnya ialah Fasal 2 dipinda dengan memotong perkataan- Tuan R. Karpal Singh: Tidak payah perkataan "atau kesemuanya dalam nombor (Ketawa) ini basic structure, it bahasa Inggeris". will have no meaning, dengan izin. Ul , 1

5987 23 OKTOBER 1989 5988 Tuan Pengerusi (Tuan D. P. bahawa Rang Undang-undang ber- Vijandran): Itu untuk forum lain, Yang nama suatu Akta bagi menggunakan Berhormat. wang daripada Kumpulanwang Di- satukan untuk perbelanjaan tam- Tuan R. Karpal Singh: Tuan bahan bagi perkhidmatan tahun Pengerusi, did you realise that there is a 1988 dan 1989 dan bagi memperuntuk- mistake, dengan izin, ada satu kan wang itu untuk maksud-maksud pembetulan yang harus dibuat yang tertentu bagi tahun-tahun yang sekarang, the word "either" must be tersebut itu dibaca bagi kali yang kedua deleted, dengan izin. Sebagai seorang sekarang. lawyer bed nasihat kepada rakan. Tuan Yang di-Pertua, Rang Tuan Pengerusi (Tuan D. P. Undang-undang ini meminta kebe- Vijandran): Sila duduk, Yang naran bagi peruntukan berjumlah Berhormat! $758,758,600 dikeluarkan daripada Tuan R. Karpal Singh: . . . .Yang Kumpulanwang disatukan untuk Amat Berhormat Timbalan Perdana membiayai perbelanjaan tambahan Menteri. Barangkali say a boleh beri bagi perkhidmatan tahun 1988 dan nasihat jikalau tidak potong perkataan 1989 seperti yang ditunjukkan di dalam "either" dalam seksyen 8 ini, tidak ada Jadual Pertama dan Jadual Kedua bermakna, tentu ada masalah di dalam kepada Rang Undang-undang ini. mahkamah pada masa hadapan jikalau Tuan Yang di-Pertua, sebenarnya sekarang kita potong the word Anggaran Perbelanjaan Mengurus "either". Sila timbang semula. Tambahan Ketiga 1988 adalah Tuan Ghafar bin Baba: Kalau Usui berjumlah $683,737,600. Daripada ini belum diluluskan, say a boleh beri jumlah tersebut sebanyak jawapan. $610,229,700 adalah diminta diluluskan di bawah Fasal 2 Rang Fasal 1 diperintahkan jadi sebaha- Undang-undang ini kerana sebanyak gian daripada Rang Undang-undang. $73,507,900 adalah merupakan perbelanjaan tanggungan yang Fasal 2 seperti dipinda diperintah tertakluk kepada perbekalan undang- kan jadi sebahagian daripada Rang undang tertentu. Undang-undang. Rang Undang-undang dlaporkan Tambahan terbesar sebanyak $600 dengan pindaan dibacakan kali yang juta adalah dikehendaki di bawah ketiga dan diluluskan. Maksud B.30 peruntukan kepada Kumpulanwang terkanun untuk dipindahkan kepada Kumpulanwang Pembangunan bagi membiayai projek- RANG UNDANG-UNDANG projek pembangunan Kerajaan.

RANG UNDANG-UNDANG Di samping itu tambahan sebanyak PERBEKALAN TAMBAHAN $10.2 juta adalah dikehendaki di (1988 DAN 1989) (No. 2) bawah Maksud B.27 Kementerian Luar Negeri bagi membiayai bayaran Bacaan Kali Yang Kedua emolumen perkhidmatan dan bekalan dan perbelanjaan-perbelanjaan lain 4.30 ptg. iaitu kenaikan kadar insuran kereta dan kenaikan yuran agensi bagi agen- Timbalan Menteri Kewangan (Dato' agen perumahan di seberang laut bagi Loke Yuen Yow): Tuan Yang di- penyewaan rumah-rumah kakitangan Pertua, saya mohon mencadangkan dari Malaysia dan bangunan chancery. 5989 23 OKTOBER 1989 5990 Butir-butir dan keterangan-kete bagi menjelaskan bil-bil bayaran yang rangan lanjut mengenai peruntukan tidak dapat dibayar daripada tambahan bagi Anggaran Perbelan- peruntukan tahun 1988. jaan Mengurus Tambahan Ketiga, 1988 ini boleh didapati dalam Tuan Yang di-Pertua, sebanyak $7.8 penyata anggaran tambahan yang juta adalah dikehendaki di bawah dibentangkan sebagai Kertas Perintah Maksud B.42 Jabatan Percetakan 31/89 dan dalam Memorandum Negara bagi membiayai perbelanjaan Perbendaharaan yang dibentangkan Mengurus Cawangan Percetakan sebagai Kertas Perintah 31A /89. Keselamatan, Jabatan Percetakan Negara. Tuan Yang di-Pertua, Anggaran Oleh kerana tarikh penswastaan Perbelanjaan Mengurus Tambahan cawangan ini telah ditunda daripada Kedua, 1989 berjumlah $157,037,044. lhb September, 1989 kepada lhb Dari jumlah tersebut sebanyak Januari, 1990 maka peruntukan bagi $145,528,700 sahaja diminta dilulus- emolumen dan perkhidmatan dan kan di bawah Fasal 3 Rang Undang- bekalan yang telah tidak disediakan undang ini kerana bakinya seba dalam anggaran asal peruntukan tahun nyak $8,508,344 adalah merupakan 1989 perlulah ditambah dalam tahun perbelanjaan tanggungan yang ter- ini juga. tangguh kepada perbekalan undang- undang tersebut. Sebanyak $3.4 juta adalah dikehendaki di bawah Maksud B.25 Tambahan peruntukan yang diminta Kementerian Pertahanan untuk luluskan di bawah Fasal 3 Rang membiayai tambahan kos Tentera Laut Undang-undang ini adalah seperti Di Raja Malaysia. berikut. Sebanyak $3.2 juta adalah dikehendaki di bawah Maksud B.27 Sebanyak $112.9 juta adalah Kementerian Luar Negeri bagi dikehendaki di bawah Maksud B.7 membiayai perbelanjaan Mesyuarat Jabatan Perdana Menteri. Daripada Ketua-ketua Negara Komanwel jumlah tersebut sebanyak $82.9 juta (CHOGM) pada bulan Oktober yang untuk membiayai projek-projek kecil ada sekarang dan pembelian tiga buah infrastruktur, kemudahan awam dan kereta kedutaan besar Malaysia di luar sosial serta keagamaan serta projek- negeri projek yang rosak akibat banjir. Sebanyak $0.5 juta adalah di Sebanyak $17.1 juta adalah untuk kehendaki di bawah Maksud B.20 menampung tambahan peruntukan Kementerian Perdagangan dan Per- khas Ahli-ahli Parlimen yang di- industrian untuk membiayai perbe naikkan daripada $200,000 kepada lanjaan mengurus Unit Industri $300,000 seorang dan sebanyak Kecil di bawah aktiviti kemajuan $12.97 juta bagi membiayai perbelan- perindustrian. Unit Industri Kecil ini jaan-perbelanjaan pertabalan Duli telah dipindahkan dari Kementerian Yang Maha Mulia Seri Paduka Pembangunan Negara dan Luar Baginda Yang di-Pertuan Agong. Bandar mulai lhb Mac, 1989 yang lalu. Sebanyak $20 juta adalah di Sebanyak $0.4 juta adalah kehendaki di bawah Maksud B.30 dikehendaki di bawah Maksud B.10 peruntukan kepada Kumpulanwang Jabatan Peguam Negara sebagai Terkanun untuk caruman ke dalam sumbangan Kerajaan kepada pusat Kumpulanwang Pendahuluan Diri Timbangtara Serantau Asia dan Pegawai Awam berikutan permohonan Pasifik, Kuala Lumpur. Butir-butir daripada Kementerian Pertahanan dan keterangan-keterangan lanjut HI , I

5991 23 OKTOBER 1989 5992 mengenai peruntukan tambahan bagi serta infrastruktur lain di bawah Anggaran Perbelanjaan Mengurus projek kampung tradisional bagi Tambahan Kedua, 1989 adalah seperti Lembaga Kemajuan Wilayah Kedah. dalam penyata anggaran tambahan Dan $2 juta untuk pembinaan jalan tar yang dibentangkan sebagai Kertas di bandar Gua Musang dan Program Perintah 32/89 dan dalam Memoran Membantu Golongan Termiskin bagi dum Perbendaharaan yang dibentang Lembaga Kemajuan Kelantan Selatan. kan sebagai Kertas Perintah 32A/1989. Tuan Yang di-Pertua, sebanyak Tuan Yang di-Pertua, sekarang $25.4 juta adalah dikehendaki di izinkanlah saya mengemukakan pula bawah Maksud P.31 Jabatan Kastam cadangan bagi Anggaran Perbelanjaan dan Eksais Diraja untuk membiayai Pembangunan (Tambahan) (Bil. 2) pembayaran harga tanah Perbadanan Tahun 1989. Kemajuan Ekonomi Negeri Johor di Tanjung Puteri, Johor Bahru untuk Anggaran Perbelanjaan Pemba projek pembesaran Kompleks Kastam. ngunan (Tambahan) (Bil. 2) Tahun 1989 yang dicadangkan berjumlah Sebanyak $10 juta adalah di $125,681,240. Daripada jumlah ini kehendaki di bawah P.7 Jabatan sebanyak $120,681,240 adalah Perdana Menteri untuk membiayai perbelanjaan cara langsung dan projek Kelab Perkhidmatan Awam sebanyak $5 juta adalah perbelanjaan dan sebanyak $5 juta adalah dikehendaki di bawah Maksud P.54 pinjaman. Tambahan-tambahan bagi Kementerian Pembangunan Negara membiayai rancangan-rancangan dan Luar Bandar untuk membiayai utama mengikut Kementerian atau pinjaman-pinjaman kepada pengusa- jabatan adalah seperti berikut ha-pengusaha kecil luar bandar membina chalet atau rumah Sebanyak $74 juta adalah penginapan untuk disewakan untuk dikehendaki di bawah Maksud P.53 pelancong-pelancong. Kementerian Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah untuk membiayai Sebanyak $4 juta adalah di projek-projek pembangunan bagi kehendaki di bawah Maksud P.21 agensi-agensi di bawah Kementerian Kementerian Kebudayaan dan Pe- Kemajuan Tanah dan Kemajuan lancongan untuk membiayai pem Wilayah iaitu sebanyak $57 juta bangunan infrastruktur projek- untuk projek khas menaikkan taraf projek pelancongan di Tasik Kenyir upgrade, dengan izin, jalan-jalan di dan Sekayu. rancangan-rancangan tanah FELDA bagi Lembaga Kemajuan Tanah Sebanyak $3.9 juta adalah di Persekutuan. $6.9 juta projek bekalan kehendaki di bawah Maksud P.20 elektrik dan program membantu Kementerian Perdagangan dan Per- golongan termiskin bagi Lembaga industrian bagi membiayai projek- Kemajuan Johor Tenggara. $5.4 juta projek pembangunan di bawah Butiran untuk pusat Bandar Jengka dan (Projek) Industri-industri Kecil yang program membantu golongan telah dipindahkan daripada Kemen termiskin bagi Lembaga Kemajuan terian Pembangunan Negara dan Luar Wilayah Jengka, $4.3 juta untuk Bandar mulai 1 Mac, 1989 yang lalu. menjelaskan bayaran kepada Lembaga Letrik Negara dan program membantu Yang lain, Tuan Yang di-Pertua, golongan termiskin bagi Lembaga adalah merupakan tambahan-tam Kemajuan Terengganu Tengah. $4.1 bahan kecil termasuk peruntukan juta untuk program membantu golo tanda bagi membiayai pelbagai- ngan termiskin dan menyedia jalan projek dan rancangan di bawah 5993 23 OKTOBER 1989 5994

Maksud P.8—Jabatan Perkhidmatan dan Butiran-butiran (Projek-pro- Awam; Maksud P. 14—Kementerian jek) seperti yang dinyatakan dalam Perumahan dan Kerajaan Tempatan; ruang pertama dan kedua Penyata Maksud P. 17—Kementerian Belia dan Anggaran Perbelanjaan Pemba Sukan; Maksud P. 19—Kementerian ngunan Tambahan Kedua 1989 yang Pertanian; Maksud P.26—Kemen dibentangkan sebagai Kertas terian Pendidikan dan Maksud P.51— Perintah 33 Tahun 1989 dan yang Kementerian Kebajikan Masyarakat. disenaraikan di sebelah Maksud- Butir-butir dan penjelasan lanjut maksud dan Butiran-butiran (Pro- mengenai Anggaran Perbelanjaan jek-projek) dalam ruang ke sebe- Pembangunan Tambahan Kedua, las dan kedua belas penyata ter- 1989 adalah seperti yang dinyata- sebut, kan dalam Penyata Anggaran Tam bahan yang dibentangkan sebagai diserahkan kepada Jawatankuasa Kertas Perintah 33 Tahun 1989 dan sebuah-buah Majlis. juga dalam Memorandum Perbenda- haraan yang dibentangkan sebagai Tuan Yang di-Pertua, saya mohon Kertas Perintah 33A Tahun 1989. mencadangkan.

Tuan Yang di-Pertua, saya akan Dato' Kok Wee Kiat: Tuan Yang di- mengemukakan Usui mengenai Pertua, saya mohon menyokong. Anggaran Perbelanjaan Pembangunan Tambahan Kedua, 1989 selepas ucapan ini. Timbalan Yang di-Pertua (Tuan D. P. Vijandran): Ahli-ahli Yang Tuan Yang di-Pertua, saya mohon Berhormat, masalah di hadapan Majlis mencadangkan. ialah bahawa Rang Undang-undang bernama Rang Undang-undang Timbalan Menteri Perdagangan dan Perbekalan Tambahan (1988 dan 1989) Perindustrian (Dato' Kok Wee Kiat): (No. 2) dibacakan kali yang kedua Tuan Yang di-Pertua, saya mohon sekarang; dan masalah bahawa Usui di menyokong. atas nama Yang Berhormat Menteri Kewangan di dalam Aturan Urusan Mesyuarat ini diedarkan kepada USUL Jawatankuasa sebuah-buah Majlis sekarang; kedua-dua masalah tersebut ANGGARAN PEMBANGUNAN terbuka untuk dibahas. (TAMBAHAN) (BIL.2) 1989 Yang Berhormat dari Bukit Bintang. Dato' Loke Yuen Yow: Tuan Yang di-Pertua, saya mohon mencadangkan 4.45 ptg. bahawa Usui yang dikemukakan atas nama Menteri Kewangan dalam Tuan Lee Lam Thye (Bukit Bintang): peruntukan Urusan Mesyuarat yang Tuan Yang di-Pertua, saya ingin berbunyi: membahaskan Rang Undang-undang Bahawa Dewan ini, mengikut Perbekalan Tambahan (1988 dan 1989) Seksyen 4(3) Akta Kumpulanwang (No. 2) yang telah dibentangkan tadi Pembangunan 1966, membuat kete- dan saya ingin memgambil kesempatan tapan bahawa sejumlah wang tam ini untuk menyuarakan pandangan bahan sebanyak $125,681,240 diper- saya sebagai seorang ahli Pembang- untukkan daripada Kumpulanwang kang mengenai perkara-perkara yang Pembangunan bagi tahun kewangan tadi telah disentuh oleh Yang 1989, untuk menampung sejumlah Berhormat Timbalan Menteri $125,681,240 bagi Maksud-maksud Kewangan. 5995 23 OKTOBER 1989 5996 Tuan Yang di-Pertua, Yang Ber- Tuan Yang di-Pertua, wang per- hormat tadi telah membentangkan untukan tambahan memang dikehen- satu Rang Undang-undang yang ber- daki setiap tahun menerusi Rang tujuan untuk memberi kuasa berka- Undang-undang Perbekalan Tam nun supaya beberapa pembayaran bahan untuk melaksanakan pelbagai tambahan tertentu dibuat untuk projek pembangunan. Sabagai con- perkhidmatan-perkhidmatan awam toh, ada dicatatkan dalam Rang Persekutuan dalam tahun 1988 dan Undang-undang Perbekalan Tam 1989 melebihi perbelanjaan yang bahan bahawa sejumlah $600 juta dibenarkan oleh Akta Perbekalan akan diperlukan sebagai satu ca- 1988, Akta Perbekalan Tambahan ruman atau sumbangan kepada Ta- (1988 dan 1989), Akta Perbekalan 1989 bung Berkanun untuk diperuntuk- dan Akta Perbekalan Tambahan kan kepada Kumpulanwang Pemba (1988 dan 1989). Apabila dibawa ke ngunan bagi menjalankan pelbagai Parlimen untuk meminta kelulusan projek pembangunan. Parlimen bagi pembayaran tambahan dibuat untuk perkhidmatan-perkhid matan awam Persekutuan melebihi Apabila memohon kelulusan untuk perbelanjaan yang dibenarkan oleh Tabung Pembangunan, adalah perlu Akta Perbekalan, say a rasa bahawa bagi Kerajaan memastikan bahawa adalah penting bagi saya menekankan terdapat keadilan dan kesaksamaan kepada Kerajaan tentang betapa dalam melaksanakan projek pem mustahaknya kejujuran dan tang- bangunan supaya projek-projek gungjawab sepenuhnya dalam membe- pembangunan ini akan dilihat lanjakan wang awam dengan tujuan terlaksana berdasarkan keperluan untuk mempastikan mandat yang di- sosio-ekonomi rakyat dan bukan beri oleh rakyat untuk mengurus- berasaskan kaum. Rekod Kerajaan kan kewangan negara tidak akan di- setakat ini jauh tidak memuaskan salahgunakan. Oleh kerana ekonomi dalam menyediakan pembangunan kita bertambah baik, Kerajaan ter- bukan berasaskan perkauman. Ini dorong untuk membelanjakan lebih kerana Kerajaan telah gagal setakat ini dan di sini terletak ujian kecer- dalam membasmi kemiskinan tanpa matan dan pertanggungjawaban ke mengira kaum yang menjadi salah satu wangan bagi mengelakkan salahguna dari dua objektif utama Dasar wang awam. Di samping bersedia un Ekonomi Baru. Sebuah Kerajaan yang tuk memberikan sokongan kita untuk adil dan saksama patut memberikan mana-mana perbelanjaan yang peruntukan yang lebih bermakna berasaskan keperluan sosio-ekonomi untuk membantu mengatasi kemis rakyat dan bagi tujuan pembangunan kinan dalam Kampung-kampung Ba sosial, ekonomi dan pendidikan ru, ladang-ladang dan membuat satu negara, kita akan terus menyuarakan usaha yang tegas untuk mengurangkan bantahan kita terhadap apa juga kadar kemiskinan di Sabah dan bentuk salahguna dan penyelewengan Sarawak. kewangan. Adalah menarik untuk menyatakan di sini bahawa walaupun kadar kemiskinan di Sarawak hanya Dalam membahaskan Rang Un dikurangkan dari 31.9% dalam tahun dang-undang Perbekalan Tam 1984 kepada 25.1% dalam tahun 1987, bahan ini saya ingin menyentuh sejak pelancaran Dasar Ekonomi Baru beberapa prinsip yang lebih luas 19 tahun yang lalu. Kadar kemiskinan berkaitan dengan perbelanjaan Ke di Sabah telah meningkat dari 33.1% rajaan yang saya ingin membangkit- dalam tahun 1984 kepada 35.2% dalam kan di sini. 1987. Kadar kemiskinan dalam 5997 23 OKTOBER 1989 5998

Kampung-kampung Baru adalah Wilayah Persekutuan, say a suka antara yang tertinggi di negara ini. menegaskan bahawa peruntukan Kerajaan bagi perumahan awam dalam Rancangan Malaysia Kelima me- Kuala Lumpur memang tidak nunjukkan bahawa di dalam Kam mencukupi. Golongan berpendapatan pung-kampung Baru sendiri de- rendah dan miskin dalam Wilayah ngan jumlah penduduk lebih kurang Persekutuan menghadapi masalah 1.7 juta penduduk sehingga tahun besar untuk mencari tempat kediaman 1985, 37% isi rumah Kampung Baru yang murah. Memang berlaku memperolehi pendapatan tunai kekurangan yang serius perumahan kos melebihi $400. sebulan, manakala 38% rendah untuk disewa kepada golongan lagi memperolehi pendapatan antara yang memerlukannya. Dan ramai yang $200 ke $400 sebulan. Ini bermakna tidak mampu membeli rumah-rumah bahawa 63% jumlah isi rumah kos rendah mereka sendiri atau memperolehi kurang dari $400 sebulan menyewa rumah persendirian terpaksa dan 25% jumlah isi rumah menjadi para setinggan. memperolehi kurang daripada $200 sebulan. Adalah penting bagi Kerajaan memberikan perhatian dan layanan Tuan Yang di-Pertua, apabila saya membahaskan Rang Undang-undang yang adil kepada 452 buah Kampung ini saya juga ingin menarik perhatian, Baru dan menyediakan satu Tuan Yang di-Pertua, bahawa apabila peruntukan yang lebih besar dan lebih berbillion ringgit wang rakyat atau bermakna untuk pembasmian ke- pembayar cukai dibelanjakan setiap miskinan dalam Kampung-kampung tahun maka Kerajaan mestilah Baru. bersedia untuk lebih terbuka dan lebih bertanggungjawab terhadap semua Tuan Yang di-Pertua, sejak tahun tindakannya. Kerajaan mestilah 1976 Kerajaan telah memperuntukkan sentiasa bertanggungjawab terhadap lebih kurang $56 juta untuk perbelanjaan dan dalam hubungan ini pembangunan Kampung-kampung saya ingin menegaskan semula seruan Baru yang jelas tidak mencukupi. kami kepada Kerajaan supaya Sebaliknya apa yang Kerajaan patut menghebahkan, urusan pembelian berbuat ialah memperuntukkan $50 senjata $4.6 billion dengan Britain dan juta setahun untuk pembangunan tidak diletakkan secara rahsia kerana Kampung-kampung Baru dan pembelian alat pertahanan melibatkan pembasmian kemiskinan. berbillion ringgit wang pembayar Dalam bidang pendidikan, Kerajaan cukai. Yang Berhormat Menteri patut juga memberikan layanan yang Kewangan pernah memberitahu adil dalam bentuk pembangunan Parlimen pada tahun yang lalu semasa pendidikan untuk semua sekolah tanpa perbahasan Belanjawan bahawa mengira jenis bahasa pengantarnya, perbelanjaan untuk membeli alat dari segi peruntukan kewangan, dari pertahanan dari Britain berikutan segi pembinaan sekolah baru, dari segi penandatangan satu memorandum pemberian kemudahan sekolah, persefahaman antara Malaysia dan latihan perguruan dan pengurusan Britain akan diperolehi dari bantuan yang lain. Belanjawan. Beliau berkata bahawa sejumlah $100 juta diperlukan bagi Tuan Yang di-Pertua, sebuah maksud ini dan terpaksa diperun- Kerajaan yang mengambil perhatian tukkan dari Belanjawan 1989. berat keperluan sosio-ekonomi rakyat patut juga menjuruskan perhatiannya Tuan Yang di-Pertua, Rakyat kepada golongan miskin bandar Malaysia memandang berat cadangan terutama dalam bidang perumahan. pembelian senjata dari Britain ataupun Sebagai seorang Wakil Rakyat dalam mana-mana negara yang lain yang 5999 23 OKTOBER 1989 6000 melibatkari sejumlah besar wangnya ada akauntabiliti terhadap wang akan dibeianja iaitu $4.6 billion, rakyat. Menurut memorandum persefahaman dengan Britain cadangan pakage Slogan Kerajaan untuk mewujudkan pembelian adalah termasuk pembelian pentadbiran yang cekap, bersih dan jet pejuang Tronado, sebuah kapal amanah telah kehilangan semua selam Oberon dan sistem peluru kredibilitinya kerana konflik ke berpandu Rapier dan sistem pentingan, pecah amanah dan ama komunikasi. Walaupun say a tidak lan rasuah yang sekarang sangat membantah pembelian alat keleng- bermaharajalela dalam sejarah 32 kapan pertahanan bagi mengkemas- tahun negara kita. kini keperluan pertahanan negara kita, say a gagal untuk melihat Salah pengurusan dan bentuk salah lojik dan kepentingan Kerajaan laku yang lain telah bertambah dan membelanjakan beagitu banyak wang meningkat hingga mencapai kadar untuk pembelian kelengkapan yang tidak dapat dibayangkan sejak pertahanan atau sebaliknya kita beberapa tahun kebelakangan ini. sepatutnya membelanjakan kepada Skandal penjara baru-baru ini yang Iain-lain keperluan utama negara yang mana banduan-banduan tertentu akan memberi f aedah langsung kepada diberikan layanan istimewa, kerugian semua rakyat $1.1 bilion Bank Bumiputera yang dilaporkan baru-baru ini yang Pada pandangan say a, perbelanjaan memaksa PETRONAS melakukan pertahanan patutlah dipotong dan penyelamatan yang kedua adalah lebih banyak wang patut disalurkan sebahagian dari banyak contoh yang kepada pembangunan sosio-ekonomi tidak baik kepada Kerajaan yang dan pelajaran. Cadangan pembelian hendak melihat sebuah pentadbiran senjata dengan Britain jelas yang bersih, cekap dan amanah. merupakan satu kepentingan awam dan mendapat perhatian berat kepada Kerana sebab inilah, maka kami semua pembayar cukai. Kami dalam DAP sekarang menyeru menggesa Kerajaan supaya me- Kerajaan supaya memperkenalkan ngumumkan butir-butir memoran sebuah pihak-berkuasa yang benar- dum persefahaman dan butir-bu- benar bebas dalam bentuk sebuah tir lain yang ada kaitan dengan sistem "Ombudsman" dengan di cadangan pembelian senjata selagi berikan kuasa-kuasa sebuah Suru- butir-butir yang diumumkan itu bukan hanjaya Di-Raja untuk menerima dijeniskan sebagai rahsia pertahanan. dan menyiasat aduan mengenai konflik Sesebuah Kerajaan yang bertang- kepentingan, amalan rasuah atau gungjawab dan accountable patut perlakuan tidak beretika dalam memberitahu orang ramai dan bukan Kerajaan bagi mengekal dan disimpan sebagai satu rahsia sa~ memulihkan keyakinan rakyat haja. terhadap integriti dan kejujuran Tuan Yang di~Pertua, meman- perkhidmatan. dangkan Parlimen diminta mem beri kelulusan untuk Perbekalan Penubuhan sebuah Jawatankuasa Tambahan, Kerajaan juga mempunyai Kabinet bukanlah jawapan untuk satu tanggungjawab kepada rakyat mengatasi masalah rasuah dan dan negara untuk menerangkan me- penyelewengan dalam Kerajaan. Ini ngapa walaupun telah dilancarkan kerana penentangan terhadap ama pentadbiran bersih, cekap dan amalan rasuah dalam Kerajaan tidak nah masih terdapat amalan rasuah sepatutnya melibatkan penyertaan yang berleiuasa, ketidakcekapan, Menteri-menteri Kabinet kerana penyelewengan, salahguna dan tidak banyak penyelewengan atau skandal 6001 23 OKTOBER 1989 6002 yang serius dalam masa akhir-akhir ini berkanun, pihak-pihak berkuasa per- seperti Kontrak Lebuhraya Utara- bandaran dan syarikat-syarikat mi- Selatan, skandal UMBC, skandal lik Kerajaan. Hukuman-hukuman MAMINCO dan banyak lagi ada jenayah kolar putih ataupun, dengan kaitan antara satu sama lain dengan izin, white collar crime, hendaklah juga Kabinet. diperketatkan. Tuan Yang di-Pertua, banyak Sekarang ini, seseorang yang masalah ekonomi negara kita adalah didapati bersalah kerana penipuan disebabkan oleh amalan tidak ber- berjuta-juta ringgit hanya boleh etika atau tidak bermdral oleh ahli- didenda beberapa ratus ribu ringgit ahli perniagaan yang tidak ber- sahaja dan diberikan hukuman penjara tanggungjawab yang menyebabkan 2 tahun sahaja. Undang-undang syarikat-syarikat runtuh, bank-bank hendaklah dipinda supaya mereka tidak berupaya membayar hutang, yang disyaki melakukan jenayah kolar banyak syarikat-syarikat insurans putih, (white collar crime) akan menghadapi kesusahan dan pemaju- dikenakan pembekuan ke atas harta pemaju perumahan menangguhkan mereka dan jika didapati bersalah ataupun menjadikan projek-projek mereka terpaksa memulangkan amaun perumahan mereka terbengkalai. yang ditipu termasuk membayar denda Orang ramai telah kehilangan yang berat dan diberikan hukuman berbillion ringgit kerana masalah penjara yang setimpal. Sekian, terima penipuan, pecah amanah, (fraud) yang kasih. biasanya dilakukan oleh Tan Sri-Tan Sri, Datuk-datuk dan peniaga-peniaga 5.08 ptg. ataupun ahli-ahli politik ternama. Kita tidak boleh mengulangi perkara Tuan Haji Gbazali bin Ahmad ini dalam tahun 1990an. Malaysia (Jerai): Tuan Yang di-Pertua, saya juga memerlukan suatu era baru pem- ingin mengambil bahagian di dalam bangunan etika yang mana kedua- perbahasan ini iaitu mengenai dengan dua sektor awam dan sektor swasta Perbekalan Tambahan bagi kemen- adalah bersih dan dapat dipercayai. terian Kewangan. Satu semakan yang komprehensif Tuan Yang di-Pertua, selalunya kita hendaklah diadakan ke atas semua menampakkan bahawa usaha-usaha yang dibuat oleh beberapa Kemen- sektor bagi mempastikan kelemahan terian selama ini sungguh meng- dan kekurangan dalam undang- galakkan. Walaupun banyak diper- undang, pentadbiran dan pengu- tikaikan oleh golongan Pembang- atkuasaan. Undang-undang baru kang di atas usaha-usaha yang di hendaklah diperkenalkan atau pin- buat oleh Kerajaan kita, Namun daan-pindaan dibuat untuk undang- demikian, saya rasa dalam beberapa undang yang ada sekarang bagi bahagian di dalam Jadual yang memperketatkan semua kekurangan ditunjukkan ini, tambahan-tambahan ini dan mereka yang melanggarnya ini memang banyak memberi manfaat mestilah dikenakan hukuman yang kepada Kementerian-kementerian setimpal. yang berkenaan dalam melaksanakan kegiatan-kegiatan mereka. Kajian ini hendaklah dibuat ke atas undang-undang dan peraturan pihak- Saya juga mengucapkan terima kasih pihak berkuasa dalam urusan bank, kepada Kementerian Luar Negeri yang dalam insurans, bursa saham, sedang berusaha menaikkan nama koperasi, industri perumahan, sya Malaysia pada peringkat antarabangsa. rikat-syarikat lain dan juga jaba- Walaupun dahulunya Malaysia kurang tan-jabatan Kerajaan, badan-badan sangat dikenali tetapi Alhamdulillah 6003 23 OKTOBER 1989 6004 sejak akhir-akhir ini bukan sahaja Kalau dibandingkan dengan nelayan Malaysia dikenali tetapi juga yang ada di Kedah, berpuluh ribu Negarawan Malaysia iaitu Yang Amat nelayan, kalau hanya sekadar 100 Berhormat Perdana Menteri kita amat orang sahaja, tidaklah berertinya digemari dan disukai oleh kalangan untuk ditempatkan di kawasan tanah bangsa-bangsa di dunia. Saya rasa FELDA. Kemungkinan ini harus dengan peruntukan-peruntukan dalam dipertimbangkan kalau hendak beri Kementerian yang berkenaan tidaklah peluang kepada nelayan-nelayan ini banyak dipertikaikan kerana usaha- sekurang-kurangnya nelayan di Kedah usahanya memang terserlah nampak, akan mendapat tempat di FELDA ini apatah lagi dengan adanya kehadiran tidak kurang daripada 10 ribu orang pemimpin-pemimpin negara luar ataupun beberapa belas ribu orang. dalam Persidangan CHOGM yang Bukanlah sejumlah 100 orang sahaja diadakan di negara kita ini yang dapat dimasuki ke rancangan- menunjukkan betapa usaha-usaha ini rancangan tanah FELDA. mendapat kejayaan di dalam dunia antarabangsa. Yang demikian, usaha Kementerian Tuan Yang di-Pertua, saya ingin ini harus diberi perhatian yang benar- mengalihkan kepada Kementerian benar dan meningkatkan lagi usaha Kemajuan Tanah dan Wilayah kerana supaya lebih banyak peneroka- dalam perkara ini ada sedikit tambahan peneroka dapat masuk ke rancangan diminta sebanyak $74 juta. tanah FELDA yang boleh dibuat dari masa ke semasa. Selalunya rakyat-rakyat miskin terutama di kawasan desa amat Tuan Yang di-Pertua, beralih memerlukan kawasan-kawasan tanah kepada usaha-usaha yang lain di terutama tanah FELDA. Di Kedah, Kementerian Pertahanan. Saya ada ramai mereka yang telah berbanyak terima kasih atas usaha ditemuduga untuk menjadi peneroka- Kementerian ini terutama dalam usaha Kerajaan kita hendak membuatkan peneroka dalam FELDA ini. Beribu- senjata dan peluru sendiri. Hakikat ini ribu jumlah mereka. Setelah beberapa telah ternyata bahawa ketahanan tahun ditemuduga kira-kira hampir negara kita dari segi keselamatan dan sampai 10 tahun pun ada, yang pertahanan negara amat penting. Kita umurnya pada masa itu lebih kurang 30 bukan sahaja memerlukan bantuan tahun yang kini sudah melebihi 40, untuk memajukan negara di bidang yang tidak dapat memasuki rancangan- ekonomi, tetapi pertahanan juga tidak rancangan tanah FELDA. kurang pentingnya dalam menjaga Memandangkan pembukaan tanah keselamatan dan keutuhan negara kita ini semakin kecil sejak-sejak akhir ini, sendiri. Kita berterima kasih kalau oleh yang demikian Kementerian ini Kementerian ini dapat Kerajaan harus mencari jalan dan usaha supaya memberikan perhatian supaya di lebih banyak kawasan-kawasan tanah samping usaha-usaha kita memba- FELDA dibuka dan memberi peluang ngunkan sosio-ekonomi negara, per kepada mereka yang amat tahanan negara harus diberi per memerlukan tanah terutama bagi hatian yang utama. Lebih-lebih lagi mereka yang miskin yang ada di dalam keadaan di keliling negara kita kawasan-kawasan desa yang terpencil. yang harus kita juga berwaspada Lebih-lebih lagi dua hari yang lalu saya tentang kegiatan-kegiatan yang lain mendengar ucapan Yang Berhormat yang harus diambil kira dalam Timbalan Menteri Pertanian mempertahankan negara kita sendiri mengatakan ada sejumlah seratus dengan kekuatan ykng ada pada kita. berapa puluh orang nelayan yang telah Walaupun sebagai sebuah negara kecil, memasuki rancangan tanah FELDA. kalaulah kekuatan ini dapat kita 6005 23 OKTOBER 1989 6006 berikan sedikit perhatian, sumbangan kapal-kapal selam yang lebih baik yang boleh memberikan kekuatan untuk menjaga kawasan pantai kita kepada pertahanan negara kita dan daripada pencerobohan daripada luar. memperbaiki kedudukan tentera- tentera kita. Malahan kebajikan Tuan Yang di-Pertua, itulah sahaja mereka juga hams diberi perhatian sepatah ucapan saya dan saya oleh Kementerian ini. menyokong Rang Undang-undang ini di dalam Mesyuarat ini. Kita sedar bahawa bilangan anggota Tentera kita juga telah bertambah (Tuan Yang di-Pertua mempenge- tetapi tempat-tempat kediaman rusikan Mesyuarat) tentera kita yang separuhnya tidak mendapat tempat yang sempurna Tuan Yang di-Pertua: Yang untuk mereka tinggal. Oleh yang Berhormat dari Simunjan. demikian Kementerian ini juga harus memberi perhatian supaya kebajikan 5.16 ptg. anggota tentera kita juga diberi perhatian dan kebaikan, kebajikan Tuan Haji Bujang bin Haji Ulis mereka dengan mengadakan rumah- (Simunjan): Tuan Yang di-Pertua, saya rumah yang lebih sempurna untuk mengucapkan terima kasih atas kepentingan mereka yang berkhidmat peluang yang diberikan kepada saya dalam Tentera kita. ini. Mula-mula saya tidaklah berniat hendak bercakap tetapi sebagai wakil Tuan Yang di-Pertua, baru-baru ini daripada Parti Persatuan Rakyat kita melihat bahawa satu senjata Malaysia Sarawak (PERMAS) yang machine-gun yang baru dipaparkan julung dan juga atas sanjungan diberi dalam akhbar kita iaitu menunjukkan kepada pihak Dewan yang mengalih satu senjata moden yang dibuat oleh saya ke tempat yang baru ini, Malaysia. Say a rasa kalau ini dapat mendorong saya untuk melahirkan ditambahkan lagi dengan Iain-lain atau melafazkan sepatah dua kata atas senjata yang dapat dibuatkan oleh Rang Undang-undang ini. pihak Kerajaan kita, kita amat alu- alukan. Kita jangan hanya bergantung Tuan Yang di-Pertua: Tentang mana kepada senjata-senjata daripada luar Yang Berhormat bercakap dalam Bil yang harus dibeli daripada luar, kita ini? juga harus memberi perhatian supaya Tuan Hjyi Bujang bin Hqi Ulis: dapat kita membina kilang-kilang Memang akan pergi ke situ. Kerana senjata yang dibuat di negara kita adat kita Melayu ini selalu kita dengan sendiri. Kalau Proton Saga telah dapat perkataan manis dulu kita ucapkan dikenali di negara luar maka kita harap sebelum berucap seterusnya. senjata-senjata kita juga akan lebih diminati oleh orang-orang luar negeri Tuan Yang di-Pertua, mengikut juga. Rang Undang-undang yang dibentangkan di Dewan ini pada hari Kita melihat beberapa keadaan- ini kita dipohon atau Dewan dipohon keadaan yang baru ini harus diberi untuk meluluskan wang yang sokongan yang penuh oleh semua berjumlah lebih kurang $610 juta dan pihak dalam kegiatan Kerajaan kita juga $148 juta untuk perbelanjaan dalam bidang pertahanan ini dan tambahan yang telah dipergunakan di kita harap pertambahan dalam Ke tahun ini dan di tahun yang lepas untuk menterian Pertahanan ini juga harus melaksanakan projek-projek Kerajaan dibuat. Bukan sahaja kita mengadakan di bawah Kementerian-kementerian kapal-kapal Tentera Laut Di-Raja yang telah disebutkan di dalam Jadual yang baik, kita perlu juga adakan di depan kita di Dewan ini. 6007 23 OKTOBER 1989 6008 Tuan Yang di-Pertua, say a ber- luar bandar saya tetap terus pendapat bahawa penekanan ke memperjuangkan hak orang-orang di atas menjimatkan wang negara adalah kawasan-kawasan luar bandar dan satu perkara yang harus kita teruskan memohon supaya pihak Kerajaan terus kerana wang negara ialah wang rakyat. membuka mata untuk melihat Dalam usaha kita membelanjakan masalah-masalah yang dihadapi oleh wang negara itu, ianya haruslah penduduk-penduduk di kawasan luar dibelanjakan untuk kepentingan bandar. rakyat jelata bukan hanya untuk segelintir rakyat dan segelintir projek- Kita memang bangga dengan projek yang hanya boleh mengun- peruntukan yang diberi untuk tungkan segelintir rakyat. menganjurkan CHOGM, peruntukan yang diberi untuk mendirikan Sebagai Wakil Rakyat daripada bangunan-bangunan yang tersergam kawasan luar bandar, saya memang indah yang menjadi lambang menyanjung tinggi akan usaha kemegahan bagi negara Malaysia. Kerajaan untuk meluluskan banyak Tetapi dengan lambang kemegahan peruntukan ataupun duit untuk sahaja dititik beratkan oleh kita tidak membangunkan kawasan-kawasan akan menguntungkan rakyat. Andai luar bandar. Dan ini yang jatuhnya di kata kita mempunyai beratus-ratus bawah Jabatan Perdana Menteri harus lambang kemegahan dalam bentuk saya rasa diperbanyakkan supaya bangunan yang tinggi, dalam bentuk bukan hanya kawasan-kawasan bandar mengadakan mesyuarat besar-besaran yang mendapat peruntukan yang tetapi rakyat menderita, tidak guna banyak tetapi kawasan-kawasan luar sekiranya keadaan di kawasan luar bandar yang selama ini diiktiraf oleh bandar masih ketinggalan di dalam kita sebagai kawasan-kawasan yang keadaan kemunduran, hasrat usaha ketinggalan dalam semua bidang harus kita itu tidak memberi makna kepada juga kita beri keutamaan dalam kita. Begitu jugalah saya rasa pembangunan. Misal kata jalanraya. pengawasan yang diberi dalam peruntukan perbelanjaan ini. Di kawasan saya, kawasan pilihanraya Simunjan, hanya dalam ma- Kita memang selalu mendengar sa 5-6 tahun ini sahaja ada jalanraya bahawa di kalangan pemimpin- yang menghubungkan Kuching dengan pemimpin Barisan Nasional termasuk bandar Simunjan. Dan itu pun jalan juga yang lebih penting, saya rasa, yang telah dilaksanakan itu belum lagi pemimpin Pembangkang yang memuaskan kerana belum diturap dan mengatakan bahawa kita harus tidak sempurna dan masih belum menghapuskan politik wang, politik memberi keselesaan kepada rakyat di duit, tetapi politik duit ini baru-baru ini kawasan luar bandar di kawasan saya. makin hari makin menular dan Oleh kerana itu saya mohon supaya mungkin akibat daripada politik wang, peruntukan lebih banyak lagi diberi politik duitlah maka banyak wang untuk kawasan-kawasan seumpama ini rakyat diselewengkan menerusi go- supaya jalan yang belum lagi diturap, longan yang menjalankan pernia- yang belum dilaksanakan, dibuat akan gaan, mungkin, saya tidak menu- dapat ditambah. Begitu juga bekalan duh, tetapi mungkin, itu boleh di- elektrik, bekalan air, telefon dan siasat, kerana orang politik mungkin sebagainya. Saya dapati soal ini masih ka!ta, "tidak ada duit, macam mana berkurangan di kawasan-kawasan luar hendak jalankan kerja, kerana tiada bandar. duit tidak dapat beli motokar, nanti malu pula sebagai orang politik yang Sebagai Wakil Rakyat yang memegang jawatan yang tinggi". Ini mewakili pengundi-pengundi kawasan misal kata. Mungkin ini akan memberi 6009 23 OKTOBER 1989 6010 satu dorongan kepada pihak peniaga dan sebagainya, membelanjakan $4.6 menyelewengkan wang Kerajaan atau ribu juta wang rakyat. Tetapi kita juga para eksekutif yang memegang mesti mengambil tindakan, mengambil tanggungjawab bagi pihak Kerajaan ke langkah sebelum berbuat demikian, atas badan-badan berkanun, ke atas membuat penelitian akan keperluan syarikat-syarikat besar yang mem- asas rakyat-rakyat di negara kita ini punyai saham Kerajaan menyeleweng terutama sekali di kawasan-kawasan dan menguruskan dengan tidak tentu luar bandar. Saya fikir kalau kita arah. hendak membelanjakan, boleh, tetapi hendaklah ditentukan bahawa rakyat Tuan Yang di-Pertua, saya rasa jelata di kawasan luar bandar tidak lagi memang sebagaimana yang telah menderita, kemudahan asasnya sudah diperkatakan oleh ramai Ahli Dewan ada, sudah wujud dan mereka itu hidup Rakyat bahawa penyelewengan yang senang—api, air, telefon sudah ada, berlaku secara besar-besaran ini, jalanraya yang baik sudah ada dan penyelewengan BMF, MAMINCO tidak ada kemiskinan melanda di dan kemudian Bank Bumiputra yang negara kita, saya rasa baharulah yang diselamatkan oleh pihak PETRONAS mahal-mahal seperti ini boleh kita dan Iain-lain, kemudian mengenai fikirkan. Tetapi sekiranya masih ada, keistimewaan yang diberi kepada masih wujud, masih prevail, dengan banduan oleh pegawai-pegawai izin, maka kita perlu berfikir dua kali penjara. Ini sepatutnya menjadi satu untuk menentukan supaya wang yang panduan kepada kita supaya bertindak sepatutnya dibelanjakan sebanyak $4.6 dengan lebih cergas agar wang ribu juta itu dikurangkan kepada $2 Kerajaan yang datangnya daripada ribu juta, misalnya. rakyat dalam bentuk cukai dan sebagainya tidak senang disele- Bangunan tinggi seperti di Sarawak, wengkan dan supaya tindakan yang dewan syurah, sekarang di mana-mana tegas diambil ke atas mereka yang ada dewan ini tetapi saya sendiri pun didapati bersalah tidak kira siapa, sama tidak tahu apa tujuan mengadakan ada dia Tunkah, Tan Srikah, Datokah, dewan syurah ini. Wang yang Datinkah, Yang Berhormatkah dan dibelanjakan untuk membina dewan sebagainya. Tindakan mesti diambil syurah ini banyak. Di Kuching ada untuk menentukan supaya wang dewan syurah ini, besar, tetapi Kerajaan dan wang rakyat penggunaannya, kita tidak tahu. dibelanjakan dengan cara yang baik Syurah ini maknanya untuk dan adil. Adil bukan hanya kepada berhimpun. Masjid pun boleh Kerajaan tetapi kepada rakyat jelata digunakan untuk berhimpun. Jadi apa yang tidak tahu menahu akan tindak gunanya, kita mesti jelaskan kepada tanduk mereka yang terlibat dalam rakyat, apa untungnya kita bangunkan kes-kes yang menyelewengkan wang bangunan seperti ini supaya dapat Kerajaan ini. menunjukkan kepada rakyat yang kita membelanjakan wang dengan cara yang rasional. Tuan Yang di-Pertua, saya memang menyanjung tinggi atas daya usaha Tuan Yang di-Pertua, peruntukan Kerajaan untuk membelanjakan wang kepada Kumpulan Wang Terkanun. yang dikatakan oleh Yang Berhormat Ini saya tidak berapa jelas, mungkin tadi untuk membeli senjatapi-senjatapi berkanun. Tetapi kalau sekiranya dan sebagainya itu. Memang saya kumpulan badan-badan berkanun yang menyanjung tinggi di atas usaha kita mendapat, saya rasa, agensi-agensi untuk mempamirkan kepada dunia Kerajaan ini perlu mendapat penelitian bahawa Malaysia mampu membeli dari Kerajaan, kerana badan-badan ini senjatapi besar-besaran yang mahal saya rasa selama ini yang banyak 6011 23 OKTOBER 1989 6012 menyalahgunakan wang Kerajaan dan $21,329,586,910.00. Jelas sekali, Tuan perlu penelitian dari pihak Kerajaan. Yang di-Pertua, perbelanjaan me Tuan Yang di-Pertua, sekali lagi say a ngurus Kerajaan telah naik setiap menyeru pihak Kerajaan supaya tahun sungguhpun Menteri Kewangan berhati-hati supaya practise prudence, telah memberi jaminan akan dengan izin, dalam bahasa Inggeris, mengurangkan nilai ini supaya ia tidak dalam membelanjakan wang ini, melebihi 5% setahun. Jadi, ini sudah accounatability berada di peringkat lebih daripada 5% setahun yang yang tinggi kerana wang yang kita menunjukkan dasar dan langkah yang belanjakan adalah wang Kerajaan dan diambil oleh Kerajaan itu tidak begitu pembangunan ini mesti adil dan berkesan untuk mengurangkan per saksama, tidak berat sebelah, jangan di belanjaan tersebut. Begitu juga bandar sahaja, jangan hanya dengan Perbelanjaan Mengurus ba menitikberatkan soal bangunan yang gi tahun 1989. Dengan tambahan memegahkan sahaja, yang boleh kedua irii, perbelanjaan telah me- dilihat oleh orang luar negeri tetapi ningkat 1.38% daripada anggaran yang di kampung itu masih menderita. asal yang dianggarkan berjumlah Saya pohon supaya ini dititikberatkan $22,285,453,220 semasa pemben oleh Kerajaan. tangan Belanjawan tahun 1989. Perbelanjaan Pembangunan juga ti Itu sahajalah daripada saya, Tuan dak terkecuali. Secara Perbandingan Yang di-Pertua, saya mengucapkan dengan jumlah perbelanjaan yang terima kasih. dianggarkan bagi tahun 1988, Perbelanjaan Pembangunan bagi Tuan Yang di-Pertua: Yang tahun 1989 telah meningkat sebanyak Berhormat dari Kepong. 19.24% iaitu daripada $7,793,986,530 pada tahun 1988 kepada 5.29 ptg. $9,294,145,710 dengan pertambahan kali kedua bagi tahun 1989 ini. Dr Tan Seng Giaw (Kepong): Tuan Yang di-Pertua, saya bangun untuk Kerajaan Pusat nampaknya ti membahaskan Akta Perbekalan dak bertekad hati dalam usaha Tambahan (1988 dan 1989) (No. 2) untuk mengurangkan perbelanjaan yang memperuntukkan kesemuanya Kerajaan, khasnya Perbelanjaan $758,758,400 daripada Kumpulan Mengurus. Menurut pengumuman Wang Yang Disatukan bagi perbelan- yang dibuat oleh Ketua Setiausaha jaan mengurus dan $125,681,240 Kementerian Kewangan pada 5hb yang didahulukan daripada Simpa- Oktober 1989, bond Euro Dollar nan Luar Jangka bagi maksud Per- sebanyak $200 juta dollar Amerika belanjaan Pembangunan. Syarikat, kira-kira $536 juta akan digunakan untuk program pem Tuan Yang di-Pertua, Tambahan bangunan sahaja dan tidak akan Ketiga bagi Perbelanjaan Mengurus digunakan bagi Perbelanjaan Me Tahun 1988 mencatatkan kenaikan ngurus. Diperhatikan bahawa hasil sebanyak 7.11% berbanding dengan Kerajaan dalam belanjawan tahun anggaran asal yang diluluskan semasa 1988 tidak termasuk pinjaman pembentangan belanjawan tahun hanyalah $20,809,540,000. Jelas sekali, berkenaan. Secara keseluruhannya, tanpa pinjaman Kerajaan tidak mampu Perbelanjaan Mengurus bagi tahun menampung Perbelanjaan Mengurus 1988 iaitu termasuk tambahan terbaru Tahunan. ini adalah 6.64% lebih banyak daripada Perbelanjaan Mengurus Tadi Yang Berhormat Timbalan tahun 1987. Juga termasuk 3 tambahan Menteri Kewangan tidak menjelaskan yang diperuntukan yang bernilai bagaimana wang tambahan ini 6013 23 OKTOBER 1989 6014 diperuntukkan tapi mengikut kiraan untuk memasuki kubu sebelum pintu pihak kami, ini jelas sekali tanpa gerbang ditutup. Saranan yang ingin pinjaman Kerajaan, Kerajaan tidak saya utarakan di sini ialah menggesa mampu menampung Perbelanjaan Kerajaan Pusat supaya bertekun lagi Mengurus Tahunan. Malah berasaskan dan mestilah benar-benar ikhlas dalam hasil Kerajaan yang dijangka usaha mengurangkan Perbelanjaan diperolehi dalam tahun 1989, tanpa Mengurus. Walau pun hasrat Kerajaan mengambil kira pinjaman nilainya ialah untuk mengurangkan kenaikan hanyalah $22,744.41 juta. tidak lebih daripada 5% setahun tetapi nampaknya tidak begitu berjaya Tuan Yang di-Pertua, secara dan kita hendaklah melihat dan perbandingan hasil Kerajaan tidak memandang dengan jauh di dalam termasuk pinjaman bertambah tempoh 2,3 tahun hadapan ini, negara- sebanyak 9.29% di antara tahun 1988 negara seperti Jepun, Taiwan dan juga dengan 1989. Walaupun pertumbuhan Korea sekarang walaupun ada industri- ini secara kasarnya lebih tinggi industri yang dilaburkan di Malaysia daripada kepesatan pertambahan dan di sekitar negara-negara ASEAN dalam perbelanjaan, kita harus terns tetapi pandangan mereka sekarang berhati-hati, lebih-lebih lagi dengan sudah pergi ke Eropah kerana ada wujudnya kubu Eropah pada tahun dasar protectionist yang baru. Mereka 1992. Trend perdagangan dunia, Tuan akan berusaha untuk menembusi Yang di-Pertua, semakin hari semakin pasaran tersebut. bersifat protectionist, dengan izin, Tuan Yang di-Pertua, iaitu Tuan Yang di-Pertua, berbalik pada perlindungan. Di samping itu, soalan Perbelanjaan Pembangunan ekonomi dunia dijangka merosot pula, dalam pengumuman Ketua memandangkan usaha-usaha Amerika Setiausaha Kementerian Kewangan Syarikat, kuasa ekonomi yang yang disebutkan oleh saya tadi, beliau berpengaruh di dunia untuk mengatakan bahawa Kerajaan mem- mengurangkan defisit perdagangannya buat perancangan untuk menentukan kurang berkesan. Mengikut laporan jumlah pinjaman serta sumber-sum- terbaru iaitu pada 18hb Oktober 1989, ber daripada mana pinjaman akan defisit perdagangan pada bulan Ogos diperolehi awal-awal lagi di per- negara tersebut telah meningkat mulaan sesuatu tahun. kepada $10.8 bilion dollar Amerika Dalam hal sedemikian, Tuan Yang sedangkan pakar-pakar analisa hanya di-Pertua, ini bermakna Kerajaan menjangka kenaikan ke tingkat $9 Pusat sudahpun tahu agaknya berapa bilion matawang dollar Amerika jumlah pinjaman yang akan dibuat dan Syarikat. secara tidak langsung, secara kasarnya Tuan Yang di-Pertua, defisit jumlah perbelanjaan pembangunan perdagangan Amerika Syarikat dengan yang perlu dibuat dalam sesuatu Jepun kurang berubah iaitu menurun tahun berkenaan. Pengetahuan ini sedikit daripada nilai yang dicatatkan sepatutnya jelas diperlihatkan semasa dalam bulan Julai atau daripada $4 pembentangan Belanjawan, sebalik- bilion dollar Amerika Syarikat iaitu nya kita diberitahu Anggaran Per $10.8 bilion Malaysia kepada $3.99 belanjaan Pembangunan yang jauh bilion dollar Amerika Syarikat iaitu lebih rendah semasa Belanjawan $10.77 bilion Malaysia. dibentangkan. Amat menghairankan sekali yang Kerajaan Pusat tidak Tuan Yang di-Pertua, wujudnya dapat membuat ramalan perbelanjaan kubu Eropah pada tahun 1992 telah yang lebih mirip pada kenyataan se juga menarik perhatian pelabur asing masa Belanjawan, tetapi dua bulan tradisional Malaysia, terutama sekali selepas itu dapat menganggar pin Jepun dan Taiwan yang menaruh minat jaman yang akan diperlukan bagi 6015 23 OKTOBER 1989 6016 perbelanjaan pembangunan tahun Tuan Yang di-Pertua, ada satu lagi yang baru. Bila dipandang secara iaitu mengenai peruntukan bagi tersendirinya perkara ini remeh- CHOGM, Maksud B.27 ini. Di sini temeh sahaja, akan tetapi pan- saya hendak menekankan walaupun dangan secara meluas atau ber- kita boleh lihat di dalam media massa- asaskan prinsip merujuk perkara media massa, di dalam televisyen seperti kurang pertanggungjawaban terutama sifat-sifat yang begitu kewangan mahupun prestasinya maka megah, yang begitu berkesan dari segi sampai bilakah konsep "Bersih Cekap propaganda dapat disiarkan kerana dan Amanah" ini akan dapat menjelma CHOGM dan kalau setuju bahawa isu di dalam pentadbiran Kerajaan. seperti pencemaran, dadah, Afrika Selatan dasar apartheid, kita terpaksa Tuan Yang di-Pertua, peruntukan berusaha untuk mengatasi isu-isu, tambahan telah pun diminta di dalam sebesar ini. Walau bagaimanapun Dewan ini untuk projek-projek kecil peruntukan yang diberi untuk infrastruktur yang lebih daripada CHOGM ini . . . $82 juta. Walaupun di dalam memorandum dan kertas perintah ini Tuan Shahidan bin Kassim (Bangun) ada memuat sedikit yang menyebutkan projek-projek kecil ini untuk Tuan Yang di-Pertua: Ya, Yang infrastruktur, tetapi kerana amaun Berhormat! yang agak besar ini kita perlukan butir- butir yang lebih terperinci lagi kerana Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan nampaknya tiap-tiap kali ada pilihan- Yang di-Pertua, penjelasan. Saya ingin raya-pilihanraya kecil peruntukan bertanya pada Yang Berhormat, Yang seperti ini dipergunakan untuk projek- Berhormat tidak payah mengambil- projek, untuk menarik perhatian, kira daripada parti Pembangkang untuk memancing undi. Dan saya DAP yang sentiasa membangkang, berharap lebih $82 juta ini tidak tetapi sebagai rakyat Malaysia saya digunakan hanya untuk memancing ingin bertanya dengan ikhlas, apakah undi sahaja, tidak sepertimana yang Yang Berhormat tidak berbangga telah pun disebutkan oleh Yang Amat dengan kejayaan Malaysia Berhormat Timbalan Perdana Menteri menganjurkan CHOGM? 2-3 hari yang lepas. Beliau memberi jaminan kepada rakyat jelata bahawa Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- bukan sahaja semasa pilihanraya Pertua, sepertimana telah saya terutamanya pilihanraya kecil sebutkan tadi isu-isu yang tertentu kita Kerajaan memberi jaminan untuk hendaklah berusaha untuk mengatasi, membangun atau membuat projek- kalau kita mampu untuk mengadakan projek di kawasan-kawasan yang sidang antarabangsa, kita ukur baju tertentu, bahkan juga semasa tidak ada dengan badan kita juga, kalau itu kita pilihanraya pun peruntukan diberi dan mampu atau tidak. pembangunan dibuat di kawasan- kawasan tertentu di seluruh negara. Saya pun tidak tahulah jumlah perbelanjaan yang digunakan oleh CHOGM kerana di dalam peruntukan Saya berharaplah kerana tidak ada tambahan ini diminta lebih $3 juta maklumat yang lengkap projek-projek sahaja. Tetapi jumlah yang digunakan kecil ini di mana tambahan diminta untuk CHOGM ini saya pun tidak pada hari ini digunakan secara betul tahu, Walau bagaimanapun dengan dengan rasional, dengan rancangan protokol antarabangsa kita hendak yang berkesan biikan secara ad-hoc, mematuhi protokol tetapi kita hen secara sementara untuk memancing dak mengetahui juga. Perkataan- undi sahaja. perkataan yang manis itu, perkataan 6017 23 OKTOBER 1989 6018

"ceremonial", perkataan-perkataan Wang Pembangunan dan Kumpulan "upacara" itu memang sungguh puji- Wang Terkanun yang lain. memuji yang diadakan semasa CHOGM, memang sentiasa kita Saya berharap Yang Berhormat dengar dan baca dalam suratkhabar Timbalan Menteri dapat menjawab atau akhbar, banyak puji-pujian, kerana wang yang diminta dari semasa memang ada, termasuk Yang ke semasa ini adalah wang yang besar Berhormat dari Arau pun dia suka amaunnya, dan saya percaya kita semasa ada temasya CHOGM dan haruslah menyemak semula dasar dan puji-pujian itu digunakan dengan keberkesanan mengenai Kumpulan- lebih sangat membanjiri semua. Jadi kumpulan Wang Terkanun. Misalnya perkataan "upacara" ini, Tuan Yang Kumpulan Wang Pembangunan di-Pertua, memanglah digunakan kerana itu menelan wang 'rakyat yang untuk upacara-upacara terutamanya di banyak, kita hendak tahu sama ada ini dalam protokol antarabangsa. Yang dapat digunakan dengan berkesan penting sekali kita hendak tahu amaun sejak tertubuhnya pada tahun 1958. yang digunakan berapa juta ringgit digunakan untuk temasya ini kerana Tuan Yang di-Pertua, satu perkara bagi Ketua-ketua Negara Komanwel yang sangat menarik perhatian saya memang perbelanjaan itu percuma, iaitu Unit Industri Kecil yang di- mereka dilayan, diraikan dengan dipindahkan daripada Kementerian begitu mewah sama ada di Pulau Pembangunan Negara dan Luar Langkawi ataupun di Kuala Lumpur, Bandar kepada Kementerian Perda- di kawasan-kawasan lain memang gangan dan Perindustrian. Sebenar mereka seronok. Kalau Yang Ber nya, setakat ini Unit Industri hormat dari Arau diberi layanan yang Kecil ini diurus di bawah naungan sedemikian pun dia seronok juga dan dan di bawah taklukan beberapa perkataan-perkataan "upacara" yang Kementerian dan Jabatan dan tidak lebih manis boleh digunakan. ada satu Pusat Serenti untuk menguruskan semua hal industri kecil Di sini saya hendak menekankan kerana fungsi-fungsi yang bertindih- bahawa kita hendaklah menggunakan tindih ini yang saya percaya perbelanjaan dengan lebih berkesan menghalang pembangunan industri kalau CHOGM ini diadakan lain kali kecil dan industri sederhana yang dan kita hendak tahulah perbelanjaan begitu penting untuk negara ini kerana yang sebenarnya digunakan sejajar kalau kita bandingkan industri kecil dengan amaun yang digunakan dan di negara ini lebih berkesan, lebih manfaat yang diperolehi daripadanya. bermakna, lebih terpengaruh kepada rakyat tempatan kalau dibandingkan dengan satu factory antarabangsa yang Tuan Yang di-Pertua, ada juga yang pelaburannya begitu besar. Kerana menyentuh perkara Kumpulan Wang keberkesanan, kerana implikasi Terkanun. Di sini hendaklah saya industri kecil ini, kita patutlah menekankan bahawa Kumpulan Wang mengadakan, misalnya, Pusat Serenti Pembangunan yang ditubuhkan dalam untuk menguruskan semua hal-hal tahun 1958. Sejak tahun 1958 ini apa- perindustrian kecil di negara ini. kah amaun wang yang diperuntukkan bagi Kumpulan Wang Pembangunan Di sini, walaupun tambahan diminta ini dan juga untuk Kumpulan Wang untuk Unit Industri Kecil dipindahkan Terkanun yang lain. Setahu saya tahun daripada Kementerian Pembangunan 1985 diperuntukkan $1 billion, tetapi Negara dan Luar Bandar kepada tahun-tahun yang lain tidak didapati, Kementerian Perdagangan dan Per kita tidak tahu amaun berapa billion industrian, tidak disebutkan di sini telah diperuntukkan untuk Kumpulan bagaimana ini dibuat dan adakah ini 6019 23 OKTOBER 1989 6020 bermakna fungsi-fungsi yang ber- Tuan S. S. Subramaniam: Tuan tindih-tindih tersebut telah dapat Yang di-Pertua, sebenarnya saya tidak dikemaskinikan untuk pembangunan pernah menyentuh perkara berkaitan industri kecil dengan lebih berkesan dengan Duta di Washington itu. dan lebih bermakna. Tuan Yang di-Pertua: Ya, dia tidak Tuan Yang di-Pertua, saya dapat pernah. tahu dan dapat dengar hujah daripada Yang Berhormat sama ada dari Arau Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- ataupun dari Hulu Selangor dahulu Pertua, saya pun pernah dengar di sini. bahawa imej Kementerian Luar Negeri Walau bagaimanapun, maksud saya di terutamanya Kedutaan di Amerika sini ialah hari ini ada permintaan Syarikat dan sebagainya tidak begitu tambahan untuk Kementerian Luar berkesan untuk menonjolkan imej Negeri bagi maksud-maksud yang Malaysia bagi mempopularkan tertentu untuk kakitangan dan untuk Malaysia di dunia. Walaupun Yang Duta-duta di luar negeri. Saya ber- Berhormat dari Arau . . . harap fungsi dan keberkesanan Ke dutaan Malaysia di luar negeri dapat Tuan Shahidan bin Kassim: dipertingkatkan efficiencynya sehingga (Bangun) dapat menonjolkan imej Malaysia dengan lebih bermakna, lebih berkesan. Dengan itu, sekian, terima Tuan Yang di-Pertua: Yang Ber kasih. hormat dari Arau bangun. Tuan Yang di-Pertua: Yang Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan Berhormat dari Rantau Panjang. Yang di-Pertua, saya ingin mem- betulkan sebab dia telah membuat 5.55 ptg. pembohongan di sini. Saya yang sebenarnya memuji, lebih-lebih lagi Tuan Haji Mohamed bin Yaakob saya pada masa itu baru balik daripada (Rantau Panjang): Tuan Yang di- Amerika, takkan saya hendak keji Pertua, terlebih dahulu saya berterima pula—saya memuji Kementerian Luar kasih kerana Tuan Yang di-Pertua Negeri yang telah dapat menaikkan memberi peluang kepada saya untuk imej Malaysia, malah saya sama-sama bangun bersama-sama membahas terlibat dalam melobi sehingga kita Rang Undang-undang Perbekalan menang dalam Security Council. Jadi, Tambahan bagi perkhidmatan tahun saya ingat dia telah membuat pem 1988 dan 1989 ini. bohongan yang mengatakan saya bercakap sebaliknya. Tuan Yang di-Pertua, apa yang menarik perhatian saya kepada Dr Tan Seng Giaw: Tuan Yang di- perbelanjaan tambahan ini ialah Pertua, dia pernah sebutkan fungsi kepada Kementerian Pembangunan Kementerian Luar Negeri sebelum dia Negara dan Luar bandar. Walau pergi ke Amerika Syarikat, tetapi macam manapun, kita bersyukur selepas dia pergi itu, dia sudah seronok kepada Allah subhanahu wataala sekarang ini. Yang Berhormat dari dengan limpah ehsanNya bahawa Hulu Selangor pernah menyentuh hal negara kita ini adalah dalam keadaan ini. amaii, dalam keadaan yang makin membangun daripada masa ke semasa Tuan S. S. Subramaniam (Hulu dan juga seharusnya kita berterima Selangor): (Bangun) kasih kepada pihak Kerajaan yang ada hari ini yang mana dapat memimpin Tuan Yang di-Pertua: Ya. negara kita dengan keadaan harmonis 6021 23 OKTOBER 1989 6022 dan juga membawa perubahan- akibahnya membawa kepada masya perubahan yang agak begitu ketara rakat kita juga yang menjadi ber sekali kepada penduduk-penduduk bagai-bagai masalah, di mana-mana terutama sekali kepada rakyat yang sahaja. ada di kawasan bandar dan juga tidak kurang kepada masyarakat yang berada di luar bandar. Tuan Yang di-Pertua, saya menekankan masalah pembangunan di Tetapi, namun demikian pada luar bandar. Memang nyata dan jelas hakikatnya oleh kerana keadaan perubahan di luar bandar telah pun lumrah, kejadian kita sebagai insan wujud dan sedang berjalan dan insya yang daif, manusia yang serba kurang Allah juga akan berjalan. Namun sudah tentu walaupun kita menerima begitu oleh kerana masyarakat di luar berbagai-bagai nikmat dan juga bandar melihat dan nampak bahawa berbagai-bagai kemudahan, tetapi segala kemudahan di bandar-bandar segala kehendak-kehendaknya belum dengan jelas lebih ketara peru- lagi dapat dicapai dengan sempurna. bahannya kalaulah hendak diban- Oleh hal yang demikian, Allah dingkan dengan perubahan yang subhanahu wataala berfirman dalam ada di luar bandar, oleh kerana al-Quran, yang memberi erti: "Kalau masyarakat di luar bandar juga manusia bersyukur kepada nikmat bertanggungjawab dan ianya juga yang telah Aku kurniakan, Aku akan hendak mengecapi segala nikmat- tambah lagi di masa-masa akan datang, nikmat yang mana dikecapi oleh tetapi sebaliknya kalau manusia tidak masyarakat di bandar dan dia juga pandai bersyukur, sebaliknya bertanggungjawab sebagai seorang mengingkari segala pemberian Tuhan, warganegara kepada negara ini, maka maka sengsara daripada Allah oleh sebab itulah mereka di luar bandar subhanahu wataala, akibah yang sama- melaung-laungkan kepada Kerajaan sama kita akan menerima". supaya segala jenis pembangunan yang patut diwujudkan demi untuk Tuan Yang di-Pertua, pada kemudahan asas mereka hendaklah hakikatnya kita kena menerima, disegerakan. jangan kita merasai kegagalan Allah, begitu dan begini, bahawa negara kita ini adalah dalam keadaan aman kalau Kita telah 32 tahun merdeka. kalau kita hendak bandingkan dengan kita kaji di antara masyarakat di luar negara-negara lain dan juga bandar, masih banyak lagi kawasan- pembangunan-pembangunan yang kawasan yang belum mendapat telah wujud, yang telah dapat bekalan api, sedangkan telah lama dilaksanakan oleh pihak yang masyarakat di bandar mengecapi berkenaan sebagai pemerintah negara kemudahan ini. Oleh hal yang ini telah pun kita dapat lihat dengan demikianlah kepada Kementerian nyata dan jelas daripada satu tingkat Luar Bandar sekiranya projek-projek kepada satu tingkat perubahan- bekalan api ini belum lagi sampai, perubahan yang berlaku. kalau boleh hendaklah membuat kajian supaya mereka juga akan dapat Tetapi oleh kerana ada di antara kita dibekalkan dengan kemudahan perasaan curiga-mencurigai, perasaan bekalan api. Kalau bekalan ini dalam tidak puas hati dan perasaan hasad proses, kalau boleh janganlah dengki maka kadang-kadang ditim- terlampau "slow" sangat, kadang- bulkan masalah-masalah yang menjadi kadang projek-projek ini memakan remeh-temeh yang boleh membawa- masa sampai dua, tiga tahun dan belum kan perpecahan fahaman di antara lagi siap. Ini juga menjadi masalah satu'sama lain yang kadang-kadang kepada masyarakat di luar bandar. 6023 23 OKTOBER 1989 6024 Begitu juga masalah jalanraya. bekalan api, jalanraya dan Iain-lain Kita lihat di bandar-bandar jalanraya kemudahan yang belum dinikmati lagi boleh dikatakan berlapis-lapis ditar, oleh penduduk luar bandar, tetapi manakala kita melihat kepada sebaliknya di dalam bandar sudah masyarakat di luar bandar yang mana berlapis-lapis. Jadi, ini mengikut mereka juga periu mendapat nikmat tafsiran saya bahawa Yang Berhormat dan rezeki ini, tetapi masih tidak dapat dari Rantau Panjang juga masih belum mengecapi dan menikmati jaian-jalan puas hati, sebab itu beliau yang baik agaknya sebagaimana yang menyuarakan suara-suara rakyat yang dikecapi oleh masyarakat yang berada tidak puas hati itu. Adakah Yang di dalam bandar. Oleh hal yang Berhormat menyuarakan perkara ini demikianlah masyarakat luar bandar lahir daripada perasaan hasad dengki? melaung-laungkan supaya pihak Ke- Kerana saya sendiri berpendapat Yang rajaan dapat melaksanakan projek- Berhormat ikhlas menimbulkan projek ini dengan segera. Kalau- perkara ini untuk meyuarakan hasrat lah kita lihat peruntukan bagi tahun rakyat sebagai Wakil Rakyat. Terima lepas, 2/3 akan digunakan di luar kasih. bandar, tetapi sekarang pun masya rakat di luar bandar belum lagi Tuan Haji Mohamed bin Yaakob: dapat merasai nikmat yang dijanjikan Tuan Yang di-Pertua, jikalau kita itu. Oleh hal yang demikian saya hendak bandingkan sebelum merdeka memohon kepada pihak Kementerian ataupun baru-baru kita merdeka, Luar Bandar supaya dapat melak memang sekarang telah banyak sanakan dengan sebaik-baiknya nikmat-nikmat yang dapat dirasai oleh supaya jalan-jalan di luar bandar akan rakyat di negara ini. Tetapi walau dapat diperbaiki dari masa ke semasa. macam manapun, nikmat ini belum lagi Tuan Yang di-Pertua .... dapat dipenuhi oleh seluruh masyara kat di negara ini. Oleh kerana ada Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul di antara masyarakat yang belum lagi Rahman: (Bangun) mengecapi nikmat inilah maka mereka Itu menyuarakan kepada Kerajaan su Tuan Yang di-Pertua: Yang Ber- paya pihak Kerajaan mempercepatkan hormat dari Besut bangun. Hendak tetapi mereka itu tidak menaruh beri jalan sebab dia minta penje- perasaan dengki, mereka sentiasa lasan? patuh mengikut dan taat setia kepada Kerajaan. Cuma mereka berharap Tuan Haji Mohamed bin Yaakob: supaya Kerajaan mempercepatkan Boleh. pembangunan. Adapun yang dengki dan manakala mereka dengki maka Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul mereka keluar daripada parti Kerajaan Rahman: Tuan Yang di-Pertua, saya dan mereka menjadi pembangkang. tertarik dengan ucapan Ahli Yang (Tepuk) Berhormat dari Rantau Panjang. Tadi Yang Berhormat menyatakan negara Tuan Yang di-Pertua, saya kita ini sudah banyak dapat nikmat dan menyambung di atas rancangan luar kita patut bersyukur dan orang yang bandar. Tadi saya sebutkan masalah bercakap tidak puas hati itu hanya bekalan api dan juga jalan-jalan. Apa orang yang mempunyai perasaan hasad yang patut saya kemukakan di sini ialah dengki. Sekarang ini Yang Berhormat masalah di luar bandar juga iaitu menyebut rakyat luar bandar melaung- masalah projek-projek kesihatan laung tidak puas hati kerana tidak kerana kita yakin dan percaya bahawa dapat mengecap nikmat daripada kesihatan di luar bandar boleh peruntukan yang diperuntukkan bagi dikatakan sangat berkurangan kalau pembangunan luar bandar seperti hendak dibandingkan dengan 6025 23 OKTOBER 1989 6026 kesihatan di dalam bandar-bandar. menyediakan segala peralatan per Oleh hal yang demikian, kesihatan tahanan dan juga memberi latihan penting kerana mengikut ajaran yang cekap kepada tentera-tentera kita Rasullulah s.a.w. yang bermaksud supaya mereka dapat benar-benar "Fikiran yang cergas berada di badan mengawasi negara kita ini dalam yang sihat". Oleh kerana kesihatan di keadaan aman, harmonis buat selama- luar bandar rendah tarafnya, maka lamanya. saya juga menyeru kepada pihak Kementerian yang berkenaan supaya Tuan Yang di-Pertua, setakat itu dapat kita mengatasi lagi segala sahaja ucapan saya. Sekian. kemudahan kesihatan di luar bandar. Mudah-mudahan prestasi kesihatan Tuan Yang di-Pertua: Ahli Yang masyarakat di luar bandar akan dapat Berhormat dari Marang. dipertingkatkan daripada semasa ke semasa, mudah-mudahan kesihatan di luar bandar akan dapat berubah 6.03 ptg. daripada tahap yang ada sekarang ke pada tahap yang kita dapat dinilai- Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar kan di masa-masa akan datang. (Marang): Tuan Yang di-Pertua, saya ingin turut memberikan pandangan mengenai dengan Rang Undang- Tuan Yang di-Pertua, saya juga undang Perbekalan Tambahan 1988 mengalami dan memahami telah pun ini. banyak Kerajaan mewujudkan segala agensi Kerajaan melalui Kementerian Tuan Yang di-Pertua, pertamanya Pembangunan Negara dan Luar saya ucapkan tahniah kepada Kerajaan Bandar di antaranya KEMAS dan juga Malaysia di bawah pimpinan Yang industri kampung. Walau macam Amat Berhormat Perdana Menteri manapun, bagi pihak saya sebagai kerana telah berjaya mengadakan satu Wakil Rakyat di kawasan Rantau persidangan di Kuala Lumpur baru- Panjang menyeru bagi pihak Kerajaan baru ini dan lebih terasa lagi kagum supaya kedua-dua agensi ini bagi pihak kerana aturcara-aturcara, sambutan- Kerajaan mengambil berat supaya sambutan yang dibuat dan juga benar-benar target yang dirancangkan kandungan-kandungan persidangan itu oleh Kementerian ini supaya berjaya menjelaskan kepada kita bahawa dan sampai kepada tahap yang negara kita begitu sensitif, peka dikehendaki. terhadap seluruh bangsa manusia dalam soal memperkatakan hak sama rata, soal kemiskinan seperti yang Tuan Yang di-Pertua, saya juga berlaku di Afrika Selatan dan juga menyentuh masalah Kementerian negara-negara ketiga. Pertahanan. Sekarang kita yakin dan kita percaya bahawa pertahanan di Sehubungan dengan ini saya negara kita ini adalah kukuh dan juga menyentuh kepada Maksud B27 dalam keadaan yang agak harmonis Kementerian Luar Negeri, saya ra&a tetapi memandang kepada satu satu penghargaan perlu diberi kerana daripada pengajaran yang dicontoh berjaya mengadakan Mesyuarat oleh kaedah, ertinya berjaga-jaga lebih Ketua-ketua Negara Komanwel baik daripada kita mengubati. Ertinya ataupun CHOGM yang baru-baru ini sebelum daripada penyakit itu diadakan. Dalam Maksud B27 merebak kawalan daripada penyakit Kementerian Luar Negeri ini ini perlu kita berkawal. Oleh hal yang peruntukan tambahan dikehendaki demikian, saya meminta pihak sebanyak $3,261 juta. Melihatkan Kerajaan memperkukuhkan lagi kejayaan yang gemilang serta pertahanan negara kita iaitu dengan membuktikan faedah-faedahnya yang 6027 23 OKTOBER 1989 6028 jelas daripada hasil persidangan ini, izin, ke luar negeri ini kerana saya lihat saya rasa tidak ragu-ragulah lagi untuk trade mission yang dibuat ataupun kita meluluskan perbelanjaan yang dirangkakan ini begitu kecil sehingga diminta itu. akibatnya imbangan dagangan biasanya lebih daripada luar negeri Sehubungan dengan ini juga saya daripada negara kita sendiri, jadi, melihat sebanyak $182,700 diminta kekurangan rombongan-rombongan untuk membeli 3 buah kereta di dagangan, rombongan pelaburan Kedutaan Malaysia yang berada di daripada Malaysia boleh meng- New York, Washington dan di akibatkan perimbangan yang tidak Baghdad. Saya rasa begitu simpati seimbang di antara negara kita dan kerana ketika saya berada di negara lain. Washington baru-baru ini, saya lihat kereta-keretanya sangat uzur dan Tuan Yang di-Pertua, saya juga begitu jauh ketinggalan. Dan jikalau tertarik dengan B.7 Jabatan Perdana dibandingkan dengan kereta-kereta Menteri yang meminta peruntukan teksi sewa di Washington, saya rasa sebanyak $112 juta dan daripada $112 taraf kereta sewa itu lebih baik juta ini sebanyak $82.9 juta daripada kereta yang ada. Dan kami dikehendaki untuk membiayai projek- dahulu mungkin kalau tidak keluar projek kecil infrastruktur, kemudahan cepat daripada satu kereta Kedutaan awam dan sosial serta keagamaan bagi kita di Washington, mungkin kereta itu kawasan luar bandar. Saudara saya tadi terbakar dan kami mungkin mati. Jadi, telah pun bercakap tentang soal ini saya harap perkara-perkara kereta tetapi saya ingin menekankan bahawa terbakar, kereta mati enjin ini perlu- telah sampai masanya negara yang lah diberikan tumpuan segera. Saya telah merdeka ini diberikan perhatian dengar cerita daripada driver dan juga penting dalam soal kemudahan- pegawai di sana, kereta itu sudah lima, kemudahan asas. Kita tidak mahu lagi enam tahun dan perlu ditukar. Pendek terpekik, terlolong, terjerit ke sana ke kata satu cerita di Washington itu mari dalam Dewan, dalam Parlimen ini sudah menggambarkan kepada kita saban kali waktu menceritakan tentang bahawa permintaan yang dibuat di masalah-masalah sosial dan se- New York dan juga di Baghdad bagainya. Tetapi saya juga hendak ataupun Iain-lain negara itu perlu ingatkan kepada DAP kalau sudah diberikan perhatian dan Kementerian dapat peruntukan itu tidak usah bising- Luar Negeri seharusnya tidak perlu bising lagilah. Sebab saya tahu mendengar rungutan-rungutan seperti peruntukan api, air yang diberikan di ini tetapi perlulah menyemak serta kampung-kampung baru lebih dari meneliti daripada masa ke semasa pada 90% yang didakwa oleh supaya perkara-perkara ini tidak Wakil dari Bukit Bintang itu dia reka- berlaku dan ini menjatuhkan imej kita reka, mengada-ada sahaja. Jadi, kalau sendiri tambahan pegawai yang sudah dapat peruntukan, kalau hendak dihantar ke sana itu bukanlah pegawai dikatakan Kerajaan itu perlu adil, yang low class tetapi Pegawai Division I perlulah dilihat di kampung-kampung yang perlu menjadi Duta Besar Melayu ataupun di kampung-kampung ataupun Duta bagi menggambarkan luar bandar dan juga di kampung- imej negara itu sendiri. kampung Orang Asli, di kampung- kampung pendalaman yang mana kita Saya juga menyokong penuh lihat dari segi infrastruktur masih lagi permintaan daripada Kementerian ketinggalan kebelakang dan ini perlu Luar Negeri ini dan saya juga mohon ditekankan, diambil kira, tidak usah supaya Kementerian Luar Negeri sangatlah kita hendak lebih-lebih membanyakkan trade mission, dengan kepada kampung baru, secara beria-ia 6029 23 OKTOBER 1989 6030 benar, sekadar kalau sudah elektrik, diadakan penempatan tinggi, saya kira air, kemudahan asas itu 90% saya rasa mereka boleh berkumpul di tempat sudah cukup, boleh ditingkatkan yang tinggi itu daripada lari ke bukit- tetapi. . . . bukit dan sebagainya. Sudah sampai masanya kita tidak diusir oleh Tuan Shahidan bin Kassim: banjir (Bangun) Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan Yang di-Pertua: Ahli Yang (Bangun) Berhormat dari Arau bangun. Tuan Yang di-Pertua: Yang Ber Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: hormat dari Arau bangun pula. Silakan. Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan Sila. Yang di-Pertua, daripada kenyataan Yang Berhormat tadi untuk pen- Tuan Shahidan bin Kassim: Tuan jelasan, oleh kerana DAP hanya Yang di-Pertua, baru-baru ini Ke- memperjuangkan satu kaum, apakah rajaan Kelantan telah meng- ini menunjukkan bahawa DAP ini parti umumkan untuk menjadikan banjir perkauman, bukan parti berbilang itu sebagai satu pesta. Jadi kaum. apakah peruntukan ini hendak dijadikan macam mana, sebab Yang Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: Berhormat minta kawasan yang tinggi Lebih kurang begitulah, kalau tidak tetapi Kerajaan Kelantan nampaknya percaya, tanya Ahli Yang Berhormat hendak jadikannya sebagai pesta pula. dari Kepong. Jadi apakah ini bertentangan?

Tuan Yang di-Pertua: Silakan. Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: Tidak bertentangan, Tuan Yang di- Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: Pertua, kerana apabila orang datang Tuan Yang di-Pertua, memanglah pesta, "Mat Salleh" datang, pelancong pembelaan yang dibuat oleh setengah- datang, lepas dia jalan selepas pesta setengah parti itu begitu senget, sebab mereka duduklah di tempat tinggi itu. itulah DAP tidak dapat tempat di Tempat tinggi itu, Tuan Yang di- Terengganu, Kelantan ataupun negeri- Pertua, macam rumah tinggi tetapi negeri Melayu yang lain, kerana parti raitfai boleh duduk. Yang kita ada ini itu lebih kurang perkaumanlah. balairaya, tetapi balairaya rendah, sekolah-sekolah rendah, walaupun Tuan Yang di-Pertua, menyentuh sekolah menengah tinggi tetapi masih tentang peruntukan daripada Jabatan rendah kedudukannya. Jadi kita mahu Perdana Menteri ini saya sangat tempat yang tinggi. Puas hati yang tertarik kerana apa yang diminta itu bertanya? untuk menekankan kerosakan akibat banjir. Memanglah tiap-tiap tahun Tuan Yang di-Pertua, saya juga lihat banjir besar sering melanda di Pantai dari segi Kementerian Perdagangan Timur kerana ianya diserang oleh dan Perindustrian. Di sini diberikan angin monsun pada akhir tahun dan peruntukan lebih kurang $575,200 dan juga awal tahun, jadi perkara-perkara ditekankan soal memberatkan aktiviti ini perlulah diambil kira dan dibuat industri kecil yang dahulunya akti satu pandangan yang serius. Saya juga viti ini di bawah Kementerian mengharapkan adanya pembinaan- Pembangunan Negara dan Luar pembinaan penempatan tinggi kerana Bandar tetapi pada lhb Mac, 1989 biasanya apabila musim banjir orang- telah dipindahkan ke Kementerian ini. orang tak boleh lari. Jadi kalau Jadi kalau kita lihat industri kecil ini 6031 23 OKTOBER 1989 6032 satu industri yang sangat penting. bersetujulah diperkuatkan. Tadi ustaz Orang Malaysia ini kadang-kadang dia kita telah pun baca Hadis, kena bercakap besar-besar, cerita besar- kuatkan pertahanan dan DAP ini tak besar, elok jugalah, buat gudang besar- boleh buat kira sangat, saya tak besar, industri besar-besar, semua bersetuju, Tuan Yang di-Pertua, sebab besar-besar. Ada juga yang cita lebih Yang Berhormat dari Bukit Bintang besar daripada itu, hendak menyebut bahawa pertahanan ini tumbangkan Kerajaan Malaysia pun perlu dikurangkan. Kita sebagai ada, tak kisahlah itu, itu Semangat 46 warganegara hari ini mungkin rasa puny a staiL tidak ada apa-apa kerana kita aman, sejahtera tetapi kalau kita lihat dari Jadi berbalik kepada yang tadi, kita segi keseluruhannya, kita agak merasa lihat perlu industri kecil ini ditekankan, bimbang, cemas, iaitu negara-negara di kerana di negeri-negeri maju, saya sekeliling kita dalam konteks ASEAN ambil dua contoh, satu di Hong Kong ataupun bukan ASEAN, yang saya dan satu lagi di Taiwan. Kejayaan maksudkan Vietnam memang kuat industrinya berkembang bukan dari segi pertahanannya. Kalau bermula daripada industri yang besar, dibandingkan dari segi tentera laut bukan soal komoditi, bukan soal kita, dari segi tentera udara kita projek yang besar-besar tetapi mungkin boleh tahan sedikitlah tetapi industrinya boleh dikatakan 80% kalau tentera darat jika dibandingkan industri di Taiwan dan juga di Hong dengan yang lain, kita jauh lemah. Kong adalah bermula dan berkembang Kalau tentera udara, saya ingat kita daripada industri kecil, industri-indusri yang paling terkebelakang sekali. kampung, industri-industri yang merupakan industri sokongan. Jadi kalau rakyat Hong Kong, Taiwan Saya juga bimbang kerana melihat boleh berbuat demikian dan sikap negara jiran di selatan negara membuktikan kejayaan mereka, kita, hari ini kadangkala meragukan kenapa tidak rakyat kita? Kita dari segi caranya, bukan sahaja diminta mempunyai banyak kemudahan dari dari segi orang luar negeri, daripada segi kraftangannya, dari segi Israel untuk menjadi penasihat dari kemudahan asasnya, jadi giatkanlah segi tentera, dari segi alat industri ini, perhebatkanlah. Tetapi kelengkapannya, tetapi juga di akhir- saya juga rasa terkejut sedikit, sebab akhir ini apabila kita cuba membuat peruntukan yang diminta ini sedikit pertahanan bersama dengan Indonesia sangat. Jadi kalau ada DAP hendak dan juga negara jiran, kita dapati bangkang, tak hendak lulus yang %l/i negara tersebut telah meminta juta ini, dia memang tak sokonglah Kerajaan Amerika dan Kerajaan penduduk luar bandar. Jadi kita minta Amerika pula luluskan untuk peruntukan sebanyak %Vi juta ini pertahanannya dan juga untuk set up, bukan sahaja diluluskan tetapi disemak dengan izin, satu base di Singapura itu kembali, di tambah kembali di masa- sendiri. Jadi kita bimbang sikap-sikap masa yang akan datang, kalaupun tidak ini. Saya bukanlah hendak ganggu pada tahun ini. Singapura saya tak layak hendak ganggu Singapura ini tetapi saya sebagai diberikan suara, perlulah kalau Tuan Yang di-Pertua, saya juga orang lain begitu beria-ia benar panggil bersetuju dengan B.25 Kementerian daripada luar negeri, korek buminya Pertahanan yang minta peruntukan pula, buat pertahanan bawah tanah, tambahan sebanyak $3,490,100 dan jadi kita ini semacam begitu sahaja. apa yang diminta hanya ditekankan untuk membiayai tambahan kos Saya bukanlah kata hendak ajak operasi Tentera Laut Di Raja Malaysia negara kita berperang dengan negara- (TLDM). Pertahanan ini, saya sangat negara jiran tetapi ini satu yang perlu 6033 23 OKTOBER 1989 6034 kita sensitif. Pertahanan laut kita ini bagus, oleh senario politik yang baik lemah. Say a kira kalau Malaysia walaupun sekali-sekali berkelahi diancam daripada dua penjuru, satu dengan Semangat 46 ataupun dengan diserangnya Sabah dan Sarawak dan DAP satu lagi diserangnya Semenanjung dalam keadaan yang serentak, kita Dato' Haji Zakaria bin Haji Abdul tidak mampu. Tetapi kalau mungkin Rahman: (Bangun) diserang daripada satu penjuru, mungkin kita mampu sama ada dari Tuan Yang di-Pertua: Yang segi pertahanan tentera laut ataupun Berhormat dari Besut bangun. pertahanan tentera udara, begitu juga pertahanan tentera darat, sebab kita Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: mempunyai sebuah negara yang luas Sila. lautnya. Kita sekarang boleh dikatakan laut lebih luas daripada darat an. Kalau 9 dahulu zon ekonomi ekslusif kita tidak Dato Haji Zakaria bin Haji Abdul ada, hari ini sudah ada. Kalau nelayan Rahman: Tuan Yang di-Pertua, minta kita dahulu boleh pergi ke laut sampai penjelasan. Saya hendak tanya Ahli ke 40,000 batu persegi, sekarang ini Yang Berhormat dari Marang nelayan kita telah dan boleh pergi ke berkenaan kapal selam yang laut sehingga 160,000 batu persegi. Jadi disebutkan tadi. Betulkah baru-baru mungkin disebabkan keadaan geo- ini saya dengar cerita-cerita ada kapal graphi kita sentiasa duduk di selam kita masuk pukat nelayan di tengah antara India dan China, Marang dan telah diangkat naik ke duduk di pelabuhan antarabangsa darat? Betulkah atau tidak kerana menyebabkan kita sering dilalui, hanya ada sebuah sahaja. diganggu dan sebagainya. Jadi kalaulah pihak Tentera Laut Di Raja Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: kita tidak boleh hendak jaga nelayan, Tak betul itu, itu cerita kartun. Mana tidak boleh hendak jaga penceroboh ada kapal selam boleh diangkat dengan luar negeri, tak boleh hendak jaga pukat? Pemberita tak usah tulislah, perairannya, bagaimanalah pula malu sahaja. Yang Berhormat dari hendak men jaga pertahanan negara Besut, minta maaflah, tidak ada. ini. Jadi mengenai dengan kapal selam Jadi soal permintaan Kementerian ini, dia besar dan dia berharga berjuta- Pertahanan meminta peruntukan juta ringgit. Jadi memanglah tak boleh tambahan sebanyak $3.4 juta ini, saya diangkat dengan pukat, pukat tarik, ingat kecil sahaja. Pendek kata kalau pukat sudu, pukat hanyut, pukat pari, kita bercakap dari segi Kementerian kita tahu jugalah benda-benda macam Pertahanan, pertahanan negara ini ini. bukan soal kita hendak beli bot, bukan Jadi, Tuan Yang di-Pertua, saya kira soal hendak itu sahaja, malahan kapal masa dan ketikanya Kerajaan Malaysia selam—kapal yang boleh menyelam perlu sensitif dengan pergolakan dalam laut pun kita hendak beli, kita perkembangan pertahanan negara- hendak wujudkan. Hari ini kita tidak negara jiran perlu diambil kira ada kapal selam, kita tidak mempunyai daripada sekarang. Bila kita rasakan sistem pertahanan laut yang kemaskini kita sejahtera, kita makmur dalam dan yang boleh menyakinkan kita. semua aspek yang lain, jangan lupa Mungkin hari ini kita memperolehi ke- bahawa pertahanan itu adalah penting. sejahteraan ekonomi, oleh Per- Jangan bila kita kena sesuatu, kena sidangan CHOGM yang mem- serang, baru masa itulah kita hendak banggakan, oleh Sukan SEA yang gali lubang, hendak buat perlindungan, baik, oleh sosio dan taraf hidup yang hendak buat kubu dan sebagainya. 6035 23 OKTOBER 1989 6036 Saya malas bercakap kerana kita mengikut Peraturan Mesyuarat kita, sedar. . . kita hanya boleh membincangkan hanya dalam satu hari. . . Tuan Yang di-Pertua: Cukup. Yang Berhormat hendak habiskah? Tuan Shahidan bin Kassim: Saya Tuan Haji Abdul Rahman bin Bakar: hendak bercakap esok, Tuan Yang di- Jadi saya gulung sedikit lagi. Pertua, sebelum Menteri menjawab. Jadi, secara kesimpulannya dapatlah Saya hendak bercakap hari ini sudah saya rumuskan di sini bahawa perlulah tak sempat. kita kembali dan juga lihat dari segi sistem pertahanan kita supaya men jadi Tuan Yang di-Pertua: Yang satu bentuk sistem pertahanan yang Berhormat, saya rasa mengikut baik. Peraturan Mesyuarat kita, kita ada Saya sokong penuh Rang Undang- sehari sahaja. Yang Berhormat boleh undang Perbekalan Tambahan bagi berucap dalam masa Budget. tahun 1989 ini untuk diluluskan. Ahli-ahli Yang Berhormat, Terima kasih. mesyuarat ditangguhkan hingga jam 2.30 petang esok. Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Timbalan Menteri Dewan ditangguhkan pada pukul menjawab esok dengan kerana 630 petang.

L—A07591.