Authentieke Versie (PDF)
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Jaarverslag seizoen 2001 – 2002 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1 Algemeen 5 1.1 Voetbal Volg Systeem 5 1.2 Meldpunt Voetbalvandalisme 5 1.3 Website CIV 5 1.4 Internationale samenwerking 6 1.4.1 Algemeen 6 1.4.2 Handboek Internationale Samenwerking 6 1.4.3 Champions League Meeting 2001 6 1.4.4 Overige internationale ondersteuning 7 2 Het voetbalseizoen 2001/2002 9 2.1 Algemeen 9 2.2 Incidenten 9 2.3 Stewards 10 2.4 Kaartverkoop/ clubkaarten 11 2.5 Gebruik videoapparatuur 12 2.6 Informatiepositie politie 12 2.7 Wedstrijdwijzigingen 13 3 Politie-inzet 15 3.1 Algemeen 15 3.2 Adoptie 15 3.3 Voorbereiding 15 3.4 Stijging aantal uren politie-inzet 15 3.5 Vermindering politie-inzet 16 3.6 Inzet per divisie 17 3.6.1 Ere Divisie 18 3.6.1.1 Conclusies inzet Ere Divisie 18 3.6.2 Eerste Divisie 18 3.6.2.1 Conclusies inzet Eerste Divisie 19 3.7 Inzet per “soort” politie 19 3.7.1 Algemene politiediensten 20 3.7.2 Inzet ME 20 3.7.3 Supportersbegeleiding 21 3.7.4 Politiesurveillanten 21 3.7.5 Vrijwillige politie 21 3.7.6 Wedstrijdwijzigingen en politie-inzet 21 4 Gedrag supporters 23 4.1 Algemeen 23 4.2 Discriminatie/ spreekkoren 23 4.3 Geweld 24 4.4 Aanhoudingen 25 4.4.1 Algemeen 25 4.4.2 Aanhoudingen per club 26 4.4.3 Aanhoudingen per gemeente 26 4.4.4 Aanhoudingen per leeftijdsgroep 27 4.4.5 Aanhoudingen per wedstrijdsoort 29 Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme 1 Jaarverslag seizoen 2001 – 2002 5 Sancties aangehouden supporters 31 5.1 Algemeen 31 5.2 Politie 31 5.3 Openbaar Ministerie 31 5.4 Uitspraken rechter 32 5.5 Conclusies strafrechterlijke afhandeling 33 5.6 Civiele uitsluitingen versus aanhoudingen 34 5.7 Meldingsplicht 35 5.8 Omgevingsverbod 36 Lijst met afkortingen 39 Bijlagen I Overzicht incidenten 41 II Politie-inzet per regio 49 III Aantallen aanhoudingen per BV O 51 IV Aantallen aanhoudingen per gemeente 53 V Aantallen aanhoudingen per supporter/ wedstrijd 55 VI Overzichten leeftijden afgezet tegen gemiddelden van afgelopen seizoenen 57 VII Beslissingen politie 59 VIII Beslissingen OM 61 IX Beslissingen rechter 65 2 Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme Jaarverslag seizoen 2001 – 2002 Inleiding Het seizoen 2001 – 2002 is een seizoen geweest met enkele spraakmakende gebeurtenissen, zowel positief als negatief. Als eerste moet geconstateerd worden, dat Nederland weer een winnaar heeft van een Europese competitie. Feyenoord won de UEFA cup. In het verlengde daarvan moet ook worden geconstateerd, dat de politie in staat is een dergelijk grote finale, in dit geval zelfs nog met een thuisspelende club, in goede banen te leiden. Dat er achteraf rellen zijn geweest, staat los van de inzet tijdens de wedstrijd. Deze inzet vroeg extra aandacht in verband met de moord op Pim Fortuyn en de sfeer in Nederland op dat moment. De finale van de Amstelcup, een door eerdere incidenten tussen beide supportersgroepen beladen wedstrijd in een “vijandige stad”, heeft de politie ook zonder incidenten kunnen laten plaatsvinden. Het CIV is van mening dat deze twee grote wedstrijden aantonen, dat door goede veiligheidsmaatregelen voetbalwedstrijden zonder (noemenswaardige) incidenten kunnen plaatsvinden. Echter de politie-inzet die dit vergt was erg groot. In het hoofdstuk van de politie- inzet blijkt ook dat de gemiddelde inzet bij dergelijk (Europese) wedstrijden erg hoog is. In de discussie over de politie-inzet zal er altijd een (politieke) afweging moeten zijn wat de consequenties van die inzet kunnen zijn. Veel politie zonder incidenten (preventieve werking) of weinig politie met de kans op incidenten. Overigens is de totale politie-inzet in dit verslagseizoen weer toegenomen, tot 300.000 uren. In de reguliere competities is er in de Ere Divisie een stijging en in de Eerste Divisie een daling van de politie-inzet waarneembaar. Het CIV is van mening dat de informatie vooraf over de te spelen wedstrijd een hele belangrijke rol moet spelen bij de afweging hoeveel politie er dient te worden ingezet. Dit seizoen heeft het CIV diverse malen de opmerking gehoord, dat betrokkenen bij de organisatie van wedstrijden die informatiepositie in sommige gevallen onvoldoende vinden. Het CIV is van mening, dat die informatiepositie, met name gericht op de (risico)supporters een extra impuls zal moeten hebben. Voetbalcoördinatoren, supporterbegeleiders en de RID zullen daarbij een belangrijke rol moeten spelen. Over elkaars rol zullen duidelijke afspraken gemaakt moten worden. Het CIV tekent daarbij aan, dat er ten aanzien van de politie-inzet in deze een spanningsveld kan ontstaan bij de inzet van supporterbegeleiders bij zowel thuis- als uitwedstrijden. Het gedrag van de supporters baart het CIV zorgen. Aan het begin van het seizoen waren er twee grote incidenten in het stadion waarbij onschuldige supporters slachtoffer werden van gedrag van vandalen. Dit was een signaal dat het mogelijk een roerig seizoen zou worden. In het verdere verloop van het seizoen waren nog diverse grote incidenten, ook buiten wedstrijden om, zoals het blokkeren van het spoorwegknooppunt in Utrecht. Dit en de actie van de burgemeester in Amsterdam waarbij 600 supporters terug werden gestuurd na het roepen van discriminerende teksten, luidde een ommekeer in in het beleid van de overheid ten aanzien van de aanpak van voetbalvandalisme. De tolerantie werd minder en sommige clubs werden duidelijk op hun verantwoordelijkheid gewezen ten aanzien van de veiligheid in en rond het stadion. De uiterlijke verschijnselen van het voetbalvandalisme, rellen en confrontaties tussen supporters onderling en/of supporters en politie, kwamen prominent in de aandacht. Over hele seizoen constateert het CIV een toename van incidenten of overtredingen waarbij geweld aan de basis staat. Uit de cijfers van het VVS blijkt dat de groep van 22-24 jarigen het meeste geweld plegen, althans het meest voor gewelddadige delicten wordt aangehouden. Dat geweld wordt niet alleen onderling of tegen de politie gebruikt maar ook aantoonbaar meer tegenover stewards. Het geweld tegen stewards en andere bij de veiligheid rond voetbalwedstrijden betrokken personen, ook de politie, vindt het CIV een zorgelijke ontwikkeling. Ten aanzien van de steward bestaat het gevaar dat zij stoppen met de voor een club belangrijke taak. Evenals vorige seizoen Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme 3 Jaarverslag seizoen 2001 – 2002 pleit het CIV er voor dat stewards die slachtoffer zijn geworden van geweld, hiervan aangifte doen. Politie en Openbaar Ministerie zullen serieus omgaan met deze aangiften, zoals is toegezegd. Aan de andere kant zouden de KNVB en de clubs extra moeten investeren in de kwaliteit van stewards. De goede niet te na gesproken, maar het is het CIV gebleken, dat vele stewards na hun eerste beperkte opleiding, nooit meer een aanvullende of herhalingsopleiding hebben gehad. Een beter opgeleid steward korps is ook belangrijk tegen de achtergrond van de zich uit het stadion terugtrekkende politie H.J. Groenevelt Hoofd CIV 4 Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme Jaarverslag seizoen 2001 – 2002 1 Algemeen 1.1 Voetbal Volg Systeem De statistische gegevens waarover het CIV beschikt komen uit het zogenaamde Voetbal Volg Systeem, het VVS. In dit landelijke geautomatiseerde systeem dat in 1998 is ontwikkeld, voeren de meeste partners (politie, KNVB, justitie en enkele BVO’s) zelf alle relevante gegevens in. Het CIV put uit het VVS haar gegevens voor o.a. de jaarverslagen. Mede op basis van deze gegevens worden trends e.d. aangegeven. De bouwer van het VVS heeft bij het ontwerpen ervan enkele standaard vragen voorgeprogrammeerd waardoor het CIV in staat is snel antwoord te kunnen geven op actuele vragen. Sinds begin 2002 beschikt het CIV zelf over automatiseringsdeskundigheid. Hierdoor is het CIV in staat ook buiten de standaardvragen om in de diepte vragen aan het systeem te stellen. Bij de bevraging van de cijfers voor dit jaarverslag bleken er enkele afwijkingen te zijn ten opzichte van de in de vorige jaarverslagen vermelde gegevens. Zo bleek o.a. ten aanzien van de politie-inzet een dubbeltelling te zijn opgenomen. De inzet voor adoptie is automatisch in de totaalcijfers opgenomen, maar ook nog eens apart vermeld en wederom bij het totaal opgeteld. De totalen verschillen, maar ten aanzien van de aangegeven trend: stijging van de politie-inzet, verandert er echter niets. Met betrekking tot leeftijdscategorieën van de aangehouden supporters bleken er echter wel significante verschillen te zijn met de antwoorden van de standaardvragen. Geconstateerd werd dat er in deze voorgeprogrammeerde vragen een fout zat. Het gevolg is dat de tot en met het vorige seizoen gehanteerde cijfers onjuist zijn en derhalve ook de aangegeven trends. Het CIV betreurt deze gang van zaken ten zeerste. Zij heeft de fout op korte termijn laten herstellen en maatregelen genomen om dergelijk fouten in de toekomst zoveel als mogelijk te voorkomen. In dit jaarverslag zijn de aangepaste cijfers over de vorige seizoenen opgenomen. 1.2 Meldpunt Voetbalvandalisme In het vorige jaarverslag werd er al melding van gemaakt dat het nummer van het Meldpunt Voetbalvandalisme 0900-1433 in Nederland niet of nauwelijks bekend is. Er wordt slechts zeer zelden naar het nummer gebeld om meldingen te doen naar aanleiding van ongeregeldheden rond voetbalwedstrijden. Aan het begin van dit verslagseizoen heeft met ministerie van BZK een nieuwe publiciteitscampagne opgestart, waarbij o.a. “rode kaarten” met het nummer werden uitgedeeld en nieuwe posters werden verspreid. Kort nadat het nummer opnieuw in de publiciteit werd gebracht, kwamen er wel de nodige bruikbare meldingen binnen en men was zelfs bereid om niet anoniem de informatie te geven. Aanleiding hiertoe waren ongeregeldheden die hadden plaats gevonden en waarbij tijdens de berichtgeving speciaal het nummer 0900-1433 onder de aandacht was gebracht. Daarnaast heeft het CIV in haar contacten met de media daar waar mogelijk het nummer genoemd. Helaas moet worden geconstateerd dat dit niet het gewenste resultaat heeft gehad. Er wordt nog steeds nauwelijks gebeld.