Zapis Stenograficzny Z 86. Posiedzenia Komisji Spraw
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
ZAPIS STENOGRAFICZNY Posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej (86.) w dniu 31 stycznia 2017 r. IX kadencja Porządek obrad: 1. Spotkanie z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Południowej Afryki oraz w krajach dodatkowej akredytacji: Republice Botswany, Republice Namibii, Republice Mozambiku, Republice Zim- babwe, Republice Zambii, Republice Malawi, Królestwie Lesotho i Królestwie Su- azi Andrzejem Kanthakiem. Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym. (Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 02) (Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Marek Republika Południowej Afryki jest jednym z 9 państw Rocki) należących do jurysdykcji ambasady RP w Pretorii, której obszar działania rozciąga się na powierzchni ponad 4,7 mi- liona km2, i zamieszkały jest przez ponad 131 milionów Przewodniczący Marek Rocki: mieszkańców. RPA jest jednym z najbogatszych i najle- Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Spraw Zagra- piej rozwiniętych państw na kontynencie afrykańskim. nicznych i Unii Europejskiej Senatu Rzeczypospolitej. Kontynencie, który – chciałem to podkreślić – ma szanse, W porządku obrad tego posiedzenia mamy spotkanie z am- aby stać się w średniookresowej perspektywie najszyb- basadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Rzeczypospolitej ciej rozwijającym się regionem świata. Niektórzy eksper- Polskiej w Republice Południowej Afryki oraz w krajach ci twierdzą, że XXI wiek jest właśnie wiekiem Afryki. dodatkowej akredytacji: Republice Botswany, Republice Dlaczego? Dlatego, że Afryka ma największy potencjał Namibii, Republice Mozambiku, Republice Zimbabwe, demograficzny. Jest najmłodszym kontynentem. Jej ludność Republice Zambii, Republice Malawi, Królestwie Lesotho już obecnie stanowi 1/5 światowej populacji, a przy tym i Królestwie Suazi, panem Andrzejem Kanthakiem. posiada znaczące zasoby bogactw naturalnych i szybko Witamy pana ambasadora. rozwijający się rynek konsumencki. Porządek naszego… Standardowe, zwyczajowe obrady Sytuacja polityczna, jaka ukształtowała się w Połu- takiego posiedzenia wyglądają tak, że najpierw prosimy dniowej Afryce po zniesieniu segregacji rasowej kandydata na ambasadora czy ambasadora o przedstawie- w 1994 r., w ostatnim czasie podlega coraz większej de- nie wizji jego misji w miejscach, do których jest wysyłany stabilizacji. Obecny obóz władzy, koalicja Afrykańskiego w imieniu Rzeczypospolitej, a potem oczekujemy serii pytań. Kongresu Narodowego, ANC, z największą centralą Bardzo proszę, Panie Ambasadorze. związków zawodowych COSATU i partią komunistycz- ną, osłabiany jest poprzez wewnętrzne podziały i zaku- lisowe walki frakcyjne. Dominująca na scenie politycz- Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny nej od czasu upadku apartheidu ANC, partia Nelsona Rzeczypospolitej Polskiej Mandeli, stopniowo traci poparcie na rzecz głównej partii w Republice Południowej Afryki opozycyjnej, Sojuszu Demokratycznego. Zachodzące oraz w krajach dodatkowej akredytacji: na scenie politycznej zmiany zostały potwierdzone wy- Republice Botswany, Republice Namibii, nikami ostatnich wyborów samorządowych z sierpnia Republice Mozambiku, ubiegłego roku. ANC utraciło większość we władzach Republice Zimbabwe, Republice Zambii, lokalnych największych miast, w tym w Johannesburgu Republice Malawi, Królestwie Lesotho i w Pretorii, a jeszcze bardziej osłabiło swoją pozycję i Królestwie Suazi Andrzej Kanthak: w Kapsztadzie, w którym wcześniej przewagę zdobyła Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący. partia Democratic Alliance… Szanowny Panie Przewodniczący! Panie i Panowie (Wypowiedź poza mikrofonem) Senatorowie! Szanowni Państwo! Dzień dobry, Panie Dyrektorze. Dziękuję bardzo za zaproszenie na dzisiejsze posiedze- Jednocześnie w RPA nasilają się trudności gospodar- nie komisji. Z pewnym sentymentem podchodzę do tego, cze zapoczątkowane niedostateczną produkcją i dystrybu- dlatego że już drugi raz mam przyjemność występować cją energii oraz spadkiem cen surowców na światowych przed Komisją Spraw Zagranicznych Senatu. Pierwszy rynkach. Pogarszają się przez to nastroje społeczne, co raz to było w roku 2002, wówczas występowałem jako przejawia się strajkami i protestami ulicznymi, niekiedy konsul honorowy. Teraz po 15 latach stoję przed państwem krwawo tłumionymi przez policję, a ostatnio także wezwa- jako ambasador. Może nie jest to zawrotne tempo kariery niami do ustąpienia ze stanowiska obecnego prezydenta zawodowej, ale biorąc pod uwagę, że byłem konsulem Jacoba Zumy oskarżonego o nadużycie władzy i korupcję. angielskim, to myślę, że wcale nie najgorsze. Przełomowym momentem w polityce RPA może okazać się Postaram się w skrócie scharakteryzować państwu ob- przyszłoroczna konwencja wyborcza ANC, podczas której szar, a szczególnie jedno państwo, w którym będę miał wybrany zostanie następca prezydenta Zumy na stanowisku zaszczyt pełnić rolę ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej. lidera partii i można się spodziewać, że może to spowo- 4 86. posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej dować również zmianę na stanowisku prezydenta kraju. Center z branży zarządzania inwestowania w nieruchomo- Jeżeli tak się nie stanie, to następne wybory parlamentarne ści komercyjne zadebiutowała na giełdzie w Johannesburgu zaplanowane są na 2019 r. z kapitalizacją, jak na skalę tej giełdy, może niewielką, bo Ja myślę, że to tyle, jeśli chodzi o rys polityczny. około 3,4 miliarda zł, ale niemniej jest to bardzo ważny Pomimo wymienionych trudności gospodarczych i zawi- krok w dobrym kierunku. rowań politycznych oraz wyzwań społecznych – mam na Chciałbym zaakcentować, ponieważ rynek południo- myśli przede wszystkim duże rozwarstwienie społeczne, woafrykański jest dla polskich inwestorów i polskich wysokie bezrobocie, wysoką skalę przestępczości i wysoką przedsiębiorców w Polsce jest stosunkowo mało znany. skalę korupcji – Republika Południowej Afryki pozostaje Chciałem zwrócić uwagę, iż w odróżnieniu od niektórych najsilniejszym państwem w Afryce Subsaharyjskiej i za- innych szybko rozwijających się krajów afrykańskich, pewne na całym kontynencie afrykańskim. Jest jedynym a także spoza Afryki, RPA jest państwem funkcjonalnym, państwem afrykańskim należącym do grupy G20 oraz od jest zorganizowane według zachodnich wzorców prawnych 2011 r. do nieformalnego stowarzyszenia 5 wielkich go- i finansowych. Podkreślenia tutaj wymaga wysoka ocena spodarek świata BRICS. W ostatnich 10 latach RPA 2 razy pod względem jakości prawa, w tym ochrony własności była niestałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. intelektualnej i skuteczności rozwiązywania sporów han- Oprócz organizacji globalnych RPA odgrywa również zna- dlowych, a także ochrony interesów inwestorów. Dla uczci- czącą rolę w strukturach regionalnych, jako członek Unii wości muszę tutaj wspomnieć, że ten generalnie bardzo Afrykańskiej, Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju, dobry klimat inwestycyjny skażony jest niestety rosnącym Południowoafrykańskiej Unii Celnej czy też Nowego poziomem korupcji i wysokim poziomem przestępczości. Partnerstwa na rzecz Rozwoju Afryki, NEPAD. O znaczeniu Jeżeli chodzi o szanse naszej ekspansji handlowej, to RPA na arenie międzynarodowej świadczyć może również uważam, że duże możliwości, dzięki podpisanej m.in. umo- fakt, iż zajmuje drugie miejsce na świecie pod względem wie NEPAD, o której już wspominałem, otwierają się przed ilości urzędujących tam misji dyplomatycznych, ustępując branżą rolno-spożywczą. Aby wyjść naprzeciw potrzebom pod tym względem jedynie Stanom Zjednoczonym. i rosnącym szansom, w ambasadzie w Pretorii niedawno Stosunki polityczne między Polską a Republiką utworzony został nowy referat do spraw rolnych. Myślę, że Południowej Afryki należy ocenić tradycyjnie jako bardzo na efekty jego działalności nie będziemy musieli długo cze- dobre. Dobrze układa się również współpraca gospodar- kać. Dobre perspektywy intensyfikacji współpracy rysują cza i w innych obszarach, m.in. w naukowo-technicznym się w energetyce, która w obu krajach oparta jest w dużej i akademickim. Oczywiście współpraca gospodarcza jest mierze na węglu. RPA posiada m.in. unikalne technologie priorytetem we wzajemnych relacjach Polski i Południowej zgazowania węgla, czym zainteresowane są polskie firmy, Afryki. Stan i zakres stosunków dwustronnych między m.in Grupa Azoty współpracuje już z koncernem Sasol, Polską i RPA oraz pozostałymi państwami podlegający- również Kopex coraz bardziej rozszerza swoje wpływy mi kompetencji terytorialnej placówki w Pretorii zależy w tym regionie. w dużej mierze od rozstrzygnięć instytucjonalno-prawnych Duże oczekiwania można wiązać z zakresem współ- zarówno tych mających charakter bilateralny, jak i tych pracy w ramach przemysłu obronnego. Delegacja Polskiej wynikających z polityki Unii Europejskiej. Największe zna- Grupy Zbrojeniowej badała ten rynek podczas targów Africa czenie ma tutaj umowa o partnerstwie gospodarczym EPA, Aerospace and Defence w Johannesburgu jesienią ubiegłego podpisana w połowie ubiegłego roku po kilkunastoletnich roku. Jak powiedział mi prezes grupy, pan Arkadiusz Siwko, żmudnych negocjacjach pomiędzy Unią Europejską i częścią wyniki tego badania rynku są bardzo obiecujące. państw należących do SADC, czyli Południowoafrykańskiej RPA może również stać się istotnym partnerem Polski Wspólnoty Rozwoju. Kraje, które w tej grupie akurat nas w dziedzinie gospodarki morskiej, przede wszystkim w za- najbardziej interesują, to: Botswana, Lesotho, Mozambik, kresie budowy statków i jachtów, rozbudowy infrastruktury Namibia, RPA i Suazi. Umowa ta przewidująca znaczące portowej, a także