UTRECHT BUITEN
Groene recreatie voor gezond stedelijk leven
Achtergronddocument
1
2
Auteur(s): Utrecht Buiten Anneke van Mispelaar Karin Blokzijl Daphne van der Veer Groene recreatie voor Projectnummer 2019-1302 gezond stedelijk leven Foto voorblad: downunder.nl (fotograaf Eric Kleinberg) Achtergronddocument
Aangeboden aan: Provincie Utrecht 21 augustus 2019
3
Inhoudsopgave
E. Overig 84 A. Inleiding 5 E.1 Deelnemers werkateliers 84 A.1 Schaalniveaus 5 A.2 Leeswijzer 6
B. Vraaganalyse 7 B.1 Regio Utrecht groeit 7 B.2 Trends in de buitenrecreatie zorgen voor andere behoeften 10 B.3 Inzicht in behoeften met de leefstijlvinder 12
C. Leefstijlprofielen en buitenrecreatie behoeften 14
C.1 Leefstijlprofielen buitenrecreatie 22
D. Aanbodanalyse en confrontatie met de vraag 29
D.1 Typering en beoordeling van het aanbod 29 D.2 Factsheet per deelzone 29 D.3 Landschap 74 D.4 Verbindingen 76
D.5 Verblijfswaarde 78 D.6 Identiteit en bekendheid 82
4
A. Inleiding
Dit is het achtergronddocument bij het hoofdrapport ‘Utrecht Buiten: groene recreatie voor gezond stedelijk leven’, een ontwikkelperspectief voor de recreatiezone in de regio Utrecht. De elf adviezen in het hoofdrapport steunen op de vraag- en aanbodanalyse die is opgenomen in dit achtergronddocument.
A.1 Schaalniveaus De vraaganalyse is uitgevoerd Figuur 1: De verschillende op verschillende schaalniveaus schaalniveaus (zie figuur 1): Regio Utrecht opgedeeld in de gemeente Utrecht en de randgemeenten* Regio Utrecht (gemeente Utrecht en de randgemeenten samen) opgedeeld in kwadranten Gemeente Utrecht (exclusief de randgemeenten) in kwadranten
Het recreatieve aanbod is bekeken op het niveau van de 22 individuele deelzones van de recreatiezone.
*Randgemeenten zijn: Bunnik, De Bilt, Houten, IJsselstein, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Stichtse Vecht, Utrechtse Heuvelrug, Vijfheerenlanden, Wijk bij Duurstede, Woerden en Zeist
5
A.2 Leeswijzer Het achtergronddocument begint met Hoofdstuk B, waarin de vraag naar groene buitenrecreatie wordt beschreven. Vanuit bevolkingsprognoses, sociale demografie, leefstijlen en algemene trends in recreatiegedrag wordt gekeken naar de vraag. Hoofdstuk C geeft een uitgebreidere toelichting op de zeven leefstijlen van de leefstijlvinder van SAMR, die gebruikt zijn bij zowel de vraag- als de aanbod-analyse. Hoofdstuk D bevat de aanbodanalyse en begint met factsheets van de 22 deelzones, gevolgd door een nadere beschouwing per thema (landschap, verblijfswaarde, identiteit en bekendheid) en een confrontatie met de vraag.
De adviezen in het hoofdrapport die gaan over verbindingen hebben een belangrijke basis in het onderzoek van Track Landscapes (toegankelijkheid van groengebieden in de regio Utrecht), dat parallel aan dit onderzoek werd uitgevoerd. Hoofdstuk D geeft een indruk van het type analyse dat Track Landscapes heeft gedaan. Voor de volledige analyse verwijzen we naar het rapport van Track Landscapes.
6
B. Vraaganalyse B.1 Regio Utrecht groeit Regio Utrecht (de U10 gemeenten, Lopik & Montfoort) groeit tot 20351 in Om inzicht te krijgen in de vraag naar buitenrecreatie, zijn de volgende inwonersaantal met ongeveer 13% tot ruim 1 miljoen inwoners (zie tabel aspecten bekeken: 1). In absolute zin komen er ruim 110.000 inwoners bij (exact 115.014). De (verwachte) bevolkingsgroei Ter vergelijk: Alkmaar telt ongeveer 110.000 inwoners. Sociaal-demografische kenmerken en ontwikkelingen Algemene trends in recreatiegedrag Tabel 1: Bevolkingsgroei regio Utrecht De buitenrecreatiebehoeften per leefstijl aan de hand van de 2018 2035 Ontwikkeling 2018-2035 leefstijlvinder Absoluut Relatief
De volgende paragrafen bevatten de belangrijkste conclusies. Gemeente Utrecht 347.574 444.888 97.314 28,0% Randgemeenten 539.500 557.200 17.700 3,3% Figuur 2: De vier dimensies van de vraaganalyse Totaal 887.074 1.002.088 115.014 13,0%
Regio Utrecht in kwadranten Om tot een logische confrontatie met het aanbod te komen, is de regio Utrecht opgedeeld in kwadranten. Dit is gedaan op basis van gemeentegrenzen, barrières en deelzones (zie figuur 3). Binnen deze
kwadranten vallen dus zowel de gemeente Utrecht als de randgemeenten. Soms wordt in het bijzonder gekeken naar de kwadranten binnen de gemeente Utrecht.
Figuur 3 laat zien dat de meeste groei zal plaatsvinden in het Westelijke kwadrant (Woerden, Montfoort, Utrecht Vleuten – de Meern, Utrecht West, Utrecht Zuid-West en Utrecht Leidsche Rijn).
Het Noordelijke kwadrant (Stichtse Vecht, Utrecht Overvecht, De Bilt) zal het minste groeien.
1 Omdat de beschikbare cijfers over de bevolkingsgroei maar lopen tot 2035 maken we hier gebruik van planhorizon 2035 in plaats van 2040.
7
Figuur 3: Bevolkingsgroei in de kwadranten van regio Utrecht o Utrecht West: Zowel absoluut (ruim 152.000) als relatief (+34%) sterke bevolkingsgroei
Groei in randgemeenten Bevolkingsgroei van 17.700 tot 2035. In absolute zin groeit het aantal inwoners tot 2035 het sterkst in Vijfheerenlanden (+4.300), Zeist (+3.500) en Stichtse Vecht (+3.400). In vier gemeenten wordt een daling van het aantal inwoners verwacht, namelijk in gemeente IJsselstein, Lopik, Montfoort en Wijk bij Duurstede.
Sociaal-demografische kenmerken Utrecht is een jonge regio met relatief veel eenpersoonshuishoudens. Onderstaand de belangrijkste ontwikkelingen en ruimtelijke verschillen op een rij. Gemeente Utrecht: o Relatief veel eenpersoonshuishoudens
o Relatief veel inwoners met migratie-achtergrond Meeste groei in gemeente Utrecht o Ten opzichte van randgemeente lager gemiddeld Deze groei concentreert zich met name in de gemeente Utrecht besteedbaar inkomen Met een verwachte bevolkingsgroei van 28% komen hier bijna 100.000 o Relatief sterke groei van inwoners van 65+, ten opzichte inwoners bij. van andere leeftijdscategorieën binnen de gemeente Binnen de gemeente komen er in absolute zin de meeste inwoners bij Randgemeenten: in Leidsche Rijn (+24.300) en Zuidwest Utrecht (+19.500). o Relatief laag aandeel eenpersoonshuishoudens Ook in de binnenstad (+10.500), en Utrecht Oost (+10.400) wordt een o Meeste meerpersoonshuishoudens hoge bevolkingsgroei verwacht. o Hoog aandeel huishoudens in de leeftijd 65+ In kwadranten binnen de gemeente Utrecht: o Hoog besteedbaar inkomen ten opzichte van gemeente o Utrecht Noord: bevolkingsgroei van ongeveer 12.500 Utrecht en Nederland (16%) tot 2035; laagste groei van Utrechtse kwadranten o Relatief sterke groei van inwoners van 65+, ten opzichte o Utrecht Oost: bijna 25.000 inwoners (28%) erbij tot 2035 van andere leeftijdscategorieën binnen de o Utrecht Zuid: aantal inwoners groeit met bijna 22.000 randgemeenten (34%) tot 2035; dit is relatief sterkste groei van Utrechtse kwadranten
8
Utrecht Noord (gemeente): De drempel voor deze doelgroep kan verlaagd worden door plekken o Hoog aandeel inwoners met migratie-achtergrond voor ontmoeting te creëren, duidelijke bestemmingen / entrees te o Laag gemiddeld inkomen maken en groene verbindingen bij wijze van spreken vanaf de o Enige kwadrant met groei in aandeel 0-14 jarigen. Afname voordeur te maken. in aandeel groep 15-29 jaar De groei van hogeropgeleiden en de inkomensstijging leidt tot een Utrecht Oost (gemeente): toename van recreatie in het groen rond de stad, tot hogere o Hoog aandeel eenpersoonshuishoudens (65%) bestedingen maar ook tot kritischer consumenten. o Laag aandeel inwoners met migratie achtergrond o Hoog aandeel huishoudens in de leeftijd tussen 15 en 29 Figuur 4: Betekenis van sociaal-demografische ontwikkelingen voor buitenrecreatie jaar o Relatief hoog inkomen o Met groeiend aandeel inwoners in leeftijdsgroep 65-84 jaar Utrecht Zuid (gemeente): o Hoog aandeel inwoners met migratie-achtergrond o Relatief laag inkomen
o Aandeel 15-29 jarigen neemt sterkste af en aandeel 65-84 jarigen neemt sterkste toe Utrecht West (gemeente): o Laag aandeel eenpersoonshuishoudens o Hoog aandeel inwoners in de leeftijd tussen 30 en 64 o Relatief hoog gemiddeld inkomen o Sterke afname aandeel 0-14 jarigen en voornamelijk groei in aandeel 65-84 jarigen
Betekenis van sociaal-demografische ontwikkelingen voor buitenrecreatie Vergrijzing leidt tot meer vraag naar buitenrecreatie, ook buiten piekmomenten. Deze oudere doelgroep heeft over het algemeen behoefte aan meer comfort, veiligheid en mooie routes en voorzieningen voor de e-bike. Eenpersoonshuishoudens zijn minder geneigd om buiten de stad in het groen te recreëren, zij hebben een sterkere oriëntatie op stadsparken.
9
B.2 Trends in de buitenrecreatie zorgen voor andere 2. Beleving en betekenis is al langere tijd de nieuwe norm behoeften Vanwege de schaarse vrije tijd worden beleving en betekenis van steeds groter belang. De beleveniseconomie draait op volle toeren: mensen Trends in de buitenrecreatie zorgen voor andere behoeften van de willen genieten en intense ervaringen opdoen. In de huidige maatschappij recreant. De behoeften van mensen lopen steeds meer uiteen én trends moet er meer worden gedaan en meegemaakt in het leven (Wandelnet, in de buitenrecreatie zijn cumulatief. Wat we vroeger deden – gewoon 2018). Recreanten willen een ervaring die bij hun leefstijl, wensen en wandelen, fietsen, picknicken – doen we nu nog steeds, maar daar komen verwachtingen past. De ene consument is namelijk de andere niet. De andere dingen bij (zoals geo-coaching en bootcampen). De diversiteit aan beleving die mensen zoeken kan een spectaculaire ervaring zijn, een hoge activiteiten in het groen neemt toe en groengebieden met een grotere ‘pret-factor’ hebben, of juist rust, ontspanning of gezelligheid geven. Ook variëteit worden hoger gewaardeerd. kan eenzelfde gebeurtenis door mensen zeer verschillend worden beleefd, afhankelijk van karakter, kennis, ervaring, leeftijd, humeur etc. Dit gaat gepaard met een enorme uitdaging om zo goed mogelijk aan te Beleving van en wensen over de groene ruimte rondom de stad lopen sluiten bij de behoeften van mensen. Er kunnen een aantal achterliggende daardoor ook sterk uiteen. Het landschap ontwikkelt zich tot een trends worden onderscheiden: recreatielandschap dat de grondslag is voor vele interpretaties door vele soorten recreanten die allemaal hun eigen verhaal hebben of willen 1. De consument is veeleisender en kritischer hebben over dat landschap. Kwaliteit, variatie, recreatie op maat en Nederlandse huishoudens krijgen het alleen maar drukker, waardoor de vernieuwing zullen steeds belangrijker worden (Stichting Recreatie KIC, beschikbare vrije tijd afneemt. Als gevolg hiervan worden de mensen 2008a). kritischer en veeleisender ten aanzien van hun beschikbare vrije tijd. Mensen willen hun schaarse vrije tijd namelijk zo kwalitatief hoogwaardig Kleinschalig en authentiek mogelijk indelen. De verwachtingen ten aanzien van de vrije tijd worden Binnen de beleveniseconomie is bovendien een verschuiving te zien van daardoor steeds hoger. Onderscheidend vermogen wordt steeds grootschalige, massale en eenmalige belevenissen naar kleinschalige belangrijker voor dagrecreatie. Recreanten zijn opzoek naar comfort, luxe persoonlijke belevenissen. Authenticiteit is hierbij van belang (Stichting en verwenmomenten (Pretwerk, 2018). Recreatie, 2008). De interesse voor cultuurhistorie neemt daarbij ook toe. Het beleefbaar maken en vermarkten van cultuurhistorische objecten, Dat de beschikbare vrije tijd afneemt betekent echter niet dat er minder zoals de Nieuwe Hollandse Waterlinie, krijgt de laatste jaren steeds meer activiteiten worden ondernomen. In tegendeel, er worden juist steeds aandacht. Ook in het landschap zijn recreanten vooral op zoek naar meer vrijetijdsactiviteiten ondernomen (Utrechters er op uit, authenticiteit, identiteit en cultuurhistorie (Kenniscentrum Recreatie, 2010/Trendrapport NRIT, 2017). 2008).
Collectieve beleving Om de intensiteit van de beleving te vergroten is een gevoel van collectiviteit tegenwoordig van steeds groter belang. Het samen zijn met
10 anderen geeft een extra dimensie aan de beleving. Het gaat dus steeds beoordeeld dan een minder levendig groengebied (Grote meer om betekenis, verdieping, bewustzijn en verbinding. Groenonderzoek Amsterdam, 2013).
3. Buitenrecreatie is het nieuwe sporten (natuur en gezondheid) (Nieuwe) vormen van fietsrecreatie zijn populairder Steeds vaker wordt gekozen voor buitenrecreatie, zoals wandelen en Een activiteit waarbinnen de laatste jaren veel variatie ontstaan is, is fietsen boven een officiële sport. De laatste 15 jaar is individueel sporten fietsen. Niet alleen de vertrouwde fiets is te zien in de buitenlucht, maar namelijk veel populairder geworden, ook in de buitenlucht. Het aantal ook de bakfiets, transportfiets, driewielers, speedpedelecs, velomobielen, buitensporters is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen (Wandelnet, ligfietsen et cetera winnen populariteit. Daarnaast neemt ook nog steeds 2018). het gebruik van de elektrische fiets toe, met name onder de ouderen. Daarnaast neemt het aantal fietsende forenzen toe: meer dan 3,6 miljoen Ook is er de laatste jaren hernieuwde aandacht voor de natuur, omdat mensen wonen op fietsafstand van hun werk (Fietsersbond, 2018). natuur steeds meer geassocieerd wordt met gezondheid en ontspanning. Gebieden waar men de natuur kan beleven door er zelf actief te zijn – 5. Wandelen en fietsen zijn tijdloze vormen van buitenrecreatie door bijvoorbeeld te wandelen, fietsen of kanoën – zijn populairder. Ondanks alle nieuwe vormen van activiteiten in de buitenlucht, blijven Ook het belang van makkelijk bereikbare groene gebieden nabij wandelen en fietsen de populairste buitenrecreatie activiteiten. de (woon)omgeving als gezondheids-beïnvloedende factor neemt toe. Wandelen en fietsen doet iedereen al jaren, en zal ook in de komende Groen in de leefomgeving kan bijdragen aan het oplossen van belangrijke jaren gedaan blijven worden. In Utrecht (54%) fietsen de inwoners vaker gezondheidsproblemen, als overgewicht (40% van de volwassenen en dan de gemiddelde Nederlander (49%) (Fietsplatform en Wandelnet, 31% van de kinderen), depressie en diabetes (Kenniscentrum Recreatie 2018). KIC, 2008a). Wandelen staat echter nog altijd stipt op nummer 1. Het belang van Ten derde wordt ‘fun’ steeds belangrijker, als vorm van gezonde wandelen wordt door vele recreanten ingezien, niet alleen als ontspanning. Mensen besteden - ook op volwassen leeftijd - meer tijd aan rustgevende activiteit maar ook om het voorkomen van een depressie of spelen voor ontspanning en plezier of om te leren (applied- of serious burn out. De meeste wandelaars wandelen dicht bij huis in rust en stilte. gaming).
4. Diversiteit van activiteiten neemt toe Naast het feit dat er steeds vaker buiten gerecreëerd wordt neemt de diversiteit aan activiteiten die men onderneemt in het groen ook toe (met name in (stads)parken). Zo zijn activiteiten als bootcamps en wielrennen populairder. Deze toegenomen diversiteit betekent ook dat de wensen veranderen: een groengebied met veel activiteit wordt vaak positiever
11
B.3 Inzicht in behoeften met de leefstijlvinder Figuur 6 laat zien welke leefstijlen de inwoners van de regio Utrecht (Utrecht Buiten) hebben. In vergelijking met Nederland (niet in de figuur) Regio Utrecht telt de regio Utrecht relatief veel stijlzoekers, plezierzoekers en Om meer inzicht te krijgen in de voorkeuren van de inwoners als het gaat rustzoekers. om vrijetijdsbesteding, hebben we de zogenaamde leefstijlen in kaart gebracht2, zie uitgebreide toelichting op de leefstijlen in hoofdstuk C. Elke Figuur 6: Leefstijlen vrijetijdsbesteding inwoners gemeente Utrecht, leefstijl heeft zijn eigen vrijetijdsbehoeften- en wensen. Figuur 5 geeft een Randgemeenten en Utrecht Buiten indruk van hoe de buitenrecreatiebehoefte tussen twee leefstijlen kan Plezierzoekers verschillen. 25%
20% Figuur 5: De buitenrecreatiebehoeften van de avontuurzoeker en harmoniezoeker Avontuurzoekers 15% Harmoniezoekers 10% 5% 0% Stijlzoekers Verbindingzoekers
Inzichtzoekers Rustzoekers Gemeente Utrecht Randgemeenten Utrecht Buiten
De gemeente Utrecht heeft een ander profiel dan de randgemeenten: relatief veel plezierzoekers (24,5%), avontuurzoekers (23,7%) en stijlzoekers (18,7%). Deze groepen zijn meer gericht op het individu en zijn tegelijkertijd iets extraverter. In de randgemeenten zijn de stijlzoekers (21,6%), rustzoekers (17,5%) en plezierzoekers (17,4%) het sterkst vertegenwoordigd. Plezierzoekers houden van uitbundiger vermaak in (grotere) 2 Om de vraag van de inwoners in beeld te brengen gebruiken we de Leefstijlvinder, die gezelschappen, stijlzoekers zijn op zoek naar luxe, comfort en gebaseerd is op het BSR-model. Dit model is speciaal ontwikkeld voor vrijetijdsbesteding. uitdaging. Een rustzoeker heeft daarentegen niet zoveel nodig en geeft Op www.leefstijlvinder.nl vindt u meer uitleg.
12
de voorkeur aan rust en stilte in de buitenrecreatie (en blijft liefst Als we kijken naar de randgemeenten op het niveau van kwadranten zien dichtbij huis). we de volgende ruimtelijke accenten in de verdeling van leefstijlen: De avontuurzoekers zijn het minst sterk vertegenwoordigd in de In de gemeenten in het zuidwesten en meer naar de randen toe is de randgemeenten. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de harmoniezoeker een relatief grote doelgroep avontuurzoekers binnen de regio Utrecht vooral in gemeente Utrecht De gemeente in het noordoosten hebben relatief veel wonen en niet in de randgemeenten. avontuurzoekers
Ook binnen de gemeente Utrecht kunnen we kijken naar de vraag aan de Figuur 8: Ruimtelijke accenten van de leefstijlverdeling in de randgemeenten hand van leefstijlen per kwadrant (zie figuur 7). Wat opvalt is: Het oostelijke kwadrant telt relatief veel avontuurzoekers (38%) en Harmoniezoeker Stijlzoeker stijlzoekers (22%). Plezierzoekers zijn met name oververtegenwoordigd in het noordelijke (30%) en het zuidelijke (28%) kwadrant. De overige leefstijlen zijn vrij evenwichtig over de kwadranten
verdeeld.
Figuur 7: Leefstijlverdeling in de kwadranten van gemeente Utrecht
Plezierzoekers 40%
30% Avontuurzoekers Harmoniezoekers 20% 10%
0% Stijlzoekers Verbindingzoekers
Avontuurzoeker Inzichtzoekers Rustzoekers
Noord Oost Zuid West
13
C. Leefstijlprofielen en Figuur 9: De leefstijlvinder met zeven leefstijlen buitenrecreatie behoeften
Dit hoofdstuk geeft een uitgebreide toelichting op de leefstijlen.
Vrijetijdsgedrag verklaard in leefstijlen De leefstijlen voor recreatie & toerisme geven inzicht in de vrijetijdswensen- en behoeften van Nederlanders. Deze leefstijlen laten zien waar mensen in hun vrije tijd of op vakantie behoefte aan hebben. En wat de verschillen hierin zijn. Het ene 55+ koppel is het andere niet. De één wil namelijk rust en regelmaat, de ander juist drukte en sensatie. Leefstijlen gaan hiermee een stap verder dan de traditionele indeling van doelgroepen zoals oud, jong, gezinnen, koppels, veel te besteden, weinig te besteden etc.
Vier basisleefstijlen geven inzicht in drijfveren In de basis kent Nederland vier leefstijlen met ieder hun eigen manier van in het leven staan: creatief, harmonieus, controlerend en veilig. De leefstijlen baseren zich op het wetenschappelijke model BSR™ wat staat voor Brand Strategy Research van SAMR. Dit model ontrafelt de drijfveren van mensen en wat te doen om mensen in beweging te krijgen. Van oorsprong is het model gericht op marketing (welke boodschap, welke tone of voice en via welk kanaal zijn de groepen te bereiken), maar het wordt steeds vaker ook gebruikt voor productontwikkeling (welk aanbod sluit aan op de leefstijlen).
Aan de hand van gedrags-verklarende dimensies zijn uit vier basisleefstijlen de uiteindelijke zeven leefstijlen opgesteld. Hierna volgt allereerst per leefstijl een algemeen recreatieprofiel. In paragraaf C.1 zijn deze vertaald naar specifieke leefstijlprofielen voor buitenrecreatie met voorbeelden van voorzieningen uit de regio.
14
Hoe zien de Avontuurzoekers er uit? Avontuurzoeker ‘Maika’ Avontuurzoekers zijn iets vaker vrouwen (57%), en relatief vaak 50+ers (57%) en alleenstaanden (31%). Ze verdienen vaak tot modaal (60%), Deze avontuurlijke en creatieve recreanten zijn hoewel ze relatief hoog opgeleid zijn (46%). voor veel in, zolang het een nieuwe ervaring is of bijdraagt aan hun zelfontwikkeling.
Wie zijn de Avontuurzoekers? Deze recreanten zijn creatief, avontuurlijk, eigenwijs en geïnteresseerd in anderen. Ook omschrijven ze zichzelf als intelligent en ondernemend. Ze vinden het lekker om hun eigen gang te gaan, en vinden het dan ook niet erg om alleen te zijn. Als ze met anderen optrekken, dan zijn dat het liefst creatieve en vernieuwende denkers, of mensen die weten wat ze willen. Ze hechten veel waarde aan vrijheid, uniek zijn en genieten van het leven.
Wat betekent vrije tijd? Fijn, vrije tijd! Tijd voor zelfontwikkeling, tijd om nieuwe dingen te beleven, tijd om creatief bezig te zijn. En ook: tijd om je leven te overdenken, tijd om je in te zetten voor een ander. Tijd om je leven te verbreden en geïnspireerd te raken. Hoe ze dat doen? Bijvoorbeeld door culturele activiteiten te ondernemen, door een cursus te volgen of vrijwilligerswerk te doen. En, niet te vergeten: lekker naar buiten. Van avontuurlijke outdoor activiteiten tot wandelen in een natuurgebied of op het strand, ze doen het allemaal. En ze doen het vaak: vergeleken met de doelgroepen gaan zij er relatief vaak een dagje op uit in Nederland. Daar willen ze ook best voor reizen: heel Nederland door of naar het buitenland is voor hen geen probleem. Avontuurzoekers trekken graag hun eigen plan trekken en gaan liever niet met grote groepen weg. Ook hoeft voor hen niet van te voren vast te liggen wat er precies gaat gebeuren; juist de ongeplande en last minute dingen zijn zo leuk!
15
Hoe zien de Plezierzoekers er uit? Plezierzoeker ‘Roxanne’ Plezierzoekers zijn ongeveer net zo vaak vrouwen (54%) als mannen (46%). Het zijn het veelal jongeren tussen 18 en 34 jaar (56%), en veel Plezierzoekers houden van feesten en de hort minder vaak 50+’ers (18%). We zien ook veel gezinnen met kinderen in op gaan met vrienden. Een dag niet gelachen, is deze categorie (42%). Plezierzoekers zijn vaak middelbaar opgeleid (49%), een dag niet geleefd. qua inkomen verschillen ze niet van de rest van Nederland.
Wie zijn de plezierzoekers?
Plezierzoekers zijn spontaan, vrolijk en gezellig. Ook omschrijven ze zichzelf als avontuurlijk, impulsief en eigenwijs. Waarden die ze belangrijk vinden zijn uitdaging, uniek zijn en succes in het leven. Ze hebben het liefst veel mensen om zich heen, en trekken er dan ook graag op uit met familie, vrienden en kennissen. Ze houden van leuke dingen ondernemen: voor hen staat plezier hebben in het leven op nummer één. Een dag niet gelachen, is een dag niet geleefd!
Wat betekent vrije tijd? Vrije tijd is voor de Plezierzoekers tijd om het hoofd leeg te maken, tijd om je te laten gaan, om geëntertaind te worden en nieuwe avonturen te beleven: leuke dingen doen! Daar hoeft geen verder doel achter te zitten, het is genoeg om gewoon vermaakt te worden. Bijvoorbeeld door naar een festival of evenement te gaan, te feesten, of een pretpark te bezoeken. Maar ook de bioscoop, een escaperoom of casino past bij deze groep. Gezelligheid en plezier zijn het meest belangrijk. Spontane plannen, met een groep op pad, op plekken waar veel gebeurt, Plezierzoekers zijn eigenlijk overal wel voor te porren. Ze trekken er dan ook relatief vaak op uit, in vergelijking met de andere doelgroepen. Lang leve de lol!
16
Hoe zien de Harmoniezoekers er uit? Harmoniezoeker ‘Lieneke’ Harmoniezoekers zijn vaker vrouwen (74%), in de leeftijd 35-49 jaar (35%), in huishoudens met kinderen tot 12 jaar (28%), of Vrije tijd is tijd voor het gezin, de familie of tweepersoonshuishoudens in de leeftijdscategorie 50-64 jaar (27%). Ze vrienden. Harmoniezoekers zijn pas echt blij, zijn vaak middelbaar opgeleid (57%), en verdienen vaak (iets meer dan) als iedereen in het gezelschap tevreden is. modaal (43%).
Wie zijn de Harmoniezoekers? Harmoniezoekers zijn hartelijke, gezellige mensen, met veel interesse in anderen. Ze omschrijven zichzelf als gemoedelijk, vrolijk en zachtaardig. In het leven hechten ze veel belang aan geborgenheid, gastvrijheid en vriendschap. Ze nemen de tijd voor het gezin, trekken er graag op uit met (of naar) familie, vrienden en kennissen, en vinden een goede relatie met buren en familie heel belangrijk. Het hoeft voor hen allemaal niet zo vreemd; doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg.
Wat betekent vrije tijd? Voor Harmoniezoekers staat samenzijn in hun vrije tijd centraal. Tijd met het gezin, met familie en vrienden, maar ook met de partner: hoe meer zielen, hoe meer vreugd! Eén van de favoriete bezigheden van deze groep? Winkelen! Maar ook voor meer ‘actieve activiteiten’ zoals zwemmen of een bezoekje aan een dierenpark of pretpark trommelen zij hun vrienden of familie graag op. Naast gezelligheid houdt de Harmoniezoeker ook van rustig aan doen. Zoals heerlijk ontspannen in de sauna. Als ze een dagje op pad gaan, is het belangrijkste dat er voor iedereen wat te doen is, en dat het gezellig is. Daarin kunnen ze ook goed genieten van de kleine dingen.
17
Verbindingszoeker ‘Hans’ Hoe zien de Verbindingszoekers er uit? Veruit de meeste Verbindingszoekers zijn 50 jaar of ouder (79%), en de Verbindingszoekers zetten zich graag in voor meeste huishoudens bestaan uit twee personen (49%). We zien in deze anderen. Daarnaast genieten ze van natuur en groep dus veelal empty nesters. Verbindingszoekers zijn relatief vaak knusse sfeer. laagopgeleid (30%), maar binnen deze groep zijn er niet minder hoogopgeleiden dan gemiddeld (34%). De meeste Verbindingszoekers
verdienen tot modaal (60%). Ze zijn ook vaak gepensioneerd (29%). Wie zijn de verbindingszoekers?
Verbindingszoekers zijn, bovenal, geïnteresseerd in anderen. Het zijn behulpzame, evenwichtige mensen die zichzelf omschrijven zichzelf als ‘gewoon’ en hartelijk. Voor Verbindingszoekers zijn gastvrijheid, sociale verbondenheid en ‘doe maar gewoon’ belangrijke waarden. Ze vinden het dan ook belangrijk om een goede relatie te onderhouden met buren en familie, met harmonie en gezelligheid. Er voor elkaar zijn, dat is toch hartstikke normaal?
Wat betekent vrije tijd? Vrije tijd betekent voor deze groep zeker geen verspilde tijd. Het is juist tijd die je op een hele nuttige manier kan gebruiken. Bijvoorbeeld door je in te zetten voor een ander, met vrijwilligerswerk of bij een vereniging. Ook zijn Verbindingszoekers graag in beweging: wandelen en fietsen in de natuur vinden ze heerlijk. Tot slot hebben ze ook een duidelijke culturele interesse. Zo zijn ze graag zelf creatief, maar bezoeken ze ook graag een theater of museum. Het liefst gaat de Verbindingszoeker samen op pad, want alleen is ook maar zo alleen. Vrije tijd is voor Verbindingszoekers tijd voor hun partner, familie en vrienden. Ze genieten van de kleine dingen, vinden een authentieke sfeer belangrijk en staan ook open voor verrassingen en nieuwe dingen. Gezelligheid, genieten en ontspanning. Dat is vrije tijd!
18
Hoe zien Inzichtzoekers eruit? Inzichtzoeker ‘Jacques’ Inzichtzoekers zijn relatief mannen (76%) en vaak 50 jaar of ouder (67%). Ze wonen vaak in éénpersoons- of tweepersoonshuishoudens (29% en 47%). Inzichtzoekers zijn relatief vaak hoogopgeleid (50%), ze verdienen Inzichtzoekers willen dingen leren en ervaren, meestal modaal of iets meer (44%). in de natuur en met culturele activiteiten.
Wie zijn de inzichtzoekers? Inzichtzoekers zijn bedachtzame, serieuze en intelligente mensen. Ook omschrijven zij zichzelf als evenwichtig en zakelijk. Ze vinden het niet erg om alleen te zijn, want dan kunnen ze mooi hun eigen gang gaan. De rust en ruimte om hen heen die ze daardoor verkrijgen vinden ze fijn. Belangrijke waarden voor Inzichtzoekers zijn rationaliteit, daadkracht, privacy/rust en ‘doe maar gewoon’. Maar ook vrijheid om te doen wat ze willen is erg belangrijk voor ze. Als ze niet op pad gaan naar culturele activiteiten of natuur, dan vinden ze het ook heerlijk om rustig thuis te zijn, een beetje te klussen, TV te kijken en het nieuws te volgen. Ze houden van informatie; ‘meten is weten’!
Wat betekent vrije tijd? Vrije tijd is geen tijd om stil te zitten. Het is tijd voor zelfontwikkeling, tijd die je bewust moet besteden. In deze tijd kun je doen en laten wat je zelf wilt, in vrijheid. Nuttige dingen doen, dingen leren. Daarvoor is rust en stilte ook belangrijk. Inzichtzoekers hebben zo hun vaste activiteiten, zoals museumbezoek en het bekijken van bezienswaardige gebouwen, of wandelen in een natuurgebied. Deze recreanten vermijden liever drukke plekken en gaan, als het even kan, niet met grote groepen weg. Ze trekken graag hun eigen plan. In de natuur bijvoorbeeld, want dat vinden ze prettig.
19
Hoe zien ze Stijlzoekers er uit? Stijlzoeker ‘Daniëlle’ Recreanten in deze groep zijn relatief vaak mannen (74%), tussen de 18 en 34 jaar oud (35%). Het zijn relatief vaak huishoudens met kinderen Stijlzoekers gaan ervoor: in hun vrije tijd (35%), en relatief weinig alleenstaanden. Ze zijn vaak hoogopgeleid (50%), worden ze graag geprikkeld, en zoeken ze de en verdienen relatief vaak modaal of hoger (23%). uitdaging op.
Wie zijn de stijlzoekers?
Stijlzoekers zijn intelligent, zelfverzekerd en doelgericht. Ze hebben een sterk karakter, en omschrijven zichzelf ook wel als zakelijk, ondernemend en leidinggevend. Stijlzoekers zijn graag onder gelijkgestemden, die waarden als ambitie, uitdaging en daadkracht met hen delen. En die waarderen dat de Stijlzoekers zeggen waar het op staat, ook als anderen het daar misschien niet mee eens zijn. Stijlzoekers gaan ervoor in het leven: zowel in hun werk, als in hun vrije tijd worden ze graag geprikkeld, en zoeken ze de uitdaging op. Verveling is niet aan hen besteed. Liever besteden ze hun tijd aan sporten en feesten. Gáán!
Wat betekent vrije tijd? De actieve en strevende levensstijl van Stijlzoekers komt ook duidelijk naar voren in hun vrije tijd en vakantie. ‘Work hard, play hard’ is het adagium van deze groep. Ze staan eigenlijk overal wel voor open, zolang het ze maar op een bepaalde manier prikkelt. Ze trekken er vaak op uit, en deze dagen kunnen dan ook op veel manieren worden ingevuld. Bijvoorbeeld door zelf actief te sporten, maar een sportwedstrijd bezoeken is evengoed een alternatief. Aan de andere kant vinden Stijlzoekers het ook heerlijk om zichzelf te laten verwennen, en te genieten van exclusieve activiteiten. Minder vaak dan andere doelgroepen bezoeken ze een natuurgebied om te wandelen of fietsen. Al kan ook dat, onder de juiste omstandigheden, voor hen interessant zijn.
20
Hoe zien de Rustzoekers eruit? Rustzoeker ‘Bert’ Het zijn zowel mannen (54%) als vrouwen (46%), meestal 50 jaar of ouder (57%) en relatief vaak alleenstaanden (28%). Ze zijn meestal laag- of Rustzoekers houden recreatie graag letterlijk middelbaar opgeleid (48% en 30%), en verdienen iets vaker lager dan en figuurlijk dicht bij huis. Ze zijn het liefst in modaal (56%). de eigen, vertrouwde omgeving.
Wie zijn de rustzoekers? Rustzoekers vinden zichzelf hele gewone mensen. Ze omschrijven zichzelf als kalm, behulpzaam, bedachtzaam en zachtaardig. Ze houden van rust en regelmaat, en voelen zich het meest op hun gemak in hun eigen, vertrouwde omgeving. Ze vinden het fijn als ze lekker hun eigen gang kunnen gaan, en vinden het dan ook niet erg om alleen te zijn. Ze houden ervan om op hun gemak thuis te zijn, een beetje te tuineren, te klussen en tv te kijken. Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.
Wat betekent vrije tijd? Voor deze groep gaat recreëren over tot rust komen, en even geen gedoe. Voor hen hoeft het allemaal niet zo druk en moeilijk. Gewoon lekker rondom het eigen huis iets doen, een beetje tuinieren, wellicht een rondje fietsen of wandelen, dan zijn ze al gauw tevreden. Een lekker dagje voor hen kan ook een middag vissen zijn, of vrijwilligerswerk doen. Ze hoeven niet ver weg te gaan, nieuwe dingen te doen, of zich te omringen met veel andere mensen. In hun vrije tijd genieten ze juist van de rust en stilte, en van de kleine dingen in het leven.
21
C.1 Leefstijlprofielen buitenrecreatie
De buitenrecreatiebehoefte van de… Avontuurzoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones Anders dan anders, uniek, Avontuurlijke Festival Tweetakt @ Fort Ik ga buiten vernieuwend outdooractiviteiten: mtb, Ruigenhoek de gebaande Avontuurlijk, uitdagend, kitesurfen, wielrennen, klimmen, Koningshof Maarschalkerweerd paden ondernemend skaten Pluktuin Amelis’hof Zelfontwikkeling Wandelen / fietsen buiten de De Veldkeuken Creatief gebaande paden Horeca in fort De Batterijen Bewust Hedendaagse kunst & cultuur in Down Under (kitesurfen) Afstand is minder van belang het groen (openluchtbioscoop, Avontuur Natuur Harmelen “Hiken en crossen” ipv. festival Into the great wide open, wandelen en fietsen landart) Outdoor Vernieuwende horeca: pop-up restaurant in een kas, hippe horeca op een fort, bierbrouwerij aan stadsrand Duurzame initiatieven (stadslandbouw) Vrijplaatsen / stedelijke rafelranden (creatief) Yoga in het bos
22
De buitenrecreatie behoefte van de… Plezierzoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones “Een dag niet gelachen is een dag Recreatieplas met veel Strandbad en waterspeeltuin niet geleefd” voorzieningen Maarsseveense Plassen Een dag niet gelachen, is Veel vermaak, veel activiteit Klimbos/grote speeltuin Down Under een dag niet Attracties Uitbundige groepsactiviteiten: De Bosspeeltuin Maximapark geleefd solexrijden, paintballen Key West Beachhouse, Theehuis (Grote) festivals, Rhijnauwen openluchtbioscoop Verknipt festival, Soenda festival Horeca: gezellige drukte
23
De buitenrecreatie behoefte van de… Harmoniezoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones “Gewoon gezellig” (met familie, Kinderboerderij Geertjes Hoeve (beleefboerderij) vrienden, kennissen) Boerengolf Speelbos Gagelbos ‘Gewoon Samen zijn: ‘hoe meer zielen, Speeltuin Speelbos Nieuw Wulven gezellig’ met hoe meer vreugd’ vrienden, familie Pannenkoekenrestaurant Fort aan de Klop en kennissen Belangrijk dat er voor iedereen Picknicken Pannekoekenbakker iets te doen is Wandelen, fietsen, zwemmen Maarsseveense Plassen “Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg”: genieten van de kleine dingen Kosten bewust
24
De buitenrecreatie behoefte van de… Verbindingszoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones Natuur- en cultuur liefhebber; Horeca bij de boer De Moestuin Maaschalkerweerd authentieke sfeer Boerderijwinkel, streekmarkt Boerderijwinkel ‘Nooit Gedacht’ Contact met Sociale verbondenheid, samen Rondleiding bij de molen Bloempluktuin Amelis’Hof anderen, een authentieke en zijn, geïnteresseerd in anderen Streekmuseum Streekmuseum Vredegoed knusse sfeer Gezelligheid, genieten en Vrijwilligerswerk bij Utrechts Binnenste Buiten Festival (@ Fort ontspanning landschap bij Rijnauwen) Kosten zijn belangrijk Groepsactiviteit: trashwalking, Vlinderhof Maximapark vollemaanwandeling, voedsel Avontuur Natuur Harmelen plukken, lammetjesdag, appelplukdag, insectenhotel bouwen Workshop: vachtvilten, mandvlechten etc. Werken in volkstuin Blotevoetenpad
25
De buitenrecreatie behoefte van de… Inzichtzoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones Dingen leren, intellectuele Thematische wandeling of NHW fietsroute verdieping fietstocht (op eigen houtje) Waterliniemuseum Fort bij Stilzitten is Informatie: ‘meten is weten’ Natuureducatie: Vechten zonde: ik wil Kritische consument bezoekerscentrum of rondleiding Landgoed Haarzuilens en Kasteel leren en Natuurmonumenten de Haar ervaren Betekenisgeving (kleinschalig) Fort bij Rijnauwen (rondleiding Erfgoed: forten, kastelen etc. Staatsbosbeheer) ‘Buitenmusea’: Spionnenroute Fort bij ’t Waterloopbos/Arboretum Hemeltje Geocaching Avontuur Natuur Harmelen Vlinderhof Máximapark
26
De buitenrecreatie behoefte van de… Stijlzoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeleden uit zones Prestatie neerzetten (bijv. sport) Golf SpaSereen Luxe en comfort Wellness Down Under Ik wil Prikkel, uitdaging Met een sloepje varen Met sloepje over de Vecht varen genieten van Exclusieve activiteiten, status Lange afstands wandelen/fietsen Maarsseveense plassen (duiken exclusieve activiteiten Is bereid om te betalen voor Avontuurlijke sporten en watersport) kwaliteit Bijzondere, luxe horeca Restaurant Vroeg (Bunnik) (buitenplaats) Holland Opera op Fort bij Rijnauwen Buitenplaats Slangevegt Bistro Belle Oud Zuilen
27
De buitenrecreatie behoefte van de… Rustzoeker Motivatie Typische buitenrecreatie Voorbeelden uit zones Gaat er niet graag op uit Tuinieren Maximapark (ommetje maken) Dicht bij huis Rondje wandelen of fietsen dicht Strijkviertel (vissen) Ik wil tot rust Eigen vertrouwde omgeving bij huis komen dicht Rust en stilte Middagje vissen bij huis, geen gedoe
28
en enkele ondernemers. Deze werkateliers zijn met name benut om de D. Aanbodanalyse en aanbodanalyse te verifiëren en verder aan te vullen. Ook zijn de deelnemers gevraagd om de 22 zones te beoordelen en te scoren op de confrontatie met de vraag zes aspecten van de piramide. Hier kwamen ook ideeën over ontwikkelrichtingen uit voort. D.1 Typering en beoordeling van het aanbod D.2 Factsheet per deelzone Om een compleet beeld te krijgen en te kijken of er vanuit de 22 De totale aanbodanalyse, gebaseerd op feitelijke informatie verzameld deelzones voldaan kan worden aan de recreatievraag- en behoeften is het door Bureau BUITEN en aanvullende informatie vanuit de werkateliers, recreatieve aanbod systematisch in beeld gebracht door Bureau BUITEN. hebben we overzichtelijk weergegeven in de vorm van 21 factsheets:
Één factsheet per zone (deelzone 8 en 9 zijn bij elkaar gevoegd, omdat Het recreatieaanbod is een gelaagd samenspel van landschap, deelzone 8 heel klein is en grenst aan deelzone 9). verbindingen (paden, routes, externe bereikbaarheid), voorzieningen, Deze factsheets bestaan uit één pagina met tekstuele informatie en identiteit en bekendheid. Op deze dimensies is het aanbod in beeld één kaart waarop een overzicht te vinden is van het recreatieve gebracht. aanbod.
Figuur 10: Gelaagd aanbod Alle 21 factsheets zijn gecheckt en aangevuld door de aanwezigen van de verschillende werkateliers.
De factsheets zijn als volgt opgebouwd: Basisinformatie (gemeenten, omvang, deelgebieden) Landschap (typering Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen en Cultuurhistorische Atlas, natuur, erfgoed) Paden en routes (aanwezigheid van bepaalde paden en routes) > op basis van de data aangeleverd door de provincie Bereikbaarheid (entrees/toegangspoorten/parkeren) > zelf verzameld en aangevuld tijdens de werkateliers Voorzieningen (typen, voorzieningendichtheid, evenementen) > op basis van UBase en LISA, aangevuld vanuit de werkateliers (in deze lijst kunnen dus voorzieningen ontbreken)
Identiteit (sterkte van identiteit, identiteitsdragers) Drie werkateliers Bekendheid (aantrekkingskracht, bezoekersaantallen, recreatieve druk, Onderdeel van het volledig maken van de aanbodanalyse waren een online vindbaarheid) > op basis van NBTC-Nipo onderzoek (2014) drietal werkateliers (voor aanwezigenlijst zie hoofdstuk E). Voor deze Beleid en harde plannen/projecten in uitvoering werkateliers zijn verschillende partijen uitgenodigd met kennis over (een deel van) de 22 deelzones, waaronder gemeenten, provincie, particuliere Een aantal van deze onderwerpen hebben een uitgebreidere uitleg nodig eigenaren, terreinbeherende organisaties, marketingorganisaties om duidelijk te maken wat we hier mee bedoelen:
29
Publiek toegankelijke dagrecreatieve voorzieningen Dit geeft een beeld van wat voor type evenementen er in een Bij het in kaart brengen van het voorzieningenaanbod (als één van de bepaalde deelzone worden georganiseerd. onderdelen van het gelaagde aanbod) in de deelzones hebben we ons gericht op publiek toegankelijke dagrecreatieve voorzieningen, die al Het overzicht van de voorzieningen is ook gebruikt voor een aantal dan niet tegen betaling bezocht kunnen worden. kaarten in het hoofdrapport. Het gaat hier dus niet om verblijfsrecreatieve voorzieningen, zoals B&B’s en hotels. Online vindbaarheid Maneges en zwembaden zijn buiten beschouwing gelaten, omdat hier Een beoordeling van de online vindbaarheid van de deelzones staat ook vaak een lidmaatschap voor nodig is. op de factsheets, daarbij is gekeken naar de volgende aspecten: Golfbanen/clubs zijn wel meegenomen, omdat deze vaak een groot Heeft de deelzone (of recreatiegebieden daarbinnen) een duidelijke deel van het landschap beslaan. gebiedsnaam, is het te googelen? De beschikbare data heeft een rol gespeelt bij de selectie van de Wordt er online goede praktische informatie geboden (over voorzieningen, we hebben pragmatisch gebruik gemaakt van wat bereikbaarheid, recreatiemogelijkheden etc.) beschikbaar is (de voorzieningenlijst komt uit UBase en LISA en is Is er ook sprake van wervende/verleidelijke (beeldende) aangevuld door Bureau BUITEN aan de hand van GIS-analyse, communicatie? locatiebezoek, aanvullend bureau-onderzoek en de input die geleverd Wordt er ook actuele informatie op website(s) geboden (over is tijdens de werkateliers). Er is geprobeerd dit overzicht zo volledig evenementen of bijvoorbeeld de eikenprocessierups?) mogelijk (kloppend) te maken. We hebben hierbij een straal van 5 meter gehanteerd rondom de Kaarten in de factsheets grenzen van de deelzones. Een deel van de informatie is gevisualiseerd op kaart: Deelgebieden binnen de deelzone (dit kunnen bijvoorbeeld De dagrecreatieve voorzieningen zijn ingedeeld in de volgende recreatieplassen, natuurgebieden of landgoederen zijn) categorieën: Alle dagrecreatieve voorzieningen. Om de kaart overzichtelijk te Erfgoed/cultuur (opengesteld voor publiek > minimaal elke maand houden zijn alleen de publiekstrekkers/grotere voorzieningen met toegankelijk met bijv. een rondleiding, zoals buitenplaatsen, forten, naam op de kaart gezet. De lokale/kleinere voorzieningen staan niet musea) met naam, maar wél als stip op de kaart. Horeca Fietsknooppuntennetwerk, wandelknooppuntennetwerk, Kinderen (speeltuinen/speelbossen, kinderboerderijen etc.) klompenpaden HOV-haltes (data van U-OV, niet alle openbaar vervoer haltes worden Sport (vissen, watersporten (duiken, surfen) etc.) hierin in meegenomen, want het is niet allemaal hoogwaardig Waterrecreatie (waterrecreatie die niet onder actieve sport valt, dus: openbaar vervoer), parkeerplaatsen en TOP’s bootverhuur, kanoverhuur etc.) Hondenlosloopgebieden (data van Doggydating) Zwemplas/zwemwater Overig (landgoedwinkels, volkstuinen, wellness etc.) Ter volledigheid staat op de volgende pagina een overzicht van alle 22 Evenementen (o.a. festivals, kerstmarkten en kermis) staan niet als deelzones in de recreatiezone. voorziening op de kaart, maar zijn wel genoemd in de factsheet.
30
Figuur 11: Deelzones in de recreatiezone
Naam deelzone 1 Overgang Heuvelrug- Veenweidegebied 2 Oostelijke Verbindingszone 3 Voorportaal Kromme Rijn 4 Langs de Kromme Rijn 5 Amelisweerd 6 Kruispunt Limes-NHW 7 Laagraven 8 Lekdijk 9 Eiland van Schalkwijk 10 Lekoever Vianen 11 Ten zuiden van Vianen 12 Kromme IJssel 13 Tussen IJsselstein en Montfoort 14 Reijerscop e.o. 15 Ten Oosten van Woerden 16 Omgeving Huize Harmelen, Breudijk en Vijverbos 17 De Haar en omgeving 18 Vechtoever en Veenderij 19 Maarseveense Plassen e.o. 20 Noorderpark, Ruigenhoek en Gagelbos 21 Haarrijnseplas 22 Strijkviertel
31
OVERGANG HEUVELRUG-VEENWEIDEGEBIED Deelzone 1
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: De Bilt Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 1497 ha Geen TOP regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (Treinstation Bilthoven Beukenburg (beheer/eigendom: Utrechts Landschap) Parkeren bij de Leyen Bezoekersaantallen De Leyen (beheer: Recreatie Midden Nederland, 50.000-100.000 (NBTC-Nipo, 2014)
eigendom: Utrechts Landschap) Recreatieve druk Voorzieningen Landschap Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Zwemplas/water Polder/agrarisch landschap; bos Erfgoed/cultuur Online vindbaarheid Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Horeca Duidelijke gebiedsnaam Groene Hart: opstrekkende ontginning Sport Goede praktische online informatie Nieuwe Hollandse Waterlinie: veen Waterrecreatie Wervende / verleidelijke communicatie Utrechtse Heuvelrug: De Laagten Kinderen Actuele informatie op website(s) Overig Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Beleid / projecten Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Voorzieningendichtheid Harde plannen/projecten in uitvoering Hoog | midden | laag Aanpassing A27/A12 Ring Utrecht Natuur
Deels NNN en geen Groene Contour (zie kaart p. 74) Evenementen Beleid:
Geen Ruimtelijke ambities Nationaal Park Heuvelrug Erfgoed & toegankelijkheid
Opengesteld erfgoed: Geen Zoneringskaart Nationaal Park Heuvelrug Hondenlosloopgebieden Niet opengesteld erfgoed: Geen Structuurvisie Gemeente De Bilt 2030 Heidepark Bilthoven
Paden & routes Fietsknooppuntennetwerk Identiteit Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Wandelknooppuntennetwerk
Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Overgangsgebied Heuvelrug-veenweide
32
33
OOSTELIJKE VERBINDINGSZONE Deelzone 2
Basisinfo Niet opengesteld erfgoed: Identiteit Gemeente: Utrecht, De Bilt o Fort Voordorp (evenementenlocatie) Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 1562 ha o Landgoed Vollenhoven Deelgebieden & beheerders: Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Hooge Kampse Plas (beheer: Utrechts Landschap) Paden & routes Loft 88 Fort Voordorp (beheer: familie Van Denderen) Fietsknooppuntennetwerk Buitenplaats Sandwijck Park Bloeyendael (beheer: Stichting Bloeyendael) Wandelknooppuntennetwerk Landgoed Sandwijck (beheer: Utrechts Landschap) Klompenpaden Bekendheid Landgoed Vollenhoven (beheer: de Landgoed Bereik/aantrekkingskracht Vollenhoven B.V. en Stichting Vrienden Landgoed Bereikbaarheid regionaal | stedelijk | lokaal Vollenhoven Entrees/toegangspoorten/parkeren Bezoekersaantallen Fort de Bilt (beheer: ProDemos) Geen TOP Onbekend HOV-halte dichtbij (P+R De Uithof; WKZ; Rijnsweerd Landschap Noord; Rijnsweerd Zuid) Recreatieve druk Polderlandschap; landgoederen; forten Parkeren (Parkeerplaats Fort Voordorp) Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers gewenst Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Voorzieningen Groene Hart: opstrekkende ontginning Zwemplas/water Online vindbaarheid Nieuwe Hollandse Waterlinie: veen Erfgoed/cultuur Duidelijke gebiedsnaam Rivierengebied: Kromme Rijn Horeca Goede praktische online informatie Rivierengebied: Flank Sport Wervende / verleidelijke communicatie Waterrecreatie Actuele informatie op website(s) Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Kinderen Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Overig Beleid / projecten Historische buitenplaatsen: Stichtse Lustwarande Harde plannen/projecten in uitvoering Voorzieningendichtheid Aanpassing A27/A12 Ring Utrecht Natuur Hoog | midden | laag Voorveldsepolder gebiedsproces Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Evenementen Beleid: Erfgoed & toegankelijkheid Geen Beheerplan Sandwijck Opengesteld erfgoed: Gebiedsvisie De Bilt West o Fort de Bilt Hondenlosloopgebieden Gebiedsvisie De Bilt Zuid o Landgoed Sandwijck Geen Ruimtelijke ambities Nationaal Park Heuvelrug
34
35
VOORPORTAAL KROMME RIJN Deelzone 3
Basisinfo Paden & routes Identiteit Gemeente: Utrechtse Heuvelrug, Bunnik, Zeist Fietsknooppuntennetwerk Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 1276 ha Wandelknooppuntennetwerk Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Buitenplaats Wulperhorst (particulier beheer) Rivierenlandschap Buitenplaats Groenoord (particulier beheer) Bereikbaarheid Buitenplaatsen Entrees/toegangspoorten/parkeren Landgoed Rijnwijck (particulier beheer) Pannenkoekenhuis Princenhof TOP Slot Zeist Landgoed de Reehorst (beheer: Stichtings Landgoed de Paviljoen Buiten HOV-halte dichtbij (Treinstation Driebergen-Zeist; Reehorst) Treinstation Bunnik) Golfbaan Kromme Rijn Bekendheid Parkeren bij Landgoed de Reehorst en Slot Zeist Bereik/aantrekkingskracht
Landschap regionaal | stedelijk | lokaal Voorzieningen Agrarisch landschap; landgoederen Zwemplas/water Bezoekersaantallen Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Erfgoed/cultuur Onbekend Rivierengebied: flank Horeca Recreatieve druk Rivierengebied: Kromme Rijn Sport Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Rivierengebied: Langbroek Waterrecreatie
Kinderen Online vindbaarheid Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Overig Duidelijke gebiedsnaam Historische buitenplaatsen: Stichtse Lustwarande Goede praktische online informatie
Voorzieningendichtheid Wervende / verleidelijke communicatie Natuur Hoog | midden | laag Actuele informatie op website(s) Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Evenementen Erfgoed & toegankelijkheid Geen Beleid / projecten Harde plannen/projecten in uitvoering Opengesteld erfgoed: o Landgoed Rijnwijck Hondenlosloopgebieden Geopark Heuvelrug
Niet opengesteld erfgoed: Geen o Buitenplaats Wulperhorst Beleid:
o Buitenplaats Groenoord Uitvoeringsstrategie Bunnik o Landgoed de Reehorst (congrescentrum) Ruimtelijke ambities Nationaal Park Heuvelrug Omgevingsvisie Kromme Rijngebied Zoneringskaart Nationaal Park Heuvelrug
36
37
LANGS DE KROMME RIJN Deelzone 4
Basisinfo Paden & routes Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Gemeente: Utrecht, Bunnik, Zeist Fietsknooppuntennetwerk Rivierengebied Omvang van de zone: circa 1418 ha Wandelknooppuntennetwerk Nieuwe Hollandse Waterlinie Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Slot Zeist Landgoed Oostbroek (beheer: Utrechts Landschap) Landgoed Niënhof (beheer: Utrechts Landschap) Bereikbaarheid Bekendheid Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Landschap TOP Slot Zeist regionaal | stedelijk | lokaal Agrarisch landschap; landgoederen; bos; Kromme Rijn HOV-halte dichtbij (P+R De Uithof; WKZ; UMC; Heidelberglaan) Bezoekersaantallen Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Parkeren bij Kasteel Cammingha en Slot Zeist Onbekend Nieuwe Hollandse Waterlinie: Oude Stroomruggen Rivierengebied: Kromme Rijn Voorzieningen Recreatieve druk Rivierengebied: flank Zwemplas/water Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Erfgoed/cultuur gewenst Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Horeca Historische buitenplaatsen: Stichtse Lustwarande Sport Online vindbaarheid Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Waterrecreatie Duidelijke gebiedsnaam Kinderen Goede praktische online informatie Natuur Overig Wervende / verleidelijke communicatie Deels NNN en Groene Contour zie kaart p. 74) Actuele informatie op website(s) Voorzieningendichtheid Erfgoed & toegankelijkheid Hoog | midden | laag Beleid / projecten Opengesteld erfgoed: Harde plannen/projecten in uitvoering o Slot Zeist (wekelijkse rondleidingen) Evenementen Aanpassing A27/A12 Ring Utrecht o Landgoed Oostbroek Kerstmarkt landgoed Oostbroek Liniepark Rijnsweerd Niet opengesteld erfgoed: Geen Slot Zeist Ashtonia Fietspad Zeist – USP UPS bij wandelroutes & paden Hondenlosloopgebieden Geen Beleid: Uitvoeringsstrategie Bunnik Identiteit Omgevingsvisie Kromme Rijngebied Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Ruimtelijke ambities Nationaal Park Heuvelrug Zoneringskaart Nationaal Park Heuvelrug Ontwikkelstrategie Utrecht Science Park e.o. Structuurvisie Gemeente De Bilt
38
39
AMELISWEERD Deelzone 5
Basisinfo Paden & routes Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Gemeente: Utrecht, Bunnik Fietsknooppuntennetwerk Nieuwe Hollandse Waterlinie Omvang van de zone: circa 1648 ha Wandelknooppuntennetwerk Fort Rhijnauwen Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Buitenplaatsen Nieuw Amelisweerd (beheer: Gemeente Utrecht) Oud Amelisweerd (beheer: Gemeente Utrecht) Bereikbaarheid Bekendheid Rhijnauwen (beheer: Gemeente Utrecht) Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Fort Rhijnauwen (beheer: Staatsbosbeheer) Geen TOP regionaal | stedelijk | lokaal Golfclub Amelisweerd HOV-halte dichtbij (Treinstation Bunnik; Botanische Tuinen; Heidelberglaan; UMC) Bezoekersaantallen Landschap Parkeren ; Parkeerplaats Fort Vechten; Kasteel 400.000-500.000 (NBTC-Nipo, 2014) Landgoederen/bos; agrarisch landschap; Kromme Rijn; fort Cammingha; Parkeerplaats Oud Amelisweerd en bunkers Recreatieve druk Voorzieningen Hoog: capaciteit loopt op piekmomenten (lokaal) tegen Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Zwemplas/water grenzen aan, meer spreiding gewenst Nieuwe Hollandse Waterlinie: Oude Stroomruggen Erfgoed/cultuur Rivierengebied: Kromme Rijn Horeca Online vindbaarheid Sport Duidelijke gebiedsnaam Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Waterrecreatie Goede praktische online informatie Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Kinderen Wervende / verleidelijke communicatie Historische buitenplaatsen: Amelisweerd Overig Actuele informatie op website(s) Archeologie: Limes Voorzieningendichtheid Beleid / projecten Natuur Hoog | midden | laag Harde plannen/projecten in uitvoering Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Ontwikkelplan Rijnauwen Evenementen Aanpassing A27/A12 Ring Utrecht Erfgoed & toegankelijkheid Boerenmarkt Fort Rhijnauwen Opengesteld erfgoed: Kom op adem in Amelisweerd Beleid: o Park buitenplaats Nieuw Amelisweerd Holland Opera op Fort bij Rijnauwen Uitvoeringsstrategie Bunnik o Park buitenplaats Oud Amelisweerd Omgevingsvisie Kromme Rijngebied o Fort Rijnauwen (wekelijkse rondleidingen) Hondenlosloopgebieden Ruimtelijke ambities Nationaal Park Heuvelrug Niet opengesteld erfgoed: Geen Zoneringskaart Nationaal Park Heuvelrug o Huis buitenplaats Nieuw Amelisweerd PvA Samenwerking Gemeente Utrecht – gemeente o Huis buitenplaats Oud Amelisweerd Identiteit Bunnik – Provincie Utrecht: Amelisweerd – Rhijnauwen Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak – Vechten Toekomstvisie landgoederen 2011-2031 Ontwikkelstrategie Utrecht Science Park e.o. Mobiliteitsonderzoek landgoederen 2019 Actualisatie toekomstvisie 40
41
KRUISPUNT LIMES-NHW Deelzone 6
Basisinfo Bereikbaarheid Identiteit Gemeente: Bunnik, Houten Entrees/toegangspoorten/parkeren Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 1757 ha TOP Fort bij Vechten Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij noemen welke (Treinstation Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Nieuw Wulven (beheer: Staatsbosbeheer) Houten; Waterliniemuseum Fort Vechten Speelbos Nieuw Wulven Fort Vechten (beheer: Nieuwland) Treinstation Bunnik) Bekendheid Fort bij ’t Hemeltje (beheer: Staatsbosbeheer) Parkeren bij Fort bij ’t Hemeltje, Fort Vechten en Bereik/aantrekkingskracht Nieuw Wulven Landschap regionaal | stedelijk | lokaal
Agrarisch landschap; forten; bos/natuur Voorzieningen Bezoekersaantallen
Zwemplas/water Bos Nieuw Wulven: 50.000-100.000 (NBTC-Nipo 2014) Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Erfgoed/cultuur Nieuwe Hollandse Waterlinie: Oude stroomruggen Horeca Recreatieve druk Rivierengebied: Kromme Rijn Sport Laag: Gebied structureel onderbenut, meer bezoekers
Waterrecreatie gewenst Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Kinderen Historische buitenplaatsen: Amelisweerd Online vindbaarheid Overig Archeologie: Limes Duidelijke gebiedsnaam
Militair Erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Goede praktische online informatie (Nieuw Wulven) Voorzieningendichtheid Wervende / verleidelijke communicatie Hoog | midden | laag Natuur Actuele informatie op website(s) Geen Groene Contour en deels NNN ( zie kaart p. 74) Evenementen
33Plus XL-party Beleid / projecten Erfgoed & toegankelijkheid Geheime Liefde Harde plannen/projecten in uitvoering Opengesteld erfgoed: HRFST Festival Nieuwe toegang Nieuw Wulven o Fort Vechten (Waterliniemuseum) Nacht van de Nacht o Fort bij ’t Hemeltje (spionnenroute) Beleid: o Castellum Fectio Hondenlosloopgebieden Vanuit kwaliteit verder werken (natuurlijk): Niet opengesteld erfgoed: Geen Nieuw Wulven Omgevingsvisie Kromme Rijngebied (Gemeente
Hondenspeelparadijs Midden Nederland Paden & routes Bunnik, Wijk bij Duurstede en Houten, 2016)
Fietsknooppuntennetwerk Wandelknooppuntennetwerk Klompenpaden
42
43
LAAGRAVEN Deelzone 7
Basisinfo Paden & routes Bereik/aantrekkingskracht Gemeente: Houten, Nieuwegein Fietsknooppuntennetwerk regionaal | stedelijk | lokaal Omvang van de zone: circa 1075 ha Wandelknooppuntennetwerk Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Bezoekersaantallen Laagraven (beheer: Recreatie Midden Nederland) 50.000-100.000 (NBTC-Nipo, 2014) Fort de Batterijen (beheer: ID310) Bereikbaarheid Restaurant Kasteel Heemstede (particulier beheer) Entrees/toegangspoorten/parkeren Recreatieve druk Nieuwegeinse golfclub (beheer: Recreatie Midden TOP Laagravense Plassen (komt in 2020 dus staat niet Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Nederland) op de kaart ingetekend) gewenst HOV-halte dichtbij (P+R Westraven) Online vindbaarheid Landschap Parkeren bij het recreatieschap (Laagraven) Duidelijke gebiedsnaam Recreatieplas; agrarisch landschap/boomgaarden; fort; Goede praktische online informatie kanalen Voorzieningen Wervende / verleidelijke communicatie Zwemplas/water Actuele informatie op website(s) Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Erfgoed/cultuur
Nieuwe Hollandse Waterlinie: Oude stroomruggen Horeca Beleid / projecten Rivierengebied: Kromme Rijn Sport Harde plannen/projecten in uitvoering Waterrecreatie Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Kinderen Ontwikkeling van recreatiegebied in combinatie met Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Overig behoud van erfgoed NHW Inundatie kanaal nabij Fort de Batterijen Natuur Voorzieningendichtheid Verbindingen plas recreatieschap Geen NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Hoog | midden | laag Beleid, onder meer: Erfgoed & toegankelijkheid Evenementen Ambitiedocument Sterke Lekdijk & Grebbedijk Opengesteld erfgoed: Vrijstad festival (Provincie Utrecht, 2018) o Kasteel Heemstede (restaurant) Landschapsvisie gemeente Houten & Nieuwegein o Fort de Batterijen Hondenlosloopgebieden (2011) o Bunkers Geen Down Under ontwikkeling Noordplas Niet opengesteld erfgoed: Verbreding A12/A27 o Plofsluis Ontwikkeling Heemstede Noord recreatieschap Golf doorontwikkeling Heemstede
44
45
LEKDIJK/EILAND VAN SCHALKWIJK Deelzone 8&9
Basisinfo Niet opengesteld erfgoed: Identiteit Gemeente: Nieuwegein, Houten o Toren van Vuylcop Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 2647 ha o Mitrailleur kazemat Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Deelgebieden & beheerders: Rivieren Honswijkerplas (beheer: Recreatie Midden Nederland) Paden & routes Honswijkerplas Tull en het Waal (beheer: Recreatie Midden Fietsknooppuntennetwerk Streektransferium Linielanding Nederland) Wandelknooppuntennetwerk Fort WKU & fort Honswijk Fort Honswijk (beheer: Gemeente Houten en Stichting Klompenpaden Honswijk-Everdingen Bekendheid Lunet aan de Snel (beheer: Stichting Lunet aan de Snel) Bereikbaarheid Bereik/aantrekkingskracht Fort WKU (beheer: Reinaerde) Entrees/toegangspoorten/parkeren regionaal | stedelijk | lokaal Werk aan de Waalse Wetering (beheer: TOP Linielanding Staatsbosbeheer) Geen HOV-halte dichtbij Bezoekersaantallen Het Verdronken bos (beheer: Gemeente Houten) Parkeren bij Tull en ’t Waal <50.000 bezoekers (NBTC-Nipo, 2014) Stuweiland Hagestein Voorzieningen Recreatieve druk Landschap Zwemplas/water Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Rivier, uiterwaarden, dijken; agrarisch landschap; forten Erfgoed/cultuur Horeca Online vindbaarheid Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Sport Duidelijke gebiedsnaam Nieuwe Hollandse Waterlinie: grote rivieren Waterrecreatie Goede praktische online informatie Rivierengebied: Schalkwijk, Kromme Rijn & Nederijn- Kinderen Wervende / verleidelijke communicatie Lek Overig Actuele informatie op website(s)
Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Voorzieningendichtheid Beleid / projecten Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Hoog | midden | laag Harde plannen/projecten in uitvoering Boomgaard ’t Waal wordt betrokken bij plan Natuur Evenementen ontwikkeling recreatieschap Geen Groene Contour, grotendeels NNN ( zie kaart p. 74) Open monumentenweekend Verbinding vanuit plofsluis verbeteren naar ‘t Waal Kerstmarkt Beleid: Erfgoed & toegankelijkheid Linieloop Schalkwijk Ambitiedocument Sterke Lekdijk & Grebbedijk Opengesteld erfgoed: (Provincie Utrecht, 2018) o Fort WKU & Fort Honswijk (rondleidingen) Hondenlosloopgebieden Structuurvisie Eiland van Schalkwijk (Gemeente o Lunet aan de Snel Geen Houten, 2011) o Werk aan de Waalse Wetering Ontwikkelopgave Honswijkerplas en ’t Waal o Inundatieveld Blokhoven Houten verkeersvisie Lekdijk Bestemmingsplan voorbereid voor Tull & ‘t Waal
46
47
LEKOEVER VIANEN Deelzone 10
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: Vijfheerenlanden Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 778 ha TOP Ponthoeve Vianen regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: Geen HOV-halte dichtbij Bezoekersaantallen Middelwaard (beheer: Recreatie Midden Nederland) Parkeren bij parkeerplaats Middelwaard Onbekend Recreatieplas Everstein (beheer: camping Everstein)
Voorzieningen Landschap Recreatieve druk Zwemplas/water Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Rivier, uiterwaarden, dijken; agrarisch landschap; Erfgoed/cultuur gewenst recreatieplas Horeca
Online vindbaarheid Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Sport Duidelijke gebiedsnaam Groene Hart: Lekzone & Oude Stroomrug Waterrecreatie Goede praktische online informatie Nieuwe Hollandse Waterlinie: grote rivieren Kinderen Wervende / verleidelijke communicatie Overig Actuele informatie op website(s) Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Geen Voorzieningendichtheid Hoog | midden | laag Beleid / projecten Natuur Harde plannen/projecten in uitvoering Geen Groene Contour en grotendeels NNN ( zie kaart p. 74) Evenementen Dorp Hoef en Haag toekomstig dorpsplein met horeca By the Creek festival Plannen dijkverbetering N/Z lekzijde Erfgoed & toegankelijkheid Vrijstad Vianen loop Opengesteld erfgoed: Geen Beleid: Niet opengesteld erfgoed: Geen Hondenlosloopgebieden Ambitiedocument Sterke Lekdijk & Grebbedijk Middelwaard (Provincie Utrecht, 2018) Paden & routes Fietsknooppuntennetwerk Identiteit Wandelknooppuntennetwerk Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak
Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Rivieren Pannenkoekenboerderij de Ponthoeve
48
49
TEN ZUIDEN VAN VIANEN Deelzone 11
Basisinfo Voorzieningen Online vindbaarheid Gemeente: Vijfheerenlanden Zwemplas/water Duidelijke gebiedsnaam Omvang van de zone: circa 1121 ha Erfgoed/cultuur Goede praktische online informatie Deelgebieden & beheerders: Horeca Wervende / verleidelijke communicatie Golfbaan de Kroonprins (particulier beheer) Sport Actuele informatie op website(s)
Waterrecreatie Landschap Kinderen Beleid / projecten Agrarisch landschap Overig Harde plannen/projecten in uitvoering Onbekend Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen
Groene Hart: Waard Voorzieningendichtheid Hoog | midden | laag Beleid:
Onbekend Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Evenementen Geen Geen
Natuur Hondenlosloopgebieden Deels NNN en geen Groene Contour ( zie kaart p. 74) Geen Erfgoed & toegankelijkheid Opengesteld erfgoed: Geen Identiteit Niet opengesteld erfgoed: Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak
o Kapel Helsdingen Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Veenweidelandschap Paden & routes
Fietsknooppuntennetwerk Wandelknooppuntennetwerk Bekendheid Klompenpaden Bereik/aantrekkingskracht regionaal | stedelijk | lokaal Bereikbaarheid Entrees/toegangspoorten/parkeren Bezoekersaantallen TOP buiten zone vlakbij: TOP Lexmond Onbekend
Geen HOV-halte dichtbij Recreatieve druk Parkeren bij Kapel Helsdingen Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers gewenst
50
51
KROMME IJSSEL Deelzone 12
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: IJsselstein, Nieuwegein Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 905 ha TOP buiten zone vlakbij: TOP Stadspark Oudegein regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (Nieuwegein-Wiersdijk; IJsselbos (beheer: Staatsbosbeheer) Nieuwegein-Zuid) Bezoekersaantallen Onbekend Bossenwaard Parkeren bij het IJsselbos
Landschap Recreatieve druk Voorzieningen Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Rivieren, uiterwaarden, dijken; agrarisch landschap; bos Zwemplas/water
Erfgoed/cultuur Online vindbaarheid Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Horeca Duidelijke gebiedsnaam Groene Hart: Waard Sport Goede praktische online informatie (IJsselbos) Groene Hart: Lekzone Waterrecreatie Wervende / verleidelijke communicatie
Actuele informatie op website(s) Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Kinderen Geen Overig Beleid / projecten Natuur Voorzieningendichtheid Harde plannen/projecten in uitvoering Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Hoog | midden | laag Oude boogbrug gaat weg Doortrekken ecologische verbindingszone Erfgoed & toegankelijkheid Evenementen Opengesteld erfgoed: Geen Geen Beleid: Niet opengesteld erfgoed: Ambitiedocument Sterke Lekdijk & Grebbedijk o Watertoren Nieuwegein Hondenlosloopgebieden (Provincie Utrecht, 2018) IJsselbos Visie Buitengebied IJsselstein (in ontwikkeling) Paden & routes Fietsknooppuntennetwerk Identiteit Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Wandelknooppuntennetwerk
Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Agrarisch landschap met uiterwaarden
52
53
TUSSEN IJSSELSTEIN EN MONTFOORT Deelzone 13
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: Utrecht, IJsselstein, Montfoort Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 1734 ha TOP Marnemoende Regionaal (skipiste) | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (IJsselstein-Clinckhoeff; IJsselstein- Hollandse IJssel (beheer: Staatsbosbeheer) Hooghe Waerd) Bezoekersaantallen IJsselbos en omgeving: <50.000 Nedereindse Plas (beheer: Recreatie Midden Parkeren: parkeerplaats Noord IJsseldijk en Nederland) Nedereindse Plas: 50.000-100.000 Nedereindse Plas (NBTC-Nipo, 2014)
Landschap Voorzieningen Recreatieve druk Agrarisch landschap; Hollandse IJssel; recreatieplas Zwemplas/water Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers
Erfgoed/cultuur gewenst Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Horeca Groene Hart: Oude Stroomrug Online vindbaarheid Sport Groene Hart: Waard Duidelijke gebiedsnaam Waterrecreatie Goede praktische online informatie (IJsselbos en Kinderen Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Nedereindse Plas) Overig Archeologie: Limes Wervende / verleidelijke communicatie
Actuele informatie op website(s) Natuur Voorzieningendichtheid
Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Hoog | midden | laag Beleid / projecten Erfgoed & toegankelijkheid Evenementen Harde plannen/projecten in uitvoering Opengesteld erfgoed: Geen Night Trail Run Utrecht Recreatie en natuurontwikkeling aan de zuidzijde van de Hollandse IJssel Niet opengesteld erfgoed: Geen Hondenlosloopgebieden Jaagpad Hollandse IJssel in wandelknooppunt Nedereindse Plas Paden & routes
Fietsknooppuntennetwerk Beleid Identiteit Masterplan Hollandse IJssel voorgesteld aan RodS Wandelknooppuntennetwerk Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Hollandse IJssel Nedereindse Plas Pannenkoekenrestaurant de Roozeboom Restaurant Marnemoende Skipiste Nieuwegein
54
55
REIJERSCOP EN OMSTREKEN Deelzone 14
Basisinfo Voorzieningen Bekendheid Gemeente: Woerden, Utrecht, Montfoort Zwemplas/water Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 1340 ha Erfgoed/cultuur regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: Horeca Bezoekersaantallen Geen Sport Onbekend Waterrecreatie Landschap Kinderen Agrarisch landschap Overig Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Groene Hart: Waard Voorzieningendichtheid Recreatieve druk Hoog | midden | laag Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers
gewenst Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Evenementen Archeologie: Limes Geen Online vindbaarheid
Duidelijke gebiedsnaam Natuur Hondenlosloopgebieden Goede praktische online informatie (Boeren doolhof) Geen NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Geen Wervende / verleidelijke communicatie Erfgoed & toegankelijkheid Actuele informatie op website(s) (Boeren doolhof) Opengesteld erfgoed: Geen Identiteit Niet opengesteld erfgoed: Geen Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Beleid / projecten
Harde plannen/projecten in uitvoering Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Paden & routes Project Reijerscop (fietspaden met mogelijk een Typisch Hollands landschap Fietsknooppuntennetwerk viaduct) over de A12 naar de wijk Veldhuizen Boeren doolhof Wandelknooppuntennetwerk Beleid: Klompenpaden Raamplan Utrecht West (2000)
Agenda Vitaal Platteland Bereikbaarheid Entrees/toegangspoorten/parkeren Programma Recreatie om de Stad 2013-2018 Geen TOP Geen HOV-halte dichtbij Geen parkeermogelijkheden in de buurt
56
57
TEN OOSTEN VAN WOERDEN Deelzone 15
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: Woerden Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 2.500 ha Geen TOP regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (Treinstation Woerden) Bezoekersaantallen Cattenbroekerplas (beheer: Recreatie Midden Parkeren bij strandje Cattenbroek en EDGE restaurant 50.000-100.00 (Cattenbroekerplas) Nederland) Kasteel Huize Harmelen Voorzieningen Recreatieve druk
Zwemplas/water Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Landschap Erfgoed/cultuur gewenst Veenweidelandschap; recreatieplas; rivierenlandschap Horeca (Oude Rijn); agrarisch landschap Sport Online vindbaarheid Duidelijke gebiedsnaam Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Waterrecreatie Goede praktische online informatie Groene Hart: Oude Stroomrug Kinderen Wervende / verleidelijke communicatie Overig Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Actuele informatie op website(s) Archeologie: Limes Voorzieningendichtheid Hoog | midden | laag Beleid / projecten Natuur Harde plannen/projecten in uitvoering Deels NNN en geen Groene Contour ( zie kaart p. 74) Evenementen Nieuwe verbinding Veldhuizen A12 (Zuid) Groene Hart festival Recreatieontwikkeling Cattenbroekerplas Erfgoed & toegankelijkheid Opengesteld erfgoed: Geen Hondenlosloopgebieden Beleid: Niet opengesteld erfgoed: Waterrijk/Strand Cattenbroek Onbekend o Kasteel Huize Harmelen Identiteit Paden & routes Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Fietsknooppuntennetwerk Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Wandelknooppuntennetwerk Cattenbroekerplas Klompenpaden Kasteel Huize Harmelen
58
59
OMGEVING HUIZE HARMELEN, BREUDIJK EN VIJVERBOS Deelzone 16
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: Woerden Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 520 ha Geen TOP regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: Geen HOV-halte dichtbij Bezoekersaantallen Vijverbos (beheer: Utrechts Landschap) Parkeren bij Tiendweg, Harmelen Onbekend
Landschap Voorzieningen Recreatieve druk Agrarisch landschap; bos met waterpartijen; boomgaarden Zwemplas/water Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Erfgoed/cultuur Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen gewenst Groene Hart: Blokontginning, Oude Stroomrug Horeca Online vindbaarheid Sport Duidelijke gebiedsnaam Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Waterrecreatie Archeologie: Limes Kinderen Goede praktische online informatie Wervende / verleidelijke communicatie Agrarisch cultuurlandschap: Kockengen-Kamerik- Overig Actuele informatie op website(s) Zegveld
Voorzieningendichtheid Natuur Hoog | midden | laag Beleid / projecten Deels NNN en geen Groene Contour ( zie kaart p. 74) Harde plannen/projecten in uitvoering Evenementen Onbekend Erfgoed & toegankelijkheid Geen Opengesteld erfgoed: Geen Beleid: Niet opengesteld erfgoed: Geen Hondenlosloopgebieden Onbekend Geen
Paden & routes Fietsknooppuntennetwerk (fietspad ‘de Rivier’ Identiteit ontbreekt op de kaart, omdat deze niet in het door de Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak
provincie geleverde databestand is opgenomen) Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Wandelknooppuntennetwerk Kasteel Huize Harmelen Klompenpaden Rivieren
60
61
DE HAAR EN OMGEVING Deelzone 17
Basisinfo Paden & routes Identiteit Gemeente: Utrecht Fietsknooppuntennetwerk Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 2.120 ha Wandelknooppuntennetwerk Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Kasteel/Kasteelpark de Haar (beheer: Stichting Kasteel Kasteel de Haar en bijbehorend landgoed de Haar) Geertje’s Hoeve Bereikbaarheid Parkbos de Haar (beheer: Natuurmonumenten) Country & Christmas Fair Entrees/toegangspoorten/parkeren Hampoort/Hamtoren (beheer: Recreatie Midden Buitenplaats en archeologische waarde TOP Haarzuilens Nederland/privé eigendom) Waterbeleefpad ’t Natte Laand Golfclub de Haar (beheer: Golfclub de haar, grond is HOV-halte dichtbij (Treinstation Vleuten) van Natuurmonumenten) Parkeren bij Vier Balken, Kasteel de Haar, Wielrevelt Bekendheid Wielrevelt Haarzuilens (beheer: Natuurmonumenten) (naast Geitenboerderij), en Klein Limburg Bereik/aantrekkingskracht regionaal | stedelijk | lokaal Landschap Voorzieningen Kasteel met landgoed; klein agrarisch gebied; Zwemplas/water Bezoekersaantallen cultuurlandschap Erfgoed/cultuur Haarzuilens/Wielrevelt: 300.000-400.000 (NBTC-Nipo, 2014)
Horeca Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Recreatieve druk Sport Groene Hart: Oude Stroomrug Hoog: capaciteit loopt op piekmomenten (lokaal) tegen Waterrecreatie grenzen aan, meer spreiding gewenst Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Kinderen Agrarisch cultuurlandschap: Kockengen-Kamerik- Overig Online vindbaarheid Zegeveld Duidelijke gebiedsnaam Historische buitenplaatsen: Kasteel de Haar Voorzieningendichtheid Goede praktische online informatie Archeologie: Limes Hoog | midden | laag Wervende / verleidelijke communicatie Actuele informatie op website(s) Natuur Evenementen Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) De Halve van de Haar Beleid / projecten Country & Christmas Fair Harde plannen/projecten in uitvoering Erfgoed & toegankelijkheid Italië evenement Ontwikkeling voorziening Hampoort wordt beoogd Opengesteld erfgoed: Elf Fantasy Fair Herstel moestuin de Haar: samen voedsel verbouwen o Landgoed Haarzuilens (incl. kasteel de Haar en Landgoeddag Natuurmonumenten kasteeltuin) Excursies Natuurmonumenten en oogsten (www.moestuindehaar.nl) o Dorp Haarzuilens Speelnatuur Natuurmonumenten Niet opengesteld erfgoed: Hondenlosloopgebieden o Hamtoren 2 hondenlosloopgebieden (deze staan niet ingetekend Beleid: o Eendenkooi op de kaart omdat we de exacte locatie niet konden Onbekend vaststellen)
62
63
VECHTOEVER EN VEENDERIJ Deelzone 18
Basisinfo o Historisch theehuis (is een B&B) Identiteit Gemeente: Stichtse Vecht o En nog vele buitenplaatsen…! Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 1.378 ha Deelgebieden & beheerders: Paden & routes Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Landgoed Nijenrode (beheer: Stichting Nyenrode Fietsknooppuntennetwerk Buitenplaatsen (bv. Goudestein, Slangevegt) Fonds) Wandelknooppuntennetwerk Vechtstreekmuseum Fort Tienhoven (beheer: Staatsbosbeheer) Klompenpaden De Vecht Buitenplaats Goudestein (beheer: gemeente Maarssen) Bereikbaarheid Bekendheid Landschap Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht regionaal | stedelijk | lokaal Vechtzone; veenweidelandschap; landhuizen Geen TOP
HOV-halte dichtbij (Treinstation Maarssen) Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Bezoekersaantallen Groene Hart: Blokontginning, Oude Stroomrug, Parkeren bij de P+R Breukelen, P+R Maarssen of Onbekend opstrekkende ontginning, droogmakerij parkeergarage ModuPark Recreatieve druk Nieuwe Hollandse Waterlinie: Veen Voorzieningen Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting
Zwemplas/water Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Erfgoed/cultuur Online vindbaarheid Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Duidelijke gebiedsnaam Horeca Historische buitenplaatsen: Vecht Goede praktische online informatie Sport Wervende / verleidelijke communicatie Waterrecreatie Natuur Actuele informatie op website(s) Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Kinderen
Overig Beleid / projecten Erfgoed & toegankelijkheid Harde plannen/projecten in uitvoering Opengesteld erfgoed: Voorzieningendichtheid Onbekend o Park bij buitenplaats Goudestein Hoog | midden | laag
o Voormalig buitenhuis Silversteijn bij Beleid: buitenplaats Goudestein Evenementen Concerten bij kaarslicht Onbekend Niet opengesteld erfgoed:
o Landgoed Nijenrode Hondenlosloopgebieden o Kasteel Nijenrode Geen o Fort Tienhoven
64
65
MAARSEVEENSE PLASSEN EN OMSTREKEN Deelzone 19
Basisinfo Niet opengesteld erfgoed: Identiteit Gemeente: Stichtse Vecht, de Bilt, Utrecht o Beschermd dorpsgezicht Oud-Zuilen Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Omvang van de zone: circa 3.200 ha o Landgoed Swaenenvecht (hotel) Deelgebieden & beheerders: Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Maarsseveense Plassen (beheer: Recreatie Midden Paden & routes Fort aan de Klop Nederland) Fietsknooppuntennetwerk Slot Zuylen Landgoed Slot Zuylen e.o. (beheer: Stichting Slot Wandelknooppuntennetwerk Maarsseveense Plassen (watersport, vissen, Zuylen) Klompenpaden speeleiland, strandbad) Fort Maarsseveen (beheer: Stichting C-Fordt) SpaSereen Fort aan de Klop (beheer: Gemeente Utrecht) Bereikbaarheid Recreatiepark de Wilgenplas Entrees/toegangspoorten/parkeren Bekendheid TOP Slot Zuylen Bereik/aantrekkingskracht Landschap Geen HOV-halte dichtbij regionaal | stedelijk | lokaal Recreatieplas; veenweidelandschap; kasteel met landgoed; Parkeren bij de Maarsseveense Plassen en SpaSereen Vechtzone; Nieuwe Hollandse Waterlinie Bezoekersaantallen Voorzieningen Maarsseveense Plassen: 300.000-400.000 (NBTC-Nipo, Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Zwemplas/water 2014) Groene Hart: opstrekkende ontginning Erfgoed/cultuur Nieuwe Hollandse Waterlinie: veen Horeca Recreatieve druk Sport Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Waterrecreatie Agrarisch cultuurlandschap Kinderen Online vindbaarheid Militair erfgoed Overig Duidelijke gebiedsnaam (Maarsseveense Plassen) Historische buitenplaatsen Goede praktische online informatie Voorzieningendichtheid Wervende / verleidelijke communicatie Natuur Hoog | midden | laag Actuele informatie op website(s) Deels NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Evenementen Beleid / projecten Erfgoed & toegankelijkheid VIB-loop Harde plannen/projecten in uitvoering Opengesteld erfgoed: Ultrasonic festival Exploitatie fort Maarsseveen (gepland voorjaar 2019) o Slot Zuylen Kermis o Fort Maarsseveen Beleid o Molen van de Polder Westbroek Hondenlosloopgebieden Onbekend o Molen van de Polder Buitenweg Kleine Plas o Streekmuseum Vredegoed o Fort aan de Klop
66
67
NOORDERPARK, RUIGENHOEK EN GAGELBOS Deelzone 20
Basisinfo Paden & routes Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Gemeente: Utrecht, de Bilt Fietsknooppuntennetwerk Nieuw bos (Gagelbos) Omvang van de zone: circa 1432 ha Wandelknooppuntennetwerk Fort Ruigenhoek Deelgebieden & beheerders: Klompenpaden Fort de Gagel Ruigenhoekse Polder (beheer: Recreatie Midden Bereikbaarheid Nederland) Entrees/toegangspoorten/parkeren Bekendheid Gagelbos (beheer: Staatsbosbeheer) Geen TOP Bereik/aantrekkingskracht regionaal | stedelijk | lokaal Fort Ruigenhoek (beheer: Staatsbosbeheer) Geen HOV-halte dichtbij
Fort Blauwkapel (beheer: gemeente Utrecht) Parkeren bij Gagelbos en Ruigenhoek Bezoekersaantallen Fort de Gagel (beheer: gemeente Utrecht) Gagelbos: 50.000-100.000 Voorzieningen Ruigenhoek: 100.000-200.000 Landschap Zwemplas/water (NBTC-Nipo, 2014) Polderlandschap; nieuw bos; Nieuwe Hollandse Waterlinie; Erfgoed/cultuur forten Horeca Recreatieve druk Sport Laag: gebied structureel onderbenut, meer bezoekers Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Waterrecreatie gewenst Groene Hart: opstrekkende ontginning Kinderen Nieuwe Hollandse Waterlinie: veen Overig Online vindbaarheid Duidelijke gebiedsnaam Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Voorzieningendichtheid Goede praktische online informatie Hoog | midden | laag Agrarisch cultuurlandschap: Westbroek Wervende / verleidelijke communicatie
Actuele informatie op website(s) Militair erfgoed: Nieuwe Hollandse Waterlinie Evenementen
Glow in the Park Natuur Soenda festival Beleid / projecten Harde plannen/projecten in uitvoering Deels NNN en geen Groene Contour ( zie kaart p. 74) Festival Tweetakt Fort de Gagel: pleisterplaats ontwikkeling met o.a. Erfgoed & toegankelijkheid Hondenlosloopgebieden horeca (Gemeente Utrecht) Opengesteld erfgoed: Gagelbos x2 Outdoor horeca Gagelbos op komst (foodtruck) o Fort Ruigenhoek Polder Ruigenhoek: oefen golfbaan o Fort Blauwkapel Identiteit Fort Ruigenhoek wordt mogelijk klimaatfort Niet opengesteld erfgoed: Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak Outdoor horeca fort de Gagel op komst o Fort de Gagel (wordt wel openbaar) Beleid: Toekomstperspectief Noorderpark-Ruigenhoek
68
69
HAARRIJNSEPLAS Deelzone 21
Basisinfo Bereikbaarheid Identiteit Gemeente: Utrecht Entrees/toegangspoorten/parkeren Identiteit van het gebied is: sterk (Maximapark) | matig | Omvang van de zone: circa 929 ha Geen TOP zwak Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (Treinstation Vleuten; Treinstation Haarrijnse Plas (beheer: Recreatie Midden Nederland) Utrecht Terwijde; Eykenstein) Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Maximapark/Castellum Hoge Woerd (beheer: Parkeren aan de Heldinnenlaan en Utrechtseweg Key West Beachhouse parkorganisatie Maximapark & Gemeente Utrecht) Brouwerij Maximus Voorzieningen Maximapark en Vlinderhof Landschap Zwemplas/water Castellum Hoge Woerd Recreatieplas; stadspark Erfgoed/cultuur Recreatieplas (Haarrijnse Plas) Horeca Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Sport Bekendheid Geen Waterrecreatie Bereik/aantrekkingskracht Kinderen regionaal | stedelijk | lokaal Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Overig Archeologie: Limes Bezoekersaantallen Voorzieningendichtheid Haarrijnse Plas: 100.000-200.000 (NBTC-Nipo, 2014) Natuur Hoog | midden | laag Geen NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Recreatieve druk Evenementen Hoog: capaciteit loopt op piekmomenten (lokaal) tegen Erfgoed & toegankelijkheid Festival Strand grenzen aan, meer spreiding gewenst Opengesteld erfgoed: Nieuwjaarsduik o Castellum Hoge Woerd The Color Run Online vindbaarheid Niet opengesteld erfgoed: Geen Uitfeest Duidelijke gebiedsnaam (er wordt meer bedoeld dan Romeinendag alleen de plas) Paden & routes Leidsche Rijn festival Goede praktische online informatie Fietsknooppuntennetwerk Wervende / verleidelijke communicatie Wandelknooppuntennetwerk Hondenlosloopgebieden Actuele informatie op website(s) Klompenpaden Geen Beleid / projecten Harde plannen/projecten in uitvoering Onbekend
Beleid: Onbekend
70
71
STRIJKVIERTEL Deelzone 22
Basisinfo Bereikbaarheid Bekendheid Gemeente: Utrecht Entrees/toegangspoorten/parkeren Bereik/aantrekkingskracht Omvang van de zone: circa 229 ha Geen TOP regionaal | stedelijk | lokaal Deelgebieden & beheerders: HOV-halte dichtbij (bushalte Strijkviertel) Bezoekersaantallen Strijkviertel plas (beheer: Recreatie Midden Nederland) Parkeermogelijkheden rondom de recreatieplas 50.000-100.000 (NBTC-Nipo, 2014)
Landschap Voorzieningen Recreatieve druk Recreatieplas; weilanden Zwemplas/water Midden: sprake van oververhitting noch onderbenutting Erfgoed/cultuur Typering in Kwaliteitsgids Utrechtse landschappen Geen Horeca Online vindbaarheid Duidelijke gebiedsnaam Sport Typering in Cultuurhistorische atlas (CHAT) Waterrecreatie Goede praktische online informatie Archeologie: Limes (gedeeltelijk) Kinderen Wervende / verleidelijke communicatie Overig Actuele informatie op website(s) Natuur Geen NNN en Groene Contour ( zie kaart p. 74) Voorzieningendichtheid Beleid / projecten Hoog | midden | laag Harde plannen/projecten in uitvoering Erfgoed & toegankelijkheid Woningbouw (Eetbare woonwijk Rijnvliet) Opengesteld erfgoed: Evenementen Nieuwe horeca o Methaalkathedraal Verknipt festival Niet opengesteld erfgoed: Geen Lief festival Beleid: Rijwielpaleis Triathlon Onbekend Paden & routes Fietsknooppuntennetwerk Hondenlosloopgebieden Wandelknooppuntennetwerk Geen Klompenpaden Identiteit Identiteit van het gebied is: sterk | matig | zwak
Identiteitsdragers (landschap, erfgoed, voorzieningen) Methaalkathedraal Recreatieplas
72
73
Hierna volgt een beschouwing van het aanbod en confrontatie met de Figuur 12: De aantrekkelijkheid van het landschap (Nationale Landschaps vraag per thema: enquête, 2019) – Landschap
– Verbindingen (zie ook rapport Track Landscapes; ‘Toegankelijkheid
van groengebieden in de regio Utrecht’)
– Verblijfswaarde
– Identiteit & bekendheid
D.3 Landschap De regio Utrecht heeft een rijke en bijzondere variatie aan landschappen dichtbij stedelijk gebied: bossen, rivierlandschappen, veenweidegebied etc. Het landschap rond Utrecht wordt binnen de G4 Figuur 13: Deelgebieden naar type landschap relatief goed gewaardeerd (Nationale Landschapsenquête, figuur 12). Ook heeft de regio een rijk en gevarieerd cultuurhistorisch landschap: met de Nieuwe Hollandse Waterlinie, Stichtse Lustwarande, de buitenplaatsen langs de Vecht, twee kastelen, het slagenlandschap, de Limes en meer.
Utrecht Buiten kent dan ook een aantal topgebieden met
inter)nationale aantrekkingskracht: de Vechtzone, Amelisweerd / Rhijnauwen met de Kromme Rijn, Haarzuilens en het Maximapark. Deze topgebieden hebben altijd een combinatie van aantrekkelijk landschap (vaak met bos, water én open landschap), een hoge voorzieningendichtheid en variatie, een of meerdere beeldbepalende voorzieningen en beleefbaar (toegankelijk) en beeldbepalend erfgoed. De deelzones zijn een lappendeken van verschillende deelgebiedjes: recreatieterreinen, natuurgebieden (inclusief NNN), landgoederen,
golfbanen, forten en plassen (zie figuur 13)3. Daartussen ligt veelal
agrarisch gebied (die uiteraard ook recreatieve waarde heeft, op sommige plekken meer dan andere) en bebouwingslinten. In de ene zone is het beeld meer versnipperd dan het andere. In een aantal deelzones ontbreken herkenbare deelgebieden.
3 Deze typering is gemaakt door Bureau BUITEN. Een natuurgebied kan dus ook (deels) NNN gebied zijn.
74
In het gros van de deelzones is beschermde natuur aanwezig (NNN of Figuur 14: Natuurnetwerk Nederland en Groene Contour in Utrecht Buiten Groene Contour, figuur 14), met name in het noordelijke en oostelijke kwadrant van de recreatiezone en in de deelzones aan de Lek is relatief veel oppervlak beschermde natuur aanwezig. In oost is het
groene en natuurlijke (en cultuurhistorische) landschap behoorlijk
versnipperd, in zuid is het natuurlandschap beperkt toegankelijk en 4 beleefbaar voor wandelaars. De recreatiezone heeft niet in alle deelzones de kwaliteit van een ‘reacreatielandschap’. In de werkateliers is de landschappelijke kwaliteit per deelzone beoordeeld (zie figuur 15). Met name in de deelzones Oostelijke verbindingszone, Reijerscop en omgeving Huize Harmelen en Ten oosten van Woerden ligt een opgave om de landschappelijke kwaliteit en samenhang te verbeteren.
Figuur 15: beoordeling van de landschappelijke kwaliteit
4 In 2013 is afgesproken dat er nog circa 4500 hectare nieuwe natuur bijkomt in de provincie Utrecht. 3000 van die 4500 hectare nieuwe natuur komt er bij in de zogenaamde Groene Contour, aansluitend op de NNN. Met de Groene Contour wil de provincie landbouwgronden omvormen tot natuurgebieden om zo het Natuurnetwerk Nederland te versterken.
75
D.4 Verbindingen Figuur 14 laat het volgende zien: Track Landscapes heeft zich in hun onderzoek gericht op het vergroten Gemiddeld gezien hebben deze fietsers een behoorlijk sportief van toegankelijkheid en bereikbaarheid van de groengebieden in de karakter (veel wielrenners). stadsregio. In het bijlage data-rapport van Track Landscapes is ook het Hiervoor zijn gegevens verzameld uit ‘activity tracking’ app ruimtegebruik van minder sportieve fietsers in beeld gebracht. Endomondo, van fietsers (zowel recreatief als utilitair), wandelaars, Bepaalde routes worden nog niet benut of gevonden, zoals je zou hardlopers en skeeleraars. verwachten. De app richt zich in brede zin op mensen die geïnteresseerd zijn in hun Vooral een aantal routes langs de waterkades (Amsterdam Rijnkanaal, beweging en is niet gericht op een specifieke doelgroep. Zuidwest zijde van de Vecht en Kromme IJssel) worden nog niet altijd In totaal laat deze app circa 500.000 activiteiten in de hele provincie intensief befietst. Utrecht zien. Deze activiteiten werden gegenereerd door ruim 16168 hardlopers, Figuur 17: de intensiteit en gebruik van paden en wegen door recreatieve 10768 wandelaars en 8610 recreatieve fietsers tussen 2013 en 2018. wandelaars
Onderstaande kaarten geven een indruk van de analyse en conclusies van Track Landscapes. De volledige onderzoeksresultaten en conclusies staat in hun eigen rapport. Deze kaarten van het ‘totale gebruik’ zijn voor de hele provincie gemaakt, voor zowel recreatieve fietsers als utilitaire fietsers,
Figuur 16: De intensiteit en gebruik van paden en wegen door recreatieve fietsers
Bepaalde gebieden worden in zeer beperkte mate bewandeld, in vergelijking met andere gebieden. De routes over landgoederen in de Heuvelrugflank, de Uiterwaarden, Rijnenburg en Reijerscop worden nog niet goed benut.
76
Figuur 18: de intensiteit en gebruik van paden en wegen door recreatieve Figuur 19: de mate waarin plekken als startpunt geldt van wandelactiviteiten hardlopers, die hun route begonnen binnen een bepaalde stedelijke kern (veelal vanaf hun voordeur)
Over de regio is een raster gelegd, en vervolgens wordt er geteld Figuur 18 laat zien welke gebieden in het bereik liggen voor hoeveel unieke individuen begonnen binnen een rastercel. voetgangers vanuit een specifieke kern (in dit geval Houten). Het wordt hierdoor bijvoorbeeld zichtbaar dat station Driebergen-Zeist Vanuit Houten worden Laagraven en het Eiland van Schalkwijk vaak het begin vormt van wandelingen: een succesvolle buitenpoort. nauwelijks bereikt.
77
D.5 Verblijfswaarde Figuur 20: Dagrecreatieve voorzieningenaanbod in de kwadranten van de 22 deelzones Figuur 20 toont alle dagrecreatieve voorzieningen in de recreatiezone of in de directe nabijheid ervan (500 meter). De categorie ‘erfgoed/cultuur’ betreft alleen objecten met een publieksfunctie die minimaal eenmaal per maand opengesteld zijn (met bijvoorbeeld een rondleiding). Op het eerste oog is er een behoorlijke dichtheid en variatie aan voorzieningen in de recreatiezone. Toch zijn er behoorlijk wat ‘blinde vlekken’ in de voorzieningenstructuur. Dit zijn (vanaf noord met de klok mee) delen van de Vechtoever, Noorderpark, Overgang Heuvelrug- Veenweidegebied, Oostelijke Verbindingszone, Langs Kromme Rijn, Voorportaal Kromme Rijn, Kruispunt Limes-NHW, ten Zuiden van Vianen, tussen IJsselstein en Montfoort, Reijerscop, ten Oosten van Woerden, omgeving Huize Harmelen. (nog intekenen op kaart) Dit is niet per definitie slecht: deelzones als Langs de Kromme Rijn en Voorportaal Kromme Rijn zou je kunnen typeren als te behouden rustgebieden tussen de drukte van Amelisweerd en de Utrechtse Heuvelrug. In andere gebieden is wel een hogere voorzieningendichtheid gewenst om de verblijfswaarde en trekkracht (betekenis) van deze gebieden te vergroten, zoals Strijkviertel, tussen IJsselstein en Montfoort en Noorderpark.
78
Voorzieningen per leefstijl cultuurhistorisch karakter, terwijl er allerlei haakjes zijn om verbreding Voor elke voorziening is gekeken voor welke leefstijlen ze met name richting natuur(educatie), landbouw, landschap, duurzaamheid etc. te aantrekkelijk zijn, aan de hand van de buitenrecreatie profielen. Op basis zoeken. daarvan is aan elke voorziening één of meerdere leefstijlkleur(en) In de ruimtelijke spreiding vallen ook nog een aantal zaken op. Onze toegewezen. De kaarten op de volgende pagina’s laten het beeld per stelling is dat wanneer je de recreatiezone in kwadranten verdeelt, er leefstijl zien. (zie ook de voorbeelden van voorzieningen in de in ieder kwadrant voor iedere leefstijl voldoende te kiezen moet zijn. Leefstijlprofielen buitenrecreatieprofielen in paragraaf C.1) In het noordelijke kwadrant is het aanbod voor de harmoniezoeker en verbindingszoeker wat dun gezaaid. Toelichting: één voorziening kan aantrekkelijk zijn voor meerdere In kwadrant oost is de keuze voor de stijlzoeker niet reuze – terwijl dit leefstijlen, daardoor komen sommige stippen op meerdere kaarten voor. gebied qua karakter (landgoederen) wel aan de stijlzoeker appelleert. Daarbij hebben we niet alle horecavoorzieningen ‘gekleurd’, maar alleen In kwadrant zuid is de voorzieningendichtheid sowieso wat lager, en is de meer beeldbepalende voorzieningen/publiekstrekkers (waarbij het bijzonder het aanbod voor de verbindingszoeker en inzichtzoeker pannenkoekenhuizen altijd als publiekstrekker zijn beschouwd; lokale wat beperkt. cafés/snackbars zijn niet gekleurd). En sommige generieke of weinig Kwadrant west richt zich sterk op de stijlzoeker en ook het aanbod uitgesproken voorzieningen zijn niet gekleurd, zoals een skipiste, voor de overige leefstijlen is aardig gevarieerd (iets meer keuze voor jachthavens , golfbanen en zwemplassen. de inzichtzoeker zou wenselijk zijn). En nogmaals: voor alle kwadranten geldt dus dat de avontuurzoeker Conclusies: nauwelijks wordt bediend (of beter: verrast). Wat opvalt is dat het aanbod voor de avontuurzoeker, de grootste doelgroep in de regio, bijzonder dun gezaaid is. Het aanbod is op een hand te tellen. Dit terwijl het aanbod voor de harmoniezoeker, een van de kleinere doelgroepen in de regio, bijzonder omvangrijk is. Met name aan de nooroostkant van de regio is de vraag vanuit de avontuurzoeker groot. Het aanbod voor de plezierzoeker, naast de avontuurzoekers de grootste doelgroep, is iets beter in balans met de vraag, maar toch nog wat aan de dunne kant, als het vergelijkt met het ruime aanbod voor de harmoniezoeker. Bovendien is het ‘fungehalte’ van de voorzieningen die we hebben getypeerd als aantrekkelijk voor de plezierzoekers, nog wat bescheiden naar de smaak van de plezierzoeker. Met andere woorden: er is aanleiding voor iets meer uitbundig vermaak (en ook nieuwe concepten) in de recreatiezone. Voor de inzichtzoeker lijkt de omvang van het aanbod op orde, maar kan de variatie beter: voorzieningen hebben nu vaak een
79
80
81
D.6 Identiteit en bekendheid Tabel 2: opengesteld en niet-opengesteld erfgoed (zowel voorzieningen als landgoederen) Identiteit Deelzone Opengesteld erfgoed Niet-opengesteld erfgoed De identiteit van gebieden wordt bepaald door vele factoren, hier (dus geen dagrecreatieve hebben we ingezoomd op beeldbepalende voorzieningen, clusters functie) voor bepaalde leefstijlen en opengesteld erfgoed. 1. Overgang Heuvelrug- - Geen - Geen Veenweidegebied Slechts een kwart van de deelzones heeft sterke beeldbepalende 2. Oostelijke - Fort de Bilt - Fort Voordorp voorzieningen die het gebied krachtig op de kaart zetten. Verbindingszone - Landgoed Sandwijck (evenementenlocatie) Er lijken nog kansen te liggen om met voorzieningen voor bepaalde - Landgoed Vollenhoven leefstijlen (clusters) de identiteit van deelzones meer kleur te geven. 3. Voorportaal Kromme Rijn - Landgoed Rijnwijck - Buitenplaats Wulperhorst Het is nu nog er ‘mix to the max’. Op het niveau van de kwadranten is - Buitenplaats Groenoord - Landgoed de Reehorst dit goed, maar op het niveau van deelzones of deelgebieden kan meer (congrescentrum) clustering de herkenbaarheid en aantrekkingskracht van gebieden ten 4. Langs de Kromme Rijn - Slot Zeist (wekelijkse - Geen goede komen. rondleidingen) Daarnaast liggen er nog kansen om met meer opengesteld erfgoed de - Landgoed Oostbroek identiteit van deelzones/gebieden te versterken: icoongebieden 5. Amelisweerd - Park buitenplaats Nieuw - Huis buitenplaats Nieuw Amelisweerd Amelisweerd danken hun succes voor een deel aan beeldbepalend erfgoed en de - Park buitenplaats Oud - Huis buitenplaats Oud publieke toegankelijkheid daarvan. Amelisweerd Amelisweerd - Fort Rijnauwen (wekelijkse Figuur 22:Voorbeelden van sterke beeldbepalende voorzieningen in regio rondleidingen) Utrecht 6. Kruispunt Limes-NHW - Fort Vechten - Geen (Waterliniemuseum) - Fort bij ’t Hemeltje
(spionnenroute) - Castellum Fectio 7. Laagraven - Kasteel Heemstede - Plofsluis (restaurant) - Fort de Batterijen 8. Lekdijk en Eiland van - Fort WKU - Toren van Vuyclop Schalkwijk - Fort Honswijk (wekelijkse - Mitrailleur kazemat rondleidingen) - Lunet aan de Snel - Werk aan de Waalse Wetering
- Inundatieveld Blokhoven 9. Lekoever Vianen - Geen - Geen 10. Ten Zuiden van Vianen - Geen - Kapel Helsdingen
82
Deelzone Opengesteld erfgoed Niet-opengesteld erfgoed Bekendheid (dus geen dagrecreatieve In veel zones ontbreken recreatiegebieden of trekkers met duidelijke functie) namen, wat de bekendheid bemoeilijkt. Je weet immers niet waarop je 1. Kromme IJssel - Geen - Watertoren Nieuwegein 12. Tussen IJsselstein en - Geen - Geen moet zoeken om te weten te komen wat de recreatiemogelijkheden Montfoort zijn in dit gebied. Voorbeelden van zulke gebieden zijn: Oostelijke 13. Reijerscop e.o. - Geen - Geen verbindingszone, ten zuiden van Vianen en Overgang Heuvelrug- 14. Ten Oosten van - Kasteel Huize Harmelen - Geen Veenweidegebied. Woerden Gebieden die het meest bekend zijn voor vrijetijdsbesteding zijn 15. Omgeving Huize - Geen - Geen Amelisweerd, Haarzuilens en Haarrijnseplas, zo blijkt uit de Harmelen, Breudijk en Vijverbos werksessies. Maar ook hier zit een addertje onder het gras: want zone 16. De Haar en omgeving - Landgoed Haarzuilens: - Hamtoren Amelisweerd heeft meer te bieden dan landgoed Amelisweerd, Kasteel de Haar en - Beschermd stads- en namelijk ook Rijnauwen. Hetzelfde geldt voor zone Haarrijnseplas: hier kasteeltuin dorpsgezicht Haarzuilens is namelijk meer te vinden dan alleen de plas. Bijvoorbeeld het druk bezochte Maximapark. 17. Vechtoever en - Park bij buitenplaats - Landgoed Nijenrode Veenderij Goudestein - Kasteel Nijenrode In andere zones is er vooral sprake van lokale bekendheid, of - Vechtstreekmuseum - Fort Tienhoven bekendheid vanwege één specifieke voorziening (bijv. strandbad - Voormalig buitenhuis - Historisch theehuis (B&B) Maarsseveense plassen en Down Under). - Silversteijn bij buitenplaats - En nog vele De recreatiezones rondom de Bilt, Zeist en Harmelen hebben amper Goudestein buitenplaatsen…! - En nog vele bekendheid: zelfs de lokale bevolking kent de recreatiegebieden niet buitenplaatsen…! of nauwelijks, blijkt uit de werksessies. 18. Maarsseveense plassen - Slot Zuylen - Beschermd dorpsgezicht e.o. - Fort Maarsseveen Oud-Zuilen De basis voor goed (online) vindbare gebieden moet zijn: een - Molen van de Polder - Landgoed Swaenenvecht duidelijke gebiedsnaam en praktische informatie. Westbroek (hotel) - Molen van de Polder Buitenweg Op basis van de factsheets kan geconcludeerd worden dat deze basis - Streekmuseum Vredegoed niet op orde is voor alle deelzones, maar wel voor de gebieden van - Fort aan de Klop recreatieschap Midden-Nederland. Er valt hier dus nog winst te 19. Noorderpark, - Fort Ruigenhoek - Fort de Gagel (wordt wel Ruigenhoek en Gagelbos - Fort Blauwkapel openbaar) behalen. 20. Haarrijnseplas - Castellum Hoge Woerd - Geen Daarnaast komt de combinatie van de vier factoren van de online 21. Strijkviertel - Metaalkathedraal - Geen vindbaarheid weinig voor: er zijn nauwelijks deelzones die een goede gebiedsnaam én goede praktische online informatie én wervende/verleidelijke communicatie én actuele informatie op website(s) hebben. Een enkele uitzondering daar gelaten: Amelisweerd, De Haar e.o. en Maarseveense plassen e.o.
83
E. Overig
E.1 Deelnemers werkateliers
Werkatelier 21 februari (14.30-17.00u Landgoed Vollenhoven) Naam Organisatie Anneke van Mispelaar Bureau BUITEN Carola Berkelaar Provincie Utrecht Caspar Toetenel Gemeente Stichtse Vecht Cor Grasmeijer Provincie Utrecht Daphne van der Veer Bureau BUITEN Ellis Merkus Provincie Utrecht F Woortman Natuurmonumenten Frans Otto Provincie Utrecht Inés Wesselingh Gemeente Woerden Jan Willem van Zeijl Gemeente Utrecht Jeroen van Noort Routebureau Utrecht Joyce van Drunen Provincie Utrecht Karin Blokzijl Bureau BUITEN Marianne Groen Visit Utrecht Region Mieke Span Gemeente Utrecht Mirjam Cloo Provincie Utrecht Nicoline Hanny Provincie Utrecht Paul Roncken Provincie Utrecht Robert van Duinkerken Provincie Utrecht Sander Griffioen Utrecht Marketing Sieta de Vries Provincie Utrecht Susan Wiltink Provincie Utrecht Wietske Dubelaar Provincie Utrecht
84
Werkatelier 5 maart (ochtend) (9.30-12.00u Landgoed Vollenhoven) Naam Organisatie Anneke van Mispelaar Bureau BUITEN Annet van Biezen Provincie Utrecht Bianca van Baar Bureau BUITEN Brenda Troll Provincie Utrecht Coen van Beusekom Recreatie Midden Nederland Daphne van der Veer Bureau BUITEN Desiré Bosse Gemeente Zeist Erik Tuunter Staatsbosbeheer Hanneke Snippen Gemeente Zeist Hendrike Geessink Utrechts Landschap Jeroen van Noort Routebureau Utrecht Karin Blokzijl Bureau BUITEN Maike van der Maat Gemeente Bunnik Marianne Groen Visit Utrecht Region Mart Reiling Track Landscapes Martin Vastenhout Gemeente Utrecht Mieke Span Gemeente Utrecht Nicoline Hanny Provincie Utrecht Sander Griffioen Utrecht Marketing Sarel Tempelman Provincie Utrecht Simon Bremmer Gemeente de Bilt Susan Wiltink Provincie Utrecht Thijs Dolders Track Landscapes
85
Werkatelier 5 maart (middag) (13.30-16.00u Landgoed Vollenhoven) Naam Organisatie Andre Lion Provincie Utrecht Anneke van Mispelaar Bureau BUITEN Bianca van Baar Bureau BUITEN Carola Berkelaar Provincie Utrecht Coen van Beusekom Recreatie Midden Nederland Daphne van der Veer Bureau BUITEN Femke Broeren Gemeente Vijfheerenlanden Frans Otto Provincie Utrecht Jacco de Hoog Provincie Utrecht Joyce van Drunen Provincie Utrecht Karin Blokzijl Bureau BUITEN Marianne Groen Visit Utrecht Region Marinke Kruijt Gemeente Vijfheerenlanden Mart Reiling Track Landscapes Martijn van Veelen Gemeente Utrecht Martine van Amerongen Freelance Marketing Mieke Span Gemeente Utrecht Pim Beerling Provincie Utrecht Sander Griffioen Utrecht Marketing Susan Wiltink Provincie Utrecht Thijs Dolders Track Landscapes Wouter Pijnappel Gemeente IJsselstein
Werkatelier 16 april (12.00-15.00 Griftpark 1) Naam Organisatie Andre Lion Gemeente Houten Anneke van Mispelaar Bureau BUITEN Annemarie Kraaijeveld Theetuin het Waalse Erf Annet van Biezen Provincie Utrecht Bas Kreuger Kreuger in Kultuur
86
Benedikte Lampe Provincie Utrecht Bertien Querks Platform Utrechtse Buitenplaatsen Coen van Beusekom Recreatie Midden Nederland Cor Grasmeijer Provincie Utrecht Daphne van der Veer Bureau BUITEN Daphne van Hekken Gemeente de Bilt Eric Tuunter Staatsbosbeheer Frans Otto Provincie Utrecht Heleen Boerma Provincie Utrecht Hennie Heesmans Provincie Utrecht Inés Wesselingh Gemeente Woerden Jaap Jongeneel Gemeente Nieuwegein Jan-Willem van Zeijl Gemeente Utrecht Jeroen van Noort Routebureau Utrecht Karin Blokzijl Bureau BUITEN Lars Velzen Recreatie Midden Nederland Linda Peters Provincie Utrecht Maike van der Maat Gemeente Bunnik Marian Weert Amsterdam Rijnkanaal Marianne Groen Visie Utrecht Region Mart Reiling Track Landscapes Martin Vastenhout Gemeente Utrecht Michel Jansen Buitengoed de Boomgaard Michiel van Dongen Provincie Utrecht Mieke Span Gemeente Utrecht Mirjam Cloo Provincie Utrecht Paul Roncken Provincie Utrecht Susan Wiltink Provincie Utrecht Tabe Tietema Landschapsbeheer Vleuten-/De Meern Terry Hamelink Waterliniemuseum Fort Vechten Thijs Dolders Track Landscapes Wouter Pijnappel Gemeente IJsselstein
87
88