CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİR ra biçim yenileştirmelerinden dola- 7. Aşağıdakilerden hangisi Faruk yı yadırgandı. Şiirlerinde kentlerde, Nafiz Çamlıbel için söylenemez? özellikle ’da yaşayan orta A) Memlekete yönelen bir edebiyat halli insanların yaşamını, medeni- çığırı açmıştır. yetin ve tekniğin neden olduğu bu- nalımları, aile ve çocuk temalarını B) Şiirleriyle tanınmıştır. 1. Hecenin beş şairinden biridir. Asıl işledi. Çeşitli konulardaki düzyazı- C) Hem hece hem aruzu kullan- ününü konusunu Anadolu’dan ları ve radyo oyunları yanında Ka- mıştır. alan şiirlerine borçludur. Aruzu ve palı Çarşı, Eski Toprak, İki Başına D) Şiirlerinde özellikle ölüm tema- hece ölçüsünü başarıyla kullan- Yürümek şiir kitaplarından birkaçı- sına ağırlık vermiş, ağır bir dil mıştır, şiirlerini Şarkın Sultanları, dır. kullanmıştır. Çoban Çeşmesi, Akıncı Türküleri Bu parçada sözü edilen şair aşa- E) Roman ve tiyatro türünde de gibi kitaplarda toplamıştır. ğıdakilerden hangisidir? eserler yazmıştır. Yukarıda tanıtılan şairimiz aşağı- A) Behçet Necatigil dakilerden hangisidir? B) Necip Fazıl Kısakürek A) Orhan Seyfi Orhon C) Atilla İlhan B) Yusuf Ziya Ortaç D) Fazıl Hüsnü Dağlarca C) Halit Fahri Ozansoy E) Cahit Sıtkı Tarancı 8. Aşağıdakilerden hangisi Orhan D) Faruk Nafiz Çamlıbel Veli’nin bir özelliği değildir?

E) Enis Behiç Koryürek 5. Aşağıdakilerden hangisi “Beş He- A) Konular günlük olaylar, sıradan

ceciler” topluluğunun özelliklerin- kişiler, şairin anılan ve düş dünyasından seçilmiştir. den biri değildir?

B) Toplumun aksayan yönlerini A) Sade bir dil kullanmaları 2. Şiirlerinde günün dertlerinden s ı- alaycı bir biçimde eleştirmiştir. B) Milli Edebiyat akımının ilkeleri- kıntılarından çok geçmişe tarihe ait C) Şiirde yer alması düşünülme- ne bağlı kalmaları konuları işledi. Divan Edebiyatı ge- yen basit veya kaba görülen C) Şiirde bütün kurallara karşı çı- leneğini; ölçüde, nazım türlerinde sözcüklere dizelerinde yer ver- kıp sembollere sıkça yer ver- dizeleri titizlikle oluşturmada ve miştir. meleri söyleyişte sürdürdü. Kendi Gök D) Şiirin içine; deyim, türkü, mani Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarıyla D) Memleket sorunlarını gerçekçi gibi halk söyleyişleri serpiştir- başlıca eserleridir. bir yaklaşımla işlemeleri miştir. Yukarıda tanıtılan şairimiz aşağı- E) Şiire aruzla başlayıp sonra he- E) Şiirlerinde, Halk şiirinin etki- dakilerden hangisidir? ce ölçüsü kullanmaları sinden kurtulamamıştır.

A) Ahmet Haşim

B) Cenap Şahabettin 6. Şiirde yaptıklarımla kendimden çok söz ettirdim. Çünkü ben Türk şiirini C) bir takım kalıplardan, duygusallık- D) Yahya Kemal tan, yıpranmış benzetmelerden 9. İlkelerini “samimilik, içtenlik, canlı- E) Mehmet Akif Ersoy kurtararak daha kısa, basit ve an- laşılır bir şekle soktum. Günlük ha- lık ve devamlı yenilik” şeklinde yattan ve espriden faydalanarak bi- açıkladılar. Yeni bir edebiyat farklı bir şiir oluşturmak amacıyla bir zim insanımızın yaşamını konu araya gelen sanatçılar Beş Hececi- 3. I. Şarkın Sultanları edinen şiirler yazdım. Şiirde ölçü ler’i eleştirdiler. Buna rağmen on- II. Çoban Çeşmesi ve uyağa gerek olmadığını savun- dum ve bunu kendi şiirimde uygu- ların yolundan gitmekten kurtula- III. Gönülden Gönüle madılar. ladım. Yukarıda eserlerinden bazıları ve- Kendisini böyle tanıtan şairimiz Bu parçada sözü edilen sanatçı- rilen şairimiz kimdir? ların bağlı olduğu edebi topluluk aşağıdakilerden hangisidir? A) Zeki Ömer Defne aşağıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Muhip Dıranas B) Necip Fazıl Kısakürek A) Genç Kalemler B) Cahit Sıtkı Tarancı C) Faruk Nafiz Çamlıbel B) Garipçiler C) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Enis Behiç Koryürek C) Yedi Meşaleciler D) Orhan Veli Kanık E) Ömer Bedrettin Uşaklı D) Tanzimatçılar E) 4. dönemi şairlerinden- E) Servetifünun dir. Şiire başladıktan bir süre son- 64

10. “Kafa, ruh, et ve kemiğimizle ken- 13. O’nun şiiri biçim ve öz bakımından 16. (I) Ahmet Hamdi Tanpınar’ın pek dimizi inkılâp davasına verdik. iki kaynaktan beslenir. Halk şiiri ve çok türde yapıtı vardır. (II) Şiirlerin- Mustafa Kemal sevgisi bir şarkı gi- Atatürkçülük. Giderek ulusal duy- de “Musiki, duygu ve hayal” ön bi dudaklarımızda dolaşıyor. Boz- guları dile getiren deyişler ve yurt plandadır. (III) Şiirlerini sade bir dil- kırlar çevresi içinde yaşayış, yaratı- güzellemeleri bile bu özle beslenir- le yazmıştır. (IV) Bütün şiirlerinde lış ve çalışma terbiyesi aldık. Şunu ler. Şiirleri düşünsel ve toplumsal aruz ölçüsünü kullanmıştır. (V) da belirtelim ki fikir ve sanatı sos- bir özden kaynaklanır; ama dü- Roman ve öykülerinde ise psikolo- yal bir sınıf ya da zümrenin bir kav- şünmeyi değil coşturmayı amaçlar. jik yön önemli yer tutar. ga bayrağı olarak kullanmayacağız. Ulusal ve Atatürkçü şiirleriyle tanı- Bu parçada numaralanmış cüm- Bu ilk sayımızda okurlarımıza uç- nan bir şairimizdir. lelerin hangisinde bilgi yanlışı suz bucaksız masmavi göklerin, en Bu şairimiz aşağıdakilerden han- vardır? ergin mavi denizlerin sonsuzlu- gisidir? ğunca selam ve sevgiler.” diyerek A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. bir bildiri yayımlayan --- 1952’de or- A) Behçet Kemal Çağlar taya çıkmış ve fazla uzun ömürlü B) Necip Fazıl Kısakürek olmamışlardır. C) Orhan Veli Kanık Düşüncenin akışına göre boş bı- D) Ziya Osman Saba rakılan yere aşağıdakilerden E) Cahit Sıtkı Tarancı hangisi getirilmelidir?

A) Hisarcılar B) Yedi Meşaleciler 14. Aşağıdakilerden hangisi II. Yeni 17. Yahya Kemal’le ilgili aşağıda veri- C) Garipçiler Hareketi içinde yer almamıştır? len yargılardan hangisi yanlıştır?

D) Yeniler A) A) Şiirlerinde duygu, düşünce ve E) Maviciler hayali ustalıkla kaynaştırmıştır. B) Sezai Karakoç B) İşlediği başlıca temalar aşk, C) Ece Ayhan 11. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder. tabiat, deniz, tarih, ölüm ve D) İlhan Berk Dante gibi ortasındayız ömrün. sonsuzluktur. E) Necati Cumalı Delikanlı çağımızdaki cevher, C) Bütün şiirlerini hece ölçüsüyle

Yalvarmak yakarmak nafile bugün, yazmıştır.

Gözünün yaşına bakmadan gider. D) Şair genel olarak Osmanlı me- 15. Hece ölçüsüne bağlı olarak yazdığı deniyet ve kültürüne bağlı kal- Aşağıdakilerden hangisi bu dize- ilk şiirleri; Ahmed Hamdi Tanpınar, mıştır. lerin şairi Cahit Sıtkı Tarancı’nın Necip Fazıl Kısakürek’in etkilerini E) Şiirlerini sağlığında kitaplaş- kitaplarından biri değildir? taşırken giderek Fransız sembo- tırmamıştır. listlerin etkisinde kalan sanatçının A) Otuz Beş Yaş şiirlerinde “ölüm korkusu” ile “ya- B) Ömrümde Sükût şama sevinci” iç içedir. Daha son- C) Düşten Güzel ra yayımladığı şiirlerde Garip hare- D) Sonrası ketinin yönelişlerinden esinlen- E) Rahatı Kaçan Ağaç miştir. Hece ölçüsünde durakları atarak yeni uyumlar arama kaygıla- 12. Şiir dilinde yeni bir söyleyiş çığırı rına bağlı eski tekniği değiştirip bi- açmış, hececi çağdaşlarının en çimde daha serbest, konularda üstünlerinden sayılmıştır. Kişisel yaşama, gerçeğe daha açık şiirler 18. “Otuz Beş Yaş, Düşten Güzel, Zi- konulara yönelmiş, şiirlerinde yazmıştır. “Ziya’ya Mektuplar” adlı ya’ya Mektuplar, Ömrümde Sükût” memleket sevgisini, Anadolu’yu, yapıtı, yakın dostu Ziya Osman Sa- yapıtları aşağıdaki sanatçılardan aşkı, ölümü ve kahramanlığı an- ba’ya yazdığı mektupları içerir. hangisine aittir? latmıştır. “Han Duvarları” onun en Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- başarılı yapıtlarından biridir. ğıdakilerden hangisidir? A) Ahmet Haşim Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- B) A) Cahit Sıtkı Tarancı ğıdakilerden hangisidir? C) Enis Behiç Koryürek B) D) Cenap Şahabettin A) Ziya Osman Kanık C) Oktay Rıfat Horozcu E) Cahit Sıtkı Tarancı B) Orhan Veli Kanık D) Orhan Seyfi Orhon

C) Cahit Sıtkı Tarancı E) Halit Fahri Ozansoy D) Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Faruk Nafiz Çamlıbel 65

19. Aşağıdakilerden hangisi İkinci 21. Buluş ve söyleyiş yönlerinden halk 24. Eserlerinde barış, özgürlük, insan Yenilerin özelliklerinden biri de- ozanlarından biri olan Aşık Veysel, sevgisi, umut gibi temaların yanın- ğildir? son yıllara kadar köyle ve halkla da bunalım, yalnızlık, aşk, umut- ilişkilerini kesmemiş, görmediği suzluk gibi bireysel temaları da iş- A) İkinci Yeni şiiri yorumdan ka- halde eşsiz bir duyum gücüyle do- leyen Atilla İlhan; şiirlerinde zengin çınmış net gerçekler üzerinde ğayı damarlarında duyarak sağlam bir hayal gücüne, lirik bir söyleyişe durmuştur. şiirler söylemiştir. sahiptir. Yakın bir tarihte yaşamını B) İkinci Yeni şiiri edebiyatımızda Aşağıdakilerden hangisi Aşık yitiren sanatçı, yeni edebiyatın bir- çok uzun soluklu olamasa, ge- Veysel’in şiirlerinin toplandığı çok türünde eser vermiştir. niş okuyucu kitlesi bulamasa eserdir? Aşağıdakilerden hangisi Atilla İl- da Türk şiirine yeni boyutlar ge- han’ın şiir türünde verdiği eser- tirmiştir. A) Destan Gibi lerden biri değildir? C) Orhan Veli ve arkadaşlarının B) Havaya Çizilen Dünya yalın anlatımına tepki olarak C) Dostlar Beni Hatırlasın A) Duvar doğmuştur. D) Göz Masalı B) Ben Sana Mecburum D) Şiir için şiir anlayışına hizmet E) Kuvayı Milliye Destanı C) Sisler Bulvarı etmiş aydın kesime seslenme D) Yağmur Kaçağı amacını gütmüştür. E) Kartallar Yüksekten Uçar E) İkinci yeniye göre anlamlı ol-

mak, şiir için gerekli değildir.

22. II. Yeniler ile ilgili aşağıdaki yargı- ların hangisinde bilgi yanlışı var- dır?

A) Sürrealizmin etkisindedirler.

B) Toplumsal konulara yönelmiş- lerdir. C) Eserlerinde simgeci, süslü bir anlatım vardır. D) “Toplum için sanat” ilkesi yeri- ne “sanat için sanat” ilkesini benimsemişlerdir. E) Şiirde folklor ürünlerinin kulla- nılmasına karşı çıkmışlardır. 25. Yedi Meşaleciler ile ilgili aşağıda- 20. O, sadece aşk şiirleri yazan, gurbet ki yargıların hangisinde bilgi yan- ve hasret duygularını ifade eden bir lışı vardır?

şair değildir. Aynı zamanda millet A) Eleştirdikleri Fecr-i Ati şairleri- ve vatan sevgisini, kültürümüzü, örf nin etkisinden kendilerini kurta-

ve adetlerimizi dile getiren halk şii- ramamışlardır. rimizin son büyük ustasıdır. Gözleri B) İlkelerini, “canlılık, samimiyet ve kapalı olmasına rağmen gönlü 23. “Bayrak şairi” olarak bilinen, Cum- daima yenilik” diye özetlemiş- açıktır. Duygularını içten söyleyen huriyet döneminde rubaileri ve lerdir. bir şairdir. “Deyişler, Dostlar Beni milli manevi değerleri ön plana Hatırlasın” gibi eserleri vardır. çıkaran şiirleriyle tanınan sanat- C) Şiirlerinde genellikle hece öl- çüsünü kullanmışlardır. Parçada sözü edilen sanatçı aşa- çımız, aşağıdakilerden hangisi- ğıdakilerden hangisidir? dir? D) Taklitçiliği reddedip özgünlüğü

esas almışlar; ancak sanattaki A) Aşık Veysel A) Halide Nusret Zorlutuna ilkelerini gerçekleştiremeden B) Ahmet Kutsi Tecer B) Emine Işınsu dağılmışlardır. C) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Arif Nihat Asya E) Milli Edebiyat şairlerine, özellik- D) Murat Çobanoğlu D) Cahit Külebi le “Beş Hececiler”e tepki olarak E) Bedri Rahmi Eyüboğlu E) Mehmet Emin Yurdakul ortaya çıkmışlardır.

66

26. İlk şiirlerinde Necip Fazıl Kısakü- 29. Şiire aruz ölçüsüyle başlamış, da- CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİR rek’in etkisinde kalmış, kendi şiir ha sonra hece ölçüsüyle ve sade çizgisine yönelişi “Çocuk ve Allah”, bir sille şiirler yazmıştır. İlk şiirle- “Daha” adlı kitaplarıyla başlamıştır. rindeki vatan sevgisi ve Milli Müca- İç ve dış gerçeklere bakarak bilin- dele, sonraki şiirlerinde yerini aşk,

çaltına yönelerek şiirimize yeni ür- gurbet, yalnızlık gibi temalara bı- perişler getirmiştir. Şiirde devamlı 1. Aşağıdakilerin hangisi, II. Yeni şa- rakmıştır. “Bingöl Çobanları, Gur- olarak bir yenilenme içindedir. Ya- irlerindendir? bet, Kimsesizlik” en çok bilinen ş i- pay destanlardan Üç Şehitler Des- A) İlhan Berk tanı bu sanatçımıza aittir. irleridir. Şiirleri ölümünden sonra kitap olarak yayımlanmıştır. B) Melih Cevdet Bu parçada söz edilen yazar aşa- C) Necip Fazıl ğıdakilerden hangisidir? Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? D) Necati Cumalı A) Ahmet Muhip Dıranas A) Ahmet Kutsi Tecer E) Halit Fahri B) Cahit Sıtkı Tarancı B) Ziya Osman Saba C) Fazıl Hüsnü Dağlarca C) Faruk Nafiz Çamlıbel D) D) Kemalettin Kamu 2. Modern Türk şiiri dilinin yolunu E) Ahmet Hamdi Tanpınar açanların başında gelir. Şiirimize E) Fazıl Hüsnü Dağlarca Batılı anlamda ilk çekidüzen veren odur. Günlük yaşantının dışına çı- 27. “Mistikler ne güzel söylemiş. Sırrı- kar, tarihimizin kahramanlarına, mız içimizde kaldıkça ona biz ha-

kimiz. Sırrımız bizden gidince bize, duygunun sonsuzluklarına uzanır. o hakimdir. Hakim olmak. Hakim Divan şiirimizle yeni şiir arasındaki olmak. Kendisine ve her şeye…” köprüyü tek başına kurarken ilk de- diyerek eserlerine yansıttığı anlayı- fa şiirde bilinçli duygulanmanın şı da dile getiren yazarın “Kafa Ka- mimarlığını yapar. Ölümünden ğıdı” adlı eseri bir otobiyografidir. sonra şiirleri iki ayrı kitapta yayım-

“Babıali” adlı kitapta da anılarını lanır. “Aziz İstanbul” ve “Eğil Dağ- toplamıştır. lar” düz yazılarının toplandığı kitap- Bu parçada sözü edilen yazar lardır. aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Cevat Fehmi Başkut B) Necip Fazıl Kısakürek A) Yahya Kemal Beyatlı C) Suut Kemal Yetkin 30. Din, siyaset, tasavvuf, ekonomi, B) Abdülhak Şinasi Hisar D) Abdülhak Şinasi Hisar roman, hikaye, tiyatro vb. birçok C) Ahmet Hamdi Tanpınar alanda eserler vermiştir. Sanat ha- E) Sabahattin Eyüboğlu D) Faruk Nafiz Çamlıbel yatına şiirle başlayan sanatçı, adı- E) Mehmet Akif Ersoy nı, “Örümcek Ağı ve Kaldırımlar”

28. Hece ölçüsünün olanaklarını ge- isimli şiir kitaplarıyla duyurmuştur. nişletmiş; içtenlik, yalınlık ve akıcı O, heceyi Türkçenin ses özellikle- bir söyleyişin egemen olduğu şiir- rine uygun ve etkili olarak kullanan 3. Aşağıdakilerin hangisinde verilen ler yazmıştır. Aşk, doğa sevgisi, en başarılı şairlerimizdendir. Seç- sanatçılar aynı edebi toplulukta geçmiş, ölüm, özlem, yalnızlık, ya- tiği kelime ve kelime gruplarından yer almamıştır?

şama sevinci gibi temaları işlediği geniş hayal ve söyleyiş güzellikle- A) Cemal Süreyya – İlhan Berk – şiirlerinde şairanelikten ve şiirsel- rine ulaşmıştır. Şairin insan, ruh ve – Edip Cansever likten vazgeçmemiştir. Fransız şa- fizik ötesi ile ilgili yazdığı şiir ve pi- irlerinden, özellikle Baudelaire ve B) Namık Kemal – Mehmet Rauf – yesler edebiyatımızın güzel örnek- Verlaine’den etkilenen sanatçı, ilk Nabizade Nazım – Hüseyin leri arasında yer almıştır. şiir kitabı “Ömrümde Sükût”la ünü- Rahmi Gürpınar Bu parçada sözü edilen sanatçı, nü iyice genişletmiştir. C) Orhan Seyfi Orhon – Faruk Na- aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada sözü edilen şair aşa- fiz Çamlıbel – Halit Fahri ğıdakilerden hangisidir? A) Mehmet Akif Ersoy Ozansoy – Enis Behiç Koryürek

A) Cahit Külebi B) Necip Fazıl Kısakürek D) Tevfik Fikret – Cenap B) Cahit Sıtkı Tarancı C) Ahmet Muhip Dıranas Şahabettin – Hüseyin Cahit Yalçın – Halit Ziya Uşaklıgil C) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Behçet Necatigil E) Sabri Esat Siyavuşgil – Cevdet D) Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Cahit Sıtkı Tarancı Kudret – Vasfi Mahir Kocatürk –

E) Ahmet Muhip Dıranas Yaşar Nabi Nayır

67

4. Sanatçı, şiiri tüm süslerinden sıyı- 6. Sanat anlayışın “Sanat eseri, hem 8. Birinci Yeni (Garip) ile İkinci Ye- rarak, çıplak, sade bir görüşle, bir saat gibi içinde bulunduğumuz ni’nin ortak özelliği aşağıdakiler- günlük yaşantılarına bağlamıştır. zamanı, hem de bir pusula gibi gi- den hangisidir? Dünyayı, toplumu ve insanları dilmesi gereken yönü işaret etm e- A) Şiirde anlam kapalılığını sa- sembolist bir gerçekçilikle mısra- lidir.” sözleriyle özlü bir şekilde ifa- vunmak larında işlemiştir. Şiir ve şair hak- de eden …….., çok yazan ve üreten kındaki görüşü şudur: “Bir şiir, bir şairdir. Hiçbir şairden etkilen- B) Sıradan insanın hayatına eğil- kendi başına bağımsız bir ülke ol- memiş; hiçbir akımın etkisinde mek masından çok bir ruhtur, bir an- kalmayarak şiirler yazmıştır. Şiirini C) İmgesel ve kapalı şiire yönel- lamdır. Yaratıcısının fizik, moral, sürekli olarak yenileyen özelliği ile mek yapı ve davranışlarıyla sıkı sıkıya “Türk şiirinin ses bayrağı” nitele- D) Ölçü, uyak gibi şiir kurallarını bağlantısı olan bir fotoğraf adeta… mesine değer görülen sanatçının terk etmek Şair, dış dünya ile iç alemini bir po- şiir kitapları arasında “ Havaya Çi- E) Şiirde söz sanatlarına önem tada eritmek, benliğini yitirmeden zilen Dünya” , “Çocuk ve Allah”, vermek her ikisini bir potada eritip yansıt- “Çakının Destanı”nı örnek göste- mak zorundadır.” Rahat, gösterişe rebiliriz. kaçmayan, sembollere dayanan, Bu parçada boş bırakılan yere 9. "Şiir artık bütün konulara el uzata- bilir, nasırı söyleyebileceği gibi bir şiir geleneklerimizden yararlanan, aşağıdakilerden hangisi getirilebi- kendine özgü bir şiir dili vardır. Ka- lir? sarhoşun belli belirsiz rüyalarını, palı Çarşı, Çevre, Evler… önemli anlaşılmaz dileklerini de söyleyebi- şiir kitaplarından bazılarıdır. A) Fazıl Hüsnü Dağlarca lir. Şiir, ……… ile şairanelikten Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- B) Ahmet Hamdi Tanpınar çıkmış, o dar alandan kurtulmuş, ğıdakilerden hangisidir? C) Cahit Sıtkı Tarancı bütün hayatı kavramıştır. Dilinin, D) Faruk Nafiz Çamlıbel nesrindeki dilin değil, şiirindeki di- A) lin güzelliği üzerinde durmak ister- E) Kemalettin Kamu B) Cahit Külebi dim.”

C) Necati Cumalı Şiirimizdeki yeni bir görüşün ön-

D) Behçet Necatigil cüsü olan ve Nurullah Ataç’ın yu-

E) Orhan Veli Kanık karıya alınan parçasında belirtilen şairimiz aşağıdakilerden hangisi-

dir?

A) Cenap Şahabettin

B) Ahmet Hamdi Tanpınar

C) Orhan Veli Kanık

D) Ziya Gökalp

E) Ziya Osman Saba 7. Garip akımının temsilcilerindendir.

İlk şiirlerini romantik bir anlayışla yazmıştır. Daha sonra şiirlerini 5. Şiirlerini yıllarca özenle işleyerek sosyal temellere dayandırmıştır. 10. Edebiyatımızda ilk kez şiirde bilinçli onlara dil ve söyleyiş bakımından Kentte yaşayan küçük insanların olarak duygunun mimarlığını ya- en mükemmel şekli vermeye çalı- sorunlarını lirizme, ahenge, sese par, günlük yaşantısının dışına çı- şan şairdir. Her dizeye halis şiir sırt çeviren bir sadelik içinde ele kar, tarihimizin kahramanlıklarına, anlayışına en uygun bir musiki almış, şiire girmez denilen konula- duygunun sonsuzluğuna uzanır. cümlesi haline söylemek için şiir- ra, sözcüklere özellikle ağırlık ver- Divan şiirimiz arasındaki köprüyü lerini büyük bir sabırla işlemiştir. miştir. Rahat Kaçan Ağaç, kuran odur. Şiirlerinde tarih, İstan- Bu sabırlı çalışmaların sonunda Telgrafname önemli eserlerinden- bul, aşk, doğa, ölüm, musiki ve “Kendi Gök Kubbemiz” ortaya çık- dir rintlik temelleri işler. mıştır. Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- Yukarıda sözü edilen şair, aşağı- Bu parçada sözü edilen şair han- ğıdakilerden hangisidir? dakilerden hangisidir?

gisidir? A) Orhan Veli Kanık A) Ahmet Haşim A) Ahmet Haşim B) Ziya Osman Saba B) Tevfik Fikret B) Cahit Sıtkı Tarancı C) Oktay Rıfat Horozcu C) Yahya Kemal C) Mehmet Akif Ersoy D) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Mehmet Akif D) Cenap Şahabettin E) Melih Cevdet Anday E) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Yahya Kemal Beyatlı

68

11. Yedi Meşaleciler grubu dağıldık- 15. 1928’de topluluğun adını taşıyan 18. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- tan sonra aşağıdaki “Yedi Meşa- bir dergi çerçevesinde toplanmış lıştır? leciler” den hangisi; “Varlık” der- sanatçılardır. Bu sanatçılar edebi- A) Yahya Kemal, eski Türk şiiriyle gisi ve yayıneviyle genç sanatçıla- yatımıza yenilik, canlılık, içtenlik ge- çağdaş şiirin birleşimini ger- ra önderlik etmiştir? tirmek istemişlerdir. Amaçları, hiç- çekleştirdi. “Ok” şiiri dışında bir akıma bağlı olmadan içlerinden A) Yaşar Nabi Nayır bütün şiirlerini aruzla yazdı geldiği gibi yazmaktır. B) Cevdet Kudret B) ”Otuz Beş Yaş” şiiriyle büyük bir Yukarıda sözü edilen topluluk ve üne kavuşan Oktay Rıfat, Yedi C) Vasfi Mahir Kocatürk bu topluluğun sanatçılarından biri Meşaleciler içinde yer alır. D) Sabri Esat Siyavuşgil aşağıdakilerin hangisinde bir E) Ziya Osman Baba arada verilmiştir? C) Melih Cevdet Anday “Rahatı Kaçan Ağaç, Mikado’nun Çöp- A) Garipçiler – Ziya Osman Saba leri” adlı eserlerinde günümüz

B) Beş Hececiler – Yaşar Nabi şiirinin güzel örneklerini sundu.

Nayır D) Ahmet Muhip Dıranas’ın en ün- 12. Aşağıdakilerden hangisi “Garip” C) I. Yeniler – Cevdet Kudret lü şiiri “Fahriye Abla”dır. akımının benimsediği ilkelerden D) Yedi Meşaleciler – Kenan Hu- E) Ahmet Kutsi Tecer, yaptığı folk- biri değildir? lusi lor araştırmalarını şiirinde kul- A) Ölçü, kafiye ve nazım biçimleri E) II. Yeniler – Vasfi Mahir lanmıştır. terk edilmelidir Kocatürk B) Anlam, yarı kapalı sözcüklerle sadece sezdirilmelidir 16. Aşağıdakilerden hangisi Necip 19. Aşağıdaki özelliklerinden hangisi, C) Sıradan insan da şiire konu Fazıl Kısakürek ile Sezai Kara- Tevfik Fikret ile Yahya Kemal’ de olabilmelidir koç’un ortak yönü olarak söyle- ortaktır? D) Şiir, geleneksel kurallardan nebilir? A) İstanbul’a karşı duyulan sevgiyi kurtarılmalıdır. A) İslamiyet ve mistisizmi hareket dile getirme E) Günlük konuşma dili kullanıl- noktası olarak almıştır B) Divan edebiyatı geleneğini sür- malıdır. B) II. Yeni anlayışının temsilcisidir dürme C) Açık ve yalın bir anlatımla şiir- C) Toplum sorunlarını işleme ler, tiyatrolar yazmıştır. D) Şiiri düzyazıya (nesre) yaklaş- 13. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat D) Şiirlerinin ana teması vatan tırma türü bakımından ötekilerden fark- sevgisidir E) Türkçeyi aruza ustalıkla uydur- lıdır? E) Sahne dili ve tiyatro tekniği ba- ma şarılıdır. A) Deniz Gurbetçileri

B) Kayıp Aranıyor 17. İlk Şiirlerini Dergah ile Milli Mec- C) Vazgeçemediğim 20. Memleketimden insan Manzaraları, mua’ da yayımlandı. Hecenin beş Kuvayi Milliye Destanı, Sesini Kay- D) Mahşer şairine bağlanmayarak sanatını beden Şehir onun en önde gelen E) Küçük Ağa tek başına kurdu. İçtenlikli ve ince, eserleridir. Serbest şiirin ve top- duygusal yönü ağır basan memle- lumcu şiirin öncülerindendir. Bir ket şiirleriyle tanındı; hece ölçüsü- dünya şairi olarak, kendisinden

ne yeni olanaklar aradı. Halk Ede- sonra gelen şairlerimizi etkilemiş- 14. Orhan Veli’nin dili sadedir (1). Şiir- biyatıyla ilgili kimi çarpışmalarda tir. Şeyh Bedrettin Destanı gibi lerinin bir kısmı ölçüsüz ve uyak- bulundu. Şiirleri “Şiirler” adlı kitapta Anadolu’nun değerlerini şiir diliyle sızdır (2). Geleneksel şiirle, edebi toplandı. “Koçyiğit Köroğlu”, yeniden yorumlamıştır sanatlarla, şairanelikle (3) bağını “Köşebaşı” gibi piyesleri, tiyatro- koparmıştır. Sözcükleri ayıklamış, Bu yazıda sözü edilen şair aşağı- larda ilgiyle izlendi. genellikle seçkin bir üslup kullan- dakilerden hangisidir? Burada sözü edilen sanatçı, aşa- mıştır(4). Kimi şiirlerinde alay sezi- ğıdakilerden hangisidir? A) Fazıl Hüsnü Dağlarca lir (5). B) Nazım Hikmet Ran Bu parçadaki numaralanmış söz- A) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Necati Cumalı lerden hangisi bilgi yanlışlığına yol B) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Melih Cevdet Anday açmaktadır? C) Orhan Seyfi Orhon E) Atilla İlhan A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) Enis Behiç Koryürek E) Ahmet Kutsi Tecer

69

21. Zamanın üç boyunu aynı anda ya- 25. Aşağıdakilerden hangisi Beş He- 28. “Güneşi İçenlerin Türküsü, Memle- şatan; rüyaların, bilinçaltının diline ceciler topluluğu içinde yer al- ketimden İnsan Manzaraları, kulak veren ……… şiirlerinde dü- maz? Kuvayı Milliye” gibi şiir kitaplarıyla nü, bugünü birlikte yaşadım. İnsa- tanınan şair aşağıdakilerden A) Halit Fahri Ozansoy nın iç dünyasına yönelmiş dikkatli hangisidir? gözlemlerinden etkilendim. Hikâ- B) Orhan Seyfi Orhon A) Hasan İzzettin Dinamo yelerini, denemelerini hele de C) Faruk Nafiz Çamlıbel “Mahur Beste”yi çok sevdim. D) Yusuf Ziya Ortaç B) Nazım Hikmet Ran Bu parçada boş bırakılan yere E) Ziya Gökalp C) Ahmed Arif aşağıdakilerden hangisi getiril- D) Hasan Hüseyin melidir? E) Ülkü Tamer

A) Necip Fazıl Kısakürek’in

B) Ahmet Hamdi Tanpınar’ın C) Yahya Kemal Beyatlı’nın D) Cahit Sıtkı Tarancı’nın 26. Hemen hemen bütün akımlara ka- 29. Aşağıdakilerden hangisi Necip E) Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın tılan güçlü bir şairdir. za- Fazıl ve Mehmet Akif’in ortak özel- man soyutlaşıp anlam kapalılığına liği olamaz? kaçan, zaman zaman tarih, destan, 22. “Bingöl Çobanları” adlı şiiriyle pas- güncellik konularına yaklaşan de- A) Şiirde dini ve mistik konuların toral şiirin edebiyatımızdaki en ğerli şiirler yazar, “Çocuk ve Allah”, anlatımına yer vermek tanınmış örneğini veren şairimiz “Çakırın Destanı”, “Çanakkale B) Yaşadıkları dönemde oluşan aşağıdakilerden hangisidir? topluluklara katılmayıp sanat Destanı”, “Bağımsızlık Savaşı” A) Kemalettin Kamu önemli eserleridir. hayatlarını kendilerine özgü bir çizgide sürdürmek B) Yusuf Ziya Bu parçada sözü edilen şair aşa- C) Farklı bir sanat anlayışıyla aynı C) Faruk Nafiz ğıdakilerden hangisidir? ideolojiyi anlatmak D) Ziya Gökalp A) Fazıl Hüsnü Dağlarca D) Şiirde “hece” den başka ölçü E) Vasfi Mahir Kocatürk B) Mehmet Akif kullanmamak

C) Orhan Veli E) Şiirde “ölçü” ye ve “kafiye” ye 23. Aşağıdakilerden hangisi Fazıl D) Yusuf Ziya Ortaç önem vermek Hüsnü Dağlarca’nın eseri değil- E) Orhan Seyfi Orhon dir?

A) Çocuk ve Allah B) Sivaslı Karınca 30. Fransız sembolistlerin ve yeni izle- C) Boğaziçi Mehtapları nimcilerin sanat anlayışını benim- D) Çakır’ın Destanı semiştir. Anadolu’yu, memleket E) Üç Şehitler Destanı 27. Onun şiirleri, “Sisler Bulvarı”, “Ben maceralarını, tabiat ve tarih sevgi- Sana Mecburum” dillerde dolaşır. lerini işleyen destanımsı şiirler yazmış, şiirde yeni bir bütünlük 24. Cahit Sıtkı, Ahmet Muhip Dıranas, “Aysel git başımdan ben sana göre kurmaya çalışmıştır. Şiirde ölçü ve Orhan Veli, Tevfik Fikret ve Ahmet değilim” der. Aysel içimizden biri- kafiyeye sıkı sıkıya bağlı kalmış, Haşim’in ünlü şiirleri hafızaları- dir. “Adını mıh gibi aklımda tutuyo- sese ve ahenge önem vermiştir. mızda yer etmiştir. “Otuz Beş Yaş”, rum /Ben sana mecburum bile- Genellikle sonsuzluk, bağımsızlık, “Sis”, “Merdiven”, “Anlatamıyorum”; mezsin” der. Der de büyük bir hay- ve fizik dünyasının ötesine yönelen dudaklarımızdan dökülüveren şiir- ran kitlesine ulaşır. Toplumcu gö- şiirleriyle Cumhuriyet döneminin lerdir. rüşler, şairane ifade, özgün m e- cazlar şiirin özelliklerindendir. güçlü şairleri arasında yer almıştır Bu parçada aşağıdaki şairleri- “Fahriye Abla” şiiriyle tanınan bu mizden hangisinin bir şiirinden Bu parçada tanıtılan şairimiz şairimiz aşağıdakilerden hangisi- söz edilmemiştir? aşağıdakilerden hangisidir?

dir? A) Orhan Veli Kanık A) Atilla İlhan A) Ahmet Muhip Dıranas B) Cahit Sıtkı Tarancı B) Behçet Necatigil B) Cahit Sıtkı Tarancı C) Tevfik Fikret C) İlhan Berk C) Behçet Necatigil D) Ahmet Haşim D) Ahmet Muhip Dıranas D) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Ahmet Muhip Dıranas E) Necip Fazıl Kısakürek E) Faruk Nafiz Çamlıbel

70

CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİR 4. Aşağıdakilerden hangisinde “Ga- 7. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi rip Akımı”nı oluşturan şairler bir hecenin beş şairinden biri değil- arada verilmiştir? dir?

A) Orhan Veli Kanık – Behçet A) Orhan Seyfi Orhon 1. 1950’den sonra Orhan Veli ve ar- Necatigil – Oktay Rıfat B) Yusuf Ziya Ortaç kadaşlarının oluşturduğu Garip B) Oktay Rıfat – Cahit Sıtkı Tarancı C) Enis Behiç Koryürek Akımı’na tepki olarak gelişen; şii- – Melih Cevdet Anday D) Faruk Nafiz Çamlıbel rimize değişik imgeler, çağrışım- C) Ahmet Muhip Dıranas – Behçet lar, soyutlamalarla yeni bir anlatım E) Vasfi Mahir Kocatürk Kemal Çağlar – Necati Cumalı biçimi geliştirmeyi amaçlayan İkin- D) Melih Cevdet Anday – Orhan ci Yeni şiirinin öncü şairlerinden- Veli – Oktay Rıfat dir. E) Orhan Veli Kanık – Fazıl Hüsnü Bu yazıda sözü edilen şair, aşağı- Dağlarca – Melih Cevdet Anday dakilerden hangisidir?

A) Necati Cumalı

B) Behçet Necatigil 8. İlk kitabı Havaya Çizilen Dünya’da 5. Aşağıdakilerden hangisi İkinci C) Ece Ayhan ölçülü, uyaklı, aşık tarzı denemeleri Yeniler için söylenemez? D) Atilla İlhan de çok bulunuyordu. Çocuk ve Al- E) Fazıl Hüsnü Dağlarca A) Şiirde konudan çok söyleyişe lah adlı ikinci kitabının çıkmasıyla önem vermişlerdir. kişiliği üzerinde en yetkili kalemle- rin uyandırdığı ilgi ve dikkati yıllar 2. Şair; Türk tarihinin, Türk sanatının B) Şiiri ders vermek, bir anlam or- başarılı geçmişini, İstanbul’un gü- taya koymak için yazmışlardır. yılı sürdürerek Cumhuriyet devrinin zelliğini ve bunlar karşısındaki ki- C) “Şiir görüntülerin verildiği bir en kuvvetli şairlerinden biri oldu. şisel duygularını dile getirmiştir. sanat olmalıdır” düşüncesiyle Hemen hemen her konuya eğilen Tarihsel değerlerimiz, göz alıcı gö- eser vermişlerdir. usta bir şairdir. rünüşler, yurt özlemi, İstanbul ve D) Şiirin topluma yararlı olmasını Bu parçada sözü edilen şair aşa- yurt sevgisi onun şiirlerinde çokça düşünmemişlerdir. ğıdakilerden hangisidir? rastlanan temalardır. Şiirlerinin toplandığı kitaplardan biri “Kendi E) Şiirde tabiat tasvirlerini önem- A) Fazıl Hüsnü Dağlarca Gök Kubbemiz”dir. semişlerdir. B) Faruk Nafiz Çamlıbel Bu parçada tanıtılan şairimiz, C) Ahmet Hamdi Tanpınar aşağıdakilerden hangisidir? D) Orhan Seyfi Orhon

A) Yahya Kemal Beyatlı 6. Şiirlerinde Anadolu’yu, Anadolu E) Ahmet Muhip Dıranas B) Halit Fahri Ozansoy halkını tanıtmış ve sevdirmiştir. C) Cenap Şahabettin Han Duvarları adlı şiiri, hiçbir art düşünce olmadan yazılmış en gü- D) Orhan Veli Kanık zel, en başarılı bir Anadolu şiiridir. E) Faruk Nafiz Çamlıbel Yurt gerçeklerini yansıtan şiirlerin-

de, bazı sanatçıların yaptığı gibi yı- 9. Aşağıdakilerden hangisi “Beş 3. …, “Garip” hareketinin üç isminden kıcı, kötümser olmamış, halkımızın Hececiler” ile ilgili olarak söyle- biridir. Sıradan yaşamları, günlük fakirliği yanında derin ruh zenginli- nemez? konuşma diliyle, açık anlaşılır bir ğini, Anadolu’nun bakımsızlığına biçimde vermek istemiştir. Sonra rağmen sahip olduğu doğal güzel- A) Şiirlerinde kişisel konular iş- kapalı, soyut, sanatlı şiiri savunan likleri vermeyi ihmal etmemiştir. lemişlerdir. ……… içinde yer almıştır. Şiir ki- Aşk, ayrılıklar, gurbet en güzel bi- taplarından “Perçemli Sokak” B) Heceyle yazdıkları şiirlerde ko- oyunlarından “Çil Horoz” ünlüdür. çimde onun şiirlerinde dile gelir. nuşma dilini esas almışlardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere Bu parçada sözü edilen sanatçı C) Milli bir edebiyat oluşturmayı aşağıdakilerden hangisidir? heceyle yazmaktan ve sade dil aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? A) Halit Fahri Ozansoy kullanmaktan ibaret görmüş- lerdir. A) Oktay Rıfat – II. Yeniler B) Fazıl Hüsnü Dağlarca D) Şiirlerini halk şiiri nazım biçim- C) Faruk Nafiz Çamlıbel B) Melih Cevdet – II. Yeniler leriyle yazmışlardır. D) Yusuf Ziya Ortaç C) Orhan Veli – Yedi Meşaleciler E) Önceleri hepsi, şiirlerinde aruz E) Ahmet Hamdi Tanpınar D) Oktay Rıfat – Yedi Meşaleciler veznini kullanmışlardır.

E) Melih Cevdet – Toplumcu Ger- çekçiler

71

10. İlk şiir, 1951 de Hisar dergisinde 13. Şiirlerinde insanın iç dünyasını, var 15. Türk Halk Şiirine, Türk folkloruna, çıktı. İkinci Yeni akımı doğrultusun- oluş nedenlerini araştırmış tasav- Türk Halk Tiyatrosuna gönülden da şiirler yazdı. Körfez ve vufi bir mistisizmle bireyin tutkuya bağlıdır. Sivas’ta görevliyken dü- Şahdamar gibi şiir kitaplarında ye- varan duyarlılıklarını işlemiştir. zenlediği “Aşıklar Bayramı”ında ni biçim araştırmalarına, değişik Halk şiirleriyle Fransız şiirinin bi- yetmiş kadar halk şairini bir araya imgelerle kendine özgü mistik ve çim özelliklerini birleştirmeye ça- toplamayı başarmış ve bu yarış- İslami içeriğe yer veren yapıtlarıyla lışmış, sözcüklerin ahengine mada son yüzyılın en büyük halk bu kuşağın en iyi şairleri arasına önem vermiştir. “Kaldırımlar” en ozanı olan Aşık Veysel’i edebiyatı- girdi. tanınmış şiirlerinden biridir. Tiyatro mıza, kültürümüze kazandırmıştır. Bu parçada sözü edilen şair, aşa- türünde de eserler vermiştir. Kendini Kızılırmak dolaylarında ya- ğıdakilerden hangisidir? Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- şayan Türk folklor ve gelenekleri- A) Cemal Süreya ğıdakilerden hangisidir? nin incelemelerine vermiş, yapıtla-

B) Sezai Karakoç rında bunları yansıtmaya çalışmış- A) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Necip Fazıl Kısakürek tır. B) Ahmet Kutsi Tecer D) Ülkü Tamer Bu parçada sözü edilen sanatçı C) Necip Fazıl Kısakürek aşağıdakilerden hangisidir? E) Faruk Nafiz Çamlıbel D) Cahit Sıtkı Tarancı A) Ahmet Muhip Dıranas E) Faruk Nafiz Çamlıbel B) Ziya Osman Saba

C) Ahmet Kutsi Tecer

D) Bedri Rahmi Eyüboğlu

E) Pertev Naili Boratav

11. Aşağıdakilerden hangisi II. Yeni

topluluğunun temsilcisidir?

A) Nazım Hikmet

B) Orhan Seyfi Orhon 14. Cumhuriyet döneminin bu üç şairi; C) Ziya Osman Saba heceyi kullanmadaki ustalık, ken- 16. Yedi Meşaleciler, Milli edebiyatçıla- D) Orhan Veli Kanık dine özgülük; dile, imgelere haki- rın gerçekten uzak, duygusal mem- E) Cemal Süreya miyet gibi yönlerden dikkatleri leketçiliklerine karşı olarak doğdu- çekmiş ve çok sevilmişlerdir. lar. Yedi Meşale adında ortak bir Bu sanatçılar aşağıdakilerden şiir dergisi çıkartarak, Türk şiirine hangileridir? yeni bir ufuk açmaya çalıştılar. İlke-

A) Tevfik Fikret – Necip Fazıl Kısa- lerini samimilik, canlılık ve devamlı

kürek – Cahit Sıtkı Tarancı yenilik şeklinde açıkladılar. Beş Hececileri eleştirdiler ve onlara B) Necip Fazıl Kısakürek – Cahit karşı çıktılar. Batı edebiyatını, özel- Sıtkı Tarancı – Mehmet Emin likle Fransız edebiyatını kendilerine 12. Bir eleştirmenimiz, Cahit Sıtkı’nın Yurdakul Batılı şairlerden etkilendiğini belir- örnek alıp, izleyeceklerini söyleme- C) Necip Fazıl Kısakürek – Ahmet tir, onun şiirlerinin Baudelaire, lerine rağmen Beş hececilerin yo- Mallarme, Verlaine, Rimbaud ve Muhip Dıranas – Cahit Sıtkı Ta- lundan gitmişlerdir. rancı Valery çizgisinde olduğunu söyler. Aşağıdakilerden hangisi bu par- D) Faruk Nafiz Çamlıbel – Orhan Buna göre Cahit Sıtkı’nın etkilen- çada sözü edilen topluluğa katıl- diği akım aşağıdakilerden hangi- Veli Kanık – Mehmet Emin Yur- mamıştır? sidir? dakul E) Orhan Veli Kanık – Melih Cev- A) Yaşar Nabi Nayır A) Sembolizm B) Parnasizm det Anday – Oktay Rıfat Horozcu B) Ziya Osman Saba C) Sürrealizm D) Varoluşçu- C) Kenan Hulusi Koray luk D) Ahmet Kutsi Tecer E) Romantizm E) Sabri Esat Siyavuşgil

72

17. Yedi Meşalecilerle, II. Yeni şiirini 19. Ne kadar çok yazmıştır yalnızlığa 22. Otuzu aşkın şiir kitabıyla günümüz karşılaştıran aşağıdaki yargıların dair. Yalnızlıktan ve ölümden söz şiirinin devlerinden birisidir. He- hangisinde bilgi yanlışı vardır? etmediği şiir azdır. Hayata sarılışı, men her konuyu şiirlerinde işle- hayatın neşesini yaşamak isteyişi miştir. Şiire hece ölçüsüyle başla- A) Yedi Meşaleciler, Beş Hececi- hep kendini yalnız hissetmesin- yan şairimiz duyarlık ve aklın bas- ler’e; II. Yeni ise Garipçiler’e dendir. Koskoca dünya içinde, kın olduğu iki dönem yaşamıştır. tepki olarak doğmuştur. sevdikleri arasında yemyeşil dal- Özellikle ikinci dönemde “Türkçem B) Yedi Meşaleciler 1928 de edebi lar, masmavi gök altında o hep tek benim ses bayrağım” dizesiyle dile yaşama girmiştir; II. Yeni ise başınaydı. Bütün büyük sanatçılar çok önem verdiğini belirtmiştir. Ha- 1950 lerin topluluğudur gibi o da büyük bir yükün altındaydı vaya Çizilen Dünya, Üç Şehitler C) Yedi Meşalecilerin söylemi: : kendi yükünün… Otuz Beş Yaş şi- Destanı, Çanakkale Destanı, Top- “Canlılık, samimiyet ve daima irinin bütün dizelerinde bu yükün rak Ana, Delice Böcek, Çocuk ve yenilik”tir. II. Yeniler’in ise “Şai- ağırlığı hissedilebilir. Allah, Çakırın Destanı şiir kitapla- ranelik, anlamda kapalılık ve Bu parçada sözü edilen sanatçı rından bazılarıdır. soyutluk” tır. aşağıdakilerden hangisidir? Bu şairimiz aşağıdakilerden han- D) Faruk Nafiz, Yusuf Ziya; Yedi gisidir? Meşaleciler’in; İlhan Berk, Ce- A) Orhan Veli Kanık mal Süreya II. Yeniler’in ünlü B) Ziya Osman Sabancı A) Melih Cevdet Anday şairidir C) Kenan Hulusi Koray B) Behçet Necatigil E) Yedi Meşaleciler, ortak bir anla- D) Cahit Sıtkı Tarancı C) Necati Cumalı yışta başarılı eserler vereme- E) Kemal Bilbaşar D) Fazıl Hüsnü Dağlarca den dağılmıştır. Sadece Ziya E) Orhan Veli Kanık Osman Saba şiir yazmayı sür- dürebilmiştir; II. Yeni ise İlhan

Berk, Cemal Süreya, Turgut

Uyar gibi sanatçılar yetiştirmiş- 20. I. Beş Hececilerden biridir. tir. II. Heceyle de aruzla da şiir yaz- mıştır. III. Binnaz adlı oyunu ilk manzum 23. Şiire yaşamı boyunca sırtını dön- piyesimizdir. meyen bu büyük sanatçı, Fahriye

Bu özellikler, aşağıdaki sanatçıla- Abla ile Olvido ile topluma mal ol-

rın hangisiyle ilgilidir? muştu. Öldüğü zaman, masasının üzerine yayılmış bir şekilde son ça- A) Rıza Tevfik lışmaları olan yazılar vardı. Okun- B) Orhan Seyfi Orhon ması olanaksız olan bu kupürler, C) Enis Behiç Koryürek karalama defterine dönüşmüştü. D) Yusuf Ziya Ortaç Gözlerime güveniyor, onun el yazı- E) Halit Fahri Ozansoy sını da tanıyordum. Çok zorlan- mama karşın sonunda başardım. 18. Amaçları, şiirde iç ahengi yakala- Yaşamı boyunca çeşitli dergi ve maktır. Dış ahenk öğesi olan ölçü gazetelerde yayımlanmış yazıların ve uyağa önem vermezler. Söz sa- bulabildiğim kadarını da bunlara natlarını şiir için zararlı bulmuşlar ekledim. “Dil Ustası” büyük sanat- ve şiirin kaynağının bilinçaltı olm a- 21. Aşağıdakilerden hangisi Yedi Me- çının güçlü kaleminden çıkan, za- sı gerektiğini savunmuşlardır. “Şiir şaleciler’in özelliği değildir? man içinde güncelliğini koruyacak halka seslenmelidir”. Anlayışıyla A) Sanat aşkını her şeyin üzerinde olan bu değerli yazıları Türk edebi- günlük hayatta olan her şeyi şiire tuttular. yatına armağan ediyorum konu olarak almışlardır. B) Beş hececiler zamanında ol- Bu parçada yazarın sözünü ettiği Aşağıdakilerden hangisi yukarıda gunlaşan şiiri canlandırdılar sanatçı aşağıdakilerden hangisi- belirtilen anlayışta bir sanatçıdır? C) Konuları genişleterek, şiiri zen- dir? A) Orhan Veli Kanık ginleştirdiler. A) Mithat Cemal Kuntay B) Ahmet Hamdi Tanpınar D) Son dönem sanat akımlarının B) Yahya Kemal Beyatlı C) Fazıl Hüsnü Dağlarca etkisinde kaldılar. C) Ahmet Muhip Dıranas D) Faruk Nafiz Çamlıbel E) Yaşar Nabi Nayır, Ziya Osman Saba, Orhan Veli Kanık bu gru- D) Cahit Sıtkı Tarancı E) Yusuf Ziya Ortaç bun en önde gelen şairleriydi. E) Enis Behiç Koryürek

73

24. Aşağıdakilerden hangisi, diğerle- D) Behçet Necatigil CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİR rinden farklı bir edebi akıma bağ- E) Sait Faik lıdır? 28. Aşağıdaki eserlerden hangisi

A) Melih Cevdet Anday farklı bir sanatçıya aittir?

B) Orhan Seyfi Orhon A) Kendi Gök Kubbemiz 1. Aşağıdakilerden hangisi, 1940 C) Enis Behiç Koryürek B) Eski Şiirin Rüzgârıyla sonrası oluşmuş gruplardan biri D) Yusuf Ziya Ortaç C) Aziz İstanbul değildir? E) Halit Fahri Ozansoy D) Eğil Dağlar A) Garipçiler E) Beş Şehir B) Yedi Meşaleciler 25. Aşağıdaki cümlelerde geçen Yah- C) Hisarcılar ya Kemal Beyatlı’yla ilgili yargılar- D) İkinci Yeniler dan hangisi yanlıştır? E) Toplumcular A) Yahya Kemal, neoklasik bir şa-

irdir.

B) Yahya Kemal, şiirlerinde aşk,

ölüm, tabiat ve sonsuzluk te-

malarını işlemiştir.

C) Yahya Kemal’in şiirlerinde Osmanlı hayranlığı oldukça 29. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi açıktır “Yedi Meşaleciler” topluluğuna 2. Aşağıdakilerden hangisi “Beş He- D) Yahya Kemal, sadece maznun bağlı değildir? ceciler” topluluğunun temsilcisi- tarzda eser vermiştir. dir? A) Vasfi Mahir Kocatürk E) Yahya Kemal, İstanbul’u şiirle- A) Enis Behiç Koryürek rinde en fazla konu edinen şa- B) Muammer Lütfi B) Cevdet Kudret Solok irdir. C) Cevdet Kudret Solok C) Yaşar Nabi Nayır D) Kenan Hulusi D) Ziya Osman Saba 26. Aşağıdakilerden hangisi Garip E) Kemalettin Kamu E) Vasfi Mahir Kocatürk Hareketinin özelliklerinden biri

değildir?

A) Eserlerinde, toplumsal sorun-

lara yer verdiler.

B) Şairane söyleşiden uzak dur- dular C) Şiirde uyak düzeni, nazım biri- 3. “Ben gurbette değilim/Gurbet be- mi, ölçü gibi kalıpları önemse- nim içimde” diyen şairin hemen diler. 30. Beş Hececiler dışında kalmaları- bütün şiirlerinde gurbet teması D) Şiirin konusunu genişleterek na rağmen, aynı yöntemle, mem- ağırlığını hissettirir. Bingöl çoban- sıradan insanların yaşamlarını leketin güzellikleri, yurt sevgisi larına adlı şiirinde bu tema daha da şiire yansıttılar konularını işleyen; halk şiir tarzını da derinlik kazanır. Onun şiirlerin- E) Şiirde gelenekten koptular benimseyerek, halk motiflerinden de dış alem insanlardan ayrı değil, de yararlanan iki şairimiz aşağı- insanla bütünleşmiş bir varlıktır. Bu şiirde sözü edilen çobanın ar- 27. Sanatına değer veren tabiatla, top- dakilerden hangisinde birlikte ve- kasında, onunla bütünleşmiş bir lumla, kişilerle ilgili duygu ve dü- rilmiştir? şair vardır. Aslında konuşan, Bin- şüncelerini sembolik bir anlatımla A) Ahmet Kutsi Tecer – Kemalettin göl Çobanı değil şairin kendisidir. ortaya koyan bir şairimizdir. Bazen Kamu kişiliğine başkaldırır. “Kapalı Çar- Bu parçada sözü edilen sanatçı B) Ömer Bedrettin Uşaklı – Enis aşağıdakilerden hangisidir? şı”, “Yaz Dönemi”, “Evler”, “Dar Behiç Koryürek Çağ”, “Yıldızlara Bakmak” önemli A) Cahit Sıtkı Tarancı C) Ceyhun Atıf Kansu – Halit Fahri eserleridir. B) Cahit Külebi Ozansoy Yukarıda sözü dilen şairimiz han- C) Kemalettin Kamu D) Ahmet Muhip Dıranas – Faruk gisidir? D) Ziya Osman Saba Nafiz Çamlıbel A) Oktay Rıfat E) Ahmet Hamdi Tanpınar – Yusuf E) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Orhan Veli Ziya Ortaç C) Mehmet Emin 74

4. Müreffeh sınıfları, yaşamak için öy- 6. Geliyor Boğaziçi’nden doğru 9. (I) “Toplum için sanat” ilkesine le çalışmaya ihtiyacı olmayan in- Bir İskeleden kalkan vapurun sesi bağlı kaldı. (II) Ona göre şiir, keli- sanları teşkil ederler ve o insanlar Mavi sular üstünde yine melerle güzel şekler kurma sana- geçmiş devirlerin hakimidirler. O Bembeyaz Kızkulesi tıdır. (III) Vezin ve kafiyeden kop- sınıfı temsil eden şiir, layık oldu- mamış; ama ölçülü veya serbest, Cumhuriyet dönemi şairlerinden- ğundan daha büyük bir mükem- her türlü güzel şiirin güzel olabile- dir. Şiirlerini hece ölçüsüyle yaz- meliyete erişmiştir. Fakat yeni şii- ceği inancını taşımıştır. (IV)Açık ve maya başladı. “Yedi Meşaleciler” rin istinat edeceği zevk artık o sını- sade bir üslubu vardır.(V) Çoğu arasına katıldı. Yeni şiirin etkisin- fın zevki değildir. Bugünkü dünyayı gerçeğe bağlı olan mecazları, de- den kurtulamadı. Çocukluk özlemi, dolduran insanlar yaşama hakkını rin, karışık ve şaşırtıcı değildir. aile sevgisi, küçük mutluluklarla sürekli bir didişmenin sonunda yetinme ve İstanbul şiirlerinin ko- Yukarıdaki numaralı cümlelerden bulmaktadır. Her şey gibi şiir de nusu oldu. Sebil ve Güvercinler, hangisi Cahit Sıtkı Tarancı için onların hakkıdır ve onların zevkine söylenemez? Geçen Zaman, Değişen İstanbul hitap edecektir. Artık şairane söy- onun eserlerindendir. leşilere veda etmenin zamanı geldi A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. de geçiyor bile. Süleyman Efen- Bu şairimiz aşağıdakilerden han-

di’nin ayağındaki nasırdan söz et- gisidir? 10. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi Fa- tim diye kızıyorlar bana. Ne yap- A) Orhan Veli Kanık zıl Hüsnü Dağlarca’ya aittir? saydım, binlerce yıldır söylene söy- B) Fazıl Hüsnü Dağlarca lene kabak tadı veren gül ve bül- A) Genç Osman Destanı C) Ziya Osman Saba bülden mi söz etseydim? B) Üç Şehitler Destanı D) Ahmet Kutsi Tecer Bu sözler aşağıdaki gruplardan C) Mavi Sürgün E) Cahit Sıtkı Tarancı hangisinin görüşünü yansıtmak- D) Mavi ve Kara

tadır? E) Atatürk Kurtuluş Savaşında 7. (1) Garip akımına karşı ortaya çı- A) Beş Hececiler kan İkinci Yeni akımı, şiirde biçimi

B) Yedi Meşaleciler tamamen ortadan kaldırmaya ça- 11. “Akbaba” adlı mizah dergisini çı- lışmıştır. (2) Şiir için şiir düşüncesi C) Garipçiler kartmıştır. Şiirlerinde günlük haya- benimsemiştir. (3) Bunun yanında D) İkinci Yeniciler tın çeşitli görünümlerini sade bir çağrışımlara da ağırlık vermiştir. E) Genç Kalemler (4) Kapalı şiir düşüncesi sanatçı- dille işlemiştir. Şiire aruzla başla- larda bireyciliği öne çıkarmıştır. (5) mış, daha sonra heceye geçmiştir. Önceleri Birinci Yeni akımına bağlı Akından Akına, Aşıklar Yolu ve Ya- nardağ yapıtlarından bazılarıdır. olan Cemal Süreya, Sezai Karakoç ve Turgut Uyar, İkinci Yeni hareke- Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağı-

tinin de öncüleri arasındadır. dakilerden hangisidir? 5. Fransız şiirinden etkilenmesine Bu parçada numaralanmış cüm- karşın, gençlik döneminde yazdığı A) Yusuf Ziya Ortaç lelerin hangisinde bir bilgi yanlışı şiirlerin biçim ve içeriğinde sezin- vardır? B) Orhan Seyfi Orhon lenen kendine özgü şiirsellikte yo- C) Sabri Esat Siyavuşgil ğunlaşır. Halk şiirinin geleneksel A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 D) Vasfi Mahir Kocatürk ölçü ve uyaklarıyla belirli uyak örgü- E) Yaşar Nabi Nayır lerinden yararlandığı, ancak tatsız 8. Mahallemizden söyleyişlere düşmeden seslendir- Senden başka ağaç olsaydı

diği dizeler; umutsuzluk, yalnızlık, Seni bu kadar sevmezdim bunalım, ölüm düşüncesi gibi dış- 12. “Yahya Kemal” ile ilgili aşağıda ve- Fakat eğer sen tan içe yansıyan karamsar duygu- rilen bilgilerden hangisi yanlıştır? Bizimle beraber lar, yer yer çarpıcı imgeler… “Kaldı- Kaydırak oynamasını bilseydin A) Parnasizm akımının edebiyatı- rımlar” şairi, söyleyişiyle okuru sa- mızdaki temsilcisidir Seni daha çok severdim rıp sarmalamakta ustadır. B) Aruz ölçüsünü şiirlerinde başa- Yukarıdaki parçaya bakarak Or- Bu parçada sözü edilen sanatçı rıyla uygulamıştır. han Veli’yle ilgili olarak aşağıdaki- aşağıdakilerden hangisidir? C) Aşk, ölüm, tabiat ve sonsuzluk lerden hangisine ulaşılamaz? A) Necati Cumalı konularını işlemiştir. A) Ölçüyü kaldırmıştır. B) D) İstanbul’u şiirlerinde sıkça kul- B) Süslü anlatımdan kaçınmıştır. C) Behçet Necatigil lanmıştır. C) Her türlü konuya şiirde yer ver- E) Garip Akımı’nın öncülerindendir D) Kemalettin Kamu miştir.

E) Necip Fazıl Kısakürek D) Uyak örgüsü yoktur.

E) Halkın sorunlarına değinmiştir. 75

13. Öncülüğünü Atilla İlhan’ın yaptığı 16. Malazgirt’ten Kurtuluş Savaşı’na 19. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bir şiir akımıdır. Bu akım içinde yer kadar birçok savaşı destanlaştı- Yahya Kemal Beyatlı’ya ait değil- alan Atilla İlhan, Ferit Edgü, Orhan ran, “Malazgirt Ululaması, Üç Şe- dir? Duru gibi sanatçılar, Garipçilerin, hitler Destanı, İstanbul - Fetih Des- A) Kendi Gök Kubbemiz gündelik yaşam yansıtan yalın, tanı, Çanakkale Destanı” gibi açık duru şiirinden uzaklaşmışlar, yapma destanları yazan şairimiz B) Eski Şiirin Rüzgarıyla bol mecazlı, şairane söyleyişli bir; aşağıdakilerden hangisidir? C) Eğil Dağlar şiire yönelmişlerdir. Akım, adını anı D) Aziz İstanbul A) Mehmet Emin Yurdakul adla çıkan bir dergiden almıştır. E) Sahnenin Dışındakiler B) Mehmet Akif Ersoy Bu yazıda söz edilen şiir akımı C) Ziya Gökalp aşağıdakilerden hangisidir? D) Fazıl Hüsnü Dağlarca

A) Garip E) Yahya Kemal Beyatlı

B) İkinci Yeni C) Beş Hececiler 20. Aşağıdakilerden hangisi Orhan D) Maviciler 17. Milli edebiyatın önde gelen şair ve Veli Kanık’ın bir özelliği değildir? yazarlarından değildir; ancak “Türk E) Yedi Meşaleciler A) Şiirde şairaneliğe karşı çıkmış- Ocağı” başta olmak üzere belli tır. mekanlardaki sohbetlerinde milli görüşü desteklemiştir. O da Ömer B) Yeni bir şiir dili oluştururken in- Seyfettin gibi Türk tarihinin başarılı sandan kopuk soyut temalara geçmişinden esinlenmiş; “Mohaç başkaldırmıştır. 14. Aşağıdakilerin hangisinde her- Türküsü”, “Akıncılar”, “Itri” gibi şiir- C) Melih Cevdet ve Oktay Rıfat’la hangi bir şiir hareketine bağlı ol- lerinde tarihimize, değerlerimize birlikte Garip akımını oluştur- mayan bağımsız iki şair bir arada duyduğu hayranlığı gururla dile ge- muştur. verilmiştir? tirmiştir. D) Her konunun şiirde işleneceği Bu parçada tanıtılan şairimiz, kanıtlanmıştır. A) Orhan Veli Kanık – Oktay Rıfat aşağıdakilerden hangisidir? E) “Elleri Var Özgürlüğün” şiirlerini Horozcu topladığı eseridir. B) Faruk Nafiz Çamlıbel – Yusuf A) Arif Nihat Asya

Ziya Ortaç B) Yahya Kemal Beyatlı

C) Cemal Süreya – İlhan Berk C) Ahmet Kutsi Tecer D) Oktay Rıfat Horozcu – Melih D) Ahmet Hamdi Tanpınar Cevdet Anday E) Fazıl Hüsnü Dağlarca 21. İmge yönü en zengin şairlerimiz- E) Mehmet Akif Ersoy – Fazıl Hüs- dendir. Onun şiiri “Üç Şehitler Des- nü Dağlarca tanı” ile daha bir değişir; kompo- 18. Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı zisyon, anlam ve her iki ögenin özellikle 1927’den sonraki on yıl kaynaşmasıyla oluşan şiir havası

boyunca konu, şekil ve öz yönün- insanı doyurur. O, “Toprak Ana” da

den Milli Edebiyat Döneminin de- Anadolu gerçeğini tanımaları için vamı gibidir. Ancak, savaş yıllarının aydınlara şu çağrıda bulunur: 15. “Ömrümde Sükut” un bu şairi, be- da etkisiyle sanatçıların kahraman- Kardeş senin dediklerin yok lirli temaları ele alır; “gök, bahçe, lık, yurtseverlik adına gerçeklikleri- Halay çekilen toprak bu toprak de- deniz, yelken” gibi unsurlarla birlik- ni yitirdikleri; yurt güzelliklerini, ger- ğil te, “ölüm problemi, yaşama sevin- çeklerini basmakalıp sözlerle dile Çık hele Anadolu’ya ci” gibi temalardır bunlar; “Gök getirdikleri ve bir “memleketçi ede- Kamyonlarla gel, kağnılarla gel Parçası, dal demeti, kuş tüyü/Nasıl biyat” yarattıkları görülür. gayrı hatırlamazsın bu türküyü” dizeleri Aşağıdaki sanatçılardan hangisi O kadar uzak değil onun ölümsüz söyleyişlerindendir. bu parçada sözü edilen memle- Bu parçada tanıtılan şairimiz, ketçi – Anadolucu sanatçılardan Bu parçada sözü edilen şairimiz aşağıdakilerden hangisidir? biri değildir? aşağıdakilerden hangisidir?

A) Orhan Veli Kanık A) F. Nafiz Çamlıbel A) Fazıl Hüsnü Dağlarca B) Oktay Rıfat Horozcu B) N. Fazıl Kısakürek B) Cahit Külebi C) Cahit Sıtkı Tarancı C) E. Behiç Koryürek C) Behçet Necatigil D) Melih Cevdet Anday D) H. Fahri Ozansoy D) Necati Cumalı E) Cahit Külebi E) Y. Ziya Ortaç E) Edip Cansever

76

22. II. Yeniler 1955 sonrasında, şiiri s ı- 25. Aşağıdakilerin hangisinde verilen- 28. Faruk Nafiz Çamlıbel, Orhan Veli radan ve basit hale getiren bu lerin tümü II. Yeni şiirinin temsilci- Kanık ve Cemal Süreya‘nın ortak akıma karşı çıktılar. Sanattan, şai- leridir? özelliği aşağıdakilerden hangisi- ranelikten uzak buldukları akımın dir? A) Faruk Nafiz – Orhan Seyfi – şiirlerini duygudan, çağrışımdan Enis Behiç A) Şiiri vezin, nazım biçimi ve kafi- yoksun olduğu için eleştirdiler. B) Cevdet Kudret – Cemal Süreya ye gibi unsurlardan arındırma Bu parçada sözü edilen II. Yeni’nin – Ece Ayhan B) 1950 sonrası şiirine anlamca karşı çıktığı akım aşağıdakilerden kapalılığı ve soyutlamayı getir- hangisidir? C) Orhan Veli – Melih Cevdet – Ok- tay Rıfat me A) Garipçiler D) Faruk Nafiz – Yaşar Nabi – C) Bağlı bulunduğu topluluğun B) Yedi Meşaleciler Cevdet Kudret önde gelen ismi olma C) Beş Hececiler E) İlhan Berk – Turgut Uyar – Edip D) Ulusal dille, ulusal vezinle; yurt, D) Toplumcu Gerçekçiler Cansever millet sevgisi gibi konuları iş- E) Servetifünuncular leme E) Aruzla ve heceyle şiirler ve tiyat- ro eserleri yazma

26. Aşağıdakilerin hangisi, Garip 29. Orhan Veli, Melih Cevdet Anday’la birlikte Garip akımını oluştururlar. akımı için söylenemez? Oktay Rıfat’ın daha önceki yazdığı A) Türk şiirini şairanelikten kur- duygusal ağırlıklı şiirlerinin tarmışlardır. 1970’ten sonra gözlemlerine da- 23. Aşağıdaki şiir-şair eşleştirmele- B) Ölçü ve uyağa; süslü, mecazlı yandığını söylemek mümkün. Ya- rinden hangisi yanlıştır? anlatıma karşı çıkmışlardır. şamındaki her mekan, çevresin-

deki her insan şiirsel algılamaya A) Açık Deniz – Yahya Kemal Be- C) Sıradan insanların sorunlarını dönüşür. Son dönem şiirleriyle yatlı ve zevklerini şiirlerine yansıt- gerçeği, günceli, toplumsal olanı B) Han Duvarları – Faruk Nafiz mışlardır. şiirsel dil içinde eritmiştir. Çamlıbel D) Şiire konu bütünlüğü yerine Aşağıdaki eserlerden hangisi Ok- C) Sakarya Türküsü – Necip Fazıl parça güzelliğini getirmişlerdir E) Konuşma dilindeki söyleyişleri tay Rıfat’ın değildir? Kısakürek D) Bursa’da Zaman – Ahmet şiirlerinde kullanmışlardır. A) Güzelleme Hamdi Tanpınar B) Aşk Merdiveni E) Bayrak – Fazıl Hüsnü Dağlarca C) Yaşayıp Ölmek D) Otuz Beş Yaş 27. Doğu ve Batı kültürlerini sindirmiş, E) Perçemli Sokak bunlarla yepyeni bir senteze ulaş- mış sanat ve fikir adamıdır. Sem- 30. Şiirlerini başlangıçta toplumsal bolizm havası içinde bir soyut şii- sanatsal bir çizgide oluşturmuş, rin; yepyeni bir roman, hikaye, de- zamanla bireyselliği öne çıkarmış- neme tarzlarının ustasıdır. Hocası tır. Son dönem şiirlerinde ise çağ- ve dostu olan Yahya Kemal’in etki- daş şiiri Divan şiiriyle birleştirmeye sindedir. Şiirlerinde zaman kavra- çalışmıştır. Şiirlerinde yoğun bi- mı ve bilinçaltı; psikolojik roman ve 24. Aşağıdakilerden hangisi Orhan çimde kendini anlatmıştır. hikayelerinde içinde yaşadığı dö- Veli Kanık için söylenemez? 1950’den sonra, şiirlerinin yanında nemin çelişkileri dikkat çeker. A) II. Yeni grubundandır. roman yazmaya başlamıştır. Kurt- Bu parçada sözü edilen sanatçı- B) Geleneksel şiir anlayışına kar- lar Sofrası, Sokaktaki Adam tanmış mız aşağıdakilerden hangisidir? romanlarındandır. “Yağmur Kaça- şıdır. ğı” sevilen şiir kitaplarından biridir. C) Sakarya Türküsü – Necip Fazıl A) Ahmet Hamdi Tanpınar Kısakürek B) Ahmet Kutsi Tecer Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- C) Faruk Nafiz Çamlıbel ğıdakilerden hangisidir? D) Bursa’da Zaman – Ahmet Hamdi Tanpınar D) Peyami Safa A) B. Rahmi Eyüboğlu E) Bayrak – Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Suut Kemal Yetkin B) Atilla İlhan C) F. Hüsnü Dağlarca D) Edip Cansever E) Behçet Kemal Çağlar 77

31. O; “Otel Odaları”, “Geçen Dakikala- 33. I. Necip Fazıl Kısakürek CUMHURİYET DÖNEMİ ROMAN rım”, gibi şiirlerinde saklama ge- II. Orhan Veli Kanık reği duymadan içini döker. Bir yan- III. Yusuf Ziya Ortaç dan da diğer hececilerin varama- IV. Faruk Nafiz Çamlıbel dıkları söyleyiş olanaklarına varır. V. Ziya Osman Saba Yıpranmış benzetmemelerden 1. Aşağıdaki yazar-eser eşleştirme- uzak durur. Onun ünlü şiirleri; he- Yukarıdaki şairlerden hangisi, ya- şadığı dönemde oluşan hiçbir top- lerinden hangisi yanlıştır? ceye kazandırdığı işleklik; buluş, benzetme ve tamamlamalardaki luluğa katılmamış, sanat hayatını A) Fatih Rıfkı Atay: Kiralık Konak bağımsız olarak sürdürmüştür? B) Reşat Nuri Güntekin: Çalıkuşu özgürlük bakımından 1930-1940 döneminin etkili yapıtları arasında- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. C) Peyami safa: Dokuzuncu Hari- dır. ciye Koğuşu Bu parçada tanıtılan şairimiz D) Sait Faik Abasıyanık: Son Kuş- aşağıdakilerden hangisidir? lar

E) Ahmet Kutsi Tecer: Koçyiğit Kö- A) Necip Fazıl Kısakürek roğlu B) Ahmet Muhip Dıranas

C) Cahit Sıtkı Tarancı

D) Behçet Kemal Çağlar

E) Ziya Osman Saba

2. Aşağıdaki eşleştirmelerden han-

gisi doğru değildir?

A) Yahya Kemal Beyatlı – Eğil Dağlar B) Ahmet Hamdi Tanpınar – Beş

Şehir

C) Halide Edip Adıvar – Yaban 34. (I) Anadolu coğrafyasını ve insanını D) Reşat Nuri Güntekin – Anadolu işleyen manzum ve mensur eser- lerin en çok olduğu dönem Cum- Notları

huriyet’in ilk yıllarıdır. (II) Cumhuri- E) Sait Faik Abasıyanık – Semaver

yet’in ilk yıllarında edebiyatımızda,

Necip Fazıl Kısakürek ile Peyami Safa’nın öncülüğünü yaptıkları bir

mistik akım da görülür. (III)Bu dö-

32. Şiirlerinde duygudan çok akla hitap nemde eser veren sanatçıların or-

eder. Sıradan insanların hayatını, tak özellikleri açık, sade bir Türkçe ümitlerini, karamsarlıklarını, vur- kullanmalarıdır. (IV)Türkçenin do- 3. Aşağıdakilerden hangisinde veri- dumduymazlıklarını yalın bir dilde ğal gelişimine aykırı biçimde türe- lenler Peyami Safa’nın romanları- anlatır. Yeni şiirin öncülerindendir. tilmiş kelimelerin kullanıldığı öz nın adlarıdır?

Garip ya da Birinci Yeni denilen şiir Türkçecilik hareketi de bu dönem- A) Bir Tereddütün Romanı – Biz akımının öncüsüdür. Şiir dışındaki de başlar. (V)Şairlerin tümü Divan İnsanlar şiiri geleneğinden kurtulmuştur, türlerle pek ilgilenmemiştir. B) Fatih Harbiye – Bir Sürgün aruz ölçüsünü kullanan şair kal- Bu parçada sözü edilen şair aşa- C) Yalnızız – Mahalle Kahvesi ğıdakilerden hangisidir? mamıştır. Bu parçadaki numaralı cümlelerin D) Sözde Kızlar – Esir Şehrin İn- A) Melih Cevdet Anday hangisinde bilgi yanlışı vardır? sanları B) Oktay Rıfat Horozcu E) 9. Hariciye Koğuşu – Seviye Ta- C) Orhan Veli Kanık A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. lip D) Cahit Sıtkı Tarancı E) Ceyhun Atuf Kansu

78

4. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi- 8. Aşağıdaki eserlerden hangisi 12. Peyami Safa, psikolojik bir eser nin roman türünde yapıtı yoktur? edebiyat türü bakımından öteki- olan Matmazel Noralya’nın Koltuğu lerden farklıdır? adlı romanında bir bakıma kendi A) Refik Halit Karay başından geçen bir kemik hastalı- A) İnce Memed B) Hüseyin Rahmi Gürpınar ğını konu edinmiştir. B) Hababam Sınıfı C) Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağı- D) Memduh Şevket Esendal C) Üç Şehitler Destanı dakilerin hangisinde belirtilmiş- E) Yahya Kemal Beyatlı D) Benim Adım Kırmızı tir? E) Zübük A) Matmazel Noralya’nın Koltuğu roman değil bir hikayedir. 9. “Sağırdere” romanıyla adını du- B) Matmazel Noralya’nın Koltuğu 5. Aşağıdaki yazar- eser eşleştirme- yurmuş olan sanatçı ilk kitapların- roman türünde değil anı türün- da daha çok, köy ve köylü sorunla- lerinden hangisi yanlıştır? de bir eserdir. rına eğilmiştir. Daha sonra yakın C) Peyami Safa, kemik hastalığını tarihin olaylarını ele almıştır. “Dev- A) Kemal Tahir – Devlet Ana Matmazel Noralya’nın Koltu- let Ana” da, kuruluş sürecindeki B) – İnce Memed ğu’nda değil 9. Harbiye Koğu- Osmanlı toplumu ve yönetim sis- C) – Küçük Ağa şu’nda anlatmıştır. temini, “Yorgun Savaşçı” da Ana- D) Necati Cumalı – Susuz Yaz dolu’daki ulusal güçlerin birleşip D) Matmazel Noralya’nın Koltuğu E) Sait Faik – Havada Bulut Kurtuluş Savaşı’na başlamasına psikolojik bir eser değil tarihi bir eserdir. kadar geçen dönemi anlatmıştır. E) Sözü edilen romanın konusu Bu parçada sözü edilen sanatçı olan kemik hastalığı Peyami aşağıdakilerden hangisidir? Safa’nın başından hiç geçme- 6. Aşağıdaki eser – yazar eşleştir- A) Kemal Tahir miştir. melerinden hangisi yanlıştır? B) Tarık Buğra 13. Öykü ve roman yazarıdır. Eserle- rinde daha çok çocuk, işçi, hapis- A) Çamlıca’daki Eniştemiz – A. C) Aka Gündüz hane yaşamı ve aşk gibi konuları Şinasi Hisar D) Necati Cumalı işledi; gözlem ve yaşam deneyim- B) Ayaşlı ve Kiracıları – M. Şevket E) Sabahattin Ali lerine eserlerinde önemli bir yer Esendal verdi. Murtaza, Bereketli Topraklar C) Kapalı Çarşı – Behçet Necatigil 10. Aşağıdakilerden hangisinde bir Üzerinde, Gurbet Kuşları, 72. Ko- D) Biz İnsanlar – Peyami Safa yazar kendisine ait olmayan eser- ğuş, Önce Ekmek roman ve öykü- lerinden birkaçıdır. E) Tütün Zamanı – Tarık Buğra le birlikte verilmiştir? Yukarıda sözü edilen yazar aşa-

A) Tarık Buğra – Lüzumsuz Adam ğıdakilerden hangisidir? B) Mehmet Kaplan – Nesillerin Ruhu A) Yaşar Kemal 7. 1934’te yayımlanan roman cumhu- C) Nurullah Ataç – Okuruma Mek- B) Memduh Şevket Esendal riyetin ilk yıllarındaki Ankara’nın tuplar C) Haldun Taner görgülü görgüsüz çevrelere bağlı D) Kemal Tahir – Devlet Ana D) Abdülhak Şinasi Hisar insanların, oda oda kiraya verilen E) Behçet Necatigil – Kapalı Çarşı E) Orhan Kemal bir evdeki yaşantılarıyla birlikte,

dedikodular, kumar partileri, türlü 11. Sanat hayatına şiirle başladı. Daha 14. “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” çıkar hesapları, mal-mülk kaygıla- sonra hikaye ve romana geçti. O’nun kendi hayatının bir döne- rını gösterir. Memduh Şevket Eserlerinde kendisini, Çukurova mindeki ruhsal durumunu hikaye Esendal bu romanda yurdun dört işçileri ile İstanbul’un yoksul in- eder. Öbür romanlarında kahra- bir tarafında tanıdığı insanların sanlarını anlattı. “Ekmek Kavgası”, manlar genellikle hayalidir. Bunlar psikolojilerini canlandırır. “Bereketli Topraklar Üzerinde”, arasında “Sözde Kızlar”, “Fatih – Bu parçada söz edilen eser aşa- “Hanımın Çiftliği” önemli eserleri- Harbiye”, “Bir Tereddütün Romanı” ğıdakilerden hangisidir? dir. tanınmış eserlerindendir. Bu yazıda sözü edilen yazarımız A) Miras Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir? B) Vassaf Bey C) Ayaşlı ve Kiracıları A) Yaşar Kemal A) Peyami Safa D) Kayıp Aranıyor B) Haldun Taner B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu E) Kürk Mantolu Madonna C) Orhan Kemal C) Halide Edip Adıvar D) Kemal Tahir D) Orhan Kemal E) Rıfat Ilgaz E) Necati Cumalı

79

15. Aşağıdaki yargılardan hangisi Or- 17. Garipçilere karşı “Mavi” hareketini 19. Eserlerinde Anadolu İnsanının ya- han kemal için söylenemez? başlattı. Vatan gazetesinde sine- şantısını derin bir gözlem yetene- ma eleştirileri yazdı.”Ali ğiyle aktarmasını bilir. Eserlerin- A) Orhan Kemal’in öykülerinde, kaptanoğlu” adıyla senaryo yazarlı- deki kişiler, belli düşüncelerle çalışan insanlar önemli bir yer ğı yaptı. Onun şiirlerinde; barış, öz- duygularını anlatmak gayesiyle ya- tutar. gürlük, insan sevgisi, yarın inancı ratılmış kanısı uyandırır. Romanla- B) Orhan Kemal toplumcu, ger- gibi toplumsal temaların yanı sıra; rında olaylara değil, psikolojik çö- çekçi edebiyatımızın önde ge- bunaltı, yalnızlık, umutsuzluk, aşk, zümlemelere önem vermiştir. lenlerindendir. ölüm gibi bireysel temalara uzanış Psiko – sosyal konularda da ro- C) Küçük memurların yaşantıları görülür. Ben Sana Mecburum, Du- man veren sanatçının usta bir ro- onun öykülerine konu olmuştur. var, Zenciler Birbirine Benzemez man tekniği, canlı bir anlatım gücü D) Orhan Kemal toplum içinde şiir kitaplarıdır. Yapıtlarında: canlı vardır. İnce Memed adlı roman se- kadınların durumuna da geniş konuşma dilinden, kültür kavram- risiyle sadece ülkemizde değil yurt bir yer ayırmıştır. larından, argodan, halk deyimle- dışında da beğeni kazanmıştır. E) Orhan Kemal, daha çok Ege rinden yararlanan sanatçının Sırt- Bu parçada kendisinden sözü edi- insanının yaşam biçimini öykü lan Payı, Yaraya Tuz Basmak, Al- len sanatçı aşağıdakilerden han- ve romanlarında işlemiştir. lah’ın Süngüleri adlı romanları da gisidir? vardır. A) Peyami Safa Yukarıda parçada sözü edilen sa- B) natçı aşağıdakilerden hangisidir? C) Kemal Tahir

A) Atilla İlhan D) Tarık Buğra

B) Suut Kemal Yetkin E) Yaşar Kemal C) Halit Ziya Uşaklıgil D) E) Yaşar Kemal 20. Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü diğerlerinden farklıdır?

16. Modern Türk mizahını dünyaya ta- A) Medar-ı Maişet Motoru nıtan hikaye roman ve oyun yazarı- B) Günlerin Getirdiği dır. Yurt sorunlarına değinen, top- C) Ayaşlı ve Kiracıları lum aksaklıklarına eğilen, mizaha D) Saatleri Ayarlama Enstitüsü elverişli kişilerle olayları halkın ho- şuna gidecek bir anlayışla veren E) Fahim Bey ve Biz yazmıştır. Mizahta, kalemi siyasi ve

sosyal hicve gitmiştir. Türk karakte- 21. Aşağıdakilerden hangisi farklı rinin özelliklerini kuvvetle yakalayıp 18. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın en ta- türde bir eserdir? yansıtan, evrensele varan konuları nınmış eseridir, Dört bölümden karikatürize eden eserler yazmıştır. oluşan kitabın her bölümü, öykü- A) Çile Edebiyatın hemen her türünde nün dört kahramanı; İhsan, Nuran, B) Çocuk Ve Allah yazmasına rağmen yazılarının ço- Suat ve Mümtaz’ın adlarıyla verilir. C) Bir Bayrak Rüzgar Bekliyor ğu gazetelerle dergilerde kalmıştır. Ancak romanın ana kahramanı D) Ben Sana mecburum Havadan sudan, Ölmüş Eşek gibi Mümtaz’dır. Yazar diğer üç karakte- E) Devlet Ana hikayeleri; Zübük, Saçkıran gibi ri de Mümtaz ile olan ilişkileri çer-

romanları, Toros Canavarı, Çiçu çevesinde tanıtır. Roman bir olayı gibi tiyatro oyunlarıyla edebiyatı- anlatmaya değil karakterlerin ruh 22. Köy ve köylü sorunlarını konu edi- nen hikaye ve roman yazmıştır. En mızda en çok eser veren sanatçılar ve düşünce dünyalarını aydınlat- arasındadır. maya yöneliktir. önemli eserleri “ Yılanların Öcü”, “Irazca’nın Dirliği”, “Onuncu Köy”, Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- Bu parçada sözü edilen eser “Kaplumbağalar”, “Tırpan” dır. ğıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir? Parçada sözü edilen yazar aşağı- A) Aziz Nesin A) Mahur Beste dakilerden hangisidir? B) Tarık Buğra B) Aynadaki Kadın A) C) Kemal Tahir C) Huzur B) Yaşar Kemal D) Orhan Kemal D) Saatleri Ayarlama Enstitüsü C) Orhan Kemal E) Yaşar Kemal E) Sahnenin Dışındakiler D) Kemal Tahir

E) Hüseyin Suat

80

23. Aşağıdaki yazar – eser eşleşme- E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu C) Memduh Şevket Esendal lerinden hangisi yanlıştır? 26. Yaşar Kemal, romanlarında değ- D) Falih Rıfkı Atay me babayiğidin altından kalkama- E) Haldun Taner A) Halide Edip Adıvar – Sinekli yacağı bir yükün altına girmiş; ro- Bakkal 29. Kitaba adını veren parça dışındaki- manına ana tema olarak insanı ve leri daha önce çeşitli dergilerde B) Peyami Safa – Dokuzuncu Ha- insan gerçeğini seçmiştir. Bu ev- yayımladıktan sonra beş uzun hi- riciye Koğuşu rensel gerçeği yerelliğe tam bir kâyesini..... adıyla bir araya getiren C) Reşat Nuri – Çalıkuşu bağlılıkla ve çeşitli boyutlarıyla iş- D) Kemal Yahir – Devlet Ana lemekte, büyük bir ustalıkla başarı- Tanpınar, genel olarak insanın iç dünyasının çöküşünü, hayatın ger- E) Necati Cumalı – Yaban ya ulaşmaktadır. çeklerinden kaçarak ruhunda ya- Aşağıdakilerden hangisi Yaşar şattığı rüya âlemine sığınışını anla- Kemal’in romanlarından biri de- 24. Yakup Kadri ile birlikte, Kemalist tır. Gerçekle hayalin bağlantılarını yapılanma içinde yer alan yazarlar ğildir? kurcalayan bu hikâyelerde rüya her arasında olan sanatçı, hiçbir za- A) Orta Direk zaman baskın çıkar. Kahramanları man toplumsal düzene köktenci bir B) Yer Demir Gök Bakır eleştiri getirmeyi düşünmemiştir. hayatı irade dışı bir rüya gibi kabul C) Yılanları Öldürseler Elbette aksaklıkları görmüş, ancak ederek günlük hayat çekişmeleri- yeniye olan inancı ve hayata iyim- D) Baldaki Tuz nin uzağında yaşarlar. ser bakışı, onun var olan sıkıntıları E) İnce Memed Bu parçada boş bırakılan yere genellemeden, olduğu gibi aktar- aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- masını sağlamıştır. Böylelikle 27. Sanat, edebiyat, felsefe, psikoloji, dir? “Ayaşlı ve Kiracıları” romanındaki sosyoloji gibi değişik alanlarda A) Beş Şehir insan görüntüleri ve olaylar, daha yazdığı yazılarda çok yönlü bir yazar çok uygulamalara, yani bürokrasi- olduğunu ortaya koymuştur. Kırk yı- B) Saatleri Ayarlama Enstitüsü ye yapılmış eleştiriler biçiminde lı aşkın bir süre boyunca ara ver- C) Huzur okunmalıdır. Romanın asıl önemi, meksizin yazmıştır. Genç bir has- D) Yaz Yağmuru bir dönüşümün, yeni yaşam biçim- tanın psikolojisini yansıtan otobi- E) Abdullah Efendi'nin Rüyaları lerinin çok iyi gözlemlenip aktarıl- yografik romanı “ Dokuzuncu Hari-

masından geliyor. ciye Koğuşu”yla ününü artırmıştır. Bu parçada sözü edilen roman Son eserlerinden olan “Matmazel aşağıdaki sanatçılardan hangisi- Noraliya’nın Koltuğu’nda da tıp öğ- ne aittir? renimi yarken bunalıma girerek felsefeye yönelen ve sonuçta mis- A) Kemal Tahir tik dünya görüşünde karar kılan bir

B) Halikarnas Balıkçısı gencin öyküsünü anlatmıştır. Ede-

C) Sabahattin Ali biyat ve siyaset dünyasından kişi- D) Yaşar Kemal lerle tartışmalara girişerek ses ge- tirmiştir. E) Memduh Şevket Esendal 30. (....) Peyami Safa'nın ustalık dö- Bu parçada sözü edilen yazar nemi romanlarındandır. Yalnızlık, aşağıdakilerden hangisidir? hastalık düşünceleri, kimsesizlik 25. Bu sanatçımızın “Boğaziçi”leri bi- duyguları içinde acı çeken adsız zim edebiyatımızda bir çöl susuz- A) Ahmet Rasim kahramanının ruhsal dünyasını luğu ile beklenen “mensur şiir”in B) Abdülhak Şinasi Hisar aydınlatırken aynı zamanda varlıklı ilk büyük örnekleridir. Başta Halit C) Peyami Safa Ziya olmak üzere bütün bir muhitte sığıntı olarak yaşayan D) Ziya Osman Saba Servetifünun ve Fecr-i Ati sanatçıla- ve sevgisine karşılık alamayan rı böyle bir mensur şiire ulaşmak E) Ahmet Hamdi Tanpınar kahramanının iç çatışmalarını yan- için çabalamışlardır. Boğaziçi Yalı- sıtır. Kemik veremine yakalanmış ları’nı okuyanlar bir şiir okudukları 28. ”………, deniz edebiyatımızın ünlü kahraman bir yandan bacağının hissine kapılırlar ister istemez. Bu hikaye ve romancısıdır. Edebiyatı- kesilmesi korkusunu yaşarken bir kitap bir nesir- şiirdir. Rastgele bir mızda deniz çığırını açmış, sürgün yandan da Nüzhet için içinde yeşe- başlıktan, bir satırbaşından hatta olarak gittiği Bodrum”da deniz in- ren tek yanlı aşkın kırgınlığı ro- bir cümle başından okunup bir şiir sanlarını, Bodrum”u ,Ege denizinin manda okura yansıtılır. büyüsüne kapılmak mümkündür. efsanelerini, Akdeniz savaşlarını, Bu parçanın başına aşağıdakile- lirik bir dille anlatmıştır. Onun eser- Bu parçada sözü edilen eser rin hangisi getirilmelidir? aşağıdaki sanatçılardan hangisi- lerinde denizle ilgili her şeyi bul- mak mümkündür. ne aittir? A) Küçük Ağa Bu parçada tanıtılan edebiyatçı- B) Yorgun Savaşçı A) Abdülhak Hamil Tarhan mız aşağıdakilerden hangisidir? B) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Gurbet Kuşları C) Yahya Kemal Beyatlı A) Cevat Şakir Kabaağaçlı D) 9. Hariciye Koğuşu D) Abdülhak Şinasi Hisar B) Ahmet Muhip Dıranas E) 81

CUMHURİYET DÖNEMİ ROMAN 3. Romanlarında çoğunlukla Çukuro- 6. Aşağıdakilerden hangisi Peyami va bölgesini, bu bölgenin insanla- Safa için söylenemez? rını ve toplumsal gerçeklerini şiir- sel bir dille anlatır. Yaptığı uzun A) Psikolojik tahlillere ağırlık veren doğa betimlemeleri renkli, ayrıntılı romanlar yazmıştır. ve etkileyicidir. Yapıtlarında Halk B) Romanlarında kültür bozulma- 1. I. Yazar “ Nur Baba” da Bektaşi edebiyatından yararlanır, masal ve sını, Batılılaşmanın getirdiği tekkelerindeki yozlaşmayı yan- destan dilini çağdaşlaştırır.”Ağrı bozuklukları konu edinmiştir. sıtmaktadır. Olaylar bir Bektaşi Dağı Efsanesi, Yer Demir Gök Ba- C) Polisiye romanlar yazmıştır. tekkesi etrafında geçer. kır, Üç Anadolu Efsanesi” yapıtla- D) Romanlarında milli ve manevi II. “Ayaşlı ve Kiracıları” romanında rından bazılarıdır. değerlerin önemini vurgulamış- yazar, Cumhuriyetin ilk yıllarının Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- tır. Ankara’sını; Türkiye’nin çeşitli ğıdakilerden hangisidir? katlarından gelen insanların E) Şiirlerinde hece ölçüsünü kul- hayatını anlatmıştır. A) Orhan Kemal lanmış, toplum sorunlarını iş- lemiştir. III. “Fatih – Harbiye’de geleneği ve B) Namık Kemal yozlaşmayı temsil eden iki C) Yahya Kemal 7. Öykü ve romanlarında günlük ya- şamın değişik yönlerini işledi. semti karşılaştırır ve yazar. Bu; D) Yaşar Kemal Kahramanlarını çoğunlukla sömü- bir bakıma Doğu-Batı çatışma- E) Kemal Tahir rülen, yoksul insanlardan seçti. Bu sıdır. insanların yaşamlarını, sorunlarını, Numaralanmış parçalarda tanıtı- 4. Roman diye nitelenen, ama klasik iç dünyalarını yansıtırken kinsiz, lan eserlerin yazarları sırasıyla roman tekniğine uymayan üç ese- sevecen, umutlu bir yaklaşım be- aşağıdakilerden hangisidir? riyle (Fahim Bey ve Biz, nimsedi. “Baba Evi”nde çocukluk Çamlıcadaki Eniştemiz, Ali Nizami yıllarını, “Avare Yıllar” da ise genç- A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Bey’in Alafrangalığı ve Şeyhliği), liğini anlattı. Eserlerinde toplumsal Memduh Şevket Esendal – Pe- edebiyatımıza yeni bir tür katmıştır. yapıdaki çelişkileri ustaca vurgula- yami Safa Eserlerindeki betimlemeler belge- dı. Güçlü gözlem gücüyle, özgün ve B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – sel niteliği taşımaktadır. Anı türün- yalın anlatımıyla çok okunan ve se- Halit Ziya Uşaklıgil – Peyami de çok sayıda eseri vardır. vilen bir yazar olmayı başardı. Sa- Safa Bu parçada tanıtılan yazarımız natının olgun döneminde daha çok C) Peyami Safa – Halit Ziya Uşak- kimdir? yöresindeki toprak ve fabri-

lıgil – Yakup Kadri Karaosma- ka işçilerini konu aldı. Çukuro- A) Abdülhak Şinasi Hisar noğlu va’nın toplumsal ekonomik yapı- B) Ahmet Kutsi Tecer sındaki değişimin yöre halkı üze- D) Reşat Nuri Güntekin – Halit Zi- C) Falih Rıfkı Atay rindeki etkilerini inceledi. ya Uşaklıgil – Tarık Buğra D) Ahmet Hamdi Tanpınar Bu parçada sözü edilen yazar E) Halit Ziya Uşaklıgil – Yakup E) Mehmet Akif Ersoy aşağıdakilerden hangisidir? Kadri Karaosmanoğlu – Ahmet Hamdi Tanpınar A) Orhan Kemal 5. Ahmet Hamdi Tanpınar ile Peyami B) Safa’yı karşılaştıran aşağıdaki C) Yaşar Kemal yargılardan hangisinde yanlışlık D) Aziz Nesin yapılmıştır? E) Kemal Tahir A) Her ikisi de Yahya Kemal’in et- 8. 1918’de Akşehir’de doğdu. Eşya kisindedir; düz yazılarıyla şiirle- ve olayların içyüzünü araştıran, en- telektüel, planlı, çözümleyici bir rinde bu etki görülür. yöntemle çalışan yazarlarımızdan- B) Her iki yazar da başarılı ruh tah- lilleri yapmıştır. dır. “Siyah Kehribar”, “İbişin Rüya- 2. Aşağıda verilen yazar- yapıt eş- sı”, “Küçük Ağa”, “Oğlumuz”, “Yarın leştirmelerinden hangisi yanlış- C) Peyami Safa’nın “Dokuzuncu Diye Bir Şey Yoktur” önemli eserle- tır? Hariciye Koğuşu”, A. Hamdi rindendir. Tanpınar’ın “Huzur” romanı; Bu parçada sözü edilen yazarımız A) R. Nuri Güntekin – Acımak psikolojik derinlikleri işler aşağıdakilerden hangisidir? B) H. Edip Adıvar – Kiralık Konak D) Her ikisi de kültürel değerler C) A.H. Tanpınar – Huzur arasındaki çatışmaya ve Doğu- A) Tarık Buğra D) Y. Kadri Karaosmanoğlu – Ya- Batı sorununa eğilir. B) Ahmet Kabaklı ban E) “Fatih – Harbiye”, Peyami Sa- C) Mehmet Emin E) M. Şevket Esendal – Ayaşlı ve fa’nın “Beş Şehir” A. Hamdi D) Mehmet Akif Kiracıları Tanpınar’ın eserlerindendir E) Oktay Rıfat

82

9. Aşağıdaki eserlerden hangisinin 12. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi 15. Roman, öykü ve makale türünde türü diğerinden farklıdır? Ahmet Hamdi Tanpınar’a ait de- yapıtları vardır. Romanlarında psi- ğildir? kolojik tahlillere önem vermiş ve A) Otuz Beş Yaş bunda da başarılı olmuştur. Doku- B) Şehname A) Huzur zuncu Harbiye Koğuşu adlı roma- C) Çocuk Ve Allah B) Beş Şehir nında kendi yaşamının bir bölü- D) Mendil Altında C) Mahur Beste münü anlatmıştır. E) Sebil ve Güvercinler D) Saatleri Ayarlama Enstitüsü Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- ğıdakilerden hangisidir? E) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu A) Peyami Safa B) Sait Faik Abasıyanık C) Suut Kemal Yetkin 10. Bu romanı; eşkıyalıktan arzuhalci- D) Ahmet Hamdi Tanpınar liğe birçok iş yapmış olan İbrahim E) Abdülhak Şinasi Hisar Efendi’nin, dokuz odalı bir ev alıp her odasını bir aileye kiraya vere- 16. Yayımlandığı zaman büyük tartış- rek geçimini sağlamaya çalışma- malara yol açmıştır. Osmanlının 13. “Boğaziçi Yalıları”, “Boğaziçi Meh- sını anlatır. Türlü kişilerin bir mev- aşiretten devlete doğru gelişimini, tapları” gibi eserleriyle tanınan; 600 yıl süren devletin dinamiğini simlik toplu hayatlarının ve ayrı ayrı değişen, zamanla farklılaşan in- sürdürdükleri kaderlerinin; gerçek- oluşturan güçleri dile getirmeyi sanı, kaybedilmiş zamanın güzel- çi bir gözle, sadelik ve içtenlikle an- amaçlamıştır. Yazar, Anadolu in- liğini işleyen, eserlerinde anıları- sanının tarihsel ve toplumsal özel- latımından oluşur. na ağırlık veren yazarımız aşağı- liklerini saptayabilmek için Os- Bu parçada tanıtılan roman ve ya- dakilerden hangisidir? manlı Devleti’ni kuran ve yaşatan zarı, aşağıdakilerden hangisinde gücün kaynağına inmek istemiş, o bir arada verilmiştir? A) Fakir Baykurt dönemdeki köklerden bugünkü in-

B) Abdülhak Şinasi Hisar sanının özelliklerini belirlemeye A) Mor Salkımlı Ev – Halide Edip C) Tarık Buğra çalışmıştır. Yazar, bir başka roma- Adıvar D) Haldun Taner nı Esir Şehrin İnsanları’nda işgal B) Kiralık Konak – Y. Kadri Kara- yıllarındaki İstanbul’u anlatmıştır. osmanoğlu E) Ahmet Hamdi Tanpınar Bu parçada sözü edilen yat ve ya- C) Ayaşlı ve Kiracıları – Memduh zarı aşağıdakilerden hangisidir? Şevket Esendal D) Perili Köşk – Ömer Seyfettin A) Küçük Ağa – Tarık Buğra B) Türkün Ateşle İmtihanı – Halide E) Gurbet Hikayeleri – Refik Halit Edip Adıvar Karay C) Kızıl Elma – Ziya Gökalp

D) Gönül Hanım – Ahmet Hikmet

Müftüoğlu 14. Edebiyatımızda toplumsal ger- E) Devlet Ana – Kemal Tahir çekçilik denince aklımıza ilk ge-

len yazarlarımız ve onların birer 11. Ömer Seyfettin, Sait Faik, Ahmet 17. ……… romanlarında Çukurova, eseri aşağıdakilerden hangisinde Hamdi Tanpınar, Yaşar Kemal ve Toroslar ve Anadolu’nun kırsal yö- verilmiştir? Orhan Kemal’den okuyamadığım relerini mekan olarak seçmiştir. eserler var; ama en yakın zamanda A) F. Hüsnü Dağlarca – Çocuk ve Köy romanlarına alışılmışın dışın- “Kayıp Aranıyor”, “Saatleri Ayarlama Allah; Orhan Kemal – Baba Evi da bir bakış açısı getirir. Onu üne kavuşturan, büyük yankı uyandıran Enstitüsü”, “Efruz Bey” ve “Hanım B) Necati Cumalı – Nalınlar; N. ……… adlı romanı pek çok dile Çiftliği”ni okuyacağım. Fazıl Kısakürek – Kaldırımlar çevrilmiştir. Bu parçada sözü edilen yazarlar- C) Orhan Kemal – Gurbet Kuşları; Bu parçada boş bırakılan yerlere dan hangisine ait herhangi bir Yaşar Kemal – Yılanı Öldürse- aşağıdakilerden hangisi getiril- esere yer verilmemiştir? ler melidir? A) Ömer Seyfettin D) Behçet Necatigil – Evler; Saba- A) Yaşar Kemal – İnce Memed B) Sait Faik Abasıyanık hattin Ali – Kuyucaklı Yusuf C) Orhan Kemal E) Orhan Kemal – Gurbet Kuşları; B) Tarık Buğra – İbiş’in Rüyası Tarık Buğra – Yalnızlar C) Kemal Tahir – Devlet Ana D) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Yaşar Kemal D) Necati Cumalı – Tütün Zamanı E) Sait Faik Abasıyanık – Kayıp

Aranıyor 83

18. Bursa’da eski bir cami avlusu 22. Hikaye, roman ve oyun yazarıdır. 24. Aşağıdaki yazar – eser eşleştir- Mermer Şadırvandan şakırdayan En usta gülmece yazarlarımızdan- melerinden hangisi yanlıştır?

su dır. Yapıtlarını topluma yararlı ol- A) Halide Edip Adıvar: Tatarcık Orhan zamanından kalma bir du- mak için meydana getirmiştir. He- B) Peyami Safa: Fatih Harbiye var men her türde yazmasına rağmen, yazılarının çoğu gazetelerde kal- C) Memduh Şevket Esendal: Ayaş- Onunla bir başka ihtiyar çınar mış, henüz kitap haline getirilm e- lar ve Kiracıları Şiir türünde olduğu gibi diğer tür- miştir. En tanınmış yapıtları; Parti D) Reşat Nuri Güntekin: Harap lerde de başarılı örnekler üreten Kurmak, Dünya Kazan Ben Kepçe, Mabetler Ahmet Hamdi Tanpınar’ın roman Öküz Başkan… E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu: türündeki eseri hangisidir? Yukarıdaki parçada tanıtılan ya- Ankara A) Şiirler zar aşağıdakilerden hangisidir?

B) 20. Asır Türk Edebiyatı Tarihi A) Kemal Tahir C) Yaz Yağmuru B) Aziz Nesin D) Huzur C) Tarık Buğra E) Beş Şehir D) Yaşar Kemal 25. Yaşar Kemal, romancılığında asıl E) Cahit Külebi çıkışını dört ciltten oluşan...... 'le yapar. Varlık Roman Armağanı alan ve pek çok ülkede yayımlanan 19. Aşağıdaki sanatçı – yapıt eşleş- eser, köylüye zulmeden toprak tirmelerinden hangisi doğru de- ğildir? ağası yüzünden dağa çıkan yiğit bir eşkıyanın ağayla eşrafla işbirliği A) Yaşar Kemal – İnce Memed yapan yerel yöneticiler ve politikacı- B) Haldun Taner – Teneke larla yaptığı uzun soluklu mücade- C) Tarık Buğra – Küçük Ağa leleri konu alır. D) Orhan Kemal – Ekmek Kavgası Bu parçada boş bırakılan yere E) Peyami Safa – Yalnızız aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- dir?

A) Teneke B) Orta Direk C) Sarı Sıcak D) İnce Memet 20. Aşağıdakilerden hangisi Kemal E) Yer Demir Gök Bakır Tahir’in bir eseri değildir?

A) Devlet Ana 23. Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili

aşağıdakilerden hangisi söyle- B) Karalama Defteri nemez? C) Rahmet Yolları Esti 26. Falih Rıfkı Atay'ın bu eserinde Os- D) Esir Şehrin İnsanları A) Hemen tüm eserlerinde rüyaya manlı saltanatının son günlerinden E) Körduman geniş yer vermiş, rüyayı insanı Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk günleri- rahatlatan bir etki olarak gör- ne kadarki bir zaman dilimi anla- müştür. tılmaktadır. Yazar, burada yaşamış B) Şiirlerinde gece ölçüsünü kul- olduğu olayları ve anılarını, bulun- 21. Aşağıdaki yazar – eser eşleştir- lanmış, hecede aruz sesi bul- duğu tarihin önemli olaylarını da melerinden hangisinde bir yanlış- maya çalışmış, belli bir kalıba içine alacak şekilde anlatmaktadır. lık yapılmıştır? bağlı kalmamıştır Kitabın ismi Cemal Paşa'nın ka-

A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – C) Beş Şehir adlı eserinde, Anka- rargâhının bulunduğu Kudüs'e ya- Kiralık Konak ra, Erzurum, Bursa, Konya, İs- kın bir dağın isminden gelmekte- tanbul şehirlerini tabiatından dir. B) Halide Edip Adıvar – Sinekli kültürüne kadar tanıtmıştır. Bu parçada aşağıdaki eserlerin Bakkal D) Huzur romanında başkahra- hangisinden söz edilmiştir? C) Memduh Şevket Esendal – man Mümtaz’ın tasaları, duyuş- Vessaf Bey A) Ateş ve Güneş ları, rüyaları üzerinde durmuş- D) Sabahattin Ali – Kuyucaklı Yu- B) Çankaya tur. suf C) Zeytindağı E) Çamlıca’daki Eniştemiz adlı E) Ahmet Hamdi Tanpınar – Yalnı- romanında ise çocukluk anıtla- D) Bizim Akdeniz zız rından yararlandığı görülür. E) Tuna Kıyıları

84

27. Yazarın (Peyami Safa) bir yıl arayla 29. Kimi eleştirmenlerin gerçeği sa- CUMHURİYET DÖNEMİ ROMAN yayımladığı ...... kendi hayatından natçı olarak değil, bir bilim adamı izler taşıyan otobiyografik karakterli gibi açıkladığı için sanatını ideolo- bir romandır. Birinci Dünya Sava- jiye kurban ettiğini söylediği ...... şı'nın sebep olduğu felaketler ve karşılaştığı birtakım doğaüstü olay-

bu felaketlerin insanların iç dünya- lara kendince çözüm bulamayan 1. Zübük, bir taşlama romanı. Bir do- larında açtığı yaralar; toplumsal ve bu yüzden şüphe ve tereddüte ğu ilçesinde geçer olay. Romanın değerlerin alt üst oluşu, geçmişle düşen materyalist fikirli septik Dok- baş kişisi Zübükzade İbrahim Bey, bağların kopuşu, aydınların bohem tor Ferit'in çevresindeki bazı kişile- çevresinin saflığından yararlanıp hayatı, iki kadın arasında (Vildan, rin telkinleriyle söz konusu şüphe önce belediye başkanı sonra da Mualla) bocalayan başkişinin dik- ve tereddütlerinden kurtularak hu- milletvekili olan dolandırıcı bir tiptir. katiyle okura yansıtılır. Eser iç ko- zura kavuşmasını konu alır. Peya- Demokrasi deneyimimizde yüzler- nuşma, bilinç akımı gibi teknikleri mi Safa'nın sağlam bir olay örgü- ce örneğini gördüğümüz kurnaz, uygulayan Wirginia Wolf'u hatırlat- süne sahip bu romanının en dikkat anasının gözü, yırtık tiplerden sa- ması bakımından ilgi çekicidir. çeken yanı bakış açısı tekniğidir. dece biri zübük adı. Bu parçada boş bırakılan yere Bu parçada boş bırakılan yere Bu anılan eserin yazarı aşağıdaki- aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- lerden hangisidir? dir? dir? A) Orhan Kemal A) Biz İnsanlar A) Matmazel Noraliya'nın Koltuğu B) Rıfat Ilgaz B) Bir Tereddüdün Romanı B) Sözde Kızlar C) Muzaffer İzgü C) Yalnızız C) Canan D) Aziz Nesin D) Canan D) Biz İnsanlar E) Kemal Tahir E) Şimşek E) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

2. Aşağıdakilerden hangisinin türü farklıdır?

A) Küçük Ağa

B) Yalnızız

C) Yorgun Savaşçı

D) Şişhaneye Yağmur Yağıyordu

E) Huzur 28. Roman, Osmanlı'nın aşiretten dev- 30. Memduh Şevket Esendal, mizacı let haline gelişini ele alır. Kemal ve iyimser üslubu gereği olarak

Tahir'in romanda Türkleri bir işgal- romanını hazin bir çözülme ve da- ci olarak değil, Bizans tekfurlarının ğılma ile tamamlamak yerine yoz- 3. “Murtaza”(I), yirmiden fazla romanı baskısı altında ezilen Hıristiyan laşmadan sağlam temellere dayalı olan bulunan Orhan Kemal’in en halk için kurtarıcı diye nitelemesi, bir aile, sağlıklı kafa yapısına sahip beğenilen eserlerindendir. Yazarın, kendi öz kaynaklarından beslenen yeni bir insan modeli çıkarır. Ro- Cemile(II), Avare Yıllar(III) …. gibi ulusçu bir roman oluşturma endi- manda apartman sakinleri günde- ilk romanları, kendi hayanı anlattığı şesinden kaynaklanmaktadır. Ni- lik hayatları içinde verilirken aynı otobiyografik romanlardır. Bereketli tekim Osman Bey ve askerleri tek- zamanda bireylerin ve onlara bağlı Topraklar Üzerinde(IV) romanında furların aksine din ayrımı yapma- olarak ailenin yerleşmiş değer Adana’ya çalışmaya gelen üç gur- dan bütün tebaaya eşit yaklaşır, yargılarındaki bozulma, yozlaşma betçinin hayat mücadelesini an- onların mallarını yağmalamaz. canlı örneklerle dikkatlere sunulur. latmıştır. Rahmet Yolları Kesti(V) Bu parçada aşağıdaki romanların Bu parçada aşağıdaki eserlerin adlı eserinde ise ağalık ve eşkıya- hangisinden söz edilmektedir? hangisinden söz edilmiştir? lık olgusuna değinmiştir. A) Devlet Ana A) Otlakçı Bu parçadaki numaralı eserler- B) Kurt Kanunu B) Ayaşlı ve Kiracıları den hangisi bilgi yanlışlığına yol C) Bozkırdaki Çekirdek C) Mendil Altında açmaktadır?

D) Kelleci Memet D) Temiz Sevgiler A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. E) Köyün Kamburu E) Ev Ona Yakıştı

85

6. Yaşar Kemal; gözlem gücü, şiirsel 9. Aşağıdaki eserlerden hangisi 4. Hikayelerindeki kişi, ta ilk hikaye anlatımı, eşsiz betimlemeleri ve Abdülhak Şinasi Hisar’a ait değil- denemelerinden başlayarak son folklor yüklü havasıyla büyük bir dir?

romanına kadar vehim ve hülya romancımızdır. Toplumsal gerçek- A) Fehim Bey Ve Biz adamı olarak kendini gösterir. De- çi bir yaklaşımla toplumdaki ger- B) Çamlıcadaki Eniştemiz nebilir ki yazar, zaman zaman hika- çekleri işlemiştir. Yurt dışında yelerinden romanlarına aktararak ödüller almış ____ romanlarından C) Boğaziçi Yalıları gerçekte son günlerine kadar ken- biridir. D) Geçmiş Zaman Köşkleri di içinde taşıyarak götürmüştür bu Bu parçada boş bırakılan yere E) Ateşten Gömlek kişileri. Abdullah Efendi’nin Rüya- aşağıdakilerden hangisi getirile- ları’ndaki Abdullah Efendi, Huzur mez? romanındaki Mümtaz, Saatleri A) İnce Memed Ayarlama Enstitüsü’ndeki Hayri

İrdal hep birbirleri içinden çıkmış B) Ekmek Kavgası

aynı insan metamorforzu taşır. İl- C) Çakırcalı Efe lüzyonlar altında bunalan, algıları D) Yer Demir Gök Bakır sürekli olarak kendi dar çevresinde E) Ölmez Otu 10. Toplumsal konulu roman ve hika- açılıp kapanan, yaşarken tempolu yeler yazdı. “Değirmen, Kağnı, Ses, düşler gören, sinir ve ruh buhran- Kuyucaklı Yusuf, İçimizdeki Şeytan” ları içinde yuvarlanıp giden hep ay- eserlerinden bazılarıdır. nı ruh hastası kişidir bu. 7. Kurtuluş Savaşı’yla ilgili roman ya- Bu parçada sözü edilen yazar, Bu parçada eserlerinden söz edi- zan sanatçılarımızın hemen hepsi- aşağıdakilerden hangisidir? ni okudum: Yakup Kadri, Halide len sanatçı aşağıdakilerden han- A) Tarık Buğra gisidir? Edip, Tarık Buğra, Samim Kocagöz, Kemal Tahir… ; Yorgun B) Sait Faik A) Abdülhak Şinası Hisar Savaşçı, Ateşten Gömlek, Yaban, C) Sabahattin Ali B) Peyami Safa Küçük Ağa… ve bunların her birin- D) Yakup Kadri C) Ahmet Hamdi Tanpınar den ayrı ayrı beslendim. E) Mahmut Yesari D) Yahya Kemal Beyatlı Bu parçada sözü edilen aşağıdaki E) Necati Cumalı yazarlardan hangisinin herhangi bir eseri yazılmamıştır?

A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu 5. Bu yazarımız; “Sağırdere”, B) Halide Edip Adıvar “Körduman” gibi romanlarında köy C) Tarık Buğra insanının yaşamına ilişkin olayları D) Samim Kocagöz 11. Yazı yaşamı şiirle başlamıştır. He- işlemiştir. Onun, “Esir Şehrin İn- E) Kemal Tahir ceyle yazdığı bu şiirlerinde Halk şii- sanları”, “Yorgun Savaşçı” gibi ro- rinin açık izleri görülür. Ancak o, manları savaş dönemi ve savaş asıl ününü öykü ve romanlarıyla

sonrası yaşamlara eğilir. O da “Ki- kazanmıştır. Anadolu köy yaşa- 8. Akşehir’de doğdu. Hikaye, roman ralık Konak”ın yazarı gibi 20. Yüzyı- mından aldığı acıklı konuları realist ve oyun türlerinde eserler verdi. Hi- lın belli evrelerini belli tarihsel ke- ve natüralist bir yöntemle işlemiş- kayelerinde çevre, kişi, olay tasvir- sitler içinde vermeyi başarmıştır. tir. Aynı zamanda aydınların Anado- leri yaptı; fakat hikayeyi sadece Bu parçada sözü edilen, tarihsel lu insanına karşı takındıkları kü- gözlemcilik üstüne oturtmadı. “Si- kesit içinde roman yazan yarları- çümseyici tavrı da eleştirmiştir. yah Kehribar”, “Küçük Ağa”, “İbiş’in mız aşağıdakilerin hangisinde bir “Kuyucaklı Yusuf” adlı yapıtı, ger- Rüyası”, “Yarın Diye Bir şey Yoktur”, arada verilmiştir? çekçi Türk romanının özgün örnek- “Firavun İmanı” önemli eserlerin- lerindendir. A) Halide Edip Adıvar – Reşat dendir. Bu parçada sözü edilen sanatçı Nuri Güntekin Parçada sözü edilen yazarımız aşağıdakilerden hangisidir? B) Halide Edip Adıvar – Refik Halit aşağıdakilerden hangisidir?

Karay A) Yaşar Kemal C) Kemal Tahir – Yakup Kadri Ka- A) Yaşar Kemal B) Tarık Buğra raosmanoğlu B) Haldun Taner C) Sabahattin Ali D) Reşat Nuri Güntekin – Refik C) Orhan Kemal Halit Karay D) Tarık Buğra D) Orhan Kemal E) Reşat Nuri Güntekin - Yakup E) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Necati Cumalı Kadri Karaosmanoğlu

86

12. İnsanlara hep umutla, hep iyimser- 15. Eserleri, Çukurova yöresi ve o yöre 17. Ey koca yazar ey! Kaleme aldığın likle bakar. O, her insanda, her şe- insanlarının yaşayışı üzerine ku- yazılarından birinde asker kaçakla- ye rağmen aydınlık, temiz, insani rulmuştur. Destansı bir anlatımı rının yargılanmadan idam edilme- bir yan bulunabileceğine inanır. vardır. Genellikle ağa-köylü çatış- lerini eleştirdiğin için sürgüne Bunu eserlerinde gösterirken, an- ması üzerinde durur. gönderildin. Ancak hiçbir şekilde lattığı toplumsal ekonomik şartlara Bu parçada sözü edilen yazar boyun eğmemiş, sonunda felsefe- kimi zaman boş verdiği bile olur. nin ne denli haklı olduğunu toplu- Oysa “Bereketli Topraklar Üzerin- aşağıdakilerden hangisidir? mumuza benimsetmiştin. Elimizde de” de, severek, kahrolarak baktığı A) Orhan Kemal belli insanları, hoşgörüyle ama ol- 5 öykü, 4 roman ve birçok anı kita- B) Yaşar Kemal duğu gibi gösterir. Onların birbirle- bın var. Bodrum’u Bodrum eden rine güvensizliklerini, yalancılıkları- C) Kemal Tahir sensin. En çok üzüldüğüm, son nı, birbirlerini gammazlamalarını, D) Hamdullah Suphi eserin Hey Koca Yurt’u tamamla- gösterişçiliklerini ilkel egoizmlerini E) Hüseyin Rahmi yamadan gitmen. bütün çıplaklığıyla gösterir. Ama, o Bu parçada yazarın seslendiği insanlar, içinde yaşadıkları şartlar- sanatçı aşağıdakilerden hangisi- da başka türlü de davranamazlar- dir? dı. Yazar bunu ustalıkla gösterir. Tiksinerek, öfkeyle bakmaz onlara, A) Sait Faik Abasıyanık anlayarak bakar. B) Memduh Şevket Esendal Bu parçada sözü edilen sanatçı C) Refik Halit Karay aşağıdakilerden hangisidir? D) Halikarnas Balıkçısı

A) Sabahattin Ali E) Halit Ziya Uşaklıgil B) Yaşar Kemal C) Aziz Nesin D) Orhan Kemal E) Kemal Bilbaşar

13. Aşağıda verilen yazar – eser eş- 16. Anadolu’yu, Anadolu insanının ya- leştirmelerinden hangisi yanlış- şantısını, folklor yüzlü bir hava ile 18. Gerçekçiliğin en başarılı örnekleri- tır? eserlerinde yansıtmıştır. Eserle- ni vermiş olan bu olağanüstü du- A) Tarık Buğra – Kiralık Konak rinde konularını çoğunlukla Toros yarlı yazarın, “Kürk Mantolu B) Halide Edip Adıvar – Ateşten köylüleriyle Çukurova’nın toprakla Madonna” kitabı, yalnız tüm zaman- Gömlek uğraşanları, eski eşkıyalarla ağa- ların en hüzünlü aşk öyküsü ol- C) Fakir Baykurt – Yılanların Öcü ları, yoksul köylülerle ırgatları, uzun makla kalmaz, aynı zamanda, yıllar acı hayatlarını birlikte yaşadığı D) Sait Faik Abasıyanık – Semaver edebiyatımızın en başarılı psikolo- insanlar arasından alır. Toplum u- jik anlatılanlarından da birisidir. E) Ömer Seyfettin – Gizli Mabet muzun, insanlarımızın gerçeğine Yenilmiş, silik, içine kapanmış bir derinlemesine inen bir sanat gö- insan kişiliği üzerine yapılmış çö- 14. Bu roman, Abdülhamit dönemi, rüşünü savunmuştur. Sanatçı ilk zümlemeler, o kişiliğin ardındaki Meşrutiyet dönemi; mütareke dö- önce folklor araştırmalarıyla yazı çok zengin bir duygu ve düşünce nemi İstanbul’unda üst tabaka in- hayatına atılmış, şiirler yazmış; fık- dünyasının tasviri, kullandığı dilin sanları arasında geçen konusuyla ra, röportaj, hikaye, roman, tiyatro sadeliği ve güzelliği, “Kürk Mantolu yakın tarihimize önemli bir bakıştır. ve senaryolarıyla ününü sağlamış- Madonna’ yı bugün de okunur, Yazar gözlerini hep kokuşmuşluğa tır. Yer Demir Gök Bakır, Ölmez güncel kılan özelliklerdir. Yazarın dikmiştir. Kişisel çıkarların peşin- Otu, Ağrı Dağı Efsanesi onun nitelemesi ile, bu “uzun hikaye” biz- den koşanlar, bir çürüme ve kor- önemli romanlarıdır. lerde zaman duygusu hissettir- kunç bir ahlak bozukluğunu yans ı- Bu parçada sözü edilen sanatçı mekle olağanüstü başarılıdır. tır. aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada sözü edilen eser,

aşağıdaki sanatçılardan hangisi- Bu parçada söz edilen eser aşa- A) Necati Cumalı ğıdakilerden hangisidir? ne aittir? B) Peyami Safa A) Bir Kadın Söylüyor C) Necip Fazıl Kısakürek A) Orhan Kemal B) Karıncayı Tanırsınız D) Yaşar Kemal B) Memduh Şevket Esendal C) Büyük Öykü Rüya İçinde Rüya E) Halikarnas Balıkçısı C) Sabahattin Ali D) Tersine Akan Nehir D) Aziz Nesin E) Üç İstanbul E) Turan Oflazoğlu 87

19. Aşağıdaki yazar – eser eşleştir- 22. Falih Rıfkı Atay özellikle ...... adlı 24. (...... )Abdülhak Şinasi Hisar'ın ikinci melerinden hangisinde bir yanlış- eserinde Atatürk'ün hayatını ve dev- romanıdır. Yine sıra dışı biraz da lık yapılmıştır? rimleri duru bir Türkçeyle anlatmış- tuhaf olarak niteleyebileceğimiz tır. Bu eser sayesinde hem Atatürk- Hacı Vamık Bey'in kişiliğinde ve A) Hüseyin Rahmi Gürpınar – Mü- 'ün hayatı ve devrimleri gün yüzüne geçmiş - şimdi çatışması içinde rebbiye çıkartılmış, hem de yakın dönem günümüze aydınlık mesajlar getirir. B) Orhan Veli Kanık – Vazgeçe- siyasi hayatına ışık tutulmuştur. Bir eleştirmenin söyleyişiyle roman mediğim Eseri önemli kılan unsurlardan biri "eski İstanbul'u ve üst kat insanla- C) Cahit Sıtkı Tarancı – Ömrümde de eserin Atatürk'ü çok yakından rını, yaşayışlarını, köşkleri, yalıları, Sükut tanıyan biri tarafından kaleme eğlenmeleri; avuntularıyla bireyci, D) Melih Cevdet Anday – Rahatı alınmış olmasıdır. Eser üç ana bö- izlenimci yöntemde bir özlem örtü- Kaçan Ağaç lümde ele alınabilir. sü arasından göstermesi" bakı- E) Aziz Nesin – Hababam Sınıfı Bu parçada boş bırakılan yere mından aynı zamanda bir belgesel aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- özelliğe sahiptir. 20. (...... ) 1945 yılında yayımlanır. Ro- dir? Bu parçanın başına aşağıdakile- man Halikarnas Balıkçısı'nın eser- rin hangisi getirilmelidir? A) Çankaya lerinin genel özelliklerini yansıtır. A) Çamlıca'daki Eniştemiz Romanda deniz sevgisi, denizin B) Ateş ve Güneş çekiciliği, denizcilerin yaşadığı zor- C) Zeytindağı B) Sözde Kızlar luklar, güzellikler, genel olarak de- D) Deniz Aşırı C) Yorgun Savaşçı nizdeki yaşam, bir kahraman vası- E) Taymis Kıyıları D) Ayaşlı ve Kiracıları tasıyla anlatılmaktadır. Roman E) Ötelerin Çocuğu kahramanlarının Mahmut, Süley-

man Kaptan, Kirpi Halil, Fatma, Hakkı Reis, Ayşe olduğu eser anı biçiminde yazılmıştır. Bu parçanın başına aşağıdakile- rin hangisi getirilmelidir?

A) Aganta Burina Burinata B) Ege Kıyılarında C) Mavi Sürgün D) Uluç Reis E) Ötelerin Çocuğu

23. Peyami Safa, 1931 yılında yayım- 21. Abdülhak Şinasi Hisar'ın 1941 yı- 25. Her biri, kişilerin adlarıyla anılan ladığı otobiyografik bir roman olan lında yayımlanan ve aynı yıl dört büyük bölümden meydana ge- ve anı defterinden nakledilen CHP'nin açtığı yarışmada ödül len roman, bir bakıma yazarın anı- eserde farklı kültürleri, dünya gö- alan...... usta yorumu, nefis üslubu larıyla örtüşen bir romandır. Ahmet rüşlerini ve yaşama biçimlerini yanında sıra dışı kişilere ve bu kişi- Hamdi baş kişi Mümtazla Nuran'ın sembolize eden iki mekânı karşı- lerin iç çatışmalarına yer vermesi aşkı çevresinde sanat anlayışını, laştırır. Birer sembol olan roman bakımından dikkat çeker. Romana kültür birikimini ve hayat felsefesini kişilerinden Neriman, Doğu'ya öz- konu olan kişi dümdüz bir hayat işleme fırsatı bulmuştur. Bu özelli- gü değerlerin bilincinde olmasına süren; bencil, korkak, aşksız, serü- ğinden dolayı kimilerine göre oto- vensiz, kültürsüz, hatta ülküsüz rağmen henüz Doğu - Batı sente- biyografik bir roman kimilerine gö- memur olan biridir. Roman kişis i- zine ulaşamamış Şinasi ile, yoz- re bir karakter romanı sayılmıştır nin "silik", "ahlaksız", "dürüst" gibi laşmış yanlış Batılılaşmanı tipik eser. nitelemelerle tanıtılması insana örneği Macit arasında bocalasa da Bu parçada aşağıdaki romanların özgü değişkenliğin, yanılgıların romanı tezine uygun olarak Şina- hangisinden söz edilmiştir? olabileceğini hissettirir. si'ye döner. Bu parçada boş bırakılan yere Bu parçada aşağıdaki eserlerin A) Abdullah Efendi'nin Rüyaları aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- hangisinde söz edilmiştir? B) Yaz Yağmuru dir?

A) Fatih - Harbiye C) Beş Şehir A) Boğaziçi Mehtapları D) Mahur Beste B) Çamlıcadaki Eniştemiz B) Sözde Kızlar C) Şimşek E) Huzur C) Fahim Bey ve Biz

D) Boğaziçi Yalıları D) Bir Akşamdı E) Canan E) Geçmiz Zaman Köşeleri

88

26. Orhan Kemal'in yirminin üzerinde 28. Kemal Tahir'in yakın dönem siyasi, 30. Şair; deneme, hikâye ve roman ya- yazdığı romanları arasında özellik- ekonomik ve toplumsal hesap- zarı, edebiyat tarihçisi olan sanatçı, le yazarına büyük bir ün kazandıran laşması devam etmektedir. Bu eserlerinde su sesi, yaz, mevsim ve üzerinde çok konuşulan bu ese- romanda Kurtuluş Savaşı'nın ilk dönümü, rüya gibi kavramlara sık rinde fabrikada gece kontrol yar- günlerinden itibaren topluma hâ- sık yer verir. "Abdullah Efendi'nin dımcısı olarak çalışan karakterin kim olan farklı güç odaklarının kur- Rüyaları" adlı hikâye kitabi, rüya öl- abartılı görev anlayışı içinde kendi- tuluşa yönelik arayışlarını, mütare- çüsünde sanrıya da edebi izlek sini nasıl harcadığını anlatılır. Ya- ke İstanbul'uyla işgal altındaki olarak yaklaşımını dışa vurur. Ki- zar, bu tipin kişiliğinde en önemsiz Anadolu'nun dağınık direniş hare- tapta yer alan beş hikâye de rüya- işleri dahi ciddiye alan, zor şartlar ketlerini, bu güçlerin Ankara'nın nın ve hülyanın buğulu dünyasında altında bir ekmek için çalışan işçi- denetimine girişini ve nihayet Ce- iç kırılganlığını, huzursuzluğu, hatta leri aşağılayan böylece patronların hennem Topçu unvanlı Yüzbaşı melankoliyi ifade eder. gözüne gireceğini düşünen sefil Cemil'in kişiliğinde Türk toplum u- Aşağıdakilerden hangisi, bu par- bir kişiliği sergiler. nun kendisine reva görülen kıskaç- çada sözü edilen yazara ait bir Bu parçada aşağıdaki romanların tan kurtuluşunu ele alır. eser değildir? hangisinden söz edilmiştir? Bu parçada aşağıdaki romanların A) Aydaki Kadın hangisinden söz edilmiştir? A) Baba Evi B) Yaz Yağmuru B) Murtaza A) Devlet Ana C) Acımak C) Avare Yıllar B) Esir Şehrin İnsanları D) Huzur D) Hanımın Çiftliği C) Sağırdere E) Sahnenin Dışındakiler E) Gurbet Kuşları D) Yediçınar Yaylası E) Yorgun Savaşçı

27. Tanpınar'ın uygarlık değişiminin bi- rey üzerindeki sancılarını ele aldı- 29. (...... ) romanı her şeyini kaybet- ğı...... romanı; dengesiz, arayış miş ve eşkiya olmanın eşiğinde içindeki kişiler aracılığıyla yaşadığı bulunan Çolak Salih ile İstanbullu

dönemin eleştirisini yüklenir. İronik Hoca'nın değişim geçirerek aynı bir anlatımla iki uygarlık arasında amaçta ve düşüncede yani baş- bocalayan Türk toplumunun tablo- langıçta karşı çıktıkları sunun çizildiği roman, baş kişisi Kuvayimilliye saflarında toplanarak Hayri İrdal'ın anıları biçiminde ka- Ankara Hükümeti'ne bağlanışlarını leme alınmıştır. Romanın sonuna anlatır. İşte roman bu bağlanışın kadar hayal ile hakikat arasında sancılarını, iç çatışmalarını, karşıt sürekli gidip gelen Hayri İrdal'ın güçlerle, fırsatçılarla ve yağmacı- yaşama tarzı, hayata bakışı Tanpı- larla yaptıkları mücadeleleri anlatır.

nar'ın zengin hayat hikâyesiyle bir- Bu parçanın başına aşağıdaki

leşir. eserlerin hangisi getirilmelidir? Bu parçadan boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi getirilmeli- A) Firavun İmanı dir? B) Osmancık

C) Küçük Ağa A) Kurtlar Sofrası D) İbişin Rüyası B) Osmancık E) Dönemeçte C) Saatleri Ayarlama Enstitüsü

D) Esir Şehrin İnsanları

E) Baba Evi

89

CUMHURİYET DÖNEMİ ROMAN 4. Aşağıdakilerden hangisinde Tarık 7. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın aşağı- Buğra hakkında yanlış bilgi veril- daki eserlerinden hangisi edebi- miştir? yat türü yönünden diğerlerinden farklıdır? A) “İbiş’in Rüyası” ve “Küçük Ağa” 1. Aşağıdakilerden hangisi Peyami romanlarından ikisidir. A) Huzur Safa’nın eserlerinden değildir? B) Romanları ve öyküleriyle Cum- B) Abdullah Efendi’nin Rüyaları huriyet döneminin önemli bir C) Mahur Beste A) Fatih – Harbiye yazarıdır. D) Sahnenin Dışındakiler B) Sözde Kızlar C) Tiyatrolarından biri “Akümüla- E) Saatleri Ayarlama Enstitüsü C) Bir Akşamdı törlü Radyo” dur

D) Yalnızız D) “Küçük Ağa”, romanında Ana- E) Mavi Sürgün dolu’nun istiklal mücadelesini anlatmıştır. 2. Birinin adı, diğer ikisinin soyadı E) “Devlet Ana”, adlı eseri Osman- 8. Onu romanlarıyla tanıtırsak, çok “Kemal”di. Galiba bu yüzden, eser- lı Devleti’nin kuruluş dönemini renkli yazarlığı ortaya çıkar. “ Devlet lerini birbirlerine karıştırırdım. An- anlattığı romandır. Ana” Osmanlının kuruluşuna ışık cak daha sonra, sanatlarını ve üs- tutan bir töre romanıdır. “Yorgun luplarını yavaş yavaş tanımaya Savaşçı” romanında Kurtuluş Sa- vaşı’nın gerçeklerine eğilir. Ayrıca başlayınca ……… yazarı Kemal Tahir’in; …….. yazarı Yaşar Ke- o, bir Anadolu köy romancısıdır.

mal’in ve ……… yazarı Orhan Ke- “Bozkırdaki Çekirdek” köy enstitüle-

mal’in eserlerini birbirine karıştır- rini işler. “Yol ayrımı”, “Kurt Kanını” madan yazarıyla özdeşleşerek yo- eserlerinden bazılarıdır. rumlamayı öğrenmiştim 5. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi Bu parçada tanıtılan yazarımız Bu parçada boş bırakılan yerlere ötekilerden farklı bir türde yazıl- aşağıdakilerden hangisidir?

sırasıyla aşağıdakilerden hangisi mıştır? A) Kemal Tahir getirilmelidir? A) Küçük Ağa B) Orhan Kemal A) Yorgun Savaşı’nın – İnce B) Sözde Kızlar C) Yaşar Kemal Memed’in – Ekmek Kavgasının C) Medar-i Maişet Motoru D) Sabahattin Ali B) Devlet Ana’nın – Ekmek Kav- D) Beş Şehir E) Fakir Bayburt gası’nın – Yer Demir Gök Ba- E) Agarita Burina Burinata kır’ın

C) Ağrı Dağı Efsanesi’nin –

Sağırdere’nin – Önce Ekmek’in D) Esir Şehrin İnsanları’nın – Sar- hoşlar’ın – Teneke’nin 9. Cumhuriyet dönemi romancılığı E) Yol Ayrımı’nın – Teneke’nin – denilince akla “Siyah Kehribar” ile

Devlet Ana’nın ……… “İnce Memed’le ……… 6. …… “Baba Evi”nde kendi dünyası- “Yorgun Savaşçı” ile ……… gelir. nı, memleket havasını mükemmel Bu parçada boş bırakılan yerlere 3. Çoğu konuları Çankırı, Çorum do- bir şekilde yansıtır. Türk romanın- getirilmesi gereken sanatçıların laylarında alınmış köy ve kasaba da eksikliği görülen psikolojik mal- adları aşağıdakilerden hangisinde romanları yazmıştır. “Yorgun Sa- zeme ondan yeterince vardır. Onun vaşçı, Devlet Ana, Esir Şehrin İn- sırasıyla verilmiştir? “Dünya Evi” isimli eseri de başarılı sanları, Kelleç Mehmet, Köyün otobiyografik romanlarındandır. A) Tarık Buğra – Kemal Tahir – Kamburu, Bozkırdaki Çekirdek” Bu parçada sözü edilen sosyal Yaşar Kemal önemli eserleridir. gerçekçi yazarımız, aşağıdakiler- B) Orhan Kemal – Yaşar Kemal – Parçada sözü edilen yazarımız den hangisidir? Kemal Tahir aşağıdakilerden hangisidir? C) Tarık Buğra – Yaşar Kemal – A) Yaşar Kemal A) Talip Apaydın Kemal Tahir B) Yahya Kemal B) Yaşar Kemal D) Yaşar Kemal – Orhan Kemal – C) Orhan Kemal C) Sabahattin Ali Kemal Tahir D) Fakir Baykurt D) Mehmet Kemal E) Kemal Tahir – Yaşar Kemal - E) Kemal Tahir E) Orhan Kemal Tarık Buğra

90

10. Türk edebiyatında, psikolojik ro- 12. Şiirleriyle olduğu kadar, romanları 14. “Dokuzuncu Hariciye Koğuşu” manın güçlü ustası olan …… ken- ve düşünce yazılarıyla Türk edebi- onun kendi hayatının bir dönemin- di kendini yetiştirmiş, estetik alan- yatının en ilginç ve etkin sanatçıla- deki ruhsal durumunu hikaye eder. da, sosyal bilimlerin hemen her rından biridir. İlk şiirlerinde sembo- Öbür romanlarında kahramanlar dalında bilgi sahibi, çok kültürlü bir lizmin, melankolik biçemlerin etkisi genellikle hayalidir. Bunlar arasın- yazardır. Romanlarında kişilere ve vardır. İlk gençlik şiirlerinin sadece da “Sözde Kızlar”, “Fatih-Harbiye”, eşyaya psikolojik bir dikkatle ba- ikisinde, “Hicret” ve “Bir yolcuya” “Bir Tereddütün Romanı” tanınmış kar. Olayların gerçek hayattan da, toplumsal sorunlara değinmiş- eserlerindendir. alınmasına önem vermez. Ona gö- tir. “Bende şiir esastır, oradan etra- Bu yazıda sözü edilen yazarımız re, olayın yaşanmış olması önemli fa genişlerim.”diyen sanatçı tek şiir aşağıdakilerden hangisidir? değildir; o sırada yaşanacak psiko- kitabını ölümden önce yayımlaya- lojik durumlar önemlidir. Bilinç bilmiştir. Bu gecikmede, “mü- A) Peyami Safa akımı, iç konuşma gibi anlatım kemmeliyetçiliğe” olan tutkusu B) Yakup Kadri Karaosmanoğlu teknikleriyle başarıyla kullanılmış- önemli rol oynamıştır. Paul C) Halide Edip Adıvar tır. Sanatının en olgun eseri sayı- Valery’nin ve Yahya Kemal’in etkisi D) Orhan Kemal lan …… ile mistisizme yönelmiştir. de görülen sanatçılarda “zaman” E) Refik Halit Karay Bu parçadaki boş yerlere aşağı- ve “bilinçaltı” kavramları önemli yer tutar. dakilerden hangisi getirilmelidir? Bu parçada sözü edilen sanatçı A) Halide Edip Adıvar – Handan aşağıdakilerden hangisidir? B) Reşat Nuri Güntekin – Acımak C) Peyami Safa – Dokuzuncu Hari- A) Ahmet Kutsi Tecer ciye Koğuşu B) Halit Fahri Ozansoy D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – C) Orhan Veli Kanık Bir Sürgün D) Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Peyami Safa – Matmazel E) Ahmet Hamdi Tanpınar Noraliya’nın Koltuğu

11. Yazar, Burdur’a bağlı Yeşilova’nın 15. Ahmet Hamdi Tanpınar (I), “Huruz

Akçaköy’ünde doğdu. İçinden çıktı- romanında”(II) çeşitli kültürel de- 13. Yapıtlarında çoğunlukla Çukuro- ğı köy yaşamını anlatan eserleriyle ğerler arasındaki çatışmaları ve va’yı, bu bölgenin insanlarını ve tanındı. Edebiyata Köy Enstitü- bundan doğan bunalımları iş- toplumsal gerçeklerini şiirsel bir sü’nde öğrenciyken şiirler yazarak ler(III). Yazar, konusunu roman dille anlatmış, folklor öğelerine yer başladı. Makale, öykü ve roman kahraman Mümtaz’ın gözüyle yo- vermiştir. Yaptığı uzun doğa betim- türlerinde eserler verdi. Irazca’nın rumlamıştır. Romanda olaylar, lemeleri renkli, ayrıntılı ve etkileyi- Dirliği, Yılanların Öcü, Onuncu Köy yirmi dört saat içinde geçer. Kah- cidir. Yapıtlarında Halk Edebiyatın- onun en ünlü eserleridir. ramanlar, sık sık geçmişi hatırlar. dan yararlanmıştır. “İnce Memed” Bu yazıda tanıtılan yazar aşağıda- Eserde olayların gerilimi romanı romanı çeşitli haksızlıklara boyun kilerden hangisidir? ruhsal tasvirden yoksun bırakmış- eğmeyen insanın destanıdır. tır(IV). Bu roman, gerçek huzursuz- A) Talip Apaydın Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- luğu yaşayan bir aydın kuşağının B) Fakir Baykurt ğıdakilerden hangisidir? trajik öyküsüdür(V). C) Rıfat Ilgaz A) Kemal Tahir Bu parçada numaralanmış sözle- D) Orhan Kemal B) Necati Cumalı rin hangisinde bilgi yanlışlığı ya- E) Yaşar Kemal C) Orhan Kemal pılmıştır?

D) Yaşar Kemal A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

E) Halikarnas Balıkçısı

91

16. Bu romanda olay örgüsü ikinci E) Haldun Taner, yapıtlarındaki iç 20. Çocukluğunda Karagöz, ortaoyunu plandadır; olaydan ziyade hasta bir ve dış gözlemlerle, yergi ve gibi halk oyunlarına düşkünlük gencin hastalığından doğan buna- güldürünün iç içeliğiyle ve zen- gösteren —-, gençliğinde Ahmet lımlar işlenir. Cumhuriyet dönem i- gin kültür birikimiyle dikkat çe- Vefik Paşa çevirilerinin, bir de sey- nin başarılı psikolojik romanların- ker; en tanınmış öyküleri Şiş- rettiği Manukyan oyunlarının etki- dan biridir; On yeni yaşına kadar, haneye Yağmur Yağıyordu, On siyle oyun yazarlığına başlamış; bir kemik hastalığının fiziksel ve ikiye Bir Var'dır. önce Meşrutiyet devrinde çoğu İs- ruhsal bunalımlarını yaşayan yaza- tanbul Operet Heyeti tarafından oy- rın otobiyografik romanı sayılmak-

tadır. nanan Lale Devri, İstanbul Efendisi gibi müzikli komedyalar yazmış; Yukarıda tanıtılan roman ve yazarı 18. Aşağıdaki eserlerden hangisi türü Cumhuriyet devrinde ise "en güzel aşağıdakilerden hangisinde bir bakımından diğerlerinden farklı- eserleri olan Aynaroz Kadısı, Bir arada verilmiştir? dır? Kavuk Devrildi gibi töre ve toplum- A) Sinekli Bakkal – Halide Edip sal yergi komedyaları yazmıştır. A) Duhter-i Hindu Adıvar Bu parçada boş bırakılan yere B) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu – B) Köşebaşı aşağıdakilerden getirilmelidir? Peyami Safa C) Geveze Berber C) Çalıkuşu – Reşat Nuri Günte- D) Kaldırımlar A) Haldun Taner kin E) Fermanlı Deli Hazretleri B) Muhsin Ertuğrul D) Mai Ve Siyah – Halit Ziya Uşak- C) Orhan Asena lıgil D) Recep Bilginer E) Sodom ve Gomore – Yakup E) Musahipzade Celal Kadri Karaosmanoğlu

21. Halide Edip Adıvar, Kurtuluş Sava- 17. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi şı yıllarına ait anılarını "Türk'ün

yanlışı vardır? Ateşle İmtihanı" adı altında kitap- 19. Roman kahramanı Mehmet Raşit, A) Türk öykü ve romanında top- laştırmıştır. İstanbul’da Fatih Medresesi’nde lumsal gerçekçiliğin öncülerin- Aşağıda verilen eserlerden han- yetişmiş, padişaha bağlılığıyla bili- den olan Sabahattin Ali, konu- gisi, tür ve içerik olarak yukarıda nen bir gençtir. Anadolu'da padi- larını toplumsal bozukluklar- sözü edilen eserle benzerlik gös- şaha olan güven sarsılmış, yöne- dan, köy ve kasaba yaşantısın- termektedir? dan atmış, insanlar arasındaki tim boşlukları olmuştur, işte böyle ekonomik ayrımları işlemiştir. bir ortamda Mehmet Raşit, padi- A) Saray ve Ötesi B) Varlık dergisindeki öyküleriyle şaha olan bağlılığı güçlendirmek C) Zeytindağı adını duyuran Orhan Kemal, ilk için Akşehir'e yollanır. Bu amaçla B) Kırk Yıl öykü kitabı "Ekmek Kavgası" ve vaazlar verir. Adı İstanbullu Hoca'ya D) Kirpinin Dedikleri ilk romanı "Baba Evi" de dâhil çıkan genç, halkı Kuvay-ı olmak üzere, tüm eserlerinde Milliyecilere karşı kışkırtır; bu ne- E) Politikada Kırk Beş Yıl . köyden kente göç sorununu, denle hakkında Ankara'dan "vur" gurbetçilerin geçim kavgasını emri çıkar. Bu haber üzerine dağla- 22. "Midas'ın Kulakları" nazımla yazıl- ve bu insanların iç dünyalarını ra çıkıp çetelerin arasına karışan mış tek perdelik oyundur. Sinema- yansıtmıştır, kahraman, bir süre sonra gerçek- Tiyatro dergisinin açtığı tek perde- C) Daha çok, Halikarnas Balıkçısı leri anlayarak Kuvay-ı Milliyecilerin lik oyun yarışmasında birinciliği adıyla tanınan Cevat Şakir, Ege yanında yer alır. kazanan eser; abes tiyatronun ör- ve Akdeniz kıyılarının, ekmeğini Bu parçada sözü edilen roman ve neklerindendir. Konusunu Yunan denizden çıkaran, yoksul ve di- mitolojisinden alan oyunda olay, rençli insanını ele almış, sözü yazarı aşağıdakilerin hangisinde Frigya'nın başkenti Gordium'da edilen bölgeleri coğrafyaları, ta- verilmiştir? geçer. rihi ve mitolojisiyle beraber iş- A) Halide Edip Adıvar – Ateşten lemiştir. Bu parçada sözü edilen oyunun Gömlek D) Sait Faik, toplumsal gerçekçile- yazarı aşağıdakilerden hangisi- B) Tarık Buğra – Küçük Ağa rin birçoğu gibi siyasi görüşle- dir? C) Mithat Cemal Kuntay – Üç İs- rini eserlerine yansıtmış; İstan- A) Güngör Dilmen bul’un adalarını, değişik sem t- tanbul lerini ve İnsanlarını gerçekçi D) Refik Halit Karay – İstanbul’un B) Turan Oflazoğlu bakış açısıyla anlatmış; diğer Bir Yüzü C) Faruk Nafiz Çamlıbel pek çok öykü yazarının aksine E) Peyami Safa – Fatih-Harbiye D) Reşat Nuri Güntekin türler içinde roman ve şiirle hiç E) Nazım Hikmet Ran ilgilenmemiştir.

92

23. Tevfik Fikret'in "Han-ı Yağma" adlı 25. Aşağıdakilerin hangisinde Orhan 28. Attila İlhan'ın 1952 1956 yıllarında şiiriyle yerdiği ittihat ve Terakkicile- Kemal'le ilgili bilgi yanlışı vardır? çıkardığı derginin etrafında topla- rin iç yüzünü —- adlı romanında nan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi A) Öykülerinde çöpçüler, dilenci- yansıtmaya çalışan Mithat Cemal Sanatçıların oluşturduğu gruptur. ler, hapishane insanları gibi Kuntay, o dönemin görgü tanıklığı- açlıktan korkan, ezilmiş insan- Bu sanatçılar, Garip şiirine ve Or- nı yapmıştır. Kitapta istibdat İstan- ları işler. han Veli'ye karşı çıkmış, şairane bul'u II. Meşrutiyet umutlarından B) Görevine düşkünlüğü ve göre- sanat anlayışının temsilcisi ölmüş- Harb-i Umumi karanlığına geçiş ve viyle bağdaşmayan ciddiyetle tür, şiirin basit olamayacağını, Mütareke yılları işlenir. Kitabın son işçilerin düşmanı olan benzetmeli, içli, derin olması ge- yüz sayfası, çürümüş İstanbul'un "Murtazâ" adlı kahramanıyla ta- rektiğini savunan bu sanatçıların daha Ankara'ya taşınmamış kalıntı- nınmıştır. toplandığı dergi daha sonra top- larıyla hesaplaşmayı İçerir. C) Dokuma fabrikalarında çalışan lumsal gerçekçiliğin sözcüsü ol- Yukarıda boş bırakılan yere aşa- işçilerin romancısı olan yazar, muş; Nisan 1956'da çıkan 36'ncı ğıda yerilen eserlerden hangisi "Cemile "adlı eserinde fabrika sayıdan sonra kapatılmıştır. getirilmelidir? işçisi bir kızı anlatmıştır. Bu parçada sözü edilen dergi D) Bir paşazade plan. Kâmil Bey'in aşağıdakilerden hangisidir? A) Sodom ve Gomore Kuvay-ı Milliye için çalışırken B) Ankara yakalanmasını işleyen “Esir A) Genç Kalemler C) Üç İstanbul Şehrin İnsanları” adlı romanın- B) Mavi D) Yalnızız da Milli Mücadele yıllarını an- C) Yedi Meşale latmıştır, E) Son Sığınak D) Varlık E) Nazım Hikmet'le aynı koğuşu E) Virgül paylaşan yazar, "72. Koğuş" ad- lı öyküsünde, hapishane insan- larını anlatmıştır. 29. Cumhuriyet döneminin ilk şair top- luluğu oları —-, bir dergide bir ara- ya geldiler. Dergide, topluluğu ka- 26. Şiirlerindeki betimleme alışkanlığı muoyuna Ahmet Haşim tanıttı. Türk öykücülüğünden gelir. Hukukçu ol- şiirinin bireysel konularından ve duğu için dava konularını ve daha karamsar psikolojisinden kaçına- çok, suça eğilimli insanları anlatır. caklarını, yenilik peşinde koşacak- “Ay Büyürken Uyuyamam”, "Aşk da larını iddia etmelerine karşın bu Gezer", "Acı Tütün" eserlerinden iddialarını gerçekleştiremediler. bazılarıdır. Sadece şiir heveslisi gençlerden Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağı- kurulu izlenimi veren bir topluluk dakilerden hangisidir? oldular.

A) Oğuz Atay Bu parçada boş bırakılan yere,

aşağıdakilerden hangisi getiril- B) Yaşar Kemal C) Necati Cumalı melidir?

24. Zengin Ayaşlı İbrahim Efendi'nin D) Tarik Buğra A) Fecr-i Aticiler oda oda kiraya verdiği evdeki bir E) Orhan Kemal B) II. Yeniciler odada yaşayan banka memuru ki- 27. Gazetecilik de yapan sanatçı, eser- C) Yedi Meşaleciler lerinde daha çok, devletle kişi ara- racının ağzından, diğer odalarda D) Beş Hececiler sındaki ve aile içindeki ilişkileri iş- yaşayanların ve birbirleriyle ilişkile- E) Maviciler rinin anlatıldığı eser, sanatçının en lemiştir. Sarı Naciye, İsyancılar..,, bu içerikteki oyunlarıdır. Son eser- tanınmış eseridir. lerinde yakın tarihe dönen sanatçı- 30. Aşağıdaki yazar-eser eşleştirme- Aşağıdakilerden hangisi bu par- nın diğer eserleri arasında Yunus lerinden hangisi yanlıştır? çada sözü edilen eserin yazarına Emre, Mevlana, Karini ve Kızım… ait değildir? sayılabilir. A) Peyami Safa – Matmazel Noraliya'nın Koltuğu A) Otlakçı Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- B) Ahmet Hamdi Tanpınar – Beş B) Hava Parası ğıdakilerden hangisidir? Şehir C) Dülger Balığı A) Behçet Necatigil C) Cevat Şakir Kabaağaçlı – Mer- D) Ayaşlı ve Kiracıları B) Turan Oflazoğlu haba Akdeniz E) Mendil Altında C) Güngör Dilmen D) Sait Faik Abasıyanık – Lüzum- D) Muhsin Ertuğrul suz Adam E) Recep Bilginer E) Kemal Tahir – Alemdağ'da Var Bir Yılan 93

CUMHURİYET DÖNEMİ HİKAYE D) M. Şevket Esendal 7. Bodrum’un eski adını eserlerinde E) Sait Faik Abasıyanık takma ad olarak kullanmıştır. Uzun süre Bodrum’da yaşadıktan sonra 4. Özellikle 1946’dan sonra yayımla- İzmir’e yerleşmiştir. Denizi, deniz dığı hikayeleriyle sevildi. Hayattan insanlarını, Ege Denizi efsaneleri- aldığı konuları, konuşur gibi temiz ni, denizle ilgili her şeyi yazmış; 1. Asıl adı Cevat Şakir Kabaağaçlı’dır. bir dilde sadelik, içtenlik ve rahat- Yunan Mitolojisine ve Ege tarihine Deniz hikayeleriyle tanınmış bir ya- lıkla yazdı. Çehov tarzı da denilen duyduğu hayranlık eserlerinde zarımızdır. Yapıtlarının konuları Ege durum hikayeciliğin önde gelen yansıtmıştır. ve Akdeniz kıyı ya da açıklarında sanatçılarındandı. Yazarın hikaye Bu parçada sözü edilen yazar gelişen, denize bağlı olaylarda kitaplarının yanı sıra, “Ayaşlı ve Ki- aşağıdakilerden hangisidir? oluşur. Sürükleyici bir anlatımla racıları” adlı birde romanı vardır. yazdığı romanları, denemeleri ve Bu parçada kısaca tanıtılan sa- A) Sait Faik Abasıyanık öyküleri vardır. “Ege’nin Dibi, Ya- natçımız aşağıdakilerin hangisi- B) Kenan Hulusi Koray şasın Deniz, Uluç Reis, Anadolu dir? C) Cevat Şakir Kabaağaçlı Efsaneleri” yapıtlarından bazıları- A) Haldun Taner D) Sebahattin Kudret Aksal dır. B) Memduh Şevket Esendal E) Abdülhak Şinasi Hisar Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- C) Nurullah Ataç 8. Öykü türüne yalınlık getirmiş, onu ğıdakilerden hangisidir? gereksiz süslemeden kurtararak, D) Fazıl Hüsnü Dağlarca A) Abdülhak Şinasi Hisar halktan kişilere ve basit görünüşlü E) Orhan Kemal gerçek olaylara yönelmiştir. Ayaşlı B) Cahit Külebi ve Kiracıları, Mira adlı romanların- C) Sait Faik Abasıyanık dan çok öyküleriyle tanınmıştır. Öy- D) Halikarnas Balıkçısı küleri “Mendil Altında, Otlakçı” adlı E) Haldun Taner 5. Maupassant tarzı olay öykücülü- kitaplarında yer almıştır. ğünden uzaklaşan iki öykücümüz Bu yazıda tanıtılan yaşar aşağı- Sait Faik Abasıyanık ve Memduh 2. Öykü ve romanlarıyla tanınmıştır. dakilerden hangisidir? Şevket Esendal’dır. Bu yazarlarımız Hayatın konularını konuşur gibi roman da yazmıştır. A) Ömer Seyfettin temiz, sade bir dille; içten, rahatça, Aşağıdakilerden sırasıyla hangi- B) Sait Faik edebiyatsız ve oyunsuz olarak göz- leri bu parçada sözü edilen yazar- C) Memduh Şevket Esendal ler önüne sermiştir. Yazı dilini ko- larımızın romanlarıdır? D) Orhan Kemal nuşma diline yaklaştırmıştır. “Mus- tafa Yalınkat” ve “M. Oğulcuk” gibi A) Kayıp Aranıyor – Ayaşlı ve Kira- E) Halide Edip Adıvar takma isimler kullanan yazarımızın cıları 9. İlk hikayelerinde olayları toplumcu bir açıdan gözlemlemeye çalıştığı, en önemli eseri “Ayaşlı ve Kiracıla- B) Devlet Ana – Birtakım İnsanlar rı’dır. gözlemci bir gerçekçiliğe yöneldiği C) Vassaf Bey – Otlakçı görülür. Bu yıllarda, toplum çatış- Bu parçada sözü edilen yazarı- D) Yeşil Gece – Medar-ı Maişet malarını anlatan hikayeleri ile kü- mız, aşağıdakilerden hangisidir? Motoru çük adamın günlük yaşayışını ele A) Memduh Şevket Esendal E) Mendil Altında – Semaver almaya başladı. Eskilerin kenarda köşede unuttukları, kimselerin var- B) Halikarnas Balıkçısı lığından haberdar olmadığı “Küçük

C) Reşat Nuri Güntekin Adam” ı edebiyatımıza getiren o D) Cahit Külebi 6. Aşağıdakilerden hangisinden olmadıysa bile, yerleştiren, en gü- E) Ahmet Hamdi Tanpınar Cumhuriyet dönemi hikayeciliği- zel hikayelerini yazan o olmuştur. mizde önemli yeri olan üç sanatçı Ona göre, asıl hikaye çekişmeler bir arada verilmiştir? ve çatışmaların yaşam ve geçim 3. Cumhuriyet dönemi Türk edebiya- kavgası ile ilgili olan yanında değil, tında öykücülüğü ile ünlenmiştir. A) Halit Ziya Uşaklıgil – Orhan onun ötesinde kalan yaşama se- Öykülerinde büyük olayları değil; Pamuk – Haldun Taner vincindedir. Semaver, Sarnıç bu sıradan, küçük olayları ince bir du- B) Yahya Kemal – Fazıl Hüsnü gözle okunursa daha bir değer ka- yarlılıkla işler. Semaver, Sarnıç ve Dağlarca – Sait Faik Abasıyanık zanır. Şahmerdan yapıtlarından bazıları- C) Ahmet Hamdi Tanpınar – Or- Bu parçada sözü edilen sanatçı dır. han Kemal - Haldun Taner aşağıdakilerden hangisidir? Yukarıda tanıtılan yazarımız aşa- D) Hüseyin Rahmi Gürpınar – Ha- A) Orhan Kemal ğıdakilerden hangisidir? lit Ziya Uşaklıgil – Mehmet Rauf B) Sabahattin Ali A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu E) Fazıl Hüsnü Dağlarca – Ahmet C) Peyami Safa B) Peyami Safa Kutsi Tecer – Halit Ziya Uşaklı- D) Tarık Buğra C) A. Hamdi Tanpınar gil E) Sait Faik Abasıyanık 94

10. Bugün artık Ömer Seyfettin devri 13. Sait Faik, hikayelerinde konu ve 15. Hikayedeki konu ve olay akışını iyi- olay öykücülüğü ömrünü tamam- olaydan çok bireyden ve kendisin- ce ortadan kaldırmış; öykülemeyi lamıştır. Giriş, gelişme, sonuç; den(I) yola çıkmış; şiire ve etkilen- ruhsal değişiklikler yoluyla yapmış- çarpıcı, vurucu olay aranıyor, olay meye uygun zaman parçaları üze- tır. Gerçeküstücü öğelerle kişilerin peşinde koşmuyor, bir sesten; sı- rinde durmuştur. Dramatik anları yalnızlığını ve bunun yarattığı acıları radan bir olaydan öykü çıkarıyorlar; işlemekte büyük bir başarı göste- irdelemiştir. “Alemdağ’da Var Bir hayatın nabzını bir kesitle yakalayı- ren yazar, Anadolu’yu edebiyata ta- Yılan” da bu açık biçimde görülür. veriyorlar ……… bunu çok iyi başa- şıyan “Memleket Hikayeleri”(II)yle Öykü, roman ve şiirlerinde sürekli ran öykücülerimizdendir. tanışmıştır. İstanbul’u, adalarıyla, kullandığı ana tema yaşama se- Bu parçada boş bırakılan yere sıradan insanlarıyla(III) işlemiş, vincidir. Sıradan insanlar, işsizler, aşağıdakilerden hangisi getiril- kırları, doğayı, denizi büyük bir us- hamallar, balıkçılar, sokak kadınla- melidir? talıkla yaşatmasını bilmiştir. Kimi rı, kimsesiz çocuklar, emekçiler A) Memduh Şevket Esendal ve öykülerinde gerçeküstücü özellik- onun insanlarıdır. O bu insanlarda Sait Faik Abasıyanık ler(IV) sergilemiştir. “Son Kuşlar”, evrensel insanı yakalar. Aynı za- B) Ömer Seyfettin ve Sait Faik “Sarnıç”, “Havuzbaşı”(V) gibi kitap- manda bir İstanbul öykücüsüdür. Abasıyanık larda öykülerini toplamıştır. Bu parçada sözü edilen yazar C) Halit Ziya Uşaklıgil ve Refik Ha- Yukarıda numaralanmış sözlerin aşağıdakilerden hangisidir?

lit Karay hangisinde yanlış bilgi verilmiştir? A) Ömer Seyfettin D) Mehmet Rauf ve Sait Faik Aba- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Halit Ziya Uşaklıgil sıyanık C) Sait Faik Abasıyanık E) Refik Halit Karay ve M. Şevket D) Abdülhak Şinasi Hisar Esendal E) Memduh Şevket Esendal

11. Hikayelerinde olaydan çok duyguya

önem veren yazar, genellikle balık- çıların, İstanbul’un yoksul semtle- rinde yaşayanların günlük hayatla- 14. Türk edebiyatında pek çok sanatçı, rını anlatır. Konuşma dilini edebi sevilen eserlerini sürgündeyken eserlere ustalıkla yansıtır. Havuz yazmıştır. “Vatan yahut Silistre’ye

Başı, Son Kuşlar önemli eserle- gösterilen ilgiden dolayı ……

rindendir. Magosa’ya sürülmüş, orada da Yukarıda tanıtılan yazarımız kim- eserler vermiştir. ……… ise Bod- dir? rum’a (Halikarnas’a) sürülmüş orada “Mavi Sürgün”, “Merhaba Ak- A) M. Şevket Esendal deniz” gibi eserlerini yazmıştır. Ün- B) Haldun Taner lü “Memleket Hikayelerinin yazarı C) A. Hamdi Tanpınar …… da sürgün yıllarını esere dö- D) S. Faik Abasıyanık nüştürmüş “Gurbet Hikayeleri” ve 16. Asker kaçaklarının yargılanmaksı- E) Orhan Kemal “Sürgün” gibi yapıtlarında yaşadık- zın idam edilişlerini kınayan bir ya- larını yansıtmıştır. zısı yüzünden verildiği İstiklal Mah- 12. Hikayelerinde çocukluk anılarını, Bu parçada boş bırakılan yerlere kemesi’nde idamdan kurtularak doğa sevgisini, yaşama sevincini aşağıdakilerden hangileri getiril- Bodrum’a sürüldü. Burada denize İstanbul’un kenar semtlerini ve melidir? olan eski tutkunluğu çoğaldı. Deni-

yoksul insanlarını, adalardaki ba- ze büyük pay ayırdığı hikaye ve ro- lıkçıları anlatmıştır. Yalnız adamın A) Namık Kemal – C. Şakir manlarıyla tanınan …… Cumhuri- bunalımlı psikolojik yapısını ve te- Kabaağaçlı – Y. Kadri Karaos- yet Döneminin önemli yazarların- dirginliğini anlattığı hikayeleri dı- manoğlu dandır. şında “Kayıp Aranıyor” ve “Medar-ı B) Namık Kemal – C. Şakir Maişet Motoru” adlı iki romanı var- Kabaağaçlı – R. Halit Karay Parçada boş bırakılan yere aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmeli- dır. C) Ömer Seyfettin – R. Nuri Gün- Bu parçada tanıtılan yazar aşağı- dir? tekin – R. Halit Karay dakilerden hangisidir? D) Ömer Seyfettin – C. Şakir A) Cevat Fehmi Başkut

A) Memduh Şevket Esendal Kabaağaçlı – R. Halit Karay B) Yaşar Kemal B) Faruk Nafiz Çamlıbel E) Namık Kemal – R. Halit Karay – C) Orhan Kemal C) Sait Faik Abasıyanık C. Şakir Kabaağaçlı D) Cevat Şakir Kabaağaçlı D) Refik Halit Karay E) Kemal Tahir E) Abdülhak Şinasi Hisar

95

17. Halikarnas Balıkçısı lakaplı yaza- 19. Konuları Ege ve Akdeniz kıyıların- 22. Sait Faik Abasıyanık’ın aşağıdaki rımız, Resimli Ay, İnci gibi dergiler- daki yaşamdan aldı. Deniz emekçi- yapıtlarından hangisi tür yönüyle de yazılar yazmış, kapak resimleri lerinin, balıkçıların, süngercilerin ötekilerden farklıdır? ve süslemeler yapmış, karikatürler yaşamını edebiyatımıza yerleştirdi. A) Semaver çizmiştir. Asker kaçaklarıyla ilgili bir Anlatılarına denizi, doğayı, mitoloji- yazısı yüzünden üç yıl Bodruma sü- yi katarak şiirli bir dille öykü, roman B) Havada Bulut rülmüş, cezasının son yarısını İs- ve mitoloji kitapları yazdı. Aganta C) Samıç tanbul’da geçirdikten sonra tekrar BurinaBurinata, Deniz Gurbetçileri, D) Son Kuşlar bodruma dönmüş ve yaşamının Merhaba Akdeniz onun eserlerin- E) Medar-ı Maişet Motoru sonuna kadar burada kalmıştır. dendir. Hikaye ve romanlarının konuları Bu yazıda anlatılan yazarımız Ege ve Akdeniz kıyı ve açıklarında aşağıdakilerden hangisidir? 23. Aşağıdakilerden hangisi Sait Faik gelişen olaylardan çıkarmıştır. Abasıyanık’ın öykülerinden biri A) Rıfat Ilgaz Yukarıda parçada sözü edilen ya- değildir? B) Halikarnas Balıkçısı zar aşağıdakilerden hangisidir? A) Havada Bulut C) Necati Cumalı B) Samıç A) Yaşar Kemal D) Kemal Tahir B) Orhan Kemal C) Az Şekerli E) Yaşar Kemal D) Yalnızız C) Kemal Tahir D) Aziz Nesin E) Son Kuşlar

E) Cevat Şakir Kabaağaçlı

24. Memduh Şevket Esendal ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- lıştır? 20. Türk edebiyatının önde gelen hika- yecilerindendir. Bir İstanbul Hika- A) Öykü türünde pek çok yapıt yecisidir. Hikayelerinde İstanbul vermiştir. yanında kendi avareliklerine ve B) Yapıtlarında sıradan insanları gözleme dayalı durumlara da ge- konu edinmiştir. niş yer verdi. Kalemini güzelliklerin C) Çehow tarzının edebiyatımızda- hakkını vermek için kullandı. Hika- ki temsilcilerindendir yelerini topladığı Birtakım İnsanlar 18. Cevat Şakir Kabaağaçlı’yla Sait D) Şiirlerinde hece ölçüsünü daha ve Alemdağ’da Var Bir Yılan eser- Faik’i karşılaştıran aşağıdaki yar- çok kullanmıştır lerinden ikisidir. gılardan hangisinde bilgi yanlışı E) Yapıtlarında konuşma dilini kul- Yukarıda sözü edilen yazar aşa- vardır? lanmıştır. ğıdakilerden hangisidir? A) Her ikisi de denize, deniz insa- A) Memduh Şevket Esendal nına karşı sevgiyle doludur. 25. “Yazıya başladığı yılların çok ileri- B) Ahmet Kutsi Tecer B) Cevat Şakir, edebiyatımızda “ sinde bir sanat görüşüyle örnekler Halikarnas Balıkçısı” adıyla ta- C) Peyami Safa verir. Modern hikayeciliğimizin ön- nınır, Sait Faik ise balıkçılara, D) Halide Edip Adıvar cülerindendir. Sıradan insanların sade insanlara duyduğu sev- E) Sait Faik Abasıyanık günlük yaşantılarını, ayrıntılarına giyle bilinir. girmeden, ilgi çekici bir canlılıkla, C) Cevat Şakir, hayatının büyük bir yergili mizahlı bir anlatımla ortaya kısmını eski adı Halikarnas koyar. Hikayelerinde küçük mutlu- olan Bodrum’da, Sait Faik ise luklar, insan sevgisi oldukça belir- Burgaz Adasında geçirmiştir. gindir. 1940 sonrasında aranan, 21. Aşağıdakilerden hangisi, Sait Faik örnek alınan bir sanatçımızdır. D) Cevat Şakir’in Ege Denizi efsa- Abasıyanık’a ait bir yapıt değildir? neleri, bölgenin inançları ve Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağı- denizcilik tarihine geniş ilgisi A) Son Kuşlar dakilerden hangisidir? vardır; Sait Faik ise sade insan- B) Havuzbaşı A) Ömer Seyfettin ların, balıkçıların, hamalların C) Lüzumsuz Adam B) Refik Halit Karay yaşama sevincini işler. D) Teneke C) Abdülhak Şinasi Hisar E) “Gurbet Hikayeleri” C. Şakir’in, E) Alemdağda Var Bir Yılan “Sarnıç” ise S. Faik’in hikaye ki- D) Memduh Şevket Esendal

taplarındandır. E) Mahmut Yesari

96

26. Halikarnas Balıkçısı’nın bu eseri 28. Hikaye ve romancılığımızda “deniz CUMHURİYET DÖNEMİ özgürlüğün, güzelliğin, başkaldırı- çığırı” açan, deniz adamlarının ya- GENEL ÖZELLİKLERİ nın, insanoğlunun geçmişteki ve şantılarını tüm ayrıntılarıyla anlatan gelecekteki arayışlarının, çağdaş büyük bir yazardır. Eserlerinde, tam insancıl bakışlarının sergilendiği bir denizci gibi yaşayarak denizi, güçlü bir romandır. Mahmut ailesi- deniz insanlarını, Bodrum’u, Ege

nin söylediklerine kulak asmadan denizinin efsanelerini, Akdeniz s a- 1. ……… “canlılık, samimiyet ve dai- üstelik ailesinden pek çok kişinin vaşlarını, denizle ilgili her şeyi gö- ma yenilik” sözcükleriyle özetlene- mezarının deniz olmasına karşın nül aynasında odaklaştırıp coşkun bilecek bir şiir anlayışını ortaya denizci olur. Yıllarca denizde dola- bir şair gözüyle yansıtmıştır. Mer- koydular; ancak şiirleri temelde bu şır. Deniz yaşamının sıkıntısı, yok- haba Akdeniz, Egenin Dibi, Ege Kı- üç ilkeden de yoksundur. Biçimde sulluğu, tedirginliğini yaşar. yıları’ndan adlı hikaye kitapları olan hece ölçüsünden yola çıktılar, bir Yukarıda söz edilen eser aşağı- sanatçının Aganta Burina Burinata yenilik getirmediler. Özde ise dakilerden hangisidir? isimli birde romanı vardır. Verlaine, Mallarme, özellikle de

Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- Baudelaire gibi Fransız ozanlarını A) Karadeniz Kıyıcığında ğıdakilerden hangisidir? örnek alırlar. Sonuçta tıpkı, Edebi- B) Çoban Yıldızı yat-ı Cedide’ye karşı çıkan ……… A) Tarık Buğra C) Aganta Burina Burinata sanatçıları gibi edebiyatımızda ka- B) Sait Faik D) Renksiz Istırap lıcı bir iz bırakamadılar. C) Necati Cumalı E) Bir Gün Büyüyeceksin Bu parçada boş bırakılan yerlere D) Kemal Tahir aşağıdakilerin hangisinde verilen- E) Halikarnas Balıkçısı ler sırasıyla getirilmelidir?

A) Tanzimatçılar – Servetifünun

B) Yedi Meşaleciler – Fecr-i Ati

27. I. 1930’lu yıllarda Türk hikayesine C) Yeni Lisancılar – Garip Akımı getirdiği toplumcu gerçekçi an- D) Servetifünuncular – Fecr-i Ati layışla dikkat çekmiştir. Bir köy ve kasaba öykücüsü olarak ta- E) Beş Hececiler – İkinci Yeni 29. Aşağıdakilerden hangisi Sait Faik nınan yazarın Değirmen, Sırça, için söylenemez? Köşk, Kağnı, Yeni Dünya gibi hikaye kitapları vardır. A) Hikayede modern bir anlatım II. Cumhuriyet Dönemi yazarı olan tarzı geliştirilmiştir. bu öykücümüz, çağının hikaye B) Hikayelerinde halktan kişilere 2. Aşağıdakilerin hangisi Cumhuri- anlayışından büsbütün ayrı bir yer vermiştir. yet Dönemi Türk Edebiyatı için yolda yürümüştür. Maupassant C) Yalın bir anlatım kullanmıştır. söylenemez? tarzı olay hikayesinden uzak- D) Yalnızca “sanat sanat için” gö- A) Bu dönemde köyde doğan ve laşmış, konularını günlük ya- rüşüyle eser vermiştir. şamın en sade, en silik olayla- şehre gelerek yetişen şairler E) Hem hikaye hem de roman rından seçmiştir. Hikayelerinin Anadolu’yu ve Anadolu insanını yazmıştır. bir kısmı “Mendil Altında” adlı anlatan eserler yazmışlardır. kitapta toplanmıştır. B) Türk Dil Kurumu kurulmuş, Numaralanmış parçalarda tanıtı- Tanzimat’tan beri sözü edilen lan öykücülerimiz, aşağıdakiler- dilde sadeleşme bu dönemde den hangisinde sırasıyla verilmiş- gerçekleşmiştir. tir? C) Şiir alanında yenilikler devam

30. Aşağıdakilerden hangisi Haldun etmiş, Garip akımından sonra A) Sabahattin Ali – Memduh Şev- Taner’in eserlerinden biri değil- II. Yeni şairleri şiirimizi zengin- ket Esendal dir? leştirmişlerdir. B) Haldun Taner – Memduh Şev- D) Cumhuriyet’ten önce yazı haya- ket Esendal A) On İkiye Bir Var tına başlayan sanatçılar bu dö- C) Memduh Şevket Esendal – B) Keşanlı Ali Destanı neme de yazmaya devam et- Kemal Tahir C) Sarı Çizmeli Mehmet Ağa mişlerdir. D) Refik Halit Karay – S. Faik Aba- D) Gözlerimi Kaparım Vazifemi E) Cumhuriyet döneminde yazar- sıyanık Yaparım lar tümüyle toplumsal sorunla- E) Reşat Nuri Güntekin – Yaşar E) Sersem Kocanın Kurnaz Karısı ra yönelmişler, kişisel konular Kemal hiç ilgi görmemiştir.

97

3. Aşağıdakilerden hangisi “Garip 6. Şehitler tepesi boş değil 8. I. Başlangıçta kullanılan hece öl- Şiiri”nin özelliklerinden değildir? Biri var, bekliyor çüsüyle yazılan şiirler yerini serbest şiire bırakmıştır. A) Serbest ölçünün egemen ol- Ve bir göğüs nefes almak için II. Tiyatro, roman ve hikaye teknik ması Rüzgar bekliyor olarak çok başarılıdır. B) İçtenlik ve duyarlılığın ön plana Yukarıdaki dizeler, Cumhuriyet III. Aruzu kullanan şairlerin sayısı geçmesi Dönemi Türk edebiyatıyla ilgili azdır. C) Söz ve anlam sanatlarına yer aşağıdaki yargılardan hangisiyle IV. Deneme, makale, gezi yazısı vermeme çelişir? gibi türlerde eserler verilmiştir. D) Duygudan çok “akla” dayanmak A) Bu dönemde yazarlar kahra- V. Milli edebiyat akımının ilkeleri E) Şairaneliği ön plana çıkarmak manlık duygularını dile getiren doğrultusunda gelişmiştir. şiirler yazmıştır. Yukarıda belirtilen özelliklerden B) Dönemin şair ve yazarları sade hangisi Cumhuriyet Dönemi Türk bir dil kullanmıştır. 4. Bu şairler, şiirde söz sanatlarına, Edebiyatı ile ilgili değildir? C) Bu dönemin şair ve yazarları şi- şairane söyleşilere, ölçü ve kafiye- irlerinde serbest ölçüyü kul- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ye başkaldırdılar. Günlük konuşma lanmış; ancak uyaktan tama- dilinin sadelik ve doğallığı içinde mıyla vazgeçmemişlerdir. sıradan insanı konu aldılar. Halk D) Bu dönem şairleri şiirlerinde şiirinin biçim özelliklerinden değil, hece ölçüsünden vazgeçme- ama anlatım ve deneyimlerinden 9. …… , ……. pek çok şair, İstan- miş, bütün şiirlerde hece ölçü- faydalandılar. Şiirlerinde yaşama bul’un güzelliklerini şiirlerinde dile sü kullanılmıştır. sevincini yansıtmaya çalıştılar. getirip İstanbul’a övgülerde bulu- E) Cumhuriyet Döneminde, vatan Bu parçada tanıtılan şairler aşa- nurken ………, istibdat yönetimine için şehit olanlara duyulan say- ğıdakilerin hangisi içinde yer alır? ve bu yönetime boyun eğenlere gı ve hayranlık kimi şiirlere ko- duyduğu nefreti ……… şiirinde İs- A) Tanzimatçılar nu olmuştur. tanbul’a lanetler ederek dile getir- B) Milli Edebiyatçılar miştir. C) Fecr-i Aticiler Yukarıda parçada boş bırakılan D) Yedi Meşaleciler yerlere sırasıyla aşağıdakilerden E) Birinci Yeniciler hangisi getirilmelidir?

A) Orhan Veli, Mehmet Akif – Tev- fik Fikret – Sis 5. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi 7. Cumhuriyet döneminde, önceki B) Yahya Kemal, Orhan Veli - yanlışı vardır? kuşakların ve edebi toplulukların Ahmet Haşim – O Belde temsilcilerini eser vermeyi sür- A) Necip Fazıl’ın Kaldırımlar adlı C) Yahya Kemal, Tevfik Fikret – dürmüşlerdir. Bağımsız isimlerden şiir kitabı büyük ilgi görmüş ve Orhan Veli – Rücu Yahya Kemal Beyatlı(I), Mehmet sanatçı “Kaldırımlar Şairi” ola- D) Nedim, Yahya Kemal – Tevfik Akif Ersoy(II), Servetifünun edebiya- rak anılmıştır Fikret – Rücu tı sanatçılarından H. Ziya Uşaklı- E) Orhan Veli, Yahya Kemal – Tev- B) Cumhuriyet dönemi şiirimizin gil(III), Mehmet Rauf(IV), A. Hamit fik Fikret – Sis öncülerinden olan Cahit Sıtkı, Tarhan(V) bu dönemde eser veren

şiirlerinde yalnızlık, ölüm gibi sanatçılardan birkaçıdır. bireysel konuları işlemiştir. Bu parçadaki numaralı isimlerden C) Ahmet Hamdi Tanpınar, Fatih – hangisi bilgi yanlışlığına yol aç- Harbiye adlı romanında, Tan- maktadır? 10. Aşağıdaki eşleştirmelerden han- zimat döneminden beri devam gisi doğru değildir? eden Doğu – Batı çatışmasını A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. irdeler. A) Reşat Nuri Güntekin – Çalıku- şu D) Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat ve B) Halide Edip Adıvar – Sinekli Melih Cevdet Anday ölçüsüz, Bakkal uyaksız, şairanelikten uzak yeni C) Nurullah Ataç – Günlerin Getir- bir şiir akımı başlatmıştır. diği E) Peyami safa, Dokuzuncu Hari- ciye Koğuşu adlı romanında D) Orhan Veli Kanık – Garip

hasta bir çocuğun ruhsal du- E) Yahya Kemal Beyatlı – Göl Sa- rumunu öne çıkarmıştır. atleri

98

11. Şiirindeki estetik kaygıları, yaşamı- 13. Garip akımı ile ilgili aşağıdakiler- 15. Sanat ilkelerini, yenilik, içtenlik, nın sonuna kadar koruyan sanatçı, den hangisi yanlıştır? canlılık olarak belirleyen “Yedi Me- Cumhuriyet döneminin toplumsal şaleciler” edebiyata yeni bir soluk A) Bir şiirde, övülmeye değer bir çalkantılarından, akımlarından getirmek için yola çıktılar. ahenk varsa onu sağlayan şey uzak durmuştur. Yahya Kemal’den Aşağıdakilerden hangisi “ Yedi ne vezindir, ne de kafiye. etkilenen sanatçı, Türkçeyi şiirle- Meşaleciler” topluluğundan de- B) Edebi sanatlarını kullanmaktan rinde başarıyla kullanmıştır. Şiirle- ğildir? rinin yanı sıra öyküleri ve romanları kaçar, gördüğünü herkesin kul- ile de dikkati çekmiş, özellikle Do- landığı sözcüklerle anlatır sa- A) Yaşar Nabi Nayır ğu – Batı sorunsalının alışması natçı B) Ziya Osman Saba çabasını yansıtan denemeleri ve C) Yeni şiirin dayanacağı beğeni, C) Cevdet Kudret düşünce yazılarıyla etkili olmuştur. belli bir azınlığın beğenisi değil, D) Oktay Rıfat Abdullah Efendi’nin Rüyaları, Saat- yaşamak hakkını sürekli bir di- E) Sabri Esat Siyavuşgil dişmenin sonunda bulanların leri Ayarlama Enstitüsü düzyazı tü- ründeki eserlerindendir. beğenisidir.

Bu parçada sözü edilen sanatçı D) Birtakım kuramların söyledikle-

aşağıdakilerden hangisidir? rini, bilinen kalıplar içine sıkış- tırmakta hiçbir yenilik, hiçbir atı- A) Halit Ziya Uşaklıgil lım yoktur 16. Cumhuriyet dönemi edebiyatı ile B) Ömer Seyfettin E) Şiirde duygusallığa çok sık yer ilgili aşağıda verilen bilgilerden C) Hüseyin Rahmi Gürpınar verilir ve şairin, gördüklerini yo- hangisi yanlıştır?

D) Memduh Şevket Esendal rumlayıp anlatmasını önemli- A) Yazı dili ile konuşma dili ara- E) Ahmet Hamdi Tanpınar dir. sındaki fark ortadan kalkmış, dilde sadeleşme çalışmaları devam etmiştir. B) Edebiyatımız bu dönemde top- lumdan uzaklaşmış, edebiyatta evrensel bir amaç güdülmüş- tür.

C) Aruz ölçüsünün yerini hece öl-

çüsü almış, şiirde günlük ko-

nuşma dili kullanılmıştır.

D) Bu dönemde şiirin biçimce

serbestleşmesi sağlanmıştır.

12. 1. Klasik edebiyatın ortak temala- E) Şiir, roman, tiyatro gibi türler rını ve mazmunlarını kullanma 14. Dilimize yeni bir ses, yeni bir deyiş gelişmiş, bu türlerde başarılı 2. Batı edebiyatı akımlarından et- getiren bir sanatçıdır. Şiirlerinde örnekler verilmiştir. kilenme derin bir musiki, zaman teması, 3. Soyut, sanatlı şiir işçiliğine renkli bir imajın yanı sıra bilinçaltı- önem verme na inen bir duyarlılık görülür. Öykü 4. Arapça, Farsça sözcüklere ve ve romanlarında da şiirsel nitelik tamlamalara yer verme görülür. Yaşantılarını, istek ve umutlarını, acı ve sevinçlerini eser- 17. Aşağıdakilerden hangisi Beş He- 5. Belli nazım biçimlerini tercih lerine konu etmiştir. Huzur, Mahur cecilerin özelliklerinden biri de- etme Beste ve Şiirler eserlerinden bazı- ğildir? 6. Değişik imgeler ve çağrışımlar- larıdır. Beş Şehir adlı eseri düzya- A) Bireysel konuları ve yurt güzel- la örülmüş seçkin dize anlayı- zının önde gelen eserlerinden ka- liklerini anlatmışlardır. şına yönelme bul edilmektedir. B) Sade bir dilde söyleme eğili- Yukarıdaki numaralanmış cümle- Bu parçada sözü edilen yazar mini ön plana çıkarmışlardır. lerden hangi ikisi “Divan Edebiya- aşağıdakilerden hangisidir? tı” ile “II. Yeni Hareketi”nin ortak C) Hece ölçüsünün yanında aruzla yönünü kullanmaktadır? A) Ahmet Muhip Dıranas yazma eğitimi de görülür

B) Ahmet Kutsi Tecer D) Halk Şiirinin biçim özelliklerin- A) 1 ve 3 B) 1 ve 4 C) Memduh Şevket Esendal den faydalanmışlardır. C) 2 ve 4 D) 3 ve 4 D) Ahmet Haşim E) Anadolu’ya romantik bir tutumla E) 5 ve 6 E) Ahmet Hamdi Tanpınar yaklaşmışlardır.

99

18. İlk şiirlerinde soyut konuları işle- 21. I. Beş Hececiler, Yedi Meşaleci- 24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde miştir. Bu şiirlerinde düşünceler ler, I. Yeniler, II. Yeniler gibi bilgi yanlışı vardır? oranında tezatlar göze çarpar. Son- gruplar kurulmuştur. A) “Otuz Beş Yaş” şiiri, C. Sıtkı Ta- raki dönemlerinde kahramanlık II. Tiyatro ve deneme türünde rancı’nın yaşama bakışını ve konularını, destansı konuları işler. önemli gelişmeler olmuştur. ölüm anlayışını yansıtmaktadır. Yapma destanları ve epik söyleyişi III. Hikaye ve romanda toplumsal B) “Beş Şehir” de A.H. Tanpınar ile yeni şiirimizde kendine özgün gerçekçilik hakimdir. bir yer edinmiştir. “Çocuk ve Allah, Ankara, Bursa, İstanbul, Konya IV. Toplumun her kesiminden ya- ve Erzurum’u tarihsel zenginle- Yedi Memetler, Çakır’ın destanı” zarlar çıkmış ve yeni bir dönem gibi yapıtları vardır. rini, tabiat güzelliklerini usta ve başlamıştır. etkili bir üslupla anlatmıştır. Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- Yukarıda verilen özellikler aşağı- C) Biçim konusunda gösterdiği ğıdakilerden hangisidir? daki dönemlerden hangisine ait- özenle, sözcük seçimindeki ti- A) Faruk Nafiz Çamlıbel tir? tizliğiyle dikkat çeken A. Muhip

B) Melih Cevdet Anday A) I. Tanzimat Edebiyatı Dıranas’ın ünlü şiirlerinden biri C) Fazıl Hüsnü Dağlarca B) Servet-i Fünun Edebiyatı “Fahri Abla” dır. D) Yusuf Ziya Ortaç C) Fecr-i Ati Edebiyatı D) Reşat Nuri Güntekin’in kendi E) Orhan Veli Kanık çocukluk anılarından esinlene- D) Milli Edebiyat rek yazdığı “Geçmiş Zaman E) Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı Köşkleri” psikolojik bir roman- dır. 19. Beş Hececiler’in önde gelen şair- 22. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- lerindendir. Milli edebiyat hareketi- E) İnsanın bunalımlarını, ıstırap lıştır? psikolojisini kendine özgü yo- ne de katılan şair heceyi ve aruzu ustaca kullanmış; hikaye, roman A) Yahya Kemal, eski Türk şiiriyle ğun bir şiirsellikle anlatan N. ve tiyaro da yazmıştır. Anadolu’nun çağdaş şiirin birleşimini ger- Fazıl Kısakürek, “Kaldırımlar” gerçeklerini konu alan şiirler yaza- çekleştirdi. “Ok” şiiri dışında şairi olarak ün yapmıştır. rak “memlekete yönelen edebiyat” bütün şiirlerini aruzla yazdı. anlayışının oluşumunda önemli rol B) “Otuz Beş Yaş” şiiriyle büyük bir 25. Aşağıdakilerden hangisi “Ok” şiiri oynamıştır. Aşk, tabiat sevgisi, va- üne kavuşan Oktay Rıfat, Yedi hariç bütün şiirlerinde aruz ölçü- tan ve millet aşkı en çok işlediği Meşaleciler içinde yer alır. sünü kullanmıştır? temalardır. Şiir kitaplarında bazıları C) Melih Cevdet Anday “Rahatı A) Cenap Şahabettin “Şarkın Sultanları”, “Dinle Neyden”, Kaçan Ağaç, Mikado’nun Çöp- “Çoban Çeşmesi”, “Han Duvarla- leri adlı eserlerinde günümüz B) Yahya Kemal Beyatlı şiirinin güzel örneklerini sundu. rı’dır”. C) Ahmet Haşim D) Ahmet Muhip Dıranas’ın en ün- Bu parçada kısaca tanıtılan sa- D) Mehmet Akif Ersoy lü şiiri “Fahriye Abla” dır. natçımız aşağıdakilerin hangisi- E) Tevfik Fikret E) Ahmet Kutsi Tecer, yaptığı folk- dir? lor araştırmalarını şiirinde kul- 26. Memleketçi ulusçu yolu izleyen şa- A) Faruk Nafiz Çamlıbel lanmıştır. irlerdendir. Edebiyata şiirle başla- B) Halit Fahri Ozansoy mış, şiirleri 1921’den sonra Der- 23. Aşağıdakilerden hangisi Cumhu- C) Yusuf Ziya Ortaç gah ve Milli Mecmua gibi dergiler- riyet dönemi Türk Edebiyatının D) Enis Behiç Koryürek de yayınlanmaya başlamıştır. Da- özelliği değildir? E) Orhan Seyfi Orhon ha sonra Varlık, Oluş, Yücel ve An- A) Aruz ölçüsü tamamıyla bırakıl- kara Halkevi2nin çıkardığı kısa bir mamıştır. süre de kendisinin yönettiği Ülkü 20. I. Edip Cansever B) Şiirde hece ölçüsü yanında gibi dergilerde bu uğraşını sür- II. Melih Cevdet Anday serbest nazım birimi gelişmiş- dürmüştür. Köşebaşı, Koçyiğit, Kö- III. Ece Ayhan tir. roğlu adlı eserleriyle tanınmıştır. IV. Cemal Süreya C) Tiyatro önemli bir gelişme gös- Bu parçada söz edilen yazar aşa- V. Kemalettin Kamu termiştir. ğıdakilerden hangisidir?

Yukarıdaki sanatçılardan hangile- D) Öykü ve romanda gözleme da- yanan realist, naturalist, top- A) Mithat Cemal Kuntay ri II. Yeni topluluğu içinde yer al- lumcu gerçekçilik gibi akımlar B) Ahmet Kudsi Tecer mamıştır? edebiyatımıza zengin bir çeşitli- C) Nurullah Ataç lik kazandırmıştır. A) I ve III B) I ve IV D) Fazıl Hüsnü Dağlarca E) Cumhuriyet dönemi edebiya- C) II ve V D) III ve IV E) Ahmet Muhip Dıranas tında dil, yabancı dillerin kural- E) IV ve V larına bağlı kalmıştır.

100

27. Aşağıdakilerden hangisi Cumhu- CUMHURİYET DÖNEMİ 3. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yan- riyet Dönemi Türk Edebiyatının GENEL ÖZELLİKLERİ lıştır?

özelliklerinden biri değildir? A) Rıfat Ilgaz, Öykü, roman ve şiir A) Anadolu insanının hayatı, zevkle- alanlarında eserler vermiş bir ri Batıdan gelen anlatma biçim- gülmece yazarımızdır. En ünlü

leri ile başarılı bir şekilde kul- eseri “Hababam Sınıfı” sine- lanılmıştır. 1. Şiirde her türlü kurala karşı çıktılar. maya da aktarılmıştır. B) Geniş halk kitlelerine yeterince Şiirdeki belli kalıpları yıkmaya ça- B) Melih Cevdet Anday, şiirlerini ulaşmayı başaramamış bir lıştılar. Şiirde ölçü, uyak ve dörtlüğü aruz ölçüsüyle yazmış, mersi- edebiyattır. gerekli olmadığını savundular. Me- yeleriyle edebiyatımızda ününü C) Psikoloji ve psikiyatri alanında cazlı söyleyişleri, şairaneliği ve s a- arttırmıştır. yapılan ilmi çalışmalardan ya- natları kabul etmediler. Şiirde o C) Roman ve Öykü alanında ürün- rarlanılmıştır. güne kadar işlenmemiş sıradan, ler vermiş olan Kemal Tahir, D) Sezgicilik, varoluşçuluk ve ger- günlük olayları işlediler. çeküstücülük gibi Batılı akımla- “Devlet Ana” adlı romanıyla Bu parçada sözü edilen sanatçı- rın etkisi görülmüştür. Osmanlı Devleti’nin kuruluş ve lar aşağıdakilerden hangisidir? gelişim dönemini anlatmıştır. E) Dışı Batıya, içi bize ait olan bir kaynaşma hareketidir. A) Garipçiler D) Şiirimizin yaşaya en büyük oza- B) II. Yeniciler nı Fazıl Hüsnü Dağlarca, ya- şamın her alanındaki konuyu 28. Bir parçada sık sık tekrarlanan C) Milli Edebiyatçılar şiirlerinde işlemiştir. Havaya “doğu doğudur, batı da batı” sözü, D) Yedi Meşaleciler metinde süsleyici unsur olarak Çizilen Dünya, Üç Şehitler Des- E) Beş Hececiler sık sık tekrarlanıyorsa bu süsle- tanı şiir kitaplarından sadece yici unsura ne ad verilir? ikisidir.

A) Ritüel B) Mazmun E) Şiir, roman ve senaryo türlerin- C) Motif D) Remiz de eserler veren, Atilla İlhan, “Mavi” adlı bir dergi çıkararak E) Nakarat şiirimizde Mavi Akımı’nın olu-

şumunu hazırlamıştır. 29.  Elliye yakın eseri çevirip Türk- çeye kazandırmıştır.  Günlerin Getirdiği ve Karalama Defteri en ünlü eserleridir.  Devrik cümleleri kullanır.  Dili yabancı kelimelerden arın- dırmıştır.

Yukarıda özellikleri sıralanan ya-

zar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Peyami Safa B) Nurullah Ataç C) İsmail Habip Sevük D) Yusuf Ziya Ortaç 2. Aşağıdakilerden hangisinde “Ga-

E) Haldun Taner rip Akımı”nı oluşturan şairler bir 4. Cumhuriyet’in ilanından günümüze arada verilmiştir? kadar(I) uzanan edebiyata Cumhu-

30. Aşağıdakilerden hangisi Peyami A) Orhan Veli Kanık – Behçet riyet Dönemi Türk Edebiyatı adı ve- Safa’nın özelliklerinden biri değil- Necatigil – Oktay Rıfat rilir. Bu dönemde; şiir,roman ve hi- dir? kaye(II) türlerinde önemli teknik ge- B) Oktay Rıfat – Cahit Sıtkı Tarancı A) Geçim kaygısıyla yazdığı eser- – Melih Cevdet Anday lişmeler görülür. Yazı dili konuşma diline yaklaştırılmıştır. Fecr-i Ati(III), lerde Server Bedi adını kullanır. C) Ahmet Muhip Dıranas – Behçet Beş Hececiler(IV), Yedi Meşaleci- B) Ansiklopedik bir yazardır. Kemal Çağlar – Necati Cumalı ler(V) bu dönemde görülen ilk C) Romanlarda olaylara değil, D) Melih Cevdet Anday – Orhan psikolojik çözümlemelere edebi topluluklardır. Veli – Oktay Rıfat önem verir. Bu parçadaki numaralı sözlerden E) Orhan Veli Kanık – Fazıl Hüsnü D) Usta bir roman tekniği ve canlı hangisi bilgi yanlışlığına yol aç- bir anlatım gücü vardır. Dağlarca – Melih Cevdet Anday maktadır? E) Türk Edebiyatında deneme tü- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. rünün öncülerindendir.

101

5. Aşağıdakilerden hangisi Cumhu- 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 11. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiya- riyet dönemi Türk edebiyatının bilgi yanlışı vardır? tının ilk yıllarında yazılan roman- genel özelliklerinden biri değildir? larla ilgili aşağıdaki cümlelerin A) Cemal Süreya ve İlhan Berk II. hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Anadolu insanı ve coğrafyası Yeni şiirin önde gelen isimleri- gerek nesir gerek manzum ya- dir. A) Ruh çözümlemelerine ve be- pıtlarda temel konudur. B) 1928’de Yedi Meşaleciler, “he- timlemelere yer verilmemiştir. B) Milli edebiyat döneminde görü- cenin beş şairi” ne karşı çıka- B) Tipler, her zaman rastlanılan, len dilde sadeleşme hareketi rak bir edebi hareket başlat- dikkat çekmeyen sıradan in- artık zafere ulaşır. mışlar ama ortak bir anlayışta sanlardır. C) Memleketçi eserlerin yanı sıra başarılı eserler vermeden da- C) Olaylar gerçeğe uygundur ve dini- tasavvufi konuları işleyen ğılmışlardır. çoğu günlük yaşamdan alın- eserlere de rastlanır C) Cahit Külebi ve Ahmet Kutsi mıştır. D) Bu dönem şiirinde genel olarak Tecer; I. Yeni’nin önde gelen D) Yurt gerçeklerini, toplum sorun- hece vezni kullanılmıştır. isimlerindendir larını ele alma düşüncesi ba- E) Tevfik Fikret ve Cenap D) Yakup Kadri, Halide Edip, Atilla şarılı biçimde uygulanmıştır. Şahabettin en iyi eserlerini bu İlhan, Behçet Kemal Çağlar; E) Duygusallıktan, yapaylıktan dönemde ortaya koymuşlardır. Atatürk’e ve Milli Mücadeleye uzak, gerçekçi ve gözlemci bir ilişkin eserler vermiştir. anlatım dikkat çeker. E) Mehmet Rauf, Peyami Safa ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın eser- lerinde başarılı psikolojik tahlil-

ler vardır.

6. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi

aruz ölçüsünü başarıyla kullan-

mış ve aruzu Türk aruzu haline

getirmiştir? 9. Orhan Veli Kanık(I) ve Melih Cevdet

A) Orhan Veli Kanık Anday(II)’la aynı yıllarda ün kaza- B) Ziya Osman Saba nan, Garip akımının öncülerin- C) Yahya Kemal Beyatlı den(III) olan Oktay Rıfat Horozcu D) Cahit Sıtkı Tarancı 1960’tan sonra kendini yenileyerek E) Faruk Nafiz Çamlıbel soyut, bireyci, kapalı, sanatlı, saf 12. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiya- şiiri(IV) arayan I. Yeniler(V) içinde tı’nda çok önemli bir yeri vardır. yer almıştır. Sanatçı, halk kültürü unsurlarını

Bu parçadaki numaralı sözlerden alarak çağdaş sanat teknikleriyle

hangisi bilgi yanlışlığına yol aç- birleştirmeyi düşünmüştür. Si-

maktadır? vas’ta ilk defa halk şairleri derne- ğini kurmuş. Aşık Veysel’i Türk 7. Şiirlerinde yer yer Anadolu halk A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. halkına ilk defa o tanıtmıştır. Ortao- motiflerini de işleyen A. Kutsi yunun tekniklerini kullanarak yaz- Tecer, duygulu ve memleket şiirle- dığı “Köşebaşı”, “Koçyiğit Köroğlu” riyle kendini tanıtan bir şairimizdir. isimli manzum piyesleri edebiya- Hece ölçüsüne yeni biçimler arayı- tımızın güzel örneklerindendir. şı da başka bir özelliğidir. Şiirleri ve folklor araştırmaları da Aşağıdakilerden hangisi A. Kutsi bulunan bu sanatçı, aşağıdakiler- Tecer’in tiyatro türünde yazdığı den hangisidir? 10. Aşağıdaki eserlerden hangisi eseridir? farklı bir sanatçıya aittir? A) Ahmet Muhip Dıranas A) Gölgeler A) Çocuk ve Allah B) Ahmet Kutsi Tecer B) Koçyiğit Köroğlu B) Okuruma Mektuplar C) Fazıl Hüsnü Dağlarca C) O Böyle İstemezdi C) Günlerin Getirdiği D) Cahit Külebi D) Yıldızlara Bakmak D) Sözden Söze E) Cahit Sıtkı Tarancı E) Üç Turunçlar E) Ararken

102

13. Öykü veya oyun yazarıdır. Eserle- C) Nurullah Ataç D) Falih Rıfkı Atay rinde konularını yergi ve gülmece D) Ahmet Haşim E) Mehmet Emin Yurdakul yönünden etkileyici bir güçle işle- E) Necati Cumalı 18. Edebiyat yaşamına gençlik yılların- yen kişiliği vardır. Düşüncelerden 16. Aşağıdakilerden hangisinde gezi da yazdığı skeçlerle başlayan ya- olay değil, olaylardan düşünceler yazısı türünde eser veren yazar çıkarır. Geleneksel Türk tiyatrosu- zar, Viyana Akademisi’nde iki yıl ti- ve eseri doğru verilmemiştir? nun özelliklerinden yararlanan can- yatro eğitimi gördü. Bir süre orada kaldıktan sonra Türkiye’ye döndü. lı, neşeli, nükteli bir anlatımı vardır. A) Halit Ziya Uşaklıgil – Kırk Yıl Kahramanları kendi şiveleriyle ko- Üniversitede ve çeşitli okullarda ti- B) Reşat Nuri Güntekin – Anadolu nuşturmayı ustalıkla gerçekleştirir. yatro dersleri vererek binlerce öğ- Notları En ünlü eseri “Keşanlı Ali Desta- renci yetiştirdi. Tiyatrodaki ilk eser- nı”dır. C) Ahmet Haşim – Se- lerinde dramatik türün başarılı ör- Bu yazıda sözü edilen yazar aşa- yahatnamesi neklerini verdi. Ardından epik tiyat- ğıdakilerden hangisidir? D) Falih Rıfkı Atay – Deniz aşırı ro denemelerine girişti. “Keşanlı E) Evliya Çelebi – Seyahatname Ali Destanı” adlı oyunu Türk tiyatro- A) Haldun Taner sundaki ilk epik tiyatro örneğidir. B) Turan Oflazoğlu Tiyatro çalışmalarının yanında ba- C) Recep Bilginer şarılı öykülere de imza attı. Öyküle- D) Refik Erduran rinde bireyin toplumdaki yaşam bi-

E) Necati Cumalı çimleri üzerinde durdu. “Şişhaneye Yağmur Yağıyordu” öyküsüyle ödül 14. İkinci Dünya Savaşı yıllarında yaz- aldı. 1956’da Varlık dergisinin dığı şiirlerle edebiyat dünyasına araştırmasında yılın en beğenilen girmiş, 1955 ten sonra düz yazı tür- öykücüsü seçildi. lerine yönelmiştir. Genellikle Ege Bu parçada sözü edilen sanatçı yöresi köy ve kasabalarının prob- aşağıdakilerden hangisidir? lemlerini ele alan sanatçı şiirlerin- de sosyal sorunları yumuşak bir A) Kemal Tahir üslupla ele almış; ancak, özellikle B) Haldun Taner tiyatrolarında sorunlara tek açıdan C) Yaşar Kemal bakmış, çatışmacı bir yol izlemiştir. “Boş Beşik”, “Ezik Otlar”, “Susuz D) Behçet Necatigil

Yaz”, “Nalınlar” en ünlü tiyatroların- E) Tarık Buğra dandır. Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- ğıdakilerden hangisidir?

A) Necati Cumalı

B) Haldun Taner 17. Batı uygarlığının yurdumuzda yer- C) Tarık Buğra leşmesine çalışan; gericiliğin D) Kemal Tahir bağnazlığın sürekli olarak karşı- E) Kenan Hulusi sında bulunmuş olan yazarımız, 19. Türkçenin özleşmesi için yılmadan Türk dilinin güçlenmesine ve zen- savaştı. Bu uğurda yazdığı yazılar- 15. Cumhuriyet döneminde deneme, ginleşmesine de emek verenler- da hiçbir yabancı söz kullanmadığı eleştiri ve çevirileriyle tanınmış; dendir. Birinci Dünya Savaşı, Kur- oldu. Kendine özgü, devrik cümle- genç sanatçıların tanınmasını sağ- tuluş Savaşı; Cumhuriyet dönemi leri çoğunlukta olan yeni bir dil ve lamıştır. Ziya Gökalp’in açtığı dilde Türkiye’sinin çeşitli sosyal görüş- anlatım biçimi oluşturdu. Deneme sadeleşme görüşünü daha ileriye götürmüş, bu yoldaki aşırı görüşle- leri; düşünce çalkantıları; Atatürk türünün Türk edebiyatında yerleş- ri yüzünden tepkilerle karşılaşmış- devriminin geçirdiği aşamalar, ya- mesine önemli katkılarda bulundu. tır. Eleştirilerinde genellikle öznel zarın özellikle anı türüne giren yazı- Yazdığı eleştirilerle de ilgi topladı. bir tutum sergilemiş; ön yargıdan, larının çerçevesini verir. Gezi yazı- Bu parçada kısaca tanıtılan sa- duygusallıktan kaçınmamıştır. “Söz larıyla da edebiyatımıza bu türün natçımız aşağıdakilerin hangisi- Arasında”, “Sözden Söze” adlı en güzel örneklerini kazandırmıştır. dir? eserler, yazılarını toplayan kitaplar- Bu yazarımız aşağıdakilerden A) Falih Rıfkı Atay dan ikisidir. hangisidir? Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- B) Nurullah Ataç ğıdakilerden hangisidir? A) Halide Edip Adıvar C) Cemil Meriç B) Ömer Seyfettin D) Mehmet Kaplan A) Hüseyin Cahit Yalçın C) Reşat Nuri Güntekin E) Suut Kemal Yetkin B) Falih Rıfkı Atay 103

20. Aşağıdakilerden hangisinde boş 22. Edebiyatımızda daha çok hikayeci 24. Fıkra, makale, gezi türlerindeki ga- bırakılan yere ayraç içindeki isim ve oyun yazarı olarak tanınır. Hika- zete yazılarıyla ve özellikle Atatürk’ü getirilirse verilen bilgi yanlış olur? yelerinde genellikle bozulmuş, yakından tanıtan anılarıyla ün ka- gösterişli, züppe çevreleri anlat- zanmıştır. Günlük siyasi olayları A) … “Deli İbrahim” adlı oyununda mıştır. Oyunlarında başı sonu belli, ele alan başyazı ve fıkraların ya- tahta çıkmaya hazır olmayan sürprizli, biraz da güldürücü olaylar nında Ulus ve Dünya gazetelerinde şehzadelerin psikolojik duru- vardır. Yazarın üslubu canlı, neşeli, Pazar günleri yayımlandığı haftalık munu işlemiştir.(Turan Ofla- nükteli, mizahlı, yergili ve alaylıdır. yazılarında çok usta bir deneme ve zoğlu) En ünlü oyunu “Keşanlı Ali Desta- söyleşi yazarı olduğunu kanıtla- B) ”Cengiz Han’ın Bisikleti’nde” nı”dır. Hikaye kitaplarından bazıları mıştır. sosyal gelişmelere ayak uydu- “ Yaşasın Demokrasi”, “On İkiye Bir Bu parçada sözü edilen sanatçı, ramayan insanın yalnızlığını iş- Var”, “Konçinalar” dır. aşağıdakilerden hangisidir? leyen … toplumsal aksaklıklara Bu parçada kısada tanıtılan sa- da değinmiştir. (Refik Erduran) A) Refik Halit Karay natçımız aşağıdakilerden hangi- C) … “Nalınlar” adlı tiyatrosunda sidir? B) Memduh Şevket Esendal kız kaçırarak evlenme şeklini C) Hüseyin Rahmi Gürpınar ele almıştır. (Necati Cumalı) A) Tarık Buğra D) Sait Faik Abasıyanık B) Sait Faik Abasıyanık D) … “Yaprak Dökümü” romanını E) Falih Rıfkı Atay daha sonra tiyatroya dönüş- C) Kemal Tahir türmüştür (Haldun Taner) D) Haldun Taner

E) … ’deki ilahi sevgi- E) Ahmet Hamdi Tanpınar yi “Yunus Emre” adlı eserinde

beşeri temellere oturtmaya ça- lışmıştır. (Recep Bilginer) 25. Aşağıdakilerden hangisi Cumhu- riyet Dönemi Türk tiyatroları için

söylenemez?

A) Sosyal ve psikolojik konuların

yanı sıra köy ve kasaba konula-

rı da işlenmiştir.

B) Daha çok yerli oyunlar sahneye konmuştur.

C) Oyunlarda kullanılan dil sahne

tekniğine uygun değildir.

D) Tiyatro dönemin sosyal deği-

şimlerini halka ulaştırmada

araç olarak kullanılmıştır.

E) Çeviri ve adapte eserler de 21. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi 23. Cumhuriyet dönemi Türk tiyatro- edebiyatımıza kazandırılmış ve yanlışlığı yapılmıştır? başarıyla sahnelenmiştir. sunda Keşanlı Ali Destanı adlı ya- A) Yahya Kemal Parnasizm akı- pıtıyla …, Koçyiğit Köroğlu adlı ya- mının şiir görüşlerinden olduk- pıtıyla … önemli sanatçılardandır. ça etkilenmiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere B) Beş Hececiler önce aruzla şiir sırasıyla aşağıdakilerden hangisi yazmış, sonra heceye geçmiş- getirilmelidir? 26. Gezi yazısı, anı, fıkra, makale türle- lerdir. A) Haldun Taner – Ahmet Kutsi rinde eser vermiştir. Edebiyatımız- C) Garip Akımı; şiiri biçimsel kalıp- Tecer da gazeteciliği ile tanınır. lardan sıyırmayı başarmıştır. B) Faruk Nafiz Çamlıbel – Haldun “Taymis Kıyıları” adlı gezi yazısıy- D) Nurullah Ataç, edebiyatımızda Taner la da tanınan bu yazarımız aşağı- eleştirmenliği ile ün kazanmış- dakilerden hangisidir? C) Ahmet Muhip Dıranas – Ahmet tır. Kutsi Tecer A) Falih Rıfkı Atay E) Muhsin Ertuğrul, Keşanlı Ali D) Haldun Taner – Faruk Nafiz B) Ahmet Muhip Dıranas Destanı adlı eserinde meddah Çamlıbel geleneğinden de yararlanmış- C) Ahmet Hamdi Tanpınar tır. E) Refik Erduran – Necip Fazıl Kı- D) Ahmet Haşim sakürek E) Reşat Nuri Güntekin

104

27. Edebiyata şiirle başlayan sanatçı 29. “Bu yazarımız anılarını anlatırken CUMHURİYET DÖNEMİ şiirlerini “Bir Zamanlar” adlı kita- araya başka yazarların anılarını, GENEL ÖZELLİKLERİ bında bir araya getirmiştir. Akın ve düşünürlerin anılar üzerine söyle- Tasvir gazeteleri ile Düşünce ve diklerini de katıyor. Böylece yazdık- Yeniçağ adlı dergileri çıkarmıştır. ları, okurda anlatılanların içinde Tiyatro türünde eserler vermiş, “İs- oluşturulmuş yeni bir metin tadı da

yancılar”, “Sarı Naciye”, “Yunus bırakıyor.” 1. Edebiyata şiir, makale ve tiyatro Emre”, “Mevlana” gibi tarihsel ko- Bu parçada sözü edilen yazarın eleştirileriyle giren sanatçı, Cum- nulu oyunlar yazmıştır. Yerli ve milli böyle bir yol izlemesinin amacı huriyet devrinde, yalnız deneme, tiyatronun son elli yıllık geçmişi aşağıdakilerden hangisi olabilir? eleştiri yazmış ve çeviriler yapmış- içinde önde gelen isimlerden biri tır. Türkçenin özleşmesi, arınması A) Anı türünün öteki yazınsal türler- olan sanatçının pek çok oyunu Şe- için çalışmış; bu uğurda yazdığı ya- den üstün olduğunu gösterme hir Tiyatroları ile Devlet Tiyatroları zılarda yabancı sözcük kullanımın- tarafından sahnelenmiştir. B) Kendi yaşamı ile başkalarının dan kaçınmıştır. Kendine özgü, yaşamı arasındaki benzerlikleri Bu parçada sözü edilen sanatçı, devrik cümleleri çoğunlukta; yeni ortaya çıkarma aşağıdakilerden hangisidir? bir dil ve anlatım biçimi yaratmıştır. C) Yazılanların yaşanmışlığını ka- Deneme eleştiri ve söyleşi türün- A) Haldun Taner nıtlama deki yazılarının bir bölümünü “Gün- B) Refik Erduran D) Okurlarda kendi anılarını yazma lerin Getirdiği” ve “Karalama Defte- ri” adlı kitaplarında toplanmıştır. C) Recep Bilginer isteği uyandırma Fransızcadan çevirileri de yapmış- D) Necati Cumalı E) Anlatılanlara okurun değişik açı- tır. lardan bakmasını sağlama E) Turan Oflazoğlu Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa-

ğıdakilerden hangisidir?

A) Peyami Safa

B) Falih Rıfkı Atay

C) Nurullah Ataç

D) Ahmet Hamdi Tanpınar

E) Memduh Şevket Esendal

2. “Zamanda bir yolculuk yap, her

edebiyat döneminden bir sanatçı seç; seni onunla tanıştıracağız .” 30. Aşağıdakilerden hangisi Öz Şiir deselerdi, şunları seçerdim: … 28. Aşağıdaki yazar – eser – tür eş- Anlayışının özelliklerinden biri Döneminden Sabahattin Ali’yi leştirmelerinden hangisi yanlış- olamaz? Şemsettin Sami’yi… Mehmet Fuat tır? Köprülüyü… Kâtip Çelebi’yi. Neden A) Şiir dili her şeyin üstündedir. bunları seçerdim bilmiyorum. A) Yahya Kemal Beyatlı – Kendi B) Sanat bir biçim sorunudur. Bu parçada boş bırakılan yerlere Gök Kubbemiz – Şiir C) En değerli şey dörtlüktür. aşağıdakilerden hangisi getiril- B) Ahmet Haşim – Bize Göre – D) Amaç iyi ve güzel şiir yazabil- melidir? Deneme mektir. A) Cumhuriyet - Tanzimat Döne- C) Halide Edip Adıvar – Ateşten E) Dilde saflaşma en başta gelen minden – Milli Edebiyat Döne- Gömlek – Roman unsurdur. minden – Divan Edebiyatından D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu – B) Cumhuriyet - Milli Edebiyat Erenlerin Bağından – Mensur Döneminden – Bağımsızlardan Şiir – Tanzimat Edebiyatı Döne- E) Refik Halit Karay – Saray ve minden Ötesi – Roman C) Milli Edebiyat Döneminden –

Tanzimat Edebiyatı Dönemin- den – Divan Edebiyatından

D) Cumhuriyet - Servetifünun’dan

– Milli Edebiyat Döneminden –

Divan Edebiyatı

E) Cumhuriyet – Tanzimat Edebi-

yatı Döneminden – Bağımsız- lardan – Divan Edebiyatından 105

3. Edebiyata şiirle başlayan sonra 6. Eleştiri türünün gelişmesine 9. Sanat sorunlarımızla toplumsal manzum tiyatrolar da yazan sanatçı önemli katkılarda bulunmuştur. Di- sorunlarımızı kuvvetli bir kültürle tiyatrolarda oldukça başarılıdır. Ba- limizin özleşmesinde tartışılmaz araştıran… , ”Tarihimiz İçinde Ana zı olaylarında köyü, köylüyü konu bir yeri vardır. Konuşma dilindeki Vatan Anadolu’nun” en bilinçli yo- edinmiş; bazılarında Türk tarihin- devrik cümlenin yazıda da kulla- rumcularındandır. Olaylara Batı deki olayları trajediye uygun biçim- nılmasını yaygınlaştırmaya çalış- kültürünün geniş açısından bakar. de yazmıştır. “IV. Murat”,”Kösem mış, yaşadığı dönemde deneme Anadolu halkı, Atatürk tutkunluğu, Sultan”, “Deli İbrahim”, “Keziban”… türünün başarılı bir temsilcisi ol- demokrasi, halk sanatı, halk dili, tanınmış tiyatrolardandır. muştur. “Günce”, “Günlerin Getir- halk eğitimi, en çok üzerinde dur- Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- diği”, “Karalama Defteri” önemli duğu konulardır. Çeviri, eleştiri, ğıdakilerden hangisidir? eserleridir. deneme ve inceleme türünde eser Bu parçada tanıtılan Cumhuriyet veren sanatçının gerçek edebî kişi- A) Orhan Asena Dönemi yazarımız kimdir? liğini gösteren deneme kitabı Mavi B) Recep Bilgiler ve Kara adını taşımaktadır. A) S. Kemal Yetkin C) Refik Erduran Bu parçada boş bırakılan yere D) Turan Oflazoğlu B) Nurullah Ataç aşağıdakilerden hangisi getiril- E) Coşkun Ertepınar C) Sabahattin Eyüboğlu melidir? D) Cemil Meriç A) Nurullah Ataç E) Adalet Ağaoğlu B) Bedri Rahmi Eyüboğlu

4. … , gezip görülen yerlerdeki gerekli C) Sabahattin Eyüboğlu ayrıntıları keskin bir gözlem gücüy- D) Yaşar Kemal le saptayan, doğal yapıyı, insana E) Suut Kemal Yetkin ve kültürlere ait özellikleri dürüstçe yansıtan yazılar olmalıdır. Bu yönle-

riyle tarih, coğrafya, sosyoloji ve folklor araştırmaları için önemli bi- 7. Aşağıdakilerden hangisi anı tü- rer kaynak niteliği taşıyan bu edebi ründe bir eser değildir? türün Cumhuriyet Dönemindeki en güzel örneklerinden biri… yazdı- A) Yolcu Defteri 10. Birinci Dünya Savaşı’na katılan ya- ğı… adlı eserdir. B) Zeytindağı zar, Akşam gazetesinde Milli Mü- Bu parçada boş bırakılan yerlere C) Çankaya cadele’yi destekleyen yazılar yazdı. Sonuçta Atatürk’ün mücadele için aşağıdakilerden hangisi getiril- D) Ateş ve Güneş melidir? kurduğu Hâkimiyet-i Milliye gazete- E) Atatürk’ün Bana Anlattıkları sinde başyazarlık görevine getirildi. A) Röportajlar – Refik Erduran’ın – İlk gençlikleri İkinci Meşrutiyet yılla- Deli rına rastlayan çoğu yazar gibi, B) Gazi yazıları – Cemil Meriç’in – edebiyat ve politika ilişkilerinin iç Umrandan Uygarlığa içe göründüğü, eski ile yeninin C) Gezi yazıları – R. Nuri Günte- amansız savaşlar içinde bulundu- kin’in – Anadolu Notları ğu dönemde yetişmişti. Osmanlı yıkıldıktan sonra, yazar gelişen D) Anılar – Yaşar Kemal’in – İnce Memed güçlerin parlak isimlerinden biri 8. (I) Türk edebiyatında, Batılı an- olarak genç yaşta geniş ün yaptı. E) Anılar – Cahit Külebi’nin – İçi lamda ilk deneme yazarıdır. (II) Öz İşlediği konulara geniş açılardan Sevda Dolu Yolculuk Türkçe için verdiği mücadele ile bakma yetkinliğiyle eğilirken yalın, tanınmıştır. (III) 1940-1955 yılları değişik, anlaşılır bir dil kurmayı da arasında yazarlar üzerinde çok et- başardı. Zeytindağı ve Çankaya, bu 5. Aşağıdaki sanatçı – yapıt eleştir- kili olmuştur; Türkçenin sadeleş- özelliklerin sergilendiği yakın tari- menlerinden hangisi yanlıştır? mesinde büyük rol oynamıştır.(IV) himizin ilginç belge kitaplarından- Latin, Rus ve Fransız klasiklerin- A) Kemal Tahir – Devlet Ana dır. den çeviriler yapmıştır. (IV) Yazı ha- Bu parçada tanıtılan sanatçı aşa- B) Tarık Buğra -Yağmur Beklerken yatına kısa, öz Türkçe öyküler yaza- ğıdakilerden hangisidir? C) Orhan Kemal – Ekmek Kavgası rak başlamıştır. D) Haldun Taner – Ben Sana Mec- Nurullah Ataç’la ilgili bu parçadaki A) Nurullah Ataç burum numaralı cümlelerin hangisinde B) Cahit Külebi E) Necip Fazıl – Kaldırımlar bilgi yanlışı vardır? C) Falih Rıfkı Atay

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Ahmet Haşim E) Haldun Taner 106

11. Güzel Türkçeyi şiirin baş meselesi 14. Geliyor Boğaziçi’nden doğru 17. Aşağıdakilerden hangisinde bilgi kabul eden şair, yaşama sevincini, Bir iskeleden gelen vapurun sesi yanlışı vardır? ölüm gerçeğini ve korkusunu, ge- Mavi sular üstünde yine A) Eserlerini toplumsal duyarlılıkla çen zamanı, insan ve doğa sevgi- Bembeyaz kız kulesi oluşturan Kemal Tahir, Yaşar sini; ses, anlam, biçim bütünlüğü Cumhuriyet dönemi şairlerinden- Kemal, Orhan Kemal toplumcu içinde terennüm etmiştir. “Sanat dir. Şiirlerini hece ölçüsüyle yaz- gerçekçi edebiyatımızın temsil- için sanat” anlayışına bağlı kalan maya başladı. “Yedi Meşaleciler” cilerindendir. sanatçı, hece ölçüsüyle yazmayı arasına katıldı. Yeni şiirin etkisin- tercih etmiştir. Şairin makale, de- den kurtulamadı. Çocukluk özlemi, B) Rıfat Ilgaz, Aziz Nesin, Muzaffer neme ve mektup türlerinde yazıları aile sevgisi, küçük mutluluklarla İzgü; güldürürken düşündür- da vardır. Şiirle ilgili görüşlerini, iç yetinme ve İstanbul şiirlerinin ko- meyi amaçlayan mizah anlayı- âlemini, sıkıntı, hasret ve tasaları- nusu oldu. Sebil ve Güvercinler, şıyla yazmışlardır. nı, arkadaşı şair Ziya Osman Sa- Geçen Zaman, Değişen İstanbul C) Oktay Rıfat Horozcu, Orhan Ve- ba’ya yazdığı bazı mektuplarda be- onun eserlerindendir. li’nin ölümünden sonra Garip- lirtir. Bu şairimiz aşağıdakilerden han- çiler’in şiir anlayışından uzak- Bu parçada kısaca tanıtılan sa- gisidir? laşıp II. Yeni şiirini benimse- natçımız aşağıdakilerden hangi- miştir. A) Orhan Veli Kanık sidir? D) Deneme ve eleştirileriyle sanat- B) Hüsnü Dağlarca çılar üzerinde etkili olan Nurul- A) Behçet Necatigil C) Ziya Osman Saba lah Ataç, şiirleriyle de yeni şii- B) Ahmet Muhip Dıranas D) Ahmet Kutsi Tecer rimizin gelişmesinde rol oyna- C) Orhan Veli Kanık E) Cahit Sıtkı Tarancı mıştır. D) Cahit Sıtkı Tarancı E) Sabahattin Eyüboğlu, halkçı bir E) Necip Fazıl Kısakürek 15. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiya- kültürün oluşmasında, hüma- tı ile ilgili aşağıdaki yargılardan nist anlayışın edebiyatımıza hangisi doğru değildir? yerleşmesinde etkili olmuş bir düşünce adamıdır.

A) Serbest şiire yönelme görülür.

B) Dilde sadeleşme gerçekleş- 12. Aşağıdaki sanatçıların hangisi miştir. Cumhuriyet Döneminde tiyatro tü- C) Toplum sorunları ile ağırlıklı ründe eser veren yazarlardan biri olarak ilgilenilmiştir. değildir? D) Romanlarda, Kurtuluş Savaşı

A) A. Turan Oflazoğlu yıllarına ağırlık verilmiştir.

B) Necati Cumalı E) Tiyatro türünde gelişme olmuş, 18. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiya- C) Yaşar Kemal özellikle milli konular sıkça iş- tıyla ilgili aşağıdaki cümlelerin D) Recep Bilginer lenmiştir. hangisinde bilgi yanlışı vardır? E) Refik Erduran 16. Aşağıdakilerden hangisi Cumhu- A) Cumhuriyet döneminde Kurtu- riyet dönemi Türk edebiyatının luş Savaşı yıllarında ortaya çı- özelliği değildir? kan destanî ruh 1940’lı yıllara

kadar sürmüştür. A) Aruz ölçüsü tamamıyla bırakıl- 13. Aşağıdakilerden hangisinde Falih B) 1923-1940 arasında Anadolu mıştır. Rıfkı Atay’ın gezi yazıları bir arada coğrafyası ve Anadolu insanı B) Şiirde hece ölçüsü yanında ser- verilmiştir? özellikle romanlarda çok ger- best nazım birimi gelişmiştir. çekçi çizgilerle anlatılmıştır. A) Deniz Aşırı – Tuna Kıyıları – Bi- C) Tiyatro önemli bir gelişme gös- C) Şairler öz bakımından özellikle zim Akdeniz - Hint termiştir. Fransız edebiyatının etkisinde B) Ateş ve Güneş – Yolculuk Defte- D) Öykü ve romanda gözleme da- kalmışlar. Batı edebiyatı nazım ri – Çankaya – Zeytindağı yanan realist, natüralist, top- biçimini kullanmışlardır. C) Özyurt – Canavar – İlk Göz Ağrısı lumcu gerçekçilik gibi akımlar D) Bu dönemde milli edebiyat sa- – Kahraman edebiyatımıza zengin bir çeşitli- natçılarının çoğu eser vermeye lik kazandırmıştır. D) Beş Şehir – Yaşadığım Gibi – devam etmiştir. Mahur Beste – Karşı Karşıya E) Cumhuriyet dönemi edebiyatın- E) Cumhuriyet’in ilanından sonra da dil, yabancı dillerin kuralları- E) Koçyiğit Köroğlu – Köşebaşı – yaşanan sosyal değişme ve na bağlı kalmıştır. Bir Pazar Günü – Satılık Ev düzenlemeler edebiyata da yansımıştır.

107

19. Aşağıdaki yazarlarımızdan hangi- 22. Mütareke yıllarında Dergâh dergi- E) Her dört yazarımız da romanları leri deneme türünde eserleriyle sinde yazdığı şiir, makale ve tiyatro ile tanınır. bilinir? eleştirmeleriyle tanımaya başlayan 25. "Sanat sanat içindir." diye ortaya sanatçı, Cumhuriyet döneminde çıkan bu grup...... (1928) adlı bir A) Nurullah Ataç – Suut Kemal Yet- sadece deneme – eleştirme yazı- kitapta şiirlerini toplayan Muammer kin – Sabahattin Eyüboğlu ları yazdı ve çeviriler yaptı. Türkçe- Lütfi, Sabri Esat, Yaşar Nabi, Vasfi B) Fazıl Hüsnü Dağlarca - Nurul- nin özleşmesi, arınması için çaba Mahir... gibi gençlerdi. Aralarındaki lah Ataç – Ahmet Arif harcadı. Bu uğurda yazdığı yazılar- tek nesir sanatçısı Kenan Hulusi da hiçbir yabancı sözcük kullan- C) Suut Kemal Yetkin – Vedat Koray'dır. Çıkardıkları dergide Ah- madığı oldu. Devrik cümlelerin yo- Günyol – Yaşar Kemal met Haşim de yazıyordu. Ancak on- ğun olduğu, kendine özgü bir anla- larla adı anılmazdı. Bunlar artık Ay- D) Nermi Uygur – Vedat Günyol – tım biçimi yarattı. Karalama Defteri şe, Fatma edebiyatından bıktıkları- Nazım Hikmet deneme – eleştiri türündeki yapıt- nı ilân ediyorlardı. E) Nurullah Ataç – Suut Kemal Yet- larındandır. Bu parçada boş bırakılan yere kin – Fakir Baykurt Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisi getirilebi- aşağıdakilerden hangisidir? lir?

A) Suut Kemal Yetkin A) Beş Hececiler B) Nurullah Ataç B) Fecr-i Aticiler 20. Deneme, eleştiri ve söyleşilerini C) Memduh Şevket Esendal C) Garipçiler sade bir dille yazan… Türkçenin D) Mithat Şevket Kuntay özleşmesi ve arınması konusunda D) Yedi Meşaleciler E) Ahmet Muhip Dıranas büyük emek harcamıştır. Devrik E) II. Yeniciler cümleyi benimsemiş yazarın elli- 26. Şiirde ölçü ve kafiyenin gereksiz den fazla çevirisi vardır. Eserleri 23. Öykü, roman, deneme, edebiyat ta- olduğu kanısındadırlar. Şiirin bütün şunlardır: Günlerin Getirdiği, Kara- rihi ve şiir türünde yapıtları vardır. meselesi deyiştedir. Sözcükleri “Huzur”, “Saatleri Ayarlama Ensti- lama Defteri, Sözden Söze, Arar- ararken güzel olmalarına bakıl- tüsü”, “Mahur Beste”(I) adlı roman- ken, Diyelim, Günce. mamalı ve şiir "şairanelikten" kur- ları ünlüdür. Şiirlerinde temel un- tulmalıdır. Şekil şiirin kalıbı değil, Parçada boş bırakılan yere aşa- sur; his, hayal ve musikidir. Zaman ğıdaki yazar isimlerinden hangisi asıl kendisidir. kavramı ve bilinçaltı(II) sanatının Şiirde sıradan insanların duyarlı- getirilmelidir? önemli unsurlarındandır. Roman lığını yansıtan, söz oyunlarına, A) Kemalettin Kamu ve öykülerinde insanın iç dünyas ı- söyleyiş oyunlarına başvurmayan na, psikolojik derinliklerine ayna B) Nurullah Ataç edebi topluluk, aşağıdakilerden tutar(III). Öykülerinden “Abdullah hangisidir? C) Falih Rıfkı Atay Efendi’nin Rüyaları”(IV) şiir kitapla- D) Sait Faik Abasıyanık rından “Beş Şehir”(V) önemlidir. A) Fecr-i Aticiler E) Ahmet Hamdi Tanpınar Ahmet Hamdi Tanpınar’dan söz B) I. Yeniciler eden bu parçadaki numaralanmış C) II. Yeniciler sözlerden hangisi bilgi yanlışlığı- D) Beş Hececiler na yol açmaktadır? E) Yedi Meşaleciler

27. O, memleketçi şiirimize yeni bir 21. Nurullah Ataç ile ilgili aşağıdaki- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ses getirmiştir. Anadolu'yu derinli- lerden hangisi söylenemez? ğine duyup işler. Şiirlerinin ses, li- 24. Suut Kemal Yetkin, Sabahattin A) Türkçenin sadeleşmesi konu- Eyüboğlu, Vedat Günyol, Nermi rizm yanı zengindir. Anlatımı ve dili sunda kimi zaman aşırı sayıla- Uygur Cumhuriyet dönemi Türk dağ çeşmelerinden akan duru, bilecek bir çaba içine girmiştir. edebiyatında düşün alanının temiz sular gibidir. Bu yönüyle Ka- racaoğlan'ı andıran bir içtenlik, yeni B) Eleştiri türünün benimsenip ge- önemli yazarlarındandır. bir duyarlılıkla yazar. Şiirlerini yü- lişmesinde büyük katkıları var- Bu yazarlarla ilgili aşağıdaki bilgi- rekle değil, gözleriyle yazdığı için dır. lerden hangisi doğrudur? realizm ile birlikte yürümektedir.

C) Deneme türünde başarılı örnek- A) Bu yazarların tümü yalnız çeviri "Adamın Biri, Rüzgâr, Atatürk Kurtu- ler vermiştir. alanında eserler vermişlerdir. luş Savaşında" gibi eserleri vardır. D) Romanlarında natüralizmin et- B) Deneme türündeki eserleri ile Bu parçada tanıtılan sanatçı, kisinde kalmıştır. edebiyatımızın düşünce dünya- aşağıdakilerden hangisidir? E) Konuşma dilinde sık sık başvu- sını genişletmişlerdir. A) Tarık Buğra rulan devrik cümleleri yazıların- C) Yazılarında yabancı sözcük ve B) Ahmet Hamdı Tanpınar da sık sık kullanarak bunun tamlamaları çok kullanmışlar- yaygınlaşmasına çalışmıştır. dır. C) Cahit Sıtkı Tarancı D) Yazarlarımızın dördü de aynı D) Kemalettin Kamu kentte doğmuştur. E) Cahit Külebi 108

28. Gözlem yeteneği en belirgin özelli- 30. Kendi kendini yetiştirmeyi başar- CUMHURİYET DÖNEMİ ğidir. Yalnız kişilerin iç dünyasını mış bir sanatçımızda. Farsçayı GENEL ÖZELLİKLERİ fazla irdelemez. İkinci önemli özel- kendi çabasıyla öğrenir. İzmir ve İs- liği ise olayların ve insanların dü- tanbul'da çeşitli mevlevihanelere rüst olmayan, karanlık, çıkarcılıkla gider. Döneminin ünlü sanatçı ve ilgili yönlerini arayıp bulmaya çok müzisyenleriyle tanışmasında meraklı olmasıdır. Bu yönü ister is- Mehmet Akif önemli rol oynar. Bir temez onu mizaha ve eleştiriye yö- süre Mısır'da yaşar. İkinci Meşruti- 1. “Midasın Kulakları” adlı tiyatro ya- neltmiştir. Türk Milli Mücadelesi'ne yet'in ilanıyla İstanbul'a döner. Şiir pıtıyla tanınan yazarımız aşağıda- karşı oluşu onun sürgün hayatı ya- yazmanın yanı sıra, şiiri çok güzel kilerden hangisidir? şamasına neden olmuştur. Anado- okur. İlginç yaşantısını, toplumsal lu'ya hikâyenin kapısını açan tem- kural ve baskılara boyun eğmeden A) Recep Bilginer silcimizdir. Memleket Hikâyeleri, her dönemde sürdürür. Türk ede- B) Güngör Dilmen Sürgün, Gurbet Hikâyeleri gibi ya- biyatında yergi türünün önemli C) Turan Oflazoğlu pıtları vardır. temsilcilerin-dendir. Baskıyı, yo- D) Refik Erduran Yukarıda sözü edilen sanatçımız, bazlığı, din-mezhep ayrımcılığını, E) Necati Cumalı aşağıdakilerden hangisidir? insanlar arasındaki eşitsizliği, çı-

karcı politikacıları, çağdaşlaşma A) Falih Rıfkı Atay adına girişilen yararsız, özentili

B) Ahmet Kutsi Tecer davranışları şiirlerinde eleştirmiş-

C) Abdülhak Şinasi Hisar tir. Yaşamın acılarını, toplumdaki D) Refik Halit Karay bozuklukları, haksızlıkları konu

E) Enis Behiç Koryürek edindiği hicviyeleri önemlidir. "Hiç, Azab-ı Mukaddes" adlı yapıtları var-

dır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı

aşağıdakiler-den hangisidir? 29. Cumhuriyet Dönemi şair ve yazar- 2. Aşağıda verilenlerden hangisinde A) Ali Ekrem Bolayır larındandır. Çeşitli okullarda coğ- bir bilgi yanlışlığı yapılmıştır? B) Ahmet Kutsi Tecer rafya ve edebiyat öğretmenliği ya- A) Son dönem Türk edebiyatının C) Mithat Cemal Kuntay pan şair, ilk şiirlerini aruzla yazar. en önemli yazarlarından biri Daha sonra Millî edebiyat akımının D) Ercüment Ekrem Talu olan Yaşar Kemal, romanların- etkisiyle heceye geçer. 1928 yılın- E) da daha çok Çukurova ve da" Hazan Rüzgârları", 1930 yılında Torosları işler. ise "Gayya" adlı şiir kitabı yayımla- B) Kurtuluş Savaşı’na gözlemci nır. Güçlü romantizmini düşünce olarak katılan yazarlardan biri gücüyle birleştirerek toplumsal ko- olan Yakup Kadri Karaosma- nuları ele alır. Eserlerinde, kadının noğlu Tanzimat’tan Cumhuriyet çalışmasının önemini, ekonomik Dönemi’ne kadar olan zamanı

açıdan ve insan yaşamına olumlu eserlerinde işlemiştir. etkileri açısından sık sık vurgular. C) Milli edebiyat roman ve hikaye- Yaşamındaki çok yönlülük, edebi- lerinde konular, memleket için- yat alanında da görülür. Şiirlerinin den, sosyal olaylardan ya da yanı sıra lirik bir anlatım kullandığı Türk tarihinden seçilmiştir. öyküleri ve romanları vardır. "Te- D) Fransız romantik ve realistleriy- vekkülün Cezası" adlı öykü kitabı ve

"Renksiz Istırap" isimli romanı var- le Namık Kemal’in tesirinde ye- dır. tişen Samipaşazade Sezai, Ba- tı tesirindeki Türk şiirinin ge- Bu parçada sözü edilen şair- lişmesini sağlayan ilk büyük yazar aşağıdakilerden hangisidir? şairdir.

A) Şükufe Nihal Başar E) Tanzimat edebiyatının en

B) Fevziye Abdullah Tansel önemli isimlerinden biri olan

C) Ercüment Ekrem Talu Namık Kemal, şiirden tiyatroya

D) Vasfi Mahir Kocatürk kadar birçok edebi türde eser vermiş; hepsinde de toplum E) Halide Edip Adıvar için bir fayda elde etmeye ça-

lışmıştır.

109

3. Bursa’da bir eski cami avlusu 7. “Bence …………; kolaya, dolayısıy- Mermer şadırvanda şakırdayan su 5. Küçük insanları anlatma, şiiri la iyi karşılamadığım, “suç” sayabi- Orhan zamanından kalma bir du- önemsiz olaylara dayandırma ilke- leceğim bir yöne gidiyor. Suçu do- var sini benimsemiştir. İçten, yalın bir ğuran birkaç sebep var. Halk, bıra- Onunla bir yaşta ihtiyar çınar dille yaşamı, küçük şeyleri, sıradan kın halkı, aydınlar bile Orhan Veli insanın sorunlarını, insanlardaki ile gelen şiire ısınmak üzereyken, Eliyor dört yana hazin bir günü barış özlemini zaman zaman alay- böylesi birbiriye ilgisi olmayan Bir rüyadan arta kalmanın hüznü cılığa varan bir dille anlatmıştır. Şi- mısralar içinde, kelimelere aklı Ahmet Hamdi Tanpınar’a ait olan irlerinin bir kısmını “Garip” ve “Vaz- aşan deyimler yüklemeye çalışan yukarıdaki dizeler, Cumhuriyet geçemediğim” adlı kitaplarda top- bir tutum karşısında duraklayacak- Dönemi Türk Edebiyatı’yla ilgili lamıştır. lardır. aşağıdaki yargıların hangisine Bu parçada sözü edilen sanatçı Bu parçada boş bırakılan yere, kanıt olarak gösterilebilir? aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisi getiril- A) Cumhuriyet Dönemi şiirinde dil melidir? A) Behçet Kemal Çağlar sadeleşmiştir. B) Fazıl Hüsnü Dağlarca A) İkinci Yeniciler B) Cumhuriyet Döneminde kimi B) Yeni Lisancılar şairler toplumsal konulara yö- C) Oktay Rıfat Horozcu C) Yedi Meşaleciler nelmişlerdir. D) Melih Cevdet Anday D) Beş Hececiler C) Cumhuriyet Döneminde kimi E) Orhan Veli Kanık E) Fecr-i Aticiler şairler ölçü ve uyağı kullan- mamıştır. D) Cumhuriyet Döneminde kah- ramanlık konularını işleyen şiir- ler de yazılmıştır. E) Sıradan insanların yaşamı şiire konu olmuştur.

8. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi 4. Cumhuriyet Dönemi edebiyatıyla 6. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde belirtilen kişiyle ilgili ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- ayraç içinde belirtilen kişiyle ilgili değildir? değildir? lenemez?

A) Sanatçı, “Zübük” adlı romanında A) Bu dönemin en başta dikkati A) Çukurova’daki ağalık sistemini yurt sorunlarına eğilmiş, top- çeken özelliği şiir geleneğimize ve ağalık sistemine ayaklanışı lumsal aksaklıkları gündeme yönelinmiş olması ve halk şiiri- İnce Memed adlı romanında getirmiştir.(Aziz Nesin) nin ve halk biliminin öncelikle anlatmıştır.(Yaşar Kemal) B) Cumhuriyet dönemi şiirimizin ele alınmasıdır. B) Anadolu köylerinde yaşanan su önemli şairlerinden olan sa- B) Türk insanı eserlerde başarıyla davaları, öç almalar, kavgalar, natçı, şiirlerinde yalnızlık, ölüm, işlenmiş, Türk köylüsü, işçisi cinayetler gibi konuları Susuz fanilik gibi bireysel konuları iş- belli sorunlarıyla konu edilmiş- Yaz adlı eserinde anlatmış- lemiştir.(Cahit Sıtkı Tarancı) tir. tır.(Necati Cumalı) C) “Fatih Harbiye” adlı meşhur ro- C) Türkçenin sadeleşmesi sadece C) Batılı anlayışta şiiri hece vezni- manında, Tanzimat’tan beri sü- edebiyatçıların çalışmalarıyla ne ustaca uygulamış, Çile adlı regelen Doğu-Batı çatışmasını değil Türk Dil Kurumu gibi kitabındaki şiirleriyle heceyi zir- ele almıştır.(Ahmet Hamdi resmi bir kurumla gerçekleşti- veye çıkarmıştır. (Necip Fazıl Tanpınar) rilmeye çalışılmıştır. Kısakürek) D) Hem edebiyatla uğraşan hem D) Cumhuriyet öncesinde sanatçı- D) Şiiri şairanelikten arındırıp so- de felsefe öğrenimi gören sa- lar daha çok İstanbul’dan çı- kaktaki insanı ve onun dilini şii- natçının “Ben ve Ötesi, Örüm- karken, 1923 sonrasında bu re taşıyarak bir şiir akımı mey- cek Ağı, Çile” gibi önemli eser- durum tersine dönmüş, Anado- dana getirmiştir. (Edip leri vardır. lu’dan yetişen yazarlar çoğal- Cansever) E) Server Bediî takma adını kul- mıştır. E) Kar, Kara Kitap gibi romanlar lanmış, bu adla “Cingöz Recai, E) Bu dönemde belli edebiyat top- kaleme almış, Nobel Edebiyat Cumbadan Rumbaya” gibi yüz- lulukları oluşmamış, sanatçılar Ödülünü kazanmıştır. (Orhan lerce eser vermiştir.(Peyami edebi çalışmalarını bireysel Pamuk) Safa) olarak sürdürmüştür.

110

9. - Bizim Akdeniz 12. (--), birbirini izleyen öyküleriyle yep- 14. Cumhuriyet Dönemi'nin önemli şa- - Çankaya yeni bir ses, bir insan sıcaklığı ge- irlerindendir. Hece ölçüsüyle yaz- - Ateş ve Güneş tiriyordu yazın yaşamımıza. -- öykü- dığı ilk şiirleri çeşitli dergilerde ba- - Tuna Kıyıları cülüğünün başı sonu belli, alışıla- sılmıştır. Hece ölçüsünde yeni gelmiş olaylar çerçevesini zorla- olanaklar arayan şair, şiirlerinde Yukarıda sıralanan eserler, aşa- yan, olay örgüsüne bütün bütün daha çok, lirik bir söyleyişle kendi ğıdakilerden hangisine aittir? yan çizen öykülerdi bunlar. -- öykü duygularını aktarmıştır. Zaman A) Refik Halit Karay tekniği doğrultusunda, duygunun zaman ülke sorunlarına da yer B) Falih Rıfkı Atay duyarlılığın kanatlarında alabildiği- vermiştir. Daha sonra tiyatro oyunu C) Ahmet Kutsi Tecer ne özgür, insan ruhunun kendi ru- da yazmıştır. "Köşebaşı, Koçyiğit huna yasayan enginlerinde gezi- Köroğlu" bu oyunlarındandır. D) Behçet Kemal Çağlar nen, gezindikçe özgürleşen rahat, Bu parçada sözü edilen şair aşa- E) Abdülhak Şinasi Hisar sıcak bir anlatımla çıktı karşımıza ğıdakilerden hangisidir? o. "Sarnıç, Son Kuşlar, Havuz Başı" gibi eserlerinde hep bu sıcak anla- A) Ahmet Kutsi Tecer tım vardır. B) Yaşar Nabi Nayır Bu parçada boş bırakılan yerlere C) Ziya Osman Saba sırasıyla aşağıdakilerden hangile- D) Cahit Sıtkı Tarancı ri getirilmelidir? E) Ahmet Hamdi Tanpınar

A) Ömer Seyfettin - Maupassant - Çehov'un B) Refik Halit Karay - Balzac - Dostoyevski'nin 10. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi Fa- C) Peyami Safa - Victor Hugo - lih Rıfkı Atay’a ait değildir? Maupassant'nın

D) Memduh Şevket Esendal - A) Denizaşırı Tolstoy - Stendhal'ın B) Yolcu Defteri E) Sait Faik Abasıyanık - C) Bizim Akdeniz Maupassant - Çehov'un D) Zeytindağı

E) Fatih-Harbiye

15. O, romanlarında yer olarak Çuku-

rova, Toroslar ve Anadolu'nun kır-

sal yörelerini seçmiştir. Köy ro-

manlarına alışılmışın dışında bir

bakış açısı getirir. Romanlarında

kahramanların kişiliğini anlatırken aldığı toplumsal kültürü göz ardı

etmez. Halka önem verdiği oranda 11. Aşağıdakilerden hangisinde Falih doğaya da aynı anlayış ve sorum- Rıfkı Atay’ın anı türündeki yapıtları 13. Aşağıdaki eser - yazar eşleştir- lulukla yaklaşır. "İnce Memed, Yer bir arada verilmiştir? melerinden hangisi yanlıştır? Demir Gök Bakır, Ölmez Otu, Yılanı Öldürseler" gibi pek çok eseri var- A) Çankaya – Ateşten Gömlek – A) Yalnız Efe - Ömer Seyfettin dır. Zeytindağı B) Mahalle Kahvesi - Sait Faik Bu parçada sözü edilen sanatçı, B) Çankaya – Deniz Aşırı – Abasıyanık aşağıdakilerden hangisidir? Zeytindağı C) Huzur - Peyami Safa A) Yaşar Kemal C) Deniz Aşırı – Bizim Akdeniz – D) Ömrümde Sükût - Cahit Sıtkı Ateş ve Güneş Tarancı B) Haldun Taner D) Tuna Kıyıları – Hind – Yolcu E) Eğil Dağlar - Yahya Kemal Be- C) Kemal Tahir Defteri yatlı D) Tarık Buğra E) Yolcu Defteri – Hind – Çankaya E) Necati Cumalı

111

CUMHURİYET EDEBİYATI nüne izlerler. Ama bir arayış dö- şaklar arasındaki görüş farklılıkla- neminin bütün karışık etkilerini içe- rını ve çatışmaları, halk-aydın çe- rir şiirleri, Romantik, Parnasçı, lişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel Sembolisttir. Doğaya yönelirler. ve sosyal olayları yansıttığı roman- Ama bir resimdir doğa onlar için. ları birbirini bütünleyen bir zincirle- 1. Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Düşle gerçek çatışması, karam- niş içinde, çağdaş siyasal ve sos- Mithat Efendi ile Hüseyin Rahmi sarlık, kaçış egemendir şiirlerinde. yal tarihimizin panoramasını ver- Gürpınar’ın ortak yönü değildir? Hem benimsedikleri sanat anlayı- mektedir. (1986-ÖYS) şı, hem de dönemin siyasal koşul- Bu yargılarda değerlendirilen ya- ları, içine kapanık, bireyci bir şiire zar, aşağıdakilerden hangisidir? A) Geniş halk topluluklarına ses- yönetmelerine yol açmıştır. (1989-ÖYS) lenmek Bu parçada şiirlerinin ortak özel- A) Refik Halit Karay B) “Toplum için sanat” görüşünü liklerinden söz edilen şairler, benimsemek aşağıdakilerden hangisiyle ad- B) Hüseyin Rahmi Gürpınar C) Eserlerini, çağlarına, konuşma landırılır? (1987-ÖYS) C) Reşat Nuri Güntekin diliyle ve sade bir üslupla yaz- D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu A) Beş Hececiler mak E) Halide Edip Adıvar B) Tanzimatçılar D) Tiyatro, roman, gezi, tarih, anı C) Yedi Meşaleciler gibi değişik türlerde eser ver- mek D) Servetifünuncular

E) Romanlarında, olayın akışını E) Milli Edebiyatçılar

kesen açıklamalara yer vermek

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde

bir bilgi yanlışı vardır? 4. Aşağıdaki edebiyat dönemlerinin (1989-ÖYS)

hangisinde, şairlerin büyük bir A) Edebiyat-ı Cedide sanatçıları 2. Kimilerine göre edebiyattaki bilgi- çoğunluğu, şiiri, toplumsal amaç- hikaye ve romanda realizm ve ler, bilim ortamından edebiyat or- lardan, bilimsel içeriklerden uzak, natüralizm, şiirde parnasizm ve tamına bir tür çeviridir. Edebiyat, salt şiirsel değerleri ön plana ala- sembolizm akımlarının etkisin- bilginlerin daha önce araştırıp bul- rak yazmışlar ve ortak biçimler de kalmışlardır. duğunu halka yayan bir araçtan içinde kalıplaşmış ortak kavram- başka bir şey değildir. Edebiyat ya- lar kullanmışlardır? (1987-ÖYS) B) Tanzimat edebiyatının ilk dö- zarı; coğrafya, fizik, sosyoloji, tarih nemlerinde eser veren roman- gibi erişebildiği her kaynağa uza- A) Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı cılarımızda romantizm akımının nır. Belli sonuçları halk için yorum- B) Milli Edebiyat etkileri görülür. lamak, halka açmakla görevlidir bu C) Servetifünun (Edebiyat-ı Cedi- C) Edebiyat-ı Cedide sanatçıları, edebiyat. de) şiir, hikaye, roman, fıkra, maka- Yukarıda belirtilen edebiyat anla- D) Tanzimat Edebiyatı le türlerinde eser vermişlerdir. yışına uygun eserler veren yaza- E) Divan Edebiyatı D) Ömer Seyfettin, hikayelerinin rımız kimdir? (1987-ÖYS) konularını, günlük hayattaki gözlemlerinden, çocukluk anı- A) Namık Kemal larından ve tarihten almıştır. B) Şemsettin Sami E) Türk edebiyatının ilk realist

C) Ahmet Mithat Efendi eseri, Recaizade Mahmut Ek- D) Halit Ziya Uşaklıgil rem’in İntibah adlı romanıdır. E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu 5. Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrası- 7. Aşağıdaki şairlerden hangisi he- na uzanan bir zaman dilimini ro- ce ölçüsünü hiç kullanmamış, şi- manına konu edinmiştir. Büyük irlerini hep aruzla yazmıştır? değişimlerin ve bunalımların yer 3. Yeni bir duyarlığı, yeni bir şiir akı- (1990-ÖYS) aldığı bu zaman dilimi içinde, ku- mını geliştirirken Batıyı günü gü- 112

A) Ahmet Haşim 10. Edebiyatımızda, nazım nesne yak- 13. O güne kadar yazınımızda anı, ya- B) Yahya Kemal Beyatlı laştırmadaki ustalığıyla tanınmış zınsal değerde tür değildi. Modern C) Ziya Paşa sanatçılarımız aşağıdakilerden anlamda romancılığımızın kurucu- D) Ahmet Muhip Dıranas hangisinde birlikte verilmiştir? su sayılan yazarımız, ilk kez yazın- (1991-ÖYS) sal değerde anılar yazmıştır. Hem E) Faruk Nafiz Çamlıbel yazınsal, hem siyasal nitelikte olan A) Tevfik Fikret – Yahya Kemal Be- bu anılarını dokuz ciltte toplamış ve yatlı kırk yılı kapsayan ilk beş cildine B) Yahya Kemal Beyatlı – Ziya Pa- “Kırk Yıl” adını vermiştir. şa Bu parçada aşağıdaki yazarların C) Ahmet Haşim – Mehmet Akif hangisinden söz edilmektedir?

Ersoy (1993-ÖYS) 8. Çürüyen, yozlaşan İstanbul ve bu D) Mehmet Akif Ersoy – Tevfik Fik- İstanbul’un çürümüş, yozlaşmış ret A) Hüseyin Rahmi Gürpınar insanları… Mithat Cemal Kuntay’ın E) Ziya Paşa – Ahmet Haşim B) Recaizade Mahmut Ekrem romanından sürekli olarak bir küf C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu kokusu gelir burnumuza. İstan- D) Reşat Nuri Güntekin bul’un birbirini izleyen üç dönemini E) Halit Ziya Uşaklıgil yansıtmak isteyen yazar, gözlerini 11. İlk şiirlerini Dergah ile Milli Mec- hep kokuşmuşluğa dikmiştir. Yal- mua’da yayımladı. Hecenin beş

nız kişisel çıkarları peşinde koşan- şairine bağlanmayarak sanatını

lar, dalkavuklar, jurnalciler… Bir tek başına kurdu, içtenlikli ve ince, pislik, bir kokuşmuşluk perdesine duygusal yönü ağır basan memle- bürünmüş olarak anlatır İstanbul’u. ket şiirleriyle tanındı; hece ölçüs ü- (1990-ÖYS) ne yeni olanaklar aradı. Halk ede- Aşağıdaki şairlerden hangisi İs- biyatıyla ilgili kimi çalışmalarda bu- tanbul’u şiirinde, bu parçada be- lundu. Şiirleri “Şiirler” adlı kitapta lirtilen yönleriyle yansıtmaya ça- toplandı. “Koçyiğit Köroğlu”, lışmıştır? “Köşebaşı” gibi piyesleri, tiyatro-

larda ilgiyle izlendi. A) Cenap Şahabettin Burada sözü edilen sanatçı aşa- B) Tevfik Fikret ğıdakilerden hangisidir? C) Mehmet Emin (1990-ÖYS) D) Mehmet Akif E) Celal Sahir A) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Faruk Nafiz Çamlıbel C) Orhan Seyfi Orhon 14. Uyandım baktım ki sabah D) Enis Behiç Koryürek Güneş vurmuş içime E) Ahmet Kutsi Tecer Kuşlara yapraklara dönmüşüm

Pır pır eder durur, bahar rüzgarında

9. Dilde sadeleşme hareketi “Yeni Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine 12. Aşağıdakilerden hangisi, M. Emin özgü aşağıdaki niteliklerden han- Lisan” adıyla aşağıdaki edebiyat Yurdakul, Ziya Gökalp ve Ömer gisine örnek gösterilebilir? (1992- dönemlerinin hangisinde yer al- Seyfettin’in ortak özelliğidir? mıştır? (1991-ÖYS) ÖYS)

(1991-ÖYS)

A) Tanzimat A) Edebi sanatlara yer vermeme- A) Fecr-i Ati topluluğuna dahil ol- sine B) Servetifünun maları C) Fecr-i Ati B) Nükteli bir söyleyişi yeğlemesi- B) Genç Kalemler hareketinin ba- ne D) Milli Edebiyat şında bulunmaları C) Doğa betimlemesine başvur- E) Cumhuriyet C) Hem nesir hem de nazım ala- masına nında eser vermeleri D) Ölçü ve uyağa önem verme- D) Fikir adamı kişiliklerinin, sanat- mesine çı kişiliklerinden güçlü olması E) Toplumsal sorunlara değin- E) Türkçülük akımının öncüleri sa- mesine yılmaları

113

15. İlk şiirinde duygusal, bireysel, ro- mantik bir tutumu vardır. Anlatımı li- 17. Yeni bir duyarlığı, yeni bir şiir dilini 19. Gazetelerde fıkra, başyazı, söyle- rik, dili durudur. Daha sonraki şiir- oluşturmaya çalışırken Batı’yı he- yişler yazdı. Öykü ve oyun yazarı leri, asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüle- men hemen günü gününe izlemiş- olarak tanındı. İlk oyunlarından ridir. O sıralarda etkilendiği gerçe- lerdir. Şiirlerinin imgelerle yüklü, sonra epik tiyatro örneği olarak küstücülerin şiirleri gibi ölçüsüz ve sanatlı bir yapısı vardır. Özellikle “Keşanlı Ali Destanı”nı yazdı. Gün- uyaksızdır. Geleneksel şiirle, edebi benzetmeler ve sıfatlarla varlıkların cel olayları konu alan eleştirel sanatlarla, şairanelikle, ölçü ve gerçek görünüşlerini değiştirmeye oyunlarını seyirciye sunabilmek uyağın sağladığı mekanik ahenkle çalışmışlardır. Aşk, doğa, aile ya- için kabare tiyatrosunun kuruluşu- her türlü bağı koparmıştır. Her türlü şamı kişisel tedirginlik ve yakınma na öncülük etti. sözcüğün şiire girebileceğini gös- temalarını şiirlerinde bol bol işle- Bu parçada sözü edilen yazar termiştir. Kimi şiirlerinde bir alay mişlerdir. aşağıdakilerden hangisidir? sezilir. Bu parçada sözü edilen edebiyat (1998-ÖYS) Bu parçada sözü edilen şair aşa- topluluğu ve onun üyelerinden biri ğıdakilerden hangisidir? (1995- aşağıdakilerden hangisinde birlik- A) Haldun Taner ÖYS) te verilmiştir? (1996-ÖYS) B) Recep Bilginer C) Necati Cumalı A) Ahmet Haşim A) Tanzimat – Abdülhak Hamit D) Refik Erduran B) Yahya Kemal Tarhan E) Turan Oflazoğlu C) Orhan Veli B) Servetifünun – Cenap

D) Ahmet Hamdi Tanpınar Şahabettin

E) Cahit Sıtkı C) Garipçiler – Orhan Veli Kanık

D) Milli Edebiyat – M. Emin Yurda-

kul

E) Cumhuriyet Dönemi – Faruk

Nafiz Çamlıbel

16. Namık Kemal, “Şıpsevdi” roma- 20. Yazar, eserde karagöz ve ortaoyu-

nında, Meftun Bey’in kişiliğinde, nu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu alafrangalık modasının, devrin gençleri üzerinde yaptığı gülünç ve 18. Temel düşünceleri, yazı dilini ko- oyunlardan edindiği izlenimlerden yıkıcı etkiyi anlatır. nuşma diline yaklaştırmaktı. Bu yararlandığını şöyle anlatıyor: Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağı- amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. “Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, dakilerin hangisinde belirtilmiş- Tamlamalar sadeleştirildi; Türkçe- beni karagöz ve ortaoyunu izleme- tir? (1993-ÖYS) leşmiş yabancı sözcüklere pek do- ye götürüyordu. Bunlar, Üskü- kunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl dar’da büyük bir kahvede oynardı. A) “Şıpsevdi” romanı Namık Ke- pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Kız, erkek alay alay çocuk, hatta mal’in değil, Hüseyin Rah- Osmanlıcadan ulusal dile bir geçiş büyükler kahvenin bahçesine do- mi’nindir. sağlandı. lardı, ilkin Soytarının Kızı adıyla ve B) Alafrangalığın olumsuz etkileri Türk dilinde yukarıda sözü edilen İngilizce olarak basılan eserimdeki “Şıpsevdi” romanında değil, “İn- yeniliği gerçekleştirenlere ne ad Kız Tevfik tipi, bu akşamların ben- tibah” romanında işlenmiştir. verilir? (1998) de bıraktığı izlenimlerden çok şey C) “Şıpsevdi”, roman değil, tiyatro almıştır.” A) Tanzimatçılar eseridir. Bu paragrafta sözü edilen yazar B) Edebiyat-ı Cedide D) “Şıpsevdi” romanını konusu, ve eseri aşağıdakilerin hangisin- alafrangalığın yerilmesi değil, C) Genç Kalemler de bir arada verilmiştir? görmeden evlenme geleneği- D) Garipçiler (1993-ÖYS) nin yerilmesidir. E) İkinci Yeniler A) Peyami Safa – Dokuzuncu Ha- E) Romanın kahramanı Meftun riciye Koğuşu Bey değil, Ali Bey’dir. B) Reşat Nuri – Yaprak Dökümü

C) Halide Edip – Sinekli Bakkal

D) Reşat Nuri – Çalıkuşu

E) Halide Edip – Tatarcık 114

21. Çağdaş Batılı şiirleriyle eski Türk 23. Yazarın ilk romanıdır. Gerçekçi bir 25. Nurullah Ataç’la ilgili aşağıdaki şiirinin bileşimini gerçekleştirerek eserdir. Üç ayrı kuşak arasındaki yargılardan hangisi yanlıştır? aruz ölçüsünü yaşayan Türkçeye görüş, duygu ve yaşayış ayrılıkları (1995-ÖYS) uygulamış, geçmiş değerlere bağ- üzerinde durulur. Bu ayrılıklar yü- A) Eleştiri türünün gelişmesine lı, kendine özgü bir şiir geliştirmiş- zünden ailenin çözülüşü gösterilir. önemli katkılarda bulunmuştur. tir. Hece-aruz tartışmalarının en Hikaye ve roman edebiyatımızın güçlü dönemlerinde, hece ölçüs ü- geleneksel temalarından biri olan B) Dilimizin özleşmesinde öncü- nü küçümseyip, şiir için ölçünün aşırı batı hayranı züppe tipi, başarı- lük etmiştir. esas değil, sadece bir araç oldu- lı bir biçimde çizilir. C) Konuşma dilindeki devrik cüm- ğuna inanarak –biri dışında- bütün Bu parçada sözü edilen eser ve lenin yazıda da kullanılmasını şiirlerini aruz ile yazmıştır. yazar aşağıdakilerden hangisinde yaygınlaştırmaya çalışmıştır. Bu şair aşağıdakilerden hangisi- verilmiştir? (1995-ÖYS) D) Yaşadığı dönemde deneme tü- dir? (1993-ÖYS) rünün başarılı bir temsilcisi A) Felatun Bey ile Rakım Efendi – olmuştur. A) Ahmet Mithat Efendi E) Öykü alanında da ürünler ver- B) Yahya Kemal B) Kiralık Konak – Y. Kadri Kara- miştir. C) Ahmet Haşim osmanoğlu D) Mehmet Akif C) Fehim Bey ve Biz – A. Şinasi Hisar E) Tevfik Fikret D) Şıpsevdi – H. Rahmi Gürpınar

E) Ayaşlı ve Kiracıları – Memduh 26. Aşağıdakilerden hangisi “hecenin Ş. Esendal beş şairi”nden biri değildir? (1996-ÖYS)

A) Yusuf Ziya Ortaç

B) Faruk Nafiz Çamlıbel

C) Halit Fahri Ozansoy

D) Enis Behiç Koryürek

E) Kemalettin Kamu

22. Şiir, öykü, roman, deneme ve ede- 24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde 27. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, top- biyat tarihi alanlarında yapıtlar bir bilgi yanlışı vardır? luluğumuzun Tanzimat’tan günü- vermiş, çok yönlü bir yazardır. Da- A) Hayriyye, 17. yy. şairlerinden müze değin geçirdiği aşamaları, ha çok sembolist akıma girebile- Nabi’nin mesnevi biçiminde çalkantıları romanlarında göster- cek, ahenkli ve orijinal hayallerle meye çalışmıştır. Örneğin Hep O yüklü şiirler yazmıştır. Hikayelerin- yazdığı, öğüt veren, sosyal di- daktik bir yapıttır. Şarkı’da Abdülaziz dönemini, Bir de insan ruhunun temeli saydığı Sürgün’de II. Abdülhamit ve Jön B) Cihannüma adlı eserin sahibi bilinçaltına ve rüyalara geniş yer Türkleri, … adlı romanında Mütare- Katip Çelebi, batılı anlamda bi- vermiştir. Romanlarında bu öğeler- ke dönemi İstanbul’unun bozukluk lime değer veren ilk düşünürle- le birlikte, tarihsel, toplumsal konu- ve çöküntülerini, … adlı romanında rimizdendir. ları da ele almıştır. Kurtuluş Savaşı yıllarındaki aydın- Bu parçada sözü edilen yazar C) Realizm ve Natüralizm roman halk ilişkilerini işlemiştir. ile hikayede, Parnasizm ise şi- aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada boş bırakılan yerlere irde gerçekçilik demektir. (1994-ÖYS) sırasıyla aşağıdakilerden hangisi

D) H. Rahmi Gürpınar, tiyatro ve getirilmelidir? (1996-ÖYS) A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu romanlarında Anadolu halkının B) Abdülhak Şinasi Hisar törelerini, inanışlarını, dilini A) Panorama, Yaban C) Ahmet Hamdi Tanpınar alaysamalı bir anlatımla vermiş B) Nur Baba, Ankara D) Namık Kemal Tanzimat dönemi yazarlarımız- C) Hüküm Gecesi, Kiralık Konak E) Hüseyin Rahmi Gürpınar dandır. D) Sodom ve Gomore, Yaban E) Cumhuriyet döneminde yetişen E) Panorama, Ankara halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri

“Dostlar Beni Hatırlasın” adlı ki-

tapta bir araya getirilmiştir.

115

28. İlk şiirlerini 1936’da yayımlamaya 30. Tanzimat dönemi şairlerinden başlamıştır. Bunlar o güne kadar Recaizade M. Ekrem’in çevresinde 32. Acemice yazıldığını düşündüğü- şiir diye bilinen ürünlere bir tür toplanan gençler, artık kendi baş- müz, başı sonu olmayan öyküleriy- başkaldırıdır. Öyle ki, şiir; bir takım larına var olmanın yollarını ararlar le okurların belleğinde yer etmiştir. kalıp ve klişelerden, yıpranmış ve bir dergide birleşirler. Bunların Öyküleri, biçim, teknik, dil ve anla- benzetmelerden, başka bir deyişle arasında, sonradan romancı ola- tım özellikleri bakımından “olay öy- şairanelikten kurtarmıştır. Hayali, rak ün kazanmış iki yazarımız da kücülüğü”nden ayrılır. “Olay öykü- şiirden kovmuş ya da çok az bir vardır. cülüğü”nü yaygınlaştırmaya çalı- hayalle yetinmiştir. Yalın, gündelik Paragrafta sözü edilen dergi ile şan ------etkilenmekle birlikte, bir dilin söz kalıplarına yaslanarak iki yazarımız aşağıdakilerden kendi çizgisini geliştiren, yeni bir şiirlerini oluşturmuştur. Gündelik hangisinde bir arada verilmiştir? öykücülük akımının öncüsü olan --- yaşamı şiirin çıkış noktası yapmış- (1988-ÖYS) ---, Cumhuriyet Döneminde klasik tır. öykü tekniği yıkılmıştır. Böylece A) Servetifünun; Halit Ziya, Meh- Bu parçada sözü edilen şair aşa- Türk öykücülüğünde bir devrim met Rauf ğıdakilerden hangisidir? gerçekleştirmiştir. B) Malumat; Hüseyin Cahit, Ahmet (1997-ÖYS) Bu parçada boş bırakılan yerlere, Rasim verilen bilgilere göre aşağıdaki- A) Cahit Sıtkı Tarancı C) Genç Kalemler; Halit Ziya, lerden hangisi getirilmelidir? B) Faruk Nafiz Çamlıbel Ömer Seyfettin (2006-ÖSS) C) Orhan Veli Kanık D) Servetifünun; Sami Paşazade A) Gustave Flaubert’den – Ömer D) Fazıl Hüsnü Dağlarca Sezai, Hüseyin Cahit Seyfettin E) Cahit Külebi E) Malumat; Mehmet Rauf, Hüse- B) Anton Çehov’dan – Sabahattin yin Rahmi Ali

C) Franz Kafka’dan – Memduh Şevket Esendal

D) Guy De Mauppassant’dan –

Sait Faik Abasıyanık

E) Alphonse Daudet’den – Haldun Taner

29. Çağının hikaye anlayışından büs- bütün ayrı bir yolda yürümüştür. O 31. Şiirlerinde sonsuzluğa ulaşma 33. Türk öykücülüğünün özelliklerini zamana kadar edebiyatımızda hep duygusu, ölüm kaygısı, aşk ve li- kavramak istiyorsak öncelikle bu rizm başlıca temalar olarak görü- Maupassant hikayeleri örnek alını- üç yazarımızı çok iyi tanımamız ge- yor; başı, sonu, ortası belli olan, lür. Eski şiiri günümüzde de ya- rekir. Abdullah Efendinin Rüyala- acıklı ya da gülünç bir olaya daya- şatmış bir şairdir. İstanbul’un doğa rı’yla ------, Ekmek Kavgası’yla ------, nan, şaşırtıcı ve çarpıcı sonuçlarla güzelliklerini yansıtan bir şair ola- Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu’yla - biten eserler yazılıyordu. Oysa bu rak tanınmıştır. Divan şiirini çağ------, Cumhuriyet Dönemi öykücü- hikayecimiz, konularını günlük ya- daş bir yorumla veren şiirleri de lüğünde önemli yeri olan sanatçı- şayışın en sade, en silik olayların- vardır. lar arasında sayılır. dan seçmiştir. Bazı yazarlar onun Yukarıda sözü edilen şair kimdir? Bu parçada boş bırakılan yerlere hikayelerinin Çehov hikayelerine (1988-ÖYS) getirilmesi gereken yazar adları benzediğini, onun Maupassant A) Yahya Kemal Beyatlı aşağıdakilerin hangisinde sırasıy- tekniğine karşılık, edebiyatımıza B) Ahmet Haşim la verilmiştir? (2006-ÖSS) Çehov tekniği getirdiğini söylerler. Bu özelliklere sahip olan ünlü hi- C) Faruk Nafiz Çamlıbel A) Ahmet Hamdi Tanpınar – Or- kayecimiz aşağıdakilerden han- D) Ahmet Hamdi Tanpınar han Kemal – Haldun Taner gisidir? (1997-ÖYS) E) Cahit Sıtkı Tarancı B) Haldun Taner – Ahmet Hamdi Tanpınar – Orhan Kemal A) Ömer Seyfettin C) rhan Kemal – Ahmet Hamdi B) Memduh Şevket Esendal Tanpınar – Haldun Taner C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu D) Ahmet Hamdi Tanpınar – Hal- D) Refik Halit Karay dun Taner – Orhan Kemal E) Reşat Nuri Güntekin E) Haldun Taner – Orhan Kemal – Ahmet Hamdi Tanpınar

116

36. Orhan Kemal’le ilgili aşağıdaki 38. Türk edebiyatında Ahmet Mithat 34. Şiire heceyle başlayan, serbest öl- yargılardan hangisi yanlıştır? Efendi’nin Felatun Bey’le Rakım çüyle hemen her konuda çok ürün (2007-ÖSS) Efendi(I), Namık Kemal’in İnti-

veren, usta bir ozandır. İlk kitabın- bah(II), Samipaşazade Sezai’nin A) Yapıtlarında, kişilerin karakter- dan bu yana sürekli kendini aşma- Zehra(III), Recaizade Mahmut Ek- lerini olay içinde çizmiş, onları ya çalışmıştır. Bireyselden toplum- rem’in Araba Sevdası(IV), doğal bir biçimde konuştur- sala, ulusaldan evrensele uzanan Nabizâde Nazım’ın Sergüzeşt(V) muştur. bir çizgide, özü ve söyleyiş sağlam- isimli yapıtları sosyal içerikli ro- B) Genellikle fabrika işçilerinin, lığı kolay öykünülemeyecek, özgün manlara örnek olarak gösterilebilir. kırsal kesim insanlarının ve bir şiir gerçekleştirmiştir. “Türkçem Yukarıdaki cümlede numaralan- gecekondu bölgelerinde otu- benim ses bayrağım.” diyen ozan, mış yapıtlardan hangileri birbiriyle ranların yaşamını konu almıştır. kendine özgü bir dil yapısı, bir bi- yer değiştirirse bilgi yanlışı gide- çim yaratmıştır. Kurtuluş Savaşı- C) Öykülerde günlük konuşma di- rilmiş olur? (2007-ÖSS) mızla ilgili şiirlerini bir kitapta top- lini kullanmış, yöresel söyleyiş A) I. ve II lamıştır. Yapıtlarından biri de “Ço- özelliklerine bağlı kalmıştır. cuk ve Allah”tır. D) Esir Şehrin İnsanları adlı ro- B) I. ve IV. Bu parçada sözü edilen şair aşa- manıyla yazın çevrelerinde bü- C) II. ve III. ğıdakilerden hangisidir? yük yankı uyandırmıştır. D) III. ve V. (1998-ÖYS) E) Anlatımı, olaylara bakış açısı E) V. Ve VI. yönünden toplumcu gerçekçi A) Mehmet Emin Yurdakul yazarlarımızdan biri sayılmak- B) Ahmet Muhip Dıranas tadır.

C) Fazıl Hüsnü Dağlarca

D) Ziya Osman Saba

E) Cahit Sıtkı Tarancı

37. Çıkardıkları derginin adıyla anılan 39. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yan- 35. Cumhuriyetin ilanından 1940’lara bir yazarlar topluluğunun üç büyük lışı vardır? (2007-ÖSS)

temsilcisinden biridir. Şiirlerinde kadar şiirimizin dört yöneliminden A) Mehmet Rauf’un Eylül adlı yapı- biri olan Beş Hececiler, halk şiiri- kurduğu özgün imgelerle dikkat tı edebiyatımızdaki ilk psikolojik nin dış yapısını, özellikle ölçü ve çeken, konularını daha çok doğa- roman olarak nitelendirilmek- uyak düzenini benimsediler. Böyle- dan alan, ülkemizde sembolizmin tedir. öncüsü sayılan bir şairdir. Şiir dı- likle halk şiirinin dünyasına ulaş a- B) Halide Edip, Ateşten Gömlek şında yolculuk yazıları, piyesler, bileceklerini sandılar. Dil açısın- adlı yapıtında Kurtuluş Savaşı makaleler de yazmış olmasına dan arı, açık bir söyleyişe yöneldi- yıllarını yansıtmıştır. ler. Ürettikleri şiirler ise kalıplaş- karşın şiir ve özdeyişleriyle tanınan C) Namık Kemal’in Cezmi adlı ya- mış bir yapı içinde kaldı. bir sanatçımızdır. pıtı edebiyatımızdaki ilk tarihi Aşağıdakilerden hangisi bu anla- Bu parçada sözü edilen şair ve roman örneğidir. yışa bağlı kalarak şiir yazanlar- yazar aşağıdakilerden hangisidir? D) Nâbizâde Nâzım’ın Karabibik dan biri değildir? (2006-ÖSS) (2007-ÖSS) adlı yapıtı, köyü ve köylüyü anla- A) Faruk Nafiz Çamlıbel A) Hamdullah Suphi tan yapıtların ilk örneklerinden- B) Orhan Seyfi Orhon B) Tevfik Fikret dir. C) Ceyhun Atuf Kansu C) Cenap Şahabettin E) Aşk-ı Memnu, Yakup Kadri Ka- D) Enis Behiç Koryürek D) Abdülhak Hamit raosmanoğlu’nun yanlış Batılı- laşma konusunu işlediği bir E) Yusuf Ziya Ortaç E) Süleyman Nazif yapıtıdır.

117

40. Cumhuriyet dönemi oyun yazarla- 42. Kimi yapıt ve karakterler, okurca öy- 44. Milli Edebiyat akımını başlatanlar, - rındandır. Edebiyata şiirle başla- le benimsenir ki yazarları ağızlarıy------çıkardıkları Genç Kalemler mış, daha sonra öykü ve tiyatro tü- la kuş tutsalar bile o yapıtlarla ka- dergisiyle Ömer Seyfettin, Ali Canip ründe de yapıtlar vermiştir. Edebi- rakterlerin gölgesi altında yaş a- Yöntem ve ------. Bu akımın başlıca yattaki ününü tiyatrolarıyla kazan- maktan kurtulamazlar. özellikleri dilde yalınlık, halk edebi- mıştır. Tiyatro alanında tanınması- Aşağıda verilenlerden hangisi bu yatının şiir biçimlerinden yararlan- nı sağlayan yapıtı, konusunu Babil cümlede anlatılanlara bir örnek ma, hece ölçüsünü kullanma, ko- efsanesi Gılgamış’tan alan Tanrı- oluşturmaz? (2008-ÖSS) nu seçiminde yenilik olarak özetle- lar ve İnsanlar piyesidir. Tiyatro ya- nebilir. A) Dostoyevski, Suç ve Ceza, pıtları arasında Hürrem Sultan, Ka- Bu parçada boş bırakılan yerlere Raskolnikov racaoğlan, Atçalı Kel Mehmet ve aşağıdakilerden hangisi sırasıyla Ölü Kentin Nabzı da sayılabilir. B) Reşat Nuri Güntekin, Çalıkuşu, getirilmelidir? (2008-ÖSS) Bu parçada tanıtılan yazar aşağı- Feride A) Manastır’da – Yakup Kadri’dir dakilerden hangisidir? C) Halide Edip Adıvar, Tatarcık, B) İstanbul’da – Mehmet Akif’tir (2007-ÖSS) Kör İsmail D) Victor Hugo, Sefiller, Jean C) Selanik’te – Ziya Gökalp’tir A) Recep Bilginer Valjean D) İzmir’de – Halide Edip’tir B) Orhan Asena E) Halit Ziya Uşaklıgil, Mai ve Si- E) Ankara’da – Yahya Kemal’dir C) Necati Cumalı yah, Ahmet Cemil D) Refik Erduran E) Haldun Taner

41. Dil özellikleri dikkate alınırsa 43. ------, Tanzimat’tan I. Dünya Sava- 45. ------önemli yapıtlarından biri olan aşağıdaki dizelerden hangisinin şı’nın sonuna kadar yetişmiş üç Kuyucaklı Yusuf ile Reşat Nuri’nin - Cumhuriyet Dönemine ait olduğu kuşağın düşünüş ve yaşayışların------adlı yapıtı Türk edebiyatında söylenebilir? (2008-ÖSS) daki değişikliklerin; ------kasaba gerçeklerini yansıtan ro-

A) Şeb-i yeldayı müneccimle Milli Mücadele Dönemi Anado- manlardandır. muvakkid ne bilir lu’sunun ------, Cumhuriyet’ten Bu cümlede boş bırakılan yerlere sonraki devrimler döneminin; ------, Mübtelâ-yı gama sor kim gece- sırasıyla aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün ölümünden sonraki yıl- ler kaç sa’at getirilmelidir? (2008-ÖSS) ların eleştirel bir yaklaşımla ele B) Leblerin mecrûh olur dendân-ı alındığı yapıtlardır. A) Sabahattin Ali’nin – Yeşil Gece sîn-i bûseden Bu parçada boş bırakılan yerlere B) Orhan Kemal’in – Çalıkuşu Lalin öptürmek bu hâletle getirilecek olan yapıt adları aşa- C) Aziz Nesin’in – Dudaktan Kalbe muhâl olmuş sana ğıdakilerin hangisinde doğru ola- D) Rıfat Ilgaz’ın – Acımak C) Tahammül mülkünü yıktın rak verilmiştir? (2008) E) Kemal Tahir’in – Kavak Yelleri Hülâgû Han mısın kâfir

Aman dünyayı yaktın âteş-i A) Panorama I – Panorama II –

sûzan mısın kâfir Yaban – Kiralık Konak

D) Sülfür inceldi ve en yorgun ye- B) Kiralık Konak – Yaban – Pano- rinden kırıldı ayna rama I – Panorama II

Ayna pusluydu bunca yıl nice C) Yaban – Panorama I – Kiralık sır taşımaktan Konak – Panorama II E) Senin hüsnün benim aşkım D) Kiralık Konak – Panorama I – senin cevrin benim sabrım Panorama II – Yaban Demâdem artar eksilmez tü- E) Panorama I – Yaban – Pano- kenmez bî-nihayettir rama II – Kiralık Konak

118

46. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi 48. (I) Milli Edebiyat Dönemi hikaye ve 50. Ben, sanatta bir akıma bağlanma- yanlışı vardır? (2008) romanlarının önemli bir özelliği ya karşıyım. Çünkü her akımın ön- sade bir dille yazılması ve yerli ha- cüsü aslında bir kişidir. Ondan A) Güldürürken düşündürmeyi de yatı yansıtmasıdır. (II) Bu dönemde sonra gelenler de aynı yolu izleye- amaçlayan bir mizah anlayışı- “halka doğru” hareketinin bir sonu- rek akımın öncüsünü taklit etmek- nın başarılı örneklerini veren cu olarak hikaye ve roman, yurdun ten başka bir şey yapmaz. Bu bağ- yazarlarımızın başında Aziz Ne- her köşesine açılmış ve bu tür ya- lamda şiir akımı da olmaz. Çünkü sin, Rıfat Ilgaz ve Muzaffer pıtlarda her tabakadan insanın ya- bu da bir çeşit taklit zinciridir. İşte -- İzgü’yü sayabiliriz. şayışı anlatılmıştır. (III) Köy ve taşra ---- böyle bir zincirin halkası olmak- B) Deneme türünün özgün örnek- insanının yaşayışını anlatan ilk ba- tan kaçınmış, belirli bir akım içinde lerini veren Nurullah Ataç, bir şarılı örnekler, Reşat Nuri’nin “Ça- yer almamıştır. eleştirmen olarak yeni şiirimi- lıkuşu”, Ebubekir Hazım’ın “Küçük Bu parçada öne sürülen düşün- zin başarı kazanmasında etkili Paşa” adlı yapıtları bu dönemde ceye göre boş bırakılan yere aşa- olmuş bir yazarımızdır. verilmiştir. (IV) Kurtuluş Savaşı yıl- ğıdaki adlardan hangisi getirilme- C) Sabahattin Eyüboğlu, düşünce larında Anadolu insanının çetin lidir? (2009) adamı kimliğiyle hümanist dü- alın yazısına Halide Edip “Dağa şünüşün yerleşmesi, halkçı bir Çıkan Kurt”, “Ateşten Gömlek” gibi A) Cenap Şahabettin kültürün oluşması yolunda ça- kitaplarında eğilmiştir. (V) Birinci B) Faruk Nafiz ba göstermiş bir aydınımızdır. Dünya Savaşı ve Mütareke Dönemi C) Mehmet Akif D) Şiirlerini bireysel duyarlıktan İstanbul’undaki ahlak ve düzen bo- D) Oktay Rıfat çok toplumsal duyarlıkla biçim- zukluğu da ele alınan başlıca te- E) Ece Ayhan lendiren Cemal Süreya, Turgut malardan biridir: Reşat Nuri’nin Uyar ve Edip Cansever toplum- “Yeşil Gece”, Peyami Safa’nın “Fa-

cu gerçekçi şiirimizin öncüleri tih-Harbiye” romanları bu temayı

arasında yer alır. işleyen romanlardır.

E) Falih Rıfkı Atay, Türkçenin ince- Bu parçadaki numaralanmış liklerini taşıyan, yalın, akıcı an- cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı latımıyla anı ve gezi yazılarının vardır? (2009) bağımsız birer tür boyutuna A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ulaşmasında etkili olmuştur.

49. ------idealist bir şairin iç dünyası

ile birlikte orta halli bir Türk ailes i- nin yaşayış tarzı, zevkleri, o devrin basın hayatı başarılı bir biçimde betimlenmiştir. ------Batılı yaşam tarzına kaymış zengin bir Türk aile- sinin hayatı ayrıntılarıyla ele alın-

mıştır. ------orta halli, fakir Türk ai- leleriyle sosyetik bir aile tipi ve bu 47. (I) İkinci Yeni şiiri, Garip şiirine bir ailelerin yaşam tarzları geniş bir tepkidir. (II) Başka bir deyişle an- çerçevede işlenmiştir. lamdan, gerçekten, yaşamdan Bu parçada boş bırakılan yerlere kopmanın şiiridir. (III) Anlamdan aşağıdakilerin hangisinde verilen- 51. ( ------) Sodom ve Gomore adlı ro- kurtulmak, soyutluğu sağlamak ler sırasıyla getirilmelidir? (2009- manı, siyasi ve toplumsal tarihimizi için duyulmadık yeni sözcükler ÖSS) yazacaklar için ------niteliği taşır. üretme yoluna gidilmiştir. (IV) Söz Yukarıda boş bırakılan yerlere sı- dilimi değiştirilmiş, yeni tamlama- A) Araba Sevdası’nda – Muhsin lar kurulmuştur. (V) Bu yeniliklere Bey’de – Şemsa’da rasıyla aşağıdakilerden hangisi- B) Yadigarlarım’da – Zavallı Kız’da nin getirilmesi gerekir? (2009) Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet öncülük etmiştir. – Karabibik’te A) Halide Edip’in – eleştiri Bu parçadaki numaralanmış C) Handan’da – Yeni Turan’da – B) Yakup Kadri’nin – belgesel Tatarcık’ta cümlelerin hangisinde, İkinci Yeni C) Refik Halit’in – yaşam öyküsü şiiriyle ilgili bilgi yanlışı vardır? D) Hasan Mellah’ta – Hüseyin Fel- D) Hüseyin Rahmi’nin – macera (2008-ÖSS) lah’ta – Paris’te Bir Türk’te E) Ahmet Rasim’in – bilim kurgu E) Mai ve Siyah’ta – Aşk-ı Mem- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. nu’da – Kırık Hayatlar’da

119

52. Milli Edebiyat Döneminde başla- kısmını Server Bedi imzasıyla E) V. nin yerine “halk şiiri” getiril- yan Anadolu’ya, kır ve köy kesimine yayımlamıştır. meli açılma eğilimi, Cumhuriyet Döne- 54. Nereden gelmiş bu denizsiz kente 56. Durup dururken aklına gelmez mi roman ve öyküsünde tam an- Bu yaşlı mantı yağmak yağmurun lamıyla amacına ulaşmıştır. Ana- dolu, değişik bölgeleriyle roman ve Konmus saat kulesinin üstüne Gitsen nereye gidebilirsin hala öyküde yansıtılmıştır. Böylece Gü- Öyle bir zamansızlıktan izliyor beni bilmem ney Anadolu, Toroslar ve Çukuro- Çağırsam hemen çıkıp gelecek, bi- Bizans’ta olmak belki iyi belki fena va, ------Hanımın Çiftliği, Bereketli liyorum belki bunu da diyemem Topraklar Üzerinde; Orta Anadolu Çok eski bir oyundan kılıksız bir Ben küçük dükkanlarsız, kahveler- Bölgesi ------Sarı Traktör, Ortakçı- haberci gibi. siz sokaklar sevmem, odaları, du- nın Oğlu, Define, ------Yılanların Bu dizeler, İkinci Yeni Şiirine iliş- varları sevmem Öcü, Kaplumbağalar, Tırpan ro- İçerik ve biçim özellikleri göz manlarına konu olmuştur. kin aşağıda verilen özelliklerden hangisine örnek oluşturmaz? önünde bulundurulduğunda, yu- Bu parçada boş bırakılan yerlere (2009-ÖSS) karıdaki şiirin aşağıdaki şairler- aşağıdakilerin hangisinde verilen- den hangisi tarafından yazıldığı ler sırasıyla getirilmelidir? (2009) A) Kapalı bir anlatıma başvurma söylenebilir? (2009-ÖSS) A) Orhan Kemal’in – Talip Apay- B) Sesi ve ritmi önemseme dın’ın – Fakir Baykurt’un C) Kendine özgü bir biçemi olma A) İlhan Berk B) Kemal Bilbaşar’ın – Yaşar Ke- D) Sözcüklerin çağrışım gücünden B) Enis Behiç Koryürek mal’in – Necati Cumalı’nın yararlanma C) Ahmet Kutsi Tecer C) Kemal Tahir’in – Tarık Buğ- E) Duyulmadık yeni sözcükler D) Yusuf Ziya Ortaç ra’nın – Samim Kocagöz’ün oluşturma E) Cahit Sıtkı Tarancı D) Sait Faik’in – Selim İleri’nin – Sabahattin Ali’nin

E) Abbas Sayar’ın – Yusuf Atıl- 57. Aşağıdakilerden hangisi gan’ın – Dursun Akçam’ın modernizmi esas alan yapıtların 55. Servetifünun edebiyatında sürrea- belirleyici özelliklerinden biri de- lizm akımının(I) etkileri görülür. Bu 53. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ğildir? (2010) yolla şiirde yeni bir duygu, hayal ve bir bilgi yanlışı vardır? estetik anlayışı oluşturulur. A) Okurların merak duygusunun (2009-ÖSS) kamçılanması amaçlanır. Servetifünun edebiyatının sanatçı- A) Hikaye ve romanlarının yanı sıra ları dili sadelikten uzaklaştırmış- B) Yaşamın çok boyutlu ve kav- tiyatro, anı, fıkra türünde de ya- lardır(II). Aruz ölçüsünü, kullandık- ranması zor gerçeklerden oluş- pıt veren Memduh Şevket ları dile başarıyla uygulamaları, on- tuğu savunulur. Esendal’ın en tanınmış kitapla- ların bir başka özelliğidir. Batı ede- C) Anlatıcı, büyük ölçüde birey bi- rı Memleket Hikayeleri ve Gur- biyatında gelişen sone, linciyle kendi "ben"ini öne çıka- bet Hikayeleri’dir. terzarima(IV) gibi nazım şekillerini rır. B) Suut Kemal Yetkin, eleştiri ve kullanmış, ayrıca klasik şiirin(V) D) Topluma ait değerleri yansıtma deneme türündeki yazılarıyla nazım biçimlerinden biri olan müs- amacı yoktur. tanınır; sanat, estetik ve sanat tezadı değiştirerek “serbest müs- felsefesi onun ilgi alanıdır. E) Anlatılanlar kişilerin iç dünyası- tezat” adı verilen bir nazım biçimi C) Türk edebiyatının gerçekçi ya- nın süzgecinden geçirilerek ve- oluşturmuşlardır. zarları arasında yer alan Kemal rilir. Tahir, kimi yapıtlarında, konula- Bu parçadaki bilgi yanlışının gide- rını Kurtuluş Savaşı yıllarından, rilmesi için aşağıdaki değişiklik- 58. Dünya edebiyatında, Rus yazarı Cumhuriyetin ilk dönemlerin- lerden hangisi yapılmalıdır? Çehov'un öncüsü olduğu, anlatımı den, Osmanlı tarihinden seçe- (2009 – ÖSS) olaya yaslandırmayan, geleneksel rek tarihi roman türünde de ya- A) I. nin yerine “parnasizm ve anlamda serimi, düğümü, çözümü pıtlar vermiştir. sembolizm akımlarının” geti- olmayan bir öykü türüdür durum D) Atilla İlhan, değişik çizgilerde, öz öyküsü. ve biçim yönünden farklı şiirler rilmeli Aşağıdaki yazarlardan hangisi yazmış, toplumcu gerçekçi bir B) II. nin yerine “dilde sadeleşme özellikle bu öykü türünde ürün sanatçıdır; barış, özgürlük gibi düşüncesini savunmuşlardır” getirilmeli vermemiştir? (2010) toplumsal temaların yanı sıra yalnızlık, aşk, ölüm gibi bireysel C) III. nün yerine “hece ölçüsünü” A) Memduh Şevket Esendal temaları da işlemiştir. getirilmeli B) Sait Faik Abasıyanık E) Doğu-Batı, madde-ruh ve insan D) IV. nün yerine “tuyuğ, bent” geti- C) Vüsat O. Bener psikolojisi konularını ele alan rilmeli Peyami Safa, yapıtlarının bir D) Ömer Seyfettin E) Oktay Akbal 120

59. Göğsü bağrı açıktı. Elinde orak 60. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi 62. Türk edebiyatının en iyi romanla- vardı. Ekin biçiyordu. Yüzünü top- yanlışı vardır? (2010) rından olan ----, 1949'da kitap ola- rağa, sırtını güneşe vermişti. Tar- rak basılır. ---- İstanbul'a olan derin A) Bilge Karasu, Yeni Yalan ladaki ekini kurtarmaya çalışıyordu. sevgisini yansıttığı bu romanında, Zamanlar'da büyük ölçüde ka- Sırtında kaput bezinden bir iç göm- Mümtaz ile Nuran'ın aşkı çerçeve- dın sorunlarını somutlayıcı bir leği vardı. Dışlığı yoktu. İç gömleği sinde eski-yeni, Doğu-Batı ve aşk tutumla yansıtmaya çalışmıştır. kirden meşine dönmüştü. Elindeki ile toplumsal sorumluluk arasın- orak küçüktü, koç boynuzu kadar B) Romanlarında bilinç akışı, iç daki çatışmayı ve bu çatışmaların bir şeydi. Bu yılın buğdayı geçen yı- monolog gibi yeni anlatım tek- doğurduğu bireysel bunalımları ir- lın buğdayından uzun gibi geliyor- nikleriyle kendine özgü bir yol deler. du gözüne. Dizine çıkmıyordu ama bulan Adalet Ağaoğlu'nun ilk Bu parçada boş bırakılan yerlere kıraçta ne buğdaylar olmuştu bun- romanı, Ölmeye Yatmaktır. aşağıdakilerden hangileri sırasıy- dan boysuz. "Biz bu cenabet top- C) Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar la getirilmelidir? (2010) raklarda çok buğdaylar gördük ba- romanı, ele aldığı konu, konuyu A) Baba Evi - Orhan Kemal caksız, çok arpalar biçtik cüce." işleyiş tarzı ve kullanılan yeni dedi içinden. Adam usta orakçıydı. anlatım teknikleri bakımından B) Huzur - Ahmet Hamdi Tanpınar Ama ustalık para etmiyordu kıracın dikkate değer nitelikler taşır. C) Küçük Ağa - Tarık Buğra ortasında. Bunalıyor, ikide bir dikili- D) Yusuf Atılgan'ın Anayurt Oteli D) Bir Düğün Gecesi - Adalet Ağa- yor, elini kalçasına koyup küçük, adlı romanı, aynı otelde kâtiplik oğlu kaplumbağa gözlerini kısarak yapan Zebercet adlı kahrama- E) Yorgun Savaşçı - Kemal Tahir aşağılara, yola bakıyordu. Gelip nın ruhsal dünyasının açığa çı- geçen "otopos"ları izliyordu. Ama karılması üzerinde şekillenir. çok dikelemiyordu, karısı mız mız E) Toplumcu gerçekçi tutumla bi- ediyor, oğlu kararıyordu. Gözünün reyin iç dünyasına kapanışını

kuyruğuyla baksa anlardı. Yüzde birlikte anlatan Haldun Taner, yüz kızıyorlardı. Şişhaneye Yağmur Yağıyordu, Bu parçadan edebiyatımızdaki On İkiye Bir Var adlı kitapları ile toplumcu gerçekçi hikâye ve ro- ödül almıştır. man anlayışıyla ilgili aşağıdaki 63. Servetifünun Döneminde yaşadığı özelliklerden hangisi çıkarıla- hâlde bu topluluğun dışında kalan, maz? (2010) 61. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yönelim ve yaratılarıyla bu topluluk- yanlışı vardır? (2010) tan ayrı özellikler taşıyan sanatçıla- A) Köye ve köylüye yönelme anla- yışı benimsenmiştir. A) Epik şiirin ustası olan Fazıl rımızdan biri de ----. Onun ayna tut- B) Kişiler iç ve dış dünyasıyla bir- Hüsnü Dağlarca, Kurtuluş Sa- tuğu yaşam kesiti, Servetifünuncu- likte ele alınmıştır. vaşı ile ilgili destansı, lirik şiir- lardan ayrıdır. Servetifünuncular varsıl, aydın kesimin köşk ve konak C) Sorunların yansıtılması amaç- leriyle tanınır. yaşamının görüntüleriyle oluştur- lanmıştır. B) Metafizik konularla ilgilenen Ne- muşlardır yapıtlarını. Onun anlattığı D) Gözleme dayalı bir anlatım söz cip Fazıl Kısakürek, uzun yıllar yaşamsa İstanbul'un yoksullarının konusudur. Büyük Doğu adlı dergiyi çıkar- ya da orta sınıfının yaşamıdır. Kimi mış; tarih, medeniyet, Batılı- E) Halkı aydınlatma amacı gü- romanlarında eski İstanbul yaşa- laşma ve politika konularında dülmüştür. mının betimlemelerine de rastlarız. yazılar yazmıştır. Örneğin Cehennemlik ve Metres'te, C) Ahmet Muhip Dıranas, öyküle- boğaziçi yalılarındaki; İffet, Şıpsevdi rinde şiirsel bir söyleyişe, in- ve Tesadüfte, Aksaray'daki yaşamı sanlar arasındaki sıcak ilişkile- anlatır. re yer vermiştir. Bu parçada boş bırakılan yere D) Arif Nihat Asya, yurt, millet ve aşağıdakilerden hangisi getiril- bayrak sevgisiyle ilgili şiirler melidir? (2010) yazmış; şiirleriyle millî duyguları harekete geçirmiştir. A) Hüseyin Rahmi Gürpınar'dır E) Orhan Veli Kanık, şairane söyle- B) Ahmet Râsim'dir yişlerden, basmakalıp söz ve C) Reşat Nuri Güntekin'dir benzetmelerden kaçınmış; D) Hüseyin Cahit Yalçın'dır gündelik yaşamı, günlük ko- E) Halit Ziya Uşaklıgil'dir nuşma diliyle, esprili bir biçim-

de anlatmıştır.

121

64. Peyami Safa, Tanzimat'tan itibaren 66. . Şairler Topluluklar Akımlar 68. —- en önemli özelliklerinden biri Türk romanının değişmez ana ko- ---- Servetifünûn Batıcılık de olayların ve insanların dürüst nularından biri olan yanlış Batılı- Ziya Gökalp ---- Türkçü- olmayan, kurnaz ve menfaatçi yön- laşmanın toplumsal yapıda yol aç- lü Namık Kemal Encümen-i Şuarâ lerini arayıp bulmaya oldukça me- tığı yıkımları hemen hemen bütün ---- raklı olması ve bunun sonucunda yapıtlarında işler. Bunlardan biri ister istemez mizaha ve eleştiriye Yukarıda şairlerin, içinde yer aldık- olan ---- adlı yapıtında, farklı kültür- ları topluluklar ve savundukları dü- kaymak zorunda kalmasıdır. Nere- leri, dünya görüşlerini ve yaşama şünce akımları verilmiştir. deyse bütün yazılarında bulunan biçimlerini anlatır. Özellikle Doğu bu mizah unsuru yüzünden birçok Tablodaki boş bırakılan yerlere ve Batı çatışmasını yansıtmayı fıkrasını ve hikâyesini birbirinden sırasıyla aşağıdakilerden hangisi amaçlayan romanın iletisi, roman ayırmak güçleşir. getirilmelidir? (2010) kahramanlarından Neriman'ın ya- Bu parçada boş bırakılan yere şadığı bunalımlar ve iç çatışmalar A) Ahmet Hamdi Tanpınar – Beş aşağıdakilerden hangisi getiril- yoluyla biçimlendirilir. Hececiler – Türkçülük melidir? (2011) Bu parçada boş bırakılan yere B) Mehmet Âkif Ersoy – Genç Ka- A) Reşat Nuri Güntekin’in aşağıdakilerden hangisi getiril- lemler – Batıcılık B) Ömer Seyfettin’in melidir? (2010) C) Tevfik Fikret – Genç Kalemler – Osmanlıcılık C) Refik Halit Karay’ın A) Bir Tereddüdün Romanı D) Yahya Kemal Beyatlı – Yedi Me- D) Sait Faik Abasıyanık’ın B) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu şaleciler – Osmanlıcılık E) Abdülhak Şinasi Hisar’ın C) Mahşer E) Tevfik Fikret – Beş Hececiler – D) Fatih-Harbiye Batıcılık E) Yalnızız

67. Tarih, coğrafya, gezi, dil bilgisi gibi 69. Kimi incelemecilere göre, Türk 65. Memleketi ve memleket gerçekle- çok değişik konularda yapıtlar ve- romanının doğuş döneminde ro- rini yansıtmayı amaçlayan Millî ren ve son derece üretken bir yazar man kişilerine örnek oluşturanlar Edebiyat Dönemi roman ve öykü- olan —- daha çok, denemeleri, arasında Hacivat ve Karagöz tip- sünün anlatımı, büyük ölçüde göz- musahabeleri, fıkraları, hatıraları lemelerinin olduğu da söylenebilir. lemci gerçekçiliğe dayanır. Bu dö- ve şarkılarıyla Türk edebiyatında Bu iki tip, modern yazarları oldukça nemin ünlü yazarlarından biri olan değer ve ün kazanmıştır. Onun bu etkilemiştir. Karagöz’ün, toplumsal ----gerçekçilik akımına bağlı kal- tarz yapıtları, Türkiye’nin 1890’dan rolleri üstlenen geleneksel kişinin; mıştır. sonraki kırk yıllık sosyal tarihini in- Hacivat’ın da Tanzimat’tan sonra Bu parçada boş bırakılan yere celeyecek olanlar için vazgeçilmez sınıfını bulamamış alafranga tipin aşağıda verilenlerden hangisi ge- kaynaklar arasındadır. temsilcisi olarak örneksendiği dü- tirilemez? (2010) şünülebilir. —- Meftun, —- Behiç, Bu parçada boş bırakılan yere A) Reşat Nuri Güntekin aşağıdakilerden hangisi getiril- —- Seniha, —- Bihruz kültürel an- lamda bir bakıma Hacivat’ın torun- B) Refik Halit Karay melidir? (2011) larıdır. C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu A) Ahmet Rasim Kenan Aşağıdakilerden hangisi bu par- D) Memduh Şevket Esendal B) Hulusi Koray çada boş bırakılan yerlerden biri- E) Abdülhak Şinasi Hisar C) Mithat Cemal Kuntay ne getirilemez? (2011) D) Ali Canip Yöntem A) Kiralık Konak’taki E) Tahsin Nahit B) Şıpsevdi’deki

C) Araba Sevdası’ndaki

D) Sözde Kızlar’daki

E) Küçük Ağa’daki

122

70. 19. ve 20. yüzyıl başlarında İstan- 72. Aşağıdakilerin hangisindeki yapıt, 75. (I) Köy yaşayışını, köylülerin yaşa- bul, sahne olduğu hayat biçimleriy- birlikte verildiği şaire ait değildir? dığı toplumsal sorunları konu edi- le medeniyet değişikliğinin oluş- (2011) nir köy romanları. (II) Bu türde ilk turduğu karmaşayı, çeşitli yönleriy- örnek Nabizade Nâzım’ın Zehra le yansıtır. Ana konu olarak karşı- A) Faruk Nafiz Çamlıbel – Gönül- adlı yapıtıdır. (III) Bunu Ebubekir mıza çıkan Doğu-Batı ya da eski- den Gönüle Hâzım Tepeyran’ın Küçük Paşa’sı yeni çatışması, mekân boyutunda B) Halit Fahri Ozansoy – Cenk izlemiştir. (IV) Ancak gerçek an- İstanbul yaşamının anlatılmasıyla Duyguları lamda köyü anlatan romanların ya- verilir. Şehrin toplumsal yaşamının zılması 1950’lerden sonra başlar. C) Yusuf Ziya Ortaç – Akından Akı- kalbinin attığı mesirelerde kadın- (V) Fakir Baykurt, Talip Apaydın, na erkek karşılaşmalarına olanak Dursun Akçam gibi romancılar sağlayan modern hayat, özel hayatı D) Orhan Seyfi Orhon – Çobanıl gerçekçi ve gözlemci bir tutumla da etkilemiştir. Modern hayat, Be- Şiirler ağalık, topraksızlık, kan davası gibi yoğlu vitrinlerinden, önce göz ve E) Enis Behiç Koryürek – Güneşin sorunları ele almışlardır. (VI) Bun- gönüllere sonra da konaklara ya Ölümü ların yanı sıra Samim Kocagöz’ün da geleneksel yapıya uygun olan Bir Çift Öküz’ü, Kemal Bilbaşar’ın evlere sızmıştır. Bütün bu özellikle- Cemo ile Memo’su, Kemal Tahir’in riyle İstanbul, Tanzimat romanla- Kör Duman’ı köy ve köylünün çeşit- rında işlenen ana konuların mekâ- li sorunlarını anlatan romanlar nı olmuştur. arasında sayılabilir. Bu parçada sözü edilenlerle aşa- Bu parçadaki numaralanmış ğıdaki romanlardan hangisi ara- cümlelerin hangisinde bir bilgi sında ilinti kurulamaz? (2011) yanlışı vardır?

A) Sinekli Bakkal A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Ayaşlı ve Kiracıları 73. 1930’la 1945 arasında öz şiir hare- 76. Aşağıdakilerden hangisi Haldun ketini sürdüren şairler arasında —- C) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdi- Taner’e ait tiyatro yapıtlarından sayabiliriz. vaç biri değildir?(2011) Bu cümlede boş bırakılan yere D) Mai ve Siyah aşağıdakilerden hangisi getirile- A) Fazilet Eczanesi E) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu mez? (2011) B) Keşanlı Ali Destanı C) Eşeğin Gölgesi 71. Özgün şiir yazacağım diye dili zor- A) Necip Fazıl Kısakürek’i D) Toros Canavarı layanlar, sözcükleri bölüp parçala- B) Oktay Rifat Horozcu’yu E) Zilli Zarife yanlar var şiirlerinde. Anlamsız C) Ahmet Muhip Dıranas’ı 77. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi olan sözcüklerle yeni bir dil yarata- D) Cahit Sıtkı Tarancı’yı yanlışı vardır? (2011) bilirler mi? Kimi şiirlerde de çok E) Ahmet Hamdi Tanpınar’ı A) Necati Cumalı’nın ilk romanı abartılı imgelerle güçlendirilmiş Tütün Zamanı; Yağmurlar ve yoğun bir şiirsellik çığlık çığlığa Topraklar, Acı Tütün ile devam kendini öne çıkarıyor. Şiir basit, ya- eden Ege üçlemesinin ilk hal-

lın bir anlatımla da etkili olabilir. kasıdır.

Kimi zaman düz yazıya yakın bir şiir B) Orhan Kemal, Çukurova yöre- daha ilginç olabiliyor. Öğreticiliğe, sinin ve o yöredeki çaresiz in-

manzumeciliğe kaymadıkça… Böy- sanların sorunlarını Ortadirek, lesi, topluma, ortalama okura daha Yer Demir Gök Bakır gibi ro- 74. Kurtuluş Savaşı’yla ilgili önemli uygun değil midir? Şiirle herkes manlarında ele almıştır. romanlar arasında (I) Halide Edip buluşabilmeli. Bu toplumda yaşa- C) Fazıl Hüsnü Dağlarca, çok ko- Adıvar’ın Vurun Kahpeye, (II) Yakup yan her bireyin her gün bir şiir lay ve rahat yazabilen, Cumhu- Kadri Karaosmanoğlu’nun Yaban, okuma gereksinimi duyabileceği riyet Dönemi Türk şiirinin en (III) Kemal Tahir’in Yorgun Savaşçı, bir aşamaya ulaşmalıyız. uzun soluklu şairidir. (IV) Attila İlhan’ın Kurtlar Sofrası, D) Behçet Necatigil’in Bile/Yazdı, Bu sözleri söyleyen kişinin, ede- (V) Tarık Buğra’nın Siyah Kehribar- biyat tarihimizde yer almış aşağı- Evler ve Eski Toprak kitapların- lar adlı yapıtlarını sayabiliriz. daki şiirlerinde, eski ve yeniyle daki şiir anlayışlarından hangisi- Bu parçadaki numaralanmış yer- biçim ve tema arasındaki uyum ne yakın olduğu söylenebilir? lerden hangisinde bir bilgi yanlışı kendisini açıkça gösterir. A) Yedi Meşaleciler vardır? (2011) E) Şiirlerinin özü itibarıyla millî

B) Maviciler romantik bir şair olan Cahit A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Külebi’nin şiir kitapları arasın- C) Garipçiler da Adamın Biri’ni, Türk Mavi- D) II. Yeniciler si’ni, Sıkıntı’yı ve Umut’u saya- E) Toplumcu Gerçekçiler biliriz. 123

78. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi 83. Reşat Nuri Güntekin, toplum yapı- yanlışı vardır? (2011) 80. 1923’ten 1940’a değin şiir orta- mızdaki değişmelerin aile üzerin- mımız sürekli bir devinim içindedir. deki yıkıcı etkilerini ---- adlı roma- A) Roman ve hikâye alanında Bu süre içerisinde şiir yazanlar be- nında göstermiştir. Bu romanda, ürünler veren Vüs’at O. Bener, lirli topluluklar oluşturmuştur. Bu Tanzimat’tan beri üzerinde durulan ilk hikâye kitabı Dost’ta, küçük topluluklar arasında ---- sayabiliriz. Batılılaşma özentisinin olumsuz kentlerdeki sıradan insanların sonuçları yansıtılmıştır. Bu durumu iç ve dış dünyasını anlatan ya- Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirile- bir ölçüde Yakup Kadri Karaosma- pıtlar ortaya koymuştur. noğlu’nun ---- adlı yapıtında da gö- mez? (2012) B) Rasim Özdenören, kimi öyküle- rebiliriz. A) Hececileri rinde aile içi çatışmalara, çö- Bu parçada boş bırakılan yerlere, zülme ve dağılmalara yol açan B) Halka Yönelenleri verilen bilgilere göre aşağıdaki etkenleri, onların dokusuna C) Öz Şiircileri yapıtlardan hangileri sırasıyla ge- sindirerek anlatmıştır. D) Garipçileri tirilmelidir? (2012) C) Ferit Edgü, Çığlık adlı hikâye- E) Serbest Şiircileri sinde iç ses yöntemini kullana- A) Yaprak Dökümü – Kiralık Ko- 81. Pabuççular ve eskiciler, işlerinin rak okurun kafasında birbirini nak üzerine abanmış, acele acele, takır çağrıştıran kimi sorular uyan- B) Çalıkuşu – Hüküm Gecesi dırmaya çalışmıştır. takır çekiç sallarken “Aganta burina burinata!” diye kâinata meydan C) Bir Kadın Düşmanı – Yaban D) Hikâyelerinde, yaşadığı döne- okuyan nidamızı duyunca, işlerinin min tanıklığını yapmak isteyen D) Dudaktan Kalbe – Ankara üzerinden doğruldular. Birdenbire Füruzan, 1972’de Parasız Yatılı E) Acımak – Panorama çekiç takırtısı sustu. Hatta halis adlı hikâyesiyle Sait Faik Hikâ- muhlis bir kara adamı olan Aşçı ye Ödülü’nü almıştır. Yaşar bile sesini kapıp koyverdi ve 84. Beş Hececiler arasında millî kay- E) Nezihe Meriç, Bir Deli Ağaç’ta eskicilerle beraber “Aganta!” diye naklara yöneliş ve şiirin ilkelerine topladığı hikâyelerini aşk ve narayı bastı. Neşenin seslerimize, uyma bakımından ---- en başarılı ölüm teması etrafında geliştir- seslerimizin neşeye verdiği son- sanatçıdır. “Memleket Edebiyatı” meyi, arka planda da hayatın suz hürriyette, muhayyilem hız aldı. adı verilen ve Anadolu insanının güzelliklerini anlatmayı amaç- Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu hayatını yansıtmayı amaçlayan ha- lamıştır. parçanın yazarına ait değildir? reketin, şiirdeki önemli temsilcile-

(2012) rindendir. Çoban Çeşmesi adlı şiir kitabında bu yönelimin örnekleri 79. Edebiyatımızın kimi dönemleriyle A) Uluç Ali Reis vardır. ilgili olarak aşağıda verilenlerden B) Deniz Gurbetçileri Bu parçada boş bırakılan yere hangisi yanlıştır?(2012) C) Mavi Sürgün aşağıdaki şairlerden hangisi geti-

D) Ötelerin Çocuğu rilmelidir? (2012) A) 1940’lı yıllardan itibaren Cum- huriyet Dönemi Türk romanın- E) Deniz Küstü A) Yusuf Ziya Ortaç da, gerçekçiliğin bir uzantısı 82. Kimi eleştirmenlere göre gerçeğin, B) Faruk Nafiz Çamlıbel olarak köye ve köy insanına yö- bir sanatçı tutumuyla değil, bir bi- C) Orhan Seyfi Orhon neliş başlar. lim insanı gibi algılanarak oluştu- B) Fecr-i atinin şiir alanındaki rulduğu söylenen ----, gerçekte il- D) Halit Fahri Ozansoy temsilcileri Tahsin Nahit, ginç bir romandır. Roman, karşı- E) Enis Behiç Koryürek Mehmet Fuat, Faik Ali, Mehmet laştığı birtakım doğaüstü olaylara Behçet, Emin Bülent ve Ahmet kendisince çözüm bulamayan ve 85. Cumhuriyet Dönemi romanı, Haşim’dir. bu yüzden kuşku ve endişelere ka- Cumhuriyet öncesi anlatı temelleri C) Servetifünun Dönemi’nde sa- pılan materyalist düşünceli septik üzerine kurulmuş bir romandır. ---- natçılar biçim ve üslup kaygıla- Doktor Ferit’in, çevresindeki bazı gibi, aslında Cumhuriyet öncesin- rını bir yana bırakıp halka yö- kişilerin telkinleriyle, bu durumdan de yazmaya başlayıp bu dönemde nelme ve halkın sorunlarını an- kurtularak huzura kavuşmasını ko- de devam eden pek çok romancıy- latmaya yönelik bir edebiyat an- nu alır. la karşılaşırız. layışını benimsediler. Bu parçada boş bırakılan yere Bu parçada boş bırakılan yere D) Tanzimat Dönemi’nde sanatçı- aşağıdaki yapıtlardan hangisi ge- aşağıdaki yazarlardan hangisi ge- ların yalın bir dile yönelmeleri- tirilmelidir? (2012) tirilemez? (2012) nin nedeni; sanatı, toplumu A) Süngülerin Gölgesinde eğiten, bilgilendiren ve aydınla- A) Hüseyin Rahmi Gürpınar B) Matmazel Noraliya’nın Koltuğu tan bir araç olarak görmeleridir. B) Reşat Nuri Güntekin C) Yalnızız E) Millî Mücadele Dönemi’ndeki C) Aka Gündüz Türk edebiyatı gerçekte Millî D) Bir Tereddüdün Romanı D) Refik Halit Karay Edebiyat Dönemi’ndeki yöne- E) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu limlerin bir uzantısı sayılabilir. E) Sabahattin Ali

124

86. Gerek anlatım biçimi gerek çizdiği 91. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi tipler gerekse romana taşıdığı ko- 88. Cumhuriyet Dönemi’nin kimi ro- yanlışı vardır? (2012) nular yönünden ele alındığında ---- mancıları, özellikle halkın sorunla- A) Türk ve Batı şiirini çok iyi bilen Aylak Adam adlı romanıyla, Tanpı- rını yansıtma, bu sorunlar doğrul- Hilmi Yavuz’un şiirlerini topla- nar romanının, özellikle de Huzur tusunda okurları bilinçlendirme dığı kitaplar arasında Hüzün ki ve ---- romanlarının başlattığı, alışı- amacını gütmüşlerdir. Bunun için En Çok Yakışandır Bize, Yolcu- lagelmiş modern roman yazma de insanları ezen koşulları, bu ko- luk Şiirleri, Akşam Şiirleri’ni sa- anlayışının dışına çıkanların ba- şulları ortaya çıkaran etkenleri ro- yabiliriz. şında gelir. manlarında ele alıp işlemişlerdir. B) Resim, şiir, müzik gibi güzel Bu parçada boş bırakılan yerlere Aşağıdaki romanlardan hangisi yukarıda belirtilen tutumla oluştu- sanatlara karşı özel bir ilgisi aşağıdakilerin hangisinde verilen- rulmamıştır? (2012) olan İsmet Özel’in şiirlerinin ler sırasıyla getirilmelidir? (2012) ana izleğini; yabancılaşma, A) Adalet Ağaoğlu ─ Mahur Beste A) Kuyucaklı Yusuf başkaldırı, bunaltı ve özgürlük B) Tarık Buğra ─ Ölmeye Yatmak B) Kaplumbağalar gibi çağımız insanının en temel C) Tütün Zamanı C) Yusuf Atılgan – Saatleri Ayar- sorunları oluşturur. lama Enstitüsü D) Rahmet Yolları Kesti C) Sezai Karakoç’un şiirlerinin D) Atilla İlhan – Kılavuz E) Sonuncu sağlam bir metafizik zemini E) Bilge Karasu – Sırtlan Payı vardır; Leyla ile Mecnun, Mağa- ra ve Işık yayımlanan şiir kitap-

larından bazılarıdır.

D) Kemal Özer’in 1965’te yayımla-

nan Bir Gün Mutlaka adlı şiiri,

onun toplumcu gerçekçi yönü- nü yansıtan bir bildiri niteliği ta- 89. Orhan Kemal’in Baba Evi adlı yapı- şır. tıyla aşağıdaki yapıtların hangisi E) Şiir kültürü bakımından dona- arasında konusal yönden kimi nımlı bir şair olan Enis Batur, açılardan bir benzerlik kurula- yalnızca şiir yazmakla kalma- maz? (2012) mış, aynı zamanda şiir üzerine yazılar da yayımlamıştır. A) Kurt Kanunu

B) Kayıp Aranıyor

87. Cimrilik, korkaklık, evlat sevgisi gi- C) Kopuk Takımı

bi bütün insanlarda ortak olan bir D) Arkadaş Islıkları niteliği abartarak bir insanda top- E) Sokaktaki Adam lama işidir tipleştirme. Söz gelimi

Balzac’ın Goriot Baba’sı, Cervan- tes’in Don Kişot’u birer tiptir. Buna

göre Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar adlı romanındaki ----, Yaşar Ke- mal’in Ortadirek adlı romanındaki - --- birer tiptir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere

aşağıdakilerden hangisinde veri- lenler sırasıyla getirilmelidir? 90. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi tü- 92. Aşağıdaki yazarlardan hangisinin rü bakımından ötekilerden farklı- (2012) yapıtlarında fantastik gerçekçili- dır? (2012) ğe ait ögeler ağır basmaktadır? A) Cemil ─ Afife (2012) A) Duvarların Ötesi B) Hayri ─ Hakkı Celis B) Biz İnsanlar A) Oktay Akbal C) Yusuf ─ Fahim Bey C) Günün Adamı B) Rasim Özdenören D) Selim ─ Meryemce D) Bir Adam Yaratmak C) Nazlı Eray E) Adnan ─ Seniha E) Fadik Kız D) İnci Aral

E) Nezihe Meriç

125

93. Yalnızca olaya yaslanan; girişi, ge- E) Bütün şiirlerde söylediğim lişmesi, sonucu olan; okuyucuyu sensin bir gerilim içinde tutarak az sonra Suna dedimse sen, Leylâ de- ne olacak sorusunun ardına düşü- dimse sensin ren bir öykü türüdür Maupassant Seni saklamak için görüntüle- tarzı öyküler. ---- bu türde yazan en rinden faydalandım ünlü öykücülerimizden biridir. Salome’nin, Belkıs’ın Bu parçada boş bırakılan yere Boşunaydı saklamam öylesine

aşağıdaki yazarlardan hangisi ge- aşikârsın, bellisin tirilmelidir? (2012)

A) Ömer Seyfettin

B) Selim İleri

C) Memduh Şevket Esendal

D) Bilge Karasu 96. Zor zaman herkesi sınar, en çok E) Sait Faik Abasıyanık da aydınları. Aydın insan toplumun 95. Evet, benim her şi’rimde yılan dişli öncüsüdür, yol göstericisidir. Öyle 94. Yoğun anlama dayanan, konuşma diken var; bilinir ve bu yüzden aydın sanatçı- diline karşı olan ve salt şiir üzerine Sizler gidin bal verecek yeni açmış lar, sorumluluğunun bilincinde ola- yoğunlaşan İkinci Yeni, kendine gül bulun. rak yazıp çizmeye, sorunlara çö- özgü bir söylemle ortaya çıktı. İs- Belki benim acı sesim kulakları tır- züm yolları üretmeye çalışırlar. tedikleri, bütün değer yargılarının malar; Aşağıdaki sanatçılardan hangisi- yıkılmasıydı. Yüzeysel anlamı dış- Sizler gidin, genç kızların türküsüyle nin, bu parçadaki görüş doğrultu- layan, imge yüklü, kapalı bir dil kul- şen olun. sunda eser verdiği söylenemez? lanıyorlardı. Dilin bütün imkânlarıy- Varın sizler, onlar ile korularda el (LYS 2013) la okuru sarsan, dağıtan ve anlamı ele yokuşlara süren bu tavır, Türk şiir A) Mehmet Akif Ersoy Gezin, gülün, bir çift bülbül aşkı ile geleneği içerisinde önemli bir yer- B) yaşayın; de durmaktadır. C) Namık Kemal Yalnız kendi, yalnız kendi rûhunuzu Bu düşüncelerle İkinci Yeni şiirini D) Orhan Veli Kanık okşayın. tanımlayan yazara göre aşağıda- E) Sabahattin Ali kilerden hangisi, İkinci Yeni anla- Zavallı ben, elimdeki şu üç telli saz ile yışıyla yazılmış olamaz? (LYS Milletimin felâketli hayâtını 2013) söyleyim; 97. Bazı edebî metinler, tarihî olaylara A) Ölürse balıkları güneşin Dertlilerin gözyaşını çevrem ile si- dayanır. Bu tür eserlerde bazı ger- Susuzluktan dağın ardında leyim. çeklere bağlı kalınsa da eserin ori- Düşerse kuluçkaların altına Yukarıda, şiirle ilgili olarak dile jinalliğini ve okunurluğunu sağla- Bu ağır bulanık meydanda getirilen düşünceler, aşağıdaki yan, yazarın kurgulama gücüdür. B) Tep kralları gibiydim, öyle yal- şairlerden hangisine ait olabilir? Okuyucu kalın bir tarih kitabını alıp nızdım (LYS 2013) baştan sona okumaya yanaşmaz

Bir çağda seni bu beyazlığında A) Ziya Osman Saba ama birkaç ciltten oluşan sürükle- tuttum B) Mehmet Emin Yurdakul yici tarihî bir romanı çok kısa süre- Ak, sabah kalyonlarım hep gök- de bitirebilir. C) Zeki Ömer Defne yüzündeydi Aşağıdaki eserlerden hangisi, bu D) Fazıl Hüsnü Dağlarca Ben rüzgâr değirmeninizde parçada anlatılan roman türüne kaldım E) Muallim Naci örnek olarak gösterilemez? C) Tuna’nın üstünde güneş batar- (LYS2013) ken A) Osmancık Sevgili yurdumu andırır bana B) Devlet Ana Bir hayal isterim Boğaziçi’nden C) Yorgun Savaşçı Bakarım İstanbul diye her yana D) Hep O Şarkı D) Kar, buz, tipi E) Yılkı Atı Kaymaktan korkum yok ki

Kayarken yalnız tutunmak için

Ölümlerden bir ölümün seçimi

126

98. Aşağıdaki eserlerden hangisi, tü- yişten uzak bir duyarlılıkla dile nınan eserleri arasında Yılanla- rü yönüyle ötekilerden farklı- gelir. rın Öcü, Tırpan sayılabilir. dır?(LYS 2013) 100. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi

yanlışı vardır? (LYS 2013) A) Kara Kitap B) Kılavuz A) Hemen her öyküsünde okura 101. 1960’lı yıllardan sonra İslami söy- C) Yağmur Kaçağı komik gelecek ögelerden yarar- lem, taklit düzeyindeki Batılılaşma D) Unutma Bahçesi lanan Haldun Taner, aynı şe- ile geleneksel hayatın ve bu hayata E) Ruh Üşümesi kilde bütün öykü ve oyunlarında özgü değerler manzumesinin karşı karşıya getirilmesi şeklinde dikkati bazen de aşırıya kaçarak şive, çeker. Çok Sesli Bir Ölüm, Çözül- 99. ile ilgili aşağıdaki bil- lehçe taklitleri yapar. me adlı öykü kitapları olan ----, bu gilerden hangisi yanlıştır? B) Bu Ülke, Cemil Meriç’in, aydın ve halkı birbirinden ayıran du- hareketin öncü adlarından biridir. A) Kendisinden önceki şairler gibi varları yıkmak amacıyla yazdığı Bu parçada boş bırakılan yere zaman zaman aruzla da şiirler denemelerinin yer aldığı bir ki- aşağıdakilerden hangisi getiril- kaleme almıştır. taptır. melidir? (LYS2013)

B) Yedi yaşında gözlerini yitirme- C) Roman ve öykülerinde ayrıntıla- A) Tarık Buğra sine rağmen şiirlerinde çiçek- ra inerek bazen öğretici yanı B) Rasim Özdenören ler; allı yeşilli, sarılı morlu renk- ağır basan bir üslup sergileyen C) Mustafa Kutlu ler kol kola vermiştir. Selim İleri, deneme ve hatırala- D) Samiha Ayverdi C) İç dünyasına çekilen şairin şiir- rında bir düşünce adamı tavrını lerinde insan önemli bir mal- benimsemiştir. E) Adalet Ağaoğlu zeme olarak yer alır. D) Şiirleriyle tanınan Sevinç D) Âşıklık geleneğinin son dö- Çokum; Batı kültürüyle yetiş- nemde yetişen büyük ustala- miş, denemeleri ve Fransızca- rındandır. dan çevirdiği kitaplarıyla da öne E) Şiirlerinde aşk, yurt ve toprak çıkmıştır. sevgisi, alışılagelen bir söyle- E) Özellikle roman ve öyküleriyle bilinen Fakir Baykurt’un en ta-

127

CEVAP ANAHTARI

CUMHURİYET DÖNEMİ  ŞİİR

TEST- 1 1D 2D 3C 4A 5C 6D 7D 8E 9C 10E 11E 12E 13A 14E 15A 16D 17C 18E 19A 20A 21C 22B 23C 24E 25A 26C 27B 28B 29D 30B

TEST- 2 1A 2A 3B 4D 5E 6A 7E 8D 9C 10C 11A 12B 13C 14D 15A 16A 17E 18B 19E 20B 21C 22B 23C 24E 25E 26A 27A 28B 29D 30A

TEST- 3 1C 2A 3A 4D 5B 6C 7E 8E 9A 10B 11E 12A 13C 14C 15C 16D 17D 18A 19D 20D 21E 22D 23C 24A 25D 26C 27D 28E 29E 30A

TEST- 4 1B 2A 3C 4C 5E 6C 7E 8E 9A 10B 11A 12E 13D 14E 15C 16D 17B 18B 19E 20E 21A 22A 23E 24A 25E 26D 27A 28C 29D 30B

31A 32C 33A 34E

CUMHURİYET DÖNEMİ  ROMAN

TEST- 1 1A 2C 3A 4E 5C 6E 7C 8C 9A 10A 11C 12C 13E 14A 15E 16A 17A 18C 19E 20B 21E 22A 23E 24E 25D 26D 27C 28A 29A 30D

TEST- 2 1A 2B 3D 4A 5A 6E 7A 8A 9D 10C 11E 12E 13B 14C 15A 16E 17A 18D 19B 20B 21E 22B 23E 24D 25D 26C 27B 28A 29A 30B

TEST- 3 1D 2D 3E 4C 5C 6B 7D 8D 9E 10C 11C 12D 13A 14E 15B 16D 17D 18C 19E 20A 21C 22A 23A 24A 25E 26B 27C 28E 29C 30C

TEST- 4 1E 2A 3E 4E 5D 6E 7B 8A 9C 10E 11B 12E 13D 14A 15D 16B 17D 18D 19B 20E 21C 22A 23C 24C 25D 26C 27C 28B 29C 30E

CUMHURİYET DÖNEMİ  HİKAYE

11 12 15 16 21 23 24 25 26 29 30 TEST- 1 1D 2A 3E 4B 5A 6C 7C 8C 9E 10A 13B 14B 17E 18E 19B 20E 22E 27A 28E D C C D D D D D C D C

CUMHURİYET DÖNEMİ  GENEL ÖZELLİKLER

TEST- 1 1B 2E 3E 4E 5C 6D 7E 8E 9E 10E 11E 12D 13E 14E 15D 16B 17C 18C 19A 20C 21E 22E 23E 24D 25B 26B 27B 28C 29B 30E

TEST- 2 1A 2D 3B 4C 5E 6C 7B 8C 9D 10A 11A 12B 13A 14A 15C 16A 17D 18B 19B 20D 21E 22D 23A 24E 25C 26A 27C 28E 29E 30C

TEST- 3 1C 2A 3D 4C 5D 6B 7A 8E 9C 10C 11D 12C 13A 14C 15D 16E 17D 18C 19A 20B 21D 22B 23E 24B 25D 26B 27E 28D 29A 30E

TEST- 4 1B 2D 3A 4E 5C 6D 7A 8C 9B 10E 11A 12E 13C 14A 15A

ÇIKMIŞ SORULAR

1D 2C 3D 4E 5D 6E 7A 8B 9D 10D 11E 12E 13E 14D 15C 16A 17B 18C 19C 20C 21B 22C 23B 24D 25E 26E 27D 28C 29B 30A 31A 32D 33A 34C 35C 36D 37C 38D 39E 40B 41D 42D 43B 44C 45A 46D 47E 48E 49E 50C 51B 52A 53A 54E 55A 56A 57A 58D 59E 60A 61C 62B 63A 64D 65E 66C 67A 68C 69E 70B 71C 72D 73B 74E 75A 76D 77B 78E 79C 80D 81E 82B 83A 84B 85E 86C 87D 88E 89A 90B 91D 92C 93A 94C 95B 96D 97E 98C 99A 100D 101B

128