185 FEDERAAL ONTWIKKELINGSPLAN VAN HET TRANSMISSIENET 2020-2030

5.12 PROVINCIE WEST-VLAANDEREN

Het aantal projecten in deze sectie is beperkt doordat een groot 5.12.2 VERSTERKING VAN DE deel van de regio gevoed wordt vanuit het bestaande 70 kV-net, dat geen deel uitmaakt van het Federaal Ontwikkelingsplan. TRANSFORMATIECAPACITEIT 150/36 KV TE EN 5.12.1 PROJECTEN GELINKT AAN De transformatiecapaciteit 150/36 kV te Zedelgem die instaat DE INTERNE BACKBONE 380 KV voor de voeding van het 36 kV-net in de regio Zedelgem wordt zwaar gesolliciteerd. Dankzi ondersteuningen vanuit de nabi- Deze regio werd gekenmerkt door verschillende projecten die gelegen 36 kV-netten van de regio’s Slikens en Brugge kunnen kaderen in de versterking van de backbone 380 kV. met het huidige belastingsbeeld congesties vermeden worden. Het versterken of creëren van deze ondersteuningen vormt geen Het STEVIN-project voorzag een uitbreiding van het 380 kV-net aangewezen piste. Bovendien bereiken een aantal van deze tot aan de kust. Deze uitbreiding werd te Zeebrugge verbonden ondersteuningen hun einde levensduur binnen 10 tot 15 jaren. Een met het huidige 150 kV-net via twee nieuwe 380/150 kV trans- structurele oplossing bestaat er daarom in om een bikomende formatoren. In het kader hiervan worden ook verschillende transformator 150/36 kV 125 MVA te plaatsen te Zedelgem. Hier- aanpassingen doorgevoerd aan het 150 kV-net waaronder het toe dient eveneens een onderstation 150 kV opgericht te worden ondergronds brengen van de 150 kV linen tussen Brugge en te Zedelgem. Het vooruitzicht dat er geen signifcante belas- Eeklo Noord. De werken voor de afbraak van 150 kV linen tus- tingsgroei te verwachten valt in de regio Zedelgem wordt echter sen Brugge en Eeklo Pokmoer zin nog uit te voeren gezien deze reeds meerdere jaren bevestigd. Deze investering wordt daarom slechts aangevat kunnen worden na het in dienst nemen van de gekoppeld aan het bereiken van de einde levensduur van diverse nieuwe 150 kV kabelverbindingen tussen Brugge en Eeklo Noord. kabels 36 kV, hetgeen zich op langere termin manifesteert. Gezien deze kabelverbindingen aanzienlike hoeveelheid Mvar’s opwekken werd eveneens een nieuwe 150 kV shuntreactor van Te Kokside wordt eveneens voorzien een bikomende transfor- 75 Mvar voorzien in Slikens ter compensatie. mator 150/36 kV van 125 MVA te plaatsen om de voeding van het onderstation Lombardside volledig vanuit Kokside te kunnen In het kader van het ontkoppelen van de 150 kV-netten in de voorzien. Deze investering vermidt dat een meer dan 20km lange provincies Oost- en West-Vlaanderen dienen er in deze regio een 36 kV kabel tussen Slikens en Lombardside vernieuwd dient te aantal werken uitgevoerd te worden (zie ook 4.1.10). Concreet worden. Het versterken van de transformatiecapaciteit 150/36 kV dient een stroombeperkend netelement voorzien te worden op 125 MVA te Kokside creëert ook bikomende aansluitingscapaci- de kabelverbinding tussen Kokside en Slikens. Dit dient op korte teit voor kleine clusters decentrale productie, zoals eventuele termin gerealiseerd te worden gezien de belasting van deze windproductie langsheen de E40. kabel toeneemt met onder andere de komst van bikomende offshore windproductie en de grotere uitwisselingen op de 380 kV-as Mercator – Horta – ten gevolge de overgang 5.12.3 REGIO naar hoge performantiegeleiders. Een laatste analyse is lopende Oorspronkelik werd in de regio een 70 kV-net aangelegd voor om de keuze voor een een dwarsregeltransformator te bevesti- het lokale transport. In een latere fase werd het net tussen de gen, waarbi ook rekening gehouden wordt met verdere toekom- grotere onderstations verder in 150 kV uitgebouwd en kreeg het stige ontwikkelingen in de regio zoals de komst van de “Ventilus” 70 kV-net vooral een reserverol toebedeeld. en het potentieel aan bikomende onshore decentrale productie. Omdat een aantal 70 kV installaties hun einde levensduur In het kader van het versterken van de zuidgrens diende het bereiken, kan het huidig 70 kV-net geoptimaliseerd/vereenvou- onderstation Avelgem 380 kV geüpgraded te worden. Deze ver- digd worden door belasting volledig te overhevelen naar het sterking was nodig omwille van de upgrade van de verbindingen 150 kV-net. Zowel in Desselgem als in zal het 70 kV met HTLS-geleiders. onderstation evolueren naar een vereenvoudigde structuur die uitsluitend dient als reservevoeding. De belasting zal volledig De impact van volgende backbone projecten op het onderlig- gevoed worden van uit het 150 kV-net. In Sint-Baafs-Vive zal gende 150 kV-net, zoals de uitbouw van de “Ventilus”, worden het 70 kV onderstation volledig worden vereenvoudigd en zal momenteel nog bestudeerd, en zal afhangen van de weerhouden de 150/70 kV transformator dienen als ondersteuning voor het tracés, technologiekeuzes, e.d. 70 kV-net. Door het gereduceerd gebruik van de 70/10 kV installaties kunnen het aantal 150/70 kV transformaties, bi hun einde levensduur, verminderd worden. Dit is van toepassing in , waar de 150/70 kV transformator afgebroken en niet vervangen zal worden. De 150 kV installaties die hun einde levensduur bereiken, dienen doorgaans 1 op 1 te worden vervangen. Dit is bivoorbeeld van toepassing in de onderstations van Izegem, Sint-Baafs-Vive en voor de lin Izegem - Ruien. 186 FEDERAAL ONTWIKKELINGSPLAN VAN HET TRANSMISSIENET 2020-2030

5.12.4 WESTHOEK opwaarderen naar een 150 kV lin en zo de volledig regio te harmo- niseren naar het 150 kV-net. Deze piste wordt verder onderzocht. Het net in de regio Westhoek wordt geconfronteerd met een aan- tal uitdagingen. Door de voortdurende toename van belasting aan het onder- station in Rumbeke, wordt er een verhoging van de transfor- Een eerste uitdaging is de onvoldoende afnamecapaciteit naar matorcapaciteit voorzien. Naast de bestaande transformatoren de distributienetten van Neerwaasten en Ieper. In Neerwaasten worden er twee nieuwe 150/15 kV transformatoren van 50MVA kan de bestaande transformatiecapaciteit alsook de capaciteit geïnstalleerd. Deze versterking gaat samen met 1-op-1 vervan- van het bovenliggend 70 kV-net nog onvoldoende de bestaande gingen van de bestaande infrastructuur. behoeften invullen, terwil in Ieper de grens van de mogelikhe- den eveneens zo goed als bereikt is. 5.12.6 ZEEBRUGGE Vervolgens zin er problemen met de spanningskwaliteit; het uit- Twee van de drie transformatoren 150/36 kV 65MVA te Zeebrugge gestrekte distributienet van tot aan de Franse grens bereiken hun einde levensduur binnen afzienbare tid. De visie werd bediend vanuit het koppelpunt Ieper, via distributielussen bestaat er in deze te vervangen door twee nieuwe transformato- die tot 30 km lang zin, met spanningsproblemen tot gevolg. ren 150/36 kV van 125 MVA. Dit komt voort uit de omvang van de Neerwaasten werd gevoed door twee lange 70 kV linen die bi de belasting en productie die reeds gevoed wordt via het 36 kV-net gestegen afname de spanning evenmin nog voldoende kunnen in de regio Zeebrugge. Bovendien vertoont de regio nog een aan- garanderen. zienlik potentieel aan bikomende belasting en productie, en dit Als laatste uitdaging is er de einde levensduur van de installaties. voornamelik in de achterhaven van Zeebrugge. Het hernemen Tal van 70 kV installaties zoals in Noordschote, Neerwaasten, van de voeding op een naburig 36 kV-zones zoals Brugge of Sli- Kokside en Moeskroen hebben hun einde levensduur bereikt en kens vormt geen realistische piste. dienen vervangen te worden om de bedrifszekerheid van het net te kunnen bliven garanderen. 5.12.7 VERVANGING VAN DE 150 KV- Hieraan wordt tegemoetgekomen door de bestaande 70 kV LIJN TUSSEN BRUGGE EN SLIJKENS installaties in deze regio, van Kokside tot Moeskroen, maximaal te reduceren en gedeeltelik te vervangen door een 150 kV vari- De verbinding 150 kV tussen Brugge en Slikens vertoont diverse ant. Dit resulteert in een vereenvoudiging met als resultaat een vervangingsnoden waarvoor op korte termin eerste herstel- eenduidige structuur 150 kV of 70 kV die een rationele oplossing lingswerken uitgevoerd zullen worden in afwachting van een biedt aan de uitdagingen van de toekomst. defnitieve oplossing op langere termin. Deze ligt momenteel ter studie en houdt naast een vernieuwing van de lin ook rekening De eerste fase van de herstructurering, waarbi de dringendste met de synergiemogelikheden met het nieuwe 380 kV-traject noden werden gedekt, is gerealiseerd. In deze fase werd een eer- van de “Ventilus”, waarbi nieuwe 150 kV-verbindingen in kabel ste 150 kV kabel tussen Ieper en Neerwaasten gelegd samen met richting Slikens aangelegd zouden moeten worden. de realisatie van een nieuw 150 kV onderstation in Ieper en Neer- waasten. Hiervoor is ook de bestaande hoogspanningslin Ieper- Noord – Ieper ontdubbeld naar twee draadstellen. Ook is er een 5.12.8 VERVANGINGSPROJECTEN nieuw onderstation in Poperinge Sappenleen in dienst genomen In de onderstations 150 kV van Slikens, , , - met een 150 kV kabel vanuit Ieper. West, , Beerst, , Westrozebeke, Moeskroen en Heule zin 1-op-1 vervangingsprojecten voorzien. In een tweede fase zal het 70 kV onderstation te Neerwaasten volledig worden afgebroken ten voordele van een 150 kV onder- Op de verbindingen Ruien-Deinze en Moeskroen-Wevelgem is station waarbi een nieuwe 150 kV kabel wordt gelegd richting de vervanging van de geleiders voorzien en op de verbinding het onderstation Wevelgem. Het defnitieve tracé van deze ver- Ruien-Thieulain is een volledige retroft gepland. binding moet nog bepaald worden. Deze evolutie laat toe om het parallelle 70 kV net tussen Noordschote en Moeskroen volledig te ontmantelen. Voor de voeding van het onderstation Noordschote zullen bestaande 70 kV linen worden hergebruikt; de hoogspan- ningslinen komende van Kokside en Izegem – Westrozebeke. Het 70 kV onderstation in Noordschote zal volledig worden ver- nieuwd. In het onderstation van Kokside zal het 70 kV-gedeelte volledig worden ontmanteld ten voordele van een 150 kV variant.

5.12.5 PITTEM - BEVEREN - RUMBEKE De onderstations Beveren en Pittem zin onder andere verbon- den met een 70 kV lin. De geleider hangt aan een mastenri die oorspronkelik bedoeld is voor een 150 kV verbinding. Wegens de eind levensduur van het merendeel van de 70 kV installaties in zowel Beveren en Pittem, is het interessant om deze 70 kV lin te 187 FEDERAAL ONTWIKKELINGSPLAN VAN HET TRANSMISSIENET 2020-2030

MOG

NEMO LINK®

STEVIN ZEEBRUGGE

GEZELLE

BREDENE SLIJKENS EEKLO NOORD VAN MAERLANT BRUGGE WAGGELWATER EEKLO POKMO

KOKSIJDE HO AALTER BEERST

DRON

PITTEM TIELT BEVEREN DEINZE

OOSTROZEBEKE RUMBEKE WESTROZEBEKE ST.-BAAFS-VIJVE

IEPER NOORD IZEGEM SCHOONDALE POPERINGE SAPPENLEEN WORTEGEM IEPER KUURNE DESSELGEM OUDENAARDE HARELBEKE MENEN-WEST HEULE WEVELGEM

AVELGEM RUIEN NEERWAASTEN MOESKROEN

DOTTENIJS

GAURAIN

AVELIN MARQUAIN

ANTOING

Figuur 5.11: Overzichtskaart netinvesteringen provincie West-Vlaanderen