(Microsoft Powerpoint
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Acil T ıp’ta İstatistik Sunum Plan ı IV. Acil Tıp Asistan Sempozyumu 19-21 Haziran 2009 Biyoistatistik nedir Sa ğlık alan ında biyoistatistik Acil T ıp’ta biyoistatistik Meral Leman Almac ıoğlu İstatistik yaz ılım programlar ı Uluda ğ Üniversitesi T ıp Fakültesi Acil T ıp AD Bursa Biyoistatistik Nedir Biyoistatistik Niçin Gereklidir 1. Biyolojik, laboratuar ve klinik verilerdeki yayg ınl ık ı ğ ı Biyoistatistik; t p ve sa l k bilimleri 2. Verilerin anla şı lmas ı alanlar ında veri toplanmas ı, özetleme, 3. Yorumlanmas ı analiz ve de ğerlendirmede istatistiksel 4. Tıp literatürünün kriti ğinin yap ılmas ı yöntemleri kullanan bilim dal ı 5. Ara ştırmalar ın planlanmas ı, gerçekle ştirilmesi, analiz ve yorumlanmas ı Biyoistatistiksel teknikler kullan ılmadan gerçekle ştirilen ara ştırmalar bilimsel ara ştırmalar de ğildir Acil’de İstatistik Sa ğlık istatistikleri sa ğlık çal ış anlar ının verdi ği bilgilerden derlenmekte Acil Servis’in hasta yo ğunlu ğunun y ıl-ay-gün-saat baz ında de ğerlendirilmesi bu veriler bir ülkede sa ğlık hizmetlerinin planlanmas ı Çal ış ma saatlerinin ve çal ış mas ı gereken ki şi say ısının ve de ğerlendirmesinde kullan ılmakta planlanmas ı Gerekli malzeme, yatak say ısı, ilaç vb. planlanmas ı Verilen hizmetin kalitesinin ölçülmesi İyi bir biyoistatistik eğitim alan sa ğlık personelinin o Eğitimin kalitesinin ölçülmesi ülkenin sa ğlık informasyon sistemlerine güvenilir Pandemi ve epidemilerin tespiti katk ılarda bulunmas ı beklenir Yeni çal ış malar, tezler … İstatistik Yaz ılım Programlar ı İİİstatistiksel Yaz ııılııımlar Excel Public domain Dataplot · Epi Info · CSPro · X-12-ARIMA SPSS ADMB · DAP · gretl · JAGS · JMulTi · OpenBUGS · PSPP · R · Simfit · XLispStat · Open source Yxilon Minitab Freeware BV4.1 · XploRe · WinBUGS SAS S-Plus Data Desk · GAUSS · GraphPad InStat · GraphPad Prism · JMP · MATLAB · Cross-platform Statistica Mathematica · OxMetrics · RATS · SAS · SPSS · Stata · SUDAAN · S-PLUS BMDP · EViews · GenStat · MedCalc · Minitab · NCSS · SigmaStat · STATISTICA · Matlab Windows only StatXact · SYSTAT · The Unscrambler · UNISTAT Excel add-ons Analyse-it · SPC XL · UNISTAT for Excel · Xlfit Microsoft Excel Bir hesap tablosu (spreadsheet) program ı Verileri tablo ya da listeler halinde tutma Bu verilerle hesaplama ve analizleri yapma imkan ı "xls " uzant ılı dosyalar Excel Çal ış ma Sayfas ı Çal ışışış ma Kitab ııı: Excel'de yarat ılm ış her dosya bir çal ış ma kitab ı “Hücre” Çal ışışış ma Sayfas ııı “Formül Çubu ğu” “Hücre Adresi” Sol tarafta "Sat ır Numaralar ı" 1, 2, 3... biçiminde; "Sütun Ba şlıklar ı" ise A, B, C... biçimindedir Çal ış ma sayfalar ının her birinde 16384 sat ır ve 256 sütun var Otomatik Doldurma Otomatik Doldurma Excel say ı, tarih veya zaman ı seri olarak 1, 2, 3….. ya da 2, 4, 6….gibi artan bir liste geni şletebilir Formül Haz ırlama ş önce "=" i areti Formüller kopyalanabilir A1 + B1 için C1 hücresinde =A1+B1 Excel SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) Formüller 1968’de N. Nie, C. Hull ve D. Bent Tüm İş levler Veriden karar amaçlı bilgi elde etmeyi hedefleyerek İstatistiksel istatisti ği kullanmay ı sa ğlayacak bir yaz ılım İlk çal ış malar Stanford Üniversitesinde Hızl ı bir şekilde Amerika’da di ğer üniversiteler... Chicago üniversitesi bünyesinde konumlanm ış küçük ölçekli bir şirket SPSS fiyatland ırma, ürün sevkiyat ı ve di ğer ticari 1970’li y ıllarda NASA SPSS yaz ılımını uzay unsurlarda kullan ılmaya ba şland ı meki ğinin parçalar ının ortalama bozulma zaman ını McGraw-Hill 1970 y ılında ilk SPSS kullan ım saptamada kılavuzunu yay ınlad ı Orman Bakanl ığı ise yaralanmaya neden olan 1975 y ılında SPSS şirketle şti; kamuda ve özel kazalar ın analizinde sektörde h ızla yay ılmaya ba şlad ı 1980’li y ıllarda SPSS’in ki şisel bilgisayarda kullan ılan ilk mainframe sürümü 1992 y ılında ise Microsoft Windows üzerinde çal ış an ilk istatistiksel analiz yaz ılım SPSS ne kazand ırır SPSS Inc. öngörüsel analiz yaz ılımlar ı ve çözümleri Veri analizi alan ında dünya lideri Mevcut durum de ğerlendirme ve gelece ği tahmin 1968’den beri SPSS 250,000 den fazla müşteri etme 60 ülke Öngörüsel analiz; kurulu şlara geçmi ş davran ış lardan 1,200’ün üzerinde çal ış an anlam çıkarma ve aksiyon alma yetene ği sa ğlar Günümüzde en son sürümü versiyon 17 SPSS Windows Mac OS X UNIX Sosyal Bilimler Pazar ara ştırmalar ı Sa ğlık a ştırmalar ı Uzant ısı “.sav” meral.sav İlk Ekran İlk kez girerken Type in data İkinci bir pencerede output dosyas ı Data Editor Penceresi SPSS'in Data Editor'ü; datalar ınızın yerle şece ği alan Her sütun bir de ğişkeni (variable) temsil eder De ğişken Nedir Ölçüm yap ılan gruptaki farkl ı bireyler için farkl ı de ğerler al ır SPSS'de de ğişkenin ne tür bir veriyi bar ınd ıraca ğı önemlidir (Say ısal de ğer, yaz ı, tarih bilgisi, vs...) Ba ğı ms ız De ğişken (Independent Variable): ya ş, cinsiyet, vs... De ğişkenlerin tipini, onlar ı tan ımlarken belirlemeniz gerekir Ba ğı ml ı De ğişken (Dependent Variable): Ba ğı ms ız de ğişkenin de ğerini de ğiştirerek elde edebilinen de ğişkenler De ğişken Tan ımlama Type...: Data menüsünün ilk seçene ği Labels...: Define Vairable (De ğişken Tan ımlama) Missing Values...: Column Format...: Orjinal hali 8 karakter ve sa ğ taraf Variable Name: Bu kutucu ğa Measurement: en fazla 8 karakter olacak şekilde de ğişkeninizin ismini girebilirsiniz Type... (De ğişken Tipi) Label... (De ğer Etiketleri) De ğişkenin tipini belirlemek için De ğerleri temsil eden etiketler Cinsiyet de ğişkeni için tip number (numara) 1 erkek 2 kad ın için kullan ılabilir Erkekler mi yoksa kad ınlar m ı 1 etiket (label) verebiliriz Missing Values... (Geçersiz De ğerler) Baz ı bireyler için veri elde edilemezse hücre bo ş kalacakt ır Bo ş de ğerler SPSS için Missing Values (Geçersiz De ğer) Hangi de ğerlerin geçersiz olaca ğı nı bu menüden belirleyebilirsiniz No Missing Values Discrete Missing Values: Belirtti ğiniz de ğerler geçersiz Range of Missing Values: Belirledi ğiniz aral ıktaki de ğerler geçersiz Range plus one discrete missing value: Belirledi ğiniz aral ıktaki ve belirtilen de ğer geçersiz Measurement Veri Girme Rakam verileri için (ya ş, gelir,vs..) Scale ; De ğişkenlerinizi tan ımlad ıktan sonra, veri girebilirsiniz Rakam ve metin içeriyorsa (karde ş say ısı:"1","2","3”,"4 Tek yapman ız gereken girmek istedi ğiniz hücreyi seçmek ve ve üzeri" vs..) Ordinal ; klavyeden de ğeri girip Enter tu şuna basmak Metin içeriyorsa (S ınıflar: A, B, C, D, vs...) Nominal Girdi ğiniz de ğer De ğişkeni seçtikten sonra uygun tipi de (Type) belirlemeniz de ğişkeninizin tipine uymuyorsa gerekir de ğer hücreye yaz ılmaz Nominal String De ğişkenleri Kullanarak Yeni De ğişken Olu şturma Target Variable kutusuna yeni de ğişkenin ad ı Elinizdeki verileri kullanarak yeni de ğişken yaratabilirsiniz Örne ğin, elinizde 3 ayr ı not varsa Numeric Expression kutusuna formül bunlar ın toplam ını 4. bir de ğişken olarak olu şturabilirsiniz 6 quizin toplam ı total Transform/Compute Yeni de ğişkeniniz içerisindeki hesaplanm ış de ğerlerle bo ş olan ilk sütuna yerle şecektir Basit İstatistikler Bulma Girdi ğiniz veriler hakk ında basit istatistikler Summarize / Descriptives ortalama(mean) ortanca(median) tepe de ğeri(mode) veri aral ığı (range) standart sapma(standard deviation) varyans(varience) ortalaman ın standart hatas ı (standard error of the mean) çarp ıkl ık(skewness) bas ıkl ık(kurtosis) Bu de ğerler ile verilerinizin genel da ğı lımı hakk ında bilgi edinebilirsiniz Descriptives... İstatistiklerini bulmak istedi ğiniz de ğişkenleri seçin ve sa ğ taraftaki Variables listesine geçirin Options ile istatistikleri seçin Ok istatistikler Output penceresinde (ayr ı bir pencere) Output View (Çıkt ı sayfas ı) ÖZET İstatistik anlamlar çıkarmak için hayat ın her alan ında SPSS'de tüm hesaplamalar ın sonucu bir çıkt ı sayfas ına (Output View) gelir Veriler ve output ayr ı kaydedilir Tez, çal ış ma... SPSS en yayg ın istatistik program ı Print edilece ği zaman sadece ortadaki bilgiler yaz ılır TE ŞŞŞEKKÜRLER Kaynak Biyoistatistik Ders Notlar ı MICROSOFT EXCEL Kullan ım K ılavuzu SPSS Kaliteofisi Yay ınlar ı No: 10; Eylül 2005.